-ocr page 1-

EVANGEL'n

QV.OD INSCRIBITVR, SECVNDVM Lgt;,V Ç Ä M, duodecjm pofleriora capita,nbsp;Homiliæ odoginCtU

X y T o R 5 I o A K 17 e ßrentio;

HAIÄE SVEVORVM EX omciKA Petri Brubacbti. Anno Doniiianbsp;miUtfimo quiiigcnicüuiunbsp;çuadingcl.niu.

-ocr page 2-

I,

,1:1'0' ï-11\. V ..1 K J ‘.KVTifüaoe zi covpnbsp;¦r;7w7-':,:-lt;niKbcr5 //iAOVJ

.ïjn’Oo:''O Tïi’liicH

: I ï? ƒ; o ï ''? A

.4ilïn3‘;n

’t

UI ffïoCl p '1/k uifbcriuiél inyi

O-tilijj::;-gt; nuaóni:ïjili.-a w;ü

-ocr page 3-

amplissimo viro

D- QEORGIO VOGLERO SBNATORI Brandenburg^. Domitio fuo in Chrifto óbznbsp;feruando S. D.

Icifti tandem, obferuande VoglercjS: quod toties poftulabas, adeolt;^flagitabas,impetränbsp;I fti.Nam, cum putes inepciäs measaliquidef

fe,ac fperes eas nonnfllil profuturas ecclefiæ, non deftitifti,ab eo tcmpore,quoin lucem de

i

Euagelion Lucæ, me pro eximiæ pietatis tug officio cohortari amp; urgere, ut 8c pofteriorem

..'ÄJ

'S*

M?Ä3 di priorem partem Homiliarum mcarum in Euagelion Lucæ, me pro eximiæ pietatis tugnbsp;officio cohortari amp; urgere, ut 8c pofterioremnbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Æ‘S;:.;âS3ëè' partem edam.Obfecutus igitur fum uolunta/

, Scfufcepi iterum impudenciam obtrudendi ecclefiaftico orbi lu/ ^^^faciones meas.Quancjuam àutem optare magis,quä fperare poffim,nbsp;^f^Qcfcriptam meum publice fructLim aliquem afferat, re tarnen ipfanbsp;'^^’^perihunc laborempriuatimmihifatis iam prgmij attulifle. Namirinbsp;dum tota cogttatione ucrfor in confcribenda explicatione iucundifnbsp;j8lt; coniunôliffimæ illius familiaritads, quam Chriftus, omnis fä/nbsp;noftræ aiKor,cumapöftolis fuis in hac terra habuit,hoc fäcio lucri,nbsp;a totprgfencium malorum coafpedu auertam,8d in commémoranbsp;^'I^^frerum a Chrifto DOMINO noftrogeftarumpaulifperconquinbsp;Quæ enim,obfecro,mala non utdet ætas noftraC quæ aduerfa ecnbsp;'^^^ßamChrifti non affligunt,non obterunt,nÖ coriculcantC Circumfernbsp;in omniumhominum turbasnedicam,an ordines,quid, quæfo,nbsp;^üenies, quodaliquam publicæ fal utis fpem afferatC Maximum quidênbsp;i’icomparabsle benefidum eft, q? deus pro immenfa fua dementia rexnbsp;^^larititerum hoc tempore clariflimani Euangelq fui de lefu Chriftonbsp;.^cem,acreftituericecclefiæueramdc religionedoctrinam,fed quo manbsp;hoc crudeîiusfurit Satan, 8lt;^ id unum per omnia fere hominumnbsp;ß^tiera conatur, uttantum beneficium nobis rurfuseripiat, atqsemaninbsp;®^s,exore, ecorde Sgt;ifideexforqueat» Non conuertiturannus,imo nenbsp;*^enfisquidem,in quo non nunciatur, Turcam,publicum perpetuûnbsp;aftonem ,nunchuic, nuncilli Chriftianiorbispartiextremamciademnbsp;attulifte^ 80 quod iam in dcuaftandis totiusOrietis ecclefiis pereg(c,hocnbsp;’n Occidentis quocp ecclefijs peragat, fummo amp;;indefefio ftudio connbsp;^fndere.HæCjdum aT'urcagcruntur,pontificesincerea,8(Jtyranni,quinbsp;orum impictati addic'ii font, aduerfus euangelion Chrifti confpirant,nbsp;^bonos, quicup.mnt ecclefiæconfultum , non perfequunturtantum,*nbsp;amp; q

-ocr page 4-

EPISTOLÄ N V N C V P A T O R1 A;

uêt'umetiam,fi queantjCrtrdeliffime trucidant Sunt amp;,cjui dutnpublice dereligione beHatur,cxcogitantinterim noua et impia dogmata,lt;juitgt;usnbsp;hominum mentes a cognofcendaueritateabducunt Ali] m tantarerumnbsp;perturbaaone,fua agunt,amp; fecure ftertunt Alrj ,etfj beneuelintreip.nbsp;tarnen,præter uota,nihilfalutis afferre poflunt.Rem longeomniummi ,nbsp;femmam»Qui pofliintrebuspropemodum deploratisfuccurrcre,nonnbsp;uolunc, quiuolunt, nonpoffunt Quid igiturintantis ubicpmalisra''nbsp;ciasCAIiusalia fedaturftudia, quibus excuciatmaïorum cogitationem,nbsp;Atnihil ccrcius eft ,nullam eflè uiam tnagis compendiariam,nec corn/nbsp;modioremadmjtigandam animiægritudinem,quant precibusaddeunbsp;ex fide confugere, Sgt;i. facram fcripturam fedulo tradare,arqt in euange/nbsp;lio Chriftinodest^diescpmeditari, Hicportus, hoc perfugiumeft,innbsp;quod uarrjs Si periculofis cogitationum procellis atc]^ tcpeftatibus muknbsp;turn diuq? iadatuSjtutiftime te recipias.lam finge, finge inquâ,Cf^semnbsp;ipfalonge aliter fe habet),nulla eftepublica mala,quantum ob(ecro,eftnbsp;priuatorum malorumexamenC Etenim, per natiuum Si hgreditariumnbsp;peccatum ita corrupti Si deprauati fumus, utnobifcumincarne8lt;;fan/nbsp;guinenoftro,non Iliada tantum malorum, quemadmodum exteraælinbsp;teræ loquuntur,fed pocius mundum,ut noftræ habent literæ,iniquitanbsp;tis,femper circumferamus, Ac Paulus appofitiffime dixit, nos uenditosnbsp;effe fub peccatum. Qui uenditur ager,tranfit totus in poteftatem emptonbsp;ris. Si licet emptoriagrûpro fua libidine tradare, nec habet ager quodnbsp;dicat,Cur meadhuncmodumtradasC Qui quondamin feruitutemuénbsp;debatur homo, in hune tanta eratdomino poteftas uitæ neciscp,ut aiu/nbsp;mento nihildiffèrret Quod præcipiebatur,aut faciendum erat,aut ua/nbsp;pulandum Si moriendum. Quod acquirebatur per feruum,domino acnbsp;quirebatur.SicSinosiam indeabinicioorbis terræ, per unius hominisnbsp;inobedienciam,fub peccatum ita uenditi fumus, ut non tam ferui,quamnbsp;iumenta peccati fadti fuerimus. Quid autem furiofius aduerfus uerumnbsp;DOMINVMdeum noftruminfanit,quampeccatum‘;'De.usfummanbsp;eft iufticia, peccatum fumma eft iniufticia. Quid cum fumma iufticianbsp;magis pugnat,quam fumma iniufticiaÇ'Itacp cum peccatum acceperitinnbsp;nos dominationem, nunc iubet nos putare, non efle deum,nunc iubetnbsp;deum contemnere,Si nectimere eu, necullam promiiïis eius fidemadhinbsp;bere,nunc præcipit,utardeamusira Si inuidia,nunc precipit,utinfanianbsp;mus uirulentis conuicijSsSi cgdibus,nunc mandat, ut in flammemur libinbsp;dine uoluptatis, nunc mandat ut accendamur cupiditate diuiciarum amp;nbsp;honorum,interim exigitnuncaçerbiftîmam trifticiam,nunccfîrenatiifinbsp;mamlaeticiam,nuncimpudentiflîmamaudaciam,nuncextremamdefp^nbsp;ration em.Inter hæc,quid nos faciamusC Serui fumus,mancipia fumus,nbsp;iumenta fumus. Sequinjur taquam bubali nare tradi. Non quod uolo.

-ocr page 5-

EPISTOLÄ N VNCVP A TORlAî inquit Paulus, fado bonum, fed quod non uolo malum, hoc ago. Sednbsp;bene habet. Crudeliffima quidem eft tyrannis pcccati,grauiffima eft ftrnbsp;uitusnoftra,nondum tarnen de falutenoftra conclamatum eft. Hacemnbsp;tyrannide liberauit nos Chriftus filius del, ac propofuit Euan gelionnbsp;um,utquantum in eomeditamur perfidem,tantum libertatis peripfumnbsp;cÔfequamur.Quare etfi nulla publica mala nos premerent, tarnen quianbsp;peccatum diu noduq^ intra nos furit, hoc in maximo lucro ponendumnbsp;dum euangelion Chrifti explicationetra(ftatur,ini}ciantur,uelucinbsp;compedes,fureti peccato, utfi no omninoopprimatur, certe coerceatur.nbsp;Sdlicet,qui ingreditur in pharmacopolion,ctiamfi aliud agat,nonnihilnbsp;ümcti odoris inde reportac,amp; nihil reportaretfrudus, quimeditationenbsp;ß^ei intrat in officinam euangell') Chrifti,quod eft pharmacopolion cœ

Herbæodoriferæ, tanto fragranciorem odorem fpirant, quanto eas contriuerisjita quo diligencius frequencius tradaueris Euânbsp;§dion Chrifti quod eft uere herba illa,quam ¦srxviinamp;xf) uocant, eonbsp;^ffendus affert remedium amp;alleuametum, in omnibus animi morbis,nbsp;^æigitur cogitationes, fuo priuatim mihi auditoribus meis ufutnbsp;™^funt,eas paflus fum publice uulgari,ut fi nihil aliud ,certe hoc fcrïp/nbsp;^^ftimonium ferrem, qualis fit dodrina eorum, qui hoc tempore euanbsp;gdion Chrifti fynceriter prædicant, amp; quos ego in hac Euangelij exgt;'nbsp;plicatione magno ftudio fecutus fum. Sunt enim Sycophantæ quidam,nbsp;^ufignesnebulones,quinoftros , per quos DOMINVSreftituitno/nbsp;^sueram religionis dodrinam,impudentiflimecalumniantur,q? fcripnbsp;deprauent, lacra prophanent, adeoc^ ecclefiamipfamfunditusnbsp;'Uo'tant.Itac^ accendunt animos Monarcharum,ut non hoc agant,quonbsp;^änquillitati ecclefiæ confulatur , fed quo boni paftim opprimantur.nbsp;'^onfcripfi igitur has condones, ut fi quid ponderis meauerba habent,nbsp;^fftificer,noftrosomne ftudium fuum inhocponere, utfcripturano hunbsp;^anis fomni)s,fed diuino fpiritu explicata,Sola Chrifti gloria illuftret,nbsp;uera ecclefiæ falus conferuetur. Aduerfarij noftri,oi'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âz»

etfi amp; ipfi fcripturam iadent, tarnen non accommodant fcripturæ üam meutern ,fed accommodant potius fuæ menti fcripturam, ut Hi^nbsp;Herbis utar,non expedant didorum intelligenciam exdidis,fedimnbsp;pHnunt,non referunt,fed afferunt, amp; cogunt id uideri didis conrineri,nbsp;Sl^odante ledionem intclligendum præfumpferint. Etquod extremanbsp;eft,ignorant,quod fit ueru officium, quæ fit uera maieftas Chrinbsp;’COMINI noftri.Quidigit fandi,quid fani,quid fynceri in dodri/nbsp;’^^otum expedare poflesC’ Et cum manifeftum fit, qp adultèrent potpnbsp;^»quam interpretentur fcripturam, ea tarnen funt audacia amp; impuden./nbsp;^’3, utillius criminis, cuius ipfi maxime oîmrei funt, noftros,per quosnbsp;•¦«uelata efflux Euangelij ,præfrade accufent. Sed hie eft folennis amp; ufi

-ocr page 6-

EPISTOLA NVNCVPATORIA:

tatus mos Satan æ,utei, qui uere eft populus dei, nomen popuh'dei'dC'' trahat,8c aduerfarrjs dei' tribuat, Scripfi igitur has homilias, non ut no^nbsp;uaS^ aliéna a noftrorumdoctrina ingererem, fed ut medodrinæeo’’^nbsp;adfcriberem,ac,(ï quis meaudiat^teftimonium dicerem, hancEuangdHnbsp;noftrorunldodrinam,none(re aliud Euangelion, quam quodprophenbsp;tæ,Ô^ apoftoli,autoreChrift:o DOMINO noftro,docuerunt.Dequ3nbsp;re, quoniam Monarchae Pontifices legitime iudieare noïunt, iudicêtnbsp;boni quicp,iudicetpüfteritas,iudicet Chriftus ipfe. Volui aurcm,obfer/nbsp;uande Voglere,etiam hancpofteriorem partem homiliaruniinLucanbsp;infcriptione nominis tui in lucem dare, ut fi qui hoc meolaboreufurinbsp;funtjintelligant fe præcipuam tibi,cuius frequenti horratu hanc opnamnbsp;aliquantifperintermifiam, itcrum fufcepi, gratiam debere. Tantusemnbsp;cftanimi tui ardor, in iuuanda quoquo officio potes, ecclefta,utmcritonbsp;omncspq teamareamp;J falutem tuamChnfto commendare debeant. Qnbsp;terum,ut ethoc obiter Iccxori fignificem, in explicatione paffionis Chrinbsp;fti amp; refurredfionis cius, non continui me intra feptaunius tantum Euanbsp;geliftæ, fedeuagatusfum longiusper fcripta quatuor Euangehltarum.nbsp;Nam cum paflto, 8lt;frefurrelt;ffio Chrifti, fintpræcipua capita religionisnbsp;noft:ræ,quorum altero expiata funt peccata noftra,altero allata eft lufti/nbsp;ficatio noftri,uifum mihi fuic,uttotam eorumhiftoriam, pro mea tenuinbsp;täte percurrerem. Vale,ex Hala Sueuorum iiri. Februarn,AnnoM.nbsp;ccccc, xxxx

Joannes Brencius.

-ocr page 7- -ocr page 8- -ocr page 9-

I V o D Chriftus féftiper agît, amp; ad quod ? inhunctnutidurn fe miffum affirmât, hocnbsp;idem etiam in capitis huius inicio agit. Hörnbsp;tatur enirri peccatores ad refipifcentiam, ocnbsp;cafione fumpta ex commemorationenouanbsp;rum rerum, quæ recens a Pilato gcftp eräunbsp;i Nam cum tepus aduentus Chrifti per pro/nbsp;phetas promifsi appeteret ac Romani Sy/nbsp;riam in qua Sd ludæa fita erat,nouo exem/nbsp;plocenferentjS^luxta uniufcuiufquc facilitâtes tributa exigérentîcrc/nbsp;berrimæoriebanturfediciones in ludæa,ÔC Galiîæa.Erant enim,quinbsp;lciaclabant Chriftos,8«f collecfta manu pollicebîtur ludæis liberationbsp;nem a tyrannideexternarüm gentium. Alrj amp;fi non ufurpabant fibinbsp;^omcn Chrifti, detredlabant tarnen imperium Romanorum,amp; ad/nbsp;*unda(ibiuulgimultitudinead libertatematributis gladio contenunbsp;‘^^bant. Exempla habesin luda Gaulonite,fiue illo Galilæo. In The Sedidonesinnbsp;®da,in Caphedone,amp;alfjs quibufdam. C^aanquam autem hæ fedi/ ^quot;‘^****-Clones,fubinde alia poft aliam,uigilantia Syriacorum præfidum op/nbsp;pnmerentur, tanta tarnen ludaicum populum libertatis cupido in uanbsp;p^3t,utnulloetiamextremæcrudelitatis exemploafpecapeflèndænbsp;‘bertatis dei)ci,8lt;^ in officio côdneri potuerit.Quare Pilato præftdc, GitUUifedi»nbsp;S^idam Galilæi ad uindicandam libertatem fediciofe collecftijobtulcnbsp;^^ntOeo facrificia,fecund upatrium morem,ut confequerentur fœlinbsp;conatus fui euentum.Pilatüs autem,re cognita, adoritur fedicionbsp;ipfis facrificr)s,amp; ita in eos ferro graflàtur, ut fanguinem ipfo/nbsp;^•^»una cumfacrificiorum fanguihe commifceat. Hæc paulo ante anbsp;dato geftaîquidam nunciarunt ChfiftdjUel ut ipfum admonerent,nbsp;3^ofibîcaueret,neaPiIato,tanquam fédiciofus trucidetur,quan/nbsp;ƒ* ipfum uulgus,ut libertatis uindicem fufpiciebat,uel ut Chriftonbsp;^’^niemorationenouarumrerum uoluptatem aftcrrent, funtenini

si

-ocr page 10-

IN CAPVT Xlir. EVANG, LVCAE.

quibus narrati'one nouarurerum nihil iucundius efle fokt, uel utiü-* nmâudio/}. Chrifti de fado Pilati cognofcerent. Ali) enim execrabangt;’nbsp;tur crudelitatem Pilati,quod Galilæos in ipfo facrificioruopere,hoCnbsp;eftjin precipuo cuitu Dei trucidafïet.Hoc enim perindeiudicabaWGnbsp;ac fi quis régnante adhuc hypocritica Miflarum religione, facrificu^'nbsp;losjin ipfo altari Ôi. opere Miflarum madaflet, All) uiruknter in fc'*nbsp;diciofos inuehebantur, amp; fadisfuisdignifsima paflos pronuncia^nbsp;bâcX hriftusautcmalienarû rerum minime curiofus,hocagit,quo^nbsp;(ui eft officfjjS^ fumithinc occafione,non accufandæcrudelitatis Pi-'nbsp;laci,non exaggerandi criminis fedicioforum,fed docendæ poenitcn-'nbsp;9 » tiæ. Aderant, (inquit Euangelifta ) quidam eodem in tepore nuncinbsp;antes illi de Galileis, quorum fanguinem Pilatus mifcuerat cum facrinbsp;,, ficrjsipforum.Etrefpondeslefus,dixitillis,Putatisquod hi Galilæ*nbsp;,5 præ cundis Galilæis peccatores fuerint,quia talia pafsi funtC'Nondnbsp;,, co uobis, Imo nifi refipueritis,ocs fimiliter peribitis. In hac concionbsp;ne Chriftus conuenientifsimis rationibus utitur, quibus nos ad refPnbsp;^eßpifcctia pifcentiam uocat.Refipifcendumcnim eft,primum, quia fumuspccnbsp;nccejjaria. ^atores non minus quam extreme ÔCpublice fcelepthdeinde,quianinbsp;fi reGpifcamuSjcertifsima nos pcena manetgt; Neceflarium autem eft,nbsp;ut hæc ad excitandam in nobis pcenitentiam diligenter inculcentur*nbsp;N am cum fermo fit de refipifcentia, maxima horainum parscxiftPnbsp;mât earn dodrinam ad fe plane nihil, aut quam minimum pertinere,nbsp;quippe qui fint honefti. Si ducant uitam irreprehenfibilem, fed per/nbsp;tineretatum ad fures,fediciofos,homicidas,latrones,ufurarios, 8iidnbsp;Honeßorum g^^us alios publicos peccatores . Ad hæc cum fit mentio de diuinonbsp;bontinum fez fupplicio,ibi turn quicquid id eft minarum,in impios quofdam,ncf/nbsp;cuntaf. cio quos,incendiarios Si peculatorestrâsferunt, Sibi autem omnemnbsp;impunitatem pollicentur,dicentes in corde fuo, quemadmoduMo/nbsp;fe teftatur:pax erit mihi,et ambulabo in prauitate cordis mei.Etapudnbsp;Efaiam: percufsimus fœdus cum morte,Si c5 inferno fecimus padu.*nbsp;flagellum inundâs cum tranfierit,non ueniet fuper nos. Quare Ch rinbsp;ftus reprehendic hoc loco carnalem Si impiam fecuritatera, Si cofertnbsp;omnes homines cum publice flagitiofis,8i manifefte fceleratis. Putanbsp;tis, inquiens, q?hi Galilæi præ cundis Galilæis peccatoresfuerint,nbsp;quia talia pafsi luntîNon nego quidem hos Galilæos méritas fcclerisnbsp;fui pcenas dediire,fed no foli ipfi pœna digni funt, quia no foli funtnbsp;peccatores.Peccarunt fedicione, fed non eft ullus homo,qui non fi/nbsp;Peecatoretnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctiam maiori peccatigenere fordidatus exiftat.Nam fi corru

otnneshomtz ptionemhumanænoftrænaturæconfideres,in Adamo omnesnos lief,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccauirnus,in peccatis concepti et nati fumus, eadem Adami came,

eodem fanguine omnes nos natura conftamus,idera Satan omnibus nobis

-ocr page 11-

HOMILIÄE IOAN. BRENTTt.

nobis hatura domtnatur,adcoquc omnes natüra fumus a?qua1 itcr ft/ Itj iræ.Quare quod fcelusabum perpctrare uidemus^ eidem nos na/nbsp;turaaftinescnefenciamus.Tamctft enim alter alterotqlerabilfus co/nbsp;ram duili iudicio peccct,quippe quod in alijs fpjritu (I'anctüs,in alftsnbsp;metuspeenæ, inalrjs difciplinajnalqs cafus quifpiam coerceafipec/nbsp;catum,ne frudus fuos prof€rat,quod tarne ad naturam noftram co^''nbsp;ruptam actinec, omnes nos eadem peccati mafia coram Deo fordid»nbsp;iudicamur: Luporum catuli,Slt;ft prp ætacis tmbecillitate nondum o/nbsp;uiculas prædenturjuoi tarnen funt.et luoinum insenin’T’ geltantjtanbsp;bftünondum coufpicuein oculoshominumincurrac. Ädhxc,Icxnbsp;Öttdiuinitus nobis propofitaeft, quæcum fit fpiritualis, nos autem


en im alius alio grauius peccet, ac feuerius damnetur, tarnen


litimano iudicio inferenda funt, fi autem de merifis noftris coram iu/ dicio Dei loquendum eft, ibi tum perfpicuurp erit, nos cum propter


»-r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A •nbsp;nbsp;, tttU I

'tiodiim nihildiffert.Latrounumautalterum hominem occidit, u«r ^’oneftus tot occidit,quot inuidia ^pfequitur. Qui enim odit fratremnbsp;^iomicida eft, aut fi non inuidet, caret tarnen natura fpiritufando»nbsp;Vbi autem non eft fpirituftandus,ibidominatur fpiritus Satanæ.Sanbsp;tan autem trahit Cecum comités,omnia peccatorum genera. Reliquunbsp;tj’itur eft, quod cum honeftus uir naturam habeat fpiritufando deftinbsp;tutam geftetintrafemalorumlerna, quametfinon perfpiciathuma/nbsp;num indicium, perfpicit tarnen earn Dominus Deus noftcr,fcrutansnbsp;renes amp; corda. Proinde,cum omnes tarn honcfti,quam publice (cele,nbsp;rati, æqual iter cora Deopeccatores fimus, agite amicifsimi, ffuamur

-ocr page 12-

in CAPVT XIII. EVANlt;J. LVCA3.

» »

• gt;

9-»

Stlo4.

alienfs fuppliogs, ut e publica fceleratoruni boim pcena ad agnitfon? ScêletifU noftrorum peccatoriz peruenfamus,amp;in Dno refipifeanws. Naffifj’nbsp;pMicdin^ 0gusordinauitjUt,publicefceleratispublicaetiam pccnaIcgiumcin/nbsp;feFatur,non eofaélum eftjquod ipfi (int maxmi omnium pcccaîorcs,nbsp;fed utleoni,quod diatur,canicula preoculis caftigetur. Vt.n.hi,cigt;-iinbsp;Iconem domandum fufeipiunt, folent arreptam caniculam baculoinnbsp;confpeÄuIeonis cedere,utleo clamore Sf eiulatu canicuigterritusmânbsp;fuefiatjita Deus proponit publica fccleratorum fupplicia, ut horumnbsp;exemplo, reliqui adeoque maximi peccatores admonearttur fuorumnbsp;peccatorum,0lt;refipifcant.Putatis, inquit,quod hi Galilæipræ cun/nbsp;dis Galilgis peccatores fuerintiquia talia pafsi funtC Non dira uobis,nbsp;j'mo nifirefjpueritis omhesfirtiul pcribitis. AffecitquidePilatushesnbsp;Galilæos fuppIiâo,ütfatisfaceretfuæuocationi,Ôlt;: fedicionemianinbsp;glifeentem opprimeren Dominus autem Deus nofter permifithoefinbsp;tri ,non ut fudicetis hos folos fuilTe peccatores, fed utipforom fuppHnbsp;cio de ueftris peccatis admoneamini,amp; pœnitêtiam aoatis. Porro, qnbsp;hæc admonitio altiorimentereponatur. Chriftusproponitnonfo/nbsp;lum exe.mplum fupplid) a magiftratu iliati,fed etiam fupplicf), quodnbsp;cafu illatum uidetur. Autilli decem odo (inquiens ) fupra quoscenbsp;dditcurris in Siloa.Scoedditeos,putaffsquoddebitores ruointultranbsp;cundos homines habitantes Hierofolymis-TNon dico uobis,imonPnbsp;fircfipueridsjoesfimulperibitis. Siloa fonds fœ pifdnæ nomêinnbsp;rufalcm, cuius meminit Efaias capiceodauo,amp; loannesEuangeliftanbsp;ca.nono.Iuxta quem foneem turrisædificata,rcpentino cafu decemnbsp;odo Clues Hierofolymitanos oppreCsinlam, folçnnis hominum con-'nbsp;fuetudoçft, utcum uideantalicui calamitatem cafuquodamacddere,nbsp;no côdpiant ipfi timoré, ut refipifeant, fed fendant illû aC igi diuiniwsnbsp;propter peccata,SC quanquam non pofsinteum ulliusfcelerisaccu/nbsp;fare,tarnen quia calamitate afBcitur, contemnunt eum præfetan''nbsp;quam fceleratum, amp;ludicantcum a Deo ipfo abiedum. SicaûBIPnbsp;phaz ad lobem. Recordare, obfccro, quis unquam innocenspedjt,nbsp;autquando redideletifuntCquin potiusuidieosqui operanturin^nbsp;quitatem, amp;feminant doIores,flanteDeo perijfie.Sic difcipulicuiunbsp;uidifldit hominem cæcum a naduitate, interrogant Chriftum pmnbsp;humani ingenij more, quis peccauerit, num hic, an parentes eius,nbsp;utcæcusnafceretur. SicMelitenfes in adis Apoffolicis, utuideriintnbsp;pendentem uiperamdemanuPauIi, dicebantinterfe.Omninoho/nbsp;micidaefthomo hic, quem feruatumemari ulcionon finit uiuere»nbsp;Sic amp; ludæi fentiebant eos qui cafu turn's Siloeperierant, omniumnbsp;Hierofülymitanorum fiagiciofisimos fuiffe, propterea quod præomnbsp;nibus ali)s,tam horribiliter,quafi Deo ipfofuppliciû fumente,pcrrif''nbsp;fcn(*

Cthmitcfui iudicatur feenbsp;leraluh

-ocr page 13-

tfOHIXIAE IOAN. BR’ENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 1

tentfcd Chn'ftus reprehendic hoc iudiaum,amp;docct RÏienas calamita tesproponi nobis diuinicus,non ut alios peccatiarguamus, fed ucnos aiieni^uarenbsp;ipfosaccufemuSjamp;irefipi{camus»Nani quæcalamicatesuidençur no/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfopo

biscafuaGcidere,uerediuinicus immittnntur, non tarn imprjs, quani ccjam pi) s ipCis. Ec utxumc^ condngic in noftri doctrinam amp; cruditionbsp;nem.Si enim impi] diuino fupplicio afficiuncur, cx^mplum nobis^/nbsp;ponitur, quoadmoneamurdiuinæfeiieritads,utcuni noseiüfdém,nbsp;auc non minoris impietatis rei fimus, fenciamus nec nos inlpietaceiiinbsp;, impunelacuvos* Vnda Dominnsper Ezechiele adludanaaic, Vino ßPnbsp;ego dicic Dominus Deus,quianon fecit Zodomaforoi* tüà ipfaamp; finbsp;liæ eins,fient fecifti tu ftliæ cuæ,8^ abftuli easficut uidifti» Et Sama firani.nbsp;riadimidiumpeccatorum ruorumnon peccauit fed uicifti cas fceleri/nbsp;hus cuis, amp; iuftificafti forores tuas in omnibus abominaçionibus tu/nbsp;‘squasopo-ataes.Ergo amp;tu porta cÔfufioncm èi. ignominiam tuam,.nbsp;Etapudlèremiamadidumæam dicit.Eccequihusnon eratiudicium,nbsp;*^t^biberentcalicGm, bibentesbibent, amp;çuquafi innocensreltnque/nbsp;fis Î^Non eWs innocens,fed bibens bibeSrQuod fi uero pqs accidie ca viorum caUnbsp;htnitas, ibitum meminerimus illud leremiæ^Ecce in ciuitate in qua cuiusnbsp;inuocatüm eft nomen meum ego incipio affligere,amp;ï uos quafi «nno/nbsp;eencesamp;imnâunesencisÆt illud PetruTempus eft utincipiat iudici/nbsp;a domo Dei\Qüod fi primum incipit a nobis,quis erit finis eoBî,'nbsp;qui nÔ credût E üangel io Dei Eç fi iuftus uix faluus effîcit, impius amp;nbsp;peccator übi coparebicCChriftüs quoqp aic.Si in humido ligno hecfanbsp;eiunc, in arido quidnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quare fine impq fine prj affligancur aduer/

^is,quæ riobis cafu accidere uidentur,non inuehamur in afßidos aut ^ufpitionibUsaütconuitqSjfedreüocemüs in memoriam noftra ipfonbsp;rum peccätaiamp; refi'pifcamus»Nifi enim,inquit,refipueritis,omnes ßnbsp;mul peribiris. Quid ergo ad hæc dicêmus f Si rton minus peccatoresnbsp;fumus,^ hi^qui uel publico magiftratds füppliciöäfficiuntur, uel canbsp;fu,ut uidetUr^affligüntur, quid eft, quod nos tanto tempore impu/nbsp;neseuadimUsC'Annonipfafœlicitas noftra teftatur nos aut minusnbsp;peccaire,autiuftosaDeo reputari'l’Minimeomnium.Sicimpi) defœnbsp;lici rerum fucceflii iüdicant Vt enim fenciunt infœlices alfligi prop/nbsp;ter peccata, icaexiftimant foclicitatem huius feculi ärgumentum eflenbsp;pietatis.Itacpfdelicitäte in maximam ipforuperniciem,ad fedandamnbsp;»mpietatem,infcclicifsime abututunEcclefiaftes Salomonis ait. Quiànbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it

nonproferturcitó côntrà malos fentencia,abfq^ timoré ullofilrj ho/ minumperpetrâtmala.Et Paulus ad Romanos.Cogitas,inquic,ö honbsp;quiiudicas eos,qui talia faciunt,Slt;J faciseade,quod tu fuffugias iudicinbsp;urn Deiç'Sediuxta duriciam tuam,amp; cor penitere nefcium,colligisttnbsp;bi ipfi iram in diéiræ,q patefiet iuftum indicium Dei.Reqciamus igt

a it}

-ocr page 14-

ÏN CAPVT xni.' EVANG. LVCAE.


fttis docet nunc parabola de fi'cu plan tara in uinea.Sicenim ait. Ar-* borera fici habebacquidam plantatam in uinea fua,amp; uenicquærensnbsp;» J frucflum in ilia, amp; non inuenit.Dixitautem ad culcorem utneæ. Ecccnbsp;a» annitresfunc, exquouenioquærensfrutflumin ficuhac,amp;noninucnbsp;as nio.Succideillanrij^adquiduelterramoccupac^'Atillerefpondês;^/nbsp;a a xit illi. Domine,fine illam amp; hoc anno, donecfodero circa illarn, ÔCnbsp;a a mifero ftercus,S^ fiquidem fecerit frudum, Sin minus in pofteru iuc/nbsp;¦»i cideseam . Quanquam Chriftushac fimilicudineraaximeomniuninbsp;impœnicêces ludæos perftringat, de quibus Ioan nes Baptifta d icir*nbsp;fecurisad radicem arborum pofita eft, omnis igicurarbor quænonnbsp;facitfrudum bonum,exciditur,ecin ignem mittetur.De rjfdem etiamnbsp;alias concionacur Chriftus parabolis quibufdam apud Matthæuninbsp;camicefimo primo uicefimo fecundo.Nos tamen generàliternuncnbsp;decoca Dei ecclefia,fiue ilia inter ludæos, fiue inter pences fueric,in^

fia ^Domini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominieleda eft,in qua ChriftusfeCe u!tem, Apoftolos

autem palmites affirmât.Porro,ficus,quiuis homo eft, in uinearn ec/ clefiæper facramenca fideiplantatus.Etapteadmodum homines in ecnbsp;clefia hcubus comparantur. Ficus enim radicem habenr amaram,fru/nbsp;ticuf, dum aûtprædulcê. Sicamaraeftoïm hoîm radix,quippe qui naturanbsp;in peqcacis concept! amp; nati funt cogitacio eorum ad mal um feinpöfnbsp;intenta eft.Plantantur autem in uineam Domini per Sacrameta fidei,nbsp;ucfrudum dulce, cibum uidelicetregnicoelorum ferant, Ergoquê^nbsp;admodû ficus fterilis adiudicatur igni,ita hó nö affères frudü bonoRznbsp;operu deputatur gterng damnationi. Ecce inquit, paterfamilias, anninbsp;tres funt ex quo uenio quæres frudum in ftcu hac, amp; no inuenio,fucnbsp;cideillam,ad qd uel terram occupatCNo.n.infertDns ftatim fuppli^nbsp;ciöpeccatoribus,quialonganimiseft 8lt;^patiês,feddiffert,nô qp ap^J^nbsp;bet impietatê,fed q? expedettêpus refipifcêtiæ.Ifraelite,ficus Dei fuenbsp;Eeclefit ifra rût.Et cûin Aegypto uitam ageret,qfiuit in eis frudû fed no inuenitrnbsp;^^derût.n.operamfuammagis idolatriæ,^fidê,pmifsionibus Dei,nbsp;utnôcômemorêmanifefta impietatis fcelera. EttndnsnÔreieateos,nbsp;qminus effent populus dei.Deidecu libera« effent ex Aegypto,amp;^ renbsp;dudi in terra miflàm,aç iâ florerêt oi externa gloria SC fcelicitate,q^

fiuic

-ocr page 15-

HO MI LI ÂE IO AN,' BRENTIU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 ^

fiuit in eis frucflu/ed no inuenit»^a derelido ucrbo dei,fequebantui* _____ o gt; r ¦lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-


ipietatcs amp; fcelera wèriS .Quâcp âùt Deusaffligebat ipfos til publics t5 priuatis fuppliciis. ac poftremo o Nebucaitoezare eqdcbat^los «:nbsp;fuare2i5c,nondum tS icaeos abiiciebat,« no effcntpopulusDe^ enbsp;«us.P'oftæ ucro e capriuitace Babylonica iteru domu^redieruc.qfiuitnbsp;Doramus in eis frudlum, ufcp ad aduencum Dm no n e u ri i,nbsp;fed prçcer folia,nc tanullum qmdc fruâus in bac ficu inueniL Habes

deeccIefialfraelitaBïdidlum eft,idèetiamintelligêdum eritdeeccle/ fiagêtium ,nec de publica tantû ecclefia,uerûetiam de unoquocp prixnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;êfgt;*

uato in ecclefia ho e,Q.uê.n, Deus in uineam ecclefiæ fuæ plantauic,

CO quærit fruclû pœnitctiæ a primis puericiæ annis ufc^ ad adolef ccntiâôc iuuentucê,fed hoc têpore inueniceum parêtibns inobediennbsp;^^^morofum,mendacê,amp;furacê.Expedac igitur fructum ab adolefnbsp;^^tiaamp;iuuêtuteufcpad uirilèæcatêjfedhôctpeîuenit eulafciu5,punbsp;*^^h[^amatorê,rcortatorê,neglectorc,blafphemû,ce(ratorê, bibulûnbsp;^üfoiê,ambiciofum ,amp; quæ funt alia iuuêtutis uicia ? Ergo polliceturnbsp;^^i dem ceps fruc'tum in fenecT:ute,fed ccce, auaricia,inuidia,con£eiinbsp;^‘Oaamp;fQuidnonmalorumÆthisciuaficribusannisDateramp;miliasfruz

® JWi aiuEcceahi tres funt, ex q uenio qres fructum î ficu hac,et nÔ îuc *i*o.Succide illam,ad qd uel terram occupatvHoc autê tum diuinituanbsp;cÔftituidicit,qhpdôresreuelatouerbo Dei uocantadpœniçêtiam,nbsp;«nifi refipifcât,côdênant p legê ad perpetuam internicionê.Siciubenbsp;bat Deus, lonâ ^phetam fuccidere ficum NiniuitaR2,qn pcepicei utpnbsp;dicaret, Adh uc quadrag’ta dies Sd Niniue fubuercet. Sic iubebac loannbsp;n^Baptiftam expedire fecurîad fuccidêdarn arbore IfraelitaF52,qn nonbsp;cauit eum, ut pdicaret phiam,et diceret,ois arbor,q non facit frudumnbsp;bonum,excidit,etin igné mittet. Sicetiam hoctpe,qp pdicationêE/nbsp;uangeîrj reuelat îpietas hypocrjtaB2,iubet ficus ecclefiæ gêtium (acd''nbsp;di,etî ignê^fici, adeoc^ totics pronunciat iudicium Dei,de ppetuanbsp;pdÔHt fucciliôeet damnatiôe qties fine publice fiue priuat'pdâpernbsp;uerbum Dei reuelant,ecnÔ tam iram Dei,nbsp;nbsp;extremam internicionê

minantur. Nunquid ergo ftatim poft^fentenu'a damnationis lata cft execucionem forcitur C polTetquidem Deus uno momêto iudiciznbsp;urafuum factisexequi,Sc pdlôres id menti eflenc^unde extant etiamnbsp;excpla repentinoRz fupplicioBt,quibus Deus potêciam etfeueritatè funbsp;am ergapdÔres pfpicue declarauit, fed pro generali confuetudine id reinbsp;fieri folet, quod in hac de ficu fimilitudine adumbratur , fic enim a^nbsp;itcolonus. Domine, fine illam et hoc anno, donee fodero circa iPnbsp;Um, ôlt; mifçro ftercus ? Et fiquidem fecerit fi'udum , bene , fin mi’/

-ocr page 16-

I

IN. CAPVT XI’IL EVANG. LVCAE;

tbrijtuscoh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pofterum fucci'des éam.Ec^ui's eft colonus ine,qui auevtati'ra

nut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patnsfamilias,ne mox poft latarri fentetiam,fuppiicium immittatCcer

te non eft alius necxn cœlo hec in terra tantæ autoritatis qui fiducia fuæipfius iufticiæ pofsit^hoh iatn dicam,iram Dei placare,fed uelconbsp;ram Deo mutire -, præterquam Dominus nofter lefus Chriftus, Is e/nbsp;nim ab eo tempore, quo Adam peccauit, Temper intercefsit pro ecdenbsp;fia fua,neperiret*Nec intercefsit tantu, uerumetiam fodit circa earn,nbsp;ueluti ficum, ftercorauitipfam * Stercorauitautem earn fuo ipfiusnbsp;fanguine,quem pro peccatis noftris cfFudit. Et hunc fanguinem fparnbsp;fit in uineam ecclefiæ fuæ, primum quidem per promifsionem Adasnbsp;di(ftam,de femine mulieris,deinde per prædicationem Nohæ, poft»nbsp;per Abraamum, hinc per Mofen, deinde per Dauidem, pofteapefnbsp;Ècclefiit fter propbetas. Nouifsime uenit ipfehomine afiumpto amp; ficum ecclefiasnbsp;foMrto.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimo fanguinis fui, tarn uerbo quam opere ita ftercorauit, ut nifi aut

folum faxeum fuerit,aut medulla fici plane exaruerit, non pofsit non fb-refrudum.Poftquam autipfeaftumptuseftin ccelum, mißt Aponbsp;ftolosin orbem terrarum, per quos uerbo Euangelq totum ipfumnbsp;mundum ftercorauit. Ecquid aliud hoc noftro tempore agitChri^nbsp;ftus:quam quod reuelatiohe praédicaoone Euangelij fui,degratuinbsp;ta remifsione peccacorum^aduerfus hypocriticas impietates,per mininbsp;ftros fuos ecciefiânoftrâ ftèreoret f îâ Chriftus non tantum ftercoratnbsp;ecclefiam per publicos miniftros eiils per prædicationem Euang^^nbsp;Irj,uerumetiam per preces omnium ptorum, qui in nomine eiuspatrenbsp;txo.fi, inuocant. Sic ftercorauit ecclefiam Ifraelitaru per preces Mofiquan/nbsp;do Deus uoluit Ifraelitas propter peccatum uituli delere. Sic ftercoranbsp;uit earn per Samuelem, quartdö Ifraelûæpropter Baalin amp; Aftarothnbsp;».Rfg.7. a Philiftinisdelendi eranuSicDeusindignaturapud Ezechiekm,^nbsp;qügfiüérit uirû,qui interpolieret fepe et ftaret precibus fuis oppofitnsnbsp;coiitra ipfum pro terra,né difsiparet eam,amp; tamê nÔ inûenerit.nbsp;re^cu Deus differt fuppliciu,non fit hoc confilio, q? approbet impi^''nbsp;tatê,querriadraodû impq indicant : fed differt,q? placetur intercéfsio-'nbsp;lie Chriftijecoim piorû,qui g Chriftû nome Dei in uocant,et differ,nbsp;Utinterea tepotjis colonus,qui eft lefus Chriftus,ecclefiam prgdicàtionbsp;tté üerbi fui ftercoret, atc^ peccatores ad poenitêtiam uocet .Nolo.n*nbsp;inqt,rriortê peccatoris,fed magis ut couertat et üiuat. Et nô mifitnbsp;üs fiiium fuû in mundû ut condênet mundû fed ut feruetur mundusnbsp;pêreum. NonigiturabutamurbonitateDei,neccolIigamusnobisnbsp;impceiiitêtia ira in dieiudicij,fed admictamus'g fidefterGorationêurfnbsp;bi Dei,utrefipifcêtes effugiamus uenturâira, per Dnm noftrû lefuir*nbsp;Chriftû^qnbsp;nbsp;nbsp;üna en péitre 8^ fpûfanéto deuS laudandus î fecula Anilt;^*

BOHitiA secvnda# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Sçquifli^

-ocr page 17-

HOMILtAÉ IOAN.

B^^Equi'turnn'raculum,non mcmorab{Ietättföm,üet-ürn adretinetldu nos in officio diuing iiocan6is,rubnbsp;^^Xaduerfis, quâuisgrauijsimisaptifsimû.Oocebat.n.Ie/nbsp;^mfusinunaSynagogaruSabbans,8^eccemulier,quænbsp;^^^habebatfpirifûinfirmitan'sdecêamp;odloannis,eratq? “nbsp;lt;^ontraâ:a,nec omnino poterat erigere capuf. Quam cû uideret lefüs * *nbsp;üocauit earn ad fe,ecait illi. Mulier liberata es ab infirmitate tua. Et ihi ‘ *nbsp;pofuit illi manuSjamp;confeftim ereéta eft,amp;gIorificabatDeu, Hoc^x •’*nbsp;*fiiiû eftmiraculû,amp;aItamêiereponendû.Mulierquedam,quodgenbsp;natura ipfa imbecillû ell, nô fimpliciter affecta erat îfirmitate,fednbsp;^pifftuinfirmitatis,hoceft,tota in infirmitatêita conieda,utnon tamnbsp;’^Ofpore quam animo ab aduerfario fpiritu affligeretur, idcp nÔ unonbsp;’^icautmenfe,aut etian^ anno,fedannis decem amp;o(ffo.Q,n? infirm iznbsp;^^^^'^îulieris dorfum ita incuruauerat,utnÔ potuerit credos, iuxta aitnbsp;^tühominûnacurâ,ad fidera tollere uulcus, fcdneceflehabueritdt^znbsp;femper uultu ad terram incedere.ltacß cû lefus fabbato in Synanbsp;concionaretur, ac forte nidiffet earn inter auditores concionis’,nbsp;^înta dementia erga miferam afficitur,utnondûrogatus,mifcrcaturnbsp;^^5,ac publice aduocatam earn iubet cÔftdere amp; fana efle.Que èi fin tiufterit cuit


--------------- J 1 J ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. culu (y ujut

Ut côtinuoîlaudê Dei prorupat. Cgteruhoc miraculûno^^poni ^üt-ecdefiæ,Lit admiret tantû,amp;cômemoratione eius tediûtcporis exnbsp;lt;^tiat,fed ut ad cÔmodum faî ut is fuæ ufurpet. Quare miracüli huiusnbsp;^fus maxime omniû côfiderandus eft.Ac primû, Chriftus gdidic hocnbsp;’^itaculuin mulierecÔtrada,utecclefia haberetccelefteteffimoniû,«^nbsp;“ericas dodrinæamp; Euangelq ChrifticôfirmarCt.Opera,inquit,quænbsp;^editmihi pacer,utpcrficiam ea,ipfa inquam opéra,qugego facio,te Christiu/ut.nbsp;ftificantur de me,qp pâter miferit me,hoc eft,çp qu^doceo,ex mandanbsp;to dei patris mei doceo,et cp dodrina mea fit üera,ccc!effis etdiuina*nbsp;Doaucaut Chriftus,^ iple fitfilius Dei,ôduerus Meffîas,î hûcmurinbsp;ûûa deo pâtre fuo miflus,ut liberet nos a uîculis fatanp,a pdîs et mornbsp;te,ac reftituat nos priftino iuri paradifi et regni coclorû,qd i Adamo,nbsp;P peccatû amiferamus. Hpc eft dodrina,hoc eft Euâgeliô Chrifti, Minbsp;raculuigifur in mulierecôtrada æditû, ueritatê huius dodrinæ itaeônbsp;firmat,ut qui ei fîdem adhibeat, non folüm liberétur a uinculis Sata/nbsp;næ, fed confequatur etiam perpetuam faluterti.Sed apteadmodû counbsp;uenithuc mulieris infirmitas.Nam quod in ipfius corpore facit fpirigt; pgcc^ti ^irinbsp;tusinfirmitatis, hocinanimo noftroefficitfpirituspeccati.Infirmitas tutquitafitnbsp;muliercitaopprimit ,utneceflehabeatincuruotergoincedere. Etcûnbsp;Deus creauerit hoîem,uteredus ambulet,c£ coclu cotêpletur,quo adnbsp;moneatur, fe nÔ ut pecus, quod pronû terram afpedat,ad terreftrCs

-ocr page 18-

iobis calrnii-Utes.

IN CAPVT xril. EVANi^. LTCAR. fecdttatcs,fed ad cæleftes clantudincs 8lt; fubhtnitates peruncre,^^'*:nbsp;inulier,prætcr al forum hommummorem, caput præ infirmitatf^^nbsp;rigere » SC uultu ad cœlum credo ambulare non poteft,ftc 8d pecca^nbsp;fpiritus, animum homfnis fta deprfmic ut non cogitct fuperna ¦gt;nbsp;inferna, non quærat cccleftia, fed tantum terreftria ? Huius anim^*nbsp;dfu nociLicp fomniat terrenas opes, fllius animus non nifi honoresnbsp;dignitatescogitat - Hicardetcupfditateuindidæ,ille fpirattantu*^nbsp;fordidas et fetfdas libidines,hoc eft,cloacas et ftercora. Huius anfn’i’^nbsp;eftinpaiiniSjilliusinpocuIis,quibusetiamfta affïxuseft,utnuncji’^nbsp;ccelum contêpletur ,nifi fi quaiido epotc porulo ad osapplfcato fof'nbsp;fum afpiciat. Atep hoe uere eft coram Deo effe contradum amp; diftof''nbsp;togibboincedere, terrenfsufdeheet fordibusfta immerfum efTe,nbsp;non queas caput ad cceleftium rerum contemplarionem erfgcr^'nbsp;Quem gibbum etfimundus nee ufdeat,necrequfrat,Deus tarnefl)nbsp;ut perfpicue ufdet,fta^pter fpfum,feuerfter ï homfnê anfmaduertet,nbsp;nffi corrigatur, Corrfgttur auteodê medico, lefu Chrifto, ac codentnbsp;çtfam modo,quo amp; hæc muffer fanatur,ut enfm Chriftus curat mU''nbsp;Ifercm uerboôCtadumanus,Mulier,fnqufens,libcrata es ab fnfiroifnbsp;täte tua, fmpofita ilH manu confeftfm ereda eft, ita ad fanandumnbsp;peccatorem,fpargftuerbum Euangchj fui per Apoftolos,quodipr'^nbsp;fitpeccatorum expiator,etquod quf in fpfum credat, confequatur ftnbsp;ïutê*Euangelion,inquit, Paulus,potentfa Def eftad faluteomnfnbsp;dentf« Præterea addit uerbo Euangch) facramenta fua,quibus ueluttnbsp;tnanuum fu arüm ta du no folum offert falutem,uerumetiam propri''nbsp;am earn fumentf dedfcauQuare,qui Euangelfon Chriftf amp; facramennbsp;ta eiusfide accipft,is a gibboanfmi fui per Chriftum ita curatur,utacnbsp;cepto fanftatis fpiritu,iam non folSocuIos cordfs in cceJeftfa defigat,nbsp;fedetiam Deum ut pattern inuocet, ac plane fn cœlo habitet. Dein/nbsp;de eft amp; alius hufus mfraculf ufus,uidclicct, ut ex eo difcamus patfennbsp;tiä,et cofirmemus fidem in dfuturna afflidfone.Nam quiloga et dfunbsp;turna fgrftudfne uel corporis uel animi afiiciutur, hi eo täde impietanbsp;tis ruere folent,ut exiftiment fefe plane a Dom ino Deo fuo contenirnbsp;ptos amp; abiedos.Hinc oritur impatientfa,fndignatfo,uirulenta cöufgt;'nbsp;eia Sc blafphemigjtam aduerfus Deum,quam aduerfus homfnes.Exnbsp;hac ^gri h ominis moroGrate,fncftätur amp; alfj hoîes,cognatf, affines,nbsp;uicini,amp;; tota familia,cui ægri cura commendata eft,ad impatientiä,nbsp;mutuam morofitatem, adeoep fd prorfus fieri folet,quod ferfptu^nbsp;ranobisexemplo lobis proponitur. Hicfniciofatfs modeftus erat»nbsp;Dominus, inquit, dedit, Dominus abftulft. Sit nomê Domini benbsp;nedidum,amp;,fi bona fufeepimusdemanu Domfni,malacurnon funbsp;ftineremuscfed cu dolor ingratiefceret, ibi tiirrî primû maledicitdielnbsp;hatiuitatis

-ocr page 19-

fiOHILIAE IOAN. BRENTII.

nâti'üitaiis fuæ,deinde eligîtanima ciusfufpendium,amp;oflà eius mor lem.Poftremo amici eius amp;: famiha,a quibus curari debuiffet,tmpatinbsp;entes redduntur. Vxor faftidit eura. Adhuc, inquiès,in fimplicitatenbsp;tuapermanes.Benedic Deo amp;morere.Etpoftea.HaIitum meum, innbsp;lt;3uit,exhorruit uxor mea ? üereliquerunt me propinqui mei ? Et quinbsp;fnenouerâtjoblitifuntmek In qlini domus meæacaiidllæmeæficutnbsp;alienum habuerunt me,amp; quafi peregrinus fui in oculis eorum»Ser/nbsp;uum meum uocaui, SC non refpondit mihi, ore proprio deprecabarnbsp;•Hum. Stulti quoeç defpiciebant me.Et iterum.In canticum ftultoriïnbsp;Derfus fuum,amp; faclus fum eis in prouerbium. Abominantur me et lonbsp;§^fngiuntame,amp;faciemmeam confpuerenon uerentur. Habes ex^'nbsp;^'^plum Iobis,quo uides quid malorûdiuturnus morbus, tarn in imnbsp;‘**’gt;^oquam in amicis amp; familia eius afférant ? Nec id tantûalieno cxlt;nbsp;''^plojfed etiam domeftica experientia nobis compertum eft.Q,uarenbsp;‘^ominus bis malis medeatur, ^pónit in feriptura uarios infirmos,nbsp;amp;:fi diuturnis morbis affecti fuerunt,confecuti tarnen funt præcla •nbsp;fanitatem. Apud Luca. ca. otffauo producitur mulier gmorrhounbsp;Aquae duodecim annislaboraueratprofluuiofanguinis,8^curatur»

‘'^anneca.quinto languidus tenetur morbo trigintaodo annis,ö^ *'°’]^'^quitur fanitatem.In eodem loanne ca. nono cæcüs a natiuitatenbsp;*^^^pitüifum.In Aeffis Apoftolicis ca.tertio,claudus ab utero matrisnbsp;integritati fuæ. Et hoc loco mulier infirma decern amp; oeffonbsp;^fînisjab infirmitate liberatur. Hæc, multa alia id genus exempli mfirtnitatesnbsp;P*'oponuntur nobis, non utpolliceamur nobis Temper externam cor diutuntie,lt;iiinbsp;fanitatem indiuturnismorbis.Etfienimpoftdiuturnuni mor/ l^dutilefinbsp;^’’^jetiam externa corporis fanitas dementia SC liberalitate Dei connbsp;^’’gere pofsit,hoc tarnen tempore, quo Euangelion miraculis fuisianbsp;^ulto anteconfirmatum eft, no eft generaliter de corporali falute conbsp;‘^quenda ufurpandum, quod Chriftus perfonaliter de ægrotis amp; innbsp;£*^isgt;qui tempore fui minifterq in terris, externo morbo laboraue/nbsp;f Adixiuuenite ad me omnes,qui laboratis 8^onerati eftis,amp; ego re/nbsp;jPdllabo uos.Huc accedit,quod amp;fi confequaris externam corporisnbsp;®'^lt;tatem,nondum tarnen confecutus es ueram falutem. Quare hæc,nbsp;j^æmpla nonproponunturinhuncufum, ut in morbis noftris pol/.

cfamur nobis certocorporalem fanitatem , fed proponuntUr,ut ^ipfis difeamus confilium amp; uoluntatem Dei erga nos in infirmita/nbsp;enim Deum nemo unqua uiderit, innbsp;ffffo tarnen unigenito filio eius reuelatur amp; explicatur otnne Deinbsp;^onfiliutïi amp; uoluntas. Vndequemadmodum uides Ghriftum erganbsp;irmosaffedum effe,ita fentias etiam Deum ipfum patrem in cœlisnbsp;ga infirmos affïci.Hic mihi nunc obferua,quomodo Chriftus

-ocr page 20-

IN CAPVT XIÏI» evang, lvcae;

erga hanc mulierem cotradam gerauDocet em'm Euangelium Sab/ batOjin Synagoga quadam. Quatiguam autem uerfaretur in fummonbsp;jminifterio,nimirurri in eo^propter quod dcfcenderat de ccelo,uide/nbsp;licet in prædicatione Euangelrj fui, tarnen cum inter auditores fu/nbsp;os uideretmulierem contradam , tanta cura earn compleditur,utadnbsp;fe nominatim uocet’^ ac dido citiiis ab infirmirate curet. Apud Mat/nbsp;’ thæum,conueniunf Chriftum mater 8C fratres eius, in media cotictónbsp;ne, fed repeIliteos*Quæ,inqüienSjeft mater mea ,amp; qui funt fratresnbsp;mei'^'Hoc autem locö tanta cura erga miferam muliercm aflicitur utnbsp;derelidis fanis horninibus,ad folam infirmam fefc cornier tat,ac tan/nbsp;turn abeftjUteam propter infirmitatem defpiciat,utmultomaiorifolnbsp;licitudine earn refpiciat,amp; præ ipfa fanos propemodum negligat.Cunbsp;ergo omne confilium Dei amp; uoluntas atqj affedus eius in Ghrifto knbsp;fu reuelatafint, fentiendum efi:,Deum ipfum patrênóftrum erga in/nbsp;fi'rmos ita affici, ut quo diuturnior eft morbus,co propior fit Domi/

• nus deus nofter cura fua,ec quo grauior eft dolor,eo magis follicitus (it Deus profaIutenoftra,quiSidiinaltisHabitet, amp;oîaadminiftt'Êf,nbsp;in media tarnen rerum adminiftratiôe,niliil magis refpicit, quam hunbsp;milia amp;abieda. Quod cum ita fefe habeat,quid eft quod amplius innbsp;diuturno morbo côquerimurî’ num ouia dolor ^rauinr eft. diiam ut

pöffumus ; Nû quia in præfentia no fentimus uel gradam ael auxilin Del $’ Sèd quanquam non fentimus auxilium corporali fenfu, licebitnbsp;tarnen fentite fpirituali fide per uerbum diuinarum promifsionum*nbsp;Etquoditafendturnon poteftnôadferre maximam falutem,utquanbsp;grauior Si diuturnior eft dolor, hoc admirabilior amp; fcelicior cantingnbsp;gacliberado. Quareno eft in morboinfaniendum,amp; aduerfus Dennbsp;ac homines debacchandum,fed eft in manus Dei per fidem refpiciennbsp;dum,Si in uocadone Dei perdurandum,certiftima fpe concepta 5nbsp;Deus, qui differt falutem,non neget,fed meditetur dilatione maiot^nbsp;etilluftriorem liberationem,quamquæ,non dicam fperari, fed nenbsp;ArchifyiMgonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem anobis potueriu Cæterum,archifynagogus,in cii/

giinuidi^ nbsp;nbsp;nbsp;fchola hoc miraculum edebatur,hypocrita eft,et inuidet Chriftn

tantum æditi miraculi honorem,non tarnen audet miraculum danilt; nare Si in Chriftum inuehi.Qiiare inuehitur in turbam,Si reprehennbsp;9» diteos,quoduiolentSabbatu,ficenimfequitur* Refpondensautnbsp;princepsSynagogæ, indignansquodSabbatofanafletlefus, dice/nbsp;’ bat turbe,fex dies funt,in quibus oportetoperari. In his ergo uenite,nbsp;ut fanemini, Si non in die Sabbati ? Vide quam inepte, quam

-ocr page 21-

HOMILIAE IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44^

critaîunufquiscp ueftrum Sabbato nonne foIuitSoucm fuurn aut aft num a præfepi, ducit aquatum 2” Hanc autem fdiam Abrahæ, quây *nbsp;alltgauitSatanas,ecce decern SCodtoannis, non oporcuit folui a ui'nnbsp;culoiftodieSabbati CEccumhæcdiceret,erubefcebantomnesad/nbsp;ucrfarq ei'us, omni’s populus gaudebat fuper untuerfis, quæ cumnbsp;gloria fiebant ab eo» His uerbis non abrogat Chriftus Sabbatum 2*^nbsp;in politeia Mofaica, fed damnat tantum falfam amp; hypocriticam, denbsp;Sabbato intelligentiam.Tamamp;yfi enim Chriftus fæpenumero accufanbsp;tus fueric, quod uiolet Sabbatum, non tarnen fentiendum eftipfumnbsp;uel fado unquam uel doctrina fua reétam Sabbati obferUationem ui piw.nbsp;olaflc.Chriftus enim ætatem fua egft in Mofaica polttia,in qua Sab/nbsp;batiobferuatio diuinitus feuerifsime exigebatur * Cuftodite, inquit,nbsp;Sabbatum meum ? Qui polluerit illud morte morietur.Bt mox.nbsp;Ecerit opus in eo, peribit anima illius de medio populi fui * Ac itefsz^nbsp;^*^nisqui feceritopus in hacdie,mortetur. Quid hac exadionefæznbsp;uthusçCum igit Chriftus fadus fit legt obnoxius,amp; uenerit in huncnbsp;*^undum, non ut deftruat, fed ut cornpleatlegem^fentiendum eft,nbsp;quod etiam legem de Sabbato,prout diuinitUs exigttur, diligentifsi«^nbsp;me obferuauerit,fed in explicando Sabbato fuum egit officium. Pri/nbsp;enim, ut alias hypocritarum uanitates,ita etiam hypocriticas etnbsp;’ uarifaicas de Sabbato traditiones, a uera Sabbati intelligentia Ion/nbsp;diffidentesreprehendit amp; damnauit,acnunc exemplobourn8cnbsp;afinorum qui Sabbato a præfepi foluunturôC aquatum ducuntur,nbsp;uuncexcmplo eorum iumentorum,queSabbato in puteum cadunt,nbsp;Slt;^extrahuntur,nunc exemplo facerdotum,qui in templo Sabbatumnbsp;ptophanant, nunc alijs argumentis oftendit amp; explicat,deum prpce/nbsp;pto Sabbati non exegifle fuperftitionem, ac uacationem ab omnibusnbsp;operibus fine difcrimine, fed tantum uacationem a publicis opifici/nbsp;labonbus,quo amp; facris opera det,amp; uires corporis alterna quienbsp;terecreentur. Deinde docuitludæos abfjciendos,gentes uero in co/nbsp;munione cceleftis hsereditatis uocâdas fore. Qua dodrina, amp;fi baudnbsp;oofcure fignificauit,non tantum Sabbatum,fed etiä uniuerfam Mo/nbsp;h politeiam abrogatum iri,tamen quam diu refp. Ifraelitarum diuininbsp;tus conftitit,necefle fuit, ut ciues eius reip. Sabbatum iuxta diuinamnbsp;^dinationemobferuarcnt, Chriftus ipfe,quandoquidem politianbsp;J/ofaica nondum fuerat eo tempore abrogata,Sabbatum diligentif/nbsp;ume obferuauit. Quo exemplo admonemur, utin externis ordinationbsp;Jî^bus tarn ecclefiafticis, quam politicis, abqcienda quidem fit fuper/ C)tgt;edientUnbsp;fticio 8: hypocrifis,obedientia tarnen légitima conferuanda fit, quonbsp;uoluntati Dei fatisfi'at,amp; publicæhumanigeneris faluti cofulatun ^arTor^nbsp;^ætcrum,quod Chriftus hoc loco dicitf Hanc filiam Abrahæ alliga tuttionunhnbsp;b

-ocr page 22-

in CÀPVf xni. EVANG. LVCAE,

Uit Satailas decem amp;odoannis,EtpauIoante. Habebat fpintum firmitatis non eft ofcitanter prætereundum. Quid enim ad hæcdMnbsp;cemus 1 num Satan eft autor morborum ç num qui morbo afticitur,nbsp;a Satana obfeflus teneturCnum quern ægritudo corporalis aifligit//nbsp;urn uinculis Satanæ captiuum dicemus C An non Dominus Deusnbsp;nofter,diciturnobisimmitteremorbosamp;aDidiones;’ Vcbocexphnbsp;Geut,quidßt cemus,obferuandum erit,quid fit Deus natura fua.Deus enim,finbsp;Mtwafua. nuinam eius natura probe excutias,non eft,nifi fumma bonitas, furunbsp;macp fanitas.Nihil eft in natura Dei,nec mali, necmorbidi. Quarenbsp;Deus natura fua nec créât, nec immittit nobis morbos, amp; ægritudPnbsp;nes.Quomodo enim fumma fanitas crearet morbos'?’ quomodo fum

tt^uiticula, ' autor,amp; morbi iure dicantur uincula Satanæ.Nihilominus tarnen fenciendumeft etiam Deum ipfum immittere nobis morbos Sdaliasnbsp;afflnftiones,primum,quia Deus conniuet Satanæ, ut morbis nos affinbsp;ciat. Sic enim ad Sacanam de lobe ait ? Ecce in manu tua eft,uerunta-^nbsp;men animam illiusferua.Deinde, quia,poftquam Satan exconcefsigt;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;one aut conniuentia Dei fufdtat morbos, Deus recipit eos in fuas ip/

w«mD«rec{ manus i èC utituripfis pro organo ad falutem noftram.Nam piuntun quemadmodum fcelus, quod filrj lacob defignabant in fratrem fu/nbsp;urn Iofeph,amp;quo uendebanteum alienigenis,opus quidem Satanænbsp;fuitjDeus autem arripiens illud, utebatur pro organo ad conficien/nbsp;dam falutem Domui Ifrael,fic enim lofeph ipfe exponit. es,inqui/nbsp;ens, cogitaftis de me malum, fed Deus uertit illud in bonum, utex/nbsp;altaretme, ficutin præfentiarum cernitis , amp;faluos faceret multosnbsp;populos, ita amp; morbi funtquidem opera amp; uincula Satanæ, Deusnbsp;tarnen apprehendens eos manibus fuis, mutât ipfos in fua i pfius ope^*nbsp;ra, per quæ in nobis falutem conficiat. Sic lob de afflnftionibus fuisnbsp;fentiebat. Dominus, inquit, dédit, Dominus abftul it. Et, fi bonanbsp;fufeepimus de manu Domini, mala cur non fuftineremuscficDaniclnbsp;confitetur exilium Babylonicum a Domino elfe,propterea quod Donbsp;minusreceperatilludinmanusfuas,amp;uertebat infalutem Ifraelita*'nbsp;rum. Quare, cum aut morbi, aut aliæ afflidlionesnobisimmittun/nbsp;tur, agnofeenda quidem funt peccatanoftra,agnofcen da eft poten-*nbsp;tia Satanæ propt;er peccata, non tarnen fentiendum eft de morbis

auc

-ocr page 23-

ROMÏLIAE lOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44^

autafHi'âtonibus, fecundum quodcxcitantur a Satana , is en'.m noa fpirat,nifi exicia 8^ interniciones, fedfecundum quod funta Dompnbsp;no Deo noftro in manus fuas accepta, c|ui cum non fit tantumnbsp;mus,uerumetiamomnipotens artifex, pro nnguîarifua bonitateoinbsp;prudentiaefficit, uthisquidiliguntipfum,omnia timuladiumentonbsp;fint in bonum per ïefum Chriftum Dominum noftrum, qui cft unanbsp;cum pâtre Sd fpirituflàndo Deus laudandus in fæcula Amen,

HOMILIA TERTIA.

Emor3bileeft,quod Cbriftus cgitin muliere contrat flda,fed non minus memorabile eft,quod nunc uaticinbsp;finatur fimilitudinibus quibufdam de diuulgatione E/-^1 Buangeirj fui in totum orbem terrarum.Et in banc connbsp;B^cionem non uidetur cafuquodam incidiiTe,fed imbcnbsp;^quot;cillitatefidei auteciam in crcdulitatequorundam per/nbsp;tfa^^useiTe.Nam cum homines uidiflent loannem baptiftâ, qui pri/nbsp;*^us prædicationê Euangeirj de Chrifto inchoauerat, ab Herode innbsp;terfeâum,ac intelligerent principes amp; pharifæos,potentes etfanâosnbsp;pcrfequidodrinam Euangelfj Chrifti, fentiebantimpofsibile efle,nbsp;buangelion,quod loannes inchoauerat,amp;^ Chriftus nunc ab/nbsp;toluebat,diu^erduraret,amp; lacius uulgaretur.Conferebantamp; al fj ne/nbsp;gotium Chrifti feu Euangeli] eius cum negotio fedicioforum,amp; iudinbsp;cabant,quod quemadmodum nec fedicio Theodæ,nec fediçio ludænbsp;Galilæi^autahorum promouiflèt,ica nec Euâgelicumnegotiu, quodnbsp;Chriftus uroebac,promotuiS2: fit. Quare Chriftus côcionatur, imouanbsp;bcinatur defohcifucceftuEuangelrj fui, utautimbecilles in fide connbsp;fi‘nict,aut incredulos ad fi'dc inuitet. Et quoddocet, fimilitudinibusnbsp;quibufdam docet.Libenter enim turbp concionatur per parabolas amp;nbsp;fimilitudines^Tametfi enim fimilitudines ad probandam rem in con docênbsp;trouerfiapofitam,non ica multum alias ualeant,tarnen addocendum dum.nbsp;auditoremfpontefequentem,amp;adilluftrandamremobfcuram aptifnbsp;fimæ funt,ac in Chrifto,qui doélrinam fuam miraculis,adeo(^ coeIgnbsp;ftibus teftimonrjs confirmabat,maximam omnium docêdi uim amp; aunbsp;toritatem habet.Igitur ufurpat Chriftus etiam hoc loco fimilitudines,nbsp;utquoddoélurus eftdefucceftuEuâgelq fui,explicatiusilluftret.Dinbsp;cebatergo. CuifimileeftregnumDei, amp;cuifimilefaciam illudcSi/nbsp;mileeftgrano finapis,quod acceptum homomifitin hortum fuum,nbsp;St creuit,amp; euafitin arborem magnam, amp; uolucres cccli nidulaban/nbsp;turinramiseius. Quærit Chriftus^quafi dubitando,fimilitudinê, utnbsp;auditores€xcitec,acreddaccosattêtiores.RegnumigiturDei,dequonbsp;hicfermo eft, nonintelligendum eft de regno illo ccclefti, quo fan/nbsp;lt;fti infuturo fæculo fruuntur,fed,utaliasfæpe,de prædicationê Eua^

b

lt;

-ocr page 24-

IN CAPFT XIIJ. EVANG. LVCAE.

^eiï), quod Joannes inchoauerat, amp; Chrifius abfoluebat.Huius aiv tein Euangelrj fumma hæc eft, quod quicunquc credit in Chriftum,nbsp;non dico,hberctur a Romanoimperióamp; confequatur terrcnamfo*'nbsp;licitatem. Hocenimconcionabantur amp; promictebantfediciofi.Selt;Jnbsp;liberetur a peccatisnbsp;nbsp;nbsp;morte , ac confequitur cccleftem amp; perpetU''

aminfuturo fæculo fcelicitatcm . Hoc reuera illud Euangelioneft* quodChnftusdocebat, amp; quodilli perituruin fenciebant. Cui er/nbsp;gofinule eft hoc Euangclion Simile,inquit eft grano finapis*nbsp;finapis utparuum, ita fpecie fua abieóum uidctur,atfameonbsp;proiedum in bortum,in tantum caulem, feu ut fcripttiraloquitur,arnbsp;borcmexcrcfcit,ut8lt;uolucres coeli nidulentur in ramis eins.Quoe/nbsp;nim fcmina minora funt, co etiam feral iora efiefolcnç.Faciliuseniinnbsp;augefcunt, celeriusaeris qualitati obtempérant. Sic amp; EuangeH/nbsp;on Cbrifti uidebatur eo tempore, quo Chriftusin terris uitafnegifynbsp;abiedum internitioni proximum, quippe quod impotentius iudi/nbsp;csbatur, quam utpofletaduerfuspotentiahi totperfecutorumconfi/nbsp;ftere. Sed Chriftus uaticinaturhac grani finapis f)militudine,hocE/nbsp;lisngelicn ad tantam amplitudinem in totum orbem terrarum euafu/nbsp;fum, utnonludæi tantum , fedetiam genres in eofalutcm ccnfecutunbsp;EiM«gfI^di= ,.ænbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etquod Cbriftus uaticinatus eft, bociam reipfa impletumef

feuidemxus . Quanquamenimtotusorbis terrarum reftiterit Chn'/ rum. fto amp; Euâgelio eius,acprindpio Cbriftum ipfum occiderint, deindenbsp;Apcfiolos amp; Eccleiiâ erudelifsime perfccUti lJnt,ramen quo magis ilnbsp;li reftireruntjco latius Euangclion propagatu eft,in quatuor uflt;^ pîînbsp;gaseceJi. PorroincrementûEuangelq apiifsimeccmparaturpatulîsnbsp;ai boRjramis,qui amp; auibus federn acfuftentaculû nidcBîpræbent,nbsp;hoîbus defefsis umbra exbibent,ac prætereafruâus ad cibûproferut»nbsp;Vt.n.aueSjCtfi aliquotiesaramoetnidofuoaberrêc,femper tnadn»/nbsp;dû fuû cogitât ctreuertût,ita ois fenfus etcogitatio hoim,ad Euâgelionbsp;Emgf/ir« tan^adnidû,in quêfefetutorecipiât,nu^nô intentaefledebcuEtnbsp;chnftiattotnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hcmo cx labore defàtigatus,ac folis sefi u pereufTuSjfuâ in arbo/

rftwwdftr. umbrarecreationêqu2erit,itafiquisafflitftionumxftulaboret,n5 poteftnccpraefenciorem,neccommodiorem recreationeminuenire,nbsp;quam in Euangelio lefu ChriftûQucm defatigatagnitio peccatorû,nbsp;huncrefocillat Euangclion. Quem adurit fenfus mortis amp; inferni,nbsp;buncobumbrat Euangelium.Breuiter, Euangelq umbrarefocina^*nbsp;tioeft in omnibus tam corporalibus quam fpiritualibus afflidtioni/nbsp;bus . Adbæc,utramiarborumfuosfructusproférant, itafiquis E/nbsp;uangelion uera fide fufeeperit, non poteft fieri ,quin frudifiect,nbsp;adeoquefiat , ficut arbor plantata iuxta riuos aquarum , quæcalnbsp;fruâum fuum in tempore fuo * l^sam fi qua arbor non frudtifîcat.

-ocr page 25-

KOM ill AB IO AN. BRENT». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;447*

quid reliquum eft nifi ut una cum ftcr ili ficu malédicatur fuccid3lt; tur, Sdinigncmprorjciatur C Habcsuaticinium deprofecflu Euangenbsp;Irj, quod 8lt;fi uifum fuerit pen'turiim , afftrmattätnen Cht jftus pro/nbsp;pagandum in totum orbem terrarum ? Sed uc profedlus eius magisnbsp;cxplicaretur 8^ illuftraretur, addit Chriftusaliäm ümilitudinern . Etnbsp;iterum dixit. Cui fimile faciam regnum Dei» Simile eft iermento, «*nbsp;quodacceptum mulierabfeondit in faring fata tria, donee fermente/nbsp;tur totum. Eft amp; hoc loco per regnum Dei, prædicatio Euangelfjnbsp;Ghrifti intelligenda. Et Chriftus idem uaticinatur hac fimilitudine,nbsp;quod fuperiori, uidelicet, quod èc fi Euangelion fuum infirmiusnbsp;iudicetur,lt;quamutdiuconftarepoftet,tarnentantaé fit uirturis , ut .nbsp;peruagaturum fit totum mundum » Simile, itiquit, eft fermento*nbsp;Fermentum alias male audit in fcriptura » Sighificat enim tam impiznbsp;am doârinam Pharifæorum, feuhumariarurtitraditionum, quamnbsp;'»ipuram amp;inhotleftam uitam» Sed Chriftus hoc loco utitur fer/ exo.k.

inbonampartem, pro ueraEuangelq prædicatione.Fermenz l«.«. tum enim res uidetur uilifsima amp; contemptifsima atque ad nihil ali/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•’’*

uduttlis, quam ut prorjeiatur ante porcos atfamen li commifeeatur in tria farinæ fata (eft autem fatum menfuræ genus apud Hebræos, Satum,meitsnbsp;iuxta quorum menfurandi rationem, dicitur fatum continere men/nbsp;furam centum quadraginta quatuor ouorum;Et tria fata faciunt meiinbsp;furam Ephi ) tantx eft efticaciæ, ut ferthentet totam farinæmaftàm»nbsp;Sic Si Euangelion apparèt uilifsimum, attamen Chriftus docefhaenbsp;fitnilitudine, quod fitprolaturum uires fuas in totam humani gene/nbsp;fts,maffam, hoe eft , in uniuerfum orbem terræ . Et quod prædi/nbsp;tit,hocpofteareipfa impletum eft, cumemifitApoftolosfuos,iri,nbsp;mundum uniuerfum, amp; iuftit eos prædicare Eüangelion omni créanbsp;turæ. lam quas uiresEuangelion publice in muridoexercuit, eas e/nbsp;tiam priüatini in unoquouis, per fidem exercere folet. Nam fi intranbsp;cor hominis per prædicationem abfeonditum, Si fide acceptum at/ „angelidefiinbsp;que agitatum fuerit, totum hominem ita fermentât, ut fiatfapidifsi/ ficatia,nbsp;muspanisadmenfam regni cceléftis. Quoddicimusunoaütalteronbsp;exemple dcmonftrabimUs. Fermentum eft pater uefter cocleftis rcnbsp;m ttituobisdébita ueftra, idcçpropter Chriftum. Fdoc fermentumnbsp;intra cor per fidem acceptum , primum iuftificat hominem corarnnbsp;DeOjdemde fermentât animum, ne fit inuidus , adhæc fermentâtnbsp;linguam, ne loquatur malum aduerfus proximum fuum. Prætereanbsp;fermentât manum, ne maleamp;ciat proximo ? Poftrcmo ita totum ho/nbsp;minem fermentât ut Si inimico benefaciat.Item,fermentum eft.Ne finbsp;tis folliciti uitæueftræ quid efuri fitis autbibituri, neque corpori ue/nbsp;ftro,quibus indunaentis üfuri. Nouitenim pàteruefter cœleftis,nbsp;b iq

-ocr page 26-

IN CAPVT Xin. EVANG- LVCAE,

Opus habeaus his omnibus, qui cum nutriat uolatilia cœli nbsp;nbsp;nbsp;uefti-'

at gramen agri,multomagisuobis id faciet» Hoc fermen turn fide con ccptum,primum expurgat auaritiam, deinde impofturasôd niigas,nbsp;poftremo reddit etiam hominem liberalem non ram erga benefaéto/nbsp;rem quam malefadorem ? Quid hoc fermentoefficaciusÇ’ Ab iconda-'nbsp;mus igitur fermentum , non hypocrifeos, quod Chriftus fugicn^nbsp;dum abominandum docuit,fed fynceræ dodrinæ Euangeli) in cornbsp;da noftra, utefficiamur fapidus panis ad conuiuium regni ccelorum.nbsp;Cæterum,cum hæcita fefehabeant, percurramus etiam ea breuiter,nbsp;quæfequuntur ? Et ibat,( inquit Lucas) per duitates amp; caftella donbsp;»» cens, amp; iter ladens Hierofolymam ? Aitauremilli quidam. Domi/'nbsp;» ne an paud funtqui falutem confequuntur C Hæc amp;fi uideatur odo/nbsp;93 fa amp; curiofa quæftio, propterea quodmaior hominum cura elfe de/nbsp;beat, quo modo,quam quot nu.mero feruentur apparet tarnen do/nbsp;lt;fîrinam Chrifti, non mediocrem dedifle occafionem ad mouendamnbsp;talemquæftionem . Docuit enim Chriftus admiranda,inaudi£a,dif/nbsp;fidlia,imo fadu impofsibilia ,Uidelicet diligendos efle inimicos,bcnbsp;nefaciendum malefa(ftoribus,orandumpro calumniatoribus,percu/nbsp;tienti præbendum eflè alteram maxillam, tunicam auferenti, palliumnbsp;etiam dandum, amp; omnino neccogitauone, nec uerbo nec operead/nbsp;uerfus legem Dd peccandum. Hac igitur dodrina iniecit Chriftusnbsp;multis auditoribus fufpicionem, quod paucifsimi falutem confequannbsp;tur ? Etquemadmodumalias, cum doceretcamelum facilius intrarcnbsp;per foramen acus, quam diuitem in regnum cœlorum, dubitantau/nbsp;ditoreSjdicentes. Ecquis poteftfaluus fieri C itaSd nunc quidam ex aunbsp;, ditoribus Chrifti, motus duriciaô^ feueritate dodrinæ eius de ob/nbsp;” feruationc legis quærit, num paud feruentur . Refpondet igi/nbsp;” tur Chriftus Si ait ad illos . Contendite intrareper anguftam por/nbsp;” tarn, quia multi, dicouobis, quærent intrare, Sinon poterunt.

Hæc copiofius habentur apud JVïatthæum capite feptimo. Introi/ te, inquit, per ardam portam ? Quia lata eft porta amp; fpeciofauia,nbsp;quæ abducit in exidum, multique funt, qui ingrediuntur per illam.nbsp;Quoniam angufta eft porta,8i ftrida uia, quæ abducitad uitam. Sinbsp;paud funt,qui inueniunt illam. Paud igitur funt,qui falutem confe/nbsp;quuntur,propterea quod angufta fit porta ad uitamCQuid ergo aliasnbsp;apud Matthäum didtur. Multi,inquit, ab oriente Si occidente ueninbsp;ent,Siaccumbent cum Abraam Si Ifaac Si lacob in regno cœloRî C Etnbsp;apudEfaiam,decœlefti Hierufalem, Aperientur portætuæiugitcr,nbsp;dieacnodenon claudentur, utafferaturadtefortitudogentium,Sinbsp;reges earumadducantur. Hæccerte perfpicue fignificant, non muhnbsp;(OS tantum falutem confeqtu,fedcuam portam coeli patentifsimam efnbsp;fe.Quid

-ocr page 27-

HOMILIAB IOAN. BRENTII*

Fc Quid ergo diccmusÇ’Hîcmihi diuerfa confyderanda funnNam ft Chriftumrefpicias profedo confitendum ent, portam cœb eile !a^ /«r mtdtinbsp;tifsimam apertifsimam Chriftus eni'm uera cceli porta eft qui lt;l«ogt;nodo in»nbsp;cumafeenderit in ccelum Sc reuelatus fit prædicatione Euanaeiq futnbsp;in totiimorbemterrarum, non folum aperuitccelum exomni partejnbsp;uerumetiam terramipfam Euangelio fuoita confecrauit, utex qua/nbsp;cunqueregioneterrælibeat, ad regnum cœiorum afeendere liceat.nbsp;Hucaccedit, quod amp;fi præcepta legis per fe non grauifsima tantum^nbsp;Fed ctiam fadu impofsibilia fint, tame Chriftus impleuitlcgem perfe/nbsp;de,amp;impetrauit,utquotquot in ipfumcredunc,non aliter corâDeo.nbsp;iudicentur,quam ft Scipfi fua ipforum iuftictalegê perfede impleuif/nbsp;fent » Præterea donat Chriftuscredentibusfuis Ipiritum fandumnbsp;per fidem, ut uirtute eius non tarn 6dle quam etiam iucunde pofsincnbsp;legisdiuinæ obedtentîa, quantum inhaccarnepofsibileeft, am/

bulare . Quare,quodadhancdiuinorumpræceptorumpartem at/ dnet,portacceliminimeanguftadteendaeft. Deinde, fiEccleliamnbsp;.r\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-


ChriS per (e confyderes, lateri necefle eft, mukos effe eledos,^ in^ numerabiles confequi falutem . Sufptce, inquit, Dominus A/nbsp;F’raham,ccelum,amp;numera ftellasfi potes,fic erit fernen tuum.Qyænbsp;peortiifsio non tantum intelligenda eft de corporali femine, fed muEnbsp;magis defpirituali femine, deque tjs, qui in uero femine Abrahæ,nbsp;quod eft Chriftus, per fidem feruantur, quemadmodum ^auli^s adnbsp;t^omanos fcribens, capite nono explicat. Accedit hue amp; claias cjuinbsp;deEcclefiæmukitudine capite fexagefimo ita fcrtbic.Leua tn cftcuitUnbsp;oculostuos,amp; utde,omnes ifti congregati funt,uenerut tibi. rftq tutnbsp;delonge uenient,amp; filtj tui delatere furgent.Tunc uidebts,etamues,nbsp;mirabitur 5^ dilatabitur cor tuum, quâdo conuerfa fuerit ad te mulznbsp;tiiudo maris, fortitudo gentium uenerittibi . El in Apocalypfi,nbsp;poftquam e fingulistribubusduodecimmilia,quiad uitam æternamnbsp;penineant,nurnerati funt,additur,poft hæcuidi,amp; ecce turbanbsp;qua dinumerare nemo poterat ex omnibus gentibus populis amp;linnbsp;guisjftantesante thronum ÔÔ in confpedu agni,amidi ftolis albis,amp;:nbsp;palmæinmambus eorum ? Vides igitur, ft Ecclefiam per feconfy/nbsp;deres,maximam adeot^ innumerabilem effe Ecclefiæ multitudinem. ^ic^tipaucLnbsp;Sed ut uerbum Chrifti dicerttis, paucos efte, qui inueniunt portamnbsp;ad uitam, rede in tell igas, alio refpiciendum eft . Primum enim,nbsp;ft fingulorum hominum ingenia excutias,ibitum,amp;fiporta CQcli tarn f^ypocrii^nbsp;obuia, quam latifsima fit, tarnen maxima hominum pars faciuntfi/ alfingunt ianbsp;biipfis portam anguftam. Alij enimquæruntintrarenon fideper lo^ritupofnbsp;Chriftum, qua fola ratione porta cceli amp; inuenitur amp; lata efficitur,nbsp;bedquærunt , imoaffinguntcoelo aliénas portas. Hicpollicetur

-ocr page 28-

IN CAPVT XIIK EVANG. LVCAE.

fibiregnum cœlcftemcrito operurrt monafticorum,hoceft,opcr^ raonallica coelopro porta affingere j ille fperatfoelicitatem meritopcnbsp;regrinatioilum fuarum ad tempi a diuorum , hoeeft, non Chri'*nbsp;ftum^fed peregrinatioes pro porta cœli reputare. Hic conatur in coynbsp;ium cortfeenderemeritoiciuniorum fuorum,ine merito contritionisnbsp;fiiæ, quæ certe tiihil aliud funt » quam Ch. iftum, ueram portam cocnbsp;It infringere èC aliéiiam ædificare fed his portis magis ininfernum,nbsp;quam in ccclunl peruenitur. Ifrael,inquit, Paulus, qui feâabaturlenbsp;gemiuftitiæ, ad legemiufticiæ non perucnit. Propter quid;quianbsp;non ex fide, fed tanquam ex operibus legis. Si opinio de meriris opcnbsp;rum legis diuinæ non perducitadiuftidam SC ccelum, miiko certenbsp;minus id fadet opinio de meritis operum hypocriticorum, aut fidicinbsp;orum ? Atq^haec dicuntur, non quod ipfa per fc opera, quædiuinanbsp;lege exiguntur, damnentur, hagcçnim fadu neceflaria funt, quem/nbsp;adinodum alias fæpenumero démöhftratum eft,fed quod opinio denbsp;meriris operum damnetur . Hsccautem opinio hominibus naturalsnbsp;teritaaffixaeft, utquicquid opdtimeriam c medio ChriftiEuangenbsp;Moitdcli Z3- lioarripiunt, uenenoopiniohisfüæinficere^ ôdpromeritohumanenbsp;phlt;t»fei,om fQdÎQæufuvpare foieant. EtcumhancopinionempræcipuePhari^'nbsp;ominef. ludaifriio, amp; monachi in Chriftianifsmo inculcarint, redenbsp;dicemus homines naturaliter efTePharifæos amp; Monachos . Quarcnbsp;quod porta cœli angufta efle dicatur » non fit portae, fed hominumnbsp;uido, qui contempta latifsima Chrifti porta,qugruntfibialienas pornbsp;tas. All) autem non fedantur hypocrifim, fed manifeftafceleraSunbsp;flagitia,amp; ducunt uitam impœnitentem, quibus etiam ipf s porta eccnbsp;li fit angufta » non quidem propter portæ anguftiam per fe , fed pro*'nbsp;pter ipforum impœnitentiam . Nam quemadmodum is qui, pernbsp;patentem urbis portam ingredi conaretur , amp; præ fe tarnen ambabusnbsp;mambus tranfuerfim geftaret oblongam perticam, ab in^reffu certenbsp;prohiberetur, idque non portæ anguftia, fed fuo ipfius impedimentnbsp;to, ftaqui in peccatis impœnitenter ambulat, fibiipfiimpedimentnbsp;mentum obuertit, quo a porta cœli excluditur. Hæc enim porta nonnbsp;Portacoclfi capit fuperbos amp; arrogantes fed humiles, non capit auaros, fed litnbsp;, non inuidos , fed beneuolos, non fcortatores, fed catnbsp;ftoS,non ebrios , fed fobrios , hoc eft,non admittitimpœnitentnbsp;tes . Sed tantum pœnitentes . Non ueni, inquit Chriftus , aduo'nbsp;candum iuftos, fedpeccatores, num utin peccatispergant C nequatnbsp;quam, fed ad pœnitentiam ? Ergo qui a porta cœli excluduntur, fuanbsp;ipforum culpa , non portæ anguftia excluduntur . Deinde, amp;ftnbsp;numerus eledorummaximusfit,fiEcclefiam CHRISTI per fcnbsp;confideraueris, tarnen ft conféras earn ad Ecclefiam malignancium.

-ocr page 29-

HOMÎLIAE IOAN. BRENtri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4^

Ten impiot'uin ibipaudfsimum in uenicsnumcrum eîelt;îtoriîni,ad bsé reditatem regni cœleftis» Vt enim millenarius numerus, per fcquPnbsp;dem multus eft, fed collatus ad fexcentas myriadas, nul!us pene nu/nbsp;meruseft, îtaEeclefiaChriftimukaeft, perfeconfiderara, paucauenbsp;ro cft, collataad ingentem impiorum, qui pereunt, multitudinem*nbsp;AtOî huius rei perfpieua aroumenta in extern is liberationibus extant.nbsp;lndiluuio,cumtotumnumanum genus aqua periret, octo tantum rmpûf denbsp;hominesfcruatifunc.in Zodornæamp; Gomorrhæ incendio^extot’«'’'^/^’'**’*’'«nbsp;milibus, tres tantumeuaferunt. Loth cum duabusfiliabus. l'def r/nbsp;to in terram Canaan, ex fexcentis milibus,qui ultrauiginti annos nagt;nbsp;ti,e terra Aegypti egrefsi(unt,duo tantum , lofue amp; Caleb, peruene/nbsp;runt, in urbe leriho populofifsima, fola Rahab meretrix, uel utalt)nbsp;fenciunt,eauponaria, una cum familia fuaferuatur . Indeuaftatio/nbsp;uel4ieruCalem,dereliâi funt in terra non nifi abiedifsimi agrico/nbsp;læamp;LÜnitores, Vnde ScEfaiasait.Sifueritpopulus tuuslfrael qua/nbsp;h arena maris , reliquiae, hoc eft, uilifsima pars populi , conucr/nbsp;tenturexeo . Hisamp;altjsexternis Dei iudicfjspalam declaratum eft,nbsp;quid in extremo illo, amp; impqs horrendo iudicio Dei, inter hedos Sdnbsp;oues, inter malos 5lt; bonos futurum fit, uideltcec , quod ficut in his*nbsp;externis iudicqs paucifsimi euaferunt, ita paucifsimi in aeterno Deinbsp;iudicio feruabuntur. Quamobrem:' quia angufta eft porta, ardinbsp;Ufa, quæ ducit ad uiram . Angufta autem eftSC arda , rion fuanbsp;datura , fed impiorum hominum uicio , qui aut aliénas quærurîtnbsp;portas amp; uias per hypOcrifim ,aut fibqpfis ueram portam ac uiamnbsp;præftruunt per jmpœnitentiam . Cæterum, quæ hoc loco de an/nbsp;guftiaportæ amp; paucitate eledorum Chriftus concionatur, ea nonnbsp;proponit nobis ut follicitet nos ad defperadonem. Venit enim, ut fernbsp;uet, nÔ ut perdat animas,fed ut doceat nos timorem amp; fidem. T imonbsp;temquidem hypocritasSC impudenier peccantes, quorum illiexi/nbsp;ftimant hypocrifim fuam efle ueram pietatem ,2lt; meritum æternæ fcénbsp;licitatis,hiautem 8ifiimpudenter èC impeenitenter in peccatis per/nbsp;gant, audent tarnen , nefcioquam fcclicitatem fibi polhceri. Sednbsp;uthiomnesad ueram pcenitentiam pietatem inuitentur , di/nbsp;citureis Angufta eft porta, bcftridauia, quæ abducitad uitam,nbsp;pauci funt, qui inueniunt illam. Fidem autem docet imbecil/nbsp;les ÔC pufillamines . Nam aim hi fempertimere{oleant,neinnu/nbsp;i meroeledorum non comprehendantur, habent exhocloco, undcnbsp;conlolationem Si confirmationem fidei fuæ pétant . Quod mimnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;angufta fit porta Sc arda uia ad uitam perducens, non bine accigt;

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dit,quod homines difticukera Cbrifto ad fcclicitatem admittanz

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur, (ed quod alias, præterGbriftum, portas Si. uias ad fcclicitatem

-ocr page 30-

IN CAPVT XI IL EVANG. LVCAE.


peruenicndi inquirunt.lMam qui in Chn'ftoper fidem conßans pcrfc iierat,isnon folum habet fadkm, compendiariam, amp;expeditilsimanbsp;uiana, Cedctiampatentifsimamportam perueniendiadætcrna taber/nbsp;nalt;ula in codem Chn'fio lefu Domino noftro, qui eft una cum pairenbsp;fpiritufandoDeusIaudandus in fæcula Amen,


liuspercipiamus,proponemus prius fummam huius cauftæbreuifsi tnis,quæ deinceps multis uerbis Chrifti explicabitur.Quod ergopaunbsp;ci feruentur,huiufmodipropemodum ratio eft. Dominusenim Degt;nbsp;usnofterexigitad confequendam ueram falutem^in Iegefua,iuftidanbsp;perfedlifsimajet abfolutifsima Sd fi eaperfelt;flio,quæ exigitur,præftarinbsp;ab hoîenÔpoçeftjibi tum hoîem perpetuo damnat,a quo iudicio nonnbsp;recedit,nifi homo,cum propria non pofsit,alienaiufticiaferuetur,nbsp;Nullusautemhominumeft, quilegem perfclt;fteimpleat,acmaximanbsp;(lominum pars exiftimantnon folum legem impleri externa uitæ ho/nbsp;neftate,fed etiam opera iliaexternamçrericoram Deoexpiationernnbsp;pcccatorum èc uitam æternam , Paucifsimi uero funt, qui agnofeuntnbsp;humanam iufticiam imbecilliorem efîè, quam ut queat ueram faluténbsp;confequi,paucioresfunî,præfertim inter hypocritas,qui alienamiu/nbsp;fticiam,quæeftperfîdem inquirunt ? Quare paucifsimi confequun/nbsp;tur falutê,Sed quænos noftro morepropofuimus, eaiam in ipnsuernbsp;Jj bis Chriftiexcudemus. SicenimaieChriftus. Cum furrexeritpa/nbsp;j, çerfamilias amp; clauferitoftium,et cœperitis foris ftare, amp;pulfareoftinnbsp;,, dicentes. Domine, Domine, aperinobis. Etrefpondens dieet uobis»

Nefeio uos unde fitis,Tunc incipietis dicere, Edimus coram te amp; bibi mus,ô^in plateis noftris docuifti.Primum omnium,Chriftushis, 6^nbsp;quæ fequuntur,nerbis,precipueludæos hypocritasperftringit, acinnbsp;deorum quidem abieô:ionem,gentium uero cleélionem uatidnatur,nbsp;quemadmodummoxaudiemus.Deinde,quoddepatrefamilias comnbsp;memorat refpidt uel ad earn parabolam, quæ apud Matthæum,ca»

uicefimoquinco»

-ocr page 31-

HOMILIAE IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^«,

Hicefimoquînto pluribus, defponfo 8^ decern ui'rginibus recenfe? ur,uelad folennes honeftorum patrumfamilias mores, quifolentnbsp;certa iioctis hora iaiiuas domus fuæ daudere, èi. fi qui fer ui loge poftnbsp;legitimum tempus adueniunt, cos non folum non intromitcunt innbsp;domum, fed etiam tanquam inobedientes amp; inutiles e familia domusnbsp;fuæ exckidunt, Quod igitur in familia humanæœconomiæ, idemnbsp;etiara in familia Domini Dei noftri fieri folet. Deus enim patcrfami/nbsp;lias eft, homines autem , Gueilli anteludæi, Gue nunc, gentes uoca/nbsp;tae,familia funt. Ac Deus baud mediocriter nominepatrisfamilias denbsp;leâatur » Hocenim nomine explicatur turn Dei erga populum fuumnbsp;cura,turn populi erga Dominum Deum fuum,officium. In Gecononbsp;miaHumana,paterfamiliasfibi hanc curam fufcipit, utdefamiliæuiznbsp;ftu amp; amidu follicitus fit,a familia autem exigit,ut unufquifq? fuumnbsp;pvæfcriptumlaboremdiligenter ôdfideliter faciat.Igitur,fiinuenerii;nbsp;ftruosuigilâtes,quid faciat aliud,quam quod fupra,cap.duodecimonbsp;diclum eftjUidelicet præcinget fe,ôd faciet illos difcumbere,8^ tranfiznbsp;ensminiftrabit illis,uchabeancin temporedemenfum cibum CPorronbsp;inuerfus ordo eft,ft familiade uidtu follicita,fuum officium negligat,nbsp;paterfamilias uicftum familiæ negligens, delaboretantum familiænbsp;follicitusfnerit.Sif amp; in occonomia coelefti, Deus paterfamilias nonnbsp;conceditfamiliæ fuæ hanc curam,ut fint follicid,quid edant, quid binbsp;bant, 8lt;quibus indumentis utantur. Sed exigic, ut ante omnia quæznbsp;ramus regnum Dei amp; iufticiameius, hoc eft, utunufquifquefuænbsp;légitima? feruiat uocationi. Qtiod fi fiat, omnia, quæ uitftui amp; ami/nbsp;(^uineccffaria funt, patrisfamilias cura amp;adminiftratione parata e/nbsp;runt .Qiiare cum Deus uocatur paterfamilias ,admoneamur no/nbsp;ftri officf) Sd confirmemus fidem noftram de uitftu , ut conceptanbsp;fiducia, in uocatione Dei pergamus . Cæterum , Deus paterfami/nbsp;lias oftium regni fui tunc aperire dicitur, cumreuelat uerbum fu/nbsp;um,amp;uocat peccatores uerbofuoad refipifcentiam .Apcriebato/nbsp;ftium falutis cum antediluuium,per Nohe, ante incendium 2Sodo/nbsp;mæ,per Loth,ante fubuerfionem PhaVaonis in mari rubro,per Mo/nbsp;fen,ante priorem deuaftationêKierufalem,perprophetas,antepoftenbsp;riorem,per Chriftû et Äpoftolos,uerbS Dei publice prgdicabatur,eEnbsp;pftÔres ad pnam uocabâtur. Aperitôd hoctêpore oftiüm falutis, quonbsp;dementia cius Euangelion Chrifti ira reuelatum eft, ut perfpicue ui/nbsp;deamus , qua amp; internido effugienda, uera falus confequen/nbsp;da fit. Claudere uero oftium tunc dicitur, cum ablato Uerbo fuonbsp;impcenitentibus fupplicium infert, cum illud Prophetae impletur»nbsp;Eccediesueniunt,d{citdominus,amp;mittamfamem ill terram, non fa/nbsp;men panis,nec^ fitimaquæ, fed audiendi uerbumdomini4 Bcillud.;

PamsfamiU» as nomen deànbsp;tribuitur.

Keinicfiiu aperiiUTjiiuSnbsp;do^

cltfuderet

-ocr page 32-

IN CAPVr Xin.' EVANG. LVCAE;

Si'cutlocutus fum,amp; non audierunt,ûc clamabunt,amp; no exaudianij dicit Dominus Zebaoth» Poftquam ergo clauferit paterfamilias oftgt;nbsp;um,ibi turn ueniunt quidam familiares,amp; pulfant o(tium,ac cupieivnbsp;tes intromitti,clamant,Domine,Domine,3peri nobis»Hic eft tumulnbsp;tus hypocritaB2, quo externa iufticiæ fuæ fpecie in hoc mundo ita ptfnbsp;ftrepuntjUt uideantur foli efle populus Dei, èC hæredes regni ccclo^nbsp;rum.Sedaudiunt.Nefciouos, undefitis. Fieri enim folet, utquima/nbsp;xime omnium uideantur aDeoeledi,hi maxime omnium fint ab/nbsp;iedi ,amp;ut poftea fequitur ,funt primi, quierunt nouifsimi,ô^nbsp;funt nouifsimi qui eriint primi » Quid ergo ad hæc hypocritæ»nbsp;Edimus,inquiunt, coram te,amp;bibimus, èc in plateis noftris docu/nbsp;ifti» His uerbis exprimitur confîdentia hypocritarumin mérita bo/nbsp;norum fuorum operum.Cum enim hypocritæ accufantur iniuftid^^nbsp;amp; non commemorantur in nutperopopuli Dei, ibi turn audias ipfo®nbsp;catalogum opti'morum operum recêfere, quorum merita,mirutn fit,nbsp;que in ipfam Dei federn collocare » ApudEfaiamdicunt» leiuna^i/

r''


tiypocritie commémorâtnbsp;mérita operum fuorum^

Ep ys. Deum non refpicere,Slt;ipfosnon in fummum cceli faftigium,

____________________ __________________________

mus, amp;non afpexiftinos, humiliauimus animas noftras amp;nefd^ fti, Apud Matthæum d»cunt,Domine,Domine, nonne per nom^*’nbsp;tuum prophetauimus,amp;per nomen tuum dæmorv'a eiecimus,acp^*-nome tuum multas uirtutes præftitimus. Et iterum. Domine,quaO''nbsp;do uidimus te efurientem aut ficiêtem,aut hofpitern, aut nuduna ait“'nbsp;infirmum,autin carcere,amp;fnon miniftrauimus tibiChoceft, nihil b“’nbsp;noR2 oper^ intermifimus,quibus te honorare potuimus ? Ethoclo^nbsp;Edimus,inqunt,corâ te,etbibimus,et î plateis noftris docuifti.Qy*nbsp;audimusCan no nofti nos^Sumus populus ille Dei Ifrael,quêexoOt^nbsp;nibus gêtibus elegifti.Edirous mâna de cœlo » Bibimus aquai« dep^nbsp;tra.Edimusdefacrificrjstuis.Bibimus delibaminibus tuis» Audii^“^nbsp;mus uocê tuâ de coclo,in mote Oreb» Audiuimus quotidie legê tu^,nbsp;Synagogis noftris,amp; nô nofti nosÇ'Quod hypocritæ ludæi, hocidnbsp;hypocritæ Chriftiani fentiunt»Baptifati fumus,in nomine tuo.nbsp;mur Chriftiani,ex nomine tuo»Edimus Ôc bibimus de corporenbsp;guine tuo,audiuimus Euangelion tuum,inftituimus multa monatnbsp;ria, amp; multo plures Miflàs, peregrinati fumus ad quorumuis fan«'^^nbsp;rum reliquias,breuiter, quæcunqp fpeciofa opera amp; facra excogit^*^^nbsp;potuimus, ea in honorem nominis tui fecimus » Qui ergo fitjq’nbsp;nouerisnosç’Hæautfimilesfiue cogitation es, fine uoces hypo^nbsp;tarumperfpicuedeclarant, quodhypocritæ fentiantfefebonis ‘nbsp;operibuslegi diuinæ fatisfacere, quod confidanthumanafuaiuly ,nbsp;ôôquodnon fol um iudicentfefe propter opera fua uerum popu**^,nbsp;Dei, fed etiam polliceantur fibi propter mérita fua no tarn

-ocr page 33-

kOHi’LlAE IOAN. BRENTII.

fum,quam fexcentas in cœlo corollas* Äudiamus igitur quam fenten tiampronuncietaduerfuseos paterfamilias* Ec dieet. Oicouobis,nbsp;ncfcio uos unde fitis.Difceditea me omnesoperarrj iniquitatis.Paternbsp;lämilias non folu cofirmat priorem fuam fenterttiä,qua Cigniftcauit fcnbsp;non agnofeere hypocritas pro populo Dei 5 uerümetiam addit nuncnbsp;le no agnolcere eos pro lultis operarrjs, led pro iniultis öc impfjs pec funtiuflhfednbsp;atoribus.Quid ergo dicemusÇnum edere amp;bibere coramDomino eüäfunt pecnbsp;8i audire uoce eins in plateis,hoc eft,aüdirc publicas conciones uer/nbsp;tgt;iDei,funt opera iniquitatisÆt quid rtunc fadum eft Chrifto,quodnbsp;cumaliaspeccatoresad feinuitet.Non ueniinquiens,aduocandumnbsp;wftos,fed peccatores.Et, Venite ad me omncs,qüilaboratis etoneranbsp;®cftis,amp;:egorefocillabouos.Nurtcaütêpeccatorêsafet‘éqeiât‘:’Hicnbsp;^go obferuartdum er it,quod Chriftus non damnet opera ilia per fe,nbsp;'^'delicet edere ÖCbibere coramDomino,audire conciones publicas nuntw,nbsp;jî^^ebi Dei,dæmonia eijeere, prophetare, multas uirtutes in nominenbsp;Ehrifti ^dere,aliaCß id genus operated damnat opinionê,quam hygt;nbsp;poevitsein bisoperibusconcipiunt.Putantenim (ehis operibusfatifnbsp;ftcerelegi diuinæ,8lt;^ expiare peccata fua,ac mereri fempiternam fœ/nbsp;i'citatetn.Hæc eft opinio imprjflîma. Vnde apud Matthæum perfpiznbsp;^icitur.Non quifquis dtcit mihi^Domine, Domine,introibit iti

‘^^gnum cœlorum,fed qui fécerit uoluntatem patr is mci,qui in coelis «ft. Videamus igitur quomódo fatisfiat üoluntati diuing,ut ex bis in/nbsp;^dligamus etiamquam ob cauflampauci falutem confequantur ? Acnbsp;P’^'niuni non fatisfit toti uoluntati Dei,cdendo amp; bibendo uel de fa/nbsp;^bficijsludæorum uel de fäcramento cœnæDnicæ Chriftianoi^.Funbsp;^‘‘nntquidêfacrificia in politia Mofaica pro fùo ufu inftituta, amp; poftnbsp;üulgatû Chr iftianifmum ordinatä eft in fuû uCumi,de quo alias didunbsp;^ft,ccena dnica,attamê, qapud ludæos no aliùd egit,quâ quod de fanbsp;«Hficrjsederit^aut qapud Chriftianos nihil aliud ägit,^quod fumâtnbsp;«cenâ Dominica,hi nondû perfede fatisfaciunt üoluntàti Dei.Deîdenbsp;iiQ fatisfit uolûtati dei extörno tâtum ieiunio,etprecibus*ßxigiC ciüidênbsp;i^eusieiunium,hoc eft fobrietatem,utcorpus contineatur inofticio,'nbsp;Sc ut fobrietate unusquife^ fuæ uoeationi fer uiat ? Exigit ctiam prcceânbsp;iitptecibus nos ipfos excitemus ad tradandas Si uerfandas in confeienbsp;tiapromifsionesDei, quibusfidem confirmemus ? Sedhisoperibusnbsp;^ondum eft diuinæ uoluntati perfeéfe fatisfadum. Adhæc non (atif/nbsp;lit uoluntati Dei dono prophctico,8i ædendis miraculis. V ult quidênbsp;Deus,ut cui hæc dona coceffa fuerint, rjs legitime utatur, et excrceat.!nbsp;Sedipfadonorumoperàtione nondum ps^fede fatisfit uoluntati digt;nbsp;üinæ.Poftremo nec fatisfit ei audiendô uel Decalogum,ud Euange/nbsp;lion Chrifti.Atcçhæc quidem,utâü^amus,exigûtur,(çdutPaiSu»

-ocr page 34-

IM CAPVT. XIIII. EVANG. LVCAE.

ait,auclitorcslegi'snondumiufti rcputantur coram Dco.Quomodo lrxDei,uo Q'go pcrfcvte facisfituoluntati diuinêe^certe n on potcft id aha rationcnbsp;iuntatDci fieri\quam fi legem Dei pcrfedteimpleamus, Lex enim Dei, uolun/nbsp;tas Dei eft, Só Deus per legem manifefte explicuic, quid uelit ynbsp;ciamus,amp; fugiamus.LexauCem Dei non impletur externis tahtum 0/nbsp;peribus,feducra,perfeda,8d abColutaiufticia.DiIiges,inquit,Dominbsp;num Deum tuu,ex toto corde tuo,extota anima tua,ÔC ex tota fortitunbsp;dine tua.Ecproximum tuum ficut teipfum. Quid poteftperfedius èCnbsp;abfolutius exigi Et iterum dicit lex. Circuncidite præpucium cordisnbsp;ueftri.Non igiturexigit tantum externum opus, Ac rurfus Dominiinbsp;Deum tuum timebis,amp;: illi foli,foli,inquam,feruies. Ergo nullo monbsp;doferuiendum eftuel Satanæuelcarnis defiderqs.Etiterum.Nôdenbsp;clinabisnecaddextramnec ad finiftram. Exigitigiturlex perfedao-'nbsp;bedientiam amp; iufticiam.Et quid illud eft,quod Dominusdicit,fanCtinbsp;eftote,quia egofandusfum^quauocenon fignificaturDeumexter/nbsp;Saäifäf per ^am tantum,îedplanefimilemipfifanditateminhomineexigere.Nanbsp;leäaexigi cum Deus Gt ignis confumes,niG Deo in fanditate fimiles fuerimus,nbsp;twnDeo,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuftinebimus facie eiuSjfeddeuorabimur ab eo.Deus aute taper/

feda fanditate èi iuftidapræditus eft,uc huila, uel tandlla macula in/ iufticig Si. iniquitatis in eo reperiatur.Quare eandê etiam a nobis iuftinbsp;dam perfedionem requiriuQuæ cum ita fefe habent,certemanifenbsp;ftum eft,autnullum hominem côfequi falutern,proptereaquod nuPnbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lus legem Dei perfede impIeaC.Caro,inquic Paulus,legi Dei no fub

Chrifiusua cdtttdfecrnbsp;reptlUtafe,

fe,non quod approbet ÔCcommendet peccata , fedutipfos apccca/ tis ad pœnitentiam reuocet. lubet autem peccatores difcedere a fc, ut

ditur,fiquidem ne poteft quidem,aut fi quis confequitur falutem,eij necelfe eft aliéna iufticia feruari. Paucifsimi aute funt,pra?rerfim internbsp;ludæos hypocritas,quiagnita fua iniufticia,alienam iufticiam, quaenbsp;eft per fidem in Chriftum requirunt. ludæi enim exiftimantes fe luisnbsp;operibuslegi fatisfacere,inflantur fua iufticia, abominâtur aliéna,nbsp;impletur igitur hoc dictum Chrifti.Multi uocati,pauci uero eledunbsp;Nam quod Chriftus alias uocetadfcpeccatores,quos tarnen hoclo/nbsp;Peccdtores co difccdere iubet,rede intelligendum eft.Vocatenim peccatoresadnbsp;fignificet fe damnarc impœnitentiam ÔC refjeere uanam perfuafio''nbsp;nem hypocritarum de impletionelegis, adeoque Ce hoc requirere,utnbsp;unufquifquefuamiufticiam agnofcat, amp;quæratalienamiuftidam,nbsp;quam ipfe per fidem unicuiuis credenri præftat. Habes nuncmanife''nbsp;ftamcauftam propter quam paud confequanturfalutem, uidelicet,nbsp;quod omnes fere homines quærunt falutcm per mérita fuorum ope^'nbsp;rum,paucifsimi aut quærunt cam per aliéna mérita »quæfunt Dominbsp;pi note Icfu Chrifti.Sed quod Chriftus hadenus obfture fignifi'ea/

U)6

-ocr page 35-

HOHILIAE IOAN. BRENTll,



iritfciïicct ludæos ut hypocritas ç numero popuh'Deiaßfjcjendos, quiafedantur legemiuftidænon ex fidefedexoperibuslegfs,gen/nbsp;tesautê mdreundfas in populum Dei aflumendas,quia cum non hanbsp;heat propria mérita, néceiTefùitjüc fibi aliéna pararenc,höa nue difer/nbsp;tbuerbisexplicat,dicens.Ibieritfletus ftridor dentium,cum uide/ “nbsp;ritis Abraam,amp; Ifaac,et ïacob et omnes prophetas in regno Dei,uosnbsp;autem expelli foras,Et uenientab oriente amp; occidente,amp;aquilone “nbsp;auftroSdaceCtbentin regno Dei. Ëteccefuntpoftremi, quieruntpriz “nbsp;’Tibamp;funtprimi,quierutpoftremi. Hocmanifeftüeftuatidnium denbsp;abiedioncludæorum amp;eicdionegentium. Acprimum uide mihi,nbsp;^ofe.elegitDominus Deus tuus ut fis ei popülus peculiar is de curtznbsp;óis populis qui funt fuper terram. Et alias dicic Dominus.TStummonbsp;^ouoscognoui exomnibus cognationibusterrg.Fueruntautem priznbsp;•^bproptereaquod pater eorum Abraam, cuipromiflum eratbenez nn,crpc:llrenbsp;fernen,quod eft lefus Chriftus, fidem adhibuit diuinæ proz nü pimi-'^ifsioni,8(: quæfiuit iufticiam in femine promiflb,non in meritis openbsp;fütn fuorum.Sed oofteri eius.nepleffto.contemoto.imo etiam oceifo

dicitatem, his contingit fetus amp; ftridor dendum, quibus uerbis ificat Chriftus defperacioném,ólt;l extremam internidoncm.Ddnz

^eobferuafcclicitatem piorum,eorum uidelicct, qui non confifi funt •^Q’itisfuæipforum iufticiäe,fed credideruntin Chriftum.In horumnbsp;numero comprelienduntur quidem Abraam, Ifaac,Iacob, proznbsp;phetæ,amp; ocs,qui de familia Abrahæ erediderunt in Chriftu Abrahcnbsp;pfomiftum, Sedhucetiâ accenfebiïtur omnesaliæ gêtes in toto orbenbsp;ad quas prædicatio Euâgelfj de Chrifto peruenit, èC quæ Chrinbsp;ftutn per fidem exceperunt,ut ecclefia Dei no côftituatur tm ex Ifraeliznbsp;^s,fedetiam ac multo magis ex omnibus terræ nationibus.Nam quonbsp;^àfuerunt quide gentes incircuncifæ, populus a deo abiedus,Ód quanbsp;quam aliquot ex gentibus falutem coniecuti fint,qui audita promifsi/nbsp;Oficad Abraâdicla, per fidê iuftificati funt,th no excabat Geinter gennbsp;t^ïUt inter ludæos publicum aliquodteftimoniü,quo Deus fianificänbsp;*‘^t,etiâ sentibus oaiere ianua falutis. Poft^ aute Euan?elion Cfinfti

-ocr page 36-


lüdêtur primi.Inter Cain er Abel,primus erat Caï,poftremas Abd* Sed jlleabqciturjhic ueroeligitur.Idcrri iudidû eft, de lacob etEfau,nbsp;de Rahab meretricc,et ciuibus Ieriho,de Dauide amp; fratribus eius,nbsp;latrcneincruceetluda.Illi enî,cû enentpoftremi,fiuntprimi.Hiautnbsp;primiuidcntuf,etfiuntpoftrcmi.Quarequiftat inter primes timeafnbsp;Domin5,etuideatnecadat,aciter poftrcmosabqciaiur.Quiuero’U^nbsp;terpoftremosuel propter peccara,ucl propter affbetiones fiue corpönbsp;rales fiuefpiri;iiales,confiftit,bcneconbdat,amp; fedtetur uocationcmnbsp;dei.Sic enim fiet ut inter primos referatur.Poftrcmc eft et hocloco dinbsp;ligenteradnotandu^quod cuCbriftus,abiectishypocritis, unafadatnbsp;ccclefiam in regno dei ex patriarchis,prophetis,etgentibus,haud obnbsp;fcurefignificet unam et eandem cftereligione, quapatriarchæ,pto^nbsp;nViPt»» Pt inrtrrnnriG*» wnfrs iiifttriam pt folnr? rAnGniinnmr Ha’C

ètplacaueritnobispatrem. Et hanefidem concepcrunt patriarchsct prophets ex promiffjonibusde femine Abrahæ,acconfirmarûteamnbsp;circuncifione etcerimontjsfacrificiorum, etalioiû facrorudininitusnbsp;inftiiutis. Gentesautem concipiuntesm e publica Euangelrj prsdi/nbsp;catione^et aluntac conferuat earn ufu facramentcrum,qus Chriftusnbsp;ordinauit.Quare cum iedamurfidem in Chriftû,amp;fperamus propnbsp;ter Chriftum,iufticiam coram deo,etfelicitatcm,ncn eft fendendumnbsp;nosnouam iuftthcandi rationêexcogitate,quêadmodû calumniâiurnbsp;hypocritSjfedueiuftiflimam illam,iamindeab iniciooibis terraiumnbsp;diuinitusreuelatâetufurpatâfedari, utcûfandtiflimorûpatriarchalnbsp;rum et prophetarum religionècolamus,eandêquoq-cûipfis fcclici/'nbsp;tatem confeqUamurperleiuChriftu Dominum noftru,quieft unanbsp;cumpatreetfpiritufancftodeuslaudandusin fecula Amen»

HOMILIA Q_VINTA.


Rcdtc


-ocr page 37-

HOMILÏAE IOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^,

I Eóte mihi rerum natura perfpexiflc uidentur, qui i facram fcripturam cumamœno horto,acuari}s qfnbsp;pulcerrimis floCculis et herbis exornaco,contu^ Sdcrafcriptunbsp;ÜerunuNarnquolongius inhorco procédas, eo r4,fcor/«xlt;lt;»nbsp;ïplures inuenias herbas amp; fiores,quibus lt;15 fôlû tenbsp;j obledleSjUerunletiam ad falutem corporis tui uta**nbsp;ris.Sicamp; facrgfcripturghortus Icc'tori fub deeiuC


cemodi, quafi herbas oftentat,quæftdeguftentür , tantam uirtutem affèriuitjUtiam non tam in uera iufticiaambulare,quarn in omnibusnbsp;aduerfisferuariqueas.Cum igiturantea, euaticiniodcabieetione lu/nbsp;dæorum,amp;eledionegentium,tancpe falutari herbâ ùirtucèm um^nbsp;ris Deiconceperimus,agite,amicifsimidegamusnuncaltas herbas^nbsp;flofculos,quibus amp;:ad uirtutem refipifcentiæ excitemur, aimbecillinbsp;tatifidei noftræin omnibusaduerfis medeamur.Ouibus rebus aptis/

cum nÔ änderet man feile in Chriftum graftàri, fubornauit Pharifgz os,qui fimulatione magnæ beneuolêtiæChrifto côfulèrent^ütc Ganbsp;lilæa fecedat,ac fæuiciam Herodis declinet,nernpe,ut ipfe Chrifto e-'nbsp;iefto,tutus eftec,ac maieftatemprincipatus retineret.Igirur Pharifæi,nbsp;pcrofiamp;ipfidotftrinam Chrifti, obfequunturuo untati Herodis , Sc.nbsp;quafi optime cup’ct es Chrifto^ dicunt,exi, èi uadehinc,quia Herodesnbsp;uu'tte occidere. Quæadmoriitio,fi extrinfecuseamc.ofideres,uideturnbsp;efle amicilsimaet maxime falutaris. Quis. n, nô iudicaret eum amicum,nbsp;quinosconfiliofuo,ab infidijsôC periculismortistutos redderecona/nbsp;turcqui admonicione fua fccurâ üite noftre rationê nobis commôftrat»nbsp;^tficôferas h?cadmonitioncpharilæon?,uel-cû aîo ipfoRî, uel cumeanbsp;uocatione,adquâ DeusChriftu filiumfuûordinaucrat,nihil neccaiinbsp;dorismecfalunsin ea inuenies. Nam ChriftusîhocofFiriii ri 1 ttf r« rriTC



-ocr page 38-

IN CAPVT XIII. evang. LVCAE,

haudquaqj obedqflèt diuinæ uocationi.Quod cum fit peccatutn adgt;' uerfus De5, certc multo perniciofius eft -, qua in corporale morte in.'nbsp;currere. Admoneamur igitur hoc exempio, ut amicoRz conlilia libcnnbsp;terquidem audiamus,non autfelt;ftemur eaomnia indifcriminatim amp;nbsp;Amicorum fineiudicio.Sed conferamusipfa cum uerbo Dei et uocatione nottra,nbsp;ionfilia,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiquidem conueniunt,non aliter excipiamus ea, quam ipfam uocê

Dei.Siautem diflentiuntjbi tu multo magis obediendû eft Deo qua ” hominibus.Sedaudiamus,quidChriftus pharifeisrefpondeac. Etaitnbsp;” illis Jtc amp; dicite uulpi illi.Ecce etjcio dæmonia,amp;: fanitates perficio bonbsp;” die amp; eras, ôôtertia die cofumor. Veruntameoportetmehodieamp;crasnbsp;8lt; fequenti die ambulare,quia fieri non poreft, ut propheta pereatalrnbsp;” bi,^Hierofolymis.Primû,quod Chriftus remittit pharilps ad Hc''nbsp;rodem,perfpicue fignificat,ipfos clam amp; fubdole ab Herodefubornanbsp;tosaduenifle.Deide quod Herodi cognome uulpis tribuit,appofitifinbsp;KeroJefuub fimedicftueft.Notaeft calliditasuulpis,q urgêtefamefomnûallîmunbsp;pes cßgnoiA= latjUtalledas aues capiat deuoretcç. Vocabulo igitur uulpis exprimic

Chriftus fubdolû uerfutum, etcallidû Herodis ingenium, quod ctiâ manifeftis faótis proditû erat.Herodes.n.uulpinâdo rapuit uxorêfra/nbsp;tris fuijHerodiadê. V ulpinâdo audiuit côdones loannis Baptiftæ, 8^nbsp;occidit eû.Ecia nue uulpinado conàtur Chriftu e Galilæa er)cere,ut ofnbsp;ficio fuo non fungatur. Cognomen igitur uulpis in Herodem aptifsinbsp;me cÔuenit. Sed quid renunriat Chriftus Herodi;’Ecce,inquic,ericionbsp;dæmonia SC fanitates perficio hodie amp; eras ettertia die confumor.Hisnbsp;uerbis primûiubet Chriftus Herodem bono animo eflè,nec quicquanbsp;incommodi ab ipfo expeâ:are.Ego,inquit,nô hoc âgo.ut eijciam Henbsp;rodem,e fuo principatu,fed uterjciam dæmonia. Non meum côfiliunbsp;eft,utquè^ occidam,fed ut ægrosfanem, amp; mortüos uiuificem, atC]^nbsp;adeolongcaliudmeo minifterioago,quam utdeijdâprincipese fiianbsp;maieftate, etobtineâregnûhuius f^culi. Veni.n.in hûcmundum,u£nbsp;doceâEuangelion meûde remifsiÔe peccatOB2,amp; confirmé illud pubnbsp;iieismiraeuhs, quodintatuhi nihil damni affèrtprincipatüi Herodis,nbsp;ut fi fubditi agnofeant Euangelion meu,mùlto obedientiores Herodinbsp;reddâtur.Deftingar auté hoc it^eo minifterio in terris, non multis an/nbsp;¦ nis,fed hodieetcras,hoceft,paucifsimoadhuctempore,acnô multonbsp;poft morte cÔfumar. Quare Herodesnihilameaduerfitimeat, fedfu/nbsp;um agat officium,quâtum ad meu quidé minifterium attinec,fecui e,etnbsp;Euâgelijpr^ finatme meodefungi munere.Ex his habes prgdicationé Euangclfi lonbsp;dtclt;ttw,nolt;«i ge aliud agere,quamuttradetciuilia regnorum huius Qculi negotia,nbsp;definiat,deadminiftrandarep.politica,fedhoccurat,uthoîes habenbsp;antcoram Deo renlifsionem peccatoi^, amp; honeftam ducant uitam acnbsp;confequantur ætçrnam,foclicitatêgt;fiuefub tyrano, fine fub moderatonbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rege

-ocr page 39-

HOMILIAE IOAN. BRENTII*


quenti die ambulare,eoquod fieri non pofsit, utprophera percacali bi,quam Hierofolymis,hoc eft, Demandatum eft mihi a Deo pâtrenbsp;meoofficium,cuius adminiftrandi,amp;fi breue, certum tarnen tempusnbsp;definitum eft.Et ante hoe tempus, Herodes ne pilumquidem capitisnbsp;mei mouere poteft.Quid igitur ad infidias eius crepidaremc'Prætereanbsp;certus mihi locus definicus eft,in quo mortem paciar,uidelicet, urbsnbsp;Hierufalem in ludæa.Non enim fieripoteft, utpropheta alibipereacnbsp;quam HierofoIymis.Suntquidem aliquot prophetæetiam ahjs in Ionbsp;cisoccifi,quemadmodum multis in locis fcripturateftatur, præfcrnbsp;firn in tertio libro Regum,cap.decimo ocffauo,fed maxima prophetanbsp;pars Hierofoly mis autinterempti, autfaltem profcriptifuerunt.

^æcenimcelebriûlocorûforsefî:, utubimaior uideatur cultus Dei, ^imaiororiaturpcrfecutio ÔCcontemptus uerbiDei.Inregnoluda,nbsp;H'^rufalem fuit metropolis, amp; eratibi teplum Dei ac maxim us Deinbsp;lt;ultus.Sednufquam eratetiam crudelior prophetarum perfecutiO amp;nbsp;interfe^qfo^Poff deuaftationem Hierufalem habita eft Roma,urbsnbsp;omnium religiofifsima.Sednufquam etiam autcrudelius in fantftosnbsp;Dei fguitum eft,aut uera religioneglectiushabetur,qtia Romp. Vn.^nbsp;deamp;uulgatum dieftum extat,Quoquispropius Romam habitat, conbsp;P^loreft Chriftianus.Quoddicftum plane cumuerbo Chrifti deHiénbsp;nifalem conuenit.Fieri non poteft,ut propheta alibipereat, ffuaHienbsp;*'ofolymis,hoc eft,quoquis in ludaifmopropius Hierufalem habitatnbsp;mt,eopeior ludpuseft. Sedredeoadpropofitum. Chriftusaffirmâtnbsp;certum fibi locum,uideliceturbem Hierufalem,defignatum effe, innbsp;quo occidatur.In Hierulaiê,inquit,nô in Galilæa interficiar. Et cru/nbsp;ce,no gladio occidar. Quare gladius Herod is nequaquâ mihi î Gallt;nbsp;læapertimefcêdus eft. Hoc diligeter nobis obferuanduetih ufum nonbsp;ftrû accômodandû eft.Quâquâm.nÔ fimus tali ^phetico fpû prpditi,nbsp;qui tam aperte certitudinem rerum de nobis futurarum agnofcere pofnbsp;fimus,quam inahifefte Chriftus Dominusnofter agnofcit,tarnen promißioneinbsp;promifsionibus èi. uaticinrjs fcripturarum tantum nobis de futuris re/ faduntnósnbsp;bus reuelatum eft, quantum ad excutiendum periculorümtimorem.

-ocr page 40-

IN CAPVT Xni; EVANG. LVCAE.

miSjtu uidebas me,8lt;: quamuJs nulli dies uitæ meæ adbuc extarcfj tu H4//.1I. tarnen omneseosiam in libro tuo infcripferas. EcapudMatthæuni»nbsp;Nonne,inquicGhriftus,duöpa(rérculiminutoafle ueneuntç’etünüsnbsp;ex iiiis non cadet in terram fine pâtre ueftro, ueftri etiam pili capitisnbsp;Joannttio. nümeräti fünuSicapüdlöannem ait.Noneduodecim funcnbsp;horædte.çSi quisambulaueric iii die,non oflenditjquia Iticerhhuiusnbsp;mundi uidet.Hæcamp;fimiliàfcriptürploca pcrfpicueteftantürùnicui'^

ïertumi*£ nbsp;nbsp;ordinatumefle.Neciillaeftcreaturauclin ccc;ouelin terrä,qufde

àefinitücfi. crecum Domini autabrógare,autinfirmare queat. Ergo,inqüis, pa^' rum refertjfiucquis prudenter pericula declinec,fiue fernere fefein penbsp;ricula coniiciat^MuItum certerefert Qiiæenim decertaordinarionenbsp;temporis uitæ ac minifterij noftri in fcriptura dicudtur, no in huncugt;'nbsp;fum nobis proponuntur,utexponamus nos periculis, contra uocatio/nbsp;nem Dei ,fed potius ut a feclanda uocatioric Dei,periculorum timorénbsp;abfterreamur.Ecceego,inquitChriftus,emitto uosficutouesinnbsp;tnedioluporum.Quidergofaciant ApoftohVnum imprudenterob/nbsp;qciat fefe luporum crudelitadC'minime omnium. Additur enim.Eftonbsp;te prudentes ficut ferpentes,amp; fimplices ficut columbæ.Nû uero pronbsp;pter luporum fæuiciam déférant minifterium amp;uocationem fuam2'nbsp;Nee id quidem,Sequitur enim.Ne metuatis uobisab hisqui occidûtnbsp;corpus,animam autem non poftiint occiderejed metuite magisillS,nbsp;qüipóteft amp;animam amp;corpusperderein Gehenna Quarecum fcrPnbsp;ptura perfpicue fignificet n umerum dierum, ct mêfium noftror?2 apudnbsp;Deum definitumeftè,nôeftabutendumad temeritatem amp;ignauiam,nbsp;fedufurpandum adfidticiamamp; alacritatem fedlandæuocauois Dei,nbsp;per tela,per igncsjcertifsima fpe'cöcepta, quod qui numerauitcapillosnbsp;capitis noftrijidem etiadabitoperam,ncpergentibusnobis inuocationbsp;ne eius,aliquid aducrfi, uel ante legitimtim tempus accidat, uel fi legitinbsp;mo tempore accident,damno nos affi'dat. Nam quod impi) non dimi/nbsp;dient numerummenfium fuorurn,quemadmodum apüd lobem ca.uinbsp;cefimoprimo,in pfalmo quinquagefimo quarto fcribitur, amp; q? pijnbsp;ante fuia tepus auferantur,ne ipfos attinglt;ât impendentcs calamitates,utnbsp;Efaias cap, quinquagefimo feptimo docet. A fade,inqüiês,malidg colnbsp;ft^üs eft iuftus,coram hominibus quidem iiidetur efte tempus illéginbsp;fuof, timum, fedlongealia Deifuntiudicia,in cuius folius poteftate coüfti/nbsp;tuta funttempora amp; articuli temporum, qui cum fit longe omniumnbsp;prudentifsimus rerum adminiftrator, non poteftferre,utunus euilif/nbsp;fimis pallerculis antelegitimum fuum tempus in terram cadat,multo minbsp;nusferet, ut homini quicquam illegitimo tempore accidat. Cæte/nbsp;rumoccafionementionis Hierulàlem, uertitfe Chriftus adlugendam

-ocr page 41-

HOMILIAE IOAN. BRENTri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4«

tl deplorädam calamitaiem^quæ Hkrofolymitanis Slt;: relfquis îucîæ^ is^propterimpœniccntiamipforum cueniet. HievüGtle, Hicrufalê,nbsp;inquiensjquæ occidis Prophetas,amp; lapidas eos,qui mtttuniur ad te.nbsp;Qiiociesuolaicogregarefiliostuos, quemadmodu gallina nidiïfuünbsp;fub pcimis,etnoluiftiV Ecccrelinquetur uobisdomus uertra deferta.nbsp;Dicoautan uobisquod non uidebitisme^donecueniat tempus, cünbsp;dicetis.Benediólus^qui uenitin nomine Domini.Hic primum omninbsp;um explicat Chriftus eximiü caritatis fuæ affecflum erga ludæos,idcpnbsp;fecitnon fimplicibus uerbis,fed iucundiflima fimihtudineauium feu 'Dtinbsp;gallinarum pullorum. Acfrequens eft fcriptureeonfuetudo,q5 adnbsp;cxplicâdos affeólus dei erga nos,utatur fimilitudinibus a parentibusnbsp;^iuehominü, fiuealiorum animalium. In Deuteronomio inquir.Sp Deutro.a,nbsp;cut aquila prouocans ad uolandum pullos Cuos et fuper eos uolitans,nbsp;cxpandit alas,fie deus afïunipfit Ifraelem atq? portautt eum in humeznbsp;’¦'sfuis.In Efaia dicit DominusSebaoth ad Zio. NunquidobliuiCcinbsp;poteftmulier infantem ruum,ut non mifereacur filio uteri fui C Et h ilnbsp;b obliuifcitur,ego tarnen non obliuifcar tui. Hæet id genus ah'æfinbsp;militudinesdiligenterobleruandæfunc. Necpenim Iruftrarcrunaznbsp;tura,acprecipue ai^etflus parentû Gue in auium fiue in hominum geznbsp;ncre^a deo conditi funt.PotuiHctenim deus,uel uno momento creznbsp;ace,urtamauiupulliqüam hominum liberi continuo ad hue ab uteznbsp;CO matrum recentescantamhabererit fortitudinem et prudenciam ,nbsp;ut plane matrum cura non indigerent,Sed maluittam prolem imbeznbsp;cillemerearc,quam in matribus arderitem erga prolem fuam amorisnbsp;a-c(llutnexcitare,utnosacontemplârionererum naturæ affurgerez rosinquemttnbsp;tuns in cognicionern creatoris noftri.Necç enim ita hobis rerum nanbsp;turacontemplandaeft,utqucmadmodumincredulægentes,conquinbsp;cfcamusinea,feducpercam,DominumDeum noftrum, etuolunznbsp;tatemeius erga nos agnofcâmus.PauJusait.Inuifibilia dei, ex creationbsp;nemündi peruidenLUr,dum per opéra iritelliguntur.Inuifibsle enirrinbsp;cft,q) Deus in periculis prefto nobis adGt, aedefendat nos, fed hocnbsp;înuihbiledei efficitur nobis in gallina uifibile,quæaduolante mihionbsp;ftat, colligit pullos fuos fub alas fuas, ut eos ab impetu milui tueatur.nbsp;Namfideushancnaturâgallinæindidic, ütnihil priushabeat, quanbsp;pullosfuosinpericulis conferuare,qui fieri pofîec, q?deusipfe creaznbsp;tor non hoca éulu ergâ homines püllos fuos,longe excellencius,cpnbsp;humanus animus cogiraré poteft,preditus eHetC Vt eiaim fieri nô po/nbsp;tefr,utqui plantauitaurê,noaudiat,etqui finxitoculu,nÔ confideret,nbsp;ita fieri nequit, ut qui matrûcurâerga prolem creauit, no ipfe quoq;nbsp;plusquam maternû afieclùm erga populum fuum gerat. Senciamusnbsp;igiturdererum natura, quod fit utfibile fpeôtacolufn , quo riobis

-ocr page 42-

IN CAPVT XIII. EVANG. LVCAE,

reru 'ï'ui{ibtlia Dei ad falutcm noftram perfpicicnda proponutur. Sc3 tiifibtlefpe« deamus ad uerba Chrïfti.Quocies,înquît,uoIui congr^are fibosnbsp;os,quemadmodum galb'na nidum feu pullos fuos fub alls, amp; nolufnbsp;vifibtlui dti. (J-j'ç’PsJqjjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoctantum tempore,quo hominem induic,amp; Euang^

dtantem Sc ipfos fub alas in tutum locum conuocantem,accurrentes difcerperent,ac in uaria frufta dilacerarent C' multo certe lt;ToddiusIu/nbsp;dæi in prophetaSjip Apoftolos, adeoc^ in Chriftû ipfum debaccha/nbsp;tifunt,qui tarnen no in aliud uenerant,quam ut prædicatione fua lu/nbsp;dæos ab imminêti interitu,ueluti pullos,conferuarent. Audiuifti in/nbsp;gratitudinem amp; impoenitentiam,fed audinucetiamfupplidum. Rc

CMjluscon ^*0^ ludga côdonatus eftjuocauïtludæos ad pcenitêril, ncperirér, gregatpul fed id etiä mulco ante per prophetas egic.Tune enim dicicurnbsp;uelutgallina glodtare, amp;pullosfubalas congregarcuellcjquandonbsp;reuelat uerbu iuum,amp; uocat ad refipifcentia. Glodtauit igitur innbsp;no Ifrad per prophetas ante aduetum Salman Eflaris régis Äflyrioi?:,nbsp;ut fub alas fuas confugerent,amp;ab interitu conCeruarentur.GIocitauiïnbsp;in regno Iuda,anteaduentumNebucadnesans regis BabylonijjUtfenbsp;redperentper poeniceriam in nidum fuum,Sdhberarencur.GIocitaU!tnbsp;cuam ipfe prælens iam aflumpto homine,in ludæa anteaduêtum Tfnbsp;ti Vefpafiani,utfub pennas alarum fuarum confugientes,ab interninbsp;cione uindicarençur.Breuiter,Chriftus nihil non benefidorum exhi^nbsp;buitlfraelitis,quo inuitauit eos adt;efipifcentiam,utexhæreditateponbsp;puli Dei non excluderentur, Habes dementia amp; mifericordiam Chrinbsp;fti erga ludæos, Nunc uide mihi uicifsim ingratitudinem amp;impo^/nbsp;nitentiam eorum.Occidis,inquit,prophetas,amp; lapidas eos,qui mit/nbsp;tuntur ad te,nec uiiqua uoluifti fub alas meas congregari. Quid hacnbsp;iKdrfor«« in ingratitudinehorribiliusC Quisenim noniudicaretomnem crudeli/nbsp;gr^ittWo. tatem fuperare,fi pulli gallinacei, matrem fuâ in aduolatu milui gio/nbsp;plicium impletum eft in ludæis, quadopoft afcenfum Chrifti in cce/nbsp;iurn regio ludæorum per Romanos deuaftata,amp; politia eorum tam dnbsp;uilis quam ecdefiaftica abrogata eft, amp; ipfi ita a Deo abiedi funt, utnbsp;nuncne in numero quidem populi Dd recenfeantur ? Sed quandonbsp;hoc quod fequitur, impletum efte dicemus,non uidebitis me, doneenbsp;uaierit têpus,cum dicetis, benedidus qui uenitin nomine DominiC'nbsp;Sunt qui fenciunt impletum efte in Die palmarum, ut fit fenfus.Ha/nbsp;denus fppemultumcp concionatus fum Hierofolymitanis, amp;admo/nbsp;nui eos ut reh'pifcant,amp;^ in me crcdant,quo a uetura ira feruentur,fednbsp;intantum non refipifcunt,utpotius fubindepeioresefficiantur,amp;menbsp;maioriodio profequantur.Non ueniam igiturddneepsin urbem eonbsp;rum,donec,uelint,nolint,audiantcurbam aedamantem mihi. Ofan

na filio

-ocr page 43-

HOMILIAE lOAN^ BKENTllJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifè

na filio Dauid,benejidus,qui uen it in nomine DoSiini i Sicautem clamauerunt turbæ,quæ in die paÏmarum,Chriftum afino in Hieru/nbsp;falem uedunicomitabantur,adeoc^hac acclamationepublice teftagt;nbsp;ti funtjefe ipfurin pro uero Meffia feu Cbrifto agnofcere. Hæc.n.dcnbsp;Chrifto fcripta futit in pfaimo ceritefimodecimo feprimo.Scd Matthgnbsp;us càp.uicéfimo tertio lignificat haéc uerba,qug Lucas hoe loco comgt;nbsp;mcmorac,a Chrifto,poftquäm iam in urbem Hierufalêafino uedusnbsp;fuerat,didaefle. Alij fentiücChriftum hicloqui denouifsimoaduê/nbsp;tu fuo ad judicium uiuorum èC mortuorum,uidelicet, quod ihtercanbsp;temporis,dum Chriftusgloriofus,Sc omnibus in ipfum credentibusnbsp;^optatus in extremo die aduenerit, Iiidaei abie(fti,amp;J omni gloria fuanbsp;deftitua crût,fed qüia impcénitentes ludæi magis ad aductum Chrinbsp;ftüti nouifsinio dietrepidabunt,quam quodcum bac fefta acclamattnbsp;®’^e,bened dus quiueniçin nomine Domini,excipientipfum,quid!nbsp;^^^’tnpliaterhæceftèt fententia*Vosnuncmenon folumcontemni/nbsp;^^lUerumeuam adnecem quçriris. Sedaccidetuobistanta calanittas^nbsp;fi me feruatorcm omnibus uotis exoptaretis,falus tarnen mea nonbsp;t^ontingecuobis.Cum enim ego lnquebar,uos non audiebans,neti'nbsp;§j^^t»uccum uos clamaueriris, nec ego exaudiam» Seuerifsima conz g^de^oruanbsp;f^Qjfed quænobis ideoproponitur,ut difeamus aliéna ftui infania,et qm egtedie»nbsp;obedienu'adiuinjîUocationistonidteambularc.SienimDeusnon

uericSatur dot echccarê

Ï^P^tcitimpœnitentibus Iudæis,éxquibuseft Chriffusfecunducar/ ^f„p.fjccare ’'^tii,quomodo parceretimpœnitentibus gentibus,quæquondâ no turaquæ,hfgt;cnbsp;^7''tpopulus DeiÇ'QnareexcipiamusChriftum,dum licet, 8^ingrenbsp;ccclorum,dum prgdicauonc Euangelij aperta adhucnbsp;^^ianua,utper fidem iuftificati,amp; in obedientia iuftitiæ ambulantesnbsp;^’'pctuam fcelicitatem confequamur per lefum Chriftum Dominûnbsp;eft una cû pâtre fpû fando deus laiïdâdus in fgcula. Ame»

CAP. Xllir. HOMILIA SEX T Ai _

Vm Chriftus in hunemundum uenerit,utteftimoni tim ferat ueritau, SC doceat ucram pietatem ac honeftaznbsp;¦ tem tam coram deo,quam coram bominibus, nullamnbsp;intermittitocccafionem , quo huic officio fuo probenbsp;[ fatisfàciat.Quarc cum alqabutanturconuiufjs,non tanbsp;adebrietatem,quam ad exercendam omnem turpitu/nbsp;’^em,5Cpetulantiam,Chriftus utitureis ad fobrietatê,amp;ad docenznbsp;^omnêiufticiam»Quod cû alias fæpeprgftiteric, certe diligèter id eznbsp;eo conuiùio,in quo hydropicum apud principem PharifgoR2,fânbsp;‘'^üit Sic.n»fequitur. Fadum eft,cuintroifletlefus îdomûcuiufdamnbsp;Phticipis Pharifgorûlàbbato, ad manducâdû panë,8lt; ipfi obfcruabatnbsp;^^.Primû oim uidemihi,^ diuerfa fint hoRt cÔuiuaRî ftudia. Chrûs

lt;*

lt;lt;

-ocr page 44-

IN CAPVr Xin.' EVANG. LVCAÉ.’ ‘ ómnem captaÊ óccafionetn,utbene dicatiamp; bene fadatPbanfæinbsp;tem omnem captant occafionem, ut male dicant, male faciant.nbsp;(inquit) obfèruabariteum, adquidc'ut caperent eum in fermorieudnbsp;Faâo,uthaberent,quodcalumniarentur,amp;damtiarcrit.Quidaüteninbsp;Couiiäorutit magis inhumanumçiri rebus enim politicis conuiüiórum ufüs eft,nbsp;liberö amp; iucundo conuidu amicitia Sc familiaritas üel coridiatuf udnbsp;coiïfirmetur. Vnde amp; conuiuia fuahabèntlibertatis priüilegia,quotJnbsp;quæ ibi paulo liberius effuciuntur,uirtó irifcribi foleanu EÏl amp;ueK^nbsp;rum niös non ignotus,quo amicis in conuiuiüm exceptis,oftenfisnbsp;ribusdidum eft,Hacnon egredituffermo» EtilludUulgo iadatuffl,nbsp;odi méniorerri cornpotorerri.Pharifæi aUtem omnis humanitatis obHnbsp;tii folêncrri conuiurj ufum ita inuertunt, üt abutahtur eo potius ad exnbsp;citandam inimicitiam, amp;prodendum amicum, quam ad confirmant’nbsp;• dam amiciciam,amp; conferuandum amicum.Sed tantæ inhumahitarisnbsp;crudelitatis autör eft,impia hypocrifis. Quarehon aliter uitandanbsp;cft,quam ipfum Satang fpedrum,Cgterum, amp; fi Chriftus perfpicucnbsp;agrioCcebat Pharifæorum maliciam,ipfe tarnen pergit fuum facereofnbsp;” ficium» Ecce enimhomoquidamhydropicuseratanteillum.Etrenbsp;” fpondenslefus,dixit ad legis peritos amp;Pharifæos,di£ens,fi licet fabnbsp;bato curareç’ Atillitacuerunt. Ipféuero apprcbenfumjanaùiteum,’nbsp;o» ac dimifit. Qpod alias de miraculis âChriftôæditisdiximus,hocidênbsp;Kiraculorunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam dehocmiraculofanati Eydropiciobferuandurri eri£.Chrt

cbrifli vfui. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ædidit miracula fua,ut bis tainquam cocleftibus fignaculis et

teffimonijs confirmaret Ueritatem' dodrinæ Cuæ* Opera,inquit,qua: dédit mihi pater,ut perficiam,ipfa iriquam,opera,teftificantur, quodnbsp;pater miferit me, hoe eft, qûodfùngor diuina legatione,amp; quod quænbsp;doceam , fintuerba patrismeiquieftincœlo ? Docuitautem Chri/nbsp;(Ïus,quod ipfe fit uerus Meffias quod ipfe expiet peccatä hominum,nbsp;amp; conferuet credentes in ipfum,in omnibus afflidionibus,ad perpcnbsp;tuam fcclicitatem. Miraculoigiturfanati hydropici confi'rmamur iïgt;'nbsp;de in omnibus aduerfis, utliceat hobis non folum remifsionem pee/nbsp;catorUm noftrorum,fed etiarricertam falutem a Chrifto Domino nonbsp;ftro expedare*Ac conuenienter admodum hydropifeoscüraüo coii/nbsp;firmatpeccatorumcurationem’Hydropifisenim peccata, naturanbsp;osfi2tuLnbsp;nbsp;nbsp;biter fc plurimum conueniurih Nam qui hydropifilaborat, quo

cS peccatù, plus bibunt,eo plus ficiuntSic 8dqui peccatis immerfi ftint,quo ma/ gis obfequuntur affedibus peccatorum’, eo ardencius adperpetrandanbsp;peccata adfpirant,adeoc^ quantum'peccata crefcunt,tâtum crefdtpec/nbsp;candi amor» Vulgo conferutauariciam cu hydropin,quod una cumnbsp;opibus crefcat etiam furiofa opum cupiditas.Scdnon minus alia quonbsp;que uitia cum hydropifi epnferuntur, Qijid enim^an non amp; inuidianbsp;“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hydropifis

-ocr page 45-

HOMILIAE IOAN. BRENTil.

hydröpïfss cft,qLiæ quo plus uindiâæ in aduerfario confequiwr, co amplius appelai C* Quidambicio î huic fi unum^gcnus honoris colin/nbsp;gai,non eft niCi materia ad aliud affèétandum, breuiter,£antus clt omnbsp;nidm peccatorum ardor,ut quo plus eis indulgeas,eo rniinus exacian/nbsp;tur.Quid crgo fitç'Si fecundum carnem,inquit Pauîus,uixenas,rnônbsp;riemini.Icacpfurnma danda cftopera,uthi morbi curentur. Vtigiturnbsp;hydropicorum fitis,non curatur,nifi morbi caulïa pelîaturjitaardornbsp;peccati non extinguitur,nifi ardoris cauflà, quæ cft ipfum peccatumnbsp;cxtinguatur.Peccatum autem extinguitur’jfi afpergas fanguinem Do pfccatüiiuoanbsp;«nininoftrilefuChrifti,hoceft, fiprimumquidem credideris Chriz modoextin»nbsp;ftumexpiaflèfanguineluo peccatum,deindeautemfaâacwporis fpi g«“»“’’-litu mortihcaueris,ut quemadmodum ante præbuiftinbsp;iiainiquitati,ita nuncpræbeas membra tua ferua iufticiæ ad fanctificanbsp;tionem,quemadmodum Paulus ait. Acc^ hæcquidem demiraculo fànbsp;hydropici. Pharifæi autem amp; legifperiri iudicant iniquifsime faznbsp;^um,quod Chriftuscuretinfirmosfabbato. Chriftusigiturdehocnbsp;W^concionatur.Etrefpondêsdixit. Cuiusueftrumafinus^itbos »,nbsp;b puteum cadet,amp; non continuo cxtrahet ilium die fabbau Et non « «nbsp;poterantad hæcrefpondereilli. VtChriftusfado fuo no uiola«^ lab cc

bac uoce non abrogatfabbatum in polite/aMqfaica. Venit pb lt;^nini Chriftus in huncmundum,fafl:us legiobnoxius. Et palam pro batum nSabnbsp;fdïus eft dices. Ne cxiftimetis,quod uenerim ad deftruend^ legemnbsp;autprophetas,imo non ueni ut deftruam,fed ut compleatmN^lIa aunbsp;tena fere lex feuerius præcepta erat, quam ea quæ eft de fabbati omer/nbsp;^3^Ôe,quemadmodum uides in Exodo ca.tricefimoprimo. Et in Nu/nbsp;'^^riSjCa.decimoquinto.Quarefentiendumeft, Chriftum fabbatumnbsp;^iligentifsimeobferuafsc. Acnon obtrufit quidem fabbatumobier/nbsp;Uandumnobis,qui exgentibus fumus,quippequodpolitqia IVlola^/nbsp;Cl poft afeenfum Chrifti in cœlum, una cum gloria lu^icæ genùs co/nbsp;dditJpfeautem, quia habuit ciuilemfuam conuerfationeminpminanbsp;Mofi,fabbatum conftanter obferuauit.Sedhac uoce perftringit^a danbsp;natuanaamp;fupcrfticiofadogmata,quæ.Pharifeinbsp;praeter uerbi inftitutum adiecerunt. v erbum emm Dei aicit,uunum

sitintellipi indiferiminatim dequouis opere,alioqui ne irfeedere qui dem,autmanum leuarc,autloqui, autuigilare,aute£iadormire, fab/nbsp;batoliceret, fed de opereferuorum amp;opificum,quod genus lex die/nbsp;bus Îagris aut officinis fieri folet.Sex,inquit,diebus operaberis.Et ite/nbsp;tum.iSîô facies omneopus, tu filius tuus,S^ filiamaSC feruustuus,nbsp;bCancilla tuajS^ iumentumtuum, Sdaduena, qui eft inttaportas tu^»nbsp;Cum lex meminit feruorum amp; iumentorani,petfpicuc ftonificat, itt^

-ocr page 46-

IN CAPVT XIII. EVANG. I-VC AE. tcrmifsibnecoi?2 operum in fabbato exigi,c}Lif Cunt ferunia^ct prophanbsp;nisdiebuspeculiaria Pîiarifæiaûtpræter hæc, addiderûctraditiôibusnbsp;uaniTsiixasnugasdcopenbus.Dixerunt.Sabbatononatnbulannbsp;perflitiones dum fuper herbam,ne pedibus cam euellas, ncc confcendêda arbor,nbsp;in îudeu[mo. autaliquid in earn fufpendèdum,ne ramum abquem frangas. Pomanbsp;fabbato decerpta,non comedenda, non afcendendum in equum, ue^nbsp;ftem uinoautoleomadefalt;flanî, non exprunendamauteluendam, Û*nbsp;napi dîe fabbati non commifcendum aqua aut uino,necpomum ad ignbsp;nem alîandum,non uenâdum pulicemhinc inde fai tail tem, ni fi tepû^nbsp;gat,non legendum ad {ucernam,n ifi duo fimul legant. Dies me deftnbsp;eeret,fi pcrgerein enumerare oninia Pharifæorum fomnia de fabba^'nbsp;tioperibus. Nam,quæ erantgrauiora legis de recfte adminiRrandoiUnbsp;diciOjde mifericordiapræftanda mifero,de fide uel in Dcum habend«nbsp;uel proximo conferuanda,ea iam non dicam obferuatione, fed faltannbsp;cxpofitione fua uixfummis,quod aiunt,digitulis att:increbant:,3t:cia^nbsp;erantcgrimonialiajdeoblationibus^de fabbato,et id genus a’rjs,ea utnbsp;ïuperftiofifsime explicabant,ita ebam maximo ftudio uraçbant, cüU''nbsp;cem uidehçet,quodalias Cbriiiusait,excolentes, cameJumautemde/nbsp;gluciences. Cum igitur Chriftus cuecar faûam fuuiTijpublico uul/nbsp;gari exemplo,quo bos aacaCin us in die fabbact e puteo extrahitur, dâ/nbsp;nat ineptas Pharifæorum tradition es de fabbaco, ac fignibcac ipfos innbsp;explicando rabba[o,ne uulgarem gaidem humani iudtcrj prudentiamnbsp;fedtari.Quanquam aucemhæcpræcipaead Pharifæosdicèa itin, a/nbsp;men ad noftrumufum fcripta Cunt.Docemarenim hocloco uctn ec/nbsp;ordfn£csnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ordinacioihbus,reîigioreqaidem,fednon Cuperilniofe aer

inqmfum femur^maximeaucemomniumobferuemusea,propterquæordinaci/ ones ecclefiaiîicæ in/îicacæfanc,uidelicet, fîdem, inuocarionem no/nbsp;minis DeifCariracetn proximi, caiiicateni^ fobrietatem, pacienciam^S^nbsp;innumeras alias aircaces.Ordinaciones enim eecleGaiticæqaæcûaernbsp;bo Dei non pugnant,no Cuntonvccendce^uircuces aucem feu fidem,3^nbsp;frudlus fidei omnino facere oporcen Âcq}bpcdefabbaco,quibus Chrinbsp;ftus PbanGeorum nagas tain perfpieue confucauit, ucad ea Pbarifact inbsp;ne mucire quidempocuerinc Num igiturab impiecace fua reûpuerûtf jnbsp;num etiatn poGea ora fua concinaerunt'fMinime omnium, Ecft nancnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

(urpicer o^macefcanCfCamen poGea occaGonem nadii, incerfuos fora'/

usredaman[.DignLis,inquiantjeG,quiIapidibusobruatur^quiafol/ I uicfabbacam, Et non poceG hic homo a Deo eife, quia fabbatum foP

uicHocautemadnoGramdocminamfcriptumeGjUCnullanos admi/ t racio capiac quodhoc cempore multos in errore fuo peranaces non ƒnbsp;poGimus ad ueram uiam falutisperdacere. Nam G CbriGas tocmira/

(uliSfôCtam manifeGa confutatioaenon abduxicperanaces Pharifæ/

osabimp^ietate, |

-ocr page 47-

ttOMiLIAE IOAN. BRENTH;

fps ab impictate, nos qut funius,qut poflêmns fuTocatos I’n erroribus ad fanitatem redurerev Tametfi enim omnia aduerCariorum argumcranbsp;perfpicue diluas, habet tarnen Temper impietas,quod impietati prætexnbsp;at,amp;; quo confugiat,donec in extremum exicium pcrueniat. v^ure co^nbsp;nandumquidem eft,quoquomódo legitime fieri poteft,utomnes irn/nbsp;pij ad Dominu conuertantur, fed fi omnino in impietateperfeuerauc/nbsp;rintjipfi quidem in impictate fuamorientur,tuautem animam tuam linbsp;berafti.Cgterum,poftquam Chriftus ueram fabbatirationem breuiternbsp;Cxplicuitjfufcipitaliud argumentum conuiuis concionandum.Sequiznbsp;turenim. Dicebatautem ô^adinuicatos parabolam, intendens quo/ «cnbsp;modoprimos accubitus eliger ent, dicens. Gum inuitatus fueris adnup «nbsp;das, no difeumbasi primo loco, nefortebonoratior te fit inuitatus ab ccnbsp;illOjamp;'ueniens is,quiteamp; iliumuocauit,dicattibi. Dahuic locum, amp; ctnbsp;tucincipiascumruborenouifsimumlocumhabere. Sedcumuocatus ccnbsp;^ƒ^s,^ade,rccumbe in nouifsimoloco,ut cumuenerit, qui te inuita/ ««nbsp;^*bdicattibi. Amice,afcendefuperius Tunc erit tibi gloria coram fiznbsp;'^uldiCcumbentibus.Quiaomnis,quifeexaltat,liumiliabitur,amp;quinbsp;fehumiliât,exaltabitur.Quid fibi hæc,inquiens uult pueri is dodfri/nbsp;non,uel pueris hæc modeftia nota eft, ut non fuo arbitrio fu/nbsp;prutiumlocumin conuiuqs occupent Ç Non habet Chriftus maiora,nbsp;quæ doceat^Habet cjuidem multo maiora,nbsp;nbsp;defeendit de cœlo, non


|5ftemiuftidam,humanærationiabfconditam . Nihilominus tarnen fiutdoceh *ufdpitintQ.Jufndocendam externam ciuile iufticiam,ac etiam pueznbsp;hiesmores,ut figtiificet,eam quoc^ iufticiæ amp;honeftatis partem Donbsp;mino Deo noftro placere.Tametfi enim non fit uei^a amp; perfeefta iuftiznbsp;eia,in inferiori loco accumbere,difplicct tarnen Deo inciui itas,fi in c5nbsp;uiuiofuperiorem locum nort uocatus illegitime occupes. Vt enim dilinbsp;§ereamicum,amp;benefaGerebenefa(ftori,non eft ueraiufticia, fguerifsinbsp;•netamen a quouispio exigitur, SCquieamnon præftat,etiam ipfisnbsp;«hiiicisdeterioreft,ita nonocaipare fuoarbitrio fupremumlocum,nbsp;in conuiutjs, nondum eft uera pietas aut humilitas, 8^ tarnen qui hâcnbsp;nioruiTiciuilitatem non obferuat,non in homines tantum,uerum fuanbsp;quadam ratione etiam in Deum peccat. Vndeamp; Dominus Deusnoznbsp;fter obfemationi huius ciuilitacis, fuum præmium,negledtui autemnbsp;fuam poenam inftituit. Erit, inquit Chriftus, tibi gloria coram fimulnbsp;difeumbenttbus. Habes mercedem ciuilitatis.Et iterum.Incipies cum ciuilitatisnbsp;ruborenouifsimum locum habere. Habes pœnâm inciuilitatis ? Sed pr^ntiumcr

horribilius eft,quodalias Chriftus ait. Ve uobis Phanfæi,qu{a diligi

tis primas cathedras in fynagogis, S^falutationes in foro\ amp; primes d 9

-ocr page 48-

IN CAPVT Xnn, EVANG. LVCAE. accubi'tus in cœnis. Complediturautcm Chn'ftus hoc loco generalinbsp;gnomatarn pœnam inciuilitatis quam præmium cj'uilitatis dicens.nbsp;Omnis qui fcexakat humiliabicur, quiautem fehumiliac exaltab^nbsp;Xur. Hæcfententia, utlatifstine patec, ita eriam dih’gennfsimeobfer/nbsp;uandaeft ? Primum enimcxaltatfefe, cjuinon uocatus ôdilleoinme


cerna rufticitas ac impudentia, ita habec etiam extcrnam pcenam up delicct, quod qui hoc facie ^foleat in extremum locum derjei. Deiivnbsp;deexaltatfefe ,quifaólaCuaubiuisthrafoniceiadac. Humihaturau/nbsp;tern, quia habetur uanus amp; nugator. Adhæc exaltat fefe,qui de pronbsp;ximo fuo male loquitur. Hoc enim ipfo, quo de alio male loquitur,nbsp;defeipfogloriari uidetur.Humiliacurautem quiauiciCsim ipfe quo^nbsp;que neceffe habet mal eaudire. Ac peccant qu idem, qui mutuisfeienbsp;conuierjs profeindunt, iuftum autem eft, ut qui diat, quæ uult au/nbsp;diat, quænon uult.Poftremo exaltatfefe,qui lufticia, fapientia, eru'nbsp;ditione,potentia,diuicrjs,amp;idgenusalr]sleudonisfeu ujrtutibusfunbsp;is confidit, acpræfe,alios contemnit. Humiliatur autem, quiadiuPnbsp;no fupplicioomnibus deridendus amp; exibilandus propinatur. Exem^


tabitur . Ac primum hümiliatféft, qui in conuiuioaut alio publiro r

Humiiia-e fe dicet fefe indignum fupremo loco. Nam ft infimatem locum itaoccu^ P^s, ut indices quidem te fuperiori loco dignum, fed cogites hacft''nbsp;de uenari gloriam humilitatis, ea demum abominanda eft arrogault;nbsp;tia . Atquehiemihi uide ,quamuenenatum contagiofum fcck^nbsp;ftt,ambicio . Non enim inficit tantum , arrogantiæ , uerumet'au’nbsp;humilitatis opera , ut fiantexecrabilis fuperbia. An non etiam pedesnbsp;inferiorum hominum lauare, quod Chriftus fecit, opus eft extretn^^nbsp;humilitatisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At quia hypocritæufurpant hoc opus aliquocies,pt‘^

publica ceremonfa, utuideantur coram hominibus humilesamp; Chn fti imicatores nihil efthachumilitatefuperbius ÔCarrogancius.Qü^^nbsp;re , qui hacopinione uel infimatem locum occupant, uel aliorutunbsp;des lauant, hi non inter eos qui fe humiliant, fed qui fe exaltant nU-'nbsp;merandi funt, quibus amp; ea poena, quæ arrogancibus debetur, exp^'' -(ftandaeft. Deinde humiliâtfefe,quiegregiafua fatftafilentio pra^^nbsp;terit, commendaf autemaliéna. Hie uicifsimexaltatur,fitenim,nbsp;Sdipfeabalqs commendetur.Poftremo,utpaucisfontem humilité/nbsp;tisexplicem, humiliâtfefe, qui agnofeit peccata fua, amp;intelligit !ƒnbsp;meritum æternam pœnam, ac indignifsimum efte, quern fol aipiei''nbsp;ac,autterra ferae ? Hie exaltatur in fupremam gloriam Ô^fœlicitatcm»

Sienio*

-ocr page 49-

HOMILIAE IOAN. BRENTIÎ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^^

Si enimcrediderit in Chriftum peccatorum expiatorem ex inferni tc'' nebrisjin cocli ipfius fplendorem trartsfertun Cæterum,quodarro/nbsp;gantes pun iantur confufione ôi. igilominîa,hümiles autemhonoren/nbsp;tur gloria 8C exaltatioilè non eft forturïæ cafus, fediudicium Si ordinbsp;iiatioDeu Quod indicium Deiistammanifefte exercer, utetiameth/nbsp;nicicognouerint in eo diuinam maieftatem,Si publicis ænigmatibusnbsp;cdebrauerincjöcert’ogati enim , quid agerec Deus, refponderefolitinbsp;fuerunt, fublimes detrudit, Si humiles eleiiat.Qrud ergo eft, quodnbsp;Deusad hunc modum arrogances Si humdes cracftac C Num Deus iranbsp;bumanarum rerum uariétate delecftatur uc ftne ulla caufla tantum adnbsp;odentatiouem potentiæ Si maieftatis fuse, bos cxaltet Si iUos derjciatC’nbsp;Often tat quidem maieftatem fuam,quam habet immenfam,Si impernbsp;ueftigabilem, fed tarnen fua quoque ratio eft 5 propter quam (ic itidi?nbsp;«t.Dominusenim Deus , cumfitipfaueritas,nihii pciusodiohabeCnbsp;q'lam mendacium.Perdes,inquit,omnes quiloquuncur medacium*nbsp;bt*AbominatioDeo,labiamendacia.IarnnihiImendaciuseft,quamnbsp;bomihcrn natura fua eflè aliciiius ponderis Simomenti. Quid enimnbsp;®ft he mo, nifi iniufticia, impötentia,ftüItitiä,Si ut retfte ait fob, pu/nbsp;tredo 8i uermisC Impudentifsime igicur mentitur,qui fe natura fuä iiînbsp;iuftum', potentem,fapientem,aliasqueuirtutes,tanquàm hgre^nbsp;drtatepofsidentem,hoc enim eft,arrogâcem Si fuperbum eftè. Gumnbsp;^rgo Deus mendacium longe omnium maximeabominetur, non ponbsp;f^ftcomm5tterc,quin arrogantem in infimasfordesignominiæ deqctznbsp;Contra, ueritaseft, nihileffe hömine abieCtius.Si enimcorpusnbsp;lt;^onGderes, omnibus maîis obnoxium eft. Si animam excutias, deftinbsp;tuta eft Ipiritufaiido Si obruta fpiritu Satanse. Vnde Si nihil Ueri/nbsp;eft,quam hominem noil folum efte fceleratifsimum peccatorem,nbsp;tierumetiam rneritum omnia cam huiusquamfuturi feculifupplicia.nbsp;Quod cum homo agnofcat, Si con ficcatur, ueritatem cerce agn ofcicnbsp;Siconfttetur. Abraam colloquitur cum Deo Si ait. Quia femel cccpi,nbsp;loquar ad Dominum meum, cum fim puluis Si cinis. Hæc Abraaminbsp;agnitio Si confefsio, non eft fidx humilicatis,led fynceræ ueritatis* i.Reg.nbsp;Dauidaitad Saulcm. Quern perfequerisrexlfrael, qucperfequerisC’nbsp;Ganem mortuum perfequeris,Si pulicenl unu. Num Dauid hac uo/nbsp;eecalem fingithumilicatem,qualem fdiusilleperditionis, uocansfeipnbsp;fum,feruum feruorum Deic’minimeomnium,fedquoddicsCjUerumnbsp;eft,fine conféras eum admaieftatem Dei,fiue admaieftatem régis qua bduidishtinbsp;Saul eo tempore præditüs erat.Paulus ad Tirtiotheum fuum Irribcs,nbsp;uocatfe peccatorum omnium primiim. Nuiiquid ergo hocad companbsp;randatn fibi gloriam humilitatis fingitC’ nequaquanijed quod loqui/nbsp;tur,ueritas eft, Chriftus iubetdifcipulos fuos,cum omnia fecerint,cônbsp;d iij

,J4-

-ocr page 50-

IN CAPVT XIIIL EVANS. LVCAE, fitcri,fefcruos inutiles elïè.Ergo ne iubet ipfos confiteri, quod noeft^nbsp;Nihil minus, ficenim docuiflet eos mendacium dicere fed iubet eosnbsp;ucra loqui. Veritas enim eft,quodcum omnia fecerimus, adhuctatnenbsp;ferui inutiles fimus*Qtiare,cum Deus ipfa fit ueritas,tato quocp fauo/nbsp;reuerafentientem et confitentcm,hoceft,humilê,compleditur,ut nônbsp;poflitcommittere,quin extollateum in gloriofifsimam fublimitatem*nbsp;Agnofcamus igituramp; nos ueritatem,ut humiliter fcntientes in perpe/nbsp;tuam gloriamcxaltemurper lefum Chriftum Dominum noftrum,nbsp;qui eftunacum patreamp;fpiriiufandoDeus laudandus in fecula Amê*

homilia septima.

Vperiori parænefi erudrjt Chriftus cos, qui ad congt;' uiuia uocantur,utmodeftiam in digêdo accubitu fer/nbsp;uent. Nunceruditceconomum, feu patremlamilias;nbsp;qui alios ad conuiuium fuum inuitat, amp; docet euna,nbsp;ueramamp; perfedam hofpitalitatisuirtutem. Dice/nbsp;’ ’ baTenim ei ,qui fe inuitauerat. Cum facis prandium aut ccenam, nolinbsp;» ’ uocareamicostuos nequefratres tuos,nequecogna£os,neque uicinosnbsp;»’ diuites,ne quando amp; ipfi te uidfsim inuitent,ac rependatur tibi benenbsp;¦gt;’ fidum.Imo cum facis conuiuiu,uoca paupercs,debiles,claudos ce^os,nbsp;3» amp; beatus eris, quia non polfuntrepeiidere tibi. Rependetur enimtib)nbsp;•» in refurredione iuftorum.Cumfeds, inquit, prandium autcçcnam,nbsp;noli uocare amicos. Quid ergoÇhum peccant, quiamicos amp; cognatosnbsp;ac uicinos diuites ad conuiuia inuitantC Quid fi beneficioab ipfis affe/nbsp;ótifucrimus, numne fic quidemlicebitinuitationegratitudinemno^nbsp;ftram ergo ipfos declarare^Hic certe in ancipiti hæremus. Si enim nonbsp;uocauerimus adconuiuia amicos,S^benefedores, iudicabimur ingranbsp;».Tjwotfîe.î. £i^3^affe(qQcarentes,quales Paulus in nouifsimis diebus uenturos,adnbsp;Timotheumfuumdefcribit. Siautem uocauerimuseos,uiolabimusnbsp;inuitare lt;tmi uerbum Chrifti dicentis.Noli uocare amicos. Cum igitur utroep cornbsp;corrflt;/cow præmamur,quonosuertemus C Sednihil hie fcrupulirclinqueturnbsp;****nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis,fi fentaitiâuerborum Chrifti ex collation cfcripturarumdiligC''

ter excudamus. Chriftus enim hocloco non fimplidter damnatinuitJ tionem fratrum,cognatorum, acdiuitum.Namamp; Abraham fedtgr^nbsp;deconuiuium , quemadmodum fcriptura loquitur, indie ablacîlad-^nbsp;onis filf) fui Ifaac, ad quod conuiuium, non claudos tantum, amp; ccc''nbsp;cosjfed præcipuos quofque eius regionis uiros uocauit.Et Ifaac para*'nbsp;uit conuiuium régi Abimelcchamp;dudeiusPhicol.Excepitquoqncnbsp;EXO isnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conuiuium affinem fuum lethro, ad quod amp; Aheron frater

Mofi,8lt; Senatus Ifraelis acceflerunt ? Sunt amp; alia exempla fcriptura*, qu^ longum eßet enumerarc,Qi?are fi per fe peccatum efîèt,fratres Sinbsp;'¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amicos

-ocr page 51-

HOHILIAE IOAN. BRENTIfc

arnicos adoonuiuia iiocare, fcripturanon commèdarcthorum patriar-^ diarurn amp; fandïfsimorurn uirorum hofpitalitatem. Sed Chnftus damnbsp;nathac fua cöncioneuanam Si Pharifaicam hypocritarum de hofpitalinbsp;ïateperfuafionem. Namhypocritæuidebantinfcripcuracommenda/ nofpitaïitasnbsp;hofpitalitatem Âbraami èc Lothi,quod per hancedam angelos hof hy^critarHnbsp;pirioexcepiflcnc, S)Cmultaah ipfïs beneficiareportalTent.Itaquefecfia

^esad conuinia uocarent.Etutfentiebantfe diligendo amicos, amp; be^ nefaciendo benefacftoribus perfetfle fatisfacere dileclioni proximi,nbsp;Slnæ in haclege exigitur.Diliges proximum tuü ficut teipfum,ita fen/nbsp;^'fbant etiam Ie legemhofpitaütatis perfetfle obferuare,uocatione aminbsp;‘^funaamp;diuifuin ad conuiuiafua.Chriftusautemdocetin hac conci/nbsp;ad perfeélam holpitaliratis tiirtutem longe aliud requiri. Virtusnbsp;hofpitalitatis , quantum quidemad noftrum propofitum fatis nofpitaUtatïsnbsp;^ftjdiiabuspartibus confiât. Altera eft, utconuiurjsexcipianturami/nbsp;^’gt;cognati,8^ benefadlorcs. Et b æc pars intanrum non eft damnandanbsp;ytquieaiYi^çm^ poflîf,ex ingratitudine amp; auaritianon præftitcrit,nbsp;*nrideli deterior fit » Ac ouonadmodum uirtus beneuolentiæ amp; gratû

^tiaminimicum diligas, et malefadoribus bencfacias, itauocare ad ^onuiuium amicos Si benefa(ftoresdiuites,beneuolentia quidemeft,nbsp;^hofpitalitas quâ Deus probat, fed hac parte non dû fatisfit uer^ uirtunbsp;fi hofpitalitatis. Altera îgitur h ofpitalitatis pars eft, ut conuiuqs excipinbsp;piantur pauperes,debiles,claudi ÔC cœci,qui beneficium non pofluntnbsp;^endcre.Éthacparteabfoluitiir uera hofpitalitas Atq?hoceft,quodnbsp;Efaias dicit. Frange efurienti panem tuum, ôc^egenos uagoscp inducnbsp;domum tuam ,Tic Abraamexcepithofpitio peregrinos, quos nonnbsp;nouerat, uidebat tarnen eos ob feruorern diei recreatione indige/* Gw.iÿ.

Sic Loth non uocauit folum , fed etiam compulitin domum fu/ aduenas , ne forte in publica platea manentes , iniuria àffîce/nbsp;fentur » Sicfenexille in Gibea,extepit hofpitio fuoLeuitamcumnbsp;^xore, amp;præbuitei omnia necelfaria, quemadmodum fcriptum eftnbsp;libro iudicum, capite decimo nono ? Sic in Euangelio excepc/

-ocr page 52-

IN GA PVT. XIIII. EV Ang» lvcae; rufttperegrwos hofpitio hi adquos didtur ? Amen diGouobis,qna/nbsp;tenus feciftis uni dehis fratnbus meis minimis,mihi fedftis.Cum igi'’nbsp;turGhriftusait,noliuocare amicosamp; uidnos diuicGs,nonfenute/nbsp;os fimplidternon uocandos,fednon uOcandos hac opinione, ucexPnbsp;ftimes tehoriï uocatione impleréomnes partes hofpitalitatis,amp; fans/nbsp;facereaut exemplo patriarcharum,aut düedioni proximi. Vt enüp abnbsp;foluas uirtutê hofpitahtatis,addêda en'am eft altera amp; perfedior pars,nbsp;quæeftjUOcareegentes.Hocfifeceris, continuoaudies. BEAT VSnbsp;QuamobremCquianonpoflünt,inquit,rependere.Attuui/nbsp;Inhocßculo citsimdices.Infcelicitaspotiusquambcatiaidoeft,baiefidumnorednbsp;nonrecipere. pere.Quomodo igitUr Ghnftus d/dt. Beatus Cris, quia non poflîintrenbsp;pendereCHic mihi magis confiderandum eft, quid Chriftus dicat,quânbsp;quid Humana ratio fentiat.Etfi énim uideatur in hoc feculo infcclicitanbsp;tis genuSjbenefidum ita collocare, ut non recipias uicifsim beneficiû,nbsp;tarnen quia Ghriftus pronûdateftebeatitudinem,certiusnobiseft uer/nbsp;bumGhrifti,quam feniusnofter. Et additur etiamhqius beatitudinisnbsp;ratio. Quanquam eqjpi, pauperes non pofsunt beneficium rependere,nbsp;tarnen rependetur,inqui 6, tibi in refurrcdlione iuftorum. Quid ergonbsp;amplius de compenfationcbeneficq follicitus es C Nam fi creditori tibinbsp;proponâtur duo debiti fideiuEores ,quorum alter eflèt ditifsimus, amp; flnbsp;dei feruâtifsimus,alterpaupcrrimus,amp;mendacifsimus, utrum, obft/nbsp;cro, fîdeiuflbrem præalioeligeresÇ’certediuitemjetfidei feruâtem.Ianinbsp;fi conféras beneficium in hominem,qui compenfarepoteft,habes eti/

' am hominem debiti fideiuftorem.Quid autem homo eft,nifi mendaxCquot; amp; quanquam nunc opibus abundet,tamen in momento pofiiint opônbsp;eius dilabi, ut fi reófe iudicaucris, a pauperrimo, hac quidem in par/nbsp;te,nihil differat.Si uero contuleris beneficium in tgenum,qüi non pO''nbsp;teft referre,ibi tumacdpis in fideiulforem, non hominem quempiarUnbsp;m endacem,amp;: paupertati obnoxium,fed Dominum Deumnoftrum,nbsp;longe omnium ditifsimum,amp; promiftæ fidei feruâtifsimum. Spiritusnbsp;Prouey.tc). gnim fandus ita dicit. FœneraturDomino, qui miferetur pauperis,nbsp;amp; uicifsitudinem fuam reddet ei. Et iterum . Difperfit, dédit pauperi/nbsp;buSjiufticia eius manet in fæculum fcculi. Ac rurfus. Qüod uni ex mi/nbsp;nimismeis feciftis, mihifeciftis.Sed quid opus eft, aliunde teftimo/nbsp;nia adducere. Gum GHRISTVS fefe ipfe hoc loco in fidciuf/nbsp;forem conftituat , amp; dicat ? Rependetur tibi in refurredione iu/nbsp;ftorum . Vere igitur beams elfe dicitur, qui in pauperes, debiles,nbsp;ciaudos èC cœcos, qui referre non polîiint, bentficiumconfert. Er/nbsp;gone fenciendum eft , nos cœleftem beatitiidinem bcneficeti /nbsp;tia erga pauperes mereri C’ Minime omnium ? Ghriftus enimnbsp;fqhis hac maieftate præditus eft , quod merucrit fempiternam bc/nbsp;“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atitudineni.

-ocr page 53-

HOMILIAE JOAN. BRENTIi:

stîtudineiYi acdonauit fefc nobisutquotquot in ipfuni credimus, confequamur ctiain propter ipfum beatitudinem. Poftouam autemnbsp;vhnltum pcrndemexcepenmus, clt;cxtiaebonaoperafaciamus,ïbi mercet.nbsp;tutn, amp;fi ea opera adhuc fint imperfeda, amp; minora, quarn quæ po(nbsp;fintexpiarepeccata, 8gt;Cmereri regnum cœlorum, tarnen Chriftus ità.nbsp;dcleâaturipfis,ut uelit eainipfa fœlicitate,quarn gratis propterip/nbsp;fumeonfequimur, fuis quibufdam præraqs compenfare . Redditjnbsp;*nquit, unicuique fecundumoperafua. Quare,quantum quideinnbsp;ïttinetad ipfam regni cœleftis acquificionem, credendum eft in Chri/nbsp;ftüm , quod propter hune gratis nobis contingat æterna focheitas,nbsp;quantum autem attinet ad præraia in regno cœlefh, dandaeftunicuznbsp;*que opera, utnon folum multa bona faciat, uerumetiam omniaad/nbsp;quædiuinitusimmittuntur, patienter in Chriftofufferat,utnbsp;’^upiofam mercedem in cœlis confequatur . Cæterum cum Chri^nbsp;ftus hæc de hofpitalitate concionaretur , quidam ex conuiuis optaznbsp;(quemadmodum in familiaribus conuiuiorum coUoqufjs ßc''nbsp;h folec ) ut potius in regno Dei, quam in domibus diuitum, quan/nbsp;^urncunqyg (piendide conuiuéntur.Sicenimfequitur , Hæcoim t«nbsp;®^'^gt;ffet quidam de fimul difeumbentibus, dixit illi. Beatus qui man conbsp;^ätpanem in regno Dei ? Regnum Dei cuius hiefit mentio,intelgt; conbsp;^’^ndurn eft de regno Mefliæ, de quo Prophetæ multa uatidnati e/- “*nbsp;•'^ut.Iudæi autem fomniabanc futurum externum 8^ carnale in hocnbsp;*^undo? Sedres ipfafic fe habet, quodhocregnum uenturum erat,'nbsp;P^'iniumhumiliter, amp;abiede, uidelicet,prædicatione tantum Euan--S^ln,amp;fide,deindeauteminnouifsimo die,maona ploriaamp; male-Quod ergo conuiua dicit, hanc habet fententiam * Accumbiznbsp;nuncuna familiariter quidem, fed optarim iam aduenifte reg/nbsp;num Meffîæ, ut fie in eo regno accumberemus. Tametfi enim nuncnbsp;bute uiuamus ÔC uentri probe confulamus, fequenti tarnen die itemnbsp;bmeafficiemur, utnon commemoremaliascalamitates^quasnecef/nbsp;^ehabcmusin hoe hominumregno Ferre .Quin etiam hoc lautifsi/nbsp;n^umconuiutum ,prouoluptate relinquit nobis uariagenera afflidi/nbsp;onum, Cumenim difeedimusdomum faturi, reportamus nobifeumnbsp;non folum uarios morbos , qui ecrapulaoriutltur,fedetiam in om/nbsp;nibus rebus a^endis , animi ægritudinem ? Qui uero tempus reg/nbsp;niDei , feu Mefsiæ attigiftet, aceotempore conuiuaretur, isuere/nbsp;beatuseflèt. Sic enim conuiuaretur, utnunquam amplius efm-frecnbsp;aefitiret, ut non audiret ultra uocem fletus amp; clamoris , fed ut innbsp;Fempiternum gauderet amp; exultaret, quemadmodum Efaiasait.nbsp;Hac opcione Chriftus excitatus, récitât parabolam de patrefamilias,nbsp;quimultos conuiuas ad cœnam fuam inuitauerat. Quj parabola.

-ocr page 54-

IKf CAPVt XniL ÈVANG. LVCAE,

hou folutn rcfjat ftuïtam opini'onem conuiuæ, quippc quod cum lam tempus regni MefsiæadueneratjÔ^ publice adnunciabauir, is nihil minbsp;nusagcret,quam uteius regni pardcepsfieret, fed et am reprehenditnbsp;uanam PhariGrorum fiduciam perfuaiïonem,qui fenc ebat, eos manbsp;xirne omnium pcrtincrc ad regn urn Dei, feu Mefsig, qui in hoe fgculonbsp;præcipui èé clarifsimi omnium habentur,eos autem reiectos ede, quinbsp;in hoe feculoabieóti funLÂtquehæcPharifaica opinio maximam ho/nbsp;miniim partem occupauHi enim fenttunt, eos qui in hoe feculomen/nbsp;dicant,neceflèhabere in fixturo feculo eïeemofynam petere,hoceft,e/nbsp;os qui in hoe feculo infcelices funt, in futuro eciaminfcclicesfore, acnbsp;fcclices tantum huius feeufijadfuturi regni lœlicitatem pertinere.Sednbsp;Chriftusdarnoathancuanifsimam opinionem parabolanon minusnbsp;iücundaquam perfpicua. Homo,inquiens,quidamfecitccenammanbsp;oï gnam,amp; uocauitmultos.QuanquamparaboIæamp;fimilitudinesnonnbsp;folentperomnia ijs rebus exa die cÔuenire, quibus accommodantur,nbsp;is tamê honor uerbis Chrifti habenduseft, utquæcunquepoflimtinnbsp;Parabolle parabolis eius,ad ufum aliquem pietatis accommodari,diligentcr ewnbsp;chriflinort euchntur,, Perftringamus igiturfirigulasparteshuiusparabolæ,utnbsp;^oacunque oceafione Iicuerit,in dodirina pietatis erudiamur* Homonbsp;ille,quiapparauitccenam,patcr eftcœleftis, non quod pater fithomonbsp;fadlus*Solus enim filius hominem induit,fed quod homin i ceenam apnbsp;paranti aliqua ex partecomparetur Js igitur cceleftis paterfamilias ap/nbsp;parauit maximum conuiuium.In quo couiuio,quod didiu quoq^ mi/nbsp;rabile eft, primum omnium in efcamproponit fuum ipfius unigeni/nbsp;turn filiumDominum noftrumlefum Chriftum » Sicenim Chriftusnbsp;ipfedocet.Bgo fum,inquiens,panisuiuus,qui de cccio defcendi* Sinbsp;quis ederitex hocpane,uiuetin æternum*Et,panis quem ego dabo,ca


guinemin potum^Atqüehunc cibum Dominus ita temperauit, ut non fit nobis horrori, fed ingenti uoluptau, nee potuiftet alio benefi/nbsp;cio,amicifsimum fuum erga nos animum apercius demonftrare, quanbsp;quodpropofuit nobis unigeiiitumfiliumfuum epulandum. Deindenbsp;proponitnobis proferculis,remifsionem peccatorum, iuftidam coranbsp;Deojfpiritum (andiurn, amp; omnia aha quibus Chriftus primarius ei/nbsp;bus conditus eft ? Cum enim donauit nobis Chriftum filium fuum,nbsp;qui fieri poflêt,ut non amp; cum eodem omnia nobisdonetî'Sedinterimnbsp;adiungimr quoque his efeis, ut in alfjs eonuiuqs fieri folet, fuccusnbsp;quifpiam acidus,au t finapi,hoceft, crux, calamitas, amp; omne genusnbsp;afflidhonum ? Vc enim quæ acrimoniam habent, cibi appeten/nbsp;tiam fadunt,itacrucesamp; calamitates inijeiunt defideriumChrifti, amp;

omnium

-ocr page 55-

HOMILIAÊ to AN, BRENT«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^1

Omnium ali or um coeléftium bonorurrt » Poftremo apponitcœleftis paterfamilias pro bellarijs, perpecuum ^audium,Jx fempiternaul fee/nbsp;licitatem » Quid huiusconuiuqapparaculauciusdicijauteuam ésco/ ïnuitatioadnbsp;gitaripoteft ? Ad hocautemconuiuium Deus ftàtim ah orbe recens cakjiecom^nbsp;condiro multos in uitau it. Principioinuitauic Adamumeumfua po/nbsp;fteritate, perhaiic uocem. Semen mulicris conterec caput ferpen ds»nbsp;Deinde inuitauit amp; Abrahamum una cu fua poftencacc, per hoc uernbsp;bum ? Ego eroDeus tuus amp; faninis tui » In femine tuo benedicenturnbsp;omtiesgentes terræ.EtpofteamiiTi funtprophetæ,ad gentem iiraeîi/nbsp;ticam,quihanc inuitationem urgerent,inculcarent/æpiuscp monennbsp;dorepeterent.Nec mirum eft,quod inuitatio tarn longo tempore aiinbsp;te horam conuiuij facta fit. Publica eniin confuetudine ticcomparaulnbsp;«ft, ut Ci cui uolueris lautum conuiuium exhibere,eum aliquot diebus syb^ini^e^nbsp;’«ccinuites.Sybaritæ inuicarunt conuiuas luos ante annum ut inte/nbsp;tta temporis Sdis qui inuicauerat,amp; hi qui inuirati eranc,potucrint fenbsp;f«p2rociuin adconuiuiupræparare. Cum igiturpater cocleftis appa/nbsp;talTetconuiuium longe omnium lautifsinaum, decebatetiam, UtloiVnbsp;go ante tempore hofpites inuitarec,quoes uocauonetam longe pra?/nbsp;cedèci fplendidifsimus conuiuij apparatus aliqua ex parte intelligi pofnbsp;fec.Seqm,;m.,^pjfadoIa,Etmifitferuum fuum hora cJEiiae, utdiceznbsp;retinuitatis^uenite^quia iaparata funt omnia. Et cœperunt Omul om “nbsp;’^«sexcufare. Primus dixit ei. Viliam emi,Ôdnecefie mihi eft exire, 8dnbsp;nbsp;

‘^‘dereilbm. Pogo te,habe meexcufatum. taker dixit. luga bourn «oii quiticpnbsp;nbsp;nbsp;eo ad probandum illa.Rogo te habe me excufatum.Et

alius dixit, Vxorem duxi,5dideo uenirenon pofttim. Etreuerfusfer «usnunciauithecDominofuo. Horam cceleftiscoenaequodabudtenbsp;pusdicemus,quamplenitudinem £eporis,quomifi£ Deusfilium fuunbsp;faclum ex mullere, faftumfublege-In ea igiturhora, cmifitDeusfer conuiuij.nbsp;uosfuos,primum,Iohannem Bapttftam, deinde ipfummctfiliumfu/nbsp;Um lefum Chriftum.Poftremo Sd Apoftolos,quiIfraèlitaslôge antenbsp;promiffionibus ad Adam,ad Abraam ,adDauidemdi(ftis,etpctpro/nbsp;phetas explicatis, inui£atos,ad cccleftem illam cœnam uocarent. Vi^nbsp;deamus ergo prim urn omnium quomodoinuitatihos exceperint.nbsp;Acalia quidein parabola narrat quofdamtenuiftc feruos, ôdcontU/nbsp;’udijsaffectosoccidiftc. lohannem enim Baptiftam gladio trucida/nbsp;runt,filiuin Dcicruciaffixerunt, Apoftolosperfecutifunt,ôdquosnbsp;potuerunt,necidederunt.Hanc ill» gratiam pro inuitationeretuie/nbsp;runt . All) autein, non gralfati quidem funtferro in nuncios amp; le/nbsp;gatospatrisfamilias, non tarnen uenerunt ad conuiuium, (ed aliusnbsp;alianegotia cauiTatus eft ? Hicaitfe uillam, iliciugabourn emifie,nbsp;is uxorem le duxifte . Etobferua duos quidem priores petere ut ex/quot;

-ocr page 56-

IM CAPVT xnih EVANG. L7CAE.’ cufentunHabe^inquiunt finguh*,mcexcufatum.T ertius autdn qiiiuxnbsp;orem duxit,nihil excuCadonis pcduNam qui in ciuilibus ncgocijs alinbsp;quamdiu uerfad funt,reipfa fenduntneceiîariû cfîè, ut qui udittrati«^nbsp;quillam ducercuitam,nullius bcneuoïendam aut beneficium rdjciat,nbsp;fedautmutuumpræftetofîîcium,authoneftecxcufet Quiaurêiuue/nbsp;Iles matrimonio iunguntur,hi putât fe,na(fta uxore aut marico, talemnbsp;fœlicitatem iam conlecucos efle,utnunius nec Dei neebominisauxPnbsp;lio,amp;fauoreindigeant.VndeôdhiciuueniSjferuumuoeâtem adcŒnbsp;nam faftidiofecontemnit, Vxorem,inquiens,duxi,non poÔùm ueninbsp;re,nec quicquam addiuHabe me excufatum,quia cum nac'îus fit uxonbsp;rem,exiftimacfe fadsfœlicê,nec ullius beneficio indigere.Sedhi omnbsp;nés audiunt poftea a patrefamiiias*Dico uobis,nemo uirorum ilIoRtnbsp;qui uocad funt,guftahit ccenam meam * Quid ergo ad ha?c dicemusC'nbsp;hum hæc uitæ genera ita malediâa funt, u t nemo po fsit in cis Euangenbsp;lion redeagnofcere,amp; uocadonem Chrifti fedari,acæternam fcclidnbsp;tatem confequiî’Tâtum nemalum eft,emere uinam,utexcludat accc/nbsp;na cœleftiCAn comparareboiies tantum facinus eft,ut nemo propternbsp;ipfuttiadmittaturadconuiuium diuinum;Tantumnefceluse(l:,uxonbsp;rem ducere,ut huius caufîàa regno cctlorum reqciarisçMinimcom/nbsp;Cttàîiit nium.Cum enim Chriftus dicit,ncmincm illorum uirorumguftatu-quot;nbsp;generation rum cocnamfuam,non damnat,necagriculturam,necmercaturâ,necnbsp;liamMatur. matrimonium,aut idgenus aJia uitægenera, fed damnat impiumco/nbsp;rum abufum.Hæc enim uitggenerafuntdiuinitusautinftitutaautapnbsp;probata,ut in ipfi^ fedemur uocationem Dei, amp; exerceamus in eis fPnbsp;demerga Deum,amp;caritatem erga proximum,adeolt;^ uthorum exer/nbsp;ddo contineamus corpus noßrumin officio uocationis Dei,donecexnbsp;hoc ergafculo aut piflrinoad fruendasdelidasrcgnicceleßis educa**nbsp;munNam,quemadmodum in ciuilibus conuiufjs, qui inuitad funt,nbsp;alrf primi alij poflremi ad conuiuium accedunt, amp; paterfamilias pro/nbsp;ponerefoleti}s,qui aduenerûf,autaleâ,autaliud genus Judi, ut internbsp;ea tcmporis,dum uel poßremi adueniunt,iiel cibus commodepnrp3nbsp;raturamp;f infertur,tempus fallant, ac edam corpus exerceant,quofiantnbsp;cibi appetendores.Quod ß quis c5uiuarumludo,a patrefamiliaspro/nbsp;pofito ita fixus inhgreat,utaut præ co conuiuium contemnat,autmalitnbsp;tarn hofpitem quamconuiuasmaledidis profdndere, acadueriusip^nbsp;fosbellumfufdpere,quam ludum derelinquere,amp;fimul cum ipfisnbsp;uoluptate conuiui) frui,næ is terCß quatere^ infan us iudicaretur.nbsp;que id iniuria,quippe quod paterfamilias non hoc prædpue confilionbsp;uocauitconuiuas,utludatalea.Sed maxime omnium,utoppiparisfet''nbsp;culis fuis pafcantur,fic Dominus Deus noßer, cocleflis paterfemili''nbsp;asjuocauitpopulumfuumad couiuiumlaudfsimumregni ccelorum.

Etad

-ocr page 57-

HOMILIAE IOAN. ßRENTH. EtadhoccouÎLn’umaccederefoIemus, cumbapdGmun'n Chnftum,nbsp;8dGredimusinipfum*Seclqui'apoft baptifmum nonftati'm abripi/nbsp;murmortcad ccelum, ut continua fruamuruoluptateæternicouiufj,nbsp;proponit Deus unicuic^ fuüm gends uitæ,ac fuam uocationem, tan/nbsp;quam ludum in quo interea temporis fefeexerceat, dum illato cibo,nbsp;adtabulam accèdéridumeft, hoceft,inaliudfæculum migrandumi.nbsp;Deus enim pröponit.nobis uaria genera uitæ,non quod in hisfitpernbsp;petuodurandum,fedutfintexercitia,quibusfubinde conuiuqin regnbsp;no cœlordm appétentiores reddamur » Quid ergo hac infania furiofinbsp;US did poffet^quam fi quis aÜcui uitæ generi ita fefc imméfgàtjUt manbsp;lit in huius fordibus uolutari qua lautidas regni cceleftis percipere^nbsp;aciiicundius fibi ducat, propter fuum uitæ genus Deum amp; homiznbsp;Ucsconteranei'e,quamccnuiuioregnicœlorumfrui C” Nonigiturnbsp;^mnat Chriftus hoc loco légitima ôdordinaria uitæ genera, qualianbsp;funt,agricultura,mercatura,coniugium, SCalia fed damnat tantumnbsp;homtnûimpietatem,quihis uitæ gcneribusitafefccaptiuostradunt,nbsp;utpræipG's foclicitatemcœleftis conuiutj negliganu Agricolæ dicunt,nbsp;hborandum nobis eft, non licetnobis frequenter audireconcionemnbsp;huangclq,Mercatoresaiunt, uagâdum nobis enbsp;‘^tùocaHortinoftræ feruiamus,præquolaboreuuunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extema bo=,

ft per mare per terras,

obferuâre,quid pro publica concione in ecclefiatradetunNoüi con/ «d iuges dicunuDandanobis eft opera,ut domum conftituamus opes ipfisutenti.nbsp;p3temus,quo futuris liberis ôc feneétuti noftræ confulatur* N5 eftnbsp;’’obis tantum ocq,ut fedemur condones uerbi Dèi.Quod fi nobis tanbsp;turnmercedisnumerareturexauditu Euangelq, quantum numeraturnbsp;condonatori ex Euangelfj promulgatione,uellemus amp; nos frequen/nbsp;tiores in Ecclefia adefte.Hoc autem quid aliud eft,quam fi quis dicat,nbsp;bbetmihimagis ill terra perire, quam in regnum cœlorum ingredi,nbsp;binifimihiexcoriciorîéEuangelq lucrum terrenarum diuitiarumac/nbsp;tefferit, netantilliquidem fadam Euangelion unacumChriftofuoÇ’nbsp;Hic eft impf jfsimus uerbi Dei,acregni cœlorum çontemptUS,S^ dig/nbsp;nifsimus,quiæternoignipuniatur*Quidenim$’rium externum uitænbsp;tuæ genus,feruabit te in peccatis,a morte amp; inferrioC'quidç'num e con/nbsp;done Euangclq,externa tatum utilitas quedam ad concionat;orem re/nbsp;dit, ac non potius ad auditorem ,remifsio peccatorum, iufticia, falus etnbsp;uitaæternaCquanto hæcbona præftant omnibus opibusamp;idiuitijs hunbsp;ius fcculiç’Sed quia impq malunt fua fedari defideria,quam ad con uiznbsp;uium cœleftis regni accedere,ideó fequitur*nbsp;nbsp;nbsp;Tune iratus paterfa/ ce

miliaSjdixitferuofuo.Exicito inpIateas,0lt;iuicosciuitatis, Scpaupe/ ce resacdebiles,amp;cæcos,8cclaudos introduchuc.Perhos certe,nonalinbsp;os nuncintelligemuSjquam peccatores,publicanos,amp; merctrices, ac

e

-ocr page 58-

IN CÄPVT XniL EVANG. LVCAE?

contemptisfimos quofque inter ludæos Cum enim Pontifie«,' Pharifæi amp; primates ludæorum, qui iudicabantur efle honeftifsi''nbsp;mi, amp; rnaxime omnium pertinere ad regnum DEI, non agnoue^nbsp;pnt Euangclion Chrifti , nee paruerint uocationi eius ad lauticiasnbsp;conuiurj in regno Dei, uocati funt per Euangelion peceatores, inho/nbsp;nefti, èC abiedifsimi quique Amen, inquit, dico uobis , quodnbsp;publican! amp; meretrices præcedunt tus in regnum Dei. Etfunt po^quot;nbsp;ftremi,qui eruntprimi,amp; funtprimi,qui eruntpoftremi, fedpaucio/nbsp;3, resfuerunt,quamutpotuerintdomumconuiuq complete. Aitenimnbsp;55 feruus. Dominefadumeft utimperafti, amp;adhuc locus eft. EtdPnbsp;55 cit Dominus feruo. Exi in uias8dfepes,8d compelle intra re, utimplcnbsp;55 atur domusmea . Dicoautem uobis quod nemouirorum illorum,nbsp;qui uocati funt, guftabitcocnameam. A Iudæis,digreditur feruus adnbsp;uocandas gen tes. Nam,qui in compitis uiarum, ac poft fepes inueninbsp;untLir, amp;uocantur ad conuiuium, gen tes funt, quas Deus, abieâisnbsp;GetitiMn uo:gt; jmjæjs in populum fuum clegit. Et quod hie fignificatur, impie/nbsp;tum eft eo tempore, quo Chriftus mifit poft Pcntecoften Apofto/nbsp;ïosfuos, in totumorbem terrarum, utEuangelion incircuncifis gennbsp;tibus prædicarenc. Dicunturautem indrcuncifegentes, homines penbsp;regrini, amp; mendici, in compitis uiarum amp; poft fepes lacentes, quodnbsp;fuerint,qucmadmodum Paulus ait, abalienatia rep.Ifraelis, extraneinbsp;ateftamentis promifsionis,fpem non habentes,deoc^ carentes in miinbsp;do. Amabo ce,obferua hicmihi dignitatem amp;nobilitatem noflram.nbsp;Nam amp; nos exgentibusfumus.PauIus uocatgentes,extraneosapro/nbsp;mifsionibus Dei, carentesDeo. Quidergo de dignitate, deiuftPnbsp;tia, amp; meritis noftris gloriaremur^Gratis igitur in Gratiam a Deo pernbsp;Chriftum fufeepti, declaremus etiam gratitudinem noftram diligentnbsp;ti obfequio perfidem, ne quod gratis confecuti fumus, ingratitudinenbsp;amittamus.Sed quid illud eft, quod Dominus feruo dicit. Compeknbsp;le intrare num mandatum fuit Apoftolis, ut externa uiolentia coge/nbsp;rent gentesadreligionem Chrifti autnumincreduligladio cogen/nbsp;compelli ad di funt, ut in Chriftum credantC' Magiftratus ciuilis fuum quidem ofnbsp;»•egwwnDo, ficium facere debet,Ut ueram religionem pro fua uocationetueatur,nbsp;pubijce blafphemi in Deum amp; ueram religionem,nbsp;legitime coerceat,minifterautemEccIefiæ , non alio gladio compeknbsp;lere debet impiosaut extraneos, adfedandam redam Chrifti religknbsp;onem, quam gladio fpiritus, feu prædicatione diuinæ legis. Lex e/nbsp;nim Deiexplicandaeft,utauditoresagnofcantpeccatafua, iram Dd,nbsp;ac perpetuam damnationem propter peccata. Haec prædicatio, eft conbsp;adio fpiritualis. Qpotquot enim per legem intelligunt, fe peccatis funbsp;is Deum ad tantam iracundiam prouocalTe, uttulerit aduerfusipfosnbsp;fentenriana

-ocr page 59-

HOMILIAE IOAN. BRENTIL


fentcntamaestemæ damnatioiu's, hi' ueli'nt, nolint, cogentur, ( niCi per pctuomaluerinc perire ) falutemChrifti quasrere * Siccompulitloannesnbsp;B^fta auditores fiios ad pcenitentiana, hoe eft ^adquærendumChriznbsp;ftum, cumdiceret . Securisadradicemarborumpofita eft » Ornnis igi/nbsp;tur arbor, quae non facit frult;ftum bonum, exciditur ÔC in ignem mitte/nbsp;tur. Sic Petrus compulitciuesHierofolymitanosadfedandum Euan/nbsp;gdion, cumdiceret, Chriftumdefinitoconfilio amp;præfcientiaDei tra^«^nbsp;ditim, cum accepiffetis per manus iniquorum, cruciftxum intcremiftis.nbsp;tt ? Certo feiat tota domus ICrael, quod Dominurrt amp; Ghr iftum fece ritnbsp;t^eus hunc lefum, quern uos cruafixiftis * Hoccerce quod dicitnbsp;(ouem uos crucifixiftis ) nihil aliud erat,quam peccata amp; danrnationemnbsp;oftendere. Qua prædicatione Petrus auditores fuos intantamanims annbsp;Ruftiam coniedt ut ftatim compungerentur corde ae dicerent. Qgidnbsp;faeietnus,uiri fratres C Coalt;ftioigituramp;uio!entia,quaferui Chriftinbsp;^'^pcllere debent auditores fuos ad conuiuium Euangelij, eft prædi/nbsp;^3tio legjs oftenfio peccatorum, qua fit, ut confeientia metu damna/nbsp;ï’oiiistcrrita.ad qufreiidamucram falutemin Chrifto amp;Euangelio


-ocr page 60-

IN CAPVT XIIIL EVANG- LVCA8lt; ïöngc exccllentJoraTijquæ habetur in Chrifto lefu-Agnofeant ignui'nbsp;Chn'ftu Si fedentur uocatione ei'us,ut Si ipfi confequantur falute. Hinbsp;aute difcant in humili ipfoRz forte,fidudâ, nt fentiat fe no ideo abicdosnbsp;aDeo,qufa funtin hocfecuIoabiecli,fed{etâtomagisDeo oiræcfle,nbsp;quâto negkcfh'ores funt in hocfeculo.Quarefedentur Si ipfi uocatio/nbsp;nê ChriftijUC conuiuentur in regno cocloi^,cû Chrifto lefu Dominonbsp;noftro, qeftunacupatre Si fpnfancto Deus laudadus in fecula Amê»nbsp;HOMILIA OCTAVA.

Vm dies aflumptiÔis Chrifti copied eflent,8i Chriftus ip (etefiaretuf^fieri no pofle,ut^phe£a alibi pereat, Hieronbsp;folymis,nihil prius ducît,qüâ ut obfequatur uocationi panbsp;tris fui,acprokdus Hicrufalem,cruce morte fua expiet


pcccata noftra,8ileruet nos ab interitu,ad eterna fcelicitate.Pergit igi tur in itinere ad Hierufale quodcceperat ,Sicu hadaius dodrina^nbsp;miraculistantam autoritatem fibi comparauerat,ut tantum nÔpubli/nbsp;cehaberetur Mersias,ac uulgatumiam crat, ipfum ad Hierufale pro/nbsp;ficifci, ut ibiregnumfuuminchoaret, pergitcomitatus maxima ho/nbsp;, minum caterua» Ibant,inquit,turbæmultæcumeo» Nam cumnbsp;alius alia premeretur afflidione, hicegeftate,ille infamia, hie tyran/nbsp;nidcmagiftratuSjille domeftico malo, ac exiftimarent regnum Chri/nbsp;fti fore carnak,Si allaturumcorporalèm fcelicitatem,fperabatquifqucnbsp;fi fedaretur Chriftum,fe non tantum ab afflidione fualiberatumiri,nbsp;uerumetiam regnum aliquodautprindpatum côfecuturum,præ{er/nbsp;. tim cum per Efaiam maxima foclidtaspromittaturei, qui Chriftumnbsp;agnofeic. Brunt, inquit, reges nutdeq tui, Si reginæ nutrices tuæ»nbsp;uuku in terram demiifo adorabuntte,8i puluerem pedum tuorum linnbsp;gent. Comitatur igitut Chriftum proftcifceiitern äd Hierufakm magnbsp;na hominum mulutudo,qt una cum ipfo reges Siprindpes fièrent, acnbsp;omnem huius feculi foclicitatem confequerêtur. Ac Chriftus ferre quinbsp;dêpocuit,utfefedarêtur,etcôdoneseuangclq audirct,fedutponicerênbsp;tur fibi in ipfo ,et regno eius externâ et corporalêfcelicitatê,ac nô fecîanbsp;rent nifi cômoda huius feculi,hoc demû ferre nÔ potuit.Itacp côuerfuSnbsp;ad ip(os,docet rationê regni fui loge aliter fe habere quam ipfi fornnianbsp;renc- acnroponiteis aliquot k£?es, quasnecefîe habeant obferuare.

meus efledifdpulus.Quod Chnftus dicit,hâc fere fentenriam habtf» Intelligo multos ueftrum me hoc tantum nomine comttari, ut Hieropnbsp;folyrais mecum côfequanturregiamhuius fecult maieftatem Si feelid

-ocr page 61-

HOHILIAE IOAN. BRENTH.

ütem*Sedne quiderretis, 8^ uospoftcadeccptoseffc conqucramtnü proponam uobis prius leges quafdam j e quibus facile intclligetis rationbsp;nem regni nid, quas fi recepcritis agtlofcam uos difdpulos meos » Ne/nbsp;mo enim uel in militiani adfcribitur,iicl in communionem ciuitatisadnbsp;mittitur, ud inferuitutenlconducitur, uel in difcipulaturnopificrj afltinbsp;nnitur, nifi præfcriptisantea padoruna conditiohibus quibus unuPnbsp;quifque fuæ uocationis officiüm cognofcat. Quarc libet etiam mihi,nbsp;utpriufquamuos difdpulösmeösagnofcani Jegesquafdämdifcipu**nbsp;latus mei praefetibam ? Próponitergó Chriftusduaslcgés * Prior eft*nbsp;quis umit ad me, tiec odit patrerri fuiim ac matrèm inbsp;nbsp;nbsp;uxoreni bi/i^U(uf

liberos, Stfracres nbsp;nbsp;fororcâ, præterca âütem SC animatn fuam non

poteft meus éfle difcipulus,hoc cft multi ueftrû fequuntur me, ut in

ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---WW».» Vamp;ÀK.

boc fecülo fœliciter uiuant

dieo uobis, quiciinqU^uolueric

«./«fl«*

av amp;*A.a.VA*Agt;

fupra me7nôrt cft me dignus. Odifle igitur hoc loco non eft, ‘^alaanimiinuidetîtiaparentes,fratres,uxorem amp; liberos profeqm,nbsp;non eft maliseosafficerc * non eft conuicqsprofdndere, aut tructda/nbsp;fejed eft ita croahosaffcaûeffe,utChriftumfiliumDeiftiper om/nbsp;nia diligas, aciSopter parentes, liberos, uxorem^ fratr^ aut etiamnbsp;sdconferuandam uitam corporalcm, a Chrifto non deheere, Chri/nbsp;^nmacBuangelioneiusnonabnegaréiriec alioqui aduerlusuerbwnbsp;Dei peccare ? Omnino eniiri pat'erites hotiorandi luntnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præccp/

turn Dei,eft St uxor diligenda ,8t liberi amorc completftendi, præte/ tea uita corporalis non eft ita contemnenda, ut exponas cam temere exnbsp;ttemispcriculis, aut vit tibi ipû uîm inféras « fed fuper omnia Chriftus

-ocr page 62-

ÏN CAPVT xnil. EVANG. LVCAE.

^iiigendusSifedanduseft ? Acfitaïisfecafusoffèrt,iltaliudiub«t Deus facere, aliud parentes, alio uocet ucrbum Dei,aïio uxor amp;: libenbsp;ri,aliudfuadeat cupiditas hüius uitæ, aliud Euangelion Chrifti ibinbsp;certemagis Deo,uerbo Dei,filio Dei\amp; Euangelio eius obcdiendumnbsp;cft,quam hominum mandatis amp; hortatibus ? Habes huius faiidi odijnbsp;'iSiirüodio Exemplum in Abraamo, Hicunigenitum habuit filium lfaac,mulnsnbsp;etiamnum obfecrationibus a Deo impetratum, in fenedutenon ft/nbsp;ncmiraculoquodamgenitum, ideoqucunicediledurn. Prædpiebatnbsp;autem ei Dc,us,ut huncunigienitum filium in holocaufhini ofFerret»nbsp;Quidamp;ceret AbraamCalio uocabatcharicas in filium, alio diuinûprænbsp;ceptum, Hic iam tempus eratodio habendi filium ,amp; obfequendi uernbsp;bo Dei ? Itaque Abraam maluit crudelis in filium uideri, quam Do/nbsp;minö Deo fuo inobediens eiÏc.Extatdiuerfum exemplum in Saule,rc^nbsp;geïfrael * Is animaduertebatDauidê diuinaordinatióe poft fe in regénbsp;dcfignari, fedmalebatregnû î liberos füos tiâsferre,Quid ergo fecit?nbsp;ut amori erga liberos indulgeret, con tcpfit uerbîî Dei, per fecutus eftnbsp;Dauidcm,âc multos innocentes crudelifsimetrucidauit, Sdne tarnennbsp;fie quideni confecutus eft,quoduoluit. Accidit enim impio, quodtPnbsp;met,qucmadmodum Salomon ait. Quid aute dehis fentiaidum eft,nbsp;i.prftrf/.M, qui prætextudiuini nominis liberos fuos ignitradtderunt, Sdeonfe/nbsp;crarunt Z num ôd hi gloriari poiTunt fe liberos fuos fando odio profesnbsp;cutos, ôdmaluifle uoluntati Dei, qu^ carnalibus ipforumaffedilt;nbsp;busobfequiC”minime omnium. Generaleenim præceptum Deleft#nbsp;utliberos, quantum in te eft conferues. Sic Sdgenerale præceptunanbsp;eftjUt parentes honore affîcias, ut uxorem ôd liberos non déféras, fe^^nbsp;tuearis. Nihil autem aduerfus generalepræceptum Dei faciedum eft,nbsp;nifi certum ac fpeciale uerbum Dei aliud facere iubeat.Non enim lieetnbsp;unicuiuispro fua libidine de uoluntateDei fomniare,fed certurndeinbsp;uerbüm,ac probe confîrmatum habendum eft,equodifcendaeftnbsp;luntasDdiQuare cum hi,qui adexemplum Abrahæconfçcrarunthnbsp;lios fuos igni,non habuerint fpedale mandatum Dei, fed ipfi fibinbsp;crint nefdo quas fpintus reuelationes,non fecerôt cultum Dconbsp;fed defignarurit crudelifsimum homicidium.Cæterum,quia quxen^nbsp;quefcriptafunt,in noftri dodrinamfcriptafunt,fentiêdum eft,quodnbsp;quam legem Ghriftusproponitfjs,qui fedantur ipfumad Hieruft'*nbsp;lem,candem etiam proponit omnibus in ^fum credentibüs, Qyaji^nbsp;quam enim non femper aeddat, ut ad fedandum Chriftum , necol^nbsp;habeas uxorem ôd liberos extemà conuerfarione deferere, femper 0“^nbsp;tnen ocigityr, utames Chriftum fupra parentes,uxorem ôd liberos,nbsp;riunquani fiue Qegatione Euangeln, fiuealnsimpietatibus aduffft*

-ocr page 63-

HOMILIAE IOAN. BRENTU.


4«tf


Chriftüm ac uerbum eius própter uxorerti aiit liberos pecccs. Pecabis autetn fi liberos ita d iligas, ut proptef ipfos colligas opes in iufte Sónbsp;operam dederis impofturæ » Hicenim non eft fandus erga liberos aflt;nbsp;fcifttiSjfed fi redeiudicare uolueris^execrandum odium,quo non tamnbsp;teipfumquam liberos internicioniexponis Quare etiamhicualet,nbsp;quod Chriftus ait,fi quis uenicad me,necodit uxorem amp; liberos fuosnbsp;non poteft eflè meus difcipulus. Atqgt; hcc de priori lege.Pofterior kxnbsp;cft. Quisquisnon baiulatcrucemfuam,necueiiitpoftme,nonpO''nbsp;tcft meus eflè difcipulus. Vt fentêtiam huius legis redeintelligamus,‘nbsp;explicabimus éamparaphrafi. Multi nuncmefequuntur, non utiu/nbsp;ftidam difcant, fed ne quid aduerfi in hoc feculo ferarit. Ac Gqui'/nbsp;dem nunc äffliguntur, polliccntur fibi præfentem apud me libcracio/'nbsp;’’em. Si autcm calamitas futura immineat, fpcrant fe mecum fatisnbsp;tutos fore.Itaquefi quis capitur, amp; in carcercm conijcitur, fperat menbsp;ftarim in carcerem irrupturum,amp; ipfurn liberaturqm. Si quisalienonbsp;æreopprelTus eft, polliceturfibiin comitatu meodebitorum remifsknbsp;onem. Sj quis paupertatepremitur.^diuitias, nefcio quas, r^ias fibinbsp;^pudmefomniat. Breuiter, fi quis morte etiamipfa apprehendatur,nbsp;^P^rit me ftarim extemo auxilio adfuturum. amp; iofum emoms faucknbsp;bgo meam crucem feram, alius fuam ferat,nccexpedet a me quicqu^ inbsp;®^ta'ni?iüt corporalis auxilq . Regnum en immeum non eft de hocnbsp;‘^^fido . Quare,utminiftri met me non tuentur, itanecegonecnbsp;mei tnebimur eos, qui me fedantur Quod Chriftus] uerlt;nbsp;dicitjhocetiam exemplis probauit. loannes Baptiftafuit Chriftönbsp;fongcomnium charifsimus,quo etiâ non fuitmaiof exortus inter eos,nbsp;quinafeunture mulieribus attamen cum raperetur ab Herodead car/'nbsp;cerem,amp; truncaretur capite, Chriftusintantum non contulit ei auxknbsp;fium aliquod externum aut corporale, ut po tins, perinde aefiet ipfcnbsp;infidias Herodis timeret,in eremum fecederet. Stephanus etjatur pronbsp;pter Chriftum e ciuitate amp; lapidatur.Etfi autem Chriftus reuclat ei ma innHis cMnbsp;ieftatemfuam,tamen non eripit eum e manibus homicidarum,amp; egt;ä flut innbsp;ctulapidum. lacobus fraterIoannisocciditürgladioHerodis,idquc^^quot;^^nbsp;propter Euangelion Chrifti, 0lt;tarnen Chriftus interim in coelo fecu/nbsp;rus, ut ita dicam, ftertereuidetur ? Etquanquam Appftoli aliquo/nbsp;tiesmirabiliter c carceribus liberati fint, quemadmodum teftanturnbsp;Ada Apoftolica, hoc tarnen non eft generak, fed tantum perlmlà'nbsp;kjôCneceffehabuerunt Äpoftoli maiora deinceps mala ferre, qu»nbsp;Chriftus per mißt amp; tacuit. Agnofeamus i^tur èc nos hanc Icgê,utnbsp;quiuelitgerraanusefTe difcipulus CHRl^I, nonpollkcaturfibl

-ocr page 64-

IN CAÊVT Xllil.’ BVANG. LVCAE;

éxternam amp; córporalcm in hoc feculo foclicitatan, fed (uam ipfius crucem baiulct » Dürifsimæ inquies fünt hæleges, quis poteftnbsp;as toïaare C An hob hoc poti'us eft a Chrifti dtlcipulatu deterrtfcnbsp;quam ad ipfunl inbitare Fateor dürifsimæ funt, ft de rjs iuxtanbsp;carnaiem fenfüm iudicaucris . Sed ft confideres j quis easproponat,nbsp;amp; quid promifsionum adqciat j àcquidbeneftciorum uicifsim red/nbsp;dat, ibi turn tantum abeft, ut fint duræ ,ut etiam fiant iucundifsimæ»nbsp;Adprioremenim legem perrinct ca promifsio, quæextat apud Mat/nbsp;thæum cap » dedmO hobo» Amen dico uobis,inquit Chriftus., quodnbsp;uos qui fèdiri eftis mein regén^rà«obe,cüfederitfilius hominis in ft*'nbsp;de maieftatis fuæ,fedebitisamp;uôs fuper fcdesduodecim,iudicantcsdunbsp;odecim tribus IfraeL Et omnis, qui reliquerit dobios aut fratresaut fonbsp;rores,autpatrem, aütmatrem^äutuxöfcbi autlibefós autagrosprop/nbsp;ter nomen mcum, centüpïunl accipict* amp; uitæ ætcrnæfortietur hp*nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;reditatem » Quid hac promifsiori c liberaliusquid etiam prominb*quot;^

ueracius, qiii cibus paterctur * ut cCeluni Si. terra intcrircnt, quam ut Hrfr.io; promifsio eius mendaxfieret ? Ccntüpià, inquitrecipïet, nuncinnbsp;ternporehoci Cqncbiadmodum alius Ebangelifta habet. ) aciti fc/nbsp;cuió benturo uitam æternam. Quid magbum, ft pro tantis benefici/nbsp;is rciirtquasagros, aut etiam uitam tuam corporalem, alioqbimoxdenbsp;ferendamc' Prudentes ibdicantur^quiièmel exponuntcentum floh’/

• nos, ut finguiia ânriis reripiaht birifsim pro cenfu quinque tantum florinos^ quiêrgofif, qtiod tam pauciadpromifsionem Chrifti ex/nbsp;ponant uniirh täntüm agrum, atque unam habe mox perituraninbsp;urn, utuicifsim recipiabtCentupla in regböcdElefti,hoceft,in fcelici/nbsp;tätenunquamdéft'tumç’Sed exCctinda ilia incredulitas incauflà eitinbsp;uthominesplus fidanthbmabis quaiüdiuinispromifsiönibus. Quanbsp;rediu noduquénobis elaboràndum èft,ütexpurgataincredulitatepernbsp;uerbum Dei, folam Chrifti uocationemfedemur. Adpofterioremnbsp;autem l^em pertinec, ea promifsio , quæ fcripta eft, apud loan/nbsp;nem cap. decimo fexto : In mundo, in quit Chriftus * afflidiônemhanbsp;beds, fed bono animo fib’s, ego uici mundura. Etfi enim Chriftusnbsp;non adiuuet afdidos, externo 8c uiftbili auxilio, afflidiónibus tarnennbsp;eorum, qui in ipfum credunt,itaaffidtur,ut quia ipfe uicitmundum,nbsp;mutet etiam afflidiones piörum in fummam ipforum falutem. Nonnbsp;reputo jinquit Paulus, pares eflc afflidiones præfencis temporis adnbsp;gloriam quæ reuelabitur erga nos ? Ët iterum ? Scimus, quod his quinbsp;diligunt DeUm , omnia fiiftul adiumento funt in bonum . Atquenbsp;hoe non percipitur qiiidem externo febfu in hoc feculo, fide autemnbsp;Hon folum cognofdtur, ucrumetiam aliqua ex parte, ut ita dicam,nbsp;palpatur, donee futurum feculum reudetur. Tunc enim, quod nuncnbsp;credimus,

-ocr page 65-


pofueric fundamentum, nec potuaritperf(cere,omnes qui uidez ‘ ’^*nr,inc(pj2Q(-, diceiites» Hichomo cepitædificare,necponbsp;ƒ tœnfummare. Quid hocrNû Cbriftus defcandit de ccclo, ut nos ‘nbsp;Qocatpmdencerædiftcarc turrcsauc domos lt;r nequaquâ * Nam adnbsp;^nitruanda ædificia ratio Humana per fe fatis induftria 8d ingeniofanbsp;Sed Ghriftus fumic canrum fimilitudinem a more prudentumhonbsp;, qui fuut domos ædificaturi 8lt; utitur ca, addocendumdifznbsp;^’P^los ueram in feâandoEuangelio prudentiam ? Qui cniminducit

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rttjiÂ

difcipulus Chrifti amp;(. Euangeîion fe

, is eonfticuic fefc ædificacurum txxrrim, ciùus faftigium non perz. tantum ufque ad nul)es , fed in cœlum fpfum, in qua tuznbsp;Cita pauperrate, ægritudine peccatis, morte Satana amp; inferno,nbsp;^Jïöque ab omnibus malis amp; aduerfis, de qua rurri Pfaîmo fexageftznbsp;fcriptum ddrFacflus eftfpes turris iortitudinisa fadeinimidJnbsp;Rtin prouerbqSjCapitedecimo ocftauorTurris fortifsima, nomen Donbsp;fnini . Ergo quiuoluerit banc turrim^^diHcare, hoceft, CH RiSznbsp;V M agnofcere èC Euangeîion eius fedari, ac in ipfo medionbsp;ædtficio non pudcfieri defedionea CHRISTO, is neceffe ba/nbsp;bet prias ration em fumptus fubducere , acomnem iuam fupelledi/nbsp;Em cxcuterc, num tantum habeat compendq, quo pofsit ædiftciumnbsp;perftcere,acinprofefsione CHRISTI perfeuerare.Sumptusaunbsp;tem huiusædificij funt, parentes , uxor, liberi, cognati,amici, toz

-------- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ----- ---- , i - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aedific^nbsp;queadtutor . Vt enimilla abnegentur , haecaucem ferantur , ailznbsp;cipulo CHRISTI necefleeft* Difficiliorabæcfunt, inquis, fumptut,nbsp;quamutqucam in animum meutn inducere , uiribus meis præznbsp;nare. Quid igiturfaciamC' Quid?' an non poteft ratio quædamin/nbsp;*ri,qua retinerein parentes ,liberos ,uxorem^ofubftantiam 8lt;ui

, ac escuffis aduerfis t fruerer huiusTeculi foelicitate , nihi/

-ocr page 66-

IN CAPVT. XIlIl EVANS» LVCAE.

lominus tarnen agcrem Chrifti'anum, Si fedarer Euangeii'on C Fieri quidcm poteft J utcafint tempora, quibiis licet apud parentes, amp;ux/nbsp;oremacliberos, Euangelion ChriftifcdarijSiinterimnonnulIahivnbsp;ius feculi quoque fcelicitate frui » Scd fi ea rerum conditio proponatir,nbsp;utautrelinquendâfâKuxor,Iiberi fubftantiaSiuica, ut retineas Chri/nbsp;ftum SiC Euangelion cius, acnon peccesaduerfiis uerbum Dei, aut re/nbsp;linquendus fit Chriftus, abnegandum fit Euar^elion, peccandum fitnbsp;aduerfus uerbum Dei, ut retineas uxorem , liberos, fubftantiam amp;nbsp;uitam, ibi certe nulla eft media uia » Alterutra eligenda eft . Aut ab/nbsp;neganda funt omnia tua, Si fedandum Euangelion, aut abneganduninbsp;eft Euangelion, Siretinendaquætuaefleputas » Nemo duobus Do/nbsp;minis fcruifc potcft ? Eligam ergo inquis , abnegadonem Chrifti, utnbsp;bona mea reti'ncam. Sed ita fiet, ut amittas non folum ca bona, qusc tenbsp;fperas abnegatione Chrifti aut alio peccato reten turum, uerumedam,nbsp;Deumpatrem, Chriftinn Dei filium, fpiritumiandum, reraifsionemnbsp;peccatorum fempiternam falutem Si foclicitatem, ac pro impietatcnbsp;tua perpetuo condemneris. Quid autem prodeft homini, fi totummänbsp;dumlucratusfueritjânimæuerofuse iaduram feceritC’ autquiddabicnbsp;homojcuius permutatiÔercdimataïam fuaçSednondûjîquiSïn’âquil/nbsp;lofumaïo* SienimabliegäueroChriftuautpcccaUerOjibitum amittonbsp;perpetüam falutem, interim tarnen non pofliim ferre uiribusmcistan/nbsp;tum fumptum, quantüs mihi antepropofitus Fuit, quid igitur fàdam^nbsp;Fateor,neminê pofretantûfumptumnaturafuafcrre,Neceftc igitur eftnbsp;(àteri, quod nemoetiampofsitnaturafua confequiucram falutem,Sinbsp;r^num coclorum . Ergo promifsionesquas fupra commemoraui/nbsp;mus, audiendæ funt, Euangelion de Chrifto ^ttentis auribusSiani/nbsp;mis obferuandum eft, ut fpirituffandus habeatlegitimum fuum organbsp;no,quo cxerceat in nobis uires fuas,ut quod nobis deeft, ipfe in nobisnbsp;impleat, efticiatqj, ut quod Uiribus noftriseftimpofsibilc, fiat nobisnbsp;per fidem non folum pofsibile, fcd etiamiucundum. Secundafimili/nbsp;” tudo eft. Autquis rex proficifcens, ut committat praelium aduerfus alnbsp;” terum regem, nonnc fedens prius cogitat, an pofsit cum deccm mili/nbsp;” busoccurrcre ei, quicumuiginti mihbus ucnit contrafe C alioquinnbsp;” adhucillo longe agente, legarioncmifta, petit ea quæ pacis funt. Ne/nbsp;que hæc fimilitudo docetnos prædpueexterna ilia bella prudentcr gc/nbsp;rere, quid enim hæcdoôrina ad Euangclionç’ Scd Ghriftusudtur hacnbsp;fimilitudine, utdeterreat fedatorcs fuos ab inconfultatcmeritate. Ad/nbsp;dit enim . Sic omnis ex uobis, qui non rcnunciat omnibus , quacnbsp;poffidetnon potefteftèmeus difcipulus, hoc eft, uolo, utpriufquamnbsp;mefedemini aig-nofcatis uos talc aedifidum inchoare , Si taie præ/nbsp;lium inire , quibus infumantur omnia ueftra corporalia bona.

Nam

-ocr page 67-

HOMILIAE IOAN. BRENTII? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4fiÔ

Nam , qui Chriftum feâari uoîuérit ,is habebit aduerfarium Ion/ ge omnium potenriCsimum, uidelicet prindpem èc Deum huiusnbsp;fæcüli quem Satanam uocant, cjui cum tanta fæuitia occurrit, ut ni/nbsp;fi quis déférât Chriftum, ac uiam iufticiae, minetur ci extrema quæ/nbsp;quepericula , Quid ergo fit Cquot; Alqquidem acpaucifsirni, contemp/nbsp;tislaruis minarumeius congrediuntur cumipfo , amp;quia fatisuiri/nbsp;um ex Chrifto per fidem fibi comparauerunt, ideo umeunt etiam.nbsp;Alt],aim ao'nofcant Ce imbecilliores quam ut Satanæ refiftant,nec a/nbsp;liunde fibi uires comparer, legatione mifta tranfigunt cum Sacana denbsp;pacc,ac pro arbitrio eius uiuere pergunt. Et h i funt,qui magniti^inenbsp;periculorumdeterriti, non agnofeunt Chriftum,necfeâantur Euannbsp;gdioth Ali] autem temere obrjciuntfefe Satanæ,amp; cum non latis uidnbsp;umfibiparauerint,in ipfo congrefTu abqciunt haftam,acdcdunt lefenbsp;aduerfario.Et hi funt,qui cum agnoUerint Chriftum, amp;nbsp;“angelion,in ipfa tarnen perfecutione,abnegant Chriftum Euage/nbsp;f’oneius.Acilli quidem,qui Chriftum nunquam agnofeunt ,ethpernbsp;petuointercant, non ridentur tarnen coram mundo, ôdretinentluamnbsp;»uhocleculodionitatê. Hiautem, qui cum Chriftum agnouerintoenbsp;P’‘ofeflifuerint,poftea uero deficiant,non folum perpetuo intereunc,nbsp;ueruipetiam ludibrio omnium exponuntur, amp; exiftimationemluamnbsp;^pudbonos quofque amittunt. Abnego, inquis,Euangehon ^nrittinbsp;uerbis tantum interim autem corde retineo, ut cum periculorum tu/ cuioji^itMrnbsp;uiultus præterierit, iterum uerbis etiam confitear. At Chriftus exigienbsp;^onsconfeflîoncm, maxime omnium,in pa-fecutione.Quisquisnenbsp;S^^ô’itJnquit, me coram hominibus, negabo egoeum corarn pâtrenbsp;qui eft in cœlis.EtPaulus.Corde,inquit, créditai'ad iufticiam,nbsp;uveautemfitconfefsioadfalutem.Fierienim nonpoteft utreâo cordenbsp;ctedas in Chriftum, ore eum aut fadis abneges. Quodfi uero ab/nbsp;uegaueris eum perfecutione, num fperabis te poflè, orta poftea tran/nbsp;quillitate,recipcre Chriftum fide, pro tuo arbitrioCOmnibus quidemnbsp;^femperpatetianuapoenitentiæ,nec Chriftus ullum,quocuncp temnbsp;pote autuenit,autreditad ipfum,excluditRediitenimamp;Petrus,nbsp;dierunt ôdali] difcipuli,acaflumpti funt * Sed fi quis hac præfumptio/nbsp;neabnegaueritChriftum,utfentiatparum referre,in periculis deuce/nbsp;fe a Chrifto, quando poft perfecutionum pericula liceat ad Chri?nbsp;ftumredire, cum libet, non parum metuendumeftnetunc audiat,nbsp;quod Dominus per prophetam ait, factum eft, inquiens,(icut locu/nbsp;tusfum, amp; non audierunt, ficclamabunt amp; non exaudiam. Etilludnbsp;Euangeli] . Nunquam noui uos , difeedite a me omnes , qui o/nbsp;peramini iniquitatem . Quanto cnim falutis periculo amp; damnonbsp;CHRISTyS in perfecutioneabnegetur, explicatipfeper(picuç

-ocr page 68-

IN CAPvr xinii evang. lvcae;

, tcrtia {îmih’tudiné,quæ hoc loco de fale fequitur. Bonus eft fal* Si

* ro fal infataatus fuerit,per quod condietui'CNeqj in terra ne(Ç in

’ quilinium utilis eft,fed foras profjciunt ilIum»Cæteræ,iriquit,res,et* ’amfi corrumpantur,adhuc tartiealiquem ufuiii habent,ueluti uinutn,nbsp;ubi uapueritjucrricur in acctum, arbor ubi aruerit, fit efca ignis » Sera/nbsp;men ubi computruerit,utile eft ftercorationi agroruin.Sal aute, pra^nbsp;Saîitcondii cipuiahoquin,ô^maxnni ufus condimêtum, fi fedusfueritinfipidus,nbsp;incfttnm.nbsp;nbsp;nbsp;intantum nulli ufui accommodus eft ut ne in fterqüilinium quideni

proijciaturXedit enim quicquid attigeriL Quare îplateas effùrtdiwr, pedibus coneukandus, C^isergo eft fal ille^rriÔtîe difcipulus Chriftj^nbsp;VoSjinqufc Chriftus,eftlt;s fal terrîc. V t enim fal reddit cibiim fapidu,nbsp;Si conferuatfalfaa putrefâétionc,ita difcipuli Chrifti,fiue doctores, finbsp;ue auditores Euangelq Chrifti reddunt Domino Deo noftro huncnbsp;mundum,tanquam fapidurn cibum, partim doctrina leois èi. Euang^nbsp;bonis exemplis,uthomines uideantbona ipkrum opera,nbsp;^4«dtforMnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Conferuantetiam huncmundumadfuumufq^

EKdngeZÿ. tempus ab interitu.Nifi enim Dominus piorum fuorum rationed ha beret, hiemundusiamduduminterrjftèt, idquodfignifîcatuineftinnbsp;Loth et Mofe,quorum alter eratfai Sodom.orum,alter fal Ifraelitarn»nbsp;Sed quanto difcipuli Chrifti preciofior amp; ucilior fal fuerint,cuni fedanbsp;tur Chriftum,amp;perfeuerantin uocatione eius,tanto inutiliores amp;dânbsp;natiores erunt,cum aChrifto defidunt,S«i Euangelion abneganu Sicnbsp;enimnechuicmundo,necDeoipG,utaiunt,utilesfunL AcreliquaRînbsp;quidemgentium,quæuelnunquam Chriftumagnofeunt, uelab im/nbsp;pietate fua,adChriftianifmi profefsioncm ueniunt,non mediocris ii/nbsp;fus eft, Etß enim impiæ gerttes Chriftumautiiefcieruntautnonre/nbsp;ceperurtt,tarnen habuerunt alias qüafdam ciuiles uirtutes, mundo unnbsp;les,amp; extant adhueferipta ethrticorumquæ amp; fuum habent ufum innbsp;hoftra religione.Eorum autem,qqi agriofeunt Chriftum ac Euange/nbsp;lion cius,amp;poftca deficiunt, abnegât Chriftum,nunus plane ufusnbsp;fcliriquitur, Prîmùmenim infamantur coram mundo nota partim imnbsp;pieEatJS,partim inconftantiæ Jtat^amittuntfidem fuam tam inter pi/nbsp;os quam inter impios, Amiflâautem fîde,uidelicet,ciuili ilia amp;hunrtnbsp;âa,quidrelinquitur nifi extremus contemptusOeinde,grauius eü^nbsp;coram Deo damnantur Sepuniuntur.Si enim Bethfaida,Chorazin,nbsp;Si Capernaum,horribilius affligenturin iudido Dei, quam Tyrus,nbsp;Sidon,8i Sodoma,certe,feuërius etiam ptinietur,qui femel guftatatnnbsp;Dei benignitatem abnegaf,quam is, qui earn nunquam deguftauipnbsp;, Atcphæc funt, quaéChriftus fedatores tribus fimilitudinibus do/nbsp;quoniamobferuatudignifsimafunt,addit. Qui hahetauresnbsp;adaudiendum,audiat ,.hoc eft, Quæ iarrtdixi,quæ docui,non funtnbsp;infantilia»

-ocr page 69-

HOMILIAE IOA,ff. BRENTH;


infantiîia,non (iintanilia. Ccd maxime omnium feria, Qyarc uolo^uc alta mente rcponantur ,8C diligentifsime coiiferuentur» Dura quidernnbsp;tuntjfi pro humano ingem'o de ipfis iudkaueris,fed fuerunt didu nenbsp;cdTarhjUtali^jqui Chriftumtemerefedantur,temeritatem fuam cor/nbsp;rigant, alf) fidcm fuam ex Euangdio Chriftidiligentiusconfirment».nbsp;Sicmim fiet, ut magna animi promptitudineomnia noftra corpora/nbsp;iiabona extrem is etiam periculis cxponamus, tantummodo,utretine/nbsp;amus æterna,per lefum Chriftum Dominumnoftrum,qui eft una cunbsp;patte amp; fpiritufancto Deus laudandus lu fecula Amen»




IT fi Chriftus fedlatoribusfuisdurifsimas Ïegcspröpofutf, dquas fuperion' die explicuimus, tarnen quia auditorcs inter/nbsp;frétant cas magis pro humants minis, quæ fallere poHunt,nbsp;Iquam prodiuinfsoracuh's,aéponicentur fifiicumChnilo


iciora forcunatiora,quam quæ uerbis dicebantur,pergit magna


P^puliniulticudo Chriftum feftari. Et cû multi aîi)', tumpræcipuepuz . “^oi^peccatoresadChriftumundiqueconfluxerut.Accedebant,nbsp;'’SlUitjadeumomnespublicaniamp;fpeccatores, utaudirent ilium. Adnbsp;J^emenim audiendum de falute fua accédèrent C* Ad PharifæoST'



iudicabant publicaiiospeccatores indigniores, quam ucad/


in ipforum familiaritatem deberent » Et quanquam fortaffîs non ’’^ndebantur ab audiêda doiftrina ipforum,ea tarnen nô crat nifi Phanbsp;‘'*^ica,delotionibus manuû,de latis fimbrijs, amp;: de id genus altjs ,nefnbsp;abquibus,nugis,quæ ad confequendam remifsionem peccatorumnbsp;iufticiam necpquot;calida netÇ frigidaeranuNum manerêt^ pergerentinnbsp;peccatisrScd hoc crat fuam i^^orum faîutem negligere» Accedunt igp



libi utilius conuerfatur,quam apud mcdicum.Cum ergo Chriftusex/ dperetactraâareteoshumanifsime, murmurabant Pharifæiacicri/ ccnbsp;Sæ,dicentes.Hic peccatoresrecipit,aecibum capitcumillis.Pares,m/ tenbsp;quiuntjcumparibusfacilhmecongregantur. Quarccum iccontra/nbsp;bat tantam famiîiaritatem cum publicanis peccatori us,ut etiam eunbsp;ipfiscibum fumât,ingens argumentum eft, eumnonlolum non d/nbsp;fe prophetam,qualemfe doârina fua iaâat, amp; qualem uulgusadmi/nbsp;ratuVjfednehoneftum quidem uirumcffe.Hæceftmeracalumriia,m ex contubernbsp;qua tarnen Pharifæi quandam prudentiæfpcciemexhibem. Nam denbsp;ingenioamp; moribus hominum,ex contubernioacconfortio iudicare,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j„,

folenneeft»Etaccedûthuc uulgoia^ftataîSiuîil^gaudet fimilhSemper


-ocr page 70-

IN CÄPVT XV. EVANS. LVCAE-

gtacuïus afTidctgraculo. Pucrcnideleétar puero, fenexfene, bibüïus bibulojiïfor lufore,impiusFpio,brcuicer ^qualis gquali. Vnde G ignonbsp;ti cuiufpiâ ingcniû etmores nóflè uolueris,nô necefle babes cû jpfo conbsp;râdifputare, et îuitâeius inqrere, fed inquire cm in eos,quibus cûag’tnbsp;d[iutinûc5tuberHium,qualeshos inuenies,talêetiâcxiftimatotcigno^nbsp;antea inuctuR2. Atcp hoc de hoîm ingenio etmoribus iiidiciu-excornbsp;quet frequêtiflîrnareisî experiêtiajedhocuulgari iudicio,adobG:urâ/nbsp;dâetfo'rdidâdâbonéftiffimi uiriGimâabuti,hgcdemueftîpiifiîma calUnbsp;nia.Simik gaudet firnib,re(fledicis.Sed fi hocnun^ fallit,dicemuscfnbsp;go medicumquoq^ cgrotare,quia cumægrotiscongreditur, dicemiisnbsp;omnes literarû profeiTores eflè indoifloSjquia indodos erudiunt.Maj^nbsp;nifeftiffima aût cauffaeraCspropter quam Ch ri ft us congrediebatur cunbsp;publicanis amp; peccatoribus,uidelicet,ut ipfos a peccatis adiuftiaâqua''nbsp;fl manuduceret. Atcphocmanifeftius erac,^ ut a quoquâ ncgaripofnbsp;fet. Pharifæi aût tantainuidia in Chriftum ferdaantur, ut quod optimenbsp;aChrifto fiebatgt;hocin peffîmam partem interpretabantur.Ethö^ uicinbsp;ümuulgare admodumeft, fedtantopeius,quantouulgarius, neceftnbsp;XtoTdwnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed propric Satan icum quippe q? Satanamideolt;Ai«%-^®(‘

uocant, quianaturafua fit calumniator, qui benetam didatû fida ho minum,corâ deo male peruertat.Quarecalûniator nÔ iam homo dicenbsp;dus eftjfed uiuus,adeoC]^ icorporatus Satan. Quid ergo ad tâmanifeftsnbsp;Calumniator calumniaChriftusîCûdns deus noftertâbonus Gt,utmalanô gmittenbsp;ret fieri,nifi feiret acpolîet malis bn utijdeo Chriftus Glius dei fumit exnbsp;hacpeiïimacalûniaoccafionêdocêdioptimaaciucûdiflîma, dcaflciftiinbsp;dei erga pdôres amp; refipifcêtes. Prop on ic enî tres parabolas quibus ptinbsp;mûdocet,quâtacura,quâta follicitudinedeus afficiar ergapdÔres üïnbsp;refipif(âtetfalutêconfequant:deîdemonetnullûpd5rem,quâuislonnbsp;ge errante defpiciendû aut fa ftidicndû eflè. Ac duas quidê priores paranbsp;bolas,oûc€xplicabimus. Nâdetertia alias.Dicebatergo lefusadillosnbsp;parabolâhâc,dicês.Quisex uobis efi:homo,qui habetcentûoues,nbsp;G perdideritunaexiIIis,nÔnereliquit nonagîta noué î defer to, et uaditnbsp;adillâ,qperieratjdonecinueniateâÆtcûinuenenteâ,imponitinhU''nbsp;” merosfuosgaudês,ueniêscpdomû,c5uocatamicosetuicinos dicesdnbsp;” lis.Gaudetemecû,quiainueniouêmdï, qpericrat.Dicouobis, q?

gaudiûerit in cœlo fuper unopdôrereG'pifcête,magiscp fupernona ” gîta nouêiuftis, qui nô indigêtpœnitêtia. Autqupmulier habêsdranbsp;” chmasdecê, figdideritdrachmamunam,nonneaccenditlucernani^nbsp;uerritdomum,qüpritq5diligentcr,donecinueniat;etcûinuenerit,c0nbsp;” uocatarnicasacuicinas,dicês;gaudetemecû,qainuenidrachma,qtiâpnbsp;diderâ.ita dico uobis,gaudiûeritcorâangelisdei,fup unopôtôrereÛp^nbsp;” fcête,Hæfuntdupparabole,qbusrefpÔdctChriftus ad calûniâPhar»nbsp;fæotum

-ocr page 71-

HOMILIAE IOAN. BRENTII. iæovum amp; fcribarum. Videtur aut concio eflè uilifsiina, amp; indignifsFnbsp;nia,quæ tradlctur publice in Ecclcfia.Fit ènim fermo de rebus pafto^nbsp;’¦alibus8lt;anilibus,deouibusamp;^nummisamifsis. Quid hoc multûadnbsp;ccdcfiâÇ'At fi probe bancconcioncm excutias,nihil es. éftdiuinius, amp;nbsp;Wx inuoîias aliam,quæ nobis magis perfpicue cœleftia myftçna propo

? Nam quid homini ad falutcm magis necelïarium eft,quam ut pro tgt;ecognofcat,quo animo Deus affedus fieerga peccatores,num ita eos Affiélusoeinbsp;abominetur,ut nulla prorfus falutis fpes relilt;flafit,autnum adhuc fauo ergittos pronbsp;ve aliquo profequatur. Si recipiat pœnitentes » Nifi enim hoc de Deonbsp;rognofcatur,nec poteft concipi fides, quæiuftifîcat, neepoteft haberinbsp;Q’eSjqu^ in aduerfis conftat,hocquidaliudeft, qüâ nccueram pofTefanbsp;futem parariç’HçaûtparabOlglatebraSiatc^ adeo iritimos réceffus diuininbsp;animi erga peccacores ita cognofeendos proponijt,ut de a ffedu Si fauonbsp;fcDei prorfus nihil ambigu! relinquatur.Deus enim, ni natura fua eftnbsp;’’luifibilis,neepoteft uideri ï hoc feculo, nifi per manifefta fua opera, 0^,^nbsp;’taSi uoluntas Dei natura fua eftimperfcrutabilis,nec poteft cognofz inuifibiltt,nbsp;aut per reuelatjonem uerbi fui, aut per cxcmpla creation is fuæ,finbsp;'^^nia naturali ordinefiant, G'uemiraculisædantur» Mofeperferutaznbsp;batur quondam inuifibilem Dei eftentiam, SicupiebatnatinaLm Dei Volutatnbsp;*^äieftatemexterno fenfu comprehendere . Oftende,inquiens,miz quoirodoci,^nbsp;bifaciem Sigloriamtuam, fed audit .Pofteriorä meàuidebis , faciesnbsp;autemmea uideri non poteft. Qua uoce ftgnificatur, Deum in hoefenbsp;culononpoflecognofci,nifiexuerbis8ioperibuscius. VndeSiPau/nbsp;ait.Quæ funt inuifibilia illius ex creatione mundi, dum per Operanbsp;^^dliguntur,peruidentur.Nunc autem humanurriingeniumnatuz Amijjamtinbsp;«¦aliter ita afficitur, ut multo maiore curä Si follicitudinê concipiat de u/nbsp;nare ami (Ta, cp de omnibus fere alijs rebus, quæ adhuc faluæ po fsidenz p4^„nctnbsp;tur.ExempIûhabesin patrefamilias,quifiecentüouibus, uriâtStumaz dMant:nbsp;miferit,magis eft^ errante oue follicitusnbsp;nbsp;nbsp;pro reliquis adhuc faluis»

Et fi inueneritacrcportaueriteâ,maiorigaudio afficitur, de reliquis omnibus, et quia amicorû omnia communia funt,ideo communicatetianbsp;boc gaudiûfuû cum amicis.Habes Si exemplû in matrefâmilias, quænbsp;maiori follicitudinê amifliim nummu quærit,^ reliquos confcruet.Etnbsp;c5 accenfo etiamnum lumine inuener it eum, tâtum gaudq animo fuo conbsp;cipit,utid etiam cumuicinis communicet. Nondifîîmiha exemplaalpnbsp;asetiam in feriptura extant Jacob magislugebatunum lofephum am ifnbsp;fum,^ ex reliquis liberis adhuc faluis côfolationemaccipiebat. Dauidnbsp;magis dolebat propter un um Abfolonem trucidatum,quamgaudcbatnbsp;propterreliquosadhUCfaluos. QuidpluraC'haturahoc fic,utderebûsnbsp;amifsis longemaiori cura Si follicitudinê afFicianaur, c^ de rebus adhucnbsp;faluis. Atquchic affêlt;ftus,ijoneftresfortuita,aiitfpontenoftraconcé/

-ocr page 72-

IH CAPVT XV ÊVAHG. LfCAE,

]pta,fcd eft opus 8^ creado Dei. Deus enitn,lt;]ui créât animam, créât tt* am hune naturalem animi afFeeflum, ut plus amilFa quam falua cur^''nbsp;mus. Cum ergo Dominus Deus nöfter talem in hominibus afteduii’nbsp;erga res amiftas creet,qui fieri poftet,quod no ipfe, non ia dicâ, fimi''nbsp;lcm,fed multo maiorem arden tiorem afïetftum haberet erga res ip''nbsp;fiamiftâs,hoc eft,erga homines peccatores‘^Scilicet,qui fecit osnbsp;guam homiriis,non loquereturC'quiplantauitaurem,nÔ audiretC' cjtiinbsp;nnxitoculum,nônconfidcraretC’ita quicreauitcuram pro rebusamif'nbsp;(îs , res amiftas'non curaretCimo tanto excellentior eft hic in Deo aft''nbsp;(ftus,quanto aldus diuinamaieftas,humanam imbecillitatem fuperat.nbsp;Quarc cum Chriftus has duas parabolas de follicitudine patns ècnbsp;trisfamiliasergaresamiflas, amp;^iterumdegaudfoeorum, quodobresnbsp;ïnuentasconcipiunt,proponit,fendendum eftipfumpenetraliadiuPnbsp;ni cordis reuclare,ac uoluntatem Dei ergapeccatores luce ipfa manifenbsp;ftiorcmreddere. Atquehoc quidem exhis duabus parabolis maximenbsp;omnium obferuandumeft. Nuncaütemperftringemusetiam ipfds,nbsp;perpartes fuas. Prima parabolaeft de oueamiflà,ôd in deferto uagati/nbsp;te.Hoceft exemplum aptifsimum. Dominus enim Deus nofter,eftta/nbsp;Pdterfttmiîi quam paterfamilias, ( quo cognomine etiam fingulariter gaudet)nbsp;ascogwmen ouemfiUftiperdidit.Ouisautemperdita,homoeft.Omnesiios,in^nbsp;quit EfaiaSjUelut oues errauimus,unufquifquein uiam fuam dedinanbsp;uic.EtpfalmusÆrraui, ficutouis, qupperijt. Vtenimouiscamftultunbsp;animal eft,utfiaftabulis aberrauerit, citius frigore pereat, quamadnbsp;ftabulareuertatur,necipfaunquainpaftoremquærat, fed paftorne-'nbsp;ceflè habeat ipfara quprere,ac cum inuenerit earn, ex errore tam ftupvnbsp;da reddita eft,ut ne fie quidem paftorem fequatur, nifi compulfadu^nbsp;catur,aut humeris afporteturuta homo, cum per peccatum Adæ femelnbsp;a ftabulisrcgni ccclorum aberrauerit,amp; uagetur perdefertahuius fecUnbsp;li,nunquam in animum fuuminducit, utueread Deum paftorem fu^nbsp;iim redeat, ac falutem confequatur. Potius enim ducit, in pcccato, 6^nbsp;huiusmundi deferto,frigore8c calamitateperire,quam ad Dominumnbsp;Deumfiiûreuerd.Sêfusinquit, amp; cogitatiohumani cordis,malafuntnbsp;ab adolefcentia fua.Et iterû.Ecce in iniquitatibus conceptus fum ,ct innbsp;peccatis cÔcepit me mater mea.Qui autem peccads natura obrutus eft,nbsp;quomodo ad iufticiam adfpiraret,8c ad Dominum Deum fuum reuernbsp;tereturC’ Cum igitur Deus multo maiori follicitudine affîciatur erga rénbsp;amiftam,quamnomoquifpiam,quemadmodum antea indicauinius,nbsp;uidemihi,obfecro,quanca cura falutem perditæ fuæ ouis,hoc eft, ho/nbsp;min,'5 peccatoris quæfiuerit.Poftquam enim promifit Abraæ fernen,nbsp;0ti^€di oui *nbsp;nbsp;nbsp;’’if*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;o*”!*«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

kijfton, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;benedicerentur omnes genres, ÔCreuelauit legem, qua ho/

nu'nesin agnitionem peccatorumdudi , ad refipifeendum amp; inqui/ rendum

-ocr page 73-

ÖOMILIAE IOAN- BRENTIL

-T lt; •


rmdum foncn Abraæper fidetn folh'citarentur, primutn mifitpro/ phetas,per quos perditam fuam ouerrt,tanto defiden'o quæfiu(t,ut manbsp;lucritipfos^quamuis innocentifsimos,amp; fibi gratiffimos, extremis penbsp;ricuHsobfjcere,quam peccatores in erroreac internicione derelinque/nbsp;re.Deinde mißt fuum ipfius unigenitum filium cui intantum no» pe/*nbsp;percitjUt etiam tradiderit eum morti crucis, tantiunmodo, ut perditamnbsp;ouemfuam^ interitu uindicarctac feruaret» Acncficquidemcuramnbsp;tiiam abiecit, fed poftquam Chriftus Glius ipfius in cœlum afccn/nbsp;i mißt Apoftolos in totum orbem terrarum ac maïuit tokrare, utnbsp;hi crudeliflime tmeidarentur quam ut falutem ouis fuæ neglige/nbsp;tet,adeoqueuifusfuit longe maioremrationera habere unius huma/nbsp;generis per pecGituperditi,quam totiusangelica: catcruæ,ciuæ ad/nbsp;hucinnatiuafua iufticiaSdfalute firma coftabat.Quidad hccdiccmus^nbsp;^umexiftimas Dcumparuo, ut itadicam, doloreSClaboreconftitiflè,nbsp;^uodnon folumtotfideliifimosfcruosærophetasamp;ApoftoIos, fednbsp;^tiam fuum ipfius unigenitum filium, crudelifiimæ morti obiecerit,utnbsp;feruaret ouemperditamC’lam non tantum cura proamiflaouc, uerum/nbsp;etiam gaudium,cx inuenta Si. feruata oue conceptum, manifcft^i^dicat,nbsp;Siuanto affedlu ouemcompledatur.Cum inuenerit ( inquit)eamnbsp;’^’'^inhumeros fuos gaudens, ueniensC^ domum,conuocatamicos öênbsp;?^ieinos,dicens ilIis.Gaudcremecum,quia inueniouem mcam quæpe p^gnitenttuntnbsp;herat,hoccerte nihil aliud eft,quam Dominum Dcumnofh'Um,tanto peccatorumnbsp;Studio excipere peccatorem reßpifeentem, ut non folS ei benefaciat, 80 {‘^nbsp;omnibus adutrfis feruct,ac quodamodo humeris i uis femper geftet,nbsp;etiam efficiae,ut propter falutem eiusomnes creaturæ,adeo(Ç ange/nbsp;h ipfi in ccelo exhilarentur,congratulentur,amp;l nuUo non offiefj generenbsp;^orcm, Scfelicitatcm peccatorisrefipifcentis,explicare uerbis,aut tantunbsp;eogitatione comprehendere poftet':’Qui miferum peccatorem quærk,nbsp;Deus eft,qui ipftimhumeris fuis imponit,8c feruar,Deuseft.Et iteru,'nbsp;qui de falute Sfrefipifeentia peccatoris congratulaair,amp;: feruiunt,angcnbsp;lftunLQuantus,obfccro,iileeft,quemDeusipfehumerispoitat, èCnbsp;eui angeli feruiut C Etquot,amabo te,funtangeli‘:’Mine,inquit,millianbsp;uiiniftrabant ei,5lt;dcciesmilliescentena millia aftiftebant eûHoc certenbsp;Uoneft numerare,fedinnuinerabilemnumerumdefignare,Quam po/nbsp;tentesautemfuntangelic Vnus Angelus potentioreft omnibusterrænbsp;•uonarchis. Vnus enim angelus , unanocte occidit centum otfto/nbsp;gintaquinc^ in caftris Aftyriorum* Si canta eft unius angeli potentia,nbsp;quanta,obfecro,ericinnumerabilium C Et hi non tantum congratulannbsp;turpeccatori refipifeenti, fed conferunt etiam omnon potentiam fuam

-ocr page 74-

IH CAPVT XV EVANG- LVC'AÄ.

m fermant ipfi, cuftodiant eum i'n omnibusurjs fuis . OnosfccIP ccs,ad quorum pocnitentiam tanta in cœlo læticia tam coram Deoi^uanbsp;coram angdis eius excitatur, O nos infœlices, fi impocmtenuatantamnbsp;falutem n^ligamus. Abus quidemab'a excogitat,quibus uel iram deinbsp;mitiget,U|el deuinciat fibi angelos ac fan dos Dei. Hic aiim peregrinenbsp;tur ad externa templa diuorum, illeftatisprecibirsangelos inuocachicnbsp;odatur in honorem fàndorum, illein honorem angelorum iciunat»nbsp;Sed fi uolucris culnim tam Deo,quamangelis amp; fandisgratum, ac tpnbsp;bi ipfi maxime omnium falutiferum præftare,non hahcs prcfecto ali^nbsp;ud,quodfaccredebeas,quamutrefipifcas.Gaudium,inquir,eritcoranbsp;angdis Dei fuper uno peccatore. Quo'/num in peccatis pofeuerantc,nbsp;amp;impœnitenti‘rncquaquam.HæcenimparaboIà non proponitur,nbsp;tibi in peccatis tuis blandiaris,amp; peccare pergas^Num ftatis diebus icnbsp;iunanteÇ’certe fobriauitafemper ducenda eft.Vna tarnen fobrietasnonbsp;excitât gaudium coramangelis.Num ad diùorum templa percgrinan^nbsp;te;Habetinterdumpcregrinatioetiamfuumufum,non tarnennbsp;9.eßpifceniilt;t tatieft,utcoclum exhilaret.Sedfuperpeccatore,inquit. RESIP^^''nbsp;^uibuscêfiet (g g N T E. Refipifeentia, ea demumuirtus eft, quæ amp; Deumnbsp;dioaffi'dtjamp;àiigelos exhilarat Confiâtautem refipifeentia, agnitiO'^nbsp;nepeccatorum,Slt;^fidein Chriftum,quamfequunturlegitiminbsp;fidei,quos præcepta Dei explicant. Quare,hoc unum nodu diult;^nbsp;gitandum 8^ agendum eft, ut agnitis peccatis noftris, credamusônbsp;perChriftum èxpiata cflè, amp; declaremus fidem ac gratitudinem nO''nbsp;dram, rjsoperibus,non quænos pronoftro arbitno, abfque uerbonbsp;Deicxcogitamus^ed quæ Deus ipfepraeceptis fuis a nobis exigit. Hînbsp;bes in qùem ufum hæc parabola de amilTa ouepeccatoribus proponanbsp;tur, nimirum, utagnofcantclementiftimum affedum Deiergapec^'nbsp;catores, amp;refipifcant.Aud!amusetiamnunc,quoconfibo Chriftusnbsp;recitetearnScribisamp;Pharifæis, HienimnonfolumfaftidiebantpU''nbsp;blicanos amp;pcccatores , uerumetiam inuehebantur in Chriftutn,q’nbsp;ipfefamiliaritcrcum peccatoribus conuerfaretur, DocetigiturChrPnbsp;ftus hac parabola,ut fiquidem Deus ipfe tanta cura compleditur pec-'nbsp;catores,utipfos et magnafollicitüdinequ^rat,amp;inuentosmagnogai*nbsp;Cotttewpfw dio in uiam falutis reducat, non liceat Scribis amp; Pharifæis tanto fafti*nbsp;proxmii uub fupercilîo peccatores faftidirc»Sedamp;nos omnes docemur, ut altctnbsp;gansinter alteRzpræfenequaquamcontcmnât.Naturaenim, non quidem inte^nbsp;bomiiKS.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f. \nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ n. J-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c

graled per peccatum corrupta,itacomparatueit, utdignior, taiiidiat indigniorem, honeftus , inhoneftum , diues , pauperem , fapiaisnbsp;defipientem, luftus, iniuftum, adeoque uix reperias, quorum alttfnbsp;alterumnon quafi ex alto defpi'ciat ? Sed Chriftusreprchendithocbunbsp;man æ naturæ in senium , ô^moncthac parabola, utcumDeusnonnbsp;abijciac

-ocr page 75-

HÓMILIAÊ lOAN.’ BRENth;

ïbfjciat peccatorem amp;i inhoneftum,multo minus homo,(jüi et ipfepcC cator eft,contemneredebet peccatorcm^Qyid enim fentisCnum tu mcnbsp;Hor CS Domino Deo noftro'^’Deus quæritpeccatorem, ôdtu négligé/nbsp;‘‘CS eumî’Deus coniecit filium fuum unigenitum in niorceni, ut ferue«nbsp;pcccatorem,amp; tu eum contcmneresÇ’Chriftus filius Dei, pcQ pgccatoznbsp;•¦eniortuuseft, amp;tueum faftidires'?’ Angelilætantur in refipifcentianbsp;peccatoris, tu etiamfi proximus refipuerit pt’tgis tarnen nomen eznbsp;in omnibus plateis 8d tonitrinisconuictjs fordidare ^ Sediam finznbsp;§^te refipifcentiam eius nondum uidifle, putas ne rideo liccre ciznbsp;“^utipfum tanquam temuko peiorem defpiaas*’ Tune cordiumnbsp;fenumfcrutator es, qui fciasipfum fic coram Deo inhoneftumnbsp;ï quemadmodum coram mundoÇ’Tu quis es qui atienurn feruumnbsp;’^dicasç' Domino fuo ftatautcadit ? Et aliter hoininumliuor, aliternbsp;^Hriftuç iudicat. Non efteadcm fententia tribunalis Chrifti, S»:^ angunbsp;^’^^tetiamfori fufurronum. Multæ hominibusuiæ uidenturiuftæ,nbsp;S^^poftea prauæ deprehenduntur. Et thefaurus in teftaceis uafculisnbsp;^Pereconditur*Peccaca uidifti,fufpiria pro peccatis non uidifti.Qutnbsp;’•^nternnit Jnquit Chriftus, ùnû ex pufillis iftis, ( inter quos certcetianbsp;ï^’^^catores numerandi funt^expedit ei,ut fufpendatur mola afinaria innbsp;eius, Sidemergaturin profundummaris Quareiion faftidia-*nbsp;peccatores,exemplo Pharifæorum ,fcd potius falutem eoriim exênbsp;Chrifti quæramuSjUt rcfipifcentes, ueram nobifcum falutem connbsp;j 4^antur, Atq^ hæc de parabola ouis. Perftringamus eciam paraboznbsp;‘i'achmæ.In haccnim plane idem,quodin illadocetur, uidelicet,nbsp;^,^®ntamcuram Deus pro peccatoribus agat,amp; quam minime cotemznbsp;'^’^fbcantpeccatöres* Drachmæautem excmplumhominibuspeccaz Drachma exnbsp;^‘^dbusaptilTim 2couenit.In drachmis enimautalijsnomilmatis, prinnbsp;^P^itn imagines cudi folent. Sic amp; nos homines, qui fumusmonetanbsp;^^’ TionatifuimusfimilitudineôC imagincDomini Dei Principisnbsp;^kri.PaciamuSjinquit, hominem ad imaginem amp; fimilitudincm nonbsp;Vidcautemmihi, qiùdfaclum firfNospropter peccatumnônbsp;^^*^tunaamifimus magna ex parte imaginem Dei,amp; fedi fumus imagonbsp;^^ânæ,uerumetiam argentum monetænoftræmutatumeftin fcoriz

®^gt;hoc eft,quicquid uircutum poft peccatum nobis relidum eft,nul prope ufum ad confequendam ueram falutem habet,adeolt;^ non 'nbsp;’’^ftrafolum in peius mutata funt, fed etiam nos ipfi plane toti perrjznbsp;antaautem eftclcmentia dei ut quemadmodum materfamiliasnbsp;S^titaccenfo lumine drachmam fuam,quam perdiderat,ita Si dominbsp;deus nofter,quærit fuo quocp lumineaccêfo monetam,qn^ peccaznbsp;PPerierat^. Lumen enim dei,eft uerbum dei,feu Euangeliuni de lefunbsp;hriftodno noftro.Luccrna, îq’-iitDauid,pedibusnieis,uerbûtuû«.

-ocr page 76-

îM cXpvt xr. evang. lvcae.

Scdniaxirnè omniumde Chrifto,qui eft l'pfiffimum uerbum amp; Euati/ gelion Del dicitiir * Eratlux ilia, lux ucra quæ illuminât omnem ho/nbsp;mine uaiientem in huncmundum.Habetautem hoc lumenadmirabi/nbsp;lem propnetatem,uideli'ce£, ut ex l'pfo qui,no uident,uideant,amp; qui uinbsp;dentjcæci fiant, Pharifæi amp; fcfibæ erant fua tpforum opinions oculatîfnbsp;fimi,publicani autemamp; peccatores csecijSedilIi hoc lumineexcgcabaivnbsp;tur,hiautem illuminabantur* ludæiuidebantur ûbiacutifsimiuifus,nbsp;gentes autemuidebantur prorfus cæcæ, Sed hoc luminejudei excça''nbsp;ti funt,gentes autem illuminatæ. Qjli ergo uidet,habet -, quod timeat,nbsp;quiautem non uidet,habet,quod fperet,acconfidat.Cæterum,Dominbsp;nus Deus nofter tune dicitur hoc lumen accendere,amp;monetam,quaninbsp;pcrdidit,quærere,cum reuelat uerbum fuum, excitât uel prophetasnbsp;uel conciona£ores,qui prædicatione uerbi fui uocant peccatores ad refinbsp;pifcentiam.Sicquæfiuitperditam drachmam ante diluuium, accenfonbsp;îumine,per Patriarcliam Nohe, Sicquæfiuitperditam drachmaman/nbsp;te deuaftationes regnorum Ifrael amp; luda, accenfo lumine per prophetnbsp;tas ? Sicquæfiuitetiam perditam drachmam ante nouiflîmam deuafia/nbsp;tionem Hierufalem,accenfo lumineper Chriftum amp;: Apoftolos eius»nbsp;Sic amp; hoc tempore, quærit Dominus amifîamdrachmam,accenfo hvnbsp;mine per reuelationê Euangelij, Beatus igitur erit, qui fe inueniripati''nbsp;tur.Inuenietur autem, qui fepræbetEuangelio dodlem etobfequcntê* •nbsp;Sic enim fict,utrefipifcentiafuanonfolum afficiatgaudioinnumerabinbsp;lem. multitudinem angelorum,uerumetiam ipfepei-petuamconfequa^nbsp;tur falutem per lefum Chriftum Dominum noftrum,qui eft una cumnbsp;pâtre amp; fpiritufando Deus laudandus in fecula Amai.

KÔMILIA DECIMA.

EquiturteVtiaparaboIa,defîlioprodigo , qua Chrifttisi/' demplanedocet,qdduabusprioribus, uidelicet, Dorni'^nbsp;num Deum noftrum recipere peccatores refipifeentesantnbsp;__ mo beneuolentifsimo. Sed cum multa etiam alia obferua^ tu dignifsima in hac parabola nobis proponantur,agitedum,perftrinnbsp;gamusfuo quode^ ordine,utnihil diuinarum literarum abfcp doifixi'*nbsp;napietatis e manibus noftriselabatur. Acprimûidrecitaturinhaepa^nbsp;” rabola,quod in hominumfemilrjs folçnne eft. Homo,inquics, quidanbsp;” habuitduosfilios.Etdixitadolefcentiorillorum patri.Pater, darnihinbsp;” portionemfubftantiæ,quead me redit. Et diuifit illis fubftantiam.Acnbsp;” poft dies non multos,cum omnia contraxiflètadolefcentior filius,nbsp;” regre^fetflus eftinregionêlonginquâ,etibidiftipauit fubftantiâfid,nbsp;” uiuèdoluxuriofe.Rêmiferâ,Paier,uiroptimus,duos tm filioshabui^nbsp;magna cura in oï honeftatis eruditiôe tâtifper educau{t,dû ad ii*nbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uentutcJîï

-ocr page 77-

HOMILIAE IOAN. BRENTÏR üOTtutemperueneruntJnter hos tarnen cluos,alter a parentishoncfta''nbsp;teita degenerauit,ut fceleribus fuis totamfamiliamfordidaretSed hicnbsp;eft folennis rerum in hocfeculo curfus,quodparentibus ng folum ig^nbsp;naiiisamp; ceflatoribus,uerumetiam maximeuigilantibus/oléantlibe/nbsp;ri in pefsimos quofque mores ÔC flagiciadegenerare. Et quo darioresnbsp;ftint parentes,eo magis hiiius calamitatis Fortuna accidere fokt. Adamnbsp;primus nofter parens,ab ipfo Deo conditus,amp;rnagna maieftate ornanbsp;tus,duos habuitfilios,Cainum Si Abelem,quos proculdubio in omznbsp;nipietatis cruditione educauit^quemadmodum teftantur facrificia coznbsp;rum,attamen alter eo impietatis euadit, ut alterum occidat.Nohe patrinbsp;archaiuftiffimustresfilioshabuit,quorumunusapietate parentisitanbsp;‘^egenerauit,utetiam pofteritatis fuemaledidtionem meruerit.Iacobonbsp;patriarchæduodedmfuerefill},acunatantumfilia . Necdubium eft^nbsp;4uin a paren tibus optime fuerint inftituti,filia tarnen domum redit ui.lt;-autem hunt homiddæ, 8i in fuo ipforu fratre latrones. Quidnbsp;t^icam deEliiSamuele Si Dauide,quorum pietaspleno ore in fcriptuznbsp;fa commedatur,liberis tarnen ipforum nihil propemoduturpius, autnbsp;ff’^gis impiû reperias. Atqp hcc calamitas clariffimis prpfertim uiris itanbsp;Jfequenter,quafifatoquodam accidit,ut inde uulgo iaâatum fuerit,nbsp;Heroumfdtj noxæ.Quid ergo faciantparentesÇ’num déférant curam noxlt;e,nbsp;t^ducationis'TNihil minus.Nam,quod liberi, negligentia Si ignauianbsp;pîreutum peccant, non tantum liberis uerumeriam parentibus coraninbsp;^coiniputatur» Parentum igiturintereft, utfuamfedenturuocatiozParettiumiufnbsp;acliberos, per eruditionem et correptionê Domini,quemadmoz catio;

dum Paulus ait,educent.Itac]p,fi educatio bene fucceflerit,8i liberi fru fiant, députent id in Iucro,Siagant Deo, qui dédit in crementum,nbsp;gratias : fin diuerfum accident, crux patienter ferenda eft, Si content!nbsp;fint paren tes, quod fuam ipforum animam feruauerint.Etfi enim piaetnbsp;laboriofa liberoru æducatio nihil utilitatis irt ipfis liberis attulerit,afznbsp;fot tarnen parentibus fuam,eamlt;^ immoifam utilitatem coram Dominbsp;no Deonoftro. Deinde uideamus de adolefcente iuniore,de quo paznbsp;rabolanoftra traeftat * Hicenim extorquet,quoquomodo poteft, a pa-*nbsp;rente,hæreditatis fuæ portionem,ia(ftans fe multo prudentius res fuasnbsp;adminiftraturum,^parensjgitur,poftquam confecutus eft fuamhgznbsp;reditatem, cortuafatis omnibus, proficifdtur in externas regiones, utnbsp;ibimercatura exerceat,Si maximas opes confequatur. Videautinihi imtferitoruninbsp;quidfiat.Breui tepore oia paterna bonaluxuabfumit. In hoc adolefcê ‘wrfgo.nbsp;te, uelut in tabellaquadam,ingenia .mores. Si Fortuna eorum adolef/nbsp;centum, qui fibi uidentur ante tempus fapere, adumbrantur, Hi eznbsp;nim folent fen es fuos parentes contemn ere,accuf^t eos delyrq,inquinbsp;rut ante die in p^ios annos,magnas fpesconcipi5taîo,fi ipfisadmim'/

-ocr page 78-

TN CAPVT XV. EVANg. LVCAE.

ftran'o paternarum facultatum committatur,adeoC|^ iiuHum nonmouct lapidanjquo fuperftiribus adhuc parcntibusi’nhæreditaitêfuccedant.nbsp;Cum autcmuoti fui compotes fiuntgt; facultatesfüâs breui ita dilapidât,nbsp;U£ neueftig(uraqLiidêeaR2rclinquatur,Scdhæcriotiora,amp;magisuul/nbsp;garia funt,quam ut hoc loco pluribus commonorari debeât. Et ChrPnbsp;ftusnon recenfeteajUtfciamustantum folennê rerum in hocfeculociit'nbsp;fum.Necp enim defcenditde ccelo,ut nos terreftria,fed ut cœleftia donbsp;ceat. Quare commemorationc harum rerum quæ in hoc feculo gerunnbsp;tur,fignificat,quid fieri fokac corSDomino Deo noftro. Quodeninrnbsp;parentibusinhoc feculo contingif,idcm etiam contingit Deo,ucrooninbsp;nium parenti,ex quo,iriquit Paulus,omhis paternitas in ccelo amp; inter''nbsp;ra nominatur-Nam hie inicioduoscreauitfilios. Alteriï, AngeIos,Ecfinbsp;enim Angeli ri onconueniant ex omni parte,cum feriiore filio, de quonbsp;inhacparaboîafequ!tur,tamcndocêdi gratia,uocabimus nunc Angr'nbsp;iOiorum-Dei los,feniorem Dei filium» Alterum,AdamS. Hie iunior Dei filiuseft,nbsp;difertmen.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primum,omauit cum Dominus imagine fua,ut efletpræditus omni

bus uirtutibus,deinde collocauiteum in paradifum,uelut in pato'm he reditatem ,uc pro libertate arbitrq fuiadmini ftraret eam^ Quidergo fa^nbsp;élumeftc’brcuifsimo tempore bona fua,nori quidem conuiuio uini,fednbsp;conuiuiopomorum itadilapidauit,utnon fe tantum, uerumetiamomnbsp;hem pofteritatemfuam in omnia caîamitatüm genera coiiiecerit.Habu/nbsp;it Sc poftea Dominus deus nofter duos filios,alterumlüdæos,alteruninbsp;genres. Ac ludæi dicuntur fenior fih'us,gcntes aiitem,iunior,uel quodnbsp;IudæidefceriduntafeniorefîlioNohæ,quieftSem. Gentesautemanbsp;laphet,quiiuniorfuit,quam Sem,uel quod Dominus ad Mofeu delfnbsp;fade dixif,filius meus primogenitus Ifrael. Poft diluuiû igitur, quodnbsp;fub Nohauenit,Iaphetdigreftus cum familià fua a pio patre Noha, ocnbsp;cupauit infulas gentium.Itatç defecerunt a uerareligione, qua a paretenbsp;fuo didicerant,adldololatria,hoceft, diftîpauerûtfubftantiam fuam,nbsp;uiuendo I uxuriofc. Habet etiam Deusinunaquauis gente duos filios,nbsp;Alterum,homines honeftos etmultis uirtutibus acdonis dei ornatosînbsp;alterum,inhoneftos,reu peccatorcs,feu aduerfis afflitftos. Ac honeftinbsp;quidem hi funt,qui cum acceperunt dona Dei fiueprudentiam, fiue dinbsp;uitias,fiuepotentia,fiue idgenus alia dona,utuntureis honefte,8L pronbsp;légitima dei uocationc,Inhoneftiautemfunt,qui cum deftituri fint donbsp;nis dei,uidclicet,aut fanitate,aut diuierjs, aut pötentia,ambiunt tarnennbsp;eaa Domino Deo patrefuo,8C fperant fcmulto luftiores aeproBioresnbsp;uiduros,fi pro ægritudine,fanitatem ,propaupertate,diuitias,pro hunbsp;militate,magnam maieftatem amp; potentiam confequantur. Acquem/nbsp;admodum adolefcentiorcs confidunt fe multo prüden tius 8c utilius panbsp;fernabonaadminiftraturos,quam pater Cenex: ita exiftimant illifemulnbsp;to melius

-ocr page 79-

ttOMiLlAE lOÄN. BRENtir.


ipfis eft nee infolen tius nee intolerabilius» Vndc 8^ prouerbio ( quod genusarerum experientiaorigincmdudt)publicedicitur,nullani aainbsp;tam nouaculam tam duriter radere,quam cum utr abiedus Sd fordidus fchach i'onbsp;t^onfequatur magiftracum. Cum igitur manifèftum fitjhomines do^nbsp;’’*5 Dapeffimeabuti,non eft nobis Dns Deus softer ilhberafttafcis^^ï’^'’^^^^^nbsp;2ccufandus, quodnon continuo iuxtaearnis uotaeffun dat in nos ua^ de^andannbsp;•quot;‘ahumanaemaieftatisgenera. Hocenim fit, non quia Deusinuideat herr yuirt.nbsp;’tobisboru fua,fed quia confulit falutt noftræ. Num parens inuida

-ocr page 80-

IN ^APVr EVÄNG. LVC AE.


cupiant. Scd quid accidie C* Q_uem exiftimant fœîidtarisairtlt;X fteïijisefRcituromnisin ca rcgioe calamitatisautor»Nam utluxus ttnbsp;iibidolefcentispuniaturj'mmittit Deus famem in uniuerfam region^’nbsp;Ïtac^ fedum eft,ut qui cum ip(b luxuriæ operam dcderint,una cunigt;Pnbsp;fo edam fame affligantur»Nec^ idnouum,neq; mirum eft,quod


-------- - ------------

Regio M4 pter unius peccatum,totâ regiopuniatur ? Nam fi propter unu Lxw*


. obuniutpecà cotiferuata eft tota ciuitas Zoar ab incendio : Sc fi propter unum ^umpunt ficnljnum contigit falusuniucrfæ Syriæ, quomodo non eriam pfop^nbsp;ter unum impium nebulonem tota r^io affligö'etur^Tln Iofua,capd4’nbsp;tim o, propt er unum Ächan,punituruniuerfus cxeratuslfraelis. Inf^nbsp;cundo libroRegum.ca.xxi.proptcrunum Saulem,affligitur totuslfnbsp;raelfemeJn eodemlibro cap.xxiiq*propter unius Dauidispeccatui«^/nbsp;tnittiturpeftisin totamregionem Ifraelitarum.Non enimijnbsp;gni funt morte, qui iniufta fadunt^uerumeriam qui aflèntiûtur ijs,qulnbsp;eafariunt.ouémadmodnm Paiiltisaif.Otiarf’npfimncmiklirariimca'^



tiam,nealiorum feeïeribus Si impictatedeledlemur, neue ca confenfu noftro approbemus.Sed uideamus nunc, quam ob caufTam Deushunbsp;ic perdito adolefcenti tam grauemfaraem immittat,ut etiam cupiat ft''.nbsp;liquis uefci, nee tarnen potueriteas confequi. Numimmittitfametn,nbsp;uthoc externo fupplicio fatisfiatpeccatisluxuriæ^at nullum eft corponbsp;rale fuppliciuin hominepeccatisobnoxio,quod ad expiandumuel winbsp;nimum peccatum coram iudicio Dei fufficiat ,fed exigitur ignis infer/nbsp;TdmitfuppU nalis8iperpetuus,Numimmittiturfames, utadolefcës hoe fupplicionbsp;o«m,cKrint mcreaturremifsionem peccatorumCfed ut extema fupplicia non fuffi/


ciuntaddignepunienda peccata,itanec merentur remifsionem pecca'' torum»Ergo ne dicemus Deum immifiifeadolefcêti fameni, uiperdaCnbsp;eumÇ’Nihil minusjed immifitfamê,ut feruet ipfum,hoceft, utreuo/nbsp;cetipfumadagnitionem peccatorum,quæ eft primus gradus adfalu^nbsp;tcm.Nolo,inquitDominus,mortem peccacoris,fedmagis uteonuernbsp;tatur amp;uiuatChoc eftjeumaffligopeccatores in hoe feculo, non hoccónbsp;filio faciOjUtperdam eos morte amp; inferno^fed ut per fupplicium reuo^nbsp;cem eos ad pœnitentiam,amp; confequantür falutem.Nam cum pecca/nbsp;tores fccliciter in pcccatis uiuunt,non âgnofcuntpeccata,nec obfequunbsp;tur reda monenti,ueluti etiam hicadolefcens,qui tantifper nulJatan/


gitur peccati fui agnitioe,dum facultates paternæ fuppetunt


luxuperdito nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o, rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n.' ¦ flï

rmimoret. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;graullsime pecearCjix patrem luum maxima omnium triitinaatn


cere. Quod fi amicusquifpiâ admoneat cum fobrietatis amp; modeftiæ» ac etiam imminentium fupplidorum, »bi turn graut ter eon train fanit.nbsp;Quid ad temeus luxusC’num quæ habeo,a te mihi fubminiftrata (untCnbsp;an non licet in meis rebus facei c,quod uolo'^quid ad teçHæc eft pccca


torum


-ocr page 81-

HOMILIAE IOAN. BR.ËNTH.

toviim inrcbusadhucfœliqbus fecuritas Jtnmittit ergo Dominus fup plicium,non utpardateos nifi ipfi periremalint,quam feruari, fed utnbsp;ducat eos ad agnidonem peccacorum,utagnitispeGcatis,inquirantre/nbsp;miffionempeccatorum por {idem,amp; confequantur falutem. Cum igpnbsp;turhadenus uiderimusinhocadolefcenteexemplum peccatorisluxunbsp;perditi,uideamusnunc in ipfojpeftquarnfuppliciumàduaiit^exem/ ,nbsp;plum peccatoris refipifcencis. In fe reuerlus dixit. Qua multi mercena/nbsp;rq abundant panibus,ego ucro fame pereo. Surgam 5(2 ibo ad patremnbsp;meumamp;Cdicamej.Pacer,peccauiin cœlumSdcoramte,iamnonfumnbsp;dignusuocarifilius tuus,facme ficutunumdemercenarijsruis.Etfurnbsp;gensucnitad patrem fuum.CQuodadolefcens ad patrem reuerfurusa.' ‘‘nbsp;git,hoc6Eiam agendum cftpeccatori ad Deum per pccnitentiar euer/nbsp;luro.Primù enim omnium,adolefcès agnofcit peccatum fuum,c gra/nbsp;uitatefupplicnfamis^Ódmirumjn modum dolet,fetaminiqueaduer/nbsp;fusindulgentiffimum fuumparcntem peccalIe.Multi,inquiens,abün cicnda.nbsp;dantpane,ego uero unus pcreo. Et mercenary abundant,ego autcm finbsp;lius inedta contabefco. Ac abundant panibus mih i etiam filiquæ de/nbsp;funcAdcocç abundant in domopatrismei,egoaûtin exterisregioninbsp;b'lspeveo^ ef pereo fame,quod eft genusfupplicq grauiftimû.Si gla/nbsp;‘^‘odifurca,fi rota perirem,breuidolorfiniretur.Nûcauttoties mihinbsp;mortisdoloresferendifuntjquotiesuilco'apraeincdiacrepant ?nbsp;*^cmiSenus,auccalamitofius; Et unde obfecro tanca mihi mala acctdenbsp;’^’^tTcertenon aliunde, quam quod patrem contempfi,8^ patrimoni/nbsp;“’^luxu decoxi. Me miferrimum, non tantum quod hæc patior, fednbsp;^3xinie omnium J quod inique egerim,quod patrem mcum indulgennbsp;hflîmummagnatriftitia,magnismalisaffècertm.Nam hoc adolelcennbsp;tern fenfifle,e fequentibus mamfeftumeftjcum ait. Pater peccaui in coenbsp;lum Sc coram te, sam no fum dignus uocari filius tuus. Atc^ hie eft prinbsp;tt’tjs gradusad ueramrcfipifcentiam,feu ad recuperandam poft peccanbsp;ttim,iufticiam Scfalutem.Nam qui poft perpetratum peccatumadfpinbsp;tatadremiftionem peccati,amp; adconfequedam foElicitateiTi,neccfle ha/nbsp;^ttprimum omnium,peccatum fuum uere 8C ferio agnofeere. Sic au/nbsp;ttrnagnofGere,non eft tantum meminifte peccatorum, fed eftpeccatunbsp;in confeientia itafentire, ut indices te non folum indignum effe, quinbsp;üoeeris filius Dei, uerumetiammeritura effe extrema mortem Scdam/nbsp;nationem. Sic Dauid agnouit peccatum fuum, cum diceret.Sagittaenbsp;tuæinfixæ funt mihi,8Cconfirmafti fupermcmanum tuam. Non eftnbsp;laiiitas in carne mca a facie iræ tuæ,non eft pax oifibus meis,afacie pecnbsp;gtorum meorum . Sic Daniel agnouit peccata fua 8c Ifraelitarum»nbsp;Peccauimus,inquiens,iniquitatem fecimus,impieegimus. Tibi Do/nbsp;mine iuftitia,nobis autem confufio fiiciei.Sicagnofciint peccata, quot/

§

-ocr page 82-

IK CAPVT X7. ETANG. LVCIB,

tjuot adueramfalutern contendtint. Scd quid’; num fencicnduiTJcft hac parte rcfipifcentiam abfolutara,acpcrfedam,Slt;^iuftidamconfe''nbsp;cutam effeCnihil minus. Agnouerunt amp; Efau ct ludas peccata fua,nonnbsp;tarnen confecuti funt falutem. Quarc p ergend Lieft afcendere,ad aliosnbsp;criam gradus pccnitenriæ.Sed uideamus,quid adolefccns nofter agat.nbsp;Cum enimex affli(ftioneuenifletinagnitionempeccatifui,nonait:nbsp;Surgam,amp;^ furabor aut Iatrocinabor,ne inedia peream hoc enim fu 'nbsp;iflet peccata peccatis accumularc,8d miferiamaugere.Non aitifurgamnbsp;præcipitabo me de faxo, aut fufpedam me laqueo. Hoc enim fuiflètnbsp;defperare,amp;breui calarnitati, æternam pœnam adijeere. Sedaitifur/nbsp;gam et ibo ad patrem meum. Quid facies C non enim agnofeet tc fili^nbsp;um,quiacontempfifti cum. Gonfitebor,inquitftlltpeccatum meum^nbsp;necpctam utin filium merecipiat.Indigniorenimfum,fed tantum innbsp;mercenarium.DicamiPater, peccaui in ccelumSd coram te, iamnonnbsp;fum dignusuocari filius tuus. Facme ficut unum de mercenarijs tuis*nbsp;Grauiftima peccata,grauiflimus etiam dolor,fed breuifsima confeHîo»nbsp;Non enumerat circunftantias peccatorum iuxta hypocritarum confuenbsp;tudinem,nôait. In hacciuitatetotnumosamifiludo. In iliaurbetotagt;'nbsp;lui fcorta,in hocamp; illo conuiuio toties fui ebrius.Nihil harum circunnbsp;ftantiarum audis, fed fimpliciter tinofafdculo comprehenditomnianbsp;fua fcelera,dicens,peccaui coram angelis amp; coram te. Et de clemenpanbsp;patris optime fibi promittens,reuertitur ad patrem, bona fpe cocepta,nbsp;fenon paflurum apud patrem repulfam. Hie eft fecundus pcenitentiacnbsp;gradus,ad quern neceflariopoftprimum, afeendedum eft,uidclicet,nbsp;quod poftquampeccatumagnitum eft,non eft defperandum,fcd benbsp;ne fperandum eft de dementia amp; mifericordia Dei patris, credentnbsp;dum, quod Deus rem ittat peccata propter Chriftum filium fuum. Etnbsp;fi enim peccata tan ta fintjUtmereantur mortem amp; æternam internicio/nbsp;nem,dementia tarnen Deiper Chriftum multo maior amp; potentior eftnbsp;peccatis.Si quis peccauerit, inquit Ioanes,aduocatum habemus apudnbsp;patrem lefum Chriftum luftum. Et ipfe eft propiciatio pro peccatis nonbsp;ftris»Et itcrum.Si condemnatnos cor noftrum,maior eft Deus cordenbsp;noftro.Ergo nepeccata iam funt remifla,amp; abfoluta eft iufticiaCCer/nbsp;te,fi liera ruit peccatorum agnitio,fi uera fueritfides,non eft, quodnbsp;deremifsionepeccatiampliusdubites. Per fidem enim ChriftusDo/nbsp;ca^min^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nofter con cipitur, habetur, poflidetur ? In Chrifto autem re/

chrtfiocer miffio peccatorumadeo certa eft, ut citius a foie fplendorem fuum ab/ ftuleris,quam a Chrifto,remiflionem peccatorum. Hie eft agnusnbsp;Dd,inquit, qui toll it peccata mundi. Et.Sic Deus dilexit mundum,nbsp;utfilium fuum unigenitum daret,ut omnis qui creditin eum,nopere/nbsp;at, fed habeat uitam æternam. Quarc ubi eft fides in Chriftum,ibi eftnbsp;etiam

-ocr page 83-

HOMILIÀE IOAN. BRENTH. ctiamrcmtflîo peccari,iufticiaamp;uitaæterna* Nihil crgoampliusanonbsp;biscxigitur, quam iiccredamusî’Hoc certe aliud fere non eft,quamfinbsp;quis qiiærat, num præter humanam animana aliquid amph'us ad cor/nbsp;poralan hominis uitam rcquiratur * Hicrefpondendum ent,nihilre/nbsp;quiri, multa rcquiri. Nihil amplius requiritur, fi de ueritatc uitænbsp;corporalis fcrmo fucriuAdhabendam cnim corporis uitam,fuftlcic a/nbsp;nimahumana.Scd multa rcquirunturad declarandam uitam,ôlt; ad exnbsp;ercenda opera uicæ. Requiritur enim, utuideas,utaudias, utmoueâ/nbsp;ns,ütedas,Ucbibas,amp;l fiquæfuntalia. Sicetiamadhabendamremifznbsp;fionê peccatorum amp; ueram falutem,præter fidem nihil, amp; multa requinbsp;cuntur.Nihilampliusrequiritur,fideaccipicnda remiflionepeccatonbsp;rum,amp;faîutefermofuerit. Per iblam enimfidcm Chriftusconcipiturnbsp;2lt;apprehenditur, quifolusetiamfecumcœleftiabonaalFert. Multanbsp;autcni rcquiruntur , fi de manifeftanda fide,amp; de exercendis operibusnbsp;fidei,ac proferendis frudhbus eiusloquamur ? Vtenim humanaaniznbsp;, ubi ucre in corporefueric, non poteft ociari, fedrcuelatpræfenznbsp;ham fuasTi operibus amp; exercitrjs uitæ, ita fides in Chriftum i ubi ueznbsp;etiam déclarât feueris bonis operibus , ut nullam ibi fidemnbsp;^n^efentiendum fic,ubinulla bona Opera fequuntun Sed uideamus denbsp;hacre etiam adolefcenteni rioftrum. Hic enim poftquam agnouit pecznbsp;lt;^atuni fuum4amp; beiie fibi de dementia patris pollicitus eft, non manetnbsp;in externa regione apud porcos,quos pafcebat,necredit ad aleam , adnbsp;fcorta,Slt; ad c5uiuia,qvHbusanteà patrimonium fuumdecoxerat,fednbsp;*^®litadpatrenifuui-n,S'coram paire itàfefedef)cit,ut tantum inter mernbsp;^^ftarios cupiat numerari,amp; mercenariOrumlabores æquo animo ferznbsp;’’^•Hi funtfructus pocnitentiæ, qui funt tertius acultimusgraduspœznbsp;nitentiæ . Poftquamenimremiflîo peccatorum contigitpd* fidoninnbsp;Chriftum,tune prim um omnium, non cogitatione tantum, fedipfisnbsp;operibus reuertendum eftad patremnoftrumcœleftem.Mandata eznbsp;nim Dei, quæ bonaopera exigunt,uia funt,fuper qua ambulandumnbsp;^ftadpaternam domum.ltaque, quodhuic adolefcentieft,porcos reznbsp;hnquerc,amp;J ad patrem reuerti,hoc nobis eft, pordnam uitam feu pec/nbsp;cata relin quere, bona opera facere « Deinde ferenda funt æquo aniznbsp;tBo,omniaaduerfa,quænobisinhocfeculoacddere folaiLpt quemnbsp;admodum adolekens,iam non cupittradfari, utfilius, fed cupttexerznbsp;teriduris laboribus utmercenarius, tantum ut in domo paterna mane/nbsp;atjitanonaffedfemus in hoc feculo multam ÔC magnam foclicitatisnbsp;niaieftatem,fedquæcunqueaduerfa nobis immittuntur, fentiamuseanbsp;multo minora effe,quam peccatis noftris meriti himus. Ét tarnen ,quianbsp;^ccata propter Chriftum remiflàfunt,reputemusnone(rç paresalfli-^nbsp;'âionespræfentistemporis,adglon'am, quæ**euelabitur erga nos pdfnbsp;S i)

-ocr page 84-

IN CAPVT XV. EVANG. lVCAE.

Chnftum lefum Dominum noftrum qui eft una cum patre amp; fpiri/ tu fancto Deus laudandus in fecula Amen.

HOMILIA VNDECIMA.

N adolefcente decodoreuidimus imaginem, primu pcc'' catorisluxu perdfti,deindepeGCatoris refipifcentis. Vide/nbsp;amus nunc in parente eius imaginemimmenfæ clementiænbsp;Si. mifericordig Dei,in filioautê feniore imaginem inuid^nbsp;is impietatis hypocritarum.CûadhucIonge,inquit, abet/



fet, uiditillumpateripfius , Slt;mifericordia motus eft, amp;accurrens ,, ruit in collumeius,8d ofculatus eft eum In duabus fuperionbus para/nbsp;bolisdeoueamp;drachmaoftendimus, natura, feupotiusdiuinacréa/nbsp;none ita comparatum efle,ut homines maiorem dolorem animi conci/nbsp;piant,de una re amiffa, quam uoluptatem habeantde multis rebus ad/nbsp;hue faluis.Et fiamiflam rem inuenerint,acrecuperauerint, tantaafli/nbsp;ciunturlætitia,utiampræeanererum quidera, quæ hadenus faluænbsp;conftiterunt, meminerint.Libuitautem Domino Deo noftro, cumnbsp;natura fuafit inuifibilis amp; incomprehenfibihs, hpehominumaftedunbsp;uoluntatem animi fuierga peccatores adumbrate, ac quodammodonbsp;palam confpicicndam,Slt; comprehendendam proponere, utamp;pecca/nbsp;toresinuitet ad refipifcentiam, SC doceat, peccatores, non eftemorenbsp;Phanfæorum contemnendos. Sed poftet quifpiam priora duo exem/nbsp;pla deoue amp; drachmacalumniari C quid aiim a Sycophantis tutumnbsp;eft;’) quod dolor conceptus ex-re amifta,S^gaudium ex reiterum in/nbsp;uenta,non fitdiuinacreatio, fedpotiusuitium auaritiæhumanæ. Cunbsp;autem in Deonullum fituicium, nullum peccatum, nulla infirmitas,nbsp;fieri non queat,utidemquoque affedus uel doloris,erga peccatorcmnbsp;adhuc luxu perditum, uel gaudi) erga pcccatorem refipifcentem,Donbsp;mino Deo noftro tribuatur.Quare ut huic calumniae os obftruatur,nbsp;proponit Chriftusexemplum deaffedu parentiserga filium fuu, quinbsp;certea‘dedus,negarino poteft,quin fitnaturalis,hoc eft,diuina créa/nbsp;Dewjowm'tt tio.Ac uerum qutdem eft,quodnullum uicium autinfirmitasin Deonbsp;wwnperfft inueniatur.Qui enim omnium return eft perfedio,quomodo ipfenonbsp;efletexomni parteperfedus'Tattamen quae funt uelpotentiaeuel affe**nbsp;dus inhomine,humano modo,eæfunt in Deo,diuino,hoceft, perfenbsp;diftimo amp; abfolutiftimo modo ? Dicimushominem uidere,dicimusnbsp;eum audire, amp;cumeadem opera etiam Deo tribuantur, fenticnduinnbsp;ßeidffiaus, eft,ea ab humano uifuamp;audituadumbrari tantum,non ex omni pat/nbsp;dtHtno^o hu teperfede fignificari.Longeenim excellentiusamp;diuinius uidetetaunbsp;homo non dico uerbis explicate, fed ne cogitatione quidênbsp;cornprehenderepoteft.SicetinDeotaliseftaftedusergapopulumfunbsp;um,qualiseftparetumcrgaliberos,Sedutinhominibus eft humanonbsp;more,

\

-ocr page 85-

HOMILIAE IOAN. IRENTIL


fuum. Apud Efaiam enim dicit Dominus. Nunquid oblîuifci poteft raulier infantcmfuum, utnonmiicreaturfilio uteri fuiCÉt fi iliaoblitânbsp;fuerit,ego tarnen nonobliüifcar tui.Qyiidhoc aliud eft,quam affèclumnbsp;Dei erga popul um fuum longiflîme (upei'are humanum patris aft'eêluÇ'nbsp;Sunt enim parents quidam inhumani 8^ duri,qui erga liberos fuos,finbsp;uemale fiue bene habeant,non minus affîciuntur, quamergaporcos,nbsp;^^0 plus curæ impendere folent in alendisporcis,qLiam in educandis Si.nbsp;^onfcruandis liberis.Fuerunt item air) parentes, qui affeéluspatemosnbsp;^§a liberos iraexuerunt,ut etiani ipfos quamuis innocentes crudelifsiznbsp;‘^etrucidaucrint. Quidam etiam, quo fami fuæ mederentur, liberosnbsp;deuorarunt. Atciue hçc cjuidem monftra funt,8ô portenta,non ho

^SQpitibus,autquatuormanibusnafitLir,Sedfingemfhiinterhoz bfïnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;planeiuxta naturalem Dei creationemIf

Pot ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen nondumabfolutc

îumf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affeflus Dei erga popuz

bol ahuncparentem, de quo eft fermo in para/ ^^’^^^^”^^^§^’'‘“^“sfit,acfiliumreuertentem non foznbsp;ofoirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;recipiat, fed etiam accurrstei obuiam, amp; complexus

tarnen mifit cinuncios, quiipfumadhucpeixlitum *’^^^*^’^^3dfeuocenc. Dominusautem Deus nofter peccatoremnbsp;licinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;comple(ftitur,ut non folum rcuertenti, maxima animi læz

„ ® occurrat ucrumedam miftisnuncifs uoceteum, ut reuertatur.

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I -----------I----- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' i.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

^’^tprophetæ , Apoftoli,ô^ concionatores, qui mandato DEI, Peccatorem adhuc in peccatis uiuentem, ad pcenitentiam uocant.

----------, --- --- -- . — ------

’*los per manum nunciorum fuorum, denodeconfurgens, amp;fquonz


tetantum abeft. uc Deus non taigatur cura pcccatoris.ut multo m'aio riaffeaucomplcaaturipfum.uelinpeccansadhuclo^eagcnton.ui Inbsp;pccnitcniia rcdcuntera, quam ullus etiam mdulgentiflimus parens fa/

-ocr page 86-

ÎM CAPVT XT EVANG. LVCA8,

liüm fuum ? Atque hæc Euangelq dodrrma, non pcrnnctad patina^ tegifpr^dunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;impœni'tentes peccatores,quibus libeat hui'us doôn'næ occifi^’

tatioadim» neÎpeceati'spcrgere ctperfeuerare,acdepcenit;eria,ne cogitarc quidé* fanitentn Adhosenim pertinetprgdicario legis etfupplicia,ut difcât pAâluaagnbsp;fatwet.nbsp;nbsp;nbsp;nofcercgt;,amp;odifle. Hfcautem do Arina deaffeAupatemo Deiergap^*^

catores, quae eft præcipua Euangelfj pars, pertinetad confcienuaiH corum peccatorum, qui magna quidem animipromptitudine amp;fab''nbsp;eritatccuperent refîpi(cere,îcdamcntpræfideiimbecinitate,ncadeonbsp;itarcicAifintjUtnonfitampIiusipfosin gratiam recepturus ? Hosnbsp;bet Cbriftus bene confidcre, SCadDeum pcrpccnitennamreuerti.Funbsp;wrumenim effe, utfi redcat,Deus maiori ipfosgaudio4'ccipiat,qua‘^nbsp;ipfi qui recipiuncur , gaudeant. Cseterum , uidimus gt; quantanbsp;riapaterexceperitredeuntemfib'um, audiamusigiturnunc quomogt;*nbsp;5, do fefe filiusergarparen tern gerat. Pater, inquit, pecQUi in coelumS^nbsp;y coram te, n eque pofth ac fum dign us uocari fil ius tuus. Quod anteanbsp;!nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fccum animo fno delibcrauerat,fioc nunc coram patrcreipfa dedaraf«

Agnofcitpeccatumfuum jbenefibide patris indulgentia promittit» Et recipit fe non tantum bona, quae iubeat palèr, faAurum, fedetiafinbsp;aducrfa, quaeimponat, toleraturum ? Non fum , inquiens, dignu^nbsp;uocari filius tuus , feeme ficutunum de mercenarqs tuis . Hæc eftnbsp;ra pccnitentiafiltj, quam parer agnofeit. Non enim fufcepiflèt paternbsp;aliâ fatisfaAionê,uideIicet,fi filius manfiflèt in alienaregionc,uel internbsp;feorta,ueî inter porcos,8^ interea teporis mififlet parAi aliqüod munufnbsp;culum,autfubornaffetamicos, qui intercédèrent proipfo . Hiscertenbsp;pater refpondiifet. Apage, cum nebulone. Ne limen quidem do/nbsp;musmeæattingat. Nuncautemeum filius ipfe reuertatur, agatpce-'nbsp;nientiam , pater reditu pœnitenria eius ira defeAatur, ut non tan-^nbsp;tumrecipiat ipfum in gratiam , fed omet etiam eum ueftimentisnbsp;annulis,acinftrtuatconu(uium. Sequitur en im. Dixit pater ad feruosnbsp;fuos. Proferteftolam primam, 8lt;finduite ilium, 8lt;fdateannulumi«nbsp;manumeius, amp;caldamentain pedes.EtadduciteuituIumfaginatum»

»» atque maAate,fumptisque epulis Igtemur, quia bicfilius meus mortU 9gt; us erat amp; reuixit, perierat inuaitus eft. Et cœperunt lætari. Quodnbsp;hic inter patremS^ filium agitur, hoc etiâagitur inter Deum amp;pecca/nbsp;torem refipifcentem. Deus mim non agnofeit cleAitia quædam ope^nbsp;ra, uelutimunufculaproexpiationepeccatorum, nonagnofeit inter/nbsp;cefiionesfanAorum , fi tu in peccatis perfeueraueris. Sed exigic uc/nbsp;ram pœnitentiam. Tibi ipfi fufeipiendum eft iter adpatrem,8^ ribi ip''nbsp;fi agenda eftuerapccnitentia. Sic enimfiet, utnon folum ipieconfe/nbsp;quarisccclefte gaudium, fed etiani amici, hoceft, Angeli amp; fan Ainbsp;omnes tecum lætentur. Nam quod pator ad reditumfilq tanto gau/nbsp;dio

-ocr page 87-

HOMILIAE io Aff, BRENTIL-

4'79

dioaffidcur ut iubeat profèrre preciofiffiiTium ueftimcntum annu^ Ium Sc calc«amenta,ac inftiiuac conuiuium, principio fign ificat, qtiodnbsp;Deus uarqs donis amp; uirtutibusornetrefipifcentcs, id quod in Petro confcûitûfnbsp;amp; Paulo uides, quorum alter poft abiicgationem alter poft perfecu/ g^udium,fri*nbsp;tionem,refipifcentes,maximis amp; clarifsimis donis Dd ornatifue/nbsp;runt. Deinde apparatus conuiui) SC Ixticia conuiuarum, adumbratnbsp;non folum congratulationem angclorum ÔC fandorum fuper uno pecnbsp;catorcpoenitentiamagence,(cdedam læticiam conftienciæpeccato/nbsp;ris,qua confccuta peccatorum remifsione,affidcur , L-æcabuntur,nbsp;inquit Efaias, eoram ce, ftcutlaecantur in meftc, ficut exultant uidoznbsp;res capta præda. Ec Salomon« SccUramens,quaüiugeconuiuiuiTj.Äcnbsp;Patilus.luftificati,inquit,cx fide,pacem habemus crgaDeum,per Donbsp;ininumnoftrumleCumChriftä.Namcöfcicntiapeccatisterritajäd doznbsp;loribusinferni exagitata,tätaafHigiturcrifticia, utmagnitudtnem eiusnbsp;^uraanæ uiresdiuVerre non queanc. Cum autem ccrtaficdcremiffioznbsp;peccatorum, amp; gratia Dei, ibi tum mocror in tätum gaudium uerti/nbsp;tür,ut non aliter afficiatur,quam(icx morte in uicam ,amp; ex inferno,nbsp;In ccelum emerfiffetjid quod etiam uere per fidem condngic. Sed perznbsp;ftringamusetiam nunc,quiddefeniore filio adum Gt.Erat, inquit,fiz ‘ •nbsp;lins eius fenior in agro. Et cumucnirct, amp; appropinquaftet domui,nbsp;andiuit concaitum choros,amp; uocauicunum de feruisfuisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inter/ ‘

’*°S^nit,quideflcncilla.Atisdixitilli.Frater tuusuenit, amp;:ocädispgz lertuusuitulumfaginatum,quodincolumaiälum receperit.îndignanbsp;ïn5eftautem,nec uolebaxintroire.ln hocfeniorefilioprimum perfpiz *lt;¦nbsp;^splicatur,(racres hoc (ere morbo inter fe laborare, quod alter atteznbsp;ri inuidçjj. patri8bcneuolcntiam,atque de hoc uno propemodum lolznbsp;*irit{(int,nealter alteri in percipiendahaereditate præferatur , id quodnbsp;nidesin Caineroa Abel,öiinEfauergalacob. Et cum (enior filius innbsp;dignctur,nccuelit in domum introire, explicatur etiam , tratrum irasnbsp;(nterfcacerbifsimasefTe.Hocautem tanto (celeratiuscft, quantoarznbsp;Priori cognationis uinculo fratres inter fe coniunäa (unnNäeum unuf vratruK «Vænbsp;^nifegiubetur peregrinû,aducnam,adeocç aiam inimieüthianmno «terbijiiWit.nbsp;niine ^xirni continent)pindcac (eipfum dili3ere,auantü,obfecro ,fcc




-ocr page 88-

IK CAPVT XV, EVANC. LVCAE. uilibusjimoafininis. Lexenim, qucmadmodum Paulus ait,nbsp;goguscft, Quamdiu autem puer fub pædagogo eft, nihil difftrtnbsp;a feruo ? Sic Si hypocritæ duriffimam exigunt uiram in agro ek^nbsp;tfticiorum luorum operum, Niuicenim fodiunt foueam ieiuniorufli,nbsp;nunc arant fulcos longiftimarum precularum , nunc ftercorantnbsp;grum fuum peregrinationibus nunc feminant Anniuerfarianbsp;Miftas ?' Quid plura C’ nullum tempus exigunt,quo non excogi-^nbsp;tandis et faciêdis nouis bon is operibus fefe exorucient. Filius fenior, r«**nbsp;Pecc4torum i.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

conc'etuf.tx dicns ex agro, audit eon centum a ch oros indomopaterna,amp; cumin-' EMtigelio teiligicex feruo, hoegaudium propter reditum iuniorisfratris iniUttJ/nbsp;Cfirijif*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn efte,tantam iramanimo fuo concipit,utnecetiam in domum in-*

troireueliuSicChriftoamp; Apoftoliseius Euangelion prædicantibus, fadus eft concentiBmagno gaudio,amp;: dudi funt chori fumms Iæ«a«»nbsp;Tune enim impletu eft iIIud ,quod apud Efaiam dicitur. Spiritus Do/nbsp;mini,inquitChriftus,fuperme,eoquodunxeritme,ad Euangelizan/nbsp;dum pauperibusmifitme, utfanem contriros corde,amp; predicem ap''nbsp;tiuisremiftionemjamp;claufis apertionem. Ex quaprædicatione maxi/nbsp;niumomniumgaudiuniin confeimtiaoritur.Vndeamp;fmagna pecca/nbsp;torum amp; publicanorum pars adiungunt fe Chrifto, Matthäus, Za/nbsp;chæus,Magdalena, Scmultialrj,ludæiigitur cumuiderenthospu/nbsp;blicanorum choros,admirati funt,quid hbi uelIet,Poftquam ueroau/nbsp;dicrunteChrifto 8C Apoftoliseius,pcccata gratisremitticoram Deo-perfidemjSCpublicanos acmeretrices præcedcre iuftidariosin regnonbsp;cœlorum,ibi tum in tantum indignati funt,ut ncc ipfi uoluerint fidemnbsp;adhibereEuangelio,necaIi)s, quâtum in iplisfuit, permittere,utcre/nbsp;derentJudicarunt aiimnechuncefteuerumChriftum,qui pcccato/nbsp;res recipiat,ncc hoc efte uerum Euangelion,quod peccatorum remiflinbsp;one gratis polliceatur.Num quis,inquiût, ex principibus credidit innbsp;eum,au£exPharifæis‘:’Sedturbahæc, quæ non nouitlegem, execra/nbsp;biles funt. Sic Sc hypocritæ abominantur Chriftu SC Euangelion,quodnbsp;uideantmiferrimosamp;abieeftiflimos in hocfeculohominesEuangelionbsp;fidêadhibere, SCcum fenciant cœlum non reapere,niß cos,qui boni»nbsp;fuis operibus meriti fintjuon indicant hoc uerum efleccf Ium,quopccnbsp;catoresadmittuntur.Itaque fit, ut nee Chriftum nec Euangelion eins,nbsp;perqu«æincceIumperuenitur,agnofcant.Cæterum,utliceatnobis amnbsp;plius conferre ludæos 8C hypocritas cum fil io feniore,audiamus,quc/nbsp;modo pater fefe geftêrit erga feniorem filium,qui nolebat domum hvnbsp;*’ troire,SCquiduiciflimfcniorfilius patrirefpondcrit. Pater ergo illiusnbsp;egreftusrogabatilium.Hocilludeft,quod etiam ludæi,Schypocritenbsp;adregniunccelorumper Euangelion uocantur. Tametfi enimChri/nbsp;ftus dicauNon ueni ad uocandum iuftos,fcd peccatores ad refipifeai/nbsp;tiam

-ocr page 89-

HOMILIAE IOAN. BRENTlt

tiîm.Er,Publicani acmeretrices precedent uos in regno Dei, tarnen 115 omnino abiccit feu Iudaeos,feu honeftos hypoa-itas,fed omniumnbsp;primiim ipfis Euangelion fuum prædicauitnbsp;nbsp;ad regn um ccclorûuo

cauitjdq? tanta fecit diligentia,ut præ ipfis^nolueritgenribus condo nari:Non fum inquiens^mifTus, nifi adouesperditas domus Ifrael. Etnbsp;Apoftolis proh)buerit,ne in uiam gentium abirent. Nam fi Chriflusnbsp;non exduditpeccatorcs inhoneftosji refipifcant,quomodo exclude/nbsp;retiiiftos honeftos,(i ô^ipftrefipifcancr Venice,inquit,adme omnes,nbsp;^fiuepeccacores,iiuc iufti ) qui onerati eftis. Etomnis ( fiue tile fit pec/nbsp;cator-fiue coram mundo honeftus ) qui credit in me,habet uitam æ;;ernbsp;nam.Igitur Dominus Deusnofter non folum uocauit, fed etiam ro/nbsp;gauit feniorem fi 1 ium,hoceft,ludæos,echypocritas,ut introeat in donbsp;mumEuangelici conuiut),quandQmifit eis filium fuum,qui in Galt/nbsp;^ÇaÔiludea Euangelion pr^dicaret,Slt; miraculis fuis cÔfirmaret,qui amp;nbsp;mifericordiæ fuæ,etiam lachrymis teftatus eft. Hierufalem^nbsp;gt;nquiens,HierufaIem,quoticsuolui cÔgregarefiliostuos,quemadmo -^nmgallinacongregatpullos fuos fub alas. Sed quid uiciffim feniornbsp;hliusiAtille refpondens,dixit patri. Ecce totannis feruio tibi nccun/nbsp;quampr^ceptutuumtranfgreflusfum, nec unquamdedifti mihihocnbsp;^um,utcutnamicismeislctara*,fedpoftquamfiliustuushic,quideuonbsp;raiiitfubftantiam fuam cum meretricibus, uenit, ocddiftiilhuitulumnbsp;bginatum. Videtur quidem hic fenior filius,iuftiflimus, amp; patri ob/nbsp;ftquetiffimus effe, fed fi rede iudicaueris,nihil eo eft nccîiuftius,nec

iptiuidètur fandiflimi ,cûnihil fit ipfis prophanius,aut iniquius.Eri/ muenim fenior filius,iniuriuseft in parentem, iudicatipfumefteiniu \nbsp;ftum, cp recipiatfdium nebulonem,nbsp;nbsp;ipfi tn femper obedienti nun/

quam hcedum dederit, ut lætaretur cum amicis . Deinde iniurius eft ctiâin fratrè,quodde qs peccatis,quæpater iamremiferat. Si obliuiôinbsp;tradtderat,publice declamec.Qui deuorauit,inquiaTS,fubftantiam fu/nbsp;am cum meretricibus Poftremo,necrogatus introït in domum paternbsp;nam.QuidhocCannon hæcmaiorafunt{celera,quarnque iunior fdi''nbsp;us in pairem commiferatCSic funt SC ludgi 8C hypocritp. Cum enim aünbsp;diuntpcccata gratisremitti peccatoribus,per (idem. Si peccatoresad/nbsp;mitti in communionem EuangelqÔC cccleftiumbonorum ,Primuninbsp;acculant Dcum iniquitatis, Sdudicantfeipfos iuftos.Natn, cum ex/nbsp;ternamlcgis hcneftatem præftiterint, lentiunt fetotam legem perfe/nbsp;de itnpleuiffe, Sc (ibi iurcac merito deberi fcclidtatem, non tantumnbsp;huiusleculi,fed etiam regnicceleftis . PræGeptum,inquiunt,ttAimnbsp;nunquam tranîgreffi fumus. Et aliusait.Deus gracias ago, quod nonnbsp;fumficut c3et^rihomincs,vaptores,iniufti,adukeri,uelut etiam hïc put

-ocr page 90-

IN CAPVr Xy. EVANG. LVCAE;’

tîyfiocrifeos frudut.

Pax COH feien tig in reßpifnbsp;ietltibut^

hlicanus, l’dunio bis in fabbato, dedmas do omn ium quæ poffideo. Etiterumalius. Omniahæcferiiaui aiuuentutcmea. Quarecumau^nbsp;diuntexEuangelio, Deum non refpicere Humana mérita,fedgra^nbsp;tis remîttere peccatà, SC recipere pcccatores, iudicant Deum eflein/nbsp;iuftifsimum, qui optimemeritosreqdat. Si pefeime meritos recipvnbsp;ât. lei'unauimus , inquiunt ^ SC. non afpexifti, Humiliauimus ani/nbsp;masnoftraSjamp;^nefdfti.Quidc'noftranebonaopera nihileflèntCnbsp;ergo fruftra ieiunamus longas preces perorauimus ,humi iacui/nbsp;mus,ac nihil non bonoruni operum prgftitimus,fi Deus non agnoPnbsp;cit Humana mérita.QuæeftHéec iuftitia,nos,quiEotam legem impie/nbsp;uimus,damnare,8lt;falios,qui legem uiolaruntjferuare'?'Hic ergo uidcnbsp;miHi,quantum peccentHypocritæ,, fiue illi ludæi, fiue aliarumgenrf/nbsp;umfuerint,aduerfus Deum.Impudentiflîme mendunturfetotamle/nbsp;gern impleuifle, cum ne unam quidem pedeCte obferuarint, 8lt;fiu/nbsp;dicant Deum elle iudicem iniuftiffimum.Quid eft His impietatibusmanbsp;iusCHos ne tu honeftos SC iuftos pronunciares,qui amp; funtmendaces,nbsp;8^ diuinæ maieftatis condemnatores'TSedpriusquam explicemus ea e/nbsp;dam peccata,quæ defignanc hypocrite aduerfus proximos fuos nonnbsp;èftfilentio prætereundum, quod fenior filius fuaipfius confeflionenbsp;prodat human orum meritorum inurilitatem. Dicit enim.Nec uncpdenbsp;difti mihihœdum,utcûamicis meis Iptarer.Hac uocefignificat,quodnbsp;amp;fï hypocritæpiuka bona opera 6ciant,tamen quianon faciunteaexnbsp;fide in Chriftum,fed ex fiducia fuorum meritorum, nûquam pofliintnbsp;exipfisconfequipacem confciêdæ, nunquam ex animo letantur co/nbsp;ram Deo,fedfemper triftes,mcefti,amp;^ teti'ici incedunt,adeolt;^ e femi/^nbsp;nefuæipforumiuftitie,niHiI aliud metunt,quam dolorem,triftitiam,nbsp;afflid:ionê,amp;de(perationê.Conceperunt,finquitEfaias)Iaborê,amp;^P^nbsp;pereruntiniquitatem.Ouaafpidum ruperunt, amp;telasæ*aneetexuc/nbsp;runt.Qui comederit de ouïs eorum,moriecur, amp; quod confotum eft,nbsp;crumpetin regulum. Telgeorumnon eruntin ueftimcntum,ne£^o/nbsp;periencur openbus fuis.Opera eorû,opera inutilia, amp; opus iniquira/’nbsp;tis in manïbus eorum.Cotràautem,peccaCores,qui confequunturpernbsp;fidem remiflionem peccatorum,non foIümafpiciuntDeum magnanbsp;nimi lætitia Sc Hilari uultu in côfcientia fua,fed inuocant etiam Deumnbsp;dulciflîmo a£ffè(ftu ,ut patrem , Si fedantur muîta alacritate uocationcnbsp;eius.Cuni CHriftus ad adolefcentem Hypocritam diceret. Vade,uédcnbsp;omniâ,quphabes,8^ da pauperibus, aefequereme, ibi continuo adonbsp;lefeens tnftisabfceflît.Quid uero Matthguspublicanus^’Hiccumacce/nbsp;piffet remiffîonêpéccafoRt perCHriftu,moxreIi(ftis omnibus fteutusnbsp;eft ipfum maiori alacritate, an tea Holes telon eo delraudauerat. Quidnbsp;Zachpusîcû Chriftiï recipiftet, imo cûpotius ipfe a CHrifto çxcepwsnbsp;diet

-ocr page 91-

V

HÖMÏLIAE IOAN- BRENTII. effctjrtUgiwanfmi' Igtida ftetit coram ipfo,ctaitîEcccdimilt;îiurtibononbsp;rum mcorum Dominedo pauperibus,amp; fi quid aliquem defraudauf,nbsp;rcddoquadruplum. Vnde infolens iftc pèccacorümetpuljijcjQQruninbsp;conccntus,ac liberalicasC'cmenon nifi ex Euangelio Chriftf^ quo finbsp;eut iufticia coram Deo per fidem,ißi etiam pax confeientiae,nbsp;nbsp;nbsp;fpiritus

obedientiæcôncipitur ? Itaque quanto gaudioaffiGiuncurpeccatores ex Euangel io per fidem, tanta mœfticia Ôi. ægritudine animi afficiun^nbsp;turhypocritæexoperibusfuis,quorummeritisfibi confidere uiden/nbsp;tur.Deinde ut fenicr filiusnon iniurius tâtumeft inpatrem, fedctiamnbsp;in fratrê,quod ca fratrispeccata publice prædicec, quæ pater iâremife/nbsp;fatjta hypocritæ non folum peccant impietate aduerfus Deum, fed e/nbsp;tiam uiruîentia, detradione, conuicijs aduerfus proximos fuos*nbsp;Cnm meretricibus,inquiunt,deuorarûcfubftaririamfuam 4 Etfiénirnnbsp;P^ccatoresconfecuti funtremiflîonempeccatorüm coram Deoperfiznbsp;hypocritis tarnen indicator adh uc bipedum omnium nequiffînbsp;'^'•Pater cœleftis oblitus eft fceïerum ipforum,qui refipuerunt-Hyponbsp;‘^‘¦'fæautem deijspubliceubiuis déclamât. Pater cœleftis ignouitpecgt;nbsp;‘^^iquia credûtin Chriftu. Hypocritæaût ita exaggerantea,ut uidrâznbsp;^^'¦cnèirremiflïbilia.Ate^ adeo,quantumpater cœleftis contegit pecznbsp;forum qui refipuerunt,tantum hypocritæ eapublice reuelant,nbsp;fonuiciantur . Quidautem bac aduerfus preiximum uirulenaa cruznbsp;fgitur eft,quod tantum abfit ut hypocritæ nulluntnbsp;P^'^eeptumdei tranfgrcflî fint,quemadmodum iadant,ut nullum planbsp;^^pfæcçptum dei,necerga deum, nec erga proximum obfetuent, ÔCnbsp;9^* uidentur Gbi eftè iuftiftîmi,hi,fi probe de ipfis iudicaueriSjdepre-*nbsp;fnduntyj. efte longe omnium iniuftifsimiCQuidergo ad hæc pater^nbsp;'“»(inquitytu femper mecum es, ôdomniameatua funt. Lætari auznbsp;amp; gaudere oportcbat,quia frater tuns mortuus erat,amp;l rcuixit, pe^nbsp;*‘*erat,amp; eft inuentus. Tametfi in hac parabola non'difertis uerbis di/ tcnbsp;®^iJ'*,feniorem fd(um,neprécibus quidem patris perfuafum, ut intro/nbsp;'^^’ndomum, amp;una cumamicis lætetur,acpropterhanccaufïam anbsp;P^tfeexhgredatum efTe res tarnen ipfa, qugperparabolamfignifïca/nbsp;^^fjqucmadmodummoxaudiemus,perfpicueindicat, fenioremfili/nbsp;gt; quod patri peruicaciter reftiterit, 8C in domum introire noluc/nbsp;’’’t5abiectum,amp; a paterna hgreditate exclufum cfle. Quare,qug paternbsp;loco refpon dec, non funtuerba fauorera,feduehèmentifrimam iznbsp;fignificantia- Quidc'no intrabis,nerogatus quidêC Tuus ne filiusnbsp;jlfr iunior eft,an meus^Facultates,quas deuorauit,tuo nelabóre part^‘nbsp;, an meo Ç' Sicdneinuidendum eft refipifccnti C Sicone diligts franbsp;tuum,uc etiam ggro animo feras, quoduicam adhuc incolumemnbsp;ücat; Omnia quidcm mea,tua eflèntjnecredituséius, uel tantillunï

-ocr page 92-

IN CAPVT XV. EVANS. LVCAE.

ctiam iaâuræ facerct tibijquinpotius fruereris facultatibus ineis maio^ ri uoluptate,red quoniam,ne rogatusquidem,accedis couiuiumnbsp;um,apageab ædibusmeis,exhæresefto;non minusalieniim reputabonbsp;te,quam aduenam quêdam, mihi nunquam nc uifuni quidan ? Itac?nbsp;reprehenditur,Slt;exheredatur peruicax filius. Sedhæc parabolae parsnbsp;Hypocrif« expliat,quid fiat inter Deum amp; Iudæos,ac hypocritas. Hi enim,cumnbsp;exh^edan ad uocationem Dei per Euangelion,non fol urn non agnofcant Euannbsp;*”*¦*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gelion per fidem,fedetiam calumnientur Deum,amp; peccatores refipi^^

centes^primumreprebenduntur propter inuidiamSd amarulentiama' ga Deum Si fratres.Oportebat,inquic,lætari amp;gaudere,quod Deusnbsp;recipiat peccatores,Si quod peccatoresrefipifcant. Nam cum Deusrenbsp;cipit peccatores,reuelaiur exemplum clemcnt/æ Si mifericordiæ Dei«nbsp;Qpod certedigniflimum eft ut ingenti gaudio cognofcatur. SiaU''nbsp;tern peccatores refipifcunt,augetur numerus fan(ftoru,5i feruatur quinbsp;pcrierat,quod ipfum ctianon mediocri letida Si congratulatione pronbsp;fequendum eft.Quare hypocritæ grauiter peccant,quod makuitpec^nbsp;catorum refipifcenciam grauiflimcterre,quam cum ipfis congratula/nbsp;AâorwB.ij. ri.Deinde,quiaIudæi nolucrunt uocationi Dei per Euanaelion obe/nbsp;dire, ideo exhæredantur, Si a coelefti hæreditate excluduntur. Cm/nbsp;hia enim mea, inquit Dominus,ueftra fuiflent, fed quia reijcitis be/nbsp;nedictionera,ideoelogabiturauobis.Et Paulus ait, Vobisoportebatnbsp;primu loqui fermonem Dei,fedquoniam repcilitis ilium,Si indignosnbsp;uos iudicaus æterna uita,ecce conuertimurad gentes.Nam patrem exnbsp;hæredaffefeniorem fuura filium, hoc eft, Deum abicdlTeIudæos,ncnbsp;Klüt,il. fint populus Dei,non folum prophetæ futurum uaticinati func,fede/nbsp;tiamChriftusipfemultis partJoolis fignificauit. Auferetur y inquiês,anbsp;uobis regnum Dei,Si dibitur genti faciaitifrudus eius.Ec iteru.Nu/nbsp;ptiæ quidem paratæ funt,fed qui inuitati eran t,non fuerunt digni. Acnbsp;rur fus. Multi ab oriaite Si occidente uenturi funt. Si accumbent cumnbsp;Abraam, IfaacSi lacob in r^no ccelorum, filrj ueroregni cfjcienturnbsp;in tencbras externas.Etecce (untpoftremi,qui cruntpriini,0i funtprinbsp;mi qui erunt poftremi.Habes nunc tres parabolas,unam de oue,alte/nbsp;.rum de drachma,teriiam de filio prodigo,quibus habet Si peccatoresnbsp;8ihonefti,quoddifcant,hi quidem fidem, ut agnito affedu Dei erganbsp;'' peccatores refipifcant,Si uocationem Dei feSlentur:iIIiautem timorénbsp;Dei,ne præ fe contannantSi faftidiant peccatores,fed timeant iudiciunbsp;Dei,Si agnofcant Euaiigelion gratuitæremifsionis peccatorum,utSinbsp;ipfi falutemconfequantur,per lefum Chriftum Dominum noftrum,nbsp;quieft una cum patreSi fpiritufando Deus laudandus in fecula Ame.

CAPgt;XVI^

Homilfa

-ocr page 93-

HOMILIAE IOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48,

HOMILIA DVODECIMA.

Vperioricapitc, reprehendit Chriftustriz bus parabolis hypocrifim Si uanam làmftiznbsp;tatem Pharifæorum,quailli præfaftidieznbsp;bantpeccatores.Nûcaûtreprehêdit,parabo ignauiare

la iniquidifpenfatoris,ignauiam Si. ofcitan

tiam quorundam difdpulorum Sx fequatiz um fuorum. Multi enim audiebanc concioznbsp;nés eius,aefetftabantur ipfum,fed uidebanznbsp;tur maiori curaôd ftudio diuicias,quam pie

tatem affectarc 8C fi nihil aliud, certe minimamdabantoperam, ut fiz don fuam chantatc £lt; beneficrjs erga proximos declararent. Monct iginbsp;turChriftuseos,utexpergifcantur,amp;^ ueleamfakemcuram, diligen/nbsp;dam, 8c prudentiam in proximo beneficrjs fibi deuinc!endo,acfc(flannbsp;dûrcgno coclorum,adhibcant, quam homines huius fecuü in paranznbsp;dis (ibi ciLiilibus amicis,5^ uitæ tuæ alimentisadhibere folenr.Quidnbsp;nimturpiuseft,quam cum difcipulus Chrifti aiîeiftet uera,diuinaetpznbsp;t^rnabona,non earn operamimpendat,quam pefsimi quicphuius feznbsp;culihomines in comparandisuanis, fordidis, èi caducis bonis collonbsp;cant c Et in hune feopum præcipue fpedatparabola de iniquo difpciVnbsp;^atore. Sedquoniamcurfus rerum turn politicarum turn ccconomicaznbsp;‘'um. ill hac parabola expreffiflimeadumbratur, pcrftringemus earn exnbsp;^’^dine.Dicebatlefusaddifapulosfuos.Homoquidâeratdiues,qui “nbsp;J^^cbatdifpenfacorem, amp;hicdelatuseft apud ilium, ut qui diiîiparec “nbsp;ipfius.Hæcell imago eius forrunæ,quginœconomla accidere fo ‘ '=¦nbsp;^^t.Vbicnim paterfamilias ce(lator,amp; officrj fui neglectorfua'it, accônbsp;*^*cndat omnia négocia fuaalienæcuræ, utipfi liceatcum compotoriznbsp;^üsiucundam Sdfccuram agere uitam,ibi fieri non poteft,quin Slt; fa^nbsp;’diliaceiîet,acnepîigentinimeomniaadminiftreC';’Familiacnimdeaznbsp;^'cnoludit coriOjÔCquiarerumdifpendiononuritur, ideonecfollici^'nbsp;^^°ammam extinguit,quemadmodum uulgo aiunr.Quaread conferznbsp;dandamremdomefticam, nihil eft utilius L3omini cura Si præftntia.nbsp;‘'¦ogatus quifpiam, qua re optime faginaretur equus.aptiftiiîic relponnbsp;^•boculo Domini. Aliusinterrogams,quod ftercus in agro optimumnbsp;'fict,haud inepte Si ipferefpondit,ueftigia Domini. Quibusadmoznbsp;dciitur domini , ut non committant omnia fua alienæ curæ, fed fi ucznbsp;**ncresfuas faluas,præfentes ipfi fua curet. Qtiod deadminiftrationenbsp;^cconomicadicnur, idemetiam incclligendueft de adminiftrationeponbsp;^ftica. Non poteft enimdiuturntimefte imperium, in quo pt inceps autnbsp;‘dagiftratus negotiorum adm iniftrationem, in fuos tantum officiariosnbsp;’^djcitjSd iofe non nifi ucnadonibus,aut alfjs animi fui aftedibus ftudeznbsp;h

-ocr page 94-

IN CAPVT XVT. EVANG. L7CAÏ.

at. Vc interim non addam, quantum etiam coram Deo peccatum G't, fui neglecl o. Vocation i en im fuse non fcruire, eft uocationem

Slt; uerbum Dei negligere, èé uiolare. Quis autem impune fcret, uigt; oîationcm uerbi DeiC' Quare, ft quemnon excitatad res fuas diligen/nbsp;ter curandas, priuatum autpublicum in hoc fecu’odifpcndium, cumnbsp;exciter ad diligen tiam perpétua fal ut is in cam it io. lam, ut peccat, q u i fu-*nbsp;as ipfiusres negligenter adminiftrat,itanon minus peccat,qui cumnbsp;lienas res curandas amp; adminiftrandas legitime fufeeperit, ignauiter a/nbsp;git. Si cuienim alienarum rerum adminiftratiolegitime demandaiafunbsp;erit, propria iam uocatio eft, aliéna curare. Ergo qui ficalicna ncgIPnbsp;git,ftjaipftusuocationenegligitEtnaturalis afteeTtuscharitatisexigit,nbsp;ut cum tu non uelisabalijs tuanegligi, nee tu aliéna, curæ tuæcom/nbsp;SeruitM mendata negligas . Serui, (qui certe funcalienarumrerumadiTuniitranbsp;^nfli/uionnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j ob édite rjs, inquit Paul us,qui domini funt iuxta carnem , tan«^

ftuam Chrifto, non ad oculum feruientes, ueluthominibus placerc ftudentes,fed tanquamfa-ui Chnfti. Hicuidemihi,quod Paulu«nbsp;légitimaalienarum ret urn adminiftrationem , uocet feruitute Chnfti»nbsp;ïn Chriftum igitur peecat,qui creditam ftbi alienarum rerum adnuninbsp;ftrationem negligenter curat. Nota eft parabola, quam recitatprophçnbsp;».Rfj ZO« târegi Ahab,de eo,quicaptiuumin euftodiam reccptum,ignauia lusnbsp;dimiferat. Seruus, inquit, tuusegreftiiseftadpræftanduinccm nus.nbsp;Cumep fugiftetuir unu^,adduxit eum quidâad me amp; ait. Cuftodi uPnbsp;rum iftum.Qui fi elapfus fuerit,crit anima tuaproanima eins, autralè/nbsp;turn argenti appcdes.Dûaûtego turbatus hue illucpp me uerterê, iubtnbsp;to non comparuit.EtaitrexIfraeladeum.Hoccftiudiciû tuum,qucc(nbsp;ipfedecreuifti. Qtia parabola docemurperfpicue,quodquædamnanbsp;alienis rebus negligentianoftra facimus,ea nobis ipfis faciamus,amp; denbsp;manu noftra iufterequirantur.Prainde,utnoftra, ita aîicna legitimenbsp;nobisdemâdata,magnaanimi foUicitudineamp;idihgttia curandafunt.nbsp;Sed amp; hocquod iniquus uillicus non anteapud dominum fuum de''nbsp;latus eft,quam diftipaftètbonaeius,adumbratnobisfolenncmparru/nbsp;Prfirwnfawit familias in hoc feeuîo fortunâ. Solct enimft equentiftimeaccidere, q)nbsp;amp;4Î firtuna. patresfàmiliasnô pnusrefcifcantdomeftica mala,q uulgataftntpertonbsp;tam uicîniâ,ctdecârara inoîbustonftrinis, cû iam nullus pene remedionbsp;locus relidtus fit. Atq? hoc accidit,partim ignauia parrumfamilias,quinbsp;quiduispotius, quamremdomefticam curant, partim inhumanitatenbsp;ipforum,quodamieos bene admonentesnon admittant, patümeti'*nbsp;am uuîgarihominummalitia amp; curiofitate, qui in aheuafamiliaePnbsp;tiusfeftucam ,quam in fua trabem perfpiciunt. Ethæcquidem uicPnbsp;malitia, inter cômuniahuius fcculi mala pio patrifamihas paticn/nbsp;ter ferenda eft. Fieri enim non poteft, ut homincs natura maji, quinbsp;lingium

-ocr page 95-

HOHILIAE IOAN. BRENTlI.

Jingiumhabcnt, nonetiam ufurpentlinguæliccntjam* Feras igitur,' nonculpcSjquodmutannonpoteft^Sedinterimmaxima dandaeftonbsp;pera, ne tu uel ignauia uel inhumanitate ttia autor f/as, quod poftrc-^nbsp;musomniûfamiliprrialarcfdfcas.Nâfi tuoid uiaofiat,rcfipifcend50inbsp;cxpergifccndu eft, ut et in te et in familia corrigas,quod corrigi pot^Jnbsp;Si autem id prgtcr meritu tuü accidat, boni confulenda eft in Chrifto;nbsp;buius feculi infoelicitas»Noh cnim uenimus in hune mundum,ut hâ/nbsp;beamus externam in hoefeculo fcclicitatem,fedutfuturam inqujra/nbsp;mus,amp; intereatemporis aduerfisexerceamur,quo uehementius adfunbsp;turam foElicitatêadfpiremus.Pórro,diues, cum de ferrer Lira pu d ipfumnbsp;difpenfator,uocauit eum,8lt;^ ait iili. Quid hoe audio de teCRedde rationbsp;difpenfationis tuæNoh cnim potcris póft hacdifpenfare ? Suntnbsp;Slt;^bi Colennes in hoe feculo mores.Paterfamilias antca nimis peccauitnbsp;focordia ignauia, nunenimis peccat iræ uehementia, SCpræcipitannbsp;*‘a‘DeIatoresaudiuit,delatum,priufquamaudiat,damnat, amp; ab ofFpnbsp;CIO difpenfationis reijcit. Quanquam autem uulgo omnibus notufit,nbsp;^^niineminauditumenèdamnandum,amp;alteramquoque partemau/nbsp;dgt;^ndam,tamen quanto hoc notius eft, tanto frequentius turn publi/nbsp;priuatim aduerfus ipfum peccatur.Magiftratusftepenumero tanbsp;^fidè calûniatoribus et delatoribus adhibet, ut delatus prius fuppliciSnbsp;‘^'¦^tjquâcognofcat, qua cauflàfupplicium inferatur,tm abcft,utantenbsp;caufta legitime cognitaîit.Quemadmodum enim prius cminbsp;^ftülgur,quâaudiaturtonitrujitaapudplerofc^ magiftratus antepe/,nbsp;coarguatur.Etquanquam in publicis iudicijs ambænbsp;P^’'tÇsfolenniter audiantur, tarnen etiam ibi neauditus qüidcm, fæpcnbsp;auditur, animo iudicis uel fauoreaceufatoris, uel inuidiarèi, uelnbsp;ojntiolentiâjUel rcRtimperitia occupato. Sic enim altera parte audirè^^nbsp;aüdire. Priuatim autê, n e iplà quidem innocêtia a peruerfis uul/nbsp;^iudicijstutaeft. Vbienimaliquidcriminisde honeftiflïmo edâtnnbsp;inline, fine ullo cerço autorc fpargitur,ibi credulum uulgus conuPnbsp;'nsô^uirulentia , in hominemnec auditum nec conuidum non aliternbsp;^bacchatur, quam fi publicum,amp;mcridiana luce manifeftius latrocinbsp;defignaffet. Ac quemadmodû globus eniuecoadus inicio par/nbsp;4^^idem eft,fed quo longius eum uolueris , eo maiorredditur, icanbsp;bfama criminis de innocaite fparfa inicio parua fit,tamen quolatiusnbsp;^dplures permanat, eo magis acmagis exaggeratur.Itat^ peccatur hacnbsp;H^idem in partepublice amp; priuahm,fed quo frequentius,hoc grauius^nbsp;folum en im püblicæ leges exigunt,ut nemo caufta nondum leginbsp;cognita damnetur.Si enim accufatumcft’e,fufficeret quis inno/nbsp;effetcSed etiam hâturalis æquitas,cuîus cognitio in animis hominbsp;^nî,naturalitér quidem,fed tamêdiuinitus infçulpta eft,exigit, ut^'

I

-ocr page 96-

IN CAPVT WÏ. EVANG. LVCAE.

tet^fri eiiam parteni'niudi'ciofiucpublico fiuepn'uato audi'as , amp;de ’ caufla legitime cognofcas * Cum port dikiuium homines tanca cele/lt;nbsp;brandi nominis fui arrogatia flagrarent, ut conaf entur turrim ædifîcanbsp;rc,cums cacumen pertingeretad coelum,non contirtuo immifit Deusnbsp;fulmen in ipfos , nee mox confudit linguam eorum , fed ait fcriptura,nbsp;Defcendit Dominus, ut uidcret ciui'tatem amp; turrim, quam ædificabatnbsp;filrj Adam. Quidvan Dominus in cœlo ncfcius erat human orum connbsp;filiorum Minime omnium^Qui enim fcrutatur renes Si. corda, ôôccenbsp;lum 8i terram implet,huicnihil etiam abfconditiffimarum latebraruninbsp;in homine ignotum eft.Sed fcriptura ita de Deo loquitur, utexempionbsp;Dei doceat homines, nequenquam cauflanondum legitime cognitanbsp;condemneuDeZodomitisfcribitur * Homines ZodomitacpeiTiminbsp;erant, amp;peccatores coram Domino,nOuoluit tarnen Dominus moxnbsp;fulmine ipfos perderc,antequam omnia erant probe explorata. Sed ait.nbsp;Clamor Zodomorum amp; Gomorrhæ muîtiplicatusert, Si peccatumnbsp;lt;orum aggrauatumeft nimis.Defcendam Si uidebo,utrum clamore,nbsp;qui uenitad me,operecompleuerint,an non eft ita, utfdamcSiDominbsp;n us Deus nofter omnium rerum gnarus,ne nocetesquidem damnat,nbsp;nifi omnibus antediligetiflime cognitis,quâtum,obfecro, peccatum,nbsp;quanta crudelitas eft,fi homuncio, non dico iam nocentem, fed etiamnbsp;innocentem,adfolamuulgi famam,autleuemaliquam fufpidoneco/nbsp;demnctCDe Alexandro illo magno, orbis domitore, fcriptores commenbsp;morant, quod cum in caufis capitalibus federet iudex,alteram auremnbsp;obieefta mahu occluferit.Ecrogatus,cur id facerct,Alteram,inquit,fernbsp;uo integram reo. Quare fi magiftratus non uelit in iudicio Dei, ab hocnbsp;cthnico,condemnari iniquitatiSjUeceffe habebit fummam operam danbsp;rc,ut,quod Deus, quod publicæleges,quodnaturalis ratio exigit, ndnbsp;anteiudiccnt,quam caufla legitime cognita fuerit. MetuatSipriuatusnbsp;quifep fententiamDei,quadicitur.Nolitc condemnare,ne condemnenbsp;mini,Quo enim iudicio iudicatis,eo iudicabitur de uobis. Si qua menbsp;fura mctimini,ea metientur uobis alfj* Sed nunc difpenfatorem audinbsp;i gt; amus.Dixitautem difpenfator intra fe.Quid faciam,quiadominus menbsp;9, usauferta medifpenfationem. Fodere non ualeo, mendicare erubeftnbsp;,, ,co.Scio,quidfaciam,utcum amotus fueroadifpenfationc, recipiantnbsp;9,. mein domos fuas.Coiiuocatis itaquefingulisdebitoribus dominifui,nbsp;„ dicebat primo. Quantum debes domino meoC' At ille dixit. Centumnbsp;batos olei. ( Batus autem menfuraeftliquidorum,continens eandemnbsp;menfuram cum Epha, quemadmodum in Ezechiele.ca.xxiifj. fcrip^nbsp;turn eft.Bt Epha continetdecem Gomor. lofephus fcribit batum capenbsp;4 J re fextariosfeptuaginta duos.Dixitque illi. Accipe caucionem tua.m,ttnbsp;•» fedc cito Si fcribe quinquaginta. Deinde alfcri dixit ? Tu uero quatumnbsp;dcbes‘:’

-ocr page 97-

HOMILIÄE lOAN^ BRENTIï.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48rj

debcs; Qu! aft. Caituin coros tritfci* Ç Eft aut Corus nomen eîus men “ furæ,quæ apudHebræos maxima eft, amp; dicitur capere decern Epha, com;nbsp;hoceft,utHebræi menfuras explicant, quatuor mihaamp; trecêtaoua galnbsp;linacca). ÄftillLÄccipecautionetuam,amp;fcribeo(floginta. In hoc di/nbsp;fpenfatore iuculentiflïmeadumbrâtur folennes hoim in hocfeculo monbsp;tcs.Cum enim hi homines,c[ui no hocquærunt,ut fedentur uerbumnbsp;Dei,fed uthoneftum in hocieculo nomen habeant, èc no media pc/nbsp;tcantjde uidlu parandodeliberanc,prorfuscadem habet con Cilia,quænbsp;inhacparabola de difpêfatorccômemorantur. Noeftmihi, inquiut,nbsp;tanta paterna hæreditas,unde honefte uiuam» Fodcre non ualeo,mêznbsp;dicare erubefco. Qu id igitur faciamC” num latrocinabor ; bed rotæ afftnbsp;gar. FuraborC Sed e cruce fufpendar. Fameinteream Sed nullu mor/nbsp;tis genus horribilius eft. Quo igitur meuertamC’QuoC Nihil reliquSnbsp;^ftnifiutdem operam impofturis,quas ucl in alienate tcR^difpenfationbsp;’^Miclin mercimonqs emendisamp;^ uendendis ii^ call ide amp;aftutetra(ftanbsp;bo,utego quidediuitias congregein,nemo tarnen poftitme furtiargunbsp;'fc» Haec funtimpiorum hominum confilia SCdclibcrationes.

ad hæc dicemus'?’num hiedifpenfator calliditatefua effugit fure, tjuiamfuseft fibieHugerepaupertatem autmcndidtatemC’. Minirneo Purunomwe^nbsp;t^nium. Primum enim hacuerfutia no minus defignauit furtum in renbsp;t’usdomini fui,q fi noftu fcrinia eius cxpilaflet. Nameu lex dicit : Nonbsp;facias furtum,non uulgaria tantum furta, quæ ficuocamus, prohibée,nbsp;^«detiam impofturas,uerfutias fallacias,amp;: quicquid eft in negociädonbsp;'^««•atoriarum uafricierum. Zacbeus cu recipit fe quadruplum reddi/nbsp;ft quid qucpiam defraudauerit, certs perfpicue interpretatur,nbsp;'t'amimpofturas furtum effe. In lege enim Mofi furta quadruple repenbsp;dendacrant. PaulusadThefTalonicenfcsfa-ibenstNequis, inquic,nbsp;opprimât ac fi'audet in negocio fratrê fuum. Et ut manifefte uideamusnbsp;dOTaudationan in iudicio Dei pro furto reputari,addit : Propterea q?nbsp;ültor eft Dominus dehis omnibus. Ft ad Titum: Scruos,inquit,^hornbsp;tare utdominis fuis pareant,in omnibus illis placeant, no refpnbsp;tcs,nonvoffV*i5op.voi5,hoc eft, fuffurantcs,dcfraudantes, ac Ci bi

aliquid

derebus domini appropriantes, fed fidem omnem oftëdentes bonam, utoment doiftrinarnDeiferuatorisnoftri in omnibus. Si feruus fraunbsp;datione impoftura fidem carnali domino debitam uiolaG ÔÇ fordi/nbsp;datdoctrinam Euangelij ,cert€ impofturis dareopcram, no minus eftnbsp;pcccare,g nodu aliénasædes compilare. Igitur amp;fi hiedifpefator, denbsp;quo nunc nobis eft fermo, non furatur domino fuopecuniam c ferPnbsp;uio,tamen quia defraudat dominum uerfutia fua in negoeijs, uiolatnbsp;ci fidem,non furto tantum, uerumetiam perfidia peccat. Deinde,quianbsp;parauitfibi rem fur to, fieri non poteft,utconfiliuin eius fœlicem habe


-ocr page 98-

IN CAP VT XVI. EVAN«. LVCAE

Sit eiientum. Voluit cauere neinhoneftus haberctur,amp;f famenon labo rar«: fedquod implt;usrimutt,acciditd» Impoftura enim eius itamaninbsp;feftafadaeft, ut etiam dominus r€fciu«it:8«^quanq arrifcncdon'ii''nbsp;no, calliditasferui, qucmadmodumfequitur, res tarnen ipfa dedarat,nbsp;feruum nihil minus confecutum «de, quam quod perfidia quxfiuir«nbsp;r^on poteft cnirn fcclix efiè,quod inique £lt; aduerfus legem DOMVnbsp;NI del noftri paratur. Maledidus, inquit, erisinduitate, maledidusnbsp;inagro,maledidumhorreumtuum,8dmaledictærcliquiætua\ Sednbsp;quiaimpoftoribushæc ridiculauidentur.amp;fentiunt,quodpararedi/nbsp;uitiasimpofturis ÔCnugis,fit magna prudentia benedidiodci,au/nbsp;diamus, obfecro, aliquot propbetarum oracula, quibus fpiritusfaivnbsp;dus ,non fol urn fignificauit impofturas pertinere ad genera furtorumnbsp;fed «iamteftatus eft easin confpedu D E Icxecrabiles ,acextremisnbsp;maledidionibus obnoxias efle. In Pfalmo dicitur. Melius eft modicUnbsp;iuftojfuper diuiciaspcecatorummultas. Quo in locopeccatorumno/nbsp;mineprænpue comprehenduntur impoftores, qui iniuftisaucupij«,nbsp;nugis, deception ibus,amp; alps iniquitatibus opes parât.Quid ergo cau

impcjiorum 'f. * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/-gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• i i .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\Tilt;

ifMlediâio, rumClequiîur.Quoniam brachiapeccatorum conterêtur.btmox» v i' di impiû (uperexahatum eleuatum ficutcedros libani,8ctranfiui,nbsp;ccceno erar. Quæliui cum amp; non eft inuenrus locus eius. Et :In infti dsnbsp;fperibunc,fimuircl!quiæimpiorum interibunt.Quid poteft de miponbsp;ftorum ÔCdeeoruinqui periniufta aucupia,diuicias acquirunt,male/nbsp;didione manifeftiusdiciC’ No funthæc Humana foninia,fed fan di fpinbsp;ritus oracula. Quare,quantum impoftor auget dtu icias nugis amp; mennbsp;datijs,câtum augetmaledidionem,Slt; interitum fuum. Sedaudi etiamnbsp;krem-rGTiï glfo in loco uariciniiun demaledidione impoftorum. inuenci funt, iri-'nbsp;quit Ieremias,in populo meo impf) inftdiantes quafiaucupes,laqueosnbsp;ponentes, amp; pedicasad capiendos uiros ? Sicut decipula plena auibus,nbsp;ficdomus eorumplcnædolo.Ideomagnificatifuntôdditati incrafta^nbsp;ti funt ôd impinguati. Sedquern obfecro habuitfinem hæcfcclicitasnbsp;per impofturas iniquitates parta Cquot; Sequitur : Propto'ea hæc dicitnbsp;DOMIN VS: Ecce ego daboin populumiftumi'uinas,amp;ruentin c-'nbsp;is patres amp; filij fimul : uicinus amp; proximus peribunt. Eccepopulusnbsp;nitdeteiTa Aquilonis,amp;^gensmagnaconfurgetafinibusterræ. Sa/nbsp;gittam feutum arripiet. Crudelis eft, non miferebitur. Quaeprnnbsp;pheta uerbis minatur,ea paulo poft in deuaftatione Hierufalem ita imnbsp;plctafunc,utaiamipfa calamitatiscommemoratio auditoremobftn/nbsp;pefadat, quemadmodum indicant THrcni leremiæ. Apud prophetanbsp;Amos s.nbsp;nbsp;nbsp;A mos dicun t impoftores, amp; paupcrum expilatores: Quando tran fib it

meiifis

• s.

-ocr page 99-

, HOMIVIAE lOAN. BR.ENT1I.

oienfi/, 8cuenundabimusmerces,8C fabbathum,8caperiemus flume fum,utimminuamusmenfurain, SCaugeamus Siclum: Scfupponaznbsp;ftatheras dolofas, ut poflideamus in argêto egenos, Si. paupercsnbsp;pro caldamentis : 8C. quifquilias frumenti uendamus. Atc^ hgcquidcnbsp;auari deceptores 8C nugiuendi dicunt, fed quid uicifftm ipG audiu nt,nbsp;(i modo habcant auresaudiendiç’ lurauit, inqutt propheta, dominusnbsp;’n fuperbiam lacob* Si oblitus fuero ufcç in fin em omnia opera eorû*nbsp;Nunquid fupcr ifto non commouebiturterra,ÔC lugebitommshabi/nbsp;tator eiusC Quid bac malediélione hombilius Cquot; Qp’ impofturis funbsp;bpollicebantur fibi fummam fœlicitatem, hi necefïè habent infœlicifnbsp;fimepcrire. NeCp idmirum alicuiuideatur. Impoftnræenim, ÔCnu^nbsp;acdeccptiones funt opera Satané. Vbi autem eft parens t¥ialedicftxnbsp;®nis, qui eft Satan, quomodo pofîetibi effe benedictio C Sed redeaznbsp;•^us ad difpenfatorê noftrû, de q nobis inftitutus eft feiwo. Quid ernbsp;Rn, inquies,faaatbicdifpenfator;’Nam qug corn menoratuera funt.nbsp;Poderenonuaîet, idcp fortaifisprçcorporisimbeallitate, iamenimnbsp;•^onaddam, præignauia. Et mhoneftiftimum eft medicare. Videturnbsp;’giturneceftitas cum urgere,utfurecur,achominibus imponat, neinnbsp;^diapereat. Non enim aliudhabetvUndeuiuat. Sed quts, obfecro,nbsp;®nd atlatronem autpiratam, caufam ficpcrorantem. Non habeoali/nbsp;^dunde uiuam*:' at furari 8C homines impofturis dccipere,non minusnbsp;corSDco peccatu eft, quam latrocinari aut piratam agere.Auuïamusnbsp;^’’§0 quid h ic difpenfator in tanta de uidtu fuo tentatioiie, pi^ face^enbsp;non tam corporis quam anime faluti côfuluiiîet. Pr imù,nbsp;*^^^P’fccndum fuiflet^agnitionc peccatorum 8c fide. Deinde,quia tenxnbsp;täbat deuidlujinquirêdarfuiflentpromiffionesdeideuiCtUiUtexhisnbsp;fiduciaanimi confirmata effet. Non in foîo pane,inquit, uiuit homo,nbsp;ftdinomniuerboqd proceditab ore dei:EtiteR2.Iuniorfui etfenui,eEnbsp;fion uidiiuftûduftûaûtrefipifcentêSc feétantem uocationê dci,intelnbsp;lige )dereli(ftum,nec fernen eius qugrcns panem, Acrurfus.Non afFlinbsp;gtt dominus fame animamiufti. EtChriftus.Vertite,inquit,oculosnbsp;^duolatilia coeli,quianon feruntnec^ metunt,nelt;^ conuehuntin hornbsp;’¦«a , ÔC pater uefter cccleftis alitilla. Nonne uos longe præcelliusnbsp;’HaÆt fi qup funt alip id genus promiftîones.Poftremo appellëdus fuifnbsp;fetanimus,non ad impofturas8Cperfidiam,fedadobed!entiam dei»nbsp;Sic enim facftumeffet,ut deus ucl per amicos,uel per alia organa often/nbsp;dÜTetjiuftû ac legitimû negociû,quo cgcftas fuftêtata ftiiftet. Ac fingenbsp;nihil talecontigiflcjnecuÙâ occafïonc parâdiuidus oftenfam fuifte,nbsp;Oum cxiftimas Deum perraifTurum,ut qui refipifcerct,farne interiret*nbsp;h üq

..

-ocr page 100-

IN CAPVT XVI. EVANG. LVCAE;

Non ncgo quin amp; qui pq font, fame perire queant. Quod cn im eft genus in hoc (eculo, quod no maxime omniû piosafiligat*nbsp;pojjûnt. Si pij bona dei permiflîone pereunttam gladijs tyrannorum, q pefti^nbsp;bus,quomodonÔpofl[ênteaam fame penre'T Sic aût bona Dei uolunnbsp;täte,in refipifeentia perire,non eft perire fed feruari. Nos uero nûclo''nbsp;quimur de generali ordinatione Dei,qua conftitutum eft,ut anima lUnbsp;Flt;lt;w« remet uocatione dei ambulantis,non intereatfame. Hoc Deus promiflinbsp;tUa.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;onibus fuisrcuelauit,hocetiam miraculis confirmauit* Ifraelitp feóan

tes uocatione Dei in defertum, tantum abfuit utinedia périrent, ut o’ terra no fubminiftraret frugcs,necefle habueritcœlum manna pluerc.nbsp;Elias uocatus a deo ad torrentem Carith,nullum habebatcibum quonbsp;uefccretur,fed cumuerfaretur in uocatione dei,8d homines no admininbsp;ftrarêtd panê,attulcrût panem corui, auium genus alioqui uoraciflt''nbsp;mum.Quarefiamp;^hicdifpenfatorfecucusfuiflètuocationêDeiexfide,nbsp;uolatilia cceli panifient eum potius,qinedia perijfiet. Sednon fuit,innbsp;quies,difpenfator tanta fanditatepraeditus, quanta uel IfraelitæuclE/nbsp;has, Vtcunc^,ccrte 8^Ifraelitæ muhaimpie egerunt,amp;Eliasfuitpec/nbsp;cator, fcddchociamnÔeftnobislermo. Deus enimpauit hos inirabinbsp;liter,non propter fanditate ipforum, fed propter ueritate fuaU2 ipfiusnbsp;promifiionum,quibus recepit fe ambulantes in fua uocationecôfeiuanbsp;turum. Quare ÔCfi fortaffe non æquauensprophetam Eham fanóionbsp;te,quauulgoita uocant,dei tarnen ueritasomnibusæqua eft, utquicnnbsp;que ei fidem adhibuerit,rcm promifiàm certo confequatur. Sed redcanbsp;gt;» mus ad parabolam. Etiaudauit dominus difpcnfatorem iniquum,qgt;nbsp;JJ prudenterfeciffet. Videsdifpenfatoris furta nô potuiffecplari,quindonbsp;minus refcifcat. Sed quid hoc eft,quoddicit: Laudauit dominus difp^nbsp;fatorcminiquumç’ cômendatur ne iniquitasaeperfidiaC Minime omntnbsp;um.Dominusem non laudauitdifpenfatorê,q) inique amp;perfiderciflnbsp;tradauerit, fedadmiratus eftaftutam difpenfatoris prudentiâ, qu^^nnbsp;relt;ftccoîlocaretur,fummam effet habituralaudem. Nam uulgohoci*nbsp;cri foletjUt cû redtâtur fabulæ de ingeniofiffimis impoftorû nugis, donbsp;lis ôd uerfuttjs, execremur quideminiquitatem amp; improbitatem : qnlt;snbsp;en im hanc,nifi deplorati iudicij, cômendaret C admiremur aût ingö^Hnbsp;induftriam, Slt;dolemus earn inimprobitateabfumi. Atc^ hoenondtnbsp;aDprobarepeccata,fed eft inter optima dei dona, amp;^pefiîma hommuuinbsp;tia diferimen ponere. fnduftrium enim amp; ingeniofumefie, donuD^fnbsp;eft. Induftriaautem ingenij, adfcelera, ad furta, ad impofturas abutbnbsp;hoedemum eft execrandum hominis uicium,quod tanto grauiori liJPnbsp;plicio DEIpunietur, quanto donum DEI excellentius eft. Non ,nbsp;jgîtur habet impoftorexhoc loco, ut applaudat impofturis fui^j

-ocr page 101-

HOMILïAEIOAN. B RE NTH. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 si

fed potins ut timeat feueritatem Dei, aerefipifcens iitatür induftnain/ geiiï) fui ad obfequium Dei» Et hoe Chriftus ipfe his uerbis, tjuæ fe/nbsp;4uuntur,fignifÏcau Quiafilfj huiusfeculiprudêtioresfuncfiltjslucisnbsp;’ngenerationefua» Etegouobisdico, faciteuobisamicosdemammonbsp;^iniquitatiSjUtcü d^cceriris, redpiantuosinætematabernacula.nbsp;MacTtenus perftrinximus partes parabolæfingillaam, nûc Chriftus exnbsp;poiiit fuminiï eius ftatü:amp; accomodat earn ad (uum inftitutu. Recitauicnbsp;^nihancparabolain,utexcitaretamp;admoneretfectatores fuos, quo uetnbsp;‘akè tantam operam amp; induftriam adh ibeant ad coparandam perpétuanbsp;^’^3’Ti,quantam adhibent hoies huius feculi ad paranda uitæ mox perinbsp;alimenta: Filij, inquiens, huius (eculiprudêtioresfuntfilqslucisnbsp;gencratione fua, hoe eft. Rem miferam ÔC deplorandam» Qui foeh'ci/nbsp;J^^^Hiam collocant in hoe prüfens feculum, hi nullam induftriam,nul/nbsp;^'^Iaborêinnegoci}sfuisintermittut,tantumuthabeant, undefoeliz

.Ul

¦gt; aut faltem non iiifcvliciter, ac duntaxat tolerabiliter uiuant» Dix Jf’Püli aut Euangeli), tanta ignauia, tanta focordia ui tarn fuam æternanbsp;, interitura (ectantur,utuideantur earn uixuitiofa nucedignam,nbsp;’^dicare» Vide ein mihi quid fiat* Mercenarius toto diefudat» Vigil tonbsp;Qpifgx tota hebdoniada nullam manibus fuis requieco.nbsp;^^dit. Mercator nullo fere nS tempore terras, maria, mille rerum difcri;nbsp;’^’’laadit» Hocem eftprudentemeftè in generationefua,hoceft, folliznbsp;^'¦^iijinduftrium,8if laboriofum in negoctjs fuis efte,Etquam ob eaunbsp;^hæcfiût'?’ nempe ut uentri, qui breui abokbitur, confulatur, amp; utnbsp;paulo poft interiturpparentur* Auditores aiïtEuangelrj, uix unanbsp;, ^J'^liue interdit!fiue nodu cogitant, quarationeperpetuæanimæfanbsp;^^'confulant,amp;hæreditatemitnmarceftibikmincœlis côfequantur; *nbsp;^‘dhac ignauia fœdiusC’ qùidhxc ofeitantia turpiusç’ Vide mihi ethnbsp;*’’cos,quid illi ad captandamauram tantum popularem,aut ad compa/ SrifiMnortinbsp;’^^îdam ciuilis tantum uirtutis famam nô amp; fecerunt ôlt; pertulerût* quonbsp;*^^0! exempla quid aliud funt,q ChriftianoRz omnium probra amp; dedenbsp;illi propter caduca nullos non labores fufceperint,nos uero nenbsp;F”'optcr æternaquidem expergifeamur» Quare fi non uoluerimus abnbsp;^^hnicis in iudicio Dei côdemnari,omnino danda eritopera,utparæznbsp;î?^h»quam Chriftus addit,modis omnibus obfequamur: Fadte,inquinbsp;^jUobis amicos ex mâmona iniquitatis, ut cû defeceritis,recipiât uosnbsp;gterna tabernacula» V idiftis quâta induftria iniquus difpêfator cura

, ut poftq amotus fuerit a difpêfatiôe, recipiatur ab his qs fibi ex a ”Cnis opibas amicos fecerat,in domos fuas, neinedia pereat, quantanbsp;^§0 induftria uobis curandumcft,utex iniuftisopibtis amicos companbsp;J’E^tîs: qui poftquam morte defeceritis,recipiant uos in æternos amp; ccclt;nbsp;‘cftes domos c'Cæterum, quam ob caufam Chriftus üocet Mammo/

-ocr page 102-

!» CAPVT Xfl. EV/RG. LTCAE.

Dittiâm reg Ieftediuitum,in domosamicorum,inimicorum,etpauperum,îuoqüO t^cakfle dammodocoUocatumefle.EtfidiuitcsquærcreuoIunt regnumeod^nbsp;habenthocin domibus proximorum feu amicorû feu injnbsp;- micorum quærcrc» Ac fieri quidem potcft,utiscui benefacias,nonnbsp;(equatur r^num coelefte,nihilominus tamcn,cum tu obedias uoca''nbsp;tioni Dei,amp;benefacias ei,didtur teredperein æterna tabcrnacula» Sinbsp;UC enim malus fit, fiucbonus, in queni beneficium tuum ex fide con^nbsp;ferSjipfiyntamc benefidu, teftimoniueft corâ Deoj’qj credas in Chrinbsp;ftum lefum Dominum noftrunr, qui foluscftiufticia fandificationbsp;redemptio noftra»Nunc igitur uide mihi obfecro, hum is cui benek^


ha inïquumjfeu diuici'asiniuftas ,poftcaexponemus » Nunc hoe po*' ftringemus, quod Chriftus iubetnosfaccrcamicos ex operibusno/nbsp;ftris,ut redpiamur ab ipfi's in ccelum» Quid crgoç’num meremurnbsp;lumacuitamæternani noftris openbus,amp;mentisnoftrarumdamonbsp;fynarumcNum Chriftus cccliim fuum in alicnasmanus ita tradiâit,utnbsp;neceflèhabeamusjcœlum ab hominibüscmereç'Minime omnium»nbsp;Qug cnim hoctoco dicuntur,iuxta analogiam fidci intelli^nda funt»nbsp;Chriftus eniin meruit nobis cœluni amp; uitâ æternam,amp; effidmur pronbsp;pter Chriftum tantum,per fidem,hæredcs ccclcftium bonorum » Hicnbsp;eft totius Euangelfj fcopus,hic ftatus 8c fumma»Sed interim deoperi/nbsp;bus cHaritatisitafentiendum eft,quod ipfa fint turn frudus, tum teftinbsp;moniâfidd.Etqüibusiuxta præceptum Deibenefacimus,hidicunturnbsp;t^esfidd noftraj corâ Dêo»Quare,ut talcs habcamusfïdei tcftes,quanbsp;toîâ propter Chriftuni feruamur,iübcmur amicos faccrebenefidjs nonbsp;ftris,acpriraü prccipiiur nobis hoc loco, ut ex opibus,quas habemus,nbsp;benefadoribus noftris benefaciamus, S^gratitudinemnoftramerganbsp;ipfos dedaremus» Sed hacgratitudine nondueft fatisfadum Icgi cha/nbsp;ritatis, quia Sgt;i ^catores publicani hoc idê faciunt, Præcipitur ergonbsp;deinde nobis,ut etiam inimids S^malefadoribus benefàciamus,aceosnbsp;ex iriimids,amicos, quantûin nobis cft,beneficrjs reddamus, utamp;îhinbsp;tiel irit,nolint,fi'nt teftes fidei noftræ coram Deo. Poftremo, manda'nbsp;tur,utpaüpcribus etegenis bnfàciamus, uttot habeamus fidei teftimo^*nbsp;nia,qüocbeneficia in proximos,fiuc amicos,fiue inimicos,fiuc paupcnbsp;res coIIocaücrimu$»Hæcfi ita iuxta fideianalogiam intclligantur/onnbsp;ucnientiffimedicitur, quod aker recipiatalterum in ætematabernacu/nbsp;la^quod fi explicucris ,quid,oblècro,aliud fignificat, quam r^nû cce^nbsp;cis,a te benefidum acdpiac potius,quam

ucos

-ocr page 103-

HOMILIAE IOAN. BRENTII, htus Cquot; Quant obuijs exciperes ntanibus cum, qui rogaret te, ut daznbsp;tes ipCi marCupium uacuum utendunt , quein certo fcias paulo znbsp;poft redditurum id tibi numis oppletum * Atqui neceffitate Cua ur*'nbsp;gente petit a te beneficium,petit certe,fi retfte iudicaueris, mar Cupiumnbsp;Uacuum utendum, quod paulo poft,fortaffisproxima hora, reddittiznbsp;•'useftplenünumis.Quid aiimeftnumusargenteus,autaliquidaliudnbsp;^uiufmodi,fi conféras ad æternutabemaculû,nifi ueluti uacuum marznbsp;^upiurnCQuidautem eft æternum tabernaculum, nifi plusquam marnbsp;^upiummonetaomnis generis pleninimûç'Iam,quiseft inter auaros,nbsp;ftui no earn induftriam fibi optet,qua poflit nuntum, nu(no,aurcum,nbsp;^urco,centum tolenta, cêtuni talen us breui temporis fpatioacquirere^nbsp;^^dquidtecLUTi diudeliberasÇ’en Chriftus earn tibi induftriam hoclonbsp;^uinpromptuoboculospofuit. Pactibi amicos demammona iniznbsp;^uitatis, amp; iam non dicam unum tantum numum,numo parabis,lednbsp;centuplum,Slt; confequeris uitam tvternam. Vides in toto terranbsp;orbe,non efte maiorem fœneratorem acufurarium, quampiumnbsp;^ucrc Ghriftianum hominem , quimumautalterumexpnit nuznbsp;amp;proeo reci pit centum,adeoq? æcernamfœlicitatem. rmita q^uinbsp;ftintin hocfeculo foenoris genera,ut iniquifftma, ica etiain intenbsp;J*dfsitna,athocfcenorisgcnercnihileftnecæquius,necfocliei^ .Hanbsp;“ctautctu fcelicitatcmfuam,n5cxmerito humanæuirtutis,ledexlannbsp;^^’neDomininoftri lefu Chrifti,qui cum expiauerit peccatanoftra,nbsp;^»¦fconciliaueritnos cum patre,effecitetiam, utper ipfum opera noznbsp;S^^Ht Deo grata èC foclicia, qui eft una cum pâtre amp; fpiritulanctonbsp;^^hudandusiii fecula Amen»

HOMILIA DECIMATEATIA.

Vdiuimus parabolam de iniquo difpenfatore, qua Chriz ftus hortatus eft difcipulos fuos ad fectandum ftudium pinbsp;etatis,ac præcipuead reâe difpenfandas opes,ut pro cadunbsp;cis,recipiant æterna.Si enim filq huius feculi nullum nonnbsp;‘‘‘Oorem fufcipiunc,tantum utuictum, aut aliud quoddam terreimmnbsp;^'^tuanidum bonum confequantur,multo magis difcipulorum Chrinbsp;ft intereft,utomnem operam fuam impèdant,quoconfequantur cœznbsp;''ftiaS^æternabona. Ac de hisquidemlupra. Nuncautcm perfeueznbsp;Chri ftus ad hue in code arguiT!Cto,ac hortatur alia ratioead retfte 8lt;Cnbsp;P’tadminiftrâdas facultates noftras.Ducit enimargumentuatrito uulnbsp;§iftrmone,£lt;fententia publice ufurpata.Quiftdeliseft, inquit,in minbsp;’}ûuo, Sk in multo fidelis eft, amp; qui in minimo iniquus,is amp; in multo ‘ «•nbsp;’uiquus eft, Hue pertinet, quod apud Matthæum , in parabola de

-ocr page 104-

IN CAPVr XVf. EVANS. LVCAE.

femis didtur:Supcr paucafuifli fideli's /upei' muîta £econftitua.Et,onv ni habend dabiair,ôd abundabit Qui uero non habet, edam id quodnbsp;habet, auferetur ab eo.Hac funt fcn£entiæ,quæpublicein uulgo iadaunbsp;tur,actantoueriorcsfunt,quantouulgatiores. Namcadida quaeficnbsp;iyit /-i publice ufurpantur nata funtplerunquc ex ipfa rerum expcrientia. Etnbsp;commendat ueritatem ipforumuetuftas. Mendacia enim non poiTuuinbsp;TjlvaAx'flu temporis diuturnitatem ferre.Q_ucc igiturtemporis iudicio confiant,lt;3nbsp;«v;lt;;góyolt;r. fam publicumueritaus tcftimoniumhabent. fnhorum autcmdidoru


delis iudicatur,fupermulta conftituifolct. Etqui in minimono eft fide lis,is quia necinmulto fidelisreputatur, non folum non conftituitucnbsp;fuper mult a, fed edam priuatur eo, quod ante habebat. Hæ fententixnbsp;ita clsræ Só perfpicuæ funt,utnuno alio in digcant teftimonio, fed qusnbsp;primum audiuntur, publico confen fu approbantur. Ex harum fentennbsp;darum fonte, edam id manat, quod Paulus ad Timotheum feribensnbsp;ait.Siquisproprig domui præeîîenô nouit, quomodo EcdefiamDetnbsp;curabit'Æx his fentenefjs licebit nobis utnoftras ipforum Lianas co/nbsp;gttationes Si. præfumpdones corrigamus.Laborat quifpiam pauperta/nbsp;te,amp; cum in paupertate impie uiuat,cooitat fe multo fidclius,amp; magis


«/iiwj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QP* iniquus eft in minimo, is et in multo in iquus erit. Paupertas mi

nimum eft,diuitiæautem raultum idep ft conferaniur paupertati. Nâ diuidæ collatæ cum regno coelorum , non muhum , fed minimumnbsp;fun t.Ergo ft iniquus ftieris in adminiftranda paupertate,multo certeininbsp;quior eris in adminiftrandis diuitfjs. Eft alius quifpiam corpore afgro/nbsp;tus,amp;fert ægritudinemanimo iniquiflimo. Sed interimcogitat, fefinbsp;fanitatem confequeretur, multo æquiori animo futurum, amp; modefti/nbsp;orem uitam dudurum . Sed uanitas cogitationum eius hac fenten/nbsp;tia declaratur. Qui in minimo, hoc eft, in ægritudine eft iniquus,nbsp;is amp; in multo , hoc eft ,in fanitatc iniquus erit. Alius alierioim/nbsp;perio fubiedus eft, dC uiuit inobedienter, ac inhonefte, cxiftimatt^^nbsp;men, ft magiftratu fungeretur , fe honeftiftimam amp; omnibusnbsp;ciofam uitam duduru, fed audit hoc loco. Qui in minimo iniquus eft,nbsp;is amp; in multo iniquus erit. Atque hæc quidem de his Gcntenchs, qu»'^nbsp;rum ufuslatiffimepatct. Videamusautem nunc, quomodoChriftusnbsp;,, accommodeteasad fuuminftitutiun Dicit cnim.Si ergo in iniquoM^nbsp;5» mona fideles non fuiftis,quod uerum eft,quiscrede£ uobis:Etft in a'*''nbsp;,, enofidelesnonftiiftis,quodueftrueft,quisdabitu3bis;’Primumouvnbsp;M4jnmo«rf, nium,quid mamnon fit,uideamus, deinde, quam ob caufam dicaturnbsp;Mammon iniquus. Nam Syris feU5lt;n^’.c. s autdiuitias fig^

uifi

-ocr page 105-

homiliae ioan^ brehtil


tia,hoc efl:,uerbumDei.Mecum funt diuitiæ Si gloria.Et ad Salomo nenadicit Dominus. Quænon poftulafti,dabo tibi, diuîtias Si hononbsp;rem.Sed dicuntur iniquæ.Primum» quia hominum uiciofolentplæ'^nbsp;runque inique parari. V nde illud eft ,quod uulgo iâdatumfuît. Diues pUto kg.nbsp;autiniquus,autiniquiheres.Deinde, quiadiuitiæ folenthominibusnbsp;occafionê dare ad omnia genera malorum Vndefcripturauocateas^


cgcumeiïe, proptereaquoddiuitiæ plus indignisquamdignis contin


gant,ita noftreliteræ uocantdiuitias iniquas, quodfoleantmagis con tingereiniuftis Si iniquis,quamiuftis et bonis. Poftremo dicuntur ini pnuituirii.nbsp;quæ,quod fint fluxæ,caducg,inftabiles,8i mendaces.Pollicentur emnbsp;fpeciefuahominibusmagnamacdiuturnaminhocfeculotranquilli?nbsp;tatem Si fœîicitatem.Hinc eft, quod qui pauperes funt,cogitât fibi adnbsp;f^licitatemnihil defuturum,fi tantum opes confequantur.Sedhæ di/nbsp;y^’^’arum promiftïones,funtmendatia. Afferuntenim fecum non nifinbsp;*^4^'etudinemôi infœlicitatem.Cundis diebus uitæ fuæ, inquitEc/nbsp;lt;^^efiaftcs,comeditin tenebris,8i in curis multis. Si in ærunaatc^ triftinbsp;da.Nam,quod Chriftus hue refpiciat,cum uocet diuîtias iniquas, exnbsp;comanifeftiim eft,quod confert eas,cum ueritate,feu firmitate.Si nonnbsp;^nftis,inquit,fideles in iniquo Mammona,quod uerumeft, quis cre^nbsp;det uobis Ergo diuitiæ Si promiflîones earum funt mendaces, ea au^nbsp;temfula uera hant,ôi firma,quæ uerbum Dei promittit.Iam Chriftus jyiMti£dicKnbsp;uocat dinitias non folum iniquas^ed etiâalienas.Si in alieno, inquit, turre$ 4«^nbsp;fideles nonfuiftis,quod ueftrum eft,quis dabit uobis';’Dicuntur ergonbsp;alieng,non quodprætextuhuius cognominis liceat cuiuisin alteriusnbsp;opes pro fua libidine graftàri. Nam quantum ad cxternani diuitiarumnbsp;poîfeflîonemattinetjproprietas earum confirmatur hac lege. Non fu?nbsp;reris.Sed dicuntur alienæ,fi conferantur cum futuris Si cœleftibus bonbsp;uis.Externæ enimdiuitiæ,non funt hominum propriæ,fed Dei, necnbsp;funt inhoc hominibus diftributæ, ut perpetuo maneaiit.Sedtantum,nbsp;utipfarumadminiftratione homines ad tempus exerceantur. Si probenbsp;tur.Nam ueraÔôperpecuabona funt in regno cœlorum,qu2e Si homiX

-ocr page 106-

ÏN CAPVT xn’ EVANS. LVCAE,

num propria dicuntur, propterea quodhomopræcipuc ad hæc bo^ naconfequenda creatus ac uocatus fit. Non hab anus hic, ait Apoftonbsp;lus, mancntem ciuitatem, fed futuram inquirimus. Hæc ideonobtsnbsp;proponunturS^explicancur, utdifcamus longe aliamfoelicitatemnbsp;cxternarum d iuitiarum poflTeffionem querere,ac fiquidê cotigerint dinbsp;uitiæ,benehisutamur,8^recT:eadminiftremus. Siautemnon contige^nbsp;rintjfapientercareamusï ôdfiamiferimus,moderate feramus. Nó.n*nbsp;noftrajfed aliéna auferuntur^Si: pro ipfis qu^uere noftra funt, reddu''nbsp;tur. Quf c5 ita fefehabeant,uideamus nunequidfibi Chriftushis Itonbsp;tenons uelit. Si in iniquo, inquit mammona fideles non fuiftis quodnbsp;uerum eft,quis credet uobisC’ Et : Si in alieno fideles non fuiftis, quodnbsp;ueftrS eft quis dabit uobisC' hoceft:Omnino uobis opes ueftre redeadnbsp;mjniftrandf ,amp; inomnibus donis deipie uiuendum eft, Nam fi in parnbsp;uis ifh’shuiusfeculi donisfidelesfueritis cenftituetuosDominus fwnbsp;permaxima, fuper cœleftia perpétua dona. Quod fi uero in paruisnbsp;terrenis infidèles SC iniqui fueritis,non folum non conferentur uo 'nbsp;bismaiorain cœlis,ueruetiamauffèret a uobis,quodiam habetis,nbsp;des bic,quanta liberalitate Dominus compenfaturus fit officium,quodnbsp;ipfi in rebus etiam minimis preftatur: quanta item feueritate puni turnsnbsp;fit officq fui negledum. Quid ergo reliquum eft, ni Ci utqui cupiat po^nbsp;tiri maieftatis regni ccelorum,feruitutem uocationis fug in hoc feeJo,nbsp;ut diligenteritafideliter quoep feruiat. Hæc eft per Chriftum compmnbsp;diaria uia ad fummam cœlcftis regni fublimitatem. Vides etiam hocnbsp;Ioco,quidcaufgfit,q)nonftatim, poftquam adoptati fumus in fih'osnbsp;Deijamp;eledi in hgredes regni cœleftis,admittamur ad fruendambcrcnbsp;ditatem noftram/edrelinquamurin fordibushuiusfeculi, 80 ablegc/nbsp;mur ad obeunda minifteria tarena. Hocenim fit fingulari cofiliodei,nbsp;non ut feruitute noftra mereamur fcelicitatem regni cccleftis, fed uto/nbsp;peribus in hac terra nobispropofitis exerceamur amp; probemur.Fierinbsp;nim no poteft, ut isbene in cœlo regnare feiat, qui feruire in terra nonbsp;didicerit. Scddicctquifpiam,Chriftusexegithalt;ftenusanobis,utfednbsp;amusnobisamicos de mammona in iquitatis,0i ut regno poriuscodonbsp;rum confequendo,q opibus huius terrae colligendis ftudeamus,Quidnbsp;autem,fi ratioaliqua iniri poftec,qua fimul amp; regnum ccelorum,nbsp;pes huius terræ confequeremur,uidelicet,utita feruiremus Deo,utinnbsp;terim etiam feruiremus diuitqs noftris. An non Deus creauit opes,nbsp;diuitig funt donaDeiC” quid igitur impediret,quo minus quifpiapoFnbsp;fetfimul amp; Deo amp; opibus ftudereC AdhocrefpondetChriftusbreuinbsp;” Enthymemate. Nemo,inquiens,feruuspotcftduobusdominis fer^'nbsp;uire, Autenimunumodiohabebitjamp;alterumdiliget taut uni adh^''nbsp;” fóitjamp;alterumcoternneu Non poteftis Deo fauire amp; Mammonæ*nbsp;¦ Quid

-ocr page 107-

HOMILIAE IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48»

Quod Chriftus àflumit, iterum e pubïfco uulgi fer mone, Si rerum cxperientia fumptum e ft. Res enim ipfa déclarât, fieri no pofte, ut Cet^'nbsp;LIUSquifpiam fimul duobus dominis fefuire queat.Licebit quidem dunbsp;obus feruire döminis,fi inter fe conueniaut,aut alter alteri fefe fubqci/j^P,^.„^nbsp;at. Vnde Paulus ait: Serui obediterjs qui domini funtiuxta camem, butferuire.nbsp;tanquam Chrifto feruieiites. En, feruus obediendo doniino carnali,nbsp;obedit euä Chrifto domino cccli. Hi enim duo domini, quod ad Hocnbsp;negociumattinet,cönueniunt,amp;eademexigunt. Chriftuspr^dpit,nbsp;utieruus uocation i fcruitutis fuæ fi'deliter ftudeat,idem requirit in fernbsp;uo dominus carnalis. Chriftus iubet ut ex animo,cum beneuoletiado''nbsp;minis carnalibus fer uiatur, idem cxigitdominus carnalis. Chriftus iicnbsp;tat,ne feruiad oculum feruiant,hominibus tantum placere ftudentes:nbsp;idem uetat dominus carnalis, amp; requirit in feruo (yncerum, fidele, nonbsp;f’catum,non fimulatum famulicium. Sic lofeph feruiuit amp; Deo amp; rc/

Äegypt!aco,uidelicet,dum rex nihil aduerfus Deumexigebat. u uero duo domini contraria prædpiunt, inter fepugnant ibi tumnbsp;nemo eft, qui poftitfimul his recte feruire.Iam Dominus Deus nofternbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er

Si Mammon funtduo domini inter fecontrari). Nondiftentiuntqui ^Evs,domi dem fua natura, quia diuitiæ per (e funt bona Dei creatura : fed uitionbsp;hominum fit, qj diuitiæ aduerfentur Deo. Vnde Deus amp; Mammonnbsp;fiabêt inter fe tam præcepta quam opera pugnantia. Deus enim iubetnbsp;Opibus iuuarecgentes.Mammon autem,cupiditatecaniis excitatus,iunbsp;betcolleiftas undiep opes ficconferuare,utneteruncium quidem ege/nbsp;ooimpertias. Deuspræcipit,ut colligas thefaurumin coclis,quo eru/nbsp;go amp; tinea non perueniun t. Mammon autem præcipit, ut cogreges thenbsp;^aurum in tena. Deus uetat ne fiireris, nec proximo in negoeijs imponbsp;tias. Mammon exigitjUtetiam parent! uerba des, modolucelli quidpinbsp;amcorradas. Deusexigit, utin ipfum folumfpem amp;fiduciam cordisnbsp;teponas. Mammon autem exigit,ut fpem ponas in incerto diuitiarum.nbsp;Hinceft,qj Paulusuocatauaros,Idololatras. Deus iubetfobriam, Sgt;inbsp;oiodeftamuitamducere. Mammon autem non nifi ad ebriofam,impunbsp;dicam amp; immundam uitamfollicitat : hæc habes, inquit, quæedifti,nbsp;quæ(^ exaturatalibido haufit. Habespugnâtiftîma duorum dominonbsp;fum præcepta. V ideamus nunc eciam opera ipforum pugnantia. Denbsp;ns operaturin hominedilecftionemproximi. Mammon, odium amp; in/nbsp;nidiam. Deus operaturin confeientia pacem Si tranquillitatem. Mamnbsp;mon exdtat fummum difti'dium Siinquietudinem. Deus dat incremenbsp;turn uerbo Euangelq per auditum accepto. Mammon fuffocat uerbunbsp;Ddauditum. In parabola enimdeferhinerecitatur fernen cecidiflein/ dJxêWf»nbsp;ter fpinas,quæ poftq enatæ fuerunt,fulFocauerunt fernen. Deus ducitnbsp;adscKmamfoelicitatem.Mammon dudtinUqueum diaboli in inten'/

Î 9

-ocr page 108-

IN CAPVT XVI; IVANS* tVCAE.

turn,8^in cètemamdamnarioncm» Cum îgiturtampræcepta,qopcf’ Dei Mammonæ contraria fint,ficri non poteft, ut utris«^ fimtilnbsp;Ulas. Ergo,inquies,ociandumeft,abfcondendæfunt manus in finu,nbsp;8i expeólandum,doneccolumbg, quodaiunt,aflatæinüol,entinosnonbsp;ftrum,utnecopesacquiramus,necpartasopes conferuemus'?'Hicno^nbsp;bis uerba Chriftidiligenter obferuanda funt,ne quis ex ipfis aut igfiS''

Diuitiatpdra «lam hypocrififuæpatrocinetur. Primum em Chrifttisnö re,perfenon ait. Nemo poteftdeo feruire, amp;Iaborare. Deus enim laborem exigi^nbsp;uidelicet, utunusquifcpfuæuocationiferuiat. Hoc enim eft Deo (€1'^nbsp;uire. Deindenon ait. Nemo poteftdeo feruire, amp;opcsacquirere: Nanbsp;amp; qui prj funt, poftunt fibi opes»uel hæreditate, uel iada

Gene.3i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;negociatione parare. Vide mihi Patriarcham Iacob,qui folo ba''

culo trailfietatlordanem,amp;tarnen in exiliotantas acquifierat diuidas, ut cumduabusturmisadpatriam reuerteretur: Ethicccrtepatriarchanbsp;pius,ac Chriftianusfuit.Non enim reputauit Cefuis meritis coramdfo

d^c,'pe^r rat,hoc eft,domini noftri lefu Chrifti. Poftremo non dicit, Nemopo no impium. teftdeo feruire,amp;fdiuiciaspofledere. AbraamSd HiobpoiTideruntdi/nbsp;uicias,amp;deo tarnen feruierunt. Cum enim diuiciæ fint bonx creaturgnbsp;del, nemopotefteasrecftiuspoflidere biadminiftrare, quapij biian'nbsp;(erui dei.Sed ait.NÔ poteftis Ceraire deo,amp; feruire diuicqs.De dr/nbsp;uitutediuiciarum fermoeft. Aliud eft parare, poftidere, amp;adminiftra^nbsp;rediuicias,amp;faliud feruire diuicijs: Seruitus referturad dominium. amp;nbsp;Seruitutis conbsp;nbsp;nbsp;qui feruit diuicijs,agnofcit diuicias pro domino fuo. Seruitus ireoi

ditionef. nbsp;nbsp;hanchabet c0ditionem,ut totus domino obedias,ut oculos tuosatna

nibus domini non dimoueas,ut nodu diucp prefer ipta domini facias, ut non uerearis omnes alios homines tibi in imicos biaduerfarios re^/nbsp;dere, tantumutdominotuopJaceas,amp;uoîûtatieiusfausfacias,adcocpnbsp;quicquidagas,quicquidlabores,quicquid acquiras, Dominoaga^»nbsp;dno labores, domino acquiras. Hæc eft feruitutis ratio. Seruire igit^^'^nbsp;diuitrjs, eft diuitrjs ita addidumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut prp ipfais^ prpfcripto,quod pai^

loanteexpofuimus, uerbum domini deinoftri, ne pili quidemkcias* Hgcdemum ea eil itnpietas^quxno finittefimul bideobidiuicijsnbsp;uire. Quarc fi pie uolueris in opibus huius feculi aerfari,non bocagenbsp;dumeft,utferuiasopibus,fedutferuiasdeo,domineris autem opibusnbsp;in deo.Sic enim fiet,ut opespietati in tantum nihil ofticiant, ut etiafUnbsp;fiantcommodaexercendæpietatisorgana. Caeterum,cû Cbridushf^nbsp;de admin iftrâdis diuicfjs concionaretur,audiuerunthâc concionê,u^nbsp;folum difcipuli, fedetiatn PhariCa quidam qui forte prædo aderant^nbsp;ÿ. Sicenim dicitLucas: Âudiueruntautembæcomnia, biPharifacb inbsp;„ qaicrant auari,amp;deridebantillum» inhisPbarifæisperfpimea(d j

umbratut^

-ocr page 109-

HOMILIAE lOAN.' BREÏlTlIf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

umbratur ingenium hypotfitarum auaromm* Nam cum dsrïdcaat Chriftum, quod docueritneminem pofÏè fimul feruire Deo nuüi/nbsp;monæ, hand obfcurc fignificant, fe iudicare dodrinam Chrifd nonnbsp;folum effc ftultamacuanam, (ed etiam communi hominumfodeiadnbsp;perniciofam, nimirtim, qui fuo ipforum cxemplo palam dcdarent,nbsp;nanc doótrinam Chrifti falfam amp; mendacem elTc, qtiippc quod ipftnbsp;non legi tantum diuinæ ac fa cris cultibus dirent operam , uerum etiamnbsp;opibus corradendis ft:üderêt,hoc eft,fimul feruirent Deo amp; mamino/'nbsp;ne,ac fimul eflènt iufti,amp; opum cupidi. Nam fi itarcs fe haberet^ut nenbsp;mo eflètpius^nifî qui opes contemn erct Si ab iicerct,quomodo cÔferuanbsp;rentur refpublicæ,Ô(f quis faliiusfieretÇ^Habes p^arifgorum (entêciam,nbsp;fd CO ipfo babes etiam omnium hypocritarû amp; auarorum iudiciumdenbsp;fuahoneftateamp;ucrbîDEI uanitatc ? Vtcnim fcnciunt fefe iuftosô^nbsp;piosjitaiudicant do(ffrinam uerbi Dei tam mendaeempublice honbsp;’^inumfaluti perniciofam» Hæeeftmagna impietas. Qnarereprehen/nbsp;etiam a Chrifto grauiflime. Sequitur eiiim. Et ait illis* Vos eftis, t cnbsp;quiiuftificatisnos ipfos coram homimbus , Deusautemnouit corda «•«nbsp;*^*cftra. Quia quodhominibusexcelfumcft,abominandumefteoram ««nbsp;^co.Aliterhominesiudicant,aliterDeus* Hominœiudicantfecun/ tenbsp;dumexternam fpedem, fenduntcumhoneftum, quemuidentho/nbsp;•^efta publice opera facere» Deus autem iudieat fecundumeor,amp;^ pro/nbsp;•^undat eum honeftum cuius cor eft retflum cum Domino Deo fuo*nbsp;5^3re,8d fi uos ipfi,amp; ali] homines, iudicetis uos effe longe omniumnbsp;^^ftitïîmos amp; fanôtiflîmos,tamen cum Deus nouerit corda ueftra, pie/nbsp;naelTe imm’pMt-«* anariria. amhidonp Ä'innidia . nihilUobisCOraill


'dictum, fed däda eft opera, utrede intdligatur* Quid enim dicemusC non multa coram hominibus excelfa habentur, quf amp; ccram Deo »ibin*nbsp;^cclfa reputanturCamp;quæ coram Deoabominanda funt,ea etiam hq/nbsp;'titles abominanturC In ecclefia coram hominibus amplifieatur male/nbsp;ftas uerbi Dei, acmaieftasdiuinorum facramentorum tribuitur ÔC ci^nbsp;^äimagiftratui fua cclfitudo, commendantur item fandi Dei, ornan/nbsp;lur laude fua honeftæ uirtutes , ac nediuiciæ quidem amp; id genus aliænbsp;uonæ creaturæ Dei fuo fraudâtur honore* Ergo ne dicemus h æc om/nbsp;*^ia eGe coram Deo ahominabilta«^ Deinde damnantur in eccleGa mra

-ocr page 110-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN CAPVT xri. EVANSr LTCAB.

bus,quates funt ex uerbodomini, fed qaalcs iudicantur uanahomitia opinfone, Natn unaquæqueres a Domino creataaut ordmata fuaninbsp;quo(^ ex uerbo domini commendationem dignitatem habet » quæ •nbsp;amp; tanta eft in confpedu dei, quanta uerbo dei eommendatur. Quodnbsp;fi uerorebus prarter uerbum dei, iuxtahumana fomnia aliquid uclamnbsp;plius,uel minus tribueriSjibi turn quod excelfum eftcorâ hominibus,nbsp;fit coram Deo abominabile,amp;quod coram hominibuseft abominablenbsp;sanäoyum le, fit coram Deo excelfum. San di in ccelo habent fuam maieftatern,

funt omni laude,quam tribuit ipfis uerbum domini, commedandi». Etfimaieftas eorum intra hos terminosamphficatur coram hominienbsp;bus,ibifandi funt amp; coram Deo excelfi.Sedfi præter uerbum Dei,ftnbsp;cias efandis feruatores,amp; adores eospro drjsauxiiiaribusjibi tûquodnbsp;ad fandos quidem attinet,manent ipfi in fua, amp; conuenienti fibi maienbsp;ftate coram Deo,quodautemtuagis,hocapud Deum non eftcelfitu^nbsp;Tiriutumglo do, utputas, fedabominandaimpietas, Virtutes ciuiles fuam habentnbsp;gloriam coram Deo, uidelicet, quod fint dona Dei, quod fint exercienbsp;tiapietatis, amp;quodhabeant ctiam fuam quandam remuncrationem,nbsp;ficfuntcora Deo excelfæ. Sed fi fencias de his, quod fintuera ptrenbsp;feda iufticia,quod fint mérita perpetup fœhcitatis,ibi tumuicioimpipnbsp;tuæopinionisfit,utquodeft excelfum coram hominibus,fiatabomienbsp;PrfKprrUf« nabilecorarn Deo. Exalteraparte, paupertas, exilium, amp; alia generanbsp;aftlidionum, habentfuum honorein uerbodomini. Dicunturenimnbsp;effefigna,non irati,fed beneuoientis Dei. Quare fi homines tribuuntnbsp;eis minus,qua uerbum Dei, Sdiudicant ea efle exicia, amp; panolethrian,nbsp;ibi fit coram Deo excelfum,quod eft coram hominibus abominabile.nbsp;Et ut ad noftrum argumentum,quod in haceuangelfi pericopatradanbsp;mus, reuertamur, Pharifæi indicant hanedodrinam Chrifti uanam,nbsp;quaexigit, utnon diuicrjs,fedpietati feruiamus,0d fendunteos homi/nbsp;num ftultiffimos, qui prp pietate fua negligunt commoda amp; lucra dialnbsp;ciarum, eosautem fapientiftimos, qui ita raciones fuas fubducunf,utnbsp;coram hominibus honefte quidem uiuant,fed interim quoquo modonbsp;liceat, opes corradant. At quos hi indicant ftultosjcos iudicat Deus fa^nbsp;pientes,amp;: quos ipfi fapicntes,hos Deus ftultospronunciat.Quod aUgt;lt;nbsp;tern indicium ccrtius,firmius,ac uerius fenciemus“:’profedo non pha/nbsp;rifaicum,non humanum,fed cœlefte acdiuinum. Sapiencia enim dPnbsp;uinaintantumfuperathumanamfapientiam, utetiâipfaDeiftulticia»nbsp;quemadmodum Paulus loquitur,fapiencior fithominibus.Sedemurnbsp;ergo fapienciam Dei, quæ nobis uerbo Dei reuelata eft,ut amp; fi uidea/nbsp;mur oculisinfipiencium defipere,acperire,coram Deo tarnen uerefa'*nbsp;piamus,amp;potentiaeiusad perpetuam falutem conferuemur,per Chrinbsp;ft urn lESVM DOMINVM noftrum, qui eft una cum patreamp;fpinbsp;ritu

-ocr page 111-

HOMILIAE lOAN. BRENTU. f itu fanóto Deus laudandus in fecula Amen,

49®

HOMILIA DECIMAQVARTA.

T Chriftusantea exhortatus cft auditores fuosad ftudium pietads, parabola difpenfatoris iniqui quinbsp;dem,fed tarnen aftuti : ita inuitat nunceos ad idemnbsp;ftudium commendatione fuorum temporum,amp;nbsp;admonet ipfos,ne occafionem prefentis fcelicitatisnbsp;torporeamp;ignauiafuanegligant. Lex,inquic, Sd **nbsp;. oannem, ab eo tempore regnum Dci annunefatur “nbsp;S^quiuis inilluduiin facit.Hæccopiofius eômemoranturapudMatz “nbsp;thæutn capite undecimo, ac uidentur eo in loco ad aliud argumêtum »nbsp;*'efpicere,fcd nihil prohibct,quo minus fenciamus, Chnftum eademnbsp;^iftafæpiusufurpasfc,acprefentifuoargumêtoaccoinodaiîë. Quodnbsp;^§0 dicit,iex prophetæ ufquead loannan, quidam interpretantur,nbsp;^hriftumhocdicto fignifîcare, quod lex Mofi durauerittanaim ufc^nbsp;®lt;ftoannem baptiftam, pofteaaucanneminem obligaucrit.Ac uerumnbsp;4’^'dem cft, quod Chri ftus aduen tu amp; con cion e loann is baptiftæ reuenbsp;btus fit,amp; quod poftea cuâgelio omn ibus gentibus reuelaco,lex Monbsp;”nô fit gentibusobtrufa, fed abrogata Ifraclitici populimaieftateScnbsp;^^P*etiam lex Mofi,que Ifraelitis data erat,abrogatafit. Chriftusautcnbsp;^ocloco aliud agit, quam ut fimpliciter externam legis abrogationemnbsp;^ceat.Commendatenim fcclicitatem temporis fui, utexcuciat auditonbsp;‘“'^sBuangelfj ignauiam, Sdexciteteos adcapeftendâ prefentis tem/nbsp;P°*'*sfeliatacem. Erantenim multi, qui non folum deeius temporis innbsp;?^Bcitatcquerebantur,uerumetiam fenciebantnullum unquam infgznbsp;têpus in ludaifmo extitiftê, propterea quod omnia tam in rebusnbsp;F’oliticis,quâin ecclefiafticis,confufaamp;^ perturbata tüdebantur. Namnbsp;3^odadpolitian attinebat,alieno, Romanoru, eorumq? ethnicorumnbsp;’^pcriofubiedlierant. Facultates ipforü a Romanis pro fua libidine cênbsp;^3ntur,amp;regio ipforum Romanis militibus ita munita erat, ut nuilanbsp;fpcslibertatis relinquerctur. Quodautem ad Religioncm attineznbsp;utleges duiles, ita amp; leges ipforü ecclefiafticæoppreftæiaccbant»nbsp;^^^Sïfides Komani iam non pro lege Mofi, fed pro fua libidine uendc/nbsp;eiatfeelta pharifgoB2,alia SadducçoB2,alianbsp;p^‘?oru Hisaccedebâtdeinde Ioannesbaptifta,amp;f Chriftus,qui S^ipznbsp;’\^oshabebatauditores 8d fe(ftatores,qucadmodü Pharifei amp; Saddunbsp;fuos. Vt no dica interim de ethnicis,qui cö reru in ludæa potirètur,nbsp;uitis certe oftendiculo fuerunt, qui exemplo ipforum ad impietatemnbsp;Qlolatriæfollicitatifunt. Necrecenfebo fediciones,amp; alias calaminbsp;, quac iiiis temporibus aeciderunu Quare faâum eft, ut qui fibinbsp;i iiq

-ocr page 112-

IN CAPVT XVI, EVAN®. LVCAE, fapientiflimiutdebanturii'udicarent, nullum unquam nccinfœltcius»nbsp;necperturbadusin ludæa tempus exritifle. Sed CHRIST VS planenbsp;diuerfum fentit,ac docet nullum unquam fuiflc feeljcjus feculumj^nbsp;que duobus oftenditat*gumen£is,quorum prius eft : Lex amp; prophet?nbsp;ufqueadloannem . Intelh'gi'tautelegemomne illudtempus,quodnbsp;in lege,hoceftgt;quinquelibris Mofi defcribitur, uj‘deh'cet,ab Ädanionbsp;ufquead lofua.Per prophetas autem intelhgit omne illud tempus, qdnbsp;Trtnf) ¦ lofua ufque ad loannem baptiftam.Quod ergo dicit, hancha^nbsp;5«o chrißiu betfentenn'am.Præfenstempuslotigeomnium fœliciftïmum eft,pt£gt;nbsp;(oncionatut ptereaepomniapriora tempora in hoc tempus refpexerunt .Adamonbsp;efiEuangeli tèmpus annuHciatum cft, cum ei dictum fuit: Semen muliedsnbsp;m,foe ituàs.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j-apucferpentis. Abraam uidit hunc diemamp; gauifus eft,co q?

audiuit: In femine tuo bencdicentur omnes genres toTse, De hoc tem pore proph etauitlacob patriarch a. Non aufcrctur,inquiens, feeptrunbsp;de Iuda,donec uenerit Silo. De hoc tempore fcripfit Mofc: prophe/nbsp;tam,inquiens, fufeitabit dominus de gentetua amp; defratribustuis, Ci/nbsp;cutme,ipfumaudies. Libcratio Ifraditarum ex Aegypto,donatio ter/nbsp;rae Canaan, amp; inftitutio politiæ tam ciuilis quam ecclefiafticæin popUnbsp;lolfrael,in huncmaxime omnium ufumfada funt,uteagens, dequanbsp;uenturus eflet Chriftus,inuno corpore coferuaretur, donee Chriftusnbsp;Hen fret. Atq? adeo ipfa decalogi promulgatio in hoc tempus refpicit,nbsp;uidebcet, q? cum decalogus datus fit, ut oftendat peccata, ut declare!nbsp;iram Dei, amp;occidat,hoc præcipue urget, ut remittathomines a feadnbsp;Chriftum legis impletorem,amp; peccatorum expiatorem. Quid auternnbsp;dicam de prophétisé Quanta Dauidi de Chrifto,hoc eft, de illo tem/nbsp;porepromifla fuerunt éq multa amp;præclara prophetædehocdieamp;tSnbsp;unbsp;nbsp;nbsp;pore uaticinati funtC Efaias ait. In nouiffimis diebus, ( hi funt dies ad

uentus Chrifti ) eritprpparatus mons domus domini in uerticc monti ifTfWrfjj. ^rrj,amp;eleuabiturfupercolles. leremias inquit: Eccediesuenientdicitnbsp;Bzeeb.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominus,8^ fufeitabo Dauid germen iuftum. EzechielTcribit. Eccc

fufeitabo fuper ea paftorem unum,qui pafcat ea,feruum meuDauid^ Daniel ait. Septuaginta hebdomades abbreuiatæ funtfuper populonbsp;tuum, ut confummetur præuaricatio, Scfinem accipiat peccatum,nbsp;deleatur iniquitas. Dies mcdeficcret,fi omnes prophetarum locos denbsp;Chrifti tempore,faltem breuibus perftringere uellem. Quotiescucpnbsp;cnim prophetgpopulum fuum afflidum 8^ defporabundum confola/nbsp;bantur,appellabantmaximeomnium ad tempus Chrifti, amp;pofitaeilt;nbsp;us temporis fcelicitateob oculos,ad meliorem falutis fpem miferos re/nbsp;uocabant.Quare etfi eo tempore,quo Chriftus aduenit, nihil non ca/nbsp;lamitatis tarn in rebus ciuilibus,quam in ecclefiaftids inter ludæos acnbsp;cidere uidebatur,tamc quia is aduaiit,dcquo tot feciilis proph etatumnbsp;fuit»

-ocr page 113-

HOMILIAE IOAN. BRENtlI.

fuieJœliciflimum omniumfeculorum iudicandum eft» Scquitür ali a fœhatatis huiustemporis caufa. Ab eo,inquit,regnum Dei euangenbsp;lizatur^amp;quiuis in illud uim facit. Hoc apud Matth scum ita dicitur:nbsp;Adtebusloannisbaptiftæ ,ufcpadhûcdiem,regnumccelôrum uimnbsp;patituVjamp;uiolentirapiuntillud,hoc eft. Regnum Deijoartneinchonbsp;atore, ita potenter amp; perfpicue nunc prædicatur, ut hommes magnonbsp;impetu, amp; ingenti multitudine in ipfum irruant. Quid ergo ad hæcnbsp;dicemusç’ num ante ïoanncm baptiftam regnum Dei non iuitprsedi/nbsp;catumçquot;quid •» an prophetæ tantum de regnis terræ concionati funt7nbsp;certedocuerunt eciam de regno Dei,8d demÔftrarunt hominibus ueznbsp;‘¦amperpetuæfaïutis uiam. Proinde Chriftus non damnat hoc loconbsp;doctrinam prophetarum,fed potiuscommendat eam,8i fignificatipnbsp;fatri nunchöc tempore reuera impleri. Propheta enim Daniel docuitnbsp;’^^quatuor monarchijs terræ, ÔC add it: In diebus reguiUoRzfufeitabitnbsp;cocli regnum, qd inæternum no dift’ipabitur,et regnu eius alteznbsp;populo no tradetur.De hocregno loquitur nuncChriftus,amp;didt,nbsp;SP atempore loannis annucietur. Quod erh antepromiftum erat,hocnbsp;*^ucimpletumeftepdicatur,quiamonarcha huius regni,quieft lefusnbsp;Chriftusaduenit, amp;attulitfecum omneregnifuifœlidtatê. Quæ eftnbsp;^gofoelicitas i 11 aC' Sequittr in Daniele: Vt cofumetur præuaricatio,nbsp;“^èacdpiatpcccatû,deleatiniquitas,adducat iufticia fempiterna, imnbsp;pleat uifio Sc prophecia,amp; ungatur fandus fandoRz.Etin Efaia:Pronbsp;^feaftefanagm^ p^Q fo-ro argetum,pro lignis gs,amp;pro lapidibus fernbsp;’^‘ttponamuibtationetuampaccm,8cpræpofttos tuos iufticia. Nanbsp;^^^ieturnlrra inirtiiin«: in terratua. uaftita« rnfrifio in terminis tnisnbsp;(US tuus,oesiufti in perpetuum hærcditabunt terra.Hæc et multa alianbsp;’Unumera cômemorantur a prophetis de foclicitateregni dei,hoc eft,nbsp;^’^uentus Chrifti. Atep hæc quidê iutelligêda funt, no qp Chriftus atznbsp;*^lerit fecu externa regni maieftate amp; fœlicitatê.Regnum men, inquit,nbsp;Uoeft de hoc mudo,fedcp expiata per Chrftum iradei,euaftgdion renbsp;gnideireuelandumfit in toto orbe terraRi,utinterea fœlicitatêcœle/nbsp;ftisregniper cuangelionfideconciperemus,donec CHRIST VS itenbsp;de coelo reuelaretur, amp; quod nûc uerbo prgdicatur,reipfa in nouiftinbsp;*^odie manifefte impleretur.Quare etfi ante primum aduetum Chrinbsp;ftiiprophetp etiâ côcionati funt de regno dei,etut necan, ita neepoftnbsp;hücprimû aduetû Chrifti, inftitutu eft in terracorporalercgnuChrfnbsp;ftijinges th difertmeeft inter illudprius,et hoepofterius tepus: ÔC iivnbsp;ïcr prophetaR2 cociones, aceuagelij reudatione, q inchoatore loancnbsp;^0epit.Prim5 era oroohetæ r Ôrinnahant öuidê Dromiffi nps rllt;» r.Urf

-ocr page 114-

J

I,

IN CAPVT XVI. EVANGr LVCAE.

jpretabantur eas.de cxterno SC. corporal/regno, amp; docebant intcn'in numquencp mericis operumlegis expiare peccata fua, amp; confequi ccenbsp;kftem fcelicitatem. Hocqiiid aliud erat, g ho folum Chriftum obfcunbsp;rare, fed étiâ auditores plane morti, in femo, adeoc^ perpetuo cxido obnbsp;qcërèrPoftquam autéhi loahnes bapdfta ccrpitcuangelion prædica^nbsp;rè, ibi tum Chriftüs lam an te promiflîis præfto aderat, ôd qug promil^nbsp;fuerunt, implant. Expiauit en im peccatà j êë adduxit iulb'ciam, utnbsp;quecredit in ipfum,ireputetur coram Deoiuftus. Vielt om nés afflid^^quot;'nbsp;oncs,amp; repofuit pró afflitSionibus fœlicitatem, ut quicunt^ in ipluninbsp;credit, confequatur fœlicitatem per afflidiones. Expugnauit mortêamp;^nbsp;infernum,acreftituituicam amp;ccelum,utquicunq5 in ipfum creâü^eünbsp;morte ÔC doloribus inferni ia euadat,ut confequatur fempiternam ui''nbsp;tam,8C cceleftem raaieftatem. Atej^ hæcnon tam per Chriftumnbsp;lt;fta,quam prædicationeeuangelijjcuius Joannes baptifta, primus fuitnbsp;minifter,reuelata èC uulgata fünt. Quid igicur eo tempore,quod in lonbsp;anne cœpit fœlicius;quid optatius;' Deicelicitate eius temporis Chd''nbsp;ftus etiam alias concionatur. Veftri, inquit, beat/ funt oculi, quia uinbsp;dent: S^âures ueftræ,quia audiunt.Âmen dico uobis,q? multi prophenbsp;tæ ôdiuftidefyderaueruntuidere,quguidetis, SCnon uiderunt: amp;aunbsp;dirëquæauditis,amp;n5audiaunt. Et Paulus: Nûc,inquit, propius nonbsp;bisâdeftfalusjgtum cum credebamus. Noxprogreflàeft, diesautemnbsp;appropinquat. Et iterum: Ecc6nunctempusacceptum,eccenuncdies |nbsp;falutis» Neep enim fentiendum eft, fcelicitas eius temporis una cum ,nbsp;borhinibus illius ætatisptætertenCifedq) Ciemorte^reCurrediione, aCté inbsp;fu Cbriûiin cœlummiiTionerpincusCandliitaconfitmatatUtabeo |nbsp;temporenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adnouiflimum huius fæculi diem Qc conftanterperdu/ ,

ratura fit, utqnuncuerbo euangeltj prgdicantur, tune rebus ipfis per j petuo impIendaamp;^fraendafinLQucireedam huiustemporis,quonos ,nbsp;uitamagitnasjtanta edfœlidtas,quantanuîla unquamin fummister ,nbsp;ræmonarchijs fait: amp;:quanquam uariæ aeddant tam publicæq pduanbsp;tæ afBidîiones8lt;^çaIatnitates, nûcfamis,nuncpeftis, nancbdloruuJf ,nbsp;tarnen quantum attinetad ipfamEuangelij deChniîoprædicationê,nbsp;non dicimuriam uitamageve in regnoterræ, fed in regno cœloram,nbsp;de quo Daniel dixit, tq» hocregnum comminuet amp; côfumet un iuerfanbsp;régna terræ,ipfumautemfiabitinætemum,amp;omnesregesfet'uiêt3^nbsp;obèdieUtef Àtep hæceÛ:commendaiioeiustempods,quodaprædieanbsp;tionêIoannisBaptiilxcœpit,8^daratinhocfecuIoufqueadnouiffi'^nbsp;mumdiem. In quem ergo ufum CHRISTVS tantoperehuius tetunbsp;poris fœlidtatem commen dat^profèdio in hune prtedpue ufum, atnbsp;cam auditot'esfuos,quam nos omneSfdifeipuIos eius, excitetabiga^nbsp;uia^ admoneatiaqSf quoin tempoce tàuci nQÜcx (onfulam^»

gHi:

H ¦' ?!

-ocr page 115-

HO.MILIAE IOAN- 1R.ENTII.

ficut in die Madian. Quibus uerbis proph eta fignificat

occaRon.crnpræfencis fceifdcatis non ncgh’garrius, Nûic entni eft cê/ pusaeceptû,nunc eft dies lakitis. Igitur nunc etiam fahis fine uUa dilanbsp;tionecxcipiendaeft.Non eft cotandum ufcp in diem craftinum, quianbsp;fortaflis eras in hoc feculo non uiuemus.Etfi uiuamusjortaftis earn oc contatioinnbsp;cafionem,quehodienobisofferturjnonhabebimus.Semperqiiidem capeffendanbsp;tempus recipiendæ falutis expofitum eft, fed non femper manet in nonbsp;bis idem recipiendaeßilutisaffeftus. NcceftconcandumuGçfnextre/nbsp;mam feneftuccm,aut in tempus illud poft mortem* Fortaflis enim nonnbsp;pertingemusufe^adfenediutem. Etfi pertingamus,quid finobis obq/nbsp;daturquod Dominus per prophetamait:Fa(ft5eft,flcutlocutusfum,nbsp;Sinonaudierut:ficcIamabunt,amp;nonexaudiam*Poftmortêaiït, nonbsp;iamultraeritfpacium refipifcendt,fed expcdlatio iudicij,in quo Dominbsp;tius unicuiepiuxta falt;fta fua reddituruseft. Stultguirgines,quæ ueniûtnbsp;^dnuptiasclaufaiam ianua,audiunt: Nonnoui uos* Quarenunchacnbsp;ipia hora, imo hoc ipfo horg mometo excipienda eft falus,quæ nobisnbsp;psf Euangclion offertur. Excipiemus aut (i Chriftum perfidem excipinbsp;®mus,utpeccatis agnKts,amp;per Chriftu remiflis,in nouitate uite, pro/nbsp;tttuocatione noftra dignum eft,ambulemus. CæteRt, quia Ghriftusnbsp;perfpicuc iigniftcauit regnum cœlorum, hoc eft, regnum Meflîæ, denbsp;quoprophetæ uaticinati funt,a diebus loannis incœpiflc, poflet quifnbsp;phm exiftimarc,q? hocregnum fitcorporalc,amp; q? liccat dein ceps uni/nbsp;cuic^fecere quodlibet, propterea q? prophetg uaticinati fintMeiTiamnbsp;t^indicaiurum populum fuum in libertatem,amp;liberaturua lege. lugSnbsp;’’^Sltiit,Efaias,oncns cius,8ó uirgamhumeri eius, amp; feeptru exadtorisnbsp;i'^effîamliberaturu populum fuum ab onerclegis* Ergo ne lex aducnnbsp;tuChrifti itaabrogata eft,ut deinceps liceat unicuiuis pro fua libidinenbsp;uiuere r De hoc igitur Chriftus nûc cÔcionatur,amp; ait : Fadlius eft autnbsp;cocluamp; terram prçterire,q legis un ûapicêcadere* Hocapud Matthæunbsp;itadicitur: Neexiftimetisq? uenerimaddeftruêdamlcgemamp;prophenbsp;tas,imo non ueni ut deftruam, fed ut cÔpleam* Amai quippe dico uonbsp;bis,q? donee praeter eat cœlum amp; terra, iota unum aut unus apex nonnbsp;præterieritexlege,quo adomniafadafuerint. His uerbisChriftusnbsp;perfpicue docet, q? regnum fuum non fit in hoc feculo corporale* Nanbsp;firegnum eius eflet corporale, id certe fieret, quod did foletî Nouusnbsp;rex,noua lex* Nuncautem CHRIST VS non uenit ut nouam legem Lex ddue/iMnbsp;coiideret, ied potius ut explicataueteri lege, impleret earn, amp; utpernbsp;ipfumiuftificatiolegis eciaminnobis impleretur. Tamô^fi enimad/^î^^^î^”*^

--------------------gj.-- I.viauiiii»*quot;*'*“ *quot;**^*T'~VT A tIt’ T'**

uentu CHRISTI ,amp;prædicationcEyÂNgeltjmultamy/ fteriareuelatahnt* Primum,quod Genies indrcunidfenonnecefl©

-ocr page 116-

IN CÄPVT XVI; BVANG. LVCAB.

habeant ad Calutem fuam, politicam ecckfiafticamlegem Mofiag-' hofcere,deinde quod maledidio legis, qua omnes hominesperpetuonbsp;damnaban£ur,per ChrilKim fublata fit,attamen Chriftus non uenitutnbsp;ipfatti legem aboleret,hoceft,non uenit,primum,utturbaretex£ernasnbsp;politias populorum, SC inftitueret ipfe nouas, quemadmodum èi. ludæinbsp;de Media fuo(enüebant,amp;hypocritæinccdcfiafomniarunt, fed nonnbsp;fol um reliquit unicuicp genti fuam politian, cum rafione na£urali coivnbsp;fendenccm,uerume£iam obligauit unumquenque exemplo fuo,u£nbsp;dfriftut obe quifq^ poli£iæ legibus obediret, Sicut enim ipfe obediuif legibus Mo-'nbsp;taicis, quia erac ciuis in populo Mofaico, ifa exiguetiâ ab ali}s,u£ fuænbsp;quifc^ duûafis autregionis legibus pareat. Et Paulus ai£, obiendû eft,nbsp;non folumprop£er iram, fed etiam propter confcieiuiam. Deinde nonnbsp;uenitjUt feueritatem moralium præceptorum Dei foluere£, ac doceretnbsp;præcepta Deinonexigereperfedam, fed tantum externam iufticiam,nbsp;quemadmodum Pharifæidocebant. Venp[tquidem,u£peccata aduer/nbsp;fus præcepta Dciexpiaret,nonau£em uenitut doceret pcccata,nonef/nbsp;feaduerfus præcepta Dei peccata.Sed po£ius,quia reperitlegê Dei hu^nbsp;manis fomntjs ita obfeuratam eflcjUC quid uere lex exigeret,non intelnbsp;ligere£ur,explicuitipfeuim legis, Ôdoftenditquam perfcâa Stomnvnbsp;ugtfwoM busmodisabfolutaiufticiain legeexigerctur Faciliuseft,inquiens,coenbsp;Iumetterrampræterire,quam legisunum apiccmcadere. Quod utre/nbsp;de intelligamus diducenda eft lex,præfertim moralis,feu naturalis(denbsp;hac em nobis nue eft ièrmo)in partes fuas, Lex enim moralis, partim exinbsp;gîtexternam iufticiam, amp; hanc ïegispartem uocare licet, uelfyllabas,nbsp;uèl didiones, quampartem fölam putabant Pharifæi in lege exigi,nbsp;quam,etiam folamurgebant,f« modo urgebant,partim exigitinternamnbsp;iufticiam, hoc eft,perfedam Si abfoîutam coram iudicio Dei, uide/nbsp;licet,ut no folum externa opera coram hominibus iufta appareant, fednbsp;etiamutiufticia ex toto corde,extotaanima, amp;ex totafortitudine cor^nbsp;Deo impleatur.Et hanc legis partem uocat Chriftus iota et apicem,nonbsp;quoditareputeturcoram Deo, in cuiusiudicio longemaior eftiufti^nbsp;cia cordis,quamiufticiaextemorum opcrum,fed quod Pharifæi de eanbsp;fie iudicent. Quemadmodum enim minima literaamp; apex legis reputannbsp;tur ad fyllabas amp; intégras didiones legis,ita Pharifæi reputarunt inteCnbsp;nam amp;ueram iufticiam,adexternam,acfenferuncin legemaximeornnbsp;nium extern am iufticiam requirt Chriftus autem hoc loco docet,D^''nbsp;um tam feuerum effe 1 egis fuæ exadorem, ut non tantum obferuatio^nbsp;nem fyllabarum amp; didionum,quas folas hypocritg fpedabantjfed^^-'nbsp;tiam minimarum literarum, apicum requirat, idc^ non fimpliciter,nbsp;fed tanta, utitadicam,pertinacïa,utfàciliusccclumSifterram,quamnbsp;iium legis apicem caderepermitteret. Deus eaiim non eft ccclum amp;nbsp;ra.fed

-ocr page 117-

HOMILIAB IOAN. BRENTII,

ra,fed eft coftads amp; perpétua iuftic»a,e|ua utcuc^ in lege (ua cxplicuït^ Ergo (i magis tueret cœlû amp; terram,q uera iufticiä,quid aliud ageret,

1Ï magis creaturas q feipfum conferuaretC' Et in lege ait». Vifitans iniquitatem patrum in filqs in tcrcia amp; quartageneratione» Homo aunbsp;rem non eft creatus propter cœlum Si terram, led potius ccelum et ter/nbsp;racreatafunt propter hominem. ItaCß fi Deus tanta feueritateanimadnbsp;uertitin hoïem legis fug uiolatorë,ut iniquitatêeius etiâ in pofteris pu/nbsp;niât,propter quem tarne hominem ccelum Si terra creata funt : multonbsp;certefacilius permittit ut ccelum Si terra cadant,quam utueritatem lenbsp;gisfuæmutarefinat. Etquia Chriftus no;i uenitutrefiftatuolütatipanbsp;rds (ui Jed potius ut obediat ei,manifeftum eft,non ueniireipfum,utnbsp;*^^tetgenüinum fenfum legis, Si doceat in lege externard tantum Sinbsp;lt;^*uilein iufticiam requiri,feduenit ut legem rede explicet,Si exädamnbsp;etüs fentmeiam doceat,quo non tarn Pharifaicafomnia de diuinæ teznbsp;fenfu explodat, quam fuum proprium Siprincipale minifteriunij’nbsp;quod eftminifteriumeuangelq commendet. Vt enim nefcit,quæfitnbsp;^oluptas cibi Si potus, qui nunquam nee famem nec fitim pertulit^ itänbsp;’gnorat quæfitfoclicitas regnicocleftis,quinon ante expertus eft, quinbsp;hntdolores inferni: Accenditur autem Si inflammatur ignis inferni,nbsp;J^nitione peccati. Peccatum autem agnofeitur per legem. Quare, utnbsp;E'HRIST VS iucunditatem euangelfj fui commendet, 8i foelxcitateninbsp;•^^gni fui illuftrét, non uen{t,ut obfeuret genuinum fenfum legis,fednbsp;potius ut perfpicue earn interpretetur. Si doceat no externam tantum,nbsp;^^totamSiperfedam, adeoc^modis omnibus abfolutisfimam iuftiznbsp;j\(;qQehQC agit CHRISTVS,cum alias fsepe,^nbsp;^ritnpræcipueapudMatthæumcapitequ{nto,fexto Sifeptimo,Si fu/nbsp;praapud Lucamcapite fexto, ubi concionibus bene longis, uimlegisnbsp;perfpicueexplicat.Hoc autem loco unum tantum legis Cxemplum pronbsp;ponit,quo oftendat in lege longe maiorem Siexadiorem iuftitiamre/nbsp;S[oiri,quam Pharifæi Si hypocritæ fenciebant.Et ait.Qpifqüis dimitznbsp;J'ruxoremfuam,Si alteram ducit,adulterium committit,Siqui dimif “nbsp;brnauiroducit,adulteriumcommittitlt;Hæcuerba,utdixi,exemplitâz ‘‘nbsp;rnm gratia hoc loco dicuntur, utfignificetur deum tam feuerum effelcnbsp;fuæ exadorem, ut ne api cem qui deni in ea remittat. Et quia paucifTi

Olis hie recitantur^ ideo perfeda eor uni fentencia requirenda eft ex a/ ^nslocis Euangeliftarum,præfertim ex Matthsei capite quinto,Si de/nbsp;«mo nono,ac Marei capite decimo.L'exenimdei eft.Non committasnbsp;aduIterium.Et hanc legem Pharifæi ita intelligebant ut fentirent eum AduUerUkiinbsp;‘antum contra hanc legem peccare,qui defigiiaret externum adulteri/ expUcKitfr;nbsp;Ona cum alterius uxorenôdumrepudiata.Qui autemduceret earn, qugnbsp;propteraliam,quam adulterij,cauflam repudiata eratjin uxoremjeiv

k

-ocr page 118-

in CÄPVT XVI.’ fiVANG. LVCAE.

tieb^^ntPliarifæihuncnortdefignare adukmum. CHRISTVSautc ferre no poteft, ut lex d ei tenebrishnmanai^ opînionum obfcuretiir.nbsp;Quare ex|xgt;nithanc legem deadulterio,amp;docetquid uereac diuininisnbsp;ineacxigatur. Acprimum prohibetur in hac Iege,iuxtalyliabasamp;dinbsp;Aiones externum adultcrium,quod defignacur cum uxoreakeriusnonbsp;dum repudiata. Vnde amp;pcena uiolatiôis eius determinata eft in polinbsp;tia Mofaica adcçrtum genus fupplicrj. Si dormiei'ïtC inquit ) uircuinnbsp;uxore akcrius, üterep morietur, id eft, adulter amp; adultéra, aufo es

¦' *

dem peccatum adultcrq eti?, Phafifc^iset uuîgo notum erat.Sed quo3 fequitur,non eiat eis fie n®tum. Deinde enfin prohibetur etiamhaclenbsp;ge,nequjsquauis oufauxorê fuam répudiée, rtec earn,quæ ob aliaru,nbsp;qadulterq caufam repudfataeft,in Uxorê ducat, qa et hoceftadukerfunbsp;îegedomini prohibitum, QyidergoC inquiuntalias Pliarifd ) Mofe

Deutero. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jare libellum repudqdirm'ttere eam Hanc îegê MofiChri

ftus diferte exponit,ac reuocat earn ad redam legis naturæ fententiarn dicens: Mofe ad duritiam cordis ueftri perrnifit uob is repudiate uxo/nbsp;resueftras.Cæterum ab initionon erat Gc,hoceft, Mofe,cum permi-^nbsp;adulterij,fed etiamquauis aliacaufa liceat uobis inrenbsp;fiieia. * ueftra uxores repudiare, paululum recefïît a nâturali iufticia uinnbsp;, culiconiugalis, propter ueftram duritiam. Nam cum uideretmutuanbsp;ueftra odiain coniugio inuida eftè, maluit prudentiftîmus legislatoVnbsp;indulgentfaCuaunum amp;alterumordinariummaîum permittere qnbsp;feueriiate fua innumeris adeoc^ crudelifti'mis quibusCp fcelenbus oc/nbsp;ofionempræbere. Hæc enim eft uera,naturalis amp;:diujna mauimoniînbsp;iufticia,ut uinculüm eius perpetuo, dum coniupes non commiituntnbsp;adukeriumamp;uiuuntjconftet. Isen)m,inquit,quifecicab initio, maftnbsp;culum amp;foGminam feciteos. Et dixit. Proptereadeferet homopatremnbsp;matrem,amp;: adhgrcbit uxori fuæ, 8^ crunt duo in carnem unam. Itanbsp;que iam nÔ funt duo fed una caro. Quod ergo Deus copulauit,homonbsp;non feparet. Vides naturalem efle legem dïuinitusordinatam,utcÔiunbsp;ges, quamdiu funt una caro,Choc eft, quâdiu nô foluuntur adulterionbsp;aut mortel) nôfeparentnr, neediuertant. Quare,cumhæclex, Nonnbsp;committas adukcrium,fit lexnaturæ, perfpicuum eft, quod in ea nonnbsp;prohibeatur tantum externum adulterium, quodfit cum uxorealteri/nbsp;usnondum repudiata, fedprohibeaturetiam, nequisfuam uxorem,nbsp;Ä Jnbsp;hæc,prohibetur in haclcgeomncftuprum oi. feortatio. Adulterij einnbsp;nomine,quantum quidem ad peceatû coram ludicio Dei attinet,qduisnbsp;tXS” g^nusimpudicici^acmollideicoprehendiuNeq^feortatores, inquit

-ocr page 119-

HOMILIAE lOAN.' BRENTIL'

Pauliis,nelt;^ adulccri,ncqgt; molles,neep qui côcubuntcû mafculis,reg ni dei hæreditatê accipicc. Deinde prohibêwr bac lege uerba 8c moresnbsp;impudici,Preterea prob ibêtur edâ crapula et ebrietas,qug ad impudicinbsp;tiäfollicitant. Poftremoprobibetur ipfa cordis côcupifcentiaîamp;lutbrenbsp;uiter dicâjbaclege exigit fumma caftitasetpudicitia,nÖ folü externoRinbsp;üpm, fedetiâoîmîternorûaffèduu: Hgefuntiota èi. apices Iegis,deqnbsp;bus Chriftus dicit,q» fadlius fit ccelum8d terra pterire,q legis unfi aptnbsp;ce adere» Vnde alias ait» Quicunqj afpexerituxorealterius ad cocupifnbsp;cendumearn,iam adulterium cum caeömiCit incordefuo.Et beenö eftnbsp;noua lex,nccnoua legis intcrpretatio,fedeft ab ipfa uetcri lege tradita*.nbsp;In dealogo enim dicitur ? Neri concupifees uxorc^ximi tui. Et Mofenbsp;alias inquit. Circ'urnciditeprgpucium cordis ueftrûQî fi nihil aliud,nbsp;«rie ud hpc una 1 ex: Diliges dnm deum tuu ex toto corde tuo, ex totanbsp;^niniatua,cxtota fortitudine,fatis perfpicue docet,q? Deus éxigat le/nbsp;ge fua fummani fanebtatem, in hominum tam operibus quam affecti/nbsp;bus.Etnifieam perfelt;ftepræftiterint,obnoxf}fintperpctuæmaledictinbsp;oni»Malediâus enim omnis,quinÔ manferit in omnibus,quæ feripta DeuLtrinbsp;funt inlibrolegis,utfaciatea» Sedeum Chriftushccdoceat,quideft,nbsp;4^odaliasdicat, fenon ueniftè, utperdatfed utferuetanimashomi/nbsp;nuna C Sic enim legem docere, explicare, 8C exigecc non eft homwnbsp;’les feruare, fed perdere » Quis enim unquam, non dico, impleuit,’nbsp;fed implere potuit legem tanta integritate, quanta hoc loco exigi/,nbsp;^rir : III confpedu tuo,inquit,non iuftifîcatur omnis uiuens»Hoc indenbsp;^deo accidit, quod in confpeclu dei nullus uiuens lege dei perfetfte imnbsp;.Et Paulus dicit » Affeftus carnisinimicicia eft aduerfus deu.Nanbsp;dei non fubditur, fiquidem ne poteft quidem » Hoc cum ita (efcnbsp;Ii3beat,reliquu eft,omnes homines maledivioseftè»Etcum Chriftusnbsp;bgemdocet,cerce maledicftionem docct.Quid ergo eft:In feminetuonbsp;benedicentur omnesoentes terraeCObferuemus ipitur.ouam ob cau/


^^plicandam tantum legem decœlo defeenderit» Sed fufeipitob alias ^nlîàs. Primum ,ut uindicet ueram 8^ genuinam diuinæ legis fenten tinbsp;^nianugis Scfomnfjs pharifaicis» Deinde,utexplicatione legis para/nbsp;’quot;Ct fibi uiam ad exercendum principalefuum minifterium, propter qdnbsp;decoclodefeenderat» Vente enim,ut expiaret Siremitteretpeccata,8lt;^nbsp;•Herereturnobis regnum ccelorum. Notiagnofciturautcin remiftionbsp;Peccatorum ,nifi peccata agnofcantur,quod fit per legem,non excipi/nbsp;^urbenedidio 8^regnum ccelefte, nifimalediflioexcruciet,acdolo/nbsp;inferni urgeant,quod fit reuelata per legei'n iradei»CHRISTVSnbsp;igitur fufcipitlegem explicandam, non ut conijeiathomines tn talem

-ocr page 120-

IN CAPVT XVL EVANG. LVCAE.

inaledidioiicm,inqua perpetuo periredcbcant, fed ut oftenfa 8^ reuc^ ïata malediiSioe urgeat homines ad qugrcndam falutcm euangdfj fiU»nbsp;Quareficui per expofidonem huiuslegis: Non committas aJiircivnbsp;um,reuclata fuerint peccata, 8lt;^ accenfus fit in ipfo ignis inferni, qua/nbsp;Icqm'd Dauidi, ex condone proph etæ Nathan contigit, is continuonbsp;redpiat fc ad Chriftum,amp; credat, quod propter ipfum habeat remiffi/nbsp;onempeccatorum.ExhacergofidccontsngctmihijinquieSjCercapeccanbsp;torum remiflio 8d falusC profedo conttngct ex hac fola fide,idquepropnbsp;ter Ch rift um. Sed nunquid fic continget, utliceatmihi dein ceps innbsp;omni impudiddac generc uitam agere, quia habeo rcmiflionem pcccanbsp;torum per fidemc^minimc omnium. Fidesenira ut fecumaffert reniiflftnbsp;onem pcccatorS, ita affertetiam fpiritumfandum, qui mortih'cetopo^nbsp;carniSjUt quemadmodum Paulus ait,non obediamus peccato per cupinbsp;ditates cius,fed utaccommodemus membra noftra, arma iufticiædeo,nbsp;SCambuIemus innouirateuitæ. Poftquamigitur per fîdem confecuttnbsp;fumus remiftîonem eorum peccatorum, quæ aduerfus legem de aduPnbsp;tend defignauimus, necefïè habemus ddneeps mortificaremembranonbsp;ltratcrreftria,ftuprum,immurtdiciam,molhciem,amp;concupifeenriamnbsp;malam,ac poftidere uafa noftra cum fancftificadone honore, acope/nbsp;ram darepqsprecibus,fobrictati,amp;; legitimo uocationis noftrplabori,nbsp;ut nullo nec uicio necocio occafione demus corpori adfedandam tm'’nbsp;pudiciciam, fed ut in fanda caftitatcambulantes, perpetuam falutêconnbsp;îequamur, perlefumChriftumdominumnoftrum, quicftunacuninbsp;pâtre fpiritufancto Deus laudandus in (ecula. Amen

HOMILIA DECIMAQVINTA.

Væ fequit parabola de diuite Lazaro, ud liflîmaeft, amp;digniftîma, nôfolum cuipro''nbsp;prius dominicusdies dicatus fit, quo pronbsp;lenni confuetudinequocannis publice in ec/nbsp;clefiarecitatur, fedetiamquæ ubiq^tampi/nbsp;(fta quam fculpta extec. Continet enim resnbsp;maximas, amp;ad fedandam pictatem mirumnbsp;in modum accendit. Primtttncnim,quemadnbsp;modûChriftus infuperiori parabola de ini''

quodilpenfatorc, admonuitnos, utfaciamusnobisamicosdeiniquo mâmona, ut no elaro fimus animo propter diuicias. Quod enim altinnnbsp;eftcoramhominibus, hocfitcoramDeoabominabile, itanuncidoi’nbsp;plane argumentum tradatin haede diuite amp; Lazaro parabola, admo/nbsp;liens interim, ut refipifcentiamnoftram «on diffèramus autreijcia^nbsp;mus in futurum feculum. Deinde corrigit amp;refellit uulgares amp;: uanasnbsp;acfalh«

-ocr page 121-

HOMILIAB IOAN. BRENTll. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45^

ac falfas hominum opiniones de fcclicitatc infœlidtatc huius fecuh', qiübus opinionibushomines non foluminpeflïmaqugc^fceleraimnbsp;pclluntur,ueruni ctiam in cxtremam internitionem conrjciuntur. Sutnbsp;cnim,qut putant fcclicitatem hutus feculi eflè fummam ac uerain foebcinbsp;tatcm, amp;eumenefandiorem,acdeogratiorem,qui in hoc feculodi/nbsp;tior ac Li licior fit Jnfœlicitatemautan huius feculi, uidelicetjpaupet''nbsp;tatem,exilia,ægricudines, amp; id genus alia,exiftinaanteflefummam Sinbsp;extremam calamitaterr«. Vndeuulgodicunt.Quîinhoc feculo men/nbsp;dicuseftjUccefTchabebitin futuro panemoftiatimpetere,hoccft.Quinbsp;’n hoc feculo infœlixeft,in Rituro indem tnfœltx eritHi funt falfiiîiz teit,dermuinbsp;pernitiofiflimi errores, quos CHRIST VS in hac parabolanbsp;pQ^fpicucconfutat.Poftrcmodocetctiam Chriftus hoc loco,unde doz lgt;rotgehn.nbsp;lt;^trinaueræpietatisSi falutispetenda fiuHæc, cum omnia diligenternbsp;^nianifelte i n hac p arabola exponantur,æquiflîmum 8i nobis uhlifznbsp;eft^ut earn alta mentereponamus.Homo quidamCinejuit) erat ‘ ‘nbsp;^*nes,qui induebatur purpura 8d byfio,ô^ epulabaturquotidie fplenz ‘ tnbsp;^*de.hratautem quidam mendicusnomine Lazarus, qui iacebatad ia “nbsp;’’nanieius ulcerofus,cupicnsfaturari demicis, quæcadebantdemenfa ‘‘nbsp;^'nitis.Sedamp; canesucniebât,amp;lingebatulcéra eius.Principio Chriznbsp;proponit duos,alterum diuitem,alterum pauperem,quibuspernbsp;^^tithefin aeJumbrat Jummam huius terr;« fcclicitatem,8lt; (ummam enbsp;infcelicitatem^ in diuite proponitur imago fummæ in hocfeculonbsp;^oelidtatis.Sapicntesenimhominesfæpeac multumdifputarût, quodnbsp;uitse in hoc feculo eflèt fœlidflimum exoptatiflîraumAlijnbsp;®hüd commendarunt. Tandem uero, cum fua cuiquegeneri eflèntinnbsp;^cnimoda, itum eft commun iter inhanefententiam, qpuitahominisnbsp;P^'iuatijcui ad tuaidam uitam amp; dignitatem accédant mediocres amp; honbsp;opes,fuperet cômoditate Ôi. fœlicitate fua omnia alia uitæ gene/nbsp;^iquâtumuisilluftria.Sicphilofophijficoracula gentium iudicarût.

^thuc etiam refpicit Salomon, cum ait. Mclior eft piigilluscum rc/ Rlt;,p.E;cr4. ‘l'^ie,quam plena utraque manus cum laboreSlt;afflidioneanimi. n culum f^poUinbsp;Chriftus proponit in hac parabola, talem diuitem,cui ad fummâ «« lt;/c Ag/donbsp;hoc feculofœlicitatemnihildeeft. Primumenim, noneftautrex, ‘nbsp;niagiftratus. Nam h oc non eft miii imum tranquillæ feel icitatis genbsp;Vbicnim funtmaiores curæ, angores,folicitudines,diurni nonbsp;Y^irnimetus^quam in dominatione amp;rerum publicarum adminiftranbsp;^®ne70giii(3c diues eft, habet mediocres opes, quibus tueatur fua di/nbsp;§*^itatem,ad hæc,fano eft corpore,prgterea ,audithoneftus, idquodnbsp;P’^^ciofus ueftitus indicat, Veftis enim,quodaiuc,uirum facit.Poftre/nbsp;J^iucundamfemper ducit uitam,Quid hisrebusin hoc feculo eft ice/nbsp;“cius^quidbeatius'TSed huicfummsefœlicitati opponitiirin Lazaro

k iij

-ocr page 122-

IH CAPIAT XVL EVANS, LVCAB fummamfoeh'dtasamp;mireria. Prfmum enimLazarus,C quipknouo^nbsp;abulo Eleazarus dicitur^pauper eft.Paupertatisautem onus grauiilÏ^nbsp;mum eft.Deinde non fimpliciter pauper eft fed Si^ mendicus. Acceàjnbsp;adhæcmala,aduerfa ualctudo,erat enim ulccrofus.Acque herum uni*nbsp;quodeç perfegrauiftîmum eft ac pene intolcrabile. Cum ergo furrintnbsp;coniunda, quid poteft ipfis grauius dici‘T Præterea cniciaciir tanta fa''nbsp;me, ut de micis,quae cadebantdemenfa diuitisjfaturari cupiat. Deindenbsp;deftitutus eft omnium hominum folario. Non amicus, no cognatus,nbsp;non alienus confolatur cum. Ad hæc habet ob oculos deJicias diuicisnbsp;pofitas,quarum tarnen nemicas quidem,quæ alioqui canibus obrjePnbsp;untur,confequipotuit. Deinde,nonuidefalteru Lazarum. Solcmu»nbsp;enim modeftius ferre mala noftra,cum uidemus nos ea cum multis có''nbsp;muniahabere. At Lazarus tanto miferior uidebatur, quâto alij omnesnbsp;fœljciores erant. Poftremo acceditignominia. Nam quos homines uinbsp;dent infoclicesefte,de his etiam contumeliofeiudicarc folent. Senciuntnbsp;enim eos efle ncbulones,perfidos,amp; feeleratos,qui propter flagiaafuanbsp;iufteaffligancur. Siede affido lobe iudicabât amid fui. Sic de Paulo anbsp;uipera ido fendebantBarbari. Omnino ,inquiunt,homicida eftho/nbsp;mo hie,quern feruatum e mari,ultionon finit uiuere. Nondiflimiliternbsp;etiam de Lazaro iudieabatur,qui tanto habebatur fceleratior,quato in^nbsp;focliciorerat.Qjj/dautem poteft ad talem actantammiferiamaddi^Hanbsp;besigitur in his duobus, imaginemextremætumfœlidtatis tum infceHnbsp;citatis inhocfeculo.Quidergôdicemus'Tnumquæinhocfeculo fed*nbsp;ciaauc infocliciafuerint,fic perpetuofcclida autinfœlicia,etiaminaltcnbsp;’’ rofcculodurabuntrHicnûcaudimihihuiusrei cataftrophen. Acdnbsp;^9 die,Ut moreretur mcdicus,amp;deportaretur abangelis in finum Abrade.

Vidifti Lazariinfœlidtatem, nuilcuideeiusfoelicitatem. MorP turenim,non morte impiorum,fedea morte,dequa fcriptumeft:Ptcnbsp;ciofa in confpedu DOMINI mors fan dorum eius, Etdeportaturnonbsp;ab uno angelo, fed a pluribus. Ac deportaturnon in infulam quandamnbsp;' ad fupplicium,fedin finum Abrahæ ad perpetuum gaudium. En hicnbsp;eft exitus infcelicitatis h uius feculi. Quæ ergo furiæ mentemnoftraninbsp;exagitant, quod iudicemusinfcelicitatem huiusfeculi,cffeparafceuennbsp;adinfoelicitatêin futuro feculo perpetual quid impudenti oreaudemusnbsp;fa'onundare,eum, qui in hoc feculo mendicat, in alteropanemoftia/nbsp;fim poftulaturum Ç'annon uides mendicumLazarum tamfcelicem Sinbsp;diuite ^dum, utnon folurn angeli miniftrent ipfi, fed etiam purpura/nbsp;tusanteadiuespoftuletabipforccreationem in tormentisinlernicSednbsp;iidminißrito* hicobferuamihi.Primum,quodcum Chriftusdicac, Lazarumdepornbsp;rf/-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eitum ab angelis,perfpicucfignificet,angclos, quemadmodum ad He/

Hfi*» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bræo«

-ocr page 123-

tiOMttlÀB IO AN- brent».' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4,«

bræosCcribitür effe fpirittis adminiftvatorios, qui iri mini ft cri üm e/ mittuntur propter cos, qui hærcdes crunt falutis* Deinde non intcUi/nbsp;gasdeportationcrnangc’orum corporalimodofadlam efl’e. Reéte quinbsp;dem dicimr,Lazarumabangelis deportatum, fedabfitcarnalisimaginbsp;natio.Hæcenimdeportatiofitfuo,accœleftimodo. Tunccnimpor^ Angclomùnbsp;tantangeli pios in manibusfu{s,curn tuentur amp; conferuant eos nenbsp;tercanc, donee in nouiffimo dieuna cum corpore adregnumcceleflenbsp;refürgant. Poftremo, finum Âbraæ intclligas,non corporal em queiinbsp;damamp;externum huiusfeculilocum, feduelpromiffionemdeChri-'nbsp;ftoad Abraarnum didiamt Infemine tuo benedicentur omnes genres *nbsp;teiTæ,uelipfurnChriftum, deCinuautfemineAbrahaenatum. Namnbsp;in hune finum, hoceft, in ipfum Chriftum reponuntur omnes pij^nbsp;qui in Domino obdormifeunt, donee in nouiflimo dieuna curri cor/nbsp;poribusrefufcitentur. SiceniniSC Stephanus, cumlapidaretur,excla/nbsp;mauinDominc Iefu,fufcipe fpiritum meum. EtPaulus.‘cupio,inquit,nbsp;diflolui cflecum Chrifto. Quare cum Lazarus dicitur ab angelisnbsp;in finum Abraæ fubdudus efTe, intelligamus eum fummam iri Chri/nbsp;fto fœlicitatem conCecutum, quæ Si in nouiflSmo diereuelabitur. Sednbsp;quam ob caufTam, aut quo merito confecutus eft tantam fcèlicitatem7nbsp;Num propter paupertatem, mendicitatem,nbsp;nbsp;nbsp;aftlilt;ftio’^^^* Hæc qui?

demfueruntorgana,rion autem mérita fœlicitatis. Nam qui in pau/ PduperUfiht pertate impiam uitam ducunt, etiam ipfi ininfenium contjciuntur. piadamMiornbsp;Dtpauperc uulgo in Hierufalem ait leremias : Circuite nias Kierufa?

afpicite amp; confiderate Si qugrite in plateis eius,an intieniatis üi '¦nnifacientem indicium, 5lt;qucrentem fidem, amp;propicius ero eis*nbsp;Quod fi etiam uiuit Dominus dixerint, amp; hocfalfoiurabunt. Acnbsp;niox.Percuflifti eos SCnon doluerunt,attriuiftieos, renueruntaccînbsp;peredifeiplinam. Induraueruntfaciesfuasfupra petram, Sénolueruntnbsp;rcuerti. Audiuifti impietatem pauperum,audi etiam nunc fuppliciümnbsp;impietatis. Ecce ego douerba meainoretuoinignem, Sôpopulumnbsp;iftumin ligna,8i uorabiteos. Quarc cum paupertas impiafueric,norinbsp;confequetur,nifi refipifcat,foelicitatem.Et pcrfpicuum eft, Lazarum Ldzitrus connbsp;nonciTe confecutum fcelicitatem merito paupertatisfug, fed tantumnbsp;per mifericordiam propter fernen Âbraæ,hoc eft,Chriftum,quem amp;nbsp;fidcagnouit, amp;bonis fidei operibus confeftùs eft. Primum enim, crenbsp;didit in Chriftum Abraæ promiflum, quod feriptura lignificat, cumnbsp;affirmât eum in finum Abraæ deportatum. Deinde declarauit fidê frinbsp;am bonis operibus.Tametfi em no uidebatur hominibus multu utilitanbsp;tis externo fuo auxilio afferre,quippe qui alioRî potius auxilio indige/nbsp;bat,multa tamê bona opera egit uirtute patientig ac toleratitiæ.Cûemnbsp;tantis malis prcmeretur,non debacchatus eft uirulentis conuicqs in

k iiq

-ocr page 124-

IN CAPVT xrl. ErANG, LVCAB.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Non murmurabat intra fe, quod muki faca^efolent»

Quid tandem hoc rei eft'?’ Iftediues,quiimprobamcrudclemqucui tarn agjt,omnibusdeUcrjsfruitur,mihi ucro nctantum quidem alimonbsp;niæimpenditur,quantumpoftulatnecclTitas» Ifti,quicrapulaamp;'tc''nbsp;mulentia abfumit,quicquid habct,cun da non aliter qua c fonce atriu/,nbsp;tint, egoautem longe omnium miferrimus iaceo hie exemplum amp;nbsp;abominatio omnibus, qui me confpiciunu An ne hæc func prouknbsp;dentiæC’an ne eft Deus in ccelo,cui curæfuntmortaliaT’ Nihil horuinnbsp;Lazarus prgfrade dixit» Ac fieri qui dem potuit, ut nonn unquam innbsp;tanta calamitate affedus carnis in Lazaro caput fuum fuftulerit,moxnbsp;tarnen hæccarnisoperafpiritu mortificauit. Ata; ut non fuitblafphcnbsp;musin D E V M, itanecfuitcontumeliofusin diuicem» Non proie/nbsp;%nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cit in ipfum maledida, fed quantum ex infigni eius pietatecolligipO''

teft, excufauit ctiamfccum duridamSdcrudelitatemdiuitis. Fortaffis riefcic, quodferui eius non præbeantmihi micas. Fortaftis exiftimatnbsp;menon ita uehementeregere. Forcaftisiudicatmeflagicfisiuucntucisnbsp;hasaffiidiones meritum. Fortaftis confère in alios tanta beneficia,U5nbsp;honuacecmihi benefaccre. Hæc fuit pietas Lazari, qua propter Chrknbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftumconfecucuseftfœhcitatan» Audiamus igiturnunc etiamdedi

acuité» Mortuuseftautemamp;diues. Quid audios num is mortuus eft,quipollicebatur fibihuius feculifœlicitatcmperpetuamÇ'Seduknbsp;3’des mortem nulli, quantumuisdiuitiac potcntiparccrc» Acfepuknbsp;tuseft. Quidhoccommemoraturî’numinfolenseft,utmortuusftnbsp;peliacur;'Senciendumigitureft,diuitcm,utfplcndidiffimeuixifte,itanbsp;etiam honorificentiftime fepultum, utab omnibus iudicareturetiamnbsp;poft mortem fœlix ac beatus. Sed alia func iudiria hominum,alia Dd.nbsp;Audiuifti hadenusfcelicitatcm diuicis, audi nunceius infcclicitateni.nbsp;Vidifti eum inter deliciaspurpuratum, uide nunceumintartaro flamnbsp;’ » mis fuftbeatum. Sequitur enim. Atcç in tartaro fublatis oculis fmsnbsp;a» cumefletintormentiSjUidet Abrahamum eminus, St Lazarumin fknbsp;«nu eius, amp; ipfe damans dixit: Pater Abraam, miferere mei,amp; mitt^nbsp;»» Lazarum, ut intingat extremumdigit! fui in aquam,ac refrigcrct Imnbsp;4» guammeam,quiacruciorinflamma hac. Exph'cemusigiturinfi^^'nbsp;citatem diuit(s,ut perfpicucuideamus, quantum fupplicior urn mant^nbsp;Diitttit infee futurofeculoimpiamfœlidtatem, ÔCquanumfiteorum iuditiUinbsp;hcùM qui feriaunt,quod fcelicitasfuturi feculf contingat propter feeUcit^nbsp;tern huius feculi, PrimtJm cnim, diues conqcitur in tartarum,qui tnnbsp;domidlium perpetuo dämnatorum, amp; in quo nulla eft fpes liberal^''

amp; falutiSiDdnde in tartaro affligiturtormcritis amp;crudaturflam mis» Apud Eiaiam enim fcribitur ; Vermis eorum non morietur,

-ocr page 125-

H OM I LI AE IOAN. BR. EN TIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

igniscorurrtnon exti'nguetur. EtChriftiis : Mittent, i'nquit,ilf os in ig nemæternum,ubieritploraeus,amp;ftridordentium. Adhæc,uidetdînbsp;ucsob oculos pofitum Lazarum,quern ante contcmpferat, in magnanbsp;perpétua fœlidtate.Nam amp; hæc eftinfœlicitatisparsdamnatorum,nbsp;quod uideant eos,quos prç fe magnofaftidio in hoc feculo cotempfc/nbsp;funtjumma frui fcelicitate. Deinde eo neceflitati’s adigitur, ut ob imnbsp;meiifum dolorem fiat ei fupplex, cuiantea micas, quæ de menfa cadenbsp;bant,negauerat.Mitte,inquicns,Lazarum, ut intingat extremum di/nbsp;gitiCuiinaquam,amp;refrigcretIinguam mcam.Hocillud Dei indicium Atrcgintî^nbsp;^ft,ciuo fontumada SC arropancia ouniri folrt. Nam oui in fua fœlidz contuma»


^fflidos, ac iudicant eos prorfum inutiles, amp;non nifi terræpondera ni^diuinitustantafeucrifatepuniuntur,utnön folum maximis aduerfisnbsp;qcianmr, uerumetiam eoneccffitatisadigantur, utfummasagerentnbsp;?3Uas,fi ifti, quos ante uekitex alto faftidiebant, dignarent ipfosami/nbsp;otantumuerbo.Diuina cm ordinario eft, utquamenfura metiaris,eanbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habes huius diuini iudicfj exemplar sn fratribus Io

deprecationibus eius in tantum non funt ad clemendam flexf, tctiam riderent cum, ac alienis diuenderenc. Sed uide mihi, quam fe/nbsp;tontemprum fratris. Nam fratres lofepknbsp;Jntjspofteaanimi anguftqsinxgypto coralofeph percelluntur, uteinbsp;»quùTîantea fummofaftidiocontempferant, amicum duntaxatnu/


------------------------

dicam de ludæis, quibus coram gentibus nihil erat abominabilius» SedDOMINVS DEVS nofterin tantam gloriæ fublimicatem ex/nbsp;tulitcoSjUtquosgentesantea, uelutiportentain extrcmas terras depornbsp;tandaauerfatæ funt ,cosfupplicespoftea adorauerint, quemadmo/nbsp;dumfcriptumeft apud Efaiam, qui ait : Vultu in terra demiftb adora/nbsp;hunttc, amp;pulucrcm pedurn tuorum lingcnt.EtapudZachariami Innbsp;diebus illis, appréhendent decern homines ex omnibus Iinguis gcnti/nbsp;urn fimbriam uiri Iudei,amp;dicenU Ibimus uobifcum, audiuimus erh,nbsp;quoniamdeus uobifcum eft. Idem iudicium proponit etiam nobis hoc

-ocr page 126-

’ TN CAPVT XVI. EVANG. LVCAB

mum tuum mffcium amp;affli(fîum ita faftidias,ut fentias eumnecD^^’ nec hominibus ualem. Sic ein plericp de extreme pauperibus dicereflt;?nbsp;knt.Hicneq^ Deoneque mûdo udliseft.Sed heus tu, bone uic, eon^nbsp;template mih i hie ex una parte L-azarum mendicum ac ulcerofum,nbsp;ex altera parte,diuitem. Quis obfecro inter hos Deo ac hominibus utlnbsp;horfuit;’ Si externa refpicias, pofles fortaffis indicate Lazarum nuH*nbsp;PMperMH utilem, natûduntaxatâd confumendasfruges. Attamen,fircfleiudi^nbsp;caueris, intantum utilis fuit hominibus, utno tarn hiediues, quamaWnbsp;hominespotuiflentperipfum Deoferuire, amp;reaniicoelorum, utitanbsp;dicam,impetrare. Dicitem Chriftus, qd uni ex minimis mcisfeciftisnbsp;inihifeciftis.Etiter5t.Faciteuobisamicosdcmamonainiquo,utcu def*^nbsp;ceritis,recipiat uos in gterna tabcrnacula. Dno aute Deo noftro ita uti/nbsp;lis faâus eft, utreceperit eum in finum Abraæ .Ex altera autem partenbsp;diues, cum propter diuitias fuas uideretur non tamhominibus quamnbsp;Deo utilis,fa(ftus eft omnibus inutilis .Reliquitpoft fe impios fratres,nbsp;bonorum fuoru heredes,qui eo peiores effedti funt,quo maioresdiuinbsp;tias confecuti fuerunt,ad hæc faâus eftefca flammæinfernalis.Itacpfinbsp;quam attulit utilitatem, earn omnêcepitSatan. Hæcin noftridoârknbsp;nam commemorantur, utdifeamus modeftiâ,amp;quos homines huiusnbsp;feculiiudicantnuljiusplane ufus efte, eos fenciamus utiliflimosefte,nbsp;‘ ut bene facientes ipfis recipiamur uiciffim in æterna tabernacula. De^*nbsp;inde infoelicitasdiuitis tarn confirmataeft, utamp;fipetat tan turn guttu/nbsp;la aquæ in lingua reffigerari, tarnen nechocquidem confequatur. Aunbsp;»gt; dit enim ab Abraamo Fili,recordarequod receperisbonatuain aianbsp;9i tua,S^Lazarus fimilitermala.Nunc autem hiefolacio fruitur,tuuoronbsp;»» crucians. ‘Et fuper hæc omnia , inter nos amp; uos hiatus ingens firma/nbsp;9, tuseft,utqquiuolunthinctranfireaduos ,non poirint,nequeindenbsp;», huctranfeendere. Quæ hie recitan tur, ficdicuntur, perindcaefiinnbsp;altero ac fpirituali feculo homines colloquerêtur inter fecorporali monbsp;do,amp;loca diftingucrentur externis acterrenismontibus amp;hiatibus.nbsp;spMuum Sed hæc reâequidemrecitantur, non funt autem pro carnalirationsnbsp;coßöjaw. intelligenda. Nam quæ de altero feculo dicutur, ea corporali modonbsp;pronoftrohumano more explicantur, fed intelligenda funtiuxtaaltenbsp;rius feculi fpiritualcs, adeoc^ nobis in hacingenrj imbecillitatein/nbsp;incomprehenfibiles proprietates SCcoditiones. Vt enim alias de Deonbsp;ipfofcriptu eft, qpdefcendatdeccelis, amp;uideatnûturrisBabylonicanbsp;gdificct,niïlâma de Zodoma uera Gt, amp; trt hoc non pro ratione h uiusnbsp;feculijfedratioeDeo côueniêtifaâû-efièintelligitrita recifar,hominbsp;ties in altero feculo colloqui inter fe,(ed ad huncmodum,qui contieznbsp;niât fpiritibus,amp;:fpirituali mûdo. V/deamusigiturnunc,quid C hocnbsp;enimnobispotius perfcrutandum eft,q quo modo 3 re/pondcat Abranbsp;am diuid.

-ocr page 127-

HO MIL! AK lOkH. BREHTll.


îài\àvuitùR.ccordare,vnc[uvt, tcccpcvisbonatuain nitatna» Quid ipote(V de conditione (celicitatis Slt; infceVidtatis buius ÇecuVi n\agù pecnbsp;ipicuedtó Hominesputantcûin£utuco fecuVofeeVieem, quiinhocnbsp;kcuVo (eeVxeft,Si infoeUcem ,qui nûcinÇcdixcR.Scd AbcaamVongenbsp;diueeVuvn docet,uidóicetdta compacatum e£Ce, ut qui in boc£ccu\o (itnbsp;UbKdu(uturo(itintóvKMaXo,m^^^^nbsp;in uita tua, nucautaav ccuóavvs» Et qui in boe tecuVo inlccVixeft, m fu/nbsp;lavolt;«tóix.Ua:iatvis,mquit,vecepkmaVaSCnuï'tfe““} 'oiatio. At.nbsp;«iut hocquidêfoVennc SCg£n«a\ecft,utnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

«§numtœ\otüm,quattadmoàuroVan€tovumoæniOTP^»“ft^^^ tat pntevim tamêtei po^ft^

ata contingatuonnutta huiusfecuUfeyataa, tà^ue tlutatornïnffirae ueftttUViaagn, tta Wf^^tnutduma^rnam^nbsp;nat toótatctt, quoptvópiavttgufturatex £ccacci;nbsp;dtr£tdamfo\ttdiuinaC£UKttatc,utfœUt«asHuMs(e«\t, uta^no a

Ç , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;----

Mtot, Sc obediantDeo, ut eonfiematafide coniequantut in Cbrifto^ rM«S cXmM» Üiiocbcitatcm uevamSlt;perpeiuam (edidtatetn. Sed quod Abra/nbsp;magnum effeb.iatum inter ip(os Sc diuiiera, (ignificatin abevonbsp;iccuionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;return mutation em ,(ed omnia effe tixajitma SC perz

pttuadtaque^ut qui (emd ineo (ecuïo (oeVices (aétifunt, temper Sc per V^ttio manentfocbces, necunqua mutantur, itaqui(emeVinin(œ{iciznbsp;tatem eoniecti (unt, (emper Sc perpetuo infodiccs erunt^necuyiusunqnbsp;’^dinquitur (oeusre(ipi(eendiècVaVutê eonVequendi» Quid ergo obo/nbsp;’^o ais,dif£eramre(ipi(eentiam meam uiquead (uiuru(caAum, Sc tuenbsp;diandiquosinbociecuVoinuocaui, (eruabuntme,uelamidMiÏÏis



ïunKbidiuus Vetrus inCbrifto quietce«» j nœquot;nepoteft nadone eripete, amp; «ip£ta c^ue mpiam ïaadtcuVus cum tuo taoevnbsp;bdolt;;Ant5ds,auinau£ Çapienira wgln«noVuÆcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O'

\d b;u\ûs impartiti, (ed inttaiVe. eum (ponio ,tn.domum, oC uu ws

-ocr page 128-

IN CÄ^VT XVI. EVAKG. LVCÄE

^xcIufaseflèrPurgabor,mquiö,igni',8^ßcfaluusero.ScdüBfnonrc iinit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iinqui'tur locus rcfipifccntîæ,quomodo ibi reh'nqueretur* îocus purga

tionis Ætubi niilla eftrcrurti mutatio,quomodo ibi eflct euafio exiO'' fccîicïpœna, ad fceliccm üoluptatem Quarcutnihocfeculogf^nbsp;ftamus adhuccarneniSlt;'fartguinem,itainhoc€tiamféaiîo rdinqui^nbsp;nobis locus purgatioriisperuanaaduerfa,utmornficatts fpfn'tuopennbsp;bus earn is, cer tarnamp;firmam III altero fcculo fœlicitatem confcciua^nbsp;munPoftremOjCumdiucs non poflètfibi aliquid falutis impetrare/olnbsp;licitus eftprofratribus fuis,amp;cupicudfaltemhosabïnteritu feruare»nbsp;9gt; Ait emad Abraa.Rogoergotepater,utmittaseuin domüpatrisrnöïnbsp;»» Habeo enimquinquefratres, utteftificetur illis,neScipfiueniant innbsp;99 hunclocum cruciatus. Quid ad hæc dicemusC’ Ergo ne mortui intcrce/nbsp;Zt(cJj4rite ^nntprouiuis;’Certenegarinonpoteft,quin hi, qui uiuutcû Chri-'nbsp;fto benecupianteccleü'æac mêbris eius » Si cnim aiigdi orâtpro nonbsp;bis, quemadmodum Zacharias teftatür^nbsp;nbsp;fi Chriftusipfepronobis

apud patrem intercedit, quomodo non SC fanefii affïcerentur erga nos Sdn^orutn a in Chrifto èC per Chriftû charitate,ac optarêt nobis a deo fodicia fjnenbsp;puddeum oo quc^attamcn utneeex angdis, ita nece Tandis faciendi funt inuocado/nbsp;ncamp; adorationedrjauxiliares,amp;nort cftiri ipfos transfèrêdus honornbsp;mediäforis,qui foli Chrifto copetit* Sed fi petitionem diuitis probe exnbsp;cutias,irtuenies his uerbis exprimi magis carnalem in fratresquam ücnbsp;re fpiritualem affedum inproximum. Nam qui rede amâcproximibnbsp;hi ad exempiumpatrisfuicœkftis finunt folem benefîciorum fuoriinbsp;cMttiiiK oririfuper bonosamp;maIos,Non enimamicistatum, fed etiamininnnbsp;«weio. cis bene cupiunt. Et non benefâdoribus tm, fed amp; malefadoribusbnnbsp;fedunt.Carnales autem,fi cui bene aipiunt,amicis amp; bendàdoribi«nbsp;tantum bene cupiunt* Quare, qpdiues interceditapud Abraamum,nonbsp;pro inimicis,non pro uicinis fuis,fed tantum pro fratribus fuis,habenbsp;o,inquit, adhucquint^ fratres,utteftifi'ceturilhs,neamp;ipfi ueniantinnbsp;hunclocum cruciatus, hocipfumplaneadumbrat, quodhadenusinnbsp;folennibusmortuorum anniuerfarijs faditatum eftè uidimus* Publi^^nbsp;Atvttuerfinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tabdiis recitatû eftnomêeius, qui inftituit anniuerfarium,

ortmiifuf^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;additum,cjî inftituerit hoc anniuerfarium pro falute animæ fua;,p2

rcnt5^frafrurrt,fororû,benefadorum,amp; omnium eorum a quibus a^ liquid beneficiorumaeceperit*Interim deinimidsSc malefadoribusnbsp;ne gry quidem* Hicautem afiÈdus,quid obfecro aïiud eft^quamnbsp;duscarnalis,ut nihil interim dicam de impia meriti opinione,ex quinbsp;anniuerfaria inftitutafuntC’Quæcum ita fe habeant,perfpicueappareïnbsp;Chriftumhæc uerba diuitis in parabola redtaflè, nonutdoceretno5

, confiderc predbus mortuorum,fed récitât eaparabolæ tantum gratia»


fuifl


-ocr page 129-

BOamp;lItlAE IOAN. BRENTIt


magis per fpicue expl icetur, commemoraturdiuesrefiftere Abraæ,amp; kgationem Lazari urgere.Dicitcnim. Non pater Abraham,fed finbsp;quiscxmortuisicritadeos,rffipifcent» Hisuerbismanifeftccxpri/nbsp;mitur curiofitas humanæ carnis,quac non contenta facris litcris mag/nbsp;namaieftatcconfirmatis,affedtatmortuorum teftimonsa. Libenter,nbsp;», , -• /* * - - *

‘nquiun£,crcdercm ca, quæ de futura uita dicuntur,fi quis ex mortu/ ' ’sadiiosrediret,Ôlt;:commemorarctea, que ibi geruntur.Nuncautemnbsp;cum nemo reuiuifeat, SC ad nos illinc redeat,quid nobis,obfecro,cre/nbsp;dtndumaut agmdumeft-r Scdhoiccuriofitad, imo increduluati re/nbsp;‘PondetAbraam. Si Mofeninquit,amp;prophetasnon audiunt, ne «cnbsp;queftqutsexmortuisrefurrexcrit, credent. Obferuabilis locus, tenbsp;qaonobisreâîfiîmaad falutemuia dcmonftratur. Primum enim,nÔnbsp;^ftnobis ociofisacignauisfperandafalusamortuis. Noninueniatur,nbsp;’nquitlcx, quiqu^racucritatemamortuis. Sinon ucritatem, mukonbsp;«»MUS (alutem. Peccant igitur, qui refpnfis adiuratorumfpirituumnbsp;«deniadhibent. Acpoteftquidcmdiuinapcrmiflîoncfieriutfpiritus nlioHßs nSnbsp;^Ppareant, ad interrogationes refpondeant. Sed hæc funt mera Sa/ fuienduts.

eftnobisexpeétandareuelatio angelorura, quinoseuangeliondoce/ anc.Aatçnimanacli idem euangelion pi'ædicirent, quod prophetæ Angeloruntnbsp;amp; apofloli predicar ûc, quæ ergo effet neceffitas, ut in h oc feculo reue/ conaoncf,nbsp;brentur; autprædicarentdiucrfum, tuncaudiendumeft, quod Pau/nbsp;Insfmbit, Sinos, inquiens, autangclusccœlo prædicauerituobisnbsp;Euangelion prseter id, quod prcdicauimus uobis, anathema fit. Etnbsp;mox.Si quis uobis prgdicauerit Euangelion, pretend quodaccepi/ Ragt;io huntitenbsp;ft's,anathema fit. Adliæc,non itibemur uiam falutis petere ex huma/ n^uahabetnbsp;naratione. Abraamenim nodicit.Habnt rationêô^prudentiam, hasnbsp;audiant. Etfi enimhumana ratio h abet fuam quandamiufliciæcogni/nbsp;tiontni,quemadmodum Paulus ad Romanos docec, tarnen quia natunbsp;ra caret fpiritufanclo, nullam habet cognitioncmEuangelri,quod eftnbsp;potentia Dei ad ialutemomni credenti. Quid ergo faciendum,ut con/nbsp;fequamu“falutcm7Habent,inquit,Mofcnamp;prophetas,inos audiant.nbsp;Et, Si Mofen ac propheus non audiuntj neque fi quis exmortuis re**

-ocr page 130-

ÏU CÄPVT X7I. EV/NG. LVCAE. furrcxeritjcredait. Audiendi i'gitur funt,non mortui, non cxpecutknbsp;dl funt angeli, non audienda eft Humana prudencia, fed Mofe ptonbsp;phetæ.Nunquidnon, inquitEfaias, popuIusaDeofuorequirecui^nbsp;fioncmC' pro uiuis ad mortuosÇ’ Äd legem magis ad tellimoniuni»nbsp;Autoritas enim dodring Mofi amp; prophetarum confirma ta eft tamnbsp;uinisquâhumanisteftimonrjs, Namquibusmiraculis Deus apptolt;nbsp;viâeExodti bauerit, amp;confi'rmaucritdoc'trinâMofiamp;:prophetarum, notiuseft,nbsp;debeat,amp; alias copiofe dcmonftrauimus. Nunc iuenbsp;L pr^heu hoctantumadqdam,quod fi omnino mortuorum teftimonia deMofcnbsp;tru«utoritdte 8^prophetisqueras,ctiâ mortui, magno mirâculo ad uitâreuocatirnbsp;confirmaruntautoritatem eorum.Etfi ucro poftèmhic commemoratenbsp;eosmortuos,quirefufcitati funtab Eliaamp; Elizeo,quinon tamfuare^

' fufeitationeq confcftioneceftificatifuntdeautoricateMofiÔCpropbclt; tarum, tamêunusiefus ChriftusDominusnofterproomnibusfuffi^nbsp;Wortui^d cit. Hicenimrefufcitatusamortuis, apparuitdifcipulisfuis uinus» Ecnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidobfecro nouarurerucxaltero feculoattuHtîquidpoftrefurredi/

tiof redeZt^ tc^Mioniumnbsp;deutajduuitnbsp;sofirte.

phetarumdo firing.

onemdocuitÆxorius, inquitLucas, aMofeomnibuspropheti» interpretabacur illis in omnibus feripturis ,que deipfo erât.Etpofteaînbsp;Hæcfuntuerba, quælocutus fum aduos, cûadHuceftcmuobifcumgt;nbsp;qp necefle foret,implcri omnia quæ feriptafût in lege Mofi amp;prophenbsp;tis,2lt; pfaImisdeme'QuidampIiusquæris,autconquereris Visaudinbsp;re quêdam q ex mortuis refurrexitCaudi lefu Chriftû.Sed cum nehûcnbsp;quidê audias, uaniffimû eft, q? dïcis te crcditurum,amp;f pcenitêriam aâifnbsp;rum,ftquisex mortuis refurgat,amp;fadnûciet euangelion. Quid ergonbsp;CHriftus docuit,poftqu3 a mortuis refarrexir;' Interpretabatur, inquicnbsp;Lucas, Mofen Sèprophetas* Quareautoritas horumper Chriftutrt,nbsp;ita confîrmata eft, utnonalios falutis noftræ doiftores audire liceat».nbsp;Videndum igiturerit.quiddocuerint. Acdocueruntquidê nônulfenbsp;q ug peculiariter pertinêtadgentê Ifraeliticâ, et ad poîitian eot^. Nûcaûcnbsp;eanobis obferuâdafunt,qgeneraliter âdoim Hoim falutêpertincLfwnbsp;q? docuerûtprimû,Decalooum,hoc eft, expîicuerûtlegênaturæ, qua Inbsp;Hoies ducuntadagnitionêpeccatoBîfuoBî. Deindedocuerûteuange Inbsp;iiÔ,hoceft,,pmifttôcs deChrifto,qbus hoîfô cÔfequuntfidë,q?habc |nbsp;âtraniEïonêpéio.'^ et uit^æternÂ^pter Chriftû. Poftremoexegerût |nbsp;bonos frucftusfidei, ut obediamus diuing uocatiôt. Hgc fütfummaum |nbsp;q Mofe amp;^ppHetæ docuerût, q amp;poEcaq CbriRus rcucîatuscft,apo Inbsp;ftoli docuerût^Vera igit falutis ui3,quâ Mofe.^phetac amp; apoftoli do |nbsp;cuerût,amp;fpterquanôeftaîianecqraida,nccfi qratur, inueniêda,hæc Inbsp;cft,ut agnofcainuspâânoftra,amp;^ eredam us, çp propter ChriRum ba^ Inbsp;beamus rcmiftîonêpeccatoii?, at(^ ex bacfideambulemus in uocatiôc Inbsp;detHabesqug Abraâdiuicirerpôderït.C2.uid crgofaâû cflcDiUcsin Inbsp;oiuaibue |

-ocr page 131-

HOMILIÄE IOAN. BRENTII,

Pibiisrcpulfam pafluseft,acmanetppetuoin tormêcis.QuâdeSufa, obfecro;’ nu propter diuicias S^foclidtatc huius feculiç’at hæcpcr fe nonbsp;fuiKimpi'a. Diuesfuit Abraarn, di'ues fuit lob, amp; tamcii tionfuntinnbsp;tormaitis tartari. Nurn propter homicidiaamp;^ latrocim'aCHæcquidemnbsp;funtpeccatagrauiflima,Slt;perpetuistormentisdigna, fcriptm-ajamennbsp;non indicat hunc diuitem exercuifleexternahomicidia amp; latrocinianbsp;feduideturfuifleuir honeftiflimus. Manifeftum igitureft,, quodfit”**^**’nbsp;conieä:usin perpétuatartari tormentapropter impietatem fuam^Pn'/nbsp;niumenim nullam adhibuitfidemuerbo Dei, fedapparet exipfiusnbsp;nerbis,quodirriferit in cordefuo,quicquidipfidió:umfuit,de Deo^nbsp;de cœlo,5Cde inferno.Äit enim. Vt teftificetur illis, ne ipfi ueniantnbsp;inhunclocum cruciatus. An non bis uerbis prodit impietatem fuamç’nbsp;an non hæc eft uerborum eius fentencia :Ego, cum adhuc uiuebarri,nbsp;Judicaui uaniffima elïèmendacia, qugcunquedeinferni ignedicebaiinbsp;tur, exiftimguicanon cflenifi fomniafacrificulornm, adterrendurrinbsp;uulgumexcogitata. Proinderogo te, ut Lazarum mittas, qui certo franbsp;tribusmeis telffficecur,non folum ea ueraeiïe,quæfacrf liter^lt;deperznbsp;petuadamnationeloquûtur, fedetiamgrauioraelîè, quam qug uerbisnbsp;explicari queant Vides incredulitatem amp; impietatem diuitis in Deumnbsp;ac uerbumeius. Deinde fuitalienus a charitate proximi,id quodLazanbsp;rusindicat,cui nemicæquidem dabantur»Quare, amp;fi habitus fuit uirnbsp;honeftiflimus, acnechomicidiumdefignauit, neclatrocinium exer/nbsp;cuit,tarnen quia uiolauit impietate leges primæ tabulg decalogi,amp;crunbsp;delitate legesfecundætabulæ, hoceft, necDcum, nechominesdi/nbsp;‘^x'tjiure propter impietatemSd crudelitatem fuam, perpetuis tormennbsp;hsaddidfuseft, Fruamur igitur aliéna infania, amp; audiamus Mofennbsp;prophetas, ut in tempore refipifeamus, 8d ueram falutem confequaznbsp;murper DOMINVM noftrumIefumChriftum, quieftuaacumtnbsp;pâtre amp;:fpiritufando Deuslaudandusinfecula Amen

CAPVT XVIP

HOMILIA DBCIHASEXTA.

Vantum pcccatum fit,proxifflum egenuttï contemnere,amp; ope tua,cum poflîs,non adnbsp;iuuare, fupra in parabola de diuite Slt; La/nbsp;zaroexplicatumeft.Nuncautêdocet Ch rinbsp;ftus, quantum pcccatum fit, proximumnbsp;feandalo offenderc. Et quæ hoc loco do/nbsp;centur,pertinent ad explicationem prgeepnbsp;tijdediligendoproximo,amp;prgfcrtim âd

1 q

-ocr page 132-

IM CÂPYt xvn. eVANG. trCAE

hoc,qddicîtur:Nô occidas^Hypocriçcm fendebant,quod Sift öffo* derentproximum fcandalo, non tarnen dcGgrtarentcapitalehoniiddinbsp;um»Etexiftimabant,quodquanto quisabieÆorefletjtantomagisitnnbsp;puneb’ceretjipfum oHdidere. SedCbriftus logcabterexpljcatpeco^nbsp;turn fcandah'. Nam cum difcipuli eius apud Matthäum deprimatu wnbsp;regnocœlorum contendcrent, Chriftus accerfitum puerumftatuiti«nbsp;medium, amp;hortatureosutefficiantur{jcut pucrt QpaoccaGoric«''nbsp;pon it dignitatem non tarn puerorum,quam omnium abiedorumhonbsp;minum. Quireccperjt,inquiens, unupuellum talem in nomine meo,nbsp;»» merecipit. Deinde contionatur de fcandalo feu offendiculo : Et aitadnbsp;” difcipulos,Fieri non poteft,quin ueniant fcandala, Veautem illi,

1 ’» quern ueniunu Primum omnium obfcrtiandum erit, quid fit fcanda/


diculum acimpedimentum, quo quis ita retrahitur autcollabitur, ut non pergat ire in uerauiapietatisacfalutis* Nam quemadmodurn innbsp;publica uia nonnunquam eminctfaxum, ad quod quioffendit,corrunbsp;itjê*^ claudus efficitur,aut extenditur laqueus, quo fi quis pedibus comnbsp;prehendatur, fic detinetur,utnon poflitpergere, ita ambulantibus innbsp;uia iufticiæ obflant ihterdum uel dic'tauel fadta aliorum, quibus uclnbsp;impediuntur ne pergant, uel follicitatur retro aiufticia ccdere, aut alio


eiores efficiantun FiuntSifcandalafadis, uidelicet.

diuerterc. Porro fcandala fiuntaliquoties uerbisautdodrina, uiddF ƒ! qms jnipia docet,autimpia,inhonefta,turpia, fccda,lafciua,blanbsp;fphema, amp;idgenusalia corani uelætate uelintelledtu imbecillibusnbsp;loquitur, is dicitUr imbecilles fcandalo offendere,amp; ipfos peiores red/nbsp;dere.NamcumhiinceperintinuiaiuHiciæambulare,necfintadhuenbsp;eynerM^L animo fatis con firmato, Sd audian t ab alqs,quos fufpiciun t amp; admiran/nbsp;andernargcn tur,impiaaut inboiiefta, arripiunt ea pro pijs Sc honefi:isJtaqucft,utnbsp;pietatc Si honeftate diuertant ad impietatcm ôiinhonefta/nbsp;yuirt, cumquis impio Si fcelerato,aut etiam in rebus indifferentibus ac me/nbsp;dijSjintempeftiuo Sitemerario exempio follicitatalios adimpietate,nbsp;fcelcra Si temeritatem.SicIerobeam uitulis fuis aureis fcandalo Ru'trcgnbsp;nolfrael, utad impietatcm deficcrcnt.Sic Zambri fcortationefuajicnbsp;Dauidadulterio fuo,fcandalo fuerunt Ifraelitis, ut Si ipfi fimilitcr pecnbsp;carent, acexiftimarentfibi hoc impune licere, quia uidebant principesnbsp;fuos idem facere. Sic(candalo funt, qui indiffcrens perfefadtum invnbsp;Romd«.i4. portune,SiGneullalegitimacaufaffernereufurpant.Dehocfcandaltnbsp;genere Paulus aiu Bonum eft non edere earn es nequebibereuinum,nbsp;I Cor s *^^que quicquam aliud, per quod frater tuus impingit aut offenditm',

Cor* 3« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kJ VI MV*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*****^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

autinnrrnatur,Et iterum. Si efca fcandalizat fratremeum, nunquam uefcar

-ocr page 133-

HOKILIÄE IOAN. BRENTII.

I uefcarcarnibus inæternum.Sedfiquispiadocet,amp;qu^per fefuntbo tia,facit, autcriam quæfunt indiffercnda, legitime amp;iLifte agit,hicnbsp;nondicituroftèrrc fcandalum, fed fuum facere officium^ etiamfialqnbsp;fcandalizentur 8c offcndantunNam,quemadmodum,quinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôlt;:

æqualiuiaambulat amp; corruitnon on’cnfusfaxo, fedpr^pejufnimz bccillitate, huic non diciturpofitumfcandalum, fed ipfefibi fcandalonbsp;eftjitaquialteriuspiadcdrinaautrcdcfadisoffenditur, fua, nonaknbsp;tariusculpa offenditur, neccftomittendumofficiü, propterhypocriznbsp;tarum offen Gone, Sic offendebatur pharifæi, cum Chriftus doccbatnbsp;spudMatthseum dcciborum indiffcrendz., fedaddit* Omittiteillos,nbsp;qdfuntamp;ducescæcorum.SicmuItioffènduntur, cû Chriftusapudnbsp;loannemdocebatdcefu carnisamp;fanguinisfut Sed propter horurnnbsp;’^ßenfionesChriftus officium fuum nointermifit. Acdehocquidemnbsp;fcandali acnerc,quo hypocritæ aut impf), non altcrius, fed fua ipforünbsp;^Ipaoffenduntur, Chriftus nunc non loquitur, fed de eo, quoducinbsp;’’^pfa do(ffrina,uel fceleratis aut intcmpeftiuis fadis proximo exhibeznbsp;tür. Ficri,inquiens,non potcft,quin ueniant fcandala. Ergo impunenbsp;'^jquodeuitarinon poteftcMinimeomnium, Neque enim fcandalanbsp;P'''fefuntneceffaria,amp; uitaripoflent, fiuitareuellemuspeccata.Nä,'nbsp;^Wud fcandala ueniant, non eft culpa dei creatoris, fcdmaliciæ tam fagt;nbsp;^’’licaequam humang.Primuracnim, necefle eft ut fcandala ueniant,’nbsp;S^i'afatan eft princepshuius mundi, qui, cumbonum fernen iadumnbsp;in agrum huius fcculi, quicfcerenon poteft, quinfeminetzizaznbsp;^’a inter triticum, èC excitet uaria genera offendiculorum non folumnbsp;j^hdodrina,ucrumctiam pcflimisquibufqueexemplis. Circuit,aitnbsp;^USjtanquam leo rugiens,quærens quem deuoreu Deinde fcandazquot;nbsp;.^^eniunt, quia homo natura eft peccator» Vbiautemfuntpeccata,nbsp;’bifutitamp;fcandala.Sed quid eft, quod Dominus eapermittatçHicS^nbsp;'funi Paulo exdamandûeft, o profunditatem diuitiarum fapientiænbsp;^^ognitionisDei^quaminfcrutabilia funtiudida eins, hoc tarnennbsp;^'^datum nobis eft in feriptura, quod cum Deusnatura bonus fit,nönbsp;P^mittcret malum, nifi effet tarn ingeniofusamp; induftrius, utbonuranbsp;J^quod per malum cöficercuQuarccum permittit fcandala G'eri,ideo seSdaJa ^ult;tnbsp;^’fnittit, ut pij probentur. Vnde amp; Pa ulus ait. Oportet h grefes effe, « pemuttattnbsp;pfqüiprobati funt,manifefti fiant inter uos. Ergo, inquies, cum per lt;«rlt;(Dco.nbsp;I^^ndala bonü euaiiat,hi per quos fcandala ueniunt,excufationem hanbsp;Nihil minus Nält;^ bonualiqd per ipfa eueniac,induftriæ Deinbsp;tat ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poteft, q? autem fcandala ipfa Gant, impicz

AdcT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hominum eft, qui ne bonis quidem bene titi poffunt»

»Hi p ”’§®Chriftusgt; ’Ve autem homini per quem uenfunt. Expedit mola afinaria poiiatur circa collum eiusamp;proiectus fuerit in ma

1

-ocr page 134-

IR CAPVT xvn. BfANS. LyCA'E;

ré, pocius quam ut ofFendiculo fit uni de pufillis iftis .Quid hoc fup'' phcio horribiliusÇ’.Siccnim dcmergiin mare fuppliciumeit, non fininbsp;pliciter homicidarum fed parriddarum.Sed c grauirate fupplicrj coivnbsp;scdnâaîisranbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jj(.ç£ magnitudinem SC horrorem peccati quod fcandalo commet

titur.Nam fcandalo in proximum peccare fuperatparricidiû. Quiein iugulum parentis gladio petit, SiCintcrficitipfum, is corpus duntaxgt;tnbsp;parentis occidit, animam autem occidcrcnonpotcft. Qpi autem pcc**nbsp;cat in proximum fcandalo, ôi. abducit ipfum malo fuo exemple a pict»nbsp;te adimpietatcm,is occiditanimam eius, qua occifa corpus etiamita ocnbsp;ciditur,uc tam corpus quam anima in gehennam æterni ignis conijciannbsp;tur. Quare quanto prcciofior eft anima corpore, amp; quâto fuperat fter/nbsp;na focEcitas corporalem uitam, tanto grauius amp;horribiEus peccat, quinbsp;fcandalo in proximum peccat, quam qui parentem gladio occidit. Hicnbsp;uide mihi, quam horrendumfcelusdefignct,hi parentes Scfcniores,nbsp;qui audientibus tencris adhuc liberis fuis,ac adolcfccntioribus non ucnbsp;rentuel nominedei ad execrationcsamp; maledicSa abuti,ucl inhonefta,nbsp;turpia, fœda, ôd lafciua loqui. Nam cum h is peiîînais maiorum exem/nbsp;plis pueri amp; adolcfcentcs ad impietatem,ad cxecrationes, ad turpitudi/nbsp;nêitaa(ruefiant,utpofteanulladodrina,nullofupplicio corrigique/nbsp;ant, nonne Icuius pcccatum fuiiïct, iugulum ipforum in infantia cuPnbsp;tro abrupiirc,quam cos impio cxemplopcrpetuæintcrnitioni tradereC'nbsp;Cum autempcccatum fcandali grauiffîmum fit, habet ctiam fcucriflPnbsp;mum fupplicium. Ac de externo quidem fupplicio extant fup in politianbsp;tam Moft ,q aliorummagiftratuum leges.Deoffèndiculoimpif do/nbsp;plKia,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clrinæ, lex eft in Deuteronomio capite dccimotertio * Si furrexcritin

medio tui prophètes,^ dixerit tibi,eamus amp;fequamur deos alienos,in terficictur. Etmox: Si tibi uolueritperfuaderc frater tuus filius matrisnbsp;tuæ aut filius tuus,aut filia,aut uxor,qug eft infinu tuo,aut amicus quenbsp;diligisutanimam tuam,clam dicens, Eamus amp; feruiamus dqs alienis,nbsp;no acquiefeas ci necaudias,nec parcat ci oculus tuus,utmifcrcarisamp;ocnbsp;cultes eum,fed ftatim intcrficics.Extat non diftîmilis lex in politia Chrnbsp;ftianorum. Eum,C inquiût {mperatores^ quicunt^feruûuel ingenuunbsp;itf codice ti it^uitum feu fuafioncpleclenda c x cultu Chriftianæ rcligionis in nefannbsp;.. . . ,

J çi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lIJlLliULlI 1* ICUl JLUdilwIJ VMd v. a VUllu v-/lH H vilt;rilt;x^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jll

iuio^de Apo dam fectara , ritumue traduxtt cumdifpendiofortunarumcapKcpiF pAtiiX.'E.Znbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~

^ukunc^.


Ieremûei4»

niendum efte cenfemus. Acfingehæcoffèndiculamagiftratus fuppli/ tioimpunitamanerc,nontarnen relinquuntura Deo impunita.Inlercnbsp;miadicit Dominusde prophetis, qui prophetant in nomine ipfius,nbsp;quos tarnen ipfenon mifit,dicentes, gladiusamp;fames non crit in terranbsp;hac. In gladio amp; fame confummentur prophetæilli, amp;populiquibusnbsp;propheurunt,€rûtproie(fti inutjs lerufalc præ fame amp; gladio, nôcritnbsp;quifepeliateos.Et inMicha,Hgcdidt Dominus fuper prophetas, quinbsp;feducunt populummeum amp;prædicant pacem,noxuobis pro uifione

-ocr page 135-

HOMltlAB 10 AN. BRENT». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yo*

t » rnbsp;si“«.

^itgt;5^tcncbr3epro diuinatione* Ethæcfuntexternafupplicïaoffen/ ^iculi quod exhibetur impiadoótrina.De oßendjculis autem ,que ex/nbsp;yioentur fa dis,uaria Cunt fuppbciorû genera, tarti in lege Mofi,qLiaiTinbsp;'^noftrapolitia. Habent cnim amp; adulteri, amp;homicidæ, ô( fares,nbsp;id genus fcelerati fua Cupplicia.^t hæc omnia pertinencad externanbsp;‘^fffndiculoruin fupplicia in hoc prgfenti feculo. Chriftus autem præ/nbsp;^^nthoc loco externa fupplicia, contionatur uero de perpetuis fuppli/nbsp;‘^^quf Cddalizatoribus in Cuturo feculo contingent, Cauete,inquit,nbsp;^obis. Vf enim homini per quern offendiculum uenit. Expeditenimnbsp;^bütfufpcndaturmolaaCinariaincollûeiuSjSC demergatur inprofun/nbsp;^'^»1 maris» Hsecccrtefignificant feandalizatorêperpetuoperire.Nânbsp;^^idenaergirarin f«’ofundumaris,et(i nmittatcorporalem uitam,pronbsp;hac tarnen calamitatcmnonamittit ucram geternSuitam. Cumnbsp;®^§cgt;dicitfcandalizatori cxpcdirc, utinprofundumarisdemergatur,nbsp;P^ffpicucindicatipfumpeccato fcandali, non folum amittere corpo/nbsp;fedetiam fpiritualem aeperpetuam uitam.Quae cum ita feha/nbsp;^^nt,agnofccnda eftgrauitaspccati, quod dato fadalodeCignatur,'nbsp;^^finiearnus iudicium dci,amp; rcfipifcamus.Scdincidit, quodnon eftnbsp;^fcitanterpractcreundum.Si cnim is, qui alteri prscbetCcandalum,taninbsp;peccatumcommittit, utexpediretei Ci Cufpen'^aaCinariamolainnbsp;'^Hunijdemergcrctur in profundum marts, ergo nc licebit ci,qui fcanbsp;^umpaffuseft, (candal iza tori fupplicium inferre; molamaftnariamnbsp;Collum eiusinfjcere, amp;ad ulciCcendum Ccandalum in profundumnbsp;^^dsipfumdemergere':' Minime omnium. Vtenim Chriftus anteanbsp;'^cterruij fcandalizatorcm neoffendiculumpræbeat, itadeincepsdo/nbsp;Ccandalizatum neCeipCum ulciCcatur, fcdrcmittatfratrifuopecca/nbsp;aciniuriam. Si peccaucrit,inquit, in te (rater tuus, increpa ilium, lt; inbsp;^Cspçnituerit, rcmitçe illi.Etfifeptics in diepeccaucritin te, amp; feptiz e cnbsp;^indiccÔucrCusfueritadtc,dicês,pocnitetmc,remittesilli,Hfcapud änbsp;^atthfu paulo copiofius fcribunt,que totu locu recitabimus, quiaqnbsp;^ucas paucifftmis perftrinxit eain Matthaeo pluribus cxplicanc. Sinbsp;F’cccauerit,inquit, inte (rater tuus,uade Sc argue eu inter te Sc ipfum Conbsp;‘^^Citca^dierit,lucratus cslfarctuu.Si )^otenôaudierit,adhibetecunbsp;^dhue unû,aut duo8,ut in oreduoßi aut trivï teftiû côCiftat ome uerbu.

h nÔ audierit eos,dic ecclcCif. Qx ecclefiâ nô audierit ht tibi ue ‘'¦itcthhicus et publicanus. Amê dico uobis qcûlt;^ alligaucritis fup ternbsp;J^îttùt ligata in cœlo,amp; qcûcp folueritis Cup terrâcrût foluta in cœlo.nbsp;Et mox:Tûcaccedes Parus adeûdixit:dnc,qticspeccabitin me fraternbsp;^eus amp; remittâ eiî num ufc^ fepcicsC DidtilU leCus.Nô dico tibi uCqlt;nbsp;Itpties, fed uCqj Ceptuagies feptics. Sunt autem hæc tan to dtligentiusnbsp;obCeruanda,quâto licentius amp; prffraâius hac in parte pcccat. Nâ mo

I iiij

-ocr page 136-

!H cAprT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tVCM

?« huîus feculi I’ta fe habet, ut qui offcnfus,aut iniuria affccîus fucrit»iS iftimet fibi I'uftc Ikerc,fei'pfum priuatim u eifci, et mala queuis referte,nbsp;Hinccftillud eth 11 iciîNôoportet quidcm maledicerc fenatori, feâtenbsp;malcdiccrc ius cftgt; Ae tolcrabllc ah’quacx parte eßet, q? holesnbsp;mala mall's compenfarcnt,lcdhocintolerabileeft,q? fuum pcccatum alnbsp;terms peccatoexcufent, ^priuatam uindi«Samfentiant, propteralte^nbsp;rius ini'un'am,cfle iuftam 8C Icgitimarru CurCmquiunt^Iacefliuitmcprinbsp;orCcurmihipnormiuriamintuhtC’Acin iudicio quidem ciuilifuf funtnbsp;rftàaie pri» ordinationes,amp;i potius eft lUS laccfliti quam laceßentis« Sed fn iudicionbsp;altcriihfcrt, itapcccatctiamis,quiinatanbsp;iniuriammutua iniuria copenfau Illi cnim mandatueft^Ne inféraspronbsp;ximo iniuriam,'huic autem: nequæras ultioncm,nec memor ensiniii^nbsp;rise ciuium tuorû» Atcj adco utriqt præceptum eft ; Diliges proximonbsp;cuum,ficut teipfurrt Quod fi re(Sc iudicaueris,profclt;So cenfebis eum,’nbsp;qui iniuriam fibi illatam priuatim uindicat, pcccatum fuum altcriusnbsp;pcccatodcfendit,multograuius Si^horribiliuspeccare,quam cum,quinbsp;iniuria intuIit.Peccatenim femcLqui uiolat legem,qug eft de non uldfnbsp;cenda iniuria *Etiterum,qj fàifo accufatproximu,perindcacfinoipfcnbsp;fed proximus autor eftctpcccati dus. Nam quod ais proximum cfîècaiinbsp;fam Scautorcm peccati tui,quale fit tuipfe uiderc potes. An non Chri/nbsp;ftus ait:Ex corde exeunt cogitanoncs malse,cf des, SC id genus alia fcelcnbsp;raC’Itaq^finon lateren tpeccata in corde tuo, nunquamruiftentaproxinbsp;mo excitata.In lapidcm,aut in lignummalediiftaconicras, uide num manbsp;Icdicîîa referai!tTminime omnium,quia non geftant intra fc peecatum»nbsp;Sed quid de rebus inanimis loquorfprofcram excmpla piorum homfnbsp;num quibus perfpicue uidcri licet, cum,qui offendif nos aut iniurianf inbsp;nobis in fert, no efle autorem peccati nofiri. Mofc audiuit a fuis, impo/nbsp;ftor Sc homidda,nunquidreraalcdixitÇ’aut côtumeliam fibi illatam ulnbsp;tus eftc'nequaquam,quia cum conferuaretpictatem, non potuitalienonbsp;nbsp;nbsp;|

pcccato ad pcccandum prouocari. Dauid audiuit a Simei, uir fangui/ nbsp;I

num, nunquid Simei autor fuit Oauidi, utcontumeliam uindicaret^ I minime omnium, quiaanimus Dauidis a cupiditate uindicîtscper fide Inbsp;purgatus erat. Quare, qui ultionem fuam alien o pcccato défendit, nonnbsp;nbsp;nbsp;I

hoc tantum pcccat, qgt; excrccat uindidam contra legem dei, fed cu'/’ I am quodproximum falfoaccufet,aciniquum teftimonium ferat.Quid Inbsp;ergo, inquics, in acceptaoffenfionc, iniuria, aut*contumclia facien/nbsp;dumC Primum, cum ex iniuria a proximo illata animus ad iram, ad Inbsp;odium, ad cupiditatem uindidae commouctur, ibi turn teipfuma/nbsp;gnofecre difeas. Cogita,quanta peccatorum lerna intra te lateat, quodnbsp;nec leuem iniuriolam aut conuiciolum atquo animo ferre quîC''nbsp;as* Ante quidem uidebaris tibiipfi honeftus, mitis. benign us,

ma«

-ocr page 137-

BOMIIIäE IOAN. BRENTK.'

7'^y'

manfurtus. Nuncautcm qualis fis, manifefte ex accepta ùii’uv la ap/ para» Atque haccnon cft minima caufla, propter quam Deus ad infeznbsp;rendamtibiiniuriam conniueat, uidelicet, uthoc modo in tui ipfiusnbsp;«gnidonem ducaris. Deinde remittendacft iniuria,non uldfccnda,Äcnbsp;iquod ad animum attinet, remittenda cft ex animo, 3^ con don an da exnbsp;corde. Quod autem ad fadta attinet,bcnefaciêdum cft edam inimico»nbsp;Bcnefadte,in quitjijs qui uos odio profequutur.Et, Si cfurit inimicusnbsp;tuus,pafceillQm.Sifitit,dailIipotum.QLiotiesaUternhfcfacienda‘rnû miuriaquotinbsp;fcpcicstantumC'Non dico tibi, inquit Chriftus, fepcies, fed inuno euödortÄtiunbsp;’iiefeptuagies fepcies, hoc eft,quater ccncics, dC nonagies, quo figniznbsp;ficatur toties condonandam effeiniuriam ,quoties in nos peccatur. Er/nbsp;gOjinquies, ne exprobrare quidemlicet proximo fuam iniuriam,necnbsp;argucreeum;’ Hicobferuandaeritregula, quäprefcr^bit Chriftus.Sjnbsp;pcccauerit,inquiens,fratertuusin te, uadc largue eü,interteSlt;ipfünbsp;NolicontumelioCauerbaregercre, noli iniuriamaledidisexznbsp;probrare,fcd monc cu amSter, corripe eü beneuokntcr roga,ut denbsp;»nceps nS peccet. Ec ft pcenicUeric,remitte illi. Ergo,ft no poenituerit,nbsp;•^on remittamv Abfit.Sernper remittendum eft, (emper benefaciendünbsp;«ft,{ed quodaic,fi pœnituerit,remitte illi,idem lignificac,quod apudnbsp;Matthæu dicitur: Ducratus es fratrem tuu.Nam fi nö pocnituerit,amp; re

lucraris amp;tuam anima feruas. Quodfi uero nonfolum non poenitu/ ^dt,uerum etiampluraamp;maiora damna, atqueiniurias inferre pergat,nbsp;faciendum putaslt;r Nüftclicebit iplum publice traducere, autnbsp;de ‘pfo ultione fumere':’nihil minus,(ed utChriftus ait,adhibe tecumnbsp;^tium aut duos amicos,qui una tecum admoneant ipfum de peccato amp;nbsp;iniuria eius.Si autem ne fi c quidem refipifcat, num licebit tune uindi/nbsp;carc':Äbfit.Dic,inquit Chriftus.ecclefiæ.Sed quæ eritifta, inquies^nbsp;verum confufio ,fi unusquisque in ecclefia, ubi fxpenumero duo rn ilnbsp;liahominum autamplius,pro uniuscuiusc^ ecclefiæ multitudine conznbsp;Ueniunt,publiccdealteriusiniuria conqueraturC Et cuhominesnunz Cor. 14.nbsp;quamnoninfe inuicem peccent, fequitur ecclefiam Temper plena forenbsp;accufadonum. Quandoigitur erit aut tempus aut locus concionandtnbsp;uerbiDei, 8lt;diftvibUendorum facramentorum C SedutnecDcus itanbsp;necChriftusfiliusDeiautor eft confufionis. Aeftquidem Chriftusnbsp;côftituiffetformamadminiftrandæexternæ politise, exiftimarepotîetnbsp;quifpiam, Chriftum häc fua régula ovdinafle, üt cÔtrouerfiæ ciuilcs,nbsp;quashabent inter fc priuati homines, primurnomnium componannbsp;tur inter fc abfque arbitris, deinde (ihoc fieri non potçft^ elioantnbsp;unumautakerumarbitrum, qui componant controuerfiam. Poftrenbsp;mo ft neftc qui^m compoftta fueritcontentiö 4 référant caufam ad

-ocr page 138-

IN cApvr xvn; ivang. lvcae;


leÿbut, nbsp;nbsp;Sed Chrifttisapprobauit quidem légitimas rcrumpubh'carum ordi/

nationcs,nonautcmi'nftituitnouam aliquamin populo fuo politic' an, acut non uideretur regnum fuum cfle de hoc mundo, dihgentiflinbsp;me cauitjUc prcfcriberet politicas,forenfes,autiudicialesIcgcs.Quarcnbsp;noneftfentiendum, quod Chriftus hoc loco politica magiftratun iivnbsp;dici’ainformetjfcdprimu corrigit uanâpopulifui opjnionem,quamnbsp;cxlcgeMofi coceperant»In Mofeem fcriptûeft:Oe omni rciniqua,nbsp;axo^.tu fiue de boue, fine deafino, fiuedeoue, fiuedeuefte,fiuedequacûquenbsp;re,quæperdita eft,amp; de qua aker alterum accufat,ucriuft^ caufa peruenbsp;Df«/.»?;’ *^*^3d deosjhoc eft,iudices »Et iterum;Si fueric caufainter ahquos, amp;nbsp;/nterpellauerint iudices,quem iuftum cfleprofpexerint,ini iufticiæpalnbsp;mam dabunt, quern impium,condemnabuntimpietans,Exhis amp; aîrjsnbsp;legibus cxiftimabant ludæi diuinitus fibi præccptumeftè,ut nnllaconnbsp;trouerfiam interfepriuatimconponerent,nec illacas iniiirias remitce/nbsp;rent, fed necefle haberent publice inforenfi iudicio contendere. ChrP

ftusaûtdocethoclocoq?chantascxigat,utquoq modopoftis,cupro ximo recon cilieris,priufquam cum ipfo publice cotendas.Detnde cornbsp;rigitetiam falfam difapulorum fuorum cpinionem,quam exprophenbsp;tarum oraculis de regno Chrifti concepcrant, Nam cum in prophetisnbsp;fcriptum eftet, qj in aduentu Meflîæ tâta futura fit fcclicitas eor urn, qui


Mefftam agnofcunt,ut quæcunqj gens aut regnum non feruicritipfis» pereat,Sifolitudine uaftetur,0^q? fili) eoru,qui antea afflixerunt ipfos,nbsp;uenturi Gnt curui amp; adoraturi ueftigia pedum ipforum,acdifcipuli le-'nbsp;NMww.iff. fu agnofeerent iam preceptorem fuum pro ucro Meflia feu Chrifto,cxnbsp;iftimabant maieftatem Chrifti ita externereuelanda ,ut quiiplbsiniu-*nbsp;ria afficereht, cotin uo fulmine confumercntur,aut hiatu terre abforbe-'nbsp;?Regttm.i,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quale quid Dathâ Sd Abiran contigit, ôiquinquagenarrjs, qui

Eliamirridebant,qualeetiamficripoftulabantdifcipuli,cumChriftus ' nonreciperetur in uicû Samaritanorum, Chriftus aût ftgnificathoc lonbsp;co,regnûfuum non efle de hoc mûdo, nccfulmina aut ignés, authia^nbsp;tusterræcôpofituroscontrouerfîasipforû, necmiffurû fe angelos denbsp;cœlo, qui iudicêt in cauniseoru,fed monet eos, ut alter alterius oneranbsp;ferat,ac inter feipfos coueniâtamp;pacificêtur^idc^ eo modo amp; ordine,qnbsp;maxime côcordia coalcfcere queat.Poftremo Ch riftus nô abrogat hacnbsp;fua régula publicas politiai^ ordinationes,quibus unicuic^ licet iniurinbsp;am Gbi illatâ coram magiftratu legitime exponere, petere, ut magynbsp;ftratus tueat ipGim* L)ei ein, inquit Paulus^minifter eft,tibi in bonu»nbsp;Et dei minifter eft ulcor ad ira ei qui qd malu eft,fecerit.Nec abrogat pnbsp;tonales uniufcuiuflt;$ uocationes,uidelicetmagiftratus erga fceleratos.

auf

-ocr page 139-

KOMILIAE IOAN. BRENTIL

aut patrîsfamilias ergafamiliam.Cum enim quifpfam fubdi'toru com mifit Iatrociniû,non hoc unit Chriftus,uc magiftratus primum omni/nbsp;urn acknoneatlatronê inter fc Siipfumfolu» Deinde ficommifevitako'nbsp;tumlatrodniû, ut magiftratus adhibeatunum aut akerum amicü,quinbsp;heronemadmonitione fuaaÏatrodnando deterreat. Qnid enim hoca^*nbsp;liudenet,quamlacronigladiumporrigere, ut petgat in quofuis graPnbsp;bvi^AutÜpaterfamiliasquifpiahabcatlibcros inobedientes, non hoenbsp;uultChriftus, utpatcr poft akcru libcrorum peccatu adhibtat amicosnbsp;ftuicinos inteftes,acncficquidem eosuirgacaftiget. Quid em hoenbsp;’W effet, q patrê offido fuo prohibere C’ Et tamê, quantu quidè ad tenbsp;l^gioncm attinct, fubditus frater eft magiftratus, Si fÜitis frater eft paznbsp;tcntis.Sed loquitur Chriftus ad difcipulos fuos,inter quos nullus eratnbsp;duilismagiftratus,fed omnes priuatihomines,nec in hoe congreoati, ,nbsp;*^Un aliéna regionc propria inter fe conftituerent politian, led ut Ie in/nbsp;^icem diligerent, quêadmodü Chriftus diligebat cos, Hos igkur donbsp;eetChriftus.quæ fstuera mutuae charitatis ratio,Si quiduera charitasnbsp;^igat.Charitatts enim cft,non folü proximo errata fuaexanimo con/nbsp;’lunar c, uerumetiâbencfacereipfi, lamhoc no tantum eft benelacere,nbsp;’^urienti,uidelicct,panem dare,(cd etiam peccante in uiam iuftitiæ re?nbsp;duccrc, Peccansautem non redit ad iuftitiam, nifi peccatum Si erratumnbsp;luum agnofcat.Peccatn ucro agnofcicur,increpatione Si reprehefione.nbsp;Qyare charitas exioit, utfratrem inte peccantem. Drimuomnium,aminbsp;exiftimaueritte tua increpationc no fuamfalutequærere,fednbsp;tuo affedui oblequi,8i peccatum ipfius plulq par fit exaggcranbsp;‘‘^ladhibe tecum unuraautakerum amicum,utuel hoiumteftimonionbsp;lt;^onuincatur peccati, Si agnofcat pecegtum, ac refipiftat. Quod fi uenbsp;«•0nc fic quidem refipifeat, fed pergat in te peccare, quid faciendumf^nbsp;^ümftatim deuitandus cft^T Minime, fed dicito,inquit, Ecclefiae^nbsp;Euiccdefiæ^Etciuid eftEcclefiaC Non eft hie locus oluribus de Ec

*dpropofitum fatis eft, Ecclefia uocatur hominum congregatio, fiuc paruafiuemagna, ab alrjs hominibusaut gentibus, feleda amp; feuocar

VndeEcclefia C HRISTI, uocantur homines,qui^xomni/ huspopulis Si nationibus adfidem in Chriftum, Sihaereditatemregnbsp;nicccleftis,perEuangelion leledi Sifeuoeatifunt, quam uocantu/nbsp;iducrfalem ecclefiam Chriftt. Et inter hos,unaquaeuis hominum coftnbsp;gvegatio,quæ conuenit ad audiendum uerbum dei,Siadpercipiendanbsp;iacramentaeius. ecclefia diritnr-fiuam oarticularem uncan»-

-ocr page 140-

IN CAP7T XVII. SVAXG. LVCAB

tcchß4,eyn Quatuorautquinq^,auc decê,autctiauiginri uin' feliganttn\qu:busa4 twffchuß^ miniftrau'opublid cuiufdam negotfj demandatur,hi di\untur ecdc/nbsp;fia,quos nos,deledos uocarc foIejrus.Cui ergo ecclefiæ,fi frater per/nbsp;gatin nospeccarc,dicendun3 eftç'num toticceîcfiæ Chrifli, quæexo/nbsp;mnibuspopulis amp; nationibusfegregataeft2' Suntquidem nonnullanbsp;ciusgencris,quæpubHdsfcriptis toti ectlelkr (ignißcäda funt,fcd pri''nbsp;uata priuatorum hominumintcr fe errata huie uniueriali eccîcûæ figninbsp;ficarc,utineptum,iractiamabfurdumcflct. Num aurem pcecatumfranbsp;trisdicendum eft priuatæ aut,ut uocant,partieulari ecdefiae, in qua fr»nbsp;teradaudiendu uerbum del conuenire foIctC hoc quidêcommode fie-'nbsp;ri potuiCjCum adhucpauci difcipuli CHRIST VM hinc inde obam/nbsp;bula0temfe«ftarentur,8CquiautnoIuerunt,autnon potueruntpubli/nbsp;d magiftratus auxilium petere» Sedeum poft diuulgationcm euangclijnbsp;in totum orbcmterrarum,Cinguli non tarn pagi quam fi-equenaftimsenbsp;urbcs,fuas habeantcccleGas,ad quas fæpcnumero multa milia homi/nbsp;num, non uirorumtantum,fcdèc mulicrumnbsp;nbsp;pucroriim coueniunr,

quidconfufius, quid turbulentius er it, quam Ci etiam in hic hominum ccclefia, unufquifq? priuatimaduerfus fe erramm de proximo fuo pu/nbsp;bliceconqueraturÇ’Relinquitur ergo,ut didtum Chrifti de eeclefia, innbsp;telligas hoc tempore,de feledlis quibufdam arbitris öé padficatoribus,nbsp;de quibus inter te amp; fratrem conuenit, uidclicet, ut c5 nee tu folus, neenbsp;units aut alter amicus,poftîtcôtrouerfiam interte amp;^fraU'em coponere,nbsp;feligatisambo honeftos quofdam in ccdcfia ueftra uiros, quitanquanbsp;arbitri Sd padficatores de caufa ueftra difpidant,amp;de ea pronun cient.nbsp;Nam fi hi aduerfus fratrem pron un tiauerint ,fortafijs uel hocmodo franbsp;terpeccatumfuumagnofcetamp;refipifceu Sedfi fententiampacifieato/nbsp;rum aduerfus ipfum pronunciatam contemnat, SCirrideat, quid tumnbsp;faciendum Cnum uel tâdcm licebit de fratre in nos peccante uindidtamnbsp;jnao-idrHm fumcreCNihil minus.Sempcrenimobferuandum eft,q) quicquidac/nbsp;iândieUfem ciderit,nulliliccatpriuatim Scillegitime iniurias hbiillatasuindicare.nbsp;fgt;erprohibit Mcaenim,inquitdominus,eft ultio,ego repcndam.Sed fiquidem in/nbsp;***• tolcrabilis eft fniuria, poflïs ac uclis uti magiftratus auxilso,per Chrinbsp;ftumfanelicebit.Chriftusaiim uc no abrogauitduilem magiftratun»nbsp;fedapprobauiteum,itanô condemnauitcos, qui legitime ututurauxi/nbsp;Iioamp;^defenGoncmagiftratus.Simale,inquitlocutusfum,tcftificaredcnbsp;AÄ.if malo.Sin bene,cur me cedisÆt Paulus petqt defen Gon em magiftia/nbsp;tus,aduerfus ludæos, cum mitteret nepotem fuum ex fororead U'lbu/nbsp;num,ut Ggnificaret ei infidias ludæorum.Scd fi quisautno poflit,autnbsp;non uelit magiftratus defenfioneuti,ibi turn, in quit Chriftus, frater nonbsp;obediensfententipcccleficfeu pacificatorum,fit tibi uclutethnicusSi-publicanus, hoc eft, non uolo quidem,ut iplum inuidia profcquans.

-ocr page 141-

HOMILIÄE IOAN. BRENtlft

Sc rnatiseum affîciasC Nam bencfacicndum etiam eft ut inimicis,ita SC Bthnicis ac publicanis)fednon agnofcas eum fratrem, Sdcohsere/nbsp;demcce’eftium bonorum quae per euangelionpromiffa funt, fi fortenbsp;uelficin fcdefcendat,amp; refipifcat. Quidautem ad hæcdicemus*;’ numnbsp;fentenciapâucorumpacificatorumtantt coram Deo momend eft, utnbsp;qui non obfequatur ei,exhæredecur coram deo, 5lt; iurehabeatur Éthnbsp;nicusacpublicanus, hocéft, cceleftium bonorum exh gres c Audia/quot;nbsp;niiisde hacrc Chriftum apud Match gum itadicentem. Si ecclefiam ,nbsp;*^on audierit, fittibi uelutcthnicus Si publicanus. Amen dico uobis,nbsp;quæcunque alligauerids fuperterram, erunt ligataincœlo, Siquænbsp;^^inquefoluericisfupcrterram, erunt foluta in coelo. Obferuandumnbsp;diftum, quo Chriftusalias confirmât miniftcriumapoftolorum,8i ^poßoH^cSnbsp;P’^’cdicationem Euangelfj de remiftione pcccatorum, Tibi, inquics, menda.'drenbsp;^^boclauesrcgni coclorum,quicquid alligauerisin terra,cr{talliga/

in ccelis. Si quicquid folucris in terra eric folutum in ccclis. Et ite nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Accipite fpirstum fandum, quorum remiferitis pcccata ,remit/ tUnturcis,quoF;2rctinucritis, retenta crût, hoceft,prædicatioucftranbsp;^ercmiifiQQe pcccatorum propter Chriftum, ita firma Si rata habebinbsp;^'irinccelOjUtquicunC^ credideritéi,confcquatur incoclouereaccernbsp;^QtcmifTionem pcccatorum Siuitam acternam, quiautemnoncredi/nbsp;'^®ht,is ctiam alligatus er it in coclo, Si peribit in peccatis fuis.Sed hoc 'nbsp;apud Matthæum ufurpat Chriftus hoc didum ,ut con firmet fenznbsp;^'’^tiam,quamfeleéti arbitri 8i pacificatores in priuatorum hominumnbsp;^^ntrouerlqs, cxæquoSibonopronüntiant. Quæcunquc, itiquit,nbsp;f^^'§aueritis fuper terram, crStligata in ccelo,hoc cft,fententia, quanbsp;Wefti arbitri inter fratrem Si fratrem, ex æquo Si bono ,pronuncigt;nbsp;neceftcontcmnendanecridaida. Et(i enim non fit magtftratusnbsp;^üftamtucatur, eft tarnen Deus in coclo quihancita firmam raumc^ SÎXruXnbsp;^ïibec, utquicquid hi arbitri iuxta reeftam rationcm Si æquitatem innbsp;’^uilibus controuó'ftjs pronuciauerint,hoc pro diuina fcntentia iudi/nbsp;lt;:andutn{it,Si quern iniquitatiamp;condcmnauerint, isaDcocondem/nbsp;(it,quern autcmabioluerint,is SiaDeo abfolutus fit.Et ut Chri

^usautoritatemîentcntiæhorumarbitrorum amplius confirmet, ad/ ’iit. Vbi funt duo uel tres congregatiin nomine meo, ibi fum in me/nbsp;dio eorum.Cumigiturhorum autoritas diuinitus itaconfirmata fit,utnbsp;ftntendaeorum diviinafitfcntencia, manifeftum eft eum,qui horum

I f^tterveiam non audiat, non tantum ab hominibus, pro ethnico Si Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^blicano iurebabcri, fed etiam ucre coram Deo abieeftum ,Si omni

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Una cccleftiumbonorum exbæredem eflc.Quæ cum ita fefe babeant,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^ite, amidffimi, condonemus nobisinuicem peccataSi iniurias,ac

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ubtequamur iuditio bonefforumbominum, qui nos ad pace Si con/

-ocr page 142-

W I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TN CÀPVT XVff. er/NG. trCXB,

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;OrJiahortantur,utfnterrafoluri, in ccclo quocp foliianwrperItfi*”*

Chriftum DOMLM VM noftrum, qui cftunacumpatre amp;fpii^'^^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fainflo Deus lauJandus in fecula. Amen»

HOMILIA DICIMASEPtTMA.

Oft contionem,quam habuicCHRlSTVSaddifdpi^^ de vaucndoonendiculo, amp;decondonand!s proxin’“’nbsp;erratisjrogantapoftoli Chriftum, utfidem fpforum ai^''nbsp;•»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gear. DOMINE, inquiunt, adatigc nobis fide,

bitabit crgoquifpiam,quaoccafioneapoftolihoepetiennt, Acd'f* quidem poteft, qgt;poftquarnChriftus contionatus eft, defuffcrendi«

fint,ft nonperTetfte, at fakem pro uirifi, dodrinam cius felt;ftari,amp;P*'®, xiraisdclicta exanimo remittere, apudMatthseum tarnen capitedec*nbsp;mofcpn'mo perfpicuc oftenditur, q? apoftoli peticrint fidem fuain aU''nbsp;gcri, propterea q?non potuerintdæmoniuma puerocqcQ'c, amp;:Chn/nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftusdixerat, ipfos non potuiftèdæmonium efi'ccrepropterincredulija^

temipforum» Sed quacunc^ occaftoneapoftoli hoc precatifueririt/^ fW« tièiftlunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft precat!o,qug amp; a nobis Temper neceftario ufurpari debet. H

tineceffaria, deseift neceffaria nobis eft ad falutê.Sine fide, inquitapoftolüsj'n'ipof flbile eft dco placerc.Fides aut no nafcitiu* in carne noftra, quia nattiranbsp;caremus fpiritufando,fed utiniti ufidei,itaamp; incremêtum eius in no^nbsp;biSydoaum dci eft.Neceft’ario igitur Temper pctcdumeft,ut fides in nonbsp;bis dementia dei confirmetur amp; augeatur, AdhæcjCtfi concepim us figt;'nbsp;dem, autore TpirituTanlt;rto,e.x auditu euangelij, caro tarnen noftranbsp;perconcupiTcitaduerTusfidem,amp;pugnaccumea» Necefteigitui'eftutnbsp;fides confirmetur amp;^augeatur, quo poffitcarni reftftere amp; pei*durare»nbsp;Præterca, tantum obTequimuruocationidiüinæ quantum credimus*.nbsp;In uocationeautemdeifubindcmagisacmagispergendumeft. SdTigt;'nbsp;per igitur petendum eft in cremen turn fidci, utin uocationedei Tempernbsp;pergamus.Vndcamp;ChriftusapprobathancapoftoIorumpctitionc.Etnbsp;'9, dixit. Sihaberetisfidem, ficutgranum Tinapis, dixiftetishuicarberinbsp;9, Sycamino, eradicare SctranTplantarein mare amp;obcdiftet uobis. identnbsp;propemodum in Matthæo dicitur. Si habcatis fidem ficut gran 5 fma'*nbsp;piSjdicctis moti huic,dcmigrahinc inuc,amp; dem igrab it, neep quicquanbsp;Mlt;tt, It, impoffibileerit uobis. Et iteru. Amen dico uobis. Si habueritis fide Sónbsp;non hæfitaueritis,nonfolutn hoc quod acciditfictii Tacietis, uerûetiamnbsp;ft monti htric dixeritis,tollcrc,amp; prorjeete in mare amp; fiet.Quiddeuirgt;*nbsp;tideieffica^ tutcSc ed'icaciafideimagis admirandûamp;ftupcndum die» poflêtCfides,nbsp;inftargranifinapis,hoceftparuaTaltêfidcifcint^a,cHîatea,quæTunc

A

-ocr page 143-

HOMILIAE lOAN.' BR-ENTII;

ilioqui impoflibilia 8lt; contra naturalem rerum curfum. Quid ergo ad hæcdiccmusC’ Si hgcde omnibus Chriftum agnofcenubus indifcri/nbsp;niinatimdicuntur, profeéionullus noftru, nelcintillamquidem fideinbsp;habtt.Nemoenimeft, quipoffitfidcfuauelunumparuumfaxum Cu/nbsp;peralterumreponere, nedumtotos montes tranCferre» Quaremanife/nbsp;fteapparetsnos nc tantillam quidemftdem habere, quantillum eft granbsp;num finapis»Ergo nequculla nobis Caius fperanda eft,Quid durius di/nbsp;ci poffet; 8lt; quo nos ucrtcmusç'Sunt, qui hoc ita diffoluunt, ut expo/nbsp;nant montes ÔC arbores allegoricos pro Satana pecçatis, qug per fidênbsp;in Chrifto uincimus,8^ demcrgimus in profundum interitus» Atquenbsp;^inon nihil quidemdicunt, attamcn follicitudiniconCcientiænondunbsp;CïtilSiciunt, Verba enim Chrifti fatis perCpicua Cunt de externis,noanbsp;^callcgoricis momibus Siarboribus, Quarc uthaccuerba rcélc inteknbsp;i§3tnus, initio uidcndum eft, num generaliter ad omnescrcdentes*nbsp;pcrConaliter adquoCdam tantum Celc(ftos,iuxta fcriptum, 8^,ut uonbsp;^^nt,literam,di(fta Cint, Ac Lucas Catis diCerteindicat, quod Chriftusnbsp;hocloco tantum cumapoftolisloquatur. Cum enim in principiohu?nbsp;*ns capitis feciflet mentionemdiCcipulorum indi(criminatim,rtunc di/nbsp;'créait, Dixeruntapoftoli,Capoftoli, inquam^Domiiîo* Hisergonbsp;^idelicet, apoftolis, refpondet Chriftus,qui ab ipCo incrementum fûnbsp;^'ipetierant, Apoftolorum autem,amp; eorum diCcipulorum,qui ad prgnbsp;nicandumEuangelionmiflierant,longe alia fuit uocatio, quamreli/nbsp;^norum uulgarium difcipulorum amp;auditorum. Non enim uocatinbsp;^njmcrant, utinIudæaamp;Galilæa,acdeinde in toto orbe terraruninbsp;^æ^icarenteuangelion,CedetiauocatifueruntjUtædercntmiracula, uocatio,nbsp;^^^Qnfirmarentdodrinam Euangelij miraculis, InMatthæoenim,nbsp;^^nmdixiflct, profeóti prædicatc dicentes. Appropinquauitregnumnbsp;^celoru, addit, Infirmos Canate, leproCosmundatc,mortuos CuCcitate,nbsp;?tnonia eqcite. Hæc ccrtenon omnibus Chriftianis quouis temporenbsp;cmandaca funt,fed apoftolis tantum,amp;rjs,qui tune a Chrifto ad prænbsp;J^Qndum cuangelion cmittebantur. Sic SC in Ioanne,ca,decimo quarnbsp;n Qicitur, Amen dico uobis,qui credit in me opéra quæ ego facio Sinbsp;ipic beiet, amp;maiora hisCacier. Hoenon de omnibus credentibus,Cednbsp;capoftolis Sireliquisminiftrisccclefiæ, qui ad prædicandumeuan/nbsp;bdion, ôiædenda miracula felecTti erant. Etin Marco, cap.uîtimo^nbsp;eos,qui crediderint, hæcCubCequentur, Per nomen rneum dæ/nbsp;n^onia çijcient, linguis loquentur nouis,Cerpentes tollait,amp; Ci quid lenbsp;^æbiberint,non nocebiteis.'CumigiturSinoscredamus in Chriftunbsp;*§*tc,bibamus uenenum, nûquid uiuemusCcerte ueneno necabimur,nbsp;^fgo,inquis,non credimus in Chriftum,Sipcribimus7’Re(fte, Cf hæcnbsp;Qcomnibus credentibus indiCcriminatimdidla eflènt, Nunc autern .

O' n

-ocr page 144-

IN CAPVT xvn. EVANG. LVCÄB

ä'cla tin funt de apoftoLs etalt)s gbufda diTcipuIis, qüi per fpumfandu irSTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funtadpracdicanducuangelionjamp;Tpraediri fueruntfpecialitsrdo

fetre,^tiU4 HO ædendo miïaculoRî;, quo dodrinamJBuangelrj côfirmarêt,acuc mincuU a» luti cœkftibus fi'gilIfsobfj‘gnarent.Sic Sii hoc loco id quod dicitur denbsp;montibusamp;arboribus tranffercndis,iuxtaflt;Tipcum,feu Iiteram,pcrti^nbsp;apoftolos tâtum, ac eos difcipulos, quorum pcrfonalis uocationbsp;crat,aedere miracula ad confirmandum EuarigeIion.Namqui ex horunbsp;numero, uel paruam tantum fidei fcintillam habebat,potuit no folumnbsp;leprofos fatiare, fed eüâm mortuos fufdtarç, adeocß mon tes amp; arboresnbsp;de terra in marc trâfferre. Quid itaC'quia habebat cenum uerbum dei,nbsp;quo ad «denda miracula uocabatur, Vbi autem cft uerbum dei, ibi Sinbsp;uerafîdes efle poteft» Vbi autem ucrafidcseft, ibi fequitur etiam fideinbsp;aut potius uerbi amp; uocatiôis dei cfficaoa. Quare, ut qu j nô erat fpccialinbsp;teruocatus adædendamiracula,nonhabuitfidem ædendorummira^nbsp;culorum,itaquiuocatus erat,amp;fidem,ucl paruam habebat, potuitetinbsp;amnon'quidem fuaipfius uirtutc : feddono uocantis dei,eaquzalio^nbsp;qui impoflîbilia erant cffîccrc. Nihil crgoplanc,inquics,ad nos, ynbsp;Chriftus hoc loco ait ? Si fidem habcatis,ut granum finapis, dicetis (ƒnbsp;camino tranfplantare in marc,amp;obediet uobis^Siquidems/»a'v,quoanbsp;fcriptum,autlitô'am dicunt,confidcres,nihiladnos, quia nos non fu/nbsp;musuocatiad ædenda talia externa miracula, qualia apoftoli »dide-*nbsp;runt»Sed ßintrafuoscuiufuisuocationisterminosmanferis, ibitûbocnbsp;didtum Chrifti unicuicp iuxtafuæuocationismodum côuenit « Quodnbsp;ut intelligamusjcxemplisaliquot d6monftrabimus,Magiftratus dai^'nbsp;iis eft ordinatio diuina, amp; habet fuara uocationem, uidclicet, utfitter/nbsp;ronmalc agentibus. Acciditautcm,utmille hoftes autlatrones incursnbsp;rant in fines regionis ipfius,amp; deuaftent earn. Neceflïtas igitur uoca^nbsp;tionis cxigitjUt hoftilem uim a fuis dcpellat,non tarnen habet quos ad/nbsp;uerfuslatrones armet, nifi ducentosautad fummum quadringentos.nbsp;molem plufquam montis in humeros huius magiftratusnbsp;tef.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incumberc.Quid ergofaciat,uthune montem afe in profundummjp

ris proqciatC Hic iam e didlo Chrifti difcend um crit, quid fieri debeat. Nam cum D OM IN V S unicuiep légitima? uocacionidiuiniimfuanbsp;auxilium promferit, condpiendaeftfidesde domino amp;auxihoeius,nbsp;exhacfide fcruiêdum eftkgidmæ uocationi, hoceftjcapcftèndumnbsp;eft bellum aduerfuslatrones. Etfiemtrnpaucosarmatoshabeatmaginbsp;ftratus aduerfus multos, tarne iuxtadidtum Chrifti : fi habucrit fidemnbsp;ficuc granum finapis hanclatronummolema duiumfuorum huinenbsp;risdiuinoauxilio itadeqciet,utnereliquiæ quidem latronum reman/nbsp;De«f. 20.’ furæ fint.Et hoc eft,quodin lege dicitur .Cum uideris equitatusSC curnbsp;Gf«c i 14. maiorem quam tu habeas aduerfari) multitudinem,non timebisnbsp;eos

-ocr page 145-

HOHItlAB IOAN. BRENTlt •

tos,quia D O MIN V S deus tuustccu eft.Exöttpfa haEies nfAHva^ amo,Gideone, lofaph ato amp; mulris alfj s hcroibus. V ides,magifträttirn i, Pttrali, lo»nbsp;po'fidem, non quidem externos montesin maretranfferre, C hoceaiimnbsp;non eft uocarionis eius ) fed tarnen mentes amp; moles fuæ uoeationis a fuonbsp;^fuorumcapiteproqcere.Eftpauperquifpiam paterfamilias, qui uthanbsp;Dctnumerofamprolem, itauocatuseft, iitprolemnondeferat,fedalat,nbsp;^educetin timoré Domini. Accedit ad priuatam paupertatem, etiam punbsp;Dlicarerum omnium caritas amp;penuria. Hæc certe paupertatis amp; penurignbsp;inclinât in humeros patrisfamilias,quouis monte grauior. Quidnbsp;^gofaciat; Si fidem, inquit Chriftus, habeatisficut granum finapis,nbsp;moîiri h uic demigra hincilluc Bi. demigrabit. N am paterfamiliasnbsp;^soet in uocatione fua promiffionem diuini fauoris. Nouit,inquit,pa/nbsp;lt;* uefter ccelefhs, quod opus h aheads his omnibus. Quare,fi concipiatnbsp;Sd fedetur ex eafide uocadonem Dei, fieri non poteft, quin pau/nbsp;f*^tatis moles demergatur in profundura maris. Sicamp;quiuisChrifiia.*nbsp;^usuocatuseftdiuinitus, utbellumgerataduerfuspeccatum, mortem*nbsp;^fatanam. Hi funt montes grauiflimi, qui folent maximam h ominumnbsp;^ülritudinemufq^ adinfernumamp;perpetuam darnnationem deprimere.'nbsp;?j^dergofaciamusC’Sihabuerids, inquit, fidemamp;nonhæfitaueritisj *'înbsp;^^etismonti huic,tollere,amp;profjcetein mare,amp;fiet.CumenimChri/nbsp;^üsexpiator peccatorum. Bi. uidor mortis acinferni nobis propofitusnbsp;'k concipienda eft per euangelion fides in Chriftum, ex qua fide molesnbsp;E’^ccad, mortis ôdfacanæ itadernergetur,ut cuadas in ueramiufticiam Binbsp;B®T^uam uitam. Hoc certe multo nobis commodius Bi utilius eft,qua

*^^nes externos montes in externum i 1 lud Bi corporale mare proij cere Habes igi'tur, quod etfi didum Chrifti de tranffcrendis montibusnbsp;^^rboribusperfideminmare,iuxtaCcriptumfeuliteram perrineattannbsp;ad apoftolos. Bi eos^ quorum diuina uocado erat externa miraculanbsp;^dere, tarnen accomodandum eft ad uniuscuiusc^ legidmam uocadonênbsp;^tqualesunusquisc^habet montesin uocadonefua aduerfos, amp;gra/nbsp;'^^s,talem eriam trâslationem ac depulfionem per fidem effidat. Et aptenbsp;Jdniodum fides confertur cum grano finapis.Apud Matthæum Chri/nbsp;'IÜS ait, granum finapis minimum eft omnium feminum, cacterum ubinbsp;^'iO'euerit maximum eft inter olera. Bi fit arbor, adeo ut ueniant uolu/nbsp;cceli, 8lt; nidulentur in ramis eius. Sic Bi fides,eriamfi res pufilla acnbsp;'^‘i^ntemnenda uideatur, habet tarnen effèdus ftupendos,Slt; effidt operanbsp;^^‘oqui impoffibilia.Pa; fidem obtulit Abraam Deo filium fuu, quodnbsp;sdioqui naturae paternæ eft impoflibile. Per fidem, reliquit Mofe aulanbsp;Pnaraonis,amp; coniecit fefe in extremam paupjrtatem,quil ut caro fponnbsp;te fua faciat,impoffibile eft.Per fidem trankerunt Ifraelitæ mare rubrû,nbsp;quafiperficcam terram. Per fidem condderuntmoenialeriho. Qiii^-m iq

-ocr page 146-

i

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ lü?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EVANQi ¦ lvcäe;

l'tiSI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuïtisï^ fcriptura plena eft amp; teftimoniorum 8lt; exerriploruïn, qii(xÏ

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adiniranda ftupenda fic fidei cnergia effkatta j'n fua cuiufcp uocgt;

cione. Rcliquum igitureft, utfuam quifque uocationem ddigcnta* gnofcat,8lt;exprorai'flione,qu5efuaEuocadonidi(ftacft, fidemcondplnbsp;at.Si’cenim, quod alioquiimpoftibile eft, per fide poflibileefficietiu'»nbsp;Sedjinqutes Ji apoftoli ftupenda miracula per fidem ædiderint,Si m»nbsp;giftratusadmirabilem uidoriam fupcr hoftes per fidem reportauerit»nbsp;Si aliusquifpiam optima, elariftima amp;diuiniffîma opera per fidemnbsp;cerit,nunquid in haecopera confidendum eft \ nunquid hæc miraculanbsp;Sd opera, fadorcm ita in confpedu Dei iuftificant, ut de ipfis gloriarinbsp;, queat De hoe G H RIS T V S ita refpondit»nbsp;nbsp;Quis ante ueftrum

*” ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , habes fcruum aran tern aut pafeetem qui regreflo ab agro dicat ftatim»

tranfi SCaccumbc* Acnon potiusdicit iili.Para,quodcccnem, amp; ptæ-^ cingetcacminiftramihtdonec ederoamp;bibero,o^pofthæceditoôibinbsp;,, bito tu. Numgratiam habet fecuo illiquia fecit, qug ei impcratafuerâtînbsp;J Nonputo. Sic amp;UOS, cum feccritis omnia,quæpræccpta funtuobis,nbsp;3, dicite,feruiinutilesfumus,quoddebuimusfiicere,fecimus. Hæcuînbsp;dentur plane uulgaria, S^protrita, fed docent cxaciiflimam bonorumnbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voMoferA tioftrorum opcrum rationem ,uidelicct,qj bona opera necefamp;rio quide

fimilitudinem a uulgari con i uctudinc,que eft inter dominos amp; feruos huiusfecuIi.Homoenirnquifpiamdiues feruumhabet, amp;-'huncnon finbsp;nit ociari,autignaufatorpefcerc,fed nuncmittiteum inagrum,ut cobtnbsp;ipfum,nuncin fyluas SC prata,utoues ,boues,autporcos pafcat.Quodnbsp;fi feruus uefperi domum redierit,quomodo excipiturC nullo plane ho/nbsp;nore.No proceditei obuiam dominus, ut gratias ei pro labonbus agat,nbsp;Sdiubeateumftatim ad mcnfamrccumbere,fcd potius madatei,utpri/nbsp;ufquam ipfe edat,rncnfam paret,cibos inferat,8vdomino miniftret,acnbsp;poftquam dominus cœnatus fiierit, ibi turn iubetur amp; ipfe uel tandemnbsp;recumbcrc,amp;dereliqufjs domini fui cœnare.Hæc fere folen tinter donbsp;minos ôdferuos fieri. Etfi cnim alius feruus alio commodiorem habe/nbsp;, . „ atdominum,(erui tarnen communiter, ita ut enumeratum eft, tradan/nbsp;Quid igitur ad hæc dicemusçquot; num hoc fcruorum 8lt; dominorumnbsp;diferimen conuenit ctiam cum diuina creatione, SsC regenerationeC'Nonbsp;ncomnesnos ab initio æqualesconditi fumus,uniusparentisfili}':'nô/nbsp;ne poftca per C H RIS T V M fadfi fumus unius corporis membra,nbsp;eiufdem fcclicitatis cohæredesC’ InCHRISTOIESV, inquitnbsp;Paulus, non eft feruus,non eft liber.Qui e^o fi't,q? hocdiferimen donbsp;minoRî amp; feruorum in hocfeculo adhuc obfeuaturC V t hoc,quicquidnbsp;eft, intclligamus, animaduertendum eft, cp fi Adam parens nofter innbsp;innocentiaamp; iuftida conftitiflet ,hocdifcrimcnferuorum amp;domino/

rum

-ocr page 147-

¦ HOWIIIAE lÖAN^ BRENTIK

noiintraflèt inmtinclum. Nuncautan,quiapeccauit,8lt;:défedta iüftitia,falt;flumeft,utad' corrigendam hominum mah'Gam,ÓC ad refrenbsp;’^^ndamfuperbamanimielationem, DOMINVS Deusnofternnminbsp;f’ïrit hoe difcrimen in orbem terrarum* Ad mulicrem enim, quæ Sófi cznbsp;•¦^tccofta Lïïri creata,acuiromaieflate æqualis,tarnen qufa prior peecanbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DOMIN VS. Sub poteftate ui'n' cris, ÔC ipfe dominabitur tuü’

^^inGeneficapitcnono.Malcdidus Canaan jferuus feruorunifit ^tribusfuis.Etpoftea. Gene* capi’teuiccfimofeeundo.Efto dominusnbsp;^um worum,amp;incurucntur ante tefilrj matris tuæ. AEqualitas igiznbsp;^’¦primæconditionfsperDOMIN VM Deumnoftrum, propternbsp;P'^ccatum ita mutata eft, ut abus quidem eflètdominus,alius feruus,alinbsp;diues, alius pauper. Et qui dominus ac diues effet, dieebatur haberenbsp;^iiinambencdidionem.Qui autemferuus ac pauper, maledidion is oznbsp;*’®'5premcbatur. Poftquam uero aduenit CHRIST VS, manfftnbsp;Wdem diferime externorum feruorum amp; dominorum,CHRIST VSnbsp;non uenit,ut ciuiles ordinationes abrogaret, reuelatum uero eft*^nbsp;’^Chriftolefu ,necmaieffate dominq eflè^iritualembenedidionê,'nbsp;^^conus feruitutiseffefpiritualem maledidionem,accoram DeopJaznbsp;’^^^ihil referre,feruus ne fis, andominus,fed unumquemlt;^,pto utfeznbsp;^^^bhoca Deoreportaturum, fiueferuus fucrit, fiue Iiber. Nonenininbsp;^pofonærefpeéhisapud Dcum.Ädhgc CHRIST VS feruitutefua,'nbsp;Sddifcipulis, ^uniuerfohumanogeneri feruiuit, opera feruilia itanbsp;^'^ificauit, utfiquiseafidcliteramp;diligenter fecerit, uerafacra, amp; ueznbsp;fadat.Serui, inquit Paulus,obedite his,qui domini funt

V-

. ^^^carnemtanquamCHRISTO,nöadocuIumferuierU!es,uelutho r4,ficr4diuU placere ftudentcs,fed tanquam ferui Chrifti. VidesferuiJia »lt;lt;.

^^)drefacra,amp;cuItumC H R I S T I. Quarc Scfifeiwus homiz ^fucris, tarnen fi Chriftum fide fedaris, libertus D EI es, per quemnbsp;ucram non tarn libertatem quam fœlidtatem confequeris. Habesnbsp;^^^ca,fedquæadpræfens fnftitutum fufficiunt,dcdifcriminc feruoznbsp;dominorum in hoc feculo. Videamusigiturnunc,quomodonbsp;R I S T V S fimilitudincm feruorum amp; dominorumnbsp;ij P^pofitum fuum accommoder. In hoc, inquit, feculo, domini feznbsp;Q ’ffiweexigunt aferuisfuis obedientiam. Etfi ferui obedierint, acnbsp;'^^ajquæ mandatafunt, fccerint, domini tarnen nullam eis habeiunbsp;Fedfti, inquiunt, quoddebuifti.Ideo enim feruus es, utimznbsp;d facias. Si noneflèsferuusmeus,ôchancmihioperamnbsp;(çjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3gerem,amp;:merccdem-numerarem. Nuncautemquia

conditione mihi addidus es, nullam tibi debeo gratiam ,fed “ Çotms mihi graua m deb es , quo4uitænecisquçnbsp;ni iirj

-ocr page 148-

ill,Il,

IN CAPVT XVir: BVANG. LVCA E.'

'.^*1 '

poteftatc, patienter te in familia mea fufferam. Ad eundcm plane modu resfefe inter nos 8^ Dominum deum no^ft^Im habeu Nos enimfo'uinbsp;deifumuSjDeusautcm, Dominus nofter eft, primum quidcm creaO'',nbsp;one,quia cum nihil cflfcmus,creauit nos, dedit nobis corpus amp; anima,nbsp;ac tribuit nobis uiéhimamp;amictumnoftrü quotidian urn, 8^ innumo*nbsp;raaliabenefida» DcindecftSiDominusnofter recreatione amp;rcdep^nbsp;done per Chriftum.Cum enim eftemus capuui fatanæ, mortis inrefnbsp;ni J redemit nos Deus per fanguin cm fiïq fui, a feruitutc fatanæ, ut dcin-^nbsp;ceps,qucmadmod5 Paulus ait, fcrui ciTemus iufticise» PorrohicDo^nbsp;minus mifitnos fcruoscdomo in agrum fuum, quando ciedt Adamunbsp;cparadifo,amp;iuflit cum terram colerc, 8c in fudore uultus comedercnbsp;ex ea cundis diebus uitæ fuæ*Et hscc diuina ordinatio ita generalis eft,nbsp;ut nullus euam poten tiflîmorummonarcharu ab ea exceptus fi'LNamnbsp;quemadmodu omniu muïierum, ctiam clariflîinaru heroinarû una eftnbsp;MK?irt-«w maledidio,ut in dolorcpariantliberos fuos,ita omnium uirorûquannbsp;nuledù'lio, tumcunt^fœlicium unaeftafflidio, utinfudore uultusfui uefcantùrnbsp;pane fuo,hoc eft,ut in hoc feculo nunq tam iucundam amp; foclicem uitanbsp;confcquantur, quænonhabeatfùa, eacç maxima incômoda^Reuerti/nbsp;Virorum ma niur autem ab agro ad domum D OM IN I Dei noftri, quandoitinbsp;iftûôio,, corporamur per bapdfmtim Domino noftro le fu C H RI ST O. Sicnbsp;cnim reftituimur per fi’dcm cceïefti hereditau,ut poflideamus propternbsp;Chriftum fus ætcrnse uite amp; fcelicitatis.Sed quid fit poft baptifmum^Jnbsp;num ftatim DOMIN VS Deus nofter iubet nos accumbere ,8^nbsp;æterna fœlicitatc fenfibil iter fruic’ ncquaquam* Sed quia fin it n os alPnbsp;quot annis poft agnitioncm CHRISTI per fidem, in hoc feculonbsp;fuperftitesuiuere, iubet nos prædngcre, 8C miniftrare ipfi,donee edcnbsp;ritacbiberit,id quodfacit,cum exigit a nobis, ut praecepta Dei obfer/nbsp;uemus, amp; Chrifto in egentibus infîrmis feruiamus, quemadmo/

, dumapud Matthæum, capiteuieefimoquintoferiptumeft» Ncceftc igiturhabemusnontantum in agro extra domum Domini, fed ctiamnbsp;in domo DOMINI Iaborare,hoc eft, non tantum fufferendse funtnbsp;cÔmunesaffIidiôcs,qügnobis, poftquam eparadifociedifumus,acnbsp;cidunt, uerum etiam ea bona facienda, 8C ea mala padendafunt,quac4nbsp;nobis in domo DEI, poftquam per CHRISTVM regenerarfnbsp;fumus, exiguntur. Sedcum hæcfecerimus, ôi paflifuerimus, quidnbsp;etC’numhisoperibus amp; aftlidtonibusmeremurhaereditatem bono^nbsp;rum cocleftium,remiflionem uidelicetpeccatorum,8c uitam gternam^nbsp;minineomniu.Etfi enim,fi no faciamus bona,exhgredemur,8lt;: cijcia^nbsp;mur efamih'a dei propter ingratitudine^tamefi oia fecerimus,nô tamenbsp;demeritogloriaiidûeft,fedpotiusconfitendû,nos eflè inutiles fauos«.nbsp;Qyant

-ocr page 149-

HOMIIÏAE lOAFî. tfRENVlt

Quam ob cauflàmç'quia fecimustantuni ,quoc! debuiinus faccrc Ergo nc homines poflunt facere, quod debent; Nihil minus. Aft'eAu s eninanbsp;carnisinimiddaeft, inquit Paulus j aduerfusDeum,namlegiDBInbsp;nonfubditur. Siquidem nepoteftquide. Eti£crum.Lexfpiritualiseft,nbsp;^oautem carnalis fum,uenditus fub peccatu. Cur ergo didturj Quodnbsp;debuimuSjfacerejfedmusC Hoc non dediuino,fed h umano iuditio fennbsp;dcndumeft.Indiuinaenimiudiöo, quiaomnes homines funtpeccato^nbsp;feSjideo nullus perfecftc fadt,quod debet, quod lex dei exigjt.ln hu-^nbsp;tnanoautem iuditio, fadunt, quod debent, quicunt^ ducunthonefta,'nbsp;irreprchenfibilem uitam, èC tarne nefic quidcm de meritogloriandu



Deus Uudaiidus/n fccula Aneiit

HOMILIA DEClMAOCTAVA.

Væfequuntdedecem leprofis,diligêterexauiêdaSi. altamentereponêda funt. Primû cm conrinêtillufttenbsp;miraculu, quo Chriftus,tanq cœlefti figillo côfi'rmatnbsp;ueritatê dodring 8ieuâgelrjfui,uidelicet, q?uencricnbsp;in h ûc mundû, ut nos purgarct|ab omni peccatoR» im/

J^i^ndicia, Si reftitueret nos côfortio cceleltiû duiû. Nâ quêadmoduni ‘fprofi' eijciûtur propter leprâex hoîm côtubernio:ita nos eiedi fumusnbsp;P^’opter peccatû e paradifo Si regno cœlefti. Chriftus aût uenit, ut expianbsp;•¦^peccata Si donaret nobis mudidâ iuftidgfug. Venitigit utreftitueretnbsp;âc recôciliaret nos eu cœlefti politia reduceretnos in regnu gpetu?e


-ocr page 150-

ÏN dAPVf XFIL EVANS. LVCAE^

FccIidtaäs.Ätquc huius dodrinæ ucritatcm côfîrmauit Chnftusbo^ mi'raculo, quod in dccem kproßs ædidït Deinde docent ctiamnbsp;quod ad confequendam ucram falutem, non fuffidatbenc infidcinlt;nbsp;cipere,fed neceflè fit,beneetiam pergcre, Si probe in fideperfeuffarc»nbsp;aefe gratum ergadeum benefaêlorcm dedarare. Audiamus igitüGnbsp;quædcleprofis ada funt» Factuin cft, dumiret Hierofolymam,nbsp;ipfe tranfibatper mediam Galilæani 8c Samariam. Voluic em Chnlt;nbsp;ftus euangclion fuum ita inter ludæos uulgari, utamp;fiuetueratantOnbsp;apoRolis luiSjOein uiam gcncium abirent,ncque in duitatanSamarilt;nbsp;tanorutn jngrcdcrentur,lignificauerit tarnen mukisargumentis cuannbsp;gelion fuum ctiam ad genres ÔC Samaritan os pert]nere,acfuo tempor«nbsp;»» ipfisrcuelandumamp;prædicandumeHc» Etcumingredereturqueolt;nbsp;9 9 damuicum, occurreruntei decem uirileproG'. ' Hiemihigradumfknbsp;^o/órunt perfcrutare,quales namfuerinthi leprofi.Non iamde corporjSnbsp;tantum inmûdicialoquor, feddeimpuritateamp;afflidioncanimieoru»nbsp;Lepra cnim,eiufccmodi morbus eft,utnon folum a(fligatcorpus,fö^nbsp;grauetetiam animam^SCquam uocant,confcienüam^Etfi enim lepra»nbsp;ctiam prjs acciderepoiïit fuam habeate?t diuinadementiabenedfnbsp;dionem, tarnen fi naturam eius excutias, fùpplidum eft peccati, 8^ hgnbsp;num irati Dei,ut quicunq^ afficiatur lepra, Sderjeiatur propter lepramnbsp;e contubernio hominïï, follidtetur cogitarefeetiam aDeo,amp;regnonbsp;ccelorum abiedu eflè. Si non audicris,inquit Mofc, uerbumdei tui»nbsp;percuciette Dns ulcere AegyptifcabieS^prurigine, itautfanarinonbsp;poftis. In genercaütfcabidetpruriginis, cÔprdienditen'âlcpraJnL«nbsp;uiticO ca.uiccfjmoCecundo,ref|dt leprofus diuina fentetia ab efu fandjnbsp;Lfpr4,f^c4 ficatof^.ltl Leuitico cap.dccimotertio,amp; in Numéris ca.quinto eijdcnbsp;tifupplicM. leprofusecaftriSjidc^diuinaordinatione,ucnóobfcüreuideaturcU»nbsp;qui ab hominum contuberniopropterlepram exclufuseft, eüam diulnbsp;nitusaregno Dei exdufum eflè*. Âceedunt hue feripturæ cxemplJgt;nbsp;quæ perlpicue teftantur lepram eflè diuinæ iræ argumentum, amp; fuppHnbsp;N«.i»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccati. Maria foror Mofi, debacchatur conuicijs aduerfus fra-*

tremfuum Mofen,fed Deus punit hancmulierisprocacitatcm lepra* Apparuit, (inquit) Maria candens lepraquafinix.Infecundolibronbsp;Samudis capite tertio,Dauid prophetäs defupplitio hom icidr),quo(Inbsp;îoîJ) defignauerat: Nondeficiet, inquit, dedomoloabfiuxüfeminisnbsp;?.Rtj.r. paciens amp; leprofus. Gehafi quot^ feruus Elisæpunitur lepra, prop/nbsp;terea q? mentitus,acceperatpecuniamamp;^ueftesaNahemanoSyro*nbsp;Lepra,inqutt,Naeman adhgrebit tibi amp; femini tuo ufquein fempiternbsp;nü.Btegreflus eft quafi nix ab eo leprofus. Sic amp; rex V fias, quia renienbsp;re ufurpabat fi bi minifterium racerdotale,percutitur lepra amp; cxpelbturnbsp;ctemplo,quemadmodumfcribitur in fecundolibro Paralipomenop,nbsp;cap»

-ocr page 151-

HOMltlAE IOAN. BAlJlTIK Pt^rtîanifeftumcflcfignumdiuinæiræ, 8cfupplia*iirripcccatt Quodnbsp;cam ita fefe habeat,rclfquum eft,hos decent leprofos, non folum corxnbsp;poccjucrunt etiam animo fuo, Cfi modo aliqüani antea falutis fuæ ratiynbsp;oncmhabuerunt, )Iongc omnium mifcrrimos,8Ccalâmitofiflïmosnbsp;Nißcnimplanc ftupidifucririt, ncccflèhabueruntcogitarcjfç/nbsp;pon tantum propter kprara ab hominibus abicélosSd contrmptoSinbsp;^dctiantaDeoipfodamnatos, amp;abh^reditatcccelefticxclufosefle*nbsp;^od de leprofis dicirui‘,hocidem etia nobis in quouis corporali thörnbsp;ooaccidercfokt» Morbi enim corporales hanc habent proprictatem, Mor^orifeofnbsp;otnon folum corpus, fed etiam animam feucofcientiam äffligerc lok

Ac dolor quidem corporis facile perferri polTct, âtægritudincm ^ofcientiæferrc,hocdemûopus,hiclabor» Ecfi enim corporales morznbsp;p'nabeantfuam bnediclionem proptérChrtftum, tarnen natura fuanbsp;^ntftipendiapeccati, ^argumenta iratidei» Vtènim mors, itaamp;ïnbsp;‘^orbiintroierunrin hunemundum propter peccatum. Quarequeninbsp;i^orbi affiigunt,ei non folum inferunt dolorem in corpore, fed infpknbsp;p*nt etiam in aures confeienuæ iram dci,8lt; perpetuam damnàtionem»nbsp;f cccator,inquiunt,es,amp;f propter peccatum aftÏigcris.Deüs igitürab/nbsp;*'oïtc, 8lt;;exh^rcdauit, utnullatibiampliüsfpesfalutisrelitflafit. Hinbsp;^crnûgrauiffimi funt dolores non huiüs fcculi, fed inferni. Quid igiznbsp;faciendum;’ num defperandûfabfit» Sed petendum eft exemplurnnbsp;Pp* gerendæ ab h is decern leprofis. Sequitur en im Occurrerun t lefu « «nbsp;^cèüirileproiî,quiftcteruntprocul. (Erantenim propterkpram ex c *nbsp;'^'^inumcôcubernioèxclufi,)Intentac^ uoce,dixerunt.kfupræccp c »nbsp;Quosutuiidit,dixitillis.Itcöftenditeuosfacerdöz f.tinbsp;^*DUs. Ëtfacftûcft, ut inter eundu mundati fint* Vidé qua cito .fîant t,ànbsp;^onïuicôpotçs,^^Qnfequâtm-ftupendubeneficium. Videamuserz quot;quot;nbsp;§oquibusrcbus hoc côfccuti fint. Na cum clTcnttim corpore qua anigt;nbsp;p^oafflicd,non defpondcruntanimu,fcd poftqaudiucrunt Euarigeznbsp;*on Chrifti,uidelicet, q? palam dixerit, Venice ad me ónlnes q labonbsp;J^n'sSi^onerati eftis, ego rcfocillabo uos, ac certo cognouerut, q,nbsp;^nriftushac^miftjonêmultisiamiraculiscófïrrriauerit, primû,adhi

S{ ipfj fide huic^pmiftiohi, amp; pollicent fibi p Chriftu rcfodllatiogt; Deinde ueniût,occürrut Chrifto,amp; exhac fide inuocâtChriftû.Iénbsp;jinquiunt, præceptor, mifererc nob is. Poftremo,ob fequun tur matinbsp;^ïoChrifti, quomittunturadfaccrdotfs,ctiamfi non ftatimfencic?nbsp;Dæitfanitatem. Tametfienim uidebatur ridiculum,utnondumfanagt;nbsp;ßjofferrent fefe iudicio facerdotum, pergunttafnen ire, quo Chriftusnbsp;’uflerat. Itaquepriusquam pcrueniant ad facérdotes , confequùnturnbsp;illnd eft, quod Chriftus mittit kprofos ad facerdo tunturadfitii

Manifeftum omnib^ eft, quodhypbcritæ abufi fint hoc loco

-ocr page 152-

IN CÄPVT xyit EïANG, lvcas, ad confirmandatn auricularcm cjuam uocant, confeflïonem,nbsp;redla quidcmnbsp;nbsp;nbsp;utiii pcccatorum confeflïone , alias fæpe didunicft*

Perfpicuum autcm eft,(juod is locus non pofîît confirmare auricular^ illam confeflïonem,qua hypocritæ ufifunc,ut enumerationcomni''nbsp;um peccatorum amp; circum ftanciarum eorum, expicntpeccata* Often/nbsp;dercenim hoc loco non fignificacpeccata inauremakeriusinfufurfanbsp;re» Necicprofi mifli funtaChrifto ad facerdotes,utconfiteanturpcc/nbsp;cata fua, fed propter alias cauflas, Primum cnim mittuntur ad faccrdonbsp;tespriüsquamconfequûturfanitatcm, utprobetur fides eorum. Namnbsp;(i non fuiffcncobfecuti uarbo Chrifti, palam declaraflent, fenonad/nbsp;hibere ueram fidêpromiffioni Cbridi, Nunc autem,quiaperguntirenbsp;adfacerdotes, nondumconfccuta fanitate, manifefte declarant, feuer/nbsp;bo Chriftiadhiberefidcm» Deindemittitcos Chriflusadfacerdotes,

cSbMM t^aenim Mofi conftitutum crat, utieprofiiudicentura facerdotibus, dic^ti,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si fiquidem facerdotespron unciarent eos lepra immundos, feparêtur

a reliquorumhominum conrabamp;'nio^Sîautem mundos,rccipiantur iterum in publicâdLÜûfamib'su'itacem^ quemadmodum in Leüitico,nbsp;capitedecimo tertio ÔCdecimo quarto feriptum eü. Ethæc ordmatio,nbsp;non fuit per (enecimpia^necruperainora^ fed retp, necefrana^aideU''nbsp;cet,ne fan ia leprofis contagioneinfîcerentur. Mitnt eroo Chriftus le/nbsp;profos ad faco'dotes, non acdoceaefuperflittoncm, fed ut ßgnificetfe inbsp;ordîMtioei ueniHè non ad turbandas fed potius adeonferuandas publtcasnbsp;feruanL'^'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P«tgt;licarum ordinationes»Sicalias datdidrachma, pro j

tributOy alias iubec Cat fan reddere, quæiutcxfans, alias etiSdedn^ | dareiubet»Hæc,inquit,oportetûcere, ilia non omitterc.Poflrenio Inbsp;mittitleprofosadfacerdotes, uthocmiraculum, etiainpablicofacet/ |nbsp;dotum iaditio confècL Nam cam miracula Chrifticonfirmentdoâd |nbsp;nameias,plunmumrefert,utcertaamp;:ßrmaagnofcantur, Atqaebxt |nbsp;quidem deablegationeleproforû,adfacerdotes» Nuncautem aident |nbsp;dumeft, quomodoufurparedebeamusexemplamJeproforum, utS^ lnbsp;nos in adaeriisconfequamurfalutemper Chriftum, Nam,quemad'' inbsp;modum leproß, agnitamifetia calamitate fua, primum quidemad'' |nbsp;bibentGdempromiiJîoni, qua Chrifiusrecepit ferefocillaturumom^ 1nbsp;nes,qaioneratifanc, S^adipfumueniût^Deindeexhacfideinuocan^ |nbsp;eum, Poftremo, amp;finondum fendant incolamitatem, tarnenobfe^ Inbsp;qaunturuocationiamp;^mandatoChrifl:i,quomittuntur ad facerdoteS'^ Inbsp;ItaquecamambularentexßdeinaocationeChrifti, confequunturfa ƒnbsp;nita^rem^ SicS^noHraintereil, utpoftquam^nouerimusmagdtadi Inbsp;nem peccatorum noftrorum, amp;:grauitatem damnation is, quam me fnbsp;riti fumas, credamus Euar^dio Chrifti, quopropter Chriliumpronbsp;nbsp;I

mittitof I

-ocr page 153-

HÓMILIAE IOAN. BRENTIL mitdtnobisVemifliopeccatorumSCuita ætarna.Nonenimexigiturnbsp;anobis ca fides,qua poUiceamur nobis externam corporalem in cornbsp;poralibus morbis faluteiTi, qualemkproficonfecutifunt» Nam boenbsp;tempore, poftquam euangelion CbriftimiracuUsfuisprobc confirmnbsp;matum cft,non eft nobis ca uocatio propo(ita,qtig temporibusCbriftinbsp;èé apoftolorum eius, omnibus segrotis SC corpore male affedispro/'nbsp;pofita erat. Sedea fides a nobis generali uocatione exigitur ,qua polli/nbsp;ceamur nobis fpiritualiaÔCæterna bona, quæ per euangelion buius/nbsp;cemodi miraculis confirmatü, promiffa funt, uidelicet^ ut credamus,nbsp;quodbabeamuspropterGbriftum,remiffionempeccatorum,plaça/ . .nbsp;tumpatrem incoclis,amp; uitam æternam. HocenimEuâgelionnon eftnbsp;Ädnunciatum propter miracula, quibus aegroti* SClcproficonfecutinbsp;funtexternam corporalem fanitatem, fedbæc miraculaæditafuntnbsp;propter illud euangelion,ut Si confirmaretur,8lt; per ipfumomnes cre/nbsp;dentes ueram Si perpetvtam falutemconfequerentur. Qüare exigiturnbsp;anobis, non ut credamus nos ab externa lepra, autfebri,aut cæcitate,nbsp;aut alio id genus corporali morbo ac uitio, quo quisnoftrum corporenbsp;bborat,admirabibmodo,iuxta externum lenfumliberemur,nifi quisnbsp;forteadhanc fidem perfonali promiffione uocatusfuerit,fedut creda/nbsp;1’^us,quodmulto maius Si nobis gratius eft,nosab omnibus malis,anbsp;prccatis,amorte gternaper Gbriftumliberari, Siin perpetuamiufticinbsp;Äutacfcclicitatem tranfferrü Hæcenimbonaper euangelion genera/nbsp;bterpromittuntur*Deindecxbacfidc inuocanduseft Dominus deusnbsp;rtoftçv per lefum Gbriftum in omnibus affli(ftionibus,ut quam (alutenbsp;^^^bispvomifit, eam etiamre ipfanöbis dementer prüftet» PoftremOinbsp;Isprofi obfequuntur mädato Gbrifti, nondumfanitatem confecuti,nbsp;‘taetfi uocatio dei uideatur efte contraria promiffioni,debemus tarnennbsp;diuinæ uocationi obfequi, certiffimi, quod quæ Deus per Gbriftumnbsp;promifit,eaconftantiftime feruaturus fit» Deus enim fatiffacit quidemnbsp;promiffionifuæ. Si inuocantem ex fide cotinuo exaudit: Äntequam,nbsp;inquit, clament,ego exaudiam» Et» Quiequid in oratione pecieritis,nbsp;rredentesaccipietis, attamen priusquamfruimurpromiffisbonisiux/nbsp;ta externum fmfum, folet nobis mandata fua, quæplerumqueuiden/ fjunddtKdeinbsp;tur promiffionibus contraria, proponere. Si obedientiam extgere ,ut jimpltctter o«nbsp;interimexerceatSiprobetfidemnoftram.ltaquc, fiuoluerimus falu/nbsp;tem confequi,non eft curiofe in mandatadei inquirendum,fed eftfimnbsp;plicitcr obedtendum» Äc illud quidem diligenter cognofeendum eft,nbsp;num que nobis traduntur, uere fint mandata dei,ne forte pro manda/nbsp;tisdeiobtrudantur nobis fomniabominum»Poftquam autem cognonbsp;ucrimus, eaquæ proponuntur,ueremandata dei effe,ibinequaquamnbsp;Urgiuerfandum, fed fimplidtcr obediendum eft» Habes exempluni

n

-ocr page 154-

IM CÄPVT xvn. EVÄNff. LVCAB.


înAbraamo.Huicem'mpromifitDeus.lnlfaacuocabiturtibifanc.Sd paulc^oft mandat ei Deus, ut Ifaacü facrificct» ToUe, inquiès, filiü tuû unbsp;nigenitum, què diligislfaac,amp;uadeintaTâMoria, atCpibiofleraseûinnbsp;holocauftum. Hoc mandatum uidetur promiiTioni plane côtrarium.nbsp;tarne, quia Äbraam certo cognouit eile mandatum dei, non inqtniitiitinnbsp;ipfum,fed fimpliciter obedrjt, amp; cofecutus eft maximambenedidionem.nbsp;Per memetipfumiuraui, dicit dominus, qtuafecifti banc rem, non pc/nbsp;perdfti fiÏio tuo, benedicam tibi muïtiplicabo fanen tuum Geut ftellasnbsp;cœli,amp; arenam maris. Et ut no difcedamus a leprofis, h abes euam exemnbsp;plum ïnNahemanoSyro.Hic,cumleprofuse(Tet,audt]t eife prophetanbsp;in Ifraei,c(ui in nomine Dei fui Doflitfanareleorofos. Ouarenlenusfidc

Cum autem üeniflèt adprophetam Elizæum,audit. Vadeamp;ïauarefc/ pries in iewdane, amp;recipietfanitatemcarotua. Hoccerte eratucrbumamp;^nbsp;mandatum dei,uidebaturantemafamaantea de diuinaairationeiaâata,nbsp;prorfus alienum.Sedamp;fi Naamandetretfiaretinirio obedienriam, amp;nbsp;tusdifcederet, tamê cum poftea obfcqueretur, confequutus eft faiiitatenvnbsp;Sic,uta perfonalibusadgenerales uocationes ueniâ, promt fta eft omni/nbsp;bus credêtibus in Chriftu, remiftio peccatoilt;*,ftbö'atio e mc«'teamp; heredi/nbsp;tas æternæ uite. Sed interim priufq h is protniiTis iuxta externum fenfumnbsp;fruantur, præcipitur eis, ut tonanterueem fuam, amp; fectentur Chriftum,nbsp;utbenefaciant non amids tantum fed amp;inimicis,utpropter Chriftum,o/'nbsp;- mnia aduerfa,adeoq^ mortem ipfam fußerant. An non hæc uidentur pro/nbsp;miftïs contraria C” Promi ttiturremiflîo peccatorum, fed interim fuppïirianbsp;peccatorum fubinde grauiorairruunt. Promitritur liberatio e morte, feßnbsp;mors fubeunda eft. Promitritur uita æterna, fed ne corporalis quidem ui/nbsp;tafaluamanet. Quidigiturfadendumc’Noneltcuriofein mandatadrinbsp;inquirendü, fed uocarioni dd fimplidter obfequêdum eft, cerriflîma fp^nbsp;concepta, q? quæ Deus per euangelion promifît, ea eriam credenribusnbsp;ambulantibus inuocarione fuaconftanter feruaturus fit. Montes enim conbsp;. mouebuntur, amp; colles contremifeent, mifericordia autem mea non rece/

detate,amp;foedus pads meæ no mouebitur,dixitmiferatortuus dominus.

Etiterum.Exiccatumeftfcenum,amp;:cedditflos,uerbumautemdiuinppro miflionis manetinaeternurruSed quid,inquiesC' nuquid fan's eft,benein/nbsp;coepiflècredere,amp;^inuocatiôedei ambulareCminmeoim ,fedpergêdumnbsp;amp; perfeuerandum eft ufe^ in fine. Hoc em docet id,qd de decem leprofis

,, gre(ïuseftcumuocemagnagîcMrificansDeum,amp;proddensin fademad , J pedes dus,grarias agens d. Et hicerat Samaritanus. Refpondês autem le^nbsp;fus dixit.Nonne decem mundatifuntCNouem autem illi ubi'rNonfuntnbsp;rqjati,quiredierint,utdarentgïqriam Deo,nifihicalienigena. Etai'til/

Ii.Sur/

-ocr page 155-

MOHIUAE JOAN BR.ENTB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ij

li.Surgc,uadle,fides tua te feruauit» nbsp;nbsp;Horrenduni eft^quod hoc loco lt; lt;.

commemoratur» Decemenimleprofibcneomnes niceperuntcrede/ ' re in Chriftum,bene ÔC inceperuntpergerc in uocationeChrifti,undenbsp;amp;fanitateni admirabiliter confecuti funt,fed inter hos deceinLinus taiinbsp;tum,ifque,de quo minime omnium hoc fpcraffcs, nimirum,Samari/nbsp;tanus,perfeuerauit, SC gratum fe ergabenefaólorem Chriftuni deck'*nbsp;rauiuNam reliqui nouem,qui ludæi erant, defecerunt a hde in Chri/nbsp;ftum,fedu(îli uidclicet,auta facrificulis, qui hancfanationem tribue/nbsp;funtnon Chrifto, fedmeiJto obedienciæ, qua leprofi offerebant fa/nbsp;o'ifidain anundationem fui iuxta legem Mofi,aut a fua ipforuraarronbsp;gantia, qualudæorum genus plærumcp laborat, utquicquidbenefi/nbsp;^*orum diuinitus accipiunt,exifl:iment fe meritis iufticiæ legis fuæ ac«*nbsp;^’pere.haque fit,ut,quemadmodum Paulus ait,ad legem iufticiæ no ¦nbsp;P^rucniantjhoceft, Chriftum fcruatorem fuumnon agnofcanu Sednbsp;»ocilludeft, quod Chriftusalias dicit. Multi uocati,pauei electiJnxnbsp;^^decemuocatos, amp;fanitate mirabiliter præditos, unus tantum iscpnbsp;’lioqui aludæis alienus ab hjreditate cœlefti iudicatus, praedicaturnbsp;'^^Etus.Sic inter multa ciulum millia in urbc Icriho,una tantum Raabnbsp;*^cretrix feruatur» Sicamp;Efaias ait,Si numerus filiorum Ifracl fuericnbsp;^uafiarena maris,reliquiæ,Choceft,abieô:iffîmapopuli parsO falugnbsp;Quid ergoCdefperabimus, quia pauciftimi, qque abieótiflïminbsp;‘^kifiuutç’minimc omnium* Hæcenimproponuntur nobis, non utnbsp;®°nciamus falutem noftram defperatione,fed ut retineamus cam per/nbsp;Nam,quod ad Deum attinet,uult Deus,quemadmodumnbsp;^^lus inquit,omnes homines faluosfieri.EtEfaias,Ècceinquit,nonnbsp;kbbteuiatamanus Domini ut faluarenequcac, neque aggrauataeftnbsp;^^hseiusj ut non cxaudiat. Vt cnimfolis fplendor in totumorbemnbsp;^farutn fpargitur,ita mifcricordia Dei omnibus hominibus patct.Etnbsp;4^od ad Chriftum filium Dei attinct,non eft is propiciatio pro noftrisnbsp;^’ntumpcccatis/ed pro peccatis totius mundi, quemadmodumioan/ loMinis.t.nbsp;’^^apoftolus ait, Acfua quidemDeoeftprædeftinatiocledorum,nbsp;^‘^tequam iacerentur fundamenta mundi, fedea prædeftinatio nuncnbsp;P^euangelionj'n Chriftolefu publicereuelataeft,utomnis, omnis, predcßitKt^nbsp;’’^quam, qualisqualisfuerit, qui credit in Chriftum, nonpereat,fed tiofanüorü^nbsp;^beatuitam æternam,amp;omnis,omnis inquam,quiinuocauerit no/nbsp;^öi Domini,faluuserit, Qyare,quodad Deum ÔC filium Deilefumnbsp;, briftumattinet,nihilnobisadfalutcmnoftramdceft,necullamha/nbsp;foius defperationis cauffam, Sed quodad nos ipfos attinet, ibi turnnbsp;^ütmiCericordiam Dei, amp;euangclion Chrifti plane contemnimus,nbsp;*üt cxiftimamus,nos noftro ofEdo probe dcfundos,fi incipiamus tannbsp;credere, ac nihil referre, etiamfipoftcaignauamducamustütam,-

n i)

-ocr page 156-

IN CÄPVt xrin EVANŒ. CrCAB;

S^^uocadonemDefabijciamus. Acuerumquidcmcft, quod uufgoc’i dturîDi’midiumfa(fli,qLiibenccœpic, habctjfedbcnecœpds fuus«*nbsp;am finis adiungendusert.Quareproponuntur nobishæcexemplacl^nbsp;paucitatceorum,qui falutem confequuntur, utcum nihil nobis, quolt;lnbsp;in Deo eft, ad falutem noftram défit,excitemur ad ftudium pictatis,S^nbsp;admoneamur, nc nobis ipfis ignauia , torpore, Si. ofcitantia noftr*nbsp;defimus. Si cum Deus non uelit mortem feu internitionem peccatoris,nbsp;fed magisut conuertatur amp;uiuat,expergifcamur in Domino, Siuotanbsp;tionem eius itacapeftamuSjUtnon folum bene incipiamus,uerum etianbsp;fine omni tergiuerfationepergamus, amp;:inhncm ufque conftantermnbsp;obfequiofidei ÔÔ gratitudineperfeueremus in Chrifto lefu Dnono/nbsp;ftro,qui eft una cû patre amp; fpiritufandlo deus laudâdus in fecuJa Anio

HOMILIA DECIMANONA.

Vm Chriftus in contionibus fuis fæpenumero mentis nemfaceretregni cceJorum,E£ îudæi-,ac præfertim Phadnbsp;fæi, pertefi Romanæ tyrannidis, expedarent magno ani'nbsp;midcfidaioaduentumMefiîaefui, po-quempollicebannbsp;turfibiin terrisregnum cccIefte,intcrrogancChriftum, Ecquandoadnbsp;uenturum fitregnum DeiCPrinapioigimr, perquirendumnobis efi»nbsp;de cuius regni dei aduentu pharifæi interrogent. Ac facile ihteîligiponbsp;teft,quod non deeo regno interrogent, quo Deusfemperamp;perpetuonbsp;regnacin cœlo Si in terra.Sciebant eniniDcum omnia creaftè,nbsp;n 1 a admin iftrar e ac con fer uare, hoc eft, femper 8c ub ique regn are. Sednbsp;incerrogant de eo regno,quod Deus promiferat fe per Mefliam fuumnbsp;. , in terris inftauraturum,amp;: omnia in meliusreftituturum, de quo Efai^nbsp;asajf. fuperfolium,inquienSjDauidamp;fuperregnumeiusfedebit,utnbsp;confirmetilludamp;corroboretin iuditioamp;:iufticia,amodoamp;nbsp;fempiternum. Ethuiusregni tanta tranquillitaspromittitur, utdica/nbsp;Ep rtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur:HabitabitIupus cumagno, amp;pardus cum hcedoaccubabir. VitU

lus Sc leo amp; ouis fimul morabûtur. Si puer paruulus minabit eps. Sc^ manifcftifiime omnium de hoc regno feribit DanicI,itadicens.Indie''nbsp;bus regum illorum fufeitabit Deus cœli regn um, quod inæternumnbsp;non diftîpabitur,amp;regnum ciusaltcri populonô tradetur.Etiterum»nbsp;Regnumôd poteftasamp;^ magnificencia regnifub uniuerfocœlodabi'^nbsp;tur populo fandtorum altiftimi,cuius regnum,regnum fe.mpiternu/nnbsp;eft. Siomnes reges feruienteiatque obedient. Cumigitur Pharife*nbsp;uidebant tres monarchias terræ præterrjflc, Si quartam, quæ eratRonbsp;mana, jamiatiftïmedominari, fàcilepotucrûte Daniele intelligere,nbsp;tnpnarchiamillam cœleftem, quam Deus promiferat fe per Mefliamnbsp;pubtç

-ocr page 157-

HOSSILIAR IOAN. BRENTII. güBernatumni,nonlongeabeffe,8dinterrogantChriftumdeäducn/nbsp;ïuliuiuscccleftis monarchiæj nonutconfequantuv per Monatchamnbsp;MefliaiTiremiffionem peccatoi*um,iuftidamj ôdfuturani in cœlo fœïinbsp;atatcm.Exiftimabant enim fc ex opcribus legis fatis iuftos, amp; per fua ipnbsp;forum mérita confecuturos in coclo fœlicitatem, fed intcrrogant de ad/nbsp;uentu huins regni feumonarchiæ, ut confequantur liberationem anbsp;Romana tyrannide, Slt;2 fœlicitates acmaieftates huius fcculi. Sendenbsp;bant enim regnû Meffiæ fore carnale, qualc fuitDauidis aut Salomo/nbsp;nis,8c exiftiniabant Meffiam sduenturum regio apparatu,Si h abitatunbsp;fum pro regia maieftate, uelin Hierufalê,uel in Samaria,quibusinlo/nbsp;cisregiæ quondamfedes fuerunt. Atcç ex aulafua omnibus geiltibusnbsp;^^adaturû, acfuaprudcntiaamp;potentiaeffedfurù, utquotqüotiptumnbsp;•¦egem agnofcunt, habitentfœliciter ac confidenter fub uite SC fieu fua.nbsp;Nondiffimiliter fcndebantaliquandiuderegnoMeffiæ, eüamdifci/nbsp;puliCbrifti,qucmadmodüaliasfæpeoftenfumeft. Sedamp;uulgoho/nbsp;nainesmulto magisoptarefolentterrenû quamcœleftem Cbriftum,'nbsp;dlemuidelicetferuatorem, qui nos ab externismalisexto'ua eti^l ma/nbsp;ieftatcliberet Quare,quod Ghriftus pharifæis refpondet,h oç omnesnbsp;fibi quocp refponfum effe fdant. Interrogatus enim a pbarifseis, t «nbsp;^oandouenturum effetregnumDei,refponditeis,amp;idixit.Nonueni/ t, ènbsp;'tvegnurnDei cum obferuatione, nec^ dicent, eccehicautecceillic. c cnbsp;Rcce enim rconum dei intra uos eft. Obferuatio eft, cum externis no t cnbsp;bs aliquid deprebenditur. Dicere autem hic, aut illic effe regnumnbsp;^d^eftcertamquandani federn SCaulam interris demonftrarc, in quanbsp;regni dei adminiftrator habiter. Quodigitur Chriftus didt,’nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^nchabetfententiam .Regnum dei, de quo qugritis, non ueniet cum

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taliregioapparatu,quatemuosanimoconcepiffis.Nonucniet,utocu/ ï^egHumDei

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bscorporahbusobferuari, aut manu apprehend! bC captariqueat.Ne/quot;^

I uulgo ita confpicuuerit,utquærennbus,ubiMcffiashabitet,refpon ‘ lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Statur:VhcinHyerufalem eftaulaMcfhæ, autiihcinSamaria.Rthic

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'itiUicfuntconfdiarq eius,bC canceUaria, quamuocant,utquîsquis(i

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiius did peut, adeumlocum profidfcatur. NibiVhorum uerborum

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ûdietur. Nam Meffiasfeu Ghriftus regni diuinituspromiffiguber/

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ï^ator, adueniet non or natu regio, ut poffi,t externis notis agnofci ,fed

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^bitu ferufti,aduenietn5 cataphraâio equitatu, (ed mercenario afino,inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

\ ^'^^t^dnquit'Z.acbarias, rextuusuenittibi,iuftusquidem2lt;fa\uator, Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^pauper ,afcendens fuper aftnam bC fuper pulium f ilium afinæ ,boc

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expeftas quidemr egem inbocfeculo potentem ,qui adueniat in

l ffiuCbffiuvo equitatu, bcSmadatorbem terrarumregiamaiehate, fed \nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^'^'^^'^’^'^’^ft'^^’^^'^V^opriumequû

I pu deat,fedneceftebabca,tafinuma\kundeutc.ndûacdpcre.BtBtaiÀ \

-ocr page 158-

NI CAPVT XVIL EVAïJG. LVCA’.

drifltu'H'i ra paltf f ,nbsp;fjxrUMÜs'nbsp;re^

îàsî Non eß: ci fpecies, inquit, neque decor, uidiinus cum, Sfnort eracafpecTtus, utdefideraretur, defpeclus enin» crar, amp; nouiiTimusui/nbsp;rorum.Quareuanaeftillorum opmio^qn fenciebantMeiliam externbsp;naamp; regia maieftate regnum fuum inchoaux'um. Cæterum, cumnbsp;Chnftus confutafTet carnalempharifroru opin enemderegnoDei,nbsp;peroitoftendereregnum Dei,ipf»s nihd tale oblei uantibusiamaducnbsp;nifle: Et quemadmodumde Elia air. Ehasquidem uenictprius, S.'re-'nbsp;ftituet omnia. Cæterum dico uobis Eham iain uenilfe, èC non agnoucnbsp;runt cum, itanunedefuo aduencud'dr, Ecce regnum Dei intra uosnbsp;eftjhoceft, ft uu!nscapere,regnum Dei lam aduenit ,amp;prædicarionbsp;cuangelfj inter uosadminiftratur. SicSf ahasait. fvcfipi feite,appropinnbsp;quauitenim regnum coelorum.Ec iterum. Si fp-riiu Dei cijciodæmo/nbsp;n fa ,peruen it ad uos regnum Dei.Quæ cum ira feie babcant, uidemusnbsp;ChrilKim hoc loco non folum pharifæcsdocere, ut recte deregnonbsp;J )eifenciantjUeruetiamadmonere, utaudiantcuangclicnregniDci,nbsp;êv n ti mporereliptfcant, fiquidem non abus fit futurus Medias, quanbsp;IS, qu nuncaduenit, amp;iamregnumDci prædicatione euangelijluinbsp;a .mini!trat. Habemusamp;nos,quodexhoclOeodifcamus. Primum,nbsp;u. nee nos ahum feruatorem qupramus aute\pe(ftemus,prætcr Dominbsp;liumnoftrumlefum Chriftum, necahudEuangchon deregnoDeinbsp;8udiamus,quamid,quodChriftuspr«Tedicauii,amp;m raculisconfirmanbsp;iiit,amp; quod apoftoh Chrifti,in totumoi bern terrarum uu'garunt.Denbsp;inde,iii. in aftlichonibusnoftris,non faciamuseChrillo,externum Slt;Jnbsp;corporal cm aeterren urn regem, qui debeat externa obferuatione, autnbsp;a ppara u aduen ire,ac nos corporaliter feruare. Et nifi hoc fecerit, nonnbsp;lit net us Meflias .Sedfinamus eUm elfe fpiritualem amp; cœledemregê,nbsp;qui feruetnos, pro fua ratione, in omnibusafilitftionibus, ab æternonbsp;interitu, êclargiatur nobis,non moxdefituram, fedperpttuoduratu/nbsp;ram’ocLcitatcm. Poftremo, quemadmodum ChnEusnonuenitmnbsp;hone mundum regioapparatu, nechabitat inuna quadam aula uelnbsp;erofolymitant, ueISamaritana,itanec fenciamus regnum eiusinnbsp;bacteri a conflareprgclarisamp;fpedofiscerimonijsecclcfiafticiSjnecexinbsp;f.imemus, eumhabereueluticancellariam, utuocant, confiliariosnbsp;fuos, in monaßerqs hypocrirarum, aut collegesfacrihculorum. Acnbsp;ijabentquidcmpiæamp; legitimæ cerimoniæfuâinecclefia uulitatem,nbsp;potîencctiam monafteria fuum pietatis ufumhabere,fi modomonaftcnbsp;r i oru m ( eu a d m i n i ftra tor es feu defen fores, tarn cupid i eflen t ueræ pie/nbsp;tans, quameupidifunt aut auitæ fuperftitionis, autecdefiafticorumnbsp;bonorum. At fentire regnum C H RI S T 1, Sd pietatemfi/nbsp;tain clîê in peificien^s amp;abfoluendis longisillisacinfiinitis cerimo/

-ocr page 159-

HOMILIÄB IOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,14.

nfjs,5^C H R. IS T V M, in monafteria, tanquam captiuum detrude re,hoc de mum eft die ere, ecce hic, ecceilIicC H RIS T V S, amp;eftcnbsp;cœlefti C H R I S r O facereterreftrem, hoe eft, uerumregnümnbsp;CHRISTI prorfus fubuertere. Regnum en im G H R I S T I utnbsp;ncneftcibus, autpotus,itaneceftcerirnonia, necordo monafticusfed ro.«4«nbsp;eft, quemadmodum Paulus ait, iufticia, pax, amp;gaudtumin fpiritunbsp;fanfto.Et qui per hæc feruit CHRISTO, acceptas eft Deo,amp; pronbsp;batushominibus. Se(ftemuri§itur,pofthabitahypocritarum fuperfti/nbsp;tione jUeram in C H TIS T O pietatem ,ut per euangelion renati, innbsp;lt;3uouislegitimouitægenere,regnumCHRIST1 inueniamus Cætenbsp;*¦11111,3 pharifæisuertitfe CHRIST VS ad difcipulos fuos,utamp;ipnbsp;loserudiat, nepollieeantur (ibi corporale regn urn Mefttæ in hocfecu/nbsp;Etaitad difcipulos. Venientdies, quando defiderabitisuiderenbsp;ünumdiemhlqhominis, necuidebitis.Etdicentuobis. Eccehic,eccenbsp;*Ilic.Noliteire,nequefeftemini. Nam ficutfulgur corufeans c regionnbsp;**c,cinæfub cœlo eft, in alteram, quæfubcœîo eft, folget, itaeritfilpnbsp;^'hominis in die fuo. Sunt, quihæc, amp;eaquæfequuntur, intellPnbsp;§ant detemporibus extremi iudicq. Ac nihil certius eft, quam quod


tt

(C

( t

*icnturusfttextremus dies, quo C H RIS T V S ludicaiurus eftuP rwm«»!.

mortuos. Cum uenerit, inquit, filius hominis in gloria fua,2gt;^ Opines fan(fti an geli cum eo, tunefedebitfoper fedem gloriæ fuæ,nbsp;^®§''egabunt ante eum oes gentes, amp; feparabiteos,alteros 3balteris,finbsp;^fpaftor fegregat ones ab hcedis,Sc ftatuet oues quide a,de .tris fuis,nbsp;hoedos a finiftris.lllis dieet. Venite benedifti pati'is mei, poftidecenbsp;*^^§’'üpargifQ.Y,yoßjsabexordiomundi. His autemdicet. Difcedticanbsp;^^uialediifti in ignem ætern-im,qut paratus eft diabolo ÔC angelis

Sed quid necefte eft certiftimum extremi iudicq aduentum pluribus ^óiifirmare, quando inter publicos reh'gionis noftræ articulos tarn aunbsp;fohfatetotiusferipturæ, quam miraculisconfirmatos, etiamhuncre^nbsp;^’ifeamus, c.uod uenturus fitC H RIS T V S ad iudicandos uiuosnbsp;^niortuos: Statuit,inquit Paulus,diem,in quo iudicaturus eft orbemnbsp;^^iTarum - urn iufticia,per eum uirum,perquern decreuerat,fide omninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

aeftita, cum excitant ilium ex mortuis. Exiftimo autem CHRP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ’

hVjvjhocloconondepofteriori, feddepriorifuo aduentuloqui 4*10 aduenitin carnem, amp;paflus acmortuuseft, amp; refurrexic a mor/

gt; acmifit difeipulis fuisfpiritumfandum, amp;abrogauit poftcahor ^'^ilideuaftatione gloriam ludaicæ gentis, utprædicatioEuangelrj,nbsp;eius in totû orbeterrarûuulgaretur.Acfencienduquideeft,nbsp;ftu? recitât dememorabili ilia IudeoRtdeuaftatiôe,que poft refurre proœmiûexanbsp;^*onèGhrifti,annisplus minus quadragûa, per Romanos fada eft,

n iiq

-ocr page 160-

IM CAPVT XVII. EVANG. LVCAE. adiimbrentetia’.Tigeneralemtottus orbistetrarum deuaftanoncm,nbsp;temporibus extremi iiidicij fiet, fed quæ hoc loco dicuntur, ïïixta faaptu,nbsp;aut,quam uocant, hteram, de temporibus prions aducntijs Chriffi intdnbsp;ligenda uidentur. enient, inquit, dies quando defiderabitis nidere uniinbsp;diem ftlq hominis,nec uidebio's. Et dicent uobis ,ecceh ic,ecceillic.Nolinbsp;te ire necp fedlanini. Hoc eft uaticinium de horreda calamitate, qugpoftnbsp;afcenfumChriftiincœlum, inludeacontigit Ethpceft huiusdicti fen-'nbsp;tencia» Quia res nine funt tranquiUæ, contemnitur èC reijeiturfdiusnbsp;hominis, feducnient tantgcalamitatesin orbemludaicum, uthoininesnbsp;defideraturi fint, uelunum tantum diem me uida-e, Srauxifiomcofrui,nbsp;non tame fient uoti fui cÔpotes, îudæi enim,quia Chriftum reieccrunt,nbsp;primum quidem tanris mah's obruti funt,ut abiniu'o mundi non fuerittanbsp;lis afTîidrio, quemadmodu Chriftus alias teftatur. Etiterum: Venient,nbsp;inquit, dies, in quibus dicent, beatg fteriles, amp;uentres quæ non genuc^nbsp;runt,8i'Libera, quænonladlauerunu Tuncincipientdiceremontibus, canbsp;ditefuper nos, amp; collibus, operitenos. Vtenimnondicamdefedirioninbsp;bus, delatrocinijs,decæcibus,depcftibus, quibus ïudp abfunipdfunt,nbsp;tanta etia m fames graflata eft in eos, ut matres truddarint fuos ipfarum Hnbsp;Wlt;eor««/((nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dbum coxerint,fed ne his qiudem carnibusuefd hcuerit,qv'ia

** mih'tesnidoremfecuti,rapuerunteas»Quidpoteftauta-udehusautcaIa/ 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;mitofius excogitariÇ’ Deinde, priusquam urbsHierufakmabbokihus

obfideretur, Iudæi a pfeudoprophetis mirum in modum feduc'h 1 ucr d, ut nori fof urn corporali,uerum edam perpétua uitapriuarentiir, NamuJnbsp;poftafeenfumChrifti, calamitasaïiaah'aminludæatruderet, tantaanPnbsp;mianguftia/nuafitïudæos, ut ubiainc^ ueltandllumfpeifaluds often/nbsp;deretur^ ingenti ftudio fedarentur, Ibi tumpatefacta erat ianua impofto/nbsp;ribus, Slt;pfeudopropheds. Aliusdicebat, cccehicindcfcttoinueniesfa/nbsp;lutc,aJ ius ecce ilh'c in arce munita. Alius iadabat fe diuinitus efle Meftianbsp;autferuatorem miflum, amp; uocabatpopulumin montana, utibi colledonbsp;exerdtu, uindicaretpopulumin libertatem, amp;regionemhberaretama/nbsp;Ah'usuocabat populunbsp;(oUbrli,a defertum^amp;pollicebaturhberadonemab omnibus aduerfis. Acbre/nbsp;piteii. er uiter, nunchic,nuncîllicauxiliumamp;liberatiopromittebatur,nuncinenbsp;feiutndbuf, nuncifteMcfliamfe menciebatur, 8^tarnen ab imprjsiHis, quianteanbsp;CHRIST VMreiecerant, nec Mefliasnec liberatioinucniebatur.Innbsp;ftiftimum autemfupplidumeft, ucquianteauerumMeftîam,amp;fuerainnbsp;falutcmabiecerant, falfospofteaMeuiasfedentur, 0lt;^qui ueritatemeonnbsp;tempferût,mendado credatEgo ueni,inquit Chriftus,in noie meo.necnbsp;»TheUiii) tedpitis me.Si alius uenerit noîefuojillû redpietisTt Paulus air. A^iirctnbsp;lilts Deus dficadam inufionis,utcrcd«îtmaiàdo,pro eo q? diledo/nbsp;nem

-ocr page 161-

lOAX.

»eiB Lieritatis non icccperunt. Scd in'tantis ludæorum affiidionibus,’ ^crroribus, quid faciantdifcipuli Chnfti, fcdatorcs euSgdi) cius^nbsp;feó:emini,hoc eft.Cum pfeudoprophetæ, ôi.

P eudocnrifti polliccntur falutem. Si congregant exercuum ut iudæ»' os uiolenta manu defendant, amp; ab omnibus mails libèrent, holite uoSnbsp;hclemeisadhibere,noli£efedarieos. Regnum cnimCHRISTIntnbsp;non eft corporale, ita nec corporali exercitu in uno tantum, autalteronbsp;Joco,uel inurbe Hicrufalem, uel in dcfercoadminiftrabitur, fed ficutnbsp;^Igur corufeans c regionc quæ fub cœlo eft,in alteram quæ fub coclonbsp;^ftRilgetjita eritfilius hominis indiefuo.Fulgur e coclo ccrufcans,nÔnbsp;'n unumtantum angulum detruditur,fcd dilpergitur in totam illam rcznbsp;S'onem,ausceiparticocli(ubiedaeft, itaregnumGHRISTInonnbsp;’nunum tantum locum uel urbis uel deferti concluditur. Sed dilatabiznbsp;'nrintoïum orbem terrarum. Etdilatabitur non exercitu militari, fednbsp;pï3cdicationeEuangelr). Valeant igitur pfeudoprophet3c,qui externûnbsp;'’egnum Mefliæ pr3edicant,8i externamfalutem promittunt. V os autnbsp;po-feuerate in eoeuingelio, quod accepiftis. Sicontinget uobis per/nbsp;pctua falus.Nunquiducro hoc regnum CHRISTI inorbem cerrat^nbsp;»tadilatabitur,utScCHRlS T VSexttrnamaieftate totiorbiconfpi jnbsp;cuusfiat Si omnes homines indifcriminatim hocregnurn obferuent:'nbsp;Minimeomnium.Siccnimfequitur. Scdpvimum,oportetillurnul/ *•nbsp;tapati,Sircprobavi anadonchac.Et ficut accidit in diebus Noe,itaeritnbsp;à in diebus fili) hominis. Edebant, bibebant, uxores ducebant, SC ‘nbsp;''nbebant, ad eum ufquc diem, quo intrauit Noe in ar cam,Si uenit “nbsp;diluuiuj 5lt;perdidit omnes. Confimiliier etiam ficut accidit in diebus *nbsp;^oth.Edebant,bibebant,emebant,plantabant,3edificabant,cæterum ’•nbsp;fttio die exqt both e 'Zodomls ,pluit igni Si fulphurc de coclo, Si Om/ ‘nbsp;nespcrdidit.Secundumhxceritdies, quofdiushominis rcuclatur.nbsp;nbsp;nbsp;* *

Dominabitur quidem-CHRlST V S a mari,ufqucadmarc,iti hocautem rcgnum,necingrcdietur externa gloria Simaieftate, quenvnbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admodum pfeudoprophetx fomniant, necrecipictur aut agnofeetur a

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎÜO iphus populo, fed ingrcdictur inrcgnutnfuum per ignominiam,

I paffionem, crucem Si mortem. Primum ,inquit, oportetillumtnul I tapau Etalias.NonnehxcoportuitClTRlST V N\ pati,Si ficin/nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itar c in glor iam fuam\ Etpopulus,qui nunc Meffiam expectat, uerum

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îAeffiavn condemnabit Si. occidet. Oportet, inquit, ilium reprobari

\ tb W uationc , Ac plane erit in diebus filq hominis, ficut accidit in \nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diebus Noe Si both. Haec ,ut diximus, r ef er unt quidam ad tepora

I V'^^^^tiut:isaduentusChvifti,qdcerteueriflimeSiaptiflime didbq^i^ Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deuahatio orbisludaici,f uitadubrado ^adis deuahatiois quaobr uet

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;touts orbisterrauit.^ed quodadfcr iptuaainet,primumotmtux!dligtdw

-ocr page 162-

fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN CAPTT XVn. EVA NG. LVCAE.

Ntii;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iunt de tem portbus priorisaduenttis Gbrifti. Vidcamusigi'turpnn'

ctpïo qui fint illi dies filrj hominis,de quibus boe loco fit mentio.His enim explicatis, facile intelligemus, quo collatio illa temporum Notnbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8ó Loth refpiciat* Dies ergo filrj hominis funt ca têpora, quibus Chti

Dietfilijho* prædicauit euangelion in Galileaamp;Iudæa,ôlt;^ conft'rmauit illud WWW,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miraculi s, quibus deinde pafTus eft mortem, refurrexit a mortuis,

quibus èi. afcendit in cœlum, èC mifit difcipulis fuis fpiritûfamftum, acuulgauit pcreosprædicationcm Euangelij intotum orbeniterra-rum» Atqp hæc quidem Chriftus egit,dum in regnum fuum intrarct.nbsp;Quid autem interea temporis Iudæi,quiexpedabant Chriftum, ege''nbsp;runt; Sicutaeddit, inquit, tn diebus Noeamp;Loîh, itacritamp;indiebusnbsp;*tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tioecontto.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Audiamusigiturprimu, quidindiebusNoeacciderit,

Noe em contionabat uerbü Dei, inuitabat hommes adpcenttëtiaiïi acnift refipifcerent, uacicinabaturcisinccrnitionem» Sedquidilliubnbsp;ciHimC’ Edebant, bibebant, uxores ducebant, amp; dabantur nuptum.nbsp;Hæc igttur per fe tmpia funtCminime omnium» Nam Deus creauit cinbsp;bum in ufum humanum,ôcaquam bibere,quo potu homines antedinbsp;luuium utebantur, noninebriat.Etmatrimoniumeftdiuina ordinalnbsp;tio» Quarc Chriftus non récitât ifta, ut fignificet ea per fe efle impia,nbsp;Noffmporrf fed récitât, ut fignificet quanto contemptu homines neglexerintucr/nbsp;bum Dei,amp; quanto animi ardore fedati fintdefideria carnisfuæ.Edtnbsp;re enimnbsp;nbsp;bibere, ac matrimonium contrahere, non funt per fe mala,

fed itaedere, itabibere, itamatrimoniumcontraliere, utpofthabeas uerbu Dei, ut non refpiciasopus Domini,ut eatantû,quefunccarnisnbsp;tueêlt;quæhuius mûdifeâ:eris,hæcdemûeft impietas horribiliLp^nbsp;pltcio expian da. Sicautê homines ante diluuiûcdiife,bibifte,ôë matngt;nbsp;moniacotraxifte, teftâtur ipfa fcripmrç uerba, in Genefi capitefexto»nbsp;Vidêtes, inqtjfilij dei fd ias hominû qgt; eflènt pulcrg ,acceperût fibi uxnbsp;ores, ex omnibus quas elegerât,hoc cft,ducebant uxores,tion quaslcxnbsp;naturæ,aut publica honeftaspermittebat, fed quaslibebat,nulia habtnbsp;ta uel honeftatis uel pietatis ratione» Et poftea.Erant illis diebusgigan-'nbsp;tes,feutyrâni in terra» Quid hoc aliud eft, qua quod mores eius tem-'nbsp;poris ita fefc habuerint, utfemperpotentiorimpotentiorem opprefnbsp;ferit,amp; fuam quisque animi.cupiditatem amp; libidincm,contempta otnnbsp;ni uerbi Dei autoritate, fedatus fit. Sic enim fcquitur . Omnis catonbsp;corrupcrat utam fuam fuperterram. Proinde, utNoepergebatpratnbsp;dicare uerbum Dei,8C uocare eos ad pocnitentiam, ita pergebantift*nbsp;contemnerc8^per(cqui uerbum Dei,ac interim fcelera iuafecurepcr-'nbsp;Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pecrare. Sed quidc”num hæc contentio perpetuo ita perfeuerauitCn^'^

Lothpatridf quaquam. Venitcnim diluuium, poftquam Noeintraftetinarcane Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum familiafua,S^perdiditomnesgt; Audiamus ctiam ,quidaccidlt;

ritin

-ocr page 163-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HOMIlIÄE .IOAN BR.ENT1Enbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi«

ritindiebusLoth» Nam Loth uocabat Zodomitasadpœnitetitiam, iedhiintereatemporis,edebant, bibcbant,emebant, uendebant,plantanbsp;bant, ædificabant» Quidc’ an hæc bint per fe impiaCnon certe, fed funtnbsp;politiQ, 8d legi'timæ patrumfamitias uocationes» Sed I'ra emere Sc ueivnbsp;itàplantare amp;ædificare, utfaftidias uerbumDei,utproximijninbsp;opprimas, ut federis tantum carrits titæ cupiditatem,hæc demum tan/nbsp;ut digna fi't,quæ finguïari fupplicq exempîo puniatur*nbsp;xyod autê Zodomitac ita plantauerint èi. ædificauerint, teftatur feripnbsp;^^'¦aipfa,ih Gériefi capitedeci'monono.Nam cum Loth hortaretur eosnbsp;î^honeftatem,refpondent»Ingrenus es utaduena, nunquid utiudicesî^nbsp;ç ipfummàgisjghosariïigemus. Et in Ezechiele capitedecimpnbsp;'^^o.Ecce hcc fuit iniqùitasZodomg fororis tug,fuperbia,faturitas panbsp;^5abundantia,ocium ipiïus amp; filiarum eius. Et manum egenoamp; pault;nbsp;non porrigebanr,ôlt;^ eleuatæ funt,S^ fecerunt abomination es coratnnbsp;^J^Habes Zodomitarum impietatem, fed nunquid imput:^ earn tulenbsp;J ’nininiê omnium» Quo ein die exijt Loth e Zodomis, pluit igiii Sinbsp;!ƒ pburedecœlo,amp;perdiditomnes.Nuncigitur conferamushçc die/nbsp;filij hominis» Chriftus enim prgdicauit Euangelion regni Dei,nbsp;^pcrprophetaspromiflumerac» Idem prgdicabant etiamapoftoli»nbsp;^dquicj uiciflïm faciebaut ludæiCid nimirum, quod Chriftus aliquotnbsp;.^abolis explicat, alq abieruntin uillamfua, alq ad probandos bouesnbsp;j^adduccnriasdomumuxores, alq tenueruntferuos, amp; contumelfjsnbsp;occiderunt.Deinde poftquam Chriftus refurrexit a mortuis,ô«jnbsp;hif t’^’^mfandumdifcipulisfuis, incepit uuIgareEuangelion regnbsp;. in totum orbem terrarum» Quid ergo iterum interea ludaeiC”tantunbsp;S ^trefipuerint, ut maiori furore in impietate fuaperrexerint, atquenbsp;tantum quoquó iure,quaqua iniuria egerint,üt conferuarent regio/nbsp;f^^^S^ntis fuæ maieftatem, uidelicetrati,hancutiameftefoclicitatemtnbsp;fi in hoeleculo uoluptatem 8^gloriam haberent. Hinc eft,quodnbsp;^jaexünaparte uidebaturprædicatio Euangeîfj deChriftocupidita/nbsp;^sfnisobftarcjperfecuti fint Chriftum,apoftolos,8d euangelion*nbsp;pma omnium turn uirulentia,tum crudelitate: ex altera autem par/nbsp;**^5’ ”^§Lda omnipictate,agcbat:hicaccumulabat fibinbsp;Qh • ’^^^Q^ores, hicplantabat, ille ædificabat, hic adiungcbatfefcnbsp;tlünbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rerum in ludæa poriebantur, ut Luore ipforum tran/

diam ageret uitam,ille cmebatpontificatum aprgfidibusethnicis,’ ^ni u£ cupiditati amp; ambitioni fuæ fatisfaceret. Breuitcr,fuam quisnbsp;Jj^^^imilä)idiriem,pofthabitoonini uerboSi timoré Dei, fedaba/nbsp;lt;itnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parabola de nuptfjs'

quiinuitatierant, neglexerunt, amp; abicrunt, alius Villam fuam , abus uero ad negodationem faam» Qt

-ocr page 164-

IN CAPVT xvn. evang, lvcae.

fîebat^iium hic ftatus SC contemncndi uerbidei 8^:pcrgendi in impie tatcperpetuo inter ludpos durauitCNihil minus. Poftquam cnimmifnbsp;fofpiritufando ,euarigelion Chriftialiquamdiu prædicatum eflètinnbsp;ïudasa,ibi tum iricipiebä/itomnia malorumgcncra in ludæos itagraf-'nbsp;fari, ut ad extremum non folum urbs amp; regio ipforum deiuftarcntuGnbsp;uerumetiam ipfi'partim fame,pefte,ecgladio rhiferrimeinterirent,parnbsp;tim,utpecoräjin uniuerfas terrasdiuendercntur,adeocpandnbsp;tateadicerenturjUtnuIJamaior unquam ulli populo acciderit. HorrJ^nbsp;bilc eft,quod cendgit Zodomitis,horribilius, quod toti orbi ternfU,nbsp;temporibus Noe,atfi quis excutiat cam calarriitatem,quæ ludæis cP''nbsp;tigit, poftquarri Chriftum feruatorem fuum abiecerunt, profedonoOnbsp;iuucnietiam, caicalatniadeam conférât. Hæc autem non cotnigerutnbsp;ludæis, nee fcripta func, tantum propter ipfos, fed ctiam propter nos,nbsp;in quos termini ætatum inciderunt. In deuaftattone enim Judaicægcnnbsp;ris propofuitDOMINVS exempluiniræ fuætoti orbi certatatn, ufnbsp;dilcamus,quam horrendo fuppliciopuneatdcus côtemptum uerbi fuhnbsp;primum quidêpnaatim in fingUlishominibus,dcindepubîicein iin/'nbsp;gulisrcgionibus. Poiîrcmoetiamgenerahterin uniuerfo orbeterra''nbsp;rum,quando uemetiudicaturus uiuos mortuos.Nam (ideuseleâonbsp;populo Cuo non pepercit, quomodo parcerccgcntibusabenisCReCipiC'

. camusjgitur,dumtempuseft,utuenturam iram fuffugtamas^amp;falutc i confequamur, perleCam Chriftum dominum noftrum, quiefluna Inbsp;cumpatre ô^fpiritufandto deuslaudandus in fecula:Amen. i

HOMILIA nbsp;nbsp;Vie ES IM A.

VodChriftusanteadeludaicægcntis excidiofntif rum ftgniftcauitjhocpergitnuncnon explicaretan/nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;turn paulo maniftftius,uerumetiam aliorum malo-quot;

rum collatiohibus amplificare. Inillo,inqnf ens, die, qui fuerit in tetfto, amp; uafa eius in dorno^nbsp;. nedefcêdatadtollendum iJhi qui in agro, fimiH

9 9

5 gt;

i gt; ternon redeatretro, Memoresautemeiîote uxon'sLoth^ Hfceïîcol latioludaici excidtf^ cum uuJgaribus aliorum bellorum malis.Nam ihnbsp;afqs bellis Jicetdomeiîicam fupellediiJem in tuta loca tranfferre,nbsp;te exagroin munitas urbes conferre,amp;bhoiîis impetum (ortittr Cadi jnbsp;nueris,acobftdionis malaajiqaamdiu infralt;ttoanimopertuleristncc jnbsp;abieceris bafiam\, fieri folet, ut hoftis uel obitdionem turpiter déférât» Jnbsp;net tolerabilibus conditionibus tecum de pace conaeniat. In ilJo ante 1nbsp;clie,po uidelicetremporejquoregnum Cbriiiicœpitin totum orbetn Inbsp;tetrarumprædicationeeaangelijaulgari, regnSautemS^maiefiasIi^ anbsp;dæorum deficere, amp; metropolis ipforum, Hierufalem, ab h oibbas obnbsp;nbsp;1

fideri,coccanque graues accident caîamttates, ut nulla falusrdiqnant nbsp;nbsp;I

-ocr page 165-

HOM I LIAS .lOy.N' BRENTII.

Hî’dejtur.Non cnini holles taîuuin tirbein exerotu circundabiint, fed cri aminipfaurbe, inter dues, interamicc»,nufquam erittLituslocus.ro/ , .nbsp;fisQ-ic bellum ab hoftibus, intus autem tanta fed itio inter aues,utnecnbsp;quiinagi'o fuerit,nec qui in tedo, auc fupremo domusfuæ pauimcnto, ir.üMacab^nbsp;tuto poifît ad fua redire,aut in inferiorem domus parce ad côponendamnbsp;fupelledilem fuam defccnderc. Vt nihil interim dicam depefle amp;fa/nbsp;nie, quæ fimul omnia in urbcita graflabuntur,ut quocuncp diuerteris,nbsp;prælentem inucnias calamitatem. Quod Chriftus futurum uaticinatusnbsp;lt;ft,hocpoftcarcrumgeftarumfcriptQres,in cxcidio Hicrofolymitano,nbsp;quod aRomanis,duce T ito,factum cft, impletuin elle teftificantur. Nânbsp;càiamimminerctobfidiourbis Hierufalcm,nonconiungebantHieio/

inter dues fieri fol«, aduerfus communes



quia inoidet in manusfedicioforuni.Qui eft in agro, noni edeat in *^dxni,fed fuoia£,qui pofïic.Omninoenim,fi ullamlalutè fperatis, fu/nbsp;gitduni eft,amp; ita fugiendum eil, ut nerctroipicias quidem. Memores,nbsp;’'’quit,ellote uxoris Loih ,quae cum in fuga retrofpicercc,per qr. Hac ad/nbsp;’^‘btioneiterum reuocatChriftus difdpulis fuis in memoriam incendfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fn^

Zodomiticum, ut intelligantcalamitatem ludaicam non mmorcm rcnuw», ^'¦«’ncaidio Zodomitico.Cum enim Deusdeuaftatui us eilet Zodo/nbsp;’’iamhürribili ineendioJuiTitLothumuna cumfamiliafuaitaiugeï -.

»fopofuitjUt homines eoadmoniti uocationem Deirecla feclai'cn^ iisii.rjd.

tür,nccabeouilotumulcu, ullis clamoribus, ulîis autamicorum atu »nimimrumfcuprccibus feu minis auerterentur. Hue enamuovat t.a/nbsp;za,cummitceretferuumfuum, utfufcitaretamoiiuisunbsp;dos.Ait enim.Si occurrefittibi bomo,non faluteseumgt; *nbsp;rittequifpiam,n5re'pondeas ei.Hucuocat£lt;Chriftus,qmcumemgt;cnbsp;tcretdifcipulosfuos adprædicandum euangekon ,aic. Ncmmem pernbsp;uiamf^utauautis.outt’rprrei.onifiHntmocationemDeitænfolhcircie

-ocr page 166-

I

IN CAPVT XVIÎ. «VANG. LVGAE;

pore cxddq,critludæorumuocauo. Ergo, inquitChriftuSjitafagit^' utnequaquam reucrcaraini, acncrefpiciatis quidem, neuci tanidlanbsp;fpicj'endi mora fiat,vic ab I'nfequendbus calamitatibus comprehenclannnbsp;ni.Sicamp;noftra uocatio eft,c mundo fugere, quia h une mundum mand;

è mXextrema 8dperpétua internitio.Fugiendumigitur eft c mundo,quamliv doChnüMnonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poflfumus curfu,ne una eum mundo intereamus.Sed quomodo fu

’giemusemundo Alriftigeruntindefertaamp;inmonafteriajUtfugerent mundum, fed tantum abcft, utcumeffugenht, utpouustnucneriut»nbsp;Mundusenimcft,ubicaro ÓCfanguiseft. Munduseft,ubi Satan, quinbsp;eft deus huius feculi, dominatun Cum igitur illi^quicuncp fucrint,nbsp;tuïcruntfecum iridefertacarnemödfaiiguina'n,cumquedefertafintnbsp;am pars huius feculi, cuius Satan princeps eft ,non eftugerunt fuga fusnbsp;c mundo, fed potins in medium mundum peruenerunh Num ergonbsp;fibqpfimanusinferendaefunt, utemundofecedatur; nihit minus.Hocnbsp;enimfcelushomicidio crudeîiu» eft, quod fiquss te mere defignauerit»nbsp;non Iiberat fe fupplicqs mundoobuenturis, fedconijdtfeineafport/nbsp;taneoexitio.Fugereergo mundum, eft impictatem SCpecata fugere.O/nbsp;mne,inquitloannes,quodeftin mûdo, ucluticoncupifcentiacarnis,?^nbsp;concupifeentia oeulorum,S«r faftus uite,non eft ex patre,fedcx mundo.nbsp;Re^icerc ftac^ fugere mundura,eft fugere impia opera carnis,amp; faftumuitac. Atnbsp;que hæc eft uocatio noftra^n quafedanda, nerefpiciendum quideinnbsp;cft,necobui) falutandi. Refpidmusautem, amp;falutamusobuios, dumnbsp;ponimus nobis ob ocufosexempla hominum potentium,excmplauuf/nbsp;gi,exempla amicorum amp; uicinorum,amp; comparamus uitam nofhamnbsp;hæcpotius,quamaduerbumDei.Rcfpjcimusitem,dumpaIlicemurnonbsp;bis diuturiiitatem uitæ, amp; negligimus præ hacfidudapcenitêoam. Quinbsp;autem fie refpidt, is ita obftupetót, ut non folum non pergat ire in uoeanbsp;none Dei, fed etiam abijdat cam, amp; feâetur uocationem Satané. Hocnbsp;uerofeftari,eftuna cum mudoperirc. Quarc, fifaluicifcuouïerimusynbsp;uocatio Dei ita nobis fedanda eft, ut ocuïos noftros non ad impioruninbsp;hominu uel exempïa,uel promiffiones,uel minas,fed ad uerbuni Dei,nbsp;quodeftcertiflima ueræ pietatis regufa, dirigamus,amp; reda pergamus.nbsp;Atep hæcquidemita fefchabenn Nuncautemredeamus adealamita/

* ’ tem ludaidexcidq.Sequiturenim. Quieunc^ quæfieritammam fuant ’ ’ feruare,perdctiîîarn,amp;quicunq^pcrdideritinam,cÔferuabit earn. Eftnbsp;amp; hæcamplificatio eorum malorum,quæ ludæis in obfidione obuentunbsp;ra funt, ïn aîq s ein bellis, qui qugrit ut uitâ fuam tueatur, aut'fortiter pitnbsp;gnando,aut urbem fuam mu niendo,autmuftos belli fodos fibi adiuivnbsp;gendo,is pîærunque tuetur amp; côferuat tutam fuam.Qtiî autem ex ign»nbsp;nia aut dcfperatione uitæ fuæ abqcit haftam,is etiam folet uitâ fuam,autnbsp;ad minus libertatem,quara honeih uiri præponunt uitæ,amittere.S€dnbsp;tant

-ocr page 167-

MOHIIIAE ÏÖAN? BREfïTri;

In betloludaico plane diucrfumacadet» In foan'mbellOjqui adtuen dam uitamfuamadiunget fefc cnm fediciofis, autpergetpugnaread/nbsp;uerfus hoftes, is uitamfuam amittet.Qui autcm defponderit animumnbsp;fuum de uicanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut fugerit, aut tradiderii fele Ipontc fua hoftibus,

is conferuabit uitamfuam» Adeoq^ in hac Romana urbis Hierufaleni deuaftationeidêacddet ,quod leremias de Babylonicadeuaftatione na/nbsp;ridnatuseft. Quicunque,inquiens, manferitCadconferuandam uicamnbsp;fuam)in ciuitatehac,morietiirgladio,fame,amp; pefte* Qui uero profu/nbsp;gerit adhoftes^uiuetjSderitanimaeiusfófpesS^uiuens.Iamsfieuentumnbsp;ïudaicibelli cum uaridniö CHRISTI contuleris, inuenies idrcbusnbsp;ipfismulto horribdius geftum eile, quamquod uerbisprædidum eft»nbsp;Dux en im Romanorum, Titus, cum obfideret Hkrufäem nullä nonnbsp;lt;lugrebatoccafionem, qua conferuaret nonfolumurbemamp;tcmplumnbsp;Hierofolymitanum,fcdetiampopulumipfumIudäicuni»EtquireIi(fti'snbsp;ludæisadipfumprofugiebant,acfefe£radcbant,hi confequebanmrui/nbsp;tæfuæ falutem,uidelicec,hoc confequebantur, quodChriftus nocIo?nbsp;CO uaticinatus eft.Quioinqueperdiderit animam fuamChofti en im fefcnbsp;tradere,quid aliud eft, quam uitam fuam perdcre^ aut ad minus cxtre/nbsp;mocampericuIoexponereDparabicilliuitam» Älpaute,tatumabfuit, ludxiaeobß»nbsp;utfefe hofti traderent,utad tuendam uitam fuam, in unam urbem Hie/ dtoniicalantnbsp;fulalem congregarentur,amp;£ampertinaciter hofti reüfterentjUtnulîamnbsp;padsconditionemadmitterent.Sed hi miferrimeomnium perierunt, ànbsp;^9 bme,alrj pefte,alij gladio,8«f poftea in expugnationeurbisf apn,alqnbsp;^'^ijsfuntobiedi, alq interfecommifli fuisipforumgladijsinterie/nbsp;’¦^’'Menioiipntillum eftî^enuscalamitatis. fiuoterOî auaterquemifez

-ocr page 168-

îfï CAPVT XVIL EVAMG. LVCAB.

rîtomrtem uitam Si. falutêfuam. Qp* nbsp;nbsp;nbsp;perfcuerac CHRISTVM

conntlt;’n,quantumius magno ui'tæfuæpenculo , isconferuat uo'a'’^ (ua;n uitam,edamfi corporalem ,amp;altoquibreui perïturam uitamanufnbsp;fit. Nam quodimpius timet, inquitSalomonjhocacciditei.Quicqtii^Inbsp;enim impietatc conferuaueris, hoccerciflimeamittis,quicquid aut«’’nbsp;pietatcamiferis^hoccertiflimcconferuas. Etnedubites, audihuiusrtinbsp;CSfèrMftar,^ caunàm.Nam,quod eft inique conferuatum, hoc propter iniquitattofnbsp;poteftautem malediébodiufoelixeftè,utnófuoinbsp;tempore rcucletur. Kurfus ,quod eft pictate amitTum,hoc repofitum cftnbsp;inmanuDEL Deus enimfauetpietatijamp;promifitciomnembenedi'nbsp;dionem, quod quid allud eft, quam id in man urn fuam recipere,quodnbsp;pietatcamiflumuideturC' Quodfi terrafrumenti granain agros repofi'^nbsp;ta, tanta diligen tia confcruac amp; fou et, ut pro uno reddac agricotg triginnbsp;ta aut ctiam centum ^ana,quomodo non multo liberalior effet D 0lt;nbsp;MI N V S D B V S nofter, uc non unum quiddam pietatc amifltun,nbsp;,, centuplumreftituerctr Scdredeamusadmftitutumnofti'um. Sequiturnbsp;,, cnim. Dicouobisinillano(ftceruntduoinlclt;ftouno,unus aßunie-'nbsp;,, tur,aîterrelinquetur.Duæeruntmolentesfimuï,unaanùmetur,S^nbsp;aîuTa rd inquetur. Hæc eft alia ludaicae calamitans exaggeratio. Cal am*nbsp;t ts nulla dctcdugraffabiturin ludæos. In alrjsbellis qui in eadem caullinbsp;font, eandemedam fortunamhabcre folent. In hacaut Iudaicacilamigt;'nbsp;tace,aifiiô:ionunodcledufæuiet. Quifimihaagunt,non Gmilemha^nbsp;bebunt fortunam. Into*duos, in uno ledo fimul qefcentcs,alter liberalnbsp;bitur alter peribit. Inter duas ancillas aut captiuas,quar in piftrino molûr»nbsp;altera feruabitur,altera interibit.Nam ancillas fuiiieapud ucteres depu/nbsp;tatas ad mo Ias,teftaiur Exodus, capite uiidecimo. Et ut graflantc pelle,nbsp;cxiqs qui etufdem fuut a'taos,eiufdem uiâus, eiufdem opificq, aker pc^nbsp;fte abripiîur,alterincolumis euaditjta imminente ludæorum deuafi«/nbsp;tione,ex i)s,qui funtoufdemftatus,ciufdem ordinis,amp; codidonis, hicnbsp;Ca’awfMi I»berabitur,iIIe peribit. Quodacciditindeuaftatione Hierofolymita/nbsp;idem acadet in dcuaftadone tod us orbis terrarum, amp; inextrenionbsp;’ iudido.HicenimnuIluseritrefpedusucldiuidarum uelpaupertatis,nbsp;nullus entdeleâus,iieî regiæ maicftatis, uel infimæ feruitutis.Inter renbsp;ges cairn amp;diuites,alierferuabitur,aïfcrconderanabitur. Inter pauponbsp;res amp; feruosalter in cœlum ibit, alterin infernum conqdetur. Ibitau/nbsp;tern in ccEluin,qui leciatus eft pietatem,amp;conqcieturin infernum,quinbsp;lt;gitimpie£lt;nonrefipuit,-fiueilIedominus,fiueferuusfuerit.Hicenininbsp;non eftperfonarumlcdpietatis relpedus.Ncmoigitur confidatmaie'nbsp;perlonæfuse ,fed operam det pietari ,utmifericordia D EI innbsp;txadmnbsp;nbsp;nbsp;*T»nibusaduerfisferuetur. Atquebaêlcnus qiiidem uaricinatus eft Chri

ftus de excidio Hxerofolymitano. Sed quas jinquies, ob cauffas Ç* Pngt; mû

-ocr page 169-

H0HILIA5 IOAN. BRENTIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,19

rnum,miracuîuiTicft,non foïumïeprofosfanare Si mortuos Cufcita^ re,fed Si de fumris ccrtauadcinan. Venitaut C H RIS T V S in huncnbsp;niLidum ,u£ prcdicarcc euangelion fun, ôicôfirmaret ipfum miracuh's^nbsp;Piophetat igitur de futuris mails ludæortim, ut amp; hoc miracuîo con-'nbsp;fivmaretautoritatemamp;ueritatemeuangelrjfuL Deinde prædicitfutu/ p^egniichninbsp;ramludæommdeuaftationem, utdifdpuliexhoc agnofcerent,regnU ßinontflcornbsp;bum nori fore in hac terra corporale. Prophetæ enim uattcinati funt, pow/c.nbsp;tjuodG H R IS T V S dominaturus fit tn folio Dauid,amp; in gente Ifranbsp;d. Hocautem loco, 8iin multis prophetarum locis perfpicue lignifica/nbsp;tur,gen£cmludaicam amiffuram eflè omnemregnifuigloriam amp; ma/nbsp;ieftatem, Manifeftum igitur eft, quod regn urn CHRISTI nonnbsp;bcorporale.Adhæc, récitât CHRISTVS fututamiudæorumnbsp;calami£atem,utdifcipulosfuos excitetad fetStandam ptetatem,qualer/nbsp;üentur. Vigilatc, inquit, quia nefcitis qua hora D OMIN V S ue/nbsp;fttr uèturiis fit.Et alias : Cauete uobis,ne quando grauentur corda ue/nbsp;fttacrapula Siehrietate Sicurishuius uitæ,fubitu{que uobis ingruatnbsp;dies ille.Tanquam laqueus enim fuperueniet in omnes, qui fedent luznbsp;per facicmterrac.Poftremocommcmorateam,uccumuenertt,difcipul(nbsp;nonoffcndantur, fedpotiusconfirment fidemfuam, Siperfeuerent^i ‘nbsp;cofeffione euanoeltj, Vnde Si de difcipulis fequic. Bt refpondentes dinbsp;‘^nntdli.VbiD^O MINEç'Quidixitillis.Vbicunqueftieritcorpus, “nbsp;ftluc congrecrabuntur Si aquilæ. L-iceretquidemhæcita intelligere,nbsp;ntdifcipvdi quprant, ubi autquo in loco tanta calamitas futura fit,8i

Hr IS T V S refpondeat: Vbicunquefuerit corpus,illie congrega/ hoc eft,ubi impi) erunr,iniceritÔicalamitas.Sedapnbsp;intelligitur, ut difeipuli quprant, ubi ipfi in tanta calamitate tudtninbsp;^olt;^umhabiturifunt,ne una cum impqs pereant. Ad hoc igitur refponnbsp;^^CHRISTVS.Vbicunquefueritcorpus,illiccongregabunturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ge

^qude. Varia funtaquilarumgenera.Et inter hæc, unum eft genus uul ^^rinafpecæ^ reliquamagnitudine antecellais. Vultures autem utte/nbsp;Ilaniur fcriptores,biduo,aut etiam triduo ante uolant,ubi cadauera fu/nbsp;^ütafunt.Et lob de aquila ait. Vbicunquecadauer fueri£,ftatim adeft.nbsp;v erifimde igitur eft, quod de hocaquilarum genere, quod eft fpecienbsp;^Hturina, publicum prouerbium ortum fit, ut qui figniftcare uolunt,nbsp;naturafua coniunguntur, non opus efle magno ftudio coniun/nbsp;B^re,dicant. Vbi eft corpus, feu cadauer, illic congregantur aquilæ..nbsp;Vnde SiCHRIST VSrefpondetdifcipulishoeprouerbio. Siiu/nbsp;octeos bene confidere, quod in tanta calamitate fan’s tutum afylumha/nbsp;uiturifint, quoconfugiant. Vos, inquiens, bene confidite. Tutiffi'^nbsp;'ïiuin habebstis afylum, quo in omnibus aduerfis feruabimini. Sicutnbsp;snint aquilæ amp; cadauera facillime congregantur itaeooSiuosfem/

o iq

-ocr page 170-

IN CAÈVt XyiK EVANS. tvCAE; jpèrunacrimus. Vos facile me inuenietis, egodutem nunquamuos Scnbsp;feram. Adero Temper uobi'fcum,ut uos ab omni malodcfendam.Narnnbsp;in quauis calamitate,quæcunque accident orbi tenatum,femper Chrtnbsp;ftusamp;credentesinCHRISTVMconiunÆfunt. CHRISTnbsp;caputeftjcredentesmembra flint.Caputaiitemmembris,membracapTnbsp;ti adherent. Affumam, inquit, uos ad meipfüm,utubi fumego,amp;uosnbsp;fitis. Et iterum, Ecce egouobifeumfum omnibus diebus ufqueadeon/nbsp;fummationemfeculi. Acrurfus. Siquisdiligitme, fermonemmeumnbsp;feruabit,amp; pater meus diîiget cum,5Cadeum uen iemus,amp; manfioncmnbsp;apudeum facicmus.Qufs autem cum CHRISTO, ctiam in medianbsp;morte non effet tutusT’Si ambulauero inquit,in medio umbræ mords,nbsp;non timebo mala,qniam tu mecum es. V ideigitur mihiquomododif'nbsp;cipuli CHRISTIabhac imminenri calamitateludæorum feruattnbsp;(int. Nampriusquam urbsHierufalem obfideretur, alijexdifcipudsnbsp;C H RIST I, occififunt,ali} in exilium eieéli. Atquehæcquidem pernbsp;fecutio,uidebatur magna piorum miferia, fed fi conG'deraueris ciiidelinbsp;tatem eius calamitads, quæpoftea ludæisaccidit, perfecutioiUamagisnbsp;fuitdifcipulorum CH RISTIlilxratio,quam internitio. Non cnimnbsp;»am earn tantum beatitudincm intellige, quæ promiffa eft bis, quinbsp;propter nomen CHRISTI perfecutioncm paciuntur,fed ilia etianr,nbsp;quæ ex comparatione maiorum malorum iudicatur.SieniminexcPnbsp;dio Hicrofolymitano beatgdidgfunt fteriles,amp;uentresquinon genuenbsp;tunt,amp;ubera,quænon laeftaüerunt.EtfifccIicitatisgenusfuita mon/nbsp;tibus amp; collibus oppn'mi,quemadmodum CHRISTVS dixit,mulnbsp;to certe maior fœlicitas fuit, ante propter CHRI STVMaut oed/nbsp;di, aut in exib'um eqd quâtam horrendamala coram afpicere,amp; unsnbsp;cum alrjs perferre. Reliquum igitur cft, ut non iudicemus præfentes cinbsp;limitâtes, extremas efleintemitiones, fed potius a grauioribu«nbsp;malis,quæ fuperuentura funt orbi terrarum, liberati'oncs,nbsp;fi modo afflidionibus admoniti, refîpifcamus, amp;nbsp;confiigiamus per fiàam ad certum amp; tutum afynbsp;ïum,IESVM CHRISTVM

DOM IN V Mnoftrum,qui eft: una cum pâtre amp; fpiritu/nbsp;fando D E V S lau/nbsp;dandus in fecuU

Amen*

Capt»

-ocr page 171-

H OM I LI AE I0AN; BRENTII,

CAPVT xviip

HOMILIA V ICESÎ MAPRIMA,

V M CHRIS TVS an tea uaricinaretur

de affïiiflionibus fuper ludæos uentun's, fignjficauic difdpulis fuis, quod in tantisnbsp;mall's minime perituri fint, fimodo ad ip/nbsp;fum,0dpatrem fuum,qiiieft in cœlis,con/nbsp;fugtâuÉt exigicaliastota fcriptura,ut in adnbsp;uerfis,ad DOMI NVMDEVMnbsp;noftrum, tanquam ad tutiffimum afylumnbsp;I confugiamus. Docet igitur nunc C H RI

STVS,qua uia,Slt; quo modo nonpoflimus tantum,fedetiam debea/ musadDeum,qui habitatluceminaceflam,accedere amp;peruenife«Nônbsp;iamdilferemusde merito, quo ad Deumperuenitur. Nam fide hoc tur,nbsp;dicendumeft, non eft aliudreliquum meritum,præterquam mentumnbsp;Domini noftri lESV CHRISTI, nec alia eft uia, qua amp; in coe/nbsp;lumconfcendimus.amp;ueramfoelicitatem confequimur,quamutcredänbsp;*i^tisinChnftum.Ego,inquit,fumuia,ueritas,amp;uita.Et.’Omnis,quinbsp;“¦^ditinme, habetuitamæterna, Seddeeanuncuiafermonobiseritinbsp;^uapoftquamo’edimus .n Chriftum,confequimura Deo ,falutem innbsp;^^üerfis propter Chriftum* Quare, ut Chriftus hanc uiam nobisnbsp;recicatdifcipulisfuis parabolam hue fpeftantem, quodnbsp;^ot’teretfemperorare,necdefatigari4. Ad quid enim femper oraivnbsp;dû eflet,nifi quia OR ATIO,oratio,inquam,que eft ex fide in Chrinbsp;ftum, ea eft uia, qua amp; reda peruenitur ad D B ViM in aduer(ls,amp; imnbsp;petratur ab ipfo certiifima falusC Sic enim deorationefentire, primumnbsp;docet nos uerbum D EI iubentis orare, amp; promittentis exauditionemnbsp;otationis» Inuoca me, inquit D O MIN V S ,in dietribulatiôis,erunbsp;nbsp;nbsp;“

stilte, Si^glorificabisme» Etiterum. Omnis, quiinuocaueritnomen Domini laluus œ t» Ac mrfus. Quicquid pecieritis patrerii in no-'nbsp;niinemeOjdabituobis» Deinde idem docent, fanétorum exempla,quinbsp;inafflidionibus, crationeconfugeruntadDE VM, amp;feruatifunt»nbsp;^^tefpa-auerunt,inquit,patres noftri,iperauerunt,amp; liberafti eos. Adnbsp;*^«^damaucruntSifalui fadifunt, fperaueruntamp;nonfuntconfufi^Vi/nbsp;de mihi Mofen. Hie cum eduxiflet Ifraelitas ex ægypto ad mareru/nbsp;bru jprohibebatur ex una parte mari,ex altera inaccefli'smotibus, ater/nbsp;goautêpremebaturhoftibusjutplanenullacuadêdiuia pateret. Quonbsp;ergo fefe in tantis anguftqsuertit^ aut qua uiam ingrediturc' certe nonnbsp;o iii)

-ocr page 172-

IN CAPVT xvni. EVANG. LVCAE.

habet aliam, præter orationem, qua etiam tarn ferio ardenter /needed bat, ut audi at a Domino, Quid damas ad meC En accipe etiam fucceflo^nbsp;remMofi, lofua, qui cumexercitus eius uidlus effet aciuibus urbisnbsp;Hai,nbsp;nbsp;nbsp;cortociuspopuliinftar aquæliquæfadumeffet, quemadmo/

dum feriptura loquitur, hon aliud habet, quod in fummo periculo ar^ ripiat, quam orationem» Quiddicam dcDauide, cuiuspfalmi, qutnbsp;extant, quid aliud funt quam publica teftimonia de orationis tum autonbsp;ritate,tum efficatia^ Necfilenhoprætereundumeft, quod feriptura denbsp;lofaphatrege luda commémorât*Hicenim, cû Syriinnumerabih exer/nbsp;cituincurriffent eximprouifoinregionemludæ, Sduideretur de regnonbsp;ïudæcomciamatum effè, adorationem, tanquamadfacram anchor amnbsp;feftinat* Innobis, inquiens, non eft tanta fortitudo, utpoffîmushuicnbsp;multitudin i refiftere, fed cum ignoremus, quid agere debeamus,hoc fogt;'nbsp;o^dtionùtàr habemus refidui, utoculosnoftrosad tedirigamus. Suntamp;alianbsp;infïnita piorum exempla,quæ longum effet commemorare,quibus oranbsp;tionis uirtus èC utiîitasnobiscommendatur.Acin aduei'fis incipereoranbsp;re, nonadmodum quidem diffidîeeft ci*edentibus in Chriftum, at innbsp;orationeperfeuerare, amp;aduerfisnon defatigari, neefrangi, hoc opus,nbsp;hiclaboreft* Muîca mim funt,quæ homines ab orationeauocant.Pri/nbsp;mum, quia cum non continuo liberantur ab afflidlionibus, exiftimantnbsp;fenone-xaudiri* Deinde, quod DEVS ufdeaturocaipatior, quam utnbsp;refpiciat, amp; affidatur humanis miferfjs*Poftremo,quod nos uideamurnbsp;propterpeccatanoftra indigniores, quamquos Deusrefpidatamp;exau^nbsp;diat, adeoqueomnino nobis uoluntas Dei ignotaeffe uidetur, uideïPnbsp;cetjnumcertouelitnosferuare^Hæcfuntquæfonicitantanimumoran*'nbsp;tisad incredulitatem,amp;folent ipfum ita eneruare,ucdefatigacusabijciatnbsp;oracionem»Redtatigitur Chriftus parabolam dciniquo iudice,quauonbsp;luntatê Dd erga orantem ita perfpicue depingit, ut qui ex ea non retinc/nbsp;tur in offi tio orandi, quantumuis grauiter afflidius, is ne fdnciUam qui'/nbsp;,, demueræ fidei habere uidetur* Parabola autemfiefefe habet. Iudexnbsp;,, quidam erat in quadam duitate, qui Deumnontimebat,necreuereba/nbsp;turhominem* Ämabote,quifit, quodChriftusnonredtetparabo/nbsp;lam de æquo potius amp; iufto^ quam de iniquo amp; iniufto iudiceC’ Sed innbsp;promptu cauffa eft. Sunt em SC iufti indices ac magiftratus,fed rarifiimfnbsp;Paraboïæ autem proprie funt exemplaria earum rerum quæ gencrahtetnbsp;amp; frequenter,non queraro fiunt*Magis ergo conueniebat paraboïæ imnbsp;quus quam æquus magiftratus» A c adumbran tur b oc loco u ulgares imnbsp;MdgiflratuZ piorum magiftratuummores.D E V M,inquit,nontimebat, necreuenbsp;iwptor« mo. rebatur homine. Hi funt impiorum magiftramu mores. Non omet Dß

VM, nec fufpiduntuerbumeius, quiafeipfosprodijsadorariamp;coh' cupiunt. Et non reueraitur homines,quiaputant fe fublimiores, quamnbsp;--- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut

-ocr page 173-

HOMIHAR JOAN BKENTlt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

^’^^cbcantaliquamaliorumhominumrarioncmhabere. Sedquidtaii? ^^‘T^fictvnumhancitnpietatemSdinhumanitacem impuneferentç’Viznbsp;^®tur quidem aliquandtu potenda fua probe mutiiti, fed eft Deus innbsp;qui reddituiiicuiqueiuxta operafua» Nonenimeftperfonærcznbsp;‘Pc^us apud ilium, amp; unusquisque, quod fecit, fiue liber,fiue feruus,nbsp;“üeniagiftratus,fiuefubditus,reportabit»Sedredeamusadparaboïam»nbsp;Viduaaucemqu^dameratinlt;iuitateilla,8Cueniebatadcumdicens*nbsp;* wdicame de aduerfario meo. Etnolebat aliquandiu. Quid ergo * *nbsp;ptimurnde uidua iliadicemusC’num peccauic, quodpetat de aduerfarionbsp;^ouindidamCan non fcriptum cft,Mihi uindidam ego retribuam*nbsp;^ïiterum : NôrefiftasmaloÇ’Rede, Hæcenim intelligendafuntdepri

Ôd iUeginma uindiâa.Cæterum,quia magiftratus ôilegesäuilcs, tere^um Hcc ^^tordinanonesdiuinæ,licft)iteaampqsordinarioharumordinatioznbsp;j^^auxilio contra aduerfariosuti, amp;impïorareopem magifttatus,utnbsp;’tfendantur» Sic CHRIST VS cor am iudicedicebat.Simalelocuznbsp;^sfum, teftificaredemalo. Sinbcne, quid me cedisÇ’ Et Paulus, cumnbsp;^gnouilïec infidias ludæorum, fignificauit tribuno, qui amp; armata maznbsp;ipfum défendit. Quare uidua no peccauit, quodimplorauerit auxilinbsp;^tnagiftratt-is, SC pecicritlegitimam contra aduerfarium fuum tiindiznbsp;?^«Ôeinde uidcs hoc loco,c|up fit fors amp; fortunauiduarum,amp; aliorunbsp;*^hocfeculomiferorumhominum.Hienim, quiafuntomnihumanonbsp;^^ixiliodeftitutidolcntetiam a magiftratu nonfolum negligiamp;æ^’t^nbsp;’^iJedetiamnonnunquaminiurijsaffîci. Acuide mihiprgpofteramô^nbsp;rerumadminiftrationem. Magiftratus timere foletpotentesnbsp;^P’'3ffrafte audaces, ne’fi condcmnet ipfosfcclerum, perdanturbemnbsp;fegionis pagos incendio. Quare fi nÔ omnino abfoluit, certc conninbsp;acinterduminiquasipforumcaulfas, æquasSi iuftas pronunciat»nbsp;^ntra uero,fi miferi hom ines, uiduæ ÔC pupilhhctiam in optimis caufnbsp;“Soppn’mantur, ibinihilomninopericulitimetur. Quidad hæcdicenbsp;^usÇ’certe horribile eft,quod magiftratus magis timeat nebulones cumnbsp;hio incendio,quam miferos amp; uiduas cumfuaoratione dominica. Haznbsp;hetnebuloignés, habetgladios, quibusinunumautalterum pagumnbsp;S’‘âflàripoteft, Sedaduerfus hæchabctlegitimus magiftratus fua etiânbsp;3tma, V iduæ autem amp; miferi homines habent oration em dominicain,nbsp;fi tyran nide iniquitate opprefTi, expédiant, non iam in unamnbsp;tantum urbem, fed in totûregnum ac imperium graiïantur» Ac pq quinbsp;tîon miferi, non orant diferte D E V M, ut nomine ipforum deuaftetnbsp;totamr^onem,fcdoratio ipforum,qua inuocantauxilium D EI tamnbsp;tffîcax eft etiam fine ipforum fenfu, coram D E O, ut fubuertat reonanbsp;imperia, DEVSenimuocatfciudicemuiduarum,patreniorphanO;

-ocr page 174-

IN CAPVT XVIIÏ. ETANG. LTCAE.

Mim, SiJdéfenforem miferorum, Nunquid ergo non ludicabif» defendctfuosClnEcclefiafh'codicitur.Nondefpicietdeusp*'^nbsp;ccspupinijnecuiduSfieîFundatloquelamgemi'tus. Nônelachrynif!nbsp;uiduæad maxiïlamdefcendunt, èi. exdainatioeiüs fuperdeducent^*^nbsp;case' Ä maxilla cnim afcendunt ufquc ad coeluni, Sc Dominus cxaudi^nbsp;tor non ddedabitur in illis. Quid poteft aduerfus magiftratum neg^^nbsp;gentemaut opprimentem miferos homines horribiliusdide Lach*Tnbsp;mæ,niquit, a maxillaafcendunt ufque in ccelum. Quid illiclaciunt^nbsp;clamantecrtc, ac impétrant etiam grauiflimam uindidam adued^’nbsp;omnes miferorum opprcfforcs. Hue etiam aecedit,quod Efaias ait. Vcnbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui coiîdunt iniquas leges, amp; fcribentes iniufticiamfcripferunt,urop^

primèrent in iudicio pauperes, amp; uim facerent caulTæ humiliuni populi mci,uteffent uiduæprædaeorum,amp;pupinos diriperent. Au-*nbsp;diuiftityrannidem,nuncaudifuppliciumtyrannidis. Quidfadetisiflnbsp;die uifitationis, èi. calamitatis de longe uenienrisC ad cuius confogi^dsnbsp;auxilium, Sf ubi derelinquetis gloriam ueftram, ne in curueminifubnbsp;uinculo,amp;cum interfediscadatis C* Haecperfpiaiefignificantclamo-'nbsp;res miferoruni,qui opprimuntur,tam efficaces effe, ut propter ipfos tonbsp;ta régna deuaffentur.Sicamp;Ieremiasait. Cauflàmuiduænon iiidicauenbsp;runtjCauff^ pupilli non dixerunt, amp; indicium pauperum non iudicanbsp;ua-unt. Nunquidfuperhisnon uifitabodidtDOMIN Vnbsp;per gentem huiusceniodi non ulcifcetur anima mea^ Quare multo mJnbsp;gis formidandi funt miferi homines cum fua oratione dominicainenbsp;quid iniqui aduerfus ipfos defi^etur, quam impq nebulones cum fu^nbsp;tsignibus, neimpietasamp;iniquitaseorumapprobctur. Sedquidtan/nbsp;dem fit ab iniquo illo indicé, de quo nobis in præferttia fermo efi*nbsp;Non mouebaturlegeDOM IN1, non miferia uiduæ, noniuftidanbsp;canlîæ uidup,non iniuftida amp; crudelitate aduerfarrj, mouetur tameonbsp;aeî tandem pertinacia,affiduitate,moleftia, amp;improbicatc precumS^nbsp;» » clamoris uiduce, aedixitintrafe. Quanquam DEVMnon timeo,nbsp;nechominemrcucreor, tarnen quia molefta eft mihi hæcuidua,uirtnbsp;'* 9 dicabo illam, né tandem ueniens fuggillet me. Quid hoc,quodnbsp;iudex dicit, quanq DE VM non timeo, nec hominem reuercorC*nbsp;Rowæ«’ pon uoagiftratus feipfum impietatisSC crudelitatis accufatautcondounbsp;pyiejj tyran’: n JtC Id qdcmrariflimecontingit. Nam queadmodum Romanus Poutfnbsp;fexexigjt,utqcquid in religione ftatuatacdccernat,hocproarticulofinbsp;deifufdpiatur,amp;adoret.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi quis con tradixerit, din's eu oibusdcuo

uet.Iatftâceiîi Romahû pontificc no poffe errare,nec quêquâ audetcip fum reprehedere, etiaiifecuinnumerabiles aiaRt copias ad infernumnbsp;ducerct: itafunt etiany magiftratus ciuiles qui exigunt, utquicquid innbsp;reipubli

-ocr page 175-

HOMiLIAE IOAN.' BRENTIlï

tumfibiarroget,utiaâ:ctfenccerrare, neciniqueagetc, adcoq ne ne inmanifeftaquidena iniquitatçpadatur fefe^ ejtsnmumlegitimear/nbsp;§ui.Nam,fidicendum cil,quodreseft^non innenJasmaiorcm ^ni(|uinbsp;tatcm, quam in magiftratuum offîcfjs. Ätquehocd^magiftt'atuauirnbsp;*^at, non priuatusquifpiam homo, fed magiftratus fapientiiîi^nbsp;ôiusrex Salomon» In Ecclcfafta enim fuo, capitetertio, itaait.nbsp;fnLr^t ¦ .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. »..... - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- r-

üb foie in loco iudicij, impietatem, amp; in loco luftidæ fuiquitatj*^ • asdelfraele inquit» Vinea Domini exerdtuum domusnbsp;-M-i viijvt uiri luda germcn deleâabile eius. Expedauiut


indw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«« chnior.S. adminitetio

PohrH 'Pi’^ . iæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iniquitatem in offices magiftratuunt

ïtTük nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;decti, in quo,obfecro,præcorio non eritiniquitascEt ubi,'

waiorem iuruc/am Sf æqLutatem tibi polliccaris , quam in hcunnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuftiffimir attamai in huius rcgm adminiftratioz

^icar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;régna uit, ut eeiam eines uolucrinteam feditione uin

^ranf ¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hæc,non quod culpa iniquitatis,cuiuis maof

fedquiaSatan eftprincepsfeumagiftratushu/' dbüm Â/^’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc maxime omniu diu neéluq^ agit, ut inaulis prinx

^ertar Q ' ’ J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magiftratuum rcgnet,ac omnem iufticiam fub^

wa., * ’mile, aiuntjgaudaftmili tSatan igitur quia eftprinceps amp; ma

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J-»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H’’«

coniungitetiam le cum principibus ÔC magiftratibus, ac euiz

-ocr page 176-

TN CAPVT XVIir. EVANG. LVCAE

quo I’am inde abmtcio humani generis regnauit iniquiras, ipfe tameit prudentifuapictate,omniculpalibcrctur. Cæteruin,quodiudexboÇnbsp;Iccodicit.Deum non timeo ,nechoniinem reueieor, nonfuntueib*nbsp;oris, fedcogitationes cordisitaoccultæ, ut iudex ipfe non fenciat. fecinbsp;iuretpotius fe cfleuirumhoneftiflîmum. Nanialiasquotpicripuitanbsp;commemoratcogitationesimpiorum, quas ipfiquidem nonuident,nbsp;Deusautemoptimeuidet. Dixit infipiens in corde fuo, non eft Deus,nbsp;uidetur tarnen fibi Deu maxime omnium Honorare. In Efaia diomt;nbsp;Pofuimusmendacium, fpcm noftram, mendatio prqteói fiimus,nbsp;Cordishuma cum tarnen con tendant fpemfuam efteipfifïîmam ueritatcm.In Deutenbsp;ttiprauitM. rortomiodicuntin cordefuo. Ambulabo in prauitatecordis mei,quinbsp;tarnen putantprauitatem fuam efteueram pietatcm,iia amp; hoc loco,iu^nbsp;dexcogitatin corde fuo, fence Dcum timere, nec homines raicreri,5^nbsp;tarnen nefat feeftc iinpium, fed exiftimatea, qupagitelleluftiftiina.nbsp;Recfteigiturlcremiascotionatur: Prauum, inquiens, cftcorhominis,nbsp;, 80 infcrutabile.Quis cognofcetillud; Etncceflario oratpfalmus.’Dc/nbsp;licfta, quis intelligitC’ Äboccultismeismundamc. Si abalienisparrcnbsp;feruo tuo.Porro, etfi hiciudexGtimpiusSicrudelis, exaudit tame,uelnbsp;tandem uiduam.Quia moleftaeft,inquicns, mihihæcuidua, uindi/nbsp;cabo illam,ne tandem ueniens me obtundat,8i moleftrjs tabefaciat.Iianbsp;que, etfi in hociudice nihil prorfus uel pietatis uel human itatis fucr t,nbsp;propter improb tarem tarnen precum uidtiæ, défendit cam ab aduerfa-*nbsp;rio.Habes parabolam. Videamusautem nunc, adqmdChrfftuseamnbsp;proponar. Aeprimum quidem Lucas haudobfeurehoefign ficauitnbsp;inprincipio partd3olac,ficdicens.Recitauit lefus parabola hue fpetftannbsp;tern, quodoporteretfempcrorare, nec defatigari. Deinde Chriftusipnbsp;feperlpicueexplicat,cum addit. Audite,quid iudex iniquusdicat.Dc^nbsp;usatitem non faciet uindidam cledorum fuorum clamantiuin adfenbsp;die node, etiamfi paciens fueriifupcr illisT’ Dico uobis quod facietnbsp;uindidaminorumcito. Recitantur Si in hancfententiainfupracapitcnbsp;undecimoduæ parabole,alteradcamico,poftulantcnocftu panera,aPnbsp;teradefdiopetentepifcem. Etfi autem hisduabusparabolis uoluntasnbsp;Deiergainuocantes ipfum manifeftiflime rcuelatur, parabola tamcnnbsp;deiniquo iudice, clemenciamDei erga preccs noftrasita commentnbsp;dat, utiamnullus de ea dubitationi locus rchnquatur.Hfccmm para^nbsp;bola, argumento, qucxl uocant, a minori, itanos urget, uccogamur,nbsp;uehmus,nolimus,ingenuefaceri, fieri non pofte, quin preccs noftreanbsp;Domino Deonoftro uerc exaudiantur. ludex enim non eft pater, fednbsp;tyrannus. Si tarnen exaudit uiduam. Deus autem pater eft.Hocenimnbsp;epitheton fibi ipfi tribuit. Si non exaudirct; Index audelis eft. Si nonnbsp;afficitur alienis calamitatibus, tamêmulieris uoto fatislâcit, Deussu

toil

-ocr page 177-

HOHILIAE IOAN. BRENTIL

tem natura mifericors eft, 8lt;afficitur noftris malis. Ego fum, inqui/ CHS ,cum ipfoin tribulatione. Et, Non habemuspontificem,qui nonnbsp;pofikaffici fcnfu infirmitatum noftrarnm,Ced tentatum per omnia,iuxnbsp;ta Gtnilitudinê, abfque peccato,8d uotanoftrafperneretC' ludex nonnbsp;praccepit, ut uiduacaufamfuam ad (c référât, 5^ deiniurqs aduerfavqnbsp;conqueratur fed potius moleftiftimefèrt, quod damore obtüdatur,nbsp;amp; tarnen exaudit.Deus autem præcepit,ut auxilium ipfius in omnibusnbsp;adidfionibus inuocemus.Et nifi hoe fccerimus,danmat nos peccati 8lt;nbsp;inobedientiæ. Qui enim dixit.Non fureris,Non occidas, Nonmœ/nbsp;cha'is,idem ctiam dixit, Inuoca me indie tribulationis.Petite,amp; accipinbsp;ftis. Vigilatc SC orate, ne intretis in tentationem. Cum ergo Deus prpnbsp;«perit,utinuocetur,numinuocatusnon exaudiret; Index nullum pronbsp;niifit auxilium uiduæ, nullam pollicitus eftexauditionem, quinpoci.^nbsp;usfæpenumero tam exauditionem quam auxilium negauit. Deus au/nbsp;tem promifit exauduionem, idqUe non fimpliciter promifit, fed iura/nbsp;tnmiis, Amen,inqu!ens,dicouobis,qu^cunc^ pederitispatrem in nonbsp;niinc meo dabit uobis, quomodo igitur pollicitis fuis non fatisfaceretC*nbsp;Breuitcr,ludex natura malus eft,amp;exaudiendoben€faeic uiduæ. De/nbsp;us autan natura bonus eft,amp;exaudiendononbenefâccretcQuat‘e,eifinbsp;aliquotiœ uideatur exauditionem differre, ac nimis diu padens eftè innbsp;ferenda impiorumergapioscrudelitatc, tarnen noneftdefperandum,nbsp;fedinorationeperfeuerandum, ccrtiffimafpcconcepta,qnodadhuçnbsp;uifus procul, Cquemadmodum prophetaloquitur, )apparebit infï/nbsp;^^îSinon mendetur,ac ucniêsueniet,nectardabit.Et,Pico uobis,nbsp;iuquitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quodfacietuindictam illorumcito. Sedamabote,

quod Deus tantopere dcledetur oratione, uteamcert.ftimc e-'lt;audiat: num deleétaturtantopereuerbis noftris, aut multiloquioC’nbsp;uiinimeomnium. Orante, inquit, nefitismultiloqui, ficutethnid.nbsp;Autant enim fore, ut ob multiloquium fuum exaudiantur.Et font hyponbsp;qui exiftimant Deum in orationerefpicere, operis noftri digni/ käetur,nbsp;hi autem tanto magis errant,quanto omnia noftraopera funt innbsp;iuditio Dei imperfediora. Sed cum pater de Chrifto dicat. Hie eft fill/nbsp;usmeus diledus, in quo mihi compladtum eft, perfpicuum relinqui/nbsp;tur, quod Deus orationem ideo tanti faciat,quia offert præcipue om/nbsp;uiumin confpeduDeilefum Chriftum Dominum noftrumperfi/nbsp;dern. QuicunqucenimuereinuocatDeum,isnon inuocateum fidu/nbsp;fuæ ipfius iuftidæ, fedfiducia iufticiæ lefu Chrifti, qui nos cumnbsp;Drorecondliauit. Qui autem inuocat Deum fiducia Chrifti,is offertnbsp;Deo Chriftum, facrifidum acceptiffimum. Placet igilur Deo orationbsp;J^oftra, quia Chriftus ei placet 8c nobis hoc maxime omnium in orati/nbsp;agendum eft,ut ex fide in lefum Chriftum oremus, Nam in orati

P

-ocr page 178-

IN CAPVT xvnr bvang, lvcab. oncfidempraedpueexi'gi, Chriftusi'pCemanifefte

* ¦» nem huius parabolæ addau Verun tarnen fi îius homin is,cum ucne^ » » rit, an reperturus eft fidem in terraC’ QuidergoC' an Ghriftus, cuiflnbsp;hæc dicerec,non uenerat iani in mundumCRetftc. Sed Chriftus non denbsp;AiuenM uno tantum aduentu ipftus loquitur. cnit enim,aim reuclatuseft caFnbsp;ebrifii.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne,amp;prædicauit Euangelionfuum in Cia Ii Ica Iud£ea.-V cnit,aimaf

cendit in codum,amp;miütapoftoïosin totum orbem terraruni^utinno', mincciusprgdicarentoninibusgcntibus pœnitentiam amp;remiftioncninbsp;peccacorum. V enit, atm uifitauit impiefatem Iudæor5,propter quantnbsp;non folum refp. eorum per Romanos deletaeft , ucrumetiamipßoinbsp;hgreditatc eœîcftium bonorum abiecti funt, VenietetiSin nouiftimonbsp;die quando iudicaturus eft uiuosâf mortuos. lam, uenitquoqucalinbsp;quotics in orbem terrarum, non folum, poftquamreuelatuseftcame,’nbsp;fed etiam antequam uerbum caro fadum eft. Venit,cum per Noe pr«-'nbsp;dicabaturpcfnitentia,amp;orbisten*epuniebatur diluuio.Vcnit,perLonbsp;thum quiuocabatZodamitasadre(ipifcentiam,fedcum hiuerbumconbsp;temnerent, pcricruntinccndio. Venit per proph etas in regnumlfrac^nbsp;lis ludæi Et cumineolpnÔ rcfipifcefenc,perieruntdeuaftatione,adeonbsp;que toties uenire diciturfiïius hominis, quoties per prædiationen®nbsp;uerbi Dei,reuelatur pccnitentibus clem en da, imjacenitenflbusauteninbsp;feueritas Si ira Dei. Cum ergo fie aduencrit filius hominis, putas,ini*nbsp;quit, qui reperiat fidem in terraC'Non enim eft omnium fides, queniadnbsp;modumPaulus ait.Et pauci funteledi. Ac filius quidemhominis-,pn»nbsp;ponit omnibus indifierenter falutemfuam, nec in ipfaquicquam eft,'nbsp;quod accufarc aut reprehenderequeas, fedhomines tantaimpietatfnbsp;obruti funtjUt non eamfaîutis uiam,quæ diuinitus uerbo Deidemonnbsp;ftratur, fed earn, quam ipfi fibi fingun t, capeflan t. îtaque fit, ut pauciflinbsp;mi ueram fidemuerbodei adhibeant. Vbi autem non eftucrafides,iMnbsp;neepoteft uera efleoratio. Porro, nifioraueris, non feruaberis. Rch^nbsp;quumigitur eft, ut qui ueram fperamusfalutem,ueram quoquefidemnbsp;EuangelioDominiD E Inoftriadhibcamu5,quoin aduerusadora/nbsp;tioncm exfideexcitati, femper oremus. Si malis nunquam frangamurnbsp;in C HR ISTOIESV Dorn ino n oft ro^ qui eft unacum patreamp;fp*nbsp;ritufando-Deus laudandus in fccida AmciK*

BOMILIÄ ViCEStSIASecyND A.

Vperioriparabokdesniquoiudice,doaiic Chriftvtsoraâ dum amp;fin oratione perfeutTandum eflfe. Inbacautemnbsp;fequitur,de pharifgoamp;publicano docet cuiusnbsp;I'dfiduda fitorandn.Nôcnimredeoraueris nifireSteoâ

Vperioriparabokdcsniquoiudice,doaiic Chriftvtsoraa dum in oratione perftuet'andum ciTe. Inhacautem p3/nbsp;fequitur,de phari^oamp;publiGino docet cuiusnbsp;ret fiduda fitorandn.Nöenimrcdeoraueris,nifiredeöänbsp;£redideris, Slt; funt,qui fidudafup ipfoRt iufticip ac dignitads orationenbsp;ft»«

-ocr page 179-

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HÖHILïAB IOAN. BRENTII.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a:,4.

I , -’S“«*J quam quoo nuais uerois propcmuui, lueo Chriltus eoam I ^acdereparabolâredcat. DixitC înquitEiiangch'ftaO adquofdam,nbsp;I On/.-wf. r. ..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r^¦ r.. r I


füamtotamnonroluminutilem8^înefficacem,uerum etiam impi'ana ’^^dduntNeceflan'o igftur cognofcendutn cft,ciuus rei fidudafitoran/nbsp;‘^um.Etquia j‘d,quod paraboli's expIicatUGinuItoaldus animo noftronbsp;‘«figitur, quaniquod hudis uerbisproponUwr,ideoChriftus etiamnbsp;•lacdereparabolaredrat. DixitC inquitEuangclifta,) adqnofdam,nbsp;qui infe confid ebant, quod efTentiufti, afpernabantur cgteros,para/nbsp;Volant iftam. Duo homines afcendebant in templum, utprecarentur,nbsp;'^uus pharifæus, Walter publicanus.nbsp;nbsp;Pdmum omniumiude mih i

’^‘rabdem collationem. In hacenimparabolaconfemnturduointerfe ‘^‘hdiuerfiflimarum conditionum. Alter erat fanâiflîmiinter ludæosnbsp;^'¦dinis,pharifæus, alter abiectiflimi amp;: coiltemptiffîrni cofamreligio/nbsp;^ulis inftiîuti, publicanus, quale eft, fi inter nos componas monach umnbsp;quèdam CarthuOanum, utuocant, autFrancifcanum,S^propi’3‘i'^‘‘^nbsp;®'^§’’egarium militem, Quid his diflimilius coram hominibus apparecTnbsp;ergo,pharifæusamp;publicanus,afccnderuntin templum,utorarent.

Quid^ annonlicuiteisdomifuæorareC AnnonChriftus ocet, » '^nioras, introito in conclaue tuum, amp;occlufo oftiotuo, orapa enbsp;^utn,quieftinoccultoCRedeutrumque.Inrep.enim Molaicad»nbsp;erat templumdiuina ordinatione , Slt;additaeratpromi«io

“quotquotjaapœnitcnfia,orarentincotcmplo,confequff f liberationemabomnibusaduerfis, quemadmodumicTipt

'^dnfecudo libro Paralipomenon capi. fexto. Hæc autempromiiiio non propter externum ilium locum ,nec propter or ationis ip i/nbsp;gt;fedigny,ftdpropterChriftum,quihoctemplo^^^^^^nbsp;^^’foluite inquiens,templuhoc, amp;in triduore^dificaboillud. Qpilnbsp;inChriftum,perfidem ingreditur,isquicquidnbsp;î‘^Petrat.Quicquid,inquit,pederitispatremin nominemeo,d^nbsp;^gt;Cæterum, poftquamGhriftusuenit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r.j

^^o»-atores,adGrantiampatrem,nonintemploHierofolymitano, ‘‘^teuamp;ueriïate.VbicuncpenimprædicaturChriftus,ô^crenbsp;Chriftum,ibipræfens eft templum in quo cxaudimur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;? r TempUuttii

^^’t,uobifcumfum omnibus diebus, ufqueadconfummationemk ^luTemplum igitur eft, publica ecclefiaê domus in qua ueluti m Ichonbsp;docernur derelioione, tractamus facramenta, amp;:publicas habemusnbsp;''f^iones. Templaltem funt, priuata cuiusc^ cubicula amp; condauia adnbsp;S'^^oraturi fecedimus. Et ubicunC]^ oraueris, fine publice cum eccle/nbsp;5,^5 fiuepriuatim in conclaui, ibi certa eft impetratio, ft modo ex fide innbsp;^hfifturrioraueris. Nam quod Chriftus iubet oraturos m conclauenbsp;’'iö-oire,amp; occlufo oftio orare, non uctat publicas légitimas in cede/nbsp;^iaorationes, feduetat hypocrifim amp;oftentationem, qua derenuncnbsp;eft locus plura dicendi. Porro ,cum hi duo, ph arifæus 8^ public^

P n

-ocr page 180-

IN CAPVT XVin. EVANCS. LrCABi

MUS,quot; in templum afcendiffentjUt fucrunt^ffiminimaru cotididonuffl uitæ, ttadifliminimasetiam precesefEindût, Pharifæus ftans,he^nbsp;»» apud feorabatDeus, gracias ago tibi, quod nonfim ficutcætcnhomi/nbsp;5 » nes,raptores, in iutb ,adulteri, uelut etiam hic piiblicanus,ieiuno bis innbsp;¦gt; fab ba to, décimas do omnium quæ poflîdeo, Äudimus quidemnbsp;pharifæum optima quæqueuerbiscommernorare, fed quia Chriftusnbsp;in fineparabolæpronunciatpublicanum defcendiffe iuftificatumjnotrnbsp;itempharifæum, facile conijdmus »hancorationemfubhoneftiflîntïnbsp;fpeciefuifle imprjffimam, pharifæum in maximahoneftatefuiflcnbsp;ramdeoinhoneftiiïîmum. Perftringamus ergo primum, externamnbsp;pharifæi honeftatem. Principio, quodpharifæus alloquiair in oratio/nbsp;ne fua Deuin,non patriarcham quendam aut fan (ftum dem or tu um, ptnbsp;umper feopuseff. Non enimeftin faniffos, utferuatoresôt mediato/nbsp;res confidendum,fcd utin folum Deum per Chriftum eft eonfidendu,nbsp;ita etiam Deus in omnibus aduerfîs, perfidem in Chriftum inuocan/nbsp;dus eft, Deinde agit ph arifæus gracias pro betïeficqs a Deo acceptis. Eßnbsp;hominisprj utin omnibusagatgratiasDeo, Gratias(inquitnbsp;Paulus) agentes femperde omnibus, innomine Domininoftrilefunbsp;Chrifti,Deo amp;patri. Adhæc,quodnon fitraptor, neciniuftus coraninbsp;mundo,nec aduker,nec impoftor, quales multi funt,reô:e la drum eß*nbsp;Scriptum enim eft. Neq^ raptores neque aduïteri regnum Dei poflidc''nbsp;bunt.Præterea, quodieiunatbisin fabbatojeu hebdomada, iobti'^^nbsp;tisgcnuseft,Omninoenimieiunandum,hoceft,fobrieuiuêdum eß»nbsp;erdpate mlt;i= non bis tantum in hebdomada, fedeotouitæ tempore. Crapulacn mnbsp;êt^ebrietas non folum corpori nocent, ucrumetiam totum homincttinbsp;fubuertunt, nefedletur uocationemdei. Cum igitur totouitænofîconbsp;tempore uocatio dei femper fedtanda fit, non aliter, quam Satan ipß,nbsp;crapulaSóebrietas fugiendafunt.Deinde, quod datordin ariasamp;lcgit*nbsp;masdedmas, redfeagit. Iufticiæenimopuseft,foluere, quoddebes»nbsp;DfCiHMt 4a* tributum,tributum,cui dedmas,decimas.In politia autemMofaicanbsp;debuerunt Ifraelitæ décimas ex lege. Nos autem debemus décimas, enbsp;publico ecclefiæ confenfu,amp; confuetudinc,quæ amp; ipfa pro fuo modonbsp;uim legis amp;diuinæ ordinationis obtinet. Quare, qui eas fideltter exo»*nbsp;luit,non tantum homini feruit,uerum etiam obfequitur diuinpordinanbsp;tioni. Atque hæc eft pharifæi honeftas, quæ certe quan tum ad externanbsp;fpeciemcoramhominibus,attinet, noneftreprehenfibilis, fedpotifsnbsp;commendabilis. Etoptandum effet, ut quotquot Chriftiano norrtin^nbsp;cenfentur,tanta honeftate uitam fuam tranßgerent,quantam hoc lot®nbsp;pharifæus eommemorat.Lex enim Dei cxigit a nobis bona opera iqi’?nbsp;nifi fecerimus, manifeftumeft, non fpiritumfedcarnemin nobis do^nbsp;minari*Nuncaute,proh dolor, to, quicÔtonpto uerbo dei, quibus

-ocr page 181-

HOMILIAE IOAN/ BR-tNTII.

^’Stupiditacibus fuis obfequuntur,arbi'a'antes fe tune maxime omnium ^âatores Euangelij ,aim abicdla omni uitæ honeftate, licendam ouidnbsp;^’sagendî ufurpanuSed horum damnario iuftaeft» Hos ad pharifeuinnbsp;'’’^uertemur.Namfi tanta fuit honeflas amp; probitas huiuspharifæi ut eanbsp;a pq s exigatur,quid, ergojllud cft,quod di ui'no iuditio pronun/nbsp;^‘ïtur impius^ôd poltponitur publicanojnebuloni fceleranffîmoÇ’Quidnbsp;^oleaodeefthuicpharifæo, ad ueram lufb'damamp;fanditatemc’Quidnbsp;„^litjrogasÇ’Hocnimirufn deeftei ,quod qua parte optimus uideatur,eanbsp;coram Deo longeomniu peffimus,Sd excepta fpecie honeftads, quæ Pha-tfaiàn^nbsp;^^’’^Sdipfa inphan'fæocoramDeofordet, quernadmodum moxfe/nbsp;S^ctur,nonhabeat,neraicamquidem,ueræcoram Deoiuftidg. Namnbsp;ueramiufbdamcoram deohabendam, neceffariumeft, primum,ucnbsp;®§uolcas pcccataôd meritum damaationistuæ» Sedtatltum abfuit,ütnbsp;parifæus agnoucritfepeccatorera,ut difertcgiorietur, quod non fit^nbsp;'cutcgteri homines,necetiamuelutpubIicanus*Ddnde ad ueram iuftinbsp;’^’^rn requiritur, ut credas, quod pcccata remitrantur obi graü s per mife/nbsp;^*cordiamdci,propter fernen Abrahe ,feuIefumChriftum Dominumnbsp;^’^ftrum.Quomodoautem pharifeuscrederetpeccatorum rcmiffionê^nbsp;non fenciebat fe peccatorcm ehe/quomodo polliceretur fibi ranifîinbsp;peccator um gratis, propter fernen Abrahæ,qui bonis fuis operi/nbsp;confidebat, utfperaretfe qs non tantum fua quidam pcccata,nbsp;forte inadoïefcentiaimprudcns,utfcnciebât,defignauerat, lier umnbsp;coelo COnbsp;fua mer et i; Poftrcmo requirituretiam diîcdio proximî,nbsp;fidc! h-u.:'iu3,amp;graotudo.Sed hacquo«^ cai'uitpharifeus,idnbsp;prodir,dum non pubhcanum tantum ,iedednbsp;cïCceroshomines pi'gfe falb'dic. Gum ergolieraprorfusiufticiacare

»ejuid, obfccro, rehnquitiir ei, nifi uera amp;ipfinîmaimpietas/ Habet PiQcin adhuc externam honcftao's fpeciem,fed Si. hæc fordidacur im/nbsp;ctiite.Non enim rapere aliéna bona, non excrcere iniuftam négocia«nbsp;non commiteere adulterium,redum Sdiuftum eft. Sed confide/nbsp;’C^uod pharifæus facit) quod externa horum operum obferuado,fitnbsp;j^^^® ödperfecT:a diuintc legis impledo, Sdabfoluta coram Deoiufticia,nbsp;^iam fumma eft iniquitas. Adhæc ieiunare feu fobrie uiucre,8d deci/nbsp;^^dare, Icgicimum eft, fed fi itaieiunes, Sddécimasdedcris,utpolli/nbsp;tibi merito operis tui falutem. Si exifh'mes te totam iufticiam per/nbsp;f. ':cabfoïuifle,ibitumfobrietastuafitebriecas,amp;decimarumfolutionbsp;?^'Jîpoftura öd furtum. Quareetfi hic pharifæusfiierit coram mundonbsp;^noncftiflïmus, tarnen quia càruit uera fidei iufticia, iudicanduseft,nbsp;iniuftior, quanto iciuftioremputat. Atquehæcdcpharifæo.nbsp;'^caudianuisetiampublicanum. Etpubïicanusproculftànâgt;nec

P

-ocr page 182-

IN CAPVt xm evang. LVCAB. ' 'i gt; oculos uold)atad cœlum tollere, fed percudebat pectus fuuni dkcnSfnbsp;îs Deuspropicius efto mihipeccatori.nbsp;nbsp;nbsp;Vt pharifaco propoGtiiiB

. exempIumhypoeridcæ,hoceft,impiæcorâDeomftiaæ,itainpubÜf* proponiturexempIurnueræpcenïtcntie,quaôCueram îuftidamôgt;nbsp;ram Deo confequimur. Hie eiiim publicanus,nbsp;nbsp;nbsp;nihilcoram inundo

honeftatis habuit, coram Deo tarnen cofecutus eft ueram iuftitiam. quid;quot; num quodautperrexeritin uîtæfuæ inhoneftate, autreliiftotclo-*nbsp;neOjOrdinaria fua uocat(onc,coniunxerit fefc ordinepharifaicoCNGnbsp;fail minus. Vera enini iuftitia,ut non fert uitæ inhoncftatem,ita neefe-'nbsp;Puilicanuf lt;q:atur,dcrelilt;fta fuauoeatione,cxcogitatidasfuperftitiones. Sed confernbsp;eftiuftitiam,per uerampœnitentiam. Ad ueramenimpoeniten/nbsp;tiamexigitur, primum,utagnofcaspcecata, Siicofite^is ingenue tepf»nbsp;ptcrpeccata aeternam damnationemmeritura,quemadmodump3ulonbsp;ante meminimus,amp; fsepenumero alias copiofe demonftrauimus. Guninbsp;autem Chriftuspronuncietpoftca hScpublicanumiuftum ,mani’feft5nbsp;eft, quod peccata fua uere agnouerit. Et extant fauiusagnidoais non obnbsp;feura argumenta. Pra2pudoreenim,nonproceditin mediumtcmplilt;nbsp;fedprocul ftauNo leuatoculos fuos ad cœlum, fed percutitpedus,quinbsp;bus indieijspcrfpicue fignificat, fenonpcccatorum tantum agnitionlt;nbsp;in cofeientia percul fum, led ctiam dmore in fern i obrutum. Hue accedû»nbsp;quod in oradonefua ingenue confiteatur fe peccatorem 8^non nifî mvnbsp;fö-icordiam Dei inuocec. No appellatautem mifericordiam, nifi quinbsp;nihil bonorum meritorumhabereuidcat. Quarc perfpicuuraeft,publinbsp;canum peccata fua agnofeere, æDeo facrihcfumilludoffcrre,dequônbsp;Dauid loquitur.Saaificium Deo,fpirims contiibufatus.Dcindc requinbsp;ritur ad ueram pœru’tendara,ut credas quod propter Chriftum habcalnbsp;remiffionem peccatorum. Publicanum autem hae fide prgditum fuifle*nbsp;teftacur non folum indicium Chrifti, fed eriam alia arpumenta. Inuoca^nbsp;turns enim Deum, afeendit in templum, Hicautem Deus, qui in tem^nbsp;plo Hierofoïymitanocoîebatur,non erat, ut ita dicam, imaginariusôinbsp;abfoIutusDeus,qualemfibifingithum3narado.Sed erat Deus,quinbsp;reuelaratpromiffionead Äbraamdic^a: In feminetuobenedicenturo/nbsp;mnes gentes terræ.Et hunc Deum uereinuocare eft ctiam confidere,q*nbsp;Mifcncornbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deus clemensamp;^ propicius per fernen Abrag,hoc eft, per Chriftum*

nomifie- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;haec,publicanusinuocac mifericordiam amp;clonentiam Dei.Det«,

thrffluicom inquiens,propiciuseftomihipeccatori. Non poteftautem mifericor-' prehenduur. ^,'3 autclementia in Deo uereinteHigi,nifi per Chriftum. Quare,amp;finbsp;publicanusnon difertememinerit Chrifti in oradonefua,nec potucritcnbsp;tiâ pro radone temporis de Chrifto cogitate, tamcquiamifericordiadeinbsp;uere inuocauit,fieri no potuit,quinfubinteJlcxerit Chriftu, ft non fuonbsp;/cnfu,attame fenfu fpûflàndi, qui pro nobis intercedit,geraitihus»vnbsp;eiyU”''

-ocr page 183-

HOWltlAB ÎOA»; BR.ENTÎI;

animu in pcccatis, fed per


, nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---------3----------- . -

‘'neextoIîa-e,Ôlt;: fe humiliare.BxtoUit emfe coramhominibus,qui prg Exfcîtrff« 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1. r t?foJa'ialt;ftat/p/iwgwii


’^rrabilibus»Quid ergo publicanushacoratioe^boc efl. Liera fua poe •^'tecia cÔlec^iitiirÇ’ Audi iudidum Ghrifti. Dico uobis, defcendit h ic * «nbsp;iuftificatus in domum fua magis,q ille» Ergo amp; pharifæus defcêdic iu c «nbsp;ftiHcMusçfateor*Corâfe,ôihominibus,n5 autem corâ Deo. Na quodnbsp;•^iudiciü dd aainet,reportauit in domum fuancbulonè imprjiTinium.nbsp;Publicanus aut, Slt;fiantca inhonefte uixcrit,tamê quia uere pœnituit,nbsp;^qxxtauitfccumetcplouirumhoneftifïimü, quiamp; inpoftcrumproranbsp;tionepoenitcrig,inculpatâuitâ duxiuHabes igitur tam in pbarifaeo,q innbsp;publicano,qd diligenter obCeruadum eft .In pharifp, imitare externanbsp;^Geboneftate.ln publicano imstare vteram pocnitentia.lnpharifeo dif/nbsp;tii-norêdci. nefentiaste abfoluifleperfeélâ iuftiuam, externis opibusnbsp;^demrelïpifcas. In pharifaeo obferuaïnÓelTead orationê accedend û fi/nbsp;dütiaproprig iuftieise. Sic mim orarc,noncft orare,fed bona ftia impu/nbsp;dèteriaâare,Slt;:corâdcogloriari,hoceft,deumcontumeliaafficere. innbsp;Policano a ut? obferua,nô nifi fiduda folius mifcricordi; dei per Chrinbsp;ftù,orandumefte. Sic enim orare eft im petrare, (ic orare, cftferuari,amp;:nbsp;^xtoUi. Quam ob cauflaC’ fcquitur. Quiaomnis,quifeextonit, hu/1 «nbsp;Miabitur,8lt; qui fehumiliat, exiolletur. Hæc eil generalis fentetia,nbsp;^conuenitcumeouerficulo,quieftin cantico Marig. Difpergitfupernbsp;®os mente cordis fu i. Deponit potêtes de fede, amp; exaltat h umiles. Et quonbsp;Rcieralior ac uulgarior eft hecfentêna, co diligenciuseftexpendenda,nbsp;nobisfemoer ob oculoshabenda, utamp;cimoremddin fublim!tateamp;nbsp;uitur.Is autem fehumiUat,quiredandofuamuocauonc, prgbetfeuni/nbsp;^uicpoIStiofum. Et qui itafeerga homines gerit, abhominibusetiamnbsp;®lt;tollittff.8ed coramdco extollitfe,qui fug ipfiusuirtuti adfcribitiuftiznbsp;dam,fapientiam, potentiam,amp;alia donadei. Sicextuhtfepharifæus,nbsp;dtquo parabola redtataeft* SiccxtulitfeNcbucadNezarrexBabylo/nbsp;uis.Nonnehæc eft,inquiens, Baby Ion ciuitas magna,quam ego gdifi/nbsp;cauiin domum regnipn roborcforntudïnismeæ, amp;in gloria decoris

______ nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I—¦

Dauid paer^ic MuU reH«odls.Qim audira.Vcxdei amp; non homl nis.Qa;dan:emh«accidic;nimiru.nidquodinhacgeneralifentennanbsp;pronmciatnr. Qiianioalciusfefeefecbant, tantoptofundius de^a«

-ocr page 184-

IN CAPTT XVni. EVANG. LVCAE.

humiïiantfe,nonqui ucrbfs tantum mode ftiamprofi'tentur, fed qui fenciuntpeccataiua, amp; habentcor cono'im’^nbsp;amp; humilia mm propter pecca ta, aciudicant fe ipfos gterna mortcdig'nbsp;hos»Hæcnoneft fitffafed uerahumiLtas,ncceft mendaxfimulacio,Wnbsp;ueritatis confeffio. Cumenim Chriftus iubetnosferuos inutiles conr^nbsp;teri,poftquam omnia fccerimus,qug debuimus, non doeet nosnbsp;tatem fingffe, fed ueritatcm fatcri, Va'itas enim ipfiffima eft, quod ftmnbsp;per fimus peccatorcs,amp; quod propter peccata noftra mcriti fimus aetffnbsp;nam damnacionem« Sic humiliauitfe publicanus, qui agnoniticpcccanbsp;torcmamp;: indigoumquileuaret oculos, adcoekim. Ethæc humihtasnbsp;non eft fimulatiOjfed eft ueritas. Tabs eft,qualem feagnofeittSiGhu-*nbsp;rm bau it fc Dauid, Mifei'ere, inquiens,mei domin e, quoniam infirmuinbsp;fum, fana me domine, quoniam conturbatafuntoflamea. SichunM^nbsp;liauitfe Paulus: Chriftaslefus, inqjiens,uenitinmundum utpcccatonbsp;resfaluos faccret, quorum primus fum ego. Quid aurem his con mnbsp;giC hoccertequodiuxta fentenciam CHRIS TI,humiliatiscon^nbsp;ongerefolet Quoenim profundiusdeiedtifunt, hocaltiuselatifuut»nbsp;Quarcin fubbmirerummaieftate ,amp;in præclarisdonisfDei, timen-*nbsp;dum eftiudiciumdei, amp;:noneftarrogantcrdefeipfo fencicndum,ucnbsp;ex alto in profundura inferni derjeiamtuquot;, tn humilitateautem,nbsp;aftiilt;ftionibus,adeocp in ipfa mortis proftinditatc, baieconfidendumnbsp;eft, ut qui plane perdiu uideamurjnaltitudincmamp;maieftatemregnfnbsp;cceleftisextollamur per lefumChriftum Doininumnoftrum, qui eftnbsp;Una cum patreSC fpiritufamfto Dcuslaudandus in fecula Amen*

Hohilia vicesimatertia

Vam pericopen ex Euangelifta Lucadeinfântibu» ad Chriftum addudis recitauimus,frequentiflinicnbsp;in ecclefia, cum infantes baptifantur,recitari folet,nbsp;accommendat fummum lefu Chrifti fauorcnierganbsp;infantes. Quare dil igenter excucien da eft,ut nosnbsp;noftrum oHitium,quod infantibus dcbetur,cognonbsp;(camus.Ktfi enim de puerulis tradare, nimis puerile, ac uiris plane iivnbsp;decorum uidetur, tarnen quia Dominus Deus pater nöfter coeleft’Snbsp;dignatus eftpucrorum falutem cuftodia angelorum munire, amp; Chrinbsp;ftusfilius Dei non erubuitpueros ulnisfuis publice compledi,acbe''nbsp;ncdicere, nonpuduit etiam fpiruumfandum puerorum dignitatemnbsp;fcriptiseuangeliftarum coinmendarc,haud quaquam profedo indig-*nbsp;nifunt pueri, dequibusnoshomunciones, non folumfermone no/nbsp;ftro turn publice turn priuatim trademas, fcdctiamquos fumrnanbsp;cur»

-ocr page 185-

KOMIIIAB lOA». «RENTll.

JWatoitcamus» Perftringamus «gitur ca,quæ non tam Lucas quam a^ lij quoque Euangeliftæ de pueri's ad CHRIST VM allatis comemo/nbsp;’¦ant.Affèrebantjinquit Lucas,ad eum infantcs,uteos tangeret ? Nam ‘ *

Chriftus dodrina amp; miraailis illufttis enêt,omnia fere hominum gQiera ad ipfum accurrebant. Alius quidem alio affèdu. Qyi aucem co/ i»flt;tntes àdnbsp;lerabiliores uidebantur,accedébantad ipfum, uelcoq3orefani,utcon/ ‘'f“nbsp;^oneseiusaudirent, amp; ueramfalutisuiamdifcefent,uel corpore male afnbsp;taten! con feqLîcrcntur. Cum igttür CHRIST VS nullumnbsp;^otninum genus faftidiret,acreqcëret, adducunc parentes etiam pueznbsp;’^®s,SCafportant infantes fuos ad ipfum^no quidem, ut infantes eontionbsp;^^sChrifti percipercnt,quasperetatemnondûintelligcrepoterant,nccnbsp;“tab hoc aut illo corporalis morbigenere liberarentur, quippequosnbsp;’’^Ila tunc corporis ægritudo affieiebat,fed ut Chriftus tangerct eos,utnbsp;^^aret pro eis,quemadmodu Matthæus ait, amp; impofitis manibus benenbsp;^iceret ipfis* Videamus igitur, quid de hoc parentum fado (entiedumnbsp;l'b5lt;pei-fcrQten!ur,numredecgerint,quodallatis inf3ntibus,exhibuenbsp;fint Chrifto grauioribus negoeijs occupato ,moleftiam. Ac primum aunbsp;^iaiTiusdifcipulorum,deindeamp;^Chriftidehacrefentêaam. Qttodcunbsp;^*derent(inquit)difcipuli, increpabantillos, Itacp difcipuli Chrifti dânbsp;’^atithocfadum parentum.Exiftimantenim indignum cHe,ut Chriftonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

*^^§’^dumtradandoru puerorum detur.Somniant enimregnum Chri/ ƒ forein hac terra corporale,nbsp;nbsp;externa maieftatecorifpicuum .Quarc

'ydicant dignitatem eius exigere,utadducantur ad ipfum, non pileri,amp; led principes ac reges, amp; officium eius efTe, nopuerilia ifta Si

négocia tradare.T ametfi autem difcipuli Chrifti uideantur hoc

Chrifto ac infantibus fentire, zelo quidem Dei,fedrtô fecundûfcie ^¦ani .’iSatan tarnen hoc egit ut hac occafioneinfantes e regno Chrifti,nbsp;^uerafaluteexcluderet.Nam cum Satan circumeat, tanqleorugiens,nbsp;^ftuerat, quern deuoret, inCidiaturpræcipuelaluti infandum, propte/nbsp;•^^aquod hisoppreffisSiperditis, uideaturfibitotumhuiTianumgenusnbsp;^ppreffiflè^VndeexcitauitPharaonem regem AEgypti,utmultoma/nbsp;gis in infantes Si adolefcentes Ifraelitarum, quam in uiros ac mulieresnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

ïyrannide fua graftaretur ac iuberet ipfos tarn in partu interficere in flumina prorjeere » Sic etiam hoc Toco Satan impellit difznbsp;dpulos , longe aliud cogitantes, ut increpent parentes , Si abfjei/nbsp;^ntaCHRlSTO infantes , ut fi forte C H R I S T V Snbsp;conniueat Satan occafionem habeat excitandi opinionem ,quodinznbsp;fautes non pertineant ad regnum C H R 1 ST I, Si indignifint,'nbsp;quos C H R ï S T V Sferuet. Sic autem de infantibus opinari,nonnbsp;(olum eftinfantiû falutemnegligere,8i eos dàmnationi obiicere,fed róa

-ocr page 186-

IN CAPVT xvnr; evang. lvcae;

fcipfumùm adultumamp;annis grauem extremis periculis perhan'cti^ cam amp; impiam opinionem exponere» Sed cum hac non fucccflîflètSanbsp;tanggt;C Chriftus em rerjcit fentenciam difcipulorum,quemadmodumnbsp;moxfequitur) aliadeinceps,acplane diueriaaggrclTuseftuia, ucin^

‘ ' /antes perdereuExcitauitenim in eccleGa Pelagianos,quifenciebant,


non utdifcipuli Chrifti infantes indign lores efle,quamquos Chriftus afïumere 8lt; beta edicere debeat, fed dign fores efle, qnam qui indfgeant


benedidfone Chrifti. Docebantenim infantes ilonhabei'e peccatuffl v'de Augu. originale.Quarebaptifmum Chriftinonefteipfis neceftarium. Sicaunbsp;.quot;’^’^^onere dignitateminfencium, eft ipfos dign itate Sógratia Chrinbsp;torum orrea ‘hgadcoque uffafalutc priuare.Sed cunec hacfuccefTifletjChæcenimnbsp;fttißione, nerefisamaioribusnoftn's, acprgfertimab Auguftino, autoritatefa'quot;

ÿu, per feadrationonfafutis infancium refert, quacunquelingua, fiuelatt/ na fiue grgca,ftue Italica,fiue Germanica baptifentur, modo in nomPnbsp;nepatrisamp;fth)ôlt;^fpiritusfan(ftibaptifentur,fedmuïtumrefere,utadulnbsp;ti qui funtbaptifmi fpedatorcs, intelligantbapnfmum,amp; cum adole^nbsp;uerint infantes,ex aliorum bapnfmo etiam fuum intenigcre,8( confci/nbsp;entiam fuam confirmaredifcant. Bapti'arcautcrn peregrinaamp;non in'’nbsp;tellefta lingua eft occafionem præbercaut cÔtemnendi baprifini, autnbsp;tribuendi operi,quod uocant, operato, quodfoli CHRISTO etttfinbsp;buendum.QuareSatanhac confuetudine fimulamp;infan cium Sdadulnbsp;torum faluti inftd iatu s eft, Sed neque h oc confil io faclu s eft uoti fui itanbsp;compos, utautbaptifmumabecclefia, aut infantes a CHRIS TOnbsp;auferret. Cum igitur,nefic quidem aduerfus infantes promoiierit,ex^nbsp;citauithacnoftratempeftate Anabaptiftas, quOs uocant, quibuspronbsp;ueteri fuomorefaluti infandum infidiatur. Hi partim imitanturinfci/nbsp;ciara difcipulorum dequafupradiximus,partimimpietatcm Pelagianbsp;norum.Docentenimbaptifmurn non pertineread infantes,quod uimnbsp;ciusnondumintenigant,nequecredanr.Etinfantes,nonindigerebapnbsp;tifmoquod nunumadhucpeccatum defignarint. Quid autanhocalinbsp;udeft, quam infantes ab ulnis CHRlSTIabftrahere, amp;e regnonbsp;CHRISTI excIudereC’ Itaque quo teneriores miferiores funt ianbsp;fantes,eo fempergrauiusinfidiatus eft faluti eorû Satan,acinCidiabi''nbsp;tur perpetuo, dum hoc fæculum fteterit, Atque bæc quidem ditftanbsp;fint, deconfilioSatanæ, quo tamper difcipuIosC H R I S Tbnbsp;quam per PcIagianos ôd Anabaptiftas conatus eft infantes in perdid

on!«

-ocr page 187-

HOMILIAB lOANf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fût

onîsCuæbarathrodetinerc, Audiamusautomnes dehacreféntctici/ am Chvifti, ut non folumconfdendam noitrana aduerfus hos Satansenbsp;infultusmuniamusjfed etiam infantes noftros, quoquo modo poiîu/nbsp;mus,ad lefum Chriftum,tam noftrum jquam infancium noftrorü fer**nbsp;uatoremafferamus.Sicenim fequitur, ïefusautemcumillosCpne-' * *nbsp;tos^adfeuocaffet, dixttaddifcipulos» Sinite puaos ucnireadnie,Si ‘Z,nbsp;tiolite uctarc cos.T alium cft cnim regnum Deu Aiïi^n dico uobis,qui ‘ *nbsp;mncpnonacceperitregnum Dc!,uelud puer,non intrabit in illud*nbsp;nbsp;nbsp;“

Hisdiftis rcijdt Si damnat Chriftus faitentiam difdpnîoinni fuorum, Äcomtuumeorum, qui faiciunt infantes au£ non pertinere ad Ghriznbsp;autnon indigerc gracia Chrifti* Ac primutn fignificat regnumnbsp;ûiun9noneffedehocmundo,necconftarcexternamsieftate»Officitun c^ri/t«î.nbsp;rnitnamp;iminifteriumprincipumac Regum huiusfeculi,nonuideturnbsp;ücrfari drea res illas pueriles, amp; ut ifti uocant,mulicbres ,fed circa ne/nbsp;gotia in hoc mundo illuftria, uidelicet, utarmatamanu incurraturinnbsp;mies, autordines hoftium, 8d ut forti animo conficianturferæulue/nbsp;fttes» Hæctantum uidentur efle négocia prindpibus amp; regibus digna*’nbsp;Chriftus autcm,quemadmodum ahas miferos amp; affliûos homines eu/nbsp;tandos (ufdpit,ita amp; h oc loco non folum nonr epellit afe infantes, fednbsp;öiamrepulfos a dtfcipulis ,ad fe reuocat, mînifterio fuo ad ueram fanbsp;lutcmfouendos affumit Quart hoc fàdo publice fignificauit regnumnbsp;noneffe de hoc mundo. Deinde fignifkat pucrosmagnæTibi eunbsp;’^^Re,8lt;:maximeomniumadrcgnumiuûpertinerc,Prinapioenim/^^J^J^J^.

rcuocat ad fe pueros,f ed enam indignatur,quemadmo

Marcus ait, quoddifcipulirepulerint eos, Nihil eft Ghriftoaut *^^fuctius,autmagislonganime, Cuniigicurhacinfiinciura repulfa,nbsp;ÿû'ainÔlt;{udigiaationem commoueamr,profeâo perfptaiûeft,Chrinbsp;minime leui cura infantes compleëli. Deinde nicrepat difcipulqsnbsp;§muiffina^’præcepto,Sinite,inquicnSspueros ad me uenire.Et ne quisnbsp;^xiftimet hoc præceptum non elle fatisferium, repetit idem,fed feue/nbsp;poti forma loquendi, Nolite,inquiens, uetàre èos. Ad hæc addit caufnbsp;hm.Ôicit enim. Talium eft regnum dei. Et ut omnino comprobet, fenbsp;loco rem maxime omnium feriam agerc, crumpit in iuramentum,nbsp;^'^cn,inquîens,dicouobis,Chf c enim eft iuramenti forma,quaGhrinbsp;ft^utifoîet)quicunque non acceperit regnum Dei,uelut«puer,non innbsp;ttahitin illud, Vel ,ut alias Matthæushabet. Nifi conuerfi fuei'itis,8fnbsp;^niciamini ficut pueri,non ingrediemini in regnum ccelorum. Regnumnbsp;^utem dei, feucœlorum, ut in muîtis alijscuangeliftarum lodsjtanbsp;“oclocointelligcndum cft,proprædicatione Euangelfj de Chrifto ôinbsp;‘¦'gnocœlorum, SentenciaJ^ituruçrborumChrifti hæc eft, Prorfusnbsp;ßoloutrepellatisamepueros» Taliseuimcftcondâciocorum, utnifi

-ocr page 188-

IN CAPVT XVIH. EVANG. LVCAE.

Uos aduld efficiam/ni f/cut ipfi,non enïis capaces doârinæ enangcli)^ regnoccelorurh. latn, Guos adultinecelïè habeas, adpcrapiendu”^nbsp;regnum coelorum, effjciutpueri, amp;egouos mihiacceptosa^nolco,nbsp;quanto magisaccepd mihi eruntpueri,qutbus uos fimiles fia i oportet*nbsp;Etcumacitales,quales funtpuad,pcnineatregnum Dei, multoinagi*nbsp;, regnum Dd ÔC es bona,quæ per euangch'on de regno dei adnunda«'nbsp;Sed quidillud eft, propter quod Cbri''nbsp;ftus tantopere deledacur infantibus, 2lt; fauore fuo complectitur cosgt;nbsp;Num, quiainfantesfuntabfqucomni pcccato“; Minime omniumnbsp;fautes enimfunt in pcccatoconccptiamp;nan.Propterunum,inquitPai^'nbsp;Ius,hominem,pccacumintroritin mundum, acperpeccatum mors.amp;nbsp;iterum,Per unius delicftum propagatum eft malum inomnes homingnbsp;ad oondemnationem. Etaliasdidtfciiptura. Omnis homo mends’^'nbsp;Cum autem infantes etiam hominum genere contineantur, manift-^nbsp;inßntes.pcenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eftemendacesacpcccatores.Eft Sc alrjsargumcntisdid

catoret. nbsp;nbsp;nbsp;nitus dectaratum, quod infantes fintpeccato, quod uocantorigina^^»

obnoxq.Cum enim Deus induceretdiluuiumin orbemtcn-arum,amp;i'' cendium in Zodomam acGomorrham,nÔ folumpa’icruntadultinbsp;etiam pueri ac infan tes. Deus autem iuftus eft iudex,amp; iufticicfupp^*^nbsp;ïegisobferuantiflîmuSjinqua lege fcriptum eft: Filius nonponabit‘0‘nbsp;quitatempatris.Quare,cum hie iuftus iudex, infàn tem una cum pâtre,nbsp;diluuio amp; incendio deleuerit,perfpicuum eft, infantem fuamhabuifl^nbsp;iniquitatem. Hue accedit,quodâu hoc manifeftum argumentum eft,nbsp;fautes habere peccatum,quia Chriftus iubet infantes ad fc afferri. Chr*nbsp;ftusenimdicit. Nonopushabentq, quiualidifunt, medico,fednbsp;male habent. Et iter urn. No Ucniaduocandosiuftos,fedpeccatorcsadnbsp;pœnitenriam. Quare puerinon funtideoaccept! Chriftojquodnuft^nbsp;habeantpeccatum, fedpotius, quiafuntinpeccatoconcepunbsp;propter h oc peccatum, per petuæ damnation i obn oxfi, èC Chriftus ue^nbsp;nit in hue mundum propter peccatores, ideoiubet eos ad fe afferri, 0^nbsp;complexus ipfos beneuolentiffime, impcrtiteisbenediiftionemfii^tT’’nbsp;utapeccatisfiberenturamp;feruentur. Nam, utChriftusprptereaargf''nbsp;nicnta, quæfupra commemorauimus, declararetbeneuolentiarnft’^f’’nbsp;erga in fautes, amp; teftaretur cos ad regnum fuum pertinerc,nonnbsp;indignatur, amp;increpatdifdpulos,quodinfantes a fcrepenerent,necfo^nbsp;lum eommendat conditionemeorumpræadulris, fed etiamfufeipiteo*nbsp;inuTnas fuas,quemadmodum Marcus ait, completftituripfoshum^nbsp;niftime. Deinde, impofitismanibusfuperillos,benedixiteis.nbsp;lis,obfecro,fuithæcbenedi(ftioChumcorporaIisC’ Sihacpueriindgt;g‘Jnbsp;iftent ex aduerfa ualetudine,certe fuiflent earn quoque eonfccuo,qti^^nbsp;modu filius Reguli Capernaitæ apud loannem, 0lt; filia mulieris

-ocr page 189-

IN CAEVT XV111. evang. LVCAE

apud Matthæum, fed nonfucrunt, ut corporc ægron,ad Chriftu adducIi.Relinquitur ergo, hancChriftibenedictioncin fviiffe fpirituanbsp;Icm,nimirlun cam, de qaafaóta eftpromiffio ad Abraamnm de Chri/ Benediâionbsp;fto. Ad Abraamum enim dicitar. Infcminctuo benedicentnr omnesnbsp;Rentes terræ. Hoc fernen eft Chriftus, qaemadmódam Sc apoftoli in/nbsp;terpretantur,nbsp;nbsp;nbsp;alias fgpe d ernonftrauimus. Benedidtio autem Chri/

it eft , non externa ant carnalis fcdfpiritaalis, uidelicet, Remiftio ptccatorum,adopt»o infdiosdei, Sciashereditatisregni coeleftis.Hgcnbsp;eftbenedi(Stio, quæ dignitate utilitatefua (uperat omneshumanasnbsp;'^^leftates Sd diuicias.Cam igitur Chriftus infantibus, Cqui Sc ipft uônbsp;i^^nt minima, fedpraecipuapropemodum pars gcncium^ benedicat,nbsp;irndendam eft, ipfum rcmittere infantibus peccatum, adoptarc cos innbsp;idios dei,öC tradere ipfis ius cocleftis regni,ut infantes una cum ipfo fintnbsp;coheredes omnium diuinorumbonor urn. Quod autem Chr iftus agit,nbsp;HocetiamcertiCfimeDeus ipfe, pater cœleftisagît. Amen amen, Çinnbsp;qüiCdtcouobis,nopoteftfiliusafefacerequîcquam ,nifi quod uideritnbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patremfacientem. Et iterum. Qui uidet me, uidet Sé patremmeum.Et,

I Crédité mihi,quod ego in pâtre fum,8lt; pater in me. Quare cum Chrî l ftusfilius Dei bençdicat infantibus, amp; rcmitiat eis peccata, atep corn/nbsp;i pleCtatur ipfos fummo fauore,certo fencienduum eft, quod Deus ipfenbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pater incccbs infantes ingentifuagratiaprofequatur. Et extant etiam

I nbsp;nbsp;nbsp;ntultaaliaargumenta, quibus declarauit Deus fauorem fuumerga in/

l nbsp;nbsp;nbsp;Nantes SCpueros.Deus enim créât infantes, ad imaginemSc fimilitudi/

I ’aetnfuarn. Quomodoautem creator bonæfu^ creature, inuideret^:^ Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^’^«avutbe Saunam,fed is in ueritatenon ftetit. C^are iuftum eft,ut Sa

I nbsp;nbsp;nbsp;tan funimo odiohieatur 8lt;perpétuamaledicfione damnatus fit.Pec

I cauitSc Adam, SCquotquot exipfo nafeuntur, inpeccato nafcunturgt; I bedDeus non itaodiohabetpeccatorem,utcupiatbonam{uamareatunbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tamper ire. N olo, inquiens, mortem peccatoris, fed magis ut conuerta/

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur ÔCuiuat. Fauet igitur Deus infantibus,utbonæ Cuçcreaturæ,8^fa/

I uetnon ut lignq, lapidi, quæ ipfafuntbonadei creatura,fed fa/ Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^^»utmiferisôc'perditishominibus, quos cupiat dementer çtern a falu

1 nbsp;nbsp;nbsp;^^^O’uare.DeindecommcndauitDeusfaluteminfanciumangdis fuis.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^n§clieorum,inquit,in ctxlis, femper uident faciempatris mei ,qui eft plt;re«fMw

l nbsp;nbsp;nbsp;ta ccelis. Adhæc, excitât Deus in parentibus fummam curam pro pue/ w,

l tisfuis.Parentesenimnonreportantaliudaliberisfuis,quam molefti inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;labores Sc fudores, Sc tarnen compleduntur eosmagno tam curæ

I ^^naamorisafiedu. Humanum autemingenium naturafuapeccato Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»tauidatum eft,ut ne tantillum quidem moleftiarum Sc laborûm abfcp

I nbsp;nbsp;nbsp;^^wingentiscommodi fpefufcipiat. Manifçftum igitur eft,quodcuni

1 nbsp;nbsp;nbsp;parentes nuflo cônaodi fuircfpeciujæpe etiam nolentes, autad minyamp;

-ocr page 190-

IS CÄPVT xnili EVAN«, tyCAS.

nthiifâîecogitantes, raagnafollicitudinepueros fuos profequanfur, angeli dei moueantwrda parentum, excitent in ipfis einfcemoJinbsp;afFcAum, quemnecnpientesquidemabqcerequeant. Hæccertcnonnbsp;funtleiua argumenta Fauorisdeierga infantes» In legeiulTit infantesni^nbsp;cumcidi, quo mandato manifefte deelarat fe in fautes in cataloguni po^

Âfwe.M»’ puli fuirecipere8lt;agnofcere»In Genefi,exaudit 0eusuocempueti,3i feruattam matrem quampuerurn.Delacobnondum infantc,fedadlnicnbsp;embryonedidumeft, Maior feruietminori. Etin pfaImo,Exorc,in''nbsp;quit,infanrium 8clalt;ftennumperfedfti laudem» loannemetiam bapiFnbsp;ftam,adhucin utero matrisexiftentc,donauit Dominus fpiritufando.nbsp;Et quod longe omnium maximum eft, uoluit ctiamfuumipüusfdi-'nbsp;urn. Dominum noftrum felum Chriftum infantem fierijUtmanift''nbsp;ftiftîmecomprobetur,Chriftû, etiam infantium Cbriftumefie. Qua^nbsp;re perfpicLiumcft, Dominum Deum noftrumfauore fuo infantes innbsp;compledi, ut non minus ipfis, quamadulu's uei’amfalutemimpertirinbsp;ueîit. Sedquid,obfecro,iiludeft, in quoadultidebeantpuadsfiniilesnbsp;Puerorupro effici, utilîgrcdiantur in regnum del;’ Hicnobispuerorumproprieta/nbsp;prieMehnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;excutiendæfunc. Primurn enim pueri natura ftiafuntcreduIi.Qt«^

quid a parentibusfuis audien'nt, huic ftatim fine ulla dubitationeadht bentfidem» Requiritergo Chriftus, ucaduki fiant flcutpueri,hocdf,nbsp;utafferantadeuangelion regni del credulam meutern, amp; excipiantob''nbsp;uia fide fine ulla tergiuerfatione contionempatris noldri coeleftis,d6nbsp;unigenitofiliofuolefu Chriflo.Deusenim, paternoftereft,nosaW^nbsp;tern pueruli eius, Ec pater cotionatur nobis per prophetas,per ChriftÎJ»nbsp;perapoftolos, defiliofuo,quod propter h une habcamusremiftionen^nbsp;pcccatorum Ô^uitam pternam. Hgceft uera coutio regni ccelorum.Dt/nbsp;bemusigitur, bane eontionem, ut pueri, credula mente fufcipcre,quonbsp;amp;b^ona regni coeleftis confequamur» Adhæepuerorum mores fuutnbsp;fimplices, candidi, ôdfineuerfutia» Etiamfimaleipfostradaueris,!^''nbsp;men uel porno uel pyro recon cilian tur: Requirit ergo Chriftus, utnbsp;ditoreseuanselii fiant ficutoueri.ut inculoaus uiuantmoribus,utcau


modo uati infantes, laeillud non corporis,fedanimi, quod dof urn «tl cit,appetite, ut per illud fubolefcatis. Habes quantopere Chriftusnbsp;leiftetur infan tibus,amp;reicdadifcipulorum fuorum fen tenda,commetnbsp;detaffecTtum paren tum, quipuerosfuos ad feaffèrebaut,ôd omninoextnbsp;gat,utpueriadfeapportaitur» Vocauit, fnquiteuangchfta,nbsp;ros, amp; dixit ad difcipulos, finitepueros uenire ad me, amp; uolite uetat^

eos» -

-ocr page 191-

KOMILIAE IOAN. BKENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;3O

COS. Reliquum igitur eft,utparentesagnofcant uocationem{uam,8ó ftiidcitliberos (uos Chrifto Domino noft'o, qiioquo modo poiïunt,nbsp;offerre.Sunt parentes quidam «sïfjai,qui rnaiorcm operam adhibentnbsp;in conferuandis iumentis, quam curandal'.berorum falute. At hæc eftnbsp;Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I CdtlO*

generalis parentum uocatio,nonutopescongregent, non utmanibus tantuiTilaborent,fed ut liberos fuos Chrifto adducan t. In hoe enim dannbsp;funtliberi, ut quam falutem parentes a Chrifto cxpeclant, earn liberisnbsp;tluoqï fuis,quantum inipfis eftjCommunicênQuornodo ergoj'nquinbsp;CS, adducunturad Chriftumpueriç’ quornodocommunicaturipfisfa/nbsp;lus, quam in ChriftohabemusC” NumadducunturChrifto,cumtragt;nbsp;duntur monafterrjsÇ’Si monafteria eftent pig amp; honeftg puerorü fcho/ offirantur.nbsp;^Çjnihileft,quodcontradicipoflet.Sed pueros in talia monafteria inclunbsp;dere,qualia haclenus adminiftrarunt aut fupcrfticiofißinii qui«ç ^ponbsp;^ite, aut impuriffîmi nebulones, non eft aliter pueros Chrifto offerrenbsp;quamquondâludæiofferebantinfantes fuos deoper ignemMoloch.nbsp;Qwdigiturfaciamutpuerum Chrifto uereofteramî' Principio, pueri fantium,nbsp;offcruntur Chrifto,cum apportantur ad baptifmum.BapnUTius enim,nbsp;Chrifti baptifmus eft. Et inbaptifmoeftChriftus. Oftêrtur ergo itvnbsp;fansChriftojcum baptifmooffèrtur. Apagefis, Anabaptifta,cûimpianbsp;tuacrudelitate,quibapti(mum infantibus dandum negas. Deus uoluitnbsp;utGrcumdderentur,amp;^ tunonuis utbaptifenturC’ An non amp;ârcumci/nbsp;fiocvadignaculum iufticigfidei,ficutamp;baptifmusç' Chriftus non ne/nbsp;§auit ei s dare ben edictionem, hoc eft,rerniflîon em peccatorum, adop/nbsp;«onem in filios dei, amp; ius hered itatis coeleftis, èC tu audes eos a baptif/nbsp;mo exdadereC Spiritusfan Aus non erubuitdonis fuisinfantcm adhucnbsp;^fctomaternoexiftentem ornare, amp;tu erubefcisinfàntem baptifmonbsp;ornare. Audi quid Petrus dicat. Numquisprohibere poteftquomPnbsp;'i^saqua baptifaiîurhi, quifpiritumfanâum acceperût, ficutamp;nosC'nbsp;Parentes trahebant quondam fecum pueros fuosadmartyrium,amp;tu ^jejj-entmunbsp;adeocrudelis es, ut non trahas tecum infantem tuum adbaptifmum. In lieris uirtut»nbsp;Pdcffa^urbe Mefopotamig,iuflerat Valês Imperator, Arriang impietanbsp;tis culîor,prgfe(ftum fuum orthodoxes in ccclefia una côgregatos difijnbsp;ccre,adeoc^ etiam trucidare,Et cum prgfedus fecere uelletjquod iuITusnbsp;cratjUiditmillierculam inforo uehementerfeftinantê,amp;raptantem fe/ hißo^nbsp;tumpuerum, quem nunc manibus trahebat ,nunc uînis geftabat ne Trip. U ^7gt;-uirrentimoram atTerreuPrefedlusigituruocatameam adferogat, quo ^^*'’**nbsp;fdlinet.qug refpondit,fe audiuiflè,Imperatorê mandaffe, ut quotquotnbsp;orthodoxoruin ecclefiacongregatieflent,trucidarentur. Itac^ fefeftî/nbsp;uareadecclefiam, utillicunacum alijscorona martyrq eonfequatur»nbsp;Atpuerumiftum,inquitprgfedus,quoducis^ Vtamp;ipfe, inquitmulinbsp;«r,focius fit mihi huius acceptiftimg mortis, ôC mecu martyrio eoronamp;’

4 T

-ocr page 192-

Snßntet eres dunt.

IN CAPVT XVin: EVANG. LVCAE.' iui\ V j'de ergo mihi,quam longe abfint an aha ptiftc ab heroicanbsp;ngmulierisuirtute.HæcmuIiertrahebatfecumpuerûadccdemprop'nbsp;ter Chriftum, anabaptiftgautem ne ad baptifmu quidemafportant in^nbsp;fautes fuos propter Chriftum,quid igitur in imicius, in h um an iusamp; abnbsp;adeeflu paterno alienius excogitari poteft Cquot; No intenigunt,inqu]s,pn^nbsp;ri baptifmum, necefedunt*Atnecuitam fuamcorporalem infclligirt»nbsp;öd tarnen habenteam» Etquisdbireuelaiut, pueros,qui ad Chriftumnbsp;afferunturnon credereîChriftus donat eis benedufhonem, lioceft,re^nbsp;miflionem peccatorum,8dadoptioncm in filios dei,quomodo ergo nonbsp;donaret etiam ipGs fuo quodämodofidem? Sine fide, inquitapofto/nbsp;lus, impoflibileeftdeo placere» Oftendimus autê fupramukis, quodnbsp;infantes placeant Deo ad falutem^NecelTe igitur eft ut fuam habeant^nbsp;dem» Deus indidit creaturis fuis etiam inanimatis gemKiis,quemadiTionbsp;dum Paulus ceftamr, quos ne ipfg quidem creaturg fenciunt,amp;non donbsp;narethispueris, qui ad Chriftum filium fuum afferuntur, fuäfideni»nbsp;Non fentichane fidem homo, quid tum poftea'f Sed fentit eam Deus,nbsp;infantium feruatonNam infantes

pertinereadpopulum dei, ödadbap me^trioCu-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifti, non eft dogma reeen Sin ecdeftaexcogitatum fediani

inde ab Äpoftolis ecclefiæ tradinim» TeftattirxhocOrigenes, teftatur adKo.ca.s. idem Auguftinus, quimorembaptifandi paruulos uocant traditionênbsp;apoftolicâ» InoreduoR^auttriûftatomneteftimoniû» Quarefirmiflï/nbsp;amp;perbaptiftnûChri^^nbsp;iùio.ca,i3lt;et rendi»Deindeadducuntur pueri ad Chriftû, cumiamadolefcentesadnbsp;de bxptifmo catechifmumadducuntur, in quodocentur prgeipua capitareligionisnbsp;noftrg. Poftremo offèruntur Chrifto, cum paren tes educant eos, iuxtanbsp;«,»4.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Paulum,pereruditionemamp;correptionem DominûHgceftparentunt

uocatio,cui G diligenter feruierint, non folum ipfi confequentur falu^ tem, uerum etiam ducent fecum, quantum inipfis eft, liberos fuos adnbsp;perdpiendam hgreditatem cœleftis regni, per Chriftum lefum Doniinbsp;num noftrum, qui eft una cum pâtre bi fpiritufando Deus laudandusnbsp;în fecula Amen»


HOMILIA VICESIMAQ^V ARTÄ.

E infantium bC puerorum falute,Chriftus fupra contiona tus eft,nunc côtion abitur de fal uteadolefcen tû, èé nat u grannbsp;diorum, Cum empergeretproGcifci ih Hierufalem,ut innbsp;ea urbe peccatanoftra,iuxta uoluntatêpatris,mortefua,exnbsp;piaret,ecceaccurritprinceps quidam, adoIefcens,quêmadmodumM at

,, thæusinquït,acgenuaflexitilli^Etinterrogauiteumdicais» Magk ,, fterborte,quid mihi faciendum,utconfequaruitam cEternamCPrincinbsp;pio,apparethuncadolefcentê,non quidem uerepium, quêadmoduronbsp;poftea fequitur, fed tarnen honefta eiuilitateprgditum fuifle» Etfi enimnbsp;obtineretprinàpem autoritatis locum inter fuos,non tarnen erubuitad


-ocr page 193-

HOHILIAE IOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yj,

Chriftum, alioquiprincipibusiudæoru exofum accedcrc, atÆetiam


fleftendo gcnua publice Honorare. Ornat 2lt;ipfumhoneftifiïmo epi/ thetOjUocans eu Magiftrumbonum. Ac interpellât eum, no de aüni',nbsp;quodaiunt,umbra,fedderclongeomniunï grauiflima, deconfequcnnbsp;dauidelicetgternalalutc.Quidbonijinquiens, fadam, ut cofequar ui/nbsp;UmætcrnamCHæc eft grauiflïma qugftio, que iaminde ab initio tara/nbsp;rü omnesgentesexercuit.Inter hominesenimnüquam non qucritur, rœUcitdtünbsp;quidfaciaidum fit, utueramconfequamurfalutem. Hocludæî, hocnbsp;Ëthriici tradarunt.Hoc nunc traclant Chriftiani Óé Turcæ,hoc hypo/nbsp;tntæamp;uere pf) fennœibus (uis agitant. Etenimrdpfacompertumeft^nbsp;nulla plane fit in hoc fcculo firma foclicitas. Ncccftitas igi tur conbsp;^tjUtquacramus aliud fcculû,amp;aiiam,quamhuius niundi,foelie itatê.nbsp;Ct cum hicanimi affedtus in nobis excitatus fucrit,proxima eft qugftio^nbsp;quomodo hanc foclidtatem confequamur. Sedquanto uul^rioreftnbsp;quæftio,tanto magisuariæhominûopinionesdeeaexortæfunt. Aliznbsp;'isenim aliamfoclicitatis uiam commentus eft.Iudæus perfequitur focznbsp;Ëcitatem operibus legis.Ethnicus honeftis uirtutibus. Elypocrita merinbsp;tisoperü fuorum elediciorum, adcoc^ quot homincs,tot tere fiint fetvnbsp;^Rtiæ, de uia confequendæ fcelicitatis. Quare ne in tanta opinionumnbsp;^tietaceaberremus aueritatc, audiëda eft fentêtia Domini noftri lefiinbsp;^’nipfo cofequamur ueramacperpctuamfœlicitatem.Mofede Chrinbsp;ho ait.Prophetam de gcnté tua,8^ de fratribus an's,ficut me, fufcitab ie






-ocr page 194-

IN CÀPVT tvin. ÄVAN«. L’/CAS.

boiinCut baud obfcurcfignificcc,fehis ucrbis no ad fuarti ipfiusbonaifl Sc diuina natura, fed ad mala amp; h ypocridcam interrogantis opim'ononnbsp;refpicere* Hie cm princeps fendebat tarn fe ahos honeftos botes, naWnbsp;ra amp; mends m'rtutum fuarû, bonos effe» Ac hoibus bom' epitheton co/nbsp;pctere, propter fuam ipforu iuftida. Hcc opinio impia eft SC blafpb eniinbsp;ingïoriâ dei. Et banc opinion cm danatChriftus,Cur me,inquics, 00/nbsp;casbonumç’hoceft, Agnofcoquidêcpitheton bom', fed non agnofc®nbsp;l'mpiâtuâ opinionem, qua me bond uocas. Sicem mebonu didSjUtf*^”nbsp;ciasteSC alios holes cflebonosmeridsc^erSamp; uirtutum ueftrarü Atnbsp;longifl’ime fallen’s. NuUus cm hominum fic bonus eft.Ocs hoiesfuntnbsp;mendaces. Ocsdeclinauerunt, non eft qui fadatbonu, non eftufej’^nbsp;un urn. Et,in confpedu dei no iuftificatur ois uiuen s. Solus adt deus eßnbsp;uerax,iuftus SC bonus. Apagei'gitur cd uanatuahypocrifi,amp;difceini''nbsp;picrate humang naturg melius cognofeere. Coeterd,quod Chriftus ait»nbsp;Nemo bonus,nifi folus dcus,pauciflimis quidem uerbis didtur, fednbsp;tet latiftime.Si em folus deus bonus,pcrfpicud eft, ocs hoies eflêmalosnbsp;amp;peccatores.Et ft folus deus bonus,maniftftd eft,HulIa hominuope^nbsp;ra edeperfedc bon a. Et fi folus deus bonus,ccrte apud hue fold queren^nbsp;da eft nobis bonitasSi iufticia.Addam 8lt; hoc. S ifolus deus bonus, et/nbsp;gonbsp;nbsp;Chri ftus bonus eft, quia Chrifhisunusamp;uerus eft deus cudeO

patre fuo ccclefti. Cum igitur hæc bonitads maieftas foli dco copctat, folusedâDeusfufpia’a-idus,timcdus,colcndus, adorandus amp;inuoca/nbsp;dus eft. Deinde refpondet Chriftus ad qupftionc,dlt;'cens. Prpeepta,»^''nbsp;quiens, nofti.Necomittes adulterid, neoccidas, Nc dicasfalfum tcft^nbsp;mon id,Nefureris,Nefraudes.Honora patre amp; matre. Etdiligas prox^nbsp;mum tud fiait te ipfd.ltacp ft uis ad uinâ ingredf,fcruamâdaca.Qufdaigt;nbsp;D't-a/ogut diOjinquisC'Chriftusalias iubet hoies in fe credere,uthabeât uitamnbsp;extgitur. nam,nuncautremitdtadolefcentead Iegem,8^ iubeted opera legisf^nbsp;decalo^i fecerc, ut confequatur pterna uitâv Si Chriftus non demoftta*’nbsp;aliam tolicitads uia,qdccalogd SC opera decalogi,quid eft,^ defeen^nbsp;ditdecœloC’nonnedecalogusantcpromuIgatus erat,q Chriftusadue/nbsp;nir^ Et, ft noftra opera raeretur iufticia SC uitam, quid eft q? Chriftus*nbsp;pro nobis mortuuseft;’Noncft,q?hicquicqoffendaris,fcdagnofceO'*nbsp;dacftfummaChriftiprudencia, indifpenfando, feu,ut Paulus ait,nbsp;cando fermone ueritatis. Cd cm hoies natura fua ita corrupd fdt,ut p’'^nbsp;cepta dei uirtutefua necperfe(fteimpleat,nec implercpoflint, unafo^nbsp;cis falutis uiareliqua eft,g fide in Iriu Chriftd. Et pier hac, nulla aid*nbsp;ctiafi in cceldconftendas, edafi ultra marc pergas, inueniri ab hoiepo-'nbsp;left.Qui credit, inqt, in me, habet uitâ pternâ.Et, fie dilexit deus muo'nbsp;dd,ut filid fuu unigenitd daret,utois,q creditin cd,nÔ pereat, fed hab^nbsp;uirâ pternXSed ut fut uarrj hoim ordines,acgenera,ita edâhoiesnbsp;rqsmodisadhancunam uianicapcftöidamperducuntur, órinearcd**

-ocr page 195-

ttOMltlÄE lOAH^ BRENTîE

ecntùr, Älq em funt honefti qviide, fed no agnofcuht peccatoru fuoru Rîagnitudinê,ôlt; putanc fe meritis fuoru operü iuftos^Hi fut hypocritg»nbsp;Alrj funtimpudëtes indolentes, quinullo plane timoré dei afficiunnbsp;tur,fed pergunt obuia quçuis fceleca defignare» Alq agnofcunt iani pecnbsp;cata fua,8c fenciunt iudiciü perpetug danationis» Alij ,poft peccatorumnbsp;agnitionê, credunt, 8lt;cöfecutifunc remiffionem peccator^ perfîdè,acnbsp;ävnbulätin uocadonedei obedientcr. Hgc funt diuerfiflima hoïmgenenbsp;Ja, quibus tamai omnibus tma tantum uia ad falu tc jMopofita eft, uidenbsp;licet fides in Chriftü. Scd alq aliter in hac uiamperducendi Sc in eaxcrinbsp;'^oxlifunuNäqueadmodumin alcndaSi fuftinenda Humana uita,alinbsp;cibus couenit infantibus, alius natu grandioribus, alius fanis,aliusnbsp;^otis,ita in perducendis hoîbus ad unam 8d uerä faluris uiam, que eftnbsp;lides in Ie(u Chriftum,alia alrjs conuenit do(ftrina.Na,qui cft hypocri

gt; Slt;fui ipfius iuftïficator ,is, quia nondum agnofcit pcccatoBi fuoBgt; *^§nitudine,ct danationis fu^ iudicium,nÖdum admittit etiS dodlrinänbsp;^gratuita remiffionepeccatorUjamp;deliberationee iuditiodäiiationis.nbsp;xyare,proponcda eft ipfi contio decalogi, 8lt; explicada funt ei prgcepnbsp;^deijUtante omnia difcatagnofcere impuritateiufticig fug,8tgrauitatènbsp;Jfc dei. Alrj ducunt publiccuitamfcelerata. Hi,quia necipfi agnofcuntnbsp;lcelerurnfuoiS2 fœditatê,êlt;diuin2 irg feuer it at em, nondum funt idoneinbsp;Auditores euangeli} deremiflione fcclerum perChriftum,fed erudiennbsp;difuntdecalogo, terrendi funtexpofitionefupplitiorum, quæ manentnbsp;^oîesimpoeni£entcs,tradendifunt,profuo modo, Satang, utanteom/nbsp;*^^^difcanifcelciraamp;damnationem fua agnofcere. Quiautemiampeccanbsp;fua agnofcunt, fcnciunt grauitatem irg diu in g, ac crucian tur dolo/nbsp;!°usinferni,utcura Dauide dicant. Non eft fanitas in carnemeaa fa/nbsp;non eft pax oflibus mcisa faciepeccatorum meorum, quoninbsp;iniquitatesmeæ fupergreffæ funt caputmeum,8lt;f!cut ortus g^aue,nbsp;S^auatg funt fuper me, ad hos, quia lex compleuit iam in ipfis officiumnbsp;jüum, perunetproprie contio Euangelrj depeccatorum remifltnne,amp;: EarfwgrZt/ cänbsp;'^heratione ab inferno per Chriftum.Qui uero poft agnitionêpeccato tioadquosnbsp;*’^jiuftificatus eft per fide propter Chriftû, amp; ambuîat ex fide in uocadonbsp;*^cdd,is quia quâdiu in hac carne uiuit,geftatadhuc in finu fuo reliqasnbsp;|^cccati,rainf dus eft in oftitio timoris dei,et fidei’utraC^ côdone ta deçà

4 ^ciâgelfj ,ut P decalogû ccpefcant affèêtus carnis,8C per tu îgeî iÔ ®Ht5lt; côfcructur fpGsfidei.Habes diuerfiflimos hoîm ordincs,qbusenbsp;diuer fa do (firing genera côueniût, fed qugoîa aduna tm uerg falutisnbsp;^^àcÔtendut,nimiR2, ad fidê in Icfum Chriftû. Hypocrita em no dudcnbsp;î’i agnitionê fug iniufticig,ut in iniufticiapereat, fed ut neceffitatecooatnbsp;^nqrereuiâfidei in Chriftû,ôd falutêcôfequaf P-Chriftû.Sceîeratus nô

-ocr page 196-

IN CAPVT XVin. EVANG. LVCÄE fraJiturSatanæ, ut mancat captiuus Satanse, fed utamp;^i’pfccompcn^t^*'nbsp;ad qugrendam falutem per Chriftum. Pms non obtunditur decaiog^»nbsp;utdifeat querere falutê in fuorû operumiuftitia, fed ut retineatur innbsp;rafidei fententia amp;obedientia ? ItaC^ Sdi diuerfauideaturdodrina,^''nbsp;nus tamai eftdoclrinælcopus,ncmpc fides in lefum Chrifi:u»i,iufti^^''nbsp;catoremSd feruatorcm noftrum. Videamus ergo nunc,in quo homingnbsp;ordine, h ic ado Icfccns, de quo nobis eft fermOjComprehendatur» No’’nbsp;eft e numero uere piorum,qui iam confecuti funt remiflionem pcccaio/nbsp;rum,per fidem,quianon obfequitur uocationi Chrifti, utpoftea fcqult;nbsp;tur.Non eft e numero eorum,qui agnofeunt peccata fua,8C fentiuntin^nbsp;dicium danationis, quiagîoriatur deiuftitiafua, Sif exiftimatnbsp;impïeuiftè, ac propter h oc damnatf onem nul lum in fc ius habere.Igiw*^nbsp;fruftraneum fuiftet, quicquid ipfi' diâum efletderemiftionc peccaforû»nbsp;amp;liberationeperChriftum. Sedefte numero hypocritarum, quifind-'nbsp;une externam fuam honeftatem efie perfecram iuftitiara, Omnianbsp;inquit, feruaui abadoIefcenu'amea.Et huic hominumgeneri,compeiit.nbsp;quemadmodumfupraoftendimus,contiodecaIooi,iKdiftanthoncfianbsp;tern fua efie coram deo non folum impuram,fedetiam, propter impfitaquot;nbsp;terncordis,abominabilem. CumigiturChriftushuius ordinisadofifinbsp;centemnatftuseflTet, amp;erudirctcumdeuia confequendæ etcmæuitæinbsp;non concionatur ei cuangelion degratuitaremifiiionepeccatorum,prGnbsp;ptereaqued hypocrita nondumagnofeebat peccata, fedremittitiprunînbsp;addecaîogum, adc^eralegis, non hocconfilio,utfianificetbominc,nbsp;uel pofTe Iegemimpïere,uel exoperibus fuis iuftifiari,fedutbypocrfinbsp;ta difea t per legem pecca ta fua, iram dei, atq? iudiaum damn ationisnbsp;gnofcere.Etuthisagnitis,adigaturnecefiîtateCnifimalitinpeccatisfti^nbsp;Lcx.quoconnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;querendaraueramfafutemperfidem inChriftum . SicS^

filio^rtdice lupra,capitededmo, remittit legifperitum ad legem. Hocfac,inqtiiês tur. uiues. Siceodemconfiliointerpretatuseftalias Iegcm,apud Matt*nbsp;capite quinto, Si apud Lucamcapite fcxto.Etaddit : Amen dico uobis,nbsp;don ec prætereat cœîum amp; terra ,iota unmn, aut unus apex, non pnrtcri/nbsp;erit ex lege, quo ad omniafaefta fuerint. Cum autem Chnfins ad bunenbsp;modum erudiat hypocritas,longe tarnen aliter érudit mulicrem pecca-*nbsp;tuc^r.nbsp;nbsp;nbsp;tricem,quam uocare folcmus Mariam Magdalenam. Hæc enim, ut gn»

uiflime peccauerat, ita etia agnofcebatpcccatû amp;’ affligebat dolonbu? inferni.Cumigitur ueniflètad Chrift3,qusefiturauitâæternam,nôai*nbsp;dituthypocrita, Præceptanofti,noncÔmittas adultcrium,neoccidas.nbsp;Hoc fac Si uiues. Lexcmimpleueratiam inipfa officium fuum. Sedannbsp;dit. R emittuntur tibi peccata tua. Et fides tua te faluâ fedt. Hoc eft côcionbsp;nari Euâgelion,ôi ea falutisuiamdemôftrarc,adquâctiamhypocrita5nbsp;^/^^faîntêcôfequi uolût ^necefle habet peruaiirc,fed ita , fi pd^^nbsp;ohido legi's agnofeât peccata fua,ôiaffligant doloribus inferni.Sie

-ocr page 197-

H0M1LIA.E IOAN. BRESTH.

in aifïis apîicis, cû auditor es côtionis (uç ueniffent ad ipfum côpûdi lt;orde,amp;dicerêc, ^dfacicmus,utcÔfequaæurfalutglt;;nôremittit ecsadnbsp;ptæcepta decalogi quia decalogu s implebat ia in ipfis opus feu officiSnbsp;fuû,duagno{cerêcpÂâ, 8lt;côpûgerêtuv corde fuo.Seduocat eos ad fidênbsp;in Chriftü.Delidoi^dnquiês,pccnitcntiaagite,8lt;baptizetunufquifnbsp;uefttv; in noie Chrifti inremiffionê peccatoRz. Quare, fentiamus donbsp;ftrinâ pietatis itadifpenfandâ cfle,ut hypocrite SC fcelerati uocent ad denbsp;calogü. Si perfedâ eius impletionê,qdifcantpeccata fua agnofcerc: quinbsp;aûtagnitionê peccatoRî concuffi fuut, uocêtur adfidë in Chriftû q ueznbsp;’^^iuftitiâ,hoceft,remiffionem peccatorû confcquanLSedaudiamusnbsp;’^^qquidadolefcens, cumad operadecalogirenufïus eflet,refponde/nbsp;Hæcoîa,inquit,feruauiaiuuctutcmea.EtapudMatthäumaddit. t cnbsp;Quidadhucmihi deeft »Etfi adolefcês fortafïis ita animo fuo fenfit,quènbsp;I^dmodumaffirmauit, Hypocritæenimputantfe externa fuahoneftatcnbsp;Icgemperfedeimplere, tamê,quod dicit/impudêtiffimû eftmendatiû»nbsp;Nc(^ enim ipfe impleuerat legem ,ut mox fequiturmecp ullus hominûnbsp;çft,quilegem dei perfedle implere poffit.Ergo neDeus prçcepit impofnbsp;iibilia'^Sirefpicias humangnaturçimbecillitatem,impofiibilia ûintprçnbsp;ctpta dei»Eex,inquit Paulus,fpir jtualiseft,ego autem carnalis, uendi/nbsp;tusfub peccatum.Et iterum. Affetflus carnis inimicitia eftaduerfusde/nbsp;ntn.Nam legi dei nonfubditur.Siquidem ne potcft quidem. Si àutemnbsp;fdpiciasChnftum, quihtnofter per fidem,ibi turn præcepta Dei funtnbsp;poffibilia,hocuidelicetpado,non quiapoffîs eatuisoperibusperfedlenbsp;imp\Q-ç.Eçx eth per carné imbecilliseft ,ut Paulus ait.Sed quia propternbsp;imputât credêti impletio mandatot^ dei, amp; datur et fpiritus,qnbsp;anectus ca^^js mordficet,2lt;homo in offitio uocationis Dei,quantû innbsp;nacin^çç^lljy^^gnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cÔtineatur,feddehisalias. Redea

pusiiuc ad inftitutû, 80 audiamus qd Chriftus gloriofo adolefcêti re-* IpSdeatlntuitus illû,inqt Marcus ,dilcxit eû,hoc eft,aut remifta feuerinbsp;^tefua,collocutus eft cû ipfo humanif amp;beneuolëter,c] ipfûattcntiorênbsp;obedientiorè ad ea ,que fequunt, redderet,aut externa quadâ benig/nbsp;nitatis Si comitatis nota fignificauit adolefcentè merito cû lua iaólantianbsp;dendendû 8c exibilâdum. Ecaitilli.Adhucunûtibideeft:Oîa,qupcunnbsp;^nabeSjUcde, Sédiftribuepaugibus, Sêhabebis thefauR^in cœlo,8lt; “nbsp;ueni(equçj.gp^ç^ PdocilladeftmâdatumChrifti,eqimperitiuariaer/

i nbsp;nbsp;nbsp;fof^fuovd occafionê fumpferunt.Monacbi ein docueruut ex hoc loco, Mo«rfcbor5

fit pfelt;ftioChriftiana,8lt;labfolutaimpletio madatoRt hpotrißfgt; '^^lt;PP^*^®^fi^®'idûtanabaptifte.Etcûhoîesfimplices, qRzresin enbsp;n tatuftit,vitnepo(fintquidë,etiâfimaxîeuelint,fuarelîquere,hâcdoctrinbsp;naauiütjollicitant ad defperationê, ut abiedla oî falutis fiig curafedoit,nbsp;^(1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnis*Quare hiclocusdiligjêf infpiciêdus amp; excuriêdus

^•A=P™5Efpi™5ê.q,Chriftush.s,?bL5doccMdcfe^^^ elepteaalegis ipletione.DicitenifcriW,n.gt;tnÖtuftificanticöfpeätt

-ocr page 198-

IN CA PVT xvrn. e vang, lvcae.

tuo omnis ui uens. Ec PauîusîSi infumam tn alimon lam ordncs facuf« tes meas, Sf (» tradam corpus rheum uc comburar, chanta;cm autc nonnbsp;habeam,nihilunlitariscapiö.Quodffmartyrf),utuocant, paffionoivnbsp;dum eft per fe perfefta coram deo iufticta, quia etiam m aityres ipfi ncgt;'nbsp;Uxrtyrium. cede habet orare, Dimittcnobisdebita noftra, Bt y DeliaaquisintdKnbsp;gitC ab occulcismeismunda» qui fieri poftet, quodBcuItatumdefcrUhnbsp;eftetperfefta diuinæ legisimpIeüoCBreuiter,aim fcriptura teftetur omnbsp;nem hominem mendacemeftè, manifeftumeft, nuHumhumanumnbsp;opus, etiamfi deferrionefàcuîtatum longemaius fuerir,fegem Domininbsp;perfefte implere.Deinde non eft ftnaendum, quod Chnftiishoc Io/nbsp;co feraegeneralem quibusuis temponbus lege omnibus in ipfumcre/nbsp;dentibus. Acnecefle quidem habent omnes ad certam uocationcmnbsp;Chrifti ,non folumfacultates,fedetiamhonores,adeoque uitam iplamnbsp;propter Chriftumrelinquere. Qui non accipit,inquit,cruccm fuani,nbsp;amp;fequiturme, non eft medignus, fed non ideo omnibus indiftrimi''nbsp;natimpreceptumeft,fuas aculcatesexcrinfecusdeierere,qgt;illudhoclonbsp;Var4fw«fr ænbsp;nbsp;adolefcenteperfonali uocarioneexigitur. Magnum enim eftdif

intergeneralesamp;perfonalesLiocationes dei. Generalis uocatio er perfona»^ ^(ky qup cx. æquo ad omnes pertin et. Et h uius generis funt. Credcrcinnbsp;Chriftum. Inuocare Chriftû in omnibusafflic'tioibus. Dih'gereproxtnbsp;mum amp;: fu^ uocationidiligenter Sóex fide acdiledioneferuire. Perfo/nbsp;nalisautem uocatio eft,qupcertisperionis, amp; in ceru's cafibuspr^cipvnbsp;tur, quæ utperfonam non egrednur,ita fine certa uocationenon eff tranbsp;henda sn exemplum. Ta’is eft uocanorhagiftratus,nbsp;nbsp;nbsp;uocatio ecdefia^

ftarum. Sicuocatus fuit Abraam cpairia fua. Siciufliis fuit facrificarc fiiiumfuumlfaac. S/cSamfon uocatusfuitaddeuaftandosfines Phifinbsp;ftinorum.SicEliasadcrucidandosprophetas Baah SiePett-usnbsp;dreasuocatifuntapifcatura adapoftolatum. Sed huiusuocationisex^nbsp;empIaCuntinnumera, quprao eofpedant, utfignificent unun queuisnbsp;deberecuiusuisfanfti uocationemfeeftari,fedunumqueuisdebertnbsp;propriam uocationemea fidefedîari, qua iamftrfuasuocationesiefladnbsp;Hint. Ad quod ergo uocarionis genuspertinetid, quod Ch rift us hocnbsp;loco precipitadolefceti, Vadeamp;uende omnia que babes, da paup^nbsp;ribusf num ad generalem uocationemC’ Sed fi eftet uocatio generalis»nbsp;ChriftusnÔ dixiiîèt adparaîyticiï. Tolle Icdlü tuû,nbsp;nbsp;abi in demu tu?»

feddixiftetjUcdeleftütuijjSt ueni,lequereme. NecPauIusfcripfift^ Timotheorprpeipe h is qdiuitesfunr, in pfenti feculo,neelato fint aio,nbsp;neep fpem ponatin diuirfjs incertis, fed feripfiftet, præcipediurtibus,nbsp;utdiuicias abr)ciât,amp;fe«ftêtur pfeflionêmonafticâ. Rehquû igit eft,q?nbsp;didû Chrifti,q adolefcês uocaf ad uenditioneoim fàcultatû fuaRt, pcrRnbsp;neat ad perfonaïem uoca ti ôem, quæ h uic adolefcen ti ita precipieba t ur,nbsp;uttarnen ah) credentesnonnecefle habuerint hocexemplum finecerta

-ocr page 199-

»^eaalniocatKgt;nefecW Pofccmo Chriftus no approbat hisdidrs uanam adolcfcenus opinionem,qna illeperfuafus eft, fe rotam ïepeninbsp;Jbadofefcctmaimplcuifle, fedponusbocagit,utoftendacei, quodnenbsp;minimam qiudcm legem perfefteunquaraimpleuenu VniJ,mqiuens,nbsp;uecft tibijhoc eft. laótas quidenite omnia impleuifl'e Slt;quafi gloria/nbsp;bundus requins, quidadhuctibi adconfequendam uitain eten^ni degt;nbsp;bftattam mukatibi défunt, ut longumefletfingula commemorare.nbsp;Conferamigitureainpauca.Vnumilluddbideeft, quodnullamun/nbsp;quam legem perfekte fer uauaós. Vis illud reipfa cognofcer e ; a udi. Lexnbsp;^'ùgitgt;utdiligas Dcum ex toto corde,ex totafcratudine,amp;ex omnibusnbsp;uiribustuis, adeolt;^utDeoinornnibus,fiueagendo(iuepatiendo,obnbsp;^uaris.Non enim contentas eft Deus in lege fua,ut extern am tantumnbsp;boneftatem{e(fteris,fedexigitperfelt;ftamhoneftatem. Non contenaisnbsp;^ft,ut obfequarisgenerali tantumuocarioni eius,fedneceffe babes etixnbsp;perfonali, quantumcuncç difîîeili ,fatisfacere. Neccontentus eft ut /Èûiacxtgù«?nbsp;bonatantumfine omni cordis tergiuerfationefacias, fed ctiamutmalanbsp;ctun omni animi tolerantiapatiaris.Ergo,quemadmodum Deus iufiitnbsp;Abvaamum derelinquerepatriana (uam,iGi ego nunc in nomine dei iunbsp;beoteomniatua uendere, darepauperibus, acnon tantum mefequj,nbsp;ucvum etiam crucem amp; omnia calamitatis genera mecumfufterre.Sicnbsp;enim vemndes thefauru tuum in coelum. Si ullam legê dei ex toto cor/nbsp;^eferuafti, certchaud difficultcr, etiam bancferuabis. Nuncauteinnbsp;cumbanc tie extrinfecusc|uideraac vmpevfelt;fte ukibus tuis 1er uarepo/nbsp;ilia uanitas ,quod gloriaris te totam legem obfer uaftet N 5nbsp;, dumiubçQ in præîcntem mortem ingredi, quod tarnen bcipfumjinbsp;iubej-ij^ faciendum eft, fediubeotamumte, teliCtisdiuicqsinnbsp;V^upertatem ingredi.Quodfineboc quidempræftiteris,quisunquamnbsp;^tdltteiotamtegemextotocordeimpleuifte:^ Habespavapbvafim ucrnbsp;bovumCbrifti,cxquaraanifefteinteVligis, Cbriftum non approbatenbsp;^Vi'uioncmadolefcentis,quodlegcmpecfelt;fte impleuerit, fedpotius dinbsp;oftendere,quod legem perfeÔie nunquamimpleuer it,id quodnbsp;^'^adolefCCS reipfadecl.acat.Vfis em audvtis,raoerore aftectus difceffitnbsp;^^^.eratdiuesuaVde. fdicutdes,çpadolefcèsnecfidêindeû,necçaritanbsp;^^Hrprçjximûbabuerit.Cbrift.us empromifit ei maxima in ccelo mer ce -^'Vlabdais,inqens ,tbefauBi?.in ccelo.Sedadolefces maluitadbiberefinbsp;^miffvôibusfuatç. diuiciat^,quas domirecoditasbabebat, q ^mifbnbsp;tbefaurocoelefti. Vlabesincredulitatêeius. Adbecnbsp;dvtiftusiubeteuinopiçcgentiûfuccurrœeded cu necbocfacerct,p^a

. _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AefuntbdcsbC cbaritas': cMisurmfine fide^ daari^te mi

vrtmaeua\egcvrup\çrt^^^.-ç^viarembiVuarïiuscbbA^pQç;vitis,q^^^

-ocr page 200-

ÎM CAPVT :cnn. EVANG, lvcab;

ifjipocri/rfra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidem,necfynceram ch aritatcm habcant,propter citemaffl»

men honefbtem fuamaudent impudenter coram Deodeperfeâak'' gis implecionegloriari,acaïr)s etiamnûmeritafuadiuendcre. Sed quidnbsp;dicerriusî’ Si hic adolefcens obfecutus eflecpræcepto Chrifti,acdi/nbsp;uendins amp;diftributis inter paupercs facultatibus fuis, fedatus efonbsp;Chriftum,quèadmodum Pctrus,aut Matthäus,aut ctiam Zachxus,nbsp;numimplcuifîct hisoperibus ïegemddperfecfteC’ Minimeomnium-Præftitifletquidemopus obedienciæ,attamen adhuc neceßehabu-^nbsp;iiîetdicere,fcruusinutilisfum, quoddebuifacere, feci. JLcxcnimDt*nbsp;non impleturperfecflc humanisoperibus, nullus enim tantum auttrenbsp;tegis impie:- ditautdiligic, quantum lex exigit, fed impïeturtantum perhdom*’nbsp;tioperfidem Chriftum,hoceftjCum Chriftus per fidemagnofcitur,ibi tum impu^nbsp;tat Deus credentibus impïetionem todus legis, propter Chnftum,nbsp;de credentibus inChriftum itaiudicat, perinde acfiipfitotamlegen’nbsp;perfede impleuifîait.Depeccato,inquit,condemnauic peccatum,p^nbsp;earnem,ut iuftificatio legisimpïeretur in nobis,qui non fecundumeafnbsp;nem, fedfecundum fpiritumuerfamur. Quarefedandaquidemeftinnbsp;omnibus uocatiodei, utgraticudinem noftramergadominumdeu'”nbsp;noftrum dedaremus. Nô eftautem denoftrisoperibusfencienduin,nbsp;quodfintperfe(flalufticia, federedendumeft, quodfoïuslefusCbd''nbsp;ftuSjHoflra fit iuiticia, fanÆficatio amp; redemptio, qui eft una cum patr^nbsp;Sii. fpiritufando Deus laudandus in fecuïa Amen»

centiscontionetur,adfalutem noftram percipi^'us.Nam cumadold^ cens diues non obfequereturmandato Chrifti, fumitChriftusoceaû«’nbsp;nem ex ipfo contionandi de diuitibus, amp;doccc, quomodo diuitesS^nbsp;Euangelion,hôceft,regnum terrg amp;regnum ccclorum interfecoriu^nbsp;,, niant. IefusenimuidensiIfummœroreaiîèdum,dr'xit;QuamdiHinbsp;,, cilc,qui pecuniashabent,in regnum deiintrabunt. Fadliuseftenimnbsp;-, melumperforamenacustranfire, quamdiuitemintrareinrcgnumdeigt;

!

-ocr page 201-

HOMILIAE IOAN.' BRENTIR

dibrïocxponatur» Vocabat Chnftufn,magiftrum,fednon agnofdtfc difcipulum» Vocabat eum bonum,fed ludicat præcepto eius nihil eflcnbsp;pdus.Itac^ difcedit,ac difceflufuodeclaratpubïice,fe neminimum quinbsp;demprcceptumdd redle unquam impleuiflc» Sicconfunduntur ÔCpu/,nbsp;defiunt fue ipforum iufticie buccinatores» Deinde unus hic diues ado/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peßi

lefcens, efficicdifcefluinobedientiafua, utomnesdiuitesmaleaudi/ ant.Fadlius,inquit^ eftcamelum per foramen acustranfire,quam diui/ pi^nbsp;tem intrare in regnum dei* Ac frequenter quidem tarn diuites quain diui jnbsp;d?,noninhacfoïumcontioneChrifti, fededam aliaspublicisuuïgi j{'aylt;r^ó'nbsp;f^tmonibus,amp;fcriptis turn ethnids,tum facris,pefïÏmeaudiunu Vulnbsp;§0 quondam hociaótatum eft: Diues,autiniquus, autiniqui hpres.Etnbsp;philofophorum precipuusita fibifcriberepermifit» FierinÓpoteft,ut '”‘'-quifpiam fit fimul excellen ter bonus, 8C excellenter diues, In famant amp;nbsp;bcrclito-æ diuites acdiuicias, In pfalmo xxxirj, dicitur: Diuites egue/nbsp;t^tamp;efurierunL Et in carmine Marie: Diuitesdimittitinanes.Etalias, ^óv^oa-jf^nbsp;^iuiciæ,inquitfcriptura,non proderuiitin dieulcionis. Aepoflea prg Ts^ovamvnbsp;ponitnomai bonum multis diuicrjs. Melius eft,inquiens, nomen bonbsp;^Um,quâdiuicipmulfp. Super argentum enimamp;aurum, gratia bona.nbsp;^tfcriptisEuangeliftarum nuncdiuicfpdicunturfpjnp,nuncdiuites aunbsp;diunt: Vguobisdiuitibus, quihabetisconfolationemueftram, Quidnbsp;fibi uult hæc diuitum èCdiuiciaruminfàmiaî’An non diuicigfuntnbsp;“onacreatLira, 8lt;donum deiC’ certefünt» Än non licet pqsefïèdiuiti/nbsp;licet. Cur ergo inàmanturdiuites amp; diaiciæC Non infamannbsp;^'^tpropterfe,fed propter afïeólus hominum. Diuicigbonæfunt,diuinbsp;^®boniç[pçnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedcarnales hominum affedusmalifunLEthi

etiam damnantur. Homines enimfenciunt ƒtiitiashuiusfeculi magnamefîe partemfœlicitatis. Ac fiquidem connbsp;^§Q^nt, indicant fe beatos, concipiumfdftuin, Sz coiitcmptnm proxinbsp;*^’‘81 autem non contigerint, certeuotis omnibus exoptantur, amp; con/nbsp;jjndimrad cas confequendas per tela,per ignes,per fiis amp; nefas.Etnifinbsp;'5’mines confequantur eas, indicant fe extreme infœl ices, ac nullumnbsp;iam in cœlo fibi fcelicitatis locum relidum efïè.Pecuniæ, inqutnbsp;f’^tjUir,Tanti quifque eft,quantum poflidet. Si in hoc feculo egen usnbsp;.^^/SjUecefle habebisin alteropanem emend icare. Hpefunt horn innnbsp;^^’dadediuictjs, Infamanturigitur diuitiæ diuinofpiritu, ut prauinbsp;£ ectUS tarn diuitum quam pauperum corrigantur, Etfienim diuiciænbsp;tjtdona dei, non tarnen funt Deus ipfe, nec funt ipfa uera fummanbsp;’citas. Nifi enim afferas ad diuicias animum pium, amp; fide probe munbsp;^^tum,acquprentemin Chriftofuamfcelidtatem,quid eruntaliud di/ Ecekf^nbsp;EccleCaftes dicit, con feruatæ in malum domini fuic'nbsp;^Idehacre au^araus conQoneniChrifti,Quamdiffi'cile,inquit,qui

-ocr page 202-

IN CAPVT XVilî. EVANG, LVCAB,

pecumas habentjin regnum det intrabunt. Regnum dei, utalias fepe,ia amp; hoc loco fimplicifli'me accipiendum eftpropredi'cattone Euangeli).nbsp;Senfus igttur eft, quod diuices difficulter credant EuangeJ io,amp; fedennbsp;turuocationein Euangelfj. Acquemadmedum camelus, beftia uche'nbsp;menterdiftorta,acmolespotius,quam anima!, nonpoteft trani nr, pernbsp;foramenacus, quod adeo pufillum eft, utpropemodum uitum eïîuginbsp;at,ita fierinonpoteft, utdiuesuocationem Euangeli) capeffat, Seasnnbsp;gufta uia ingrediatur, quae ducit ad uitam. Sed h oc, in ejuies, uuïgair e(tnbsp;inter omnes homines fiuediuites finepaupercs. Omnes enini petcaiie-'nbsp;runt, indigent gloria dei. Jtac^ non minus impoftibüe eft pauperi,nbsp;quam diuirijedari uocationem Euangeli). Etfi cn im pa uper non time/nbsp;at ex Euangelio direptionem facultatum fuai um,timet tarnen diirptionbsp;nem uite fuæ, quæeerte omnibus opibus ut preeiofior ita amp;ea.rioi’dt.nbsp;Accedithue, quod nee pauper neediuespoffuntfuis uirtutibusfidem

Zlt;teb^ifia concipere, fedneceftehabentuirtute fpiritusfanftifideaccendi. Tam


là eile ante eft ipnituifancto, Cpr'opterea quod fit omnipotens, }inflani marediuitem ad fidem, quam pauperem, Exempfo eft Zachæus,£]uinbsp;ditiftimus fuit, Betamen unoautalteroChriftiucrboiraacccnfuseßft


deutftatim diceret,eccedimidium bonorummeorum Dominedopau cetiturioftif pefibus,amp;fiquida!iquedefraudaui,redcioquadruplum.Exemploitemnbsp;fidet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft centurio, c)u i non diues tantum fuit, id quod indicat fynagoga fump

tu eius exedificata,fed etia m potens,a it enim: Habeo fub me mibtes, ’^'de prædituSjUt Chriftus reftihcetur,(e ne in îfraelqn*nbsp;dem tantamfideminuenifte. Et quid dicemus'f annon diuicieluntdO'^nbsp;numdei;’quomodoigitur,non licerettam facile ingredi in regn um delnbsp;cumdonodei, quamfinedonodeft Sedhæcomnia Chriftusipfei^nbsp;haccondoneperfpicuee.xplicat. Acprimum,quod dixit. Quam aiHicinbsp;Ie,qui pecun las habent,inregnum del intrabnnt,apud Marcum itanbsp;terpreiauu . Fili),qua difficile eft eos, quifi'duciamhabentin pecunij^’nbsp;regnum dei ingredi. Pecuniasenim, aut diuitias habere per fe non eft


-ocr page 203-

HOMILIAE IOAN. BRENTIU

facile eft rcmittcre fcclcrato peccataiam agnita. QuodGucro intcrfc coiiferantur,ibi tum hypocrita muko longius abeft a uera iuftificatióe,nbsp;amp; diffidlius peruenit ad eam,quam fcckratus,propterea quod ille nonnbsp;dumpeccatafuaagnofcat, hoceft, nondurnperuenitadprimumgra/nbsp;dum iuftißcationisjhic aucem agnofck iam peccata^ eft in primo îu/nbsp;itificationis graduntafi conféras diuitem amp; pauperê ad potenriam deinbsp;nó difficilius ducitdtuesquam pauper ad ftdcm euangelrj,amp;regnumnbsp;autcm hos inter fe ipfos conféras, ibi tumdiues qui confidit fuisnbsp;^diiijs, multo difficiliusperuenitad fidêeuangelij quampaupcr,quinbsp;’^Mautparurn diuitiarumpofïtdct. Euangelionenirapugnatcxdia/nbsp;’^^OjCumhisdiuicijSjinquasftducia cordis collocamr. Nam Euan/nbsp;§dionrequiritanimum libcraîem.Hæ autcm diuitiæ,lt;iuibus confidi/nbsp;‘^’hfequirunt animum tàiaccm auarum ,alioqui'difcedunt. tkiangc/nbsp;*‘onexigitfiduciamin Chriftum. Hæautemdiuiticexi^tfiduciamnbsp;’^^f«,unde Sc auarus uocatur a Paulo Idololatra. Euangclion exigit obcnbsp;^ientiam uocationisdci. Hæ autêdiuidccxigunt, ut luis

J’cs nodesquc feruias.Euangclionrecjuiritpeâus ab impia inhdeh f^^hcitudine libenim. Hæ autcm diuitiæ requirunt pectu^ienutnnbsp;^^^hdtitimoris. Adhæc, Euan gelion libérât atentationifcus a laqueisnbsp;^âtanæ,Paulus autem dicit:Qiü uoluntdiuitesfieri,incidunt intenta/nbsp;amp;laqueosdiaboli. Similiter Euangeliort bonum fernen eft,nbsp;4Mfert multum fruâum.Hæ autem diuiti^ funt fpiri^,qu£boni feminbsp;frudificationiobftant. Breuiter, Euangeliondudtauditorcm fur/nbsp;ad cocleftia. Hæ autemdiuitiæ trahunt fedlatorem fuum deorfumnbsp;’^'^^®vam,imoadinfernum. Quarcucriftimedicimr,nbsp;^^'^“¦eper foramêacus,quamdiuitem confidentediuitrjs fuisin^edinbsp;ï^§^ümdci.Scdhocopus,hiclabor eftagnofccre,quisillcfit,quiplus diuiißsnbsp;“^«ciæhabeat in pecunia fua quaminDco.Nemo enimetiam auarüii M.iwjfit*nbsp;‘^ovumhominum, amp; iltuftrium impoftorum unît tarn iniquus Si tamnbsp;'•^pius uiderijUt fentiat fc maiorê habere fîduciam in opibus fuis quamnbsp;uero Deojcreatore cœli amp; tcrræ.Quis,inquiunt,tam impiU8,^tamnbsp;Omnireligionealienuseffet, quiadoraret nUmmosfuosproDco,nbsp;colcretpccurtiam fuam loco ueri dei:’ Itac^ nemo uel cogit^mnibusnbsp;'^^fuerbisfuis uideriuultfepræponerediuitiasuero E)eo. Sedop^anbsp;8lt; fada longe aliud teftificantur.Eft autem magis adhibenda tides

^^nis operibus,quamuaniscogitationibus.ïnfpiciendaigitür funt ope ’*^noftra,ex quibus unusquisc^ certo cognofeet, num plus Deo quamnbsp;^’tiiçqs fuis fidaLPrimum enim,qui decipiuntproximum fuum dolo,nbsp;’oapofturiSjSi pciurrjs,utacquirantopes,hi magis confidunt pccunrjs,nbsp;^üana Deo» SienimDeum colerentplusquampecuniam, plusetiamnbsp;^fequerentur uerbo dci,quopræcipitur,Noncfïcfurandum,quam

r 4

-ocr page 204-

IN CAPVt XVin. EVAN«?. LVCÄamp; prgcepto pccunieNunc autcm,aim abi^lt;^o ue'rbo dci, fcdcnturnbsp;num pecunfejmanifeftum eft,ipfosadorarepccuniampro deo fuo.D*nbsp;inde nonfolumhi, qui aliéna iniufteamp;contra uerburn dci auieriintjnbsp;fcdcnam hi,qui fua,iufteparta, retinent contra præceptum dci, coliu^nbsp;ûiuiiiMttdo opes fuasça'o Deo, Bxemplumextatin hoc adolefcente, dequonol’*^nbsp;quidfit, fenno fuit» Hic enim erat,aiioqui honeftus, amp; fieri poruit, utnbsp;opes fuas iufte acquifieric,fed cum diuinitus precipiebatur ei,ut diticn'^nbsp;deret eas,ac erogaret pauperibuSjSd ipfe retinuerit opes contra hocnbsp;ceptum, pcrfpicuum eft, quod magis opes fuas quam Deum adorauc^nbsp;rit, Ha^sitem exemplumin Anania amp; Sapphira, de quibuscftÜ^nbsp;Adisapoftolicis. Hicnirnconiuges, diuenditoagro, retinebantfil’^nbsp;ah'quam partem fuae ipforum pecuniæ,mcndatio» Manifeftc igiturfignbsp;nificabant, femagis colercpecuniam, quam uerumdeum. Sicadorantnbsp;diuicias fuas,qui ex prgcepto dei non fuccurrunt pro uirili fua,cgefbt^nbsp;pauperum. Poilxemo,etiam hi confiduntdiuicijs plufquam Dco,qiJ^nbsp;ablata bona ftudent illegitime, amp; con tra uerbum dei recuperarc.nbsp;funtmanifefta argumeta, quibus unusquisqj probe agnofcercpotefi»nbsp;fefidudam fuam habare non in Deo, fed in diuicrjs ,amp;adorare, nonucnbsp;rum Deum,fed diuidas» QuîBita autê impietas eftadorare creaturam»nbsp;Execraris ethnicos, quod coluarint fiôicia fua idolapro dip, Icdno''nbsp;minus execrandi funtauari amp;impoftores, qui pecuniam fuam ita ado^nbsp;Jiinf reichen rant,utcidus Deoipfi creatoricoeli amp;tcrre, acomnibushominibusi»nbsp;tod,einfeuuit queum,quod dicitur,mandarent,quam ut in uerbi deiobfequium, ufl*nbsp;us atit alterius nummuli iaduram racerent. Sed habent illi luum indictnbsp;um,8gt;dn5 ineptedidtur.AuaruSjnifi cum mor{tur,nil rede facit» No^

’ quot;quot; aucem perfequemur ea, quæ fequuntur. Etdixerunt qui audieran*^ ’ ’ EtquispoteftfaÏuus fieri'?’ Etfi Chriftusperfpicueinterpretatusfcnbsp;quod per diuites intelligat, non fiinpîiciter eos, qui poffidentdiuicds,nbsp;fed cos, qui habent fiduciam indiuicijs,audicorcs tarnen nondunilibenbsp;rantur ftuporefuo, fedfupra modum, ut Marcus ait,admirantur.Si3dnbsp;hune modumres diuitum fefe habent,quis obfecro confequetur fald-'nbsp;ÊemCTametfi enim homines non æquaîiter habeant diuicias,omncstïnbsp;men malunt diuicias quam paupertatem,Sd dudent omnes, fi nonac**nbsp;quirendis regijs diuiefis, certe acquirendo honefto uidui, qui non udnbsp;nie quidênominediuiciai?î,fi conferaturadopesCrcefiautCraffîtii'^nbsp;tuspiam, at fi conferatur ad pauperum egeftatera,cenfctur amp; ipfe non^nbsp;nediuiciarum»Vbiaûtfuntdiuicig,ucl mediocresfahem, ibicertetnanbsp;G«fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ior e fl animi fiducia,quam in paupertate. Vnde amp; Saîarnon ait. Subfb

iK«/. ciadiaitis,urbsfortitudiniseius, pauor pauperum egeftaseorum.tit^b rum.Subftâciadiuitis urbs roboris eius3amp; quafi murusuaîidusdrcuivnbsp;dans eum» Quare fi camdusfâcüius ingrcdimrpcr foramêacus, quan*nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dïüC«

-ocr page 205-

HOMILïAB IOAN. BRENTn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îJ?

^iücs in reonu del,nemo ctiammediocrin hominunr^potpft Liera falutê

____r - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•


_ _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JP”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wv À»****^

tonfcqui, AttphgfLierütaiiditxgt;ru.ni.cogitationes. Chriftusautmagis perfpicueexplicat quid ueliuEt ait, Queimpoflïbüiafuntapudhorm *¦ *nbsp;ucs,poflibilia flint apud den* Vel ut Mateus ait» Apudhoîes impoffi * ‘nbsp;bile,n5apud deu.Nâomnia poflibiliafuntaptid. deu^hocçA^^psiulIusnbsp;hoîm poteft fuishumanis uiribus falutê cpnf equi. Apud homines,feunbsp;human is uitibus. impoffibilecft ,utfiucdiue5 fine pauper,cofequattiinbsp;falutem. Homoenim n^ura eftfiliusirg,amp; uenûdatus fub peccàtum*

iàftum erga Deum *amp; h oies. Si çôtingit paupertas, erit h gc impq fordis inftruraeHCÛ,quo exerceat indignationê animijfurerem »uirulènbsp;nialedicla,fhidiû impoftur^,(iudiô fiirandi, Slt; id genus al ia fçeîera,nbsp;Qyare,quodad humanasuircs attinet, nullus hoîm feu diuitû.fcu paiinbsp;Plt;^umfaluuç fieri poteft. Oês,inqu''t,declinauerut,fimul iii utiles hetinbsp;huit, nÔ cft,qui faciat bonû,nô eft ufcp ad unû. Sed apud Deû oîa funtnbsp;poffibilia, hoeeft, Salusconcingithoibusdiuinaïunute, QuomodoC'-Pdmûjpoftgpeçcataagnofçûtur, {M-oponitDeustamdiuitibus q pau/ fequunturhonbsp;pQ’ibuseuâgelionde Chriftofiliofuo, qjperipfumeQçingatrcnîifiîo jmnesdiumanbsp;peccaton?. l^«gt;)i-«Jptrndhrifl’usnprfifl?aonnfr(f S^Tfoncioitur, mortifiz-


rctjtanta pietatc adminiftrauit cas,ut deus

nocêtiadus teftimoniu tulerit, Nûquidpnquiens^confideraUi fertiuna meûIobjÇb nô fiteifimih'sin terra, homofimplexamp;réélus, actimesnbsp;Deûjamp;rccedêsamalo.Poftcaaûtcum ablatç effent opes, amp;deusuocanbsp;••etcumadfcrendâ paupertatê, eundêretinuit timoré dei,quê antein dinbsp;üicrjshabuit. Nudus, inquiens, egreflusftimde utero matris mee,8énbsp;nudusreuertariilue.Dominusdcditjdominus abftulit,fitnonic Dominbsp;ni benedictû. Sic diues fuit amp; Dauid, Hi c cm, ctfi regia s hab ucrit di ui

-ocr page 206-

IN CAPVT xriir. BVANS. LVCAE.

rias, tarnen tanta pi’etate uerfatus eft in ipfis,ut dkatnr uir fecunduni ö’’’ deleledus. Cura autemexpellerctur e regno,ai£. Siinuencrograt'^*^nbsp;in oculis domini,reducet me. Sin autem dixerit naihi,non places, p*“?nbsp;fto fum, faciat quod bonum eft coram fc. Et memorabile eft, quodnbsp;lus ad Ph ilippenfes fcribit Ego didioi, mquics, in qu ibus fum,his to®nbsp;tentusefle* Noui amp;humilis efle,noui amp; cxcellerc. Vbiqj8^innbsp;bus inftitutus fum.Etfaturari 8cdurire,0(f^undare8cpcnuri3pad.y''nbsp;mnia poflum per Chriftura,qui me corroborât» Atqç h^c quidê Pauw®nbsp;no proponit carnali quada iadantia: quid em defuis uirtutibus^lonartnbsp;tur,qui alias iatetur fe peccator^ primumC fed proponit in fc,ömnihtisurnbsp;Chriftum credêtibus,exemplar quo difcint, uocano fidei exi'gar»^]nbsp;tam in profperis q in adueriis,tam in uita qtn morte, uerbo deiobfeep^nbsp;tur,per lefum Chriftum Dominum noftrum,qui' eft una cumpan'e 5^nbsp;fpiritu fando deus laudandus in fecula Amen»

doceretjfacilius cameluingredi per foramen acus

.inregnudei,manifcftefignificatum eft,uanâefte difdpulorur« opinio^ riem de regno Chrifti,nbsp;nbsp;Chriftu necexterna maieftate dominaturunr

uimus omnia,amp; fccuti fumus te» Etapud Matthpu additur;

in hoc mundo, nec in hoc uenifle,ut difcipulos fuos in hoc fcculo n is diuitij s on uftos redderet. Que cum Petrus amp; ahj apoftoli audirent,nbsp;uaria cogitarût, ac etiânum de mercede dubitarût,qua rcccpturi cflnit,nbsp;gt; ’ pro ea obedientia, qua omnia fuareliqucrunt » Et ait Petrus. Ecce no*nbsp;ergoerit nobis*::’ Quanquam alius aliaoccafionc Petrum demercedeinnbsp;terrogaftè,excogitare po{ret,tamen,quia apoftoli, antequamChriftusnbsp;a morterefurgeret,ferapa*fomniabantregnum Chrifti fore inhacrtf''nbsp;ra carnale,amp; Chriftus priori condone fignificauit, fe non aduenifle,utnbsp;homines in hoc feculodiuites cfficeret, non ineptum uidetur, uthansnbsp;Petri interrogationem ,ecarnali apoftolorum opinione exph'cemus»nbsp;Quiderit C inquit} nobis CSi auocaspotius a diuitqs, quam tribuis,nbsp;quid nobis præmi) erit, quodrelidisomnibus facultatibus, tefinuisnbsp;lecuti ¦r’Sperauimus maximam huius fecuh foelicitatem, iuxta uaricinianbsp;prophetarura,de regno Chrifti, quod eriam externi reges fint nobis alnbsp;laturi diuicias:Omnes,inquiunt,de Saba ucnient,aurum amp; thus deft^

-ocr page 207-

HOMILIAB IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jTS

rentes,Si lauJem Domino annunciahtcs.Et itcrum, Sugges lac genei/ um et mami lia regam ladlabcr is. Pro pre aficram,aurum,pro faro, affenbsp;ram argentum, prolignisgs,8i pro lapidibus,ferrum. Nosigiiurreli/nbsp;lt;)uiiTiusnoftrapauca, utmultaSimagnaaUenaconfequeranur. Nosnbsp;reliquimusretiaSinauiculaSjUtproqs acciperemus principatus Siregnbsp;na. Nuncautem, quiaperfpicue doces, diiiites non sntrare in regnumnbsp;eœlorûi, quid nobis erit,fi diuicig, quas iudicamus non elTe minimamnbsp;^lidtatis partem,nobis non contingant? Vtem hanc çonfequeremurnbsp;^'^ndtatem,noftra omnia reliquimus,qng etft non fint fortalfis precionbsp;^^gt;fi conferantur ad opulentiam Grœfi, nobis timen no min us necelTanbsp;’^‘^Sicharafuerutjquam regi cuipiamregnum fuum.Quid ergo nobisnbsp;Pto his omnibus reliëtis eritç Diicamusautêin apoftolis hoc loco, pernbsp;^fum humang carnis Ingenium agiofcere. Natura ein no Hr a peccatonbsp;‘^^corrupta eftfut eth proponatur nobis Chnftus,magis tarnen queriznbsp;]^«sin ipfocarnaliaquamfpintualia bona, Sioptamuscontingerenonbsp;^•stQ-reni^jjYi potius.Chriftum,q cceleftem. Adhec nihil eft,quoduere Auaritu nlt;tanbsp;^'^erali animo facimus, fed in omnibus operibus,merccdem eamcp ex

amp; prgfentem aftedamuSi Hoc eft qd prophets ait : nbsp;nbsp;minori

^'^‘^admaioremomnesauaritie ftudent, amp;.'apropheta uftpadfacerz ’^otem,cun(ftifaciuntdolum. lam nonlufficit, uthancnaturgmalicianbsp;ofcamus, fed requirit ut primu quidë petamus per Edc a Ch rifto renbsp;’’^^æionê huius narine mahcic,deinde ut fuh inde fpiritufanlt;fto affedusnbsp;morrificemus0iexpurgemus,ac Domino Deo noftro lib er aliternbsp;Ccterûquanq Chriftus exhacinterrogationeopportunamnbsp;fuos feueriter propter earn ales de regnonbsp;K^^^S'^ationes obiurgindi,tamê quia erat iâ alfuetus ferie imbecilliznbsp;Pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uidebat eos ab hacopinioneno, nifi miftbpoft afeenfum

iticcelu fpiritufanctOjauelli poffc,ideo conniuetinterim,6«:leruz *^^ospropter uniuerfam ecclefia,non minus clemërer, quam ft deinernbsp;^^^eoptimo animo interrogafient. Etdixiteis. Arnen dico uobis,nez «•nbsp;qui reliquit domum aut parentes aut Fratres aut uxorem,aut liz « t.nbsp;^’^ospropter reanumdei, qui non recepturus fit multo plura in hoc « cnbsp;?J^F)ore,Si:in feculo uentur0,uifa etemä. Äpud Marcu uero ita dicit. c tnbsp;^^dluseft, qui reliqt domu aut Fratres aut forores aut patrë aut matrë,nbsp;'’ft uxorç aut liberos, autagrosmeacaufaamp;cu3gelii,qn recipiatcëtuplanbsp;’^tiruitêpore hoc domus amp; fratres, amp;fororesamp;m3tresamp;liberosnbsp;nbsp;nbsp;a./-

^toscu perfecuti5ibus,acin feailo uëturo uitagternâ. Hpe eft libcraliffî gt;amp;maxîeoîm memorabilisq)miflïo,qupnobisdi!igcnriflirneobfa* chf^nm.nbsp;^^tlaçft^m: excitec per eâ in nobis fides,nbsp;nbsp;nbsp;per ftdeobfequamur uocarioi

quominusde ueritate huiuspromiftionisdubitaremus,côfir *^*uiteani Chriftus, primu appendice ^tcrius promiftionis, que fa-ip

f i’9

-ocr page 208-

IM CÄPVT XVIIL evang. LVCAB;

ïacftapud Matthäum. Amendico uobis , quod uos, qui fecuti mc in regeneratione, cum fedcrir filius hominis in fede maieftatis fuæ»nbsp;fedebins èi. uos fuper fedes duodeani, iudicanEcs duodedm tribus Ifr’nbsp;el, h oc eft fanÆ, qui nunciudicantur occiduntur a mundo, ïudica/nbsp;buntmundum,quemadmodum Paulus aiuDeinde confirmât earn lu/nbsp;ramento. Amen,inquicns,dico uobis.H^çcft formula iuramenti Chdnbsp;fti.Quidautem cercius, quamquod Chrifti,hoceft, ipfiusuerftatisiunbsp;ramento obfwnatur; O nos beatos, quorum caufla Çhriftus iurai» 0nbsp;miferrimoSjU ne iuranti quidcm Chrifto credimus.Noïlecnim iurannbsp;ti Domino credere, amp; uocationem eius fedari, quid,obfecro,aliu(3 eftnbsp;quam Dominum pub hcc uanitatisamp;mendacq traducere^ Poftrcmo,nbsp;quodhicuerbispromitticur,hocrerûipfarum impletione probeconfïrnbsp;matum eft. Quod ut rede in telligamus, cxcucienda erit uera h uius pronbsp;miflîonis fentenda. Çhriftusenim non fignificathac promifltone,lt;^nbsp;Petrusamp;alq apoftolidefertioncfàcultatûfuarum impleuerintlegêdcinbsp;perfedc,amp; mei'uerint falutem fuisoperibus,fed explicat, quanta pernbsp;lericordiamdei contingantbeneficia his, qui Chriftû per fidemagnotnbsp;cunt. T Ota en im h uius promiflionis uis fita eft in h is uerbis, Qpnbsp;ti eftis ME, ME, inquâ, in regeneratione. Sequi enim Chriftum in rc/nbsp;, .„-f , ^enerationc, eftpereuâgelionin Chriftûcrederè,amp; üocationê ciuscxnbsp;re^ir^inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^^^ri.Qui aût cretCntin Chriftû,S'fufdpiunccum fide, ucfîa«!

•ne, ^uidßt. membrû dus,hi nô merentur quidcmfua ipforum iufticiafalutem,

quia poflîdèt Chriftum per fidem, ideo Deus pater côpleditur eos tan tabeneuolenciaamp;mifericordia, propter Ch riftum, ut pro unonumo,nbsp;Chrifti nomine autderelidoautexpofito,reddatcentum,in hocfecu^nbsp;Io, Scinuenturo pternamuita,acperpetuudominiufuperomneserdnbsp;turas,No uos,inq’jit Chriftus,mc elcgiftis,fed ego uos elegi. Et Pau/nbsp;lus. Gratia eftis feruati per fidem,idc^ non ex uobis.Dd donum effuonbsp;ex operibus,ne quis gloriet. Sed hccalias copiofius tractata funt, uidcnbsp;amus nunc quid fitderelinquere opes propter Chriftum. Muluenidnbsp;derelinquuntopes ,fednon propter Chriftumautregnumdei. Quo/nbsp;modo ergo opes relinquuntur propter regnumdeic’numquandoolfdnbsp;rutur monafterfis^p expiaiionepeccatoß» noftroru, aut inftituunt ann‘nbsp;opff prop^ uerfariaproliberädis aiabusex purgatorio'î^Minimeoîm, fedregnuiUnbsp;dei,quemadmodü hoc loco intelligit, eft pdicatio Euangclq de Chri/nbsp;flo^^re^nodd.VndcqdinLucadicit,propterrcgnüdei,hocapuiinbsp;Matthpü eft, ƒ pter nomêmeû,amp; apud Marcü, Mea caufta, amp; Euagt/nbsp;lij. Primü ergo,q auoratur ab admin iftratione fuane faailtatu ad pra?nbsp;dicandum Euangelion Chrifti, ÖC relidis facultatibus fuis fedanturnbsp;minifteriu prædicationisEuangcIfi, hirelinquuntopesfuas propto*nbsp;regnum Dei, feu propter CHRIST VM. Sic Petrus Ôé Andreasji^nbsp;loannö

-ocr page 209-

HOMILîAE ÏOAN. BRBNTît bæines amp; lacobus, fie ait] apoftoli reliquerunc faeuîtates fuas. Voea-'nbsp;uitenimipfos Chrifi:us,utrelinqaerentrecia, amp;prgclkarenteuangeUnbsp;on in toto orbe ta-raram. Deinde ,quibus propter confeflîonerafidei itinbsp;Chriftum aa^erunturfecLtltates uioîenter, £lt;• cqciuntur ipfi incxib'um,nbsp;’hidicuntur relinqnerefacultates propter regnumdei,aut propter Chrinbsp;ftum. Et bec (oient eredentibus in Chriftam contingo-c in perfecutioninbsp;bas ecckfiafticis» Âdhæc,qui ex obfcquio uerbi de!,aut non rapicafienbsp;’liperiinpofturas, aucexponit protia, utconferuetminiftcriumecclenbsp;fiçSlt; adiuuetinopeSjbic non minus rclinquit opes, propter regnû de?,nbsp;H^amilli,dequibus iam mentionem(ecimus»SicCornehus,dequo cftnbsp;'•^Aélisapoftolicis, reliquitfacuitatesfuas propter regnutnde, quianbsp;P'‘?ftabat cleemofynas multas plebi» Poftrcmo, quiinique aobta.autnbsp;infaaliciter amiiTaacdeperdita,nonrecuperat iUegitime, fed cotnmit? itnbsp;«a in manum dei, is relin quit ctiamfua propter regnutndei. f^’clinqtùtnbsp;«limea, neuiolct mandatadci. Quare ad iplôniqcp pertinet promifiïo Ccnt({^îlt;^ ’¦«’nbsp;Chrifti.Hisita pcrceptis,ob(eruandununc erit, œ Chriftusin hae pronbsp;niiflione non polliceaturtantumbona uenturi leculi, fedetiambonanbsp;buiusprgCen£isfeculi.Recipiet,inquit,eentnplum, nunc in hoetempo

Quideraoeft centuplumÇ’num prounadomo, autprounauxorc ’quot;ccipict c€ntumdomos,8lt;:uxoresç’ Quid hoc admirabilius, ac abfurdinbsp;listed hic fcrupulus nih il torquebitte, fi conféras inter fe uerba euangt;nbsp;gdiftarum.Nam pro centuplo,quod eft apud Mattheum Marcum,nbsp;l^cponitLucasmulto plura,utintelligas, certumquidemnumerum digt;nbsp;iofinitamaucem inmenfam commoditatem (ignificari. Et ufurpagt;nbsp;'‘^’^nocabulum centupH,quod folet fruâificationem boni feminismnbsp;^S’^ö^xplicare, uthac ipfa dictione admoneamur, ea que propter reg/nbsp;ïîumdeirelinquuntur, multo copiofiusffuc'iifivare in manu dei, quamnbsp;fernen in aoro. Nam fi proieccris fernen in agrum, aliud quidcmfei tnbsp;frnâutntrigecuplum,aliud,fexagecüplum, aliudcentuplum. Quod finbsp;^gettam fertilis Sôlibcraliscft, ut reddat feinen fibi commifTumjCentunbsp;P^ü,profedomultofertilioramp; libcralior critmanusDomini, ütquicnbsp;4^'d in eam,uelut incœleftê agrû pfj proiecerint,multomaiorifoenorcnbsp;'i'^ddatur.Sed nequishgcfic intelligat,^ regnû Ghrifti fitfutuR: in hacnbsp;^^gt;‘t-acorporale,amp;q5 pf],qui relinquûtfua propter euâgdion aucr^nunbsp;lt;^«1 fint in hoc fcculo cofecuturi firma Ôi durabilê foelicitatê,apud Marnbsp;endiferte additrCû perfecutiombus,Hac erii appêdicc fignifîcatur,c]) etnbsp;fi deus ob edi êtiâ piorû tanta liberaîitate, etiam in h oc (ccu ïo repèdat, ucnbsp;pto una domo auc uxore,ad uocationêdei dercîicta,mulco maiora cornnbsp;modarefi:itLut,q fi qs contrauocationê dei côparafTet tibi autretinuilTetnbsp;eeœudsmoset uxores,nÔtnaufertabipfisoêm externâ in hoc fcculo innbsp;foebeitatê, Nâ,fi côeshumane uitçcôditioncs rcfpiciaSjfemperfixum firnbsp;lÄumcn m anebit, qd in Genefi dicitur î Malediâa terra in opère tuo,in

-ocr page 210-

In CAPVT XVfll. EVANG. LVCA5.

laboribus comedes ex ea cundis dicbus uitæ cue. Et in fudoreuuîtOSti uefccrispanewö, donecreuertarisinterram. ht in Job.

ad Iaborcm,Sd auis ad uolatum. Si uero refpicias dil cipuloruni Ghgt;^'' fti,hQceft,piorum fortunam, fanper ucrumnianebit,quod

it. In mundohàbcbitisaflîiÂionê. Etfipcrfccuti funtpacrcmhtnilw^’ rnulto magi sper fcqucnrur domefticoscius. Et Paulus. OportctnoSnbsp;Cinquit) per multas aftlictionesintrare in regnum dei. QyareO^*

Di.’». quitferiptura^ œuerfuseftadpœnitena’am Iob,8éaddiditomnia,4^P* cunque îuerant Iob,duplicia ,amp; benedixit nouiffimis eius magisnbsp;prindpio eius.Ecceficbenedicetur homo, qui timet Dominum. Qp’,nbsp;dicam de Dauide,qui in exihum aSaufeeieclus,Gum ferret honorisf*^nbsp;dctrimentum,8lt; ignominiam,adeoq5 paupertatc pquo animo,SCeof^''nbsp;iTiendaret,quicquid id efTetjmanui dei, confecutuseft poftea in eatt*“''nbsp;raregnum,tnquaantenetuto quidemuiuereetïiccbat.Tantumen”^

dePetro. Hicrclidisretibus, hoc eft,omnibus bonis ftus fecutusdi Chriftum. Quid ergo confecutus eftC Non in uenturo tantum féculenbsp;uitam ætcrnam,fed etiamtantam in præfenti feculofoelicitatcm,utpt‘^nbsp;una paterna domo,omnium piorumdomus ei patuerint,atqucab orn''nbsp;nibus ica exdperetur amp; a a(ftaretur,ut non minimam fcclicitatis partentnbsp;iudicarenc, Petrum hofpitem amp; conuiuam habere. Et ut aliquid plusnbsp;cam , uendebantalij agros fuos , amp; prorjdebantprecia eorum adp^nbsp;des Petri amp; aIiorumapoftoIorum.Tantabeneuoler)tiaamp; fpontaneah-'nbsp;berahtas nulli, ne fummorum quidè Monarcharum a fubditisfuf^nbsp;contigit. Et Paulus Galatis teftimoniumreddit. Si fieri, inquienSjf^’nbsp;tuifletjOculos etiam ucftros effoflos dediifetis mihi.Hoc, inquiSjPetr®nbsp;apoftolis contigit. Rcdte.Atnonfoli Petro,neefolisapoftolishoçnbsp;proiniiïÎKncft; Chriftusenimnonaic. Tu Petre, aiittuAndrea,qut

-ocr page 211-

HOMILIAE /IOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4©

tcîiquifh’s domumpropterregnutn dei, redpietis ccntiiplum. Sedoffl/' nis,0 M NI Sjnquain,qui reliquerit domumaut agros mea amp; eiiangt;nbsp;gelt) cau(ra,reciptetcentuplum,enam »nhocfeculo,amp;inuenturo,ui/'nbsp;ti'n .vcernatn. Generalis eft promiffîo, generalis etiam eftretributio, Hnbsp;’TiodoLiocationem dei exfidc fetftemur.Extantillullria huiusrei exein^ louianut’nbsp;pbinecclefiafticishiftori)s,alterumdelouiano, alcerum de Valentinianbsp;ut hoc loco commcmorentur,non erit ab inllituco noftro alie/nbsp;^uni. lomanus enim Chiliarcha fuitin exercitu imperatoris luliani»nbsp;lulianus, qui initio Chriftianifmum profitebatur , poitea ïnhiflo,rrunbsp;^^'^üsinimperatorem,perfecLituseftChriftianos,C undeSdApoRa/-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii.7.cä,

cognomen reportauit,} publica ïege iuberet milites,autdijs faa-ifi/ ^'^^autmilicia cedere, maluit louianuscingulum miltrarederelinque 'nbsp;quam impio Cgfaris mandate obedire,amp; Chriftumfuum abn eganbsp;qui reliquerat propter ChriRummilitarêdignitatem, is panbsp;ï^poftrecepitdignitatem imperatoriæm'aieflatis. Cumenim lulianusnbsp;”^Peratordignas impietausfugpœnasdcdilîèt, amp; iaculoconfolEus dinbsp;^*^luuiTiobi)!ret, louianus eledluseft,loco perfecutoris fui in srnperänbsp;j’^*'è.Hoc certefuit, militarecingulum cêtuplum recipere.Non minus.nbsp;' ^raliter Valentiniano, etiam tua dignitatisamifliodtuinitusrecotvnbsp;eft. Erat enim amp; is chiliarchain exercitu imptj illius Itiliani,cuznbsp;^J’^uncmentionemfecimus.Etcumprincipemfuum lultanum comiz tufU.^.ranbsp;templumFortunæ, afperfus aminiRrotempif aqua luRrali,nbsp;hocequoanimotulit, CChriftianusenimerat),fedcôuernbsp;jj^^’^’^'ftrum rempli inflixitei alapam,memorabileminarnuoceninbsp;potiuspollutumenè. Quarenbsp;çj., P’*^pter hoc factum prindpio in carcerem conijeeretur, deinde iiinbsp;'^'Mrelegaretur, eledus eftSC ipfepoftquarn louianus luliani fuc/nbsp;militareSC teinerariutnnbsp;Q miniftro templi aïapam infligere, tarnen quia publice ChrPnbsp;confeffys eft, 5lt; retecit ignominiam, quanotatus fuit, in man umnbsp;P ’‘‘^cepit proconfelïione dignitatis amtlïione, maieftatamtotiusnbsp;‘•Tiprri). Hæc autê diuinaordinatione falt;Ra ftint, non ut fignxnbsp;uni tantum 8Ca!teri profperam inte rdum fortunam poft re/

tç^ '^^^fiftt coufirmaretur, acueluti cœleftibusfignacuïisobfigna/ '^’^'^uccrtiftimi redderemur,quodomnis,omnis,inquam,qui relxnbsp;îin '^^ouiosautagros propter uerbum autregnumdet, recipiatea ettnbsp;’ft H*'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftculo cccuplum. In hoc enim negotio n ih il taie accidi t, quod

olyuipieo,autalrjs ftadqsacciderefoluumfuit. An nefcitis, in aulus, quod qui in ftadiocurrunt, omnes qu»dejTilt;-urrunt,fednbsp;accipic In hocauiè Ghriftiaqo quicunc^ currun^

-ocr page 212-

IN CAPVT XVm. EVANG. LVCAB


— ------------------- ---------- ,

amp;imponant, at cum Dominus Deus nofter fuam proponit ollam,


acdpi'unt,hoceft,quiainqueaIiquidpropterGhriftumreIinquunt,hj ccntupIumredpiunt.Nonenfm currunt in incertum, fed habenccetw^nbsp;ros tantumjed èiL muïieres, feruos,andUas,mercenarios, pucTos,aatonbsp;queomnisfexusamp;generishomines. Acnô îaboroquidem nunc,£i^’nbsp;le hoc uel ludi uel fortis genus fît : Ne^ enim produxi, utnunc autp^^nbsp;bem autimprobem,fed utconferam hoc,quicquidfîtnegoci},nbsp;ftra incredulitate inobedientia dei. Nam in hanc politicam ollam,^’nbsp;üeniuntferui Si ancinæ,adeoquepauperrimi quique,quod conféra^»nbsp;amp; fuam quisque fere excufauonem habet. Propon it a urem Deusnbsp;fuam, cum iubetnos potius derclinquerefacultates noftras, quam uio^nbsp;lare uerbum Domini. Proponit ollam,cum proponitpauperemnbsp;ferumhominem,ö^iubeteifuccurrere»rnhas onas,quide4,quodia'’’nbsp;paucifua fymbola conférante’ Naminoïlispoliticis, utnullaeflctrt^nbsp;promiflïo, itaiîf«^lt;ic,feupræm»atantumpaurorum font. Inhacau^^nbsp;dxuina ona,utpronufliôeft ccrtifîîma,ita prgmiaomnium eorumfui’t,nbsp;qui aliquid ad earn conferunt. Omnis, in quit, q ui reliquerit domos ai**^nbsp;agros, recipietcentupîum. Quid ergo eft, quod non multo magi«“*nbsp;hancollamtuafymbola conferasç' Seruus, inquis, fum, mercenadi’^nbsp;fum,uixuitam meam fuftento.Liberoshabeo,quorum famiconfül^^^nbsp;dum eft. At tanto magis uocauoni dei obfequendum eft. Si paupet^^nbsp;uus es,fequere Deum, capefTe euangelion,amp;adiuua pro uirili tua p^nbsp;peremôlt;: egenum, ut fias non tam liber quam diues. Prounoenin^nbsp;obolo,recipiescentuplum. Si liberos haÉïes, tanto magis beneheien^nbsp;dum eft proximo,hoceft, confer endurncftfymbolum in ollam dei, Utnbsp;liberihabeant dementem Deum,amp;centupïamremunerationêanbsp;recipiant. V ides igitur has exeufationes non eflè nifi increduïitaosptfnbsp;textum.Etincredulitas, eaeft, lt;ïuænonfolumfacit,utnibil, autpaut’

compilemus et aliénas opes ad nos peyiniuriam corradamus. Sedut ritusfanctusrclinquenti aliquid facultatumad uocationemdeinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

tit centuplam reftitutionem, itaminatur aliéna impofturis c(^a , ccntuplammaledKftioncnn» ßinonaudicris^ inquit, uocemDom^^

-ocr page 213-

HÖMILIÄE IOAN. BRENTlf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,4« •

dci tut amp; cuftodieris madata eius,malcdi'dtus ci'is in ciuitâtc,maledi(îî:us in agro,maledictum horreum tuum ,maIedilt;Sg reliquie tue,maledicfi:usnbsp;fruäus uentris tui, fed quis omnes maledidiones enumerare poffetC’nbsp;Nam cum Salomon dicat: Melius eftparum cum iufticia, quam multinbsp;fruâuscuminiquitate, manifeftum eft, unum oboluminiquitatepargt;'nbsp;tum,aderrefecumia(fturam centum obolorum, eorum etiam,quian/’nbsp;teanon iniufteparti erant. Reponamusigiturtampromifljones, quanbsp;minas dei alca mente,ut ex bis quidem timorem dei,ex illis autem fidemnbsp;Dciimconcipiamus, amp;uocationem eiusad uenturamfœlicitatemnbsp;°^sdienter fedemur,per lefum Chriftum Dominum noftrum,qui eftnbsp;^*ia cumpatre fpiritufanóto Deus laudandusin fecula Amen.

HOMILIA VICESIMASEPTIMA.

Vm nihil unquamnobisutilius,acmagisneceflàriumcon tigerit,quam paflîo Domini noftri lefu Chrifti qug amp; exnbsp;ptauit peccata noftra,2lt;placauit iram dei,non One fingula Paßionijnbsp;~ --..^^'ridei confibofadumeft, utmemoriaeius multis uarqscp chrlß^nbsp;niodis nobis commcndaretur. Non enim tantnrn commendataeftob/nbsp;^^uatione cœne dorninicg, quam Chriftus ipfe inftituit ad conferuan/nbsp;dant inceclefia mortis fugcommemorationem, uerum etiam uifum eftnbsp;fpirituifamfto, ut ab initioorbisterrarum tum uaticinqs, tum facrificqsnbsp;adumbvaretur. Vifuna eft amp; Chrifto,utpriusquameueniret,deea fgpenbsp;contionaretur. Quare, cum Lucas defcribat nunc contio/nbsp;4uam Chriftusdefutura fua paflionehabuit, agiteamiciflimi,’nbsp;‘^^üribusatque animisaufcultemus, quasdiflerenti defummafalute ,nbsp;fjp ^pfgberefolemus. Affumpfit, Cinquit)lefusduoderim, amp;ait‘'nbsp;j.‘“s.Ecceafcendimus Hierofolymam, amp;cöfummabuntur omniaqu£ * *nbsp;^‘ptafuntperprophetas, de filiohominis. Tradetur enimgentibus,nbsp;^jnudetur,5^contumeh)safficietur,8dconfpuetur, amp;poftquamfla/ * * \nbsp;eum,acdie tercia refurget. Hsec contio diligen ‘ *nbsp;obferuandaeft. Primumenim, Chriftushis uerbis proponitnbsp;P^üdammodocommentarium in omnes prophetas,adeoquein totaninbsp;^^amfcripturam.Cum enimdicat, cofummabuntur omnia qug fcripnbsp;rifuntper prophetas defiliohominis,8lt;addat. Tradeturgentibus8dnbsp;Metur^ac occident eumnbsp;nbsp;nbsp;refurget,perfpicue fignificat, quod pro/

omnes actota ueteris teftamenti fcriptura, in hunc prgcipue fco/ P^tp^refpiciat, amp; hoc maxime omnium argumentum traiftct, ut doce/nbsp;Chriftum tradedum propter peccata noftra,öi. refurredurum propnbsp;j^tiuftificationemnoftri.Teftatur idem,8lt;Chriftus, poftquamiamrenbsp;^frexiifetamortuis, O ftulti,inquiens, Ö!:tardicorde,adcredendumnbsp;‘n Oinnibus,qug loçuti funt prophctæ» Nonne hgc opovtuit pati Chrigt;

s

-ocr page 214-

iff Opvt Sfvin; evang, lvcae.


ftufii, introirein gloriamfuaC’ Etitcrurn.Nccenèfuj'tifrtpîcrioffini®,' qu^fcripta fuiit tti lege Moft\ propherisamp; pfalmisde me. Ac mox»nbsp;Sicfcripcumcft,amp;ficoportebat Chriftumpari, amp;refurgercamortuis


terti'a die.Hucaccedit èi. Petrus,qui fn prion fua epiftolaiia icribit.Re/


portantes fincmfidei ueftr^,faluternanimarum,dequa


*¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

runc5lt; fcrutatifunt prophctæ, quideuenturain uos gratia uaticinati füllt, fautantes ad quern aut cuiusmodi tempon's articuïumhginfica^nbsp;ret,qui in illis eratfpiritus Ghrifti,qui priusquam acciderent, tefbba»'nbsp;tur uenturas in Chriftum afflict (ones, amp; que effent œnfecuturæ,g!o/nbsp;rias.Habes, paffionem amp; refurreâionem Chrifti kopum effeîotinsnbsp;facræ feripturæ. Vbi ergo, die obfeo'o, feripturade his rebus traffatgt;nbsp;L-ongiffimum effet, fingula per partes enumeraie.T otaenini faipwranbsp;ab initio ufquead finemrecenfenda effet. Con feremus tarnen eainpaiinbsp;ciffîma capita,ex quibus facile intclligemus,quibusin loas fcriptutsfnbsp;uaticinia, amp;teftimoniade paffione 5lt;refurredtioneChriffipræcipuc




cataflumpturu ipfum humanas affîidiones , Nô angêlos,inquit7affu/ mitjfed fernen Abrahæ,unde debuit per omnia fratnbus fimilis reddi,nbsp;abfep tarnen peccato.Adhæc , ubicunt^fcripturarecenfctfanâorumnbsp;calamitates, ibi fignificaturSd Chrifticalamitas. In fanâis enimprænbsp;ceflït umbra Chriîti. Præterea, ubicunc^ agitür de fa cr ifierjs, ibi adumnbsp;bratur paflîo Chrifti. OmittomanifeftiflîmaiHainpfalmis, Foderuntnbsp;man U s mcas amp; pedes meos, dinumeraueruiltomnia offa mea. In Efaia.nbsp;Vulneratus eft propter iniquitates noftras, attritus eft propterfceleranbsp;noftra. Iii Daniele, Poft hebdomadas fe.xaginta duas occidetur Chrhnbsp;ftus,amp;noneriteiuspopulus,qut eum negaturuseft. In Zach an a: Pernbsp;cutepaftorem amp;fdifpergenturoues.Sedquidfacio‘rquafi uerononomnbsp;nesprophetg,qui prænunciaueruntdeaduêtuiufti inius,quemadrno/nbsp;dum Stephan us loquitur, prænunciauerintetiamde paffioneamp;afflh

KffwrfHioa Ctionibus eius. De rêfurrecffione autem eius uaticin ai ur fpiritus, ubicun chriftite qppromittiturperChriftuinbenedidtioamp;falus, ubicunepin aftlidionbsp;I imottM.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feruantur fancti, denique ubicunqp pracdicatur de regno Chri/

fti, eoep fempiterno. De his autem rebus nufq non tradatur in faiptu ra,utnon addam hicmanifefta uaticinia, quæ derefurredtione Chriftinbsp;in pfa Imis, in Efaia, amp; in alqs prophetis extant. Quare, cum Chriftusnbsp;‘^^^^‘^‘^orifummabuntur omnia, quæ fcriptafuntperprophetasdefilio


dXT”*” hominis, facram feripturam itanobis commêdat, ut nô folum doceat.

f

-ocr page 215-

HOM ILIAS 10 AH. BREHTIE

^uis fttprædpuus fcripturçfcopus^fedeciam admoiieat,ut fi Chriftum probe cognofcere uoluerimus,uerfemur in ipfa perfcrutanda, noiflescpnbsp;diescp. Deinde, oftendit etiamChriftus hoe Ioco,reïigionis euangeligt;'nbsp;ce uetuftatê. Aceufatus enimfuit Chriftiïs,accufaa fuerunt apoftoïi,nbsp;quoddocerent nouam,amp;antea nunquam auditamreïigionem. Accu/nbsp;famuramp;f nos, quod cum docemus Euangelion Chrifti, degratuita rcnbsp;miflionepeccatorumpropter Chriftumperfidem, doceamus nouamnbsp;religionem. AtChriftus hoc loco libérât nos uno uerbo, ab hacaccufanbsp;tione.Confummabuntur,inquit,omniaqugfcriptafuntperprophetas chr^tant^nbsp;^cfiliohominis.Si prophetg uaticinatifuntdeeuSgclio Chrifti, quod andquius^nbsp;pafiurusfit Chriftus propter pcccata noftra, Sdrefurrefturus propternbsp;iuftificatione noftri, amp;q?remiftionem peccatorum accepturus fit pernbsp;nomcneius,quisquiscredideritineum, quiseft, qui audiat nunc reli/'nbsp;gionem Euangelq noftri accufarc nouitatisC’Si noua eft,certc imprjsnbsp;imperitisnouaeft,n5 autem noua eft ucl fpiritui fanclo,uel prophetis,nbsp;ücIapoftolis.Quare hgc religio,ut longe omnium uetuftiflîma, aceernbsp;ïiflima, folafeftanda eft. Cacterum, quodChriftus uaticineturnuncnbsp;difcipulis de fua paflione, pecuïiares quafdam habet rationes. Pnmumnbsp;«nim conuonatur de futura paffione fua, ut cum eueniat,difcipuli nonnbsp;offendantur,fcd tanto magis credant,ipfum uerum efle Meflïa,quantonbsp;^aioraaduerfa, iuxtauaticiniumfuum, paciatur. Apudloannemait.nbsp;Nunc dicouobis,priufquam fiat,utcumfaftumfuerit, credatis, qp egonbsp;fiiB. Deinde, meminit paflÏonisfue, uteximat difcipulisopinionem,nbsp;quarn coceperant de corporali regno Chrifti. Vos exiftimatis,inquit,nbsp;pfofidfei nunc ad Hierufalem,ut fufcipiam ibi maieftatê regiam innbsp;»oefeculo,amp;in toto orbe terrarum. Ac rccT:cquidemcreditis, mereg/nbsp;^aturum in toto teirarum orbe, fed non rede intelligitishuiusregnlnbsp;‘‘ationem.Proficifcor enim nunc ad Hierufalem, ut fufcipiam regnum,nbsp;•^oautem tale, quale uos putatis, nee eo modo, quo uos imaginamini*nbsp;^uCcipiam regnum,fed fpirituale, fufcipiam regnum, fed per captiui/nbsp;^^^ludibria,contumelias, confpuitiones, flagella, cruccmamp;mortê*nbsp;^Êcerituia, quaingrcdiaringloriam regnimci. (^areabijciendaeftnbsp;opinio deregnocorporali, amp;defcelicitatehuiusterre. Quod Chriftusnbsp;^*fcipulisprgdicit,hocidem nobis prgdidum effcagnofcamus, notannbsp;ut fciamus Chriftum pro nobis paflum efle,8c refurrexiflè, fed etinbsp;utdifcamus quid in cai'nalibus fomnfis amp; cogitationibus de fœlici/nbsp;^^ehuius fecuÏi,nobis euenirefoleat. Nadifcipulifomniabantfecumnbsp;Chnfto proficiCci ad Hierufalem, utuna cum ipfo fufeiperentinhoenbsp;’^5doprindpatus,rcgna,dignitatcs,ód maieftates. Vnde amp; apud ali/nbsp;Eiiangeliftas, loannes lacobus ftudent in hac profedione, præronbsp;gMiuamprindpatuum alijs pr£riperc,Scd ccce,fpe fua miru in moduni

s 9

-ocr page 216-

1» CAPVT xvni. IVAN«. LVCAE.

firuftrant, NâSlt;Chriftuscrucifigic,amp; ipft ueÏutoucsnóhabêtcsps^® res,difpergûtur.Siceûponicemurnobis,ncfdo quasfcclidtateshu*^,nbsp;feculi imminerc,acde hisctiânodum prüfen tib us côfiliaagitamusnbsp;endû eft»q) tu maxime prgforibus fint calamitates, ut nobis condt^®^*nbsp;qd prophetaait:Expcdauimus lucêjctcccc tenebrg,fplendc'rêamp; ifinbsp;bris ambulauimus. Quareprofpera fic nobis in hoe feculoexpeda*^nbsp;funt, ut ad fufFerêda in Chrifto aduerfa quis mometo parad fimus.

9 » audiamusniïc,qu5apoftolihanccontionê cxceperint. Et ipfi

9 » nihilhoRJ intenexeruntjamp;eratucrbuiftud abfcoditum ab eis,nccdit“

9 9 ïigebant,qupdiceban^ Videftupcndâinfeitiam. Quideinapö'du®» quid mamfeftius de pafTioe S^refurredioedid poßet c’Tradctgc’^^nbsp;bus,inLidetur,contumeIrjs aftïdetur,confpuetur, poftquâfiagdh^**^nbsp;Apeßoiorum rintoeddent eum,ac terda die reftu'get. An no hpc fans perfpieuafununbsp;Ectamenapoftolinoninteniguntea, Acnon leuèfuiiïè ftuporen^ïp'®nbsp;rum necLucas ipfedifltmulat. Nonenim contentus eftdixiflc:nbsp;horum intellexeruntjfedaddit^Eteratuerbu iftudabfconditumabeJ^*:nbsp;Ac ne fiequidem pu tat fe fads expliaiiflè infciciam apoftolorum, fednbsp;petit; Ne c in tel î igebant, qug dicebâtur. Vnde ergo tan tus ftuporA' onnbsp;ta infeida‘r'ccrtenon aliunde, quam quodcxcccati opinioncdccama»nbsp;regno Chrifti, non poterant intelligere, quicquid decontumeïijs^nbsp;sfdilt;Hionibus fuper Chriftum uenturis,prcdicebatur. Hic ergouideSnbsp;fluid ualeatingeniû humanu, peruerfa opinione infeétum. Verißtfetnnbsp;là manifeftilTimâ nÔ inte'ligit.Quid igitur miR2,fi multi etiâ hocteninbsp;porcjhypocriricis opinionibus imbuti, non intenigantclariflimâ wnbsp;cuâgelfj delcfu Chrifto, gratuita remiftionepcccatoNî perfîdêC’Pf^’'^nbsp;rrtmpooiturautemnobis infirmitasapoftolot|:,nonutfetfteraur cam, nonnbsp;inyKii:Ai,!n utblandiamur nobis,in noftra ruditate amp;ignorâda,nôetiâ,utpropte^nbsp;camconcemnamus euangelion per apoftoîos prpdicatû, fed ucfolidconbsp;bi5pro^ûliia. gjot-ja tribuatur. Apoftoli emcôfcceruntpofteamaxima negotiaocdf*nbsp;derun£ftupendamiracula,amp;uuîgarûtregnû Chrifti intotûoibêterrinbsp;K2,fed quia fucrût hoïes ualde rudes, quemadmodumhoclocodefrn^nbsp;bunt,manifefturn eft,gîoriâ nô efte hoîm fed fohus Chrifti.Rclinquiinbsp;tur Si in nobis mult^ infirmitates, utagnofeamus folius dei eftcfalut^*'nbsp;Ae côcluficdeus oês lub inereduIitaEè,ut oîra raifereat.Nô igitur ho^nbsp;nobis agêdum cftjUt ar^'obemus et defendamus noftrâignorandâacmnbsp;firm(tatê,fed utea cognita,benedeclemêtia deicôfidamus,acilluftrat»nbsp;del gloria, uocationêeins obedienter fetftemur. Cpten2,cu Chriftusinnbsp;hac.pfediôead Hierufale, iter faceret uerfus Hicricho,obtulit fefe oct*

,, fioçdèdi illuftrismiraculi. Accidie, Cinqt)utap^pinquarct. Hiericho, , , cpcusqdamfedebaciuxtauiâ,mêdicâs, Sx^cuaudiret turbaptcrcuntcn*nbsp;, , incerrogabat quid hoccftet.Dixçrûtci,q3lefusNazarenustranfiret.^nbsp;Etfi h ec de egeo hiftoria nô uideatur magnifaciaida, tum q? uulgoet»

-ocr page 217-

HOMILIIA. IOAN BR.ENTIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4,

nou fit, tum quod conftetavgamento cæciamp;inendici, quod genus* hominum indignum iudicatur,de quo multa publice men.qofiat,Slt;exinbsp;ftimantiUijfuperbi mente cordis fui, eafola memorabilia efle, quæ de c^dhiftorUnbsp;tdiusgeftisprincipum, regum amp; Imperatorumrecenferi folenu Sednbsp;^niaChriftus Dominus noft er, negleftaturba, cæcum apnofcit,8«^nbsp;dementiftîmeipfum complc(ftitur,atqueadeoreftituitei uifum admiranbsp;^^liter,digniftîmum eft, ut amp; nos de eo tradlemus, amp;. h iftoriam de ip^nbsp;‘0conferiptamdiligenter excutiamus* Ac primum, quodiscgcusfe/nbsp;^Utiuxta uiam, amp; publice mendicet, argumentum eftuiolatg amp;corznbsp;legis inter ludæos. Nonpeccauit quidem cæcus, quod cum nonnbsp;PPtuerit legitimo labore,uitamfuam mendicitatefuftentauerit. Huenbsp;^’tn uocauiteum paupertatisfuæneccftitas, fedpeccauitmagiftratusnbsp;Mæorum, quod non conferuaueriteas ordinationes legis, quæinftinbsp;tutæ G-antad fuftentandos pauperesabfque ptdalica mendicitate. Extatnbsp;^nim lexin Deuteronomio cap» decimoquinto. Omiiino indigês amp;nbsp;f^endicusnoneritinteruos,hoceft.Refp. ueftraitacôftituatur,utpau/ honeftis kginbsp;psres fiu habeant alimenta, ne cogantur publice m end icare. Et additurnbsp;ptoiniffio.Vtbenedicat tibi Dominus Deustuus,in terra, quam tradinbsp;^’fuseft tibi inpofteflîonem» Adduntur èC ordinationes,quibus con/nbsp;ft'tuipotuit, ut nullus publice panememendicaret,amp; tarnen pauperesnbsp;Inahaberentalimenta» inLeuiticoenimdicitur»Cum meftueris fegeznbsp;^uterrætuæj noritondebisufcßadfuperficiemterrac, necremanentesnbsp;Ipicas colliges, rieep in uinea tuaracemos amp; grànadccidencia congre/nbsp;^^is,fe(3 pauperibus amp; peregrinis carpendadimittes.Et in Deuterononbsp;Annotercio feparabis aliam decimam exomnibus quænafcunturnbsp;J*l”cotempore,amp;reponesintra ianuastuas,uenietc^ Leuites, qui noninbsp;naoetaliampartemnecpoflèflionemtecum, amp;peregrinusacpupillusnbsp;uidua,qui intra portas tuas funt,amp; comedent, amp; faturabuntur. Et adnbsp;MÎturetiam hic promiftîo. Vtbenedicattibi Dominus Deus tuusinnbsp;^nnftis operibus manuum tuarum quæ feceris.Et his amp;a!rjs ordinationbsp;^ibüs legis potuiflet magiftratus pauperibus honeftum uidtum repoznbsp;ad neceftarios ipforum ufuspromere,fed ex mendicitate hui usnbsp;^^ci,8lt;aliorummendicorum, manifefteapparet ludæos, necadhibu/nbsp;jOèfidempromiflîsdei, nec conferuafle ordihationes dei» Quare pronbsp;oînediâ;ione,quæ promiflaerat,ita maledidi funt,ut non folum prænbsp;inediauelcerentur fuis infantibus, fed etiana facultatibus, magiftratu,nbsp;‘¦cgione,uita,denic^ tota falute priuarentunEtquod ludeis acçidit,hocnbsp;profeftonobisetiam Chrifh'anis,nifirefipifcamtK,expe(ftandumerit» jj^endiconatinbsp;fametfienim hæc lexdemendids, non extet diferteinnoftrislegi/rJtobXnnbsp;DUS, ipfatamê caritas proximi, ôlt; publica Chriftiane politiæ honeftasnbsp;odgit, utpauperûnecefliitati confulatur,ne cogâtur publica mêdiciutc

s iij

1

-ocr page 218-

IN CÄPTT xvnr EVAN (J. LVCAE, ïsitamfuàtnfuftctarc« Vixcffntfane’nônuni£urpâer,di!apîVault;Tnltbonbsp;m fiia inhnnpn-p an'annminfam mrndin’taUS ODtimemcriti finu fcdß


ccrte nobis omn ibus iiue ten uibus üue djuitibu s inedi a pere iindum wu An non 8dnos ipG',amp;fiindigniflîmi,petimus tarnen a Deo, ut det nobisnbsp;panemquoadianum,ô^ abominamur fipauper quifpiam indignus, anbsp;nobis pancm petat'TNam turpitudo uitg,punienda quidem efllegiti’^^nbsp;fedtum,cum defignatur, cûperpetratur, at cum acdderit famisncccHi/nbsp;tas, ibi £umfami,ut inimici,ita etiam improbi fuccurrcdum eft.Qp^nbsp;fi fieret ex fide, benedidti efl’entagri,bndida horrea ,benedicta omnianbsp;opera manuunoftrarum. Cumautem non fiat, reJiouum eft,u£

ioamisTametficmmdiCcipuli äpudloannemfentiantcæcitatem 8^ aïiasaftb^ étiones immitti a DeO tâtum propter peccata, amp; effe hominum detiimcnbsp;ta,Chriftustarnen 8C lîlicamp;hocïocoprobatafflidionesimmittinbsp;meritis fiue immeritis, ut opera Dei manifeftentur, amp; gloria einsnbsp;t -, ftretur.Audiamus ergo quid de hoc caecofiat, Etclamauitdicensd«;''nbsp;9 » fufillDauid,mifereremei»Etquiprfiban£,increpabanteum, üttacd'd»nbsp;Ipfeueromultomagisclamabat. FiliDauidmifereremei, Stansaumiiinbsp;, lefus,iu{ïitillu adduci adfe^Etcumappropinquaffet interrogauit ifh”^nbsp;, dicens, Qiiid tibi uis faciamC At illedixit. Domine utuifum rccipiagt;f'nbsp;5 , Et lefus dixit ei • Recipito uifum, fides tua te faluum reddidit. Et cont«-/nbsp;fhm uifumrecepif ,amp;fequebatur ilïû gîorifican s Deum. Et omn is pEb*»nbsp;, ut uidit, dedit laudem Deo.nbsp;nbsp;nbsp;Oftendimus firpenumero quod Cm *

ftusædiderit miracula, utcomnrobaretar ranonam rcrleftibus

-ocr page 219-

HOMIIÏAE IOAN. BRENT'it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,44,

ante cçais magno honore cômcmoratur. Vides ergo,uclhuiusunius exemplo, q? ^Hidhoesimmittâtur,nô tic pereamus,fed utmaiora benenbsp;ficia pereasconfcquamur. Vnus, inqtues, cecuseft, nccmihiidemnbsp;fpcrare hcet, qnod uni h uic aut etiam alter i, adeocjj pauciflîmis accidic»nbsp;Acunustibi, ^aicerpropcerhanccaunamafpicitufanétoproponicLir,nbsp;utuniusamp;alcerius exemple adfidem prouoceris. EtfienimChriftus làîrâculorumnbsp;fionædidicmiraculafua,ucfignificctfequemuiscpcum,abexternaocugt;nbsp;lorum cecitaccin hoc feculo liberaturuni, gdidittarnen ea, ut confirméenbsp;^^itatem Euangeltj fui.Euangelion autem Chrifti eftgt; quod ipfeexpianbsp;^^’¦itpeccata noftra,quodreconciliaua'itnoscum deopâtre, amp;qLiodnbsp;^ftuetomnes in ipfum credences in omnibusafHidtïonious, adeot^ larnbsp;S*âtur cisper affliétionesfalutem.Hoceft Euangelion Chrifti,miracunbsp;loeonfirmaLum.QuarefiChriftumitaapprehendamus,quemadmo/nbsp;cecusapprphenditeum, tuncficut egeus per Chriftum confecutusnbsp;uifuin Jic nos confequemur per Chr iftu ea bona, quæ nobis Euaivnbsp;S^lioChriftipromifla funt. Videamusergo, quomodo cccus appreznbsp;^mdac Chriftum, utSfnosexempIoeius, Chriftumappi'phendereamp;nbsp;lîilutem confequi difeamus. Chrifto enim uereapprehenfo, omnis faznbsp;^'^sapprehenfaeft, Igiturcccus, cumaudiftet, quodlefusNazarenusnbsp;^‘ anfire^clarnauit, lefu fili Dauid,mifererc mei. Hic duo obferuandanbsp;quæ facit cæcus, uta egeitate fuaüberetur.. Alterum, quod creditnbsp;^SVMefïe uerum iilumCHRIS T VM per prophetas pro/nbsp;Cum enim uocati E S V M filium Dauid,perfpicuefignificatnbsp;'federe, quodlefusfitMefiiasille, Dauidipromifius. Etcumhocnbsp;ƒ lES Vc{-edat,certecreditetiamdeipfo,omnia,quæperprophetas

1 s T O feriptafunt. DeC H KIS TO feriptum eft, quod , “ffihus Dci^ quod fit ipfe Deus, quod fit pater tutunieeuhi quodlitnbsp;pads, quod iuftic/afit cingulumlumborumeius, amp;:ueritasnbsp;^“^ftorium »-enum eius,quod medeacur contritis corde ,quod predicetnbsp;^?tiuisinduîgcnciamamp;claufisapertionem,quodregnum eiusfitper

, adeoque ut breuiter dicam, Cquis en im poftet n un c re cenfere , quæ proph etæ deCHHRISTO feripferun tC^quod fit ue/

Valuator. En ,h æc omnia cæcus uno amp; altero uerbo 1E S V Naza/ *^^^0tribuit, 8d fe de ipfo credere confitetur. Atqueadeo unus hic cæ/nbsp;^’^^»uiultoplura in tota feriptura Sf in ipfol ES V CHRI ST O uinbsp;‘h quam omnes ludæorum pharifæi, legifperiti, pontifices. Altç/nbsp;quod ex haefide inuocat CH R1S T V M. IE S V, inlt;nbsp;fili Dauid mifereremei.In affluftionibus em,equibus cupimusnbsp;/heraii,credendueft, ôtexfideinuocandû. Sed amp; Chriftus conniuetnbsp;J^itîo ad iiuc clamorê,6lt; turba,qug prgib^ ,in crepat ip(um,ôd œnatur

?

-ocr page 220-

IN CAPVT XIX. EVANG. LVCAE.’

quâto magis prohibebatur. Audiuitenim de Chriftoprædicari, cjui

cumnon tantum a damorc,uerumetiam afi'deauertere, Homo,inquP unt,quid acclamas lefum;” piitas ne temendicum, 8lt; abiedliflimumrc^nbsp;fpiciarfPropheta magnuseft, decœlomifliis, utcceleftia negotiatr^^nbsp;lt;àet, Sc td cæcus,pauper 8C mendicus,ei curg cfîesÇ” Non facile agnofdtnbsp;pharifæos, uirosfanSliflimos, SCprincipes, uirospotennflimos,8ifKnbsp;agnofceretC Apage I'gitur cum tua importunitate,Sc noli uel nos uebpnbsp;fum tuo clamore obtundere. Cæcus autem tan to fortius datnabaf»nbsp;dtxiflèt.Veniteadmeomnes,quiIaboratisÔConeraneftis,8Cegorcfo^nbsp;rillabo uos. Quin podus reuocabat in memoriam, ,promiffiones,quænbsp;in prophetis,de Chrifto extabant,ÔC h as promiffiones ita mordicusnbsp;nuit,ut fidefuatocius turbæ iuditiorepugnauerinQuare,cum taruæ”nbsp;ftanti fide preditus eflèt, refiftitChriftus,redditei uiium, commcnciatnbsp;fidem eius,fides,inquiens,tuafaluum te fecit, SC effidtur ipfe obedientnbsp;difcipuIusChrifti,glorificatdeum,8Cunacum jpfoomnis turba. Ha-^nbsp;bes,quomodo cæcus apprehenderit Chriftum,SC confecutusfit innbsp;täte fua falutem. Reliquum n une eft,ut 8C nos exemplum egei fedetuur»nbsp;Ambulandum enim nobis eft in uarrjs Scpericulofiflimis itincribus.nbsp;Sc per afpera,prærupta,ÔC confragofa loca. Hieper paupertacem, eju^nbsp;eftduriftimauia, iHeper infirmitatem corporis, qugSCipfaeftuiafatc^nbsp;brota.Hicpcr agnitioncmpeccatorum,illeper horrorem mortis, adcunbsp;que dolores inferni, quibus uqs nihtl eftafperius, Sc indigent maxitu^nbsp;uifus acumine, utper ea locaill^fusScinoffenfopedetranfcas, Atuu^nbsp;natura magis ceci fumus,quam ut queamus redam uiamin uenire,ta*^^nbsp;tumabeft,utineareda pergerepoflimus.Quidergonobisfacienduu’’’nbsp;Hie proponitur Chriftus, a quo egeus uifum coniccutus eft.nbsp;doC'pfimumcrediditinChriftum, quodpropteripfumhabeatprop*^nbsp;cium Deum, Sc confequuturus fit falutem, deinde inuocauitChtu^nbsp;ex fide; Et cum hæc fides tentaretur rriinisturbæ, perftititfortiteriul*nbsp;de,8cfadus eft uoti fui compos. Sic ÔC nobis faciendum eft in oturi''nbsp;busaduerfis. CredendumenimeftinChriftum, quod propter ipfun^nbsp;remifta nobis fint peccata, 8C q? Deus fit nos feruaturus propternbsp;ftum. Eftetiamexhacfideorandumutliberemur, Sedquodcæcoh^nbsp;SCnobis acciditaturba. Obftat enim SCnobisturba, necredàmusu^nbsp;Chriftum, neue in orationeperfeueremus. Alia turba,eft moraS^ *nbsp;latiodiuini auxilrj,quæobftrepitfidei SC orationi.Quidtu, inquicus,nbsp;pergis credere SC orareC Vides en im man ifefte Deum n oUe orationcn’nbsp;cuam exaudire. Benedic eroo Deo,0C morere. Aliaturba eft indigrti^^’

-ocr page 221-

KOMÏLÏAB IOAN. BRENTIl

ôât,2lt; patiatur te fibi eure effeC’ Ecut maxime homines refptdat, te tarne pvopta* pcccataSi federatua auerfatur.Quid ergo credendo,2lt; damannbsp;âo h'uftra laboras^Hgc (unt ignita iaoalaSatang» Sed diCcenda eft a cc/nbsp;œ perCeuerantia.Pergit cecus damarc,fih Dauidmifererc, obftrepen/nbsp;tcetiam num turba» Pergamus Slt;nosorarc,ut fidem per oration emnbsp;won tam in nobis cxcitcmus, quam conferuemus, certa fiducia concep/nbsp;ta,quod in Chriito ucra falusfutura fit, Nam, quemadmodum Chri/nbsp;initio ad clamorem cçci conniuec,non quod non uclit exaudirc,fednbsp;''^hac mora fidemnbsp;nbsp;damorem eius uehemencius accendat, SC illultri/

'^^^iracuVumedat. adcoClß maius beneficium ccco conférât. itaetfidU ..r

CAPVT XIX?

HOMILIA V IC ESI M Aoe T A VA«

V DIVI IM V S Chriftum reftituifte ui/ fum cæcooculis corporalibus, audiamusnbsp;nunc ipfum reftituifle uifum cæcooculisnbsp;fpiritualibus. Audiuimus pauperem Simennbsp;dicum agnouifle C H P1S T V M, Si in/nbsp;trafteinregnum cœlorum,audiamus nuncnbsp;diuite Si opulcntum agnofeere Chriftum,.nbsp;et intrare in regnu ccelorum ,ut manifefte uinbsp;deamusjianuäcccli patere omnibustäpau

-ocr page 222-

IN CAPVT XIX. BVANö. LVCAE.

patecpauper nobis erft, quc hiftoria uulgatiflïma 2lt; decantauflima cft, ut edanipU' Inbsp;tibus.

Zuch^Ui iß

M/faBeti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

kyrchuueya exemplum iuftificationtsimpq, ÓC quanta fit energia ueræ fideiamp;H^ btn.

fff» #-»/'gt;• M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;#-lt;/-» XTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftarfUrt


CaUiMua po^ibus, qiuamduitibus. De Zach go cnim peccatore Sddiuitefamo patec pauper nobis etit, qug hiftoria uulgatiflïma amp; decantatiflïma cft, ut etiani pU'nbsp;dità blicoprouerbio iaólctur, nullam eflè tem pÏorumdcdicadon cm, innbsp;Zachæus non prefto adfit. Sedqno notior amp; uulgatior eft, zo turpiu^nbsp;eft ufum eius ignorarc. Non enim fuffidt rem geftam probctencrc, ninbsp;fi etiamexregefta fruéhimpietatis capias.Prc^onitur ergo in Zachf^nbsp;fintdigni aclegitimi frudus poenitenne.Neccflarium autem eft accu«nbsp;tecognofcere,qugfitueraiuftificarionisracio,amp;:fidcieffïcatia. Alijö^nbsp;aliana quærunt rationem xuftificationis, alq aliud de fidcfomniant*nbsp;juflific^di Sunt, quineglecftoChriftoSCfide, qug eftinipfum, qugruntiuftific’lt;nbsp;r'ÏZb^homi.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meritisoperum fuorum. Sunt, qui cum audiantiuftidanTfigt;

mbitsexcos deifummis effcrri laudibus, exiftimantuerba ficrideociofaquad^ gttflww, cogitationeanimi, quaconcepta, putantfibilieerc, quodlibet. Suninbsp;item, qui ad agendam poenitencia uocati, longe alia opera feftanWGnbsp;quam quæ uerbum Domini exigit. Pro peccatis en im fuis,pere^n^nbsp;tur, autftatis aliquot horis ieiunant, aut in monafterium fecedunt, autnbsp;laneo tantum ueftitu,amp; nudis pedibusincedunt, amp; alia id genusnbsp;fuperfticiofa magis, quampia. Horum omnium errores corrigunti’^nbsp;esempio Zach gi,adeoque nos omneshocexêpIoerudimur,prinTun’gt;nbsp;quodiuftida contingatnobis per folam fidem, tantum propternbsp;ftum, hoc eft,quodin iuditio Dei, quo propter peccatacôdcmnanii’*'nbsp;ad perpetuum interitum, non poflïmus nos defendere noftra iufticia»nbsp;aut meritis noftrorum operum, fed tantum iuftidaamp;: meriusCHf^Ijnbsp;S rl.Deinde,docemurhocZachæiexempIo,quodfidesinCHf^*nbsp;S T V M non fit otiolà animi cogitatio, fed proferatopera honeftifi*''nbsp;ma. Quæutprobéintelligamus, principioperpendendum cft,

•, fuerit Zachæus,priusquam confecutus eft iufticiam per Chriftum* ,, Ingreftus,(inquiOIBS VS,pcrambuïabatHiericho.EtecceuirnO/nbsp;,, mineZachæus, atqueisprinceps eratpublicanorum, amp;idemcral^*^nbsp;lies. Zachæusesgo priusquam iuftificaretur per fidem, fuitpeccatO''nbsp;Puilicatti no longe omniumraaximus. Diciturenim princepspublicanorun^'nbsp;tnineç/tuâue Cumautempublicanum dico, intcllige, nugiuendum, impoftorcifl»nbsp;peiurum,expiîatorem,exa(ftorcm,amp;pauperumoppreftorem.EtfienJf’'nbsp;pubiicani officium fuerit per fe honeftum, quanadmodum teftatui'nbsp;contio ïoannis Eaptiftp depublicanis, uitio tarnen perfonarum fadtifl*nbsp;eftapudludœs, utpubiicanieolocohaberentur, quoapudnosfyco^nbsp;phantæ, Ipermoîogi, amp;manifefti fbenaratores, ac ctiam prgdator^^*nbsp;Iam,cumtalis habitus fit fimplex qiufpiam publicanus , qua!is,obft^nbsp;cro, habitus eft Zachacus publicanorum priuceps, nimirum,alios »J*nbsp;oiBdo,

t

-ocr page 223-

MO MI LI AE IOAN. BREN Tn

off.cio-, ïta', amp; fccleribus fuperans.Hucaccedittcftimom’iuil turbæ,qug murmuratjquemadmodûfequttur, qnodleCusdiuertifletad hominemnbsp;peccatorcm.Ëx quo facilè intelligicur,/Lacheurn ,non iimplicem quennbsp;dampcGcatorenlfuiffe, qualeshomines etiam honeftiliimipeccatorcsnbsp;füllt coram deo, fed plane fuifle cot am hominibus propter impofturasnbsp;fuasinfaiTiem,amp;pubUds fceleribus infigncm. Teftatwr amp;Chri(tuSinbsp;lt;luodZachgus fueritpcrditg uitæ. Ait enim poftea.Filius hominis ue/nbsp;’^itquerereamp;fcruare,quodperierat.Scd2lt;ipfeZachcus ingenue connbsp;foecurte fuilTe impoftorem amp; defraudatorem ,hoc c ft, furem, Si qu cnj,nbsp;^^üiens-defraudani. reddneinadrunlum. Hahemusisitur Zachæii^

p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AAAI. VVZ». XtAnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AAVAAAKnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u A M.K»A VAOnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A. iU' ‘ 1 'J -»»-A

^5,fan(Stus Jœlixamp;beatus.Quid crgo,obfecrotc,iftudeft,per quod ^^,fiiCca)i3

r nbsp;nbsp;peregrinatus eft ad tempîum Hierofolymitaz

boumC Hæc, etft feceric, non tarnen p''op/ ^go confeeutus eftcam.propnbsp;quadrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c .'^^‘¦'quot;‘^'^quot;^bonomm fuorum pauperibus, 6^reddidit

fed^^f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f ftandau ! c'T H æc quidem opti ma fuer tin t opez

'^'J'^3t^bæusanteafa(ftusftuflètiuftus5dfan(ftus, hgcccrteope


-ocr page 224-

'IN CAP VT XIX. evang. LVCAB

àutrexhuiusterrgprgterfjflèt.Nuncautem, contcmnithominumlu^^ bria,tan turn, uc lefum ufdea t. Apparet igitur, Zach urn aliquid amp^’nbsp;us, praterhumanamquandam figura, inlefuqugfiuifle. Scdquidfitgt;nbsp;” Cum ueniflet lefus ad locum , fufpicicns uiditillum, dixitqueadnbsp;’ ’ eum,Zâchæefeflanansdefcende,quiahodiedomitueoportermema''nbsp;’* nere.Etfeftinans defcenditjamp;excepitillumgaudens. Hie iammai^nbsp;feftaerumpitin Zacheofides, quæantcutcuncpinipfoinchoatafu^^nbsp;rat.NÔ folum em continuo amp; feftinanter obfequitur Chrifto ab arbonbsp;re uocanti,nec tantum excipiteum magno gaudio in domum fuam,uenbsp;rum ctiam magna fide in animum fuum.Hic ergo habes,quid illudfit,nbsp;propterquod Zachgus pcccatorum fceleratiflimus, iuftusamp;fandhisnbsp;lt; faefius fuerit. Solusenimlefus ChriftusDominusnofter uere iuHusnbsp;eft,folus uerefan(ftuseft,quia peccatum non fecic,necinucntuseft^o/nbsp;Ins in ore aus, fed impleuit legem dei perfede, St obed/uit in omnibusnbsp;uoluntatipatris fui,quicftin ccebkEt hunc Chriftü,patcrtantoanio^nbsp;re compleäitur,ut non folum ipfi faueat,amp;: dec ei nomen fuperonin«nbsp;ßSo!”omê,fed eciam propteripfum fàueatomnibus, quiinipfumeredunt,nbsp;8^ donee eis lufticiamamp;fandfitatcmChriftf, uepoffinteam, tanqua'^nbsp;fuam,diuino iudicio opponere,amp;fea fentencia perpetug condeinnaui’nbsp;nis defendere. Cum igitur Zachgus apprehendat nuncquot;Chriftump^^nbsp;fidem,profelt;n;oapprghenditeoam una cum Chrifto,bonanbsp;delicet,iiifi;iaamamp; (ancticatem^ ut Deus pater iudicetnunc Zach^ru*^nbsp;iuftum, quiainuenit inipfo iuftum filiumfuum lefum Chriftum,’^nbsp;pronunciet eum fandumamp;beatum, quia inuenit inipfo fandum^nbsp;beacum filiumfuum. Quid ergo dicemus; cmefi Zach eus hocipi'’nbsp;momento mortem obqflet, deportatusfuiffetab angelis in finumAbt’nbsp;hæ. SicenimdilexitDeusmuridum, utfiliumfuumunigenituni«^nbsp;ret,ut omnis qui credit in cum,nonpereat, fedhabeatuitarngtetu^nj;nbsp;Habes nunc in Zachgo exemplum,quod impius non iuftificetuiS'^’nbsp;per foîatn fidem propter Chriftum. Sed priusquam pergamus ad clt;Pnbsp;canda eä qugfequuntur, audiamus etiam fi Übet, h uius loci anegoria«!^’nbsp;lefus Zachæum in turbanonuidilTet, uiditin arbore ftantem.Qi?^^nbsp;diu uerfaris in turba, comparas uitamtuam ad exempla uulgi,nbsp;uidette Chriftus,fed præteriens negligit. Turba nominedeiabutioj*'’nbsp;uerbum dei contemnit,parentibus malefacit, proximos odio habetnbsp;ratur,prædatur, fcortatur,mentitur, pderat.Hgcturbafadt, hgcf*^*nbsp;go hunt, fed qui uoluerita lefu uideri, necefle habet turbam precutt^nbsp;rc,amp;in arborem confcendere.prgcurric turbam, qui non fedatwnbsp;nbsp;nbsp;j

tatem amp; iniquitatem uuIgi.Corifçendit in arborem, qui credit in b*’ ftum ex ligno arboris fu fpenfum’. Fuge igitur peccata,amp;^ crede innbsp;ftum. Sic enim fict, ut amp; tu per folam fidem iuftifîcatus, ueramnbsp;quat**

-ocr page 225-

1

HOMllIIAB IOAN. BRENT»; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,4,

^iiarîsFoelidtatCm.Sdoquidê,hypoaritasfrernere, cum äudiuilt’cjuod ^folamftdemconfequamiK'iuftïciamSd foclicitatcm propter Chrixnbsp;^um, fedfcimus etiam^haiic folennem efïè confuctudinem eorum, ucnbsp;Jfemant aduerfus Dominum SCaducrfus Chriftüeius, FrcmucruntS^nbsp;hoc loco contra ïcfum, quoddiuertiflètad Zachæum, ficenimfequpnbsp;**»? Cunqueuiderentomncs,raurmurabant,diccntes,quodingreiïi.is *nbsp;^^ctapudhonjînempcccatorcradiuerfaturus» Nunqujd,non Cinqui **nbsp;•tit) multi hichonefti ciucsfunt, ad quos potuifletdiuertic’ An non fienbsp;^Udprina'pempublicanorum diuerfari,cft impofturas amp;fcclerapùblinbsp;^^norum approbare, amp;ipfos in impîctate Si crudelitatc fua confirma/nbsp;•quot;^edaudite uosuicifsim» Qs^id^aducftrumncqucmpi^Ghriftusnbsp;^'uertcrcK’Chriftus certe grauis Si fumptuofuscftholpes.Matthçus, f^aeßfum^nbsp;®umadhuc federet ad celoncum,cscepitlefum hofpiuoctconuiuio,fed tuofut»nbsp;hoc conuiuiumconfh'titfumptu omnium bonorum fuorum^ Reliótisnbsp;'himomnibus fecutusefteum* Zacheus nofterexcepit lefumconui/nbsp;uio,8i conftiritdimidio bonorum, alqsqueraultis opibu6,quas dclraunbsp;ditisrcldidit.EcCbriftusalias.Siquisuenitadmc,necoditpatrcmfu^nbsp;um,acmatrem,Si uxorem,non eft me dignus» Vides Chriftum hofpiznbsp;*em cfic fumptuofiffimum. lam fi ad hypocritam quendam diuertiflet,’nbsp;iiumexiftimas ipfum nomine Chrifti tantum fumptum fadurum fuifznbsp;fe^Tiinimc omnium. Diuertit ergo ad Zach3eum,ut quern ex alacritatcnbsp;(uaincellfgat,tam grauem fumptum ferre pofle.Sedheus tu. Sumptuonbsp;losquidcmhofpcseft Chriftus, atuiciffimlibcraliffii'nusquoquecftnbsp;’^cmvinevaj.Qj.^ Amen,inquit,dicouobis,nemoeft, quireliquitdomumnbsp;autparçn.æ5,^ autffatres, autuxoran aut liberos, propter regnumDei,nbsp;qni non recepturus fit mulco plura in hoc tcmpore,6i infeculo uentttronbsp;Ultam seternam.Non igitur moleftum nobis fit,Chriftum hofpitio exnbsp;dpcre,quippequi pro caducisbonis aftcratfecum cœleftia Si nunquamnbsp;^tcriturabona. Sedob quampotiftimum cauftam Chriftus negledtisnbsp;honeftisciuibus Sipharifscis, ad Zacheumdiuertat, ipfcpoftcaexplftnbsp;^^bit,cum ait. Venit hlius hominis qugrere Si feruare, quod perierat,nbsp;quo moxdicemus. Videamus autem nunc,quiddeZachaeofa(ftumnbsp;htjpoftquam iuftificatus eft per fidera propter Chriftum. Num, poft/nbsp;quamiuftificatus eftper fidem, nihilampliusbonorumopcrumfecit,nbsp;Itdperfeucrauit homines defraudareC Ad hunequidem finemaudi/ poft i«JUnbsp;nut praedicationem Euangelqhorainescarnales, nimirum, nonutanbsp;Ipwp^trandis peccatis abducantur ad (edtandaoperaiufticig.Doletenimnbsp;ipfisuehementer ,fi non permdttantur libère cupiditatibus fuis obfequi,nbsp;^edhucincumbunt, utprgtextu Euangcli] libere peccant. Si feeler urnnbsp;worum excufationcmh^cant. Atque hoc propofito audiunt cuanoe/nbsp;Vij coÄtionem. Zachaeus autem exsmplo fuo longe aliter nos docet»

-ocr page 226-

IN CAPVT XIX BVANflamp;b LVCAB,

Qiianturn cnimfides in ipfo augefdt,tantû etiara augcfcuntbonaop^^ ra*Namquemadmod5in homincrccmsnatoanima fubindemaiora^nbsp;illuftriora uitæ c^craexerça, ita in homincrecens renato fidcsfubin^^nbsp;honeftiora ÔC meliora opera profax. Cum igitur Zachæus iam rcnanisnbsp;effet in Cbrifto, amp; accepiffet remiflioncm peccator urn propter Chri/'nbsp;ftum per fldem, tantumabeft,utpriftina fuapeccata dein ceps fectetur,nbsp;utea fummo odio dctcftctur,amp;optima queque iufticiæ opaafaciau Vtnbsp;cnimlucema,quam primum accenderis, nequitfecontinere, quiaexnbsp;omni parte lucem fuam fpargat,ita poftquam fides in Chriftum coacepnbsp;ta eft, fieri non poteft, quin lux bonorum operum ex ea cffulgeat. Danbsp;ignem,qui non caleat,8ddabis etiam ueram fidcm, quae non ad facien/nbsp;dabonaquisoperaardeat.Quae ergo funtilla, qug facit ZachxuJ»^“nbsp;dicit,peregrinabor adtemplum Hjerofolomytanû pro peceatis meis»nbsp;aut inccdam toto uitæ meæ tempore nudispedibus, utpeccata mca exp*nbsp;cmÇ'auttradam meinordinempharilaicum St monafticumÇ'Nihil ho/nbsp;rum autfimilium operum audis. Vera enimfidcs non fc(^latur opera ahnbsp;Humana tantum rationeexcogitata, amp;fuperftitiofa, fedpia,feduerbonbsp;sug, cutnini Dominipræcepta.IsigiturZachæus, qui anteatmtuseratcyminopt*nbsp;Jeilor,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utnetcruncium quidcmhomini miferrimo impendifiet,3enen*

honorem quidem omnium fan dorum patriarcharumcandelam,quod diccre folent, incendiflet, a quo ne Romanus quidem imperator, nifinbsp;uiolenter,unumamp;alcerum nummumpauperibus dandum cxtorfiflèt»nbsp;is, in quam, Zach æus tam liberah'ter nunc afficitur, ut nullo cogent^»nbsp;nullo iubcntc,nullo etiam admonentc,fed fpontanea fua uoluntatcdinbsp;midium bonorum fuorum,paupcribus cxfTendat. Et qui antea quosUJ®nbsp;obuios defraudauerat,S(^ ob parua admodu lucella peierauerat, isnun^nbsp;redditi)s,quosdcfraudaUerat, nofimplumfed quadruplum. Siceni^**nbsp;” ait Euangclifta. Stans Zahæus dixit ad Dominum» '^jcccdimidiin^nbsp;î » bonorum meoruhiDomine dopaupcribus, amp;fi quid aliquem defrat*nbsp;a gt; daui,rcddoquadruplum. H^cfuntuerebonaopcra,qupöC uerbod»nbsp;l£i ll^e^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exiguntur,5ii^ ad legitimos pocnitentie frucluspertinent.Primu**

ntUM. nbsp;nbsp;nbsp;Zachæus dat dimidium bonorum fuorumpauperibus, quia præcep/

tum deieft, utproximu charitatecopledamur, amp;neceflitaticiusp*'‘^ uirili noftra fubueniamus.Scd quideft, quod Zachcusdat tantum d*nbsp;midium bonorum, St non potius omnes facultates fuas paupcribus, utnbsp;nudus nudum Chriftumfequeretur, quemadmodum Chriftusfupt^nbsp;abadolefcentediuiteexegcrat, Vade, inquicns,uaideomniaquæha/nbsp;beSjamp;dapauperibusC' Poteft quidem did alteram dimidiam partemnbsp;feruatameffe qs,qui dcfraudati erat, fed qui potuit Zach eu stam exactenbsp;frire, totam dimidiam partem infumendäadrcfarci'endasifaudesamp;.'iuinbsp;pofturas^Obferuandû igitur erit, quod uocationi dei fermer obfequflu

-ocr page 227-

HOMILIAE IQAtf, BRENTIK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^48

dumen't,8lt;Jnecaddextram,nccadfinif{ram declinandum. ErQo,ubi caium opus,aut certa cxpcn dendaru uel derelinquendarum opum fumnbsp;ma diiunitus prgfcribiiur, ib i profeclo nih il addendum, nih il aufcren^nbsp;dum eft,fed fimpliciter obfequciidum.Sic adolefcenti diuiti prpfcribc/nbsp;barur (umma omnium facultatum deferendarum, ac (i fuiftet pius,obfcnbsp;cutusquoc^efteu Vbiautem nihil certi,autpa‘ronaliter, fcdtantumnbsp;generaliter prçcipitUTjUCnecelTiEatiproximifubucniarauSjibiiudiçiumnbsp;bi clcterminatioçxpcnden.dçfummæfi taerit penes fldem 8lt; charitatê,nbsp;^ntum modo ut adnitamur,quo ueram tum fidem tum charitatem hanbsp;beamus. Sicuiduailla, dequapoftea, duo tantum minuta mittebat innbsp;gazophylacium, Sc habet fuam commendationem* SicSipoculum a-*nbsp;frigidedatum,fuam habetmercedem. EtPaulusait. Sipriusadfttnbsp;ÄnimipiomptiLudo,eaiuxtaquicquidiUud eft, quod poffidetaliquis,nbsp;Accepta cft,non iuxtaidquod nonpoflidet. NonenimutalqsrelaxatiQnbsp;bt,uobis autcmanguftia.Etitcrum.Qui fementem facit parcc,is parcenbsp;meiTurn5cft,amp; qui fementem lacitlibentcramp;benignelargiendo,copinbsp;f'ie mclTurus cft,unusquisq? fecundum propofitum cordis, non ex monbsp;Idba aut ex neceffitate. Nam hilarem datorem diligit Deus. Qtiod iginbsp;’^urZadiæus exponit dimidiumbonorufuorum pauperibus, non eftnbsp;preferipeum Chrifti,quantum quidem ad certam numeri determinationbsp;’^empsrtinet, fed eft fpôtauea ftdei Si. charitati« in Zachp liberalitas.nbsp;Pingeenim Zachæum tertiam tantum partem bonorum fe daturumrenbsp;^^pifte,num putas Chriftura earn liberalitatem abominatum fuiffe'quinbsp;’^^pnculum quide aqug f^idgreijeit, quomodohanc liberalitatis par/nbsp;temnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finge ^achgum non recepiflè fe hoc die,amp; hac heb

lt;^Oinadaaiiquid pauperibus daturum amp; tarnen earn habuilîè charitatê, pofteaoccafionepôtuiftet,neceflitati pauperum pro fua uinbsp;fib fubueniflet, numexiftimasalienum cum fuiflèa ChriftoC Nihilnbsp;profecto minus, quia cum uerbum Dei nonpreferibebateertum tem/nbsp;pus,no habuit etiam necefle Zachgus certo temporeal iquid exponere.nbsp;Ûifeamus igitur in Zachæo,legitimum pœnitentip ff ucftum efte,paunbsp;ptrum neceftitati {ubuciiire,qua in rc,etiamfi uerbum Domini nullam r,nbsp;tertam pecuniefummam, aut operis atftionem, definit, ubi tarnen uerànbsp;eft fides amp; charitas, ibi fieri nonpoceft, quin quacunq^ occafiôeliceat,nbsp;{Muperi fuccun'atur.Nam qui ad clamorem pauperis,quemadmodumnbsp;Salomon inquit, obturât auresfuas, clamabitamp;ipfe, neeexaud etur.nbsp;EtChriftus. Quatenusnonféciftisunideminimishis, necmihifeci/nbsp;ftis.Contrauero,quicopiofefeminat, copiofeetiammeftur^seft.Et,nbsp;Difpcrfit,dédit pauperibus, iufticïaeiusmanetin feculum fecuIuDein/nbsp;deZachgus profertalium frucftûpcenitentie. Siquid aliquemdefrau/nbsp;daui, reddo quadrupïû, Eft hic legitimus pœnitencip frudus.Lcc

t t)

-ocr page 228-

3^* - J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pl^æs^ucduplinn'*Hkob

t polirica lex Mofi. In Exoao emm eapite uicefiniolcni o e urns ita icribitur.Si quis furatus fueritouem^refneuat quaruor onbsp;“«rborumZacbæi hæceft. Sao menbsp;U cos Olis, calumnijs, impoftunsfraudafle, quod cerreiion aliiiJnbsp;n ---


eftquam ftirari. Satisfaciamigiturunicuic^iuxta kgesnoltrasp cas, que funtdiuinæ ordination es. Ec cum hæ leges quadrupluœ pi *nbsp;fcfibun^quadruplumctiamreddo. Obferuabileexemplii,ucdil«gt;^^nbsp;neram pœnitentiarn non eftèociofam, fedafferremasgt;nosfructusnbsp;norum operum, uc cognofea m us quid fen tien dum fit de reftitutione

alienorû bonorum, quæ uel furco, uel impoftura, uei rapina iïlelt;ritin'^



musîTnumreftitutio abîati expiatpeccatum coram deoC’ Minime oinniî’ Keßiiutiobo Solusenim Chriftus eftpeccatorumexpiator.Et Zacheu^non reftiwicnbsp;^ll^utmeritohuiusopcris confequereturpeccatorumftiorum rcrnifnbsp;fionemcoram deo. Peccataenimetus erant iam per Chriftum inqueinnbsp;neccjfiriaeft credidit,amp;quem m'agnogaudiofufcepit,remift3,priufquam alicnabonbsp;nareftitueret.Sedreftitutioeftfruduspcenitentiæ. Vbienim ucracftnbsp;pœnitentia,ibieft Ôd peccatorum agnino. Vbi autem eft agnitio pecta^nbsp;corum,ibi eft SCpeccatorumdcteftatio, fuga amp;:abominatio.quot;Porro ,pct''nbsp;càtum eft, non folum aliéna bonaillegittimeper furtum aut impoftU''nbsp;ras auferre,fedetiam aliéna bona ilJegitimeretinere. Vt enim qui rap’inbsp;alienam coniugem,non folum peccatrapicndo,fedetiamretinendo,ôlt;:nbsp;iudicanduscftraptor,nontantum in rapiendo, fedetiaminretinendo,nbsp;ita qui aufertalienabonailïegitime,nontantum fur eft auferendo, iedènbsp;dam rednendo.Et Paulus ait:Qui furabatur,non amplius furetur,nbsp;ratur autem tantifperidum alienabona illegitime rennet- Vos dq^afdnbsp;eftis, inquit Efaias, uineam meam, amp;rapinapauperis in domo ueftt3»nbsp;Quid ergo eritCDecaluabic Domin us uerticem filiarum Zionnbsp;min US crin em earum n udabit - Et in Ezechiele. Si dixero impio, mortenbsp;morieris,amp; egerit pœnitentiarnapeccato fuo,fecerin^ indicium amp;nbsp;ciam,8i pignusreftituerit,rapinamqp reddiderit, necfecadcquicquatnnbsp;iniuftum, uita uiuet, non moriecur- Vides perfpicue, quod in-'nbsp;térfrurlus nœnirenti^. reouiratur eciam,alienorum bonorum reiUquot;^


-ocr page 229-

HOHILÎAE lOAK. BB.BNTII, fe^çûeiuitæ ia(îluram, utfuiitdiucrfi cafus, utpie itaedam prudenternbsp;difcemcndi, .^legitime reftituat» Cæterû Chriftus pcenitencia 2Lach^nbsp;intantumdeledlatur, utplcnoorecommendeteam. Etait. Hodiefa/nbsp;lus domui huic contigit, coquodôiipfafdiaûtAbtahæ. Venitenimnbsp;fiUushominisquçrere.àferuare.dtiodtxrietat» Etfi domn«: hnrinrn

usfeciî'^an non familiæ dus utiliusfuiiTèt,fi non tantum tetinuiflct fibi opes fuas, fed edam auxiiïet eas, quoquo modo potuiflèt';' Sic quidemnbsp;liomi'neshuiusfcculi indicant, familias tune falutem confeqviiSiilluznbsp;ftrarijcumhabcantdiuitera patremfamilias,quiingentem lùm auriponbsp;fterisrehnquat.Chriftusautanmultoaliter iadicat,uidelicet,quodfaznbsp;tnilqsaccidat falus, non fi patriarchæ congregandis diuicqs ftudeant, conferuationbsp;fcdfipccnicentiamagant, 2lt;feâ:en£urpietatem.Sic conferuauitamp;illu wjdlt;.nbsp;fttauit familiam fuam Abraain, fie lacob fie Dauid. Fadens, in quit Donbsp;’iiinus,mi(ericordiam in millia, his qui diligunt amp; cuftodiunt præcepznbsp;tamea.Quare fatisopum relinques liberis ôC familiæ tue, fî præftiterisnbsp;patrem familias. Vides Slt; hoc loco,quidfiEadop£ari innbsp;bmilianQnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eoquodamp;ipfaCinquit, )fitfilia Abrahæ. Non

*^'^omnes qui funt ex Abraham, ftatim filtj funt Abrahæ, fed qui lefum Chriftum, Abrahæ promiflum, hi pertinentpropricnbsp;hmiliam Abrahæ. Huicautefamiliæ promiflaeftbenedieftio, hocnbsp;dtremifnopecçafQfQrn^ iuftida, coelum,uitaæterna,totadeniquefaznbsp;vh;iiergocreduntin Chriftum, habentiampeçcatorumremiflîo/


^oriltusaddit: uenit filius hominis querere Si feruare, quod perierat, ^‘ligcntius nobis cognofeendum 8t conferuandumeft quamipfuna.

-ocr page 230-

IN CAPyr XIX. BVANC?. L7CAE.’

fcifernt Quid ergoC’num idcodefperabi'mus, quiapei'ijmusC' Minim« omnium,fed tuncmaximefperandum,acbencconfidcndiiiTieft.Chrinbsp;ftus en imuen it, no quianosipfum priores qugfiuimus, fed utipfenosnbsp;quærerec,nec quererer tan tu, fed etiam feruaret.Ac feruaret, non quodnbsp;prius erat integrum Sd incolume,fed quod penerat. Senciamusigiwr,nbsp;quod cum maxime perrjmus, maxime a Chrifto refpidamur, amp;qucra/nbsp;mur,ut credentes inipfum,amp; refipifcamus, amp; in omnibus malis ad pernbsp;petuam uitam feruemur,per eundem Dominum noftrum lefum Cnrinbsp;ftum, quieftunacumpatreSdfpiritufando Deus ïaudandus infccubnbsp;Amen»

HOMitlA i^lCESlMANONA.

BEquitur paraboladchominenobifi, quiprofeétui in longinquam regionem,ut acciperet rcgnum,uonbsp;cauitferuosfuos, amp;deditfuamfingulisminam, utnbsp;interea,fe abfente,negociarcntur.Qpa ergo oecafi-' ,nbsp;one Chriftus bane parabofam recitet, Euangefifbnbsp;paudsquide, fedperfpicuisucrbis expbcat. Hîfdnbsp;” inquierts,inisaudientibus,adi)ciensdixitparabolam,eoquodefifetpronbsp;’ pe Hierofolymam, qpquecxiftinarentfore, utconfeftim regnum Ddnbsp;’ ’ manifeftaretur. Non quemadmodummaximahominum parshocfonbsp;lum afîèdant, ut in hoc fcculo habeantfœïidtatem, amp;fi quid aducrfinbsp;acdderit,continuo prgfto adfit Chriftus un a cum angelisfuis,ac fenfPnbsp;biliterferuet,ita difcipuli Chrifti, hocunum qugrebant ut Chriftu*nbsp;regnum fuum, dequoprophetæadmiranda uatidnati fueranr, in hocnbsp;mundo corporaliter adminiftraret, acin toto orbe terrarum, inter onvnbsp;ties gentes monarcham ageret, adeoque cumiam feftinaret ad Hieruftnbsp;lem, exiftimabant ipfumhacdecaufafeftinare, utillic regnuniiuumnbsp;in terris inchoaret, açipfifinguli fingulosprincipatus autpræfecturaânbsp;tonfequerentur. Retunditigitur Chriftus hanc uanam difdpuloriu^nbsp;fuorum expeflatiOem parabola,in qua explicat ftatum regnifui,amp;donbsp;cet fe hocquidem tempore profedurum ad accipiendum regnum,nbsp;fed intereadum redeat, longe aliam rerum fpeciem inter fubditos r^nbsp;”nftuifore,quamipfimentefua conciperent, fic inquiens. Homonbsp;’ ’ quidam genereclarus,profcduseftinregionem longinquam,ut acdnbsp;’ ’ peretfibi regnum acreuerteretur, Vocatisautem decern feruis fui«,nbsp;•’ dédit cis decern minas,amp;aitad illos. Negodcminidonccueniam.

Hic uide miht primum, quam aptus amp;idoneusfitpietatis dodor, CHRIST VS. Tametfi eniminhac parabala prædpue hoc Vnbsp;gat ,utadumbret amp; exponat ftatum regni fui, interim tarnen parabolnbsp;iamita commode narrat, ut nulla fit pcriodus,quæ non fuam qt’^mnbsp;dan*

-ocr page 231-

HOMItlÄS IOAN. BR'ENT-iI

4ampictatis docfln'nam contiiicaL Nam quod ai't : hominem genete danjm,tun-:primum,cumaljoprofecturuserat, uocafie feruos fuos^nbsp;Si commendafle eîs bona i ua, fign i fican s uidclicct, h une hominem'fuanbsp;jpfum,cumprgfenspffer, adminiftraflTej amp;nonmalios admim'ftratioznbsp;’^-em ignauî’rn-rcieciiïc, defenbit officium boni magiftratus amp;diligennbsp;tispatnsiami'ias,cuiusintereir,ucCpemrcrum,quasefficereipfepofli't,nbsp;¦^on in alio fed in femetipfo habeat: Pedes domini, inquiunr, fçftilem „nbsp;^iuncagrum. Etalieni alienoincommodo non uruncun Itaquefinbsp;'f‘non potefi:,quin horum régna amp; opes maledicancur,qui relidla fua milimo^ciu^nbsp;^^Qcatione, fedanturipfidefideria cordium fuorum, S'l'erjciuntreruninbsp;adminiftranonem in alios. Quodfi ncro resita cadat,ut autnbsp;poffs folus efficerc, quod neceffitas rerum exigiuaut ex uocationenbsp;proficifeendum erit: ibi turn fcruis alienis res necefiariodemanznbsp;flint, fed ita. Lit in D O M I N O D E Otuo,noninhQnbsp;’^•tiibusfiduciamhabeas. NificnimD O M 1 N V Spdificaznbsp;inuanumlaborauerunt, qui ædificantcam. Quare, finbsp;OMINV S Deus nofter domi pro patrefamiJias ex fide rclidus funbsp;fieri pofiec, uc non iam omnia in tuto eflentV'Habemus quod fitnbsp;’^^§*firatns,acpatrisfarniliasoffi'tium. Videamusnunc,quemhichonbsp;§:cnere clarus,in longin quam regionem ad accipiendum regnumnbsp;P5j’Ucrns,adumbrct. Eft cnim parabola, hoc eft, colIado feu comparanbsp;A^if^uiergoconfertur, cui comparaturC’ Clarusillehomo eft,DOlt;nbsp;Pj.^VSnofterlefusGHRIST VS.Isenim proficifciturnuiicadnbsp;accipiat regnum exto'num amp; corporale, quernnbsp;foi^iiabantjfed ut ab eo loco proftcifeeretur in Ionnbsp;accipiendum fpirituale perpetuum regn um»nbsp;nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Longinquaregio,fpiritualefectv

cor ^^’ff^odquia longealias,amp;diffimilimashabetconditionesquanf *P^° diftare didtur.Hoc enim eft ui/nbsp;^^oceftcaduefi, illudperpetuum. Porto, Renbsp;ft- thrift! a morte,0^afeenfus eius in cœlum, eftacceptio regninbsp;defnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnum Chriftus ita accepit, non quod dereliqueritec/

enim. Ecce ego uobifcum fum omnibus diebus, lt;^onfummationemfeculi.EtubicunCÇ duo aut tres in nominenbsp;*iifi,.^^.’^§’^^g^'it’jr,ibi ego in medio eorum fum. Sed quod non admiz

*? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnum corporale. Cum ergo Chriftus hanc pro?

juocauit decê feruos fuos, amp; dedit eis decern minas, duabeffet, negotiarentur. Hiferui primunbsp;Euangelq, quibusChriznbsp;^*^dauit officium amp; minifteriu predicandi Euangeli-j. Pet-Euâjyénbsp;t uq

-ocr page 232-

m CAPVT XIX. EVANS- LVCAE.

iMÀgeUoicdî ficAtureccle»nbsp;fi4.

Ksgociatio ßfiritualis

lion enim,utfdificatur EcclcGa,itaau§entur opes Chrifti,q«efuntho mines confcquentes falutem per f idem in Chriftum. Vnicuique,inquitnbsp;Paulus, noftrum data eft gratia iuxtamenfuram donauonis Chrifti»nbsp;Quapropter didt. Cum afcendiflct in aïtum, cap tiuam duxit capouica/nbsp;tem amp;deditdonahofninibus. Acmox.Idem dédit, alios quidemapo^nbsp;ftolos,alios autem prophetas,alios autem Euangeliftas,alios autenipanbsp;ftores aut do(ftores,ad inftaurationemfaniftorum in opusadminiftrationbsp;nis, in edificationem corporis Chrifti. Deindeinteîligendi funconvnbsp;nés hi, qui per Euangelion ad fidem in Chriftum uocaci funt, Horuninbsp;cnimunicuiquedatûeftdiuinitusfuumdonum ,tam fpintualc^quamnbsp;corporale. Diuifiones,inquit,donorum funt,fed idcmfpiritus, diuihonbsp;nésminifteriorum funt, fed idem Dominus, S^diuifioncs operatio/nbsp;num funt, fed idem eft Deus effîciens omnia in omnibus. Donaig't^’^nbsp;dei,fiue ilia fint an imæ, ut fapientia SC feien cia, 11 ue corporis,uc faniwsnbsp;pulcritudo,fortitudo,diuicie, 5^idgenusaha, in hoediuinitus colbwnbsp;funtjUt interca temporis dum redeat Chriftus ad iudicandum uiuosStnbsp;mortuoSjUnusquisque cum ipfis negotietur,ad augendas opes Doid'nbsp;ni noftri,amp; cxerceatinipfis fidem amp; charitate. Et h icobferuandumeft,nbsp;quæ fitdiuina illancgotiatio, quam Chriftus a fuis exigat. Non reftcnbsp;negociatur,quicum diueslit, opprimât pauperesamp;expilet alios imponbsp;fturis,amp; dolis, fed qui diuieijs fuis untur iuxta uerbum Domini,utaclnbsp;iuuet ecclefîam,5c pauperes. Non refte negotiator, quicumpotendanbsp;fitprcditus,abutitur eaad tyrannidem,fedqui conferteam conferuan/nbsp;damremp. 0lt; ecclefiam. Non legitimenegociatur, qui cum lapientianbsp;fitornatus, alios prçfe faftidiat, fed qui imprudentibusprouirilifuanbsp;confulit.Itaqueuiiumquodquedeidomum fuam habet legitimamnbsp;gÔàationem,qug iuxta uerbum dei fetftanda eft.Cptci-um,nec hoeptfnbsp;tcreundumeft, quod Dominus abiturus fingulis feruisfingulasnd/nbsp;nas,non uni,omnescommendet.Hoc cnimidcofaftum eft, utfigfiHnbsp;cetur,deum non dareuni omnia dona,fed fingulis fingula.Nonenimnbsp;eft homo, qui unus omnia habeat, amp; nullius altcrius indigeat* Cot^nbsp;puSjinquit Paulus,non eft unum membrum, fedmulta. Acnonpoteftnbsp;oculusdicere manui,non eft mihi opus te,aut rurfum, caputpedibus,nbsp;non eft mihi opus uobis.Imo multo poaus,quguidentur membra cornbsp;poris imbecillioraefle,necenàriafunt,amp;quæ putamus minushoneftanbsp;efle corporis, his honorem ubcrioremapponimus. Adhæc, uniunanbsp;cantii mina datur, quodetfi dona dei fine inter fe inæqualia, amp;alterumnbsp;altero excellencius. Deus tarnen no eft refpeeftor perfonarum,fed unusnbsp;quisque quodfecerit boni, hoc reportabit a Deo, fiueferuusfuerit,fi-'nbsp;ue liber, fiue paruo,fiucmagno dono dei praèditus fuerit.Habes defernbsp;uis,nunc accipe Fortuna domini. Sequitur, Ciues autem eius oderat

-ocr page 233-

MOMILIAE IOAN. BRENTli.

’“’^»miferontcç legationempoft ilium,dicentes : Nolumus huncreo/ ‘ *¦ ’^^ïefupernQg^ Hic iterum uideamusprius, quid fibluelithaecperio/ ‘

Î 5 Saturn parabolæ trademus. nbsp;nbsp;Hocenim locodefcribitur in/

uulgi,Sd fors præfentium magiftratuum. Vtenim hi dues ma abrjciunt: ita fere uulgus foletprgfentem rerum ftatumnbsp;iftidire,8dnouis rebus ftudere. Sicfaftiditur Samuel, Scdefyderaturnbsp;j^’Siccqcitur DauidjSieligitur Abfolon. Siccomtemniturfamihanbsp;Uauidis^£lt;uocatur in regnum lerobeamferuus. Qui ergomagiftfaz /hdiwM«r.nbsp;f-ungçfQQr^^ebentanimumfuumadhunc cafumprxpararcjUtrefpici/nbsp;uulgi inconftanciam 2lt; ingrancudinem , (edDduocationem,nbsp;légitimé Si. obedièter feruiant,Tiue grams fine ingrams fit populus..

^cd qiiomodo h æc parabole pars cum C H RIS T O conuenit L-on S^omnium apdffime. Ciues Chrifti funtludæi. His enim Chriftusnbsp;pmmilfus eft,8ide horum gête Chriftus namseft. Debuiftent igiturnbsp;primiomniumChriftumregêfuum agnouifte,fedhiprimiomniumnbsp;faeiunt,qui reieceruntChriftum,neregnaretfuper ipfos. Non folumnbsp;^nimpeilecuti funt ipfum,fedetiamafiixerunt cum crud,Sitradtderucnbsp;eummorti. Hoc enim eft legationemmittere. Si dicere: nolumus hucrnbsp;'wegnare fuper nos. In fua,inqutt loannes, uenit,8i fui eûuô recepcrût. Rpg«tcftrz)Bnbsp;Hicergo uides,quis ficftatus familigChrifti,doneeacceptoregno ré/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'«

deat, Primum cm Chriftus no dominatur externa maieftate in famihà f^'a,quæeftjnl-,ocfeculo,fedabitp€rmorteiTi,abitetiamper afeen/nbsp;luii) in ccclum : Si quia non apparet extrinfecus , uideiur ociari : in/nbsp;terinaautem commendauitferuisfuis minas,commendauitapoftolis Si^

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^’^'^Ratoribus Euangelfj, ut publice Euangelion prædicent, Sihomi

*’'^^Uîvif|-Qpg,.g^j„ggliQQH(-rjfaciant. Deinde mitmntalijlegano/ Chriftum,Sidenunciantei,fe nolle ipfum ferre regem. Et quinbsp;illi ; Ciues, hoc eft, rj, qui primi omnium deberent agnofeerenbsp;H R I S T V M regem. Et hi funt,principio pontifices,nbsp;4^1 cum deberen t ipfi prædicare Euangelion,perfequunmr Éuan gelpnbsp;^'^•deindepotentesamp;fapientes, qui cumornenmrindoârina Euan/nbsp;Sdijhoneftiflimis encomf)s, Si d^erentEuangelion oro fua uocatio/nbsp;^^tueri,gra{ranturferro aduerlusprædicatoresSiconféftôresEuangcnbsp;‘H* PüftremoctiampubIicefceleratiSiïmpoenitentes,qui'cum maxi/nbsp;mdigeant condone Euangelij,décident tamê illud Si cotemnûr. legatilt;gt;nbsp;i^eshovrenda. Quoties hoîes perfequunturEuangelion,Sirident uer nem ad

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dei, ac peccant, toriesmittuntlegationêad ChriftumSi dicunt :

f^olumusteregnarefuper nos. Pontifextrucidansprædicatorëeuari gelij ,mittit Icgationè ad ChriftûjSi aitmeregnes fuper me,fed Satan renbsp;gnec. C T'potator,u!nû immodice ingurgitans, mittit legammad Chrinbsp;’’jSi ait:ne régnés Chrifte fuper rnejfçdregnetBacchus.Execrator et-

-ocr page 234-

IM CAPVT XIX. EVANŒ. LVCAE. impoflorjiMe proximüm din’s deuoucns, h ic proximum expilans,nbsp;turn legadonem adChnflum, amp;dicunt, Nolunius te rcgnatxnbsp;noSjfed regnet Satan inuidi^ Sdauariac.Sed qms pofTet has legation^nbsp;omncs enumerarc^Et quid horribilius dici poteft, quam Chnftuni totnbsp;modîs rer|cere,amp;^,quantum in nobiseft,e r^nofuocxpenereCQo^oinbsp;CMftilong^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pœnam,quod fupplicium hi fuftinebunK’Dehorum fuppho^PQ

fUtÜUM^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/T-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' »nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* £* min

Iteaiequitur. Nam Chnltus pacienter quidem hoc tempore tert ram contumeliofas Iegationcs,amp;conniuecac tacet, fed non fempertacebit*nbsp;Ac fpeciahtcr arripitur quidemaliquories nebuIo tam concumdiofsnbsp;ChriftonuncianSjamp;^affligituretiaminhocfecuIo prauiffimc,utptiblinbsp;coex0aipIodecIareturChriftumadhucuiucre,amp;tantamcontutndtaHinbsp;no impune laturum. Generaliterautem conniuetClinlluSjUtirfP’p”nbsp;hoc feculojhoceft,in regno diaboli, fceliciter uiuant^ perpetuonbsp;fupplitto cum Jpfe ad iudiciumredierft,afficiaidi.Sed pergamus in p’nbsp;f i rabola. Ecfadîumcft,utrediretacceptor^noduilîtuocariillosfonosnbsp;, ad fc.quibusdederatpecuniam, utfciref,quantum quisquenegociatü«nbsp;, , eilet Venitautem primusdicens. Domine,mina tua, decern ininasat^^nbsp;9 9 qu.fiuir.Etaitini.Eugeboneferue,quiainminimofuiftihdelis,habt’^nbsp;9, topotcltacê,fupcrdecern ciuirates.Etalteruenitdiccns.Doniine^min’nbsp;9 9 tuaconfedtqm'nqueminas, Sifhuicait. Ectu præfeclus eftoquintj'^^nbsp;yduitaabus.Etalius uenitdicens.Domine,ecceminatua,quamhabui’’^nbsp;, pofitaminfudario.Timuiemte, qjhomofisaufterusjtolh'squodn^nbsp;,, pofuidi,Sfmetis, qd nÔ femiuafti.Dicit ei.De ore tuo ce iudicabonbsp;9, ftiale.Sdcbas, q? ego homo aufterusfim, tollesquod n5 pofui,nbsp;9, tens, quod no feminaui,Slt;quare non dedifti pecunia meâad menfa’’’’nbsp;9, ÔCegouenienSjCum ufuris Utit^ex^ifl’emillâ'TEtaftantibusdixie.nbsp;ferteabinominam,amp;fdateiIIi,quideceminasbabet.Etdixeruntei.P^nbsp;mine habet decern minas.Dicoem Uobis,quod omni habenddabitobnbsp;ab eoautem qui non habet, etiam quod habet, auferetur. Quin ini*^’nbsp;cosmeosinos,quinoluerutmeregnarefuperfe,adducirehuc,nbsp;fidcesinceme. Jterum proponiturin hoc homineexemplar bonie‘^^‘'nbsp;giilratuspatrisfamilias. Jniquusdaimmagiftratus, accufationetai’'' Inbsp;tum,autcalumnia, no item alteraparte audita, pronunciatfententiani) 1nbsp;fiitig'ftratmnbsp;nbsp;nbsp;condannatreum. Acplagofuspaterfamilias,cumreditdomumcbegt;

us^obuios quosep feu uxorem,feu liberos,feu feruos,feu andllas, fontem feu infontem uerberibus affidc» Athic homo,de quonobis“'nbsp;pr^fenda fermo eft, cumrediretdomum, acceptoregno, non cont‘^ Inbsp;nijograftàturinfamihamôdfubditos,necdamnatalteramparteninon Inbsp;dum auditam, fed de uniuscuiusc^ caufTa dibgentiffime cognofdt. Inbsp;bonos quidem faudat ÔC honorac, malos autem increpat amp;:punitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

-ocr page 235-

MOMILïAE IOAN, BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y .

tnim boni magiftratus officium eft,ut ütriuscp partis caufla diS igenter cognita, bonos honore,malos autem poena afïiciat. Sed nunc,qui eftnbsp;pr^dpuusparalx)lg ftatus, ChriftumDominumnoftrumin huiushonbsp;•^inis exempïo perquiranaus* Ghriftus enimaccepit regnum fuum pö*nbsp;tcfurredhonem a mortuis,afcenfum in coclum, reuelarionem Euannbsp;gfttj in totoorbe terrarû. Redit autem aceepto regno, in nouiftimo die,nbsp;Q^ando uenturus eft ad iudicandum uiuos amp; mortuos. Et uocac feruosnbsp;^uosquibus pecuniam dederat,id quod ftec, cum uocaturus eft om nesnbsp;Coniines, quibus donafua, Guecorporalia fiue fpiritualiacontuleraunbsp;Cüüeneric,inquit,filiushominisingloria fua, ocs (andiangeJilt;ünbsp;tunefedebicfuperfedernglorig ffiac, Sd cogrcgabunturantccuninbsp;gentcs,§il feparabic cos aÏteros ab alteris.Ët iterum, Venfet hogt;’nbsp;quaomnes qui inmonumentisfunt, audiètuoccmfdij hcMniws,nbsp;^prodibunt,qui bonafecerant,in refurreffionem uirc, qui nero malanbsp;^geruntj'n refurreftionê côdemn adonis. Ac Paulus.OmnesCinquit)nbsp;^^Muemur apu J tribunal Cbrifti.Scriptum eft enim. V iuo ego dicit donbsp;^liiius. Mihi fefefiedletomnegenu. Geteruminteromneshomines,nbsp;^'^i ftatuentur apud tribunal Ghrifti, quatuor ordines perferuos amp; cinbsp;*Jöin hacparaboiadeGgnantur.Primusferuus,quiunamina, decemnbsp;’^inasacquifiuic,amp; audit, cugeferuebone,Inminimofuiftifidelis,haznbsp;^opotertatemfuperdecêciuitatcs ,adumbrateoru hominuordinem,nbsp;donis fuisjin fummofidei amp; cariratis gradu Cquantüquidcm in hacnbsp;portalicarncpofiibile eft, } ad honorem deiutilitatem proximiufinbsp;‘pt.lnliocordins comprehenditur Mofe, qui eu aceepi(Tet principatunbsp;p)Qjy,j,-jQ^naaluit e 1 ibro u!uenciumdeleri,amp; a populo lapida/*nbsp;’quot;'^^iîhiin-popuîum derclinquere, amp; mternitioni obqcerc. ïn huncnbsp;otdiiie accerfendi fuut Dau id prophete,5L Paulus,amp; alp apoftonbsp;f Unafuamina,deccacquïGerunt, quiuocationi fuetamhdehternbsp;’'^'¦uierunt, uthumanoiudicio, adfidêÓdcaritatêipforum, uix aliquidnbsp;pofteuideatur Secundus (eruus,quiuna mina quinep minas acqnbsp;yuitftignificat corn hoîm ordinê, qui mediocri fide charitatcuerfatinbsp;in uocatione dei, quales ferc funt oes uulgares pij, q ex fide duchtnbsp;'^'ftiiTeprehenfibüê.Tercius feruus,q repofuitminâfuamin fudario,nbsp;^^K^cufatdominûtyrannidis, adubraccerciühoim ordinc,qefthypo/nbsp;^’^^’^at^.Hypocri£æem,quia carent uera2lt; hbcraîi Gde in deû,per Ghrinbsp;^^îprirïjù, fenciuntDeûcftctyrannû.Moresenim tyrannorumfunc,nbsp;quodnonpofueiwt, SCmetere, quodnon leminarunt, hocnbsp;aliéna rapere. Hos mores tribuunt hypocricæ Deo, amp; lentiunt TyrMorumnbsp;9^*od cum DE VS dcderitlegcm,quam nullus hominumuiribusnbsp;Ëis perfedeimpïerepoffît, iniufte exigat earn ab hominibus,amp;cru/nbsp;’éditer damnet homines. Deinde, reponuntminaminfudarium, hoc

-ocr page 236-

metuente, amp; crudelitatera ei'us cxecran tc. Habcs tres horninur» neSjtiam de quarto raoxaudiemus.Quid ergo illis pro fidc,hisauiö^nbsp;proniobcdicnda rependitur^AIteraudit: Eugefcruebonej’nn^i*^^nbsp;rnofiuftifiddâjhabcÉopoteftatera fuperdeccra ciuitates. Akeraua*nbsp;bftopræfeâusquincÿ ciuitadbus» Vides bos feruos, priinumnbsp;a domino uerHs c(xnmendari,dcindcctiam præmfjsaffid.Natîinbsp;ligaitor fcruit uocauon^ fuæ , amp; utitur donis fuis ex fide, is non fonbsp;ffionfequitur coram Dcofiiarn laudera, uerumetiarftfuhindemaic“'*^*nbsp;illulbrioribus doais in hoc feculo ornatur, in futuronbsp;donatur. Etheccomprobaturtara gcncralibus fcripturæfaitcBôl®’’

fide. Eîîcc eo im ci at tunc uocatio c/us. Gum igitur in minimo lis, conftitutuseftfuper magna. Non enimfoLnaaflccutiwnbsp;as h onorem in hoc feculo,fed chain in futuro perpetuam fcelidtat^nbsp;Dauidprindpio obedientcr ex fide egit curam ouium patris fui,3d''gt;nbsp;de uocatus eft ad ducatum Ifraeîis, quern cum ex fide amp; forriter adrui**^nbsp;ftrarct,cle(ftus eft publice in regem, poftremo, cum regnum quo(^^,nbsp;fide adminiftrarct, con feeutus eft h æredita tern regni ccelcftts. Etnbsp;ftus alias ait. Vos qui fecuti eftis me in regenerations,cum federitnbsp;böminis in fedemaieftatis fuac, fedebitis amp; uos fuper fedes duoded*^*nbsp;iudicantes duodecim tribus IfracL bacp uides q? Chriftus hoc loconbsp;ramdoceatuiam 5:rationcm fubinde pfura S^maiora dona Dei,nbsp;DoiöaDïiïc corporaliafiucfpivituâliaconfcquëdi. Humanum enimingeniini®^^nbsp;mra ftia auarum eftamp;ambiciofum, nec eftcontentum prsSeatinbsp;fedaftcctaîmàiores Guam habetdiuitias.honoresSfdiß^nitates.

aftcclare. Cur cnim Deus dona fua proponcret,h‘ impiumeflct,dcry^ rio eorum teneri Et Paulus ait : Qui epifeopatum dcfyderatjbonuifl ®nbsp;pusdefyderar. Sed impiumcftadconfequendamaiora Dei dona,nbsp;que Sc’illegitirae contendere, Docct igitur Chriftus, quse fituera,nbsp;cta,amp;légitima ratio confequen di maictf'a dona. EtquæcftillaC’ No**nbsp;certecft,ali}shonorem fuuminuiderc,aliorum famædetrahere,in’P’nbsp;fturis operam dare, amp; fegitimam uocationemnbsp;quere, fed eft fuper pauca amp; in minimo eftefidefen3,acprgfcnteuoc30Unbsp;nemdiligenter exfideadmin^rarc. Hæc ueraeft uia qua perue»*''nbsp;tur ad maini-pc dî'nihas dionitates. Hacuiapf] confequuntur

-ocr page 237-

tlOMlLlÄl IOAN: BKEHTIL

ïarc nolunt^amittunc non tantum fotura fed eriam prsefentia b^a«Àa fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dl enim ,quid Dominus ad fcruum ncquam dicat. Dc ore tuo te iudica/

j DO wuc male.Sdebas quodego homo aufterus fim,tollens,quod no / poiui,amp;metensquodnonfcminaui,amp;: quarcnondedtfttpccuniam menbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;am ad menfam,amp; ^o ueniens,aim ufur» ad^f exegiflem illam C Et a/

ftanubusdixit.Aul amp;t ah illominam,amp;dateilh,qui deccm habet mt? jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nas. Hæc de ordine hypocritarumdida funt^ Primum enim increpan/

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£ fuis ipforum uerbis condcmtiantur ? Si enim fentiunt Deum

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ffc crudelem tyrannum,cur non inquirunt fedantur cam uiam amp; ra

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qua Deusecrudeli tyranno fiat placatus clemenspater Etfi

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^®pfaexperiuntur, quod homo non pofiit Icgcmuiribus fuis implere,

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noninueftigant eum modum, quo aliaquadam ratione iuRificatio

Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in ipfis im pleaturCQuæ ergo illa eft uia, o ua deus e crudeli tyran/ Legw


''üritpiacatus pater, et qua lultihcatio legis in nobis impiet'* s-»enenon . ^ftalia,quam tides in lefum Chriftum ? Poftquam enim Chriftus pernbsp;fidem fuCceptus cft,ibi turn deus,alioqui feueriuimus kgis fug exador,nbsp;nonfolura recon ciliatur credenti,amp; remittit ei peccata,uerumetiam imnbsp;putateiomnem Chrifti fui iufticiam,8^ licut Chriftusinmleuittotamnbsp;Negern perfectiflîme, ita Deusiudicatcredentem impleui(ielegcm,pronbsp;pter Chriftum ,adeocp don at ipfumSpiritufando, utnon tatum habe/nbsp;ïiin Chrifto perfedam legis implctionê per fidem, fedetiam ipfefuisnbsp;opcribusfedetur,quantum inhac came poffibile eft,legcmDch Atcgnbsp;I'oceft min am dare ad menfam,8lt; redder e Domino fortem cum ufura»*nbsp;^wsenim noftra eft lefusChriftus,quifufceptus per fidem, affertfecunbsp;totius legis impletæ. Vfura aût eft obedientia, qua ex fide Chri

gitanobisDominus,utamp;credamusquod propter Chriftu iudicemur ^orà Deo impletores totius legis ,et obfequamur legi operibus noftris,nbsp;Sdfipev fenon perfede fatisfadantlegi,nonmediocriter tnpla/nbsp;lt;«nt Deo,quia nosDeo propter Chriftu placemus ? Sed quid eft, quodnbsp;dicit. Cum ufuris exegiflem illud C num ufurae illae nUmmulariorumnbsp;feeneratoßi approbandae (untCT ametfi did poflet,quodh«ecparabolaenbsp;tantum watiarecitentur,nec agatur hic,num uluræ illae ciuiles fint lid/nbsp;tæaut illicitae,attamcn quiabiefit earum mentio,paudffimis obferuati/nbsp;dumeft,quodufuseorumcontraduum,qui publids ÔCduilibuslcgiznbsp;busapprobantur,fitlidtus2lt;boneftus,proptereaquod duiles ordinati 'nbsp;onesjint ordinationcsdiuinae.Qui autem contradus legibus approbc/nbsp;tur,quiuereprobentur,quiiudicenturlegitimi,quiue illegitimi ôCufu/nbsp;tatti ïboc exipfis duiVibus legibus»8C magiftratibus petendum eft. Saznbsp;enim literç,ut non diuiduntbaereditates illas extemas in noftra ponbsp;tia,ita necconftituunt dc gcncribus ÔCformis cxtecnorum contradvK

-ocr page 238-

y

inquot; C APTT Xï'sr. EVIN-®: LVC AE. lifn.SeJapprobatncitiiiiutrilcgiimorclina'Joncniredaranonc-^on^’^nbsp;tarti -De rèddicibusîgitur, cenfibus, amp; uClifis conlulendæ funt legcsnbsp;magiftratüs,de qna re,quonia alias copiofe diximus,nûc brcuior^sii’nbsp;mus, ad inftitutum nol^rum rcuertemur, Hypocntæ enim non fo^nbsp;uerbis increpântur,fed deinde fuppïicns ctiam afficiuntur.

quitjab inominam,amp; date illi,qui decem habet minas. HocautetT^''^^ didtim uidetnr aftantibus iniquiffimum, ut qui minus habet,nbsp;abèo, etdetur iîli, qui pîxis habet,amp;dicût. Dominehabetdeeêtn»’^*nbsp;hoG eft. Quæ eft h æc iufticia,qüod minus auferatur a pauperiori,nbsp;tut ditiori'; hæecine eftdiuinâæquitas, utdiuesreddaturincorntoo^nbsp;pauperisditiorC An q[ui decemhabet minas, non ante plus poflid^^’^nbsp;qui Linam tantum minam habetCqui ergo conuenit,ut unaauferaid'^nbsp;ic,amp; detunlli,qui decem habet; Sed uiciflim i efpondet Dominiis.b’^nbsp;CO uobis,quodômni habentid3bitur,abeoautem qui non habet/^’^nbsp;quodhabet,auferetur.Hociudieiumaduerfushypocritasdiïigd^’'^^nbsp;tiiàoribut feruai]^um eft.Et ufurpacurhæcfenrentia a uulgaribus hominurn n’®'*nbsp;^uraaddun^ jpibüS,8lt;folennircrûin hocfeculoeuentu. Inhoeenimfcculointer

' -mines ira com para tu m eft, ut qui diuites funt,hos alf) homines donis^*’ rriunufculis honorcnüjamp;diuiciaseorumaugeant. Qyui autem patip^*'^^nbsp;¦fünfjhi' non negh'ountur iâcum,uerumetiam auferri foletab eis, qô®nbsp;pönident,qu3ntiliui1ahoc fuerit.Non difputo iam, quam legitimenbsp;iUeg itime h oc fiat,'Nam fteripoicft, utneciniuftediuitem munufti’'bnbsp;bonól^és, nectllegitimepaup‘era miagiftra:u,ablatis rebus fuis, in ex«»*,nbsp;-crjdatür.Fieri item pôceft,ut-âlt;fWiuftc diuitiddnaconféras, amp;qnbsp;me àc tyranniCéSS'pauperi fua-auferas. Sed hoc nobis animaduerten^,nbsp;Velirtqûitur,ut difcamus^Donii^mJDcum noftrum femper id in in^nbsp;cio aducrfush^piolt;ffitaamp;legitiiBeagere,quodhomineshuiusfecuIinbsp;dutti crgadiuitesamp;paupéresillegitime agût. Namuerepf) feclâtuf^^nbsp;càtioncm Defèx fide,non tantum propter mercedem, fed quiamax’*^,nbsp;deltôat ipfosditnhæ uoluntati obfcqui,ôcyuirtuti operamdare,cn3‘^nbsp;nulla pfôpofita effetriierces.Efquartquam omniabona operafaciuof*nbsp;tarnendicunt,ferui inutilesfurauscHypocritaeautem,nihilnifimet^^^nbsp;disgrafia faciunt^amp;^poïlicenttfrfibi proptermeritafua nonfolnmbnbsp;licitâtcm huiusfecuïi,uerumetiam innumèras,n.efcio quas jcorona^^*^nbsp;regnoccelefti.SedcùmadiudidumDeiuentumfuerit,ibitumtanm”’nbsp;abeft^ut h ypocritæ fiant uotorum fùorum compoteè, ut quod ipfinbsp;me omnium fperauerint, hocfolis pqscontingac,hypocritæauteman rnbsp;«iântur in extreinas tenefjras* Atqp hoc eft, un am minam ab iniquol^nbsp;gó ablatam dare ei,qui habet decemminas. Vt enim inhocfeculonnbsp;u.tibus datur, ut ditiores fiant, amp;:.paupenbus fua, quantumuisparuaanbsp;feruntur,itain iudido Dei,habentibus Chrtftum perfidem,Su

fide‘»

-ocr page 239-

HOMILIAE IOAN; BRENTIl.

fideiJatLir uera inafoclicitas,quam hypocn'tæ fibi foil's propter mérita fua arrogabant, hi autcm qui non habent Chriftum per fidem ut de/nbsp;ftituentur uera fcclicitate^ita fi quiddonorum Dei poflident, nullu planbsp;ncex ipfis fruélutn capient, fed quicquid id eft fruólus, ad pios tantumnbsp;peruenietjid quod etiam publicis exemplis diuinitus in hoc feculo comnbsp;pfobatumeft.Dauidhabuitfidemamp;operafidei.Saulautem hypocrita,nbsp;•lecfidem habuit,necuera opera fidei.Quidergo facftum eft^rDauidi hanbsp;Igt;enti,datum eft regnum,ut abundaret. A Saule autem non h abend, abnbsp;htuin eft regnum, quod h abebat. Matth ias h abu it fidem amp; opera fidci*nbsp;ïudas Ifcariota nee fidem nee uera fidei opera habuit. Habêti igitur Macnbsp;thiedatuseftapoftolatus.AIudaautem non habente,etiam idquodhanbsp;bdgt;at,ablatum eft.Quareamp;fi alias in lege prohibitum eft, ne aliéna ap/nbsp;pctamusjin hoc tarnen loco propofita nobis eft légitima ratio, qua alie/nbsp;na,fineomni peccato,imomagna aim iufticia confequi poftimus, uidenbsp;licet,utdemusoperam, quo habeamus Chriftumper fidem, amp;feruia/nbsp;¦^uspræientiuocationi Chrifti,omni,qua poftumus fideac diligentia*nbsp;Poftrcmoc!ucs,qui oderant Dominum, 8d miferuntlegationempoft ilnbsp;lum diccntes,nolumus hucregnare fuper nos,adumbrant quartum or?nbsp;dinemhominum,nimirum eorum, quiperfequuntur Chrifhim amp; E?nbsp;uangelion eius. In perfecutorum numero prpcipui funt Itidæi, qui occinbsp;derunt proph etas amp; Chriftum iprum,deinde pontificcsettyranni,quinbsp;odiouerbi Dei,graftantur in confefïoresEuangelij,adhæeepicuræi ecnbsp;^otiternptores reli2ionis,adeocH omnes fcelerad, cjui funt impœniten/


Chriftum meditari.utreipfa impleamr.Nâ prophe ‘ “ fl

-ocr page 240-

tac condonati funt^filium Dauidi s, quetn Meftiam Liocant,actTpt'^‘''’J^ chronum amp; regnum Dauidis, amp;habîturum regnumfempitcnwmnbsp;quo nullus fit finis pacis, èi. in quo Hrael^ fuperatis omniiîushoftibiisnbsp;fuis,confidenternbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fœîiciter habitée. Idemetiam Chritiusipfe nuper

adeofignificauitjinea perabola,qupeft dehomine claro,in ïongincjua regionem ad accipiendum regnum profedlo, acalias fæpcnon obfcut^nbsp;confefTuseftjfehocagere,utregnum Dei,quod perprophetaspromifnbsp;fum erat,acciperet.Cum igitur Chriftusin hacprofèâionc ad Hierufa^'nbsp;Iem,in quaexplicanda nuneuerfamur, inchoetpubïicauaticiniadeac^nbsp;cipiendo regno fuo implere,agite,ainicilîimi,uideamus quo fplendo/nbsp;re,amp;apparatu, qua magnifîcentia maieftate,regnum fuum acc/pet'^nbsp;incipiat.ActeftanturEuangeIiftæunooreomnes,Chriftum iuflïifedtfnbsp;cipuïos fuos adducere ad fe afellum. Quod cum factum ciTet, difcipo^nbsp;losimpofuiffe afeîlo proephippio ueftimentafua, amp; Chriftumfcdinbnbsp;fuperillum.Ä^tam difeipulos,quam turbam quæ obuiam procelferat,nbsp;adeoep etiamnum pueros partim ueftimenta fua, partim frondes arbo/nbsp;rum in uia ftrauilfe, fublatisramispalmarum Ofanna illud folen-'

Kdgnißcetia ne,cum mukis alijsfauftis acclamatiöibusingeminafie. En,hpc eftrru chrißiin die gnificentia,qua Chriflus incipit regnum fuum accipere. Quid ergo di''nbsp;vlt;tlmlt;urum. cemusCQuidenim hocfpedaculoin oculis potentum amp;fapientum hitnbsp;ius feculi magis ridicuîum,amp; contemptumC'Än non ridiculum,amp; iotitnbsp;ïare uidetur,quod uir quifpiam uehatur afello per inclytam urbem,


hocfpedlaculo a regia maieftate alieniusÇ’ Nam hæcdemum regiamai^ ftas iudicatur,cum is,qui regnum accepturus eft,cingatur ingénu exer-'nbsp;cituarmfs probe munito,amp;^orneturcomitatumuItorumprincipum,3Cnbsp;fapientiflimorum hominum, Hæc eft magnificêtia, qua homines huiusnbsp;feculi admiratur 8lt; fufpiciunt.Etpræhacmagnificêtia,apparatus Chrfrnbsp;fti,qui hocloco defcribitur,uideturnon folum puerilis, uerumetiahO'*nbsp;nefto uirocontumeliofus.Sedfiremipfam paulo probiusintueatriur,nbsp;uidebimus in hocChriftiapparatu,non ftupenda tantummiracula,nbsp;ctiam maieftatêmultomaiorè,quâqupulli potentiffimoBz in terris Monbsp;narcharum unquâ contigerit. Excutiamus isit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Euan^elifta nofrttnbsp;neriintj



I

-ocr page 241-

HOMILIÄE I o an. BRENTIÏ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yyÿ

neiût,ficutdixeratinis.Principio, magnaquidem paupertasChrifti rc «« citaturhocloco,quodetfirexfueric,amp;regnum accipereuoluen't,tamê, PMperlttsnbsp;cluemadmodûnô habin'c,ubirech'narct caput fuû, ita nonpoflêderitnbsp;prium equum autafeîlum, fed necefle habuent cÔmodatici'o afino utûnbsp;In hac autê paupertate prominet magna eius maieftas.Tâetfi em Chii/nbsp;ftus multo lam tempore no fuerit tn his îocis,amp; adhuc longe abfit a ca/nbsp;itenoeregione pofito,uidettamê,tan^ fi prüfens effet,quid in eo nonnbsp;tni inter hoieSjUerumetiâ de iumentis agac.Inuenietis,inquit,puUû ai/nbsp;*‘gatum,in quo nemo unquamhoîm fedit. Hic non agit de afini, ucuo/nbsp;umbra, fed magnum cômcmoraturmiraculum. Res enim ta proculnbsp;pofiîas,8iabhumanisocuIisremotas,perfpe(Has habere, nô efthunia/nbsp;’’'jfeddiuini ingenq.Nam amp; Euangelifta ipfecômendat hocmiraculû,nbsp;^niait. Abieruntqui miffi erât,amp;inuenerunt,ficutdixerac illis. Quaffnbsp;Alteret.Quod Chriftusdixerat, no fine magna admiratioeobferuandunbsp;^ft.Etfi enim ^cul abfuerit,Iegati tame, quod uerbis prpdixit, reipfa itanbsp;I^æhaberecôpercrunt. Ali) reges, quan tumuisopulenti amp;magnifici,nbsp;^xtamêuidct, qug ob oculos pofita funt. Hic aût uidit etiâ^cul pofita,nbsp;habet oîa in confpe c^u fuo præfentia.Quo ibo,inquit,a fpiritu tuo,nbsp;quo a facie tua fugiâ. Si afcendero in ccclum, tu illie es,fi defcenderonbsp;®^infernum,ades.Hocigitmiracuïo,ut ChriftuscÔfirmauitdodrinânbsp;^^^quaafferuit fibi maieffatcMcflîe,ita uocatnos ad timoré dei et fidë,nbsp;^•^nîapcccata fugiamus,quiaChriftus,(ûmar cœlo et terra maieftas,uinbsp;^^^a,necreïinquet ea,nifi refipifcamus,impunita,etora aduerfa paticnbsp;^^h^ramus,qu!a Chriftus habet ea in profpelt;îtufuo,amp; uultnos iuxnbsp;Euâgeirj fui feruare. Deinde habes etiâhoc loco in difcfnbsp;cxèp lum obediêtip. Hi eiîi, etfi expeéfauerât maicré Chrifti maie/nbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuo,^ utueheretafellocômodaticiottamêiuf

adducere,finetergiuerfati5e obfequût. Memorabile exêplum,* ^nodocemur,utmadata Dei,qualia,qualia nobis uideât, fîuehonefta,nbsp;^^ridicLiIa ,{îue fa cilia, fi ue im poflîbi lia, obediêter pro u frf 11 n oftra ca.nbsp;Pdhrnus. Satis em honeftûeftjquod Deus iubet,amp; facillimûfîr,quodnbsp;poiêtia coniundfû eft.Sed audiamusaliudquoqp miraculû.Soï/ clt;nbsp;^^’hbusaûtfills pullû, dixerût dhi eius ad illos. Quare foluitis pullûc' ««nbsp;P ^dh dixerût. Quia Dns eo habetopus.Et duxerûtilIûadlefum.Hoc ««nbsp;^cundûeftmiraculû,quoddni afineô^pulli eiusunouerbo ita mitigé/nbsp;line Omni côtradiélione afinâ et pullûeius hoîbus alienisamp; ignonbsp;diniittàc. Primû crgo,hoc miraculo iterû cÔfirmat Chriftus ta uerita/nbsp;ynbsp;nbsp;nbsp;potentiâBuâgeli) fui, uidelicet,quod quéadmodum hoc Chrifti

^oducunt afini a dnis fuis, ita EuangeliÔ potétia eft,qua hoîes,afi lunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poteftate fâtanæ,ad uerâ et perpétua fa

’Deinde fignificatû çft hoc loco,quapotétiaj,quibusue armis regnu

U «)

-ocr page 242-

ÏN CAPVT XIX. EVAN G. LVCAH.

Chrifti inhoc fecuïo adminiftret,^^pagettgt;ö^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t.Chriftuscm,flJ

luberec difdpulosfuos afinû adducere,nôiufliteo^dnisfacei'cœnuitiagt; no a!apiscædere,nôarmis in ipfosgraflari, fed tm ucrborefpôdcrc,Sinbsp;euan-. uerbo, qd iuffi erât, effïcere. Verb û oîi, h oc elt, prçdicatio Euâgelî},qinbsp;fatir^regnSnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifti mâdatû,organon iïludcft, qregnû Chriftiqrpagat,^'côfer

chrtfii. nbsp;nbsp;nbsp;uat. Hicgiadius, h gc arma n oftra fun c. NÔ loquim ur ià de officio ciuilis

magiftratus, cuius îtereft,gladio iuxta leges un,amp; fuos de federe, ut trâ quillâ uitâ cû oî pietate et honeftate dégât. Sed loqmur de offitio apoftonbsp;ïoB2,amp;minifiroR2Eccîefiæ, qr^gladiuscfluerbûdei,qgïadionÔfolunbsp;externa Eccïefie facies cÔferuatJed côfcientia etiâab incurfu Satangtutanbsp;reddif, ut ad ppetuâ falutê uindicemur. Poftremo admonemur hocloconbsp;ut quêadmodû legati Chriftinô deterrent côtradidiôe amp; increpadôenbsp;dominoR2,abadducêdoafino, fedrefpondent, quodiuffierant,amp;p^''nbsp;guntfacere,adquodmiflifuerunt,ifa unusquisq^nofti^ perpatin legidnbsp;maamp;diuina fuauocatione,necdeterreri fefinat,etiamfirefiftantomncsnbsp;inferoBîportæ.Qtucquid aduerfarij cÔtra nos infanierint, cogitâdûnonbsp;Aßnutad biserit, Dominusiuflit, dominus bis opus habet, Dnoobfequendun^nbsp;chriflum ad eft.SicapoftoIimiflîfuntpcfteaintotum orbem tefrar^^ ucpr^dicatio''nbsp;neEuangelqfoluerenttamludgosquamgetîtesauincuhsSatangamp;alt;lnbsp;ducerentin obfequium Chrifti. Etcum foîuerentludæoSjibitumpon/nbsp;tifices amp;phari{gi,qui docfîrina fua domiiïibant fudgis,prgcepieruntilh^nbsp;ne omninoloquerent,necpdocerêttn nominelefti. ïlhautê petrexeriJ^nbsp;Facere,quoddtuinitus iufti eranc^ eeCpondeeuritACypnn'Pi' mag^^nbsp;obedi're,^bomintbus,hoceft,üominushis opus habet.Deinde^airnnbsp;apoftoîietiâgentesfoîuerenta iugoSatanæ,amp;adducerent Chrifto,n5 inbsp;folûfacrihculi et ph ilofoph / gen tiuin côtradixerun t, Ced etiâ principes ecnbsp;nbsp;nbsp;/

ffgesgladio refbcerunLApoüoiïautè^Ôt^mïmïbiÈcclehæ.hïsfeatat/ I nisfeu perfecucionibus,acenammorabasaihil deterritï petrexerunta'^ 1nbsp;gere, quodiu(Jî eran t, n ih il aliud refpôdentes, q iftud:Dn s his opus hanbsp;nbsp;nbsp;/

bet. Dominus lalîitj Domino obediêduni ett» ïta^cp multitudogentiuiii 1 uoïentïbus nolètibusomnibus huius feculiprindpibus amp;:Monatchï^f

Dhriliio domino nolîroaddudia efè. Sic unufcjuiCguepriuatimiube/ 1 tur afinum corporis fui in obfeguiü Chnfii addaceie. Corpusenim n(y

fb^ eflucîuti afinus Â' ignauifTimus, amp;' arrogâafTimus. Non poted pef^

Caaderif ut iàccosfêrat,hocefi:, utpaupercatem patienter toIeret.utCobi'i

am ducatuitam, ut^ximo feruiat, ut uocationem deiddigentec fedletuc»

Prpcipituraût^UtadducaturadChriiium, ut accômodemus membra no

fira,armaiufl:icipdeo. Cumergoincipimusbuncafinum foîuerCf

fobriâ uitam ducercj ut uocationi Chrifti obfeguamur, hic turn fîatim in

crêpât nos Satan, qui propter peccatam exercer dominiû in corpus,amp;^ re

fifiitcaro, Qiiid, inquiûr, faciasduuenis es,S»tis adhuc temporis Cuper

eft, quo fobriâuitaducas, feuere interim prate tua. Senex es. Sedtn runt

demS opportanûerit pieratêfediari, cam ad nouiffîmûuicetupmotnea

-ocr page 243-

KOMILIAÊ IOAN. BRENTït

‘ ------

^untlefum. Ente aut illo fubfternebat ueftimêta Gia in nia. Et eu ap^ppin « « ^uaretiâaddefcenGiniinotisOIiuaBi,cocperutoninismulcitudodilci/nbsp;püloï^oaudêteslaudare deû nocemagnafuperomnibus,quasuiderât, c*nbsp;^mib^us,dicêtes.Bndiâus,quenitrexinnominedni.Paxincœlo,ecnbsp;glonainaltiffimis.AbhisnôdiGèntiûtetiâalrieuaoebGc.Primueniin te


^rftcHÔtChaldakâd.fcaeft,amp;G^tfKatfalaanoMUtM^^^^^ TOCGigit qdâaccurrerâ ad hoefpefta™^nbsp;pihnaiv,adinonitifuerunthuiusiiocisOianna, ? i -¦ c qf.rènbsp;dtdamationc. Quieqd igit fit,temere ac fortuito Gerwidei. bed U renbsp;r=msïcueamur,et côferamus cû uaticinns^pphetias,tm abeft,ut hic ahgdnbsp;umere fiat,ut hæcnô fint nifi ipfiiîima fpûfTanâi opa,id qd loes iple Ggnbsp;”ificat,cû de hacrefcrîberet.Hec,inqcns, nô cognouerutdilcyuli eiusnbsp;phmû (exiGimabât enim etiâ ipG, quod hæc temerc ticret)fed quandonbsp;glorificatus eft kfus, tuncrccordaiifunt,q5bæc clientIcriptadeeo, etnbsp;q) hæcfecüTen tei,hoc eft,quod quæ feifrent,Giennt motus et opa tpinbsp;tituffandi ? Nam de hoc ingrelTu Chrifti in Hierufakm,uatidnatus e.

U urj


-ocr page 244-

IN CAPVT XIX. evang. LvCAE.


¦- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;----- *

iuftus Si faluator,pauper Si fedens fuper afinum, hoc efi.Etfi rextt**’’ Botupchri* Chriftusaduehatcantapaupertate,utalienoafinoinfideat,necuidcaW*^nbsp;fiunadueaa. quic^ regtp maieftatis babere,exuïta tn èC iubila, quiaaduenitcornto/

tus maximis,rjscp cccleftibus Si perpetuis bonis. Primum em aduenit^ bi,tibi,inqu5. Alij reges aduenirefolentmaximoapparatu,fed fibfinbsp;asres agût,fuagloriâ qugrût,fua cômoda fedanLHicaûttuusrexadu^''nbsp;nit tibi, ut tibi ieruiat,ut tibi bnfaciat,ut te ppetuo feruet.Nô ueni, inObnbsp;ut mihi min iftret, fed ut ego min iftrê. Et. Venit filius h ots qugrere etnbsp;uare, qd perierat. Deinde uenit iuftus. Alijreges ueniüt iniufti.Etfftnbsp;fint, quod ad fe attinet, honefti, Si uirtutibus præditi, tri fua botit:lw£^nbsp;no poftunt alios honeftos etiuftosfacere,nifi quatenus exê plo4gt;nn'4

chrifiuf iu* redalegûadminiftratiôe externa honeftatê iter ho'es coferûêt?Hica^^ fiui ^uom5{ aduenit iuftus, nô q» ipfe tm fit iuftus, fed q? etiâ impios iuftiß^^'nbsp;Nâ,q hune regê agnofcit per fidè,is^^ptcr ipfum in cofpeclu Dei ira it*nbsp;ftusreoutauutnô minus donet æternore.ono. œfitotâle^êoperibit^

tiusC Adhgc ad uen it feruator, Alrj reges adueniut pauperu opprefloi”^®' Quâto em maior eft maieftaseoi^,tâto grauioribus oneribus paupet^^nbsp;premunt.Agros, in qt Samueï,ueftros èC uineas,ói oliueta optima toEnbsp;let,et dabitferuis fuis.Segetes ueftras etuinear?^ redditus addecimabii,***nbsp;deteunuchis Sifamufisfuis. Gregesquoep ueftras addecimabit, uos^nbsp;eritisferui.Et Ezechiel. Didicitprædâcapere, Si hoïesdeuorare,didicl*nbsp;uiduas facere,et ciuitatcseoB2 in defertüadducere. Sic folêt reges huiH^nbsp;feculi aduen ire, Hic aut rex aduenit feruator. Seruat em fuos in oïbüS alnbsp;flieftionibus,et libérât a morte Si inferno.Quafalute quid poteft dicinbsp;cellcrinsC’Srruar intprdûeriâ rraps huius feculi.Si libérât fubditosfuOS»

fi infernus;»bi tfi ceftât oês reges terre.Solus^aie r^nofter Chriftus^^ uat fubditos fuos in oîbus malis, ta corporalibus cß fpualibus.Prgt*;^

hic

-ocr page 245-

nicrexaduenitpacificus.Difperdam, in quit, quadrigam ex Ephraim, amp;equûde Hierufalem,hoc eft, euiciamut publica femper fit pax amp; trannbsp;quillitas.Non leuabitgens contra gentem gladiû,necexercebuntur ulznbsp;traad pr^hu.Habitabit lupus cu agno, et pardus cû hcr do accubabit. Anbsp;liireges,cûueniût,afferuntplerûcpbella,8lt;liubentparariarma.Hicaiinbsp;tèrexabrogabit oêm ufum armoP;2, amp; efficiet perpétua pace. Pacis eiusnbsp;nôeritfinis.Et qugeft illapax Chrifti^non certeexterna in hoc mundo, p^xchri^linbsp;Adhuccnim beUatur,2lt; bellabitur ufcp ad nouiflimü huius fcculi die.nbsp;Sedeftpax fpiritualis,qugeft inter Deü 8lt;hoiem. Chriftus em Deumnbsp;patrèfuum ica nobis pacificauic,ut amp;fi fuerim us peccacorcs, credences tanbsp;inêin ChrirLÜ,adoptet nos in filios fuos,Slt; h -rcdcs regns ccelefris. Ponbsp;ftremo aduenithabensdniumämariufcpadmare, hoceft,intoto orbenbsp;terrai^. Ali] reges dominât in unatätumäcalLeraregione.kml nge iMonbsp;narchä,qui maxime pat ti,aut etiä toci terre dominetuiqis tarne no poteftnbsp;in omnibus locis pvgfto adcile, amp; periclitSti {ubucn ire: rXlius dcpreh e nnbsp;ditur in mari ,a py ratis aut tcpeftacibus,alius in locis dcfei tis et fyiuis a lanbsp;tronibus. Vb : tum rexefCjquiiubueniatyHicaütrcx Cht iilus itain totanbsp;terraSdmari dominacur, uc ubicp femper prüfens adfit,amp; confident!nbsp;in ipfumfubueniat. Quare ecfi afello aduchatur, maieftas tn eius tato exnbsp;cdlentior reputanda eftjCpantofongiori interuallo reiinquit bnfictys funbsp;ispoftfeliberalitateomniumhuiusfeculimonarcharum. Povro ipiri/nbsp;tudanctuspreuidithunc Chrifti aduentü, no folû in propheta Zaçha/nbsp;ria,fedetiâ in pfai mis. Nä quodhoc loco acclamatur Chrifto,fcriptü eftnbsp;pat te in pfalmo cetefimo decimo feptimo,qui de Chrifto pernbsp;Ip’-cuc Qnit.Lapidê,inquiês,quê reprobauerunt edificantes,hic fadtusnbsp;tn capnr g^| {ADomino fadum eft iftud, et eft mirabfte in oculisnbsp;noftris.Hpceft dies, qua fecit dominus, exultemusÔClætemar inea.Onbsp;Domine fal uûfac,oÔomme beneprolperave, benediftus qui uenit innbsp;noie ùomin i. Q_nid potu dfetde b oc Chrifti ingreftu in Hierufalc ,magt;nbsp;nileftiusprediciC' v^uisnunc teinere aliquid in hoc aduentus Chrifti apnbsp;paratu geftum efle len eiet;’ An nö exultatio amp; acclamatio, qua popuiusnbsp;Dnriftun^ afello aduectum excepit,in hoc pfalmo ita deferipta eft, per /nbsp;indeaefinonmultisanteannis,fed moxpoftChrifti aduentumconfer!nbsp;ptuseilet;tSiana quod clamant. Ofannaftlio Dauidis, bencdiótus quinbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uenitinnomineDomini,pianehocipfum eft,quodpfalmusait.O0o

. nbsp;nbsp;nbsp;^^ne falnumfac,O Domine bene profperare ,bcnedi(ftus qui uenit in

noie Üomini. Hac em uocepopulustribuit lefu honoré bdeftiæco/ ycrateu ad capeftendü Mediae regnû ,ac optât ut profperû ht imperiù e/ ne««KcqK.o»nbsp;'us,qhnosnoftro more dicer emus. Quodfœlixfauftûcp fit,Aduenitquot;‘S’nbsp;nouus rex nofter ,cui precamur ota profpera et fortunata. Quod loit difeinbsp;V^hetiurbaGhriftoaccUwütjhpcexcipiamuSjnöü^temevanaua^

jhpcexcipiamuSjnö tâqp tetnetan^ualt;

-ocr page 246-

feddiuinitusgerantur» Ciimenimturbaf!cacdamaret,Quiclaml n 3gt; rifæorumeturbadixeruntadilium. Magifter, increpadifapulostuos*nbsp;35 Quibusipfeait. Dicouobis, quodfirjtacucrint,mox lapidesclama^nbsp;95 bunt.Étpoftea,cumpueriin templo acclamarentei:Hofanna fihoDai'*nbsp;dis^indignatifuntPrincipes Sacerdotum ScScribæ, quodnbsp;ipfi honornbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixeruntadcum. Audis,quidiftidicuidcf^sau^

refnodit eis.Ouid niC’NiinonâTpoifi-is.Fv nrpinfqntinÂ'îsrienîiiï


cat Chriftus,quod quæ hie hut, diuino fpiritu fiannSi hi,inquitns, i cuerint, mox lapides clamabût. Hoc eft. Deus ita conftituit,ut hocteninbsp;poremanifefteturChriftus amp; ingrediatur inregnum fuum. Quisaut^nbsp;poftet decretumdei infirmare'TQuod agitur, Dei opus eft» Qyisnbsp;opus Dei,quo minus prcmoueat,impcdiretC'Si uin tacuerint,pucrida^nbsp;mabunt.Si amp; pueri conticefcant,lapides uociferabuntur. Omnino nrtnbsp;Chriftus reuelanduseft,etiamfi rumpanturomnesPharifæi 3d Ponö»nbsp;ces.Habes,quæ hoc loco gefta fcribuntur,tam magnis miraculis, quanbsp;diuino confilio gefta eftè,ex quibus principio confirmanda eft fidesnonbsp;ftra inlefumChriftum. utcoQuitamaieftatcreonipnis. iuftificernurbd

^5terreftriü,amp;: infernoi^. Alij reges accipiûtregna fua apparatu magn ineen tiftjmo» Sed pofteaautper fedicionem erjciuntur.



Chriftus eftet rex longe omnium optimiis 8d maximus, tarnen cum ac^ cepturuseratregnûfuum,tam humiliter, tamabieâcafelloaduchitui',nbsp;utfapienteshuius feculiiudicauerint ridiculum quendam Silenumacnbsp;morionem potius,quam clariftimum ilIumMeftiamaduenire.Seduidenbsp;mihi ret euêtum, Qui tam abiedieafello aduehitur, is potitur omnitüUnbsp;rerû tam in cœlo qua in terra, amp; extollitur intantâ fublimitatê,utdonecnbsp;ei nome,quqd eftfupraomnenome, ut innomine lefuomnefegenitnbsp;fos exitU^

-ocr page 247-

HOMIEIAE JOAH. îRENTli

fo5esitus^. Nam qtiemadmodum is, qui cantaturus eft carmen, fi aid/ p üs,quam uox eius ferre pofTit, carmê incipiat, necefle habet tandem turz ^fusnbsp;pitcrdefinere,qut uerodepreffioriuoceincipitj's perducit carmen mag w«/fx.nbsp;nacum laude ad finem, ita cuius negotij arrogans cft inicium jCiusfinisnbsp;wietefleturpiSjCumsautem initiummodeftumeft,eius exitus foleteflènbsp;noneftifïimus» bàbylonr) inceperuntquodam maximoanimi faftuturnbsp;sedificare, 2lt; iacT:abanc fe cacumen eius ufep ad ccclum erec'tiiros«,nbsp;^fdquodfaftuinchoatumerat, hocturpitudinedefinit. Vndeamp;Iocinbsp;''^stiomen eft Babel ,quod ibi confufum fit labium uniuerfæ terræ, Iqnbsp;^hdefignatus erat a Deo in principe Aegypti.QuomÔ ergo hic prmznbsp;^ipatus inchoabatur'î Seruitute,obedientia amp; capuuitatc. bratres en imnbsp;’^^ndiderût Iofeph,qui feruiuit in Âegypto,amp;cum fidcliifime leruirer,nbsp;J^*^portauitprof»de fuacarcercs. Sedquod tamabiedle inchoafum erar,nbsp;'ocgloriofiffimeperagitur.lofcphenimtâtaornatur maîcùa:cin Aclt;nbsp;Sypto,utnon lolum fccundus a rege, uerumedam pater pati ia’-’nabea/ \nbsp;^'¦'Suinus amp; nos uocati per Chriftum, ad accipiendiirn regiium ccclcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

^^rhthuius maieiîatîs acceptio inchoada eit,dum adhuc in bacterra ui/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

J^''ttus,Scd qaomôc'numfaftu;num contèptuproximiç'num fedidonir line omnium. Sed humili£ate,pacientia inaduerfis,obediennanbsp;obfcqurjs.Sublimeefi: rcgnum,fed uiaad regnum deprefîa^nbsp;p'tumçfl; ccclum, fed humileeftitcradcoclum. Abqciamus igiturfa/nbsp;fectemur modefliara,u£ per humilitatem, exaltemur ad ueramnbsp;P®'petuamfubhmitatem,perlefum Chriftum Dominum noflrum,nbsp;^^^^^uiiacum pâtre ôd Spiritufanifto Deus laudandusin fecula Amê»

H O M ILIA XXX r.

Va ueneratione amp; obferuantia, quibusue gratula/ ^|bundis uocibus turba difcipulorum deduxerit acnbsp;a profccuta fit de monte OIiueti,Ghriftum afellodiÛnbsp;dentem, fuperiori Horn ilia fa tis expîicatumpüto*nbsp;iQi Videamus igitur nunequo uiciffiin animo Ghrï/nbsp;_____populum fuum ludaicum, cum iam in

^^Pectu eilet urbis Hierufalemjudæorum metropolis,afficiatur.Sic ^^‘‘î’aitEuangelifta.Etutappropinquauit, uidensciuitatem, fleuitfu/nbsp;f^‘‘illadic€ns,Si cognouiffes amp; tu, 8lt; quideminhocdictuo,quæ adnbsp;P’^eiTituam. Nuncautemabfcondita funtaboculistuis.Quiauenientnbsp;‘fsfupçr(g g/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(g im'midtuiuallojôô cingentte,amp;coan^ «c

S^ftabuntteundicß amp; folo æquabuntte,amp; filios tuos,qui in tefunt.Et relinquent in telapidem,eô quodnon cognoueristempusuiGta/nbsp;‘onistua?-Videns,inquit,ciuitatem,fleuitfuperilla. Quid hoc,qucdnbsp;hrißus fleat ; certe horribile fit, oportet, quod Ghrifio btrymas ex/

-ocr page 248-

IN CAEVT xrx EVAN«. LVCAB. Chriflitottjucatf Chn'ftusenimui'rorum omnium fortiflirtius eft, quinbsp;fuperHierit» quidc tacrymauit, cum uideretturpiflimam mortem fibi ob oculosp®

Ctam, quanquam tato tunc dolorc animi perccllerctur, ut fanguin^*^ fudorem profunderet:Et cumfitunigenitus filius Dci,tanta(^nbsp;prædituSjUt omnem omnium principum et Monarcharum tyrannK^nbsp;ne tantilli quidem æftimauerir, mißt quidnunc acdderitipfi,quod^nbsp;ortis lacrymis coram difcipulorum fuorum turba fleat. Lacryn’’*^nbsp;amp;antc, cum Lazaruseflctmortuus» Sedcumlacrymet hoc loco,nbsp;fummis honoribus,a difcipulis affidcbatur,etadaccipiendunircgnufl'’nbsp;fam an tea per prophetas promiflum profidfcebatur, OTauiffimaoport^^nbsp;cauflam eftc, cur lacrymasprofundatf Num forçait hoc ideoni»nbsp;uifa ciuitate, preuideatetiam, quid pauTo poft in ea pafl'urus fit Cnbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dit quidem 8C prgdixitpaflionê fuam * Hæcautem non eftcauflapfop^

ter quam in lacrymaserumpat? Sed ea eft,quam Chriftus ipfe expo*^*** ciîm per profopopcciam urbem Hierufalem alloquitun O ß,inqoicn® *nbsp;cognouiflès 8d tu,idc^ hoc uifitationis tuæ têpore^quæ adpacem aal»^nbsp;lutem tuam pertirtcnt,nunum non moueres Iapidem,nihil nonagtf^*nbsp;quo tantam caïamitatem,quæ tibi imminet, effugcres. Poflcsquidö”nbsp;cognofcerc,fi uel(es,poflès tam ex uaticinrjsprophetarum, quaniexnlt;’nbsp;ftris concionibus difcere, non folum quid caïamitatis futurum effetnbsp;per te, uerumeöam quarationeomniaaducrfacfftigeres*Sed quiafa^nbsp;dis uerbum Dei,amp;reqdsac damnas euangelion noftrum, grauitast*^nbsp;lamitatis,quacimrainet,abfconditaeftaboculistuis,amp;quanquan’nbsp;penumero deçà admonitaes,tu tarnen fecura omnem admonition^ eoquot;/nbsp;Quæer^ illa eftcaïamitas, quam Chriftus hocloconbsp;obuenturâproipidcrAkeracftcorporalis, altera fpiritualis. Ac dceor-'nbsp;porali quidem ait» Vcnicttempus,quo inimici tui circundabuntte uaVnbsp;lojobfidebût te,amp;coanguftabût te undicp, amp; foïo æquabût te acnbsp;tuos in te,nec relinquent lapide in tefuper lapidé. Et qd ChriftuspJSnbsp;uiditacprgdixit, hoeetiapofteaperRomanos,duceTito,impletuo^nbsp;Poft afeenfum enim Chrifti in ccKlum,ôC diuulgationem euangelijnbsp;totum orbem terrarum,perierunt ludæi non folum inteftinisfedition^nbsp;buSjpefte amp; fàme,uerumetiam extern© beUo,obfidione,captiuitate,de'nbsp;uaftatione,adeolt;^ totiusgcntisinternicione,dc cuius cal£«nitatisgrai*^^nbsp;täte, quia extat hiftoria lofephi, amp; maior fuit, quam ut uerbis expfio^*nbsp;queat,malonuncfiïerc,quam paucadicerc.Ettamê hæccalamitaSjtJi*’’nbsp;corporalis fuit,tolerabilis iudicandaeft,præ fpiritualiillacalamißt^»nbsp;quæIudæisacddit.Dehacenim Chriftus alias uaticinat,cum ait »nbsp;feretura uobisregnum Dei,amp; dabiturgentifacientifrudus dus.nbsp;faias. Vade amp; dices populo h uic Audite audiêtes, amp; nolite intellig®'^»nbsp;amp; uidetc uifionc amp; nolite cognofcerc. Exegea cor populi huius,amp;af‘'^nbsp;dut

-ocr page 249-

in cœl um ,non folum deftituri funt maieftate exccrni rcgni, aut poli/ ^’fæautoritatiSjUerumctiam abiedti funt exhæreditatecœlcftium bono/nbsp;^nijUt non fint amplius populus Dei,necpertineantad rcgnum Chrinbsp;condemnarunt. Itac^ amiferunt non folum fàcuïtatcs, corpo/nbsp;uitam ,fed etiam ccclum,amp; perpetuamfcclidtatcm. Qua calamita/nbsp;poteftdici aut mifßrius,aut horribiliusCCum igitur Chriftus ta/nbsp;Um calamitatem in memoriam reuocaret, commifcrans mctuendos un/nbsp;^’4popuIifuLcafus,haudabreIacrymis fefetradidit.Sed agite,amicif/ chrifli,indi‘gt;nbsp;¦’fnijhælacrymæ,utexintimis Chriftiuifceribusemanant,itaprodunt «ƒ diumianinbsp;*^*550ipfiustantum,fedetiamDei patrisfuiaffetSumergahominespc/ gt;nierglt;i nof»nbsp;^*St€s» Chriftus cnim,cum fit in finu Dei patris fui,declarauit uolunta/nbsp;dus erga h omines tam uerbis, quam operibus» Ac patris qaidê uo/

erga nothin ^^ntatcm uerbis enarrat,cum ait. Hæceft uoluntas cius, qui mifit me, chriftomaninbsp;^fomnis,qui uidetfilium,amp;creditineum,habeatuitamgtern3m,amp;e/nbsp;Soinnouiiri.TjO die fufcitabo eum. Operibus autem fuisenarratuoluta/nbsp;^fniDei,non foïura miraculisjanatioiie uidelicetinftrmorum, ôi. refufnbsp;^itatiÔe mortuorum, ac etiam paffioneamp; refurrecftionefua, fed èC fletunbsp;^^bcrymis fuis fuper urbc Hierufalê. His enim manifefte uidemus Donbsp;’’’inum Deum noftrum maximo omnium dolore propter hominesnbsp;l^teuntesaffid,utnon fernere perprophetam iuret» Viuo ego,dicens,nbsp;•lolo mortem peccatoris fed magisut conuertatur uiuat. Nondolet

Slt;:feruetJtac^ fi homi/ impoenitcntia fit, ut hoc naturæ fuæ opusexercerenÔ benefacere.nbsp;P°iut,immane,quanto dolore affidaturCNam fi in cœlis gaudium eft.

^olôr,quâtaô'ifticiaeft,fupertotmiïlehominibusimpoenitcntibusSlt; pfteuntibusC Agnofcamus igitur hunc affedum diligenter in Deo,prinbsp;^untjUtdifcamusDeumtimere, amp;rcfipifcere* Quis enim impunefe/nbsp;» fi tan ti doloris, amp; triftitiæ in ccelo autor fueritC' Deinde ut con fir/nbsp;•^emusfidemnoftram in omnibus aduerfis.Nam fi Deumin afflidio/nbsp;nibusexfideinuocaucrimus, multoalacrioreft Deus, utnosadiuuet,nbsp;fnbueniat,amp;feruet,quam nos,utauxilium amp; falutem Deicupiamus ÔCnbsp;pttamus.Sed audiamus nunc,quid tantum commiferunt ludæi, ut nonnbsp;folum eijccrentur eterrafua, fed etiSccceleftibus bonis. Eo quod nonnbsp;fognoueris,inquit,tempus uifitationis tuæ.Quidç’Hoccinc tantum fia/nbsp;gitij eft, non cognofcere tempus uifitationis fuæ ? Quid ergo eft fura/nbsp;h,latrocinari,adulteriadefignare. Si. id genusalias' Hæcquidemfuntnbsp;fiorribilia pecca£agt;Ôi quae tnerentur perpetuam internitionem,attamca

-ocr page 250-

IK CAPV7 XIX? BVAKG. LyCASï

|5ùfi:hæcpeccata,rcliquusadhuceftlocusueniæ,paci’s, ^falutis-No* ^p^ôinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amplius falutisfpes relînquatur. Videamus ergo,quod lit

uifitationis tempus, quemadmodum Chriftus hoc loco u{urpat,ut iiv telligamus etiam quid fit, non cognofccre tempus uifitationis. AcaHa*nbsp;ixo.ît: quidem uifitationis diuinæ tempus,fupplici) inferendi tempus eft. Eg°’nbsp;1*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ulcionis,uifitabo ôi. hocpeccatûeoR2.Ec iteR2. Si nô audic

' ricis me,uifjcabo uosuelociter in egeftateSd ardore.Ac rurfus. Viftt^b^ fupcr eos quatuor fpecies dicit Dns. Gïadium ad occifionê, amp; canes 3«nbsp;lacerandû,amp; uoïatih'a cceli,SC beftias terrgaddeuorandû.Aïiasaût nihnbsp;tadonis tempus,non inferendi fupphcfj,fed liberâdi afupphcio,amp;!enre

' aginta annf,uifitabo uos,amp;fufcitabofupcr uos uerbummeübonum,eE reducâ uos ad locum iftû.EtiteB24Ecce ego ipfc requirâoues meas,et ui^nbsp;fitabo cos. Sicut uifitat paftor gregê fuum in die qn fueric in medio oüinnbsp;fuarûdiftîpataRz, fie uifitabo oues meas, Scliberabo cas deomnibus lo^nbsp;ciSjin quibus difperQfuerant.Cum igit Ch riftusaduen er it, non utpefnbsp;dat,fed utferuethoîes,etuocettêpusaduêms fui,têpus uifitationiSjffia''nbsp;uifeftum eft,quod h oc loco tempus uifttationis, non intelfigaturdeté''nbsp;pore irg,fed de tempore mifericordie,nô de tepore fupplicij ,fed de tcptgt;nbsp;re ïiberationis a fupph’cio,no de tempore internitionis, fed de têporefanbsp;ïutis.Têpus aût mifericordip amp; falutis eft,cû reuelat uerbû dei, quonbsp;fertur nobis clemetia Dei,amp; quo inuitamur ad relîpifcentiâ,S^ adtu*’*^^nbsp;mur ad capeflendaoblatâ nobis faîutê. Sic falutis tepus fuit, cû Nœ uo^nbsp;cabat uerbo dei fynchronos fuos ad pccnitentiâante diluuiû. Sic faluti^nbsp;tempus fuit,câ L-oth Zodomitas anteincêdium, cû Mofe Aegyptms»nbsp;ante fubmerfionê in marirubro,cûprophetplfraelitas,an deuaftatioes,nbsp;Aftyriacâ amp; Eabylonicam, inuitabant uerbo dei ad refipifccntiâ,amp;on^nbsp;rebanteis perpromiftionesomnem dei falutc.Sicamp;^tempus falutifcrf titnbsp;fitationis fuit,cûJoannes Baptifta,Chriftus ipfe,acapoftoli eius cond-*nbsp;onarentur euangeliÔ,dicentes.Refipifcite,inftat enim regnum cceloR^»nbsp;Tempustàp» Nqagnofeereigitur tempusuifitationis,eft nôagnofeere reuelatûuct-'nbsp;dei,non credere EuâgeIio,nÔobedireuocationidei,adeocp noH^nbsp;refipifccre. Atep hpcfuntflagitiailla,propter qupludeitamhorribilfti^nbsp;ternitioneperierunt.Etfi cm hocunûagereuifi funt,utnô interirentjednbsp;confequerentur falutê,i)s tarnen rebus, quibus uoleba nt parare faluteui»nbsp;lui^arîi amiferuntfalutê.Cumem peccafrcnt,prjmumomnium,conatifuntpcC''nbsp;cataexpiare,8d falutem côfequi meritis fuorum opeR2,acnuncquidemnbsp;«ftabantur opera legis,ea fid ucia, quod effent fufiîcientia meritaadexpi^nbsp;anda peccata,nunc autem excogitabant fua quidam opera ad imitation^nbsp;diiane legis,ut his coram dco iuft:ificarentur,Deinde,cumpr^dication5nbsp;Euang^^^

-ocr page 251-

MOMILIAB IOAM: BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jc»

luangelij uocarentur ab impiaoperum fiduda,ad fidcm in Chriftum i/ bi tum non folum non agnofcebant Chriftum,ut rcfipifcerent,uerume/nbsp;liam damnabât ta Euang«liû,quam Chriftu ipfum amp;: apoftolos eins. Acnbsp;airj non ucrdaantur publice iadarc,nullam unquam profperana affulfifnbsp;forcunamrcgionijdum noui illi concionatores,IoanncsBaptifta Jegt;'nbsp;üisfabrifiliusjamp;apoftoli eius,aduenifldit. Alt) confultabantde tollennbsp;doChrifto.Si pcrmiferimuscumjnquiutjfic, omnes credent in eum,nbsp;S^ucnientRomani,actollenttumloeum,tumgentemnoftram.Et,nbsp;ptditnobis,utunus homo moriatur, amp; non tota gens pereat * Atep hæcnbsp;oniniaintantumnon iudicabantimpia, amp; pernittofa, utfentirent fe hisnbsp;P^ftarcobfequium deo,amp; hanc ucram cfle rationem confequendæ panbsp;amp;faIutis.Sed hæcipfiflima erat ratio amittendæ præfentis amp; futunbsp;•¦æfalutis.Quid ergo agendum fuerat, ut quæpadsamp;fœlicitatisfunt,nbsp;cotifccutifuiflènt Peccauerunt enim horribilitcr, non tantum inuidia,nbsp;*üaritia,arrogantia, alrjs id genus fceleribus aduerfus lege Dei,fednbsp;^amoccifioneprophetarum,adeocp ipfius Chrifti perprophetas pro/nbsp;’’^ilîi.Num pofttantapcccata,reliquaadhuccratratioconfequendgfa/nbsp;^^tisCprofedoeratinimirumjagnofceretempus uifitationis, hoceft,minbsp;‘Jficordiam Deieuangelio oblatam,per ftdem agnofcere,amp; uocationcnbsp;‘^^feâari.Hgcunaeft poft peccata falutis uia,Hanc amp; Petrus crucifix/nbsp;Chrifti oftendit.DeIi(ftorum,inquicns,pœnitentiamagite, ôdnbsp;*^^ptifetur unusquis«^ ueftrum in nomine lefu Chrifti, in reminionemnbsp;t^^catorum,amp;accipietis donum fpirituftantfti, Vobis enim f-lt;fta eft rc'nbsp;8dfilfjsucftris,amp;omnibus,qui longe funt, quofcuncp aduonbsp;Dominus Deus nofter* Sed quidifta, inquies,deludæis,amp; denbsp;i^æ^fiiminterniriorienobis totieSjamp;tamfoIIiciteinculcanturC’Quid i„nbsp;Z fT.^^^”fl:’^os,IudæiC'Rogas,quidC'annefeisnosChriftianos,fuc lud^orSfc««nbsp;‘HeinludæorumhæreditatemC’PauluSjCumde ludgorumcalamitanbsp;^»qnæacciderunt eis propterimpietatem,fcribereL Hæc omnia in/nbsp;hoftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt propter admonitionê

fr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^05terminiætatuminciderunt.Et iterum.Dicesigitur,de/

’¦ufuntramijUtego infcrerer,Bene dids,per incredulitatem defraéli ’^»tuucro fide conftitifti.Ne effèraris animo,fed timeas.Nam fi De/nbsp;fiaturalibus ramis non pepcrdt,uidene qua fiat,ut nec tibi parcat. Adnbsp;bisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftrguifitationistêpus.Reueïatum eft no/

ƒ‘^’^oitiadei euangelion domininoftri lefu Chrifti, quo offerutur gt;somniadeibeneficia,etcœleftiaacperpctuabona,utrefipifcamus*nbsp;Amos,in faltu,nifi habuerit prç dà^nû/nbsp;tjj,]nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wtulus leonis uocem de cubi li fuo,nifi aliquid appréhende/

prgdicationê Euangelq nobis ^poni'^minime om/ edeftprg foribu» noftris ingê8,amp;: horrenda calamitas,quam deus

n

-ocr page 252-

IM CAPVT XfX. EVANG. LVCAb: propter I’mpietates noftras futurS ui'det.Exdtauit I’gitur uerbu fuuni,nbsp;reuelauiteuageh'on Chriftifilrj fui,utagnofcenteçtêpus uifitationisnonbsp;ftræ,pœnitennam in tempore agamus,amp;futuram calamitatemeftugiynbsp;mus» Quid em dubitationis de imminenti nobis in tern itionerelin quit.nbsp;Etfi non fimus tales prophetæ,quales fuerunt Efaias,Ofeas, leremias»nbsp;ali},expr^tcritis tnpoflumusperfpicuefutura cognofcereuatidnanbsp;ri.Nam ft contulerimus peccata noftra,primum,cum peccatis ludæoRî»nbsp;deinde cum peccatis on'entalis,quam ita uocaucrunt,eccïefi^,nô minonbsp;ra,fed pene maiora inter nos inueniemus.IIIi prater iiulgaria fcelera,criinbsp;cifixerunt Chriftum,fednondum refurreclioneglorificatum,amp;niifl*''nbsp;^iitni.one fpirituiTandi illuftratum. Hinegarunr Chriftum efle uerumnbsp;ternumdeum.Sed alioquide Chriftoamp; officio eius prgclare {entirenbsp;deban tur» Quid fecutum elVpublica gen tium in ternitio. ludæi cÄ pro^nbsp;tritifuntperRomanoSjamp;abieÆjneeiîèntampIius populus dei.Maxtnbsp;maparsorientalisecclefigdeuaftataeftper Turcas, etubi quôdamP^^nbsp;It, eledi ilïius organibuccina tnfonuit,ibi nunc,horrendû, auditurtu^nbsp;multus Mahumetanus.Queaûtfuntnoftra pdïa, qui fumusreliqui^nbsp;ecclefig Occidentaltsç’Prgter uulgaria ilia amp; foïennia hominû flagid^»nbsp;quenecfuntpaucioranec minora,peccatisreliquaRz oîm gentiûnbsp;puloR2.Chriftusnon femel,fedtotiesinternoscrudfîxuseft,qtiei



cek:. fa^peccatis uiuoRz amp; mortuoR2 celebrata fuit»Veile enim peccataexp* ftrlt;t«o» are facrificio Miflæ, eJft Chriftû denuo ad crucem affigere,amp;occidcre*nbsp;Nâ fi is,q pubIiceabnegatChrtftû,etdeficitadftdiaos deos,cocul(^*nbsp;quantûin ipfo eft,filiûdei,et fanguinê teftamêti etus,certe nôminusconbsp;cul cat Chriftum amp; trucidat,quantum in ipfo eft,is, qui fentitunaChn-*nbsp;fti oblationênon fatis expiafte pdâ. Quid em Ciirtftus eft, ablatooni^nbsp;do amp; adempta maieftate dus'?'Àt, qui exiftimat Ch rifti morte non dfcnbsp;fuffi'cientê pdÔrum expiationê,fed necefle eftè,ut et nos meritis noftronbsp;rum opeR2 expiemus peccata,is deqeit Chriftûab officio fuo,amp;protur^nbsp;bateûafolio maieftatis fug, nôminus impieamp;crudeIitcrpeccatadiJtf'*'nbsp;fus Chriftû, quam h i, qui eû ad extern am crucem adegerunt. At nos, if^nbsp;quies, fee imus hpcnÔmalo,fcdbonoanimipropofito,nôut concul^nbsp;rem us,fed ut coleremus Chriftû» Ac melioranefciuimus, Sed nefeierutnbsp;çtiâ ludei.Si em. cognouiftènt, in quit Paulus, haudqua^dnm gloria?nbsp;crudfixiflènuEtq interficiebantapoftolos, uidebant cultum præftat^nbsp;deo,nihilominus defignabât crudeliftima homicidia. Quare, cû nôm^-liora opera tam Iudæis,qreliquis gcntibusfecerimus,nô minora criaitnbsp;fupplicia nobis immittentur» Quid ergo dicemus aut fademusCnum otrtnbsp;ninonobisfupplicium fufferendum eft, amp;euitarinullomodo pot^^nbsp;Certe poteft, fi tantum nobis ipfi non defucrimus.Euitabitur autetnj*nbsp;cognofeamus tempus uiftcationisnoftræ, Nunc entra tempus acceptu»nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nüti^

-ocr page 253-

HOMILIAE IOAN. B RE N TIL

nunc dies falucis eft.Nunc expandit ad nos tota die manus fuas Domi/ nusDeusnofter,perEuangelr)prædicationcm,utexcipiatnosamp;feruetnbsp;ab immincnti interitu. Seruabitautem,fi non fubtraxerimus nos mani/nbsp;buseius,fedpermittamus,utnosapprehendat.Permittimus autem, cu pcatitentiitnbsp;agimus pccnitentiam. Aduri aute pœnitentiâ, primum quidem agnoP effitgium in»nbsp;ctndumeft,quodnon fimus iufti,fedquodmcritifimuspropter impie ttrnttioitiffnbsp;ötcs noftras perpetuam in ter nit ion cm. Deinde credendum eft, quodnbsp;üntum propter Ghriftum peccatorum noftrorumexpiatorem,iufti co/nbsp;*^mDeo reputemunPoftremo feruiendumeftexhac fide uocationi delnbsp;^edientcr.Paucifsima de pœnitentiâ dixi,fedfi hæcpauciflîmaprobcnbsp;‘Cttati fuerimus,longiftimum,immo perpetuum interitum effugiemus»nbsp;Conuerrimini,inquitDominus,amp;agiccpœnitennam ab omnibus ini/nbsp;quitatibus ueftris,8L non erituobis in ruinam iniquitas,quia uiuo ego,nbsp;^gt;citDorninus,noIomorcempeccatoris,fedmagi6 utconuertatur ui/nbsp;Atqucdehis quidem ha(ftenus,nunc autem perftringamus c/nbsp;^’arn ca, quæ Chriftus poftquam ad Hierufalcm peruen it, in tern/nbsp;geflit. Et ingreftus in templum, cœpiterjcereueadentesinillo, *•nbsp;^tmentes,dicens illis. Scriptum eft. Domus mea, domus precatio/nbsp;autem fedftisillam, fpeluncam latfonurn. Quifuerintuen/nbsp;^ttitcs 8c ementes in templo,ex alrjs Euangeliftarum locis fatis perfpi/nbsp;cognofci poteft.Etfi em eiedio uendentiuSC ementium,qug fcribi/nbsp;apud Ioannê,capite fecundo,alio tepore fada fuerit,qu3 qup fcribu/nbsp;^'^'^abalqsEuangeliftis, e fingulis tarnen colligipotcft,qug ad redamnbsp;’^'^^lt;^fententiâfaciant.Ioannesait. Eiecitetêplooues fimul acboues,nbsp;^’¦’^“Mar iorum effudit es,mcnfas(^ fubuertit* Matthæus dicit,eû eti/nbsp;æ^J^'Hedrasucndentium columbas euertifle. Marcus addiuEtno per/nbsp;‘b^utquifquam deportaret uas per templu. Ex bis locis manifefteap/nbsp;f^*^tgt;quod lud^i templumfuum msrcatibusitacontaminarent,ut nonnbsp;exponerèt ea ibi uenalia ,qu^ ad facrifida 8C oblationes pertineret,nbsp;exercerent etiâ proph an as négociation. Quare Chriftus uindicat fannbsp;'Catena templi,8C non tarn proturbat e templo turbam uendentium SCnbsp;^’atium,quamfubucrtit menfas eteffundit æs numulariorum. Quidnbsp;'^crei eft,dicit quifpia Z Etfi enim Chriftus fuerit dominus cœli ÔC ter/nbsp;Uenittn inhuncmundum,non ut dominus, fed utferuus, non utnbsp;’’’^gifterjed ut minifter,nô utmagiftratus,{ed ut fubditus,non ut prænbsp;Tous templi,fedutunusepopulo.Et alias dicit.Rcgnum meûnon eftnbsp;mundo. Cumcç ei, qui petebat,ut diuideret inter ipfum ÔC fratrem

• '^'¦cditatem,refpondit. Quismeconftituitiudicem autdiuiforem fu/ loco ait. Quis me côftituit pr^pofitû templi aut g/nbsp;^üUœu fratrê légitima fua hereditate fraudare nÔ minus pdm fit,^ tenbsp;P yniercimonqs^phanare,ÄchceatfaneChrifto,utcÖcionatori,uer/

-ocr page 254-

IN CAP VT XIX, EVANG. LVCAB.


bisar^cre abufum amp; prophanationem templi, fed quod etiam ui'ol*’’ tam manum admouet an non hoc eft aliéna uocationê illegiumenbsp;pareC’AudiergOjquid dehacrefenuendumfit.Nam fiexternamamp;d^nbsp;uiïem ordinationem refpidas, cerce illegitimô e(i, quod feck Chrtftus»nbsp;Nonenim in hocuocatuseratChriftus,utexternum agereti'ntcmplonbsp;pondhcem,amp; templum ciuili curaadmim'ftraret, attamen,quodfecit,nbsp;intantum non male aut inique, aut temere fecit, ut falt;ftum eins fitipfifli^



niea,domus precation is eft. Hoc fcriptum eft in Efaia capite quinquage


fimo fexto. Etfi enim Efaias in eo loco prgdpue fignificet fore* ut omnes genres locum habeant in populo dei,quia inquir. Domus mea,domusnbsp;oration is uocabitur cun dis populis, tarnen quia hoc fignificat nominlt;nbsp;rempli Hierofolymitani,amp; orationis in eo fadæ, docet etiâ,ne hoc qid


dem externum templum mercatibus amp;impietatibus pro|


rempli Hiea fe.Siueenim loquaris de externo tempioin Hierufalem,adoranoiicm, rofolymitani hoc eft,ad peragendum in eo legitimum cultum dci deputatum eft^q^nbsp;ardittdlio’. . i t.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;—nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-


ertiinaiia.. dedicatione eius Salomon ait


orauerit populus tous m


loco ifto,exaudies in loco habitaculi tui in ccelo, amp;cu exaudieriSjpro^ pitius eris.Siue loquaris de Chrifto per externum templum adutnbtJ''nbsp;tOjôdomnibus gentibus patefado,non eft domusciuilium negotiado''nbsp;num,quia regnum eius noneftde hoc mundo, fed eft domus orationisnbsp;quia dicitur de ipfo. Quicquid pecieritis patrem in nominemeo, dabitnbsp;uobis. Accufatautem Chriftus ludæos, quod fecerint ex hac domo fp«nbsp;luncam latronum.Idem exprobrauiteisanteaIcremias,cum aiuNonnCnbsp;ergofpeluncalatronumfada eft domus ifta, in quainuocatumeftno^nbsp;men meum inoculis ueftris^Quidergoç'numprgtermercatus,etiam honbsp;mines in tempIotrucidaueruntCEtfi poftea ficarrj amp; feditioG occiderininbsp;homines in templo,quemadmodum hiftoria lofephi indicat,Chrifhisnbsp;tarnen hacaccufationerefpicitprgcipueadimpiam IudgoR2 dodrinam,nbsp;de facrifieijs cultibus dei. Sentiebant anim èC docebant lacrißcia,amp; a-*nbsp;lia legis facra,eftèueraspeccatorumexpiationes,etperfedas legis impienbsp;tiones.Hinc erant uendentes amp; ententes in templo,hincmenfg numula/



-ocr page 255-

HOMILIAE lOAN.’ BRENTH.

^i^a’dare. Et quanto predofior eft uera SC ætcrna faJ us corpofali uita,ta crudeliores latrones funt,q impia fua dodn'na lugnlat anitnas hoîm,nbsp;jF qui gladio in uitärorporalem graiTantur » Quare ludæi merito accugt;^ 'nbsp;feœrintedomoorationiSjfpeïuncâïatronû.Habesimpietatêlu/nbsp;?0Rain prophanationc tem pli, propter quam merito ementes amp; uen/nbsp;e tempio proturban funt. Videamus n une de Ch rifti uoca cion e,nbsp;*^^uiIicQeritçippophanatoresamp;latronesetemplojcuiustnnon eratexnbsp;pontifex autprgpofitus,proturbare. Ae,utantememinimus,fi exnbsp;^^namuocationum ordinationem refpicias fadum Chrifti illegitimunbsp;» non tarnen eft iniquum aut iniuftum.’fed potius iuftiflimum. Eft e/nbsp;*^*ni fadum perfonale, eft fiidum heroicum ,eft diuinû, ac fingularis dtgt;nbsp;^¦'li fpiritus zelus amp; impetus,idc^ primum probatur autoricate fcriptu/nbsp;^?*Sic ein loannes de eietftioneuendcntium 8C ementiû e tempio a Chriznbsp;^faâafaibit.Kecordati funt,inqu{ens, difcipuli,quod foiptumeft:nbsp;^eltis domus tuæ comedit me,hoc eft. Quod Chriftus fecit, uidebatutnbsp;f'^'itnafacie eciam ipfis difcipulis illegicimum Si. temerarium, fed cum renbsp;^^^tent in memoriam uaticinia feripturæ, intellexerunt hocfadlum nonbsp;^^‘ccarnaletemeritatem, fed fpiritualem Zelum.Et quod loannes deprinbsp;’pailla eiedione fcribit,hocetiam deea, quanunctra(ftamus,incelligennbsp;^'^’^eft.Deindeprobauit Chriftus fingulare fpiritus fui impetu, tot minbsp;j®^^^is,qbus perfpiaieteftatuseft,operafua,operadeiefle.Âdhæc uo'

Chriftus etiam hac eieeftione, quid de ludæis futurum eftet, uadciz Cum enim ludæi abieólauera iufticia fidei, amp; abnegato Chri/nbsp;f^ftaivtur fuas impiecaces ,excæcati funt, Si reieefti ab omnibus fpinbsp;^^.^^^‘busbonis, quod ut non uerbis tantumdicerctur, uerum etiam fa ,nbsp;’^ädütnbraretur ,eiecit Chriftus ementes e tempio. Quare fentien/nbsp;^’f^fft,quodquemadmodum ludæi prophanationcfua eiedionemcnbsp;^'^plooptimemerit!funt,itaChriftusretftiftime eos zelodiuiiiifpi^nbsp;‘^^se tempio evpulcrit. Proponiturautem nobis hoccxemplum ,nonnbsp;^luispriuato procarnalifua libidine in profligandis externa uiolenznbsp;’nipietatibusimitandum, fed admirandum acfufpiciendum. Si adnbsp;’^eftatemChrifti fuppliciteradorandum.Eftethocdifcendum,qucdnbsp;^heroicis fandorum geftis noli debeamus iudicare iuxta generalesnbsp;^^cationum ordinationes , fed iuxta perfonales diuini fpiritus impeznbsp;J^^'Occidit Mofe Aegypdum, cum nondum eftèt publicus magi vocitiicnetnbsp;tfatus , iedoccidit eum perfonali , acheroica fpirituilandi uocatio/nbsp;^.^•Trucidauit Elias facriftculos Baal, cum non haberet Icgitimamnbsp;g'adrj adminiftrationem , fed trucidauit cos fingulari fpiriznbsp;prærogatiua , miraculis etiam conteftata . Abrogantur nuncnbsp;*licubi manifeftæ impietates Miffarum , Si eijeiuntur facnficub\nbsp;publican! impietatum fuarum adminiftrationem mordicus te x

X lii)

-ocr page 256-

'in ca pvt XIX. EV A N G. LVCAB.

KinàrSbn\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem Chriftiaûiorum fit , rcfi'gioni’s aduerfarios mag’S

uatarumab» humanitate beneuolentia uincere, quam u*olcnna opprimcrc,ta^ ^ro^ttiio, men ficubi publicæ »mpietates a ciuili magifirat^ profua modetatiO''nbsp;neabrogantur,n5 continuo damnandum eft,ut maxime uideatur ilUgvnbsp;timum ,fed iudicandum, num perfonaïi potius fpiritaflànlt;fli zeïo, quanbsp;carnali temeritate fiat. Manifeftum enim eft, quod Miflæ obferuatæ U*nbsp;cxpiationem peccatorum,fintimpiæin Chriftumblafphemiæ.Mani'nbsp;feftumôlt;^hoceft,quod hæimpietatesabrogandæfintinecdefîa. Maninbsp;fcftum Seid eft,quQd epifcopi,qui hadenus habuo-untordinarianiec''nbsp;cïefiafticarum rerumadminiftrationem deberent bas impietates ibo^nbsp;lere, amp;uerampietatemdoccre. Cumautem binon folum ceflànt, ucgt;'nbsp;rumetiam tuentur impietates,amp;fperfequuntur ueram dodrinamEuan/nbsp;gelf},non mirum, quod ipirituiTandus excitetmagiftratum ciuikn’jqnbsp;non ordinarigquidem, qualisbadenusfuitpublicaordinatio^attaniennbsp;non impicjedheroice,acdiuinemanifeftas impietatesin fuo populo Sinbsp;iurifdidioneabrogat.Quod fietiam magiftratus ceflàret,an nonpoHrtnbsp;fpirituflandus alios excitare,qui diuinamuoluntatem excquerenturC'nbsp;Nam^ibucpertinec, quod CbriftusadPbarifæos, dedifcipulorumnbsp;damore ait. Dico uobis,inquiens,quod Ci hitacuerint, mox lapides chnbsp;mabunt.Sedutmagnaparsedhypocrùarum hoctempore,quifentiûinbsp;abrogationem pubîicarumimpietatum eiTe temeritatempublicobdbnbsp;uindicandamüca Si pontifices acfcribæfènferunt eiedionem ementiuuînbsp;‘ acuendeinium a Cbriiîofadiatn,tatnin[olerabilemeffetemerita[€in,n^nbsp;9 9 merito debeatcpde Cbnïli expiari. Sic enim fegaicar. Ec docebatquodnbsp;99 dieincemplo. Principesautem facerdotum, amp;fcribæqaærebantilluu^nbsp;;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99 perdere,etprimoresplebis,necinueniebât,quidfacerent.Totuseiv

9 J pulaspêdebatab oreeZus, cam audiretillû, Hic uidemibiin facerdod'' bus amp; feribis, uere impiecatis ingeniû, Quod Chriiîas iècit, fpiritulhnnbsp;dit opus e(i, quodfaaib'culiamp;:icribedebuinèntadmirari,amp;,quiababenbsp;bantlegicimamecdefiaüicarumrerumadminiiîradonem,etiamimit3^nbsp;rlSedecceimpiecacem^ Tantumdxiî^ utagnofcerentdiuinumopuSfnbsp;ac reCipifeerenCj uepotius ad crudeîitatem irritarencar, amp; in necem Chdnbsp;iliconrpirarent,adeoc^occarionepoil€anad{a,necieumtrad€rent,Sitnbsp;impùMttM diindurataimpietas.Necdodirina,n€cmiraculis,necexemploadpic''nbsp;taceminuitaair^ ViPbarao, utIadasirchario{esmiracuUsamp;admoni^'nbsp;tiombasfabindepeioresreddebantur, âaqui indurata impietatefordi/'nbsp;dus eiî, pergitfordefeere, quicquid egeris» Q^re nihil nobis tanta curanbsp;cauendSeii, qaâutnondeficiamusapietateadimpietatê^ Ecfiibrtaidi^ tnbsp;imbeciîJitate carnis defècerimus, côcinuo reCiptCcamuStneimpietas radi Inbsp;cesagat indurecur, acnosin perpetuum interitu conijciat, Quodau ƒnbsp;têprindpesfacerdotûacprimoresPeumagiftratuspîebiSf noncontiniio ƒnbsp;tmeidaueriat /

-ocr page 257-

HOMILIAE IOAN. BRBNTII.



®*icdei ccelicommorabitur.Et angebsfuismandauitdete, mcuftodiz ^’^tteinomnibusurjs tuis. In manibus portab Litte, ncforteortendasadnbsp;bpideni pedem tuum. Q^uare hoc nobis agendum eft, non ut aduerfaznbsp;*^*otutn minas ac uiolentiam timeamus, uocationem dei abijciamus,nbsp;^dutconceptafiducia in uocationedeiperfeueremus . Siccnim fiet,utnbsp;*^^*1 tantumaduerfarqsformidabiles fimus, fedut in omnibus malisSdnbsp;^nerfisferuemur,per Chriftum lefum Dominum noftrum,quieftult;nbsp;cum patre SC foiritufando deus laudandus in feoila Amen.

-ocr page 258-

-»^CAPVT VICESb^

M T M,


HOMILIA XXXII.

TSI principibus facerdotu,et fcribis no h'ceatpffP^ puloab ore Chrifti pêdcnte uiolêter in Chriftö^


bidi'ne ipfoRzgrafl’ari,pergüttn oês côfilioRî ratio*^^^


cxcutere, qbuseüopprimereacgjderequeantjp^^’^ mus amp; nos impietatem et crudelitatê ipfoi?nbsp;jut eâ cognitâ fugiamus Si. ueram pietatè acnbsp;nêfcdemur.Nâcü Chriftusprofinguïari fua autoritate ingreflusu^^^nbsp;fdum,eieccratementesamp; uendentes docebatquotidiein ternploi^*^nbsp;ditoribus undicp maxima frequentia confluentibusintoïerabil^nbsp;uifumeftpontificibusamp;magiftratibus» Cumigiturnon auderentu«^^'nbsp;lcntam manum in ipfum inrjcerc, quod proximum, amp; quod pronbsp;rcopportunius uidebatur, expoftulantcum ipfbS^exigunt abcoiaynbsp;tt fuirationem.SicenimaitEuangeIifta.Etfadum eftin unodierun’’’nbsp;1) rum,docentcilïopopulumintemplo,amp;euangelizante,conuenei^’’*'nbsp;9* prinapes faccrdotiim,et fcribse cumfenioribusjamp;aiunt ilïi dicêtcs.D^nbsp;F 9gt; nobis,quaautoritateiftafacisC’autquiseft,quidedittibiiftaautoriot‘^;nbsp;Primum omnium uidc mihi,qui conueniant aduerfus Chriftum Si

Deu i» EiLi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^gt;^i*^dpes,inquitfacerdotum,amp; fcribgcüfenioribus.Sr^*

wMinjine li »•'csautfuntquosnosuocamusSenatorcs, qduiïismagiftratuso^^^“! tn quartide fuuguntJtac^ cÔueniûtaduerfus Chriftû Pötißcesamp; magiftratt’S’^^nbsp;ieHoMttce» uulgodicûtSpûaIesamp;iecuïarcs,Hiem duohoïmordinesjnu^i*’^^’'^nbsp;cûopprimêduseft Chriftus,amp;p^^^^^nbsp;dû eft cuâgelion eius. Ac fiquidê euägelicn Ch rifti a ueris miniftr’®nbsp;cIefigrcdeadnunciat,8Cmagiftratus diligêsacfidelis euangeîij audito**nbsp;fueritjibitûoptimepoteftrterminiftrosecclefleetmagiftratûcôucnn'^»nbsp;sxerificuUetnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tribuâtmagiftratui fuû honore, etdoccanteûefleordinatj^

magifiratut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dei,hicaût,quoq môpoteft,curfum euâgeîrj adiuuct, ac faluticcd^

nonconueni- figcÔfuïat.Siueropôrificesetfacerdotcs, negîedo uerbideiminift^*'*^ untnifîa^ernbsp;nbsp;nbsp;folûfàlfâdodrinâ tu ent, fed eriâaffêdâtciuiïê ptâtem, magifîf^t^

fut c a5taffe(f^ate(.jçf,afj-i(.35ona,utpriuatisfuisuoluptatibuscôfulat,ibi*^ nuHa eft îterhosordines fynccra côcordia,neccôucniût inter ié, nifi ,nbsp;uerfusdnm et aduerfusChriftûeius.Quaread capefledûeuâgeliôCb'^nbsp;fti nÔ eft expetftâdus confenfus etap^batio eoF5z pontificû et principS,^nbsp;faïfam religiôis dodrinâ fe(ftant,fed potius qahiperfequunt euangd^nbsp;on,agnofcendû fedandum eft, propterea quod iâolim hi duohoi^nbsp;ordines Chriftum amp; euâgeïioneius maxime oimperfecuti fin tDcinonbsp;obferua, quaminhumani, quam difficiles amp; morofi fint hi pontifj^nbsp;acfenatores,qgt; ne maxima quidem beneficia æquo aio ferrequ^nt«^^

-ocr page 259-

HOMILIAB IOAN. BRR N TH.

Chriftus conferebat ipfis doflrina fua amp; ei'eiflioneemciitium ac ucrnJcn tiumetemplo,maxima quæq? beneficia. Aflereb at em'm dodrina Eua/nbsp;perpetLiam ipfis falutem in ccclo. Eiecftione autem uendentiumnbsp;ementiuin etcmplo fignificabat ipfis rationem abrogandorum impioiïtnbsp;bcrorum Sc reformationis Ecclefîæ fug.Quod cum legitime fiat,afFertnbsp;blutemexterniimperi'jinterra.AbrogareenimimpietatcmîegitimejÔdnbsp;iJtTosdei cultus infiituere,eft fines imperfj fui non foïum tuai fed etiamnbsp;profcrre. In Deuteronomiodicit.Siaudiens mandatadominiDei tui,nbsp;iecutusfueris deos aliènes, conftituet te DnsDeusincaput,erisnbsp;icfnperfypfgjg/jiQp fvibtcr,uidebuntcp omnes terrarum populi, quodnbsp;*ioniçndomini inuocatumfitfuperte. Videmihi Hifkiamregemluznbsp;^‘^.Hicenim,poftquam deuaftatum cftètregnûIfraelis, amp;immineretnbsp;^fuaftatio etiarurin regnum ludæ propter impicratem,non folum côfeivnbsp;^îuitregnumfuumjabrogationeimpiorum facrorum, uerumetiam relinbsp;S^jsexiiQçi faluti fuit,quemadmodumfcriptumeft in pofteriori libronbsp;bhronic^^fj, Cum igitur Chriftus ef)ceFetemcresamp; uidentes e templo,nbsp;’Quantum in ipfoerat,abrogaretimpia facra,contulit maxima in P5/nbsp;totam gvtem ludæorum. beneficia. Sedquomodopontificesetnbsp;fnatores Hierofolymitani hgetâta beneficia excipiunt/uide ftupendamnbsp;‘^ofofitatem ne dicam,an infaniam. T antum abeft utgrato animo excinbsp;P’^nt,ut potius Cliriftum uiciffim perfequant, amp; hoc unum noctesq;

feruntur aba rcgationc imnbsp;piorttmlacsonbsp;rum.

^¦Pard.i^i

30-0 JU

3§ant, ut ipfum trucident. C^iod cum non ftatim pro libidine ani ^quot;^'ifacçrequeâc,adoriuntur eum captiofis interrogationibus, fi quo/.nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fUt,ut uerbis deprchendatur,amp;iurecondemnari uideatur. Ac to

gnèjji loh hipontifices amp;magiftratustammorofifuif rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*1011 potLiiftent ferre beneficia,nunc aût hoc deplorandum eft, cp

^'i*i*sfitomniuhuiusfeculihominuin morofitas ut nib il minus fer/ ^^^bquam fumma beneficia. Ac tolerant quidem,ut prgftes ipfis innbsp;P ^æ*itia,dum 15ber,corporalia externa beneficia, quanquamnehecnbsp;? . 5’^§fatitudinefempcr compcnfant,uera autem amp; durabilia bene/nbsp;‘^**gt;brrenon pofTunt.Nam ut parentes maximum beneficium conferutnbsp;P^ictis fuis,cum educant eos in timoré et correption e domini, ac rctrah ûcnbsp;P oscaftigatiôgauijjs, hoctnbnficium, puerifletu 8C eiulatuexcipi/nbsp;^*ihirno quoc°j modo poflunt,rehciunt,ita uulgointer homines fieri fonbsp;ƒ hüt fumma Dei bnficia,fummo faftidio con tenant, adeoep dâncniur.nbsp;*'ophetg,qfucrût antedeuaftationê Affyriacâamp; Eabylonicâ,ctcôcio/nbsp;funt pccnitentiâ,attulerût Ifraelitis no folu falute ccclefte, ueruetianbsp;‘quot;O'ileruationèregnoBzIfraeliset ludein hacterra.Scdhgcbnficiain tni cœleanbsp;*ioagnouerût,utetiâ^phetas interfecer;t.(-^iid aût opus eft uetera et 15nbsp;2**1903 repaere^ HisnoftristempibusreuelataeftdiuinituscÔcio eua/nbsp;2^*1) delefu Chrifto et de iuftificatioe que eft per fide in ipfijnrqua co/

-ocr page 260-

IN CAPVT XX. EVANG. LVCAB,

tioCjUt abrogant hypocritaru impicta(es,ita affertur no folu ca lefti'sfa !usecdefiæ,fedcxternacüamtotius Romani Impcrij conferuatio.Quj^nbsp;ergo fitCHi, qui debebant tain ecclefiam, quam Romanum imperiumnbsp;pro fua uocation c tuen', tan turn abeft^uthoc beneficium agnofc3nt,ui e^’nbsp;dam tanquam præfentaneam ecclefiæamp; Romaniimpcrqintcrniaonênbsp;execrcntur,amp; condemn ent. Quid pîuraC^hicmundus non poteft firre,nbsp;ut ipfi uere bene fiat. Dubitabisfbrtafle quæfit buius tantæmorofita-'nbsp;tis caufla quod homines beneficia repcHant. At dubitare defines,nbsp;slt;tt4nlt;eMz fi confideraucris, quis fit princeps huius mundi ? Satan enimhuiusnbsp;mundi princeps , amp; h uius feculi deus eft, qui ôi. cooft, ut fubditi fuinbsp;idem,quod ipfc,uelint Sinolint Quid auiem ip^uult, nifideu»''nbsp;ftationcs amp; intern itionesC'quidnon uult,nifi conieruationem S)Cnbsp;Cum enim fit natura mendax amp; homicida,no poteft,nifiexidumnbsp;ditionem meditari.Non eft igicur mirum,quod homines principinbsp;obfcquentes,ament fuamipforum internitionem,amp; perfcquanturodionbsp;benefadfores ÔC conièruatores fuos. Accedit hue, quod homincsnatiff^nbsp;ita excæcati funt,utnonintelligant,quæ fint uera beneficia, fed quemalt;inbsp;modum ægrotiidfereappetunt,tanquamfibimaximeomnium condu^nbsp;cibile, quod cum recuperâda fanitate ex diametro pugnat, ita homines »nbsp;fedantmalefada pro bénéficias, et bnfîdaiudicât effe malefàda.

»»

99

99

ergo faciendumç’num quia mundus non poteft fcrre,ut fibiuerebentfi at,malefâdcmusei: Abfit. Vnicuiqpfua fedanda eft uocatio.EtfieJn^'nbsp;neficium perditurapud ingratos homines,non tarnen perditur apud^nbsp;um.GaudeteCinquitgt;t exultate,quia merccs ueftra copiofa eft in coclis.nbsp;Sedreuertemurad propofimm. Pontifices Sómagiftratus Hicrofoly’^*nbsp;tani benefida Chrifti tam iniquo SC maleuolo animo ferunt, utquam'nbsp;uis captent occafionem,qua liceat ipfis in Chriftum graflàri.Etcumnbsp;præfentia nihil aliud habent,quodagant, expoftuIantcumipfo,amp;^P^nbsp;imperio fuo exigunt,ut dicat,qua autoritate,quapoteftatehæcfaciac,finbsp;fortaflîscôfiteatur fe regem Meftîâ,amp;id facereautoritate maieftafisfu?nbsp;Qua occafionecomprehendantipfuminfermone,amp;pofl'int ipfum, ujnbsp;feditiofum aduerfus Romanum imperium,accufarcamp;:condênarcScdnbsp;Chriftus prudentiflîme ita rcfpondet,ut ipfi potius in fermone fuo coin^nbsp;prehcndantur,amp;pubhcepudefîant. Refpondensenim lefus, dixit a^nbsp;illos.Interrogabo uos amp; ego un um quiddam, amp;refpondete mihi.B’Pnbsp;tifmus foannis c cœïo erat,an ex hominibus C Hæcita propofita efleü‘^nbsp;dentur, quafi Chriftus maïuifièt interrogationeminterrogationceli^''nbsp;derc,quam refpondere,atfirem probcperpendcris,uidebishacintcn^'’nbsp;gatione Chriftû pontifidbus amp; magiftratibus,conuenientiflîme refp^nbsp;difrc.NamquodChriftusinterrogat,hanehabetfententiam,Quodfi/nbsp;cio,uocatione,autoritateôipoteftatc diuinafado Etfirequiritis teft‘'nbsp;moniun*»

-ocr page 261-

HOMILIAB IOAN. BRENTlî.

moni'urn, probo ülud tefti'monio loannis Baptiftæ, qui Je me teftïfiça'' tuseft, cp fjm j'ilea deo miflbs,de quo prophetæ uaricinati funuBaptif/ jgnbsp;musenimloannis, (quodChriftus hoc ïocodicit^intenigêdus eft,pro gnnis,nbsp;totonegocio ddminifteribloannis,uideïicet,prododlrinàeins,ciiiadnbsp;dituseratbapcifmus. Prgcipuum autem in dodrina loannis fui£,q? tefÜnbsp;ficatusçftdeChriilo. Nam,cumChriftusâduenturusèflethürnilisamp;nbsp;abiceîvis^miflus eft Joannes Bap£ifta,utteftaraurdeeô,amp;quoteftimö tiftteiurtuteinbsp;niumcius haberetautoritärem, órnatusetiamfuit omnibusuirtudbus,nbsp;Suærcquirunturadieftem fîdedignunl. Joannes eriim prirndmconcepnbsp;lutus fuit maono miraculo,amp; fpiritufancto rcpletus adhucin ute/nbsp;’’omatiis. Deindecumadolefcerec, egituiram longeomniumfantfliffi-*nbsp;tnam.’adhæc tante fuit conitantiæamp;integritads t utnec aulidsdelictj^nbsp;maximorum honorum claritudine, necpotentiffiniofuna ptincipii

¦Mini's perpellipotuerit, quoex eodemore, calidum,ut aiunt,^ fi igi ^U‘-nefflaret,amp; aliud ftans, aliud ftdens loqueretunadeocptantisuirtunbsp;t'buspræditusfuir, ut nullus hominum potuerit ci uel minimum cngt;nbsp;nienobtjeere, accontra teftimonium eius probabilcmquandam excepnbsp;tionemhabere. CumigiturChriftusinterrogat, numbaptifmusioan/nbsp;*^'5 c cœlo fil er it,3n ex h omin ibus, fignificat fe probàrc teftimon io loa rinbsp;’’•s, cui nemo contradicerequeac,qgt; quæ faciat,diu{iia autoriratc fadat^nbsp;f^otuiffctquidem Chriftusproduccremiracula,amp;a’iipoœnadsfuætcnbsp;^‘monia.HabeoCinquitalias,gt;eftimoniûmaiusteftimonioloannis,nbsp;^P'‘a,qug dédit mihi pater ut perficiariicajipfa inquam opera,que egonbsp;f^«o,tefnficancur de me,cp pater miferit me. Sed utirur teftimonio lo/nbsp;j-gjumniatoreSjpro credendbüSjUtillisobftruatur os,cünbsp;•^^nfiabeant, quodpoffinttefumonio loannis coôtradicere,amp; hi in fidcnbsp;^iiaprobiysconftrmentur. Vos, inquft,mififtisadIoannem,S^ isccfltnbsp;’^oniLün reddidit ueritati. Egoautem non accipio teftimonium ab hominbsp;hæc dicOjUt uos falui fids.Qtianq autem CJiriftus hoc hmpl’ci/nbsp;interrogatiorie füa intelligat, q? probet teftimonio loannis le diumanbsp;*i^catione faccre,quod faciat: non tarnen itafimplidter enünciac, fed mnbsp;Voluit animi fui fententiam ininterrogationem, ut aut imprj fud ipforumnbsp;‘¦rlpôfo conuiricatur, autfycophantg nôhabeantcxuerbis ipfius,quodnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

^lumn ientLir. Cæterum, uidemus etiam ex hoc loco, in quem ùfurri Sancti nobis propofiti fint. Nam fi Joannes Baptifta, quo non eftmaznbsp;*or inter natos mulierum exortus,iri huneufum propofitusfuit,non utnbsp;*pfcefletueralux, fedutteftareturdeluce,multo magisaJq faneftihunenbsp;üfumhabcnt,non ut auocentnosa Ghrifto,fed ut Chriftum nobis in/nbsp;dicent, 6lt; nos ad Chriftum adducant. Auocant autem, fi nos inuoce^nbsp;*^usipfos,utrecoricil(atores inter nosamp;deu, amp; utredemptorcsamor/nbsp;le. Adducunt uero nos ad Chriftum,û ex ipfis agnofeamus clementiam

-ocr page 262-

IN GAPVr XX. EVANG^ LVGAE;

«3ei propter Chrifliim,amp;difcamiisexcmploipforum,quantanlïn Chri nbsp;nbsp;)

ftohabeamus falutem per fidê «lefusChriftus, inquit Paulus, uenitäi nbsp;nbsp;nbsp;j

mundû, utpeccatores faluos faceret, quorum primus fum ego. Verum ideo mifericordiam fumadeptus,ut in meprimooftenderet IcfusChrinbsp;ftusomnemdemenaâ,adexprimendûexcplarhis, qui crediturieflêntnbsp;n lütfT **^’plo*nuitamgternâ.Deindeeftamp;hoclocodifccndû,quidfit,eccdo ,nbsp;cfle,quid ex hominibus* De coelo enim cflê, cu fitfermo de rebus fp^nbsp;ritualibuSjhô eft in aerisrcgione,utnix SCpluuia, generarijetadterramnbsp;defcendere. Et ex homi'nibus efte,nô eft ab hoîbus amp; inter hominesnbsp;ri, fed e ccelo efl’e, eft ex mâdato dei, SC autoritäre diuina inftitutu eflè»nbsp;acfieri.Sicbaptifmus loannis e ccelo erat, no qgt; aqua c coelo deIapft,S^nbsp;loanni in manus tradita fuerit, fed q? Ioann es fufcepcratmunusdocêd*nbsp;èi baptizandi autoritäre diuina èCexercebatillud ex mâdato dei. Sie^nbsp;baptifmus,quo nos baptilâmur, èC cuius loânes primus inchoatornbsp;noeftexhoibus, quanquam homines aqua afférant, amp; homines buncnbsp;baptifmuadminiftrentjfed eft e ccelo, quia diftribuitur man datonbsp;toritatediuina. Siepanisuinumccengdominiep, etfiilleabhonu^nbsp;piftus, h oc a uindemiatore col ledum fit, amp; m inifter ecclefiæ panem Stnbsp;uinu manibus (uis trader, non tarnen funtres terreng fed coeleftes,nbsp;funthumang fed diuing, quiamâdato diuino, amp; autoritäre coeleftl^’^nbsp;ftribuutur.Eodemodo ex hominibus effe, eftorigine fuam ducere,nbsp;cxmandatodei,fedaprudetiacarnis,amp;exarbitrio hominis abf^^i^^*^^nbsp;del. Siefeditio Theudp, de qua fit mentio in Adis apoftolicis/''^^/*nbsp;hoîbus. EtfiemTheudas iadabatfediuinitusmiffum, utliberar^^J^nbsp;dæos a tyrânide Romana, tame quia fadebat hoc fine mâdato dei/’^,nbsp;Mijjfiexho« minibusfuiftedicitur.SicMifla,qugccIebraturprofacrifido,nbsp;tninibiu. peccatauluoßtamp;mortuorû, exhominibuseft.TametfiemineaMunbsp;côtineantur multa efacrafcriptura,utfunt cantionesqugdam,amp;P*'^nbsp;cion es, item epiftolg amp; Euâgelia, ecen g quoc^ ipfius dominiez Snbsp;quedâ,accelebrctopinioncmaximicultusdiuini, tarne quia célébrâtnbsp;expiationê peccatoRt uiuoR2 Si mortuorum iddrco nô eft e cocIo leunbsp;hoîbus, nô quidè fan dis illis, quiinitio diftribuerunthisritibuscoeU^nbsp;dominirâ,fed ex hypocritis,imo e Satana.Is cm hoc folûnodesatt^nbsp;CS laborat, ùtgloriâ Chrifti autprorfus extinguat, aut falterh obfeure ƒnbsp;Chrifti aût gloria eft, q? ipfe fol us fua paffionc morte expiaueritp^^^nbsp;cata noftra, amp; recon ciliauerit nos cum deo. Et cû haec Chrifti gloria tr^^nbsp;ferturinopusMiffg, aufcrturChriftofiIiodd,amp;tribuituroperiearUnbsp;tioftrg. Quarc MiiTa, qug cclebratur pro expiatione pcccatoRtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

amp; mortuorû, nÔ eft e cœlo, fed potius c Satana. Quod ergo eft lud* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

corum operum, quæ uel ex hominibus ucl c Satana funK' Si autopushoc,inqttitGamaliel,cft«hoininibus,d^luetur.Et^.

-ocr page 263-

I

HOMILIAE IOAN. BRENTII.

^us.Ornni's plantatio,quam non plantauit pater meus cceleftis ^àdicàgt; amp;in ignemprofjcietur. Itatçquemadmodumfacrifida genduminbsp;*^3|euanuerunt,ut uixnominaeorumreliquafintjÇerantenimex homigt;'nbsp;’^‘Oüs, )fic Mifla amp; reliqui diuini cultus,qtios hypôcritæ excogitàruntnbsp;^^’ipiandapeccata, itaeuanefcunt, euangelq lucedifiecfn, liteda ritusnbsp;^'^fumpofteritas ignoraturauideatur. Seddehishadienus. Audiamusnbsp;pcjutifices, fcribe, amp; fenatoresrefponderint Chrifio,

* ii cogitabantintra fe dicentes. Si dixerimUs,e: coclo,dicet, Quareergo c t.

quot; ' i « c

y cc

4 C


^OrtcredidiftisilliC’Sindixcrimus,exhominibus, plebs uriiucrCa lapida ’tnos.Perfuafum en im habet loannem prophetam efle. EtreCponde.nbsp;*^utrenefcire, undeeflet. Exhiscogitationibusuidesq) CEriftusnonbsp;^Bfeurerefpondericinterrogationipontificum, uidelicet, fediuinä aii/nbsp;^^ntatefacere,quodfaciat, idq^ probare teftimonio loannis, qui publianbsp;^^deipfoteftatusfit. Sedrefponfionêfuamitaformauit, utquiuenerâfnbsp;^^capiendumipfumin (ermone,caperenturipfiamp;pudefîerent. Heceftnbsp;^inineprudentiscadminiftratio ut qui iuftis ijifidiantur, in fuis ipfoRänbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

’^fidtjs capiantur. Lacumjinquitjaperuitjöf^ effodit eum,öd incidit in fo fecit. Et itefÇi.In laqueo ifto, que abfeonderunt, copreEen/nbsp;^^seftpcseoßi.Äc rurfus^Qui copreEenditfapientesin aftuciaeoßi, Sdnbsp;prauorumdiffipat. Proponitur aute nobis hocdiuinæ prudêtignbsp;^pus,nÔ ut feiamus taritû, fed uttranfferamus ad ufum riofbum. Impt)nbsp;ftruunt alfjs infidias j difcant ex hoc loco timoré dei,Slt; reüpifeenbsp;Qtig ciE mala cogitantalqs inferre» ea feiant in caput ipfoBt recidcnbsp;’i^'Qy^ergo infania eft,fibi ipfi prèféritaneum malu accerfereCPrj ante,nbsp;’^^'losftruuntur infidiç,benecôfidant,certiflîmi, qgt; Dominus ita fer/nbsp;fit ipfos,in impioR» infidfjs,üt no folû liberentur,fed etiam magnbsp;’^'^gloriamconfcquant.Sed hoeno eftofeitanter negligendu,nbsp;nbsp;nbsp;pan

^’iæ^8lt;magiftratustiment,neplebsôbruatipfoslapidibus,fidixerintÿ oaptifmû loannis efle ex hoibus,hoc efi:,fi ueritatêabnegauerint.Nâ finbsp;^^'ftratüs maleegerit,amp;autUeritaté Euangelq opprimat,auttyranni/nbsp;in fubditos exerceat, merito timere debet fedicioné. Tarnétfi em fedigt; SeJida, pécinbsp;ciofi peccent, ipfa tarnen feditio fuppliciüm eft iniqui magifträtüsAfönbsp;7*: maxima qu^cp damna potentiflîmis etiamriurri régnis 8C urbiEusnbsp;’nferrc,acimperiaipfa mutarc. Quare feditio uulgi üeEémenter, aciugt;nbsp;‘’^quidempertirriefeendaefl:, fi tyrânideàduerfusuerbumdeiamp;hominbsp;*^especcaueris.; Quodfiüeromagiflratusâdmiriiflraueritremp. legiti/nbsp;amp;: fecérit iudicium Sd iufiieiam, ac non folum exerceat moderatumnbsp;« iuftum imperium in fübditos, uerumetiam tüeatur prouirilifuaolo/nbsp;himdeiJamnorteftcauflTa, eut* timeas fedicidnem. Timorenim, frügt; Titttor,f^uii»nbsp;lt;Suspeccatieft. Vbiigiturriorîeftpéceâtunii ibinullus efttimorislö^nbsp;CüSe Ct in Mofe dicitur, Ego Qominus. Sun praeceptis meis ambula/

y n

-ocr page 264-

IN CÄPVT XX; EVANG, LVCAE;

Ueritis, habttabitis m terra ueftra abfe^p pauore. Dabo paeem in finibu^ ueftn's,amp;non erit,quiexterreat, Tametfienirn hæc promiflïodidaei^nbsp;de rep. Ifraelitarum , tarnen intelligenda eftde quauis légitima rep'nbsp;Namunaquacc^ refp.iuftis legibusconftituta,ordinatio dei eft.Qpodnbsp;autein Deusordinauit,quod Deus conftituitjhoceiiam tuetur amp;;confrfnbsp;uat. Sed dices. luftis citius mala in hocfeculo cueniunt, quam iniufts»nbsp;Bono igitur magiftratui magis quam malo metuenda eft feditioCNonnbsp;abfurde loqueris. Satanenim, quiefl:princcpshuiusfeculi,ioletplu®nbsp;bonis quam malis magiftratibus infeftus efle.Sed hæc eft bonorum p''?nbsp;rogatiua ,quod pofllnt bon a côfcien tia ferre aduer fa, fi quæ a ccidcrinGnbsp;ÔChabenta partefua Dominum deum noftrumlîantem, qui amp;nbsp;ipfosper fidem in omnibus malis,utliberentur. Dauidinquit. Siam^nbsp;bulaucroin medio umbræ mortis, nontimebo mala, quoniamT*nbsp;MECVM ES.Etiterum. Quihabitatin adiurorioaltiiïimi, inprot^^nbsp;ctionedcicœli commorabitur. Quare,utnon timeasfedicioncm,tini^nbsp;Deum, amp; adminiftra remp. iufte ac legi time. Sic enim fict, ut etfi cadan^nbsp;alatcretuomilleamp;f deeem milliaadextristuis, ad te tarnen non appi'®^nbsp;pinquabit, Porro, cum pontifices amp;; fenatores alterna CH RISnbsp;in terrogatione pudefieren t, a tque h oc a gerent, ut cælata an imi fuinbsp;tentia,in tuto cnent,refpondifïentc|;,fe nefcire,num baptifmus loannisnbsp;, effet ex Deo an ex hominibus , aitillislefus. Neq? egodicouobis,nbsp;,, quaautoritatehæcfaciam. Quid “Tan non hæccontumacfaeft,i’^‘^nbsp;fatîforumfuorumrationemdare; AtCHRlSTVS iamratio^^'^nbsp;dederat. Interrogatione enimfuafîgnificauerat fe teftimoniolo^’’’^’®nbsp;probare,q? quæ faciat,diuina autoritäre fadat,i d quod etiam Pontifier^nbsp;Sc fenatores probe intellexerunt,quia cogitant, Sidixerimus eccelo,dt^nbsp;cet, Quareerganoncredidiftis'illi,demeteftimoniumferentiC' Rep^*^nbsp;Juntur igitura Chrifto non contumaciter, fedmerito, ac prudenter,*^*’nbsp;qui propter impictatem indigniores erant,quam quibusl ongiori difp^nbsp;tatione rem manifeftamcomprobaret. Quidenim manifeftius erat,nbsp;ïudaico populo, quam loannem elfe prophetam, amp; diuinitus ad oHîdnbsp;um fuum uocatumC quid item manifeftius erat, quam loannem tantînbsp;fuiffe fanditate præditum, utnec in fermone eius, nec in fadfisciüSnbsp;quicquamreprehend« potuerit'T'quid 8dmanifeftiuserat, quamluda^o®nbsp;obtuliftequidem loanni honorem Meftîæ, ipfumautem conftantd^nbsp;fe reiecifte.S^ huiclefu filio Mariæ Domino noftro maieftatem Meugt;fnbsp;teftimonio fuo tribuifïeC' Quare , etfilES V S Chrifirs nulb^nbsp;fuiftètmiraculisilluftris, tarnen cum tant« uiriteftimonium haberct,d^nbsp;buiffeta Pohtificibus amp; fenatoribus pro uero Meflîa agnofei.nbsp;autan autoritas CHRISTIn une non fol um confirmata fit tcftiino^nbsp;nio bannis amp; miraculorum.quæ Chriftus ædidit,fed euamrefurred:'^nbsp;onc

-ocr page 265-

«•1

HOMILIAB IOAN. BRENTIl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jg’

one eins amortuis,afcenfiùncœlum, miffîonefpiritusfandi,8lt;rcuela/ rioneËuangdtj fuiin totumorbem terrarum nihil prius nobis agen/nbsp;dumeft,qiiamuc,agnitoGhrifto, euangelion ipfiusproba fide corn/nbsp;pleâ:amur,8C charitate erga proximum gratitudinem teftemur,quo innbsp;omnibus inalis adeocp in morte ipfa feruemur,nbsp;nbsp;nbsp;perpétua fcelicitatem

contequamur perlefum Chriftum Dominum rioftrum, qui eft unaeu ' pâtre amp; fpiritufancto Deuslaudandus in fecula Ametinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

H O M IL IA ' XXXllI.

Chriftusin hunemundumuenerit, non ad perdent « das fed ad feruandas animas hominum, Pontifices acnbsp;fcribæ,non (uamipforum tantum, fedétiam totius ludaicinbsp;popult lalutem impietatefuaproderent, nullam non fibinbsp;opérant fumit, utipfosabimpietate ad ueramfalutis uiam reduceret»nbsp;ante quidem fignificauit teftimonio loannis uocationem fuam diui/nbsp;’^am efie, quo illi h ac autoritäre commoti, euangelio eius fidem adhibe^nbsp;’^^otSifalutem confequerentur^fedcumhac non fucceffiffet, alia aggrcnbsp;’^'tur uia,ut ipfos conleruet.Explicat enim nunc magnitudinem impieta-’nbsp;'^Slt;crudelitatisipforum,Slt;uaticinaturquâtaeosmaneatruppliciorumnbsp;^'ieoqî internicionisgrauitas, fi forte uelfic territi conuertantur 2lt;ui-*nbsp;'^ant. Nam quod CHR.ISTVS minatur ipl^s exicium, non idcirconbsp;^^dt,quoJ deledetur internitioneeorum,fed utipfi agnita impietate re^nbsp;^^pifcant.Noh récitât autem, quicquidhoc eft rei ,fimplicicer ,fed inuolnbsp;Muin parabola domini uineæ ôdcolonorum. Cœpit, inquit Lu‘’-'^^'âicçveadplebemparabolamhanc. Homo quidam plantauituine/nbsp;^'^Âlocauit earn colonisjamp;ipfeperegreegitmulto tempore.nbsp;nbsp;Solct

^HRISTVS etiam alias, amp; frequenter ea quæ ferio docet, nbsp;quæ

auditorum animis altius infigere, parabolis explicate. Nam quæ J^cetCHRlSTVS ,non furtt eiutmodi, utin præfentia tantum de/nbsp;^'^ent,Slt;parum référât, conferuentur ne, an furdisauribusnegligan/nbsp;^^’^îfed quia cœleftia {unt,8lt; falutifera, neceffarium eft, uttantoaltiori P^wfcoîrfrKwnbsp;’’^entea nobis reponantur, quanto dealtiori cœlo CHR.ISTVS,ut “f“*’nbsp;^^nos doceret,defcendit. Qui habet aures,inquit, audiendi,audiat,Et,nbsp;Siquis fermonemmeum feruauerit, mortem nonuidebit. Quod au/nbsp;parabolis explicatur , multomagis animo infigitur , quamquodnbsp;Simpliciter commemoratur. Vulgo aiunt, Merces ultroneæ purent, ÔCnbsp;^arioranobis efl‘efolent,quæ nonnullolaboreconfecufi fumus, quanbsp;^ü3efua fponte obrigerunt, itagratiora nobis funt, quæquafilaborenbsp;quodam ingenq per parabolas difeuntur, quam quæ fine ulla oratio/nbsp;jiisfigura fimpliciter narrantur. Et quemadmodum radius folis fpecu/nbsp;lo exceptus plus habet caloris,ita quæ per parabolas offeruntur, raagis'

-ocr page 266-

IN CA PVT 3CX. EVANGi LVCAE.

Contra^ut locationKOfinbsp;grorum.

â{ïîciuntanimo3,quam qugfimpHdter comnicmorantur. Optimumigi turconfiliumeft, quoChriftusdo(flrinameuangeIrj fui per parabolasnbsp;frequenter explkat.ui'delicet^ucamp;doctrinaeius nobis fit iucundior,8inbsp;animis noftrisalciusinfigatur» Parabolaautern,quamin præfentiatra^nbsp;’ daturi fumusde domino uineæamp; coloniscius, liefe habet* Homonbsp;» ¦gt; quidam plantauit uineam,ôlt;: locauiteâcolonis,amp;l ipfeperegreegitmulnbsp;’ to tempore. Cum(^cifeopporcunum,mifitferuumadcolonos,utdefrunbsp;’» éluuineædarentipli.Qui cæfumemiferunteuminanem. Etrurfusad^nbsp;huealcerumferuummifit.llli uero huncquocpcæfum £lt;contumelqsafnbsp;*» fedum, emiferuntinanem. Rurfusmifitamp;tertium. Atillibuncquocpnbsp;uulrteribusinflic'tiseiecerunt.Dixieaucemdominusuineæ.QuidfaciâC’nbsp;»» mittam filium meum diledtum,forfitan cum hune uiderint,reuerebun/'nbsp;” tur. Quem cum uidiffentcoloni.cogitaueruntinti'a fc dicentes, Hiceftnbsp;’» hæres,ueniceoccidamusillum,utnoftra fiat hærcditas.Eteiedumiliumnbsp;’ » extra u in earn, occid er u n t. Qu id ergo facicc i 11 i s dom i nu s u ! n e æC Vennbsp;gt; gt; etamp;fperdetcolonosiftos, amp;:dabituineam alrjs. Hæcparabola,etfiuvnbsp;deatur tra(ftare de rebus rufticis, amp; indignis, dé quibus in ecclefiapu/nbsp;blice dilïeraturjtamenji expîicetur,proponit nobis fummam fapientiâ,nbsp;cui liobfecuti effent Iudæi,primi huius parabolçauditores,confeeurifunbsp;iflent nonfolum externam reipublicp fuæ incolumitatem,uerumetiâcecnbsp;leftem amp; perpetuam frfueem. Cum autem parabole plgrumcp dudnbsp;dnc,a publias hominum moribus, amp;alijs rebus in hoc feculo uulg^'^''nbsp;bus^agiteamicifTimi, pèrftringcmusprimuinomnium eamrem/Ç’^nbsp;hgc parabola de domino uineæ amp; colonis eiusfumptaeft^Deinde,nbsp;cabimus, quidGbi hpcparabolauelit, ÔCquisfit pr^cipuus eius ftams,nbsp;propter quem a Chrifto recitetur. Dominus igitur uineæ loi at umeamnbsp;fuam colonis. HiCeftfolennisinterhomines contradtus.utdomim pgt;'Pnbsp;àrtnuis redditibus certo tempore tradendis locentagros fuos colonis.bçnbsp;hiccontradusjiconueneritpublicislegibus,amp;ordinarip cenfuctudmtnbsp;regionis,per fenon eftiniquus aut illfcitus,acpoteft plus homo hocnbsp;tradubonaconfeientia uti.Cumenim magiftratusfitordinatio Dei,c‘^*'nbsp;te mulco magis leges ciuiles, amp;ordinarig incontradibus ciuilibuscon/nbsp;fuetudines,ad quas adminiftrandas amp; tuendas magiffratus uocatus cft»nbsp;di u in æ fun t ordin àtion es»C^omodo autem non li ceret pio h omini or/nbsp;dinatione DOMINI Dei fuibonaconfeientia utiiimomultoiu^nbsp;ftiusamp; redius eautitur pius, quam impius. lHeenim in contradibusd/nbsp;üilibusferuatcharitatemproximiquodDO MI N VSexigit, hicaonbsp;tem fua tantum qugrit, ut ut proximi res ,quo cum contrahit, fefe habenbsp;ant. Exemplum huius contradushabes inGenefi capitequadragcfvnbsp;mofeptimo. Iofephenim,cum fubiecilfetterram Aegypti Pharaon/,nbsp;IocauicagrosAegyptijsproannuisredditibus*Acàpite,inquit,feniina,nbsp;amp;ferite

-ocr page 267-

HOMILIAE IOAN. BB-ENTIU amp;:ferîteagros,utfrugeshaberepofids. Quintampartem''dabïtisnbsp;quatuor reliquas permitto uobis in fementem amp; in cibum familrjs Slt; li/nbsp;berisueftris. Etfi enim C H RIS T V S nondum aduenerat in carnê,nbsp;cumlofephadminiftraretremp.AegyptiacamJofeph tarnen Chriftia''nbsp;nusfuic,proptereaquodcrediditinChriftum abauofuo Abrabæpro/nbsp;niiflum. Be cum h ac fide non pugnauit ufus contradtus location is agro/nbsp;rum. Quareexemploetiam lofephi licebitpio hominihoccontradlu,nbsp;iuxtalegesciuifesuti. Proponiturautanin haçparabola dominusmalt;nbsp;gnisuirtutibusprgditus, utdominiin hocfeculoexemplar habcant, adnbsp;quod mores fuos comparare debeant. Principio audi æquitatem amp; iuftinbsp;dameius. Locaccolonisuineam optimarn,non fudorepaupjrum, fednbsp;fiioipfiusfumptu 8ólabore ita paratamSC munitam, utneeferæ filue/nbsp;firesdcpopulari eamqueant, amp;fertilitate fuanonfolumaddandosan/nbsp;nuos redditus, fed etiam aduidlum colonorumfuffi'eiat. Sepem, inznbsp;quit Matthæus, circundedit ei, fodit ip ea corcular amp; ædificauit turrim,nbsp;fioceft, locatcolonis uineam optimeiiiftrudtam. Si locateam æquiffi/nbsp;uaisconditionibus. Sed quid illud eft, quod hieluftiftimus dominusnbsp;fuotempore redditusÇCumeftet,inquit,opportunum, mifit (er/nbsp;'lunafuum, ùtdefrucftuuincæ datent ipfi» Num licebit pio homininbsp;fifii'ta exigerez Quid ergo dicitur. Mutuum date, nihil inde fperan/nbsp;^^sÆtiterum.-Ab eo, qui auferttua,ne repofcas C Si non licet repofeerenbsp;^quæpefuiolentiamnobisablatafunt, quomodolicebitearepofeere, rtebitaexigènbsp;^^Çnosnoftra fpontealteridedimus^Sed cumChriftusait, Mutuum re,

gt; nihil inde fperantes, docet quid pauperibus in neceflitatibus ipfo/ ’‘'^ui^ehçjrnus, non prohiber débita luxta ciuiles leges exigere ab his,nbsp;^^^^uutloluêdo.Qiiod autem dicit, Ab eo,qui aufert tua,ne repofcas,nbsp;P’’ohibetne malum malorependamus,acpotiiis ne noftraquidê repof/nbsp;^änius,qut ea illegitime Si iniufterecuperemus.Nam, quifualegitimonbsp;hoc eft,diuina ordin atione, uel débita repetit, uel ablata recupenbsp;’^®his,quantum ad hocquidemlegitimu opus attinet, nonpeccat, quenbsp;^utnodû aliascopiofe has fentêtias Chrifti explicuimus.Habes domininbsp;‘^^^usequitateSi iuftitiâ.Nuncuideclementiâ, patientiam èi. longani/nbsp;*^itatem eius. Etfienim coloni unum 8i alterumacetiamtertium feruûnbsp;^^berauerant,ac inanesdimiferant, no tarnen erumpit prpeipitanter innbsp;’J^/edomnem moueclapidem, ut coloni refipifeant, 8i tranquille red/nbsp;quod debent. Ac tandem filium etiam fuum mittit, forfitarinbsp;vnquiês)cumhunc uiderint, reuerebuntur .Vide autemmihi quamnbsp;•^aiorifubinde impe.u patientia domini tentetur. Coloni emittuntnbsp;primum feruum non inanem tantum, fed etiam cæfum. Si inanisnbsp;^ntumdimifluse(ret,morofo patrifamilias fans cauffae ad irafcèdumnbsp;‘Jifutn fuiflet. Hie autem dominus, ne ob cæfum quidem, ad intern/

y »fi]

-ocr page 268-

IN CAPVT XX. evang, LVCAE.'


peftiLiam I'ram concitatur.Cogitatem'iTi,ne forteferuus mcntiatur fum, aut importunis SC conturneliofis uerbis dederit colonis occafio’’^’nbsp;utab ipfiscgderetur. Eijcitur fecundus feruusa colonis,non iarn

nt's tantum amp; cgfus, fed etiarn,^uoduehementius urit, contumelijs al

élus, Sed dominus ne fie quidem perdit colon os, ac mittit tertiii*^ feruum, qui non inanis,nortcefus, non contumelijsaffeélustantum^'*nbsp;mittitur, fedetiamuulneratus, utrebusipfis prober domino, feacolo^nbsp;nis peiTimetradatmattamêtântaeftpatiêtiadni, utpofleahliumnbsp;dileélum amp;unigenitummittat,fiquopaélofieripoifetjUtcoloniiuun’nbsp;facerent officium,8lt;fferüarentUr.HocexempIoadmonentur domin’P®nbsp;litici,ut in feruosfuos autcolonos peccantes,nonexerceant initio fnni'^


tatem,amp;malos male perdit, uineamautem fuam locatalijs. Imago owtmago, jp3g;f{^fatus,cuius interefl, feueriterinprefraéle fceleratosanimat^ncrnbsp;tere. Aeexiguntürquidem in magiflratu dementia, patientia, longa’’*''nbsp;mitas. S/alls’idoennsnirriires_ iedira. iirnnamnnamrKiiirriireinltS*''


Colonorum perflringamus etiam ingenium fié mores colonorum, quæinbacpa'' irtgeflw.nbsp;nbsp;nbsp;rabola perfpicueob oculos noflros ponuntur. V ide em quid coloni in

hac parabola faciant. Alacres quidem Sé Igtiaccipiuntuineam in fuam adminiftrationem. CÜ aut certo tepore exigerentur ab ipfis redditus, ibi

turn

-ocr page 269-

HOMILIAE 10 AN. BREN TIL

tîonfolumpeflîmetradant feruos domini,qui redditus exigebarit, etiam interficiunt dileâum filium eius, fperantes fore, ut deinccpsnbsp;libérépofftdeant, necquisquamamplius exadfurus ficreddigt;’nbsp;s.Hic,inqüitint,bgres eft,ueniteocddamus ilium,ut noftra fiat hærenbsp;oitas. Non potuiifet ingenium colonorum maxima ex parte dilucidiusnbsp;^’^plicari» Nam initio multis precibus, amp; magna humilitate extorquéenbsp;^^lamnum,ut agros ipfisloces. Poftea autem cum aduenerit tempus ex^nbsp;^lucndorum reddituum, ibitumnon tantum contumeliöfjfunt in ex/nbsp;^ctores, ucrumetiamdiris execracionibus Sduirulentisconuicfjsindo/nbsp;•^inos ipfosdebacchantur» Actametfi interdû timoré fupplicij non apergt;nbsp;^einuehanturin dominum, tarnen tum uerbis tum fa cfis baud obfcugt;nbsp;*’e(ignifi[cant,quid animofuo aduerfusdfios mcditentur,quod 8lt; nadtanbsp;occafioneerumpit, quemadmodumexemplafediciofiumteftantur. Exinbsp;ftimantenimfore, ut dominisuelinterfectis, ueltancüdeceptis,liberenbsp;agris fruant, nee deinceps aut décimas aut redditus dare cogantur. Sednbsp;Hemihiuide quidiftisparaboliciscolonisacciderit. Occidunt filium,nbsp;ütipforum fiat hæreditas,amp; libertatem ab exoluendisrêdditibus confe/nbsp;^luantur* Quid ergo fitC” Quodqugrunt,bocinueniunt, fedlonge alianbsp;•^atione, quam ipfi fperauerant. Occiduntur enim amp; ipfi, uinea loca/nbsp;tur alqs» Nam amp; hoe eft libertatem ab exoluendis redditibus confequEnbsp;bïenao enim a mortuo exigitredditus, amp; fi cui adimitur uinea, is etiantnbsp;iiWatur a reddendo fruófu uineæ. Sicifti liberarttur* Non meliorenlnbsp;libertatem hi coloni fperare poflunt, quiiftorurncolonorum ex/nbsp;fequuntur , amp;in perniciem dominorum fuorum confpiranu

^^’^tnim fore putasC' num exiftimas fieri poffe, utordinariushuius ftatus antenouifTimum diem mutari queatCquot; Non certe. Donee cnbsp;’pfn fol luQalegitimos fuos in cœlo curfus peragunt, amp; diem ac no^*nbsp;’^ï^mfuis uicibus in hacterra illuftrant, non mutäbituretiam ordinanbsp;‘‘'^huiusCeculi curfus» Ordinarius autemhuius externi feculicurfuSnbsp;quod fit difcrimen inter dominos amp; feruos, inter magiftratumnbsp;‘ubditos, be quod neceffarrj fint con tra élus ciuileslocationum, emptionbsp;num be uenditionUm, q?cp ad conferuandam ciuilem focietatem uni/nbsp;OMcp reddendum fit,quodiuxtaciuileslcgesdebctur,atquc adeo,quodnbsp;aduerfa ferenda fint quæ legitime mutari non poffunt, doneenbsp;DbVSipfemiferitliberationem, quemadmodum liberauit Ifraeli/nbsp;Quare Iruftra fperas te uel conuiefjs ucl fedicionenbsp;fnicere poHe , uteam confequaris libertatem, qua nulli maoiftratuinbsp;quoddebes, nullaqucaduerfafufferas. Nam WÆ»«nbsp;H OU ad reddituum aliorumcp debitoru folutione attttiet, fi quis ea oUænbsp;proximo debet,candide 8lt; iuftefolueri£,non minorem culturn dei facit.

-ocr page 270-

IN CAPVT XX. EVANG, LVCÄE, (juamquipaviperilargiturelccmofynam.EUemofynaenimdattirprop^nbsp;ter deum. Quid autem eft dare propter deumC non ne ideo dare,quiad£nbsp;us unit iubetç’ At deus non minus uult 8^ iuffit,ut rcddas unioiic^nbsp;quoddebes,cuitributum,tributum,cuiredditum,redditum,cuicefufflgt;nbsp;cenfum,qquod præcepit, utlargiarispaupen eleemofynam. Dixitnbsp;Dihgesproximumficutteipfum* Ec, Non fur er is. Furti autem fpcciönbsp;eft, proximumdebito fraudare. Acdeus multo magis cxigit,ut pro^^*^nbsp;mo reddas,quod debes, quam ut facrificia offeras. Si obtuleris,inquit,nbsp;munustuumadaram, amp;illicrecordatusfueris, q? frater tuushabeatal’nbsp;quidaduerfumte,relinque hiemunustuumcoramaltari,amp;abi,pt’’’*

scripiurelà» hicmihi uide, quantopere Chriftus comendecnobisfaerpferiptt**^^ crtautorittd toritatem. Concionaturus enim de rebus Ion oe omnium orauifl’’^*^*nbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Cquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö ..nfl




-ocr page 271-

H o MI LI AB IOAN. BREN T IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j7®

«aiiti'nfacrisamp;alrjshiftorrjsuariacxempla, Ifraelitgamp; aïiggentcs tegettueri ^’icedamGnemuqsconferuatg func, aim ordinarias leges fuas confer/ confetuiiinbsp;'^^fait,tuncautpcrf)fl’e ctia intramuros, cum negleótislegibus,murosnbsp;foflas curarunt. Quart magiftratus tunc ucre didturrcmp. tuenbsp;oncûmuros ædificat, fed cum leges tueturamp; conferuat. Quod autnbsp;’^conferuationem pietatisatrinet,murusaheneuseft, uerbumDomi/nbsp;non foluerudimur ad feétandâ uocationem dei in externisope/nbsp;‘ouSjfcdeti'am munimuraduerfusSatanam,mortemamp;inftrnum.Rc/nbsp;^^Pbrnus igitur nos in hocpropugnaculum, ut tuti in omnibus aduer/nbsp;Aamp;adomniuhoftium noftrorumincurfionesconftemus. Deinde,nbsp;onu'nuscûplâtairetamp;munijnétuineamfuamlegibusamp;facris, tan^nbsp;turribusjiocauiteam agricolis,hoc eft,commendauit populumnbsp;tegendu principibus, regibus amp;. facerdotibus, ut 8lt; honeftam 0£nbsp;exigèrent uita,ac cófequerentur gternâ foclicitatê, Quod aut dominbsp;peregreabiiflcdicitur,nö fignificat DominudereKquiflepopulum comitti tUinbsp;in fola hoîm manu.HabitaboCinquiO in medio filioRz Ifrael,cro/ tut.nbsp;deus. Sed q? naturafuainuifibilis G't, nechumanismanibus pal/nbsp;j^f’tjueat, qjC^ ad hoïminiquitatesamp;fceleraaliquotieslongo tempo/nbsp;/'ticÔniuéat,utuideaturimpqs,autnÔcflc,autnonadminiftrareresnbsp;^^’ïianas. Namutdednodeonoftrorcftecredas,fenciendümeft,qpnbsp;non longe abfit ab unoquoe^ noftrum. Per ipfum, inqüit, uiui/nbsp;moucmur amp; fumus: Et, Vos templa eftis dd uiuai ris, quemadmo/nbsp;. ^^ixit deus. Inhabitabo in illisSc inambulabo, amp; ero illorödeus, Ô£nbsp;ç, mihi populus, Porro cum adueniflet opportunum tempdsjnbsp;n‘^’f^oininus feruos proph etas fuos, qui exigerêtfhi(flumuin^,höi:nbsp;J ^’4^» uocarentpopulum dotflrinafuaadpcenitenriâ Ôdfedandam picnbsp;Aeprimum emifit Mofennbsp;nbsp;Ahcronem, qui propofita lege, ÔC

iJtutis facris in Ifrael, hoc maxime omnium egerunt, utifraelitae PdTerent uocarionem Dei, amp; feruarentur, fed hi a fuoipforumpdnbsp;quern liberauerant e grauiffimatyrannideAegypri,tanta con/.nbsp;, J’diaaffedifunt, ut audierint feduclores amp; impoffores , aeparumnbsp;g^^*^’*-’4^‘”^3p*‘^*tgt;usobrurieflent. Deinde', emifitDÖMIN VSnbsp;Ofeini» Amos, Efa/

tan

tum abeft,ut ex concionibus ipforum refipuerint. Habes autem hoc immenfamDei cicmenriam erga Ifraeh'tas, quod amp;fi peflïmcnbsp;tarnen alienato animo abiecericnbsp;ƒ sexhæreditatefua. Ac tradiditquidcmipfosaliqüandiu propternbsp;manus hoftium fuorum. Parilo poft autem reddiditnbsp;^»1'?quot;”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acKTdo mißt ad jfos prophoasi'

‘'Wariam Aggæum deinde eo^ loannem Baptij^çJ quj

/

-ocr page 272-

IN CAPVT Six. EVANa, LVCAE. ixigcrcntab ipfispcctiKenoa,ne lam non tantum e terra,fed etiam enbsp;lo eijcerentur. Sed quid fadum eft^ad contionem loannis Bapriftfnbsp;ne ipfi qvudem negabant efle prophetam 8lt; uirum optimum in tantun’nbsp;no rcfipueruntjUtipfurri etiam crudeliffimeocciderint, amp; fecerintinnbsp;qucmadmoduni Cbriftusait,quecunlt;^ uoluerunt» Vides folennéeli*-confuetudinembuiusfeculi, q) homines perfequantur eos,qui annun'nbsp;ciantuiamueritatis, amp;exigunt pccnitentiam: Nec mirum.Cumenii”nbsp;homiriesfintdebitores dei,in agenda pccnitentia Sd faciendis bonis op^nbsp;ribus,emittuntur prophetæ SC concionatores uerbi dei a Domino,u^nbsp;igant nomine ipfius hoc debitum ab hominibus. Nihil autem naoldi’'^

H^eJifds per chrifUinbsp;prcmiffà.

Debitoret dei.

ExiiSore$ propheter üs,nihiï cerribilius eft debitori, prefertim ei,qui no eft foluendo,nbsp;concionato»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;créditons aut exadoris» Quare, quem homines éxàétoreni

‘ ment, eum etiamodio habent. Sicüintelliguntexadorempoenitenti^ deftitutum efte externo praefidio, totoimpetu uertunturinipfum»^*'nbsp;quicquid iræ,quicquid furorisconceperuntaduerfus deum creditoi'C”’’nbsp;hoc eftùridunt in eum, qui nomine dei pcenitentiam exigit.Sed etfinbsp;dus ad concionem pœnitentiæ infaniat,concionatori tarnen feâanda^nbsp;uocatio dei.Mundus non repon it quidem pro beneficrjs,nifi extrema*^nbsp;ingratitudincm, apud deum autem copiofa eft merces incœlis/nbsp;cum Ifraelitæ ad conciones tot proph etarum in tantum no refipifed'O’*^’nbsp;ut iam afttieti fuerint non folum uerbum domini contenln ere, fednbsp;proph etas trucidare, nefic quidem abieefti funt penitus,(tantanbsp;ciadei ergapopuluni fuumjfed mifitiuxta prornift'ionernfuani,i””o^nbsp;tuni filium futim,Iefum Chriftuni dominum noftrum,quinbsp;tanique Itberalis exador debiti fuit, utfeipfum , fi modo petnbsp;agnofcatur, in debici exolutionem propofuerit. PrædicauitenûfP^nbsp;tentiam ,fed ita, ut reciperet fe peccata expi3turum,0i rcmiflionem pt^^^nbsp;torum gratis nobis daturum,tantummodo,ut credamus in ipfum,8^ *nbsp;hibeamus nos obedientianoftragratosergaipfum. Quidergofa^^nbsp;eft;hocnotiuseft, quamut pluribus explicaridebeau Pontifices eiflnbsp;pharifgijcum uidiffent Siaudiflent huncpœnitentiæ exadorem,nbsp;dei,Si Chriftum per prophetas promiffum, rnaiori cura Si foUicitunbsp;nêde inferenda ipfimorteconfultarunt, quam unquam de morte antnbsp;ius prophetp deliberatumeft.Exiftimarunt enim, fe omnibus tuncnbsp;dtatis bonis potituros ,fi hunc lefum Chriftum morte extinxiffent. Vnbsp;nite,inquiunt,hic eft hgres,occidamus ilium, ut noftra fiathereditas« ƒnbsp;qug eft ilia hgreditas^r’ Promiffa erat per Chriftum in prophetis renni inbsp;peccatorurn, Siuitaetema. Ethæcefthgreditascoeleftis, quæfup^*^nbsp;omnia régna Si imperiahuius feculi. Pontifices autem Si pharifæi tO’’,nbsp;diiferant iam aliquotfeculishanc hpreditatem infuaipforumferin^nbsp;non ut ipG per fidem ufurparent ^m,Si fedarentur uera opera

-ocr page 273-

ai

HOttILUÏ 10 AN. BMKT'lï

ut,cumdocebanc vemiffio ncm peccatomm amp; uitatn ætcrnamcontingc rcpropter mérita opcr um lcgis,8lt;traditionumfcniorum uenderentc/nbsp;im,quibusucllent,8lt; rurfus quibus ucllcnt,auferrent cam, hoc eft, utnbsp;ptolibidine fua dominarentur inpopuli confcicnttjs, nuncipfos cce/nbsp;logt;nunciterumin(erno profuoarbitrio obqcercuiderent .Cumigiturnbsp;Chriftus polliceretur,iuxtaprophetarum uaticinia, rerniffionempeeznbsp;lt;atorum amp; uitam æternam gratis per fidem in ipfum, ibi turn pontif icesnbsp;pharifaci de regno fuo alt;ftum efle put3tes,fi dodtrina Chrifti promo/nbsp;^trctj-ioc maxime omnium cgerunt,ut interficcrêtipfum, quo falt;Sto,nbsp;^ptrarunt fe non folum opes dignitates fuas conferuaturos,fcd etiamnbsp;^nutn (uum ita confirmaturos ,ut nemo,niri ipfor urn autoritate amp; av /nbsp;^'^io,coeIum,Sd uitam æternam confequi po(rit.Hocillud eft,quod di 'nbsp;^^’^bOccidamus ilium, utnoftrafiathacreditas ? Actolerabilceffet,£inbsp;impietas una cu pontificibus Sd pharifæis ludaicis concidifteuN ücnbsp;hoc demum horrendum eft, quod etfi ludaid pontifices con cid cnbsp;’^'’^b’rnpietas tarnen corum reuixerit in qs,qui gloriantur efle ecclefig canbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;retineant autoritatemfuam in extrudendis mcrcibiis in

I nbsp;nbsp;nbsp;^^^']'’Tiabus,ut fingunt,c purgatorio,in dominado angelis,regibus J

1 nbsp;nbsp;nbsp;^Vtiricipibus,cœlumterræraiCcent,bena2lt;feditioncs commouent,'

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quofcp euangeli) feu cofeffores feu profeflores non pcrfcquu

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed etiam, fiqueant,cruddilLrimetrucidant.Cumenim do/,

1 nbsp;nbsp;nbsp;^'^'^^uangelq promittat credentibus in Chriftum gratis remitfion cm

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti^^^^''^’^îfp2rantilli fore,uthac dodlrina extinda,haer éditas ccelefti

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipforum manuita conftrmetur,ut quern

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnum cceli8dregnumterræponant,8ô quern rurfus uolût,

I i(i terræ proturbêt,ac in infernum pro fuo arbitrio conijeiant ? Sed 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erit,qui fun Si ponrificum ludaicorum. Hi enim occidcrut

1 nbsp;nbsp;nbsp;t^jquot;^^domini uineæ.Quidergo inquit,facict illisdominus uineæC V c

1 V petdet colonos iftos,ct dabit uineamalqs» V el ut Matthæus ait J 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fint,male perdetillos,8i uineam fuamlocabit alqs agricolis,^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î’^^^^uwteifrudûtemporibus fuis »Hoceftuaticinium deabieétiôe

1 q''^’’^‘doneludæorum,acele(ftioncgentium»EtquodChriftusuati/ c etiam reipfa impletum fuiuPoftquam enim ChriftusaÇnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coelum,ludæi a Romanis ita deuaftati funt,ut non politian tan

I viQj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fnam amiferint,uerumetiam ex hæreditate cctleftium bo

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptopter impictatem exclufi fint, gentes autem incircundfæ ele/

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effent populus d d,ac fr uerentur bénéfices per Chriftum partis,-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;toto orbe terrarum fparfumreuelatis» Difeamuser*

1 UntQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ptimum ingentem Si inæftimabilem clementiam dei,lt;^ -

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad peccataimpiorum non folum conniuçatjfed etiamtX

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

-ocr page 274-

IN CA PVT XX. EVANG. LVCAE.

hil non agat,quo impios ad poenitentiam rcuocet, ad pcrpctuam fal*^ tè fcruet. Deinde uidcamus amp; fcucritatê eius.Cû em ludci impœnitcteSnbsp;eflentjciecitcosepoflcffîoncnontâtumterrenofô Ccdetiam cœleftiumnbsp;lr4lt;ia t4ïd4 bonorum. Tarda eft ira dei, fed canto grauior, quanto tardior. Abiedlnbsp;ïfraelitaSjfilios fuos,quos uocât,naturaîes,Fdius meus primogenitus,nbsp;inquitjlfraet Aflumpü'tautem genres in filios adoptiuos. Quod fi nonnbsp;pepcrcitnaturalibus filfjsimpœnitenubus, quomodoobfecro parcerrtnbsp;adoptiuisji non folum fuerint impœnitcntesjedetiam poft tantam B*nbsp;uangeïij daritudincm,amp; maieftatis Chriftireuelationem,maiora ftdc/nbsp;raimpietatisdcfignent!;'Timeamusigitur,amp;refipifcamus,utquodgra^nbsp;tis datum eft,gratitudine conferucmus. Sedquidad hæcpontifias amp;nbsp;” fcribæcCum audiftènt,dixerunt.Âbfir.Probe intelligunt hoccflèuati''nbsp;cinium de abiedione ludporum.Sed quia uidebantur eftepopulusdd,nbsp;quinonpoffitecœleftibus bonis exdudi, abominanturdidum Chngt;nbsp;ftijamp;aiunt.Quod Ioqueris,ftuïtû eft. Quod minitaris,uanum cft.Rc/nbsp;citas nobis fabulam,nefcio quam ,de locatore uineg amp; colonis,amp;: ftgnt^nbsp;ficas nos peiores eflêimpijs gentibus,âc perituros.Sed abfit,ut tâmalinbsp;musamp;pereamus.Sumusenimpopuïus deifandus,cxomnibus genrf-'nbsp;bus eledus.Quomô autem deus populum fuum abijceret ac côdemna''nbsp;retCFilq Abrahpfumus. Recepit autem deus,fe fore deum feminis Abranbsp;hæ ingternum,quomodo igitur periremusçRcdejpopuIus dei non sbnbsp;Populusdei qcitur,filij Abrahænonpereunt,fed ut duplex eftpopulus dei,ißcinpBnbsp;fSSfT ‘^^sfuntetiamfilij Abrahæ. Alius eft populus dei extern us,nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ aliusfpûalis.AIiifuntfilijAbrahæcxcarne,alrjexfideAbrahaC‘

eft populus tantum politicus amp; ex carne, is ctfi habeat quandam pietaris fpecicm,tarnen non agnofeitura deo .'(^i autem eft fpiritualisamp;cxfi^*nbsp;de,is etfi uideatur in hocfeculo abiedus,tarnen feruatur a deo in omnvnbsp;bus aduerfisadæternamuitam. Quarefiimpieegeris, amp;impoenitensnbsp;fueris,etiam(i in externa populi dei politia uerferis, Si. nomen ßlrf Abranbsp;hæaut etiam dei geftaueris, perpetuo tarnen tibipereundum eft.Sednbsp;quid fi hoc,quod dicunt, Abftt,ita intelligendum fit, ut fendant,fe ne-*nbsp;quaquam perituros, quod interfeduri fint Icfum, fed potius obfequiuninbsp;deo præftituros, quod eumfintextinduri,quiaboletlegcm,quireijcPnbsp;atfacradiuinitus inftituta,quic^ cum deo ipfo pugnet. Sicenim aliasdfinbsp;Kypocritdrîi lt;^unt.Ob bonum opus non lapidamus te,fed ob bïafphcmiam,5Cquianbsp;wor«.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu Homo cum fis,facis teipfum deum.Sic funt Hypocritæ. Màximam im

pictatem,ducunt elfe maximam pietatem,amp;fummam crudelitatempu-' tantefle fummum dei cuïtum. Quid ergoC'num etiam Dominus Deusnbsp;nofter irafentit,quemadmodumhypocritæ profua opinionc fentiufit^nbsp;Minimeomnium. Aliæfunt cogitationes Dei, alias hominura. itaep»nbsp;qui uoluerit curq deo rede fendre, hune oportet fentep dam an imi fur «nbsp;uerbo

-ocr page 275-

HOMÏLïAE ÏOAH^ BKBNTlI. ’

ùafboDomini,non ex humatio captu,autarbitrio comparare» Hæc etn picus eft,quâ uerbum domini pronundat pietatcm,Slt; impietas cft, quânbsp;uorbû dni ^nunciat impietatè. Sed audiainus Chriftû,qd ad hoc relpônbsp;deatdllc intuitus ecs,ait.Qtiid ergo eft hoc quod fcriptum cft. Lapidé, *•nbsp;«pêrcprobauerûtædificantes, isfaduseftcaputanguliç’Ornrijs,quic€nbsp;ddcn'tfuper illûlapidê,conqua(rabit,fuperquem autcmcecideritcôminbsp;*‘ua:ilium.Chriftusiterum ufurpat (cripturx didtum,ut commêdct no *®nbsp;bisautoritatemfcripturæ .8ôdoceat,fcripturamcamefte,cxqua ucre (à/nbsp;Wmnoftramdifcamus, Deinde,uer(iculus ifte,qucm Chriftus citât,nbsp;wmptus eft c pfalmo cen tefimo dedmofeptimo.Hunc autem pfalmum

Chrifto uatidnarijtcftatur non folum Chriftus ipfe hoc loco,uerûz Apoftolus Chrifti,Petrus,inmcmorabiliiUa concione,quâba/nbsp;huit coram concilioHicrofolymitano.Hic inquiens, eft lapis ille,qui A^îo. inbsp;'¦'icéluscfta uobis ædificantibus,quifac'tus eftcaput anguli,nec eft innbsp;*^ioquoquam falus. Et in priori fua epiftolaait.His qui non credûcla/ ’’’*•*»nbsp;que reprobauerant xdiftcantcs,hic cerpit eftè caput anguli, amp; lapisnbsp;quem impingitur ,ct petra ad quem offendant. Quod ergo Chriftusnbsp;^^hanc habet fententiam. Scio quidemridiculum uobis uideri,ri qui»nbsp;^^dciiiçtur de internitione ueftra. Cum enim fitis ex farnilia Abrahæ,exnbsp;utnatis fieri non pofle,ut gens ueftra intcreat,8i a deoreijciatur, Scionbsp;î^^gt;quod meditemini in me mortem,amp; polliceamini uobis perpetuosnbsp;^Hores et dignitatesji me occideritis.Sc io ctiam me in oculis ueftris tânbsp;'^ftum Sicontemptum efte,ut iudicctis me indignum,qucmterra fe/nbsp;audite uiciflïm ,quid fpirituflandus t am de mea dignitate quaranbsp;abieélione uaticinatur.Scriptum enim eft.Lapidem cjucm re/nbsp;^®OîUeruntædificantes,is faétus cft caput anguli.Lapis,Chriftus eft*nbsp;^^'^ificantes funt pontificcs ôé fcribp,qui hoc publico officio fungebanbsp;5’'^t3edificarëtdo(ftrina fua ccclefiâpopuli dei,quo fieret eledum ic-*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ecdefw,

P nbsp;nbsp;dci. Ecclefiaenim non ædificatur proprie elt;ternislapidibus,quâ/ pentijicet,

ƒ nbsp;nbsp;et ilia extern a fuumhabeant in publica politia nccenariumufum,

^dificaturuiuislapidibus,perdo(ftrinam uerbidci.Interhosautem P'dcspraecipuQs omnium cft dominus noftcr icfus Chriftus. Sedhüc

I nbsp;nbsp;nbsp;^pfeciofum lapidemrcieccruntædificatores, pontificesamp;pharifæi,

I nbsp;nbsp;nbsp;J^quam inuülem xdificio. Cum enim con cion a^ctur Euangelion fu/

I nbsp;nbsp;nbsp;K ^^gfatuitaroniffioncpeccatorum perfidem in ipfum,cxiftimarunt

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ccshancdodlrinamnonfolumbonorum operum deuaftationc,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;totius legis abrogationem adeoep omnis ipforum dignitatis

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^’^P^itudinis demolitionem. Quare condemnauerunt eum, occidc

1 nbsp;nbsp;nbsp;0 ^'^*’^4^^^^^*^’^^’^*^lt;^clefiçpcrnitiem.EcceautemFemadmirandâ*

I nbsp;nbsp;nbsp;^^^^^P^^^’^ædificatoresrciecerunt,eumdeusfecitcaputanguli.Sti

I nbsp;nbsp;nbsp;^^uéliçinquit Pa»lus) fuper fundamentum apoftolorû, 8^ prophe

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zi)

-ocr page 276-

IS CAHT.’XX. BVANŒ. LVCAl

» te jtunimoagulari lapide ipfo Icfu Ghrifto. Hie ergo duriflimiis lap*’nbsp;eft, et hâc natura habetjUt fi çjs fuper iHu ceciderit, côquaftabit.Sup^fnbsp;quêaûtccddcrit,côminuetinû.Tâtaeftduritiesetmagnitudodus.N^nbsp;^iitgidarit qutoftènfusfiieritin Chrifto,ecrcieccritipfum,is ita coquaftabitjUenonbsp;folum pedes Ipdat,uerumetiâcorpus amp; anima perdat.Etquiproptefi^nbsp;pietatêa Chriftoreiedus fuerit,isprorfus ita content,ut nihil in ipfb’^

' lutisrelinquau Vnde èi. Efaias deipfo aic.Erit in ïapidcoffcnftÔisamp;p^ tramfcandaliduabusdomibuslfraeï, amp;;Kilaqueûamp; ruinâhabitârinusnbsp;Hicrufalê. Et offendêt ex cis plurimi,cadêt et con terent, irrerient et cap^nbsp;,cnt,Habes Chriftum ,ut a deo in lapide angulare cledum ,ita exiduntnbsp;ïfraclitis fa(ftum,quan^ imprj ludpi nihil minus fperauerât.Quidergonbsp;dicemusCnum Chriftus uenit in huncmundûjtm ut perdat,ut conqualnbsp;fetjUt cÔterat et commin uat hofesCMinime oîm. Nô ueni,inquit,ut ptfnbsp;dam,fed ut feruê.Nam fi qui pereunt, non Chrifti,fed fiio ipfoRt uinonbsp;Slt;^cuïpapereunt.Dchac reaudiamusEfaiam ita concionantem.Eriti’^nbsp;bis in fan(ftificationem,in lapidem autem offenfionisamp;fpetramfcanaannbsp;duabusdomibuslfrael,lioceft, Chriftusaïqsquidemeftfandificatio»nbsp;quaconftant^amp;confequunturæternâfœlicitatem, alrjsautemeftoffên^nbsp;fio amp; ruina. Àudiamus et Petri contionem de hoc lapide. Hic cft lapisnbsp;le, qui reiedus eft a uobis ædfficâtibus,qui faduseft caputanguli.^-^*-cft in alioquoquâfalus. Necern aliudeftnomefubccelodatumnbsp;homines,in quo oporteat nos fa 1 uos fieri.Et iteisz. Guftaftis,quoclbfnbsp;gnus fit Dom in us, ad quem acceden tes, qui lapis eft u iuus, ab h om ini'nbsp;tuis quidern reprobatus, apud dcum uero eledus ac preciofus,ipft4^^nbsp;ucluti uiui lapides ædificemini.Acmox.Quapi*opteretfcripturaaitgt;nbsp;Eccepono inSion lapidem,infummoponendüanguïo,eleclum, p*'®'nbsp;dofum. Qui crediderit in 1110,00 pudefict. Vobis igiturpreciofuseft»nbsp;qui creditis.Cæterum rjs,qui non credunt, lapis quem reprobauerantnbsp;sedificanteSjhiccoepit cflecaputanguli,amp; lapis in cuem impingitur,S^nbsp;petra,ad quam offen dant,nempe his,qui impinguntin fcrmoncm,n®'*nbsp;qp credunt in id,adquod amp; inftituti fucrant. Quare etfi Chriftus fitimnbsp;credulis lapis offèndiculi,quo conquaflantur amp; conterunt,credcnnbu5nbsp;tn eft adminicul urn,8c fundamentum, quo confiant tam in morte,^jf^nbsp;borroribus inferni,amp;confequunt ueram iuftititiamacperpetuam falu^nbsp;tê!.Sed quanto manifeftius conciona^ Chriftus pontificibus amp; pharifcisnbsp;,, de fua maieftate,tanto maiori crudelitate infidiant uitæ eius. Etquær®^nbsp;„ bant,Cinquit)principes facerdotum SCferibæ inqcerein illümanuseanbsp;dem hora,ô^timuerûtpopuIum.Cognoueruntenim,quodinipfosdlnbsp;xifletfimilitudinemhanc.Videmihiobfecrofurorepontificum.Quodnbsp;enim Chriftus uaucinatus eft,hocideodixit,non u t pereant, fed utrefi/nbsp;pifcant,ölt;:a uenturairaferuêtur.Ipfxautèirtt^itum non refipifcant,.H^nbsp;impietaui*

-ocr page 277-

HOMILIÄE IOAN; BR EN TU;

Impietatem i’mpietate augeant,8^ quærant Chrifium intcrficcre* Atquc nbsp;nbsp;nbsp;'

quidem folennc eft inter homines, ut odio profcquantui* rep*chen/ fofcsuitiorum, Sc mortem inferrecupianthis qui ipfis propter peccatanbsp;’’’inantur mortem amp; damnationem* Quidäutemhae infaniafuriofius

Nam q? peccata legitime rcprehendantur (t denuncictur imprjs ac Rfprcfce«/» “flpœnitentibusdamnatio,n5 co fit,ut homines pcrcant,fed utagnoP pecatonm »nbsp;'fntcspcccata,refipifcant,amp;eHugiantdamnationem, Homines autcimnbsp;Pntantisfurrjsexagitantur,ut pcrfcquantureos,qui cupiantipfos feruanbsp;*‘f‘Acfiqujdem imprj abolercntfuamimpietatem,S^eiFugcrentfuppIinbsp;^perfecutionc rcprehcnforis,uidcrenturnôimprudêter agerc.Nuncnbsp;tantum abeft uthac ration efaluti fuæconfulant,ut potius augcznbsp;’’ït impietatcm,amp; in maiora fupplicia incurrant. Amabo tc, die mihi,nbsp;Vfiasrcxluda, quicontemptouerbodciadolebatincenfum,illcznbsp;S’üma femcntate,aboleuit fuum pcccatum,amp; cfîùgit fupplieium, crudenbsp;quot;^tc ilh fua ^qua min aba tur grauiflima quæçp fupplicia facerdotibus,nbsp;S^itemcritatêeiusreprehendebantC’Nihilminus, fed potius auxit tamnbsp;P^ccatum,quam fupplieium.nbsp;nbsp;nbsp;nde èi. ftatim orta efl: lepra in froteeius,

^^nianifefl:ofupplicio,manifefl:a fieret imp/etas. Num rex loasabolcuit impictates,amp; liberatus eft a fupplicio impietatum, cum interfeciffetnbsp;^^chariam filium Ioiadg,facerdotem ut fummum,ita optimum,qui ar i.P4r4.»4»nbsp;^^H)atidoIolatriaseiusC'Â4inimeomnium,fedhocipfopotius,utauxitnbsp;’'’^pietates,ita cumulauitfupplida. Perijtenim tarn turpiter di. ignomiznbsp;^’^^^jUtnon iolum hoftes deuaftauerint incurfionibus fuis fines impeznbsp;^^'^Sjfcdctiam ipfeaferuisfuis inledo fuo interfedusfit. Sed quid

Cetera, aut uulgo incognita rcpeto,cum h i ponrifices amp; fcribæ,dc ^^'oiisnunetradamus,fatis documenti fint, quid perfecutionereprehênbsp;fiat. Perfecuti en im funt Ch riftum, amp; occidcr unt eum,quod repre/nbsp;oderat impictates ipforum» Scdhacrationeintantumnon expiaruntnbsp;pictates fuas,Sc libcrati funt a fupplicrjs, ut tanto grauius afflilt;fti fueznbsp;/^»quanto pertinatiusreprehenforem perfecuti funt. Peccatum enimnbsp;aboletur, ncc uitatur fuppliciuui pcccati, maledidis, perfecutioni/nbsp;J^^’fyrannidcamp;crudelitatc, fed tantum pcenitentia. Pœnitentia, in^ peceannftanbsp;S^’Tïjea légitima ratio eft, qua amp; peccatum abolemus per Chriftum,nbsp;‘HppIiciapcccaticffugimus.Quare,cumpropterimpietatesamp;fpeccaz iettti4,nbsp;J ‘^gitime reprehendimur,hocnobis prgcipuccurandum amp;laboranznbsp;poenitentiam, amp; agniris peccatis, credamus ea pernbsp;fiftum rcmifla,amp;ambulantcs in uocatione dei,falutem æternam conbsp;K, '3^^ur per lefum Chriftum Dominum noftrum,qui eft una cum pa

‘pirituGuido deus la udandus in fecula Am en.

H O M I It I A X X111 k

2 ii) :

-ocr page 278-

IN CA P Vf. -XX.' B VANO. LV CAR



§ JSricopa euâgelq,cj de dâdo tributo Cæfari fequit,digniffl^ »maeft,qug^priamhabeatdnicamdiêdediatâ, qua publJnbsp;i cc in ecdefia recitet.Côrinet cm dodri'nâ, etfi auan's fedinbsp;prima frÔtc durâ,pri s tn et obcdiêdbus utiliffimlDo


cet em difcrimenintcr cegnû Chrifti èi. regtiû huius feculi, amp;exigit,ui: fubditi in unaquauis politia fcrâtpublicareip.onera, necrecufentprftenbsp;flttu Chriftianifmi dare magiftratui,quod debet, fed expêdat,quicqdiegt;'nbsp;gitime amp; ordinarie ab ipfis cxigit. Hgc aut dodrinaauans quidêamp; inonbsp;bedientibus ingratiflima eft, quippc q? cû prædicat de ferendis public!»nbsp;oneribuSjCt cxpendêdis numis,concutiant oês animi coRz uires,uttan»nbsp;f grius expêdant,qu3to follicidus ad gquitatê animi admoneât.Sed intt*nbsp;rim,qui funt prudêter pij ,hi e fcriptura no folû difcijt,quod ferenda fin*nbsp;honefto ciui publica reip.onera, ueruetiam erudiunt diuinisratioibus,nbsp;«|uibusfiat,ut qd neceffarioferendü eft,gquo animo amp; magno cÔmodonbsp;ieratur. Ac facile quidêeft hoctêpore,docere,ut magiftratui obedias Anbsp;ordinaria tributa,uedigalia,8d id genus alia expêdas.Tâta ein eft maginbsp;ftratus potetia,ut etiâ nolentê amp; repugnantê,obedire amp; quod extgii tfinbsp;buere cogat. Atqp utinâ légitima tm oneraexigeret,nÔ iternmifcrosnonbsp;uis et illegitimis exadioibus grauaret. Scd hoc opus, hic labor eft,ut bo


mines miferi,tyrânide potentû oppreflï,pfuadeantur,q pquanimito'b:


rât,quod ferre cogunt,amp;demonftret ipfis rado, quafit,ut exobedi^ amp; animi gquitatemagnâ capiât utilitatê. Quare explicatio huius enag^''.nbsp;lij diligêter obferuâda eft,q difeas magiftratui in ferendis publids®*’^*nbsp;bus,fiue illis legitimis fiue illegitim is, ita parerc,amp; cedat tibi in com*nonbsp;3* dû tam fpûale q corporale.ObferuantesCinquit 3 emiferunt infidiato*^nbsp;99 Cdifcipulos uidelicet fuos,una cû Herodianis,quemadmodûMatth^n^nbsp;•, amp; Marcus-feribût^qui fe iuftos fimularcnt, ut caperent eû ex fermons»nbsp;gt; » traderêtep illû principatui et poteftati prefidis. Vide,ciuâ follicita,^



nullû nô moueahtlapidê,q Chriftû opprimant, amp; dcfiderioimpiöj^ fup fadsfaciant. Sic inuidus magna animi inqetudinc meditatur malnaonbsp;uerfus.pximum fuû, 8^ quod meditatus eft, maiori fudore excquitur,nbsp;ficâdiduseflet,in fumma trâquillitateuiueret.Sicauarus, nullâfibinbsp;nodu necinterdiu quietê pmittit,quo côgregetopcs, quas cûhabetto**nbsp;gregatas,immane,quâtatencaturfollicitudine,quo eas amp; tueaturjS^®**nbsp;geat. Itaép ueriflimû eft, quod uulgo inter pios hoies iadatur, Satan?’’*nbsp;multo grauius affligere martyres, quos uocât,feufubdi£os fuos, qn^’’*


dns deus nofter, fuos. Hoc aût idcirco nobis obfcruâdû eft, ut difeamns» opinionê noftrâ uaniflîmâ efequaexiftimamus, cÔmodum amp;: tutu


-ocr page 279-

BOMILIAB lÔAN. BR.ENTIÏ.

bis iter cHc par Ccdcra ad tranquilliiatê et fecurîtate* Nam fi rem rede ex pendasjparabis tibi fceleribus et iniquitatc no fold maiorc ïaborem irinbsp;popetrâdojuerumeoâ maxima afflidiortê, inagnofcendo, amp;fuppliciönbsp;irnpietatis fuffercdo. Mofe ait,fi nó audieris uocedni dei tui, a obedias^nbsp;'bbittibi Dns cor pauidum,amp; déficientes oculos,ct animam confumptanbsp;'’ioerore, et erit uita tua quafi pêden santé, Timcbis node amp; die, et notlnbsp;«•quot;edcs iiitæ tuae.Et Efaias.Impij quafi mareferuens, quod quiefeeré n3nbsp;potcft^redundantfludus ciusin conculcationem amp; lutum. No eft paxnbsp;’nipijs diót Dns deus. Quare, abiedaimpietate, fedandàeftpietas,nbsp;pacem habeas confcientiae,amp; tranquillamduGls uitam.Sed reuerta/

’’’ur ad infidiatores. Et intcrrogauerunt eum diccH tes. Magifter, Scimus « * 9^odrededicisacdoces,necrefpieisperfonam,feduiamdeieum aeritanbsp;^^doces. LicetnobistributumdareCgfarian nonC'Obferua,quam aftu ««nbsp;î'^sfimulator fit Satan, amp;quamarfificiofeefFiccre queat, ut organa e/nbsp;’'^stratisformentur in angelos lucis.Hinebulones,qui crantorgana Sanbsp;^næjuocant lefum, Magiftrum,cuius fedifdpulos tantum abcit,ut àg/nbsp;’’^fcant^ut potius dodrinam eius, quibus poffunt artibus amp; dolis perfcnbsp;H^atitur, amp; calumnientur. Affirmanteum ueritatis uiam docere, amp; tnnbsp;’^^’^inimoquidem uerbo eius fidê adhibent.CÔmendantipfum,quodlnbsp;J’’^nrefpiciatperfonas,fedhocartificioconantüreum, ueluulgimanp ’nbsp;difcerpendûobijcere,uelmagiftratuiduilioccidendûtradere,Sic ,nbsp;Turpiorcmetfcedioreft,quaninbsp;(^F^ponat fe fua ipfius natural i forma con fpiciendum. Non dicun t illnbsp;, Cogitamus te capcre in fermone, ut tradamus te morti. Hocnbsp;l^.’î^fiii'piffimum fuiftetdicerc, Sed magiftrum uocant, SClaudantiuznbsp;eius. Hoc en im honeftam habet fpeciem, Cum igitur Satan foie/nbsp;^^ornare honeftiffimo ueftitu,cognofcendp funt cogitationcs eius,nbsp;j5^oneftatefpecieidedpiamur, Cognofcunturauteme fcriptura, uidcnbsp;J^^gt;quod Satan fitmendaxamp;homicida,quodquæratnodesatcp di/nbsp;deuoret,quodnci nifiexitium amp; internitionêmeditet,Quibusnbsp;§*îitis/adle erit,impofturasdus uitare.Scd etfi Satan homiddafit,canbsp;aftumitjper fehonefta,et non iudici tantûnbsp;^iarnecdcfiaftærebusipfisimitanda cft,Viam,inquiunt, ueritatisnbsp;fj'^i^^’^nôrefpidsperfonas.Hoccerteboniiudids,8Cprjecdefiaftgof ckfiafite eßinbsp;^^ftjUtilIein iudicâdo,quod iuftû eft,^nunciet, necrefpiciatperfonbsp;ta ^’dsucl amjci:hicin docêdo,quera redafunt,8^ que ad picnbsp;,^hciu£,dicat,nec refpidatperfonam uel potentû, uel alîiedorum hônbsp;'’ü.PrædicatCjinquitjCuâgelion omnicreaturæ.Quoddicouobisinnbsp;^ns,d/c,fefnJm.g^çfqyQj,Yiauremauditis,prgdicateintedis.Etnenbsp;S dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^obis ab his, q occiduntcorpus,aîam aût nÔ poffunt ocddere,

lt; .«adeoffido iudicisetecdefiaftp alias opportunius did poteft.Nucaûi

-ocr page 280-

IM ex PVT XX. ETANG. LVCAB.

exoitiemus intcrrogâü'onc l'nGdiatoRÈ. Licet ne, in çjunt, C^ari funa auttributü,an nôC* Hac interrogatioe putat fieri no poflc,qn Chti''nbsp;ftus capiat) et opprimar.Si ein refpôdcat,nÔ cflè dandujaccufentipiumnbsp;feditioniscorattî prgfide. Si aûtrcfpÔdeatdandumeflè,manifeftoarg»i'nbsp;. mêto^bêc,ipfumnôeflèucrûMeflîam,qualêfeprgdicabat,amp;uulgusnbsp;uulgooppriniendûpropinarct.Nihileininuulgopenbsp;ius audit,quânomêccnfusettributi,tantoc^ odioprofequuntur iflajU^nbsp;ctiâiiocabuIaeoRtplt;tiusanguc8Ccaneodiât.Ethoc noîie ampledeba^nbsp;promiflionesde Meflia,ut liberarent per ipfum ab extemis oncribus,»nbsp;grauaminibus in hoc feculo. Hocigit loco pcrfpicuc^dunt ludei qualc

- expeâ:auerint Meflïi, Nô em expedarunt Meflïâ,ncc hoc in ipfoqux^ rdbâtjUt liberarentapdîs, amp;donarent gternafoElicitate,infuturol^nbsp;Io,qa fentiebat fe fuis ipfoRt uirtutibus,et meritis c^cRt I^is confeOf**nbsp;fc,ut remitteren t ipfis pdâ et redperen t in regnû cœleftc, fed quereban*nbsp;inChrifio externa libertatë,etredêptionê ab oîbus corporalibusontrtnbsp;bus.Quodem ad corpus attinebat,fufiinuaûtuariagenera morboR^»nbsp;Quod aûtad opes attinebat, aut crât omnino pauperes et egen i, autfi^nbsp;opû poflidebâcjncccflè habuerûtpartim in têplû offerte,primitiasnbsp;cimas dare, partim magiftraobus fuis tribuere. Etaccedebatnûcetiâh*’*'nbsp;grauamê,qj crât fcruiRomaniimperatoris,cui prêter priora onera,*^nbsp;bâtur nouaquotânistributadare.De Mefiiaaut^phete uatiö'naOnbsp;adueniretjiiberaturusefletipfosaferuitutegentiü, amp;GibiecH’^^nbsp;^t^conci* ipfisoêsgêtcs,utfummâfœlicitatêducât.Acdificabût,inquitEfai3®’ ’r,nbsp;onatoret rœ g^grinoRz muros tuos,amp;reges eoFÇz miniftrabunttibi.Et ite^z.

regnü,quod non feruierittibi,peribit,etgentes folitudiue uaftabuotüf* Ac mox. Non audietur Ciltra iniquitas in terra tua,uaftitas amp;contrif’^”'nbsp;terminis tuis,ôlt; occupabitfalus muros tuos,amp;portas tuas laudatio.Hfnbsp;amp; multa alia, cum ludpi in feriptura legerent, pollicebantur fibi in .nbsp;uentuMeflîæfummamcarnis libcrtatem,amp;redemptionemabnbsp;bus externis oneribus, atqueadeo talê omnino fperaban t Mefliani,lt;l^nbsp;les nunc uulgus requirit condonatores.Äli) enim requirunt concio^nbsp;torem, qui contione fua abroget décimas, cenfus,amp; uelt;ff igaTia. Atilnbsp;quiruntçondonatorcm, qui effidat, utfrumentura 0^ uinum uiliiü’^fnbsp;pretio uendantur. Itaque quæruntnon ccelefte,fed terreftreEuang^Jfnbsp;on. Aepoffemus quidem, fiuellemus, c condonibus Euangelnt^^nbsp;onem inuenire, qua ea, quæ ad uidura pertinent, fuffi'denter nou‘nbsp;Frimmttmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftusenimcfiècit, uthabeamuspropiuumdeU»^’

er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;datums fitpetpctuâ uitâ,nouit etia, quid nobis ad hâc

tnodoMlipre poralêuitamfuftentandam ncceflariûfit.EtcûpafcatuoIatiIiacoEli^ tioextrud^è patict,ut hoïcs,quimulto magis,quamuolatilia, deo curg funt, i«^’’nbsp;—nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perçât. Adhgc Chriftus iuflït nos orare ? Pane nofii$z qtidianu da

-ocr page 281-

B o Ml LIAI 10 AW. B RE NTH.

hodic.Nô iuffiflct a5torarc,nifi ccrto fcirct^Patrem, ca qug ad utdum ncceflaria funt,datUR2.Scd interim hoc obfcruâdû eft,qj cum Ghriftusnbsp;hociuberct,non pofuit hâc parti'culâdcpanequotidiano, ab initio oranbsp;tionis.Non cm îhocnafcimur,utedamustm amp;bibanTus,fedprepofuiKnbsp;*lias partes precatiÔis,uidcïicet, Sâdificet nome tuum, aducniat regnUnbsp;^uüjfiatuoluntas tua.Hæcem ante oraquærcndafunt,8lt;:inhocnati fu/nbsp;'î’us,utfanâ:ificemusnomêdci,utinqramusregnûdei,utfaciamuamp;uO''nbsp;^üntatêddjamp;obcdiamus uocatiôieius.Sic et alias eu deparando uidunbsp;foncionaret,ait,Primum ormqu^riteregnumdei,ctiuftitiâeius,amp;hgcnbsp;^fnniaadijdentuobis. Quarc poiîcmus,ctiâ ex cuangelij côcionibus uinbsp;'^inuenire,qua frumêta amp; uinauili precio uenderent,uidelicet,fi antenbsp;^’iîniarefipifccremus,amp;f fanëtificaremus obfequio noftro nomê dni dcinbsp;^oftri.Sed hocunum fpirarc, hoc unû agere,ut ncgiecta omni pietatc.


/îuàt Media, qui redimeret ipfos ab omnibus externisoneribus, ut de Î*^^^sliba-ielîèntnon folumatributisamp;cenfibusjuerumetiaa primitinbsp;*5^^ciecimis ,ac frucrent in h oc feculo fumma earn is fœlicitatc. Mißt me,nbsp;'^^ùMefliasapud Efaiam, ut predicate annum placabilc dno,hoc cft,nbsp;lubilæum. In lubilgo autê débita non repetebant, ferui redibantnbsp;^^’bertatêjamp;publicauidcbat fœlicitas . Hocuaticiniuitaintclligebât,nbsp;feruli fœlicitatêt Por/

-ocr page 282-

IN CAPVT XX; EVANG. LFCAE.

frahcrc,actunicâ tuam tolkre, permitte illi Si palliû. Ei qui te »Begatt ad miliarium unum,abitoaiminoduo,Vidcs, Chriftumintantumnônbsp;ueniHe utliberet nos ab externis oneribus,ut magis uidcatur nos graiii/nbsp;oribus obi}cerc*Quid ergo cft,quod alias dicit. Jugum meû fuaue,ô^o'nbsp;nus meum leue^’Supra fepe didum eft, q uod Ch ri ftus n ô ucncrit, ut donbsp;ccatnouâlcgê,8ificubi docctlegcm,eanon cft,raTi IexMofi,autexph«nbsp;tioeius.Quarcamp;hgc uerba. Qui uelit tunica tuam tollere, permitte iHinbsp;6ipaniû,nÔfuntnouûiugumamp;onus Chrifti,fcdfunttmindicanoult;nbsp;tKgum Chri,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iugi,nobis per legê impofiti,cu lex dicit.Nôqufras uItJonê,ncc fil

JU^oißt. mcmoriniurigduiutuoi?t.Ët,meacftuItio,egorependâ.Iugûaût3^o' nus Chrifti cftjliberare a pdîs,Iiberare a morte et horroribus infcrnM^nbsp;reftituere nos cœleftibus et perpetuis bonis. Hoccertc iugûfuauifiîni®«nbsp;onera,quantucun(^grauifîini2»nbsp;rcddutleuiflîma.Nâin hocfeculo,omninoferêda funtoncra,Siiuh^*-ufum poGn fumus,ut adüerfis in hoc mundo tffligamur. In mundo, in/nbsp;quit,habebitisaffliâi5cs.Chriftus aût uenit,nÔ ut hpconcraabhumenbsp;ris noftris in hac corporali uita auferret fed ut additonouo fuo onffc»nbsp;quod cft,remiffîo pdôn2,reconciliatio cû deo patre,amp; ius liberationis «nbsp;morte ôi inferno,cffîceret,quo uetera ifta onera ita ferre poiTemus,utnonbsp;opprimèrent nos perpétua internitione. In me, inquit,paccm habebiu«’nbsp;Cgtei^,quod Chriftus,cû dixiflènDateCgfariquæfuntCæfan's,(holt;^nbsp;cft,utPauIusait.Reddite omnibus, quod ddgt;et, cui tributû,tribucutu,nbsp;cui uedigal, uedigal,cui timorem,timorcm,cui honorem,honorem )nbsp;addit.Etdeo,quæiun£dei,non abfurdcquidcmcxponitur,quod Chri/nbsp;ftushis uerbisexigatjUtCgfari qu idem reddamus opes, deo aûteorpus»nbsp;animam amp;uolûtatem,adcoq^ reddamus deo omnia bona opera,ut n«nbsp;daciseius femper obfequamur. Et Chriftus diferte diftinguit inter duoinbsp;maximos,jjuosagnofcimus,dominos, Deum uidclicct,amp; Caefarê,autnbsp;magifiratû ciuilem. Diftinguit aut idcirco inter hos dnos, ut no demusnbsp;alteri,quod alteriuseft. Interhoiesem folenneeft, utquæfuntCæfan*nbsp;Caßritqut dent deo,amp;:quæfunt dc/,dcnt Cæfari. Caefaris, autmagiftratus ciud»nbsp;tributa amp;uedigaIia.Hsecaiomaxime inuitodanturmag»nbsp;ftratuijfed interim plena utracp manu collarptunt ab hypocritis ope$,adnbsp;inftituêda monafteria,ad ceIcbrädasMiflfas, et ad innumeras aliasfupernbsp;ftitiocs,atcpadeouuIgusmuftoaIacrioriaFocötuIitunüaureünumüidnbsp;peragendu Änniuerfariü defundoise amicoi^, unum argenteü nuniiinbsp;ad conferuandâremp.l£alt;ç,qd Cffaris,hoceft,magiftratus duiliserar,nbsp;hoc datü eft deo. Quod aut dei erat, hoc fere dari folet Cgfari. Dei eÄ é,nbsp;ut credamus euagelio Chrifti,ut fe^emur uocationeeuägelq. fa, fiaibinbsp;uiagiftratusfpuit in euâgcliÔ Cbn(ii,et;phibet euageiieu ufumfacramtnbsp;tORtjibi t«uulgus,q an f tributis dadisfeditiofum aduerfus magiftratusnbsp;animuifl

-ocr page 283-

gcftabat,prôptiffîma obedicntia obfequitur maoifiratuj,^ ad ’¦ftincndam gratiam rrtagiftratus abnegat cuangcbon, 2lt; fedatur hyponbsp;c’‘Hicai51mpictatcs.Hoc cerce cft Cæfari dare, quod eft de». At Chriftusnbsp;’‘cftcdiftinxitinter hos dominos,utdebitorum folutionem non inucr/nbsp;^’i^us,fedunicuiq?,quod fuumeft,rcddamus. AtCp hie quidem fenfusnbsp;uuius di(fti,Date deo,quod dei eft,non eft abfurdusjed quia hie fit prænbsp;^pucfermo deexpendcndiscxtcrnisopibus,amp; ludaci non necefle tantunbsp;^abueruntciuiIimagiftratuitributadarc,ucrumetiâprimirias,deciiTias,nbsp;Dallas obîadoncs ad conferuàda facra œferre,idcirco, quod Chriftusnbsp;’*^Date deo,quæ Cuntdei,re(fte intelligitur,quod ficut magiftratui danbsp;^aiunttributa ad conferuationem reip.ciuilis,itaetiam templo dei confcnbsp;^ftidgfunt fue oblation es, quibus facra dei, et Liera dodrina retigionisconbsp;btuctur. Nam quod ludgi iam olim his legitimis donis defraudaucrjntnbsp;^^'^plutn dei,acgrauat!mcontulerint,qu^exlegedebcbâtfacris,appa/'nbsp;ex Aggeo,amp; Malachia,quorum ille ficait.Quiadomusmeadefer/nbsp;uos feftinatisunusquife^ in domu fuâ. Propter hoc fuper üosnbsp;P^’obibiti funt cceli,nedarent rorem, amp; terra prohibita eft,ne daretger/nbsp;^^ûtuni,Hic aût dicitiSi affigit homo deum, quia uoscôfigitis me C Etnbsp;’^iftis* InquoconfigimusteCindecimis amp;primiciis*EtinpcHurîauosnbsp;eftis,amp; me uos configitis gens totaJdê etiam Chriftus fignPnbsp;%cumtoties mittic leprofos ad offèrendaea,qugMofeiuflit,quo nonbsp;J ^futeindicatjuulgumhoc tm ciu^rere,ut tcmplum fuislegitimis obnbsp;^^’onibusdefraudet. Quare Chriftus 8^ hoc loco monetludgos, ut noilnbsp;etià templo dei,hoc eft,unicuic^, quodnbsp;^fiüt perfpicueuideas,Chriftum nôinhoc uenifle,ut abroger ex/nbsp;, ’dcbita,redpotiusiubet cûçrcditoreconuenirc,cumaduerfariohanbsp;hçtiçuQjj^j.jgnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tradat teaduerfariusiudici,etiudextradat mini

^^‘^oftincarcerem conijciaris. Amen,inquiês,dico tibi,n5 extbis illinc, ’^^cperfolueris extremû quadrantê.CeteBi,hecnÔ recitâtur,utîiceaEnbsp;to*^*.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï‘tgt;idine in miferos 8^ pauper es debi/

amp; côtra caritatis ration ègraftari.ln exigendis ein debi/ P^üpertatis ratio femp h abêda eft, quâ et ïcx ipfa MoTi, alioq fie fatisnbsp;tcï^r’ ^^^^‘^’^“''^beacablatûpignus,paupcriante folisoccafumreddcnbsp;lex ipfa naturalis exigit,ut proximûdiligasjicut te ipfum,et talé tenbsp;proximû egenûgeras,qualétu egenusproximûerga teoptares. Et 'nbsp;^^nino diligenter cogitandumtibi eft, quod Chriftus commémorâtnbsp;mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crudeli ferüo fuo dixifle. Seruc ncquam,totum debitum re/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

lie *'^^’’^^'^°^^^^^^^^æ^’'’°’^’”‘^°ponuit8lt;^(emifercriconfcruitui, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’**

to^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominus eius, tradidit eutn

cft'o • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reddebatur totum,quod debebatur fibi.Non

’g’îur creditorum crudelitas erga pauperes approbâda,Sed hæc idco

-ocr page 284-

ftus non ucnerit in huncmundum,utciuiIesc0tra(flus,amp;debitoruni‘® luQonem abroget,fed qui perdurantibus externarum poiitiaruniordi^nbsp;nationibusjfuum officium,quod eCrprardicareeuangcIium dercmifli*^nbsp;nepeecatorum,agere uelit. Et quod Chriftus deciuilibus ordinationi^nbsp;bus itafentiat,nô hoc tantum loco docet, ucrumetiam multis exempli^nbsp;comprobat. Eo enim potiflimum tempore nafei uolu it, quo Auguft^^nbsp;primumcenfebatorbemludaicum,Cyreniopr^fide Syriæ,qucniad^nbsp;modum alias Lucasfcribit,quo certefignificauit,fenon uenirciuhun^nbsp;mundum,ut dominetur externa maieftate,amp; liberct homines a publK^*


-ocr page 285-

HOMILIAE IOAN. BAENTllî

petcndum erit c Mofe, legislatore ueftro, amp; ex ipfa humanæ rat/onis pnidcntia,quæ fi pietatê toto cordeampledamini,fatis l'donea en't,utianbsp;quanto impendto opus fit ad confer nation em religionis,hoc eft,nbsp;adfuftentanda pubïi'cafacrorumminifteria. Sic,cum rogareturaquo/nbsp;'^nijUtiuberet fratrem diuidcre fecum hæreditatem,reqcit a fe hoc offi/nbsp;necpræfcribit, quantumfrater fratriinaccipienda hæreditatece/nbsp;'JQ'cdebeat, tarnen ne uideatur hæreditatis diuifionem damna/nbsp;^^jindicat ubi cognofcendum fit, quantum cuicp debeatur. Qyîs me,nbsp;’’^cp’iensjconffituitiudicem, autdiuiforemruperuosC hoc eft, Habaisnbsp;Publicos iudices,qui de controuerftjs hæreditatum cognofcant. Ab hisnbsp;Pftenda eft fencentia de hæreditatibus,fi non poteftis h oc negotium in^nbsp;amice componere.Ego enim defcendi eccelo, no utpublicus iunbsp;^oc,incontrouerfi)sciuilibus,fedutconcionator adeocp reconaliatornbsp;cotrouerfiarum,quas inter fe habcnt deus amp; homo*Ciuiïesenitnnbsp;^ontrouerfias,poftunt hominesprofuaprudential æquitate interfenbsp;^'^gnofcere amp; componere. Hancautem controuerfiam, quæ eft inter denbsp;hominem,nemo,prætcr me, componerepoteft. Quarepubh'cisnbsp;quot;l^jdbus fuareliiiquo officia, ego, quod mei eft offi‘cij,peragam* V idesnbsp;, quod Chriftus reijciat afe publica ciuiliû magiftratuum offida,nbsp;quot;^^•^quod damnetca,fedquoddiftinguatinterregnumfuum ,amp;reg/nbsp;^üius feculi,uf fciamus quide quouis petendumfit. Nam quemad/nbsp;quid SCquantum tam magiftratuiad conferuandum ftatû reip*nbsp;^^^'Utempload conferuationem mcrorum dandumfit, petendumeracnbsp;e(3hriftofedinudencmifmaî.e,hoceft,epalt;ftisamp;c5nbsp;habebant inter fe magiftratus amp; fubditi, hoc autem e Mofe,nbsp;fuerat ludæorum Iegislator,ita quantum pecuniæ alter alteri in con/nbsp;j-X^ibus ciuilibusdare debeat, quanti frumentum amp; uinum uendendunbsp;f. ’4^ntum annui cenfus pro uiginti aut centum florinis recipiendum .

’‘*on elt petendum per le ex euangelio,led ex publias legiDUS,e legi/ conuentiî, quæin hocdiuinitusordinatafunt,utfuûha/ petendd,nbsp;in contraftibus ciuilibus dominium. Quid autem faciendum, utnbsp;*^equaris remiffîonem peccatorum,ut reconcilieris cum deo,ut iufti/nbsp;coram deo, ut uincas mortem,amp;aflèquarisæternam Exiidtatem,'nbsp;j^j^^certenon e ïcgibus duilibus,nô e decretis magiftratuum,non e punbsp;^^^‘spohtiarum confuetudinibus,fed exeuangelio Chrifti paendumnbsp;Quare diligenter cauendum eft ne confundamus inter feregnuninbsp;huiusfeculi,fedutunicuic^fua légitimatribuarnus,.

J hc huius mundiciuesfimus, ut none conform cœleftium ciuium Hih Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem. QuidCnumpoft afcenfum Chrifti in ccelû,

*1 aliud nobis in terris relidum eft,præterquam Euangeliô Chrifti’ ^'ieraduiliaç’acnihilplaneterrenæ fœlidtansçxhisoneribus confc/

aa

-ocr page 286-

IN CAPVT XX. IVÀNG. LVCAB,

quimur quamutfemper eamiferi in hoc feculo ferre debeamusCSç^


audituuiciflîm.Num exiftimas tibiparumreïidumcne/i tantum gelion Chrifti fub his oneribus SC miferrjs,concentim fueritC EuangeHnbsp;àiiêrdduilùnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifti eft potentia dei ad falutem.Si ergo euangclionfidcexce

in chriflole^ pcris,putas ne Oppriment te oneraciuilia,amp; externæ mifcriæçPcr cuan^ vßim4. gelion amp;fidemaccipiturChriftus,amp;poftîdetur, Chriftumautemnonnbsp;potueruntopprimere nee crux,nee mors,amp;te iam Chrifto taquam mc^nbsp;brum corpori infertum,opprimerêt calamitatesciuilesÇ'Si confeientianbsp;deo reconciliatanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cofirmata'in fideremiffionis peccatoRî per Chn/

ftum, non deinceps ualdequerula erit, decorporalibusgrauamtnibus“. Pcccat quidem magiftratusgrauiftime, quod uiolentcr exigat extortnbsp;queat arubditisillegitima tnbuta, nee minusprardat hisexadionibus,nbsp;quam publici illi prpdones,qui extern is fupplicijs affici folent. Et eftnbsp;us incoelo,quihanctj^rannidemfeueriflime uindieabit.Fadusnbsp;fcripturadelehoiakin^IeOjdidicitprgdâcaperc, amp; homines deuoratc,nbsp;didicir uiduas iacerc * eteiuitates eorum in deferrtim addneert. Audisty^

aut non iudicaret huneun u numumjOptimeetprudentiflimecollocatu^ Audiamus igit huius rei teftimonia, ut Sifide adhibeamus,et exfide,pünbsp;’blicaoneraferamus.In Deuteronomio,Mofe(ïcait,Siaudierisuerbumnbsp;dni dei tui,8i cuftodieris mädata eius,benedidus eris in cnntate,bencdinbsp;dus in agro. Benedtdus frudus uetris tui,amp; frudus terrg tug,fi'udusc^nbsp;iumentoR2tuoRz,benedidaerüthorreatua.Äudis ouataoimterrenaR^

----------- ---------- ------

reR2bettedidiopromictatei,quiobfequit legi diuing.Ethec promilb®

¦ — ¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noß


-ocr page 287-

SOMILIAI IOAN’ BAENTIK

non eft tantum referenda ad populum reipublicse Ifracliticsc * fed ad populum cuiufuis reipublicæ, quæ eft legitime amp;diuinitus conftitu/nbsp;la. Deusenimfauet fuisordinationibüs j et effundit fuper eäs benedi/nbsp;triones fuas. Viditjinqt,cun(rta,qu3efecerat,ct érant ualdebona.Qua get,àiuitue

, quæ extcrnæ benedidtiones promiflîtfunt Ifraeliticæ reipüblicaß diuinitusordinata fuerit, eaédemetiam promittüntur alqsrebufpü/nbsp;lgt;licis,quæ a deo ordinatæ funt. Adhaec, obediêtià uerbi dei,qug in hacnbsp;promiirioneexigitur,non cft tantum intelligenda deobcdientia leguninbsp;nioralium,fedetiam de obedientia Icgum ciuiliuni« Inter mandata eni'mnbsp;‘îdnontanaim continetur decalogus, qui eft compendiumlégum mo/nbsp;kalium, (ed etiam continentur legis ciuiles.Nort cft,inquit PaulUs,po /nbsp;^’ftasCad quam pcrtinctlegesciuiles)nifiadeo,8C quæ funt poteftates^quot;nbsp;a deo ordinatæ funt. Etiterum. Oportet fubditos efte, non propter i/nbsp;•¦am tantum, uerumetiam propter confeientiam.Ex hoc manifefteappanbsp;ret, legesciuiles effeordiiiationes diuinàs, amp; contîneriin mandatisnbsp;dei.Vbiautemobcditurmandatis dei,ibi öbedientiarepertditur benedinbsp;ftioneomnium frudiuum terræ, quemadmodû ex promifîîone dei per/nbsp;fpicuumeft.Proinde quicquid cenfuum, tributorum, amp; uedigalium^nbsp;’'^•p.exfideobedientcr iuxtaduilesordinationespræft:iteris,hocita u/nbsp;dlitcrcollocatur,utpropaucisexpofitisrecipiastotiusagri amp;. horrei tutnbsp;^«nediâionem.Chriftus quoOp ait Nullus eft,qui reliquitdomû,autnbsp;mea cauffa ,quin recipiat centupla,nuc in tempore h oc. Relin qui/nbsp;aÛtnomine Chrifti, quod ex uoluntate amp; mâdato Chrifti relinquitjnbsp;^'^luntasaûtSd man datum Chriftieft,non folû,utrelinquastua perfe/nbsp;^^toribus euâgelf) ,amp; largiaris pauperibus eleemofynâ,fed etiâ,ut adiitnbsp;tuo impendio remp. ôd cÔferas tributa. Quare qui hoc ex fide fecerit,nbsp;tniabeftjUtaliquâ opum fuaR2 iaeftura faciat,ut iuxta promifïionê Chriz .

ipulto plura bona confequatur. ludicamus eu effe prudente négocia/ ‘'^fè,qui dat opera, ut pro centû florinis recipiat annuatim quincp.QuSnbsp;‘öptudentioreft: piusfubditus, quiefficit,ut,pquincç florinis magiftranbsp;‘üi ad tributum datis,recipiat quotannis centum. Quomodo'^Si bona finbsp;de numerauerit magiftratui, quod debet, deus ita benedicit facultatibusnbsp;^uSjUt reliquæ opes non folum conferuentur, uerumetiam augeanturgt;nbsp;plii,inquitSalomon,diuiduntpropria,amp;ditioresfiunt,alrj rapiûtnônbsp;lua,amp;fen)per in egeftatefunt. Anima quæbndicirCfeu abundanter lar/nbsp;§’tur)impinguabit,etqui inebriaf,ipfequoc^ inebriat. Hpcnontrfl denbsp;P*'?ftàda eleemofyna pauperibus,fed etiâ preftâdis tributis,amp; exoîuêdisnbsp;debitisintelligenda funt.Quiem dixit, Veftra copia fuccurratpaupeRînbsp;’nopiac,isetiâdixit.Redditeomnibus,quoddebet,cuitributû, tributû, dpumterr'^nbsp;eui ueâigaljuedigal. Quâta aut ibi benedidio eft,ubi fideliter foluic, narum male»nbsp;quoddebetur,tanta ibi maledidio eft,ubi infidelis 8: ftaudulentaeft tri

aa i}

-ocr page 288-

IM bÀPVT XX. EVANG? LVCÄE


butoriim,ucdigalium,amp; altonim debitorum exolutio* In Aggp minusicaaic« Ponitccorda ueftrafupcruias ueftras. Seminaftfs muPnbsp;turn amp;intiilifl:isparum. Comediftisamp;noneftisfanau » Bibiftisamp;^notinbsp;cftisinebriati.Operuiftis uos, non eftis calefadi. Etqui maxes cownbsp;gregauit, mifit cas in facculum pertufum. Ac mox. Refpexilbs ad amplynbsp;us,amp; facflum eft minus.Et intuliftis in domum,8Cexufflaui illud.nbsp;ob catifamdicit Dominus Zebaoth“TQuia domus meadefertaeft,nbsp;feftinatis un ufquifcp in domum ftiam. ludæi enim, quod debeban t tem-*nbsp;plo del amp; reip. negligebant,quod autem faciebat ad rem priuatam Si donbsp;mefticam,maxima ddigentia cu'rabant, idcirco proph eta docetopes’Pnbsp;forum maledicftas fuifte. Idem in Malachia habetur. A diebus, iynbsp;quit, patrum ueftrorum receftiftis a legitimis meis, amp; non cuftediftsenbsp;Reuertiminiad me, amp;;rcuertarad uosdicitdominus Zebaoth.nbsp;reuertemurC’Si afFigit homo, quomo uos affigitis me'^Cfeu ut habet he-'nbsp;bræaueritas. CNunquidlicet homini uiolenter defraudare deum,c}ueninbsp;admodum uos me uiolenter defraudatisC’ Etdixiftis.In quo dtfraudaui^nbsp;mus te uiolenter;’ In decimis amp; primicijs.Idco penuria uos maledicHi e/nbsp;ftis.Quid manifeftiusdemalediftioneeorum, qui in fidel iter foluunt,nbsp;quod debet,dici pofletCQuare utpromiftiobaiedicftionis inuitarenosnbsp;debet,utfua unicuiep exfidereddamus,itamaledi(ftjonismina’,ununvnbsp;quemej^ a defi'audationeamp;impofturadeterreant,quo in officio legidmfnbsp;obedientiæ contineatur.Sed priufquam fi'ncmdicendi fadam,audja^^5nbsp;quomo infidiatores hoc Chrifti refponfumdedando Cæfari, quae lunt


quid autem itatacueruntjUthocrefponfum non fintcalumniati pou^y Minimeomnium.Nam,cum Chriftus captuseiFet, amp; ad Pilatumadd*^nbsp;dlusjbi turn,quod erat a Chrifto circumCpeCftiftime et prüden citïuxie d*nbsp;lt;ftum,peruertcbantmalit!ofiffîme.Dicebantenim. Hunedeprehendhnbsp;mus uetantem trib Uta dare Cæfari. Vide,obfccro, quid eft a calumnia'*nbsp;toribus tutum,fihocprudentiffimum Chriftirefponfum non fuictu-^nbsp;tumlt;;Sed fic eft, quod Chriftus ait.Satanam elleprincipem huius feculi,nbsp;quicumfitmendaxamp;homicida,omnemadhibetoperam fuam,utr£''nbsp;(ftifti'metum fada turn dilt;fta,per Sycophantas,qui funt organa eius, iU''nbsp;uerrantur, 8i in peftimam partem exponantur. Nihil ergo retfte farieu''nbsp;dumjautloquendueft'fAbfit.Faciamus,quod deus iuffit, Loquamut,nbsp;quæretfta funt. Si pergamus in uocatione dei. Sic enim fiet.utetfi SataUnbsp;noftra feu fadta feu dida caIumnietur,Chriftus tarnen,qui amp; ipfefimil]nbsp;ter hoc caïumniarum généré tentatus Riit,tuetur nos,8i conferL’at,utn^nbsp;foIumSycophantarum calumniæfuo tempore manifeftæ fiant,fedqJ'nbsp;am innocentia noftra coram hominibus Ôiangelis comprobetur, finbsp;inholt;:

-ocr page 289-

HOMILIÄB IOAN. BREN TIL ••ihocfecuto,quoclutfcmper calamitofum,itabrcui trSfiturum eft, cer/nbsp;^turo illo perpetuo, ab omnibus pus nunquam non expedatonbsp;quo etiam perpétua confequemur foclicitatem,per lefum Chrinbsp;Um Dominum noftrum, quieftuna cum patrcamp;fpintuCando Deusnbsp;büdandus in fecula Amen.

HOMILIA XXXV.

BOTE Symeon de Chrifto uaticinatur, quod ßt pofitus in fignum contradidionis.Nam, quemadmodum fagiua/nbsp;f q fcopum proponüt in quem omnes tela fua diriguntnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contrlt;tt

___«’s fagittandi peridflimus habetur, quifcopum propius tex ‘ufuoattigerit,ita,imprj proponuntfibi Chriftum dominum noftrumnbsp;pfo fcopo, in quem dirigant, quiequid habent uenenatiflîmorum telo/nbsp;’’Um.Contradicuntenim Chrifto,etpugnantcum eoomnisgeneris honbsp;^mes.Pauloanije principes facerdotum,fcribæ amp; feniores,hoc eft,fannbsp;ftffimi,doftiftîmi,amp; potentiffîmi expoftularût cum Chrifto,quod fu/nbsp;fibi fine ipforum mandato autoritatem publice docendi, confuenbsp;Mines templi pro fualibidine abrogandi amp; quærebant ipfum perde/nbsp;’L^'Moxadoriuntur eumexinfidqsPharifæi Herodiani,decenfunbsp;‘^idando,ut illaquearentipfum in fermone. Nunc incurrunt in ipfumnbsp;^aducæi,fi forte poflent ex uerbis eius obferuare,qLiod calumniarêtur*nbsp;^'^Chriftus omnium impiorum hominum incurfionibus expofitusnbsp;^^lUta Symeonefignum côtradidionis apdlfimeuocetur.Sed interimnbsp;^ucanimaduertertdum eft,quod qui impie in ipfum incurrunt,hipoti/nbsp;'^'f^Vfos ,quam Chriftum Igdunt. Durum eft tibijnquit adPaulum,nbsp;^^’^^äftimulos calcitrare.Et quifuperlapidem illûceciderit,conquaflanbsp;°*M.Super quê autem ceciderit, comminuct ilium. Ac Chriftus an teanbsp;^uidèPharifæos Herodianos, de tributo Cæfari dando,grauiffimenbsp;’’^üdit. Videamus autê nunc,quomÔ etiam Saducæospudefaciat. Ac/nbsp;^‘f«unt,Cinquit)quidamSaducgorum,quineganteflerefurredionê.

*^‘ufquam hanc difputationem explicemus, paucis oftendendum erit, 4Uod genus hominûjfuerintSaducæi.Etenim, poftquam ludæi r.edie/nbsp;^unt e captiuitateBabylonica ad terram fuamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admin iftrarunt remp^

uam uaria fortuna propter gentium uicinitatem, collapfum eft inter ip/ ms ftudium uerg pietatis,nechocegerût,ut conferuarent amp;tucrentur lenbsp;§uimam ipforum religionem, fed ut ritus finitimarum gentium feda/nbsp;^ö^tur,acfe accommodarctmoribus huius feculi. Cum autem nonnullinbsp;^berent quidem ftudium pietatis,fcd no fecundum feien tiam,ac feda/nbsp;'^öHur ad confer uandam, utipfi iudicabant,ueram religionem,fuperftinbsp;Mamagisquampia,occafionemdederunt, quauariafedarura generanbsp;ludgoRz inuaferunt. Itac^ tres præcipue fedæ ( quas fortaffis nonnbsp;‘'ïfptçlicebitpro noftromoreuocarc,ordinesmonafticos;)interludeos S*«nbsp;» t»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J.

-ocr page 290-

ÎN CAPVT XX gVANG. LVCAE.

. txohæfunt,Harum prima didtaeft, Phanfa’ORz.Hi rdiquisaiitorftatc

* præftabant,amp; fedabantur riuücsuitæ confuetudines.Profitcbanturin/ terpretationem facrg fcripturæ,unde Si dictinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ph arilæi, hoc cft, in

terpretes legis. Etfi uero magna ex parte fupcrftitiofa ma gis quâ uere pia docebant, fentiebanttamen tolcrabiliusdereligione, quamaliafe^îtaRînbsp;genera. Docebant en im refurredionem mortuoram,amp; uencurum fccnnbsp;lum,in quo boni remunerarentur,8lt; mali punirentur. Huiusordinisfivnbsp;IkHM. ttPauluSjpriufquamconuertcreturad Chriftum.Vixi,inqu!C,pharif3enbsp;uSjfecundum exquifitiilîmam fedam noftræ rcligionis.Et iterum.Egonbsp;Ph arifæus fum ,filius Ph anfæi, de fpe èi. refurredion e mortuoR^ ego innbsp;dicor. Alia fuit Saducæorum. Hi abhorrebata ciuili hominum confuc/nbsp;tudine,undeamp;didi fuerc'pnS Saducæi,hoc eft,iufticiarq,quodpronbsp;pter moresa publica hominumconfuetudinedifl'ercntcs,uidebanturrc/nbsp;liquis eflè iuftiores.Sentiebant animam unacû corpore inter ire,amp;nul-'nbsp;lam eflèmortuorum refurredionem.Lucas in Adis apoftolicis, dchisnbsp;ita ait. Saducæi dicunt non elTc refurredion etn,nccp angel um, n ecp fpjnbsp;ritum.Sedcum alq ,quihabebantftudium pietatis,non autcnifccundtinbsp;fcientiam,uiderentPharifæosamp;Saducæos,ilIosquidemprgclaredeiunbsp;ditia uerbisdifrerere,hosautem nomine iuftitiægloriari,neutrostamennbsp;fadis amp; rebus ipfisiuftitiam prpftarc, tradiderunt fe totos,ut putabant,nbsp;operibus iuftitiæ, amp; inchoarunttcrtiam fcdam,amp;J uocati fuerunt'^^i^nbsp;Ißifi. OfaijUel Efl’pi,hoceftfàdores,feuoperarfi,Cn^‘J? enim facereue^openbsp;rari fignificat, )propterea quod lêntiebant fe no uerbis tantum amp; nomt^nbsp;ne,ficut Pharifæi ôd Saducæi,fed rebus ipfis iuftitiam fedari.Non du-*nbsp;cebantuxores.Nonhabebantferuos. Omnia poflïdebant communia.nbsp;Ecneocio torpcfcerent,colebantterram, feruientes interim deo,quibusnbsp;potueruntfacris.Quanquam autem,in omnibus illis fedis pluseratfnnbsp;perftitionis,quam ueræpietatis,Saducæi tarnen, qui fentiebant nonef*nbsp;feuitâ poft banc uitâ,immaniores amp; magis impij omnibus erant. Ate?nbsp;hic uide mih i h orribilê ludaicæ genus,hoc eft, populi dei ftatum,quodnbsp;inter ipfos n on fuerint tan turn, qui clam priuatim fen ferin t an imâ unsnbsp;corpore interire, amp; nÔ eftè uitâ poft hâc uitâ, fed etiâqui aufi fuerinBnbsp;hoc publice profiter i,idcp non impunc un, fed etiâ non inhonefte fece'nbsp;rint.Suntquidemhomines naturaita pcrpeccatumoriginaleexcæcad,nbsp;ut derefurredionemortuorum,amp;de uita poft hancuitam,impie fenngt;nbsp;ant,Çed hâccarnis impietatê intantum nonmordEicare,utctiam palâ pronbsp;ficearis ,hæc demum excremaeft impudentia,ô^ imprjftïmaab ipfocom^nbsp;munihominum,etiam ethnicoRt fenfudegeneraao.Ethnicienim,ail ,nbsp;qui increduli, fen ferunt poft hâc uitam eflcaham uitam,amp;cogmtioninbsp;natural!hocdiuinitusinfculptum eft, C quanquam peccatum originalnbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;le hanc cogniûonemobfcurci^quod ûtaliudfeculurn,in quoboni rce-^

•• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licitaiena

-ocr page 291-

KOMILIÄE IOAn; BRENTih

Iiabeâc,maîi aût puniant. Quare, qui eo impietatis euadut, ut negt;* §'nt,qnod oês hoîes natura cognofccre poiïunt,hi non iam h oies ludt/nbsp;‘^’^ifuntjfed monftraô-^portcnta in ultimas terras,imo in tartaRi ipfumnbsp;’’S^^^^^S^î^^nædcportanda*Ac tolerabileeflet,fi hi Saducæi,foïiftinbsp;ram immanes,ut negarcnt,quod effc fummû ueræ religionis capuLnbsp;ƒ lineautre miferam amp; horren dâ,reliqueruntpoft feinnumeros fuccef Prophlt;tniilt;tsnbsp;•ot'esamp;feâatores. Etfi cm null a nun c fit inter nos publica profeflio, q? ütu,negauonbsp;¦’’’’ma fimul cum corpore intercat, quod no fit mortuoRz refurretftio,nbsp;impurifîima et prophaniflima ilia uita,quam maxima hoîm parsnbsp;j^CiatLir, perfpicuc indicat,quod in animo fuo fennant,nô elfe uitâ poftnbsp;”3ncuiram,aut quod laltemdefutura uita dubitent.NonnulIis etiâ taxnbsp;’^uoces,quibusfignificànt,fe nô credere mortuor um rclurredioncm,nbsp;ebhjs inter pocuîa,quâfobrijs in familiaribus colloquiis excidunt»nbsp;‘^'ainqui non refipifeunt, nec ducunt in hac terra cceleftein uitam iuxtanbsp;dei,fed fedlantur affedlum carnis, 8ccollocant fidutiam fuâiiinbsp;”uncmundü,nec aliud cogitan t, fpirant,aut agutlt,quam quod huic prgnbsp;‘^nti CecLiIo conuenit,hi fuisipfoi^i fa(ftis produnt,quod fendant in anixnbsp;'^ôfuo,nô efle uitâ,pofthanccorporalem uitam. Atep hgeimpietas, àUnbsp;eftomnium fcelef?2,qughoïes debgnare folent. Nam fi uerefentirêcnbsp;i’^*’lpiritum Chrifti,quod eftet alia uita,poft hâc uirâ, in qua unufqfcpnbsp;*^^poi'taturus effet,que fiüt p corpus, fine bon a fiuemala, fieri nô poffet,nbsp;^uin honeftiorê amp; magis piâducerêt uita. Nâfi fpiritu Chrifti amorti!nbsp;’^^^citati habitâte in nobis,refufeitabimura morte,ad perpetuam uitâ,nbsp;^'1^^‘^^niagisexcitabimurper ipfuma pâ:îs,fed feclandâiuftitiâî’Qpâtenbsp;Pjeatiæfit fpiritusrefurredionis, licebitfacillime e(pirituhumâne p^efiareHio»nbsp;fpdcôrjcecg Spg|.a|-qyjfp{amft colleiftut^in meffè multas fruges.Hacc nis efficaaa^nbsp;P^nÔfimqhoîem ociari,fedcogiteû longe ante meffem parare, quæxnbsp;ad meffem Ôd côgregâdas atcç côdêdas fruges neceflaria funt.Spcxnbsp;’^^^abus fe côfecutuRz ex negotianôe fua magnas opes. Hacfpe excitât,nbsp;^^•gt;cdngat fe itineri,ut proficifeatad mercatus,ut exponat merces uenaxnbsp;nihil nô periculoRz fufcipiat,quo merces fuas extrudat. V ideânbsp;^Uantç poten tiæ fit h uman us h umane fpei fpiritus. Multo certe maiorisnbsp;*fpotètiæ diuinus futuræ refurreefionis fpûs, qui cûefficiat, ucreuoci'»'nbsp;niur a morte î uitâ, loge magis effîciet, ut abducamur ab impietate, et quanbsp;f inanii adducamur ad uerâ pietatê.Quare danda nobis eft fumma opexnbsp;*'agt;utfpiritum Chriftiderefurrediione, amp; uitg poft hancuitamconcixnbsp;P.^us, autiâ conceptum confîrmemus,quonon folum innouiflimQnbsp;ïdnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerumetiaminhocfcculoafugiêdispeccatis

rim ‘^^fiifiarnexcitemur.ldautemfi'etjfidiligentercôfcruaue/ lt;linbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ‘’“° quot;°^j?P°'fpi':uereaebt3

jqnicqdderuttrofeculo,amp;f uetura uitadicipoccft, Plunmuetiam

BM iÜ)

-ocr page 292-

IN CAPVT XX EVANG. LyCAE.

Jioc conducetdifputati'o, quam inftitueruntSaducæi cum Chrifto.Pö'' ftringcmus igitur han c d ifputa tionem, ut ex ca fidem n ofiram de rclur'^^nbsp;dionc confirraemus.Saducæi enim adorfuntur Chriftum, amp; conantui^nbsp;probarc zk lege Mofi, quod impoflibi Ic fit, rcfurredionem mortuotu’’’nbsp;’* cfle.Dicuntennn.Magifter.Mofesfcripfitnobis, Si cuius frater mortisnbsp;” usfucritjhabens uxorem, isepfinehberismortuusamp;ierit^utacctpiatfr^''nbsp;* * ter eius uxorem, amp; fufeitet fernen fratri fuo* Septem ergo fratres erant,8^nbsp;•• primus accepituxorcm,acmortuuseftfinclteis. Etaccepit fecundu*nbsp;” inam,amp; ipfe mortuus eft fine liberis*Ettertius accepit illamjimihttf

’ caetcri feptem, ncc rcliquerut liberos, amp; mortui funt, Nouifti'mc omni^ mortuaeft SCmuIier.In refurredlionccrgo cuius corum erituxorcSitJi^*nbsp;dem feptem habuerunt earn uxorem. Hæc lex, quam allegant Sadu^nbsp;cæi ad refellendam refurretftioncm raortuorum fcripta eft innbsp;ronomio, capitc uicefimo quinto, SiÇinquiunt^) eft mortuorum refti^^nbsp;redio quemadmodumtuaffirmas,cuiusillaerituxor, quaeper fucctfnbsp;fi'oncm, feptem habuitfratresiuxta legem C Non poteft unius tinnbsp;efle, quiafihguliscfeptemfratribus matrimoniolegitimoiundafo’t;nbsp;Nec poteft elk omnium uxorfimul, quia nullomoà) licet unimuh^'*nbsp;pluresfimulhaberemaritos. Quarecum neutrumhorumfierineque^nbsp;at,non poteft edS fieri, ut mortui refurgant. Ätep hoc quidem efiarg»^nbsp;mentu,quod Saducæi Chrifto obiecerfit. Audiamus igitur,quidnbsp;ftus refpondeat.Acprincipio,diflofuit Chriftus argumentumnbsp;orum,deindeprobatalioargumentocxlege,quodfitrefurredio’’^°’^'^nbsp;» tuoR2.EtrefpondcnsaitillisIefus.FiIrjhu!usfeculiducuntuxoreS,amp;^'’‘*nbsp;»t ptum dantJlIiueroqui dignihabebuntur feculoillo, amp; refurredionCnbsp;99 exmortuis,necp ducun£uxores,nccp nuptudant. Neep enimultramo^nbsp;•9 ripoffunt. Aequalesem angelisfunt,amp;filtifuntdei,cumfintfilfjrf^“5nbsp;9t rcdionis.fdæceftdifloïutioargumenti Saducæorum,Ac Chriftusnonbsp;ncgat,necdanat lege Mofi. Mofefatispfpicueait.Quâdohabitauctintnbsp;fratres fimul,amp; unus ex eis abfquc liberis mortuus fuerit, uxor deftnftinbsp;no nubet alteri, fed aedpiat eâ frater eius, amp; fufeitabit feme fra tris fui,nbsp;primogenitum ex ea ftlium nomineillius appcllabit,utnon deleatur nonbsp;men eius ex Ifracl.Hæclexfuitdiuinaordinatioin politiaMofaica. Bnbsp;habet duasfatisgrauescauftas, alteram ciuifan,alteram ccclefiafticamnbsp;feu fpiritualcm.Ciuiliscaufla eft,uthacordinatione conleruarenturft^nbsp;e^t^Tbowunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuæin family's hæreditatcs. Nam quemadmoduminnoftra

eonferiMtio rcpublicafunt infamilijsnobilioribus illuftrioribus quædamfeudo in rebus f)ub rum, fic enim uocant, genera, quorum ius hærcditatis non ad feemi^nbsp;Kprodefi. fed tantum ad mafculos pertinct, quod idcircoinftitutum eft, ntnbsp;illuftriores familiæ, èi. nomina earum conferuarentur. Sic amp; in repubnbsp;Ika Mofâia inftitutum fuit, ut uxor defundi abfquc liberis, nonnu/nbsp;bit

-ocr page 293-

H O HI LI AE IOAN. BRENT IL alicno, fed aft'ini, hoc eft, fratri auc propinquo piioris marid,quonbsp;fuæfamiliarum hæreditates non transferrentur ad aliénas familias,nbsp;^ua cuiufcp familia in Ifrael cofcruaretur, Vt non deleatur,in qu it,nonbsp;dus ex Ifvael.In rebufpublicis autem multum prodeft net crû,honenbsp;‘brum,et illuftrium familiaruin conferuatio,utfinc,qui ad magiftratû,nbsp;S'^tmudhæreditate ucl election cgcrunt,dignitatem quandam,ôlt; autonbsp;’^‘^tem afférant, ÔC poften honeftatnaiorum exempta habeanc, quibusnbsp;uirtutem inuitentur. Etfi enim coram deo parum rcferat,c qua iami/nbsp;41115 natusfit,multum tarnen refertquot;, adadminiftrâdam remp.çiuilè,nbsp;'^^niagiftratus pr^ditus fit magna autoriiate,mulcum etiam rcfcrc,ut in/nbsp;ad(eftandam uirtutem excitetur. Adhancautem rem p'urimumnbsp;’’^O'Hentiaffert ueterum familiarum claritudo. Quare prudenter admonbsp;^'i'Tiinftitutumfuitinrep.lfraelitica, ut, quofamiliæconferuarenrur,nbsp;éditâtes, prout diuina ordinatione inter tribus Ifracl diuifæ erant,nbsp;diffiparentur, uiduæ nonalienis, fed propinquss dcfunctimarttinbsp;f'^inuberet.Neceflarium enim erat,utinlfraelconferuarcturdiftinó:io

amp; familiarum,non tantum propter hereditates,uerumetiâ pro pvomiffiones de Chr ifto,qui non nifi ex tribu feu familia ludx ucn/nbsp;erat. Pertinet autem h SBC lex de nubendo fratri manti defunfti, nonnbsp;’^Hoftram remp.in qua uiduæ, abfep liber i s reliftæ, in illuftrior ibusnbsp;f^'^ilr)s,ut non fuccedunt in iure feudorum ,ita non licet ipfis fratri prionbsp;’^^^niariti nubere.Sedpertinuitadremp. iVlofaicam,inquaitatumlicix/nbsp;''¦^iduaî abfque liberis, r etinere pofteftionesmariti, fi nuberet fratri autnbsp;'^^^Pjnquo mariti defundi. Atep hæcquidemciuilishuius legis cauftànbsp;‘^piriiualis autem cauffa eft, ut fpirituflanftus admoneret hac legenbsp;pios,quo certo confidcrent,quod nomina ipforum non deleanznbsp;coram deo in maximis etiamnum calamitatibus, adeoep in ipfa meznbsp;fed perpetuo maneant inferipta in libro uicæ. V f non delea/*nbsp;l^biiiquit^nomen càis ex Ifrael. Quid; num tanti refert,ut nomen Ifraenbsp;’^^ciiminhacterramaneatv'nonnihilquidem refert ciuiliter, quemad/nbsp;anteaindicauimus. Spirituffanélusautem non tantum follici/nbsp;J’^^cftproincolumitatepolitiaruminhacterra,fed maximeomniûfob cmium talenbsp;’cituseftpro conferuationcciuium cctleftium.Inftituitigitur hanclc/ fimtneenfer*nbsp;§^'^:,utfignificarec,quantacuradeus omncspicsconferuaret. Sienimnbsp;^cocuræ eft, utnominacarnaliura Ifraelitarum nondeleantur in hacnbsp;^^'^î,quantomagisei curæeft,ut nomina uerorum Ifraelitarû, quifuntnbsp;^cdentes in lefum Chriftum,conferuentur perpetuo in coclis.ln Efaianbsp;p Zion ait. Nunquid obliuifei poteft mulier infantem fuum,ut no minbsp;^cciturfilrj uterifui'^'Et fiilia oblitafucrit,egotarnen no obliuifear tui?nbsp;ecc in manibus mcis delcripfi te, muri tui coram oculis meis fem per»nbsp;^id autem ucra Zion «diud eft, quara Ecclefia Chrifti amp; ununv.

-ocr page 294-

ÏW CAP VT XX, EVA WG. LVCAE.

^uodqijc uertim eccïefiæ Chrifti’ membrum ç' Quare Gue cuis

(iue ocdditur,confirmetfidem fuam ex huius legis fignificarionc,amp;ni' minerit nomen eius in manibus dei ira deferiptum efle, ut nulla uis cala^nbsp;mitatis,nulla mortisaut inferni potentia queat ipfum delere. Cumnbsp;hæc lcx,quam obtjciunt Saducæi Chrifto,diuinitus in rep.Ifradinca lanbsp;ta fuerit,amp;^ fatis graues cauflas habuerit,nec reqeit, nec damnat cû Chri/nbsp;ftus in ea politia,in qua tune ciuiïcm uitam agebat,fed improbatnbsp;natfalfam Saducæorumintelligentiam, quod cam legem, quæ datadînbsp;huicpræfenti feculo,accommodarcntadfuturum fecuium.Filq, jnquinbsp;feculi ducuntuxores,amp;nuptumdant,hoceft,Legesdecon^nbsp;adhoccorpo lugn®»13tælunthuic,non alteri lèculo. Dehocenim prælènti feculodinbsp;rtdefecnlnm, Äumeft.Crefciteamp;multiplicamini,amp;repletetcrram,aclubrjûtccam.

Dehocpræfenti{èculodi(n:um eft.RelinquithomopatremfuumStnia trem,amp; adberebit uxori fuæ. De hocpræfenti feculo diâum cft. Vxofnbsp;defundi non nubet alteri, fedaccipiat earn frater eius. Cumnbsp;mines in bocfeculomoriantur, neceflarium eft côiugium amp;:liberoruninbsp;procreatiOjUtbumanum genus conferuetur. In futuro autem fecuto,honbsp;mines funtimmortales,quia funtfilq refurreâion is a morteamp;runtfilnnbsp;dei,ac fimiles angelis.Non igiturindigcntconiugio amp; liberorumnbsp;creatione.Cæterum,muIti funt homines, qui curiofe inquirunt innbsp;futuri feculi. Hi ergo habent h oc Ioco,quo curiofitati ipforumnbsp;tur ? Achumanus quidem animus non potefî cogitatione fuanbsp;Ef(.e4. adfequi quaïis fit futuri feculi flatus. Paulusenim exEfaia ait.

non uidit,auris non audiuit, amp; in cor hominis non afcenderunt,ci^æ præparauitdeusdiligêtibusfe. Quicquidautem de fiituro feculo feseftnbsp;homini in hac terra cognofeere, ac feiri in hoccarnisimbecillitattpo^nbsp;StcuU futiffi telîjhoc uerbis Chrifti in hoc loco fuffîcienter fignificatur. Quidignlnbsp;habeb un tur, inqutt,futuro feculo,crun t filij refurreâion is, hoc cfr,nbsp;Rfftr tnt ^^^“‘¦‘'^^‘onemeuadent ita mortem, ut non ampliusmoriantur. No’’nbsp;refurgentiterummorituri, fedperpetuouiucnt. ErgoCinquis^foIipOnbsp;refurgent,cum ht foli digni habebuntur futuro feculo^ Refurgentqufnbsp;dem foil pi) ad æternam fœlicitatem refurgent autem impi), frdnbsp;perpetuam damnationcm, inæternum morituri. itaque pij proprienbsp;EefitireAio»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refurreâionis, propterca quod frueijturrefurreâionisbc^

nil beneficia nefîcijs,quæ funt fempiternumgaudiu,Slt; perpétua fœlicitas. Adhxc» adfolos ^ot filij Cuntdei, Ad filios autem deipertincthereditas bonorum dei.nbsp;pertinent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt, COE leflis uita,perfeâa iufi:itia,immortale amp;injnin^

Angelit quo habilegaudium.Quareprj in futuro Icculo uiuentcœleftemuitam, fad'^ tnodoerunt ent perfeâam iuftitiam, amp;fruentur immortali gaudio. Praterea,nbsp;hommeît» runt, inquit, æquales angelis. Ergone mutabuntur in fpiritus -An'nbsp;~gelienimmerinbsp;nbsp;puri funt Ipir/tus abfquc corporibus. Abfit.

cnin*

-ocr page 295-

tîOSÎÏLIAÈ IOAN. BRtNTlV

ælt;ÎUâIttas intelligcnda eft non de fubftantia, fed de proprietatibus*' •^^arnqu! exmortuisrefurgent non refulgent tantum fpiritu,fcdeaatnnbsp;corpore. Quod igitur ad fubftaHtiam attinet, homines non erunt ex om/nbsp;parte æquales angehs, Sed quod attinet ad proprietates, ibi squales e/*nbsp;angehs, Primum enim angeli hanc habent proprietate,quod fintnbsp;*'’^rnortales. Eandem proprietatem h abebun t amp; homines qui a mortuisnbsp;Deinde angeli,quifunt immortales,n5 coniunguntur internbsp;f’aiatnmonio,adconferuandamgenerisfuifucceflionem pergeneratinbsp;Sicnec homines in futuro feculo cotrahent inter fe matrimonia.nbsp;^ahæcangelineceduntnecbibunt, adconferuandamuitam, necal/nbsp;§^*at,nec fudant, nee habet quicquam harum corporal ium affeeftionu,nbsp;’^^homines necedet nec bibent,nec algebunt, nec fudabunt in futurofc

. Deinde, quod angeli ita agiles funt,ut poftint uno momento ibi ^**^îquocogitant,nec quicquam eis obftarepoteft,fiue ahitudoautpronbsp;^^ditas muri,fiuelongitudo intermedfj fpatii.Eandêagih'tatisproprienbsp;habebunt amp; homines, poftquam amortuis refurrexerint,ut cor/nbsp;impedituru fit,quo minus uno momento poftint illic eftè ubinbsp;‘^'^^^nt.Seminatur,inquit Paulus,in ignominia,refurgit in gloria,feminbsp;in infirmitate,refurgitinpotentia.Seminatur corpus animale,re/nbsp;corpus fpirituaic . Eft corpus animale,eft corpus fpirituale. Agt;nbsp;corpus eft,quod habet proprictates animalium in hac terra uiue male quodßtnbsp;.^'^’^jquæfuntefurire,fitire,algere,edere,bibere,ueftiri,graue e(îè,dc

in îocumcorporali modo moueri ,amp; id genus alia. Et has corporis çQ ^^*^®tes habemus in hoc præfenti feculo, Corpus autem fpiritualenbsp;efu'^fpirituum feuangelorum, quæfunt, tlonnbsp;^'*Anon fitire,non algere,mole corporeanon impediri, fedfummanbsp;^^Qnientaneamagilitatem habere .Ethisproprietatibus ornabimurnbsp;^’*^^nro feculo,Poftremo angeli femper laudantdeum,amp; ducuntper/nbsp;uitam y idemetiamfacient hominespfj,poftquam anbsp;®Huis refurrexerint. Eruntigitur fimiles angelis. In his autempro/nbsp;^'^tious inquirendis no fimus nimis curiofi,Scd hoepotius agamus,'nbsp;uita capeflamus,qua refurredtioneiuftorum digni cfRciamur,Etfinbsp;nÙc no perfeifte cognofcamus qualis futurus fit ftatus pioRz hoim irtnbsp;feculo,th fl exfide in Chriftü,piâ duxerimus uitâ,rcipfatandêeanbsp;^‘^gnofcemus 80 fentiemus,qupoculus no uidic,et afeculo no funtaudinbsp;l^ ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cofutationem obiedionis Saduc^oRz ex ’

Mofi de mortuor^î refurreeftione, Videamus nûc,quô Chriftus ex lofe probet mortuos refurreduros,fie em fequitur. Quod ucro lt;•nbsp;fortuirefurgât^§lt;^ jyjofeoftenditiuxtarubû,cum dicitdominum deum lt;«nbsp;raain J 5/ deum Ifaac,amp; deum lacob. Deus aut non eft mortuoru fed « «nbsp;*norum,Omnes em illi uiuût.Refpondêtes aht quidâ fafibari2,dixerhu * *

-ocr page 296-

IM GAPVT XX evang; LVCAl

» » Magifter,bcnc dixifti* Et amplius non audetant eum quicquam gt;» gare. Quod refurredionismortuorumtcftimoniumChriftus exnbsp;tielurreilio* ci'tat,fcriptum eft in Exodo, capite tertio.Nam cumdeusnbsp;fiisteflimoni rurcum Mofeexrutxgt;,ait.Egofuradeus patris£ui,deus Abraam,a^nbsp;wttfXMofe. ifaaCjScdeusIacob » Ethipatriarchæ nonagebantiamuitaminnbsp;fed ante multos annos fepulti Hieran t. Nihilominus tarnen deus uolt;3lnbsp;deumillorum.ltac^finihilomninoeftent,acnon refurredurinbsp;deusipfeufurpafletfibiuaniflimum cognomen.Quomodocninn^o’^^nbsp;ueniret,quod Deus uocaretfeillorum deum, qui ita mortui effent»nbsp;nihilomnino eflentCPauIus fcribitquidem,quodChriftus in bocn^nbsp;tuusfitamp;reuixerit,utmortuisacuiuêtibusdominetur,quofignifiö^,‘^nbsp;vioTtuonm Chriftumetiam mortuorum dominum cfle. Etinfymbolo religio*^nbsp;iominus noftræ confi'temur,quodChriftus uenturus fitad iudicandum uiuos^*nbsp;chriflui, mortuosjibi autem longe alius ufus eft uocabuli mortuorum, quam S’nbsp;duegi ufurpabant.Mortuienim aliquotiesdicuntur,quietftnon uinat’*'nbsp;coram hominibus in hoe(eculo,uiuunt tarnen coram deo in alteronbsp;lo.Sic Chriftus eft dominus mor£uorum,Gc etiam cum rclufcitauerit^^nbsp;os a mortuis, iudicaturus eft ipfos in nouiflïmo die.Saducæi autemff^'nbsp;tiebant homines mortuos in hacterra,i£a mortuos eftè, ut quemaHmn^nbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum nonamplius uiüerent côrâ hominibus, ita nee uiuerent coram fï®’

fed totiinnihilumeuanuiftènt, nee unquam deinceps, perrefurreiftio*' nemaliquid fierent.Sic deus non eft deus mortuorum.Si enim de mofnbsp;tuis ita fenttendum eflet,cum deus uocet fedeum Abraami,Ifaad,Ö^f®nbsp;cobi,quid aliud diceret,quam fe efledeumnihiIi,autfupernihillt;Qy‘“nbsp;illonon folummagis ridiculum, fedetiamabfurdiusefletf Namcnmnbsp;uerbo domini cceli fi'rmati fint, amp; uirtus eorum uerbo eiusconftiifdhnbsp;agnofcimustantamuerbi Dei potenttam,, ut etfi Abraam, nihil omni^nbsp;no effet, tarnen cum deus uocatfe deum Abraami, continuo ex illauotsnbsp;R£gt;,4, tionedeiaïiquidfieret.Quiuitæ,inquifPaurus, reftituitmortuos,nbsp;uocat ea qug non funt,ut fint. Abraam, cum adhuc uiueret in hac terra,nbsp;n on erat pa ter m u Itanim gen tium. Sed cum fic a deo uocaretur, cótinuonbsp;fa dus eft coram deo, quod uocabatur ? Sicamp; Abraam nunemortuus,nbsp;coram h oc externo mundo n on eft. Sed quia deus uocat fe deum Abra^nbsp;ami,neceflc habet Abraam exhacdei uocationealiquid eflè,etiamfiamnbsp;tea nihil omnino fuiffèt. Quare cum deus uocetfein Mofe,deumpatri/nbsp;archarum anteamortuorum,manifeftefignificatmortuoshomines, nonbsp;ita mortuos eflè, quod quemadmodu inoculishuiusmundi nihil fint,nbsp;ita plane nihil fint coram deo, fed quod adhuc coram deo uiuant, quaenbsp;etiam uita, fuo têporeperrefurredionem,in oculismundireuelabitur.nbsp;Hoc eft euidens refurrediôis teftimon ium. Sed quidc’an non Chriftusnbsp;potuiffetmulto clariora etmagisperfpicuarefurredionis teftimoniaexnbsp;alijs

-ocr page 297-

'HOMILIAK lOAH. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0$

altjsfcripturaelocis.acpræfcrtim cxprophetiscitareC Extant cmcapud prophetas manifeftifTimatcftimoniarefurredionis»Efaias aitMors denbsp;uorabituromninOjamp;abftcrgetDominusdeusomncmlacrymamab niJnbsp;omni facie,amp; opprobri urn populi fui auferet de uniuerfa terra. Et itcRt*nbsp;Viuêt mortui tuijinterfedi mei refurgentExpergifcimini S^letattiitli,nbsp;lt;luihabitatis in puluere.Etapud Ezcchielem. Bcceego apcriam tumü/nbsp;losueftrosjamp;cducam uosdefepulchrisucftrispopulus meus, amp;indilnbsp;lt;am uos in terram ueftram.Apud Danielem Multi de bis,qui dormi/nbsp;untinterræ puluere, euigilabunt ali) in uitam ætemâ,alr) in opprobri/nbsp;örout uideant fempcrSed quid necelïe eft hocloco teftimonia refurre/nbsp;^ionisexprophetiscommemorare,quæ utbrcuibusrecenferinon pofnbsp;t,itactu acontentiofisfortaftèeludi poflentjteftimonqs tarnen nouinbsp;tcftamenri,amp;rcuelarionceuangeli)IefuClirifti, acrefurredioiiis eiusnbsp;*f^otplicantur,illuftrantur amp; confirmantur, utrefurredionc mortuo^nbsp;iam nihil fitnecnotius nee certius. Chriftus autem maluithoc lo/nbsp;tefurredionis teftimonium contra Saducæos ex Mofe citare, proptennbsp;^'aquod Saducæi,quemadmodum fcriptoresteftantur, non agnofcc/nbsp;pUtaliquid facrarum literarum, præter legem,feu pentateuchum Mo joßphAL i«inbsp;pQuare Chriftus prudenter citât tale teftimonium, quod apud aduer/ Antqww.nbsp;‘^os haberetautoritatem.Cæterum,fi fententiam Chriftiprobe intucznbsp;^'^ur,n5 citât hoe teftimonium ex Mofc,ut tantum probet mortuos deonbsp;efle,coram deo uiuere, 8lt; a mortuisrcfurreduros,fed etiam ut fig/nbsp;‘'‘f^cetomnes pios, qui in fide Abraami,Ifaaci Ódlacobi ex hoe feculonbsp;’^’^''antjhabituros eandem cumh is patriarchis partem hereditatis in fiinbsp;feculo .Sic en im alias in parabola euangelica pauper ir.cndicus ,fednbsp;deportacur in finum Abraæ Et iterum. Multi ab oriente oc/nbsp;^^aentcuenient,amp; accumbent cum Abraam Silfaacamp;Iacobinregnonbsp;J^lorum. Agnofcamusigiturlefum Chriftum,qui patriarchis promifnbsp;'J^luit, Sc nobis reuelatus cft,ut ex fide renati,i per fpiritum fandumnbsp;''^otnniabonaoperaaccenfi,peruaiiamusad tarn honeftumfandifli''nbsp;’^otumpatriarcharum fodalicium, 8c confequamur caleftem hæreditanbsp;^'’^perChriftumlefum dominum noftrum, qui eft unacumpatreÔ^nbsp;P'fitufandodeuslaudandus in fecula Amen,

HOW I LI A XXXVI.

Ontifices amp; Pharifaei infidiati funt h adenus Chrifto uari/ is amp; captiofis qu«Eftionibus,ut in quern manifefta uiolentianbsp;graflarinonaudd3ant,^minfermone comprehenderent,nbsp;_ 11 et uel furori uulgi,uel gladio magiftratus ciuilis opprimennbsp;obqcerent.Nuneigitur uiciffim proponitS^ ipfe Chriftusquæfti/nbsp;Pharifæis,non ut tentet ac perdat ipfos,fed ut erudiat,amp; admoncnbsp;*^^os,dequibusrebuspoaffimûinquirereôd curare debeant. Pharifeinbsp;bb

I

-ocr page 298-

IN CAPVT XX. EVANG. LVCAB.


cm’m 8{. fcri'bae curiofiflTjmi erant difputatores, in rebus aut non ncceflari oc{ofisamp;inutilibus,uidelicct,delauandismanibuspriu^nbsp;- quamcibum fumas,dehominenon fanando, autfegetibusnonfrican/nbsp;dis indie fabbad,de non confcendendaarbore,antdcnôocadendisciinbsp;lidbus infabbato,dededmandamenta,delatitudine fimbriarum, amp;dcnbsp;innumeris id genus alijs nugis.Deconfequenda autem uera iufticia,denbsp;uincendop€ccato,amp;morte,0^alris rebus ad falutemneceflarijs, altifli^nbsp;mumagebatur apudeos fiientium, Ac fi quando harum rerummentio

ne pharjfaice amp; hypocritice, hoc eft deexterna tantum legis iufticû diU ferebant.Meffiæ autem,per quem folum ueram iufticiam amp; falutem connbsp;tingere,prophetæ condonati fuerant, nulla plane mentio fiebat. Quartnbsp;Chriftuspro^onit eis quæftionem de Media,ut figmficetjneceffariuninbsp;quidem eftè, ut de lege difleratur y fiquidem per legem eft agnitio pec/nbsp;cad, quæeftprimusgradusad falutem, non fuffïcereaûtutde folalcgtnbsp;difputetjfedneceflariûeftè, utinquiratur uera Meftïæ ratio, perquêlonbsp;Ium homines iufticiam falutem confequütur. Peruenit fortaffis Chrinbsp;ftus edam alia occafione ad hanc difputatiönem,quse fequitur, dediiU'nbsp;na Meftïæ natura. Al ij enim Euangeliftæ commémorant, quodpriuf^nbsp;incident hæcde Media difnutado. Chriftus amp; fcrihapdifi-iutauerintin''

unum tm deum eife, ut Médias, de quo prophetæ uadcinad funt, non fit etiamuerusdeus,inftituit Chriftus hanc difputationem de Meftia»“^nbsp;doceat cum non (olum ede hominem,Dauidis filium,fed etiam deum»nbsp;acueridei filium.Congregatis igitur Pharifæis,qucmadmodum Mar^nbsp;thæus ait, interrogauit eos Iefus,diccns. Quid uobis uidetur de Chdnbsp;fto,cuius filiuseftç’ Principio uidendum erit,quid fibi Chriftusbac

quæftione uelit,Non em nunc qugrit,num credant,feipfumede Chd


ftum,qui tarnen uerus erat Chriftus,quod alias maxima's amp; euidentil» mis argumendsprobabat.Necqugrit,numcredantMedîâautChriftnnbsp;aduentuRz.Hocem omnibus Iudæisexprophetismanifeftûerat,amp;txgt;'nbsp;petftauerant iam multo têpore Mediam. Necqugrit,num fendant huntnbsp;Chriftum,quem expedent,nafcituR2dcfemineDauid. Nâamp;:hocper'*nbsp;fpicuum erat e facra fcriptura. Ad Dauidem dicitur, Sufcitabo fernen tiinbsp;um poft te,ô^ firmabo regn um tuum. Et iterum y lurauit Dominus Da^nbsp;uid ueritatem,amp; nonfruftrabitureum. Defrudîu uentris tui ponamfunbsp;per federn tuam. Vndeamp;apud {eremiamdicitur. Eccediesuenient,di-^nbsp;citDominus, amp; fufcitabo Dauidgermen iuftum, etregnabitrex.nbsp;bis Sgt;i. alijs prophetarum locis nodflïmumerat, quodChriftusnaftd

tutus

-ocr page 299-

turnsefletcx pgenie Dauidis.Noigit intevtogat ChriflLts lt;3c hoe , cjd lt;itâin tôftrinis decantatu erauSed interrogat^num fencianc gt; Chriftumnbsp;tmforeDauidisfiliü,amp;:hominê, acnonctiamfiliüdei, amp;ucrüdeum.nbsp;Hæcresde Chriftonófolüdignafed etiamadfalutêmaxime wmnc^nbsp;cenàriaeftcogtiitu.Nifierncognofcat, cjuod Chriftusnonfittiïlfiliusnbsp;Dauidisamp;hó,fedquodetiamfit uerusdeus,uerHeifiIius,acpatrifuo fedetiamue^nbsp;wgternus Sgt;i. confubftantialis,n5 poteftcognofd 2gt;Cadorari,utuerus fal ruf deitt,nbsp;üator,qui remittat peccata, qui fevuet credences iii morte ad uicam æter/nbsp;iiam.Mamfitni uthomo cognofcat,nopoteftalius,quamcxternus fal^nbsp;üator coonofci,quales fuerunefaluatores. Heroes illi,prmcipes amp;regeänbsp;popuïoru,quosethnidfcripnsfuis celebrant,amp;quorü rit et: am tnmtionbsp;’nhbroIudicü.Quare omninoneceflàriû eft,ut in Chrifto uero Ialuagt;nbsp;tore,non folum Humana natura, fed etiâ diuina maieftascognolcatur»nbsp;r\i

ergo refpoden t, fe credere amp; fentire, quod Ch rift us, quem ex^

P^dct futurû, Dauidis tin filius fit,hoc eft,tm fit homo,et no deus.H^c carnaliu IudeoB2 opinio de Meffiafuo. Atc^ utinâ hecimpietas no dlnbsp;’tTanaffetctiâinterChriftianos.Nâinterhos,îmane,alrjfentiûcChriftûnbsp;t’T’hoîemeftêjalq rihdeûeflè. NôiâloquordeMartionittset Arrianisnbsp;qrùilli docueruntChriftûnôhabuifteuerâjfedtantûputatiuam earn?,nbsp;^oceft,rantum deum fuifle,hi aût fenferuntChriftû non efte uerum denbsp;patri coæternum, Slt; confubftantialê.Et hi iam dudû fua acceperûtnbsp;tttdicia. Sed loquor dehypocritis inter Chriftianos,quorum aîq qiierûtnbsp;Chrifto externâtantû et carnalemliberanonêin affliélionibushuius

____________________ . --------

ï’unc Chriftus c feriptura probandu fufeipit»Dixit en im ad illos«. Quo/ ‘ • niododicuntChriftumfiliSeflèDauid,amp;ipfeDauiddicitinhbropfalnbsp;inOkUm« Dixit dominus domino meo, (ede a dextris meis,donec pofue^ *

-ocr page 300-

IH CAPVT XX. EVANG. LVCAE

»» roim’mi'costiios,fcabellum pedurr«füOiS2C'DauidergodnmilliiniiiO'' catjSCquô fdiuseiuseftcNon negac,Chrifl:um DauidisfiliumdTc,folnbsp;negat cum nihil aliud eire,quam Dauidis filium.Teftfnioniumauteninbsp;quodelibro pfalmor^icitat, fcriptum eft inpfalmo centefimodccimo.nbsp;P/Jifmt ffnfenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuf non perftringeremustotumhuncpfalmum,quando Clmftu’

fimidecimi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eum feceric, ut in grauiflïma caufTa reftimonium ex eo arauerit,amp;

Dixit Domi» Chriftus in CO tam perîpicue defcnbat, ut in cota uereris teflamenti fcnp tius,expiiez turauixextetmanifeftiusamp;iHuftriusChrilhencomium:Namethuncnbsp;'***- pfalmum cômendaruntnobis fcnpta apoftoIoR:, quêadmodumnbsp;audiemus,cÔmendauitamp;ipfumncbisuetusecclefia, quæ ipfum fingii^nbsp;lisdiebusdnicispublicein côuentu populi (cmpcrrepetiuit amp;;iiKuk2^nbsp;uic. Redtabimus igit principio pfaîmi ipfius uer ficulos ex ordinejdfin*^^nbsp;percurremuscum breuibus, explicaüonenofi;ra,utexeo Chriftumdo^nbsp;minum nollrum certius coonofcamus,Slt; in fide Chrifti ad falutem co’’nbsp;firmemur. Sic ergo habet pfalmus.

ï Dixit Dominus Domino meo,fede addexteram meam,doneeponao* micos tuosfcabellumpedum tuorum.nbsp;SceptrumpotentiætuæemittetDominu5exZion,dominareinnbsp;inimicorum tuorum.

9 Populustuus fpontaneus^indiefortitudinistuæ,inmagnificentia lt;fla,ab utero,ab aurora,tibiros luuentus tua.

4 îurauit Domin us ,amp; non pci nitebit eum, tu es faccrdc s inæterni^f’^» ¦ cundum ordinemMelchizedec.

f Dominusaddcxtramtua(n,percutiet in die iræfuæ reges. .

* ludicabit inter getes ,cumulabitcadauera, peutiet caput in terra fpaO^‘^’ ' Detorrentein uia bibet,propcereaexaltabitcaput.

Hicpfalmus debet nobis clTe acceptiiïimus, addoetia, notiflîmus. . primum, obferuâdumefc,q5 is pfalmus nô fit natus Dauidi, aqnbsp;tusefi:,in bucca,necexcogitatus fuit abipfo, humana ratiôe, fed didat*^®nbsp;eftafpûfan(fto.Q*JÔCinqt Chriftus^Dauid in fpûuocateûdnmC'Qi’*nbsp;bus uerbis perfpicue docei Chriftus, qp huiuspfalmi organen quid^^nbsp;fit Dauid,autor uero fpûfTàndlus iple.Qçiis aût melius nolict ea,nbsp;dei,quamfpûsdei: Deinde hicpfalmus intclligendusefi de Mcfiia,’^nbsp;Chrifto,qui Dauidi^miffusfuir. Tâetfienimaliquot Itidaiciintcrp^^'*nbsp;tes,uarieipfumexponât,nûcde Abraamo,q? in eofiatmctioMelchn^nbsp;decis,cui Abraâ dedft décimas bellicor^ fpoliorv.nûc de Dauide, q^i^nbsp;fiathicmctio Zionis, equa Dauidpopulisiuradedit,funttnSalnJ^)^nbsp;ter ipfos,qui manifehe interprètent eû de MelTia.Seddaoês ludjrorU'nbsp;terpretes un o ore negate,quod hicpfalmus I it de Lhni tointelligcduS’nbsp;quid tûponcacMiferrimi hoies, déplorât ill'me tû imp-etatis tucf^Hjnbsp;tis,quiaabieccrûcChriflûiàlutênoflrâ,abiecufunt6vipfinefintanip*’nbsp;uspopul^^

-ocr page 301-

H O MIL IAE IOAN. BREN Til.

nspopulusdei,8lt;exh^eclati ab omnibus cœleftibus bonis' quæper j^dteorum fit Chriftum nobis parta funt. Q.uare nec facra fcriptura,in ipfoßi pofleffî citatonbsp;onedeputandaeft,multominusfcripturginterpretatio.R.edeem de ip/nbsp;Gsuatidnatus eftEfaias,ïncraflatum eft,inquiês,cor populi huius,amp; aunbsp;^bus grauiter audierut,amp; oculos fuos côpreflèrût, ne qn uideat oculis, cp.«, 'nbsp;auribus audiant,amp; corde intdligant,ÔC conuertant ÔC fané eos.Namnbsp;^ötalia grauiffîmateftimonia,quibus perfpicue^batur, hune pfalmunbsp;^eMeffiafeu Chrifto intelligendû effe.Cumem Chriftus ipfe hûcpfal/nbsp;citaaduerfus Pharifæos,ad côprobandum,quod Meflîas non fitnbsp;filius Dauidis,amp; nemo potuerit ei, Cquêadmodû Matth eus ait, 3ref/nbsp;pondéré, manifefte apparet, quod Iudgi,cû adh uc effent populus dei ,prînbsp;reuelatus erat Chriftus,uno oés cÔfenfu intellexerint hûc pfalmu

Media feu Chrifto,alioq Pharifæi ftatim refpôdiffent Chrifto, hoc ^5ftinaoniû non effe idoneû. Qu arc nihil ad nos,quicquid uani ludgoi^nbsp;’'^tcrpreteSjpoft reuelationem amp;. diuulgationê euangelrj in totû orbé ternbsp;^’‘um,nugant.Sed finge etiâ Pharifgoshocnegaffe, attamécum Chrinbsp;^^sipie dns nofter, qui ut eft perfeélus feripturæ impletor, ita etiâ fo/nbsp;uerus feripture interpres ,h une pfalmu de Meflîa, hoc eft, de feipfonbsp;^ponat,nihiliâcertiusamp;firmiuseft,quâhuncpfalmum deMeffia in/nbsp;J^Wgendû effe. Ex codé Chrifti fpiricu,Petrus etiam,apoftolus Chriftinbsp;pfalmû de Chrifto interpretatur,fic dicens.Non enim Dauid afeennbsp;^hn ccclos,feddicitipfe.Dixit Dns dno meo, fede â dextris meis, do/nbsp;’^^'^ponam inimicostuosfcabellum pedum tuorum, Certofeiatergotonbsp;Cornus ICrael,quod Dominum amp; Chriftum fecerit hune lefum deus,nbsp;ÿ^i^uos crucifixiftis. Similiter amp; Paulus, adCorinthiosfcribens,denbsp;^’¦’ftoex hocpCalmo côcionatur. Oportet eum, inquiens,regnare,donbsp;pofuerit omnes inimicos fub pedes fuos.Quid,quod epiftola ad Hc

*^^08 hoc prgeipue omnium agit,ut ex hoc pfalmo maieftatêregni fa/* Chrifti illuftret'T Perferutemur ergo Chriftum Dominum no/nbsp;in hocpfalmo,ut 8lt; falutem noftrâ inueniamus.Defcribit aûc Chrinbsp;in hoc pfalmo,ut DE VS, ut REX, ut SÄCERDOS, quibusnbsp;^Pithetis nihil poteft ei nec maius necilluftrius fiuein cœlo fiue in terranbsp;Quid em in cœlo maius deoC”quid in terra,ac prgfertim in popu/nbsp;dei Ifrael magnificentius rege, 8^ fummo facerdoteÇ'Qtiare is pfalmusnbsp;l^’moiureinfcribit, ENCONIVM CHRISTI. Dixit,CinquiQnbsp;Domino meo. Hæcfunt uerba Dauidis,recenfcntis,quid autorenbsp;^windode Chrifto cognouerit,quid amp; nobis de Chrifto fentiédû fit ?'nbsp;^^epithetoaütdni,quod Dauid Meffîæfilio fuotribuit,argumentaturnbsp;Chriftus ipfe,quod Meflîas no fittm filius Dauid, fed aliquid etiäam/nbsp;Phus,hoceftfiliusdei.Si DauidCinqin’ês^uocateûdominû, quo filiusnbsp;*‘useft;Nô eft (olênCjUtparétes ferio uocétfilios fuos,dominos,prgfernbsp;iij

-ocr page 302-

IN CAPVT XX. EV ANG. LVCAE, tim fi fîïtj non fint maiori quadadign irate,qua parentes, prgtliti- Etnbsp;lon’n tern's no erat rege Dauide.Preterea, cumDauidhgcloqueretut»nbsp;exafflatu fpirituffantfli, qui adulari ac fingere nefdt, locutus eft,nbsp;alius quifpiâhomo uocaret honoris gratia filiam fuum,dominuni)attanbsp;men Dauid,ornniû maxinius,amp; e fpufanlt;fto,ac defilio fuo nondum nanbsp;to loquens,nÔ Cic dixiflet,nifi is de quoloqueretur,alterius etiâ,qui Danbsp;uide maior eft:,fih'us eflèt. Non erat autem alius maior rex fupra Dauidênbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;in populo Ifraeljpræter Dnm Deû noftisz. Quarc Dauid hoc dominie^

pitheto baud obfcurefignifi'catjChriftum non fufitm,fed etiadei Do^ mini, inquam,dei noftri filium effe.Et hac fententiâ confirmant ea,qu?nbsp;fequûtur.Quid ergo dixit dns,feu deus pater, ad dominum ,rneûnbsp;Sfdrt*f lt;tdde dem,nimiN2 Dauidis,fuumaût filium^Dixit.Sede addexteram meaw»nbsp;xtrantdei. Quid hocCnum in cœlofedent deus pater,8lt; filius, ut in terra hominesnbsp;federe folentcMinime omnium,Hæcem non pro humana imbecilln^-'nbsp;tCjfed n ccelefti maieftate intelligenda funt. Primum em federe adde.vnbsp;trâ del hoc loco eft afeendere in ccclu, un a cum patre fuo regnare,eandénbsp;habereomnipotêtiam,eadem maieftateoîa admirtiftrare,adeo(^ gqnalfnbsp;effe CÛ patre deû. Hoc em eft,qu od fpuflandus Dauidi di(ftauit,cûnbsp;fuitei,q? pater dixeritadfiliu,fede addcxtrâmrâ,hoceft,fpûftan(ftnsrenbsp;uelauit Dauidi,quod filius ipfius,Meflias, no tm fit homofuturus,felt;^nbsp;etiam fit deus ipfe,cum deo patre fuo perpetuo regnans,eiufdem cum ip

AA.x. nbsp;nbsp;omnipotentiæ amp; maieftatis, id quod pofteaafeenfu eius incoelutn èi.

, «Xor.«y. miflïonefpûflandi declaratûeft. Vndeamp;Petrusait.N5 Dauidaft^'^^ dit in cœlum,fed dicitipfe. DixitDominus domino meo,fedeadexff»nbsp;meis.Similiter amp; Paulus fie interprétât dicens. Oportet eûregnare,do'nbsp;neepofuerit oêsinimicosfubpedibusfuis. Namfederehocloconoeftnbsp;fimpliciterfedere,utpriuati hoîes, in priuatis folrj s federe folent, Wtftnbsp;maieftateprgditûefle quernadmodûreges in regio thronofcdent,act2nbsp;gnat. Et dexteradei,eft uirtus,poteftas, ac omnipotentia dei. Dextera Donbsp;PpMt«.n7. mini,inquit,fedt uirtutem.Sedere igit addexterâ dei,eftcum deo patrenbsp;in fumma maieftateregnarc,amp;candemhabereomnipotentiam,quodnbsp;dei, quidem nihil aliud eft, quam æqualem eflë cum patre deum. Nam feripnbsp;tura alias quoc^ tribuit Meflîæ eandem cum deo patre fuo gloriâ,amp;te/nbsp;ftaturipfum uerûefteabæternodeum.înpfalmoenim quadragefimonbsp;quarto dicitur adecclefi'am,ut Chriftum regêaudiat. Audi (inquit^fvnbsp;lia amp; uide in clina aurem tuam ,ôv obliuifcere populum tuum amp; domunbsp;patris tui.Etconcupifcetrex décoré tuum,quoniamipfeeft dns deustu/nbsp;prdntuf î». '^^’^^‘^‘^‘¦^Eunteumomnes reges, cmnes genres feruient ei.Acmox.nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;‘ * Adorabuntcoram eofemper,totadie benedicentei.Namhuncpfalmu

de Chrifto intelligendum efle,cum multa alia, tum præcipuehocpro/ bat,quodineorepetiturpromiflîo, quædeChriftoad

da

-ocr page 303-

HOMILIAE IOAN. BREN Til.

fuit. Sic enimfequitur. Sit nomen eiusbenedidumin fecuTa’ante Qfcm perman et nomen eins. Etbenedicenturinipfo omnes tribus ter/ Adordiionbsp;*^^gt;01111168 gentesmagnificabunteum.Præterea,hæcadoratio, quafpi qu^cbriß»nbsp;‘^’^’iffandus Ghriftum adorari fignificat, non eft intelligenda de ciuiKnbsp;^uorauone,quaexterni reges in hac terra coluntur,fed de uera fpiritus a/nbsp;^otatione, qua deus colitur. Atque hoc indicant prophetæ, dum con/nbsp;^onanturregnum Chrifti aeternum efle, ôdperChriftum continoerenbsp;’^ftitiam falutem, Si in Chriftum fperandum efle. Hæc enim mate/nbsp;ibsdeotantumtribuendaeft. Quare, cûôi Chrifto tribuitur, manifeznbsp;uum eft Chriftum ut deum, adorandum ac uerum deum efle. Quan/nbsp;4^am autem impq feu ludæi feu alrj religionis contemptores femper in/nbsp;^^niantinuaticinqs ueteris teftamenti dediuina naturaChrifti,quodnbsp;f^luinnientur Si éludant, tarnen quod inueteri tcftamentoobfcure di/nbsp;^tutnuidetur,hoc fpirituflancftusinnouoteftamentotamprofpicuerenbsp;“dauit, ut nemo habeat quod uerifimiliter contradicerequeat. Namnbsp;Chriftusipfe^cum in publico concilio a Caiapha interrogaretur, numnbsp;^flètChriftus, filius Dei, refpondetuerbis penehuius pfalmi, Si af/nbsp;f'^ac fe Chriftum, acuerum deum efle. A modo C inquit ) uidebitis finbsp;^’^’luhominis fedentem a dextris uirtutis Si uenientem in nubibus cce/

hoc eft. Nunc quidem nihil aliud uidetis, quam filium hominis in ueftris contemptum. Sed rebus Si fatftis ipfis declcarabo me ue/nbsp;dfe jVlefliam uerumque ueridei filium,cu manifeftauero meæquanbsp;®'^habere cumdeo patremeo maieftatem Si poteftatem, ac iudicarenbsp;genres Si perpetuo regn are . Deinde, cum miflusefTet fpiritusnbsp;^'^'“^^sapoftolis, ibi turn manifeftiflimereuelatumeft Chriftum,ue/nbsp;fife ab æterno deum. Cum uenerit, C inquic ) paracletus, qui eftnbsp;P*ntus ueritatisjducet uos in omnem ueritate. Ille me glorificabit,quianbsp;^^eoaccipietSi annunciabituobis, Quare apoftoli, mox accepto fpinbsp;prædicauerunt lefum, non folum uerum Meffiam feu Chri

5 fed etiam uerum ueri dei filium efle. Petrus ad totum populum 'Q'ofolymitanumait. Vosautoremuitæinterfeciftis, quern deus fuP Ad.sinbsp;a morcuis, cuius nos teftes fumus, Si per fiduciam nominis e/nbsp;’^'^’huncquem uidetisac noftis, confolidauit nomen ipfius. Si fidesnbsp;per eum eft, dédit ei integritatem iftaminconfpedu omnium ue/nbsp;Quid potuifTet manifeftiusde diuina in Chrifto natura prædi/

Autorem C inquit 3 uitæ interfedftis. Non eft autor uitæ,nifi fo/

?sdeus. Chriftusigitur deus eft. Et, per fiduciam nominis eius, Ôi fi/

* Non eft autem confidendum nifi in Domi/

Ueo noftro. Maledidus, qui confiditin homine. Quare Chri/ j^^s,teftaf^ jg Petro „gn tantum homo eft, federiam uerus Dominusnbsp;Acmoxin eadem coocionet Vobis primum,(inquit)

“îi

-ocr page 304-

IN CAPVT XX. EVANG. LVCAB.

deus cu fufcnanctfilium fuum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum bencdi'centc uobis.H’C

lefum uocatfilium dd,amp; bcnedicentem,ui'delicet reraiffionc pcccatorû amp; uita pterna,quod certead folS makftatê del pcrtinet Jgit nihil cenius,nbsp;nihil manifeftiuseft,quâ Chriftum uerum deu elTe, Vide mihi ôi. Paivnbsp;licontiones.Isethad Ephefiospresbyteros ecclefiein Adis apoftolicisnbsp;ita condonat, Attêdite uobis et cun do gregi, in quo uos fpûflandus ponbsp;fuitepifcopos ad regendû ccclefiâ D E I,quâ acqfiuit fanguine fuo. Adnbsp;regenduCinquit^eccIefia dei, qua acquifiuit fanguine fuo. Quid/an nonbsp;Chriftus clariffime hoc loco deus prédicat Et ne quis Arrianæ impie/nbsp;tan's fcdator habeat,quod éludât, Paulus ad Romanos non folutribuitnbsp;Ro.i4k Chriftonomendei,uerumetiamrem,naturam,amp; maieftatemdei. Omnbsp;nes,inquiens,ftatuemur apud tribunal ChriftEScriptum eft enim.

egodicit Dominus,Mihi fefefledet omnegenu,amp; omnis lingua co fîtebiturdeo,Quod in Efaiade uero Domino Deo noftrodiritur,hocnbsp;Paulusperfpicuc interprétât de Chrifto,Quare tarn Efaias,quam Pau/nbsp;lusmanifeftedocentleium Chriftum uerum cfleueri dei ab æternofili'*nbsp;um,quod idcirconobisfumma cura amp;maximoftudio imo certiftimanbsp;de cognofcendura eft,ut manifeftum fiat,Chriftum,uerum,amp;perplt;^^nbsp;um effeferuatorcm noftrum.Poflèminfînita aliadiuinæinChriftona^nbsp;turgteftimonia,prefertim exapoftolorum fcriptis in medium affcrre/e^nbsp;hgc,quærecitauimus,in præfentia, ad explicationem pfalmi noftt*nbsp;ciunttCum ergo Dauidaudit,in fpiritufandodeum patremdictteadiinbsp;lium fuum,fedea dextris meis,cognofcitex fpiritufando,quod Chri^nbsp;ftus fitæqualis deus cum deo patrefuo,etperpetuo cum ipfo eadcm manbsp;leftate amp;omnipotenüa r^neuQuid eft igitur hoc quod additur,nbsp;nec ponam inimicos tuos fcabellü pedum tuorum/nüm poftquam inPnbsp;mid eins fubiedi fuerint,regnare defiftet/Nequaquam.Nam tune ma^nbsp;gis regnarein dpiet, cum inimici omnes fubiedi ei fuerin t, Hæc emnbsp; maloquendinonfemper certumtempus,fedetiamaliquotiesinfinim*^nbsp;t^P“sfignificat,In pfalmodicitur,SicutocuIiancilIæinmanibusdPnbsp;minæ fuæ, ita oculi noftri ad dhm deum noftRz, D O N E C miferea^nbsp;turnoftri,Ergo tamdiu habebimusoculosad deum, dû mifericordiamnbsp;impetrauerimus,amp; poftea oculos uertemus ad terram / Minimenbsp;um,fed oculi noftri femper ftnt ad Dominu, quia ipfe euellet de laqu^^’nbsp;pedes noftros,In Euangelio Matthpi dicitur,de lofeph et Maria,Et noHnbsp;cognouit eam,donec peperiflet filium fuum primogenitum, Num p^jnbsp;ftea cognouit/ Äbftt, Euangelifta enim indicate uult h is uerbis, quo*’nbsp;nSquam earn cognouerit,utnecante,itanecpoftpartum.Sedamp;uulg*’nbsp;niater e domo difeeflura cum filiolo fuo ita loqtur. Age, mi fill, probu^nbsp;amp; honeftus efto,donecad domu rediero, Nühis uerbis fignificatjh^*'^nbsp;IÎÔ debere honeftu eê,poftq ad dom5 redierit/Nihil tninus, fed exig?*^»nbsp;utfemp^i*

-ocr page 305-

HOMILIAE îOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,g^

wtfemper boneCtus fit,acpræcipueeo tcpore, quo abfens ipfanó poffic *n mores eins animaduertere.Nann cum præfens fueric,dabit ipfa operanbsp;^dilrj mores hoiieftec5ponan\ Sicethocloco iubetdeus pater filiüfe/'nbsp;dextram fuam,donec ponatinimicos fcabellum pedum eius, nonbsp;4^00 poftea non fit regnaturus» Quienimcumpatreab æternoregna/nbsp;Jsetiam regnabit ineternum cum patrejefus Chnftusheri amp;: hodie,nbsp;m eft etia in fecula.Sed deus pater fignificat bisuerbis,quod Chriftusnbsp;quot;“Us eius regnaturus quidê fit eadê cu ipfo maieftate, inimi ct aut eius nonbsp;quot;ïtoèsmanifefto fupplicioperituri,donecaduenerit nouiflïmusdies,nbsp;Chriftus ad indicium totius orbis terrarù aduenturus eft. Siceninanbsp;^ïulus ad Corinthios fcribens,Oportet, inquit,eum regnare,donecnbsp;Wuerit oês inimicos fub pedes fuos.NouifTimushoftis aboletur mors.

omnia fubiecit fub pedes illius.Habet enim Chriftus duplices ini/ chilli ho»

Aliosextern3Samp;corporales,aliosinternos amp;fpirituales.Corpo J^bsfuntjOêsimpiifiueludæifiueethniciJiueChriftianiïfiue I urcæ^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et

'^ichgretici, fiuehypocritæ,fiue manifefteflagitiofi, qui perfequuntur amp; euägelio eius,qui feu armiscorporalibus, feuhumanaprunbsp;^^tiaoppugnâtuerâChrifti religione,quicp impijs fuis fçeleribus no/nbsp;Chrifti fordidât.Spiritules fiant Satan, pdlm^afflidiôes, Sdmors»nbsp;^^•^enim Chriftusfit fumma caritas,perfelt;ftaiuftitia,uerafalus,8lt; pernbsp;^^^iiauita^rnanifeftiä eft,SatanäCq eft ipfa inuidia,gt;p(ftm^çi,fflilt;ftiÔes,ecnbsp;aduerfarios amp; inimicos Chrifti efte. Ätep hi inimicifiuecorporanbsp;fiüçfpÿalesjfupsrâtur quidê in hoc etiä feculo per Chriftü fed ita ,utnbsp;5‘^'^iftorianömanifefleappareatin oculishuius mundi,imouiden' ponbsp;£?^’pfiui(ftoriamreporcare, adeoej? mors uidet oês deUorare.Innouif/nbsp;ÎP^âütèdie, quo reuelab.'tur futurum feculum, uidoria Chrifti fupernbsp;^^’nimicos amp;hoftcseius,ifa manifeftaerit,utnö fotum impij oes pernbsp;fupplicio afficiedi fint, fed etiam mors ipfa abolêda fit,pi) aute (emnbsp;perpétua raaneant foelicitate.Häbes diuinä in Chrifto naturam ,etnbsp;çiQs perpetuum cum pâtre, Sed quid'Tnum interea tcporis,dumnbsp;^enerit nouiffimus dies, Chriftus rex, nulla habebit regni fui admin^i/'nbsp;5''3tionê in hocfeculo'?' Abfit.Rexeft,coeleftis quidê, fed habet etiä (danbsp;f’hocieculo regiam maieftatem .Sequiturenim. Virga uirtutistuæ,nbsp;feeptrum potcntictuæ emittet Dominus ex Zion, dominate in me/ «nbsp;‘^'nimicorum tuorum. Nam reges huius feculihabent fiia feeptra, c,nbsp;leges,quibusfubditos regun t, ÔC arma quibus obedientes tuen/nbsp;inobedientes docent amp; fuperbos debellent. Sic uaticinatur Da/nbsp;J‘^,quodamp; Chriftushabitufusfit fuumfeeptrum , quod geftabit innbsp;’^n, tanquam in metropoli, equo loco leges eius uulgabuntur in co/nbsp;utnorbê terrat^,quibus tanta potentia regnum fuumadminiftrabit, ut Scfptrtiistnbsp;^*^*naturus(itinmedio inimicorumfuorurn. Hoefeeptrumefteuau/

-ocr page 306-

IN CAPVT xx; evang, lvcab;

gclion ïefu Chrîfti,quod per ipfum habcamus propin'um patre,remiß^ onem peccatorutn,amp;uitamæternam.Nam quod dominus emiflurusetnbsp;fet hoc fceptrum e Zion in totum orbem terræ,hoc eft, cmifturus apo-*nbsp;ftolos,ut inicio fado a Hierufalem, in qua eft Zion, prædicarent euan-*nbsp;gelion in uniuerCaterra,prophetarunt etiam Efaias amp; Michæas,quiitanbsp;dicunt.In nouiftîmis dicbus erit præparatus raos domus domini in uer-*nbsp;rice montium eleuabitur fuper colIes.Et fluent ad eum omnes genresnbsp;amp; ibuntpopuli multi,acdicent. Veniteafeendamus ad montemdomi'*nbsp;ni,amp; domum dei Iacob,amp;docebitnos uiasfuas, amp; ambulabin'ius in ft'*nbsp;mitis eius.Quiade Zion exibit lex, amp; uerbum domini de Hierufalem*nbsp;Quod Dau id ait. Emittet domin us fceptrum potentig fug ex Zion, hocnbsp;Efaiasamp;:Michæasdicunt,exibitIexdeZion,8C uerbum domini de Hinbsp;crufalem Et quod tarn Dauid quamalq prophetæuaticinati (unt,hocnbsp;Chriftus ipfe per apoftolos fieri m adat. Sic fcriptumeft,inquiens, amp;ficnbsp;oportebat Chriftu pati refurgere a mortuis tertio die amp; prædicarino^'nbsp;mineeius pœnitêtiamacremiffîonem peccatorum in omnes gentes, in‘nbsp;do fado ab HierofoIymis.Etiterum. Accipietis uirtute, pofteaquâfpufnbsp;fandus aduenerit fuper uos,nbsp;nbsp;eritis mihi teftes nÔ folû Hierofolymis»

uerumetiâ in uniuerfa ludæa,Samariaq^,denic^ ufcp ad extrema terræ* EtapudMarcu.Ite inmunduuniuerfum, amp;prgdicateeuâgelion omninbsp;creaturg.Quicrediderit amp; baptifatus hier it,faluus erit. Qui ueronôcrenbsp;dideric côdemnabit, Hoc certeeft cmitterc potes feeptRt ex Zion,4nbsp;gnatur inmedio inimicoRz.Nâ Chriftus habetinimicos fuos,quêadnionbsp;dû paulo ante exphcuimus„tâccrporales,quâ fpirituales qui ctfia^^^^nbsp;in hocfeculofremant,8dinfaniât,Chriftustndnatur per fccptR^hium,nbsp;in medio eoR2.Quod fi qs fubditoRtChrifti,qui funteredentes in Chjinbsp;ftum,affligat a quopiâ hoRz inimicoRî, fine corporaliû fiue fpiritualm»nbsp;arripiendumeft fceptrum,quod dnsex Zio emifit,hoceft,crcdenduninbsp;cft euangelio Chrifti,quod apoftoli prædicauerunt,înitio fado anbsp;rufalê,in toto orbe terraB^. Hoc ein feeptro tutus erit, amp; feruabitur,qoibnbsp;quisab hoftibusChriftiafHidus,arripueritipfumperfidem.In hiftotiînbsp;Bßer^4, ÉAer feribit, quod in Perfarum imperio extiteritpublicumedidutn.binbsp;quisfiue uir fiue mulier non uocatus,intraueritinteriusatriû regis, abVnbsp;ulla controuerfiaftatiminterfîciat, nifi forte rexaureâ uir^tetende-*nbsp;rit ad eum pro fi'gno clementig,atlt;^ itapofl’it uiuere.Si in EthnicoRri*’’nbsp;perio tâta fuitautoritas feeptri ut ea fignificata fuerit clemétia regis,nbsp;attadûeiuscÔtigeritintrâti cÔferuatio uitg,multo magis feeptRt, hocGnbsp;euâgeIion,qdChriftus porrigitoîbus ad feintrâtibus,et diuulgat «onbsp;tuorbëterrat^, feruabitattingentêperfidêin oîbus aduerfis,adeoc^^nbsp;ipfamorte.EuâgeIiô,inquitPaulus,potaiadeieftadfaIutêomnicrcor^nbsp;ri.Et Chriftus,amen dico uobisji fermonë mcû feruaueritpmortenbsp;üidœgt;®

-ocr page 307-

HOMILIAE IOAN^ BRENTlt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;38

Uidebit inætcrnû.Quod utredius intelh'gamus, uno'S: aÏtero excmpïo ö^onftrabimus.Paupertas fatelles eft Satanae,amp;propterSatanS atc^ quom^o (crnbsp;p™n,etiâhoftisChrifti» Hichofti’si'nuadithominê, 8lt;cupiteüoppri/nbsp;^^•¦e.Sollicitat em ad deCperationêjad execrationes in deu, ad exercenbsp;^stmpofturasergahoïes, çjaSatâinfpirathomini pauperi,q? deus ab/nbsp;‘meerit ipfum ,quod no fit deo curæ,quodnullü habeatlocü apud deu in nlt;egt;nbsp;‘^’^lo.Quodfi homo cofenferithuic fpiritui,moxperi}t. Quid ergo honbsp;huius hoftis incurfione facienduC Emifit dns potêtiflimü fceptrunbsp;^ion,reuelauiteuâgelion lefu Chrifti filq (ui in Hierufalê,quo prænbsp;q? Chriftus impetraueritadeOjUt paterno affèdu copledat, quotnbsp;n^otcredüt in ipfum.Nunqd autpater ta potens,tâdiues,amp; ta demensnbsp;^^’’dinquet fil î û fuû in paupertate, ut pereat^Nunquid qui agnofeit creznbsp;j.^'HèinChnftû,pro nlio fuo,nô aflumet eu tnfüâ cura,non feruabit ipnbsp;’n hoftium incurfioneÇ'Hocigitur feeptrum arripiendû eftper fidè,nbsp;Chriftu stâefficaxeftjUtetfimaneat paupertas,tnferuet in eacredê/nbsp;eftjdominetur in medioinimici fui.Eft amp; mors, fatelles Sata/ MwsfateBt»nbsp;hoftis Chrifti.Incurrit aût in hoîem, §lt;obijcitei peccata, atep x/nbsp;^*’^damnationê,uthomohistentationibusa Chrifloabftrahatamp;^ penbsp;J^^’QuidigitfaciendumcEmifitdnspotentiflîmum fceptrûex Zion„nbsp;ad nouifTimû diem in medio ipimicorû fuonbsp;^oefeeptrûeft Euangelion Chrifti, q? peripfui^ pdâfintexpiata*nbsp;plaça tus,ut feruet credentê in morte ad perpétua uita. Attingennbsp;- eft hoc feeptr U per fidè,quo attadu fiet, ut et fi mors horribiliternbsp;Chriftus th feruet hoîem in media etiamnû morte,hoc eft, donbsp;medio inimici fui, Qyodde fpûalibus Chrifti hoftibus dix»nbsp;idè intelligendum eft etiâ de corporalibus. T ametfi efh ludæi

Gentes, ac Hæretici mirum in mod um debacchati fun t in per *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impfj quicç adhucdebacchentur in ipfum, hi tarnen fem/

^el nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pereuntjcon ftan te interim fceptro, hoc eft, euan

Chrifti,quo Chriftusregnat in medio omniu inimicorum 8^ per

iht.^^’§*^nerumfceptru euangelt), 8c attingamus ipfum perfidem,ut Lxxü.prê •'eo'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aduerfariosferuemur.De fceptro Chrifti (unt

^^'pacfiçfmg, Quid autê rex fine exerdiu, finepopulOjfinefubditisC

p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populi amp; fubditorum Chri /„j tuutjege

hidiefortitudinis tuæ, in magnificentia

gt; ab utero, ab aurora , tibi ros iuuentus tua. Ali] aliter h une uer

? Noseamfequemurexpoü'tionem, quæ non ui cattecw^ quot; hebræa phrafi, 8c quam res geftæ poftmifTum fpiritum “nbsp;in die Pentecoftes ap^banu Vaticinatem Dauid hqc uerßculo, ‘ *

-ocr page 308-

ÏM 6APVT XX. EVANG. LVCAE de populo 8(dcfubdiöiregis Chrifti ? Habent enim amp; alij regenbsp;populum,amp; ifuos fubditos ifcd quos fubljciunt fibi armis, 8lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uio^

Ientia,amp;metu in ofFicio continent.Hi fubditijetfi obediant,nonta^^*’ obedtunt fua fponte,non obediunt atacri aoimo,fed cu ui cogatur,ocMOnbsp;habent,quem'metuun t Chriftus autetn reXifubditos habebit longe anbsp;ter affèdlos,In dieenim forotudinis eius,ctin magnificentia eius fan a,nbsp;hoceft,abcotcmpore,quoChriftusreucIabitdecœIouirtuteni,potennbsp;tiam,fortitudinem,amp; fand:am fuam maieftatem, populus fuanbsp;nullo armiscogentc,accurretadipfum alacri animoZÔi iuuentus,nbsp;eftjiuuenes amp; uiri,adgerêda bellaidond,at^ adobeunda quæ'i'j jnbsp;ma in Chrifti rcgnoapti,tanta animi promptitudinc,tantocç ftuû^^^nbsp;jpfum aduenient, ipfi fe fubrjcient,ut nulla aduerfaria potentisnbsp;ri autretrahi poflînt.Quantaautem animi alacritatc,quantoue ftudio^“nbsp;fiat,tribusuerbis,ac totidêfimilitudinibus cxplicat,cum ait, Ab utero»nbsp;ab aurora,Sd Ros. Hæc tria uerba,tres funt fimilitudines. Primum eto »nbsp;quemadmodum fœtusin utero matris,poftquam maturuit,amp;ad oroi''nbsp;narium fuum tempus peruenerit, nuIIa iâui reprimi poteft, quo minf®nbsp;cdatur,itapoftquam Chriftusreuelabitur,iuuenesamp; uirinuïlanbsp;tia cohiberi poffunt,quo minus Chriftofefe fubrjdant, amp; in Chrino»nbsp;tanquammaturus fœtus, renafcantur.Deinde,utaduenienteaurora»fnbsp;lusrex,nuUustyrannus tanta prgditus eftpotenria,ut queat, etiaroßo’.^nbsp;xime uelit amp; conctur » feu mandatis feu armis fuis prohibere amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

rey quo minusexoriens foldiem mundoreducat, itareuelata Chrifti,tantaui adeum undilt;^irruet populus, ut nullius homioistynbsp;nide auerci poflint » Poftrcmo Geut ros a Domino, amp; quafi ftiH^^^^nbsp;fuperherbamCquemadmodum propbeta ait^quæ non expeélantuir^’nbsp;amp;non prgftolantur filioshominum,quæ ita cadunt, utpotiuscecJO**nbsp;quamcadere uideantur,ficreuelatoChriftOj populuseius, euangdf^nbsp;cruditus,non expedabit humanam uiolentiam, qua eogatur ad obeo*^nbsp;entiam Chrifti, feddiuinofpiritu perfufus, uocationem deiobedieo^nbsp;tiflîme fedabit,amp; Gcut herba rore irrigata iucundiflîme florebit.nbsp;Dauidhoc uerGcufouaticinatur,hocin aducntuôd reuelationeCnf^nbsp;fti,manifefteimpletum eft,amp; femper ufcp ad nouiflîmumdiem imp*^'nbsp;fortitudinis Chrifti,8d fandæeius maieftatis, eftdies Peo^^nbsp;dus méefla coftes, quo miflus eftfpirituflândusftupendismiraculis in difcipulo^»nbsp;tif chrifiù quo eu'am maiefta s Ch rifti reueîata, amp; eua ngelion eius in totum ornbsp;terraR2,diuuIgari cœptum eft ? Quid ergo ab eo tempore fâdum eft*nbsp;mirum,id quod Dauid hoc loco uaticinatur.Etfi enim a die etiam loa^nbsp;nis Baptiftæ, quo Chriftus paulatim reuclaricœpit, regnû eœlo!^nbsp;uim patiebatur, amp; uiolenti rapiebant illud, quemadmodum Chrnnbsp;loquitur,tamêmulto magis hoc a die Peu tecoftes ita fadû eft, ut in^^

-ocr page 309-

HOMltlAB IOAN. BRENTII.


•fsccrratim Chriftumexccperint^uerbisexpliearinon poteft* Etficnim ••’ter ludæosfremebanrponrificcSjinfàniebantPharif^, tumultuabailnbsp;hypocritæ, Inter gentes autem furebant facrificuli gt; debacchabanturnbsp;yjänni minis,car ceribusjflagris Japidibus,gladijs, amp; omnibus crudenbsp;pnioriimfupplidorumgeneribus,in apoftolos,indifcipulos apoftonbsp;'^^Utn.amp;rrcdmttsin Chnftum.tantum tarnen abfuit^ut OOOulus â fe/

-ocr page 310-

IN CAPVT XX. E7ANG. LTCA5.

ncs eins noncrantnifi excernæ,derebus externis amp; corporalibus,acre'' linquebant in hominibus perpétuas propter péèâ malcdiiftiones. Chri-'nbsp;ftusautem ordinatus èi. inftitutus eft a dco facerdos, non fccundumorznbsp;dinê,nôiuxtamodûfeuformâfacerdocûLeui, feu Aaronis,qaiutn5nbsp;expiarûtplt;ftâ,nec uerc bndixerunt populo, ira no perpetuo functi funtnbsp;facerdotio, Sed ordinatus eft facerdos iuxtarriodumamp;rationcmMel/nbsp;Uekbifedec chifedec. Huius nientio fit in Genefi capite deci mo quarto. Gum enim

Abraamreuerteretur acæderegum, ut ait epiftola ad HebræoSjOC-* curritei Melchifedec,rex Salem,etfacerdosdei3lriftimi,acpnmumquinbsp;dem protulit pan em amp; uinum quo feftos a bello recrearet,dcindcbene-'nbsp;dixit Abraæ.Benedi(ftus,CinquiensAbraamdeo qui creauit ccclumnbsp;amp; terram,amp; beiiedictus deus excelfus quo protegente hoftes in mani/nbsp;bus tuis funt, Ac mox Abraam dedit ei décimas de omni preda, quacenbsp;perat.Hæc omnia de Melchifedeco g eft a Si fcriptafunt,utadumbrare/nbsp;tur in eo uerus rex Si facerdos, lefus Chriftus Dominusnofter.Nam cunbsp;Chriftus propter multa alia,quæ commémorât epiftola ad Kcbræos,t5nbsp;propter hoepotiftimum dicitur facerdos fecundum ordinem feumodunbsp;Melchifedec,quodficutMelchifedecbenedixitAbraæ,Sinbsp;fbiftdee. Abraam agnofcitipfum,facerdotem,parochum feu pontificemfuum,nbsp;dum dat ei décimas,ita Chriftus attulit nobis ueram e coclo benedilt;Sgt;o^nbsp;nem,8iagnofeendus a nobis eft uerus facerdos Si parochus no!ter,pi'onbsp;pterea quod unico facrificio fuo,quod femel ,p prfiis noftris in crure ob''nbsp;tuIit,Dominû Deum Pacrê in cœlisita placueric,5i ita nosei réconcilia-'nbsp;ucrit,utquotqûotin Chriftumcredunt,rcputentur iufti^adopten^’^'’'nbsp;filios dei,feruent in omnibus malis,8i douent hcrcdirateomniumcœlenbsp;ftium bonorum,propter Chriftum. En,hæceftbenedicfjo,qua Cbr^nbsp;ftus facerdos feu parochus nofter fuper nos effundit. Ac ne exiftimeslanbsp;cerdotium Chrifti aliquando abrogandum,quemadmodum facerdoti/nbsp;jrfcertóm L-euiticumabrogatumeft, maximaautoritatecofirmatur.Dicitcm*nbsp;cfcrt/î/jpcr. lurauit Dominus. Quod deus fimpliciterpromittit,hoctamfirmueft,nbsp;fetuum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utcitius pereant coelum Si terra,quam ut unumiota promiffionis diuinf

in ter cidat, quanta igitur eius res firmitas eft, quam deus iuramento con-' firmatC^Cum igitur facerdotium Chrifti confirmatum fit iuramento det,nbsp;nihil eo conftantius,nihil durabiliusputari debet. Sed ut adh uc firmiusnbsp;iudicetur,addic. Et no pœaitebit eum.Pcenitetdeum,non humano, fednbsp;Taniteredei diuino modo. Pocnitere Dei, eft rem antea iuftis de cauftis inftitutam,nbsp;iterum iuftis de cauftis mutare. Aliquoties iurauit Dornin us, Si tamcnnbsp;pœnituiteum. lurauitfefamiliæ Abraami daturum terrain Canaan, Denbsp;ditiuxta promiftionemSi iuramentum, fed pccnituiteum, quia cumnbsp;po leri Abraæ impie egiftent, abieateos non folum e terra CanaanjUe-*nbsp;rtimetiamex omni hæreditate coeleftiumbonorum.Nuncautcmcumnbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iurauit

-ocr page 311-


’l^od Chriftus rex nofter,fadus etiam fit perpetuus «öfter parochus amp; rgchiun^‘ PQ’itifexÇ'Sienimdeusirafcitur,habemusparochum,quideumplacat. ß;„^nbsp;^‘P'^ceata nos turbantjiabemus parochum,qui peccatacoram deo expinbsp;’^•Qüareniliil prius ducamus, quam ut exhibeamus nos huic paröchonbsp;J^^^dietitesfdios, quo perfidem in ipfum confequamuromnem coele/nbsp;‘^'^Denprli/}-innlt;»iTgt; Mrim nni hiinrrpopin S/hunr narochum conté/

r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C c.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-»«u*

gt;iiue principes Sc capita,fiue fubditos,amp;feruos,qui Chriftum fili ^^m,regemamp;facerdotem,nonagnofcunt. Namirafciturquidemnbsp;^cutn peccata deGgnantur,cum fcelera perpetrantur, irafcitur etiamnbsp;»cum propter peccata hominum immittit iu hoc feculo corporales

cc

-ocr page 312-

IN CA PVT XX. EVANG. LVCAE


fuos. H«cenim,quofcunque reges fibi aduerfarios,quafcunque nado/ nesfibirefiftêtes, quæcunc^ capita,feu principes Gbi hoftiliter occur*'nbsp;rentes arinis fuis inuaferit, eos omnes in uniuerfum ita trucidât, ut catn-*nbsp;pumquamuis fpaciofifsimum , amp;Iatifsimum repleatcadaueribus. Sinbsp;gladiofuoitacosmaiftat, utexfanguineinterfedorum tantus fiat tor**nbsp;rens, quantus eflefolet, quiadpotum magno exercituifufficit.Cum«^nbsp;nimhoftesgrauiuseumlæferint,quam utueniam confequi dcbcant,nbsp;non remittit irarn, doneeomnes extrema internitione perdidcrit,nccac/


perditis impijs, habeant in ipfo fempiternam fcclicitatem. Hoci^rf’^

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;•

gnificat etiam Dominus perMofen decontemptoribus filij fui ? uerba eius, inquiens, quæ loquetur in nomine meo, audire noluerit»nbsp;EGOultorexiftam.EtEfaias. Ecce inquit. Dominus in igneueniet,nbsp;quafi turbo, quadriga eius,redder in indignatione furorem fuum,amp;nbsp;increpationemfuamin flammaignis, quia in igne Dominus dijudica^nbsp;bit in gladio fuoad omnem carnem, muldplicabuntur interfc/nbsp;lt;ftiaDomino.EtChriftusipfeapudMatthæum ait. In confummati**nbsp;one feculi uenient angeli, 8lt; feparabunt malos de medio iuftorum, amp;nbsp;mittent eos in caminu ignis,illic erit ploratus amp; ftridor dentiu .Vides,nbsp;quanta feueritate Dominus iudicaturus fit impios Chrifti fili) fui con-*nbsp;temptores , quanta item foclicitate donaturus fit omnes uere inChrvnbsp;ftum credentes. Ampledamur igitur Chriftum filium dei, regem amp;pônbsp;tificemnoftrum, utperfidem inipfum iuftificati,habeamusplacatumnbsp;deum in cœlis, amp; feruemur in omnibus malis ad æternam uitam,per e^nbsp;undem lefum Chriftum Dominum noftrum, qui eft una cum patre amp;nbsp;fpiritufando deus laudandus in fecula Amen»

Homilâ

-ocr page 313-

HOMILIAE IOAN; BRENTIL

HOMILIA. XXXVIL

V M duo fint ccckfiafticic5cionatorisofficia,alta-um,ut ptetatem doceat,alterum, ut impietatem rcprehendat,Chrinbsp;ftus autem concionator longe omnium optimus fuerit,faci


CC

CC

CC

Ulz

cc

Ie cognofd poteft,cjuod Chriftus has duas officrj partes ab** ûlutifiimepræftiterit. Äliquoties enim docct redlam fidem,8c uera bo/nbsp;'^opera,uchomines,quod bonum amp;honeftum eft faciant,aliquotiesnbsp;*^^rehendit incredulitate,hypocrifim,amp; fcelera,ut homines a malo de/nbsp;Quare, cum paulo ante docuerit redam fidem de r efurr edionenbsp;’^ortuorum,8^ de Meftia, increpat nûc fcribas pharifæos,qui impianbsp;f'^ahypocrifijSd falfa dodrina obfeurabant beneficia Mefiîæ, eo ip/*nbsp;^'^gt;4uoreligionemdocd5ant,hominesauerareligioneabducebât*Âu/nbsp;^*tnteQ'nquit)cûdopopulo,dixitdifdpuhs futs.Cauetea fcribis, quinbsp;yolûtambulareinftolis, etamâtfalutatiôes in foris,ac primas cathedrasnbsp;’n Synagogis amp;primosdtfcubitusincôuiuijs, Qui deuorat domos ui.

fimulanteslongas preces,Hi acdpient damnatione maiorem.Cu paucis h ic côm emor aui t, quod amp; fu pra cap. u ndecimo amp; apud Matnbsp;’^æum, capitc uicefimo tertio multo copiofius deferibitur. Eft aut hæcnbsp;®'3uerfus fcribas amp; pharifæos contio longeomnium, quas unquâ Chrinbsp;^nshabuiCjfeueriftima.Magnæfuit feueritatis,quod eiecerituendentesnbsp;^^nientes etemplOjôC (ubuerteritmenfasnumulariorû. Sed multo ma/nbsp;’^’¦iseftfeueritatis,quod hoc loco eqeiate temploincrepationefuafcribanbsp;^’’niScpharifæorum tam dodrinam,quamuitam.Hi enim funt,quinbsp;'^^ntprædpui in ecclefia Ifraelitarum,amp; penes quos erat clauis (dentiæ,nbsp;’^^^(^fumma religionis.Et in hos tam acrier inuehitur Chriftus,utnbsp;^^^ateos Satanæ,Maiorem,inquiens,acdpientdamnationem,amp; iubenbsp;®*-^fsab ipfis cauere,idcp facit non priuatim, remotis arbitris, fedpubli/nbsp;^îudiêtepopuli turba, cora difeipulis fuis.Quid ergo aeddit Chri/nbsp;^^jquod cum aliasfoleat efie manfuetiffimus,nunc in principes religi/nbsp;^nistam afperc inuehaturCAcopergpredum uidetur,utdiligentius per/nbsp;Wemur,quoconfilio Chriftus id fecerit, ne imperiti hominesabutannbsp;^’‘hocexemplo Chrifti, adprgtextum fuptemeritatis.Primum igitur,nbsp;^^viftus noninfedatusefttamacerbefcribasamp; pharifæos,utdoceatnbsp;^ûcexemplo populum uirulenter in facrificulos inuehi,autuiolenter e/ Ref,rehen=gt;nbsp;^î^trucidare. DocuitenimaIias,DiIigiteinimicosueftros,beneprecemi ßcnis offiaunbsp;’’’deuouentibusuoSjtantumabeft, utfignificauerithacfuaincrepatio/nbsp;üulgo licere facrificulospro fualibidinetradare. Adhæc, noneft eu

Jnfüis quemuis publice reprehendere.V tfunt diuerfi hominû ordines, y/ocalionüdî diuerfæ etiam funt uocationes. Amid quidem amp; fratris eft, amicum uerfuat.

^fratrem priuatim admonere, ôdnter fe ac ipfum folum,quemadmo

ce itj

-ocr page 314-

ÏN CAP VT XX. EVÄNG. LVCAE.

SaîuMionû

dum Chriftusait, argùere.Sed after uin proauton'taceamp;pnblicercptf'' henderc,perfonaliseft,non generalisuocattoni's, quafiseftuocadi’nbsp;magiftratus erga fubditos, Ecdcfiaftæ erga Eccleliæ auditorcs, Sinbsp;patrisfamilias, erga familiain fuam . lam Cluiftusamp; hocalias doccc,nbsp;quodnonueneric adpèrdendas,fedadferuandas animas hominum.nbsp;Âcmagiftratus quidem ciuifis fuam habet îcgitimatn poteftatern, ghnbsp;diofubditos tuen di,ôi in (cele ratos acfedinofos Sgt;i. latronesanitnaduer/nbsp;tendis Chriftus autem nonuult, uthi qui nullam habent kgitimamnbsp;gladrj adminiftrationem, uiolenter inuadant, prætextu Euangcitjnbsp;impios aduerfarios. Quarenon efthocexcmplo Chriftiaduirulend''nbsp;am,amp; crudelitatem abutendum. Deinde Chriftus inuehiturinSo'*'^nbsp;bas amp; Pharifæos non quod damnet indiferiminatim omnem eorutunbsp;doftrinam. In Matthæo enim dicit. In cathedra MofifedentScribænbsp;amp;Pharifæi. Omnia ergo quæcunque iuflèrint uosferuare, (tiiddi^nbsp;cet ex Mofe, feu uerbo DeiOfttuate amp; facite. Docuerunt eniinnbsp;gemDei, propofueruntuaticinia prophetarum de Chr)fto,dixenitgt;£nbsp;Eliam uenturum ante Meftîam, quemadrnodum in Matthæocapitelt;f^nbsp;cimofeptimoferibitur, docuerunt etiam refurredtionem mortuoruttgt;,nbsp;quæcerte nec uanafuerunt,necfaifa. Quare non eft fentiendumnbsp;Chriftus hacincrepatione in uniuerfum damnet omnem Pharjfæotu*^nbsp;amp; Scribarumdodrinam. Prætereanon damnat fimpi id ter forain fits’’’nbsp;eorum. Qtii uolunt, inquit, ambulare in f toi is, Sc apud Matthæ’^’’nbsp;Dilatantphylatfteriafuaamp;magnificant fimbrias palliorum fuoi'Ut”*^^^nbsp;nonreqeitper fe longasueftes , ÔC latas fimbrias. Si enimquodnbsp;ingreditur,noncoinquinathominem,multominus coinquinachon’*/nbsp;nem ueftitus paulo longior, amp; fimbria latior . Et publicæ honeftaftsnbsp;eft,membra corporis, in publico præfertim minifterio,uefrenbsp;longiori tegere. Dicitetiam. Amant falutationes in foro. Sed bis oef/nbsp;bis non damnatfolennesamp;mutuas falutationes .Suntenim frudus^nbsp;ritatis. Et fi deproximi falutatione recte fentire uoluerimus, uoxdtnbsp;angelorum,amp;nundumcocleftis fauoris. Deus enimfauetnoftrist'^''nbsp;goerjs amp; operibus , quæ e.x fide fufeepimus. Propofuit autem nobisnbsp;non angelos extrinfecus confpiciendos, fedfratres amp; uicinosnoftros,nbsp;qui nobis hunc fauorem fuum adnuncient. Quare falutatio proxim*nbsp;non aliter exdpienda eft, quam uox cocleftis adnuncians nobis fauo^nbsp;rem Dei. Si fuerit, inquit,ibi filius pads , requiefeet fuper eum paxnbsp;ueftra . Ädditpoftea . Amant primas cathedras in Sy nagogis, p”/nbsp;mos difeubitus in conuiuijs . Sed neque hie reijeie honeftum ordi^nbsp;nemfedendiuel in Ecclefiauel in conuiuqs . Nifi aiimin conueriO^nbsp;bushominumordoconferuetur,conuentuserit non hominum , ft“nbsp;beiluarutn»

-ocr page 315-

fiOMlLlAE IOAN. B RE NTH.

bcMuarttfn. Sequitur. Oeuorantdomosuiduarum. HocuerboCHfvI ST VS non abrog-at ordinaria tr’buta ,quæ ex lege debebanturnbsp;templo , ad confcruanda publica religionis minifteria . Miltit enimnbsp;leprofos ad facerdotes , ut dent oblationem , quam ex lege de/nbsp;^snt. lubet cnam rcddere DEO, quæ funt DEI, hoc eft, darenbsp;f^'Tiplo,quælegitime tempio debentur. Acde decimis. Illa, inquit,nbsp;*^onoportetomittere.lam,nechoc, quodfequitur. Simulantes Ion/ orettiocopionbsp;gas preccs , damnat per fe longitudincm precum. In grauibus enim ft habet uulinbsp;tsntationibus, amp; præientibus affliótionibus neceflaria eftcopiofaora/nbsp;^'0‘Sineinterminjone,inquit,orace.EtDauid. Clamauiadte DO*'nbsp;Mine , toca die expand! adtemanus meas. Atque hare tanto dili/nbsp;g^ntiusobferuandafunt, quanto minusimoeriti homines niter rem ip/nbsp;^'ftimant , quod rcprehenlione abufus etiam honeftas ipfa rcrumnbsp;^amnetiir . Nam ut C H R 1 S T V S fuorum temporum fuper/nbsp;^^¦tiones, ita amp; nos noftrorum temporum fuperftitiones, uerboChri/nbsp;^beprehendimus. Acnuncdamnafur fuperftitio confefTionisauricu/nbsp;quam ita uocant, nunc rerjeitur abufus iesuniorum, nunc re/nbsp;P^thenditurpræpoftera obferuatio difcriminis ciborum,nunc argui/nbsp;^^thypocrifisorationis, 8d id genus innumera* Quid ergo faciunt honbsp;*^’nes!mperiti, amp;hi, qui magis carnislicentiam, quam fpiritus liber/nbsp;^^ttniqoævLinj;-;' Exiftimant fibifrena laxata,amp; poteftatemconcedam,nbsp;^S^ndi,qnod libet. Sacramentû cccnæ dominicæ fumunt non tâ impunbsp;inciuilitcr.Nunquamuideas eosfobrios,nihil orant, adeoc^

-ocr page 316-

IN CAPVT XX. EVANG. LVCAB-

ftrg capitibusCHi funt principes populi dei. Succeffores funt prophet^'' rum, penes hos eft poteftas faluandi èi damnandi. Quodfi ab his de'nbsp;fecerimus, certe non tarn a populo Dei, quam a Deo ipfo deficiemus.nbsp;Nequeid impune feremus ? Exdudentenim nos eSynagogis. Qyo^nbsp;quid aliud uidetur, quam e regno ccelorum excl udic' Hæ fun t grauifli''nbsp;mæ ten ta tl on es confcientiæ imbecillium. Inuehitur ergo Chrifhisinnbsp;fcribas amp;pharifæosfeuenflîme, utdetrahatiplîs, promeritoipforum»nbsp;nomen populi dei, amp; oftendat uanitatem dodlrinæeorumjquodifcipi^nbsp;Il autoritate,amp; fplendorenominis ipforum non itacommouerentur,nbsp;ueritatem Euangelq abijcerent,amp; quo perfpicue cognofcant, fenonnbsp;drco e regno cœlorum exclufos, quod abilliseSynagogisexcludâtu*'»nbsp;Sed potius adregnumccelorum pertinere,fi illorumhypocrifîmnbsp;Dolt;Srwlt; m pietatem fugiant, ac dodrinam Euangelrj fedentur » Deinde inuehit^”;nbsp;pütpfrnitics in eos,ut doceat, quanta fît pern ities impiæ dodring et hypocrifeos.St^nbsp;bæenimetPharifæi,etfîdocebant operalegis, quæbonafunt,Sifî^*^nbsp;ebant externam iuftitiam,quæ per fe honefta eft,omnia tarnennbsp;piafuadodrinaamp;opinioneitauiciabant,uthis nontam fe quanaali*^®nbsp;quoque in perpetuum potius exitium conrjcerent,quam in faïutcm^”^nbsp;dicarcnt.Docebantdecalogum, fed addebanteum pofte implerinolw’nbsp;operibus. Hæc eft extrema humanp imbecillitatis ignorantia.nbsp;opera decalogi, fed addebant h is operibus expiari peccata,nbsp;conciliari» Hæceft impietasaduerfus omnia prcphetarumnbsp;Chrifto,amp; aduerfus omnia genera facrificiorumlegalium, qiJ^’nbsp;lumrefpiciunt, utdoceant, expiationem peccatorum amp;nbsp;nem cumdeOjfieri tantum per Chriftum. Docebant item legemnbsp;modum,utgrauioralegis,uidelicetiudicium,mifericordiam ’nbsp;leuiteracrariftimeattingerent,minoraautemilla, decimationesuionbsp;cetmentæ,anethi,cymini, 5lt; lotionesmanuum, feueriftîme urger^%nbsp;Docebant ctiam multa, quibus irrita faciebant mandata dei,qual^ inbsp;eft, quod Chriftusapud Matthæum capite decimoquinto,dehonnbsp;tandis parentibus commémorât.nbsp;nbsp;nbsp;c de dcdr ina eorum. Quid

dicemusdeipforumuitafColligâtjinquit Chriftus,onera, J difficiliacp portatu,8d imponunt inhumeroshominum,cæterumnbsp;to fîio noluntea mouerc . Omnia ucro opéra fua faciunt in jnbsp;fpedenturab hominibus* Atque hocquidem affedu faciebantnbsp;opera coram homin ibus. Quo autê affèdu fecerin tea coram deo, rnbsp;perfpicue explicat,dicês,Ifrael qui fedabat legem iufticiæ,ad^^»^inbsp;peruenic,propter quidç'quia non ex fide,fed tanquamnbsp;bus legis,hoc eft, fentiebant fepropter opera legis coram deonbsp;rijtaque amp;:fi Scribæ Pharifsei multa bona opera fecerint,

-ocr page 317-

HO MI LIAE IO An. B re nth.



^*^§ode his operibus fentiendum eft Z Tametfi iufta funt, fl iufte SC le/ ^’^iTieeafeceris, tarnen Scribæ amp; Pharifæiimpictate fuaitaea infcce/nbsp;uthisoperibusmagis infernum, quamcœlummerucrint. Ve,nbsp;pH^tt,iltis. Et, Hi accipientdamnationemmaiorem.Qiiarc inuehiturnbsp;^tiftus in dodtrinam ac uitam Scribarum, ut difcipuli intelligant,nbsp;fit pernities impiæ dodrinæ Sduitæ, ac doceat eos , ut non


-ocr page 318-

lionmultacognouero,non neccflë habebo multa defenders .Hipu/ tantfe tanto fandtores, quanto tn cognitionereligtonis rudtorcs funt,nbsp;fed interim, ut in cognofcenda uera fideirationcprorfus cæd futit,itanbsp;in fe(5lando lucro pecuniæ,€t in perpetrandis fceleribus Jocularifliniinbsp;funtAcplaneacdditipfis, quodnoduis, Hænodu in tenebrisacutenbsp;cernunt, interdiu autem, fplcndente foJe, nihil uidentn'ta iiUtonbsp;defignandisfceleribus, amp;in cumulandisdiuitrjs,quæ ueræfunttt'nbsp;nebræ,perfpicaciffime uident, in perdifcenda autem amp; cognofcendanbsp;uera luceeuangelq,acreligionis noftræ,talpa niagis cæci funt. Quidaiinbsp;tern illouifu, quiditem haccgcitatepernitiofius^ Hseccædtasfadtnosnbsp;aberrarea regno ccclorum, illeautem uifus abducitnosin perpetuu*’’nbsp;ignem inferni.Iubet igitur Chriftus nos cauereabimpia dodrinafcribanbsp;rum,utcognofcentes ueram pietatis dodrinam, uerametiam fœliàa'nbsp;tem confequamunHucaccedit, quodhacadmonitionenon folumesd'nbsp;gat a nobis ftudium cognofcendærede dodrinæ, uerum etiam ope^'nbsp;ramfedandæpietatis,quænobis per redam dodrinâproponitur,Ca^nbsp;uete,inquiens,a fcribis,uidelicetnon tâtum a dodrina,fed etiamanbsp;ipforum.Nifi abundaueritueflra iuftitia plufquamfcribarumnbsp;fæorum,non poteftisingrediin regnum coelorum. Ec. Quoddimn^,nbsp;nimirum iuxta Mofen,feu uerbûdei, facite. Secundum opera ucroconbsp;Rî,nohte facere. Aut emmanifefte peccat,autfi qd bonifâdû^imp’^^^nbsp;ambitiofe faciut. A uobis aût requirit uera amp; fyncera iuftitia Jibnbsp;fenerfedeïuftos.cüneminêoladiopyfprnn nrn'dnnf ? nnhts

amp;religioneeorum,adfedandumEuangelionfuum,nô tarnen dem a deo,necdeficiat a uera fide,fed fedetur potius uocatione dei,adnbsp;tuâ falutê. Confolat etiâ nos Chriftus hac cotione,ut forti animo cat**nbsp;pergam us ab impietateponofic5,amp; hypocritaB2,qui eucâgeliô lefu Cnbsp;fti de gratuitaremiffioe pdoRtperfcquuntur. Nâ quêadmodû apo^nbsp;ne^:'

-ocr page 319-

HOHILIAE IOAN. B RENT IL neceflehabcbant ad ferufendum uocationi fuæ,amp;ad fedandûEruange/nbsp;^•onChrifti, dcftccre a fummi's religionis fuæ principibus, ita amp;: nosnbsp;’iccefle habeiTiLis ad credendum,ad conficendum amp; prcfitcndüm cuanznbsp;§dion Chnfti.,abalij s cauere amp;deficere qui hadenus habiti funt religt;nbsp;8*onis noftræ antiftices,quos Monarch æ tantum non adorant,quorunînbsp;pedes cxofculantur, qui amp; tanta autoritate obferuan tur, ut tributnbsp;^ti^i'eisfummapoteftasinccclum amp;ininfernu,penes quos efttnulusecnbsp;f^^^‘æ,quigloriantur deapoftolorum fucccffione, adeoq? ij foli uiden/nbsp;quorum arbitrio ftetqp cadatq? omnis Humana falus. His certetitu/nbsp;*boculimultorum perftringunturjamp;animieorumoftcnduntur.ESeq,nbsp;faxis nati fumus,qui ad tantam nominispontificn maieftatem,etnbsp;*^tammultorum atqgt; magnorum hominum confenfum, non commonbsp;^^ïtUur.Quispauloimbecilliornoncogitaretfeadeo, a Chriflo,ab ecnbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;Chrifti,amp;a ucrareligione deficere, fi ab horumfentcntia 8lt; con

deftceretCQuis infirmior non fentiretfea deo,a ChriRo et abeccîe j^’^Chriftiabiedum,fiab his abrjaatur^ S^excommuniceturCSed benenbsp;^tiet.Magnum eft h oc often dieu! û, magnæ funt eau fîæ, propter quasnbsp;Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temere ab i)s, qui maiorum, amp; pontificum eccl efiæ titulo olor iâ/

bdifcedendum.Sed multo maiores amp; euidentiores funt cauflæ,quæ ^'^'^ternporeurgent,amp;cogunt,utab ipfis difcedamus.Namfidocftrinânbsp;jj{.^'^nieorumexcutiamus,inucniemusea,impfetatêfcribarum amp;Pha quot;nbsp;non folumæquarefed etiam fuperare^ Docêtyiomines pofte cauendumfflnbsp;fuis impîere legem dei.Docent,homine^expiare peccatamerinsnbsp;fuorum.Dôèent, indulgentias Si Miftasfuas ualere ad expiantnbsp;k'/'^fata uiuorum ÔC nîortuorum.Sentiunt,fua décréta eflefidei articunbsp;leuioraIegisurgent,quæ grauiora,relinquununbsp;n^'^bpoteftateni fibi traditarrt mutandorum mandatorum dei. Sentinbsp;aux jliaribus,qui reddant nobis Chri/nbsp;*^’^P‘dum,amp; per quos confequamurhberationem a morte; Fin/nbsp;'bthnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opera,nouos ordines monafticos, quorum meritis m.itigent

'’PiogontprofefTionemMonafticam eftèperfelt;ftionemuitae,Sd hig^^'^^aptifmo.Fingunt purgatorium,in quo peccata hominum ig/nbsp;Dânantiuftitiamfidej\,queeftpropter Chrinbsp;§iîjfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coniugium.Etfi em uideri uolunt, fe tm darn nare côniti/ »

ttiçj^^^*’dotum,qs tn ratiôibusdânant, quibusconiugiû manifeftein to tiit^ ^’’ätur, Damnantufum ciboBi, quos deus creauit ad.fumendurnnbsp;avtione.Breuiter,innumergfuntimpietates, quasitado/nbsp;’^^§«nt,utquifquiseas non ampletftitur, huncdirisqmnibüsde/nbsp;’¦îperfequuntur, fipoftunt,trucidant » Quid autemdicam denbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fnapia èi. turpior eft, quam ut recenferi con/

bitanotior amp;manifeftior eft,quam utpluribus commemorari

-ocr page 320-

IM CAPVT XX. EVANG. LVCAB iäebcat. Cum igitur Chriftus iubeat cauere a fcrib is Sc ph arifxis,nbsp;magis iubct nos cauere a tands Pontificum Hypocritarum impi^i^nbsp;bus,actantum abeft, utdefidendoab ipfis, defidamus a Chriftonbsp;clefia duSjUtpotius hacdefe(fdonc feiungamus nos a conuentunbsp;tium,a confordo turpifli'morum horninum,ÔC adiungamus nos per euanbsp;gelion,adueramecclefiam Chrifti. San da eftdcfedio, quaperucniturnbsp;ad Chriftum * San da eft inobedientia qua obeditur uocauoni dci.Saiynbsp;da edam eft perfecurio, quam pq,propter Chriftum,ab imptjs blaj^nbsp;phcmisaduerfarqs Chnfti fufferunt. Quare, agite, amidftimi in Chu-^nbsp;ftofratres, non offendamurgloriofa aduerfariorum ChriftiiaCtanOS»nbsp;non commoueamur fpeciofis amp; magnifids ipforum titulis, non tcrrca^nbsp;mur etiam din's corumdeuodonibus, èi. perfecudonibus, fed fedcifliijnbsp;uocadonem dei,ec ueritatem cuangelq Chrifti,ccrta fideconceptajtjuo;nbsp;etfi rcdamet uniuerfus mundus cum Monarch is fuis euangelio Ch rift*»nbsp;^nobis tame fit potentia dei ad perpetuam falutem in Chriiro lefu Don^fnbsp;no noftro,quieft una cumpatreamp; fpiritufando deuslaudandus infccunbsp;la Amen.

¦^CAPVT XXI-’«'

HOMILIA, XXXVIII.

T SI hiftoria,qüæ fequitur de uidua breuibus admodum commemoretur, mulraso**’^nbsp;amp; magnas continet udlitates. Docetenim tampaii'nbsp;pereS quam diuitesegregias uirtutes, hos,utindgt;fnbsp;citqs fuis non arroganter fed humiliterfentiat,ino*»nbsp;Iutin paupertatefuanondefpondeant animutn,leanbsp;Jconfi'dantfe,fipictatem fedentur,non minusdcoU*nbsp;ræcftc,quam diuites. Monet ctiam,utunufquifc^rationem tarn publi'^nbsp;a in ecclefia minifterq, quampriuatæafflidorum hominumpauperta^nbsp;ris,pro fua uirili habeat. Vt nôaddam,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in hachiftoria erudiamur,

ut longe aliter deop£ribus,quamiuxtaexternam eorum ipedem iudice/ mus. Quare non eft nobis ofcitantdr amp; perftringcndum,et obferuandii»nbsp;” quod Euangelifta hoclococommemorat.Iefus.Cinquitgt;elpidens,i^''nbsp;, *’ diteos,quimittebantmunerafuaingazophyfaciumdiuites. Hicprinnbsp;tnfiitntio'.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uidendumnobiserir,in queufuminftitutumfuerithocgazophf''

latium apud ludæos, Acnifi mcanimusfanat,hocgazophyladum origl nemfumpfitexeo,quodpoftreditum ecaptiuitate Babylonica adcofefnbsp;uandum in ter Ifraelitas cultum dei, amp; dodrinam rel igion is inftitutuninbsp;fuit. In Nehemiaenim capite tertio ita fcriptum Icgitur, Ad Gazophyhnbsp;du deportabunt Bln Ifrael Ôi. Blij Leui primitias frumentijS: uini etolàf

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;ibi

-ocr page 321-

Siibieruncuafa Domirn'fanlt;flifîcata,amp;^facerdotesamp;cantores,8/!ani/ tores,SC m l'niftri, n on dimittem us dom um dei n o/îrf. Apparec igitur,nbsp;quodludæi occafioneexhoc ga^ophylatio accepta inftituennt pofteanbsp;publicamintcmploarcam,in qua colligerentur opeSj quas IfraebtæCcunbsp;diuitesfeu paupcres,pro fuis quifc^ facültatibus, fpôte fua ad conferua:nbsp;da publica religionis facra,amp; ad füftentan J ainuicam cgenorum confernbsp;tcnt.Hominesenim non funtnati,ad confumendas tantum frugesXednbsp;îddifcendam8C fedîandam ueram relipionem in deum,amp;ad feruiendnnbsp;O

proximo. DiligeSjinquit, Dominum Deumtuum ex toto corde, Slt; pro ximum ficutteipfum. Et quianccreligio fine Lieradotftrina cognoCci,nee'nbsp;homines egeni fine al iorum ope fuftentari polîùn t, idcirco nccéfliras exïnbsp;git,utunufquifq? pro fuauirili in medium conférât , quo minifter^â- Gazcfh'^^nbsp;doârinæconferuentur, SCegenisalimentatribuantur. Vnde in pqîitîà Hjuju^s.nbsp;Mofaica,ad conferuanda quidem facra inftitutum fuit, üt conCerrenturnbsp;dîcima’,primitie,Slt;Jmultaidgenusaliatributa. In Nehcmiadicif. Stâ^nbsp;tiiem-jsfuper nosprpccpta,utdemustertiam patrem Sicbperannümadnbsp;opusdomu8dcfnoftri,adpanespropofitionis,adfacrificiumfempiterz .nbsp;’i'ini,(n holocauîlum fempirernum,in fabbatis,inkalcndis,in folcnni/nbsp;btibus in fanâificatis pro peccarö, ut exoretur pro Ifraeî,;amp; in omi^Snbsp;^iumdomusdei noGri. Ac mox. Vt aftkemusprimogenita ten-ænotlt;nbsp;primitiua uniuerfi frti'âus omnis ligni ab anno in ann um, in donbsp;Domini- amp; orimitiua bourn noftrorum etouium, utoficrantur'in

Sl^od fandificatum eft de domo mea, amp; dedi iliudLeuîtæ,aduence/ dd

-ocr page 322-

îN cXPvr XXL ErXMa. lvcae

pupiîîo uiduæ,ficut præcepifti mihi. Hg amp; fitniles conftitutjones,h®


neftifTimæ fuerunt,quarum obferuationecaum potuit,ut ctfi nullus io^ digenspubliée pancm emendicaretjnullus tarnen fame interiret. Acbcanbsp;ta fuiflètrcfp.Ifraeli'tarum,fi h as leges obedientia conferuaflèt.Nunc aunbsp;tem;ex mendieis,quorum fæpc fie mèdo in Euangchftjs, ex alïjsniulnbsp;tis argumendsjfacile conqci potefl, aut clues Ifraeh’tarumpraemcreiulinbsp;täte amp; auaritia paucÜTima in cÔmun e pro pauperibus contuliflc,aut qugnbsp;collata fuerunt,a poten tioribus direpta,amp;f pauperes ad fedandampub*nbsp;licam mendicitatem coados efle. Quare probenedidione,quæ obedij^nbsp;entibus promiflà eft,tanta maledidione obruti funt, ut tota regio eotUnbsp;ab hoftibusdeuaftatafit.Dicamusamp;depolitia Chriftianorum, quibu«nbsp;ctfi non eft obtrudenda lex Mofi, poft aduentum Chriftiabrogata, exinbsp;gittamen ab ipfis fides8lt;caritas utunufquifcp profua uirili conferuc^nbsp;publica ecclefiæminifteria^ôd fuccurratinopie pauperum acmiferotuninbsp;hominum. Ac inicio, cum nondum publica eftet polinaintcr Cbrifti’^nbsp;nos conftituta conferebani finguli priuatim, quantum bbebat, quoS^nbsp;miniftriçcclefiæ S'pauperes alerentur. Paulus ad Corinthios fcribcns,

ait fe a Maccdonibus ftipendium accepifte, quo Coi'inth rjs gratuito

Aft.«, uangelion deiprædicaretJnAdis Apoftolicis, propofueruntdifdp^'' L',proutcuicjî fuppetebat, infubfidiummittere habitantibusinludîvsnbsp;fratribus, quod Sc feceruntmittentes adfeniorcsperman umBarnaba;nbsp;lt;. r-i i-v lt; ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 .

amp;^Pauli.Et Paulus ubicpdiligentermemor eft pauperum,ut in


bonam collationem ueftram,utea fit in prômptu fictanquam bonacol Iatio,amp; non tanquâ fraudatio.Illud aut dico.Qui fementêfacit parce, bnbsp;parccmefiùruseft.Idêhabesamp;in alqslocfsepiftolarum Pauli,quado“^nbsp;gum eftet nunc recenfere. Dein de Cum Chriftianicoirentinpublicanînbsp;politiam,confenferunt,utdarenturlolennesinædecimg,quasitauocâGnbsp;quorum fumptu conferuarêtur minifteria eccleftaftica, et alerentur pau^nbsp;peres. Confenferunt autem ad dandas decimas,non propterea quod kxnbsp;Mofi exigit décimas.Hæcem lex,quatenus cftMofaica, nihil ad Chrinbsp;ftianos,alioqui necefte haberem us cjrcuncidi,fabbacum obfcruare,2lt;- anbsp;lia Mofaicafacere ,fed confenferunt,quia oinoconferuandafuntmini^nbsp;fteriaecclefiaftica,amp;fuftentandaegeftaspauperum,adquamrem deci''nbsp;piaruni collatio,uifa eftcômodiftima uia.Quid autem de decimis

-ocr page 323-

HOMILIAE IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yçs

nori tempore factum eftc^id n I’mirum, quod nnc rcipfa uidemus.Reseft confufioneplena.Pauciffimæ decimg relidæ funtad conferuandam donbsp;lt;^nnarcligionis,amp;minifteriaparochialia,adcp aIcndospaupcres.Ma/nbsp;ximaautempars earum, aut funt uenditionibus ab ecclefia alien atae, gt;utnbsp;panimimpofturisjpartim tyrannide direptg,amp; non taminpriuatosqu»nbsp;prophanos ufus uulgatac.acqj adeo hæcrcsica perturbata eft, ut iam nonbsp;po(ïitamplius,nifiaftimmisprincipibus,etChriftianiorbisMonarchisnbsp;fot'rigi.Nam quod ad priuatos homines attinet,fercndum eft, quod ÔC.nbsp;publice coiufumeftjamp;necpoteftnec debetpviuatacuiufquam temeritanbsp;tfniutari. Quicnimaccipiuntdécimas,hiuiderint, utbonaconfeientianbsp;®^dpiant,nec fiant participes facnlegiorum.Qtii autem dant decimas,hinbsp;f)deliternumerent,quod iam olim publico confenfuconftitutum eft,prenbsp;fa'diTijCum hoc tempore agri,quia fuftinent onus decimarum,uiliusuènbsp;neaiit.Si enim agri a decimis liberi efîmt, necefte haberes eos multocarinbsp;^sauenditoribusemere.hacp decimæ, amp;fi initio fuerunt pofteftbribusnbsp;^grorumoneHjaepotiusnon fuerunt oncri, quia fua fponte eos ad pieznbsp;latcni con tuleru nt, tarnen nunc non funt oneri, propter ea quod uilitatcnbsp;P'ceij, quo agri emuntur, collacio decimarum compenfetur ? Quare,nbsp;^uicquid id eft feu perturbacionistfeu incommodi,priuatis hominibusnbsp;ffrendumeft tantilper, du Deus principibus rcip. penesquos efthæcnbsp;^t^ernarum rerum adminiftratio,eam mentem dederir,utquæ publice innbsp;*^diusreftituenda funt,prudenter reftituant.Sed interea temporis, quisnbsp;’*'inifterioecclefiaftico,quisegcftaticonfulcc:numhæcfami obfjeiendanbsp;omnium.Ecfi enim, quæolim ad conferuationem facraznbsp;ad public am fuftentationem egenorum con ftituta funt, diflipalt;*nbsp;^^^ceanCjnecefficas tarnen exigit,ut amp; min ifterium doélrinæ ecclefiaftpnbsp;^lt;^onferuecur,amp;paupercsal3ntun Aedeminifterio quidem ecclefia/nbsp;“‘^0 alias, nunc autem pauca dicemus de publica mendicitate. Tametfinbsp;lexMofijin quadicitur tOmnino indigensamp;mediaisnon fit innbsp;^^Uos,nihiladnosChriftianos,quatcnus quidem cftMofaica,ipfatanbsp;‘^^nproximicaritaSjamp;ciuilishoneftashucuocatChriftianoSjUteasinnbsp;*utii5tordinationes,quibus caueatur, nequis publice inter ipfospanemnbsp;^ftiatim emendicet,ac palam ulcéra fua, ad exigendam eleemofynaminnbsp;’^fnnibuscompitiset plateisoftentet. Caueaturautem, nonutpauperesnbsp;Ct ulcerofi e pa tria fua crudeliter erjeiantur, amp; fame enecentur,fed utairfnbsp;homines pro fuis quifep facultatibus in medium conferant,quo egeni ilnbsp;hSCni'fcrihomines fuftêtctur,amp;:n5neceftèhabcantpublicemendicanbsp;^c.Nô inutile quidê eft,utaliqtiesfquahdiamp;ulcerofi publice ob ocu-*nbsp;alioi^ hoim proftent, uidclic6t,ut hoc fpeftaculo admoneat unufqfnbsp;SF hie nature. Qualis em eft hic,qui ob oculos propofitus eft,abominanbsp;dd ij

-ocr page 324-

ÏN CA PVT XXI. EV A MC?. LVCAE.

bills mifcrrimus hominum, talem unufcjuifqj Ce fieri pcflemcrnhie^ n't. Nullus ab iftsufmodi calamitatibus lutus cft,f)ueiuftus,Gïieiniu^nbsp;ftusJiuercxJiuebubulcus.Pius eràt lob, fed tara malo ukere aplâtapenbsp;dis ufi^ ad uerricê perçu (lu s clique tefta fan icm räderet. Pius erat La-*nbsp;zarus,ôé poft mortem deportabatur abauQelis in finum Abrap,attamennbsp;lacebaculcerofusad ianuam diuitis .Impiuscrat Antiochus,quictfi rexnbsp;fueritjde corpore tarnen eius uermes fcaiurierunt actantofcctorecun/nbsp;lt;ftacircumfelocarepleucrunt, utneferuiquidemeiusferre potuerint,nbsp;quemadmodum fcripium eft in fecundo I ibro Machabgorum,capiten0nbsp;no.Itacp Sépr)S'imprj,fiueilhillufircsfiuc igncbilesfucrint,calamitanbsp;tibusfccJiftimorura quorumeunqj moi borum obnoxij funt,impf^ quinbsp;dem,utdifcanf peccatafua agnofeere S refipifcere,pij autem,ut proben/nbsp;tur,Sé inaiori honorea Dominoornentur, Quarcfuaeftcoramoditas,nbsp;qugexpübhca ulcerumoftcntationeprouenit.Sed interimji paupcrcsnbsp;S miferi publice ad mendicandum panem proftent, argumètumeftre^nbsp;nonbonæ.Palam enim ftgnificat,camremp.non haberemagnampub/nbsp;Lcæ honeftat(S,amp;raiferiæ pauperumrationcm.Lex MoG tantæ elide/nbsp;mentir,erga fontemetiam, utetG iubeateiplagas inferre,non concédâtnbsp;nmen ,utquadragenarium numerum excedàt, amp;additcauftam.Ncfccnbsp;de laceracus ante oculos tuos obeai frater tuus. Et iterum. Si quis adiudi/nbsp;catusniorti, appenfusfuerit paobulo, lubet eodem die cadaucrciusfcnbsp;peliri,fignificansuidelicet,fœdiftîmumeftè,uthomines,hominisproxinbsp;mi fui camera tam mifere afflidam publice proftare finant.Quanto’g*/nbsp;turfccdius,quantoinhumanius eft, fi Chriftianiin fua rep.finantltiaranbsp;carnem,hoceft, proximum Sé paupercm uarrjsulcei-ibusafHidtunaom/nbsp;hiumoculis publice Temper cxpofitüeftè^Muki, inquis, funt inter paUnbsp;pcresmail,qui bonafua dilapidarunt, multi funtnebulonesfceleracifli/nbsp;mi.Sitfine ita.Sed tuncmalitia amp; fcelcra puniendafunt,cumperpetrannbsp;tur,poftea ucrocum egeftas premit,fubucniendum eft. Vnicuicpreifnnbsp;Uin eft tempus. Cur no puniebas,cum tempus erat puniendiCnunc tern/nbsp;pus eft mifertæ fuccurrendi. Quod fi hanc legem, nonnifi dignis,S benbsp;nemeritis beneTaciendum efte,ratam firmamcp efteuolueris, uidenequsnbsp;£iat,utfibi fame omninopereundumfit.Qua enim dignitatetuaconfi/nbsp;fus.audcs poftulare a deo panem quotidianum Quo mcrito tuo pen's,nbsp;ucdeustribuattibi uictumSamiftumcCertenulIa efttuadignitas,nulnbsp;lum meritum coram deo. Itaqj,fi non nifidignis Sbcnemeritis,iuxtatilnbsp;amregulam,benefaciedumeft, netibiquidebeneficiadeipetendafunt.nbsp;Sedut redle fentiamus, exempkim Chrifti oboculos ponendûeft, quinbsp;cum decern leprofi peterent fan i täte m, acprobecognofcerctnouemfutunbsp;ros ingratos,mal ji:tarnen propter unumgratû, nouem ingratis benefanbsp;cere, quara procter nouem ingratos,unuingratum ncgligere. Nos

-ocr page 325-

HOMILIAB IOAN. BRENTII.

^”’^1x0 meliorcs non furnus.Benefaciamus igitur ponus,decem malis Propter unumbonum,quam ut unumbonum propter dccem malos fur/

^aure prætereamus. Sed iteruin obijcis, G publicæ ordinariæ elee/ ^lynæ conftituantur pauperibus, muleis eritoccafio ocrj amp; ignauiæ.nbsp;'^onnihil quidem hacobieftionedicitur. Non enim eft ulla ordinationbsp;^pia,amp;tamcommoda,quanonmali abudfolent. Sed huicincom/nbsp;’^odomediocriscura amp;uigilantiapr)magiftratus probe confulercpo/nbsp;Publicum tributumquotannisabunoquo«^ ciuium feuer iffîme exnbsp;’B’^^^jid quod etiampublica neceflïtas requirit,quomodo igitur no pofnbsp;tnediocricuraadhibitacxplorari, quis ciuium aut etiam aduenarumnbsp;indigens,aut ignauuselfetC’ Nam fcelicitas reipublicæ non tantumnbsp;^'^nftatædificiomurorum,ampliationeimperi),amp;magnitudine publici fixlidtas un»nbsp;^^«faurijfed multo magis conftat:diligenti pauperumcura, amp; fuftenta/nbsp;^onemiferorum ? Cum in republica Ifraelitica inftitueretur hæc lex,nbsp;^ninino indigens amp; mendiciis non fit inter uos,additur etiam promifznbsp;f'ofcelicitatisreip. Vtbenedicat, inquit,tibi DOMINVSDeustu/nbsp;'^s,interra,quam traditurus eft tibi in pofleflîonem. Et cum lex iuberetnbsp;P^uperibusinagrisrelinqueremanipulos,addit. Vtbndicattibi DO/nbsp;VS Deus tuus in omniopere manuum tuarum. Quod fi ex pau/nbsp;P^meurafequitur benedidio reipublicg,an non perfpicuum eft,ex in/nbsp;^naamp; negledu pauperum fequi maledidionem,tam corporalem,grâ/nbsp;^ne,erucis,bello,pefte 8C fàme,quam fpiritualem, inferno amp; perpétuanbsp;^’^natione.Quare magiftratui fummo ftudio contêdendum eft,ut honbsp;'^^ftisordinationibusegeftati amp; miferiæ pauperum in fua republica fubnbsp;'^^niatur. Hoc enim eft amp;deoferuire,ôd rempublicam uere tueri. Sednbsp;^^’*^numfentiendum eft,totamcharitatem proximi, quæin legeexiginbsp;^^»anobis perfede impletam, fi publicis ordinationibus, SCcopioftsnbsp;P^uatorum hominum collationibus cautum fuerit, ut pauperes non ne/nbsp;'^^chabeant publice mendicareÇ’Minimeomnium. Hæc eft tantum exnbsp;I''^na,amp;: ciuilisiufticia,quam etiam Ethnici in fua republica præfîareiô/nbsp;^t.Vt enimamicum diligere,amp;benefàdoribenefacere iufticiaeft conbsp;^^niscum Ethnicisamp;publicanis, quamnifiquis præftiterit, ethnidsnbsp;‘pfis Si publicanis deterior eft, ita honeftis ordinationibus prouidere,nbsp;•^^pauperes egeant,honeftas eft communis, etiam cumhominum alio/nbsp;impiorum rebus publias, actâto turpiuS peccatur,fi negligitur, quânbsp;^^communioreftobferuatioeiuscumimpfis. Lex autem DOMINI,nbsp;ÿjaî ait, Diligesproximumtuum lient teipfum,aliquid maius requirit. proxîmi chanbsp;contenta eft hac externa amp;duiliiufticia:fed requirit, utexigentenbsp;^^lt;^e(ritate,non tantum opes,fed etiam fanguinem amp; uitam tuam pro fa^ 2'»^’nbsp;proximi impendas.Huc etiam CHR.ISTVS nos uocat.Hoc,in

4^ens, eftpræceptum meum, utdiligatisuosinuicem ficut dilexiuos»

dd iq

-ocr page 326-

IN CAPfT XXL BrANlt;3, LVCAl.

Valorem hacdikdionem nemo habet, utqui's animam fuampo”5 pro amicis fuis. Vides ,quanta diledionis perfeâio a nobis exigatur-b^nbsp;quiseft interhomines,quiunquameampræftiteritç’Præclaranbsp;funtexempla Moft ôlt; Pauli,quorum ille cupitdeleri e Iibro uiuentiuni»nbsp;hicanathema efiea Chrifto,ut populus Ifrael feruarctur,aEtamen,t('J^nbsp;caro uiciata eft peccato, amp;femper rebellâtfpiritui, nulla cuiufquan’bo*'nbsp;minis dileSio tanta fuit, uthanclcgem pcrfetfteimpleuerit. Soluskbisnbsp;Ch rift us DOMIN VS nofter,ita copiofeeam impleui£,ut nihilnbsp;us addipotueric.Quare cû is nobis in iuftidam amp; fanlt;ftifiaitionempro^nbsp;pofitus fit,appræhendendus efttota cordis fiduda, utper ipfum conft-''nbsp;euti coram dco iuftidam, exemplum diledioniseius, fi non perfeefttd^nbsp;faltem quantum in haccarnisimbecillitate,pcrfpiritumfancHuni^5^nbsp;poteft, fedtemur, 80 gratitudinem noftram qualicuncp obediemisnbsp;daremus. Ad hanedehabenda pauperum cura digreftionemduxito®*nbsp;metio gazophyladj.De qua re,quoniam,quâtum in præfentia fads Anbsp;diximus,tempus nunc eft, utreuertamuradinftitutumnoftrumdefohnbsp;lationediuitum, amp; pauperculæ uiduæ,in gazoph via tium. Ex ea enini b‘

eft quadrans. Sed cuius donum excellentius eft preciofiusC Siquid^ refpicias externum precium,multo plura contulerunt multi diuites, qo3nbsp;una paupermuliercula. Sed Chnftuspræponitdonum mulierculæ, o^nbsp;mnium diuitum donis. Amen,inquiens,dico uobis,q5 uiduahæc pau^nbsp;per plus miGt,quamomnes,qui miferuntin gazophylacium.HicmuPnbsp;ta confyderanda ueniunt. Prim urn, quod Chriftus h oc loco non con fettnbsp;opera diuitumamp;^ uiduæadiudidumdei,deexpiationibus peccatoruifl*nbsp;Nam q) adpeccatorum expiationem coram deo attinet,nec diues neepaUnbsp;per redimere poftuntuelmultis uel paucis numis raniftionem peccatorSnbsp;amp; regnum dei. Con fequimur enim peccatorum remiftionem tan turn pernbsp;fidem propter C H RIS T V M.Sed Chriftusconfert hæc diuitum Sinbsp;uidug opera inter fe. Nam,quemadmodum alias componit opera mulie^nbsp;rispeccatricis, qug rigabatpedes ipfius lacrymisSi tergebat crinibus.

cumoperibuspharifgi,qui exegperat ipfum magnificeconuiuq apparat


-ocr page 327-

HOMILIAl IOAN. B A B N TI I.

fu, aciongeprefert ui lia, que fie apparcbant,prcciofis,ita 8lt; fiocloco lu dicat de operibu s diuitum amp; uidug,non quam habcantrationem,in cx^

ViuitDOMlNVS Deus j.Rfamp;nî »'nqui€ns,quia non habeo panem,nifi quantum pugillus capere po

dd iit)

I

-ocr page 328-

IN CAPVT XX. evang. LVCAB.

teft faring in hydria,amp;paululum olei in kcytho.En collfgo duo utingredi3r,(amp;faciam illudmihi amp; filio meo,ut comedamus amp; mor'^nbsp;inur. QuidhacegeftatepauperiusC quid item eamiferiusC' CumEl^*nbsp;peteret ab ea, ut coqueretipfi fubcinericium panem, an non potuiu^nbsp;rcfpondere, paupercula fum, amp; nihil fupereft, ideo non coquatnC oeonbsp;quia pia fuit, amp; credidit promiflioni diuinæ, quam ex proph eta audit''nbsp;bauHydria farinæ non deficiet,nec lecythns olei minuetur,idcircoptO''nbsp;pterhanccaufamjq) paupercula erat,obfequebatur uocationi propht''nbsp;tæ,amp;fiiciebatiuxta uerbumEliæ. Quid ergofadum eftcComeditjiu^nbsp;quit fcriptura,ipfe, amp; ilia amp; domus eius,amp; ex ilia die hydria lârinænbsp;defecit,ct lecythusolei no eft imminutus,iuxta uerbuDOMINLQy’nbsp;re pauperes non funt calumniisamp; reprehenfionibusdeterrêdi,quogt;^nbsp;nusalijs pauperibusprofua faculrate benefaciant, fedpotius inuitaod*nbsp;funt, ut quanto magis benedidione dei et hominum ope in digent,tauf®nbsp;etiam hberalius alios pauperes ex fide adiuuent. lam CHRIST V ynbsp;pauperum quocp excufationem hoc fuo iudicio rerjcit,qui ad excufauo^nbsp;fuam in aliospauperes illiberalitatem dicerefolent. Multa,quæ larg‘dnbsp;Vili^etiam ar,nonhabeo.’Paucauero nulliusfuntmomenti,nec quicquamptod^nbsp;Nihiligitur dabo.SedcumChriftushoclocoquadranttU’,nbsp;uiduætantoperecommendet, utpræferateum omnibus muneribusdiu^nbsp;tum,quid eft, quod iam prætexere queasfAgnofcit Chriftus duoiai^’’^nbsp;ta,quidhis minus eftcln lege,cum tabernaculumædificaretur,agu°‘^^nbsp;deus pilos caprarum,quibus quid parabilius,aut quid uilius eratlt;l*’nbsp;angelio, cum Chriftus cmitceret fuos difcipulos ad ad nunciandunbsp;gelion, agnofcit poculumaquæfrigidæ. Amen, inquiens, dieouoo^nbsp;quicun«^hocdederit ad bibendumexpufiilishis,nonperditurust^nbsp;mercedem fuam, Adde,q? agnofcit etiam,fi itaresfert, folamanimip''^nbsp;ptitudinem, Abraam uoluitex fideamp;obedientia fuum ipfius filiutn o^nbsp;ferre,8^ deus agnofcebatanimi promptitudinem pro ipfo opere, Dai^’,nbsp;uoluit ædificare templum DOMINI, amp; deus non aliter compenbt^*nbsp;hanc uoluntatem,quamfi operecompleuiftèt. Vides, nullum tam p^nbsp;fillum elfe donum, quod deus nominefuo datum contemnat,autrtnnbsp;at,tantummodo,utquod facts, ex promptitudin e animi facias. Hilarynbsp;enim,inquit Paulus,datorem diligit deus, Vndeergo fit animus ptonbsp;ptuSjUndehilarisC certenonnifiexfideinChriftum, amp;inpromiflioOnbsp;dei,quæfuntin lefu Chrifto etiam amp; amen. Nam Chriftus impetraiJnbsp;credentibusin ipfum,omniacœIeftiabona.HocfiquisfideacceperU,nbsp;ri non poteft, quin concipiat talem animum, qui geftiatquouisonit^nbsp;gratitudin em fuam erga Chriftumdeclarare. Etextat liberaliflimap**,nbsp;miftio,in pfalmo quadragefimo,qupfemper nobis ob oculos pofita tnbsp;fcdebet, Beatus, inquit, quiintelligitfuper egenum pauperem* I

-ocr page 329-

HOMILIAE IOAM, BREN’Tl't

Sicmalalïberabiteum DOMINVS, DOMINVSconferuabiteü, uiuificabic eum, Sk^ beatum faciet eum in terranon trader eum in a/*nbsp;Rimï inimicorumeius. DOMINVSopemferetillifuperledumdolonbsp;viseius,tu DOMINE libcrabis eum ex omni infirmitate. Idem condonbsp;tiatur Elaias.Cumuiderisnudum,opcri eum, amp; earn emtuam nedefpe/nbsp;Xeris. Tüc crumpet quafi inane lumen tuum,ctfanitastua cin'usorietur,nbsp;Sianteibic facietu.uufbciatua, amp;gloria DOMINIcolligecte.Tunenbsp;inuocabis, domin u s exaadiet te,clamabis et dieet: ecce adfum, quia minbsp;fcricorsfum DOMIN VS deus tuus. Qutsnon optât, utexaudiatur anbsp;Domino in afHivtioneC ut conreruetur in diebusmalis.'ut non tradanbsp;inimicis,Slt; non tradlctur ab eis pro libidine ipCorum; At hpepromitnbsp;luntur ei, qui ex fide habet rationem pauperis amp; egeni. Difeamus igittirnbsp;Dhriftum,difcamuspromiffioncs dei in Chriflo, ut exbdc earum con /nbsp;dpiamuspromp[umanimumbcnefaciendiegcnis,quo8u nosbcnefidanbsp;uicillim côlequamur per Icfum Chriftum DOMIN VM noftrum,nbsp;unacumpatre SC fpintu Gandtodeus laudandusinfecula Amen»

. H o M I b I A X X X IX .

VdiuimuspauloanteChriflum, doélorem. Audiamusez urnnuncprophetam.Docuitenimdiferimen imerdonadiznbsp;V Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;If*!'

ukum, St pauperis uiduæ, quadoctrina admonuitunumz

quern q; liberalitatis, ex animi promptitudine præflandæ» ^uncautem proph état de futuradeuaftatione rempli amp; urbis Hieroloznbsp;h’^itane, ac de internitione totius gentis ludaice,quc amp; poii afeen Cum eznbsp;'^^incoclu,annocirdter quadragefimo,duceTico facta eft. Videamusnbsp;'^'quot;^^qua occafione Chriftus ad huius uaticinq commemorationem exnbsp;fit,8d quid nobis utilitatis mentio Hierofolymitanç ac ludaicG deznbsp;^^Ktionisaflerat Audiuimusfupra,q? Chriftusgrauiffime reprehenznbsp;fcribas ac ph ariUos propter impià doiftrinam Si bypocriticam uit?.»nbsp;contioniadiecit feueriftimam fenteniiam. Ecce,relinquitur, in quiznbsp;^^^idomus ueftra deferta.Hancfentetiam,quia uidebatur noua increnbsp;,difcipuVi altamente reponunt, Sperabant enim Chriftum admiz

’^'^atururn corporale in hac terraregnum ,8lt; ex urbe Hierofolymitana V''c-laturum finesimperij fui in totum orbcm terrarum,quomodo igiturnbsp;'^’^1 poftet,ut metropolis ipfa,amp;itemplupa eiusdeftruereniuiC Confydenbsp;^^hanteiiim admirtibilem Si non tampulcherrimam quamfirmift'imamnbsp;J^kfturam rempli,qua re fadû eft,utfenferint,impoftibiieene,etiamnbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^toiusoriéns omnes uires fuas in unum conferret, ut dirueretur. Cum

Chriftus etemplo egredevetur,oftendunt ei £difrciatempli.,Vvecc TemoK We 'uqmunt,uide, quakslapides. Si qualesfubftrudtioncslt;: Nà cùmnbsp;Qclocohtfermodetemplo,nonintdligastâtumilludçdificium in quonbsp;^tfanftumfanftorum ^(edomnesporücus,turres,muros à altaift

-ocr page 330-

ÇWÜS propugnacula amp; gdifid'a quibustcmplutn undiq- ita manitiim raCjUtquemadinodum fcriptores tradunt, tot us orbisuixaliquidfirmtnbsp;us ac munitius uiderit. Difci'puli ergo non foluna commiferantes tarn «nbsp;cellentis ftruólur^ ruinamjed etiatniudkantesfierinonponc,utiigiwnbsp;uiterab incolisdefendatur,abhoftequantumuispotente dirui qucac,nbsp;conferuntdctemplofermone»fuoscumCbrtfto,amp;admirantur,quidGnbsp;buHuduelit, q?dixerit. Eccc re'mquitur nobis domus ueftra défera.nbsp;SedChriftus,quod antepauloobfcurius amp;breuiusdixit,hocnucplu/nbsp;gt;gt; nbuSjacperfpicueexphcat.Sicenim fcribit Lucas. Quibufdamdicenri^

» «

• gt;


r»uelatio ad

^dnobüßt hocagunt,quod rerein futurartnn rerum promulgatione nter homines ka/m.


« »

SedChriftus,quodantepauloobfcurius amp;breuiusdixit,hocnucplu/ »fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1' o •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' r 'I ' r ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«i n

busdetemp'.o cp pulchrislapidibus ac donis ornatû cfret,dixff. Ex his, quguide iSjUenientdieSjin quibusnon relinqueturlapisfuperlapidem,nbsp;qui non diruatur. Hæc eft perfpicuapropheeia de futuradeuaftatione knbsp;pli,amp;omnium ædihciorumeius. Quid ergo fit'Tnum difeipuli, audiionbsp;hocuaticinio folhcitamurad ea inquirenda,quæad faluran ipforum atnbsp;tinec,£lt; quibus poftuntfuturas calamitat2s fuffugere^NihilminusJed

---— --- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b...i .nbsp;nbsp;nbsp;..I.« V.irv.

fieri lolet.Non ddigentioresadinquireridam uiamfalutisfuæ,fedtu/ nofiores, adperfcrutanda occuLa Deiconfiliahunt. Quidautemafeanbsp;tentia fpiritusreuelantis futura alieniusC^Reuelanturcnimfuturamalanbsp;per (pûm fancrum, non hoc côfi!io,ut curiofnasperfcrutandorû »r/nbsp;canorum Dei, fed utcura confer uandæ falutis noftrp in nobis exciteiur,nbsp;Spiritus reuebuit futurumdiluui urn per Noe,nunquid vthominesa/nbsp;liquid tantum nouifcirent,ac in Iioram momentum diluuij curioftnbsp;inquirerentcMinimeomniumjfed utrefipifeeret. Hac cnimuiahcebatnbsp;ipfis uenturum malum eftugere. Reuelauit item per lonam, iubuerfio/nbsp;nem ui bis Niniuc.Nunquid ut Niniuitf curiofeinqnirerent,pcrquosnbsp;hoftes, num inc-'dio, an aquaC num nodu an interdiuC Nihil minus,nbsp;fed utrefipilcerent.Quod cumfecerunt, confcruartintciitm uibcmf»nbsp;am.Reuelauit Scregno Ifrael,acregno ludafuasdcuaftationes, non adnbsp;txcitandamcurioGtatemhominum,fcdadexcitandàpcvnitcntiam, quanbsp;cum Ifraeîitæ negligerent,conciderunt, alq per Salmon Lftàrê, alt) pernbsp;Nebucadnezarem. SicCHRIST-V S etiamhoc locoreuelat ahartnbsp;deuaftationem Iudæorum,utdi(cipuh inquirerent,quomodofaluti fufnbsp;confulerent,non quo tempons momento uentura eftet.Sed hi reicdtalanbsp;lutis cura,de tempore quprunt. inten ogaueruntautem ülumdictnies,nbsp;pr3’cepror,quandohæcerunt,SC quodhgnû, quandoifia fu ura ftntCnbsp;Sed qui dif ipuli,0Cubi interrogaucrint Chnftum,Marlt; us ira explicat.nbsp;Cum federet in monte Oliuarum eregione rempli,inrerrogabant illuittnbsp;fccreto l^ctrus 8C Iacobus,8c loannesSC Andreas. Die nobis qufdohxcnbsp;crunr,8cCqucmadmodumMatthaeusfenbit)quod fignim aduentusnbsp;tuijSe confummationisfecuh. Exbisuerbis muitifoiuunt, quodApo/nbsp;fteli

-ocr page 331-

KomILIAE IOAJt. BRENTII.

^^oti interrogaucrint non tantum de tempore dcuadatiotiis Hicrofoiy/ 'ii'canæ, ueruractiam de nouiHtmoaducntu Chrifti, 5cconfummatio/nbsp;tictotiusorbisterræ, quæ futura eft in extremodie. Ethacoccafioneinnbsp;^«tprctantur cdampoftrema huiuscapitisdc ultimo illoindido quodnbsp;’n fine feculi uenturum cft. Acmanifeftiftimum quidem cft e ftriptura,nbsp;^uodChriftus uenturus fit in maieftate, omnes gcntes in fine feculinbsp;’ndicaturus,nechocobfcurumcft,q) dcuaftatio urbis Elicrofolymita/nbsp;næ amp; geneis îudaicæ fit umbra deuaftationis totius orbis terrarum. Sednbsp;Chriftusin finehuiuscapitis ait. Amen dico uobis,non preteribit hæcnbsp;’'^’as,antequafn omnia faclafucrint^hoccft: Quæ uaticinatusfum,ea o^nbsp;’nniaficntnon longo poft temporis interuaUo,fedeorumhominum aenbsp;qui nunc uttam agunt. Multi eorum ,qui nunc uiuunt,ætate fua pernbsp;’’«nientufque ad id tempus, quo hæc omnia implebuntur: Hoc dieftumnbsp;^hrifti ,8lt;collatio rerum geftarum tempore deuaftationis Hierofoly^nbsp;mouentme, utfentiam totum hoc caput, quantum quidem adnbsp;eiusut uocant, attinet,intelligendum c(Te ,dcdeuaftationeurbisnbsp;^'crufaiem, SCconfutnmatione orbis ludaici.Etficnimpofteamempnbsp;’’’Chviftus nouiftimi aduentusfui in maieftafe,cumaic,fdiumhomini«nbsp;turum in nubibus,cura poteftateamp; gloria magna, omnia tarnen a/nbsp;“^prgcipueintelligenda funt de interim gentis Iudaicæ de defolatio/nbsp;J'urbis amp; orbis Hierofolymitani.Cum igiwr Apoftoli inquirerentnonbsp;falute,fed de deuaftationis tempore, reuocat ipfos Chriftus acu/nbsp;’'’nfitate,5lt;docer,quod ipforum fit officium,amp;quæ uocatio. Videte,in *nbsp;I'^ns, ne feducamini. Multi enimuenientfub nominemeo dicentes, *4 .

^^^Chriftum,et tcmpusCliberatiôis^’nftare.Ne igitur fequaminiil/ , p‘Quod Chriftus alias difeipulis interrogantibus, num hoc temporenbsp;^”^sgnumlfracli reftauraturus,refpondet .Non eft ueftrum nofle tê

’amp;C articulos temporum,quos pater in fua ipfius conftituit potefta/ aä.u idem etiam nunc Chriftum refponderc, intelligendum cft. Nonnbsp;¦. ’’eftrum nolle tempus deuaftationis,fed ueftrumeft ledlariEuange/nbsp;afideeius non deficere. Multa enim 8lt; uaria adeoque grauiftimanbsp;^P^ndent fcandala,c|uibus, fi fieri poftet, ctiam eledi offenderentur,nbsp;^hdeEuangelii derjccrentur. Alia enim eruntfcandala apfeudopro/nbsp;.alia a rumoribusbcllorum,feditionum aliarum afftilt;ftionumlt;nbsp;. '^ueftriericofficii,ncca pfcudoprophctisfcduci,necfama bcllorutnnbsp;’^tteri ,ut ah Euangelio ad impietatem def it iafis. V ideamus ergo pr inbsp;de pfeudoprophetis.Multi,inciuit,uenientin nomine meo, dicennbsp;^^»5gofumChriftus,hoc eft.Multi pfeudoprophetac iaéfabunt fe dinbsp;^'^miftbs, utfintChriftifeu liberatorespopuli. Multi gloriabun/nbsp;inlihertatem,aRomanaiYran/nbsp;nunc tempusaducniftc dicent, quo IftaeUtsc icdpianttcgnum

-ocr page 332-

IN CÄPTT xxr. EYANG, LVCAE.

toto orbe roTarum, Qtiod Chnïtus uaticinatur futuriun antedfua^' Ration em Hierofolymitanâ ,boc reipfa impletumcnè ftriptorcs nócC''nbsp;defiaftici tantumjedamp;externi reftantur.Nam cum prophcta.’ «aticinatlnbsp;cnenc,aducn'urnm cfemineDauidiSjMefTiam regem, qui fit domina/nbsp;turus in toto orbe terrarum, amp; tempus a proph etis prædidum iam ad/nbsp;uendletjpercrebuitconffans in toto Oriente fema,q? co temporee kidçnbsp;isexoritUi us cifct^qui rerurn ubicp potiretur,quemadmoduni ctiâ Etli/

Tacitufli.it autoresia-iDunt. J amediautcmuaticiniaprophetarum in l0 4iin lefum Chriftum t^OMlN VMnoflrum,c ui iamadLiencrat,S'tn fiionbsp;videSuetoni ttc fpiritus faiicti euangehon funmconh'rmauerat, refpfccrcnt,tamcn,nbsp;tmjnvejigt;a^ quia lüdæi fomniabantregnum Mefficcorporale, amp; is Chiifciis'00^nbsp;fiano, MiN VSnoRcr,pra?dicabar regnumîpirituaîc, dciorfciun; hæcuati/nbsp;lofefJj.de ielnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ham fa mam, in quoftns al'os,quam in uerum Chriftum. Po/

loludaicoji maiii St quidamenam ex l'iKÙ'isrcferdaanr in Vcfpa ianum, qm m fit

videXofepb. pusafccnfus Chrifti incœlum,ôi deuaftarionem Hierofolyrnitanam, ipforûfpirituexcitat; lunt, auta t^rannis StfcditioGs fuhornaiinbsp;crnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt aepopuJû magnisprominis,tâquam diuinitus reuelatis in prgfcntc

ac perpciuum interitumconiecerunt, enumerarepoflet; Namquemad moduni fi obRruasicacurigincmlargi fonds in uno q uo dam loco, moxnbsp;er umperefoJerin alrjsdeeemlocis,itaiiin ludæa eotempore quoimnitnbsp;nebat deuaRaiioeius, units autpfcudoprophetæaur fediriofi tumiiltu’nbsp;fe datus erai,fiarim repullulabant pro eo deeem aur uiginti multo perni/nbsp;tiofiores, quemadinodum feriptores tradunt. Quarequod Chnfusnbsp;ait.MuItiuenient nommemeo,diccnres feciïeChriRû, feuüberatorc»nbsp;populi, reipfaftcimplccûeR, uix ut uerbis fatis expIicaripoiîit.Jn hoc

ergo

-ocr page 333-


ficai'ios ftiasresagerc, Vos in Euangelrj ulBl fide conflate. Illtcjuæ^ ’^untexternam libertateni,qiigrunt imperia huiusfcculi. Meum cuangcnbsp;gt;iondoceE,repnum meum non effedc hoc mundo,docet qugrerercmitnbsp;^ionem peccatorum,ueram coram dcoiufticiam,Slt;^fcelicita£emnon praenbsp;fentcmin hac terra,fedfuturam in coelo, Quarc,ut uc glorientur pfeu/nbsp;^oprophetæ de diuinisreuelationibus,rolum tarnen meum euan^ /nbsp;on,tottamqueftupendis de cœlo miraculis confirmatum,uobislectannbsp;^utn, incp eius profeffione perdurandum erit. Atque hgcde pleudopronbsp;ffiTæmotus magni erunt in fingulis locis, amp;: fames acpeflilentie,terriennbsp;^5nimtaqp,8«f figna de cœlo magna erunt. Qup Chriftus hie uaticinatur,nbsp;^ftatim poftaflenfumipfius in cœlum impletaefle,e fcriptoribus reß^nbsp;geftarum notius eft,quam utpluribus recenferi debeat. Interludæos e/nbsp;creberrimæ fed!dones,amp; uarrj tumultusexdtati funt,nuncHiero/nbsp;Blymis^nuncin Cefarea, nunc in Scvtopoli,nuncin Ptolemaide,nunc

lus Romanos, fed etiam gercbant aduerfus feinuicem bellu duile.Nec dium expuhf bellabaturtantûihludæaôd Galilæa, fedexarferat etiambellum internbsp;Romanos ipfospoft mortem Neronis, cum nunc Galba, nunc Otho,nbsp;nunc Vitellins imperium Romanum armis fuis fibi ueiidicarent, adeo/ BtKddit,niiMnbsp;tarn Oriens quam Occidens, non nifi bell a crepabant. Hoc cei'te il/ rum Ethmeu^nbsp;lud erat, quod C HRIST VS hoc loco prædixit. Infurget gens contranbsp;gentem,0^ repnum contra regnum, Porro deterremotibus,qui intra af/nbsp;cenfum Chrifti in cœlumamp; deuaftationem Hierofolymitanam accide/nbsp;^ont,8cfi rara fiat apudferiptores rerum geftarum mentio, quantum quinbsp;lt;lonegofciam, tarnen quia Chriftus, DOMIN VS Deus nofter,denbsp;^is uadcinatuseft,nunumdubiûrelinquitur,quin terra eo têporefæpinbsp;ns horribiliter tremuerit. Et fuut quidam autores,qui tradût, tres urbes

ce

-ocr page 334-

Al ’f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rx *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; t’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'À

Agabusprophetauerit.SurgenSjinquit Lueas,unusex cis nomme Keminithif gabus^fignificabatperfpiritum famcm magnâ Futuramin tototeirarûnbsp;iutfimiteti* orbe,quæacciditfubClaudioCæfare. Tcftarur ecalîj fcriptores,Î^O'^£nbsp;lt;l^ocp»imperatore Claudiorancâfàmemfuinè,ut imperatorm medionbsp;«.M. foroaturbadetentuSjCÔuictifqj acfimulfragminibus panisinftratus,aenbsp;grepotucriteuadcre.Peftilentiasuerofuinc, uelhocunum teftatur,qgt;nbsp;Suetoniut mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£jrne,y, fcciuatur peftis. Ouid ante dicemusde terriculamentisS^ma

ennio,priufquâ bellum gereretur, in fummaduitatispàce amp;trâquilli^ tatc,cum adfeftumdie ucnilTct,fubitoexclamarecoepit, uoxab Orieunbsp;te^oxab Occiden:e,uox a quatuor uencis. Vox in Hicrufalcm fem^nbsp;plû,uoxinmaricosnouos,nouafq;nuptas. Vox in omnem hûcpopU''nbsp;lum. Et in hocclamore feptem concinuis annjsiuperdurauit,ucnu(îsnbsp;nec min is nec fuppliciis coh iberi potuerit, donectandcobfidionis

ftus prcdicit cuctura intra tempus afcenfus dus in ccclù, 6c internit'O'’^ ludæorum,quodericofficiû Apoftolornm ScdifcipuloR:nbsp;Iitc,inquit,terreri.Opoaet cm prius hpc fieri,fed non ftacim finis. Hæcnbsp;non dû funt ipfa ludæoruin tern irio fed ta n turn prpnûcia internitionis»nbsp;GrauifïîmafunthæCjfedmultograuiorafequêtur,in ipfa ui bis Hieri-^^nbsp;Falêobfidione amp;cxpugnatione, ut illa prphis,ludus uideâtur. Inter basnbsp;Jgitur,loiigeomniûgrauiffimascalamitaces,nolire uosrerreri.SedquJSnbsp;J tantis prûnis amp;terricu!amctis non afficercturC’ quisnÔ terreretur^Saxeunbsp;certepedlu^efîetquod tantacalamitatumole,noncômoueretur. Quatenbsp;Chriffus no precipithocloco «7r«a(Jav,8cftuporêStoicum,fcdhortatur,

- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 1 f.X

ne his calamitatibus ira terreâtnr, ut deficiant a fide

deantanimumde fua in Chnfro iàluie.RcgnûcnimChrifiiuulgandum erat eo tempore in totûorbem tcrrarum,per prpdicationê euangelij. Pto/nbsp;phetæautemuaticinatierât q? Chriftus^inchoaturusregnum fuûjalla'^nbsp;, rus effet populo Ifracl pacem,tranquilJitatê, liberationem,falutê, adeo^nbsp;queimperiû totius orbis terrajrum, In diebus,inquitdlhs^ faluabitur lu '

-ocr page 335-

HOMILTAE IOAN. BRENTII.

^3)S;IfracÏ habitable confideiitcr.Ec iterum.Gensamp;: regnum,quod nö «¦uierittibi,peribit,amp;gentes folitudineuaftabuntur.Cum igitur, poftnbsp;*^*^cniumChrifti in ccelum,amp;ùuigatumeuangel{oninorbeinterrarûjnbsp;^^'’tæ,tam(^horribilescalamitateseuenirent populo Ifraeli^quis pro/nbsp;P^cticarum promiflïonum gnarus non offendereturç’quis ad tam grauifnbsp;’’Ba mala non obftupefceret,ac cogitaretno folumprophetaspopulurrinbsp;‘^WellilTe jUerumetiâh une lefum cuius nomine euangelion prædica/'nbsp;°^ur,non eflèuef^ChriftumÇ’ Expedabatur pax, ôdecce omnia bellisnbsp;^Q’icrepabant.Expedabaturfcelicitas, amp;eccenullûtempus infcclidusnbsp;^^fatExpeélabatur falus Ifraelis,amp; eccehorribilis intern itio.Sed Chrinbsp;^^smonet fuos difcipulos,ne terreantur,ne offendantür,fed perfeuerètnbsp;fide euâgel rj. Preph etæ en im, predixerût qnidem de m aieftâte regn inbsp;^fidftûRegnumaûtChriftinon eft de hoc mundo* Pr^dixcrût de falu/nbsp;^^^fi’aelis,fed alius eft carnalis, alius fpiritualis Ifrael ,ac uaticinati quidênbsp;'^^bhuncfpiritualê Ifraeleniperpetuofœlicêfore*S,edinterim predixenbsp;^'^’^tquoeç ilium carnalem adeo ab i}ciendû,amp;delendum. Quare nô eftnbsp;'^cipiiljs Chriftiabeuangeliodefieiendû,quicquid àccideritexternis il/nbsp;Weis,8^ quanquâ fralt;ftusillabaturorbis,infidetamen euangeli] dônbsp;’^'fûIefuChrifti perdurandüeft, certiffimafpecôcepta,q? quanto grauinbsp;J^^sfintaffliétiones huiusfecüli, tantopropinquior fitrcuelatiomaie/nbsp;^'sregniChrifti.Sed quid,inquies, utilitatisafTertnobis Chriftianisnbsp;^^’’’emoratio ifta calam itatû, qup accideru nt ludeisÇ'Tot retro a n n is iftanbsp;'¦^figerunt,amp;nosnunc hoc tèpore toties hisobtundimur. Quid ergonbsp;P’‘^Wt nobisÇ'Multumperocm modum.Prirnumem, quod Chriftusnbsp;tempore ante uaticinatus eft afflitftiones 8lt; internitionê ludæoi^,nbsp;fi^?poftea rebus ipfiscertiftime corttigifteprobantur,nô minus miraciinbsp;'l’^^ft5^quodfanaritleprofos,amp; excitaritmortuos. Prophetiam cmnbsp;.^fiiiraculorum genus pertinere,ue-l illud Danielis teftatur,qui ait,Mynbsp;^W,quodrexinterrogatfapicntes,magiamp;: arioli amp; arufpicesnequénbsp;^^’ndicareregi.Sed eft deus in coelo,reuelansmyfteria.Miracuîaautênbsp;^firifto æditaconfirmantautoritatem amp; ueritaiem euangelti eius. O^' Miracutorânbsp;^^^^dnquit,quæ dédit mihi pater ut per ficiam ea,ipfa inqua opera,quçnbsp;facio,teftifîcâtur de me,qp pater miferit me,hoc eft, çp dodrîameanbsp;dei.Quare,cumproponiturnobisuaticinium Chriftideinnbsp;nî^^WneIudæorum,quepoftea fecuta eft,fentiamus proponi nobis te/nbsp;. *^oniumamp;figillum,quo ueritas euangelf) Chrifti confirmatur. De/nbsp;j?deredtâtur nobis horrêda prodigia et terriculamenta,dequibus Chrinbsp;£ fiic loquitur, amp; quæ præcefterût deuaftationê gentis Iudaicæ,ut di/nbsp;ç^’aiüsinufitat»figna,qugdecceloin aere interdû uiderifolêt,utfunt,nbsp;Q^etg,arn-iatpacies,amp;idgcnusalia,non efreuana,necderidêda.Etfînbsp;’’J^Hieremias dicat,figna cœleftia non efte metuenda,addit tarnen, fi HiftMo.nbsp;Mentes metuunt» Gentes enim tribuunt (ignis cccleftibus diuinos ho

-ocr page 336-

IN CAPVT XXL EVANG. LVCA'Ê horcs,S^diuinâpotentiâ,acmetuunt ea contra ucrbumamp; promilTio^^nbsp;del, adeoqjmalutadfignorumcccleftium mfnasanfmumdefponderc,nbsp;quâad promiilionc deianimo côfidere. Hoc eft cocleftiaCigna plufqu^nbsp;deum colere. Sic cceleftia Cigna non Cunt metuenda.Sed cum inufitawnbsp;Prodigiacoe prodigiacœli id p!anemalumminantur,quod uerbum DOMlNft*^^nbsp;i^'eàtufiM *'^*^*J*^ adnunciat, ibi turn ad G'gna cocleftia it a trepidare, ut rimeas iraninbsp;’ dei amp;refipiCcas,n5 Colum tolerabile,uerumetiâ pium eritJnmalis^oiiflnbsp;futuris folet deusamp;prjsamp;imprjsCuas proponerecôciones,quibusiIÛnbsp;in timoré dei continentur,hi autem ad timoré dei amp;refipiCcentiamexd''nbsp;tentur.Pqs proponitur uerbum dei,quo folo content!,ambulant innbsp;catione dei,et continentur in officio,enamfi totus orbis ceciderit. Impÿnbsp;autem ,qui uerbo dei ad terrorem amp;: reCipiCcentia minime excitari uolÄgt;nbsp;ponunturoboculos,præter uerbum dei,etiam ftupenda Ciana de ccelo»nbsp;utuelCiccôcuuâtur metu 8lt; reCipiCcant» QuareadinuCitatacceliprodi^nbsp;gia nôeftridendum,Ced timendum,non oCcitâdum, Ced reCipiCcêdum»nbsp;quo imminentia, amp;peccatisnoftris optime mérita mala fuffugiamus*nbsp;Âd hæc,recitatur nobis toties deuaftatio gentis Iudaicæ,ut probe tentanbsp;mus, regnum Chrifti non efCedebocmundo. Nâ Ci regnum eiuseftCccnbsp;dehoc mundo,regnaftèt maxime omnium inta-Iudæok Nuncauteninbsp;ïudæi ita deuaftati deleti Cunt, utetCi adhucnonulli ludæorum nomenbsp;geftantes, bine inde uagentur, non habeât tarnen nee gentisnomen,nbsp;neepolitian, aut uÜamhiiiusterræ maieftatê. Quare regnumnbsp;tioneftin hoc mundo, niCiinprædicationeeuangelij qugrendum-quod euangeliô côcionatur,bocutinpræfenti Ceculoapprehenàt^^”^^nbsp;de,itaiafuturodemum Ceculoreuelabitur, utreipCaCruamur. Prxtereanbsp;acceditnobisetiâ hæc utiütasexcômemoraàone internitionisgentis lunbsp;daicæ,q? exea conCirmaturueritas dodrinæ de gratuita iuftiCicationcnbsp;propter Ghriftum per fidê, amp; confutatur impia dodtrina de meritis ope'*nbsp;rum.ïudæi enim eo impietatis iam ddapb erât,ut Centirentiufticiamnbsp;gis quam ipCifaciebant,eireperfectà iufticiam, ac meritum æternæ Codknbsp;cita;is,Necpotueruntueleuangeli)concione,ueIprophetar^teftimoni/nbsp;is,uelmagnisetiam miracuîisabhacimpiaopinioneauelIi.Deus igiturnbsp;effecit ,ut tota gens deuaftaretur,quo bac deuaftatione non lolum ma^nbsp;îeftas politiæ eorum extingueretur,uerumedam lex ipCa,qua politia connbsp;ftabat,abrogaretur,adeoqueabrogata lege, opinio ctiam de meritis openbsp;rum legis,una concideret.C^iare cum audimus ludæos eftedelctos,fen-'nbsp;tiamuscondènatamquoqjefteimpiamopinionem, demeritis humantenbsp;iufticiæ, confirmatam ueroeflefidem, qua gratis propter C H R Inbsp;T V MconCequimur iufticiam coram deo, amp; ueram foclicitatem. ßnbsp;hicuidemihi, quid etiamfuturum fitdecærimonqshypocritarum 8^nbsp;mon ach orum. Hi en im Cua facra, fua s cærimon ia s h ac o pin ion e 6dnbsp;unt,ut his mereantur iufticiam amp; regnum cœlorum» Et hâc impiam opinbsp;nioné

-ocr page 337-

H OMI LI AE IOAN. B EE N TIL


P^ntur. Accedit nobis ex commemoratione deuaftationis gentis luda«/ îCtiam hæcutilitas, qj perfpicue cognofcamus,reicdlisamp;; deuaftatisnbsp;^'^«Jæis,nunc quærendameflè ecdefiam inter gentes, amp;Chriftum adnbsp;’^Qsgentcspertinere,nofc^ nunc effein populûdei eîelt;fî:os.QuareCum/nbsp;'^’^ftudio contendendum eft,ut quod bsneficium ex gratia dei confccunbsp;^timus ,hoc pratitudine conferuemus. Vide ent mih i f cucritatem dei.

* filrj dei fuerat, impie ageret,amp;impcenitenter in impietate perfetiera^ ’^^^tanta feueritate a dco punitus eft, ut non folum fit in exilium huitisnbsp;eiecT:us,uerumetiam ab omnibuscoeleftibusbonis exhæredatus.

ergoCupplicij non inferret nob is, qui fumusex gëtibus, qui quo

eramus alieni a populo dei,fi pergamus efieingrati,impf) amp; impœ

’^’tÇntescExcitamur igitur abiedione ludeorum ,ad refipifcentiâ, ut qug J^^bisper euangelion proraittuntur, perpetuo conferuemus, per leftiinnbsp;quot;fiftum D Ö M IN V M noftrum, qui eft un a cum patre 8lt;^ fpiri/nbsp;^I^âoDeus laudandus in fecula. Anen.

H o M I L I A XL.

Vm CHRIST VS de futura urbis Hierufalem, 8C totius


*^^sfitis,utcalamitatesprimumomniûauobis incipiant. Priufqua enim


-ocr page 338-

ÎN CAPTT XXI. EVANG. LVCAB,

Quod ergo Chriftus hoc loco futurum prædicû, hoc Ada apoftoha copiofe teftantur,rcbus ipfis ita impleta efle,ut ftatim poft miflum fpitinbsp;turn fandum grauiflimp perfccun'oiies aduerfus apoftolos Si difcipulosnbsp;Chriftijinter ludæos ortg fint. Petrus Si Ioann£S,cumfanaflèntcIaudiinbsp;ex utero matris,confjciuntur Hierofolymis in carceres. Si poftea tradungt;nbsp;turconcilio.MoxetiSalrj apoftoliponunt in publicacuftodia. Ddndenbsp;lapidatur Stephanus, poft, deuaftabat ecclefi'am Saulus cruadiPnbsp;fimc,qui ne mulieribus quidem parcebat.Sed quis breuibus poiTet comnbsp;memorare, quæacciderunt difcipulis Chrifti poftmifttim fpidtufan^nbsp;dum^Recenfendus enim eftettotus liber ÄdoR2 apoftolicorum, acncnbsp;fic quidem omnia exponerentur. Qiiare uaticinio Chrifti nihil ueriusnbsp;, nihilc]^ certius iudicandum eft. Admiraberis aute fortaftêjqui fiat,q?

incipiant a pijs potius qua ab impq s, ab apcftolis magis,tj^^ a ludæis. Ante omnia hæc,inquit,inqcientuobismanus.Cur nonnbsp;us prius pereut impq,quâ poftînt pios affligereCSed fi rem probepcdp^nbsp;cies nulla te huius rei admiratio capiet.Hæc enimeftfolennis conflictsnbsp;do dei,q) perdicurus impios,pr ius aflb'gat pios. Boni enim Siprudcm^®nbsp;patrisfamilias eftjfuam antefamiliâin officio continere, quamahcii^^nbsp;rata puniat. Per aduerfa aute et afffidion es cÔtinêtu r pij in officio diuii^^nbsp;uocationis.Non igitur iniquum uideri debet,qp deus ante Gnat foos^nbsp;fligi,quâ alienos perdat. Sic,cumdeleturus erat Zodomitasincenu* ?nbsp;permifit ut pius Loth ante aciuibus fuis tantû non opprimeretur.nbsp;nbsp;nbsp;L

• »

gt;»

» 9

immiflurus erat grauiffimafupplicia in Aegyptum, obiecit prifs populumfuum oneribus peneintolerabilibus.Sic,cumfub MoO^^ -Babylonica puniturus erat gentes ludæis finitimas, incœpitafn*^^'nbsp;a fan da fua urbe Hierufalem. Ecce in ciuitate,inquit, in qua innbsp;eftnomemeum,egoincipioaffligere. Sicetia, cumuellet delereln^nbsp;os per Romanos, permifit, utanteomnia apoftoli S(^credentes in Lnnbsp;ftum crudeliter a ludæis tradarentur,Slt;; non ta in exilia eijcerentur,tlnbsp;in terffcerentur. Quid ergo caufæhabuerunt ludæi, SCalijnbsp;aduerfusapoftoloSjamp;credentesinChriftûquodtantacrudeÜtatc .nbsp;perfecuti fintC Trademini enim(inquit) etiam a parentibus amp;nbsp;bus ,S^ cognatis amp;amicis,S^ morte afficient quofdam ex uobis.Et^^p^nbsp;inuifi omnibus.Propterquâ,obfecro,cuîpâÇ’PROPTERnbsp;MEVM.Amaboigiturte,cômemorainihi,quodfitillud nom^Lnbsp;ftitâinuidiofum,propterquod naturalis etiam affedus parentum

cfcnjli name libcros diffoluitur, propter quod parentes fiant fuorum libcrorutn p tnuidiofum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acetianuminterfedores.NomenChrifti,eftIESVS,quod^^^

catum eft ab angelo,priufquamin utero conciperetur.Sed literæSc labæac extern us huius nominis ftatus,non funttâinûidiofa,utpro^^^nbsp;ipià fol uatur affedus naturalis cognationis, amp;exatetur publicapra^nbsp;dm inter ludæos pa-fecudo. Hoc enim nomine uocatus etiam eft


-ocr page 339-

HOHItlAB ÏOAN. BRENTH. fucccfforMofi, Hoc nomine uocatus fuit pontifex lefus, cuius fit men/nbsp;fioin Zacharia Hoc nomine multialrj quoc^ uocati fuerunt, amp;tamçnnbsp;Pgt;'opter.externumiIIudnomênulIampairifuntperfecutionem.Quider/nbsp;§0 eft,quod ait:Propter nomen meum'T Nome Chrifti, dequo in præ/nbsp;ftntiafermo fit,eftipfe lefus Chriftus,acofficium eius» Chriftusenimnbsp;’*1 hoc miff us eft,ut oês in ipfum credetes iuftificentur, S)i. feruetun Nonbsp;^•ntdeuSjCinquic^fiiium fuuminmûdum,utcondênet mundum,fednbsp;^tferueturmundusper eum» Qui creditin eumnô condemnatur. Qui •nbsp;^ero non credit,iâ condemnatus eft, quia nô credidit in nomê unigenitinbsp;^hjdei. Satan autê ,qui eftprinceps huiusmundi, pugnat ex diametro,nbsp;^Ùhoc officio Chrifti.Chriffuseiîi iuftificat» Satan aûcin peccatis detiz

um aduerfu« ChriftusuiuificattSatâ mortifiât.Chriftusferuat.Satâperdit.Chri offidumchrinbsp;ftus tribuit ccelumzSatan infernû. Quare Satan primurn quidèoppoiuic ft*quot;'nbsp;ft q'-iâtis potuit uiribuSjCbrifto ipfi adhuc in terris uerfand, ut ocm gîonbsp;’^fttneiuscxtingueret.Ôeindecû Chriftus euaferit permortêin fummanbsp;*^aieftatem,adoritur nunc,quo quomodo poteft,credentes profiter»nbsp;^^sChriftum,acnûc exdtat reges amp; principes,organa fua,uc perfequa/nbsp;ft^nuncgêtes amp;^populos,ut trucidenr,nuncetià propinquos, amicos,nbsp;^.§natos,fratres,adeocp parentes,UE prodât fuos :ipfoiS2 hberos,in Chrinbsp;ftumcredentcs,amp; obfjciâteos extremis fupplicijs.Necp enim îeuiinui/nbsp;^^perfequitChriftum,necp fimplexodiurn excitât aduerfusdifcipuloanbsp;^hrifti. Nâ alqs in rebus, fi quidaduerfi accideritcognatisaut liberis,*nbsp;homicidg,latrones,amp; proditores patrig fuerint,amici tn ôd paren/nbsp;cupjQf çQg 3 fupplicrjs liberate,in profeff ione aût Chrifti ,Satâ tan tunbsp;^.^‘Üinfpiratparêtiimpio,ergafihû Chriftianinominisfecftatorê,ut{en/nbsp;^-^.^'^P‘'?ftarecultûideo,fi fuumipfiusfiliûalioquihoneftiffîmû 8^ innonbsp;j^^ffimum ad fupplicia tradat.Publici illi fceleraci,latrones,homicidæ,nbsp;'i’^^^iincêdiarq et id genus ali} ,fi publicis afficiun t fupplict}s,h«i)êt,quinbsp;mYemipfoRidoleant. Satan uero tantâ inuidtamergadinbsp;j^'P^los Chrifti excitât., ut h oies manibus prg læticia plaudât, fi uiderîtnbsp;ad fupplicia rapi,ac iudicent terrain horum fupplicqs expiartSicnbsp;^hffoinfultarunt aduerfari},de quibusipfein pfalmo côqueritur,Fc/nbsp;^binquiêsjconfeftiin confufionem fuam,qui dicunt mihi Euge eugc*nbsp;?®lt;:damanteiincrucependenti« Vah, quideftruistemplum,amp;intri/nbsp;^p'‘M»ficasillud. Ac Paulus de apoftolis ait» Velutexcrementamunnbsp;* aftinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[jQjjc ufque diem.Nec id ta/

contigitdifcipulis C H R I S T leo tempore, quo ludæinon/

^Meleti erant,fedetiam poftea genres exiftimabant Chriftianos oes Tertutli^niu 3mQj.es,ettan^ hoftes humani gnis cmedio tollêdos»Sinbsp;yberis afcêditin moenia,fi Nilus nô afceditin arua,fi cœlu ftetit,fi ternbsp;fifameSjfilueSjftatimChriftianus, ADiEONEM^acclamabat».

-ocr page 340-

IN CAPVT XXL EVANG. LVCAb.

An non hacetiam têpcfl:atc,qua itcrum euangelion Chrifti dciin lucemrcuocatumeftjcantoodioaccetififuntin cos, qui euaogd^''nbsp;on Chrifti agnofcunc,nô cxterni tantum hoftcs,ucrumetiâôues ,uid^nbsp;ni,amici,cognati, parentcs,ut non tâ prodant cos aduerfarrjs, quatflnbsp;Cummainimi uoluptatc interitum eorum uiderc cupiant, adfoc^ hocnbsp;unumagant,uttanquâ omnismali autorcsdcterra perdant. Quidhacnbsp;inuidfapoteft diduiruIenaus'Ettamcuidemihi interim in hocexccra^nbsp;bdiodio aftutiflimum Satanæ ingenium.Cum excitât perfccutionêad''nbsp;ucrfus pios, nonobi)citipfispietate,fed impietatem, non iufticiam,fcdnbsp;fcelera.Inter cultores dei,no ait,Occidotc,propterea q? colas deumnbsp;rum,amp;federisiuftiaam/edq?indeûfis impius,amp;defigncsfceleri.bnbsp;ter cos, qui agnofcunt Chriftum, non dieit, Interficio te,quia confitcfi*nbsp;Chriftum,fed quia gloriam Chrifti cocukafti, amp;ab ecclefia defecifti'nbsp;ïtacç Satan,cum irreconciliabiliodioperfcquaturdeurh, amp; Chriftunißnbsp;liumeius,ac omni ftudio contendat,ut gloria dei opprimat,max ^meo^nbsp;mnium tame uideri uuk,quod nomêdei èc gloriam Chrifti filijnbsp;atur. Quapropierut honeftusappareat, non obrjcicpi]s nomen dtiaucnbsp;Chrifti,fedaut confinait in eosfalfa crimin a, aiitleuiftimaipforuni oi'nbsp;cia exaggerat inimmemfum, acpronunciatefleplufquâ capirahajdq?nbsp;facitnon quododiohabcatcriminaautuicia, quibusuehemeterddectanbsp;tur,fed quod odiohabcatdcum,amp; Chriftum filium eius,amp;nô potefta-*nbsp;liauia ,quam hismendaeijs ingloriamdeigraftari. VndeChrifti'saiknbsp;Probratacicntin uoshomines, infedabunïuruos, amp; dieet ’nbsp;uerbum adiierfusuos,mètientespropterme.De Scephanodki’’’^*^®nbsp;moiftenonceftatloquicon umcliofauerba inMofen, in lepcni,’’^^^^nbsp;cum fandum huncÓ^iii deum. De Paulo dicit. Contra lepein hic fua''nbsp;det hominibuscoîcrc deum. Et iter um. Hiceftillehomoqui aduerfusnbsp;populum S' lege 5lt; loaim huncomnesubiq^ docet.Infuper Sf Græcosnbsp;induxitin teplum amp; prophanauitfandumlocumhunc.Quid^numSanbsp;tanemolcfta eratimpiadodrina aduerfus l^cm-rMinimeomnimn, fednbsp;SuefofiitKin prætexebatillud, uthacoccafioneChriftûinfcdaretur.GentesdcChrinbsp;wNerone, ftianjsfpargebant, qgt; efientgenushominum maleficæfupeiftit'cnis,nbsp;Ter/nBM«!« obiedabätcisquodinfantuîum nupernatum in facrisfuia iugularcnt,nbsp;w A^geii quod inegftum committerent, quodcaput afininumadorarent, amp; muftnbsp;.. ta alia crimina . Num hæcobijciebat Satan pfts, quod odiohaberdnbsp;crudelitatê, amp;impietatem Hæc certe funt pabula eius, quibus fagknbsp;natur. Sed perfequebacur Chriftum inprjs, quos nonpotuitahara^^nbsp;eionc, quam confieftis criminibusopprimerc,öitarnen neficquideninbsp;potuit eos uere opprimere . Qiu’d a jtem criminum eft, quod ctiamnbsp;hoc tempore , non confingat in profeftbres fedatores aiangchjnbsp;CHRI ST I ç'Adueiiarftenimminantur confeftcribusenange/nbsp;11) gladios, bella, S: exetdia. Ob quam caufiam CNö hocdicunt, quianbsp;ccafi-'

-ocr page 341-

fiOMILIAE IOAN. B R E N T IL

’onfiteris ueram dodn'nS euangelq ,fed quiaahokscuîtu deî,amp;divîpss onaecclefiaftica. Atq; hocqdem impiûeil /îquisbcnaeccleGaftkaiïnbsp;«gitirneitadinpiatjUtpriuatæfug unli'tadconfuIat.NiimaiKcm putasnbsp;^3tanai-n ferio hocagere,ut feruenturbonaecciefiaftica in legitimum U/- te,nbsp;^nifuuin,quoamp;ordinal'!a ecclefiæminifteria fuftècenturcNihilcerrenbsp;f'inius.Quiscnirnrnagis diripitecclefiaftica bona,quâ aducrfarq euannbsp;§dii;quismagisimpieabuntur hisbonis,quamqui euangclionperfe/nbsp;‘luuntur';’Siquidan hoc uere eft diripere amp; abu£i,çp tranfFeranturad conbsp;‘^ndamimpietatem,adfe(ftandumluxum,adluftentandàimpudicKiam,nbsp;^adopprimeiidospios. Quare Satan prgtexit perfecutioni dircptionënbsp;bonorum ecclefiaftiorum,n5 q? de ea doleat,Clu impijs eniin non folSnbsp;®deâconniuet,uerumetiam urget SdadipfainimpelUtj) fedq? doîeat denbsp;profeâu euangelij ,amp; de gloria Chrifti. Itacp prætexendo utilitatein ecnbsp;^Hiæjperfequiturecclefiâjamp;pretexcndo nomen Chriftijftudetabole^nbsp;’^^gloriânominis Chrifti. Quid ergov num quia Satan in perlecutioncnbsp;®bncitcrimina,deficiendum eft a ueritateeuangelq, confentiendumnbsp;’^UerfarqscMinimc omnium. Nâ dandaquidcm eft opéra,nequis nonbsp;affligatur,quemadmodum Petrusaic,ut homicida,autfur,autfa-*nbsp;^norofusjsutnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ac fi cjuid Liicq cômiflum eft, emendet,

*^011 eftautem confentiendum impietatiadueifariorum .Non enimperz f^quunturuicia,urprætexunt,alioqui enim nô multomaioraamp;' grauionbsp;*^5interfeipfostolerarent,fed perfequunturChriftum. Propter nomennbsp;inquit,perCequentur nos.Bono igituranimo fitis, nonpræuale/nbsp;^nt.NomenenimChrifti a DOMINO deo noftro glorificatum eft,nbsp;^^ïiciameiusdiuinituseftinftitutumamp;lconfirmatum. Ergo, cum tiltnbsp;Chrifti amp; officium eins perfequuntur, cum deo ipfo pugnant»nbsp;^is ante fceliciter cum deo pugnaretc Opprimunt illi,(ed deus feruat.nbsp;^ccidunt,fed deus uiuificat.Non igitur deterreamur a confefl'ioneuerinbsp;aduerfari) obqciât crimina,fedpotius quia aduerfarq perfequu/nbsp;^'^Chriftum ipfum,amp; euangelion eius, contineamur in ueritatis con/nbsp;^Hione,8lt;:refipifcamus,fi quæ perperamcommifla funt. Atqi hæc uo/nbsp;‘^jnius dicere de caufa eius odq ,quo impq graffantur in apoftolos Chrinbsp;quot; oiomnes ptos Chrifti confeffores. Videamus autem nunc ob quasnbsp;deus permittar,u£ imprj tantoodio perfet|uantur pios, oppri/nbsp;’^^nt eos.Multum autem prodeft nobis,uthas cauffas probe cognofcanbsp;’^'^s,ne exiftimemus omn ia temere ferri, neue pu temusdeum non cura/nbsp;‘‘^'¦^humanasffed ut incurrentibus aduerfis conftanter in uocatione deinbsp;V^ffeueremus. Non commemorabo autem omnes generales cauffasnbsp;’¦^’^filiorurn dei,deafflidione piorum, uidelicet, quod deus conni/nbsp;ad afflidiones ,quas impq inferunt piis,ut pq probentur,ut coiv pjjnbsp;in officio pietatis, ne nimia fcclicitate elati obliuifcantuv

-ocr page 342-

IN CA PVT XXL EVANG. LVCAR,


Ucobuta^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apoftolus dudus eft ad Herodem regem, Si. ab ipfo occifusgladio»

Kende inter Quâobrem deushocpermifitî’nimirûjn teftimonium Herodi. Volmt ßetuf,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim omninoHerodes,pius efte,amp;f iufticiæcukor.Nûc autemcuini^*

daueritlacobum,manifefte impietatis amp; crudeîitatiscorâ deo conuinci tur. Cû enim uctum fuerit ad iudici û dei, qu id caufg allegabit Herode?,nbsp;q? occideric lacobücHabetquideHerodes, quodprgtexat corâ homini^nbsp;busjfêd alia funtiudicia homin5,ali3 dei. Quid coram iudicio dei alleganbsp;bitrnûdicet, fediciofus fuit;’Sed lacobus negabit, necpotcritcof“^”^^’nbsp;Nminouiet- imoiusfiiitin Mofen erîeoêdpigt;Spdl3rnhnlt;!rpfD0ndeDir



ram côcilio. Stephanus aûtdepellebat

diuttiæuocatiom's, utque per affli'diones confequantur maiorcmgltv riamin ccelis. Hæ funt generales cauflæ confdiorû dci. Sedrcecnlebi^nbsp;mus fpeciales,quas partim CHRIST VShoclocoexpItcat, parrin»nbsp;alrjsinlocisindicat.Dicit cnim: Côtingituobis in teftimoniû. Etnbsp;Marcum magisperfpicue.Sub præfidibusèCregibus duccinint prop^nbsp;terme: In teftimoniû ilIis.Etapud Maîtheû.Prædicabithoceuangdi/nbsp;onregni in uniuerfoorbe, in teftimoniûomnibus gentibus. Qualcer/nbsp;go erit hoc teftimoniumcErit teftimoniû impietatis regum Sgt;C populoi^tnbsp;magiftratus amp; fubditorû.Impi) cnim,Iiue magiftratus, fiuefubdîti,nonbsp;lût uideri imp tj, fed tribuuntfibi iufticiam,amp; acculantdeûiniuftiûCî*?nbsp;inique homines dânet.Reuelauitigitur deus euangelion filrjfui ton of/nbsp;bi terrarû,amp; permifit,ut imprj magiftratus et fubditi perfequerêtur apO''nbsp;ftolos,8d concionatores euangclij,quo manifeftum extetteftiinoniûin^nbsp;pietatisipforumjCÔtraquodiniudiatodeijnemutirequidcpoftent.Iaconbsp;mit eis uitâ.Num quia blafphemus in deû; Hocquidem obneiebantto^nbsp;tur ab impfjsperfecutoribus ,tamêagnofcetur in iudicio dei. Quid ergonbsp;eritcludæi ,etfi uideri uelint pr)flimi,tamen elapidatione Stephani, tannbsp;quâmanifefto teftimonio côuincen tur in iudicio dei,manifcftæ impietanbsp;tis. Atc^ hoceft^quod Chriftus ait,CÔtinget uobis, in teftimoniû,uvnbsp;delicet, ut ex perfecutionis teftimonio pala appareat impios,uerc impiosnbsp;efte,ac iuftilfimedamnari.Quid autêad hæcdicemus'Tnum fandorumnbsp;fanguine côftat,utimpi) conuineâtur fuæ impietatisCcerteconftatjOonnbsp;quidem utfandtiintereantjfed potius,hacuiaferuentur, non utignoiuinbsp;nia, fed ut gloria afficiantur. Teftificari enim coramiudiao deiaduer^nbsp;fusimpietatemimpiorum ,eftencChrifti Domini noftriteftem.Quii^

-ocr page 343-

HOMILIAE IOAN, B RE N TI ï.-

Qyicunqucglorificaueric me,hononficabo ego ilïiim. Qiiarc ab mi. P'ispropter nomen CHRISTI crucidan,cft gloria di gnitarcm ccclenbsp;ton confequi.Itaquc Chriftus confolat Àpoftolos amp; alios pios in per-*nbsp;^cutionemon bac tantum parte,cum ait: Propter nomen mcum,fed eti'znbsp;cuminquit. In teftimonium illis,quo uerbo fignificat Apoftolos amp;nbsp;P'osomnes,experfecutionetantam confequiautoritatemin cœlo, utfi/ 'nbsp;tellesipfius aduerfus omnes impios. Deinde permittit Chrifius, utnbsp;^poftoli amp;: difcipulijpoft afeenfum ipfius incoclum pcrfceutionem pa/nbsp;^’ntur^quoperfpicuefignificarct regnum fuum non eße dehocmun/nbsp;. neeueram foclidtatem fitam effein huiusfecult maieftate.Simüdusnbsp;JP^uitjUos odit,fdtisq? meprius,quâuosodiohabu;rit. Sidemundonbsp;^*^fetis,mundusquod fuu eftdiligeret. Etfienim Chriftus doeuicre/nbsp;fuij

non efiede hocmundo,partim perfpicuiscontionibus,par/ ^’'^niinionerpirii;unànct(,tamen ut idê rebus ipfisdeclararetur,uoluir,nbsp;ji'Apoftoli jprpdpuiadminiftratoresamp;principes regni fui,uarqs per/nbsp;p'^icionibus,Slt;affliétionibusin boe mundo obfjcerentur. Nam fi ueranbsp;J^^'citas fita eßet in buiusfeculi maieftate ÔLampIitudinejdebuifîctcer/nbsp;5^3coiinngcrefummis ApoftoIisCbrifti. Nucautem ApoftoÏifucrutnbsp;feculo longe omniü inftrlicißimi. Quare Cbrifti regnum et ueranbsp;'¦ÿeitas nÔ funt de hoe mundo. Atq? boe deustâ diligêtcr nosdocet,ucnbsp;^inattantum uere piosin boemüdoaffligi,fedetiam deijeit aeperdienbsp;''^pioseo têpore,quo putant fe ia ueram foclicitatê in boe feculo cófeeiinbsp;'^•Cüdixerint,inquicPaulus,pax amp; tuta omnia,tue repentinus eisim/nbsp;|^’^ctinteritus,ficutdolor partus mulieri pregnati,nee effugiet. Etapudnbsp;^’'^^îdiueSjCÛdieeretanim^fuæ. Animababesmultabonai'epofitainnbsp;'^t)smuïtos,requiefce,comedc,bibe,gaude,audituiciflim,ftulte,bacnbsp;pj-tf anima tuam repetüta tc,qu; uero paraftijCuieedcßQuare üue adnbsp;ƒ'«Clones pioru,fiue ad repêtinos interims impiorü rerp{cias,ubicp fi''nbsp;y^'Cat,ueram foclicitatê,boc eft,regnLi Cbrifti no eßede boe mundoJnbsp;p '^tnoncmur aut buiusrei eognitione, ut forti animo tolercmus aduer/nbsp;r^’5gt;^hocagamus,non ut impietateprgfentem eonfequamur fccïieitatê«nbsp;^tpietate futuraexpedlemus.Poftremo conniuitdeus etia boeconfi/nbsp;^ad perfecutionê fuorü Apoftolorum,8^aliorüinipfum credentitr,nbsp;nacoccafionepq ab tmpqsfepararêtur,ÔCimpfj unafolieôgregati conbsp;^diuspunirêtur.CogitauitetndeusiinponitctesIudpoSjinterquosanbsp;et alt] in Cbriftû credentes uitâ fuam agebât,poft afeêfum Cbrinbsp;*Jn coclûfeueriffimepunire,adeocpextremisfupplierjsafficere. Nonnbsp;^^liaütiuxtaanimifuipropofttûpocnamcomodeinferre,cum pq ad/nbsp;ç inter impios uerfant. Abfit a te,inquit Abraä,ut bäc re facias,amp; oc Gf«?.»«nbsp;*ßuftü impio,fiat(^iuftus fieutimpius.No eft boctuu, qui iudPnbsp;«Xnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adbucinter impios uiuunt,afcèdût

^duerfo,quèadmodû^phetaait,etinterponûcfepêac opponûtmuqs

-ocr page 344-

IN CAPVT XXL EVANG. LVCAE.

Murtonir^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcn*a,nc deus efïundat indignationcm fuam fupcr esm Scdiflipftc/

Kiere.r»

(Sene.ï^i

dfiopponere. ^m.Opponuntautemmurumiræ, nonhumanainoknna, feddiuina pietate,nimirum fide precibus, quibiis iram dei luxta prcmiflionescnbsp;lusauertunn Sicopponebatmurumprodomo Ifrael Mofe,curndfusnbsp;diceret.Dimitteme ut irafcatur furor meus contraeos,amp;deîc3m cos Ja-*nbsp;ciamquete in gen tem magnam. Sic in tcrponebat fepem inter iram dei,nbsp;Si^Ifraelem Hicremias,cumaudiret2 DOM! NO»TunoIiorarepronbsp;populo hoc, necafTumasproeislaudem amp;îorationcm, ödnonobfiftas,nbsp;NON OBS IS TA S,inquit,mihi.,quianon exaudiam te.SicS Anbsp;poftoliacreliqui credentes in ludæa,interponebant fepem,ne ludæi fianbsp;tim poflafcenfum CHRISTI delerentur.Cum igitur DE VS uide^nbsp;ret Apoftolos amp; alios pios Qbi obfillere, ne impq in ludæa pro merüonbsp;fuo punircntur,amp;tarnen maiorem efie impietatem,quäutdiutiustole-'nbsp;raridebeatjpmifit ut ludei crudehflîmeperfcquerêc Apoifolos, amp; ahosnbsp;in Chriftucredentes, S'iam exigèrent eosin exüium, iam trucidarenr,nbsp;quohacoccafione prj abimpnsfepararentur,S(f foliimpij unaccnfie/nbsp;gati, diuina poflea feueritate périrent. Sic deus diu non potuif aucllercnbsp;iuflum Loth eZodomit]s,quoeosdignapccnaalhceier. Conniunbsp;go,utZodofnicæ perfcquerentur Lothum,amp; ei-jeerent eumnbsp;exipforum ciuitatc,!quofolis impijsfjmulcongrcpatis iuftim infer’nbsp;fupplicium.Quodamp; DcusipfeßgnificatjCum aitad Lothum. Feiniunbsp;ôlt;:faluareillic,quianôporerofàccrequicquamdonecingrcd/ari.’'nbsp;Ac quemadmodum poft fugam Lothi c Zodoinis,p!uiT30F^^^'^^^'nbsp;fuper Zodomam amp; Gomorrham fulphur amp; igncm,ita etiam,nbsp;Apoftoli re’iqui in ChriRumcredentcs,partim a ludæis in e-xdirtmenbsp;ielt;fli,partim oediielTcnt,tantacalamitas impijs St impœnitentibusludænbsp;is accidit,ut nulla unquam maiorac horribihor in toto orbererrarum exnbsp;titerit.Huc accedit etiam, quodEfaiasain A fade ma litiæcolleâusff^nbsp;iuftus,hocclf,iufti auferuntur,neeos attingantimpendentes calami»'nbsp;tes.Quare cum indderit tibi in Chriftum credèti aftîiâio,non eftfcnt!gt;nbsp;endum earn ehe perditionem tuam , fed potiusfalutcm, aceuafionemnbsp;grauiflimi fupplicij,quod uenturumeft fuper impios.Habescaufiascónbsp;liliorum Dei,propter quaspcrmiferit,ut Apoftoli CHRISTI uarrjsafnbsp;flieftionibus in hocfeculo torquerentur, quasideo prodeftfetnper «i’nbsp;confpeâu habere,utdifeamus n ihil temcreaut fieri,auta Deopermitti,nbsp;utnosquoqp in noftrisaduerfis intelligamuscurcâamp;prouidcniiam,nbsp;qua nos DeuscompIetftitur.Sed uideamusnunc, quibusrationibusednbsp;foletur Chriftus Apoftol os fuos, ut in tantis affliTrionibus a defperaiio'nbsp;ne acdefecftione fidei confet uentur.Dixit enim q? tradendi fint in condnbsp;liabulaSc carccres,actrahendjadregesScpræfidcs. Quid ergohomûnbsp;nes indoótiSc alTuedma^ïs feapham £raélare,quam aulicam rherorïânbsp;cxcrccre.

-ocr page 345-

HO H I LI AE IOAN. BRENT II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;éd#

excrccrc,rerpondebuntcDixit,q)tradendifi'ntaparcntibus5dfratnbus, aceo'â morte affidcndi. Q. uidin tantispericulisfacicnduC’De refponfiôenbsp;coramrcgibusetprindpibus,ita cofolatureosChriftus.Habete,inquit,nbsp;fixiimin cordibus uefttis, non eflèpræmeditandâdefenfioncm,Nâ ipfenbsp;^abouobisosamp;fapienciâjcuinon poterunt contradicere, necprefifte/nbsp;•¦CjOmnesquiaduerfabunturuobis. HæceltlibcrahHîmapromidio, ac «enbsp;fanto maior, quan to aulici aduerfarq eloquen tiores fun tad repreh endenbsp;’^ampietatem,amp; defcndendSimpietatcm.Habete,inquies,fixumin cor Joi/rej^cftnbsp;'^'busueftris, quid'Tnumut propter ruditatc amp; infdtiâ ueftram abnegenbsp;fjaeuangelion,amp;^ quia no poteftis ueritatê eloquent5adefendere,deficia prohibiunbsp;^safid eCnum etiâ,ut obmutefcatis7Njhil minus.fed iubeo,,nô efle prænbsp;^cditandamdefenfionc. Etfi indocli uideamini, tamêdefenfioficuo/nbsp;in promptu erit,ucncpræmeditatione quidenl opus fuerit. Ego enirrtnbsp;adero,amp;dabo uobis talem eloquerttilt;ï Si. fapienfiâ,ut aduerznbsp;magis oblïupefcanf,qua refiftere queât.QuidadhæcdicemusCnUjnbsp;Wa Chriftus iufïit apoftolos odofo e(fe animo non præmeditari a/nbsp;l^'^iogiarn,fignifi'cauitnoneiTenobisdartdâopcrarnarribusdicendi,nonbsp;^^^excutiêdam facrâ fcripturam,amp;fi quid concionâdum eft publice, nonbsp;præcogitandum,quid concioncris,fed temereaddiccndum irrum-^nbsp;Minimeomnintn.PauIusenimexigitab Epifcopo,uc fitaptusadnbsp;^Qcendûjamp;potês exhortari per doôfcrinâ lan3,amp; côtradicentes couincelt;nbsp;Qyomodoautc docebicapte, quôexbortabirur potcnter,fi temerenbsp;^^^ciat,qüicqu(dinbucca uencric,ecoratiôisfugpartes nulloordinedinbsp;J’ibueritCat orationisparfesreifiedifponere,certecuram Si prgmeditanbsp;’^’lemexigir.Quid cp argumenta ipfa potiflîmum e facra feriptura pe/nbsp;j.^^naGnt. Ad excurienda aât fcripturam,amp;expendendaeam magna

P io,amp; dihgenti cogitatione,magnocp (ludio opus eft. Et apparet per Epißolaai earn epiftolam quæ eftad Romanos,maxîa cura amp; meditatione a Rcmanoj^4nbsp;Sed amp;côcioncsillg8lt;:apoIogigPauIi,qugextantnbsp;^lt;^is apoftolicis nô mediocre cogitationis cura prg fe ferunt. Quare,nbsp;Chriflus dicat,nô eflèprgmeditandâ defenfionem,non approbat Pnbsp;I ^^iâ,neciubetnos temere ad dicêdum prodire,fed monet apoftolosnbsp;j,.^^^andato, ne propter ruditatem et ineloquenticâfuam defperêt,8^ uenbsp;j„^J.^^^3ngelr) autabr)ciât,autabnegent.Nâquemadmodum, cum ali/nbsp;’cit.Mefin's foHicitiuitæ ueftrg,quidefurifitis,aLitbibituri,neq;cornbsp;tç ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibus indumentis ufuri,n5 uetat terra colere, uineâ planta

anâSc bnufn ad conficiendas ueftes parare, fedpotius exigitlaborc *‘^duftriam noftrâ,uetac aûc in hoc Jabore Siinduftvia. incredulitatê,nbsp;^^'Oipietatein,uidclicet,nefoUicitudineuicius^, derdinquamus uocationbsp;/'iidei, amp;felt;ftemuririTpofturas, aucea uHægenera,ad quæ nôfumuSnbsp;^üiirus ordinati, ita cû ait. fsIefîtisfoJJiciti, quÔautqmdJoquamini,

-ocr page 346-

IN CXPVT XXL ETANGi LVCAE

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non iuHet eflTeignauosin meditancla 8lt;difponmda, ÔCincpfos inelo/

qucndaorationcjfcd iubetabijciendâenedefperadcnê, ne propter ine/ loquentiâjSé extemporaneârefpondendi nccednatcabnegeir.us euan/nbsp;gelion*Sæpcenimamp;faô:umeft,amp;fieri folet,q)apofloli âconfeiforesnbsp;cuangeîf) rapianturex improuifoadtribunalia, nee datur eis têpus prfjnbsp;meditandhQuidergofaciendumC'num ueritasabncgâdacAbfiLSedcônbsp;cipiêda eftfiducia,^«^ refpodendum inagnoaïo,quod Dnsdederit.Sednbsp;cum têpus meditadi dabitjibi certe nó eft pij etprudentishois oceafioiiênbsp;Vtemifraelitisin deferto, ubi noneratnecagcrnccfrumc/nbsp;tU(n,in folam Dnimanumrefpiciendum erat,utcófequerentuiólum,innbsp;terimtncum uentumeratadterram Canaan,iaborandû,rufiicâdum,ff'^nbsp;minandum,metêdum,triturandum, rnolendum,amp; coquêdum erat,nbsp;dabatur tepus amp; locus h pc faciendi, ita in neceffitate refpödendi fubito conbsp;ram aduerfarfjs,nÓ eft ueritas abneganda,^pter repentinam aduerfarionbsp;rumincur(ionê,amp; noftramrudicatem, fedopumeconfidendum,q?qu*nbsp;*' fecerit os homin!s,amp; fabricatus fit mutum,iseciamperfpüm fuumdatiïnbsp;rusfit,qdcommoderefpondeac.Cum uero tempus blocus dat, utJicc/nbsp;atprpmeditari, ftudium noftRz exercere, ibicerte no ignauia tantun)nbsp;eft bonas horas male collocare,uerumctiâ negleótio eft diuinæ uocatio/nbsp;nis,amp;ten£atiodei.Quare,utabi)cicndaeftimpiafollicitudoamp;defperanbsp;tio,ita capeflèndumeft femp .dum liccf,ftudium amp; labor,ut diuinæuonbsp;cationi obfequamur. Sed quid eft,quod ait. Dabo uobis os amp; fapienuâ,nbsp;cuinopoterunt cÔtradicere, nec^ refiftereoês,qui aduerfabuntnbsp;num aduerfarioBi ora per apoftolos ita obftruda fucre,ut nihilpbne denbsp;incepscontradixerint,nec reftitcrint'^’atutuanis hominibus nihilnbsp;quatius aduerfusueritatem,ita prefraefte impijs nihil eftinquictius adnbsp;refiftendum ueritati. Quid ergo eft. Non poter ut contradiccre, neep refinbsp;ftereCObferua,quid Chriftusdicac.Non aiuNon contradicent,ne(^£Jnbsp;fiftêt. Semper em impij habet quodcótradicant,femperrefiftunt,fed thnbsp;non poterunt ita contradicere,noii poterunt ita refiftere, ut ueritatc eui/nbsp;dentibus argumentis confutent atep opprimant. Multa uana uaba pronbsp;fundent,ac opponêt,fcdnon poterût uerisrationibus cÔtradicere. Ma/nbsp;gnaimportunitate refiftent,fed non poterunt ueritatem euerterc. Conanbsp;eus non décrit,fuccefliisdeeriu Nam quemadmodumbeftip,quæfuntnbsp;homnibus inimicæ,poftquam caueisinclufæ funt, horribiliter fremût,nbsp;quo declarantquidê fæuitiam Scferitatem naturæ fuæ,non polTuntaunbsp;temrabiemfuamexplere,ifa hoftes ueritatis,irrefutabilibusrationibusnbsp;conclufi,rugiuntquidemaduerfus ueritatc,nonpofTunt autemeam di/nbsp;ripcre. Cum Petrus amp; loan nes refponderentcoramconciliode claudonbsp;fanitati reftituto,dicentes, notum fit uobis omnibus,q? per nomen lefunbsp;Chnfti,quem uos crucifixiftis,quem deus fufcitauit a mortuis,per hunc

-ocr page 347-

H OM IL I AE IOAN. BRENTIÏ.

ifteaftatcoramuobi's fanus,num pontifices obmutucruntCmim’meo/ mn!um,fedpoaus minaciter interminan funtnepofthac loquanturtnnbsp;nomine hoe ullihominum. Ita(^ reftiterunt, non tarnen potueruntre/nbsp;fiftere.Contradixerunt,non tarnen potuerunt contradicere.Sicem Lu^nbsp;casait. Videntes Petri indicendo libertatem ac loan nis, cÔpertocç^nbsp;cfiènt hominesillïterati èi. idiotæ,admirabantur,amp;agnofcebanteos,q)nbsp;Olm kfuRiiffcnt,hominem autêuidentcs, ftantemcumeis,qui fanatusnbsp;fcerat,nihil poterant contradicere. Stephanus adducitur in concilium,nbsp;feCpondet de teplo, quoludaeiconfidebant, Excclfifiiimus illenon itïnbsp;nianufadtis templis habitatjficut prophetadicit.Coclum mihi fedes eft,nbsp;tUTaautemfcabellum pedum meoRz. Hæccinepotuerunt ludaei confu/nbsp;^âfeÆtcum non potuerint,numobticueruntC' Nihilminus. Sedexclaznbsp;•nauerunt potius,amp;eieólum Sephanum c ciuitate lapidarunt. Atqj hoenbsp;^uidem efthominemoccidere, non eftautêapologiame fcripturadu^nbsp;Ctam ueris rationibus confutare. Paulus coram repe Aprippa amp; prgfide

Phet(s,numcÓpefcuit aduerfarios;quot; certeexcitauitpotius,quamccmpef ^uit.AcFeftusexelamarequidempotuit. Infanis Paule, mulcæ literp tenbsp;^dinfaniam cÔuertunt, fed iuftarationenee^ contradicereneq^refifte/nbsp;•¦epotuit. Quarenoneftnobisdolendum/qpaduerfarqmulra contranbsp;’’osefTuciantjnec poffint ullisfcripturisaut rationibus copefei,fed potinbsp;^sgaudendumeft,quodmultadicendo,nihilpoflîntdicere,amp; ualde re




-ocr page 348-

IN CAP VT XXL EV ANG. LVCAE.

périt pilus, fed périt uita* Quanto nobis acceptiuse^ rr, ^uid fit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manente Sgt;i. immota uita, periret pilus C” Sed quid hoc hbi udit»

C H R I S T V S alias magisperlpicueexponit. INonne,inquiens, duo pafferculi minuto alle ueneunt, amp;unusex illis non cadet innbsp;ram fine patre ueftro C Veftrie tiam pili capitis omnes numeradnbsp;funt. Quod hanc habet fententiam» Bene confidite in perfecutionibus»nbsp;DEVS enim tanta cura uos compleclitur ut etiam pilos capitisnbsp;ftri conferuet jOec euellitur pilus capitis, fine uoluntate amp; adminihra/nbsp;done DEI. Sine enim raaneat in capite ,Dei donum eft, hue euellanbsp;tur ôd cadat in terram , DEI uoluntas eft. Quod fi Deus tantatna^nbsp;git curam pilorum, quanto maiorem aget uitæ amp;:falutis ueftrænbsp;re aduerfarrj in perfecutionibus,aut ne tantillum quidemdarnni po**nbsp;terunt inferre uitæ ueftræ , aut fi inférant èc occidunt, uoluntat^nbsp;D E Ipatrisinferuntamp;occidunt.Quodautemacciditnobisuoluntatenbsp;pa tris, non certe dam num, n on perditio, n on in tern itio, fed lucrum, fednbsp;falus,fedfoelîcitaserit. Db VS enim patertantæeft clemenuænbsp;ga eos,qü{ creduntinC H R IS T V M, ut non permutât eisquicnbsp;quam accidere ,njfi iuxta fuam uoluntatem . Non uult autem credennbsp;tibus, nifioptima qugque amp;loeliciftimaelargiri. Quare,cumex uo/nbsp;luntateeius accidentpijs aliquid aduerfi, non poteft ipfis nonehèo/nbsp;ptimumacfœhciftimum.Scirnus,inquitPaulus, q?his,qui dihguntnbsp;D E VM omnia fimul adiurnento funt in bonum. Quæ cum ùa ftftnbsp;habeantjfuffèrarnusamp;nosaduerfa patienter in terra, ut in uocationcnbsp;D EI perfeuerantes, confequamur omnia profpera inccelo,E''nbsp;SVM CHRITV M IDominum noftrum ,quieftunacumpanbsp;tre amp; fpiritufan(fco Deus laudandus in fecula, Amen.

H O M I L I A XLt.

Onga eft concio CHRISTI de urbis Hierufalem de/ uaftatione,amp;totius ludaicægentisinteritu. Cume/nbsp;nim ludpiuidebant non folûmagnitudineamp;firmitanbsp;te urbis mctropolitanæ,ac prpfidio Romanæ potêtte,nbsp;uerumetiamdiuinis promiffîonibus,aduerfusinterninbsp;tionem muniti,exiftimabantcitius cœlum ruiturum,

quam utpopulusilleDei deleretur. Quare Chriftusfuturam ludporu calamitatemmuîtis uerbis explicat, ut quod præter omnium hominumnbsp;opinioneeuentur?t erat,ex uaticiniofuo certiuseognofceret.Ac antequinbsp;dem ccmemorauit,quid deapoftolis amp; difcipulis fuis fiet,priufquâ imnbsp;pij ludpi pereât.InijciêtCinquit^uobis manus fuas,amp;perfequent, trade/nbsp;ces in cÔciliabula et carceres trahêces ad reges et prplides^pter noniè meunbsp;Ac mox. Trademini etiâaparêtibus et fratribusamp;f cognatisetamicisôinbsp;morteaffident quofdâex uobis. Et eritis inuifi oîbus ^pternome meumnbsp;Nunc

/

-ocr page 349-

HOMILIAE IOAN. E R. E N T 11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eo^

Nunc autem cxponitalia c|uædam,quæ euentura funtjpriufquam ludai fagcnsdeleatunCumuidcritiSjinquitjCircundariab exercitibusHicro/ « «nbsp;fo^ytnam,tuncfcitote,q? immineat defolatio eins. Antequäm hæc expKz lt; cnbsp;c«Tius,rcdtabtmus ca,quæ Chriftushoc loco apud Matthäum conci/nbsp;onatur^quæamp;ipfapræccniirafunt defolationem ludacorum. Præckca/ EuMgelittinbsp;^bur,inquit,hoceuangelionregniinuniucrfoorbc,inteftimoniutno/nbsp;’^nibusgentibusjamp;tuncueiiict confummatio^hoccft.Iudæf nonpriusnbsp;^^ftabuntur 2lt; interibunt,quam euangclion meum uulgatum fit in ivnbsp;^iuerfum orbein terrarum. C^od Chriftus prædicit,hoc Paulus fuo/-tempore, quoHierufalern adhuc firma ftabat, reipfa implctum cfle,per/ *«*nbsp;^picuctcftatur.Aiinon,inquit,audieruntÇ’Atqtiiinomnem terramexP *’nbsp;^’tfonuseorum, Si in finesorbis terrarum uerba illorilm. Et ad Colotnbsp;^fes jEuangelion fruólificac in toto mundo. Ac mox^Non dimouea/nbsp;^iniafpeEuangelq,quodaudiftis,quodprædicatumeft apud V NI/nbsp;'^ERSAM CREATVRam,quæfubcœloeft.Nam cumtresfintnbsp;Pi'^Ecipue orbis terrarum partes. Afia, Aphrica amp; Europa, ApoftoloR2nbsp;Afia,alrj in Aphrica, alq in Europa concionati funt Euangclion..

* etrusperuenitad Äntiochiä,8^utmultitradunt, adRomamqcp.Angt;* ^teas frater eius ad Scythas.PhilippusadPhrygiam.Bartholomgus adnbsp;Mos.Thomasad Perfas amp; Medos.Matthias ad Aechiopes. Alfj in aznbsp;^jsregionibus Chriftumprædicauerunt.Quibusacceflît et Paulus,quinbsp;^dem. tempore circumtulit Euangelion a Hierufalern ufep ad Illyricu,’nbsp;aufimCinquiO loquiquicquam eorum,quænon effecit Chriftusnbsp;rne in obedienciam gentium uerbo ÔC fado,per potentiam fignorûnbsp;^prodigiorum,perpotentiam fpiritusdei, ut abHierufalernamp; in cir/nbsp;^’^iacentibus regionibus ufe^ ad Illyricum, impleuerim Euangelionnbsp;^/irifti.Hoc miraculo, quid magis eft ftupendumç Chriftus unus praenbsp;*^hac initio Euangelion fuum in Galilæa amp; Iudæa*Ac hæ regiones,nbsp;^^antilla funt portio totius tcrraeCPoftca adiunxit fibi duodecim ,quosnbsp;^^ant Apoftolos.quiutnullain hocfeculo potentiapræditi crant, itanbsp;magnahuius mundi prüdentia eminebant. Ac paulo poft Chriftusnbsp;*^^picbatur ad crucem, Apoftolos autemperfequebantur ludæi amp; Gen/'nbsp;^^s.Sed quid fitÆtfi non una tantum gens, fed genus ipfum humanunbsp;^^uerfus Apoftolos 8^ Euangelion Chrifti crudeliflïmefæuirent, præ/nbsp;^’catio tarnen Euangcli) ,priufquamurbsHierufalemdeuaftaretur, hocnbsp;^‘sintriginta quinep annispoftafeenfum Chriftiin ccclum,percurritnbsp;^^totum orbem terrarum. An non hoc miraculo abunde teftatus eftnbsp;'^hriftus fe uerc ad dexteram dei patris fui federe, amp; omnipotenter om/nbsp;’^ta adminiftrareC'quienimpotuiftetficri, ut tarn breui tempore prædftnbsp;Euangclf) ab omtiibusodio habita, tätum terrarum fpadura emê/nbsp;^^flec,nifi diuino fpiritu agitata Scimpulfa fuiftetCScd quanto illuftriornbsp;‘^maieftas Chrifti ex hoc miraculo, tantodeteftabiliorredditur homiznbsp;ff itj

-ocr page 350-

IN CAP VT XXL EVASS. LT CAE.

z'

«um pardm increcluKtas, partimingraritudo, quorum alij euangdioa Chriftj\etG audi'erint,non tarnen agnouerint, alq amp;fiagnouerint,nôttnbsp;men dederuntoperam,utrednerent, ÔÔ Guam ipforum falutem coferua/nbsp;rent.Qnotenim funt hoc tempore gentes,quæ Chriftum et euangeKon'nbsp;eiusagnoCcunEÇ’Nam,quod nonfinelacryraiscogitanpotefi:,haenobinbsp;liflimggentes,apud quarum maiores Paulus illc,elelt;ftum Dei organo,nbsp;cuangclionconcionatuseft,nuncextremamfedaturimpietatem.Qua/nbsp;re,cumadhuc diuinaclemcnda nos,qutfumusfereextremiincolæor/nbsp;bis terrarum, mifericordiEercompledatur,amp;cIariffimameuangeIri fuinbsp;lucem, inter nos perfpicue fpargat, fummo ftudio contendendueft, utnbsp;qd nobis nullo noftro merito,fedmera Dei patris gratia amp; liberalitatcnbsp;cotigitjfide amp; gratitudinc cofer uem us. Sed reuertamur ad inftitutu. Nanbsp;Chriftusadditinhac condone apud Matthæü,etiam aliud, quodfiet,nbsp;priufquâ urbs Hierufalem deuaftetur. Cum uideriris, inquit, abomina**nbsp;tionemdefolationis, quædida eft a Daniele proph eta, ftantem in loconbsp;fando,qui legit,inrelligat,hoc cft,Antequam Hierufalem defoletur,ininbsp;plebituramp;ea propheda, quæa Daniele de abominatione defolationi*nbsp;dicfta eft.Et cum uiderids hScabominacionem in temploinftitutam,ccr/nbsp;tiftimum uobis argumen turn fi£,deuaftationem urbis amp; gendsminimenbsp;. proculabe.fte.Danielentracapitenonouadcinatur, quantoadhuctentnbsp;fhetiaJe^o ftatusludaîcæ gentis a fecundoanno Darij Longimani duraturusnbsp;imwiowrfe fit.Septuaginta,inquiens, hebdomadæabbreuiatæfunt fuperpop^^Ji^nbsp;tuum,amp; fuper urbem fan da tuam, ut confumetur præuaricatio,nbsp;accipiat peccatum. Acmox add: t: In dimidio h ebdomadg defidet hoittanbsp;amp; fàcrifidù,erutiuxtaexpâfionê,Choceft)iux£a Cherubim iotq’lo»nbsp;horribiles aboinationcs,et ufcp ad côfummationê amp; fine pcrfeucrabit denbsp;foîado. In hoc uaticinio ahaquide impleta funt eo tepore,qChriftus cUnbsp;angelo fuû in Galilea Si. ludga codonatus cft,amp; q peccatu morte fua ex/nbsp;piauic,quod ante de horribilibus abominarionibus in tepio iuxta Che/nbsp;rubim inftituedis didtur,implctu eft Caio Caligula poft Tybcriu, Ronbsp;C4ÎfgHÎlt;«R9» manum imperiuadminiftrante.Hi enim Caligula,monftrupotius qua

”* homo dicedus,cum reRtpodretur,tâimmaniaamp;ncfand3feeleri^defigna uit, utnôpolTinthoneftein publica ecclcfiac5memorari,ac mirûfuit,lt;ÿnbsp;homines, pep Romani,tam immanêbeftiam,uelunumdiê ferre potult;nbsp;rint. Nâprêter libidines et crudelitaîes quas in hoîes exercebat, afleruitnbsp;fibi etiam diuinâmafeftatê. luftîtinfbtui fimulacra fua,qu^adorarentur.nbsp;S|pe conftiiitipfcmediusintcraliorûdeorumfimulacra, et exhibuitlenbsp;adeûdbusadorandû.Inftituit etianumini fuotêplum propriu et lacet/nbsp;dotes achoftias.Nô contêtusautfuitRomâtm hacimpietate fordida^»nbsp;idoluminfli» fed uoluit in toto Romano imperio ut deus coli et adorari. Quare iu J£nbsp;tuitHT iu tent yt edS in teplo Hicrofolymitano fimulacra cius iuftituercnt,amp; faernicqsnbsp;coIerêtur.Quanq aût fint qui tradât,prgceptû quidc a Caligula fuifl^^nbsp;fimulacra ipGus in têpio Hicrofolymitano inftituant,non aût

-ocr page 351-

'tatjfenihil minus pofle ferre,quâ ut fimulacra in têplo concralegê fuam



*^^us,quô ludfi geflèrint fefe ergatâtgabominatiois inftitutionê» Lee ^etatjUtlfraclitgnulium fimulacrû in ecclefia ipforû inftituerent.Nonbsp;^^eSjinquit, tibi fculptile necç oêm fîmilitudinê, quæ eft in ccelo defu/nbsp;P^jôd que in terra deorfum,nec eoR2 qu^funt in aquis fub terra. Cum i/nbsp;Roman us prefeeflus inftitueret iuxta prgcepcû Imperatoris fimulanbsp;^*¦3in tèplojibitu innumerabilis multicudo lud^oRî una cû mulieribusnbsp;^Iiberisadprefedlüaccurrünt,petunt,rogat,fupplicat, utacœpto définbsp;üxoribus 2lt; liberis fubire,^ infh'tutionê 8d cultû idoIoRîin tepio luo to exßde,nbsp;^^ate.Quid ergo de hoc ludgorû fatfto cenfendueftfeertefi iuxta extern*nbsp;•^ani faâi fpeciê iudicandû erit, uidetur efle maxîa pictatis uirtus, amp; cô/nbsp;’^endatione dignifl’ima. NS quod ad hoîes priuatos attinet, fuffèrêdanbsp;potius mors eft, quam impie aduerius legem dei agendum. Oportet,'nbsp;’ßfJ^’tjdeo magis obedire,quam hominibus. Quod aiitem ad magiftranbsp;attineLoia belli oericulaadeunda ci funL ut tueat oublicas leges, qgt;

cômêdationedignâ tn quia non eft profedû ex fide,(; ff «gt;1

-ocr page 352-

IM GAPVT XXL EVANCl LVCAE inglon’umcft coram Deo,amp; abominabile.Sed interim hi îudæifurgetiCnbsp;in iudiciocum effœminatis Chriftianis, Si condemnabuntillos,q) ipKnbsp;prolege iam abrogata,amp; pro templo iam uaftationi diuinitus dcftinato,nbsp;præfenti fefe morti obtulerint,illi autem pro Euangelio Chrifti, tot mlnbsp;raculisconfirmatOjSipro ueroSi Icgitimo facramentorum Chrifti ufunbsp;nepaulo quidem inhumaniorem aduerfarq uultum fuftinent. Omninonbsp;igitur meminerimus quod Chriftusait. Quifquis negauerit mccogt;nbsp;riw«lt;Meoa famhominibusjnegaboeum Si ego coram patrc meo^quieftinccelis.nbsp;ramDetabo Nam fiChriftum per fidem, Siconfeflïonemrainuerimus,abforbcn/nbsp;mnabiles,fi turineo,etiam peccata,quædefignauimus,Siquorumrdiquiïc adhucnbsp;nobis in carne adhærent. Quod fi uero Chriftum abiccerimus

z'

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;negauerimuSjibi turnoptimæquoc^ uirtutcs fient coram Dcoabomi/

Vriinm W«3 nitionet.

nabiles impietatcs. His expofîtis,reucrtcmur nunc,ad cxplicanda ca quf L-ucas in hac Chrifticoncione,dedcuaftatione urbis Hierufalemcom'*nbsp;memorat.Cum uideritisCinquit^circundariabcxcrcitibusHierofoly-'nbsp;mam,tuncfdtote,q? immineatdefolatio eius.Non ftatuentur tantumnbsp;in templo horribiles abominationes, fed ipfaetiam urbs Hierufalemnbsp;obfidioneab hoftibus drcundabitur.Eteritetiamhæc obftdiocertumnbsp;argumentum im min entis defoIationis.Multæurbespereuntjabfqpob/nbsp;fidione hoftium.Multæobfidêtur, quæ tarnen non expugnantu«**^^^^nbsp;tæexpugnantur,quætamcn nondeuaftantur. Videmihiipfam urbemnbsp;Hierufalem. Hæccnim aliquotiesoppugnataeftabhoftibus,fcdnon«nbsp;pugnata, AnnonSanehenb rex Aflyriorum coadus efttutp’^^,nbsp;eadifcedereÇ Aliquoties expugnata eft,fed no deleta. Pompem^ cœpitnbsp;earn ui,fcd non deuaftauit eam.Nuncautem,cum obfidebitui*» ftitoie enbsp;amfunditusdiruendam. EtquodChriftus prædixitjhocetianireipfaftnbsp;ta impletum eft, ut Sifi urbs ftierit longe omnium munitiftima, Sinbsp;ipfehoftium Titus,magno ftudiocontenderit, utreconciliatisobfeftîsnbsp;urbem incolumê confcruaret, nullo tarnen modo fieri potuit,ut confernbsp;uaretur. ludidûenim Dei 1 uper urbemaducncrat, quodnecamid,nbsp;inimici infirmarepotuerunt. Voluitenim DOMIN VS huiusmuni'*nbsp;tiffimæurbiscxemplojtoti orbi concionari,q) non fitconfidendammUnbsp;nitionibus urbium,fed quod fedanda fitpietas.Munitiôes urbium, bonbsp;nse funt Si utiles, fi habuerint bonum fundamentum. Murorum autemnbsp;fiindamenium eft, de quo quidem in præfentia loquimur, non funtnbsp;ftrati in terræ profunditatelapides, fed funt pictas Si honeftas. Tuncnbsp;enimmûri utilesfunt. Si confiant, cum magiftratus utitur ipfisex fide,nbsp;adconferuandampublicam tranquillitatem, quo dues rede de religionnbsp;ueram incoelofcelicitatem confequipoflint.Inhunccnimfinem,etiamnbsp;magiftratus ipfeordinatuseft.Malum autem munitionum fundameiynbsp;turn ef^fi homincs abutaatur rjs ad cxercendam crudelitaiem tamin

Uurortm nbsp;nbsp;aci conieruanaam puDiicam tranquuiitatem,quo ciucs rccie uc nu^iv'

fintiament^. neerudiri,pietatem difcere,honefteuiuere,acperdodrinamreligioniï ueram in coelofcelicitatem confequipoflint.In hunccnimfinem, etian^nbsp;maginratusipfeordinatuseft.Malum autem munitionum fundament

I


-ocr page 353-

HOMILIAE IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;six

jquam j'nex£raneos,adconferuandatyrannidem inmiferos,amp;adnï cndamimpietatem.Et hoe fundamento fuffulti iam erantmuri Hicrofonbsp;ly’^gt;tani.Oiimenim,cürerum in Ifrael potiretur Dauid,autpoftea lo/nbsp;prj reges,muri Kierufalem erantpropugnacula public^ tranbsp;^^dlitatisaduerfus hoftes amp; latrones,erantdefenfaculapubl!caR2 legü,nbsp;4^ibi!sconferuabaturreligio,aduerfusimpiosidoiolatras.Nuncautê,nbsp;poftqiîâ homines imprjflïmi amp;. fediciofifltmi occupaflènt urbê Hierufanbsp;^elt;Ti,tnurieius no erât nifi munimentà impietatis 8lt; latrocint]. Nâ qui innbsp;f3urbedominabantur,hocfo!umagebant,ut cÔferuarenttyrannidcfunbsp;pauporeSjS;tuerent impietatê.Quare nôpotuit fieri,ut hgc urbsnbsp;^‘uciasincolumis ftaret,fed necefle habuit exêplum fieri totiorbi terra/nbsp;admonerentur magiftratus,u£ fi uelint urbes fuas probe mu/nbsp;’^^3sdfe,conferuêtleges,feâ:ëturpietatem,Ôdutprophetaait,querâtiu/ .nbsp;‘^'ciunijfubueniâtoppreflbjiudicentpupillo, Sedefendâtuiduam. Hgcnbsp;^^ini ea demum fundamera funt,quibus folismuriaduerfus omnes honbsp;‘ôuwincurfiones conftant.Quid ergo faciendum erit,cum hec omnia,nbsp;iamprædida funt,eueniant‘rNûmanenduminurbe Sdbenefpe/nbsp;’^ä^dumde auxilio D EI, quemadmodum fub rege Ezechla fperabant,nbsp;^feruatifuntcSemperquidêfperandum,femper in D O MIN V Mnbsp;'^onfidendûeftjfednô potes in deumconfidere,nifi reüpifcas. Fides e/nbsp;‘’’’^parseft refipifcentiæ.Iudæi autem tantû abeft,ut refipuerint,ut tannbsp;^^niaiorem impietatem feâati fint,quanto magis ad refipifcentiam pernbsp;^'^ngelion uocabantur.Ioannes Baptifta dicebat.Facitefru(ffus,qui denbsp;^^ûtpocnitentiam.Iamfecuris adradicêarborispofttaeft. Omnis igi/nbsp;pî'^avbor ,quæ non facit frudumbon5,exciditur ôd in ignem mittiturgt;nbsp;briftusdicebac.Pocnitenciamagite. Nifihocfeceritis,auferetur auonbsp;l^’^gt;'tgnum D EI, amp; dabitur genti facientt fruclus eius. Apoftoli dice/nbsp;po^‘i’^'’ham5Slt;^bapcizeturunufquifcpueftrumin nomine

V C H RI ST I in remiflïonem peccatorum ,amp; accipietis donum jjP’titusfanéti. Vobis enim fada eft repromiftio amp; filrjs ueftris. At^nbsp;tempore, quo hæcprædicabantur, licuiflèt ludæis tam refipifeere,nbsp;Sttana p^^ refipifcentiam conferuare urbemamp; gentem fuam .Nuncautênbsp;p^ttiolum non refipifeunt »uerumetiam perfequuntur concionem re/nbsp;^‘P'fcentiæ,hoc eft,euangelion C H RIS TI, amp; occiduntconcionatonbsp;, ^^lipifcentiæ, adeoque hoc unum agunt, ut opprefla uera religio/nbsp;’saocfrina,impietatemamp; tyrannidem fuam tueantur . Quare immi/nbsp;deuaftationis tempore, cum non refipifcerent,non potueruntnbsp;bmin Domina confidere. Acerant quidêpfeudoprophetp,quiadmonbsp;b^tiniuo belli populû Iudaicû,ut bh fperarêt, amp; inDeüconfîderêt,qnbsp;^jn£erpretabanî prodigia,qu£futurâurbisetgêtisdeu3ftatioêmpornbsp;‘^debant, effe certiftîma fauoris Dei erga ludgos argumenta, Ôi quod

-ocr page 354-

IN CAPVT XXI. evang. LVCAE.

âc Chriftoa prophetisdilt;flumerat,uidehcet,eo tempore in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exor»-*


cerefoleantjeamicosdei,inimicos uero tociusinundi, fed hazciadan-' cia omnium uaniffimaeft. Videamp; impccnitenternimpoftorem,nbsp;hoc folum agit, ut nugis amp;impofturis opesfibicorradat. Obijdtur'^nbsp;hie uarrjs periculis,dum impofturas fuas fedatur.Nunquidautcni loj^nbsp;fis fcelerib us con fidere poteft deoC Gloriari poteft, fe fpem fuam m lo^nbsp;deumcollocare,qui ipfum conferuet,amp; alimenta præbeatjConfidcf^nbsp;tem in deum,nifi refipilcat, non poteft. Non enim conueniunt,nbsp;na fede morantur, fides amp; impcenitencia. Videmihinunc,nbsp;quoep. Hi enim occideratChnftumfilium dei,effugauerantapoftdo5nbsp;eiuSjperfequebantur euangelion Chrifti,fedabantur fuas imptctat^»nbsp;aquibus in tantum nonrefipifcebant, utquoquo modo,fiue bellis,nbsp;feditionibuseasdefenderent. Quare,utin bello amp;obfidione urbisH'^

rufalem non funt uere in DOMlNVMconfifi,itaetiam funtturpif^



-ocr page 355-

H o Ml LI AB IOAN. BR EN TH.

wnflucbat in cam urbem tarn ex ludæa,qua ex finiEÎmisregionibus ÙV ludgoi^mulntudo, uirorum panter ôdmulierû. Älqnume/nbsp;^3ntfexœntamilia,alq decies centena milia,non indigenai û,quorum amp; lofefhttt^nbsp;’piorum magna erat multitudo,fed aduenarû ta n turn. Sperabant enimnbsp;ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gencium tutiorcs fore, quamin caurbe, in qua erat templüdel,

^Quæpropugnaculis longe omnium ualidiflimis munita erat. Sed in/ ^ncruntibimagisfpcluncam latronûamp;præfensexiciû fuûquâafylu,nbsp;^bberationem.QuâobremÇ’ Quiahi funt, (inquiQdies ulcionis, utnbsp;’’’^pîcantur oîa,quæ feripta funt.Hæc funt tempora, quo deus uifitabitnbsp;'^’^esimpietates,quas ludæi iam inde ab egreîTu ex Âegypto, cÔmifenbsp;propter quas cdâfcripturaipfa minata efteisnon folûextcrnû excinbsp;uerumetiâ abiedionê ex hgreditatecœleftium bonor^, amp; perpe/nbsp;internitionè.lnExodo,cum Ifraelitæinftituiifet uituluaureum,nbsp;^^Mofe precaret ^3 populo,ait Dominus,T u uadeS^ ducpopulû iftû,nbsp;^^olocutus fum t:bi angelus meus precedet te. Ego autem in die uici/ pnphetarûnbsp;uifitabo amp; hoc peccatûeorum. He certe minæ nôrefpiciunrtantumnbsp;tempus, quo Hierufalema Nebucadnezare rege Babylonio deuanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

^^^eftjUerumetiam quo ludaicagens a Titoduce Romanorumdeleta, ^^^adeoipfo inextremastenebrasabiedaeft. InDeuteronomio con/nbsp;^’onatur deus de Chrifto filio fuo ait. Qui uerEa eius, quæ loqueturnbsp;'^nomine meo audirc noluerit,ego ultor cxiftam»Etpoftea. Vniuerfosnbsp;y^quit) languores amp; plagas qug nô funt feriptæ in uolumine legis h unbsp;^^^jinducet Dominus fup te, donee tecôterat, Sdreman ebitispauci nu/nbsp;9^^ pEus eratis ficut aftra cœli prg multitudine, quoniâ non au

’ '^uocêdni dei ueftri.Et ficutante letatus eft dominus fuper uos bene ^’sfaciens uosep n^ultiplicàs,ficlp(abiturdifperdens uos atc^ fubuernbsp;ƒ t auferamini de terra ad quâ ingrediemini poflîdêdâ. Accedût huenbsp;’'^ptopheep. ApudEfaiâdicitDominus. Excgcacorpopulihuiusamp;nbsp;b J?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aggraua,8lt;: ocuïos eius claude,ne forte uideat oculis, auri/

^‘üisaud!at,amp;cordefuointeliigat, Slt;cÔuertatamp;fanêeû Eticerum. £ft.6îi '•^Icnptûeftcorâme.NôtacebOjfedreddâamp;retribuâin finu eoR2 ininbsp;^^esueßj-asgz iniquitates patrûueftroRtfimuldicitdominus.Etapud

r . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^gt;^0 uefter deus. Hgc amp; id genus multa côtinen tur in facra

fu'^^^’^^’Ql^^sQ’Wtusfandusfignificauit, ludaicâgentênô foîûe terra uerûetiâ a Domino deo noftro ,ppter impietatê et impeeninbsp;^’*0° delfraelis intërnitiôe tocies ante^phe/nbsp;état, hoc Chriftus nûc explicat future eo tempe, q urbs Hierufalê anbsp;q^j'^®'^*®obfidebit.Hi,inquit,diesulcionisfunt,utimpIeantur omnia,nbsp;îlin ‘^^’udaicegensinteritu.Ecutmagnitudinemcalamitarisnbsp;ponat, addit. Væ pregnantibus mamma .«•

’cnahus in iUis diebus. Erit enim afflicSio magna fuper terram^SC / «

-ocr page 356-

IN CAPVT X2n. EVANG. L7CAE;

9» ira in populohbc. Et cadent acre gîadq, amp;:capriui ducenturin omnes 9» gcntes.Et Hierufalemcaîcabitura gentibus,doneeimpleanturtemporanbsp;9 9 gentium. Idem Chriftusamp;poftca,cum adcaluariam abduccretur,pro/nbsp;phetat.Filiæ,inquiens,HicrufaIem noliteflere fuper me,fedfuper uo/nbsp;bis ipfis Acte èc fuper fdqs ueftris, quoniam ecee dies uenient, in qui/nbsp;busdicent.Be3t^fteriles,amp;'uentres,quenon genuerunt,amp;ubera,quxnbsp;non laftauerunt,Eritenim, ut apudMarthpum fcribitur,talïsafflidio,nbsp;quaÜsnon fuitabiniciomundi adhocufcptempus,nccpfiet.Etnifide/nbsp;curtati fuiftent dies ilîijnon fieret fa! uaomn is caro. Hpcem calamitasir^nbsp;ruct non folumfuper uirosfed etiam fuper mulieres, adeoep, fuperipQnbsp;urb is Hierufalem pdiGcia. Omnia affligentur, Que uiuencia Que inan*''nbsp;ma. Acprimumuidemihidemulieribus. Nammulierû beneditfrioS^nbsp;honor eft,geftare utcrum,amp; laclare puerum. Ac in alrjs bellis, crudelifnbsp;Qmiquoephoftes parcuntmulieribuspregnantibusamp;latftantibus.nbsp;hoc autem bello,quodgeftum eft aduerfus Hierufalê, beneditftio mU/nbsp;herum uerfa cfleis in extremam malediétionem. Cum mulieres ftcrilesnbsp;iudicabantur antea mifcrrimæ,in hoc bello iudicatæ funt propter Qeri/nbsp;lo/èpbKr. htatemfœlices.TantaenimfamesgralîàtaeftinurbeHierufalem,tetnnbsp;ilebcUâiuditi porcobbdionis,utmuiieresnonfolumnon haberent, quoalerentpu^nbsp;ros fuos. fed tntei fîcerent, o immanitatcm.nueros fuos.ouo infe fanion

licatemfœJices.Tanta enim fames gr aflàta eft in urbeHicrufa!em,t^ ros fuos, fed tntei ficerent, o immanicarcm,pueros fuos,quo ipQ fameninbsp;fuam fuftentarent. An non mulco fcclicius fuicjiullos plane liberos pcnbsp;pcrilïc, qua tarn immane faciniis, non dko perpetrare, fedfaltrm ocu^nbsp;lis fuis præfens uidcreC Hoc certe illud tempus ftiit, quo acefnbsp;a montibusamp; collibus opprimi\quam tâm h o mb) I es cal a mirâtes, amp;nbsp;atrocinmfcelerum,uel tâtumoculatusteftisenè. Echæcde mulieribüs»nbsp;Quidaût uiriC’ Cadent,inquit, aciegladr) Sfcaptiui ducenturinomn«^nbsp;genees.Nam quos fedidoforum crudelitas, fames amp;peftisfurperftitt^nbsp;reliqucrant,hi parrimab hoftibusocofi lunr,partim beftqs obiedi pc’'*nbsp;erunc, pai nmalicnisuenditifunr^ adeoqj iterum impletumcftnbsp;Romana urbis Hierufalem deuaftanonc.quod antea etiam in deuaftat^onbsp;one Babylonica fadtum eft.Egrcdiàtur,inquicpropb eta,quiad morte,nbsp;admorteiTi,quiadgladium,adgladium,quiadfamê,adfamê,amp;quiaonbsp;captiuitatem,ad captiuitatem.lamin tanta mulierumpariteramp;.'uirorut’’nbsp;calamitate.quæeritipfiusurbisHierufalem fortuna^ Hierufalê, inquit,nbsp;calcabituragentibus, doneeimpleantur tempora gentiû,hoceft,nbsp;ipfa Hierufalem ut fund: tus diructur amp; defolabitur ,ita nunquamamp“nbsp;usa ludæis ædificabiEur,ut in eadominentur.Sed ab hoc tempore,eal^^nbsp;bitura gentibus,donecimpleantur tempora gendum. Nunquam no'*nbsp;erunc genres ufcp ad nouiftimum humsfecult diem.Gencium enimt^^nbsp;mineintelligendi funt hi populi, qui nonagnofeunt Mofaicam pol’t*^nbsp;an,fiue iili hiu Cliriftianæ Que alterius rehgionis» QuodigitChrifl^^

/

-ocr page 357-

ROMILïAE IOAN. BRENTIl.

hanchabetfententiam. Ab hoctemporc, quo Hierufalem a Roma J}isdeuaftabitur,nûquam amplius pucnietin poceftatemludæorum,fednbsp;reædificata, fiue iterum defolata, fempereri'tin poteftate gentium,nbsp;^od autem Ch ril tus, hoc locode urbe Hierufalem uaticinatus cft,nbsp;tanta certi'tudine impletum futt,amp; adhuc impletur,utnuna necexer/nbsp;fjtusmultitudinejnec imperatoris,incuiuspoteftate erat, dementia effpnbsp;potuerit,quo ludæi iterum in Hierufalem rerum potirentur,amp;politpnbsp;®^fuam ac facra in eareftituerent.Nam,quanquam poft hancdeuaftatinbsp;ruing urbis utcunq? reftauratæ fuerint,amp; Iudæi,Cochebaduce,nbsp;“icurfiones ineam fecerinr.ab Adriano tarnen Imperatoreita (une per? Adnanuiintnbsp;^otnitijUt non tantum uires eorum iterum oppreftæ fint,fed etiam fpesnbsp;p-Uperandæfuæ régionis prorfuseisabIatafuerit.Præterenimhoc, qpnbsp;*uda;i fufi, fugatiquefint, cauebatetiam Adrianus publico edic'îo, ut

ludæo ,neintroirequidemin Hierofolymamlicerec,cuius amp; nogt;' mutauit. Cumenimreparaflet earnmurorum extrudtione, uoluitnbsp;^’^deincepsacognominefuo, Adiadiceretur. Deinde quo têpore luha/nbsp;ille impius primum in ecdeiîaÇhrifti ledor,de;ndc eedefiæ perfèznbsp;^^tor,reruin in orbe Romano potiretur, ludæis iterum blanda Fortunanbsp;^’’hdere uidebatur.Iulianusenim concefliteiSjUtad urbem Hierufalemnbsp;p'ofecti ,templum fuum reftaurarent, aepro uereri fuo more facra in eonbsp;bcerent,Adminiftrauitquoep fumptum.Sedhæcîudæorumlæticia nonbsp;^*uconftitit.Cumenimccepiffentfodere, aggerem efîèrre,adeoque o/ ferator,nbsp;infinita hominum multitudine,amp; inaudiramagnificentiaCnâligo/nbsp;corbes ex argento fafti erant)urgerc,horrendis miraculis ab inftînbsp;^^/o,uel tandem reuocati funt.Nam non folum uenii impetus difiecit u/nbsp;materiam gypfi calcisquam paraucrant,nec tantum terræ/nbsp;i^otus ingens ædificantesexterruit,uerumetiam ignis efundamêris diui/nbsp;erumpens,aîiosinflammauit, alios abfumpfitJtacpcoaâi fuerûtnbsp;j^ltitutam ædificationemintermittere. Non potuitenimmêdaxefleuer

Chrifti. Hierufalem calcabitur agentibus,donecimpleantur.-tem/ P^agentium,hoceft,Hierufalem nunquamampliusperuenietin po/nbsp;.^‘btern Iudæorum, ut in ea dominentur, amp; facra fua faciant. Cœlum,nbsp;terra tranfibuntjUerba autem mea non tranfibunt.Etfienim lunbsp;l^iüidebanttirnunchabere inuidum exercitum,quo regionem amp; ur^nbsp;fuam recuperarent, nuncadiuuabantur fauoreamp; fumptu Romaninbsp;J^peratoris, in cuius poteftate erat Hierufalem, uerbum tarnen Chri/nbsp;hnô Humana potentia,promouit.Qÿid igiturdicemus^Vaticinium •vetbiünfanbsp;Iudæorum itaconftitit,utnullæhumanæuiFespo/nbsp;f'^^dnt infirmare,amp;putastu uanumfore uaticinium euangelij fui, denbsp;I^^Kcitate credentium in ipfumC'Verbum iræ con ftitit potenter,Sc uer/nbsp;^’^’gratiæ conciderctC' quin potius iia fendendum eft, ut cum potens

-ocr page 358-

IN CAPVT XXI» EVANG. LVCÄB

ftjcrit ira clei,multo potentiorem ludicemus gratiam amp; clemöitiam dus* Vtrumcp uoluit deus tori orbi terrarum fignificare fpedaculo Hierofc/nbsp;ïymitanæ defolarionis,ut Si rimorem del, 5i confidentiam in dcumdifnbsp;ceremus. ludgi erant eledhis populus* V rbs Hierufalem erat urbs fanda.nbsp;TemplumeratIocusdei,Ettamen,cum ludæi impœnitentesfuerint acnbsp;abufi fmturbcadtyrânidem,templo autem ad impi'etatem, omnia fimulnbsp;diuina feueritatedeftruda amp;defoIatafunt*Timeigiturdeum,8ifeéfarenbsp;pietatem,ne Situ Si omnia tuapereant» Sed quam feueruseft DO MPnbsp;N VS crga impoenitenteSjtam demerts,i'mo multo demcnrior eft er^nbsp;poenitenteSjSi in uoGirione dei perfeuerantes. Sicenim deus dilexitmu-*nbsp;dum, ut fili'um fuum unigenitum daret,utomnisqui credit in eum,nonbsp;pcreac,fedhabeatuitamætemâ. Quarehocunum præcipue nobis âgé/nbsp;dum,eft utper poenitentiam, Chriftum lefum DOMIN VM nomUnbsp;fedemur, qui eft una cum patreSi fpiritu Cando DEVS laudandusnbsp;infecuIa*Amen,

H o MI LIA xm.


Vidlud^iSjUiris pariteretmulieribus, urbis


HieruCalê,ac totius ludgg regionisincolis,qd itêurbi ipfi, euentuRz Cit,fatis antea, pro menbsp;ecodoneChrifti explicui/nbsp;mus. Audiamus igit n ûc,quid exteris ^I’dpsnbsp;/im'qui in alrjs natioibus habitarût,calamitoftmnbsp;mo ifto tge,ac omibus ludæisnbsp;fit. Erunt,inquit,figna in foie SiInna Si ltdnbsp;^r«*lis,8iin terrisanxietas gentiû,pcr defperatio



ante nouiffimûdiem,quâali)stemporibus fuerint. Alq fairiuntintelli/ videAug.itt gendum efrehocloco,^q? Sol, LunaSiftdlaobfcurâdafi'nt,nôdimmnnbsp;Epi/lo/a.so. tione 1 uminis fu i,fed claritudine Si fplendore aduentus Chrifti, qui cûfitnbsp;idüefychiü. danflima oim maieftateprpditus, tantofulgore inaduentu fuolucebit,nbsp;utpræeonecfolnecluna necftellpullâlucem habereuidebûtur.Acmanbsp;nifeftum quidem eft,qgt; Chriftus aduenturus fit in nube, magna maie''


d}n{iilt;tdu!=gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudicandum uiuos Si mortuos. Verifimilequoqueeft, (^b^''

twsadiudiciu fcnda figna præceftura fintnouiftimum huius feculi diem.Nam fi DO*' eeriißittuffi MIMVS l^lt;»ucnr»n-»»rmf-nnrrenris.auorumaliauotfonracommemo





-ocr page 359-

HOMILIAE IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;r,4

j? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ac maioribus prodigïjs futuram tou'us orbis terrarum deua/

^uoncm fignificaturum .SedquiaChriftusin haccÔaonepræcipue ^^cacdedefolatione urbisHierufalem,8lt;^ interitu gentis ludatcæ,necnbsp;^^niinitnouiflïmi fuiaduentus,nifi pa*occafionê,quemadmodum ponbsp;ea indicabimus,idairco,qug hoclocode Ogm'sin folejuna ,ftelUs,manbsp;ï^’gentibus dicuntur,uidenturreferêdaponus eflê ad tempus deuaftanbsp;Iudafcæ,quâ ad nouiffimum extremi iudict) die. Nâ quod Lucasnbsp;^’^•Erunt Ggnaj'nfoleamp;luna amp; ftellisjioc apud Matthæû ita exphcaunbsp;fatirnpod afHicfljonem dierûinorum,folobfcurabitur,ôlt;^lunanÔda/nbsp;’dumen fuum,amp;^ftellæ cadit de cœlo.Stadm,inquit, poft dicRi lilorûnbsp;‘^’ctioncm.Abeo autem tempore,quo Hierufalem per Romanos deuanbsp;^^öeft,pretcrierunt iam anni plufquâmille S)i. quadringenti,et quis nonbsp;^*^quot adhucpræteribunt, doneeueniat nouiTGmus illeiudscrj dies';'nbsp;xUarefiChriftushis uerbis difTeruiftet defignisquæ moxprgcchuranbsp;‘^ntnouifti'mum die,quomodo Matthæusdix«net,q) hgcGgna euentunbsp;ftatim poft deuaftationem urbis Hiei'ufalem;^ Num quod poftnbsp;’^•Ihquadringentos annos,amp; eos quiadhucfucuri funt,fiet,dicendumnbsp;ftatim fieri*; In confpedlu quidemdei, milleanniiunt ficutunus dp

hoctotumtempus,quodeftabafcêfu Chrifti incoclu,amp;adiuulga ^outßimum ^oneEuangelqin totumorbê terrarum, ufcp ad aduentum maieftatisnbsp;^hriftijdiciturnouiftïmumtempus adeocpnouiftîma hora, queadmo

loannes ait.Sed quia Chriftus uaticinatur de externis amp; manifeftis ^^uaftationibusamp;affliófionibushominü, idcirco uideturetiam loqutnbsp;tempore,qualeeftinconfpeftu hominum,nonquale eftinconfpe/nbsp;’¦‘tlÜ E1 .Äccedithue, q? ChriftuspofteaaiuÄmen dico uobis nonnbsp;P*'ætenbitætashæc,donecomniahæcfa(fta fuerint, quoperfpicue fpnbsp;pftficat,q)hæcomnia, quæ hoclocode affliâionibus amp; ealamitati/nbsp;^iisdicuntur,implendafint,eaadhuchominum ætate, quiillo temposnbsp;uitam in terris egerunt* Cum ergo hi homines iam multis retro fecuznbsp;**smortemfuamobierint,manifeftumeft, qjhæcomnia, quæde cala/nbsp;•^itaobus orbis terræ hoc loco dicunturj iamdudumimpleta fint, acnbsp;t^nininointelligenda Ont de eo tempore ,quo nullum non infœlicitatisnbsp;genus accidit ludæis in toto orbe terrarum. Nam cum CHRISTV5nbsp;æïtea explicuerit quantæ calamitates euenturæ fint ludæis habitanti/nbsp;onsin ludæa amp; Hierufalem, docet nunc, quid de exteris ludæis fiet..nbsp;ludæi enim non habitarunttantum in ludæa amp;Galilæa,fed difperfi ç./nbsp;^nt uarqs bellis nunc Aflyriacis, nunc Babylonijs, nuncSyriacis,nucnbsp;ftomanis, in totum orbem terrarum. Cum igiturpatria amp; metropo/nbsp;J’S ipforum per Titum deleta eflet, amp; qui inhabitarunt ludæam acnbsp;hlierufalem partimoedfi, partim beftqsobiedi ,partim in feruitutemnbsp;fenditi abdudi eflent ,quideo tempore fadum eftdealijs ludæis,

n

-ocr page 360-

IN CAP VT XXL EVAN G, LVCA^,

quiin aîfisnationibus intergenteshabitarunfTnumfueruntab hacgê^ tisfuæcalamitateimmunescMinimeomniû* StanmCinquit^poftatfli''nbsp;éiionem dierumilIoRz ,hoccft, poftobfidionem èi. deuaftaóonemurnbsp;bisH(erufalem,erüt{igna infoleamp;Jlunaamp;ftellis.Qualia autcinhccfpnbsp;gna fint, Matthäus amp; Marcusexplicant. Soi, inquientes, obfcurabitur,nbsp;luna non dabiï lumen fuum, ècftellæ cadent de cceîo,amp; uirtutes coclO'^nbsp;rum cômouebuniunQui'dergoadhæcdicemusC’num pofturbi'sHic^nbsp;rufalem defolanonem fol defecit Sfluna externis deliqurjslaborauitC'nbsp;Verifimileeft,etiamcatemporahabuinè fuasexternasecljpfes,hocaü^nbsp;tem loco non fît fermo deexternis in ccelo eclipfibus,fed de internis in anbsp;nimo hominum afflicl:ionibus,amp; de tencbriscordis. Namcum Chri''


per terram tuam, dicit D O M 1 N VS Deus, cum ceciden'nt uulnerati in medio terræ. Hæc certeeft deferiptio £enebrarum,nonnbsp;quæextrinfecus accidunt luminaribus cœli,fed quæ intrinfecus aeû^nbsp;dunt affliélo animo . Cum en im animus humanus premitur ingö^nbsp;ti aliqua calamitate , ibitum etiam lumen ipfum , quantumuisfpl^t^''nbsp;didum juidetur eftè extimftum . Eftamp; hæc loquendi phrafis uulgonbsp;fo! ’nniï?. ut ouem fionifirarp iinlunr infni-funariim. ac infceliceOl,

S T V S, cum doceret, q? ludæi poft deuaftationem urbisfuaï, nullam in toto terrarum orbe profperam fortunam ac tranquilJita'^nbsp;tem habituri (int ,fed potius horribiles timorés pauores tremortsnbsp;pafturi,ufurpatamp; propheticam amp; uulgarem loquendi figaramtó^sü»nbsp;Erunc Cigna in foleamp; luna, hoe eft. Col obtenebrabituramp; luna no*’nbsp;dabic fplendorem fuum, quia ludæis poft metropolis fuæ defolao^nbsp;onem , nulla amplius lux fcelicitatis in toto orbe terrarum affulg^''nbsp;bit^ Vbicumque babitcauennt, ibi tantæ tenebræ afflidionum obnbsp;oculos ipforum uerfabuntur, ut uideantur ipfisSifol amp;luna

-ocr page 361-

HÓMILIAE IOAN. BR.ENTII.

.“sextinâa.Erunt amp; fi'gna in ftellis,hoceft,ftellædeci£3ent,quia ïudg/ ’^oninicalamicatisgenereoppreflïs, uidebunt etiamftellæde cœlo cegt;nbsp;,proptereaqgt; ipfis nulla ufpiamfœlicitatisfpesluceat.Etinterris

^xictas gentium per defperationê.Hæceftexplicauo priorum. In toto '’’'m orbe terrarum ubicunq; habitauerint ludæi inter genres, maximanbsp;^‘•tturbatio amp; defpcratio ludæorum, proprcrea quod cû gens amp; metronbsp;Ms ipforum in îudga defolatæ fint,non habebunt ipfi ullam inter gennbsp;fecuritatem. Refonanti mari amp; fludu, cxtabefcentibushominibusnbsp;timoréamp;cxpe(fcationeeof?^, quæ fuperuenient orbi terrarum. Eftnbsp;hoc loco alterum alterius expofitio. Imprj enim,qui pre timoré immi/nbsp;’^cntiS malofsz trepidant et contabefcunt,funt quafi mare feruens,quem/nbsp;^drnodu Efaias ait^qd quiefcere non poteft, amp; redundant flucftus eiusnbsp;‘¦i conculcationêamp; lutum. Sic ludæi, quiintergentes habitant, cum aunbsp;^ituri funchorribilcm illam urbis Hierufalemdefolationê,amp;totiusgênbsp;fuæ in ludæa internitionem^maximo omniû tGrroreconcutientur,acnbsp;^ondiffimilêquifque fibi calamitatem metuent. EtutMofedeipfisua/nbsp;*^’cinatuscft.Timebuntno(fteamp;die,non credent uitcfug.Manediccnt.nbsp;Quisnobis dabituefperumC Vefperi, quis nobis dabit maneÇ” Ethicnbsp;’lefperati cordis tumultus, quid aliud eft, quam quafi motusamp;agitationbsp;fluftuummaris,adeotp horribiles procellaru ftrepitus. Nam amp; uirtunbsp;ttsccelorum comouebuntur.Turbatoenim Sfexterrito animo uideturnbsp;ctiam potentiftimum cœli firmamentum commoueri. Sic SCludæi, cumnbsp;Äudituri funt urbem amp; tempi um fuum in ludæa diruta effe, tanto terro/nbsp;*‘scoinmouebunt,ut cxiftimaturi funtcœlum ipfum ruituru efte.Quodnbsp;3ütem Chriftusde exccris ludæis hoc loco uaticinatur,hocreipfa ifâ imnbsp;pletum eft,ucpoft hanccempliamp;urbis Hierufale defolationem, nullanbsp;iifpiamfœlicitatisfpes ludæisin totoorbeterrarum affulferit. Noenimnbsp;oppreflj tantum funt reliquiæ in lud^a, uerumetiam multi qui habita/nbsp;Dantin Antiochs/a, in Alexandria acin multis alijslocis,miferrimeamp;^nbsp;Q’udeliffime trucidati funt.Actantus eos timor ubique terrarum inuafe/ wfef^hM r?nbsp;*'at,ut fuos ipfi cogn atos,qui ex ludea in alia loca, tan quam ad afyla pronbsp;fugerantjgentibusproderent, atqueneipforumcauffapericlirarencur,nbsp;gentibustruddandos obijcerenLEtab eo tempore, ludeorum calamitasnbsp;Dunquam fincmaccepit» Etfienimnon omnes ubique ocddebantur,nbsp;lands tarnen tributorum amp;jferuitutum exadtionibus premebantur,ucnbsp;inorsipfis,multoiucundiorfuiftet, quamuita.Acmox, cumDomicia/ suetoniiatnnbsp;nusrerum potiretur,Iudaicusfifcus tâta acerbitateaflus efi;,utetiam no Oomuiano,nbsp;iiagenarrj fenes infpicerentur,num circundfi client. Paulo poft,cum lunbsp;dæitemporibus Traian’, acmoxetiam Adrian!, incredibilifuriaubi/nbsp;que iterumin bella,autpotius latrocinia exarferant,itaui(fti,fn(i, cæfi,nbsp;gg iij orofiits,'

-ocr page 362-

ÏM CÄPVT XXI. EVAN0. LVCÄl

amp; fugati funtjUt ne fpcm quidem ullam faluüs fuæ reliquam habuerint» Quid autcmdicädcco quoq^ cafu ,qui ludgis conrigit,Imperatore lulianbsp;nOyCuius rei fupra mentione fedmus. Et fi ein lulianus Imperator aditi''nbsp;uabat ludgos fumptibus,ut rcftaurarent templum fuü,amp; conceperät itenbsp;rum ingentemfpem fcelicitatis fuæ, attamen diuinis miraculis ab incce/nbsp;pto ita repulfifuntjUtmanifeftis Ggnis uiderint, tarn ccclu qua terrain,nbsp;cum ipfis pugnarc» Itaçp ab eo tempore, quo urbs Hierufalê a Romanisnbsp;deuaftataeft,nullusfol,nulla luna, nullæftellæ,ludæislucêfœlidtatisnbsp;præbuerunt,fed ubicunq^ habitarunt,quocuncp diuerterunt,fecutgfuntnbsp;nimmt Hut» extremæ quæcp tencbræ caïamitatcs. Cum em'm exagitarentufnbsp;noiudicioa iudido dci,amp;confdentia fcelerjî ac impietatis fue,non potuerunt ulla ißnbsp;^ertwbituti toto orbe terrarum tranquillitatêinuenire.Hicergo uide mihi,quanta fitnbsp;miferiaanimi diuino iudido perturbati,Nam,qui ficaffeduseft,iscuninbsp;habeatDE VMaduerfarium,habet quoqueomnescreaturastam COE/nbsp;leftes,quam infernas aduerfarias.Sol quamuis fplendidifiîmus,non ptgnbsp;betei lucem. Luna etfi danflîma,non difqciteitenebras noÆs. Stellasnbsp;amp;(i in firmamento probefixæ fint,uident tarnen ipfi de cœlo cadere.Manbsp;re quoque,etfi tranquillilfimum fuerit,ipG tarnen intumefcit,adeoque tonbsp;tarerum natura, quæ ad hominis utilitacmconditacft, uideturin exicPnbsp;um ipfius confpirafle .Nequeid mirum cxiftimari debet. Vtenima pa^'nbsp;trisfamilias uultu pendet totafàmilia, amp;cum ridentepatre ridet,cuninbsp;dolente, dolet, ita a fade D EI creatorispendetomnis créature» 0“^nbsp;amp; cum benigna D E I fade, ben igniter amp; duldter nobis arridtt/i'^nbsp;truculento autem amp; terrribili afpedu ,apparet ÔC ipfa truculenta atquenbsp;terribilis. Quid igitur inhisrcrum tenebris, ôdaducrfario omniumnbsp;creaturarumodio faciendum C* Certenon poteft alia ratio réconciliai'^nbsp;dæcreaturæiniri ,quamut reconcilieriscum DOMIN ODconbsp;tuo. Hoc enim reconciliato, omniaerunt tranquilla amp; arnica* Nounbsp;reconciliatur autem DE VS,nifi pœniten tia,hoc eft,agniuonc peccatonbsp;rum, fide in CHRISTVM,amp; reâo fidd obfequio. (^are ine/nbsp;undum eftpadficationis padum cum Chrifto, ut tam cum D E O ip/nbsp;fo ,quam cum omnibus creaturis padficemur. Ddndehabeshoclo/nbsp;coexmplum eius,quod Paulus ad Romanosfcribens : Nonfolum,nbsp;inquit,qui talia faciunt, uerumetiam qui aflêntiuntur qs,qui fadunt,digt;nbsp;gnifunt morte,Nam exteriludæi,qui longe a ludæaamp;Hierufalem,nbsp;intergentcs habitarunt,amp;finoniniecerunt præfentes manus in CHRPnbsp;' ST VM,nec clamauerunt externo ore fuo, Crucifîge,crucifige,neCnbsp;iunxerunt fe externa fiidlione in ludæa, cum fediciofis ludæis ad 'nbsp;uerfus Romanos , attamen confenferunt cum eorum impietate, quinbsp;C H R I S T V Madcrucemadegerunt,probaueruntconfilia

-ocr page 363-

H Ó Ml tl IE lOAK. EKES tit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«»i

favlaeorutn. Cum Romanis quoqucpugnabant ,non quîdeçlex' ternis armis Jed toto cordis aiFedu,atque hoc unum expedabant, ut Pnbsp;P^i opprefTis Romanis rerum in toto orbe terrarum poùrentur. luftiflï^nbsp;’i’oigituriuJicioDElfacflumeft, utnonfolumincolaiî HierofolymPnbsp;tîni,qui impiafecerunt, fedetiam exteri ïudæi ? qui impietatem ap'nbsp;probarunt ,mi’errimc ubiuis terrarum périrent. Non enfm tstantum fa/nbsp;^timpia,quiadmouetmanusadcxcrcendamimpietatem, fedetiam quinbsp;sdmouetcor, animum 8lt;^afïè(ftum. InDecalogo non tantum dicitur. cottfetifuteiinbsp;Nonfureris,noncommittasadulcerium,fedetiam: Non concupifeasnbsp;^Htnasres ôlt;uxorem. Et qui uideritmulierem ad concupifcendame/nbsp;3ni,iam mœchacns eftincordefuo. Quare non tantum abijciendafuntnbsp;Sterna opera impietatis, fed etiam cohibedus eftanimu3,ne impietatemnbsp;^pprobet. Quid ergo. Cut reuertamur adnoŒum inftitutum, ) portnbsp;tntam lud.vorum in toto orbe terrarum calamitatem de ludæisnbsp;nbsp;nbsp;rtagt;'

^^eorum futurum eftC imoquiddcinccpsin totaterra ab omnibus ho/ ’^’nibtisexpertandu n ericC Quondamenim cumPatriarchæ proficifnbsp;cerenrurncceiïitate fanais adadiin Aegyp um, Si grauiffime in Aegy,nbsp;ptoafrtioerentur, expesftabatur liberatioex Aegyproamp;reditus in Ca/nbsp;•laan. Deindccumiudæi abducerenturcaptiuimBabylonem, expe/nbsp;^iabatur reditus ex Babylone inludæam. Adhxc,cumhabirarGntnbsp;’Il ludæa amp; a finitimis gentibus undique pretnerentur, expedabaturnbsp;®^uentus Meiïiæ, quem prophetæ promiferant. ItaqtK ludaica rcsnbsp;•^unquam tam male afrtida eft,quin aliqua fcelidtatis lux fpcrata.

expeefata fuerit. (^id ergo nunc poft illam Rcmanam uibis ^’erufalem amp; totius ludaicæ genusinternitionem, in terris futurum,nbsp;fperandum 8i expeftandum eritC Num reditus ludæorum infu/nbsp;regionem C Num huius aut illius regni in terris uel inftitu/nbsp;tio uel reftitutio^ Régna quidem quamdiu hocfeculum fteterit,'nbsp;’¦^ftituentur, reftituenrur , concident., mutabuntur, pro ut iamnbsp;^inicio orbis folenne fuit, fed nunquam amplius reftaurabitur re/nbsp;^num ludæorum in terra, nec aliud quicquam uelipfrs uel nobis exnbsp;Pedandum erit in hac terra, quamfecundusaduentus C H R I Snbsp;I in maieftate fua ad extremum iudicium. Sequitur enim. Tune lt;«nbsp;'^idebunt fdium hominis uenientem in nube ,cumpoteftate Si glo/ **nbsp;quot;fh magna. His addunt Matthæus amp; Marcus. Et mittet angelos **nbsp;fuos fuiTj tubæ uocc magna, amp; congregabunt eledos eius aquatu/nbsp;uentis, a fummis ccclorum,ufquead terminos eorum. Poflent

^'^idem hæcita exponi, utintclligatur, CHRIST VM '

P'^ft into-nitionem ludaicæ gentis amp; reuelationem EVA N/ ^BLI I in totQorbcterrarum,uentfle w nubibus, hoceftynbsp;g2 ilq

»»•. ....

-ocr page 364-

IN CAPVT XXI. EVANG. LVCAE.

in Apoftolis 8lt;concionatoribus ccclenafticis,qui uelut nubes effuderSt pluuiam falutarisdoctrinæ euangelrj, quorum tuba conuocauic ekctoSnbsp;a quatuor partibus mundi. In omnem enim terram exiuit fonus eorum,nbsp;Vide Aug.innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terræ uerbaeorum. Nec fic tantum uenilTe, fed etiam quoti'/

tpifioh ad^ dieuemre in membris fuis, Sgt;i. in eccefia,tanquam in nube magnafrudi Hcfychium. ficantc amp; crefcete in uniuerfo mundo.Sedno opus eft,hocquidem]oconbsp;ad has fermonis metaphoras ita confijgere,ut fentiamus nulla plane hienbsp;mentionem fieri aduentus Chriftiinnouiflimodie. Etfienimaliaoin/'nbsp;nia intelligenda fint de urbis Hierufalem defolatione,amp; ludaicæ gentisnbsp;interitu ,acdefolatio Hierufalemnbsp;nbsp;nbsp;fecundus aduentus Chrifii ad cxirc

mumiudicium magno temporuminteruallo inter fediftent, Chriftus t^en hoc loco a pti filme facit mention em aduentus fui in maieftate. Cnnbsp;cm Chtiftus tä horrêda deinteritu regni,pohdp maiefiads ludgoBi tedifnbsp;fereret,ibinecefiariodifcipulis auditoribusin mêtè uenit,qdergopoftnbsp;hacerit f quid ficcTquid populo Dei deinceps expedandum eftc’ num a/nbsp;liud regnum in terra,ficut quondam regnum Canaan f num aliauatiogt;nbsp;nia prophetarum, ficut quondam deaduentuMefiîæ proph erarûfuitrnbsp;Adhasanimi cogitationes refpondetC H R I S T V S,8^ait.Tucnbsp;uidebut filium hominis uenientem in nube, cum poteftateamp;: gloria ma/nbsp;gna. Hocplaneillud eft, quod apud propheta Danielem capitefeptimonbsp;legitur.AfpidebamCinqui'Cinuifione nodis, amp; ecce cum nubibuscce/nbsp;li quafifilius hois ueniebat,amp; uft^ ad annquum dici^ peruen it,nbsp;fpedueius obtulerunteû. Et dédit ei poteftatê,SC honore, amp;:regnûSdnbsp;omes populi, tribus 8^ lingup feruien t ipfi. Poteftas eius, ptas ^rerna,cjugnbsp;nonauferet,et regnü eius,qd non corriïpetur. Impletio auth uius prophenbsp;tiptûcinchoa:3eft,cûeuâgelionChriftireuelatûeftintotoorbctcrrai^înbsp;acperfedaeiusampletiotunc reuelabit, cum Chriftus aduenruruseftinnbsp;nube,cuporeftatenbsp;nbsp;gla magna,ad iudicâdum uiuosetmortuos.Quod

Chriftus.hoc loco dicit,hanchabet fentêtiam. Poftdiuulgationem cLungelrj in tocum orbê rerrarum, amp;poftinteritum ludaicæ getis, nonnbsp;erit amplius, uel aïiudregn um ludxoi^ in terra, uel aliud euangelionnbsp;in ecclefia dei expedandum.Sed hoctempus erit nouifiimfitempus, êinbsp;hoe euangelion prædicabitur ufep ad nouifilmü huius feculi diem. Acnbsp;tn terris quidê, m utabuntur 8C trau sferen tur imperia gentium pro fuo mo

. rc,donec futurum feculureuelatumfuerit,dequafÇ2rerumadminiftratio neuiderinthi,fiue Ethnici,fiue Chnftiani, quoRioffïdum idexigitjnnbsp;ecclefia autêpopuli dei nô eft aliud euangelion expedandum,quâ quednbsp;mine reuelatûeft deChriftoIefu, neccftaliud quicqu«î expedandumnbsp;prêterquaaduêtus DOMINI noftri lefu Chriftiinmaieftat efua q 'Onbsp;-defcendetdecccloin nufae, quemadmodum in nubeafcenditac delcer/nbsp;det cûhortatu et uoce Archangeli,ac tuba dei, ut iudicec uiuos èC mor/nbsp;tuos

-ocr page 365-

H OM I LI AB IOAN. BR ent IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;««ƒ

^'^s.Si’ueenim hi,Gue illi heroes, Gnt Monaichæ orbis,acfiue hsec,fi/ ’Ihgens adminiftret imperia huius feculi, nihil ad ecclefiam, Pluriznbsp;quidem intereftecclefiæjUt pij principes rerum potiantur, quo trä

Si quietam uitam degamus,cum omni pietate ôihoneftate. Sed familia principum regne£,in qua orbis parce fit Monarchia,quæ imnbsp;^^’'0 auc politiæfpecies conftitutafit,nihil ad eccleCiam,modo C H R. Inbsp;Vs adnuiicietur. PoftquâenimChriftusafcenditin cœlum,8inbsp;'^æitfpiricum fanélum,populusD BI non iamaliudhabet,quodin hacnbsp;expeéletexfide,8i obfequiofidei,aduetum DOM!nbsp;noftrilefuChrifti inmaieflatefua,dequoDanieluaîicinacuseft. Atnbsp;^^chocetiam eft, quod pofteaC H, R IS T V S,interrogatusanef/nbsp;^^Chriftus,refpondit Caiaphæ: Tu dixifti. Veruntamen dico uobis,nbsp;^’Tiodo uidebitis filium hominis fedentem a dexCris uirtutis, Ôi uenientenbsp;'^nubibus cœli.Quodhanchabetfententiam, Tu quidem interrogasnbsp;*^’f,numfim Chriftus,utpraehumilitate amp;captiuitatemea,qua inocu/nbsp;y^hominum miferrimus appareo, fentias nihil minus mihi,quam ma/

Mefliæ competere,attamen ab hoc tempore maieftatem meam ’‘^busipfisitacomprobabo amp; illuftrabo, utmagnis miraculis publiéenbsp;^^daraturus fim, me federe ad dextram Oei, Si habere eandem maie.^nbsp;cum deo,adeolt;^ mehunc efie filium hois, que Danieluidit innttnbsp;bibus cceli uenire,8i ufque ad antiquum dierum peruenire,ut detur ipfi,nbsp;poteftas,honor,0i regnum pprpetuû.Nec alius uobis M^ffias,aliud eilnbsp;^gdion in terris expeclandum erit, qua ut ego ipfe,qui niinc in confpe/nbsp;ueftro captiuus adfto,ueniain nubibus cceli, in magna maieftate,adnbsp;'udicandû uiuos amp; mortuos. De hoc aduetu fuo Chriftus etia alias côcionbsp;•^ätuseft.SicfutuBz eft,inquit,inconfummatione feculi: Veniêt angelinbsp;^fegregabûc malos de medio iuftoR2,8i mittent eos in caminum ignis»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

^Ihceric ploratus Si ftridor dentiu.Ac iteRz. Cum ueneritfilius hominis '*^gloria (ua,ôiomnes fancli angeli cum eo, tunc fedebit fuper fedê gio/nbsp;b? fue,Si congregabunt ante eum oesgentes,etfeparabiteosalteros abnbsp;^bcrisjficutpaftor fegregat ones ab hcedis,Si ftatuet eos quide a dextris,nbsp;^ecdos auteafiniftris.Bt Paulus. DominuSjCumhortatu Si uocearchanbsp;geh ac tuba dei defeendet de coelo,Si mortui in Chr ifto refurget primu, *»Theßt(,4Jnbsp;deidc nos qui uiuimus, qui reliqui erimus,fimul cû illisrapiemur in nunbsp;bibus,in occurfum Domini in aera,Si fiefemg cumDnoerimus.Ac Penbsp;fi'Us.Pccniteatuoset eSuertimini utdeleanturp(ftâueftra,ut cumuene/nbsp;bnttparefrigerationisa cofpeftu Dni, Si miferit eû, qui ante prædica/nbsp;eft uobis, IefumChriftu,que oportet qdem ccelûaccige, ufcpadtênbsp;pora reftitutiÔis oîm que locutus eft deus,p os oîm fancloRt fuoiS2 a fecu/nbsp;loprophetarum. Et anteprophecas, initioorbis terræ, uaticinatus eftnbsp;patriarcha Enoch deaduentuC H ^RIS TI ,quemadmodum ludasnbsp;’‘i epiftola fua refert, Ecce uenit Dominus,inqqit,in fandis milibus fuis,’

-ocr page 366-

IN CAPVT XXI. evang. LVCAE.

utfadat iudicium aduerfusomnes, 8»^ redarguat omnes ex eis, qui fun^ impq,defadisfuis,quæimpiepatrarunt.Quare Chriftusinhaccondnbsp;one,quam habet de urbis Hierufalem deuaiiatione,facit mentionemnonbsp;üiflîniiaduentusfut,non q? uel eaquæpræcedunc,uel ca quefequûtur,nbsp;referenda fint ad extremum tempus huius aduentus,fed u£doceat,quodnbsp;poftdefolationem urbisHierufalem,quæhuius eoncionisftaaiseft,nfinbsp;hilaliud, nimirum,non alius Meflïas,non aliudregnum terreftre, nonnbsp;aliud euâgelion populo dei expetftadum fit,quâaduentus huius Melfig»nbsp;qui mox poft afcenfum eius in coelum,per euangelion in toto orbe terranbsp;AdwcBiMffx ^‘^^'‘^^^‘^batur. Acmultumprodeft,utmentio extremi aduentusnbsp;tremimeniü), Chrifti, nobis diligenter proponat ur. Etfi enim impq amp; impani''nbsp;tentesrideantamp;^dicant. V^bieftpollicitatio aduentus eiusCIn longuiiinbsp;differenturdieSjEtin tempora longa ifte prophetat, attamen pij feupö^nbsp;nitentesmencionehuius aduentuspartim continenturin officio timo^nbsp;ris Dei, necarnali fecuritate ad perpetranda peccata relabantur, p^''nbsp;reant, partim concipiunt confofationem in omnibus aduerfis. Paulusnbsp;ait. Confolemini uos mutuo fermonibus his, uidelicet,de aducntuDOnbsp;M IN I ad indicium. Multa enim non folum abfurdiffima, uerumetvnbsp;am iniquiffimaamp;intolerandain hocfeculo contingunt, quorum rationbsp;ncnpoteft explicari nifiperaduentum CHRISTI adiudicium.nbsp;hementeradmiramur, qui fiat, qj pij in hocfeculo in focliciteragant,ininbsp;pn autem fumma fcclicitate fruantur. Stupcndum eft ,q3 cum CHRhnbsp;ST VS prædicetur mortem uicifle, mors tamenadhuc in obuiosquofnbsp;que graffctur. Quæ eft ergo huius uel abfurditatis uel iniquitatis ra^*nbsp;tioÇ'quideft,q) D E VSadhancrerumconfufionemconniueatc Hocnbsp;certe explicat aduentus Chrifti ad iudicium. Pij enim infoelices funt,nbsp;impij funcfœlices,amp; mors cxercetadhuc tyrannidem fuam »quiaetfinbsp;prædicetur, tarnen nondum aduenitiudicium. An nonuidcsin ad^nbsp;miniftratione rerumciuilium, q? priufquam magiftratus amp; iudicesatinbsp;iudicandasói componendascaufïasciuium conueniant, multa iniqua,nbsp;amp; fcelerata inter dues defignentur. Cumuero uentumfueritad iudicftnbsp;urn magiftratus, ibi turn de cauflïs cognofcitur, amp; qui fuerit innocens»nbsp;abfoluitur,quinocenscondemnatur amp; punitur ç’Itaque,cumanteiu^nbsp;diciacauflæciuiumfint interfe confufæamp; perturbatæ, iniudidjscom^nbsp;ponuntur.Sicnoneftmirum, q? amp;fi prædicetureuangelion Chrifu»nbsp;omnia tarnen adhucin terra fint confufa. Nondum enimuenitiudiciU»nbsp;Cum autem C H^R I S T V Saduenerit,ibi turn omnia iuftiffitncnbsp;ita côponentur,utmors quideminfcmpirernûaboleatur,impij autêpcTnbsp;petult;â habeantcondènationem,amp;; pij perpétua fcclicitate. Quare,quidnbsp;quid afflidtionis,qcquidperturbatiôis nobis in hac terra acciderit, fortinbsp;aio fcramusjcertiîrima fpecôcepta,q? quecûqp nobis uideaturnuncad;

-ocr page 367-

-ocr page 368-

IM CAPVT XXL evang. LVCABi res fpfa probat,nul1am unquam affliéh’onem accidiflè cccïeRæ Dö,4^^nbsp;non cefiTeritipfiinmagnum profedtumamp;mcrementum.In AegyP^^’nbsp;Ifraeh'tarum,qui' tunc erant ecdefia dei,infantes occidebantur,adoldlt;:^nbsp;tes prorjdebâtur influniina,maiores natu oppn'mebant oneribus. QP’nbsp;fade ecclefiæ, quidpotuit eflemiferiusv Sedfcn'ptura ait.Quantonbsp;gis opprimebantur,tanto magismulnplicabantur amp; crefcebant. Innbsp;lonica expugnatione, urbis Hierufalem,uidebatur ecdefia dei pron^nbsp;interire »Non enimurbs tantum,uerumetiamtemplum dei,a Baby^°'^nbsp;nrjsdefolabatur,Ifraelitæ autem partim’crudeliter interficiebantur, pat''nbsp;tim in perpetuam feruitutem Si captiuitatem abducdaantur. Sed quiot^nbsp;dumeftC Ecdefiadei, quæuidebatur interrjlTe, tanto plus internbsp;auda eft, quan to nom en dei h ac occafione latius fparfum eft. Cumnbsp;ïudæidifpergerenturin totam Monarchiam Babylonicam,adeoque“^nbsp;nantirch/rit totam terram, gloria etiam nominis dei una cum ipfis inter omnesg^^^nbsp;décréta de co tesita reudata eft, utpublicis quocpliteris acdecrcris MonarchatU*^nbsp;iëdotterodeo, prædicataatqueilluftratafuerit. Äudiamus obfecro publicum

Siliteras Nebucadnezaris régis Babylonici, quae extant apud capitetertio.Ame,inquit,pofitumefthocdecretum,utomnispopi’Ij-»nbsp;tribus Si lingua, quycunquc locuta fuerit blafphemiam contra deumnbsp;draCjMifac, Abdenago,difpereat,Si domus eius uaftctur.Nrqt’^^'^nbsp;nîmcftaliusSUus,quipoflîtitafaluare.Etmox.Nebucadnezarrex,oti’nbsp;neittcadne» nibus populis, gentibus Si linguis, qui habitant in uniuerfa terta, paxnbsp;zarisdecree uobismultipIicetur.Signa Si miracula fecitapud me deus excd^^^®’nbsp;^douwodeonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;praedicare Cigna eius,quia magna funt,Si mirabiHa^tus»

quia fortia,Si regnum eius, regnum fempiternum,8i poteftas eius in nerationeSi generatione. An non putas hocdecrecum,8ihas litetas tannbsp;ti Monarchp,plurimasadeoque innumerasinteromnes gentesintotonbsp;Babylonico orbe,excitafle, ut cognofcerent uer urn deum Ifrael, SicoU^nbsp;uerterentur ad fidem eiuscNon hocexigebatur, ut gentes circuncidet^nbsp;Ctrcuncifio W**,Sifîerentexterniludæi.Circuncifioenimcommendata erat femmtnbsp;no exigeba^ Abraæ,non gentibus, nifi fortefi quis ex gentibus uoluifletunacuminnbsp;turàgëtibut. daeis in terra ipibr urn Can aan habitare. Si politiæ eorum duis cfle,ibi lUnbsp;neceflaria eratex publica ordinatione circuncifio,fcd exigebatur,utgennbsp;tes in fua politia,crederêt in uerum deum,eum uidelicet, qui per fem^nbsp;Abr aæ promiferat omnibus gentibus benedidionem. Si ex bac fide i*nbsp;cerêt iuftaopera,fecundum legem humanæ naturg diuinitus infculpta»nbsp;Cum autem ad hanc fidem inuitaueritrex Babyloniusuniuerfos fubd^nbsp;tos fuos,publicis decretis Silireris, fieri non potuit,quin plurimi earn nnbsp;fceperint.Quaremanifeftumeft,qgt;deuaftatiourbis Hierufalem,quat ®nbsp;da efta Nebucadnezare,fueritdilatario ecclefiæ dei in tota terra,tantUnbsp;abeft ut fuerit ecclefie internitio.Et quia in hoc argumentum incidimus»nbsp;redt’

-ocr page 369-

MOMILIAE IOAN. B KEN T H. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«i,

recbbimus etiam decretum Darq ,Pcrrarnm nbsp;Medorum Motiarcb e,

hoceft, potencilTimi in toto orbe terrarum regis, ut perfpicue uidcamus quaiHus ecclcCræ dei profcCtusfuerit,cxilsurn Ifraelitarum. Extat auteriinbsp;hocdecrctuiu apud Daniclem capite fexto. Poltquam enim Danielferznbsp;uatus cft inlacu leonum ,runc Darius rex fcripfit uniuerfis populis,triznbsp;bübus Sdlinguis habitantibusinuniuerfaterra. Pax uobismulcipliccnbsp;tw. Amecouditutum eft decrctù,utin uniuerfoimperio,Si regno meonbsp;tretnifeantamp;paueantD E VM Danielis, Ipfeenimeft Deus uiucnsnbsp;Si^æcernus infccula,amp; regnumeiusnon diftgt;pabitur,amp;:poteftas eius ufnbsp;flüein gternum.Ipfe liberator amp;faluator,faciês ligna ôdmirabiliain cœnbsp;loamp;lin terra. Quidpotuiftetdeuerodeomagnificentius prædicariç’ Etnbsp;^uisnon iudicaret,hanctantireg(s,adeocçMonarchsconcionemexcinbsp;^îtreplurimos ad capeftendam ucramin ucrum deum fidem. Quare Ôdnbsp;b in Babylonica urbis Hierufalem deuaftatione uidebaïur ecdefia dei penbsp;tarnen reipla comprobatumeft, q?hacoccaCionemulto plus internbsp;Rentes aucta fuerit,quam finulla calamitasifraclitis,hoceft,popu!o deinbsp;3ccidtnct,atcp adeo hæcdeuaftatio fuit potiusrcdemptio,quam interninbsp;tioecclefiæ. Quodautemiamanteinprioriludaicæ gentis defolationenbsp;bftû eft,hoc idem concionatur nunc Chriftus futurum etiam in poltrcnbsp;‘¦‘lahuius gentis defolatione. HisCinquit^fieriincipientibusattolliteca/nbsp;pita ueftra,beneconfidite,quia pr^fto adeft redemptio ueftra.Poft afceiinbsp;enim CHR.13TI in ccclum,eiiciûtur quidem apoftoli in exilium*nbsp;partim etiamirucidantur,amp;i ludæi,gens quondam fan eftapereunthorrtnbsp;biliter,fedhacoccafione euangelion Chriftifparfumeftin totumofbcnbsp;^®^rarum,Slt;ludæorum abiediofuitaftumptiogentium.Lapfus,inquJt Row««!nbsp;^aulus, ludæorum,funtdiuiciæ mundi,diminutio illorum,funtdipiznbsp;^'‘^gentium,Slt;reiedioillorum,eftrcconcihatiomundi. EtadlfraeliUs alt;!Ï.u.nbsp;Paulus. Vobis oportebat primum loqui fermonem DEÏ ,fed quo/nbsp;*^iam repelîitis ilium indignos uos iudicatis æterna uita tecce conuerznbsp;^'^uradgcntes.Sicenim præcepitnobisDOMIN VS. Poftiitein luznbsp;gentium,ut fis falus ufcpad extremumterræ. Quarc,cumoccafo/nbsp;’^cexilq apoftolorum,amp; interitusludæorum ecdefia dei in toto orbe,nbsp;P^rprædicationem euangelq,audafit,uocat Chriftushasafflidionesnbsp;®pRlTimo nomine,non internicionem fed redemptionem ecclefiæ. Deznbsp;’Rdefiloquêdum eft,de priuatis ecclefiæ dei membris,nihil aduedicuinbsp;^Ramunquamaccidit,quodnÔattuleritipfimagnasutilitates. Omnia, . *nbsp;J’^quitApoftolus,adiumentofuntinbonum,hisquidiligunt deum.nbsp;Eongumeftet,exempla,quæfcripturanobisproponit,recenrere, uidea j-fJempnonffnbsp;^Rsfaltemapoftolosipfos,adquos Chriftus hancconcionemcorâ haznbsp;^Rit,5lt; ex lus manifeftum erit,afflidiones piorum effe redemption es ipnbsp;^’^uni.Namqjalfj incxiliumeiedi,alfioccififintaludæis,planefuitrcnbsp;hh

-ocr page 370-

IN CAP7T XXL E7ANG, LVCAE.

dcmptiocorum. Hac cnim occafione parti'meuaferunt borribilcs iHas calatrji'tates,quæpaulopoftaccidcrunt ludæis, partim confccuttfunte-*nbsp;ambeaatudinismercedê,dequa CHRIST VS ait. Bean eftis, cum pronbsp;braiecerint inuosbomines,amp;^ infecflatifuerint,amp; dixerintomnemalûnbsp;ucrbum aducrfus uos mentientes propter me. Gaudete amp; exulraK,quo/nbsp;niam mercesueftracopiofaeftinccebs.Proinde,fiueIoqLiarisdepublicanbsp;ccclefia,fiue depriuatisccclefiæ membris, afflidiones huius feculijncnnbsp;„.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt in ternitio fed redêptio pior urn. Quod uc Chriftus m agis perfpicuc

cxplicct,additfimilitudinem SCait. Videteficumamp;omnesarbores, cumprotruduntiamgemmas, cerncntescognofcitisabipfis, qj/amin-'nbsp;», flatæftas,itaamp;uoscumuideritis hæcfieri,fdtote qjprpHoadcftregn5nbsp;•) del. Hæcfimilitudodiligcnterobferuandaeft.Oftendit enim iucun/nbsp;diflimCjCxarborum germinatióeS)igemmis,quid pijsde afflidicnibuinbsp;fuis fern’ endum fit,at(^ adeo uidemus boc loco,q? arbores non lolumnbsp;proferâtquotânis frudum corporalem,quo fami corporis medeamur,nbsp;uerumetiam proferuntfrudum fpiritualcm,quoconfcienriamin aducrnbsp;fis fuftentemus, hoc tan turn nobis curandumeft, ut huncfrudum ma/nbsp;fidei probe decerpamus. Videte, inquit,arbores,cum protruddnbsp;truntfruâum gcnimas,agnofcJtisexipfis,q)iniletæftas,bcamp;fuos,cum uideritishæcnbsp;corporalêcT fieri,hoc eft, cum afflidiones, de quibusdixi, uobis acciderinf, agno/nbsp;^tntualfm,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnum dei lam præfto adefie. Regn urn dei eft prædicatio Euange

Iq: Regnum dei, eft reuelatio Euangelq deChrifto in totoorhcKT'a^ rum.Euangelio enim regnat DE VS in terra.EuangclioperucnfUf^^'^’’*^nbsp;dentesad repnum dei.Primum jnouit.oucnïereonum dei.hoceft’P’’?

autem Chrifti tunc maxime omnium in toto terrarum orbe promom^ cumapoftolicqcerenture Iudæa,amp; ecclefia a ludæis uiruIentoodiodMnbsp;^P^**?^**^^^*quot;* Chriftus perfecutioncm,quæ apoftolis accidit,aptilnbsp;fimeuocat gemmam^Ex pemmisarborû apnofcitur imminereæftss»nbsp;Ç7 .Onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O

qug Sd tâta potentia irruit,utnullius Monarchy uiribus inhiberiqueat, I'taexperfecutione,qugapoftolisaccidit,cuangeliontanta potentia totUnbsp;orbem inuafit,utnec ludæinecgenres curfum eiusimpedirepotuerint»nbsp;Itac^ perfecutio,gemma eft,afflic^tiogerminatioeft. Imperitusrerûhor/nbsp;tulaiiarum,cumuidetin arbore gemmas turgidas,exiftimatpotius uEnbsp;cera eftè,qualiamultafæpein corporehumanoenafci folent,quamger/nbsp;minationem frudus. Athortulanus nouit eas eftè frudibus grauidas,amp;nbsp;intelligit ex ipfis frudumper æftatem futurum eftè. Sic 8d impq diuinaWnbsp;rerumimpcriti,putant afflidionesmagisefte perditiones, quam orga/nbsp;nafalutis. Pij uerointelligunt cxuerbo dei afflidiones prägnantesnbsp;cfte optimis quibufque frudibus. V era enim falus, uera redemptio, p«*

-ocr page 371-

HOMIL’IAE IOAN. 8RENTI1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«i»

pttiia^foeîidtas,cæfuntficus,eapoma, amp;pyra,quæprofa-untura gê/ raisafflidtionum.Âpoftoli,cumdifcederentcæfi a condlîopontificum,nbsp;gaudebant, inquit Lucas, q, dignieffent habin,ut pronomineChnfti AÂ.pnbsp;œnoimelia afFiccrentur, Annonhoclocoapoftoli reputarunt contumenbsp;percuffîones pro gcmmis optimofrucFu tumidisÇ'Stephanuscûnbsp;lapidaretur,confidennflimo animo j'n ccelum fufpexit,amp; ait.Écce uideonbsp;cœlos apertos, amp; filium hominis ftantema dextris dei. Quid hoc aliudnbsp;«ft,quam in gemma lapidaflonis,uiderefrult;ftum fœlidtatis;’ Paulus uonbsp;cat mortem lucrum.Mori,inquiens,mihilucrumeft.Ergo mors homiznbsp;gt;ais pfj turgida gemma eft, quæfertfrudlumcccleftisgaudij. Quare arznbsp;bores non funt tahbus tan turn oculis afpiciendæ, qualibus a prophanisnbsp;bortulanisafpiciuntur,fedfunt anobisetiam contemplandæoculis fpinbsp;•¦itualibus,utexgerminacionibusearumdifcamus rationem noftrarumnbsp;alflicnonum,amp; concipiainus firmamin omnibus aduerfispacicntiâ.Sednbsp;quid,inquiesC'Si afflictiones funtgemmæfrudtibusturgidæ, fi afflidtinbsp;ones funt utiles ad profedum ecclefiæ, amp; ad confequendarhfalutem,nbsp;r 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lt RmltriOtteS

curdepretamurarnicnonesCcurpetimusut deushberctnosnuncabelz bs,nuncafame,nuncapelîe,nuncabalr}stam publicisquam priuatis cttrcrgorfr»nbsp;•nalisç'curnon potius oramus, utmalafubindegrauiora nobiscontinz prectanureMnbsp;gantçHicergouidemihi,qi deus non iufferitnosorare, utmala augeannbsp;^ur,feduta malisliberemur.Non iuflîtorare probeüo, contra pace,fednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pfo pace contra bellum. Non uoluit ut precemur,fed ut deprecemur fa/ *^em,amp; id genus alia aduerfa. Qtigrite,inquit,pacem ciuitatis^ad quamnbsp;Oiigrareuosfeci,amp; orateproeaaGDOMINVM,quiainpaceillii3seznbsp;‘‘ituobispax. Et. Ante omnia fiant deprecation es, obfecrationes,intcrznbsp;Pdlationes,gratiarumadhones pro omnibus hominibus, pro regibus,nbsp;omnibus in eminentia conftitutis,utplacitam quietam uitam deganbsp;cum omni ptetate 3^ honeftate.Et,lnuoca me, inquit,in dietribulanbsp;î’ôis,quid:ut augeam tribulationem;Minime,federuam te, amp;:honorinbsp;'^cabis me.Quareobfequendum eftuocationidei,amp;orandum,nonutnbsp;'Ofiijciat nos in mala,fed ut liheret nos a malo. Adh gca,fflicriones utiles Afflidicnetnbsp;^ntjion n3turafua,fed tantudementia amp; bonitate deiperlefum Chri qutdfmt^na»nbsp;Afflictionesenimnaturafuafuntperdicionesamp;interitus,adeocpnbsp;^Oaqueuisaiflid:io,fi ue corporalis fiue fpiritualis natura fua nuncius eftnbsp;P^‘'petuæmortis,uiaadinfernum.Suntenim ftipendia pcccari,amp;: uznbsp;’’^oim peccatoin orbem introierunt.Quod autem fiant in pfis organa fanbsp;^tiSjhocnon eft naturæ ipfarum,fedredemptori noftro lefu Chrifto acnbsp;f^ptumferendum, qui cum fufceperitinfeftipendiapeccati, abfqnillonbsp;^^ccato, fan dtificauit in nobis afflicliones, ut fint credenribns in ipfuninbsp;^'f^osuitæ, amp;:ufaadccelum. Cumigitur afflidiones fine natura fuanbsp;l^*^dttionesinon eft orandum,utcontingat nobis afflictioncSjncuidea/

hh ij

-ocr page 372-

IN CAPVT XXL EVANG. LVCAE.

murdeum præfiimptione noftra tentarc, fed fi con tiger int, forti am'mo per fidemferendæfunt,amp;cumignoremus,quid)n aduerfis orandumnbsp;fit,utoportcat,precandum erit,ut Dominus deus nofter iuxta fuam nonbsp;luntatem, auc auferat a nobis afflictiones, aut conferuet nos innbsp;flidionibus,at(Ç adeo efficiat dementi a fua, quo aduerfa n o bis i n bonUnbsp;cedant.Habes confolationem,qua CHRIST VS muniuitdifopulos fnnbsp;os,aduerfus futuras calamitates,de quibus uaticinatus eft. Nunc audi®nbsp;hortationem. Amendico uobis non præceribit generatio hæc,anK''nbsp;ff quamomniafadafuerint.Ccelumamp;terratranfibunt,uerba autem meanbsp;non tranfibunt.Hæceftexhortatio,quaChriftusmonetdifcipulosnbsp;os,utea qugprædixit, alta mente reponant,amp; noncontemnantca,ntcnbsp;fentiantjca in longum tempus differenda,ideoc^ ignaui fiant amp; focordcsnbsp;ad fedandam uocationemfuam. In Ezechiele,cum prophetarcturBa^

bylonica urbis Hierufalem deuaftatio, dicun t contemptores. Vifio,qn’ hie uidetjin dies multos,amp; in tepora longa ifteprophetat. In Matthc^’nbsp;feruus malus dicens in corde fuo. Cundatur dominus meus uenire,inci''nbsp;pitpercutereconferuos,8lt;:edereacbibere aimebrqs. Apud Petrum di''nbsp;cunt illufores,qui iuxta concupifeentias fuas ambulant. Vbi eftpollid»nbsp;tio aduentus eius^Siquidem ex quo die patres dormierunt, fie omnia



nia defutura ludæorumcalamitatecÔtemnant, neueexifhmenteapoif multa fecula,poft multas annorûmyriades euentura, amp; ignauitöquot;nbsp;fuum Iàciât,ex citâteos Chriftus afleueratione uaticinij fui, qua monctnbsp;eos ut uigilent,amp; officium fuü capeffant. Amen (inquiens) dkonobisnbsp;nonpræteribitætas hæc donee ifta omnia fiant. Quidcertiusnbsp;poffetÇ' Non fimpliciter h ce afteuerat Chriftus, fed addit iuramentum»nbsp;Amen, inquiens, dico uobis. Hæc eftforma iurandi, qua Chriftus uttnbsp;folet.Quis ergo de aduentu huius uaticinq dubitaretC In humanis iudi^nbsp;cijs,controuerfiæfinis eft, fi accedatiurifiurandi confirmatio. Qua^’g^nbsp;tur hæc effet impudentia,iuranti Chrifto côtradicereÇ'Porro cûait.nbsp;præteribit ætas feu generatio hgc, per generationem intelligas prohC''nbsp;braica phrafi durationem uitæhominis,acmemoriâhominum,utfitft^nbsp;tentia.Omniahæc,qupprgdixi de urbis Hierufalèdeuaftatione,amp;lud3nbsp;icggêtis interitu, tâ certo,tâq^ cito euenient,ut multi ex h is hominibus,nbsp;qui nunc uitâ agût, perueniêt ptate fua ad id tempus, quo implebuntur»nbsp;No indicoquidem annum,non diem,nonhorâ,fcdhocdico,q)hachonbsp;minum,qui nuncuiuunt, ætate, euentura fint.Non eueniet horum ho/nbsp;minû generatiÔe, quod prædixi, de ad uentufili) hominis in maieftatcnbsp;ad extremû indicium. Huiusenim aduentusper occafionêtantû memi^nbsp;ni,necinftituerâde eo contionem.Sed prpcipuu contionismeæargumcnbsp;turn fuit, de urbis Hierufalê deuaftatione, Ôddeludaicæ gentis intentm

-ocr page 373-

didum. Sed h ie primum con fidcrandum erit,quomodo ceel urn Si ^®'*^tranfitura funuNum ita tranfibunt,ut nihi'lcorum omnino rema^nbsp;’’^ïtcMinimcomnium.Hiccnimaudicndum eftuerbum DOMINI^nbsp;'^diendacft facrafcriptura.lnpfalmoaic fpiritusfandus.Inido tuDonbsp;'^‘neterramfundaftijSi opera manuum tuarum (unt cœli.Ipfi peribuncnbsp;aùt p ennuies,« omnes fieut ueftimentum ueterafcent.Ec ficut opertonbsp;mutabis eos,Ôi mutabuntun Non igitur omnino tranfibunt, fednbsp;J^utabuntur. Abrjcict ueftimentum corruptionis,8i induent nouam uc

'^trus explicat. Qui nûc (unt cœli,inquit,repofiti funt fermone D E ï, ^eruantur igni in diem iudicq Si perditionis impiorum.Et mox. V c/

¦terra omnino interirent,quam utucrbû meummendax eftèt.Nam qd ‘^ijUerbumdei eft. Verbum autem deiiam ante tanta fui potentiam de

m promoueret. Dixit quon dâ Elias ex uerbo

diesdni ficutfur inno(ftc,quocoeli procellgin morem tranfibunt,' '^cnienta uero æftuantia folucntur,ceiTacp Siquæ in ea font opera exu/nbsp;•^Qitur. Ac iteßt. Cœlos nouos ,ac terram noua iuxta promiftum illius exnbsp;P^lt;^ainus,inquibus iufticiâinhabitat.Exhisuidemusfuturam quidemnbsp;^‘^li ac terræ mutationem,non autem in totum abolitionê.Quanquâ ûnbsp;SWcœlum Si terra mutabunt,tarnen uerbamca, inquit Chriftus,quinbsp;uatidnatus fum imminente ludgorum interitû,non mutabuntur,nonbsp;'^anelcent. Quodenim dixi,tam certû tamt^ firmum eft, ut citius ccelûnbsp;•^oftrauit, ut Sifi nondumaduencritnouiffîmus huiusfeculi dies, quo teniw,nbsp;toeliSi terra mutabuntur,tamc interea têporis fæpenumero coegit cœlûinbsp;'‘d, Viuit dominus deus Ifrael, in cuius côfpedu fto, fi erit annis h is rosnbsp;pluuia. Quid fà dû efk Vt uerbum dei procederet, n eceftè h ab uit cœlûnbsp;®'^ire,hoceft,côtranaturam fuâ,ut ita dicam,cedere. Verbum deipronbsp;’’’iferac lofuç uidoriâ fuper reges AmorreoRt,Si cum fol citius occide/nbsp;‘^ttiquâuidoriareportaretur, coadusfuic ex uerbo DOMINI ftare,donbsp;üldfceretfegensdeinimids fuis, Verbûdeiiulïerat Ifraelttas ex Acnbsp;Sypto in defcrtumprofidfcijSi promiferat côferuationcm.Quare ut uec

hh iij

-ocr page 374-

ÏN CAPVT XXL EVANa, LVCAE.

bum^oraini ucrax maneret, ncccflc habuit cocïum manna cfui apw pl® ere. Sic 8d terra mare ipfum cefferunt uerbo dei* Mare diuifutn eft»nbsp;ut Ifraelitæ ficeis pedibustranfirent.Terra arida Sc ficca dedit in defertonbsp;contranaturam fuam fontem aquæ,tantum ut iierbum dci promouerrt»nbsp;Quid ergo uerbo dci po ten tins, quid item eo certius cfkNä quod ChHnbsp;flus uerbo Cu o, h oc eft, dei de interitu ludaicæ gentis dixit,hoc fer^^nbsp;ptores rerum teftantur,amp; fupra cÔmemorauimus, ita impletum cflêjUtnbsp;adhuc hodiernodic poft tantam feeuloRt ftricm manifeftaeiusimpkiionbsp;nis,in urbeHierufalem a gentibusinhabitata,amp;in ludæis toto orbenbsp;fperfisac omniumhominummiferrimismandpqs ueftigia uideamiis*nbsp;îam fi uerbum iræ quod Chriftus dixit de interitu ludæobçz tantæ fuitnbsp;mitatisamp; ueritatis, quantæ, obfcoro, eritfirmitatis uerbum mifericot-'nbsp;dise eius^ Verbum autem mifericordig cft,euangelion Chrifti deremi^^nbsp;fione peccatorum, deliberatione in omnibus affli(ftionibus,dcaduentünbsp;Chriftiin maieftate jdceç perpétua falute credentium in Chriftum.Dçnbsp;boc uerbo ait Efaias.Exiccatur feenïïjamp;cadit flos,uerbum autêdomin»nbsp;manctin gternum.EtiteB2,Montes commouebuntur,amp;colles côtremiinbsp;cent.Mifericordia autmeanon recedet a te, amp;:fœdus pacis mcænon monbsp;uebit,dixit miferator tuus DOMIN VS, Quare, etfi fradus illabat^nbsp;bis,nos tn confiâtes perfeun'emus in fide uerbi mifericordi^ dci, qdnbsp;cuâgelion lefu Chrifti, ut fitnobispotêtia ad perpétua falutem peundenbsp;DOMIN VMnoftrumIefum Chriftum ,cj.uieft:una cum patrcamp;^’P*nbsp;ritufando deus laudandus in fecula Amen,

H O MI LIA XLIIIf.

U Xpofuit antea Chriftus certitudinê euen tus eaRt calatnitaw, ^îque ludgis aeddet. Ccelij,inquiens, amp; terra trâfib unt,uerbanbsp;aût mea non trâfib unt,. Nûcexponit,ignotam eftehorâj'g-^nbsp;notû momêtum,quo hg calamitates euêturg fint, nimiRî hocnbsp;agens, ut cum oftêdat nibil quidê certiuseffé euentu eai^ afflidionû, denbsp;quibusuaticinatus eft,nihil aût ignocius eftejtêpore, die, hora,amp;nbsp;mento,quohecoîa cuêtura fint, exdtet difcipulos fuosad uigilâtiani,fonbsp;brietatê amp;pietatê,nc una eu imprjs,amp; uerbi dci contêptoribus pereant*nbsp;Qüod aûtdifcipulis quondâ Chrifti fuit aduêtus defolationis Hierofo'*nbsp;Iymitane,hoc nobis eft,uclpriuatim, aduêtus corporalis mortis, ucl pvïnbsp;blice, aduêtus nouifïîraidiei. Quarequêadmodû Chriftus docet in hacnbsp;côcione difcipulos fuos,qui tûc prgfto aderant,quô debeant fefeprepa'^nbsp;rarCjUt effùgiât futura mala deuaftatiÔis et abiedionis ludaicg gentis,innbsp;docet quo debeamus amp; nos prgpararc ut efïugiamus oia ifta, quæ futu^nbsp;; , ra funtjUel priuatim in morte noftra,uel publiccin extremo iudicio. Cinbsp;,, uctCjinqt, uobis, nequâdo grauent corda ueftra crapulaamp;ebrictate,^nbsp;,, çuris huius uit£, fubùuf^ uobis ingruat dies ilk, Tanq laqueus enimnbsp;ruperue-^

-ocr page 375-

contineat» Dixit certiffimû fore euentum calamitatû fup ludgos.Nûc ^*cgt;t,nihil efle incertius aut magis incognitû tempore huius cucnius,Anbsp;Piid Matth çû Si Marcum ait. De die illo,ac tcporc nemo nouit,ne an genbsp;»quidem,quiin cœlo funt, nccipfefilius,fed folus pater. Quid autêadnbsp;quot;^edicemus; an nô Chriftus natura deus eftquot;an nô ait. Ego amp; pater u/ cMirfùæanbsp;’^'^nifumus‘;Et,Patcrdiligi£filiü,acomnia,oiainquä,demonftrateiqupnbsp;’pfefacitCRecftc.Sedinterimobferuandum eric,quod Paulus de Chriftonbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q.ui cû,inqcns eftet in forma dei, nô rapinam arbitratus eft, ut ef

^^tæqualisdeo,fed exinan iuit feipfum,formaferuifumptaftn fimiiitudt ’^èhoim conftitutiis,amp; figura repertus ut homo,humiîê pbuit femetipznbsp;^^jfacftus obcdiês uCep ad mortê,mortem aüt crucis. Etfi em Chriftusnbsp;•^âturalis fit deus,tamen aftumêdo noftri caufa hominê, aftumpfit etiamnbsp;^Umanas in firm itates,tä corpore, qua antmo.Et queadmodum fuicepic

corpus fuum frigus,calorc,in£diam,fatigatione,amp; id genus alia, qua? potuiftet uno uolutatis fue mometo excutere,ita fufeepit quoep in aninbsp;*^5 fuS, h uius diet de quo diximus, ignorantia, qua tarnen fàcillime a ftfnbsp;»bfjeere potuiftet. Voluit em hectantufcire,at(^ manifeftare,quænobisnbsp;’d falutè noftrâ utilia amp; n eceftaria funt. Cetera etfi feire oîa potuit,multanbsp;infciïcnoluit. Quare,cG ait,ne filiumquidê hoîs hune diêfGire,fentiê/nbsp;^’arn eft eum loq, non iuxta maieftatê, qua eft in forma dei,(ui Paulusnbsp;’¦iquit^fed iuxta humilitatè,quâ noftri caufa in fe fufeepit. Porro quêadnbsp;^odummomêtumillud tèporis ,quouenturaeratinternitioludgof?z,nbsp;^notum erat omnibus creaturis, ita fubita quoep amp; repentina, achominbsp;Jftbus nihil talccogitantibus, imo longe aliud expedantibus, ingrue/nbsp;^æum,Sifciirct,inquit,paterfamilias,quahorafuruenturusfuifTct,uinbsp;SftafTct utique, amp;nonfiuiftèt perfodidomumfuam,hoceft: Diesille,nbsp;S^oludæiintcribût,uenietficutfurinnode. Namficut furnon perfonbsp;'^'tdomum, cum lux eft,amp; familiauigilat,fed dum eft nox, amp; hominesnbsp;ïhiffîmum fomnum ducunt,ita tempus illud adueniet, cum ludæi fectinbsp;hffimam uitam agent, SCexiftimabuntrempublicameorum nunquamnbsp;^dfœliciorem uelfirmioremfuifte.Quod autem CHRIST VS uatici/

-ocr page 376-

tur.Tanquam laqueus,mquit,fuperuenietin omnes,qui fedentfup^^ öem totius terræ. Nam, ut efuriens auicula quac uifa efea, fub quanbsp;uslatetjpollicctur fibimagnam uoluptatem, amp;extenditcollum,u£a^

prehendat efcam, fubito præter omnem opinionem irretita tenetur,

capitur, ita Iudaei,cum cxtindo Chrifto, amp; cxpuKïs apoftolis proffurt^ rent fibi fummam rdp.fuæ firmitatemnbsp;nbsp;foElidtatem,rcpcnte omniH’^

mail's tanquam laqueo capnamp;opprefli funt.Edebant, bibebaut»n’’^*^ moniacontrahcbant,emebant,uendebant,plantabant,fdificabant,a^^®nbsp;que pollkebantur fibi' æternamin bac terra fœlidtatem, fed eccenbsp;bita internitio fupcrucm'tin omnes qui fedebantfuper fadem tonusnbsp;daicæ terre. Cætcrum,quod Chriftus de ludæorum in teritu dicit,acf^^nbsp;ipfaimplctumeft, hocetiam intelligendum eritpriuatimdeaduentuU^


mors,amp;totiorbiextremûiudicium. Aedeaduentu quidemmords,in priuacishominibus, man ifeftûeftquod mors fereaduenire (ola, bominbsp;nibus longe aliud expeâânbus, acmultosadhucuitpdiesGbiponif^“nbsp;bus,amp; omnino uidetur nô nifi imparatos adorin'. Alius nÔdumnbsp;uit agros fuos,alius nondum mefluit,alius nondum repofuit uinum («ƒnbsp;um,aliusnôdumedueauit liberos ad iuftam gtatem,alius nondû cloeauitnbsp;filiam, alius nondum fatis hpreditatum parauit libcris,alius aliud adhucnbsp;negotium habet, quod confidat.ftaqjaduenirefoletmorsnobislongcnbsp;aliud agentibus,amp;expedannbus. Huius rei publicum exemplumpro/nbsp;ponitferiptura indiluuio, proponititecxcmplum in incedioZodomf,nbsp;amp; in fubmerfionc Pharaonis atlt;^ excrcitus cius. Priuatquero exemplunbsp;babes in Nabalo, de quo eft in priori libro Samuelis capite uicefimo qnnbsp;r^ailifllt;rr»nit,r'ncf-irr»rriflXnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rOflUlui

Sed eccc,cS uxor dus mane figni hear et ipfi confilium Dauidis, emortU urn eft cor eius,ctfalt;ftuseft quafi lapis. Inhiftoria euâgclq diues ait. Aï»nbsp;babes multa bonarepoGta in ânos multos,reqefce,comcde,bibe,gaude*nbsp;Sedmox audit.Stulte hacnodc aiam tuârcpetûtabstc. De fubitoaiïtôinbsp;inopinatoaduêtuextremidiei, hoceft,gnalismortis ct deuaftauoishu/nbsp;ius mudi,Paulus ait. Dies ille dni,utfur in node ueturus eft. Cum cindlnbsp;xerint, pax et tuta oïa, tuncrepentinus eisiraminct iiitcritus,ficut dolor

-ocr page 377-

H O MIL 1 AB IOAN. BREN TIL

«XJ

partus mulieriprægnanti,necéffugienLQuidergo faciendum,ut non rtJm imprjspercamtis, fedcumfilijs luciseffugiamusCVidebimuspriznbsp;*^s,quid no fitfaciendum,deinde,quidGtfaciendum,Cauete,inquit, anbsp;Q^pulaSd d»rietate,00 curis huius uitæ.Qyidç’num prohibentur iolen^nbsp;•lia illaconuiuiaCnum uetatur cura parandæalimoniæç’Abraamjinquitnbsp;fcriptura, fecit grande conuiuiûin die abladationis pueri fui, Sc pius fu/nbsp;*t«Mofe couiuatuseftjcum lethro affine fuo in deferco,et commendaturnbsp;^umanitaseius.Chriftus ipfequocp adconuiuia acceflit,nec danauit uelnbsp;Matthæi uel Zachaei,qui ipfum ad cÔuiuia inuitauerant,liberaiiiatem.nbsp;Quid dicâ de cura uictusÇ'an no officiûpatrisfamiliaseft,curareuc famihanbsp;habeatfua alimentai’ ac Salomon exprobrat eiignauiam. Quicongi eznbsp;gat, inquiens, in mefle,filius fapiens eft, qui autem ftern't æftate, Ghusnbsp;tonfufionis.No eft igitur fentiendum,q? Chriftus hoc loco prohjbeat conuiuiti fco»nbsp;honeftapiorumconuiuia,uel légitima patrumfamiliasofficia. Ac hy/ nefla,croffi*nbsp;pocritæ,uthuicuerbo Chrifti iatisfaccrent,reliquerunt,utipfi loquun/nbsp;fur,mundum,fugeruntaddeferta, in monafteria ,utabdicarentleoznbsp;uinibus uitæ curis, ieiunaruntetiam aliquot diebus, Siabftinueruntanbsp;quibufdamcibigeneribus,addenteshanc quocp opinionem, uidelicet,nbsp;hæc opera expient peccata,amp;:mereantur regnum cœlefte* Ac impianbsp;quidemcura 8gt;i follicitudo uiftus,nunquam eft probanda, eft amp; crapu/nbsp;la Temperabominabilisjamp;ebrietasnunquamnondeteftanda, hæcautênbsp;liera eft impietas,fentire,q) hæc opera fint mérita remiflïonis peccatorunbsp;^regni cœleftis, nechishypocriticis operibus uerboChrifti fatisfa/nbsp;ftum eft. Quid ergo fibi unit C H RIS T V S,cum aitîCauete a crapunbsp;la,amp;:ebrietate,amp;; curishuiusuitæÇ’Non prohibet,quemadmodumdixinbsp;•iiusjhonefta amp; fobria conuiuia,necprohibetlegitimapatrumfamiliaSnbsp;offu cia, fed uetat,ne ita alimenti corporalis curam agamus amp; côuiuemur,nbsp;nffnterim nullam habeamus curam uerbi D O M l NI, aduentus Chrinbsp;fti,amp; luturi feculi. Nam hoc inter homines huius feculi folenne eft, utnbsp;^Qc unum agant,quo opes congerant,amp; edant ac bibant, adeoqp exifti«*nbsp;”ient fe obhanc folam cauftàm uiuere ,utedant, ac uoluptates cor/*nbsp;pu ris fe(ftentur,8^ interea, nullam prorfus habent rationem uel uer/

E l, uel uergfalutisfuæ,ueliudici)diuini,amp;aduentus CH RI/ T L Opifices ,hoc unum nodu diuque curant, ut parent corpo/nbsp;ri alimenta. Diuitcs non aliud meditantur ,quam lauticiasciborum amp;nbsp;^didas corporis. Omnis fermo, de uino eft, amp; frumento. Nulla planenbsp;«rnientio CHRISTI,^ aduentus eius,nifi forte in execrationibusnbsp;iiomen D B I, ÔC paffîonis Chrifti excidat. Quod fi aliquotiesin-*nbsp;^rcdiantur templa, ut audiant Verbum D B I, hoc tarnen non fa/nbsp;dunt pietads, Sed potius uoluptads gratia , ut tædium temporis

-ocr page 378-

IN CAP VT XXI. EV ANG. LVCAE.

bllant,autne omnino iudicentur impf). Si interca temporis fperarêt do/ miautinforoueluniusoboli lucenum,mandarent,quodaiunt,nonfo/nbsp;lum concionatonbus, fed omnibus etiamconcionibuseuangelij laqué/nbsp;urn .Iam,fi quandotentantur aduentu futuræmortis, nonexcitâturadnbsp;fobrietatem,fedpotius ad crapulas amp; ebrietates. Ac,iuxta prophetam,c/nbsp;damus,inquiunt,8^ bibamus: eras enim moriemur.Hos uocaruntquÓnbsp;dam Epicureos,quorum fedanon eftin uno tantum anguloterræ, fednbsp;fparfaeft in totum orbem terrarum inter omnes hominum ordines. Atnbsp;hæc uiuendi ratio,imo infania,non eft hominum,fedbeftiarum.Hominbsp;nes enim non funtconditi,ut edant tantum amp; bibat,fed eduntamp; bibût,nbsp;utfuftentato corpore,uocationemdei,acftudiumueræpietatisfeâent.nbsp;An nonftultum,imo furiofum iudicares agricolam, qui hoc tanturnnbsp;agcret,utararet,occaretôlt;î ftercoraretagrum,nihil uero (eminaret,autfinbsp;feminaret,negligeret ramen meflem,nec conueheretfrumentum in hotnbsp;reafua^Multofuriofior eft,qui corpustantumfaginat,amp;fru(ftum,quinbsp;per corpuspercipiendus eft,negligit.Omnes nos,inquit Paulus,mani/nbsp;feftari oportet coratntribunali Chrifti,utreportetunuiquifcp ea quaefi'nbsp;Corpora U» untper corpus,iuxtaid quodfccit,fiue bonumfiue malum.Corpuse/nbsp;fat* nim in huncufumcibofuofuftentatur, utferuiatdeo,8creportet glorinbsp;amincofruptionisin regnococlefti. Quid ergo magisinfanumeft, quanbsp;faginacorporis,hoc eft,commeftationibus,ebrietatibus, amp; ftudiocon/nbsp;gregandarum diu iciar urn, fr ult;ft u m coel eftis glor iæ amittere Non iarnnbsp;enumerabo, etiarn externa corporis mala, quæ ex crapula amp; ebrieratenbsp;proueniunt. De his enim funs medicis fermo eft qui hæc fedantur,nbsp;uarijs morborum fuorum genenbus id palam teftificantur.SedeatantUnbsp;paticisindicabo,quæadfpiritualemamp;perpetuaminternitionem cedût.nbsp;Primum enim crapulaamp;ebrietas non tantum grau ant corpora, uerum^nbsp;etiam grauat corda amp; animos hominum,utnon amplius requirantuet^nbsp;bum amp; opus D O MIN I:Ex crapula amp;ebrietate fiunthominesom/nbsp;nis religionis amp; ptetatis contemptores. Efaias ait. Væ,qui confurgitisnbsp;maneadebrietatem felt;ftandam,8^ potandum uft^ ad uefperam, ut uinonbsp;gftuetis. Cithara amp; Iyraamp; tympanum tibia amp; uinumin conuiuijsnbsp;ueftris.Quid ex hoc fequiturCOpus DOMINI non refpicitis,necoptnbsp;ra manuum eius confideratis Et C feas.FornicatiOjUinum ôt'ebrietasaUnbsp;ferutcor. Ac Salomon.Subfannatores facit uin um,amp; tumultuofa res e/

ProMw.jo. brietas. Et iterum. Ne in tuearis uinum,quando flauefcit,cum fplendue/ Prlt;j«fr.i. uitrocoloreius.lngrediturblade,fedin nouiflimomordebit,utconbsp;Iuber,amp; ficut regulus uenenadiffundet.Oculi tuiuidebunt mulieresnbsp;extraneas, amp; cor tuum loquecur peruerfa, amp; eris ficut dormiens innbsp;dio mari,Sc quafr fopitus gubernaror amifto dauo.Et dices. Verberauenbsp;runt me,fednon dolui,traxerunt megt;amp;ego non fenfi.Quando euigib^nbsp;“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bo.

-ocr page 379-

H o MIL! AB IOAN. BR.ENTIÏ.

1’0) Si rurfus ufna rcperiamC’ Quid potuiiTet manifeflius dici defccdis co ’^eflatorum ôi ebrioforum moribus'?’ Non cnim fiunc tantum fecuri relinbsp;gionis contemptores, uerum etiam fiunt inepti ad qucuis uel publica uelnbsp;pnuacaofficia,acpotetes tantum Cunt, utEfaiasloquitur,adbibcndutnnbsp;^inura,amp;: uiri forces ad tnifcendam ebrietatem. De his autem,qui fcctaznbsp;^fftudium congregendarumopumjChriftusperfpicueair.Non potenbsp;‘nsdeoferuû-eamp;rpammong.EtPauIus,Studium,inquit,pccunigradixnbsp;'ftomnium maloru.DeindecomeiTationes,ebnetatesamp;impiauidusnbsp;^•¦ajnonfolumitagrauantcorda, uccontemnantomnempietacemScnbsp;*^^lgt;gionem, uerumeciam ita hominesgrauant,ut deprimant eos ram cornbsp;pore quam anima ad perpetuum infernum. Manifcfta, in quit Paulus,,nbsp;^otopera carnis,Scortatio,immundicia,ebrietates, comeftationes, 8cnbsp;*^ftniilia,de quibusprædicouobis,quemadmodum 8Cpredixi,cp quinbsp;^^*aagunt,regnideihCTedcs no erunt.Etiterum.Neqp fcortatores,ne^nbsp;ftires, neqp auari, necp ebriofi, necp maledici, nedp rapacesrcgni dcinbsp;^feditatem accipienc. Quare omni ftudio contendendum eft, ut cauea/nbsp;*^^5,ne cordibus noftris crapula,ebrietate,etcura ui(ftus,grauatis,in c5nbsp;pietatis præcipites ruamus,8c unacum impqs repen tino interinbsp;^^pereamus,Habes,quidnon fit faciendum. Audi’nunc quid fitfaciennbsp;Vigilateitacpomnitempore,deprecantes, utdignihabeampnbsp;î^dTugereomniaifta,quæfuturafunt,amp; ftareante filium hominis.nbsp;nbsp;nbsp;« •

olueruntamp;huicpræceptohypocritg fatiffacere, acobferuarunt no/ ’^^Oas uigilias,0Cprecesmatutinas.Etfi uero folennes in ecclefia uigi vigiliarumnbsp;ç^.^precesjhabua’untquondâapudmaioresnoftros pifi ulum,hyponbsp;ç^?tamen hac confuerudine mirû in modum abufi funt. Obferuaruntnbsp;do(ftrinapietatis,etmutuis exhornbsp;3corationibus animû fuû aduerfisprefentia aut imminentianbsp;ßC in fide confirmarcnt qua gratia maiores noftri Sinbsp;foterdiu in ecclefia quondam conuenerunc,fed obferuarunt easnbsp;1). ^ftlshorumoperumexpiarent peccataamp; cofequerentur uita æter/nbsp;Cji,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obferuarunt uigilias Si preces fuas no pro fide, fed contra fide,

Chrifti refpicit.Abeatigitur hypocritarum liis^l“^‘°’^os3Ûtdifcamus, q? Chriftus hocmandatodemonftretnonbsp;*^0 folûdeuitemus futura, uerum etiâeffu^musnbsp;Nonaûtdcuitant periculaexternis tantumuigilijs,

^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habentutilitatêjfi legitime eis utaris, necdeuitantur Ptricula

Chriftus,Nefi'tismuItilo fç(jçj^'^‘^oduethnici,qputâtforeutob multiloqumfuûexaudiantur,nbsp;imû diligêti Si aftîduo obfeqo diuing uocatioru's, dein/nbsp;^dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fide^^fedis.Si pcenitêfiâ,inqt,egeritgês ifta a malo

i ocutus fum aduerfui eâ,agâ et ego pœnitêaâ fuper nmlo^qd cogi

taut

-ocr page 380-

IN CAPVT XX’. EVANG. LVCAB

ta, ut fâccre ei. Et Ioan n es Baptifta : Facile, inquit, frudus qui decent pcC'' nitentiam ,ut effugiatis ucnturam iratn. Pocnitentiæ autem fructusiunr,nbsp;ut uocationi dei indefinentcr feruias, amp; notnê eius femper ex fide inuo/nbsp;ces.QuarecumC HRIST V SiubetJtpoftolosuigilarcamp;orareutnbsp;digni habeantur efFugere futuras calamitates,priinum exigitab ipfis, utnbsp;fuum officium,quod ipGs mandatum erat, diligentiflimefaaant,nccû'nbsp;nant feab hoc,uel minis, uel periculis,uel criam mortibus auocai'i.Df*'’nbsp;de ut in fadendo officio fuo,in folumDOMIN VMrefpidant, efolunbsp;DOMINO deo fuopendeât,amp; ipfum in quauisfortunaex fideinCht*nbsp;ftuminnocent. Hæceft præparatio,qua fit,ut liceat uenturamalaeffug^

sureMieß» re,amp;anfefjlium hominisftare. Namantefiliumhominisftamus

b3hootinis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hacterra credimusin Chriftum, Si inuocamus deum alacri



-ocr page 381-


fgt;^rathoc tempus,quo ipfi fufferenda erat mors cruets turpiffima.Quoz ^odoigitur præparatfe ad toleranda,adeoc^ effùgiendauenturg mornbsp;^isma!a‘;’Docebat,inquic Euangelifta,interdiuintcmplo,noéluucro ex lt;«nbsp;’ensdiuerfabatur in monte,qui uocatur Oliuarum.Et omnis populus di lènbsp;^'iculouenutabatadeum,utintemploaudiret eum. Enhæceitpræpa cenbsp;^0 C H RI S T l ad mortem fuam. ïnterdiu docebat Euan gelion fuumnbsp;’ûtonplo. Noélu orabat in m on te Oliuar um. Hoc certe illud eft, quod prlt;fpar^ftanbsp;^ilcipulosfuos docuerat.Vigilate ,hoc eft,ferLu'te diligenter ueftræ uo/ lt;«lt;iwortcwinbsp;^tioni,8dorate.Vocatioenimamp;officiumC H R IS T Ieraqprædi/’nbsp;^^reEuangelion fuum de remilTionepeccatorum, Sz reconciliationepa/nbsp;friscocleftis. Hancautera uocationem CHRISTVS tanto diligen/nbsp;tantoque uigilanrius feélabatur ,quanto propinquior mors ipfi imnbsp;*^intbat,addens Si interim orationem fine intermifiîone,utquod extern*nbsp;fuo officio agebat, diuinoirtcrementopromoueret. Ponamus igiznbsp;nobis ob oculosharicC H R I S T I dodrinatn Si exemplum*nbsp;'^^difcamus quæ fit uera ratio, quauentura mala fiue publica fine pri/nbsp;'lata, fiuemortis, fiue extremi ividicf) effùgiamus* Alius aliam uiam fclt;nbsp;^atur, qua præparat fefe ad mortem. Hic teftamentum condit,quonbsp;'ifdinat diuilionemopum fuarum, ilie inflituit anniuerfariam fui comgt;'nbsp;’'^etnorationem, alius aliud agit,quo mors non imparatum ipfum opznbsp;Pdmat. ÄC ea quidem, quæ ciuilis honeftas ad præparationem fuffe/nbsp;'^dæ mortis requirit, omnino, fi fieri poteft, facienda funt. Sed quodnbsp;^quot;inet ad ueramôcfoiritualemfalutem. non eft aliacommodior ratio

uocationem D E I fumma uigilantia amp; diligentia feâ:etur,aco/ mnem fiduciam luara in DBV M ponatper lefumChri/nbsp;ftum D O M 1 N V M noftrum, qui eft una cumnbsp;pâtre ôd fpiritu fando D B V S laudandus in fecula.

Amen»

-ocr page 382-

¦^CAPVT XXIb/^

HISTORIA PASS I ONIS CHRISTI E QVATVO*^

BMitgeVJlii confer ipU explicitât

HOMILIA XLV.

Vm h a éfenus expïicuerimus pro nofha diocritate,Euangelion, qdnbsp;cas. Primum quidê de incunabulis DCi jnbsp;NI noftri Icfu Chrifti,deinde aût denbsp;de dodrina, amp;miraculiseius,qbusnbsp;eue côprobauitfe uei^i eflefiliû Dei acnbsp;am illû,qui patriarchis promiiTuSjamp;P^fnbsp;phetas pdicatus erat, peruenimus nûc exp^nbsp;catione noftra,^ fcclix fauftume^ fit, ad I7


catione noltra,qd rcehx tauitumc^ ut» 7; anteprfdicationeEuâgelî) per Chriftû

quod falucê noftrani,ia anteprfdicationeEuagelq per Chrittufcel^ terinchoala, perfedi'flimeabfoIuit,adpaflione,ujdeli'cet,Dninouru^nbsp;fuChriftt QuanqemtotaChriftiuitainhacterra,fueritcôtinuaetp^nbsp;tatiut petua paflio,qua nobis recocih'atus eft deus pater in ccelis, èi.

îâ inde ab initio,qaflîimpfit hoîem,aflumpfit etiâ human as qbus expiaret pdâ noftra.NÔ enim tin uulnerum cius dolor, 6^nbsp;afflidio,uerumetiâ frigus,ingdia,trifticia,et oês aligafflidiôes,nbsp;corpore qaîo,aprimisincunabulis,ufc^ ad mortefuâptulit,nbsp;rum noftroi^ cxpiatiôes,th,quia cruceet morte paflionê fuâ innbsp;abfoluit,uocamus,pro uulgari modo,paflîonê Chrifti,ea,qugnbsp;a edition e Iudg,uf(^ ad fepulturâ et refurrediôem eius cÔtigerut. V^^itnbsp;mnnl Chriftusinhuncmundûn5utl^islator,nôutnouâftrretkg^’^‘'nbsp;(tterit. multa qdem exlcgcdocuit,amp;legê,qugantcalataerat,perfpicueexpîit^nbsp;itu'pfeautnÔinhocpræcipue uenitinhûcmundû,utnouâlegêcondc^:nbsp;rec. Necuenittmutinfecxernpluhoneftguitg hoibus^poneret. Ncnnbsp;cftqdem abfolutiuspietatis exêplum,quâ Chriftus,n5tamêinhocnbsp;uoluit ho fieri. Sed maxîe oîm uenit,ut paflîôe, auce et morte fua clt;pknbsp;aret pdâ noftra,reconciliaret nos cû deo pâtre fuo,amp;pararet nobis funinbsp;ma ac perpétua falutê.Quare nihil prius,nihil pofterius agendû cft,^^^nbsp;ut h iftoria paflîôis Ch rifti fît nobis notiftima. Priuf^ aût h i ftoria ipfarrtnbsp;tradauerojoftêdendû crit, quanta autoritate paflïo Chrifti diuinitus nonbsp;bis cÔmendatafit,amp;quantûufum habeatjUtcûincÔmemoratiÔepaflit^nbsp;nis Chrifh uerfamur,fentiamusnosin fummofalutis noftrecapite ucf''nbsp;fari.Nô iudicaui me,inqt Paulus, qcquâ nifi lefum Chriftû,ethûccni''nbsp;dfixû, fcire. Debem us igit et nos maxïo ftudio côten dere, ut Chriftû crtinbsp;dfixu uere cognofamus. Ac prîdpio, cû Adam peccaftet et côieciflet pcCnbsp;cato fuo totû humanu genus in cxtremâ pernitic, nô fuit côtentus Do^nbsp;ininusDeusnofter,utarcanofuoconi^ilt;oreciperctfe miflurum filiuß*

-ocr page 383-

HOMILIAE IOAN. BRENTIL' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

fuumin hue mundum,qui morte fua homincs amorte redimeret,uerügt;’ «oam fignificauithocconfilium fuum ftatim ab initio totiorbi terrarum,nbsp;paulo quidem obfcurius, Cfic enim ca ferebant tcmpora)fed tarnen quaznbsp;tumad intcUigendum inftitutumdei, amp;ad confequendam falutem neznbsp;tdTarium erat fatisfufFicienter. Abel enim filius Adæ obtulit deo de prixnbsp;•iiogenitis gregis fui,amp; de adipibus eorum. Quod autem fecit, no fecitnbsp;humano confilio, feddiuino fpiritu. Ethuiusdiuini cultus, qui erat pri*nbsp;•^usinorbe terrait, preceptor fuit,nô hominisratio,fcd deus ipfe.Scrixnbsp;pturaenim ait. Refpexit DO MI N VS ad Abel amp;ad muneraeius. Ecnbsp;Hebræ.Per fidem,inquit, uberiorem hoftiam Abel obtulit deo,quanbsp;Cain. Nihil autex fide fieri poteft, necquicquam deo acceptum eft,niftnbsp;fuerit uerbodci commendatum,ac fandificatum.Quid ergo de hocculnbsp;dei, dehoc facrificio fentiendu eft'T num dicemus hoc opus tanti me Aitlisßcrifinbsp;^¦iti fuifl’e,ut propter ipfu m deus remi ferit Abelo peccatum fuum, amp; re/*nbsp;P'^taueriteumiuftum’r'Nihilcerteminus.Sienim fanguisanimaliûnbsp;piafletpeccata,quid opus fuiflet fanguine GhriftiÇ'Sed hoc facrifi'eium,nbsp;Abelobtulitjfuit tantuadumbratio,autut fignificatiusloquar,pu

“lica cÔcio pafTionis dhi noftri lefu Chrifti,in orbe terræ, fuo tempore ®^ucnturi,cuius foliusoblatio,eftremiffio peccatoRznoftroru. Quarenbsp;P^ffioChrifti tâta autoritate nobis comendata eft,ut non tm hoc tpore,nbsp;PoftrefurrcdionêChrifti ,inecelefia comemoret, uerûetiâ pr^dida amp; pnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fijerit iam inde ab initio orbis terraF52,per facrificiû Abelis. Deinde

‘‘^cultus facrificadi,fiueab Adamo,fiueab Abelofilio eiusinchoatus, a fpû fando indicatus, puenit in orbem terrp, amp; ^pagatus eft ad ponbsp;^os Adg,ufqj addiluuiu,uidelicet,ut hoccultu contio pafliôis Chrixnbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patriarchas retinereL Quotquot em patriarchaat ante diluuium

p^uciam8dfalutêconfecutifunt,nô mentis fuoRtoperum,fed fide lefu ~ 1^ *^tifti,cuiu^morte pro pdi s facrificia condonabant,côfecuti funt. Adnbsp;^‘^»poftquâ aquæ diluuq defluxiftent, S)C Noe cum familia fua ex areanbsp;ê’^eiTusgfïet^primunioîm ad facrificandum deofeftinauit.Aedificauit, Nofcc,lt;o«Mlt;,nbsp;jj’^H^itfcripcura^NoealtareDno, amp;tollês decundispecoribusÔiuo/ paßioitchrinbsp;^Jousmûclis obtulitholocaufta fuperaltare. Etfequif.Odoratufquenbsp;DQMIN VS odorê fuauitatis,amp; aitad eum.Nequaq ultra maledixnbsp;bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuauê

^?bçt Dominoodorê^Nû externusillefumus,quiexincenGs offibus j^^^tnibus boum excitaturCat is magis feetorem, qua fuauitatem probet,

^eus tantopere deledatur opin ione ilia, qua holocaufta pro cultu di ttQ ^^^^titur, amp; célébrante'at eadem opiniôc etiam apoftoli a ludæisnbsp;ç^j^jlabantur. \7eniet, inquit, têpus, ut qui fquis interficia t uos, uidea turnbsp;præftaredeo.Nonpoteftautêaliuddici,quoddeo in holocauftisnbsp;’^^pUcuit, quâ qgt; deus uiderit in ipfis lefum Chriftû filium fuum pro

« «

» n

-ocr page 384-

IN PASSIONEM CHR.ÎJTI l’cccatîshuîusmundipaflurum.dequo alias dixit.Hiceftfiliusmcus^nbsp;ielt;flus,i'n q mihi complacitum eft. Quareholocaufta Noe,non fucrucnbsp;aliud,q condo paffi'onis DOMINI noftri lefu Chriftf. Deinde a Noenbsp;defcendunt ludæi amp;gentes,hgpcr laphetjilli per Sem. Ac inter hosponbsp;obferuatus fuit mos facrificandi deo pecora in toto orbe terrain,nbsp;Hofj “ queadaduêtum lefu Chrifti inhuncmudum amp;reuelationem cuaaelijnbsp;inter oes gentes. Tametfi en im tarn gen tes q etiam h ypocritg ludæiTacr*nbsp;fid) s impie abufi funt,hi quidem,q? uel operibus facrificioR2,qug uerbonbsp;dciprgfcripferat,tribuerintmeritumexpiationispeccatorum,uelaliafanbsp;crificia contra uerbum dei,ex Humana tin ratjbne excogitauerint,gentesnbsp;autem in facrificrjs fuis nec uerbum del fecuti fint,nec ucR2 deum,fed ici®nbsp;la coluerintjipfa tame facrificandi confuetudo iam indeaNoha,interonbsp;mnesterræ incolas jppagata eft, quireiinueruntquidemaliqua expandnbsp;C4«R4gr»if« ritusfacrificiorum,quos maioresSfpatriarchæeorum ufurpauerant,figt;*nbsp;demautê,quam patriarcHæinhis facrifici)s,depaflîone amp;morteChrMnbsp;runtbominftnbsp;nbsp;nbsp;habuerut,necobferuarut,nccfedatifunt. Vndeamp; intergetesaliqoo

ties^ pccoribus immolati funt in fummis periculis Holes ,maxia quidé impietateamp;crudelitate,apparettn, qj HæcfamaapatriarcHisadoêsgcnnbsp;ces dimanarit, futurum hoîem, qui morte fuaplacaturus fit iradei. Itac^nbsp;gentes cum Hocejuâgelion apatriarchis uulgatum no intellexiflentucranbsp;fide de Chriftofilio dei,Hoîem quempia obuium ad placandam ira dci iilnbsp;guIarut.Quare etfi facrificia getium abominabilia corSdeofuerint,pf®''nbsp;pter impietatem,duxerunttameoriginem fuam ab rjs facrificrjs,nbsp;patriarchis adumbraruntat^ ob oculos fidei eorum propofueruntpal“''nbsp;Quid autem dicam de facrificrjs ludæorun^nbsp;dforum pTiC Apudhostotfueruntquotannis,imo fingulis diebus coniionesde palUnbsp;one 8^ morte Chrifti,quotfuerunt genera facrificiorum in lege commenbsp;data,amp; a pqs obferuata. At primum quidem,agnus pafchalis,etfireuo/nbsp;cabatinmemoriam,Iiberatione ex Aegypto, tarnen potifiimumconci/nbsp;onabatdefanguineChrifti, quoinconfeientia afperfi' confequeremurnbsp;liberationeexmorte amp; inferno. loannes Baptifta dixit. Ecceagnusdei,nbsp;qui tollit peccata mundi. Et Paulus. Pafcha noftrum immolatus eft Chrfnbsp;ftus. InLcuitico præcipitur,ut uniuerfa multitudo Ifraelitarum fin^nbsp;gulis annisofferatduos hircos,quorumalter madeturDno, alteronUnbsp;ftuspeccatis Ifraelitarum emittaturin defertum. Cum pontifexmada/nbsp;Uerit,inquit,hircûpro peceato populi,inferetfanguinêeiusintrauelu,nbsp;ut afpergat e regiÔc oraculi ,utexpietfanduari5ab immfidicqsfilioR«nbsp;îfrael. Acmox. Poftqemûdauerit fanduariûettabernaculûatcpaltarc,nbsp;tunc ofFerat hircûuiuentê , amp; pofita utraqj manufupercaputeius, cortnbsp;fiteaturocs iniqtares fih'orsî Ifraelet uniuerfa delida atqp peccata eoiît,nbsp;quf imprecâs capici eius, enaittec ilium in defertû.Hgc ecm ulta alia,qugnbsp;ineolo^

-ocr page 385-

J^cnafpcciepræ fe ferant.Non fu er une au te altud,quatji prædicauo paf/ ’’oois Chrifti ufuseius. Duoem'rnhj'rci fignificarunt ChriftumJsnbsp;^ftmaéiatus propeccatis noftris,etnos omnespofuimus pïenis,quoda/nbsp;*^’nt,manibus fuper eumomnes im'qunates noftras,ac emifimus eum innbsp;^cfertum paffîonis 8lt; mortisjn qua non folum defcrit ab omnibus dipnbsp;’^pulis amicis óó apoftolis fuis,uerumenâexclamat in cruce. DE VS menbsp;^^gt;ucqdmedereliquifti;’Q;jid hoedefertoefthorribiliusC' Nô folûaûtnbsp;^ootannis paffîo Chrifti reuocataeft in memoriâ fidei apud Ifraelitas/enbsp;”idagnopafchaIi,8CiteR2 duobus hirds,fed etiam fingüiis diebus meiinbsp;^‘opalliôisChriftiperquotidianafacrifidafadla eftjn Ëxôdo enim ma^nbsp;^turutduoagniannicuîi perfingulosdiesoffèrant,altermane,aiteruefnbsp;Pcrû Et additur, Sacrificium eft DOMINOdeooblatione perpétuanbsp;getieraciones ueftras. Hic cultus certe nort fuit aliud quam contio dénbsp;P^ffione amp; morte Chrifti pro peccaris noftris.In cerra ,inquit, funt facernbsp;^otcs,qui öfter unt iuxta leg em donaria, quæ quidem exempïari ôi. ürri/nbsp;l^c^deferuiunt coeleftiû,hoceft,qug non poiîuntiuxta cÔfcieritiam per/nbsp;fcftumreddere cultorê, fedfignificantfanguinê Chrifb’ purgarécôfcP


tm figniftcare, uerume/

liäreudauitcam uaticiniisetcontióibus fpluarum. Foderunt.inquit Chriftus pcrDauidc,manU5m«as,amp;pedesmeos,dinumeraucruntoianbsp;lt;mea. Et Elaias. Ipfe uulneraïuseftproptæ'wq“'““^ noftras, attrv,

-ocr page 386-

IN ÿASSIONEM C H R.ISTI

tuscftpröpfcrfcelera noftra. Sed longiflimum efletomncs propheÉariï coationcsdepaffione amp; morte Clirifti comemorare, Spiritus Chrifti,nbsp;inquit Petrus,quieratm prophetis,teftabatur uenturas in Chriftünbsp;fiidioncs,priufquä acdderent. Veniamus igit ad hoc tcpus,quo Chri/nbsp;ftusipfeaflumpfit hominemjamp;prasdicauitinter hoies euangelionfuü»nbsp;Nam cum Chriftus uitam in hac terra ageret,n5 folö fufcepicin fe pafftnbsp;oncra iuxta fignificationes facrificiorum, amp; uaticiniaprophetaRj, uerü''nbsp;etiam,antequama ludæiscaperctur amp;occideretur frequentiffimeide eanbsp;priuatim amp; publice contionatuseft.ÄpudMatth^um,cumapoftolicö/nbsp;fiterenturipfumeflc Chriftumfiliudei uiuentis, cccpitmoxindicarec'^nbsp;is,qjoporteatipfum abüre Hierofolymam,acmultapatiaCenioribus èCnbsp;principibusfacerdotum,amp;fcribîs,amp;ocadi amp;terao die refufcitari. Etnbsp;poftea,fütuß2cft,inquit,utfiliushoministradatur in manus houiinumnbsp;occideteum. Aciterum apud Luca. Ecceafcendimus Hierofolymä Sinbsp;cofummabunc omnia qug fcriptafuntperprophetas de filio hois. Tra^nbsp;det emgentibus 8iilludetur,amp;:cötumeliis afficietur,öiconfpuetur,6inbsp;poftqua flagellauerintocrident eu.Äc utomnino uideas plurimü refer/nbsp;re paffîonêChriftinobis probecognitamefle,nöipfetantumChriftusnbsp;de ea antemortem fuamcôdonatus eft,fed etiam Mofe amp; Ehas, cum innbsp;transfiguratione Chrifti uiderent in maieftate, prædicabât de paffionenbsp;Chriftijamp;diccbantexceflum eius,queadmodum Lucas inquit,,quenTnbsp;copleturus erat Hierofolymi s. Scd quidf Etiam poft paffione amp; refurre/nbsp;dionea mortuis,adhucincuJcatChriftus paffionem fuâ.Poftquâemnbsp;refurrexiffet a morte, Si intraftèt in gloria patris fui ,apparui£ iteRzdifci/nbsp;pij^ .Quid ergo noui,quid reRz cœleftium,e cœlo Si regno paffisattunbsp;11£?E ccc rem admirabilê,conaonat iterum depaffionefua. Nôncbgc,innbsp;quiês,oportuit Chriftû pati.EcadThomâait.Infer digitum tuûhoc,8inbsp;uide manus meas, amp; admouemanum tuâ,8i immitte in ïams meum. Ad

ita cômendaret, ut nulla unquâ obliuio eius nos caperet, nÔ aboleuit pal fionefuaoêspiorum in hac terra paffi5es,fedreliquitpijsamp; credêtibusnbsp;in ipfum poft afcenfum fuü in cœliSjOÎa genera afflilt;ftionum,uidelicet.nbsp;Ut his exerciti no obliuifcerent crucis Chrifti,amp; adimplerêt,qup adhucnbsp;Affbüients défunt paffioni Chrifti.Afflidioncs em fanctoRtJuntpaftïonisChriftinbsp;piorumfuitt utcômemoratio ita etiam complementû.Gaudete,inquit Paulus,fuper



-ocr page 387-

RO MI LI AB IOAN. BRENTIIJ

ƒicunt,q, aïi'quid defit paflioni Chrifti,quantû quidêattin« ad fuam ip fiusperfonâ. Paflïo em Chrifti,ut fuit pfediflïma pro pdîs noftris fati»nbsp;ßctio,fta Chriftus femel pafTus iâ non amplius morit,mors illi ultra nânbsp;‘Dominae. Sed quâtum attinet ad corpus eius,qd eft ecclefia,cuius ipfecanbsp;puteftjtm adhucdeeftpaflîÔi Chrifti,quantû afflidionis prj in hocfecunbsp;îo ferunt. VndeS^ pioRt crux,Chrifti crux dicit. Ego abfit,inquitPau^nbsp;lus,ut glorier,nifi in cruce Dni noftri lefu Chrifti» Etmox.Ego ftigmanbsp;ta dni lefu in corpore meoporto. Afflidioncs em piorum in Chriftü ramp;'nbsp;dundare,teftatur ea uox,qua Chriftus de ccelo acclama tSauIo^fecuto/nbsp;h’Saule,SauIc,inquiens,qd me perfequerisCComendaturigit nobis cônbsp;•ttûîioratio paffionis Chriftinoftris ipfoRZpaffionibus,ut ex his admoznbsp;tiiti,morte Chrifti femper nobis ob oculospofitamhabeamus. Pofh'e^nbsp;tno maiores noftri, cumpropofueruntnobisfymbolu,quod uocant, Anbsp;poftolorum,omninohoc docuer5tnos,ut.nun^ nômeminifièmuspafnbsp;fóis Chrifti. Inter pr^cipuos em rcligionis noftrearticulos,etiâ deChrinbsp;ftipaffione continetur,utfemoeranimonoftro circunferat. Paftïisfubnbsp;ft* tâta nobis aucoricateiam inde abinitio orbis terrarum, perfacrificia,’nbsp;pet uaticinia prophetai^,per ipfàs Chrifti contiones,per ccenam domintnbsp;^3,peraffli(ftionesfanc'toR2,perqpnoftrorum dodlrinâ commêdatafit,nbsp;tîianifefcû eft,nÔ folum exigi a nobis diligente cognition? amp; cômemoranbsp;donêeiuSjfed etiâ fignificari,q? incompabilis et longe oîm maxîa fit uügt;nbsp;h tas eins. Itac^ uidendû nobis nunc erit, quis fit uerus ufus pafïîôis Chrx


^ifti funt a mûdo etpertulerût morte ,fed hi, etfi corâ hoîbus innocêtes, his externis criminibus,quoR2 ab impqsaccufabanf ,alieni fuerint,nbsp;th attulerût pfedam innocentiâ et iuftidâ adafflidiones et morte fuâ*nbsp;Non em iuftificat,inquitpfal. in confpcdutuooîsuiuês.Et,Senfus acnbsp;^°§itatiohumani cordis in malûprona funt ab adolefcêtia fua.Quarealjnbsp;fendoRî pafTio,nec fua^pria,nec aliéna pdâ expiare potuerut. Soi»nbsp;?*tt lefu s Chriftusad paflionê èi. morte fuâ attulit perfedâ innocenta e cnbsp;^*tfticiâ.Siiirpt-»tfiCMr nsiïinn?iif n pâpvniarpf aliéna horeft.noftra n/î-âT


-ocr page 388-

Quae hominis miferia Si. infœlicitas maior eft, quam ut uerbis«plicârf qücat. Ab hac cnim miferia non potuic nec Humana uirtutc, nec angcl*nbsp;ca etiam potetia liberari. Quare etfi deus conceperat aduerfus pcecatu^nbsp;grauifltmâiram,mifertus tarnen hoîs,mifit unigenitum filiû fuuminhu^nbsp;jnundum-cj affumpto in perfonç unitatem hominc,folus afflidiÔibusnbsp;morte fua expiauit peccata noftra coram deo. De pâ:Ô,inquit Paulus,nbsp;dcmnauit peccatumpercarnê,hoceft, Chriflus fadus eft facrifiduin^pnbsp;peccatis noftris, quo peccatum del er et* Et itcRz. Eum,qui nÔ nouit pccc^nbsp;turn,PRO NOBIS peccatum,hoc eft, hoftiâpro peccatofecit,utno^

Grfir.j; nbsp;nbsp;efficcremuriuftidadeiperillum.Fccit,inquit, eumpdm PRO NO^

BIS,uidelicec,ut pro noftris peccatis fatisfaccret,8i nos ab iniquitatc 1 ibc ratos, in confpedu dei iuftjficaret* Acrurfus, Chriftus redemit nos abnbsp;gpnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxecratioelegiSjdum^^ nobis fadus eft execratio.Et in Efai. Verc lâgu®

res noftrosipfetulit,amp;dolores noftros ipfeportauit.Nos putauimuse-^ urn quaft leprofum, SC percufttim a deo Si humiliatum*lpfe auteuulndnbsp;ratuseft propter iniquitares noftras, attritus eft propter fcclera nofirS’nbsp;Cæterum,hoc, qj Chriftus paflus eftpropc'ns noftris, quia uulgatum»nbsp;inter nos,0i tritû eft, idcircoleue,0i uix fermone dignum iudtca t. SeJnbsp;fiquiscogitet,quâtampernitiê fecumattulerit peccatum‘deinde fi cjuisnbsp;fentiatin confcientia fua iudinum peccati,8iardeat flammis ihferni,^i’^nbsp;per peccatum exufflan t, poftremo agnofcat quanta bnficia fecum aftèratnbsp;liberatio a peccatis,is certereipfa côperiet,nihil nccmaius

Pwàliposè Chriftum palfum efte propeccatis noftris. Peccataenim

tan æ,afflidiones corpora les Si fpirituales,morte,infernum, adeoip petuara damnatione.Quid his malis horribilius^quâtoobfccro£remogt;'nbsp;re concuciuntur hi,qui publicis hominum iudierjs condemnantur ad exnbsp;ternos carceres.autadmortemcorporalem,quorum tamefupplicia bt^nbsp;ui finiunturC' Multocertehorribilioritremoreconcuuunturhi, quiaunbsp;diunt in confcientia fua iudicium Domini dei noftri,qui codemnatipfosnbsp;propter peccata,non ad externos,cumhacuitafiniendoscarceres,nôadnbsp;corporales mortis dolores,qui una cum ipfa morte abeunt,fed ad perpe/nbsp;tuos Satanæ carceres,8i fempiternosinfernidolores. Poteft nealiquidnbsp;horribilius excogitariC’Qui ucro nos a peccatis libérât,is etiam liberat nosnbsp;abomni ilia pernitie,quam peccatum fecum affert. Libérât enim nos abnbsp;ira dei. Si reddit nobisdeum placatum,adhæc libérât nos a potcltate Sanbsp;tanæ,8ireftituit nos fpirituifando,Si iufticiæ, atque adeoferuatnosiiinbsp;omnibusafflidionibus,in ipfa deniquemorte,Si doloribus inftrni,ucnbsp;eripiamir ,Si confequamur perpetuam fœlicitatem.Quibus benelîctis.nbsp;quidmaiusdicipoieftvQuare cumprcdicamusChriftumpaflîonefua

liberalfe

-ocr page 389-

H O H I L I AB IOAN. B RE N TI l


«quot;Uæ operam tantum dant,uccognofcarito^ commémorent hiftoriâ paf fionisC H RISTIjamp;putantfehocopereoffidofuoergaChriftumnbsp;fads defundos efle. Äc cognofcenda quidem eft paflionis Ch rifti hiftonbsp;dadiligentjflime^non eftautem fentiedum, q? hocoperefadsfecen'musnbsp;noftro officio. Cognouerunt en im Si impi} ludæi, imo Si dem ones, pa knbsp;fionem Chriffi, nihil tarnen uel melioresuelfœliciores efïedi hint. Alqnbsp;^ompaciuntur Chrifto,ut homini cuidam mifcro Si innocenfi ,Si execranbsp;^urludâproditorem,atcp impiosludæos. Quisautem pafïione Chrknbsp;ftinon comouereturC’ Si quis proditionem ludg, Siimpietacem ac crudenbsp;Zitate ludeorum approbaretç' Sed hocfolum incomemorationepaffionisnbsp;Chrilti agere,nô eft fatis agere,neceft frudum aliquc paftfôis côfequi»nbsp;Al’l immoran t tm in commemorandacompaffione Beatæ Marie uirgknbsp;nis.ISîec eft dubiû^qn Mariæ animam pertranfierit acutiflimus dolorisnbsp;ghdiusiiihacfili} fui paftiôe,hæc autc hiftoria j^ponitur nobis non pronbsp;ptcr Marig côpaffionem, qnonexpiauitpdânoftra, fed propter paftioxnbsp;^èChrifti,qugfola eftfatisfadio fi peccatisnoftris. Suntitem,qui corn/


meminerunt,quam dum exccrantur,

meta fupfticii Si impietas.Orandu quidemeft fineinterm^ione, et fern ßnobis ob oculos ponêdaeft paflio Chrifti ,fed ipûus paffionis Chriftlnbsp;meritum transferre in opus human'æ commemorationis,hoc demum uenbsp;'^ecftpaffîonem CHRISTI ludibrio habere, hoc eft, Chriftumnbsp;Wum crucifiQcrc. Suntali} ,homines nefarij Sifcelerati, qui paftiomsnbsp;P LT r» r Æ rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;proximos quofque diris deuouent. Hos certe non homines fed uiuosnbsp;Satinas dixeris ,quiea re,quæ fola noftra eft benedidio,penimeadnbsp;txttemas maledidiones abutantur.Ethoc fcelus immanius eft, qnamnbsp;^tbreuibus pro fuomerito notari, Sireprehendi queat. Reqciemusnbsp;’gitur hoc in aliud tempus,Si pergcmus nunc in noftronbsp;camus ,quid faciendum fit nobis, ut frudum paftionis C H R IS TInbsp;confequannir.Non enimproponitur nobis palÏÏo Chrifti utcômemo/'nbsp;tcmustiTijôicompatiamur in aïo noftro,pro humanomore, fedpotiflt pttßloCfgt;ri^nbsp;mum ut ex ea cognofcamus afFedum dei erga nos,et ut ad refipifcentiamnbsp;^dtemur» Nam ut refipifcamusSi Blutern confequamur,neceire eâ

-ocr page 390-

tereftmiTfrimrdia5^caritas ergahoîes. Ethiafîedusnonfuntitalcui''


um folentin hoibuscftc. Deus em in^


utrimeamus dcum,amp;crcdamus d» Non timcmusautcm dcLiin neccrc/ d itnus ci, nifi afïeéius dus uel iræ uel fauoris crpa nos coq» it us n obis fitnbsp;erit.Sed cû dcushabitet lucê inacceflàm quisnobis aficctu dei reuela-*nbsp;bi[^Dcûncmo uiditunq*Sedaddit.Vnigcnitusfilius quieft in finupanbsp;trisj'pfc enarrauit. Propofira igitur nobis eft paflio Chrifti, ut ex ca cognbsp;nofccrcmusanimûamp;affédûdei.Suntaûtduopdpui affeâusin Dominbsp;no dco noftrc qui n obis oîno cognofcêdi fun t. Alter eft ira in pda. Alnbsp;tum irafcic peccato,ut fidicifas eft,nö fit nifi ipfa ira in peccata. EttanWnbsp;caritatc copleditur botes, utnon fit nifi ipfa erga botes caritas. Pictorcsnbsp;aftingunt deo patri forma quanda Humana ac fenilc. Sdmus aute nibi^nbsp;eflêindeopatrecorporeû.Âtft qui s pingcrc poftet ipfamfeuerifiimantnbsp;irgfpcciê,amp; ipfam bencuolentifiimpcaricatisformâ,is força fits aliquaf’fnbsp;parte exprimeret effigiêdci. Natn q? fumma amp; ineftabilisfitin deoir^nbsp;in peccata, facilecognofcitex ipfa Chrifti paftïone. Deus em nô uoluifnbsp;mitigari ncc p facrificiapecoRt,necpermortê fanc'tiftîmoRi hotm,nccc_'nbsp;tiâ per angelos ipfos, fed uoluit placariper fanguinem tantum amp;!mormnbsp;unigenfrifiiq fui Domininoftrikfu Chrifti. Cumigit DeusnoniuPnbsp;ceperitaliâ propcccatis cxpiationem,quam mortem lui ipGusfdp,mantnbsp;feftumeft,iram dei in peccata maiorê ôi. feueriorêfuiire,qhumanaraU‘gt;nbsp;cogitare queat. Ex eadc quocp paftïone cogn ofcitur ineftimabil is 2^nbsp;crcdibil is caritas dei erga homincs.Sic enim Deus dilexitmundu, wt


Vixproiuftojquic l^auIus,morieturquifpiam.Siquidcprobonoloi' tan aliquisetiammori fuftinet. Commendatautemluamcariratcnicrg^nbsp;nos Deus, q? cum adh uceftemus peccatores. Ch rift us pro nob is mortUnbsp;usfuit. Vbtautetn cognofcitur iradeiinpeccata ,ibiconcipiturtiui^nbsp;Dei,amp;: ubi cognofcitur caritas eiusjtbi concipiturfiducia in DeuiTi,ui:lt;*'nbsp;timorc fide obfequamur uocationi cius.Hæc autem funt uera?nbsp;tentiæ partes, quæ nobis ad confequendam iufticiam èi. lalutc per Cb*^nbsp;ftum ncceffariæ funt.Quare,ut frudum paftionis CHRISTI coid^''nbsp;quamur, fummo ftudio contendendumeft, ut exipfa cognofcamf^nbsp;affedus Deijiram uidclicetin peccata,amp; mifericordiam ergo heminf®’nbsp;n iV refinifcamiis Â'rw’rnptna infi-in’a ar fafiifr nrrCHn fturoden cnHH

-ocr page 391-

KOMVtîAB IOAN. BR.ENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«îo

înhoc tnundojfed potius,ut exemplurn nobis relinqucrct,quo înfequc remini ueftigia eius,quemadmodum Pe:rusait, amp;pacienteromnia ad/nbsp;uerfa tolerar emus, ita paffus eft,non ut ipfe fol us in paffîon c fer uaretur,nbsp;‘Automnes inipfum crcdcntesinquauispaffîoneferuaret.Debuit, itinbsp;omniafratribus fimilisrcddi, ut mifericors effet amp; fidelîs Pen/nbsp;^«exin his,quæapuddeum forent agenda,adcxpiandum peccata popiinbsp;^•Namexhoc,q) ipfi contigittentatumcffe,poteft 8lt; bis qui tentanturnbsp;^ccurrere.Et Paulus: Siue uiuamus, fiuemoriaraur, domini fumusJnnbsp;”pcenim Chriftus ôdmortuuscft SCrefurrexitacreuixit, utmortmsacnbsp;^^üentibus dominetur Jtac^ tantum abeft,ut deus nos in Chriftum cre/nbsp;Pentes déférât in aduerfis,utetiamob hanccaufamconieceritChriftumnbsp;’bum fuum in quæuis aduerfa, quo per ipfum in omnibus aduerfis fernbsp;'’^’fctnur. Quæcum ita fe habcant, agite in Chriftoamiciffimt ,adferanbsp;ad commemorationem paffîonis Chrifti earn animi attention em»nbsp;Jiæ digna eft,ut exhibeatur nuncio faluti s noftræ,ut ex paffione Chrinbsp;l’cxdtemur ad pocnitentiam,qua confcquamur actemum gaudium pernbsp;Chriftum D O MIN V Mnoftrum, quieft unacum pâtrenbsp;^’piritufando Deus laudandus in fecula Amen»

H O M I L I A XLVI.

^Aflïónem DOMINI noftrilefu Chrifti €xplicatüri,cogî/ tamusnôea tantum, qug Lucas, uerumetiâca, qug air, tresnbsp;Ëuâgeliftgde haccôfcripfcrunt,percurrere. Nâ interdû, qdnbsp;^_3|ali-j autoïno omiCerunt,autbreuiter attigerût,ali) copiofe denbsp;^’^‘plo^intjinterdum qdali) obfcuredixerût,ali) perfpicue,quafj interpnbsp;'^^Camigitur is articulusreligionisnoflrç,quêde paffione Chrifti itinbsp;y^bolofidei recitamus,uidelicet, Paffus fubPontioPilato, crucifixus,'nbsp;J ^rtuus et fepultus,debeat nobis effe cognitiflîmus,neceffariûnobis uinbsp;'^^ftjUthiftoriapaffiôis iuxta quatuor EuangeliftaRt côfcriptionêexznbsp;^âmus.Poftq ergo lefus Chriftus côfummaffetcurfum fuû,quo euâ/nbsp;gion Ln et docuerat et ftupendis miraculis côfirmauerat, Inftabat dies ?«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v

l^.^^sa2ymoR2,qdicitPafcha.EtdixitIefusdi{dpulisfuis.Scitis,^poft *c J ƒ pafeha fit,etfiliushoïstradit,utcrucifigat.Etfi fortaffis nôimpornbsp;‘’5eèt,uthoc loco ratio feftipafchalisqdMofe in Exo.ca.xq.deftribit,nbsp;^?P’ofe explicarer,tn qa nûc nÔ lufcepim 9 Mofen fed Euâgeliftas interpnbsp;jÇPs,tin pauca qdâ,qad noftrû inftitutû faciût,de hocfefto recêfebimsgt;nbsp;Ij, ‘'»eu dns liberaturus erat Ifraelitasex ægypto, iuffît fingFas familias in Tâfchàîifff^nbsp;^gt;hfingPos agnos î ea node, qua cgrelïuri erât,îmolare,ac fâguine eonbsp;^'^'itruc^ poftê et Cupliminaredomoßz fuaRt afpgere,carnes aûtigni aflasnbsp;ç/’’^‘f^teB2,poftes fâguineagniideoafpgebâtutlfraelitetuti eent abnbsp;^^ftninatore.T râQbo em,inqt,p terra ægypti node illa,et percutiâ oênbsp;ægypd ab homineufeç ad pccus.Et erit fanguis uo/nbsp;‘’^fignuin ædibusin qbuserids,etuidebofanguinê,ettrâfibo uos.

-ocr page 392-

fti’tutû eft feftu, ac dictum n'^ej.Pefah, C quoduulgopafchauocant) hoceftjtranfitusfeu præteririo aut tranfilitio,proptcrea qj exrerminatoi*nbsp;uidens fanguinem agni inpoftibus ædium, tranfilierit ædes Ifrac^nbsp;Ii’tarum,nec intulerit pn'mogenitis eorum mortem .Fuitamp;additum feuenbsp;riflïmum præceptum de efu panum azymorum. Septem, inqin't,die-'nbsp;bus comedetis azyma. In die primo non erit fermentatum inædibusuc-'nbsp;ftris. Quicuncp comederitfermentatum,peribit animailladelfrael,anbsp;mo die ufq? ad diem feptimum. Vnde amp; hoe feftum dicftum eft, fefturunbsp;azymorum. Porro b oc feftum in ftitutum eft in politia Ifraelitiea cumnbsp;rimonijs agni,8i panum azymorum,primum ut effet monumentüpra^^nbsp;teritibeneficij quod IfraelitisinAegyptocontigerat. Obferuabitis,iu-'nbsp;quit,cærimoniasiftas,amp;cum dixerint uobis filfj ueftri,qiieeftiftareh*'nbsp;giofdicetis: Vidimatranfitus domini eft,quado tranfiuitfuper domosnbsp;filiorum in Aegypto,percutiens Aegyptios,amp; domos noftras Itberan?»nbsp;Deindenon fuit tantum monumentum præteriti beneficfjjed ctiam fi^nbsp;gnificatio futuri, quod per Ch riftum tori orbi tcrrarum conferendtimnbsp;erat. Sanguis enim agnipafchalis afperfuspoftibus ædium,amp;:fi propte*'nbsp;uerbum DOMINI ,quo iuflus erat poftibus afpergi ,8d quo promittf''nbsp;batur defènfiojtuebatur Ifraclitas,neprimogenita ipforum externa mofnbsp;te perirent,non tarnen purgabat confcientias hominu a pcccatis,nec co^nbsp;feruabat eos ab eterna morte, fed folus Ch rifti fanguisafpcrfus pernbsp;confcientie noftræ, purgat nos apeccatis,amp; tuetur in morte,uteo”^^‘^':

nias huius agni pub lice concionari, Chriftum futurum, qui fuo fangut 'AgtMpttfchd ne nos fit a perpétua internitione rcdempturus. Nam agnu pafchalef^nbsp;lit adumbrat adumbrare Chriftum non difïîmulat CHRIST VS ipfe,cum uoluitnbsp;Chri^um, jnfeftopafchalîfauguinemfuum propeccatis noftriseftùnderc. Etlfgt;


Ifraelitas, ut poftes domorum a fpergerètur fauguine apni pafchalis,ma ximeomnium in fanguinem lefu Chrifti refpexit,amp;: uoluit per cærimonbsp;annesBaptifta.Ecce,inquit,Chriftumindicans,agnusD E Equitollifnbsp;peccara mundi. Petrusquoc]p ait» Redemptifumus preciofo fanguinenbsp;ueluti agni immaculati amp; incontaminati Chrifti. Et Paulus. Pafchafin^nbsp;quiCnoftrumimmolatus eft Chriftus.Quare fentiamusnonhoctan^nbsp;turn tempore prædicari fol um Chrifti fanguinem eflepcccatorum 00-*nbsp;ftrorumexpiationem,uerumetiam idem plane ueterum cærimonrjs lortnbsp;ge ante aduentum Chrifti adumbratumfuifle,utbeneficiü Chrifti progt;'nbsp;beaonofcamus* amp;fidemnoftram confirmemus. Adeundem modum


-ocr page 393-

NOMILIAB IOAN. BRENTH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eji

nus azymorumpanum ufusnon fit nobis lege obtrufus, tarnen fedart/ dum nobis eft, quod azymi (eu infermentati panes fignificant. Chriftusnbsp;«nira ipfe interpretatur fermentum pro dodrina phariraica.Cauete, in/nbsp;quiens,afermento pharifæorum, quodefthypocrifis.Et Paulus exponbsp;nit pro turpi amp; fceleratauita.Celebremus,inquit,feftum,non in fermettnbsp;loueteri, nec infermentomaliciæ amp;uerfutiæ,fedinpanibusfermentônbsp;carentibus,hoc eft,fynceritatc àC ueritate. Itac^ exigitur a nobis ut credanbsp;mus in ChriftumChocenimeft uere afpergi fanguine, amp;uefci carnibusnbsp;agni pafchalis)non panibusfermentatis,fed panibusfermento carenti/'nbsp;bus, hoc eft,ut credendo in Chriftum, conferuemus fynceram doelriznbsp;nam cuangelrj, ÔCducatnus honeftamuitam, quæ Chriftianosdeceat.nbsp;Fermentum enim eft, fi quis doceat, Chriftum expiafte quidem peccatû,nbsp;fed originale tâtum,amp; id quod ante baptifmum perpetrauimus, reliquanbsp;autem peccata,qug defignauimus poft baptifmum,expiari per homines,nbsp;meritiseleemofynarumamp;aliorum (uorum operû. Hoc eft abominabilcnbsp;fermentum,quo fi quis edit agnum pafchalem,fit reus perpetup mort«»nbsp;Panis aût azymus eft,pura dodrina eu angelt) de Chrifto,q) Chriftusnbsp;expiauerit omnia noftrapdlâ, q? opera humanaimperfelt;ftiorafint,qnbsp;ntqueant iram dei placare,amp; pro noftris peccads fatisfacere, Ethocpaznbsp;ne edèduseftagnuspafchalis. Fermentum item eft,fi quis ex cuangelionbsp;quærit licentiam peccandi,0d cum audit Chriftum expiafTe peccatano''nbsp;ftra,ufurpat fibi ex hac prædicationepoteftatemquiduisfcelerumperznbsp;petrandi, acputat Chriffcumideo pro peccatis paflum,utliceat ipfi deinznbsp;cepsimpunepeccare. Hoc eft impiu fermentum, cuius efus perdit aîamnbsp;Peterna morte. Chriftusenim pafTuseftpropeccatis,non utpeccarepernbsp;gatnus,fedpeccareceffemns,amp;iniufticiaambulemus. Fermentum itênbsp;eftjiquis gloriatur nomine Chriftiano,amp; tarnen ducit uitam inhoneftânbsp;^inapiam.Hic indignuseft,quiedat agnum pafchalê, quiauefdturpanbsp;nibusfermentatis.Porro efuspanum fermen tatorum prohibitusfuitfeznbsp;ptèdiebus,qui, quoniam deus omnia creauit fexdiebuSjamp;feptimodie septeturtutnbsp;4nicuit,fignificant nobistotumhumanæuitætempus,uf£çad nouiffi/nbsp;niumdiem.Quare femper nobisabftinendum eft,a fermentoimpig donbsp;‘^dnæ^amp;inhoneftæac impuræuitæ. Hæcpaucadefeftoazymorum,nbsp;quod pafchauocabant, nunc fufficiant.Reuertamur autem ad inftitutunbsp;noftrum.Nam cum is feftus dies, quo Chrifto fubeûda erat crux, inftanbsp;’^Q^jdixit difcipulis fuis.Scitis,q) poft biduu pafcha fit,etfih’us hots tradinbsp;’^nr,utcrudfigat.Ha(ftenus meminit quidem Chriftusfuturæ fuse paffînbsp;^nisjfcd no omninofrequentiffime.NuncaûtjCum hoc pafcha inftet,nbsp;4^0 ipfi paciendu eft,femp quacûc^'occafiôelicet,repetit etinculcatpafnbsp;l?affionefuam,donec a cohorte ôi miniftris pontificum comprehendaznbsp;»quêadmodum ea,qug inEuangeliftis fequuntur indicanu Id auteinnbsp;kk

'1

-ocr page 394-

ÏM PAJSIONEM CHRISTI

mînimctemere fàcK.Pnmum enim hac frequenoflima pafliom's fuac tn? tibnc érudit difdpuloSjnepaffîonefuaoffendantur, Nam cum difcipul*nbsp;haberentipfumprof4eflîa,quiperpetuo hocin feculodominaturusefnbsp;feCjUidebac eos adeo cruce fua offen dendos, ut exiftimaturi effent,ipfufnnbsp;non effè uerum Meflîam, nec Euangelion eius eflè uerum Euangdion*nbsp;Quare,ut huic offèndiculo in temporeoccurreretjemper de(nceps,do/nbsp;neccapiatur,facietmentionem paflîonis SCcrucisfuæ» Tametfiautemdifnbsp;cipuli nihilominuspaflîone eiusitaoffenfi funt,utomnesabipfodetecenbsp;tint, quemadmodum pofteafequitur, tarnen hæc fuerunt eis poftea uti^*nbsp;liaadrdîpifcennam, quibusconfirmarentfidem fuam,hLinclefumeficnbsp;uerum Meffiam fiiium D E I,8d feruatorem noftrum. Nunc dico uobisnbsp;j'nquitjpriufquam fiat, ut cum fadum fuerit credatis, q? ego fim. Et iteru*nbsp;Hæc funtuerbaquæ locutusfum ad ucs, cum adhucefiem uobifcum,nbsp;qjneceffe foretimpleri omnia quæ (criptafunt in lege Mofiamp;^propbcnbsp;tis amp; pfalmis de me. Deindeprpdicit tories pafsionem fuam ut fi'gnificrtnbsp;fe non coadum,nec fua culpa mori,fed potius fpontefua tantum,ut obcnbsp;diat patri fuocoelefti,amp;expietpeccatanoftra. Quarequandocuntÿpo'nbsp;ftea mentionem facietpaffiônisfuæ,ibi fentiamus eiim fi'gnificareproninbsp;ptamS^fpontaneam animifuiuoluntatemad fufdpiendam pronobisnbsp;crucem, qnafiita diccrct. En incurrent in me nunc grauiffîmæafHîdio-^nbsp;nes,adeocp longe omnium contumeliofiflima mors. Et quo d ad me quinbsp;dem attinet,poffem quicquid id eft aduerfi,in temporeefTugere,poftfUinbsp;ameunonutuexcutere,amp;omnesaduerfarios pcrdere.Sedinbocuent,nbsp;a pâtre meoinhunc mundummiflus,utpaftione meareconril’^^°®

ciodefungar, amp;immenfam meâergauoscharitatemdeclarem. Itac^ dfl ,•* hjjcfeftumasymoruminftaret, Congregati funt principesfacerdo/nbsp;tu amp; fcribe amp; leniores popufi\in aulâ principis facerdotum,qui dicebatnbsp;” Caiapbas,etconfihûinierunt,utïefum dolocomprehendcrcnt,amp;occPnbsp;** derent. Dicebant autem^Nonindiefefto, netumultusfiatinpopub.

Timebant enim plebem. CÔuenerant alias fæpenumero Pontifices et fcribæ,utconfultarenc,quidde CH RIS T O facerent, acaliusquidénbsp;aliud cenfebat.Nuncautem in hocconciliodeccrnuntunanimi confen«'nbsp;fujChriftum, quia non poffunt eum publice,præ populo intei ficere,nbsp;clamtollendum effè, amp;padfcunturcum Iuda,deprodittone,utmoxfie**nbsp;quitur.Sentiebant enim nullum un quam pern iciofiorem hoftem amp; de/nbsp;uaftatorem tam regionis,quamrcligionisiprorum fuifre,quamhunclenbsp;fum.Dicunteniin alias.Sipermifenmuseum fie, omnes credentei,ue/nbsp;nientep Roman iamp; tollent turn locum noftrum, turn gentem.Itacp adunbsp;cflèt tâ de religione noftra^quâ de maieftate politig noftrg. Cenfen

-ocr page 395-

HOMlLlAE lOAN^ BRENTIL

ipfum tanqua publicum latroncm amp;iHecndiarium de mediOiCÏam tâmê po*dolum,ncfcdidooriatur, tollendu* Audiamusautêprimumoïmde Pontificts«^nbsp;Jjispontificibus 8C euentu coalrj couz.Obfcrua igit,qui fiiithi, qui co/nbsp;lui tent de interfidendo Chrifto. Non cm funt tioîcs extremg fortis in Ifnbsp;•^tljfed funt fummi pontifices,facerdotcs èC fcribæ,nimiFÇ2,q qui babegt;nbsp;^anturreligionis capita,amp; fideidefenfores,quinÔ folumdicebahtpogt;nbsp;pulus deijUerumetiâ fummi in populo deiprindpeSjquiqcquid dignitànbsp;l’samp;amplitudinishabcbâtjproptci' Chriftum habe^nt. Eratern Leuitinbsp;^uni facerdotium inftitutû, ut adumbtaret ChriftÛ4Et hi perfequunturnbsp;Chriftumacdecernuntutinterficiatun Quadere iddreo admonemutjnbsp;lion ut fentiamus oêsomnium tempor^ pontifîces, amp; principespopuünbsp;dd dîè impios. Multi enim optimi St fanôiffîmi pontifîces füeruntin Ifznbsp;*‘äd,quihocunücgerunt,utuera religio con feruaretur »Bxemplumeft,nbsp;^hinces,itêZacharias filius Ioiadæ,ôtnônuIIialrj Fuerüntôtinecclenbsp;fia poft apoftölos m eilti pq Bpifeopi. Ac poften t etia h oc ternpore pq ef/nbsp;uerum agnofcerenc euangelion» Sed hoc de pôtificibus ideo nobisnbsp;pfoponitur,utfi hi,qui uidenteftè religionis colûnæj pcrfequunr Chrinbsp;fium Sdcujgelion eius,non offèndamun Nâquemadmodü,quod Paîtnbsp;lus ad Romauos feribit, no oês,qui funt ex Ifrael, funt Ifrad,necp quianbsp;luntfenien Abraæ,ftatimoêsfilq,itanonocs quigeftant nomêponti/nbsp;capitum religionis, funt coram dcoueri pontifices,necomnesqüinbsp;gloriant feefteapoftolot^ fucceftores jfunt legitimi apoftolor^ fucceftô/nbsp;l'es. Nâ St inter ipfos aplbs, non ocs erant ueri apoftoli,fed urtus eorû ié/ io^nnis tinbsp;ritdiabolus,ut Chriftus air.Etiterû.Si hec noüiftis,beat/ eftisjifeceritisnbsp;ea.Nôdeoîbusuobis loquor,egofdo,quoselegerim. Adhæc,ütfalusnbsp;uô eft uolentisaut currêus hoîs,ita necincedentisornatu pontificio aütnbsp;legio,imo neprophetantis quidêeft,Stdemoniaeijdentis, fed tm mifenbsp;lètis dei, Quid,cp etiâ a Chrifto prgdidtû eft,primos forenouiftimos jÔtnbsp;l^aulusait. Delegit deus, q ftulta erantfecundûmûdum,utpudefàceretnbsp;l^pientes.Quar capter pfecutionê pontifiai, non eft ab euâgelio deßeie^nbsp;^um,fedtantomagis euagelion Chriftifeeftandûeft, quanto ptinatiusnbsp;* pnidêtibus et potêtibus h uius feculi reqeit. Deïde uide mih i euêtum conbsp;dlijhoqîpontificum. Decernutem Chriftum innocêciftimu,niot’te exnbsp;fiuguêdum,8t paulo poft oeddunt etiâ ipfum, ut hacratiôeSt uiac^eznbsp;•'Qatfutura, quætimebâtpiericula, uidelicet, ne St religioipforumcod/ pf^icuj^ncnnbsp;^ö’etjCtregio ipforûaRomanis deuaftafetur.Itat^ conantpcriculâ.qug ttiunturjnt»nbsp;fifîi Comniabanc,effùgere impietate, St crudelitate. Quid ergo facftu eftcnbsp;dixit Salomon. Quod timet impius,acddic ei. Hi em pôtifîces ,n onbsp;ii’tarût picula impictate fua,fed auxerut ca,8t q cofilio uoluerûtea effugcnbsp;ic,eode indderut in ipfa manibus et pedibus. Nâ quads calamitatibus funbsp;^aicaoês,poftafcêfum Chrifti in cceluobrutaetoppfta ftt,fupra muldsnbsp;’’ipoluiniuSjSt res ipfa publice adhucteftaU Cæteru, h^enô funtnobis

-ocr page 396-

IN- J’ASSI ONE H GHMITI

îantum audi’enda,fed€tiam in ufum noftrum tranffercnda.Nonconfe^ dimus quidem cum bispontificibus in condlio aduerfus Chriftum,f«lnbsp;non diffimiliter inter nos pcccari folet. Inter homines enim folenne eft,nbsp;ut ftudeant pericula uitare peccatis* Alius timet exilium autmortem, finbsp;Chriftû ingenue confiteatJtacp uitat periculu ab negation eChrifti.nbsp;hus,qui fungiturmagiftratu timet odia amp; feditionem, fi fceleratospronbsp;meritis, ôd legibus puniat. Itacp uitat periculû côniuencia ôd diftîmulationbsp;ne. Alius,qui aut mercatuaut opificio uidum quærit, timet periculumnbsp;famts,inediæ8dpaupertatis. itaep ftudet hocpericulum uitarenugis,nbsp;mendacijs,impofturis,Ôd furtis.Quid pluraC Summa iudiarur prüdennbsp;da, periculum quoquo modo licet per maxima etiamn um federal ini'quot;nbsp;tmfiie 4gere, pietates déclin are. At per fcelera fugere periculû, no eft effugere,nbsp;non eß perU periculûaugere,8d in ipfum incidere, ac perireiSi non audieris,inqi^ibnbsp;DOMINI dei tui, maledidus eris in ciuitate, maledidus in a/nbsp;culumi^ur Siinobedienciauerbideiaffert maledicnonem in omnibus locis,nbsp;fere^ quam obfecro efFugf) benedidionem in inobedientia fperare pofte«»nbsp;Odiftijinquitpfalmus, omnesqui operanturiniquitatê, perdes omnesnbsp;qui loquunturmendacium quomodoigitur iniquitateamp;mendadotcnbsp;euafurum pericula confidis‘:Deuseft,quiferuat in periculis,quomodonbsp;autem feruaret eum qui ipfirefiftitcRefiftit em deo,quisquis impie agit»nbsp;Hueaccedit,q? Satan eft autor maledidionis. Quifquis autemagitininbsp;pie ôd federate, is obfequitur uoluntati Satang. Quam ergomercedéninbsp;fi maledidionê,ab ipfo reportaret; An non etiâ Ethnicidocuerunt, ni'nbsp;hil die utile,nifi quod honeftû fit^Quare fi pericula immineant, nulhnbsp;ratione commiitendum eft,ut fhideamus ea per fcelera Sd impietaccsuitanbsp;re,fed Temper feótanda eft pietas, ôd fiquidem propofita eft légitiman'nbsp;do effugiendipericuli utamur eain fide. Si autem non poftumus peri'*nbsp;culumpie 8dlegitimeeffugere, exponamusnos inpericulum, in fid^nbsp;DOMINI, certiflimafpecocepta,q) qui dixit,feaffuturum nobifeutnnbsp;in afflictionibus,0d nosferuaturum,is etiam daturus fiteuentum, quonbsp;poffimus 8d fufferreSdeuadere. Hæc de pionciftcibus, 8d euentu concilijnbsp;eorum. Videamusnunede CHRISTO. QuidenimdicemusCnutnnbsp;CHRISTVS ignorauit, quid de fe decernerent impij Pontifices^nbsp;atq? non omnino latuerit eum quiddefe clam tratftefur, baud obfeurenbsp;figniffcat, dum tocies obrjeit ludæ proditionem. Quid ergo eft, q? adnbsp;tarn impiumconciliumconniuitÇ’ an non erat omnipotensC Vbi igiturnbsp;crantfulmina,ubiignes,ubi hiatus terræ, quibus tarn impia Synodusnbsp;priusopprimeretur, qfententiamfuam autdefiniret, aut exequeretut^nbsp;Sedhicnobisobferuandueft,quod Paulus ad Philippenfesfcribit.Cunbsp;eiret,inquiens,Iefus Chriftus,in formadei,non rapinam arbitratu eft,nbsp;Mt effet ajqualis Deo, fedfemetipfumexinaniuit, forma ferui accepta,nbsp;«

-ocr page 397-

in fimilitudinchominum conftitutus,8i figura repcrtus utfiomo,fiumi lonprçbuitfemctipfum^fadusobediensufcç ad mortem,mortemautenbsp;orucis»Hoc Pauli dióluni alta femper mentereponendum eft prpfcrtirrtnbsp;in hac de paftione Chrifti traélatione.Exponit cnim per fpicue , qvtomonbsp;do faâum fit, Œ Chriftus in paftione fua, ad tot impietates, conuicia,nbsp;nialedida ,blalphemias crudelitates aduerfariorura fuorum conniucnbsp;ïn,ac toleraueritÆtfi cnim Chriftus erat in forma dci,hoc cft,deo gquanbsp;lis omnifcius amp; omnipotens, non tarnen ufus eft hacforma tyranniccnbsp;montra uoluntatcm patris fui quafi rapuiflct eani,fcd ita fcipfum exinani/nbsp;öit »ut fufciperet formamCabftç tarnen pcccato^ hominis,adeocp fcrui Jnbsp;Qnæ eftformahominis,qugforma ferui’^'Homo imbecillis eft óc imponbsp;^®s,acignarusearumrerum»qugabalr)Sclamtradantür*Scruusaut€m Serwfomrtnbsp;nÜmiuxtaconfuetudinemgêtium,domino{uoitaaddiftuscratjUtcoznbsp;na imperium domini ne hilcere quidem änderet,ac omniâ domini uer/nbsp;etiam iniquiiïimaferrecogerêtur,irt que óó dominus uitæ necist^nbsp;poteftatemhaberet,atcp adeo,qui magispro iumento quarrt pro homi/nbsp;ne computaretur.Hæc eft hominis,h cc eft Cerui forma. Cum igit PaU/nbsp;InsdicitChriftura in formadeiexiftentem, fufeepifle formamhominianbsp;ferui,manifefte docet, cp ctfi Chriftus fdueritomnia, quas occulte a

1 nbsp;nbsp;pharifgis contra ipfum gererentur,nolucrit tarnen ea fcirc,0^ quamqua

PQtnerit uno nutu omnes in con cilio perdcre,rtoluerit tarnen hoc pofte J f^biedtenim (e extrinfecus paftioni, non ut omnipotentem deum, fednbsp;'^infirmumhominê,nort utDOMINVM,fedutferuum.Filiusho/nbsp;’’^inisjinquit, nonuenitutfibiminiftraretur, fedutipfeminiftrarct, 8Cnbsp;\ '^tdaretanimamfuamredemptionempromultis. Quare,nonoffendatnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftus conniueatad impia confilia Poniificum, fed age potius

S’^atiaSjCp fumptaferui forma obtinuerittibi dominium coclefte.Nam* fufcepcrit form am ferui, ac maluerit im pia aduerfus fe confilia igno/nbsp;potius ad ea conniuere, qua fubito ÔC admirabili fupplicio uirt/nbsp;n^e,nonfedt(uaaliqua culpa cöadus,fed noftri cauffafecit.Primumnbsp;’nim uenit in hunc mundum, ut fufeipiendo in fefuppUciapeccati, ex/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fee

^'^et noftrapeccaca amp; reconciliaret nos cum deo patre. Non fufeepit catifufeepit ’?f«opns, aut adionem ipfam peccati. Non enim peccatum fecit,ncc »»fcCbrijt««nbsp;?'*nituseft dolus in orecius, fed fufeepit infefupplicia peccati. Porro,nbsp;'^Pplidum peccati eft,deccrniutcapiaris,8d inter ficiar is. PeCcatorcs etnnbsp;^ptaefertimhomicidg,raptores,latroncs,8lt;altj id genusfcelcrati ho/nbsp;confultetur de ipfis,quo amp; capiannbsp;fuf •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igitur,amp;fi innocentifttmus fuerit,tarnen

C'ÏMt hoc fupplicium,taquam nocentiflîmus,in fe, ut noftra peccata, *Pf^ debuiflet quidem ab hoc fupplitio anbsp;nmus efle,0d potuiffet iUud uno uolunutis nutu a fe cxcutere fufee

-ocr page 398-

IN PASSTONEH CHRISTI

pitautcmut fua pafli'onedeumplacaret, amp;fuafanlt;ft»tateat^ innoccngt; tia,noftra crimina in confppdu 8^ iudicio def contegcret. Scd quid neednbsp;fe,in quis, erat, ut hoc latronum homicidal fuppliciû in fenoftri cau/nbsp;fa fufeiperetC num oês nos externi latrones homicidæfumusC' Abfit,nbsp;Chriftus fufeepittamen hoc fuppliciû, quia hint homicidæ 8gt;C latrones,nbsp;quibus ad falutê neceflaria eft paftio Chrifti,qui et ex fide refipifcunt,cunbsp;exêplum habesin eolatrone,qui una cûChrifto crucifixus eft^nbsp;omneshomia Etquanqnonoêshominesfintexternihomicidæamp;:iatrones,omncstnnbsp;tieteti^in» hoîes,etiam infantes,tanti hint coram deoplt;ftÔres,utnonfolum meruenbsp;rintexternam ,uerumetia ærernammortêamp;condênationem.Quarchecnbsp;pars paftionis quam Chriftus h oc loco in fe recepit, no tantum^deftexnbsp;ternis homiadis latronibus, fed etiâ neceftaria^ eft nobis oibuSjqtiaivnbsp;tumuisabexternacæde alienis, ut per earn pda noftra in iudicio dei ex'quot;nbsp;pient. Deinde hifcepit banc paftionis parte, utexperiretur,qualisefletnbsp;affedus eorum,c}ui hoc hipplicij genereobruunt.Na'm fi Chriftus nonnbsp;fuftinuiflethancafflidionê, fedftanm impium himmoRt pontificum fenbsp;natumautfulmine aut hiatu terræperdidiflèt, quam obfecrofpemnosnbsp;cocipere poftemus,h uideremus impioRî confil la aduerfus nos promo/nbsp;uer€, nosueroimpotentiores eftc,quam uthorum conarum infirmareatnbsp;que frangere queamusCAnnon ad mentionem Hdei in Chriftum animusnbsp;ftatimreclamaret,acdicerec.Quidc’quoniGdo ego inter tarn cruenta im'nbsp;piorum confiliaferuarer, q non fim canta pountiaprgditus,utpofttm3dnbsp;uerfariosmeosperdere,queadmodum Chriftus eosperdiditcN^autenbsp;quia Chriftus etfi erat omnipotens,exinaniuittame fe,amp;f fadus eft erganbsp;aduerfarios fuos,tanquä imbecillis quifpia homo,adeoq? animo fuo ex/nbsp;pertus eft,quantus fit dolor, cruGita impiorum confilia fufferrejidcirconbsp;certiftimam fpc in Chrifto haberelicec,cp qui fimiliter,ut nos, affectusnbsp;fuerit,comoueatur erga nos dementi fua mifericordia,et conferuet nosnbsp;in media etiamnû impiorum crudclitatc. Nonhabemus, inquit,pon/nbsp;tificem,qui ncipoftet afficifenhiinfirmitatumnoftraR2,fcd tentatupefnbsp;oia,iuxtafimilitudinem abfcp peccato.Etiterum. Debuit per omniafr^/nbsp;tribusGmilisreddi,utmifericors effetamp;fidelispontifex, inhisqupapudnbsp;deumforentagenda,ad expiandum peccatapopuli.Nam exhoc,q7 ipßnbsp;contigit tentatum efte,poteftamp;; hisqui tentant fuccurrere.Proindequifnbsp;quis cognoueritcruenta aduerfariorum fuorum contra feconfilia, nonnbsp;hocagat,ut impietafem,impietate,crudelitatem, crudelitate retundar,6^nbsp;malümalo referat,fedutobfequacurdiuinæHoluntati,achquidemlicetnbsp;pie amp; legitime fuffugere, utatur dono dei in fide,fi uero no licet,niß im/nbsp;pie agas,fuffugere, jbi tum obfequendüeft uoluntati dei, fufeipiendaS^nbsp;toleräda hin tin fide lefu Chrifti aduerfa,quæcunçp ab aduerfarijsacci/nbsp;derintjcertiffimafpe côcepta,qpquiiubetnogt;eapadenterfuff'erre,con/

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feruatugt;

-ocr page 399-

H O HI LI AB IOAN. B RE NTH.'

Iffutaturusnosfit perpctuafalute. CæteR2,priusquamdigrediâmurafy** tiodopontificUjnon fuperuacaneum en'tcôfyderare,quêeuentum habunbsp;^itconfilium pÔrificumde Chrifto clamoccidendo.Confilium Jnqu»/nbsp;^ntEuangeliftgjim'erunt, ut lefum dolo caper ent amp; occideret. Ec, Nonbsp;*îidie fefto, ne tumultus, fiat in populo.Itacp decernutfeiefum occultenbsp;^fucidaturoSjUt publice prorfus i gnoretur, quid de ipfo actum fit,8d imnbsp;P’etas atep crudelitas ip(oR2 lateat. Quis ergo fuit huiusconfiltjeuetusCnbsp;^^ontifices uoluerunt, ut lefus clamoccidatur. DEVS autê in coelo uo/nbsp;^^it,utfiliu3eius,non folu publice crucifigatur Slt;occ.datur,ucrunietiamnbsp;^tmors eius diuulgetur in totutn otbê ten arum, 8lt; impietas pontificumnbsp;^diibus nota fiat. Cuius ergo uoluntas amp; confilium promouitC' No cer/nbsp;pontificum,fed DOMINI dei noftri.Etfienim ponnfices magna aninbsp;læticia afFedi funt, quodpræter expeeftationem ipforum, Chriftusnbsp;P'jbliceocci(usfit,uulgoetiânum approbante,amp;iplum adcruceminfa/'nbsp;’^isclamoribuspofiulante,quibus rebus facflum eft, utexiftimauerintimnbsp;P’ftatom ipforum,fummâeftepietat€m,amp;^ cultum DEI, tarnen urcunepnbsp;'ifta habeant,reipfa Lndemus,nonhumana feddiuinaconfilia promo/

Chriftus palamiuxtaconfiliumdei occifus eft.itaeuam ccnliliddiui j'^pietas pontificum patefada efttoti orbi terrarum. Quodidcircono/nbsp;‘JIS cognofeendum proponitur, ut dilcamus timorem U b l ,clt;nuuumnbsp;^‘^flusfpçQc^-ultandi peccati defignemus.ConfiliumcnimD Eleft, utnbsp;ji^niafcelera, quantumuisocculta, palam reuelentur, ludicabic inquit,nbsp;PO M I N V Socculta hominum. Siiudicabit,cert€etiarnreuela/nbsp;ludicium enimnonfitabfconditein latebris,fcdpubbcecoramomznbsp;^'bus. Quid igiturdicemus C’nullumnepeccatum manebic occultum«;'nbsp;^üllum certe, nifi quod obtexerit fanguis D O M I N I noftri lefunbsp;^^nfii.Cumigiwrhomini nihiltriftius publica confufione amp;infamianbsp;^ddere pofti't, fumma opera dandaeft,utnonfolum nihil palam,ue/nbsp;^'’’^eciam nihil occultepeccemus, autfi quidpeccauerimus,feftinernusnbsp;^fidèadaduocatûnoftrû,quem apud patre habemus lefum Chriltu,nbsp;^^ftftunacumpatreamp;fpiritufantfto deus laudandusin fecula Amen,

H O M I L I A XL vit.

* leri no poteft, inqt alias Chriftus, utpropheta pereat

alibi, g Hierofolymis.Quare,q magisap.f pinquatte 1^ pus,qChriftus^fcepatfepafriôefuaplt;ft3noftra

*3 piatuiv,eomagisap43pinquat ipfeadurbêHierufalc, I Non cm urget Chriftum uelf pria ipfius culpa uelnbsp;humanapotentia,ut uiolentercogatadfufierendamnbsp;j crucem, fed urgetipfum partim uoluntaspatris,qufnbsp;fj ‘^atfiliu redimeremorte fua humanugenus,partimimmenfafuaipnbsp;tiûp‘^^’^‘^^^’ft^^^o«”n^cÔpIe^^b3t,utfuafpôteadfufcipiendâ^pdtîsnbsp;morte feftinet.ItacB inter ea ,dûp5iifices decernûtChnftu mortenbsp;kk iiiî


-ocr page 400-

IW PASSÏOMIH CHKlSTt

Defuriuf Dfachma,

Sariiidarunt homifiun inanbsp;geauM,

itollcndum^uettit ipfe in Bcthaniam, quf erat, quem admodum loannei ait,iuxta Hicrufalem fereftadqsquindedm. Etab hocloco afflidionrtnbsp;fubinde maiores amp; grauiores in Chriflum incurrunt. ^7 idcamus igiturnbsp;9» ante omnia, quid Bcihaniægeftum fit. Cumlefus eilet inBethaiiänbsp;9gt; in domo Simon is ieprofi, acaimbente eo, um it ad eum mulicr haben«nbsp;» alabaftrum unguenti nardipifticgpreciofæ, amp; confringensalsdiaftrumnbsp;9t eftudit fupercaputipfius rccumbentis. Videntes autem difdpulieiusinnbsp;« gt; dignati funt,dicentes. Ad quid perditio h æc unguenti fada efepotuit vnbsp;9, nim hoc Unguentum uenundarimagno,plusquamtrecentisdenarijs,nbsp;99 amp;daripauperibus.Etinfremrf)antaduerfusillam. Prindpioamp;üeX'*'nbsp;circumftancqs ucrifimile eft,cam undionem,quam deferibit loannescanbsp;pite duodedmo, a Maria ibrore Lazari fadam,aliam fuifTcjab ea, quanbsp;deCcribunt Matthäus amp; Marcus, nos tarnen magisnuneperfequen^ur»nbsp;quid fadum fit,quam queries fadum fit. Atep hie uide mihi, a quibusnbsp;primum omnium indpiat Chriftus, poft decretum Pontificum affligi»nbsp;nimirum,nÖ ab inimicis amp; aduerfarijs,fed ab amicis,8cdifcipulis fuis»nbsp;Cum cnimmuIier,iiueillaMaria,fiueaIionomineuocara, effudifletbenbsp;neuolentiiTimo animopredofum unguentum in caput Chrifti, non ponbsp;tuerunt, predpue quidem ludas ifehariotes, deinde autem ^alij dilH-'nbsp;pulijinftigante luda, tantillä unguenti iaduram «quo animoferre.ftnbsp;cumtotbenefierjs fuiflenta Chriftoaffedi, non poiTunt uidftimtoie*^nbsp;re, ut Chriftus benefidolo quodam ftne ullo ipiorum fumptu affidaf,nbsp;adeoep nimium ipiis uidetur, quicquidiumptuü,etiam ab alns,’Unbsp;ftum impenditur. Reprehenduntenim fadum mulieris,amp; dicunc Adnbsp;quidperdido hæcîpotuit hocunguctum uenundari plusq trecentisdeznbsp;narijs. Denarius autem Sddrachmaidem ualent. Odo autem drachmaenbsp;uaknt fereaureoRenano, Itacp trecenti denari) ualent trigintaftpte’^nbsp;pi u s minus aur ei s Renanis. Hic ergo ob feru a mih i iordidorum h om n Unbsp;Ingenium. Vt enim hi difdpuli non iudicant hoc mulieris fadum, h(gt;*nbsp;, neftum autredum, proptereaqgt; uideatureifedamnofum, itafordidtnbsp;homines nih il putant redeaut honefte fiert, nifi quod fit queftuofum,nbsp;amp; faciatpIurimumlucripecuniarum.Ecfi aiimuideaniurahquodcsuifnbsp;tutesS^bonas artes comraendare, non tarnen commendant,necfedartnbsp;für eas,qp fine per fe hon. ftp,fed qj iint qupftuofp. Nam cum uident udnbsp;uirtutes uel artes nuUum pecuniæ 1 ucrum afferre, uida autem eile quac^nbsp;fi:uofa,ibitumrelidis omnibus uirtutibus, uieia tantum fedâtur.Qpidnbsp;sutem de his hominibtisdicasC’Nonhominesfunt fed beftie,imopotiusnbsp;monftra.Homo enim non eft conditus propter pecuniam, fed condiiu«nbsp;eft,utcognofeatdeum, amp;fedeturuocationemdei. Quare,quirchdonbsp;deo 8^ uocationeeius fedatur tantum lucrum pecuniæ,etfi figuram hoznbsp;minis seftetj'ndisnus tarnen eft, qui in hominumnumerorecenfeamr»nbsp;Adhare;

-ocr page 401-

KOHILÏAE lOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„y

nihil redum achoneftûiudicare^nifi quod tnhoc feculo afïerat ‘Ucrump ecuniæ^quid aliud eft,quâueram fcelicitatêmetiri pecunia:’£nbsp;^üificdefcelicitateiudicat,isaucnonfentit futurameffeueram in alteronbsp;^«culo fœlic{tatê,auc fi pro communi hominum captu fenrit, cÔtemnitnbsp;*%cjuoquid inhominepotefteHeabominabiliusv Namhoc putandunbsp;jftvedum ethoneftu,quod deus iuffit^Sd quod deo placet,fiue fit in hocnbsp;hculoqucftuofum,fiue non,Sienim rede iuxta uerbum DOMINI e-*nbsp;SO'iSjamp;finôfuerit in oculis hominum queftucfum,erittamêinoculisnbsp;in futuro feculo longe omrdu quçftuofiffimum.Gaudete,inquit,nbsp;'l'ioniâ mercesueftracopiofaeftinccelis.Et centuplumaccipieqacuitgnbsp;’^terngforcietur hgreditatê.Quare hoc unum nobis agendû eft, non qdnbsp;^ânîonæ,fedquodDOMlNOdeo noftro,redûatcphoneftûuifumnbsp;^«¦icDeindeaddunt dilcipuli.Etdaripauperibus. Hocquidfibi uelit»nbsp;^'lannesin delcriptione alceriusundionis interprétât, uidelicet, q? lu/nbsp;hoc dixerit,non qgt; pauperes illi cure e(fent,fed qa fur erat,amp; marfunbsp;piumhabebat,eacp quæ mittebantur^portabatJtacp ludasprgtexitaua/nbsp;’‘itiæfuæbeneuolenttam in pauperes,quibusdeusbenelacerciuffit.Hocnbsp;phneeft ingenium hypocritaRz, q? impietatibusfuisprætexantpietatê,nbsp;^abur.antur nomine dei ad operculum peflimorum quorumeumep fee/nbsp;Itvuna.Sicpontifices8lt; feribæprætexuntinuidiæ(uæinChriftum,no/nbsp;Bien côferuandg reip. a deo inftitutæ ôi ordinatg. Sic impti prætexebantnbsp;^oniicidio,qdinapoftolosdefignabât,nomendiuini cultus.Quidautênbsp;Iiacinîpietatehorribiliuseft';’DeusexigitinDecalogo,utnomèfuûnônbsp;'BuanumalTumatur.Hiautênon folualfumuntnomêdei inuanumjed pteMufcw.nbsp;’^tiam affumuntad defendenda peccata,imo ad faciendâ,ex fumma impienbsp;1 ^atCjfummâpietatem.Quidhocfcelere'immanius';'Nomen DEI Ôiuernbsp;^ümeiusjfunt nobis propofita ut in nobis landificêtur» Quid ergo manbsp;^simpium qua fi abutamur eis, non ut fandificentur, fed ut contaminenbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quare qui nomen aut uerbum DEI prætexitimpietatibus fuis,is

fimpUcicer uiolat man datum Dei,quemadmodumhomicidaquif/ P^am,auclatro,fed eftetiaminDeumcôtumeliofus Ôdblafphemus.Ennbsp;^Boddifcipuli,ac præfertim ludas Ifchariotes,dicunt, uidentur quidemnbsp;linjjplicifîimaeffe uerbajed fi explices ea,inuenies in ipfis,horrendas imnbsp;!nbsp;nbsp;nbsp;P'etates ,adeoque etiam fummam in Chriftum ingratitudinê» Fremunt

^duerfus mulierem,amp; exprobran t ei,q)effuderit tam preciofum unguez ^Binutihter,fcilicet,inutile iudicanc,quod Chrifto impenfum eft» F amnbsp;Bilèducunt Chriftum fuû, utfentiant ipfum non ta dignum ene,prop/nbsp;quem trigin ta aut quadra gintaaurei numi pereant» Quid;’ relinque/nbsp;ne uitam propter Chriftum, qui ne æquo qpidem animo poftuntnbsp;pfoptçr ipfum tâpaucorum aureorum iaduramferreCEt quodindioni/nbsp;ipfi ad emptionem huius unguenti ne unum quidem oboîumnbsp;^Btulçrunu Sedideft, quod paulo antediximuSt Ingratis homintbus

Z

-ocr page 402-

g^chrt/ium. ad ucnandamnominisnoftrigloriam,ade*xplendam animi noftrioipi ditatem, èi. ad feclandas carnisdelicias, ibi «fi omncs noftræ fâcultatesnbsp;impendantur^nullaeft tcrgiuerfatio, at fi quid impendcndumeftadcônbsp;folandum mifmjm amp; afflidum Chriftum,ad confcruandum euangcli/nbsp;on CHRISTI ubic^ côtemptum, Si. abiedum, ibi un us amp; aker obeynbsp;lus, nullo etiam noftro labore partus, fed a maioribus ad fuftentandamnbsp;ccclefiæ neceffîtatem bénigne collatus, plufquam nimius uider.Bthæcnbsp;aeddunt Chrifto non ab hoftibus amp; inimicis ,fcd ab his qui uidentur ipnbsp;fi amiciflimi,qui funt apoftoli amp; difcipuli cius,aui nomineeius ÔC euati


atque ingratitudine indignus'Tnec dûbium eft,quin hæc res aîo Chriiti maximum dolorem attuleriu Quid ergo adeaCHRIST VSc^Cumnbsp;Chriftus uenerk in huncmundum,non ut fibi miniftraretur, fed utipfenbsp;miniftraretalr)s,pcrtulit aduerfa padenter no folum abinimids,ueruninbsp;etiam abamieisfuis.Nonenim reiedtdifdpulosfuos propterhancin^nbsp;gratitudinemamp;!inhumanitatem,necconculcauit cos pedibus, ncc minanbsp;tus eft eis ultionem.Sed quicquidideft aducrfi,fuffert pquo,quanttimnbsp;quidem ad fe attinet,animo.Et tarnen non nepfioit interim officium fua

at enim inter eos præceptorem amp; pak'emfa^’^2,

quorum offidum eft, ut pro fua uocatione amp; grauitate uicia difdp^^^®^ acfamiliæ reprehendant amp; corrigant. Quarc CHRIST VS

• ’ difdpu los grau iftimc. Et ait. Qu jd molefti eftis muIieriC'Sinite illam.0


’? pus enimbonûoperata eft erga me. Vide,qua diuerfafintiudiciaChri/ fti amp; dlfcipulorum eius. Hi iudicât iuxta externam opcris fpedem, amp; catnbsp;nis prudcnttam,fentiuntmulicrisopuseftemaIum.Chriftusautcni,qiî*nbsp;iudicat fecundum ueritatem ct fpiritum fandum,pronundat eflebonu.nbsp;Hi fentiunt efleopus non folum inutile,ucrumetiam pernitiofum.Chdnbsp;ftus autem utilicatem amp; dignitatem eius pleno orc commendat. Sic enimnbsp;95 fequitur. Semper enimpaupcreshabetisuobifeum, amp;quandocunCpnbsp;•gt; uolueritis,poteftis illisbenefacere. Me ucrononfempcr habetis. Quodnbsp;C H RI S T V Sdidt,hanchab«fententiam. Hæemuliermeacau^nbsp;fa hoc unguentumeffudit, ME honorauit. Quid ergofan nontantUnbsp;deuobismcritusfum,utæquo animo iadluramtantilli unguentiprop/nbsp;ter me feratisC’Sinite, ut mihi beneftat, dum licet. Venit enim tempus,nbsp;quoetfi libeat,non tarnen licebitin me,taliabencfidaconferre.Nunquânbsp;non erunt padjperes in terr a.Ego aute paulo poft e terra migrabo. Qua/nbsp;reqd nunceftopportunum,tunc non eritampliusopportunum,ut tali/nbsp;bus officqs colar. Quid autem ad hxc diecmusr Chriftus alias tanta di/

-ocr page 403-

HOMILIAE lOAN. BRENTIL

^’gcnria pauperesnobis commondat,utaffimiet, fnfeaMIatum,quod PauperibusfuiscoUatum fit» Nuncautemuidetur nullam plane paupe/nbsp;’^’’îirationemhabereÇ'Quid SC illudeft,quod ait. Menon femper habe/nbsp;J'S, cum tarnen alias didt,Erouobifcum omnibusdiebus,ufcpadcon/nbsp;‘immationem fecuIiCQuod igituradpauperes attinet,obferuadum eft»nbsp;Chriftushocloco minimeomniumrerjdat curam de pauperibusjednbsp;^amnattantum uanamhypocntarumCequorumnumero,amp; hoe temponbsp;crant difcipuli eius,acpræcipue ludas lfchariotes)fuperftitionem. Hinbsp;^limfub nominepauperum comprehendunt tâtumpublicos medicos,nbsp;S'^ipanemoftiatim coIIigunt.Etqueadmodum fub nomineproximi,cÓnbsp;Pfehendunt tantum amicum,non item inimicum,ita fub nomine paupenbsp;^'^niintelligunt tantum mendicos, paupertatem laceris ueftibus often/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

^äntes. Atc^ hi quidem pauperes funt,non tamenfuntfoli,necpræcipuî Päuperes . In pauperum enim numero multo magis continenturegeninbsp;opifices,qui magno labore multo fudorc egeftatem familiæ fuæ fu/nbsp;pfntanttcontinenturamp;afflifti uel animo propter aduerfa tarn corpora/nbsp;quam fpiritualia,uel corpore propter moi borum magnicudinc.Suntnbsp;^pauperes hominesabielt;fti, Si. contempti. Eratamp;ipfeChtiflus pau/nbsp;P^^iqui non habebat ubi redinaret caput fuum, acpropterimminentemnbsp;Panionem,quamfibi ob oculospofuerat, longe omnium pauperrimusnbsp;^idebat. Quare,fi difcipuliomnino pauperibus benefaccre uoluiflent,nbsp;^^teChrifto, quo non erat nunc alius pauperiorpropofitus,benefaciet^nbsp;^'^nierat.Deîdehypocritçexiftimâtjhoc prædpuumefle bonuopuSjflnbsp;medico aut panem autobolû elargiatur. Chriftus autem hoc loco fi/nbsp;8*^ficat,nonhoctantumbonum efteopus,fed multo magis, Cquod munbsp;'fffecerat,) affliótum hominem pijs offices confolari, amp; contemptumnbsp;Jquot;îoreaffîcere.Nam Chriftus eratnuncanimo fuoafflitftiflïmusCalfurnnbsp;P'ffatenim propter nosafflióliones) eratamp;cótemptifl’imus,quippe quenbsp;Pontifices, tanquam reipublicæpeftem iam e medio tollendum decreuenbsp;*^^nt.Mulier uero nulli parcitfumptui,tantum ut candidum animum fu/nbsp;erga Chriftum declarer, S^qouquopoftithonore ipfum affîciat»nbsp;^ve longe maius opus fecit,quam fi publicis illis pauperibus multumnbsp;®nri diftribuiftét. Nam quam gratû fit opus deo in affluftu Siabie(ftumnbsp;oniinem officiofumeflè, obferuarifacilepoteftexea feueritafe,qua de/nbsp;^^punitinhumanitateminafflidosamp;^miferoshomines.Nihilpeiuso/nbsp;'Jneus,quam Ci prius affliefto addas inhumanirate tuaaffliftionem, 8^nbsp;'^aniitofo augeas crudelitate tua calamitatem. Siue enim afflic'tus meri/nbsp;^sfitfuaculpaafflidionem,fiuenon fitmeritus,non tarnen ferrepoteftnbsp;jj^oSjUttu priuatotuo arbitrio inféraseialiamatcpaliam affliéftonem».nbsp;.'¦Jiçlitæ proficifcebantur ad uocationem dei,ex Aegypto per defertum»'nbsp;*^nacprofe(ftionemultis miferijs affligebatitur» Hisautetn mferijs ad^

-ocr page 404-

IN PASSIONEM CH RISTI





exigit potius ut quan to ipfe filiurn feuerius trada uit, tan to h umanius Icf uns eum tradet,ô^ blandicijs confoîetur,ita SC Dominus D E V S no/nbsp;fier,edi affligat populum fuum propter peccata,non tarnen tolérât,uta^nbsp;lij afflidionem afflidioni addant,fedhanccrudelitatemgrauiflînieuinnbsp;äicat.Quanto autem feuerius animaduertitdeusin eos,qui afflidisnbsp;uas afflidiones inferunt, tantoclementîus compleditur eos, qui affî*'^nbsp;dos confolantur,amp;contemptos offîcrjs fuis honorant»Quare hoebencnbsp;ficium,quod mulier in Chriftum afflidum amp; contemptum contulit,Idnbsp;geomnium maximum eft.Sedq? Chriftusdicat.Menonfemper habe-'nbsp;tis, non fignificat, Chriftum fie nunc abefle, ut non regnet præfens innbsp;ecclefia fua,ac non dominetur in toto orbe terrarum. AÎcendit enimCunbsp;per omnesccelos,ut omnia impleret,amp;ubiqpinuifibili8^ incomprché/nbsp;lîbili maieftate dominetur,donec in nouiftimo diemanifeftusappareat.nbsp;Sed fignificat, fedeinceps poft mortem fuam ita abfuturum, ut quodnbsp;1 r -

adfuam

-ocr page 405-

nouiLiiB ioak; bkimtic

f

t

I

*

I

idfuâm âcrinet ^fonam nön amplius ind^eat iUis cxtemis ofHdjs; «quale iam ergaipfum mutier declaraucrat Nani ^niortou$fuit,pec/nbsp;Qto mortuusfuitfemel» Exdtatusaüccnianiörtuis,tionarnptiusmöri/nbsp;tur,mors illi amplius non dominatur*Quûd enim uiuit,uiuitdeo* Italt;pnbsp;'«ernailia officia,non funtipfi,quantum ad fuara ipfius perfonamatt*'.nbsp;^^lamplius necefTaria* Sed audimus nûc,Qu^lt;^lt;)«id uni ex mininus inlt;nbsp;’sfcceritis,mihi feciftis*Deindc,CHRlST VS commendachocnluliegt;^nbsp;opus alia utilitate.Sic enim requitur«Quod pocuit»haecfedt,praeuc/nbsp;*'^»utungerc€ corpus raeiim ad fepulturam» Effundens enimhaec un/ «•nbsp;S^entum hoc fupcr corpusmeum, adfipcliendurnmefcciu Hot opusnbsp;•^ulieris uidetur uobisomnino temerc acplane inutilltrf (âdû» Attgo -^ongc aliter fen tio. Tantum abeft^uc fit opus temerarium ,ut ingenue conbsp;.^tcar^hoc faâ:û effe aucore (piritu fan do» ludaeis enim mos eft, quenvnbsp;^dnnodumloannes ait,fepdirc mortuos,aromatibuscönditós*Vndc 8dnbsp;pofteaNicodemusfertadfepulturam Chrifti mixturammyrrhae amp; alonbsp;'s ad libras ferme centum.Etmulieres,quaecumlESV cGalilæauciie/nbsp;'^t,paraucrunt poft mortem eius aromata8d urtguenta, utipfum ungc (cfsUwe*nbsp;•‘'nt.Hæc autemmulier,etGforcaffisipfanihiltalccogitàt,fcdhoctantünbsp;dedaret ingentem animi fui erga me bcneuolcrtriam,a fpititu fartnbsp;tarnen occulte excitata eft, uthacunguenti eftufione uaticinetur, 8cnbsp;d^odammodo condonetur defutura meafepultura» Aliae rtiilierespoftnbsp;parabunt aromata,utmeungantiammortuum Hæcautcm mutier menbsp;^dhuc uiuum ungit,quo opéré per fpiritum fandum Cgntficatur,me SCnbsp;'JyumeffeCHRlST VrA,hoc eft,undum,0C moxmoriturum acfepcnbsp;^'ndum,quo peccata hominum per me cxpientur.QuareG ma^ifacietinbsp;da (unt uatidnia prophetaru, de morte ÔC fepultura Mefliac, inter quosnbsp;didt.Non dabis fandum tuum uider e corruptionem. Alius ait»Bnbsp;''ftcpulcrum eius gloriofum»Et itet^» Vbi pofuerit animam fua pro pecnbsp;'ato,babd5itpofteritatem,amp;eritlongçuus,profcdohocedammulierisnbsp;, quod ipfa un^uenti eftufione condonatur de fepultura mea, ma/nbsp;^nifadendum cft»Quanto fumptu conftitcrunthadenus, ab inftitutianbsp;ç'Mofaicxlegis ufcpadhocmeum tempus, quotidianaécalialegitimiainbsp;^aorifidalt;:quantis ciiamlaudibus a fpiritu fando commendatafunt^Di/nbsp;enim.Odqrfuauiftimusuidim3eDOMlNl.Etitcrum. Holotartnbsp;‘w fuauiffimi odorisatep incenfi eft Domini.Et tamcnbaecfacrificùnbsp;^^fueruntnififeu uaticinia,fcaumbræ,feuetiam concionesde mortenbsp;^lqjukutamea.Cumiguur etiamboemulieris opus figniUcetfepultanbsp;\ Wttiam moxfuturam,nondebetnccrcprebendi, necinutileiudicarinbsp;\ ^^^Gmultomaiorilumptuconftitiftet»G«tetum CHRVbTVSda^nbsp;« Wum concionemt

Ç quot;'^“^'“5gt;'“ï“»-Olt;nmnooBmuaït,utïóatnus,q,n«ta(dus,

-ocr page 406-

ÎM pASStONEM CHRISfl

necînuîtusfufcepcrir mortem luam,quo intelligamus, (ÿ nonfuaai qua culpajcd ;pptcr noftra delicta moriuus fit. Nec meminit tm hocfonbsp;-¦ë ' comortisfug^uerumetiSuatidnaturdcrefurredionerua, amp;diuulg3nonbsp;ne euangelfj fui in totumorbcm terrarum. Nam utdignitatêoperishu-'

dum effe in tot5mundum,cjuod ccrtc fieri non poiïèt, nifi ipfeper teßif redionê euaderet rfiortem, Si. intraret in gloriam patrisfui. Amennbsp;quitjdico uebis. Noûfimpliciter uaticinatur, fed additetiamiuram^'*nbsp;' tüiii. Vos exiftimatis quidem hocopusmulieris üanius et inutiïios efle,nbsp;q ut uel in obfcuro augulo domus cÔmendationedignum fit, atnbsp;bis dico, q? dignitascius commêdabitur adhuc in toto orbeterra^tn»nbsp;Regum amp; Heroüm fada filentio öbruentur,hocautem mulierisopus»nbsp;.:•••nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quantâcunqjuobisabiedumuideàtur, çmnibushominumlinguis^jf

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó'mnibusparabusterrp, ufcpadconfummationèfcculicelebrabit.cii*''

dam emper meâ refurredionê,amp; fpiritusfandi miflionê,uthoceuan^ geliÔde pa(fioneamp;morte mea, quapdâ hominumexpiO, diuulgt^*^nbsp;‘ in toto orbeterrarum. Vbicunq? aût net mentio paflîonis, morrisS^i^'’nbsp;pitlturæ mep, ibietiâfiethoneftamentiofàdi huiusmujieris. Qua*'^*nbsp;quodnecdiuites, oîbusfacultàtibusfuis,necHeroesfanguinefiio^°^‘^nbsp;fequi potueruin, hocmùliefifta paucôadmodû ungucti fumptfnbsp;quitur.Acproueflraquidc opinioncuileeft,quicqdnoriapp3*'^’*’nbsp;minûocuhsilluffre. Éxiftimatisaî?,qjhæcmuliermuftomelitisop^nbsp;fecilTeL,fi ucdidfiètunguètumplusq trecentis dcnarfjsjautquadrag^’^/nbsp;ta aiireis numis,amp; publico can tu tubpfignificaffet fehos numos elatg'^nbsp;turâpau ibus, quodhypocritæ in côciliàbulisS’in uiefs facerefolen^»nbsp;utglor.ficentur ab hoîbus. At ego mitrâ hüicmulieri, pro tuba fpij’^nbsp;fan diïrti, qui erit laudis eius in totô mürtdo buednator longe oîmnbsp;jjf,.o,Vrfpfo/tißimüS. Exhocautémioconobisdifcendumeft,quæfintuerehcroi^nbsp;fumfrâa. pîôrumfada, exquibus perpetuam corarndeo laudemconfequanti^nbsp;Hypocritg fuahabentopera, quibusreddaht nomen fuumcoram hO'nbsp;' minibusilluflrc,nbsp;nbsp;commendent feorbi. AIiùs,præftateleemo^nai^»

fed ita,ûtcartatutantefe tubis. Aliuscumieiunatobfcurat fàcicmfuâ.A ' lius ædificacfacellum,amp;inftituitpriuatanïMinam, ut fingufishebonbsp;madis nomen eius coramaltari extabellarecitetur. Alius aliud agit,qt^nbsp;probitatis famam inter homines adfequatur. Acdandaquidemcftelb!nbsp;mofyna,ieiünandumeftiuxtalegitimum ieiunri ufum,funtamp; aliaqu*nbsp;iHsbona operaadeo præc‘’pta,cx fidefacienda.Sed fiuoluerisuere heffnbsp;icum facere opus, quod a fp'ritu fan do coram angelis, imo coram tot®

quo®

-ocr page 407-

li'

(

X

t ¦

ïf

o

r gt;»

0

i

i

'f ’

9

/

c

)

f

f

t

»

I

gt;

f

»

*

»

/

!

»

»

1

I

HOMltlAB IOAN; BRENTH.

quod hæc muller fecit. Quomodo autem,inquic8,hoc faccre pofiüra, tumChnftusnonindigeatnunchisextemisoffidjsC Rede. Nonindigt;nbsp;Mquodad fuamipfiusperfonâattinet.(edindigct,quodattinetadmêznbsp;brafua. Ecnön indiget externa undione, fed indiget fempcr in ccclefianbsp;luaconfolaiionc, 8dminifterq euangelq fui conferuaoone.Vnoerecninbsp;Chriftum ad fepulturam ,fignificat miferam amp;afflidam ecdefùm con/nbsp;foUri,atcp minifterium euangelrj de paflïone, mortc,fepuUura ÔC rcfur/nbsp;^dione Chrifti in ecclefia conferuare atlt;^ tueri.Hæc funt officia Chrinbsp;^Oacceptiflima,Hgcfuntopera heroica,quibushomines cœleftem gionbsp;ham confequuntur.T aleopus,tanquam longe omniummaximum,uonbsp;**itlacob deo,cuni fugeretfratremfuum Efau,amp; funderctoleum fupernbsp;^idem,diccns.Sifuerit DOMlNVSmecum,8Ccuftodierit me innbsp;'diaper quam ego ambulo,amp; dedcrit mihi panem ad uefeendum amp; ueftinbsp;ad induendum,reuer(ufcp fuero profpere,addomum patris mei,nbsp;^itmihiDOMlNVSin dcum,amp;: lapis ifte quern erexi intitulum uo/nbsp;^iturdomusD E I,cundorumcp,quædederis,decimasoffèramtibi,nbsp;^occftjnftituamin hoc loco minifterium diuini cultus,uthic prædice/nbsp;^üruerburadei,8tadnuncieturpaffio Chrifti per facrificia,quoecclefia!nbsp;’^»qugalioquiinter impiasgentesmiferrime ubiep pcrit,conlerueturnbsp;adpofteros propagetur.Hoclt;crte erat uere ungere Chriftum ad fepul

1 nbsp;nbsp;^uram.Tale opus,cum Dauidcogitabattantum facere,audit. Requiem

1 nbsp;nbsp;obidaboabomnibusinimicisjfideliseritdomustua amp;regnum tuum uf

' nbsp;nbsp;H'lc iagtemumante facie meam,8i thronus tuus erit firmus iugiter.T ale

’^usfaddaatetiaAbdias^qui culfabella interficeret proph etas, abfeon/ ditcentu prophetas in fpelunds, bC pauiteos pane amp; aqua .Erat certe 85nbsp;^ucungere Chriftumadfepultura, hoc eft,confolari alflidam ecclefia,nbsp;^coferuare minifterium uerbi dei.Quare Abdias taniu laudis confecunbsp;cft,utfpiritus ipfe fandus dignetur fadu eius publice in ecclefiaDOnbsp;^INl corâ angelisdci comendSre.Diciteih Chriftus .Qui recipit pro/nbsp;fbetam in noie prophetæ,mercedem prophetp acapiet.Et quicuncç adnbsp;bbendu dederit uni ex putillishispoculu aquefrigid3c,tfh nomine difcinbsp;Ä Amen dicouobisnôperditurusefttnercedêluam.Etiterum.Qua/nbsp;; ^tiuamp;fcciftisunidehisfratribusmeisminimis,mihifeciftis.H3ecefhetfinbsp;^«ralitcr u(urparipoflint,de oibus miferis amp; afflidishominibus, prç „ijlenumt«nbsp;ÿueuididafuni deueris miniftrisccclefiæ,quoRtminifterium,(i faluûnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'°”*

^ttit,(alua erit ÔCecclefia.Ethosiuuar e,hiscp fuccurrerc,ut pr ædicado Chrifti ;pmoueat,maioreftcorâàeo gloria, quâli reoio diadenbsp;^«tornatusfaçrta.V idetur quidc abiediflvmûopus,quëadmodum e/nbsp;e^Çlounguêti£uper Chriftum, corâdifôpulis tordct,adcocRhi

‘^*»lt;ïaducwÆcpi€taôsgcntts,ccclc[iafticaqdembonadiripere,rai

-ocr page 408-

hiftfos^têtt ccclefieoppn'merc,pcdibus concukarc, æ tantum non ft meenccare,prgtcxçntesïnterim,nefdo quam pauperum amp;reip.curani»nbsp;Sed qui uerepq funt,hi fentiant fe non poflegratiorem Chrifto cultumnbsp;præftare,quam fi offïcqs amp; fumptibus fuis unxcrint Chriftum,hoccft,nbsp;confolentur affliffâ ccclefiam,Ôlt;f tueantur ueros miniftros eccicfiæ. Etfinbsp;enim hocopus uideäturinoculisglorioforum Thrafonû bumile amp;fornbsp;didum,in oculis tarnen Chrifti tanta maieftate præditum eft, ut pr^dianbsp;turus fit hoG publice in aduentu fuo, coram omnibus an gel is amp; hoibus,nbsp;acdidurus. Venitebenedidi patrismei poffideteregnû paratumuobisnbsp;ab exordio mundi, Efuriui cm amp; dcdiftis mibiedcre, finui amp; dcdifbsnbsp;mihibibere.Et reliqua, quæapudMatthæum fequuntur.Scd,utrcdegt;’nbsp;amusadhiftoriam unâionis,quid obfécrofibi uulf, Chriftusuocctnbsp;. hocopusmulierisjBONVMopus:Bonû,inquicns,opusoperataeftnbsp;nmnon eX ^fgameC Nüm hoc boni cognoïe eo refpicit., q? mulier raçreatur iftonbsp;piant peccic opcre remifl’ionê peccatorum,amp; uitâ æternam'^Nib il min us. Nullû cmnbsp;tlt;f:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hominisopustam perfectebonûeft,utpolîitpeccatain iudiaçdciexpi

are.Ecfi hoc optis fuiftet faPtiffacftiopropeccatis mulieris,qmodo Chri/ ftus fufcepiftet,etiäm pro ipfa paffîonê fuam^rSed Chriftüsopponithocnbsp;opus reprehenfîonîamp; calumniædifcipulorurn. Itaqj tnbuiteicogno^nbsp;men boni, non qp expiet peccata, fed cp non debeatadifcipuîis tanquafi^nbsp;malum reprehendi. Etfi enim non conftet indiuino iudicio,pro expiationbsp;nepeccatorum,habct tarnen multas alias dignitates-, quibus mericocomnbsp;mendandu eft. Ducitem originêfuâefide amp;caritatein Chriftü»nbsp;moniü eftbnuolenciæ animierga’Chriftu, amp; uaticinatur defutura fe/nbsp;pultura Chrifti. Haec certebona fun t, amp; merent fuas comendaticines.nbsp;Quarede bonisoperibus,q nos ftdmus ita fenciendueft, uttribuamusnbsp;cis fuas laudes,quas in fuo genere meren tur, maieftatem aut expiationisnbsp;peccatoR2reliriquamusfoliDnonoftroIefu Ghrifto, EthæcdeefFufionbsp;ne unguenti fuper Chriftü. Videamus aute nunc, in qua parte acccpcricnbsp;ludaslfchariotes hanc obiurgationêChrifti,qua ipfe prpeipue notabat.

'it ïntrauit,inquiût,Sàtanas in lüdâ,q ccgnominabat Ifçhariota, qui crat cnumeroduodedm, ÔCabfjtad prindpcsfacerdotum, uttradereteum

illis.Cûcp abqflèt, collocutus eftçû prindpibus facerdotû amp; magiftra« a» bus, quomodo eû traderet illis. Et dixit. Quid uultismihi dare, 8^ egonbsp;tt uobistradâeûCEtilliaudiehtesgauififunt,8ifpadifunt, accôftitucruntnbsp;9t citrigintaargêteos. Etfpopôdit. Etexeotêpore quærebat quôoppor/nbsp;»gt; tune eum tradereteis fine turba.Hiciterum mihipidc, aqbusnâChngt;nbsp;ftus maxima oïm iniuria afRciac,ôd pcipue affliga trProdit cm nô a fet?nbsp;uo hoftiû fuoBz, fed a fuo ipfius difripulo, eoqp nô extrcmæfortis, fednbsp;c duodenario illo Apoftolorum numero, quos ex omn ibus alrjs djfd/nbsp;pulis felega-at, quibus tradidcracporeftatcmædendoi^ m^acploRZ, 8^nbsp;quibuscômèdauerac claues regni cccloî^. Ac qd in dig mus eft, prodi

-ocr page 409-

HOMILIAE IOAN; BRENTIt

turnonpredoregni alicuius terreni, aut principals, fedprecio tantum ö'iginta argenteorum, quietfi tantum ualuerint, ut pro ijs emptus fit a^nbsp;g^tnfepulturampcregrinorum,qüctriadmodumpoftca fequstur, wmênbsp;4'^antiUum obfecro eft hoe precium s fi conferatur ad CHRIST VM,nbsp;'gt;ninis diuine maieftatis thefaurumÆt quod eft in Chrifto inchoatum,nbsp;l^ocpofteainecclefia Chrifti Cuos habuit progreffus* Namecclefiænbsp;Chrifti multomaiora damna intulerunthi, qui uidebantur amiriftimi.

‘lint amp; gentes ea perfccutacjdcp omni genere crudclitatis* Atep hæ qui perfecutionesuifæ funtaliquod incommodum ecciefiae inferre, lednbsp;i^ülto maius damnum dederunt hæretici, St hypocritæ,qui üolebât ùûnbsp;'^Q’ifeecclefiam maxime omnium defen dcreamp;^ con feruare. Hocautemnbsp;^obis ob uarias cauflas confiderandum proponitur.Primum uccognof/nbsp;^usquâtoodio Satan perlequaturChriftumôi ccclefiame!us,q)nonbsp;^^ntum excitet contra Chriftû inimicosamp;hoftes,uerumetiamamicos^nbsp;^ifcipulos, adeoep apoftoloseius. Deinde, utintelligamusquanta pö/nbsp;^^tia coftet Chriftus amp; ccclefiaeius q? etfi tarn amici quam inimici infenbsp;rinteisdamna, non tarnen poftintopprimcre. Adhæc, ut non offeuda/nbsp;’^ur,fi quando nobis in uera doeftrin a reltgionis diftentiendû eft a fum/nbsp;‘’^’secclefiaecapitibus,ut uerum euangelion Chrifti, amp; ucram fidem fenbsp;’Atemur» Præterea hoc loco difeendura eft, ut non plusfidamus amids, qnbsp;t)oniinodeonoftro*Vtedum quidem eft,dumlicet, amicorumopera,nbsp;fedinfide,hoc eft,ut in folum DOMIN VM confidamus,qui nifi nosnbsp;^eaturpro fuadementia, utfruftrauigilatcuftosduitatis,itauanus eftnbsp;^ninis ami corum labor.Sedredeamus ad IudamJntrauit,inquiut,Sata/nbsp;’’as in ludam. QuidCnum antea Satan no fuit in luda, fediamprimumj safan quomonbsp;PoftquamdecreuitfeabituRzadpontifices,amp;:proditurumChriftum,in do dicatw mnbsp;ïïauitin ipfumC Certe fuit amp; antea in eo,cum furabatur,2lt; calumniabynbsp;^ürundionemmulieris.Et CHRIST VS iâantea deipfodixerat.No/nbsp;^cegouos duodecimelegi, amp; exuobisunusdiaboluseftC” Quidergonbsp;quod Euangeliftæ dicunt, Satanam nunc intraffe in ludam, poftqnbsp;a Chrifto propter calumnias reprehenfuseft'THicobferuandumeft, q»nbsp;'^bicunep fitpeccatum, ibi fitamp;poteftas Satanæ.Sedquemadmodumnbsp;peccatum non ubiep amp; femper uindt, etiamfi praefto adlit Cnam pij uin/nbsp;‘^ntpeccatum per Chriftû) itanecubiq? amp;femper regnatpoteftas Sa/nbsp;^naj. Vbi autem peccatum uicerit,ibiregnatSatan, 8d manifeftam exernbsp;tyrannidem. Tune igitur proprie dicitur Satan intrarein hominem,nbsp;uin centepeccato,reuelat tyrannidem fuam in hominemanifeftis openbsp;•^onibas 2lt;fceleribus.Et uthâc rem probe intelligamus, redtabimus


.Primum enim omnium eft peccatum originale,cui omnes ho

11 ii)

-ocr page 410-

oriÿntde

IM PASSIONEH CHRISTI mincsfuntobnoxtj, Hocautempeccatum eft, q? natura caremusfp^^nbsp;fan lt;fto, amp; fimus fine uera fide, fine uera cogninÔe èi. timorénbsp;reda caritate tam erga deum quam erga hcmin es, Vbi uero non rnbsp;ritusfan(ftus,nonfides,non cognicioèi. timordd,non caritasdei^nbsp;minû,ibi certe eft fpiritus Satangjmpietas coatemptus dei, xnbsp;dei amp;hominum.Quid hocpeccatocoram Deo eft horribiliusC'En'^nbsp;lateatin carne amp; fanguine necfemperexerceat manifeftasoperatio^“^nbsp;damnat tarnen omnes hominesperpetuo, nifiquem fides in Chrin^nbsp;feruauerit. Hoc aût peccatum reuelat fui prgfentiâ in homine,qu3igt;5^nbsp;dibus quibufdam. Âc principio reuelat fcfecogitatiÔe. Sic emnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

s.

docendigratiauocareea quam uocant concupifcenciam,original’^^ impietas non eft ociofa fed quamprimum per ^tatem licet, anbsp;rann O fuo itainflammatur, utexcitetuarias amp;impias cogita tioncSj vnbsp;nonfolflinbominibusimptjsjfedetiamin hominibusprjs,acin f'” -ftorenatis. Quod 5d Paulus conqueritur, cumait. DcIeclatmeE^nbsp;fecundum internum hominem,feduideo aliam legem inm’eiTiEns ,nbsp;is,rebellantem legi mentis mee, amp; captiuum reddêiem me leginbsp;quae eft in membris meis. Et iterum. Caro cocupifcit aduerfusnbsp;Ipiritusautem aduerfus earn em. Deindeexcitata concupifeenriaj'^'^'^*^nbsp;tat Satan hominem ad cölenfum. Qjjoimpetrato,urgetadper3§^'^ ¦.nbsp;opU£,Hifuntgradus,uidelicet,conaipifcaina,confenrnsnbsp;domi bus originale peccatüreuelatur. Etfi aût Satan dominetur innbsp;ow» ô^inconcupifcentiaeius,tamenfihæcadhuclatent,^’^jnbsp;accefleritconfenfus,nondum dicitur Satan in hominemintrarcgt;‘^^P° inbsp;cius, fi refiftamus concupifcentiæpeccatiper fpiritu Chrifti, dicitufnbsp;ritus Chrifti intrare,amp; regnareinhomine. DequarePaulusait.Sp’p^nbsp;tu ambulate,amp;concupifcendam carnis non perficietis. Et iterum •nbsp;ritufada corporismortificetis, uiuetis. Cum uero accefïericpcrfct^nbsp;confenfus amp;feftinetur ad perficiendum opus,ibi Satan, etfi an teanbsp;pifcenciam excitauerit, tarnen tum demu in homineintrareamp;regns*”^nbsp;dicitur,cüimpetrauitconfenfum, amp; urgetadperagendumopus.Qp’'*nbsp;re Satan fuitquideantea in Iudalfchariota,amp;intrauitin eum,cüconi^nbsp;fit in concupifcentiàfurti, amp;:peregit furtum, cum aütnunefitfermoonbsp;peccato prodicionis,etfi ludas anteade prodendo Chrifto aliquoci^nbsp;cum deliberauerit, tarnen quia nondü decreuerat fe hoc fedurum,nbsp;dum ctiam dicitur Satan,nimiram prodicionis, in ipfum intrafle.Nu^^nbsp;autem,cumnon folum deliberaueritfecum,fed etiam confenferit,^^^nbsp;uerit,amp;ad peragedam prodicionemabeatjaccommodatiftimedicitur,nbsp;SatanamintrafTein ipfum, AcnonpotueruntEuâgeliftæpauùoribü’nbsp;uerbismagnitudinem peccatiludæexponere,quam cum dicunt, q?nbsp;tan intraueritin eum,Quod ein Judas fedt,nö eft humanü fedimma»^’nbsp;non

t

-ocr page 411-

HOMILIAE lOkN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S40

no eft carnale,fed plane Satanicü facinus» Cu aûtnemo repente, ut aiût, fiatturpiflimus, uideamusquibusgradibus ludasadhoc tam crudelenbsp;prodinonis crimen peruenerit. Principio, ludas auarus fuit, amp; fedatusnbsp;eftChriftum magis exauaritia, quâcxuerafide. Quare, cûei curalocunbsp;licomifla e(ret,multa fuffuratuseft. Deinde, inuidusfuit,amp; calumnia«*nbsp;tor,quodingeniumprodiditin fadomulieris, quæiefumunxit» HæCnbsp;wimina,uelut organaaccepitSatan,8lt;impulitludampereaintamim/nbsp;Waneproditionis tacinus.Na cum ex effiifione unguenti deceflCTatquidnbsp;piam furto eius, cogitare cocpit deratione,qua quod deceflèrat, recupe/nbsp;deinde,cum Chriftusreprehenderetipfum feueriter, qgt; calumniaznbsp;faólum mulieris,tan£o tnuidiæ morbo laborauit, ut cocperit etiamnbsp;deearattone cogitare,qua fe de CHRISTO ulcifcerctur» Itac]^ prolapznbsp;f^seftinproditionss crimê.Quid ergo auaritia, inuidiapernitiofius,nbsp;^uibus fi locum dederis, non funt fuis ipforum (celeribus contenta, fednbsp;ädigunt hominem, utplanehominem exuat, Só Satanam induatC ludasnbsp;per auaritiam Si. inuidiâ impellitur ad prodendunl Chriftum. Quid aü/nbsp;^^obfecro,hocfcelere immanius efteSeu enim fpeéles ludam ipfum pronbsp;’^gt;torem,fiue Chriftumproditum,fiuepontifices,quibus Chriftuspro/nbsp;^cbatur,fiue precium proditionis, nihil non feoffèrt, quodpeccatumnbsp;^üdænÔamplificet.Necmagnaindigesinduftria, utpeccatum ludæ exnbsp;^ggcreSjfed hocopus,hiclabor eft,uteximmanitatepeccati ludæ ad renbsp;f’pifcentiam nulla mora exciteris. Si ineffabilem ergate diledionemnbsp;^Elagnofcas, Nos enirneiuCdemfumuscarnisSi fanguinis, quolu/nbsp;fuit. Ëadem quoc^ peccata defignare folemus.Iudas in peccatiscon/nbsp;f^tusSinatuseft.SicSinos inpeccatis concepti Sinatifümus. ludasnbsp;.'lit auarus Si inuidus,ac noluit propter peccata fua reprehendi. Eodemnbsp;''igenioetiam multi ex nobis præditifumus, DamusoperamauaritiæSinbsp;quot;iipofturis.Lzaxamus frena inuidiæ,ôi qugrimus ultionem. Athgefuntnbsp;‘^itia SiprogreflTus,quibus ludasperuenitadfcelerisfuiimmanitatem»nbsp;^ure obftandum eft principes, Si refipifeendumin tempore, nenbsp;piritu fanefto deftituti, in poteftatem Satanæ tradamur Poftremo a-*nbsp;^lofcenda eft in proditione ludæ, immenfa DEI érga nos dile/nbsp;7*0 . ludas enim Si difcipulus Si apoftolus uendit Si prodit tam ui?

* precio, triginta uidelicet argenteis, I E S V M uerum Mefllx ^'ii,unigenitum filium DEI, ac prodit eum pontificibus, nebulo/nbsp;^bus longe omnium pcrditiflimis. Quid ad tarn horrendumfacinuSnbsp;. D M I N V S Deus in cœlo C Vbi funt Rilmina^ ubi ig/nbsp;Cubi hiatus terræ C’ En nufquam comparent» DEVS con/nbsp;^‘uet, perinde ac fi non curaret ,aut non poffet punire, Conniuet au/nbsp;quia non uidear,non curet, non poftït punire,fed quia nos dinbsp;'git« V idet ein hac occafione Chriftum filium fuum fufeepturum crult;

-ocr page 412-

ÏH PASSIONEM C H R.ISTI

ccm mortetw,qua peccata noflraexpieuTanto autem amore nos cotn plelt;9:«tur,ut maluerit ad tam immane fcelus con n lucre, ac ne propno quinbsp;dê filio fuo parcere, fed pro nobis omnibus tradere, quam ut in peccatisnbsp;noftris periremus*Agnofcamus igitur tantam dilcCtionem dei erga nos,nbsp;amp; agamus delidorum pœnitentiam, utin nouitate uicae noftræ profi,^nbsp;cifcamuradæternam uita,perIefumChriftum DOMIN VMnoftrH,nbsp;quieftunacumpatre amp;fpiritu fando Deus laudandus in fecula Amen»

H o H I L I A XLVin.

V^rebat, inquiuntEuangeliftæ, ludas oppor tun ita-^ tem,uttraderetIESVM fummisfacerdotibusamp;ma

Hi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sequitur ergo tempus non folumiudæ

Agnutpajchit Kf,

Extxbix^ Hwnerj 9.

ad prodendum Chriftum, uerumetiam Chriftoipfi ad fuffcrendam pro peccatis noftris cruccm amp; mortenbsp; opportuniftîmum» Venitenim dies azymorum,innbsp;quo oportebat immolari pafcha. Hoc illud tempus eft, quod Chriftusnbsp;adfufcipiendampublicam inHierufalem profalutenoftra pafiionemftnbsp;legerat.Bt apteadmodum conuenit,ut Chriftus tempore pafchx fufcigt;nbsp;pcretpaflionemfuam.Nam agnus pafchalis,qui eo tempore immolabanbsp;tur, etfi fuerit monumentum liberation is Ifraeliticæ ex Aegypto, quaenbsp;iam multisannis præterierat, tarnen fignificabatetiam præcipuamacue/nbsp;ram liberationem a peccatis amp; morte, per Chriftum futuram ,amp;condo/nbsp;nabaturueteribusin legepaflionem CHRISTI, quemadmodum fu/nbsp;pra pluribus oftendimus, amp;Euâgeh'fta loannespcrfpicueteftatur. Cumnbsp;enim defcriberet,cp militesfregerint duobus latronibus, qui cum Chrinbsp;fto crucifix! erant, crura, Chriftoautemnonfregerint,fedfoderintlagt;’nbsp;tus eius lancea, addit, fada funt hæc, ut fcripturaimplererur:0snonnbsp;çomminuetis ex eo. Hoc autem fcriptum eft, in Exodo amp; Numéris de a/nbsp;gnopafchali. Cura igitur loannesinterpretetur hocinChrifto impknbsp;tumefie, manifefte docec fpiritus fandus, q? cærimonia agnipafchalisnbsp;multo magis refpexerit ad effufionem fanguinis Chrifti, qui perfidemnbsp;illinitur confeientiæ noftræ,quam ad fanguinem externi illius pafchalisnbsp;poftes domorum in liberatione ex Aegypto ill iti fuerût. Qua/nbsp;re conuenientilïtme a deo ordinatum eft, ut quo têpore externus agnusnbsp;pafchalisimmolaretur, eodem etiam Chriftus uerus amp;æternusagnus,nbsp;” pro peccatis noftris pateret» Ac primo die azymorum, acceflêrunt diftnbsp;” apuliadlefum,dicentes. Vbiuisparemustibi, uteomedaspafeha;’ Etnbsp;” emifitduosexdifcipulisfuis,Petrumamp;:Ioannem,dicens: Abiteinciui/nbsp;” tatem,Ô^ ecceintroeuntibus uobisinauitatem,occurretuobis homohynbsp;** driam fidilemaquæportans, fequimini ilium in domum, in quam in/nbsp;trat,amp; dicite patrifamiliasædium.Magifterdicitcibi.Tempusmeûpro/nbsp;’’ pe eft,apud te amp;cio pafeha cum difcipulis meis» Vbi eft diuerforium,uhlnbsp;pafeht

-ocr page 413-

MOMILIAÉ lOAN. B RE N TIL'

'linæ legi,quæ erat in politia Mofaica ,ita docet etiam nos obfequi diui

paMiaaim diCcipulismeiscOmedam. Etipfcuobis oftendct cccnaculü “ magnumjftratum ,paraturaJllic parate nobis.Et exieruntdifcipuli eins,nbsp;uenerunt in ciuitatem,Slt; mueneruntficut dixerateis,^ fecerunt,ficutnbsp;cöftitucratiilislcfus,Slt;lparauerutitpafcha.Principio CHRIST VS mitnbsp;titdifcipuios fuos,ut parent pafcha.,non in Bahania aut alia quauis fini/nbsp;timaciuitatc, fed in urbe Hierufale,quo exemplo^ ut ipfe obfequitur dinbsp;^isordinationibus,quæ füllt innoftrisrebus publicis. Näin Deutero/ De«.i«ênbsp;*^Omio deloco, inquodebeat pafehaimmolarijicafcripiumeft.Nonponbsp;ttris immolarephalein qualibeturbiumtuaRz^quas DOMllSlVS deznbsp;üstuusdaturusefttibi, led in loco, quem elegerit Dominus D E V Snbsp;ïüus,uthabitetnomeneiusibi.LocusauteniadeoelecrtüS,iserat,in quonbsp;^atarca propiciator i], aut publicum tempi um. Reliquuni igit eft, ut cünbsp;^^mplu DOMINI fuerit in Hierufalem,necefre quoc^ fuit, ut in ea folanbsp;'^bepafchaimmolaret.Hocautenoneratteniereafpiritufandfo cofli/nbsp;mtuni,fed liabebat fua caufam tum politica, tumfpiritualem.Nam cumnbsp;’mpiæ gentes,quc colebant idola,fuerint ex omniregionis parte ludæis

finitimæ, una tantum parochia inftituta, amp; unus tantu locus in tota luz ’igoi^regione debgnatus efl ,in quo publicafacraperagertiif,8i ad qua

PrfrccWrfttJM tä.tum In ijrd

parochiam quotannis ter omne mafculinurn, iuxta Icgepi, conuenirec, gj* ^icfiunicuiuis in quis loco facra pro fua libidinefacerepermifTum,effet,nbsp;fclü non faesrent facra legitime,fed etiam exemplis ftnitimaRt genti/nbsp;'iniinuitati,(edlarentur idalolatriâ,8lt; a uero deolfracldeficerent. Hæcnbsp;^ftprudentiflima ratio,qua rudis populus, qui adhuccrat fub legis pædanbsp;^ogiojinuniusamp;ueræreligionis officio continebat, Poffquam autemnbsp;'^«üelatumeftEuangelion Chriffi intotum orberfi terrai^,non iam unanbsp;^antûeff parochia, non unus tantum locus adeoeleélus ,Ced ubicunq^nbsp;'fthominumcongregatio,in quaprædicatur fynce^tEuangelion Chrinbsp;^Ü,8idi(iribuuntur facramentaChrifti, iuxta inftitutionem eius,ibi effcnbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;légitima parochia,Si uera Chriffi ecclefia, adeoep magnificentifTi

^auladei.Sed præterhanc politicam rationem uoluitfpiritus fan^us hac lege qua exigit, ut in fola urbe Hierufaleni,in qua erat templum ,nbsp;'minolareturpafcha,fignificare, qgt; C H RIST V S uerusa/nbsp;^iius paCchalis non in aliolocopaffurus effet,quam in Hierufalcm,nbsp;ea folacffet uerac religionis dodrina,qu3cab hocloco initium.pernbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;’‘poftolosacciperet. Si per ipfos in totupi orbem terrarum fpargçretur,

^delicet, q? folus lefus Ghriffusfit exoiator oeccatorum noffrorum

f


-ocr page 414-

!N fAJSIONEM CH MSTl

ChrtfiooM nufnittnbsp;(eWifU

Ecfi enimaberataHierufakm quindecim ftadfjs in Bethania,uidcttarne tanquam prgfens fpedator,quid in Hierufalcm geratur Jntrocunribus»nbsp;inquitjuobisinciuitatcm occurrec homohydriamfïdilemaquæpo'^''nbsp;tans. Et quan quam a ponnficibusiaiampræfcriptuselTet, utanullodiunbsp;um,fine maxtmocapitisfuipcricuïo, inHierufalcmhorpitioexcipffe^nbsp;tur,tamexi patrêfamilias, adqucmmittitdifdpulosfuos,occulta fuapo^nbsp;tencia tamobfequentem rcddit,ut nulla tergiuerfanone fadat ,quod po/nbsp;ftulatur. Oftendetjinquit, uobisccenaculummagnum,ftratum,para^nbsp;tum.Etdifdpuli inuenerunt,ficutdixcrat.Haeccertenon funthumananbsp;fed diuinaopera,qujbus Chriftus uoluit maieftatem fuam difdpubsetvnbsp;mendare^, idc^ non ad uenandam earn al cm gloria m, fed ad confim«^nbsp;dam, aut pocius reftituendam fidem difdpulorum in offendiculo cruös*nbsp;Futurum enim erat, ut CHRISTVS, cum ducebatur captiuuSjS^ afnbsp;figebaturcruci,uidereturnon foluma DEO derelidus, fedetiainomntnbsp;umhominumabiediffimus. Acpræfertim cum aGdamabatunphin oivnbsp;ce pendenti,Si filius Dd es,defcendedecruce:uidebatur neceflario, fua-'nbsp;que ipfiusculpapati, acnulla penitusratione crucem fuffù^cre poffe»nbsp;Quare priufquam hæc acddant,uoluit Chriftus fuam maieftatem dedanbsp;rare,ac uidetabfens,quid Hterofolymis agatur,ut fignif(cet,ac teftew*'»nbsp;feetiamuidere,quid infidiarum contra feftruantpontifices,autquidpcnbsp;pegeritcum ipfis Iudas,utfi uclletjpotuiflètin tempore crucetn fuftugunbsp;fe.Mutat ctiam anim jm patris familias,duis Hierofolymitani,ut^3^'’^^nbsp;culum promptiftimaobedieniiaoftendat, quoteftatur ie, G' libuiff^»nbsp;taifteetiâ mutare aïum pon tificum,ut aut non cepiflènt ipfufu,3ur ’^meanbsp;ptum dimififtent.Sed maluit uoluntati dei patris fui obedirc, nolkænbsp;faluti per paftioncmconfulerc,quam promaieftatisfuæpotcntiapalbonbsp;nem fufFugere.Cum igitur poftea proponitur nobis captiuus,a'uci afii''nbsp;xus,amp;omnium hominum impotentiftïmus, meminifTedebemushuiusnbsp;maieftatis fuæ,ut fub homineQptiuoamp;impotenti confpidatnusomni'nbsp;, potentem Dei filium.Docet ctiam hic Iocus,nos ipfos reuerentiam erganbsp;Chriftum in omnibusufjs,amp;opcribusnoftris.NamcumChriftusad'nbsp;hue in carne fuper terram ambulans, uidit abfcntia, tanquam præfenria,nbsp;quanto magis nuncomnia præfenscontemplatur,cumafcendit fupernbsp;mnes cœlos amp; fedet ad dexteram Deipatris. Ac non tantum uidet hoiui''nbsp;nemportantemhydriamfîdilemaquæ.hoceft, eos, qui ambulant fo/nbsp;brie amp; dil^enter in fua uocatione, fed edam ill os, qui non nifi uafeuJanbsp;plena uino portant, h oc eft,cos,qui non nifi ebrietati ftudent,amp; uocationbsp;nem fuam negligunt. Hos enim tantograuius puniet,quanto diutius adnbsp;ebrietates amp; ignauiam ipforum conniuet.Illosautem tato Iiberaliusho/nbsp;fiorabie, quanto diligentius amp; laboriofîus fuo muncrefunguntur. Reuenbsp;reamur igitur Chriftum praE:fentcm,amp; fedemur modeftiam atqp fobricnbsp;tateffl,

-ocr page 415-

H © MI Dl A«i 1 O AH. B R EN TIL'

tatcm,ut amp;ïn rioftracconfdcntiædomo conuiuium pafchalis agni pr» paretur amp; celcbretur» Sedredeamusad propofitum* Vefperetópnbsp;ücnifi ES V ScumduQdcGim,amp;^quvinieflêttempeftiuum,accubuit **nbsp;amp;diiodecini eumeo. Etcccna præparata, cum diabolus lam mififlçcnbsp;in cor ludæ Simonis Ifchariotæ ut cumtradcret, feiens lefus, OFnlt; **nbsp;nia dedinècfibi paterin manus, S^ QjadeoçxiuilTèt, ÔCad.deum abîret,nbsp;forgitecœna S6ponitueftimenta,Ôu açcepto,linteo,præcinxttfe, deiiîdçnbsp;niittitaquam in peluim,nbsp;nbsp;cœpit lauarepedes difcipulorum,ô^ exte^e **,

ftlinteOjquo erat preciniftus. Alij fentiûtlotioncm pedum falt;flâeljegt; pöftinftiturionemfacramenti ccenæ dQrniniçæ» De qua re nos non connbsp;tendemuSjfcdfequemurnunc^quodnobis uerifiniili'^nbsp;nbsp;conuementt^

us iiidetur,ôdexplicabimus lotionem pedum,priusquam cœnam «019^ nicam tradtauerimus. Nameum eagens,proueterummore, magisiac^nbsp;doinledis, quam fedendo cibum fumpferit, apparet eius regioiiismo •nbsp;fem fuifle,utpedes honeftorum hofpitum,priusquamcibufncaperenti,nbsp;Preneur . VndeChriftus apud l-zucâm exprobrat pharifæo, q? non lmczt.nbsp;«’¦adauernip{um,pro folenni confuetud2ne.Intraui,inquiens, doi^m

^atn,aquara pedibus meis non dedifti» Et Paulus, de uidua aiç

f^orumpedeslauft.Quarc Chriftus, cum agnofeatnune dtfcipulostaa hofpites ruos,etfi cœna ïam fada,hoc cft, parat a,priopipfe,i4rpaznbsp;lt;crfamilû s ,accum ba t, tarnen poftquam difdpuli etiâ accubuer up^mojenbsp;^‘^œnanondum abfumpta/ediam præparata, furgic ^ac depofitis^îsifvnbsp;^«Kisfuïsmiflac^ aquafn pcluini,lauat difdpulis pedcs,qupdfolebat^nbsp;fieri itj honorem honeflarum hofpitvina, minifteWnrn aUtérn ipfurnnbsp;^fe admodamferuile erat..Obferuai'gitur, ad quantamhumilitatciiinbsp;J^nftus fefc deï}dat.Sufcipit eiîim minifteriùm abicdinimum. Sed qd

^^hachumilitateuelit, poftea perfpicue amp;cQpiofcexpâneu INospeç^* ^®c|Uemurnunccontenrionern Petri cum Chriftor Venitergo adSimp 5^ j

-ocr page 416-

IN TArSIOWBM CH RIJM exaiflerîSjfiorribiJisin CH RISTV Mconwmelia^Po^iW’’’®^nbsp;Cfirîdus figm'ficaueratjfc non tcmerc faccre, quod fâciar,idcç P^’nbsp;explicaturum. Petrus autem nihilominus pergatin fuopropofito,^nbsp;cradicat Chrifto pertinadflîme,nunquâ ingtemuni,inquiens,lauabi’ P*nbsp;des meos,quidobfecro,hocaliud efl;,quani fi dicat.Tu Chrift«nbsp;«s, Sfrerumimperitus, acnon intclligis, quid deceatEgouero^f

* den s fum, qui rede incelligam,quale uniufeuiufuis debeat eflê ofliciu

’* QuodtuagiSjtemcre.amp;abfcp confilioatefufceptumeft.Qigt;o^^S°\ go,cxinumis fapiendæ Fontibus orit* Sicco-tefentitinlatebrisa’'’ xnbsp;tûi,quifquisChriftotam prrfadccontradidt. Reputarcautemnbsp;ftultum,qui nefdat,quid agat,qui opera fua nuUo iudidonbsp;'amp; horrendaeftin Chriftumcontumelia.Quare Peirus^dumnbsp;in Chridum modeRus,iïcindpfum contumdiofus^Eftaucemnbsp;ftttnüofarih rum imago, qui quod femel animo fuo,utredum,conceperintiO*'®^nbsp;tennone aücucrenr, ucmalintopinionemfuampugnis tueri,nbsp;modefte cederc. ScdinquisïQuidfabnegaremncueritatenKpfofi^^nbsp;nc in gratiam hominum,amp;ad conferuandam tranquillitacenit nondnbsp;redum,quod redum cikMinime omnium. Veritas nüquani,ncilt;’nbsp;rends quidem.aut edamangeli decoelo gradam abn^andaeft Etnbsp;redumcil,nullo modoconcedendum eft, non eflê redum. Sedhic*^nbsp;hi uide, multa nobisuera Si reda fæpenumero uiden, quæ finbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

*aadiamusaiiorumradones,oomperimuseHè uana amp;^fa. Quod iêntcnda noftra omnmo ueraamp; firma eft, non confiteri quidénbsp;earn efïefaifam,non tarnen eficontentiofe amp;contumeliofenbsp;Seruum DOMlNI,i;iquitPaulus,non oportet pugnare,fedpbc’^nbsp;dIê,ergaomnes,propenfumaddocendum.Etiterum. Hserericottbquot;nbsp;eftjcontcntiofum Si. capitofumhominem,poftunam Spalter«“’’nbsp;Cowwii*«» nidonemfugc.EtSalomon.Nc refpondeasftultoiuxtaftultidao’^^’^*nbsp;riwitiW^nc effidaris ei Cmilis. Nam aduerfarius, qui manifeftæamp; fî«^nbsp;ûevitad altercando Si pugnando refifiit, ftultus eft. IcaCj^ fi tu ui'dfli’t’nbsp;tcontenderis, amp; contumeliofe reftiteris,effiderisaduerfariofitt^dis»

’ ihoceft,effiderisamp;ipfeftuitus.Quarefi'uefirma,fiueinfirmafi’^t‘fi‘^'’ 'nbsp;nbsp;nbsp;tentia tua,nunquam odiofeeft contendendum Sipugnandum.P^fy^

dam hoe loco corum imago eft, qui.cum excogitaddjs cukibus fuis 1»» HjekwriteS-dent inOE V M pij eflc,nun t maxime impq. Hi funt hypocritæ, qit'nbsp;mwgppetrKt, cogitant pTopria bonaopera,quibus feraiuntdeo hacopinione,utmö'''

'ris horumoperum confequanturremiflfionempcccatorumamp;uitamafttr nam.Ec cum arguuntur impietatis in Chriftum, qui folus eft meriWnbsp;-3 'Secernaïuicse,maluntopinionemfuam Ferroamp;ignitueri,quani exü®’''nbsp;bodei recte erudin. Quare, quemadmodum Petrus fit in Chriftum to«nbsp;-€umeliofus,dum uult cum,iuxta carnisfoæ prüden dam, contra uerb^nbsp;ÖiW

-ocr page 417-

(*

U'

i'

0^

I

'l*

Ji:

1/

1gt; 1»

fC

{?

igt;

0

i/

HOMILIAB lOAlt BR.ENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«..

inftîtutumipfiushonorarcjtabifiuntîn dcumimpq, dum ßudcnt 'ontraeuangelion CHRlSTI,iuxtaanimifuiopinionem,pietatem co^nbsp;•'»¦c^Sed audiamus,quomodo Chriftus tantæ pertinatiæ Petri occurrat»nbsp;Refpondit ei lefus. Si non lauerote, nonhabes partem mecum. Hoc «nbsp;ffvte no eft contendere,fed uere eft ftulto refpondere iuxta ftuliiciam fu/nbsp;Ät^jUe fibi fapiens uideatur.No pugnabo, inquit,tecum Petre, fed hocnbsp;^dico,fi non lauero te,nôhabesmecûpartcm »Quidautenosad hocnbsp;dicemus'* An tâti raomentieft, pedes lauariCan non amp;Iude loti funtpcnbsp;des,amp; tarnen non habet partem cum ChriftoC Re(fte,fed ludas non fupnbsp;^epiteamlotioncm,quam Chriftuspræcipuehis uerbis intellign.Tamnbsp;enim omnino obediendum erat Chr ifto,ctiam in fufferenda externa ’nbsp;pcdumlotione,ctfiquisrepuliflethocofficium Chrifti,exincredulitate,nbsp;^Çfte propter incredulitatem fuamperqflet,Chriftus tarne his uerbis manbsp;gisrefpidtadueramödfpiritualemtotiushominislotionem, quam adnbsp;^xternam locionem pedum. Nam Chriftusrepreh endit h is uerbis ftu Pnbsp;deiam Pctri,q? tanto tempore audieriteuangelionChrifti,n5dum tarnenbsp;*ntelligat uerum offidum Chrifti.Si non lauero te, non habes parte me*nbsp;^Um,hoceft:T u nondum intelligis uerum officium meum, nec intellP

1 nbsp;§is quantopere indigeas meooffido.Somnias enim,me futurum exter/

•lumMonarcham totius terræ,cui omnes populi,externa reuerentiafer/ ^'änt,cui etiam tu ipfeferuireuelis.Sed res longe aliter fehabet.Nifie/*nbsp;§oprius tibiferuiero,tu mihi nunquamfcruies,Nifi^o tibi feruiero, i«lt;i5ör«wra-potes faluusficri»Nififanguinem meum proteeffudero,8d laueronbsp;fanguine meo ab omnibus peccaris tuis,non confequeris falutem .Ob

I nbsp;nbsp;^^fttabile di(ftum.Si non lauero te,non habesmecumpartem, quod etCi

päucisuerbisdicatur,fubuertit tarnen omnes impiasimpiarum gentiü, jnbsp;nbsp;nbsp;‘'idæorum, qui hoc tempore fie dicuntur, Turcarum amp; hypocritarum

’^digiones.ludæi,8dfi nonnulli inter ipfosducanthoneftamuitam,tamê ‘lüianon lauantur fanguine Chnfti,hoc eft, non creduntlehabere re-*nbsp;’^iffionem peccatorum propter Chriftum,idcirco nonhabent partem Tuyc^rionr»nbsp;^^mChrifto.Turcæfedantur quidemfpeciemquandam religionis in ligiotmpi««,nbsp;ynuna deum,fed quianonlauantur fanguine Chrifti, non confequuntnbsp;'•^fuareligione falutem. Hypocritæ inter Chriftianos, etfimulta bonanbsp;faciant, tarnenquialauantfe potiusmeritisoperum fuorum,quä

[ hnguineChrifti,CSentiuntcnimfe propter opcrafua,nÔ propter Chri yuin p Rdemiuftos ^iddreo nullamhabctpaitem cum Chrifto.Et häcnbsp;^'làlententiâaliquatenusin (acramêtoccenæ dominicæ fignificanuNanbsp;diftnbuunt öd fumunt dominicam coenam,in ecclefqs (uis,non dPnbsp;^ibuuntuulgo,iuxtainftitutioncmChrifti,panem 2lt;uinum,hoccft ,nbsp;'Corpus 8d fanguine,fedtantumcorpus,non »temfanguinemtuidelicet,nbsp;qbfeure fignificantes^fe non indigere fanguine Chrifti,(ed lauari

mm

-ocr page 418-

IN PASS I O NE M CHRISTI

potius 8^ fandificari mentis fuorura opcrum. Hæc eft magna impies tas, quæ fecumaftèrt certum amp; perpetuum exicium. Quare nihil magi?nbsp;nobis curandûeft,quam utlauemur fanguine Chrifti.Hoc autemfiet,finbsp;agnitispeccatis,crediderimusin Chriftum,q? propter ipfum habeamusnbsp;remiflîonempecca£orum,8lt; cum hæcfides uariashabeattentationes/ônbsp;firmandaeftredoamp;legitimoufu facramenti dominicæ coenæ, ut co/nbsp;gnitaper hoc facramentîj propicia uoluntate dei erganos,proptfr Chri/nbsp;ftum,confidamus nos ab omnium peccatoRz noftrorumreatu,rangin'^nbsp;ne ChriftilotoSjamp;abfolutosefle.SedredeamusadPetrum Dicitern.nbsp;DOMINE, non pedes meos tantum,fed ôdmanusamp; caput. AnteP^nbsp;trus nimis declinabat ad fin iftram,cum non uoluit ferre,ut pedes lauarênbsp;tur,nuncnimisdeclinat ad dextram, cum offertnon pedes tantum, fednbsp;amp; man us amp; caput lau an da. Non mukumdiftimile eft, quod homines exnbsp;auditu enangeli) facerefoIent.Cumenim prædicatur, q? non opera no/nbsp;ftra,fed Chriftus tantum expier peccata noftra, ibi turn auditores nullanbsp;bona opera fedantur,fedputant licentiam uiuendi,efle pietatem euan/nbsp;gelica. Hoc eft nimis declinare ad finiftram. Cum uero bona opera prenbsp;cipiuntur 8d feueriter iuxta legem D E Icxiguntur,ibitumhypocrita;nbsp;non foltim ea opera facere uidentur,quccdeus præcepit,uerumeciam ex/nbsp;cogitantnouabona opera,atep hæc faciuntnô ex fide, cp babeantremifnbsp;fionem peccatorum tan turn propter Chriftum,fed utpropterfuorumonbsp;perum meritaconfequanturpeccatorum ueniam.Hoc nimis eft dedina/nbsp;re ad dexteram. Atqui regia uia in ced endum eft, et ut Petrus debut Het iuxnbsp;ta inftitucum fententiam Chrifti,pedes tantum lauandos offerte, nonnbsp;item manus amp; caput,quæ Chriftus nuncnon exigebat,ita ea bonaope/nbsp;raomnino facienda funt,quæ deus præcepit,fed non eft addenda impianbsp;opinio,uideiicet, çp méritahorum operum expientpeccata. Hæeenimnbsp;maieftas ad folum Chriftum pertinet,amp; qui crédit, qgt; Chriftus tantumnbsp;fîtpeccatorumfuorum expiator,obfequitur autem legidei, amp; uocationinbsp;Chrifti,utdeclaretgratitudinemfuam,amp; tefteturobedientia fidemfu/nbsp;,, am,is media adeoc^ regia uia incedit. Dicit ei lefus. Qui lotus eft, nonnbsp;,, opushabet,nifiutpedeslauet,fedeftmûdus totus. ReprehenditChri/nbsp;ftus imperitiam Petri, ex publica hominum confuetudine.Nam qui in/nbsp;ter homines toto corpore femel in hebdomada lotifunt, nonneceffehanbsp;bentfingulisdiebus lauari, fed iudicantur roti mundi, fi alijsdicbuspc/nbsp;des tantummodo,qui luto fordidati fuerint,lauentur. Etqui apud luda?/nbsp;os ad honeftum fiue facrum fiue prophanum con uiuium fuis ritibus fannbsp;dlificatusamp;purificatusaccefferit, non neceflehabetdenuoin conuiuionbsp;omnibus ritibus fanlt;ftificari,amp; toto corpore lauari,fed fuffiat,utprore^nbsp;gionismorepedesduntaxat lauentur. Sicutenim innoftrisregionibus,nbsp;qui acceflerit inuitatusad conuiuium, non feprimum in conuiuio toto

-ocr page 419-

HOMILIAE IOANJ BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«44

®”porcïaiiat,fed cum antea pro modcftia fuacuraucn't fc emundarï j*u/ ^ÏQtur totus munduSjfi faltctn in conuitüo manus lauerit, ita èi inter lunbsp;‘^æoSjfui erant ritus, quitus purgabantur accefluri ad publica conuiiiiagt;nbsp;Û in conuiarjs pedes folum modo lauarcntur,toti mundi haberentur*nbsp;Quare, cùm Petrus qui antea ne pedes quidcm lauarifuftmebat, nuncnbsp;Gütern offerat manus amp; caput lauanda, déclarât fc ncc ueram modeftiænbsp;fîüoncm,nec folennê regionis confuetudincm intelligerc, atcp eo ipfonbsp;uult uideri Chrifto obfequentiflîmus eflè, indicat feomnisciuilita 'nbsp;t’sfmperitura. SedChriftushacrefponfionealiquidcxcelIenciusagit,nbsp;^uam qj tantum modo exprobret Petro inciuilitatcm. Sicut enim fupranbsp;fum dixit, Nifi te lauero, non habebis partem mccum, magisrefpexit innbsp;Motion cm fanguin is fui, quam in externam illam aquæ lotionem, ita eunbsp;fiuncaicQui lotus eft, non opus habec,nifi utpedeslauet, fed eft raunnbsp;^us totuSjpræcipue docet, quid creden cibus in Chriftum fadlu necefïànbsp;dumfit,poftquam lotifuntbapafraoChrifti. Nam inChriftianifmonbsp;¦nftitutum eft balneum, quod uocatur baptifmus, in quo quicuncp laznbsp;^aturperfidcrnin Chriftum, totusmunduscfficitur,nbsp;hîptifaticftis, Chriftum indmftis. VbiautemChriftuseft,ibiefttotanbsp;^^perfecla mundicies. PcfeiftioenimIegis,Chriftus, S^omnisquii'nnbsp;rum creditjiuftificatur. Ergo quifquis Chriftum per fidem habet, is tannbsp;WUÎ habetin Chriftoiufticiam,quâtam!exoperibusfuiscxigit,hoceft,nbsp;fandam,puram,amp;exomni parte perfeCtam. Et iterû.Chriftus,inquiï,nbsp;dilexicecclefiam ÔC femetipfum expofuitpro ea, ut illâfandificaretmûznbsp;datamlauacroaquæ per uerbum, utadhiberet earn Übiipû'gloriofam ecnbsp;dcf(am,non hab'tcm maculam aucrugam,aut quiequam eiufmodi, fednbsp;Weifet fanefta SC irreprehenfibilis.Baptifmusigiturtalebalneum eft,iiinbsp;4U0credences in Chriftum itafancftificantur, uttoti fintmundi in conznbsp;fpccltidei, propter lefum Chriftum. Quid ergo dicemusC'aut pocius,nbsp;’luid fàciemusC' Num quia coti mundi fumusper baptifmum, licebit nonbsp;^ispoftea pro noftra libidine uiuere amp;nullam habere bonorum opemnbsp;fationemjquia baptifmo loti fumus, amp; non poftumus deinceps inquinanbsp;ft‘Minime omnium. Loti quidcm fumus baptifmoab omnibus peccanbsp;tgt;s,ut toti mundi fimuscoramdeo propter Chriftum, non eft autem ponbsp;ftraociandum,fed pedes femperlauandi funt. Et quemadmodurn munnbsp;^usquidem hofpeseft, quianteunum aut alterum diemtotocorporcnbsp;inbalneolotus eft,attamcn, cumacceflcritconuiuium, debetmanus,nbsp;pro noftræregion is confuerudine,aur pedes,pro îudæorum moribus,nbsp;'»uare,!!! qui baptifatus eft baptifmo Ch rifti, totus quidem mundus eft,nbsp;frdcumdiudusuitamagatinhoclutofo feculc ,necenè habeefempernbsp;^des lauare.Hosfi lauerit, totus mundus reputatur,fi modo antea pernbsp;^ptifmum rite lotusfuerit. Pedesfuncaffeeftusaniminoftri. Vtenim

mm ij

/

-ocr page 420-

IN PASJÏÓNEM CHRISTI

pédibus drcumferimus corpus,quo uolumus, fta affedibusanimi pimuSjin quglibet,opera. Itacp poftbapiifmumjpurgandi funtearn*'*nbsp;lesaffedusanimi, utetfi foUicitent nos ad peccata, compcfcatnusnbsp;concupifcendam carnis,ncpeccemus.Ncregnet,inquit Paulus,nbsp;tuminmortali ueftrocorpore,utobediatisilliper cupiditateseiuSjO^^?nbsp;accommodetis membra ueftra,armainrufticiæpeccato.Ëtiterum.D^]nbsp;teres fumus,non carni,ut fecundum carnem ui'uamus. Namfi fecun^*^nbsp;carnem uixerius,hoc eft,G pedes non laueritis, moriemini. Quiafi fpi^nbsp;dtufadacorporismoruficetis,uiuetis. Acrurfus.Spirituambulate,nbsp;concupifcenciam carnisnon perficietis.EtQui funt Chrifti,carncmlt;î^nbsp;cifixerunt cum affedibus amp; concupifeentrj s. Hoc enim eft lauarep^^^*nbsp;Quare,uttotamillammundiciem, quamin bapttfmoaccepimus,^on'nbsp;(eruemus,nece(re habemuspoft baptifmum, ut pedes lauemus, hoc eft»nbsp;utcompelcamus affedus carnis,0C crucifigamusconcupifcentiampe^'^nbsp;cati,per fpiritum. Sic ein Get, ut etfi adh uc fint reliquip peccati in catn^nbsp;r noftra, tarnen toti mundi fimus in confpedu deipropter Chriftum.

bantocccatumin carnefuaC'Num mundi erantnrnnn'a inftiriaC^Nctli’^


eftis inquit,propter fermone,quem locutus fum uobis. Prpdicaui uob^ Euangelionmeum,quo meuobis totu,quantus quant us fum,don^^^*nbsp;(T ametfi autem nondum rede intelligitis euangelion meum, tatuéqi’^’nbsp;agnofeitis ipfum, amp; adhibetis fidem, agnofeit amp; uos deus pater muaonbsp;amp;fandos propter me.Quod de apoftolorummundiciedicitur,ho^*’'nbsp;telligendum eft etiam de omnibus ucre Chriftianis. Nâquêadmodui^nbsp;apoftoiictfi habebant adhuc in carne fuafordcs peccatoß2,pronundanCnbsp;tamêaChriftotonfandiamp;puriproptereuangelion,itaamp; credences^''nbsp;uangelio ab apoftolis prgdicato,quanq adhucmultas habeant infivn’^'*nbsp;tates, tame reputanturtoti fandi amp; mudi, non quidem propter fuanUpnbsp;foB2 iufticiä, fed propter iufticiâ Chrifti fide accepta. Poftq em euag^^nbsp;on Chrifti fpar fum eft in totu orbe terraRz, q? folus Chriftus fkexp’^^nbsp;chnlliani tor peccatoiî^noftroRt, amp; Q) deus donauerit nobis totu CBriftüfiHttn^



-ocr page 421-

HOMILÏAE lOAN^ BRENTiI; • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»4f

Piccata Habcant in carne ipforum, tarnen quia funtnacmbfàclusrcgftîi *ûquo prædicatur remiiïiopeccatorum propter Chrifttim,8d credunt itinbsp;Chriftum, idcirco reputantur coram deo propter Chriftum toti fanilinbsp;'ttnundi.CgteRZjÇj) Chriftus ait: Mundi eftis,{ed nonoeSjidc^a^id^fj^^nbsp;terpreteEuangelifta, propter ludam proditorê,iterurnoftcntat quadarrtnbsp;’^aieftatis fu^ particulam, ut doceat nos, cp fufceperit cruccm mortenbsp;füam,haudquaquâinfcius,amp;:humanapotentiacoaâ:us,fed planefciêsnbsp;uolens« Nâ cum hoc nobis cognitum fuerit, manifeftum etiam erit,nbsp;non (uaculpa,fed pronoftris peccatispaiTus fit» Quare paffionê eiusnbsp;'taintucartiur, utfentiamuseam eflenoftram aperpetua paffiôe liberationbsp;’^c»Sednunccempuseft,utaudiamus, quomodo Chriftus ipfêexphcet,nbsp;Hüid fibi uetit,qgt; difcipulis fuis pedes lauerit» Poftquâ ergo lauerat pe * *nbsp;'ieseorum,5^receperatueftimentafua,quumaccubuifletJterüm,dixitcnbsp;h.Scitisquidfecetimuobis'TVosuocatismemagiftrumamp;dnm.Etbe/nbsp;nedicitis.Sumctenim.Si ergo ego lauipedcsueftroSjdominusSi maginbsp;nbsp;nbsp;.

fter,uo's quoep debetis inuicem alq altoßz pedes lauare. Exernplum em ‘ * prçbui uobis,ut quêadmodû ego feci uobis, ita amp; uos fadatis» Ame amênbsp;dicouobis. Non eft feruvismaior domino fuo,neCp lcgatusmaior eft eo **nbsp;tjuilegauitipfum.Si hæcnouiftis, bead eftis,fi feceritis ea»Nonde omni ‘ *nbsp;bus Uobisloqüor»Egöfcio, quoselegerim»Sed ut adimpleatur fcriptura»nbsp;Qyieditmecumpanem/uftulitaduerfumme cakaneum fuum» Nuncnbsp;dico uobis priufquam fiat, ut cum fadtum fuerit, credads fim. Amen «nbsp;Wndico uobis,quirecipit,quemcun^mifero,merecipiC.Qui aute^nbsp;merecipit,recipit eum qui me mifit» Hec eft expofitio lauationis pedu^ «nbsp;S'iæcerte, cum fitperfeperfpicua, nonindigetnofträ interpretatiotie,nbsp;^uaobfcurareturpotius,quam explicaretur.Occafio tantum perfcrUtarlnbsp;’ia eft, qua CHRIST VS hocferuile minifterium ergadifcipulos fufeenbsp;pic. Nam difeipuli omnirto erant in eaopiflione, q? fenferirit, ho folumnbsp;Chriftum in h ac terra regio more ÔC extern a maieftate domihâturüm,uénbsp;•^Umeriam ipfosexternosorbis terrarum prirtcipesfuturos,amp;qüæ Efaiasnbsp;'i'xiuGens 8C regnum,quod non feruierit ribi,peribit.Et iterûî VêhiêÊnbsp;5d te curui filtj eorum, qui humiliaueruntte, 8lt; adorabunt üeftigià pe/nbsp;dum tuorum. Acpaulo ante. Aedificabunt filtj peregrinorum muros tu/nbsp;%amp;reges eorum miniftrabunttibi.Hæc,inquâ,putaruntin ipfisexternbsp;’’a maieftateimplenda,adeocpfomniarunt fibi iucundiffimam fecurifnbsp;in hac terra fcelidtatem,propterea qgt; agnofeerent Chriftum,cu/nbsp;regnum tantopere proph etas commedarunuCum autem Chriftus fcnbsp;ps ac multum hactenus uerbis fignificauerat eis,qj regn um fuum non fitnbsp;^Ofporalc, fed fpirituale regnum,fufeipit nunc, minifterium longenbsp;omnium àbiediftîmum,utquoducrbisdocüerat, fuo etiam ipfius exenanbsp;pio incukaret, fenon uenifle, utinhacterradominaretur regio more.

-ocr page 422-

IN PASSIONEM CHRISTI

L'

nee 1’pfos ut cxternös prindpcs,in orbem terrae miflùrutn, fed ueniflêjUt quemadmodum ipfe alfjs feruiret,itaamp; ipfi,alïj aliorum miniftri effenr»nbsp;Etdiftulit CHRIST VS hoc exemplumufcp ad nouiflïraam cœnam,nbsp;utdodrina eius tan to dni'gentiusconferuaretur,quantorecentius, quanbsp;toq^ obferuabilïori tempore fadtuin eflèt. Exemplum,inquit,præbuî uonbsp;bis,uc quemadmodum ego feci uobis, ita amp; nos faciatis» Exiftimatis menbsp;chifiiregnU “^*fif^^M4iûcmundum,utamp;egoexternodominiopodar,amp;exuobisonbsp;»ôtficààle» niinibus pn'ndpes huiusfeculi fàdam,quibus omnes ah’æ gentesfermât»nbsp;“ Seduolonuncuosmeoipfiuscxemplodocere,q?nondebeatisnominisnbsp;mei praetextu externî pn'ndpes, fed miniftri ecdefiæ eflêrNon eft fenii’^nbsp;maior domino ,nec legatus maior eo,qui legaiüt ipfum.Quare utnbsp;quifum dominus ,amp; magifter, nÔ ufurpaui mihiexternumregnu, leunbsp;officiomeo omnibus tam amids quâ inimicis feruiui,ita uos exiffimetisnbsp;, mcuosinhuncmundummittere,nonutregesamp;principes,fedutferuo®nbsp;miniftros,HocigiturexempIodocetCHRiSTVS,primij,apofto-*

Ios,ut ffifeant offidum ipfoRz efte non magifteriû, fed minifterium, nof* dominium fed feruitutê.Officium enim eorum eft,nocondere legesnbsp;uilesjamp;externam tyrannidè in populum exercere,fed eft prædicareÊuaUnbsp;gelion Chrifti, de remiflîone peccatorû propter Chriftum, ut hoies iu^nbsp;ftificentur èC faluent. Sic nos pftimet homo, inquit Paulus, utmin’^^'^^’^nbsp;Chrifti, ôddifpenfatoresmyfteriorum DEL Etiterum «Nequisgl^^*^nbsp;tur in hominihus.Omia ueftra funt, fiue Peulus, fiue Apollo, nueCe^*nbsp;phas,fîuemundus,G'ueuita,fiuemors,fiueprgfentia,fiueftjtura,o’’’^’^nbsp;inquâ,ueftr afunt,uos autê Chrifti, Chriftus uero DEL Deindeoocf®nbsp;Pontifices amp; Epifeopos,quigloriantur fe eflè apoftoloBe fucceflbres,^nbsp;nonliceat ipfisprætextu ecclefiaftici fuioffidj ufurpare externamnbsp;fuper reges 8gt;Cprindpes,utquos uelint,in reges inftituant,etquos*^^nbsp;l£pi[copis,nu lint,derjciant,fed q? debeâtminfterio fuo ecdefiæ feruire.Ergo, inqu^»nbsp;ecdefiæ, fiue ilium Bpifcopû, fiue Ecclefiaften U®**nbsp;«s,habere externum principatû, amp;populum externa politia fibi fubi^^nbsp;effum'^ Nô licet, inquam,miniftro ecdefiæ talem prindpatum ufurp^*^^nbsp;prætextu euangelq, amp; ecclefiaftici minifterrj» Petrus non iccircodebjnbsp;Antiochiæ aut Romæ dominari,quia apoftolus eft.Paulus non ideonbsp;bet externam dominationem Corinthi ufurpare,quia apoftolus eft.nbsp;potius quia funt apoftoli, debent offido prædicationis euangelrj, ecd^nbsp;fiæferuire.Quod fiueroextemusprincipatus,aut externorumbonoi^nbsp;pofleffiocontigeritminiftro ecdefiæ uel légitima hæreditate, uel ordnbsp;nariaelelt;ftione,alioue ciuili amp; legitimo contradu,ibi tum,amp;fi difttd»’,^nbsp;mum fit unaexternas opesadminiftrare,amp; prædicando euangelioferdinbsp;re,tamen licet hæcexternabonahabere,non utapoftolo autminiftf®^nbsp;clefiæ,prætextu minifterrj fui,fed utexterno hgredi,utciui aut colleg^»nbsp;ordinaf“^

-ocr page 423-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H o MI LI AB I o A B R E N T ï 1.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;04»

ordînarîe eledo,ut negodatori legitimiscontraétibus utenti.Rürfus au dio.Quidî’num Epifcopi aut miniftri ecclefiae fta omnibus fubiedli eilenbsp;debent, ut principes amp; reges huius feculi neminem habeant,quem reucznbsp;feantur,amp; cui fubiedli fint, fed ipfi foli pro libidine fua omnibus domiznbsp;nenturCln admin iftratione certepoliticarum rerumprincipesetregcshunbsp;lus feculi neminem habent in hac terra fuperiorem, amp; miniftri ecclefignenbsp;ceffe habent efle,ueluti ouesin medio luporum,quemadmodum CHRInbsp;ST VS ait-Sed intérim obferuanduraquocçeftauditoribus euange/ ^clefi^mkinbsp;membrisecclefiæ, fiueregibus,fiuefubditis, quid ipfidebeant ec/nbsp;defiæminiftris.Non iam loquorde impijsecclefiædodoribus, Epîf tMUKwduo»nbsp;'¦®pis,qui tantum titulotcnus de apoftolorum fucceflîonegloriantur,donbsp;^rinam autem apoftolorum aut perfequuntur aut ignorant, fed de uenbsp;lis ecdefiæ miniftris, qui euangclion CHRISTI fyncere docent,acnbsp;iloârinam apoftolorum fideliter explicant .Hi debent quidê ecdefigaunbsp;^ùoribuslauationem pedum,hoc eft, feruitutem 8^ minifterium prædinbsp;i^di euangelfj.Sed quid uiciflîm bis auditores ecclefiæ, fiuehi fuerintnbsp;pdndpesfiue fubditi,dcbent‘:' numconculcationempedumÇ’num conznbsp;icmptunrrnum contumelias'» num opprobriaC” num famemC n um rerumnbsp;omniumindigentiamcSciuntquidemminiftri ecclefiæ hæcaducrfa filt;nbsp;bifuffevenda efte.Non enim feruus maior eft domino fuo. Si mundusnbsp;Peifecutus eft C H R I S T V M,non mirum,fi etiam perfequaturnbsp;ininiftros Chrifti.Hæcautem magna eft impietas amp; crudelitas, fi aduernbsp;ifta infetantur miniftris ecclefiæ, non ab i}s,qui ex profeffo funt boznbsp;ftes ecclefiæ, fed ab rjs,lt;qui uoluntbaberi ecclefiæ amici,auditores et menbsp;bïa.Refte dicis ,Epifcopos 8lt; Ecclefiaftas effe ecclefiæ (eruos, idcirco denbsp;bete eos ut feruos tradlari. Sed memineriseos non eflefcruos ciuiles,autnbsp;'iiancipia Sdiumenta, fed feruoseccle(iafticos,imo feruosCHRISTI»nbsp;cum ipfi debeant tibi officia ecclefiafticæ feruitulis, meminerisetvnbsp;,quid uiciflim tu, qui es auditor amp; membrum ecclefiæ eis debeas»'nbsp;^ftSCparensliberorum fuorum ,fi remreéle perpendas, minifter,nutinbsp;^luid ergo licebitbberis parentem pedibus conculcare, 2lt; ad famem adinbsp;Magiftratps quoquc duilis feruit aliqua ex parte fubdids fuis»nbsp;Ofgone fubdids licebit, uirulenter in magiftratum debaccbari“^ Quit!nbsp;o^gpauditorcsBcdefiæ debeant miniftris Ecclefiæ, audi quid Paulusnbsp;^icat. Qui bene præfuntpræfbyteri ,duplidbonoredigni babeantur»'nbsp;iiiaxime bi, qui laborant in (crmone 8lt; dodrina. Et iterum . Com/nbsp;^onicet, qui catccbifatur ferraone ei, qui fe catecbifat in omnibusnbsp;knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rurCum. Rogamus uos fratrcs, ut agnofcads eos, qui labo/

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uos,Sc quipræfuntuobisinD O MINO,Sc admo/

ii^ntuos, ut babeads illos in fumrao predo per cbaritaiem propter illorum. Ac iterum , Non eftis afpernad neique refpuiftis,

-ocr page 424-

IN PASSIONEN C H RISTI

fed me uelut angelum dei f iifcepiftis,uelut Chrifturn Icfum.Et,teßimo num reddo nobis qj G fieri potuiffet, oculos ueftros effofios dcdiflcosnbsp;mihhDa,tnquis,Paulum,amp;exhibebimus ei omnem^quem poflumusnbsp;honorem.Sdo,multos efle eccïefiæ miniftros,qui tarn propter impietanbsp;tèm do6î:rinæ,quam propter inhoneftatemuitæipforum hoc nomineS^nbsp;officio indigni futit» Sed quid, qj ne fideles quidem amp; bonos miniftrosnbsp;ecclefiæ, pro officio tuotradasC” An non daturtibi Paulus,cum datur,nbsp;qui uerbum Pauli, imo Chrifti diligenter pie explicate Sed defino,nbsp;Nam hæc ideo comemoraui,ut cum Chriftus iubeat apoftolos, inuiccnbsp;alios aliorum pedes lauarc,non intelligatur hæc tantum didla efledeofinbsp;Gdo,quod apoftoli feu min iftri ecclefiæ debeant ecclefiæ auditoribus, fednbsp;etiam de eo officio,qd uicifli'm ecclefia debet apoftolis amp; miniftrisfuis*nbsp;Poftremoenimdocet Chriftus hoc fuo exempio non tan turn apoftolosnbsp;amp; miniftros eccleGæ,uerumetiam totam ccclefiam,amp; lingulos ecclefiænbsp;feu auditorcs feufilios appel!arelibet,utnon fcntiat,fe propter Chriltianbsp;nifmum feu regnum Chrifij,habituros in hoc fcculoexternam maiefta-'nbsp;tern Sifcelicitatem,fedpotiusutfibiinuicemferuiant,amp;aduerfaquæqinbsp;in Chrifto patiêter ferant. Si enim Chriftus in hoc feculo minifterfuit,nbsp;Si aduerfa tulit, non debent hi, qui Ch riftum agnofeun t, foeliciora fibinbsp;aft hocmurtdo polliceri. Non eft feruus maior domino fuo» JEt addit-Sinbsp;hæcnouiftis, bead eftis,(i feceritis ea. Vide,obfecro,quam beatitudinénbsp;Èeatitudoec» Chriftus nobis in hac terra præfcribat.Beatitudonoftra'eft,fiin boefe/nbsp;flefKt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;culo reges ac prin cipes fuerimus,amp; alq n obis tantum feruiant, nos autem

nulli féruiamus,fed omnibus dominemur. Hgc quidem eft externa maic ftas,quamcaro plurimum ambit, fednoneftuera noftrabeatitudo,£tinbsp;amfi potentia Si maieftatein hocfeculo uicerimus Salomonern aut Ale^nbsp;xandrumipfum magnum.Sihæc,inquit,nouiftis,beatieftis, fi feceritisnbsp;ea.Beatitudo ueftra in hoc confiftit,ut intelligatis meum regnum eftefpinbsp;ritùaIe,ÔCofficn ueftri efle,non dominari in mundo,fed exempio Si manbsp;dato meo obfequi,dodrinæ mep ex fide obedire. Sialqs per charitateninbsp;feruire.Hæc uera eft perpetuæ fœlicitatis uia. Vos fperatis quidem fœ/nbsp;licitatem,fi fatfti fueritis principes huius feculi, quibus omnes air) obedinbsp;ant amp; feruiant. At ego præfcribo uobis aliam fœlidtatis uiam,uidelicet.nbsp;Ci ex fide, meumexemplum fedemini, utqueadmodumego obfequornbsp;uoluntatipatris mei, amp; fufeipio propter uos no abiediffima tantum minbsp;nifteria,fàl etiam turpiffimam mortem,ita Si uos obfequamini mcæ uonbsp;cationi. Si fufdpiatis propter me, non folum euangelion meum perfi^nbsp;dem,fed etiam mutuam internos feruitutem.Hæcfî feceritis,beatieritis»nbsp;Ergo ne merCmur operibus beatitudinem^ Abfît,fed operibus teftamurnbsp;fidéfthpér quamfolampropter CHRIST VM,ucram beatitudinêcó/nbsp;fequiniur» Cæterum,quemadmodum Chriftus anteaexcepit e numeronbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mundo/

-ocr page 425-

^fle,ut 8^ nos iufticiaeius (eruaremur. In hocautempfalmo extac perfpi/ ^aconcio tam paffionisc|uamrefurrelt;flionisChrifti.R€fu{cita,inquit,^nbsp;retribuameisîlnhoccognoui, c|uoniam uoluiftime, cjuoniânotinbsp;^audebit inimicus meus fuper me* PAe autê propter innocentiam fufee/^nbsp;î^ifti,etcofirmafl:i me in côfpeétutuoin gternu»Hoc certe nihil aliud eft,nbsp;4'^aconcionari de liberatione a morte per refurreflionem m perpetjua ui

,uare hic pfalmus debet nobis eflecomendatiflîmus*Deinde Chri/ lacferipturæ allegationeiterum fignificat fefufeipere paflione fua

‘^0 Humana potentia coadlu, fedfua fponte,utobediatpatri, quiuoluta fuam facts perfpicuecum in tota fcriptura,cu pr^cipuein hocpfalmonbsp;uelituc CHRIST VS hlius fuus fufcipiac paPnbsp;**'*'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. /-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T

mortem propter peccata hominum* Vndeamp; addit ChriftusJ

-ocr page 426-

I

IN PASSIONS M C H R. I STI

inortuum,agnofcamusetiam ipfum refarrcxifle,amp; credamus,cum tra^ turn quidem efle propter peccara noftra,refurrexifle autem propternbsp;ficationem noftri.Sedquid tllud eft,quod in haccontionepoftremoadgt;^nbsp;dit. Amen amen dicouobis, qui recipit, quemcuncp mifero,me recipit,nbsp;Qui autem merccipit, recipit cum, qui me mifitCCHRIST VS hisuffnbsp;bis alias confecrat Euangelion fuum,quod apoftoli prædicarunt,ut ha^nbsp;beatur amp; agnofcatur, pro uero uerbo del, quo falutem confequimur, ßnbsp;cifidem adhibuerimus, alias confolaturapoftolos, nc exiftimentinnbsp;rijs afflicn'onibusfeadeoderelidos,fed confidant fedeo maxime omninbsp;urn curæenè,propterca q? qui ipfis bnfacit, benefaciat Chrifto. Quiaiinbsp;tebencfacitChrifto,bcnefacit Deo ipfi. Hoc autem loco utrumc^nbsp;ligipoteft.Namfi hocdidumreferas adidquodpaulo antedixi,Nonnbsp;de omnibus uobis loquor,egofdo quos elegerim,confecratioefttuan-^nbsp;gelij apoftolorum,utagnofcatur proeo euangelio, quod fit potcntiaddnbsp;... „ adfalutcmomnicredenti.Cumenimait,nôdeomnibusuobisloquor,nbsp;^t:io, quos elegerim,opponit inter fe ludam amp; reliquos apoftolos»

Ac ludam quidem reprobat, idcp teftimonio etiamnum fcripturæ. Qltj edit mecum panem, füftulit aduerfumme calcanéum fuum.RcliquorHnbsp;autem m inifteriura approbat confirmât, dicens. Amen amen diconbsp;bis,quirecipit, quemcunc^mifero,merecipit.Quiautemmerecipit/^^nbsp;cipiteum,qui memifitjhoceft.Elegiuos duodecimin apoftolos meoSnbsp;utcuangelion meum,quo homines falutem per fi'dem confequenWG»'’nbsp;totum orbem diuulgetis,elegi uos, utdarem uobis clauesregninbsp;rum, ut quorum remiferitis pcccata,remittantur eis, quorum retinucrinbsp;tis,retineantur.Nunc autem unus ex uobis fuftulit aduerfus mecakanc^nbsp;g, um fuum,amp; Cutalias dicitur') diabolus eft.Ouid eranCnurn ouia unüs


ueftro euangelio fides adhibendaeritCminime omn!um*Sed quanto tc ueriusilleabijcitur,tantoclementiusdeusuoscomplctfïetur amp;quantonbsp;«ecrabilioreftproditioillius, tatofancriusdebetefteuerbum ueftrum^nbsp;ßluna fccleratum,uose minifteriö uenbsp;lyo detjaarn,ut potius minifterinm ueftrum,etiam iuramento cófi'rmê»

Amen amêdico uobis,quicun(^ exceperit a uobis fidej^bû euâgelij

uobis commendaui,is meumaudit uerbium. Qui autem meum audit uerbum,is audit uerbumDei patris mei qui incœlis eft. Quare confidPnbsp;te, amp; pergite in uocatione ueftra, ut homines minifterio ueftro uerat^nbsp;falutem confequantur.Quod fi uero hoc didum referas ad ftatum tot^nbsp;us concionis, qui eft, q? debeant inuicemalij aliorum pedes lauare,^nbsp;q? minifterio fuo debeantecclefîæ feruire,non dominari, confolatio eft,nbsp;qua CHRIST VS medetur timori ipforum. Nam cû Chriftus doceat

femtf

-ocr page 427-

HOMILIAE IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«4«

femittcreapoftolosin orbem terrarum, non utcxternos principe?,non utrerum dominos,fed ut miniftros ac (eruos, potuiffent timere, ne mininbsp;fterium ipforum propter perfonarum humilitatem contênerctur,amp; eu/-angelion corum derideretur, Quare ut apoftoli hunc timorem depone/nbsp;fentjamp;auditoreseuangelrj apoftoloRï,acontcmptudeterrerentur, connbsp;folatur apoftoloSjóC ornateuangelion ipforu (umma autoritäre. Qui re/nbsp;dpit,inquiens,quemcunqj mifero,me recipit. Qui autë me recipit,recinbsp;pit eum qui me mifit. Ego mittam uos inorbem terrarum, fine potennanbsp;^uidcm Humana 8d fine magno militû exercitu, uerbum autemeuange/nbsp;ueftri ita confirmabo,ut quicunep illud audierit amp; fide agnouerit, isnbsp;^udiatSd agnofcattamme ipfum,quâ patrem meum.Ethoc uerbum tâ/nbsp;^autoritate prxditum fit, ut fi angelus de cjclo aliud prædicauerit, ana/nbsp;^hemafit.Cumigitur concio apoftoloRz ,de Chrifto Icfu, cp isfolusex/nbsp;piauerit peccata noftrapaffionefua, 8lt;iuftificauerit nos refurretftionenbsp;^’^a,tantopcrenobis commendata fit, utfi hancaudierimus, deûiplurnnbsp;patrem cœleftem audiamus,agite,amiciffimi, fufeipiamus eamobuia finbsp;^?,utexipfaaanofcamusuerumamp; unicumferuatoremnoftrum lefumnbsp;^Hriftum DOMIN VM noftrum ,qui eft una cum patre amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fan

Cto DEVS laudandusinfecula Amen.

H O M I L I A XL1X.'

Agna uirtus,magnahumilitaseft,c|? CHriftusfufee jgjyj foxiilg minifteriû,ut lauentpedes difcipulonbsp;rumfuoru, dequo nobis in fuperiori homilia ditftunbsp;eft,fedmulcomaiorefthumilitas,q?fufceperitquidenbsp;11 infemaxima animipcrturbationem,eximpia Sd nefa/nbsp;ria Iudæproditione,nÔ tarnen ftatim,quod uel fpiri/nbsp;tuorisfacere potuiflèt,oppre(rerit ipfum, fedpotius



^nefeceriteiamp;admeliorêanimi fententiam quoquomodopotuir, re/ .^careftudueru, Videamus'igiturnuc, quid poft lauationem pedum,nbsp;’^^jrChriftum amp;Iudama(ftûfit.Nâ,cumI E S V Sexplicuiftetquidnbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpiritu Sc teftificatus eft, dicens. Amen amen dico uobis, q? unus

^’^üobistra^itQrijseftme.Grauiflimafuntquæ CHRIST VS poftea ^^^pore fuouelalapis,uelflagellis,uel cruce pertulit, fed multo grauio/nbsp;^nt,quæanteapertulitanimofuo. Nam Guantoanimustenerior eft

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I n. j • n •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ammtuuines

pjre, tanto grauius etiamuulnuselt, quod iniligituranimoquam ^dcorpori.Inter eosautemdolores,quos Chriftusanimo fuo fuCce/ ««/wrztufnbsp;’dede qbus pofteapluribusdicet,non extremû locû obtinet,eaanimi

»animo fuo. Et quid illud eft, quod Chriftum in hanc perturbatio/ '^coniecicHqc perfpieuefignifîcat tcftificatio,quæ ftquitur^deptolt;

-ocr page 428-

IN PASSIONEM CfiMSTl

*1

Uitione ïudæ. Vidi'c lefus ob oculos accumbentê ludatn proditorem fu/ um,et turbatus eft animo,Quid autem ad hoedicemusC'Num Chriftusnbsp;perturbacur aduerfusproditorêfuumcamuida amp;uirulenta iracundii,nbsp;qua homines carnales erga malefaélorcs fuos ita œmoueri folèt, ut moxnbsp;cupiantftridogladio iniuriamfibi illatauindicareC’ Minime omnium.nbsp;Nam inuehi in proximuminuida iracundia, priuatâ ultionem quæ/nbsp;rerc,maximûfceluseft,amp;fpedes homiddij. Quifquis irafdtur, inquitnbsp;Chriftusipfe,fratrifuo,obnoxius critiudicio.EtMofe:Nonqucras,ingt;nbsp;quit,ultionem,nec memor eris iniuriæduium tuoRz.Chriftus autênubnbsp;lum un qua fcelusdefignauit,nullum unquam pdm fedt, Quarenequanbsp;quam fentiendum eft,q^ Chriftus comotus fit erga proditorem luum,nbsp;ca animi perturbatione, quæcftpeccatum carnale, Sedcomotus cfteanbsp;cr perturbatione,quæ eft fupph'dum peccati. Aliud eft peccatû, aliudnbsp;peccati, AIiud eft peccati adio,aliud,peccati poena,Cü «girur dc

‘ Chriftofcriptumfit,qgt;peccatumnonfecerir,necinuetusfitdolusino-* re eius,non eft fentiendum,q? fufeeperit in fe adiionem peccati, amp; com'’nbsp;miferitpeccatum,qua blafphemianon poftet maior excogitari,fed quianbsp;fädlus eft hoftia pro peccato, fufeepit in fe fupplicium peccati. Aequifti-'nbsp;mum aute peccati fupplicium eft,utnonfolumab inimids, uerumeoamnbsp;ab amicis,de quibus optime meritus es,iniuria 8^ dolore afficiaris.nbsp;cant quide amici grauiftjme,cp in benefadore ingrati amp; iniurijnbsp;h 5 peccator meret peccatis fuis corâ deo ,ut no folu ab inimicis, ftdnbsp;ab amicis peftime afftigat.Micheas,capitc feptimo,minat Ifraelitis deuanbsp;fta£ionem,propterimpietatem.Etprætcralia,etiamhæccnumerat,intffnbsp;fupplidaimpietads.Nolite,inquiens, credercamico, amp; noliteconfidcr^nbsp;impiefdtit in ducc. AbeaquædormitinGnu£uo,cuftodiclauftraoristui, quiafiÜ'*nbsp;^ci^pro ^sco’^t^^’^^ia”'^3ic‘tpatri,8ifilta confurgec aduerfusmatrêfuam,nu/nbsp;4^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rus aduerfus focrumfuâ.Bt inimici hominisdomeftici dus. Impictascoi

mercijUt amp; domcftici fiantaduerfarq,adeoqueproditores noftri.Q,ucgt;^ autem Micheas futurum uatidnatur, hoc Hieremias ia impletumnbsp;in HierufaIemdepIorat,Nöeft,inquiens,quiconfoletur earn ex omn*^nbsp;bus charis dus .Omnes amid eius fpreuerunt eä,amp; fädi funt ei inimici»nbsp;Etitefô.Vocauiamicosmeos,SLipfideceperuntme,Acuerbi£ uix expljnbsp;cari poteft,quantus hic fitdolor,qui animo noftro ex eo accidit,q? amlnbsp;ci,de quibus bene meriti fumus,nobis malcfaciant,amp; nos hoftibus pfC^nbsp;dant, Audiamusde hoc dolore Dauide. Amici mei,inquitiamp;proxini‘nbsp;ffd-tr* meiaduerfum meap^pinquauerütetftetcrunt.Etqiuxta meeratdcloi^nbsp;geftecerüt,amp;uim faciebat,quiquerebantanimameam.Quecrgo dolonbsp;lorem hæc afflidio mihi attulitCCor meum conturbatum eft, deieliqn*^nbsp;me uirtus mea,amp; lumê oculorum, amp; ipfum non eft rnecu.Etiterum.nbsp;inimicHs meus,maledix^et mihi,fuftinuiflem utilt;^,Ec fiis,qui oderatnbsp;fllG

-ocr page 429-

SOMILIAB lOAN.’ BRENTli. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«4^

wCjfupcrmcmagnalcKutusfuifîctjabfcondiflemmeforfttan abcolt;.Ta Hero homo unanimiSjdux meus 5d noms meus*Quifimulmecum dut/nbsp;ces capicbasdbos,in domo dci ambulaui'mus c5 cofenfu. Conqueriturnbsp;^^hriftus ipfc de hoc dolore,priufquam hoiem anumpferat,Slt; ait pernbsp;Dauide*Homo pacis meæin qupfpcraui, qui edebat panes mcos,ma/nbsp;gnificauit fug me fupplantanone .Qtiare,cu Chriftus fufcepitperturbanbsp;Oonê amp; dolorem animipropterproditioncludæ, de quo optime mer i/nbsp;‘üseratjS^ que innumerum duodecimapoftolorum cooptauerat,nô fufnbsp;ctpitutpcccatuminuidiæautiracundiæ, (ed fufcepit ut fupplicium peo*nbsp;tati.Sufccpitautemhocfupplicium,nô propter fuumipfius peccatumjnbsp;Nullum cnim unquâdefignauerat,fed propter n oftra peccata,ut ea, quinbsp;^us nos meriti fumuSjUt nô folum ab inimicis,uerumetiam ab amïciscr unbsp;ddifiTime tralt;ftemur,expiaret.Nam tota Chrifti pa tTio h uc refpicit, ut exnbsp;pienturnoftra peccata. Qiiareamp;huiuspaffîonisparteSjiunt peccatorûnbsp;•^oftroBi expiationes.DeindefufcepitChriftushanc pafiiou'sparte, ucnbsp;'shoc,q5 ipfi contigit tentatum eflè,pofltt 8d his,qui tenrantur fuccurrcnbsp;quemadmodum ad Hebræos fcribitur»Qui ergo hocdoloris generenbsp;’^Ornprehenditur, ut propter iniurias ab amicisillatas animo fuo uehemênbsp;perturbetur,accedat fide fua ad thronum Chrifti,inuocet Chriftum,nbsp;'^fubueniatdolori, ex admoneat eumfuæipfius experientiæ,«^ reipfanbsp;^ognouerit,quâtusdoloranimifit,abamicisaffligi. SicemfierinÔ po^*nbsp;*ÇH,quinprohoc doîoreconfequarisperChriftum,ingentêanimi iæti/nbsp;l’am» Vide cnim mihi,quid Chriftus ipfe pro hoc dolore côfecutus fit»nbsp;/nus quidem amicus,uidelicetludas:falt;ftuseft eijnimicus,Si. uitæe/nbsp;’^s proditon Sed pro illo uno amico,qui faftus eft inimicus,reddidit cinbsp;^cusexinimicis innumcroslongeoîm amiciftîmos. Gentes incircûcifænbsp;’^ântinimici, fed hi poftca Chriftotâta amicitiaiuncfi funt,utproglo/nbsp;Hominis eius n5 dubitauerint fuum ipfor^ fanguinê effundere. Talenbsp;“nficium etiam tibi contingct, fi Chriftum in dolore animi tui inuocauenbsp;’’’s.Etfi em unusSdalter amicus fadti fint inimici ac maleftcerint, efficietnbsp;^^tnêdeus ut uidftîm extremi inimid,fiant tibi fummi amici,amp; coferantnbsp;te maxima beneficia.Sedquomodo,inquies,mihiconcingéret,quodnbsp;yhrifto contait C CHRIS T VS cnim,quæ paftus eft ab amico fuo,nbsp;^'Hnaerito palTuseft, Quæ autemegoab amicispatior,mcritornihiacznbsp;^'^nnt» Melius quidem de amids meis meritus fum, quam ut me affliznbsp;^t, coram DEO autem peccatis meis longe peiora meritus fum.nbsp;xpomodo igitur fperabo ullamdolorismei compcnfationemC’Rcctenbsp;.’as*CH R1S T V S immerito paftus eft.Tu merito pateris .Sed intenbsp;cogitesmihi,qî CHRISTVS ideo immeritopaftus fit, ut merinbsp;^•JHuum expiaret,amp; redderet tcpaftione fua coram deopatreinnocennbsp;rQyare cü in Chrifto meritum peccator^ n oftroRî abforptû fit, licet n onbsp;*Çnûc,tanqinnocentibus,nô quidê in nobis,(ed in Chrifto Ion oe oîm

ir

»

nn

-ocr page 430-

ïM passioneh Christi

bnocentjflîiîîo, bona quæufs fperarc» Nec^'hæc fpespudefaact nos» proptcrea çp diledio, qua deus nos propter Chriftum, compleditur,nbsp;rïrmiflima,6d ueritas promn'ffîotium ,quibus deus reeipit fe credêtes pro^nbsp;ptcr ChrißuminaßliAionibusferuatui^, certiflîma fit. Poftremo fufctnbsp;pit Chrißushäc paffîonis amp; dolorispartê,ut exemplo fuo doccret quo*nbsp;modo debcamus nos gerere erga taies amicos,qui nos magnis malisnbsp;ficiunt.Nâ hoîcshocingenio earn aliter præditi funt, ut fi quis ab ami'*,


COiniuriaaffèdusfueritjdebaccheturineumuirulentiflîmismaledidis, ^benefiskit ac nÔ folum traducat euna in oinibus foris ÔC tonfîrinis, uerumetiam c®nbsp;netur eum,quo quo modo poffir,côficercamp;opprimere. AtChriftustfnbsp;empîofuo longe aliouocat.PotuifletenimIudâproditorem,ucI reli^*nbsp;idifcipulis difeerpendum obqcere,uel uno tantum nutu adinfemum u^^nbsp;detrudere, fed mal uit uocation i patri s fui obfcqui, amp; iufta agere, quanbsp;piditatê carnalium hominum fedari. Nâ hoc unum agit tam admoniô'nbsp;oneuerborum,qua e£hibitionebenefîcioR2,utferuetïudam, neperôt»nbsp;Amen, amê, inquiens, dico uobis, q? unusexuobis traditurus eftn^

Hoc ctfi Chriftus eo dixerit,ut iteRz fi;


animofuomeditetur.Nec deeffent mihiuiresuIci(cendi.SedagH^’^^‘ mr;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hocfcelus maius amp; horribilius uideatur, quam ut debeat remittijtamƒ

quia ueni in hunemundum ut seruem homines,nunquam merninoo uC inceps huius crimin{s,fed dementiflïme ignofcâ,modo is,q huicobn^’^nbsp;Kîus cft ,refipifeat.Nâiddrco iâpublice dico,unûex uobisnbsp;ut reuoeê eum ad refipifeentiâ. Non di cerem. fed potius muflîtaré,dnbsp;ditarer ultionê,finon uellcm relipifcenti ignofeere. Quare quifquis Fucnbsp;rit,redeatadhucin uiâamp;erit mihiIongeomniumacceptiflîmus.Exhocnbsp;locoobferuandum nobis eft, quid fibi uelit fpiritus fan dus, cumpecca®nbsp;nobis cx lege reuelantur, cum peccatorum noftrorum exuerbo DO**nbsp;fecedtnew MINI arguimur 8C increpamur. Imperiti enim homines, autexiffi''nbsp;ffobisreuclett manteaidcircoproponi utcoramhominibusciuiliterpudefiant.

uertunt fe in concionatores uerbi D E I, amp;quod canes faccrefolenl,^^ cerât eos,autputant ea reuelari,utfignificcc,ipfos propter pdâ debereP^nbsp;petuæ dânationi obnoxsos elfe amp; man ere. Itacp dcfalute fua defperant'nbsp;Sed ex hoc loco uidemus pda nobisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxprobrari,nÔ ut ciuilit^

pndefiamus, nift etiâ ciuilia pda defignemus. Sic em meritonobisacd-^ dit, utetciuiliterpudefiamuSjfed utcofundamuret pudeftamusin cofii

enti|

u -**

-ocr page 431-

HOHILÎAE lois; BRENTIV wtianoftra corâ dconbsp;nbsp;nbsp;reuocemur ad poenitentiâ,qua^pterChrift5 cô

^uimurpeccatorûremi(rionem.NuUumcnimtempusnimisferumcft pecnitcntûf ad pcenitcndam. Etiarafipeccatum non trn cogitaueris, fed Si in ipfum tcmp«, ««Mnbsp;ïonfenferisjaddo,etiamfi opéré perpetraueris,addo amplius, etiamfi fæ «‘»«w fquot;««*nbsp;pius idê pctm perfeceris,m fireuocatus,in uiam rcdieris,nô eijderisfo/nbsp;fas.Sat cito uenies,(ifat bene uencris.Hoc tantum cura, ne cum admo/nbsp;nearis,8lt; uoceris,non cotênas,non ncgligas,non in lôgum différas. Aunbsp;di cum te deus uocat, ne fi ipfum uocantê fpreucris,poftea te quocp uo/nbsp;tantem non audiat, Paticns cft ,longanimis eft, fateor ,in eos,qui non/nbsp;dum uocati funt,quinondum uocêeiusaudiuerunt. Sed idem «iam feznbsp;Ucriffimus eft ultor in eos,qui cum uocantut,non obediunt,nec vefipif /nbsp;îunt. Audi quid in Zacharia dicatîFaûum cft,ficutlocutusfum,et nonbsp;audierunt,(icdamabunt,8i non cxaudiâ,dicitDnsZebaoth.EtinLu/nbsp;w.Dico uobis,qgt; nemo uirorum illorum ,qui uocati funt» guftabit cce/nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;ûam meâ.Quarc,cum reuelantur Si exprobrantur nobis peccata ex ucr/

1 boDomini, fentiamusnos uocari ad pœnitentiatn, quam fi neglexeri/ lnbsp;nbsp;nbsp;»ms, certefalutem noftramperpetuamneglioemus. Sed uideamusnûc,

l quomodofefcdifcipuUadbocdiélumChriftigcfferint. Atillimccfti“ I f3i£kiuehementer,coeperunt dicerc ei, unufquif^ illorum fingulatim»nbsp;, l Nutiquidegofum,Dominelt;:Etalius.Nunquidego:Nonmirumeft,‘‘nbsp;‘ 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propter tamimmanis (céleris cxprobrationemcôtriftaitur »Sed quid.

\ boc,qgt;tamfollicite(imgulatimfefcexcufene Apparetcerte coscontriz

l ftatos cftc non fecundum dcum, led (ccundum carnem» Non cram (' \ bocagunt,utcxaccu(ationeGVlP.lST?lgt;c|jiem(ciebantnibiltem€renbsp;jtv \ loqui, (uam quifque occultam impietatem agnofcat, SC ueniam pvecez

\ tur,acpeiat»utGViriftusfeructip(um,quotamimmanc(cclusnon défi-l 5net,Çedbocagunt,ut(uamquifc^ueinnoccnnamteftctur,bC culpam lnbsp;nbsp;nbsp;nuiuscdminisinaltetumfufpicionibustransferat. Alter alter um afpidt,

I V«indcacfiquiÇqueàiccret,Sdomehuicculpæneaffinemquiàemef/ \ ^^quidergp,(ituisproditorcf(cs,dequopr2ectptor nofterloquiturlnbsp;\ ^éludasetiam ipfe uultuideri Innocens. NunquideoplumRabbi,nbsp;\0^ \nbsp;nbsp;nbsp;itiqulv:Gbferuandumfpeöaculum.Namquodboclocointer ^fdpu/

\ nbsp;nbsp;lo^agitur ,bocidem agiloletinter nosin publica conclone.Oifcipulipro

y \ nbsp;nbsp;didouis accufati ^excutiuntafe culpam, bCreqdunt alter in alterutn cogi

\ 'aùouîûusfuls.Bttamennulluminter ipfosprorfusinnoeentetninue/ \nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anludaeratcrimen proditiÓisAnalqs crime delcö.ionisbCabneoa/

\ 'l^bAnVeaoetiaeïimenexecxanonls.Sicetinternosfierïfo\et,utcum \ V'fupvbXicacÔtioncarguimurp^texuerboàd^bCludicamurYeltà.publlnbsp;\ ^^’^^’^V‘^baatarumcalamitatû,adeocijperpetuaedâna.tlonls.,\bttum.nbsp;\ ^^5'^^'^^^^^P^'^^,aLefeipfumcxuilcpinnoeetemiudicando,ttäsfeYt cuV

-ocr page 432-

IM -PÄ-SSIONEM CHRISTI

um calamitatum culpam in. impudicos incompoficos mores adolefc^ tum,perindc aefi ipfi nullam un^ turbaffentjiiec adhuc edam turbarêt»nbsp;quodaiuni,aquam Jmpoftores rerjeiunt culpam in ebriofos. Ebn'ofi ui^nbsp;dllim in impoftores» Diuites in pauperes.Pauperes in diuites. Princi*^nbsp;pes in uulgum» Vulgus in principes* Sed quid facimusC Dum fingul*nbsp;uolumusuideri innocentes deprehendimur finguli nocentiffimi. Nanbsp;WNoem ina manifeftumquidemeftjqj adolefcentummöribusnihil fitturpius,amp;cnbsp;h^cmagnaeftiniquitas,nbsp;~ -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qpalij inhostantum oempublicarum èi priuatarum calamitatum cuP

pam reijeiant, amp; fe innocentesiudicent* Vnusquifqj em in fuogenete peccauludas prodendo* Alt) difcipuli deficiendoamp; abnegandojtain/nbsp;ter nos alius alio peccati genere uiolat legem dei. Non omnes cerancnbsp;potadonibus, non omnes exercer externa latrocinia. Sed hicpeccaiinnbsp;uidia, illeuirulencia,hiccontemptuuerbi dei, illeneglechoncofficijnbsp;uocationis fug: hic medaerjs amp; peiurijs, ille petulancia amp; fpurcicianbsp;nbsp;nbsp;fl

nihilaliudjcerceimpietatc, qugeft carni agnata. Breuiter,omnes dedP naueruntjimul inutiles fadi funt,non eft qui faciat bonum, no eft ufc^nbsp;adunum,quemadmodûpfalmusait*Qustt'e, eu arguimurexuerboDonbsp;mini peccatorum, tribuenda eft gloria deOjagnofcêda eft ueritas uerbinbsp;dei,^ confitendum,^? etfi in prgfencîa nô fenciamus peccau impetuffl,nbsp;pdmtarnenintranos lateat, adeoqjprecandum eft, quodin pfalmonbsp;extat. DelidaquisintelligitÇ’ab occultis meismundamc*Cæteruqu'anbsp;Chriftusnon qrit,utludâproditorê opprimât, fed utretiocetipf*^^nbsp;pœnitentiânbsp;nbsp;nbsp;ferueteû, ideirco pergitfignificantius loq, amp;:additgra/

uiflîmas minas, ut fi ludasno uelitrefipifcere^pterturpitudinêamp;im/ manitatê fceleris refîpifcat faîte timoré æterni fupplicrj* Vnus,inqt,exnbsp;,, duodecim=qintinxitmecumanu in catinohicmetradituruseft.Fd*^®^nbsp;,dem hoîs abit, ficut feriptu eft de ipfo* Væ aut hoî illi,p quêfilii’®

tradit.Bonû erat ei,fi natus nô fuiftd homo ille* An nô ex h is uerbisju/ das pfpicue ob feruare potuit, fuû crime nô effe a Chrifto abfconditu,fenbsp;defignari,amp; ad pœnitêciâreuocariC Vnus,inqt, difcipuloß: meoR:mcnbsp;proâ'turuseft.Nô de qbufuis loquordifcipulis,qrum magnamulotunbsp;do nue abeftjfed loquor de duodecim apoftolis meis.q nûc mecû inhacnbsp;mëfàaccûbuntîEx his,inquâ,unusmetradet. Atep egoqdem obediennbsp;ter,iuxtauoliïtatèdei,fufcipio crucê,ad quâ ^ditiôeillius rapiar,fed illenbsp;nulls plane criminis fui exeufationê habet. Etquanq fuf^rêde crucisdonbsp;lor grauiffimus fit, th horribilis intérims hois illi us, multo mihi graut/nbsp;us dolet.Peribit cm tam mifere,ut melius ei fuifletnunq nafci*Hæ funtnbsp;SuppUciorü ming,quibusChriftusnon uultludamgdere,fed potius feruare. Namnbsp;wwjerfdjwd quæcuncç uaticinia de impietatis fupplido extât, ea per fpiritum faudunbsp;ordwfjtó. Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ordinara, non ut confidant nos in defperationem, fed ut

reuelaitnobis peccatanoftraamp;iramDei , ôëincudan£nobis dmorem

-ocr page 433-

HOMILIAE IOAN. BRENTlt

Hquoexcitemur ad pœnitentiam,amp;querendam falutem. Nolo enirrt inquit,mortem peccatorîs, fed magis utcoiiuertatur uiuat. Quarefinbsp;uoluiflet ludas magis fententiani fpirKiis fan(fli fccfiari, quam in fua imznbsp;piecate pergere,potui(ïèc ex hi's uerbis intelligerc, feaonad infernum pernbsp;petuodamnandum detrudi, fed potius ad cœlum reuocart Sunt aût hicnbsp;nobis multaobferuanda.Primumenim,curn Chriftusait, Filius hominbsp;nis uadit Geut fcriptum eft, comendat nobisautoritatem facræ fcripturg,

docet,fcripturam efle reuelatione diuinC uoluntatis. Vndeem manifé ^^r^xuiontas ftûeft,q? deus uelit ut Chriftus fufcipiat cnlcêC Vadit,inquit,ficutfcripnbsp;tum eft.Exfcriptura eft manifeftum deum hocuelle,ut tilius hominisnbsp;padatur.Scriptura explicat uoluntatêdei. Quare ad cognofceiidam deinbsp;üoIuntatCjUon funt fectande human g ration is cogitationes abfq? uerbonbsp;dei,fed audienda eft facra fcriptura, qug in hoc nobis propofita eft, ut pernbsp;ipfam difcamus,qucmanimum deus erga nos gerat. Deirtde fignifi catnbsp;Chriftus hocdicfto, quis fir prccipuus totius fcripturæ fcopus, ac unonbsp;8d altero uerbo proponit nobis ueluti fcripturæ facre comen tarium. Cunbsp;ftn ait,filfus hominis uadit,Gcut fcriptum eft,perfpicue docet,qgt; fcrip/nbsp;turapræcipuecôtionetur de paffioneChriftijSs! q? per paffionem debeatnbsp;Chriftus ingredi in regnûpatrisfui.Sic fcriptum eft, inquitalias, ficnbsp;oportebat Chriftum pa ci amp; intrarc in gloriam fuam. Preterea, Chriftusnbsp;Gocdi(ftoiterumfignificatfenoncoa(ftum humanisuiribus, fedfpon/nbsp;taneafuauoluntate fufciperecrucem, uidelicetutobfeiquaturfcripturg,nbsp;hoceft,diuinguoluntati, quæper fcripturam manifeftataeft.Docet amp;nbsp;illudCliriftuSjq? etfi deus uelit, ut Chriftus amp; credentes in Chriftum,,nbsp;male afticiantur in hoc feculo, non tarnen uultnecapprobat,q)impf)nbsp;ChriftumS^piosmaleafficiant.Placetdeo, Chriftipaftio,nonautcmnbsp;placet ei ludg impietas.Filius hominis uadit, fed ug homini, per que tra/

Chrifti,ita cuiufuis etiam Chriftiani eft. Mala aûtfacere,impiotüm eft. Ëtiniqua ferre,atc^aduerGsaffligi,uoluntasfpiritusfandieft. Inique diffirunt.nbsp;3utêagere,ôd aduerfainnocentibus inferre, opatio Satané eft. Qi.iare,utnbsp;nec ludas ab impio fuo crimine excufatur,qj deus uoluerit, ut Chriftusnbsp;pateretur,fed tanto grauius peccat aduerfus dèû, quantogratior eft deonbsp;palfio Chrifti,ita nulla habet excufatione,qui propterea q? deus iufTeritnbsp;illata iniuriam pacienter ferre, proximo infert iniuriam, fed quo magisnbsp;deus deleiftatur pacientia amp; obedientia pioR2 in fuffèrêdis afflidftÔibus,

----

toniaiori odio pro,fequiccrudelitateimpioR2, S^tanto feuerius quo^

hunl»..---CA-'J----- nbsp;nbsp;1' I 1nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r-'



te-


na iij

-ocr page 434-

lÄ PASSIONBH CHRISTI

dcnciusCSed hoc cfi:,quod Salomon dicit. împius cû ucnerit in profün'* dum peccatoRijCÔtemnic.Et Htcrcmias. ConfufionenÔ funtconfufi,nbsp;crubefccre n efcicrunt. Paulus criâ ait. Imprj, poftq eo peruen trut,ut do*nbsp;lere defierint, femetipfos dcdiderût lafciuig. Nihil igitur periculofius, i'quot;nbsp;mo nihil pernitiofius eft,qgrauitatêpdôrum nô agnofcer€,nÔ erube^nbsp;cere,8c no dolere. Hæcem eft indurata amp; cÔfirmata impiccas,quæ no’’nbsp;eft Cuo fcelerecôtenta, fed etiâadperpetranda oîm fcelerû generahoieninbsp;adigit. In agnitione aût peccatoru amp; pudore ac dolore retinemur expüf^nbsp;tionelegis,admonitionibus,increpationibus,adeoqpfupplicijsetlt;am»nbsp;Quare lex dni diligentereft cognofccda,amp;fi acceiïerint fupplici3,F^o‘’nbsp;aïo fuffêrenda funt,quippe qug lintorgana dei,quibus detinemuGn^’”nbsp;indurata impietatem proruamus.Sed quid obfecro, refpcdet Chrift^s

• ’ tamimpudentihoî;’ Tu,inquit,dixifti. Eftamp;:hpcadmonitio, quafi increpano,qualudas ad pœnitentiâ reuocat. Sentêtia eiîi hæc cft-îuda,nuccerteintelligis,menônefcire,quidpalt;ftusfiscûfumnisponti^nbsp;ficibus,amp;quidagasdemeiproditionc. Noftienâ,quidmali, fiuellcmnbsp;tibi infcrre poffem.Quot miraculis agnouifti potêtiâmeamrSed quidgt;nbsp;nofti bhficentfam meâ. Quantis,obfecro, bnftçrjste affeci:Si non timesnbsp;potentiam mea, reuererefaltê bnficenciam meam,amp;:refipifce.nbsp;nac Chrift I bonitate èC dementia, qua ipfe proditorê fuum côpleclimc,nbsp;conferri poteft^Nô proponitur aût nobis, ut admiremur tm hancmïmnbsp;tem,fed ut etiâ imitemur earn. Dixit fupra, cû lauiftèt pedes difcipulo’^*nbsp;Ëxemplum pbui uobis,utquêadmodumcgofeciuobis,itaamp;:iios^^'^nbsp;atis. At hoc uere eftalioRj pedes lauare,nimiru, proditori amp;capit3linbsp;fti,n5lolumnihtlmalifacere,cum poflîs, fedctiâdefurnrnaeiusfalmcnbsp;follicitû eftèjS: bnfîcijs ad pietatem reuocare. Hoc igit exempIum rt'aninbsp;nobisimitadûproponitur. Diliges,inqt, proximum tuû ficutteipfom«nbsp;Non eft proximus tm amicus,ueRî etiam inimicus. Nô eft proximosnbsp;,*«««?lt;» bette turn bnfaâor, fedetiamproditor.Etcum malefacftore non eftceetanuunbsp;malefaótis,ne reddamur ei fimilcs,fed eft ccrtandum bnfadis. Neuin^nbsp;caris ,inquitPaulus,amalo,fed uincebono malum.Si inimicustuusc^nbsp;furit, pafce ilium,fi fitit,da illi potum. Hoc en im fi feceris, carbonesnbsp;niscoaceruabis in caputillius. Atcß hpccerten5commemorantur,ufnbsp;fciamus tantum, fed utetiam faciamus. Etfi enim non poftîmus in hacnbsp;carne oîno perfeda,amp;^exomni parte abfoluta bona opera facere,necnbsp;propter mérita noftrorum operum iuftifi'cemiir coram Deo,attamen esnbsp;igitDeus,utlegiipfiusobfequamur, amp;,ficrcdirnusinChriftum,dat:e''nbsp;tiam nobis,fpiritumfandum,quo pofTimus legem dei,fi non perfîccrc,nbsp;at certeinchoareamp;in ea pergere, quo fidêôtgratitudinem noftram de/nbsp;claremus. Quare neceflarium eft, ut inimicis bnfaciam us, quod etfi itm’nbsp;ta ôi rebeliante carne ita fiat, ut nûquam uereô^ perfedc candido animo

-ocr page 435-

H O MIL I AB loan. B RE N TIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»y* .

fiat,tarnen quad in eo operebonumeft,hocdeo gratum eft,quod autem fit iiiîperfectù,hoc a deo clemêter ignofcitur, propter lefum Chriftum,nbsp;pt'opter quern folum iufti cora deo reputamur per fideim,Cæterum Chrinbsp;ftus,cuin rcfpödiilet ludæ: Tu dixifti, finit eum hoc uerbumin cordenbsp;füo exagitare ,fi forte ex ipfo commoucat ad poenitentiam, pergit ip''nbsp;ff,cum difcipulis familiariter admodum loqui,atcp paflionem^adeoquenbsp;^bmrefurredbonê fuamperfpicue exponere» Etaitadeos.Defiderio **nbsp;^ffideraui hocpafchacomedereuobi(cum,antequampatiar. Dicoenim ‘ *nbsp;'lobiSjCppofthacnoncomedäexeo,doneccompleatur inregnodei.Etnbsp;^tceptopoculo,quumgraciasegiflecdixit.Accipitehoc, 8lt; diuiteintcr *•nbsp;^Os.Dicoenim uobis,çp nonbibamdefruiSu uitis,donec ueniatregnu “nbsp;^d.PiimüomniumobferuahicpromptitudinemChrifti,adconfercndä ‘ *nbsp;tioSis falutcm.lmminebat Chrifto mors contumelioGflima amp; crudeliffînbsp;*'13. Ac alias quifpiam defidcrio defiderafTet tarn horribilc morte«n,quonbsp;fluomodopotuifletjfuffugere. ChriftusautemdcGderiopotius defidtynbsp;tateam fulcipere,non qp morsipfa tarn iucundafuerit,fed qgt; tantoardonbsp;tffidcritnoftramfalutemjquæ nobis per mortem eins conngit. .Hocilt;nbsp;S'tur deliderium Chrifti debet excitareignauosquofque amp;torpidos,nbsp;^'tintemporecapefTant reGpiCcentiam.Quidenimfacis, o hominumnbsp;’Snauiflime «r CHRIST VS tanto defiderio fufcepit pro te mortem,nbsp;tu ceffas in te Gifcipere uitaÇ’Si Ghriftus uocafTet te ad labores,qui frugt;»nbsp;ffrari poffent, quenaadmodu dux quifpiam exercitus uocat interdumnbsp;’Militesfuos ad taleslabores,quimagis exicium,quamfaluternafferunt,nbsp;poffesfortaffis exciifare,8i alio te uertere.Nunc autem uocauit nos ad e/nbsp;2^ labores CSi modo labores dicendi Gint,8^ non potius,tranquiU itatcs,nbsp;^foclicitates )qui nunquamfruftrantur, cjuinunquam non afferuntnbsp;falutem.Omnis enim,qui credit in co,non pudefiet. Quid ergo conta/nbsp;‘¦isbosiufcipereSôfedariÇ’ Debetamp;hocdeCiderium CHRlSTlconnbsp;fitmare animum imbeciUium, quitimentfe propter peccatanon refpici cfcn/lwplMnbsp;’Jfcrecipi a Chrifto.Quid enim formidas ad Chriftü accedere*:' En ma/nbsp;’tiri defiderioquæritfalutern tuam,quamtueâpetas.Promptioreft,ut „pynbsp;’^^’bifuabeneficia offerac,quam tueafufcipias. Etpeccata tua expiauitnbsp;’pfe» Quarcquantomagispremunttepeccatatua,tanto plusadCHRI

1 T V M , qui non uenit ad uocandum iuftos, fed peccatores ad pœni ' ^ntiamfeftinandum erit. Deinde C H R 1 S T V S iterum comme/nbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;‘i^orat paffionem fuam , ut pofteaintelligant, fepaffionem fuam fpoiv

fufcepiHe» Defiderio, inquiens, defideraui hoc pafcha comede/ Jf uobiicum ,antequam patiar» Nec paffionem tantum commémorât,'nbsp;addic eciam relurreclionem * Dico enim uobis, pofthac nonnbsp;^•^medamexeo, doneecompleatur in regno D E l.Hoc ultimum eritnbsp;j f^fdta, quo uobifeum in hoc moruU corpore uefcor, Nam pofthac,nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nn iiij

-ocr page 436-

i

in PÄSSIONSM C H RI ST I

»on dticam inter uosui'tamhumano more,fed ingrcdiar perpaffionem in regnû dei. Moriar ûuidem,fed refurgam iteRt a mQrcuis,non ut externbsp;nam pro modo huius feculi uitam inter uos agam, fed ut uiuS in regnonbsp;dchCompIebunturenimomnia,quæaprophetis, ae præfernmaÜa/nbsp;niclcjde regno dei prædidafunt.Cætcrum,quomagis CHRIST VSnbsp;hanccocionemdepaflione8^refurrcdionefuadifcipulis inculcct, nonnbsp;contentus eftnudis uerbis earn c0memorare,fed etiam addit fignumponbsp;culi,nondum quidem cœnæ illius dnicæ,in qua inftitutum eft facratnennbsp;turn,quoduocant,Euchariftiæ,dequamox fequetur,fed fignum, quonbsp;admoneantur,hocefleultiniûcôuiuium,quodinhoc mortali corporenbsp;cûipfts celebraturusfit»Âccipite,inquit,â:diuidite inter uos.Bibatalternbsp;poft a Iter urn, ut hoc argumeto memineritis,me pr^dixifle uobis,qgt; hocnbsp;fit ultimum noftrumcÔuiuium in hac terra. Non en im poft hac amplimnbsp;conuiuaboruobifeum,donee refurrexero amortuis, amp;ingreflus fueronbsp;in regnumdei.Etfi enim poftrefurredtionem meam,iterum couiuabornbsp;uobifcum,tamen ero tuncnonampliusmortalis, fedimmortalis, ero nonbsp;humilis abiedus,ut nunc,fed gloriofus exaltatus fuper omnes cccnbsp;Ios,ero non in regno hominu, ut nuc,fed in regno de/.Memineritis ig*nbsp;tur hoc figno, me uobis ifta prædixifre,ut cûfàda fuerint,credatis q? e/nbsp;go (urn: quemadmodumapudloannem diatur. Obferua autêq;nbsp;ftusconiungat ch paflibne,criam refurredionem fua.Tametft enim crUlt;nbsp;Crux,libera deliffimaimminebat mors, tameperfpidtfub ipfarefurredioncS:nbsp;tionif,morf. Hoc nobis diligenter in Chrifto animaduertendum eft. Nâ Chn'fæsÿnbsp;Maorsanp»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufcepitpaflîonem amp; refurrexit,utnosin ipfo fub affl idione,falute,

fub cruce,Iiberationem,fub mortc,uitam,confpicere poffemus. Imped'' it,ac ufitacarum in Chriftianifmo cærimoniaR2pIaneignari,prorfus(^nbsp;ftultifunt,quicumuident celebrationemmagnæparafceues, quamuo^nbsp;cantmagnâfextam feriam,in qua fit publica commemoratiopaftionisS^nbsp;mortis Chrifti,non intelligant ftatim fcqui feftxim pafehæ, in quo fit pi*nbsp;blica refurredionis CHRISTI comemoratio.Sic ôd hi diuinaru rc^nbsp;rum longe omnium imperitiflimi funt,qui non uident fub cruce, liberanbsp;tionem,rub afflidione,falufem,amp;fubmorte,uitam.CHRISTVS euinbsp;inhocuenit,utfuapalfioneamp; morte inuolueret in omnia generanbsp;num noftrarum,falutem 8^ perpetuam uitam atlt;^ fcelicitate.Quare hoenbsp;unumnodesatc^ dies agendum nobis eft,ut Chriftum probe cognofe^nbsp;mus, amp; in ipfo cofidamus.Sicenimfiet,ut quemadmodum ipfe per cru-*nbsp;cem intrauit in regnum dei, ita8iJ nos per uarias afflidionesamp; mortei^nbsp;intremus in perpétua m uitam ÔC fcclidtatcm in Chrifto lefu D O Mnbsp;N O noftro, quieft unacumpatre ô^fpiritu fandoDE VSlaudai^lt;nbsp;dus in fecula Amen*

-ocr page 437-

HOMILIAE IOAN; BRÉNTIÏ.

H O Hl LIA L.

CC

CC

CC cc

Vm paffio CHRISTI ,quamnun c explicatïone noßra uwl’tates attulericjcommemora**nbsp;tioeius.maximofpïntusfandi ftudio nobis commendatanbsp;eft. Nonenim folum prophetae comcndarunteam uann^nbsp;jOsfuis, priufquamfieretjUerumeuamChriftusipfe, poftquammukanbsp;ca coram difdpulisdifleruißetjinftituit ccenam fua,quam uocant,do/nbsp;’^’nfcam^qua memoriampaffionis fuæfemper ufqj ad nouiflimum hunbsp;’lis fèculi diem,in ecclefia conferuare uoluit. De cœna igiturdommica cœfiiedomi*nbsp;'^^ncdidlurijrecitabimusprimuminftitutionem domtnicæcoenæ, de/ fiuxcxplica»nbsp;’fide expljcabimus,quid fit cœna dominica,amp; quid de ipfa fentiendu fit,nbsp;^ftremooftendemus uerum èC legitimu ufum cœnæ,amp; quas nobis utinbsp;^3tes affcrac. Frequentiflima eft tradlatio cœnæ dominicx,ac plurimusnbsp;^’tüfuscius in EcclefiaChrifti.Et PaulUsaiuQuieditaucbibicindignejnbsp;'^dicium fibqpfi edicamp; bibit,non diiudicans corpus DOMINE Qua/nbsp;’^^niagnoftudio contendendum eft, ut ratio eiusprobe cognofcaturJtanbsp;’l^edeinftitutioneeiusEuangeliftgficfcribunt. Vefcentibusiïlis,ac/nbsp;’‘’T’itlESVSpanem,benedixit,gratiasegit, fregitt^ amp; dedit difcipulis,nbsp;Mixit. Accipite comedi te, h oc eft corpus meum, quod pro uobis da tur,nbsp;’^Qcfacite in mei commemorationem. Similiter accepZc Slt;f poculü,poft/nbsp;SMamcccnauitjgratiasegit,deditc^illisdices* Bibite exhocomnes.Hic -,nbsp;/enimCanguis meus,qui eftnoui teftamenti,quiprouobisócpro mul ccnbsp;^fnunditur,inremiflïonem peccatorum. Amendico uobis,qp pofthac ccnbsp;bibam ultra exhocfrudlu uitis,ufcp in diem ilium, quum eum bibe ccnbsp;^^üobifcum nouum in regno D E Ipatris mei*Hæceftinftitutio cœnæ ccnbsp;j ^’îiinicæ. Ac principio uides,q? hanccœnam non inftituerit Apofto/nbsp;^^^uifpia^aut etiam angelus,fedC H R IS T V S ipfefilius dei,qui utnbsp;’pnge omnium ueraciflïmuSjita eft Sdomnipotens, ut quod ueradternbsp;potenter etiam perficere queat* Etinftituitcœnam eo tempore, 4nbsp;^’’finiuopus,quod eft redemptio a peccatis noftris,in tern's peralt;fturusnbsp;Amen dico uobis,inquit,pofthac non bibam ultra ex hocfrudu uinbsp;fjilium,quum bibero nouum in regno patris mei. Mam'/nbsp;i^.J^’gitur apparetjtam ex ipfo cœnæ inftitutore, qua ex ipfo inftitutio/nbsp;in hac cœna res maxie omnium feriaamp;diuinaagatur* Denbsp;q ^Ç^*'*ft^sinftituiteam,non utufuseiushoctantûtempore duraret,nbsp;difcipulis uifibiliter accumberet,fed ut ufus eius eflet in ec/nbsp;ipfeinnouiflîmodie, in gloria amp; maieftate fuanbsp;‘Sicensm ait. Hocfacite,i'n mei commemorationem.Et Paulus*.nbsp;hunCjamp;î de poculo biberitis, mortenbsp;uenerit*Præ£erea,inftituit Chriftus cccnbsp;non ut ctn'quam hominum ius eflèt,eâpro fua libidinç mutare,'

-ocr page 438-

IN PASSIONEH C H R. I ST I

unam tantum partem eius,uideli'cet,pancm feu corpus Domini,cede Cotti obtrudere,reli'quam uero partcm,ui'delicctpoculum feu fangui'nefflnbsp;MCi it^u* (3hQfl;ffQiif(5frcferuare,feduttotacŒna,ecclefiædiftribueretur,amp;in/nbsp;fticutio eius fandeamp;inuiolatecoferuaretur. Sunt quidem multi qui nonbsp;uerbistantum,uerumetiamgladiodefendunt diftributionem alterius tanbsp;tum partis faeramenti in cccnadominica,Sdaddunt rationem,q? ecdefianbsp;non minus unaparte cœnædominicg fumat,quamfi totamaedpiat, V/quot;nbsp;bi finquiunt ^eft corpus,ibi etiam eft fanguis. Cum igitur ecdefia acd/nbsp;piat in cœna corpus Chrifti,cademparteaccipitetiam ianguinein eius*nbsp;Haec eft uaniflima ratio* In hacenim difputatione, non quæritur, quidnbsp;ad alterum natura confequatur,amp;quid unumquodc^ naturali rcrum ornbsp;dineinhocuifibiliSCextemo mundo fecum affcrat, fed quid CHdftusnbsp;inftitucrit, quid conftituerit, quiduefieri iufterit.Iuflit ,ut comedamusnbsp;etbibamus.Bibite,inquiens,ex eo omnes.Siueigitur ianguis ad corpusnbsp;confequatur,fiucnon confcquatur,hoccertcagendum eft,quodChrPnbsp;ftus iuflit. Ac in tradationedc coena Domini,non loduimur fimplidternbsp;num,gt;terbo de corpore« ianguineChrifti.Hæcenim poiiuntetiam extraccenam,nbsp;Doatitticofe. finefacTamentopanis amp;uini,per fidem ex uerbo Euangelri Chriftiacci


fti diftribuuntur.Nam ut ifta inter fe diftinda funt,ita etiam Chriftusdi ftribuitin ilia diftindimcorpus amp; fanguinem fuum.Äcdpicdopanet«;nbsp;dixitjhoc eft corpus meum,Etacdpiendo uinum: dixit, hiceftfanguwnbsp;meus* Cum igitur Chriftus ipfediftribuerit diftindim corpus in pauf»nbsp;Scfanguinem in uinum,quiseft,quihancdiftributionem mutarca^de/nbsp;acTChriftus ait*Egopropono tibi panem uinum,8cdiftribuo in pane«nbsp;corous meum*acin uinum. fanpuinem meum*EtuoIo.utûuemadmo/


hibebisC'cuiobfequerfsC'num Chriftoredemptorituo,an homininatu-^ ra mendaaVScimus quidem naturaliter rem ita fe habere in hoc exicmonbsp;fcculOjUt ubicumcp fit corpus hominis uiuum, ibi etiam fit fanguis, ftdnbsp;incccnadomini agiturresfupernaturalis SCcœleftis * Quarc de eafentfnbsp;endum eft,non iuxta humanam rationem, 8C naturalem rerum in hoc (c/nbsp;culo compofitionem,fed fentiendum eft de ipfa,iuxta uerbum Chrifli»nbsp;quicum diftribuerit corpus amp; fanguinem fuumin duas partes coenæ»nbsp;uidelicet, in panem SCuinum, nullus hominum tarn temerarius ellede/nbsp;bet,quihanc diftributionem mutareaudeat* NamhuicinftitutioniChrinbsp;fh ,obediuerunt Apoftoli,qui tradideruntecclefiæ,utambaspartes cocnbsp;nædominicæ fumeret,obediuitamp; uetus ecclefîa,quæ ut ab apoftolisaenbsp;cepitjitaetiâdiftribuitpopulo utranc^ partem cccnae dominiez. Cum

-ocr page 439-

»

I

/

I

k

I

/

I

/

f

t

!

t

c

t

t

namp;ililLlAj IOAN. BRBNTII.

•gitur fiabcamus uerbum Chrifti\amp; exeinpîû apoftolorum at^ ueteris bccIeG'æ^nulla debet eße tanta nel poten tia uèl fapientia,quæcommoueanbsp;utcccnainaliierfumamus, quam Cbriftusipfe uoluitacinßituit.nbsp;^3ctenusdeinftitutioue,uideamusnuncquid fi’tipfa DOMINIccc^nbsp;quid nobis per eampfferatur. Hie non eft magno labore opus, finbsp;J^ntummodo uerbum ipfumChriftidiligenteroferuauerimns. Nâcunbsp;^hriCtus porrigeret difeipulis fuis poaiIü:ait.Hic eft fan guis meus no/nbsp;^tcftainemi, feuut Lucas recenCet.HocpocuIum, noun teftamentum tujentltänbsp;P'f fanguinem meum. Hicobferuamihi uocabulumteftamenti. Nam c^auidftt,nbsp;^hocnomine,quod ChriCcuscccnæfuætribuit,facileintdiiginuis, q?nbsp;^otnadominicahteiufmodi cœna,in qua Chriftus iam moriturus con/nbsp;^'dtteftamentum fuum,amp;^ ordinatbona fua diftribuenda hæredibusecnbsp;^fnidsjhoc eft, Ecclefiæ fuæ. Et uocat hoc tcftamctum.nouum. Erat etnnbsp;^^utea teftamencum infti utum,quoduetusdicitur,amp;quod confeceracnbsp;^^usAbraamoSdfamiliæeius-Atepin hocueteriteftamento ordinauit Te/lasttetuÿnbsp;^'usfemini Abraæ.tanquam hpredibusfuis, fua quædambonadiftriz

Prim um terra m Chanaan, deinde ,eaquæ adcon feruan dam f'^i^licam pertin en t, uidelicet facras amp; politicas leges, Si regn û ac uilt;fto/nbsp;’^’^fuper finitimos populos. Et hæc bona idcirco Icgauit femini Abragnbsp;diamentofuOjUteliet certuspopulus,in quoconferuarenturpromtftionbsp;’^^sde Chriftojamp;exquibus Chriftus nafeeret. Get eRt,quandotcftamenbsp;^^'nin mortuis, quemadmodum fcripturaloqtur ,ratum eft,eiiam hocnbsp;^^tusteftamentumnoneft abfep fanguinedcdicatum.Confirmarum c/nbsp;eßpermortem Si fanguinemfacrificiorum. Vndecum Mofes ex/nbsp;f^ƒ^fu^(^et populo legem,in qua continebaturteftamenturn dei cum faminbsp;Abraæ, fumpto fanguine uitulorum 8lt; hircorum afperfit limul amp; ip/nbsp;^JpIibrum,0(ftotumpopulumdicens.Hiceftfanguisteftamenii,quodnbsp;(. '^auituobisdeus.Cumigitur hoc uetusteftamentumimpletum,per/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

çdum Siabfolutum erat, amp; CH RIS T VSiam aduenerat, inftituic p^'^hftusnouum teftamen turn.Eft cnim Chriftus ipfe teftator.Literg tenbsp;. ^mentifunt uerbacccnædominicæ,quæliterg,confîrmatæfuntuelut »nbsp;nbsp;nbsp;-

fanguine Chrifti. Teftes,adeocpteftamentarr)funt apoftoli,amp; J. Ieos fubftituti in teftamentarios Si cxecutores ,miniftri Ecclefiæ, Hæ

^tïiento ordinauitamp; legauithæredibusSt'amicisfuisdiftribuendaC’' Lr'^^^S^^’^’^ägnamuim pecuniarumCSed tam pauper erat,ut no pofnbsp;legafïèt earn, tarnen nondum legaftèt fufficiennbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fœlicitatem.MuItgenimpecuniænon faciunthominê

Ç(fç ”or2‘’’,uecfœîiciorem, addoetiamnecditiorem. Diuitemenim ^fttnultumauripoflïdere,fed eft fuis bonis contentum effe. Etnbsp;no addit animum paucw contentum,fed excitât pouus cupidity,nbsp;nbsp;nbsp;ditwtem.

-ocr page 440-

irr PAssio

tempîura haScadi. Crefcitamor numi, quantum i'pfa pecunia crefdf^ Vöi autem crclcit cupiditas, ibi a uaro ta m deeft quod h abct,quam quo«nbsp;no habet.Quare,etß Chriftuslegafletunïcuic^ in teftamento fuo,nbsp;imam pecuniaecopiam, nondum tarnen legaiTetnecueram fcvlicitat^nbsp;ncc ueras diuicias.Sed quidç'nû ordinauit amp; legauit hgrcdibus fuis reg-'nbsp;naamp;orinciöatushuius fecuhVSed tarn esenus fuit in hac terra, utin^^

to ordinauit Si IcgauitCcerte id legauit cis, quod habuic, preciofiHi^^*



amp; cariffimum, uidelicct fuum ipfius corpus amp; fanguinem. Accepir in cccna panem,amp; gratiasagit, feu utalius euangelifta habet, benedixif.nbsp;Nam quoscibosdeus creauit, eoscreauitad fumendum cumnbsp;adfionc. Etfandhficatioatcpbenedi(fliofitpcruerbumamp; precatioucu^»nbsp;quemadmodum Paulusdocet. Etfrcgir,hoc eft, difiribuir inter difufi^nbsp;losfuos, Frägcreenim iuxtahebrgamphrafim,eftdiftribucre.Etcitxif*nbsp;Accipife,ed)ie,hoceftcorpusmeum,quodprouobisdatur. Simdifcrnbsp;amp;rcaIicem.Bibirejnauiens,cxeoomnes.Rtbihrriintpvrnomnes,qi’i2nbsp;fanguiscius. Chriftusenimnonfolumipfcdiftribuithæcbonafuii^/nbsp;mel in cocna,uerumetiâiufiît ca in quauisfacracocnaqugiuxtaintoi^^’^nbsp;nem eins rite obferuat,dißribuere.Äccepit em panê,amp;poculum, aebnnbsp;dixit.Hociàcite,inquiens,inmeicÔmemorationem. Quare, quéadmo^nbsp;dum initio creaturæ bndixit deus uerbofuo herbas,arbores,amp;animalianbsp;ut crefcerct,quæ bndidio adhucefïicax eß,ita èC efficax eft bndifliob'^nbsp;Irj dei i n cocna fua, ut quociefcüt^ obferuet iuxta inftitutionêeius,cor/nbsp;pus amp; fanguis eius,paneamp;uino ua'cdiftribuant. Vnde amp; Paulus ait,nbsp;PoculûbndiAionis, cui benedicimus, nôncccmunicatioChoceft)dPnbsp;ftribuciofanguinisChriftieft$'Etpanisquêfrangimus,nônccômuninbsp;catio, hoc eft diftributio corporis Chrifti eftC Sedcuhgcrccenfcnf fo^nbsp;let in hoîm non omnino ftupidorum animis muite 8^ graues cogitationbsp;ncs uerfari. Alij enim cogitant, quidçdiftribuitur ne corpus Chrifti

-ocr page 441-

HOMILIAE IOAN. BRENTIl

pane in cœnaC'quô tantum hominis corpus poteft in tâ parua panis par/ cÔtineriCan non Chriftus afcêdit una cum corpore fuo in cœlumç'nbsp;igitur corpus eins præfens eft in cœnacEt cum corporis natura fic,utnbsp;Uno tantum loco contineatur, qui fieri poteftnbsp;nbsp;nbsp;corpus Chrifti fi'mul

’n ccclo 8cin terra,in campluribuslocis,inquibusccenaeius célébra ^^fC’Alrj cogitant. Quid'?' nihilne nobis amplius legauit Chriftus, quanbsp;'^oi'pusSüffanguinemfuumC’Quideanobisprofuntr’Videnturnobisnenbsp;H’’ecalorem,neqp frigus,quod aiunt,afferre.Mul£O melius,uc puto,cÖ/nbsp;^’’lui{retfcelicitatinoftræ,finobisprocorporc fanguinefuo legaOetnbsp;teftamento multum uini,frLimenti,amp; pecuniæ. V t iguur has cogiraznbsp;^'ones excutiamuSjobferuandum eft prinapio,qj cum dicirnuscorpus etnbsp;^3nguinem CHRISTI cfte præfentia, ac dntx^bui pan Si. uino cce/nbsp;•læ dominicæ, non eftinteîlige ndum, demachematica præfenda, pronbsp;Externa huius (eculi ratione,qua fit ,ut mcntiôe coi*pons ftaîim inteiîiganbsp;uel paruiraSjUel magnitudo. Na in cœna dnica,ctn uifibilis exter

”3 figt aftiOjSd extern a fint pa nis 8c uin um, tarnen quia res

^uashæcexterna iifuspantur,funtresfpirituaîeSjtratftatureîiam negod fpirituaîe amp;cœlefte.Cogitariones autemmatheman'ctC de paruitatenbsp;îutmagnitudine,pertinent adreshuiusfeculi, nonac;res fpirituales amp;nbsp;'^oeleftes^Quarccum dicitur,corpus S^îfanguss Chriftf coatineriô^ di/ net,ncoeMnbsp;ftrib uipane Ssiuino,per uerbum Chrifti,fentiendum eftuerumcorpus, abfint^nbsp;^Uerum fanguinê CHRIST I,uere quidcm,non tamen mathematfinbsp;^^jHec naturali, fedfupernaturah cœleftimodoadefTe. D O M 1/

V Sdeusnoftertantæfuitinduftriæ,ucinueniretmodum,quo non ^olumipfeimpleretcœlû 8gt;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humana anima, totaeftet, in qua/

’’ispartehumani corporis,fed eciâ, quo maxima arbor, in minimo gragt; ^ulocontinererur Q Arbores enim quâtumuismagnæ,egranülis fuis nanbsp;^’^untufjcxquare manifeftum eft,cp in granulis fuo quodam modo co/nbsp;^ncntur,i)5lt;i non potuiftet innen ire modum,quo corpus Chrifti filij futnbsp;^frcpræftoadeiïetin cccna,amp;i diftribuereturpaneÇ’An non inuenit monbsp;^utn,quoparuus admodum oculushominis,comprehendatin fefimulnbsp;^ptdes mulrai^ 8^ diuerfiftimaRe rerum, loge etiam diftantium,quo certenbsp;‘*’co?itatiÔibu3cccinihil abfurdius, nihiladmirabiliusuideturC’ Quidnbsp;'’¦goïadum enec,cj) defuiiTet ei induftria in excogitando modo quo cornbsp;pus Chrifti uerein cœnaadeflecç'Nam,qp Chriftus incœlumafcenderiqnbsp;U5 eft ita intell igêdum, qp afcen derit in unum locum h uiu s extern i cccii,nbsp;’Uquo,perpecuoaffixus ftetaucfedeat.Si enim Chriftusiuxta hunccarnbsp;Ualis cogitationis modum in hoc externo cœlo federet, adh uc certe efletnbsp;*uhoc mundo corruptibili,nec tranfiflet ex hocmundo, in regnum 8«^nbsp;gloriampatris fui. Non enim negari poteft,quin hoc externum cœlû firnbsp;Pwshiüusn^Qndfæj.j-tjpt;ij3jds,quiutChriftus ait.tranfibit.Sed Chri/

00

-ocr page 442-

IN PAÎSIONEM christ;

ftus aß^endi’tin cocïum,uthocafcenfu,fubduccret fe ab ocüb's difcipul(f' rumfuoi'um,necampliushaberctin hoc mundoe;lt;tei'nam8c uifibilctnnbsp;cumhominibus conuerfadonem, fedafcenderetfuperomnescœios,u(nbsp;omnia tamfupera,quâinferaimpkret.Necfenciendû €{r,qgt; u£ externumnbsp;cœlum,amp; terra fine in oculis noftris inter fediftantifïima,ita ctiain in 0/nbsp;cunsdeidillent.NamquemadmodumapudDOMiNVM unus d.csnbsp;•rtmporSdi* perindeefl,utmilleanni,etmilleanni,utunusdies,hoccft,nôeftdÆnnbsp;coramdeo,utcoramhominibus,itaapudDninunusJo/nbsp;pcWK no cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pet-f nde eft, u t mille loca, amp; m ille loca, ut un us locus. Pollquâ autem

gt;

II

Chriftus afcendit in cocîum, noniamertin Ioas,procarnalihumanaî rationis imaginatione, fedproratione diuina, Qtiarcetfi corpus einsnbsp;‘^o^umdia ffjnul j'n cceloôt^ in terra, fuper tcclos,amp;in cccna,non tame eftin di/nbsp;ipud uerfislocisjiuxtacarniscogitationesjcd eftpotJus inuno loto.imoquùnbsp;afcenditfuperon3nescoclo5,eltfupra,infi'a,intraôCextraomniabuitbfenbsp;culi loca.Manifeftum quidem efi,çp corpus matheniaticum in unotantunbsp;externo loco natura fuacontineaiur.Sed illud corpus,quodafiumpiitf'''nbsp;liusdei in unitatem perfonæ,ôlt;fquodintrauit inglonamôô maieftarminbsp;deipatris,etii,quod adfubftantiameiusattinet,nGn fitmutatutn, mulsnbsp;tarnenadeoc*^ innumerab’îia fufcepitaccidentia, quæfuntcccleib^ S’W Inbsp;pernaturah'a.Namcum Chrifrus adhucagcretuûâin terris,nunc trau»nbsp;formatus cflcoramdifcipulis in montCjamp;fplcnduitfades eius ficutiol»nbsp;nûcambulauit fuper a quas, nec fubmerfuseft,qug certe no funtdenatunbsp;rahumanicorporis,in corpore tarnen Chrifti,manentcueraeiusdihftlnbsp;tia,admirabiliterfufcepra. Poftquam autê CH.lt; 1ST VS refurrexitanbsp;fmortuîSjSC intrauit in gloriam patris fui, ibi turn inrrauit ad diicipulos,nbsp;chnfiinuiOf ianuisclaufis,fubitocorâipfisapparuit,acfubitoiterumdifparuit, fiinbsp;afcenderetinccelum, eleuatum efl corpus e/usinakum, nullo externonbsp;fuftentaculo.Hæccerteomnia non funtexnatura humani corpo’ is pernbsp;fe,attamen corpusChnfti habuithæcadmirandaSCcctlefnaaccidentia,nbsp;achabuitea non ex natura corporis, quod fuaptenatura graueeltamp; uknbsp;fibile,fed habuic ca ex potentia dei,quaChnllus naturaliter præditusnbsp;rat. Sicetiam cogitandû erit, deeapræfencia, qua corpus Chriitifimmnbsp;præfensell in ccclo amp; in terra, imo qua eft fupra, intra,intra 5^ extraeccnbsp;ium amp; terra. Nâ cum filius dci ,aflumpferit in unitatc perfonc homingnbsp;hoceft,corpus amp; animam,amp; afeenderit cum hoc hominefuper omnesnbsp;ccclos,etri corpus luaptenaturanon deberct eftemii in uno loco, tarnennbsp;quia corpus Chrifti aifumptum in un itatem perfonæ Chrifti, eft in re-*nbsp;gnoDE[,idcircofitetiamdiuinæmaieftatisica particeps, ut quemadmonbsp;dum filius ipfe del, iuxta diuinitatis fuænaturam, impletccvium terranbsp;diuino modo, iia etiam corpus Chriftiimpleat ca 1 urn amp; terram admiranbsp;do, ÔCnobisimperueftigabiii modo. Quare fennendum eft,q’ panisnbsp;uinu nquot;’

«

-ocr page 443-

J nbsp;nbsp;nbsp;I

? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

f 1

't

;

I

i

1 I

I / 'i

!

1

C

f $

I

)

1

1

y

__ nowiLiA.E ïOA.n* BReuth; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bnbsp;uvnum ccenæ dominkæ ,non Vint tantum nuda abVentis covpovis (ata'*

^uinis ftgna, ted Gut uera ucve pr æÇentis corporis SC Canguinis facra^

vnenta^pcr quæ corpus Si fan guis Cbrifti uere ac præf enter nobis ofte/

tuntur 8i diftribuuntur. Ac fuut pr æfentia ,non bumana uirtute ,f ed uer bo Si ordin adone DOMINI noftrilefuChrifti,qui quod uult, dick,'nbsp;Si quod dicit,poteft in coclo Si in terra» Abqciamus igkur ,araiciftiminbsp;carnales cogitationes de cocnaDomini,Si confideremus uerbum Cbrinbsp;ki^quo cccna eft inftituta,ut earn rc(fta fide ad falutemnoftra fumamusgt;nbsp;bed quid‘;'anCbriftus no alia bona nobis inteftamento fuo legauit,qnbsp;cor pus Si fan guinefuum\ quid ilia nobis profunts; Multum per omne

\ nbsp;nbsp;»nodum.No enimpotuiftetnobisCbriftus,maiora,pvæftandora,Si exnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ebi

\ celkndora bona legarc. Nam corpus Si fanguis C H R. 1 S T 1, jiu \nbsp;nbsp;nbsp;noufunt confideranda jUt corpus Sitanguis hominis cuiufdam peccatis

\ nbsp;nbsp;ohuoY.q,feduc corpus Si fanguis filqd^i,quicumlegauerit hxrcdibus

\ iuis corpus Si fanguin em (uum, le gauit dam eis rcmitUon cm peccato/ i tum,Siuitamacfoclickatcmaetcrnam.N:»meoipfo,quolegauk nobisnbsp;I corpusfuum, legauit nobis etiam ueram Si perpetuam uitâ: Panis, in/nbsp;I quit,quem ego dabo ,caro mea eft,qua ego dabo pro mundiuita.Etbocnbsp;\nbsp;nbsp;loco.Vlocmeucftcorpus,qdpro V OBIS,pro VOBlS,inquâ,dat^

\ nbsp;nbsp;Similiter co i pfo quo nobis in cocna fua legauit fangiinem fuum, lega/

\ nbsp;nbsp;uit nobis etiam remiftionem peccatorum f^aipro uobis,inquit. Si pro

tnultis eftunditur in remiffionempeccatorurn .Et alias.Sanguvs lefu Cbri kihiq deiemundatnosab omnipeccato. E13ccautemduo,uidelicet,re/nbsp;miffio peccatorum,Siuita eterna comple£tuntur in fe omnia cccleitiabonbsp;na .Et qui bis duobus carct,is etiâ omnibus cceleftibus bonis caret.Quinbsp;cnimnonbabet remiffione peccatorum, quid obfecro habet,etianib u/nbsp;'aiuerfam terram poffideat^Einge quendamtotius orbis terrx Monav/nbsp;cbâ,qui non folulonge latecp potenda fua dominctur ,uerumetia hab:/nbsp;in poteftate fua omnes thefauros diuiciarurn, interim tarnen careatnbsp;Veccatorumremiffione,quid aliud habct,quam farcinam deprimentê ipnbsp;fum ad mortem,Siperpetuam internidone. Qui autemhabet remifiio^ Rcn;ij?to |)ecnbsp;peccatorum,per fidemin Cbriftum,isomnia cccleftiabona, etiam cutorK

^nboc fcculopoffidet.Reputaturenim coramdeoiuftuspropter Cbri/ tumbonuin.i kum, Sibabet clemente deum aepatrem.-Cuius aute deusipfepatcr eft,

^ui inuenit ubiep deumpatrem, is etfi pauper ,ægrotus, mifer Si ab / '^ctus fucr it,plus tarnen inuenit in fuapauoertate,çgritudine, miferia SCnbsp;^bieciione ,quam alius quiipia in maximis Zuis diuiths ,(anitate, fcelicitanbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gloriabuius feculi. Inuenit enim deum patre. Quantus autem tbe/

\ n^Vc eftspaternus dei affedtusTSic edam,qui eft bxres uitp xternc, que \ r ‘^^quot;^^o^G'^k^ikanquam teftametolcgatur,buienemorsqui/nbsp;1 mip aincomodum afferre poteft.Qui autem no tft uitx xternx bx Ibepwin«.nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oo q

-ocr page 444-

IN PASSIONEM CHRISTI

tesjsdficunclaterreftria bonapoffidcaC, neccflvtai-ncti habet moriôi perircQuarequicquidCH R IST V Slegaflet nobis in teftamentonbsp;fuo,prsctcr remjflionëpeccaforum’8lt;: uitam æternam, no legafiet nobisnbsp;fuffîcientiabona.Nuncautem,quialegauit nobis in corpore Si. fangui/nbsp;nefuo,hæcduo bona, legauitenâ nobis omnia fufficientiaSiccckftianbsp;bona.Habesqu dfitcœnadominica,uidelicet,q) fitteftamentumChrinbsp;fti,in quo Chriftus ordinalhæredibus fuis diftribuenda,ccclcftiabona,nbsp;quæfuntremiflio peccatoRz, Sgt;C peterna uita.Huiusautem rei cxplicatio,nbsp;ode nd it per feipfam in quern ufum cccna dominicainftitutafîqôiquênbsp;frudumnobis afterat.Sed quia uarijs modis in hac re ab imperitis errat.

tant clomi^i ideo paulo copiofius dicemus etiam de ufu cccn æ dominicæ. Sunt ein q putant ccenâ dominicam in hunc ufum prpdpue inftitutameffe, utex


a

ea conficiatur Mifla,quæ ualeatin ocpiationepeccatorum tarn uiuorum quammorfuor^.Hic eftimpiusabufus. Nam fi Chriftus hoc fenfiffet,nbsp;non neceTe habuiflet poft inftitutionem cccnæ fuæ paftionem fufeipe/nbsp;re,amp;' peccata noftramortefuaexpiare. Actotafcripturateft3mr,unicunbsp;nem efTe pro peccatis noftris, Quarenon uoluit Chriftus cccnam inftitunbsp;ere,ut conficeretur exea Mifla pro peccatis uiuorum Simortuorum. Sûtnbsp;item,qu( fentiût,coenàm in hoc inftitutam, ut fit nota Chriftianiftni,nbsp;difeernat Chriftianum a ludæoSi Turea. Nec ah’a opinione fumutccCnbsp;nam DOMINI, quam honoris gratia, ut déclarent feetiamuel.'eiiinbsp;numero Chriftianorum receferi.Ac uerum quidem eft,q? fumpt‘0 cce/nbsp;nædominicælitaüquaexparcecxternaChriftianifminota. Sednon o/nbsp;mnes funtueriChriftram, quifumuntcocnam dominicam, nec in hocnbsp;præcipuc inftituta eft cocna, ut difeernat Chriftianum aludæo. Suntc/nbsp;tiam,quiputantcocnaminftitutam efte,utfitfymbolum mutuxcharita/nbsp;tis. Atep hialiquid quidem dicunt. S/cutenim panis ex multisgram'snbsp;molafi.'adis,unusconficitur,Kaoportet nos omnes charitatein unûcoanbsp;lefcere.Etficutexuno pane ucfcimur,ita amp; unum cor,etunumaaiminnnbsp;haberedebemus.Sed cœna dominica no eft tantum,nec prpeipueinhuenbsp;ufuminftituta.Suntôi,qui exiftimantfe,fi fumpferintcccnam dominf'nbsp;câ, meritohuiusoperis confequiremiftîonêpeccatorum. Aceccnaqadnbsp;dem omninofumenda eft,fed hi longe fallunt,qui putatfefui opensddnbsp;guitare rernifllonêpeccatoRi ccnfequi. QriidergodicemusC’adquèit''nbsp;fum,cccna dominica inftituta eftcHicmihi diligenterarrigeaures.Infhnbsp;tuta enim eft præcipue ob hâccaufam, quemadmodum fupraindieauigt;'nbsp;mus,utin cccna,tanquam teftamentodiftribuerent hpredibus Chriftinbsp;cœleftia bona.Dices ergorQuidopuseratin hâcrèinftituerecccna, qnnbsp;ea bona,que in cccna diftribuunt,in fingulis etiâcôtiôibus euâgelqChri

lAijfrtmpic» Qpy^chviftijunicumfacrificium Chrifti,in cruceperadum,fadsfadio


-ocr page 445-

H o MIL I AB IO A Ni BREN TIL

Rcâc.Sed quod in contionibuseuangeli) fit tantum uerbis,fiocin'cce/ nadominifitcriamfacramentis feu coeleftibus fignaculis*Didt em Chrinbsp;ftusde coena dominica* Hoc fa cite in mei commemorationem, hoc eft.nbsp;Hoc facite, ut reuoceris in memoriam beneficia mca, quæ uobi s per corznbsp;pus ôi fanguinem meum contigerunt, amp; ut certificemini in confcientianbsp;ueftra,deremiffionepeccatorum 8c uitaxterna* Nam quernadmodumnbsp;in faftione ciuiliumteftamentorum ,non folumconfcribuntur liters tcnbsp;ftamenti, uerum etiam confignantuv annulis feu figillis uiroru fide dignbsp;norum, ut rata fint teftamen ta» Acinhis annulis folent eflefculpta ar/-nia fignatorisjprgfertim eaquibus infignealiquodftrategema perpétra/nbsp;tum S;, ita amp; Chriftus conficiens nouum ac longe omnium optimurnnbsp;teftamenaim,noluit rem uerbis tantum peragerc,fed addit panem amp; ui/nbsp;num,amp;infculpit ea corpore amp; fanguine fuo per uerbum fuu,ut hoc ccc/nbsp;kfti fionaculo teftamentum fuum confirmer» Non uidemus quidem cornbsp;pus amp; fanguinem oculis corporalibus,non tangimus caper fe manibusnbsp;rxternis,fed fi uerbum Cbrifti ob oculos pcnamus, liccbitœbis in pa/nbsp;ne 8lt;uino uerum corpus Si fanguinem Chrifticonfpicere»Quarn aute ccc«4lt;iewîànbsp;nulitatemafferunt in rebus ciuilibusliteræfignat^,eam anert nobis in nicaremcd^nbsp;»'ebusfpiritualibuscocnadominica» Porro,litersfîgnatæuel cenfuum,nbsp;ucldebitorum,uel teftamentorum in hocutiles funt,q5 his ccrtincemur —nbsp;ra bona, quorum fit mentio in literis,ad nos pertin ere, fi d^itor reçunbsp;faueritdare debitum, autalius quifpiam conetur nobis ius noftrum adi/nbsp;nierc,ibi tumconfirmamur in animo noftroliteris fignatis, quarum etianbsp;autoritäredebitum exigimus,nbsp;nbsp;ius noftrum defendimus* Siccocna

dominica ad hoc præcipueutiliseft,ut fitentemur in affiidtionib us de bonadei uoluntate erganos, amp; Satan negathgreditatem cccleftiu bo/nbsp;norum ad nospertinere, confirmemurinfideper fumptionem ccenænbsp;dominicæ, amp;certificemurinconfcientia, q? habeamus dementem pa/nbsp;ttemincœlis,8^ uere pertineatadnosiuscceleftishgreditatis, adeoc^,nbsp;iJtbreuiter dicam, coena dominica eft remedium in omnibus tentationi/nbsp;bus afflidionibus noftris, tarn corporalibus, qua fpirituaIibus»Ergonbsp;ne,inquis,remedium eft etiam paupertatis, inedig,febris, podagræoP^/


-------- - ----- -----------------tiL

^iniâio,utnon folum in uacuomarfupio molefta fit, uerumetiam one ‘‘ofafitconfcientiæ.Nam qui afficitur paupertate, cogitare folet, fe pronbsp;per paupertatem non tantum inter homines contemptum, fed etia a dea

oo iii

— . *


-ocr page 446-

IN gt;ASSIOMEH CHRISTI

Bk afflidi’oncenimpaupertatis, admonefur

'A^itn^-g Quorum, amp; fen tit, q? propter pcccata meruericpaupertatem» Vbiauto* malumamp;¦ re eftagniobpcccatorum,ibieflameftagnitfodiuingiræ.Deoautemiraf®nbsp;quid boni Ipcraresç’certe in hactentatiôcfcntimusnosadcoitaabieâos,nbsp;ut quemadmoduminhocfeculomiferifumus, ita neceflèhabeaniusJnnbsp;futurofeculoinætemumdamnatieflTeJtacppaupertas nonfolumdcpdnbsp;mithominem in fordes huius feculi,uerumetiam tam gram's cftc folö,utnbsp;deprimatanirtiam noftram in infernum.Sed bene habet Jn hac tentati^'^nbsp;ne prgfentiffimum inuenies remedium in ccenadomintNam in coenao^nbsp;fertur tibi amp; donat corpus Si fanguis Chrifti,ut certo coanofcasnbsp;fittibipropitius propter CHRIST VM,q? remiferittibrpeccata,nbsp;optauerit te in filium.Quis autem in ægeftate periret, DEO ptop’^fnbsp;Quis fame interiret, a Deo patre in filiumadoptatus;quot; Pafcit deusuolati^nbsp;lia cœli, amp; nonpafceret filium fuumc’Veftit flofculos agri, amp; no ucftirctnbsp;fratremChriftidilecftiftïmifilri fuiç'Qiiare,fihacfiduda fiimpferis«^nbsp;namdomini,nonauferesquidêecocnamarfupiumaureis numis opp^*'nbsp;tum, fedauferesanimum diuinaconfolatione,adeolt;^deo ipfopropid®nbsp;plenum.Propitius autemdeus,tantuseftomniumbonoB^ thcfaurus,utnbsp;nulla humana lingua expîicari,nullahumana ratione fan'scomprehcU''nbsp;di poflît. Eft alius, quiaffligiturægritudine corporali, inuenitSih«^*^^nbsp;medium in ccena DOMlNI.Sed quomodo^ num quia in ccenanbsp;buuntur medicamenta, quemadmodum in pharmacopolioCNihi^f^^nbsp;nus.Sed ægritudo corporalis admonet homines depeccatis.Peccafa/“nbsp;monent eosdc ira dei,8^ perpétua damnatione.kacpægro corpot^»^^^nbsp;animus aegcr, amp; mirum in modum de fua internitionc affligitunnbsp;ante ægritudinifumptiocœnædominicæ itamedetur,utper fequidci’’nbsp;non afferatcorporalem fan«atem,fed afterat fanitatem animi,utconfir''nbsp;memur fide, qj deus remiferit nobis peccata propter Chriftum,amp;cUU’

' nbsp;nbsp;Chriftus donauit nobis corpus amp; fanguinem fuû ,manifeftum eft, on^'^

niaquoçp bona Chrifti,adnos pertinerc.In tentan'onibusenim côfcieU tip,quas folent corporales afflidionescxdrarc,tumuItuaturSatan,8^nbsp;gat cœleftia bona ad nos pernnere.Ibitumprofercndgfuntliterptefts''nbsp;menti, quibus nobis cœleftia bona legata funt,aperienda funtfigilla lif^nbsp;rarum,hoc eft, ccena DOM 1 NI ex fide fumenda eft. Sicenimfiet,nbsp;Satan neceflTehabeat cedere, SCnobis ius noftrum inuiolatum relinqut'*nbsp;re.Eft tempus, quo publica graftàtpeftis, autgrauis quæpiâ tempeftaS*nbsp;Proponitur amp; unicunqs mors priuatim ob oculos.In his amp; omnibus»'^nbsp;Ips fiuepublidsjfiuepriuatis mails inuenitur remedium in cœna D O''nbsp;Mini. Idquenon fic intelligendum eft,q) fumptioccen g dominénbsp;aerem a noxqs uaporibus,amp; conferuet frumentain agris,ai^nbsp;queliberet hominem ab externa morte,Sicenim defumptione facramt'’nbsp;quot; quot; - - - • - - - -

-ocr page 447-

MOMILIAE lOlÄ BRENTlIi ticeenædominicæfen£Îre,abotnînabnis eftfuperftûio. Sed /nteîîffren/nbsp;dumeft^qjfumptioccenædominicæexfide, purgetconfdent'am apecnbsp;cads, hoceft,confirmetconfdentiam, q? habeamus propidutr. dtumnbsp;popter CHRIS T VM,qui nos conferuatnrus fit in omnibus maîis^nbsp;Nam quæcunque calamitates fiue publice fine priuatg inciderinc,foletnbsp;animus turbari,inmemoriampeccatorumfuorumreuocari,Slt; de per/*nbsp;petuadamnarionetcntaruÂcpræfertim cumnobisproponitur ob ocu-*nbsp;los mortis imago,follicitamur,utexiftimemus nihil nobis propter pecca/nbsp;h rdiquum eîTe, præter infemum amp; perpetuum exicium« In tantis igiznbsp;*ur tentatioibus utiliffima eft fun;iptio coenæ dominicæ, ut per earn connbsp;firmemur in fide,q) CHRIST VS reconciliauerit nobis deumpatrem,nbsp;q) pertineat ad nos ius cœleftis hæreditais.Exhis autem manifeftumnbsp;eft,unde in Ecclefia exortus fitimpiusille abufusMiflarum cotra peftc,nbsp;contra tempeftates, contra uaria morborum genera, amp; pro defundlis,nbsp;Nam ex uecerurafcriptis apparet,q?frequentiflimus fuerit ufusiacramênbsp;dcoenædominicæ,inpublicisamp;priuatiscalamitatibus.Siapud maioznbsp;’'önoftrosin Ecclefia recens orta, peftis graflabatur, pfj fumebantcoegt;

M IN I ,non ut externum pharmacum,fcd quia tentabantuc in confeientia fe propter peccata aD E O derelicftos,idcircorefipA^nbsp;dentes a peccatis, petebant a deo ueniampeccatorumexfidein CHRI/*nbsp;S T V M, (umebant cœnam Domini, uc confirmata fide, conftarentnbsp;Inaduerfis* Hos mores, cum,hypocritæ uidilfent, imitati funt non ft/nbsp;^cm maiorum noftrorum, fed fpeciem operis, amp; inftituerunt Millas,nbsp;ciuaEcxopere,uc loquuntur,operato,placarentiram DEI,Slt; expurga/nbsp;Cent aerem a peftifera infeótionc» Similiter, ft uxoramittebat diledumnbsp;‘ï'aritum(uum mortc,aut maritusuxorem,fuperftites fiueuxor fine ma/nbsp;'fitus, fiue amici,fumebantcœnamdominicam,non uthoc opere opemnbsp;^dunclo afferrent ,fed uc feipfosiuuarent. Vxor enim, marito deftin/nbsp;'fto,follicitabaturutputaretfeetiamaDEO derelidam, quellet a ma/nbsp;^itodercliâa. Sic amp; maritus fentieb at fc habere deumiratum,qgt; abri/nbsp;Püiffct ipfi uxorem iucundiffimam. Hiergo,quifuperftites erant Ju/nbsp;’^ebant ccenam DOMINI, non utexpiarenthocopercpeccatadefun/nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut ipfi haberent conloladonem. Si certificarentur in conlcien/

Jeadhuc habere deum propitiumpropter CHRISTVM * EIoc, cum uidiflent h ypocritæ, non obferuarunt maiorum fidem, ex qua,denbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;longlis amicis,ccenam fumpferunt,fed imitati tantum funt,uelut Simig-,

operis fpeciem,0C inftituerunt Miffas'pro defundis,uthocopare expia Inbsp;nbsp;nbsp;Cent peccata eorum* Hæc eft horribilis impietas. Pofteri quondam pa

I ^hrehantuidcrutapudmaiores fuos confuetudinê facrificandi,amp; cQ de SicrificM plt;t 1nbsp;nbsp;nbsp;^^Iftcntoculos tantum in fpeciê operis,no autem in fidem patri^chaRz, ‘‘¦ilt;trtb4?aî»8

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;00 iin

-ocr page 448-

IK FÄSSIOMEM CH RIST!

ufarparunt ipfi morem facrîfîcandi, 8^ introduxerunt in orbem public camgentium Idololatrian* Patriarchy enim facrificarunt ex fide,hoceft,nbsp;crediderunt, q? kabeant benedidionctn propter fernen mulieris, amp;po/nbsp;ftea Abraæ promiffum,hoc eft, propter CHRIST V M. Et ut de bacnbsp;fideadmonerentur,atcp in eaconh'rmarentur,obtulerunt facrifici3,c|uænbsp;non fuerunt nifi fignificationes mortis Chrifti.Pofteri autem,neglefl^nbsp;aut minime obferuatahac fide, ufurparuntopus facrificandi,utexnieivnbsp;to h uius operis placarent deum,amp; confequerentur fcelicitatem» Hæc eftnbsp;impfjflima gentium IdoloIatria.Sicamp;pofterimaiorumnoftroruni,iii-^nbsp;deruntfrequentem ufum cccnædominicein calami'tatibuspublicisStptJnbsp;uatiSjô^ cum non obferuaflenc fidem ipforum,fed tantum fpeciem exteV''nbsp;ni operis, in uexerunt in ecclefiam Domini tot impie ta tes,nbsp;Mifiarum inftituerunt. An non eft impietas Sc blafph emia in’dcumjnü/nbsp;manooperi tribuere, quodeftfoIiuspafli'onisChriftiC ^meritoacdi^nbsp;gnitadoperis a nobis facfiadfcriberejd,quod adfolam Cbrifti maieft^''nbsp;tern attinetC Fugiamus igitur impios cœnæ dominicæ abu(us,8^ féamp;''nbsp;mur ufum eiusuerumaclegitimum, ut digne accipientes faeramentuiflnbsp;cœnæ dominicæ,noftramipforum faîutera accipiamus. Nam fiis/?‘nbsp;ederic panem hune aut biberitdepoculoDomini indigne, reuseritcc^''nbsp;poris amp; fanguinis Domini, edit ac bibit fibqpfiiudiaumjquemadn^*^nbsp;dum Paulus ait,certe is quiederit ac btberitdfgne, particeps erit omfnbsp;bonorum corporis Chrifti,amp;accipiet fibijpfi falutem amp; fœlicitatc.Q^^^nbsp;modo ergo, inquis, edam amp;bibam digneC Noniam loquar deexter»^’nbsp;modeftiædignitate,quæ ciüiliseft,amp;ab unoquoc^’, ctiam extra dotW^^*nbsp;câ cœnam exïg{tur,fed dcfpirituali dignitate »Digne igitur editamp;b‘^*ï’nbsp;qui ex fide edit ac bibit. Quam autem dicis fidem^Team nimirum,qtwnbsp;git euangelionCHRISTI,uidelicet,uteredas,qgt;Chriftuscxpiaü^nbsp;peccata tua,placauerit deum,afl’umpferit te in communionem cceleft'iif’!nbsp;bonorum,acdonauerittibi corpus amp;fanguinem fuum,ut habeas reff*nbsp;fionem peccatorum Si uitam æternam,idcp fecerit,nullo tuo merito,fij’nbsp;tantum immenfa fua dementia amp; gratuita Isberalitate. Vbi autem cftnbsp;des de remiflione peccatorum,ibi neceflârio præcedit’agnitio peceator*^»nbsp;amp; fequuntur frudus fidei» Vbi uero non eft agnitio peccatorum,ibinbsp;eftpœnitentiaJndigni igiturfunt, impcenitentes, quiinpeccatisiuisi*^^nbsp;abforpti funt,ut non doleant,ut præfradein peccatispergan t, ut noli^^nbsp;depeccatisreprehendi,ut peccata fuaetiam defèndant.Hi, fifampftn’^*'nbsp;cœnam DOMINI, fumunt earn fibi ad indicium, Sola autem,nbsp;nitentia eft, quæ faciat homines dignosSd idoneosad furnendamnbsp;nam dominicam,idc]^ faciat,non propter hominis dignitatem, fedpf^^nbsp;pter dignitatem CHRIST I,quiper pœnitentiam nobisiungitunP^nbsp;nitentia enim eft'ouæ amp; agnofeit peccata, amp; credit, q? peccata remiifa

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prolt;

-ocr page 449-

HO M I LI A3 IOAN. B R E N T 11.

propter Chriftum ,atcp hoc dies noctesq^ agi't,ut uocationi Chrifti ob/ frquat.Agamusigitpœnitendamperquamdigni faâi, cccnamdni itanbsp;^^rniamuSjUt cofirmcmus ex ea hdê noftrâ in oibus aduerfi‘s,et fcruemurnbsp;^^pcrpccaam (alutem,in Chrifto lefu Domino noftro,qui eft Lina cumnbsp;paired fpiritufan do Deus laudandus in fecula Amen»

H OMI LIA LI.

giThChriftus ante expofuit difcipulis proditioner« y qteftamentLimfuumincoena confecit, tn poftq


jg—;auinaicanaarn vui proaitionciuut utium«utuvuec «eeadifcipulosfuos. Veruntn, inquiens, eccemanustradentisme,menbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11 r*.nbsp;nbsp;nbsp;,


ce

C.C

~ l lamabfoluerat, quæadcondendûteftamentûpertiz nent,acdifcipulis,hoceft,hæredibnsfuisordinaueznbsp;! tat Se diftnbuerat corpus amp; fanguinem fuum reditnbsp;•fjadindicandam fui proditioncm amp; iterumadmonct

turn eft in iiienfa,8^ filius quidem hominis uadit,fecundum quod défini rutTaeft,ugautem homini iUi,per quem traditur. Quidigitur diccmusCquot;nbsp;*itimChriftus exprobratproditori crimenfuumeoanimo, quoçarna^nbsp;homines foîent fuis in imicis fua crimina obqcereC Hi em,quod iniminbsp;ris obt] ciun t,tam in uido,tam uiruien to an i mo faciunr,u t perfpieue fign i-'nbsp;ficent,fe malle ipfos gladqs confodere, quam uerbis tm percellere. Hocnbsp;rerte homicidq genus eft. Chriftus aût,eifi fufeeperit fuppl icia pdôru,nbsp;no tnfufcepit pdôrumadiôes,necdefignauit unqpc'tm.QLiare,quodnbsp;rrgaproditorè fecit, hoc ut diuinocofilio, ita etiâamicifiimo animofe.*nbsp;rit.Primû em fignilicat Chriftus,quemadmodum ftipra^xpofuimuSjfenbsp;nô coade,fed fua fponte fufeipere paffîon è.Cognofeit cm amp; prodinonênbsp;^ni,amp; proditorê,amp; poftet fi uellet,in fepore fufïugere.Sed mauultpaftianbsp;nè fubire,ut noftrg ialuii confulat,qfein pedes c5î}cere,ut Gbi uolupta/nbsp;rèparet.Deinde,q) totiesfaciatmêtionem^dicionis,iiôeofit,utlud^nbsp;difcipulis d ifcerpêdus obtvudat,fed uCyin luda e xcitet poenttêtia. Ëtfi einnbsp;^rauiffimû crime iâdefignaueratludas,q5 padusfitcû Poiitificibus^dinbsp;iionê,nondütnabf)citipfumChriftus,fedocm lapidê,qdaiût,mouec,nbsp;nt eu ad poenitentiâ reuocec. Cauat ei pedes, admonet eû fceleris, fed ita,nbsp;nttnnÔ traducatipfum noïatim.Oftert quoc^ ei inteftamêtobonafua,nbsp;diftribuitipfi,tanq hgredi, corpus amp; fanguinê fuû, amp; iten^ eû fceleris acnbsp;’nitnanitatisfueadmonet,breuiter,tâ uerbis qfactishocfollicite et diligênbsp;agit,ut reuocet ipfum ad pœnitentiâ.adeocp unus ludas maiori penenbsp;ruveeftChrifto,qoêsreliqdifcipuli. Hocillud eft, qdin parabolisdi/nbsp;nonagintanouêouesindefertorelinqre;8lt;qrereeâ,quæpcnci-at,nbsp;^accèfalucerna,domûuerrere, amp;j.;ditamdrachmâqrere. Sed qdopusnbsp;^rat,inqes,totadmonitiôibus,8lt;laboribus,adreuocanduludâ in tnelionbsp;r^uiâ; ÂnnÔpotuiflTetChriftusunonutu animû ludæ itainueitere,ut:nbsp;^aiim ex ^ditore tâtus fieret amicus,Chrifto eüà fanguinê fuû effû

-ocr page 450-



uerfo refpondes deo;quot;Numdicitfigmentumei,quifinxit, curmefif'’^*'' fti ad hunc modumC An non habet potcftatern figulus kin ut exeado^nbsp;mafiafingataliud quidem uas in honorem, aliud uero ad ignomim^*^'nbsp;ïtac^ Paulus feueriflimeprohibet,ne his quæftionibusoccupemue •nbsp;iubet quidem admirari immenfam dei fapicntiam,amp;l exdamare. Onbsp;fundkatem diuiciarumSd fapientiæÔ!: cognitionis dei, q infcrutabihînbsp;fuatiudiciaeius,amp; imperueftigabiles uiæ eins. Per fcrutari autem,quodnbsp;nobis eftimperfcrutabile,nec Paulus,nccfpiritusipfefandlus,qinnbsp;Io loquitur, permiitunt* Namharumquæftionumfolutionon pertio*^nbsp;adhocfeculum, fed repofita e in futurum fcculum. In hocautê prffcnt*nbsp;feculo,propofitus nobis eft Chriftus, ut difcamush une crucifixu, 6^nbsp;gnofcamus in ipfo clementiam dei patris erga nos, amp; ut ex fide in Chrynbsp;ftum,fe(ftemur uocationem dei,adeocp ipfum etiam exemplum Chrim’nbsp;Is enimbenefecit non amicis tantum,fed etiam proditori, non repcndiCnbsp;main pro malo,fedfummamdedit opera, utmalum bonouinccret.H?cnbsp;IÎ ex fide Chrifti fecerimus,confequcmur tandè in futuro feculo eâ fech^nbsp;citate, in qua no folum li ben* erim us ab oîbus aduerfis, uei^etiam perfpknbsp;cue cognofcemusamp;intell^emus, confilia dei, quæ nobis inhocfeculonbsp;uidentur abfurdiffima, efte longe omniumiuftiffima. Cætcrum,ucre^nbsp;deamtóadinftitutum,CHRISTVS non humanitatetantum,fedetianbsp;feucritate ftudet ludam ad poenitentiam reuocare. Repctitenim iteruninbsp;priores minas.Filius quidem hominis uadit,fecundum quod definituinnbsp;eft : ueruntamen uæ homini illi per quern traditur. Quid hocfibi uclif»nbsp;fupra explicuimus,fednuncquoqpobferuandum eft, q? hoc diclo oc^

Pdcîenti4(l(f curratur excufationi impacientip noftræinaduerfis. Nameumaduerw ^tur»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incidunt,amp;de patientia admonemur, continuo folemus impaticciam no




Nunc

-ocr page 451-

'ioniinis,uadit,fecundum qj definitumeft,ita lob ait.DOMlN VS de ^ic,dominus abftulit,non a!t,hoftes abftulerunt.Et Dauid, cum maledi/nbsp;lt;:eretur a Simei:DO MIN V S,inquit,præcepitei,utmaledicerctDanbsp;^di.T ametfi enim Satan SCimpfj fint organa,quibus pfj affliguntur, Óinbsp;^'ü internidonê piorum cogïtent,Deus tn ipfe,üne cuius uoluntate nonnbsp;'^dit capillus de capite noftro,afflifbonum,que pqs accidunt,autor eft,nbsp;^cogitat noninternit{onem,fedueram Si perpetuamfalutem.Quare innbsp;aducrtisnon cftrefpiciendum in organ a,quibus aduerfa nobis immitcunbsp;tur, fed inbonä dei uoluntate, qui certe tanto fauore credences in ipfumnbsp;tOinplccbtur,ut non permitteret ipfis uel minimam corporis ægri, udi^nbsp;nein accidcre,nifi uelletpeream,maiorcm fanitatem tarn corporis quamnbsp;3nimiclcmêtcr donare.Quæcumitafehabeant,uideamusiteiqim,quidnbsp;difcipuli'aganc,poftquam CbriftusiaiTjfecundo fecerir mention cn» pronbsp;didonis. Afpiciebant ergo feinuicem haefitantes de quo dicerct. Et ipfi lt;cnbsp;^ccpernutqu.trercinter fe,quisnamefretexipfis,qui hoc effet facturus, unbsp;Etatautem unusexdifcipuliseius,recumbensinfjnuIESV ,quem diliz lt;«,nbsp;gebat. Innuit ergo huic 5»imon Petrus,utfcifcitaretur,quis nam efîet, de t cnbsp;quodiceret.CumrecubuiffetautemillefuperpedlusIESV,dicite!.Do t enbsp;*T'ine,quis eftcEtfi uerifimile eft,q? Petrus amp; loänes fimplici Sc cand ido t*nbsp;animo de proditoreinquifierint,habenttamenhçccuriofitatisfpeciem*nbsp;Curiofitasem eft,aliena peccata follicite inquirere,amp; fua négliger e ? Hienbsp;plane uulgaris morbuseft,q? non ftudeamus noftra delidla agnofcerc,nbsp;Ednntû in aliéna inquirere,et de bis in omnibus tonftrinis amp; platei? de *xtnbsp;damare .Äc magiftratus quidem,amp; patrumfamilias intereft,ucdiligennbsp;^er cognofeant delida fubditorum amp; familiæ.quo eapro fua ratione cor/nbsp;•^igantui^quanquam hisquoop admu!taconniuendumeft,ncc omnianbsp;^diclaexcutiendafuntfummafeueritate ,Summû enim ius, inquiunt,nbsp;lümmafæpciniufticiaeft .Ëtmalum,benç conditum, non eft mouen/nbsp;dum Sgt;a1r,i-nrin dnnnj air. PsJe arrnmmnJ.ps mr rimm mnrrisferiTiOniz


^nimcoufcientia tua, çp Situcrebro maledixifti alps. Quodfi nemagi/ ftratui quidem licetin quçuisfubditorum deliôta extrema fcueriiaie aninbsp;‘^aduertere,quomodoliceretpriuatishominibus,inalienadeliâa curionbsp;inquirere ,8i eaatrociter exaggerate, atepalqs alrjscç exagitanda ob^nbsp;ïïuàere: Vnufquifep enim noftrum fatisnegotq habet, cum fuis iplinsnbsp;Peccatis,utdifcamusea, quæ nosdefignauimus, probe agno(cere.Niftnbsp;noftra ipforum peccata agnofeamus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çonUquevnuv peccatovîX,

-ocr page 452-

ÏN PASSIOKEMl CHRISTI

femiffionem,quippe q? contemnic Chriftum,qui non agnofcirâia p^f cata. Accurata autem Si légitima peccatorumagnitio,non eft humanafUnbsp;uirium,fed eft opus fpiritus per legem. Qua re lex eft audienda,non ut lOnbsp;aliéna dclieta curlofe inquiramus,fed ut noftra legitime agnofcamus»nbsp;Porro,quanquam, utdix«mus,hæc Petri loannis de proditore inquinbsp;ficiohabeatfpeciem curiofitatis,CHRISTVStamen boni confülletnbsp;utitur ea commode, ad declarandam illuftrandarn certitudinem om*nbsp;fdentiæ fuæ. Non enimiâuerblstmgeneraliter de proditorc concio/nbsp;tïatur,fed etiâ figno demonftrat eum Ioanni,ut manifeftü flat, Chri/nbsp;ftus non cognolcat ea quæ deproditoredixit,conieduris tantum,

,, neraliter,ledcognofcatea certilTime ,amp;exacti(ïime. RefpondltIcius,lP y leeft, cui inrinclam buccellam porrexero* Et intindam buccellamdedltnbsp;,, îudæ Simonis Ifcarlotæ. Et poft buccellam, intrauit in eum Satanas»

Vide pruden dam modeftiam Chriftl.Necefleem habet ludamptO'' ditoremccrtlsflgn!slndlcare,ne quis exiftlmarctipfummaois fufpldo^nbsp;nibus,qcerta cognitionedeprodinoneloq .Hoctnita prudêter aglt,utnbsp;nihil incemodi accedat Iiidp,fedtm utlpfedeclarer certitudinêfuecogu*nbsp;tionis,5if reuocet ludâ ad pcenitentlâ.Exemplû obferuabile.Sie m necc^nbsp;(Iras oftîclj exi'gltjUt aliéna delida detegamus,hocfîc faclendûeft, nôutnbsp;alter! illegitime noceamus, fed utnoft^z offîclûfaclam9 ,etalleneutihtat*nbsp;côfulamus. AIlus qulfpiâitaludâ defîgnaflêt, utobleclftèteûdlfcipfis«^^nbsp;cerpendu. Chriftus aût, quiuenlt,non utperdatholes, fed utferuet, denbsp;deflgnateum, utfuum nû officium faciat, nullum autem fudæincon^^nbsp;modumaiîèrat.Quareproponendumeftexemplum Chriftlob otulosnbsp;noftros,ucquod exonîciofacimus,nuniusincommodo illegitimenbsp;mus.Sedquidiiludtft,quodEuangdifta ait: Poftbuccellam,iutrauicnbsp;ïn ludam Sxitanasî’Num tradicus eft ludæ Satan in buccella; An non èinbsp;ante Satâ fuit in Iuda,cum furaretur,amp;cumde proditione paciftert^f***^nbsp;certefuiuNecpenim buccellaaChriftotradita,tammalaerat, ut P»‘OP''nbsp;ter cam Satan intraret in ludam,fed fentiendumeft ludam podustammanbsp;g^tdnintrâj lum fuiffe, ut Satan fubinde magls in ipfo reuelatus lit. Sic enim Satannbsp;uitin ludam. Intrarediciturln hominem, fi præfentiam S^poteftatem fuam manifc'*nbsp;ftis argumentisin homine prodit. Nam Chriftus nullum benefidjgenbsp;nusintermitrit,quo ludam ad pcrnitendaminultet.Etcum antea honoranbsp;uerit eum offîcio lauationis pedum, aedederit eicorpusamp;fanguincmnbsp;fuum,nuncetiam offerte! intintftam buccellam honoris gratia. Solen-*nbsp;ne enim etiam apudnoseft, ut in conuiuio aker alteram proponentnbsp;do cibo honoret.Quidautem ludasÇ’Tantum abeft,utbenelichsinuitanbsp;tus fit ad perm tend am. Lit multo magis ad perpetrandum fcelus fuumnbsp;irritatusfit. Ethoceft,quodd«citur,Satanamintrairein eum poftbuc-*nbsp;cellam. Non enim refipuit poft b eneficia, fed multo magls urgebat eu mnbsp;Satan,

-ocr page 453-

,ut de hac re nunc rudicer loquamur,qui non folum peccata cogitât, '^erunrietiamconfencit,amp;approbatea.Poftquam enim animus délibérâtnbsp;peccato, ibi turn Satan præfto adeft, amp; extenuatpeccatum. lubet nosnbsp;Wepideagere,quodcogitamus. Nonmimelîetam horribiie pecca^nbsp;^Um, quart! dicitur. Nccinfernumtamardentemeflè,quam publiceia/nbsp;’^tctur. Promittitquocp in peccato fcelicitatem.Quocûq! die, inquit adnbsp;Euam, comederitisexeOjaperientur oculiueftri, 8^ eritisficutdi) Idenznbsp;^tsbonumamp;malum. Cum autemanimusconfen(erit,tenetiam nosSanbsp;tantyrannidi Cuæ obnoxios,nec definit nos urgere,donec etiam fadlumnbsp;î. Pnbsp;’*^de in alia atq? alia, eaq maiora immaniora. Quod fi interea nullusnbsp;finis pcccandi,nullumcpiniciumrefipifcendi,uenit tandem Satan,nbsp;caqupntea abiedliffime extenuauerat, nue in immenfum amplificat,nbsp;’^ot! utagnitione magnitudinis peecatorum adigatad inquivendû Chriznbsp;Jumper fidem. Sic enim fpiritus fanôusampïificat peccata, fed Satannbsp;^'^plificat ea utimpellataddefperationem,laqueum, 8^ infcrnum. Hæcnbsp;f^nt opera,hi func aftus Satanæ.Sic traâauit ludam. Initio extenuauit iznbsp;P^^peccatum proditionis, utludas nullis admonitionibus, nullis minisnbsp;^nRlSTluoluerit grauitatem peccati agnofcere,ad extremum autcmnbsp;amplificauit ei peccatum,ut ipfum ad laqueum compulerit. Obferuc/nbsp;igitur diligenter confilia Satanæ,8lt; obftemus principi‘is,ne decepti


piorum*Si/ PP


-ocr page 454-

IN PASSIONEN CHRISTI

mus igitur 8u nos parad excmplo Chrifti, ut mail's non reG'fiamus time,fed mala pacienter in CHRIST O feramus. Qiiocl autem Euange^nbsp;hflafcribic ludâloculoshabuilïe,amp;quofdaminteIlexiïre,Chriftuni lU'nbsp;bcre, aliquidemere, auc egcnis aliquid dare, baudobfcure docefj

* fen den dum fitdererum pofîeffione,amp; contracfribusciuilibus.NâqjIU'' das loculos habuit,certe ex ordinationc Chnfti habuit. Manifeftuinnbsp;tureft,cb Chriftus habuen'tamp;poffederit pecuniam,quamludasnomi^nbsp;iuletlictn. ¦ r-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ r r ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ f

neiplius portauit,etulusruericcontractuempnonis,ledita,utexeapc£“ nia non tantum confuleret futt amp; difeipulorum fuorum necefficatfueru/nbsp;etiam haberet pauperum radonè. Itac^ ex hoc loco manifeftum eft»nbsp;cmplo Chrifti liceatproprias poltidere facultates,8d ud legirirmsnbsp;rum contradibus,fed ea condidone,ut hi's opibus aliorum quoc^nbsp;piæ fuccurras,Bibe,inquit Salomon,aquam decifterna tua Huenwp^^*nbsp;rcjjeßio ßz teitui.DenuenturfontestuiforaSjamp;inplateisaquastuasdiuide. Habe^nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etdtatumlicù toeasfolus,necfinta!ieniparticipesf.LU.HicdocetSalomon,patrêiàiTgt;i‘'

lias,ut uenam quidê fonds in fua poteilate rcdneat,deducat tarnen duu^ los foras, ut amp; uicini poffint h is fuperfiuentibus aquis utf Quibus uer/nbsp;bis fignificat unücjuemqj prüden tem patrêfamilias debere poflelftonen’nbsp;fuar^ facultatum conferuareamp;tueri,fed ita,ut ex hisetiam alioi^ egeftatsnbsp;fuftentet. Et Paulus ait. Qtü furabatur,non amplius furet,magis auternnbsp;laboretoperandomanibus,quod bonum eft,num utfup tantum inedia:nbsp;fuccurrat‘?'Minime,fed ut etiampoffit ei,quiopus habetimpartirfnbsp;ein habuerit, inquic Ioannes,fubftantiä huius mundi ,amp; uiderit Iratrcmnbsp;fuum egentc,amp; claufcrit uifeera fua ab co,quomodo charitas dei tnanctnbsp;,, in eocSed de hac re alias.Reuertemur nunc ad propofitü. Cumer^^nbsp;9, cepiffie£ludasbuccellä,exiuit. Erat autem nox.Cum ergo exiuÜïètjdidtlo

S VS. Nûc glorificatus eft filius hominis,amp; deusglorificatus eft in

Si deus glorificatus eft in eo,etiam deus glorificabiteum in Çei^(o-,Sico/ ,, dnuogïorificabiteum. Hæc uerba,quæCHRIST VS

abitum ludæ dixic,nÔ funtofeitâter prgtereûd3,fed fentiêdumé,^ C/hii ftusdixierit ea, maxima l^dciaquafigeftiens,amp;exultans.Nûc,inquit,tcnbsp;pus ‘ÔC hora ipfa eft,quadeus pater daturus eftfilio hominis,nimirû mihlnbsp;eamregnigloriamamp; maieftatem,quæpsrprophetaslongeante adnunnbsp;ciata eft.Sed quid dico,daturu5 cft,imo tanta eft certitude eius maieftatis,nbsp;amp;tam propinqua eft, utoptimoiure dicerepoftum,eammihiiâdatam,nbsp;filium hoîsiam glorificatum efle.Nâ,cum omnes prophete de glodanbsp;Diiiùcl.r»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maieftate regni Chrifti,tum prgeipue Daniel de ea ica uaticinatus eft.

Afpiciebam, inquiens, in uifione noclis, ôd ccce cum nubibus ccclh quafî filius hominis ueniebac,Slt; uflt;^ ad antiquum dierum peruenit,«nbsp;in confpeflueiusobtulerunt eum.Etdédit ei poteftatem amp; honoremoCnbsp;remium,amp;:omnespopuli tribus amp; linguæ fcruiéntipfî.Poteftaseius,nbsp;poteftas

-ocr page 455-

'f

;/

J

¦/

1/

/

!

i

!

»

i

!

!

!

ƒ f

I

*

Î

t

HOMILIAE 10 AN. BREN TIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«s»

poteftasætcrna,quæ non aufcretur,amp;regnumeius,quod non córrum-' petur.Hoceft uaucinium de regno CHRIS TI,quod deus pater da/nbsp;turus{icci,per pafTionerrijmortem èC refurrccflionêeius amortuis.Quidnbsp;autem, hac maieftate gloriofiusç’ èi. quid hac gloria magnificentiusC'nbsp;Nunci'gitur, CinquitChriftus) tempusefl:,quo hancregni metmaieftanbsp;temacdpiam,quofilius hominis confequetur maximam omni urn glo/nbsp;ham 8d honorem Jd autem fict, non abfque iufta caufla. Nam amp; deusnbsp;itieo gïorificatuseft,hoc eft,gloria nominisDEIperfiIiumhominis,nbsp;per CHRIST VM,in terris clariffime illuftvata eft.Quö autem idacci/nbsp;ditCPrimum:Chriftus illuftrauit nomen DEI interris prædicatione Eunbsp;angelti fui .In Euangelioenim prædicatur,q? deusfit nobis propicius,q?nbsp;lit demens,q) agnokatnos hæredes bon orum fuorum,q5 fit nos ferua^-turus in omnibus aduerfis,adeoque in ipfa morte,propter Chriftum.Sicnbsp;Ù E V S,inquit,dile’titmundum,ULfilium fuum unigenitum daret,utnbsp;omnis qui credit in eum,non pereat,fedhabeatuitam æternam.Et:Hæcnbsp;eft uoluntas eius,qui mifit me patris,ne quid perdam ex omnibus, quænbsp;tiédit mihi, fed rcfufcitcm ilia in nouiffimo die. Pr??dicare autem denbsp;tleo,q,fitmaximis ilîisuirtutibuspræditus,uideîicet,clementia,bonita/nbsp;te,liberalitate,amp; q? fieferuator nofter in omnibus necenitatibus,certe eftnbsp;üluftrarenomendeijamp;glorificareDE V Min terris.QuodcumChri/nbsp;ftusfidcliffîme prædicatione Euangelq fui fecerit,conuenienterdicitur,nbsp;qiDE VSfitperipfumglorificatus.Adde,q)8óioanncs dtcat: Deumnbsp;tiemo uidit unquam.Filius unigenitus,qui eft in finu patris, ipfe enarra/nbsp;[ uitnobis.Cumioitur,quicquid deuoluntatcDEIcrganosad falutemnbsp;J ttoftram cognofti poteft, CHRIST VS nobis Euangelio fuo man ife/nbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;ftauerit,Chriftus certe is eft,per quem deus in terris glorificatus eft.De/

IndeChriftusglorificauitDEVMpatremobedientiafua, quaobfecu/ tuseftuoluntatieius ufque ad mortem, mortem autem crucis Defcen/nbsp;^i,inquit, de cœlo,ut faciam,non quod ego uolo, fed quod uult is, quinbsp;tt'ifitme Hæceft autem uoluntas eius, qui mifit me patris, ne quid pt^tquot;/nbsp;ex omnibus, quæ dédit mihi, fedrefufeitem ilia m nouiffimo die.

Quidergoexhoc fequnur';’SiDE V S glorificatus eftin eo,etiam de/ tts gloriftcabit eum infeipfo, amp; continuo glorificabit eum,hoc eft.

I nbsp;nbsp;Quia ego illuftraui gloriam nominis dei in terris, idcirco etiam deus il/

1 nbsp;nbsp;luftrabituiciftim nomen meum.amp;efteretmein fummamfublimitatem,

j nbsp;nbsp;^cmaieftatemregni mei, de quo prophetæ tam multa amp; tam admiran/

i ’^uancinatifunt.Scriptumenimeft, Quiconque honorificauerit me, ' I §Iorificabo eum. llluftrabit autem deus nomen meum, 8lt;:fufcipiamnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;t^aieftatem regnimei,non poft multos annos,non poft multa fecula,fcd

1 nbsp;nbsp;'^continuohet,adeoq? hoc ipfo tempore. Hicobferuandumeftquæfit

I nbsp;nbsp;titra gloria dei.Non enim gloria DEI eft, excogitate fictitios cultus ab/

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PP n

-ocr page 456-

J’N PASSIOSEM C H RI ST 1

, fqucuerbo dei'jquodhypocn'tgfacerefolent.FruftrajinquUjCotuntnif dodlrinasamp;præceptahominutn,fed eftprgdicarcuirtutcsdd,nbsp;illuftrare nomen deipereuangclion, 8^ obedire uoluntati eius,quâ no/nbsp;bis uerbo fuoßgnificauic. SicCH'lt;IST VS glonficauûdcum. Sic^nbsp;omnesfandli deum glorificant. Eft amp; hoc locodiligêterconfiderandu,nbsp;quo Chriftus refpjdat,cum lâ in propinquo eflet captiuitas,cruxetinor5nbsp;eius,Poftquamenitn Satanasintrauit in ludam, ludas exfjt, utpmde/nbsp;rec Chriftum,nihii amplius reliquum erat,quam ut Chriftus capcrcturnbsp;crudfigeretur. Quo ergo in tanta afflidione refpicit Chrift’usCnô ccrnbsp;te in ipfam crucis grauitatem,Ced in gloria SC maieftatem regni fui.Nuûnbsp;inquit,fdius hominisglorificatuseft.Ecdeus cotinuo gloi jficabiteuni-Hoceft,fub captiuitate uidere liberations, fub crucefalutem,amp;fub niogt;^nbsp;te uitâ.Neceft cp dicas,aliainefte Chrifti,aliam noftn racioriem,qLiipp^nbsp;S^Juiemfub ChriftuS'fit Unigenitus filius dd,amp;f abfcp peccato. Nos autc elfe fil*'*nbsp;crwevidere, OS hominû Sipeccatores» Nobis igiturpcreundum enc,cG Chriftusftfnbsp;uetur.Hæc,inquam,necogitanda quidè fuut, laniûabeft, utappmbai'*-debeant. Tâetft enim ueriftimumfit, q? Chriftus fit Eliusdd, neeollu’«nbsp;peccatum fecerigSi q? nos fimus peccatores longcomniu mifcrnmijtan'’^nbsp;Chriftuspropter hanccaufam fufcepitpafti’oncfuam, utpeccata noftf®nbsp;expiaret,ut nos rccondliaret cû deo patre,0i faceret noscohærcdes cod^nbsp;ftium bonorumfuoBî, uidelicet, ut quemadrnodumipfepercruccmS^nbsp;morte uenit in fummam regn i fui maieftatê,ita Si nos in ipfum credeU''nbsp;tes, confequeremur propteripfum, per uadas huiusfecuüafftido^^^*nbsp;cocleftê gloriam.Quarc aperiendi funt oculi noftri in omnibus adnc^bsnbsp;ad confpicieiidumChriftû perfidem,ut quanto grauiores nobis tiidentnbsp;a flidiones, tanto maiorê fperemus falutem Si glorificationem in ece^nbsp;lis, per lefum Chriftum DOMINVMnoftrum,quieftuna cump^inbsp;tre Si fpiritu fan do deus laudandus in fecula Amen»

H O M I L I A LU.

Ratiftima con tio apoftolis fuit, qua Chriftus uit fenô poft mul tos annos, no poft multos dies, le“nbsp;continuo h is proximis çliebus côfecutumm glorianbsp;gnifui. Si intraturîïin maicftatcpatrisfui. Nâ cudnbsp;h aden us agn ouerin t a liqt an n is h tic 1 efu m, pro utfnbsp;Chrifto feu Meftia,magno etia dcfidcrio expedatdnbsp;maieftatemeiusregni,quod prophetse Cbrifturnau

miniftratu32 prpdixerût,Quare nihil potuit eis acceptius adnûciari, qd Chriftushocregnu ftatim accepturuseftet.Côtinuo,inquit,gîof“‘/nbsp;cabiteü. Audiamusigitnunc qua habuerintfententiâderegnoChrilu»nbsp;,, Siqd adperdpiendû unacû Chriftohotregnû egerint.Facweft,(nciuitnbsp;Lucas,contenrio interipfos,qs eorum uiderctur elFe maior. Hie mihip^*nbsp;mum uide in apoftolis,quâca lichumani ingenq tardicas, in aftèquenuanbsp;ueratc

-ocr page 457-

i

» »

'f

r

c

gt;

f

i

/ f

i

!J

?

Î. cnbsp;f

3

J t

•f

/.

HOMïLlAE 10 AN. BRENTIL

'^^a regni Chrifticognidone,Tametfienimapoftoli haélenus mulusquot; ^ontionibus audiuiffent rcgnum Chrifti non efle in hoe feculo corpora

paulo ante exemplo lauatiois pedum admoniti effent,regnum Chri

tition conftarein hocfeculo externa dorninatione,fedminift€rio, nihiz temadoint/Ki ‘Otninustarnen,cum Chriftusiamfedffetmentionem regni, 8^glorifi/nbsp;’Adonis fuæ, inttelliguntadhuc extern am dominationcm, Sd fomniantnbsp;^ucatus acprincipatusinhacterraîôi euChriftum hucufc^ fedati funt,nbsp;pfomittunt fibi quifeç regnum, gloriam amp; potentiam in hoc mundo,nbsp;^id autemhacde regno Chrifti fententia uaniusCquid ea craftîusrEtfinbsp;prophete defcripferunt regnum Chrifti uerbis externam maieftatcnbsp;fignificantibus,tamen cuaddideruntChriftum inhocfeculo paffurum,nbsp;regnum eius perpetuumfuturum,haudob(cure indicarunt,fe uerbisnbsp;fills longe aliam maieftatem intelligere,quam quaregna huius feculi conbsp;ffant. Cumigitur tanta fueritingeni) apoftolorum tarditas, utpoft totnbsp;^xplicationes proph eticoRî uaticiniorum,quasa Chrifto audt erant, nonnbsp;^una intelligantueram rationemregni Chrifti,qui,obfecro,hi funt, quinbsp;dico iam,ex una aut altera coniione Euangelij ,fed ex ipfa humananbsp;rationefperantfeueram religioniscognitonem affecuturos C Nihilnbsp;agent.Nam ad coufequendâ redamcognitionemuerg religionis, hwk^w rlt;t»nbsp;eftconfulendahumanaratio,quæ cumuera Chriftianifmireligione tio,clt;ecdinconbsp;^diametro pugnat, amp; Chriftum crucifixum ridet, fed audiendum eftnbsp;^uangelion Chrifti: necaudiendumntumeft,fedetiamprecandum,ut *nbsp;f^CMlNVSimpleatnosperfpiritumfuumomnicognitioneôd intelnbsp;^’§entia,utquodaudimusamp;credimus,redeetiam intelligamus,acin uenbsp;‘quot;äeuangeli} fententia perfeucremus. Deindeobferuain apoftolis,nonnbsp;^orum tantum hominum,fedetiâpioruminfirmitatem.Paulo ante pronbsp;^Undauit Chiiftus apoftolos mundos. Vos mundi,inquit,eftis ,nûc aunbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apoftoli contentione fua de primatu, produnt ambitione fuam. Am/

j nbsp;nbsp;nbsp;^'tioautem, qua alter alteri fefe præfert,à fuæ uirtiiti dignitatem adferi/

7’^grauiffimum eft peccatum. Ambitiofusenim cæcus eft,amp; ignorât fe 'P^um.Non agnofeithominê naturaeffe peccatorem,amp; indignum quinbsp;qui hacluce fruatur,digniffimum autera,qui perpetuis inferni lup/nbsp;Wicijstradatur,tantum abeftjUt per fefitaliquohonoredignus. Homo,nbsp;’iiquitlob,putredo,amp;filiushominis,uermis. Quern honoremereturnbsp;tiutredo,quem uermisCcerte non alium,qua honorem,ft ita dici fas eft^nbsp;^oominationis.Quid autem hacignorantia pernitiofius';2lt;quid a quæznbsp;^^nda falute nos magis alienate’ Hue accedit,q? fuse uirtuti dignitatê ad/nbsp;cribereÇid quod ambitiofticit)eft n omen DOMINI blafphemia afftcenbsp;deo fuam maieftatem detrahere. Vt enim nihil bonum,ita nihil dinbsp;Deum noftrum. Etfi qua eft dignitas,anbsp;CMINO Deo nqfeo per Hum Chçiftum proficiCcitur. Quarc am/nbsp;pp iq

a

;/

a

If

4

1/

,fî

¦c

-ocr page 458-

IN PASSIONEM CHRISTI

bitiofus ini’urius eftin nomen Domini,Slt;direptorcljuin3î

Hoc autem peccato quid grauius,quid hombiliusdiei poteftC Vidcsi^ tur quantum pctin defignent apoftoli ambitione fua. Hoc aut no^pponi-^nbsp;tur nobis ut occafione horum peccator^ blandtamur nobis in peccatisnbsp;ftris,8C defendamus ea exemphsapoftolorum,fed potius utin spofto^'^nbsp;agnofcamus nofträipforum infirmitatê, 2gt;icum faepenumero peccaut^nbsp;rimus ambitione,refipifcamus cum apoftolis. Nâ apoftoli,qui nuc inibenbsp;cillitatecarnispeccantambitionejhi moxtanta fide amp;;humilitaterefipgt;(^nbsp;cuntjUt agnofcât feomnium hoim feruos.Poftremo,apoftoli non aioi^nbsp;turn ambitione conceperunt,uerumefiâexterna inter fe contêtioncnbsp;rarunt earn.Cum em audiuiffentChriftum cotinuoacceptuRz regnt”’^nbsp;fuum,in quo fperaban t quifq? cxternu ducatum ,aut principatu,nbsp;dunt inter fe,quisipforum maior,quisapud Chrifiûin regno fuopHotnbsp;8: quisampliorein regno Chriftipnncipatumacciperedcberet. Alijnbsp;riabant de carnis cogna£ione,qua Ch rift o iuncîi erant. Qua prerogathnbsp;ua fperabât fein regno Chrilh,quod fomniabant corporale, priores fonbsp;re. Alii gloriabant de officq s,que pre alijs prpfiitei-fit Chrifto,in minilnbsp;rio prædicaticnis Buâgeîij,amp;fentiebant(edebere propter bancprprogänbsp;tiuà fuperiores alijs e(re,alr) aliud prætexebant. Sed quicquid id fit,cer£2nbsp;cumin apoftüIisfitæmulatio,cÔtentio,Slt;: faétiones,nónecarnales funtvnbsp;nônefecundûhominêambulât; Acuide,obfecro,mihi, quid id Cit,ptonbsp;pter q uod con t èd u n t. Con ten d unt em de prima tu in reo n o Ch riCti cor/nbsp;porali,fedutnuIlûcratcorporalcChriftiregnum,itanullus etiâtalisnbsp;ZmmT fegnoChrift!prima£Lis,qualcapoftoli fomniabant. Contcnduntnbsp;fZnloumnihili,amp; quoddici folet,de fomnioumbre.Quid autêuanius,nbsp;9'iid ftultius, q propter re plan e n ullâ côten tiones èC litcs exercerc; Atnbsp;tales fere folentefremutuæoîm hominumconrcntiones. Hic contendicnbsp;de opibus,jlle dcagris,hic de magiftratu,ille de nominis fui gloria, ali/nbsp;us de alia id gen us caufa cum pro^dmo con tendit. Quid autem,obfecro,nbsp;funtomnes huius feculiopes,agri, honores, amp; dignitates,fi conferaivnbsp;turadhæreditatem filiorum deimcoelis, qiiam fordes amp; putredo; Spe^^nbsp;daculum ualde ridiculum eft,cu in foro uidcmus duospublicos mendi/nbsp;cosintcrfepugnisS^crinibusdefragminepanis,aut facco mendicitatisnbsp;decertare.Multo magis ridiculum efi;,q? homines,qui nomen fuumde''nbsp;derunt CHRIST O, tarn hoftiliter inter fc de opibus honoribusnbsp;huius feculi pugnent.Quid enimomnes humanæ opes, quid omneshunbsp;ius feculi honores,aliud funt,quam faccus,utitadicam,mendicitaus'7Ninbsp;hil igitur ftultius eft,quamprofaccomendicitau'spugnare, Sdinterimnbsp;noreshuiusfe rcgnum ccclorum amiftere. Amittuntenimccclum,quiprotei'ra, contranbsp;^fragÏnè tierbuiîi D EIpugnant. Aclicebit quidcm pio homini fua a proximo

leoift O

-ocr page 459-

ft O M I LI AE 1 O A N. B R E N T 11.


legitime repetere,fedamarulenuaanîmiiiiterfe contendere, ambidone certare,auarida pLignare,inuidi'a litigare,Lijrulentis conuicfjs mutuo fe/nbsp;feprofdndere,hoc demum a uera pietan’sratione alien tflîmuni eft» A tcpnbsp;iiæcqui’dem de difcipulorum contentione didafunt. Audiamus nuncnbsp;quid contra CHRIS T VS ad hæc dicac. Et ait illis. Reges gentium *¦ «nbsp;^ominantur earum,amp;quipoteftatem exercent in easbenefici uocantur.nbsp;Vosautemnô fic,fedqui eftmaiorinter uos,fiatficutiunior,amp;quiprænbsp;eftjficutquiminiftrat. Vterenimmaioreft,quiaccumbit,an qui mini/nbsp;ftrat'Tnônequiaccumbit'TAcegoin medio ueftrum fum,ficutqui mininbsp;ftrat.Obferuabilisconcio,in quaChriftusprimum declaratimmenfam *‘'nbsp;iu3mbonitatem,qua tantam difcipuloi^ fuorum ruditatem,imperiEiam,nbsp;âdeocjp (lulticiam tam çquo animo fert,ut non loi um nÔ repellat eos a fe.

admonemur,utid faciamus, quod Paulus docet. Debemus, inquien Uos,qui potences fumus,inf;rmitatesimpotenciuportare, acnonplacere ferend^e,nbsp;uobisipfis.Na unufquifq? noftrû proximo placeac in bonumgdedificatinbsp;One. Etenim Chriftusnon plaçait fibijpfi, fed quêadmodum fcriptumnbsp;eil : Opprobria opprobrantium tibi, inciderunc in me. Deinde explicatnbsp;ueràregni fui in hocfeculo rationè.Namcumair.Regesgcntiüm,dominbsp;03nteis,amp;quipoteftacc habenc fuper eas, beneficiuocant. Vosautemnbsp;oo fie. Et mox.Ego in medio ueftf^ fum, ficut qui miniftrat,perfpicue o/nbsp;ftendit,q? nô h abeat nec inftituat corporale amp; externûregnû in hoc munbsp;^o.Gentes,inquit,habêtfuosexternosreges,habctfuosprincipes,etmanbsp;§iftratus,quiet fuis externis honoribus afficiunt,amp;a fubditis audiunt,nbsp;ôenefici,aut Clemêtes.Mcum aût regnum nÔ eft externû,necconfiât exnbsp;ferna fine maieftate fiue magiftratu,fed eft in hoc feculo minifterium,idnbsp;quod rebusipfis inter uos declaraui. Maior enim eft,qui accûbit, amp; mi/nbsp;’^oriudicatur,qui miniftrat.Ego autêtracftaui uos, utaccumbentes,hocnbsp;^ft,maiores,etexhibui meminiftrû,hoceft,minorê.Qpid enim officionbsp;*¦001,qd minifterioî?2 intermifi,quodinuos nôcontulerimC'Quareque chrißusmininbsp;^dmodumego, qui tarnen ueftraipforumcôfeftîonemaioroibusfum, fierinterdil\nbsp;Oo ufurpaui mihi externum regnû,fed tantum minifterium, ita eric amp; in cipulot,nbsp;fer uosapoftolos meos, ut non ufurpetisprctextu Apoftolatusregiamnbsp;*0 hoc mundo maieftatê,fed ut relieftis unicuiuis genti fuis regibus,prianbsp;f^*pibus,magiftratibus,amp;legibusciuilibus,minifterium prædicandieu/nbsp;®ogelij uobis demandatum obedienter amp; fideliter perficiatis»Itaq; maiornbsp;’nter uos erit,qui minor fuerit,hoc eft,nô qui externa potetia lacius dominbsp;'dhriftusdicir.Regesgertiû,dominantureis, uocantur benefici. In/nbsp;f^ruos autem non fie. non licrbit homini Chriftiano in externo regnonbsp;/ « • • • —

nimirum, beneficentiæ aut PP i»!

-ocr page 460-

ApofloUtus

IN PASSIONEM CHRISTI cîemcntiæ,quæ principes audiuntC non licebit’etiamEpifcopo ccckî*^nbsp;externum adminiftrare principatum;’ De hacre fupra nonnihilnbsp;mus,fed quia hie locus exigit,etiam nuncpauca dicemus.^Chriftusnbsp;hocloco,nÔfentit, Chriftianisfuisnon licere magiftratusgerere,nbsp;ReghuCbHa Icculo regnare,necuetatEpifcopum ecclefiæ habere externa doni*'*nbsp;fihamp; regnei natione,fed docet diferimen inter régna huius feculi, fuum regnu;nbsp;hiduf feculi:, cet regnum huiusmundi,amp; fuu regnum ita interfe diftindaefle,utnbsp;regni,n5debeatideoufurpareregnumhuiusfecuItE’^^nbsp;» ftimabant em apoftoli, q? quia effent apoftoli Chrifti, idcirco deberöifnbsp;inuadereregna huius mundi,amp;in hoc mundo dominari. ChriftusaU-'nbsp;tern dâna t hoc loco falfam apoftolorum opinione,etdocctnihiltiiinusalt;nbsp;poftolis amp; epifeopis ecclefiæ licere,quam ut prætextu Apoftolatusamp;tl^nbsp;pifcopatusoccupent externa regna»Non dânat Chriftus inter Chrifti’nbsp;nos,magiftratu,amp; externa imperia»Noneftpoteftas,inquit Paulus,ni^nbsp;fi a deo, qug fun t poteftates a.'deo ordinate funu Quomodo aute Chr^nbsp;ftianus no poffec ordinatione DOMINI dei fui adminiftrareÇ'imo,^®nbsp;deus necethnicum magiftratû damnet,tamen nemo retftius magiftratuninbsp;gerit,quaqui ex uera fideeum gerit,nemoetiam utiliusdominationcif*nbsp;externo regno exçrcet,quâ quiin imperio amp;: dominatione fua,Chriftnn’nbsp;Adhæc,CH RIST V S nec ipfosquidemecclefiæ epilccynbsp;pos uetat habere externam dominatione,uidelicet,fi3d hanc uel hærelt;î^^nbsp;tariafucceffione,uei légitima eledioneperuenerint. Difficillimunbsp;eft fimulminifterium prædicandi euangelrj in ecclefia redeperfictf«^»nbsp;externum regnum adminiftrare,perfe tanen non eft impiû,retinereun®nbsp;cum minifterioecclefiaftico externam dominationem, fi ea legitimenbsp;ordinarieobuenerit.Chriftusenimnon uenit,utturbet ciuilesleges, 8^nbsp;ordinarias regnorum huius mundi adminiftrationes, fed potius, uthisnbsp;conferuatis,Euangelion fuum tranquille adnuncietur. Quod autemait»nbsp;,Vos non fic, docetrégna huius mundi non effeoccupanda prætextünbsp;Apoftolatus aut Chriftianifmi. Dicebit quidem ea accipere,ex contraó*nbsp;busciuilibuSjamp;legitimisfucceffionibusaut eledionibus, fednon lice'*nbsp;bit ea inuadere, Apoftolatus aut Chriftianifmi nomine. Apoftolatus e/nbsp;nim, non eft dominatio ciuilis, fed minifterium, quia regnum Chrifftnbsp;noneft de hoc mundo,amp;Chriftianifmus,non eft imperium huius feoJnbsp;li,fed ftudium confequendæ ueræiufticiæÔdperpetuæ fœlicitatis pro^nbsp;pter C H RIS T V M. Quare,qui in apoftolos funteleéii, non hoca-*nbsp;chrißidnifs gant,utdeiedisprincipibus,dominenturin orbe,fed utEuangelionprpnbsp;mut^uidfu. dicent, amp; qui Tune Chriftiani, auditores apoftolorum, feu apofiolics^:nbsp;dodrinæ,non hoc agant, ut prætextu Chriftianifmi fentiant fenô debenbsp;re agnofeere externum magiftratû, fed utpiacitam quietam uitâde/nbsp;gât cum oî honeftate amp; pietate. Quid igit fiet7num quia apoftoîi, amp; conbsp;cioua

-ocr page 461-

HOMItïAE lOANrf BRENTIÎ.


6 ff Î


öonatores apoftolid euangclq debent eflc, quantum quidem ad banc ip ‘Ofum uocattonem atrinet, non reges orbis terræ, fed miniftri ecclefiæ, ^uramiti^anbsp;^'^adandi funtjUt mancipi'a,utiumentaC’Hoc quidem impq ,non perfect!

tantum ecclefig,uerumetiam ij,qui uolunt uideriprgdpua membra fcclefiæ fadunt at Chriftus exigit,ut omni humanitatis officio eos ue^nbsp;’iereris»Quirecipicuos,inquic,meredpit*Etquimeredpic,recipiteum,nbsp;4^i me mifit.Qui redpit prophetam in nomine prophete, mercedê pro/nbsp;phctæaccipictHienimfunt,quiminifteriofuoafteruntadnoscocleftenbsp;•¦cgnumjquodtantomagi’s excellit terrenumregnum,quanto perpétuanbsp;Una potiora funt caducis. Et quanquam apofloli non Tint principes orznbsp;Utcrræjuxta externam maiefiatem,funt tarnen principes cocli,qu a manbsp;feftatenihilexcellècius cogitari poteft.Sicein fequitur. Vos aût eftis,nbsp;permanliftis mecû in tentatiôibus mds. Et ego diipono uobis, f icut ‘nbsp;^'fpofuitmihipatermcusregnum,utedatisamp;bibatislupermeuiammenbsp;ænin regnomeo,amp; fedeatisfuper thronos, iudicantes duodecim tribusnbsp;îfraelis. Hee eft n eceftaria a dditio ad priorem condone, Na m cum Chri ‘®nbsp;ftusperfpicue docuiftet apoftolos,cp emittat eos in orbem terrg, non utnbsp;•quot;egeSjfed ut miniftros,non ut dominos fed ut feruosjntcr uospnquit,nbsp;•ion fic, potuiftent cogitare, quidç'hoc tantum pr^mi) nobis contingetnbsp;^xprædicationcnoftra,utnamushominum mancipia, amp; conculcemurnbsp;pcdibus eorum:' Vbi ergo funtillaprgclara, quæ de regno Chrifti, Scnbsp;fuorûperprophetaspromiflafuntC His cooitaüonibusrelpÔdetChri/nbsp;ftus,amp;: iubet eos deregno promiflo bn conndere, Voseftis,inquit,quinbsp;pmanfiftis mecû in tentatióibus»Elegi uos,uteuagelion meûorbiadnunbsp;detis. Ac haâentis quidë, etfi principes gêtis noftrç me pfecuti fint,uosnbsp;tnfem^ mecû ab initio,quopdicationem euâgelij inchoaui, côftitiftis»nbsp;Et cû multi difcipuioRîmerelido defeifeerêt, uos conftanter mecû per/nbsp;niâfiftis,ac ingenue cÔfeffi eftis,dicêtes. Ad que ibimusÇ’uerba uitg ha/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;4

perthronos cœkftes,iudicantes duodecim tribus Ifrael

Us,Etnoscredimus,atCp cognouimus,q5 tu es Chriftus hlius dei uiui. Hgceft côfeflî'o ueftra,qua conftantêanimû ueftrûcrgamedeclaraftis»nbsp;Quare abeonûc,ut hoc regnû uobis parê,qdmihiparauit pater meus,.nbsp;Nôparauimihiregnûcorpale, nôterrenum,fedfpiriiualefedcoelefte»nbsp;Taieetiâuobis parabo. Non faciâ uos principes huiustcrræ,fcd fadamnbsp;Uos principes cœli. Regeshuius feculi nô inuitabuntuos ad fuasmtfas,nbsp;fed potiustruddabuntuos« Ego aûtefficiamutgpetuoin meoregno funbsp;permêfammeâ edatis amp; bibatis.Principes huius feculi, nô cmittentuo/nbsp;bis,utexerceatis iudida de rebus ciuilîbus. Necego côcedo uobis,ut p/nbsp;textu apoftolatus ufurpetis duilê iurifdidoncm, fed efficiâ,ut fedeatis funbsp;ftate excellenciusÇ' Quantum enim meum regnum fuperat maieftatenbsp;fua omnia terrma régna, adeoep omnes huius feculi monarchia5,tatumnbsp;etiam fuperabit ueftra fcelicitas autoritas, oîm h uius feculi regum ôi

-ocr page 462-

In PASSIONEM C h ri STI

îudicum auton'tatem. Quare Gn{te,ut principes hui'us mundi fuumfaci/ ant officium in cognofcendis con trouerfijs rerum ciuilium, Siadmini^nbsp;ftranda externa rep. uos autem ueftrum facite officium,prædicateeuan/nbsp;gelion,quod docui, docete homines feruare omnia qugcuncçpræcepinbsp;uobis,ôd merces ueftra copiofa eritin ccclis.Sic Sd Chriftusalias ad aponbsp;ftolos ait Amen dico uobis, q? uos qui fecutieftismeinregeneratione,nbsp;cum federitfilius hominis in ledemaieftansfuæ,fedebitisSC uos fupernbsp;fedes duodecim, iudicantes duodecim tribus Ifrael. Quid igit dicemusC’nbsp;num in regnococlorurn tarn craiTafuntfpecflaculajUt Chriftus una cumnbsp;apoftolis in una menlarecumbat,quemadmodum rex quifpiam in hocnbsp;feculo recumbit cum amicis fuisC’ Num in regn o ccclorum funt Cedes lunbsp;diciarig,quales habentur in prgcorr)s principum, in quibus ciuiliaiudi''


cce’torum,aliquoties illud tempus dicirur, quo in hocfeculoprædicatur publiceeuangelion de lefu Chrifto, qui eft monarcha regni tcc’orum»nbsp;Simile C inquit), eft regnum ccclorum, homini querenti bonas mar^nbsp;garitas.Item, Verriculoiaâo in mari.ln his amp;:ftmilibuslocispencgnunbsp;ccclorum intelligenda eftprædicatioeuangelq in hocfecdlo,quaadnunbsp;ciatur nobis regnum coeli per proph etas in Chrifto promiflum, Aliquonbsp;ties regnum ccclorum dicitur, quo bead in akerofeculofruunturperpc

AduenfM tua fcelidtate.Sicamp; aduentus Chrifti in Cede maieftatis fuæ aliquotiesis cfori/K.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicitur,quo refurrexit a mortuis, amp; intrauic in gloriam patris fui,

uulgauit miiïi'one fpiritus famfti euangelion fuum in totum orbemtcrm rum: aliquoties is quoqp aduentus eius dicitur, quo adueniet in nouiffi''nbsp;modie,reueïatamaieftate,adiudicandumuiuosamp;mortuos. Vtcumc^nbsp;igitur de regno ccclorum, amp; deadiientu Chrifti in fede maieftatis fuaînbsp;Ioquaris,apoftoli femper non quidem carnali ,fcd fuo quodam, fpiiituanbsp;liamp;diuino modoeduntamp; bibuntfuper menfam Chriftiin regno eius,nbsp;ac fedent fuper thronos iudicantes duodecim tribus Ifrael. Nam his uernbsp;bis explicaturfumma fœlicitas amp; maieftas. Si entm deeorcgnococloru

fam chrifii. edifte amp; bibilfe, etiam in hoc feculo, propterea q? Chriftus femper eos fpiritu fuo præfens in omnibus aduerlis conferuarit, amp; confîrmauerit»nbsp;SiabieroCinquit)adparandum uobislocum, iterumueniamô^aifumanbsp;uosad meipfumjitubi egofum,0C uosfitis.Et iterum Rogabo patremnbsp;amp; aliumconfolatorem dabit uobis,utmaneat uobifeuminpternum/pinbsp;ritumueritatis,quemmundusnon poteft accipere.Acmox. Norehn/nbsp;quam uos orphanos,ueniam aduos.Etrurfus.Ecceegouobifcum fumnbsp;omnibus diebus ufqp ad confummationem fecuii, Hoc uere eft edere amp;

biberc

-ocr page 463-

HOMILIAE IOÄN. EREN TII. libéré fuper mcnfam Chrifti in regno eins. Dicuntnr apoftoli federenbsp;^gt;iperthronosamp; ïudicareduodecimtnbuslfrael, quiafungunrurmini/nbsp;^erioprædieandi euangelrj ,inpopulodei',èi. ineeclefia.Cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomine ffcro«oî.

^uodeamtribuunilfrael intelligitur^utquotquot euangelto fidemad/' bibent,falutem confcquantur perpetuam.,quotqtautem incrcdub fuut,nbsp;P^petuointereant. Dicit enim Chriftus ad cos. he in miindum uniuer/nbsp;^uni,Scprædkate euangelion omni creaiuræ : Qui credideru amp; baptifa/nbsp;fus fucrit ,faluus erit.’qui uero non credideric, condemn ab i tur. Et iteruin,nbsp;Acdpitefpiritum fancftufQuorumcunqj remiferitis peccata,rcmittun/’nbsp;fureisrquorum.cumq? retinueritis, retenta erunt. Hoc certeeft federe fupnbsp;fbronos,0diudicaretribus IfraeL Quarecum Chrirtuspoliiceturapoftonbsp;hsmaieftatemiudiciaria,fignificateostalesin ecclefiaDOMINl conti/nbsp;onatores eiTcjUt quctqnot euangelio ipfoie Edem adhibenf ,ucram laî u/nbsp;femconfequant:quotquo£antemrei]ciuntincredui!tae,interniiionepenbsp;fca!it,adeocp non liceat aliud euangdion quod huiciitcontrarium, an/nbsp;f^irc,eciam fi angelus de coclo id adnuntiaret. An non hæceft ma'gna manbsp;feftas^Quis unquam Index in terristantaautoritatepreditus luit,.utab z/nbsp;fus fentcntia non licueritad alium fuperiorem iudicem appellareC Suntnbsp;qaidein fumma aliquot in terris iudicia, de rebus amp; controuerfijs ciuibz Ab apoflotisnbsp;bus,aquibus non licet appellate. Sedea iudjcia,non nifi uniusregni po/nbsp;pulus agnofcitCalilscnimregnis aliafuntiudicia},0tinueniuntaftutinbsp;homines rattonem ,quae£(am horum iudiciorum iugum excutiâqaut e/nbsp;labantur. In regno Macedon(æ,non eratmaior iudex regeipfo Philip/nbsp;po,attamen cum dormitabundus,amp; non fatis ad æquitatem iurisatten/nbsp;t us ferret fententiam aduerfusMachetamquedam,inuenitis rationem,nbsp;lt;luahancfententi3meluderet,acexclamauic,feappellarearegeamp;iudicenbsp;flormitabundo^ad regem uignanteSd attentum.Älius quifpiamappeilanbsp;batabebrioadlobrium. Afententiaautemapoftolorum,hoceft,abeu/nbsp;angelio,quod ipfi prædicarunt,quod^eftiudicium totiusmundi,nulnbsp;Iihominumfiuepaftorurapopuli,fiLiepaftorum ouium iusfafcp eft ap/nbsp;pdlare.Sed quod ipG pronunciauerint, feu quod euangcliofuo docue/nbsp;fintdiocobedientinimafideaboibusta maioribus, quam minoribus,qnbsp;uiodo ueram falute dehderant, ampledendum eft. Quare apoftoli lupe/nbsp;fant iudiciar/a fua maieftate omnes huius feculi indices. Quod fi uero Tonbsp;^usndum eft deeoaduentu,quo Chriftus reuelata maieftate in nouilG/nbsp;Ufodieadueniet,amp;deeoregnocoelorum,quo pqperpetuoin futuro fenbsp;culo fruentutjfedent 5/ ibi apoftoli fupcr thronos iudicantes nibus Ifra/nbsp;djamp;'acumbuntcum Chrifto inmenfaeius.Nam,quodadiudicium’acnbsp;f'net,apoftoli idcirco dicuntur federefuper thronos, amp;iudicareumuer/nbsp;‘ummundû,nôq-jinnouiffimodieexercebunt taliaiudicia, oualia nucnbsp;fuprætori]sexercerifo!ent,fedqito£usmûdusiud;cabitur non fecund^

Apoßoli iiidi cafr! in:iiicr=nbsp;fam m^induia

-ocr page 464-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN PASnONEM CHRISTI

ali'ud euangelion, cjuain quod apoftoli prædicarunt. Non I'udicabiW fecundum Mofilcges,quia hæleges,quateaus quidem Mofaieæfunt,nbsp;fuerunt uni tantum populo Ifraelitico in terra Canaanlatæ,amp;fuoquoq^nbsp;tempore abrogatæfunu Nee iudicabitur fecundu leges aut GræcorLimnbsp;aut RomanoB2,quia hæ leges docent tantum ciuilê honeflatem, quæ innbsp;hoc tantum feculo fuam habet cômendationem, non poteft autem nosnbsp;in iudicio dei defendere. Sed iudicabitur folummodo fecundum Euangenbsp;lion,quodapoftolideIefuChrifloprædicauerunLHoc enim Euangcnbsp;lionamp;docctamp;donatnobis CHRISTVM,extra quern, nulla iufticia,nbsp;nulla uirtusjnullapotentia coram iudicio dei confiât, amp; in quofolo,^^nbsp;confequimuriuflicip.m perfide, utomnem condenationis fententiainnbsp;iudicio dei fuffagere queamus.Cum igitur in nouiiumo aduentu Chriftinbsp;fen;entiadeipronunciabiturergauniuerfummundum,iuxta Enangdi''nbsp;on apoftoIorum,cÔuenientiŒmedeapoftolisdicitur,q) in iudiciodebnbsp;amp; regno ccclorum fedeant fuper thronos amp; iudicent duodecim tribu s Hnbsp;rael.Iam,utapoftoh',ita Si fandi omnes,qui Euangelio apoftolorumnbsp;demadhibuerunt,iudicabunt mundum,queadmodum Paulusait.Iudi^nbsp;cabitur enim de mundoiuxta Euangelion, cui ipfi fidem adhibuerunr,S^nbsp;iudicabit Chrifius,cuiusbonorum,honorum, maieftatis cohæredesnbsp;funt omnes fancli.Quare, fancti, etfiSiipfi iudicabuntur,quia omntsnbsp;Ro/nlt;(.t4. ftatuemurapud tribunal Chrifti,Scriptum eftefh: Viuo ego dicit Dû''

M1NVS» Mihi fefefledletomnegenu. Siomnislingua confitebiinr deo,tamen quia funt membra Si cohæredesChrifti, iudicabunt Si iphnbsp;SrfffÆor« ^rioqj unacû Chriftomundum.Hæcfuturafandof^maieftashabet

tiâin hoc feculo maximum ufum, fieadiligenter nobis ob oculospropf namus,Nam,cum follicitamuraddefignanda peccata, meminerimtisfnnbsp;turæ noftræ maieflatis, ne earn uel peccatis fordidemus, uel propter ini''nbsp;pietatem prosfus amittamus.Turpiflimum eft,Ci ciuilisiudex, cum fit*/nbsp;pfe adulter,de akero adultero fententiam ferat,multo turpius eft, fi qtiisnbsp;fperet fein CHRISTO iudicem totius mundi fore,interini tarnen uicamnbsp;ducitpromoribusSiimpietatibushuiusmundi.C^aredeterreamurhnnbsp;iusmaieftatisrecordatione apeccatis,Si contineamurin officiouocationbsp;nis noftræ»Proponamus Si nobis hâcfuturam maieftatê oboculos in 0/nbsp;mnibusaduerfis,in omnibusafflieftionibus, in morte denicjp ipfa. Narnnbsp;fi fumas mundum iudicaturi,quid incommodi afferent nobis aduerfarijnbsp;iioftri,hue corporales, hue fpirituales“?’ Etfi enim diripiantnoftra externnbsp;na bona,Si auferant uitam quocp,tamen qui nunc nos indicant Si condé^nbsp;nan£,hipaulo poft a nobisiudicabuntur Si condemnabuntur perpetuo*nbsp;Quarebeneconfidamus in omnibus aduerfis,Sifentiamusnon effepa^nbsp;resaffficftionespræfentistemporis,quêadmodum Paulusaittadglorw»nbsp;quæreuelabiturerganos.Hæcde iudicio feu feffionefuperthronos lü''

-ocr page 465-

HOMILïAE IOAN. BRENTlt

tSTf



ûiciarios.QuHautemdeefu amp;potu in menfa Ghrifti, Si in rcgnocœ/ lorumÇ’num editur illic,amp; bibitur quemadmodü in hac terra C* Minimenbsp;omnium. Sicutenim non contrahunt iUic matrimonia,necexercentur iunbsp;^iaa fomifta, itanec editur nee bibitur iuxta moremhuiusfeculi. Sednbsp;Chriftus his uerbis explicat fummam in regno cceîofô fœlidtatem. Edenbsp;’’e enim Slt; bibere fuper mefam Chrifli, eft una cü Chriftd nprnrtua frulnbsp;hamanalinguaexplicarCjSd nulla ratio Humana perfede comprehendenbsp;fe queat, tarnen Paulus,quantum fieripoteftamp; licet, aliquomodo figninbsp;ficat ,cunx ad Gorinthios itafcribit. Quemadmodum per Adam omnesnbsp;moriuntur,itaper Chriftum omnes uiuificabuntur, unufqutfcp autcinnbsp;proprioordine,primitiæCHriftuSjdeindehi,qui funt Ghrifti in aduê/nbsp;niipfius,moxfinis,cumtradideritregnumdeoamp;patri. Acmox. Gumnbsp;fubierftafuerint ilïi omnia,tunc amp; ipfe fdius fubijcietur ei,qui illi fubiecitnbsp;omnia,ut fit deus omnia in omnibus. Hoc,quod Paulus dicit: VT SIT om oUinonbsp;DEVS OMNÎA ÎN OMNIBVS: diiigentiftime obferuandum inmbut.quö^^nbsp;cft.Exponitenimnobis aliquomodo, quisfitftatusfuturifeculi. Inre.' mteUigendu,nbsp;gno enim cœlorum, quod in cÔfummationefeculi reuelabitundcus omnbsp;nia erit in omnibus.Sed quomodoC” Audi. Etü enim imperitiores fimus,nbsp;quâ ut Hoc digne expiicare queamus,tamê utcunq^ uel adumbrabimus.nbsp;lu hoc feailo,omnia quæ nobis necefamp;ria funt,colligimus particulatimnbsp;acreaturis.Si cfurimus,quærimus panem.Sifiîinius,quærimus aquamnbsp;ani uinum.Si aIgcmus,qugrimusueftê.Si dolemus ex morbo corporali,nbsp;quaerimus pharmacopoîion. Si triftamuranimo, quærimus aut loca a/nbsp;mœna ,autiuaindaconuiuia. Nec eft ulla creatura, quæ una nobis’ ad oznbsp;mnem noftram indigenciâfuftîciat,fed necefie habemus,afingulis créanbsp;turis,fingula nobis neceflaria utilia coliigere,atc]^ ut ita dicam,emenznbsp;dicare.ln futuro autem fecuîo, amp; in perpétua ilia regni cœlorum fœliciznbsp;hte,non amplius particulatim emendicabimus a crcaturis, eaquæno/nbsp;bis necefTaria funt,fed omnia poflîdebimus in deo,Slt;J deus erit nobis Oznbsp;MNl A.Deus enim eritnobis panis,potus,ueftK,medicina:Breuiter. Bnbsp;ritnobisOMNIAndc^perpetuo,amp;longefœliciori modo, quamquênbsp;Humana ratio concipere poteft.Et hancfœlicitatem promittit G H RI Sznbsp;T VS apoftolis, cum ait:Diiponouobisregnum,ficut difpofuitmihinbsp;pater meus,ut edatis amp; bibatis fuper menfam meam. Nec apoftolis tanznbsp;tum promittit,uerumetiamomnibus,qui prædicationi apoftolicæ fidênbsp;adhrbent, fie enim ait. Non pro eis rogo tantum, fed 8^ pro r)s,aui creznbsp;dut per fermon ê eorum in me,ut oês unû fint, ficut tu pater in me,amp; eponbsp;in te, ut Sxf î P fi in nobis un5 fint .Quaré, ut tanta fœlicitate una cuniaz

qiod apüftoli prædicarunt, obedienti fide ampleâamur, amp;uocationem

-ocr page 466-

IN PASSIONEM c H R.Ï STI

cius feâ-ernnrin Chnfro lefu domino noftro, qui eft una cum paflc Slt; fpiritufainfto Deus laudandus in fecula Amen*

H o M I L I A Lin.

Iliolijinquit Ch rift us, adhucbreuetempus uobifcu fum.Qup-etis me,amp;: ficut dixi Iudg{s,quo cgoabeo,nbsp;uos non poceftis ueniren'ta uobis dico nuncnbsp;men CIO de pafiione, iterum fermo de cruce amp; morte.nbsp;Ecfi em Chriftus anteafepenumero admonueritdifnbsp;___cipuios de pafiione fua, tn ut intelliganc ipfum rem

feriam agere^nonconrentuseft femelautiteru deea loqui, fedfubindc magisacmagisincukateam, utquod anteafæpeindicauimus,nbsp;cet, fc fpon te fua, pro pâîs noftr is paftion cm fufeiper e. Ita qj,cu audimusnbsp;Chriftumdepaftionefua,antepaftione concionari, fenciamuseûtuncnbsp;prgeipue docere paffion is fue ufum, uidelicet,q? obedia t patri fuo ufcp adnbsp;mortem crucis,non Humana potentia coadtus,fednoftræfalutisgratia.nbsp;Filioli,inquiens.Quid poteft Chnfto humanius clemencius cxcoghnbsp;tari'TPaulo an te cotendei'un t inter fe difcipuli de prima tu, amp; peccaruntnbsp;ambicio n e, u on tn reijcit ipfos, fed tribuit eis nomê fih'orum, imo, quodnbsp;silioîinomê. biandius eft,fiIio!orû.Quo ergo merito hoc cognomen adfequunturfnbsp;Non celle fuo ipforum merito,fed dementia Chrifti,in quern credebat,nbsp;quern per fide pro fuo feruatore agnofeebant, Etfi cm nondum redenbsp;inteIligebac,Cj«peftet ueraregniefusratio, tn quianbsp;ueR2 CHriftû p propH etas ^pniiftum, confequebant etiâin ipfo c3 ccek/nbsp;ftia bona qug proph ete de Chrifto cocicnati funr, de qbus, fi Humananbsp;apoftoloRî ratio eo tue non cogitabat, certe fpiritus dei damans in iph®nbsp;Abbap3ter,hecfola in Chrifto maximeoîm reqrebat.Inter eaaûtbo''nbsp;n a ,q proph ete Chri fto trib ucrun r, contin e t bndidio rem iftionis peanbsp;catoi^, imputatio iufticiæ, amp; adopcio in f/Jios dei uideliccr, q? qui ere/nbsp;dat in CH riftâ habeat pctôrum remifiSonè,réputéecorâdeo iuilus,amp;adnbsp;opttt in film dei, ppter Chriftû. In cognitiôe,inqt,fui iuftificabit ipfeiunbsp;rraifisno. ftus multos.Et,Iuftusex fide fuauiuet.Quare q? apoftoliaudiûtaChrinbsp;fto ElLÎOd,nÔ eft ex ipforçz iufticia,fed ex ipio Chrifto, que iam fidenbsp;poftïdebât. Alias uocat eos fratres. Ann uciaboCin qt) fratribus meis nonbsp;më tuîï,in medio ecdefielaudabo te.Ec,uade,dicadfraires meos.HisaUnbsp;të cognomimbus,uideIicecfiliolon2Ôlt;’fratrû,njhil potuifletapoftoIisSinbsp;oîbus,q euangdioapoftoloF?2 fidëadhibët,uei dignius, uel falutiipfoBînbsp;utilius P Chriftû tribui. Nâ fi fun t filioH, C NÔ cm mendax eftCh riftusnbsp;q uocat eos filiolos } ergo funt amp; heredes, fi Fratres,ergo coberedes oinnbsp;niû bonoB»eius. QLHdhacmaieftateexcellënusC'Filioli,inqc,adhucbrenbsp;ue tps uobifcû fum. Quid hocCan nÔ alias dixit. Ecce uobifcûsû,oîbusnbsp;diebus, ufcp adcôfummationë fecuHVNÔ eftinuëtus dolus in ore eius,nbsp;inquit

-ocr page 467-

HOMIHAE lOAM^ BRENriI;

‘nq«it^phe£»Quarc qdloqcutur,utrüc^ uerum cft,modo nos *'«lt;^eintellïgamus» Nâcûait, Adhucbreuetêpusuobifcüfum, condonbsp;’'atur de morte fua , amp; fignificat fe in hoc mortali corpore non ampliusnbsp;^iü inter ipfos humano more uidurumjed per mortem inoreflTur um iiinbsp;Sloriam patris fui,amp; rediturum ad ipfos, ut perpetuo cum ipfis maneaunbsp;erit Chriftus apud apoftolos breui adhuc tempore mortalis, amp; itinbsp;gbrius fed perpetuo erit apud ipfos immortalis amp; gloriofus in maie/nbsp;ftatepatrisfui. Quidautemeft,quod ait. Queretisme,8ificutdixilu/nbsp;«lacis ,quoegoabeo, uosnon poteftisuenire,fieuobisdicomodo^nbsp;Apud loannem capite o(ftaUo,Chriftus ad ludacos ita loquitur. Ego uanbsp;quf retis me,amp; in peccato ueftro moriemini. Quo ego uado, uosnbsp;nonpoteftis uenire. Hoc autem Chriftum deabimfuoad mortem intelnbsp;ligere uident edam ludæi ipfi,amp; Petrus.Iudgi dieebafat-Nunî interfid/nbsp;ttfemeripfum,quia dicit,Quo ego uado,uos no pote^ uenirecPetrusnbsp;äStpoftea ait. Domine, quare non poflum te fequi nuncj'aaimam meSnbsp;pro te ponam. Cumigitur Chriftus ait, Quo ego abeo,ftgnificat fe innbsp;niortem abire. Quid autem eft, Quæretis meC Vbi ludaei quæfieruntnbsp;Chriftumv Vbi difeipuli quffierunt Chriftum C Hpc eft uaticinium denbsp;tfflidionibus,qu^ uenturg étant primum quidem fuper dilcipuîos Chrinbsp;fti, deinde etiam fuper ludæos. Nam quod Chriftus ait. Quæretis me,nbsp;MË,inquam,non loquitur de esterna ipfius perfona, quam certe amp; di( Chrifiumnbsp;dpuli tempore paflîonis abnegarunt. Si ludæi crucifixerunt, tantum a/»nbsp;beftjUtprecationibusauxilium eiusinuocauerint,fedloquitur de perfo/nbsp;nse fugoffïcrjs,qug funt,confolari,in aduerfis feruare, exaffiiélioni/'nbsp;bus liberare. itaep Chriftû querere dicuntur,non hi tni,qui rtomen eiusnbsp;«xfideinuocant, fedetiâhi, quigrauiteraffiiguntut. Si indigent offi/nbsp;«nsChrifti, utqugrere Chriftûhocïoco fit indigerefidute etiiberationcnbsp;Chrifti.Sicôi pi) Si imprj qugrunt Chriftum,quia in aduerfis utric| innbsp;digent ope Si auxilio Chrifti, ac illi quidê confequuntur opem Chrifti»nbsp;quia inuocant nomen eius ex fide, hi autem non confequuntur, etiamfinbsp;•Maxime indigeant,quia contemn unt Si perfequunt Chriftum. Cum etnbsp;goChriftusad impiosludæos dicit. Qugretisrae,fignificateos in tannbsp;tas calamitates cÔqdendos, ut nihil magisq prgfentifiîma ope ipfius innbsp;digerent,non tn confequent cam,quia addit. Vos ab inférais eftis. Et:nbsp;Si nô credideritis quia ego fum,moriemini in peccatis ueftris.Quod aûtnbsp;Chriftus uaticinatur, impletû eft in ludf is eo tempore, quo Si abiedjnbsp;funt, ne effent populus dei, Si q regio ipfoi^ a Romanis deuaftata eft«.'nbsp;Tune enim tantis aduerfis obruaifunt,ut quæfiuerint Chriftum, nonnbsp;SP inuocauerint nomen eius, quem femper perfecuti erant,fed maxtgt;nbsp;‘Meomnium ope et auxilio eius indiguerint, non tarnen propter impie/nbsp;tatem ipforum confecuti fint.Sic etiam cura ad apoftalos ait. Qugretit

qq 4

-ocr page 468-

IN PÄSSIONEM CHRISTI

nie,fignificät in propinquo adeflè,ut grauiffime affligantur, amp; falutet/ ius maxime omnium indigeant.?Iorabitis,inquit,8c lamêtabimini.Hoenbsp;autê impletum eft ,cum Chriftus caperetur èC crucifigeretur. Eo em teninbsp;poretantisærumnisaffèdi funt,utetfi Chriftumabnegaflenc,amp;iamnonbsp;exiftimarent ipfum efle CHRIST VM, auxilio tarnen eins maxime innbsp;diguerint,quod etia auxilium confecuti funt. Dicic enim Chriftus. V osnbsp;nunc quidê mccrorem habebitis,fed iterum uidebo uos,amp; gaudebit cornbsp;ueftrum,amp;gaudium ueftrumnemo toIlitauobis.Quodautem hoc Io/nbsp;CO cum dixiftecQuo ego uado,addit,uosnon poteftis uenire, fignificatnbsp;difcipulos i pfum abnegaturos, ÔC folum reliduros, ut folus crucemamp;nbsp;mc“temfuam fufcipiat. Vosnon poteftisuenire, quoegonuncuado,nbsp;quiaut ludæi me cruciftxuri funt,itauosdeficieasameamp; abnegabinsnbsp;mc. Vndc amp; poftea aiuEcceinftattempus, èC iam uenit,ut difpergami/nbsp;ni unufqutfc^ in fua,me(^ folSreIinquatis,amp;: tarnen no fum folus,qui3nbsp;chriflicMnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mecum eft.Quid ergo'Tnum quia apoftoli et reliqui difapuli Chri

tMindifäpu fti,nonpoterantfequinuncChriftum inmortem,fedporiusabnegatu/ hr, ri crant jpfum,abtjcîteosChriftusCMinime omnium,fed quantoimbcnbsp;cilliores funt,tanto maiori cura ecs compledbtur. Num mater abijcitnbsp;fantem fuum,qj infansinfirmusfit, amp; morbo ac dolore laboretcNihilnbsp;minuSjfed eomagis infantemeurat quo in firmior eft, actanto amorein/nbsp;fantem profequitur, ut fi fieri queat, in fe morbum ac dolorem infâuti»nbsp;fufeiperet. Sic CHRISTVS fuos etiam difcipulos complcdit*^^*nbsp;ut propterhancinfirmitatem non folum non abijeiateos, fedmultoma^inbsp;iori follicitudine curet ipfos,amp;; ut fignificet fe perpetuo eos amorenbsp;qui,proponit eis amoremfuum in exemplurn mutuæipforumcharitabs^nbsp;5» amp;ait. Mandatumnouuindouobis,utdiiigansuosmutuo,ficutdikgt;'nbsp;»» xi uos,uc uos diligatis uos mutuo. In hoc cognofcentoes,q) difcipnilnbsp;o, mei fitis:fi habueritis charitate inter uos mutuam. Quid hoc,qp ait:Ma/nbsp;datum nouumC'numuenit CHRIST VS ut legislatorCan nonamp; an/nbsp;tea manifeftepræceptumerat .Diliges proximum tuum, ficutteipfumfnbsp;Ecfi enim hoc loco addatur: Sicut dilexiuos,tamen hæcadditiomagitnbsp;explicat, quanta debeat efle mutuæ dilecuonis,quæ antea præcepta e/nbsp;rat,magnitudo,quam utconficiat nouum præceptum.Nonne 8t CHRinbsp;uumquädica ST VS alias,cum exponeret legem,iuflit etiam inimicosdiligerc, quartnbsp;to magis docuit, ut amp; amici fe mutuo diligantCQuid igitur eft, quod aitînbsp;Mandatum nouum.Non difficilis erit huius rei explicatio, fi obferuaue/nbsp;rimus,quorefpiciatC H R I S TVS, cum dicit.Mandatum nouumnbsp;do uobis» Manifeftum enim eft, cp CHRISTVSnbsp;non uenerit in huncmundum , ut nouam ferret legem,quemadmo/nbsp;dum alias pluribus expofuimus Manifeftum etiam eft, qp præceptumnbsp;dilcâionisaticeaextiterit,amp;: qj non nunordiledio exigaturin haclcge;

Dili/

-ocr page 469-

HOMILIAE IOAN. B R E N TI L

Di'ligesproximumtuumJicuttdpCum.quaminiftopræcepto.Manda tumnouum douobis, utdiligatisuosmutuo, ficutegodilexiuos. Sednbsp;Chriflus, cum hæc didc,refpiciti'n maiorum, qui a fuis difcefluri erant,nbsp;confuctudinem,8^ proponit hocdiâo difdpulis fummam totiusdodrtnbsp;næ fue. Maiores enim fiue legislatores fine patres familias, abituri a fuisnbsp;morte, folent magna grauitate dogmata amp; præcepta fua pofteris corn/nbsp;mendare,acia fineuitæ fuæ iterum renouare,utpofieri intellioant mhilnbsp;fibi faniftius,nihilfirmius obferuâdum effe, quam quod nouitfime ipfisnbsp;demandatum eft»Sicpatriarcha lacob moriturus commendat amp; renouâtnbsp;familiæ fuçbenedj(ftiones,quarum anteafæpe mentionem inter ipfos fenbsp;ccrat.Sic Mofedifceffurus exbacuitarenouatlegemfuam,unde eteumnbsp;librum uocant,Deuteronomtû,hoc eft,legis repccttioncm.Dausd quonbsp;moriturus,renouât Salomon! ueteraqugdam mandata,êlt; cômendacnbsp;camapna feueritate, quêadmodum fcripcûeft in tertio libro Rcgum ,canbsp;pitefecundo, Hancfolennêconfuetudinê obieruat ctiâ Cbrifius iamexnbsp;bocmundodifceirurus,8lt; ait: Mandatum nouum douobis, utdiligatisnbsp;Uosmutuo,ficutegodilcxi uos. Qua uoceabrogatmagis legem ,q q? le/nbsp;gem ferat. Qpod emdicit,hanc habet fententiam. Egoiam fum ex hocnbsp;mundo abiturus.Solrnnis aütconfuctudoeft,ut abituri aut noua poftenbsp;hs fuis mandata ob feruanda cômendent,autuetcra renouent atq? conznbsp;fitment.Quid igit ego nunc abiturus fatiam; Non ueni in hunc mundunbsp;utlegtflator fed ueni utEuangelifta. Non ueni,utofor,fedutamatorgt;nbsp;Non ueni ut danator,fed ut feruator. Annunciaui em uobis fauore dei,nbsp;Sdntantumuosdilexi,utadferuandosuos exponam mcipfumturpiffi/nbsp;m^morti. Maiorêhacdilefftionem nemo habet, utquisanimamfuamnbsp;ponat pro amicis fuis. Quod igitur ego uobis feci,hoc uiciffim auobisnbsp;^igo,utad teftandam animiueftri erga me gratitudinem uosmutuo dinbsp;figatis.Non exigo circumcifionem,qua diferimen habeatis a gêtibus»nbsp;Noncxigofacrificiaboum,quibusteftemini religionemueftram.Nonnbsp;^gt;iigolatasfimbriasueftimentoB2,quibus hominesagnofcantuoseflenbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difcipulos unius præccptoris,quod pharifeia fuis ddcipulis exigut*N5

\ nbsp;nbsp;^xigoobferuationê difcriminisciborum, necharum rerum quicquam.

bed quia ego intantu uos dilexi, ut meiplum pro uobis'trada, exigo, ut bCuos mutuo diligatis. Hocmeumuetus eft mandatum, quiaidem Sinbsp;^nteadocui,hocmeûnouû eft mandatum,quia renouoquodfæpe dixi,nbsp;necquieqaliudnouihabeo, quodauobis exigam,quam uetusilludianbsp;Wa traditum. Habet quidem hic mundus fuas ordinatioes, habet fuasnbsp;I politias.Dehisnucnihilago,(edrelinq easin fuo ordineetdionitatp


-ocr page 470-

Dofirinx Chriftifum-

Chri/lidniß mus non eß:

tum.

IN PASSIONEH C H R î ST 1 îîomtncs agnofcaiît uos éffe difdpulos meos. Alq ah'oruraprsecqîtorunfinbsp;difcipui» fuas habenc notas, uel ueftimentorum, uel difcriminisdboRînbsp;uel aliarum id gentis obferuationum,quibus agnofcantiir. Ego ucro nônbsp;præfcribouobisaliam notam,quaagnofcamini difcipuîi Chrift(,quainnbsp;mutuam diledionê,quæ amp; mihi grata amp; uobis iucunda erit.Ecce enim,nbsp;quam bonum amp; quâ lucundutn habitare fratres in unum» Habesparanbsp;pbrafim uerborum Chrifti, de naandatofuonouo,qtiædiligennflîmcnbsp;conferuanda funt,amp; fi tantummodo non acceffîfîet fuperftitio,noninu/nbsp;tile fuiflet,q? hæc uerba Chrifti publicis cærimonijs hadenus in eccleGxnbsp;cÔmendata efsêt. Primum enim Chriftus paudffimis ucrbiscompt^bê/nbsp;ditfummam totius Euangehj fuû Condonatus enim e(i,q) ueneritnbsp;fusadeopatrefuoinhuncmundiim,utferuarethomines, ÔCqgt; intantunbsp;dilexeriteos,utpro faluteipforum pofueritanimamfiiâ. Contionatus z/nbsp;tiara eft,q) fient pater coeleftis,remittat nobis noftra errata, Sc bcndâciatnbsp;nobisn’tadebeamus nosmutuo alij aliorum errata rcmittere Si benefaccnbsp;re. Mifericordiam,inquit,uoîo,amp;: non facrifidum. Hæc eft fumma do/nbsp;drinp Chrifti,quaexigiturfides,amp; charitas. Hanc antedoârmcfuninbsp;mamcôprehendit Chriftus,hispaucisucrbis:mandatum nuuumdouonbsp;bis,utdiligatis uos mutuo,ficut ego dilexi uos. Nam cum ait :Sicirt egonbsp;dilexi uos.comprehendittotum Euangeliondc CH[^lSTO,uide'!cei^’nbsp;q? ipfefufccperitnoftri caufl3,pa'uîonem amp; mortem,aeexpiaueritpecc3^nbsp;tænoftra,utdenspaternosdihgeret,ô^inhliosacfiæredcs regnicoe.Wnbsp;adoptaret. Sicenim Chriftusnosdi!exit,ut quo nobis hæc bcntfih^^nbsp;deo impetraret,malnerit occidi,quam nos in interitu noftro derehnqüe/nbsp;re.Perhoc,incjuitIoanncs,cognouimus charitatem, quoniâille anitî^’nbsp;fuam pro nobis pofnit.Cum uero aùt Vt ddigarisuos rau£uo,expîic3tnbsp;terampartemdoârinæ Euangelp,quæ eftde fruclufideiin Chrißum»nbsp;Hicfru5us,eft charitas proximi.Si quis d(xerit,diligodcum, Siftatrcmnbsp;fuumoderit,mendaxeft .Quienim non diligitfratrem funmqueinui/nbsp;detjdeum quera non uidit,quomodo poteft diîigereCEt hocpræceptuninbsp;habemusabeOjUtqui diligitdeum,diligatSi fratrem fuum.Qnarc,cin^nbsp;in hocbreuidicfto Chrifti comprehendatur fumma Euangelij C HRhnbsp;ST{,nô eft fentiendum q? Chriftus nouam legcm ferat,fed q? uetercirtnbsp;Euangelij fuidodlrinamrenouer,amp; eaiTiiamabicurus,pro folcnni mo/nbsp;re conferuandara comrnendet» Deinde docct bis uerbis,Chriftianiftnbsp;rnum fuum non efiè in hoc feculo regnnm poli£icum,nccefte ordinati”^nbsp;onera Monafticara,fed efte libertatcm in quouis uitæ oencre,quodqutnbsp;regnupolUi» dem a DEO ordinatum fit* In hoc , inquit, cognofcent ornnes, ft*nbsp;dîfdpulimei fitis, ficharitatem habueritis inter uos mutuam» Nam hnbsp;Chriftianifmus effetregnum politicum,tuncneceflehabuiftetCnbsp;ST VS difcipulisfuispræfcriberelegespoliticas,dehpreditatibus,denbsp;beno/

-ocr page 471-

H O HILI Àê IOAN. B RE N TIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à?«

Ijonoi^diuifionibus, de domim’oRZ diftincnone,de agricultura’,de mer/ «tura,delt;^ idgenusalrjsrebus,adpolitian neceflarijs .Diucrfi enim d/nbsp;^es,ex diiierfis poh'tids legibus cognofcuntur. Aliæ fueruiit leges ludconbsp;gt;’iirn,aliæGræcorum,aIiæRomanorum, aliæ Scytharum, alie aliarumnbsp;gentium. Et unaquæcp gens ut fuis legibus abalijsgentibus diftinóta,nbsp;’taetiam fuis legibus cognita fuit. Nuncautcm Chriftusnonpræfcribicnbsp;^ifcipulis fuis nifi mutuam dileâionem,quæ idonea eftadquamuis ponbsp;l'tian, amp; in quauis poîitia obferuari debet. Quare Chriftianifmus non chrifiianifnbsp;^ftpolitieumin hac terra regnum.Neceltordinadomonaftica. Nam finbsp;Ch RI ST V S uoluiffet inftituereordinationem monaflicam aut phanbsp;fifaicamjoraefcripfifièt diicipulis fuis difcriinina dborum,ueftium,precanbsp;’ionum,ietuniorum,amp;aliarum confuetudinum, quasmonachiexcogîznbsp;dnt.Diuerfienimdiuerforum utuocantordinum,monachi,diucrfisobnbsp;feruationibus cognofcuntur. Chriftus autem non præfcribic difdpuh'snbsp;fuis allas obferuaciones,preter mutuam charitatê,qup per fc ut libera eft,nbsp;adquafuiscxternasobferuati'ones, ita ferait proximo, quibufcunq^ po?nbsp;left officijs. Quarc ChriftianifmusnÔeft.ordinatio monaftica. In Ghrtnbsp;fto ïefu, inquitPaulus,necp circuncifio quicquam ualet, neq; prgpuci/nbsp;UîTi,fed fides per diledioncoperans.Etiterum.’Induiftisnouum hominbsp;uè,qui renouât ad agniticnem amp; imagine eius, qui condidit iilum,ubinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

’’oeftGrgcus,8u îudæus, circûcifio prgputitim, barbarus,Slt; Scytha, feruus amp; liber, fed omnia in omnibus C H R1S T V S. Quid ergo';’nbsp;num inter Chriftianos nulla debeteffepolitiaCnulla externanbsp;nbsp;nbsp;ciuilis or

dinatio: AbfiuNon diximus,null am debereefTe inter Chriftianos ho neftam politian, fed diximusChriftianifmumnon efteregnumpoliticnbsp;cum.Neceffe enim habent Chriftiani ,ut fuas habeant politicas ordinalnbsp;tione3,quo tranquillam in hoc feculo uitam agant.Sed Chriftianifmusnbsp;ipfe aliquid aitius amp; excellentius eft, quam ut conftet politics legibus»nbsp;Êftenim regnum Chrifti fpirituale ,quod per prædicationem Euange^*nbsp;^ij deChrifto,exercer inconfciêtf)shoïm,utcredant, utiuftifieentcoranbsp;deo,ut adoptent in filios dei,ut poft hanc uitâ confequant gternam et cocnbsp;leftèfœlicitatem.lnhacaüt uita,proximis bene{aciât,amp;honefte in qua/nbsp;nis politia uiuant.Sed de his nûcfatis.Percurremusigit ca,que fequûturnbsp;ôicit ei SimÔ PetrusîDne, q uadisÇ’Rndit ei îefus. Quo ego abeo, non *nbsp;potes me nüc feq’.poftea aût leqris me. Dicit ei Petrus. Dne,cur nÔ poft ttnbsp;fimte (eqmodo: Animameâ^pter teponâ.Refpôdit Iefus:Aîam tuâ^ ttnbsp;pter me pones: Ame amê dicotibi.Nô cantabitgallus,donecabnegaue «cnbsp;’¦ismeter.DetemerariaPetric5fidentia,pofteatraftabimus.Nûcaûtui t«nbsp;deanius Chrifti partim bonitatê,partim maieftate.Etfi enim Chriftus qjnbsp;fpiciat Petrum fœdiftime ab ipfo defedurum,tralt;ftat tarnen ipfum benenbsp;nolenti(firae,utreipfamanifeftûfiat,q;non uenerit in hune mundum

-ocr page 472-

ÏN PASSIOWEM CH RI STI

«tpcrdatjed ut feruethomines^Maieftatis autem eft^qjnon foïum uisïc at futuramabnegationem Petri,fedsti3m indi'cettemportsrnomentum,nbsp;quo abnegauo fict.Non cantabit,inquit,gallus,donec abnegauerss menbsp;ter. Ac non,ut Petrus temere recipit fe animam fuam propter Chriftumnbsp;Petridinega po^’turum,ita Chriftustemereabnegationem Petri prædiciL Primue/nbsp;tio priedicùnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prædicitearn,utteftificetur feetiamprguiderc,quid dcpaiTicnefu^

fiir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;futurum fit,quo cognofcamus,ipfum non coaétum, fed fua fponte paffi

onem propter noftram falutem fufcipere. Deinde prædicit eam, non ut cogat Petrum abnegare ipfum,ne prædiétio ipfiusfallaturtfed poàus, utnbsp;admoneatPetrumfupinfîrmitatis,amp; iubeateum orare,nein bac infifuiinbsp;täte fua pereat. Vndeamp;^ poftea dicit:Orate,nc intreds in tentatsonem. Etnbsp;apudLucamfequitur.Aitenim Iefus:Simon,Simon,ecceSaranascxpenbsp;,, tiuit uos, utcribraret ficuttriticum: fed ego rogaui pro te,ne dehciac d''nbsp;destua,ettualiquandoconuerfus,cÔfirmafrairestuos.Siegoproteoi'0,nbsp;quanto magis tuipfepro te oraredebes,nein dcfetftionepereas. Vidcrisnbsp;tibifornseiie, fedeft aliusmulto te fortior,nimirum Satan,qui cxp«dnbsp;uit,utcribraret,utturbaret,utconcutGret, queadmodumtriu'cinn côcctinbsp;foletjtton te tantum, uerumetiâ reliquos collegas tuos. Non ein tu tant ’nbsp;defîcies, uerunmetiam alij collegætuiame deficient. Hic primuniuiûenbsp;Sdtdneifnpo exhisuerbisChrifti,q? etfiSatan fitfpirituspotentiffimuSjtameaChf’''nbsp;tentii,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fto ita domitus eft,u£ ne minimum qu idê mali pro fua libidinedifcipul*’

Chriftiinferrepoffic.NâfiIiberepofïèt,quomodoexpetfifiet,utcribra/ ret apoftoIosC Non expettj(ret,{edmalum pro fualibidine intulifi^*/^'*nbsp;pud Matthæura, ne porcis quidënocerepoteft,nifi poftquà periniOuinnbsp;fiierit. Quid igiturdmesfpiritum ergatetam impotentemcTimedeu,nbsp;amp; in tuto eris afyïo. Deinde uides,quanta fît cupiditas Satanæ,utnosp''nbsp;dat.Nô poteft quidem apoflolis inferre malum pro fua libidine, attamenbsp;contin enter expetit,amp; pofi:ulat,u£ concedatur fibi a deo licentia infercnct»nbsp;malum,amp;;perdendi.In îobetcum filtjdei affifterêt coram DOMINO»nbsp;affuit inter ipfos amp; Satan.Quid agitcHoc unum agit, ut calumnietur lonbsp;bem coram deo,et accipiatpoteffatcm fpuiendi in lobem.Nunquid frunbsp;ftra,inquiens,lob timet deumCNonnetu uallafti eumamp;domum cius,nbsp;uniuerfamcp fubftantiameius percircuitumCSedextende paululum manbsp;num tuamStangecuncfta, quæpoffidec, nifi in faciem benedixerittibi.nbsp;Apud Petrum obambulat diabolus tanquamleorugiens, quærens quenbsp;deuoretln Apocalypfi Ioannis,accufat fratres noftros ante confpeâumnbsp;dei die acnode. Quid igitur in tantis aduerfarij infidqs,amp; calumnijs,nbsp;fecuram agis uita ; quid ceffas nomen DOMINI inuocare, foliiciicnbsp;cum deoambulare,perinde acfi aduerfarius noftermortuus effet; Vpnbsp;(qusquidemeft,fed non mortuus. Humiljatuseff,fcd non extindus.nbsp;Quare,etfi non fitdefpcrabundo animo timedus, tarnen non eft ab offi^nbsp;do no /

-ocr page 473-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KOMILïAE IOÀN; BRENTltnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«yi

lt;îo noftro aflandum,ne incauti inter oicitantes opprimamur.Nam qua mail inferre poffic Satan temerarrjs ôi incautis,ex ipfa Chrifti oraznbsp;^‘onepro Petro animaduertipoteft.Ego,inquit Chrifi:us,rogaui pro te,nbsp;’^edcfidat lidcs tua.Quantæ obfecro, funtïnfidiac Satanæ, quanta periznbsp;^la ab ipfo imminent,Ti Chriftus ipfe neceflc habuit pro Petro contranbsp;I ^atanamorareC'Nonpotuit Petrus feipfumtueri,non potueruntPerrûnbsp;! ^onferuare aïrjapoftoli ,fedncce(re eft, utChriftus fuaoratione inznbsp;‘geilet pro Petro,8^ conferuet ipfum.Maioraigitur funt pericula,quænbsp;^Satana nobis immincnt,quarn uerbis expÜcari poflînt.Sed non funt tânbsp;^3)Ut propter ipfa defpondeas animum. Edi enim impctret interdum, ucnbsp;®ffligat,utcribretpios,non tamêimpetrarepoteft,utpcrdateos. Eribuiznbsp;^^aliquoties Satanæ poceftas, ut malum inférât, non tarnen tribuitur etnbsp;libéraquiduis faciêdipoteftas.Inlobedicituradeum.Eccein manutuanbsp;^ftjUerumtamen animamilliusferua.HicdefiniturSatanæ terminus,ulnbsp;que progredi,ut maxime cupiac,tamê per feminime poteft.Sic Chri /nbsp;'bsadPetrum aittRogauipro te,ne deficiatfidestua.Satan impetrauit,nbsp;conijciat te indef edlionem, fed non impetrauit utte indefcdione detiznbsp;Impetrau itjUt te adigat in mei abnegation em ,fed non impetrauit, utnbsp;''^abnegatione pereas. Porro Chriftus unum tantum Petrum nominalnbsp;P*'oquo rogauerit,ut etfi coUabatur non tarnen intcreat,fed intelligitnonbsp;^ntum omnes apoftolos,uerumeîiam omnes adhibeptes fidem euangcnbsp;’Qjquod apoftoli prædicarunuSic enim poftea Chriftus ipfe exponit,cânbsp;^^d loannem dicit. Pater fan(fte,lerua eoSjper nonKntuum,quosde/nbsp;ƒ fti mihi, ut fint unum ficut èC. nos» Non rogo ut tollas eos de niunznbsp;^«ftd utferues eosa malo.Et mox:Non pro eis tantum rogo, fed etsaninbsp;ns, qui credituri funt per fermonem e»rum in me,utunum fint,(Pnbsp;i ^^tupatcr in me, amp;ego in te.Putafne banc precationem Chrifti uananbsp;[ ^^ûiefficacem fuiftèc Compos uoti fui fit, quifquis per nomen Chrtfttnbsp;^^aueriqquomodoigit ipfa ChriftioratioinefficaxeiretCQtiarcex hacnbsp;^hfti oratione ,quæfàlt;ftaeft pro Petro,proapoftolis,proq? omnibusnbsp;^^ftolicouerbocredenribusjcertiflîmi fumus,q) etfipqducantin hocnbsp;^ndo periculoûffimam èC miferrimam uitam ,non tarnen intei'eant. Senbsp;j^^^^nitnChriftusin dexterapatris,amp;ut Paulus ait: interpcîîatpro noz

Interpellât autem,non utnon affligamur,non ut non tradamur Sata ^^dcribrandum nos. Nonrogo,inquit, ut tollas eos de mundo, hocnbsp;J. ’*10 rogo ut mei non tentent, non affliganturproratiôehuius mûdf,nbsp;V ’^®§o,utferuesamalo,utin pdîsnonpereâtjfedrefipifcat. Rogauinbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no deficiat fides tua,Rogaui ut refipifcas»Quid ergo poft refipif

I ç^’^bciasCT V,inqt, aUqh c5uerfus,cÔfirma fratres tuos. Hoc diligêier obfernandû. Hisem uerbis ChriftusprimûmonetPetrû,ut ethgranbsp;‘’iiepeccaturusfit, nontamêabijciatpofteaapoftolatum,fed quanto

-ocr page 474-

IN PASSIONEM CHRISTI

Éædius defidat, tantodfli'gcntiLis 8c fidclius fedetur uocanoncm ftolatus,amp; confirmet tam dodrina quam exempio coIJcgas fuos, u£ necnbsp;ipfi propter defedionem ipforum a CHRIS TO, der clinquant snitiiftc*'nbsp;rium Euangelrj,fed id agant,ad quod iarn antea a Chriito uocad eranr»nbsp;Neceflamp;riumautemfuit,ut tam Petrus, quam alij apoftolipiobcconnf-*nbsp;marentur,quo poft defedioncm ipfoRî a Chrifto, in officio uocatioinsnbsp;continerenu Defedio enima Chrifto,amp;abnegatio eius, grauiusprc^nbsp;turn erat,quâ ut uidebatur, qj minifterium Apoftoîatus adhuc pertin^^nbsp;ret ad cos,qui tam focdc a Chrifto defeceranu Quare Chriftus non hocnbsp;loco tantum monet apoftolos, utpoftreCpifcentiam fedentur uocatio/nbsp;ncm Apoftolatustfedetiam ftatimpoftrefurredionemmittitadeosifli^nbsp;licres, quæadnundentipGsrefurredionê, quonundointelligantChrtnbsp;ftum,etfi defecerint, tarnen reap ere ipfosin gratiam,amp;omnino uellc,o^nbsp;nainifterio Apoftolatus antea demandato fungi pergant» Abi£e,inquitrnbsp;dicitc difcipulis eius amp; Petro, q? praecedit uos in Galilæam. Deindenbsp;SMâorHpec Chriftus ait:Tu conuerfus,confirma fratres tuos,haud obfcureexpHcat»nbsp;cat4adlt;îtâlt;i quam utilitatem afférantpecata fandoßj, Affèrunt autê utilitatem,nortnbsp;natura fua. CSic enim affèrunt perpetuu exidum,) fed induftria amp;nbsp;da dei, Nam fi fandorum caâlogum recenfeas, Sd uitam eoi^ diligcO^nbsp;terexcuriaSjUidebis magnam eorum parte in grauiffima fceleralapfos dnbsp;fe» Quid fandius lobeTfed efflathorribilesblafphemias aduerfusdcu*nbsp;Quid Dauide magis piumC fed defignat tanta fcdera,quae amp; gentesnbsp;teftantur, Quid ctiam Chriftianius Peü'oî'qui ante de CHRiSTOnbsp;xcrat: Verba uitæ habes,amp; cognouimus, q? fis Chriftus ilkfiliusdej*nbsp;Sed paulo poft Chriftura ita abnegat, utetiam feipfum diris deuoueat, »nbsp;hunchominem noueriuQuo pcccato, quidgrauius dici poteft; Lonnbsp;effet omnia manifefta amp; horrenda fandorum fiagitia, quae falteminnbsp;era fcriptura extan£,enumerare.Nam quae recenfuimus,excmplitantuiUnbsp;gratia recenfuimus.Quid ergo cauftgeft,q) deus conniuerit, amp;permifc^nbsp;Oeiindufiria Satanae,utconqcerctfandosin tam immania fecIeraCcerte DOMf

N VS deusnofter tam bonus eft, ut non confueretad malum,fin5fd^ retbonum,per malueffîcere» Malum,natura quidem fua, nihil boni af'nbsp;ferre poteft* Sed deus tam iuduftrius eft,utpoffit malum uertere in bo^nbsp;num, queadmodum fcriptura loquitur.Quid ergo boni affèrût peccattnbsp;fandorumÇ’Tu,inquit,conuerfus,côfîrma fratres tuos. Namconuergt;'nbsp;fi'o refipifeentia fandoru confirmant omnes peccatores,ad quidCnuU]nbsp;ut impudenter in peccatis pergantC’abfit. Sed ut fdantpoftpeccata fibinbsp;fpem falutis relidam efle,amp; utnon defpercnt,fed refipifeanuSic Paulu®nbsp;ad Timotheum fcribens: Chriftus Iefus,C'nquic) uenitinmundum»nbsp;ut pcccatores faluos faceret,quorum primus fum ego. Verum ideo niifcnbsp;ricordiamfumadeptuSjUt in me primo oftenderet Tefus Chriftusomnenbsp;‘ demeo*

-ocr page 475-

H O H I LI AE 1 O A N. B R E N T 11, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er?

flemen tiatn, ad expnmendum exemplar his, qui crednuri efTent in ipfo ’nuitam æternam. Agnofcamns igirur peccata fandtorum, non ut peccenbsp;non em'm in h une ufum nobis proponuntur^,fed ut exemplo fannbsp;ftorumrefipifeamus etin fideconfirmemur* Porro,ex his uerbis Chnflinbsp;i^etrusomnino debuiflecinfirmitatem fuâagnofcere,amp;auxiiium petere»nbsp;Sedtantoconfidentiusfuam uirmtem iadtat, quanto clarius Chriftusdenbsp;’¦nbecihitate eius concionat.Et dixit cf DOMINE, tecum paratus fum, ‘nbsp;in carcerem SC in mortem ire. Quas mibi abnegationes,quos gallo/ ‘ ‘nbsp;fumcantus,qUasconuerfionesnarrascEgonon dubito fanguincm me/nbsp;fitn pro tc effundere. Ac ille dixit, Dicotibt Petre, non canechodie gabnbsp;Ius,priufquater abnegaueris ,q? nonnouensme. Hie lam fecundouanbsp;fldnatur Chriftus de abnegatione Petri,amp; quemadmodum fupra aiiirznbsp;uiatiit earn iuramen to. Amen ame,inquiens,ita hocloco non Gmpliciternbsp;dicit,abnegabis me, fed cum alîèueracione, Dico tibi Petre, ui ü Petrusnbsp;Uonpræcipîtanter uerbum Chrifti arripui{îèc,fed prudenter de co coginbsp;falfec,potui re£laciIeanimaduerterc,Chriftumreferiamage-*e.Sedde Penbsp;ffitemericatepoftea. Ecdixiteis.ifViandomifi uosfinelacculoSipera,nbsp;calciamen£is,num quiddefuit uobisCArillidixerunt.Nihik Vt Chri t«-bus an tea prædicîione abnegation’s Petri b'gniftcauit femaxima aduerfanbsp;paffur um,ita nunc idem fignifeat collatione prioris icelicitatis,cum gra/nbsp;f*ilfimispericulis,qugmox imminebunt, Anteanihil unquam nobis menbsp;fumdefuitrNiincautem omnia uobis deerunt.AntcaiccIiciHimi uidebanbsp;uiini.Nuncautê tanta imminentpericula,utnullûfitinfcclicitatisgenusnbsp;quodin nos nôirruat.Sed uthgc rectiusinteîligamns, recitabimus eferinbsp;pus Euangeliftarum cam iegationcm,cuius Chrilfus hoeîoeo mentionênbsp;f^cit.Apud Matthæumamp;LucâcmittitChriftusapoflolosfuos,uitpro/nbsp;fiofcatiîur in uniuerfamGalilæainamp;ludæam, amp; adnuncientregnumnbsp;hoced, Euangehon dereuelando regno,qLioddeus, per prophètesnbsp;.Pniiferat, Emifitaût cos: Primû,fine cÔmeatu,à fine externo cqtatus auznbsp;^’lio. Ne poffideatis, inquic,aui nm,neq?argen£um,neq5æsincrume/'nbsp;Uisueftris,nec|? peramad iter,nccp binas tunicas,necp caiciamcnra,neqjnbsp;Deinde emittuntur mennes inter infenfiflimos aduerfarios.Ecce,nbsp;inqnit^cmitto nos, uelut ones in medio înporum,Ectradêt uosin c5nbsp;fuia. Ac itère: Trader fi'acer fratrem in mortê,^ parer filium.Breuirer:E/nbsp;fuisodio habiti ab omnibus propter nomen meum. Quid ergo faaumnbsp;fftv'num defuit cis unquä uel dcfenlio aduerfus lupos, ucl liberaao epennbsp;fUiis,ueiuictus,ueiucftitus':'Audi,quidapoftoIiipfi refpendeanr. Niznbsp;^'binquiûr,defuit nobis.Etfi nccdederis nobis pecuniam ad cêmearum,nbsp;Uecdederis exercitum, ad defenfionem,ramen nunquamnobisquicqubnbsp;Ueccuariare rerum defuit.Omnia abunde nobiSaffueruntjCtiamfi mhUnbsp;^fidiuitiarum,uel exrcrncpotentiæhabuerimus, Hoccxcmplum aW

-ocr page 476-

IN passionem Christi

uihildeeß;

Plalnto

fi'ma mentereponendum eft, Nam hoc exemplum manifeftum cß culum, quo probatur, q? deus uelit unicuicß in uocatione amp; legatio^'^’nbsp;ad quam ipfe emjferit,amp; quam ipfe mandauerit, facis defenfionum?’^*'^nbsp;rauonum,uiclus,ami(ftus,amp;omnium rerum, quæ ad fecßandamnbsp;onem eins neceflariae func,copiofe cxhibere.Idem confirmât etiamcxct^’nbsp;plum patriarchæ lacob. Hicfugiebat perfecutorem fratrem fuumnbsp;amp; fugiebat ex uocatione dei, ac mandato parentum fuoru, ProficifteP^nbsp;autem in exilium ÔC in ermis et pauper,quemadmodum in Genefi foip^“nbsp;cft. Quid ergoC'num quid defuit ei,uocationem dei fequentiC’ Äudfan^}^’nbsp;jpfiusconfeffionem:Äitenim Jn Baculomeo tranfiui Iordanem,Si;gt;’^quot;nbsp;cum duabus turmis regredior. Quid dicam de IfraelitiscHi amp;fi fecjud^nbsp;tur uocatione dei in defertü,ubi necdbusnecpotus erat,tn in tätuui nogt;’nbsp;pcrierunt inedia amp; fiti, ut cœlum plueret ipfis manna in cibum,nbsp;daretaquainpotum.Noefnin folopaneuiuithomo,fed in omni \nbsp;quod egreditur de ore dei *Et primumCinquit^quærite regn umnbsp;iufticiam eius,tunc omnia hæc adrjcientur uobis. Äbrjciamus igi*:^*’’nbsp;piam curam,ut non fimus follicitiuitæ noftræ,quid efuri autbibituH‘‘nbsp;mus, nec^corpori noftro, quibus indumaitis ufuri, fufdpiamusaf^iî^nbsp;piam curam,ut (imusfollidti,ad feAandam uocationemdei,amp;nbsp;dum in uia re0la,quä DOMIN VS often dit. T imete,inquic pfal.nbsp;MIN VMomnesfandieius: Quoniam nôeftinopia timentibusti^’’^nbsp;Diuitesegueruntamp; efurieruntJnquirentes autem dominum non»^ znbsp;enturomnibono.Etiterum*Nouit DOMINVSdies immacubt^*'’’nbsp;amp; hæreditas eorum inæternumerit.Non confundentur in tempot^’^^nbsp;lo,8c in diebus famisfaturabuntur.Sed nunquid hæc fœIicitas,cua^Pnbsp;«lifTa eft fedâtibus uocatione dei, fern per corporali .’modo amp; extetoanbsp;ieftate in hoc feculo implet C De hac re audiamus,qd cÔfequentetnbsp;5gt; ftus apoftolis dicauSed nûc qui habet facculû,tollat,Cet uendat

militer SC peram.EcquinÔhabet,Cuelfacculum ueIperam,qu2ediüC^ 3gt; dat} uendat tunicam fuam,8lt; emat gladium. Dico enim uobis,nbsp;n am adh uc h oc qu od fcriptum eft, oportet perfid in me. Et cum in,nbsp;„ putatuseft:Etenimea,quæfuncdeme,finemhabent. HadenusM^nbsp;in uocatione meafœlices. Nihil uobis defuit. Etfi enim multi,nbsp;perfequebantur, tarnen eaperfecutionihil etiam externiincommodi^^nbsp;mihi uel uobis attulit. Vnus aut alter pharifæus detrahebat denbsp;ftra, fedinterim ali)peneomnesprofecutifunt nosquouisgénérénbsp;ci],8^ tanto fauore nos complex! funt,ut amp;fi pharifæi amp; pontifices uÇ*nbsp;rint fæpenumero in nos uiolentas manus inijecere, præ timoré tamepnbsp;pull nunquam aufi fueruntfàcere,atc^ adeo fauore populi ita munit* fnbsp;debamur,uthactenustranquillamamp;fcclicêuitamin hoc feculo du't^nbsp;mus:Nunc autem longe alia nobis accident. Aliud nune tempus in*

-ocr page 477-

HOMILIAE IOAN. B RE NTH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;S7j

fluonecfTariumuidereturjUtdiucnditisomnjbusquscfiabemuSjfaccu culls,peris,amp;tunicis,gladios emeiemus,amp; bellum pararemus.Nâ hocnbsp;taTipu3iIludeft,quo!mpIebit,quod Efaias demefcripfitcap. quinquanbsp;gefimo tertio. Cum fceleratis reputatuscft.lmplebunt etiam,0^ ad fineinnbsp;pcrducen omnia alia,quaedepaffionemeainprophetisfcriptafunt.Nanbsp;prophetæuaticinati lune meintratußzin maieftatemregni mei,non manbsp;ieftate corporali, fed paffionecorporali,non externa gloria,fed externanbsp;’gnominia,etturpitudine.Cumfceleratis,inquitpropheta,repuratuseft»nbsp;No fimpliciter alfligar,fedreputabor nebulo longeomniûfceleratilïîznbsp;mus,acplaneind gnior, quautinterlati'oneslocum habeâ.Enhgcnucnbsp;tempora inftant. Quarepropace,quamha(ftenushabuimus, uidetnoznbsp;bis bellum parandûe(Te,ut nos ab iniuria uindicemus.Quid ad hgcdicenbsp;niusç'nü Chriftus iübet apoflolos defendere ipfum gladf)s,amp; bello'r’qdnbsp;ergo efl:,q? poflca iubet Peti^ reconderegladium fuüc Profecto no hocnbsp;utiltChriftus,ut apoftoîidefendàtipfumgladio: fedhac forma loquetinbsp;diexponitmagnitudinêpericuIoRj,quæ imminent. Nam aduerfus hoznbsp;ftesgladius amp;bellû parari folcnt. Cum igiiur Chriftusfaciat mention ênbsp;g!adiorUiTi,8d belli,nÔ uult,utapoftoli externum bellum ipftus caufa : ufnbsp;dpiant, id quod alias fppeperfpicuefignificauit,amp; poftea moxfequetiir,nbsp;^ed uült tm indicare,populum ludaicum cü gladijs amp; fultibus ipfum taznbsp;qnä latroneinuafuRj, amp; ad turpifiimammorteraptuRt.Docetamp; Chri/nbsp;ftushoc loco, que fit fortunapiorum fedantiü uocationcdei,in hocfecu jicEiidtof ternbsp;eulo. Naqueadmodum etipfeamp; apoftolitranquillamamp;fœlicêuitam rxnötfipci^nbsp;tn hoc mûdo aliquandiu uixerunt,attn ea non fuit perpétua» T am uartjsnbsp;em amp;grauibus periculis fubidemagis ac magis obiecli funt,ut tandc turnbsp;picorj mûdo morteperierint,itade fortunaquoruiiis uerepioRifentienznbsp;dum cft,q? etfi anulgcateis in uocationc dei ambulantibus, nônulla huznbsp;'usfecuii fcelicitas,ea tn non poteft eftcconftans èc diuturna. Mutari einnbsp;folecin cxtremasinfœlicitates.QuidigitdicemusC'numpromiffiôesdeûnbsp;tjuæ de ambulantibus in uocatione iplïuSjdicftæ funt,mendacesfruntCnbsp;An Lian uni eft, quod pfalmiftaait.Non eftinopiatimentibus eumlt; Et„nbsp;In diebus famis faturabuniurçNihil certe his promiftionibus uerius efi'^nbsp;fedmodus impletionisearumretftequoqueeftintelligendus. 7 ametli Promißiocernbsp;cnimfolentinterdumimpleriiuxtaexternufcnfum,8dcorporalemfcchznbsp;ritatem. ( Nam hocimpletionis modo oftendit deus aliquetiesfionafaznbsp;nnrisluj^g«:ueritanspromdlionumiplius,)tamequiaregnumCHRI «0/«».

T I non confiât externa maieftate, idcirco magis expedandaefta Pps fpiritualis SC cœleftis,quam corporalis earum impletio. Aefiquiznbsp;deexternacÔtigeritfccIicitas,gratoaîofufcipiaAetagnofcatclemctia dei.nbsp;ötautèdiuerfum côtigerit, feraturcalamitasæquo animo, 8d expetfteturnbsp;’’npLtio promifliônis diuinæ,iuxta cccleftem maieftatcm,qug tanto ma

rr

-ocr page 478-

IN PASSIONEH C H R I ST î

ior efl: corporah'fcelicitate, quanto Deusipfeæternus 8lt;L immcnfusmaf« ftatefua ocs creacuras fuperat.Prgterea,uides hoc loco,de facrafcrip/nbsp;tura^q? autoritas ei'usnon folum fit nobis grauiflime a Chriflo comme/nbsp;data,ueR2eriam prgcipuus eius fcopuspcr Chriflum indicatus. Cnateinnbsp;teftimonium prophete Efaiæ, quoperfpicue cxponit, Efaiam in capitenbsp;quinquagefimo tertio,ex quo hoc teftimonium, quod Chriftus recirat,nbsp;fumptumeft,depaftione, nonalicuusprophete,autaheriuscuiufpiamnbsp;corporalis reois,fed ueri Meffic intelligendura efte.Et cum addit, Ea quenbsp;funt de me,nimirum fcripta,finem habent,manifeftefignificat fcripturanbsp;fa cram maxime oïmad Chriftüm refpicerc,amp;; hoc un um agere,utChrinbsp;ftum agnofcamus,Hæcein noftra uera eftfoclicitas,2lt; ut Chriftusipfenbsp;ait,æternauita» Sed agite, audiamusnûc, quomodo apoftoli hocuerbunbsp;9» de emcndis gladrjs,aut parando bello acceperint. Dixerunt cm. Domi/nbsp;» ne,ecceduogladq hie. Nodum intelliguntregnum Chrifti effefpirimnbsp;ale,fed ut fentiunt regnum Chrifti fore corporale m hoc feculo j'ta putatnbsp;ctiam Chriftum iubereexternumbellum parare, quoabhoftibusdefennbsp;dant,amp;regnum eiusaccipiant. Quaredicunt. Duos tin gladioshabc/nbsp;mus.ItacpG bellum parandûeft,n5 fuffidentduoglsdij, fed ncccife hanbsp;bebimus multos alios emere,quibusceamp;nos magna fortitudinedefenlt;nbsp;demus .Inepti faneapoftoli, q de regno Chrifti Ipirituali totics eruditi,nbsp;adhuctn regnum corporale fomniant.Sedmukoineptioresfunthfq^’^nbsp;gladios ferio interptantur,alteRî pro corporali,alteB: pro fpir^nbsp;tualigladio,qbus ecclefia Chrifti defendat. Ac habet quidemmag’fl''^nbsp;tus fuu gladium, quo debet fubditos fuosdefendere, habet apoftolinbsp;acminiftriecclcfteiuum gladiû,quieft,ut Paulus ait,ucrbûdei,quoadnbsp;miniftrandaamp; tuenda eft ecclefia Chrifti. Sedhocdemuminepufthi^^nbsp;eft fentire,q? hoc loco fiat horum duorum gladiof^ mentio, S' cp fpid^nbsp;tualem gladium exiftimentnon efteuerbumdei, fedmundanarn illamrnbsp;Epifeoporum dominationê, qua epifeopi a principibus huius feculi pftnbsp;lie nihil diff’erunt.Quare,ut Chriftus reqcitfalfam apoft ol or urn opininbsp;onem, de regno fuo, ita etiam damnat uanam illorum de duobus gla^'nbsp;dijsinterpretationem. Dixitenimeis.Satiseft.Brcuiftïmûrefponiurn,nbsp;9gt; fed quod fatis perfpicue explicat, Chriftum longe aliud uelle, quam utnbsp;apoftoli externos emant gladios, ad gerêda externa bella. Nâ fi extrin/nbsp;fecus bellandti eflet,quomodo duo fuffîcerêt gladij CSatis igit eft,inquit*nbsp;Hoc eft. No hoc uolOjUt externis gladrjs me defendatis. Èt ad hoc, qdnbsp;ego inftituo fufficiunt,imo plusquam fatis funtduo externi gladq. Nonbsp;enimindigebo ad inftitutum meumhisgladrjs. Regnummeumnonnbsp;eft de hoc mundo, quisigitur ad hoc accipiendum ufus eftet horumnbsp;gladiorum;' Habet magiftratus fuum gladium , cuius oftïcium eft»nbsp;ut

-ocr page 479-

OMItlAE IOAN; B RE N TIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;674

‘Jtprofuauocanone defcndantfubditos,amp;tucanturrerapublicam.Hagt; bent amp; ducs uniufcuiufcp urbisatcy regionis.fuas leges et ordination es,nbsp;quibus fe ab iniun'a proximi defendant. Has cxternas derenfiones no danbsp;no, fi modo legi time fiât. Quod aût ad regnum meûattinet, plane nô uonbsp;io,ur quifqpriuatus,cu! alioquinullaexternigladt) adminiftratiocom/nbsp;•nilTa eft,gladîum .prætextu tantûregni mei acdpiat bellum oerac. Nônbsp;enim inftuuâ in îioc feculo corporale regnum,fed inßituam publica prænbsp;à'cationê regni mei. Et quanq pq magiltratus intereft,ut tam miniftrosnbsp;nieos, q miniflcrium eoi^ tueat, tarne quod ad ipfam regni mei rationênbsp;attinet,nô conftituetur ex ternis gladijs, fed prgdicatiÔeeuangelq. Quanbsp;teairadeemendisextemisgladqsjnûc uobisabrjciendaclt. Nâq? fece/nbsp;nmmentionegiadiorum, nôeofeci, q^requiram a uobis externamdeznbsp;fenfionem,fedutponâuobisob oculosimminentiapericuia,q'JS' innbsp;nie in uos irruêt,quo côcipiatis firmû aduerfus ipfa an imû,ut d ifeatisnbsp;niehocmodo,uidelicet,pcrpalîîonêintrareingloriam patris mei. Elocnbsp;eft,quodC H R IS T V S dixittSatisefl.Sed amp; fan's nunc dixiffe uide^nbsp;tnur.Fuimus enim in explicandahacpericopa paulo prolixiores. Quarenbsp;nosquidem hachora defînemus dicere,noftrumautcm omnnim eric, utnbsp;nunquamdcfinamusueramregniCbrifli rationem cognofeere, quonbsp;perfidem confi'rmati omnia aduerfa in hoc feeuîo patienter toleremus,nbsp;Si^cocieftem falurem confequamur per lelum Chriftum D O M 1/nbsp;N V M noftrum, qui eft una cum pâtre amp;fpiritufanclo Deus latunbsp;^ndusin fccula Amen»

HOM IL I A Linr.

Væ hadenus in hifloriapaHsonis CHRISTfcs plicuimus,3(fla fere omnia, dtdia funtin eo coenacunbsp;lo, in quo Chriftusiufferatpafchaparari. Sequhurnbsp;nûc apudIoannem,longaquideiTiilia,fedcgregiaetnbsp;infigniscontio,quam CH R î S T V S habuit,priufnbsp;quam exiueritad monte Ofueti.In ea contione,Cbrinbsp;ftus fubtnde magis acmagisincuîcat futuram fuam

pafiionê ut difcamuSjÇp fufccperït earn non neceflltatc fetl uoluntate fua, Suonoflra pvtâcxpiaret.Docetetiam in ear^num fuum nô efiede hocnbsp;’^ündo,fcd ipfum per mortêin gloriam patris fuiingrcdi. Adhgchortanbsp;turdifcipulosadmutuamcharicatê. Præterea fignificat etiâipfosmultanbsp;^duçrfainlioc mundopa{ïuros.Deindcconfolateos,8cpromittir eis panbsp;’’3cIctum.PofIremoorat,non proipfis tantum,fed pro totaecclefia.Hgcnbsp;'^ontio amp; prec'rttio Chr ifti, dignifiîmç funt,ut diu nocftuq; a nobis tractenbsp;tür,5inotioresnobisfint.quamnominaipfanoflra.Sed quiancsfufce^nbsp;pirnus tantum earn paffionishiftoriam explicandam,in qua ab Euangenbsp;liftis commemoratur, quid Chnftus propetîs noftris palîus fir,omiitelt;lt;nbsp;rr i)


-ocr page 480-

IN PASSIONEM C H P.I ST I

'mus nunclongamiîlarncontionem ChriflKamp;pcrgeniusadcaperairrc ” da,quæ Chriftus poft earn feceric. Et hyinno j'nquiunt,djó:o,cgreflusnbsp;lefustranstorrentêCedron,profe(ftuseftfecundum cófuetudinêin mÓnbsp;temOlïuarum.Secutifuntautcm eum,etdifcipuü.Ettuncdiciteislefus.nbsp;Omnesuos fcandalizabiminiinme,in noélehac Qiiia fcnptum eft.nbsp;Percutiampaftorê,ólt;^difpergenturouesgregis. Poftqua autemfurre/nbsp;xero,prccedam uos in Galileam. Hic mihi primum omn ium uidehone/nbsp;ftam Chrifti 8ó difdpulorum eius couerfationem.TametG enim hocuefnbsp;peri nih il prophanum tralt;ftaflcnt,tamen quia cccnauerant, nó difceduntnbsp;acœna,nifi priushymno di(fto,hoceft,gratiarumalt;ftione recitata. Do/nbsp;cemurigitur hocexemplo,ut non faEuritantum,fcdetiâfandi,a conuPnbsp;iiijs noftris difcedamus.Hoc autê fiet,fi exfide, cum gratiai urn aftionc/nbsp;difccdamus.Profedus autemcft Chriftus exurbe, trans torren tem Ce/nbsp;üron.Huiustorrentisfit Scalias in fcripcura mentio. DiciturautemCc/nbsp;dron nÔ a Cedrisarboribus, fedab obicuritareeius ualiis, in quais tor/

?.Reg.ijî

lercmiit fi*

decurrit.Hebræiem'm uocanthanc iialleKidron,quodtencbrasôi

fere.


Cffèndiculû quale paßinbsp;fint dißcipuli~

obfcuritatemfignificat.Audiamusergo,quid in hac Chrifti profedio/ ne actumfic. NamcumChriftus unacûdifcipuhsfuis proficifcere'adnbsp;montemOh‘uarum,intuetur eos,amp; ait. Omnes uosoftendiculûpatie/nbsp;mini meacaufa in hac nocfte.Quid hoc,quod ait,Paa'eminiofténdiculUinbsp;Nu hoc uuk dicere:Cû aducnerit cohorsmihtûmecÔprehenfura,n5 denbsp;fendetismegîadqsÇ’NôhocuultChriftus.Nec^ cm exigit ab apoftoiis*nbsp;utdcfendât ipfum gladijs. Et^'pter hanc caufam ctiàpoftea, cû Petro cx'nbsp;poftulabi£.Nû uero hocuukdicere.Derelinquetis me etfugietisT^Atnonbsp;fugifrent,nifi exortç fuiflentin animis ipfoR2 cogitatiôes, quibus ad rugânbsp;ïmpuifieflènt.HgfuntoftendicuIûiI{ud,dequo Chriftus loquit.Nâ,eunbsp;difeipB uiderent mul titudinè milicû côprehendere îefum,ac lefum fe nônbsp;defêdere,fcdrapi ad fupplicia,cogitauerûr ipfum nÔ poffe elfe Chriftû,nbsp;fed oîa mera efte mêdaua,que ipfe de fc, ut de Meffia pdicauerit.Quodnbsp;igit Chriftus dicjufcâdaüzabimini,feu offèndiculumpatiemini, hachanbsp;bet feu ten tiâ. Ego prpdica ui h acten us m ulta uobis de maiefta te mea, uidenbsp;licetjCp fim fi lias dei. Sed nûc «idebitis metralt;ftari,ut filiûSatanç.Dixûnbsp;meeftè Meffîam amp; faluaforê omniû in me credentiû, fed uidebor, qj necnbsp;meipm feruarepoftîm.Dixftmeeiïeiufticiâtfed nûc tradtabor,uEperdi/nbsp;tiftîmus nebuIo.Dixftme eftè uitâ amp; refurredlionc, fed nunc cÔprehen/nbsp;dar,et turpiffime occidar.Cogitabitis igit mera elfe mêdacia,qcuncp uo/nbsp;bis unq côcionatus fueri.Et hæc uos ica oftendet,utmedercli(fto, oesfunbsp;ga uobis falucêquefituri ficis.CeteB2,qd fupra admonuimus, nô eft fendnbsp;endû, Chriftû tune tm pro pdîs noftris paffum elle, cû fuit cæfus flageknbsp;lis,et affixus cruci,fed quia paflîôes animi multograuiores cflefolcnt, gnbsp;paffiones corporis, idcirco fentiendum eft, eum tune maxime omniumnbsp;propecca

-ocr page 481-


^tusipfe de hoe dolore, inpfalmooduagefimo fepdmo. Longe feafh ’ïotos tneos a me,pofueruntme abominationem ftbi, Traditus fum, Slt;.nbsp;’^ÓpofTum euadere,oculi mei languerunt præ inopia.PorrOjderehnqtü

_______ j____________—-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;—nbsp;---------I----- ¦ -f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*.

ferreamico in periculis confticu£O-,non faciant, fed potins dehaant, attaz unufqnifqï noftrum meritus eft pecca£isfuis,ut in neeefiitate ab o^'nbsp;•^nibusamicis fuis derelinquauEt cum hocaccideritnobis, afnigimurnbsp;^uidè animo grauiiTime,,amp; conquerimur dehominü ingratitudine, fednbsp;»^5 habemus,quod coram ludicio dei eonqueramur? Tanta eir hominunbsp;’f^pietas eft,ut mereantur no folum abinimicis maletratïlars, ue umetianbsp;amicis derelinqui. Qtiid ergo eft,q) etiam Chrifto h æc ahxic *o arci/nbsp;’^itï'Chriftus certe tnnocen tiffimus eft, SC immerito ta coram dco qua conbsp;*¦301 hoïbus,a difcipulis amp; amicis fuis derelinquit. Sedj|uia uenit in hucnbsp;*^üdum ut nos recôciliaret cû deo patre fuo,amp; nos in omibus aduerfisfernbsp;üaret,fufcepit in fe hoe fuppliciü peccati,primü,ut hac affiilt;ftione expia/nbsp;’‘et peccata noftt'a,deinde,ut fic tentatis et afflióhs poftic fuccurrere. Cumnbsp;eiïiidem paffus fit,nouit quis fit affectus,amp; quancus fit aolor eoRz, quinbsp;amicis fuis in neceflitatederelinquunuNam inter hoïes nihil fere fre/nbsp;tliientiusaccidit,quS quodamici ab amicistûcmaximeoîn^derelinquaiinbsp;tur, CU alter alter ius ope indigeat. V’^nde amp; prouerbiu extat. Am scos innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;freund

tieceffitate rariflimoseflè.ln hacigit afflidioneChriftusinuocatustan indernedt.


-ocr page 482-

gis4HocfcriptüeftinZachariacap.xiij.Framea,inqt,fufcitarerußpal^‘’ rè meu,Si fuper ui32 coherentè mihi, d icit Dns Zebaoth : Percute paftonbsp;rem, et difpergent oues. Hæc eft contio de paflione Chrifti,S^ dedefeäigt;nbsp;one difcipulorum eiusabipfo, quam fpiritusfandusidcirco longe antenbsp;adnuciauit, non ut fignificet, difdpulos neceffitatead defedione cogbnbsp;fedutmedeatoffendiculo,ne exiftimemus huncnÔeflèueRzMeflïam,nbsp;propterea q? defecerintab ipfo difcipuli eius.Tanto em maois pro MePnbsp;fia habendus eft, quantofoediusdifcipuli ab ipfo defecerut, quia hocfu^nbsp;tußtfpiritus fandusmultis anteannisprædixic.Addudtaûc Chriftusnbsp;hocteftimoniumfcripturç, utdoceatfe ueniftein huncmundu,non ut

mendiiio, uos amiciftimos meos a me deficere,quofcripiurc amp; uolutati patris obie quar,8d nullo no tentationisgenereaffligar.Obferuandum cxcpïum, qnbsp;docemur admonemur,ut in omibusobfcuris amp; nobis incoprehenfibinbsp;libus rebus ad fcripturä feftinemus, amp;fpræterfcripturam, dediuinocofi/nbsp;lio,ac uolûtate nihil aftèueremüs.PotuiflctChriftushoc locofuperccc/nbsp;leftes caufas cÔmemorarc,propter quas n ô con feruaret difcipulos a fta n/nbsp;dalo,cum aute repofuerit hoc tempore maieftatêfuam,nÔ ingredit in ahnbsp;fcodita dei,fed diuertitad fcripturâ,in qua et con quiefcit. Sic alias cu tennbsp;caret a diabolo,ut panes exlapidibusfaceret, maluit diabolu fcripturä renbsp;pellere, quâmaieftatemfuâoftentare. Sic poft refurrcdionêcum difci/nbsp;pulis colloquens,nô exponic eis,nefcio quæ feraphica,fed interprétâtesnbsp;is fcripturaSjUt affuefaciat nos, quo oculos noftros in fcriptura,equa dif/nbsp;cemus uoluntatem dei,intedamus,amp;non perfcrutemur arcana dei. De/nbsp;us enim in fcripturä expreftit,quid uelit nos fcire,5^ quid ad falutem ne/nbsp;ceftarium fitfcire.Lucerna,inquicpfaL pedibus meis,uerbum tuum. Etnbsp;Petrus: Habemus firmiorem propheticum fermonem,cui benefacitis

inten/


-ocr page 483-

R o MIL IAE IOAN. BRENTlI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ertf

«

’ntetidefites,quafi lucernæ lucenti in caliginofo loco.Non cfiautc ncbis ^Iiginofi'or locus, quam imperfcrutabihsil)afapictia,qua deuspcrtufii,nbsp;üj ante quidem Adam peccauen't, nunc ante apo I toll jn Chrifto offendanbsp;^r,amp;dcficiant,atcç innumera alia id genus liant. Qiiare fi uoluerim usnbsp;•fl hanc callgineingredijnecefle habemuslucernäfcripturgp'eltare.Hgc,nbsp;4uodilluminat,tenêdumeft,quodautemnon illuminar,Ved abfcondic,nbsp;fdlnquendum eftdeo. In hoc autenollro exemplo fenptura dicit: Per/nbsp;fUtiedum paftore,amp; difpergendas oues.Atcp hoc fere in humains rebusnbsp;acciderefolet,ut deuorato a lupis paftore, ones din'piant, amp; trucidato re/nbsp;ge,quieftpopuloR2 paftor,fubditi eiusaut trucidentur amp;:ipfi, autfugiznbsp;^nt.Hæcteftatur fcriptura etiâ in Chrifto difcipulis eius fieri. Quam/nbsp;obre autem deus no impediat,ncc mutet illud,nihil ad nos, fed potius exnbsp;damandumeftcum Paulo,O profunditasdiuiciaRzSclàpicntiæamp;coznbsp;gnitionisdei,quam infcrutabiliâluntiudiciaeius,amp;impcrueftigabilesnbsp;uiæeius.Sedredeamusadinftitutum noftr^.Omnes,inquic,uoslcandanbsp;lûpatieminiinme. QuidergoC'num quiadifeipulideficient a Chrifto,nbsp;ChriftusuiciftimdeficietabipfisÇ’ Nequaqui, fedtantomaioricura eosnbsp;rompleclic.Nam antea dixit. Ego oraui pro te, ne deficiat fides tua.Nucnbsp;antedicit. Poftquâ refurrexero ,prpcedam uos in Galil^am Quid poteftnbsp;hacclemctia benigniusexcogitariCAIiusquifpiamexprobralTeteis bnfinbsp;da,.?lt;abcgilTetiplosafecÔtumeliofiftime.Chriftusaûtin tantum no a/nbsp;bigit ipfoSjUtetiam promittat eisliberationê £lt; faluteni.Peccabimus er/nbsp;go,q’.iia Chriftastâ beneuoluseft,utpromittatpeccatoB2 remiftionemnbsp;liberationêçMinimeoîm.dementia enimChriftinon cÔmendatur,nbsp;utprefumptione eius peccemus, fedutconfidentia eiusrefipifeamus mend^notnbsp;itifte uiuamus. Nâ quemadmodum pericia medici non ideo laudatur,utnbsp;tdpfum temerein ægritudinem côqcias. Quid ein ftultius,quamfi quisnbsp;dicat. Audio hie habitare peritû chirurgicum. Vulnerabo igit me,ut pe/nbsp;htia eiusutar; ita dementiaChrifti non commendat, ut pecces,fed ut anbsp;peccatis,quæiam antedefignaftirefipifeas. An non amp; in fcriptura pro/nbsp;•niffa funt prjs liberauones ex afflictionibus-Tquäob caufam=r n û ut teip/nbsp;buna temere exponas afifliftioibus'TNequaq, hoc em effet deum tentare,nbsp;bed ut ita afflictiôibus,quas tibi deus immittit, bene côfidas. Sic et promifnbsp;baeftremiflio pftôrum,amp; falus,nÔ ut peccemus, fed uta ptftîsrefipifca/nbsp;Ulus. Videamusaûtnuncqd uicifllmapoftoli, cum hpede fcâdalo audi/ *cnbsp;uiirent,faciât. Rhdens aût Petrus, dixic ei. Et fi oês feandalizati fuerint **nbsp;’ute,egotnnunqfcandalizabor.AitilliIefus. Amêdicotibi, q? hodienbsp;’U bac laoftepriufq gallus bis cecinerit,ter abnegabis me. Ac ille uehemênbsp;Uüsdicebatdmofimeoptueritc5moritibi,nôteabnegabo.Similiferaût lt;*nbsp;^toêsdifciplidicebât. Audis mira oîmdifcipuloBzconfidentiâ et iaiftan/ * tnbsp;præcipue Pétri. Ac fide Petroiuxtaexternana fpeciem loquaris

rr üïj

-ocr page 484-

IN PASSIONS H CHRISTI p^ßriitmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apparuit inicio uir forciffimus. Ncn folum cnim h oc loco reopit^*^

conTîioi'iturum Chrifto, uerumetiam poftea quod uerbisiaclauo deturreipfain hortopr^ftare,cumirrumpit gladioiuoin armatamnbsp;hortem,quod profeclo erat feipfum præfentt morti exponere.Sedß P‘^nbsp;be j'udicaueris,inuenies hanc Petri iatflanciam, fummatn eße carnisif»”^nbsp;ritatem,acnon folum eflecontumeliofam arrogantiam incolîcgasiii^'’’nbsp;Petri ia^unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftum, hoc eft,infummatn maîd^art

dei.Primumenim,cumait.Siomnesfcandalizatt fuennt in rc,c2onv0 fcandalizabor præponit fe uinute fua collegis fuis,ac præ fc omnc-ftidit» Ali) fortaffis gerunt animos muliebres,ego autem uir cro,Clt;nbsp;ros. Hacarrogatia quid iniquius,quidfœ£idius;Tameifi enimalijal^^^nbsp;fuperent uirtutibus,id tarnen fit non natura noftra, fed dono amp; ckmc*^nbsp;cia dei. Nam ft de nat ura noftra dicendum eft,omnes fumus retraheff^nbsp;deo manum fuam, æqualiter molles èi. effccminati,necin minimis p^“'*nbsp;cutispacienter conftarepolTumus. Dominusdecœlo, inquitpfalmüs,nbsp;p;ofpexir,fuper filtoshominum ut uideat fi eft intelligens autreqinft*nbsp;Deum.Omnesdeciinauerunr,ftmui inutiles fadli funt, non eftquifâci^nbsp;atbonum,non eft ufcpad unum.Ettterû.Egodixiinexceffu meo,On’nbsp;nis homo mendax. Quare quod Petrus hoc loco pollicet Chrifto, no*’nbsp;eft uirtus conftanciæjedeft uicium arroganciæ,amp; conrumeliæ in coknbsp;legas fuos.Deinde præponit Petrus fefe Chrifto ipfi.Chriftusenimfn/nbsp;pra bis admonuit Petrum fuæ abnegationis, amp; nunc tertio id ipfumnbsp;cit,adeoc^confirmauituerbumfuumiuramento Amcnjnquiens,'^*''nbsp;CO tibi,priufquam gallus cccineritbis hac noâe,terme abncgabis.nbsp;trusautem,quantum in ipfo eftgt;facit Chriftum mendacem,nbsp;nbsp;fcucta^

cem.Ëciamfi,inquiens,oportuericmetecummori,nontencgabo.HoC profeifto nihil ahudeft, quam fi Petrusdixiftèt. Tu Chriftementiris»nbsp;egoautem ueradico.Qua temeritare, quacontumelia, quidpoteftdicinbsp;horribilius*:^ Sed quid: num putas folum Petrum hac in parte peccadêç'nbsp;Non certe folus peccautt. Hoc enim peccatum adhpret omni carni. Mulnbsp;taenim funt diuina teftimonia, quæ probant nos efte mendaces Su pec^nbsp;catores.Tota lexarguit nos peccatorum, amp;pronunciat nos reos æternjnbsp;damnationis. Qtiid autemfit'r’Cumhæcnobisobrjciuntur, nemo fer^nbsp;tam malus uiden uult,qui fe uel externa cruce dignum iudicet, tantum »nbsp;beft,ut quis fe inferni ignés meritum ex animo confiteatur.Hoc autemnbsp;quid aliudeft,quam quantum in nobis eft,Deum mendacem,nosaufénbsp;ueraces facereÇ’quæ blafphemia maior eft, quam ut uerbis explicari que/nbsp;at. Agnofcamus igitur in Petro noftram ipforum impietatem,amp;relipi^^nbsp;camus. Sed quid, inquiesCnum Petrus, amp;alt) difcipulidebuiflcntCHdnbsp;fto refpondere. Cumtu Chrifte, dicasnos oftendiculumpafturos. Sinbsp;n egaturos te, quid faciamus'?’Negabimus certe te, ne fadam us te mendanbsp;cem»

-ocr page 485-

» e

li

?

?

•»

i

!

!

!

amp;

)

t

!

I

I

t

!

!

!

!

!

I

i

!

I

r

f

»

I

HOMILI'ÀÉ ÏÖAN, BRENTIL lt;77

AbGuHæc enim longe maior fuifièt contumelia SiWafphemiaJ debüifientprimum agnofcere ueritatê uerbi dei,deinde sgnofcerenbsp;’iatiuam ipforum imbecillitatê,imo impictatem.Poftremo orare,ut Chrinbsp;ftus ipfos conferue£,ne tâ hor r ibi liter peccent. Hoe Rüffec offidutn hom»nbsp;‘lümuerapiecateprudentum Jdemamp;nobisfaciendun) eft» Cum emarnbsp;guimur peccatoR2,amp; docemur q^nopoffimusnoftrisuiribuspeccata uinbsp;tare,no debemusde iuftida amp; fortitudine noftracófidere, fedagnofcennbsp;da eft ueritas uerbi dei, agnofcenda eftimbecillitas noftra, Sc oranduin,nbsp;titdeuscóferuetnosfpintufuoinobfequiouoluntansSd uocatiôis fuæ*nbsp;Sed Chnftuspergit in jtinere,pergamus amp; nos in exp’icatione* Ettîîcnbsp;ücnitcumeislefus,inprædium,quoddtcitur Gethlemanijubi erac hoiv lt;6nbsp;tüsinquêintrauitipfeÓidifcipulieius ,Noueratautêamp;i ludas, quitra^nbsp;debateiim,locü,quia frequenf cÔueneratîefus iiluc,cum difcipubs fuis. *nbsp;Etdicitdifcipulis fuis.Sedete hic,donecdigreflus orê illic» Et affumpfit lt;¦ t-Eetmm,8iduosfiliosZebedæi,lacobumÔôloannêfecum.Etcum pgt;ue lt;«nbsp;ttiflet ad locum,cocpitmocftus ede,expauefcere,8gt;^affluG:an.Ettuncdicitnbsp;ds:Mcefta eft aïa mea ufc^ ad morte. Elie nobis gradus eft fiftendus, et t lt;nbsp;diligentiftime confiderandum,quidhiccum Chrifto agat. Eft enim hienbsp;locusunusexpræcipuis^intotapailiÔishfftcria. Ac primum,cum Chrtnbsp;Gûs ^pedurus erat in hortum ad oradonc,reliquisdifcipulis federe iu£nbsp;Gs,ad’ufmitfecum untres apoftolos, Petrû, lacobum Silo«nem,cos upnbsp;ddicct,qs antea aflumpferac in transfiguradoe fua,quc Rtfta err in montenbsp;ThaboVjUt coram qbusreuelauerat maieftatê diuinitatislug^corai-jfdcmnbsp;teudaret edam infirmitatem (uæhumanitatis:amp; quibusexhibuerat gu/nbsp;ftum cceleftis gaudrj,corâ Rfdem præbereteriam fpccimengüftus infernbsp;inbsp;nbsp;nbsp;tiidn orcem dSarum aut trium ftat omneteftimonium.Deide,in hoclo

lt;^oproponiturnobisgrauiffimaparspaffionis Chrifti.EtfiemChriftus I hm anteagrauiapaffuseftanimo, quêadmodum fupra oftendimus, dCnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;poftea grauiaquoep pacictur corpore, tn duotantulocafunqintoca hP

I nbsp;nbsp;ftoriapaftionis Chrifti ,quæ nobis ob oculos ponunt paffionè afflicti

I unêChrifti longeoîmmaximam Si grauiuima. Alter hic iam recitatUs Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;ft,dc mcefticia amp; timoré mortis in Chrifto» Alter poftea recitabi't, cum

I nbsp;nbsp;Chriftus incruce clamat:Deusmeus,Deusmeus,ut ^dmedereliquiftj»

I nbsp;nbsp;Dicemusigitnuncdemcefticia, qua Chriftus fc ad mor teufqueafftigt

1 fateturquæ mox excutietipft fanguineum fudorem. Cocpit,inquP I tint,moeftus efte,expauefcere,obftupefcere,contremifcere, ac uehemertnbsp;1 tiflimo animi angoreturbari. Quid ergo eft,q^ tarn grauiter turbetur,nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afftidfetur CHocexipfa CHRISTI oratione aniraaduerti poteft,

I nbsp;nbsp;nbsp;rum ait. Pater, ft polTibile eft, tranfeat a me calix ifte. Nam hocloco

I nbsp;nbsp;ubheitur animo CHRIST 1 imago Sc fenfus mortis, qui natura

I nbsp;nbsp;nbsp;luaaffert Cecum imaginem, S:Cenfumquot;tnferni. Audiamus igitur quæ

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imago, quæ (it SC inferni imago, ut grauitatem doloris

MortM go.

-ocr page 486-

IN PASSIOHEM CHRISTI

CHRISTI, uel ah'qua fait cm ex parte fntelh'gamus. Tameifi cni'm, ut nullæ humaiiæuires hune confpedum ferre poflunt,itanuknbsp;lus humanus fermo horrorem eius fatis exph’carequeat, djcendum taniénbsp;eft, quod poITumus, ut no tam magnitudinem doïoris Ch ri'fti, quam Ix'nbsp;neficiü eius, quod nobi's ex doloreipfius contigit, certius cognofcamus.nbsp;Pidores cü morte amp; infernum adumbrant, folent nobis ob oculospo^nbsp;nere horribiles imagines uirorum camibusamp;cute carentium, amp; ardennbsp;tifîi'marum ignis fiammarum.Sedimagoeorumlongehorribilior eft,nbsp;quam utpenicillo exprimi poflit.Mors enim SC infern us talem habenti-'

tnjimiimago maginem, ut primumuideantur auferre oem huiusuitæcommoditatê, amp; iucunditatem, Deinde,utuideâturaffèrre omnes corporis’dolores»nbsp;Adhæc, ut uideantur auferre omnem futuræ Slt; codeftis uitæ fcclidtaté.nbsp;Prætereaut uideanturafFerre omnesanimidoIores.Poftremout uidcanbsp;tur inferreperpetuam acingternum nunquâ finiendam damnatione.En?nbsp;hæceftimago, hiceft uukus mortis amp; infern t Etcuifefein confdaiHanbsp;ofïèrunt,nó ahafacie,imo multoterribiliori fefenatura fua ofterunt.Ainbsp;S***^*^^quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hanchorribilar,imaginé,amp; teterrimumuulcum»

non aliunde quam ex PECCATO.PeccatumeniminiudiciodeitaiTi graue iudicatur, amp; deus peccato in tantum irafenur, ut pronunciet ipfun’nbsp;dignum quod puniafur,no folum priuationeomnium h uius uitæ coni^nbsp;moditat5,Slt;^fenfu omiiis corporalis doïoris,uerumetiampriuatiôeoni''nbsp;nis cœîeftis gaudq, Scfenfuperpetuædamnationis. MorsautemS^^'^^nbsp;fernuSjUt funtftipendia peccati, ita etiam epeccato ducunt originci^ft^^nbsp;am. Per pecca turn,in quit Paulus,introi}t mors in mundii* Quare morsnbsp;amp; infernus tali facie prgditi funt,qualê ipfis peccatum impreiïif, nimiru,nbsp;priuationeomnisfœlicitatis, Si^lènfu omnis, adeoc^ perpetuænbsp;licitatis. Nihil autégrauius, nihil terribilius poteft homini contingerc,qnbsp;ft mors amp; infernus,hac facie imagine confcientic eius obijeiautur. Nânbsp;hi dolores tanti funt,utimpi-j magisueîintpendere, quamhoshorrorönbsp;ferre.Excmpiahabes in Ähitophcle amp;luda.Pi) ainem, etG'in tantisdo/nbsp;loribus dementia deipropterChriflum fuffulciantur, tarnen mhft ^ft’nbsp;Ho»To«r»fo}' dpftno mifrrahiljns rnnonpranfiir nnnmdehismortisft/infcruidolo^


clamat. Pereat dies in qua n atus fum,0d nox in qua dieftu m eft, coceptu? eft homo.Etiterum.Sufpcndiûelegit anima mea. Hec certe non loqui^nbsp;propter dolore ulcerura. De his em dixit. Si bona fufeepimus de man^nbsp;DOMINI, mala cur nonfuftineamus';' fed loquitur ea propter dolorrnbsp;confeientiæ, quern ex confpedu mortis S^inferni conceperat. Audi 5^nbsp;Dauidem, qui cum nondû corporemortem fentiret, attamen confpedunbsp;mortis ita ten etur,utdeficiant omnes uires cius,Laboraui,inquit,in g^''nbsp;mitu meo, lauabo per fingulas notftes ledum meû, lacrymismeisftra^

turn

-ocr page 487-

HOMILIAE IOAN. BREjj-m. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e?»

tum meumrîgabo.Turbatus eft a furore oculus meus, inuetcraui inter omnesinimicosmeos.Resadmiranda. Quianteaarmatum Goliathemnbsp;inermisipfe non tirnuerat,nuncad confpeaum mortis in confdentianbsp;tammifere trépidât. Accedunt hue lonas in uentre ccti amp; rex Ezcchi/nbsp;as,cum audit a propheta:Difpone domui tuæ,quta morierisamp;non ui^nbsp;ues.ln horv pfalmis uides,quanto horrore a con fpeciu mortis amp; infer/nbsp;ni perculft fuerint,cum tarnen neclonas antea uehementer trcpidauerit,nbsp;cumfuaderetnautis,utipfumpror)cerentinmarc. EtEzechiasmagnonbsp;quoque animo exerdtum San eh erib ante Hierufalem minitantê extremanbsp;quaeep malaconfpexerit. Exhisigituraliquaexparte intclligere potes,nbsp;quantohorroreChriftushocloco concuftuslit,cumobi]dturei imagonbsp;tnortis Si inferni. AtCp hoc necip{ediffifnulat,curn ait:Triftis eft animanbsp;ntea ufcç ad morte,hoc eft,tanto horrore afA igor in animo meo, ut morsnbsp;ipfacorpalis mulio tolcrabilior mihi uideat.Reseciâ ipfateftatur, cumnbsp;, ntoxfudor Chrifti hat ficut guitç (anguinis,q) Chriftus hocloco grauifnbsp;f'lnos mortis ecinferni dolores (uftinua it. Quid ergo ad hæcdicemus^ rMtChriftmnbsp;qdeft,qgt; Chriftus morte Si infernum horreavT An no eft filiusdeiCSi ftnbsp;ne peccatoC Non mirum eft, qj homines tiimeant mortem Si infernum,nbsp;quiahabent peccata.Sed hoc mirum uidetur,q5 Chriftusfilius dei,8i ftnbsp;nepeccato,mortemtantoperehorreat. An nefdtfibi pofthancuitam,renbsp;pohtameffe uitam Simaieftatemfempiternâ,in quam per mortem ingrenbsp;I diaturC'Qui fit ergo,cp ad confpeftum mortis Si inG'ui fie expauefcatecnbsp;1 ttepidetCHicmihi itci^confideraChriftum,c|uo modoeum fupra explinbsp;1 tuimus. Chriftus enimuere eft filiusdei. Si nullum unquampeccatumnbsp;1 fecit.Sed is,cum effet in forma dei exinaniuit fetpfum, forma ferui fump/nbsp;ta, in ftmilitudine holm conftitutus, Si figura repertusut homo, htvnbsp;tnilem prgbuit femetipfum,fa(ftus obediens ufqj ad mortem. Et qnanqnbsp;nullumfeceritpeccatum,fufcepittamen in fe noftra peccata.Quomiodolt;nbsp;numfufeepit eaopereSi aftioneC'num fufeepit caperpetrationeCMinime Peaatafu/cenbsp;nrnnium.SedfufcepiteapafiioneSi expiatione. Nonfufeepitopuspec/ pitcbri/iiwnbsp;tati,fcdfufcepitpccnam, ftipendium Sifupplicium peccati. Suftinercnbsp;intern dolores mortis Si inferni,non eft peccatum fed fupplicium peccanbsp;ti-Quare Chriftus,qui ueneratin hunc mundum,ut recociliaretnos pafnbsp;hone (ua cum deo patre,affumit Si hoc peccati fupplicium,ut doloribusnbsp;, niortis Si inferni grauiffime oim affligatur. Nam hoc fupplicium tantonbsp;grauius cft,quantograuius eft peccatum. Acfinge mihi unum quendanbsp;[ norBine,quiuniuerfapeccata defignaffet,qupafmgulishomirubustamnbsp;i 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opere externo iam inde ab initio humani generis defignata

fnnt, amp; poftea ufq? ad confummationem feculi defignabunt, quid non norribilium terror^,imagomortis Si inferni huic incuteretCan non uidcnbsp;tctfibi imminere non tantuintQlerabilem,uerumetiam perpetuam adco

-ocr page 488-

IN PASSIONEM CHRISTI

que nunquam finicndam pocnairCqusm 0 animoccnaperet, qux n'ce ft!cia,qufs pauor,quæ trepidano,quis tremor non cxurgeretC Cum igi^nbsp;Chriftusfufccperatfeexpiaturum paffionefuaomniah®minumpccca^'nbsp;ta,profecto fufcepi't etiam horrorem mortis ac inferni fumma,qua potu^nbsp;it,grauitate,ut quantumquidem ad huiusfuppilcp grauitatem attintGnbsp;non aliter mortem Slt;^ infern urn horruerit, quam fi foJus umuerfa hominbsp;numpeccata defignaiïet. Aefufeepit hocfuppk'cium in fe, non autepro*'nbsp;pterfe, quia nullum unquampeccatum fecit, fed propter nos. Phmum,nbsp;ut peccata noftra expiaret. Deinde, ut reipfa experiretur, quam hombiliînbsp;Gt terror eoBt,qui affliguntur fenfu mortis amp; inferni,quo poHit his, quinbsp;fie tentantur, fuccurrere. Poftremo, utexempio fuodoceretnos, qui^nbsp;tantis anguftrjs comprehefi fa cere debeamus.Sed de hac re poftea. Nuçnbsp;autem hoc nobis ddigentiflimc omnium confiderâdum eft,qp cumChnnbsp;ftusfufeeperitin fenoftri caufa, dolores mortis amp; inferni, non fufeep^^nbsp;riteos,utnoshis doloribusnon affligamur,fed potius, quia nccelfeeft»nbsp;ut propter peccata noftra his affligamur,fufcepit eos,ut amp; ipfos in fe uinnbsp;cerec,5lt; nos eos inipfo uinceremus. Vincemusautem,fi agnitis pcccatis,nbsp;crediderimuSjCp ipfe expiaueritdolorefuopeccatanoftra, réconcilia^nbsp;Lierit nos cum dco patre noftro. Quarecum fentimus animam noftraninbsp;triftemefte ufcp ad mortem, amp; tentamur horrore mortis amp; infernip*'^’nbsp;ptcrpeccata,feftinandumeftad Chriftum in hortum,cccogitandum,q’nbsp;ad expianda peccata noftra dolores mortis amp; inferni fufeeperit, ut nosnbsp;de animati omnem h orrorem fuperemus per lefum Chriftumnbsp;N VM n oftr urn, qu i eft un a cum patre amp; fpiritu fantfto DEVS budâ-*nbsp;dus in fccula Amen,

H o M I L I A LV.

^'^Rauiftimus eft horror mortis amp; infcrni,quê ST VS Unigenitus filius dei ad expianda peccata no*'nbsp;j|ftra,SCadlibercâdosnose morteamp;finferno fufeepit'nbsp;OIV ideamus igitur quouiodo fefe Chriftus in hacma^nbsp;^4jximaomniumafftidione gerat. Manete hicCinq^*^nbsp;^iad difcipulos, quos fecum afiumpferaf,^amp;uigihj‘-meœm,amp;orate, ut non intretisin tenta tionem.Et^P

• »

-3^

feprogreftus,auulfus eft ab eis pauluîum, ferme ad lapidis iadunijpoh^ tifc^genibus,prociditin fadem fuam in terra,amp; orabat,ut fipoftibi'c^‘nbsp;* fet,tranftretab ipfo hora.Et dicebat. Abbatpater mi,ft poftîbile eft,traH''nbsp;” featamepocuIumhoc.OmniapoftibtIia funttibi.Siuistransferre.’transnbsp;” fer poeuluma mehoc. Veruntamem, non meauoluntas, fed tua fiaf'nbsp;Nîhilhoc fpedaculo nobisobferuabilius efTedebet, non folum hoenonbsp;mine,utcognofcamus tantumresgeftasin paftioneCHRIS Fi,uerum^nbsp;çtiam,ac multo magis,ut ufum earum ad falutem noftram neceflariam ditnbsp;camus.


-ocr page 489-

BOMILIAE TOANi BR.ENTIL

€amus.Nam alius quifpiam,ihtantis anguftfjs nbsp;doloribus,defpöndifz

letanimum,exc£ratus eflèt diem natiuitatis fuæjdeuouiflet feipfum diris» Aliusalio fe uerdflet» Sunt,qui inranto horroreab’umpunt fibi uitamnbsp;gbdtOjUc Saul,alq laqueo,ur Ahitophel Si ludas.Sed Chrifcus DOznbsp;MIN VS nofter rediffima uiaincedit, Si confugit, ad DOMIN VMnbsp;deumpatrem fuum,per orationê. Acprimum hortatur difdpulos, ut Sinbsp;ipfi iiigilent,atcp orct*Ne intretis,inquir,in tentation em.Noiubetoranbsp;fe,netentent.Hocenim eflètiubere,orare/'euiuerent.Quidernaliud fnbsp;cftuitanoftra, nifiperpétua tentatioC Ss prefpera accidunt,tentamur de perpdnbsp;conternptuSinegledu dei.Si aduerfa,tentamurdedefperatione-Etalioz tutio.nbsp;qui fern per caroconcupifcit aduerfus fpiritü, quod quid aliud eft, quamnbsp;lernper tentaricNon igit iubet id orare, quod ut in hac uita cöfequamur,nbsp;impoftibileeft:fed orate,inquit,neintretis in tentatione. Aliud eft tentaznbsp;ti:aliudintrare intentaEionem.Tentac,quiuel a Satana,uelamûdo, uelnbsp;fua ipfius carne ad peccatum. Si ad impietatem follicitatur. Ab hac tennbsp;tatiôc nullus hoïm liber eft .Intrat autem in tentationê,qui in tentationenbsp;fuccumbit, qui fetenntionicaptiuumtradit, Sia tentatione ita uincitar,nbsp;ut Satanæ Si defidcrijs peccati obfequatur.Hæc demum magna eft imznbsp;pietas. Futurum autem erat,utdifcipuli cxcaptiuitateC H RIS TI folznbsp;iicifarenturad defedionem,Siexmor£eChrifti,addefperationetn.Quanbsp;feiubetChriftuseosorare ut inhac tentationeno fuccumbant, necuinnbsp;cantur, fed etli deficiant, refipifeant th. Si feruentur ? Idem docuit Chriznbsp;ftus etiamnos orare, Btnenosinducasintentatfonem,hoceft, nenosnbsp;deferas,8inenosderelinquas in £entatiôibus,Tctamur em tama dextris,nbsp;qa finiftris.Et uita n oftra, militia eft,Expofiti fumus aduerfistelisexomnbsp;ni parte. Quare orandum eft, ut in his omnibus tentacionibus feruemur.nbsp;Deinde CHRIST VS in horrorefuo,non tantum monet difcipulos,nbsp;Ut oren t,uerumetiarnoratipfe.Auulfus enim abeis ferme adlapidisiaznbsp;ftum,poficifcp gcnibus,procidit in facie fuam in terra. Si OR AB AT,

ergo orabatCPater mi:

Veruntamennon mea uoluntas,fedtuafiat.Memorabihsófatio. Paz ter,inquit. Hoc uerbum ex intimis cordis latebris erumpit. In tantis,tamnbsp;quehorrendis anguftiis,non habeo, quocofugiam, præterquam ad tenbsp;deum patrem meum.Omniaminant mihi exicium,Si perpetuam interznbsp;nitionc.Solus tu reliquus es,quern adiutorem agnofco.Pater es,ego fiznbsp;lius.Etcorripior nuncfumma omniuafflidione.Pater filiumin fummanbsp;affliitione derelinquetC' Minimeoîm. Quid ergo petisC’ Vttranfeat anbsp;*uecaîixifte,utnoncapiar,u£nô affigarcruci, utnon mcriar. Ouidauznbsp;dioCAn nonoptimefciebatChhftus,uoluntatepatris efie, utj^tercturnbsp;pro pcccatis-^cur ergo nuncdeprecat paftionenTTnonne obedicr.tia Chrtnbsp;hi tanta eft,utmerueritper eâ non (ibi tantumfummam maicftate,uei$tz

ss

-ocr page 490-

*IH gt;ASS10BîBM CHRISTI

tt'am omnibus in ipfum credentibus iufticiam amp; perpctuain falutctnf Quid ergo hoc eft, qj cupiatnunc deo patri inobediens efte, Sdoretutnbsp;auferatur crux,qug th mandato dei fufcipienda eratC Sepe nhc diximus»nbsp;q? Chriftus tentatus fit per omnia fenfu infirmitatum noftraf^, amp; fuf«nbsp;périt in fepropter noftram falute ftipendia amp; fupplicia ptfti.Inter humanbsp;nas autêinfirmitates,amp;^ fupplicia peccati, ctiam hoc continet, qjpalpitC''nbsp;trueemoquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cruceSd mortem,qgt; auerfemurcruce,amp;cupiamuseffugercmor/

tnortema- tern.Propter pdm enim,punimur timoré crucis,ÔC cupiditatq effugicn^ uerfiri,flipè dæ mortis. Ac in nobis quidem,quod ad natura noftram attinet,ndcftnbsp;hocfupplicium pdi,abfc^ peccato.Cupimus erh effugere cruce amp; mor/nbsp;tern quoquo modo poftiimus ,fiue per fas, hue per ncias,fiue uolente, ßnbsp;uenolête deo.In taris emangufttjs,optamus porius deh no efte,quanosnbsp;affligi 8C mortiobtjci.Chriftus aute fufcipithoc peccati fupplicium,ab^nbsp;quepeccato. Sicenimauerfaturcrucê,ficdeprecat mortem,utthnoncUnbsp;piatliberari,contrauoluntatedei. Vndeait:Pater,SipoflibiIeeft.EtaS/nbsp;dit, no mea uoluntas,fed tua fiat.Obferuabile exempih. Quod em ChrI,nbsp;ftusfecit,noneotm fecit,uthoc peccati fupplicio expiaretpeccata noitrarnbsp;uerumetiâ ut doceret nos fuo exeplo,quid in futnmis morris Si inferntnbsp;anguftijs faciedum f t. No em reliqua falutis usa eft,nifi ut ex fide Chri/^nbsp;fti cofugiamusad ÜOMINVMdeum patrênoftt^,perorarionê. Ecnbsp;quanquâ natura noftra intan th trepidet ad crucem Si morte,ut cupiatah^nbsp;his deo quâtumchc^ nolêteSi inuito liberari,th uinceda eft natura nofra.nbsp;in Chrifto,8i oratioi addendum,quod ipfe fecit,8i nos facere dooJ*^’nbsp;crucem Si morte deprecantes,ex uera fide dicamus. Verunth non m^auonbsp;Iuntas,fedtuafiaL’Et, Fiatuoluntastuaficutin ccelo,0iin terra.

fit poft hancChriftiorationeCnum Chriftusauditmoxrefponfum ac •* ccclo,utaccipiatconfolationêrNihil minus. Sed furgitab orariôe,Siü«nbsp;” nicad difcipulos,8i inuenit eosdormiêces,ôi dieft Petro;SimÔdormisî'nbsp;” Itanenon potuiftis unâ horam mecumuigi!areCVigilateSiorare,ncin/nbsp;*’ tretisin tentationê.Spiritus qdempromptuseft,caro auteinfirma.EftSinbsp;hæc hu mang infirmitatis pars, quam Chriftus noftri caufainfefufee/nbsp;pit. In maonis enim affliótionibus folcnt homines confusere ad ho/nbsp;mines, ut capiant ab ipfis uel liberationem,uel ialtem confolationem*nbsp;Sic Si C H R I S T V S , cum poft orationcm non fentiret leuio/nbsp;X«Tf,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortis horrorem , redit ad difcipulos, fperans fe uel apud dtfei/

pulos folacioium quoddam in tarn horribih anguftia inuentururn* Hie iam tempus fuifret,ut difcipuliconfolati eflent C H R I S/nbsp;T V M fuo ipfius Euangelio, Si admonuiflent eum conrionumnbsp;ipfius. An non tues C H R I S T V S C an non tu in hoc uota/nbsp;tusa DEO es,ut patiaris propeccatishominumCut mortetua ferueshominbsp;nes:ut per mortem intres in maiefcatem tuam; Bono igitur animo efto.nbsp;Si confix

-ocr page 491-

KOMILIAE IOAN. BR.ENTI1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eia

cofidito:Patcr,qui alios propter teferuaturus cft,ccrtetequo^ ipfum feruabit.Hæc certe fuiflentChriftomagnæconfolationi. Necabomi/nbsp;natus fuifiet ea tanquam abfurda,quippe q? etfi effet unigenitus filius def.nbsp;In fufceperat noftras imbecillitates, propter quas mutuis indigemus con/nbsp;folationibus.Hocaute diCcrimen eft inter hanenoftra Chrifti imbecilnbsp;licatem,q) nos confugiamus ad hoinaauxilia in aguftqs noftris,c5 pdo.nbsp;Chriftus aut fine pdö.Nos em natura noftra itaad auxiliaboim cofugPnbsp;muSjUtderelidlo deo,in holes cÔfidamus.Chriftusaûtjitacôfugit addifnbsp;dpulos, ut tamê no confidat in ipfos ,nec derelinquat deum patrem fuü,nbsp;ffd redeat adipfum. Quid ergo difcipuliagunr, cuChriftusuenicadip/nbsp;fos,accepturus in fumma fua affliólione confolationemÇ'tantum abeft,utnbsp;inueniatapudeos,quod quærit,ut ipfe magis neceffe habuiffet cos confonbsp;lari.Dormiunt enim,amp; quanquâ increpatione Chrifti excitentur c fomnbsp;no,tarnen magis muti funt,quam pifces, nee habent quiequam quod dfnbsp;lt;ant. Itacp Chriftusneapud difcipulosquideminuenitaliquid folatij,nbsp;Eftamp;hqc pcccati fupplicium.Nosenimpeccatisnoftrisoptime meriti Amtcißer»nbsp;fumus,utinfummisanguftrjs,8lt;in horroribus mortisac inferni deftiznbsp;tuamur omni ope confolationc amicorum, Ac fieri etiam folet, ut no/nbsp;fiismaxime affiictis,amic{ dormiantnbsp;nbsp;nbsp;fccure ftertant. Quid ergo uiciP

firn faciendum^ Excmplum fumendum eft a Chrifto. Hic enim, etfi nihil confolatioisinueniat apud amicosfuos, tarnen non coneukateosnbsp;pedibus, Sed primum, amice eos increpatos, pro fuauocationc, iterumnbsp;hortatur adpreces»Oratc,inquiens,ne intretis in tentationê.Etaddst eaunbsp;fam orandi.Spiritusquidem promptus,caro autem infirma,Hoc fi genenbsp;l'aliteródfimpliciterintelligas, pronoftraioquendi confuetudinefiedi/nbsp;ceremuSrHomines ante pericula,funt fi'ducia uirium fuarum inflati,S^ aunbsp;^ccSjin periculis autem nihil eft ipfisinfirmiusamp;inconftantius. Quidnbsp;cihhomo aliudeft, quaputredoÇ’quidfiliushominisaliud, quamuerznbsp;niisCPutredo neSc uermis,fuisuiribusrelida,fufferrentpericula quanznbsp;lumuis leuiculaCQuare femperorandum eft,utcumuirtute noftra imznbsp;becilliores fimus ,quam ut ferre queamus tentationes,fuftentemor uirtunbsp;tc dci. Quodfi uero intelligas Chriftum de pijs tantum loqui, q fpiritunbsp;fando præditi funt,tunc1demdicit,quod Paulus ad Romanos fcribens:nbsp;VeIle,inquit,adeftmihi,3tutfaciambonû,n5reperio.Nâprj,etfihabenbsp;^nt fpiritum fan(ftü,qui uelit amp; cupiat per oïa obfequi uoluntati diuing,nbsp;‘amen quia adhuc funt in carne, caro femper refiftit fpiritui,ut no quæznbsp;^nlt;^ uoluerint,perfede fa ciat. Semper igitur orandum eft, ut augeaturnbsp;’n nobis donû fpiritus,quo affedus carnis fubinde magis ac magis morznbsp;‘ificentur. Deinde, quia C HRIST VS nullam inuenitconfolationemnbsp;®pnd amicosfuos, redit ad DOMINVMdeum patrem fuum,pcroraznbsp;“onem. Et fccundario digreffus, orauit eundem fermonê,dicens. Pa*' *?

SS t]

-ocr page 492-

Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎN FASnOKEH C H RI ST I

' nbsp;nbsp;ter mî,0 non potefthoc poculum tranfire a me,nifi illud bibam, fïatult;Z

» Juntastua.Repetiteandemprecationem,utdoceatnôe(ïèinoratione ce» (andum,etiamfi primo uidearis minimea deo exauditus eflè,fed in precanbsp;tioneinftandum,acomnibus etiâcreaturis diuerfum mihitantibus, ut^nbsp;gendum. Quid ergo fitÇ’numdeuspaterhacfecundaoratione motus,nbsp;mittit Chriftofilio fuo cccleftem quâdam confolationemç'Nihil planenbsp;refponfi audis de cœlo. itaep Chriftus ita angitur, ica torquetur animo,nbsp;utiterum addifcipulosrecurrat, fiuelapudhosaliquidfolatij inueniat.

»» Sedecce,hiiteRifecureftertunt.Reuerfusenim,inuenit eosrurfumdor » » mj'entes. Erant cnim oculi eoR2; grauati, amp; nefeiebant, quid ci refpondc/nbsp;” rent.Itac^ amp;fi Chriftus precatus fitpatrem, amp;exatauerit in fuiconfola-*nbsp;tionem difcipulos feu amicos fuos,ramen nec pater quicq refpondet, necnbsp;amici.Quid hoc eft rerumÇ’cur pater in tam horrendis doloribus,5lt;^nbsp;uchcmentiftîma atcß ardentiftîm a precation e unigeniti filij fui, Domininbsp;noftri lefu ChriftijobmutefcitCQuid filium fuum derelinquit*;’ Non denbsp;relinquiteum,fedprofpc(ftatdcccclocertameneius propeccatis noftris,nbsp;ut mox coronet eum gloria amp; honore,ac extollat eum in tanta fublimitanbsp;tern,utin nomine eius fledantur omnia genua cccleftium,terreftrium amp;nbsp;’^•'’^o^i^m.Chriftusem uenitin hanc horâ,utfufciperet fupplicia pec^'nbsp;fUifuppliii cati.Eftautemnbsp;nbsp;hocpeccatifupplicium, ut deus nonexaudiat nosino/

umeft.

trouerb.t.

rationibus noftris,amp; ad oration es noftrasobmutcfcat.Propta' peccata enim indignioresfumus, quant deus nos exaudiat amp; nobifcuni eoJlc^nbsp;quaturJnuocabuntmc,inquit,amp;inon exaudiam,manecÔrurgcntgt;S^'’^nbsp;inuenientme,eo q? exofam habuerintdifciplinam,amp; timorem Donaininbsp;IÎÔ fufcepcrint. Etiterum: Noncxaudiam in tempore clamoriseoruipnbsp;ad rae,tn têporeafflidiois eorü.Quareecfi Chriftusnullü nnquanbsp;fecerit,necuelimpiaquadacogitaciuncula meritus fit,utno refpódeatdnbsp;deus pater ,fufcepjt tn hoe fupplicium pcTtijpartim ,ut noftra peccata expinbsp;arct fuapaflîôe,partim ut exemplo fuo doceret no efle ab oratiôc ccflanlt;nbsp;dij,etiafinec deus, nee hoïes nobis refpondeât.Nâ Chriftus,relidis diflt;nbsp;dpulis,rurfunidigrefïus,orauit tertio,eundêdicês fermonê. V ifus eft aunbsp;» » te ei angelus de cocio corroboras eu. Et correptus angore,^lixius orabat»nbsp;»» Eteratludoreiusficutguttgfanguinis decurrêtes in terra. Vide,obfecrogt;nbsp;mihi tijoratiÓis uehemêtiamjtüinpllimabilê horrorismagnitudinê.Oranbsp;ueratiâ Chriftus femel atqp iteR2,fed nihil inuenit cófolationisnee apudnbsp;Sudorchrtfli hoïes nee apud deü.'Orat tertio,et prolixius etia orat.Sedquato uehemctinbsp;[(Vtguineut. tiusorat,tâto magis augethorrormortis amp;infcrni,adeolt;^ tâtuseftangor

Chrifti, utextorqat ei fudorê, no uulgarêillû,fed fanguineû,idlt;^ tâta co p/a,utgutcçfanguinisinterradecurrât. Onos fcelicesqsdeus patertâtonbsp;fauorecopleditjÇp ^pter nospmittatunigenitû fîliumfuûin tanta animinbsp;:jnoefi:iaam,imp in tâtas flammas inferni conijd,utetiâfangu!nem fudet.nbsp;Ono«


Itremite it.


9i

lt;. 99


-ocr page 493-

KOMILIAE IOAN. B R EN Tl I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«St

O nos longe omnium infcclictffîmos, fi neficquidem agnofcimus pra? uitatempeccatoßi noftrorum ,nec refipifcimus.Quid enim dices-Tan ad wJï*nbsp;hue uidentur tibx peccata noftra leuiora minora çfie,quam u£ mereatvnbsp;tur perpetuam danadonem ignem infernalem: Deus pater coi}eit pronbsp;pter noftra pcccata unigenitum filium fuum intantos æterng mortishornbsp;rores,ut emittat Canguineum fudorê,amp;: tuadhuc blandiristibi, perindenbsp;aefi fceleratua non eflèntæternæmortiobnoxia'TScilicetpatercceleftiânbsp;fuftincbitæquo animo filium fuum tam horrendis afflictionibus corrPnbsp;pijpropter putamen oui'TAc uidemihiingratitudinemnoftram, Pecca/nbsp;ta noftra extorquent filio dei guttas fanguineas,8^ nobis ipfis,qui ea de/nbsp;fignauimus,uix poflunt exprimere ünamlacr ymulä,aut fairem fufpirio/nbsp;Ium.Quid hacduricordia turpiusv Si in regem quêpiam terrenum pec/nbsp;cairemuSj^ isnollet placari,nifi præcipuusferuuseius C non enim dicanbsp;defiiioeius^) fufeiperet pro nobis meritum fupplicium, certeagnofeere/nbsp;nius nos grauifitme oim in regem peccafte.Cur igitur grauitatem peCcä/nbsp;li noftri in deum non agnofcimus ex eo,q? deus nolueritplacari,nifi fupnbsp;plicium pro pcccatonoldrofufeiperetunigenitusfiliuseiusC' Neq; aaimnbsp;uel omnium fanccor^ pafl’iones,uel oim patriarchqirurnfacrificia,uel o/nbsp;nmiumpiorum opera feu cærimonialiafeumoralia,potucrun£ expiarönbsp;peccatum noftrum.Sed neceftc fuit,utfiliusdei pro eo paterctur. Qvio/nbsp;mÖ igit poteft efte res leuiculat Cogitas foraftis Chriftu tantos fubijlT«nbsp;dolores propter fures,adulteros,latroncs,amp;aliospublicefceleratos, tuänbsp;autem peccaca,non efte tamgrauia, utadexpianda ea Chriftusfiliusdeinbsp;neceflehabuerit tarn horredum fupplicium ferre. Sunt quidem furtagt;a/nbsp;dulteria, Ia£rocinia,etid genus alia externa amp; publica fcelera, grauiffimanbsp;peccata,num exiftimabis autem hæc folaeftepeccata æterna damnatiôenbsp;digna'T imohæc peccata non defignarentur nifiantea grauiora peccat»nbsp;in corde humano laterenr,Slt;coram Deo confpicua eftent.Ex cordejnxnbsp;quit Chriftus, exeun t cogitationes malæ, cedes,adulteria,ftupr a ,furta,nbsp;falfa teftimonia, conuitia. Cor cnimhumanumnaturalitcr caret fpiritunbsp;fanfto,caret timoré dei,caret ÔC fide in deum. Vbi autem in hominenonnbsp;eft fpiritus fanftus,ibi eft fpiritus Satanæ* Vbi non eft timor dei, nec fi/nbsp;des in deum,ibi deus c5temnitur,amp; iudicatur mendaxtimo amp; impius innbsp;corde fuodicit. Non eftdeus.Quantaautecontumeliaindeum, quantanbsp;eftblafphemia,contemnere deum,iudicaredcum efte mendacem, adeo/»nbsp;que fentire deum omnino no efteÇ’At hoc peccatum, quodmulto feedi/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

us eft in confpectudei,quâfurtaetlatrociniaincÔfpe(ftuhominum,hu nianæcarni naturah'ter inhæret.Quare,amp;fi nullum latrocinium externonbsp;opere cômiferis,£anta tarnen humani cordis impietaseft,ut nihilominusnbsp;ineo catalogo conprehendaris, in quo etfuresetlatronescofcripiti funt,nbsp;iuquonimirumhi côtinentur,pro quorum peccatoneceflaria eft pafHonbsp;ss iij

-ocr page 494-

IN f assigne M C H R. I ST 1

Cbrifti\ati?fadeo nobis omnibus fen ti'cndum eft, çp un lufcui'uft^ nt*, ftrumpeccatajcaipfafunt, quæextorferintChrifto fanouincurnfudo/nbsp;rem.Seduideamus nunc,qualem ucl tandê exhibeat fefc deus, crga fiïi^nbsp;um ruum,in ta ftupcndis mortis amp; inferni anguftijs confticutum. ChrPnbsp;ftus em,non eft hos dolores pecea to fuo meritus,amp;potuiflet cos uno conbsp;gitarionis nutu afeexcutere,et pro ipCisccelefte gaudium refumerc,Scdnbsp;quiafcicbathanceftèuoluntatêpatris fui, utfufdperetfupplida peccatonbsp;rumjamp;expiaret peccata, maluit patriobediens efle,amp;dolores, quauisnbsp;longe omnium raaximos amp; grauiffimos ferre,qua temporaria uolupt^^nbsp;frui.Quarc deus optimus maximus,obedientia tilfj fui intantum delcctanbsp;tus eft ,ut primû,miferiteiangelum de coclo,qui corroborarete5.Cnninbsp;enim Chriftus nullam in ueniftèt confolationêapud homines, uidelicet

amicosfuos, mitritur eieÔfolatioangeliea. Nôindiguilî^ iftnsrnnfolatione anoeli. ft nnftiinpriin'ftiamaipftaîeA ftd

—-------------------— -J-------


quidem Chriftusconfolatione angelftfiuoluiftècutifuamaieftaîe, quia fufceperatnoftrasinfirmitates, idcirco utitur etia tali folatio, qualenbsp;noftris infirmitatibus côuenit. Deinde deus hac filij fui obcdientia intâ''nbsp;turndeledacuseft,ut nÔ folum miferit ipfi angelû, qui côfirnietipfum,nbsp;uerumetia omnibus hoîbus in hune Chriftûfiltum fuum credentibusi-'nbsp;ta faueat, ut propter Chriftum rcputaturusfitipfosiuftos, etnôpennifnbsp;furus,utquifpiam ipforum tente^fupra id quod pofl’ir,fed facturus unanbsp;cîï tentatiÔe euentum,ut ferre queat,adeocp feruaturus fitipfos ex oîbus


mus oration i,certiftîma fpe coneepta,q? etft defint nobis humana,nôdquot; futura tn nobis fint cœleftia Sc diuina auxiiia,Non fumus quidem inentinbsp;noftraiuftida,utferucmur:fed Chriftus Dominus noftcr hac fuacbcdinbsp;entia meruit nobis in ipfum credètibus tâtumdei pa tri s fui fauorê,utnbsp;tiuscœlum etterraneceffehabeantde fua natura cedere,quâ ut nos au/*nbsp;xiliodeiin aduerfisdeftituamur. Deus tribuit fibqpß h oc epitheton, qgt;nbsp;fit auxiliator in necedîtatibus, q? habitet quidem in excelfis, refpidacnbsp;autan humilia SCabiecta. Nam cum D E VS uideritChriftumfiliumnbsp;fuum, uoluntatiipfiusfemper conftantiffîmein extrema humilitatcS^nbsp;neceftîtate obedire,non potuic teneri, quo minus hoc epitheton ufurpa^nbsp;ret,amp;magnismiraculisconfirmaret, fe propter CHRIST VM omncsnbsp;in ipfum a edentesin omnibus,adeocp grauifômisquibufc^ afflidtiontnbsp;busferuaturum» , Noneft aucemmaiorneceffitas,noneft grauioraft^**nbsp;dlio,quam comprehendihorrore mords et inierni,Qp^t'e fiue rnors,fiucnbsp;fîncrnus minetur nobis exicium,in Chriftum coniidendumeft,amp;otâ''nbsp;tioni inftandum,utnon folum mala efîugiamus,uerumetiam bona con-'nbsp;fequamur. Porro, cum C H RIS T VS confolationem ab angeloaccçnbsp;pilîèc, horrorèmortis et inferni iiadeuidr,ut deinceps promptifiimo an*

-ocr page 495-

MO cxpcdet cos,qui ipfum comprehenfuri crant, adeocp procedat ipfis obuiam. Cum ergo furrexiflet a deprecatione, utniens tertio ad dtfci/ *nbsp;pulosfuos,inueiiiteosdormiêtesprf mocftîciaiamp;diciteis.Dormiieiam,nbsp;Ôirequieicite. Etcumpaululücxpedaflèt,ac prefentiret cohorte unacû “nbsp;ludaaduentare,ait.SuHicit,Qiüd dormitisCSurgite orate,utnô intrenbsp;lis in tentationc.Ecce appi opinquauit hora,amp;: ecce films hoîs traditur in ‘ *nbsp;nianus pclôrunu Surgite eatnus, ecce quitraditme ,appropinquauic» ‘‘nbsp;Quoautemeamus^num utabeamus SCfugiamus cos, quimeconprehênbsp;furifunfTMin, me omnium,Sed camus eis obuiam,utiutelligatts me necnbsp;infcium nec coactam,fedprorfus uoluntariû Si fponuncumhaiicpafTînbsp;onê fufcipere. Quid ad h æc dicemusCcur Chriftus nô fugit, cum potuifznbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non

fctfugereC'NÔnedixitipfe,Cuiu uos pfecutifucrintinunaciuitate, fugi ß:giipe-.ß-cu t^inaîiàCEt tcrac deum,quifetemerepericuîisexponit.Ergonedicemusnbsp;ChriitumtentaiTe deiim,proptereaq; nôfugeri£,cumpoiuerit fugerelt;nbsp;Abfit. Tentât quidem deum is,qui le terncre abfq^ uocaiione clei expo/nbsp;nicpeficuiis,Qui uero iuxtadeiuocationem fefc periculisobrjcit. Si périnbsp;^üafufopitjis incantum non tentât dcum,urpotiusobfequaturuoluntanbsp;ti dei.Et cum C H R l S T V S ait.Si uos perfecuti fuerint in una ciuitanbsp;fugite inaliam, fentit tunefugiendum efle, cum per uo cation cm deinbsp;^gerelicet. VoluntasaucemSiuocatiodeierat,ut Chrifiushoctem/nbsp;pore fufciperet paffionem Si morte, Ecce,inquit, appropinquauithora,nbsp;Ëtpoftca.Poculumquoddeditmihipaîer,annô bjbamilludç'Âc itcrû»nbsp;Hæccft hora ueftra,8ipoteftastcnebraisî. Quare Chrifius procedendonbsp;pcrfecutoribusfuisobuiamjnon tentât deum temerc, fed fcclatur uoca/nbsp;tionem D B Iobedient«'. Eamus Si nos exemplo Chriitiobuiam qsnbsp;âfHictionibus,quas Deusnobisimmittic, Si ad quas fuftinendas Deusnbsp;’ios uocat. Vocatautemeumnon poflùmusaliauia, quam perimpieta/

Si fcelera effugere arfiisfliones, Hæc turn hora, hcc turn tempus ^ft,quo diuinitusad crucemuocamur,Licebitenim crucem fugere,curnnbsp;Pitet uia fugiendi perpietatem. At fi non potes eîTugere, nifi impienbsp;hcias,8i contra DE VM pecces, ibitum cruci obuiam per fidemnbsp;ptocedendum eft. Dicesautem. C^idç’alia CHRIST I,aliamcanbsp;fatio eft CuHcrendae a'ucis, CH R IS T V S enim facile potuit ferrenbsp;’^ptiuitatem,flagella,crucem , Si mortem , quia erat DE V Somni/nbsp;potens, ideo potuit etiam alacri animo perfecutoribusfuis obuiam pronbsp;cedere.Ego autem fumhomo imbeciliis,£i impotens, Quomodoigiturnbsp;^0 poflem exêplo Chrifii afflic'tiôibus obuiâ ireCRedle dicis,çp Ch ri/nbsp;^^«eratomipotens omnipotêtis dei filins. Sed hic itei^ obferuandû efi,nbsp;^ldlupraahquotiesexPaulorecicauimus,uidelicet,çp etfiChrifiusfue/nbsp;in forma dei,afiumpferittn forma ferai in fimilitudinehoîm conftitunbsp;‘lis,et figura reptusutho.Etitet^.Tctarus p oîa iuxta limiliiudûiê abfc^

-ocr page 496-

IN PASSIONEM CHRISTI


pdo.Na cu de fuffcrêdaafflidîÔe fermo eft,ibi tû Chnftus alius qtn'f piâ ho hoc tatum difcrimêhabet,q) Chriftus ferataffliólionê abflt;^nbsp;to,hôaûccumpâ;Ô.Inreliqsautê,uîdelicet,inafflicliÔisgraLii£ate,annîHnbsp;dolore,fuffêrendi ægritudine impotentia,per omnia limilcs funt» Alnbsp;fumpferat enim Chriftus,fepoh'ta intérim maieftate fua,noftram tnjbo'nbsp;ciUita£em,ut per cam nobis Cubueniret. Quarenullâ habes excufationê,nbsp;quam exemplo Chrifti obricias,amp; crucem contra uocarionem dei fugi^nbsp;as, Sed iterüdices. Chriftus defua ïiberatione ex captiuitate amp;uioi'/nbsp;te certusfuit,ac ootime nouit,fe per crucem mortem inprefliiruwlorc



intrépide obuiam ire,ego autê de falute mea incertus fum,ac nefcio cjuid mihiin afflidionibusamp;l morte acqdatjimoucrocertusfumpropterp^*^nbsp;catamea,q) in affli^ione maneat me interitus,amp;l in morte infernus.Cutnbsp;ergo nôfugeremafflidionem etmortê,quo quo mô poftiimCSed audi


Certitudofit* tu^iciffimA^id tu mihi de falutis tuæ incertitudinecondonarisC' quid fat« nofirte. mihi de peccatis tuis cômemoras CRedte quidc facis,q) agnofcas peccata


tua, Sc grauitatem eorum: fed ideo Chriftus paftus eft, uTpeccatatua ex^ piaret, ideo crucê amp; mortem fufcepit, uttein ipfocertiorem rcdderet, çpnbsp;amp;ltu,fi in ipfumcrcdideris.per a ucem amp; mortem ingrefïurus fis in ccc^nbsp;leftcm hærcditatcm, Nosjnquit Paulus,cum mortui efiemus,pcr deÜ^nbsp;da,côuiuiRcauit nos unacum Chrifto,C pergratiam eftis feruaa)finiulnbsp;que cum eo refufdtauit,amp;: fimul cum eo federe fecit inter cccIeftes.Quarcnbsp;de falutis noftrai certitudine nihiladdubitantes, hoc unurnagamus, utnbsp;Chriftumpcr fidem uereagnofcamus,ÔCuqcationidci,in fuifircdisqui


bufcunCpaffliftionibus, obfequamur



per afflidtiones adfummam in ccclisgloriam perueniamus inChdUo lefu DOMINO noftro »quieftunacumpatreamp;lfpiritufandoD^^^nbsp;Uudandusin fecuia Amen.



quam Chriftusfpræter incredibilcs animi dolores,

-----------letiam corpore fuftinult,uidelicct,quomodo captus, uindus, per ora oîm traduâus,irrifus,confputus,percuflus,flagenatus,


amp; tandem cruci inter duos latrones aftixus fit.Quæ


uiorfitanimipaffîonibus , tamêSlt;;ipfaperfeeft gràuiiîîma. Sedpriuiq earn explicat^ne noftratrademus,recitabimiîs oraculum Efaiæ, quodnbsp;dcfuturapaffîoneChriftiprophetatumeftu'dc^ co nomine recitabimus.


utiteRï


-ocr page 497-

HO MI LI AB 10 À N. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«,

Witchim de uero ufu paflîonis Chrifti admoncamur. Verë^ inquit Efaù âSjIanguores noftrosipfetulit,8^doIoresnoftrosipfeportauit.Nospu^nbsp;tauimus eü,quafi leprofum amp; percufîum a deo^ôi humiliatû. Ipfe autannbsp;üulneratus eft,propteriniquitatesnoftrastattritus eft propter (cela-ano/nbsp;ftra. Âcnequisexiftimet,qgt;quemadmoduminhoîm iudicio,Slt;fi abnbsp;ter propter alte ri us fcelera interdum punitur. CSic em receptator latron ü,nbsp;Ut latro puniri folet, etiamfi ipfe nunq latrocinatus fit ) ipfe tarnen fcele/nbsp;fatus,quiflagicium defignauit,nonhabetinnocens,etficôprchenditur,nbsp;dabitfcelerisfuipœnâata etiamfenciendum fit,q? etfi Chriftuspaflus Gtnbsp;propter peccata noftra,nos tn non iudicemur innocaites,hæc,inquam,nbsp;ne qiüs cogitet,addit ProphetatCorredio fuper eunijUt nos habererausnbsp;pace .Diuore eins fanati fumus.Oês nos ficut ones errauimusjunufquifnbsp;que in uiam fuam.Ver^ DOMIN VS reiecit in ilbm peccata oîm noznbsp;ftrum.Hæc prophetæuerba femper meditanda» per fingulas pafiio/nbsp;uis Chriftipartes incÔfpeduhabenda funt,utuei^ ^legitimumpaffio paßtochrißinbsp;O'sChrifti ufum difeamus Si cÔfa-uemus.Primum em in paffîoneChri oßendit pelt;«nbsp;ftiagnofcendaeftmagnitudo paôrumnofoorum,8iirpdiuinæ,propznbsp;terpiflâ.TantaemfuntuniufcuiufcppdâjUtadexpiacionê ipforum ncznbsp;t^eflarius fuerit unigenitusfiüus dei.Ét tanta eft feueritas irg dei,utnô uonbsp;Witplacari,nifippaftionêamp;mortê filq fui.Quarequi nôdum intellbnbsp;§it, quâtum peccauerit,in pafttonêChrifti intueat. Deinde in paffioncnbsp;Chriftiagnofcêdaeftexpiacioptftôrum.CorreâioCinquityupcr eû ,ucnbsp;Uoshabe'remus pace. Afflidus eft,ut nos feruaremur.Liuores eius (unenbsp;^naplaftrûnoftRt.Suppliciaeius,funtiufticianoftra.Namcû Chriftusnbsp;uocatione dei fufeeperit paffîonê obediêcer, ad expiandapda noftra»nbsp;Itantopere deledatus eftdeusobedientia fili}fui,utnon (oîûChriftumnbsp;ipfumiuftû 8i innocente declaraua'it,uerumctiâ reputet omnes in Chri-*nbsp;ftuna oledêtes,iuftos8i innocêtes.Quobeneficio,quidnobis mains connbsp;ôngere poteft; Tâedi autem Chriftus fufeeperit paffionê,pro pdis no/nbsp;ftris,ut nos ,ppter ipfum innocêtes Si iufti p fidê reputemur, non tn fuf/ .nbsp;tepitcâ, ut nos nuUâinhocfeculopaffionê et crucê fufferremus.Sed utnbsp;fufferremus ^dêjeruaremur aût p Chriftûtâtogloriofius,quato grauinbsp;ur aeddit paffîo.Simul cû eo patimur ,inqt Paulus,ut et una cû ülo glori/nbsp;ficemur. Et iteRz. Sicômortui fumus,et cÔuiuemus,fi fuffcrimns,Slt; c5 J-Tiwot.Mî *nbsp;rTOnabinius. Hçc cû ita fefe habeât, audiamus nûc, quas corpales paf/nbsp;hqnes,poft (pirituales illas, quæ exhorrove mortis Si inferni acciderât,nbsp;fufeeperit.Et continuoadbuceo loquente,ecceludas, unuseduode/ “nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nju, accepta cohorte ,Siminiftris,a principibus facerdotum Jaibis, “

I pharifæis , ac fenioribus populi, Si cum eo turba multa, uenit ib “ 1 bc ,cum hternis ac facibus , cum armis, gladijs Si fuftibus.. De / “nbsp;\ autem, qui 'jradebat eum, fignum eis, dicens . Quemeuneç **

-ocr page 498-

IN PASSIONEH CHMSTl

3, ofculatus fucro, ipfe eft, tenete cum, amp; abducite caute, Quid,ol)'* fecro, unquam indignius in terra faélum eft ludas apoftolus, in hocnbsp;aCHRIST O uocatuscrac,utadduceretturbampopulorum adcredennbsp;duminChriftum,amp;ad confequendam ab ipfo faluce, fed ccce adducenbsp;turbam, ad perdendum Chriftum, confequendam in ipfo perpétuanbsp;condemnationem. Pontifices, Scribæ,Pharifgi, amp; feniores,feu fenatusnbsp;popun,inhoc ordinatierant, ut Chriftum facrifieijs adumbrarent, utnbsp;Chriftum ex prophetarum oraculis explicarent, utpolitian Mofaicaiunbsp;ad conferuanda promiffade Chriftoadminiftrarent, fedeccemittunt^Pnbsp;ditorem, cum cohorte amp; miniftrisadopprimendumamp; penitusexdug^nbsp;ued urn Chriftum. Cohors militum in hocuocatierant,ut tuerenturnbsp;blicam pacem,quo uera religio,hoc eft, Euangelion de Chrifto, docet*nbsp;Kdgi/irtitut poftit.Magiftratus enim ciuilrs, qui adminiftrat gladium, etfi interduninbsp;ttffieium.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(jifujj minus cogstet, tarnen in hoc diuinitus coftitutus eft, ut conferuct

publicam tranquillitate amp; honeftatem no propter fe,fed quo in ciudi tra quillitate uerapietatis dosftrina locum habeat,amp; ad falutem hoim trac^tanbsp;ri queat,adeocpmagiftratus eft propter Euangelion Chrifti, nonaut^nbsp;Euangelion Chrifti,propter magiftratum. Vide ergo rem indigniHi-'nbsp;mam. Cohors militum, qui tuebantur pacem, propter Chrilhau’»nbsp;ueniuntad capiendum Chriftum. Turbæ populorum officium crat,utnbsp;falutem in Chrifto qusererent, fedecce ueniunt,ut quærant Chriftun’nbsp;adperdiuoncm.Laterna?,feces,arma,gladq et fuftes inuentaamp; donadç»nbsp;funtjin pium ufum ordinata,fed nunc abutuntur rjs impq aduerfusuui^nbsp;genitumfilium dei. Quid hoc iniquiusaut indigniusdici,autconi’’^^/nbsp;morari poteftc’Scd propterea ueni, inquit ChriftuSjin hanchoratîi» Vi'

* * deamus ioitur obedientiam Chrifti. lefus feiens omnia ouae uentura

fumNazarenum. DiriteisIESVS.Ego(um.Stabatautemamp;Iudas,g » ’ tradebat cum,cum eis. Vt ergo dixit cis: Ego fum,abierunt retrotfuf^^ctnbsp;” ceciderunt in terram.Obferuadiligenter,quam probe omnia conueniut»

amp; indicant, qp Chriftus non humanis infidqs coadus, fed fpontaneauo luntatefuapaflionem fufceperit.Multum autem refert,ut hoc manifeffi®nbsp;argumentis comprobatum extet.Primum ut agnofcamus Chriftum dconbsp;patriperfedam obedientiam præftitiflê, quæcertenon fuiflètperfeda,nbsp;fi Chriftus nolens coadus fuiflet paffionem fufeipere. Deinde ,utdifca'nbsp;mus Chriftum non pro fuis peccatis,quæ nullaerant,fed pro noftris pecnbsp;catispaftum eftc.Si enim pertradus effiet ad crueem contra fuam uolun'nbsp;tatem,non expiaflètaliénapeccata,fedfuam tantum neceftitatem pertu'nbsp;liflèt. Quare, quemadmodum ante,cum fufeepturus effet horrorem mornbsp;tisjdiligenter cauet,neuideatur fuancceflîtate aut crimine coadus mor^

-ocr page 499-

HôHItlAE IOAN. BRËNTIl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«i

ftum fiat, qj non propter humanas infidias, fed fua fpontc ex uoïuntaté ^cipatrisfui comprehendatur.Äcprimum proceditperfecutoribüsfuisnbsp;^buiam,amp;:interrogat:quemqugrantjlliautemnon agnofcenteseum,nbsp;•‘ffpondent, fe quærere lefum Nazarenum. Stupendum miraculum*nbsp;proditor,qui cum illis ftabat,neG quifquam alius in tâta turbaagnonbsp;[dtle(um,alioqui pueris etiam notum.Non diffimiîemiraculum extacnbsp;quarto libro Regum capite Cexto.RexSyriæ mifitexercitum,ad côpre

^cndum prophctam Elizeum.Cuna igitur exercitus ueniffet ad Elizeum. ^*'auitprophcta:üOMlNE,inquiens,percuteobfeero hancgcntem cgnbsp;^'tate.Etecce miraculum.Continuo tanta cæcitate percuffî fünt,ut proznbsp;phetam corana aftantem non agnofcerent.ïtac^ duêli funt a prc^heta itinbsp;’MediumSamariæ,amp;in manumregisl(rael,hoftisipforum. Sic S^hoc!nbsp;^^co ludas, Cohors,miniftri facerdatum,8C tuvba obruuntur tanta cæcinbsp;^te,utlcfuni coram aftantem, amp; omnibus notum, non agnofeant, feànbsp;^dut alium quêdam hominem alloquantur.Hicmihiuide, quid aduer/nbsp;f^sChriftum ualeathomanarapientia,induftria,atcppotcntia, Pontiß/nbsp;(apientiftîmeconfultauerant inter le de comprehendendo Chrifto»

Cohors militum, alq incedebantprobearmati 2lt; muniti ad capiendû Chriftû.Prodiior duccbat eos magna diligêtiaad locû in quo Chriftusnbsp;^*^at,certificacurus etiam ipfos ofculo,quem comprehêderedebeantjied

1 ^cecum iâ ad Chriftû acceffiftent oculi,oîm illoRz ita tenen t,ùt SC eu qui pvaefto ader at, non agnofcerent,2lt;quo diueriendum eflet, nefeirent*nbsp;Quid^an putashocmiraculum æditumtantum efle propter ChriftumCnbsp;Maxime quidem omnium propter ipfum çditû eft,u£ perfpicuum fseret,nbsp;q? potuiftet,fi uoluiftet,e manibus aduerfariorum fuorum elabi,(cd nonnbsp;•^inus æditum eft etiam propter illos, qui credunt in Chviftum ,ut Corn/nbsp;Vvobaretur,qj deus conferuetipfos illgfos,in mediis adueriariorum (uo/nbsp;manibus.Non inhoc æditum eft,ut omnes aduerfarq noftri eo monbsp;^0,qui hoc loco deferiptus eft,excecentur ,fed uthabeamus certumtefti/nbsp;‘ionium, potentiorem efte, quinosin aduerVistueatur ,quameos,quinbsp;’^osperfequantur, adeoepDeum omninouellenos in periculisferua-*nbsp;'^c.Nonpræfcribit quidem certummodumfcruandi* Ahûemaho mo/nbsp;^0 (eruat. Dauidem feruat a Saule ,fama incurrentis exercitus Philiftiznbsp;’^otuminterramlfrael. Eliamferuat,abhisqui ipfum comprchenlurinbsp;trant, igné e ccelo demiflb.Petrum feruatab Herode ,mi{ro angelo,qui rijmo4i. ’nbsp;ÿum e car cere educit.Stephanum feruat a perfecutor ibus fuis inter me/nbsp;dioslapidesjinipfamorte. Vides uariosmodosferuandi,quosnôprænbsp;'ïibit nobis deus certos,fed ipfam nobis in Chr iftum credètibus (alutemnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibusaduerfis, adeoeç in morte ipfa,pr3e(cribit. Porro autê

»

ƒ

/

/

/

I

I

!

»

^uerfanovum impotentiam aduerius Chriftum,2lt; credentes inipfum Wtusaühucmamfeftiusdedarat,Tamei(i enimaduecUq eiusom/

-ocr page 500-

niaprudentercoftituiflènt, utcaperetur, tarnen non folumnon agnoP cuntipfum prope adftantem, uerumeuamcurnChriftusnon expeda/nbsp;tofigno prodinonis,feïpfum,uticadicam, proderet,acdiceret: EGOnbsp;SVMjtanto terroreconcununtur,uc retrocedant, amp;i'n terrampræfhi/nbsp;pore concidanc. VeneruntjUCcomprehenderent Iefum,fed cnm audiPnbsp;fent uocem eius,ego fum,non aliter afficiuntur, quam fi ipfi proditi amp;nbsp;capti eflent,ac præfenri mord obijcerentur. Quata hæc eft maiefias,quænbsp;unouerbuloprofternitomneshoftesin terramÇ' ApparctquidemChri/nbsp;ftus hum ill's, amp; ftatim capiendus atcp crucifigendus, fed ne exiftirn^s ip/nbsp;fum nihilampliusefle,quam quod apparet,proferthicuocem maiefta^nbsp;tisfuæ,ut qui humilitate eius oftènditur,maieftate eius in redta fide connbsp;feructur.Profertautemhanc uocem, nonutaduerfariosnunc perdatS^nbsp;occidat» Venit enim in huncmundum,ut feruet nô utperdat animas honbsp;minum,fed profert earn hoc loco, primum,ut indicée quanta fitefficacia

Verliitief» Qerbideicontra aduerfarios fuos.Etfi enimuoxChrifti, quæeftEuan-* gelion,fit iucundiftïma pr}s,amp; potentia ad falute omni credenti,impi)S tanbsp;men,ôlt;:perfeaitoribusuerbidei,nihilea terribiliuseft»Namfiuoxhii^nbsp;' mills adhuc Chriftitantumpoteft uno uerbo , ut omnes perfecutortsnbsp;fuos adterram derjciat, perindeac fi fulmineidieflênt, quidfacietuoxnbsp;Chrifti gloriofi, quando apparebit in maieftate fua, amp; loquetur iudiciunbsp;aduerfus omnes gentes,atc^ exprobrabit unicuiqp peccata fuaJte,intl^‘nbsp;ens ,maledicti in ignem æternum* Ouid hac uoce horribilius crû»t“



gabaturdecalogus. Deusenimdicens adlfraelitas. EgofumCOMP N VS deus tuns, tautoterroreeos concuifit, ut ipfi retrocederentacnbsp;non aliter àd eâ uocemhorrerent, quam fi gladius cap ici eorum immuicj

E«4j5e/^Ko)f, ret.Non loquaf,inquiunf,nobisDOMIN VS,nefortemoriamur.Sed mifericordùnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potius dicamus: Loquatur nobis DOMIN VS, ne moriarnun

Loquatur autem non uocem iræ fuæ,fed uocem mifericordiæ fuæ, UO'' cemEuangelijfui,que intantum non infert mortem, ut in media mortenbsp;ad perpétuant uitam amp; fccîicitatem conferuet. Nam fi hanc Euangelij uonbsp;cemnuncaudiamuSjSd perfidem conferuemus,tantonobisaudituiucUnbsp;diuserit,cum ChriftusinaduentufuodidurusefttEGOSViM, quatonbsp;gratior nobis eft Itberatio ab omnibus mails.Deidedeijcic Chriftus hocnbsp;Joco aduerfariosfuos uocefua,uc iterum declaret,fe cum poftea capiatu^nbsp;uoîentem capi, ac potuiftè quidem aduerfarios aut fugere, aut omn«''nbsp;noperdere,fcd maluifteuocationem dei fe(ftari,quam fuæad tempus uonbsp;luptati confulere. Poftremo hoc miraculo rur fus confirmât Chriftus,^nbsp;aduerfarq per fe tmpotentiores fïnt,quam ut poflîntaliquid mali ptjsnbsp;in CHRIST VM credentibus,proluoarbittio in ferre. Dices autemtnbsp;Chriftus potuit quidem aduerfarios fuos unouorbo deij cere, fed nos

-ocr page 501-

’/

/

)

!

'/

t

!

!

t

t

I

/

ï

!

5

(

f

»

1

t

r

!

I

t

)

1

J

t

f

t

gt;

5

r r

t

1

HOMILIAE IOAn. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;es/

mifenamp;impotentcshominesnonpolTumuSjncpnum quidem capj'ds . aduerfariorum noftrorum moucre, tantum abeft, ut eos uerbo noftronbsp;in terr’am profternamus.Quomodo igiturhabcbimus cxemplo Cbrifttnbsp;confolationê‘:'Qu5,rogasç' An no Chriftusnobis donatus eft,amp;:unanbsp;cum ipfo omnia bonaeius’T Qui proprio fiîio,inquit, non pepercit, fednbsp;pro nobis omnibus tradidit illum,qui fieri poteft,ut non et cumeodemnbsp;omnianobis donetCErgo,iterurainquis, nib aduerfarios uerbo deiece/nbsp;rOjChriftus inmenonhabitatC'Abfiu NamGhriftusnon ædidit hocnbsp;miraculum,ut nosadexemplum eius,idem iuxtaexternam fpedem facianbsp;tnus, fed utdoceat,aduerfarios nihi^incommodipofiepqsinferre, nifinbsp;ipfo omnium piorum capitcpermittçnte*Si autempermiferit, iam inc5/nbsp;tnodum ab aduerfarrjsillatum,non erit incommodum,fed maximicomnbsp;modi organon.Qui habitat,inquit,inadiutorio altiffimijin protedioznbsp;nedei cocli commorabitur. Btmox« Cadent a Iarcretuomineamp; decernnbsp;milliaadextris tuis,a teautemno appropinquabit. EtPauîosrScimuSjÇpnbsp;his qui diliguntdeum, omnia fimuiadiumento funtin bonum. Quidnbsp;autem poft hocmiracuîum fadumeftcNu Chriftus aufugitC’num per/nbsp;fecutores Chrifti in cafu fuo perieruntemortuiCPotuiffet quidem Chriznbsp;ftus,non folum deiedis,uerumetiam ad unum omnibus extin dis aduernbsp;farijsfuis,fe præfenti periculo über are, fed propterea ueneraf in hanc honbsp;ram,utobfequeret uocationipatris,amp; fufciperet pro pdisnoftris pafftnbsp;onem. Quart pmittir,ut iteRzuires fuasrefumanr,atc^ e terra furgat. Iteznbsp;rum ergointerrogauit eos, Que quæritis. At illi dixerunt,Iefum Naza ‘ *nbsp;renum. Ad hue oculi eoR2 tenentur,neagnoftant, que coram uid€nt,amp;Znbsp;qui fe ipfum iâ prodiderat,ut pcrfpicue {ntelligas,aduerfarios prorfus n inbsp;hil habere uiriûaduerfusChriftum,nifipermittêteipfo.Et ut nihil pofznbsp;funt in Chriftum,ita nec in Chrifti mebra, hoc eft, credentes in ipfum»nbsp;Quid ergo ad mentioneaduerfarrj tantope trépidas; Bono animo efto»nbsp;Nihilincomodi afferet, autfiuidet afterreinoculismundi, nihil theonbsp;comodius in oculisdei. Refpoditlefus.Dixi uobis,qj ego fum.Si ergo c«nbsp;me qugritis,flnitc hos abire. Vtimpleret fermo, quedixerat, Quos de/ lt; cnbsp;diftimihi no perdidi ex eis quenq. Hiciamtraditfe Chriftus aduerfarfjs t «¦nbsp;fuis captiuû, fed interim no tradit ipfis captiuam maieftatê fuam, nec per/nbsp;mittitipfisliberam licentiâ graflandi etiam in difcipulos. Si me, inquit,nbsp;quptis, finite hos abire. Nâ Chriftusanteaprecatus erat patre,pro difznbsp;dpulis fuis. Pater fande,inquies,ferua eos per nome tuum,quos dediftinbsp;mihi,ut fint unum ficut amp; nos. Cum efiem cû eis in mundo,ego feruabanbsp;eos nomine tuo, Quos dedifti mihi,ego œftodiui, et nemo ex eis perrjt,nbsp;. mfifiliusilleperditionis.Quodigitantea,utminorpatreorauerat,hocnbsp;uûc utæquaÜs patri,feueriter iubet fieri.Sinite,inquies,hos abirc.Hsecnbsp;magna eft maieftas Chrifti,qua intantum no potuerunt ludæi captiuita

ß

»

-ocr page 502-

IN PASSIONEM ch RISTl


tc Chrifticaptiuaniducere, utpotius i'pfifaéiifiïîtcapnuieius.N«afiî enim habuerunthuic uerbo CHRISTI obedirc, atcp apoftolos hocnbsp;temporc,nedigi£o quidemJædere.Nifi enim maieftate Chrifti prohiWnbsp;dfuiff€nt,putSnedimiCi(Tcntapoftoloslib€ros,præferumgIadio§raP


'Aduerlàr'^s fantesC Eft amp; hoc miraculû obferuabile^utdifcamus, q? ecfi aducrurijs ,ut nos in Chriftum creden£esîædanr,ddî-'nbsp;loffint pro libidine fua in nos feinre,amp; ultranbsp;lepta,quodaiunc, tranlilire,U!deIicequtnôtentemurul£raid,quoclpoPnbsp;fumusJnlobedicituradSatanâîEcceuniuerfa quæ habet in manu tuanbsp;funi.Etdefinitur ei terminus,quia additur. Tantum in eum ne cxtcndasnbsp;manum tua. Atcp hicetiam necefle habet Satan confiftere,utmaxintedcnbsp;ßderaueritjih corpus quocp lobis fæuire. Poftea permittitur ei corpusnbsp;que, fed i t cru m defin it ur ei ter m in us. Ver un ta m en a n imâ, hoc eft, u itanbsp;illius ferua. Et quod ei definitum erat, intra hoc etiam neceffe habuitfcfcnbsp;eotinere.Nit quemadmodij DOMIN VSpofuitmarifuum terminé»nbsp;ne totam terra obruat.CircundediCinquit^iBud terminis mcis,amp;pofuinbsp;ueórem amp;on.ia,amp; dixi. Vfq? hue uenies,Su.nÔ procèdes amplius, S^fbicnbsp;confringes tumen tes fludus tuos,ita etiam omnibus ad uerfarijs nofiris,nbsp;amp;'afflidionibus,quibusafficimur,fuusa UOMlNOterminusdehnbnbsp;tur, Litnon queant ultra præfcriptum in nosgrailari. DEVS autem

. fidelis eft,qui non finitnos tenrari ultraid quod pofïumus.Confidamus igitur inafflidionibus,certa fpeconcepta, non grauioresin nos lU^nbsp;,, current, quam ferre queàmus, amp; Eluti nofti æutile fuerit. PoPquat^nbsp;,, ergo 1 E S V S permifit,utcaperccur, ftatimaccedens ludas, apP’'®'*nbsp;,, pinquauit ipfi, ut ofcularetur eum. Ec dicit ei. Aue Rabbi,nbsp;„ Et ofcuJatus eft eum. IES VS autem dixiteirAmice, luda,ad qu'dnbsp;J, adesCofcuIo fdium hominis tradis C Obfecro te,po£eft nequiddaiunbsp;luda impudentius dici aut commemorariT’ Etfi cnim antca tottes i




ofcuJan amp;ofculo aducrfarrjscradere,perindcac ii nihil prorfusmali nc cogitarct quidem. Maiushoc eft fcelus,quam utuerbis explicarique^nbsp;at. Atque utinam folus ludas tarn horribiliter peccaflet. Nunc aU''nbsp;temimmane, ofculo filium hominis tradunc,quotquotfimu]ap reli-^nbsp;gionis fpecie,ueram religionem produnc,acprincipibusperfequendan»nbsp;tradunt. Arque hi iadare interim audent fe fucccflbres efïêapoftolo''nbsp;rum ,id quod fane no negandûeft,fi modo de fucceffionein locû ludp,nbsp;qui amp; ipfe apoftolus fuit ,in£elligatur. Sed hicobierua mihiin luda»

— nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ Cr


quid malicia hominu m



dedit pei fecutoribus fignum ofcuîo.Hæc elf fumma impietasmali^ qa.Sed quid.nu efficit hec impietaSjUt ChriCus uel inueniat,uel


-ocr page 503-



eyàciam. Hic ergo locus de luda diligêtcr obferuâdus eft his,qui cogt tant iniquitatem aduerfus proximum fuutn.Quid enfm in animo tuo denbsp;fcnisCVt proximo, inquis, malefaciam» Sed an nô eft deus in excelfo,nbsp;^tnuideciftajSCcuiproximus curxeftC Ergofideusuolueritproximonbsp;tuo immitterc affliôtioncs,immittet certe eas,Une tua crudelitate.Sinolunbsp;^fit,crudelitastua nihil promouebit, fed tibi tantum autori eiusexiaumnbsp;affèreuCur ergo nullo tuo cômodo,imo maximooïm in commodo crunbsp;^djfatem z-C impietatê exercesÇ'Sed ludas fuum habuitiudicem,nos ma/nbsp;gisCnrifttpietatem,quam îudæimpietatemconfyderabimus. Quidc/nbsp;nim a'^it Chriftus,cû ofculo fui apoftoli prodereturC Videmihifummânbsp;in Chr iftnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lVnîvfîif’nfiamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiMAiinluntatisfucE nU/nbsp;pietau'sjomniumhominumoculisexpofitum, quemadmodum quondâ

Lorh in ftatuam falls murata eft:,fed maluit C H RIS T V S age/ f^iquodnobis eratfaîutifcrum,quam quod erachumanæcurioGtatiadnbsp;t^irandum» T antum enim abeft, utaliquid mali référât ludæ, ut potiusnbsp;iîerum admoneateum,magna quidem feueritare,attamen beneuolcnnf/nbsp;Gme,ut uel tandem ,Slt;^ adhuc refipifeat. Iuda,amice,ad quid adesc^ Ofcu/nbsp;lo filium hominis tra JisÇ'luda tradisfilium hominis, qui te creaui,qui tenbsp;ïfraelitam feci,quite in apoftolûelegi,qui tibipoteftatêeqciendoiuninbsp;dæmonum dedi. Ettradisofculo, fpecieamiciciæ» (^id unquam itinbsp;le tantum corn mitrere potui,UC me præceptorem,me feruatorem tuum tratnbsp;dercsCSed age,refipifce adhuc,uel hac ipfa hora,amp; recipiam te in graci/nbsp;am. Habesin Chrifto perfedam charitatem proximi. Non enim cupic cantAtisim»nbsp;hntum feruarereliquos apoftolos,amicos fuos,ucrumetiam ludam pro pkaoinüntinbsp;ditorem,5^ iam fatftum fummum inimicum.Hoc eft legem caritatis per/nbsp;lefte implere, hoc etiam eftpatriperfede obedire. Atcç hac impletioncnbsp;obedientia meritus eft Chriftus tantum dei fauorem,ut deus etiam nos,nbsp;fi in Chriftum credamus, réputée iuftos,acperfedos legis impletores,nbsp;proprerChriftum. Quodfitalesadcoreputamur,nulla certeratione li/nbsp;Cet nobis contra legem caritaris,inimicum odiflc,amp; maleei fa cere Sed nenbsp;cefTuaspotiusexigit, utqualesadeopropter Chriftum reputarr«ur, ta/nbsp;les etiam nosinoperibusnoftris declaremus, ac quan turn in hac carné,nbsp;Uutuce fpiritus fandi,poffibile eft, inimicis benefaciamus,.Cæterut«,

-ocr page 504-

IN f ÂSSIOMEH C H R.I ST I


nus comprchendentium Chriftum non exarueruntC’quid eft, q? non del cendit ignis de coclo, amp;^deuoratomneseo8,qui manusin Chnftum/nnbsp;tjciuntCCum quondam Icrobeam rex Ifrael reprehenfus eftèt a propre-*nbsp;ta,qgt; contra legem adolerctincenfum,cxtendit manumfuamdealia''^nbsp;iuOit prophetam apprehendi. Sed ecceftupendum miraculumnbsp;manuscontinuoitaexaruitjutnonpotueritadferetrahere. Num Chri^


ftusnon eft maior iftoprophetaCRex Ifrael mißt quondam cohortem, ut comprehenderentEliamrfed cumuenifiTentad Elia^deftendit ignis Scnbsp;cœlojà dcuorauiteos,Num Chriftus DOMIN VS nofter,minor eftnbsp;EliaCMinimeoîm.Namqjillicæditafint miracula/uoquodam dcic®nbsp;filio gdita(unt,dequonûcnôeftdiccnditêpus.Quod autem in capfluiwnbsp;teChrifti,necmanus coprehendeniium cxarcfcant,nec ionisdeecdonbsp;cadac,eriam fuo,eolt;pprudentiflimogt;amp;nobismaximcomn(5falutil^®nbsp;deiconfiliofadumeft. Chriftus enimuenitinhunc mundum,ut paoquot;^nbsp;Captiuita^ obedircr»Voluit autem pater ,ut fufeiperet fupplida peccatorum,£^^*'nbsp;fapplicium piaret pcccatahominum paflîonefua* Porrocaptiuitaseftpeceatoru’”nbsp;fnt^torum; fupplicium,præfertim pub I i corum criminum,furti,latrocinq, aduîtrrtj»

ÔC aliorum»Sufcepit igitur CH RIS T V S hoc fupplicium in fe»^ mifitfetanquam Iatronem,aut homicidam capi,primû,ut intelligai’^“®»

...... Ç

quantum fit peccatum noftrum, propter quod films D E I,fufcip»

(upplicium,quod latronibus debetur.Etfi enim non omnes homines r* trinfecuslatrocinati funt, omnestamen homines funt in confpelt;fui delnbsp;tanti peccatoreSjUt non folum extemam fed etiam æternam amp; infernaƒ

1cmaptiuitatem propter peccata meriti fint. Quarc qui nondum intel/


gi'^wtatempeccatifuijconfideretiq? propter plt;ftm ipfius capiatuf Chriftus tanquam latro, amp; manifefte uidebit maius eftc pcccatumip/nbsp;fius,quam quod pro merito fuo fupplicfjs corporalibus fatispuniri que/nbsp;at. DeindeaftumpfitCHRISTVShoccaptiuitatisfupplicium,utnbsp;expiaret in confpedu dei peccata noftra.Nam cum capuuitas indderitinnbsp;Chriftum prorfus innocente, Chriftus obediuerit in ea uolutati patrilnbsp;fui,intâtüm delcAatur deus obedictia Chrifti filfj fui,ut propter ipfum tcnbsp;raittatoibus in Chriftum credentibus,pcccata,Slt;reputeteosiuftosac dinbsp;gnos ccelefti fœliçitatc. Vnde Paulus ait. Quemadmodu per inobedieiinbsp;tiâ unius hóÏs peccatores coftituti fumus muld.ita per obàlientià un ius,nbsp;iufti conftituent multi. Ad hgc fufeipit Chriftus hocfupplidû, ui rcipfanbsp;^pcrireturin fc,qualis eftetaftedus captiuoi$t, quo eßet mifericors SC

-ocr page 505-

H O M1LI AE IOAN. B RE H TI j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sir

fidclis Pontifex in his quæapud DEVM forent agenda ,amp;poffithi§ quifictcntanturfücciirrere»Non enimcaptuscft,utnullus hominû am/nbsp;pliuscapereturjed captus eft,ut captiuitatem in ftiisfandificarct. Qua/nbsp;fe captiui infpiciant captiuumChriftum,utex ipfofaîutem confequartnbsp;tur» Sed captus fum, inquis, nonproptar iuftidam, quemadmodumnbsp;prophetæ,apoftoli,amp; multi ali] ptj ,fed propter fcelera mea.Quid igiturnbsp;iàdamÇ’Monet quidem Petrus,ut tam hcneftâ^ducamus uitam, quo ne/nbsp;nio noftrum affligatur,u£ homicidaaut fur,aut facinorofus,aut curiofusnbsp;alienarum rerum.Sed fi res ita cadat, ut quifpiam propter fcelera fua ca/nbsp;piatur, ne fie quidem animus defpondendus eft,fed tûc maxime omninnbsp;in Ghriftum captiuum per fidem refpiciendum eft,qui captiuitatc fua exnbsp;piauit fcelera,amp; fandificauit captiuitatem,ut fiat in omnibus in ipfo refi/nbsp;pifeentibus commoda amp; utilis ad ueram faîutem. Refipifeendumigiturnbsp;eftjUel in ipfis uinculis,u£ gloria captiuitatis CHRISTI fruamur. Po/nbsp;ftremo fufeipit Chriftus fuppliciumcaptiultatis,utexcplofuo doceretnbsp;nos,quid nos fàceredebeamus,fi quâdo tali calamitate obruamur. Chrinbsp;ftusenim antelegitimam quidem horam diligenter caiiit, benefadêdo,nbsp;fugiendo, fefeabfcondendo, amp;quibufeuni^ iuftis rationibus potuit,nbsp;ne comprehenderetur.Nunc autem ,cû uenit hora efus amp; tenetur capti/nbsp;nus ,non repercutit, nô remordet, non maledicit,non cxecrat inimicosnbsp;(uos,fedpotiusbenefaciteis,utpoftcain Malchouidebimus. Hociïludnbsp;cft, quod Petrus récitât» C H RIS T V S,inqufens,afflidusefi: pronbsp;nobis,relinquens nobis exemplû ut infequeremini ueftigia eius,qui petznbsp;catum non fecerat,nec inuentus eft dolus in ore eius, qui cum mal edi dtisînbsp;incefTerctur non regeflitmaledicla,cum malis afFiceretur,non minaba/nbsp;tur,fed tradidit uindidam ei,qui iudicat iufie» Et Efaias» Cum m uldare/nbsp;turamp;infîrmarctui’,non aperuitosfuum, ficutouis, quæducituraduidi/nbsp;mam,amp; agnus,qui cum tondetur,obmutefcit, nec aperitos fuurn» Sednbsp;tesipfamonetnos, utuideamusnunc, quiddifcipuli,qui antearecepe/nbsp;tantjfeChrifto comorituros,capiêdo ià Chrifto faciant» Videntes, in/nbsp;quiuntEuangehftæ,hi qui circa ipfum erant,quid futurum efret,dixeru£ cenbsp;ei.DominetpercutiemusnegladioÆtecceunusquifpiamaftantium exnbsp;illisquierantcumlESV,SimonPetrus,habensgladium,extenfamanu ««nbsp;eduxit gladium fuum,amp; pereuffît feruum principis fâcerdotum,etampu lt;cnbsp;tauitdexterameiusauriculara.EratautênomenferuoMalchus.Qug dif lt; amp;nbsp;dpuli,hoc loco faciunt,uidentur cfTe honefta,amp;; fortia fadla.Primum e/ ‘ 'nbsp;nim promiferunt fe intantum non d ifeefluros a Chrifto, ut par a ti etiamnbsp;fint fanguinem fuurn pro ipfo efFundere,Quodautem promiferût, hocnbsp;nunc conftanter feruare uidentur. Nam, cumrecipiunt fepaucos gîadionbsp;dimidicaturos contra tot armatos aduerfarios CH RIST I, uidentur cernbsp;te uitam fuampro Chrifto praefenti mortispericulo exponere» Quarcnbsp;tt ii|

-ocr page 506-

IN F A SSI O NEM CH RI ST 1 äpparcnthonefli efleuiri,qui feruent,quodpromiferunt.Deindefciunfnbsp;Chriflomanifeftam inferri iniuriam.Sciuntiudæos iniquiffimeaduci*nbsp;fusChriftumagcre. lamfiMofeaufus fuic defendere fratrem fuutnhe^nbsp;bræuin, qui ab Aegypti'o iniuriaaffi'ciebatur,amp;ægypcium occidere,nbsp;cur tam muliebn'sanimi efl’entdifcipuli Chrifti,qui in man ifeftainiurianbsp;non änderet præceptorem Sgt;i.magiftrufuum.adeocp eum ,quepro McPnbsp;t'pZmosi ^^*3 habebantjdefendereCFortis uiri,amp; animi heroiei eft,miferos,0^ op''nbsp;preflos tucri. Hue uidetur ctiam fcriptura accedere. In pfalmo enim dict^nbsp;Prouer.i^. tur.Eripice pauperêamp;egenÛ de manu peccatoris liberate. Et Salomonnbsp;ait.Erue eos,qui ducunt ad mortem, amp; quitrahuntur ad interitum, 1'bcnbsp;rare ne celles, Quare apoftoli fortes uiri uiden tur, qj recipiat fe defenfivnbsp;ros Chriftumgladio.Sed multoconftantioramp; fortioruidetPetrus,nbsp;cum alt] ceftarent, folus ipfeaduerfusarmatâ cohortcmgladiofuoicapiinbsp;petriitudaiid gnat,ut etiâ Malcho feruo poniificis aure abfeindat. Hoc tale uidetur clnbsp;fefacinus,quo Petrus no folum excellenceforticudinem fuam, uertimc/nbsp;tiâfirmam animi fui cÔftantiam er ga Ch ri ft um declaret. Ante em pro/nbsp;mifitfeproChrifto, animara fuampofituR2. Nunc auteincurritgladionbsp;inarmatamcohortê,utChriftumdefendat.Quideft,pro Chrifto ani/nbsp;ma ponere,fi hoc non eft’Z'Quare Petrus uidet hoc loco egregie atlt;^ conbsp;ftanterferuare,quodpromi(erat.Sed alia funt indicia d?i, alia impento^nbsp;bominum.Namhoc Petri fa(ftum,ncceftiuftum,nec Chriftoaccept»nbsp;fedtemerarium,illegitimum,fediciofum,amp; quod Chriftornaiorcm a/nbsp;n imi dolore intulit,quâ aîapæamp; flagel la. Intempeftiua ,a i unt, beneuolc/nbsp;tia ab inimicitia nihil diffère.Hocautem Pctrifatftnm, uteratbenfoolcnnbsp;tia maxime intempeftiua, ica pugnabat ex diametro cum officio CHPFnbsp;STI , qui totiesdixerat, fenon uenifie,ut perdae, fed uc feruct aiashomlnbsp;num .QuareChriftusdeciarat cumuci bis,ttifaclis,(ibi häc difo'pulo/nbsp;rum,acpræcipue Petri beneuolentiam maximeomniu difplicerc. Projnbsp;-ponuntautemhoclocotreshominuordines,quibus cum, Chriftofullnbsp;eft negociu. In uno ordine funt difcipuli,acprpeipue Petrus, quizelog/nbsp;demdei,fednofecundum fciennâ,Chriftuminiuria affédû, gladio de/nbsp;fendere conant.fn alteroordinc eft Malchus,qut adifcipulis a pter Chnnbsp;ftum parte corporis mutilatur. In tertio ordine funt h i, qui Ch riftum conbsp;prehenderut, etcaptiuum ducunt. Audiamusigit, quidChriftusunftnbsp;; cuiepordiniautfaa'at,autconcionet,Aeprimû uertitfefcaddifcipulos.

Sinite,inquies,ufcphuc,Choceft,3abfiturpugnetis^ me gladio, fed uolo ut pmittatis aduerfarios meos eo ufcp in me fæuire, q cis coceftuninbsp;eft.Non agnofcouos ultoresmeos. Ahuseft,cuiego ocm uindiótaninbsp;tradidi.ls,qu{cquidmalimihi infertur, fuotemporefeuerifliine ulcifcef.nbsp;Quare uos finiteeos in me, quantum ipfis datum eft,hoc tempore graftnbsp;J, fan'.. Ad Petrum autem ait.Couertegladium tuum,in uaginam tuarn*nbsp;Omne«

-ocr page 507-

KOMILIAE IOAN B R EN TIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;est

prnnesetnqui accipiûtgladium,gladtopereunLPocuIûquodJeditmf/ lt;« quot;’pater,an nonbibamiUudC’Anputas,q)nôpon(mmodorogarepatrê *«nbsp;’^um,amp;cxliibcretmthiplufquamduodecimlegionesangelof^zCQtïo/ «cnbsp;^odo ergo implcrent fcripturæ,q) Gc oportet fieri-; Hæc eft grauifiaranbsp;’ncrepatio,qua Chriftus docet,facinus Petri non efle, nifi tcmerariânbsp;’îicionemaduerfusmagiftratum, côtumcliam in deû patrem, arrogantianbsp;aduerfusmaieftatemdei,atqî totius faipturæ uiolationè, tantum abefftutnbsp;fitueraforcitudoamp;f pictas.Primum enim ait.Oês,qu» accipiuncgladiumnbsp;gladio pcrennt» Tuigitur Petre, quiaaccipisgladium,fedicio{uses, pctratfcdi^nbsp;dignus,quigladio pereas.Quid ad hæcdicemus-^Sigladio periredigninbsp;funt,qui gladium accipiunt,quid fiet de magiftratu,qui gladio remp.adnbsp;niiniftrat;quiditêdepriuatisciuibus,quîgeftantgladios,certenon tan/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

tum obid,q) arma uirum deceant,fedetiam,ut in neceffitate le a latroni/ V bus, aut alijs hoftiliter in ipfosincurrentibusdefendant;num igicurc/nbsp;^unt fediciofi,amp;digni,in quos gladio animaduertatur; Abfk: quodnbsp;Chriftus ait.Omnesquiaccipiuntgladium,intelligendueft,eumloquinbsp;dehis,quiaccipiunt gladiumillegitime, uidelicet, cû necdeus ipfe, nec ^s-e,nbsp;publicgamp;ordinariælegesgladiumporrigant, Magiftratui enimporri/nbsp;git gladium deus ipfe,quia magiftratuseftordinatiodei,ultor aduindi/nbsp;^amci,qui quodmalum eft,fecerit.Porrigunteigladiumlegesquoq;nbsp;Ut iuxtaeas rempub.adminiftrct.Soient etiamaliquotiestammagiftra/nbsp;tus,quamlegespriuatishominibus gladium porrigerc. Quare qui gla-*nbsp;diolegitime ad uocationem D E I,iuxtapræfcriptum legum utitur, necnbsp;ledidofus, nec d)gnus,in quemgladio animaducrtatur,iudicâduseft.nbsp;Petroauteminboccafu,necDEVS,nec magiftratus, necleges porrPnbsp;gebaut gladium. Voluntas enim Dei erat, ùt CHRIST VSpateretur,nbsp;non utgladiodefenderetur.Magiftratusautem iserat,qiii perfequeba/nbsp;tur Chriftum,tantum aberat,ut Petro porrigcrct gladium ad defendcn/nbsp;dutnChriftum. Necciuileslegesarmantpriuatos fubditosinhuiufcc/nbsp;Uîodi cafibus aduerfus magiftratum fuum.Quare Petrus accepit gladi/nbsp;Umillegîtime,5lt;Jeftfediciofus.Quid ergo^an non fcriptura dicit, que?nbsp;Âdmodumfupra indicauimustErue eos,quiducunturad mortem,amp; quinbsp;trahuntur ad intcritum,liberare non cefles-^Rede dicit fcriptura, fed re/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g

fte quoque intelligenda eft. Nam uniufcuiufqueboni uiri ofticium berandifunti df,ut proximum,qui iniuria afficitur, defendat, amp;ipfum ab iniuria li/nbsp;beret. Sed ita , ne fitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,quemadmodum Petrus ait, Yctri4i

boceft,utnÔ egrediatur terminos fuæ uocationisjedcontineat mira fue uocationis fines.Itaq^ magiftratus debet innocentem fubditû fuum,etiânbsp;gladio defendere,quia hæc eft magiftratus uocatio, Priuatus aûchomonbsp;debet proximum innocentem defendere, pro fua uocatione, hoc eft,nbsp;Uel teftimonioinnoccndæ, uel deprecatior.e,uçletiam gladio, fimaoft

-ocr page 508-

IN PA5SI0NEH CHRISTI

ftratus Sikgcspcrmifen'nt. Petri uero uocatio erat,non, Chriftumgl^ dio defendere,fed Chriftum uerbo confiteri.Quaretunc legitime ChrPnbsp;ftum defendifletjfi nonceflafïètjquacunep dataopportunitate,Chriftimnbsp;nocentiana teftari, SCaduerfariorum eius eaufiam reprobare* Deinde aitnbsp;Chriftus.Poculum,quoddeditmihipater,annon bibamilludç’Tiiiginbsp;tur Petre,eumuisme eriperegladiotuo e manibus aduerfariorummeo^nbsp;rum, non folufediciofus esaduerfus magiliratum,fedetiam aduerfus danbsp;urn patrem meum,amp; refiftis uoluntati dei* Deus uult,uc patiar,tu autemnbsp;uisgladiotuoprohibere,nepatiar. Hoc eft bellum aduerfus deunago'^nbsp;re*Poftcaadditî Anputas,qjnonpoflimmodorogare patrem meum»nbsp;fetrus gerit exbiberet miht plufquâ duoderim legiones angeloRtçhoc eft.Noin-'nbsp;beOumaduer digeoaddefenfionemmei externo duodecim apoftolorum gladio^V^-^nbsp;{utdeuminbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gladt) obtufiores func,quam ut queant me defendere*Nam fi uellcm

extrinfecus dcfendi,0i nollem pati,in promptu eflent plufquam duode^ cim legiones angelicæ,quæ me magna etiam maieftate e manibus imp*®nbsp;r rum eriperent. Tu uero Petre, ea es arrogantia,ut exiftimes te maioremnbsp;mei curam habere, quam uel pater meus cccleftis,uelomncs angelieius»nbsp;Quid'ergo eft,in deum contumelia,fi hæc non eftcEx hoc loco uides,nbsp;piorumnMie quanta fit maieftaspiorum,qui in Chriftum creduntChriftusenimianinbsp;ßas»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;probe apud deum patrefuum munitus eft, uthabeatplufq duoderim

gelorum legiones qui ipfum tueant.Cum aut Chriftus donatus fit dentibus in ipfum,certe eft SCipfisunacum Chrifto hæc maieftasdo/nbsp;nata,ut angeliin minifteriumipforum emittantur,id quodetia mif^^nbsp;lo quodam comprobatum eft,in Elizæo, in cuius dreuitu eratmo*^^?*^nbsp;nus equoB2amp;curruumigneorum, quêadmodumfcriptum eftinnbsp;to libro Regum ,capitc fexto.Et pfalmusait. Angelis fuis mandauitdete,nbsp;ut cuftodiantte in omnibus utjstuis,ne forte offendasad lapidêptdcn’nbsp;tuum. SedquidadhæcdicemusC'Num,fideusnômiferitChrifto,aUCnbsp;Chriftianisexalto,legionesangelorum,nullihominum licebit eosglanbsp;dio defendcre,fedpermittcndum eft fine Iudæis,fiue Turcis, fiuealÓ*nbsp;impqs perfecutoribus, ut impune in Chriftum amp; Chrifh'anos grafttnt»nbsp;Minime omnium. No licetquidem priuato homini, priuata tementatcnbsp;gladium contra magiftratum fuûillegitimeaccipere, propter ChriftoiHnbsp;aut credentesin Chriftum,Magiftratusautein hoc ordinatuseft,utuo*^nbsp;permittat hoftes in fubditos fuos graffari,feddcfendat eos pro uirili fo3*nbsp;Quare ut magiftratus Hierofolymitanus debuiftet Chriftum abnbsp;latronudefendere, icauniufeuiufepmagiftratusoffirium eft, utpiosfti*nbsp;in Chriftum credentesin fuarepublica abimpiorumincurfionetueatut»nbsp;Poftremo addit Chriftus. Quomodo ergo implerentur feripturæ,^nbsp;oportetfieri;’ His uerbis iterum comendat nobis fcriptura, ÔC GgnibcaCnbsp;partim fcripturam præcipue ad hoc refpicere, ut Chriftus expiet pe^t?

noftts»

-ocr page 509-

Ihm cgit.Putauit cnïm omnmo ad officium fuum pertincre,ut difópu/ lusipfe,pro innocente prçccptore,adeocç Meffia,aduerfus imprjllimos ïnbsp;nbsp;nbsp;ï

ntbulones oladiofuopugnarct.Sed uidffim audit fediciofus,cótumelio (usindeum,aduerfariusuoluntaosdei,amp;repu?nans(criDturae. Ouid

tati carnis allubefat,fed inquiramus legidmam dei uocationera,ut heiaz tnus ea,quæ fpiritui fan do placent.Habes quid Chriftus difcipuïis coznbsp;cionatusfit, acpræcipue Petro, Videamus nunc quid faciatMaîcho.nbsp;Cum tetigifletaurtculameiuSjfanauiteum, Vt Chriftus anteauerbis^nbsp;ita nunc fadisdeclaratfadum Petri fibi maxime omnium difplicere.Saznbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

naicnimauriculam,quam Petrus Malcho abfeiderat. Hoc miraculum tantomagisobferuandum eft,quantoimbecillior nunc Chriftusefte uinbsp;deatur.Eratenim aduerfarioRî fuorum captiuus, QuidergoCnum ficutnbsp;corporc,ita etia maieftace fua captus fuitCMinime omnium. Etftcnim nonbsp;utitur maieftate fua ad opprim endos aduerfarios,déclarât tarnen fanacionbsp;ne Malchi earn fibi adefle,ut itcrum tefteturje nonhumanisuiribus,fednbsp;fuaipfius uolutate captiuum fadum effe. Necfentiendum eft, q? Chriznbsp;ftus hac fua abfcondica maieftate mitigauerit fibi paffionis fuac dolorcmjnbsp;Nam fipeccatumfepofueris,tunc Chriftus tentatus, amp;affliduseft pecnbsp;omnia,ut homo quifpiam propter immaniflîmaquæcp fceleraC Horurnnbsp;wim expiationcm Chriftus in feanumpferat,)captiuus,Sedfentiendn,nbsp;^ft,qj Chriftus hoc tempore utatur tantum maieftate fua,adædenda eanbsp;wiracula, quibus tefteturfeuenifle d^pati, utferuet,nonut pcrdatanigt;*nbsp;lt;nashominum,quibusetiatnprobetienoncoadum humanisuiribus,nbsp;fed fua ipfius uoluntate paffionem fufeepifle. Qui enim f^abatabfeifsanbsp;3uriculam,potuiffet etiam e manibus capientium elabi.Sed hie mihi uilt;nbsp;de admirabilem reRt œconomiam. Petrus difcipulus Chrifti, peccaueratnbsp;quidem tcmeritatc,fcd ex beneuolentia erga Chriftum ,amp; zelo dci,atznbsp;tarnen increpatur feueriftime a Chrifto,auditfediciofus,incredulus,9tóznbsp;£otiusfcripturæuiolator,quibus criminibus nihilpoteft hominbsp;ni maiusobfjd.Malchus autem,impius Chrifti perfecutor, cuiPetrus,nbsp;propter Chriftum,auriculam abfeiderat, tantum abeft,utmale audiat et Afftiitio»«•nbsp;reprehendatur, ut etiam beneficio afficiatur. Quid hoc rci eftc' Difdpuznbsp;lus tantum non pedibus conculcatar,impiusautcmperfecutor bencficiznbsp;urn reportât. Ergo ne Chriftusapprobatperfecutoris crudelitatê':' Nihilnbsp;minusjfed hocillud dî,quod in Hicremia fcr4gt;it.Ecce, inquit DOMIznbsp;N VS,in duitate,in qua inuocatum eft nomen meum, egoincipioafflinbsp;gere.Bonuscnimpaterfamâiasprimoni çmniufn infuos ldgt;eros, ftpecz

-ocr page 510-

IN PASSIONEM CHRISTI

Ca lien nf, grau iter animaduerdt.Reliquos autcm,qui non funtcur««?^*


tem reprehendat,ad Makhi CAitem impietatem conniueat,amp; ipfibcnc« dat*Aiqueadeohiceftfolennisrerumcurfus in hocfeculo,qj peffusrenbsp;prehcndatur,amp; Malchusbenefictjs afficiatur,hoceft,qj pij amiganW^nbsp;amp;C. impi) omnibus foclicitatibusin hocfeculo fruâtur. Hoc autem ideirlt;^®nbsp;fit,quiapri funtfamiliadei,amp;haeredesbonorumeiusJmpi) autemnbsp;alieni a coeleftibus bonis«Quare,quograuioresincurruntinnosa®''nbsp;lt;fliones,co certiorem debemns hæreditatem in cœlis fperare,fi crediderKnbsp;mus in lefum Chriftum,ö^ uocationi eiusobediamus. L)e Malchoba''nbsp;denus.Quid autem deali}s,qui Chriftumcomprehenderunt dicemus»nbsp;num quia Petruspeccat temeritate,amp;^ Malcho benefit,rede ipfi faciunGnbsp;q? uioIentasinChriftum manusiniecerint, Scducant eum captiuum»nbsp;Minime omnium»Petrusnimium peccaueratad dextram,illi nimiünbsp;cantad finiftram. Etficut Petrus noniddreoiufteagitpercunendo,nbsp;illi iniuftc agunt capiendo,ita illi non ideir co iufte t^unt, q? Petrus iniƒgt;nbsp;fte agit. Quare CHRIST VS perfpicue ßgnificat,k ferre quidem impienbsp;»gt; tatem ipforum,minime tarnen approbate.nbsp;nbsp;nbsp;In illa enim hora dixit IE*'

» SVSturbis,amp;ad eosqui uenerantadipfum,principes facerdotum,ac t» magiftratustempli feniores. Tanquam ad latroneexiuiftiscum gb-*nbsp;»» dijsSxJfuftibus,adcapiendum me.Quotidieeram apuduos,amp;fedebaninbsp;»» docensin templo,0^non comprehendiftisme,nec extenddtis manusnbsp;gt;» inmc.Sedhaecueftraefl:hora,amp;poteftastenebrarum.HocautemtotUnbsp;•9 fadumeftjutimplerenturfcripturæ prophetarum. V^ideobfecro,im''nbsp;manemfurorem pontificum amp; magiftratuum in Chriftum* Tanta çninbsp;infaniadebacchanturineumjUt etiam unacum feruisfuisexcurrant adnbsp;comprehendendumipfum.Hosigitur, utcrantante fe liantes, grauiPnbsp;fitnealloquitur,ac.perfpicueexplicat,fe haudquaquam captum cfleipfonbsp;rumuiribus,feduoluntate D EI,utfatisfaciat uaticinrjs prophetarum»nbsp;Docui quotidieapud uos in templo.Quare tue non cöprehendiftismd'nbsp;Non deerat animus,nö decrat occafio,non miniftri,nö gladij. Hoc u/nbsp;num deerat uobis,q7 nondum aduenerat hora ueftra, amp;: poteftas tene^nbsp;brarum,hoc eft,non acceperaris poteftatem a DEO patre meo,amp;non/nbsp;dum prætcricrat definitum tempus minifterrj mci. Nunc aute Satan,quinbsp;eft princeps tenebrarum,accepitpoteftatem,utmeaffligat, fedin fuurn

exieiu

-ocr page 511-

ftOMlLîAB ÎOAM BKENTIli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«go

txidum nieâmaximamgloriam»Hocenimideopermittitur Sata/ ^,non utegopeream,[edutegoipfum conteram, amp;rerucmhomines^nbsp;Hoc cni in (oripturis pvomiffum eft, Satanâ meapaffione contcvcndûjnbsp;Ac non ciTetquidem extra inftitutum,G hoc loco rccitaremüs aliquot tenbsp;ftimonia (criptûrç,quibus fignificatum eft »Chriftum multa mala in hocnbsp;i Uçuky pro peccatis hominum,nbsp;nbsp;ad conterendum Satanam païïurum»;

l Sedc^uiainhachomilialongiorcs penefuerimus/quam par (it^cômemo I fâoimustantum unûlocumefcriptura,quimaxime hucconuenirc uide/ *nbsp;l turdnGcnefi capûe tertio dictum eft ad ferpentê.Semen mulieris afflagt;nbsp;I bitÇueneno^caputtuum,2lt;tuafftabisÇuencno^calcaneumeius, Hic fernbsp;l pens,Satan eft.ls arripiès Chriftum afftat calcanéum eius ueneno, quianbsp;l tfficitper miniftros fuos^utChriftus capiatur amp; ad mortem ducat, Spe/nbsp;I Utenim feretenturum ipfum in morte SC inferno,quemadmodum altos d cbrijlo af-I bominesretinuerat.SedChriftusuiciftimafftatueneno caputferpentis» P«tnw«enrn»nbsp;Caput autem Batanæ, dicitur omnispoteftas, fapientia, amp; uirtuseius»

i HocigiturcaputChnftusafftauituencno,quiacum Satannullum ius

\ haberetinChriftum,Si tarnen effeGerit,uttâquamlatrocaperetur Si ad

1 mortemducevetur,potentia€iusper Chriftum itacontritaeft, utnullvi

I deinceps in Chriftum credentempoffit captiuitate Si morteperdere, ÎSla

I in calcaneo mor der i,et(i moleftum fit,non tarnen eft mortiferum.ln ca/

I piteauiêmorderi,mot'tiferumeft.Quai'e,etfiSatan momorderitChri/

1 ftum in calcanco,hoc eft,coniecerit ipfum in captiuitatem ,non tamê in/ .

1 tülitei uulnus letale ,ted ipfe pocius Satan letaliuulnerein capite per \ Chriftum afteéfus eft. Porro Chriftus hac concione ad principes Si ma/nbsp;S^ftratus,non (olum docet fe uoluntatc fua captum, ut impleantur fer ip/nbsp;i turac,8lt; nt caput Satanæ conter atur,fç d etiam docet nos dilemma ualdcnbsp;l nhferuabik.Signiftcatenim aut nullam pofte nobis calamitatem accide/nbsp;l fe,aut,eam,fi acciderit,bona dei uoluntate accideve, qui permittit quidcnbsp;1 Satanæ,ucnos affl»gat,Ced non permittit ut progrediatur ultra definitenbsp;l ttrminum, Si ut nosperdac, (edutafftiâ;ionibus nobis adiumento fitinnbsp;l ^^um.Ceneigitur confidamus,et quicquid acciderit,bonicÔfulamus.

1 CaEterum,cumdifcipuliuiderentlefumcaptum,SiaudircntPetrum fc/

l 'teriftitne reprehenfum, relitfto eo fu gerune omn es. Et unus quifpia a/ * ®

1 d2^efcentulusfcquebatureum,circumamilt;Stusftndonefupernudum,Si ’ '1 ^oprchenderuntillum adolefcentuli.llle uero relictalindone,nudus eftu ‘ *nbsp;. S'tabillis. Hocilludeft^quodChriftusanteadixerat.Vosomnesfcâ **•nbsp;alizabiminiin mehac nocte.Namcum uiderent Chriftum captum,Si

I 'mpotentiorcm,quam utqueat e manibus hoftium elabi,cogitarunt con ' lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eius meraeffe mendacia,Siipfum nonpofTe Chriftum filium dei *

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finatfecomprehendiabimpqffimisnebulonibus.Fuoiuntergo, -

! ^ihominem mendacem SC impoftorem,apud quêinuntumnuUafcc/

-ocr page 512-

IN PASSIONEM CHRISTI

'cMflionde- ^‘c^tatfefpcrandafitjUtpodusducataflccIas fuosin præfentem interniri'' relinquîitnbsp;nbsp;onem Jtacp folus,folusinquam, Chriftus rebnquitur ,inmanibus acV

wrjcrpwf« uerfariorurafuorum, gComnesabipfodefiaunuNonenimuin tantu fugiuntjuerumetiam adolefcentulus quifpiam, relida findonefua nu/nbsp;dus aufugÎL Nam cum pueri feu adolefccntuh',una cum cohorte amp; min*nbsp;fi:risfacrificulorum,ad comprehendendum Chrjftum,utfierifolet,nbsp;e currifTentjacuidifîent maiorcsnatucomprehenderelefum, imitatifuntnbsp;ipßcxeplum maioBz fuorum,8^ uoluerunt coprehendere aliû adolefccnnbsp;tulu,qui una cu difcipulisad monté Oh'uaRz antea fedus fuerat.Is ergonbsp;adoIefcentuluSjCtG quod reliqui pueri agebant non erat nifi luduspueri^nbsp;lis,tarnen tanto terrore corripiiur, utrelidafindone, nudus auRig^f*^*nbsp;Memorabile fa(ftum,quo uidemus tarn feniores qua iuniores inbsp;STO dcfecifte,hoc cft,omnes homines tarn maiores natu,quam mino'nbsp;res,ac etiam infantes fub peccatumconclufos,folum autem lefumnbsp;ftum pro peccans paflumeffe* Quare, cum recitatur nobis captiuiwsnbsp;CHRIST bamp;defedioomniumdifcipuIoRieius,tâ maiorumqn^mnbsp;minorumnatu,agnofcamusindifcipulis quidem noftramipforum im^nbsp;becillitatem, in captiuitate autem Chrifti ,noftram Iiberratem,utagnifnbsp;pcccatis,credamus nosab ipfismifericorditerliberatos,per Icfum Chr‘nbsp;flumDOMlNVMnoftrum, qui eft una cumpatre Sdfpiritunbsp;DEVS laudandus in fecula Amen,

H O M 1 L I A L Vn.

sgerunt^inquit Matthæus,reliclo IESV,omnes 1 Mifcipuli. Nunquid ergo fugit etiam abeo Deuspa^nbsp;3 ¦ ter,quia diicipuli fugeruntcMinimeomnium.DiÇ*^nbsp;I • enim.’Tempus iam ucnit,ut difpergamini unufqmi^nbsp;queinfua,mec^folumrelinquatis,ectarnen non fomnbsp;folus, quia patermecum eft. Fuit autempatercn*^nbsp;«'CHRSh»TOinpaiTione,non ÇJ? Chriftusnullodonbsp;lorein paftioncaffcélus fit.Sufcepitenim noftrasirabeciIIitates,S^tfO^^nbsp;tus eft per omnia iuxta fimih'tudinem abfcp peccato,quemadmodum iOnbsp;epiftolaad Hebræos fcriptumeft,amp;nosfupraexpofuimus,fedq)amp;ip''nbsp;fefitnaturaeiufdem maieftatisamp;fgloriæcum DEO patrefuo,amp;;q?nbsp;ter conferuaueriteum,in tarn cotempta humilitatc,utnon foSum nonnbsp;riretin ea, uerumetiam confequcretur per earn fummam glon'æ fnb^nbsp;limitatem,Pergamus igfturnunchumilitatem Chriftiampliuscognoynbsp;cere,utamp;fpoftea fublimitas eius nobisconfpicua Gat. CohorSjincjn*''nbsp;unc,amp; tribunus,ac miniftri ludæoiç comprehenfum lefum ligaucrunf»nbsp;amp;abduxerunteumad Annam primum.Eratenim focer Caiaphæ.qnft^nbsp;ratpontifexanni illius.Eratautem Caiaphasis,qui confilium dederat lonbsp;d^is,lt;q,expediretunumhominemmoripropopulo. Et duxerunt en^inbsp;’*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad

-ocr page 513-

HOMI'LTAE IOAN. BREN TIL


crucifixuseftjfummû pontificatum adminiftrabat:habuitamp; aliumhliû„ fioïc Ionatham,qu! poftea,amoto Caiapha,pontificatu adeptuseit Ap/nbsp;parctigitur Annamhufle uirummaximæ in populoautoritacis,ac nôfonbsp;lum fenio,ucrumeô’am dignitaté uenerabilè.Et ad hune primum omniznbsp;um ducîtur Chriftuscaptiuus,amp; ligatus,non ut quicquamapud hune,nbsp;qui eo anno nÔ fungd^atur publico facerdocio, de côdemnatione eiusnbsp;sgereturjed tantum ut oftêtarent ei hune capeum SC ligatum eiïéjquê hanbsp;(5tetw; fxiftimauerint eflè inuiclumamp;inuiolatum , atephoefpeflacu^nbsp;lo atîerrcntfeni uoluptatc quandam. Hoecmilludeft,quodChriftu3nbsp;anteadixerat ad difcipulos: Pîorabitis,Sd lamaitabimini uos, mûdus c5nbsp;tfagau .cbjt.NarncûfiiluntlESVMante Annam,hocdiccreuolununbsp;En capiusrenetur,cn îigatusducitur Infultauithadenusfaneliflimisp5nbsp;uficibusjia cT:auit fc efTe Meffiam,fore fperans,ut tc,amp; fiÜo èC genero, anbsp;deoep tota famiba ruaex honore fummi pontificaîusdeieô:a,folusipfeonbsp;niniumrei?ïSlt;honorum in populodei potiret.Nunc autêcÔpreheofusnbsp;Sdigatuselî.Quo argumèco manifefte apparet,nôfolumipfuni efiehonbsp;uiinè uanifîiïnum ,uei?:ciiam deû a parte uelrra ßare,amp; eaufam e ius dânanbsp;fc.Bonoigiiura'oeftopontifex maxime.Nihilampliusreliquû eft, qdnbsp;dignitati ueftræ incômodum afFerrequeat.AtCp hgcquidèminiftti la/nbsp;cnficulof^.Putasaûthancinfultattonê,irrifionem,lctîaâ,ergloriationcnbsp;impioKt,paruum a'oChrifti dolorêattulifleCCertetantus eftdolor,ui/nbsp;dereinimicosmalis noffris lgtari,utadigat Dauidè, ad uehemêtinîmasnbsp;preces. Ait em:Conlûndant amp; reuerean£ur,qui quærunt aîam meam. Anbsp;Uertant retrorfum,amp; erubefeât, qui uolunt mihi mala. Auertant Haumnbsp;fnibefcentes,quidicutmihi:Euge,euge. Hie autê dolor, fupplieium eftnbsp;pd:î.Nâpâ:amerent,utponamur oppbriumuicinisnoftris, (ubfannanbsp;tio Siderifus his,qui funt in circuitu noftro. Cûigit Chriftus fufeeperatnbsp;expiandapêlâ noftra,fufcepitetiamhuncdolorê,amp;hocfuppltciû pâî,nbsp;Uefuftinendo irrißonem inimieoBz fuorum ,pararet nobis in ipfum cre/

dendbus cömendationem 8d gloriam apud deû patrem



-ocr page 514-

Iff PASSIONEM C H RI ST 1

gcîion Chrifti promoucret,abqcerc£tir ipfe e digm'tatepotificatuf. Vo^ luitauthuic pen'culofuccurrereimpietate, amp; crudeh'tate erga innocente»nbsp;Expedit,inquienSjUobisucunushomo moriaturpropopulo,ac noto-^nbsp;tagenspcrcat.Quodigiturtimuitjhocacdditci. Proponiturautenobisnbsp;hocexemplum,ut fruamuraliéna infania,amp;f nonfuccurramiis obietTnsnbsp;pcriculiSjimpietate amp; iniquitacc»Hocem eft in pericula incuiTcrc,nbsp;finôpofluntpietateauertijfuffèramusea in Domino,qiii certe non finitnbsp;nos tentari fupra id,quod poftiimus. Priufquam aût audiamus,qifonio/nbsp;do Chriftustradetur apud Caiapha,uidebimusquiddifcipuli Chriftinbsp;poftfugam eg er in t, Sequeba£ur,inquiût,Simon Petrus lefum eminus,

J amp; alius difdpulus Cuidelicetloannes ^uft]^ ad atrium principis facerdo-* • turn,hoc eft,Caiaphæ» Difcipulus autê ille erat notusprincipi facerdow,nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;amp; introiuitcumlefuinatriûprincipis facerdotum.Petrus autê ftabai ad

oftium foras»Exiuit ergo difcipulus ille alter,qui erat notus prindpi facet dotum,amp;dixit oftiariæyamp;^introduxit Petrum. Hic mihi uidePetrinbsp;annis imbecillitatem quidê,attamê non omnino contênendam.Fugeruf,nbsp;non th defperarunt. Itacpfequunrur lefum. Mediocriteradhucdclefunbsp;fentiut,non th rede credunt.Itacjp fequunt lefum, fed eminus. Hceceftnbsp;efficatia prech Chrifti:Oraui,inquit Chriftus,^p te,nedcficiatftdes tua»nbsp;Et,Pater fancte ftruaeos per nomê tuum,quosdedifti mihi.Hutus otanbsp;dois uis reuocat difcipulos,ut etfi defecerît a Chrifto, no th Chriftû J’t/nbsp;fus relinquät.Äc impiû quidê eft a Chrifto deficere,impiû eft,aduerfusnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deû peccare,atth fi id imbecillitate carnis fadûfuerit,nÔ eft a Chriftoló^

gius recedêdum,neceftapf banda perfecutoBz Chrifti impietas.Hoe e/ «im eftet fefe impijs adiûgere,impietati impietatê addere,amp;pdm auge**nbsp;re, fed eft ueî eminus fequêdum,ut falte man earn us difeipuli Chrifti Sinbsp;nô fiamus perfecutores eius. Fortaflis refpiciet etnos Chriftus,ôi reuelanbsp;bitfefefuarefurreôtiôe,u£ite[?2 in ecdeüâei? cÔgrcgemur,amp; ueramfaluKnbsp;côfequamur.CpteB2,q) loannes impetrauit,utSC Petrus admittatin auUnbsp;prïcipiSjUidet Petronô mediocrebhficiûprpfti£ifle,feduide mihi,oh/nbsp;AuUprinà fecro,hutus rei euentû. Petrus admittit quidê in aulâ,fed in ea tot têtatiôinbsp;bus obruit, ut ChriftS turpiflîmeabneget,etpublice infamie exponat,nbsp;quêadmodüpoftea feqtur. Hic ergo obferuajqdftc in aulâ prîcipû uocarinbsp;et admitti. Videris qdê uocari ad âpliflîmos honores,et ad iuchdâ foelici^nbsp;t atê. Sed cû prîdpum aula,is locusftt, in q Satâ,q et ipfe huius mûdi pri/nbsp;ceps eft,multûnegocijhabeat,cer£echin aul3ruocaris,autuocarisadma/nbsp;xïas quafep afflidiôes,fi pgas pius efte,aut uocarisad fumma impietatê etnbsp;abnegationê Chrifti,fi imbecillior etmeticulofiorfueris.Dauid uocatusnbsp;eft ab ouibus ad aulâ regis Saulis,fed cû ggeret pius eê,tâtis obrutus ê ad/nbsp;uerfiSjUt penelâceacôfoftusfueritarege,ecneceflehabueritfugafibi faltinbsp;tê qrere. Daniel admifs9 fui t ï aulâ Darq regis Per faßt fed cû pfeueraret picnbsp;tatê colere,tâtis Satang infidijs petit,ut leôibus dilacerâdus obrjciat» loês

-ocr page 515-

H OM I LI AB lOÄW. BR.ENTIL BapriftauenitûiaulamHerodiSjfedcumpergeretibi honeftatemdoccz ,nbsp;feUuitpocnam capite fuo.Eth^c illis accidere folêt,qui in aulispij effectnbsp;nianereuolunt. Quidaütfitde his,qui imbecillioresfunt,quam utpofznbsp;fint aduerfa propter pietatem ferreC'Hic confidera exêplum Petri, qui adnbsp;ancillæ expoftulationem abnegauit Chriftum. Hæc nÔ commemoraui/,nbsp;dânemus per fe aulas principum, Vc em principum ftatus, ordi/nbsp;natio Dei cft,ita prindpumaulgad ordinationem DEi pertinent, fed utnbsp;âoceamus opinionem eorum uaniffimam effe, qui putant fe ad f uramânbsp;foeliâtatemuocari,cuniadaulatïi,amp;aulicoshonoresuocantur» Seddcnbsp;abnegatione Petri poftea» Audiamus nunc quid corâ pontificc Caiaphanbsp;agatur» Pontifex ergo interrogauit lefum de difcipulis amp; de dodrina lt; «nbsp;ipfius. Cum lefus Chriftus DOMINVS nofter,poftquâ captus Se li gt;«nbsp;gatus efl:,fifl:atur ad publicum iudiciumtprincipio coram fummopontinbsp;fice 5d condlio faccrdotum,deinde coram prgfide Pilato, uidendum no^nbsp;biseft, quorum criminûaccufeturab aduerfarijs. Itaque,ut duo diuerfinbsp;ïunt ordines,Pontifices,amp; Magiftratus ciuilis, ita Chriftus diipHciumnbsp;criminum accufatur»Nam coram pontificibus amp; concilio ipforum accunbsp;btur hærefeos aduerfus religion ê. Coram præfide autem Pilato accufanbsp;tur fedicionis aduerfus magiftratum ciuilem, Nonpoffunt autêgrauionbsp;ra cnmina excogitari,quä hgrefis et fedicio,quoB2 alteR2 perdit aïas homi rS chriflMnbsp;nü, alterü perdit corpora hoim, adeot^ quicqd ad faluten^eoRz pertinet» Kccufrmnnbsp;Accufaturigitur Chriftus longe oîm maximorum criminu. C^uid autênbsp;bac accufatione iniquiusç’imo quid in reRi natura magis inuerfumC’ Ponnbsp;tifices 8C facrificuli,quiaccufabant Chriftum,erant uerehæretici 8lt; fedinbsp;ciofi.Docebatenim impia,8lt;i hocunu agebant,ut oppreffo ciuili Romanbsp;norum magiftratu ,ipfirerum in populo dei potwentur» Chriftus autênbsp;docebat ueramreligion? ergadeum, amp; recftam obedientiam erga magi/nbsp;ftratum,attn,pontificeshabentdefenforesrcligioniset pacis, Chriftusnbsp;Uero accufatur hærefeos amp; fedicionis. Quid igiturdicemus^ Accufatio jjarefeotcrnbsp;hærefeos amp; fedicionis pars fupplicfj eft, quod debet uere hereticis Sd fe/ jédidonisncanbsp;diciofis.Chriftus aSt fufcepit fupplicia peccatoRt,utexpiaret pélâ.Qua/nbsp;refufçipitamp;hâcfupplici) partê,amp;fufferteam,magno quid? dolore aninbsp;mi,quid enim egrius poftet honefto homini accidere, qua ßc accufari^Tatnbsp;tn prompts obedientia erga patrê fuum. Nihileni iniqueagit aduerfusnbsp;accufatores amp; caluniatores, fed ea uiciffim agit, quæ 8C reda amp; légitimanbsp;funt. Primum ergo oim interrogatur a Caiapb a, de difcipulis ac do dri/nbsp;nafua.Hac interrogatioepontifex nodumquidem diferte explicat,atta/nbsp;tnen baud obfcurefignificat, qgt; fentiat ipfum docuiffe nouas hærefesnbsp;»duerfus legem DEL Refpondit igitur lefus: Ego palam locutusfum'«»nbsp;niundo. Ego femper docui in Synagoga in templo, quo omneshi/ lt;•nbsp;dæi conucniunt,amp; in occulto locutus fum nihil. Quid me interrogasC «a

uu q

-ocr page 516-

1« fASÎIOHEM CHRISTI

•» In terroga eos qui audierunt,quid locutus fum ipGs.Ecce hi fei tin t» ?» dixerim cgo. Cura oïa, quæ unquâ Chriftus in terris locutus eft,

prfcipueea,quæ ab ipfo in paflione coram Caiapha,cöcilio pontificiini Sc Pilato didarecenfentur,fingularêquandamgrauitatêfp]rant. Quarcnbsp;diligentiftirrjeobfcruandafuntQuod ergon Sc Chriftus Caiaphf dcnbsp;cipulis amp; dodrinaipfius interroganti refpodet, plus in fecötinct, qu^nbsp;prima fronte promittat.Acprimum Chriftus hocrefpÖfo défendit oro^nbsp;äum Sddodrinäfuam magna conftantiaamp;;aIacritate.Ego palam,inqi^nbsp;cn s, locutus fum. Quiraale agit,odit luce, n ec uenicad lucem, ne argii^^nbsp;tur opera eins.Qui autêoperatur ueritatem,uenit ad luce,utconfpKU3 nnbsp;ant fada ipfius,qj perdeum fintfada. Alq,qui docenthærefes ^fedic*nbsp;oncs,quprunt latebras,quçrût receftus,donee muniant fefe muItitudiflCnbsp;afleclarum,ego aSt,palamin fynagogis,amp; in teplo publice docui.Nóo^nbsp;dio habui luce,fedueni adlucemcum dodrinamea,coram uniuerfofX’nbsp;pulo,qui publice mesedodringteftis eft. Quarc^uelhoc argumêtoap^nbsp;paret,menullâhgrefim côtralegêdei docuiflè.Nó nego,quin ôd impilnbsp;îiquotiesimpietatem fuam publicedoceant,quêadmodum pontificesS«^nbsp;fcribæ,acquôdam pfeudoprophetæ,amp;nunc Sophiftæamp;monachi,fr^nbsp;ut non docêt,nifi externa pocennamuniti, itanôpoftiint liberum de do^nbsp;drinaipforum indicium ferre. Hoc eft uereluccm odifte. Chriftus autcnbsp;docuit nulla carnali potentiamunitus,amp;ferrepoteft,utdedodrinaip^j^nbsp;us libereiudicet. Ego palam,inquiesjlocutus fum mûdo. In occul'01»^'nbsp;cutusfum nihil.Intemplodocui,quooesludæiconueniunt. Hosnbsp;ludicdndi po *'oga‘Ergone,itiquis,Chriftustradichpminibus,hoibusinquam, Huenbsp;tefidfdeda^ pontificibus,fiueuulgo, poteftatem de dodrina amp;cuangelio ipilus iu-*nbsp;HritM chrio dicandiç'Non tradit poteftatem deea fic iudicandi,ut liceat cam mutarc,nbsp;I’^uertere, fed quia eft dodrina manifefta,Só publice propofita,

* bet earn rede cognofcere,£lt; rededeeateftificari.Paulusair:Prophet32 duo aut tres loquantur, SCcæteri dijudicent. Num Paulus dat rehquiJnbsp;autoritatem iudicandi,'qj homines habeant poteftatem pro fua libidinenbsp;de uerbodei pronunciandiC'Nihilminus.Sed lubet iudicare,utredâdonbsp;drinam,redecognofcant,amp;fuoteftimonio approbêt.Nâfi angelus alinbsp;ud euangclionprædicaret,præteridquod predicatum eft,anathemaftt-tantu abeft, ut homini iudici,aliud euangelion approbant!,confenciendunbsp;fit. DeindeC H R 1 ST V Shocrefponfonontantumdefen/nbsp;ditfuum ipftus officium,uerumetiam,reprehendic præpofteram pon/nbsp;tificisadionem,8^ admonetcumfuiofficn, Qtiid me interrogasc'Inter/nbsp;roga eos, qui audierunt,quid locutus fumipfis, hoc cft,iudicis,offi/nbsp;cium eft uc^ante de criminibus cognofcat, quam reum condemnet.nbsp;ludicifo^ùi Tuautem cumcollegio tuo iam antecondemnaftismc,amp; nunc pri/nbsp;mum de dodrinaamp;^ difcipulis,hoc eft, de aiminibus meis interrogas,nbsp;Hoedne

-ocr page 517-

HOMILIAE IOABT. BREïJTIL

Hocdne eft boni iudicis offidumCAd hæc »iudicisofiSdum eft,teftimo nia diligenter audire.Cur ergo uos comdemnaftis me,priufquam audi/nbsp;ueritis teftes, dodrinæ meæ auditoresÇ' Eftautem uulgans iniquorumnbsp;magiftratuu impietas,q) reum,quern odio profequuntur, ante condemnbsp;nent,quam de crimine cognouerint,amp; teftimonia audiuerint.Sed quan/nbsp;touulgarius hoc eft,tanto eft I'niquius crudelius.Profiten entra legê,nbsp;amp; tarnen de reo contra legem pronunciare,non eft tantu homini',fed deonbsp;ipfilegisautoriiniuriaminferre.Et lofaphatadmagiftratusait.Non ho tParMùfinbsp;minis exercetis iudicium,fed DOMIN{,amp; quodcuncp iudicaueritis innbsp;uosredundabit.Qui ergoillegitimedereo iudicat,contumeliofus eft innbsp;maieftatcmdeijamp;prophanatthronumiudicqdeu Atqiiehæc quidèdcnbsp;eo,quod lefus refponditCaiaphe,Vidcamus nunc quid ipfi refponfumnbsp;fit uiciftim. Hæc,cum dixiflèt,unus affiftens miniftrorum, dedit ala/ « «nbsp;pamlefu: dicens. Siccinerefpondespontifici'^’Probeenimintelligitferznbsp;uus pontificem uerbis Chrifti grauiter reprehenfum eftè. Qiiare uindiznbsp;Qturus maieftatem Pontificis,amp; gratiam quan dam hoc fado a pon tifigt;nbsp;ceinituruSjpercutit lefum alapa: Res indigniftima» Chriftus, etfi pro ofnbsp;ficio fuo,reprehenderac in pontifice præpofterâ iudicandi rationêjfum/nbsp;ma tarnen id modeftia,amp; fine omni contumeliafecit. Prætereaadftabatnbsp;Chriftus capEiuusamp; uindus.Indigniffimumaüt eftin hominem capti/nbsp;uumamp;uindum, priufquäfententialegitime latafuerit, fæuire,amp; in eonbsp;fpecimen fortitudinis atcp audaciæ fuæ often tare. Hoc etiam loannes fi/nbsp;gnificatjCummoxaddit.Miferateum Annas uindumadÇaiaphamponbsp;tificem,hoceft,Chriftusftabatcor3Caiapha,uteratanteab Anna uinznbsp;dus ad ipfum mifi'us,amp; tarnen hæcmiferabilis fpecies, non commouitnbsp;fcruum pontificis,quo minus ei moleftus eflèt. Sed fie funt impij impio/nbsp;fum dominorum ferui. Ne innocentifiimis quidemparcunt, non mifenbsp;tenturuiduarum autpupilloBz, necuilumcrudelitatis genus eft, quodnbsp;non in miferos exercent,tantum ut gratiam a dominis fuis ineanuQuamnbsp;«rgo tandem feruitutis fuæ mercedem accipiuntî' Graciam hominis im/nbsp;pietate amp; crudelitate uenantur,fed interim graciam dei amittunt.Quemnbsp;autem deus noncompleditur gracia amp; fauore fuo,quomodo hominumnbsp;gfada erga ipfum durabilis effe pofletC A facie dei pendent omn es créa/nbsp;turæ eius. Dco igitur odio pcrfequenteimpium,quomodo creaturæ deinbsp;fauerent ciç” Apparet quidem impium feruum, gratiam domini fui ali/nbsp;quandiu retinere,fed gracia per impietatem parta non poteft diu confia/nbsp;itaep impius fcruuspro mercedeimpietatis fuæ reportat’non folû o(^/nbsp;nm dei, uerum etiam reportât tan dem odium fui ipfius dominitimo omninbsp;nrn creaturarum. Ethæcodia adducunt fecum perpetuam damnations»

sft impij ferui merces.Sedquid,obfecro,Chriftus contra ag’tC' ôdit ei lefus. Si male locutus fum ,teftare de malo.Sin bene, cur menbsp;uu if)

-ocr page 518-

IN f ASSIGNE« C H RI STI

• » cædi'sC'ÇMifcrateum Annas uindum ad Cai'apham pontificem.^.Egd hie, in quit, fto uindus, coram pontifice, queadmodum me hue iam an/nbsp;tea mißt Annas,êó'nterrogatus refpondi,quod iudicaui in caufa mea nenbsp;ceffariumeflè. Quare fi maledixi,ceftandum eftdemalo,nôpercutien/nbsp;dum.In CO enim loco nunc fumus,in quo difeepratio uerbis non pugnisnbsp;per agenda eft»Si autem bene dixi, quid eft, cp me percutias':' haep iniurinbsp;uses in meduobusnominibus. ÂItero,cp inhominê captiuum amp;uin/nbsp;dumfæuias.Âkero,q) tu homo priuatusâdferuus publice amp; coram iu/nbsp;dice propter hocrefponfum, quodnondum eft legitime côdemnatum,nbsp;me contumeliofe, Sii. præter oêm publicarûm legum ordinationem per/nbsp;cutias. Quid autem ad hæc dicemusC nû Chriftus impatienter fert alapfnbsp;pcrcuflîonemÇ’ Et quid eft, cp non obferuat earn legê,quam ipfe docuit»nbsp;Quifquisimpegeritalapam in dexterâ tuam maxillam,obuerte illiamp;altenbsp;ramCHanc legem,cum audiunt contêptoresuerbidei, excipiunteamca/nbsp;chinnis,amp; non uerenturdicere,ne Chriftum quidemipfum hanc fuanrnbsp;Icgêobfcruafle.Sed hæc eft maxima contumeliaamp;blafphcmia in Chri/nbsp;ftum, Chriftus enim non folum hanc parte legis,uerumetiam totam le/nbsp;gern tam perfede amp;abfolute impleuit,utnon fofum fibi, uerumetia o/nbsp;mnibusin ipfum credentibus meritus fit cccleftem ôi. perpetuam felidtanbsp;tem. Quare ctfi aliashanc legis partem copiofe cxplicuerimus^tn etiamnbsp;nûcpauca dicendafunqutquod Chriftus egitamp;docuit,red3eintelliga/nbsp;cutere,cT ttinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primû,obferuandum eft,qpcum Chriftus dicatQuifquisimpc

wre.

{ißimobuem geritalapâ in dextcrâtuammaxillam,obuerteilli amp;altcram,nô ferafno uam legêjfed ueterem il! am Iegê:Oculum pro oculo,denterapro dente,nbsp;cxponit,qucadmodum fupra in expofitione eius legis capite fexto; indi/nbsp;cauimus. Deinde Chriftus hacexpofitionc,nöiubeteü, quipereuffusnbsp;eft, alteram maxilla temere amp; illegitime pereuflori offerre. Cum em lexnbsp;prohibeattcmmtatê percuflbris,certe prohiber etiâ temeritatem pcuiïï*nbsp;SedexigitjUtnÔillegitimeuindices iniuriaminiuria,ôsJ ut potius alteranbsp;percuftïonem feras,quam ut malum malo referas. Alteram enim maxifnbsp;lampereufloriofterren5eftiubereipfum,utîteR2percutiat.Hpcem te/nbsp;méritas eflet, fed eft iniuriâ illatam non cÔpcnfareiniuria, et malum nonbsp;referre malo. Nâ fi quis pie 8d legitime cauerepoteft, ne iniuria ipfi inféra!nbsp;tur,qu{s adeo ftupidus eft,qui improbaretC'quanto magis pic et légitimenbsp;caueridebet, ne adiniuriâfemelillatam,alia iteRz iniuriaaddat: ahoqui,nbsp;cur oraremus,ut deus liberct nos a malo, amp; eripiat nos de manu inimiconbsp;rum noftroîÿÇ’Quod ergo Chriftusdocuit,hocetiâ perfcdiflîmc erganbsp;pcrculforê fuum obferuauit.Nâ cum eftet a feruonulla légitima caufagnbsp;cufius,potuifret uno uoluntatis nutu, ita fefe uindicare,ut nÔ folum ma/nbsp;nus ferui côtinuo exaruifTet, ueRîetiam ut fubita morte in tertjlTet. Hocnbsp;aûtfuifîètmalu malo referre. Chriftus em uêneratinhanc terra, non utnbsp;pro

-ocr page 519-

«©MÏLIAE 10 AN. BRENTll nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. lt;^4

pvo maieftate fuaillatas iniurias in præfendauinc!i'carct,fcd ut pro pdfs noftris pateret\amp; uoluntati dei,qui eû paflioni obiecerat,obediret.Quanbsp;'“c pcrcufTus a fcruo,excepit percuflîonêjôô obuertit ci, iuxta fuam ipfiusnbsp;dodrinâ^akerâ maxillâ,hoc eft,nô repcutic,nÔ rcfertmalùmalo,n5 uin MterSmaxiinbsp;dicat feipfumjed tradidituindi'dâei,qui lufte iudicat‘Acuti’turintérimnbsp;Icgitima ordinatione,qug in hocdiuinitus eft inftituta,ut alter ab altcri/ *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

üs iniuria tutus fît. Prouocatem ad ius,prouocat ad tcftimonium»Teftiß care,inquicns,de malo. Hoc certccftad publici iuris ordinationê appel/nbsp;bre.Hoc autê non eftmalum malo referre. Ccd eft malo bonû obqcere,nbsp;hec eft altéra maxillam percufîori fubtrahere,Ced eft ucreobuertere. T eznbsp;ftifîcaredemalo.Si enim teftifîcatusfueris demalo,etcouiceris male menbsp;dixifTcjno tâtum altera perculfîonem,uerumetiâ mortem ipCam fera. Sicnbsp;Micha pcrculTusaZidekia in maxillam, obuertitaltera, cumait.Vifuz » Rfg.ttWS.nbsp;fuses in dieilla,quando ingrediéris decubiculo incubiculû,utabfcon/nbsp;daris.Sic Hieremias peraiflus a PhaiTurjObuertit ei altéra maxillam, eunbsp;dicitNÔ Phaflur uocauit Dominusnomêtuum,fedpauorem undicÿ,nbsp;lt;luiahæc dicitDOMINVS .Ecceegodaboteinpauorê,amp;omnesami Hiw.i».nbsp;^stuos,amp; corruentgladio inimicoRt fuorum.Sic Paulus iuflus percutinbsp;ib Anania principe facerdotum, obucrtitalteram maxillam, amp; ait. Per/nbsp;fufluruseft te deus paries deaîbate» Et tu fedens, iudicas me fccundum^nbsp;legem,amp; contra legem iubes me percutiC Videtur quidem hocdurius dinbsp;^um,attamen fî expendas,nihil certe aliud eft,quam quod Chriftus di/nbsp;^tt.Si male locutus fum ,teftificare de malo,fin bene,quid me cgdisC Nanbsp;Paulusalias perfpicue declarauit affedum fu5,qgt;non folum percuti,ue/nbsp;fumetiam mori paratus fuerit pro nomine Domini Iefti,fed interim no Ad.îwnbsp;approbat illegitima erga fe uiolentiam. Hoc certe bonu opus eft. Ad hecnbsp;uftenditimpio fuam impietatem,amp; hortatur eum,propofito dei Cuppli/nbsp;do,adrefipiCcentia. Eftamp;hocbonuopus,prgfertiminapoftoloadhocnbsp;^ocato.Praeterea prouocat ad légitima iura, quç Cunt ordination es Deûnbsp;T'ujinquitjfedenSjiudicasme fccundum legem, amp;contralegem iubesnbsp;Peuti‘^hoc eft. Prouoco ad lege, Prouocare aût ad lege,hoc eft ,ordinanbsp;tione dei, non eft malu.Vndeamp; pofteaquoc^ ait. Ad tribunal Cæfarisnbsp;fto,ubi me oportet iudicari’Iudæis nullam iniuriam feci.Si enim nocui,nbsp;dignum morte aliquid feci,non recufo mori.Si uero nihil eft eorum,nbsp;^cqifîbus hi accuCant me,nemo poteft me illis donate. Caefarem appel/nbsp;lo* Hoc profedo eft alteram maxillam percuflTori obuertere,uidelicet,'nbsp;malum malo referre,fed malo bonuobuertere,ut te ipfum non uin/nbsp;ices priuato arbitrio,amp; diuinaordinattone legitime utaris, Nâ CHRI/nbsp;T V Squoque a fefuo percuftus, non folum appellat ad indicium,nbsp;fumaittTcftificare de maIo,uerumetiâbnfàcitpercuflbri,cûait.Sinbn,nbsp;^ur me cæd isC Hac em uoce uocat ipfum ad agnitione pdf, ut refîpifcat»

uu iii)

/ *

-ocr page 520-

IN PASSIOÄEM CHRISTI

Hoc atitcm eft benefaccrc,amp; mak fadum benefido repcndere. Qua*'^ Chriftus hanc kgis partem, deobuertenda altera maxilla, perfedilïin’^nbsp;impleuitEtquanquam Micheas,Hieremiasamp;^Paulus, dequibus nuncnbsp;diximuSjCtiamhanclegeobferuauerintjtamenquiafucrunchominesnanbsp;turapeccatores, non impleueruntearn perfecte. Solusautem Cbrißus,nbsp;quiafuit abfq^ omni peccato, hanc legem obedientia fua ita impleuit,nbsp;fuftinendohanc percuflionem,non folum expiauen't peccata noftra,ue^nbsp;rumetiam meruerit nobis perfedam iufticiam, ut quotquot in ipfumnbsp;dimus, rcputemuradeopropteripfumtarn iuftiamp;fandi,ut æternafoC'*nbsp;lidtatc donemur.Sed quid interea PctrusC quid nam rerum agit^ Recitalnbsp;bimus igitur nunc,quid Euangeliftæ deabnegatione Petri fcriptumnbsp;** liquerunt.Cum ergo loannes introduceret Petrum in atrium pontifiais

Caiaphæ, ancilla oftiaria ad lumen intuita Petrum, defixisin ilium ” oculisdixitîEttucumIefuGalilæoerasV Numamp;tu exdifcipulisesho/nbsp;minis iftiusÇ'Ac illeabnegauitcoramomnibustdicens.Mulier nonfum»nbsp;»» Non noui ilium, necp fcio quid dicas. Stabantautem ferui èC miniftf*nbsp;gt; » qui prunas congeflerant in medio aulæ,quia frigus erat, amp; calefaciebantnbsp;a¦) fe. Erat autem cum eis amp; Petrus ftans calefâciens fe. Et exiuit foras in ucnbsp;ftibulum,ôdgallus cccinit. Cumautem exifletin ueftibulum, uiditeumnbsp;alteraancilla,amp;rurfum cœpitdiccre i}squiaftabantibi.Ethicerat Aimnbsp;lefu Nazareno. Dicunt ergo ei: Num amp; tu ex difcipulis cius esCquot; Etaliusnbsp;3 » dixit.Et tu de illis es. Et iterum negauic cum iureiurando,diGens. Homo,nbsp;jtufillum,interuallointei'i^'^nbsp;, aliusquidam affirmabat cumi}s,qui aftabanf,’^!''nbsp;cens: VereÔ^tu exillises.Nam Galilæuses,amp;loquelatuatemanik^nbsp;ftum facit, üicit ei unus ex feruis pontificis, cognatus eius cuius abfcide**nbsp;9, rat Petrus auriculam.Nonnecgo teuidi in horto cum illoTquot; Tune coepitnbsp;execrari ÖCdeierare. No noui hominem iftumde quo dicitis.Etcotinuonbsp;adhucilloloquentc,gallus iterum cecinit. Et conuerfus DQMINVSnbsp;gt;, intuitus eft Petrum.Etrecordatuseft PetrusuerbiDomini Iefu,quidixenbsp;9, ratei.Priufquamgalluscedneritbis,termcnegabis. Et egreffusforas,nbsp;,9 fleuitamare. HæcefthiftoriadeabnepationePetri,quæetfinonconi

99 non fum,fed net^ noui hominem. Et poft pi

99 dofere uniushoræ, aliusquidamaffirmabi

•9

»»

9gt;

fleuitamare. HæcefthiftoriadeabnegationePetri,quæetfinon com memoreturab Euâgeliftis continêti orationis ferie, nos tarnen uoluimusnbsp;. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nori necefle haberemus idem argumentum,dicendo iteril

repetcre.ÂcEuangeliftæomnesdiligenterdeferibunt abnegationê Pc tri. Qua ob cau{ram,obfecroC’num deledantur tarn horribili peccato colnbsp;legæ fui: Hæc quidem carnaSium h ominum confuetudo eft, gj foleantnbsp;alienadelidacömemorare,uelut inuidiæanimifui uoluptatem afferat,nbsp;amp; proximum fuuinfament, uel utfignificentfe alqs hominibus longenbsp;iuftiores amp; fandiores efle.Hæc mera eft inuidia,amp; arrogantia.Euangcnbsp;liftæ autêjuerefpirituales homines commémorantabnegacionê Petn,nbsp;partim


-ocr page 521-

HOMILIAB IOAN. B REN TH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eaj


pariim ex officio profeffionis fuæ.Scn'buntenim hiftonam paffiois Chri fti. Eor: autem, qui fcribunt res geftas, offîciû eft,ut ueritatem reRz geznbsp;ftarum diligenter rccitenc,partim, utcomendent maieftatem Chrifti, qnbsp;Umprobeante perfpcxerit, quid, Petrus faduruseflettpriufqgallus bisnbsp;cantaret,adeocß cômcmoranteaminpublicam amp; longe oîm maximamnbsp;totius eccleliæ utilitate. Hæc enim hiftoria de Petro rerum obferuatu di/nbsp;gniflimarû tam diues eft,ut paucis uix explicari qucat.Primû enim uidesnbsp;*n Petro,humanai^uirium,fi fibi relinquant,imbecillitatem. Is enim Penbsp;trus, quiantea uidcbatur fibi tanta fortitudine prgditus,utreciperet fenbsp;Chrifto cÔmoriturum, quiamp;gladiofuo,in armatam cohorteincurreznbsp;vat,nuncfuis uiribusrelidus,tammollis,tamqîimbeciïliseft,utnecconbsp;fedcumiureiurandojCÛexecrationeamp;fuideuouone.DiâuseftCephas,nbsp;boceft: Pctrus,feuSaxeus, 8Cfirmus. Quam indigna aûc agit cognoznbsp;oiitiefuojquinecorâancilla quidem audet Chriftum confîrcri.Etadhucnbsp;affirmare audes Chriftum ædificafte ecclefiâ fuam fuper Petrum;’ Ne tunbsp;’îiiferam ac minime oîm durabilem ecclefiam fomnias, cuius fundamenznbsp;tumtâ imbecilleeft,utafacrificuliancillafubuertatur. Super hancpetrâ, p^tra^fupranbsp;inquitChriftus,ædificaboecclefiammeam.QuçergoeftilIapetraÇ'NÔ quàccdefittnbsp;tertecftperfonaPetri,quauidesadmodûinfirmaeftê,fedeft minifteriunbsp;î^etri et prgdicatio euâgeirj Chrifti, q? ipfe fit uerus McftiaSjfilius dei uiznbsp;tii.Hoc minifteriü,amp; hgc prgdicatio,eft ecclefig fundamêtû,qd et tâtoronbsp;bore firmatû eft,ut nec portg in feri poiïin t aduerfus ipfum preualere,et innbsp;bocfeculooîno abolere.Sed redeo ad inftitutum. In Petroagnofcendanbsp;cftnoftrænaturæimbecillitas. Quis enimfibireli(ftus,conftabit,fiPcznbsp;ti’us,quiante confeflusfuerat IBSVMefTeChriftumfiliûdeiuiui,quinbsp;dixerat: Verbauitæ habes,qui uiderat in mote maieftatemChrifti,8lt;^ acnbsp;tcperat gu ftum cœleftis gaudij, qu i et ipfe m ulta m iracula nomine Chriznbsp;fti tediderat.nô conftitic ^Dcfnerabimu«; ioimrCMinime nmn in. Imo ueznbsp;tedeo^jtâ infirma efî, ut ne foniium quidè uolantis folrj fuftinere queat*nbsp;bpcremus aût de dho: fperemus in Dnm,ut qd ex nobis no poffiimus,nbsp;graciaDOMINI côfequamur.Deinde obfcrua in Pctro fuppliciûcarnanbsp;hsarrogâti;,et confidentig. Petrus ein ante cxtulerat fe non foîûfupra col petri tfrroiinbsp;ïcgas iuoSjUcBzetiamfupra RomanumCefarê,adeocp fupraChriftuipz tit;nbsp;lum, amp; deum pâtre Chrifti. Dixeratem. Et (i oês fcandalizati fuerint innbsp;t5,ego n unq fcâdalizabor. Hoc erat ie efferre fupra collegas fuos. Adh gcnbsp;incurrebatgladioin cohorte Romani Imperatoris.Hoc eratbellumouenbsp;te aduerfus imperatorê,eu fe fupra imperatorê extollere, Preeterea cû Chrinbsp;ftüs diccbar. Amedico nbi,cp in hac noâe antcq gallus eâtet^ter me nez

-ocr page 522-

IN PASâlONEM CHRISTI

gabi’s. Petrus rcpreh edit CHRIS IT VM,ac quod âmodo prguitcumc daci).Etiamfi,inqui*ens,oportueritmetecummoii,non te ncgabo. Hocnbsp;cftfcfupra CHRIST V VMefferre.Poftremo,cumChnftusadPcnbsp;trum glad IO pcrcutientcm diceret. An non bibam caliccm, qucm dcdtcnbsp;mihi paterchaud obfcure fignificat,qp Petrus extollac fe etiam fupra de 5nbsp;patrem,in hoc,q? refiftit uoluntati eius. Icacp Petrus uerfabaturin fum/nbsp;mo return omnium faftigio, non in terra tantum fupra hominumma/nbsp;ieftatem,ucrumctiamin coclofupra maieftatem deiradeoep tantum nonnbsp;dixerat.Incœlum confccndam:fupra artra DEI exaltabo folium meum.nbsp;AfcendamfuperaItitudinemnubium:SimiIiseroalciflimo. Quidautenbsp;fitÇ’Quidfiat,rogasÇ'Annefcis,qpqu3confcendunt bom'nes imbeciPnbsp;les adaltiora Ioca,eo grauiorem patiuntur uertiginem,amp; profundiusdcnbsp;ciderc folent. Qyare Petrus,quanto arrogantius fefe extulcraf,tanto fee/nbsp;diuscorruir,acprimumquidemfugicaCH R 1ST O,deindeabncgatnbsp;cum coram andlla ,pofteaabnegateumcoram ferujsfacrif.cuJorum, id/nbsp;quecumiureiurando, quodtantoturpiuseft, quantoabicótiorcsfucrécnbsp;ferui.Poftremonon tantum abnegat Chriftum,fed immane, diris ctianbsp;feipfum deuouet.Cccp!t,inquiunt, Matthæus Marcus, «va9tp.aTlt;^a(»nbsp;C'o^vv/ftfZjhoceftjanathemate fefedeuouere,aut Satanæ feipfum tradcrc,nbsp;id^ iuramento confirmare,fi noftet hominem. Sunt qui excuCent Petrû,nbsp;q) nonfalfo iuraueric. Non cnim nouit,inquiut, Chriftum ut hom^ncnbsp;tantum,fedeuamut DEVM. Athanc intempeftiuambencuolentiarn,nbsp;nec Petrus ipfe agnofcif,quippc qui mox obortis 1 aerymis teftabit fe mulnbsp;to horribilius in CHRIST VM peccafle,quam uerbis explicare queat.nbsp;Et qui ficexcufant Petrum,non uidet fehacexcufatione grauius ipfumnbsp;accufare.No folum enimfaciuntex Petro abneoatorem Chrifti,fedetiMnbsp;impoftorem longe omnium uaniftimum. Caritas cxigir quidem, utdcli/nbsp;lt;Ha proximi tegamus,8lt;^ infirmitates impotentium portemus,fcd obedPnbsp;entia,quam debemus Deo, non poteft ferre,ut quod fpiritus faneftusinnbsp;fcripturaamplif(cat,nosextenuemus,amp;: quodferiprura accufar,noscxciinbsp;fem us. Spiritus fanctus autem abnegationem Petri idcirco plunbus uer/nbsp;bisin fcripturarecenfet, ut grauitatem peccati eius nobis ob oculos po/nbsp;nat.Quarefinamusiuxtafcripturam,Petrum anaihematefuomuliofoenbsp;diusabnegafteCHRlST VM,amp;inul(o grauiuspeceafte,quam uernbsp;Aryog4Hiiæ b f s d i ci au t com mem orari qu ea t. At cp h oc turpiiTi m æ i n fa m i æ f u ppliei/

* um,non inruftePetroaccidit. Hæcenimdignaeftarrog3ntiæpocna,ut quoquisaltiusfefeextollat,eoprofundiusdecidat, ÔC quanto quis arro/nbsp;gantior eft,tantomagispudefiat.Qui fe,inquit Chriftus,exaltat, huminbsp;liabitur.Etalias.DEVS fuperbisrefiftit. Ac iterumzDifperfit fuperbosnbsp;I ' rnente cordis fui. Apud Danielem Ncbucadnezar ait. Nonne hæc eftnbsp;‘ Babylon ciuitas magna, quam ego ædificaui,in domû regni, in roborcnbsp;fortitu

-ocr page 523-

HOMILIAE io an; b re N til nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«se

forti’tudini’smeæjSdingloriadecorismei.Sed mox audit* Regnum tu5 tranfibita te, amp; ab hominibus cqdent te,amp; cum beftqs SC feris erit babinbsp;tatio tua.Quantoenim maior erat arrogantiaregis,tanto turpius pudcfanbsp;lt;Sus eft. Apud Ezech ielê,prin ceps Tyri dieu.Deus ego fum,amp; in catlicnbsp;dra dei fedi, in corde maris,fed quo altius fefeextollit, eo humilius deq/nbsp;dtur,8c audit:Interficient te,amp;detrahent te, 8^ morieris in intérim oed/nbsp;IoRi*Quare cû Petrus extulerit fefe fupra apoftolos collegas fuos,acChrinbsp;ftum ipfum,quêadmodû antea indicauinnis,non mirum eft,fed digniînbsp;lüpplicium eft, q? multo turpius, quam omnesalq apoftoli pudeftaunbsp;Quid ergo dicemusCnum quia Petrus grauiffîme amp; feediffîme peccat,pcnbsp;dtetiam inpeccato fuoCnihil minus» Vidifti in Petro imagine hominisnbsp;æ^ogantis èi temerari} abnegatoris Chrifti,adeolt;^ peccatoris longe om/nbsp;’^iummaximi.Primumenim abnegauitDominum deûfuum, quod eftnbsp;montra primum præceptum,deinde alTumpfit nomê domini inuanum,iiinbsp;•^ci urando,quod eftcontrafecundum præceptum:pôftea falfum dicit tenbsp;ftimonium,amp; mentitur,quod eft illud præceptum:Non dicas falfum tenbsp;ftitnonium.Prgtereadeuouet feiplum,hoc eft,tradit feSatanç,quo quidnbsp;^namaniusdici poteftC EttamêcumfugifletaChrifto, ôiabnegaflèt ip/nbsp;fum, adhucfecutus adftatad ignem, 8lt;tergitosfuum,perindeacfi ni/nbsp;^ilmalifedflet»Hæceft impiafecuritas. Vidifti ergo in Petro imaginenbsp;’^aximi peccatoris ,nuncautem uide imagine homisapeccatorefipifeen/nbsp;t's. Ac fi peccatum pcfô inter feconferas. Petrus longe maius peccatunbsp;deiignaffeuidetur,quai'nludas,de quopofteaaudiemus» Hicautem innbsp;peccato fuo per qt,quia non abfoluit ueram pcenitentiam, ille autê a pec/nbsp;cato liberatuseft,quia ueram pœnitentiam abfoluit» Quilt;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft uera

pccniîêtiam abfoluercîNô eft tantum agnofeere grauitatê peccati,quod Slt;ludas fecit amp;Petrus,fed eft etiam addere fidem,q) peccatum dementianbsp;1nbsp;nbsp;deiper Chriftumremittatur, quodludas no fecit,Petrusautemfedt» De

1 Petro enim Euangcliftæ ita 1er ibunt. Adhuceo loquente,gallus cecinit* I ËtcôuerfusDOMlNVSintuituseftPetrum.Etrecordatuseft Petrusnbsp;Uerbi Dni le(u,qui dixerateitPriufquara gallus cecineritbis, ter me ne/nbsp;gabis. Et egrelfus foras» QuidledUnumfeipfum fufpendit'T Minime,:nbsp;fed fteuit amare.Hæc eft pcenitentia Petri. Primum çnim agnouit grauinbsp;tatem peccati fui.Et inhanc agnitionê uenit,partim exafpeftu lefu,2lt; exnbsp;uerbo dus quod antea dixerat,partim ex gallicinio »Hic uide mihi nÔ tannbsp;tütn duilem,fedetiamfpiritualem ufum gallicinq.Noélurnus enim gainbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nS

Erum camus non in hoc tantum utilis eft,ut ccr tas partes noéfis indicet, fedetiamutadmoneatnoseiusnolt;ftis,inquaPetrus abnegauitGhriftû, ”**nbsp;^pergalliciniumuenitadagnitionempeccatifui,'’quoSinos admonea Pcirtpeenstïnbsp;’^urnoftrac imhecillitaüs,8lt;adpcenitentiâ exdtemur.Sedquid'Tnumnbsp;ba:c agnido conftititPetrum paruo dolor ekertemaximo, adeocf ûto.

-ocr page 524-

IN PASSIONEM CHRISTI

lit cxcufTerit ei lacrymas.Scnfus corporalis mortis no cxtorfiflet lacryrH^^ huicuiro,qui anteirrueratin armatam cohortcm.Quareq? Petrusnbsp;re fleat,argumentum eft,maiorcm dolorem in cordeeius exdtatumnbsp;fe, quam extrinfecus apparcat. Hie autem dolor eft fen fus grauitatisnbsp;can,8lt;fignisinfernLCogitauitenim magnitudinempeccatifuinbsp;folum abnegaflet Chriftum,fed etiam deuouiflet fe dirts, et tradidiflb:‘^nbsp;Satanæ.Itat^ fie afficiebatur,perinde ac fiperpetuo eflet a Chrifto, ho';nbsp;eft, a regno cœlefti alienatusamp;abiedtus. Hæprofedo flammasinfero^nbsp;funr,quæPetrûexagnicionepdôrum longeoîm miferrime torferunt^nbsp;Atc^ hadenus quidem Petrus a luda nihil autparumdiffert. In hocaut^nbsp;quod fequitur,maximum eft diferimen inter Petrum amp; ludam. Petrosnbsp;enim no tantum agnofeitgrauitatem peccati fui,nee tantum uriturflai^nbsp;Peints fenßt mis inferni.Sic enim perijflêt prorfus,fed ad agnitionem peccau addit »nbsp;flimst inßrtti dem« Cum en im audiuiflet a Chrifto:Rogaui pro te,ne deficiat fides tua»nbsp;crediditetiam feadhucconfecuturum remiflionem peccati per Chnfto»nbsp;Et quanquam in tantis inferni flämis,qu3s Petrus,poft peccati agniuonenbsp;fuftinuit,uixfcint{lla fideireliclauidebatur, eatamen Petrütantifperr'^nbsp;feruauit,donecpaulopofticerummagniscÖfoIationibus cofirmarctur»nbsp;Nam cü furrexilîet Chriftus a mortuis, angelns iuflît mulieres adnußOänbsp;rerefurrelt;ftionemdifcipulis,ctaddit,diferte,Petro:DicitedifcipuIiseius»nbsp;amp; Petro,utquiadhucin inferno arderet,ex infern otterû eriperetur, 0^3nbsp;grauius affliger etur,maiorem etiam confolationcmacciperet.Habespccnbsp;nitentiam Petri,primum quidêagnitionempdî,deinde fidem,cx 90a 1«nbsp;reftituitur Chrifto, utdeincepsmaximosquofcp fidei frudusprof^i^bnbsp;ac non folum publice Chriftum in toto erbe terrarum adnunciet,ueRr^nbsp;etiam mortem nomine eius intrépide fufeipiat. Nam,cum aNerotiecrunbsp;ciafligeretur,capite ad rerram uerfo,et pedibus in fublime eleuatis,afl^'''*nbsp;it feindionu,utficcrucifiocret,ut Dominus fuus.Sed hic uide mihift^^nbsp;leratiflimoR2 hominum maliciam,qui cum exemplum Petri nobis prop»nbsp;fitum fit ad feiftandam pietatem,abutuntur eo ad impietatem. Sunt enini,nbsp;qui prætextu Petri fentiuncfibi licerc, ut in periculis comprehefi, impienbsp;furent, amp; deuoueât fe Satanæ,quo e præfenti periculo euadanr,Ôt cogi-*

, tant,fe,cum epcriculoeuaférint,iterum peenitentiaaduros* Itaq? re peccant.Qiiid hac impietatehorribihusÆtfi enim non fit mirum,nbsp;impij abutanturexemplo Petri,quibus enim rebus quantumuis bomsnbsp;amp; facris, imprj in fuam ipforum pernidemnon abutunturChorrendumnbsp;tarneneftjOptimoexempIOjtampeflimeabuti.Namuerum quidemen,nbsp;q? deusrecipiatperChriftumomnespocnitentes,quocuncp temporea^nbsp;gant peenitentiä, uide aut quam periculofe peccet, qui feiens ac uolcnsnbsp;falfum iur3t,aut aliud peccatum defign at, tantum utpræfens periculumnbsp;dçui£et,idœ facithacfpe,qgt; pofteaquam periculum tranfierit, ueJitag^'*nbsp;rcpcclt;

-ocr page 525-

HOMILIAE IOAN. B R. EN TI I.

fcpœnitaidam. EccleÜafticus enim ait: Qui amat periculumpcribit in Ecdfßafli iilo. EtSalomon inquit,Quod timetimpius, acddit ei. Impius eft,qtn ct.j.nbsp;‘tnpia agit,ut e periculo euadat. Minât aût fcriptura impio ea pericul a,nbsp;4u?ftudetimpietateefftigere. Qui ergo feflatimptctarê, neccfie habetnbsp;tinaere potius perditions in periculis,q fperarefe poft euahonê epericu/nbsp;lis poenitentiam aéturum. In Zacharia ait Dominus. Factum eft, ftcut

1 locutus fum,Slt; no audierunt,fic clamabût,8d non exaudiam.Loquitur ^ominuSjCÛ monet,ne peGcemus,6lt; neimpietatê feôtemur.Itae]p,fi tunenbsp;non audierimus eu, quidreliquû eft, nih utipfe nec nosaudiat, cum exnbsp;' ïfflictionibus noftris clamauerimus ad ipfum, Et uide, num hue quoq?nbsp;¦ conueniat,quod ad Hebræos ftribitur. Si uolentes peceauerimus, poftnbsp;^cceptamcognitionêueritatis,non ultra pro peccatisreliqua eft hoftia,nbsp;fedformidabilis qdam expeftatio iudieq ,amp; ignis uehementia’.q deuoranbsp;turns eft aduerfarios. Non negat fcriptur a lapfis poenitentiam, non r eijnbsp;dtChriftuspccnitcntes. Vcnite,inquit, ad meomnes. Et. Omnis, quinbsp;fvedit in eum,nonperit,fcd habet uitam æternam. Sed monet,neitaprenbsp;fi’acte,amp; impudenter pccces ,uc non queas præ impietate ad ueram poc/nbsp;nitentiam peruenirc. Quare non eft abutendum exemplo Petri ad per/nbsp;niciem, fed eft utendum ad falute noftram,id quod tunefiet, fi exemplonbsp;Petri agnofeamus noftram ipforum imbecillitatem, côuertamur pernbsp;fidem,ad Dominum noftrumlefum Chriftum qui eftunacum patreôinbsp;fpiritufancto Deus laudandus in feeuîa Amen»



-ocr page 526-

IN P A S SI O N E M CHRISTI

9 J cefliflet,itum eft ad tcftimom'a .Prina'pcs enim facerdotnni Si feirbrtf» 9 gt;nbsp;nbsp;nbsp;totum concilium qua*ebant falfum teftimoniû contra iefum,u£ mot''

d eum traderent, ÔC non inuenicbanuEt cû muld falft teftes accefliflêw»

9 9 non inuenerunt. Multi eiirt falfum tcftimonium dixerant, SC idonea

gt; 9 ftimonia non erant. Hie iam fifte mihi gradu,ct uide q longe oîm indig niflî'metracftec Chriftus.Hicem is erat,quem prophet^ adnunciaueraninbsp;Efdunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftftuEum fuper folium Dauid, 8d fuper regnum eius ut confirmet jllud

amp; corroborer in iudicio èi. iufticia a modo et ufcp in fern piternû,de quQ Danielisr: edam teftad erant,qj andquus dier um dederit ei poteftate èé honoré Sinbsp;rcgnum,amp; q? oês populi,tribus Si. lin guc debeant ipfi feruirc. Et tn isnbsp;omnium hoim tam uiuorum q mortuorum iude?s',prop0nit nuncablwnbsp;minibus iudicandus. Aeprimum proponitur iudicio Conci-ij facfldü/nbsp;turn,deinde iudicio prgfidis,h oc eft, duiiis magiftratus. Qtiid o'go dî,nbsp;q? DeusadtantamindignitatèconniueatCquid eft,q) Chnftushoctanînbsp;pacienter ferat, ut uix os fuum contra aperiat;' Nihil tcmcrc iâdumnbsp;credamus.Chriftus em uoluitinnocendam fuam tä in doórinaqin ui^nbsp;ta,tod orbimanifeftam amp; commendatam efle.Pei'mittitigif,utadducainbsp;ad fumma et feueriflima in tern's iudicia, in quibus cxaCtifti'me,!dcp parnbsp;dm a capitaïibus inimicis,partim^ uerp religionis contepioribus, inconbsp;drinam amp; uitam ipfius inqratur. Quid autem fadum eft; Quo diligcn.nbsp;dus Sgt;i. feuerius inquifitum eft in Chriftum, in doc'trinä amp; uiram eins,nbsp;eo manifeftior fempet lada eft innocenria eius. Nam queadmodum hernbsp;ba odorifera,quo magis earn manibus trades 8d conteras,eo fragrantionbsp;rem odorem fpirat,!ta amp; Chrifti innocentia tanto magis reuelatur,qu?ainbsp;to exadiori cura,injmici eius in ipfum in quirun t. Si amici teftarent in/nbsp;nocendam eius, poterat tiideid teftimonium efte non exadi iudidjyft’^nbsp;autem indicant de Chrifto capitales inimici. Et quanquanbsp;ittoniit, * codemneturtam iniudicioPontificio, q iniudiciociuihs magiftrams»nbsp;quemadmodum pofteafcquif,cn reporratab omni hoim generc,adco^nbsp;c^abipfis iudicibus teftimonium innocentiæ. Teftes coram concilionbsp;magna cura conquifiti, nonthinucniunt idonea teftimonia. Suinmufnbsp;pondfex, etfi exdametamp; difeindatueftimentafua, tn exclamaretni po/nbsp;tuit, probareautem non potuitblafphemiam efle,quod Chriftus relpdnbsp;derat.ludasproditor,publicefatetur eum in nocenccm. Pilatus ipfe,quonbsp;ciespronunciateumiuftû; NecHerodes aliquid maliin ipfoinuenit.nbsp;Vxor etiam Pilati fatetureum iuftum. Ac centurio, uere hic homc(innbsp;quit^iuftus erat amp; filius dei. Breuiter,amp;;fi Chriftus condemnetur,rcpornbsp;tat tamenteftimonia innocentip tam a teftibus,q a Iudicibus ipfis,adeonbsp;^abomnihominumgenere. Quarediuino confiliopermiftum eft,ntnbsp;qui erat hominum iudex,ab hominibus prius iudicaretur,quo tanto manbsp;gisadeapeftèndam iudicijfuimaieftatem fandificaretur, quanto inno/nbsp;cendor in hoim iudicioirwenirctur.DeindeuoIuitetiam Chriftus pec/

cata

-ocr page 527-

HOHILIAE lOANNIS BRENTII.'

iudices, contentionem

catanöfira cora dctgt; pafiionefua expiare» Ingens aucpaHiQ eft honefto innocenri uiro,fi tan^ omnium fceleratiflimus ad pubh'ca hominumnbsp;iudicia adducatur. Quare fufccpit Chriftus ctiani hanc pâflîonê, amp; pernbsp;niifit fe ab hoïbus iudican\ut innocentiffimus ipfe iinpetraret, quo de/nbsp;us pater ludicaret eriam nos propter ipfum innocentes. Sedaudiamusnbsp;nunc teftimönia aduerfus Chriftu, quibus tn innocentia eius magis conbsp;probatLir. Nouiffime,Cinquiunt,gt;ieneruntduo falfi teftes,amp; telh'monbsp;niu falfum ferebant aduerfus fHum,dicentes. Nos audiuimds eü diçen/nbsp;tem. Ego pöfTum difuere, amp; dirua têplum hoe dei, qtiod eft manibus ‘ ‘nbsp;fadü,- tribus diebus aliud fine manibus fàdu extruâ. Vide mihi obz' ‘ ‘nbsp;fecrojmpioi^ ingenia,quibus cü nihil fit iniquius,hoc tn femper agut, \nbsp;ut uideailtur equillimi. In lege feriptum eftiNemo occidat uno cotra fenbsp;dicenteteftimoniuni.InoreduoR:autû*iumperibit,quiinterfîciet.Prbnbsp;ppnuntur igic in hoc iudicio aduerfus Chriftum duo teftes, non unusnbsp;öhjUtöbferuetur légitima publici iudicrj ordinado. Sedintm'mhac lenbsp;ge abutuntur cotra legeni.Lcx em ideo exigit duos teftes, ut in iudicionbsp;non fitlocus calumnqs. In hocaütiudicio teftes tanto plus calumnian/nbsp;tur amp; deprauant uerba Chrifti, quato magis numerus eoRz legitimusnbsp;eft.Näcumludæi apüdloanne exprobrarent Ghrifto,q) eieciftète tê/ Joannû.».nbsp;plo oues amp; boues,ac fubuertiffet mefas numularioR2,dixerunt ad aim.nbsp;Quod fi'gnumoftendis nobis,qj ifta faciasCRefpondit lefus.Deftruitenbsp;teplum hoc,amp; in tribus diebus erigamillud, hoc eft,ego refurreeftionenbsp;mea a mortuis,quæ tertio dfe,poftq me interfeceritis, fict,probabp, qpnbsp;fimuo'us Meflias, ödhabea diuinamautoritateabrögandi in^ietatesnbsp;in teniplo dei. Quod i'gitur Chriftus dixerat, de teplo fui corporis, amp;nbsp;de paftione ac refurreutione fua, hoc fycophantæ interptantur didumnbsp;de externo illo têpli Hierofolymitani gdificio. Habes calürnniä. Sed nenbsp;ficqdem fatis idoneaerantteftimonia illoi^. Quid ergo adhæcChri/nbsp;flusCSequir. Et furgens fummus facerdos in medium,interrogabat le/ ‘ «nbsp;fumjdicens.NihilrcfpödesC'curiftiaduerfumtedichtteftimoniaClefus *¦ «nbsp;aut tacebat,necp quicq refpondebat.Quid ergo eft, q? taceat^nu filen/nbsp;do agnofeit culpafMinime oim. Etfi erh Chriftüs fic dixiflet de externonbsp;illo edificio têpli, quid tu pofteaC’ Äc ipfi quoqp pontifices intelliguntnbsp;hoc teftimoniü no eßefatis idoneu, propter quod cÔdemnetur morte.nbsp;Chriftus aût hoc loco, tacêdo fignificat manifeftas calumnias, indigni Tapere adnbsp;ores eftc,q ut ad eas refpondeat, quippe q magis rébus ipfis,q uerbis renbsp;darguant. Et uidebatfuiexcufationem magis parère apud hos teftes amp;nbsp;fi cum ftulto côtenderit, fiue irafeat fine rideat,nô inueniet reqem.Quanbsp;re fentiendum eft,Chriftum fapientilfime fecifle,q) ad calunias oianifcnbsp;ftas,que et ad propofitam caufam nihil faciuhtjobticuerit.Memorabilcnbsp;éxêplum,qd fi hoies,ÔCmaximehi,qui inforoiudicialiçontendunt,fe

-ocr page 528-

IN PÄSSIONEM CHRISTI

Parent, hô tam fæpe iuftæ fuæ cauflæ nocerent,amp; tranquilKiis ad fine ludictj^atc^ fententiam îudidsperuénîrent. Porro, cum hoc teftimoniunbsp;nÔ effet aptum,ôd Chriftus nihilrefponderet,quo caperetur in fermonenbsp;» fuOjPrinccps facerdotû rurfusinterrogaiut,amp; di'cit ilK» Tu es ille Chrtnbsp;,, ftus filius bhdiéliç’ Adiuro te per deum uiuum,ut di'cas nobis, an tu fisnbsp;, , Chriftus filius dei« Hic iam non eft amplius tempus tacendi fed loquen/nbsp;di.Etfi cnim Chriftus nouerat, fc interrogari ut in fermone capiatur,nbsp;côdemnetUTjtnadhocuenitinhuncmundu, utdoceretueritacê,amp;de/nbsp;» » dararet fe ueiveflê Chriftum,p prophetas promiffum. Itacp refpondet

tefumeffèue tuos.Obferuabilislocus. NamChriftusredpitfeduobusargumeniis, rum cMflû aut potius euidentibus demonflrationibus manifeftatuRi amp; comproba/nbsp;quomo^pro tuntmaieftatê fuam, interim explicat etiam duo prædpua teftimonianbsp;duoRî45phctarum,quidemaicftateChriftifcripfcrunt. Namquoddi/nbsp;dt,uidebitis filium hoîs fedentem a dextris uirtutis, fumptum eft expfalnbsp;mo centefimo nono,irtquo deChriftoita feribitur. Dixit Dominusdonbsp;mino meo,fedeadcxtris meis,Hoc autem de Chrifto reuelatum eft,qnnbsp;refurrexit a mortuis,afcendit in cœlum,mifitdifdpulis fpiritumlàndû,nbsp;uulgauit euangelion fuum per apoftolos in totum orbe terrarum,amp; cû/nbsp;firmauit illud miraculis, quæ apoftoli in nomine eius edebant. Nam,nbsp;q) tune impletum fit, quod Chriftus hoc loco didt, teftatur Petrus ianbsp;primafua cÔtione, quâ habuit Hierofolymis in die Pentecoftes.Dcxtenbsp;ra,inquiens,ddexaltatusamp; promiffionefpiritusfandi accepta a panenbsp;effùdit hoc,quod nunc uidetis amp; auditissNon cnim Dauid afeenditianbsp;cœlos,feddidt ipfe:Dixit Dominus domino meo fedca dextris mcis.Pnbsp;dem teftatur èC Stephanus,cum ait. Ecce uideo cœlos apcrtos,amp; filiumnbsp;hqminis ftantem adextris dd. Cum igiturpoftpaftionem manifefte rc/quot;nbsp;üelaiura

-ocr page 529-

HOMILIAE IOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6,9

^eÏatum fit, q) Chritlus fedeat ad dextram uirtutis, hoc eft,omnipoten.' tis dei,8ó æquaîein haheat cum dco patre fuo maieftatcm,agitc,amiciflinbsp;nii^humilitaLcm cius in paOTione fie confideremus y uc interim etiam manbsp;itftat c eins in ucra fide adoremus.Quodaut addiuEt uenientem in nu/nbsp;bibus cocli, furaptû eft ex Daniele, capite feptimo.Sic enim Daniel denbsp;Chrifto ait. Afpiciebâ in uiGôe noctis amp; ecce cû nubibus cceli quaft fillnbsp;Us hois ueniebat, amp; ufe^ ad antiquû diei^ peruenit, Sc in cofpedueiusnbsp;obuüerunteû. Etdediteipoteftatê amp;honora'namp; regnum, SComnesnbsp;populi,tribus lingup feruictipfi.Poteftas cius,poteftas externa, quçnbsp;non aufcretur,amp; regnum eius,quQd non corrumpetur. Eft ôd hoc eo teznbsp;pore feu impletum leu reuelatû,qn Chriftus afeendit in cœlum, amp;: nuznbsp;bes fulcepit eu.Tune enim uenit filiu? hominis in nubibus coeli ad antinbsp;quum dia û, amp; data eft ei omnis poteftas in ccelo amp; in terra. Ac iterumnbsp;niaximareuelabitur maieftate,qn Chriftus rediturus eft in nubs cu hornbsp;tatuSlt; uocearchangeli ad iudicandu uiuoset mortuos.Quarenihil manbsp;iori cura nobis'agendum eft,q utfanefti amp; inculpati aduentumôd reuelanbsp;tionem maieftatis dni n oftri lefu Chrifti expeeftemus. H abcs confeftioznbsp;nèChrifti.Quôautemexcipit earn fummus Pontifexe' Tuncprincepsnbsp;facerdoiumdiflciditueftimentafua,dicens.Blafphemauit. Quidinfup *•nbsp;tgemusteftibuseEccenuncaudiftis blafphemiâeius.quiduobisuidctC' *•nbsp;Mos gentis fuit,ut cum audirent horrenda amp; deflenda,fcinderent ueftinbsp;menta fua. In fecundo libro Regum capite primo, cû Dauid audiret nu Veßma^inbsp;fiumde miferabili morte Saulis, feiditueftimentafua ,amp;omnes uiri q Pquot;**”quot;®*nbsp;crant cû ipfo.In quarto libro Regûcapite decimo nono,fcindit Ezechiznbsp;ueftimenta fua,cum audiret horribilc blafphemiam Rabfacis aduerznbsp;Insuerum deum Ifraelis. Hunc more imitatur etiam Caiaphas, amp;difznbsp;fumpendo ueftê fuam, ad confeflionem Chrifti, exdamat, Blafphemanbsp;uit.Sed quide’num blafphemia eft,ueritatem confiterieSed ego, inquitnbsp;Caiaphas,non credo hanc confcftionem efte ueritatem. Age ergo, finznbsp;§amus,Cfed horreo dicere ) fingamus tn efle mendacium qd Chriftusnbsp;^bxit, quidc’num tanti momenti uidetur tibi hoc,uttu uis,mendaciumnbsp;dTcjUt dignum fit propter quod tam ftiriofe exclamcs,êC ueftem difrûznbsp;pasCAn non fuerunt amp; alrj, qui iaótabant amp; menciebantur fe efte Chrinbsp;ftos, cur tue no exclamabasT’cur non uefte rûpebasç'Nâ qui affirmât fcnbsp;Chriftum,feu liberatorem ilium populi,qui per prophetas promifnbsp;fus eft,is certe eo ipfo/adferibit fibi omnem illam maieftatem,quam pronbsp;phetæde Chrifto adnunciarunt. Quid igitureft, q? tune muffitabasC'nbsp;Sedhæc eft fors ucri Chrifti amp;:difcipulorumeius in hoc feculo, q» honbsp;niinescapitaliterinipfiscondemnant, quodin alqshoneftiffimecomnbsp;nicndanc. Chriftus curauerat fabbatho oculos ceci.Hocfà(ftum iudicacnbsp;3 Pontificibus eftedignummorte. Quod fi uerofadumfuiftetapontinbsp;ce quodâ,aut a ph^ifeo,ibi tû no potuiflènt fàtjs cÔmêdare, amp; ubic]^

XX iij

-ocr page 530-

IN PASSIONEH CHRISTI

tanq Jiuniinimuiadarc. Sicamp; Caiaphasiudicatconfeffîonê Chriß^ fe bîafphemâ qug tame inpfcudochrifîîs »n ccclum ufq? efierri fokbst'nbsp;Hoc ea odiû,hæc cil iniudia iiîa,qua Satan uerum Chriftij,amp; difdp^^nbsp;los eins irrecondliabiîiter perfcquitur. Quid ergo amphus fitÇ’Pcottfic^nbsp;9 y fequuncar{acrificiili,principê fequitur utilgus. Illi em omnes condén^nbsp;» y uerunceum,d!ceiucs. Reus eft mortis.Tune uiri,qui tenebâtlefuin»nbsp;* î dcntesei,expucruntinfàciêeius,ôicolaphiseumcgcideruht. Alijnbsp;y y cumobtexificntEicicilliLis,paImas in faciê ciusdedcruntjdicdes. Vaö''nbsp;y î cinare nobis Chrifte,quiseft ine,qui tepercuffit.Et aliamulta coniiif*^nbsp;» y antesdicebant in eum, Obfecrote,uiditnehicorbisfpedîaculuminlt;^'Snbsp;niusclefus Chfifi.us,uerusilie Meffîas, uerus ueri dei filius,dâna£bb’nbsp;phemic,iudicatur reus morcis,percutitur 8^ illuditur, uî nebuloiong^nbsp;oîm fceïeratiffimus. VaticinareCinquiuntgt;iobis Chrifte ,quiseft,lt;l^‘*nbsp;te pereuffit. Gloriaris te feire FLUura,iactas te cognofeere occulta qulsnbsp;tur efl,qui te pereuflît^Quid ergo ad bec ChriftusÇ’imo potius,ouidaclnbsp;hgc deus pater in cœloC’quô potuit conniuereÇ'quomodô non eßecir,nbsp;hisnebuîonibus aut mantis areficrct,aut lingua faucibus adhpreret,autnbsp;uc oiofubita morte girentCPotuiHet qdem hoc facere,amp; ilii optimenbsp;riti erant. Sed maluit hoc tepore fpetftator efîe obedienti^ filrj fui,qoftegt;^nbsp;tare maieftacêfuam.Itaçp Chriftus filius dei^quia fufceperac fe expiatui^nbsp;pdânoftra,fufcepit etiâ fupplicia peccatoRt. Inter pctoi^ aût fuppÜ^’^nbsp;continent irrifionesdlIufioneSjContumeli^ et id gen us alia. Si nolucris»nbsp;inquit feriptura, audire uoeê dni tui, eris in ,puerbium amp; fabula oîbu*nbsp;Deu,it. populis.Quo^ïgl^ospdîsnoflrismeriti fumus, h oc Chriftus ad ex'*nbsp;piandapcftcâ noftrain fefufcipit,qui cum fit ipfa dei fapiêtia Sinbsp;tantotn ludibrio habet, ut non aliter traiftet ab irrifonbus fuis,qfi^^^nbsp;morio longe oîm ftultiftîmus abietftiflîmus, Porro,honefto uito ni-'nbsp;hil poteftin animograuius accidere,qtaliaconuiciaamp; illufionesnbsp;Samfon excpeatus 6^. illufus ab hoftibusfuis maluit mori, q conuicianbsp;rifus hoftium fuo ferre.SauI,rex alioqui fortiftimus,cuni uideret feabnbsp;hoftibus capiendum,iuftît armigeRt gladio ipfum occidere,ne forte,in-'nbsp;quiens,ueniant incircumcifi, amp; interficiant me illudentes mihi.Sunt 8^nbsp;hiftorig gentium plenghuiufiTiodi exêplorum,quibus uidemusfortifthnbsp;mos uiros maluifle morte oppetere, qconuicû ludibria inimicoRi funbsp;bruni ferre. Et horûfacio mentionê,non q? ientiâ eos ,qui fibiipfis mornbsp;Conuicia fir tciHQ-e intulerunt,relt;fte aut uere fortiter fecifte. Imbecillis em animusnbsp;poteft ferre conuicia amp; ludibria : fed tm ut oftendâ eum donbsp;lorê,qui honeftis uiris e con uierjs amp; ludibrijs inimicor|2 fuorû accidit,cfnbsp;fegrauiorem ipfa coivporali morte. Vide ergo mihi obedientiä Chriftinbsp;in ferendo tanto dolore. Nam cû tam contumeliofeirridcretur et palmisnbsp;percuteretur,non folum non rcpercuftït uerberibus,fed ne uerbis, imonbsp;ne cogitatione quidè minatus eft uindidlâ. Qi^ obedictia 8lt;pacientianbsp;~..... quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ ' 4eus

-ocr page 531-

RO MIL I AB IOAN. ßB-ENTIt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vo»

^eus pater in tin deleftatus efl,ut pritnum parauerit Chrifto fuinmâ gio vi-in-. Q f____• n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-


§/maieftatcm in cœL's, deinde reniiieritpdta omnibus rjs, qui in Chriftum credunt,adhæc, reputct eosiuftos propter Chriftum, poftrenbsp;^¦gt;0 fanctidcauerit omneni contumeliam derifum initnicidn organa,nbsp;4^ibus uelit credctes in Chriftum eœîefti ac perpétua gloria coron are.nbsp;Mane aut fado conueneruntoinncs principes facerdotum,amp; fcribp, fe « •nbsp;nioresq? populi ac totû Concili û aduerfus Iefum,ut cum moni tr aderet,nbsp;Etduxerunteum in concilia (uiundicentes. Nutues illeChriftusÇ’ Dienbsp;riobis. Et ait i if is. Si uobis dixero, no creditis, q? fi etiä interrogauero, inbsp;non refpondebicis mihi,necp dimittetis. Ex hoc tempore erit films hois * *nbsp;fedens a dextris uirtutis dei.Dixcrût aût oês.Tu ergo es filius deic' Quinbsp;ait.Vosdicitismeefle.At illidixerunt. Quidadhuedefideramustefti **nbsp;fnoniuClpfi ein audiuimus ex ore eius. Et furgens uniuerfamuhitudo eo **nbsp;fu uindum abduxit lefum a Caiaphain prætoriu,tradiditq^ Pontio Pinbsp;bto prefidtHic primum oim obferua,q5 imprjs pontifidbus multo fœ?nbsp;Hcius fucceditconfiliû ipfoR2,qfperauerant.Tiinueruntem, ne fi cÔprenbsp;benderentlefum,utocciderenteû, feditionê commouerentin uulgo,nbsp;ipfi potius occiderent. Nuncaût, cuincSprehendiflent eû, uulgusnonnbsp;folum nô reftitit,ucrumetiâapprobauit conatuseoB^.Sedquis tandemnbsp;efteuentus huius fcelidtatislt;rHoc Chriftus ipfe fignificaqcü educeretur

amp;. diceret. Ecce uenient dies,in quibùs dicêt, beatæ fteriies ^uentres qui non genuerunt,Sd ubera,q non ladauerunuTune indpfnbsp;ent dicere montibus, caditefuper nos,amp;l collibusoperitenos,quiafi innbsp;humido ligno hæc faciunt, in arido quid fieiÇ'En, hic eft euêtus foclicitanbsp;tisimpiqruin.Quanto ein foeliciora funtcôfiliaimpietatis eorum,tantonbsp;gtauiorescamp;lamitateseisimminent Quarefiimpietastuafccliciterfuccenbsp;nitas dei inuitette ad pœnitêtiâ,exhorrefce,8crefipifce,Deinde,cûprinnbsp;fipes facerdotû uiderent uulgû quoc|s a parte fua cÔtra Chriftum ftare,nbsp;non iâ clam conuen iunt aduerfus Chriflum, fed mane làdo congregâtnbsp;totum Concilium,utChriftusmanifefteexautoritate Concilfjdamnanbsp;retur.Hic ergo uide mihi,qui (intilli,qui præcipue aduerfus Chriftumnbsp;’n concilium conueniunt amp;dânant eum.Certenô funt Ethnid,fed funtnbsp;populus dei. Et non funt abiedilïimi in populo dei, fed fummi pontifia*nbsp;cesôdfacerdotes.hi nimirum.ciuorum autoritas in nonulo dei oer leo?


-ocr page 532-

IN PASSIONEM CHRISTI

cumconcilio Jnterrogatus enim nu fit Chriftus filius Dei: iterum ingc^ nue idem affirmat,quod antea Caiaphæ refponderat.Et quanquâ feiebatnbsp;fenon interrogan,uc iuftum fieret indicium, fed potius ut dânaretur,nbsp;quod no diftîmulat,cum ait.Non refpondtbitis mihi,necp dimittetis, atnbsp;tarnen intrépide confitct,quod antea,uidelicet,fe eftè Chriftumfiliu«^^^*’nbsp;ex eo tempore (efturum ad dextram uirtuds Dei» Quid igitur ad h^cnbsp;dicemus'r'Si Chriftus nouit pontificcs maliciofe interrogare,amp; confeflttanbsp;nêfuam fibi exicio forc,cur ficrejfpodetCcur no tacet,autdiftimulatC cutnbsp;feipfum prefen ti periculo exponitC Hoc eft obferuandum exeplum,qiaonbsp;Chriftus dócet,q?quêadmodumipfe feipfum periculo capitis fui con'nbsp;feffiis eftjita debeamus et nos ipfum confiteri,etiamfi nobis prüfens mot’

Pericukui^ oboculosponat.Omnisdnquit,quieonfitebiturmccoramhoibus,con iwmo ßtebor ego ilium cora patre meo,qui eft in cœlis.Nam præfentianbsp;cula uitari quidc^ebent, li legitime amp; fin e peccato fieri poflit. At fi no^nbsp;potes periculaLiitare,nifi pecces,amp;uer state abneges, ibi tumnouitabisnbsp;pericula,nifi redle fatftis amp; confeftîoneueritatisexponastepericulis.N»


fioîno metuendum eft,metuite,inquitChriftus,magis ilium,qui potd

gchenna. Poftremo confidera damnauo

-*^j'** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^tneonfeftus eft ueritatem, damnat a toto conci''

mortis. Qua obcaufamCqp adferiberet fibi maieftaté

looit,to. nbsp;nbsp;Meflïg. Athociâantemultis amp; magnis miraculiscôprobauerat. Opera»

inquit, qug ego facio noîe patris mei,hec teftimonium reddunt de me.Et quidampliusCDânarunteû,q? dixiffet feeflcfilium Dei.Sedadhociamnbsp;antea qcprelponderat.None feriptumeft,inquies,in legeueftrarEgodinbsp;xidij eftiSjamp;filij excelfioes.Si illos dixit deos,ad quosfermodei fadusnbsp;eft,amp; nonpoteft folui feriptura deeo quem pater fan(ftificauit,amp; mifitinnbsp;liM» I» rnundum» Ac mox fequitur. Vos diatis me blafphemare,quia dixerimnbsp;filius Dei fum» Si non facio opera patris mei,nolite credere mihi. Sinnbsp;uero fado,8^ fimihi non credatis, operibus crédité,ut cognofeatisSinbsp;credatis, quod pater in me eft ,8d ego in eo .(^anquam autem hæcnbsp;omnia ante explîcata, defenfà, amp; repetita eflènt, tarnen condemnant

-ocr page 533-

HOHïLIAE lOAJîNiS BRBNTlk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,,

iudicio{olunqüatnuiditiniquius:Svimmaiuftida,damnaturutfumma Jniufticia» Sed memineris, qgt; hoe iudidum amp; hæc condemtiario fit no/nbsp;ftrimeriti.Nos enim tand fumus peccatores,utmeritodamnemur nonnbsp;folum cxtema,uerumetiam æterna morte» Difcamus igitur in Eac Chrinbsp;fti condemnatione magnitudinem noftrorum pcccatoru,amp; qqgramusnbsp;inChrifto expiationem eornm, qui iddrcofûfcepit iudidum condem/nbsp;nationis a fuo ipfius populo, ut nos a perpétua condemnatione Cerna/nbsp;•¦ct.Hic uero,priufqadreliqua explicandapergamus, uidendû eft, quidnbsp;deludaproditoreadum fit. Tuncuidensludas, qui eura tradiderat, q?nbsp;damnatuseCret,pœnitentiadudus,retulittrigintaargêteQsprindpibusnbsp;faeerdotumôôfcnioribus,dicens.Pecçauitradensfanguineminnoxiû. ‘‘nbsp;Atilli dixerunt.Quid ad nosçTuuideris.Etproiedis argenteis in tem ‘ *nbsp;plo,Si abiens laqueo fe prgfocauit. Sufpenfus autem crepuit médius,Slt; *¦nbsp;effufafuntomnia uifeera eiusi ludaspdithorribiliterjed quanto horri “nbsp;Eilior eftperditio eius,tanto maior opera nobis danda eft,ut in tempo/nbsp;«quot;c a peccatis refipifeamus ne fimiliter pereamus. A c primüm uide mihinbsp;it! luda quale fit ingenium Impiorum. ludas enim priusqua agnofccretnbsp;pccata fua,fecuri(fimus erat,Si impudentiffimus. Etfi enim admonebanbsp;tur de peccato, tn pergebat prgfrade in peccato. Contemnebat tarn ad/nbsp;lt;nonitiones,qminas.ExiftimabatSatariartinoneffctamhorribilcm,utnbsp;pingi fol et,nee infer ni ignem tarn feruentem efle,qdidiur. Acfperabatnbsp;fe fads tempeftiue pœnitentiam adurum, cum adextremarn gtateperuenbsp;ni(let,interea temporis fefurtis,proditionibus^8i alijsfcelefibus,libidi/nbsp;nianimifui fatiffadurum.Hæc eft carnaEs fecUricas, amp; contêptusmdiznbsp;ciorum dd.Poftqaut reuelantur ei peccata,amp;addudtur ad iudidu deQnbsp;ihi turn tan to fit defperatior, quanto fuerat antca fecurior, Ac non folunbsp;defperat,uerumetiam prg nimio hQrrore,qui exiudicio dei in confeien/nbsp;haeius oriebatur,præfocatfeipfum laqueo. Sic funt impq quieç. Ante impterttm fcnbsp;teueladonem iudicq dei,eontemnunt uerbum dei,contemnuntadmoni T'anbsp;tiones amp; minas,ac irnpudenter peccant: Poftq autem iudicium deireuenbsp;larur,nihileftipfisdefperatius,atcp adeo omnia præpoftereagunt. Cunbsp;deberentdeumtimerc, tunc fecuro animo peccant. Cum autena debc/nbsp;tent eile in Chriftofecuri, tunc defpondent animum Si defalutefuanbsp;prorfus defperant. Exempla babes in Gain, in Efäu,in Saule,in Ahitonbsp;pEele,et in muleis alrjs.Quarc ne impiorum fupplicio obruamur,concinbsp;piendus eft timor dci,ante iudiciu dus. Si obfequedum eft in têpore adnbsp;tnonitiôi uerbidei,ut reuelato iüdiciö,fecuri in Chrifto p fide feruemur.’

Ddnde obferua in luda^q uana fit illôFçz pœnitêtia, q agnitioni pâôr3 iuit peemti non addût fide. Quid em,obfecro,Iudas omittit,q non declaret innen/ ““nbsp;tê aniini fui dolorê,propter pdinCQuid etiâ bonoRt operum non racit,nbsp;quid non parit pro peccato fuo^Non folum em ingeri horrore corripic

-ocr page 534-

IN PASSIONEH CHRISTI in confdentia fua,uerûme£iam redit ad principes facerdotû, confît^^j^nbsp;peccatum fnum,excufat Chriftum, dicens fefanguinem innoxiûnbsp;diflè,reportattrigintaargenteos,reddit,qi!od inique acceperat,amp;pr°^nbsp;cit argêteosin têplum,adeoçpin tm dé pélo dolet,uc pre dolorenbsp;laqueo prpfocet. Quid hic tam operationû q paiïîonum ludæ proplt;^^nbsp;fuo deeftç’Ëttn non;confequitur nec remiflionê pdÔrum, nec falut^’nbsp;fed dânatur perpetuo. Vndeqfô hoc acciditç’num ex peccato,quo Chrinbsp;ftum^dideratC Certe hoc erat fcelus immaniffîmum, fed 3d Petrus nonnbsp;minus peccauerat abnegatione Sdexecrationefua, ôdtnconfecuius^fnbsp;Merreinm faluté.Quod igit cft diferimen inter Petrum 3d ludarriv' Si pdm refpi^*nbsp;quot; as,ambo grauiffime peccaruncSi peccati agnidônêrefpiciâs,àmbo hofnbsp;ribiliter doluerûuEt hàôlenus ititer fc fere fimiles fvmt.Sed in hoc fnntnbsp;longe oïm diHimilimi, çp ludas tm agnofeit peccatû, non etiâ agnoflt;^nbsp;g fidem remiffionem peccati in Chrifto,ideo defperat et périt. PetrusüCnbsp;ro non tm agnofeit pecçatû,uerumetiam agnofeit remiifionê peccati plt;^nbsp;fidem in Chrifto,ideo credit et feruatur. Hoc diferimen inter pios Ôdîmnbsp;pios diligenter obferuandum eft. Pij ein 8d fandi funt fere per omnia fi'nbsp;miles imprjs iri peccatis 8d peccatoRi agnitione. Vt impq folent antef^nbsp;uelatum iüdiciüm deifecure peccare,ita8d fandifolentaliquottesponnbsp;peccatum adhuc fecuri eflè. Vt imprj,iüdicantedeo, agnofeunt grauita'nbsp;tempeccati, ôdaffliguntur doloribus inferni, itaSdpq^ ducunt iudicionbsp;dei in agnitione grauitatis peccati,8d inrjciunt in dolores inferni.In qnonbsp;tiorimiamp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft difcrimendn uera fide,3d fidel frudibus.Impq em perguntf^

impiorum di pér côtcmnére iudiciû dei,8d cum reuelatû fuer]t,nullâ concipiuntfidc. crimen. Pq autSdintemporerefipifeunt, Sdadduntfidem, adagnitionempcc'nbsp;catoR2.Cain fecurus cotemnebat iudiciû dei,8d impudêter ppetrabat pecnbsp;catû homiddi},etfi de eo admoriitus fuerat. Nûquid cuftos,inquicns,franbsp;tris mei fum egoÇ’Poftea aûtcûreueïabat iudiciû dei, ibitûitadefperat,nbsp;ut palâ dicac,maior eft iniquitas mea, q ut ueniâ merear,nec ullâ côdpicnbsp;fidem,quia erat impius. Adâ uero,poftq peccauerat,erat 8d ipfe fecurus,nbsp;fedreuelatoiudiciodei,n5 tm agnofcitgrauitatempdïfui, uerumetiânbsp;côcipit fidem ex euâgéhd de feminc mulicris,Sd feruatur,quiaeraf plus.nbsp;Saul rex Ifrael, fecuredefignat impietates ôd erndelitates fuàs in populonbsp;dei,5d admonitus,côtemnit uerbû dni,fcd poftq reuelat ei iudiciû dei innbsp;monte Gelboe,ricdefperat,ut edâ gïadio fibi uitâ adiftiat, quia erat im'nbsp;pius.Dauid aût,3d ipfe fecurus eratpoft adulteriû et homicidium fuum,nbsp;diflîmulâs fe aliquid mali feciffè,fed admonitus a^pheta nô tm agnoPnbsp;dt pdm,ueR2eriam crediteuangefio,8dliberat,quia erat pius.Sicdeïunbsp;da Sd Petro dicendû eft. Nam ludas ante reuelationêiudicq deifecutusnbsp;pecGitfurto 8d proditione,3d admon(tus,pergit uerbum dni côtemne/nbsp;re.Sed cum grauitaspeccati reuelaretur in confeientia eius, ibi ôd delpenbsp;, ^at,ôd feipfumfulpendit,quiaimpiuserat, Petrusautemeratquidcmnbsp;ôd

-ocr page 535-

HO MIL I AE IOAN. B R. EN TH.'

îx^ipfe poft unamôd alteram abnega tionemfecurusjed excitatus galli/ Qnio intuitu Chrifti,non tm agnofcit peccatû, uei^etiam crédit peccanbsp;turn fibi in Chrifto remiftum.Itacp etfi eftundat lacrynias, ardeat flâ/nbsp;niisinferni,nontn pcrit,quia pius eft,amp;additfidè. Non eft igiiur fen/nbsp;ticndum,q? doloresamp;paftiones contritionis,quas in con feien tia prop/nbsp;terpeccatafuftinemus,expientpeccata coram deo. Ccd q? foîus Chriftusnbsp;Ûtexpiator pcccatorü, èc q? non nifiperfidem in Chriilum, confequa/nbsp;mur peccatoßi remiftionem.Eft hoc in luda obferuand«fn,q? in iudt'/nbsp;tiodei nulla externa prerogatiua peccatorê defenderc queat. ludas etn ornbsp;natus erat offido apoftolatus^cuius dignitas excellât in confpcdu dei manbsp;ieftatem oîm huius feculiregu. Et tn ,cum impie agerct,atd^ iudicareturnbsp;â domino, in tantû non profuit ei prærogatiua dignitatis fuæ, ut fuericnbsp;doccafiomaiorisdânationis.Ncmoigiturpeccetfiduciafuedignîtatis,nbsp;Ed quo quis in hocfeculo maior eft,eo plus timea t, amp; fequatur uoeationbsp;nêdei.Sednechoceft filentiopr^tereundû, cû ludas côqueriturponnbsp;tificibuspeccatum ftiû,ufq3 adeo nullam afterant ci confolationê, ut etianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘‘pciuiß

derideant eû.Quid ad nos,inquiunt;”Tu uideris. Hoc eft dignû fupplici Um eoB2,qui in alioRtgratiâ peccantScrui folent peccarc,utfàuorê do/nbsp;minorumretineant. Subditi (oient euangelion abijeere, utmagiftratuinbsp;feruiant,amp; placeant.Sed quidfietCHabes iudicium tuum in luda.Is eninbsp;peccauerat antea in gratiâ Pontificum, fed cum iudicaretur a dno, nonnbsp;(olum nihil auxiïfj ab ipfis côfequitur, uerumetiâderidet, Si exibilatur»nbsp;Timeigitur Dominum deumtuum, amp; caue,nead parandS aut retinennbsp;damhoîm gratiâ,aduerfus deum pecces. Sed de luda alias etiam copiofenbsp;diximus.Nunc uideamuspaucis,qu!d de trigintaargentcis,quos ludasnbsp;iu têplum proiedt,alt;ftum fit. Principes ante facerdotum,acceptis argen lt; enbsp;ttisdixcrunt,Nô licet eos mitterein Corbonam, quia precium fan gui/ ««nbsp;uis eft.ConfiIicgt; autc capto emerunt ex illis agrum figuli, in f epulcuram « cnbsp;peregrinorum. Quapropteruocatuseftager il!e,Agerfanguinis, ufq; ccnbsp;inhodicrnumdiê.Tuncimpletumeft,quoddilt;rtumeftperZachanam lt;«nbsp;prophetam,dicentem.Etacceperunttriginta argenteosprecium gffima' tenbsp;d,quêgftimauerunt,afiliisIfrael,Scdederunteosinagrumfiguli,ficutnbsp;cÔftituitmihîDominus.Corbonafignificatdonûfeuobîationc.Etficnbsp;Uocarunt facrum thefaurum in têplo.Hiccrgo uide mihi impior^ ifto/nbsp;tumhominu hypocrifim.Non timuerunt,ne iniufte facerent, cp Chri/nbsp;fis nulla iuftacaufTacodemnabantjiiuncafittimentnemiafte làciant,nbsp;fi hos argenteos reponâc in facrum grariû. Qtùd eft côfcientiacaiiterionbsp;uotata,fi hgc no eftCÂppropinquat,ait Efa{as,populus ifte ore fuo, et la nypomurunbsp;hijsfuis glorificatme,coraûteiuslÔgceftame,5lt;timuerût memâdatonbsp;hoim,amp;dolt;ftrinis. Ac feqtur côtinuoaliud hypocrifeos genus.Emuntnbsp;^mprohis argêteisagrûfiguli in fcpulturàperegrinorû, Sollicitifuntnbsp;(pmortuis,et intérim Chriftû uiuu,eticp innocêtè,quoq modo poffunt

-ocr page 536-

IN PASSIONEN CHRISTI

morti traduntQuid hacreligioncmagispræpofterumÇ' Bonum opuseft peregrinorucuramagere, amp; mortuoshoneftefepelire, nnbsp;bis operibus fummam religionis ira conftitucre, ut interim n ihilnbsp;puteSjfiinnocentcm hominem damnaucris,hoc uere eft impie piu^,nbsp;Cæterum,quemadmodû Pontifices amp; fcribædânando amp; crucifig^j^^nbsp;Chriftum impie quidê egerunt, impleuerunt tn infei) uaticinianbsp;tarum, que de morte Chrifti extabant, itahoc etiam locoemendo 3^,nbsp;figuli, ignoranter impleuerunt, quoddeprecio uenditionisChn^^’*'^nbsp;emptionis agri apud Zachariam capite undecimo feriptum eft.nbsp;Chriftus Liendenduseflettrigintaargenteis,amp;q?'pro hisemendtis^^ .nbsp;agerfiguli,Zacharias his uerbisprophetauerat. Etdixiad eos.Sinbsp;eft in oculisueftris,affèrtemercedê meam,amp; fi non,defiftitc. Appf-*’nbsp;runtep mercedemeam triginta argen teos. Et ait Dominus ad me.nbsp;ce earn ad figulü, magnihcumuidelicetprecium, quo gftimarusfu*^^^-eis,amp; tuli trigintaargenteos, amp; proiccieos in domum domini,nbsp;turfigulo. Hatftenus Zacharias. Vides aut Zachariä his uerbis,nbsp;ftas de trigintaargenteisamp;emptione agri figuli longe ante itad^*^ ;nbsp;deferipfifte, perindeaefi præfto adfuiftet, amp; uidifTetludam pritn*^^nbsp;dem accipere triginta argenteos a fummis pontifiabus,deindenbsp;prorjcere eosintemplum,poftremopontificesemereproeisagru*^ •nbsp;li.Obferuabis igitur fpirituifanefto omnia quantumuis longenbsp;amp; futura,efle præfenria.Et hæcfcriptafunt,non propter ludâ, nd’nbsp;ter triginta argenteos,non propter agrum figuli,nee etiam prop’^?’,nbsp;tifiices,fedpropternos,inquosterminiætatuminciderunt,uttud,nbsp;mus paflionem Chrifti,mukis ante feculistam diligenter apropb^^®^nbsp;nunciatam ftiifle, ut etiam precium proditionis, Sf quid pro eonbsp;emendum eflet,exprefteindicauerint, agnofeamus hunclefum,nbsp;hæcmanifefte impleta funt, uerumeffe Chriftum, Dominuno^^’-^'^’nbsp;qui eft una cum patre amp; fpirituCan(fto,deus laudandus in fecub

H O M I L I A LIX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

îj Vm poft Pentecoften Petrus 8ó loannes e Cóciho poo


AAlt;4*

ficü, quiminaciter interminaticrant, nepofthacdoccrent cuangeh'on Chrifti.addifdpulos redirent, amp;:cxpofuiflêf’^nbsp;------------ CIS minas Ponrificum, difcipuli omnes unanimirer uocem attollebant ad deum,amp;djxerunt:Domine tu es deus, qui fedfti caKin^nbsp;terram mare amp; omnia quæ in eis funt,qui per os Dauid pueri tui diquot;^nbsp;»fti,Quare fremuerunt genres, pöpuïi meditati funt inania.Aftiter^'^nbsp;reges terræ, ^principes conueneruntin unum aduerfus Dominumnbsp;aduer^s Chriftum eins. Conuencrunc enim ucre aduerfus fantftum fd*nbsp;um tuijjefum, quem unxeras, Herodes ft'mul Pontius Pilatus tun’nbsp;gentibus Sgt;C populis Ifrael,ad faciendum quecunc^ manus tua conÜ''nbsp;lium

-ocr page 537-

HOHILIAE IOAN. ßRENTl'1.

ßlium pn’us dccraieratjUtficreht. Quod igiturDaufd futurum üaticigt; ’^atus eftjSr quod difdpult iam fadum amp; tmpletum efieaffirmät,h Oc uiznbsp;deamus nunc in explicanda paffîonis Chrifti hiftoria, quo fiar imnlcanbsp;für. Surgens,inquiuntEüangeIiftæ,uniuerfamulti£udoeoB2,uinâ:um «nbsp;abduxit lefum aCaiapha,inpraetorium»ffadiditc^ Pontio Pilätopræfiznbsp;di,Mancigitur,abdudoIefuadprgfidêiipfinonintroieruncniprcton'/ “ cnbsp;'Jm,necontaminarentjfedcomederenCpafcha. Hicprimumoîmnbsp;nofcêdum nobis crit,quis fuerit Pilatus. Nâcum totiesmentio eius fiatnbsp;•nhae paffîonis Chrifiihiftoria, amp;foleamuseius fempcrinSymboIonbsp;•¦digiôis noftræ,quod uocant,fymboIumapoftoIoF?2,mtminifle,dignûnbsp;^ft,quiddehocPilato,etiâapud alios fcriptores met, cognofcere. Hicnbsp;wgoPilatuSjUirethnicusfuit,amp;eu ludeaRomanisImperatonbus fub/ -ïefta elïètjmifrus eft a Tiberlo Imperatore, ut in ludæa præfidê, Impcraznbsp;ton's loco,ageret,ius diceret,amp; ludæis publicam tranquüîiratc conferuanbsp;tct. Quanq autem,quod ad religionêattinet, fuerit impius,amp;màgis honbsp;mines quamdeum timuerit,acmalueritt3ndeiniuftam fentetiam aduernbsp;fusChnftum ferre, quam h oîmodia in fefufcipere, autperieulaadire,nbsp;multis tarnen honeftis ac ciuilibusuîrtutibus præditusfuit, quæ pronbsp;fuomodo magiftratuiimitandæproponuntur. Ac inprimiscômendat PUaiiuiritcnbsp;a prudentia, moderatiorte iufticia, non quidêilla,quæ eoram iüdicionbsp;dei üalet,ad ppetuamfalutê,fcd ciuili feu forenfi. Prüden tiam St modèznbsp;rationêeius indicant,ea quædefimulacrisinHierufalem illatis feripta exnbsp;tant.Nâ cum Pilatus fufeepiffet ludeam admirtiftrandâ,intulitimaginesnbsp;C^faris noéle intepefta in urbem Hierufalem, 8lt;f inftituit eas publice côznbsp;^piciendas. Sed ludæi multis precibus contendunt, ut eas imagines itcRtnbsp;tollat.Neq; enim legeipforum permiiTum ene,Ut imagines publice infttnbsp;tuantur.Pilants autem etfi initio rcfifteret,ac affîrmaref,maiorê fibi ratigt;nbsp;onemliabcndam efle maieftatis ïmperatoriæ, quam petit lôis eor^,tamênbsp;curn circundediiTct ludæos cxercitu,quo cogeret eos imagines fufcipere,nbsp;üideretautem ipfos nudatas potius ceruices exciptendis ii^ibus porrige/ lofephtttinbsp;fe,quamferre,ut leges ipforum uiolarentur,admiratus gentis conftna/nbsp;dam, in tuendis publias legibus,maluit eos liberos amp;:iilgfosdimittcrc,nbsp;ac imagines ex urbe tollere,quam crudeliter in ipfos fæuire. Hæc eft manbsp;gna turn prüdentiæ, turn moderationisuirtus.Namdeciuiliciusiufticianbsp;pofteaaudiemus. Suntetiâ, quitradantaimperfcripfiftèad Tiberiumnbsp;Imperacorem de paflîoneamp;^ refurrecftioneChrifti,5lt;^ demiraculis pernbsp;ipfum ^ditis,ac poftca Tiberium retuliffe ad fenatum Rcmanû, ut Chrinbsp;ftus decern cretur Deus .Cum autem Pilatus decem annisadminiftraftetnbsp;ludæam,co3(ftus fuit aceufatione ludæorum Romam repetere, ut Ce coznbsp;ramImperatoredefenderetltacßcum a CaioCæfaremagnistaîamitariznbsp;busafFligere£ur,fua fe manu intcrfecit,quo tanta mala m^tis ceîeriîace efnbsp;wgeret. Ac de PiUto quide hadenu^Nunc autê uideamus,quid coratu

yy

-ocr page 538-

IN lASSIOHEÄ C H RI ST I

ipfo de Chrifto geftû fit Mane,abdudo Icfu ad pfidê-Pilat«,ipfi no «fl troicruntpr^oriû, necotaminarent, fed ut comederetpafcha. HkiWnbsp;uide mihi cautcriata hypocritaB^ cofcientiam.Timet ne contaminent innbsp;troitu ptorij,amp; cogrenu ethnici no rimct,ne cÔtaminêtur tantolkc»nbsp;re et tanta inuidia,qua in Chriftû innocente ita graflabanîjUt n 5 nifi fsnnbsp;guineeiusficierint* Quidhacreligioe magisprgpofterûî^qdhac fanâtnbsp;täte magis^phanû Non em,qd corpus attingit,côtaminat hoiem cotanbsp;deojed q egrediunt ex corde,impuBz reddût hoîem. Ex corde exeût, innbsp;quit GhriftuSjCOgitatiôes malg,cgdcs,adulteria,ftupra,fur£a, felfa teßinbsp;monia,cÔuida.Hæcfunt,qugimpuranthoîem.QuidaijtadhancfupÇfnbsp;•t » » ftitionê PilatLis;' Exiuit ergo Pilatus ad eos foras, 8^ dixit. Qua aceufationbsp;»»ne afîèrtis aduerfus hoîem hune. Habes hic in pilato uirtutê moderationbsp;nis amp; iufticiæciuilis.Moderationis eft,q) cû ludei non uelint intrareinnbsp;prgtoriû,exeat ad eos foras. Magiftratus quifpiâ tyrantius Si percuifot,nbsp;ne tantillum quidê cefliflet pertinacie ludgorum, fed coegiflet eos poti^nbsp;us gladio,ut in prgtorium intrarent, Si magiftratum fuû hoc obfequic»nbsp;aut mauult inuincibiîi eorum pertinatip amp; fuperiHnbsp;fiiMiio/, cioni cedere, amp; ad ipfos exire, g uiolenter ipfos contra animi corî pro*'nbsp;pofitum cogéré. Exemplû maginratibus obferuandû ut non omnia exi^nbsp;gant a fubditis fummo iure, fed ncnnihil remittant inuincibiii eoRînbsp;tinaci?,quo publica tranquillitas conCei'uet. Ac fi fieri poteft,.nihil qni^nbsp;de public? iniquitatis in populo tolerandû eft,at fi iniquitas non pQteftnbsp;nifi maiori iniquitate, amp; reB2 oim difpendio tolli, ibi ceite prudendsnbsp;moderati magiftratus eft durici? populi cedere,ec ad tolerabil ta uicia cônbsp;oiuere.Sic côfulunt feniores Roboamo filio Salom5is,fi hodie,inquntnbsp;obedieris populo huic, Si feruieris Si peciciôi eoRt obedicris,locutnslt;^nbsp;fueris ad eos uerba îenia,erût tibi ferui cûdis dieb. lufticie aût cft,q’ ndnbsp;damnet hoiem nôdum neeauditû neeconuiéiû. Quâ,inquit,accuiâdonbsp;ne affertis aduerfus hoîem huncîEt hâciufticip partê,tam diligêter feâanbsp;tur, ut malit autoritatê Pontificu contenere q hoîem nondûauditûdananbsp;9» rc.Reipôderût em et dixerut ei,ft nÔ eflethic malefa(ftor,haudquaq dbinbsp;99 tradidiflemp eû. An no tm honoris exhibes autoritati et dignitati noftr?

ut hoîem nofti'o an iudicio condênacum,damnes‘r nos pôtifices fumus, Putas ne nos male ludicareCNofter eft fpûsfanftus unaeû alis et pénis,nbsp;, quo igiterraremusÇ’Sed Pilatusnô agnofeit ia(ftantiâinoB2,Etdicit, Acnbsp;•’ cipite eû uos,‘ôd fecundû legê ueftrâ indicate eû. Pro iadâtia fua reportâtnbsp;côtemptû et derifum. Na qd Pilatusdicic,mordax rifus eft, q fignificat,nbsp;ipfos magnâ quidê dignitatéia(ftare,fcd nô habere tm autoritads et iurifnbsp;ditiôiSjUtaudeâthoîem côdemnatû iuxta leges fuas eapitalitei-punire^qdnbsp;,, 8lt;ipfineceftehabet cÔfiteri.Dixerûtem.Nobis nôlicet intérficercquenbsp;„ q: ut fermo lefu impleret, que dixit,fignificâs qua morte eét moriturus»nbsp;K'Ot.s»,nbsp;nbsp;Nâ apefMat. ait Ghriftus.Ecce côfcêdimus Hrlyma,et filius hoîs tradef

^rineb

-ocr page 539-

HOMILIAE IOAN. BMHTII nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;764

pvincipibusfaccrdûttimocfcn'bis. Sicondemnabunteum morte. Sitra/ dent eumgentibusad illudendumSi flageilandum Sicrudfigendum»nbsp;Quodergo Chriftusantea prgdixit,hoc nuncimpletur.Principes facernbsp;dotum non ipfrinterficiunt lefum ,fed tradunt eum côdemnatum præfûnbsp;di EtbnicOjUc crucifigatur. Et tarnen hic præfes no agnofcit condcmna-*nbsp;lionê ipforum,fed neceiïè habent accufationem contra ipfum inftituere*nbsp;Haec illauirtus eft,qug cxigitur ab omn ibiis iudicibus amp; magiftratibus,nbsp;uidelicet: Ne que inauditum etnon conuidlum condcmnêt. Vulgatiffi Audiatur aUnbsp;mum didum eft. Audiatur Si altéra pars: fed obferuatio eius non eft ita tcra part,nbsp;uulgata. Solenne quidêeft,in omnibus publias iudiciis,ut nÔ tantumnbsp;accufator fed Si reus audiat. Et auditus quoqj eft,fi externam fpeciê coivnbsp;fideres,Chriftus coram Caiapha Si toto conciliotfed hicdcfiniendû eft,nbsp;quid fit uere alteram parte in iudicio audire. Nam alteram audirepariè,nbsp;non eftaurestmalteri partipræbere,fed eftetiam afférreanimû abomnfnbsp;afïèftu uel fauoris uelodfj aut inuidiæ libers. Nuncautem Caiaphas Sinbsp;côciliumnon attuleruntanimumacarnalibusaffctftibusuacuûad audi/nbsp;endum Chriftum,fedanimum plenûinuidia,odioacuirulentia.Qiiare,nbsp;ntaudiendo Chriftum,nonaudierunt eum, ita necali] magiftratus recftenbsp;audïunr reos,aduerfiim quos conceperunc odium exaccufatoris oratio/nbsp;ne,etiafi cxternis auribus audiant eos.Quid ergo diccmus de PilatocCünbsp;eiïi conftanter feruet hanc iufticiepartem,ut nô uelit lefum damnare ni/nbsp;fipriusauditû,3iconuictum,nûconfecutuseftetiâ iuftieigîaudê corartinbsp;deoC Minimcoîm. Et fi em hgcuirtusfuam habet laudem,Si index,quinbsp;hanc uirtutcnon felt;ftat,ethnicisdeterioreft, tarnen nô eftuera iufticia,nbsp;qua quis confcquiturperpetuamfœlicitatê.Veraenim iufticia, quacÔ/ «ài»nbsp;ftamusin iudicio Dei,efttantumiufticiaChrifti,quam per fidem accipinbsp;mus.Q_uare,fi cui hæciufticia dcfuerit,etfi habeat alias uirtutes, Si connbsp;fcquat corporales Utiïitatcs per eas,tn non con fequitur ueram Si gternamnbsp;hcatitudinè.Sedaudiamusnûcaccufationempontificum* Cœperuntil “nbsp;lumaccufare fummifacerdores Sifeniores de multis,dicentcs: Eluncde/ “nbsp;prehendimus euertentê gentem acuctantctributa dareCæfari, Sidicen “nbsp;tcmfeChriftûregêefle.Heceftalteraaccufatio, qup aduerfus Chriftû **nbsp;inftituit.Namfupra,accufatus eft Chriftushærcfeos,corâ pontificibusnbsp;côcilioprcfbyteroRî. Nunc autemcorâ Pilato,qui erat magiftratus cinbsp;i-ulis,accufaturiedicionis.Hic,inquiî}t,euertitgentê,SifedLicitcamale/nbsp;gitima obedicntia,quam debemus Romano Imperatori, fummo noftro»nbsp;magiftratui. Etprobamus: Quia uetattributa dare Cgfari,ôi aftirmat fenbsp;elfe Chriftum regê.Omnis aût qui dicit feeffe regê. Si uetat dare tributanbsp;auilia,is côtradidt Cefari Si fediciofus eft aduerfus magiftratû. Prim uninbsp;oîmobferua mihi in his pôtificibus,quid faciat inuidia.Nâ hi pontificesnbsp;niufiîtabat ipfi inter fefe iniquiflîmû efîè, qp cogèrent Cgfari dare tribu/ intàdi^nbsp;U,et fummis uotisexoptabâtjUt Chriftus rex ueniretj quêfperabât libez

yy 0

-ocr page 540-

IN PASSIOKEM C H RI ST I


fi optime eius dida amp; fada, mal iciofe deprauen t. De h uius doloris täte conquer« Dauid,aduerfus calumniators fuum Doeg.Toradic,nbsp;quiensjniufticiâ cogitauit lingua tua: ficut nouacula acuta fecifti dolui^nbsp;Quid acurius eftnouaculaT’atcalumniatons uciba multograuiusnbsp;animum,q nouacula corpus. EtiteKz explicathancdoloris grauitaiê, cunbsp;Tfd. (9^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loquit de al 17s calumniatoribus,qui oia eius didlanbsp;nbsp;nbsp;faaa in pciïitnâ pa^

rem coram Saule interpretabant. Filq hoim,inqi.iiens, dentes eoi^îar^î Prouerb-tf. Sifagittæ,ôilinguaeoR2gladiusacuius. EtSalomon. faculuoi giaclius

Si fagitta acura,h5 qui loquit contra proxinni fuum falfum teftimoniif* Sed etChriftus ipfenôdiflîmulathuius dolorisgrauitate, cuin pfalnK?nbsp;ait.CircLindederûtmeuitulimulujauri pinguèsobfederuntme. Aperucnbsp;rut fup me os fuû,ficut Ico rapiës Si rugies. Ét mox. Circundederunc nienbsp;canes mul£i,côcilium malignâaum obiedit me. Quid eft fæuius leoneenbsp;ftjrieiirp rS/ niaiprefOiiideftn’iidpIiiKi ranihnc in «-nkip ?/ficp’or mnlinfæ


peccati.Etquanquam quis optimefecerit.merctur tarnenpeccacoimpies ratis fuæjUcpeifimeaudiat.Grauiftimæ quidem peccant Sycoph an tæ,qgt;nbsp;proximumfalfo traducant,8i tarn uerba quam Êidaeius calumnijs fuisnbsp;peruertâuSedcui hæccalamitasaccidit,ismeminericeam eftè fupplióumnbsp;peccati, ôiadmoneatur depeccato fuo coram iudicio Dei. Et fi enimnbsp;homo hacqaidem in parte,coram calumniatoribus,8i humanoiudicionbsp;innocens fit, tarnen nemo eft innocens coram Deo. Solus Chriftuseftnbsp;tam coram hoîbus, quam coram Deoipfolonge oîm innocentiffimus»nbsp;Sufeepitergo Chriftus hoc peccati fupplicium ,Sê hanc doloris gra/nbsp;uicatem, quæ animo ex cal umnrjs accidie, non ut admonereturde luonbsp;aliquo peccato, fed ut peccata noftra cxpiarct,Si defenderet nos a caluninbsp;nijstam hominumquam Satanæ fiiaipHusinnocenria. Satan enim ca/


am propter bona opa, Inuenit em,tRm in pólis quam in bonis operib us

-ocr page 541-

’ïientia fua,ut Deus pater iudicet oês eos, qui calumniatii paciunt j nbsp;nbsp;in K.aKoA0)3lt;

Chriftumfiliûfuumcredunt,innocentcs,acpronûcieteosproptcr Chri 5 -CTÀT-rc«* fturn,in quem credunGiuftos. Quare intantumnô peribunt propter cagt;nbsp;lumniasSycopbantaR2,ut potiusinnocentiaeorum nota fiat fuo temponbsp;fe,coram uniuerfo mûdo,amp; ipfi perpetuam gloriam confequantur.Sednbsp;tedeamusad præfidem. Pilatus audiuit accul^ores, feuuerius Sycophanbsp;USjamp;calumniatores.Nunc audit etiamreum. Introiuitergoiterum innbsp;prætoriumPilatuSjamp;Juocauitlcfum.Iefusautemftetitantepræfidem. Etnbsp;interrogauit eum præfes Pilatus dicens.Tu esrex ludæorumC Pefpon/' ‘‘nbsp;dit Ictus: A temctipfo tu hoc dicis,an ait) tibi dixerunt de meT Difputa/ **nbsp;tio,quamChriftus hoc loco inftituit cum Pilato, obferuatu digniffîmanbsp;çft.Et quanq quæ Chriftus alias dixit^Si côciônatus eft, magna ûdei o/nbsp;bedien tia,Slt; ucneratione,ut cœleftia oraculajemper excipienda funt,eanbsp;tatnen,quæab ipfojn hiftoriapatTionis fuæ,didaextant, maxime oim,nbsp;Unquam felectiffimægêmç, conferuandafunt. Aeprimum uidemihinbsp;hoc loco miram grauitatê Sc conftanti'am Chrifticoramprçfide.Ecfi einnbsp;Uinctus adductus erat adpræfidè, fedicionis aceufatus, th non folumnbsp;côftitit ante prgtidem,ut heros maieftate quadapræditus.CHoc cm figninbsp;ficat Matthæus,cum air.lefus ftetit antepræ(idê,^fed ctiam reprehenditnbsp;præfidem,m3gna grauitate,5lt;l admoneteum fui offict): A tcmetipfô,in/nbsp;quiens,hocdicis,an ali) dixerunt tibi de meChoceft*Miror,t^ tu^qui agt;nbsp;lias audis prudens,nôtradeshanccaufam prudentiusC” Quid ero opusnbsp;«ftjUtmeirtterroges'^Sienim iam exteiptonofti,qgt; fimrex,quidinterroinbsp;gas, quod nofti^Si autem no nofh,quid ME interrogaslt;:cur nô audis tenbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hes';'Reo enim non credi folet,fed teftibus.Habet amp; hoc loco magiftra/

tus,quoddi{cat.Sicucenimmagiftratusnondebetiniudicioaccüfatôrt Tcß« ttudiê untum,ica nccrco tantum ,fidem adhibere, fed fi fieri poteft, teftes aud i/nbsp;rijSc iuxta legitimam fuamordinationê examinari debent. Poffunt emnbsp;teftes mêtiri,ac falfum dicere.Quare magna opu s eft diligentia amp; prunbsp;dentia in examinandis teftium dilt;ftis,amp; in conferuanda légitima haRz re/nbsp;rum ordinatione.Ec quiadida teftium maximæ funtautoritatis in iudi/nbsp;cio,idcirco Deus feucriflime exigit ueritatê in teftibus. Nam propter hac

cauftam tulitpropriam legem in Decalogo:

tnonium aduerfus proximum tuum. Et irt Deuteronomio, feuerifti'mû infert fupplici um fâîfo tefti. Redden t ei,inquif, fi eut fratri fuo reddere conbsp;gitauic.Non miferebei is eius,fed exiges aîam pfö anima,oculum pro o^nbsp;rulOjdentem prodente,manum pro manu. Non mifereberis,inquit,e/nbsp;wsjutfignificctmagiftratum pluspeccare, fi non diligenter ferutetur te/

yy ii)

-ocr page 542-

ÏN ÎASSIONEM CHRISTI

ßium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non punierit falfum teftem,quam fi dimittat furem aüt

tronem incoIumê.Sed hæc fortaflis de teßibus,non opportune admodu ’* hocloco commémorant Quare ad inftitutû noftrumreuertemur,

pondit Pilatus«Num ego ludæus fumCGens tua,S^ principes facerdotu » ’ tradiderunttemihi:QuidfeciftiC’ Pilatus ex increpationeChriffi nonnbsp;mhilcommouet ad iram,amp; tn feruat moderationem. Num ego,inquit»nbsp;ludæusfumî’hoceft^Quidadmeueftra religioCNuputasme tamocio''nbsp;fum eflèjUt inquiram ueftras fupcrftitiones,amp; quid inueftris prophcn^nbsp;extetde rege MeffîaCQuare uoIo,uttumihirefpondeas,quidfeceris.Hinbsp;bemus quidem in Pilato exemplum moderaüois,fed idem etiam eftnbsp;ssagi^rdiut emplum humanæarrogantiæ,præ(ertim in magiftratu, Nâqui fungU''nbsp;arogantiif,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magiftratu, hi fere eo funt ingenio præditi,ut quia data eft eis potent»

Ta

..J

exiftimenteoipfofibiquoq^ uirtutê fapientiæamp;iufticiæ datamefte,nt quicquidfentiât,hocfitôlt;prudensamp;iuftumjnecpacienterferunt,utadnbsp;moneantur fuiofficq, amp; erudianturprgeeptis fapicntiæatcp iufticip Acnbsp;non cuiufuis quidê eft,magiftratûadmonere,amp; reprehendere,hoc m n*nbsp;ficium Chrifti eft,Cquiamiflus erat a dco pâtre publicus in orbe concio^nbsp;nator,) eofÇ2 qui legirimâhabentfundionêdocendiuerbidei incc'*nbsp;elefia* Nam magiftratus etiamauditor eft ecclefiæ. Qtiare debet quot^nbsp;padenter ferre, ut de officio fuo admoneatur. Præterea quieftpoioinanbsp;præditus,non continuo fapiens eft ôlt; prudens, utfeiat quid fit luffuin»nbsp;Neceffeigitur eft,uterudiatur* lam finge eum n ofte quid fit redum,nbsp;iuftum,non tarnen continuo facit,quod iuftum redum eft.Et finge inbsp;urn facere,necefle tarnen habet, utadmonitione conferuetur in offidn,nbsp;amp; ut quod facit, facere pergat. Quare ftulta eft arrogantia in Pilato,nbsp;ægre feratfe de officio fuo admoneri. Sed interim moderatio eft, q? uerbt^nbsp;tantupaulodurioribus inuehaturin Chriftû,non autepugnisinipfun’ ¦nbsp;,, fæuiat Refpódit lefus.Regnum meû non eft ex hoc mundo. Si ex hocnbsp;,, mundo effet regnum meum, miniftri mei utiq? decertaffent, ut non tra'nbsp;,, derer ludæis.Nuncautêregnum men non eft hinc. Memorabile di'*nbsp;dum,amp; quodobferuatu maxime omnium neceflarium eft. Quid ergonbsp;dicemus ^num Chriftus no n repnac inhoc mundo^certe dominât a ma^nbsp;o

ri ufq; ad mare,in codo amp; in terra. Quid ergo eft,quod ainRegnum me urn non eft ex hoc mundocHac uoce Chriftus non fignificat fe non innbsp;hocmundo dominari,fed docet regnum fuura non habere condicionesnbsp;amp;proprietatesregnorum huiusmundi,amp;non conftare extern a in hocnbsp;feculo maieftate. Aeprimum hoedidoreijcitur uanacarnalium ludæo/nbsp;rum opinio,qui fentiebant Mefliam dominatuRj in tena,iuxta huiusfenbsp;culi maieftate,amp; iuxtaproprietates regnot^ in hoc mundo. Deindchocnbsp;dido perfpicue explicatur,quod fit ditcrimen inter regn û huius mundietnbsp;inter regnu Chrifti. Quod ideo diligentifiime nobis obferuandûeft,utnbsp;no folum no offendamuraduerfis,qug nobis in hoc feculo cotra promifnbsp;fionen^

-ocr page 543-

HOMILIAE IOAN. BRENTIL

^ioncm del acddcre uidentur, fed ut etiam habeamus tutum afylum in qd fedpiamus nos in aduerfis,quofcruemur.Si ex hoc mundo, inquit, efznbsp;ietregnummeum,minifl:rimeidecertaflèntuticç,utn5tradererludæisjînbsp;Nam hçc eft proprietasregnoR^ huius feculi,qj ferui pugnent pro dominbsp;no Sd rege fuoexternisarmisamp; quantis poffint iiiribus, uttueantur eu»nbsp;Et quod de liberarioe régis de manu hoftium dicitur,hoc etiam intelligenbsp;dum eft de liber atione aliorum hornin û e fuis calamicati b us amp; affl idioni/nbsp;Eus.Namhaec eft propriétasliberationishuiusfeculi, Qjquinremitur .nbsp;paupcrta£e,libereturapaupertate,cxternis opibiis,a confequatur mub ratioinhocnbsp;tas diuidas,multofc^ numos aureos et argenteos. Qui affligitur morbo, feculo,nbsp;isfiiuxtahuiusfeculirationêhberaridebet,neceftehabt£liberari a mornbsp;ho,externa amp; fcnfibili fanitate. Qui exilio multatur :fi iuxta proprietaz

I nbsp;nbsp;^eslibcrationisin hoc feculo liberandus eft ab exiliOjiiecefte habet reftiz

tui in externam ilia patriam ,e qua eiedus eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obruitur morte, libera

dus eft a morte, uel non moriendo corporal iter,uel ftatim a morte ad uiz tain tllam extcrnam redeuiido,quemadmodum Lazarus amp; filius uiduænbsp;ad harte corporalem uttam reuocati funt. Hæ Cunt proprietates liberatioznbsp;nishuiusfeculi.Sfclib erant ferui dominum fuum ab hoftibus:fic libérâtnbsp;a paupertate diues quifpiam rex fubditum fuum. Sic libérai a morbo meznbsp;dicusperitus,Sic a morte aliquandiuconferuatis, quidocet periculuninbsp;niortisuitare,autquiiamaquisfuffocandum,ex aquis feruat. Regnumnbsp;autem Cbrifb',amp; Iiberatio,quæ eft in regno Chrifti, longe alias habentnbsp;proprietates.No negariquidempoteft,quin amp; Chriltus amp; apoftolimanbsp;kaffedos liberarint ab externis afflidionibus.Reftitueruntenim ægroznbsp;tos externæ fanitati, leprofos externæ mundiciei, amp;mortuos,externænbsp;atCß corporali u tae.Sed Sxf apoftoli ipfi,poftq côiedi effent in carcere, linbsp;herati funtab angelis,Ôd edudi ex carcerc,utetiaexternam confequerent Aä.j.q-«-libertatê,quêadinodum feriptû eft in Adis apoftolicis. Hçcautêmiracunbsp;hædita funt,nô utfignifîcarent regnû Chrifti efte ex hoc mundo,amp; ha/nbsp;hereproprietates regnorû huius mundi, fed utconfirmarentueritatem tnbsp;nangelt)Chrifti,amp;teftarctur,Chriftum uerequidemregnare. CSienlnbsp;no regnaret,qu5 in nomine eius tanta miracula ædita eftentOnô régna/nbsp;fe autè,ncc liberare ab afflidionibus,iuxta huius feculi ,ppt ietates.Quænbsp;eft ergo regni Chrifti proprietasÇ’quæ maieftas eius in hocfeculoCHancnbsp;expficabit nunc Chriftus Pilato,nô quidè propter Pilatum,q irr idet donbsp;ctrinam eius, ut mox fequetur, fed propter nos, ut difeamus ueram reznbsp;gniCHRISTI rationem in hoc feculo. Dicit eiPilatus. Eroorexnbsp;es tuc’ Refpondit I E S V S. Tu dicis, qgt; rex fim ego. Ego^hocnbsp;natus fum,Slt;: ad hoc ueni in mundum,utteftimonium feram ueritati.Onbsp;mnis qui eft ex ueritate, audit uccem meam. Tu rede, inquit, ais, ‘*nbsp;(pmeregemdicas.EtegoingenuefàteormeregemefTe.Non fum autemnbsp;rex politicus^^non rex Romanus, non rex Aegyptiacus,non rex Perficus,

yy ni)

-ocr page 544-

fit ßt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;externa mateftatein hoc feculo prfditus,fed fum rex cocionalis-’fi’*^

dodorueritatis.Hgceftmea in hocfeculo maicftas,hocmeûeftregnü’’^ inhocextemomundojutferaniteftimonium ueritati.Non qugro,utp^nbsp;teftati meæ fubrjdantnr arces,caftra,urbes èC oppida. Habeâtpn'ndp^nbsp;huius mundi,fuospnneipatus,habeant reges fua régna, amp; operamlt;i^^’nbsp;utredeea adminiftrent,hoc tantum quæro,uthominescognofcantü^''nbsp;ritatem» Etquilibcntcraudi'untacfedanturucritatem, hosegofu^nbsp;ditos meos agnofco, qui, tantum abeft ,ut auditu ueritatis abducantii*^nbsp;ab externa regum 8dprincipumfuorumobedientia,uttanto magisf^''nbsp;gibus amp;principibus fuis in rebusciuilibus obediant,quanto certiusnbsp;clrinam ueritatis cognouerint.Cgterum,cum Chriftus dicat fe uenifl^*^*^nbsp;ferat teftimonium ueritati,obferuandum eft,multa ede genera ueritatis*nbsp;Verüatinnulnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ars,unaquæcp fcientia fuamhabet uen'tarê. Mathematica,

t«titner«(, habetdemonftrationes,quæfunt ueritates.Phyfica fuashabetta^ tiones,quæ ipfæ funt ueritates. Habet SCquoduis opificium fuamnbsp;ritatem.Chriftusautem,etfi non rerjciat,nec damnet eas artes etopificia,nbsp;qugad huius uiteufum utilia amp; neceftariafunt,non tn uenitin hue iflüi*nbsp;dum,UC nos doceret mathematicam ueritatem,aut externum opifïciun’,nbsp;fed uenit ut doceret artem amp; opificium confequendæ iufticiæ,amp; perpetu gnbsp;fœlicitatisgt;Hoceftofficium,hæceft profeftîo Chrifti.De hac igitur uc^nbsp;ritateloquitur Chriftus, amp;: fentitfe ueniflèutdoceat ueritatêreligionis*nbsp;Ego,inquiens,uaii in huncmundû,nonutei]ciam Cæfarem e fuamaienbsp;ftate,amp; auferam regibus fya externa regna:fed ueni, ut doceam uerarn tenbsp;ligionem.Et qui defiderat ueramreligioêm difcere,ut confequat ueraiunbsp;fticiamSd perpetuam falutem, ismeaudittismeus eftfubditus. Habesnbsp;breuiftimis quæ fit maieftas regni Chrifti in hoc feculo.Et fi enim Cbc*nbsp;ftus dominetur in ccelo Si in terra,ac reuelaturus fît raaieftatê fuam in nonbsp;uiffîmodie, q? data fit ei,iuxtaDanieIem,poteftas, honor,amp;regnum,nbsp;omnes populi,tribus,amp; linguæ feruiâtipfi,acpoteftaseius, poteftasnbsp;fit æterna,quæ non auferet,amp;: regnum, quod nô corrumpec, in hoc ta/nbsp;men feculo,priufquam adueneritnouiffîmusdies,non habet aliain externbsp;nam maieftatê.ouam in dodrina ueritatis, fed euanp'dh fui. Et ouêadmo

iomaießof, fuum,ita iuflitapoftolos fuos abire in uniuerfum mundum,amp;; predicate euangelion. Ac interea temporis non mutât ueteremftatumamp;curfumnbsp;huius feculi,nec feruat fuos externa maieftateproratiôehuius feculi,fednbsp;finit eosuarijsaffli(ftionibusobrui,exigensinterim, ut euangelion fuunbsp;fideexdpiant,utetfiaffligant,fidetamen expedentamp;habeantæternam uinbsp;cam.lfe,inquiens,in mundum uniuerfum, amp;prædicate euangelion omnbsp;ni creaturæ.Quicrediderit,amp; baptifatus fuerit,faluus erit: Qui ueronônbsp;crediderit;condênabitur,En,hgc eft maieftas regni Chrifti in hocfecuK

Tarn/

-ocr page 545-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HOMILIAEIOAN. BR.ËNTI1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7,

I nbsp;nbsp;Tamctfi em refurrecflio Chrifl:i,afccnfus eius in'cœlum, miffio fptritus

Unâi, 8lt; miracula nomine Chriftiper apoftolos ædita, fint clariffîma •naicftas etiam in hoc feculo,tamen hgc maieftas,nô eft in hoc reuelata,nbsp;üt fignificaretur, Chriftum in hac terra pro regio huius feculi more do/nbsp;niinatuRt,fedutconfirmareturueritaseuangcltj,amp; utfipnificareturma/nbsp;lorem Chrifti maieftatem fuo tempore reuelandam, nos aût deberc intenbsp;j fea temporis,prædicatione euangeltj,8lt; fide cÔtentos effe, donee quodnbsp;credimusreipfaaccipiamus.Habes,quidilludfit, quodChriftusait: Renbsp;gnum meumnôcftexhocmundo.Nôeftautemfatis, ut intelligasqdnbsp;fibi hoc uerbum Chrifti uelit, fed transferendum eft ctiâ in ufum, ut innbsp;^duerfis nô folum nô offendamur, uerumetiam feruemur. Oftendemusnbsp;*gituraliquotexemplis,quomodohocChrifti uerboad falutc noftrainnbsp;utendum fic.Acprimum.’Scriptura eft in prophetis, cp in regno Chri/nbsp;fti nullus futur us fitimmundus, amp;peccator. Non adrjciet ultra,inquitnbsp;Efaias,utpertranfeat perteincircuncifusamp;immûdus. Etiteiv: Populusnbsp;tuusoihcs iufti.Quare,fi qs fcntitadhucinfe peccatoRtfordes,follicitatnbsp;cogitare, fe nô efîe membrum regni Chrifti, propterea q? nôdum fit to/nbsp;tusin fe mundus.Quid ergo fa ciat^ Proférât in mediumhancuocêChrinbsp;fti.Regnum meumnon eft de hoc mundo, hoc eft.Regnum Chrifti nonbsp;conftàt externo fenfu, fed confiât tantifper uerbo amp; fide,dum hoc feculûnbsp;conftiterit Audimusenim aureeuangelion q? reputemur iufti propternbsp;Chriftum,Su corde credimus. Reautem ipfadiuerfum intra nos fcncPnbsp;mus. Siueroregnum ChriftiefTetex hocmundo,tunc quemadmodis

, omnesminiftri Chrifti certaftent pro ipfo,ut non traditusfuiftctîudgis,. ita omnes fanc'îi accurrerent,amp; fie nos purgarcnt,ut ne labecula quidemnbsp;impiæ cogitationis in carne noftra relinqueret. Deinde feriptum eft. In,nbsp;fcgno Chrifti non efurient, nequefitient, nonpercutieteosæftus amp;nbsp;fol. Etiterum, Pro æreafteramaurum, pro ferro argentum,pro \igntSEfù^4nbsp;æs,amp; prolapidibusferrum, hoceft,inregnoChrifti, nulli eruntege/ e/4.ùo*nbsp;ni amp; pauperes. Cum igitur quifpiam grauatur paupertate amp;: inedia,nbsp;acfollicitatur pucare,q) non fitmembrumregniChrifti, quidfaciatCmenbsp;minerit huius uocis. Regnum meum non eit ex hoc mundo. Nonnbsp;conftat externo fenfu maieftate, fed tantum uet bo Si. fide, ufque adnbsp;nouiffîmum dicm. Nam fi repnum Chrifti eftet ex hoc mundo, om/nbsp;nés certe diuites,omnes reges amp; principes qui dicuntur effe nutrierj ec/nbsp;clefiæ, accurrerent ac inediam noftram fuftetarent. Ad hæc fcripiumnbsp;dl,q) in regno Chrifti nô audietur ultra uox fletus,SCuox clamoris.Sednbsp;gaudebitis,inquitamp;exultabitisufepinfempiternum. Etnoneritultra

) nbsp;nbsp;nbsp;mors,fed uita fempiterna. Quid ergo faciat,qui cû aftîcitur maximis do/

loribus, adeoquemorte ipfa, cogitât fenÔ efTe mêbrum regni Chrifti,«^ nÔfentiat nifi aduerfaç’Huictentationi fuccurrendumeftuerboChrifti.nbsp;Regnum meum noneftexhocmttndo,non conftatexterna maieftate*

-ocr page 546-

IN PASSIONEH CHRISTI

Sieflètcxhocmundojcertc om nes medici conueniïent,ut morBo mco

mederentur,amp;me fanarent.Q.uodfi homines ceflarenc,angeh' defcen^

derentecœlojamp;conferrentmihifenûbilemfanitatem^Nunc autemf^^

gnura Chrifti,non eft de hoe mundo,fed coftat VERB O amp; FIüE,

hoefeeulo. Audiraus Euangelion* Ec ci'cdimus.Diuerfum tarnen reipl^ cxperimunQuidigiturfietCnumregnûChriftiita non eftexhoc fflun/nbsp;do,utquod euangelio promittitur,reipfa nunquâaccipiamusÇ’Abfitlónbsp;giflïme.Non accipimus quidem iuxta huiusmundi rationê,amp;;externaninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

maieftatê ,certo tarnen futuB2 eft, utquod credimusfperamus,tata coe lefti maicftateacdpiamus,utfruiturifimus fceh'citatcperpetuonüquani

finienda»Qiiareconfolemur nos interim uerbo Chrifti in omnibus

iierfis,amp; obfequamur uocatiói eius,donee redeat eü oïbus angeUs fuis»

in ftupenda illa maieftate,qua uenturus eft ad iudieandum uiuos amp; mot ' luos.Seddeufuhuiusuocis Chrifti:Regnum meûnon eft ex hoemun^ ’nbsp;do,fatis dic'tum opinor« Audiamus igitur,quomodo Pilatus refponfüUinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Chrifti, quo dixit,feueni{ic,ut fcrat teftimonium ueritatis,exce^it.Didi ' •gt; ei Pilatus Quid eft ueritasCHoedidum uulgo itaexponitur,pcrindealt;:

fiPilatusferiointerrogauerit,quideftetueritas,fed quia Chriftusnihil

ad tamneceflariam quæftionêrefpondet,apparetPilatumironiceacridi

culedeueritateloqui.Siuetenim Pilatus intelkxerit per ueritateni,quain uiseiuilem ueritatem,fiuetantumueritatemreligióis,certc uidetur Chrt

ftum, cum fua ueritäte ualde irridere. Et eft fen ten tia. QuidC Tu ne tan-*

turn in hoe uenifti,ut profitearis iieritatê; tu miferrimus oîm homE

num eris cum tua ueritate. Neceftê profeefto habebis cum tua ueritateefu ) • nrc,algere,amp; inedia perire* Quid em,obfecro,eftueritas,tam in rebus

ciuilibus,quam inreligione’Tquam habet utilicatemç'Video cos,quiue^ ’ ritaii ftudent nullam profperâ fortunam in hoc feculo habere» In aulis ’nbsp;principum,quiiieradicunt,extremoodio laborant. Siquisueritatiope-*

ram dederit, non uideo quô poftît ullam dignitatem aut amplitudineni

confequi.Siueritas promoueret,certe necCaiaphas haberet fuLimpon/*

tificatum,quippequêdolis amp;largitioneadcptuseft,necCæfar TiberP us fuumhaberetimperium.Aftuenim quodam impetrauit,utdefignarc

turimperator. Acfortaftîs,fiueritaspromouiflet,necego principatum

ludægcÔfecutus eflem.Quid autem dicam de priuatis hominibusC Hi ß

ueritatem fc(ftanf,famectiânum pereunt.Opifex,nifi menciatur,amp;fepo/

nat animam fuam,quod aiunt,poft fornacem,nullum 1uci?î facier.Mer/'

cator,nifinugisamp; impofturisextrudatuenalesfuas merces, efuriet atqp algebit.Breuiter,ueritasubiqjiacet,mendaciaautem promouent. Quod

fi uero loqweris de ueritate religiôis,certe tu longe omnium ftultiflîmus ' es,qui te propter religionem,rem nimirum uaniflîmâ,exponastantis uPnbsp;tuæ periculis.Quid enim,obfecro,eftueritas religionisC Vide enimnbsp;ràihi,quotfint in orbe terrarumrcligionesî’ôd quis fcit,quæ ipfarum ucnbsp;rior

-ocr page 547-

Hor fitCEthnicifuamhabcntreligionem,Iiidæifuatn.Ecintcr îudæos,’ alius eft religionis pharifaicæ,alius Sadduccieg, alius EftcicæJnter Ethnbsp;nicosautcm,aliuscolit Iouem,alius Mercuvium.Aegypti) coluntetiamnbsp;beftias pro diis,adeocp tanta eft religionum diuerfitas, amp; incQ'titudo,nbsp;lit mihi uideatur religio ab ociofis hoibus in hoc tStum excogitata,ut uulnbsp;gusfuperfticionis timoré in quadam pietatis honeftate contineat. Itacpnbsp;iudico eu infanire,qui fe^ppter hacuanitatem periculis uitæ fuæ obijeiac,nbsp;Ed is demum mihi fape uidetur, qui fe comparât ad mores huius feculi,nbsp;ttfiquidem ueritas promouet,fe(ftetur ueritatcfiaute mêdacium promonbsp;Uet,{edeturmendacium,fedhoneftatisfpecieobdu(ftum. Ac in religio/nbsp;ne fentiat, quod in præfentia tutumeft, aut maioreseiusfenlerunt, autnbsp;quod magiftratus cxigit.Hoc illud eft, quod Pilatus dixit. Quid eft iicrinbsp;tasCHabesigitur in Pilatoimaginem impioRzhominum,qui etfi hone/nbsp;ftatem probent,tamen non amplius probat earn ,nifi quatenus utilis eft^nbsp;Sc parit tranquillitate huius feculi,acfentiunt interim,mores hums fecu/nbsp;lifedados efle,8C cuimpofturgatqjmcndaciafintfcclicia, putant prudenbsp;tiæ genus efte,animam,fic enim ipli loquuntur, poft fornaeê reponere»nbsp;doneeditefcas,adeocpindicant eosnon efiementis fuæ compotes, qutnbsp;fepericulis propterreligionê,quam exiftimant meras efle nugas, obijci/nbsp;unt. Hos uocant Epicureos. Sed nos ab hoc exemplo longiftime abeflenbsp;debemu3,S«^ multo aliter nobis fentiêdum eft. Fieri em non poteft ut irnnbsp;pofturg amp; mendacia fint perpetuo feel icia. Si no audieris, inquit, uerbunbsp;E)ni,maledidus eris in ciuitate,maledid:us in agro,maledidus in omninbsp;busopcribus manuum tuaRz.Qitiautfedatur mendacia amp; impofturas,nbsp;non audit uerbum Dni. Quid ergo benedidionis,quid foelicitatis ex fjsnbsp;confequi poftctT’Q.uod autêattinetad religionc,ctfi Pilatus omes im/nbsp;pq Epicurei derideât earn, nobis tarnen nih d priusin omni uita agêdutnnbsp;i;ft,qut ucritate eius religionis,quâ Chriib docuit,fe(ftemur.Ego in hoc,nbsp;iuquit, natus fum, utferam teftimonium ueritati. Et omnisqui eft ex/nbsp;^«¦itate, audit uocem meam.Hgcautem eft ueritas quam Chriftus docuit,nbsp;q^rneriti quidemfimusperpetuam damnationepropter peccatanoftra,nbsp;qgt; non poflimuspeccata expiate noftrisuel operibus uelpaftionibus,nbsp;fcdqjfolusipfe paftionefua cxpiaueritpeccata, amp;reconciliauerit nobisnbsp;patrè,atcp adeoquicûcp in ipfumcredaf,non folum reputetcoram Deonbsp;iuftus,fedetiam confequat propter ipfum æternam fcelicitatem.Hgceftnbsp;cenifiima ueritas, hæceftfolauera religio. Vt hancueritatem coferue/nbsp;nius,ctjamuxor amp;liberi,firesitaferat,deferendifunt. Vthancrelioio/nbsp;nècueamur,etiam uita noftra extremis mails obfjeienda eft.Nam hgeeftnbsp;dla ueritas amp; religio, quæ parit nobis fummamamp; perpetuam fcelicita/nbsp;iern,in Ghrifto lefu DOMINO noftro,quieft una cum patre £lt; fpirbnbsp;fan (fto Deus laudandus in fecula Amen.

-ocr page 548-

IN PASSIONEM CHRISTI H O M I L I A t X.

Dduximusfuperiori die lESVM ad Pilaturn in prætoriû, ^®J^,jamp;audiuimus,q) quemadmodum lefus coram concilioponnbsp;ingenue confeffus fit fe efle uerum ilium Chriftuninbsp;_ __feu MeflTiam regem,de quo prophctæuaricinati funf,ita cora

Pilato diferte explicuerit qualis fit Meffias, aut rcx,uid elic et,n on Meifi/ asaucrex politicus,qualem ludp fomniabac, fedconcionalis,qui in hocnbsp;ueneritinmundum,non utinuadat regnahuiusfeculiexterna maieftagt;nbsp;fubqciat fibi homines uiolentcr, fed ut doceat urram religioncm,8^nbsp;agnofcat cos homines fibi fubditos,qui doclrinæ ipG'us fidem adhibent*nbsp;’Acdchisquideminfuperiorihomihafatisdiólum eft» Nuncauteper/nbsp;fcquamur explicatione noftra eas occafiones,quas Pilatus diligentilTimcnbsp;inquirif,ut lefum a furore IudæoFÇ2 liberet» Tarrtetfi eni Pilatus fucrit uitnbsp;impiuSjCa tarnen iuftidapræditus fuit,ut innocentem hominem tantifßnbsp;noluerit damnare, dum uidebatur nullum fibi Öd reipublicæ pcriculumnbsp;imminere,amp; cum intel!igeret inter ludæosnbsp;nbsp;Chriftum agi tantum con/

trouerfiam rcligionis ludaicæ , cuius ipfe contemptor crat,nec uider« ullum capitale crimen in Chrifto,atcB Chriftum tantum ex inuidia tradinbsp;tum,quæritubicp occafiones,quibus aut lefuminnocentem feruet,autnbsp;a fe iudicium de lefu ferendum excutiat. Primum igitur,PiIatus fert publinbsp;ceteftimoniuminnocentiæ eius,fi forte uelfuaautoritate poflît ludæosnbsp;compefeere,netamfuriofein uiisiinnocentem debacchentur»Sicenirtinbsp;fequifur. Et cum hocdixiftet,iterumprodrjt ad ludæos,Cquod ’p^nbsp;,, fum ad uirtutem moderation is pertin et) amp; dixit ad principes facerdotunbsp;„ amp;turbas.Egonullaminueniocauflaminhominehoc. Euangelift^f^inbsp;pra diligentiftîmedefcripferunt,q7 Chriftusfufccpcrit paftjonemfuaninbsp;non ccacTtus humants uiribusamp; inftdt}s,fed fua fponte,ucobediret patdnbsp;fuo.Sicetiamdiligentiflimedefcribût,qgt; Chriftus reportauerit teftimonbsp;n ia innocentiæ ab omni hominum genere* Innocentiâ cius teftatur totunbsp;concilium,q? cum quæfiucritteftimoniacriminum aduerfusipfum,nonnbsp;inuenerit*Innocentem pronunciat publice ludas proditor* Innocententnbsp;- teftatur nuncetiam Pilatus ludæg princeps. Et fequentur pofteamultanbsp;innocentiæ eius teftimonia. Neceftariumautemfuit, ut innocentiânbsp;Chrifti probe cÔprobata extaret,quo non folûillud prophetgde Chri/nbsp;ftoapprobareturtPcccatumnon fecit,neceftinuentusdolus in oreeiusnbsp;fed etiam ut hac quoep ,intelligcremus Chriftum non pro fuis,fed pronbsp;noftris peccatis fufeepiffe paffionem fuam. Quid ergo impetrauit Pila-*nbsp;tus apud ludæos autoritäre amp; prærogatiua teftimonrj fui de innocentiânbsp;Ghrifti^Non compefcuitfurorem ipfoR2,(edpotiusirritauit eos. Accunbsp;fabant enim eum principes facerdotum de multis. (^id autc ad ea Chrigt;nbsp;ftusÇ'PerguntpontificesaccufandOjChriftuspergittacendo.Cumaccu/nbsp;faretur jinquiunt, a principibus lacerdotumnbsp;nbsp;nbsp;fctiioribus nihil refpon /

?gt;

• gt;

99

diri'

-ocr page 549-

HOMttiAÈ lÖlW. »R.5!IITH.

äLTuncdiciteiPilatus:N5réfpörtdesquicq^Non audis,quammulta aduerfum tedicantteftimotiiaï’VrgctPilatus,utChriftusrcfpodeat,fi **nbsp;Forte ucl ex ipfius refpoiifo fumere queat occafionem defendêdi amp; libcränbsp;diipfumiSediefusn5refponditei ad ullüiti uerbum,ita ütmirarctpræ **nbsp;fesuehemertter, Dic,öbfecrö,qiJidcft,qüodChriftustam pnnaciternbsp;taccatrSeduiciffimdictu rnihiidonearri caufam,^ptcr quam Chriftusnbsp;loqui,acrefpondere debuifletCNaquaeerantneceiraria ad negocium qdnbsp;tradabat^tam antea amp; itigenue confeflà,amp; pcrfpicue explicäta eranu Itinbsp;conciho Chriftuspublicecofeftus eratfe e(Te Meffiam, amp; reçcpat fe idnbsp;reip(a,uidel!ceE fellione ad dextram Dei aduencu fuo ad iud(dü,comnbsp;probatuBz.Namueritatehuius doclrinæatepconfeffionis probaucratenbsp;tiam ante muleis amp; ftupendis miraculis» Quid ergo ncceffarium erat denbsp;hac rcampliusrefpottdereC’ Coram Pilatodiferte expofuerat,qualis effetnbsp;MeffiaSjôi Pilatus probe intellexeratmaieftatêhuius Meffiæfeu régis,nbsp;nullum iiicômodumCæfareæmaieftatiinRomano impcrioallatüram*nbsp;Quid igitur ncceffarium eratde his rebuspIuraloq^Eritjinquitffermonbsp;uefter eft,eft,non,non.Quod ultrahæc adiungitur,ex malo proficifcit.nbsp;Hucetiam facit,quod deipfo Efaias fcribit.Cummuldaret et infirmaret,-non aperuitosfuumjicut ouis,quæ ducitur ad uidimâ,amp;agnius,qui cünbsp;tondet,obmutefcit,necaperitosfuum.Fortaffe,inquis,potuiflèt Chri/nbsp;ftus fiïocütus elTet, eloquentia firmitateapologiæ fup impuderitia o/nbsp;ra ludæoRt maiïifcfte coram Pilato pudefacere amp; obturare'; Séd quid-C Pinbsp;htus,qui erat msgiftratus huius populi, non potuit autoritäre fua fu/nbsp;ror cm eoRt compefccre,amp; lefus longe oim inuidiofiffimus compefcuif?nbsp;fe uerbis fuis'TNon poffunt ferre æquoaîô täciturnitatem Chrifti.( nanbsp;quo ma?istacet,co plus inualefcuntipfi aceufando) amp; ferrent æquo aîonbsp;hrmonem cius“^ Sequitur enim» At illi inualefcebant, dicentes. Cómd/ « *nbsp;netpopulum,docenspertotamludæam,exorfus a Galilæa uCcçadhûc ««nbsp;locum. Hæceftuetusaccufatioaduerfus dodores ueritatisfeü uerænbsp;religionis. In tertio libro Regumeapitededmo odauo, Elias audit:nbsp;TurbatorIfraelis.Tune esille,inquitÂchab,quiconturbas Ifraeff Sednbsp;nidffîm audit.Nôegoturbauilfrael ,fed tu amp; domus patristui,qüi denbsp;rdiquiftis mandata Domini, amp; fecuti eftisBaalim. In Hieremia ,capirenbsp;tricefimo odauo audit Hieremias’.Homo ifte nô quærit pacem populonbsp;huicjfedmalum.Et pofteaPaulum accufant.iSladi,inquiût, fumus ui*nbsp;rumhuncpeftiferum Sicocitantem fedicionem omibusludæis^ipùfli/ ***nbsp;nerfo orbe.Quidautê iniquiusCquid magis inuerfumC’ Dodoresenimnbsp;nerærcligiôisafferuntdodrinafua ueram amp;perpetuamfalutc,etfiquanbsp;«ft duilis tranqllitas,ca præcipuc datur aDno propter dodrinam religinbsp;nnis,utin publicapace inter homines uulgari queat,nihilominus tamenbsp;Qodores uerçreligionis audiût amûdoturbatores pacis fediciofi. Acnbsp;eftfortaffs mii^,qjhaEc caUmitasaedderit^phais amp; apoftolis» Etfi

Z2 ~ ~

-ocr page 550-

I N PASSIONS M C H R I ST I

cnim hiucradocueruntjS^iniquini'me accufan funt fedicionis,Eierun£ tarnen natura peccatores,qui coram Deonicrent,non nn in peccatis, uenbsp;rum etiam in redle falt;fîis,male audire,amp; calumniam path Chriftus aût lónbsp;geoîm innocentiffîmus fuit,qui non tantum docuit ueritatéquæeftoisnbsp;tranquillitatis autor,fedfuitetiam natura iuflus,amp;abfcp omnipctô. Etnbsp;tarnen audit.Cômouetpopulumper totam Iudæam,exorfus a Galilæa.nbsp;Quid ergo factum eftcCûChriftusexomni parteinnocêsjpaflus fithacnbsp;îniquam accufationêamp;calumniamobedienter, peccara noftra iiaexpi^nbsp;auitjUtquotqtinipfumcredunt,nonfolum reputentur coram Dcoiu-*nbsp;i[ti,propterChriftum,ueR2etiam reportent a Deo liberation cm ab omninbsp;bus calumnfj5,amp;confequan t perpetuam falutem.Cæterum; diximusfünbsp;pra,qp Pilatus quefiueric occafiones, quibus aut lefum a furore ludeoRînbsp;eriperet,auta fe indicium de lefu ferendum excuterec. Quare, cum inhacnbsp;accufationementiofacSaefïet Galilge,exiftimauitfeopportunamoccaÖnbsp;one naöumcffe, quanegociumlefuinaliumrerjeerct.Pilatuscnim,ci*nbsp;audifletde Galilæa,{nterrogauit,num Ga liions effet. Et ut cognouit,nbsp;e ditione Herodis cflèt, remiGteumadHerodê, qui Si ipfe Hierofoly'*nbsp;miseratperid tempus» Hic, priufqexplicemus ca quæ coram Herodcnbsp;gefta funt,oftendendu erit,quis fuerit hic Herodes, ad que Pilatus Cht*nbsp;ftummiferit.ls ergo Herodes,cognomêto Antipas didruselt. Sifuit K''nbsp;trarchaGalilæg, cuiusf/tmêtioapudLuc5,capitc tertio. Hicabduxitsnbsp;fratre fuo Philippe adhuc uiuo,uxorë eius,noîe Herodiadem. V ir ut apnbsp;paret,ualde curio fus. Si nouanz rerum ueh emen ter cupidus,qui uolucutnbsp;quidem uideri pius,8i religiofus, fed erat crudelis hypocrita, Si quéad/nbsp;modum Chriftus éum uocat,uuIpes.Nâ cum uideret loannê Baptiftam,nbsp;qui EuangeliÔin Galiîga pdicabat,ab oibus,ut prophctâ,haberi, audijtnbsp;et ipfe contiÔes eius,auditocp eo ,ut Mar. ait,multa faciebat,5i Iibêter e-*nbsp;um audire uidebatur.Sed cum loannes reprehenderet adulteriû Si incoc/nbsp;ftum eius,declarauichypocriticamingenq fui crudclitatè,amp; maluitloannbsp;nem, uißz fanctiflimum impie dccoHare, quam pia eius monita feSlari.nbsp;Ad hune ergoHerodè, etfi tetrarch am, tarnen adulterum,Si loannisnbsp;homicidam,miffuseft iudicandus Icfus Chriftus DOMIN VS noftet»nbsp;3» Herodes autem cum uidiffet lefum,gauifus eft ualde.Erat enim iamdunbsp;», dum cupidus uidendi eum,propterca qp audiret multa deeo,8i fperabatnbsp;», aliquod fignum fe uifuRs abeo fieri.Interrogabatautê cum multisfermo/nbsp;•, nibus.Ipfeueronihil refpÔditei. StabantautêprincipesfacerdotumSinbsp;,, fcribæ,acriteraccufantcseum.Contcnensautemeum Herodescum exetnbsp;citibusfuis,8i illudens,indutum cumueftefplendida,remifitPilato.Fa-'nbsp;,, cli funt autê amici Pilatus Si Herodes in eodem die inter fefc.Nam antcanbsp;9, fimultasinter eosintercefiêrat. Herodes, uifolefu, gaudet, acfperatfcnbsp;uifuBz miraailum, Multa interrogat. Pontifices autem acriter aceufant»nbsp;Sed Chriftus ne gry gdem refpôdet» Quare illudit,ôi traêtat,utMorio»

-ocr page 551-

BOMILIAE IOAN. BRENTIL

Hæccft Fortuna Chrifli, cuagelfj cius in hoc mundo,in aulis r^u 8d pontificum,non iam dico EthnicoRi,fed populi Del. Hic eth proponu-*nbsp;tur nobis duohoim genera in populo dei.Éxunaparte,pôtificcs Ô^fcrinbsp;bæ,qui uidentur uiri fandhiTimi amp; religiofiflîmi,amp; fentiunt bona opexnbsp;ralegis in hocpræcepta cfTcjUcmerins cobî confequamur iufticiâiôi beanbsp;titudine. Quare magna diligentia fedant,quicquid habet fpecic boni oznbsp;pcris.Ethi ftant aduerfus Chriftuin,amp; acculant eû acriter.Ex altera parznbsp;te eft Herodes princeps Galil?g,amp; exercitus eius,hoc eft,fenatores, conßnbsp;liarii,equites SxJ milites principis,qui funt prudentes amp;:fortes inhocfecunbsp;lo uiri. Et hi funt quide cupidi nouait rcF^^ét de multis rebus in religionenbsp;curiofe interrogant,fed cü nullum uideât miraculû,nec audiant cloquenbsp;tiarn quädam aulicamjrrident Chriftum, Si induunt eum uefte fplendigt;nbsp;da,hoc cftjtra étant eum,tanquam morion?. Primum igit, in pôtificibusnbsp;8i fcnbishäbesexemplum impioRî hypocritarum, qui meritis operuninbsp;fuoi^ confidentes, doéirinâeuangelq degratuitaremiffione peccatorünbsp;proprer Chrifturn,crudeliflime perfequunt,Deindc,in Hcrode 8i exct*nbsp;cirueiushabes exemplumcuriofoB2,potentum,Siprudentü huius fecunbsp;li,qni in euangelio quæruntprgfentia Si manifeftamiracula, quærunt cnbsp;t'am fapeintia mundanam ec carnal?,qu^ cum pro uoto an imi fiii no inuênbsp;niût, irrident euâgelion,8i putantea doélrina nihil eiTe ftukius. In Chrinbsp;fto autè taccnte,ac nc os quid?fuumaperiente rprincipio uidemusexemnbsp;plu eius prgcepti, quod anrea ipfe apÏis fuis dederat. Nedetis, inquiens,nbsp;quod fanétumeftj canibus, neproieceritis margaritas ueftrasanteporznbsp;cos,ncquando hiconculcenteaspedibusfuis,óiilliuerfiin uos,Ïacer?cnbsp;Uos.Pondficibusemantea fatisrefponfumerat.Hcrodesautéinterrogaznbsp;bat mulîa,nô ucdifceretpiet3t?,Si rcfipifceret.Namfi hocaïofuilTet prgnbsp;ditus,non tâ cr udeliter fxuinct in Ioann?,refipifcentig concionator?,lednbsp;interrogabat,ut nouis rebus deleéfaret. Si curiofitati füæ fatisfaceret. In/nbsp;dignus igit eft,cui Chriftus refpôdeat.Nâ quo plura refpôdinèt, co nianbsp;ior?dediircteioccaftone ridendi.Sedutcuncp Chriftustractet ab Hero

runt. Nos aûc prgdicamus Chriftum crucifixû Jud^is qdem offèndiculü, §rgcisuero,hoc eft prud?tibushuiusfecuh,ftulticiâ, fedijldem uocatisnbsp;îudæis pariter Si grecis,Chriftu dei pocentiâ,aG dei fapientiâ. Deinde ionbsp;Chrifto tac?te,SiiUuCoribusfuisnôminante,uidesfummâ obedientiânbsp;Si padenticâ in fufferendis aduerfis. Nâ q? uefte fpendida induatur,maxîanbsp;«ftcôtumelia. Hocemuefh'tu ^pinaturo!busderid?dus,ôihab?dus^nbsp;aulico moriôc,ac fignificat rex potius pomarius,ut uoeât, aut rex ftultoz

zz i)

-ocr page 552-

ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IM PASSIOSEM CHRISTI

' rum eflè,qaam rex feu Mcffiaslfraelis. Hæc eft contumelia grauiftin^ai Talem contumeliam non eft meri'tus Chriftus,fed hoies peccatorcs. Etnbsp;fi em'nonulii hoies funt prudetiores alijs fecundum carnê,(amêpvoptctnbsp;pctm,natura oês fumus coram deo ftuluîSapiêtia, in quit Paulus, huiusnbsp;mundi ftulticia eft apud deu. Quare rneriti lumus,uttanq moriones tranbsp;lt;ftemur,amp; illudaniur» Peccat quidê,qui alteri contumeliofe illudit. 5«^nbsp;nos,quibus hæc cotumelia acddit,non habcmus,quod agnitis p(ftis nynbsp;ftris,coram iudicio dei côqueramur.Chriftusaût,longcoim fapieniifli^nbsp;musfuit,adeoc^ ipla dei fapientia.Cum igitfufceperithoc pc'ti fuppli^^nbsp;um,amp;fuftulerit obedientifrime,non fuâftulticiafn,quam nullam habenbsp;bat, fed noftram ftulticia coram deo pâtre fuo ira expiauit,,ut quptqt wnbsp;ipfum aedimus,reputemur tarn fapientes,ut^pter Chriftum digni ha/nbsp;beamur lenatores coeli, atqp confiliarrj dei. Sedpriufqdigrediamur abnbsp;Herode,paucis perfequemur,quis fuerit exitus uitae eius in hoc feculo,nbsp;ut uideamus indicia dei in illufores Chrifti,amp; timeamus.Tametfi cninanbsp;Chriftus côtumeliofiffîme irridebatur ab Herode,tn Chriftus no mina/nbsp;batur,quêadmodum Petrus aiüfed tradidit uindidâ ei, qui tufte iudicaunbsp;ïtacp HerodeSjpoftqdecolIaftetloannem^amp;^dertfifTet Chriftum,dfgmtnbsp;tandê Fadis fuis fupplicium accepta Nâ cum non effet contêtus honore tenbsp;trarchæ,fedambiret regiam quocp maieftatê, profed:useft magno ap'nbsp;paratu ad R omâ, ut a Cpfare Caio regiam dignitatê con fequeret. Sed p* nnbsp;lofe.ffiscrf. fummo honore côfeaituseftfummâignominiam. Accufatus emlt;^oranbsp;•4gt; Awtq.cr Cæfare tû defedionis a Romano imperio,tum alioBt criminum,non fo/nbsp;Mo ïï/ronbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n ô eft adeptus nomê regis,fed etiam priuatus eft fua tetrarchia,d tfa

‘°’ natusac relegatusinppetuumexilium. Hæceftdiuinaultio, quædebet arrogannbus amp; prudêtibus huius feculi,qui prgnimia fua fapicnt’a,Ffnnbsp;tiunt Chriftum regê efreftultoRj,amp;; euangelion eius fummgftuldû^tlonbsp;„ drinam.SedredeamuscumChi'iftoad Pilatum.Sequitenim* Pilatusnbsp;,, aûtconuocatisprincipibus facerdotû, amp;magiftratibusacpopulo,dixitnbsp;s, adeos.Adduxtftismihihoiemhunc, quafi auertentê populum,amp; eccenbsp;ego coram uobis pcondatus,nullum inueni in hoîe hoc crimen,dequi/nbsp;,, bus accufatis eum. Sed necp Herodesemifi enim uos ad eû. Et ecce nRnbsp;,, hildignummorteadûeftei: Caftigatumergoeum dimittam.Hicmihinbsp;primum o:muide,qegregiepudefiatconfiliumhumanû,amp;; promoueatnbsp;tantum côfilium dei.Nam pontifices amp;L fcribæ magnauoluptate afRoû/nbsp;tur,q? Chriftus circunducat hincinde de côcilio ad concilium, amp; de tu/nbsp;dice ad indicé.Sperabant ern fore,ut quo Chriftus ad plures pueniret tunbsp;dices,hoc manifcftiores fierêtblafphemiæ eius,amp; fediciones,quas in ponbsp;pulo cxcitaftè dicebat Jtacp circunducûteumprimum ad Annam,dein/nbsp;deab Anna,ad Caiapham ,a Caiapha ad côcilium,amp;iterum ad concilPnbsp;um,a concilio ad Pi!atum,a Pilato ad Herodê,amp;^ ab Herode iterû ad PRnbsp;latum.Sed ecce,quo longius eû circunducunt,eomanifeftior amp; côfirmanbsp;tiorfît

-ocr page 553-

KOMILIAB IOAN. BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7ȕ

tforfit innorenna dus.Pilatus paucis antea defendcrat innoccntiil ChrP ftüNunc défendit earn fan's prolixc,addudo etiam in teftê,Het‘ode prit»nbsp;inueni in hoc hole crimê,dc quitus accufatis cnbsp;um:fed neep Hcrodes.1Obferuabileexcmplum,quo difcimusinnocen/nbsp;dam diuinitus ita tutam efle , ut quo plus accufadonibus fordidetur,nbsp;lt;0 purior darior reddatur. Hoc,inquis,dc innocentia ChriQi adu eft,nbsp;Quidautem de noftrafict,quæ tam impura eft,ut ctiamfi innocentes ft/nbsp;mus ab externo fcelcre^ea tarnen innocentia, no meretur çorâ deo inno/nbsp;centiaenome^Relt;ftcdicis.Nos,etfi(imuscoram hominibus innocetes,nbsp;no tarnen fumus coram deo innocentes. Chriftus ante DOMIN VS nonbsp;fter,ubicp tarn coram humano,q coramdiuinoiudicio innocentiflimusnbsp;eft. Et hiedonatnobis fuam innoccntia,fi crediderimus in ipfum.Qyaznbsp;fc,c5accufamureorum criminum,quorumnofumus nobis coram hu/nbsp;mano iudicio cofeij,confidendum eft in Chriftum,arripicndä eft innocenbsp;tia Ghrlfti,nobisper fidêdonata,amp; certo fperandum, qgt; quanto acriornbsp;fit aducrlariorum accufatio,tatomanifeftior reddatur innocenria noftra.nbsp;Sed audiamus nunc,quam fententiam ferae Pilatus de Chrifto,poftq innbsp;iiocentiameius publice teftatuseft.Caftigatum, inquit, eumdimittam.nbsp;Quidaudio;nulluminueniin co crimen.Ergodimittam eum liberum,nbsp;fed priuscaftigatum. Quae eftilla iudicq æquitasCVidetur quidem Pilanbsp;tus hoc indicium prudentiffime cxcogitaflejUt hac uia furorem ludæoznbsp;rumcompefceret,acChriftum leui caftigatione a mortis fupplicio eripcnbsp;»*et.SednonfuntfaciendamaIa,uteueniantbona, SCnon potelt efteue/nbsp;taprudentia,quodneuirtus quidem eft.Quisautemdiceret, innocentenbsp;caftigare feu poena afficere,eflc uirtutemCQuomodo uirtutis noie continbsp;ncretur,quod iniuftum efbSed priufq lefus caftigetur,offert (cfe alia ocnbsp;cafio,qua Piiatusoîno fperatfeinucniffè uiam liberandi Chrifti. In fez *«nbsp;fto enimcofucuerat præfes dimittere unum turbae uineftum, que uoluiP « «nbsp;fent.Habebatautan tuncuineftuminfignem, qui dicebatur Barabbas,nbsp;Erat aute is,cum focijsfedidonisuineftus, qui in fedicione homicidium *«nbsp;perpetrauerant. Et focclamansturba,coepitpoftulare,quêadmodum fem * «-per fecerat cis, Congregatis ergo ill is : Pilatus refpon dit eis,dicês. Eft cô^ lt; cnbsp;fuetudo uobiSjUt unum uobis dimittam in pafcha. Quem ergo uultis, lt;*nbsp;m uobis dimittam^'Barabbam an Iefum,qui dicit ChriftusCSciebat em, * tnbsp;q’propterinuidiaratradidiftenteumprindpcsfacerdotum, Dehacco ‘‘nbsp;fuetudine dimftcendi uintftiinfefto pafehæ, noopuseft multadicere.nbsp;quot;I a.netfi enim liceatfntcrdummagiftratui legitimisde caufts grauitatemnbsp;ftJpp’icti remitiere nocên,(Summumenim ius,inquiunr, fumma fæpcnbsp;jniuria eft, gt;pparet tarnen hancconfuetudinê apud ludæos maois examnbsp;hitione amp; (uperftitionc,quam ex légitima caufa, ac uera pietate'nata. Sinbsp;^irn præfides Ethntcifua fponre hancconfuetudincintroduxcrunt.n onnbsp;Videntur aliafeciffecaufla,quauthac dimiffione uenarent fauorem ludaiznbsp;zz irj

-ocr page 554-

IN TASSIOMBH C M M ST 1

d uulgi,amp;uidercntur Icgcm MoG' de cclebratjone pafchæ uenerar/» A boni magiftratus I'ntereft amorem fubditorum parare Sf conferuarc,nonnbsp;offictj fui negledionc, fed diligêti pubIi9kRilegum,Cinterquasnbsp;conunetur,utmanifefte noccntes fgueriter puniantur,quoamp;;cæteri timonbsp;rem habeant,8i honeftiuirituti Gnt,5adminiftrationc, EtueneratioO''*nbsp;galegemMofiaiqsargumenosdeclarandaerat,quara impunitaceeoRC»nbsp;qui manifefte fed era ci erant,amp; quos lex ipfa MoG pun ire iubet Quodnbsp;fi h^ccofuetudo introduda fuitaludgis ipG's,apparcteam bac pra^a^nbsp;puecaufa ufitatamfuifTe^ut cflètmonumentûliberatiôis Acgyptiacæ,^nbsp;uthoccultuuenerarenturdeum. Sedhabebantaliamonumentadiuin*''nbsp;^”****’**nbsp;nbsp;nbsp;tus inftituta,quibus admon,ebant Acgypriac^liberationis.Et de culuhi^

dei,Iex ait: Quod ego præcipio tibi,hoc tantum facias DC addasquicqiiamnecrninuas.In Efaiaquocpdid'.PöpüIus ifte'approp^nbsp;quatore fuo,8lt; I.abqs fuisglorificatme,cor auteeius longe eft’a fnc,amp;^nbsp;muerpn^memandato ÔC dodrinis hominum.Quid em CNum haeccounbsp;fuetudo obferuandafuifTet/i uulgus poftulaflet dimitti falfum teficCafnbsp;E*®lt;**hnbsp;nbsp;nbsp;tJe hoc dicit lex.Non mifercberiseins.Cui ergo cedendum eratC’niim

gidicenti: Non mifereberis,an confiietudiniamp;uulgodiccnti.’Mif^fC beris C Etquid,G uulgus poftulaGçt dimitti euniiquê lex iubet etiâ'ab-^nbsp;Uri auelli utpuniaturC'Si quis,inquit,per induftn’am occiderit proximUnbsp;fuû,amp;per infidiaSjab alcari meoauelles eum,ut moriat.Deus non parûtnbsp;altari (uo,amp;parceretFefto,uc nocensriulla légitima caufa dimittercturC'nbsp;HttA-tr. Sed iam ufitatû erat in hoc populo, ut tranfgrederent et irrita fàcerenc pr?nbsp;cepta dei,propter ipforum tradiciones côîuetudines»Quare non eftuifnbsp;rum,q? etiam bac cqnfueiudine,dc qua nunc Ioquimur,magis fuperft'önbsp;onemaduerfuslçgê, quam ueramrehgionem iuxta legem kdan fotnt«nbsp;. SedpriufquarnuulgusludaicumpoffuiafTetiuxta confu tudinem, utönbsp;uindis quifpiam liber dimittatur,audiamus aliud innocentiæ Chrifti te/nbsp;ftimonium,quotantomaniteftior fiatimpietasIudæoR2,qui malueruntnbsp;petere,ut publicus latro,quam ut Ghriftus dimittatur,quanto Chriftusnbsp;’ ’ plura habet innocentip teftimoma. Sedenteenim Pilatopro tribunali»nbsp;’ » mifitadeum uxoreius,dicens Nihil tibi cum iuftoillo.MultaenimpaFnbsp;fafum infomnfjsproptereum. Videobfecro,quantacuraSidiligeivnbsp;tiatueatur deus innnocentiâ.Çhriftus erat innocentiflîmUs. Attameo ßOnbsp;inueniebat in populo fuoullos innocentiae teftes. Summi póntificesS^nbsp;fcribæacriter accufabant.Difcipuli Hefecerant. Reliqui;inqùibus Chri-'nbsp;ftus ædiderat miracula,mufïitabât.Et pra? furore uulgi nec uiri nec muhenbsp;res ludaicsc, de innocentia Chrifti ne hifeere quidem audebSt. Attameiinbsp;deus nequaqferrepöteftjUt innocentia opprimât inteftata.Difdpulinbsp;ccc,fedproditorloquit,amp;teftatur.Peccaui,inquiens,tradensfanguinenbsp;innoxium. Summi pötificesaccufant.Sed princeps Pilatus excufat.Nu^nbsp;lieres ludaicæ muftitant.Scd deus excitât mulierê Ethnicam,uxorem Pf'

-ocr page 555-

HO MI LI AB IOAN. BRENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rt*

^ti,quæfcrt tcftimonium innoccnnæ eius. Quid fgitur follicftus es ad ^onquircdos innocentiæ tugteftesCRerjce hanccurâinDOMINVMnbsp;^eurn tuum,tibi autem earn fcrues curarn,uc innocenter uiuas,ut relt;fia uinbsp;ïain ducas. Nam fi innocens fucris. (id quod fiet,fi federis ex fide uocati/nbsp;oncmdei) deustanta follicitudineproceftimonqs innocentiæ tug cura/nbsp;fiitjUtfi domeftici tacuerint, autdiuerfumteftificent, excitaturysfitalic/nbsp;nos.Si homines tacucrint,excitabuntur amp; mittent angeli in teftcs.Nonnbsp;liides angelos innocentiæ teftificatores in hoc (cculo^fed expcdauelparnbsp;uo tempore,per fidem,amp; uidebis atc^ audies cos coram uniuerfo mun/nbsp;do de innocetia tua teftificari. Àudiamus autem nunc,que uulgus internbsp;Barabbam amp; lefum libei^ poftulauerint. Principes facer do tum, amp; feninbsp;ores perfuaferunt amp; cocitauerunt turbas,ut poftularent,ut potius barab ‘nbsp;bamdimitteretipfis:lefum ueropcrderent.Ûefpondensaûtprefes,dixit.nbsp;Vtrum uultis e duobus dimittamuobisÇ’Etexclamauic fimuluniuçrfanbsp;turba,dicentes..Non hune fed Barabbam.ToIlehunc amp; dimitte nobisnbsp;Barabbam. Erat aute Barabbas latro qui erat propter fedicione quandâ ««nbsp;faclam in ciuitate 0^ homicidium,coniedus in carcerem.Iterumergo Pinbsp;latus locutus eft ad eoSjUolens dimitterelESVM.’amp;^ait.Quidergouulnbsp;tis faciam de lefu, qui diciturChriftus, quern dicitis regem ludæorumÇ'nbsp;Atillirurfumclamauerunt,diceteseiomnes. Crucifige:crucifigeeum,nbsp;Crucifigatur. Pilatus autem præfes tertio dicebat ad eos. Quidenim manbsp;ii fecit; Nullum crimen capitalecomperiineo, Caftigatum ergoeura ««nbsp;dimittam. Hie principioobferua mihinaturam multitudinis, Eaenim *•nbsp;hominum turba,quæ antea Chrifto aduenientefuper afello, damaue/ quot;nbsp;rat: Ofanna,filio Dauid,Benedidusqui uenit in nomine DOMINI,nbsp;nuncclamat:Crucifige,crucifige» Nam quemadmodummareitafeha^nbsp;bet, utuenti auræ cient ita multitudo omnisadpræfentem fortunænbsp;afflatum mouetur. Nihil ergo magisinfanum eft,quamautad uenanznbsp;dum multitudinis fa u or cm impie agerc,autfauoremultitudmis confide/nbsp;re.Deindc,eaquæhocIocoaccidunt Chrifto jUtfuntiniquifTimaJta innbsp;ferunt etiam Chriftomaximos dolores. Chriftus enim non folum con/nbsp;fertur a Pilatocum Barabbafceleftiftimolatrone,Cid quodhoneftouinbsp;ro longe omnium raoleftiflimum eft,}uerumetiam publico omniumnbsp;odio obruitur ySd iamnonamplius confertur ,fed longe poftponitur,nbsp;Exclamauit, (inquiunt Euangeliftæ} fimul uniuerfa turba, dicentes,nbsp;Tolle hunt' amp; dimitte nobis Barabbam. Publico autem omnium odionbsp;amp;cxecratione obrui, aclatroni fceleratiflimo poftponi ,grauiorem af/nbsp;fert honefto uiro dolorem animi,quam uerbisdici aut commemorartnbsp;queat.ViditC H R I S T V Sipfe,pnufquam hominem induifTet,nbsp;hoc de fefuturum. Quare conqueriturdetanta impioruminiquitate,8^nbsp;doloris fui grauitate, per Dauidem, in pfalmo.uicefimo primo ait»nbsp;22 .

-ocr page 556-

IN PASSIONEW CHRISTI

Circunderiinîme uituli multi,tauri pingues obfederunt me. Aperuerjj^ fuper me os fuu,ficut Ico rapiens ÔC rugien s. Si'cut aqua effufus furti, oCnbsp;fpcrfa funt oîa oflTa mea,8d fadum eft cor meum,tan q ccra liquefcens’*'nbsp;medio uentris mei. Efaias quocp comemorat hoc de Chrifto foturunbnbsp;tanq longe oîm ind^niflîmû.Cum fceleratis, in quit, reputatus eft.nbsp;fif'Petrus hanc iniqfumam cotumeliam iudicauit oino dignam eiTe,nbsp;publice ciuibus Hierofolymitanis exprobraret. Deus,inqt, glorificaui^nbsp;filium fuumlefum,queuos tradidiftisacnegaftis in confpedu Pilati,^nbsp;illeiudicaftetefle abfoluendum. Vosautem fandum SCiuftunegafts,^nbsp;poftulaftis,ut uiB2 homicidam donaret ucbis,autorem ucro uitænbsp;ciftis.Ghriftus enim dns nofter tarn innocens fuit,ut minimeoîmnbsp;tur ab oîbusodio haberi poftponi latroni.Sed nos homines pdôrô»nbsp;ij fumus,qui^pter impietatê noftrâ hoc fupplicio 8C dolore afficinbsp;mur. Nam cum natura careamus fpu fando,8^ fimus obnoxrj peccaW»nbsp;amp; Satangjiuftiftimu fupplicium eft,ut non holes tantû,uerumetiâ oésa^nbsp;lig creaturæ profequant nos fummo odio,amp; iudicemur plane digni»q^*nbsp;extremis malefadoribuspoftponamur. Cum ein natura fimus obnoxHnbsp;Satang, certeqcquidfcelerum habet Satan, ijsoîbusetiam nosobnoxpnbsp;fumus. Satan autê mendaxeft,amp;homicida. Quare nos quoepeorund^nbsp;crirhinuminSatanareifumus.Nos miferos, qs liberabitnosetantoR^nbsp;criminum lernaÇ’GratiasagimusdeopIefum Chriftum Dnmnoftrunbnbsp;qui innocentiflîmus,fufcepithoc grauiflîmum pdî fupplicium,P’,nbsp;fus eft obediêtiflîme fe publico oîm odio haberi,et fceleratiffîmis latrort inbsp;bus poftponi,nô quidem ut fuum aliquod peccatum,fcd utnoftranbsp;ta expiaret,amp; ut qui ante meriti eramus,publicum oîm creaturarumnbsp;umatq^ exccrationem,nunc amoredei patris cœleftisdigniperipû’^nbsp;effîceremur. Sufeepit etiam h un c grauiflîmum dolorê,ut ijs quinbsp;tentantur,8dinipfum credunt,ruccurrerepofret. Etfieniminnocentifl^''nbsp;rnam coram mundo uitam duxeris, amp; alius quifpiam omnia generanbsp;rumfedetur,fieritamenfolet, utomnespenehominestecum innoccntlnbsp;tuauita publico odio profequantur,etexecrentur,illumautcm aliumhonbsp;minem fceleratiflîmum, pubiieis laudibus commendent,ac fi queant,gt;finbsp;cœlo ponere cupiant. Hi funt huius feculi, cuius Satan deus eft, mores.nbsp;Quid innocentius eratlofephoC’attamenomnesfratrcs eius tantoipfu*^nbsp;odio perfequuntur, ut etiam uendiderinteum alienigenis. Quisinhocnbsp;mundo uixit innocen tior apoftolisCamp; tarnen Chriftus ait. Erin's odio omnbsp;nibushominibus.Quid ergo nobisfaciendurnî'nurnhoceftagendûimnbsp;pietate amp; fceleribus,utab hominibus commendemurC Minime omni''nbsp;um. Væ,inquit,cum laudauerint uos omneshomines. Secundumnbsp;hæc enim fariebant pfeudoprophetis patres eorum. Sed prfmum ag-quot;nbsp;nofeendum eft,meritum peccati noftri coram D E O, SCcredendumeftnbsp;in Chriftu, çf ipfe ferendo peccati fupplicio, pdm noftrum expiauerit»nbsp;âe'

-ocr page 557-

HOMILIAE IOAN. BRENTIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y'q

^dnde publicum hominum odium pacienter in domino’toïerandum^ w uidflim hominibus,non malefaciendumjedbenefaciçndum. Sicefnnbsp;‘ietjUtnonfolüexhominumodioliberemur,uet^ietiamut deus ipfecônbsp;plcdatnos perpetuofauoreperlefumChriftum ÔOMINVM no/nbsp;fti^,qui cft una cû patte etfpiritu fando deus laudâdus in fecula Amen^

H O M 1 L I A LXl.

Ondum liber dimittitur Barabbas,n5dum ptonuiv ciatur indicium mortis aduerfusChriftû,fed neceffcnbsp;habet prius a gêtibus flagellari, 8cludibno haberi»

Ai Nâ cû Pilatus uarias qugrat ratiÔesliberâdi Chrifti, uideat uulgum magis petere ut b^arabbas inf ignisnbsp;latro^quam ut Chriftus innocêshberet,cogitat te tonbsp;lerabili quodam fupplidoanimadueriut^inChriftum,fi forteep crudanbsp;tuanimusludgoßiitaexaturetur, utmifericordia cÔmoti,petcrêc leCumnbsp;dimitti ,î'jarabbâ autê (upplicio afhd. Iraq; caftigatû eum,inquit, dimitnbsp;tam. Tuncapprehêditeum,8dflagellauit. Milites aûtabduxerunteumnbsp;quot;intro in atrium,qd eft prætorium,amp;cÔuocantad eumtotam cohortê,exnbsp;utumcp induûtpurpura liue chlamyde coccina,et pledêtes coronâde fpi lt;¦nbsp;nisimponunt capiti eius,dantcç harundinê in dextrâ eius,8i gcnu flexo cenbsp;ante eû,iUudentes ei,cœperunt lalutare dicentes. Aue rex ludgoi^.Et da t*nbsp;bàteialapas.Etcum expuifsêtineum,acceperûtharûdinê ,ôi peudebant etnbsp;oput eiuSjÔd pofids genibusadorabantillum.Hicmihi primûoïmob/ cc-foua que habeat euêtum impia carnis prudentia.Pilatus exeufauit nuncnbsp;aliquoties Chriftû,amp; teftatus eft publice innocentiâ eins, ÔC tn tradit eunbsp;ntilitibus fuis flagellandum amp; illudêdum.Quanq autem fdebat (e inno/nbsp;lt;entêuiB2 iniurta afficere,tn putauit hancefïcprudentiflimâ rationê,quanbsp;liberaturus eßet Sefumab exn emo (upplicio.Sed qdfadumeftç’ Pilatusnbsp;^ac gerende rei ratione no folum non cópefcuit furore Iud^oiv,uerum/nbsp;’ctiam auxit eü,utpoftea fequit. Itac^ longetolerabiliuscû Chrifto adSnbsp;fuiffetji Pilatus (iatim dimiliflet Barabbam et tradidifTet lefum crucifigênbsp;dum.Sic ein crucilixus tm fuiiret, non itè flagellatus amp; confputus. N ücnbsp;antèea prudeiuia,qua Pilatus fperabatfefaluti Chrifti cófulturum, connbsp;ijeit Chriftus in longemaiores,amp;acerbiores dolores. Non em tantumnbsp;lt;rucifigit poitc3,uerumetiânuncflagellatur,percutit, confpuit. Hic eftnbsp;«uentus impiæprudcntig.Näquauia fperatferebusfuccurrere, ea prornbsp;fus ipfas iubuehit.Quo enim iniquitas quæa DnomaledidaeftjpolTetnbsp;dTefcclix; Quo malaminuerêtmala,acnon potiusaugerentcaC’ Igiturnbsp;nö funt facienda mala, ut eueniant bona,fed potius bona fadenda lunr,nbsp;uccuitentur mala. Deinde uidequo loco Chriftus hicconfiftat. Confi/nbsp;ftit in ter flagella, inter fpinas, inter fputa, et ludibria. Ac ante quidem illunbsp;ferunc in eum ludæi , priufquam a Caiapha amp; concilio abducereturnbsp;ad Pila turn , Nunc autem illudunt in eum Gentes. Sie omnes cotv

-ocr page 558-

IM FASSIONEM CHRISTI cîudunturfubpcccatum,utD EV S omnium mifcrcatur* SeduMnbsp;nunc eft Deus pater C quo ad tarn contumeliofa ludibn'a, quibusun*^nbsp;genitus filius eius, a perditiflimisndaulonibus, affligitur,tacere côt^nbsp;uere poteft'Z'Tacetjno quia non diligttfilium fuum,fed quia nos quolt;^nbsp;in filiodiligit.Nosenimq fumus,quipcccans noftrismeritifumus,nbsp;co loco c5fifteremus,quo hie Chriftum conftitutum uidemus* Flag^u’nbsp;cm,fpinæ,fputa,8d ludibria, funt idonea inftrumenta ad inferenda fu^nbsp;plia’apeccatoribus,Qui autemfunt pdôres,nifi nos homines:’nbsp;cftinnoces,nifi ChriftusCQuare nos merici fumus,ut flagellis percuD^nbsp;raur, fpinis coronemur, fputis c5taminemur,amp; ludibrijs affligaiti^r»nbsp;Chriftus ante fufeipit hæc lupplida pAi,amp; fert ea obfequêtiflïme»Pf^nbsp;mum obhanc cau(am,utpâ:ânoftraexpiaret,amp; Deum patrenobis r^conbsp;ciliaret. Corpus meum,inquit,dedipercutietibus,amp;genas meas uelleo^nbsp;tibus:Facie meam no auerti ab increpantibus amp; confpuetibus in me»S^nbsp;obquacaufam^Sequiturpaulopoft.Verelanguores noftrosipicnbsp;amp; dolores noftros ipfe portauit. Vulneratus eft,propter iniquitatesnbsp;ftras:attritus eft propter fcclera noftra. Vnde amp; pater cœleftis,cû imitéenbsp;rit unigenitum filiûfuum inter flagena,fpinas,fputa et ludibria obftlt;l^^nbsp;tiffimum,acneos qdem fuum aperientc,intm deledatus eft obedictia^'^nbsp;ius,utremittatoîbusquiin filiûcredantjplt;ftâ,acreputeteosiuftos,adro^nbsp;que dignos gterna foclicitate. Deide fufeipit Ii gc fupplida, u t reipfa deda''nbsp;ret,quale fit regnû,tam fuumqua oîm in ipfum credentium in hoc iecüquot;nbsp;lo. Nam cum gloriatus fitfe regem eftc, apparethoc fpedaculonbsp;fefte, quo honoremundus hunc regê traeftet. Flagellat eum, coronat^i*nbsp;fpinis,harundinc dat in manum ,p fceptro,dat alapas,côfpuit irridetnbsp;urn,Hie eft honor,quo regia Chrifti maieftas ab hoibus huius feculi^*nbsp;ficicur,Tales reges funt amp; oes pij. Regnum eoi^ in h oc feculo eft fub f 3''nbsp;gellis,fpin{s,fputis,amp;JirrifiÔibus.Chriftuseth promifitcredêtibusin ipnbsp;fumcoelefteregnum.Cum igitaffliguntur,acnein regnisqdem tett’^cnbsp;locum habere poflunt,ibi turn irrident ab impi)s,amp; audiunt. Heus CU,nbsp;bi eft Chriftus tuusC’cur te no feruatCnon potes ullum tranqllum locuninbsp;ill regnis terrg inuenire,amp; fpcras te cofccutuRz regn uni ecclefteCHoc ectnbsp;teeft Chriftu confpuereamp;illudere. Alii côtemnuntdodrinâ euangeli),nbsp;pretextucôferuandæ pietatis,perfequunt ueram dodrinâpietatis. Vonbsp;lunt haberi capita religionis, et religionê deuaftant. Dicht fe gloria Ch^nbsp;fti qrcrc,et eos,q gFam Chrifti ex euâgelio adnundât crudeliter afflignt»nbsp;Hoc eft Chriftu fpinis coronare,8^alapas ei dare* Ac Chriftus,quod q''nbsp;dem ad perfonâ fuâ attinet,fedet nûc ad dextra dei pt|tris, in oi focIidtaK,nbsp;CrfttwowZnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mebris aht fuis quae funt credetes in Chriftu, in hoc feculo fedebit fub

confe fpinis,flagellis, fputis,,et alapis,donee uenerit n ouiflimus dies.Quid P crätur^cale- gitfàdâtpiiC'Agiiofcâtlefum Chriftûfuû tam,pdono,q4)exêpIo.Nanbsp;ipfepafs?eftflagella,fpinas,alapas,fputa,€tludibria,tinabeft,ut

-ocr page 559-

H O M1 L I AE 10 A N. BREnTIL

ntin cis,utpotiusp ea œfccutusfitfummâ glam,ethis cçrimotiqs j?ecôfc CTatus(it,in ccckftè regè.Didt cm Paulus.Humilê pbuit femaiptum fa/nbsp;dus obediês ufcp ad mortê,mortè aût cruds. Qua^pter Deus extulit illûnbsp;doviauitilli nornc^qd çft fupta oc nomen,ut itinbsp;hoie lefu oê gmufe fteftat cœleftiû,terreftriûac infernoi^.Cû igiæhrinbsp;ftus donetfe totû tis,ç^in ipfum credunt,manifeftùeft, quêadmodumnbsp;nagdla Scfputaccfferint ipfi ïnfummâ maicftatê,ita ceffura qcp fintoîbusnbsp;inipfum credendbus» in uerâamp;perpetuam fcclicitatè. Non cnim paffusnbsp;cft,ut nos nihil pateremur, fed pafïuseft^ relinquens nobis exêplum, ut

\ infequeremur ,qucadmodvinaPetrus ait,uehigia eius,non ut nobis tpfis mala inferamus, fed ut mala ab alijs illata padëter fer amus, et nô q^r amus

1 üindiétam.Bonûeft, inquitHieremias,uirocû portaueritiugura ab a/ I dolefcentia fua. Dabitpercutientifemaxillam, faturabitur opprobrijs,

Quia non repellct in fempiternum DOMIN VS. Et Paulus, Si fufté/ Tbrr.j. ninus,côregnabimus.Qu!busem ritibus,2lt;quibus cærimoniis confez ’-Ttmoe.»nbsp;cratus eft Chriftusin cœleftem rege,!]^^^*^ oportet eonfecrariomes innbsp;Chriftum credentes.Nô enim effedifcipulus fupraprgeeptorê,necp ferlt;nbsp;uus fupra dnm fuum.Chriftus aût confccratus eft in regnum ccelefte fla-

‘ gellis,coronafpinea,alapis,fputis,harundineamp;ôirnfionibus. Quare q,

1 nbsp;nbsp;qui in Chriftû credunt, fendant lâ padenda fibi efte aduerla, quam per

’ aduerfa fibiefte ingredienduminregnû cœlefte.Exiuit ergoiteisiforas ** Pilatus, diciteis. Ecccadducoeum uobisforas,utcognofeatis, qjinconbsp;nullam caufaminuenio.Exiuit ergole(usforas,geftansfpineameoronâ,nbsp;bCpurpurearnueftê,8lt; diciteis.Eccchorno, Vide,obîecro,rnihi quidnbsp;hocfitadmirabilisfpeétaculi.Chriftusfummanoftrafcelieiias,8lt;maxîanbsp;oimmaieftas,oftcntatur publice,ut eratflagellatus,confputus, chlamy/nbsp;datus,6lt;fpiniscoronatU3, tanqlôge oirninfœlidftAmus,adeocp etiamnbsp;indigniftimuscui quifpiam inuideat,fed podusdigniftimus, qui fit onvnbsp;ntbushoîbusextremoludibrio amp; defpeftui.Hoccerte illudeftgt;quod Enbsp;faiasde ip(o ait.Nô eft ci forma,nec decor: Vidimus eum, Ud nulla eratnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

forma,quç facer et,ut ipfum defyderaremus.Defpeélus Sô nouiftimus ut fOî^.Plenus doloribus bê infirmitadbus. Adeo contemptus,ut auet terc/nbsp;tur uultus ab eo, ideoep non reputauimus eum. Hæc fi probe excudas,nbsp;nihil admirabilius,nihilcp magis ftupendurnnobisuidetur,quam paciûnbsp;tiaSi obedienda Chrifti. Produciturflagellatus Sifpiniscoronatus, utnbsp;uniucrfo mundo tarn miCerandus, quamderidendus exibiladtis obi] /nbsp;ciatur.O ccclum,o terra,ubi funt fulmina,ubi funthiatustui* Sed dices.nbsp;Hæc uidentur mihi Chrifto ualde tolerabilia fuificjqui ppe qj cum fit filinbsp;üsDd,fduit qd deipfofutuiî:eftet,amp;nouit,çphçcflagella,lpine,alapg,nbsp;fputa,amp;: publicus contemptus,intantum nihil incommodi allatura fintnbsp;Ipfi, ut etiam adiumento ei fint ad confequendam fummam glorianinbsp;Si maieftatem,quamfeapud patternfuum h^iturû iamfubipfis fpinis

-ocr page 560-

IM PASSIONEM CHRIST!

ê^Iudibrfis ui’det.Dc me autem longe aha ratio eft. Cum enimegonon fim filius Deijficut Chriftus,nccfdam quid de me futurum ft't,hæcmi/nbsp;hi intolerabilia eftent, ft mihi accidcrent* Sed his earn is cogitation ibusnbsp;nihil eft uaniustprimum em,fgpenumero iam oftendimus, q? Chriftusnbsp;attuleritadpaflionem fuam non talemdiuingmaieftatis poten tiam, quanbsp;fibicruciatummitigaret,aceff!cerct,utquemadmodum ignis BabylonPnbsp;«S non læfit corpora,necfaraballa,necetiam capillum trium adolefccn^nbsp;turn,qui in ardentem fornacem coniccli fuerantj'ta nec flagella, nee fpi-*nbsp;næ,nec fputa aut ludribria, afferrentipfidolorem, fed fufepitin fehu/nbsp;manam infirmitatem,ut non leuius his doloribus affligeretur, quana bonbsp;mo quifpiam oim impotentiffimus, Debuit,(inquit, 3per omnia fra-*nbsp;tribus fimilisreddi. Ec iterum. Habemus pontificem tentatum per onananbsp;iuxtafimilitudinem,abft^ peccato.Deinde,cfricimur amp; nosipfi blij delnbsp;propter Chriftum,amp;nouimus ex uerbo Dei,adeoq^ ex ipfo Chrifto,q’nbsp;afflió:iones huius feculi Gnt credentibus in Chriftum adiumento adgl^gt;nbsp;riam.QparcnulIaplanerelinquiturnobisexcufatioimpacientiænoftt'f»nbsp;Sed audiamus nunc,quid Pilatusoftaatationemiferiæ ChriftiapudInnbsp;dæos impetrauerit. Nameumproduxiftet Chriftu publice, amp;dicendo»nbsp;Ecce homo,ftgnificaflec,eum partim tam miferandum, partim tana dertnbsp;dcndum,utindignusfit,queminuidiaprofequantur,intantum'non mi-*nbsp;’gt;» tigauit infaniam eoßt,ut multomagis excitauerit earn. Cum cnina uidil^nbsp;,, fent eum principes facerdotum amp; miniftri,clamauerunt dicentes.CrUCinbsp;fige,crucifige, Hunceuenturn habet carnalis prudentia Pilati. Volu^nbsp;isfurori ludaicoobuiam ireiniufta poena, quam Innocenti intulit,ft^nbsp;»» augetpotius furorem quamcompefcit.Itacp iratus 8c ipfe, ait. Accipü^nbsp;•» eum uos,8^ crucifigite; Ego enim noninuenio in eo caufam. Habesit^nbsp;rum teftimonium innocentiæ,idlt;^ a indicé ipfo,Quanto anteplura iU''nbsp;nocentiaeteftimoniadeChrifto fert Pilatus,tanto magis feipfuna daoi^nbsp;nat,et quo plus Chriftum excufat, eo ampliusfeipfum acculât,q? poft^nbsp;furori ludaico cefierit,fedde hispoftea.Nucaudiamus rurfum ludæoS»nbsp;,, Refpôderunt ei ludgi: Nos legem habemus,etfecundû lege noftranidenbsp;bet mori,quia fe ipCe filium dci fedt.Hæceft ilia uetusaccufatio, quæa**nbsp;pudIoannem,capitedecimocopiofedefcribitur.SuftuIerunt,inquit,Iu^nbsp;dgi lapides, utlapidarent eum.Refpondit eis lefus.Multabona opera o^



phemiam, amp; quia tu, homo cum fis, facis teipfum Deum. Hanc igit^5 aceufationem Chriftus ita defendit,ut prorfus nihil habuerintjquodefnbsp;tradicerent.ÂItenim:Nonnefcriptumin kge ueftra. Egodixidq efts,nbsp;fi illos dixit deos,ad quos fermo Dei fadlus eft,amp; non poteft folui ferip^nbsp;cura de eo,quê pater (an (ftificauit,amp; mifit in mundû. Vos dicitis meblalnbsp;'phemare,quia dixerim filius dei fum.Si nonfacio opera patris mei,noht^

crede^

-ocr page 561-

HOaiHAB lOANNIS BREKTIK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riy

0'd:rcinihj.SinuerofeciOjSd G mihi noncredatis,opmbus crédité, ut ^ognofcatis 8^ credans,q? pater in me eft,amp; ego in co. C^uid hacapolonbsp;^iamagisperfpicuum:' Scriptura uocatcosdeos,adquosucibuindeinbsp;hclum eft,quornodo igicur uerbumipfumdei,non efletdcns; htfacionbsp;Ojaera dei pacris mei ^quod uidetis ipfi,ec nemo potefl neoare,quoniodonbsp;igitur non clfcm filius dei'7Hæc cum antea publiée apudJudcos ada amp;nbsp;'iefenfa eflent, impudentiffimi tarnen nebuîones non uerentur eandemnbsp;3ccufationem ad Pilatum referre,et eum quafi autoritate quadam officqnbsp;hii admonere,ac interim impietatis quoc^ obfcure accufare. Nos, inquinbsp;ünt,îcgem habemus, amp; fccundum legem noftram debet mori, hoc cft.nbsp;Quid ad n os leges tuæ religionist' Tu ethnicus es, amp; non curas gioriânbsp;nominis dci.Siue quis blafphemaueritdeum,fiue nô, parum tua referanbsp;’'epiitas,propter ea q? fisimpius ethnicus.Nos autê hi fumus, qui tuerinbsp;debemus gloriam dei. Et nos legem habemus, qua puniuntur blafph c/-nü in deum. Hic autem blafphemus eft in deum,quia aftirmat fe eue fi'nbsp;lium dei. QLiare,fi non iujJta tuam Iegem,certe iuxta noftram lege inornbsp;tedignuseft. Et cum Romanus imperator confirmauerit noftram po*'nbsp;heian, ac trordinauerit, uthanepolitian tuearis, offîci) tui erit,utnonnbsp;iuxtalibidinêanimi tui,fed iuxta noftras leges fententiam aduerfus hûcnbsp;pronuncies. Videntur autem ludæi hoc loco in earn prpeipue legem rcnbsp;lpicere,quæ extatin Leuitico capite uicefimo quarto. Homo,qui blaEnbsp;phemauerit nomen Domini,morte moriatur. Blafphemat autem nomenbsp;Domini, non is tantum, qui deum manifeftis conuicqs inceftît, uerumnbsp;etiam qui fibi ipfi arrogat ea quæ tantum ad diuinam maieftatem perd/nbsp;nent. Videamus igitur quis inter hos accufatoresôd Chriftum,uere blafnbsp;phemus fuerit. Chriftus enim arrogabat eaftbi,quæ 8d pater ei dederat,nbsp;que feriptura facra Meflîg tribuebat, Dicit enim feriptura de Meftîa:nbsp;Dominus dixit ad me, filius meus es tu, ego hodiegenui te. Pontificesnbsp;autem amp; ludæi arrogabant fuis ipforum operibus expiationcm pecca/nbsp;torum, tribuebant meritis fuis uitâ æternam,quam maieftatem ferip/nbsp;tura foil Meffiæ tribuit. Hæc maxima eft blafphemia.Quid ergo indignbsp;nius,quam qgt; hi, qui maxime omnium funtbiafphemi, acculent Chri/ funtbUfphe^nbsp;ftumblafphemief Sedhæceftuetus impiorum confuetudo, eorum mi.nbsp;criminum accufentpios,quibus ipfi maxime obnoxq funt. Sulcepitiginbsp;tur Chriftus hanc calamitatem ,ut earn in fe fantftificaret, amp; omnes piosnbsp;in id genus accufationibus ÔC calamitatibus feruaret. Cû ergo audiuilTet ‘ ‘nbsp;Pilatus hûc fermonê,magis cimuit,nc uidelicet in quempiam deorû ani ‘ ‘nbsp;ïnaduerterit. Erat çih ethnicus,et adhibebat nonnullâ fidê,aut potius funbsp;perfticioncm fabulisethnicorum dedrjs ambulantibus nonnunquamnbsp;Humana fpecie in terra. Qu are timuit forcaflîs, ne ipfi continoat, ’quodnbsp;quondam Lycaoni, quetu fabulæ tradunt in lupum mutatum,propte/

aaa

-ocr page 562-

I

IM PÄSSIONEM CHRISTI

r-

” realoùemhofpiteiTi non ea,quadebuit, reuerentia excepifTet. Etm/ ’ƒ grcfluseftiterum inprætoriuinamp; diciclefu. Vndeestu';' lefusautemnbsp;¦» y refponfumnon deditetDicitergoei Pilatus.Mihinon loquerisC’Nef-'nbsp;’ cis q? poteftatem habeamcrucifigendi te,amp; poccCtarc habeam diniittcdinbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teCHæceft impiauox,quaexponitur impiorum magiftratuû fentenda*

em,qiiiarerûpociuntur,putant fibeIicere,quicquidlibet.Princeps, inquiuntjicgem dat,non accipiu Sed Chriftus rqjrehendit hancimpic''nbsp;» ? tatêgrauiftime»EtaiuNonhaberespoteftatemiillâaduerfusme,nifid/nbsp;y i bi datum eftete fupernis.propterea,qui tradidit me tibi,maiuspdin ha/nbsp;» i bet.Sicut Chriftus ante paffîonê fuam femper hocegit,utdemoiiftraretnbsp;fe non coacftû humana potentiated uolentê pafttirum,ita nunc ferre nonnbsp;poteft,q? Pilatus fenciatjn manu fua fitum efle ut crucifigat ipfum. Acnbsp;primu hoc refpoiifo trariffert cauflam paftionis fuæ in uoluntatc ditiina.nbsp;Non tua poteftas,fed uoluntas dei ducitmead cruce Et quod Chrißusnbsp;defua paftione didt,hoc etiam intelligendû eft de omnibus paftionibiSnbsp;coR2,qui in Chriftum credunuEtfi em impf) â’emantjinfaniantjCt meddnbsp;crepent,non th poflunt, uel tantillh affiiftionis immitterepfjs,nifi datUnbsp;eis fit e fupern is. Nonne duo,in quit, paflcrcuh minuto allé ueneunt;^nbsp;fios deus tuenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cx illts non cadet in terra ffnepatre ueftro. V eftri etiam pili capi'^

tur, tiSjOmnes numerati funt-Quid igitur diccmusCnihil ne peccat Pilatus, quiauoluntas dei eft ut Chriftuspaciafc'nihil ne peccant Impij, quiaqdnbsp;mali inferuntpfjs, hoc inferunt uolente deoC Profedo graujffimepcc/nbsp;cant. V nde Chriftus addit. Propterea,qui me tibi tradidit,maius pccnbsp;cathhabet.Tu apdo nones excufatus,q? uoluntasdeifitutpaciar. Stdnbsp;peccas,q? abuteristuapoteftate. Magisahtpeccat, qui me tibi tradidit»nbsp;hoc eft,ludas, amp; ludgi. Nam deus uult, ut paciar,quia uidet paftidnemnbsp;meam efte hominibus falutiferam.Non unit aût,uttu iniuftemihi pafl^nbsp;one inferas,quia non eft deus uoles {niquitate,nec habitabit iuxta eû manbsp;lignus. Deinde erudit Chriftus hoc refponfo queuis magiftratu, ut difnbsp;cat,oem quidepoteftatca deo efte,nÔ autein hocda£â,ut liceat, quodftnbsp;bet,agcre,fedutredeagat.Data eft poteftas, no ut innocente opprimas,nbsp;fed ut innocente defend as. Data eft poteftas,nô utnoceas,fed utnocentênbsp;^ote^^aT ptiti’^.Principes,inqt,nôterrorifuntbeneagentibusfed ma!e.Et.Detnbsp;quiddatu, minifter eft,ad qdC nu ut in quofuis fiue legidme hue illegitimegladio

' fuo grafletur;Minime oîm. Hoc em a latrocinio nihiI diftert. Sed ut fit ultor ad ira ei,qui quod malû eft,feccrit. Efaias quocp magiftratui ccndnbsp;onat,Quiefcite,inqens,agereperuerfe,difcitebhfacere:quæriteiudici/nbsp;um.,fubuenite oppflb,iudicate pupiIîo,defcnditeuiduâ.Hpc demû hintnbsp;ueramjigiftratusofficia,nÔea,de quibus Pilatus fen£it,cumait.Ne(cts,nbsp;cp póteftatê habeS crucifigendite,et poteftatem habeâ dimittêdi te, hocnbsp;eft,Quicqd libet,licet,ficuolo,ficiubco,fit prorationeuolutas. Hecciinbsp;itafehabeat, uideamus qualefeexhibeat Pilatus ad hocrefpôfû Chriftinbsp;Ex

-ocr page 563-

«'

HOMILIAE IOAN. BRENTII; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71,5

Bxeo,inquiunt,querebatPilaivisdimittereeum. Habcs iterum türtutê modei'ationis bC iulîidæin Pjlato .Nam Pilatus erata Chrifto captiuonbsp;rcprehenfus,acpeccati damnatus, non tarnen utciffimgraflatur in eu uelnbsp;contumtliofis uerbis,uel duris uerbenbus. Magiftratus quifpiam cru/nbsp;delis amp; t'yrannus uindicaffet in captiuo banc reprehêfionem autpugnisnbsp;autgladijs. Pilatus autemtant^ellmoderationis Sciufbciæ, utexhacnbsp;feprehenfionc multo magis,q anteajOccafioncs quærat,quibus dimittatnbsp;Chriftû.Hæc uirtus in Pilato digniffima effet commendatione,fi in ip/nbsp;faconftitiffet.Is etn rede utitur fui reprehenfione, non qui ex ca como/nbsp;üctur ad crudelitatem graffandiin reprehenforem,fed qui ex ea agnofcitnbsp;peccatum fuum, SC qugritreda agere. Obfecro em te,quid illi faceres, Re()rehcnfornbsp;qui CU uideret domü tuam incendio in flamatam^oftenderet tibf ineen/ meretur gr4nbsp;diuin,ut accurreres atep extingueresCcerte non folu non profcinderes eünbsp;ronuicijs,uerüetiarn gratias ageres, cp te tanta bnuolentia cóplcctereturnbsp;ut cupiat domü tuam faluam. At qui reprebenditnos,8c oftendit nobisnbsp;feprehenftone fua pdm noftrum, is oftendit nobis tanto periculofiusnbsp;incendiu, quanto longius falus animæ fuperat falutc omniu terrenarunbsp;fiicultatum.Tcta ein hominis falus'perit peccato, tanq incendio.Ët quinbsp;peccat,meretur incendiu perpetui ignis gehenng. Quare qui reprehenfinbsp;onepeccati utitur adre(ipifcentiam,is non fold prudentcr iudicat, uerunbsp;ttiam meret aliqnâ laudem moderationis SC iufticic.Sed Pilatus no abnbsp;foluit ea uirtutê,quam inchoauerat. ludæi em clamabant dicentes. Si ‘ lt;¦nbsp;hancdimiferis,no es amicus Cæfaris.Omnis qui feregê facit, contradi t cnbsp;cit Cæfari.Hoc clamore petût lud^i iugulu Pilati, 5C una hac uoce fub ‘nbsp;Uertuntoêsuirtuteseius,quashadenusinipfoc5mendauimus. Nam lt;- cnbsp;PilatuSjCÜ audilTct hunc rermonê,produxitforas lefum, fedit pro tri ecnbsp;bunalijnloco,quidicit,Àtamp;ôsçcù-riÿ',hoccft,lapidibus côftratus,Hebra c cnbsp;iceautem 5^rajGabatha,hoc eft,locusexcelfusaut,eleuatus. Sedit,in/ t cnbsp;quiüt,pro tribunali. Qua ob cauffamCutpro libidine ludeoRR condênanbsp;ret Chriftû ad crucê.Hic ergo uide mihi,quanta fithoïs ciuiliter tm iu/nbsp;fti imbecillitas, Scffagilitas. Vidimusin Pilato multas ÔC magnas uir/nbsp;tuteSjfcdhæ iâ omnes obiedo Cæfaris nomine, côcidunt.Nô confiantnbsp;eiuilesuirtutes in timoré humani iudicij Sc fupplicrj , SC côflarent in iunbsp;diciodiuino; Pilatus nôpoteftferrecû fuis uirtutibus terrorê nominenbsp;Cæfaris iniedû, ÔC tu hypocrita fperas te uirtutibus tuis laturu terroremnbsp;qui nomine dei in horrendo eius iudicioinqcietur C Quidhacfiducianbsp;uaiiius'^Nulla enim tanta efthominis uirtus, quæ poffit iram dei fuftinbsp;nere, quianon iuftificatur in confpedu tuo omnis uiuens, 8c,fi iniqui/nbsp;tates obferuaueris dne, domine quis fuftincbitî’Inconfpeftuenimdci Vir(utes,^u9nbsp;non tantum iniquitates funt peccata, fed etiam uirtutes. Dicuntur autênbsp;iniquiutes,n5 qj non faciendæfiint.Semper ein uirtutibus opéra dada

aaa i|

')

l

-ocr page 564-

IM PASSION EM CHRISTI

eft,fed q) Gnt impeffcdf nbsp;nbsp;imbecilliores, q ut in iudicio dei conf arc c|

2n£:.Soiæ aatcrn uirtutcs Chrifii perfelt;ftg funt,amp; fol^ bæ confiant in diciodci.Donanquot; uero nobis per fide in Chriftum.Quarc,fi iudidonbsp;opponamus Chriflum cum uirtutibus fuis,tm abeff,ut no conftct Chrlnbsp;ftus,ut euâ nos propter Chnburn feruemur.Scd rcdeamus ad Pilatum.nbsp;Is timet, ne fi dimittat lefum liberum, accufct eoram Cæfare defecftionisnbsp;Sc eqdatur e principatu fuo.Itacp mauultinnoccntem damnare, qpcrPnbsp;f ulum irp Cgfaris èc eiedtionis fuæ in exilium adiré. Quid autcm poftcanbsp;fietCQuod impiusrimct,i«quit Salomon,accidet ei. Nam cum PilaW®nbsp;uoluerituifarcpericulumimpietace,tm abfuitutuitauerit,utpotiusinipnbsp;fum incurrent. Accufatus em eft poftea coram Cæfareab illis ipfislu-'nbsp;d^is,quo!^ inuidiç 2gt;C ^udelitati nuncmorem gerit, 8C eiedlus eprincp^nbsp;tu fibi ipfi mortem manu fuaintulinHoc eft fupplicium corz, qui impi^^nbsp;agunt,utuitcntperituia.impictascm maledicla efta Dno, Sc fua impiÇnbsp;tatis fupplicta diuinitus décréta (unt.Non igit libérât a piculis, fed pc^nbsp;us coni')cit in periculà,utimpie agerc,compendiarja fit uia ad internido-'nbsp;nem.CpteR2,tametfi Pdatus iam propofueratinnocentem potius pdcrenbsp;qfeipfum piculis exponere, tn nondûremittitfollicitudinem inquiid

, dioccafiones,quibusChriftumferuet.Eratautcm parafceuepafchæ,ho ra uero ferme fexta.Etdicit ludeis.Eccerex uefter.Hac oftentationelp^nbsp;rauit itet^ Pilatus fe ludæos ad commiferationem corn moîuRî,périodenbsp;ac fî diccrct. Quid hoc hoîe ftc flagcllato et confputo mapis miferanduC'nbsp;Quis ipfuratantiscalamitatibusobrutum, iudicaretefieregcmç QuU

9 J ergoinuidetis,qu!dlt;nfanitfsin eumC Atilliuchemenriusclamauerut, 9 ¦gt; SC inftabantuocibus m3gnis,poftulanteseum crucifigi,dicêtes. Toîle»nbsp;» ï tolle,crucifige eum.Crucifigatur. Et inualefcebant uoces corî SC prinû/nbsp;» » pumfacerdotum.Diciteis Pilatus.Regem ueftrum cruafigam; Refp^nbsp;» î deruntprincipesfacerdotum.Nonhabemus regem,nifi Cæfarem. Hicnbsp;iteR:meminerimus.quodChriftusipfèin pfalmo fuo ccnqritur.Tribunbsp;ïatio proxima eft,non eft,qui adiuuct. Circumded runt me uituli oiulnbsp;ti,tauripinguesobfcderuntme. Aperuerunifupmeosfuum,ficutleonbsp;rapiensSCrugiens,Et mox. Circumdcderuntme canes multi,confiliutonbsp;malignancium obfedit me.Sed cum tot uituli, tauri,leones SC canes fpuinbsp;rent in Chriftum qualem fe uiciflîm Chriftus erga ipfos exhibuit;

di amp; de hoc prophetam. Cum muldaretur amp; infirmarct, nô aperuit os fuum,ficutouis,q ducitur aduidtimam, 8Cagnus,qui cû tondetobmUnbsp;cefc{t,ncc aperit os fuum. Cognofeenda igit eft incredibilis ludæoRi iônbsp;fania aduerfus Chriftum, ut cognofeamus Satanâ nihil aliud uehcnicnnbsp;ciori defiderio qrere,q ut Chriftus pereat. Cognofeenda eft etiam infignbsp;nis ilb pacienti* Chrifti, ut cognofeamus, çp quâto crudelius fæuiat Sanbsp;tan in Chriftum, tanto potcncius deqeiat pei*pacientiam Chnfti. Hæcnbsp;em Chrifti paciencia deo patri huius cragœdig fpeftatori ica placuit, ut

-ocr page 565-

HOHILIAB lOANNIS BRENTII^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿtgt;*

éripîàt omtîés eos,qui credunt in Chriftum, e tyrannide Satanæ,amp; fee/ uet eos ad perpetuam foelidtatem. Videns autem Pilattis^q? nihil, profi/ ccnbsp;ceret, fed magis tumultiis fieret, accipiens aquam abluic manus coram tc'nbsp;turba,dicens. Innocensego fum a fanguineiuftihuius» Vosuideritis. c e.nbsp;Etrefpondensuniuerfus populus , dixit: Sanguis eins fuper nos,amp;funbsp;perfiÈos noftros.Remhorrendam amp; ftupendam.Iudexpronunciatreü «-cnbsp;innocentem,ó^ th condemnat.Accüfatores,utrriorte innocêtisjnuidiænbsp;fuæ fatiffaciant,dirisdeuouent innocentes filios fuos. Quid hac re horrinbsp;biliusC’ Videtur aucemPiIatus non omninoinhoneftas codemriationisnbsp;Chrifti rationes habere. Prim um eiiim^ cum uideretfejiberando Chriznbsp;ftojtumultum amp; feditionem in populo mouere,quid faceretClddicabatnbsp;(aciuselfeunum innocentem perdere, qper feditionem multishomici^nbsp;dfjs occafionetndare. In feditionibus enim paffim trucidari folent nonnbsp;tarn feditiofi, q edam innocentes. Deindecenfetmaiorcmelle habendänbsp;rationem Oaëfâris, quniusabie(fti ôd omnibus odiófi hörhiriis. Adhgc,‘nbsp;reputabatfibi mülto confultius ef(e,ut is conteinptus uir pereat,q ut ip?nbsp;fe propter liberatione eins periculis exponatur .Proximus,inquiüt, egönbsp;met fu m m ih i. Poftremo fin gebat fib i etiam innocenriam, cp amp; in u itusnbsp;fententiam con dem nation is ferret, amp; lud^iomnem culpam in fe amp; filiosnbsp;fuosfufeiperent. Sed alia funt indicia dei, alia hommum, Pilatus habetnbsp;quidem,quod coramhominibus prætexat, fed non poteft ira confcieivnbsp;tiam ablusre coram deo,ut abluit manus coram ho bus.Oritur feditio,nbsp;Sdfittumukus,quemuult fedarecondemnationeinnocentis. Sednoiinbsp;funtfadenda mala,uteuenianc bona. Magna Cefaris ratio habendaeft,nbsp;fateor.Nonth tta,utaduerfusdeum pecces.Non hoc Cæfar uult,ut innbsp;nocens damnetur.Et fi uellet, magis th deo ôbediendüm éft,q homini/nbsp;bus.Ne metuatis,inquit,ab hisqui occidunt Gorpüs,animàm autê nonnbsp;polTunt occidere,fed metuite magis ilium, qui poteft amp; animam cornbsp;pus perdere in Gehenna.Chriftus abiedusuidetur homo, amp; omnibusnbsp;odiofus. Video audio. Sed quèm homines extremoodio profequhnbsp;tur,eum Dominus deus nofter tantó àrhore compleditur, ut propter ipnbsp;fumfaluetómnesineumcfedentes. Accipéalium ejuendam, non Chrinbsp;ftum ipfurri,attamen hominem abiédum,ôdalr)s odiofum.Num propnbsp;terea licebit iriiquam aduerfus ipfum fententiam pronunciareCMinimenbsp;Omnium, Nori habet hic homo dignitatem quandarn in ocülis hoim,nbsp;at habet earn in oculis dei,adeoGp tantam, ut deus digrietur fe uocare falnbsp;uatoremeius,nbsp;nbsp;nbsp;inftituerit propter eum in hac terra régna, principatus

magiftratus. Nä régna in hocfuntinftituta,ut paupercs amp; miferi ho ' minesdefendant,etopprefliIiberctur.Subuenite,inquit,opprenb;iudi tenis.nbsp;Qte pupillo,defendite uiduam. Non requifiuit Pilatus lepe Mofi,athanbsp;bebat fech lege natur^,ex qua erudiri potuit,abiedh hommem fed innonbsp;fente tanto magis defendendhe^, quatomägisapotentioribusopprf^nbsp;aaa iq

-ocr page 566-

’ IN PASSIONEM CHRlsrt

BmjScwc mcrctut* Non prothibet Deus fuæ ipfius faluti confuterc, iftio iiüït, üt jibiçiwdfth unusquiscç fibi benefaciat*Quidautetn eflfibi beneiaeaeC'qiüd eftfibinbsp;ipfi proximû efleÇ'cercenÔ efttnalefacere,n5 eft proximo iniuriâinferre»nbsp;Nam quiaherimakfadt, fieri nOnpotcft uteoipfo fibibenefaciat.Etnbsp;qui in proximû iniurius eft,nefibi ipfi quidê proximus eft»Se em ipfuninbsp;maxime l£dit,qui akeßz lædit. Quare Pilatus non potuit condênationcnbsp;innocentis faluti fuæ cÔfulere.Sed quidçputas te effe innocente, q? inüinbsp;tû te peccare affirmasCQuô inuitus peccas,qui libera uoluntate peccasC'nbsp;Propcüfitæ funt tibi duæ uiæ/altera äbfoluendi altéra condemnandinbsp;Chrifti innocentis: cur iliareliêta,hanc fedarisC” quis te cogit;quot; ludef,innbsp;quis, fua importunitate. At poteft quidê corpus externa uiolencia alionbsp;rapi,animusaûtab externa üiolentia libereft. Quarenifi lioluntatetuanbsp;elegiftes uiam côdemnandi innocentis, nung potuiflTêntte ludæi coge^nbsp;çe,utinnocentemcondênares» Cur nÔ potiuselegiftieprincipatueijd,nbsp;aut etiâ a ludpis difcerpi,q ut innocente damnares: Sed metuifti cuti tue»nbsp;metutfti dignitati tugtPeccafti igtt non coalt;ftus,fed uolûtarius,amp; n5plt;gt;nbsp;tescorâdeo culpam pâîin aliostranlFcrre. Quidaût,q) ludæifpontcnbsp;fuaredpiant hancculpâinfeamp;^fdios fuosç’nûhoctanti momenti eft,ult;^nbsp;exeufet PilatumapctoCMinimeomniû»Filij,ittquif feriptura, nôpór^nbsp;tabuntiniquitatê patris» AnimaquÉcpeccauerit ipfamOrietur. Qiiat^nbsp;etli Pilatus uelit corâ ludgïs exeufatus uideri,tn coram iudicio nÔ dei tninbsp;fedetiam bonoi^ uirorû tan to grauius pcccat,quantoclariora amp; côfta«nbsp;dora fertinnocentip teftimoniadeChrifto» Sed hic confiderâetiâmiWnbsp;incredibilê hornbilê ludgorû infaniam aduerfus Chriftü. T an to d»nbsp;odio feruntur in eû,ut exiftimêt fe aucifigendo ipfum pftare cultu deo»nbsp;itaep cù cTamât ,Sanguis, hoc eft,ultio fangùinis eius,fup nos fup^nbsp;fi 11 os noftros, exiftimant fe precari tam fibi q liber is fuis omnê terreft»'^nbsp;amp;cœleftê benedidionê» Immane,quideftcçdtas, quideftfi.iror,fihknbsp;nô efteSed Satanâ ita furerc aduerfus Chriftu et membra etus, paülo annbsp;WrfÄßtf.i«, tedi(ftircrataChrifto,Sicemait. Vcniettempus, utquifquisinterfid^nbsp;at uoSy Uideatur cultum pftare deo. Ac impij blandiùntürquidemfibinbsp;hac opin tone, Deus aût Ion gc aliter iudicat» Nâ ludæi hac uoce côiece/nbsp;runt tâfeq liberos fuos in tantam calamitatê amp; intemitionem,ut uerbisnbsp;non fatisdigneexplicari queat.Non em folû cieâi funt e fua regionenbsp;occifi,uerûetiam,quod eft longe oîm miferrimû,exhgrcdati funt ex ontnbsp;nibus cœleftibus bonis. Nolite,inquit pofteà, flere fuper me fed fup uqnbsp;bisipfisflete,amp;fupfilijs ueftris,quoniam ecceuenientdies, inquibuônbsp;dicêt^beatæ fterileSiamp;uentres qui nÔ genuerunt,amp; ubera que nô ladlanbsp;ueruncT uncincipiêtdicercmôtibus, Cadite fuper nos, Ôif collibus,o/;nbsp;perite nos. CpteBî eifi hpcuox,fanguiseius fup noset fup filios noftros,?nbsp;horribilis imraanis uox fit^qualudæi non folû ipfi fe iniernidoni obnbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iecerullf»

-ocr page 567-

HOMILlAß lÖÄNHIS BKenTITS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r’8

ieceruntjUtru eciam fecu unalibefos fuos iti cxiciu traXcrunt,attamcn ßd a nobis ufurpatlda eft,nÔ quidê ealentencia, qua lud^n ufi funt,fcd ea,nbsp;quâfcripturadocetdcmeritofanguinisChrtm.Optandû em,ctfineinnbsp;termiffionedamandum eft ,ut fan guis, hoc eft,mericûfanguinis Chri/nbsp;fti füpcr nos ÔC filios noftros ueniat. Hoc cm bencficio nihil poffer no/nbsp;bis mains côtingerc. Sanguis em Chrifti affert fecü rcmiffione peccat onbsp;rum,afferc cmundationê ab omnibus peccatis, affert iuftidam falutê»nbsp;Cbmemus igitur ÖÓ nos,nondico,magna externa uocc,ut ludæi clamanbsp;tunt,fed magna interna fide,ut Chriftianos dccet,quo fanguine Chriftinbsp;purgatijin confpedu dei puri 8i immaculati coinftemus. Tune ergo Pi/ ‘ •nbsp;latus uolens turbg faaffaccre,adiud{eäuitut fieretpoftulatu eoßi.Dim iz ‘nbsp;fit aut eis Barabbam, qui propter (edîtionê Sihptnicidium con iedus fu ‘ *nbsp;«rat(ncarcerem,quempopofcerànt. lefumueroflagellatutradidituolünbsp;tati eot?2,ut crucifigerctur. Vtantea Chriftus nulltus criminis cóuidus, *nbsp;a Coridlió Pontificû amp; facerdotum dänatus eft morte,ita nunc quoep,nbsp;tocics innocerts pronundatus, damnatur morte cruds a ciuili magiftranbsp;in. Atep hæc fimplidter epidê cômemorantur fed quantû dolorè patasnbsp;hanc condênationis (ententiâ Chrifto attulifte. Liber dirnittitnr Barab/nbsp;basjfeditiofus Si homicida, adiudicätur auternd lefus Chriftus.pax Sinbsp;uita noflra.Quid poteft iniquius cogitari aut cômemorariç Quid etiarnnbsp;poteft homini grauius acddcrecSed hoc eftfupplidû peccad.Nâ pdmnbsp;non tm meretur,ut male hidens male affiçiar is, fed etiam ut bnfadens innbsp;inftafententia codemneris.Si non audidis, inquit^ ùoeê cSiidei tui,omnbsp;tûtemporecalnmniâ (uftineas,8i opprimaris uiolentia, nechabeas, quinbsp;liberet te.Snfdpitauc Ohriftus prorfum innocens, dolore huius fupplinbsp;d),8i padenter finit fe condênad iniuftiftimafentêtia, ut Si pda noftranbsp;hoc (upplido expiaretjSi nos in (imilibus afflidionibus feruarec.Qua/nbsp;te condênatio Chrifti ad morte ita a nobis côfideranda eft,nt fendamusnbsp;earn effe liberationê noftram a morte,Si affetre nobis ueram Si perpetnnbsp;-am uttam,per fidê, quæ eft in ipfum lefum Chriftn Dominû noftrû,nbsp;qui eft una cum pâtre Si fpiritufandto deus laüdandus in fecula Amen.

HOMILIA. LXII.

Vod iamdudum optarunt ludgi, quodep maxima câ tentionc a Pilato poftularunt,uc lefos ad erneern connbsp;demnaretur, hoc nun c profententiaanimi fui impenbsp;trarunt. Pilatus enim cradidit arbitrio illorum lefumnbsp;flagellatum Si illuiûrri,ut crudfigeretur.Itaç^ militeànbsp;accipientcslefum,exuerunteum purpura, amp;indue **

rnteûueftibus,pprtjs,SiabduxerûteûbafuIantê fuamcrucêutcrudfige * rèt. SutK qui hoc loco recitare folêt,Chriftû rurfus a militibus illufum^’ ‘nbsp;cônfputû,ridiculc adoratû,ôi alapis pcuffum,priusq educeretur ad locunbsp;aaa «4


-ocr page 568-

IN PASSIONEM CHRISTI

fuppljcfj. Ac uerifimile cjiiidem eft, Chnftum poft proniinciaöm coiï^ dem nation is fententianî cÔtumeltofi ffime traélatum effe, nos aüt,quiänbsp;hanc paflionis partem füpra explicuimus,pergemiis ad reliqua. PrimUnbsp;igttur lefus ad morte condemn atus,exuiturpurpura,in qua illufus erat,nbsp;8d induitur ueftibus propres» Videt hoc,uel temerefadû, ucl utleftisnbsp;fn proprqs ueftibus cnnclo populo nocior,ideoc^ odiolior 80 abominanbsp;bilior redderetunScd Dominus deus nofter,qui omniaadminiftrat,S^nbsp;veßimetttd finecuiusuoluntatenoncâditcapinusdccapite,aIiorefpicit.Nâin pfalnbsp;chrifti:nbsp;nbsp;nbsp;mo uicefimo primo extatuaticinium de ueftimenris Chrifti. Diuiferunt

fibi ueftimentamea, èé fuper ueftem meam miferunt fortem. Quare l't hocuaticinium manifefte implerctur, et hacetiam implctione pcifpicrilnbsp;fieret,hunc lefum efte uerum ilium C!iriftuîn,dequo prophcîæ uatiei^nbsp;nati funt,occulta dei ordinadorie fît,ut Cbriftus in fuis proprijs ueftibusnbsp;ad locumfupplicq educatur.Quo exemplo obferuandû eft, q? quemadnbsp;hiodum ea quæ Chrifto ignominig loco inferuntur, funtimpletio pro/nbsp;pheticoRi uaticiniorum,nbsp;nbsp;diuinp uoïuntatis,ac fiunt teft/monia maie/

ftatis Chrifti, ita qcunc^ nobis in Chriftum credentibus contumeliofc âb imprjs aeddunt, eaaeddunt nobis bona dei uoluntate,ut maiorema/nbsp;pud ipfum gloriam confequamur. Deinde,cumeduceretur ad locûfup/nbsp;plictj ,imponitur ei fua ipfius crtix baiulanda» Quid poflèt Chrifto grauPnbsp;us,quid ignominiofius accidereC Educit publice,ad morte condênatus»nbsp;Portât fua rri ipfius crucem, ad quarrt affïgendus erat ,amp;¦ qug tam aboniinbsp;nabilis éf at,ut alius quifpiarn,ueï etiam liimmis digitis attingere ea bornbsp;reret. Et educitur,quemadmodû mox fequitur,duobus latronibus conquot;!nbsp;tatus,quibus ipfe longe fceleftiorreputabatur» Videtur igitur Chriftusnbsp;portare fuum ipfiu s opprobriû ôd ignominiam; ac proficifei ad præfcnténbsp;fui internitionê. At hoc fpedaculum longe aliter nobis confiderandumnbsp;eft,q extrinfecus apparet» Portât crucem,fed in cruce erant impofita pcc/nbsp;cata rioftra.Itacp portât Chriftus peccata noftra»Proficifcitur ad locumnbsp;fuppficij ^ed hæc eft uia ad fummam gloriam èc maièftate.Hæcopor/nbsp;tuit,inquit,pati Chriftû,amp; intrare in gloriam fuam,Obferuanda igiturnbsp;eritin hocfpedaculotam feueritas,qclcmentiadei, obferuanda itêcritnbsp;tam peccatorum noftrorum magnitudo, q eorum expiatio» Seueritatisnbsp;diuinp eft,q^ deus in tan turn irafeitur peccatis, ut ea ne filio quidem uninbsp;genito fuo,quiculpam alienorutn peccatorum in fe fufceperat,inexpiatanbsp;rcmittat,feduelitut amp; morte condemnetur,amp;ad mortem educatur,nbsp;amp;fuamipfiuscrucemporteù Clementiæautemeft,q?malrterit,utfili/nbsp;ns eins extrema qugep pateretur, q ut nos in peccatis periremus* Qiudnbsp;aurem dicam demagnitudine peccatorum noftrorum'T Pofîèmusfortafnbsp;fis peccata noftra extenuate, fi Deus pro expiatione eorum fufeepiiTetfanbsp;crifidabeftiarum, aut etiammortemalicuiushominis. Nuncaurcm,nbsp;quia non uult ea remitterc , nifi unigenitus flius eiusfufcipiat ipft.

-ocr page 569-

H O M ÏL I A S IOAN- B R E N T11

portet ea in criice fua^qius obfccro, poteft grauiracem corî explicare-T’ Âc peccataquidem noftra tam grauia funt,ut Ci nobis fob's impofita fuenbsp;fint, non folnin déprimant nos in mortem amp; infcrnum, ueRzetiam nosnbsp;in morte ôd inferno gpecuo decineant. In Chriftum aut impofita, etfi denbsp;preflèrunc eû in dolores mortis inferni,tn quia ipfe innoccntiflîmusnbsp;cft, non poîuerunt eum in bis doîoribus detinere. Quare,qui uolueritnbsp;indidû peccato’?^ fuoßz tta ferre,ut nô perpctuo pcreat, neceflè habcbitnbsp;in Chrifto p fidcm confiftere, amp; per folum Chriftum feruari. lam necnbsp;illud ncgligenter prçtereundum cft,q? Chriftus non eft aftîxus cruci innbsp;ipfaurbe Hierufalem,fed eft eductus extra portam. Hoc em adumbra/nbsp;tam fuit hac legis cgrimonia,qua eoisi animalium corpora crcmabanturnbsp;cxn-a caftra ,quot^ fanguis inferebatur pro peccato in S ancta. De qua renbsp;cpiftola ad Hebra?os ita fcribit. Animaliû, quorum fanguis infert pronbsp;peccato in fanfta per |aontiiicem, hoi^ corpora cremantur extra caftra»nbsp;Quappter Icfus,ut fandificaret populum g proprium fanguinê, ex/nbsp;tra portam paftus eft. Exeamus igitur ad eum exna caftra, opprobriumnbsp;eins portantes. Non ein habemus hicmanentcciuitatcm, ledfuturamnbsp;inquirimus. Ëxeuntes aût inuenerunt amp; coegerût ptereuntem quêdam ‘*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ -

hoïem Cyrengum,nomine Simone Cyrengum, uenientem ex agro,pa trè Alexandri et Rufi.Hune apphendentes coegerunt, ut tolleret crucê **nbsp;«lus.Et impofuerunt illi crucem ut portaret poft lefum.Quid ergoC nûnbsp;quia Simoni Cyreneo impofita eft crux Chrifti,impofita etia ei funt pecnbsp;cata noAraÇquot; Minime otm. Chriftus etn fufeepit crucê uolens. Simon aûtnbsp;coadus.Chriftus fufeepit crucem prorfus amp; ex oïparte innocens.Simonbsp;autem fufeepit earn, fuis i pfius multis amp; magnis pdîs grauatus» Quarenbsp;etfi Simon portet crucê Chrifti,non tn expiât uel noftra uel fua peccata»nbsp;Sed quidc” an imponunt Simonicrucem Chrifti, qgt; mifereant Chrifti,nbsp;Si cupiât eum rccTeare; Hoc quidem agunt,ut rec rcctur,non autê ad uonbsp;luptatem ipfius, fed utfuffèrendis maioribus fupplicrjs referuetur. En, Senefidoru'nbsp;hancrationcm h abent bnficia,q mundus in nos confcrt,imo hee in uninbsp;nerfum ratio liberationis eft, q nobis a crucê in hoc mundo contingit*nbsp;Si enimliberamur in hoc feculo abaliquaafflidione,nonfithac ratio/nbsp;ne,ut habeamus in hoc feculo perpetuam liberationê, fed ut hac libera/nbsp;tioncreferuemur ad perferenda maiora amp; grauiora raaladtacç liberationbsp;e priori cruce,non eft nifi parafeeue ad pofteriorem, eam^ grauioremnbsp;crucem ferendam, donee ex hoc feculo migrauerimus.Quarc,cum connbsp;tigerit nobis liberacio,non eft poft eâ fecure ftertendum, fed animus exnbsp;il la priori liberationê confïrmâdus eft, ut agnofeamus cïemmdam dei^*nbsp;qui ut in prioribus malis nos patiêter fer uauit,ita etiam in pofterioribusnbsp;leruabit nos admirabiliter, Sequebatur autem eum muka turba populi ‘ •nbsp;ac mulierum,qug etiam plangebant amp; îamentabantur eum.Conuerfus ‘

-ocr page 570-

IN PASSIONEN CHRISTI

3 3 a U tem ad iilas ïcfus,dixn.Fiïiæ Hierufalcm ,nolite fiere fuper me,fed ,, te fuper uos ipfas,amp; fuper filios ueftros, quia ecce ucmüt dies in quibijs

• 5 i diccnt.Beatæ fteriles,amp; uentres,qui non genuerunt,8dubera, quænc» ,, Ïaclauerunt.Tuncincipicntdiceremontihus. Caditefuper nos. EtcoHinbsp;,, bus.Operice nos Quia fi in uiridi ligno hæc fàciunt^in arido quidnbsp;-, 3 Hic eft obferuabilis locus. Docetem uerumöC legitimuufum alienæa^nbsp;fiidtionis calamitatis. Nam hoïes ita commiferari folent aliénas erumnbsp;a^Mrum^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agnofcantfuapcccata,amp;irâdeifuperpdâ.Sicapn^

fißtf, Lucam cômemorantde Galilæis, quoRz fanguinein Pilatus mifeuetat eu facrificqs ipforum,fcd interim nô cogitât, quid ipfi meriti fint.Sicê^'nbsp;hoc loco,mulierculæ défient miferiâChrifti, non agnofcuntaûtfuaip''

• farumpeccata,necuidentimminentiamala. SedChriftusreprehend'*^ 1 hancpræpofterâcômiferationê, amp; docetuerû ufum aliéné calamitatb' |nbsp;Ac ante quidc dicebat ad eos,qui nûciabant metuendû cafumG alilpoR-*’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

putatis,q? hi Galilæi,præ cundis Galilæis fuerint peccatores,quia ta^^^

paflî funtC^Nonjdico uobis.Imo nifi reü'pueritis, omnes fimilitcr petf i bitis. Hoc aiït loco ait. Nolite fiere fuper me, fed fug uos et fil ios ueltros,

hoc eft.Is nô eft uerus ufus alienæ afflic'tionis, ut tm commifercmini

fed utex aliorum calamitate admoneamini de ueftris peccatis, Sv de fup-' i pîiri)s,qiiæ propter peccata ueftrauobisimminent,utagn3tispeccatis, inbsp;8^ territa confcientia,refipifcatis. Vos defietisnuncme,uel tanq intiott 1nbsp;tem,uel tanq miferum, at fiiudicatis me innocente hæc pati,cogitate obnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

fecro,quanta fupplicia maneant nocentes et fceleratos: Si in humido lig

no hæcfaciuntjin aridoquid fietchoceft, fi deus permittit utmihiinno I cent! tâ grauia tanep horrenda fupplicia inférant, quid fiet de uobis maxi

ma peccatorum mole grauatisCEgofum lignum humidum,fcu arbor fuc

ci plena,amp;frugifera.Ettamen fuccidorab hortulano, amp; conijeior inig

nem tarn horribilispaflionis. Vos aut eftis ligna arida, feu arboresfieri 1 les,qug nullum proferunt frult;ftum,quantus igitur ignis calamitatu uos

manetC’Quare nolite fiere fuper me. Qua dccaufla^rquia qpacior,inno t censpatior,amp; cedunt non in mei pcrditionem,fed tarn in maximam no-'

minis mei oloriam amp; maieftatem, a in falutem totiushumaniaeneris*

Vidcoruobisegredi ad ignominiofum fupplicium, fedhocfupplicu»

uiaeritadgloriofiftimamfoclicitate. Videoreduci ad mortem, fededu/

coradconfequendamperpetuamuitam,non mihitantum,fcderiamoni

nibus,quiin mecrediturifunt.Non eft igitur, cur medefieatis. Sedfle'

tefiiper uos ipfos amp;:fuper filios ueftros. QuiditaCquia futurum eft,ut

tantamalaobruantuos,liberos,Sduniuerfamgentemueftram, quanta

nunquam in orbe terrarum acciderunt. Hie ergo uide mihi in Chrifto,

primumadmirandamanimicoftantiamamp;grauitatem. Alfisflentibus

lametantibus, ignominiam amp;: adaerfa fua tarn ford tamCp generofo

animo

-ocr page 571-

HOMILIAE lOANNIS BR.ENTIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7,^

animo fcrt,utedam feuera contione prgpofteram illoruin commiferaci/ onem reprehendat» Deinde obfcriia quo(^ in eo fpiricusfandi n laieftanbsp;tè«Etfi em tradatur ignominiofiflime,amp; derelidlus eft ab omnibus bonbsp;minibus, non tn derelinquitur a deo patie fuo, no derelinqtur a fpirttunbsp;fando fuo. Videt etri, uaticinatur futurum excidium, èc defolationênbsp;ïudaicæ gentis quæ poftea fada eft,duce Tito, de qua ante plura didanbsp;funuQuod fi uidet,quid de ludgis, annisplus minus quadraginta,Ritunbsp;r5 fit, quo non uideret etiam ,quid de ipfo mox tertia die,per refurredionbsp;nê fuam futurü efletC Atcp h^c quidêfuturorum cognitio nó abftuïit anbsp;Chrifto ienfum doloris amp; afflidionisC, Fadus em eft fratribus per oïanbsp;fimiiis) fed declarauit hunc abiedu amp; condênatum hominë longe ma/nbsp;ins quiddam efte,q externa fpecienûc præ fe ferat. lam amp; fummam eiusnbsp;beneuolentiam erga hoftes et crucifixores fuos obferua. V atici natur enînbsp;de futur oexddio Hierufalcm,non q? cupiatgentis interitû,quê et anteanbsp;defleuerat, fed ut bac occafione bortetur eos ad pœnitentiam, quo tantanbsp;mala effugiant.Docet etiam bac concione,quô paffionem ipfius utiltternbsp;meditemur.Hi em non méditant paffionem Chrifti utiliter,qui tm exe Pa^ionisnbsp;crantur impietatë Iudæ,Ô^ IudæoB2,amp; cômiferantur Cbriftum, quêadnbsp;modum mulierculæ Hierofolymitanæ, fed in paffione Cbrifti agnofcênbsp;da eft magnitudo noftror^ pdôrum, agnofcenda eft grauitas irg dei funbsp;per peccata,agnofcenda eft feueritas fuppliôQRt,quç nos manent,fi nonbsp;inChrifto refipifeamus. Nam fi in bumido ligno, infrugifera arborenbsp;bgcfaciunt,quidfietin arborearida amp; fteriliC Si deus non pepercituni/,nbsp;genito filio fuo, qui tn erat innocêtiffimus, 8^ fufceperat tantum aliénanbsp;peccata,qu5 illis parcerct,qui amp; babent propria peccata,8(^ autores fue/nbsp;funt, ut Cbriftus tam b orrenda patereturC Nô parcet,non certe parceunbsp;Quid ergocPcribimus,quia deus non parcetCNô pareetinquâ,impœ/nbsp;nitentibus,8lt; Cbriftum filiumfuûrerjcientibus.Hisaûtqui refipifeuntnbsp;agn ofeun t fdi d fuû per fi dem, ita clementer pardt, ut non fold n unqnbsp;fecordettir pdôrtim ipfoi^, uerdetiam donet eis una cû Chrifto omnianbsp;coeleftia bona. Refipifeamus igitur in tempore, ut in Chrifto feruemur*nbsp;^ucebant adt Sd alrj duo malefactores eû eo, ut interfieerent. Et adducût ‘ ®nbsp;eu innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Golgoltha,quod eft interptatum ealuarie loeus. Et eu ue ‘ *

niffentineûloed,dederunteiaeetdbibereedfellemixtum,amp;quumgu ‘‘ ffaffetnoluitbibere.Etdederunt ei bibere myrrhatduinum,at ipfe non ®nbsp;fumpfit.Etibi erueifi'xerunted.Et tuneerueifiguntedeo abosduos ma/ ‘nbsp;lefadores,duos latrones, binehine,unû quidèadextris, altei^autêanbsp;fimftris,medid autê lefum.Et impleta eft feriptura,q dieit. Et cum iniqs “nbsp;cÔputatus eft. Nihil ptermittit,quod fadat ad contêptum amp; defpedum ‘‘nbsp;Chnfti. Oportebatenimperfede impleri,quod Efaias deeodixif. De/nbsp;‘pectus etnouiflimus uirord, plenus doloribusetinfirmitatibus. Adeonbsp;fontemptus ut auerterentur uultus ab eo. Primum enim,Chriftus

-ocr page 572-

IN PASSIONEN CHRISTI

Pro.31, nbsp;nbsp;nbsp;fuperfticiofeobferuaflè in malelàcftoribus ad mortem damnatis, eana ad/


non fimpliciter damnaturadcnjeem, fed anteacollatus cum Barabba homidda,qLii damnato Chrifto tanquam fceleradoreJiberatur.Dfnbsp;denon folusduatur ad locum fuppli'cq, fed cum duobus iatronibus,utnbsp;hocfpedaculofigmficent, Chriftum pro principelatronum habendu»nbsp;Præterca ducitur morte afFicicndus,non ad forum,aut alium honedumnbsp;locu, fed ad Caluariam omnibus abominabilem, ut amp; ipfo loco fuppH''nbsp;crj fignificentjfe reputareeum indigniorem,quam quern honeftus terrasnbsp;locus ferae. Adhæcpotant eum aceto cû felle mixto, autuinomyrrhato»nbsp;Alqs malefadoribus, cum ad fupplicia ducuntur,folet dari optimus po'nbsp;tus, acuerifi mile eft ludæosaliasnon diligenter tantum, uerumetiainnbsp;monitionem,qupextatapudSalomonem.Date ficeram mœrcnribiis?^^nbsp;uinum his,qui amaro funt animo. Biba nt amp;L obliuifean tur egeftatis fuc»nbsp;lefu autem Chrifto obtulerunt acetum felle mixtum. ludicaruntcnim ’P^nbsp;fum tam abominabilem, ut plane indignus fit, in quem ca humanitatijnbsp;officia conferantur,quæ in alios quantumuis fceleratos malefàdorestdnbsp;ferrifolent.Poftremonon fimpliciter crucifigunteum,fed medium in^nbsp;ter duos latrones,quo fpedaculo fignificant,fereputare hune lcfum,nonbsp;pro uulgari Iatrone,fed pro infigni malefac'torc, adeoep latronum prin^nbsp;cipe, imo qui uix dignusfit, ut cumalrjs uulgaribuslatronibus crtiofi/nbsp;gatur.Quid eft,fi hoc non eft,defpelt;fium€fle,amp; nouiflimum omniuninbsp;uirorumC Putas ne Chriftum h abuifte faxeum cor,qui tanto con templ‘dnbsp;SCdefpedu nullum dolorem animifenferitç’ Sperauit, fateor, fibi hxcnbsp;omnia ceflura eflèin fummam gloriam amp;: honorem,fed interim fâcîlusnbsp;eft per omnia fimilis fratribus, Cpeccatum in Chrifto fempcr excipien/nbsp;dum eft) Sc tentatus eft hisdoloribus, non aliter quam miferriminbsp;cp,amp;abicâiftimi homines afficifolcnt. Nam quanto dolore affetHusnbsp;fit. nondiffimulatipfe, longe ante,quam hæcpateretur.ln pfalmoeff*nbsp;fexagefimo odauo,qui eft de paffione Chrifti,per Dauidem fic air.Salnbsp;uum me fac deus,quoniam intrauerunt aquae ufqj ad animam meamJonbsp;fixus fum in limo profun di,8C non eft fubftantia. Veni in altitudinemnbsp;maris,amp; tern peftas demerfit me. Et poftea. T u feis improperium meumnbsp;etconftifioncm meam,et ignominiam meam.ln confpetftu tuo funt omnbsp;nft,qui tribui ant me.Contumelia frangit animum meum,ac totû aegttinbsp;me facit.Et fuftinui,qui fimul contriftaretur,8c non fuit,Qui confola^


-ocr page 573-

HOHItlAE IOAN: BR-SNTII. ttîamexcmploChrifticonfidamus,tunccaroftatimremurmurarcfoIct,nbsp;quidC’confidamneexmplo Chrifti^ Chriftüs deuseft,8C potuit fibi a£*nbsp;fiidiones fuas facile mitigare ac leuîoresrcdderé,egoautê*fum impotêsnbsp;homo,amp; fuftineo grauiora,quam ferre queâm.Sed hgc cft uaniffimaimnbsp;patientiæ noftrg exaifatio. Et fi enim Chriftüs deus eft, fufcepit tame pafnbsp;fioncm,pcr omnia,iuxta fimilitudine hominum, hoc cft,rton aliter afflinbsp;âusfuitdoloribus,quam calamitofilfimusquift^hominum affligifo/nbsp;leuAudiemus poilea clamorem eiustDB VS meus,ut quid medereliq^nbsp;fti, exquo manifcfte cognofdtur,qnto dolore animus eiuspercUlfus fit*nbsp;Audiamus aute nunc eos clamor es,quos de dolore fuo in pfalmis ædit*nbsp;Sicutaqua,inquit,effufus fum,amp; difperfa funtomnia ofla mea, Fadum fp.xt;nbsp;eft cor meum tanquam cera liquefccns,in medio uentris mei. Aruit tan/nbsp;qu5teftauirtusmea,amp; lingua meaadhæfitfaucibusmeis.Etquod pauznbsp;loanterecitauimus.Intrauerunt aquæufc^adanimammeâ Jnfixus fumnbsp;in limo profundi,amp;non eftfubftantia*Veni in altitudirtemmaris, amp; têznbsp;peftas dcmerfitme.Hæccertenon funtridicula. Sentiertdum igitur eftnbsp;Chriftum fuftinuiffe dolorem longe oîm graüiflimum* Sed quam obnbsp;caufam hune dolorem fufceperit,idem etiam pfalmus perfpicue teftatur*nbsp;Quæ non rapui, inquit, tune exoluebam,hoceft, quod Efaias ait.nbsp;bOMIN VS reiecitin ilium peccataoîmnoftrum.Qiiare, qui nondûnbsp;agnofeitmagnitudinem pcftî fui,amp; feueritatem diuinæ irg erga peccata,nbsp;is hue accedat,amp; contempletur,quid Chrifto, unigenito filiodei accidenbsp;riüReputatur multofceleratiorlatronibus,iudicatur itidignior, quamnbsp;utpræftetur ei hoc officium humannatis,quod alrjs fceleratis præftatur,nbsp;6dcrucifigit médius inter latrones,tanquaminfi'gnislatronumprincepsnbsp;Et tarnen eratlongeoîm innocentiflïmus.Sufcepitautemhæc fupplicianbsp;propter noftra peccata.T anta igit peccata noftra funt,ut propter ea me/nbsp;riti fimus fceleratiffimorum latronum fupplicia ,hoc eft,non folum extrenbsp;mum contêptum,amp;crucem,ucrumetiam perpetuû infernum.Seüeritâsnbsp;autem diuinæ ire fie obferuanda eft,qj cum deus non pepercerit tniige/nbsp;nito filio fuo,fed obiecerit eum fummo defpclt;ftui,amp; abominabili cruci,nbsp;cum tarnen alienistmmodo amp; non proprijs peccatisoneratuseflèt,maninbsp;fefte intelligitur, nihil diuina ira feuerius efteaduerfus peccata. Nam finbsp;deus no pepercerit filio ob aliéna p(ftâ,quomodo parfuruseft feruo ob enbsp;lus propria peccataCMagnitudo autê peccati nofiri,amp; feueritas diuinæ i/nbsp;rænon ira agnofeenda funt in cruce Chrifti,ut defpondeamus animum,nbsp;amp;abijciamusoêmfpemfalutisnoftræ.Sicagnofcunt pdâfua impijÔ^nbsp;pereût.Sicagnouitpeccatafua Iudas,amp; pependit,fed agnofeenda etiamnbsp;fimulfunt in cruce Chrifti,expiatio peccati noftri, amp; ineffabilis clemen/nbsp;lia dei Jfraelitæ murmurabant quôdam in deferto aduerfus Mofen.Quânbsp;obrem mifit Dominus in populum ferpentesignitos,qui mapnampopo inmerl»,nbsp;li multitudinem uenenatomorfuiâammorti tradiderût.Mofe autem

bbb

-ocr page 574-

I M P A s s 10 NE H CHRIST I

întercedenspropopulojtunus’eftinftituerefcrpentêgneum.FaCjtnquit DominuSjferpentem æneum,amp; pone eiim pro figno. Qui percufliis a/nbsp;fpexerit eum,ïiiuet. Fecit ergo Mofe ferpentem æneum,amp;: pofuit eu pronbsp;f*§rio»Quenî cum percufR afpicerentjfangbantur.Sed quidCnum hæÇnbsp;corporis fanitas,quam ex afpedu ferpentis confequebantur,fuic uera fpinbsp;ritualiSjetperpetuafanitasCNo eft negandum,quin multi pij ex hoc fpcnbsp;daculo edam perpetuam falute per fidem confecud finuis autem æneusnbsp;ferpensper fe non fuituerus faluator, nec ea corporalis fanitas,per fe uenbsp;ra fuitfalus,fed huciam adhanccrucê, de qua nobis in præfentiafermonbsp;eft,oculos tuos dirige, èC afpicies in ipfa aftixum amp;exaltatum, non eumnbsp;folu,qui per eneum ferpentê Mofi adumbratus eft,uerumetiâ eum, qrunbsp;contriuit caput illius ferpcntis,a quo Adam amp; nos oês in Adamoletalinbsp;terpercuflîfpmus, Afpicies,inquam,eumqui folus eft ueranoftrafalusnbsp;amp;fummafcelicitas. SicutMofe, inquif,exaltauit (erpentêin deferto,it^nbsp;exaltari oportet filium hominis, ad quid'r’nû ut cxtrinfecus côfpedusaFnbsp;ferat tm externam quandam amp; euanidS fanitatemÇ’certe hanc quocpnbsp;tis,qui opê eius ex fide inuocarûc,attulit,fed maxime oîm cxaltatuseft,u*:nbsp;i0itnnKfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OMNiS,inquam,qui crédit in eum»(Sic enimafpiciendus eft

Chriftusincruce^non pereat,fedhabeatæternam uitam.MuItafacrifi^ cia iam inde ab initioorbis terraR2 a patriarchis perada funt. In lege quonbsp;que inftituti erant facerdotes,qui amp; quotidie amp; fingulis feftis diebus fuanbsp;offerrent facrificia.Ethæc multiplicata funtfuper numet^,fed no poteftnbsp;chriflufue^ fanguistaurorum amp; hircoR2 auferre peccata.Nunc autem,en aduenit u^nbsp;rutfacerdoi, rusilleracerdos,cuius omnesalrj facerdotes,umbratantûfuerunt,amp;^P^*'

agituerumilludfacrificium, in cjdomnia aiiafacrificia 'refpexerunt-W is racerdos,proaltari,habetcrucem cui affixus eft, prohoftia offert fußnbsp;ipfius corpus, pro fanguine hircorum amp; uitulorum,eftundic fuum ipfitisnbsp;fanouindOuidersofitCSanguis quondam tauroRî amp; hircorum,aci^

fanguine»Quid ergo fitCSanguis quondam tauroRî amp; hircorum,aci^ nis iuuêcæ,afperfus fandificabat inqnatos ad carnis purification?. Qui^înbsp;igitLir fandificat fanguis Chriftic Videtur quidem is fanguis in terra de/nbsp;fiuere 8^pedibusconculcari,at nobis hic diligenter confidccandum eft,nbsp;quid una cum Chrifto in crucem affixum fit,ut amp; cognofeamus, quid pnbsp;fanguinem Chrifti purgatum amp; fandificatum fit. De hac re Paulu s adnbsp;ColofTenies fcribens,ita ait. Vos cum effètis mortui per delida, amp;pernbsp;pr^putium carnis ueftræ fimul cum illo uiuifîcâuit,con donans uobis o/nbsp;mnia delida,deleto,quodaduerfus nos erat,chirographo,quod eratconbsp;trarium nobis per decreta,amp; fuftulit illud e medio,affixum cruci. Paulus

poteftaliud effe,quam noftra ipforum confcientia,qua per legem excita ta,amp; expergefada, teftamurintra nosipfos, q? fimus peccatores longenbsp;omnium maximi,amp;:perpétuadamnatiohe digniftimi.Hoceft chirogra

phum

-ocr page 575-

HOMILIAE IOAN. B RE NT 11.

7ÎÏ

phum confdentiæ noftræ,quo plufquam mille teftibus côuinoimur nos eOe captiuos Satanæ,8lt; reos æternemortis.Aiuntquofdam eo infaniænbsp;S^impietatis prolapfos,quifumptofuo ipforum fangusnc pro atramen?nbsp;to,c5fcriplerint in chartâchirographûfuû,quo addicûcfe Satanæ perpenbsp;tuo,amp; hanc chartam Satang tradiderint.Horribile didujed multo liorznbsp;ribilius eft iftud chirographum,quod eft infcriptum in confcientiam nonbsp;ftrâ,amp;quod unufquifc^ hominum fecûinfinu,in corde, in animo fem/nbsp;perfecumgeftat. Hocenimchirographûnoneftfcriptum atramêcoabnbsp;hominibus falt;rto,aut fanguine humano,fedlege diuina,nec çift chartaccnbsp;iim,fed ferreûjfed adamantinû,Nullus fanguis hircoRj potui't hoc ch jro s^guiifiiChnnbsp;graphûdelere.Nullü bonû opus,nulla (anctoRz paffio potuerût hoc chi/ fitpuritm.nbsp;rographû e medio tollere.Solus aûtfanguis lefu Chrifti,tâtefuit uirtutis.nbsp;Ut potuerit h oc ch irographum delere. Nam nec hircorum ncc hominünbsp;fanguis puruseft,quôigitur impuritaspoflïtimpuriratem delereC' Im/nbsp;puritatem em addcre impuritati, nô eft ipfam tollere,fed augere. Sâguisnbsp;uero lefu Ch ri ft i (olus eft purus,fancftus,amp; ab omni uicio alienus. (^uanbsp;te CHRIST VS, cumeftet in crucem fublatus, fuftulit fecum Ôd affï/nbsp;xit ad crueem chirographum confeientiæ noftræ, quod amp; fuperin/nbsp;duftuinnocentifiimilanguinis fuiita deleuit amp; purgauit, ut ne lituranbsp;quidem extet. Q.uis hoc beneficium fatis digneexplicarepoflètcEt quidnbsp;potuiffet nobisutilius, acmagisfalutiferumcontingereCSi cor noftriinbsp;noscondemnat ,maioreftDeus cordenoftro,aiiusfilius deleuitfan/nbsp;guine fuochirographum confeientiæ noftræ, ut amp;ficonfcri nobis h'/nbsp;musmaximorum peccatorum, fcntiamusnosreospcrpecuæcondernnbsp;nationiSjtamen fanguine Chrifti per fidem itapurgati fumus ,ut iudi/nbsp;cemur eadem iufticia præditi, qua amp; Chriftus præditus fuit. Lex a/nbsp;it,MaledicT:us omnis,quipendetinligno.Pendetamp;nLincChriftusin li/ Detttn.nbsp;gno.Quid autem faftum eftç’Redemit,inquit Paulus,nos de maledidonbsp;legis,faftus pro NOBIS maledictum. Etiterum.Eiim,qui nonnouitnbsp;peccatum,pro nobis fecit peccatum,utnosefficeremuriufticia Dei perilnbsp;lum. Nonenimfentiendumeft,qgt;Chriftus folusincrucem exaltatusnbsp;fit,fed cp ctiam fecum in crucem fuftuleritomnes qui in ipfum credunt.

Nam Chriftusnonefttantum confpiciendusiuxta externicorporis fui Credêtesunl fpedem, fed potins iuxta ueritatem fpiritualis fui corporis .Inhocfpiritunbsp;ali corpore, Chriftus ipfe caput eft,ecclefia corpus,amp; unufquifque in ipnbsp;fumcredens,mcmbrum. Afcendit autem Chriftusin crucem, nonmu/nbsp;hiatus,fed toto corpore fuo,ut una cum ipfocrudfîxafittota ecclefia,nônbsp;quidem in oculis mundi, fed in oculis Dei. Et hæc totius ecclefiæ crud/nbsp;fixio earn habet coram Deo rationem, ut qui non una tunc cum Chri/nbsp;fto in crucepependeruntjhi non fient etiam participes gloriofæ refurre/nbsp;ctionis eius in perpetuam focliciiatem» Non percepimus quidem ea

bbb ij

-ocr page 576-

IN PASSIONEH CHRISTI

I

temporehanccrucifixi'onem externo fenfu.Scd nunc percipienda cftj Vf non tam fenriamus eam,quam participes falutis eius efficiamur. Id auteriinbsp;fiet,primum,cumagnofcimus,q)nosdeberemusad iftummodum innbsp;cruce pendcre propter peccata noftra. üeindecum credimus, q? Chngt;nbsp;ftus fufceperithanccrucis maledidionem propter noftra peccata, utnosnbsp;xonfequeremur in ipfo benedicftionem,iuftic5am Sc falutem. Poftrcnio»nbsp;cum paden ter toleramus propter Chriftum amp;in Chrifto omnia aduér/nbsp;fa,quæ a Deo nobis immittuntur.Vndeamp;noftræpafliones,dicunturnbsp;•^‘”'* pafliones Chrifti* Abundant, inquitPaulus, paftiones Chriftiin no/nbsp;bis.Etiterum.AdimpleoeaqugdefuntpaflionibusChriftiincarncrnea»nbsp;' ’ Cum igitur Chriftus non alcenderit folus in crucem fua, fed etiarn nosnbsp;ipfos in ipfum credentes fecum in crucem fuftulerit,ac tam expiauerit pecnbsp;catanoftrafuacruce,quarafandifi'caueritomnes noftrascrucesamp; affli^nbsp;lt;ftiones,in organa falutis noftræ,agite,atnidflimi,abfit ut gloriemur,ninbsp;fi in cruce DOMINI noftri lefu Chrifti,qui eft unacum patre fpirPnbsp;tu fan do Deuslaudandusinfecula Amen.

H O M I L I A L Xfll.

Idimusheri CHRIST VM medium inter duos latro/ nes cruci affixum, audiamus hodie,quid Chriftus innbsp;„ ! crucedixerit,atcßfecerit. VidimusChriftumjquepro/nbsp;inæternum,obnbsp;ItulilTe pro facrifido,fuum ipftus corpus in altari cruds,nbsp;audiamus nunc aliud facerdotis officium, quod Chriftus in cruce per/nbsp;S4cerlt;iotff egit. Sunt enim tria ueri facerdotis officia. Vnumeft,concionari ucrbunbsp;dei.Et hoc offido Chriftus diligentiftime femper fundus eft. Altcrumnbsp;eft offeree facrifida pro peccatis horn inum. Hoc offido. Chriftus nucinnbsp;cruce fungitur.Offertenim pro peccatis noftris,non corpus,non fangutnbsp;nem hircorum aut uitulorum, fed offert fuum ipfius corpus amp; fanguine,nbsp;utnoshac unicaoblationeapeccatisnoftrispurgemur.Tertiumfacer/nbsp;dotis oft'icium eft: Orarepro populo, ut Deus remittat peccata, amp; reco/nbsp;cilietur cumeis. Hoc officium Chriftus in diebus carnis fuæ nunquamnbsp;jjje.y intermific,necunquam intermifluruseft,ufqueadfinemfecuh'. Siceninbsp;fcribit Apoftolus ad Hebræos.Chriftus obtulit in diebus carnis fuæ prenbsp;cationesamp;fupplicationes apud ilium ,qui poteratipfuma morte feruare,nbsp;cum clamore ualido amp; lacrymi s. Ac paulo ante Chriftus difeeffurus a difnbsp;04W ir cipulisfuis,non folumoratprodifdpulispræfentibus,ua'umetiâorat^nbsp;tota ecclefia. Nonpro eis tantum rogo,inquit,fed amp; pro qs,qui creditu/nbsp;ri funt, per fermonem eorum in me. Nec folum orauit pro ami ds antenbsp;crucem ,uerumetiam orauit pro inimicis in cruce. Audiam us igitur nuc,nbsp;quomodo Chriftus hoc tertium facerdotis officium, quod eft offidumnbsp;’’ orandi,in cruce peragat.Sic enim fequitur» Erat autem hora tertia, dunbsp;•’ crucifixerunteum.IES VS ante dicebat. Pater, remitteillis. Nefdut effi,nbsp;quid

-ocr page 577-

HOMILIAE IOAN. B RE NT II.

quidfeciantPrimum neminem turbet,qgt; fupra didumeft, ïudæoscïagt; maflê amp;Pilatumfediflcprotribunali, hora ferme fexta, nunc autemdinbsp;Qtjefum crucifixum bora tertia.Hoc enim ita intelligêdum eft^q? h æcnbsp;omnia ada fint intra tertiam amp; fexta horam,amp;: qj Pilatus federit pro triznbsp;bunaliante horam fexta:Chriftus aut crucifixus fit poft horani tertiam,nbsp;nondum quidem audita fexta,fed iam inftantc. Apparet enim partes dietnbsp;apudludgosficdiftindasfuifre,quemadmodumpublicgin ecclefia prenbsp;cesjhadenus fuishoris,quas uocant Canonicas,diftindæ fuerunt.Denbsp;inde cÔfidcra mihi obfecro dili2enter,quid Chriftus iam in crucem fubnbsp;latus primum oïm agat. Chriftus crat a fuo ipfius populo iniuftifiimenbsp;dânatus,peroîmora tradudus,contumeliofiflime flagellatus,irrifus, co/nbsp;fputusjfpinis coronatus,percu(Eis,a Pilato iniquilfime adiudicatus mornbsp;t'jinter iniquos deputatus,feUepotus,iam cruci affixus,adcoqgt; nullo nonbsp;conuicioR2,ludibriorû,iniuriarum,côtumeliarum,Slt;^ grauiftîmorû do/nbsp;loßi gne a ludæis pariter amp; gentibus affedus.Quid ergo uiciflim Chri/nbsp;ftusCqnomodo rependit aduerfarqsfuis tâta malaC Audi ftupenda,Nonbsp;cmittitfulmina,uthoftesidibus eorum pereant, no difrumpit terra, utnbsp;adueriarq repentino eins hiatu deuorentur,quodcertepro maieftatefuanbsp;fiicerepotuiftet,imouno oris fui fpirituoêseos oppreffîfteuQuid aütemnbsp;agite Voluntas patriserat,ut fufferrctcrucc,8^ pateretmortern.Obfequinbsp;turergohuicuoluntati deiobcdientiffime,actradensuindidaei,qui iu/nbsp;fteiudicatjOratipfe pro inimicis fuis, Pater,inquienS,ignofceillis, quiânbsp;nefciunt,qdfaciunt.Nihilpoteftadmirabilius cogitari, NâèCfpiritusnbsp;fandusipfe intm admiratur hancoratione Chriftf,ut uaticirteturjieea,nbsp;Sicomendetipfam, priufquam Chriftushoîem induit JnEfaiaemficnbsp;itdpfe pc^multorum tulit,amp; pro tranfgrefforibus or ault. Chriftus etnnbsp;obliuifeitur pene omnis doloris fui,ac nondum ,ne matris quidê fue pronbsp;pe aftands meminit,fed follicituseft profalutc inimicorufuoi^.Hoccer/nbsp;tc eft perfede implere legem dediledionc proximidmohoc eft perfedifnbsp;Cime oîm obedire uoluntati dei.Quo ergo deus pater ad tantâ fili) fui o/nbsp;bedientia affedus eftç’Vt non pot fads digneexplicari,^magna fuerit onbsp;bedientia Chrifti,q? nonfolü paffus fit(ecruci affigi,uerumetiâ orauerit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pro crucifixonbus oibus inimicis fuis,ita uerbis comemorari non po/ teft ,quam grata fuerithæchlii obedientia deo patri, Nos hanc re exem/nbsp;plOjUtcuncp adumbrabimus. In Genefi, prçcipit Abraamo, utimmoletnbsp;unigenitum filiu fuum Ifaac.Et Abraa præcepto defobedqt.Hac obedicnbsp;da deus intin deledatuseft,utiuraret,dicês,Pcr memedpfumiuraui, qanbsp;fcciftihancrê,8lt; no pepercifti filio tuo,henedica tibi,SC multipbcabo fenbsp;naê mu ficutftellas cceli,5c arenamaris. Sic eda cu deus uideret Chriftunbsp;filiu fuum tanta obediêda fufeipere iuxta prgeeptum fuu, cr uce,ut et iam c*nbsp;’^arc^proinimids amp; crucifixoribus fuis, animus eiusficexpugnatuseft,nbsp;otno folum exaltauerit Chriftu in maidiatê cceleftis regni ,uei^etiam conbsp;bbb iq

-ocr page 578-

'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN fÄ SS 10 MEM C H K I STI j

fecraucTJt cum in fummutn eumc^ perpetuum Pontificem, coofifni® uerit hancconfecrationempubhcoiuramento» Siceriimin pfalmofö'i'*nbsp;bitur.Iurauit DOMINVS,amp;nonpoenitebitcum. Tuesfacerdosinjnbsp;zeternum fecundum ordine Meichifedec Cum autem conftnuerïtamp;

, (ècrauerit Chriftum tanta autoritateïn fummum,a£cç perpetuum Pontl ficem,uteciâ lurauen'c, amp; iurarnenti nungeupceniteat, quidaliudeft»nbsp;g q? hoc ipfoconfirniaucritcertitudinem falutis noftræ Nâfi Chr ifttisnbsp;a deoconftitutüs efèuerusamp;perpetuuspontifex,certcoflida quoqjeH’^nbsp;funtefficacia, amp; Dno deo noftro ita grata acceptaq^, ut qtquot huncponbsp;tificem per fidêagnofcunt, nonfolûconfequanturperipfum remiffio'^nbsp;nempecQtoR2,uerumetiamreputent coram deo iufti,ÔC fiant Chriftinbsp;Iq dei cohpredes.Sicutenim,inquit Paulus,per inobedientiam uniushonbsp;miniSjpeccatores côftituti fuimus multi,ita per obediêtiâ unius, iufti tonnbsp;ftituentur multi,Non cnim fentiendumeft, quêadmodum facrificiitnbsp;Chrifti in cruce femel perac'tum,tranfrjt in oculis mundi, ita etiam tranfinbsp;erit in oculis dei, Semel quidem crucifixus amp; mortuus, hoc eft, femel obnbsp;latuseft,necampliusmoriec,neeofîèretur. Sedeffieatiahuius oblatiôisnbsp;manet perpetuo.Vnica,inquit Apoftolus,oblatione pet fedloseffecite/nbsp;06,qui fan^lificantur.Nec fentiendum eft,q) cûoraucrit pro pôt ificis ofnbsp;ficio in terra,Si nunc afcêderit in ccclû,oraredeGerit. Sed ut apoftolusagt;nbsp;Rowilt;.t it,fedetaddextrâdei,8iadhucinterceditpronobis.EtiteB2, Hic,g’idênbsp;maneatin æternû,ppetuum habet facerdociû,unde Si faluos facereadpic

, nbsp;nbsp;nûpotefi:,qui per ipfumadeuntdeû,fempuiuens,ad hocut interpellée,P

jllis.CumigitdeusconfimaueritfummûpontifïeatumChriftiiuramâo, certe oratio Si interpellatio eiustâeffîcaxeft,ut qtquotcreduntin ipftim»nbsp;donent a deo tanta iufticia,ut quêadmodum Chriftus orando pro tranPnbsp;greiToribuSjimpleuiclegê dediligendo proximo, pfeêtiflime, ita ipG in'*nbsp;dicentur propter Chriftum,eandchabere iufticiam,Si proprer iuftidaninbsp;Chrifti æterna fcclicitate digni eflè. Qui enim pro nobis oîbus tradiditflnbsp;lium fuum, quÔ fieri poftct,ut non Si cum eodem omnia nobis donet»nbsp;SedquidCnûiufticia Chrjfti,quam indiligêdisinimieispræftitit, itanonbsp;bis donata eft,ut nircnos non neceflèhabeamus inimicos diligere,Siip*nbsp;fis benefacereCAbfit. Donata quidê nobis efthæcpèrfecftaChriftiiufti/nbsp;cia,ut de ea in iudicio dei nô aliter gloriari per fide poftîmus, g fi nofipiînbsp;earn ogibus noftris preftitiffemuSjled interim fi hpc fidesinChriftum ue

. rafuerit,tijcaffertfecûfpiritumfan(ftû,q8inosdiligamusamicos,ôi0'' remusproaduerfarijsnoftris.Etquangin haccarnisnoftræ imbecillitanbsp;te fieri nô poflit,ut etiâfi habeamus fpm fanlt;ftum,perfelt;fte inimieosdili/nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gamuSjSi legênoftro opéré per oîa impleamus, placet tn deoqualifeun

qne obediêtiâ noftra,qua8iuoluntati eius obfequ4mur,et exemplû Chri ftifîlf) fui imitamur.Sic Mofedilexitaduerfarios fuos,Sipetiirg)ipftsdenbsp;Jeri delibro uiuêcium. Sic Paulus optât anathema eftepro pfecutoribusnbsp;fuis. Sic Si Stephanus oratpro tjs qui lapidabantipfum,Hi,tanietfîncn

-ocr page 579-

nnpleucrintoperibus fuis lege caritätisperfede,ficut Chriftüs cä impie/ uitjtn cum per fidem participesfadi effent perfedg iuHid^Chrilli, fedanbsp;ti funt exemplum ChriftijUt cuius iufticiam poffiderent,eius etiä fpecimenbsp;irriitauoe fua exhiberet. Quarefi uoluerimus cognofcerereditudinê finbsp;(lei noftrgjfi uoluerimus mêbr a Chrifti effe, amp; frudü crucis eius percipenbsp;re,nö folum debemus amicis,ueR2etiam inimids ex fide in Chriftü,amp; exnbsp;caritatcproximi,benefacere.Sed quid illud eft,quod Chriftus in oratio^nbsp;ne fua addit, Nefciüt,quid faciuntC'Num excüfant a peccato,qgt; ignora/nbsp;ter pcccêt; Minimeoim.Btfi enim quædam fit fadi ignorantia,qug fuanbsp;habeat exeufationê, tnaffedacaimpiorum ludæoRtignorantia, nuHacnnbsp;plane habet pcccatiexcufationem.Nä,q) ignorent,quid fadant,ipfi fibi'nbsp;ignorantigfuæautores funt, partim odio Slt; inuidiain Chriftum, partimnbsp;conteptu amp; negligentia cognofeende in Chrifto ueritatis,cuius cogniznbsp;tionem neccffitaslalutiseoRzexigebat.Etpotuiffent hanccognofcere, tunbsp;cteftimonio loannis,queomnesagnofcebant ^phetam,tum e dodrinanbsp;Simiracuiis Chrifti. Vnde amp;Chriftusait:Si non ueniflem amp;locutusnbsp;fuiftem e(s,pdm non haberêt. Nûc autem no habentexeufationê de pec/nbsp;rato fuo.Si opera no fedffem inter cos, qu^nemoalius fecit, pdm nonnbsp;haberent.Nuncautêamp;uiderunt,amp;oderût,nôfolum nie,ueR2etiam panbsp;trê meum.Quarenullam habentpdî fuiexcufationê.Quid ergoait,R.enbsp;mitte illis, qanefciunt,quidfaciuntC’Hocemfic additum uidet, pindenbsp;ac fi Chriftus ipfe exeufet eos a pdô.Sed abfit,ut tanta impietas nô iudi/nbsp;cet horrèdum,adeocp grauifEmum pdm. Addit aute Chriftus hanc ap/nbsp;pendicê,n5 ut fignificet ipfos nÔ peccare.Dicit emîExcufationê non hanbsp;bèt de P dô fuo, fed ut fignificet ipfos peccare remiflibiliter, qa peccantnbsp;ignoranter.Si evh cognouiffent,inqt Paulus,haudquaqDnmgFecrucinbsp;fixiftent.Et Petrus.Scio,inqt,fratres,q) per ignorantiam feciftis,ficutnbsp;principesueftri.EtPaulusiteRidefe ipfo.Erâpriusblafphemus,Slt; pfecu Aft.nbsp;tor et uiolêtus’.fedet mifericordiâ adepius fum,lt;qgt; ignoras fecerim inci enbsp;dulitatê.Nû qa ignoransfcci,nô peccauft certe peccaui grauiftimc.Chrinbsp;ftuslefusuenitinhûcmundû,ut pdÔrcsfaluosfaceret,qR2Primusfumnbsp;Ego.Et’.Nô fumdignuSjUtdicar apVus, 4'ptereaq) pfecutus fum ccclefiânbsp;dei.lgnorâs quidc peecaui,fed hoc pdtn tâto grauius ê, c^uâto plusnbsp;ignorâtiç mec autor fum. Debuifsê ein euangeliô Chrifti cogno(cerç,2lt;nbsp;potuiftem etiâ cognofcere,nifi meo uicio excæcatuamp;fuiflem puerfa legisnbsp;inielligêtia.Côfecutusaûtfum mifericordiam nô meritorneo, fed sraiia

O. —r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r • i.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r

me qdem,ignoicaiertn,idcocpremif(\bÄiterpcccauerttn. Quarefentieti du ê aftedatanaludçot^ ignor antiâ nÔ exeufare ipfos ah îpiciate et gr auita.nbsp;te pdt,fed tvn arferr e feed occafionê quâda ueni^et retnifhôis, qth remitnbsp;îio,fi côtigerit, nÔ côtingit noftro merito, fed gratuita dei demetia ôihonbsp;nitate.Hadenus depcaÜÔc Chtifti ccuciftxorihusluis,pergatnus trâc

hhh üq

-ocr page 580-

IN PASSIONEM CHRISTI

,, ad reIicjua»Scripfitautem Pilatus dtulum,fcu infcripdoncm caufg illius, 3, amp;pofueriiritfupercruccm, fupra caput lefu* Erat autem (cripta Iitcrisnbsp;9,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;hebraicis.Hiceft lefus Nazarenus rex ludæorum»

Hüne ergo titulum multi legeruntexiudæis, quia propeciuitatem eraf locus, ubicrucifixus eft lefus. Et erat fcriptum Hebraice ,gracce amp; lad-'nbsp;nc.Dicebatitcrgo Pilato pontifices ludæoR^.Noli fcriberercxIud^oR?»nbsp;fedq? ipfedixericRexfùm ludæorum.ReCpondit Pilatus.Quod feripftnbsp;fcripfi. Hic titulus feuinfcriptiocôtinebat caufam aut crimen, proptetnbsp;quod fententia condemnationis lata erat. Quod ergo illud crimen erat,nbsp;propter quod Chriftusadcrucêcondênatus eftcPilatus fcribit,RcxIu^nbsp;dæorum: fedreprehenduntludgihancinfcriptionem,amp; cupiunt, ueferPnbsp;bat,nonnbsp;nbsp;lefus fit rcx,fed quod dixeritfe efleregem ludaeorum. Pilatus

autem fcriptura fua non mutât. Obferua igitur hoc loco tâ innocentiatn quam etiä maieftatê Chrifti. Vtantea in ferenda condênationis fenten-'nbsp;da nullum inueniunt crimen in Chrifto,ita nunc in reuelanda amp; uulga^nbsp;da fententia,non habet quicquam quodeiobqciant. Nam qj repetuntnbsp;dixifte cum, fe efte regem ludpORî, iam antea fa tis crat 8(. expheatunbsp;fenfum. Itaq^ hoc magis erat innocetip teftimoniû quam criminatio.Sednbsp;chnfîi maie amabote,uide mihi maieftatêChrifti.Pêdebat in cruce,non tm abomi-'nbsp;fituetiamin nabiliscoram hoibus,fedetiamdereli(ftus,utuidebat,adeo, attn cuiusnbsp;fruce manusafïîxperanteruci,eiustantacftpoteftas,utmanûamp; calamûPih^nbsp;ti ita regatjUt eo ipfo fummâ maieftads ipfius gloriam publice concionetnbsp;quo uoluit crime ipfius uulgare. Pilatus feriput, Rex,hoc eft,Meflîas lunbsp;dæorum. Ethpceftucra Chrifti maieftas,q? fit is rexIudeoB2,dequo,fv*nbsp;phetp longe ante cÔcionati fuerût.Dicftum eft a SalomoneiCor regis innbsp;manu dei,quocumcp uoluerit,inclinabit illud. Videmus aCrt nuncexeiu^nbsp;plo Pilati edam manum regis,in manu filrj dei efte,ut etfi principes ma/nbsp;xima uideantur habere poteftatê in terra,neceftè tamêhabentfubieêlie(nbsp;fe poteftatifilij dei.PertinetSc hocadmaicftatêChrifti,q)inuitis oîbusnbsp;aduerfarijs fuis prædicetur rex feu Meftîas. Nam Pilatus aduerfarius c/nbsp;rat,qui condênaueratipfum ad morte. ludæi aduerfarij erât, quia hoc u/nbsp;num egérât,ut Chriftusocddcret,amp;iamrcprehenduntetiâPiîatum,q)nbsp;fcripfiflet: Rex ludeorum, attn inter omnes aducriarios ,pmouet glorianbsp;noîs Chrifti,et audiût Iudpi,Quod fcripfi fcripfi. Hoc certe illud eft, qdnbsp;inpfalmodcChriftodicit.Dnarein mediôinimicoRz tuoR2. Regnûemnbsp;Chriftiin hacterra fieconftitutûeft,utetfimultosetmagnos habeat adnbsp;D(lt;wrf.ï.’ uerfarioSjdnetur tn in medio eoRz, et efficiat, ut in uitis etiâ inferoRî por/nbsp;tis maieftasgFæ ipfiusconferuet.Danicl uidit grande ftatuâ, cuius caputnbsp;erat ex auro,pe(ftus et brach ia de argêto, uêter et femora ex pre,tibip fer/nbsp;repjamp;pedû ps eratferrea,ps fiêtilis. Vidit et lapidé fine manibus abfcif/nbsp;fum,q peuftit ftatuâ in pedibus eius fe^eis et fictilibus,et cÔminuiteos

-ocr page 581-

HOMILIÄ.E ÏQANy BRENTlîi

T unccontrita funt par iter fcrreum,tefta,ses,argentum amp; aurum, amp; re/ dada quafi in feuillam. Hiclapis,Chriftus eft,aduer(us quem,cïfi frègt;nbsp;mantgentcs, conueniantpopuli, reges amp; principes, regnum tarnen eixnbsp;us, deletis omnibus huius feculi regnis,perpetuo durabit.Comminuet^nbsp;inquit, Sc confumetuniuerfa regnahæc,amp; ipfumftabitinæternû.Connbsp;fidamus igitur in perfecutionibus,amp; quanquam uideamusmêbraChrinbsp;fti crucifigi^fentiamustamen,q?quemadmodumgloria Chriftietiarnnbsp;in cruce conftitit,ita amp; falus noftra in Chrifto iam ad dextram Del exal-*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘‘

tato,perdurctJam,necillud ofcitanterprætereundameft,q? hic citulus: IBS VS Nazarenus,rex IudæoR2,fcribatur hebraicis,grçcis Slt; latinis li/nbsp;teris.Hæ linguæ erant eo tempore principales in toto orbe terrarn. Hæènbsp;igitur inferiptio uaticinium eft,quod euangeliondc Chrifto fpârgendûnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

Slt;^uulgandum fit,in un iuerfas huius mundilinguas,atômnislinguac5 fiteatur gloriam nominis Dei* Sunt præterea hp très lingua? hac infertznbsp;pu'one in fandum ufum confecratæ, ut etfi cognitio earum non effet ec/nbsp;clefiæ neceflaria,necafferret maximas utilitatcs,ftudium tarnen earum,nbsp;ad teftandam gratitudinem noftram erga Chriftum, propter euangeliô.nbsp;ruum,hislinguis initioreuclatum,conferuandumeffet» Poftinferiprio cenbsp;ne titulijfcquitur fors de tunica Ch rifti. Milites enim,cum crucifixiffent cenbsp;Iefum,accepcrunt amp; diuiferuntueftimcntaeius,amp; feceruntquatuor par cenbsp;teSjUniaiiqj militi partê.Ettunicam.Erat autêtunicainconfutilisa (um/ cenbsp;nio contextu per totum.Dixcrût ergo inter fefe. Ne fcindamuscarh,fed etnbsp;mittentes fortem fuper ilia, quid quiscp tollat, forciamur de ea,cuius fît cenbsp;futura.Diuidentes autem ueftimenta eius miferunt fortê,utferiptura imgt; ctnbsp;pleretur, dicens» Diuiferunt fibi ueffimenta mea, amp; fuper ueftem meam c tnbsp;niifcrunt fortem» Et milites quidem hæcfecerunt,ÔÔ fedentes (eruabant e c tnbsp;üm illic.Stabatautem populus fpedans. Milites alias quidem ueftimen/nbsp;torum Chrifti partes diuidunt inter fe,dc tunica autem,quia inconfutilisnbsp;eftjforciuntur. PutasneChriftumtamleuiteradhancremaffeéfûfuifnbsp;fe,quam fàcilehæc uerba a nobis commemoranturçHæc ueftimentafornbsp;tafîîs non fucrunt per-fe preciofa, fed hocdemum, animumhonefti uirinbsp;tiehementer affligerefolet, q? uideatbona fua, qualiacuncç eafint,noQnbsp;peruenire ad legitimum h^redem»Salomon recitathanc afffîdionetn, innbsp;10* gratiiftimas huiusfeculicalamitates.Pertæfum eft mcjinquit, uni/nbsp;uerfilaborismei quêfub folefeci,quippequem relinquambomini,quinbsp;erit poft me, qui fapiens ne an ftultus futurusfit nefeio» Is dominabkur

nem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;derelicturus fit, quanta putas afflidtio/

rdinn fi »‘^adiffe.cum uidit ueftimentafua,quæfola fibi iflilL ™^3nt,non peiTjMiread .legitimum hæredem,feddiuidiinternbsp;eofqtiecarnifiCKîDe hoccertedolore côqueritarChriftas,pri*


P * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I--- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---------1

roderut manusmasamp; pedes m«os,dinumaauetuntoninia oflaniest»

-ocr page 582-

IN PASSIONEH CHRISTI

Etutufdcasriontantummanusamp;pedes eiusclams,fed eoamanimum eius parricionc ueftimentorum fuorum ac forte, confoffum, gram'flimcnbsp;quepcrturbatum ftiiflèjaddit.Ipfi confiderauerunt amp; infpexeruntme,dtnbsp;uiferunc fibi ueftimenta mea ,amp; fuper ueftem meam miferunt fortem.Eftnbsp;autcmlegidmum peccadfuppliaum,q? facultates maiorum labore partenbsp;non perueniantad legtrimos hæredcs»Si non audieris,inqm't lex,uocemnbsp;çenferoxsi Domini Dei tui,domum ædificabis,amp;f non habitabis in ea,plantabis uinbsp;neam,8lt;non uindemiabis earn. Bos tuns immobbitur coram tc, amp;noanbsp;comedes exeo. Afin us tuusrapieturin confpedu tuo,amp;non rcddetur tinbsp;bi. Ones tue dabunt inimicis tuis, amp; non fit,qui te adiuuet. Et in pfalmo*nbsp;Vfd Nutantes transferantur fill) eius,8lt;f mendicentnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eqciantur de habita*'

tionibus fuis. Scrutetur fcenerator omnem fubHantiam eius, amp; diripi-* ant alieni laboreseius. Cum igituromnes homines G'nt peccatores,me*'nbsp;ritifuntimpietatepeccatifuijUt necipfi,nec legitimiipforum hæredes,nbsp;facultatibus labore amp; in duftriafua partis fruantur. Chriftusautemnul''nbsp;lum unquam peccatum fcat,8(f digniffimus fuiffet, cui foli hæcbenedi/nbsp;dio contigiffet,ut quas habebat ueftes, legitimi hgredes acciperennSednbsp;qubfufcepitfcrcconciliaturumnoscum Deo patrc,fufcepicetiam hocnbsp;peccati fupplicium,ut peccata noftra expiaret,amp; hanc maledidionetnnbsp;uerteret in benedidionem.Etfi enim alieni diripiant labores tuos, tamenbsp;fi in Chriftum credideris,benedidus eris Ingrediens amp; egrcdiens. Aenbsp;benehabçt. Chrtftus uiderur coram hominibus maledidus,q) obriiaturnbsp;maledidionepeccatorum,amp;alicnidiripiant ueftimenta eius,fedhacip*'nbsp;fa nota reuelat fpiritusfandus miieftatem eius,0^ milites forticione fu3nbsp;demon ftrant eum efleuerum Meftiam per proph etas adnunciatum.N^nbsp;cum prophetæpropofueruntmultas amp; uarias notas,qiiibus Mefltas,cUnbsp;aduenerit,cognofcendus fit,etiam hoc fignum a Dauide propofitûdî,nbsp;c cp non folum manus amp; pedes eius confodiendi funt,hoc eft, criiohgennbsp;dusfit,fed etiâ ueftimenta eius diuidenda,8C fors fuper tunicam eius mitnbsp;tenda.Didtenim in pfalmo,quem nomineChriftigdidit. Diuiferuntnbsp;ftbi ueftimenta mca,amp; fuperueftem meam miferunt fortem. Cum ig*^nbsp;turhoc uideamusin lESVfilio Mariæuirginisimpletumeflc, aguof*nbsp;camus 0lt;hac nota ipfumuerum efte Chriftum feu Meftiam, agnof^''nbsp;mus item in ipfo ,q7 quemadmodum ea cabmitas ,quæ uidetur eli^nbsp;maledidio, fit nota maieftatis CHRI ST I,ita haeafflidiones,qu^nbsp;nobis in Chriftum credentibus accidunt,8(!; uidenturnobis exiciumaKnbsp;ferre,fint manifefta argumenta,nos efte ueros aclegitimosfiliosDEfnbsp;Quern diligitDominus,corripit,inquit epiftob adHebræos.Fbg^Enbsp;Jat autem omnem filium,quem recipit.Si caftigationem fuftinetis,uduUnbsp;fi'Iijs uobis offert fe Deus.Quis enim eftfilius, quern non caftigat pater*nbsp;Qi fi alieni eftis a caftigatioe, cuius participes fun t oês,igit fpurq eft»»nbsp;no ftJq.ltacB cu cartiis noftrp patres habuerimus caftigatoreSjamp;reueritinbsp;fimu»

-ocr page 583-

. .MOMILI.AE IO Apt BRENTlïJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;730

Ginus Klos,an non multo magis.fubqqemur patri fpirituû,amp;r uiuemusr


Cgterum,quod milites,in Chrifto partitione ueftimentorum eins incho arunt,hocimptj femper in ecclefia Chrifti fuomodofacerefolenu Mili vefiet Mnbsp;tcscrncifigunt Chrifi:um,amp;interim parciuntur ueftimentaeius,acmit flim ecdefîanbsp;tunc (ortem fuper tunicam eius. Hoc idem hærctid, hoc amp; impi} pontifia fo^iediuidS^nbsp;ces,hocamp; tyrâni facere foIenuTunicaChriftijfacra fcriptura eft. Quidnbsp;i2iturfaciunthæretici,quidimpq pontificesç’idnimirum, quod militesnbsp;feccrunt.Crucifigunt Chriftum,refiftunt Chrifto,euertunt ueram do^nbsp;ârinam Chrifti,perfequuntur euangelion Chrifti: fed interim fortiuncnbsp;defacra fcriptura. Vnulquifc^ trahit fcripturam in fuam fententiâ,nbsp;terpretando faciteamfuælibidiniaptam.Arrius défendit e fcriptura fuanbsp;inipietatem.Neftoriusfuam.Eutyches itemfuam. I rahitamp;Romanusnbsp;Pontifexfcripturam ad fe, uttueatur,Slt; contegat ea, tanq tunica, fuamnbsp;tyrannidem, Monachi quoep hypocritæfaciuntfcripturam interpréta/nbsp;tionibus fibinbsp;nbsp;fuæ hy pocriCi accomodam.Itacpforciuntur omnes de tu

tiica Chrifti.Sedinterim no folum finunt Chriftum ipfum in cruce do/ IcreS^ in?emifcere,uerumetiam perfequunturueRt euangelion eiusex/nbsp;tiemo odio.Pofluntetiam facultates,quæ ecclefiæ a pijs ad confevuandanbsp;minifteria ecclefiafticaÔé adalendospauperes, collate funt, tunica Chri/nbsp;ftinnran'.Om'd prao fit de ecclefiafticis facultati'busC Pontifices amp; aua/nbsp;tnilites fecerunt de ueftimentis Si tunica Chrifti,hoc ipfi faciunt de ecclcnbsp;haftieis facultatibus. Parciurit inter fe bona ecclefiæ,amp;fortiuntdeillis,nbsp;interim finunt Chriftum miferrimein crucependere.Alij heliuantur in .nbsp;cccleCiafticisbonis,alii diripiûtea,intereailliperfequunteuâgelionChrînbsp;fti,hi uero finunt miniftros ecclefig 80 ueroseuagelfj doctores algere,etnbsp;durire ,hoc eft,Crucifigunt Chriftum,^ interim mittunt fortcm de tu/nbsp;nicaeius. Quid autêhacimpietate feeleratiusdici poteftc' Etimmanitatënbsp;fceleris auget,q) qui hæcfaGiunc,noluntuideri ecclefiæ deuoratores^nbsp;fed defenforcs. Sic ^milites defendebât Chriftum in cruce pendentem.nbsp;Sedentesdnquit,obferuabant eum illic. Ac cenniuet quidem Chriftus,nbsp;Sc diftimulat aliquandiu tantâimpietatern,utbonitatefua inuiteteos,quinbsp;peccant,adpccnitentiam.Sed nifircfipuerint,tanto grauius affligentur,nbsp;quantotardius fupphciumreuelabitur.Loquetur,inquitPfal. ad eosin ^^“^***

-ocr page 584-

ÏN PÄSSIONEM CHMSTl

H O M I L 1 A I Xnil.

HRISTVS cruci affixus,pnmum omnium follicitus fuit proinimicis, audiamusnûcfollidnidiucm eius pro amicis»nbsp;^Commcdauic patri aduerfarios fuos,Pater,inquiens,rctTHC^nbsp;tc ilh's,quia nefnunt,quidfadant: nunc commendat difcipUnbsp;Jo matrem fuam»Stabatenim iuxtacrucemlefu,mater cius,amp;fororma^nbsp;tris cius Maria uxor Cleophç,amp; Maria Magdalena Cû uidiflet ergo knbsp;, ” fus matrem acdifcipulum aftantem^quem diligebat, C ïoanncm^dicic manbsp;*’ trifuæ.Mulier,ecccf»Iiustuus. Deindedicit difcipulo. Eccematertua»nbsp;• » Et ex ilia bora accepit cam difdpulus in fua» Hie requirit fortafli's quiPnbsp;piam,utaliquid dicamus de commiferationejeu quam uocant,compaflînbsp;one,beatæ Mariæ uirginis.Sunc enim,qui in tradâda pafltone Chrifti,nbsp;maximam temporis partem in explicandacompaffioneMariæ abfumuf»nbsp;KO’Ucfftxff manifeftum quidênbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hocmaxime tempore penetraucrir animait

Mariægladius illc,de quo iam antca Symeon uaticinaius erat.Quison négarépoflec,quin Maria mater Iefu,coramaft'ans,amp;f tarn abominabil^nbsp;6^ horribile unicifilq fui fuppliciumoculis fuis uidens, inexplicabilinbsp;in credibili d olore affecta f c,attamen compa (Tio Mariæ ita tractanda eft»nbsp;utinterimnonobfcurcrurpaffioChrifti.Tametfienim Maria doloretnnbsp;longe oîm grauiffîmum paflafit,non tarnenpafla eftpropcccatisno-*nbsp;ftris,non recon ciliauit nos compaflîone fuajCumdeo pâtre noftro. Solanbsp;autem Chrifli filq eius paffio hune honorem habet, q? fit peccatoRiUO/nbsp;ftrorum cxpiacio*Quaredcdolore Mariæ in paflîone Ch rifti fentieiidunbsp;cftjUtdedolorematminextrcmadilediflîmifilijfuiafflidtione, dedo/nbsp;loreautem Chriftfflencicdum eft,ut de dolore feruatorisnofiri, per quenbsp;dolorem nobis fumma falus amp; fœlicitas contigit.Quod autem ad inftfnbsp;tutum noftrum attinet,principio quantum,putas,dolorem attulit Chr^nbsp;ftOjQ) uiderit matrem fuam effé tam abominabilis fupplici} fui fpeâatri'nbsp;ProKftt. 17, cem7SaIomonair.lrapatris,filiusfi:ultus,amp;dclormatris, quægenuitc/nbsp;um.Quidautem ChriftofapientiusCln quo,inquit,funtomnes thefau/nbsp;Cofnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*** fapientiæamp;i fcientiæabfconditi,amp;ramen nunctantus eft dolor matris

fuæ,perindeac fi filius ftultiflîmus effet. Quid igitur dicemusC Merent quidem fili] hominum,impietatibus fuis,ut parentibusfuis non fint honbsp;nori,fed dolori.Chriftus autem filius dd innocentiiumus eit.Sufccpitinbsp;gitur hanccalamitatcm,utpeccata noftra exp!aret,amp;tamparentes quamnbsp;liberos in ipfum credenres in id genuscalamiratibusferuaret.Deindecô/nbsp;mendatmatrêloanni,uiduamamp;iam ætatequoepconfedam difcipulo.nbsp;Malier, in quiens,Eccefilius tuus.Et Ioanni:Eccc mater tua. Scdquidnbsp;opuseratjinquies, hacfollicira commendatione, quandoChrifius ter/nbsp;tio die refurredurus crar, amp; ad fuosrediturusC Rededicis.Rcfurrcdu/nbsp;rus eraufed non uidurus inter homines proratione huius feculi.Præte/nbsp;rea uoluitfuo cxcplo docerc,parentes honore affidendoseflè. Cumemnbsp;abft^

-ocr page 585-

H OMI LI A E IO ANN IS BRENTIÈ

abfc^ culpa fua eiïêtnuncmatri,tanquamftultusfilius,dolorii non uo/ luitjuc ftultus earn dcfpicei'c.Smltus filius,inquit Salornon,ddpicit ma pre;iy:nbsp;trem fuam,Sufcepitem Chriftus fupplicia, nôautemaCtioncm peccatunbsp;Quare,q? fit matri dolori ^ert utfupplicium peccaü\qgt; autem non.defpinbsp;ciat earn ,facit, ut deuitet adionem peccati. Docet etiam hoc exemplo,*^nbsp;fit pietatis officium, ut morituri commendemus amicis parentes noftrosnbsp;fuperftites,5d liberos. Sed hie obferua interim, cjj Chriifus ad matrê Io/nbsp;quens,non dicat, Mater,fed, Mulier, quo cognomine, non negat eaninbsp;clTe ueram matremfuam,fed fignificattm fe nunc efle in officio amp;uoca/nbsp;tione patris fui cœleffis,in qua nullam agnofcit carnalem cognationem.nbsp;Mulierem uocàt,ne fi matrem uocafle£,hypoicritæ exiftimarent Chriftunbsp;hocuocabulo fignificaffe, Mariam tali fibi cognationeiundam, ut un anbsp;cum ipfo expiaret pçccata,amp; reconciliaret iram dei,quæ tarnen maieftasnbsp;foil Chrifto competit. Muiierem uocat, non matrem, ut agiiofcamus,nbsp;h onorandos quidem parentes,fcd ita, ut multo magis honorcihus dsu.nbsp;Qui amauerit patrem aut matrem fupra me,inquit,non efl me dignus.nbsp;Cæterurn, quod Chriftus a Ioan ne pecrj t,hoc amp; impetrauit. Ex ilia cmnbsp;hora loannesaccepit Mariam in fua, hoc eft, agnouit earn matre,coluitnbsp;earn ut matrcm.ejyit curam eius.ut obfeouens fifius, quoad ipfa uiueret.

inquic Iex,ut longo uiuas tempore, Itacp,cum loannes Mariæ,u£ matris fug fummam agerec curâ, doriatus eft iüxtapromiflîonê dei,Iongifrimanbsp;in hoc fecul o uita. loannes em poftpaffionem etrefurredioiiem Chriftinbsp;uixit fexaginta odo annis, ut perucnerit ætate fua ad annos plus minusnbsp;centum. Obferuabile exemplum,qüó cÔprobatur uenerationem paren/nbsp;tu deo in tm placere,ut earn prgmiis,ac præcipue longitudine uitg, etiamnbsp;inhocfeculohonoret.Qui ueropræteribant,blafphemabanteum,mo/ * ‘nbsp;uentcs capita fua,amp;dicentes.Vg, quideftruistemplum, amp;in tribus di “nbsp;ebus gdificas. Salua teipfum,fi fill us es dei, defcende de truce. Deridebât ‘nbsp;autem 3d magiftratus cum eis,diccntes,Älios faluauit,faluet feipfum, fi ‘ 'nbsp;hie eft Chriftus eledus dei. Similiter et principes facerdotû illuden tes in ‘ ‘nbsp;ter fefe cum Icribis Sd fenioribus,dicebant. Alios faluauit, feipfum non ‘ *nbsp;poteft faluare. Si Chriftus ille rex Ifraelis eft, defeendat nunc de cruce, ‘ *nbsp;utuideamus, 8d credemusei. Confiditin deo,liberet eununefi uulteu. ‘nbsp;Dixitem,filiusdei lum.IIIudebantauteei 8dmilitesacccdentes,8dacetu ‘ 'nbsp;ofterentes ei,et dicentes. Si tu es rex IudæoR2, falua teipfum. Idipfum aiït ‘ ‘nbsp;Sd Iatrones,qui una crucifixi erant cum eo,cx probrabant. Vnus autem ‘nbsp;efufpenfismalefidoribus,blafphemaba£ eum,dicens.Si tu es Chriftus ‘ •nbsp;faluateipfum ödnos.Non,fimihicentumeflentlinguæ,fatis prodigni * ‘nbsp;täte fuaexolicare pollern rantai^bIafphemiaR2, quas nuncrecitauimus,nbsp;immanitatê. Satan n ûc foîutus, ut Iiberrime,ita et côtumeliofiftîme grafnbsp;fatur in Ghriftû,Sd excitât aduerfus ipfum omnia hoîm genera. Primüy

ccc

-ocr page 586-

IN EASSIONEM CH;rïSt'1 débacchatur in Ghriftû uulgus,deinde maßiftratiis,poftea principenbsp;cerdotû, fa'ibg,8lt; fenatöres,adhgc militesqcp, deinde ïatrones «lâ ipfi»nbsp;Breuiter, fremunt amp; tnfaniût aduérfus Chriftû fummi pariter amp; infimi.nbsp;Vidêt em eu Omni humanoauxilio deftitutû^ideocp fenciût ipfum quo/nbsp;icpabomni diuinoauxilioderelidumeflè. Videnteûcruciaffixû,idconbsp;putât eû etia a deo maledidû e(ïe,quia fcriptû eft, Maledidusa dco oisnbsp;qui pendecin Iigno.Quare,que exiftimant a deo abiectû, eum fenciutnbsp;licerefibi nô folumextremo fupplicioafficere,ueß2etiam omni conuici-'nbsp;orum amp; ludibriorum generefœdare* Si filius dei,i'nquiunt,es, defcêdenbsp;nûc de cruce. Alios feruauit, feipfum fcruare nô poteft. Côfidit in deo,nbsp;liberet eû nunc Ji uult eum. Quid bac blaCphemia poteft did horribih'^nbsp;usC’quid hac amarulentia poteft cômemorari uirulcndus'TNon iâ dicamnbsp;de innocentia Ch'rifti,amp; de ueritatédodrinæ eius,qua manifeftûcft,q’'nbsp;ludgidebacchenturin ipfumhis uirulentis côuicqsimpriftîme,amp;mali^nbsp;ciofiflïmc. Sed fîngamus in cruce pependiiîe nebulonê longe oim fcelenbsp;ratiflïmum,amp; tanta cÔuida impofturisTuis optime meritû,quidc' numnbsp;licuiftet ipfis tanta côuiciorum mole in miferum graftariC Certe naturanbsp;ipfa docet,cum miferis,quantûuis merito afflidis dolendû cflè. Quar enbsp;qui miferisô^afflidisinlukant, hi naturam humanâ exuunt, amp;:inhoîsnbsp;figura/eritatêatcp immanitatêbelluf geftant. Acdeus hancimmanita/nbsp;tem in tâtum odit,utiubeat delere memoriam Amaledtarum,qui Ifrae/nbsp;Il tas ailte fatis mifere in deferto afflidos, nouis calamitatibus affltgebâf.nbsp;Et in pfalm.de perfecutore miferi hominis didtur.ïn memoriam redeatnbsp;iniquitas patrum eius in confpedu domini, Slt;f peccatum matris eins nonbsp;deleatur. Fiant contra dominum femper, amp; difpereat déterra memorianbsp;eorû, pro eoqp nô eft recordatus fàcercmifericordiam.Etperfecutoseftnbsp;homineinopem amp;: mendicum, ôd compundum corde mortifkare.nbsp;inde. Alios, inqunqferuauit. Hoc eft exprobrare beneficia. Quan ta hæcnbsp;eft iniquitas, mifero non folû malcfàcere, uerum eu'am bnficia ^i^®nbsp;tümeliofe obiedareç^Confidit in deo,libcretcû nunc, fi uult eutn. Hocnbsp;certe non eft tantû mifero homini infuItare,ueB2etiam blafphemû in de/nbsp;um efle,etiamfi homo aduérfusquem hæc dixeris, fceleratiflîmus cm/nbsp;nitim nebulo fuerit, ut nihil nunc dicam de Chrifto uero dei fillo amp; omnbsp;nium innocentiftimo. Deuseniminfcriptura iubetmiferos hcrir'nesnbsp;confidcre,amp;nomen fuum inuocare,ac promittit eis auxilium,atcp adeonbsp;quâto qs miferior eft,tanto magisa deo rcfpicit.Iudgi aut nô folum nonnbsp;iubêt Chriftû côfidere,ueR2euamcxprobrâtei,qj côfidatindco. Etuidcnbsp;q pfpicue negêt ullâ ipfi fpê amp; falutê in dèo reliq efle, LibCret eû nûc, innbsp;qunt,fj uult eû,hoc eft,deus manifeftis argumêtis teftat, q? abiccerit ipnbsp;fum,necuUâ habeatipfius rationê.Si cm uera docuiflèt, fi effet Chriftusnbsp;films dei,nÔ^pmouiffentcôfilianoftra aduerfüsipfum,nôpotuiflèmusnbsp;eûin cruccamgere. Etquanqhadenusdeusconniuiffet,thuel nuncli/nbsp;bcraret€um,fi a parte eius flarec, At in tantum non libo’at eum, utnihif

A

-ocr page 587-

HOMILIAE IOAn. BRENTIC


---------------. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ IV C IN i IJ.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yjJ

tertiusfit, § ipCuin morte in a-uce periturum efle. Quare neceffe eft ie»;

G,J-----.... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r


lumadeo abiectuni efteamp; damnatum.Qtiid poteft autem hac impieta/ temagisblafphcmumdici; Videntur tantum miferumquendam hominbsp;nem ridere amp; contemnerc fed eo ipfo blafphemi funt in deum, etiamfinbsp;nie necelfet uerus Chriftus,necuerus fiiius dei. His enim uerbis neoâtnbsp;deû refpicere miferos,negant in cum confidendû efte in aduerfis. Quidnbsp;ergo dicemusCnum quas bïafphemias Satan efflauit hoc loco per ludænbsp;os,organa fua, aduerfus Chriftum Dnm noftrum, eas non profert etinbsp;aiTJ aduerfus mèbra eius,quj funt credentes in ChriftumeProfedo hocnbsp;unum noctes atc^ dies agit, ut quod ludæi uno ore in Chriftum crucinbsp;affixum dixerunt, hoc in confeientiam noftram in affliftionibus uiru/nbsp;lennffîme infpiret. Quid, inquit,audes adeofalutçm fperareC an nonnbsp;uides perfpicui s argumentis,q? deus profequatur te odio Sd abiecei-it te;’nbsp;ïnimifittibi tantasaffliôiones, equibus,teipfo iudiceliberarinÔ potes»nbsp;Inuocafti toties deum, fed is femper haélenus obticuir, necquicq tibi rez ¦nbsp;fpondeuQuodfi deus tibi iàueret,8d te in hgredê regni fuielegiiietjquônbsp;poflèt in aim inducere,ut te in tantis affliiftionibus derelinqueretCDerelinbsp;quit autem te, ut reipfa uides, ut manibusetiamnum palpas* Quare fpesnbsp;tua uaniffimaeft.Hpcfunt ignitaiacula Satang. Sed utpoffint extingui,nbsp;Chriftus impetrauit,amp; quô debeantextinguijCxeiTiplo Chrifti difeenznbsp;dura eft.Non ein fenciendura eft, q? hæ blafphemic Chrifto tam iucûnbsp;de auditufuerint,q facile a nobis recitantur* Quantusem dolor animinbsp;fit,uidere 8daudiregloriationem,iaâantiam,infultû etuidoriam inimtnbsp;ci aduerfum nos,haud obfcure indicatDauid,cum in pfalmis toties prenbsp;caturdeum,neconniueatadinfultum hoftiumfuorum* Dilatauerunt,'nbsp;inquit,fuper me os fuum,dixerunt euge,euge,uiderunt oculi noftri* Vinbsp;diftidomine ne fileas, dnenedifcedasame.Etmox* Nondicantincornbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

dibus fuis,euge,euge,an{mg noftrg,necdicant,' deuorabimus eû.Etite rum»Adiuuanos dais falutarisnoftcr,5lt;propter gloriamnoministui ppl.?«: ¦nbsp;libera nos, apropicius efto pd;îsnoftris,propter nome tuum.Ne fortenbsp;dicant in gentibus,ubi eft deus eoRi, amp; innotefeat in nationibus coramnbsp;oculisnoftris.Nec Chriftus ipfediffimulat bas îudæorü bïafphemias^nbsp;uon peruenifte tin ad aures fuas,fedpenetralîe aiam animum fuû acat/nbsp;tuliiîe ipfi grauiffîmum dolorê» Nam paulo poft conqueretur publiconbsp;8^ magno clamore in cruce debuius doloris grauitäte , £lt; conqueftus c

uermis SCnô bomo,opprobrium boîm Slt; abiedioplebis» Omnesuiz dêtes me, der iferuntme,locuti funt labqSjSi mouerunt caput,8perauîtnbsp;itiDnOjCripiat eû,faluum{adatcû,tiuultcum. Acmox,Fadum eft cornbsp;meumtanqceraliquefcens in medio uentrismci» Aruit,tanqtefta,ui*‘''nbsp;tus mea,Sc Unguatneaadbgfitfaucibus meis. Si inpuluerem mortis denbsp;ccc q

-ocr page 588-

IN P A S S I O N E M C H R 1 ST I

me.Et in alio pfalmo* Quem tu percuffîftijpfecuti funt, S' fupff dolore uiilneRimcoi^addiderunt. Videamus igit nunequid Chriftusnbsp;in tâtisdoloribus faciat, amp; quale fe erga tantas blafphemias oftetet. Annbsp;non,fiunq alias, cercenunctêpus maxime idoneamuidet\ad cmiacngt;'nbsp;da in nelarios holes fulmina, ad often tandam diuina maieftatem, amp;adnbsp;defcendendumpublice,coramoîmQculis,decruceC'Sicquidemearnannbsp;hois ration! uidetur.Sed Chrifto dno noftro longe aliud uifum eft.Pa/nbsp;tér,inquitjferuatomeexhachorajfed^ptereaueniinhanc hora. Venitnbsp;in huncmundû,nô ut in bond producat dies fuos, fed ut affligatur. Vc.nbsp;nit in paftionc,non ut excuciatpaflionem uiolenter,fed ut palfionê fuftnbsp;ferat pacienter. Venit in crucê,nô in fatiffaceret uolutati carnaliû holm,nbsp;cupenciumutde cruce, cundlis infpedantibusdefeenderet, fed ut fatiff^nbsp;ceret uolStati patris fui,qui exigebat ut in cruce morte pro peftis nofthsnbsp;pateretur» Itacp noluit de cruce defcenderc, fed uoluitde fepulcro,quodnbsp;amp; maius et admirabiliuseft,refurgere. Finge em Chriftûcorâ omnibusnbsp;de cruce defcendere,num putas hos impios amp; blafphcmos holes cuan/nbsp;gclio eius fide adhibituros'TCû an tea eieciflet d^mones,dixerût. Hic nonbsp;erjeit dgmonia, nifi pfidio Beelzebubprincipis dgmonioR?, multo ma-*nbsp;gis ide cauffati fuiflent,fi nunc defeendiffet de cruce.Tanta cm impittanbsp;te obruti erant,ut rtiultis SC magnis miraculis nihil aliud eftcciftêt,nbsp;dediflet cis occafionêefflandi amp; euomêdi maioresôé horribilioresnbsp;phemias. Quare ficut ante noluit tentationi Satanpobfequi, a quoeadénbsp;pene uerba audiebat. Si filius dei es,dic ut lapides ifti panes hant,ita necnbsp;nûcobfequit tentationi imprjflimoisz hoîm,clamantiui-n, fi filius dei esnbsp;defeende decruce, (ed obfequit uolûtati dei patris fui, qui iuftit eummnbsp;cruce morte pferre.Âcprimû, auertitaures aïm fuum a tam horrendisnbsp;blafphemiis,amp;uertitfead Dnmdeumfuum.Tu Dhe,inquit,nedonnbsp;gaueris auxilium tuû a me, ad defenfionem meâ côfpice. Erue a framcanbsp;rltiket: ‘deus anima meam amp; demanu canis unicâ meâ. Salua me ex ore leoni^

bla£

amp; a cornibus unicorniû humilitatê meam. Et itcRî. Exaudi me dne, qui benigna eft mifericordia tua,fecundûmultitudinêmiferationûtuaR;i'Cnbsp;fpice me. Et ne auertas faciê tuâ a puero tuo qm tribulor, uelociter exaUnbsp;di me. Nam ad h une modû oraflè Chriftû,teftat clamor dus de quo pönbsp;ftea fequit,teftantur et hi pfaïmi,qui deipfo a fpiritu fando dieftati funcnbsp;priusq aftumpfiflet hoîem ? Deinde confîrmauit aîm fuum aduerfus tanbsp;horribiles blafphemias recordatione foelicitatis illius Sc maieftatis,qu3Cnbsp;ipfi apud deû patrem pparata crat. Nam, q? Chriftus in tantis afflidio^nbsp;nibus reuocauerit in aîm fuum futurâ falutê, pfpicuû eft, nÔ folum e pft*nbsp;mis,qui de ipfo feripti funt, ucRîetiam ex qs uerbis, quibus polhcetur lanbsp;troni paradifum. Hodie inquien s mecum cris in paradifo. Perftringalt;nbsp;mus igic copiofius quid inter Chriftu Si latronêadû fit,Sic etn fegciÿ'^

-ocr page 589-

HOMILIAE IOAN. BRENTlL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;719

Vnusefurpenfts malefaifloiibus,blarphemabateüclicens.Si tues Chri ‘ ftus,faluateipfuni,amp; nos.Refpóndens autem alterjncrepabateum, di ‘ *nbsp;fcns. Ne times quidem tu deum,qj in eadem damnatione es. Et nos qui ‘nbsp;dem iufte.Digna enim ijs,quæ fecimus,rea'pimus.Hic ueronihil abfur ‘ 'nbsp;dumfecit.Et dixic lefu. Memento mei domine, cum ueneris in regnum ‘nbsp;tuum. Vide mihi rem admirandam. Chriftus ad tanta conuida blaf/ ‘ *nbsp;phemias,coram hominibus prorfum obmutefcit.Non obmutefdtautenbsp;alter ex latronibus. Siue enim primum ambo latrones blafphemauerintnbsp;Chriftum,8i^poftcaalEcrrefipuerit,fiue(criptura,curnait,Idipfumamp;Ianbsp;trônes qui crucifixi crane cum eo exprobrabant conuidantes ei,loquaturnbsp;de latronibus fynccdochicc^s, certepcaiitentiahuiuslau'onisdiligcn/nbsp;tiffime obferuanda eft. V ulgus,magiftratus,pontifices,fcribæ,fenato/’nbsp;res,milites,amp;latrones,unoomnesoredebacchanturin Chriftum,quänbsp;tis pofiunt conuieqs bi blaCphemijs. Nullus inter ipfos inuenitur, quinbsp;tam infanam amp; effi-enatam licentiam increpatione fua cohibeat, amp; de innbsp;nocentia Chrifti tefcetur.SoIus latro publica uoce fua in medium procenbsp;dit,ac defignat memorabile ftratagema. Reprehendit enim impietatemnbsp;alcerius laa'onis,agnofdt peccatum fuum,fertteftimonium innocêdænbsp;Chrifti, credit Chriftum uerumeflèfaluatorem,confiteturChriftumnbsp;publice, amp;inuocat nomen eius,u£peripfumfalutem cofequatur.Habenbsp;mus igitur in hoc latrone exemplum pœnitentiæ maxime omnium ob^nbsp;feruabile. primum enim, agnofdt peccatum fuû, quæ eft prior pars pœnbsp;nitentiæ.Nos iufte,inquit,pIedimur.Dignaenim his,quæ fecimus,renbsp;dpimus.Deinde credit in Chriftum, confitetur eum faluatorem fuu..nbsp;Hic nihil mali fedt,Cinquit)Et,Memento mei Domine,cum uen eris innbsp;regnum tuum. Hæc eft uox maxime fidcÊ Agiiofcit eum Dominum*'nbsp;quem omnes alq a deo abiedum amp; daqjqatum clamabant, amp; agnofdtnbsp;«O tempore,quo Chriftus in cruce, milô rimus omnium hominum pennbsp;debat. Agnofdt eum regem. Cum ueneris,inquiens,in regnum tuum,nbsp;quem omnes altj ne afpeâu quidem dignum ipdicabantQuis magnitunbsp;dinem huius fidei fatis explicate pofïètç' Poftremo profert etiam firutftusnbsp;poenitentie. Confitetur enim Chriftum publice, fert teftimonium innonbsp;centi^ Chrifti,hoc eft,illuftrat gloriâ nominis Chrifti. Ac inuocat Chrinbsp;commendat ipfi falutem fuam. Perfert etiam padenter afflieftionbsp;nem amp; paffîonem fuam. Nos digna his,in quit,qug fecimus,redpimus Jnbsp;Hi funt frudus fidei in Chriftum.Sed profert quoeç Ifuôtus caritatis innbsp;proximum.Reprehêditenim alterum latronem impietatis,û quo modonbsp;fiat,ut 8d ipfe refipifeat. Hoc caritatis opus eft, quæ non modo déclarâtnbsp;fe manfuctudine confolationis,fed etiam feueritatereprehenfionis.Hocnbsp;enim omnino querit caritas, fine confolatione in aduerfis,(jue reprehennbsp;fione in feeler^us, utproximusferuetuTt Habesigitur inlatroneabfo^nbsp;ccc iq

-ocr page 590-

IN PASSIONEM CHRISTI

PaniMiU exempluninbsp;itflatrone.

rUetfola iuftificut:

lutüm exemplar pœnitentiæ. Quid ergo haepeenitentia confequutus efteChriftus in tan tum eadelcdatur,ut côfeftim fine ulla dilationepro'nbsp;mitrat ei paradifum,idcp non fimpl(citer,fed cum afleueratione iurainennbsp;ti.Dixitemei Amen dico tibi, hodie mecum eris in paradifo. Vox au^nbsp;reis Temper litcris fcribenda, imo potius altiffima mente reponenda,amp;^nbsp;nun^ non in an imo noftro uerfanda. Primum cm perfpicue teftâtur hccnbsp;uerba, q? Chriftus in pafTione fua, etfi fufceptis infirmitatibus noftris,nbsp;dolores mortis amp; inferni uerc fuftin ua'it,fub his tn doloribus confirmanbsp;Uerit animû fuum^non dico,præfenri fenfu,fed tm expedatione paradinbsp;fi,Sifiituræmaieftatis fuæ. Deinde palam fignificatChriftus,feparadinbsp;fum anteapeccato claufum,nunc paffionefua pro peccatis,recïudcre. Innbsp;Genefi ita fcriptum eft. Etecit deus Adâ de paradifo,amp; collocauit antepanbsp;radifum cherubim, amp; flammeû gladium atq? uerfatilêadcuftodiendanbsp;uiam ligni ui tæ* Vides paradifum claufum.Nunc aut audimus, Hodicnbsp;mecu cris in paradifo, qua uocc quid nobis iucundius nunciari poteft^nbsp;Aperta ein eft paradifi ianua per Chriftü,ut quotquot in ipfutn credunt,nbsp;confequant ctiaminipfo uerâamp; fempiternam paradifi fcelicitatc. Huenbsp;accedit, q? Chriftus hac uoccdocuit etiam fidem in ipfum iuftificare Sinbsp;faïuare, Hic em latro pendebat in cruce propter fcelera fua. Cu autcredenbsp;ret in Chriftü,Si cofiteretuf eu, confeftim promittitur ei paradifus. Nonbsp;promittereturaüt,nifi anteiuftusreputatusfiiiftet. Non habet aut aliu3nbsp;propter quod iudicetur iuftus,nifi Chriftû,in que credit.Quo cnim rc/nbsp;putaretur iuftus propter fuppliciû, quod ipfi ob fcelera fua inferebatucinbsp;Qui nihil iufte fecerat, quo pateretur iuftusC Quare Chriftus teftaturnbsp;hac fua promilTioejCjj fola fides in ipfum iuftificet. Prpterca docct Chrinbsp;ftus his uerbis uiam amp; rationem,qua ea fupplicia,quæ nobis inferuntuvnbsp;propter fcelera noftra,mutar^oflintin fandlampaflioncm,^ utuocat,nbsp;martyrium. Latro agitpöCnitentiam in lupplicio fuo,8i cotinuo iudicanbsp;tur ita iuftusetfan(ftus,ut pronuncietur dignus paradifo.lta^ palfio einbsp;us fic fandificatur, ut if)fefiat poft crucifixionem Chrifti, primus mar/nbsp;tyr Chrifti.Sicem uocanteos.qui propter Chriftû,mortc fuflferût.Pœnbsp;nitentia igit, ea eftratio,qua fit ut in medijs fuppl icrj s propter fcelera ilianbsp;tis,fan(ftusfias,ac non fold con fequaris remiftionem ptftSrum proptmnbsp;Chriftu, ueRîetiam ingrediaris per fupplicia tua in paradifum feu regnUnbsp;coeloßz.Non eft quide ullum fcelus comittendum, propter quod merenbsp;amur publicûinter holes fupplicium,fed fi tale quid fortedefignatu eft.nbsp;Si malefiicftor rapitur ad fupplicia,n5 eft defpcrandû, fed agenda eft exenbsp;plo latronis pœnitentia, in medqs etiamnum fupplicijs, qua fit,ut Si innbsp;Chrifto per fide iuftificeris. Si ad paradifum acregnû cccloKz,p fuppli/nbsp;cia fandtificeris.CæteRz quam aptû poenitèrig cxemplû eft hic latro,tananbsp;impie nÔnulli hoc exeplo in fua ipfius ppetua pnicie abutunt. Hi cm fonbsp;let fe hoc exeplo folan in fccleribus fuis,nô ut in tepore refipifcât, fed utnbsp;fecuiius

-ocr page 591-

MO HILI AB IOAN: BREN Til.'

fccurius pcccent. Ac fperant fe latvonis exemplo pœnitcntiam in fine ui tç acturos, intcrca autem temporis cótcmnunt uerbiim dei,acfelt;rtanturnbsp;data opera impietatê, Hic eft impijffimus optimi exempli abufus. Namnbsp;latro exemplü quidê eft,ut nunq,nein extremo quidem iiitg noftrc finenbsp;defperemusjcd non eft exemplü peccandi, ac diffêren di pcenitentiâ ufinbsp;q? ad ultimü uitæ finem.Nä qui cotemnitdeû, cû deus per uerbum fuunbsp;iiocac,is clt; cû ipfe uocat,uicinim contêni foleuDicit em fapientia apudnbsp;Salomonern. VocauijSd renuiftis, extendi manum meä,amp; nonfuitqutnbsp;afpiceret. Defpextftis omne confiliu meum, amp; incrcpationesmeas ne/nbsp;glexiftts.Ego quocp in intcritu ueftro ridebo,amp; fubiannabo,cü uobisnbsp;idquodtimebatis,aduenerit.Cumirrua’itrepentinaca{amitas,Slt;interinbsp;tus quafi têpeftas ingruerit,qn uenerit fuper uos tribulatio anguftia.nbsp;T une inuocabunt me,amp; non exaudia, mane confurgent,amp; no inueniêtnbsp;me,eo q? exofam habuerintdifciplinam, amp; timoré dni non fufeeperint»nbsp;Poftrerao, cû Chriftus dicit, Hodie mecum eris in paradifo,haud ob/nbsp;faire fignificat,fan(fl:os no i ta obdormifeere in Chrifi:o,ut animç eorumnbsp;euanefcant donee aduenerit noui{fimusdies,fedq) uaeinChrifto uinbsp;uant, quæuitahumano quidécaptucoprehendi non poteft, in dno tn SMiïorumnbsp;deonofirocertiffîmaamp;firmiflîmaeft.StephanusaitjDne Iefu,fufcipe /}gt;ir{tus pc/inbsp;fpiritummeum. Et Paulus, Cupiodifloluiamp;efie cum Chrifto. Quid tnoriemui»nbsp;magis perfpicuedici poteft, q qgt; fpiritus fanélorum poft mortem cumnbsp;Chrifto foeli eiter uiuant,donec etiam corpus in nouiflimo die refurgat'Tnbsp;Habes,q8i Chriftus in extremis fuisafflieftionibus, uirulentiftimisnbsp;conuicrjs,quibus in cruce profcindcbatur,refpiciat, amp; latronê mérita qnbsp;dan fupplicia pacienté,attamé in medijs fupplicijs refipifcente,promflinbsp;onefuaducat.Reliquumefi:, utamp;nosin nofois tentationibus,non adnbsp;ea,quæ in pfentiaobrjciuntur,fed quæ nobis in Chrifto promifla funt,nbsp;refpiciamus.Non audio hicrefpÔfantem,Chnftuspotuitcôuiciagquonbsp;animo ferre,8^ ad paradiCum ac futuram gloria fuam refpicere,quia fuitnbsp;filius dei,amp; innocens,amp;l certus de refuireélione mox fecutura. Ego autnbsp;non poftum per tot affliétiones ad paradifum refpicerc,quia fum homonbsp;peccator, amp;ignoroqualisuttæftatusmaneatmc inaltero feculopoftnbsp;morte meam. Hec,inquam,ne cogitanda quidé funt. Na Chriftus i deonbsp;fufeepit in fe hoc fupplicium,ut et plt;ftânoftraexpiaret,8é impetraret nonbsp;bis in ipfo adoptionem in filjos dei, atep adeo,ut quêadmodum ipfe cernbsp;tus fuit de refurredione fua, amp; gloria apud patre fuum, ita amp; nos in ip/nbsp;focertos redderet,q? per fummä afflidionéconfecuturi eftemus propternbsp;ipfum fummä fœlicitaté.Quare confidendum eft in omnibus tentatio/nbsp;nibus,öd acuendus eft uifus fideinoftrç, ut etfi uideamur fentirecertiftinbsp;mum interitum, perfpiciamus tarnen per ipfum certiffimam etiam falu/nbsp;tem, in Chrifto lefu domino noftro qui eft unacum pâtre fpiritufannbsp;do Deuslaudandus infecuïa Amen,

ccc iif)

-ocr page 592-

IN PASSIONEM CHRISTI HOU II I Â LXV.

Vcundiffîmâ üox qua Chriftus latroni pi-cmfrfrpara difu!n,idq?nonpoftmukosannos,fcdcodeni dic,î-'odie,nbsp;ensinparadifotHacenimuoceChnßusnbsp;pruTioquidem, non autemuni tantum latroniparadifutunbsp;redudit, fed quiaducidifcumbtronem de cruee jnparadifum,maniflt;^nbsp;fie fignificat^fe èC pro peceatis noftris erucem fufcepif[e,8(f peccatoribusnbsp;in iplo refipifcêtibus paradifum, hocefl:,fummam fcehdtatem crucefuanbsp;meritumdie. Quantoauteni lueundior hæcuoxeftdeparadifo, tantonbsp;horribilioresfunctencbræ, quasdefcribunt Euangeliftæ non tantumnbsp;( uperterram fadas, uerû etiam ammo Chrifti obiedas. Sicenim fcquinbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;” tur» Cumfadaeflethorafexta,,tencbræfàdæfuntfuperuniucrfamter

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦*’ ratmEtobfcuratuseftfoLHæfueruntflupendætenebræ.Âcaliiqudê

fcticiunt cas fadas effe in toto orbe terrarum,alfj tantum in uniucnatef vide Qrc^jnbsp;nbsp;nbsp;Eidæorum. Sunt amp; qui addant, tantam fadam eße lucis obfeurati'o/

, ,n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nem,ut medio die,ftelIæeœlouifæfucrinL Quæ, utcunepfchaboor,

tium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cerre tanto fuerunt Horribil'.ores, quanto magis præter expedatioH^»^

rationesphyficasacciderunt. Defediones enîin folis,que naturalitcr ac cidcre foJent^non aeddunt tempore plen tlunrj, quo amp; fcftum pafehæiuxnbsp;ta legem celebratum eft,Sl Chriftuspaflus eß,fed tempore nouilunij,nbsp;cum luna interiedu corporis fui in ter terram amp; folem,excipit radios folanbsp;res, et impedit,ne ad nos in terram perueniant* Quare cum Chriflus pafnbsp;fus fit tempore plentlunrj ,quo non folis,fed lunæ tantum edipfescon/nbsp;tingere fo!ent,fi quando conringunt, fieri non potuit,iit hæducisob/nbsp;feuratio fada fît naturaîiter. Quo minus autem eft naturaïis eo magisnbsp;cft ßupenda, adeoep admonet nos earum craflfflimarum tenebrarum,nbsp;EXtf.i«. q egreßuris ex Aegypto Ifraelitis,fadp font in uniuerfa terra Aegypß*nbsp;Vtenimtuncagnuspafchalispaulopoft madanduscrat, Sôlfraelitænbsp;ftatirri Iiberandierant,etyrannidePharaonis,itanunc ucrus agnuspafnbsp;chalis, qui eft IcfusChriftus,in crucemadatur, fpiritum fuummoxe/nbsp;mifiùrus,quo nobis ucra liberatio a morte amp; inferno, adcoq^ab omninbsp;tyrannide Satanæ contigit. Quare optime comparatum eß, ut ficut innbsp;libcratione Aegypciaca,horrendaca!igoofftifa eß oculis Aegypeiatonbsp;rum, ita in liberationeccrleßiper Chrißumfada,offundcrenuir ocUgt;'nbsp;lis populorum teterrimæ tenebræ. Sed hic uide mih i rerum uiccs in di^*nbsp;nerfum mutatas.Nam quibus tuncfplendebatdariffima Iux,horum ponbsp;fterisobtjciunturnuncobfcuriffimætenebræ. In Aegyptoenimerantnbsp;tantum tenebræ inter Aegyptios. Vbicuncp ucro habitabant filij Ifrael,nbsp;lux erat. Nunc autem lux peruenit ad Aegyptios, hoc eß, genres incitlt;nbsp;cumeifas ,poßeri autem Ifraelitarum craniflimis tenebris obruuntur».nbsp;Accedii haCjQ) Mofe,quierat Ifraelitarum liberator ex Aegypto,fruebanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur

-ocr page 593-

HO MIL I AB IOAN. BREN TI I?

îür tunc luce una cumirraelitis fuis.Chriftus aut qui eft uerus liberator « morte amp; inferno non externis tin ,uerû etiam internis tenebris in cril/nbsp;ceaffligitur.Nain tenebræ,qu^ hocloco faâæ fcribuntur fuper uniuernbsp;fam terram, non folum incurrcrunt in oculos Chriib‘,uerum etiarnpencnbsp;traruntin animueius,8iexcitaruntin eo miferandû clamorê. Sequiturnbsp;‘n.Ethoranonaexcîamauit lefusuocemagna,*‘^5^nbsp;Eli, Eli, lamafabachtbani^qd eft interpréta tu Deus meus,deus meus, *nbsp;eur medereliquiftiCHancuocê Euangeliftæ tam memorabilê iudicaue/ -»*nbsp;tunt, ut uoluerintipfam carecitarelingua,qua Chriftus ufus eft. Quidnbsp;ergo de ca dicemusÇ’ An non Chriftus elt unigenitus fiîius dei^quonbsp;elamatfc a deo derehAuî’num in tantis adueiTis delperauit-7 Abfit Ionnbsp;gilTime. Paulo e;n ante pofuit fibi ob oculos paradifum,quê etiam latronbsp;ni promiferat,amp; paulo poft cômendabitdeo patri fpiricum {u5,quô iginbsp;türdefperaflèt; Hue accedit, q? eiiamipfa clamorisuerbahaud obfcurcnbsp;indicent, Chriftûnon defecifleadeoperdefperationê. Aitenim. Deusnbsp;nieus,deus meus.Clamataddeû,inuocatdeum,amp; uocat eû,fuum deü,nbsp;quod certe non feciffet, fi de deo defperaflèt. Q^id pluraC Hic clamornbsp;non eft Chrifto temere in ore natus, fed eft multisante annis per fpiritnnbsp;fanftünomineChriftiadnunciatus,in pfalmouicefimoprimo, in quonbsp;pfpicue uides, Chriftû nulla plane defperatiôe, fed potius maxima oîmnbsp;fpe in hune clamorê erupifle. Sic em habet pfalmus. Deus meus, Deusnbsp;meus,quare me dereliquifti $' loge a falute inea uerbaeiulatus mei. Et adnbsp;dit. Tu aût in fan do habitas, laus Ifrael ? Ac mox. Tu es,qui extraxiftfnbsp;me de uentre, fpes mea ab uberibus matris mec,in te proiedus fum ex unbsp;tero.De uêtre matris meæ,deus meus es tu,ne difeeflèris a me. Etitei^Jnbsp;Erue aframea deusaîam meam,et demanucanis unicam mrâ. Salua menbsp;ex oreleoni5,Slt; a cornibus unicorniû humilitatê meam. Narrabo nomenbsp;tuum fratribus meis,in medio ecclefig laudabo te. Qui timetisdnm launbsp;date eu, uniuerfum femêlacob glorificate eû* Timeateu omne fernennbsp;lfrael,qmnonfpreuit,necdefpexitdeprecationê paupéris.Hgc certe nonbsp;eft tm oratio fpei plena,uei|2:etiam prophecia de uulgando Euangelionbsp;in toto orbe, amp; reuelanda maieftate Chrifti in omnibus fînibus terræjnbsp;Quid ergo fibi uolunt ifta ua ba. Quare me dereliquifti^Et ,Clamabonbsp;P diê,et non exaudies'TNô funt uerba peccantis defperatiôe,fed funt uernbsp;ba fignificantis fe fuftinerefuppliciumdefperatoRzamp;damnatoßt.Chrinbsp;ftus em peccata noftra expiaturus, non fufeepit adiones feu opera peccanbsp;torum,quêadmodum fgpenumero diximus,fed fufeepit fuppiieia amp; fti/nbsp;pêdia pdôrum. Peccata aût no merent ullà falutê nec in cœlo nec in ternbsp;ta, necmerentur adeo ullam exaudicioncm,fed merentur, utpeccatorcsnbsp;derelinquantur a deo,ucderelinquantur ab omnibus creaturis dei, ut q--cuncprefpiciantftuead coelumfiueadterram, nullam uideant falutê. Si

-ocr page 594-

IN PASSIONEH CHRISTI

Ijbcr2tioncm,adeoqj ut non uidean£,nec fentiant, nifi perpetuum cxkv Uin.Hæcfunt ftipendia peccati, hæ funtBamm^inferni, quibus abiectinbsp;a dco excrudatur,hic eft maximus oim dolor, amp; fuperat ocm mortis donbsp;lorem.Cum igic Chriftus uencrit adexpiaiida pdâ noftra,quæ merue/nbsp;runtppetuas flammas inferni, fufeepit etiam hoc fuppliciu, amp; obiecitfcnbsp;flainmisinferni,utnon aliter affedtus fit, q ft fempiterna fibi internitio/nbsp;nepereundûefiet. Videtem in crucc,tam terram qcœlûftbiaduerfa eftnbsp;fe, Sc faïutê negarejn terra, uulgus,magiftratus,pontifices,fcribæ,fcnanbsp;tores,milites latrones,hoc eft, omnia heim ftueclaroi^ fiueobfairo/nbsp;rum,fiue principu,fiue fubditoR2,ftuehoneftorum, fiue fceleratorum gcnbsp;nera,unoore couiciantur,et affirmant ipfum a deo abiedîum.Incœlo,nbsp;SoIrecrahitlumêfuum,SCaercraffîffimistenebrisobfcuratur, quæfig'*nbsp;nificare uident,deum ita alienatû efle,ut inuideat ipft etiam uulgareliUnbsp;cem,quam tn alioqui mittere folet fuper improbos quofcp» In tantis iginbsp;turaduerfis, flaminginferni in animo Chrifti itainfufflantur,ut quantanbsp;potuei'it uoce,excîamauerit,Deus meus,deus meus, quare me dereüquinbsp;ftiC Acalq qtiide homines,qui funt natura pc75res, non poftunthæcinnbsp;i( 6.j: cendia ftnepcio ÔC blafphemiaaduerfus deum ferre. lob ait. Per eat diesnbsp;in quanatus fum,SCnox,inquadidüeft, conceptus eft homo. Et Hie'nbsp;remias:MaIedi(ftus,qui adnunciauit patri meo,dices,natus eft tibipuetnbsp;mafculus,amp; quafi gaudio Jgtificauit eû. Audiat clamorê mane8C ulula/nbsp;turn in tempore meridian o, q me no interfecit a uulua, amp; fieret mihi manbsp;tec mea fepulcrum, ÔC uulua eius conceptus æternus. Hæ funt blafphc/nbsp;mig, quas extorquent flammg inferni. Chriftus aut,qui eft natura iuftus,nbsp;perfect has flammas fine p£ftô,ÔC blafphemia, ÔC quanq grauius affligenbsp;retur, q aut uerbis dici aut intelledu coprehendi queat, tn perdurauit innbsp;Domini dei patris fui obedientia. Quare deus hacfili) fui obediendaitanbsp;deledlatus eft,utprimu non extulerittin Chriftum infummâfubhmita/nbsp;tê: Sicem fpiritusfandusin pfalmo ait.Diminuifti eum paulo minus anbsp;deo, gloria SC honore coronafti eu, fed etiam omnibus, qui in Chriftunbsp;filium fu5 credunt,pda remittat,et iudicet ipfos iuftos propter Chriftu,nbsp;deinderecipiatfeferuacuru ipfos propter Chriftuin medioinfernidolonbsp;re,ac nunq dereli(fturû,e£iâft uideant prorfus abiedi amp; derclidli. Quidnbsp;^itur nuncfalutis nobis deeftcCu Chriftusin hortoantecapiiuitatcmnbsp;(uam diceret,Triftis eft animamea ufq? ad mortê,fufcepit horroresmocnbsp;tis,0C deuicit eos, ita nuncin cruce, paulo ante mortem fuâ cû exclamar,nbsp;deus meus ut qd me dereliquifti,fufcipit in fe hqrrores inferni, amp; deuirtnbsp;dteosin domino deo patrefuo. Et uthæcomnia propter nos fufeepit,nbsp;jta etiam propter nos deuicit.Noftraeft uictoria» Reliquum igitur eft,nbsp;ut eaad falutem noftram utamur. Vtemur autem, ft maximisaduerfisnbsp;comprehenfi ,fub fpe, præter fpcm ita confidamus ,ut etfi uideatur denbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;* 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^ perpétua

-ocr page 595-

HOMÏLlAé ÏÖANNIS Blf É^NfTE ^pttuafalute noftiaplanedefperatum amp; conclamatum cnè,rfedamu^nbsp;tn propter Ghriftiim nos deo curæ effe^ac certo fore, ut per ipfum fernenbsp;mur.Nec uirtustfn noftra eft Chriftus,propter que feruamur,fed etiamnbsp;aemplum,ut quêadmodum ipfe in maximis fuis anguftqs inuocauit denbsp;urn patre,amp;C conqueftus eft ipfi dolórê fuum. ÇQuod em dicit,Cur menbsp;dereliquiftiCnon eft impia expoftulatiojed pia oratio,8lt; qrela de mag/nbsp;nitudine doloris^ita amp; nos feftinemus oratione hoftra ad deum p Chrinbsp;ftum, amp; quia homines no affîciuntùr noftro dolore, conqramur eumnbsp;Domino deo noftro, conqueramur eu Chrifto feruatori noftro,qui eunbsp;ipfehoc doloris genere tentatus fit,teneri non poteft, quin nobis op/nbsp;portunotêporcfubueniat.Proptçrte,inquitDauid, mortificamur totanbsp;die,^ftimatifumus ficutoues occifionis.Habesafflilt;ftiönes. Nunc audi pfat.43inbsp;querelam 8lt; orÔem.Exurge,quare obdormis dne,exurge SC ne repellasnbsp;infine.Quare faciem tuam auertis,obliuifccris inopip noftr^,nbsp;nbsp;nbsp;tf ibula

tionisnoftrpTQuoniam humiliata eft in puluere animanoftra,conglu tinatuseftinterraueternofter.ExurgeDneadiuuanoSjamp;redime nosnbsp;propter Home tuû.Habes oratione» Vbiaütê eft exauditioC De exaudi/nbsp;tioncaudi Chnftumin fuo pfalmo.Timeat eu,inquit,omne feme Ifra/ pftl-.u:nbsp;el,quoniânonfpreuit, neep dclpexitdeprecanonêpaupis» Necauertitnbsp;fade fuam a me,amp; cum clamarêad cum exaudiuit me.Et Dauidê in alionbsp;pfalmd» Deusnofter,rcfugiumamp;uirtus, adiutorintribuhdonibus,qnbsp;inueneruntnos n i mis. Prop ter eanô timebimus,dum turbabit terra, SCnbsp;tranffcrentmôtes in cor maris.Sedaudiarnus nunc,quo fpedatorcs q/nbsp;damadcrucêaftanteshuncclarùorêGhriftiexceperint» Etquidâillica/nbsp;ftantium,quumaudiftent,dicebant.Ecce,EIiâuocatifte. Poft hoc, fd/nbsp;eslefus,q) oîa iam confummata eflènt,ut côfummaret fcriptura,dicit,Si ‘ ‘nbsp;do. Vas igit pofitum erataceto plenum,et ftatim accurres unus ex eis,6lt; «nbsp;accipiêsfpongiâjimplenscp aceto,ô^ imponês arundini obtulitori dus, ‘ «nbsp;potumdabat ei dices.Sinicc,uideamusan ueniat Elias,utdeponateu»nbsp;Caeteri uerodicebant. Sine, uideamusanueniatElias faluaturuseum» ‘ «nbsp;difpariafunt iùdiciadei et hoîm» Deus clamorem Ghrifti fil i} fui itanbsp;®gnofcit amp;exdpit,ut iudicet ipfum non fimplidter dignum qui exaudianbsp;^r,fedctiamqüimaximaoîm maieftateornet.Diminuiftieum,inquit,nbsp;paulominus a deo,gloria honore coronafti eum,amp; conftituifti eumnbsp;fup opera manuû tuaßj.Oia fubiecifti fub pedibus eius.Et ite^î» Adoranbsp;hunt in confpedu chis uniuerfæ familiæ gendum ,quoniam dni eft reonbsp;num 8d ipfe dnabitgentiû. Spedatores autê indicant Ghriftumadeonbsp;«a abiedum, ut necefle habeatambire auxilium Eliæ» Eccc,inquiunt,nbsp;Eliâuocatifte.Et,Sine,ùideamus an ueniat Elias, faluaturus eum »Sednbsp;^angeliftædiferteexplicant,undehic error ueniat, çh fpedatores exinbsp;ftiment CHRISTVM inuocaffe Eliam.Redtant enim uerba iplaè

-ocr page 596-

ï N PASSIONEM CHRISTI'

Gr4W4fm‘ Chrifti',En,EIi,Iamafabachthani\ex quibus aut non inteïïediSjautnoii rcéle perccptis,orta eft opinio fpedatorum de iniiocation c Eliæ. Sic 8^nbsp;parithtre alias ignorantia grammaticcs acphrafeoslinguarum multas fæpe parienbsp;abfurdas in facris literis opiniones ôi hærefes* Qui prius,inquitSalo^*nbsp;mon,refpondet,q audiat, ftultum feeflè demonftrat,ôd confufionedignbsp;Prouer.tg: num^Nonfolumaütem isrefpôdet,priusq audiat,quiniondumaudit»nbsp;ad finem ufc^ dicentis fermone refpôdet uerum etiâ qui uerbis nondunbsp;retfleintcnedtiSjdefententiaafeipfoconceptaiudicauStuItiigiturfunt,nbsp;S^digni confüfione, qui hoc loco putant Chriftum inUocafTe Eliam.nbsp;Hismulto ftultiores funt, qui reuelaco Euangclio,in quofolus lefusnbsp;S4«lt;Sortt«w ^^***^“^ proponitur nobis mediator amp; aduocatus nofter, impudenternbsp;wcatio. affîrmareaudentSandosmortuoSjin neceflitatibus, utpatronosauxihnbsp;ares,inuocandosefle*Nam,ut Chriftusfolusaffliôlionibusamp;neceflïtânbsp;iibus fuis, peccatanoftra expiauit, ita foli fibi retirtetetiam maieftatemnbsp;feruandi nos in noflris affliÆonibus amp; neceffitatibus» Necindigemusnbsp;apud Chriftum alqsreconciliatoribus. Cum enimipfeiadlus fitrecon/nbsp;ciliator nofter,ferre nô poteft, ut hâc maieftatem in alios transfetamus,nbsp;8d fenciamus fanâos per ipfum feruatos,magis ifpo propitios,8^nbsp;dores efle» Paulo poft clamabit Chriftus, Pater in manustiiascommcnnbsp;do fpiritum meu. Et Steph anus protomartyr Chrifti inter faxa clamainbsp;Dominelefujfufcipefpiritum meum. Quare necnospoftumusfpiritunbsp;noftrum in extrema mords neceflîtate in tutiorera locum deponere,q innbsp;manusdomini deinoftri,amp;fiïij eius lefu Chrifti. Sed redeamus ad no^nbsp;ftrum propofitum. Audiuimus an tea Chriftum in animo fuo flammisnbsp;inferni obiedum, audiamus nunc eas flammas exercere uires fuas etiamnbsp;in corpusipfius.Nam cumitianimograuiflîmishorroribus excruciarc/nbsp;tur, et iri corpore propter affixion em ad crucem acerbiflîmos dolores fufnbsp;ferretjàc fanguinem fuum effünderet,tanta fid affi'ciebatur,ut præ ca pronbsp;pémodum contabefeeret . Clamatigitur ,ficio,amp;potum qüæritoUt^c^nbsp;paruam accipiatrecreationemVQuidiobfecro,poteft ad tot tantos^ crunbsp;ciatus tam animi quam corporis accedere; Animus inferniignibus itanbsp;ardetjUt uideatur a deo derelidus ôd inæternum periturus. Corpus uuhnbsp;neribus amp; effufione fanguinis itàexhauftum eft, ut maxime omnium denbsp;fiti conqueratur. Tantæ molis erat, peccata noftra expiare, amp; iram deinbsp;placare.Qiiidergofit^'Chriftusin fummaamp;extrema fua miferiapoftu^nbsp;lattantum aliquotfrigidæaquæguttulas,numconfequitureasC'Nihilnbsp;certe minus. Sed potatur aceto. Hæcludæorum crudelitas tantum dolonbsp;rem attulit animo Chrifti, ut conqueftus fit de ipfo, priusquam aflumpnbsp;fiflèt hominem. Inpfalmoenim fexagefimoodauo, qui eftuaticiniumnbsp;de paftïoneChrifti,ait. Suftinui,quifimulcontriftaretur,amp;Jnon fuit,nbsp;qui confolarecur,amp;non »nueni.Etdederuntin efcammeamfeI,amp;in fi**nbsp;d mea potauerunt me aceto.Quid aut calamitofius, quam n e in extremanbsp;quidem

I

-ocr page 597-

H CHILI AB ÏOA N. B R EN TII«

quidem àffliâioe poflëid cÔfequi,quod altoqui fceleratifTimis quibufc^ plena manu offèrrifoIecT quidindignius,quamutei,qui creauttcœlunbsp;amp; terram, mare 8d oîà quæ in cis funt, negetur in fummo fuo dolore gut^nbsp;tulaaquæ;Sed hi funt mores,hæc eft ingratitudo,hæc eft crudelitas,amp;:nbsp;impietas hominum huiusfeculi,q? ipfîfruantur omnibus delicqs, amp;benbsp;tiefaciant fui fimilibus,hoc eft,peflîmis quibufq^,amp;:ingratiftimis nebu/nbsp;lonibus, Chriftumautembenefatftorêamp;feruatoremcruci affîgant,8ia/nbsp;eeto eu potent« Quod Chrifto accidit^hoc idem accidere folet in hocmunnbsp;do mèbris Chrifti,ôd ecdefiæ eius. Seruus em ,n5 eft maior domino fuo»nbsp;Nâimpij fruuntur omnibus huius feculi cÔmodis,(Sic enim inter impi/nbsp;os,alter alterius manum lauat« )Sed intérim qui ueram pietatê fedlantur,nbsp;hi necelfe habent tth no fame amp;fiti perire ac omnibus maloß: generibusnbsp;affligi,adeocp ne in fumma quidê ipforû neceffîtatebenefidolum quodnbsp;dam ab hoc mundo confequi poftunt. Quid igitur ad hæc dicamus'T Nûnbsp;hæcacddunttemere,amp;fineuoIuntatcDeiC’ Minimeoim. Sdenslefus,nbsp;inquit Ioannes,q) omnia ïam confummataeflent,utconfummaretur fcrinbsp;pturardicit, Sitio, hoc eft. Nulla calamitas,nullapafiïotcmere in Chri/nbsp;ftum incidit.Sed quicçjd pa{ruseft,hoc paftus eft uolûtate Dei,qui figninbsp;ficauit uoîuntatê fuam per facram fcriptura« In hac autê fcriptum eft,nbsp;mundus tam indigne traâabit Chriftum ,ut in fumma fua neceflitate ponbsp;taturus eum fit felle ôé aceto. Et uoluit Deus hanc calamitatê Chrifto fi/nbsp;lio fuo iramittere,non ut ipfum perderet,fed ut ipfe maiori gloria ferua/nbsp;retur,amp; unafecum paflione fuaferuaret oêsin ipfum credêtes.Sic amp; qugnbsp;cuncp aduerfa accidun*; ecdefiæ Chrifti,nô acciduntcinefdente,fcd Ionnbsp;ge ante ita difponente Deo,ut quanto grauior fit calamitas,tantoglorionbsp;hor fiat liberatio. Inter hæc autem,quid fietdeimpijs,qui bibuntipfiopnbsp;timum huius terræ uinum, Chriftum autem amp; ecdefiam eius potant acenbsp;to7num fruenc uoluptatibusfuis in perpetuum^Nihil certeminus. Vtc/nbsp;nim Chriftus non gpetuo pêdet in cruce,nec perpetuo iaeet in fepulcro,nbsp;fed tertio die refurgitmaximagloria,8Crefufcitat fecum omnes in ipfumnbsp;credentes,ita impi) non deledabunt perpetuo fuis uoluptatibus. Sedqanbsp;potauerunt Chriftum ecdefiam aceto, idcircoaccidetcisuiciffim,qdnbsp;in pfalmo fexagefimo o(ftauofequitur.Fiet,inquit,menfa eorum coramnbsp;ipfis in laqueum,amp; in retributiones amp; in fcandalum.Obfcurabuntur o/nbsp;culi eorum ,ne uideant ,amp; dorfum eoRt femper incuruabitur«Eftunde funbsp;per cosiram tuam,ô^ furor iræ tuæ comprehendat eos« Fiat habitatioeonbsp;rum deferta, in tabernaculis eorum n on fit qui inhabitet. Quid«*' preca/nbsp;tur ne Chriftus aduerfarqs fùis,qui potantipfum aceto, malum':’at quo/nbsp;modoprecaretur eis malum, cumpaulo ante pro falute eorum oraucrit,nbsp;Pater, remitte illis, quianefciunt,quidfaciant. Non igitur precatur dsnbsp;malum, priuata uindidæ cupiditate,fed uaticinatur e fSntu fanâo, quanbsp;ddd

-ocr page 598-

ïtc PA SS 10 KE H G H-R I ST

earn maïovum uaiturum fîtfüpcrimpccnitcntes.Italt;^ quodad per^’^ Chfiftiatrinet,cummah'saffkeretur, nÔminabatur, lcdtradidit uindknbsp;élam ei,qui iufte iudicat.Quod autê ad ofîî'ciu eiiis attinet,adnunciaU2Cnbsp;impfjs futurâipfoRiinternitionê, fi forte horribiliiudido Dei terridcôlt;nbsp;uertant amp;uiuant.Sedpergemus. Cum ergo lefusaccepifletacctunijdfnbsp;»gt; xit,Confummatûeft, hoceft,Omnj'a l'am impleta funtPertuli iamnbsp;afflidiones quas mihi pater imniifit, fcriptura immittiendas prgdkiU..nbsp;Nihil reliquumeft,nifiutcorporalern meâuitam fîniam. Memorabîhsnbsp;uox^quæ teftatut maieftatem Chrifti,etiâ in fumma eius miferia,etin exnbsp;tremo uitæexitiKManifefte enim hacuoce fignificat,fe hune eflèjinnbsp;feriptura refpiciat,de quo fcn'ptura uaticinetur, cuius paflioni fcri'pturanbsp;tribuat maieftatem expiationis peccatorû 8lt; rcconciliafionis cum Deonbsp;patre,breuiter,quem feriptura faciat uerum Meflîâ, in quo omnia funtnbsp;ïmpleta,quæ nobis decœlefti hæreditate diuinituspromifta fucre. Vca*'.nbsp;mur igitur hae uoce pro remedio in omnibus aduerfts,adeocp in ipfo ®nbsp;tremo uitae noftræpericuIo.Si peccatum minât nobis damnationem,dinbsp;camus exfide,Gonfummatû eft, quia cruce amp; morte Chrifti plaçai eftnbsp;ira Defamp;peccatum itaexpiatum eft,ut non folû nobisremittaiUt»nbsp;Chriftum crediderimus,u€rumetiâreputemur propter Chriftum luftfnbsp;Si morbus negat nobis falutem, dicamus: Confummatûeft, quia ci'uccnbsp;amp;morteChriftiomnespafliôesamp;morbieorumquicredûtin Chiiftu»nbsp;(andificati funtad faIutê.Simors minatur nobis perpetuaminternitiQ»^»nbsp;dicamus:Confummatumeft, quiaChriftus crucemortefua omnianbsp;1 ta confummauit amp; perfecit,u t iam nihil aliud reliquum fit,quam ut peVnbsp;mortem inæternam uitam amp;fcelicitatemingrediamur, C£uidergoad/nbsp;buctrepidasCConfummatû eft, peccatum expiatûeft,ira Dei placata eft.nbsp;Mors uidla eft.Regnû Dei partum eft, Cœlum apertum eft. Breuiter,onbsp;raniaadfalutê noftramneceflariaperfeda, impleta amp; abfoluta funt. Etnbsp;tantûhocqugritur, ut nos beneficia Chriftiptr fidêobedienter excipia/nbsp;mus,quo ipfispcrpetuo fruamur .Cæterum, quia Chriftus hac noce fi/nbsp;gn ifica uit oîa impleta et gfeâa efte,nec quicq aliudreliquû efle,q ut diPnbsp;cédât c corporali fua uita, idcirco quo palam teftaretur, fe pro fuo arbi/nbsp;” trioponereanimâfuam: clamas itei^î magna uocedixit.Pater,in manusnbsp;•) tuasdcponamfpiritummeum.Ethæccuindixiflet,inclinatocapite,tra/nbsp;33 didie^iritum. Hpc cÔmemorantur quidem pauciffimis uerbis,fednonbsp;funtpauciscogitationibus prgtereunda.In hocenimloco fummanpbisnbsp;faluspartaeft.Adhanchorâ refpexeruntfide fua omnes fanlt;ftipatriar/nbsp;chæ èi. prophetæ Adhanc horâ refpexeruntomnia ueterum facrificia ianbsp;inde ab initioorbis terrarum. In hancigitur horamrefpiciendum etiamnbsp;eft omnibusijs, quiueram amp; perpétuamfabtem defyderant. AeprPnbsp;mum, cp Chriftus magno clamore tradit fpiritum, tantum eft miracu/nbsp;lum,ut mox CenturiOjSs: qui cum ipfo erant,excitentur ex eo adcreden-»nbsp;dum

-ocr page 599-

HOMILIAE IOAN. BRENT IL

dum in Chrifkim amp; glonficäridüm Deum,quemadmodum poftea fe/ quttur. Deindedeclarat etiam höc maieftatem Chrifti,qj deponat fpirfnbsp;tumfuum non cum homines coguntj fed cum ipfc uulu Vnde Pila^nbsp;tusadmirabatur poftea, cp Chriftiis täm cito mortuus effets Præterea,’nbsp;cûDeum patrêuocat, figiiificatfcfilium Dei, cum uerodeponit fpiritunbsp;fuum amp; moritur,figrtificatfefilium homfnis,acuere hominem eflè. Denbsp;inde cum depofucrit fpiritum fuum apud Deum patrem, manifeftedo/nbsp;cet, q? fpiritus hominum pofthanciiitam non ita cxtinguantur,utnihilnbsp;omnino fint, fed q? uiuanc cora Deo. Adhæc, cum Chriftus deponat piorUj^irituinbsp;fpiritumfuum apudpatre,reponiteoipfoomnium piorufpiritusinmagt; inmanu dehnbsp;nû Dei, ut amp; interea temporis, dum adueriiat nouiflîmus dies apud Dé/nbsp;umcû Chrifto fceliciter uiuant,ô^ in nouiffimodieuna cum corpore adnbsp;perpctuara uita refufcitentur.Qui enirri proprio filio fuO non pepercit,nbsp;fed pro nobis omnibus tradidit inum,qui fieri poteft, ut n on amp;cUm eo/nbsp;dem nobis omnia donetC Quare fi Deus pateraftuinit Bi. conferuac itinbsp;morte fpiritum Chrifti filiifui,profelt;ftoaflumetamp; conferuabit etiarrinbsp;propter Chriftum omnium credentium in ipfum fpiritus,donec iterumnbsp;a mortuis excitentur.Poftremouidemusquidem Chriftum expirafleSc^nbsp;mortuum efte,mors autem eius longe aliter cönfideranda eft, quam alionbsp;qui natura mortis appareat. Mors enim natura fuaeft ftipendiumpeccagt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ti.Et quiapeccatum affertfecum perpetuum interitum,idcirco mors natu ra fua,uia eft ad extrctnam internitionem .In Chrifto autem natura mor/nbsp;tisplane fubuerfa,potentia eius prorfusfublata eft.Nam cum Chriftusnbsp;non folum eft homo longe omnium innocentilTimus Bi abfqueomi pecnbsp;cato, fed etiam eft unigenitusfilius D E I, mors nihil omnino iurisnbsp;in ipfum habuit. Et tarnen incurrit in eum. Bi uoluit in ipfo tyrannidemnbsp;fuamexercere.Quare itaper Chriftû deuidaeft, utnecefTehabeat cort/nbsp;tr a naturam fuam ianua fieri non Chrifto tm ipfi,uerumetiam omnibusnbsp;in Chriftumcredentibus,adperpétuagloriamBi fœlicitatem,atcp adconbsp;mors Chrifti quia nullum ipfe unquampeccatumfecit,fa(ftaeft,primû,nbsp;morspcccati,deindemors mortis.Poftremo mors etiam, utita dicam,nbsp;Satanaeamp;inferni.Per peccatum,inquitPaulus,damnauitpeccatû in carnbsp;nc.Choceftjperhoftiampro peccato,quæcft Chriftus, feu per mortenbsp;Chrifti) fublatu eftin hominibus ius peccati.Et hoc fadû eft,ut impie/nbsp;tetur iuftificatio legis in nobis, hoc eft, ut reputaremur propter ipfum,nbsp;fatisfeciftelegi,etiamfinosnon fatisfecerimus.Etiterum.Patefatfta nucnbsp;eft gratia Dei per apparitionem feruatoris noftri lefu Chrifti, qui mor/nbsp;tern quide aboleuit,uitam autem in luce produxit.At rurfus. Abforpta , i •nbsp;eft morsin uidoria. Vbituus,morsaculeus:ubi tua inferne uicftoriaC’Anbsp;culeusaute mortis,pdrh.Potentia uero peccati lex.SedDeo araua,quinbsp;deditnobis uidoriâper Dnm noftrum Icfum Chriftu.Similiter ad He/

¦ ddd i)

-ocr page 600-

IN PASSIOKEH C H R.I.ST I

bræos, Parriecps fadus eft eorun dê, ut per morte abolerct eum,quî mof ti's habebat imperium, hoc eft,diabolû, liberos redderet eos, quicüc^nbsp;metumortis per oêm uitamobnoxrj erant feruituti.Namqueadmodurnnbsp;ChriftuSjHon folus cruci affixus eft, fed fuftulitfecû,ficutfupra oftendi/nbsp;mus, incrucemoêsinipfum credentes,utlauaretpdäipforumfanguilt;nbsp;nefuo,itanon folus profedus eft in morte,utuinceret pro fua tm perfevnbsp;na morte, amp;per mortem ingrederetur ingloriam patris fui,fed abduxitnbsp;Cecum in morteomnes credentes in ipfum, utper mortem confequerentnbsp;in ipfoæternam fcelicitate.Ne«^ enim fentiendura eft,qgt; Chriftus ita alt;nbsp;boleuerit morte,ut mors omnino non fit amplius in hocfecuIo.Necdfenbsp;babent adhucoes hominesmori,amp;tuncprimum abolebiturintotumnbsp;mors, nouiflimus hoftis,amp;perfedeimplcbitur fermo quiferiptus eft,nbsp;’Abforpta eft mors in uidoria,cum in extremo aduentu Chrifti corruptnbsp;bile hoc induerit incorruptibilitate,amp; mortale hoc induerit immortahgt;nbsp;tatê»Nuncautêmors itaper Chriftum abolitaeft,ut tumultueturquide,nbsp;non tn poflit his qui in Chrifto funt per fide,incommodum afferre. Nanbsp;qucmadmoduapes,cui ademptus eft aculeus, bombo quidefuo adhucnbsp;ftridet,non autepungit, itamors adhuc quidem frémit,fed quia ablatusnbsp;cfteimorteChrifti,acuIeus,qui eftpdm, non poteft quicqmferremalinbsp;bis,q mortis Chrifti participes funt.Erimus aut mortis Chriftipticÿes,nbsp;fi crediderimus,q) Chriftuspro nobis feu pdis noftris mortuusftt,fi it^nbsp;cxhacfidemortificauerimusin nobispdânoftra,denicp,fiexeadê fidenbsp;morte, quam Deus nobis immittit obedienter exfidefufcipiatnus^nbsp;Quodfi mortui fumus cum Chrifto,inquit Paulus, credimus q? amp; in^enbsp;muscGillo,Quarehpcunafitcura noftra,utculefuChriftodnonoftronbsp;moriamur,,quo et cû ipfo ad æternam fcelicitatêrefurgamus, quieft unanbsp;cum patreSif fpiritu landoDeus laudandus infecula Amen*

H O M I L I A L XVI.

lexaltatusfuero,inquit CHRIST vs, aterra,o^stra/' meipfum. Et iteBz.Ämenamc dico uobis,nifi granbsp;frumeti deiedum in terrâ,mortuû fuerit, ipfum folt;nbsp;fruduaffert»'nbsp;Vidimus aut heri ChriftuDOMINVMnoftR^incnxnbsp;ceaterra exa!tatij,uideamusigiturhodieinchoantead feoia trahere. Vinbsp;dimus eum in crucemortuS, uideamus nuc,quem fru dSmors eiusaffernbsp;re incipiat. Etecce uelû tcpli feiftum eft mediû in duas ptes,a fummo ufqsnbsp;,, ad imum, amp; terra mota eft, etpetrefeiftp funt ,amp;monumetaapertafunt,nbsp;,, etmuka corpa fandoR2,q d©rmierât,furrexerût,et egreftiex monumêüsnbsp;e, poftrefurredioneeius intrauerut in fandâ ciuitatê,etapparuerût multis*..nbsp;Quid potuiflet de efficatia mortis Chrifti excellentius commémorantnbsp;Primum enimCHRIS TO mortuo uelum templi feiftum eft medi/nbsp;urn in duas partes, a fur mo ufque ad imum. Hoc miraculum non eftnbsp;ofcitanterprïetereundum«Namde uelotabcrnaculi,incuius tabernaculi

-ocr page 601-

HOMILIAB ÎOAn. BAENTft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi/

locum fucceiTn poftcä tempiùm Hierofölymitanum,{n Exódo Mofi ita fcriptum eft.Fadesuclumpulchra uarietatccontcxtum,quodappcndes Exotii:tfinbsp;ante quatuor column as delignis Sithirn, quæipfæ quidem deauratænbsp;crût, Ad habebûc capita aurea, fed bafes argcnteas.inferetur aûtem uclûnbsp;perfibulas.lntraquodponèsarcam teftirnoni7,quoamp; fanâuarium,amp; quidfigiaß*nbsp;fanäuarijfanc'tuariadiuidentur. Quid au temper udum fignificatüni lt;«lt;«'«.nbsp;fuerit, EpirtolaadHebræosdifcrteexplicatïPoft fecundum, inquiens,nbsp;uelum erat tabernaculum,quoduocaturfandum fanaureum ha^ ***nbsp;bêsthuribultmijSd arcam teftamenti, undic^ circütedtam auro,Et mox.nbsp;In prius quidem tabernaculum femper ingrediunc faccrdotes,qui facronbsp;rumritusperagantJnfecundum autem, Cq'JO^ eftueloa priori tabcrnanbsp;culo diftindum ) femel quotannis folus porttifex,non linefanguine,nbsp;quem offert profe ipfo,8d pro populiignorantqsJllud fignificance fpi/nbsp;ritu fando,nondum manifeftatam efre{andoRtüiam,adbuc priori cabec^nbsp;naculo conftftcnte,quaeerat fimilitudoprötemporetum præfente, in qnbsp;dona facrificiacp off'erûtur,quæ non poiTunt iuxta confcientiam perfeznbsp;dumredderccultorem. Vides uelum,quofanlt;flum fancfloi^ a reliqua.nbsp;parte tabernaculi feu rempli diftin^flum fu jt,8d quo arcana ab oculis nortnbsp;populi tantum, fed Sduulgariumfacerdotum, intra fandum fandoruninbsp;remota amp; occultata funt, fignificaife 8d adumbrafïe, qüod qüamdiitnbsp;uelum cumfuotabernaculofeu temploconfifbt, nondumreudataSdpanbsp;tefada fit uia,qua perueniri poffit ad rcgnum cœlorùm amp; 110*301 fodicinbsp;tatem, Acfpiritus fandus femper quidem, iaminde abinitio orbisnbsp;terrarum {ignificauittampromifl’ionibus,quam facrificfjs omnemfaluznbsp;tempendereeChrifto DüMINOnoftroJedquia Chriftus nodumnbsp;erat reuclauisi, idcirco nec fandoRî uiareuelata,nec rcgnum codorumnbsp;patefadumeffcdicebatur. Nuncautem,poftquam motte Chrifti,uel5nbsp;rempli feinditur^Sd facra hadenus femper abfconditareuelantur, mani/nbsp;fefturaeft,patcfadamnuncenèuiam Sdianuamregnicoelorum. Quidnbsp;igitur probiberet, quo minus nunc ingrederemurC Nurn peccaraCSednbsp;baeeexpiatafunt morteChrifti. NumlexCSedb^cfcilTouelotempli,pgt;nbsp;mortem Chrifti abrogata eft. Abrogataautem eft,nonutliceat nobisnbsp;male agcre,öd legern dei uiolare,fed q? lex non habeat amplius ius damznbsp;nandi nos in iudicio dei.Nurn morsCfed Sd hæcmorte Chrifti uida eff.nbsp;Brcuiier,fciflcgt; udo rempli per mortem Chrifti, nihil iam rdiquum eft,nbsp;quod nos ab ingreflu in regnum coclorum excludere queat. Quare fi nonbsp;ingrcdimur,Clngredimur autem per fidem in Chriftum^ noftranoti aznbsp;liena culpa perimus.üeinde fcquitur aliud miraculumrT erra mota eft»nbsp;petrae feiftæ funt,8d monumenta aperta.Sunt,qui fentiunt,hunc terrajnbsp;motum non inludæatantumfadum cne,uerumctiamufq; ad Bähyniznbsp;®mperuenifle,8dmultasædcsexeoin urbeNiegna corruifle.Qiædutznbsp;mn^ fe habeat,certehoc miraculouoluic deus declararc maxima morz

ddd iij

-ocr page 602-

•: 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/IN PASSIOîîEM CH RISTI.

tîsChrifti effîcatîam.Nam,cum pétrit bocterræmotuCdfiæ mo

. - niimenta aperta, palam declaratum eft, morte Chrifti effedtum elle, qgt; terra non poflît amplius retinere mortuos quos fufcepit, fed n cccffe ha^.nbsp;beteosuiuos acliberos dimitterc» Vndeamp;^muîtacorporafanâor’j,qnlnbsp;ante in tide obdormierant, furrexerunt, non quidem ftaam,poftqu3ninbsp;Chriftus expirauit, fedfurrexerunt, poftquâipfe tertio die rcfurrcxit, utnbsp;Chriftusfic primiciæ dormientium. Non furrexerunt autem tannini eunbsp;Chrifto refurgente,fed intrauerunt eriam in ciuicatcm C crat enim cccmilt;nbsp;terium extra ciuitatemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apparuerunt multis, ut h is apparitionibus cô/

probaretur,tam Chriftum uerea mortuisrefurrexifle,quam monumen ta neceflè habere mortuos fuosreddere,amp; Chrifto mords uidori uiuosnbsp;reftituere.Quid igitur times,ne pucrefado corpore, no poflîs corpus itenbsp;rum in refurredione recipereTTerra creatura eft, amp; non eft potentior crenbsp;atore fuo. Putas ne terram pofte refiftere deo d ieen ti. Redde mortuos, q.snbsp;in te fufcepifti‘rDixit,amp;fada eft terra,cumnô,e(ref.Nuncautê, cumnbsp;dafit,non obediret fadori fuo^TQuod autem deus iuffurus fit terra red^nbsp;deremortuos,effêcit Chriftus morte CC refurredionefua. Quaremortunbsp;orummonumentanondebentnos tan turn admon ere, q? mortui*^nbsp;Mor/Koî-flw pofitbftuondamin hac terra uixerint. (Sicenim gentes incredulænbsp;Monumenta. nina mortuorum monumenta confyderant^fcd q? etiam poft bac perpe/nbsp;tuouidurifunt,dequarc pofteainhiftoriarefurredionis Chrifti plu/nbsp;ribus tradabitur. Audiamus nunc alia argumenta cfiïcaciæ mortis Chri

35 ft». nbsp;nbsp;Quum uidiftet Centurio, qui aftabat ex aduerfo et, quod tiebat,

•) q? fie damansexpira(ret,glorificabat DE VM, dicens. Verehomo hic 5, iuftus,S^filiuserat Det Etquicumeoeranr,cuftodimteslefum,quumnbsp;9) uidiftènt terræmotum, Sc'quæ fada fucrant, timuerunt ualde,dicen/nbsp;9, tes. Vere DEI filius erat hic. Etomnes, quæ fimuî acceflerantturbænbsp;»9 adfpedaculumhoc,uidentesquæfiebant,percutientes pedoraluare/nbsp;. 9ï uertebantur. Mors Chrifti tam efficax fuit, ut non folum feindereturnbsp;faxea tcrra,uei-umetiam faxea corda. Ac primum uide,quam potenter denbsp;us tueatureorum innocentiam, qui non fe ipfos priuatatemeritate ulciftnbsp;cuntur, fed tradunt uindidam ei,qui iufteiudicat. Chriftus enim hade/nbsp;nusgrauiftîmacontumeliofiftima pafTus eft. Et cum tantismalis afBnbsp;ceretur, non tarnenminabatur,fed obediebat uoluntadpatris fui. Qua/nbsp;re, quemadmodum Deus antemortem cxcitauit aliosatquealios teftesnbsp;innocmtiæ ipfius, ita nunc poft mortem excitât multos, quinon folunbsp;teftificentur de innocentia eius, uerumetiam agnofcant amp; confiteanturnbsp;gloriam maieftatis eius. Centurio ait. Verehomo hieiuftusamp; filiusnbsp;Deierat.Quid hocteftimonio,quidhacconfefti'oneilluftriusCMilites,nbsp;qui cum Centurione erant,dicunt. Vere Dei filius crat hie. Hoctefti/nbsp;monium tanto memorabilius eft, quanto inexpedatius.Turba, non ilia

-ocr page 603-

RO M I LI AE • 1 O A H. B R E NT 11 pontl'fjcuin amp;: fcribarum, feduulgarium hominum, qui adhocfpedlagt;nbsp;culuin uenerant, percutiuntpedorafua,quibus geftibus fignifkat(e'a/nbsp;nimo fuo maiora 5C excellentiora de lefu iam mortuo concepiffe, qua renbsp;ipfanunc nôappareat,amp;ipfieloquipoffînt. Remadmirandâ.Viuum .nbsp;adhuc Chriftum paudflimi agnofcunt amp;confitentur. Mortuum nuncnbsp;tarn milites quam turba hominum commendant.Sedhocinudeft,quodnbsp;Chriftus dixit. Ego, fi exaltatus fuero a terra omnes traham ad meip/nbsp;fum.Et iterum .Si granum frumenti mortuum fucrit,multumfrult;Humnbsp;affèrt. Cum igitur nunc exaltatus fit in cruce amp; mortuus, indpit ad fenbsp;quoslibet homines trahere amp; multû afferre frudlum .Quod enim hie denbsp;(cribitur,initium eft ecclefiæ CHRIST I poft mortem eius tarn exnbsp;gentibusquam exiudæis collecftæ. Turba hominum, qui percuciuntnbsp;peftora, præcipue ex ludæis erat. Centurio ôd mib'tescrantex gentil-bus. Et hi funt primt, qui poft paftîonem. Ghrifti in ccclefiam ipfiusnbsp;congregantur. Quid admirabiliusC Oitftum eftfupra de latrone,quinbsp;primus agnofeit Chriftum in cruce, amp;percipitfrult;ftumpaffioniseius. centuriocrnbsp;Nunc uidemus de Centurione amp; militibus,quorum ordo peftime alio milites pn'««nbsp;qui nomine crudelitatis ergahomines,amp;: impietatis erga Deum, audit, 'onffjj’or«.nbsp;q» primi,poftquamChriftusexpirauit, agnofcunteum,8dconfitenturnbsp;ipfum filiumDei. Hisacceditturba,quæôô ipfa inoculishuius mundinbsp;contempta eft,amp;abiecta,attamenuidet in Chrifto, etiamnum mortuo,nbsp;raaieftatem quandam hominemaiorem. Vbi funt pontificesC ubi princi /nbsp;pes':’ubifcribae':’ubifenatores^ubipharifgt,fandiuidelicet,potêtes,fapigt;nbsp;entes,amp; iuftilt;rHi tantû abfuntaueraChrifti cognitione,utfentiant euncnbsp;dignum quide efle qui in h oîm catalogo recenfeatur,tni abeft,ut confitenbsp;antur filium Dei,8lt; ueRi faluatorem noftßi. Quare cum ecclefia Chriftinbsp;ccepta fit initio coUigi,ex ordine latronum,ceturionum ,militumEthninbsp;coR2,Slt; uuloi ,obferuabisprimu,qgt; Chriftus ucnerit in hunc mudum,nbsp;utpótóresfaluosfaceret, deinde Chriftus no pertineat tihad ludæos,nbsp;uei^etiam ad gcntes.Poftremo,q) Chriftus eligerefoleatno multos fa-lt;nbsp;pientes fecundum came,n5 multos potêtes,nÔmultosclaro ghe natos,nbsp;fed que ftulta funt, queadmodum Paulus ait, fecundu mundum,ut puznbsp;deface r et eaquæfuntrobufta. AtcphæcnÔfunt nobisaudicda,utfciaznbsp;mus tvn ,fed transferenda funt in utum falutis noftrc.Si quis pélÔRi mo?nbsp;le ita premitur ,ut exiftimet fe propter pdâ a Deo prorfus abie(ftû,is me/nbsp;min prit huius loci,q) Chriftus uenerit ad uocâdospeccatores,Slt; qgt; ecclcnbsp;fia initio collegia fit ex maxîs plt;ft5ribus,Si qs exiftimat feDeonÔ èffe cùnbsp;rg,proptcreaq) nonfiihovbuscurç,8i qgt;oinofitinhocfeculocontempnbsp;tus,is reuocet in animû, eedefiam Chrifh multo magis cÔftare ex abic/nbsp;ôis,quam ex clarishominibus.Si uiderimus pôtifices Si principes perfenbsp;qui euan gelion Ghrifti ,agnofcamus uetercm çffe pomificum confue/4nbsp;ddd iü]

-ocr page 604-

!M PASSIONS» CHRISTI

dinen,utcondemncHtamp;abfidantChriftu.Confidamus igiturin Chr* fto ,ut Sifi nulia ncc iufti'cia nccdigm'tate præditi fimus,per ipfum tamf»

am utih’tatcm,propter quam ab Euangeliftis recitantur. Primum eni'ni. turpi morte affedqs fit, no conbsp;ramignotistantum, uerumcciam coramnotisamp;amids fuis . Tolerabi'nbsp;le eft, fi iiifcr ignctosaffidariscontumclia, at fi idem flat coram notisô^nbsp;amicis,hocdemum grauiftimum eft. Ita«^ fufeepitChriftus paflïonéS^nbsp;crucem fuam,quanta ficripotuitgrauitatc,utpeccata noftra perfedeex'nbsp;piarec.Ddnde indes,quemcuentum habeatcarnalis fpcs,quædecarna/nbsp;li hutus fcculi maicftate,in Chriftoconcipitur.Cum enim Chriftuspronbsp;fe(fturu5 erateGalilæaad Hierufalem,percrebuitfama internotosnbsp;cipulos cius, cp elTet accepturus Hierofolymis regnum fuum per proph«nbsp;^¦’9înbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tas prómiiïum. Sicen im Lucas ait. Adijdens dixit parabolam,eo

fet prope Hierofolymam,q?cp exiftimarencfore, utconfeftim regnude* manifeftaretur. Idemetiam mater filiorumZebedæifignificat,cump«^nbsp;terct,ut ChriftuscoJIocarecaIterumexfili)saddextram,alceRtadfiniftr3nbsp;in regno fuo. Acrede quidem fentiebant,q?Chriftus accepturus eßdnbsp;eo tempere regn um fuum in Hierufalem,fed non rede intelligebant r»nbsp;tionem huius regni.Exiftimabant enim regn urn Chrifti futurum elTe innbsp;hoe feculo externum, amp; corporale.Quarcproficifcunturuna cum Cbri/nbsp;fto magn a animi promptitudine SC alacritate,ad urbem Hierufalem.ipcnbsp;rantes iore,ut unufquifcp per Ghriftum amicum fuum confecuturusnbsp;fet fummam in hoe leculo maicftatem,amp;fœlicitatem. Sed uide,c]n’gt;d fi'nbsp;at. Sperarunt in Chrifto regnum,fed ecce extrem urn fuppIicium.Spcra-*nbsp;runtgloriam,fed ecce fummam ignominiam.Speraruntfalutemamp;uitâ,nbsp;fed ecce turpiflimam crucem amp; mortem. Sic pudefiunt,qui in Chrifto nonbsp;nifi carn31iaquærunt.Qpidigitur dicemusç'cur Chriftus, cumcognouenbsp;rit,quid de fe HierofolymisfutuRicfTet, adduxiteos fecum ad huius fup'nbsp;plicq fpedaailum,quod fupplidum non ipfi tantum, uerumetiam no-*nbsp;tisamp; amicis eius, infàmiam paricbatC' Hicobferuandumeritconfiliumnbsp;Chrifti.Nonenim obiedtnotos amp;amicosfuospublicp iniâmiæ,utinnbsp;in iamia périrent, led potius ut ficut ipfc per turpiftïmam mortem ingrePnbsp;furus eratin dariflimu regnum fuü,iiaduceret notos amp;amicos fuospernbsp;infamiam ad fummam amp; ccelcftcmgloriam. Adduxit cm fecum utdif'nbsp;cerent rcipfa regnum fuum non eflè corporale,amp; ut quem uiderent ignonbsp;minio

-ocr page 605-

HOHILIAE IOAN. B REN T IT*

miniofiffîme cmdfigi,amp;:mori,eumuiderent etiam glonofiflîmra moe tuis refurrexifle, amp; in regno patris fui uiuere. Vnde poftquam refurreznbsp;xit amortuis,primumomniûapparuit MariæMagdalenæ, deinde amp; aznbsp;Itjsmulienbus,quæhoclocofpedatricescrucifixionisfuere»Memorabinbsp;Iefadum,quo difcendû eft^cp etfi propter Chrifti nomê du ca mur amp; conbsp;iiciamur in afHidiones,hæ tarnen no (unt,nifi organa falutis, atq^ adeonbsp;in quæcunq? aduerfa, quocunc^ etiam nomine,ducit nos Deus, no dult;nbsp;citnos, ad noftrum exicium,fed potius ad noftram falutem, fiin lefunrnbsp;Chriftum filium eius crediderimus* Nâ qgt; Chriftus conferuet credentesnbsp;in ipfum,etiaminmediamorte,coprobauitin fuoipfius corpore,priufgnbsp;dccrucedeponeretur.Sicenim fcribitloanncs» ludæiergo,quonià pa/nbsp;rafeeue erat, ut no remanerent in cruce corpora fabbato,C Erat enim ma/ ‘ *nbsp;gnus,dies illefabbati,) rogaueruntPilatu, utfrangerenturcrura eorû, «t-amp; tollerentur»Vcnerunt ergo milites,amp;primi quidem fregerunt crura, *e ?nbsp;3dalterius,qui crucifixuserat cum eo. Ad lES VMuero cum uenifient, «cnbsp;utuiderunteumiammortuum,nonfregeruntcruraeius,fedunus mili/nbsp;turnlancealatus eius fodit,amp;continuo exiuitfanguis amp;aqua. Si qui ui/nbsp;dit teftifîcatus eft,Si uerum eft teftimonium eius,0i ille feit,^ uera dicit, « « •nbsp;utSiuoscredatis.Fadafunt enimhgc,utfcripturaimpleretur» Osnonnbsp;comminuetisexeo.Et rurfus alia fcriptura dicit» Videbunt,in quern pu ‘enbsp;pugerunt» Hie iteRt uidepr^pofteram lud^oRz religionem»Culicê exco ««nbsp;lant,camelûgluciunt.Extatlex inDeuteronoraio.Qn peccauerithomo,nbsp;quod morte pledendu eft,8i adiudicatusmortiappenfusfueritin pati/nbsp;bulo,n5 permanebit cadauereiusin ligno, fed in eadem die (epelietur,nbsp;Hanclegê ludæi externo opere diligenter obfcruaut,prefertim cu inftetnbsp;altera die fabbatu,quod ipfi tâio mai us i udicabât,quanto (andius erat f e/nbsp;ftupafchg.Sed interim ucratotius legis fentêtiam impie uiolant,cum nonbsp;(olum lelum innocentc,uerum Meffiä,8i filium Dei crudeliffimeoccidenbsp;vint,fedetiäexiftimentfeextcrnalegisobferuatiöeiufticiamcoraDeo,etnbsp;falutê cœleftem mereri» Ac ifta quidèlex,de no relinquêdo cadauereho/nbsp;minis fufpenfi inligno,habetadiundâ grauiffimam caufam»Quiamalcnbsp;didus,inqt,a Deo eft,qui pcdet in ligno,et nequaq contaminabis terra,nbsp;qua Dns deus tuusdederit tibi inpoueffione,btec tn caufa ciuiliter intel/nbsp;leda'ptinetproprieadpolitian MofaicâSi terramCanaa»Na aliærefp,:nbsp;alias habet leges 8C cÔfuctudines» Honeftum quide eft, SC humanitatisnbsp;plenû,ut nonpermittat mortuihots cadauer publice ob oculos uiuorumnbsp;hoim pendere Si coputr efcere»Finge cm (ufpêfum fuifle f ecleratiffimum,nbsp;attnetcaro noftraeft,etfortaffisadexeplumlatronisincruce, re(ipuitgt;nbsp;ac cofecutus eft falute in ccclo,neceflit3S aût no cxigit,uthgcMofaicalcx,nbsp;unicuiuisreip.obtrudat.PolitiaMofaicagrauiffimaamp;habuithuiuslegisnbsp;çaufas»Aligaût,queftnûtcadaueracoRi,q(upplicqsaffedi(unt,publiccnbsp;Cftare^babdctufusconfuetudinisno wnvenendas

-ocr page 606-

IN PASSIONEM CHRISTI

eptandum fit,ut leuiffimis (uppliajs pubh'cahoneftas intergcntcs cotv feruari queat,tamen alicubi tanta eft hominum ferotia,ut non poftint ninbsp;fihorribilibusfupplidjs acfœdisfpelt;ftacuh'scocrceri,8^in officio continbsp;neri»Q,uare,quod ad ftippliciafceleratorum attinet,unicuiuis reipubh-*nbsp;cæ fuæ ord in ar iæ leges Ôlt;^ conluetudines relinquendæ funt, quas etiamnbsp;plus amp; honeftus magiftratus pro fua prudentia, sequitate Sd humanita^nbsp;te,ita moderaridebetjUt no ex fummo iure,iuxta prouerbium,funiinafi^nbsp;at iniuria» NosautemexhaclegeMofi difcamus,quod Paulus ex eadonbsp;cet, amp; quod ad cognitionem Chrifti facit. Lexenim dicit. Maledilt;ftusanbsp;Deo,qui pêdet in ligno.Idcirco cadauer eius no pcrmaneat in Iigno,fednbsp;eodem die fepelietur. Pepcndit autê amp; Ch riftus in ligno. Quid ergoCdftnbsp;cemusne Chriftüquoc^ a Deo maledidumeflk’ Sicquidemuifuseft,nbsp;Maledi^utnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(,5 aliter externa facie apparuit, cum aut non peccauerit, quod

morte plecftendum erat,queadmodum lex dicit,taetfi morti adiudicatus appenfus fuerit in ligno, tarnen non fuit ueremaleditftus, feditapotiusnbsp;benedilt;ftuseft,utfu(ccptiÔehuiusexternemaIedi(ftionis,Iibcraueritnosnbsp;a maledi(ftione legis. Itacp maledidus eft,non in fe, fed pro nobis,pronbsp;nobis inquam,ut nos benediceremur,Slt; feruaremur.Sic Paulusproponbsp;nitnobis Chriftum,cumad Galatas fcribit.Chriftusredcmitnosamaknbsp;didione legis,dum fadus eft pro nobis maledidio. Scriptum eft enim.nbsp;Maledidus omnis,qui pcndet in ligno.Maledidio autelegis eft,q? de'nbsp;beamus propter peccatum no folum affligi externis amp; coiporahbus fup^nbsp;plicqs,ucrumetiâperpetua damnatione, Cumigitur Chriftus fufceptfitnbsp;maledidionem legis pro nobis,cffecit benedidione fua ,ut etfi tarn cor/nbsp;poraliaquafpiritualiaaduerfaadhuc graffentur aduerfum nosin hocfenbsp;culo,peccatum tarnen nobis rcmiffum fit,amp; Deus pater ita nobis inip/nbsp;fumcredentibusfaueatjutnosferuaturusfitinoibusaduerfis, adperpe/nbsp;tuam fcelicitate. Sed de hac lege fatis,redeamus ad ludpos.Hi externa Icnbsp;gis honeftate fedantur,fed interim totam lege in occidendo Chrifto, amp;nbsp; confidendo fua propria iu ft icia uiolant.Qtud ergo fac7u eft;Ifrael,inC|tnbsp;Rowrf/1.9» Paulus, qui fedabatur legem iufticiæ, ad legem iuftidæ non peruenir,nbsp;propter quid C quia non ex fide, fed tanquam ex operibus.Impegeruntnbsp;cnim in lapidem offendiculi,qui eft lES V S Chriftus, Dominus nofter.nbsp;Cæcerum duobus latronibus, qui cum Chrifto crucifixiftiere, fradanbsp;funt crura, Chriftoautem, quiauiderunteum iam mortuum effe,nonnbsp;fregerunt crura. Sed unus ex militibus fodit latus eius lancea. Hienbsp;ergo uide mihi ftupendum miraculum. Ex mortuo corpore , con/nbsp;tinuo fanguis ôd aqua ita exiuit, perinde , ac ft adhucuiuurn effet,Hocnbsp;miraculum loannes diligentiffime commendat. Qui uidit, inqui/nbsp;ens, teftifi'eatus eft , amp;uerum eft teftimoniumeius, Séille feit, cpuc'nbsp;ra dicit, utÔCuos credatis,hoceft,ego his ipfisoculis uidi, q? fangu»nbsp;amp;:aqua

-ocr page 607-

HOlStL'ICB lOANi BB.ENTIL

aquae:: cffoffo latere eius copiofe effluxerint,8i hoc oî aflcueratioe a£lt;. fivmo,qdmihi credi ueUm,mihi inquâ,quihuiu8 miraculi præfens (pelt;nbsp;lt;^ator fui.Qpid ergo fibi hoc uult miraculûcChriftus uere qvsidem motquot;^'nbsp;tuus,attamen uiuit adhucmaieftas eius.Sanguis aqua efftuunt e córpo-^nbsp;té mortui tanqadhucuiuentis.Quod mcrtuus (it,teftatur eumhomin^nbsp;cffe» Quod ex latere mortui effluunt (anguis amp; aqua ,tcftatur ipfum a^nbsp;liquid hoiemaivts effe,nimii^talem,qui ctfi mortuus{it,adhuc tarnen uinbsp;uat,hoceft,no (olumftlius hominisjed etiam uerus films Dei« Hoc att^nbsp;tern miraculum, no eft tantum çditum propter Chriftum, ut declaretucnbsp;maieftas eiusjed etiâ æditum eft propter nos,ut fciamus, cp cum Chri/j^nbsp;ftus unacuomnibusbonisdonatusfttnobis in ipfum credeiibus,quena.nbsp;admodûmortuusipfe,adhuc tn uiuit, itaetfi nosmoriamur, inipfoth^nbsp;uiuemus. Egofum,inquit,rcfurredtio Slt;uita. Qui credit In tne, etianffi,nbsp;mortuus fuerit,uiuet. Et ois qui uiuit Slt; credit in me, non morietur in scanbsp;ternum. lamnechoctemere Edlum eft, qp non fregerint cruraChrifti,,nbsp;fedtantu latus eius transfixerint. Alterum cnim, uidelicet, cp Chrifto = '*nbsp;no eflent frangenda crura, adumbratum eft in agno pafchali,de quo in,

I Exodó,capite duodecimo,in Numéris capitc nono,itafcriptu eft.Os

1 nbsp;nbsp;nbsp;eius non confringetis. AlteRi,uidelicet,qj cofodiendus efletlancea, filt;

' nbsp;nbsp;gnificaUit Chriftusipfe per prophetamZachariamcapite duodecimo^

i ita dicens.Eflundamfupcr domu Dauidamp;fuperhabitatoresHierufalê. îpiriturn gratiæ 5é precum.Etafpicient ad me,quem confixerunt.Hiç er,

1 goobferuabimus,primum, qgt;agnuspa(chalis non folumfueritmonu/ mentü præteritæ Isberationis ex Aegy pto,fed multo magisfuerit umbr^nbsp;futuri Chrifti, amp; admonueritpios llraelitasdeliberatione per Chriftnnbsp;üentura.Quod en im admirandum eft,fpirätus (aniftus in inftitutione a/,nbsp;gni pafchalis refpexic maximeomniüad paflionc uenturi Chrifti, adeqgt;nbsp;que cum Ifraelitæ adhuc in Aegypto eflent, uidit Chrifto in crucé non

' nbsp;nbsp;nbsp;eireffangenda crura. Vnde dixit de agno pafchali,Os eius non confrin/

getis.QuidCDeo ne curæfuit quid de offibusbeftiæftatCSunt qutde Si nö cöfrin^c! befticDeo curg,profua ratione, oftaautè earum non(unttanti,utper fenbsp;lt;Qram Deo referat, utrum confringantur, anillæfa conferuentur, fednbsp;fub his agni oftibus uidit fpirims latere offa DOMINI noftri lefu Chri ,nbsp;fti.Quavefeueriter mandauit,ut Ifraelitæ non confringantofta agni,fednbsp;conferuenr eaiîlæfa,quo hac externa cærimonia pqsmentibus adum?nbsp;braretur, Chriftum uerumagnum pafchalem, moriturum quidem efte '' quot;nbsp;pro peccatis noftris,fcd ofTaeius non efteconfringenda, ut fignificarecnbsp;ipfum in morte baud quaquam perire. Nam utextrinfecusofîa eius,innbsp;quibus robor corporis confiftit, non funt confrada, ica potentia e/-»US intantum non eft per mortem extinfla, ut potsus per mortem ma/nbsp;ximas receperit uires, ad expugnandam mertera ô: infernum, ad

-ocr page 608-

IR FASSIONEM CHRISTI reéüpéi'andatïï üitamamp;ccelum. Deinde, quodinextcrno amp; përfonaKnbsp;corpore Chrifti fadum eft,hoc idem impletur in fpirituali corpore Chrinbsp;fti, quod eft ccclefta eins. NaquemadmodumChriftus moriturquidênbsp;in cruce,amp; confoditur lancea,oflà autceius non confringuntur,ita ecdcnbsp;fiaChriftiaffligitur quidem in hacterra, 8lt; uarqs adueriis confoditur,nbsp;fedoffaciusnon conteruntunOftaecdeiiae funt membra ecclefig, hi upnbsp;delicet, quicreduntin Chriftum. Membra autêccclefiæ, funt membranbsp;Chrifti.Scilicet,Dcus conferuafletexterna Chrifti ofla, di. non confer/nbsp;uarct ucra ôi fpiritualia eius ofla; quin potius ut Deus fignificaret fe ere/nbsp;dentes in Chriftum filiû fuum in omnibus afflidionibus potenter tueri,nbsp;non folumuoluit,utnon confringant oflfa agnipafchalis, iedetiam effenbsp;atjUt etfi latronibus cum Chrifto crucifixis ofla confringantur, Chriftonbsp;tarnen filio eiusin medio latronumpendenti no confringantur, etiamfinbsp;hoc a Pilato permiirum,amp;a ludgis aut militibus propofitum erat. Hoc ninbsp;mirum illud eft, quod Dauid in pfalmo ait. Multg tribuIationesiuftoR^,nbsp;amp; de omnibush is liberabit eos DOMIN VS. Cuftodit Dominus omnbsp;nia oflTa eor^,unum ex his non conteretur. lufti autem funt, qui creduntnbsp;in Chriftum ,ueram5iperfedanoftram iufticiam, propter quemDeusnbsp;tanto fauore credentes copieditur,utnee^ mors,ncqj uita, quemadmo/nbsp;dum Paulus ait, necß angdi,necp principatus,nec^ poteftates, ncc^ in/nbsp;ftâtia,nee^ futura,nelt;^ aîtitudo,neeç profunditas,necß ulla alia creaturanbsp;poterit allertere ipfum,abea diledione,quâergaillospropter Chriftunbsp;conccpit.Quare fumma opa danda eft, ut amp; mêbra Chrifti fimus, amp; innbsp;catalogo iuftorum comprehendamur.Sicenimfiet,utetficrucifigamur,nbsp;moriamur di confodiamur, in oibus tarnen malis conferuemur ad perpenbsp;tuamfoelicitateperlefum Chriftum DOMINVMnoftR2,quieft unanbsp;cum patre di fpiritu fando Deus laudandus in fecula Amen»

H O M 1 L I A t XVII.

^^|Vod fupcreft,amiciflimi,tollamus DOMINVM fnoftrujlefum Chriftum de cruce,amp; tradamus eum fenbsp;S1Î 'pnlturæ.Nâfpûsfandustâtiiudicauit fepulturâ eius,nbsp;^utdeipfa concionatus fitperEfaiapriufq Chriftushonbsp;fmo fadus eflet. Sepultus eft, inquit, ficut impij. Etnbsp;Chriftusipfede fepulturafuaait.Queadmodumfriitnbsp;onasin uentreceti tribus diebusactribus nodibus,fic eritfilius hois innbsp;corde terrg tribus diebus di tribus nodibus. Videamus igit quo di a quiznbsp;» bus fepulturg datus fit. Poft hcc,iàuefperafada,qm erat parafceue,qugnbsp;»» pceditfabbatû,ecceuenithô diues,noîelofephus, qeratab Arimathganbsp;»» ciuitateludgof^t honeftus,fcnator,uirbonusetiuftus.Hicnoconfenfeznbsp;»gt; rat con filio ac fado eorum, qui etiam expedabat et ipfe regnum Dei, dinbsp;‘ 99 difdpulus fuerat lefu, occultus autem propter metum ludæorum.Hicnbsp;fumpta audada iiigreflus eftadPilatum,0(^petrjtab eo uttoHeret cor/nbsp;pus

-ocr page 609-

MOHIVIKB lOAltmS ÈRENTIlî

pusIeCu.Pilatus aûtmirabatur,(i iâmortuos effet. EtaccevGtoâdfe cet u rione,interrogauit eum,aniamduduift mottuus effet.Quutrw^ cogno/ ‘nbsp;uiffet ex centurionc, donaui,tcorpus lo(epho,etiuffit ei reddi corpusæt ‘nbsp;mercatusGndonem,ct depoilens corpus,inuoluitilladfindoni mundg. ‘nbsp;Venit autem 8lt; Nicodernus, qui uenerat ad lefum nocte primum, fe/ « ?nbsp;tens mixturam myrrbæ aloes libras fere centum. Accepcrurttergo “nbsp;corpus lefu, Sc ligaueruntillud linteis cum aromatibus, ficutmos eft lu “nbsp;dæisfepelire.Eratàutemineoloco,ubi crucifixusfuit,bortus,8cinhQrnbsp;tomouumcntum nouum 8lt;.depofuitillud in ttouofuo monumento, ‘ *nbsp;qderatexcifuminpetrajnquonondûquisqua pofituserat. Ibi ergo, ‘nbsp;quia parafceüe érat ludçorum amp; fabbatumjlluccfcebat qj in propinquo ««nbsp;effet monumentum ,pofueruntle(um. Et aduoluto faxo ingenti ad oftiû lt; ‘nbsp;monurtlenti, abierunt. Hæc eft fcpultura Cbrifti, quæ tanto commen/ t cnbsp;datior nobis effe debet, quanto ea maiorem gloriam etiam höftrisfepulnbsp;turisattulit.Acprincipio uidemibiremadmirandam.Alq difcipuli,qui ScpwItMr«*nbsp;inicio fuere manifefti difcipuli Cbrifti, in paffione eius,deficiuntàb ip/nbsp;fo^amp;abnegantipfum. Hi autem, himirum,Iofepbus Só Nicodemus^nbsp;qui inicio mere occulti difcipuli,ac timidijiunt tiunc manifefti, puznbsp;blici confeffores Cbrifti.Hoc certe illud eft,quod alias Cbriftus inquit,nbsp;Eruntprimi,nouiffinii, amp;nouiffimi,pvimi. Obferuabileexemplumjnbsp;quo admoncmur,ut meticülö(ös,ct infirmosin fide non abq ciamus autnbsp;condemnemus. Infirmitas quidemSimetusnonfuntapprobanda^iXecnbsp;eommendand a, fed homines propter infirmitatem fidei luæ non funtnbsp;abrjciendi.lnter infirmos autem no compr ebendo impios euan gelq pernbsp;fccutor es.Hi non funt infirmi ,fed prorfus mortui,ct ut Cbriftus docet,nbsp;cauendi.Infirmi uero funt, qui cum agnofeunt Cbriftum, 80 etiangeli/nbsp;oneius,imbecilliores tarnen amp; impericioresfunt, quamut ingenua connbsp;feffioneuocationemCbrifti amp; euangelq eius publice fedentur. Debtsnbsp;Paulusmonet.Eum,inquit,quiinfirmatur fide, affumitc,non addqudinbsp;caûones difeeptationum. Et mox.Deus itluni affurapfit.T u quis es ,quinbsp;iudicas dealieno famuloC’proprio domino flat aut cadit.Imo fulcietur utnbsp;fte t.Potens enim eft Deus efficere,ut fteuEt quod Paulus dicit,böc mänbsp;nifefte impleuitdeusiriIofephoSlt; Nicodemo. Hi erant antea infirmi.nbsp;Si non audebant Chrifturri publice confiteri.Nunc autem efficit deus utnbsp;ftent. Cbriftum enim, quern ädhücuiuum non audebant confiteri,eumnbsp;nuncmortuum magno omnium fortuUarum fuarum periculo,rebus ipnbsp;fis confitentur, 8i quern alrj ignominic^e cruci affixerunt, eum ijÆ am-*nbsp;pliffimo fepulturæ honore ânîciunt. Quare optime fperandum eft denbsp;infirmis in fide, amp; omt\ibus caritatis offices profequendi funt,ut fîdcninbsp;ipforum adiuuemus. Deinde inlofepho 8i Nicodemo,quorum alter ez

) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rat diues,amp; fenator,alter fâpicris,et dodus pharifæus,difcendum eft,qgt;

deus nullum hominum ordiriéfri, qui quidêper fe honeftus fit abrjdat^ èec

-ocr page 610-

IN P ASS 10 NE M CHRISTI:

necfîtpcrforiarûrefpe^us apudipfum, fed in quouis ordine, qiu timrt

Diw'Ic;» nbsp;nbsp;nbsp;ipfurn,et operatur iuftiaain,is acceptus eft illi. Diuites eniin alioqui pef

fimc audiuntin fcriprura. Amen,in quit,dico uobis, diues difticileintra bit in regnum cccloi^. Facilius eft camelum,perforamen acus rranfire,nbsp;qdiuitem in regnudei ingredi.Etiterum, Vp uobisdiuitibus,quiaha^nbsp;betis ueftram confoîationê. Non minus male audiunt pharifpi ÔC fapiennbsp;i^pietUet, jgs huius feculi. Vbi fapiensC’inquic, Vbi fcribaC’ubi difputator huius fcnbsp;culic' Nonne infacuauicdeus fapientiam mundt huius'^'EcicerS* Videtisnbsp;uocatione ueftram, q? non multi fapientcs fecSdum carnê,nô multi po-^nbsp;tentes, non multi claro generenati, uerum quæ ftulta erant feeundumnbsp;mundû,delegitdeus,utpudefacerctfapientes. Hæcaûtdediuinbusamp;fanbsp;pientibus hums mudi fcribuntur,non q? Deus rerjciat ordin ê ipforum,nbsp;fed partim, ut doceat cos non cofidere diuicrjs amp; fapienriæ carnal i,par^nbsp;tim ut cofoletur pauperes amp; ftultos acabiedos homines,neexiftimctfenbsp;ira coram deo côtemptos,quemadmodû coram mudo cotcmpti funr, fednbsp;confidant fe tanto magis deo cure efte,quato apud homines abiec'tioresnbsp;font. Quare ianua cœlipatetomni hominûordini, fiuediuidbusfiuenbsp;pauperibus,fiue fapientibusfiue infipientibus, ôd hoc uh queritur ,utunbsp;nufquist^ in fuo ordineagnofcat Chriftû,amp; fedetur uocationêdei.Or/nbsp;natur aût hoc loco lofephus magnis laudibus. Honeftus,inquit,bonus,nbsp;iuftus,8d quanq crat fenator,non th confenferat confilio amp; fado corû»

Quid poteft de ciue nbsp;nbsp;fenatore hon eftius illuftrius predicariC Bonus



refiftcs kgitimejion fi reftiteris pugnis,côuici)s, uirulêcia,amp; fcdiuone, fed fl non côfenferis,fi non approbaueris impietatê, fi data opportunitanbsp;tefcntentiâ animitui ingenue fignifîcaueris.Nâ fiomninonô potes imnbsp;pedire, quo minus Chriftus impie amp; crudeliter ocddat, hoc th agas, utnbsp;honefte ipfum fepelias,hoc eft,fi nô potes aliéna impietatê legitime imnbsp;pedire, da opera ut tuâpietatêlegitimedecl ares. Vide mihiexemplumnbsp;lofephi. lsenim,ctfi alrj fenatorescôdemnabantChriftum, non tarnennbsp;' excitât turbam, nÔ tradat negodum amarulentis cÔuicqs, fed in fenatunbsp;non approbat aliorû impietatê, poftea autem déclarât honcfto amp; licitonbsp;làdofenonconfenfifte in collegarum fuorumconfilia. Petitenimcor/nbsp;pus lefu a Pilato, deponit corpus eius de cruce, 8dponitin fuum ipfiusnbsp;monumentum , quod nouum inpetraexdderat. Hoc fedo publicenbsp;teftatur,feimpietatem collegarum fuorum ,haudquaquam approbafK'»

-ocr page 611-

HOMILIÀE ÏOAN. BUenTii; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9^9

Atlt;^ tiæc (unt officia boni ciuis,amp; honefti fenatoris, uidelicet,ut quod adpriuatameiusuitamattinetjcolatiufticiamciuilem, tribuat unicuiqpnbsp;quodfuum eft,nemini inférât iniuriam,feruet pada amp; conuêta. Quodnbsp;autem attinet ad fenatoriam et confularem fun ccionem, confulat iuftanbsp;æqua,amp; non confenciat nec approbet iniufta iniqua. Hcc autem ofl inbsp;cia,honefttffima quidem funt,amp; fadu neccffaria,attain en nondum iuftinbsp;ficantfadorê coram deo. Âlta,8lt; longe maior iufticia neceflaria eft, quanbsp;in iudicio dei confies.Commendatur igitur etiam ab ilia lofephus. Adnbsp;ditur enim.Expedabat Si ipfercgnumdei,amp; fiieratdifcipulusicfu. Hisnbsp;uerbis fignificatur uera iufticia,quæ coram deo iuftificat. Effe enim dif/nbsp;dpulum Chrifti, 8é expedare regnum dei, eft audire euangelion Chri/nbsp;fti,amp; credere, q? propter Chriftum confequaris remiflîonem peccatorunbsp;amp; uitam æternam.ï-læcfides,quia Chriftum fufcipit,fufcipit etiam ue/nbsp;ram amp; perfedam iufticiam,quæeft Chriftus,ut per ipfum conftes in iunbsp;didodei. Quare lofephus ornatus fuit dupliciiufticia. Altera corâ deonbsp;per fidem in Chriftum, altéra coram hominibus, per honeftatem uitæ i^flicunecefnbsp;fuæ. Vtrac^ autem amp; nobis neceflària eft. AIcera,ut per ipfam coramnbsp;deo iuftificemur,8dfeueritatê iudici} eius aduerfus peccata effugiamus,nbsp;altcra,ut bonos fidei frudus proferamus,etgratitudinem noftram erganbsp;deumdedaremus.Cæterum obferuandumeft hocloco, quam diligen-'nbsp;ter fcriptura référât Chriftum ueremortuum effe.Supra ait.Tradidit fpinbsp;ritum. Et poftea.Cum milites ueniflèntadlcfum, ut uiderunteumiamnbsp;mortuum,non fregerunt eius crura ,fedunusmilitumlancea latus eiusnbsp;fodit, quo fignificatur, qj etfi Chriftus non ftiiftet antea uere mortuus,nbsp;neceffe tarnen habuerit ex hac lateris confoffion e mori. Nunc autem ait.nbsp;Pilatus miratus eft,fi iam mortuus effet. Et accerfito ad fe ceiiturione,innbsp;terrogauitillum,an iamdudum mortuus fuiffet.Et re cognitaex centurinbsp;onedonauit corpus lefu ipfi lofepho.Hæc funt parafceue ad comprobanbsp;dam ueritatem refurredionis Chrifti.Nam Chriftus tertiadierefurgetnbsp;amortuis.Quarene fycophantæ dicerent,Non uere a mortuisfed tan/nbsp;turn a fimulatione mortis refurrexit, diligenter commemoratur ipfumnbsp;non fimulaffemortem ad tempus, fed uere mortuiim effe,ut cumpofteanbsp;recenfebitur eum a mortuis refurrexiffe, intel ligamus eum uere refûrrexnbsp;iffe. Si autem refurrexit uere,profedo amp; nos in ipfo,fi crediderimus innbsp;cum,uere refurgemus,fedderefurredion e poftea. Nunc autem in explinbsp;cationefepulturæ pergemus. Acceperuntlofephus amp; Nicodemus cor/nbsp;pus Iefu,amp;ligauerunt illud linteis cum aromatibus,ficut mos eft ludæ/nbsp;isfepelire. Ergo ne probanda funt fumptuofa diuitum fun€ra,amp;pre/ runer^dinhnbsp;ciofa mortuorum corporum condimentaC Nihil quidem utilitatis mor tumnbsp;tuoaffert,q, corpus eius condiaturaromatibus. Propterfpem tarnennbsp;refurredionis,pia eft coofuetudo,qj uiui honefte fepeliant mortuos funbsp;ios.Nam Chriftus etiam ipfe permittit,ut iuxta publicum morem fepeli

eee ij

-ocr page 612-

IN PASSI0N5M CHRISTI

atur, 8^ uù'tur poftea his linteis, quitus corpus eius inuoluitur ad coifl^ probandam refurredionem fuam.Refurgens enim a mortuis,rel!nqui{nbsp;linteaminain fepulcro, ut manifefte probet, corpus ipfius non effefurtonbsp;ablatum,fed uere a mortuis rcfurrexifle. Sunt amp; illa parafceue ad coprtynbsp;bandam ueritatemrefurredionis Chrifti, q? fepeliatur in monumentPnbsp;nouo3 in quonondum quifquarnpofituserat,amp;qgt;ingensfaxumadnbsp;oftium monumenti aduolutum fiuHæc enim funt argumenta, quibusnbsp;manifefte probatur,nec alium,præter Chriftum,e nouo il lo monumê'nbsp;co refurrexiflè,ncc muliercs,quæ adfepulcrum uenerunt,potuiflècor/nbsp;,, pus Chriftifurari.Demulieribus enim itafequitur.EratautemibiMa-*nbsp;,, riaMagdalena,amp;altera Maria,fedentcscontramonumentum.Etfub/nbsp;,, fecutæ mulieres, Maria Magdalena amp; Maria lofctis fpedabantmonugt;nbsp;,, mentum ubi ponebatur,amp;C quomodo pofitum eftet corpus eius.Reucr/nbsp;,, fæ uero parauerunt aromata, amp; unguenta, ac fabbato quidem quieue/nbsp;,, runt,propter man datum. Hic ergo uidcmihi, quam longe difterancdi/

uina confilia ab humanis,lofeph amp; Nicodemus hoc confibo fepeliunt Chriftum,innouomonumento, ut quern imprjignominiofecrucifixcnbsp;runt, eum ip fi honorifice fepelirent, amp; innocentiae ipfius teftimoniumnbsp;- ferrent. Dominus autem Deus nofter utitur hoc fado ad certiuscôprogt;*nbsp;bandamrefurredionemfilrj fui. Mulieres fubfequunturad monumennbsp;tum,amp; poftea reuerfæ parant aromara,ut corpus lefu unseren t,amp;afFe/nbsp;dum fuum erga ipfum declararcn t, fed deus utitur opera harum mulie^nbsp;rum ad reuelandam ôd teftificâdam refurredionem Chrifti, de qua fornbsp;taftismuheribus nihil plane in mentem uenerat.Et hue quoep fecit,nbsp;mulieres fabbatoquiefeunt. Quiefeunt enim profua opinionepropternbsp;legem de fabbato,fed pro confilio amp;adminiftrationedei quiefeunt,pronbsp;pterea q? nondum aduenerat tertius dies,quo Chriftus refurredurus e/nbsp;rat.Quam magnificata funt opera tua domine. Omnia in fapientia focigt;nbsp;fti,impleta eft terra pofTeffionc tua. Quid ergo timemus,ne opUS domPnbsp;ni non promoueat;quot; Faciamus nosnoftrum officium, deuscertefuuninbsp;facicf,etiam præter omnem expedatioiicm.Iofephus amp;: Nicodemus conbsp;gitantfepulturam.Officium enim honeftorum hominumeft, ut quernnbsp;amant, eum mortuum honorefepulturæafficiant. Deus autem cogitâtnbsp;refurredionem,quam non Chriftus tantum, uerumetiam prophetæ annbsp;te Chriftum prædixerant.Mulieres cogitant undioncm, qua déclaréenbsp;officium fuum erga mortuum præceptorem. Sed deus cognatinterimnbsp;refufeitationem a mortuis, quamantea Chrifto filio fuo promiferat.Ita/nbsp;cp uides deum fub noftrisopa'ibus fua conficere opera.Exhibeamus iglnbsp;tur nos ipfos,organa dei,amp; fedemur uocationem eius,ut per nos effici/nbsp;at,quæcuncp uoluerit.Sedlongeadmirabilius eft,cp deus efficiatfuamnbsp;uoluntate non tm per eos,qui fe prj bent obfequetes uocationi fu^,ueR£nbsp;etiaper illos,quiTunt aduerfari),amp; uolûtati ipfiusrefiftunt.Itacp fecitre/nbsp;furredionem

-ocr page 613-

H OMI LI A E IOANNIS BRENTII; furreàionem Chrifti illuftriorê,non per pios folu fed etiam per impios.nbsp;Dehîsemïtafequitiir»Pofterodie,qugeftpoftparafceuen,côgregati inbsp;funtprincipes facerdotum amp; pharifæi ad PilatUi dicentes.Dominc, regt;nbsp;cordati fumus,q) impoftor ille dixit adhuc uiuès. Poft tres dies refürgo» énbsp;ïube ergo muniri fepulcrum uf(^ in tertiü diè, ne quartdo ueniant difci/nbsp;pulieius,amp;:furentureum,amp;dicantpopulo» Surrexitamortuis. Ëtfiatnbsp;nouiftlmus error peior priore« Ait illis Pilatus. Habetis cuftodiâ.Âbite,nbsp;inunite,ficutfcitis Jlliueroprofe(fti,muniueruntfepülcru,obfionato la “nbsp;pide, CU euftodia. Quid ergo faótu eftç' Quanto magis impfj aduerfarrj ‘ «nbsp;munierunt 8^ euftodierSt fepulcrü, tanto illuftrior fada eft refurredionbsp;Chrifti.Tametfiem pofteacuftodes,acceptaapontificibuspecunia,mênbsp;titi funtdifcipulosfuratos efte corpus Chrifti,res tn ipfadeclarauithocnbsp;mendaciü irapudentius fuiflè,q ut refelli debeat. Et neceflehabuerût Pônbsp;tificesac feniores a fuis ipfoi^cuftodibusteftimoniûrefurredftonisau/nbsp;dire. Cuftodes ein nunciauerunt principibus facerdotü omnia quæ accinbsp;derant. Et tn neftcquidêcrediderunt euägelio Chrifti, fed malueruntnbsp;corrumpere epftodes pecunia,amp; refurredione Chrifti mendacqs obfeunbsp;rare,q ueritati fide adhibere.Ethi funt,qui ante clanaaucrunt.Defcedatnbsp;nuiic de cruce,ut uideamus amp; eredam us ei,Afceditaut,quod maiuseft,nbsp;de fepulcro, teftibus fuis ipfoRt cuftodibus. Quid ergo eft,q? non ere/nbsp;duntCBxcæcafinquit Efaias,cor populi huius, 8c aures eius aggraua,8Cnbsp;oculos eius claude, n e forte uideat oculis (uis, amp; auribus fuis audiat, Sinbsp;corde fuo intelligat,8i couertatur 8i fanem eu. Hoc igit loco obfer uadanbsp;eft memorabilis dei induftria, q? nouerit ctiam aduerfarioBi fuoru opanbsp;in gloria nominis fui uti. Pontifices emhocagunt, ut Chriftu in mortenbsp;8i fepulcro detineant,ac oblignato lapide,muniunt fepulcru diligentif/nbsp;fime,armata militu cuftodia. Deus aut tarn induftrius eft, ut cotra oîmnbsp;aduerfariorû opinion em utaturhac cuftodia ad manifeftiorêrefurredi/nbsp;onis Chrifti rcuelationem. Sic ulus eft quondaimpietate fratru lofeph,nbsp;qui eo ipfo extulerûtiofephû ad principatû diuinitus ipfi deftinatu, quonbsp;eudeqeere ôiopprimereuolebât. Sicufus eft crudeliiate Saulis in Da/nbsp;uidè,utDauid tanto magis adregnufanchficaretur, quato plus Saul innbsp;fidi] s fuis r efiftebat.Sic utitur opa perfecutoru ecclefise,ut per impietatenbsp;ipforu perficiat fua uolutate,8i ecclefia augeat atcç illuftret.Quid ergoCnbsp;Siimpq funtorganadei adpérficicndaüoluntatêeius,qs dieet eospeccanbsp;ce Si dânar i'^'certe grauiffïmc peccant,Si merito dânantur. Nâ qj per ipnbsp;fos perficiatur uoluntas 8i opus dei, no eft tribuendûipfoqz iufticic, fednbsp;induftriæ Si oïpotenciædei,quin5 perficit uoluntatem Si opusfuupetnbsp;imp^s,qi approbet impietàtê eoRt,fed ut cÔfirmet fide piorû. Innume/nbsp;t^emfuntaffliftionespiorû,quasinferuntipfisimpq , Siqueuidentutnbsp;plane ex diametro cum prpmiffîs dei pugnare.Gloriatur ioitur deus, SCnbsp;tdausipfisquocç probat,perficiat uoluntatêSibpusfuïpefi’^P^os^nbsp;cec ii)

-ocr page 614-

IN PASSIONEM CHRiarïï

fonfifteh

MC».

Sfpulcrum

Chïifii:

Ro ».

Colo.i,

Ut confèPuct piós in offïcio fidei ac padentiæ, quo magis refpidat, qüilt;i deus promiferitjó^ quid pftare uelitacpoflït,q quid imptj conent. Sednbsp;hic iteR2 uidc mihi iinpietatê Pontificum 8lt;. pharifeoBï. V eniuntad Pi''nbsp;latû,amp; uocant Chriftum îgAodvofgt;gt;hoceft,impoftorê.Rccordati,inquiût*nbsp;fumus,q) impoftor ille dixit adhuc uiues. Poft tres dies rcfurga. Latronbsp;agnouitantea Iefum,uerüt Meffia.Centurio et militesagnouerütipfüninbsp;ueRifiliü dei.Pontifidbusautem amp; pharifæis,impoftor cft,quid hottPnbsp;bilius dici poteft; Quis non abhorreat etiâ a nomine pontificis,q» is ornbsp;do ta immanes blafphemias aduerfusferuatorc noftrS ©cpueritC'Sed bnnbsp;habet Hi pontifices, etfi nihil minus cogitant,tnferûtpublicûteftimonbsp;nium de Euangelio Chrifti.Recordaa\inquiût,fumus,q) dixerii ,Poftnbsp;tres dies refurga. Hoc eft cuangelion Chrifti,quod etia Ponrifices,quanbsp;uis aliud agêtes,cÔfitentur. Et quanq h æc pontificù côfeftio ceflèritip^nbsp;fis in perpétua perniciem, propterea q? fuo ipfoRî tcftimonio côuincurtnbsp;tur feaudiuiflè euangelion Chrifti,n5 aût adhibuiftè ei fide, nobis tfl afnbsp;fert magna euâgeli) Chrifti côfirmationem,qj quomagis imprj cogno/nbsp;uerint,et reftiterin t,co fcclidorê euentû habuerit. Ac de his quidéhadcnbsp;nus. Nunc aût ipfum Chrifti fepulcrû confiderabimus. Non cm afpicinbsp;endû eft, ut fepulcra uel patriarcharû uel prophetarum, ueï etiamnbsp;narcharum huius feculi. Horû fepulcra, etfi extrinfecus fintornata, in^nbsp;trinfecustn funtperfefccdiflima. Vtem nihildicâdeuulgohominum,nbsp;quid uel fandiftïmi uel potcntiftîmi attulerûtfecûin fepui era fua prêternbsp;corpus,quod eft propter pdm, perpetuæputrefadioni ôlt;:dânaiionipnbsp;fe obnoxiûvSepulcrû aût Chrifti, qualem qualem extrinfecus fpeciê ha/nbsp;buerit,certc fuit alioqui ornatiflîmû.Chriftus em intulit in fepulcrû foUnbsp;corpus innocentiftimû,qd nullaunqpc'tîmaculafordidatûfuit, intu/nbsp;lit itè corpus,quod in una perfona coniundû erat cû un igmito et eternonbsp;filiodei. Taie aût corpus nôpotuit ten cri a morte. Ornauitigitur Chrinbsp;ftus fepulcrû fuû,honore refurredionis, q maior in terris nun^ auditusnbsp;eft. Surrexit amp; mortuus quondâ e fepulcro Prophetæ Elizæi, furrexitnbsp;amp; Lazarus e monumêto fuo, fed hi furrexerût itciv morituri, Chriftusnbsp;aût furrexit e fepulcro fuo perpetuo uidurus et dominatur us fup omftianbsp;opera manuumdei. Quid hoc refurredionis honore illuftriusî'Sed qdnbsp;nobisprodeftet,fitmadmiraremurhonorefepulcriChrifti, nôitêudnbsp;litatemfalutisnoftrgcxcocaperemus.Quarcquemadmodûuidimus^nbsp;Chriftus nô folus fufpenfus fit in crucê,necfolus ingreflusfit in morte,nbsp;fed adduxcritfecûtamnos in ipfumcredentes, qpdânoftrain c^ucemnbsp;èi. mortc,ita fcnciendû nunc eft, q? nô folus pofitus fit in fepulcrû fuUrnbsp;Primûem, quotquot in Chriftû credunt, unaeû Chrifto fepulti funt»nbsp;Sepulti, in qt Paulus, fumus una cûillop baptifmû in morte. Deinde,nbsp;quia Chriftus paiTus eft propdïs noftris,amp; expiauitpdâ noftra mortenbsp;fua, idcirco adduxit fecum in fepulcrû fuû omnia peccata noftra. Quid

-ocr page 615-

HOMILIAE lOJLitl BRENTIJ;

crgofaâüm éft^Peccatanoftraper Chriftû terra itaobrutafunt,uttiori poffint amplius nos nec in morte,necin fepulcro,nec in inferno detinc/nbsp;rçjedneceffehabeatpermittere, utquemadmodù Chriftus refurrexit enbsp;fepulcro ad perpétua uitam,ita Si in Chriftorefurgamus ad æterna fee/nbsp;licitatem» Âcnoftraquocpfepukra per fepulturâ Chrifti in hûc ufumnbsp;confecrata funt,ut nÔ fint amplius fœda cadauerumreccptacula,fed glonbsp;riofafilioRi dei cubilia, e quibus ad accîpienda cœleftè hgreditatê excvnbsp;tabimur» Quarefumma nobis danda eft opera, ut quod Chriftus fepc/nbsp;lt}t,nos non eftbdiamus,0C quodfan(ftificauit,nos no côtaminemus.Senbsp;pdrjtfecupeccatanoftrajcurergotu itcru effoderes eaCEffodiuntur aût,nbsp;Û defiderqs peccati obfequaris, ft ptftni in corpore tuo dominari fin as»nbsp;Namuiuitquidempeccatû adhuc intra nos, fed quia Chriftus deleuitnbsp;ipfumfanguinefuo,2lt;fepeli)tfecum, non poteft nuccredentesinChrinbsp;ftu damnare jhosuidelicet, qui non fecundû carnem autpeecatum, fednbsp;quifecundumfpiritûôô iufticiamambulant.Cuigituracceperimus fpi/nbsp;ritum adoptionis filiorum dei, faefta corporis per fpiritumita mortificanbsp;dafunt, utpalamrebus I'pfis teftemur^ nos fepultosquide efte fecundûnbsp;peccata,uiuereautemdnodeo noftrofecundumiufticiam. Habesnuncnbsp;cxplicationem totiushiftoriæpaflionisdomininoftrilefu Ghrifti,nonnbsp;quidê pro dignitate fua,fed pró noftra medioeritate, cuius hiftorig ufusnbsp;maxime omnium in hoccon(iftit,non utpercefendo earn, tædium temnbsp;poris fallamus,nô ut feiamus tm,quid de Chrifto adufit, non ut concinbsp;piamustin commiferationem in Chriftumamp; uirulendam inimpios lunbsp;dæos,qui innocentem Chriftum tarn crudeliter tralt;ftarunt,fed ut agnonbsp;fcamus per fidem^qj Chriftus pro nobis,PRO NOBIS,inc|ua,2lt; pronbsp;noftris peccatis paffus, mortuus amp; fepultus fit, Si utconcipiamus ex eanbsp;ucram pocnitentia in Chrifto Iefu,primura quidem agnitione pctoruninbsp;noftrorum. Si ein deus nullam aliam uoluitfatiffadionem pro peccatisnbsp;tioftriSjpræter pafliotie mortem unigenirifilf) fui ,quis magntudinenbsp;peccatorufuoRt non agnofceretC’quisex eono intelligeret peccatano/nbsp;ftra grauiora eiïe,querbis explicari queatcDeinde cocipiamus etfidem^nbsp;ut CÛ dns deus nofter non pepercerit unigenito filio fuo, fed pro nobisnbsp;omnibustradideriteu, credamus deumitanobis placatum,utpropternbsp;Chrifturemittat nobis peccata, reputetnos iuftos, adeoep donet nobisnbsp;omnia cœleftiabonaeû Chrifto. Poftremo cocipiamus etiaobedientianbsp;inproferendis frudibus fidei, utfugiamuspeccata, amp;fedemur operanbsp;iufticiæ, quo declaremus nos gratos erga Dominum deumbehefadorênbsp;noftrum.Magna enirn nobis diligendaadhibenda eft, utquod gratisnbsp;accepimus,gratitudine coferuemusper Icfum ChriftuDOMlNnbsp;noftrum, qui eft una cum patre fpiritufancio Deus laudandus in ft''nbsp;culaÄmen»

eee hi)

-ocr page 616-

HISTORIA RESVRRECTIO


NIS CHRISTI E QVATVOR EVAN


geliftis confd'ipta 8c explicata.

HOMILIA. Lxvin.

Idurus de rcfurredione Domini noftri lefu Chrifti, precorut ocshis auribtisanimis«^nbsp;aufcultedsjrto quas præbere folent uani ho/nbsp;mines ociQfis,ac interdû pernidofisquoq^nbsp;bulis,qui hoc tm qugrût,utdeledent,8^ tê/nbsp;pus fallät, fed quas adh ibere folcc uere pi] honbsp;mines differenti de fummo ac præcipuo fco''nbsp;_____po facræ religionis ppetuæ falutis noftt£.


----- I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r* i

Nâ fi Chriftus nÔ refurrexiflet,inanis eflèt, quêadraodum Paulus ait, pdicationofl:ra,inanise(ïetfidesnoftra,uanûeffetapofî:oIoR2tefl:imo/nbsp;niû de refurredione Chrifti, mortui non refurgerct, adhuc effernus innbsp;peccatis noftris,qui obdormierunt in Chrifto,oês perqffent,deni(^ h’hnbsp;hacuita fpêin Chrifto tmfixam haberemus, maxime miferabiles oîmnbsp;hoîmeffemus.Quare,amidffimi, fiunqnobiscurgfuit, (ut nullaaldnbsp;maior cura effe debet)resgeftas Chrifti cognofcere, ratio falutis noftt^nbsp;maxîeoïmexigitjUtrefurredionêChriftiamortuis^pbetcneamus. Oftcnbsp;demusigitUrprimû,qj Chrfftus uere a mortuisrefurrexerit, deinde, qdnbsp;cÔmodi,quid glorig, quid maieftatisrefurredio Chrifto ipfi attulerit.nbsp;Poftremo,quid nobis,nobis inquä,utilitatis,quidfalutis,quid denic^nbsp;fcelicitatis per refurredionê Chrifti cÔtigerit. Memêto,Cfcribit Paulosnbsp;Timotheo fuo^IefumChriftû refurrexiflèa mortuis. Quaadmonicio^nbsp;ne fignificat,memoria amp; tradatione refurredionis Chrifti pijs homininbsp;bus nihil Driuseffedebere^AtCß^uthincordiar.refurredioneChriftia

n^chrißi te refùrredionê fuam uiuû exhibuitdifcipulis^ uerûetiâprophetarû uatici fiimoma:nbsp;nbsp;nbsp;nia,quæ de refurredione Chrifti,priusq fieret,pcefferunt.Iri pfalmo de

cimoquinto,ail.Propter hoc Igtatû eft cor meû,amp;: exultauit lingua mea, infuper amp; caro mea requiefcet in fpe.Quoniam non derelinques animanbsp;meam in inferno,necdabis fandû tuum uidere corruptionem. Et in alionbsp;pfalmo. Dixit Dominus dno meo,fedeadextris meis, donee ponâini/nbsp;micos tuos fcabellum pedum tuorum. Hgc autem effe uaticinia de refurnbsp;redione Chrifti teftatur Petrus in prima fua concione ,quam habuitnbsp;in die Pentecoftes, quemadmodum feriptum eft in Adis Apoftolieis,nbsp;capitefecundo. HucacceditEfaias, Erit, inquiens, fepulcrum eiusgio/nbsp;riofum. Nam Efaiam in co loco concionari de C H R I S T O,nbsp;ex inido dus capitis,quod eft undedmum, manifeftum eft,amp; compro/

bat

-ocr page 617-

HO MIL I AE IOAN. BR-ENTlf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74

bat Paulus ad Romanos cap.decimo quinto. Et iterum ait Efaias capitc quinquagefimo tertio.Si pofueritpropcccato animam fuam, uidebit fenbsp;men longguum, uoluntas domini in manu eius dirigetur. Pro eo qgt;nbsp;laborauitanima eius,uidebit faturabitun Nam amp; hoc loco prophetanbsp;de Chrifto côcionari,pcrfpicueintclliges ex Adisapoftolicis cap,octanbsp;uo.Sed quid pluraC Vbicuncp prophetæ uaticinantur deæÉcrno regnonbsp;Chrifti,ibi etiam concionantur de refurredione Chrifti. Non em potunbsp;ilTet Chriftus æternum regnum confequi,nifi refurrexiflct a mortuis,innbsp;gloriampatrisfui.Iam 5 Chriftusctiamipfefæpeacmultum antemortenbsp;luam uaticinatus eft de refurredione fua a mortuis. Deftruite, in quit,nbsp;templum hoc,amp; in tribus diebus erigam illud. Et iterû, Quemadrnodunbsp;Hiitlonas inuentreccti tribus diebus, actribusnodibus,fieeritfilmsnbsp;hominis in corde terræ cribusdiebus,amp; tribus nodibus. Ac rurfus.Onbsp;portet filiu hominis multa pati amp; reprobari a fcnioribus Si. principibusnbsp;facerdotum,amp;fcribis,amp;occidi, amp;terciadierefurgere. AciterS. Scrip/nbsp;turn eft,percuciam paftorem, Sddifpergenturouesgregis, poftqautemnbsp;furrexerOjpræcedam uos in Galilgam. Sed quid facioç' Quæ Chriftusnbsp;de refurredione fua ante mortem concionatus eft, ex hiftorijs EuangcHnbsp;cismultonociorafunt, qua ut hoc loco pluribus comemorati debeanrJnbsp;Atep hæcquidem funtrcfurrecftionisuaticinia priusqea fieret. Poftqnbsp;autem fada eflet,nullumomiffum eft argumentum, quo Chriftus nonnbsp;perfpicueteftatus eft,fe a mortuis uererefurrcxifte.Kec, quonia pofteanbsp;in traeftatione hiftoriæ Euangelicg copiofeexplicabuntur, nunc mifla fanbsp;ciemus, fi hoc unu addiderimus, q? Apoftoliinhocpræcipueordinatxnbsp;fiierunt, ut refurredione Chriftiteftificarentur.Oportetjinquit Petrus,nbsp;unus quifpiam,ex his qui toto tempore nobifeû uerfati funt,quo dns le/nbsp;fus perpetuam uite confuetudinc egit nobifeum, exorfus a baptifmo Io/nbsp;annis,ad eû ufc^ diem quo receptus efta nobis,conftituatur,qui fit unanbsp;nobifeum teftis refurredionis eius. Et ito'um.Hûc deus fufótauittertionbsp;die amp;exhibuiteû,ut manifeftus fieret, non toti populo,fedtcftibus prinbsp;usadhocdeledisadeo, nimirG nobis,quiCOMEDIMVS ET BI/nbsp;BIM VS VN A C VM ILLO,pofteaq refurrexit a mortuis. Breuiter,’nbsp;ut prophetarum uaticinia de refurredione Chrifti, ueriftimafpiritusnbsp;fandi oracula funt, itanihil cercius eft, quam qj Chriftus reipfa uere anbsp;mortuis refurrexerit. De qua re poftea pluribus aget. Videam us autemnbsp;nunc, quid ipfe per refurredione fuam confecutus fit. Chriftus em refurnbsp;fexit a mortuis,non quemadmodum mortuus ille, qui ex attadu cada/nbsp;ueris prophetæ Eliz^i reuixit, iteru moriturus, necquêadmodumaucnbsp;filius uidue,aut Lazarus quatriduanus,aut Dorcas in loppe ad uita reuonbsp;catifunt. Hienim excitati quidemfunta mortuis, fedinhancuitamcornbsp;poralem, iterum mor ituri .CHRISTVS autem exatatus a mornbsp;tuis, non amplius , ut Paulus ait, moritur , mors illi non amplius

-ocr page 618-

IN RESVR'RECTI ONEM CHRISTI

dominatur.Et iterum.Sufcitaui't eû a mortuis non amplius reucrfuruni ' in corruptionem. Et ut uno uerbo omnia copleflar, Chriftus refurredinbsp;oneintrauitin gloriamfuam. Aitenim apud Lucam,GcoportuitChngt;nbsp;iotrare in gloriam fuam.Hic ergo excuciendum eft,qug ficnbsp;riif. gloria Chrifti. Priiicipio enim gloria Chriftinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit filius dci .In hanc

gloi^iam intrauitrefurredtionCjhoc eft,comprobauit refurredio ne fe uerefilium dei efle. Dedaratus cft,inquit Paulus,filius dei cumponbsp;tentia/ccundum fpiritum fandificationis^ex eo q? refurrexit a mortuis.nbsp;Et hæc gloria maior eft, quam ut polfit ucrbis digne explicari. Quai'tfnbsp;perftringemus alias gloriæ amp; maieftatis eius partes. Deinde enim gio/nbsp;ria Chrifti eft,q? fit eiufdem foclicitatis, maieftatis amp; omnipotentie cumnbsp;deo patre fuo. Quare etiam in hanc gloriam intrauit per refurredionemnbsp;fuam.Sede, inquit paterna dextris meis,doneeponam inimicos tuos,fcanbsp;bellum pedum tuorurn. Præterea, gloria Chrifti eft,cp fint omnia ei fubnbsp;ieda, q» fit dominus cœliSdterræ, ac iudex uiuorumamp; mortuorum,nbsp;philtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Elanc igitur maieftatem recepit Chriftus refurredionefua. Deus extulit

ilium, inquit Paulus in fummam fublimitatem,ac donauitilli nomen, quod eft fupra omne nomen,ut in nomine lelu omne genu fe fledat cœnbsp;Roa î ïeftium terreftriumac infernorum.Et iterum.In hoc Chriftus amp; mortunbsp;us eft,amp; refurrexit ac reuixit, ut mortuis ac uiuetib us dominaur. Acrurnbsp;fus:Statuit diem, in quo iudicaturus eft orbe terraru, per eu uirum, p0fnbsp;RflhrZnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;querndecreuerat fide præftita omnibus, cum excitarit ilium a mortuis,

Sed quis poftet omnes partes gloriæ amp; maieftatis, quam Chriftus per refurredionem fuam fufcepit, uel humana cogitatione adfequi,uel uernbsp;bis,non dico explicare,fed uel mediocriter attingereÇ’Quare hac cootio/nbsp;nis parte dimifta,Sc fidci potius commendata, quam humane ration! denbsp;monftrata,ueniemus ad id,quod tertio loco propofuimus,quodcp in renbsp;furredione Chrifti nobis maxime omnium confiderandum, amp; fummonbsp;. ftudio perfcrutandum eft,uidelicct,quid commodi,quid falutis,qi^l‘^'-^^nbsp;fcEfi^it^*^’^’'^^“’*‘'^‘^*oC^‘‘’^ft*'’ot)ishominibusattuIerit. Et quiauerfanbsp;Miitat,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niLir hie in fummo rel igionis, adeoqp totius falutis noftræ ftatu, non af/

feremusin medium humana fomnia, fed colligcmus teftimoniafacrac fcripturp,quibus oftendemus,qj refurredio Chrifti fit uera amp; perpétuanbsp;noftrafoclicitas. Aeprimum, de refurredionis Chrifti utilitatenihil innbsp;Ro;4:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcriptura breuius,nihil luculentius cxtac,quam quod Paulusad Roma/

nos fcribitjTraditus eft,inquies,propter peccata noftra, amp; excitatus eft propter iuftificationem noftri.Nam, quemadmodum mors Chrifti exnbsp;piauic peccata noftra,8^ effecit,ut rcmittantUr nobis a deo peccata,propnbsp;ter Chriftum,ita refurredio Chrifti attulit nobis iuftiaam,amp; effcdt,ucnbsp;quotquotinChriftumcrcdut, reputeturcoramdeoiuftipropter Chrinbsp;ftum.Beati quide dicuntur,quorum remiftæ funt iniquitates, èc quoRî

J

-ocr page 619-

HOMILIAE io ANNIS BfcENTIK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V44

teâa Cunt pcccata fed peccata non teguntur n ifi ucra perfeéta iuflicia. Nos autem, quod ad naturam noftrâ attinet,tantumabfumus a perfedtanbsp;iüftida, quantum cœlum diftat atcrra.Ecfiem nonnulli præditi funt ci/nbsp;uilihonellate,ueratnÔdperfeâaiufticiainfecarent. Reftirrexit l'giturnbsp;Chriftus a morcuis,ut quemadmodum morte fuaimpetrauit,quo deusnbsp;pater remittat nobi's peccata redeat nobifeum in gratiâ,ita re( urredionbsp;ne fua impetraret,quodeusnobisomnê iufticiam Chrifti imputer, nec .ÿ.nbsp;aliter de nobis^pter Chriftum iudicet, qfi nos noftris operibus omnênbsp;iufticiam perfede impleuiflèmus.Qui filio fuo,inquit, nô pepcrcit, fednbsp;pro nobis omnibus tradidit ilium, qui fieri poteft, ut non amp; cum codénbsp;omnia nobis donetC Chrifti aût eft uera amp; perfeâaiufticia.Cum igi'rurnbsp;Chriftus traditus fit pro nobis in morte, amp;donatus fit nobis po* vefurznbsp;redionern,manifeftu eft, qi etiam per refurredtionem iufticia ipfius itanbsp;nobisdonatafit,utdeea,tanqdenoftragloriari, aceamomnibus nô tanbsp;pcccatorum accufationibus, quam portis inferiopponerequeamus. Penbsp;trusait,Baptifmusfaluos nosreddit, no depofitiofordiucarnis,fed fti/nbsp;pulatio feu feedus bong cofeientig erga deû,per refurredione lefu Chrinbsp;fti.Nos em fiue peccata, fiue iufticiam noftram carnalem cofideremus,nbsp;malamhabemus confcientiam,Slt; agnofeimus nos perpetuæ dânationinbsp;obnoxios.Propter peccata quidem,quia ex diametro pugnant cum uo/nbsp;luntate Sd lege dei,propter iufticiam aut,quia iufticia noftra eft amp; impernbsp;feda amp; impura.Confcientia autem fit nobis bona, utPetrus ait, per re/nbsp;furredionem Chrifti. QuomodoÇ’quia deusconiungitfe nobifeum fœnbsp;dere,amp;ftipulaturnobifcûquodammodomanufua, per refurre dion ênbsp;filtj fui,q) uelit nos propter Chriftum filium fuum agnofeerenbsp;nbsp;iudica/

reperfedciuftos, acredderelaluos. Hsccfi confeientia perfidem cogno fcat,quid ea poteft elfe melius^ quid traquillius, ac in media etia morte,nbsp;inep horribili dei iudicio fecuriusC Huepertinet, q? Petrus alias i.pc.önbsp;dicit,‘3enedidus deus, qui iuxta copiofam fuam mifericordiam regenunbsp;it nos in fpe uiuam.Per quidcfequitur.Per hoc,q) refurrexit lefus Chrinbsp;ftus ex rnortuis. Quæ aût eft uiua ilia fpes,in quam nos regenuitrefur/nbsp;redio C H R.IS T R nimirum hæc eft, q? Deus donauit nobis refur/nbsp;redione CHRIST lueram,totam,amp; perredam iufticiam,quam habetnbsp;Chriftus filius dei, ut per hanc confequamur immortalem, incontami/nbsp;nabileni, atep immarcefcibilem in coelis hæreditatem. Quid ergo refur/nbsp;redione C H R 1 S TI nobis utilius , aut etiam ma^s neceftariumnbsp;eontingerepotuiftetT EtuerePaulusaitSiC H R1 ST V S non re/nbsp;furrexit, adhuc eftis inpeccatisueftris. Nuncautemrefurrexit.Nohnbsp;folum igitura peccatis liberati fumus , quotquot in ipfum credimus,nbsp;uorum etiam eadem nobfâ iufticia, quam ipfe habet imputatur perfeda^

-ocr page 620-

IN SlESVRRECTIONÊM CHRIS T lî

amp; ex Omni parteabfoJuta.Deinderefurredio Chrifti attulit nobis'nort folum uidoriam fuper afflidiones Sgt;C mortem,fcd etiam refurreâionêànbsp;mortuis in uitam ôi fœh'citatemfempiternam,Chriftus,inquit Paulus,nbsp;refurrexitcx mortuisjprimiciæ corum,qui dormierant Poftquam enimnbsp;per hominem mors,etiam per hominem refurredio mortuoRi.Etquetnnbsp;admodum per Adam omnes moriuntur, ita. per Chriftum omnes uiui/nbsp;ficabûtur.Nam,ut beneficium Chrifti rede intelligamus, Chriftus nonbsp;eft a nobis iuxta corpustantum fuum externum,hoc eft, iuxta unam tannbsp;turn partem autmembrum fuum, fedeft iuxta totû amp; perfedum corpusnbsp;fuum fpiritualeconfiderandus. Sic enim Chriftum a nobis côfiderandunbsp;cflè,docet Paulus,cum ad Ephefios fcribit. Dédit, inquiens,eum capuinbsp;fuper omnia ipfi ccclefiæ,quæ eft corpus illius. Vt igitur totum homi/nbsp;nis corpus conftat ex capite, amp; multis membris, ita totus Chriftus con/nbsp;flat, quantum quidem ad hoc noftrum propofitum attinet, c fua ipfiusnbsp;perfonatanquam capite, Slt; ex omnibus,quj in ipfumcredunt,tanquaninbsp;ex uarrjs membris. Nunc autem,cum manifeftum fit, Chriftum, caput,nbsp;refürrexiftè a mortuis,qui fieri poflèt q? non fecum e morte ad uitam amp;nbsp;refurredionem,omnia etiam membra fua attraherecTCaput nerefurge/nbsp;ret, amp;relinqueret poftfe manu autpedem, autetiam minimum digitunbsp;lumC’SoluSjinquiSjrefurrexit Chriftus,quia nemoafcendit in cœlumninbsp;chrijluiutfo fi qui defcendit. Rede,folus refurrexit, fed hoc addendum eft, q? etiarrtnbsp;lui,ita o-ioo TOT VS refurrexerit. Totu s Chriftus, ca put eft una cû mcbris fuis*nbsp;î“ Quocuncp igiturcaputperuenit,codcmetiammembraperuenerunt*'nbsp;aütem funt ueramembra Chrifti,nificrcdentes in ipfum An ne(nbsp;citis, inquit Paulus, qüoniam corpora ueftrafunt membra ChriftiÆtnbsp;iterum. Membra fumus corporis ciufdem ,ex carne eius,amp; ex oftibus ei/nbsp;üs.Manifeftum igitur eft,^ ômnes,quotquotin Chriftum credunt, ünbsp;na cum Chrifto refurrexerunt. Vnde Paulus ait. Cum efièmus mortui pnbsp;delida, conuiuificaüit nos una cum Chrifto Cper gratiam eftis fouati)nbsp;fimuït^ cum eo refufcitauit, Sc fimul cum eo federefecit inter cœleftcs,nbsp;in Chrifto lefü. Et iterum. Confepuiti fimul cum illo per baprifmum, innbsp;quo fimul etiam cum illo refurrexiftis per fidem operationis dei,qui exdnbsp;tauit ilium ex mortuis. Et uos cum eflètis mortui per delida amp; per præ-*nbsp;putium earn is ueftræ,fimul cum illouiüificaujt,condônansrtobis om/nbsp;nia delida. Nam, quemadmodum Chriftus una fecum omnes in ipfumnbsp;Ro;«-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;credentesattraxitinmortem ÔCfepulturam fuam.Sepulti, in quit Paulus,

fumus una cum illo per baptifmum in mortem, ita etiam attraxit fecum eos in refurredionem fuam, utquotquotunàcum Chrifto mortui amp; fcnbsp;pulti funt,una cum Chrifto etiam refurrexerïnc. Siüe uiuàmus, inquit,nbsp;Ro;i4fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi uemoriamur, domini fumus. In hoc enim Chriftus amp; mortuus eft èi

refurrexit, ut mortuisac uiuentibus dominetur, Sed quomodo, dices, refurreximufr

-ocr page 621-

HOMILIAE IOAN. BRENTII tefurreximiiscum Chnfto,qui tarnen adhucin hoc mortali corpore uitanbsp;agimuSjamp;necefTehabemusmortem obireCDiximusfupra,q) uerfemurnbsp;nunc in explicando fummo falutis no ftræftatu. Quareno Humana fomnbsp;nia,fed diuina teftimonia proferenda funt, Audiamus igitur ipfam Chrinbsp;ftidehacrecontionc.SicutMofç,inquit,0£aItauitferpentemindeferto,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ita exaltari oportet filium hois, ut omnis qui credit in eum, non pereat, fedhabeat uitam æternara» Et Paulus, Si conFeflusfueris ore tuo Dominbsp;num Iefum,5dcredideris in cordetuo, q? Deus illumexcitauita mortu/nbsp;is,faluus eris,Tametfi enim poft refurredionem Chrifti, nos hominesnbsp;adhuc in terris mortales,acomnibus aduerfis obnoxrj fimus, per fidemnbsp;tamen,per fidem,inquam,inChriftum,refurredionis eius ita participesnbsp;rcddimur, ut primum quidê,pertin eat ad nos ius refurgendi a mortuisnbsp;adgternam fœlicitatem in nouiftimodie. Fides enim aftigitnos,amp; ut itanbsp;dicam, incorporât nos Chrifto. Cum igitur Chriftus, cui incorporât!nbsp;fumus,refurrexit,fieii no poteft,ut no amp; nos refurgamus. Na,qgt; adhucnbsp;moriamur,Si corporanoftrain terra putrefcant,autetiam igniabfuma^nbsp;tur,hoc ne impedimeto eftetrefurrec'tioni':’Scilicet,Deus,qui,cum nihilnbsp;adhuc rerum eftet,potuit tantam huius mundi molem creare, non etiamnbsp;poflTet corpus antecreatum,quamuisin pulueremredaclum, in terra autnbsp;mariinuenire,ac ad uitam reuocare^ Deusuocatea,qug no funt,ut fint,nbsp;ea quæ uideniur interrjflè, reuocare non poftet^ An non depinznbsp;xit nobis in quouis granulo refurredionis noftræ imaginemC Nifi gra/nbsp;num frumentijinquit Chriftus,deiedum in terram,morEuufuerit,non ^efurreüio»nbsp;feret frudlum. EtPaulus.Stulte,tu quod feminas, non uiuificatur, nifinbsp;niortuumfuerit.Ethoc,quodfeminas,norKQrpus,quodnafcitur,feminbsp;nas, fed nudum granum, cxepli ca^ifa tritici,aut alicuius ex ceteris,fed denbsp;üsillidatcorpus,utuoluit, amp; unjcuit^feminû |uû corpus. Quisnofti^nbsp;niderepoteft in granulo pyri tantam arboris molem,qnantaexeo in teivnbsp;ramconditoenafcitur^quis in granulo frumenti uidere poteft tantuca/nbsp;lamum amp;ariftam,quantumme(foresdemetunt^ Non uidethomo^fednbsp;nidct Deus, qui Sdhæc om nia operatur. Granum aut fernen mortuu exznbsp;citaret,amp; nonexcitarethominemCNam,q) non tantum poftit, fed etiamnbsp;nelit nos a mortuis excitare,non folum teftatus eft rcfurredione Chriftinbsp;filt) fuijuerumetiam multis alrjs argumentis,promiflîonibus,amp;miracu/nbsp;lis,quae nunc cômemorare longum effet. Refurredio enim mortuoru,nbsp;« fcripturis tarn certa,ta firma eft,ut etiam publicein fymbolo religionisnbsp;noftræ recitetur. Quare nihilfirmius tenendum eft, quana q? propternbsp;CHRISTVM perdneat etiamad nos iusamp; gloria refurredionisanbsp;mortuis inperpetuam fœlicitatem. Deinde, cumcredimus nos propternbsp;Chriftum refurreduros, non poteft hæc fides in nobis ociofaeftè, fednbsp;iam tu,cum adhuc fumus in mortali hoc corpore méditât refurredionê,nbsp;fff

-ocr page 622-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI

.Vtenimin plantis protinus apparet,qug fint fijtnrgffug]feræ,Slt;; in puc orumingengs ftatim elucet, quid deipfis expcâandum fitjta in prjsnbsp;futurarefurrcdiOjfrudum fuum proferre incipit,cum adh ucin terra uPnbsp;uimus. Mofe defignatus erat a Deo in liberatorem legiflatorcm IfraC'*nbsp;lis,Non folum autem tuncfungebatur hoc officio,cum educeretifraeli/nbsp;tasex Aegypto.Sed defigtYatiohuiusfuturæfunólionisuiresfuasetianinbsp;tunc in Mofe exercebat, cum adhucinfans. C fi lofepho credimus; diadc/nbsp;maregis Aegypciaci in terrainproiedum,pcdibus coculcaret, cum Äe^nbsp;gyptium Ifraeh'tæ iniurium occideret ,cum Ifraelitas diffiden tes reconcinbsp;tiare ftuderet,amp; cum puellas facerdotis Madianitici ab iniuria paftorumnbsp;uindicaret.Hxccertcerant futuræ fuæfunôlionis,proccmia.Dauid clenbsp;«feus erat in regem Ifraelis.Hgc autem eledionon erat in Dauideociofa,nbsp;ufep ad id tempus,quo poft mortem Saulis uocatus eft publice a populonbsp;rex.Sed Dauid iam tum fpirabat regem, cum in paftura ouifi trucidaretnbsp;urfumamp;Ieonem,amp;cum Goliath en magno animo adorireturac inceri'nbsp;meret.Sicrefurredionisfidesnonfolum exercebituiresfuasinnouifli/nbsp;modle ad excitanda corpora noftra in uitamæternam.Sed,fi fides uera innbsp;nobis fuerit,etiam in hacuita exercet uires fuas,ac principio fuftentat nosnbsp;inomnibus aduerfis huius feculi,in media etiam num morte.Sienim re/nbsp;furreduri fumus in uitam æternam,id quod per fi'dêagnofcimus,quid,nbsp;obfecro, incommodi, quid infcclicitatisaduerfa, adeoque mors ipfa no/nbsp;bis inferre poften tC Ämabo te, fi quis exueret te fordida uefte ,ut indu/nbsp;€retamp; ornarct te ueftitu regio,numfordidæ ueftis ablationem uoca/nbsp;res incommodu ,aut in fcxlicitatem ,acnon potius ingentem utilitatcinC'nbsp;AduerGautê in hoc feculopati, amp; tandem mori,cer(e nihil aliud funt,nbsp;quam ueteris fordidi ueftimentidepofitiOjUtrefumas ueftem glorionbsp;fiffimatn. Scimus, inquic Paulus, q? fi terrenum noftrum dornidh'/nbsp;tCor.Ty finius tabernaculi deftrudum fuerit,ædif( cation em ex D E Onbsp;babemus, domscilium non inanufadum,æternum in ccclis* Namnbsp;in hoc gemimus, domicilio noftro,quod ecoelo eft, fuperinduide/nbsp;fyderantes» Quare cum per fidem cogitamus de refurredione noftra anbsp;raortuis propter Chriftum, fieri non poteft, quin reportemus uidori/nbsp;am, non folum abafflidionibus huiusfeculi ,uerumetiam ab ipfamor/nbsp;te amp; inferno, Deinde fides ilia refurredionis meditatur in nobis no/nbsp;uamuitam, refurredione dignam,utrelida omni impietateöd iniufti/nbsp;cia fedemuroîacœleftium uirtutum getier a. Eten im , nifi fidem refurnbsp;redionis fequatur nouitas uitp,manifeftu argumentum eft, fideefte mornbsp;tuam. Quid aütinhomineuiuerer,nouiuetefide, quæeft animaiuftiC'nbsp;luftus enim,inquit ,exfideuiuit.Quare in hoc maxime omniumelabonbsp;randum eft nobis, ut ueram refurredion is fidem bonis operibus declare

mus»

-ocr page 623-

HOMÎLIAB lÓANi BRENTllJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,4#

mus,8^aclhuc in terra,cccleftemuitam ducamus» Nam pêrrefurrcdioz tiem Chrifti,uera iufticia ita nobis adduda,amp; donata eft,ut Deus iudi/nbsp;eet nos propter Chriftum,uere iuftos,2lt; fandos.Quomodo ergocotinbsp;ucniret,utnos contêpta, Siprophanatailla Chrifti iuftida,i'niniuftiaanbsp;uiueremusC Refurreâio Chrifti reuocauitnos a merte in uitam fempinbsp;ternam foelicitatem» Quidnuncturpius,imo quid pernitiofius, quamnbsp;reiedauita,mortifefeitcrum,amp;:perpetug infœlicitati captiuum tradereC’nbsp;T radit âutê fefc morci,adeoep aéterng internitioni,quifquis fedatur peenbsp;cata,Peccatiem,inquit,ftipendiummorseft.In politia Mofaitajeuerif

tato. Qui comedcrit,inquit, panem fermentatùm, peribit anima eins de ccetu Ifraeljtamdc aducnis,quam de indigcnis terræ.Hæc lexcondonaznbsp;lurnobis,poftq Chriftus,quieftpafchanoftrü,refurrexita mortu/ Exodùiinbsp;is,nullihominumliceat uelcum impurisnbsp;nbsp;prc^hanis hominibuscomz

municare,uel impuram uicijs fermentatam uitam agere.Expurgatejn quitPaulus,uetus fermentum,utfitis noua cÔfperfio,ficut eftis infcrmênbsp;tati.Namói pafchanoftrupronobisimmoIatuseftChriftusJtaC^ fe/nbsp;ftu celdaremus non in fermento ueteri,nec in fermcnto maliciæ Sc ucrfunbsp;tig, fedinpanibusfermêtocarêtibus, hoceft,fyncericate8d ueritate .Nänbsp;qui adhucpergStin impietate iniqtate fua,hi, immanejChriftü^ö^ia

Refurrectio enim Chrifti ,non folumore,ab aduerfarijs noflræ rcÜg! o niSjfed euamfadis ac opcribus abimpijs,qui inter nosuitam agunt,nbsp;Chriftiani audiunt,abnegatur»Nam ,cü Ghriftus expiaucrit morte fusnbsp;peccatum,amp;reduxcritrefurredionefua iufticiam, quid poflhac percarcnbsp;amp;:iuftidamcontcmncre,aliudeft,quamCbriftuadniortcm reuocare,nbsp;8(^aduerfus refurredionemeiusbeliumgercreC’ Acuidemihiexecrabilcnbsp;corumimpietatcm,qui cupiditatcs peccati adhucfcdantur. Chriftus e/jnbsp;nim effedt refurredione fua,ut adoptaremur in filios Dei,6^ haercdcs oznbsp;mniumcœleftiumbonorum.Peccacaautem e{Ticiunt,utfiamusfiIii Sanbsp;tang,amp; hgrcdes æterni ignis.Quid ergo horribilius,qutd magis execranbsp;dum,quam tanta pecandi libidine furerc,ut non folum ab i] das adoptionbsp;ncm Dei, fed etiam tradas te in (amiliam Satanæ,ut una cum angebs e?nbsp;iusperpetuointereasÇ'Nampoftquam Chriftus refurrexit a mortuis,nbsp;nos in refueredionem eius infiti fumus, non iam amplius noftri lu/nbsp;mus iuriSj'fed eius, qui nos morte amp; refurredionc fua a morte in uitamnbsp;uindicaugt;t.Igitur Chrifto ,non pcccatoobediedumeft.Sepulti fumus,*nbsp;inquit Paulus,una cum illo per baptifmum,in mortem,ut quemadmodûnbsp;excitatus eft Chriftus exmottuis per gloriam patris, ita ÔC nos in nouita/nbsp;tçÿtæwijbdemus,Etita?t.QuodChriftusmoriuusfuit,peccatomœr/ Rew«».

-ocr page 624-

IM R.ESVR.B.B Ct 10K6H CHMSTl

tûus fuit femel,q? autem uiuit,uiuit Deo: I'ta amp; uos exiftim ate uoGpfoii mortuosquidemefle peccato,uiuentesautemDcopcr Chriftumlefumnbsp;DOMINVMnoftrum.AcrurfuSjSiunus pro omnibus mortuusfti''

pofthac non fibi uiuant, fed ei',qui pro ipfis mortuus eft,amp; refurrexinEt

Col.t alias« Si relurrexiftis unacumChrifto,fuperna quærite,ubiChriftus cft,addextramDeifedens.Supernacurate,non terreftria. Etquæfuntnbsp;ilia terreftria ftigicnda,amp;: fuperna curandaC Mortificate,inquit, membranbsp;ueftra terreftria,ftuprum,immundiaam,molIiciaTi,concupifcentia ma/nbsp;lam,auaridam,iram,indignarionem,maliciam,maledicenciam,turpilonbsp;quentiam,8d fitisindun uifeera miferationu,comitatem,modefti3m,mannbsp;fuetudinem,lenitatem,amp; quicquid eftpiarum uirtutu.Namfi hæcfeccnbsp;rimus,non folum confitebimur uerbis, ac publias carminibus ChriftSnbsp;fua perfona refurrexifle, uerûetiam teftabimur ipfumetiaminnobisre/nbsp;furrexiHe, uiuere, adeoc^ pertinere ad nosomne ius refurredionisnbsp;Chrifti,utin hocfeculo non folum uincamusafflidioncs amp; mortem,uenbsp;rumetiam confequamur in futuro feculo perpetuam foclicitatem, per re/nbsp;furredionem IÉS V ChriftiDomininoftri,quieltunacumpatre ôdnbsp;fpiritu fando Deus laudandus in fecula Amen»

randum eft, quam ut amp;ipfa Chrifti refurredio clariffimis argumends compröbatafit,amp; nos in fide refurredionis maximacerdtudmecofir/nbsp;memur» Nam fi refurredio CHRISTI certa eft,amp; firma, iam o/nbsp;mniaalia religionisnoftræ præcipua,certa amp; firma erunt.Si enim Chrinbsp;ftiis refurrexit a mortuis, cerdlTimum eft, qp in Chrifto fimus libera/nbsp;ti apeccatis, qp in Chrifto donati fimusuera amp;perfeda iufticia,qpin

petuam uitara èC fcelicitatem ? Quare hoc opus, hie labor nofter fitj utcognofcamus Sifcertioresreddamur,qp Chriftus uere a mortuisre/nbsp;furrexerit. NamhucetiamuocatnosfollicitudoChrifti,quampriua/nbsp;tim publice in reuelanda,amp; comprobanda refurredionefua deck/nbsp;rauit. Etenim, quemadmodum C H RIS T V S, non ftatim,poft/nbsp;quam natus eftêt, ufurpauit fummam illam fuam, amp; imperfcrutabi/nbsp;iem maieftatem,{ed uthaberet fpacium,q prgdicarct Euangelion fuum,nbsp;ac expiaret peccata noftra,aflumpfit paulo plus qua trigintatres gtaris annbsp;nos,quo tempore fuftulit in fe omnes noftras infirroitates amp; afflidiones^

-ocr page 625-

H OM IL I AB IOAN. BR.BMTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4:.

quas tarnen potiu’fîct uno nutu omnes afe abqccre,na poft refurrcâio/ nem fuamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedebat ad dextram Dei in gloria patris fui, non tame co

tinuo abfeondit fe ab oculis difcipulorum fuorum,fed felegit fpaciu quat dragtnta dieru,quo exhiberet feipfum difcipulis u{uent?,ac uarrjs fignisnbsp;amp;argumentistertareturfeamortuisuere refurrexiffe^Exhibnic, inquitnbsp;LucaSjfe ipfum uiuetem difcipulis fuis, poftq fupplido fuiflet affèótus,nbsp;idt^ compluribus argumêtis, dum per dies quadraginta confpicitur abnbsp;illis,acloquitur eis de regno Dei.Ec Petrus.Hunc Deus,inquit, fufcicanbsp;VIit tertio dic,amp; exh ibuit eû,uE manifeftus fieret non toti populo, fed prinbsp;us teftibus ad hoc deledis a Deo,nimiru nobis,qui comedimus amp; bibinbsp;mus una cû illo,poftquam refurrexit a mortuis. Agite ergo, amicilTimi,nbsp;perftringamus argumenta,quibusChriftus refurreeftione fuam teftatusnbsp;eft,ut quanto certioresreddimur de Chriftirefurrelt;ftione,tanto etiâ cernbsp;tiores fiamus de uera falute8^ perpétua noftra in Chrifto lefu foclicitate.nbsp;bed quia Lucas quædam omittic,quæali} Euangelifl^in hiftoria refurznbsp;redtionis cÔmemorant^ idcirco quemadmodum in explicanda paffionenbsp;Ghrifti percurrimus totâ hiftoriam,utefl:a quatuor Euâgeliflis conferi/nbsp;pta,itaetiaminexplicâdarefurreéfioneChrifti percurremusomnia ea,nbsp;quæde reuelatione amp;côfirmationerefurre(ftionis Chrifti, quatuor E/nbsp;uangeliftæliterismandarunt. In difponendoquidem ordine rerumgc/nbsp;fi:arum,quibus refurretffio Chrifti reuelata Sd cofirmata eft,uariant nonnbsp;nihil interprétés Ecclefia(iici,in fufpicienda autê amp; admiranda certitudinbsp;ne refurredionis Chrifti,amp; ueritatis diuinsc feripturæ nulla plane efl innbsp;terpiosnecuariatio necdubitatio.Nos igitur interpretatione noflra hocnbsp;præcipuc agemus,ut ucrifimilê,aut faltem tolerabilem rerum geftaRt or/nbsp;dinem feclantes,argumenta refurreélionis Chrifli,perfpicue,quantunTnbsp;permedioa’itatenoltram fieri potefl, explicemus. Cumtranfliflet, in? *‘nbsp;quiunt Euangeliflæ,fabbatû,Maria Magdalena,^ Maria laccbi,et Sanbsp;lomc,6lt; Ioanna, amp; cæterg quæ cum eis erât,quæ uenerâtaim lefu e Ga/ “nbsp;lilæa,emerunt 8cparaueruntaromata,utuenirêt8^ungerent lefum.Nanbsp;fabbato quieuerant iuxta præceptum. Primûomnium libet hic admiranbsp;tiegregias uirtutes haR2 mulierum,quædigniflîmg funt,utnomina ear?»nbsp;extent, 8d publice in ecclefia cômendentur. Tametlienimnondum re/nbsp;de fentiant de regno amp; maieflate Chrifti,tamen,quiaaudiuerunt euan/nbsp;gelium eius,amp; agnouerunt in eo minifleriû perpetuæ falutis, ta hone/ muUeruGii»nbsp;llojtamcp ardenti amore complexg funt ipfum,ut non folû uiuentem ad lihtarumuir^nbsp;hue facultatibus fuis adiuuerint, amp; comitatg fint,quêadmodum feribitnbsp;Lucas capite odauo,uerumctia fublatoiam ipfo in crucem,cruci adffitenbsp;rint,ac nullo edam num impendioparferint,quo amp; aromataemerent,amp;:nbsp;mortuum quoq honore poffent, profequerentur, ac amorê fuum quenbsp;ergaipfumhabuerunt, teflarentur. Adhaseximiæcaritatis 8^ libéra/nbsp;htatis uirtutes acceditetiâfortitudoanimi, ex qua contênunt præfcntia

fff,iq

-ocr page 626-

IN REJVRILE CTIOWEH CH RISTl

Ctuitico.t,

VlMeret « poflolorumnbsp;tipotioU

lt;Jiiapcppcriaila,quæipfisperlt;^rinisuelacuftodibus fepuïcri, uelaba/ lijs ludæisacciderepotuiffent* Etquanquam ftultæ uideantur, q? conênbsp;tur corpus Chrifti ungerc,cumfciant fepulcrum tam cuftodiaquam grâ/nbsp;dlfaxo munitum efle, amor tarnen, quêhic conatus prodit, ut minimenbsp;fiultus, ita maxime fortis iudicandus efh Recïïe ait Salomon» Fortisucnbsp;mors,diledio,dura,ficut infernus,æmulatio.Mors omnia domat, amp; innbsp;fernus inexorabilis eli,nullis enim predbus fleditur, ut reddat mortuos»nbsp;Sic amp; accenfæ diledionis afFed:us,infradus eft amp; inflexibilis.Conaturnbsp;cnimea,quæ uidentalioqui impoflibiIia,necuUum periculu tarn granlt;nbsp;de eft,quod ftudio d}led:i,non fufdpiat,aut a quo ucl precibus uclminisnbsp;deterreatur.Quare,ut magna eft fbrtitudo animi barum mulier5,itanonbsp;bis exemple earum difeendum eft ingenium diJedionis erga Chriftum,nbsp;utcum agnofcamus beneficia Chrifti,fynceroipfum amore fedemur*;nbsp;Deinde uidemihi admirabilemDei induftriam, qua fieri foJet,qgt; utacnbsp;di uerfis ad peragenda diuerfa,amp; contrarijs ad perficienda contrana.HiCnbsp;enim mnlieres acceduntcum aromatibus ad fepulcrum, non utuiuctemnbsp;inquirant,fed utmortuum un gant. Deus autem utiturhocipfarum ftu^nbsp;dio ad rcuelandum amp; demonftrandum Chriftu filium fuum uiuent^m,.nbsp;Accedunt honoraturæmortuum,fed fiunt teftes uiuentis. Rem admiranbsp;bilem, Refurredio a mortuis ,pr£ecipuusacfummus eft uerænoftrærcnbsp;ligionis fcopus,8u banc uoluit Daispiancipio oiminter homines mulicnbsp;hbusfignifiearc,amp;permulicrcs, apoftolis,utmulieresfierentapoftololt;nbsp;rum apoftolæ» Quid ergo cft,q) Deus rem tam neceftariam non ftaninnbsp;manifeftauit pubbee todorbi terraR2,autfalte omnibus ciuibus Hierofonbsp;lymitanisC cur nomoxpoftrefurredionêjCbriftus publice ambulauitnbsp;uiuêsin plateisurbisHierufalê,amp;prgbuit fecofpiciendum oîbus bomtnbsp;nibusCcur no intrauit in urbem Hierufalê, comitatus duodeeim icgioi/nbsp;bus angelorû,acdeincepstotûorbemtcrraR2 magna maieftate inuaiic,utnbsp;oibus,etiam aduerfarijs cofpicuum elTetipfum uiuere amp; rcgn.arc:Sed e}dnbsp;tu requiris, bocidè fperabant etiâapoftoli, priufquam mi(Tus eflet fpir Pnbsp;tus fandus.Putabantenim Cbriftu regnaturumin hoc feeulofecundunbsp;externam maieftate,amp; accepturum imperiumorbis terraru magno extcr/nbsp;norum militum exercitu* Demon ftratS uero eft faepc ac multu,qgt; Chri/nbsp;fti regn urn non fit de boc mundo, n ee conftetetiam externa maieftatenbsp;huiusfeculi»Habet quidemChriftusfummam maieftatem tamincalonbsp;quam in terra. In coclo,quia dominatur ubiep eadem cû Deo patre bionbsp;omnipoteiida, amp; fedetad dextram patris.In terra, quia nullus unq erianbsp;potcndftimoi^ monarchaRt tanta publicp prpdicationis, amp;diuini culmsnbsp;maieftate ceiebratus cft,q Chriftus etiâ adhuc célébratur. Non habet aunbsp;tê quantum ad perfonam fuam attinct,tale uifibilem et palpabile maieftanbsp;tein hac terra, quale habent reges huiusfeculi* Conftituitenim diem,!«

-

-ocr page 627-

HO Hl VI AB lOÂN* BR.ENT1V

^orcuclaturus eft feipfum tod orbi terrarum magna maieftate. Si mftiz tuit minifteriumprgdicadonis Euan gelicc^quo interea temporis,donecnbsp;aduenerit, condonandu eft de perpétua fua maieftate, amp; credendum, uSnbsp;quoduerbis didtur,rebus ipfis fuo tempore fiuamur.Quare, «iâfi po/nbsp;tuit,noluit tarnen poftrefurredionêfuam,magnaamp; uifibili angeloisz ca/nbsp;terua comitatus in urbeHierufalem intrare,(^hocenim fuiflet externamnbsp;niaicftatem ante coftitutu die oftentare)feduoluit refurrelt;ftioncm fuamnbsp;teftibusprius ad bocdeledis,quemadmodü Petrus ait,rcuclare,Sipro/nbsp;bare,uthi prædicarent,uulgarêt,ac teftificarentureamin toto orbe terranbsp;rum. Accedit huc,qgt; edi Ghriftus publice exhibuitrcc fe uiuentem omninbsp;busduibus Hierololymitanis,tameobftinatc incredulis Si caluniatori/nbsp;busneficquidemfatisfaâumeflèt,Si enim,cuGhriftusmanifefte erjee^nbsp;retdæmonia,dixerunt,ipCum eijeeredgmonia prgfidio Beelzebub,quidnbsp;no calumniarumexcogitaftentyfi poft mortê,quam uiderât,propoftiifletnbsp;fe ipfis côfpiciendumç’ Quare,cum regnu Chrifti no fit de hoc mudo,nbsp;no potuit efte comodior ratio reuelandg refurre(ftionis,qua ut manifeftanbsp;returteftibus prias adhocdele(ftis,8i per cos totiorbi terrai^. Sedquidnbsp;illud eft, qj Deus maluerit per mulieres, quam peruiros, primum oîrnnbsp;refurredionê fiit) Cui,re maxie admirabilê,amp; faluti noftrg necefrariâ,re/nbsp;uelareSi uulgarecVeterê fuum moreobferuat,quo folet deligereimbenbsp;cilia,cotempta Si ignobilia in mûdo,ut pudefadat robufta,0i exceîfa,iKnbsp;no gloriaret coram ipfo ulla caro. Deinde uoluit etia hacratione, os calunbsp;niæ obftruere.Sciebat enimfutuBî,ut ludæi mêtirentur,difcipulos corgt;-pus Chrifti e fepulcro furatos efic. Quare ut impudentia huius medacqnbsp;manifefte redargueretur,primû uoluit Si omnipotentiCuaadminiftrati/nbsp;oneordinauit,ut corpus Chrifti mortuuponeretur in nouo monumeto,nbsp;Sioedudereturingentifaxo, deinde, utCaxumobfignaretur, adhæcucnbsp;adhibitis cuftodibusmuniretur,præterea utpoft refurreeftionem, lin/nbsp;teamina Si fudarium,quod fuerat fuper caput eius,in monumento inue/nbsp;nirentur. Poftremo, ut mulieres primæ omnium uenirent ad fepul/nbsp;crum, Si inucnirent illud uacuum. Nonpoteft autemullomodoue/nbsp;riGmile efte, q? mulieres,idque paucæadmodum, monumento armatisnbsp;cuftodibusmunito, potucrint tarn ingens faxum aboftiomonumentia/nbsp;mouere. Si corpus dus furari. Quare fapieutiflime a Deo ordinatutnnbsp;eft,utmulieres primæ omniumuenirent adfepulchru,8i conCciæfte/nbsp;rent refurreâionis Chrifti. Etft enim ne ficquidem impudentia Syco/nbsp;phantarumomnino cohibttaeft, C quod enimeft remedium, aduerfusnbsp;SycopbantæmorCum C )attamen uanitas Simendacium eorummani/nbsp;feftiora Cunt, qua ut uerbis confutari debeant.Pcrgamus ioitur excutere,nbsp;quomodo reCurredtic G HRIST Imulieribusreuelata Ûl Nam mulie/nbsp;res quidem omnes, dcquâausfupra mentionem fedmus. Si quæueacnbsp;rant cum Chriftq a Galilga ,parauerunt aromata^Si exierunt ualde manenbsp;fft iii)

-ocr page 628-

IN RESVRRECT10 NEH CHRISTI

primo diefabbati,profundo adhucdiluculo, non ramen uidenturoffl/' nes ftatim ueniiTe ad fepulchi^,fed præcucurrifle Mariä Magdalenam,nbsp;amp; alteram Mariara,uel nimia amoris uehementia erga Iefum,uel ut ex/nbsp;, plorarent,quid ageretur de fepulcro,amp; reliquis renunciarent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efpe

, ra ergo fabbati,quæluceflîtin primafabbatijUaldemane, profundo di/ 5, luculOjUenit Maria Magdalena, amp; altera Maria,ut uiderent fepulcruffl.nbsp;„ SedquidEidumeft^Tpriufquâ hæmulieres uenerantadfepulorumiEceenbsp;,, terræmotusfiebatmagnus.ÂngclusenimDOMINIdefcederat decoßnbsp;„ Io,amp; cum acceflSITetjdeuoluerat lapidé ab oftio monument!, fedebatcpnbsp;,, fuper eum.Erat autc afpedus eius ficut fulgur ,amp; ueftimentum eius can/nbsp;„ didum,ficut nix.Pr^ timoréaute eius cocufli funt cuftodes,amp; fadi funtnbsp;,, uelutmortui. Quêadmodumterrainmorte Chrifticontremuit,etmonbsp;taeftjitacotremifcitetiam moueturinrefurredioneeius. Ingens mi/nbsp;raculum, quo primum Deus ipfeteftatus eft, fe hoc tempore,quo terranbsp;mouetur,noua,admlrandaadeocßftupendaagere. Refurgit enim lefusnbsp;Chriftus a morte,quo opere no eft unquam ullum aliud aut maiusautnbsp;præftantius in toto terrarum orbe fadum. Deinde etia terra motuamp;menbsp;morefuohaudobfcurein refurredione Chrifti fignificat,cp quiaChri/nbsp;ftus,antemortuus,nuncauteuiuuse fepulcroeuadat,non poflitipfadenbsp;inceps mortuos in uifceribus fuisretinere,fed necefte habeat ipfos, ut itanbsp;dicam,euomere,ac uiræ reftituere,ut uere impleatur,quod prophetaait*nbsp;Elaitia»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fanguinem fuû,8^ no operiet ultra intafedos fuos.Sed

quodfequitur,uideturpropemodûterræmotu admirabilius. Angelus enim,Cinquit)DominidefcenditdecœIo,amp;deuoIuit lapidemaboftionbsp;monumenti. Quid ad hæc dicemus*:’an Chriftus,qui refurrexit, qui ui/nbsp;dt mortem,non potuitetiamïapidem aboftio monumenti amouereC'nbsp;Ccrte potuit.Qiiidenim Chrifto potentius eftC Voluitautem,nôpronbsp;Minifierium pter fe, fed propter nos man ifefto angelorû minifterio uti, partim ut ft/nbsp;(utgelorum. gnificaret nobis,fe iam per refurredion ê in tantam m aieftatem perueni (/nbsp;fe ,ut etiä angeli necefte habeant ipfi feruire. Quid igit nos holes non fanbsp;ceremus,quo obedientiam noftraergaipfum declararemusC partim utnbsp;haberet cœlefte teftimonium,fe uereamortuisrefurrexifte. Cû enimo/nbsp;porteat refurredione Chrifti perfpicuereuelatam,amp;probecofirmatarnnbsp;eire,non fuit Chriftus côtentus,fe ipfum u!uum,ac manifeftum difcipunbsp;lis cÔfpidendum palpandum exhibere, fed uoluit ante fui reuelatio/nbsp;nem,teftimonio amp; prædicatione angelorû quafi gradatione quadam u/nbsp;ti,quodifcipulosprppararet, utmaiorianimi cupiditate ipfum uiuentemnbsp;fufciperenuNam quemadmodu præmilTuseft loannes Baptifta, quemnbsp;amp; ipfumfcripturaangelum uocat,cum Chriftus in terra inchoaturusefnbsp;fetpraedicationera euangelij fui,C PræmifTus autem eft Ioann es, non q?nbsp;Chriftus indigerethumanoteftimonio ,fed ut homines teftimonio Io/nbsp;annis in fide côfkmarentur, Ego,inquit,non accipio teftimoni û ab ho/nbsp;mine.

-ocr page 629-

R OM IL I AB IO AM. BREN Til;

ininc,ral hæcdico,ut uosfalui GrisOûa cu Chn’ftus iam mtraflTet refurz redionein gloriam patris fui,amp; reuelaturusefTetdifcipulis,feiam accc/nbsp;piflc rcgnu cœleftc,præmittitctiam angelos,qui funt dues codeftes,uenbsp;horum teftimonio fides refurredionis Chrifti inter homines confirma/nbsp;retur. Cæterum.afpeâusanoeli erat,inquit,ficutfulgur,amp;^ ueftimcn/nbsp;turn eius candidum ficut nix, Ängeli enim, quod ad ipforum naturamnbsp;attinetjUt non funt corporei,ita hominibus perfeinuifibiles funt, Sed utnbsp;uideri, amp; ab hominibus percipi queant, afiumunt fibipro præfentis reinbsp;autnegotrjcommoditate,cxternoshabitus,amp;a(ïumunteos,non ut pernbsp;petuoipfosgeftentjfed'adtempusjdonecminifteriuminhocmûdo, adnbsp;quod miflî luntjconfeccrint,Sic apparent Abraænbsp;nbsp;nbsp;Lothoangeli,ha/

bitu uirorum percgrinantium.Sic apparet Ifraelitis angelusjn columz na nubis per diem,amp; in colûna ignis per nodem.Sic apparet lofuæ anznbsp;geins habituuiri armati,amp;tenennsgladium cuaginatum. Sed quid neznbsp;celTe effet, oês angelot apparitiones,quas feriptura récitât, hoc loco côznbsp;memorare,quatido in ecclefiaChrifti manifeftuac palam decancatûfit,nbsp;angelos natura quidem fua fpiritus efle,in hocautem mundo,pro hu/nbsp;manocaptu, afinmptacorporea quadam figura apparere, Videamusnbsp;ergo, quid ex terræ motu, afpedu angeli fiat, Præ rimore,inquit,eiusnbsp;conculfi funt cuftodes,8d fadi funt uelut mortui. Quid audios Refurre/nbsp;dio CHRISTI uita noftra eft,fed ecce, cum reuelatur,cuftodes fadinbsp;funt uelut mortui» Chriftus redit in uitam, cuftodesautemconijeiun/nbsp;tur fere in morte.Hic ergo uide mihi,qbus refurredio Chrifti fit forminbsp;dabilis terribilis. Varia enim eft refurredionis Chrifti efficacia,Älijsnbsp;eft perpétua uita amp; fcclicitas.alijs eft perpétua mors amp; danatio. Sed quo/nbsp;modo uita ipfapotefteftemorsCDicergotu uiciffim,quomodo lux pof chriilißr-^nbsp;fit elle excæcatioC An no exccllens folis fplendor obtenebrat oculos ho/ wnbsp;minisC'Hoc autem nonfitfplendoris,fed imbedlliüoculorum uicio,Sicnbsp;Screfurredio Chrifti,morseftamp; dänatioimpiorum,nÖquidem refur/nbsp;redionis Chrifti,fed impietatishumanæ uicio. Cum enim imprj contenbsp;nant Chriftum, 8C perfequanturipfum, fieri non poteft, quinmaieftasnbsp;Chrifti afferatimprjspræfcns exicium, Necefteigitur habentin maic/nbsp;ftatiseiusreuelatione trepidare. Sed quantorefurredio’Chriftiimpijsnbsp;formidabilior eft,tanto'acceptior,tantoiucundior eft uere pijs,qui in i?nbsp;pfum credunt.His enim refurredione Chrifti aftertur iufticia,uita,ÖC tonbsp;ta foclicitas. Quare hoc nobis maxîe omniû agendû eft,ut lefurn Chri/nbsp;ftü uera fide c5pIedamur,Sic em una cû Chrifto fufeipimus iufticiamjnbsp;uità,8c qcquid eft cœleftis ac perpetu^ fœlicitatis. Sed nô accidit Mariænbsp;Magdaleng qd cuftodibus.Hi em ita terrent,ut fiât uelut mortui. Marianbsp;aût Magdalena,qug âte una cû altera Maria exierat ut uideret fepulcrû,ue «•nbsp;Qit mane cû adhuc tenebrg effent, ad mqnumêtû,uidet^ lapidé fuWatû M

-ocr page 630-

IN RESVRRECT10NEM CHRISTI

I monunî^OfCuiTit ergo et uenit ad Simone PetrUjamp;îdaliûyifcipuïî» que diligdïat ïefus,amp; dicitillis.Suftuïerût Dnm e inonumento, ó^nefdnbsp;musubi pofuerunteum. Hic iam indpit rcfurredio Chrifti reuelat*nbsp;difdpulis.Etfienim nondummanifeftcnunaatureis,Chriftumrefun'C^nbsp;xiflc, hoe tarnen nundum fublati Iapidis,amp; uacui monumcnd, quafinbsp;dus quidam eft ad cognofcendam Ghriftirefurrelt;ftioncm,Ac potui«^nbsp;quidem Chriftus in co temporis momento,quo refurrcxit,Ce uiuentê, i»nbsp;maieftace etiaranufua^difcipulis eonfpidcndumproponere, fedmaluitnbsp;immenfaódimpcrfcrutabilifuaßpientiarefurrcäionem fuamgradanbsp;acpedctêdm reuclarcJnmundicreadonepotuÜl^t uno uerbo Siunonbsp;mometo omnia fimutcrcare,fedplacuit ci ut dies dieijcreatura creaturaßnbsp;fuccederecJn redemptione hoîspotuiHecmoxpoft Adæ lapfumyinduenbsp;re hominem,amp;euangelion fuum perfpicue prædieare,fed uifum ci fuit»nbsp;ut redemptionem fuam primum omnium promiiïïonibus oftcntaret,alt;^nbsp;facrifîdjs adumbraret,donec nouiftîmo tempore homo fiidus,peripicußnbsp;in toto terrarum orbe prædicareturjn annuo arboRt fœtu,quinbsp;furrcctionisfuoquodammodo typus eft,poflêtftatim arboremnbsp;ôoet maturo porno or)nare,fed uult,ut arbor primû omnium germin^t»nbsp;deinde floreat, pôftrdnopomû quafi educet,amp; ad maturitatcmpcrdugt;*^nbsp;cat.Etcur id ad hunc^odû,nec aliter,diuinitus ordinatum fitjadmitadnbsp;quidem poflumus,pcrfcrutari notl pofliimus.Cum enim ita Deo uifumnbsp;fit,neccfle eft,hocfapientiftimum eire,ncc poflèt ab ulla creatura, fapilt;nbsp;entior ratio creandarû amp; recreandarum rcrum excogitari» Sic ctiam fen^nbsp;uendum erit de manifeftationerefurredionis Chrifti,Namreueladonbsp;uacui fepulcri,quafi germinatio eft,apparitio angeloRt^quse mox fequenbsp;tur, eft quafi flos,lt;ÿ autem Chriftus poftea feipfum reuelat,eft quafi frnnbsp;dus ipfe, iam maturus» Cum cnim hæcratio reuehndæ refurredionianbsp;placuericChrifto,certe ncc potuiflèt Gpiêtior excogitari, ^a Chnft^® ddnbsp;fapientiaeft: nec potuiftet difcipulis utilior contingere, quia hac rauo/nbsp;neaddiligentius ati^ ardentius perferutandam ueritatem rcfurrcdioniinbsp;Chriftiexcitati funt» Difeamus autemhocexemplo,utnon regamusdPnbsp;uina côfilia noftris confilijs, fed potius ut noftra'confilia diuinis accomnbsp;modernus amp; fubijdamus«. Tametfi enim multa Dei opera uideâtur no/nbsp;bisinterduftulca,autimbedllia,meminerimus tarnen, quod Paulus ait^nbsp;Stulticiam Dei fapientiorem eflè,quam homines, amp; imbccilfitatcm Deinbsp;robuftioremefle hominibus.Sedaudiamus.quidinterca temporis, dûnbsp;^4aria Magdalena morse impadens, nunciatPetroSd Ioann i lapide abnbsp;oftio monumenti amotum,amp; corpus Chrifti, utipfa quidem fufpicaba^nbsp;,, tur fublatum,arcliquismulieribus,quas Magdalena amp; alia Maria prae**nbsp;,, cefferant, adum (it, Veniut, inquit Marcus, admonumentum,ortonbsp;,, iatn foie« Dicebantep inter fc,Qutó reuoluet nobte lapidem ab oftio mo/nbsp;numeti-i

-ocr page 631-

nument^Et cum reVpexiffent^uidentlapidem effc reuolutum.Nam erât magnusualde, VtanteaMariaMagdalena,ucniensadtepukrum, cünbsp;adhuc tenebvæ e(ïent,ob(cura uidet veturr eétionis argumenta^ita nunc,nbsp;cum exorto(ole,exonuntur edamiÜuftriora argumenta refuvreâioviisnbsp;Chrifti»He enim mulieres,non expeitatis nuncps^quæ præcucurrerât,nbsp;accedunt ad Vepulcrum, 8lt; cum in itinere de lapide difputavent, uidentnbsp;eum effe reuolutum. Dilerte autem additur. Erat magnus ualde,ne quanbsp;uerifimilis fufpiciooriripoffet,«^ mulieres amouerintlapidem,amp; fuftunbsp;lerintcorpusCbrifti. Ingreffæ igitur inmonumentum,uideruntadonbsp;lelceniemfedentema dextris ,amiä:um ftola candida,Slt; expauerunt. Annbsp;te expaueruntcuftodes,nunc etiam expauefcunt müliéres. Sed aliter illi,nbsp;aliter bæ expauefcuntdlli expaueruntin perpetuum ipforum snteriiurn,nbsp;quia non Volum non crediderût Jed etiam accepta pecunia, quemadmonbsp;dumpoftea fequi.ur, mentitifuntde (ublato corpore Chrifti, aduerfusnbsp;Vuam ipfoRi confeientiam.Mulieres autem quia officioVç erât ergaChrinbsp;ftum, expauefeunt adfuam Valutcm. Vndc Si moxaudiunt confolatio/nbsp;nem. Refpondens enim angelus,dixitraulieribus. Neexpaucicatis.nbsp;Scio enim,q)lefumNazarenumcrucifixum queritis.Su^exit.ficutdi/nbsp;xit. Non eft bic:Eccelocus,ubi pofucrunteum.Et cito entes dicite diknbsp;cipulis eius Si Petro,q) furrexit a mortuis .Et ecce præcedet uosin Galt/nbsp;læam. lllic eum uidebitis, ficut dixit uobis. Hæc eft prima contio denbsp;refurreâione CHRISTI, qua condone angelus non folum tolliterro/nbsp;remde (ublato corpore Cbrifti, quemadmodum Maria Magdalenanbsp;(ufpicabatur, (edetiam affert cœlefteteftimonium, qTcfus refurrexitanbsp;mortuis. T amediautê brcui{rimafitcôdo,tamen uteftiucundiflima,itanbsp;continet in fe multa obfcruatu digniffima.Pvimum,qp angelus conlolanbsp;tur mulieres attonitas. dicens. Ne exoauefcatis .baud oblcureindicat.


ut quem inuenerit meuculofum, eum terroribus adigat in defperadonê, quem auteminuenerit confidehtem,eum reddatprætraiftumjimpuden/nbsp;tem, temerariumpræfumptorem, adeoep fiue metuas (iuc confidas ,nigt;nbsp;bil aliud meditetur,quam perditionem. Angelorum uero offidum eft utnbsp;quosinuenerint temer ar ios praEfumptores,exterreant qutdem ,fcd ut adnbsp;fuum offidum reuocent,quos autem inuenerint meticulofos,eos ad co/nbsp;ftdentiam animireducanuHincfrequentiffimaüla angeloi^ uox in fcrinbsp;ptura.Netimeas.Quare fiin imbecilliamp; meticulofa confdêtiafubindenbsp;magisacmagisexpauefias,nonexiftimesidboniipiritusopuseiïe,qui aä.Xnbsp;timidos confolatur, fed eiTe infidias Satanæ,qui hoc un um aoft ut externbsp;ritos addefperationemamp;Slaqueum'ädigat.Poftquam autemfifidim Sä/nbsp;tanæ cognitæ fuerint, Iicebi£easfacneuitare,fiperfidem adChriftutq


-ocr page 632-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI


œnfugias, ô^commcndataipfi falutetua,inuocationc Chrifti perftue/ res. I3^dndc angelus, priufquamintcrroget mulicres,cxponit eis,quidnbsp;quærant.Sdo,inquiens,qj lefum Nazarcnûcrucifixum quærîtis. Quonbsp;pcrfpicuumeft,qîamp;angdifintreueIanteDeo,cogitadonum 8C conatunbsp;um noftrorum confctj.Quod cum fdamus,fumma nobis danda eft opcnbsp;ra,utnon folumnihil turpeautfœdum extern ooperefadamus,fedcua,nbsp;ne cogitemus quidem,ut turpitudine cogitation urn noftrarum non pronbsp;pulfemusa nobisangelorumdefenfionem,amp;rcddamus nos angelorumnbsp;mfniftcrio indignos.Deindeadditiucundiffimumillud nunciû,SVRnbsp;REXIT,quo nihil potuiflet nobis lætius, nihil acceptius,nihil etiâ manbsp;gis falutiferu contigifle.SienimChnftusrefurrexit,noftraeft remiflionbsp;peccatorum, noftraeft iufticia,noftra uitaamp; perpétua fcelidtas propternbsp;Chriftum.Cseterum,nequis exiftimet angelum hoc nunciû magisfuanbsp;quamChriftiautoritate afïèrre,adiûgit: Sicutdixit.Nihilegoämdpfonbsp;excogito,fedhocaffero nûdudeChrifto,quodipfeanteaprædixit.O'*nbsp;porter hilum hois,inqt,abire,multapati a fenioribus et principibus facernbsp;dotu Sgt;C oeddi,amp; tertio die refufeitari. Et iteßr. Ecce afeendimus Hieropnbsp;lyma,ecfilius hois tradet principibusfacerdotuac fcribis,etcondênabwnbsp;eûmorte,amp; tradeteugentibusad illudèdum amp;flagcllandû amp;crudfig^‘*'nbsp;dû,amp;i tercia die refurget.Obferua interim exhuius angeli cxeplo, q? an*’nbsp;geli nihil diuerfum a )^bo Chrifti, auteuagelio eius codonetur. Quarenbsp;refpofa fpirituu,quidocuerutp(fta expiandafacrificqsMiflaRrS^P^»’^




cœlû et terrâ^qui et mox apparet Marig Magdalene ad feputcrû, quêad modû feqt.Rede.Nô erat hic,talis,qualê cû qrebat mulieres.Qugrebatnbsp;cm ipfum mortuû, qugrebat ungendû, quprebâtputredini obnoxiû. Atnbsp;tails minime hic erat.Scd pfto aderat uiuus licet adhucinuißbilis,aderatnbsp;ipfe undurusdifcipulos fpûfan do,aderat uidor mortis, aderat dnatornbsp;in coelo amp; in terra» Hæc eftgla maieftas Chrifti,in qua prefurredio/nbsp;ne fua intrauit.Deinde angelus,c0firmato nucio fuo, tS ex ipfis Chriftinbsp;uaticini)s,q ex loci oftêfione,amâdat mulierculas ad difclpamp;s,ct facit ex



poftoloRî apoftolas. Cito eûtes, (inqt) dicitedifeipBs eiuj,amp; Pe' gt; furrexit a mortuis.Quid^an no tuipfe hpedifeipulis adnûciarepo


tesç'an non alq erant angeli qui hoc difdpKs indicarenK' certe hint innu^ mcrabiles angeli,fedmulieresfiuntnunciæapoftolorum. Sic enimmgt;nbsp;him eft Deo, qui delegit imbedllia in mundo,ut pudefaciat ea quæ funt


refcu-'


-ocr page 633-

H o M I L 1 A E 1 O A N N I S B R E NT U.

’’obufta.Quid aût iîîud eft,q? noiatimadditde Petro, utôdboc nunciû etro indiceturC' num hoc uuîc angelus, ut fignißcct Peu umfummumnbsp;fore Pondficem, aut potius moiiarcham omnium monarcharum in terznbsp;ris: Minime omnium. Regnum enimmeum,inquitChriftus,nÔ eftdenbsp;hoc mundo, quomodo igitur apoftolorum regnum de hoc mûdo elTet':’nbsp;hed angelus hoediéto Petrum confolatur, ne propter abncQationeninbsp;foâm defpondeat animum,amp;exiftimetféprorfusnon tama Œriiloqa ^onßgt;linbsp;ïninifterio aportoïatus fuiabieélurri,Petrusenim, abnegatione fua granbsp;uiffîme peccauerat,8^ cum poft abnegatione refpexiflet ipfum Chriftus^nbsp;fleuit amare.Qui fletus manifefte indicat, in Petro fuifle cxcitatas flam/nbsp;mas inferni,nbsp;nbsp;horrores perpetuæ a domino abieétionis. Et hæc tenta/

üo rnirum in modum exercuit animum eius his diebus,qüibus mortuus trat Chriftus» V bi autem grauiflima eft tentatio,ibi etiam neceffaria eftnbsp;non folum copiofa, fed etiam fin guïaris con foîano. Coni c ientia en » mnbsp;fie horribiliter afflifta, non eft contenta generali promüTione confonbsp;lacione,fed ut certificetur, aifediat etiam fpecialem ac propriam confola/nbsp;tiônem.Quarecumarigelusdixiflet,NûciaEedifcipuliscius,addit, ET ...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

PETRO, ut Petrus ex hocnuncio conciperetrurfus animum,amp; intel/ ligerct feadhucpcrtinereadnurrierum difcipulorum, adçocp Chrifto p4;

domino fuo curæ elfe Jn hune üfum inftituta eft in ecclefiagt;prætcr euan gelfj prædicationerri,etiam priuataabfoîutio,utfi cuius con feientia granbsp;uius affliefta eft, quam ut queat e publica amp; generali prædicatione euaiïnbsp;gcltjjcertitudinem falutis fuæ,amp;: confolationemcapere,capiat earn e prinbsp;uata euangeli) prædicatione, quam abfolutionem notamus ,quâ amp;Chrînbsp;ftus in fuam ipfiusuocem, cœlefteteftimonium confecraùit, dicens.nbsp;Qui uosaudit,me audit. Et, Quorum remiferitis peccata interris,remifnbsp;(à crunt in ccelis.Poftrcmo,ut angelus nuncium l uum de refurretflionenbsp;Chrifti magis confirmaret,promjitit,q? Chriftus etiam feipfum fit reuenbsp;laturus in GaliIæa.Ecce,inquicns,præcedet uos in Galiiæam. 11 lie uidenbsp;bins enm,ut non folum ex meo nuncio,uerumeuâeiuo ipfiuscÔlpeÔtunbsp;cognofcatiseumrefurrexiflèamonuis.Etneuideatur hocfinxiiTe,aura/ .nbsp;liquid diuerfum a uerbo Chrifti concioriari, repetit uaticinium Chrifti,nbsp;ait. SIC VT DIXIT VOBIS. Chriftus enim, cum exiretin montenbsp;oliueti,ut caperetur amp; cf ucifigerctur,ait ad difcipulos fuos.Omnes uosnbsp;offèndiculum paciemini mea cauftà in nodle hac. Scriptum eft em. Pernbsp;lt;uciam paftorem, amp; difpergêtur oues gregis. Poftquam autem rcfurrciçnbsp;«¦O, præcedamuosin Galiiæam. Huiusuaticinhiubetnuncanoelvsnbsp;mulieres commoneiaceredifcipulos, utnunciumfuum maforiobferuanbsp;cia excipiatur.Toquuntur autem tam Chriftus quam anoelug^deniag-*nbsp;nailla amp; publica apparicionc, qua Chriftus rcuclauitfe in Galilæanbsp;omnibus difdpulis,in monte, ut putant,Thabor,de qua Matth gus Scnbsp;Paulus feribtuK. Vifus eft,inquic Paulu$,piufquani quingentis fratri^nbsp;g§S

-ocr page 634-

IN PASSIONEM CHRISTI

bus fimu\Nam priusquani hæc publica fada eft appariciOjreudauitf*^ Chriftus fæpenumero priuaam,nunc mulieribus,iiunc uni aut alteri dinbsp;fcipulorum, nunc undedmapoftolis quemadmodu poftea explicabi-*nbsp;mus. Habas nunc codonemfeunundu angelide refurredione Chrifti,nbsp;quo nuncio nihil nobis iucundius,nihil læciusaffèrri potuit. Sedquaiinbsp;to hæc nobis iucundiora funt,canto mulieribus inido fuerunt cerribilionbsp;» ’ ra.EgreflæenimcitOjfugeruntefepulcro. Namhabebat eas tremor Sinbsp;ftupor,8dneminiquicqdicebant.Timebantem. Ergoiuftisangelinonbsp;parueruntc Pofteaquidem, cu refumpto aninao redirent ad fepakrum,nbsp;parent mandato angeli,ut in fequentibus exponemus, nun c autem nouinbsp;taterei perculfæfugiunt,8d donecrefumantanimum^delitefcuntjUtnonbsp;glorietur in conlpedudei omn iscaro. Bene autem habet. Etfi ein inulicnbsp;resfugiant,mox tarnen redibunt. Cuftodes fugerunt, fed non redierut»nbsp;Fugimus Si nos,quia etfi Chriftus reuocauit nos per refurredionem fiinbsp;am ad uiiæ nou tatcm, nos tarnen ad uetera nollra uida relapfi fumus.nbsp;Necefl'arium igitur eft,ut redeamus,0i refipifcamus,quo refurredionenbsp;Chrifti cerdus explorata amp; cogmta,in uera iufticiaad perpetuamuitam

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per lefum Chriftum Dominum noftrum,qui eftuna cû pa**

tre amp; fpidtufando deus laudandus in fecula Amen*

HOM IL I Ai LXX,

I Chriftus.,inquit Paulus,nô refurrexit/inan is eft prædica dortoftra, inaniscftfidesueftra,adhuceftisinpeccatisue/nbsp;qui obdormiertit in Chrifto,perierût.Excuciamusnbsp;igiturargumerarefurredionisChriftidiligêtiflîme, utiitnbsp;teKigamus^ nee fide noftram efle inane, nec nos adhuc elle in peccaus,nbsp;fed a peccato Si morte in iuftidâ,ôi perpeiuam uitam per Chriftû uindi

furredionis Chrifti,ac primU audiuimus terræ motû,uidimus cuftodes præ metüpene mortuos,uidimus faxûab oftio monumcnti amotû,uidinbsp;mus fepulcrû üacuum.Deinde uidimusangelû,ôi aildiuimus condonenbsp;eius de refurredione Chrifti. Pergamus igitur Slt; reliqua percurrei'e,GOnbsp;nec Chriftû ipfum uiuentem uideamus Si audiamus. Nam, cûmulierésnbsp;üidiflent ailgelum,Si fugiflent a mon umento. Maria Magdalena ucnicnbsp;intereatemporis ad Petrum Si loannê, ac nundauit eis, corpus Chriftinbsp;Y, demonumento,quemadmodüipfafufpicabatur,fublatumeflc. Exijtnbsp;» »nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Petrus Si Ilie alius difdpuIus,Si uenerunt ad monumentû.Curre/.

, bant autê duo fimuljSiillealiusdifcipuluSjprpcucurrit deins Petro ,ue/ , nitt^ prior ad monumentum. Et cum fe indinaffet, ut dit pofita linteaminbsp;, na,non tarnen introiuit. Venitergo Simon Petrus fequens eumjSiin-'nbsp;,, troiüitin monumentum,Siuidet linteamina pofita,Si fudarium,quodnbsp;;, fueratfupcr caput eius,non cum hnteaminibus pofitum, fed feparatiiunbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuoluruin

-ocr page 635-

HOMILIAE io ANNIS B RENT II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n«

inuolutum in unum locum.Tunc ergo introiuit Sc ille alius difcipuTus, qui ueneratprior ad monumentü,uiä'tcß credidit.Nondum enim nonbsp;uerantfcripturam,q? oporcuiffec eu a mortuis refurgere. Abierût crgonbsp;rurfusad femetipfos. Poft millier es, etiâ uiri,quafi gradibus quibufdam „nbsp;perueniunc ad cogninonèrefurrectionis Chrifti, Duo enim apoftoli.nbsp;Petrus Ioannes,exciti nuncio Mariæ MagdaIenæ,nÔ ignauiter, quanbsp;fi aliud agentes,ad monumentû pergunt, fed præ defiderio cognofcennbsp;de rei curfu côtendunt. Atcp hic uide mihi de Petro,qgt; etfi Chriftum itanbsp;abnegauerat,ut etiam deieraueratfe non nouiflè hune homine, huictanbsp;men peccaro,non adiecit aliud pâm,hoc eft,non defpondit animû, necnbsp;leiunsic fea reliquorum difcipulorû contubernio, fed expeólamt una cûnbsp;ipfis m tanta afBiâ:ione,quæ acciderat,confolationem. Obferuabile exnbsp;emplum,quo admonemur,ut,poftqpeccauimus, non relinquamus denbsp;fperato animo ecclefiam dni, hoc enim eflet pdm peccato addere,fed cûnbsp;propter pftm recefterimus a grege ouium,hoc eft,ab ecclefia dei, continbsp;nuo reuertamur ad ea, SC adiungamus nos difeipulis Chrifti, ut una eunbsp;ipfis confolationem, amp; remiftionêpeccatorum accipiamus.Cæteru,nbsp;nôunus un,fed duo ex difeipulisad monumentucurrunt, diuinadifpênbsp;fatione, propter teftimonq autoritatem ftiôlum eft. Inoreenimduû aucnbsp;irium ftat omneteftimoniû. Teftificantur aût hi duo,nbsp;nbsp;corpus quidê

Chrifti nonfuerit in monumento,linteamina uero, quibusinuolutum erat,amp; fudarium,quodfueratfupercaputeius, in monumentorepertanbsp;fint. Ac tameifi hi duo,cum hæc uidiflent, non crediderunt qutdem ip/nbsp;fum refurrexilîè,quia nondum nouerant,inqüit,fcripturam,fed credidenbsp;runt eu e monumento fublatû, quemadmodum Maria Magdalena nunnbsp;ciauerat,tarnen hæc non fueruntobfeura argumenta, çj? Chriftusrefurznbsp;rexifteta mortuis,Nam fi quisfurari,autauferreuoluifretcorpus Chriznbsp;fti,quô fibi tantum ocrj fumpftflet, ut folueretpriusa corpore linteamiznbsp;na?lt;fudariumç' quô non abftuliflèt hæc una cum corporeC præfertimnbsp;cum non facile fit, linteamina a corpore myrrha inundo abftrahere,8^nbsp;corpus quoc^ mortuû, minus horrori fuiflet, linteaminibus inuolutu.nbsp;Relinquitur ergo,qgt; non fitablatum,fed qj refurrexerit, amp; in argumènbsp;turn refurreftionis, reliqueritpoftfelinteamina'amp;fudariû* Quid autenbsp;eftjÇpdicit, Nondum nouerantfcripturamC’Curnonpotiusait,Nonz 4»nbsp;dum uiderant ipfum uiuûî’Commendatautoritatem fcripturæ,ôd fignîznbsp;Beatnbsp;nbsp;etfi mortuus quifpia appareat uiuus, tarnen fi prædicaret aliquid

aduerfus fcripturâ,non eflet ei fides adhibenda.Vnde amp; Chriftusipfe, etiamfi appareat uiuus, th probatrefurredionem fuam perferipturam.,nbsp;Neeefle,inquit,fuit oia impîeri q feriptafunt in lege Mofi, Sd propheznbsp;tis amp; pfàlmis de me. Et,Sic feripth eft,Sicoportebat Chriftûpati,etre/nbsp;furgere a mortuis tertia die. Similiter Paulus,cû derefurrediôe Chrifti

-ocr page 636-

IN PASSIONEM CHRlSTIî

diffcrorctjait» Ch riftus mortuus fuît per peccatis noftris fccudum fcrip*' turas,amp;^ (epultus eft, ac refurrexit tertio die fecundum fcripturas. Scrute/nbsp;mur îgîtur fcrîpturam ut ex îpfîs Chriftum dîfcamus, te ueram uitaninbsp;confequamur.PotTo,cum hi duoapoftoli Petrus amp; loânes înuen îftentnbsp;uacuum monumentû,redîerût ad femetîpfum,hoc eft, adfua Ioca,e quinbsp;” bus anteauenerant. Maria aûtCMagdaIena)ftabat ad monumentumnbsp;» ’ fQrispIorans.Dumergofleret,incïinauitfeinmoniimcntu,8duidetdu

cp Chriftusipfeiamuiuusfefereuelaturusfic. Intendamus igiturocu/ los, arrigamus aures, utChriftuipfumuideamus Sdaudiamus. Marianbsp;em nimio car Jtatis ergo Chriftûardoreaccenfa,non difcedit a monuniénbsp;to,donecrefcifcat,quid deChriftofaélûfit. Ac tametfi nondûrededenbsp;maieftate Chriftifenciat, tn, quia fenciebat Chriftû fibi ablatum,haudnbsp;intempeftiuas effundit lacrymas.Quod em maius damnû,quæ pernici/nbsp;ofior iadura, quam lefum Chriftû amitterecChriftus iufticia eft,nbsp;propter ipfum reputamur iufti coramdeo. Chriftus uita eft,quia prop/nbsp;ter Chriftû feruamur etiamnûin morte.Chriftus refurredio eft,qu’a innbsp;Chrifto refurgemus in uitâ æternâ. Non iniuria igitur plorat,qui Chrinbsp;Chriftum am!fjr,propterea q? amiferitiufticiarn, uiram amp; refurredionênbsp;fuam. Acinfeliciter plorat, qui poftamifîum Chriftû ita plorat,utnonnbsp;requirat Chriftû, led defperec,amp; abfjciat uocationê dei. Foelicihimeaiitnbsp;pJorat,qui etû Chriftûamiferit, profequatur tarnen eûlacrymis, utreci/nbsp;piatipfum. Siefleuit Petrus,poftqChriftum abnegauerat. Sicetiâ fietnbsp;MariaMa2dalena,fedfletuseorûmutatur in ineens oaudium^Princi/nbsp;pio em,MariæMagdaleneflenti, amp; inclinanti fe in monumentu,appanbsp;rentduoangeli, côfolaturi ipfam, S^fignificaturi, Chriftûnon ablatu,nbsp;fed refurrexifte. Mulier,inquiunt, quid plorasçEt quanq intclligan t et/nbsp;rorêmulieris,quædicebat,Suftuleruncdnmmeumnecfcio,ubi pofue/nbsp;runt eû,nihil tn amplius refpondent. Vident ein iâ DOMIN VM ipnbsp;fum præftoadefle, ac fefe reuelare,quênon folû ipficontremifeunt, amp;nbsp;ad orant,uer û etiam in cuius nomine oê genu fe fledit cœleftiû,terrcft ri/nbsp;um ÔC infern OR?. Quid igit noshomuncionesfàceremusÇ'An,quë angenbsp;. li reuerent,amp;cora quoangeli cÔticelcunt, nos contênemus, amp; inhonenbsp;fta,turpia,focdaamp; blafphemain côfpedu eius loquemurC Nunq cnimnbsp;abeft. Cœlûamp;f terra ego impleo, dicit Dns.Et, Cœlum mihi fedeseft,nbsp;terra aut fcabellû pedû meoRz. Nec audit tm uerba oris noftri, fed uidetnbsp;etiâcogitatiÔescordis,(crutaturrcnesamp; corda. Quare corâ tanta maienbsp;ftate,ut nihil inhonefhfaciendûet loquêdû, ita necogitandûqdem eft,nbsp;Sedeôuertamur Sd nos unaeû Maria Magdalena ad Chriftû. Sequiturnbsp;ein.Hgc eu dixiflet,Cac,quêadmodû uerifimile eft,uidiftetangclos oh/

-ocr page 637-

H OMI LI A E lOANNIS BRENtiL ftupuiflè,S: honoré RiS^reuelato ia,8i:adftanti Chrifto, quatiisaÏienónbsp;habitu,exhibere)conuerfa eftretrorfum,^ uidetlefumftanté, necfcie^ ,.nbsp;bat,q5 lefus eflet*I*)icitei lefus.Mulier quidplorasCquéquærisdllaexi «.nbsp;ftimas, qj horculanus eftet,dicitei\Dne,fituafportaftieu,dicito mihi\nbsp;ubi pofueris cû,et ego en tollam. Hgceft prima oim aóoaritio,qua Chri


fuam teftatus eft.Quare tanto diligécius excuciéda,8d tanto alciori mete reponeiida eft,qua to ré faluti noftre magis tleceftaria coprobat. Ac prinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refurra

cipiOjCur lefus poft refurreétioné fuâ,reuelatieritfefé primû oîm Mariæ Magdalcng, h aud obteure fignificat Marcusnbsp;nbsp;nbsp;aitiCû furrexiflèt lefus

maneprimo die fabbati,apparuit primû Marig Magdalenæ, de quaeie ceratfepté demonia. Quod Marcus addit, Dequaeieceratfeptcdgmoznbsp;nia,f^nificat eâ fatangplatie obnoxiâfuiflèj fed Chriftum antea quidè Knbsp;berafteea a ptate Satané, nûcaût apparuifife ei primû oîm,utdemonftranbsp;ret refurreCtioné fuâ effe liberationé a peccads 5d a poteftate Satari^. Sinbsp;eut cin üenit in hûc mundû 8é paftus eft, japter pâôres Satan^ obnoxinbsp;os, ita etiâ refurrexit propter pét5res,uc a Satana libérât i, haberétiufticinbsp;am,amp;i foclicitaté,Nâ,fi Chriftusapparuiffet régi cuipiaaut monarchy,nbsp;poflentfortaffis hoîes exiftimare^q? autregnû Chrifti eftetde boemunnbsp;do,aut Chriftus pertineret trn ad principes amp; potentes h uius fe'culi. Nûc


fuerât fepté denionrjs obnoxia,hoc efl:,peccatrici, amp; a Satana captiu^,ut reipfa fignificaret refurréftiôis fué fruâûmaximeoim pertinereadho/ at,nbsp;mines miferos,afflidos,amp; p(ftôres,utemiferia, afflidioneamp;pdïstrâfnbsp;ferant per refarreélioné Chrifti adfcElicitaté,gaiidiu,iüfticiâ, Ôd uitam*nbsp;Sed qdprodeft hectm nolTe,amp; nontranfferreadufumÇ' Qüarecu tentanbsp;tatus fueris,uel miferia,uel magnitudine plt;ftórum,uel horrore mords,nbsp;hue age, conféras te,Slt;memineris Chriftûrefurrexifleamortuis, aeprinbsp;mumoim apparuîflêmulicriafflidæ, uttucôfidas, S^agnofeasteperfinbsp;dem refurredioni Chrifti ita infitû ene,ut nulla creatura queat efficere,nbsp;quo a Chrifto amp; bonis refurreédonis eius abtjciaris. Deinde, çj? lefusnbsp;appareat Magdaleng hortulanus,n5 eft fertcicridû,Chnftû poft r efurznbsp;reftionégeftareforma hortulaniincoelo, Refurrexit emamp;confeditadnbsp;dextrâdei per refurreélion é, tanta maieftate,ut eânuîlus hoîm in hac ter

ra cÔprehendere queat.Si em ante refurreéfioné äpparuit

lis in tranfformatione tanta maieftate côfpicuus,ut facies eiusfpléduerit, ficutfol, amp; ueftimêta eiusfaéla (intcâdida ficütlumé,qü6poftrefurre?nbsp;cdonénômultô maiori maieftate prgditus fuiftec:' Apparetaûthortula/nbsp;nus, qaita Magdalene, qj inhorto eftet,uidebat» Sicuidebatduobusnbsp;difcipulis peregrinus,qa ipfi peregrinabanuNâ quemadmodû uidendnbsp;percôfoiciiia.offerûtfeferesficcoloratg,utuitrûcoloratûeft,üidelicetj

-ocr page 638-

IN PASSIONEM CHRISTI:

fl Ultrufubci colon'sfum't,offcrut fcfe res cofpiciendg code colore,fi iii/ ridiSjOia ui'ridia apparetgt;i'ta Chriftus tab's uidet afpicientibus, quaha hanbsp;bêtanimoiSicÔfpiciba, hoc eft, quabter I'pfi affelt;fti funt. Alius fperatin.nbsp;Chrifto multasdiuicias,huicuidetChriftus,uelutidiues quifpiâmer/nbsp;cator. Alius pollicet fibi in Chrifto foelicrtate propter cucuILâ fuâ, huicnbsp;uidet Chriftus cucullatus. Alius ad mentions inferni ita trépidât,pindenbsp;acfi gladius iâimmineretceruicieins, huic uidet Chriftus crudebsamp;^nbsp;horrendus iudex,adeoqp utanimusafiedluseftjitaChriftusfingiu Nosnbsp;'' aur,neChriftoaliena forma affingamus,fed utipfum, quêadmodüno/nbsp;chfilio non pt'odeft , apprehendamus fentire amp; iudicare debemus de Chriftonbsp;eftdliena ßz ^xta euâgelion fuu, Só cotemplari ipfum in uerbo fuo, quo pftantifli^nbsp;ciet affingen maeius facies, q eft uolutas eius, ita coipicua nobis proponitur, ut in eanbsp;oem Glutenoftraperuiderc queamus.Na, q? Chriftus maxime oimexnbsp;uerbo fuo cognofcat,m ox exepio Magdalen^ uidebimus» Sed amp;primonbsp;ftatim colloquio cû Magdalena,adhuc ignotus,ucra fuâ faciê,hoc eft,nbsp;fumma animi fui erga nos bnuolentiam prodit. Ait em. Quid plorasC’nbsp;Hoc uerbu,qa prim û a Chrifto poft refurreeftionê fuâ didû legimus, dinbsp;ligenter conferuandû amp; excuciêdu eft. Significat em Chriftus hocuer/nbsp;bo,refurrc(ftionê fuâ aufeiTeoem lacrymâabocubs pioi^.Quid ploras,nbsp;inqenscEgo refurrexi,ut nÔ audiat inter uos ultra uox fletus, amp; dame/nbsp;ris. Ego rcfurrexi,ut afferâ uobis oêm confolationc,amp;; fcclîcitate.Rahclnbsp;plorauitquondâfilios fuos, amp; urbs Hierufalë pîorâs plorauitin node,nbsp;amp; lacrymp eius in maxilb's eius,ac noluit u llâ admittereconfçlationem,nbsp;quia ego nondu aduenerâ,nec refurrexerâ. Nûcaût refurrexi. Quid iginbsp;tur plorasçQuiefcat uox a pIoratu,Slt; oculi a lacrymis. Ego em refurre/nbsp;ctionemeaafferotibi oêmfalatê. Sed Maria uetercftiâcantilenâcanit.nbsp;Dne,inqens,fi tu afportafti eu,diatomihi,ubi pofueris eu amp; ego cû toinbsp;lam.Sublatûcredidit,fubIatûardentiifimeqrit. Nô aliud in cordc,nonnbsp;aliud in ore habet,qfuftuïerûtdnmmeû, necfcioubipofucrûteû. Prgnbsp;curritrehquas ad fepulcrû,recurrit a fepulcro ad difcipulos, redit amp; fe/nbsp;ftinat a difcipub's ad fepulcru,adeolt;^ nô tâ curfu amp; recurfu,q uoce Ôô eiunbsp;latu querit dnm fuû. Quid hoc defiderio uehemêciusCQuid ergo contenbsp;qturÇ’Quiquerit,inquit,Chriftus,inuenit.Mariainuenit, qucquefiuitnbsp;aîa eius. Ecce emcorâ adftat,quamq adhuc ignotus,quê hadenus tâto/nbsp;pere qfiuit.Quæramus etiâ nos, amp; inueniemus. Sicem promifit, quinbsp;/ iuiritqrere,Quyrite,inqens,amp;inuenietis, pulfate amp; apietur. Needubinbsp;temus deueritatediuinæ promiftionis,etiâfî nô côfeftim uideamur uotinbsp;noftri côpotes fieri. Maria qrebat Chriftû , amp; ignotus adftabat, ut ipfanbsp;quidêiudicabat,hortulanus, fed mox reueladus uerus Chriftus, ccelc/nbsp;ftê côfolationè afferês.Si amp; nosqramus eu ex fide,etfi nÔ mox agnouerinbsp;muscû,adftabittnpfentiflîmus.Cûipfo,inqt,fumintribulati5e. Hicnbsp;adftat habita tribulati amp;:afflidi,amp; qs agnofeereteû^ fedbnhabet, Seqnbsp;tur em.Eripiâ eû,ôlt;^ glorificabo eû.Hic iâ abijcit habitus tribulati Si al

-ocr page 639-

KOM IL I ae io Annis b re nth. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^4

fumit habnus glorificati. Inuoca me in die tribulatiois. Ad frat nbsp;hie ha

bi'm affliâi, fed mox fequit glorificationis manifeftatio.,Eruâ te, nbsp;nbsp;hoz

norifieabis me. Ad leremia dicic. Ne rimeas a facie eoi^, qa tecu ego fû. Hicad ftat effigie gfecutioisffied qa addit.Eruâ te,abf)cit gfecutioms effinbsp;gies,amp; affiumit effigies cccleffis, adeoep quêadmodû Chrûs inicio tabsnbsp;apparet Marig qrenci ipfum, qualis ipfa extrinfecus aHecEla erat, nimiRxnbsp;hortulanus,qa maria inhortoerat, ita inicio tabs apparetcuiuis inuocatinbsp;ipftim,qualê ipfe uFai aftectû uel corgis afflictioncrn geftat. Quid ergoT'nbsp;nuis habitus Chrifto proprius eft,0CgpetuusCMimimeoîm, Quo er/nbsp;go fub hoc alieno habitu cognofei poteftc^Hoc opus, hie labor eft, fednbsp;quocognofcat, exêplü Marie gfpicue nos docebit. Seqtur cm»Didt einbsp;lefus.Maria.Hacuoceagitfc Chriftus Marig. Hoc vbo, Maria Chriznbsp;ftuuere agnofcit,ac tato gaudio afficit, ut no folû tota fe in ipfum refjeinbsp;atjUeru eua ira fortitcr apphendat ipfum, ut fenciat fe nunq ipfum dimifnbsp;furcâ.Côuerfaeiîi, dicic ei.Rabboni,(qd dicit Magifter^Hgeuox ex dulnbsp;ciifimo affiftu procedic.quafi dicauTeneo te, aio meo exoptaciftime,et * «nbsp;îôgeoïmamicinime dnc,2lt; cu tâtodefiderio teqfitû îuenerim, ac côprgnbsp;hendcrim, nô cômittâ amplius utmihi effugias. Hicergoobferuandûnbsp;erit,quÔfefcChriftus reuelet. Vnûtmuerbudicit,Sôa Maria itaagznbsp;nofciCjUtipfaineftimabiii gaudio gftindatur.VerboigitrcuelatChriznbsp;ftus, vbo agnofeitur Chriftus. Et qd eft illud uerbuTquot; V erbu diuing pronbsp;mi(rionis,uerbûeuâgelrj.Ciiem Chriftus uerbu ipfudei fit, nÔ poteft chriflut uernbsp;apcius efteorganon g qd agnofcat,q g uerbu. Quare fi afflixerit te morznbsp;bus, fl pfteritpaugtas,fi accideritmors,fi horror inferni,amp; cu^^'s in hisnbsp;Chriftu agnofeere ac cœleftê l^ticiâ côfeq, arripiendu eft uerbu euâgeznbsp;Irj g fidê,q fit, ut cû Chriftu côprehêdas uerbo, coprehêdas etia una cunbsp;ipfo oêm (alutê amp; fcclicitatê. Sed audiamus nue colloq um Chrifti cumnbsp;Maria. Dicit ei lefus. Noli me tâgere. Nondu em alcêdi ad pâtre meu.

Sed uadead'fratres meos 8C die eis, Afcêdo ad patrê meû amp; pâtre ueftrû c e deû meû,ôd deû ueftrû. Quid hoc, q? Chriftus no uult a Maria tagi, c tnbsp;cûtn mox ab alrjsmulieribus paciat fe tâgi. Âcceflerût,Cinqt feriptura) t cnbsp;tenuerûtpedes eius, amp; adoiauerût eûC adhgc nô folû patit fe poftea anbsp;Thoma tâgi,fed cciâ iubeteûtâgere,idcp adhucincredulu, Infer, inquinbsp;ês,digitû tuû huc,admoue manûtuâ,amp;immitteinlatusmeû, amp;noli efnbsp;fe incredulus fed credês’^'Quid ergo Maria ta impura eft, ut nÔ gmittatnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~

ChriftûtâgereïScdcuiprimûoîmreuelatfefeChriftus,eâ^fedfoueri fimile nô eft propter impuritatem, ab externoattaftu fimplicitcr repelli. ria chnflusnbsp;Nullusquidê hoîm dignuseft,qattingatChriftû,uFminimo diaitulo, nonuult.nbsp;fed cû Chriftus poft relurrectionê ideo reuelauerit fefe, ut uidêdo amp; tâznbsp;gendoprobaretfe uerea mortuis refurrexifle. (Dicit enîaddifôpulos,nbsp;Contreftate me uidete, quia fpiritus carnem amp; ofla non habet,ficutnbsp;me uidetis habere ) non certe fimpliciter abominatus eft muliê/nbsp;ris huius attaélum» (^uare cum Chriftus dicat ad Mariä, Noli me tanlt;

-ocr page 640-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI

gere,non eft I'ntelligendu, q? Chriftus repellat extern 5 eiusattadu, fed repelKt animi eius propofituni,no reqcit opus,fed confiliu mulien's.Sicnbsp;em Chriftum c0pledebatur,tanq no amplinsipfum dimiflura, quippenbsp;que dmcbatjta z manibus fuis elapfurûjUC nunq amplius cofpidendusnbsp;efleuNoli ergo me tangere,inqui£» Non abominor quide coplexum tunbsp;um,nolo tn ita me tangas,ut no amplius dimi'ttas me,et nolo fenci'as menbsp;ftatim ita difpariturû, ut nungdeinceps firn appariturus, Nondum einnbsp;afcendi ad patrê, hoc eft, Refurrexi qui'dê a monuis,nbsp;nbsp;nbsp;ingreftus fum

in gloria patris mei per refurredionê, nondum tn abfcondi me afcenfu in coelu ab oculis difcipulorS meoR2,fed felegi quadraginta dies,priusqnbsp;afcenfu in cœlumfubducâ me a cofpecftu eoru, interea aSt tempts fæpe/nbsp;numero reuelabo me,acprgbebo me ta uidendü,q tangendum,ut refurnbsp;recftiomeafirmiflimisargumentiscoprobetur. Quarenoneft neceftà'^nbsp;riûjUtitame tangas taieas, quafi nunq amplius uidendus amp; tangen/nbsp;dus eftemjfi hoc têporeiterû fuffugia,fed dimitte me, uade ad fratresnbsp;meos,amp; die eis. Afeendo ad patrê meû,amp; patrê üeftrii,deû meû,Sô de/nbsp;um üeftrum.Hæc uni quidê mulieri a Chrifto diefta funt, non tn prop/nbsp;ter unâ tantû mulierê,fed ut diüulgentur primû inter difcipuïos,deindenbsp;inter omnes homines,in toto orbe terrarû. Sunt aût hecuerba Cbriftl,nbsp;tanto diligencius excipienda amp; côfideranda,quâto recentius Chriftus anbsp;mortuis refurrex{t.Âcprincipio, uide quâta cura Chriftus difcipulos funbsp;os côpledatur. Paulo an teapparuerat angelus mulieribus,qui hoc maxinbsp;meoïmegit,utrefurredio Chrifti annuncietdifcipulis, cito, inquiens,nbsp;cuntes dicite difeipulis eius amp; Petrô, q? furrexit a mortuis, Idê niïc antenbsp;oiaagitChriftusipfe,utrefurretftio ipfius adnuncietur difeipulis. Quinbsp;amico fuo uulgarê tin falutem per aliununciat, haud obfcurefignificatnbsp;amicû fiba curg efle.Quâfg igitur putas difcipulos, Chrifto dno fuo eu/nbsp;rgftiifle,quitâfolliciteiubetipfîsnunciari refurredionêfua,rcmnonnbsp;fois longe oîm maxima, uerûetiam totiorbi falutarêç’ Et cui tantoperenbsp;difeipuli curæ funt,ei certe nô minus curg funt hi, qui per horu difripu/nbsp;lorum prædicationc,in ipfum credût.Non pro eis, inquit, rogo tantû,nbsp;fed Si, pro i}s,qui crediturifunt per fermonê eoR2 in me,ut oês unû fint,nbsp;ftcüt tu pater in me Si ego in te. Et iterû. Quia uidifti me Th oma,credi/nbsp;difti.Beati qui nÔ uiderunt,amp; crediderût. Cû igitur Chriftus fufeeperitnbsp;nos in fui cura, bene rtobis in omnibus miferijs Si afflidionibus confî/nbsp;dendueft,acfertGiendû, q, utafflidionesnô potuerintopprimerc Chrinbsp;ftû, ita nec nos in Chrifto per fidêcollocatos opprimerepoftint.Dein/nbsp;de non eft ofeitanter prætereurtdum, q» Chriftus uocet difcipulos,nbsp;FRATRES fuos. Vade,inquiens,ad fratres meos, Hos nefratres fuosnbsp;fratres uoeü uocat,qui in maximaomniurntentatione dereliquerunt ipfum, amp;ab/nbsp;iKrâcfcn/ïo negaruntÆtisne, quiiamperrefurredionem intrauerat in gloriamnbsp;patris confederat addextram DEI üoeat fratres fuos hos.

-ocr page 641-

fi O M IL I AE lOANNiS BREN’flJ, qui aclhuc in carne caducam uitam agebant:’ Videtur quidem hoe cog/nbsp;nomen in hominem peccatorem Sc mortalem erga filium dei iuftum ölt;^nbsp;immortalem, min ime omn iü competere, fed cû ipfe Filius dei n on eiLpnbsp;befcat fic uocare difcipulos fuos, quis tu es,qui prohibeasC Recens tibinbsp;hoc cognomen lùdecur, fed fic uocauerat Chriftus difcipulos fuos iamnbsp;ante multos annos, cum per Dauidem de palfione 8d rehirrecflione fua p^jnbsp;uaticinarcmr.Salua,inquiens,me ex ore leonis,amp; a cornibus unicorni/nbsp;uni humihcatemea.Narrabo nomen tuS FRATRIB VS meis, in me/nbsp;dio ecclefie laudabo te.Nä Chriftus paftione amp; refurrectione fua reconnbsp;ciliauit difcipulos fuos cû Domino deo fuo,S^ impetrauit, ut deus nonnbsp;fold reciperet eos propter ipfum in gratia, fed etiam fieret pater eotçî,nbsp;agnofeeret cos filios fuos,ac hæredes omniû bonorû fuorum.Quid iginbsp;tur impedirct,quo minus eos fratres uocaretT’ Etfi em Chriftus primogenbsp;nitus erat amp; natura lis Filius dei, ab æterno, tn quia propter ipfum diFcvnbsp;puli adoptati funt in ft Itos amp; haeredesdei, non eft cur Fratris appellationnbsp;nem no admittas.Sed quidcNû foli apoftoli, Fraires Chrifti FuntCMinnbsp;nimeoim.Qiiotquot receperunteû, inquit loannes,dedit eis, utliceretnbsp;filios dei fieri,uidelicet his,qui credût in nomen ipfius. Et Paulus. Accenbsp;piftis Fpiritu adop£ionis,per que clamamus Abba pater. Ide Ipiritus teftanbsp;tur una cû fpiritu noftro,q? Fimus fi It) dei.Quod fi filijpgitur amp; hgredesnbsp;Hgredes quidê d£i,cohçrede3 aût Chrifti. Si filfi dei,amp; cohæredes Chrinbsp;ftijCur non fratres Chrifti; Et epiftola ad hebr^os.Non erubeFcit,in/nbsp;quiens,fratres illos uocare dicens. Annuciabo nomen tuuFratribus me/nbsp;is. Et itcrü.Bcce ego SC pueri mei,quos mihi dédit deus. Nos igitur Fœ/nbsp;liciffimos, qui cû uocemurfilq dei amp; fratres Chrifti, habeamus ius ccc/nbsp;leftis haereditatis, SC perpétué in Chrifto Foclicitatis. Nos autem iuFœli,nbsp;cilTimos,fi hæc cognomina Fordidemus aut etiâ abijciamus,primum in/nbsp;credulitate deFperatione in aduerfis, deinde ecia impura óó inhoneftanbsp;uita.Si eth Fratres Chrifti Fumus,quid frangimur animo, fi quid aduerfinbsp;accideritî’nû aduerfa poftunt nobis ius noftrü,quod in deo per Chriftunbsp;habemus,auferreÇ’ Si fratres Chrifti fumus, quid agimus talem tamepnbsp;turpem uitâ,perindeacfieftèmus.fratresSatanæC Abominarishoccognbsp;nomen, abominare potius rem ipfam, amp; hocage, quod filium DEI, 8^nbsp;fratrem Chrifti,decet.Sed audiamus nüc, quid Maria Magdalena fra?nbsp;tribus Chrifti annüciaredebeat .Diceis. Afcendo ad patrê meü, amp;pa/nbsp;trèueftrû,amp;deû meû,amp;deû ueftrû.QuidCnû Chriftus hocipfo momênbsp;to afcedit in celuCCur igi, Lucas fcribit eû quadragefimo diepoft reFurnbsp;reâionê,in cœïû aFcêdilTeZSed bn habet.Lucas rede Feripfit, amp;Chrinbsp;ftus poft hanc prima fuireuelationê,manifeftauit fe pofteafepenumeronbsp;difcipulis, quadraginta diebus^Quare,cü Chriftus dicat, AFcedo ad panbsp;trê mcû patré ueftrû,deû meu etdeû ueftrû,nô Fentit,q) hoc ipfo monbsp;mêto fubducatfe ab oculisdifapuloFîz inccclû,etnô ficipfisappariturus

-ocr page 642-

IN PÄSSIONEM CHRISTI.*

fed explicat refurredi'onem fuam,et exponit fe pn'usq fubducatur in cce lum,fæpe adhuc difcipuhs appariturum. Äfcendo,inquiens, hocnbsp;furrexi a mortuis, etintraui per refurrectioncin gloriam patris me^a^^nbsp;confedi addextramdei.Reh'quüigitur.eflet, utfi uellemmaieftatemeanbsp;utijfruerer in cœlo meafcehcitate,necamplius ab hominibus cofpicerer,nbsp;Sed afcendojfed feligomihi /paciumquadragi'nta dieru, i'ntraqucdre/nbsp;uelabo mefæpenumerodifdpulis meis,ut confirme refurredionemmcnbsp;am,donec afcendero, donee fubduxero mea confpedu ipforum innbsp;lum^Qiiare non eft,cur me tarn fortiter leneasyperinde ac fi nunqampHnbsp;US confpiciendus fi'm,nec eft,cur ti'meas, ne me ßatim ab oculis ueftrisnbsp;fubducam,fed hoc poti'us nucies difcipuhs, me nondû afcendifle,fed afnbsp;eendere, me nondûfubduxiflè confpedum mei in cœlum,fed in eoiamnbsp;eiïè, ut poftquam refurredionê meam fi'rmis argumends amp; reueîadoninbsp;bus teftatus fuero,fubducâ meipfum,non tn ante,qua probe confirma/nbsp;turn fuerif,me uereamortuis refurrexifle. Habes, quidfibi uelit uerbunbsp;iiJud. Afcendo.Nunc audi,quod fequitur,Patrê meiï, inquit,amp;fpaarmnbsp;ueftrum,deûmeum,amp;^deûueftrû.Pauciflîmauerba, fed quibusChri/nbsp;ftus tam fuaipfius maieftatem, qnoftram ipforum fœlicitatêperfpicuenbsp;explicat, adeoep dilucide interprétât cognomen iratris, quod anteadixnbsp;erat.Primumerh q? non fimpliciter ait,patremnoftrû,amp;deunoftrum,nbsp;fed diftinguit inter nos amp; ipfum,patrê,inqens,meû, ôdpatrem ueftru,nbsp;ueftrû, nonobfcurefignificat fe ipfum naturafuanbsp;inchriflum longealiam habere prærogatiuâindeo pâtre, q nos.Ipfeem eftnatura/nbsp;dtfcrimtn. lisfilius dei, nos adoptiui Jpfe ab pterno eft a deo pan-e fuo in effàbiliternbsp;genitus,nos in tempore fumus per ipfum créad,amp; per uerbu eius rena^'nbsp;ti. Ipfe fuo merito confecutus eft apud deu, cœleftem hæreditatcm, nosnbsp;côfequimur earn ex gratia propter ipfum. Quare maießas eius longUÎt^nbsp;mepoßfe humilitatem amp;abiedionem noflram relin quit. Dein de aÂ,nbsp;non exdudatnos, iedaßumatnosin coniorcium,acnon dicattantu,nbsp;Patrem meu,5cdeum meum, fedaddatetiam, patrem ueßru, amp; deumnbsp;ueßrum,ha?c demum ueranoßra feelicitas eß. Atep hic aperte uidemusnbsp;cur fratres Chrißi dicamur, Chrißus em effède, ut deus fit Pater noßerlt;nbsp;P^ùnonë: Vnouerbo,totafeelicitascomprehenditur.Siemdeus, PATEReß,nbsp;Geritergo in nos paternum affèdum agnoßitnos fifioSjiblhcitus eHnbsp;profilfiSjtuetur filios,{èruat filios,amp;paratfilrjsmaximam,quam poteß,nbsp;fœlicitatem. Hoc enim eß ofii'cium,hic eß afiécîus patris. IVam ii tribunbsp;is deo patris nomê,certemulto magis tribuêda funt ei officia amp; affedusnbsp;patris.Noneßaütpaternoßertth, fededamp;deusnofter.Deûj inquit,nbsp;meum, amp;: deuueßrü.Suntem patres, quietfipaternoaffeâucÔpleâanbsp;czlt;foi tur liberos fuos, tn præ impotendaaucegeflatenô poflunt liberos fuosnbsp;tueri ac conlêruare. Atpater Ole cœlefliSt non pater tantum eß, fed 8^nbsp;DEVS

-ocr page 643-

tÏÖRÏl'tlAÊ lOANî BS. ENT It nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 f

DE VS no{ler,hoc eft,ut gerit erga nos paternam uolijitatem,ita habet «iam diuinam potcftatem,ucquod uelit,etiam poffiuQuid em deus efl,nbsp;nifi ditiffimus omnium optimaru rerum thefaurusÇ’ qiiid deus eft^nifi osnbsp;potens omnium adminiftrator-rQuarCjCum aadispatrem cceleftem,etinbsp;amdeumnoftrumeße, intclligeipfumamp;^Uelleamp;poflenon folumnosnbsp;in omnibusaduerfistueriamp;feruare, fed etiam coeleftem hæreditatemnbsp;tribüere.Quidergo nuncconquercrisC'quidampliusdefidaas-^Sipee/nbsp;cata tibi Iiorrorem incüeiünt,pacer eft, qui earemittiuSi morbus Ji ecrenbsp;ftaSjfi mors, fi inferni dolores te premuntipatcr eft Südens,qui te tuet,nbsp;qui te feruat,qui amp; te libérât uindicat in perpetuam fcelicitatem. Hocnbsp;igitur nuncio,hac Chrifti concione nihil potuit nobis neciucûdius necnbsp;gracius contingere,amp; iàxit deus, ut quod uerbis adnunciatur, uo-a fidenbsp;comprehendamus,in Chrifto lefu domino noftro, qui eft una cum paznbsp;tre amp; fpiritufanclo deusiaüdandus in fecula Amen*

HOMItlA. LXXfi

Na Maria Magdalena uidit in fepukro angelos, 8lt;fatt/ diuic,q) Icfus refurrexcrit a mortuis, una amp; ipfa uidit leznbsp;fum uiuentem,amp; aüdidit ekeo iUcündiftîmam illam eonnbsp;cionem; qua paulo ante explicuimus.Sed,quêadmodiinbsp;inlege præcipitur,ut nemo occidatur, uno cotra fe teftinbsp;monium dicente,ita infirmû fortaflis uidebitur, fi ex unius muliercuîæinbsp;teftimoniojuiuus pronuncietur, qui ante mortuus fuerat. Agite ergo,*nbsp;amiciflîmi.perfequamur 8^ aliarefurrediôis Chrifti teftimonia,ut quanbsp;to cercior fiat refurretftio Chrifti,tanto nos cerciores de falute noftra rednbsp;damur. Nam,cum Maria Magdalena abirct,ut adnunciaret difcipuîisj lt;«nbsp;q) uidiflèt Dominum,amp; qnid eu ipfa collocutus eflct, interim rcliquæ « *nbsp;mulieres,quæantea prg metu aufugerant,necp cuiqua quicq dixcrant,nbsp;tedeuntadfepulcrû , ÔCinueneruntIapidem,Cquemadmodûantea)a ««nbsp;monumentorcuolutum.EtCicerugt;'ngreftè, non repercrunt corpus dni ««nbsp;lefu.Etfacftum eft,dû mente confternatæ eftentde hoc, ecce duo uirifte lt; cnbsp;tcrunt iuxta illas in ueftibus fulgurantibus. Cû expauiftènt aût, amp; decii/ lt;cnbsp;narent uultûin terram,dixeruntad illas.Quid queritis uiuentê cûmor/nbsp;tuiscNon eft hic fed furrexit.Recordamini,ut dixerit uobis,cum adhuc t ©nbsp;inCalilæaeflet,dicens, q? oportueritfiliûhoministradiin manusho/nbsp;tninump(ftôrum,amp;crucifigi,amp;dietertiorefurgere. Hicmihifummamnbsp;nideinduftriaradei, qui fciath'umanis infirmitatibus adconfi'rmandasnbsp;maxime oîm neceftàrias uti. Nam q? hæ mulieres cant 6^ redeani adnbsp;ftpulcrû,humanum uideturconfilium,humanàinfi'rmitas amp;muhebrisnbsp;n’epidado,fed per hâc infirmitatem confirmât Chriftus refurrelt;ftioneninbsp;fuam, per hanctrepidationem eximitanobis omnem trepidationcmjnbsp;Cum enimmulieres anteaunum tantum uidifTent amp;audiftent angeznbsp;lnm,nunc duos uident, uc in ore duorum ftet omne teftimoniû,qui Si

-ocr page 644-

IN R £S V RR£ C T 1 O N E JA CHRISTI

in crêpant ipfas , S'rcpctunt jadeocp fignificätlciusexplicant priore*” concionemderefürredione Chrifli. Quidqup itis,inquiunt, uiuêtcmnbsp;cum mortuisÇ’ An non prius didutn uobis eft, q? lefus uiuatC cur ergo*nbsp;rurfutn queritis eum tanquam adhuc mortuumC Mortuüs c|uidemfüit,nbsp;non detinetur autem mortuus inter mor tu os, fed eft uiuus inter uiuos.nbsp;Non eft hoc in loco,ut uos putatis adhuc mortuus,fed refurrexit, Qt ßnbsp;nos indignior es uidemur, quam quorum teftimonio fidem adhibeaus,nbsp;memineritis faltem,quæ lefus ipfe adhuc inter uos uitam agens in Galinbsp;læa concionatusfit. An no ibi perfpicue dôcuit,çp impij damnaturi quinbsp;dem fint filium hominis, SxL crucifixuri, fed ipfumterciadie refuri câu/nbsp;rumCCum igitur n une tertius fit dies, quid eft, cp adhuc dubitetisCnbsp;hæc angelorum concio non ofcitanter præt er eunda. Quan quam enim,nbsp;quod ad fummam rei attinet,nihil aliud,præter id,quodana'a didûeft,nbsp;Anvfhrum coHbneat,tamen hociterum obferuandum eft, Qgt; angeh tarn diligenternbsp;pttrfetuia: cothmemcrentconcioncm Chrifti in Galilæahabiiam. Primuni enimnbsp;fignificantfe frequentes ibi præfto adeffe, ubi tradatur uerbumdei,nbsp;prædicatur Euangelion Chrifti, ut rede iufterit Paulus mulierem in ecnbsp;ciefia poteftatem feu uelamen habere in capite,propter angelos. Quod ftnbsp;angelos nonpigetinconcionibus Euangelfi adefle, quid nobis homiquot;nbsp;nibus faciendum eft,quorum falusexauditu Euangefij pendetcEuangenbsp;lion enim potencia dei eft ad falutem omni credenti. Deindeangeli ni-'nbsp;hilnouidocent,fedrepetuntucterem Chrjfticoncionem,ucftgnificcntnbsp;non eflenobisnotras ecoelo reuclatiohesexpedandas, poftquam uerbunbsp;dei confirmatum accepa'imus,fed hoc uerbum fedandum,amp; in fidecvnbsp;us perfeuerandum efle. Si furrexerit,in quit fcriptura, in medio (Ui pro/nbsp;pheia amp; pr ædixerit fign urn atc^ porten tum,amp; ucnerit quod locutus eft,nbsp;acdixerictibi,Eamus Ô^fequamurdeos alia'ios,quos ignoras Siferuia/nbsp;mus eis,non audies uerba prophetæ illius,hoc eft,ne miraculis quidemnbsp;credendum eft,aducrfus confirmatum uerbum dei,Ec Pau!us,fi nos au£nbsp;angelus de coclo aliud euangelion uobis adnunciauerit,prarter id quodnbsp;adnunciauimus,anathema(it.Cæterum,hccconcio,cuiusmemineruncnbsp;hociocöangeIi,fcriptaeftinMatth;ro, cap.decimofeptimo. Sic enirrtnbsp;inquicMatthæus.Cum uerfarentur in Galilica,dixitiflis Icfus, Futurilnbsp;eft, utfiliushoministradatur inmanus hominum,Slt;;occidentcum,acnbsp;tertio die refurgetJdem alias fiepe concionatus eft Chriftus,non in Ga'nbsp;lilæatantum,uerumetiaminludæa^ fedmaluntangeli cÔmonelàcc'nbsp;remulieres Gahïæarum concionum , propterea qp 5^ ipfic mulicrcs Ganbsp;lifræ erant,amp;: cum lefus primumomniumreuelaflet in Galilæa,q? eflcinbsp;Chriftus,adiecitillicamp;hocdiferte, cpefTetpafiurus, amp;perpafttoneinnbsp;intraturus in gloriam füam, adeoep diligerinftime hoc egit, ut ubicücpnbsp;agnofeeretur Chriftüs,ibi etia prædicaret de patfione fua. In Maithaeo,nbsp;xum Petrus nomine apoftoforum dixiflet. Tu es Chr iftus ilic fiKus deinbsp;uiueutis-

-ocr page 645-

HOMILIAE IOAN. BWiTIh

ùluéds, édixit ds lefus, ne ftatim dmulgent ipfum efTe Chriftû. Et ex eo temporc,inquit Matthæus,cœpit lefus indicaredifcipulis fuis, q? opor^nbsp;teret ipfum abire Hierofolyniâ,àc multa pati a fenioribus, principibusnbsp;facerdotû,amp; fa-ibi's,amp; occidi,amp; tertio dierefufcitan\Et inoXjCÛ lefus trâfnbsp;figuratus effet corâ tribus difdpulis,præcepit eis, ne cui dicât uifion ê,do/nbsp;nec filius h oîs a mortuis refurgat. Et addit. Sic amp; filfus homin is palfurusnbsp;eftab illis*Sedhæcmanifefi:iorafunt,quâquæpluribus hoc loco cÔmçnbsp;morari debeant» Coniûgit autê Chriftus prædicationêpaffionis ÔC glo/nbsp;riæ fug, partim ut fignificaret regnum fuû no elfe de hoc mûdo, partimnbsp;utdoceretetiânos, qjnÔhabeamusinhocfeculouel manentêduitatê,nbsp;ueljdurabilê fœlicitatê,ct q? oporteat nos per multas afflictiôesintrareinnbsp;regnum çœloR2»NÔ enim (eruus maior eft dho. Et fufficit difcipulo,utnbsp;fitficut præceptor ipfius.Quare fi Chriftus necefle habuit maieftatê fu/nbsp;am per crucêamp;morte côfequi,nullâhabemuscaufam,prop£erquânosnbsp;detrecftemus cruces 8C mortes,ut fi côregnare uoluerimus,etiam eu ipfo i.Tinot.ùnbsp;una fufferamus afflidiones amp; cÔmoriamur.Sed uideamus audiamusnbsp;nûc ipfum Chriftum,poft angelos,mulieribus turn apparenté,tuetiaranbsp;colloquentê. Et recordatæ funtCinquit Euâgelifta^ uerboru eius» Et e/ *«nbsp;greflæcelerituramonumêtocum timoré S^gaudio magno currebât, utnbsp;renûciarentdifdpuiiseius.Et ecceîefusoccurritilIis,dicês.Âuete.ingau lt;«nbsp;tcaccefferût tenuerût pedes eius,etadorauerunteu.Tûc didteis Iefus» “nbsp;NoIi£etimere.Âbfte,renûciatefra£ribusmeis,utabeâtfn Gah'lgâ,Ô^ illic ««nbsp;me uidebût. Hæc eft fecundaapparitio,quaChriftusfeipfum, nô iam • *nbsp;uni tm,utantea,Mariæ Magdaleng,fed pluribusmulicribus uiuentê renbsp;uelatjamp;refurredionê fuâ a mortuis coprobar.Necjipparetmutus,fed^nbsp;fert uoeê refurreeftioni fugcôuenientiflïmâ. Dicitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bîgc uox no

eft nobis ofdtâter negligêda,fed ut cœlefte oraculû, excipieda. Chriftus cm apportât eâ eregno patris fui,in qd iam per refurreétionê intrauerat,etnbsp;e quo mulieribus fefe reuclauerat,ut per eâ ftatim fignificaret,qs effet frunbsp;â:us,quod cÔmodum refurreétionis fuæ*xdgav em,quod nos dicimus anbsp;üercjufurpat in falutationibus,proprie uero fignificat gaudere,autlgto a/nbsp;nimoefle. Nihil autê eft in totareB2cÔditione,qucdnobis iucûdioremnbsp;animi læticiaattulerit,prêter qua refurreêfio Chrifti*Per hanc em tranf/nbsp;latifumus in Chrifto,e peccatoiniufticia,e mortein uiia, adeoep eterranbsp;8cinferno in ipfum cœlû,amp;perpétua maieftatê. Côuiuificauit(inquit)nbsp;nos una cû Chrifto, fîmulc^ cû eo refufdtauit, amp; fimul cû eo federe fecitnbsp;inter cœleftes in Chrifto lefu. Quare quod Chriftus didt: Auete fie exnbsp;dpiendû eft,utfentiamus hac una uocenÔ tam fruêîû reftirreêficiis explinbsp;cari,q epitomê totius euâgelq côtineri.CæteB2,quod in Maria Magda/nbsp;lena uidimus,hocidêuidemusabhis mulierculisfieri, Poftq cm agno/nbsp;ueruthacuoceChriftû,c5tinuoaccefïerût propius, ôCadorabûdg in gc/nbsp;nua procûbentes,pcdes dus,quâtis potuerunt uiribus fortiffime côplexg

hhh

-ocr page 646-

IN R.ESVR.RE CTI OMEH C H R I STI funt,takquidpjadiduræ,Tenemuste ia,oanimonoftro cariflimcjtc^nbsp;nemus te,nee potes efficcre,ut deincçps nos effugias.Pi^ quidem mullet*nbsp;culæ,fed in Chriftianifmiratiôenôdum fads eruditæ. Vt em deus nonnbsp;colithumanismanibus,quêadmodum Paulus Atheniêfibus cÔcionat»nbsp;ïta necChriftus humanis manibus,aut externocÔplexuucretcneripo/nbsp;teft. Si ein cœlû Cedes eft, terra fcabellu pedû eius,q fieri poftèt,uthu/^nbsp;manis manibus,non dicâ,teneret,fcd uel faite aliqua ex parte côpreheiinbsp;deret‘;'Qjjêmors,quêfepuIcrum,quêinfernus no potuit teuere, eûhuznbsp;, manæ manus,etiânumgigâteæ,tanq captiuum coercerêtCNô tenet manbsp;corporisjfed manu fpiritus fandi,quæ eft fides. Esten de fide, èitenbsp;neseum.Grede,qgt;ipîefitChriftus,q^cxpiaueritmorie fuap(ftmtuumgt;nbsp;q? impetrauerit nbi refurreftioe fua, ut.ppter ipfum reputeris iuftus co/nbsp;râdeo,amp;^habeasuirâgternâ.Hocfifeceris,Chriftus itacaptus erit,ut qcnbsp;quid petieris,^pter ipfum con fequaris. Sic cceperat quon dâ ipfum nôdunbsp;h umana carne indutum, Mofe,et ita fortiter tenebat ut diceret ad Mofen,nbsp;Dimitteme,utiraftat furor meus cÔtra populûetdeleâeos.Sictenebaccnbsp;um iam hoîem faôtum mulier Cananga,qu^necanisquidëcognomincnbsp;moucri potuic,ut dimitterct ipfum. V nde amp; audqtiO mulier magnaeftnbsp;fides tua,fiat tibi,ficut uis.Sic côprehêdcratipmiâ in cœlorégnante Paunbsp;lus, cum diceret. Perfuafum mibihabeo, q? necj^ mors,net^ uita,necçnbsp;angeli,net^ principatus,ncq? ptates-,neqp inftâtia,nec]^ futura, neep altinbsp;tudo,n ecp ^pfunditas,necp ulla alia creatura poterit nos feparare a diledinbsp;onedei,qug eft in Chrifto lefu dno noftro.Extëdamus igit manus fideûnbsp;ut fie adprehêdamusChriftum,quatenus nos a Chrifto apprehêfi fu/nbsp;mus.Porro,quêadmodumChriftus,antecorrexeraterrorêMagdaJeng,nbsp;itaetiâ corrigitnunccrrorê haR2 muliercularû, etremittit iplâs addifd/nbsp;pR)s.i\Iohte,inqaiès5titnere,uidelicet,neuobiseffugiâ.Sed abite,renu/nbsp;date fratribus mcis, qgt; amp; uobis uiuus apparuerim, amp; appariiurus qc^nbsp;fim ipfisin Gabip.Repetitaût Chriftusplane eandê condone,qnbsp;babuerût angel i. Et repedt ta rjfde pene y^bis, ut cÔfirmet auioritatêan/nbsp;geliciteftimonfijamp;c' fignificet,nobis no hocagêdum efte,utfubindeali/nbsp;ud atqj aliud euâgelionaudiamus,fed ut idc amp; uetus euangelion pcipia/nbsp;inus,amp; in eius fidecoferuemur.Repetit edâ fratris cognomc,qd antea adnbsp;Maria Magdalena dixcrat.Renûciate,inquiês,fratribus meis, ut difdpunbsp;li,qui ab ipo paulo ante defecerât côfirmarent infide, utep nos, q per difnbsp;cipulonz eius uerbûcredimus in Chriftû,agnofceremus cognationeno/nbsp;ftrâ,q haberïius in Chrifto per fidè,uidelicet,q3 cû fratres Chrifti fimus,nbsp;ptiueattiEcadnos ius cœleftishcreditatis, utfimushæredcs qdemdei,nbsp;cohgredes aût Chrifti. Hec uident efleleuia,quiafuntindoârîa Chriftinbsp;anauulp^ariaamp;4gt;trita,atfi quiscogitatiôe fua,quâtumhoi exuerbodeinbsp;pfidê pofribileeft,excutiat,quâtafîtmaieftas Chrifti,quâtaitêmagnitunbsp;do cceleftiû bonosit,ls certe aliq mô etiâ intelliget,quâta quamC^ inæfti/nbsp;naabihs et inoredibilis fîtdignitas,fratrêetcohgredè Chrifti efTetGlorw

-ocr page 647-

H O M I LI AE 10 A N. B R. E N T11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

turhoies,q) genus fuum ducat eueteri,8c regia autpricipali profapia, St tn,fi holes diligenitus pfcrutctur originem gnis fui,deprehendèt nos oznbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ha

mtiese pd5nbus,pd0res,emortabbus,mortales,cpditis, perditosdefz cêdere.Hgc eft nobilitasnoftra,quâ oès,ex uno parère Adamo côfequinbsp;mur.Quâtaergo gla eft,fdium dei effejrairè Chnftiefle, 8inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chri

ftum,tuftu, itnmortalè ac pcrpetuofaluu fieri. Hacncbilitatenihil poz teftnecdignius,necexceUêtiusexcogitari.Eifitrâftuleriseâad ufurninnbsp;aduerfis,accôfirmauerisfidê per earn, nihil tV pocens,tamcp efficax eric,nbsp;qddanum darequeat»Porro, Chnftus no folum repent fratris coonoznbsp;me,fed etiâ mentionè,quæ fada eft, de futura fui reuelatiôein Galtlæa,nbsp;Renûciate,inquit,fratribusmeis,ucabeàtin Galiîgâ,ctiîlicmeuidebûc.nbsp;Ergo nedifcipulinônifiinGalilæa üiderunt Chnftû poftrefurt edio/nbsp;nêfuaCMinimeoïm.Na moxapparet Petro,apparcc duobus^ficifcenttnbsp;busin Emaus, apparetundecim limulcogregans,et probet fetâgcdumnbsp;Chriftus aût nô loquit de priuatis illis apparitiÔibus, q coram pawcis faznbsp;defuntjfed loquit de publica iila fui reuelatione,de qua ante, eu adhucnbsp;eftètin carne,uaticinatuseft,ôdqugpoftea fadaeft,corâ magna difeipulonbsp;rum multttud{ne,in Galilga,in mÔte,quêChriftus dcfignauerat.Nâcunbsp;in Galilæa inchoaftet euâgelionregnifui,uoluit etiâillic refurredionênbsp;fuam,qua in gamp;mregnifuiiniraftet,publicecorâ multitudinedifeipulonbsp;rum fuoBî teftari,utqd in uno locoinchoatum amp; probe côfirmatueflet,nbsp;poftea inoîa terræloca,intotû orbe terrain uulgaret,3^ quicrederètfalunbsp;temcÔfeqrentur.Âtcphæcquidêdidafintdereuelatiôibus,qbus Chrinbsp;ftusmanifeftauitfeprimû Mariæmagdalenf,deîde Stalijs mulieribus*nbsp;Sedquidintefim,dûhçcagunc,fadûeft de cuftodibus,dequibus fupranbsp;didum eft,qd pretimore côcufti fint,ô^ fadi fiiit,uelut mortui^ De hacnbsp;rcaudiMatthcum.Nâcûmulieresabriftcnt,utrenûciarentdifdpFis,qd lt;enbsp;Chriftusmâdauerat,eccequidâecuftodibusueneruntinciuitatê, ac rez tenbsp;nûciaucrunt prîeipibus (acerdotumoïa,queacciderant,amp;côgregati cum ? t.nbsp;fenioribus,côfiliohabito,pecuniâcopiofam dederutmilitibus,dicêtes. «cnbsp;Dicite,q? difeipuli eius node uenerunt amp; furati fint eu, uobis dormienti « «nbsp;bus. Et fl hocauditûfueritapfide,nos pfuadebimusei etfecurosuosfacie «tnbsp;nius.Etilliacceptapecunia,fecerûtficutedodierât,amp;diuulgatusefthicnbsp;fermo apud ludgos ufcjj in hodiernû diem. Hic mih i uide, primû quidê *nbsp;hboriofiftîma fumptuofiffimahumangprudètiæcôfilia aduerfusdeû.nbsp;Deîde admirabilemdiuinefapictiginduftriâaduerfushumana confiiia»nbsp;Nâcû Chriftus dixiftètquÔdam ludæistDeftruitetemplû hoc,S^ in triznbsp;bus diebus erigâ illud,abuteban t Sycophan te hoc dido ad opprimendûnbsp;Chriftûamp;mortecÔdemnandûincôciliopÔtificum.Sed cûnô uidebatnbsp;fatisidoneacaufa,,ppterquam Chriftus c5demnaret,ufurpanc pofteanbsp;hoedidû ad obfcurandâ,aut potiusimpediendâ uitâ amp; refurredionem cnbsp;ius.Recordati,inquiût,fumus,q)hicimpoftordixitadhucuiiiens,poftnbsp;tres diesrefurgo.lube ergo muniri fepulcrû ufi^ î tertiiïdiê,ne qh ueniat

hlih i)

-ocr page 648-

JM KESVRRE CTIOMBM CH M STI

âiTcîpuîi ciuset furêcur eû,difantc^ plebifurrexita mortui's,?«:erît nouîf ' fimus error peior priore. Quid potui Het prudctius aduerfus refurrediôisnbsp;Chrifti pdicationê ab hoibus excogitariC'Scd cû ne fie qdem Humana conbsp;Clia,pniouercnt,ctChrûs excerrius cuftodibusmagna maieftaterefurgcnbsp;ret,cxcogit3t imprj alia uiâ,qua elabantur,amp;iâ nô tm ingcniû exercent,nbsp;ueHtetiâmagnospccuniefumptusfàciûtjUt opadeiji nôoîno impcdiatnbsp;OÔnihiltn obfeuret.Côfilio,inqt,capto, dederût copiofam pecunia miÜnbsp;tibus,ia:dic6rêt,dtfcipEgt;s,dormiêtibusipis,corpuç Chrifti furatos efle»nbsp;Quid ergofitCpccunipjaiutjobcdtüt oïa. H i accepta pecun ia fecerût ficutnbsp;crât edo(fti,ô^uulgarûtinf Iudgos,corpus Chrifti a difciplîs fublatû eë»nbsp;Nondûtnfumptuû èi. laboRt finis eft,qa necefle habuerût, en â corarn pnbsp;fide hoc mêdadum defendere, amp; q bnuolentiore habeat iudicê,muneri**nbsp;bus eu corrûpere, Si hoc, inquiût,auditû fucrit a pfide,nos pfuadebimusnbsp;ei,et fecuros uos faciemus. V ide quâra cura,labore,et fumptu côftet,ut imnbsp;pietacênbsp;nbsp;mcdaciGdefendas,amp; opus dni impedias.Sed uide tu mihi uicif

hm,admirandâdni dei noftri induftnâ.Q^ em prudêtiflïmeab hoibus cxcogûarü erac ad cÔfutandârefurreôtionê Chrifti, hoc ipm fit diuina dfCnbsp;pcfatiôeilluftriiïIniûrefurrecfiÔisChriftiteftimoniG. Nâqd cuftodesnbsp;dicût,difcipPos,dcriniètibus ipis,furaros efi’e corpus Chrifti,manifeftu,nbsp;adeoq;,uc loqlt;JLint,palpabi(emcdaciûè.QuÔ em potuerût autmuliercUnbsp;Ig aut pauci difcipB »armatos cuftode» faJlere, ta grandem lapidêab oftionbsp;monuóaêti fine unnuitu aiTioucre,tecure linteamina et fudaria corpori denbsp;trahere,ut nudû corpus auferrêtCQiJg Humana ratio tâ ftupidaê,utmaninbsp;feftâ mêdaci) huiusimpudêtianô intehigatcfed interï hoc mêdario côfinbsp;tenthâcucrKatê,q) corppChriftinôfitâplius î fepulcro.Quarecufitlunbsp;cuîêtummêdaci5,ç|?difcipfiabftuîericcorp9Chrifti,8lt;^cuftodesingôiucnbsp;fateât,corpus Chrifti nô eftè âplius in fepuhTO,manifefta ueritas ê,icfti/nbsp;monio ctiâ cuftodûcôprobata,q) Chrûs refurrexerit amortuis.Heccftdinbsp;uina induftria,quaeffîcit,ut impq amp; fcelcrati hoîes,eoipocôft^'acropanbsp;c^ciadiuuèt,q inaxîerefiftût.Nô eftfapiêtia,inqtSaïomô,nôcft pfudcnbsp;confiliadei. Ha,nÔ cft côfiliû cÔtra dûm Et lob.CÔprehedit fapiêtes iaftucijs ipfoRz»

An nô fill] lacob«cûfratrcfuû lofephûalienigenisdiuederent, adiuue/ rûtconfiliûdei,qdecretijcrat,IofephûdnatuR2fra tribus fuisdmpie qdénbsp;cgerûtfiJr) Iacob,crudelitatefua,fecl Deus tâinduftrius fuir,qui hac crunbsp;delitatead pficiêda ftiaopabnufusè. An nÔ Pharao fieadiuuitopusdei,nbsp;cûopprimerctlfraehtas inægypto':' Quâtoemplus opprimebât,tâto manbsp;gismuîtiplicabâtur.Sed quiddchisloc]r,cûpontificesipietpharifei.denbsp;qbus nùcloqmur,pbucrint nobisin occidêdo Chrifto exêplû, q manifcnbsp;ftecognofcit,diuinâinduftnâtantâ eê,utpefrimisimpioFs:côfilr|setCO^nbsp;tiatibus,ad pficiêdafuacôfilia et décréta optie utat. Pôtifices em uoîueruinbsp;Chriftu P morteoi gîà et maieftate fua fpoliare,at hocipfo chrusintrau’tnbsp;infûmS glamS^maieftate. Viuemusigitimpie,ctrefiftemuscôfilrjsdei,nbsp;ut habeat materiâ exercêdf fuæ induftrig, et adiuuemp impierate opa âàCnbsp;^^oiin.Nô funt faciêda mala,inqt Paulus,ut eueniâtbona. Hgc enini

-ocr page 649-

K O MIL T AE IO A N. B RE NT 11*

induflriC' dtusn c cxempla pvoponutur nobîs,ut no ocïofc tm de ipfis cogite-^ inus,anEadsmpseS3tisoccdf£oncódlicêtiaufurpcmus,fedncadîfgitimu uznbsp;fum trâsfcramus.Lcginmns aut ufus eaßx eft,primû jit impij difcant ex tpfisnbsp;timoré dci,ctrefipifcât, Nà qd conatur aduerfus deû aut y bum cius,intin j„duftrt£dinbsp;nô habet fœbcê^ côfilijs ipfoi^ fucceffum^utipi podus perçât,deus ant etnbsp;nbsp;nbsp;uitiiccxen.pi^

bum eins 45moueât,adeoq; conatus eoßi nÔ eft nifi calcitratio aduerfus ftiz nbsp;nbsp;ifûd pre

muîos.Bctiip,qcÔtraftimuîoscalcitrâr,nôftîmuîos,fedfejpos Iædûc,ettâ tomagislgdût,quâto fortins recalcûrânSic et impfj nclscGÛtdeû,fed furonbsp;re fuo leipos tâto magis lædût, quâto plus deû 8^ :^bû eins pe rf equut. N5nbsp;loqr aût tin depublicis ƒbi dei perkcutoribus,fed edâ de priuata hoîm imnbsp;pietate.Pauper qfpiam,amp; auarusqritopcs nugisnbsp;nbsp;nbsp;impo.fturis:hoc cft oz

pesqrereÔ^ parare aduerfus deû. Dixie cm dsus,Nô iureris. Sed qnàto ma gishocconatqâtopauperiorreddiuEtfi cm cÔfcquatur magnasopesim/nbsp;pofturis,nô ta confeqturopûbenedicfdonêjedpotiusma’edicâionc.qnonbsp;paupertatetm/edipfaqcp morte grauior eft.Deîdedifcât amp; pij ex bis cxêznbsp;piisfidê,aceôffrmenteâin oibusaduerfis. Et fi em uideâturoîa dedeo, denbsp;J/bodei,etde falute5pfoîi2,propf impictatçet crudeîitatcimpioist bo'm cônbsp;elamata efie,agnofcâc tn oîpotcntê dei induftriâ,q en uocct ca q nô i unt utnbsp;iint,nouiteEiâefficere,utaffliâ:iofitorganôfaîutis,6lt;lmorsipfa,{nftrumênbsp;turn uitg. Quaredoélrinaamp;exèplainduflrig dei ita nobis côfîdcrandapronbsp;ponntur,nonutfumamus exiphsoccaftonêgpetrandeimpîctatis, fed potinbsp;usfec^andgpictans,utamp;refipifcamus,8lt;inuocatiôedcipfeueremus. Sednbsp;reuertamur ad cuftodes.Hi Cinqt) accepta pecunia, fecerunt Ci eut edodti eznbsp;rant.Quid hoc fcelere magis impiuÇ’Makdiôlus, îquitkx,qui accipit munbsp;nera,ut peutiat aîamfanguinis innocêtis.At qui accepta pecunia mcntiûturnbsp;aduerfus fuâ ipfoi^î cen(cientiâ, Chriftu nô uiuerc,fcdcorpus ei? a difeipunbsp;iis ablatû efie,hi nô fokim ite£^,quancû inipis eB:,innoccn£ê occidûqfed enbsp;tiâ falfum dâtteftimoniû,hocefi:,unofado,duo capitaba criminadefignâtjnbsp;Ac toîerabiîe effet, q? h i milites accepta pecunia mentiti fint aduerfus refurnbsp;reétionêChrifti.Nûc au£ê,hocdemum horrendueft,q? in ecclefia Chriznbsp;fti,nô prophan i milites,fed pôtifices ôô facrificuli,refurrcCtionê Chrifti^acnbsp;ceptapecunia,non foluimpudentiffimis mêdacfjs fuisobfcurêt, fedetiâ eznbsp;os,qui refurrectionê Chrifti diuulgât,crudeliflîmetruddcc.Et qui funt ilznbsp;ii,inqes,tâimpij hoîesCNemo quidêinter Chriftianos uulttâimpiusuide sacrifjculorSnbsp;ri,fedqd)^bisnegatur,hocopeipfocôprobat.Refurrcxit emChrÛs, que impietasmrenbsp;admodumPauîusai£:propternoftriiuftificadonê,hoceft,utnospropternbsp;Chriftû gratis reputaremur corâ deo iufti per fidem, 8^ qj iuftida Chriffi,nbsp;noftra fiac iuffieia per fidè, qua pofltmus conftarecorâ iudicio dei,uinccrcnbsp;mortê,amp; faiutê cÔfeq, K ic eft refurrectiôis Chrifti fru(ftus,hec eft ufilitasnbsp;eius.Quotqt aût tuen tur mérita humang iufticiæ,ôlt;l defendûtfupftitionesnbsp;hypocridcas,ut uFparctfibi opesecclefiafticas,uFconfeructfuas dignitatesnbsp;Ôimaieft^tesin hoc fecuIo,Cid qdfaciût impii pÔtifjccs èi iâcrificuli^jhi ccrnbsp;te hoc agût,ut accepta pecunia mêtian tur,Ch r iftû n ô refurrcxiffe,fcd cornbsp;puseiusadifcipulkfubiatum.No conHteutur quidêore,q? negent Chri?

hhh iij

-ocr page 650-

IN RESVRRECTIOKBH CHRISTI

fturn refurrcxifle.Sed do(Srina,fed falt;flaeoR2 refurrelt;5tione Chnfti danat»

Quarehitatofceleratius inChriftu,^militesillilud^oRi,peccant, quato honeftius uidcri uolunt de Chrifto fcntire.Et quia hi non funt tm inimidnbsp;crucis Chrifti,quêadmodum Paulus ait,fed etiâinimici refurrecEliois Chrinbsp;•fti,amp;deuseoRtuentcrcft,idirco finis qcpipfor^ perditioerit. Atcp hæcnbsp;quidede cuftodibus, qrum etiam mendaciu, refurredlionis Chriftinbsp;monium eft,redeamus autc nunc ad muliercs,q fueruntprimg nucigrcfucnbsp;redionis Chriftiapud difcipulos.Na Maria Magdalena,de quafupradinbsp;(fturn eft,quia pria uiderat Chriftum,primaetiâ interea temporis,dum 2.'nbsp;liæmulieresadfepulcrûredeunt,amp;abeorecedunt, rcnûciauit difeipulis,nbsp;•» quicûIeCu fuerat, lugêtibus amp;flentibus»EtiHicumaudiflènt,q?uiueret,nbsp;” amp;uifusenetabca,nôcredidcruntJnterirnreuertuntamp; reliquæa monu/nbsp;99 mêtoamp;renûciauerut hpc oîaillis undecim, et ceterisoîbus. Eratautem utnbsp;• » Lucas aitjMaria Magdalena,amp; Ioâna,amp; Maria lacobi, amp; cæteræ q cumnbsp;ciseranqquædicebâtad apoftoloshæc.Etuifafuntapud illos,ccudcliragt;nbsp;»gt; mêtum uerbailIaR2,necp credideruntillis.IngesdifcipuIoBiftupor.Scdninbsp;hil nimiRt,aut nouum.Expedlauerâtem in Chrifto regnum corpalc,ctternbsp;renâmaieftatê.Qua fpeper ignominiofiftlmâ morte eiuspudefaifti,nihilnbsp;iâ claritudinis deChrifto fperare poterât. At(^ higrauiterquidc increduUnbsp;täte fua peccât,nobis ante hocdifciplbR2 exêpio obferuandum eft,quâ iincnbsp;poftïbiie fit humane rationi,üt aflenciat huicreligionis noftrg capiti,qd cft’nbsp;derefurrelt;ftionemortuoß2.Difcipuliem audiuerant an tea uaticiniaChrP'nbsp;fti, de rcfiirredione, q uaticinia Chriftus miraculis fuis confirmabat, amp;’nbsp;nunc audiüntnounius tm,fedmultaiv mulierumteftimonia, deChriftïnbsp;refuiTe(ftiÔe,nihilominus tn uidetipfis quicquiddicit delirametû. QuidC’nbsp;an nô putas q? difeipuli multo plures habeât fucceftores h uius incrcduliianbsp;tis,qeius fidci,quâpofteacôceperuntCAthen iêfes cum audirêt Paulum a/*nbsp;poftolum, diftèrentêderefurrecftionc mortuoR2,irriferunt,amp; tangfper^nbsp;mologu aboînati funt. Non foli autem Atheniêfes huicimpietati affinesnbsp;fueruntjfed in identrefurreeftionê Chrifti amp; mortuoRi »quotqt in carne uinbsp;uunt, amp; contêpto gt;^bo dei^delicrjs ftudent, qs Epicureos uocant. Vulgatanbsp;eft inter Chriftianos doólrina de refurrecflione Chrifti,amp; mortuoRz, fednbsp;no uulgaris eft huius dodrinç fides .Os confitet C hriftûrefurrexifle, fednbsp;interî cor,ratio,intenelt;ftus,acoês alig tacorpis q animi uires, refurretftio/nbsp;Re/urreUto Chriftincgât.Sirefurrexiftis,inquit Paulus, unacum Chrifto, fupnanbsp;tiKChrijUns qrite,ubi Chrûseftaddextrâdei fedens.Supnaairate,n5terreftria.Cuninbsp;giumer» autêqramus inferna,cum qramus terreftria,an nô uident nobia deliramê/nbsp;ta,q de refurrectione Chrifti dicuntC'ltacp quia peccamus cum difcipßs in/nbsp;crcdulitate,demusetiâopam,u^ cumipis per fidcrefipifcamus,etin fideconbsp;firmemur. Etfi cm difeipuli grauiter peccêt fua incredulitate, nô th abutuncnbsp;ea addefpertionê,acdefeeftionêa Chrifto,fed excitanturabea, utrefurre/nbsp;tftionè Chrifti diligêtius perferuten t,ôd ad uerâ fidem perueniât. Quo exenbsp;plo admonemur,utnep(ftâquidêipa, quædefignauimus,finamus nos anbsp;Chriftoabftrahere,fed agnitione pdôrum exciiati,faluum nofiram cupi^

-ocr page 651-

H OM. ILIAC IOAN. BR. EN TIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7lt;o

diUS amp; uehcmenttus inquiramus g lefum Chriftum Dominum nofti^, g eft una cum paore Si fpiritu fancto deus laudandus in fecula Amen.

H o M I L I A LXXil.

j VperioribusdiebusinterptatiCumus,pronoflra imbeaP j litate,easrcueiationes,qbusprincipioangeli refurreeftio/,nbsp;] ne Chrifti,rê nobis longe oîm exoptatifflmâ Ôé faluberrpnbsp;' mâ,adnûciauerunt,deîde eas,quibus Chrus ipfe nunc uninbsp;j mulieri,nûcpluribusmulieribus femorteuicxire,accode/



ftiuKafruitcftatuseft.Nûcigitur,uideamusetiâcas reuelanones, quibus ChrûscorâuiriSjhoceft, apoftolisSi difcipRsfuiscôprobauitfefe uere anbsp;mortuis refurrexiffe. Vôsem,inquit, eritismihiuftes non folu Hierolonbsp;lymiSjUcrumetiâ in uniuerfa ludea,Samariacp,deniq5 ufcp ad extrematernbsp;ræ.Quare necefte crat,utapoftoli acreliqui dtfeipuli relurrcdtionê Chriznbsp;fti certiflimis’ac firmiffimis argumentis cognofeat, Ac fupra quidê didû c,nbsp;gt;bamulierumrefurrcvtionê Chrifti adnuncianciuuifa eile apuddifeipu/nbsp;lo3,ceudelirameniu,quidemhumanæratiôibacnûcfj nouitate incredibinbsp;liusC Petrusaûc, non oino uanaefleiudicâs, q refercbantmuîiei es,ma!uitnbsp;rcipfam certiusexplorare,qin rognita deridere Si danare.Surgcs ergo cuznbsp;eurrit itcRtad monumêtum, Sicum inclinaftetfe, uidit linteamina pofitanbsp;lola. Si abiit,apud fcmetipfum miras,qd latftû erat .Iraq? dû admirat, eccenbsp;ChriftusipepftoadeftjSiexhibetfefe primo omi Petro côfpicuuSi uiuenbsp;të.Sicem Paulus ad Corinthiosraabês.Rcfurrexit,inqc,tertiodie,fecun/nbsp;dû feripeuras jSi uifus eft Cephæ. Ac apoftoli,poftq redijflentad i^ os duonbsp;difeipuliexEm3us,dixerût:Surrexit Dns uere Si apparuit Simoni. Hecfanbsp;tisperfpicuateftimoniafunt,q? Chrûs,poftqapparuit mulieribus,primonbsp;oîm inter uiros Si apFos apparuerit Simoni Petro. Hic ergo ui Je mihi adznbsp;mirabilê Si ftupendaclemêtiam, qua Chrûs refipifcêtes completftit, atepnbsp;adeo uere etiâ hoc loco implet,qd Chriftus alias de patrelamilias cocionaznbsp;tur,qui fi habeac centüoues,8ipdiderit unaexillis,relinquit nonag ta nonbsp;ucindeferto,8iuaditadillâ,qperieratjdonecinueniateî.Nâ Petrus pauznbsp;lo antecxecratus fuerat,8i deierauerat fc non nofle Chriftü. Hoe certe eracnbsp;nÓagregetmouiumaberrare,fed etiaperire.Quid aüt uicifttm Chrûs aznbsp;gitC'primüquidë inmedfjscalüni'js,inmedrjsaccufatiombuscora Pont ftznbsp;cib.in medio mortis fug piculo,intuet Petrum,ut reuocet ipfum in uia. Denbsp;inde mâdatangelo ut iubcatmulieres adnunciare refurreeftionë fuâ non anbsp;lr|stm difcipRsjfed noiatim etia Petro,Dicite,inquit,difcipuliseius et Pe'nbsp;^'¦ö,q? precedet uos in Galilgâ.Poftremo afficit Si hochonore Pccrü,q^ ’Pnbsp;fi prio oïm inter apoftolos Si difcipFos fuos poft relurreëtionë appareartadnbsp;dituruseftaütdeideplurafauorisfui,erga Petruargumëta cüdicir.Pecrenbsp;amasme.Pafce oues meas. Quid ergo fibiuult tâftupêda elcmêtia,ergatanbsp;fœdelapfum^Nû Chrûs fignificauit his argumëtis Petrû debere fummumnbsp;eftè pontificë,Si dnnwrbis terraB2,quales fe gloriâtur Roman i Pôtifiees^nbsp;Mîe oûn.Regnum em mcu,inquit,nô eft de hoc mnn do. Et:Reges gentvnbsp;hhh iitj

-ocr page 652-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI

um dnântur,uosaûcnonfic.Etrurfus.Sicutmcmifitpater,!ta Slt;fego mit to uos,Mifit aut pater Chriftu fill urn fuûinhuncmnndû, no LitmagüÎR2,nbsp;fed ut miniftR2;,iiô ut regê ,fed ut côcionatorê. Quare mi fit amp; apPos fuos utnbsp;miniftros 8gt;î cocionatores.Num fortaflîs Chrûshis oftiajs,quibus blan^nbsp;dit Petro,fignificauit fe deledlari defediÔibus ab euägeliOjamp;ap^pbareabnbsp;negationesybi dei,ac pcWNiluÏ minus. Qui em dixit:Difcedite a meo/nbsp;mnes,qui ogamini iniquitatê,quô impietatc ôi iniqtatc delecftaretC' quinbsp;uenit,ut expiaretpcîâ,amp;aboleretea,quo approbaretÇ^Sed qd Chriftushisnbsp;offices erga Petrum uoluit,alteRgt; pfonale,akei^ gcneraîeeft.Cû enim Pc^*nbsp;trus grauiffimeîapfus eflet,necefie qc^ habuit maxîas capere eôfolationcsnbsp;ut faluti fuprefl:ituercc,quêadmodû fupra indieauimus.Deîde uoluit Chrinbsp;ftus docere,qd fit maximû oîm officium fuû, amp; q cura etiâ poft refurreél^nbsp;onêfuâ in ccelo.Cûemtafolh’cituseftde falute Petri ante quidêlapfi, nûcnbsp;aûtrefipifcentis,peripicueGgnificathoc unûefleopus, hocunûefielabo/nbsp;rê fuûjUEpcftôres ad poenitentiâ reducat, pœnitêtes maxîs benefîcijs or/nbsp;neLQuiseft,inqt Paulus, qui condênet'T Chriftuseft,qui mortuuscft,nbsp;mo quinbsp;nbsp;fufcitatuseft,qui etiam eft ad dextrâ dei.Quidinicapit^fnterce/

dit,inquit,pronobisJaterceffio aût Chrifti,quo uana eftepoHct* Sefle' mur igic uocationê Chrjftj,adrefipifcennâ,utCEiâ interceffiÔis eins frudiu

- capiamus,C^teRi,pC‘ft unû Petrû,apparuit Chriftus deïcepsduob.difcipit lis,ut refurreétionê fuâ fubïde magis ac magis côfîrmet. Ac meminit quidênbsp;Marcus duoRî difeipPorum ^ficifcêtiûin rus,meminit amp; Lucas duoB2,quinbsp;jîfedifuntadEmaus.Ethosaltj eofdè,aln diueriosfuiffefentiûqqdutcu/nbsp;Cß fefehabeat fcopûcertehinusnegotrj,uideh'cet, qgt; Chrûsrefurrexeritanbsp;mortuis,et apparueritdifcipPiS fuis,côfirmat. Audiamus igit Lucâ noftru»nbsp;** Etecceduo ex iïlis ibâceodê die in caftellû,qd aberat fpacioftadiorûfeptunbsp;” agita ab HrPmis,noieEmaus,etipficonfabulabâtinterfedehisoîbusqacnbsp;’ ciderât» Vetus dietû efttubi dolet,ibi qftß manu habet,ita fi qd uchcmctcrnbsp;torqt atm ,ibi qfcß ligua habet. No mediocre em folatrj genus c, a’tos cor/nbsp;dis dolores,fermone,tâqecaptiuitatein liberu câpumdimittere,etniutuisnbsp;colloques cûamico cô ferre. Cum ergo hi duo difcipPi,maxîo aftefti étantnbsp;dolore,q’ que uencrati erâtut Chriftû,eû uiderat côtumeliofiffime, ut fccnbsp;leratiftîmû hoïem,interfeclum, hocunû cogitât, hocunû lcquunt,amp;ahnbsp;ternis iterûatqj iteR2repetunt,qddeIefuaccideraE,ôd qdipfoiÿ aimmaxîenbsp;torqbat. Alioi^ hoim alip funt côfabulatiôes. iVIagna em hoîm pars collo/nbsp;quunctm de rebus j3phanis,idcß ^phaniffime. At fieri quidê potefttut denbsp;CoBo^uidpiff rebus^phanis,mieprophane,(edpie,fedadædificationêproximidifputenbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. mus,prgcipuum aût pioßi colloquium de pietate,delt;^ rebus falutisnoûrg

efte debet. Docete,inquit,6C côinonete uos inuicê cantionibus amp; laudib. cantilenis fpualibus,cû gratia canêtes in cordibus ueftris. Et quicqd egeritisnbsp;fermoneautfalt;fco,ota in noîedni lefu facite,gratias agetes deo etpatri perilnbsp;lû. Quareetfi hi duo difeipß nôdum retfte intelligut Chriftu, cômendâdtinbsp;tn eft exêplumipfoBi,qi maluerttde religiôefua, qdeq?phanis fuis nego^nbsp;,, chscolloq: Et factûeft,dûcôfabularent,acdifputarct,amp;ipelefusapjppiiinbsp;,, quâSjibatuna cûillis.Cctei^oculi illo^ tenebant ne eû agnofcerent.Hpc eft

-ocr page 653-

H o MIL 1 AB IOAN. BAE N TIL

fccuda appariao,C pria ein fada eft Petro)qua Chriftus ad tcftificandâi . rcfurredionem fuâ,reuelauit fefe uiris.Primum ergo uideshoc loco,cj(Jnbsp;follicita difcipiiloRi difputado de Chrifto impetrarit. Cum ein colloquenbsp;rentde Chrifto, adiungitfefe Chriftuscum ipfis, 8lt;pbetfeeis comitemnbsp;itineris.NamqdapudMattheum dixit. Vbifuntduouel tres côgregatinbsp;innoiemeojibifum in medio eoBijhoc cofirm at nunc maonomiraculo,nbsp;qnÔfolûhos diCcipPos comitatur,ueBtetia eru dit eosin doctrina pietatisnbsp;et pducit ipos ad uerâ fuâ cognitionê. Sed qdC nûqd in medio tin duoRtnbsp;auttriûê,qde ipopiedifputât,ctn5etiâcû unopriuatîç’certcne uni9 qdênbsp;côfordû aboïat.Si qs,inqt, diligitme,fcrmonc meû feruabit,amp; pater menbsp;usdiligeteû,etad euueniemuSjetrnäfioneapd*eS faciemus.Cogiternusnbsp;igit deChrifto, amp;loquamur de Chrifto,ut Chrûsoccafionê habeat adnbsp;nosueniêdi,et nosin oibus aducrfiscôferuandi. Apparetaut Chrvs difdnbsp;pulis, non qualis nunc eratinmaieftateamp; gloria patnsfui,fed quad's abnbsp;ipfis comprehendt potuit, peregrinus. Atcphicuidemihi admirabilemnbsp;Chrifti potenria. Cûein adhucgeftaret mortale corpus in terra, transfornbsp;matus eft corâdifcipulis in môte,etfplêduit faciescius ficut fol.Nunc aÏÏtnbsp;poftq afsûpfit P refurredionê corp9 glor ificatu,offcrt feipm cÔfpedui difnbsp;cipPoRî humilê,et uelut pegrinû quêdâ exuuîgo.Neceffe igit cft ut fateanbsp;mur in Chrifto diuinaeftè potêtiâ,qua potuic et in carne mortali, for ma ïznbsp;mortalê,etin îmortaliuita,formâ mortaleaftumere.Sed q? initio logeaitnbsp;us apparet difdpPis q Chrûs, èc tn explicadôeMofiamp;,pphetar^ fubîdenbsp;magis ac magis fefe reueîat,donec apti funtpeuli eoRt, utreéle ipm cog/nbsp;nofcerêt,in noftridoclrinâetfàôûct(criptûeft,uidelicetutdifcamus,q? inhacttrrlt;t»nbsp;etfi Chrûs,fideet prjs pdb. inuitatusueniat ad nos î hoc feculo,îuoluat tnnbsp;fe formis pcgrinis,ac nûc qde accedat ad nos forma corpalis ggi'itudinis»nbsp;nûc forma pauptatis,nuc forma exili},nûc forma horrendiiudjcis,adeoq^nbsp;tails apparet,qualisnospmitafflicdo.Acinhisformisinitioqdê teneturnbsp;oculi noftri, ne agnolcamus ipm,qs em humanaradÔe côprehêdere pofnbsp;(et, q? Chrûs,q eft fûrna fœlicitas,eêtin infœlicitate ggritudinis, pauptanbsp;tis, exilt),aut alteriusid genus affliddôisCatth fi pgamusaudire cuâgelionbsp;de chrifto,et ^miftiôesei‘’,oculi noftri tâdè itaapient utChriftûin ^prinbsp;a fua forma, q cft refurrelt;ftiôis,uitp et gterne foelicitatis,cognofcamus, acnbsp;nulla nobis dubicatio reliquat,qn Chriftû comité in aduerfis habuerimp.nbsp;Videamus ergo quo chrûs^eat fefe his difcipPispauladm cognofcèdû*nbsp;utdifcamusetnos eodêmô Chriftû côphendere.Et ait ad illos.Qui funt **nbsp;hi fermones, qs côferdsinter uos ambulâtes,8lt; eftis triftes':’ Diftîmuîat t«'nbsp;Chrûs qsfit,etinterrogat de colloquio,non utignarus,feduthac uia cô 'nbsp;modead inftitutû fuûpueniat. Ac excipit qdê et tradat inido dure adifeinbsp;pPis .Rndêsetnunus,cuinomêCleophas,etdixit ci. Tu folus pegrinusnbsp;esHrPmis,neqj cognouifti,qfalt;ftafuntiilichisdiebus.Chrûs autênô-fi **nbsp;nn fe hac duricia ab îftituto abduci,fed pergit.Et dixit: Quaeî Interrogatnbsp;cm dehis rebus ta follicite,ut prius difeipPos ipfos in fui ipfoRi cogntttonbsp;duceret,q fecognofcêdû ipis exhiberet. Sic em res (e habet, ut nô eoz

-ocr page 654-

TN RESVRRECTIO NEM CHRISTI

gnofcam’ Ch n^s ipos âtc cognofcam^.Q^uarccbrus acccdit adnosinitio, no in.ppria forma,fed î pegrïa,uide!icecafflióióis et morns,nbsp;idcp facit, no ut pdatnos fed ut extorqit lentètia a* noftri,amp;^ponai' nosnbsp;n )bis ipisîaduerGsob oculos noflros,uepfpicue uideampinaîonoftro,

turtfhomitiii. pbemiâ, oîaqj Iceler^genera naturaliter babi are. Afflidioemexplorât liumanum a'm,ac uelut tortura eft, qua excitât amp; cômouetur quicquidnbsp;in aîo Jatet. lob fandus erar,amp; dum manu dei fu(fentaret,patientiiîîmus.nbsp;Sed cudeus manum fuârctraheret,S^ obrjceret nudum lobèafîîicftioni/nbsp;bu3,ueluti tormêtis.ibi turn quid afiud audis, q maledicta, amp;:execratio,^nbsp;nesC’Pereat,inqt,diesin qua natus fum,amp; nox,in qua didûefl:,côccptusnbsp;efl bô. Et bgc erat agnitio et cofelTio naturalis impietatis,quâ extorqbatafnbsp;flictio.Erat leremias^pphetaab utero matrisfandfificatus.Sed cîilabonbsp;reamp; dolore torqueret,erumpit uel tandê,quod in carneetfanguineeiusnbsp;latebat. CJamatem.Maledi(ftus qui adnûdauit patri meodiccs,natus eftnbsp;tibi puer mafculus. Audiat clamorc mane,amp;: ululatum in tpe meridiano,nbsp;qui me nô incerfecit a uulua,ut f erecmilu mater mea fepulcRînbsp;nbsp;nbsp;uulua

eiuscôceptus æicrnus. Vides afflidiôesenetormêta,quibus ut excitant in nobis itn picrates noftræ naturales,ira ducimur etiâ in noftri ipfoRt co/nbsp;gnitionê. Nô reqrimusaûtcognicionein Chrifti,nifi anteanoftrâ mife/nbsp;' nâamp;pditionêcogno'camus.Necefîàriûigitefi:,utcognituriChriftuninbsp;priusnosipfos^pbecognofcamus.Atcçhocilludeft,quod Cbrûs hocnbsp;loeourgegut diicipuli dicâgquibus de rebus colloqué’tur. Volebate/nbsp;mm fe maniieftareipis.Quarecogit eos,ut prius ipfi fibi ipfis manifeftênbsp;9» tur,amp;.'impietatêfuâ cognofeât.ndeingenuecôfitengqdfentiunt. Acnbsp;9gt; dixerûtei.Delefu Nazareno,quifuicuir,ppheta,potensopeetfermonenbsp;, corâdeo tocopopulo,amp; quo cum tradiderûtfummi feeerdotes,amp;prînbsp;9, cipesnoftri,incondènationemmortis,amp;cruciGxerunteû.Nosaûtfpc/nbsp;,, rabamuseuefrêillû,quiredcpturus effet Ifrael.Atcp fuphæcoîa tertiusnbsp;,, eftdies hodie,q) beefadafunt. Sed8c mulieres qugdâexnobisattoni/nbsp;„ cosreddiJerenos,qdiluculopueneruntadmonumccum,8lt;^noninuen/nbsp;,, tocorpeeiusuenerdtdi£entes,feetiâuifionemangeloRz uidifle, q dice/nbsp;,, rêt eûuiuere.Etabieruntquidâ eoR2,quicrâcnobilcum,ad monumêtu,nbsp;,, 8l «tareperuntjficutmulieres dixerâgipfum vo nôuiderunt.Erupittan/nbsp;de ftulticia hoBîdifcipulot^jôtJmanifcftafacftaeft incrcdulitascordiseonbsp;ru.CumemnuIlâftrmâcôcepint fidêdeeuâgelio Chrifii:.uidemibi,qnbsp;uarie 3fticiacur,q paulo momèto h uc ill ucimpcllangquâcp fubitoiudici/nbsp;um fuûde Cbrifto mutée.Nacûlefusagerctadbucuîtâ in terris, cthabenbsp;ret doctrîa S^miracuIisiHuftris,credûtq? fit Cbrûs.Nos fperabam’,innbsp;quiûgeûefte illû,q redêpturus eftet Ifrael. Poftq aût pônfices amp; pricipesnbsp;tradiderût eû morti,mutât fentêtiâ luâ et putât lâ de ipoq de falutelfraeiiJnbsp;atftû elfe. Ac fortaftis cogitarûc, q? cû ipfi nec fapientiores nec dodtioresnbsp;fint pÔtifictbpet pharifpis fuis,ftultiffimü fit côtra hoRt fentêtiâ’pciari gdnbsp;da ftbi de crucifixo et mortuo hoïe polliceri. Sed cû mulieres aliqt nud^

-ocr page 655-

HOMILIAB IOAN. BRENTll.

(ent ipm uiucrejbiiû^prfus fiÎKattoniti etftupidî,ut pcnin nef ciât,necahudh4beât,qdagât,ç|ç|) aîm defpÔdeant, Sgt;i abicélahai^rei^nbsp;filHcitudinc, (uas res inboc(eeulo curentJprum,in^unt,nô uiderunt,nbsp;boccft’.laûantc|uidèmulierculçcuuiuere,fedquia quidaexnoftvis nonbsp;uiderunt cum,exiftimamus mulierculai^fermoncm clTcan'des fabulas»nbsp;Quare non poflumus nobis prudentius confulere, q ut reiidis bis deli/nbsp;ramen-is,noftBinegocium in hocfeculo proaliorum hominûmore,a/nbsp;gamus.Habcsconfeffionê incredulitatis.NÔ cftautêfentiendum,quodnbsp;loli hi duo di(cipuli,hoc incredulitatismorbolaborèt^fed quod confitenbsp;tur,cÔmunc habentcü omnibus hoîbus,qui noncÔparantiudicia (uaexnbsp;uerbo Dni, atcp adeocÔfeffiohof^î difcipulo^z, generalis eftconfeffionbsp;natiuæ increduhtatis in oïbushominibus.Vbi ein cor hoïsnon eft cçn/nbsp;firmatû uerbo Dili in fide, ibi humanum ingeniû uertit fe,amp; mutaturjunbsp;xtaprgfentiumre;^ ftaturn,ôc quo refortuna,eodêctiâopiniones amp; iudinbsp;oahoïm inclinât.Rebus focliciter fuccedêtibus,bene fperâtde lalute.Renbsp;bus aût infœltcitcr cadentibus, rurfusdeCperat. Gû prædicatio cuâgelqnbsp;deChriftoprofpei^ habetfucceffum, magnasfpes defœlicitateanimonbsp;fuocÔcipiant.Cutnuero pfecutio orifiibi turnfentiût euâgelio nihil eGnbsp;Ce mêdici?. Qjjidaûthac mutatiôeuanius, qdhacincôftantiafücdius“;^nbsp;Stuit» iudtcant,qui de rebus humanis ex euêtu iudicât,quanto igi ftultinbsp;oresfunc,qui exeuctude rebus dtuinis iudiciafua côparancNâcumSanbsp;tanfitprîcepshuius feculi,2lt; oêm,qd aiût,lapidemcueat,utqd iniuftûnbsp;cft,foclicif fuccedat, qd autêiuftû eft, infcelici fucceffu odiofum reddar,nbsp;nô lentiêdû ê id efleîiuftû,qdeltinfcclix,fedpoti9ideo eêîfelixin hoc fenbsp;culo, qa iuftû eft. Quid ergo facicdu ell, uthâcîvôftantiâSckredulitatênbsp;a nobis excutiamusCRefpicièdum ê,nô inexternû ret^ euentu,ut iudicitinbsp;tuumad ilium côparesjed in uerbùdei,utcxhocfolopèdeamus,Quodnbsp;tin uerbum dei loquvt,ueritas eft,ekiâfi externus euêtus aliud portendac»nbsp;Quoduerbum dei promittit,fuccedetprofperrime,etiâfi externainfœli/nbsp;tatealiquadiuobfcure'.Dequareaudiamus oblecro diligenter cÔtionê,nbsp;quâChriftus nunchabetadhosduosdifcipulos.Dixitemadeos.O ftulnbsp;riddtardicorde adcredèdum {noibus,qu?elocuti (unt ^phetæ. None c«nbsp;hgcoportuit pati Chriftû,etinirare in gloriâfuâ^^Et exorfusa Mofe Sc o *nbsp;mnibus pphetis jnterpretabat illis in oîbusfcripturis,qug de ipfo erant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

V ides,quomodo Ghriftus auocet dilcipulos fuos a confpeélu exter no/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ïumeuentuum,8lt; reuocet ipfos ad uerbum dei. Hæc autem uerba Chri/ fti non funtofcitanter prætereunda,feduelutpretiofiffîme gemmæ, manbsp;gno ftudio conferuanda,8lt;undic^ côfpicienda.Redrjtefn Ghriftus iamnbsp;primum emorte,imo redijte cœlo,2lt; e lumma gloriaÔC maieftatepatrisnbsp;ïui,utreuelarecfedifcipulis.Audiamusexgod»ligêter,quod nouumnûnbsp;«um aftstat nobis Ghriftus eregno patris lui.Sunt,qiuxta diuitê »Ilunînbsp;fcuagelicum,cupiant mortuoRi,aduitâredeuncium côtiones audire,SCnbsp;rccipimtfc crediturqs,ft quis oc mortuis ucniret,acadnun^rct nobis^^

-ocr page 656-

IH RESVIIRECTIONEH CHRISTI

quid rerum iïlicagatunEn igitur habesabunde,quod uoto tuo fatisfacP at Chriftus cnim mortuus eft, amp; reuixit,ac redij t ad nos ex altero feculo,nbsp;otadnuciaret nobis,quod ad falutcm noftram maxime omniû ncceffariünbsp;cft*Qiiod fi huic no adhibueris fidem,nec{ederis uocationem ei'us, cugt;nbsp;óbfearo, credesC quern fedaberisf Arrige igitur aures, ut qd audis, alanbsp;mente recondas.O ftulti,inquit,amp; tardi corde,ad credenduin omnibusnbsp;quælocutifunt prophetæ. QuidaudioC non aliud nudum affert nobisnbsp;Chriftus ex altero feculo,eteregno patris fui,qua nos efleftultos,ct ftunbsp;StidticMuici pidosCAn nonipfedocuit*Quifqsdixeritfratri fuo,fatue,obnoxiuseritnbsp;(m,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gehennæ incendioC’ quomodo igit non feruat fuam ipfius dodrinam^

Chriftus rede docuit,amp;redefecit.Docuithomiddrj genus eflc,ucf'' biscontumeliofum eflein fratrem,amp;carnali affedu acpriuata temerita/nbsp;te cognomêfatui proximo tribuerc» Quod autipfehoc loco dixit,no eftnbsp;conuiciû, fed officium, non eft carnalis affedus,fed Cpualis zelus, nonnbsp;eft priuata temeritas,fed publica autoritas, Nam quod uocat difdpulosnbsp;ftultos amp; tardos adcredendum,pars eft illius concionis,quæ e ccclo re/

con/towwprfr fiïntpartéseiusfacræcontionis,quæ nobis maxime omnium ad falutc lt;ff»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neccflaria eft. Altera eft decalogus:altera eft euangelion Chrifti.Iam de/

caloguspræcipitquidemoptimaopera exigit perfedam fapientiâamp; iufticiam.Sed cum nos nihil horum opcrum perfedefaciamus,pronun/nbsp;ciat decalogos nos efte holes peccatores, hoc eft, uere ftultos,ftupidos,nbsp;abiedos,maledidos et dânatos. Cum ergo Chriftus increpat difdpulosnbsp;cognominibus fluid amp; ftupidi,fufdpit officium decalogi, amp; oftendit eisnbsp;peccatum Scincredulitatem ipforum, ut hac uia ducat ipfos in fui ipfo/nbsp;rum agniuonem,quo comodius deinceps Chriftû ipfum, hoc eft, falutenbsp;fuam agnofcantjltaqp fiquiseaafficitur curiofitate,ut cupiataudireconnbsp;tionem dus,qui exmortuis ad nosrediret,is ex hoc loco facileintelliget,nbsp;quid auditurus eflet. Si enim is,qui reuiuifceret uera concionaretur, cer/nbsp;te primum oïm adnuciaret,q? fimus homines pd5res,ftulti,ftupidi,manbsp;ledidi amp; danati.No enim credimus uerbo dei,necobfequimur ei, qua/nbsp;turn debemus ex toto corde, ex tota anima, et ex tota fortitudine noftra.nbsp;liquum igitur eft,q? fi ueruaudireuoluerimus, debeamus audireftulfl,nbsp;impij amp; damnati. Sed perfequemur etiam altera contionis Chrifti parte-None hæc oportuit,inquit,pati Chriftû,amp;intrareingloriamfuamÆtnbsp;exorfus a Mofe amp; omnibus prophetis, interpretabatur iHis in om nibusnbsp;fcripturis,que de ipfo erant. Vide,ut longe aliter res accidat, quam curionbsp;fitas noftra expedat. Sperabamus enim Chriftu e mortuis ad nos redeunnbsp;tem,didurû nobis peripicue,quis eflet flatus rerum in altero feculo intetnbsp;an2elos,inter fandos,amp; in toto regno coe1or2. Nunc aut nihil aliud Io/


altert

-ocr page 657-

H o M I LI AE IOAN: B R E N T11,

altera pars concionis, quæ nobis ad falutem neccflaria eft, uiddicct, ut poftquam agnouimus peccata noRra, adnuncietur nobis Euangeliónnbsp;Chrirti,quo agnofcatnus Chriftum per mortem intraflc in gloriam fuânbsp;êC expiafle morte fua peccata noftra^utnos habercmus in iplo iufticiamnbsp;Sc fœlicitatem. Hic ergo primum obfcruandum eft^q? Chriftus concionbsp;naturus nobis,poftquam recens ex mortuis refiirrexiflèt^coeleftia, diui^*nbsp;na, ÔC nobis ad falutem neceiîaria, intcrpretetur Mofen amp; prophetas, Scriptur^^nbsp;AC exigatfidem eorum,quæ prophetæfcripferunt.Otardi, inquiês, cor*nbsp;de ad credendum in omnibus, quæ locuti funt prophetæ. Etexorfus anbsp;Mofeamp;oiniiibüs prophetis,interpretabatur illis in omnibus fo-iptu/nbsp;ris.Sic amp; Abraham ad diuitem in tartaroait.Habent Mofen 8^ prophe/nbsp;tas,audiant illos. Et,fi Mofen amp; prophetas non audiunt, necp fi quis ex

mortuis refurrexerit, credent. Sicôi Efaias. Adlcgem magisamp; adteftf^ nionium. Qoare cum Mofe èC prophetæ tanta nobis àutoritate comme


nionium. Qoarecum


dentur, hospociusdefalutenoftradifferentes, quam uel mortuos, uel etiam angelos audiamus. Deindehabes hoc loco nonfolum commendanbsp;nbsp;nbsp;,

tionem Mofi amp; prophecarum,autoritate Chrifti,fed etiam commentari um in Mofen prophetas interpretatione Chrifti. Exorfus,inqu{t, anbsp;MofeSc omnibus prophetis interpretabatur illis in omnibus ftriptu -ris,quæ de ipfo erantJeaep Mofe, omnes prophetæ, adeoq; tota fcrip/ jcopus.nbsp;tura maxime omnium de Chrifto concionantur, amp; præcipue docent, qpnbsp;regnum Chrifti non fit de hoc mundo , fed cp oportuern eumpati,8dnbsp;per paffionemintrare in gloriam fuam. Hic eft præcipuusfcopus omninbsp;um prophetarum. Etfi enim Mofe amp; proph etæ docent etiam legem,nbsp;inftituant, ac adminiftrentexternam politian Ifraelitarum, tarnen, quianbsp;lexipfa data eft, utrcuelatione peccati compellatad fidemin Chriftum,nbsp;8d politia Mofaica conftituta eft,ut effet certus populus, in quo confer/nbsp;uarentur promifTioes de Chrifto,amp; c cuius femine Chriftus nafeeretur,nbsp;idcirco tarn lex quam prophetæ maxime omniuminChrifturtirefpici/nbsp;unt,amp; Chriftum adnunciant. Acprophetæutunturquidem, cum de/nbsp;feribunc regnum Chrifti, figurisloquedi de maieftateexterni regni, fednbsp;circumftancrjs perfpicue interim fignificant, fe de regno fp ntuah, nonnbsp;carnali loqui. Quæ ergo, i'nquis, illæ funtferipturæ, quæ Chnftus denbsp;feipfo interpretatus eft; Quanquam fummis uotis exoptandum effet,utnbsp;Lucas hancconcionem,quam Chriftus in itinerehabuit, plurtbus lt;5/

111

-ocr page 658-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI:

Nos tantum prædpuos,idcp paucïs recitabimus,ex quibus etiam derègt;' liquis iudicare ponbnius. Ad ferpentê quidê,audiente Adamo in para/nbsp;difodidiur,Scmê muh cris côteretcapiittuû,amp;.'tu infidiaberiscalcaneonbsp;dus^quæ eftcôcio de Chrifti paflïone,morte Si refurredione. Sed paunbsp;lo manifeftius ad Abraamû dicitur* Bencdicent in fern in e tuo ocs geti/nbsp;ttsterr3e,quod prpcipui apoftoIorum,Petrus amp; Paulus, nimir^ a ipiri/nbsp;tu Chrifti edodi ,de Chrifto exponmt.Ecin bac promiflîone adnuncianbsp;tur amp; mors amp; refurredio Chrifti.Cum em Chriiîus fit feme xAbraiæ,nbsp;hoceft,homo,nece(reerit,utfitmortalis, alioqu: cin non fufccpifTetuenbsp;ram naturam human â.Sed q? additur, benedicendas in ipfo oês gentes,nbsp;haud obfcure fignificatur ipfum fuperaturû morte , utomnesper ip/nbsp;fumcôfequanturbcnedidionêuitæ. Vobis,inquitPetrus,dcus, cumnbsp;fufcitaiïetfiliûfuum lefumjmifiteumbndicentemuobisjitautunusquifnbsp;q5 ueQrûconuerteretfeab iniquitatibusfuis.Extatamp;uaiiciniû lacobpanbsp;Df«.«8.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;triarchæ de Chrifto, fimiliter Mofi, eu ait ,Prophetam de gentetua amp;

de fratribus tuis,ficut me,fufcitabittibi Dns deys tuus,ipfum audies. IS Lex, profht lex ipfa,qd aliud eft,qua prophecia de ChriftoC’cum em oftendit nobisnbsp;ciade Chris pda,nectamenearemittit, fignificatadChriftû, remiftorcpdornmfenbsp;ftinandumefle.EtfacrificiaIegis,quida!iudfunt, qconciodepaffionenbsp;morte Chrifti, deexpiatione pdorum, quæ per ipfum fa da eftî'nbsp;Pf4l.tihnbsp;nbsp;nbsp;Quid aut comemorem earn promifrione,q de Chrifto d ida eft ad Da/

uidem,Slt;: qug poftea per prophetas uarqs in Iccis diligentinime repcti/ ta,amp; copiofiflimeexplicataeftCVidemihi fake Efaiam, qcum in piurinbsp;/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus a Iff s Iocis,tum pcipue in capite quinquagefimo tertio de Chrifto na

uaticinat,ut perfpicue fcribat,oportere ipfum pati, amp; per pafiïonê intra re in gloriam fua. Vidimuseu,inquit,amp;non eratafpeduSjUtdefidera^nbsp;tun Et mox. Vulneratus eft propter iniqtatesnoftras, attritus eftprop/nbsp;, ter fcelera noftra. Aciteru.Deanguftia ct iudicio fublatuseftig^nerationbsp;nem eius quis enarrabitC Hoc certc eft perfpicue de morte amp; refurredionbsp;nc Chrifti côcionari.Prætereo alios proph etas^ne nimis longum facia*nbsp;VnumtmadhucuatidniuDanielisrecenfebo, quomanifeftepdicaturnbsp;mors amp; refurredio Chrifti,hoceft,q) oportuerit Chriftum pati,amp; pernbsp;paftione intrarein gloriâfuam. Poft fexaginta duas hebdomadas,inqt,nbsp;occidetChriftus, amp; no erit eius populus, quieunegaturuseft. Habesnbsp;morte Chrifti,fed audi etiâ refurrectionc eius,amp; regnum. Septuagin ranbsp;hebdomades abbreuiatefunt fuper populu tuum,etluper urbe fandaninbsp;tuâ,utconfumetpuan'catio,amp;;finêaccipiat pdm, amp;de!eat iniqujtas,nbsp;adducatur iufticiafempiterna,impleatur uifio prophecia,amp; unga/nbsp;tur fandus fandorum* Et iterum. Afpiciebam in uifione noctis,nbsp;amp;eccecumnubibuscceli,quafifilius hominisueniebat, amp;ufepadandnbsp;quit dieruperuenit,amp;; inconfpedueius obtulerunteu.Etdedit eipote/nbsp;ftatê amp; honoremamp;regnum, amp;oêspopuli,tribus amp;lingup leruient

»

-ocr page 659-

HOHILÎAE ÎOANNiS BRENfïC


«f,potcfi:aseius,poteftas æterna,quæ non aufcrctur,cr rcgnu enis'quod non corrumpetur. Hæcpauca indicare uerius q commemorare uolui,nbsp;utmanifeftepêrfpicéremùs præcipuum totius fcripturæ fcopû eflè, denbsp;Chriflo concionari. Si cognofcèremusjquos fcripturæ locos Chriftusnbsp;in hac fua codoriedifcipülisexplicüilTet. Sed intérim Si hoc nobis obfcrnbsp;üandueftj quemadinodûfcripturadocct, Chriftûoportuiflepad, Sinbsp;per paffionè jiltrarein gloriafuam,itaetiâ hgnificat, q? oportcat Si nosnbsp;qui in Chriftû crcdimuSipari, Si per paffionem in regriû Chrifti inore Rom;#.'nbsp;di.Non eft feruus,iriquit,maior dno.Suffidt,uc fit difdpulus, ficut manbsp;gifler dus.Et Paulus. Simuî cü eo pàtimur, ut Si uria cû illo glorifiée/nbsp;mur. Aciterû.SïcommortuifumusjSicôüiüemus.Sifuffèrimüs,SicÔznbsp;regnabimus.ConfidarnusigiturinaduerfiSj Sicogitemus , q? ficutcertanbsp;hritin Chriflo rcfurreélio a morte, ita Si in riohis certa fit hberatio abnbsp;omnibus malis propter Chriflû.Hæc de côciOné Chrifti ad duos difei/nbsp;puios. Et appropinquaucrut caftello, quoibat, Etipfepret feférebat fenbsp;longiusire. Quidc'hocdnecandidieftanimi, aliudfimulare, qin ani/nbsp;inohabeasC'QüodChriftusagitnôeftdolusmalus, adnocendùexco/nbsp;gitatusjed eft prüden cia,ad uehemêcius exdtandû affeôû difdpuloru^nbsp;ufurpaca.Et quodhocloco extrinfecusagitur, hocin omnibus afflidio^nbsp;nibus in côfdencia fieri fokt. Etfiefh Chriftus nonnunq confoletur aE*nbsp;fliftam confcientiâ,uerboEuangeIfj,tnquiaafHicftio non cÔtinuo aufernbsp;tur ,fed augetur» uidetur Chriftus uel le longius abire Si a nobis recede/nbsp;re.Quid igitur nob sfaciendûc’nimirûid quod difcipuli faciunt. Et coe lt;¦ lt;¦nbsp;gerunt illù,dicerttes*Mane nobifcû,quoniamaduvfpcrafcitSi inclinata lt; c’nbsp;eft iadies.Sedquis coget Si uioknterretiricbitilluq quênemorsquide * «nbsp;teuere potuit * Cogitur Si retirtetur Chriftus, no externa uiolentia, fednbsp;fidcjfedpqsprecibus. Sic fimulabat Dominus corapatriarchalacobfc GeK.jiJ


gif amp; retinetur a Iacobo,qui dicebat. No dimittam te, nifi bndixeris mi hi.Sic finlulat cora Mofe.abituru fe lonoius ab Ifraelitis,diccs.Dimittenbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o

rne,ut irafcatur furor meus cotra eos ,8i delea eos,fadamcp te in gentem magna,fed fidcSipredbus ita retinetur, a Mofe, utplacatus réconcilianbsp;retur cû Ifraele. Sicfingebätfe longius abiturûa muliereCananp, cûnbsp;diceret. Nori fum miflus,nifi ad oues perditas domus Ifraeliticp. Et. Nonbsp;eftbonum fumcrepanefiliOrum Siobfjcere catelüs, fed retinetur a mu/nbsp;liercula ,per fidê,^ cû refpoderét,certe dne, etenim catelli ed un t d e micis,nbsp;quæ cadûtdemenfadnorum fuorû.Etaudituiciftim. O mulier map-^nbsp;na eft fides tua. Fiat tibi ficiit uis.Quare etfi Chriftus no inuieftus tm ftdnbsp;etiamoipotensfitjtnquiatradiditfefeiterboSi promiftionibusfuis,utnbsp;itadic?,captiuü,rctineripofcftab hoieperfidê,ôifideioratione.ET innbsp;trauitjUtmaneretcûiihs.Btfedlûeft, dumaccûberetcûeis,accepitpanênbsp;Sibndixit,acftegit,Siporrigebatillis,Quidporrigebar;’nuni facramennbsp;iii i]

-ocr page 660-

IN RES VRRECti ONEtó CHRlSTîî

* • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

ûim illud cccnæ dominicæ,quod ante infti'tueratC Hoc quidem ihipcrP ti homines fendunt, amp;putantChrjfiu hoc loco fuam ipfius inftituho'nbsp;nemmutafle, utdelicet q? cum ante inftituerit in cocna fua ufum panisnbsp;uini,nûcinftidiatÉantûpanê^amp;'fignificctlaicis, (fieenim loquunOnbsp;.noneflèporrigendurh calicemdhi. Scdualcanthæineptiæ. ChrißuJnbsp;enim hoc loco non confecratfacramentu cerne dnicæ. Nam ,qjcuan/nbsp;gelifta air,Bçnedixit,non additur,Et dixit,Hoc eft corpus meu,idquodnbsp;omnino neceffarioin cocnadominica fignificandu erat,fed talequiddanbsp;eft, quale fcribitur apud iyiatthæum,de quinep panibus, Scduobuspifnbsp;cibüSjCp Chriftus his fumptis,8(: fubîatis in ccclumocuîis,bhdixcrit,aenbsp;fregerit. Et quanq certum effet, q? Chriftus hoc loco confecraffet cccnanbsp;dominicam,non tarnen fenciendû effet, q? mutaffetfuam ipfius inftitivnbsp;tionem. Panis enim nomine, amp; cibus amp; potus uulgari phrafi intelliginbsp;poteft.Etneceftarigdominicifacramenti partes eo potius loco quoinftPnbsp;tutum eft facramentum, q quo fimplidter ufurpatur, requircndæfunnnbsp;Quarenihil uaniuseft, quamprætextu huiusconuiurj inftituticnemnbsp;dominicæ cceng aut mutare, aut mutationem defendere, Acilh' quide,nbsp;quibus aduerfus man ifeftum uerbu domini infahire Iibet,ex hoc loco itanbsp;cxcpcantur,ut præ eo ucrum ufum c ccne Chnfh' n on uideant,difc ipnlonbsp;rum aute oculiitailluftrantur, ut Chriftvmipfumpafpicue agnofcadnbsp;Siceniro fcquitur. Etapertifunt oculi corum, agnoueruntcû,amp;ipfcnbsp;\ , euanuitaconfpedueorum. Qugt;dhoc,q) tarn cito euanefcit,agnitusC'nbsp;Nunc enim iucundius fuiffet collcquii m, qua antea. Sed Chriftus uegt;nbsp;Herat utconfulerctfpirituiamp;confirmaretdifcipulorumfidem, no utdenbsp;ledaretcarné. Voluitenim hacreuelaticne argumentu refurreeftionisnbsp;fuæprxbere. Quod cum iam probefadturn eftet,nihil ampliusnegoeijnbsp;habet,quod hoc tempore cum his difcipulis agat, Cæterum hæc cnanePnbsp;cencia Chrifti erudit èc fidem 6c ciuiles mores nofiros, Cû enim cuaneftnbsp;cit, partim fignificat quam gloriofurn receperit corpus poft refurredtionbsp;nefuam, partim innuitregnûfuumnon effedchoc mundo. AdhæCynbsp;cum mox euanefcit,poftquam ccnfecit,quodinftituerat,doc£thoncfia/nbsp;oseffeuf quifquis fuunegodum apud alienosccnfeccrit.nodiurehftatnbsp;acmoram faciat,fed ftatimad fua fefe proripiat.Sed qd difcipuli egerutnbsp;poftq Chriftus uix cognitus difceftitC No certe fic ex animo tmittunt ipnbsp;fum, qurâdmodum exoculis amiferunt, fed tanto cupidius ccpledlun/nbsp;’ ’ tureum animo, quanto cicius econfpedtu ipfoRt abqt. Etdixerunt internbsp;* ’ (e. None cor noftrûardebat in nobis, du loqueret nobis in uia,amp;iapcri/nbsp;” retfcripturasC VideiteRt maximafacre fctipturpccmmendaticne, Nanbsp;CÛ hidifcipulinonduintelligebâticripturas de Chrifio,etfi colloqucbanbsp;Scripture ft turcu Chrifto,cor tn eorûadhucfrigebat.Spcrabamus,inquiût,eûeffenbsp;ftl5,qui redem ptur us effet Ifrael. Hoc uoluc dicere. N uc oîs fpes noftranbsp;cuanuit,et deipondimus dehuius uiri falute aim.Cû aût Chriftus internbsp;pretaretur

-ocr page 661-

HOMILÎAE roApj: baentii.

pretaretur ipGs fcnpruras oftêderet e fcripturis uera de Chrifto rcligt onê,ibi tû difcipulitm côcipiuntardorem inaîo ,utflâmc dus peruadàtnbsp;in oês uires Sc mêbra ipforum»Scriptura igit organon cft quo auditornbsp;resinflammantur ardorefpiritusfandi. Rede,inquis, fiChriftuseasnbsp;tradauerit,amp; expofuerit,alioqui quid eft, nifi mortua litera» Fateor, ftnbsp;conculeris externas tantum literas fcripturæ facrp,cû litcris fcriptorû cthnbsp;nicorum,eafdê ubilt;^ inuenies literas.Sed fi confideres ordinatione diuinbsp;nam, qua facra fcripcura confecrata cft in organon fpiritusfandi, notînbsp;iamdicendaeritmortualitera, feduiuificans fpiritus* Etfi entm magnanbsp;audkorum pars,nullâcx (cripturafidem accipiat, hoctnnon contingitnbsp;uicio fcripturgjfcd ukio incredulitatis auditorû. Fides em ex auditueft,nbsp;amp; auditus pa* uerbum dei »etiamfi non oês,qui audiunt, credannScru^nbsp;temur igitur fcripturas, ut ex ipfis cor noftrû accendatur calorc fpiritusnbsp;fandi ôlt;agnofcamusIefumChriftû Dominum noftrum,quieftunanbsp;cum patre^ fpiritufando deus laudandus irt fecula Amen.

HOMILIA. LXXnt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ...

Agnum quondâ miraailû uidebatur, q? lefus fufcitaf


fet Lazarum a monuis,ac multa ludgoRf turba,nouita te rei attoniti,procedebâtlefu obuiâ,amp; exdpiebant ip/nbsp;fum non (olûfauftiflîmisacclamadonibusuerûetiamnbsp;______^^^^ftratisinitinere târamisarboru^queftimêtisfuis. Sed longemaius SZ nobis utilius miraculumeft, q? leîus ipfc Jpfe inquâ le/nbsp;fus, poftq ignominiofîflïma morte extindus eftèt » tertia die a mortuisnbsp;refurrexerkd^efurrexitenim, nô ut Lazarus iterumorkurus, fed fempnbsp;uidurus ô^perpetüoregnaturus. R.efurrexit,nô ut Lazarus, fibitantunbsp;uitæ cômodis Gruiturus, fed ut nos propter ipfius uitâ refurredionê,nbsp;confeqremur liberationê a morte, amp; frudû ppetug uitæ ac fœlicitatis.nbsp;Quare Chriftus ex mortuis refurgens tan to maiori a nobis honore exctnbsp;piendus eft,quato maiorem utilitatemrefurredio eius nobis attulit. Acnbsp;audiuimusquidemhadenusmultaamp;uaria argumenta, quibusChri/nbsp;ft us reuelauit refurredione fua, cû apparuit primu Marie Magdaîeng,nbsp;deinde reliquis mulieribus,adhæc Petro,pofteaduobus difcipuhs,quinbsp;proficifcebantur ad Emauntê.Hgc eftentfuffîcientia refurredionis tefti/-monia.In ore ein duû aut triu ftat oê teftimoniû,fed quia maxima uis rcnbsp;ligionis noftrg fitaeft in refurredione Chrifti, idcirco Chriftus nÔ eftnbsp;cÔtentushis refurredionisfuæ teftimontjs, fed pcrgit ea fubinde maionbsp;ribus 8Ó illuftriorÜbus argumentisdeclarare. Duo em difcipuh,qui pronbsp;fedi erât ad Ernanntem, (urgentes eadem hora, regrefTi funt Hierofoly/nbsp;mâ, amp; inuenerut congregatos undecim, Çhoc eft,apoftolos, a quibusnbsp;etfi Thomas nûcabcrat,tn quia poftfufpendiû Iudæ,hocerat generalenbsp;apoftolorû nomen, maior eoru numerus rede ggt;hoc nomêexplicatur)nbsp;iii it}

-ocr page 662-

IN RESVRRECTIONEM CHMSTîî

’ oi cos qui c5 lilts erant,dicentes.Surrcxit Dns ucre ctapparuit Stmoni» EtiHi narrabat,quggefta erâtin uia quo fuiflet agnitus ipfis ex fradinbsp;» one pants. Conferut inter fedifcipuli teftimonia refurrcdioais Chrifti,nbsp;ac tametfi nondu perfedamoes concipiuntfidê,tn e. priori defperationenbsp;pauladm incipiunt caput erigere ad fide afptrarejdonec probe confirmnbsp;rnentur. Fides em h abet SC fuam infit nciam,amp;fua incrernenta.Quare,utnbsp;fides difdpulorum adolefcat, Chriftus apparet deinceps non uni tm èi-

99 alteri,fedmultisdifcipults fi'mul congregans. Sic entmfequitur. Cum 9 9 efletuefperadie illo primofabbati,amp;fores eflentclaufæ ubi erant difaVnbsp;9 9 puli cogregati propter mew ludæorum. Hæc aût ill is loquêdbus, uc^nbsp;9 9 nit ipfe refus, amp; difcunbêtibus illis undedm apparuit, amp; ftedt in medionbsp;» gt; eoruin. ide,quocies Chriftus fefe,eodê die, quo refùrrexit, reuelauc/nbsp;rit. Nam cû fæpenumero predixifict fe terria die a mortui s refurreduru*nbsp;uoiuit et) â eodem die refurredionem fuam mulds arguraêiis declarare,nbsp;ut amp; oraculi fui,exrefurredionis ueritas certiusconfirmaretur. Sed difinbsp;cipuli côgregati func in domo,claüfisforibus, propter metû ludeorum.nbsp;Hæc,etfi fignificant magnâ fïdei imbedlhfâtê in difcipulis,quipp^ci“*nbsp;nec e fuperiori liberatione, qua in præfentibus periculis, cum Chdftusnbsp;caperetur,amp; ocdderetur,feruad erant,nec e nuncio, quod de refurredi-'nbsp;one Chrifti acceperant, animo fans confirmato cfîent,tn fuam afferutnbsp;udlitatem. Cum enim comemoratur fores fuiffe claufas,illuftratur potênbsp;cia amp; maieftas Chrifti,qui ex improuifo,nô aperds prius foribus,in menbsp;dio difdpulorû utuus apparuit. Et q? ibi cogregad fuerint propter metunbsp;ludæorum, præ quo ne hifcere quidem publice de Chrifto audebanc,'nbsp;déclarât, quanta fit poiencia fpiritusfandi,quo cum poftea difcipuli do/nbsp;nati fijerunt,ita confortad funt, ut nô amplius intra claufas fores prp menbsp;tu de Chrifto mudant,fed publice,in medrjs plateis,in urbe Hiefufalè,nbsp;in qua Chriftus oedfus erat, corâinnumerabiliû ciuium cogrcgationc,nbsp;adeoep corâ regibus amp; principibus in toto orbe terraru Cbriftû adnuiinbsp;dauerin t.Tanta uis eft fpiritus, qui ex Euan gelio Ch rifti diuinitus cotinbsp;cipiiur. Nûergofaftidit amp;:abt)cit Chriftus imbecillesS: meticulofosnbsp;fuos difcipulos, priusq fpiritufando confirmeniurç Minime oim,fednbsp;quanto erant imbecilliores in fide,amp; timidiores, tanto maiori cura cornnbsp;pledittpfos. Nôenim opus habêtmedicoi),qualidi funt, fed q malenbsp;habent. Et, Arundinê cÔminutam non cofi'ringet, ac ïinu fumigans nônbsp;extinguet. Cû igitur difcipuli de Chrifto timide admodu amp; fubmifle innbsp;ter fe colloquerent,en ex improuifo pfto adeft Chriftus,amp; fteiit mani/nbsp;feftus in medio eoru. Non neceflehabetianuasaperire,amp;: humanomo/nbsp;re ingredi, quia etfi in refurredione uerufuu humanum corpus rtcepe/nbsp;hunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc corpus eratiâornatum proprietatibus cceleftis glorip,amp; ha/

bebatdecqra fpiritus. Nâ,quod Paulus de noftro corpefcribii,Semina turi'n ignominia , refurgit in gloria, feminat in infirmitate, refurgit innbsp;potêcia. Seminat corpus animée , refurgit corpus fpirituale, hoc multo

-ocr page 663-

HO HI tî Ab ioànèiis BRÈNTII.'


magi's de corpore Chriftî filq deitntenigcndÜ€rit,uideïicet; q? «cepe/ rit corpus in refurredione fua cœleftibus ornamentis gloriofum,et pronbsp;prietaiibus fpsritus decoratû» Corpus enim cœlefte ôd^irituale dicitur,nbsp;non q? car O Ôlt; offa euanefcant,aut mutêtur in fpiritû, fed q) earo amp; oflanbsp;maneant,ornentaûtproprietanbusfpiritusi An nonhumani corporisnbsp;natura eft,ut non poffit fine fulcimento fuper aqua côfiftcre,fed démerznbsp;gatur: attamen cu Chriftus adhuc mortale corpus geftaret, ambulauicnbsp;fuper aquas, nec demergebatur. Nunqdideo?no habebatueru corpusnbsp;hurnanûî’Certe habebat,fed erat ia admirabili dono fpiritus,qui no ponbsp;left in aqua mergi,ornatu.Sic in refurredioe ueritas corporis man et.


feculi rationem,pertrafire per corpora folida nullo impedimento, nulla ne corporum folidorS lefione, innumera id genus alia, de quibusnbsp;poftea audiemus.Quare cu Chriftus iam poft refurreCtionc habeat corznbsp;pus (pirituale, non necefle habet ianuas aperirc,amp; aerem incedendo dinbsp;uidere, fed qui erat inuifibiliter præfens, cu difeipuli de ipfo colloquerênbsp;tur,exhibuit fe iuxta maieftatis fug potencia,ex improuifo uifibilê,amp; innbsp;medio difcipulorû fenfibiliter ftantem,Ut 8^ huius admirabilis reuelatiznbsp;onis modus euidsnsfit argumentum, q? a rriortuis refurrexerit^amp; ccele^nbsp;fti gloria ornatus fit» Quid ergo Chriftus primum oim in hac reuelationbsp;nedicitCaut quæeft prfinaeiusfalutatio^quamcertediuiniflimamefTenbsp;oportet, quando Chriftus nunc fit in regno patris,amp; hoc fit primû colznbsp;loquium, quo poft refurredionemfuam, difcipulosunacongregatosnbsp;conuenitç'Animaduertamus igitur quid dicat. PAX,inquit,uobis. Inznbsp;expedata in tarn admirabili reuelatione Salutatio.Quid enim hie præznbsp;to; ueterem falutandi morem audimusC Nullam ne Chriftus nouam fanbsp;lutandiformulam in regno patrisfui didicit^T V uero,quifquis es,nonbsp;li exiftimarc hanc falutatiortcm,ut uulgatam,ita tenuem,8lt; abiedamacnbsp;fordidam eflfe. Nam fi rem paulo alcius confideremus, Chriftus non ponbsp;tuilTet nobis ex alterofeculocommodioremamp;utiliorem falutationetnnbsp;reportarc. Et quia Chriftus omnipotens ueritas eft,idcirco,quicquid opnbsp;tat,neceffie eft, ut reipfa iuxta optionem effieax fit.Itacp Chriftus unacunbsp;falutattone et optione,etiâ re ipfam nobis attulit.Et ait. Pax uobis. Quçnbsp;eft ilia paxÇ Pace hebræi fuo more uocât,profperû, fœlix 8^ fortunatû»nbsp;Cû aût regnû Ch rifti no fit de hoc mûdo, manifeftû eft,qj Chriftus nônbsp;reporter nobis in hûc mûdum externâ 8d corgcilem fortunâ ac fœlicitaznbsp;tê.Inmûdo,inqt,afflidionêhabebitis,fêdreportatnobisfoelicitatêftKïnbsp;regnô c5uenientem,uidelicet,cœleftem,8lt;' perpétua. Hgc aût feelieitasnbsp;conftat remiffîone peccatorum , liberatione ex omnibusnbsp;bus,morbis, morteôi inferno,ac dono cçcleftis8lt;- fempiterniregnûnbsp;Quare cum Chriftus pacem optât, fipnificatfe hîpr omnia bonaexalz

-ocr page 664-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI

Sed uid camus nunc,quomodo difcipuli hanc falutationem exceperinf, , Sicenim fequitur. Expaucfadli uera amp; conterriti,cxiftimabat feipiritunbsp;uiderc Audis plane diuerfum affedlum,q falutatio feraf.Chriftus optâtnbsp;pacem,iUi turbantur.Chriftusfalutat cos uerbo pacis. Illi aut animo fuonbsp;terrentur» Quid ergo eft, q) pacis falutatio tam cotrariam in difcipulisnbsp;affèótum opereturClncredulitas in cauila eft, cuius etiam natura hoc lo/nbsp;co adumbratur. Erant enim difcipuli propemodu adhuc increduli,quâ''nbsp;do paulopoft Chriftus exprobrat eis incredulitatem ipforum,amp; durid^nbsp;incredulitdr ærdis. Incredulitas autem tam mcticulofa eft, ut etiam tutiflimanbsp;wuticulofa. * maxime tranquilla timeat, Terrebit eos,inquit Moie, fonitus folrj uo/*nbsp;bntis^amp; ita fugient,quafi gladium. Nam quemadmodum fides confirnbsp;mato eft animo etiam in fummispericulis amp; maximis aduerfitatibus. Sinbsp;ambulauero (inquit^in medio umbræ mortis, non timebo mala, quO''nbsp;niam tu mecum es.Et iterum. Non timebimus dum turbabitur terra,6^nbsp;tranfFerentur montes in cor maris,ita incredulitas occafionealiqua exogt;nbsp;tata,in media etiam pace timet, ac defperat.Quare,cum difcipuli nonHunbsp;confirmati erantfiderefurredionis Chrifti,non mirumeft, q? itaterrc.nbsp;anturôdexpâuefi'ant,utexirtimentfefpiritum,hoceft,fpelt;ftrûautpbannbsp;cafma uidere. Sic amp; apud Matthæum, cum Chriftus ambularet quartanbsp;uigilia nodis fuper mare,8(^ uidiflent eum difcipuli, turbati funt,dicen/nbsp;tes.Spedrumefle, acpræmetuexclamauerunt. Etfi autemnunctotiinnbsp;eo laboremus, ut argumen ta refurredionis Chrifti explicemus, tameiinbsp;quia hoc loco fit mencio fpirituum feu fpedrorum,non omnino impornbsp;tunum uidetur,ut qugdam de fpirituum feu fpedrorum apparicionibusnbsp;dicamus.Sunt ein qui fenciunt,animas defun dorurn, quasuocantfpiri/nbsp;tus,obambulareinterdum uelin domibus uel in 3gris,quæS^adiurare,nbsp;refponfa dare folent. Ac alius quidem fpiritus rcfpondifi e fertur,fe hor/nbsp;rendas in purgatorio pocnas ferre, pofte autem redim i uel certis facrifi-^nbsp;eqsMiftarum,ucl certis peregrinationibus, alius alias nugas comemo/nbsp;ralTedidtur.Quidigiturdehisfendendum fit, autoritatequot;facræfiriptunbsp;ræ,quæ eft lucernapedibus noftris, paucis per ftringemus. Homo enimnbsp;duabus partibus conftat,corporeuidelicet,et anima. Quia utem uita fuanbsp;defundus eft,isnec corpore, necanima in hac terra oberrat. Noncor/nbsp;pore,q) corpus fepultum fii,amp; computrefcat, id quod etiam fenfui ipfinbsp;raanifeftum eft. Non anima, aeprirnum de animabuspiorum. lufto/nbsp;rum,inquitfcriptura,anim^ in manudei funt.Etad latrone dicitur.Ho/nbsp;die mecum eris in paradifo. Lazari quoc^ anima fertur ad finu Abraæ.nbsp;Ac Stephanus ait. Dnelefufufcipefpiritumeum. Et Paulus, Cupio,nbsp;inquit,diftoluiamp;^eftccumChrifto. Hisexeplismanifeftueftpiorumnbsp;animas non obambulare in hacterra,fed in fumma tranquillitate amp; gaunbsp;dio ii^effabili cxpedarefucuram refurredionem. Deinde certum eft,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de

-ocr page 665-

dennrmabus peccaronirn fcuimpiorum, qui in incredulitatcmoriuntat' q? fepeliantur in infernum. De dunte epulone dïcitur.Sepuhus eft, èónbsp;ih tartaro Cubïatis oeulis, eu eflet in törmentis uidet Abraham eminus;

Lazaruminfinueius,acpetiït,ucmittèret Lazarusindomumfratru JpGus,fedrepnifanipaflüseft. (^arehócflfencicndum, q?höïèsuitanbsp;defuncti in hac terra uagenuQuid ergo dieemus de h is fpedris,qug alinbsp;quocies manifefte tumaudiuntur,tum uidentç Non tftobfcurum,muinbsp;tasfugfticiofiflïmas defpirituum uagatione opiniones partim ex hoirrtnbsp;infcicia,parnmcx imbeeillitate uifus, partim etiâex impöfiuris iniquo/nbsp;rumhoîmexortasefîe. Vifuntureniminterdum hoduinagrisflârnp;’nbsp;quæinfequunturfugieritê, equitantem autambuïantem. Quascûim/nbsp;pcriti indent,pütànt eiîè fpiritum. At hoc incendium fuos habet in nartinbsp;l acauflâs. Exhalatio enim calida amp;ficcac terra fumât, quæ câlôrcaerisnbsp;inflâmata ,apparetardensamp;obleuitatêacfubalitatem materiæmouet;nbsp;moto acre Jtat^ uidetur fugientesaut ambulantes infequi.Sunt, qui fcrinbsp;haiitnonnullos uidiflèfemperfuamipforumirnaginêin acre antefc amnbsp;bulare,amp; fenciunt hoc ex imbécillitate uifus accidifle. Alicubi fures 8^nbsp;amatores noéfu drepitum quafi uagabundi cuiüfdâ fpiritus in alieni^nbsp;domibüs excitarunt, ut hac opinione amp; formidineincufTa fainiliâ falle/nbsp;rent. Ecfiautêhisoccafionibus magna pars fuperdiciofæ opinionisdenbsp;uagatione human orum fpirituum aut exortaautpocius aucflaamp;confi'r/nbsp;mata fir,ac humani fpiritus in hac terra minimeobambulènr, fencimdunbsp;tneft Satanæludibriofîeripoflè, utobqcianturnobisfpcdraquafi âcnbsp;nioiTuoru hoîm, qup quidê fpeétra nô funtipfi hoîes,quiapparêt, fedfnbsp;füntcÔmenta Satanæ,addecipiendos nosadhucuiuosèxcogitata. Nanbsp;feriptura facra teftat in priori Samuelislibro, q? exincantatiÔemulie/nbsp;risphytonifrgapparuerituirfenex,amiâuspallio. Hûtcuirû,etfîfcrip/‘nbsp;türa uocet Samuelê, tn quia antea diligenter defcripferit morte fepuinbsp;turâ Samuelts, non fentit hûcuiRî fuiflê uerû Samuelem, fed fidiciumtnbsp;ad confirmandam Saillis irnpietatern,a Sàtanacxcogitatum. Adhpc lexnbsp;dicit. Non fit inter uos,qHi cÔfulat phytones, amp; qu^rat a mortuis uertnbsp;tatcm. Qua lege pcrfpicue fignifîcatur, fpiritus incantationibiis extitænbsp;tosjcfle commenta Satanæ. Cum enim non fit quærenda ueritas a mornbsp;mis, hoc eft, fpiritibus cxdtaiis, manifeftum eft cos cffe fpiritus menznbsp;daces. EtcumSatanfitmcndax,adeoqneciusreipater,facileintelliofnbsp;mus hosfpiritus efle Satanicos, aut, aSatana eftitdos. Quod autenr'nbsp;de fpiritibus incantatione excitatis ditftumeft, hoc idem fenciendurrfnbsp;crit de fpiritibus fua fjaonteapparenobus, quos cû feriptura uetet audfnbsp;re, amp;f pra?cipiat, neabipfisquæramas ueritatem , pcrfpicue ßgnjßcat'nbsp;cos efle fpiritus impoftores , amp; Satanicos.Tametfi autem Satan hancnbsp;habeat poteftatem , quod pofTit nobisfpedramortuorumhominumlnbsp;obqcere, non tarnen poteft hoc femper^ cumlibet, ßecre, alióqiir

-ocr page 666-

1.

IN RESVRRECTIONÉM CHRISTI

Omnia fcmper plena effent commendens fpetflris* De Satana ein amp; an/ geliseius Petrus itafcribit.Deus angelis, qui peccaiierât non pepcrcit,nbsp;fed catenis nodis in tartaru precipitatos,tradidit feruatosin iudiciu.Satanbsp;iginir a dnouindus, no poteft nobis fpectra fua obficere,nil i acceptanbsp;adomino deonoftropoteftaceS^libcrtate. Tantgaûtcîanendædomi/nbsp;nus deus nofter erga homines eft, ut nting abfolutâ 8lt; oîoliberam connbsp;cedat Satanp poteftate, fed fuis finibus circuferiptam amp; determinatam»nbsp;quemadmodu habes in libro Iob,cap. primo 8C fecundo, Etapud Mal'*nbsp;thæum,cap.odauo.Sednbsp;nbsp;Cliriftus ait. Princeps huius mundi iâ iudt/

catus eft. Et loannes* Maior eft,inquit,qui in nobis cft,q qui in mudo. Quare etfi Satan obqciac nobis fpedra fua horribilitcr^deridendutn ponbsp;dus eft,q dmendUj cu per fide certiflimi fimus, q? Chriftus, q in nobisnbsp;eft,forcior fitomnibus Satangfpedris ôi. angelis, Sed hæcpauca de fpinbsp;rituuapparidone nunc fufficiut. Longiorem de ipfisdifputatio adaliönbsp;locum,amp;aliudtempus perdnet. Nosreuertemurnucad inftitutumnonbsp;ftru deargum ends, quibus Chriftus fuam refurredione cuius fîdeoésnbsp;Satanéimpofturas uincjmus,reuclauit. Nâcum difcipulifubitaChri'nbsp;fti apparitione exterrerent, exiftimarentfefpiritu uidcre, dixit eisic'nbsp;igt; lus.Quid turbatt eftisC”amp; quare cogitadonesaftenduntin cordibusucnbsp;9» ftrisC VidetemanusmeasÔÔpedes meos,quiaegoipfe fum.Contreda/nbsp;99 teme uidete,quia fpirituscameofia non habet,ficutme uidetis hanbsp;99 bere.Etcuhocdixiflet oftendit eis mantis 8^ pedesac latus fuû. Habesnbsp;hóe loco refurredionis Ch rift ! argumenta ualde obfcruabile. Na cumnbsp;Chriftus proponat fe difeipulis fuis non folû uißbilc, uei^zedam collo/nbsp;quatur cû ipfîs,S^ prgbeacfetangcndum,adeocp oftendatfixurasclauiunbsp;in manibus amp; pedibus,amp;; fi,xuram lanceaein latere, non folüprobatfeanbsp;inortuis refurrexiflè amp;uiuere,uerü etia fe nó eflè aliü, aut mutatuin IpHnbsp;tü,fed iliu ipfum, qui paftus cft,amp; mortuus ac fepultus. Quid ergofnunbsp;Ghnftus retulit fecü ueftigia uulneru fuorüa mortuis, amp; geftat ea per/nbsp;petuo in corpore fuo'r’An nó Paulus dicit. Seminat corpus in corruptionbsp;orte, refurgicin incorruptibilitate. Seminatur in ignominia,rerurgitinnbsp;gloria, feminatur ininfirm tite, refurgitin potêuaC' Vuïneraaut funtnbsp;norgcorrupdoniSjô^infîrmitads. De corporibusigitureoruquirefur/nbsp;gencamorcuis,quorij Chriftus primicip fuit,fenciendü eft iuxia fenteiinbsp;tiâPàuIi,; q? futura fint ut incorruptibilia, ita pfeda amp; integra; Nifi emnbsp;fieferes haberet, alius refurgeret gibbofus, alius pedeaut manumuti/nbsp;lu8ialiusunoculus,aliusoîocæcus.Hocaûtefletrefurgeren5 in glorianbsp;lio in potencia,fed inignominia amp; infirmitate.Cü igitur aliorum hoimnbsp;corpora erunc in refurredione gloriola, perfeda amp; in tegra, quato ma/nbsp;gis corpus Chrifti perfedü amp; integrum refurrodtCnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autêoftcnditci

catrices uulnerum in rnanibus, pedibus,^ Iatere,non eft intelligendu.

-ocr page 667-

HOMILIAÉ lOANHlS BRENfli.’

q'Jodhæ perpctuo inliercantcorpori Chrifti. Sed CHRISTVS reafliimpfit eas libere ad tempus,ut ueritatem refurredionis fuæ com/nbsp;probaret» Longe énim aliam habet corporis formam coram DEOnbsp;pâtre, inregnofuo ,quam hominibus appareat. Habetirt rcgnôfuonbsp;fonnam corporis glorificati, diuina maJeftatepræditi, ac nul 11 bomi/nbsp;num in hoc feculo comprehenfibili?» Eienim ,fiin tranfformâtionénbsp;fua coräm tribusdifcipulis cumadhuc mortalem carnem geltaret,nbsp;(plenduic iacies eins fient fol,amp; faâa funt ueftimenta illins Candida fieutnbsp;lumen, multo certe maiori inaieftate corpus eins poft refurrecfîionernnbsp;in regno fuo præditum eft Coram difcipulis autem aflumpfit poft ra^nbsp;furreftionem fuam easforrhas,quas humana difcipulorum imbecillitasnbsp;ferre potuit,quæ ad teftificandâ refurrecftiónem côucriierites érât. Ecnbsp;aflumpfit eas,non ut fignifiearet, fefemper rjsformispr ditum efte, fednbsp;ut potenhäm maieftatis fuae e tiam hac parte declararec,uidelicet, fe tantanbsp;preditum effemaieftate, ut libère poftit uel hâcuel illam forma reaftumènbsp;re.Nä pofteauefcitur etiamcibo, ab fit aüt, ut fenciamus, corpus eius innbsp;digere cibo poft refurreeftionê, Sd in regnö fuo pfo humario more ede/nbsp;re.Sed aftumit hoe opus libere, ut ueritatê relurrecftióis fue eonfirmet.nbsp;Sic Sc reaftumit libère cicatrices uulnerum in manibusÓt latere, ut ma/nbsp;nifeftoargumentodeclararetjfeuerehuncipfumefTe, amp;amortuisrefutquot;nbsp;rexiftè,quianteapaftusamp;mortuuscft. (^idaûtadhæcdifcipuliC'Ga/ «nbsp;uififunt,(inquit)uifodno. Adhucautêillisnoncrederttibuspræg^ ‘nbsp;dioSd mirantibuSjdix t eis.HabetishicaliqüidedulrjC'AtilliobtulerWnbsp;eipartêpifcisaftï, ?lt;defauoapiariö, Etaccepit,atcp in confpedlueorü «enbsp;cömedit. EtcxprobrauitiUisincredulitacêipforum , amp;duriciacordis,nbsp;cpns,quiuiderantipfumrefufcitatü,noncredidiftênt. Vide,obfecro, ‘tnbsp;human^naturae tarditaté 8^ftuporemad credendueaquae funtrationinbsp;adaerfa» Chriftus toties iam teftatus fucrat difcipulis refurreeftionera funbsp;am, adeöcp refurreftionisfidem,dederat€is nunc,ut ita loquar, in maniinbsp;ipforum,cumfeipfis uidendum, contredandüm amp; palpandum propó/nbsp;fuerat, nondüm tarnen conftanter credunt ipfum refurrexille. Mirahnbsp;turquidem,5C uehementi læticiagéftiunt, interim tarnen non nihil ue/nbsp;teneur, ne uanum fit ipforumgaudium, amp; ne læticia fua ftùftrentur*nbsp;Quareut CHRIST VScercius confirmaret, fe a mortuisrefurrexifte,nbsp;petit cibum,amp; uefeitur eo in confpecftu ipforum. Significat Chr ih us Sdnbsp;haeparte maieftatemfuam, q? uideatdifcipulortim cogitation es, amp; adnbsp;easrefpondeat.Sed quideft,q?poftulatcibum, ^uefeitur; numefurie vide A«g«.nbsp;bat» Mmimeomniû. Corpuseth fpirituale,qualiChriftusrcfurrexerat, tu.j.Ii j.denbsp;non indigethumanocibo»Vtemnec alget necfudat,ita necefuritnecnbsp;fitiuCur ergo petit cibü et oblatû comeditîNon certe alia cauftà,quâ ut

-ocr page 668-

IN PASSIONEM CHRISTI

hoc argumento teftaretur tutam corporis fui. Edere enim maximum eft uitæ fignum. Vnde, cûChriftusexcitaflètfiliamarchifynagogæa mornbsp;tuiSjiuffit ill i dari cibum,nimirum,non ad fedandam efuriem,quam punbsp;cllanondum fenciebac,fcd in argumentum uitæ.Sicamp; Chriftuspoftrenbsp;furredioncm fuam comeditcum difdpulis non utfedaret famem, fednbsp;ut comprobaretuitæ fuæ ueritatem.Itaq? Petrus,cum Gæfareæ concio/nbsp;AÜ.m»nbsp;nbsp;nbsp;naretur, meminit huius argumenti derefurredioeChrifti, amp; ait.Hunc

deus tertio die fufeitauit a raortuis,etexhibuiteum,ut manifeftusfieret, non toti populo,fed teftibus prius ad hocdeledis,niniirum nobis, quinbsp;comedimus amp; bibimus una cU illo poftquam refurrexit a mortuis.Quanbsp;re cum audimus Chriftum poft refurredionem fuam edifle, non indPnbsp;genciam uitx,fed ueritatem uittc inipfo intelIigamus.Cæterum,poft.^nbsp;Chriftus manifeftis èc euidentiftîmis (ignis comprobaftèt difdpulis feanbsp;morniis refurrexifle,5d uiuere, pergit hoc agere, quod ad proferendosnbsp;fines imperrj lui St ad Jluftrandam gloriam maieftatis fuæ in hacterranbsp;maxime omnium neceflarium eft. Chriftus enim uenit in hoc fecuïum»nbsp;non utunitantû ludai^pgentiprodeftetsfedutfaluseftettotiusorbistefnbsp;ræ. Chriftus refurrexit a mortuis, non utunus tantum St alterludæusnbsp;confequeretur uitam, fed ut fœlicitas perpetuæ uitæ uulgaretur in om'nbsp;n es gentes. Non eft autem aliud commodi us organon,quo h æc toti or/nbsp;bi St omnibus gentibus reuelarentur, quam prædicatio Euangelti denbsp;Chrifto.Quare Chriftus non eft contentus, reful redioncm fuam comnbsp;probaftèjfed inftituitetiam publicam euangelr) fui condonem,utexeonbsp;utilitatem refurredionis fuæ difcamus. Ac principio repent priorem ihnbsp;IamfaIutat{onemfuam..Etdixiteisiterum. Paxuobis. Repetir authancnbsp;falutationem,uc fefamus earn feriam efle, St expheare frudum relurrectinbsp;onisfuæ. Quid enim,obfecro te, attulit nobis Chriftus per refutrecliqnbsp;a nem fuamamortuisC’ AttulitPacem. QuampacemC Recondliationemnbsp;chrifiufttt inter nos St deumpatrem.Paucadixi. Sedmultapauciscomprehendo.

Qy en im dico, Recondliationem dei patris, una hac uoceintell!go,pro pidumdeum, remiftionem peccatorum, iufticiam, adoptionem in fili/nbsp;osdeijhberaiionem ab omnibusmalis,hereditatemregni cœleftis,adeonbsp;cp omnem perpétua falutem,Stfoclidtatem. Quid mai us potuiftet Chrinbsp;ftus nobis afferrecSi pecuniam,fi fanitatem corporalem ,fi régna terrenanbsp;attuliftetmondumattuliftetnobis necueramiuftidam, necueram fcclinbsp;dtatem.NamSt hi qui pecunias habcnt,qui fanitatem haben t, qui reg/nbsp;na po(ïidcnt,iniufti St inftxlices efle folent.Quare,cum Chriftus attu/nbsp;lit npbis ueram iufticiam St cocleftem foelidta tern, attul it n obis fummanbsp;St maxinîa,quæ potuit,8t quæ fola nobis fuffidunt, beneficia. Deindenbsp;infhtuic Chriftus minifteriumEuangelrj in ecclefia prædicandi,Etait»nbsp;' Sicutnufitmepater.Stcgqmittouos. Hoc didum diligenter eft confinbsp;derandum.

-ocr page 669-

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HOMILIÀE lOANNIS BR-ENTlf;

derandum,ut difcamus quæ fie ratio 8c autoritas ,adeolt;^ etiam fortuha à poflolorumin hocfeculo.Vidcamusigiturquomodo pater mifeiicfilinbsp;um fuum in hitncmundû, utexhoccogiiofcamus, qüomodo Chriflusnbsp;miferit apoftolos fuos in orbem terrarum. Primum enim pater non minbsp;fitmcdecœlo, utprætextu euangclrj meiterrenà régna in hoefeculonbsp;acdpiam , èC m^ieftatem regiam pro more hominum in hàc terra ufur/nbsp;pein:uon mifitme, ut mihi miniftrétnr, fed ut ego alijsminiftremiatC^nbsp;adeo non mifit me ut terreftrem monardiam,fed ut cccleftem condon»nbsp;torein.Sicamp; ego mitto uos,non ut fummos terre monarch as,nô utprænbsp;textu euangelq ufurpetis externum dominium fuöer regeîs principes,nbsp;fedmittouos,utcoricionatoresregni cœleftis. Deindepâtér noh mifîc tot»t4nbsp;me ut perdam mundum uel mods dolo fedidon ibüs , üel inteftinis bePnbsp;lis,uelmanifeftauiolenda, uel falfa doclrina, uel diris execraeiönibüs,nbsp;fed utmundus per me feruetur. Nô enim ueni ad perdendas artirhas ho l«./’nbsp;minum, fed ad feruandas.Sic 8d ego mitco uos, non ut malisdolis cotttnbsp;mittatis inter fe reges amp; principes,quó aliorürh hominum pernicie uosnbsp;ueftram potendam confirmetis,non uthorredis bullisquofuisprolPnbsp;bidme ueftra oppriniatis, fed ut prædicationc euangélt) fälutem homPnbsp;numconfeructis. Adhæc pacer non mißt me, utfœlicem in hac terra uilt;nbsp;tarn aoam,fed lit affli2ar,itaamp;coo mittouos , nonutluposintcroues^nbsp;led utoues inict lupos. Præterea,pater non milic me, ut nouum in nacnbsp;terra legiflatorcm,amp; excernärum rerump.inftauratoremautadminiftrànbsp;torem, fedutexplicandoueceremdeifegem, hominesäd pœnitentiamnbsp;uocem. Sic8lt;egomittouoslt;non tit Solones,aut Lycurgos,qui ciuilPnbsp;bus legibusexccriiam remp.pretextucuangelij inftituatis, fed ufdodtrinbsp;na diuinælegis ducatis homines ad agnicionem peccatorum,quo irnpelnbsp;lanturadcredcndum EuangeliO. Poftreiuo pater no mifitme,utobtrunbsp;dam auditoribus mcafomnlapróuërbödd, ß:d utprçdicem, quodipfënbsp;mandauic.Mandauitautem,utadnunciemEüarigeliori» Hoceriim prgnbsp;dpuum meum officium eft, propter quod in terra miflus ftinl. Spiritusnbsp;Domini fuper me, co q? unxeritme,ad euangelifandum pauperibusminbsp;fitme,utmederer contritis corde, amp; prædicarem captiuisindulgenda^nbsp;Sóclaufisapertioncnl.Et aim hoc adnunciaücro^pater con cion em meanbsp;ita confecrauttjütqui nleaudit,deumpatrcmaudiat. Qui uerome fper/nbsp;nit,dcum patrem Ipernat. Sic amp; ego mitto uos, rio ut nügàs pro Üerbónbsp;dei adnuncietis,riori utprO libidineueftra botiurn, riialum malu bögt;nbsp;num pronuncietis,- fed ut adnüncietis, quod ego iuffi amp; madaui tiobis*nbsp;Quodfihocadnuridaueritis,fandtificoueftram cOricioncmtanta autd/nbsp;ritate,ut qui uos audit, meipfum audiat,amp; qui uoscontemnit,meipfuninbsp;cocemnat. Audiamus igit,quid Chriftus apoftolis fuis mandaücrit.Ségt;nbsp;quitur« Hoc cum dixiffet,« inflauit^ amp; dicte eiSi Accipite fpiritûfànâu; énbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fckfe

-ocr page 670-

1'N R’ESVRR-ECTI ONEH CHRISTt

lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

9 Î Quorumcun(^remiferirispda,remittuntur eis» Quorumcum^retinU

Spiritui no»

MrfHio’

Kaft IS.

ïoan.tf-

3 3 eritis,retenta crût» Quid audioCnü fadem us e die pafhe die Pentecoftcs» Scribnem Lucas q? Spiritusfandus datusfitapoftolisindiePeutecO'*nbsp;ftcs. Quod auc hoe locofcribitur,diclüi eft a Chrifto ad apoftolos in dienbsp;Pafhæfeurefurredionis.Quid ergo eft, Accipite fpiritumfanétuC' pdnbsp;mum, cenü eft, qgt; non fiat hieproprie fermo de cflènda fpiritusfandi,nbsp;qui eft una cum patre amp;filio unus deus, amp; tercia perfona in diuina eftennbsp;cia»Sicenim fpiritus oïa impIet,8dconferuat»Deindenon fit fermo deadnbsp;mirandis ill is fpiritusfandi donis, quæ difcipulis poftea in die PentecQnbsp;ftescollatafunt. NeC]^ em hoe loco apparent lingugdifpertitg uelutig''nbsp;neæ,neC^ difcipuli loquunt hic uarijs linguis. Sed fit fermo de minifte/nbsp;rfo prædicataonis Euangelii,quod minifteriü eft donum ac offidum fpinbsp;ritus fan óli» Nam cu loann es alias dicat. Non cuiuis fpiritui credatis,fednbsp;probate fpiritus,an ex deo fint,perfpicue fignificat, fpiritu aliquoties fünbsp;mi pro minifteriofpiritus, feu conciÓe uerbi fpiritualis 8^ fpiritüfanlt;fldnbsp;pro minifterio prgdicationis euagelq, quod eft organon fpiritusfandi,nbsp;quo in credentibus efficax eft,amp; quod admirandis donis fpiritusfandHnbsp;confirmatueft.Et cum pofteaconferantur primu in die Pentecoftcs aponbsp;ftolis admiranda illa fpiritusfandi dona, quæ alias fcriptura comemo-'nbsp;rat, manifefte apparet, qj hoe loco nomen fpiritus fandi accipiendüütnbsp;partim pro minifterio prædicationis euangelq poftea a (piritufandonbsp;miraculiscÔfirmandæ, partim pro nonnullis alrjs donis fpiritus fandi,nbsp;uidelicet,eohfolationein confciencia, aliquanta certitudineucritatis cuanbsp;gelïj Chrifti,amp;gaudiorefurredionis Chrifti, quibus donis apoftqlinbsp;poft abnegationem,defed:ionem,fugam amp;incredulitatem fua,indpiutnbsp;iterum caput attoÜere, non folum Chriftu fide compledi, ftd etia ad,nbsp;fuum officiü,ad quod ód antea uocatierar,rurfus adfpirare* Vnde Chrinbsp;ftusnon fimpliciterdicit, Accipite fpiritumfandü, kdadditetiafignu,»nbsp;ÔC infufflat in eos, ut hoe facramento infpiret in ipios dona fpiritus» ocnbsp;reddateos anirhacioresad capeftenduminifteriü fpiritusfandi, quodnbsp;eft ofFiciu prædicandi cuangelij de Chrifto. Quod ergo infufflatSL di/nbsp;cit. Accipite fpiritum fandum,hanc habet fententiam. Ego antea quidênbsp;cumagerem adhuc uitam in hocfeculo, felegi amp; uocauiuos,utprædi/nbsp;caretiseuangelion regnimei» Promifieriammedaturum uobisclauesnbsp;regni ccelorum,amp; conftitui uos ut eatis, amp; frudum affèratis,amp; frudusnbsp;uefter maneat.Nunc aut, quia ego cruci affi’xus fum mortuus, ac uosnbsp;me dereliquiftis, putatis fortaftè, omnia priera mandata mea elTeabro/nbsp;gata,amp;promjftionesmeasabolitas, ac uos ab officio prædicandi euaflnbsp;geh) mei exautoratos. Quare,quod foelix fauftuincç fit,renouo iterumnbsp;mandatum meum de prædicando per uos euangelio regni mei,amp; re fti^nbsp;tuo uos in priftinu minifterq ueftii ftatum, ut autoruatc fpiritusGndinbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apoftoJatu

-ocr page 671-

HOMILIAB lOANNIS BRENTII.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'jry©

apoftolatu inter omncs gentes nomine meo fiingamini. Ac confirmabo quidempofteahoc meummandatum,ÓCueftrum apóftolatumadmiznbsp;randisamp; ftupendis donisfpiritusfanfli in die Pentecoftes,nûc ucrotrigt;nbsp;buo uobis h oc infufHationis meg facramcnto ea dona fpiritusfanóti, quinbsp;bus interea temporis,donec aduenerit uirtus exalto,incipiatis confdennbsp;ciamueftramconfirmare, amp;in fidepromouere,utcum prædicàtio Euanbsp;gclrj per uosin totumorbem terrarum reuelandi fiatfpiritu oris, uos etinbsp;am per infufflationem fpiritus oris meiexcitemini,amp; alacritatem ac fidtinbsp;dam ad capeffendum minifterium uobis demandatum.concipiatis. Hecnbsp;ucrba,fi ita fimpliciter accipiantur,quemadmodum nunc paraphrafi exnbsp;plkuimüs,nihil prorfushabentincommodi, amp;affèruntetiâlucèadcànbsp;recïbus intenigenda,quæ poftea in die Pentecoftesgefta funt.Sed quidnbsp;ilia fib 1 uolût,que fequuntur,Quorumcuncp remiferits peccata, remitnbsp;tuntur, quot umcunqp retinueritis retenta eruntC Hæc certeperfpicuenbsp;indicant, q? per nonjenfpiritusfandi intelligendumfitminifteriûpra:nbsp;dicationiseuangelrj,quodpofteamagnismiraculis afpiritufanlt;fî:o con/nbsp;firmatumeft. Chriftusenim nontradithisuerbisabfolutampoteftatenbsp;apoftolisfuis,q? liceatipfis profita libidine,malum,bonum,amp;bonuni 'nbsp;malum pronunciare,ac ex peccato,iufticiam,amp; exiufticia,peccatumfacenbsp;re. Hanc poteftatem, nec Chriftus quidcm ipfe unq ufurpauit,quo er/nbsp;go apoftolisfuis earn tradidifTetC’MuIto minus hanc poteftatem habentnbsp;hi, qui gloriantur fe efleapoftolorum fucceflbres, cum quiduispociusnbsp;aliud fint. Adhæc, Chriftus non tradithis uerbistalemautoritatem a/nbsp;poftoiis fuis, qj liceateis aut uiuos innocentes pro fuo arbitrio Satanænbsp;tradere,aut angelis mandare,ut mortuosex ignepurgatorio, quern fin/nbsp;gunt,in coclum attollant. Nam qui hæc conantur,idem agunt,quod Bànbsp;byloniusapudEfaiam. Inccelumconfcendam ,fuperaftra deiexalta/nbsp;bololiummeum,afcendamfuperaltitudinem nubium, fimilis eroaltifnbsp;fimo. Sed quod Chriftus hoc loco dicit,eandem prorfus fententiam ha/nbsp;bet, cum eo, quod apud Marcum dicitur. Prædicateeuangelion omninbsp;creaturæ.Quicredtderitamp; baptifatus fuerit,faluuserit*Qui uero nonnbsp;crediderit,côdemnabitur. Et apud Luca. Oportet nomine Chriftiprænbsp;dicari pœnitenciâ 8d remifTione peccatoru in oes gentes. Remitterc einnbsp;pdta hoc loco eft predicate euangelion, ut ois qui credit, cofequatur re/nbsp;miffionem p(ft5rum,amp; falute. Retin ere aut peccata, eftprædicarecuannbsp;gelion,utomnisqui non credit,perpetuocôdemnetur.Cû aut Euanoe/nbsp;lion de Chrifto adnunciet turn publice, multis fimul congreoatis, turnnbsp;etiâ priuatim,uni tan turn aut alteri auditor!,manifeftu eft Chriftum hocnbsp;nbsp;nbsp;., .

loco inftituiften on folu publica euangelq praedicatione in ecclefia, fed enâ priuatam, qua uocant,abfolutione, ut qui in publica euangeltj ad/nbsp;nuaMionedubitei,nûadfeetiâpriuatim ptineatremifTiopeccatorü^certinbsp;kkk q

-ocr page 672-

IN RESVRRECTIONEM CHRlSfr;


fîœturdehacreperpriïntâ abfolutionem» Etcjuod Chriftus hoe loco inftituit,aut podus renouât, id poftea ftupehdis miraculïs ipiritusfandinbsp;in die Pentecoftes ita con firm at, ut ueritate eua ngelq de remifïione pëC'^nbsp;catorumpropter Chriftumnihilnobis cerciusrelidum fit. Aüdiarhusnbsp;igitur concionem Euangeli], ut hoc fpi ritus fa ndi organoad fi'dê excitanbsp;ti, amp;infideconfi'rmaticpn{èquamur non folum remiflïbnempeccato/nbsp;rum,fed etia perpetuam fcelicitatem per Chriftû lefum dhm noftru^quinbsp;eft una cûpâtre amp; fpiritufando deus laudandus in fecula Amen,


HO MI LIA. LXXIIII;


Kefurrellio nittefietf



Anifefta funt refurretftionis argumeri ta, q Chri


l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hadenustâ mulieribus§uirisexhibuit,f^d


quia nihil cercius eHèddiétrefurredione etusjd circQ non eft contentus, femel amp; iterû uni tmnbsp;alteridifcipulo uiuus apparuiffe, fedmagnâcivnbsp;ram in hanc rem côfert,ut fidêrefurreflioriisfùg,nbsp;fæpe multumcp corâ pluribus fuis difcipulis, pre


dpue aûc corâ apoftoïis certiflîmâ reddat. Apoftoii em in hoedefigna/


tfpoßou! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erantjUtehènt publici,ordinarrj èc legitimi teftès refurredioriis Chri

ftiin toto orbe terrarû.Eritis,inquit,mihi teftês non folû Hierofolyrnis Aü.t'. uerûetiam in uniuerfa Iudæa,Samariaqî,denic^ ufq^ad extrema terræ»nbsp;Et poftea Petrus ait.Oportet ut exijs uiris, qui nobifeum uerfati funttonbsp;to tge, quo dns lefusperpétuauitgconfuetudinem egitnobifeû, exor/nbsp;fus a baptifmo loannis, ad eû ufqj diem, quo reeeptus eft a nobis, unusnbsp;quiTpiam cÔftituatur,qui fit una nobifeû TESTIS rcfurredlionis ei/nbsp;Aâ.k»:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iterû. Hûc deus fufcitauit tertio die,amp; exhibait eû, ut manifeftus

fieret,non toti populo, fed teftibus prius adhocdeledis a deo, nitnirû nobis, qui comedimus amp; bibimus una cû il lo, poftq refurrexit a mortu/nbsp;is. Cû igit apoftoli eledi fint in publicos amp; ordinarios teftes refurrelt;^ionbsp;nis Chrifti, neceftarium fuit , utcertiflîmisargumentiscognofcerentnbsp;Chriftûuereamortuisrefurrexifle. Acantequide apparuit apoftoliànbsp;uiuus,abfcnteThoma,qui amp;ipfe unus crate collegio apoftolorû.Nûtnbsp;aût recitabimus eâ apparitions, qua Chriftus reuelauit fcfe cora apofto/nbsp;” Iis,prpfen te Thoma. Sicemfcribitloannes* Thomasaûtunusexduonbsp;’ ’ deciin,qdicitdidymus,nÔeratcûeis,qnuenitIefus.Dixerûtergoeia/nbsp;’ ’ li)difcipuli.Vidimusdnm.Illeaûtdixiteis. Nifiuidaoinmanibusei/




liebraice, h OC loco de Thoma cômemoratur occafio eft maximi amp; certiflîrni argu mentirefurreeftionisChrifti.Acprimû,Hicapoftolus uocaturnoiefuonbsp;Grifce,gfwcZ Thomas,quodgræciseft latinis oemeJlûs. Siueaût Thomas


ninut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis eft, fed hoc nobis e facra feriptura certum eft,q) quantum atunet


ad afî€ft:us animi, uere geminus fuerit. Etenim alius eft Thomas


-ocr page 673-

iuxtanaturæ fuæ ingénium amp; uires, alius iuxta gratuita deidorià confi det atus. Nam fi ref picias ipfum iuxta ingenium nature fuæ, uir fuit, utnbsp;dicam,quod res eft,ftupidus amp; incredulus. Chriftus cm uixerat multonbsp;temporefamiliaritcr cum Thoma amp; reliquis apoftolis, ac erudierat eosnbsp;plusq tribus annis, q? eflet ex h oc mundo per mortem ad patrem abitu^nbsp;tus,amp; morte fua uniuerfum humanum genus a morte redemptut'us,attànbsp;men,cum diccret. Vado paraturus uobis locum, utubi ego füm nosnbsp;fitis, amp; quo ego uado fcitis, amp; uiam fcitis,Thomas prodens ftuporc ôdnbsp;mus uiam fcire'?’ Audierat toties e Chrifto,q? migrandû ipfi effet ex haCnbsp;uita ad patrem,nihil tarnen harum rerum rede unq intellexerat. Quidnbsp;hacingenq tarditate ignauiusÇ’ Habes Thompruditatem. Vide nue eigt;nbsp;us incredulitatem.Cumpoftrefurredionêdifcipuli dicerent. Vidimusnbsp;dominum,non uerctur impudenter refponderc, Nifi uidero in maniznbsp;bus eins uefh'gium clauorum, non eredam. Quid hacincredulitatepoznbsp;teftdici infideliusç’quid hocfcelere horribiliusçPrimumenimreputacnbsp;tomnes difcipulos Chrifti mendaces. Reputareautem honeftum uirumnbsp;mendacem, maiuseftdelidum aduerfusproximum,coramdco,quam Thomi^nbsp;fnrari externas eiusfacultates. Coram deo, inquam.Isenimiudicatdenbsp;peccato non fecundum fpeciem,fed fecundum ueritatem.Cum aût ingesnbsp;fiagiciumfiCjhoneftos uirosreputare inendaces,multo maiusflagiciqnbsp;eft, ficde apoftolis amp;difcipulis Chrifti fendre.Deinde, quod maximunbsp;eft^iteputat Chriftû ipfum, omnia dida amp; fada eius uaniffima eftemê/nbsp;dacia. Quoties em audierata Chrirto,oportetfiliumhoministradiiiinbsp;inanus peccatorum amp; crucifigi acterciàdierefurgereÇ^ Paulo ante quo/nbsp;audierat a Chrifto.Ego fum uia,ueritas amp; uita. Preterea non folû ui/nbsp;derat multa miraeuîa per Ghriftuedita,léprofos mundatos, claudos fa/nbsp;natos,acmortuosfufeitatos, fed etiam ediderat ipfe in nomine Chriftianbsp;liquot miracula , nîhilominus tarnen ducit hæcomnia pro uaniffimisnbsp;nugis.Quid poteft tanta incredulitate horribilius commemoraricCertcnbsp;pontificesSd pharifæiuidentur maioremfidem derefurredione Chrinbsp;ftihabuifleqThomas. Dederuntenim aiftodibuspecuniam, utdice/nbsp;rent corpus Chrifti a difcipulis furatû e(Te,quâ profedo non dediftent;nbsp;nifi uerbis ipforum, aftirmancium eum refurrexifte nonnullam fidernnbsp;adhibuiftent.Etilli qu idem cuftodibusutaiiicpcredunt, Thomas autênbsp;nedifcipulis quidem Chrifti credit,nifi uiderit amp; tetigerit. Quare incrcnbsp;duîitas Thomæ tanta eft, ut propter earn non indignus fuiffet extremanbsp;internitione- Habes qualis Thomas fuerit,G' conlideretur iuxta fuuninbsp;ipfius ingenium,amp;naturæfue uires. Atc^p hoc Th omgdelidum corn/nbsp;memorarifolet, nonutdifeamushominum fàmædetrahere amp;alieninbsp;delida temere traducere, neep ut in Tandis accipiamusoccafionempecX

kkk iij

-ocr page 674-

ÏJT RBSVR.R.ECTI ONEM CHRJISTI candijcd Ut in fandorum erratis agnofcamus amp; noftram imbedflftate«nbsp;amp;diuinamclemenciam, ut SCnoscum fandisperfidemrefipifcamiis»nbsp;Quod fi uero confiderauerimus Thomä qualis fadlus eft in Chriftonbsp;per Fldem ,amp; quale deus ipfum propter Ch nd urn reputauerit,ccrte fcn^nbsp;Thomtnbsp;nbsp;nbsp;ciendum eft, ipfum cfle uirum fandiflimum, beatiflimum. Quid ein

finihtÂf» nbsp;nbsp;de eo dicemusÇ'Num quia non uulc credere Chriftum refurrexifle, nifi

uiderit ueftigium clauorum, amp; miferit manum fuam in latus Chrifb, retjcitur a Chrifto,amp; negligitut^Hoc certe meritus effe Thomasjua innbsp;credulitate, fed Chriftus tam clemens eft, ut maliceumagnofcere,amp; fet*^nbsp;uarc,q)fitdifdpulus,qabqcereamp;perdere,q?f»tincredulus. Itaq^poftnbsp;” ododies,iterumcrantintusdifcipulieius,amp;Thomascueis,Vénitien'nbsp;fus foribus claufiSjamp;ftetit in medio amp; dixit* Paxuobis. Deinde didtnbsp;** Thomæ.Inferdigitum tuum huc,amp;uidemanus meas, amp; infer manumnbsp;• * tuam,Slt;immitte inlatusmeum,amp;nolieffeincreduîus,fcdcredês.Au^nbsp;•* disrurfus fores claufas, audis ueterem falutationê, ut memineris Chri^nbsp;ftum afFerre quide fecu ex regno patris fui nouam corporis gloria,qua dinbsp;uino modo pénétrât etiam per foltda corpora, abfcp oi ipforû ïæfione»nbsp;imoquanufqnoneftpræfais,non affèrreautnouûeuangelion,quodnbsp;CU priori pugnetjfed repetere uetus tm euan gelion, quod nobis adnud'*nbsp;at reconciliationem patris per Chriftum, amp; promittit nobis pacêacfoe**nbsp;licitatemcœleftem,Ôiaûtmox a falutationê uertatfeadThomajS^iu-*nbsp;beat eum immitteremanû in lacus, partimdedarat follicitudinêfuâptonbsp;difcipulorû falute, partim indicat, quâta maicftate præditus fit*Thoma«nbsp;eni,unus amp; foluseft inter difcipulos,qui impudêter affirmare audebat,nbsp;fenôcredituRi,Chriftûuiuere,nififidem manu,quoddicifolet,tangaf,’nbsp;attamen Chriftus non fuittamarrogans,nec tamincurius, utunûhûcnbsp;fàftidiretacnegligeret, fedpotius reuelatfefeiterum propter unum,utnbsp;omnibus fignificaret, quanta cura, quâta follicitudine compl^derecnbsp;(uos,amp;omniumfidem occalîone incredulitatisThomæconfitmaret*nbsp;Nam q? tanta diligentia falutemThomæquærat, ut ex reono patris fuinbsp;adueniat,ôCreuelet fefe coram difdpulis,hoc nimirû illud eft, quod ipfcnbsp;in parabola de hominc habente centum oues,fignificauit.Si perdideritnbsp;inquiens,unam ex illis,relinquit nonagintanouem in defcrto, amp; uaditnbsp;ad illam,qug perierat,donec inuen iat earn. Maieftaos autem Chrifti arlt;nbsp;gumentum eft,q? commémorer uerba quibus Thomas incredulitatemnbsp;îuam difcipulis indicauerat. Hac enim re manifefte fignificat,q? et fi nonnbsp;côparuerittuncexterno fpectacuïo in colloquio difcipulorû, cum Thonbsp;masaffîrmauitfe nô crediturû,nifi tan gat manu fua, præfto tarnen affùnbsp;it maieftate fua,amp; fingula non tam uerba,q etiam cogitata præfens ui/nbsp;dit8daudiuit.Etneexiftimes Chriftum hoc tantum facerepotuiffe poftnbsp;refurrcdionem fuam, amp; ante afcenfunafuum in coelis,nuncaût, poft^nbsp;afcenderit

-ocr page 675-

HOMILÏAB lOANNIS B K E N-T 1 K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-,gt;1^

»fccnderit in ccelum,n on ampUus prçfto aâeffe^Paulus perfpicuc docet, Afccndit^inquiens,(uper omnes cœlos»Qnid;ut nunc a nobis abeffet^nbsp;minimcomnium,(cd potins ut implcret omnia,quo (tmulamp;incoelo 8lt;nbsp;in terra præfens adeffet, 5i credentes in ipfum conferuaret. Quod cumnbsp;itafehabeat,quancæ obfecro cure nobis effe debet,utin conCpcCtu tan/nbsp;tf maicftatis non (olum turpia ôd nefanda non faciamus Jeds ne cogite/nbsp;musquidem,autfi inmenteminciderint,moxfpirituChrifti mortificenbsp;mus“» Quid autem tibi unit Chriftus, q? poft refurredionem ciftentetnbsp;adbucueftigium clauorum, ÔCuulnerisin latere fuoC Numretinetcica/nbsp;trices corporis fui perpetuo, etiam in regno patris fui^ Nihil minus,nbsp;Nam Chriftusfurrexitin incorruptibilitatejurrexitin gloria,furrexitnbsp;in poten cia.Cicatrices autem amp; ueftigia uulnerum, funt argumenta cornbsp;ruptibilitatis, ignominig, amp; infirmitatis. Quare corpus Chrifti nonnbsp;habet nunc dcatr ices in regno patris fui, fed affumpiit eas tantum ad tè^nbsp;pus,in hac reuelatione,donee probaretfe uiucre, amp; eo corpore, quo»nbsp;pafluseft,returrexifie,2lt;Thomae fidem in manu, utitadicam,darct. Itanbsp;hæc uulnerum oftentatio non eft perpetux neceflicatis,fed fpontaneç

amp; temporariæ affumptionis, quemadmodum amp; externa ipfa corporis rcuelatio, quod cum nunc poftrefurredionem fit in gloria dei, non eftnbsp;per fehumanis oculis comprchenfibile,nifi diuina potentia uifibile pronbsp;ponatur.Sed de hac re fupra fatis copiofe diximus. V ideamus nuc,quidnbsp;uidftim Thomas Chrifto refpodeat.Dixit ei Thomas ,DO MIN VS * *nbsp;meus,8lt;deus meus Jnfigniscon{eflio,quaThomasnonfolum explicatnbsp;refipifccnciam fuam, ex incredulitate, uerumetiam pauciflîmis compre/nbsp;henditfummam dodring fideiin Chriftum* Ante agnoui te feruum omnbsp;niumhominum,dumamp;nobislauarespedes,8cludæispermitteres,üt 'nbsp;tecaperentcrucifigerent. NuncautemagnofcoteuerumDOMI/nbsp;N V Mmeum, Ante agnoui te hominem omnibushumanis infirmita/nbsp;tibusobnoxium,nuncagnofco8óadoro te Deum mcum.Hxc eftucnbsp;tadelESV CHRISTO fides. Hæc eft uera de Chriftiana religio/nbsp;nedodrina,Primum enim non eft alius CHRlSTVSfeu Meffias,nbsp;præter hûcIES V M,quipro nobis pafluseft,amp; qui (e hoc loco Thonbsp;mae amp;alqsdifdpulis confpiciendum præbet. Deinde, quiahic C H RInbsp;S T V S fecitfc omnium feruum, idcirco fadus eft omniuroD O Ml/ pbilip.*;nbsp;N VS,8cfcruator.Exinaniuit,inquit Paulus,femetipfum,forma feruinbsp;fumpta,in fimilitudinehominum conftitutus,amp; figurarepertus ut ho/nbsp;mo, humilempræbuitfemetipfum, fadusobediens ufcß ad mortem,nbsp;mortem autem cruds,Quapropter amp; deus ilium extulit in fummam fubnbsp;limitatê, ac donauit illi nome, quod eft fupra oe n omen, ut in n oie lefu chri/lia uenbsp;oe genu fe fledat coeleftium,terreftrium amp; infernorum,Poftremo nonnbsp;«ft tantum homojed etiam ucrus deus. Non enim potuifletiph homininbsp;kkk ii4

-ocr page 676-

ÏN B.ESVR.R.ECT1ONEM CHRjlSTl

Xinta maieftas cœtûiojere, quaiitam tribuunt ei tam propheticæ, qiiaf« apoftolicæ literæ , uiion cflet etiam uerus amp; naanalis D B v S.nbsp;Nam in Efaia didt Chriftus, Nunquid non ego Dominus, amp; non cftnbsp;ultra deus abfc^ me;” Deus iuftus faluans non eftpræter me/Conuetnbsp;timini ad me, amp; falui eritis omiies fin es terrg, quia ego deus iSó noneftnbsp;alius.In memecipfo iuraui,egredietur de ore meo iulîidæuerbû^nûOnbsp;aLajmgt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reuertetur,quia mibi curuabitur omnegen u, amp;iurabitomnislinguagt;

Quid potelt dediuina natura Cbrifti magis perfpicuedid; Nâprophe tam in hoe loco de Chrifto loqui manifefte explicat Pau!us,cûadîvo/nbsp;manos fcribens èi. huius lodteftimonium allegans,Omnes,inquit,fianbsp;tuemur apud tribunal Chrifti,( Cbrifti, inquam, 2)Scriptumeft em. Vinbsp;uo ego dicit dns.Mihi fefe fleet et omne genu èC omnis lingua confitebinbsp;tur deo. Vides, quod Efaias dicit uerum deum loqui,hoe Paulum,a(firnbsp;mare Chriftum loqui,hoc^ Thomam nunc Chrifto tribuere.DomPnbsp;nus,inquientem,meus, amp; deus meus. Reliquum igitur eft, utetiamadnbsp;monicioniChrifti,quæapudEfaiam extar,pareamus.Aitenim.Côufr

- timini ad mc,amp;falui eritisomnesfinesterræ,quia egodeus,Sfnon eft alius.Ëtquod ChriftusinEfaiatotannisanteaflirmauit,hocnunccoranbsp;” Thomaetalpsapoftolisconfirmat.Sequiturenim.Diciteilefus.Quiïnbsp;*’ uidifti me, Thoma, credidißi* Bead qui non uidcrunt,amp;crediderunt»nbsp;HocrefponfoChriftus primum approbaf confeifionem Thomf.Quianbsp;uidifti me,inqu{t,credidifti. Retfleagis, cp eum dederim nbifidèin ma''nbsp;num,credas.Impib€tfi uideant miracula, tarnen noM eredunt, fedpodi»nbsp;calumniantur.Tug autem fideiobediendam laudo, q? cum meuiuenténbsp;uideas amp; tangas,meetia uere a mortuisrefurrexifte credas .Laudoamp;e5nbsp;feftÏonem tuam.DOMINVSmeus,inquis,amp;deusmeus.Hæceftdenbsp;me confefljo,quam uniuerfæecclefiæcommendo.Hæceft confeflia,;nbsp;quæ fi ex fide fiat, affêrt fecum iufticiam perpetuam beatitudinê. Œnbsp;Petrus apud.Matthæum nomine fuo amp; rcliquorum apoftolo^i^*^» idênbsp;confiteretur,quodnuncThomas,8ddiceret, TuesChriftusillefiliusnbsp;dei uiuentis, audit uidflTim ,Beatus es Simon Bar Iohanna,quia caronbsp;fanguisn5reuelauittibi,fedpatermeus,qui eft in ccclis. Quod Petrusnbsp;audit,hocetThomgcollega Petri competit.Thomas enimadhucincrenbsp;dulus,eratiniuftus,infœlix, damnatus, quia etfi faciebatbonaope/nbsp;ra 8^ eratin legeirreprehenfibilis,attamen quianon habebatChriftumnbsp;perfidem, non habebatetiamueramiufticiam amp;falutem, Nuncautemnbsp;poftquam agnofcit Chriftum,8^ fitcredens,fit edam iuftuscoram deo,nbsp;èCbeatus. Gumenim Chriftus fitueraiufticia amp; beatitudo, quifquisnbsp;Chriftum per fidem agnofcit amp;accipit, is accipit edam iuftidam amp; beatnbsp;titudinem. AtepadeoThomas,quiaconucrdtaradChriftum^confe/nbsp;quitur eiiam id,quod Chriftus per prophetam promifit. Conuertimininbsp;inquiens.

-ocr page 677-

HOMÏLIAÈ lOANNIî BRÊNfll. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^5

inqiîienSj'ad me,amp; falui critis. Göiiuertimür autcm ad Chriftüm per fi/ dem.Quare falui quoque erimus per fidem in Chriftum. Deinde Chrinbsp;ftuscommendat hocloçominifteriüm amp; teftimohiumThomæ orrinbsp;nium apoftolorû: Beati,inquit,quioon uidcrunt,5lt; crediderunU Chrinbsp;ftus enim non uoluit femper in hocfeéulOjfingulis diebus,fingulis nacinbsp;onibuSjfingulis urbibus Si pagis,fingulisq^ hominibus maieftatèmrenbsp;furredionis fuæoftentare, amp; uifibilis in hoc mundo apparere, ufcç adnbsp;nouiflîmumdiem, fed felegit tantum quadraginta dies poft refurreâionbsp;nem fuam ,ia quibus uoluit feipfum uifibiliter confpiciendum Si paVnbsp;pandum proponere, felegit item lion quofuishomines corarti quibusnbsp;app3reret,feddifcipulosfuos,acpræfertimapoftolos, qui tototemporenbsp;a baptifmo loannis cum ipfo uerfati funt,qüi Si miràcuïa èius uiderUnt,nbsp;et dodlrinam ipfius audiuerunt,hos,inquam,felegit,ut cofam ipfis rèfurnbsp;redionem fuâ firmiflîmis S)(. certiftîmus argumentis comprobaret, Selc/nbsp;git autem eos, non propter ipfos tantum, fed maxime omnium propternbsp;totam ecclefiam. Eritis,iuquit,mihi téftcs non folum Hierofolymis ue/nbsp;rumetiam in uniuerfa Iudæa,Samariac^, dehicp üfqp ad extrema terræ.nbsp;Quare,etfi non uideas nec manu palpes Chriftum a mortuis refurrexif/nbsp;fe i Si ueram falutem nobis attuliire,tamen fi crediderisprædicationiSinbsp;euangelioapoftolorû delefu Chrifto,beatuseris.Beati, inquit,quinonbsp;uidentjSi credunt,hoc eft, meipfum tibi uifibilem. Si palpandurnnbsp;propono Thoma,non tua tantum, nec etiam tantum collegarum tuôrunbsp;caufta,fed propter uniuerfam ecclefiam facio. Mihiehimnoneftinte/nbsp;grum,ut quouis tempore,Si cuiuis homini publiceàut priuatim me re/nbsp;uelem.Sed elegi teThomam^elegi Si collegas tuos,ut qiiod uidetis,atinbsp;ftitis Si tangitis,coram toto orbe teftificemini» Ac teftimonium ueftrünbsp;tanta autoritäre confirmo , utfiquiseifidem âdhibuerit,beatitudineninbsp;confequatur, etiamfime extrinfecus nec uiderit,necpalpauerit» Habesnbsp;igitur hoc loco, primum, fummam clemendam Chrifti,q? in tantumnbsp;nonreqciat Thomam incredulum, utpocius propter ipfuiti reaftumatnbsp;ueftigiaclauorum, quoipfum ad fidem reuocet. Qyi èrgo nos fumus;nbsp;qui infirmos in fide damnaremusC Ndn éft quidem incredulitas aütfigt;nbsp;dei infirmitas approbanda, fed hoc agendüm eft, utincredulitati aut in/ cü^iHUndunbsp;firmitati aliorum quibufcunç^ poflûmusoffîcrjsmedeamtir* Deinde jîrwquot;nbsp;habesetiaminduftriam Chrifti, q? etfi incredulitas Thomæ^rnaotianbsp;per fe fit impietas, tarnen Chriftus utitur ea ad confirmandam uéramnbsp;dodrinam pietatis. Sumit enim ex hac incredulitate occafionem,qua euinbsp;denciori et cerciori argumento refurreflionem fuam t*euelet,adeocp effinbsp;dt, uthæc incredulitas cédât tam Thomæ quâ omnibus apoftolis,nbsp;imo uniuerfæ ecclefiæ ad maximam' fidei confirmatidnem* Hiec eftnbsp;induftria Chrifti, qua fcit malum in bonüm'ùertere, quæ idarcônbsp;nobis cognofcenda proponitur , non ut hac fiducia faciamus mala.

-ocr page 678-

IN RES VRRECTIONEH CHRIS Ti: hoc eni'm , uteft imph'flimc agerc, ita eft D E V M tentare , ac fcnbsp;I'pfum temereinternidonifuæ exponere, fed proponitür,utperpetralt;'nbsp;tis mail’s , non dcfperemus de clemencia D E IperChriftum , quinbsp;tam induftrius eft,ut etfi nos mall's noftrisiam perqmus,tamê èi potcft,nbsp;8d unit, fi crediderimus nos tanto gloriofius feruare, quanto foediusnbsp;corruimus. Poftrcmo commendatur hoc loco autoritas mmiftcrq aptvnbsp;ftoIicijUt qui'cunC^ euangcîio apoftolorum adhibet fidem,c ofequaturnbsp;beatitudinem.Beatf, inqui't, qui non uidenti ÔC tarnen credunt. CuiC Sinbsp;quidCQui credunt,inquam,cuangelio apoftolorum,amp; credunt lefuninbsp;Chriftum uere a mortuis rcfurrexifle, ut qui creditur paflus efle propternbsp;peccatanoftra,credaturrefurrexiflepropter iuftificationem noftrtNanbsp;cp Chriftus in hune ufumediderit miracuJa fua coram apoftolis, tanqnbsp;. publicisSgt;i ordinäres teftibus fuis,perfpicue docet loannes, cum addiunbsp;’ ’ MultaquidemSi alia figna fecit lefus in confpectudifcipulorumfuoru,nbsp;’ quænon Cuntferipta inlibrohoc, Hæcautfcriptafunt,utcredatisq?knbsp;’ ’ fus eft Chriftus ille filius dei,amp; ut credentes, uitam habeatis per nomennbsp;* eius.Hiceftobferuabilislocus,quidocet tarn legitimum ufum rmiacu/nbsp;lorum Chrifti,qua ueram fj'dei efficaciam amp; perpetuæ noftr^falutis ranbsp;tionem.Multaiinquit, Si alia fignafecitlefus coram difcipulis,quæ ndnbsp;funt fcripta,amp; addit poftea. Quæ fi fcribantur per fin gula, nec ipfe opinbsp;nor,mundus caperet eos qui fcriberentur libros.Qiiæautcfcripta furir,nbsp;in quern ufumferipta funt^num deledationis tantumgraüa,ôi uthis Ic/nbsp;Mif^culoru ggjjj/g audiendis tempon's tedium falIamusCMirtimeomnium,fednbsp;utcredatis,inquit, qp lefus eft Chriftus ille filius dei. Mirât ula ein funtnbsp;coeleftia figna, quibus comprObatur ueritasdodrinæ eius,qui edit mi/nbsp;racula.Iefusaut filius Mariæ,docuit ipfe fit Meftiasfeu Chriftus illenbsp;quern prophete promiferunt,Si teftatifunt,uerum efle filiu dei, adeccpnbsp;deum ipfum.Quare miraculaeius confirmant hancdoârinam,Sired/nbsp;dut nos cerciores, q? nec fit alius Meftias feu fer uator,nec alius deus,quanbsp;lefusnatus ex Maria uirginc, paflus fub Ponrio Pilato, crucifixus 8dnbsp;mortuus,amp; qui tertio die refurrexit, ac refurredionem fuam uarqs atepnbsp;certiflimisargumentisprobauit. Sedquam utilitatem affértnobishæcnbsp;fides, fi crediderimus, qp folus lefus fit uerus Mefïi'as filius deiC Sequi/nbsp;tur Vtcredentes uitam habeatis per nomen eius.Hæceft utilitas,hæcnbsp;eft efficacia fidei in IE S V M C H RIS T V M* Qui enim credit innbsp;lESVMCHRISTV M, habet uitam per norhen eius. Et quomonbsp;dohoc ,inquis ; fieripoteftc' Optime per omncm modum. Namnbsp;Ï E S V S C H RI ST vs eft perfeda iufticia,amp; perpetuauita. Quinbsp;aùtcm credit in CHRIST.VM, isaccipit Chriftumperfidem,8dnbsp;in eo habitat C H R I S T V S* Vbi autem habitat CRIS/nbsp;J y 5, ibi etiam eft perfcda iufticia amp; perpétua uita» Quarc, quinbsp;credit

-ocr page 679-

HOMILIAE IOAN; BRENTII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77 4

crditi'n i'pfum, habet edam in ipfo perfedam iufticiam,8lt;: perpecuam uitam, non quidem quod percipiateam externofenfuin hocfeculo,nbsp;fed qgt; propter Chriftum reputetur coram deo perfede iuftus, amp; per ft/nbsp;dem itauiuat,utetfimoriatur,refufcitetur tarnen in nouiffimodiead pernbsp;petuamfoclicitatem. Cum dido Ioan nis conferidt 8^ Petrus» Non eftnbsp;aliud,inquiens,nomen fub ccelo datum inter homines,in quo oporteatnbsp;nos faluos fieri ? Faceflant igitur omnes aliæ religiones,quæ non agnofnbsp;cunt hunc lefum uerum Mefliam8d filium dei,faeeflant omnes hypocrinbsp;tarum fuperfticioncs, quæ etfi ore fateantur hunc lefum eflTe Mefliam,nbsp;tarnen fenciunt fe habere uitam non per nomen ipfius,hoc eft, propternbsp;ipfumper fidem fed per nomen operumamp;meritorumfuorum,qui totnbsp;feciuntChriftos, quantum in ipfis eft, quotoperibusconfidunt feconznbsp;fecuturos remiflionem peccatorum. Sola autem conferuetur religio,nbsp;quæ agnofeit lefum effe Chriftum filium dei» Hæc enimfolareligionbsp;aflert nobis perfedamiufticiam, SCperpetuam beatitudinemin CHRInbsp;STO lefu DOMINO noftro, qui eft una cum patre öê fpiritufandonbsp;Deus laudandus in fecula Amen»

HOMILIA. LXXV.

Ompluribus, inquit Lucas, argumends exhibuit lefus fc uiuentem difcipulis,pofteaquam fupplicio fuilTet affedus,nbsp;I dum per quadraginta dies confpicitur ab illis, amp; loquiturnbsp;eis de regno dei» Necefle enim fuit, ut cum per Chri ftumnbsp;omnes uiuificemur,cerriflimis teftimonijseonfirmaretur, Chriftum uenbsp;reuiuereamp;regaare.Cum igitur fuperioribus homilqs explicuerimusnbsp;ea argumenta, quibus Chriftusteftatuseft inludæarefurredionemnbsp;fuam a monuis, proficifeamur nunc cum difeipulis ad Galilæam,ut amp;nbsp;ibiuideamusquibus teftimonqsconfirmet, feuerea mortuis refurrex/nbsp;ifle.Pofteadnquit loannes, manifeftauit fe iterum lefus ad mar« Fiberi çnbsp;adis.Manifeftauitautemfie» Erantfimul,SiinonPetrus,amp; Thomas,nbsp;qui diciturdtdymus,amp; Nathanael,qui erataCanaGahl^æ,amp; filf) 2^enbsp;bedæi,alqqueexdifcipuliseiusduo.DiciteisSimonPetrus» Vadopifnbsp;catum» Dicunt ei.Venimusamp;nos tecum» Exieruntamp;afcenderunt innbsp;tiauim ftatim, et ilia node nihil ceperunt. Principio loannes diligeii/nbsp;to fignificat numerum horum difcipulorum , quiabierunt pifeaznbsp;tum»CFuere autem feptem^ hoc nimirum agens, utmanifeftatiolefu,nbsp;quam commemoraturus eft , tanto maiusautoritatis pondus habeat,nbsp;quanto plurium difcipulorum teftimonio comprobata eft. Deinde diPnbsp;cipuli, cum poft refurredionem CHRIST Inondum iterum adnbsp;fundionem prædicandicuangelij emifli eflent, fed expedarent ex matinbsp;dato CHRIST I in Galilæa publicam illam reuelationem,quamnbsp;Chriftus amp; antepaflionem amp; poft refurredionem fuampromiferat»

-ocr page 680-

tN RESVRRECriONEM CHRISTiî

t^uæ poftea in monte Gaïïlææ coram plusquarnquingentisdifd/ pulis fàlt;àaeft,redeantadexercicium ueteris fui artifid),utexemplofuonbsp;a*Joc^otnosabignauoocio,ad honeftunnaborem* Ociûem inidumnbsp;efl maliciæ.Et Salomon.Quioperatur,inquit,terram (uâ,fadabicur panbsp;”^^^s,quiaûtfectaturocium, ftuïtiflimuscft. Obferuactiatn hoclûconbsp;qp Chrilhis non appareat nunc djfdpulisociantibus èCtorpefcendbus,nbsp;laborantibusamp;pifcantibus, quofignificatfeambulantibusinuocanbsp;præfto adelîè èC adiuuare. Quid ergo illud eft,q? difcipuli cotanbsp;¦pîçnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;notft« nihil ceperuntC ce rte hoc non idcirco diuinitus penruftùm eft

^ivoiz ts/v üt prorfus nihil capiant/ed ut poftea multo plüres pifces capiât.Sequit enim. Mane autem iam fatftojftetit lefus in littore,non tn cognoueruntnbsp;,, difcipuli,q? lefus eftct.DidCcis lefus.Pueri,numquidobfonq habctis^nbsp;, RefponderuncetNon,Atillediciteis.Mittitcin dextram nauigi) pa*'''nbsp;tem rete, amp; inuenieris. Miferuntergo 80 iâ non ualebantillud craberenbsp;præ multitudine pifciû.Quo miracuJo Chriftus inicioreueUucratnwicnbsp;ftatem fuâ Pctro amp;fdqs Zebedæi, codêetiamnuncreueïat câpoftre/nbsp;furreâionêfuam. Apud Lucâ eiîi capitcquinto,cû lefus fédérât in nau»nbsp;Simonis Petri, iuflitPetrûIaxarerecia in captura. Tametfiaût Petrusnbsp;ÔC foa) eius, per totâ node laborantes n ihil cepiflent, tn cum laxaftentnbsp;rcteiuflu Chrifti,tâcopiofam pifciû multinidiîiêt6duferun£,utamp;retcnbsp;rûpereturjamp;implcrentdttâs naues. QtiarenôdiftîmiîimiraculoChrinbsp;ftus nûc quoep déclarât difcipuïis maieltatc fuâ, tit agn ofdïc ipfurn eunnbsp;dem cfie,amp;amortuisrefurrexiflè,quiantea cûipfis Lier faïus, Sc’mortemnbsp;paHusHierit. Videsaûc hoc loco primum omnium laborandum quidcnbsp;cfle expraîcepto dni fed laborê noftrum nihil cfficcrc, nifi Dominusnbsp;ben cd ixe rit. Difeipuli totâ node laborant, nihil tarnen pifeium capiût.nbsp;S cd poftqiîam iuflu Chrifti laxant recia, tantam pifeium multitudinenbsp;comprdïendunt, ut iam non ualeanttrahere. Hocilludcft,quodpfal^nbsp;musait. NifiDominusædificaueritdomum, inuanumlaboraucrunr,nbsp;qui cdificant eam.Et Salomon. Benedidiodomini diuites fadtfinemonbsp;kftia; Qua rem laborenon efteonfidendum in laborem, fed in DO^nbsp;Ml N VM,quifuamfide1ilaboribcnedidîonê promifit. Eftamp;illudnbsp;exempîolaborisdifcipuiorum oblèruandum, quidfenciendum fitdcnbsp;præfend pi) 5c legitimi laboris noftri incÔmodo.Hienim difdpuîi totanbsp;node fruftra laborant. Quid ergoC numiddreofit, ut prorfus nullumnbsp;laborisluifrudum capiantc'Nequaquam,fedütquo minusnoducaplnbsp;ût,co plus mane fado,5C appârête Chrifto côprehendant. Quare doccnbsp;mur,cfgt; dâna amp;incÔmoda fi'delis laboris, non ideonobisaccidant, utnbsp;labor oîo fitfruftrafieus,fed ut paulo poft plus cômodi âcdpiamus.Ha^nbsp;bescxemplûin îacob,q duriffimolaborefuonôreportabata foeetonifinbsp;Uügas amp; «flpoftwasjf^ eum pçrgeirctfitlel^cflèsc^fcquitur mapna«nbsp;diuicia«

-ocr page 681-

HOMILIAE IOAN. B R. ENT 11.

diuidas.BœeSicho enim Dotnini,ctfi fera, tame m«I ta S^copiofaaduc nite foIcL Pcrgcndû igitur eft in légitima uocauone,amp; tantum abfit utnbsp;deterreamur ab ca prælenti laboris ineômodo,ut quo magis uidemr laznbsp;borfruftrancus, eomaius comodum in Dno fperemus. lam, necilludnbsp;ofcitanterprætercundum cft,cp difcipuli iuflimitterereteindextrâparnbsp;tem nauigii,noneuriofe inqrunt in hoc preceptum ,fcd fimpliciter obznbsp;fequuntur,0lt;: qd quærunt,confequuntur.Qua obedicntia monet nos,nbsp;ut qucadmodum ipfi prompte obediunt homini, quern nondû aanoPnbsp;cunt efteChriftû.Noncognouerunt,inquit,q)efiètIefus,fedcuius awnbsp;toritatem tinadhucincognitam admirantur, itaamp;nos debcamusfim/ j-tc/e w^wirènbsp;pliciterobfequimâd3tisdei,neccarnali curiofiratc in ipfainquirere,fed 4w«.nbsp;prompt! alacritatc obedire. Sidifcipuli dilputaftent euriofede uerbonbsp;Chrifti,necobfecuticftènt,quippeqj anteafæpc fruftramififtent retcnbsp;ad earn parte nauigrj,n ec quicqua cepiftenc. Nun c autcm cum fim pliciznbsp;ter obfequuntur,nÔ Golurn comprehendunt magna pifciummultitudinbsp;ncm,ucrumetiâ agnofeunt Chriftum.Si Eua non difputafietcuriolc denbsp;madato dci,quod lubebatabftinereab efu frutftusligni u'.ta?, fedfimplinbsp;citer obedqftct,cum marito fuo, non coieciftet totum genus humanu innbsp;tantascalamitaces,quibus nûcnaturanoftra obrutifumus. Si Abraamnbsp;inquifnftet carnalt prudêtia in mandatum dei, quo iubebatur filium funbsp;uin ofterre,nec obfecutus effet dco, nec cofecutus effet benediólionemnbsp;femin:sfu(.Nûcautem,quiaqddiuinitus præceptùfdcbat, fimpliciternbsp;prouirjlifuafaciebat,audit.Permcmetipfum iuraui,dicitDns, quia feznbsp;cifti hanc rê amp; nonpepercifti filio tuo unigenito,benedicam tibi,et benenbsp;dicentur in feminetuo oês genres terræ. ISaéman Syrus,quia initio çu/nbsp;riofe inquiritin uerbum Domini,quo iubebatur,per prophetam,fepti/nbsp;CS fe lauare in lordane , iratus difeedit apropheta, amp; manct leprofus,nbsp;Sed cum abieéla camis feu prudentia feu curiofitate fimplicitcr obfequinbsp;tur mâdatodei,amp;lauatfefepties,tunc confequitur etiam caroeiusfanitanbsp;tç.Quarc,etfinÔintelligas,quorfum euafurumfithoc, qd iubet deus,nbsp;tarnen cû certus cs,deum iubere,fine cunlt;ftationeobfequaris,ÔC in nouifnbsp;limo,quêadmodum prophetaloquitur,inteliigcs conlilium eius. Porznbsp;ro,magnû quidem mîraculum cft,q) difcipuli,cû tota noéle fruftra laznbsp;boraftcnt,ceperint ad gt;?'bum Chrifti magna pifeium multitudinem.Sednbsp;id quod de Petro fcquitur,multo maius miraculû eft.Dicitergo difeipu « «nbsp;lus itie,quem ddigebat lefus, Petro ,Dnseft. Simon ergoPetrus,cû*aunbsp;diffec,q)Dominus effet,tunicafuccinxicfe,Cerateninjnudus)amp;mific **nbsp;fe in mare. Alfj aût difcipuli nauigio ueneruntNôenim lonoeaberantnbsp;atcrra,fcdcircitercubitisducenrisirahêtesretepifcium, Cuminhifto tenbsp;riapaffiôis Chrifti uiderimus imbecillitatem fidei in Petro, uideamus Petrimlt;tgni^nbsp;nûcin ipfomagnitudinêfidei.PetrusinatrioCaiaphæûinfirmæfidei tudojideunbsp;füii,utncccorâancillisamp;:feruisfacrificuloi^conftare,amp;: Chriftn confiz

' Ü1

-ocr page 682-

IM RESVRRE CTI OWEM CHRIS TT

terf potuerit.Nunc autcm poftq Chriftum uerc agnofdt, tarn excel fe dei efl:,ut fe demittan'n mare,quo ambulatione fug mare cttius ad Chngt;nbsp;ftum currat,q namgio perueiiire poffit.Et cum tanta fidepredi'tus fit,itsnbsp;conferuat, ut non aliter calcet mare qua aridam. Quid ergo fibi uult h æcnbsp;ambulario Petri fupermaresTnum utamp;nosabfc^ ponte aut nauigio fugnbsp;aquam ambuIcmuscMinimeoim.Sed uthincdifcamuSjquâtum illiinnbsp;periculis diuinitus fernen t,qui ad fedandam uocationem Chrifti pericunbsp;la adeunt.Perfonale eft,quod hoclocoper Petrum agit,perfonalecftc£nbsp;illud,qp ïfraelitæ proficifcentesexægypto, ingrcdiûturmare rubrum,nbsp;amp; feruantur.Sed hoc,qaod bis miraculis confirmaturjgeneraleeftjUiquot;nbsp;delicet,eos cërtiftîma admirabili faluteferuari,qui ex uocationedei 5^nbsp;fide pericula quätumuis grauia fufcipiunt. Vocario dei efl:,ut Chriftumnbsp;amp; euägelion eins cofitearis.Qui autem in pfecutionibus huic uocationinbsp;obfequi uoluerit,is neceffe habet ingredi in maremultaRz amp; maximarunbsp;afflidion um.Quare fi fc dimiferit in hoc mare ex fide, fieri non poteft,nbsp;ut fubmergatur. Vocatiodcieft,utin contradibus ciuihbus,neminemnbsp;defraudes in negotio, fed utnücfuntmores huius feculi, qui uult huicnbsp;uocationi obfequi, necefle habet ingredi in mare paugtatis,amp;^ indigen/nbsp;tiæ,lca(^ fi fufcepcrith^cpericula ex fide,etmalucrit fe immittere in paiinbsp;pertate, quam ab q cere uocationem dei, obruitur quidem fludibus, fednbsp;non fuffocat, Hoc teftantur promifTionei Dei, qutbus recepit fe credênbsp;tes amp; périclitantes in uocatione fua feruaturum. Hoc confirmant etiamnbsp;miracula,i«ter quæ,6«i hoc,quod nunc de Petro commemoratueft, nonbsp;poftremum locum obtinet.Sed uideamusetiam aliud miracuium,quodnbsp;fequitur, Vtcrgodefcenderuntin terram,uideruntprunaspofitas SCnbsp;„ pifcemfuppofi£um,amp;fpanem. Diciteislefus: Affertcdepifcbus,quosnbsp;,, prghendiftis nunc. AfcenditSimon Petrus,amp;traxitretein terram, plegt;*nbsp;, , num magnispifcibuscentum quinquaginta inbus.Et cum toteßcntnonbsp;,, eftfciftumrcte.DiciceisIefus. Veniteprandete. Etnemodifcipulorumnbsp;„ audebatinterrogareeum.TuquisesCcumfcirencqp DüMlNVSefznbsp;fet. Venititacp Iefus,S:accepjtpancm,amp;:dat eis,amp;pifcemfimilitcr»nbsp;Vtdefcenderun£,inqu!r,interram,uideruntprunaspofitas,amp;pifcê fu/nbsp;perpofitum amp; panem.Efthocilluftremiraculum,quoChriftusnonnbsp;io!ü confirmât maieftatem fuam, uerumetia probatfe laborantibus cxflnbsp;de amp; fedantibus fuam uocationem fufficientem ui dum parare. Nouit,nbsp;inquù,patcr cœîeftis,q? opus habeatis his omnibus.Quin potius quæ/nbsp;riteprimum regnûDel amp; iufticiameius, amp;:haecomniaadtjcienturuo/nbsp;bis.Sedq!ud;n unoautaltcromiraculodemöftrandoimmororC Videnbsp;mihi in bachiftoria tmraculorumcxamcn.Primum cft,q) Chriftus,quinbsp;nunccratU) regnopsîTis,proponatfedifcipulisuifibiIem amp;palpabilem.nbsp;Secundum,c|? cum dilcipuli nihil cepiffenctotanode,maneaduerbuninbsp;Chrifti capiuntmagnam pifdum multitudinê.Tertium,qj Petrus anv

-ocr page 683-

MOMILIAE IOAN. UlRTII.

laucrit fupsr mare,pcrinde ac ft ambularet fuper tcrram,ncc eftfubmcr/ fu',Quart'jm,q?cumanteanihilcibifuifictinlittore,difcipuli inuencnbsp;rut prunas pifcem amp; panè.Qptntü^q? cum retc plenum centü quinqua/nbsp;ginta tribus magnis pifcibus traherctur ad tcrrâ,nequaq tarnen fdfliimnbsp;eft.Hæc funt memorabilia mtracula, quibus Chriftus ita uoluit tertificanbsp;ri refurredionê fuam corâdifcipulis, ut interim Cignificauerit fibi omznbsp;ncm poteftatê tam in cœlo,quam in terra èé maridatamjecóferuare etianbsp;fuos in oïbusfludibusmarisjinomnibusaduerfis ód afflilt;Stóibus,ad uenbsp;ramamp;perpctuamfœlicitatê.CeteR2,q)loanncsaddiu Haciâtertiauice **nbsp;manifcftatuseft Icfus difdpulis fuis,cum furrexiffet a mortuis, Nó jn/nbsp;telligendum eft,q) Chriftus hatftenustcr tm in uniuerfumreudatus fit*nbsp;Apparuit em priuatim uni Mariæ Magdalen^ ,poftea pluribus mulieri/nbsp;bus.deindeuni Petro,difcipulis itê euntibus in Emaus, ad hpc airjs difci Au^ujï.re^'nbsp;pulis una cÓgregatis,fed ab fente Thoma, pofica apparuit ei s,praefcn te ßrt tertiunt


blieis,corâpluribus fuis difdpulis. Hanz prima fada eft eodie,quo Chri nâpn^nat. ftusrcfurrexit,quando dauiis foribusftetit in medio difdpuloRz,et dixitnbsp;femittereipfosjicut pater ipfum miferit. Bthæcapparitiofadaeft ab/nbsp;fente Thoma. Secunda fadaeft poft odo dies, præfente iam Thoma.nbsp;Tcrtia,eacft,quamnuncc.xplieuimus. Et de qua Icannesait. Haciamnbsp;tarda uicc manifeftatus eft lefus difcipulis fuis. Et diferte addit,difcipulis,nbsp;utfignificetfeloqui non deoîbusapparitionibus,fed deqs tantû, quænbsp;amp;dæ funt corâ pluribus difdpulis. Quæ cû ira fefe habeant, percurra/nbsp;musnûccolloquium,quodChriftusaprandiocûPetrohabuit. Cumnbsp;ergo prandiflcnt, dixit lefus Simoni Petro. Simon loannis diligisme «•nbsp;plus his7Üicicei.ËtiamDomine,tu(cisq)amemte.Dicitei.Pafceagznbsp;nosmeos.Diciteirurfusfecundario.Simonloannis,diligisme':’Didt **nbsp;ci.Etiâ Dhe, (ufds qgt; amête. Didt illi pafceoues meas. Didt illi tertio, « «nbsp;SimonloannisamasmeCMœftusfaduseftPctrus,quiadixer^tipfiter *«nbsp;tio,amasmeCEtdixicei*Domine,tuoïanofti,tufdsqgt; amote. Didtillinbsp;lefus.Pafce ouesmeas. Admiraberisforta(re,quifiat,quodChriftus **’nbsp;negledisalrjsdifcipulis acpræfertimloannc, queplurimumdiligçbat, quot;nbsp;cum folo Petro tâ familiariter amp; amicecolloquatur,ac oues fuas curp e/nbsp;lus cômendet.Sunt,qui fentiâthoc loco Petrum a Chrifto ordinatumnbsp;amp; fandificatû in prindpem amp; dnm rdiquoRt apoftoloRz. Sed Chriftusnbsp;anteadixerat. Regesgentiûdominanteis,uosaûtnon fic.Et quodatti/ Apoftolo^Knbsp;net ad minifteriûapoltolicum,oês apoftoli inter feæquant.Omibus di/nbsp;dtur. Accipitefpir’tumfandû, quor ûircraiferitis pdâ.remittûiureis.

-ocr page 684-

IN R.ESVIIRE CTI ONEM C H R I STI

tus altjs apoftoKsuel externa dominatione, uel fpirftuali poteftate, Chriftus hac tcrna interrogati one ouiû fuarum cômendat(one,hoc Pnbsp;terum agitgt;ut Petrus deuocatione amp;(. minifterio fuo certJus tam in con fdnbsp;cntia fua,lt;juam enam coram alfj s collegis fuis confirmetur, Petrus enimnbsp;abnegatione Sd execration e fua peccauerat grauiflime, queadmodum dinbsp;dlumeft/Itai^etfiCbriftusanKaconfolatus ipfum fuerat tâpriuato nS/nbsp;ciö,quam priuata apparitionc poft refurredionem,tame caro non defPnbsp;nebatfolliatarc Petrum ad abrjdendam uocationem apoftolicam 3^ ft/nbsp;ââdaiicgocia fua priuata. Quare Chriftus alloquitur ipfum nominatim,nbsp;Sd familiariftime coram alqsdifcipulfe,« et ipfc,confirmata confcientia,nbsp;in officio fuo contineatur,0d collegae eius cogn ofcant Petru magna au/nbsp;toritate reftitutum eire. SimonC inquit) loannisdiligis me plu^a hi^nbsp;Pfin’^orw quafidiceret. Quidadhticdubitas,n5 mihiacceptusfis,8ddebeas apo/nbsp;chrifiufn,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minifterio fungiC An non paulo ante reipfa declarafti te maiod

in me amoreflagrare,lt;^m hicollegætui,cum ftatim,ut meagnouifti. demiferistcinmare,amp; fuper aqua extremo uitætuæ pcriculo adme ft/nbsp;ftinaucrisC Quid igitur ego uiciffimfaceremC’nuputas metamcrudelinbsp;cffe animo, utciimtutantam inmedeclaraueris dilciftionem, ego nonnbsp;ctiam uiciffim declararem in tefummam animi meibencuoIentiamCA/nbsp;braam dedarauit quondam obedientiam fuam erga deum magna animinbsp;prompt! tudirte,dum iuxta præceptum dei,ducerct filium fuu Ifaac utfa/nbsp;crificareteum. Etdeushacobedientia fic deledatus eft, utquodamodonbsp;exultans, continuo per femetipfum iuraret, febenediâuRi in fcminee/nbsp;iusomnes gentes. Quantam obedientiam exhibuit olim Abraamdeonbsp;patri meojtantam tu diledionem meioftendiftinunc,cunon expedatonbsp;tepore,donee nauigium ad terram perueniret,infilieris in mare,utad menbsp;fuper aqua pergeresjacomnescollegastuospræuenires. QuomodoigJnbsp;tur fieri poflet,ut non amp; ego exilirem,amp; propenfiffima animimei uolunbsp;tatemerga te palam oftenderemcDic ergo nunc perfpicueuerbis,quodnbsp;antea reipia declarafti.Diligis neme plufquamhicolIegætuiC’Interro/nbsp;go autê,nô q? ignorem,fed ut occafioe tui refponfi fentêtiam animi meinbsp;commode declarem. Quid igitur ad hæc PctrusÇ'Domine,inquit,tu feisnbsp;q? amo te. Vide mihi modeftia m Petri. Interrogatur, n urn plus dili/nbsp;Pehrimodeßia gat,quam collegae.Refpondet autem, fequidem amare, fed non addit,nbsp;plufquam hi. Et ubihancmodeftiamdidicit^certein atrio Caiaphj. Annbsp;teenim prætuleratfeomnibuscollegis fuis. Et fi, inquiens,omnesintenbsp;feandalizati fuerint, ego non fcandalizabor. Sed poftea turpius omni/nbsp;bus collegis deficit. Quare demittitnunccriftas,amp;ita refpondet,ut neenbsp;fe efferat fupra coliegas fuos,nçc arrogantiusdefe ipfo locjuatur .Ita«nbsp;Chriftus deledatus tanto Petri amore, amp; tanta modeftia eius,ait. Paftnbsp;ceagnos meos. Et poftea, Pafeeoues meas. Hie initio obfeTua Chri?nbsp;ftum uocare Ecclefiam fuam ,agnos Slt; oues,quo cognomine fignifica/nbsp;tur

-ocr page 685-

H O M I L I AE lOAWi BRENTII’

tur quidem cura Chrifti pro Ëcclefia, tanquam optimi paftoris pro gre gcfuo,amp;cjnfifmatur fides noilra,inomniluporumincurfione,fedinznbsp;terim admonanur nosfedam imbedllitatis noftræ,amp; uocamur adfccfânbsp;das opdmas quafcç uirtutcs. Ouis enim per fe tam in er me anima leu uninbsp;eftjUt plane nihil habeat,quo fe aduerfus lupos tueaturjed totum pen/nbsp;deatepaftorismanu* Sic amp; nos ouesChriftifumus. Nihilin nobis eftnbsp;uiriü , quo poiïimus aduerfusinfultumSataiiæcôftare.Sed necefîe hanbsp;bemus,tantum in Chrifto, fummo paftore, falutem quærere. Adhæc,nbsp;nihil aiunt efie in oue, quod non fitalicuiusufus. Admonemur igiturnbsp;hoc cognomine, ut exhibeamus nos in omnibus miles Deo,nbsp;nbsp;proxi/

mis noltris. Deinde confirmât Chriftus hoc refpÔfo uocationemPetri, Pafee ,inquiens,oues meas.Quid ergo-T num Chriftus ita conflituit Pcnbsp;trum in paftore ecclefiæ fuæ,ut ncc ipfe maneaepaftor,nec alrj apoftolinbsp;fint paftoresecclefiæ'^Minimeoîm.Nam Chriftus bonusillepaftor eftnbsp;perpetuo,qui ut femel pofuit aïam fuam pro ouibus fuis, ita tue-ur amp; conbsp;feruate^sfempiternafalute.SufcitaboCinquit Dominus, per Ezechielenbsp;de Chrifto)fupcr ea paftorem unû,quj pafeae ea,feruum meum Dauid»nbsp;Ipfepafcetea,8lt;;ipfe eriteisinpaftorem. Ego auiemDominusero eisitinbsp;deum,amp;feruusmeusDauidprincepsin medio eorum,EtChriftusipnbsp;fe.Oues meædnquit,uocem meam audiuntjamp;f ego cognofeo eas,amp;J fe/ loannù i»;nbsp;quuntur me,ôlt;^ego uitamgternamdoeis,necperibuntin æternum, ne/nbsp;que rapieteas qpifquam de manu mca.Et itersî.Ecccegouobifcum fumnbsp;oibus diebus ,ufcp ad confummationemfeculi. Quarc nen eft fentien/nbsp;dûçfgt; Chriftus cÔftituendo PetPÛ in paftore, dereliquait ipfe gregeecnbsp;clefigfufîjfedfignificatpodushacuôcatiôcPetri, felemppfentem connbsp;feruatui^ ecclefiam per externû apoftoîoi=;î minifteriû. Nam eu ait, Pafeenbsp;meas,meas,inquam,oues: nô inftituitinEcclcfiadnm,fed feruu^nô manbsp;giftrûjfed miniltrum,non eum,qui madet amp; perdat fuas oues,fed q ci/nbsp;bet et pafeat aliénas ones. Quod certe 2lt; Petrusipteoptimciatcllexit.lnnbsp;epiftolaemfua,itafcribit.Prefbyteros, q inter uosfuntobfecro,q fumnbsp;6^ ipfeprefbyter, ac tellis aBlicftionû Chrifti,atcp idem confors glorig,nbsp;quæ reuelabitur,pafcite,quantû in uobis eft,gregê Chrifti,curâ illius anbsp;gentes,non coalt;âe,fed uolentcs,nÔ turpiter affectantes lucrum,fed pronbsp;pèfo animo,necp ceu dominiû cxcrcentes aduerfus hæreditatê Cdei)fednbsp;ficut fitis exêplaria grcgis.Et cum apparuerit paftoB2 princeps, reporta/nbsp;bitis immarceffibilem gloriæ corona. Vides neePetru ipfum uerbo pafnbsp;cendi intclligeretyrannicâdnationem ,fed fideleminfterium,quo curanbsp;gregis itaagêda eft,ut faluseius uerbo Dni,qnæ funtuera pafcua,côfe‘''nbsp;uet.CæteiS2,cjî Chriftus tertio interroger, ac iubeatPetru pafeere ouesnbsp;fuas,partim fignifitat ferem feriâagere,amp; oîno ratum uelle habere,qd.nbsp;Petro commcndauit,partim fignificat quata cura compIeCtat Ecclcfianbsp;fuâ. Non contetus eft femel ôd iteBz commèdare eam miniftris Ecclefiæ,

111 iq

-ocr page 686-

IN R.ESVRRE CTI ONEM CHRISTI

lät pro uin'Ii' fua,qua poffunt dib'gcntia,pafcanceam uerbodei ,fedaddt ctiam tertio : PafceouesmeaSjUtintelligant,nihilprius, nihilq? maiorinbsp;ftiidio faciendum e(Te,quam ut ecclefia reifte doceatur. Non indigerctt^nbsp;dcm,fï ueUetjiTiiniftrorum opera,adconferuanda ecclefiâ,feditauiftnnnbsp;eftipfijUtminiftri fintplantatores,amp;rigatores, ipfe autem incremetidanbsp;tor .DeMagtjCooperarrj fumus,dei agricolatio,dei gdificatio eft.Quanbsp;fc rainiftri ecclefîæ côferant omne ftudium fuum in ho'c,ut u ere fint, qdnbsp;audiunt,nimirum plantatores^amp;coopcrarij dei, quo ædifîcium ccde^nbsp;fiæ confcruet. Quod ante Petrus indoluit,propterea q? Chriftus tertionbsp;intcrroga(ret,num amaret ipfum ,ac refpondit, Dornin c,tu omn ia nolfi,nbsp;tu feis,qj amem te,fiuc fubirafcatur,proptcr ta exaclam amp; toties repetitanbsp;interrogationem,fiue formidine quadam corripiatur, nefbtaffis aliult;lnbsp;in receffu cordis ipfius 1 ateat quam ipfe cogitet auc agnofcat,certe hpc eftnbsp;tiiere.w-nbsp;nbsp;nbsp;egregiaconfeffio maieftatisChrifti:Tu omnia nolti.Quidenimhoca''

liud eft,quam quod amp;: pfalmographus Hieremias tribuut uero Do^* chrifltttue» rninodeonoitro,uidelicet,Scrutans corda amp;irenesCCumigitur Petrusnbsp;r«j tribuat nunc idem lefu Chrifto, an nonperfpicue confitetur eum eflenbsp;uerum deumC’Si autem deus eft,ut uere eft,confidamus in ipfum, inuonbsp;cemus ipfum ,certa fpe ccncepta, qgt; qui nobis promifit in fefaluternnbsp;dem poflit ctiam praeftare falutem. Atep baden us concionatus eft Chrinbsp;ftus Petro de minifterio fuo apoftolico,ut cognofcat,q) quiapoftabtwnbsp;gationem refipucrit,reftitutusfitpriftinæ uocationi fuæ,amp;difcat,q)minbsp;nifterium fuum non fit tyrannis,fed officium pafeendi gregem Cbriftt»nbsp;Nuncautemconcionaturei Chriftus, depaflioneamp;morteipfius. A/*nbsp;,, men,amen,inquiens,dicotibi,cum efles iunior,cingebastc,5tambula/nbsp;», bas,quouolebas.Cum autem fenueris,extendes manustuas, amp;¦'aliustenbsp;,, cinget,amp;ducet, quo non uis; Hoc autem dixit ,fignificans, qua mortenbsp;,, glorificaturus effet deum.Ec hoc cum dixinèt,dicitei.Sequereme.Hocnbsp;eftuaticiniumde paflione,feu ut uocant,martyrioPetri.

pdriwir/y« tibi,cum efresiunior,cingebas te,5^ ambulabas,quo uolebas.fhoc KWB. efti)quemadmodum iuuenes,qui adhucfuntuegeto corpore,libereSinbsp;expedite ambulant,quouolunt. Cum autem fam fenio coiifedi funt, fo/nbsp;lent abaltjs duci,amp; nonnfiquamin eumlocu ducuntur,quo minimenbsp;uolueruntjita prædico tibi, q? muftis ad hue annis liber amp; expeditus uernbsp;faberis in minifterio ad quod teuocaui. Et quan qua conrjeieris interdunbsp;incarcérés amp; uincula,tarnen liberaberispotenti manudei.Poftquamaiinbsp;tern multos annos tranfegeris amp; perueneris ad feneclutem, ibi turn ducenbsp;ris,quo no uis,rapieris ad mortê,at(:^ adeo me fequeris, hoc eft,ficut e/nbsp;go,ita Si tu mortecrucispatierJs.Nam qp uerba Chrifti hanc fententianbsp;habeant,Ioannes ipfe exponit,cuait,Hoc dixit, fi'gnificans, qua mortenbsp;glorificaturus effet deum.Quod autem Chriftushoclococontionatur,nbsp;hoc poftca reipfa in Petro impletum eft. Poft pentecoften em pra'dicanbsp;uit

-ocr page 687-

HOM IL IAE lOAN^ B REM TIL «itlibcrccüângelionChrifti in uari}sregionibusplufquam tngintaan/ 'nbsp;nis,ufcpadukimurn annum Ncronis, a quo,quêadmodum fcriptoresnbsp;rerum geftarum tradunt,affixus eft cruci,capite ad terram uerfo,amp; pedinbsp;bus in fublime eleuatis.Ctcterum Chriftus non concionatur temerc Penbsp;trodemartyrio fuo.Primüenim fignificathanc cfîèfolenncm fortunânbsp;ccdefiafticiminifterrj,çpfcquanturipfum extremæafflictiones in hocnbsp;fcculo.Ego mitto,inquit,uos ficuc oues in medio luporum.Et : Venietnbsp;têpus,ut quifquis interficiat uos,uideatur cultû prgftare deo.Deinde donbsp;çct minifterium apoftolicû non cfle externam dominationè in hac terra,nbsp;fed quod ab extcrnis huius feculi dominis ac regibus paciatur pcrfecutionbsp;nem. Quarepafccre oues Chrifti, nôeft dominationem exercere in o/nbsp;uesjedporiusfurori lupoR2,hoceft,tyrannorum expofitû efle. lam necnbsp;illudofcitanterprætercundûeftjt^ loannes uocatpaflîonêamp; morte Pe/nbsp;trijglorificationem dei»Signifieans,inquic, qua morteglorifîcaturus ef/nbsp;fctdeum.Etfi ern mors fan(ftorum,qui propter cuangelionChrifti a gznbsp;fecutoribustrucidantur,uideatur inoculishoîmturpisetabpminabilis,nbsp;in oculis tarnen dei gîoriofiftima eft, qua amp;nomêdei inter hoies illuftranbsp;tur,amp; fandti in cœleftê hæreditatem extolluntun Acfantftoru paftîcnes,nbsp;nô expiant quidem pdâ,attâmen fandæ funt, propterea q? commendêtnbsp;amp; glorificenf fandam paftïonem amp; mortem Chrifti,qua fola,expiatanbsp;funtpeccatanoftra.Sed quid illudeft,quod Chriftus ait,de Pétri paflinbsp;one»Ducet te,quo non uisç’num Petrus noies amp; coacftuspaftus eft cruznbsp;cemCAn no tanta animi promptitudine Cufcepit crucê,ut uoluerit capPnbsp;teadterramuerfoS^pedibus infublimeeleuatiscrucifigi,aftcrêsfe indinbsp;gnioré,quamutcrucifigatur,ficut Dominus fuusCRede Petrus fufee/nbsp;pit crucem uoluntarius,Sed Chriftus loquitur de lege membroR2,quænbsp;rebellât legi métis noftrg»Reperio,inquit Paulus,per legê uolenti mihinbsp;(âcere bonum,qgt; mihi malum adiundum fitDeledatenim me lex deinbsp;fccundum internum hominem» Seduideo aliam legem in membrisnbsp;meis,rcbenantem legi mentis meîe,Slt;captiuum reddentemmelegi pecnbsp;cati, quæ eft in membris meis. Quod Paulus de feipfo, imo de toranbsp;Ecclefiafcribit,hocetiam de Petro intelligendum eft» Petrus enim innbsp;CHRISTO renatus ,duplexcft homo» Alius externus, alius in/nbsp;ternus.Aliuscarnalis.aliusfpiritualis.Etftenimpijrenafcantur inChri pt(„ahomenbsp;fto, amp; aedpiantipiritum fandumper fidem,tamen remanetinhomiz extemut,^'nbsp;ne caro» Vbi autem eft caro hominis in peccato concepti amp; nao,nbsp;»bi eft etiam peccatum originale , quod fublatum quidem eft per figt;nbsp;dem,reatu,manet tarnen femperadu ,quoadhomoinhocfeculouixe/nbsp;rit^itinhoierenato perChriftû, caro lemp côcupifcat aduerfus fpm,nbsp;^üs aduerfus carné. Et heCjin^t Paulus,inter,fe mutuo aduerfant,utnSnbsp;qcunc]^uolueritis eadcfaciatis* Itacß Petrus,iuxta internum hoiem,fcu

-ocr page 688-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI iuxta fpintum,fufcepit cruccm obcdientiflime,JUxra extern urn ante hogt;'nbsp;minem,feu luxta earner», duct us eit,quo non uoluit. Ac oprauit quklc,nbsp;uctoto corde obediret domino,in furcipicnda cruce, fed nt pcrficeretnbsp;hocbonam,nôrepperît in carne fua. QuidigitdicemusCniiquia caronbsp;rebellauit fpiritui in Petro^paffio eius dicenda cric prophana amp; imputa»nbsp;Per fequidem eft impura necmereturremiftionem peccatorum, fed qanbsp;Chnftus,cuius pafliofuitfan(ftiftima,habitabatin Petroper fide,fa(ftunbsp;eftjUt Petrus rep u ta recur iuftus propter iufticia Chrifti,amp;paftio eius renbsp;putaret fan(fta,propter fantftampaftîonêChrifti, cuius Petrus per fidenbsp;particeps erat. Qtiod autem de paflione Petri dicitur,hoc etiam intelïigcnbsp;dumeritdepaftionibus oim piorum. Hæenimcarne quidem,quaere/nbsp;bellat fpiritui, impurg funt,fpiritu autem fancda; func. Quare ,etfi no menbsp;reanturremiftionem peccatorum,tamenDomino Deo noftro intantunbsp;gratgfunt propter Chriftu, utremuneraturus ftteasalfjsmultisamp;rna/nbsp;gnis,adeocp cœleftibus benefiet)s.Gaudete, inquit,8d exultate, quonisnbsp;mercesueftracopiofaeftin coclis.Sicem pcrftcuti funtprophetas,qwnbsp;fuerut ante uos. Sed pergemus etiâ reliqua huius colloqurj perftringere.

»» Conuerfus Petrus,uidet difcipulum,quediligebatlefus, fequentem,q Î i Si recubuit in cœna fuper pecftus cius,ôC dixit. Domine,quis eft,quitta-'nbsp;ditteCHunc,cuuidiftecPetrus,dicit lefu,DOMINE,hicautemquidî’nbsp;Dicitilli lefus.Si eum uolo manere,donecueniam,quid adteCTu lequenbsp;re me. Ext) tergo fermo ifteinter fratres,cp difcipulus ifte no moreretur»nbsp;,, ËtnôdixerateiIefus,N5moritur.Sedfieûuolomancre,donecueniii»nbsp;, y quid ad teCHiceft difcipulus ille,qui teftificatur dehis,8dfcripfif hæc,S^nbsp;,, feimus q? uerû eft teftimonift eius. Vide etiam fantftiftïmoiîîhoimimnbsp;becillitates. Petrus pauloante,cû derniferatfein mare,exhibuitfpecimênbsp;Sin^wurnimnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^ft^^tisin Chriftû,quoamp;ChriftusitadeletftatusRiit,ut

beàOitis tenen' no potuerit,quin uiciftîm,cômendationepafccndarûouiumfuaB2 dechraret atm fuum erga ipfum,propcnfiftîmû. Nunc autem curiofitatenbsp;ita pcccat, uteciam grauiter a Chrifto reprehendatur-Na cuecolloquionbsp;Chrifti intcliigeret,feadexemplum ChriftiglorifieaturumDeummornbsp;tecrucis,Cquodetficarni grauefit,tamenfuit Petro auditu iucundifti/nbsp;mû, propter uehementem ipfiusamorê,quo in Chriftum ardcbat)norinbsp;eft côtentus,q) cognoucrit,quid de fefutui^ effet, fed inquirit etia curionbsp;fe de exitu uitæ loannis,quem amp; Cbriftus Petrus magno amore comnbsp;ple(ftebantur.DOMINE,inquiens,hicautem quidc’quemexitumha/nbsp;bebit huiusuita; qua morte is te glorificaturuseftc’ Nuis aut liber erit anbsp;mortc,autnan uiolenta,fedtranquilia morte,inbonafene(ftute obdor/nbsp;mifeet; Hacc eft carnis curiofitas,quæ aut non contentaautdereliftanbsp;fua uocatione ,inuadit in alienam ,ac uulgaris hominum morbus eft,nbsp;quod tiineanaus, ne alius meliori ac focliciori donoafficiatur,quamnbsp;nosjt^c^ exiftimemusjuocationem alterius noftramultoiucudioremnbsp;beatio/

-ocr page 689-

. HOMÏLIAE IOAN. Bamp;BNTl.U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w»

beadorem effe.Qviave Cbriftusrcprebcnditbanc cuviotitat^.Si ait.Si eumuolo mancrc,donecuemam,quidadtelt;:Tu Vequercme,hoceft,nbsp;Si confa uauevo eum u(cp ad decrepitam etatem in boe feculo,donec ucnbsp;niâ,8é uocê eu txäquillamorteexbacuita^quid tua refertCEgo uocaui te»nbsp;ut meo exeêpïo morte crucis feras.Hæc tua eft uocatio,bacfeö:arc, hâcnbsp;capcffe,etnolide aliéna curiofe foUicituseffe.Obieruabilis dodrïa,quanbsp;Si Petrus ipfe poftea in liter as retulit.üicit enim.Ne quis ueftrum ami/nbsp;gatur,ut curioîus alienarum rerum.Nâ quialienaafuauocatione curat,nbsp;quid aliud agit,quam t^fuâipfius uocationê negligenter curatC Quodnbsp;cum nô folum r eprebenfionem,uerumetiâ pcenam mereatur »omni ftu-*nbsp;dio cauendum eft,ut ncc de tjs rebus,qux ad nos no pertinent» curiofenbsp;inquiramus »nec in aliéna négocia temereinuadamus.Ceterû quod Ghrinbsp;ftusdeloanne dixit:Si eüuolo mancrc»donec ueniam,di(cipuli multo a/nbsp;liter intcllexerunt, quam Chriftus f enfit .Exi)t termo,inquit, inter fra/nbsp;tves,q) difcipulus ille non moreret. Cbriftusautncnuoluitbis uerb isnbsp;fignificarc loannc{impliciternonmoriturum»fedtantu non moriturunbsp;cûuiolenta morte, Etquoducrbisfignificauit»id etiam reipfa in loan/nbsp;ne impletumeft.Tametfienimloannesmultas Si grauiffimas affliâio/nbsp;nés in uita fuaptulit,boc tîi dono prç multis altjs difcipulis ornatusfuit,nbsp;q' ali} apoftoli uiolentisôC turpibus Cidtç coram (cculo. Nam co/nbsp;Ueo honeftifîimis) mortibus extinélifint.loannesautemuixitufcp ad io4nnitui(4nbsp;decrepitam ætatê»8i cum prædicaffetEuagelionplufquam fexagintaan ^iuturtM.nbsp;nis poft refurretftionem Gbrifti,obdormiuit tranquille in bona feneélunbsp;te.Ncctemerefa(ftumeft,qgt; Chriftus contuleritloannitam diuturnamnbsp;uitam,8lt; tranquillûhuiusuitçexitum.Primucnim b oc dono cofuluicnbsp;faluti ecclefiæ fuæ,utecclefia habereepropugnatoremaduerfus hære/nbsp;feSjprefertim eas,quæ negabant Chriftû uerum efle deum. Erat enimnbsp;dam,Cerinthusnomine,quiaffirmabatChriftûnon fuiffeanteNiariâ, Certntbit*;nbsp;nec efle natura deum.Quareloannes» adbuc fuperftes, occalionem fu/nbsp;mens ex hoc impio Cerinthi dogmate»fcripfit Euangelion fuum, in quonbsp;perfpicuc afleruitdiuinâ naturam Chrifb.ÙeindeconceffîtIoannilon/nbsp;gæuam uitam,amp;: tranquillum mortis genus» ut fignificaret, non eortminbsp;tantum mortem qui propter nomen Chriftia tyrann is amp; perfecutoribusnbsp;uioknter trucidant\uerumetiâcorum mortê,qui infide Chrifti uulgarinbsp;mortis genere uitâfuâfiniût,pciofamefleincÔfpe(ftudei.Nâcumuul/nbsp;go difeipuli Si apoftoli Chrifti ab aduerfarrjs crudeliter alio atq^ alionbsp;mortis gne interimerent,potuiflet quifpia exiftimare, qgt; nÔ efTet u crusnbsp;legitimus Chrifti difcipulus,mfi q uiolêter trucidaret .Quare côcef/nbsp;fit Chriftus loâni trâquillû mords genus^ui declararet nÔ eos tm fîbi granbsp;tos et acceptes eè,q ^îpter nomê Chrifti crudeliter occidût, fed etiâillos,nbsp;qin fidc Chrifti uulgari hoim morte obdormifcût.Nâ oîs,oîsjqu3,nbsp;q crediti Chriftû qcû^ mords gne extîguat, nÔ ßeat,fcdhabeat dtae

gt;

-ocr page 690-

IN RESVP-RECTIONEM CHRISTI

ternam^tcflatus eft ïoannes,non folum publica prædicatione fu3,ufr5^ ctiam publids fcn'ptis fuis,quibus Ie lu Chrtfti maieftatcm ita explKui^nbsp;union folum coætanei eiushabuerint,quo falurcmfuam difcercn^ufUnbsp;etiain poften, adeoc^ tota ccclefia Chrifti ufc^ ad nouiftimum diemhanbsp;beat,quo ad confequendam ucrâ fœlicitatem crudlatur, in Chrifto lefi*nbsp;Dominonoftro, quieftunacum patrcamp; fpiritufanlt;ftoDcus laudaH''nbsp;dus infeculaAmen*

H o M I L I A L XXVr.

eft in Galilæa, non coram uno tantum,amp;altcrodif

Vashactenus apparitiones Chrifti uel in Iudg«,u^ in Galilæa fadas,explicuimus,illuftres quidêfuof,nbsp;amp;certiflïmeteftantur Chriftum uerea mortuisrcfutnbsp;rcxifl’e,fed quânuncdiuina adiuucite gratia expVö''nbsp;bimus,longe oïm maxima amp; clariftïma eft, acnbsp;cipulo, fed coram plufquam quingentis.Namdehac apparitionccoflnbsp;cionatus eft Chriftus,priufq paffus eft amp; refurrexit:Oes,inquiens,uosnbsp;offendiculu patiemini mea caufa in noefte hac. Scriptu eft enim, Percurfnbsp;am paftore,iVdifpergent cues gregis. Poftq autem refurrcxcro, peedanbsp;uos in Galdga.Similiter augelusadnucians mulieribus,qup uenerat adnbsp;fepulcrû,q, Chriftusrefurrexiflet,c5cionatdehac magna appario'onc»nbsp;Cito,inqujês,euntes,dicitedifapulis eius,qj refurrexita moriuis,amp;P''nbsp;cedetuosin Galilæa:Illic eum uidebitisficut dixit uobis. Rccitabiniusnbsp;igithancapparitione,et percurremus eâexplicationenoftra, utquantonbsp;pluribus Chriftus manifeftatus cft,tâto certius refurredio eis côfîrme^nbsp;tur»Nâ cûChriftusaliqcies apparucritpriuatim,nûcuni muIieri,nûcU''nbsp;ni Petro,nûcplunbusmul'eribus,nûcpluribusetiâdifcipulis,uoluittsinbsp;de quêadinodumanieaj3miferar,ctiâ publice,oîbus difcipuhs fuis fimulnbsp;apparere,q nullum dubiû de ueritaterefurredicis fuæ rclinnbsp;queret, itaep iuftis difcipuhs eludæa in Galilæa proficifei, conftituitnbsp;eis mÔrern in Galilp,quêexiftimantfuiiremontê Thabor,in q et antesnbsp;trâsfîgurarus eft. Hpe fama,poftq percrebuit inter difapulos,magnis tanbsp;teruis qjfectifunt,adeummonte, utibilefum dnmfuumuiderent. Sicnbsp;enimfcribuntEuâgeliftæS^ Paulus. Vndedmdifcipuliprofedifuerâtnbsp;in Galilæam,inmontè, quo conftituerat illis lefus. Etuifuseft plufquanbsp;quingentis frarribus fimul. Et cum uidiftent ipfum,adorauerunt eij,qiHnbsp;damaûtdubitauerûu Hpc eft magna ilia apparitio, qua Chriftusuoluitnbsp;in môte Galilgæ,corâ maxiadifcipuIoHzfuot^t multitudine refurredio/nbsp;nêfuâcertiftîmis argumêtis cÔprobare. Siergounimulieridercfurre'^nbsp;diôc Chrifti teftificâti nô credimus, credamus plunbus. Si mulieribuSnbsp;nÔ credimus,credamus Petro.Si uni Petro nÔ credimus,credamusduOnbsp;bus difcipuhs amp; undecim apEs, Si nec hiscredimus, credamus plufq qrtnbsp;gêtis illis fratribus,qbusChrûs publice in môte fhabor apparuit.f*

-ocr page 691-

HOMltlAE ÎOAN. 8R.ENTII’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7t«

quibus CO tempore,quo Paulus pn'orem fuam cpiftolam ad Corinth»/ OS fcripfic, plures adhuc uicam in terris egerunt, qui fuo ipforum tegt;nbsp;ftimoniorefurredionem ChriftiaBirmarenon defierunt. Tametfi etnnbsp;quidam, cumappareretChriftusin monte,adhucdubitarent, tarnen utnbsp;oisdubitatio eximeretur,non apparuit Chriftus mutus,fcd colloquiturnbsp;cum ipfis familiäriflime, amp;L dat eis mandata, quæ poft acceptum fpiritûnbsp;fandumfàceredebcanu Hæcigiturmandatafiefehabent. Et accedesnbsp;Icfus,locutuseft eis dicês.Data eft mihiomnis poteftasin ccclo amp; in ter t «nbsp;ra.Profediergo inmundûuniuerfum,prædicate cuangcliôomnicréanbsp;turæ:amp;doceteomnesgentes,baptirantcseosinnoîepatrisetfilri Slt;:fpusnbsp;fanlt;fti,docentes eos feruare oîa,quæ prgeepi uobis. Qui crediderit, ôd ba s cnbsp;ptizatusfuerit, faluuseric.Qui uero noncrediderit: condemnabitur.nbsp;Memcrabiliscontio, qua Chriftus maieftatem fuâ paucis quidem uer^nbsp;biSjfedimmenfam celfitudiriê 5^amplitudinem fignificantibus,expliynbsp;cat. Data eft, inquiens, mihi oîs poteftas in cœlo in terra. Quid po/nbsp;tcft ad banc maieftatemàddiC Data eft,non uiolcnterrapui,nô furatusnbsp;fum,fed data eft a Deo pâtre meo.Et data eft MlHI,non angelocuipia,nbsp;non nudo homini,fed mihi. Quid ergofequiturC quid aliud, quam çp chrifli'petfnbsp;ncceftef)t,meefteuerumamp; naturalem Dcum. Alioquienim nulla po/nbsp;tuiftem rati one tantabona accipere.Data eft mihi OMNIS,omnis,iii/nbsp;qua,poteftas, non aliquatm particularis, fedOMNIS.Etaddit,PO/nbsp;TESTAS. NondicitjOmnis cibus,omnispecunia, omnis medicina,nbsp;fed oispoteftas, quouerboomniafimulcopleditur.Necincoelo tan/nbsp;tum,nec in terra tâtum,fed in cœlo amp; in terra. Cœleftia bona funt,qu5/nbsp;turn quidemad prefens inftitutûfuffîcit,fpiritusfanétus,iufticia,uita ôdnbsp;fcelicitas æterna, Super h æc bona con ftitutus eft Chriftus dom in us.nbsp;Quare qui hoB; defiderio tenetur,necefte h abet ea e Chrifto petere.Ternbsp;reftria bon a Cunt,quâtum quidem adhoefermonisargumentu fads eft,nbsp;fanitaSidiuitiæ, honor,liberatio e præfentibus periculis, amp; id genus a/nbsp;lia.In his Chriftus etiam dominatur.Conftiiuifti eum, inquit pfalmus,nbsp;fuper oîa opera manuûtuarum.Omnia fubiecifti fub pedibus cius,ouesnbsp;boues uniuerfaSjinfuper pecora campi. Volucres cœli amp; pifees manbsp;ris,qai pcrambulâtfemitasmaris.Quarequi hisbonisindiget,non ponbsp;teft ea comodius aliiinde confequi,qua a lefu Chrifto, Age,age, inquiznbsp;es,is nobis acceprus eft Menias,qui nobis abûdâter largitur diuitias,honbsp;nores,fanirates,amp; quicquidin hoc feculo iucundum eft. Quidem aliudnbsp;quærimusCSedcum uideamus nthil minus nobis contingere,ac poiiusnbsp;nos,paupercs, contemptos amp; morbofos effe, quid lentienduro eft, niftnbsp;regnum 0^ poteftatem Chrifti uaniffîmas eflenugasC Sed apagefis cumnbsp;ifta tua horribili blafphemia. Etenim non folum prophetæ defcri/nbsp;plerunt CHRl ST VMtalem fore Dominum,in ccelo S^in terra,uegt;nbsp;rumetiam lESVS ipferaagnis Simultismiraculis, adeoqueautoritatc

-ocr page 692-

IR RESVRRECT 10 NEM CHRISTI

cius lcigca!iterinteiligêdaeft,^tu^carnaliprudêtiaitnaginaris,

uTimobi.

uTimobi.

fpintüsfan(ïli,q per apoRolos elïicaxfuit,pcrfp!Cüe coprobauit, fe h uC ChriftumefTejCui propbetætantampoceliatcmtiibuat. Sedratioregt^nbsp;i^it Chriftus expofuit maieftacê lua,Daia cft,ingc ns,nhh i cmnisponbsp;té(îasincœ!oÔlt;incerra,expjnicdeindc,quaratioe,amp;; quo modo, ucnbsp;lithanc fuam potftatê in terraamp;inhoc fecuïoexerecre. Profedi,’’^nbsp;quit, in mundum uniuerruir!,prædicate cuangelion om ni creacuræ,^nbsp;docetcoêsgences,docèteseos leruare omnia que præcepi uobis.HaCts^nbsp;nusdetinui uos tantum in Galilæa amp; ludæa, acpræccpi uobis, ut inU*nbsp;am gentiûnon ab iretis,n ce in ciuitatem Samaritanorumingredercmini*nbsp;Nuncautem poftqintraui in regn um patris mci,iubeo uos, poft miflî^nbsp;onem fpirituflàndi profiesfdin uniuerfum orbem terræ,ad ornncsgcnnbsp;tes,qusefub cœIofunt.Quidautergintergentes faceredebemusCNonnbsp;iubeo uos externo gladio inuadere régna huius mundi,Sd derjcere regt®nbsp;e fede maieftatis fuæ,ac tyran ni dem pro more principum huius feculi innbsp;hactcrra exercere.Regnumenim meum nôeftdehocmundo,fediubeonbsp;uos pdicarc amp; docere. Hoc meum eft regnumin hactcrra,hæcmeatftnbsp;maieftas,donee aduenerit nouiftimus dies,uidelicet,ut predicetur,5^nbsp;ceatur. Quid autem prcdicabimus;quid docebimusçNo fomnia ueftta»nbsp;non an lies fabulas. Sed Euangelion,EuangeliÔ,inquam. Sedquod dtnbsp;iTudËuangelionîTnimiiîzq? miferit deusfiliumfuumin mundum,nonnbsp;utcodemnetmundum,fedutferueturmundusp cum,amp;cplefus Chtlnbsp;ftus ueneritin huncmundum,ut ptftoresfaluosfaceret.Hgceftfummanbsp;EuâgelibqdÔC Chriftusipedocuit,amp;quodapoftohsfuis prædicâdumnbsp;Sedocendum comendauit. Vnus,inquit Pa ulus. Deus, un us etia concinbsp;liatorDdamp; hoim, homo Chriftuslefus, qui dedit femetipfutnP^'^d/nbsp;urn redeptionis pro omnibus,uteffet teftimonium ternporibus fuis.innbsp;quodpofitusfumego prcco Siapoftolus.ueritatemdicoin Chrifto,nonbsp;mentior,doôor gentium cum fide Si uernatc.Habes,quod fitiffud Euanbsp;gelion,quod apoftohspdicandumcommendatumeft. Sed audiPetrunbsp;qep.Per nomen iefu Chnfti Nazareni,qucm uos crucifixiftis, quêDcnbsp;usfufeirauita mortuis,perhunc ifteaftat cora uobis fan us. Hiccftlapisnbsp;jlle,qui reieftus eft a nobis cdificantibus,qui faeftus eft caput anguîi,necnbsp;eft in alioquoq falus, Nec enimaliud nomen eft fub ccclo datum internbsp;hoi es, in quo oporteat nos fal uos fieri. Et iterum .Huie omn es^phet»nbsp;teftimonium feront, qp remiffionemptftorum accepturusfitper nomennbsp;jpfius,qfc[ujsfredideritin eum.En hoc eft illud euangelion,quod Chrinbsp;ftus iubet apoftolos pdicare,amp;:doccrc.Quarequi prædicantaliud Euâ^nbsp;gehon,uide{icet,çp eonfequamur remiflîonê peccatorum proprermerinbsp;ta operunoftrorum,hi utnôpdicantEuangelionapoftohscommendanbsp;turn,itanequaqfuntfuccefforesapoftolorum,fed potius anathema a à’nbsp;minqdeo noftro. Nam,cp necapoftqlis ipffs heuerit aliud Euangelion


-ocr page 693-

HO MI LI AB lOAN. BRENTit


prædicars, Chnftus difcrte cxpofuit Doccte,inqüiens, feruare omnia quæ præcepi nobis.Non a;t,docete quælibet, ftatüité,quod placet, de/nbsp;cernite, quod tibidini ueftræ uifum füerit, fed eaquæ præcept uobis»nbsp;Quid ergo Chriftus præcepit apoftolisC Quid præcepinet,nifi, quodnbsp;ipfedocuitC'Docuit autern éuâgelion fuurtl dé gratuita peccatorumrcmifnbsp;fione in ipfo,5i ut cognofceremus quarn hecelïàrium nobis fit hoc euan.nbsp;gelion, explicuitetiam legem,non utnóüuslegislator,fedutueteris Iç/nbsp;gisconfirmator» Accedithuc^q? exégeritetiam obdien tiamfidei,6d openbsp;racaritatis* Habes fummam doâ:rinæChrifti,inqiuhoc præcipuumnbsp;cftjÇp Chriftus uénerit in htinc mundum,ut pdôres faluos faceret.Prinbsp;mum ergo præcepit apoftolis,ut hoc euangelion prædicentin uniucrfonbsp;orbe,deindé,qüiaeuâgelion non agnofcitur,nifi agnitispriuspeccatis,.nbsp;præcepit etiâ eis,ut explicent legê Dei,amp; oftendantauditoribus grauigt;nbsp;tatem peccati.Poftremo,quia fpiritusfandusperfïdem acccptus,no eftnbsp;ociofuSjpræcepitquoCp eis,utamp;ipfi mutuofediîigant, amp;doceant ho/nbsp;mines mutuo feinChriftodiligere, Hæc prædicarutapoftoh^qucad/nbsp;modum teftanturpublicafcripta eorum.Hæc étiam,quifquisprpdicatté A-poßolorUnbsp;ritjfucceftor eft apoftolorü, etiafi nemo ei hue titulum publice tribuat» doarina.nbsp;Sed quifuntdoceodi,amp;quibuseftprçdicandumeuâgelionÇ'Omni,in/nbsp;quit,creaturæ.Etiam béftqsamp;arboribusCHæcquidem creaturæ funt,nbsp;in h oc autêargumento non uerfamur in generibushai^creaturaRî ,fednbsp;ingeneribushoïm,Duoeninl funthominu genera, Alterumludæo/nbsp;rum,quifuntcircumciri,degenereAbra^.Âlterum,gentium,qugnccnbsp;funt drcuncife gt;nec funt de gencre Abraæ. Ac ante aduentum Chriftinbsp;foU hidæi uocabantur eleâ:uspopulusDei,Te,ihquit, elegit Domi/nbsp;nus Deustuus,ut fis eipopuîuspeailiaris de cundispopulis,qui funjtnbsp;fuperterram. Nuncautempoftquâ Chriftus aduenit,8tintrauitin re/nbsp;gnumpatrisfui,diciturad apoftolos:prædicate,non folis tantum ludænbsp;is ,non tolis tantum gentibus, (ed publice omni creaturæ,tam ludæis qnbsp;gendbus: Vnde amp; additur: Docete omnes oenteSjhoc eft, oes populos

Ä nanones.MementOjinquit Paulus, qgt;uos quortdâ genres in carne, uocabamini prgputiû,ab ea,quæuocatur circuncifio in carne,quæ dr/nbsp;cundfio fit manibus,çp inquameratis in temporeillo, fine Chrifto,ab/nbsp;alienati a republica lfraelis,amp; extranei a teftamentis promiftionis,fpeninbsp;non habentcs,Deoc^carentes inmundo,nuncautemper Chriftutnjgnbsp;(um,uos qui quondam eratis longinqui, propinqui fadi eftis per ßnnbsp;guinem Chrifti.Quare euangelion Chrifti non pertinetadunumtannbsp;turn hominumgenus,in uno terrae angulo,fed ad omnes hominesintonbsp;to orbe terrarum. Atep hgc eft inftitutiopredicationis euangelrj^quamnbsp;inftitutionem Chriftus paulo poft in die pentecoftes ftupendis miracu/nbsp;lis confirmabic.Sed quidC num iubet tantum predicate amp; docereÇ’non


certe,fedadditetiam fao-amentumBaptizantesCinquit:)eosin nomi/ tnmm

-ocr page 694-

Bdptijmicott lo4n,4,

Baptißnui

IM RESVRRECTIONEH CHRISTI

ne pstris 8C filq 8d fpiritus fandi.Erat qutdem baptifmus antea mftitu tus per Ioannem,qui et hinc cognomen baptiftæ reportauic,erat amp; ab anbsp;poftolis ufurpatus,quêadmodum tcftatur loannesEuangciifta j nûc aunbsp;tem confirmât Chriftus hune bapdfmum, amp;^c5mcndateum in eccIcGanbsp;ufc^ßadconfummationem fccuïi utendum» Nam quid fit bapnfmus,ôinbsp;inquem ufum fitinftitutusÔ^confirmatus, hand obfcure fignifi cantnbsp;baifta,Baptifantesin noîepatrisamp;filfi etfpûs fâï.Baptifmus em eft mernbsp;fio in aquam,quæ fit nomine,hoc eft mandate amp; iuflione non hominisnbsp;cuiufpiam,fed D O M I N IDei noftri,patrisamp;fihj amp;fpiritusfangt;*nbsp;di,amp; qua Deus pater pacifeitur nobifcum,qgt; recipiat nos in gratiamnbsp;rcmittatnobis ^ccata,propter Chriftûfiliumfuum, acfandificet nosnbsp;fpiritufandoinnouamamp;æternam uitam.ItacpChriftusuoluit,utaponbsp;ftoli nontantùraprædicarent Scdocerent Euangelion, uerumetiam utnbsp;baptizarentjUt quod in euangelio uerbis promittitur, baptifmo, tandnbsp;diuino quodamfigino,confirmetur.Nâin EuangclioCH R I S T*nbsp;prædicatur,qgt; Deus fit nobis reconciïiatusprôpter Chriftum,(ÿ remitnbsp;tat nobis pda propter Chriftû,q) reputet nos iuftos propter ChriftufU

q? uelitnosexaudire,'in oibusafflidionibus,amp;feruareproptcr Chri ftum.Praedicatur item in Euangelio Chrifti,q) Deus adopter nos innbsp;lios amp; hæredes regni cœloRt, propter Chriftu, amp; det nobis fpiritu fan^nbsp;clum,q non foluexpurgemusreliquias peccan\uerumetia propter quénbsp;uiuificabunt corpora noftra ad æternâ uitam.Si fpfis eius,CinquitPaU/nbsp;lus) qui excitant lefum a mortuis,habitat in uobis,is qui excitauit ChrPnbsp;ftû ex mortuiSjUiuificabit èC mortalia corpora ueftra propter ipfiusfpmnbsp;inhabitantêin uobis.HæceftfummaEuangelrj Chrifti» Cuigimrbapnbsp;tifmus fit facramcntu,hoc eft,diuinum figillum Euangelij, pacifeitur denbsp;us,amp; quafi certa quadam ftipulatione fidem dat»per baptifmu, Çp quænbsp;Euangelio prædicâtur, ea uelit illi qui bîqptifmum accipit, uere praeftanbsp;re.Sed quidcNuquæ Euangelio praedicantur,amp;baptilmo,qtwfi palt;Sonbsp;quodamc0firmantur,ea indifcriminatim,omibus hoibus contingent^nbsp;lt;erte côtingerent,fi modo ea quæ exhibentur SCofTeruntur, acciperent^nbsp;Quo igitur accipiunturç’Sequitur. Qui crediderit,8d baptifatus fuerit,nbsp;(aluus erit. Qui uero no credideritîcondênabitur. Maxima quidem bo/nbsp;na nobis Euâgelio prædicantur,maxîa bona figillo baptifmi nobis coilnbsp;firmantur. No fuflicitautem ,ut praedicentur amp;confirmentur,fednece(nbsp;fe eft,ut etiam a nobis accipiantur, 8C non refjeiantur, Accipiuntur antenbsp;per fidem, uidelicet ut ei quod uerbis Euangelij didtur,8c pado baptif/nbsp;mi cofirmatur jfidem adhibeas.Reijdunt autem per incredulitate,fi nonnbsp;crcdidcris,quod ex Euangelio audias. Eides cnim,organon eft, quo cœ/nbsp;leftia bona accipiûtunFides,manusilla fpualis eft ,quadiuina bonaapnbsp;prchenduntunQuicredit, inquit,in eum,'noncondemnatur: qui ueronbsp;non creditda condènatus eft,quianô credit in nome unigenitifilrj definbsp;.......... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etmos

-ocr page 695-

HOMILIAE lOÄN. BRENTtL' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7«,

Bt{nox.Qul a-edkfilioJubeCLutanigternam,quiuero non (reditfütój •ïon uidebit uitam,fed ka Dei manét fupcr eurn,Cnm ergo hoc loco di^nbsp;cUur. Qui crediderit èi. baptifatus fucrittfalnus erittqui nero no crcdidenbsp;'*jtgt;danabitur,principio intelligendumeft,non deqnauisfideabhominbsp;pro fuo arbitrio conéeptajcd de uera fide,quac adhibetur euangelionbsp;Chrifti filrj Dei.Dicitenim*Prædicatc eüangelion omni creature, Et adnbsp;ditur» Qui credider»t,nimirum,huiceuangclio,quod Ghriftusiuflïtp/nbsp;^icarc*Habent ludsei fuam fidem: habent Turcæfuâ,habent amp; hypógt;nbsp;ctitæ fuani.Crcdunt cnim,(5gt; confecjuantur rentiffioncm pcccatoruni à piJffuerénbsp;Dco,propter mérita fuæ ipforum iufticiæ. Hæc tion eft proprie fïdéSinbsp;fedimpietas.Vera autefides eft,qugadhibetureuangelio Chrifti^q,nbsp;ptcrfolum Chriftum habeamuspropiciumDeum,amp;remiftionem pec^nbsp;catorum,Deindeconfi'rmatur hoc dido minifteriutn apoftolor^, Kcx/nbsp;tollitur autoritas eius minifterq fupramaicftatem oim huius feculi Moznbsp;Uarcharum.Nâmonarchae habent quidem fuas leges, fed his non pofz-funthomines,nifi ciuiliter iuftosfiicere,habent8(:fuos gladios, feci hisnbsp;non pofi'unt,nifi corporalem uitam auferre» NccpoflLtnt,quantu quiznbsp;dem attinet ad ipforum poteftatem,fubditos fuos cora Deo uel iuftos amp;nbsp;faluos facere,uelperpetuo damnare. Apoftoli autemtale habent min iftcnbsp;rium,quod eftpotentia Dei ad falute omni crcdcnti,amp; adperpétua per/ Apoßotidtninbsp;dicionem omni incredulo. Nam qui credit apoftolorum prædicatioz niflerij4utanbsp;ni,is confequitur ueramiufticiamamp;pcrpetuamfalutem.Quiueroconnbsp;temniteam,is inæternum danabitur. Quare quantum cerium diftat anbsp;terra, tantum diftat autoritas apoftolorum a maieftate oim regum huznbsp;iusfeculi.Etfirêreóleperpendas,reges(unt miniftriapoftoloRi.Ofiiz Apolioto^untnbsp;ciumenimregum Seprincipum eft,uttueanturpubficam tranquill.'taz ^wjiriregesnbsp;tern,non inhunctantum finem,ut homines fecure ftertant in terra,fednbsp;maxime omnium, uteuangelion, quod apoftoli praedicarunt,publicenbsp;doceatur,quo homines in ueraretigioneerudiantur,amp; gloria noininisnbsp;Deiilluftretur.Poftremodocemur etiamhocdi(fto,q)per folam fidemnbsp;propter Chriftum iuftificemuramp;faluemur.Etfienimhypocritæ damznbsp;nent hancuocem,quadicimus:Iufticiamcont{ngere nobis perfolam fi?nbsp;dem,tarnen cumChriftus dicat. Qui crediderit amp; baptizatus fueritr falznbsp;, uus er{t,pcrfpicue indicat,non pofte nos nifi per folam fidem iuftos reznbsp;putartNon enim confequimur falutem,nifihöbeamus iufticiam.Nulznbsp;laautem eft perfeefta iufticia,nifi Chriftus DOMIN VS nofter, Chrinbsp;ftusautem non accipitur,nifi per folam fidem. Non accipitur per diléz Pietés fok Innbsp;dionem.Nifiemantecredideris in Chriftum,nÔ potes cum prgfertim /^'A***nbsp;crucifixum diligere.Non accipitur per caftitatem,aut alias id oenus uirznbsp;nKes,quia nonfunt apta organa adaccipiendum aliquid a Deo/edtannbsp;lumfunt op^a,ad agendu^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bominibus. Sicut ein

ttiUjim ij

-ocr page 696-

IR RBSVRRECT lO NESl CflRlSTl

ocuîus, etfihabestpræftandnîmum donum uidendi,ncn tarnen eft ap' tus,utaudiatfonum.In hupcenim ufum folæaures ordin atæ Cunt,! tartnbsp;fireliquæuirtutesfuam habeantcommendationem, tarnen nonfuntinnbsp;hoc utileSjUtaccipiant Chriftum,cuangelio adn un datum. Sola fides,ornbsp;fiJetvuaiut g3’^ot^*llud,acuclut manusanimg eft,qua Chriftus,qui eft uera noftranbsp;iufticia, acdpitur. Quare Qihi 1 cerdus tcnedum eft, q q? per folam fide,nbsp;idcp propter Chdftum,quem fide accipimus, iuftificemur corâ dco. Nanbsp;qj bonahominumoperadiuinitus mandataetfi coram dco no iuftificrt,nbsp;neceft’ario tarnenfadenda fint,alrjs in loci's copiofeexpofuimus.Reuertcnbsp;jnurigiiurnuncadnoftrumpropofi'tum. NamChriftusprincipioex-'nbsp;plicuit difcipulis fuis in magna ilia apparitione,quæ fada eft in montenbsp;Galilgæ,eximiam fuam maieftatem,Data eft mihi,inquiens,omnis po-'nbsp;teftas in ccelo amp; in terra. Deinde commcndauit eis autoritärehuiuspa-*nbsp;teftatisminifterium prædicandieuangelq in toto orbe terrarum,Itè,itinbsp;quiens,inuniuerfummundum,pr^dicate Euangelion omnicreaturaf*nbsp;Quid ergo ad hæcdiccmusC nûChriftus nihil aliud addit difdpulfy»nbsp;quo parentfibiapud auditores obedfeneiam fidemCQuicrediderit,it’nbsp;quit, amp; baptifatus ftierit, faluus erit.Sed quis crederet prædicationi ho'nbsp;minum ramabiedorumç’quisadhiberct fidem eödoni eor?z hoim,qui pffnbsp;ter fonum uerbomm,nulls plane autoritärem,nullam poteftatem feotf”nbsp;afterrent;’ Quin addit eis multas legionesangelorum, qui extrinfecu»nbsp;confpidantur, amp; commoueant maieflate fua hominesaderedendun»nbsp;cuangdio, aut exercitum cataphradorum equitum qui homines uiolmnbsp;ter ad obedienciam compellantCSedregnum Chrifti non eft dehoemSnbsp;do. Quare Chriftus non addit difdpulis fuis externamud angeloruoelnbsp;hominumpotcnciam, fed additeis uirtutem fpiritusfandi. Aedpietis,nbsp;inquit, uirtutem, poftq fpiritusfandus aduenerit fuper uos. AtCp h-®cnbsp;quidem uirtus, in die Pencecoftes manifeftc de coclo reuelabirur.Nuncnbsp;•, autem recenfet etiam Chriftus aliquot partes eins. Ecait.Signa auteeos,nbsp;,, quicrcdiderintjhæcfubfequcntur. In nominemco dæmonia eijeient,nbsp;,, linguisloquentur nouis,ferpen tes tollent, Sófi mortiferum quidbibe**nbsp;», rint,non nocebiteis,fuper ægrotos manusimponent,amp; bene habóuntnbsp;QttidaudioC'numomnes ij,quicredunt euangelio Chrifti,editurifuntnbsp;tanta miracula C Ergo qui non edun t ea, non credün cT Abfit. Tametönbsp;cnim poftacceptum fpiritumfaneftum in die Pentecoftesmulti credentesnbsp;multaamp; uaria miracula edidefint, acprædpuelocutifint nouis linguist'nbsp;tarnen quodChriftushoc loco dicitmaximcomnium in Apoftolos 8^nbsp;£OS,qui minifterio prædicandi cuangeli) fungebantur, competit Do/nbsp;num enim ædendorum miraculorum,huncprædpue ufum habet, qgt; ficnbsp;teftimonium,8^confirmatio dodrinæ diuinitusreuelatæ.Etquemadznbsp;tnodum in legationibus hominum »necdTe cftutlegati afférant fecunsnbsp;literRR

-ocr page 697-

H O M I LI AE IOAN. 6 R. E N T11.'

litcras fida',quasuocantli£erasfredent{æ,ab rjs,aquifc?us mittüntur, q uerbtseorumfidesadhibeatur,i'tâinkgatione Dei, nccefleeft,uc quinbsp;cadefunguntur,habeantcœleftia teftimonia,quibustaquam literiscrc/nbsp;dentiæ,pariant fibifidem. Hæc teftimonia funt miracula,quæ in hocnbsp;diuinitus æduntur, ut doctrina eius, per quem æduntur,côfirmetur. A/nbsp;poftoli autem amp; alrj quidam difdpuli uocati ordinati erant,U£ fungenbsp;tentur in toto terrarum legatione longe oim diu{niffima,uidelicet,ut adnbsp;tiunciarent hune Iefum,efle uerum Ghriftum,amp;^ Deum patrem proptefnbsp;hune lefum Chriftumeffe nobis reconciliatum, ac adoptarenos pre/nbsp;peer ipfum in filios fuos,amp;^ hæredes oîm cœleftium bonorum, Qpale/nbsp;gatione nulla un quam in terris nec excellentior,nec magis falutifera in/nbsp;ftituta eft. Ornauic igitur Chriftus legatos fuos hoc admirabili dono, uénbsp;æderentftupenda figna, non quo fignificaretur, oês credencesneeelknbsp;habere externa miraculagdere,fedutdolt;ftrinaeuagclr) eorum cÔfirmanbsp;retur,amp;hoîesperhæcmiracula,credentesfïerent.Subfequen£ur, inqt,nbsp;ligna eos,qui crediderintjhoc eft,eos qui cum ipfi credant euâgeîio, cnbsp;t!amaîi'jsadnuncianteuâgelion,utcredant. Quare no eft nobis hoc a/nbsp;gendum, ut affeftemus donû ^dendorum miracuîoB2, amp; fi non conti/nbsp;gerit nobis, fentiamus de falute noftra adum eflè, fed ut per miraculanbsp;abapoftolis nomine Chrifti ædita cognofeamus ueritatem enâgeîij,nbsp;adhibeamus eifidem,ut credentes ueram falutem cenfequamur. Et h e/nbsp;nim hoctemporc,nô ædantur taliamiracula,quaîiaapoftoli ædiderut,nbsp;Chriftus tarnen non receffît ab eccleßa fua.Donumenim ædendorû minbsp;raculorum datum eft apoftolis,nÔ ut hoc donum femper in ecclefia pernbsp;fucceftione maneret,fed ut initio ueritas euangeli) ,8d autoritas ecclefia/nbsp;ftici miniftcrij confirmaretur.Qu|: cu fint certiffime confirmata,n5 iamnbsp;eft tempus ædendorum fignorum,fed eft tempus credendi per ea figna,nbsp;qug iamdudu édita funuEcpræfto adeft Chriftas,qui præftat ecdefiaenbsp;tuæ earn falutem,cuius prædicationêantea per miracula nomineeius æ/nbsp;dita confirmauit,Siccnim ait.Ecceego uobifcumfum,oibusdiebosuf ,nbsp;que ad confummationem feculi, Obferuabilis promiffio. Bcfi, inquit,nbsp;afeendam in coelum, non tame abero auobis, non derelinquam uos,8cnbsp;fi definct in ecclefia donum ædendorum miraculoi^,non tarnen difte/nbsp;dam a uobis. Et EGO,inquam,fum uobifcum.Nonconftituamuobisnbsp;uicarium,qui me abfenteecclefiam gubernet,fed ego ipfegubernaboea.nbsp;Voseritis quidem miniftrimei, egoauteintereanondifcedamameonbsp;magifterio.Etfum'uobifcum ,nimirum,qui in me credicis. Impleo quinbsp;dem raaieftate mea coclum amp; terram,fed præcipuefum uobifcumcredênbsp;tibus in me,u£ tuear uos,ct fernem in omnibus malis, Vobifeum autemnbsp;fum, non uno tantum die, fed omnibus diebus ,non ad duos aut tresnbsp;annos, fedufq^ adcqnfummatiqnêkculi,Qu{dhac promiflio/nbsp;oainm iq

-'S-*

-ocr page 698-

IK RESVRRE CTI OKEM CHRISTI ne maius,qu{d uberiusç’ Si pcccata nos conturbant, amp; cxiciu minantur,nbsp;præfto adeftChriftus, qui eaexpiauit.Sipaupertas,fimorbus, fiinfa/nbsp;niia,fi cxifiiimimpetum in nos faciunt,præfto adeft Chriftus,qui reeonbsp;ciiiauicnobis Pcum,qui effecit ut Deus Gt pater noft er, 8^ agnofcat nosnbsp;filiosfuosjtat^ G inuocauerimus eum,num pro pifce,dabit ferpcntem^nbsp;proouo fcorpium*:' Si mors in nos in currit,præfto adeft Chriftus, quinbsp;ut morte fua,mortem uicit,itaôCreGjrredioneGia parauit nobis uitain,nbsp;ut credences in ipfum, habeamus perpetuam fcelicitatcm, qui eft unanbsp;cum Deo patreS^ ipiritu fanâo Deus laudandus in fecula Amen.

HOMIL lA LXXVII.

T SI poft magnam illam amp; infigne apparirionetti Chrifti,quæ iàlt;fta eft in Galilæa,coram plufq quin/*nbsp;gentisfratribus,nihil aliud futurumuidebatur, quanbsp;ut Chriftus ftatim afcenderetincœluraamp; mitteretnbsp;fpiritumfandum, tarnen quia apoftoli præcipueinnbsp;______________Ji hoc uocati Ôd elecli crant,ut ferret publicum teftimo niude rclurredioue Chrifti,amp;: uulgarent Euangelion ciusin totoorbcnbsp;terrarum,uifum eft Chrifto,ut fe iteB2 poft generale illam apparitioné»^nbsp;aliquoties apoftolispriuatim oftenderet uiuû,qua'refurre(ftio eius ni^nbsp;hil plane dubitationis haberet. Recitabimus igitur amp; alias,preter illas G1nbsp;periores,appar(tiôes,ut tanto certior fiat refurredio Chrifti, quanto pli*nbsp;„ ra argumenta eius extant. Vifus eft,inquit Paulus, lacobo. Duo fuerutnbsp;lacobi inter apoftolos. Alter filiusZe^dgi, amp; Grater loannis, que He*nbsp;UwtîM;nbsp;nbsp;nbsp;rodcsgladiooccidit. Alterfilius Alphæi,diduscognomine,Iuftus ,S^

frater Domini.PauIusautenÖexplicatmanifefte,utri lacoboChriftus priuatimapparuerit,fed fcriptores Eeclefiaftici uno pene omn esore fen/nbsp;nteronyKMnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftum apparuifte lacobo Glio Alph æi,qucm Paulus fratrêDo

i^le/iaßicis' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uocat. Ac funt,qui de hoclacobo fcribunt, q? iurauerit fe no come

fturum panem ab ilia hora, quabiberatcalicem Domini, donee uidcrct ipfum refurgentem a mortuisJtaque Chriftu, poftq refurrexiffet appa*nbsp;ruifle ei. Sidixiffe, frater mi,comede panetuum, quia refurrexit filiusnbsp;hois a dormicntibus.Sed huius rei fidcs fit penes auditore. Ego ein ma'nbsp;gis ne prgtermitterê ,retuli,quä ut ueRt putem. Nâ cj» Paulus dich Chri*nbsp;ftu lacobo uifum, fic récitât, ut h aud obfeure fignficet, uifum efle, no ftanbsp;tirn poft refurrcdione,fed poft magna illam apparitione, que in Galilf anbsp;fada eft. Vifus,inquit,eft plufq quingêtis fratribus fimul, ex qbus plunbsp;res man et ad hunc ufcß die, quidam aut amp; obdormierun t. Deinde uifujnbsp;eft lacobo.Quare,quêadmodum Chriftus apparuitmox poft refurreznbsp;dione fuam Petro,utteftificaretur fe uiuere,amp; cofolaretur ipfum,ita apnbsp;paret poft magna illam apparitionelacobo,ut teftificaret non folüfe ui^nbsp;uerçjftd etiâ fe nqndum afeendiftein coelü.Et ficut antea poft Petrü,apznbsp;paruit

f

-ocr page 699-

H o MIL I AB lOANrf »REN TIL

paruit cdam altjs apoftolis.ita nunc poft Iacobum,alf}s quó^ apoftoh's ftrcuelat.Sequitur enim» Deinde apoftolis oîbus,His enim præcipue ««nbsp;exhibait ft iplumuiuentemipoftquampaflusfuiflèt,multisargumenus, tenbsp;per dies quadraginta,confpe(ftus ab eis,amp;loquens de regno dei. \^i/nbsp;des Chriftum magna cura ueritatem refurrediôis fuæ amp; reuelaflc amp;nbsp;cofirmaflè. Exhibuit,inquit, ft ipfum uiuente. Et confpedus eft ab illis.nbsp;idcçnonunoautaltero argumento,fedcôpluribus argumentis,quorunbsp;multa fupra explicuimus,Confpedus eft etiam,non uno tantu die. Nonbsp;enim eodem die,quo refurrexit ,fubduxit ft aftenfu fuo in ccclum,abo/nbsp;culis diftipulorum,ftdconfpeduscft fæpenumero per quadragin ta dftnbsp;es poft refurretftionê.Necconfpcdus tm eft,uerumetiam coHocutus eftnbsp;cuminfisfamiliariiTimp nnndeafini.fluod difitur umbra-fed de RP.CI^

qui potentia Sc foelicitate Salomonern uincat,attamen ne fie quidem fie ri poteft,ut holes in terræ regno no affligantur,non audiatur iniquitas,nbsp;no audiaturuoxfletus,amp; uox damoris.Etfi enim monarchaipft,uirbonbsp;nusfit,amp;moderatus, officiales tarnen præfedi eiusfuntcrudeles,etnbsp;pauperû oppreffores .Etquanq ettam prgftdi oes iufti boni fuerint,nbsp;tarnen no poffunt fubditos oes reddere diuites,fanos,amp; fcelices,nec poftnbsp;funt eosa morte et inferno,qug funcmaloRt oîm fumma deftndere.Quanbsp;re^mifit Deus per prophetasfuu ipfius regnii,quod per Meffia filiumnbsp;fuûadminiftracurus (it,in quo pona,inquit,uifitationêtuampacê,öt pnbsp;pofitos tuos,fufticiâ,nô audiet ultrainiqtas ia terra tua,ôCoccupabit lanbsp;lus murostuos, et portas tuas laudatio. Et in q côfummabit puaricatio,finbsp;ncaccipictplt;ftm,delebitur iniqtas,3lt; adducet fempiternaiufticia. t reuinbsp;ter,inquonôeruniapliusin memoria priora,etnôaftendentfuper cor,nbsp;ftdgaudebitisetexultabitisuftpinfmpiternû,inhis,qucego creo. Dgnbsp;hoe regno Dei côcionatus eft Chrus difeipulis fuis p quadragina dies


a deo patre fuo tradita.Dedit ei,inqt Daniel,poteftate et honore,etrcg nû ,amp; oes populi,tribus et lingug,feruiêt ipi. Ptâs eius,poteftas ecerna,nbsp;quæ non auferetur, amp; regnum eius quod non corrumpetur. Quod oanitUlnbsp;propheta affirmât hoc CH RIS T V S paulo ante con fir mauit,dicens.nbsp;Dataeftmihi omnis poteftasin coclo amp;: in terra.Docuitpræto-eahisnbsp;Qiebus diftipulos fuos, adminiftraturus fit hoc regn um in terra ,non

mmm iiij

-ocr page 700-

!N RESVRRECT 10 FïESÎ CHRISTI

Ulolenta potentia,non externa maicftate,fed publica Euangeltj fui pr^ dicadone,etdiuulganoncin orbem terrarum, Ô6 homines non fintnbsp;huiusregni bona percepturi externo lenfu, fed interna fide. Sicutme,nbsp;inquit,mifitpater,ttaegomitto uos. Pater mifitmc,noii ut dominer innbsp;orbe externa maicftate,fed ut prgdicem euangelion de remiffione pecca/nbsp;torum.Sicet ego uos mitto.Itein uniuerfumorbem,6^predicate Euannbsp;Ejwwgeho« gelion. Hoc meumeft feeptrum, quo dominabor in orbe terrarumnbsp;chriflifeep Qui crediderit baptifatus fiierit, faluus erit. Hie erit fenfus,quonbsp;bona regni mei percipientur. Non enim percipientur manu oculis»nbsp;fed aure fide,donec aduenerit nouiflimus huius feculi dies. In eo emnbsp;die, quod antea per fidem tantum perceptum eft, reipfa perpetuo fentie/

tur. Atq^hoc fintpræcipuumargumenram earum contionu,quas Chrinbsp;ftuspoft refurrectionemfuam,apuddifcipulosfuoshis quadragintalt;linbsp;ebus habuitjid quod etiam ea quae Lucas in Adis apoftolicis fcribit,tenbsp;ftantur. Apoftoli em aliquot alrj difeipuliprofedi funt iterum poftnbsp;magnam illam apparitione,e Galilaza in Iudæam,ut amp; uiderent in monbsp;te Oliuarum Chriftum in ccelum afcendere,amp; acciperent in Hierufalênbsp;fpmfandum.Etcôgregans,præccpiteis,neab Hierofolymis difeede-^nbsp;rent,fed expedarent promiflionem patris, qua audiftis,inquit,exme.

,, Quoniam loannes quidêbaptifauitaqua,uos autembaptifabimini fpu fando,nôpoftmultoshofeedies. VidesChriftûhocubiq; diligentnbsp;ter agere,ut apoftoli intelligant regn um fuum no fore in h ac terra corponbsp;rale,fedfpirituale.præcepiteis,nedifcederentab Hierofolymis,fednbsp;pedarent promiftionem patris, quam audiftis, in quitjCK me. Quæ ergonbsp;eft ilia patris promiftioC'num pater promifit apoftolis magnu exercifamnbsp;equitum acmilitum,quoinuadant nomine Chrifti régna huius feculi,nbsp;Slt;:perturbstis atep conculcatis priticipibus dominent ipfi in orbe terrasnbsp;rum'rMinimeoîm.Regnûmeum,inquit, noeftdehocmundonbsp;us hominis non uenit, ut ipfi miniftraretur, fed ut ipfe miniftraret. Et itenbsp;st)îritutrlt;tnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rfges gentium dominantur eis. Vosautem non fic. Apoftolis igt

Xj promißi nbsp;nbsp;non eftpromiftus externus quifpiam exercitus,quo inuadantimpe/

fipatrit nbsp;nbsp;ria huius feculi. Sed efteis promiftus fpiritus fandus, quo amp; ipfi ani

mentur adprædicandumEuangelionintocaterra,in medio aduerfario fum,8^ quo ueritas Euangeli) publice inter homines confirmetur.nbsp;Egorogabo,inquitC H R I ST V S,patrem,amp;alium confolato/ -rem dabit uobis, ut maneatuobifeum in æternum, fpiritum ueritatis,’nbsp;quern mundus non poteft accipere. Et iterum.Cum uenerit parade/

tus, quern ego mittamuobis apatre fpiritus ueritatis, qui a pâtre pro/nbsp;cedet, ille teftimonium perhibebit deme .Ac rurfus. Expedit uobis,u£nbsp;ego uadam. Si enim non abiero,confolator illenon ucniet ad uos*nbsp;Siautem abiero, mittam eum ad uos* Et cum uenerit, arguet mundum

depcc

-ocr page 701-

HOMILIAE IOAN. BR.ENTH,’


lt;^fpeccato,de iuftida, Sd de îudkio. Ex his h abes,q? fpiritus fancius ßt Plt;‘omjirioillapatris,cuiusChriftus hoclocomentionemfacit. Nam cpnbsp;pereamintenigatfpincumfandum,quiapo(tolisindie pcntecoflcs da/nbsp;tüs eft,perfpicue explicat, cum addit. loannes quidem bapnfauit aqua, Baptifmut lonbsp;Uös autem baptifabimini fpiritufando, poft dies hofce hon mukos.nbsp;QuidautemadhsecdiccmusCnumbaptifmusIoannisfuit abft^ fpinrunbsp;adminiftrauitjôd baptifmû fpûs,quiindiepêtecoftesadminiftabif. Annbsp;non loannes baptifauit mandatodiuino7an non baptifaufc in remiftîoncnbsp;peccatorum'TPrædicans, inquit, baptifraum pcmitentiæ in remjflîonénbsp;pcccatorum.Vbi autem eft mandatum Pei,amp;remiflîopeccatarû^quonbsp;modo non poftètpræftoetiamadcfle fpiritusfancftusCObferua igîtur,

Ghriftus hoc loco non opponat into; fe eum baptifm um, que loanz nesadminiftrauit,8deumquem Chriftuscômendauit apoftoli? inecdcznbsp;fia adminiftrandum innomintpatris Sd filij 5d fpiritus fancfti. Hienimnbsp;unus funtbaptiimus.Nâquem Chriftus commendauit in ccckfîa usq?nbsp;ad confummationem fcculi adminiftrandum,is idem ille bapîifmus eft,nbsp;quem loannes inchoauit. Chriftus enimcum iubetbaptifaregentcsianbsp;nomine patris Sdfik] 8d fpiritus fanâ:i,non inftituitnouum baptifmum,nbsp;fedeum,quianfeaperloannem mandatodiuino inchoatus,6dabapo/ tnc.j» inbsp;ftolis ante paflîonê CH RIS TI ufurpatus erat,approbat ôd con firmar.nbsp;Prædicans,inquit, baptifmum pœnitentiæ in remiflionempeccatoru»nbsp;Quid hocaHudeft,quâquod Petrus inchoandominifterium baptifanznbsp;di poft mitfum fpiritum landum ait.Delidorum pcrnitentiamagitc,Sfnbsp;bapiifeturunufquifcpueftrum,innomineChrifti,inremiftionêpeccagt;nbsp;torumcCû loannes inchoaret hune baptifmum,nQ(ndum quidem eracnbsp;glorificatus Chriftus,nondû crantreuelata admirâda dona fpiritus fannbsp;di,qu: poftea in diepentecoftesapoftolis data funt, attamê baptifmusnbsp;ipfenÔ minus erat organon quân une eft,quoconfequebanrurrcmiftînbsp;onêpeccatorûhi,quiaccipiebanteûperfide.Quare Chriftusno opponbsp;, nit hoc loco inter fc baptifmû aquæ,quê loannes adminiftrauitjôd bapz

fpûfdo,ceperûtcp loqui alqs linguis,prQutfpûs,Mledabateîoqiïlis

Adhgc baptifmus aqueghalis êtotius cccîefig, et durabit in ecclefia uf/ çôfumatione feculi,baptifmus aût ignis gfönalis fuit,e£ durauittin

-ocr page 702-

IM R.KSVR.RE CTI OMEM CHRISTI

id tempus, adi'cpentecoftes, dotiec maieftas C H RÏS TI,cuange lij Chrifti,adcoq)bap«fmiaquaiï confi'rmaretur. QuarecumChriftu»nbsp;ait. loanties quidcni baptifauic aqua, uos autem baptifabimini fpin'tunbsp;fando poft dies hofcenon multos, non abfogat baptifmum aquænbsp;a ïóanne inchoatum ,qucm antca commendauerat ,fed renouât tantumnbsp;promiftionem de admirandis amp; ftupendis don is fpiritus fa ndi,quænbsp;in die pentecoftes conferenda erant apoftolis, nee figni ficat hisuer/nbsp;bisbaptifmum aqugnoneftc organon fpiritus fandi,ad confequendânbsp;remiffionem péceatorum propter Chriftum, fed fignificat potiusfeinnbsp;diepêtecoftes miflurum tam admiranda dona fpiritus^utrjs autoritâs banbsp;ptifmi aquæ confirmétur,ut quicunc^ crediderit amp; baptizatus fuerif,uenbsp;ramfalutemconfcquatur. Ioannesquidembaptifauitaqua,uosautcmnbsp;baptizabiminifpiritufancftojhoèeft, inchoatum quidem eftminifterinbsp;um baptifmiaquæ perloannem,amp;hâdenusmultaæditâfunt miracu^nbsp;la,quibusueritas euangdij mei approbâta eft, tarnen hocminifteriunonnbsp;dum itä eft côfirmatum,ut commode Uülgâripoffit in totum orbem tor/nbsp;rarum.Nunc autem baptifabô uos igni,irt die pctecoftés,omabo uos punbsp;bliceadmirandis amp;ftupendisdonisfpiritusfandi,utqd ante uerbis iufnbsp;fijUidelicetjUtprædicetiseuangelion omnicrearuræamp; baptifetiseos innbsp;nomine patrisamp; filqôi fpiritus fandi, hoc magna autoritate peragercnbsp;poffitis.Reuelatisenimhisdonis fpiritus fandi,non folum uosipfi cer/nbsp;iiflîmeagnofcetis,méuerumefle Mcniam,uerum Deum S^faluatoremnbsp;ueftrum,fed etiam autoritas euangelij amp; baptifmi, quæ iufli uos in totunbsp;orbemuulgare,itaconfirmabitur,utnemo fît, qui probabiliter contra/nbsp;dicerequeat. Sed de bac rediximus alias copiofe. Percurramus igimrnbsp;nuncreliquampartemeiuscontionis,quam Lucas feribit Chriftum hanbsp;** buifteapud difcîpulos fuos,priufquamafccnderatincœlum. Etdixicnbsp;’’ad eos. Hæcfuntucrba,quplocutusfumuobis,quumadhuceftcmuonbsp;” bifcum,quodoporteret impleri omni a, quæ feripta funt in legeMofi amp;nbsp;” prophetisamp;pfalmisdeme* Tuncaperuiteorummentem,ut intelli^/nbsp;’ ’ rent fcripturas,8(f dixit eis. Sic feriptum eft,amp;; ficoportebat pati Chriff û,nbsp;” amp; refurgere a raortuis tertio die,èi prædicari in nomineeius poenitenti/’nbsp;” am amp; remiftîonem peccatorum in omnes gentes,initio fadoab Hiero/nbsp;folymis. Vosautem eftis teftes horum.Etecce ego mitto promiftionemnbsp;” patrismeî fuperuos. Vosautem fedete in ciuitate Hierofolyma,dc/nbsp;” necinduaminiuirtuteexalto, Chriftus iterum explicat ueram regninbsp;fui rationcm , iterum docet regnum fuum non fore in hac terra corponbsp;rale.Hæcfuntuerba,inquiens,quæ locutusfumad uos,cu adhuc eflemnbsp;uobifcû. QuidCan Chriftus nunc non cft cum difcipülis fuisCan non co/nbsp;ram adftat ,et colloqturC’certepræfto amp; nuncadeft,fed non talis,qualisnbsp;anteaa^erat,quales et difcipuliaderattAnt^affi^« adhuc mortalis.

-ocr page 703-

HOWTLlAfi lOANi BRENTll.

nuncadcft imniortalis,ante affucrat humilis in terra,nünc adefl olorioz tus,in rcgno Dei patvis fui ,antc affucrat cruci affigendus,nüc adS; nonnbsp;folumUberatusacrucc,ucrumetiauidormortis infcrni. Audiamusnbsp;«go quid dicat.Hgc ,inquit,funt ucrba,quç locutus fum uobifcû.Quç^:’nbsp;qs oportcrctimpleri omnia,quæ fcripta funt in lege Moftjôdpropbetis,

ptalmis de me» Hic uide mihi, quata autoritäre commendetur nobi s scnpturje eo fcriji tur.a»Chriftus ante paflionemfua, concionatus eft euangèlion fuu mcndattonbsp;cxKriptura»Nuncpoft returredionem fuam,cum eftin regno patris fuigt;nbsp;itcrum no nifi ex fcriptura cocionatur. Ante dixit.Eccc afcendimus Hie/ v«c *•nbsp;vofolyma,5tconfummabütur omnia qug SCRIPT A funt perpropl^cnbsp;US,de filio hominis.Et iteRt.Filiushominis uaditjicut SCRIPT V Mnbsp;eft.Acrurfus. Adhuchoc quodSCRlPTVMeft,oportet perficiinnbsp;Tne.Etiterum.Qpomodo implcbuntur SCRIPT VRAE, cp fic oporgt;nbsp;tctfiericNuncautem eademrepetii.î^eccffeCinquiC fuit omnia implexnbsp;ri quæ SCRIPT A funt tn lege Mofi,prophetis 8lt;pfalmis.Et mox.Sicnbsp;SCRIPT VM eft,8lt; fic oportebat Chriftum pati ôd refurgere a mortivnbsp;is.Quid ergo eft,çp Chriftus totiesallegatfcripturam^Primum uoluitnbsp;tiobis cômendare autoritärem feripturæ, ut difeamus non effe nobis ex-*nbsp;pcdâdas nouas reuelariones de cceto,fed in (cripturafacra dodxrinam (anbsp;luüs noftræ quærendam effe» Deinde uoluit etiam explicare præcipugt;nbsp;um argumentum facræ feripturæ. Confummabuntur,inquit, omnianbsp;quæ (cripta funt per prophetas de filio hominis» Et : Neceffe fuit omznbsp;niaimplcri quæfcriptafunt inlege Mofi, prophetis 80 pfalmisDBnbsp;M E» Defilio hominis ,inquit,amp; de NI E. Cexenim Mofi,prophe/nbsp;tæ2lt;pfalmi,maximeomnium in Chriftum refptciunt, deChriftouanbsp;ticinantur,Chriftumcommendant,8lt;adfolum CHRIST VMfaV Scripf«rlt;|cànbsp;uatorem nos remittunt. Ac tametfi interdum aliud agere uideantur,ta^ pusnbsp;men fpiritus femper dirigit oculos fuos in Chriftum. Quod cumaliasnbsp;proratione fufcepti argument! fatis copiofe oftenderimus,nonfolumnbsp;fuperuacaneum, uerumetiam Ion giffimum effet, nunc ea loca feripuvnbsp;væ (ingulatimcommemorare,quæde Chriftoloquuntur,8lt; in Chri/nbsp;ftum refpiciunt.Totaenim fcriptura hicrecertfendaeffet» Cum igiturnbsp;totafcripturaproponatnobisCHRlST V M,quifolus eft iufticianbsp;bc redemptio noftra,colendum8lt;adorandum, nihil maiori ftudionbsp;agendum eft ,quam ut feripturam audiamus,8i in fcriptura noéfes atc^nbsp;dies meditemur» Non fufficitautcm,utinfcriptura uer(cmur,2lt;enâav»nbsp;diamùs atque legamus ,fed neceffitas exigit,ut qd audimus leoimusnbsp;rcûc etia intelligamus St credamus.ludæi habet legût fcriptura, fednbsp;nô rede intelligût eâ. Apoftoli Si reliqdifcipuli nouerât etiâ fcripturanbsp;de regno Chr ifti, fed non refte intelÛgebât regnum Chrifti.Quare 0nbsp;çushabêtinterpte^SCcuhumanamês adintelhgêdasresfp^es caUget,

-ocr page 704-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN RESVR RECTIONEM CHRISTI

îieœnceftjUttenebræ ab human a mente difcuti’antur. Non eft ante nee lïieh'ör needodi'or interpres,quam is tdêGhriftus,de quo totafcripturanbsp;tradat, qui Si ueralux eft, quæ illuminât omnem hoïem uenientem innbsp;hunc müdum»Poftquam igitur Chriftusremiiit difcipulos ad fcriptura,nbsp;interpretatur quot^ eis fcriptura,amp; difrjeit tenebra sab oculis metis eoRJ,nbsp;ut uerum feripturæ fenfum cognofeât. Aperuit,inquit,merttê illorum,nbsp;utintelligerentfcripturas.Quis ergoeft uerus feripturæ fenfus de Chrinbsp;fto amp; regno eiusCln Chriftum enim amp;in regnu eius tota fcriptura rcfp^nbsp;ciuQuomodo ergo regnum Chrifti intelligendü eftcProphete promitnbsp;tunt amp; defcribunt maxima regni Chrifti maieftatem. Videbis,inquit Bnbsp;faias, amp; afflues, amp; mirabitur, £lt; dilatabitur cor tuum, quando coivnbsp;uerfa fueritad temultitudo maris,fortitudo gentium ucnerit tibi. Iiiuivnbsp;datio camelorum operiet te,dromedarrj Madian amp; Epha.Omnes de fa/nbsp;ba üenient,aurum thus deferences, Ödländern Domino adnunciâtes*nbsp;Omnepecus Cedar côgregabitur tibi ,arictesin Nabaioth miniftrab’Jtnbsp;tibnEtiterum.Lupus amp; agnus pafeentur fimul,amp; leo amp;bos comedentnbsp;paleas,amp; ferpenti puluis panis eius.Non nocebunt,amp;^ non occident inonbsp;mhi monte fanefto meo dicit Dominus.Hæcamp; his multo plura amp;maionbsp;ra feribunt prophetæ de maieftate regn i Chrifti. Sed quomodo intelligcnbsp;da funtCNum fentiendum eft Chriftum corporali maieftate in hoc munbsp;do dominaturum,etexterno militum exercitu in huius feaili principatusnbsp;inuafurum^Minime omnium. Sed, fic feriptum eft,inquit,^ fic opor/nbsp;tebat Chriftum pati ,hoc eft,Scriptura de maieftate regni Chnfti fic eftnbsp;intelligcndajq) doccat regnum Chrifti non efte corporale in hacterra,nbsp;fed potius, qp Chriftus in hac terra litpaflurus crucem Sc mortem,acpnbsp;hæc ingredi in fpiritualemregnifuimaieftatem. Primaenimomniumnbsp;promiflio,quæextatde Chriftojfignificateuminhoc feculopafturuminbsp;Semen mulieris conter et caput tu Um,amp; tu infidiaberis calcaneo cius.In^nbsp;fidiari enim calcaneo Chrifti,eft ipfum obqcereuarqsaffli(ftionibus,amp;nbsp;morti corpora! i. Deinde facrificia a patriarchis ufurpata per legem apnbsp;probaca,fignificabancGhriftumcflufurum fanguinemfuum,hoc eft,nbsp;morituru. (^uid autem dicam de alijs uaticinns,quæ de palfione8d mornbsp;te Chrifti extant in prophetis,amp; in pfalmisC’Hæc,quoniam fupra in ex/nbsp;plicationepaiTionisChrifticommemorauimus,nûcmiflalâciemus.Scdnbsp;quidc’n5 fcriptura meminittantum paffionis amp; mortis Chrifti. Nequaq,nbsp;fed add it etiam refu rreeftionem .Sic oporteba t, inquit,refurgere Chri ftünbsp;amortuistertiadie. Nam utnon commemorem ealoca feripturæ, quænbsp;diferte prophetant Chriftum refurre(fturum,cjugamp; fupra indicauimus,nbsp;certe ubicun prophetæ feribunt Chriftum paflurum quidem mori/nbsp;turum,fed tarnen regnaturumpcrpetuo,ibiperfpicue indicant ipfum enbsp;tiama mctfterefur reeft urum .Cum autem refurget,quid deregno eiusfinbsp;et7num uel tue conpregabit exercitum militum, SCinuadet regn a huiusnbsp;lecult;

-ocr page 705-

HOMILIÄE lOANNIS BRENTIÎ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»S?

fouH externa uioknciaCNihil certc minus. Sedfic fcnptumcft.,inqüit, Sc licoporcebrttprædicari nomine Chrifti pœnitentiam acremiffîonchinbsp;peccatorum,in omnesgentes,imciofactoab Hiérofolymis. En hæccftnbsp;raciOjhæc eft uia, qiu Chriftus in bac terra dominäbitur. Poftrefur--redtionem fuam non conferibet milites,ut fubrjciat fibi orbem terræ ex^nbsp;ternatyrannide, led inftituet publicampraedicationemeuangelq fui,utnbsp;in toto orbe terrarum prgdicetur pcenitencia,quæ cftagnitio peccatorû,nbsp;prædicetur etiam remiftio peccatorum »nomine Chrifti, hoc cft, propternbsp;Chriftum. Nam q, Chriftus ad huile modunl regnaturuseftecinhacnbsp;terra, 8C uulgacurus praédicationê euangcltj inicio fàfto in Hierufalê innbsp;totû orbem terrç, feriptura ipfateftatur. Dauidin pfalmo centefimo nonbsp;no,de feeptro regni Chrifti feribens ait. Sceptrum uirtutis tuæ emittetnbsp;dns ex Zion dominare in medio inimicorum tuoru. Et quale hoefeep/nbsp;trum fit, quod emittendum fitexZion feuHierufaIem,in uniuerfumnbsp;mundû,explieat Efàias.De Zion,inquiens,exibicIex,8C uerbûdomini Ep.*.'nbsp;deHierufalem.Etiterum. Surgeilluminare Hierufalem,quiaucnitluz E/â.««».nbsp;men tuum,SC gloria Domini fuper te orta eft. Quiaecee tenebrg operiêcnbsp;terram,SC caligo populos.Super teaût orieturdns,amp;gloria eius in te uinbsp;debitur. Et ambulabuntgentes in lumine tuo, SC reges in fplendore or/nbsp;tustui.Etloel. Clmnis,qui inuocaueritnomendomini(aîuuserit,quianbsp;inmonte ZionSC in Hierufalem erit falüatio,ficut dixit dominus, ÔCnbsp;in refiduis.quosdns uoeàuerit.In hisSC multis alijs loeis teftaturfpiritusnbsp;lanctus, q? regnum Chrifti poftafeenfum eiusin cocluminchoandumnbsp;fit prædicattone euangelrj in Zion, feu in Hierufalem, 8C ab co loco di/nbsp;uulgandüm in totum orbem terrg.ltatç urbs Hierufalem, in qua cœptanbsp;eft prædicatio euangelr) Chrifti in die pentecqftes,prima oîm et fummanbsp;cftChriftianæ eccle(igparochiä,8Cquocunlt;^ in loco prædicaturnuncnbsp;euange’ion Chrifti,ibi eft filia (Sic enim dici folet, )parochiæ Hierofonbsp;lymitanæ. Nec eft nobis audiendum aliud euangelion,qua quod in hacnbsp;primaomnium parochiareuelatum ,commendatum ÔC confirmatu eft.nbsp;Hocautem eft euangelion illud, quod Chriftus pauciffimis uerbis hocnbsp;loco comprehends, uidelicet, prædicatio depocnitencia SCremiftionenbsp;peccatorum proprer Chriftum. Acaliasquidemnomenpcenitentiæinnbsp;telligiturdeutraq? partepocnitenciæ, agnic(onefcilicetpeccatorurn,ÔCnbsp;fide,fed quia hic additur, Remiftio peccatorum,idcirco per nomen peeninbsp;tentiæhocloco in tel lig enda tantum eftalterapars, quæeft agniciopecnbsp;catorum,cui acceditdeinde remiftio peccatorum quæ fide propter Chri/nbsp;ftumaccipitur. Prædicatio enimtotius Euangelq , quæeft prædicationbsp;ueræ pcenitentiæ, hoc præcipue exigit,primû ut agnofeamus orauit i rcnbsp;Sc magnitudinê peccati noftri,deinde ut credamus qgt; peccatum nobis renbsp;mifiuni fit propter lefum Chriftû. Hæc eft prædicatio, qua regnat Chii

nnn

V

)

-ocr page 706-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN RESV RRECTI O NEM CHRISTI

ftus inorbe tcrrarumjiæceft prædicatio,qua, qui cam agnofcunt,fîunt lufti coram Deo propter Ch ri ft um, amp;. accipiunc fpiritum iufticiæ,utnbsp;lufta opera faciant ex fide,8d uerâ falutem in Chrifto confequantur. Quanbsp;re,etfi angelus de cœîoadnunciaretnobis aliud euangelion, tarnen nul/nbsp;Ium aliud agnofcendum eft,prêter illud qd eft in prima parochia ecdenbsp;fiæ, quæ eft Urbs Hierufalem, reuelatum, amp; ab eo loco,in totum orbenbsp;terræ diuulgatum. Et ut hoc euangelion maiori fide capeflamus, agite,nbsp;uideamus etiam per quos quantis miraculis fit diuulgatum. Vos, in/nbsp;quitjcftis tefteshorum.Et ecce ego mitto promiflîonêpatris mei fup uosnbsp;Vosautemfedeteinciuitatc Hierufalem,quoadufque induamini uir/nbsp;tute ex alto, herum uides regnum Chrifti non eftein hoemundo corponbsp;rale. SceptrumenimregniChriftieftprædicatioeuangelrjde agnitioenbsp;peccatorumnbsp;nbsp;nbsp;remiftibneeorum propter Chriftum. Et hoc feeprrume

Sceptrüfeg: w Chrifti

mittit Chriftus ex Zion, non per Monarchas huiusfeculi,nequis exifti marctregnum fuum coftare externa maieftate, fed emittitper apoftolosnbsp;fuos,nulla externa potentia præditos. Vos,inqiiit, eritismihi teftes,nbsp;non lolum Hierofo!ymis,uerumetiam in uniuerfahidæa , Samaria/nbsp;que, deniq^ufc^ ad extrema terræ.Sedquid^ num exibimusin orbemnbsp;terræ nulla prorfus potentia muniti,nulla omnino maieftatisamplitudinbsp;neornatiamp; cómendanVMinimeoïm.Sedmittam uobis admiranda illanbsp;dona fpûs fan(fti,quæ pater promifit,quibus ornabo uos tanta autorita/nbsp;te,utqui uiderintgt;obftupefcant,utamp; in uobis impleri incipiat, quod E/nbsp;faias deZiondixit. Aftèrentfiliostuosin ulnis, amp;filias tuas fupernbsp;humeros portabunt.Eteruntreges nutricij tui, amp;reginæ nutricestuæ.nbsp;Vultuintcrrademifto adorabuntte, Sdpuluerem pedumtuorum lin'^nbsp;gent.Et iterum. Aperientur portæ tug iugiter,die ac node non claudennbsp;tur,ut afferatur ad le fortitudo gentium,Slt; reges earum adducantur. Itanbsp;que uos interea temporis,poftq afcenfu meo in ccclum fubduxero me abnbsp;oculis ueftris, expedate Hierofolymis,donec mifero ad uos uirtutem exnbsp;alto,hoc eftjCxercitum cocleftem, non robor quoddam terrenum, fednbsp;ftupenda dona fpiritus fandi, quibusmuJto potentius expugnabitis or/nbsp;bem,uthomineseuangelio meofidem adhibeant, quamfimultismilinbsp;turn legionibus régna huiusfeculi inuaderetis.Habesquaratione,quanbsp;üia Chriftus poftafcenfumfuumin ccclum inchoaturus fitregnû fuûnbsp;in hacterra.Reliquumnunceft,utcum iamregnum Chrifti non folumnbsp;fit per apoltolos,iuxta mandatum Chrifti inchoatum,uerumetiam ma/nbsp;gnisamp;innumerismiraculis, adeoquetemporeipfo confirmatum, ag/nbsp;nofearnus uocation em eius, amp; præftemus obedientiam per fidem, ut cÔnbsp;fecutapeccatorumremiffione,fruamurbenefici')s eiusper lefum Chrhnbsp;ftum,DDOMlNVMnoftrum,quieftunacumpatreamp;fpiritu fanznbsp;do Deus laudandus in fecula Amen,

-ocr page 707-

HO HI LIAI lOANNIS BRENTII, ho',hilia. Lxxvin.


VmChriftushafl:enusuarr)s, Slmultfs, cerdfïîmïs argumentis comprobaflctjciicrca mortuis refurrexifTe, 8Cnbsp;in gloriam patris fui intraffe, uóluit tandem fpedaculo afcênbsp;meroconfpiciendumdifcipulis,noneofadum eftjUtfignificaretjfefeninbsp;per in terris ufcp ad confummationem fecuh coiifpiciendiim fore,fed ucnbsp;confirmata refurredionis fue ucritate,fubduceret ie quadragefimodie,nbsp;afeenfu fuo in cœlum, ab oculis difcipulorum» Vade,inquit,ad fratresnbsp;meo5,amp; die cis. Afeendo ad patremmeum,amp;patrenl uefirum,deû meunbsp;amp; deum ueftrum. Die eis, me amortuis refun'cxifi'e, Só afeendere quidenbsp;ad patrem,ac in eo efleregno, in quo non debeâ ampîius ab hominibusnbsp;in terris confpici,fed priusquam fubdudus fuero in altum, meadhuc fcnbsp;pe ipfis appariturum,ut non oculis tantum uideant, fed etia m manibusnbsp;palpent me a mortuis refurrexiffe. Quare, cum audiuerimus refurredio/nbsp;nem Ghrifti firmiffimis argumentis coraprobatam eile, uideamus nuncnbsp;fpedaculum afeenfus Ghrifti in cœlum,quo Ghriftus ita fe ab oculis di£nbsp;cipulorum fubducere ùoluit, ut interim tarnen amp; hocfpedaculo refur/nbsp;redionem fuam confirmarct.Poft^aduenit quadragefimus arefurredUnbsp;one dies, amp; apoftoh' cuni alrjs difcipuliscongregati funt iuxta mandatanbsp;Chrifti,inurbem Hierufalerri,eduxiteos Iefusforas,ufcj!inBethaniam, ;nbsp;üidelicet ad montem Oliueti* Ghriftum enim ultima in terris manda ta ttnbsp;daturum,S^ iricœlum afcenfurum,in monteOliueti, iamante fignifica 'nbsp;tum erat per Zachariamjtàdicentem. Stabûtpedeseiusindieillafupernbsp;monte Oliuarû,qui eft cÔtrà bîierufalê ad orientê,et feiridetur mos Olinbsp;uarum ex media partefuiadorientémamp;ad occidentempræruptogrannbsp;di ualde. Et feparabitur mediummontis ad aquilonem,œ medium eiusnbsp;ad meridiem. Porro,mon s Oliuarum, poftq Ghriftus afeendit ex eo innbsp;cœlum,fcifrus eft in quatuor partes,noniuxta externara fpeciem,fed iuxnbsp;ta rationem euangelq exeo loco, in totum ofbem uulgati. Gum enimnbsp;Chriftusafeendiftet in cœlum,apoftoli,quifueruntfpedatores afeenfusnbsp;eius in monte Oliueti, profedi funt poftea acceptofpiritufandoiiiuni/nbsp;uerfum mundum, amp; prædicauerunt euangeîion omni creaturæ. Quarcnbsp;cum mons Oliueti is locus fum't, in quo Chriftus iuffit apoftolos,quê/nbsp;admodum mox fequetur,prædicare 8^ teftificari euangeîion non fol uninbsp;Hierofolymis,uerumetiam in uniuerfa Iudfa,Samariacp,denicp ufcp adnbsp;extrema terræ, amp; apoftoli mandato Ghrifti ita obedierint ut ab eo loco»^nbsp;foftus eorum cweric in uniuerfamterram, uerba eorum in finesor/

-ocr page 708-

IN RBSVRREC TIONEH CHRISTI

bisterrîe, conuenientiffimeprophetac Zacharias, cum monrcmfcin/ dend'jmforc ad orienteiTi,ocadcntGm,meridiem,St aquiloncm.Scd prinbsp;usquam uideamus Chriftum afeendereinccclum, audiamuscolloqui/nbsp;’vi urn dus cum difcipults fuis Jgitur,qui conuenerant, interrogabant cumnbsp;» gt; dicentes. D O MINE, num in temporc hoc refbtuis regnum IfraeliC'nbsp;iVide ,amabo te,incredibilcmdifcgt;pulorum ftupiditatem. Quoties einnbsp;cxplicueratcis Chriftusueram regnifuirationem';' quoties admonueratnbsp;ipfos,utnon aliena,fcd fua curarent C attamê his omnibus aut negledisnbsp;Rut non intelledis, fomniant adhuc regnum Chrifti corpor^lc,amp; follixnbsp;dtifunt no de fuoofficio pei agendo,fcd de tempore,quo regnum Chrinbsp;ffiinffaurandum fit. Num hoctempore, num hacipfa hora,qua nosinnbsp;mon tern Oliueti eduxifti inftaurabis regnum luum in terris,amp; efficies,nbsp;ut Ifraelitæ dominentur, in toto orbe terrarumCEfaias enim de Hierufa/nbsp;iem Ifraelitarum metropoli ait. Aperientur portæ tuæiug{ter,dieacnbsp;node non claudentur,utafïèratur ad te fortitudo gencium,amp; reges earunbsp;adducantur. Gens enim di- regnum,quod non feruierit tibi,perrbir,8^nbsp;genres folitudineuaftabuntur, Hoccine ergo regnum reftituesifraelit»nbsp;hoc ipfo tempore,hoc ipfo tempo! is momentoTQuomodoautern id fienbsp;. ri poterit,quando nos adhuc pa uciores 5d imbccilliorcs fimus,quam utnbsp;queamustantum negocium conficere, amp; totum orbem nomini tuofu**nbsp;^ctpuierti^ brjeereC' Hacigiturinterrogatione difeipuli produnt partim infciciamnbsp;fuamdeuera regni Chrifti ratione, partim airiofitatemfuam, quane/nbsp;gledofuoofficio,alienafcrutantur. Hæcautem difcipulorumimbecilUnbsp;' tas non proponitur nobis, ut bladiamur exemplo eorum noftris uieijs,nbsp;'nbsp;nbsp;fed pocius ut difeamus agnofeere, quanta amp; noftra fin t uicia, amp; quam

neceffarius nobis fit ad falutemlefusChriftus Dominus n offer, Propo ;.. 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nitur item nobis, ut tanto plus cognofcatur maieffas Chriff i, quanto

maior fuit difcipulorum eius impencia,amp;; imbeciliitas. Quanta enim,ob fecro,quam præclara,quamdiuina peregitChriffusperhostamimpe/nbsp;ritos imbecilles difcipulos,in toto orbe terrarumC’Quæerantiînbcdlnbsp;lia, inquit Paulus, in mundo delegit, ut non gloriaretur ullacarocoranbsp;ipfo,Quare,etfidifdpuli merebantur his uici)s,utabiicercntur,eatamenbsp;demencia Chriffus præditus eff,ut non abijeiatipfos, autpedibus con/

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cufcetjfedreprehendat tantum ipfos,pro praeceptoris officio, Sgt;i erudiat

'w» eos fumma animi moderatione. Dixit enim ad eos. Non eff ueffrum • » nofTetempora, amp; articulos temporum, quos pater pofuit in fua ipfiusnbsp;•» poteftate.Sed accipietis uirtutem adueniêtisfpiritusfandi (uper uos, amp;nbsp;» » eritis mihi teffes in Hierufalem,amp; in uniuerfa Iudæa,amp; Samaria,dcniznbsp;(^ufc^ ad extrema terrae. His uerbis inicioreprehenditChriffuscurio/nbsp;fitatem difcipulorum. Non eff ueftrum,inquiens,fcrutari arcana dei,fednbsp;weffrum eft diligenter obedire manifeftje Si rcuelatæ uocationi Dei.

Non

-ocr page 709-

HOMILIÀe ioANNIS BRENTIÎ.

Nô efl ucftrum l'nquirere articulos temporum,fed fuo femper tcmporë uerbuni dd fcdari. Ac reuelauit quidcin Deus ah'quotics etiam ho/nbsp;minibus articulostemporum. Patriarchæ Nohg reuelauit tempus dilu/ Arc^tna danbsp;up. Hieremiæ reuelauit tempus liberationis e Babylone.Danieli reuelà n^nfcrMid^nbsp;üit tempus aduentus Chrifti, hæ autem r eue la cio nés iignificant tah/nbsp;turn Deum habere in fuapoteftatenoticiam temporis êe momentoruninbsp;cius,ac reuelare ea, cui uoluerit,fed non fignificaht Deum concedere,ucnbsp;quæabfcondatjnoscarnalicuriofitatefcrutemur.QuareCHRISTVSnbsp;monet nos hacreprehenfionc ut non inquirarrius cüriofe in ea arcana;nbsp;qug deus non reutlaüit nobis uerbo fuojed ut femper mahifeftâ dei uo/nbsp;cationê fectemur. Deinde docet itcrû difcipulos, de rationeregni fui,8^nbsp;deuirtute,quamâccepturusfitregnum fuum in terra.Acapieâs,inquit,nbsp;uirtutem adueriiêtis fpiritusfanÆ fuper uos. luffî uos ab Hiëröfölymisnbsp;non difeedere, fedexpèdafepromiffionempatris. Hæcuehra nun cellnbsp;uocat'o.Huic uocationi uobis hurîcobediendum eG.De articulo temponbsp;ris, ne fitis folliciti, fed hoc agite ; ut Hitfoiolymis expedetis fpirirumnbsp;fanctum,qui uobisa pâtre promifTüseft. Regiiuin enim meum,non eritnbsp;taie regnum,ut indigeat exterho cataphràiftorum equitum exercnu,nccnbsp;emittam uos externa poten cia muhitosad àccipiehdum regnum meum,nbsp;fed accipietis uirtutem fpiritufTaritfh, accipietis admifarida doua fpiritusnbsp;fantfii, ut non folum animentur corda üeftra ad prædicanduhi euangclinbsp;on meum in mcdioinimicorumueftrorum, fed eiiam,utlihgüis nouisnbsp;loquamini,in nomine meo dæmonia eijciatis ferpentes tôHatis,claudosnbsp;fanetis,mortuôsrefufcirétis,atcpmultaalia miraculaedatis.Hæcèft uir/ Exêrdiulnbsp;tus,hic efl exercitus,hoc éftrobur,quo uos muniam ad accipieridum nô apofiolmun'-mine meo regnum in terra'.Necerit mihi opus ueltra carnali potencia adnbsp;pugnandum cum aduerfarfjs,fed üoloteftimonium ueftrum.Erin's mi/nbsp;hi teites.Emitto uos,non ut externosbéUàtores,fed ut ecclefiaflicos coiinbsp;cionatofes ,idcp non Hierofolymis cintum, non in ludæa tantum, fednbsp;ufcp ad extrema terræ. Accipiam per ùos ih tota terra regn um meum;nbsp;hon beilando,hori pugnando cxternfs uiribus,fed teHifica ndo de refur/nbsp;redionemea,amp;coheionandoeuangelion meum. Habeséxhisuefbisnbsp;Chrifti, çp regnum ipG'us non fit de hoc mundo. Quam igi tur in h ocnbsp;mundo foclidtatcm fperaresf Habes etiam ,q) officium àpoftoloruni’nbsp;fît, non dominari in hoc mùndo, apoftolatus nomine, fed têftificari denbsp;refurredione C H RI S T I,8d prædicare euangelion Chrifti. Quis i«?»nbsp;turdiceret eos eftèapoftolorum’fucceftorcs ,quifadis8lt;l turpitudincnbsp;uitæfuænegant C HRIS T.V Mfefurrexifle amp; perfequunturic^niSinbsp;gladio,euangelionC H R IS T I CSediudexillorumeritis,qùcin'nbsp;huncincœlum uidebirnusafcehdere. Properabimus iditur ad fpeda'/nbsp;étîîum afeenfus CHRISTI, uttarttd cercths cognofimuseum uidc^nbsp;hhh A]*

-ocr page 710-

tM R RS VR. REC T I ONEM CHRISTI

re rcgnare aim deo patre fuo, quanto admirabili'us cum in ccclunï aC' ,** eendere uidemus. Poftquam enim lefus h æc loOitus eflet difcipulis,nbsp;fublatismanibusbenedixiteos.Etfadum eft, quum ipfebenediccreciVnbsp;” los, receftît ab eis, utdentibus jllis,eleuatus eft, amp; nubes fufeepit eumnbsp;* * ab oculis illorum,amp; ferebatur in coclum, amp; fedit a dextris Dei» Quodnbsp;'Afcenfusnbsp;nbsp;fœÜxJauftumcçGt,afcenditlESVS CHRISTVSincocium,up

ßetiediftio CbriJlL ,

chrifiiin ccc dentibuscoram difcipulis fuis. Ac principio, afcenfurus, benediciteos ïwn. . prius.QLiidergoadhucumemusmaledidionemç'CHRIST VSrc/nbsp;liquitpoft fe benedic*tionem. Benedidio autem Chrifti eft remiffio peenbsp;catorum,gratiadeipatris,iufticia æternafœlicitas. Quare,etfipecca^nbsp;ta,amp; mors minentur nobis extremam makdidionem,tanien,quia Chrinbsp;ftus benedixit, amp; nos in C H R ï S T V M credim us,nihil eft quoänbsp;poffitnobisinternicionëinferre.Deirtde CHRIST VSafcériditin CCC''nbsp;lum,non q? ante hac no fueritin ccGlo,8d in regno patris fui.Intrauiteninbsp;anteain gloriam patris , per refurredionem fuam. Non bibam,inquit,nbsp;pofthacexhoc fruduuitis, ufepindiemillum,cum illudbibamuobiftnbsp;cum nouum in regno patris mei, ßibit autem CHRIS TVS cumnbsp;difcipulis fuis poft refurredionem, amp;ancca(cenfum fuuin ccrlis. Qua'nbsp;rc Glit fuo ipGus teftimonio in regno patris fui, amp; in ccelo ante afcenfumnbsp;fuum. Nam,q? apparuitdifcipulis aüquotiesin tcrra,pcr quadragintanbsp;dics,admirabiliquad3m difpenfationefadumeft,uthisapparitionjhusnbsp;confirmaret fuam refurredionem, quemadmodumfupracopiofe indigt;*nbsp;cauimus. Adhæc^afcenditin ccelum,non quod in uno tantumhuiusnbsp;externi cœli loco,corporalimodo fedeat, amp; a nobis longe abfit. Namnbsp;fi CH RIS T V S in externo cœlo corporali modo habitarct, annbsp;non adhuc èffethuic corporali mundo affixus, nec uere exrjffet ex hocnbsp;mundo,necuercintraffet in gloriam maieftatem patris fuiC Et, Si Ionnbsp;gea nobis abeffetjquomodo dixiiret,ecceego uobifeum fum, omnibusnbsp;diebusjufcç ad confummationem feeuhV Etiterum. Si quisdiligitme,nbsp;fermonem meum feruabit,ô^ pater meus diliget eum, ad cum uenic^nbsp;musamp; manG'onem apud eum faciemus. Diuinitate, inquis, nobifeumnbsp;eft Chriftus,nonhumanitate.Rede.Non eft nobifeum external uiftnbsp;bill fuahumanitate.SedquidC num putasC H R I S TV M,quieftnbsp;nuncin gloria amp; maieftate pa tris fui,qui eft ad dextr adei,et régnât in fpinbsp;rituali,achumano captu incomprehenfibilimundo, non haba*e aliumnbsp;modumpræfenciæ, quam extern um ô^uifibilemC anputasin Chriftonbsp;hominema Deo per locorum diuerfitatem feparari pofleC’ Morsipfanbsp;nonpotuitinC H RI S T ODeumabhominediuellerc,quiaDajsnbsp;amp;

-ocr page 711-

HOMILIAB IOANNIS BRENTlt

8^ homo eftuna perfona, quomodo ergopoflèt cosfeparlre diftandaC In confpedu Dei,miUe dies,funt unusdies, quomodo igiz nT/Lo^innbsp;furinconfpectu CHRISTI,quieftaddcxtramdei,coclumamp;terrai cbriftanbsp;imo milleloca,non edam ellènt unus tantum locusÇ'Afcêditj inquit Pannbsp;lus,fuperomnesccclos,Cnon utin ünotantumhuiusexternicccliloconbsp;aiïixiis federet, ) fed utomnia tam fupera, quaminfcraimplerct.Quarenbsp;etfi afc end er it in cœlum, tarnen quia additur^Confedit ad dextram dei^nbsp;quæeftmaicftaSjamp;omnipotenciaDei, manifeftû eft, CHRISTVMnbsp;tam in ccclo quam in terra, tarn fupracoclum, quam infra terram, adeogt;nbsp;fupra,infra,extra amp; intra omnes creaturas admirabiliter præftoadefTe

amp; omnipotenter regnare» Dices autem.Si Chriftus antea fuit in ccclo feu regno patris fui ,priufquam afeenderit in cœlum,amp; fi adhuc nobifnbsp;cum eft in terra,quid ergo fibi uult hoc fpectaculum, quod afeenderit innbsp;cœlum,coram difeipulis fuis, in monte OliuetiC'Nihil terherëaCHRInbsp;STO fatftum effe credamus. Primum enim uoluiteoram difcipulis uifinbsp;biliter in altum denari, ad cœlum afeendere, amp; a nube fubduci, ut hocnbsp;fpeétaculo finem faceret apparitionum fuarum in terra. Nam reuelauicnbsp;fe hadlenus a refurreftionis fuæ tempore uarqs apparition ibus,ut teftarenbsp;tur feuere a mortuis refutrrexifte. Nunc autem poftquam refuireetionbsp;fatiseonfirmataeft,uoluit^dextremum coram difeipulis uifibiliteranunbsp;be fubduci, ut deinceps nón expedarent in hac terra uifibiles amp; externnbsp;nasC H R I S T 1 apparition es. Vifus quidem eft pofteaCHRInbsp;S T V S Stephano,uifuscftctiam Paulo, no autem uifuseft in tali hunbsp;mili htdaitu, qualis apparuit difeipulis ante afeenfum fuumin eœlis,nbsp;nunc hortulanus,nuncpcregrinus,nunc alia Humana amp; externa formanbsp;Sed uifus eft in fua maieftate. Stephanus ait.Eece uideo eœlos apertos,nbsp;amp;filium hominis ftantemadextrisDei. Pauluscircumfuiguraturlucenbsp;decœlo,amp; collapfus,in terram, audit uocemplenam maieftatis, Saul,nbsp;Saul quid me perfequeris. Præterea nefeit num raptus lit in corpore,annbsp;extra corpus, in paradifumamp; in tertium ufcp cœlum. Quare CH RJnbsp;S T VS non eft ampliusin hacterra humilis expedandus, quantumnbsp;quidem ad fuamipfiusperfonam attinet.Nam quantum ad membra ei/nbsp;us,quæfunt credentes in ipfum,attinet,ambulat Chriftusadhue in ter/nbsp;ris,non humilis tantum amp;abie(ftus , uerumetiam crucifixusamp; omnpnbsp;urn impiorum pedibus conculcatus. Deinde uoluit C H RIS T V Snbsp;fpedaculo afeenfus fui in cœlû fignificare difeipulis, quod data quidênbsp;fit ipfi omnis poteftas incœlo 8^ in terra, nonuelit aut hanc poteftatêinnbsp;terris externa8^uifibili maieftateexercere,doneeiteruminnouiftimonbsp;die aduenerit. Quod utrediusintelligamus,paulo alciusrepetendu eritlt;

-ocr page 712-

IN R.ESVRRECTIONEM CHRISTI;

Mam ,cum Adam pcccaflret,intrauit in hunc orbem omnis impiec as. Co impietate intraruntoêsafïïidiones tam corporales, quam fpi rituales,nbsp;labor,fudor,gémitüs,fletus,cfuries,fitis,morbus,peftis, fam es, bellu,nbsp;2egritudoanimi,dolor animi,denicp mors et infernus.Ec hgc ita grafTaiinbsp;tur propter psftin iti mïïdo, utnulla fit humana potentiä, nulla huma/nbsp;nafapientia j nulla humanaiultida, quæpolTit ea tollere, 8C faluti hoîmnbsp;fuccurrcré. Iniieneruntquidêhoîesdonodei,quæ dâremediaaduerfusnbsp;j •nbsp;nbsp;morbos , fed hæc ne fexcentefimam quidê partem morborum aufcrunt,

amp; tandèriullum planeert rémedium aduerfus mortem. SuticSé rcg/ na acmagirtratus iurtituti,qui rrtalos coercerentÔé bonos defcnderenr,nbsp;acefticcreric,ut holesirttrahcjuillitàte uiuérent. Sed nullusadhucfuienbsp;monarcha ta poten s,óé ram indurtrius, qui potuerit ftatum huius orbisnbsp;ita cóponere,ut hominesper oïa faliceinnbsp;nbsp;nbsp;tranquillam agerentuira.

In hocemorbefemperaudituriniquitas,uoxf:e us8écJamorigt;.Et poft hæc omnia, imminet mors,ac perpetuus interims. Quid pot eft, his tan/nbsp;tis calamitatibus grauius dicîç' DEVS igitur ,miferius noftri,prcirifitnbsp;femiffurumfilium fuum,utregnum LuiusfeaiÜ dmina potentia admi/nbsp;niftret. Et hoc regnum propheta’; ita defcribunc explieant, t£nbsp;ÉJi.tfö') aduenerit proriniflusfiliùs DEI, feu Mcflias,ncn audiamrul/nbsp;tra iriiqditas in terrâ ,nöri uäftitäs amp; contritio, non ücx fiecus , nonnbsp;clamofis, non mörbtis, non iriteritus i Sed omnia fiant irahquiîlanbsp;8d fcelicia. ObIiuiohi,inqüiuntitraditæfùnrangLiftiæpriôrés.Nonnbsp;erunt in memoria priora led .gaudebitis, amp; exultabitis in fempitcr/nbsp;num,in his,quæ ego creo. Et,confumniabitur præuaricatio, finem acci/nbsp;piet peccatum ,delebitur iniquitas,adducetur fempiterna iufticia. Breui/nbsp;ter adueniente Mcffia,utomncsficnt iurti j'ta omnes erunt perpetuo feenbsp;lices. Cum autem propheta? liederegno Mefliæconcionaiifint,exifti/nbsp;marunt Iudæi,imoetiam apoftoh iph,Mcfliam corporaliter in terraregnbsp;ha turn, hæcregnifui boria fenfibiliter in hoc feculo admfriiftrâmrû.nbsp;Non folum autemludæi, hacopinione infeclifuerunt,*herumetiamnbsp;magna pars Chriftiariorum,qhcrunt tale regnum Meftig in hoc feculo,nbsp;^^^smaieftate extrinfecusabomn busafflidionibusliberentur. Namnbsp;ïet^îtatur. ffqnis ægrotatcorpore, affèlt;rtat,ut Chnftus mxta externum fenfum ac/nbsp;currat cum omnibus medicispharmacopGjis,amp; conférât ipfi corporanbsp;lern fanitatem.Quodnifi fecer]t,putateum non regn arc. Alius paupernbsp;tafeprertùs,çupit,utCHRIST VSmoxingentem uimauri àfîcratnbsp;Sémultisipfum oipibus ditet. Hocfi nohfecerit, fentic regnum eiusnbsp;hugas eftèt. Eft , qui aliéna tyrahnide excruciatur , amp; quia agno/nbsp;feit Cnriftum,putatahgeloruin cohortes adcftedebere, qui lcnfibilnernbsp;lt;ripiaut ipfum e manu tyranni.' Quod ft non hat,cxiftimat mera éftcin ênbsp;dakia

-ocr page 713-

HO MIL IAE lOANNIS BRENTII.’ dâda,qu^ de regno Chrifti prædicantur .Hoc certe eft corporale Cbriz,nbsp;ftum, amp; corporale regnum eins querere. Äfcenditigitur Chriftusj'nnbsp;cœlum,et(ubduxitfefeaboculi'snoftris,uf^adnouiflîmûhui'usfeculinbsp;diem,ut hoc fpedaculofignificaret,nobis non efle inhac terra cxpeâânbsp;dum, utaccurratin egritudine corporis cum externis ph ar macis, in pauznbsp;pertate,cum diuicqs,in(Ç ali}saffliäionibus,cum manifeftis liberaiioninbsp;buSjfed quia mißt paulopoft fpiritumfandum,8d emiCitapoftoIos in tonbsp;tum orbem terrarum, ad prædicandum euangelion fignificat,audienlt;nbsp;dum f èC crcdendum efle euangelion SC ambulandiiin uocatione eins,*nbsp;ac interea temporis padenter expedandû, donee iterum reueletur in nonbsp;uiflimo die. Quid ergo,inquis,proderit nobis regnûChrifti in hoefecunbsp;lojfi nihil calamitatu in eo mu£atur,fedomnia manent côfufa,mifera,ÔCnbsp;infcelicia, quêadmodum prius fuerut, amp; nos audimus tantum bon a,nÔnbsp;autempercipimuseafenfuîHæcobieâionon eftdiflîmilisfermoni puenbsp;rorum, qui fub£utoribus(unt,amp;dMre folent. Quid mihi prodeft,qgt;nbsp;tutores mei multas opes nominemeo poflident, amp; non tradunt mihi casnbsp;inmeam manum,utipfispro arbitriomeo utarCVide auté,quam ftul/nbsp;te de hoc conquerantur. Nam tutores idcirco conferuanc opes pueri,utnbsp;casadultoauciiores reddant. Sienim permittereturimperitopuero,utnbsp;opes pro fua libidine adminifl:raret,annon confeflim dilapidareteasîfnbsp;SicS^Iefus Chriftus, poftq paffione amp; refurredidnefua parauit nobisnbsp;in ipfum credentibus cœleftia bona, fufeepit etiam officium tutoris, ôdnbsp;Tecepitadfeafcenfu fuoin cœlum,omnia bona nobis peripfum parta,utnbsp;confcruetea,donec nosad^atemadultam perucnerimus,hoceft,donecnbsp;hoc feculum finitum fuerit. Dauid de afeenfu Chrifti in cœlum ita in/nbsp;quit, Afcenditin altum .captiuam duxitcaptiuitatem. Captiuitasnoftranbsp;cftpeccatum,afflidiones,morsamp; infernus. Hifuntcarceres, hæcfuntnbsp;uincula,quibusSatannoscaptiuqs detinet.Sed ChriftusDominusôinbsp;tutor nofter duxit hec omnia fecum captiua in cœlû,ac dominatur fupernbsp;ea,ad dextram dei, hoc eft, omnipotenter. Pro his autem parauit nobisnbsp;iufticiam,gaudium,uitam,amp;cœlefteregnum. QLÙdergofirr Captiuunbsp;quidem eftpeccatum,ôd parta eft iufticia, fedpeccatum graflatur adhucnbsp;in came noftra,amp;non fentimusperfedam iufticiamnifi per fidê.Capti/nbsp;uæ funtafflidiones,amp;partum eft nobis gaudium, fedafflidiôes adhucnbsp;funtnobismoleftæamp;nihileftnobisgaudi),præterqinfide. Captiuanbsp;eft mors , amp;parta eftuita',fednecefl'ehabemus adhucmori,amp;: nonnbsp;perdpimus uitam nifi infpc. Captiuus eftinfernus, partumeft regnunbsp;cœlefte,fed terrores inferni adhuccircundant nos,ÔC nihil habemusdenbsp;fegnocœlefti,nifiquantumcrcdimusamp; fperamùs. Quidautemhæcnbsp;hbi uolunrT num perpetuo reipfa mifçri amp; calamitofi crimus, acnbsp;^ntum in fide ôlt; fpe beau; iVïinime omnium» Chriftus enim duxit hgc

-ocr page 714-

IN RESTRRBCTIONEM CHRISTI



fecum captiua^non propter ipfumjcd propter nos,ut int^rea tempons^ donee adölefcamus,conferuet ea,8lt; fuo tempore reftituat nobis.Nâfî tanbsp;ta bona nue in manus rioftras externo fenfu in hoc feculo daret,gd;putasnbsp;nC tlös ijs retfie ufuros, ac non pocius ea perditiffime dilapidaturosTÄdanbsp;hio quonda, ad fimilitudinê del creato,primo parend noftro,tradita fucnbsp;re cceleftia bona in mariurn fuamjed is,ut imperitus puer,ftatim dilapi/nbsp;datut ea coniecic tarn fe quaómnem pofteritatem fuam in extremas canbsp;lamitates« Num exiftimas rios prudericiorcs fore AdamoCQuare Chri/nbsp;(lus noftræ faluti confulitfinat quidem nos in hoc feculo in afflitftio/nbsp;nibus 8Cmiferi)s uerfari, eónferuat autem nobis cceleftia bona, ufq^ adnbsp;fuum illud tempus, quo nobis ea gforiofius copiofiusredditurus eft,nbsp;quam quifquam cogitare poteft* Nam, ut certiffîmi fimus^q» quæ bonanbsp;antea per prophetas in regno Chrifti promifta hint, amp; nunc tantummonbsp;do fide accipiuntur,ea etiam reipfa nobis reft(tuendafint,magnis adeoepnbsp;cœïeftibusargumentisconfirmatur« Primum, fpirituflanecusdocetin



Col«.}« tdoMti


Col«.}« tdoMti


rexita mortuisin fumma ejaritudinemmaieftatispatrisfui, iraaftendit etiam inccclum ad dextram deifolus quidcm,fcdÔlt;^ Totus. Totusautenbsp;Chriftus non eft caput tantum,uerum etiam manus,pes,pedtus,amp;^ onvnbsp;Ilia membra,ex quibus humanurri corpus conftat.Membra uero Chri/nbsp;fti funt,omnes qui creduntin Chriftuni.Dedit enim,inquit,caput fupcrnbsp;omnia ipfi ecclefiæ,quæ eft corpus illius, complementum eius,qui om/nbsp;Ilia in omnibus adimplet» Qiiare, cum fàtemur Chriftum afeendifle innbsp;coelum,amp; fedifle ad dextfa dei,fendendum eft,q) auexerit fecUm in coe/nbsp;tu omnes in ipfum credentes,utreftituat eisbona per ipfum parta kgiti/nbsp;mo fuo tempore. Cueflemusmortui,iriquit Paulus,per delida,conui/nbsp;uificaiiit nos una cu Chrifto,fimulc|^ cu eo refufeitauit amp; fimul cû co ft/nbsp;dere fecit in ter coeleftes. Quid man ifeftiu s dici poteft, de afeenfu noftronbsp;in ccclum cû Chrifto: Simul,inquit,cû eo federe fecit inter ccelcftes. Er/nbsp;go fimul cu eo afeendimusin cœîû.Non fecit quidê nos naturales filiosnbsp;qualis eft Chriftus,fed fecicnos filios adoptiuos,utuna cu Chrifto fruanbsp;murcceleftibus bonis. Et'quanq no percipiamushæcbonaexterno fennbsp;fu in hocfeculo, ius tamehgréditatishotu bortoi^icertiftimead nos pronbsp;pter Chriftû pertin et. Emortui, iriquit Paulus,eftis,amp; uira ueftra abfeonbsp;dira eft cû Chrifto in deo. Et ioânes.Cariftimi,inqt, nûc fi 1 fj deifumus,nbsp;nondûapparuit,quod futuri fumus. Scimus aût, qm ft apparuent, ft'/nbsp;miles ei erimus,qm uidebimus eû ficuti eft.Quid ergo eft,q? intm ad af/


*fli(ftiones amp; ad morte in



q; minctur,tn quia Chriftus afcêdit in ccclum,auexicea fecum captiua,rt oftêtauitpalâexpoliatos p'incipatusaeptâtes, p fcmetipfumdeillistri/nbsp;tomphas.Et ga Chriftus eft in coelo ad(^xtra patris,hqc eft,in maieftate


-ocr page 715-

HOMILIAE IOANJTIS BRBNTTÈ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y'gs

om m’potencia dci, quemadmodum adacrfa n Ô pofTun t ämplius Chri fto ipfi aliquod incommodiim afferre, ita nee polTunt nobis qui in Chi'tnbsp;ftofui-nus,quiunacumGhnftoincœlumconfcendimus»amp;:iushgrcdiznbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tatis cceleftium bonorum per ipfum accepimus,pcr in iciofa ede. Deinde, lt; qgt; cocleftia bona per Gbriftum parta nobis fuo tempore reftituêda fint,nbsp;f’gnificarunt adgdi, quiinafcerïfuChriftidenouiffimo aduentuGhrinbsp;fticoncionat!funuSicenimfequitur.Etcumilli,adoratoeo,intentisef/'nbsp;fcncoculisincœlum,cünteiUo,ecceuiriduoafl:iteruntinisinueflimen/nbsp;tocandido, quiamp;dixerüt. ViriGalilæi, quidftatisintucntesinccelü'T «»nbsp;Hiclefus,qreccptuseftauobisincœlû,ficueniet,quêadmodumuidi/ ttnbsp;ftis eum euntem in coclum.nbsp;nbsp;nbsp;c eft manifefta cortcio de eo aduentu,quo ct

Chriftus uenietin maieftate fua adiüdicandumuiuos mortuos.Qua concione angeli moneix primumdifcipulos, utfuumfaciant officium,nbsp;neeftentineoloco hiantes.fedreuertanturad Hierufalem,amp;expelt;flent Aduentuinbsp;illic iuxta mandatum Ghrifti reuelationem fpiritusfandi, ut fint cMfno»nbsp;teffes cius in toto orbe ter rar û. Deinde docent eos, q? et(i Ghriftus nuncnbsp;affumptus fit in ccclum,nec fit hoe tempore publicam maieffatem regninbsp;fui in hoe fieculo reuelaturus,ut bona eius externo fienfiu percipiantur,ta/nbsp;men non aficaidcrit in ccclum, ut ipfie quidem perpetuo fruaturcoclefti/nbsp;bus bonisinuifiibil:ter, fiinat autem hunemundum èC homines in eo,innbsp;£empiternum,pro ueteri more,ad hue modum,quo nunc omnfa furfumnbsp;deorfumferuntur,ætatem tranfiigcrei fed ut fuo tempore in hue mundünbsp;uifibiliter, amp; magna maieffate redeat, oïa rediffime componat,adeocpnbsp;bonaregni fui iuftiffimeadminiftre£,pi)s quidê amp; in ipfum credentibusnbsp;perpétua foclicitatê, impfjs aüt cotemptoribuseuangelt) fui perpétuanbsp;dânationê.Oportetlefum Ghriftû,inquit Petrusjcœlûaccipere^ufc^ in AÄ.j?nbsp;têpora reftitutionis oïm ,quse locutus ert deus,g osoîm fandorufuorunbsp;a fieculo prophetarû.Tametfi enim multi finîjquiiudjbriohabentjquic/nbsp;quidde fecundo aduentu Ghrifti ad iudicium dicitur,de quibus amp; Chrinbsp;ftus ipfecocionatur, Seruus nequä,inquiens,dicitin cordéfuo.Gundanbsp;tur dominus meus uenire, incipit percutere conferuos fuos, ac ederenbsp;ßlt;: biberecum ebrqs.Et Petrus, Venient,inquit, in extremis diebus illunbsp;fores, qui iuxtaproprias concupifcencias ambulent amp; dicant, Vbi efl;nbsp;pollicitatio aduetus eius'Ttamen nihil firmius eft, q Chriftü uenturü eftenbsp;in maieftate fua ad iudicandum uiuos amp;mortuos,amp; ad^eftituenda omnbsp;nia in füum redum amp;: iuftum ordinem. Cum uenerit, inquit CHRPnbsp;STVS, filius bominisingloriafua,amp;omnesfandiangelicumeo,nbsp;tune fiedebit fuper federn gîoriæ fuæ, amp; congregabuntur an te eum om/nbsp;nes gentes. Ec iterum. Vciliet hora,in qua omnes, qui in monumentisnbsp;funt,audienc uoceeius,amp;prodibunt,C^i bonaegertint in refurredio/nbsp;*^«01 uitæ* Qui uero mala, inrefurredionem condemnationis, Quod -

-ocr page 716-

IN resvrrectionem Christi;

Chn'ftLis ipfcaffirinac, hocamp;angeliteftificantur« Skuem'ct^inquiunf,’ quetnadmoduni uidiftis cum euntem in cœlum. Cuinangelis confcnnbsp;ciunt apoftoli.Paulus air.Statuitdiem in quoiudicaturus eft orbeninbsp;terrariim cum iufticia per cum uirum, per quem decreuerat, præftita iï/nbsp;jjjfjfa.tt de omnibus, cum excitaritiUumexmoroiis.Etiterum. Reueiabitur Donbsp;minus lefus de cœlo cum angelis potentiæ fuæ cum incendio flammg,nbsp;qui infligit ulcionem bis, qui non noueruntdeum, amp; qui uon obedie/nbsp;funteuangelio. Acrurfus.Dominus ipfecumhortatu uocearchangcnbsp;liactubadei difcendet decoelo. Et Petrus. Venietdies domini ficutfurnbsp;in node,quo cœîi procellæ in morem tcanl ibunt. Eft dC de h oc aduen tunbsp;Chrifti iamindeabinicioorbis terrarum prædicatum, pauloquidemnbsp;obfcurius ,attamen quantum fidei 8d faluti piorum fatis fuit.Iudas, nonnbsp;ille Ifchariothjfcribit in epiftola fua,patriarcham Enoch de hoc aduentunbsp;dominiconcionitum efte» Vaticinatus eft,inquiens,feptimus ab Adamnbsp;Enoch,dicen8.Ecce uenit dominusinfandtismilibus fuis,utfaciatiudi/nbsp;ciumaduerfusomneSjSdredargüatomnes exeis,qui funtimpij.Debocnbsp;etiam iudicio concionatur dominus Caino. Si bene egeris,recipies. Sinnbsp;GW4:nbsp;nbsp;nbsp;male, pcccatum tuum cubabit ad manifeftatiorte feu ad iudicium. Et Efa

ias.Egredientur, amp; uidebunt cadauera uirorum, quipræuaricati fun tin Efti. ultimo}nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y çrmis eorum non morietür amp; ignis eorum non extinguetur.Hæc

ctfi paulo obfcuriora funt, pro ut ea temporaferebant, attamen reuelatio ne 8C diuulgacione euangelq Chrifti in totû orbem terrarum,ctiam hocnbsp;manifeftiftimcreuelatum amp; diuulgatum eft,qj nihil fit cercius, quam lenbsp;fum Chriftum DOMIN VM noftrum uenturum eftèin fumma maienbsp;ftateadiudiciû, utquicredûtin ipfum,perapianttunc,nÔfide, ut n une,nbsp;fedreipfaperpetuamfoclicitatem,impri autemamp;increduli accipiantnônbsp;iierbo tantum,ut nunc,in hocftculo,fed ôd reipfa, perpetuam damnacionbsp;nem.Quare,etfi hoc tempore non fenciamus,nifi afflidioncm interi/nbsp;tum,tamen hoc unum nobis agendum eft, utin Chriftumcredamus,utnbsp;Chrifto per fidemconiundi fimus. Sicenim fi'et,utquemadmodû unanbsp;curn ipfo refurreximus, amp; afeendimus in cœlum per fidem, ita percipi/nbsp;amus propter ipfum in aduêtueius omnia cœleftia bona, qui eft una eunbsp;pâtre amp;fpiritufancto deus laudandusin fecula Amen»

__ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ HOMILIA;_ LXXlX.

de afcenfu Chrifti in cœlum, reditu eius ad ex ,audiamusnuncdedefcenfuapoftolorûnbsp;monte Oliucti, S)i. reditu eorum ad urbem Hierufalem.nbsp;Turtereuerfi funt* inquitEuangelifta Hierofolymam,cumnbsp;gaudio nlagnô,a monte qui uocatur OIiueti,qui eft prope Hierufalem,nbsp;diftansiterfabbati (hoc eft,bis mille pedes. Tantum enimitinerislice/nbsp;batfabbato ambularè^ét quurrt introqfienc,afcenderuntin cœnaculumnbsp;ubi

-ocr page 717-

HOHILIAE lOAHNIS BREN’TII; y,« ubi manGtabant, etPetrus,amp; lacobus etioanes amp; Andreas, Philippus c «nbsp;amp;ThoiTias,Bartholomgusamp;: Matth^us,IacobusAlphgiamp;Sirnó Zc « tnbsp;lores, amp; ludas lacobi. Et hi omnes erant Temper in templo,perfeuerates lt; «nbsp;unanimiter in oratione precationc, cum mlilieribus ,8ê Maria hiâtre t tnbsp;Ie(u,amp;: cumfrarribiiseius,làudâtesètbericdicêtêsDeum.Hiciniciô'ob i înbsp;feruanda eft óbedientia difcipülorum Chrifti.Noh enim manentiri hionbsp;te Oliueti,necgdificancillicaltareaut monafterium; quafi ex eo tantiininbsp;loco iter eftec ad ccelum, quemadrriodum quondam hypocritæ ludgiinnbsp;Bethel fecerunt,fed obedieruntuocationidiuingetredieruntad Hieru/nbsp;falem.Nam,priusqùâ Chriftiis aCcenditihcœlum,deditdifcipulis ma/nbsp;datum.Ecce egö, inqdiens,mittó promiftumpatrismei. Vós autem fènbsp;dete in cîuirate Hierufalem, quoadufque iriduamihi uirtute ex alto. Etnbsp;iterum. Prgeepit eis ne difederént a Hierofolymis,fed ut expedareht prónbsp;miflum patris. Quare difcipuli obeditint hiuc prgceptó, amp; reuerfi funtnbsp;ad Hierofotymam. Sed uide mihi, quanto difcrimineconftet ipfoshgcnbsp;obedienciaCludgi enim non pepercerant anteaChrifto Domino eonim;nbsp;Quomodo ergo parcerentnuncdiicipulis eiusexpetftantibus cœlefteninbsp;exercitum,quo totumorbcm inuaderentC’Itaque,8lt; ft difdpuli redeatadnbsp;Hierufalem magno gaudio, tarnen ft quis excuciathuiusnegocfjcir/nbsp;cumftacias,amp; confideret Rirorem lud^orum aduerfus Chriftura et Euannbsp;gelion eius,apparet eos redire ad præfentem mortem. C^uid igituf eft;nbsp;quod in tantis periculis compleuit ipfos gaudio, amp; coiitihiiit eos in ôffînbsp;cioobediencifCPotetia, inquis,ipiritiis Chfifti. Rede. Sed perquid fuitnbsp;is fpiritus efficaxC'certe pef promiflionem tierbi Chriftitdixit enim Chrinbsp;ftus. Mittam uobis paracletum a patre,fpiritu ueritatis,qui a patr e procenbsp;dit,illeteftimoniumperhibebit deme.Et,Acdpietisuirtutem,poftquanbsp;fpiritus faneftus aduenerit fuper uos.Cum ergo difcipuli adhiberêt huicnbsp;promiflïonifidem,tantas acceperunt hires, utnon folumnon deterr earinbsp;tur periculis afedanda uocadorie Dei, uefumetiam magnogaudio fe/nbsp;quûtur uerbum Dei. Obferuabilc exemplum, quo difeamus, per quid,nbsp;concipiendg fint uires ad obediendum mandatis Dei.Etfi enim non pof obediencianbsp;fimus in hac carne Deo perfede obedirc, attamen debemus ci obedien/ quot;fquot;//**'**nbsp;ciam,quanta per fpiritum fan dum fieri potefh Spiritusautem fahdusnbsp;effieax eft per promiftiones uerbi Det Quarefi has fide excipiamus,tucnbsp;non folumiuftificamur perfidem coram Deo propter Chriftum,ueru - jnbsp;ctiam concipimus uirtutem àd faciendam iufticiam eoru opertim, quænbsp;Deus nobis prgeepit. Cæterum repetuntùr hoc loco nomina apoftolo/nbsp;rum,no ociofo multiloquio,fed utilicommemoratione,ut quantum nonbsp;ta nobi s fiant apoftolorum nomina,tantum admorieamur de ucritate einbsp;ns Euageli] ,quod ipfi publica autoritäre, in toto orbe terræ uulgarunt,nbsp;dquod eft potentia ad falutem omnicredenti. De His autem nominiX

ÖOÓ

-ocr page 718-

IN RESVRRECTIONEH CHRISTI

ËXO.tif

Ef4.s»

buSjaltascli'xfmus.Quarenuncadreliqua explicandapergemus. Acno eftofdtanter pretereddum, quod quiinhoccoGnaculo,adquodapofi:onbsp;li poft reditum e monte Oliueti diuerterunt, congregati func, no recennbsp;feanturtantum fummatim, uerumetiam numeruseorumpofteadifertenbsp;cxprimi'tur»Erat,inquK Lucas, turba nominum fimul fere cêtum uigindnbsp;Hæc muIutudo,ecG non uideatur parua,fi cofertur cum triginca autquanbsp;dragtnta,fed quid tantilla paucitas,ad paru^ catum regionis popalum*nbsp;Hicergo agnofcendaeftadmirandapotêtiadextereexcelfi, Ecclefiaemnbsp;Chrifti,quaenunc tantum e centum uigintihominibuscôftat,per hosnbsp;uirtutefpiritusfandi pofteaita propagatur, utnonfoluminnucrabilesnbsp;homines,uerumetiam innumerabilesurbes nationes in earn congre*'nbsp;gen tun Admirabile quondam fuit, quod cum Patriarch a la cob ingref/nbsp;fusefletin Aegyptum,cumfeptuagintaanimabus,pofteri eius egrefftnbsp;fuerintpoftea ex Aegypto,tanta multitudine,ut fuperauerint numeronbsp;fexcenta milia peditumuirorum. Multoautem admirabilius eft,quocinbsp;ecclefia Chrifti inicio tarn parua,dilataueritfe poftea tatamukitudineinnbsp;toco orbeterraru, utfpiritus fan dus ipfe uideatur in eanumerandafucnbsp;cumbere. Leua inquit,in drcuituoculos tuos, Sd uide, omnes ifti con**nbsp;gregati funt,uenerunttibi. Filq tui de longe ucnient,amp;filietuædelatenbsp;re (urgent. Tune uidebis 0lt; afflues, amp; mirabitur amp; dilatabitur cor tuu,nbsp;quado conuerCa fiierit ad te multitudo maris fortitudo gencium ucne/nbsp;rit tibi.Quare,cum ecclefia Chrifti ex tarn paruis inieijs,in multitudincnbsp;indumerabilem auda fic,agnofcamus potentiam Chrifti,agnofcamusnbsp;uerkatem Euangelq eius,ut cum ante per fidem in baptifmo fa di fimusnbsp;membra ecclefig, perfeueremusetiam in ueraecclefia,ad confequendamnbsp;earn fcclicitatem,quæ foliecclefig Chriftipromiflaeft. Videamusautenbsp;nunc,quid interea teporis dum aduenit fpusfandus,di(dpuli egerint.nbsp;Acprimum,erant,inquit, Temper in templo,perfeuerantesunanimiternbsp;in oratioe amp;precatione.Et additur diferte. CCmulieribus 5^ Maria manbsp;trelefu.Nam mulieres quocjj ad ecdefiam pertinent. Perfeuerant igiturnbsp;unanimiter in orarione,idc^ neceflario,atc^eciamuti!itcr faciunt. Nanbsp;obrjeiebantur eo tempore magnis etgrauibus tenta tionibus,partim,q)nbsp;non mox altero aut terdo die poft reditum ipforum a monte OIiueti,adnbsp;uentabat fpiritufrandus,partim quodquouis momento timendum erat,nbsp;ne armati milites irruerent in domum,in qua congregati erant, amp; trucinbsp;darent ipfos. lulTitautem Chriftusin tentationibus orare, ut fides pernbsp;oration em, quæpromiftîones Dei fcrutatur,amp; uerfat, con firm etur, acnbsp;fuftentetur.Quare difeipuli perfeuerant unanimiter in oratioe,ut in tannbsp;tis tentationibus conftare, et promiffum patris expedare queât. Deindenbsp;difeipuli una congregati eligunt alium apoftolû, in locum ludæ Ifchanbsp;rioriSjUt numerus duodecim apoftoloRi compleatur. In diebus his, Ç uidenbsp;licet.

-ocr page 719-

H o MI LI A E IOANN IS BRENT IL Ii'cet,priufquam adueneratdies pentecoftes;) exurgens Petrus in medionbsp;dirdpulorû,dixic,Ceratq5turbanominûfimulferecentumuiginri3 Vi 4.nbsp;ri fratres.Oportuic impleri fcriptura hanqqiia predixit fpirnus fandus 'nbsp;perosDauiddeIuda,qüifuitduxqSjquicomprehenderût iefum,quianbsp;cooptatus erat in n umerunl noftru,amp; fortitus erat partem minifterq hu *nbsp;ius. Ëtisquidcparauitagrûexmercedeiniquitatis,fufpenfüfc^crepuitnbsp;medius,êlt;elïufa funtomniauifceraeins.Etinnotuitomnibiis habitat^nbsp;bus Hierofolymg,itautappellaretagerinelinguailbsuernacuianbsp;HàKaldema,hoceft,agerfanguihis.Scriptumefteniminlibronbsp;pfalmorutn: Fiat habitatio eins deferta,amp; non fit qui inhabitetin ea, 8^nbsp;epifcoparUmeiusaccipiat alter. Hæc eft prior pars expofitionis,qua Penbsp;trus hortatUrreliquosdtfcipulos, utfurrogentaliûapoftolûin locu lunbsp;de. Ac primu q? Petrus fumat fibi primas partes dicedi,U5 eo ftt, ut ufurnbsp;pet fibi dominationem ac tyrannidêin collegas fuos, aut utfignificetfinbsp;bi maiorem reliquis collegispoteftatem à Chrifto collata eflè. Quibusnbsp;enim Chriftus dixerat,Quorucuncp rcmifcritis peccata,remittûtur eis,nbsp;hos etiam in minifterio apoftolatus gqUauerat. Sed quia in hominumnbsp;multttudineoporteatefleordine, ut Petrusanteafæpecxpofuituerbisnbsp;fuis aliorum apoftolorum fententia, ita etiam nuc exponit earn reliquisnbsp;difcipubs,nôut dominus, fed utminifterapôftoloEî2,fîcenim ipfeexplinbsp;catin epiftoiafuadiccns. Prelbyteros, qqi inter uosfunt,obfecro, quinbsp;fumamp; ipfe pretby£er,acteftis afflidionu Chrifti,atlt;q: ide cofocs glorig,nbsp;quaereuelabitur,pafcite,quantij in uobiseft,gregeChrifti,non ceudonbsp;tniniu exercetes aduerfushgreditate doniini, fed utfitis exeplaria gregisnbsp;Et Chriftusait.Reges genciudominatur eis, ôdqui poteftatê habetfu/nbsp;per eaSjbenefici uocätur. V ós aute nö fic. Sed qui maior eft in uobis fiatnbsp;(icutiunior,amp;qui princepseftjficutqui miniftrat. Quare Petrus riorinbsp;agit hoc fuaoratione, utdominetur reliquis apoftolis amp; difcipülis, fednbsp;ut feruiat eis. Deinde,in priori parte orationis fuæ exponit qüid de lud ainbsp;adu fit. ludas, inquit, cooptatus erat inicid in riumeru noftru, hoc eft,nbsp;duodecim apoftoloR2,utunanobifcü predicaret Chriftuamp;euangelionbsp;eius,fed poftea facftus eft proditor Chrifti amp; dux aduerfarioru qui Chrinbsp;ftum comprehcderunt.Necimpuneliancimpietatetulit.Poftcp enim uinbsp;dit Chriftum ad morte condenatum efle, ipfequidê reporta uit irigintanbsp;argenteosad templû ac defperauit,amp; tä horribiliter pependit,ut crepue/nbsp;rit medius,ac effiifa fint omnia uifcera eius.Pontifices antem emerut pronbsp;eapecunia agrüfiguliad fepultura peregrinoqz. Ethgc adeomaniftftänbsp;funt omnibus ciuibus Hierofolymitanis,uchinc ager ille publico nuncnbsp;nomine,ager fangutnis uocetur.Quid ergo ad hæcdicemus'Tnum hæcnbsp;de luda fernere fada funtC minime omnium. Oportuit, inquit,impl rinbsp;fcripturâhanc,quâprgdixi£ fpiritus fandus per os Dauid. Magna hæcnbsp;eft feripture faefg comendacio, q, autor eius,nö fit uanus quifpi am ho/ nienlt;iacionbsp;000 ij

I

-ocr page 720-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI

hio, fed fpin'tus fantftus, qui eft fpin'tus ueritatis. Ergo ne (udas neccf fehabuicprodcre Chriftum,utfcripturade ipfoimplereturf il ininbsp;nus.Iudasnon ftiitautoritate fcripture coactns, ucproderet CHnltü,amp;nbsp;ex defperan'one pendcret, fed quia ludas erat hoc impiafua uoluntacenbsp;falt;fturus,fpiritus fandus uoluitid per fcripturam fignificare,non tâ hocnbsp;nomine, uimaieftate fuam in prcuidendis futuris declararet, quam ut fenbsp;ueritarem diuing iræ erga impietatê reuelaret, ludam ipfuin ac fociosnbsp;eins ad pœnitenha reuocaret. Nam quod Petruse fexagefimo ocfrauonbsp;pfalmo récitât,amp; ad ludam ucre accomodat, hoc intelhgcndum eft nonnbsp;tantuideluda,uerumetiamde toto conforcio impiorum ludcorum, quinbsp;perfecuti funt Chriftum,quoru ludas dux ßi^antefignanus fuit.Fiac ,innbsp;quit pfalmus, habitatio eorum deferta,in tabernaculis coru non fit,quinbsp;inhabitet. Hoceft uatidnium, quo fpiritus fanctus minatur extremûinnbsp;teritû oîbuslud^is,perfequêtibus Chriftû. Minât aût eis, no ut cogat cnbsp;os impieagcrc,quo hancpœnà mereant, fed ut hortetur ipfos ad rcfipifnbsp;cenaâ»Q_ujdergoeft,qî tm ludas tam horribiliter pe rient, ut fufpclusnbsp;crepueritmedius, cû Annas, Caiaphas,amp;multi alrj impii per fc eu toresnbsp;Chrifti inter ludeos, nô minus impeenitentes fucrint,çj ludasÇ' Cur nonbsp;amp; hi pependerût 8^ crepuerût medii'T Hi cerre nô minus digni fuerût tanbsp;ta fuppliciigrauitate,^ ludas , amp;acceperût eciam fuotemporefuaiudinbsp;cia,feduifum eft dno deo noftro,ut inicio reuelarct feucritatc fuein anbsp;poftolo filti fui,q fignificarct,qur 11 fupplicii grauitatcaîaduerfurus fit innbsp;impietatem Slt; impccnitentiamahenorum.Si ein Deus no partit apoftonbsp;lo delinquent! impoenitenti, qua ramen dignitate nulla unquamma/nbsp;iorhominibus in terra contigit. Apoftolatusenimfuperatcoram Deonbsp;lud^efup^hci maieftatemomniuRegum Monarchal^ huius feculi, quomodo fie/nbsp;nfn-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri poftet, utparceretalienisjfi fuerintimprj S: impccnitctcs^?' In fupplici'o

autem ludp non folum feueritas diuine iræ, fed eciam induftria Dei ob feruandaeft. Nam quod ludasinfeipfofufpendendoimpiiftimccgit,nbsp;hocDeus ad teftificandam innocenciam filfj fui,pro induftria fua benenbsp;ufus eft. CÛenim ludaspependeric,acmedius crepuerit.manifeftü eft,nbsp;quod non folum impie prodiderit Chriftu, amp; q? Chriftus innocens fuenbsp;ritjUerumeciam quod pontifices pecuniamproditoriad efï'undcndüranbsp;innocentem fanguinem impie dedcrint. Et hoe uufgo inter ciucs Hieronbsp;folymitanos, ira latftatû fuit,utagcr bac pecunia emptus, eciam nomennbsp;fuüexeo acceperit. Innotuir, (inquit) ornnibus habitantibus Hierofo'/nbsp;lymæ, ira utappellaretur ager ille, Agerfanguinis. Hæc autêinduftrianbsp;Dei idcircoobieruada eft,primü,ut uideamus caufTa, proprer qua De/nbsp;us,qui natura bonus eft côniueat ad ma’a.Deus ein tam bonus eft ut nônbsp;coniueret ad mala,n ifi ecia tâ induftrius eflet, ut per mala fciret ac poftècnbsp;bonagfîcere,deindeobferuâdaeft,utin(tctatiôibusdegrauitateamp;magnbsp;nitudine pdorum noflrorü probe confidamusnbsp;nbsp;in fide perfeueremus.

Si enim

-ocr page 721-

HOMILiÄE IO ANNIS RBENTIK

Si enim deus nouit per ea mala ,quæ prohibuit, bonum përficere^ quoz modo no poflet, ac uellet ea quocp mala remittere, quibus Chriltusnbsp;filius ipfius patTus eft,et qu^ propter Chriftum fe remifiurum promifitvnbsp;Habes priorem partem orationis Petri. Audiamus nuncamp;alteram parznbsp;te. Oportetigitur,utexijsm'ris,quinobifcüuerfatifunttototemporc, gt;¦ enbsp;quo Dominus lefus perpétuauitæ confuetudinem egit nobifcum, exorz c cnbsp;fus a baptifmo Ioânis,ad eum ufcp diem, quo receptus eit a nobis, unus ‘ ‘nbsp;quifpiam conftituatur, quifitunanobifcum teftis refurredionis eius. ‘ ‘nbsp;Altera finquit) uaticinij pars de fupplicio ludæ impleta eft. Ipfe ein pez *nbsp;pendit, amp; habitatio eius fada eft deferta,hoc eft, locus apoftolatus ciusnbsp;defertus eft,nec eft qui inhabitet in eo, qui una n obifcum undecim offiznbsp;cio eiusfungutur.Reliquumigitur eft, utöt altera pars uaticinij impîcgznbsp;tur.Non em folum fcriptum eft,qgt; locus apoftolatus eius defertus fiat,nbsp;fed etiä,q) alius quifpiam in locum eius cooptandus fit. Epifcopatueius,nbsp;inquit pfalmus,accipiat alter. Quare,quod foclix fa uftumc^ fit,eligam u snbsp;alium apoftolom in locum ludæ, qui duodenariû numeruma Chriftonbsp;ipfo dno noftrodefinitum ,copleat.Hic ergo uide mihi in Iuda,qLiod fitnbsp;legitimum fuppliciûcorum, qui abutuntur impie dignitatefua,ôsf offiznbsp;cio,atcp bnficijsdei.Merentur em,ut amp; ipfi abijciantur in extremam igznbsp;nominiam,ôdalq inlocûeorum fuccedant,acbeneficio eorum fi-uanturnbsp;Hoc fignificareuoluit lex,cû ait. Si nô audieris ucrbum Domini,uxorênbsp;accipies,amp;alius dormietcû ea,domum ædifîcabis, non habitabisinnbsp;ea.PIancabis uineam,amp; nonuindemiabis eâ.Bos tuus immolabitur co/nbsp;ram te,amp; non comedes exeo.Hoc idem fignificat etiam Chriftus, cumnbsp;inquit. Tollite a fer uo n equam talentum, amp; date ei,qui h abet decern taznbsp;lenta.Omniein habend dabitur,amp;:abundabit. Qui uerononhabet,etinbsp;am id quod habet,auferet abeo. Sic fîlij Eli impie abutebantur fummanbsp;ludicismaieftatein Ifrael.Itac^ abiedifunt,amp; Samuel in locum eorumnbsp;fucceftît.Sic Saul impie abutebatur maieftateregni.Quarcabiedus eftnbsp;amp; in locum eiuseleduseft Dauid. Sic èC Ifraelitæ abutebantur tam imznbsp;pie prærogatiuis fuis, quibus præ cgteris nationibus a deo ornati erant,nbsp;ut etiam filiumdei crudeIiflîmetrucidauerint.Eiedi igiturfun te regnonbsp;deijamp;f gentes in locum eorum fucceflèrunt, atcp adeo quod in fuda pronbsp;ditore Chrifti inchoatum eft, hoc poftea in tota genre impiorum ludeonbsp;rum impletum eft.Habitatioenimeorum, iuxtauaticinium pfalmi,deznbsp;fertaeft, amp; epifcopatum, maieftatem, ac dignitatem eofum acceperuntnbsp;alrj. Quare corn pendiariauia non folum ad retinenda, uerûetiam ad aunbsp;genda beneficia dei eft, utbeneeis iuxta uocationêdei utaris, amp;:quinc^nbsp;talentis tuis,alia quinlt;^,quemadmodum Chriftus ait,lucreris. Deindenbsp;cfponit Petrus quæ requirantur ad apoftolum, ut fit teftis idpneus reznbsp;fnrredionisadeoqitotius Euangelij Chrifti. Oportet,inquiéns,unusnbsp;ooo ii)

r-

-ocr page 722-

Ikpoßolo iiecelfariitnbsp;^Uicßnt,

ÎN RESVB-REC TIONEM CHRISTI

c^uifpiatn confi:i’tuatur,ex fj s uiris, qui n obifcurti ucr fati fun t toto tçm po re,quo dominus lefus perpétua m uitæ confuetudinem egit nobifcum,nbsp;exorfus a baptifmo loänis, ad eum ufcp diem, quo receptus eft a nobis»nbsp;Non enim idoneus eft ad fungendum apoftolatu,qui tantum unam autnbsp;alteram concionem a Chriftoaudiuit,Slt;^ interim fua négocia curauit, fednbsp;qui toto tempore,quo Chriftus prædicauit euangelion, amp; confirmauitnbsp;miraculis, a baptifmo Ioannis,ufcp ad afcenfum in coelum, quod eft fpanbsp;cium plusq t rium annorum, cum Chrifto amp; difcipulis eius familiariternbsp;üixitjConciones eiusaudiuit,8d prüfensfemper miraculorü fpedtator funbsp;itjUtpoffit teftificari nonab alijs narrata,^ audita,fed ab ipfo met uifa,nbsp;amp; perfpeda. Tales autê præcipue fueruntduodecim,qui uocantur aponbsp;ftolhQuarefenciainus Euangelion quodde Icfu Chriito duodecimalnbsp;poftoli prædicarunt,tantacertitudine confirmatum cfre,ut nihil eo cercinbsp;uSjnihiluerius, nihil firmiuscogitaripoffit. Quodaudiuimus, inquitnbsp;apoftolus Ioan es, quod uidimus oculis n offris, quod perfpeximus öinbsp;man US noHrgcontreôaueruntdefermoneuitæ, amp; uita manifcflata elf,nbsp;?lt;uidfmus,amp; teflamur amp; annùciamus uobis uitam ætcrnam. Sed quidnbsp;illud eftç num foilduodecim apoftoli funtteftesrefurreiftionisac totiusnbsp;cuangelrj ChriftiC’ An non amp; multi alij uerfati funt cum Chriflo,toronbsp;minifterf) eius tempore in terra ,ac uiderut ipfum refurrexîflè a mortuisCnbsp;certe uerfati funt,amp; uiderunt.Hoc cm Petrus ipfcßgnificat,cum ait,Exnbsp;Üsuiris,qui nobifcum uerfati funt toto tempor e,quo dom inus lefus perxnbsp;petuam uitæ con fuetudinê egit nobifcum. Et Lucas ait Chriftum præ^'nbsp;ter duodecim apofl:olos,delignafre alios feptuaginta difcipulos,quos c/*nbsp;miferitadprædicandumregnumdei,quiamp;ipfiperpctuifueruntaudironbsp;res cöcionumChrifb,Slt;fpedatoresmiraculoriim eius. Quid dicam denbsp;quingentis illis fr^itribus, qui uiderunt fuis oculis, Chriftum a mortuisnbsp;refurrexifTe, in magna illaapparitione, qug facta eft in monte Gahlgæ*nbsp;Cum igitur tot fuerint difcipuli auditores èi. fpetftatores rerum Ch« ifli,nbsp;quid eft,q5 tätum duodecim apoflolis tnbuitur autoritas teftificandi denbsp;refurreâioneêlt;deeuangelio Chriftiç' Dehac rediximusaliascopiofe»nbsp;Äpo/Iolor« Quarenunebreuioreserimus, Duodecimapoftoli feligunturcxomninbsp;«toriw;: difcipolorum numero ad teftificandam refurredionem Chrifti, non cpnbsp;alijs difcipulisno licuerit prædicare euangelion, amp; teftificari refurreäinbsp;onem Chrifti. Quotquot enim una congregati erat in die Pehtecoftesnbsp;acceperunt fpiritumfandum,et locuti funt nouis linguis,magniftca,dei«nbsp;Sedutintanta difcipulorum multitudine certiquidam eftent, quinonnbsp;folumhaberentpriuatam, fedetiam publteamteftificandiautoritatem*nbsp;Nam quemadmodum inciuilibusnegocqs , etfimukieiusrei,quæinnbsp;controuerfiam amp; judicium uenit,probe confer) fuerint,tamçn certiquinbsp;dam ex omni hoc numero feliguntur,qui publicum ferant teftimoniumnbsp;“ ........ ’ amp;

-ocr page 723-

HOMILIÄE lOÄfTNIS

Chorum teftimoniumin tantum nonadimitalqscohfcfjsäütön’tatemi de eadem re teftifkandi,ut pottus illorum teftimoniuin tantö magis cohnbsp;firmetur,quanto plures alq fuerint^ qui idem teftificantur, itä amp;:in ne/nbsp;gocio Euangelrj de lefu CHRIST O,quod eft longe omnium maxi/nbsp;mum amp; diuiniffimum, duodecim apoftoJifeledi funt, tanquam publfnbsp;Cl teftes,qui nomineomnium aliorum difdpulorum id pro autoritate innbsp;toto orbe terrarum affirmarent, quod omnibus alqsdifcipulis optimenbsp;cognitûperfpe(flumcp erat, quodcp 8lt;; ipfis quocuncp loco amp; tempore,nbsp;11 ce bat publ ice affirmare teftificar i. Hi aût ddódecim apoftoli affirmanbsp;runtnôfolûlefum CHRIST VM refurrexiHeamortuiSjUcrumetiamnbsp;omnes eosquicreduntinipfumaccipereremiffionempcctatorum, 8gt;iuinbsp;tam æcernam propteripfum. Hunc deus, inquit Petrus,fufcirauic terdonbsp;die, exhibuiteum ut manifeftus fieret, non toti populo, lèd teffibusnbsp;prius ad hoe deleâis, nimirum nobis, qui com edi mu s amp;: bibimus unànbsp;cumilJo,pofteaquamrcfurrexita mortuis.Etpræcepit nobis utprædicanbsp;remus populo, ac teftificaremur,q? ipfe fit il le, qui conffitutus erat a deonbsp;iudex uiuorumamp;mortuorum. Huic omnes prophetæteffi'moniumfe/nbsp;runt,quod remiflîonem peccatorum accepturus fit per nomen cius,quifnbsp;quiscredideritin eum.Excipiamus,igiturhoceuangeIion,quodapoftônbsp;liprædicarunt,non tantum nominehorum duodecim apofiolorum,ucnbsp;rumetiam nornineomnium difcipulorum,adeoqj homineipfius Ch ri/nbsp;fti,qui apoliolos hoc euangelion prædicare iuffi’t, maxim is mira/nbsp;culis nomine eius per apoftolos edi tis confïrmauit» Hadenus de orarionbsp;nePetri. Videamusnuncquidpofteamfadumfit, Etflatueruntdu/nbsp;os,Iofeph,quiuocatBarfabas,quicognominatus,efHufIus,amp;Matthi ‘nbsp;am. Etfatfla precacione, dixerunt. Tu Domine, qui corda nofti omni/ ‘ «nbsp;um,oftendeutrumelegerisexr)sduobus,utaccipiatfortemminiflerrj ‘ Çnbsp;huius, apoflolatus, unde prguad'catus exciditludas, utabirct in locû ‘ lt;nbsp;fuum. Et dederuntfortes eorum, amp;ceciditforsfuperMatthiam ,nbsp;nbsp;nbsp;‘ lt;

cooptatus eflad numerum undecim apoftolorum Videmodefliam amp; ‘ « obedientiamdifcipuIorum.Noninuehuntur in Petrum,quid tu tibi prinbsp;mas partes dicendi arrogas'Tquid tu abnegator Chriffi nobis concionanbsp;ris7quiddecooptando duodecimoapoftolo nobis prædicasTan non amp;nbsp;nosreliqui confer) fumus omnium rerum,quasgenit CH RIS T VSnbsp;DOMlNVS nofterCNihil harum infec'tacionumaudis, fedfimplicinbsp;terobediuntteftimonio fpiritufandiper Petrum allegato, Épifeopa/nbsp;turneius accipiac alter, 8^ defignant duos , quorum unumquemf^’nbsp;ludicantidoneumad funtîtiohem Âpofl:olatus,amp;^quianefciünE,utruminbsp;alteri præferre debeant,idcirco cÔmirtunt eledionem diiiino iudicio. Acnbsp;primum precantur DOMINVM, paucis quidem uerbis , fednbsp;î^^gna fide.DOMINE,inqunt,tu nofti corda hoîm. His uerbis haudnbsp;ooo iiij

-ocr page 724-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI»

prcuer: ja

obfcure Ggnifkat fememinifleeius rei, qoæ acddi't Samueli, cu mifflis efletjUt ungeret unum e filrjs Ifai in regem Ifraelis.Nam cum Samuel exinbsp;ftimaret maiorem natu^ propter externam corporis proceritatem amp; for«nbsp;tudinem in regem ungendumefle, audit. Ne refpiciasuultueius,necp alnbsp;titudinem ftaturæ eius,quoniam abieci eum, neciuxta intuitum homknbsp;nisego iudico. Homo em uidet ea quæ patent. Dominus autem intue/nbsp;tur cor.Ex hac hiftoria difcipuli eruditi,non permittunt fibi,utin tantonbsp;tancçdiuino negocio iudicent de hominibus iuxta externam fpeciem.nbsp;Ekflio ein apoftoli fuperat magnitudine amp; neceffitate fua eledione oranbsp;niumregum amp; monarcharum huius feculi. Et hi duo Barfabas amp; Matnbsp;thias iuxta externam fpeciem itainterfe difcrepafle uidemr, ut etfi ambonbsp;fuerint uiri honeftifftmi, tarne fi difcipuli alterutrum eligere debuillent,nbsp;elegilTentfortaflis Barfabam cognomento luftum. Cü igiture fcripturanbsp;didicilïent,non eflerefpiciendam hominisperfonam, precantur Do/nbsp;minum, amp; per precationem committunt eledlionem diuino iudicio.nbsp;Memorabile exemplum, quo admonemur ut necin publicis necin pri/nbsp;uatisdeliberationibus quicquam conemur, nififada ante precationenbsp;ad D O MIN V M. perlefum Chriftum,ut cöfilia nofrra bndidioncnbsp;domini fœlicem fucceiïum confequantur. Eft amp; illud in precatione dif/nbsp;pulorum obferuandum,q? tribuant deo earn maieftatem,qui cognofcatnbsp;corda hominum ,amp; ut proph eta ait,qui fcrutetur corda amp; renes. Si ergonbsp;deuscognofcit amp; fcrutatur cordahominum, certenonfolumcauendûnbsp;nobis cftaturpibusfadis, uerumetiamaturpibus cogitationibu.Si einnbsp;pudet te maleiacere publice in foro, coram ciuium tuorum multitudine,nbsp;multo magis pudeat te male cogitare in corde coram deo amp; omnibus annbsp;geiis eius. Deinde, fada precatione dederunt fortes eorum. Et ceciditnbsp;fors fuper Match iam,qui cooptatus eftin numerum undecim apoftonbsp;rum.Quid ergo ad hgcdicemus jRem committereforti, an non eft earnnbsp;fbrtunæ potius,q dei iudicio comittereÆt quia apoftolatus obngitMatnbsp;thiæ,non per Chriftum,ficutalijsapoftolis,nonperangelos,ledperhonbsp;mines amp;;fortem, dicemus ne Matthiamnoneflediuinaordinationeinnbsp;apoftolumeledumC Minimeomniû. Matthiasem non minus eledusnbsp;eft diuinauocationeamp;ordinationein apoftolum, qa!rj apoftoli ab ip/nbsp;fomct Chriftoadhucin terris agente,eledi. Vbi funtduo,inquitChrinbsp;ftus,aut tres in nomine meocongregati,ibi fum in medio eorum. Et Sanbsp;lomon de forteainSortes mittuntur in finum, fed a deo iudicium earumnbsp;proficifcitur.Non emeatantGuocatioamp;ordinatiodiuinadicitur,quænbsp;fit decocloadmirabilibus fignis,fed etiä e2,quç fitper hoshomines,quinbsp;ad eligendum legitimeordinati funt. HoCjautem idcirco nobis obfer/nbsp;uandum eft, q? foleamus de uocationibus noftris dubitare, fi per homi/nbsp;neSjôd niô per angelos fade fuerint,acoptamus, ut deus mittat nobis annbsp;gelos.

-ocr page 725-

HO MI LI A E IOANNIS B Re NT Hi

geloSjCjui explicent nobis uoIuntateDei.Deusautem no ordinauit aiv gelos, utagantnobifcuexternûcÔtubernium, (edordinauithomines,nbsp;ut quod hi iuxta piiblicas leges amp; ordinationes a Deo approbatas,aQUf,nbsp;hoc Deusipte agere dicatur.bicapud Hraelitas Saul, Dauid, amp; alq re/ c4»(«r,nbsp;ges, dicuntur Chrifti Domini, amp; eleéli a Deo,cum tame Samuel elegenbsp;rat tarn Saulem quam Dauidem in rege,et alij per fucceflïonêa Dauid;nbsp;regnum adminiftrandu fufeeperant. DicStur autê idcirco electi a Deo,nbsp;quia Samuel in hoc a Deo uocatus amp;C ordinatus erac, ut eligeret hos re/nbsp;ges,amp;fuccefliofamiliæ Dauidisa Deo approbata erat.Sic Romanusnbsp;imperator eleclus ab ordinarijs eledoribus iuxta publicas amp; iamdudunbsp;confirmatas leges, no iam ab hominibus, fed a Deo eledus dicitur. Sicnbsp;conful afenatu legitime eledus,a Deo eledus eft»Sicuxor datura domi/nbsp;no,cum datur a paren tibus,quia parentes in hoc a Deo uocati funt,ut fanbsp;lutiliberorumfuorum confuIantSic amp; Matthiasfit hoclocoapofto/nbsp;lusdiuina 8d cœlefti ordinanoe,quia apoftoli ôi. reliqui difcipuli in hocnbsp;uocati erant,ut quae necefiaria erant ecclefie, iuxta uerbti Dei ordinärer»nbsp;Nihil autem diligentius a nobis elaborandum eft,^ ut probe cognofcanbsp;mus nos ad earn uocacione,inquaambulamus, diuinitus uocatos efle,nbsp;primum,ut in aduerfis,quæ unicuiuis uocacioni contingere folent,pofnbsp;fimus Deum ex fideinuocare:deinde,ut feiamus Deum exigere a nobisnbsp;fummam in uocatione noftraobedientiam. Sed quidcnum quia Deusnbsp;propofuit Matthiam Barfabg,in fungendo apoftolatu,Ggnificauit hocnbsp;ipfo Barfabam prorfus abiedum,amp;: indignum, cui fit inter dilcipulosnbsp;Chrifti locus;’ Nihil minus. Non elegit Barfaban in numerum duodenbsp;dm apoftolorû,quid turn poftea; Num exiftimasfolos duodecim aponbsp;ftolos Deoacceptos fuifle; quin potiusecclefia Chrifti, cuius Rarfabasnbsp;non poftremum membrum erat,multo acceptior fuit Deo,quippe prop Barfa^tuïnbsp;ter quam apoftoli elecli amp; uocati erant. Declarauitcnim Deus per fpi/nbsp;cuoargumento fingularem fauorém fuumerga Barfaban. Ecclefiafticinbsp;enim fcriptoresteftanturhuncBarfaban, tantoædendorummiraculo/ tó.-ecc/enbsp;rum dono poftea ornatum fuifte, ut etfi uenenum biberit,nullum tamenbsp;incomodnm ex eo acceperit. Et quia CHRISTVS commemoratnbsp;hoc donum inter ea, quibus recepit feornaturum credentes amp; prædicannbsp;tes Euangelium fuum,fi quid,inquiens,letalebiberint,non nocebit cis,nbsp;manifefteapparet Barfaban, ctfinoneledusfitin numerum duodecimnbsp;apoftolorum,uirum tarnen foiffe maximg fidgi,amp; maxime in predicadonbsp;euangelio Chrifti autoritatis. Bene igiturconfidat, quifquisaltcri, innbsp;publias eledionibus poftponitur.Non enim abqdtur a Deo,quia poft:nbsp;poniturhominijfedpociusaccipit a Deo beneficiu, propterea quod eonbsp;officij onerel!beratur,quo alter grauat.Poftremo, hoc in oculis huma/nbsp;'’Éprudêtiguehementer iwapparet, qp cum Chrjftusprodiuina fua

-ocr page 726-

IN RESVRRECTIONEH CHRISTI

hlaicftate cognoueric luda fore proditore,cur non antea clegit ipfe Mat thfam in locu ludgcCur n une Matthias pr^ponitur Barfabc,uiro hone/nbsp;ftifli'mo,amp;^ maxima fide pr^dito^Sd ante no preponebatur proditori lunbsp;dec'Ad hoc rediffime refpondetur, q? h æc faóta fint, ut feriptura impie/nbsp;retur.Sed fi hùmana curiofîtas amplius fcrutetur,cû feriptura fit diuinænbsp;uoluntatis explicatio »quomodofaélû eft,quod Deus uolueritantea lu/nbsp;damprgponere Matthic,amp;^nunc præponatMatthiamBarfabgcHicianbsp;tempus eft, utfeüeritateincreparionis compefeamus humana curiofita/nbsp;tem,amp;remittamus eâad ejtclàmacionê Pauli,O profunditatêdiuidaRînbsp;amp;fapientieamp;^ cognicionis Dei, quâ infcrutabiîiafuntiudiciaeius, amp;nbsp;imperueftigabiles uiæ eius,Dominus enim Deus nofter non in hoc uonbsp;cauit nos,utcuriofeperfcrutemur arcana fua,fed utfapiètiâquidêipfiusnbsp;imperueftigabilem,amp; a nobis abfconditam reuerenter adoremus, euan/nbsp;gelion aùtc eius de lefu Chrifto,quod nobis mani^efle reuelauit,quodnbsp;amp; tam per Matthiam quam etiâ per Barfabam in orbem terrædiuulga/nbsp;uit,diligentinimecognofcamus, amp; obediêtiHima fide excipiamns. Nânbsp;fi hoc fecerimus,tâfa côfequemur beneficia, ut iufti reputemur propnbsp;ter Chriflum,amp;^ fpiritu fantfto donemur, quo in uocaciÔe Dei ambulenbsp;mus ad perpetuam fœlicitatem per lefum CHRISTVMDOMfnbsp;M VM noftrura qiueft una cum pâtre amp;fpiritu fando Deus laudan/nbsp;dus in fecula Amen.

HOMILIA. LXXX

N nouiflîmis diebuSjinquit Propheta,erit prépara tu s môs domus DOMINI ,in uertice moncium, eleuabinbsp;fluentadeumomnesgcntcs,SCibunrponbsp; , pulimulti,8^dicent.Veniteâfcendamusadm cnem DO/nbsp;MINÏgt;âlt;domum Deilacob, amp;docebitnos uiasfuas, amp;ambulabi/nbsp;mus in femitis eius.Quà de Zion exibit lex,amp; Verbû D O M1NI denbsp;HierufàIem.Quod igitur Propheta magno fpiritu prpditus,futi:Bz preenbsp;dixit,hoenuneueftrisadiuti precibusamiciflîmiin Chrifto fratres, innbsp;diepentecofieSjpoftafcenfüm Chriftiin cœlum,cïariflimaGmniûma-'nbsp;ieftate impleri cceptum explicabimus. Acfi un quam prgbuiftis attentasnbsp;aures amp; animos ad cognofeendas res geftas in Euangelico negocio, idnbsp;maxirnéomnium pr^ftandûm uobis eft,in cognofccndaadmirabiliilhnbsp;amp;ftupenda Ipirituflandireüelatione, quæin die pentecofles fàda eft.nbsp;In hoc enim die non folum reuelataeftde cœlo fumma regniChriftinbsp;maieftaSjUerumeciampatelâdaeflianuaregniCH RIST I,omni/nbsp;busgentibus popülisin toto orbe terrarum. Quare fi nobis falusnbsp;tioftra CLiræ eft, fi tenet nos defiderium cógrtofcend^ amp; ambulandænbsp;uig ad

-ocr page 727-

RO-MI LI AB IO ANN IS B RENT IL,

uiæ ad ueratn regni cœlorum fcclidtatcm,omne ftudium noftrû in hoe ponendu eft, ut quæ in die pctecoftes gefta funt, penitus perfpecta,plänbsp;nec^ cognita habeamus.Primü igitur recitabimus et perftringemus rei,nbsp;geftp hiitoriam, ficut earn Lucas in Adlis apoftoücisconfc ripfit.Deiiinbsp;deindicabimus,quidfibi uelinttam ftiipenda miracula,quæ miffofpi/nbsp;titu fandlo in nomine Chrifti, æditafunt» Cum compferetur, inquit (. tnbsp;Lucas,dies pentecoftes,eranc omnes unanimiter in eode loCö.Et fac'tus t t.nbsp;eit repente de cœlofonuSjtanquâ impetn uenientis flatus uehementis* t enbsp;Etrepleuittotamdomumjubierantfedentes. Etuif^funtillisdifpertitp (. t.nbsp;lingue uelut ignisjeditc^ füper unüquemc^ illorum.EtrepIeti funcom * t.nbsp;nes fpiritu fanäo. Et ceperüt loquialijslinguis,prout fpiritus dabat tilts *nbsp;eloqui.Primüo rn,perdiempentecoftes, cuiushicfit nleilcio,intelli/nbsp;gendum erit id feftum,quod Hebræi uocantfeftû hcbdomadarû,quodnbsp;quequinq ngefima poll pafchadie, Cp^^ntccofte enimquinquagefpnbsp;mam fignificat^in nionumetum accepte legis in mötcSinai quinquage oeuasnbsp;fimu die poft egrefTum ex Aegypto,obferuabatur. Cum igitur hic diesnbsp;adueniflef,et difcipuli,numerocentft uiginti,ex madato Chrifti Hiero -^ïvthkos-h/nbsp;folyiTi!s in cocnacuio congregati efrent,öi^ expecftarêt promiiTum patris,nbsp;ecce tibi ftupedamiracula, Spiritus enim fan(ftus,qui efttertiaperfonanbsp;in diuina n3f.ura,quicp maieftate fua replet coclum amp; terram, ficut anteanbsp;deftêderat decœlojeu ut fignificatius loquar,reuelauerat fe fuper Chri/nbsp;ftum uifibili forma colübg, ita nuc defcedit feu rcuelat fe fuper difcipunbsp;iosuifibili forma ignis autfpecieigneaRzlinguaRt. Vifg,inquit, funtnbsp;illisdilTeftc lingup,uelutigne^,feditcpfuperfinguloseorü. Acreuelanbsp;batur quidem fpiritus fancftus in fpecie columbg fuper Chriftum, cumnbsp;bapcifaretur a loane 8C audiebatur uox patris decoelo, fed quia Chriftusnbsp;nondu erat glorificatus, ea quocp reuelatio noeft magna rnaieftatis am/nbsp;plitudinefa(fta,Nuncautein diepentecoftcs, cu Chriftus poft afcefumnbsp;fuum in coelü,glorificetur in terra, fpirituflancftus no reuelat fefehumilinbsp;ter,amp;fubmifte, fed magno repentino fonitu. Faiftus eft, inquit, re/nbsp;pente de coclofonitustan^impetuuenientis flatus uehemetis,lt;kreplenbsp;uittotädomu,ubi erat fedentes. Atcphæc, admirada quidè funtamp; ftunbsp;pêda, fedmultoadmirabiliorafunteadona,quæfpirituflànc'tusfecüninbsp;ecœloattuîitjamp;difcipulisunacôgregatis contulit. Primum ehim, lonbsp;quebâturCinquit) magnifica Dei. Spiritus enim fancftusimpartitus ertnbsp;apoftolis et reliquis dilcipulis tantam animi fortitudinê,utqüi antea pré spirifwnbsp;timorc,nehifcerequidèacmutirecorâ Iudæis,de Chriftoaufifuerint,nbsp;nûcincipiâtEuâgeliô Chriftipublice amp;inffaâ:o animo ta inter ludæosnbsp;inter gêtes pdicare. Vide mihi Petru ,Slt; reliquû colleaiu apofto’oRi

Petrus no audebàt antea Chriftum confiteri,ne cora anciÜa quidê facri ficuli.Nûc autê in die pêtecoftes,procedit una cû undedm collegis fuis^.

-ocr page 728-

IN RESVRRECTIONEH CHRISTI

in medium,publicejn ipfa urbcHierufalem, S^cocionaturdcChrifto coram um'uerfis ciuibus Hierofolymi'tanis,tam excelfo animo, ut omn i/nbsp;bus auditoribus admirationièflèt. Etquaanimi celfitudineatq^forti-^nbsp;tudine ccepittuncprædicarèChriftum,eadê perfeuerauerunt amipfenbsp;quam college ëius,dono fpirituflàrt di,prædicare Chriftû coram ludgisnbsp;etgentibüSjCoramregibus amp;priricipibus in toto orbe terrarum,idcp tanbsp;ta conftanciâ,ut ne carceribus quidem ac publias fupplicijs a confeffîo/'nbsp;rie Chriftidéterrerentur.Habes unüni donû,quod fpiritus fandus co/nbsp;tulit difcipulis iri die pentecoftcs. Audi nunc alterum. Non enim loquenbsp;bantür niagn ifica Dei una tantum lingua, fed loquebaritur uarrjs ling/nbsp;üis; Ôœperût, inquit, ïoqui alqs Iinguis,proüt fpiritus illedabat eloquinbsp;ilîis.Atcp hoc miracülum tantum, tanicp manifefte fadum eft,üc quot/nbsp;9 quotaudirentcos,obftupefcerent.Sicënimfequitur. ErantHierOloIy/nbsp;gt; i mishabitantes Iudgi,uiri rcligiofii exomriinàaoneearura, quæfubnbsp;5 cœlofunt.Isrumor,cumincrebuiflet,coritjehitmultitudo, amp;:côfufaeit,nbsp;¦gt; 9 quodaudiret ùnufqüifc^ lingüâ fua illos loquentes» Stupebantautemnbsp;omnes.acmirâbàritur, dicentes inter fefe. Nonne eccèomnesifh-, quinbsp;9 9 loquunturjGalil^ifuntC’amp;quomodonosaudimuseosfuaquifqîIing/nbsp;, 9 ua,in qua natifumusC’Parthiamp; Medi8éElamitgamp; habitatoresMefo/

9 potamig,Iudææqî amp;Cappadocie, Ponti Ahg, Phrygiæ amp; Pamphi 9 9 lig Acgyptijô^pattium Lybig eius quæ eft finitima Cyrene,nbsp;nbsp;nbsp;aduene

9 9 RômàniÿIudeiq^amp;profelyti,Cret€set Arabes, audimuseosloquen/ 9 9 tesrioftrislirigûis magnifica Dei Stupebantautêomnes,achefitabâf,nbsp;t, àliusadalium dicèritCs. Quid nam uult hocefTe;’ Quis enim ad tantumnbsp;miraculum nonobftüpêfceretç’Hominesindodi, amp;quiuixunam,pa/nbsp;triam, linguam probe caHebant,rèpente ita immutantur,ut loquantur uanbsp;rrjs,acdiuerfislinguis» Non enim fericiendum eft, quodapoftoh locutînbsp;fint una tantum lingua, ex qua ünufquifcp auditorum fuam patriâhngnbsp;uam intellexerit» Sicenim miraculum fuiftetmagisinauditoribus,quanbsp;inapoftohs,fedfenciêdum eftquod apoftoliipfi diucrfislinguis locutinbsp;fuerint, hoceft, cumhebrgis locuti funt hebraice, cum Arabibus,lo/nbsp;cuufunt Arabice, cum Grgcis locuti funtgrgce, cum Romanis aut la/nbsp;tinisïocûti funtlatine, adeoc^cû uniufcuiufc^nacionispopulo, locutinbsp;funt ea lirigüaj quæ illi erat propria amp; indigena. Hoc igitur miracul umnbsp;canto maius eft, quanto magis lingug harumnacionumquæhocloconbsp;commemorarituriinterfediuerfæfuerunt.Obftupueruntquondamhonbsp;mines, quod legati Saülis,qui miftî erant adcapiendum Dauidem,im/ ,nbsp;pleti fint fpiritu Domini, cum ueniflent ad turbam prophetarum,amp; cœnbsp;perint etiam ipfi proph àare, quetfiadmodum fcriptû eft in priori libronbsp;Samuelis,capite decimo norio,fed hocuix miraculum uidetur, fi cbnfe/nbsp;Fatur cum eolingùarum dono,quod apoftùlis iri diepentecôftes datumnbsp;eftjlli

-ocr page 729-

HOM IL I AB lOAN^ IRENTII;

eft. nil cnirti una tantum lingua prophetauerunu Apoftoli auteproph e tauerunt uarfjs SC diuerfis li'nguis.lllorum miraculurti,iii paucorum tannbsp;turn numero conftitit.Horum autem miraculumpermanauitad innumenbsp;rabiles tarn inter ludæos quam inter gentes. Hoc ettim don urn ipiritusnbsp;fandli non contigit tantum apoftólis in die pentccoftes, fed dininitusnbsp;fadum eft, utS^ poftea, aliquanto tempore, talc fpiritus fandidoxnbsp;num acciperent, quotquot Euangelion Ghrifti fide exdpiebant.Petrüs^nbsp;cum primam cotionem fuam in die petecoftes haberet,ait ad ciues Hicxnbsp;rofolymitanos. Delidorum pcenitentiam agite,amp; baptizetur unufquifnbsp;que ueftru in nomine lefu Ghrifti in remiflionem pcccatorum,8lt;: AC/nbsp;CIPIETIS DONVM SPIRITV’^S SANCTE EtaccclTeruntnbsp;in die illo animæ rirciter ter mille, qui certe Si. ipfi iuxta uerbum Petri,’nbsp;hocadmirabili donoIpiritusornatifuerunt,Sed 8dpofteaiCtimSamarf.nbsp;tani accepiflentEuangelion Ghrifti, aecefleruntad eos Petrus Si loanxnbsp;nes,0^ cum impofuiffent manus fupereos,acceperunt 8d ipfi fpiritu fan'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

dum,hoceft,donati funthocadmirado linguarumdonô.Sie,cum Pcx trus cocionaretur Cornelio, amp; his,quiex gentibus efanr,âdhuc loquenbsp;teeo, ceadit fpiritus fandus fuper ipfos.H oc illud admirandum eftnbsp;iinguarum donum. Sic Si cum Paulus impofuiftet Ephefqs quibufdanbsp;manuSjUenitfpiritus fandus fuper cos,S^ loquebantur linguis Si pro/ ’*nbsp;phetabant.De Galatis quot^ Paulus fcribit. Num a€cepiftis,inquiens,nbsp;fpiritum fandum,e;lt; operibus legis,an ex prgdicationc fideiC’Quare hocnbsp;ftupendum donum linguaru,tantoadmirabilius eft, quanto pluribusnbsp;collatum fuit.Sed nondum eft finis donorum, quæ fpiritus fandus fe/nbsp;cumaffert,S^apoftolisconfert.Ad hoc eth linguarum donum acceditnbsp;amp; illud,qgt; apoftoli ornanturdon o ^dendorum miraculorum in nomi/nbsp;ne Ghrifti. Hoc en im Ghriftus antea promiferat, Amen,amcn ,inquies,nbsp;dico uobis.Qui credit in me,opera,quæ ego fado,8i ipfc fecict, amp; ma/nbsp;iora hisfaciet,quia uado ad patre.Etiterum. Signa eos,qui crediderint,nbsp;hæc fubfequentur*Per nomen meum,da2monia eijdent, linguis Toquenbsp;tur nouis,ferpentes tollcnt,etfi quid lætaîe biberint,non nocebit eis. Su/nbsp;per ggrotosmanusimponent,amp;benehabebunt. Quod autem Ghriftusnbsp;promiferat,hoc fpiritus fandus in nomine Ghrifti implet,accfRcit,ut pnbsp;apuehi,quiEuangelionprædicabant,uaria8dftupenda miraculain nonbsp;mine Ghrifti gderent .Sicenim Marcusait.llli uero egreffi ,Cufdelicct, ‘*nbsp;poftquam acceperunt fpiritum fandum in die pentccoftes, prsedicauc/ « «nbsp;runt ubicp,Dominocooperaiate,0^fermone confirmante,per figna fubnbsp;fequentia. Hicuidemihi Ada Apoftolica,Petrus Ioann es aftendc^nbsp;runt in templum reftituunt fanitati mêdicum ex utero matris fug cl au Ad./anbsp;dum.Cum enim petereteleemofynam,Petrus ait ad cum. Argentum Sinbsp;4ur^ non eft mihi. Quod aut^habeo, hoctibido.In nominelefu

ppp

-ocr page 730-

IN RESVRRECTIONEM CHRISTI

CftRISTINa zareni furge ambula.Et apprehenfa manti eins dcx tra erodt eum,protinus autemconfolidatæfunt plantæ ilhus ac tali,amp; exnbsp;iliens ftetitetainbulabat,intrauit^ cu illis in têpluminambulans Si (alinbsp;cns,aclaudans Deum. Et poftea fequitur. Per manus a poftolorumnbsp;çdebanturfignaôiprodigiamultainpopulo. Ac mox.Magis accrefccnbsp;MOftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;batcredentium Domino multitudo iiirorum acmulicrum,ita ut in plan

teas exportarent infirmos,amp; ponerentin ledulis ac grabbatis,ut uenic tis Petri umbraobumbraretaliquem ilJorum.De Stephano etiam fcri/nbsp;bunt Alt;îla,q?plenus gratia ôiforticudine^diderit prodigiaSi fignanbsp;magna in populo* Quid de Paulo,qui Si poftea fadtus eft Apoftolus,nbsp;dicam,quem Deus tantoædendorum miraculorumdono ornauit,utnbsp;etiamfuperinfirmos deferreturacorporeeiusfudariaSi’femicinSlajSdnbsp;recederentab eismorbi Si fpiritusmali egrederentur^Sed longum eflet,nbsp;ea Glte miracula, quæ ab Apoftolis in noîe Chrifti ædita , in pre^iatisnbsp;ÀA.gt;9:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autoribus defcripta funt,enumerare. Nam alioquitanto numeraacn'

ditafunt,ucnonpotuerintomnia fcriptiscomprehendi,Siliterismanda ri.Ioannes Euangdifta Iibrum fuum,quem ckEuangelio Chrifti conznbsp;fcripfitjitaconcludit* Hie eft difdpulus illcv qui teftimonium perhibetnbsp;derjSjôifcripGthæc.Etfcimusq) uerueftteftimonium eius. Sunt antenbsp;Sialiamulta,quæfecitIelus,Ctamipfeadhucpræ{ensintcrra,quampernbsp;apoftolosfuos) quæfifcribanturper fingula, necipCe opinor mundusnbsp;caperetcos,qui (criberenturlibros.Quarecotentifimus i}s,quæ fa iptanbsp;funt,qugSi latisabundet^fufTicientiafuntjad confirmandaea,qugfpi^nbsp;ritusfandusperipfacofirmarc uoIuit.Habesatfta diei pentecoftes, qu5nbsp;tumquidemadnoftruminftitiitumfatiseft.Habes,quantisdonis fpiri/nbsp;e,- tusfandusornaucritapoftolosSi reliquos difcipulos Chrifti. Videanbsp;musnunc quidfibi hæc tanta miracula uclint,ôi quem ufum in ecclefianbsp;Chriftihabeant.Nam fpiritusfandlus maieftatem lefu Chrifti, Si ueritanbsp;temEuangeIqeius,publicishismiracuIis itareuelauitSi conftrmauit,nbsp;yj. plane nullus de qs dubitädi locus relidus fit. Maieftas em lefu Nazarenbsp;ni eft,q3 fit uerus Meffias feu Ch r üs, q?cp fit uerus filius dei ,atc^ adeo pnbsp;ter ipmnö fit alius deus. Euageliô eius eft,q? qfqs crediderit in ipm,adonbsp;pteturperfidem in filium Dei,reputetur,rcmiftis peccatis,iuftus coramnbsp;Deo, propteripfum,8iconfequaturæternamfcElicitatem, ac regnumnbsp;coelefte.Acueritasquidem huius maieftatis Chrifti8i euangelfj eius,nbsp;antea quocp aliqua ex parte reuelata fuit per ca miracula, quæ Chriftu»nbsp;cum adhuc uitam in terris agerct,ad comprobandam dotftrinä fuam ædinbsp;dit.Opera,inquit,quædedicmihipater,utpcrficiam ea,ipfa inquamonbsp;pera,quæ ego facio,teftificantur de me,q? pater miferit me. Sed bis mi/nbsp;raculiscofirmatio maieftatis Chrifti inchoata tantum fuit, Sinondü abnbsp;foluta,Nuncautefpiritusfandus miraculisfuis indie pentecoftes. Sinbsp;poften

-ocr page 731-

____ KOMILIAE IOAN. BAEKTII.

poflca aliquâto temporc æd«is,qukquid eft euâgelkæ rei de lefu Chri fto ita abfoluteamp;perficit, uthac euangelrj de lefu Chrifto contione,ninbsp;hil unquam in terris uerius,nihil certius,nihii firmius,nihil fandius exnbsp;titern.ltaqjfiuoluerisrebusapca uocabula dare,Pcntecoften,optimo ttitaiangelij^nbsp;iure appellabisdiem dedkationis euangcli) Chrifti. Hocenimdieuerinbsp;tas euangclfjperfpiritumfanâumitadedicata/andificata amp; confirmanbsp;ta eftjUt prædicatio eius non folum ab eo tempore amp; loco fpargenda funbsp;itper apoftolos in totum orbem terrarum,8d in hoc mundo uf^ ad no/nbsp;uifli'mumhuiusfeculidiemperpetuo duratura fit,fed ettam conferuatunbsp;ta fit omncs,quotquot ci fidem adhibent,ad perpetuam uitam fcclici/nbsp;tatem. Nam,qj miracula diei pentccoftes fint certilfima argumenta, èCnbsp;cœleftia teftimonia Iefum,cuius nomine mifliis eft ipiritus iandus,effenbsp;uerum Mefliam, amp; DOMINVM Deumnofirum,ut quotquotnbsp;in ipfum credant, feruentur.multisanteannisuaticinamseftprophctanbsp;ïoet SrietiSjinquic, in medio Ifrael ego fum. Et ego DOMIN VSnbsp;Deus uefter,amp; non eft amplius,amp; non confundecur populus meus in gnbsp;ternum. Eterit pofthæc: effûndam fpiritum meum, fuperomnem car/nbsp;nem,amp; prophetabunt fîli) ueftri,8^ filig ueftrae. Quis autem i lie eft, quinbsp;dicit. Eftundam fpiritum meum fuper omnem carnemCnonneDOMInbsp;N VS Deus nofterCReóte.Sicenim proph eta aic.Sed IBS VS recepic»nbsp;antepaflion em fuam,fe difcipulis fuis miflurum fpiritumfandum.Si a/nbsp;biero, mittam eum ad uos. Et, I lie me glorificabit,quia de meo accipiet»nbsp;Petrus quoc^ in contione diei Pencecoftes tribuit lefu quod loel tri bu/nbsp;it DOMINO Deo noftro. Dextcra,inquir, Dei exaltatus,06 promif/nbsp;fione fpiritus fandi accepta a patre ,cffudithoc, quod nunc uosuidc/nbsp;tisamp;auditis. Quod Dns Deus per prophetamait.Effundam,hocPc/nbsp;trus de Chrifto dicit,Effudit.QuaremiracuIa diei pcntecoffes, manifcnbsp;fta amp; ceniflimafuntteftimonia,q? Iefus,cuius nominefpiritus fandusnbsp;cffufuseft fuper omnesdifdpulosunacongregatos,fituer us Meftias,acnbsp;uerus DOMINVS Deusnofter.Accedic hue, qjcumloanniBapti/nbsp;ftæ offerretur a ludæis maieftas Mcfti2e,noluit agn ofcere, fed reiecit canbsp;maieftacemin hunclefum,amp; affirmât, q? hoc fircertiffimum argumen/nbsp;tum,e5 uerum efte Mefliamfeu ChriftumfiliumDei, qui baptifaturusnbsp;fitigni S^fpiritufanda.Sicenimait. Egoquidembaprifo uosaquaadnbsp;pocniicn tiam, atille qui poft me uenturuscft,fortior me eft. Ipfe uos banbsp;ptifabitipiritufitndoamp;igni, hoc eft. Nolitemeagnofcerepro Meflia,nbsp;fcdeum,quipoftmepnEdicaturuseft euangclionr.Ethocuobis certunrnbsp;lignum fit,quisfituerusMeftiasfilius Dei, uidelicer,is qui bapdûbit nwtfKW»nbsp;dildpulos iuos igntdecœro mindjilitermiflojSóperfondeteosadmira/nbsp;dis donis fpiritas fandi.Hoc autem in nominelefu foj per lefumïàdûnbsp;tft in die pêteœfteSrQhaaccmkacula^pentccoffesmanifeftiflïmeprot

PPP 4

-ocr page 732-

IN RES V RR E CTI O NEW C H RI S Ti bantmaieftatcm lcfu,q) fit Lieras Chriftus, acDOMINVSdeusno/nbsp;fter.Nam his miraculis dedicatum,amp;confecratum fitminiftenvi prgnbsp;dicandi huius euangeli^ delefu Chrifl:o,in toto orbe terrarû,docet Chrinbsp;ftus ipfecum ait. Accipietis uirtutem,poftquam fpiritus fanótus aduenenbsp;rit (uper uos,amp; eritis miht teftes,non folum Hierofolymis,uerumetiamnbsp;in uniuerfaIudga,Samariaqgt; denicp,afc^ ad e^xtrema terr^. Hccaût uirgt;'nbsp;tus funtadmirâdadonafpûsfandH,qupdifcipub's in die pêtecoftes collanbsp;ca funt. His igitur miracuïis prædicatio Éuangelq de Chrifto, qu^eftnbsp;degratuita remiffîone peccatorum propter Chriftum perfidem,ita dedinbsp;cata, côfecrata confirmata eft,ut etfi oês angeli de cœlo defcenderent,nbsp;liJ.t» amp; aliud euangelion nobis prædicarent^non tarnen effent audiendi. Vnnbsp;de cum Petrus in Adis Apoftolicis contionaretur gentibus^ac dicerer»nbsp;Huicomnes prophetæ teftimonium ferunt, cjgt; remiffionem peccatorunbsp;habeat per nomen eius,quifqnis crediderit in ipfum, continuo adhuc lonbsp;quente eo cecidit fpiritusfandus fupergenres.Quo argumento manifcnbsp;fte declaratur,non folum q? amp; adgentes pertineat beneficia Chrifti, fednbsp;ctiam,q?hæc contio delefu Chrifto fit uera amp; certiffimauia falutisno/nbsp;ftrae.Et Paulus ad Galatas fcribens, Hoc,aipio, in quit, fcire, utrum exnbsp;operibus legis fpiritum accepiftis,an exprædicatione fidei C Galatænbsp;nim difcebantpoftabitum Pauli aliud euangelion a pfeudoprophc/nbsp;tis,uidelicet,q? circumcifio iuftificaret. Paulus igitur appellat ad miracünbsp;Ia,quæobfignauerunt prédication em ueri euangelrj,quibus etiam per/nbsp;fpicue comprobatum eft,qgt; hocfolum uerum fit euangelion, quo docenbsp;murlelumeffeChriftum DOMINVMnoftrum,propter quemfolunbsp;EMHgeîijnr côtingatnobisremiffio peccatorum per fidem. Aptiflimum autem,SC conbsp;uenientiflimumfuit,utminifteriumprædicandieuangelijdelefu Chrinbsp;c« w fo rwdnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miraculomm maieftateconfirmaretur.Nam fi prcdicatio De

cal0gimagnisquondumamp; ftupendis miraculis inftituta amp; confirmata fuit, muleo magis prædicatio euangelrj de lefu Chrifto,confirmanda e/nbsp;ratcœlefti maieftate.Hæc enim fpargenda erat in totum orbem terrainsnbsp;inter omnesgenres, illaautemufurpanda erat tantum intra fines uniusnbsp;populi Ifraelitici,propterea hæceft minifterium uitæ,illa autem miniftenbsp;riummortis.Si ergo adminiftratio mortis,qucmadmodum Paulus ait,nbsp;»Æor.j? in litertsdeformata in faxis, fuit in gloria, cur non potius adminiftrationbsp;fpiritusefletingloriaC'Etfi adminiftratio codemnationis' erat in gloria,nbsp;multomagis excelleredebuitadminiftratioiuftici^in gla.Äcin^pmulganbsp;txodii»nbsp;nbsp;nbsp;tiôeDecalogi,q eft adminiftratio mortis SC condênationis, cœperûtqui

' ’ dem audiritonitrua amp;rnicarefulgura,fedhæcamp;idgenus aliamiracuz la, quæ tune gdita funt,fpedator ibus amp; auditoribus Ifraelitis nihil aliudnbsp;attulerunt,præter horribilem timorem,atœ tantamanimi trepidatione,nbsp;ut exclament» Non Idquafur nobis DOMINVS, ne fone moriamur.nbsp;ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inpfo

-ocr page 733-

fiOMILIAE IOAN. BRENTIK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«•«

In promu!gationeaûteuangelti,qdcft adminiftraooiuftidæ amp; uitg,fiu* élus qui dem eft repente de cOElofonitus,tanquamimpctu uenientis flaxnbsp;tus uehementis, amp;uifæfuntdifleâæ linguae uelut igneæ.Sed fpiritusnbsp;fanclusnÔ folumattulitfecumdifcipulis fummaanimi œfîdenciam 8dnbsp;læticiam, uerumetiam ornauiteosmultisalfjs admirandis amp; cœlcftibusnbsp;donis, quæ fupra copiofecnumerauimus. Fateor, initio quidem,cuninbsp;reuelaretur fpiritus fanctus,pauciores congregatierant in cccnaculo Hicnbsp;rofolymitano,quam congregati fuerunt ad montem Sinai,in promulganbsp;tione Decalogi. Hic cnim præfto adfuerunc plufquam fexcen ta milia uinbsp;rorum,iflic autem uix centum uiginti. Sed quod apud paucos inchoatûnbsp;cft,hocftatimdimanauit,taminter Iudæos,quam inter genres,in totumnbsp;orbem terrarum. Apoftoli epûm 8^ rehqui difcipuli^qui acceperant do/nbsp;na fpiritus landi, non tan turn locutifunt uarqs linguisin cœnaculo,nbsp;fed egreflî,loquebantur uarqs linguis magnifica Dei,coram omni nationbsp;ne. Gonuenit, inquit Lucas, multitudo, amp;confu(a eft, çpaudiretnbsp;unufquifcp lingua (uaillosloquêtes.Quomodo nos,inquiùt,audimusnbsp;cos fua quifcp lingua, in qua nati fumusC” Nec ipfi tantum loquebantur Aâ.i»nbsp;uarrjs linguis,fed auditor es etiam ipforum,accipiebant hoc fpiritus fan/nbsp;di donum,nunc per aud;|tum tantum euangelq eorum,nunc perimpoftnbsp;tioncm manuum corum'^uc etiam accedebatdonum edendorum alio/nbsp;rummiraculorum,in fanandis ægrotis, in excitandismortuis, amp; id ge/nbsp;nus alïjs,pcr nomen lefu Chrifti,quæ certenon flebantin uno tantû cœnbsp;naculo,fed Hierofolymis,in uniuerfa ludæa amp; Samaria, denit^ in om/nbsp;nibusfinibus terræ.QuarepromuIgatio Euangeltj delefu Chrifl:o,qgt;nbsp;is folus fit expiator peccatorum noftrorû,amp; q? propter hune folumcô/nbsp;tingat nobisiufticia amp; falus perfidem,tanto illuftriori maieftate confïrnbsp;mata eft,quâ promulgaoo Decalogi, quâto magis fuperat iufticia con/nbsp;dênationê,et uita,mortê. Quid ergo eft,quod nûc faluti noftrç deeftc' Anbsp;feenditquidemChriftus in cœlum,no tarnen deftituit nosfuoauxilionbsp;in terra.Docuitregnum fuum non elfe dehocmundo,non tarnen relinnbsp;quit n os in hoc mundo orphanos. Äbqt ad patrem fuum,c£ uidetur fugnbsp;quidemfoclicitati probe confuluifre,nos autem in terra omnibus afflidinbsp;onum gencribusobiecifle,non tarnen deferuit credentes in ipfum.Namnbsp;cum Chriftus ex hoc mundo abiretad patrem fuum,primum quidem ninbsp;hil ueter?2 Sfexternarumrerumhuius feculi immutauit,fed reliquithuenbsp;mundumj'n ucteri fuo ftatu amp; curfu. Anteaduentum Chrifti diefeebatnbsp;nodefeebat, idem etiam nuncpoftaduentum,8^a{cenfumeius innbsp;C'xlum,fieri foict. Anteaduentum Chrifti terra protulit frudum fuum,nbsp;fic nunc poft aduentum eins terra profert frudum fuu.Bellatum eft annbsp;hte Chriftum,lelatur amp; poft Chriftum.Homines confufim fuerunt honbsp;^eßi êd inhonefti ante Chriftum,idem contingit poft Chriftu. Alia ho/

PPP

-ocr page 734-

IN RESVRRECT lONEM CHRIST I

Eeckßit'de finfof zy uicttnbsp;rim cbriftinbsp;qiùs fit:

lammt i4gt;

minum pars ritrjt,efurt}t, alfii,doluit,penuria omnium rerum preP fa eft,alia lucundam ,delicatam amp;^uoluptariam uitarn egit ante Chriftu,nbsp;idem fitfimiliter poft Chriftum. Bonis mala,malis bona accidebant annbsp;teChriftum,eademrerumconfufi'oadhucpoft Chriftuinhoc mundonbsp;durât. Homines moriebâturante Chriftum,moriûrur’amp; poft Chriftiï.nbsp;ßreuiter,qualiserat ftatus ÔC curfus mundi anteaduentum Chrifti,talisnbsp;cftSdpoftabitum Chrifti. Deindeprætergeneralemhuius mundicur^nbsp;fum,obiecit Chriftus ecdef^am fuam eOam ipedalibus affiidionibus»nbsp;Dixit enim» Eritis odio habici ab omnibus hominibus propter nomennbsp;meum. EuNe exiftimetis,qj uenerim ad mitcendam pacem,fed gladiumnbsp;Et rurfus. Vcniet tempus, utquifquis interfidat uos,uideatur cultum p'*nbsp;ftaredeo.Sipatrcmfamilias uocaucruntBeelzebub,quanto magis do/nbsp;mefticos dusf Vides,præter generales afflidiones, ecclcfig etiam fpecia/nbsp;les poft abitum Chrifti contingcre.Quid ergo adifta dicemusÇ’nû accunbsp;fabimus Chriftüimpoftur^,q? ipfequidêrecepcrit fead ccclü,amp; fruaturnbsp;ibi iucundiftima fœlidtate,reliquerit autê nos in aduerfis muïto maiori/nbsp;bus,quam unquamantea afcciderunt,8^iubeat interim nos expedarere/nbsp;ditum fuûç'non compareat tarnen tanto têpore^Quid hocaliud uidetur,nbsp;quam fi quilpiara infligat uicino fuo mortiferum uulnus,amp; proripiat fenbsp;ab eo,acpolliceatur,fepoftccntum autmilleannos rediturum, amp;reme/nbsp;dium allaturumcQuis bancpromiflionem no rideretCquis ea no offennbsp;dereturCSedabfitlongiflimejUtChriftum DOMIN VM noftrum acnbsp;cufemus impofturæ. Etfi enim ipfe difcedens in regnnum patris fu.,re/nbsp;liquit ecclefiam in uarijsafflidionibus huius feculi,tarnen remifit ecclcnbsp;fiæ loco fui uicarium de cœlo,confolatorem,patronum,tutorcm,ôt de/nbsp;fenforem in omnibus aduerfis, SC in morte denit^ ipfa.Ecquis, obfecro^,nbsp;eft uicarius Chrifti, ôdpatron us ac defenforecclefiæ in terrisCNumpônbsp;tifex RomanusCSiquidemRomanuspontifex condonaretur uerû eu/nbsp;angelion Chrifti,eflet alicuius ufus in ecdefîa.Nuncautê cum non fo/nbsp;lum non condonetur euangelion Chrifti, fedetiam perfequatur, no eftnbsp;u carius Chrifti, fed Satanæ, noneftdefcnfor,feddeuaftatorecclefig.nbsp;Num ciuilismagiftratusCHic fuum quidem officium facere dcbet,ut ue/nbsp;ra religio rede doceatur,amp;f regn urn Chrifti promoueatin terra per præznbsp;dicationem euangelrj,non tarnen poteft fuis armis mébra ecclefiæ a pec/nbsp;can's liberate,amp; in morte ac doloribus inferni tueri, Quare alius uicari/nbsp;us Chrifti,alius tutor amp; defenfor ecclefiæ quærendus eft.Is autê eft, Cqdnbsp;Chriftus ipfe confirmât, ^Spiritus fandus,qui in die pentecoftes de cœ/nbsp;lo miffus reuelauit admirandis fuis donis,maieftatem Chrifti,amp; confit/nbsp;mauit ueritatem euangelij de lelu CHRISTO. Nam,cum Chriftus exnbsp;hocmundo difeeffuruserat, aitaddifcipulos* Non relinquâuosorphanbsp;nos, ueniam ad uos. Et rogabo pattern, et alium confolatorem dabit uonbsp;bis,utmîineat uobifeumin æ£ernû,fpiritum ueritatis, quê mundus non

-ocr page 735-

H o MILT AE lOANi BR en TIT* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«o*

poteft accipere.Et iterum* Expedit uobi’s,ut ego uadam* Si enim non a^ biero,confolator ille non ueniet ad nos,Si autem abi'ero, mittam cum adnbsp;uos.Et cum ueneritille,qui eftfpiritusuericatis,ducet uosin omncm uenbsp;ritatem*Q;iod autê Chriftus de fpiritu fando promiferat,hoc in die pennbsp;tecoftesimpleuit.Quarefentiendunieft,q? fpiritus fandus fituicariusnbsp;ille Chrifti,amp; defenfor ccclefiæ,cuius uirtute,ecclefia in omnibus ad uernbsp;fis confiât, Sed quomodo hoe tempore,inquies, confolatur amp; tuetur ecnbsp;clefiam,cûnûc nihil horum admirabilium donorum,quahbu£ apoftonbsp;losornauitin ecclefia uideamusÇ’ Quidaudioç' an putas fpiritum fandûnbsp;aituliflee cœlo totadmirandadona,tantu propter apoftolos 8^ coætane/nbsp;os eorumCNihil certeminus,fed maxime oîm propter uniuerfam ecck/nbsp;fiara,quæ non tantum ex i)shominibusquot;colledaeft,quiætate apofto/nbsp;lorum,uitam in terris duxerunt, uerumetiam colligetur ex homimbusnbsp;uflt;ÿ ad nouiftimum h uiusfeculi diem.Nam,q) fpiritus fan dus ornauicnbsp;apoftolos fermoneuariarum linouarum,amp; dono edendorum asiorü miznbsp;raculorum,reuelauiteo ipfomaieftatêlefuChrifti.amp;confirmauit ucri/nbsp;tatê euangelq cius, quêadmodu fupra oftendimus. Rêuelatio aût maienbsp;ftatis Chrifti,amp; certitudo ueritatis euangelr),ad uniuerfam certe ecclefianbsp;pertinet,amp;affèrtuniuer(æecclefiænon folum confolationem in oîbusnbsp;afflidionibus,fedeciâ perpétuafalutem* Tâetfienim femel tantûindicnbsp;pentecoftes,8lt;: aliquanto poft têpore,uifa fint in orbe terrai^ admirandanbsp;ilia fpiritus fandidona,tn idcircouifafunt,ut quod femel reuelaretur etnbsp;cÔfirmaretur,hoc clariftimereuelatû amp; certiflïme confîrmatum,fempefnbsp;ad pofteros in ecclefia propagaret.Obfecro te,nu fi litergemptionisautnbsp;alterius cuiufda ciuilis contradus femel fcriptæ,ôi figillis uiroR^ fide dinbsp;gnorû confirmatæfuerint,fempernerequiris,utiterumatc^ iteiE^congt;’nbsp;kribantur jamp;confignêturCNon certe,fed côtentus es literis femel probenbsp;fcriptisfignatis,quæ etiatantomaioris funtautoriiatis, quanto funtnbsp;uetuftiores,amp; quas femper,cum opus eft,adcôprobandû ius tuum, qdnbsp;aduerfarri impugnât,in mediû confpiciêdas legendas ^ponis. Quodnbsp;facere folent homines deliterisciuilium contradu5,multo magis facercnbsp;debent prj de literis contradus coeleftis,quæ funt prgdicatio euâgelq denbsp;lefu CH RIS T O. Per hoc enim euangelion fignificatur nobis maie/nbsp;fias lefu Clirifti,q) amp; ipfefitad dextram D EI patrisfui,ô^ reconciliaucnbsp;rit nobis patrem, ut propter ipfum folum iudicem ur a pâtre iufti,8^ ado/nbsp;ptemurinhæredes oîm diuinorumjbonoBz* Hiceft c5tradus,quêin/nbsp;rjt nobifcû deus pater per unigcnitum filium fuû,ô^ literas huius contranbsp;dus, quæfunjteuangelion, conGgnauitSCconfirmauitfpiritus fandusnbsp;cœleftibus figillis, uidelicetadiset miraculisdieipentecoftes.Quiser/nbsp;go mine non confirmarec,no côfolaret confrientiâ fua, qs nôcôftaret innbsp;aduerfis ueritite SC certitudine huius cuageli) C’ Non pagrat quide fpûsnbsp;fdüsmanifcftequisfeculo,quauishoîmptate, quistpe,quis anno, quisnbsp;PPÉ» “H

-ocr page 736-

IH RESVR-KECTIONEM CHMSTI

die,ad quæuisrégna amp; imperia huius feculi,ad quafuis urbes, amp; ad qP uis pagoSjtit often tet femper extcmam miraculorum fuorum maieftatê»nbsp;Scd,quod fatis abundeçp erat,peragrauita die pentecoftes, toiumorbênbsp;terrarum,ut quod femper in hoe feculo durâdum erat,fcmel publicis minbsp;racuïis fanctificarctur ÔC confirmaretur« Quart,cum fpiritus fandus co/nbsp;firmauerit tanta maieftate certitudinem Euangelq Chrifti,ut omnesgê/nbsp;tes obftiwuerint, femper quoep per hanccerdtudinêmanet confolatornbsp;amp; defenior ecclefiæ.Cerntudo cnim ueritatis cuangclr),petrailla eft,fupnbsp;quam Chriftus ædificauit ecclefiam fuam, amp; cui femper innitêdum eft»nbsp;Nam quemadmodum lofeph coniedus incarcerem propter falfamnbsp;dulterij accufatiouem,hoc folati) amp; defenfionis habuit,qj feiueritfe in/nbsp;nocent€m,8d cp cognouerit c diuino fomnio,quod parentibus fuis quonbsp;darecitauerat,feexhocopprobrioin magnam maieftatemexaltadum,itanbsp;Chriftiani omnibus aduerfitacum generibus in hoc feculo afflidi, hocnbsp;folati),hoc defenfionis perfpiritum fandum habent, qd feiant uericatcnbsp;Euangeli) delefu Chrifto certiflimam elTeJnnumera em fimt,quæ nosnbsp;follidtant ad impietatem contemptum euangelfj.Nam cum Chriftusnbsp;Genf/itir: afeenderit in ccelum,amp;regnum eius non appareat externa maieftate innbsp;hocfeculo,nuncblafphemantaduerfari),8cdicunt:Vbieft Chriftustunbsp;us'r’curte non feruatCnun c perfequuntur euangelium potentes fapiennbsp;tes huius feculi,nunc Satan obqcit nobis peccatum,mortem,amp;in{ernu,nbsp;acnegat iuscccleftis hæreditaus ad nos pertinere. Quid igitur nobis fanbsp;ciendum eftc^feftinandum eft ad patronum amp;ad tutorem noftrum fpiri/nbsp;turn fandum, reuocandafuntinmemoriamadadiei pentecoftes, qui/nbsp;bus certitudo euangeli) delefu Chrifto,dc gratuita remiff oe peccatorunbsp;propter ipfum,itaconfi'rmata eft,ut etfi omnes huius feculi Monarchy,nbsp;omnes principes,oêsgentes,oês deniep angeli côtradicerent perfe/nbsp;querenturhoc euangelion,ueritas tarneneius perpetuo conftabit,nbsp;amp; quotquot huic ueritati fidem adhibent,perpetuam confequainbsp;tur falutem,per lefumChriftum DOMIN VM noftrum,nbsp;qui eft una cum patre amp; fpiritu fando DEVSnbsp;laudandusinfecuia

AMEN,

H (^9vHaK.amp; ß^o'rsTa'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, kSj*

9-aytolt;nv oÛk.

-ocr page 737-

ERRATA SIC CORRIGENDA SVNT.

Folio 443.fa.i.;dccorporalifcminc:fedmul magisjcgcmulromagis.

Folio 4S£.fa.t.Ta(nen eciam ibi,ne audicus quidem.Sic kge.Tamen etiam ibi,qlt;d auditur,fæpe non auditur.

Folio 516. fa.z.pro puncat,lege puniat.

Folio jzj.fa. K Putas,inquit,qui repcriatfidem in terra,ibi,qui dekndum eft.

Fo. s,7.fa.z.poft ultimum uerfum delendnm, cftTam.Sic enimlegendum eft.Sed in belloludaico plane diuerfum.

Fogt; Jop. fa.x- in ultimo uerfu Siclege.In fecundo libro Paralipomenon cap. uieefi-mo fexto. Vides le .Et Sequitur.prammanifeftum effe fignum.

Fo. yi4.fa.i. Totouitsenoftrotemporc.Pronoftro,lege noftrs«

Fo. ƒ49.fa.1.pro abominatum,Iegcabominaturum.

Fo. S49, fa.z.Nonquemadmodum maxima .pro Non,lege.Nam.

Fo.sso.fa.i.Pro.Qui conferteam conferuandam.amp;^c.lege.Qui conferr earn ad con feruandam.amp;c.Et mox pro,domum, lege, donum:

Fo. 578a It.'iparereamp;cedat.pro,Et,lege,ut.

Fo. 587. prodocent.lege,doment.

Fo. 5S0.faj.Pcr ipfuma peccatis,fedfeftandam,Iege, adfeâandam iufticiam» Fo.578,fa.2,DcdandoC£Efari:quxfuntDei, Siclegendumcft .De dando Cxfarinbsp;quæ fuQtCaîfaris.amp;Deo,qu3efuntDei.

Eodem pro R.efponfa,legc Refponfo.

Eodemfo.fa.z.pro.Neutrumfieri nequeat.legc naitrumfieriqueat.

Fü.581. fa.z, Nec damnat eum,Iege;eam.

Fo.589, fa.i proplacuerie Icgeplacauerit.

Fo. 601. fa.i.Partimacircumcifisproalegcab»

Fo. «xgt;5. fa.z.Externusjhuius nominis ftatus.amp;c. pro flatus.legefonus.

Fo. 6i8. perquenoftrorumdoflrinam,lege perquemaiorum noftrorumdoflri* nam.

Fo.6j5. pro indignus .lege indignius.

Fo. 604.fa, » Si lues ftatim Cbriftianius kgc Chriftianus.

Fo. 699,fa.,, æterna lege externa.

Fo. 7Z0. fa.i A plufquam mille annis conqueftus eft.lege phifquam mille annis ante conqueftuseft.

Fo. rap.fa.z.hocexemploin fuamipfiusperniciem.proipfiuslege ipforum .

Folio.7 46. fa.i. Contionatur nobis.poftquam Chriftus-lege ip.poftqua Chriftus.

-ocr page 738- -ocr page 739- -ocr page 740- -ocr page 741- -ocr page 742- -ocr page 743-

«itiiu

X ß*nbsp;'•icmbönbsp;ais nias

-ocr page 744-