Academia fESF CH^K^ISTI, Fknbsp;Lil DEI,
HOC IST,
BREVIS DES G Rl-PTIO CHRISTI, SANCTORVM APO-STOLORVM, CELÉBRIORVM PATRVM, AC DOCTo-RVM ECCLESIA, Q_y I PASSIM IN ORBE TER. tïtiun plantarunt Ecclefiam lefu Chrifti : iam inde à tcmpoie Apo-
ftolotum, vfii; ad hoc noftcum feculum.
VBI CERNERE LICEBIT.'
TOFF LIS nbsp;nbsp;I,
LI BET A ro STOLrS, SEy FATEH ET ßOCTOX ECCLESrty£, Sr^NGELlVM ÇHRISTInbsp;MKHtiarit : ^utfuerit ippus duSrina de articulif nuncfetipimtim centnuerpi ;^uid cemmemeratu dl-^num^eperit ; que tempere, velfeculequifq^ vixerit : quifiierint centemperanei : qui Tit-tupiertt ! qui recentierei: quidnemine Chripi quilibetptpajpu, iyqut
^enere mertit tandem cbierit.
ColIcAa
PEELIOHANNEM SCHOPFFIPM, ABBATEM
Monaßer^ BlMbeirn, Duaittu rPirtembfr^icf.
T y B I N G 4S,’
Apud Georgium Gruppenbachium«
ANNO M. D. XCUh
-ocr page 2- -ocr page 3-IL L V s TR I s s IM o dC'DOMI.
NO, domino LVDOriC O^ DFCI tembergico acTeccenß, Comité MomfelgArtenß,^e.
Dominofuo elementißimo.
IHIL MAGIS IN VOTI9 habui vnquara » Illuftrifsime Princeps,nbsp;Domine clemendßime, quam dan mihinbsp;aliquando occafionem gt; qua vel fairem alMnbsp;qua ex parte dedarare pofTcm animutnnbsp;meum gratum,pro tot,tantis^benefîcijsgt;à
Celfitudinc veftra in me collatis: in primis verb pro fummo illo fauore ac dcmcnn'a,qua Celßcudo veftra me indignuinnbsp;complexaeft fcmper,cx co tempore,quo CelC V.a condo#nbsp;nibus fuü At quod diu multumîp optaui, id iara quodam#nbsp;modo mihiaflccutus efle videor. Etcnim ciim Celfitudonbsp;hon ita pridem in MonafterioBIauifontano vitra otftiduumnbsp;commoraretur, ac tum forte fortuitb eipcr nobilcm qucn#nbsp;dam cubicularium oftenderetur fragmentum quoddam, innbsp;quo cœperam paucis conftgnarc cclcbriorcs Patres ac Scri#nbsp;ptoresEcdcfiafticosdbiCelfitudo veftjra eamqualecunqjnbsp;confignationem dementer approbabat»8df quantum qui#nbsp;dem ego intcllexeram ) ad noftra vfcß tempora dedudamnbsp;cupiebat.Quocirca dedi operam,vtea,quacoepta crat,brc#nbsp;uitateadftnem vCcp perduceretur. Illaitaqueiam abfoluta,nbsp;Cum ex Celfitud* veftrx mandato » in lucem edenda ntgt;ne-mininiftCelfitud. V.dedicari ö^poteft Qi. debet. Siccnimnbsp;Cclfit. V.habituramfpero velaliquam faltem fignificatio#nbsp;nem grati erga ipfam animi mei.
Placuit autem hanc confignationem Patrum appdlare ac infcribereAcademiam IefuChrifti,fiIi) Deirpropterea qubdnbsp;Chriftus vifus fit quafi aperire (cbolam,ac inftituere Acade#nbsp;miä, cum docendi munusaggreffusinciperetfibi affumcrcnbsp;difcipulos. Ex quafaneipfius Schola prodiere Apoftoligt; acnbsp;(:)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorum
-ocr page 4-EPISTOLA DEDICATORS. * eorura fuccefToresjqui SC ipfi deinde DocSoresjac publicosnbsp;Profeflbres agebant,8^ in tota ipforum dodîrina, a Chrifto»nbsp;tanquâ'afummocapitegt;acverèmagnifico illius Äcaderaiaenbsp;Re(^ore»pendere debebant.Ex bis itacßconfcriberegt;acpau^nbsp;cisetiam defcribcre volui eos gt; qui vulgo principaliorcs acnbsp;celebriorcs iudicantur.Ätqj ad hoc meura inftitutum addu^nbsp;dus fum, caufis fane ( mea quidem opinione ) non conternbsp;mncndis. Etenim verum quidem eft» SC extra controuerfia»nbsp;inftudioTheologiæ fimpliciter fequendam cfleregulam,nbsp;ac normam facrofandæScripturæ: ad hanc ctiäjtanquam adnbsp;Lydiura lapidem,omnia quoc^ caetera dogmata efle exami^nbsp;nanda. Hæc enim ( vt Dauid canit ) eft lucerna pedibus no^nbsp;ftris:ac{sdemum verè puram aquambibit,qui, relidisla^nbsp;cunis, ex limpidifsimis ientibus Ifraël bibit. îfta autem vt vtnbsp;fehabeant, fieri nihilominus tarnen quotidieccrnimus,vtnbsp;ctiamdidamultacxPatribuscitentur:idc^ non tanthm innbsp;publicis Theologorum ledionibuSiVerum etiam in feriptisnbsp;à Theologis publicè in lucem editis. Porrb dum Patres innbsp;hUnemodum vel allegantur, vel iunioribus Theologis innbsp;ledione priuata occurruntjtfl quafi obftupcfcunnac in alionbsp;(vt Prouerbium habet) veluti mundo fibi verfari videntur.nbsp;Ac propria quidem nomina paucorura quorundam Patriï,nbsp;veluti Auguftini,Hieronyrai,Âmbrofii,Bernhardbamp;c. nonbsp;omninbfuntillisnoua, fed Patrum nomina eße feiuntzacnbsp;quaies ifti Patres fuerint autores, quando vixerint, vbi, acnbsp;qua terraru parte fint nati,accducati,quibus etiam Ecclefijsnbsp;praefedi, illud iànè perpauci nouerunt. Ät Theologum iftanbsp;ftire ö(perfpeda haberemon tantum pulchrum eflc,vcrumnbsp;etiam mukumreferrc, neminem negaturumexiftimo. Et^nbsp;enim vt alias non parum conducit.ad intelligendas ÖCconci/nbsp;liandas etiam (fialicubi pugnarevideantur) facraslitcras,finbsp;accurata temporis obferuatio ièdulb adhibeatur.iuxta illudznbsp;Difi:inguetcmpora,ö^conciliabisScripturas z ita profedonbsp;multumlucisafFerrevidetur, non tantum ad legenda cuninbsp;iudicio PatrumScripta,fed etiam ad dijudicanda eorundeinnbsp;äida^iinc tade allegata«fi cui probe confier quo tempore»nbsp;aut
-ocr page 5-tPlSTOL A bPDlCATO^H.
aut quoto feculo à Chrifto nato,quil»bet exPatribus lcripfelt; rif. Ac faepenumero fane miratus fum,cbm tot quotidie fcrbnbsp;pta Theologica publice in luccm prodire foleantnon etiatnnbsp;breuemaliquemaliquädo edi libellum,quo quishacquocpnbsp;in parte ftudiofæ iuuentuti fuam praeftaret operä. Idc^ non,nbsp;paucos cxiunioribusTheotogismaximoperedenderare,acnbsp;qubd nihii eiufinodiextaret» querelas fpargerej fæpifsimènbsp;audiui. PraecipuosfgituracinfignioresPatres, feuScripto-res Ecclefiafticos, in Academiam hanc confignaui.
Diftribuiautem Äcademian inClafles quindecim,pro numero quindecim feculorum, quaea nato Chrifto, vftp adnbsp;hæcnoftra tempora numerâtur, AcexorfusàtêporcChri#nbsp;fti, collocaui in primam clalTem Chriftû ipfum, Àpoftolos,nbsp;SC cos,qui primo illo feculo vixêrc : Secundam claftem afswnbsp;gnaui iïlts, qui fecundo feculo floruêrc gt; fie dcinceps vCc^nbsp;ad !$? feculum»Porrb in deferibendisfingulis,quantum fierinbsp;potuinid opera dcdi,vt indicarem,quçnam fucrit cuiuslibetnbsp;patria,quaceducatio,fcuftudiaiuuentutis,quoddeindcma-nus Ecclefiafticumicui Ecclefiæ quife^ præfuerit, quamdiunbsp;Vixerit,quo tandem gencre mortis obicrit. In primis autem,nbsp;paucis annotaui apud plcrofcç titulos lucubrationum, abnbsp;ipfis in luccm editarum, vt quafi in tabula ccrnerc licerct,nbsp;quos ac quàm multos libres quif^fcripfîflct.
PraetcreaalTcripfîetiamintegradida ipforum,dci,*spo^ tifsimùm capitibus relig{onis,quæ nuncin cotrouerfia funt,nbsp;yidcliceideperfonaChrifti;deiuftitiahominiscoramDeoînbsp;deBaptifmo:dc Cœna Dominica. Sic enim fperaui futurû,nbsp;vtquifc^facilimevideat, quiddehis articulis omnibus fecu^nbsp;lisinEccleflaChriftitraditumfuerit, Ac vfusfum hacinrenbsp;plurimumgt;hiftor. Magdeb.Grauiter autem Chriftus mem*nbsp;brahuiusfuaî Academiæ, videlicet Apoftolos, ac omnesnbsp;pios Dodorcs Ecclefiaî,admonuit fui ofh'cij, dum ipfos aps»nbsp;pellauitluccm mundi. Hac enim honorifica compellatio#nbsp;ne haud obfcure fignificàre voluit, vnicû hoc ipfis deincepsnbsp;film’?;•gt; cura agendum fore,nimirùmvtIucemEuangcIij,abnbsp;ipfo accenfani; toti mundo fidelicer præferanc, ac nunquaninbsp;(Q înbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non
-ocr page 6-tfISTOlA DEDIC/TÖ'RU. fiOnluminenu Atquemadmodum Sol in coelo /ntèrdufftnbsp;clariusgt;tnterdum autetn obfcurius fplendet: fic edam (plengt;nbsp;dor ludsEuangelicx alio quidem feculo clariorgt;alio viciQnbsp;Gm obfcurior fuit) nunquam tarnen plane extinÓus eft» fednbsp;Deus pro Gngulari fua ciemêtia fubindè alios atc^ alios piosnbsp;cxcitauitDodorcsac Scriptorcs» quorum opera lux verbinbsp;diuini in Ecclefia foueretur ÔC conferuar etur.* cuius r ei lucu^nbsp;lentifsimum teftimonium eft prarfens hate Academia.
Veftræ autem Celfit. earn vel hac etiam potifsimhm de (^ufóinfcribereac dedicate volui» quod CelGtudo veftra»nbsp;pro ftngulari fua pietate)lucem Euangelicæ veritatis arden#nbsp;tilsimopetftorCjamp;fummo (emperzelo amplexaÛGampIe#nbsp;dlaturcp etiamnumhodie. Etenim faißs dogmatibusjacfyn»nbsp;ccræ dodrinae corruptelis,in Celßtud. veftræ Ducatugt;nonnbsp;tantum locus non datur: verum etiam ex magno alumnorftnbsp;numero, quos Cclßtudo veftra in ædificationcm Ecclefiænbsp;alit » quotidie euocantur dodi viri » qui in alijs quocß regio#nbsp;nibus Eccleftæ Chrifti inferuiunt.
Proinde Celftt. veftram fubmifsè, ac quam humilimb oro, velitetiam hanc multorum dodiisimorum virorumnbsp;Academiam» à me quidem pinguifvt aiunt ) Minerua con#nbsp;fcriptam,ferenovultufufcipcre3 meip etiam deincepscom#nbsp;mendatum habere. Chriftus lefus iftius Academi» capuf,nbsp;ac Redor verèMagnificus,Celfitudincm veftram, vna cumnbsp;Illuftrifsimaconiugejadnominis fuigloriam, Ecclefiæ, QC,nbsp;Reipublicæ falutem » ati^ ad totius huius Ducatus diutur*nbsp;nam tranquillitatemiin multos annos faluam ÔC incolumettinbsp;conferuet,r egat,tueatur,ac protcgat, Amen. Datum in Cor*nbsp;nobio Blaubeirn 28 Junij) anno 88.
Celfitud .veftræ
Obfequentiß»
Johannes SchopflittSi Abbot Blauifontanns.
Nomina
-ocr page 7-NOMINA PATRVM,
SEV DOCTORVM, QJTI IN HAC academia STNT IMTKODVCTlnbsp;Si defcripti.
Chrißiu Petrut A^ofiolMnbsp;Andreat Jacobue Zebedti Johannes EuMgeüßu PhiUjffuenbsp;Eartholomttutnbsp;'Phomatnbsp;^^Matthautnbsp;hcobut minornbsp;iudat Thtddaut Simon Zelotet tJAdAtthias Afoßolutnbsp;KJVLATCUt EuAngelißnnbsp;Lucat Euangelßanbsp;PAulutAfoßolutnbsp;Philipput Diaeonuanbsp;BArnabatnbsp;T!imotheutnbsp;Titutnbsp;Bylasßeu SyhtAnutnbsp;Dionyßus AreopAgitanbsp;iànusnbsp;K^nAcletutnbsp;Clemensnbsp;IgnAtiusnbsp;Polycarputnbsp;2renaut Partanut çltmeatal/exaadrfifttt^ÿ |
^adratut Dionyßus CorinthiACUS ^lexAnder Hierojolymitanuenbsp;PertulliAnus : Origenes Dionyßut AlexAndrinuenbsp;Eufebius Cafirienßsnbsp;K^thtnAfiut BAfilius ÂiAgnuA Gregorius PlAT^^nusnbsp;t^rnobiutnbsp;LAplAntiua EpiphAniut HiUriutnbsp;t^mbroßus , rnbsp;Ruffnusnbsp;Hieronymus Helychius leh Annes Chryßßomutnbsp;Atticusnbsp;^yiugußinus -- Cyrillus Alexsndrinus -Theodoretus SocrAtesnbsp;CsßiAnusnbsp;Eucheriusnbsp;Proßernbsp;PsUsdiusnbsp;Fulgentiusnbsp;Edèthius C) ^Ici/tut |
^lcinut Auitus ^regoritti Turonenßinbsp;CAßiodortttnbsp;'ForttinAtui K^ndodenttt Sophrottifts Jßdorus f^idatta^ Cafariftt Bedd Tlaccus AUiinw BdulusDiAcontu Rabanutnbsp;t^ngelpmttsnbsp;lÎAymonbsp;Bincmarusnbsp;Huldricut Auguflanutnbsp;Rcnfigius Strabui RAfchAßut quot;IheophyUFlutnbsp;Cifelbertutnbsp;LuitprAudfUnbsp;^nsbertus Rtdulphus SmATAgduA Rerno_nbsp;^Igerutnbsp;Brunonbsp;tetrutDAmtAnus |
Hug» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I Rupertus BernhArdus Beirut QluMAcenßs Beirut LongobArdutnbsp;^Iberiut MAgnutnbsp;Thomat Aquinatnbsp;K^lexAnder de Alesnbsp;BonAueniurAnbsp;FBilhelmus BArißenßsnbsp;lohAnnesScoius OccAm cJVlArßlius BAiAuinusnbsp;'liicolAUs deLyrAnbsp;lohAnnes deRufeßciffAnbsp;cJMAithias BArißenßsnbsp;lohAnnes VFtcûphusnbsp;lohAnnes Hußnbsp;Hieronymus BrAgenßsnbsp;Gerß»nbsp;Nicephorusnbsp;PA»ormitAnus BlAiinA lohAnnes Trithemiusnbsp;Hieronymus SAUAhordUnbsp;BrAnctßcus Bicusnbsp;D. Andreas Brolesnbsp;cj^ArtinusLutherut^ |
LAnfrAncui ^^nshelmut
Retrtu Alphonjùt Honorius
-ocr page 9-I
Academia
lESV CHRISTI, FI-
LII DEI, HOC EST, SANCTI APO^ floli, celcbriorcs Patres, ac Doâorcs Eccle-fîæ, paucis defcripti.
ELEBRIS ILIE AC OMNIFM ORE DiCAN^ tattu Magißtr i» ifiael, Nicedemw notnine, nolle accedens Dominum lefum,hifie ipfum allocutus eß verbû: RABBI, fiimuf, Iom. j.nbsp;à Deo venerie M.agtßer: nemo enimpoteH h^cßgnafacere^nbsp;q Hit tufacû, nißfuerit Dew (am eo, Qua honorifica compella-fionehaudobfiurè ßgnißcauit, fe amp; principemquidem ludaorum amp; M.agi-
ß^umlfiaeliihallenwvulgbhabitum,propriamtarnen ruditatem e^finfan-liamfuamlibenteragnefeere: vice verb verfa, ingenue amp; aperte fateri. Dominum lefum vnicum ^folumhunc ejji, qui in cœlejiifiholaacßnuPatrit plenariamDei t^rvitaaterna cegnitionemaßequutw, acproindèetiaminhaenbsp;terrasßtmiffw, vtfammw Ecclefia erudienda ac illuminanda DoHor intefnbsp;(ateraeßepojfet, ideoq^ße etiainnonnißdifiendi caußt coram ipfo compare'^nbsp;re, acvtamaterna falutie confeqaenda ex ipfo cognofcere amp; addifiere veUe.nbsp;HocitaqueNicodenii exemplumfequentes, poßhabitü omnibw alitf,nil nißnbsp;propriafomnia afferentibw, furnmum bunc ac caileßem DoHorem, qui ( teßi^nbsp;bus etiam Pbarifeorum difiipulis) ver ax ell, amp; rww Dei in veritate, nuUo ha-bit»reßelluperfonarum,fideliterdocet, nec quenquam curat, grato animo fi-^emur, ac debitareuerentia veneremur.
Quamuitautem inftgnis ille Eccleßa Dolior, Do/ninw ac redemtor naßer leßu chrißw,ipßmet docendi munere, terra tnari^^, quouis tempore,baud fegniter fitperfunHus : ita vt interdum propter crebram multitudinem,difcett-dtgratia, adipfumconfluentium hominum, in locum defertum, rejßirandi Mudcap.e.nbsp;(aufa.fecederecogeretur : folw tarnen in eo officio effienoluit,verumplures quafinbsp;collegasajfumßt, quivnâcum ipfoinhac fua celeberrima Academiaprofite-fentur, ac quamplureshominum animas lucrarentur. Herum numero cenfen-^urfanlli Apoßoli,Ortbodoxi patres, ac cateri DoHoresfubinde in Eccleßa Dominißbi inuicem fuccedentes, Hos, prater alia encomia omnia, in facris Uterisnbsp;ipfis tributa, adee célébrât magnui tile Prophet a Daniel, vt laudibw ad ctelosnbsp;ipfeseueHos, aquiffilendidosfuturospronuntiet, ac fietlas in perpétuas aterni-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«‘P* ’*•
rates. Dlgniita^funtmeriti, vteorum memoria apudemneseos,quichrißo nomen aliquanda dederunt, nulla pnquam tempore intermoriaturf/ed per
A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amnem
-ocr page 10-t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AC ADEMI A lïSV CHRISTI,
emnem vitam eon[iruetur ac txcolatur. Q^uam ad rem nimnihilproderït, opf-nor. Academia hae lefu Chrtflifil^ Dei. In bac autem defcribenda non omnitt recenfebuntur, qua de Chrifio, ipfitu Apofialù, acfanäicpatribus, in facrü U-teri(,amp;alÿsEcclefiafiicûfcriptis, bine indepaßimleguntur. Is enim effet labornbsp;immenfi operis. Verum introducentur duntaxat perfona Dollorum, addititnbsp;fuccMa deferiplione amp; comtttemoratione quarundam ab ipfis rerumgefia-rum, qua memoriadignavidebuntur. Affcribentur etiam bucex ipforumli-Iris, (vbi fieri poterit 'ßiä:a ae teftimonia, vnde cernere Uceat, quid quifique dfnbsp;articulis nunccontrouerfisfenferit acdocuerit : quibus etiam nauis quilibet la^nbsp;borarit. Fotifiimum in hunefinem vt iuuentusft:udiofia,acfacrispotifitmum li-teris addteta, viderepoßit ,quo tempore ’quilibet Doâor vixerit, dr qua terra-^nbsp;rum parte Euangeliumpropagarit. Calamum ducat Dominus.
CH^S.^ISTFS lESrS.
lue. b
KIN C E P S ita^^ acfiummus Do^or in facrofanila bac Acade-miameritbiudicatureffeDomittusacSaluatornofierlefiis Chri* flus. Natiss is eß in Betblehëciuitate ladaa,anno mundic 962,nbsp;imperante CafareAuguflo,patreterrenonuUo.matre verb Ma-riavirgine,exfiamiliaregiaDauidis: amp;flcverusfiliusDauidf
Meßiasac Saluator totius mundi, angelo dicente ad paflores: Ecceannuntit Tobis gaudium magnum, quod futurum eH toti popule,quia status ellvobis bo-die Seruator, qui eil chriflus in ciuitate Dauid. Die ex aterne exilio nos in a-ternampatriamreduHurus,moxafuanatiuitate, monente angelo, obfaui-tiam régis Herodis in exilium, AEgjptum nitnirum, eil alius : ac non ita mul-tbpbil, Derodeiamdefunllo, in terram Jfrael reuerfiu, ob metum Archelai,nbsp;loco ^erodsspatris in ludaa regnantu, inpartes Galilaafeeeßit ac in ciuitatanbsp;lHa'^areth eil educat us.
Annoatatisduodecimo, ciim in templo Dierofolj/tnitano egregtum fust fapientiaffeebnen inter bosnines doliosedidiffet, acpofleacusnparentibtu innbsp;Nazareth rediens ,femper ipfis debitam obedteiitiam praflitiffet, circa annumnbsp;tandem trigefimum atatisfua, priits à loanne Baptifiafact0fonte tinilus, neenbsp;nonamp;a Satanagrauiter in deferto tentatus, minifterium pradicandt Euange-li] eil aggreffus : ac à tentationefua omnium primo ad lehannem Baptiflam rediens , palam proclamatur effeagntts Dei, qui tollat peccatutn mundi ^a oc-lohtn. s.k Ï. cafione etiam mox nonnuUi in dtjcipulatutn ab ipfo reeipiuntur : acpaulbpoilnbsp;vttàcum matre Icflt ab ipfo abducuntnrad nuptias in Cana Galtlaa, baud pro-eul a Nazareth dtflante oppido, vbi aqua in v.num verfa, prbnum edidit mira-fulum lefts. Atnuptqsiam celebratie, Dierofolymam adprimumpafchaafeen-dit, fbt^ contra Pharifaos dtffutans, ac figna edens, plures ad fidem con-ittrtif^
Katth.t;.
lue.
Matth, Matth. 4..
FILII DEI, CI-ASSISI» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3
. Inde in Jud^am iteramferecipiens, acperSamariam iterfactetit, cotta-quio cum muUcrcula adfontem laco'b habita, in appido Sicbar, totum bidaum moratur, ac it erum quofdam lacratur.Haélenus itaq^ vna cum Johanne Bapti- '*?**•nbsp;fia eodem pradicandi minifier io fun cl us ell. Quia verb lohannem in ludaa ba-ptiniantem ac concianantem, tradittim ejfeaudierat acpericulum non aman-dum,fedfugiendumefie,probenouerat, Judaamrelinquens,inGalillt;eamfide~ Matth. ?.nbsp;Ituorecepit, acreliUaciuitateîia’fareth, Capernaumfrequentare acinhabi-tarectxpit. Turn temporis iuxta mare Galilaa Simone Petra amp; Andrea fratrenbsp;ipfius gt; fimiliter lacobo amp; lobanne, duabus fratribus , patre Zebedao natis,nbsp;quatuor nimirum Ulis, in Apofiolatum eleUis amp; vocatis, non folitm totatnnbsp;tircumiuit Galilaam, docenda acfanando omnem morbum amp; languorem ianbsp;populo : verùmfequentibus ipfum vudiquaq^hominibiu multis,confcenfo monte ,pralixamacgrauempubltc'ehabuitconctonem, itavteafinitainftuporetnnbsp;quafiraperentur»quiauditares fuerant : docebatenim, (M.atth.tefie) veluti Ma«h,7.nbsp;stutoritatem habens, amp; non fictit Scriba.
De monte denub defiendens, doSlrinam à fe traditam,miraculist ceu cer-Ilsquibufdamfigittis, indubitatam reddit acconfirmât ,mundatoleprofoinci-uitateCapernaum, inquam redierat iam :fanitatirefiitutoCenturienisfa-tnulo: inadibtu Petri, curataipfiusfocrUi quafebrilabarauerat. Necnan óquot; alqsqttàmplurimis,vtEuangelieateflaturhifioria,/anatis.
In huncitaq^ modum, vbi aliquandiu amp; docuifiet, amp; doHrinam fiuam mintculisconfirmajfet Cbrifitu, accerfitosdifcipulos duodecim, vt idem amp; do-eendoóquot; miraculis edendisfacHtarent, quod ab ipfo vider ant, mandauit : id^nbsp;vt pojfent, copiam amp;facultatem ipfis facit, addita infuper queq^ non tantumnbsp;fidelt amp; paterna infiruHione ,fed etiam fub cruce amp; ajflidione, quam fenfurinbsp;erant, dulcifiima data confolatione. Nibilominus tarnen ipfe, vfq^ adeb nullumnbsp;docendilaboremfubterfugit, vtadpradicandiofficiummoxrediret. Acquem- Matth.tj.nbsp;stdmadumanteainmonte:ficiamnunciuxtamarefedens, concionempropo-tsit papula multis admodum, amp; iucundifiimis iUufiratam fimilitudinibus,nbsp;quam etiam confirmabatper miraculum, cibanspoflea in defirto quinq^ millia Matth. 14,nbsp;iominum quinque panibusnbsp;nbsp;nbsp;duobus pifiibus. Caterttmciim fidelu DoUoric
tnunnsfit, non tantum veratn doltrinam fuis auditoribus proponere, veritm falfa etiam dogmata refettere, fapenumero Dominus Jefus veritatem contranbsp;Pharifaos amp; Sadducaos acriter défendit, reiellisfimulfiniftris ipforum opinia- jiatth. u. iS.nbsp;nibus, de traditionibui humanis, de edendis miraculis. Interdum etiam infli-tuto diligenter examine, difiipulorumfuorum tentauitamp; explorauit profe-Hum, quarens, quern feejfeamp;fentirent,e^profiterentur. Id^petifitmiimfa-cere ipfi vifum ell, citm difiipulos haberet vna congregatas, in partibus Cafareenbsp;illsus, qua cogneminabatur Philippi. Eratautem Cefarea oppidum in radtcibifsnbsp;Antiliban';, inter riuatfantium, lar amp; Dan collocatum : qut quidem antepor-
A i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tam
-ocr page 12-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ACADBMIAIÏSV C HR. IST!,
tam titu îutt^kïordanemflutttam conßituunt.lnitto Pantos diifamfuerat, fei pofiea à Philippa, Herodü Tftrarchafratre, ornatius extruebatur, in honoremnbsp;Augußi Cafaris Cafarea appellabatur: amp; aceeßit etiam cognomen Pbilippitnbsp;vtcafarea Philippi tandem fit diäa. Eoitaquein loco praclaram citm Petrutnbsp;nomine omnium Apoßolorumconfeßionemedidijfet, Chrißus vieißim ipß nomine omnium reliquorum difiipulorum claues Ecclefia committit, ac pecca-torum velfoluendorum velUgandorumpoteßatemfacit. Jnde moxelapfisdie-Matth. 17.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Petro, lohanne amp; lacobo (qui intimi ipfius effie videbantur) in montent
excelfum feorfum fubdulHs, coram ipßs transfiguratus, gußum quendam gloriafua ac vita aterna ipfisprabuit. Non ita multbpoll curato lunatico, ó'ex-probratadifiipulis fidei imbecillitate, Capernaum fuo more herum ingreßit-Matth.17.cap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ntare mißum,ßateremexore pifiisindepredeuntis, fumere,
Matth. It.
amp; fic didrachmafoluereiubet. Circa idem tempus difeipulis deprimatu curio., sèfeifeitantibus, puere in medium cottocato, exemplo ipfius ad humilitatem, vtnbsp;amp; paulb pbh exemplo Regis, cumferuis fuis rationem conferre volentis, ad mu-tuam condonationem fedulb hortatur.
Matth. 19.
Uifieitaperaäis,reltäaGalilaa, denubmigrauitinJudaam, ibiq^dißu-tationeinteripfum amp; Pharifaos orta, exfacra feriptura de diuortio, de ma-trimonio, ac calibatu grauiter contraipfos dißutat, ipfos^ conuincit. Mox fumta occafione abadolefcente diuite, de vita aterna acqutrenda percontan-te,auaritiamalumdepingit, id^volentibus vitam aternam confequi, diligenter cauendum monet, addita dulcißtma confolatione, eos nimirum, qui re-linquant parentes, domos, aut agros, propter nomenipfius, centuplum vicif-fim in hocfeculo, amp; tandem vitam aternamrecepturos : multos tarnen fore exnbsp;primisnouifiimos, ac ex nouißimis primes, id quod venufla admedumfimili-tudinede v'mealatiusillußrat.
Matth. 29.
In hunc itaq^ modum, aliquandiu etiam hac vice in ludaa commoratus, tandemaffumtisduodecim, vnacum ipfis MetropoUn Regionis illius,feu(rfnbsp;Sertptura appellat ) ciuitatem fanilam, petit.
Matth. 20.
lue 17. lue 19.
Quo in itinere multa depaßtone amp; mortefua coneionatus,difcipulos habet rudes, indociles, acßupidos. Duo vere ex Ulis, fomniantes, ipfum tum temporis regnum inchoaturum fuum, lobannes videlicet amp; lacobus, filq Zebedai, matrem fubornant, quafita intereeßione impetret à Domino lefu, vt ipfis liceatnbsp;federe, altert à dextris, alteri à finißris in rtgno Chrißi. Is paterna admonitio-neipfos,à ridiculohocipfirumdelirioauerfis, adcrucem fuo exemplo feren-dam remittens, ac interea apud Hiericho tranfiens, duobiis cacisfibi iuxta viamnbsp;fidentibus ,vifummirabiUter refiituit : decem leprofos fibi in via occurrentesnbsp;mundat, apud Zachaum prandium fumit : ac non procul ab Kierofolyma iamnbsp;abfens, parabolam de decem minis proponit, àquot; mox aßno infidens, vrbem Hie-rofohmamingreditur.
Hit
-ocr page 13-ritxi»«!, ClASSIsn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J
Hif vero demumfidelißimi DoUorù officium amp; docendo amp; diffiutando ^mniterprußttit. Idico enim temflum ingreffius, ementibui amp; vendentibas il^nbsp;littefittgularifeueritate eieilis, id reformauit. Veram deinde piet at em planta-uit, propoßtisfimilitudintbus,de vinea elocata, de nupt^s Regijs : de decem vir-ginibus : de ouibus amp; hadie. Inueilus eSi etiam pro dignitate in Pharifdigs,hjpo-crißn, équot; alia ipforumpeccata : in quibtu reprehendendit tam diu inflitit, donee tandem ab ipßs capttis, amp; in cruce interemtus efl.
Matth, ït. gt;» »S.
Tertia verbdieàmortuücùm reßtrrexiffiet, quadraginta totos dies dele-git, quibus femetipfum difcipulis amp; muUerculis nonnullis ( quaanteaipfumfi-quutafuerant) fepenumerb viuum exhibait, palpandum feipßsfißens,amp;alij$ quàmplurimismodüagnofcendumfeprabens, donee tandem ipßs in montemnbsp;Gliuetiedu^is,amp; affiieientibus in cœlum, gloriose fit fublatus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia dl
fummo hoc Dollere paucis attingere, amp; non neuum Eaangelium fcribae,aut allum (quad aiunt) agere libuit.
His igitur breuiter ex hißoria Euangelica (vnde amp; reliquapias leäorpe-terepoteritfiquidemjingulafufiascommemerarelongum aemoleßumfuiffiet) hue relatiitpauca quadam alia, ex Scriptoribus Ecelefiaßicis decerpta,fiibiun-gere vifum eSi. Inprimis verb cupientibus aliquidpercipere, deßatura eorporitnbsp;Dominilefa.Çqaa videlicet isfuerit proeeritate, quo co lore,quo vultu, qua tategt;'nbsp;rorum membrorum habitudine.) non ingrata lellu fuerit epifiolaLentuUgt; adnbsp;imperatorem Tiberium, qua apud Eutropium, in Annalibus Senatoram Roma»nbsp;»orumffiifielfgitur verbit:
Lentuli epißola adßmperatorem
Tiberium»
A Pparuithistemporibttt,amp;adhuc eHhomo magna virtutit, nomtnatut »• CHRISTVS lESVS,quidicituràGentibutPropheta,querneiutdi- ‘nbsp;fiipulivocantfilium Dei :fitfiitansmortuos, amp; fanansomneslanguores: «nbsp;homoßaturaprocera, mediocrit amp;ffiellabilit,VHltum habens venerabilë.quem «nbsp;intuentespeffiuntformidare amp;diligere : capillos habet coloris nucis auellana, •nbsp;pramatUfAtÓ'pianosferivf^adaures.abauribusdeindecrißiosaliquanto,ca- •nbsp;fuleores, amp; ab burner is ventilantes : diferimen habensinmedio capitis,iuxta *nbsp;fnorem liJaz^raorum,froMem planam amp; ferenifiimam, cam facie, fine ruga ‘nbsp;*ut macula aliquAt quam rubor moderatusvenufiat: naß amp; oris nullarepre- ‘nbsp;benfio. Barbambabetcopiofam, amp;impaberem, capilliteoncolorem,nonlon- ‘nbsp;gam, fedinmediobifurcatam. AffieHumhabetfimplicem amp; maturum,ocu- •nbsp;lit claris exifientibus. in increpatione terribilis, in admonitione blandus e? ‘nbsp;amabilis, hilaris feruata grauitate. Qifi nunquam ridere, flere aatem fa- ‘nbsp;Fe vifiu eli ; in ßatura corporis propagatus, reSus : manus habet amp; brachia «nbsp;A 3nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vifu
-ocr page 14-6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADBMIÄ lïST CHRIJT1,
f f vifit deleäalilia ; in coBoquie rarta amp; modeßm, /fitcitfiu inttrfiUttbomtttUtil^ ,, Htcille.
Cftnuutemresßtmagnimomenti, acmultampottderishaie4t,ß qu0 itßtisipfitismimicü,imohofitbusetiam, innocent'u teflimoniutnreportet,nbsp;fert pretium eße duxi, hue etiam aßeribere epifiolam Pontij Pilati, adlmpera-torem Ttberium, exÀva,)tii^if.gt;lt;.lt;ueîlt;rn Egeßppi fumtam: ifia vtrv de verbe éinbsp;verbumßcfinat.
Epißola T ontij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad Imperator
rem Ttberium.
NVperaccidit,amp;quodipßeprobauf, Judaosper inuidiamfifuos^poßerot trudelt eondemnationepunijße. Denique tum premißum haberent patretnbsp;* eorum, qubd illü Deus eorum mitteret de tœlo ßttiffumfuum, qui eO'-rum Pex merite diceretur: amp; buntfeper Virginempromiferit mißurum ad terenbsp;ras. Ifiumita^mepraßdeinludaameiimmißßet DeusHebraorum, amp;vidäß^nbsp;” ßnteumtittostlluminaße, leprofosmundaßetparaljtitoseuraße, Damenesabnbsp;hominibusfugaße, mertuos etiam (itfiitaße ,imperaße ventis, ambulaßeßteisnbsp;pedibiisfupervndasmarii,amp;multaaliafeeiße-. tum omnispoputusludaoruntnbsp;’ eum Dei ßlium eße diteret, inuidiam eontra eum paßi funt printipes ludaoru,nbsp;elrtenuerunt eum,mihi^tradiderunt :8ealia pro aliis mihi de eoraen-’ ' tientes dixeru nt, aßerentes, ipßtm magum eße, amp; eontra legem eorum age.»nbsp;re. Egoautemcredidiitaeße,amp;flagellatumtradidiipßum arbitrieeorum. 11.»nbsp;’ ’ li autem erutifixerunteum, fepulto tuflodesadhibuerunt. llle autem tußo.»nbsp;’ ƒ dibiu militibus mets tertio die refurrexit. In tantum autem exarßt nequitia lu..nbsp;’ daorum, vt darent peeuniam eußodibus, amp; dicerent : Dicite, quia diftipuli eiasnbsp;corpusipßusrapuerunt, Sed ettm accepißent petuniam, quodfailumfuerat»nbsp;” tacerenenpetuerunt. Namamp;illttmßtrrexißeteßatifitntfividiße,amp;fealu-daispetuniam actepiße. Vale. CaterttmquidAgbarusadChrißum, drChri.«nbsp;fius ad ipßtmvttißtm, hint indefiripferint, refertEußebius, aßerensingram-tnatophjlatiovrbisEdeßa, aßeruatas eßeepifiolas haße, quarum exemplarittnbsp;de verbo ad verbum fubiunda ternere licet : fides tarnen debts, ^uemadmodutnnbsp;de duabus pracedentibtts epißolis, penes leblorem eßot,
Epiflola Aghari ad Seruatorem noßrum.
Agbarus Toparches Edeffenus lefu Seruatori bono^ in re* gionc Hierofolymitana comparenti,
Tütlatnt»
-ocr page 15-T IL II DEI, CLASSIS I» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7
RrliitumeHadme, quomodotu vnàcum tais fanitatemjgt;harmacis Eufebiu»Ulgt;.r* amp; herbis mortalibus conféras. Etenimficat famarefert, cacis, vt re^i- «¦nbsp;ciant, claudis vt ambulent, prafias, leprofis ettam mandas, fiiritas im-parcs ac Damoniàcsseijcis, eos, qaidiuttnis acproUxi temporis morbis torqaen~ ’ *nbsp;tar, curas ,aemortuos excitas. Et vbihac omnia de te audiai, alteram ex his 'nbsp;duobtssejfecogitaui,nimirumqubdaut Deus fis, cxlittss^ delapfus ifta fadas:nbsp;4utfilins Deiexiftenshacopereris. Quapropter bis adte Itteris fcriptisprecor,vt *nbsp;tnolefliam banc ad me veniendi fafcipias, pafiionem^, quapremor, cures. Nam ' 'nbsp;sis' hoc percept, quad ladai adaerfum te murmurentiteq^ affligere conentur. EU “nbsp;autemmihiduitasadmodumexigaa, amp; honefla, qua tarnen vtriqijfuffidet. quot;nbsp;JJacille.
Adhasliteraspereundemtabellionem refcripfit Dominas lefus feqaea~ temepißolam.
Exemplar literdrum) cfuas lejùs Aghda
r o refcripfit.
AGbare beatus es, qubdin mecredidifli, cum non videris me ; fcriptam enim ‘ eiide me, non crecUturos in me, qui viderint me, vt, qui non viderint,cre- ‘nbsp;dant, amp; vtuant. Dequoverbadmefcripfißf,vtadteveniam,fcias,mihinbsp;tunda, quorumgratiamifus fam, hoc loco effitmplenda: drpoßquam impie-vero,mox ad earn redeandam, qui me mifit. Vbi autem ajfumtusfaero.mittam ‘nbsp;tibialiquemexdifcipulismeis,quipafitonituamedeatur,vitam^^tibiamp;qs,qainbsp;tecum funt,praßet.
Caterum ijs, quapaalb ante in epifiola LentuU commemorata fant, ma,~ gnaexpartecerrejfiondentea,quaalicubirefert Nicepborushifceverbis: vtex Nicephoiuslifr.i,nbsp;antique defcriptionibus accepimus .figura Chrißi tails fait. Formofa Jpeciesnbsp;corporis fait, flat ura feptem intégras Jfiithamas exceßit. Capilluin habuit non-tiihilflauefientem, non denfum, 0quot; in extrema parte aliquantulum crijfiumnbsp;nigra fupercilia, ngfi tnultam curua, necfine interuallo.Oculosfiiluas, qui no-tninanturcharopi ;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lufciofos, nulla deformitate infignes, non v.tgabuados,
nafo eredo: barbaftaua, nonprolixa.Capilli verb capitisprobXhquianunquam tiouacula,autvlliiu hominis manuionfifiterunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Collum leuiter inflexum fuit, ne prorfas eredus imederet. Calor fadd ' fubfufcus triticofimilis ; fades non rotunda ,fed qualtsfutt matt is, aliquantu-lum demfia,paululum rubefiens :nbsp;nbsp;nbsp;vultiu tpfefignificabat hominem intelli..
gentem, amp; mores graues acpladdos, amp; prorfiu ab iracundta abenos. Prorfus siuiem fimilis erat pur ßimaiuatrifua. lladentu Nicepborus.
Et bac de capite, ac fitpremo .icademia huius fanda Eedore, aeguberna-twts Domino ac Saluatore noflro lefu Cbrifio gt; Dei ac M.ariafilio, veto Dea amp; bomintf
-ocr page 16-s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADSMIA IHT CIMJTI,
hemine, in àait4t/ Bttbltbem gt;iatt, ptr tot am îudaam amp; Galiheam, doeotiJf manere fummagrauitateac manfuttndint ßmul perfanäo, Hierafolj^mù tan^nbsp;dem crucffixo, ex mortuii refufcitata, ad dextrampatriscoUocato, amp; ad vlti“nbsp;mumiudidum denu'o ventura,paucû attigijjefufficiat.
Matth. 10.
Maici).
Luc. 6.
lohan. I. Matth. 4.
IN JfdJrwM hacfanilafecundas lacw aßignatur Petro, non quad is fècun-dus à Chrißo, retiqaorum Âpafiolorum omniumprincepsßt amp; caput: bac e* nim,vt modo dictum eHjfoltChriflocampetit, qui caput Eccleßa in Seri-pturaappellatur : fed quia inter ApofioloStinEuangeUcahißoria numeratos,nbsp;ipßusnomenquoq^primolocoponitur. IsautemSimonPetrus, qui amp; Cephatnbsp;ditlus etl, fiUusfuit Iohannis feu lona, frater Andrea, oriundus ex Bethfaida,nbsp;(quaproculdubio idea ciuitas Petri amp; Andrea à lohanne Euangelißa eil diäa)nbsp;pifcationibus initib vitlum quaritans.
Matth. 9.
Luc. 8.
Matth.17. Ibidem cap. atf.
Matth, rlt;. Matth.a«.nbsp;Marei IS,
Matth. 14. lohan. at.nbsp;Ibidem.
Dignitatem deinde Apoßolicam (qua ipßus vecatio ex Sacris nota etl) a-depttts Petrus,inter cateros Apoßolosnon minimum tenuit lecum.Etenim Chr't^ ßusex mortuisrefußitans lairifiliam, neminem patitur eßeprafentem, nifinbsp;cum lacoboamp;Iohanne Petrum : mirandatransfigurationis Chrifli in monte,nbsp;praßns etlßeblator Petrus -.grauißima lutta, quam fußinuit cbrißus in monte 0Uueti,adetl Petrus. Praclarßimamißam confeßionem de Domino lefu:nbsp;Tu esfilius Dei viui, nomine omnium Apoßolorum edit Petrus, Chrißum in au-lam fummi Sacerdotisfequitur Petrus. Refurreitionem fuam vult Dominus an-nuntiariquidedifcipHlis,fedin ßecieö'Petro.Qßi bisaquis maris fecommittercnbsp;audet,vt ad Dominum Iefumtendat,eH Petrus, iiuitertiavice per Dominumnbsp;tarn à mortuis refufeitatum interrogatur : Diligis né me ? Pafee ergo oues meas,nbsp;ettPetrus. ProindedubiumnuUumfit, tarndileäum chrißoApoflolum,totiesnbsp;ad oues Chrißi pafeendos admonitum,faluberrimam Chrißi doHrinam Eccleßanbsp;fidelßime tradidiße ,nobis^eaminfuis etiam epißolis reliquiße.
Nacui Fetii.
Matth. gt;4.
Matth, i«.
Hine tarnen exißimandum non eli, Petrum omni labeac macula caruiße, ideoq^ Chrißo non immeritb accept umfuiße : eos verb, qui imbecillitate huma-na laborent, ac peccatis premantur, Domino lefu charot, grat os, amp; acceptas eßenbsp;nonpoße. Is enim non tantiim fuos quoq^ nauos habuit, veritm in maximeenor^nbsp;mia,acgrauißtmapeccataquandoqjetiamillapfusell,
A chrißo in aquam maris euocatus, aliquot quidempaßus initibfacit, ae fuper aquis non aliter, acß terrampedibtis calcaret, incedit :poßea verb, ven-tum ßbi aduerfum fentiens ,fidei imbecillitatem baud obfcurè prodit, dum mer-giincipit, Vndemeritb etiam audit : Modiea fidei, cur dubitafli ? Deinde Dominum feorfimdeducit,ipß^paßiottem,crucem,amp; mortem fuam omnibus mo^nbsp;dis dißuadtt : ^fic quantum infecti,falntem bumani generis impedire cona-tur.
-ocr page 17-ÏILIl DEI, Cl A S SIÏ I»
titr. Quodfan'econfUiutnnon aUundèhabait, niß exipßtu Satami tnßinüut ideo^dignumquoqueaccipitpramium, acaadit: Abi pell me Satana. Ciitnnbsp;grauißimumpericulum fibi amp; alÿs ob mortem Cbtißi imminere perâpit, ibinbsp;fiatim codegas fuos pr^fi conternnit,fej^ ipßs temerè prifertfConfiantiam fuAitinbsp;etum vfyjinmortemaudaculusoffert, Periculo aatem deincepsincidente,ni^nbsp;bilofeci(isacc£terf,aufugit: ac licet animo nonnihilrecepto, Dominuminau-lamvf^Pontißciseminiufequatur : non multb poll tarnen, abimbecilli dun-taxatancillacompeUattu ,fidelißtmum fuum Dominant turpit er terabnegat:nbsp;femetipfum impie deuouet ,ac tandem ex aula fefubducens, Magiflrumfuumnbsp;penitus deferit. ißaautem omnia Petro euenirepaffui ell Deus fingulart quo^nbsp;dam confilio, partim ne cateri homines inpeccatapracipitati defferarent : par~nbsp;tim verb, ne Petro in Eecleßa Chrißi nimiùm f «ölt;/ptßerioribus feculis futurum prauidebat Spiritus fanllus.)tribueretur, hoc^vnicoPetri exemplo lucenbsp;rneridiana clarius fieret ,falutem aternam non nofir is virtutibus ,fed meragra-tia Diuina tribuendam amp; affcribendam eße.
Matth, ts.
Et faits quidemfuit Petrus, chrifio Dominofuo adhuc in hifee terris viß-biliter ver fante, ac obambulante, qualem verbfeprafiiterit, Domino iam in cce-lumfublato.fequentiatefiabutttur.
Tost ^/cenfionem Chrifiigeßa.
VIN nbsp;nbsp;AGESIMA ita^ die,agIoriofaDominiafcenfione,qua Pente»
cofies diciturjam infiante,Vttà congregati Hierofoljmis ApofioU: miracu» lofts Spiritus janili donis ccelitus illuminaturi amp; inter hosquoqijSimon Pe
AStot. a.
Aamp;oi. s.
trus , cuiiu exhortattone, iam antea in locum defferati luda, Apofielus eleBus erat Matthias. Hiciaminnouumquafimutatus amp; eximius in Academia hacnbsp;falias profeffor Petrus, in publicumprodiens, palam de chrifio docere orditur.nbsp;AC in primes fuaifia condone, multisprophetarum vaticinijsaddullis ,nerHosenbsp;probat, chrifium ex mortuis refufeitatum, ae ad dextram patrisfedentem ef-fudiffe hoc,quod iam (spiritu fanlloper os Apofiolorum varqs Unguis loquente)nbsp;coram videant, amp;audiant dues Hierofoljmitani. Quo etiamfermone cordanbsp;audientiumitaaffidunturacmouentur, vt ilia ipfacondone adnumerumfi-delium accédant anima circiter ter mille.
Aâot. a.
Paulo poll, cum lohanne in templum afeendens, populo vndiqjConfluente, pergit propagate doUrinam illam de chrifio cœptam, manifefiè affirmant,nbsp;ipfum effe autorem vita gt; lt;juem omnes Propheta pradixerint paffurum ac mo-riturumeffe, idquodtumUierofoljimisimpletumfit, Nihil ergo ampUus reli-quum, niß vt, poenitentia alia, fide ipfumfufeipianti id quod denub multifa-ciunt, amp; fit numerus credentium virorum circiter quinque millia.
Aâoi.}.
Citterum fummam Apofiolica fua doilrina complexus eH Petrus non ßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantitm
-ocr page 18-to
ACADEMIA I E S V CHRIST I,
tantum tn ea oratione, qua contra Scriboi Hierofoljmitanos fe defendtm, i»'*
A.aoi.4. nbsp;nbsp;quit de nomine ïefu: Nec aliud nomen datum esljubccelojinquooparteat nof
falaosßeri : verum etiam in adljortatione fua, qua coram concilio Hierofolj/tni-
Aaoi.ij. nbsp;nbsp;tano apert'e ajferit ; pergratiamDomini noflri lefu Cbrifli faluos nos futures.
veteresolimpresbjteri, fine vUa hafitatione, in fuis fcriptis vfifunt : Earn verb, quapofterier dicitur, non ejfe legitimam accepimus: amp; tarnen quia multis vide*nbsp;retar eJfe vtilis, cam alijs eil vfurpata Scriptaris.
Potifimum autem deditoperamPetrus,vtextarettefiimoniu de lefatipfam videlicet ejfe veram Mefiiam,amp;fiUum Dei. Docuit deinde de faluteaterna,eam
Aftor.v. nobiscontingereperfideminChriftum,exmeragratia; De lege: ipfim,tan-‘ 1. Petii ?. quam iugum,gentibus non imponendam : gratis tarnen iufiificatis opera Deca-
logi facienda ejfe. Infufferendis autem aduerfis cur am adhibendam, ne quit patiatur bt fur, attt latro, ejrfiqua huttugenerisfunt alia.
Hanc verb faam doilrina,non tantum in ludaa drHierofoljmis, verum etiam alijs in locis quam plurimis,inter gentes propagauit.Conctonatas eil quidem (vtnbsp;fupradiHum ) aliqaandiuin vrbeHierufalem. Atpofiea vbi Samaritani à Pbi-lippo fermoneDei recepiffedicebatur,miftis eil amp; Petrus cam lohanne in Sama-riam,vt ibi eos,qui nuper ad fide conaerfi erant,vlteriaserudiret à“ coßrmaret.
Aamp;oi.o.Siio. Palafiinsilocapleraqjperagrauit Petrus. Eaitenim Lydda.fuitloppa.fvt
paulbinferius,vbiad mtracala Petri peraentum fuerit, vlterias dieet ar ) fuit Cafarea, vbi vnica condone fiimmam dobirina omnium Prophetarum compte-hendensdocet : Chrifto omnesProphetas tefiimonium perbibere, quod remifiio-nem peccatoruacceptarusfiit per nomen eiut, quifqaiscrediturus ßt in eum.Ea-llum^eil tum,vt, ipfo adbuc loquete verbahac,ctciderit Spiritus fanctus fapernbsp;omnes.quiaudiebant fermonem ifium,adeb vtaadirentiir loqui Unguis varijs à*nbsp;fimulChriJloinitiarentur,tinbiiBaptifmo Cornelijomnesdomefiici,cognatiet*nbsp;inmacnecejfarij. FuiJfeipfamquoqjin Ponto,Gallatia,Cappadocia,Afia,amp;Bi-thynia,exipfinu Epifiolaprima,capiteprimo,colligunt quidam. Nondefunttqainbsp;ipfumin AlexandriaetiaEcclefiatnplantaffeaffirmant, prafirtim Nicephorussnbsp;quifcribit : forte Petro Alexandria contigijfe,m qua pofiea ordinarit Marcu, amp;nbsp;altos vrbesadierit, Antiochia eum fepteannis fediffiealij fendant. Caterùm qabnbsp;ad Romam,amp;fedem,quamibi Petriu habtiiffefertur,varia admodum funt autoram opiniones. Quidam enimJpfumnunqaam Bomamveniffepatant:id^nbsp;‘ fdrftmpropttreagt; quia magnafit diuerfitat illorum ipforum Autorum,qui eum
Bomit,
EILIIDEI, ClASSTST, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W
'RoWifu'rffe fcribant, amp; in illiffiriptû maxime àfe inuicem dijjentîant : partim ç quia Euangeitfia tucas, (qui alias Apoftolorum profecliones non reticuerit) Pe^nbsp;trum Romafaijfe, nulltbi mentionefaciat : partim etiam, quiacomputatio an-nerum i-d no ferre videatur,prafertim fi qui dicere velint,Petrum viginti quinq^nbsp;annos Romafedijfe. Vicevero verfa, Origenesaperte affeuerat: Petrusn circavi- ^’^GeneCiu”' **nbsp;tafinesn, Romaconflitutum, capite demijfo cruci affixÜ effi,eb qubd ipfe pafiionitnbsp;hune modum expetierit. Idem amp; Eufebius non vno in loco ijfdem propemodumnbsp;verbis expreß'e teflatur. Nee non amp; Irenaus hifee duobus fuffiagatur,elarèaffir- irenxni üb. ». «apänbsp;mans,Petrum amp; Paulu Romaeuangeli'i(a]fe.TertulHanui quo^jdeprafcriptio- ’•nbsp;nibus hareticorum, ae Hieronymus multtsin loeis illud ipfum traduntac teftifi-eantut.Quosfane emnesmedacij arguere,in primés citm tarn }nanifefiè(amp; qua»nbsp;fi extra controuerfiam res fit) ifia fcripferint,eir nonnuUi ipforum,non vfq^adeunbsp;diu pofi Petri amp; Apoßoloru tempora vixerint, temeritatis eff'eforfitan quispu-tarepo/fet. Proinde hi non mal 'eiudicajfe videntur,qui media quafi via incedetesnbsp;fenferunt, Petrumquidem Roma certbfuiffi, non tarnenibi vigintiquinq^totosnbsp;annosEeclefixprafuifie : fed primo qutdem eb venijfe expugnandi Simonis Maginbsp;faufa.Deinde peragratis ijs regtonibus,quas in prioris Epifiola inferiptione commémorât,Romam reuerfism fupplicio faijfe affeélu.Neqj verb hinc vllum Romana Ecclefiapriuilegium accedit,ctim dona Petri perfonaliafuerintineq^neceffa-rio ad fueceffores tranfierint.Ne^ q ftnblifint, qui loca tenet fanlia,fed qui imi-tanturvirtuteseorum. Neq^etialegttur Petrusvnquam earn autorit at e vfier-pajfein retiquosApoftolos, quampofiea Romania Pdtifexin omniÜ Ecclefiarumnbsp;Epifeoposfibivendicauit. Verum presbyteros hortaturipfejympresbyter,nedo- i. Petti j.nbsp;tnineturcleris,boe efl,Ecclefia; fed typt potiùsfantgregis.Quaipfiiisexhortationbsp;meritbapudfuecefforeslocumhabuijfedebebat. Sefiioautcmipfius in Cathedranbsp;Romana, cùm citra fidei iailuram ignorari pofiit,fatisfit agitata : miracula de
tertitudinedoilrinaeius teftantia, breuibus attingere magisproderit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Perrb inter miracula, ab ipfo édita, meritb referri debet, qubd in die Pen- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mirâcnla.
tecofles a spiritufanclo illuminatus , incipit loqui varijs Unguis •. qubd mox Aftot. ». clt;(gt;» lohanne orandi gratia in templum Hierofolymis afiendens , claudum Aftot ».nbsp;annorum quadragmta circiter, ad portam , qua Jfeciofa dicebatur,feden-tem,itafanat ,vtfiatimreblèincedat ,qubd non itamultb pbii Ananiam amp;nbsp;vxorem eiwSapphiram ,fibi mendacium de vendit! agri pecunia diccntes, ver-benecat. Sic Lydda AEneam ingrabato decumbentem, ac paralyfi ode tamnbsp;annos laborantem,compellat hifie duntaxat verbis ; AEnea, fanet te lefiss Chri- Aüot. 9.nbsp;fiustfurge, amp;fierne tibi iquiiUicbfürgens, óquot; fanus iuffaexequitur. In loppen,nbsp;addifcipulam Tabitham, tam mortuam vocatus, cateris, qua apudeatn erant,nbsp;eieäismulierculis, amp;pefitisginibus, deuotèorat, acinquit: Tabitha furge:nbsp;quamoxapertisoculurefedir. NeedubiÜeli,PetrupluraedidiJfefigna, inAäitnbsp;Apofiolorum n9nfcripta,è quibus vnicum folum modbponere fat ent, Simonem
B i - autem
-ocr page 20-12 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHKlSTi,
K'lftoria Magd. cent. 4««?» Magum referutit hißorufide digftit, magicü pritfiigijs tantum venera^ i.lib.i.ci’p.io. tionüadeptumeffe,vtftataaipficumhacinfcripti0neßtereila: SimoniDeonbsp;Chionie ihilippt Gnóto. Net non ipfatn aliquando ialiitajfe, in calum fe afcenfurum, ae ànbsp;Diabolû fublatamquidetneße in aërem, fed non dm voUtaße. Petram enintnbsp;mandaßi Diabolâ, vtipfamabijcerent, quod dum factrent, ipfutn in terramnbsp;delapfam ,paulb poliere extinilum.
tetti adaetfa, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aduerfaautem amp; calamitates non leues, infunäione hac faaApoflolica,
fußinerecoaätu eSlPetrui. Hierofolymü enim docens refurreäionem Domini left, necnon amp;refurreëlionem mortuorumin nomine Chrifii,detruditur innbsp;tarcerem. Poßero dieprodallus.mandatum accipitßngulariquadam cum corn-
Aftot. 4. amp; s. nbsp;nbsp;minatione, neomnino ampliasloqueretur, nec doceret in nominelefu. Caictttn
obfequinonveUet,moxiterttmincarceremconqcitur: verum angeliu Domini pauidcHytra:us pernoëtemapertifianuii,eo^produëîo,monet, vt in templo publicè docendanbsp;pttgat. Quad dum facit, mox cafiu dimittitar, accepte denub pracepto, ne innbsp;Aaoi.n.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomine hoc loquatur. Anno deinde Dominics. Claadq verb 3. rarfm in Iu-gt;
daorumgratiam, incuflodiam conqcitur. Verum tota Ecdeßapro ipfodeaote precesfandente,perangelumdenub mirabiliternocluUberatur, amp; educitur,nbsp;jQ«i«omniacainin aëlii ApoßoUcüprolixbextent,copioßtishic recenfere nolui.nbsp;Tandem verb propter Simonem Magum publice (vt faperias diilumell) a fenbsp;pudefadum, in maximum odium adduëttu ell apud Neronem.
Is itaque, vtfamiliarißimb vfasfaerat Simone Mago : ita iam in Petrum iraplanbinßammattis, morti ipfam tradendum mandat. Petrut ad crucem da-cbitus Petrinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,pofiit,vtinuerfis vefligqscruci aßigatur.ßqaidem indignusßt, qui
* “* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eodem modo, quo Chrißuspaßutßt, crucifigatur. Qÿo impetrato, amp; ipfum ö“
Paulum fub eodem Imperatore, eademq^ die, videlicet die 29. lunij, anno Chri-fii7o.alterumcruce,alterumverbgladionecatum bifloria teflantur. Es huic reifidemfacere, inquit Eufebius, qubd illic ( Roma nimirum) camiteria babe-antur, in quibus Petri amp; Paulinuncupatio ad bunc vf^ diem obtineatur. Etnbsp;bac de Petro.
Andres patiia.
PETRO in hac fanëla Academia fabiungendut videtur Andreac, frater ipßus. Puit it quoçfj nat us pâtre Iona, in ciuitate Bethfaida ; qua in Galilaanbsp;fta.amp;ciuitatAndreaPetrialohanneEaangelißaellappeBata. Initibnbsp;difcipuluslohannü Baptißa, ipßus beneßcio Chrißum cognouit : mox etiamnbsp;fratrem Petrum, vt eundem cognofcere difceret, adduxit. Et hac ratione vter^nbsp;Andreas faftus A- Johannederelillo,fequtttuselichrißum: à quo d'poßea AndreasaqubacPe-f oßoJua,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff tu àpifcatara externa daocatus, in Apoflolum amp; pifcatorem hominum eil e^
ledus, DebocautfmApoßoltinfacrabißQriapluranonextant’, nißqubdvnai tum
-ocr page 21-? I 1 I 1 fl Ï 1 , CIA! S !» t.
turn uterit CMfli conctonum ac mïrAcuïorum pritfins auditor amp; J^e^ator fuerit, antepaßionem : po^pa^ionem veroctrtüquibufdam Chrifii apparitio-nibus, nec nonamp;ipfiuitnceelumafienßoni interfuerit, ac pradicandi Euan-gelij mandatum acceperit. In die Pentecofies'Spiritufanltoin Apoßolosmirabi~nbsp;Uterillapß, ijs^ docendi propagandi Euangelij caußt egredtenttbtu, alijsnbsp;quideminbas,alijsauteminartasterrlt;epartes,Andrea(inScythiamabift,vtex Eufeb.hb. j.cap r.nbsp;OrigenedeipfotefiaturEufebius. Jn Scytharumautem foHtudinestadvtrun^ Hiftor. Magdeburg.nbsp;PontumEuxinumipßimacceßijßiiitinerefaifoper Cappadectam, Gallattam, centur. i lib. a.nbsp;ac sithyniam, hi/ioria Magdeburgica ex Ntcephoro refert.
iia'^an^nusm Epirummißum Andreamdicit : ac Hieronymut itiAcha-iam, Epiro conterminam, eum prof eSum eße tradit. Quae verb alias in regiones abierit ,quamdiuibimoratus, quoßucceßu docuerit, quapericulafufiinuerit,nbsp;tx certes aefide dignis hißorqs commemorart nequit. Vnicum tarnen filentionbsp;praterirenoluieq-uodpleray^defanSis vulgatah'tßoriateßanturßpfuminPa^nbsp;tris, ciuitate Achaia, ab AEgea,prafeSo Edeßenorum, in crucem eßeaSum,
ßACOBKS ZEBETiÆI.
DVOShofeefratres,Petrumnimtrumamp;Andream.tnCatalogo Apoßolo- Matth.lo. rum à Matthaopoßtoßequuntur alq duofratres, Jacobus videlicet amp; Johannes. Ac nomen Jacobi primas tenet : Johannes verb fubfequitur. Jdnbsp;quodinitibßatim adaliquam Jacobi laudemfacere notmulli fentistnt. Natumnbsp;autem h une eße pâtre Zebedao, matre verb Salome, qua amp; Maria Jacobi dicebat ur, ac appellatum Maiorem, Domini^ confobrinum, apud omnes extra con-treuerßameS. Vocatusißea Cbrißoadmunus ApoßoUcum,abß^omnicun-Satione, patreetiam ac omnibus reliSis, Chrißum fequitur, Exercueratautemnbsp;anteapifcaturam, amp;ßc ex nauiculapifcationis,ad nauieulam Petri, id eS,Ec-(leßamcurandameSadhibitus. Apoßolusiam faSus, ipße amp; frater Johannesnbsp;fortiuntur nomen Bnehargen, quodfonatfiliostonitrui.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impofi-
tione, Dominus procul dubioßgnißcare voluit, ipßos voceEuangelij nthilofecius frugifera reddituros corda auditorum, ac tonitru ccelitus em'^um fcecundam,nbsp;feufertilem redderefiletterram. Quaßngulariautem beneuolentiaac amore.nbsp;DominushuneJacobumfemperpracaterisApoßolis profequutusfueritjexEu- Matth f.nbsp;angelicahißorialiquidbpatet. iniribentmrettocaturus in vitam Chriflus ar-thißnagogifiUammertuam, admirandi acver'ediuini illita operisJpeSatoresnbsp;ttudos^epatitur,nißcumPetro0‘JohanneJacobumhunc. Hunc/olum cumnbsp;reliquisduobusgloriamßtamfettminmontetransßguraretur)intueri voluit.nbsp;Üunc cum diSü duobus, luSa fua triß'ßima, ac precationi ardentißima innbsp;^onteOliueti prafentem eßeiußit.
Cism verb in multts labamur omnes, necßb quißne ertmine viuat,etiam B 3nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bie
-ocr page 22-Matth. z*gt;
Aftot. Î.
Aftot. u.
lufeb.Iih. 1. cap; 9 Hiftoria M.igdeb.nbsp;Cent. 1. lib. 2.
•ap.IO.
Mois lacobi.
14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACA»EMIA'lESŸCHR.ÏÎTIj
bic aliquid batnani pajjin e^.TSlam humanunt ac huiusfecuU regnut» Chrißi fi“ mnianSintittrem fubornaait,qua à Chriflopeteret,vtßbiamp;fratri Uceretfedertnbsp;in regno Chrißi,altert ad dextram,altert verb ad finißra. Qua fan'e^etitio,praeterßngularem quandatn fiiperbiam,magnatn ettam tumßultitia,tum in ßbt-la Chrtßi ruditatemfapiebat.Cateritm tum teparit à Domino meliitsinßruäiifgt;nbsp;meltiisetiamfapereccepit. Humanumenimerrare,atperfeuerare Diaboitcunt-Itaçij infeßo Pentecoßes de regno Chrißi,amp;alÿs omnibui,ad vitam aterenbsp;nam con/equendam neceffarijs, aliter illuminatiene Spiritus fanbtt edoblus, ex'-pitipfeetiamdocerealtos. id^pottßtmitmHierofoljmü, vbimaiorem vitaßianbsp;partem cgtffe fertur : amp; tarnen pro occaßone in vietnia illa quandoe/j Euangeli'nbsp;umpradtcajfe dicitur. Tandem verb Anno Chrißi Claudq verb tertio, Hie^nbsp;rofolymis ante diem azymorum, ab Herode nuper regnum ingreßo,ac ludais hacnbsp;rationegratificart velente,gladio eH: interfeblos. De cuius obttu Eufebiusßc firigt;nbsp;bit : De hoc Jacobo Clemens hißoriam memoratu dignam, in feptimo hypotjpo'nbsp;fiati, quamexpracedentium relatione acceperat,ponitdicens: lsfanb,qut euntnbsp;¦ ad tribunal duxerat, citm martyrium fubtturumeerneret, ea re motus, amp;/(nbsp;Chrißianumeßevltrbelifajfus. Duclifunt igiturßntul vtri^. JUeverbiniti-nerepetijt à Jacobo, vtßbi ignefeeretur. Hicettmparumper deltberaßet, pax ti-biiinquit, dr oßulattts eil earn. AtqjitaßmulvterqjdecoUatusell. Bacille, innbsp;huncitaq^modumlacobusipfaexperientiadidicit, Chrißiregnum non de hocnbsp;mundo eße ; vnde dr calicem Chrißi libenter biber^, amp;proprqfanguinis effußo-ne Euangelium Chrißi velati obßgnare, gratus voluit.
10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3\(_ES Euangeltfla.
Matth. gt;1.
Matth j. 17. k 16.
lue. za.
EXPR4ECEDENTIBFS Uquet ,Iohannem hunc Apoßolum dr Ea-angelifiam natumeßepatre Zebedao , matre verb Salome, acfratrein fuißegermanum lacobi illiUs, de quo modb diäum eil. Pifiator verb etiamnbsp;cum eßet, vna cumfratre, iuxta mare Galilaa à chrißo vocatus, amp; pattern amp;nbsp;pifcaturam deferens ,fitApeflolus. A Chrißo autem in tantum diligitur gt; vt in..-ter cateros ipßfacile ebarißimus difcipulusfuiße videatur. Nam prater id, quodnbsp;tribus ißis »nrandis, ac ßupendis Chrißi operibus , refufeitationi defunblanbsp;puella nimirum, transfigurationi in mente, agoni in monte OHuetiadhibetuttnbsp;prater id,inquam,habet alia multa ßgnaftngularis Chrtßiergafe amoris.CÙmnbsp;enim iam adeßet tempus comedendi agnum pafchalem,ac ècateris omnibus duosnbsp;eligere vellet Dominus, quos ad praparandum locum cœnaidoneum, invrbetnnbsp;Bierufalem ablegaret,pra reliquis ad iüam legationem dignus iudicatur Johannes. Peliquis deinde omnibus in vltimaeacxna ad menfam aßtdentibus, folusnbsp;lohanncs is tH, quem Dominusßbt inßnu recumbere voluit. Ac alij omnes, beetnbsp;magnopere deßderarent cognoßere,quisßt, quem Daminusfeproditurum con-~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;queßas
-ocr page 23-JILIt DEI, CLASSIS I* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15
^ucßmerat: tarnen id aliter amp; commadiùs experiri fe poffe non exiflimant, quant fi lohannem per nutum fubornent, vt à Domino id expificetur. Noaerant ”*nbsp;tnim exfingalarifamiltaritate , qua chrifins lohannemfouebat, denegatuntnbsp;hocipfi non fore. Et quid multisepiu? Cùm lohannesipfefeperperiphrafin vocetnbsp;eumdificiputum,quemchrifins amarit. Taceoiam exfeptem Christ in crucenbsp;prolat is verbis, etiam vnumfuiffe illud, quoChrifitu lohannem non taniùmnbsp;humaniteralloquidignatnseü,fedipfipropriam quoq^ matrem comniendare lohan.cap.i».nbsp;Volait, dicens ; Ecce mater tua. Taeeo ex illis Chrifii verbis, etiam bot fuiJJè,qHonbsp;matremconfolari, acofteniereeivoluerit, quemdeinceps locofuifiltum habi-taraejfet,dicens: Mulier, eccefilius tuus. ^0 fiermone baud obfiarè teflatttsnbsp;e^ Dominus, non folàm quanta curafibi mater, fed quanta vicifitm eiiam eu-,nbsp;ra fibi effet difiipulusfuus lohannes.
Caterùm, quodad loca, in quibus lohannes Euangeliuni de Chtifio pro-pagarit,atrinet,manifefiumeilexa£tis Apofiolorum, tpfam vnà cum Petro lohannesquibu«in cowwawtj'f/fi/«!»'«?» dffiipulorum confilio miffam eJJ'einSamariam,adcen- locisEuangehumnbsp;firmandos infideeos, quiàPhilippo ww» prima Euangelij femina exceperant. Aftoiums; 'nbsp;Vbietiam, admanuum impofitionem, quant ipfeamp; Petrus apudfidelesadbi-bebant,mirabiliterdataseSlSpiritusfitnitus. Diuifioneautem Apofiolorum fa-üa, acalijsinaliasregionespergentibus^ lohannem fortitumeffe Afiam, autar E“feb. lib.j.cap.i,nbsp;eSlEufebius. AcEph^quidemipfitm aUquandiu,vtpafiorem,moratum ejfe,nbsp;multi affirmant : quainfententia etiam fuiffevidetur Irenaus, dicens: Epbefi trenæus lib. 3. con-lohannemfuiffie, cùmfuum Euangelium feriberet. Piec multopoil, inquit idemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“P- ‘¦
Irenaus ; Paulum quidemfundaffe Ecclefiam Ephefinam,fedlohannem ibiper^ itemus ub. 3. con. rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiahireC cap. 3.
tnanfiffie vfq.^ ad Pratani tempora.
Hisaccedit, quodEufebiusquidem feribit, lohannem Apofloltim tempo-reDomitianijAnnoDomini^d.circiter,propter diuini verbi teftimonium ad Infulam Patmon effiecondemnatum,(vbi amp;fuam Apocaljpfinfcripfiffie credi- Eufeb.nb. 3.cap.i«.nbsp;ttir) mox tarnen fubiungit, eitndem lohannem, mortuo iam Domitiàno, denbsp;exilioreuerfum, Epbefidenuo commorari ccepiffie, ac ibi reftdentem Afia minons Ecclefias gubernaffie. l'bi ftmuletiam prolixam bsftoriam commémorât, denbsp;luuene quodam, a Utronum fodalitio, per lohannem reuocato, quant leélor exnbsp;vigefimocapitelibritertq hifioriaipfiuspeterepotesf.
. Capicaverodoclrina, quam lohannesprofeffus esi, quafuerint, cernere licet ex fcriptisipjitis, quaEctlefiareliquit : potifiimùmverb ex hiftoria Euangelij. lllamautempracipuifertur adornaffe contra deliria Cerinthi acnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'°**
nis, qui fomniabant, Chrtftum non effe Patri confubfiantialem, nec verum^'^ -«’p.n. Deum. Hincfactumesl, qubd lohannes Diutnitatem Chrifii tamfolkitc af-ferit : aeper totum illud fuum Euangelium fidem in Chriftum tot verbis in-culcat. litfiitiam etiamgratuitam, quamperfolam in Chrifium confequimur Doûrina lohànhi»nbsp;fidem, vix quifquam £»lt;tngelifiarutn diluddiùs ae planiùs tradidit lohanne
-ocr page 24-ACADEMIA USV CU U $ TI,
iflt. Nouißimusautem omnium EuangtUfiaram hiJloriamfuamEuan^eUca^ centexait: ideo^ cum vident, qaxàreliquif tribus confcriptaeffènttillaqui^
Eufeb. lib. j. c»p.i!. approbauit omnia : Verùm defideratis nonnudts, qua ante incarnation
«em Iohannis Baptißa acciderant, iüa infuo Euangeito addere, ac egregtas e(~ iamChrifii condones a caterü omijfasrecenfere, ipfivifism e^. Quia verb ƒ-dem oportet eße ej^cacem per Charitatem, ideb lohannes i» fuaEpiflola primanbsp;charitatemfraternam mirum in modum commendat, amp; extoUit. Reliqua dua
Eufcb. hb. 3. lt; ap. iz. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßf[,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomine extantes, ab Eufebio inter Apocrypha numerantur.
Demiraculisabipfoeditis nihilcerti confiât ; in vas oleo calefailo pU' numipfumimmifium, inde^illafumejfeegrefium, adebincertumeH,vtmul'nbsp;ti etiam dubitent de loco, Ephefi né, an Romafaélum fit, Imbecillitatis huma-naeil,qubdlohannes, capto iam Chrifio,fugafalutemquarit, acreliilove-ftimento, (lohannem enim fuijfe, de quo ifia Marcus I4- cap.fcribit, quidam o-pinantur) nudus elabitur, Vicifiim autem eximia pietatisfuit, qubd Ephefi balneum,lauandi gratia, ingrefiHS,mox vbi Cerinthum ibidem cernit, denub egre-ditur, dicens:Eugiamus, necorruat balneum, in quo Cerinthus, veritatis ini-tnicus, lauat, vt Eufeb, lib. 4, cap. 14. teftatur.
Inter alias calamitates, quas fuftinuit, etiam refertur exilium ipfius, dumfauienteinchrifiianos Domitiano, ipfein Patmo delitefcit: ac annt fiia..nbsp;do elapfo, inde demum ,fuccedente Nerua, ac impia décréta Domitiani refcin-
lufeb.lib.a.eap.i«. dente,Ephefiumreuertitur. Vbitandem,annoCbrifti loz.ÇvtapudEufebium, Iohannis mois, fx D. Hieronjmo annotatur) placide obdormiuit. Et ifia de lohanne : cuius
Script is fi credtderimus, aqu'eacis,aDomino diligeremur, ac in aternum cum ipfofaluabimur,
TESTAÜTVR alia Apoftolica aperte : Apoftolos duodecim communica-to cottfilio, conuoca/fe multitudinem reliquorum difcipulorum, iUis^ in-iunxijfe, vtex eorum numero circumfiicerent viros ftellata probttatit fiptem, qui miniftrarent menfis. Non enim efiiplacitum, vt ipfi, duodecim ni-mirumApoftoli,dereli£lofermone,miniftrent, Vnde fatispatet, duosfuifte.
Duop 1 ippi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Phtlippi fintappellati: alterum Apofiolum, alterum Diaconum,
Aamp;oi. zi, jiu minifirantem. Diaconus fuit is, de quo Lucas pofiea in Allis fcribit : poftri-die verb nos, qui eramus cum Paulo,venimusCafaream, Etingrefttin domum PhilippiEuangelifta, qui eratvnus ifeptem, manfimtu apud eum, Huicau-tem erant quatuorfilia, virgines, prophet antes. De hoc iam non ell ferme. Alterum autem, quipofiea eleHut ell in Apoftolum,fuiJfeSjimpatriotam Petrinbsp;XohM. I, amp; ». Andrea, oriundum videlicet ex Bethfaida, fita in Galilaa, ex Euangelio Io-bannis liquftiPftrtita^amp;Andrfafrafrt ipfius f à Doming iAmr(ceptis,po-
-ocr page 25-ï X L I X D E I , C L A S S I S !? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I7
pofierodieTyomtnasIefus inGaliUamexiturHf,reperitPbiti[ipum, eum^vo-(ans, dicit : Sequere me. Philippus in hunc modum ajjiimtus, videtpoßea Na-thanaelem: quemamp;isadchrißumaddueit: Charitatisenim fraternae^,vt ftiveramnotitiamChrißiadduHi, aliosquo^j adducere conemur. Px eo tempore , Philippum crebrb cum Domino Conner fatum, praclarißimarum concio-tium, nec non amp;ßupendorum miraculorum ipßas, prafentem turn auditorem,nbsp;tumetiamßeHatoremfuiJfe, ex alqs Euangelißa Iohannis relationibus appa-fet. Etenim ad mare Tiberiadis (refert lohannes) Dominum lefum, cum Phi-^gt;Pp9, (nimirumipßusconfirmandigratiajconßliumcepißetderationepafcen-di innumeram multitudinem , hominum ad fe venientium. Eamiliaritatemnbsp;hanc, qua Philippo cum Chrißo intercedebat, non ignorabant etiam Graci feu fanùuarfs.nbsp;Gentiles. Vndeipfi,poßquamHierofolj/mam, adorandigratia, infeßovénérant, per Philippum accejfum ad Dominum lefum quarunt, ad ipfum acceden- lohan. i».nbsp;tes, ac dicentes : Domine, velumus lefum videre. Buc etiam facit, qubd caterisnbsp;tacentibus, film Philippus Dominum in condone à cœna interpellât, inquiens :nbsp;Demine, oßende nobis Patrem, amp; fufficit nobis. Prater hanc Philippi cum Chri-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’*•
ßo confuetudinem, autpauca, aut nulla apudfide dignos Scriptores, de eo extant. Quantum quidem adeaattinet, qua ante paßionem amp; refurredionem Ghrißifallafunt.
Po^l refurreSHonem Chrifii, ipfum in Sgthia annis viginti conciona-
! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tumpleriq^iteßantur. Sufibius ex Clementis teflimonio, maritum ipfumfuif-
fi,acliberisprocreandisoperamdediß'e,necnonamp;fiUaseloca]fe,manifeßere-cenfet. Similiter amp; Poly crates, Epheftna Ecclefia Epifeopus, commemorat : phi- eap.'jÿ“’ ‘ ‘ ’’ Uppi vniusexduodecim fiUasduas invirginitateconfinuijfe, amp; alteram eius idemlib.j. «p-fiUam, qua in Spirit»fanllo conuerfatafit, Ephefi qaiefiere : fides tarnen eßonbsp;penes leäorem.Crudfixum amp; lapidibus obrutum ipfum,anno Chrifii Glau»nbsp;dij verb «. Eufebius in Cbrenicis annotauit, vt hißoria Magdeburgenfis refert. Hiftor. Magde. cent.nbsp;Idem tarnen Eufebius ex Epißola Polycratis, Ephefini Epifcopi, de obitu Philippi,nbsp;aüegat hac verba : Philipptu vnus ex duodecim obdormiuit HieropeU, Idem cap\j/ ‘nbsp;confirmâtquoqfj Synopfis Dorothei, Epifcopi Tyri. Acfuntomninb varia opinio- rhuippi.nbsp;»w de ipfius morte, qualis hie commemorate, non param quidem moleflia, pa-rum autem vtilitatis adferre, videtur,
L 0MÆ7S.
HI STOEI A Magdebargsca, allegans teftimonium Petri de Natalibus, centj.lib.t. tradit: Partholomaumfuifie, nations Syrum, eumj^ex omnibus Apo- Banhoiomæus esnbsp;ßolis ,folum extitiffe nobilitate carnali darum amp; ornatum ,vt qui Regis qua natione,
Syrorum nepos fuerit. De hoc autem Bartholomao non multa mentio fit in Nobiii!genlt;.rs se Euangelicahifioria,excepioipfiiu nomine,quodin CatalogoApoßolorumquoqj famiUa.
c
-ocr page 26-lî
ÂCADBMIÆIESV CHRISTI,
vbi docuetit Euan- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autettt i» India Ettangelium Chrifli datuiffe, Eufebim
geiimn. fert, tnqttiens : Ad Indgs veniße dicitur Pantantu, vbiilium Euangelium Mat^ Eufeb.lib.r.cap.ÿ. (quodanteipfiusadaentum in India fuerit) apud quofdam ißic Chri~
^gt;flum cognofcentes,reperijfeferunti quibiis Barthol0matts,vntu ex Apoflolù,pr£~ dicauerit, amp;firiptumMatth£i in Hebraorum Uterù reliquerif, quad i^adnbsp;pradiélumvfqj tempusferuatumejfevolunt. Haâenusille.
Suam verb do£lrinam, qitibia confirmarit miracults : aut quibtu hinc inde expofitusfuerit, amp; fubieitiis periculis, de hoc nullam ferè mentionem fa-ciunt Scriptores. Excepta ipßiis martyria, quoin Armenia vrbe, Albania, co-
Hiftoiia Magd. cent, ronatusejfefertur. lUicenim ipfumabAßiage,Poljmnijfratre, pelle priùs de-
tra£ia , interfeilum ejfe , ex SabelUco commémorât hißoria Magdebnrgica:
Baitholomxitnois, id^exinfidljsPontificum illoritm, qui damonibus feruire folebant. Rationale
Diuinorumperhibet: ipfum initio excoriatum, ac deinde demum decoliatunt quoqueeße. Quofane crudelimortisgenere doHrioa fue certitudinemßdeli-terobfignauit.
THO
Thomas in Apoßolorum Catalogo etiam recenfetur, ac in Euan-gelica hißoria Didjmus alio nomine appellatur.- Quibut autem paren-tibus natus,quaque ratione, amp; vbi ad Apoßolatumvocatusßt,inSa-tris non exprimitur. Chrißi autem condones ipfum audßi, rmracula^ co-ràm ßeilajfe, amp; reliqua etiam cum cateris Apofiolis communia habuiße, dubium non eil. In primis verb luculenter depingitur enormis ipfius incre-dulitas, qub omnes difcant, quantum poßtt homo , reliclus proprijs fuis vi-
lohan.io. ffbus , ac non adiutus gratia diuina. Sed eir confilationis plcnißima con-
fioipß habetur, dum audit : Quia vidifli Thoma, credidißi: bead, qui non vident, amp; tarnen credunt : ne videlicet deßerJitt, etiam in grauißima
Eufeb.lib. t. hiftor. peccata lapfi, fl modb poenitentiam verb agant^' Thamam autem miftße
bet, Parthis, Medû, ac Perfis, Euangelium Domini noßri lefu Chrißi pradica-uit. Pradicauitetiam Germans, Htrcanis,Bablris, amp; Magis. Quidam lancets eum tranßierberatum eße : quidam verbgladio interfedum putant, Doro-theus,quernpaulb anti citaui, in fua Sjnopßfie inquit : obdermiuit autem Thomas Calamina, ciuitate India, (alamo, quern lanceam vocant, oedfus, vbi amp; bonorificifepulttueH,
UATTH^V^
gt;I L 1 I D E r i CLASSIS 1*
cMÆTTHÆH.
O CT A WM locum in C^iUlogo Apoßolorum tenet Matthäus ; tum hi- Mitth. i«. nominemfuiße, ex Marco apparet, quieum appellat Lsui, ac Alphainbsp;filiumfutjfepronunciat. Publicanum ipfum egi/fe Capernai, aut vicino a» Matth, s.nbsp;liquo in loco, ex hißoria Euangelij coUigitur. lefu autem locum ißum , vhinbsp;Matthausad telonium fedebat, fortepratereunte, acadMatthaum dicente:nbsp;Sequere me, Matthaus illich, reliäis omnibus, Dominum fequitur, ipfumj^ luc. s'.nbsp;parato folenniconuiuio, multis^ alijspublicanis, ad id vocatis,(proculdubio, vtnbsp;hacrationeetiamipßadChrißum conuerterentur,)hoßitioexcipit.Poßeaamp; Matth.io.nbsp;publicam quafi muneris fui confirmationem, cum reliquis Apoflolisfndecim, innbsp;genereaccipit. AcpollChrißiafienßonem,vna cum cateruqfdem etiamdonisnbsp;Spiritus fanäiornatur : fit^ non tantism (vt tarn dicium eil) Apoßolus, fed et~nbsp;iant Puangelifla. Porrb, qua fide ac dexteritate doctmam Chrißi propagarit,nbsp;luculentum ipfi perbibet teßimonium Euangelica hißoria ab ipfo confcripta,nbsp;Quam Hebrao fermonefiriptam eße, apud Eufibium Papias refert hiße verbis :nbsp;Matthaiuitaq^Hebraica dialeäolibrumfuumcompofuit. ^emadmodumdr Eureb.hMei.ecckf.nbsp;ipfunijHebraispre:dicaffe,aUbtEufebius teflatur.Hißoria Magdeb. refert, in lugt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«P-
Eufeb.lib.j,cap ai. «rfJ'J'rf- Hiftoj. Magd. cent.
Tjf4»ö (qui quidem nuperprodierit,c^ nomen Abdiapr,
ri; Matthäum in AEthiopiavenißeßbi^ duos wages, qui/e deos eße iaäitarint, ’• hb. a.cap. lo. confudiße,nec non amp; alla multa, inearegionemiraculos'eeperatumeße. Fe-
Vitm Autoriißi vulgo non multum tributtur fidei. Dorotheus EpifcopusTyri, Matthai moii. Matthäum HierapoU Parthia ebifße, ibi^cum honorefepultum eße,in fua Sjn -»pfi tradit. At de Matthao ißa fußiciant.
Noîqps incatalogo Apoßolorum eil lacebus iße-.qui alias etiam Mi- Matth, t», nor diltus eil, ad dißerentiam alteritu lacobi, cuius fuperiits falla eilnbsp;mentio. ld^,propterbanc caufam, quia huius vocatio ad Apoßolatumnbsp;ptßerior erat, quam illius. Appellatus eil ö'itißtu, propterßngularem faam i’cobicognomm».nbsp;fiueritate. Infuper etiam frater Domini nominatas ell, velpropterfamiliarentnbsp;cum ipfo colterfationem ac conUiHu: quia Dominus ipfum locofratris habue-rit,vtquidaopinaturivelquodformacorporisamp;moribtuDominofueritquamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[,u,cuiftatet
fimiUm((s,vtalqpUtant:vel,quodfueritfiliusiofephi,ex aUavxore,quaexMa‘gt; pomini appcllatu«.' ria vtrgine,feumaire Domini, vtrurfüsalqautumant. ißavtvtfefehabeant,nbsp;ferte eorufententia maxime veri/tmilu videtur^qui cum D.HierenymoflatuÜtznbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
fecundltm cognationem, lacobum dicifratrem Domini, quia de Maria Cleopha capiuquot;l ad ( quaforor matris Domini erat ) natusßt. In bbro autem, quem contra Helui-diumfcripftt Hieronymm, prolixe indicat, lacobum fuiße Alpbai amp; Maria
C f,
«O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIÆIESV CHRISTI,
CUophitfilium. Qaemadmodum is etiam à Matth^o, Marco, amp; Luca, lacobut Alphaiexpreßeappellatur.ltavtChrifituDominus, amp; lacobus Minor, dua^nbsp;rum fororumfilÿ effè videantur. Hic in concilia Hierofiljmitano ad fratres csc-teroscoHcionem habens, decernit, gentibus non eße imponendum intolerabilenbsp;iugumlegisMofaica. Sortituse^l quoque(tefleEufebio) primamEpifcopalentnbsp;Ecclefia Hierofoljimitana federn. Cui Epifcopatui prafediße ipfum, per annoi
I cobi inquit Eufebius inter catera : eius dicitur eße Epifiola, qua inter Catholicac
Epiftolalacobi, Jacobi mots.
Judas Thaddæus quis.
Mattb.io.
Alaici 3. luc.$.
Aftoi, 1Sgt;
Eufeb. hift.EccIe. ib. z. cap. I.
^ub Vca^'^ ^^^S^^f^f^^^^/^^^f^PP^^^^^o^^^^fi^^^ffioriaMagdeburgica. DeEp'tflola la-I. 1 .z. cap. IO. (g^dftquif^ufebiiaitttercatera: eiusdicitureßeEpifiola,quainterCatholicof /nffMes?. ScienduMautcmcH, cßcadulteftnam iHOUcnimmulticx veteribusnbsp;f^gfttionemilliiufacitint. Veniq^, ipfum è pinna tempU deieäum, acfullonisnbsp;infirumentopercußiim, obijße, exeadem bifioria Eufibij manifefium ell. ACnbsp;qui inßgnem ipfiuspietatem, deuotionem, ac martjrium tandesn, pleniits co-gnofcerecupit, ex pradiHahifioria. librofecundo, capitevigefimo tertio,omnianbsp;copiose dr prolixe viderepoterit.
fVT) AS THAT) Tgt; ÆHS.
IFDAS hie,quialiasLebbaus,amp;cognomentoThaddaus,ellappellatns: quibufdamfiliisslofephifuifièputaturffedincertoid iudicio. Proinde eotn-mendatur eorumfententia, qui ipfumftatuunt fuiße fratrem, nonfolumnbsp;lacobi ifiius Minoris, quern modb defcripßmus : verum etiam Simonis illius, quinbsp;paulb poll fubfequetur. Pater autem horum trium Cleophas dicebatur, óquot;nbsp;Alphaus, ac lofephi frater traditur fuiße. Vnde dextre coUigi poße videtur:nbsp;Cleopham, (qui amp; Alphaus diätss) ac lofephum, duosfuißefratres, amp; in ma-trimonio habuißeduas foreres,nimirum Mariam, matrem Domini, amp; Mariamnbsp;Cleopba, quavulgb foror matris Domini vacatur. De hoc luda nihil habentnbsp;facralitera,nißqnedlohannesEuangelifiatefiatur inprolixa oraiione Cbri-fti,àcœna habita,quafiuiße ludam, quamobremdifcipflt;lis,fifuis, amp; non mundo, ofienfurus eßet Chrifiuc. Hie Eccleftam lefu Chrifii, (faliadinifioneApofio-. .. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lorum}primùmin Mefiootamia, amp; Ponto dilataße: Deinde etiam ludaam,
HiftoiiaMaed.cent. , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .
I.lib. z. cap. io. vicinos regtones, videlicet, Galtlaam, Sjrtam, Samariam, Idumaam, crA-rabiam, decendo peragraßefertur.Eum quoq^ ad Agbarum,Edeßeorum Regem, Eufeb.hb.i. cap.ij.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eufebius amp; Hieronymus aßerunt; à quo amp; Agbartuprifitna V4-
Hieron.incap.io. letudinifit refiittttus. NontantismautemRegem Agbarum, fed tum temporis Matthsi.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;permult.s in Edeßea regions cur auit mirabiliter Thaddaus, amp; verbum Domi-
ïufeb.lib.i. c8p.t . ni de ebrifii morte aepaßione difertèibidocuit. Vtifia omnia prolixe amp;co-pios'e ab Eufebio recenfentur. Epifiola verb ipfi inferiptaab Eufebio inter rà à vTiKiyatJi.iva, refertur.Deobitu ipßus variant autores :funt tarnen,qui ipfumtnbsp;Thadd«?^*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuPerfidemprofeHum, ibidetnà SactrdotibiuEthnieisittz
tfremtum,di(ant:atßd(sßtpen(s legerem,,
— - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SIMON.
Iolian.14-
T I I 1 I D E I , C L k S S I s' I.
SIMOT^SIFE SIMEOÜ^
C I Ai O N E M hune ftitjje fratrem Thaddaiillius, deque mode di^lunt e^, P^f^f^fif^fff*nt,ipfumqjnatttmef^edicunt exPatreAlpheo, quieo^nomi- Simonis Patente}.nbsp;ne Cleephoifuerit voeatus, ac matreM.ariit,forore matrû virginif. Uic altonbsp;fioinine appellate fuit Cananaus, feu ,quodidem ell, Zelotes. Hinc D.Eiero-ffymtuincap.10.Matthaifinquit: SimeonCananaus ipfeell, quiin alioEu-^^gelifiafiribitur Zeletes : Cana enim idemfignificat, quod Zelus. Vndefacile celligi poteit, ipfum nomen hoefuum, obinfignem x.elum, quem üebraa voxnbsp;Cana exprimit, érncna vico Galilaa ,fortitiim ejfe.
ProfefumhunceJfeEuangeliitmChrifiitpïimumin AEgypto, libja amp; ^erfta: deindeetiamperCyrenam, Africam, regionesadOectdentalemOcea-
fidijfeannos 47. velcirciterdicitur. Namdiuadmodumvixtffe, acatatûan- HiftonaMagdeb. tgt;um centefimum vigefimum attigijfefertur. Vnde facili conieäura affequi'^'^’^^'^'nbsp;licet.pium ilium aefanlium, in Academia le/û Chrißi: Profejforem, multarutnnbsp;animarum cum falute,flrenuè ac indefejfo labore Euangelium docuijfe. Ac quianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
ingratißimiis hic mundus malam eiufinodi EuangeUi praeonibus filet repen-deremercedemamp;gratiam,dubium noneli, quin multa, tot annortim fia-tio, grauifiima^ pericula, experiri coallusfit : id quod etiam Eufibitu filentio pr aterire non potuit, de martjrio, quod Simon Hierofiljmis pajfusfitfinbuncnbsp;ntodumfcribenstPoli NeronemacDomitianum,fubeolniperatore,(Traiano)nbsp;euiu$iamtemporainqummus,rumorellfingulatimamp;perciuitates,perfedi- ‘‘nbsp;tionespopuläres, motam efii contra noftrosperfequutionem, in qua Simeonemnbsp;Cleopbafilium, quemalterumfuifiétEcclefiaHierofiljmitanieEpifiopumfigni- ‘‘nbsp;porefertifia: hicrationem(Egefippus)de quibufdam hareticisfiribens, fab- nb.3.cap.%.nbsp;ittngit aefignificat, quomodo pradiiliu Simeon , abqs eodem tempore varqs knbsp;intdisaccufatWitanquamChrifiianut, plurimùdiebtu flagriseafusfit, itavt ttnbsp;ipfumfudicem,e^quicircaillumerant,plurimùmftupefe(erit. Atq^itafinem lt;cnbsp;DominiCitPafiioniconformem acceperit. Quod martyrium ipfam pajfum eJfe, lt;«nbsp;dicitEufebiusex Egefippo, ettrn natusiam efiit annos centum amp;viginti ,fab MoisSimonis.nbsp;Traiano Cafare, amp; Atticoconfalari, Et hac de Simone.
MATTHIAS.
22 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ACADEMIA I E $ V C H E. Ï S T Ïi
Vetro, tnukem deUber antibus, in elellionem etiam venit Matthiof. futjjè M-temhunc vnum ex feptuaginta difcipulis, quos antea fibi quog^ elegerat Dominus lefus, Eufebitu teflat ur. Bum ita^ ,fimulcongregati ApoßoU, faila ad Deum precatione amp; miffa forte, diuinitus inApoßolumeleäumeJfe,ipfaex-perientiaaceuentuedocentur. Q^odverbmunus turn temporis Matthiasfortlnbsp;adeptuse^ ,illudfumma etiam cura ac diligentia adminifirauit : amp; accepte,nbsp;aquè ac reliqui, Spiritufanlloperrexißifertur in par/em quandam AEthio-
Kott Matthlae. pia, maxime agreßem, ac ibi hominibus barbaric denunciajfe Euangelium Chri» fii,amp;ficpièebijjfe.
Circumfertur liber quidam, Abdia infcripttts, in quo inter catera habetur :
it atthiam huncfuijje denobiligenere, ac habuiffe parentes de tribu luda opulentes: ab ineunte atate ipfum in lege diuina optimèfuiffeinßitutum:vfum^ eße praceptore, Simone quedam, homine Utsratißimo. Tandem verb etiam,nbsp;Gifiola in Galiltea,ipfum in publica ac longa dißutatione de religiene dißi-
Exlibro Abdis, cut ruißecuwArianoPoHtifice : ibi^ lapidatum amp;truncatumfuiße. iflafà* fcHpio firinferruXnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pluriwa, qua exido autore de ßngulis Apeßolis hue annotari po-
c'um tarnenpiutim» tuißcnt, cumnon apudomnesfidedignababeantur, data opera in medio,Ó*
S Euangeli/la,
MARCPM hunc,pleri^fintiunt,fuifèfiliumMariaidius,ad cuius cedes ventt Petriu, noiluper miraculum ex carcere Hierofoljmis liberatus. Ae auidam ex receMtorihiu Vûcat iolàni difcinulum /o’ nenatem ex (b^
leuciam amp; Cyprum pergentibus ,fideliter infiruiuit: ac feuer a aSlioni, qua Paulus Elj/mam magum ,per i}::precationem, vifu priuauit, procul dubio in^nbsp;terfuit. Quamuisautem ipfos, turn temporis in Pamphjliamvfqueprogreßos,nbsp;deféruit,acHierofoljmamreuerfusfit: tarnen propaganda Euangelso idea necnbsp;prorfas valedixit, nec, quantum in fefuit, deeßeillt vßiam voluit. Paulo enimnbsp;poll celebri Hierofolj/mitano concilia ipfemet intereH : amp; colloquium Apoßo-iam corroborât. Vndeamp;poßea licet Paulus ipfum in profellionemampliusaf-fumere nollet, amp; bac de re cum Barnaba acriter cpntenderet, ac Silam comitent
Matcusintereftcol. lorum ac reliquorum piorum , de rebus omnium grauißimis, coràm audit, Apoßelorum concionibus perceptamfidem longèmelius
TILII DEI, CLASSI» I» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij
adiun^eret, ftc^ Sy riant amp; Ciliciam feieret : tffe tarnen Marens cum Sar~ Aäocuia !ƒ. naba,Euangelijdilatandigratia,inCjpruntnauigauit. Hacautem acerrimanbsp;tontetttioneó'altercatioiie,interpracipuosAfofiolos,acfotiptttasferècflu- ypi““» *•nbsp;tnnat Ectleßaincidente, id^eoip/itempore, quaSjnodus iam erat eelebrata,nbsp;acvixduntabfilatatmirumnonejfe debet, multb mintu offendicttlum créa- jYaJoYEccicfiæ'quot;^*nbsp;recuiquam,fihodieetiaminterdumfimultatesacdifiuniliones animorum in- qùandoque tùm-ter miniflros Eccleßa oriatur,ac membris huius fanila Academia non per omnia p«“'-femper conueniat, praßtrtim i» negotijs,, ad Religionem nihil pertinentibtts.nbsp;^ia vero, cttm aduerßario cito redeundum e^ ingratiam, nec in longum tempus differenda matua condonatio, ideo etiam Paulus non tantum operam dedit, Condonitio mutua.nbsp;vtßbireconciliaretur Mar cut : verisrn etiam aperte fajßts e^,flbiillumadmo-dum multumprodeße in negotio Euangeliß Vnde dicit ad Timotheum : Mar^ ‘nbsp;cum adfumetamp;adduc tecum : eli enim mihi vtilis in miniflerio. Quibus vero innbsp;locis do^lrinam Euangelq tradiderit, non obfiari indicat Eufebius , dicens :
Marcumhuncprimum (aiitnt) AEgyptum mißam ,Euangelium illic, quodt^r Eufeb.lib. i.cap.i«. confiripferat,pradicaflè,primùm^ Eccleßas Alexandria conflituiße. Quodau-temEuangeliumnontantumdenunciareamp; oretenttsdocere: verum illiid et- mmco”nbsp;iamUteris mandate volueritiCaufa ipfi fueruntij, qui Roma Petrum audie-rant,ßmplici^illoauditucontenti eße nec poterant , necvolebant ; fedpreci-bus tarn diu a Marco contendebant,vtipfis Petri doctrinam Çquahifloriamvi- Eufeb.lib. a. cap. u.nbsp;tachriflic9ntinebat)fcriptam exhiber et, donee tandem exoratus, voti illosnbsp;compotes redderet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia prolixe admodum ab Eufebio recenfentur. Alex-
andriaitaqij (vt paulb ant'e diclum) Epifiopus conflituttu Marcus, Alexan- Marcusvbi docuetit drinus, amp;locisfinitimis, circumqua^abAEgyptovfiy^ ad Pentapolin Euange- EuangeUum.nbsp;liumChriflifideliter docuit. Qaia verb Ulis, qui in hac lefiu Chrtfli Academianbsp;Profeßoresagunt, mercesfiuain coelis e^^repoßta, ideo^po^ multoslabores, il-ludprimùmabingratomundoreportauit, vttandem in Alexandria ab infa- Mareiobitus.nbsp;nisfimulachrorumcultoTibusignicombußiußt. Id^fablumeße, Traianoitn- DorotheusTytiu»nbsp;perium tenente, Dorotbeiis Tyritu teflatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in fua Synopfi.
L7CAS Euangelifiii.
LVCAMf natione Syrum, amp; Antiochiit natum eße, plerii^ ex Eufebio Luca Patri»
Arte verb feuprofeßionemedicum ipfumfuiße, apertein- 3. cjp dicat Paulus, inquiens ; Salutat vos Lucas medicus chariflimus. Vocat au-temPaulus ipfum non irnrneritbcharißimum: cum ßbiomnis fermé peregri- co’°^ ‘^^P-4-nationis fuacomes fueritindiuiduus: idquod exa^is ApofloUcis haudobfiure Aaorumis, amp;f{.nbsp;coUigipoteil. AcquemadmodumMarcusfua, quadocuitèrfcripfit,magnaex Qusnwb.cap.nbsp;parte àpetro didicit: itaetiam Lueas, quotiftecum Paulo familiaritercon-utrfatut, magnam amp; ffttatist^erudKiofiis ßta partem Paulo acceptant ferre de-.
-ocr page 32-XI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acadbmiaiesvchMstï,
redebiàt. Vndefunt,qutdieanf.MarcumfuumEuanseliumexorePetrhHt^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tam verb alla Apoßolica ex ore quafi Pauli confiripßße. No» quidem, qu^»
uei» eomej Pau tantum ex auditu amp; relatione Pauli habuerit, fed quod earum ipfarum re^ rum prafens etiam ßeilatorhabuerit:acPaulifidasfelfator. Quonomineet-iam Paulus ipftteßimonium perhibet, dicens: Demos me reliquit, amplextanbsp;Î. aJTimotli. 4. prafens feculum, ó’profeSus ell Theßalonicam, Crefcensin Gallatiam, Timfnbsp;in Dalmatiam. Lucas mecum ellfolus. Ac quia Lucas hißoriam AHorumApo-ßoUcorum contexens, earn deduxit, vfq^ ad biennium Roma commorantis Pauli , idea hinc non incommode nonnuUi conielluramfaciunt, librum ifium in vr-Libet Aftotum Vbi beRomaabipfoeJfe compofitum. Qu^aautemdiligentia, hißoriamdeApoßolis,nbsp;confciiptiis. tpforum doHrina, miractilis, ó' calamitatibits, annotauit : eadem etiam vigi-lantiaacfedulitate,dilla amp;falia Chrißi,imb natiuitatem,paßionem amp; mortem ipfius. Uteris mandata, adpoßeritutem tranfmittendacurauit. Ac Euan-Luc.cap.i.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gelie de chrißo nihil addidit, nifi quod fibi ab ipßs Apoßolis, qui omnia fuis e-
culisvideront, traditumerat. Euangeliumenim fuum,ficut audiaerat ,fcri-Äpoßolorum, ßcut vider at, conßgnauit.
Qu^anquamautem duoißa volumina, Euangelium videlicet, amp; Affa Apoßolorum, ea fedulitate abfoluerit, vt in neutra horum deftderari quicquantnbsp;poßit: non tarnen idea cenfendumeH, ipfumfubinde intra parietes domideli-tuiffe, ac exarandis Uteris duntaxat operam dediffe. Veriem, quam multis in lotis , quamqiieindefeßblabore,publiceetiamacviuavoce, EcclefiamChrißiainbsp;pietatem amp; veram in Chrißumfidem erudierit, teßis eH omni exceptione mo-t. Cox. 8.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iorPaulus ipfe, qui alicubi deipfo fcribit: Mißmus autem cum illofratrem outfit
cuius laus ell in Euangelio ,per omnes Ecclefias : nec id folum, verum etiam de-leUus ell abEccleßis comesperegrinatianis noflra.
Jnhunc ita^ modum, Eccleßsi Chrißi inferuîenSjfcribitur vixiße offegiM-taamp; quatuor annos iVXoremnonhabens. Acquamuisnondefint,qui de morte ipßtufcribantftncerto tarnen indicio : ipfum in Graciade Olea eße fußen-fum: ( Qua in opinione etiam Nicephorus fuißi fertur ; ) tarnen probabilior at veriftmilior iudicatur eorum fententia, qui ajferunt, ipfius ojfa, vsx cum reli-Sepnltuia lue». 9«^î4»rfrelt;e ApoßoU, de Achaia translata eße ad vrbem Conßantinopolitt,nbsp;Cent.i lib.2.cap.io. il’i^honorific'e fepulta. id^faHum eße anno20. Conßantij Regis, filq Gott'nbsp;flantittiMagni,hifioriaM.agdeburgicaaperteteßatur.
Veix leliqui« Luc». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Noi voro tum demum vera deuotioneö“ pietate tpßus reliquias aßerua-
bimuSffi Euangelium amp; alla Apoßolica, ab ipfo inneflri gratiomconßriptas nobis^reliäa, imo pellore repefuerimus,firmafide femper re^nbsp;tinuerimus.
e AVIV
-ocr page 33-FILII DEI, CLASSIS 1.
AT LF S ^poflolîis.
annotât) optimecalluit: veràm etiamartem textoriamnoutt. Acpofitjuam do- ad Aigafiam! tniprimafundamentaartiumpercepit, Hierofolymam, vbifedes èf templunt Aétor.i«.nbsp;Dei, ac famma Theologia Acadewia er at, à pâtre mijfuc, ibi^ Gamaliele ,Çvi-ro,pietate,prudentia, amp; autoritäre excellente)praceptore vftis e^: ad cuiut Genus vite.nbsp;pedes fe educatum ipfemetfatetur. Etvar^s tum in populo ludaico feclu exi- aamp;oi.zz,nbsp;fientibus, isPharifaorumfocietati,tanquanifanäißttna,fefeadiunxit. In quonbsp;genere vita eoufq^ profecit, vt eb infignem ( quo in fua Pharifaicaflagrabatnbsp;religione) Zelum tandem in inquißtorem haretica prauitatis à fui ordinitnbsp;primoribtufitdeleilus. Hanc igitur Jfartam, egregiam fcilicet,quant nailusnbsp;erat,exornaturus, acDamafcum,cumplenismandatis ô'funibus, vt fidelesnbsp;Chrifli, ft quos ibi reperiret, ligatds JJierofoljmam adduceret, ingreffurus, innbsp;ipfoitineré ctxlitus proßernitur,hacadipfum détonante voce: Saul, Saul, quid Aaomm j.nbsp;meperfequeris? Quo Domini verbo perterrefaäus,ciim quareret: Domine,quidnbsp;me vis facere? in ciuitatem Damafcum ablegatur, amp; beneficie Anania veranbsp;Chriflicegnitioneilluminatar : Sic^exEuangelijperfequutore eaaditinilliusnbsp;Profeflbrem: amp;exSaulofitPaultu. Quanta autem fauitia pritss in doliri-nam Apofltlicamgrajfabatur : tanta iamgrauitate earn propagate conabatur.
Hesverbfuos conatus,indefeflbs labores, pericula, amp; peregrinationes, quibtuindilatandaEcclefialefu Chrifli, tanquam flrenuut miles, plurimumnbsp;fudauitamp;alfit, citm Lucas in Aäis Apeftelorum fufficienter amp; abundècom-memoret, hiedenuo repetere, amp; longum amp;fuperuacuumeffet. Gufttu tarnennbsp;vtvel aliquis duntaxat haberi poßit, quam fieri poterit, paueißtmis ilia at-tingetttii’’.
IsigiturPaulus, Damafciconuerfiu, àquot; ab Anania baptizatus, in ilia ipfaciuitate mox cœpitcum admiratione multorum ingenue docere Euange- Aiiorums.nbsp;liumdelefuChrißo. Indeprofeilus eliin Arabiam. Poflea Damafcum reuer- Galat.i.nbsp;fus,citminßdiaipßaludaisfiruerentur, prafeSus Areta Pegis ipfum com- coi.i».nbsp;prehenfitrus effet, per muruminffortademijfus eil. id^failumeffe arbitran-,nbsp;tur aliqui tribuspriniûannis à fua conuerfione.
Quarto deinde anno Hierefolymam redit, aeper Barnabam ad Petrum Apoflolumadduilus,apudipfumpermanetdiesquindecim. CùmveroHierofo-Ijniis etiamfibi infidiasftrui animaduerteret, monente Domino, Hierofolymisnbsp;difiedit, (^àfratribusCafarearndeducitur. Inde in Sjriam. amp; Cilicia vrbem,nbsp;larfumpreßeißitur, Qmntoanno, àconutrßoneipfius,Barnabas Tarfumve- Aftot.«,
nient,
£6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A C M.1 S. I E S V CHRISTI,
»««I, ó* Paalttmibireperiens,fecumipfum Antiochiamdeducit. Vbi vterque totum annum vnàpermanentes, acpopulum ibi in dodrina Chrißi fideliter in -fiituentes,fit, vt eo in loco fideles primb omnium Chrifliani falutentur. Ann»nbsp;o^auo Paulus amp; Barnabas exiftimantur emifii effe ad minifterium decendinbsp;EuangelijinCj/pro. Decimo verb anno docent Paulus amp; Barnabas Antiochissnbsp;in Piftdiaamp;Iconÿ jvbilon^o tempore commorantur. Vndecimo, Ljftris fianatnbsp;claudum ,acpro mortuo, vbi lapidatiu erat, ante ciuitatem reliclus, adfie tarnen retierfius, cum Barnaba Antiochiam redit, ibi^ manet multo tempore.
Po^hacintereïï Sjinodo Hierofioljmis eelebrata, anno à Conuerfiionefiutt 14. circiter. Ea abfioluta, Paulus dr Barnabas acceptisUteris, Antiochiam rede-unt. Quocum Petruspoftea venijfiet, infiaciem ipfirefiitit Paulus. Antio deindenbsp;decimofiexto, Paulus vnà cum Sjiluano perambulat Syriam à' Ciliciam, confirmant Ecclefiias: amp; Ljfiris adiungit fitbi Timotheum. Anno decimo fieptimo, in
Aamp;oi. IJ.
Ibidem.
Aâoi. 14.
Gal. a.
vbiSc quando iciifta;.
Aftor. i8.
Ibidem.
Aâor. 19,
1. Cor. i4.
ASor. 20. t. Cor. IJ.
Roman. iS.
kStot.io,
Aüot. is.
Aüor.I«.amp;iT- Phrjtgia,Gallatia,amp;ÂÿfiiaEuaiigeliumdocet. Indetra^citinMacedoniam,amp; EpiftolæadTheffaL docet PljiUppisdrThefialonica. Annodecimooilauo docet Athenis,vndeetiainnbsp;duos Epifiolasad Theffalenicenfies ficripfijfie dicitur. Athenis digrejfius Corinthinbsp;concionatus e^totumannum ^fiexmenfies. Anno decimo nono fiua conuerfio-nis,iterumCorinthi commoraturt Corintho nauigat Ephefium-. inde veniensnbsp;Cafiaream in Palaftina, aficendit Hierofiolj/rnam, amp; fialutata Ecclefiia, deficenditnbsp;Antiochiam. Anno vigefiimo, tranfiiens Gallatiam ac Phrjgiam, venit Ephefium :nbsp;vbi duos annos commoratar. Ex Ephefio ficribit priorem Epiflolam ad Corin-thios. Ânno vigefitmofiecundo, ex Ephefio venit Troadem : inde in Macedoniam tnbsp;vbi ex Philippis ficribit fiecundam Epiflolam ad Corinthios. Cum^ tranflflitnbsp;partesiüas, venit in Graciam, Aehaiam, amp; Corinthum. Circa hoe autem tempus dicitur ficripfiijfie Epiflolam ad Romanos, qua è Corintho ad Romanos mijjanbsp;eSl, Ex Corintho deinde profebtionem cœpit Hterofioljmam vfi^: ac turn Mity lenem, Samum, ac Miletum venimiu, ibipresbyteris, ex Ephefio ad fie vocatis, va-ledixit. Indefioluens venit Rhodum, Ptolemaida, Cafiaream, amp; tandem Hiero-fioljmam ad lacobum, vbi capitttr. Captiuus ducitur Cafiaream adFoelicempra-fiidem, vbi duodecima die, poflquam Hierofioljma venerat, doäa Apologia fie défendit. Anno vigefitmo tertio Cafiarea in carcerefuit detentiu. Vigefimo autemnbsp;quarto, caufiamfiuam corampraflde Eeflo agens, appellat Imperatorem Roma-num. Anno .Romam venions, ibiintegrum biennium vixit in fiua condu-£la domo, amp; libéré, ac abfique omni impedimento, Euangelium de Chriflo-doeuft.
Romaautem è vinculis Paulus Epiflolasficripfijfiefertur has : Epiflolam ad Galat as, ad Ephefios, fiecundam ad Timotheum ; ad Philippenfies, ad Cole/fien-fis, amp; ad Pbilemonem : hoc^fablum ejfiecreditur anno atS. fiua conuerfionis.nbsp;Circafinem verb ap. anni, caufiam fiuam coram Nerene Imperatore agens,nbsp;. (onquerttur,fieabemnHMsfuififiedefiertum, excepta Domino, qui eum ex orenbsp;leonût
AS:. al.Scia. Aftoi. IJ.nbsp;Ibidem
Aâor. aj. Aüor.iJ,
)
2.aiTim.4.
F I L I I D 1 ï , C t A S « I S !? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27
letntt ereptum fsruatierit, quo pluribtis adhuc gentibm Euangelium prepo-tterepgffet,
Seqaenti autem decennia Paulas ex carcere Uberatm, ad Eccleßas in
Sjria, Afiatamp;MacedoniaredijffetaciHJtarta,HtJpania.Galliaamp;alijsoeciden- Eufeb.lib.t.cap.îi tis regianibus docuiffè ab Eufebiofcribitur. Tandem ,fecuttda vice Pomam re-uerfus Paulus,à Nerane Imperatorecapite mulâatus effèperhibetur, Anna confier fitnisfua trigefimofeptimo, Chrißi vero fept-uagejtmo. Miracula qua edi- Obitu» Tauli,nbsp;derita quetiesetiam per miraculum è grauißimispericulis liberatusfit, citnt exnbsp;AéUsApafialiciscernereliceatihîccum naufearecenferenolui.
H IL IT T T S Diaconus,
POST Apoftolos ôquot; Euangeliftas, lacus iam datur in bac Academia Cbrifii Philippa. Puit ü vnusex feptem Diaconüeleliis inhoc,vt praefient adtw-nifirandaOeconomi£,inprimitiuaEcclefia. Acdtllus etiame^Euangeli-fia, qui Cafarea habitauerit, amp; quatuorfilias vtrgines prophet antes habuerit. habueü^”^*nbsp;Non etiim turn temporis Ecclefiaftica perfonaàconiugio adeb abhorrebant, rf AftoMi.nbsp;tiuncfaéiitareinplarimislocis,acRomanapotißimuminEccleßafoknt. Acli-cèt maritusfaerit, tarnen munere denunciandi Euangelq fideliter perfunbiusnbsp;tli. Namfaltadißipationefideliumin EcclefiaHierofoljmitana,profeäusipfinbsp;induitatemSamaria, ibi magna cumgrauitate amp;frudu,non tantùmEu- philîppuavbido-angeliHnipropagauit,ac multos in ver am cagnitionem lefts Chrifti adduxit: cueiit.nbsp;Veritm etiamJfupendis miraculis, dtim multos fpiritus immundos eqcit, clatt-dos acparalyticos reftttuit ,fiipra modum claruit, dr magnam hominum mul-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’*
titudinemadveramin Chrifiamfidem conuerfam,baptifmo tinxit. Quin amp; Simonipfemagus, (quianteatotamferé illamgentem fuisprafligijs adeb de- Mitacuk Stfign»nbsp;tnentauerat,vt à minime vfque ad maximum deilto cantarent, ifleOlvirtusnbsp;Dei, qua vacatur magua)ab ipfo baptizatus, acipßus fignaamp;prodigia vident,nbsp;(umflupereilla eiladmiratus : licètpoftea defecerit,
Exillaciuitate deindecum Petro reuerfiu Hierofolymam, pluribus Samaria ciuitatibuspofieaEuangelium Chriftipradicajfefcribitur. Inprimisverb memorabile eli, qubd ab angelo admonitus obùiam abit, prope Ga7(am, AEthiopi,Regina Candacis The/duraria, reuertenti ex Ilierofolymis, ipfum^eonbsp;itinere, inveraerga Chriftumpietate,probèinflruitacbaptist. Quo,con- Aft®'-’’nbsp;uerfieunuchi,negocio expedite,PhilippiuiterumperSpiritum, (quern angelumnbsp;quidamfuiffeexifiimant)etiamEunuchononobferuante,abreptitsell, drvi-fus deindeA'^pti. illincadeuangelizandumpluribusfinitimisciuitatibtuegre^’nbsp;ditur. Tandem Cafaream f vbi domicilium ipfum habuijfe Lucas teftatur ) re- pWlippi obitus.nbsp;iterfus, ibi quorundam apinione tranquilla morte in Domino placidé ebdor- HifUrUMagd.cenunbsp;i.Ub.z.cap-ie.
fgt; a
-ocr page 36-Aftor. 4t
AAor. 9.
Aâoi.n.
Barnabas Antlogt; chixdocct.
Barnabas cernes Bauli.
After. 13.
After. 14.
Mortuinoninuo» candi.
After. t5.
Barnabas legatus Antiochenus innbsp;concilie Apofto.nbsp;lorum.
Ibidem.
Tatriaamp; Parentes Timothei.
After. IS.
ï.Timoth.r.'
z9
ACADEMIA lESV CHMSTl,
BX RN A B j1 S iflecrtditHrejJeii, qui ap ad Lac am in a^is proprio nomi^ neappellatur lofeph, feu lofes. Cognomine autem ah Apofialis dt£ltu e^nbsp;Barnabas, id eil, filius confolationis, procul dubio, quod in danda confo-latione multam valeret. cjprium genere ipfumfaiße, Lucas addit, amp; diuen-ditofuo agro, precium inderedemtum ad Apellolorum pedes attuUJfe. Apo-ßolum deinde Paulum Damafctfaga ex infidijs ludaoram elapfum , ac llte-rofoljmamreuerfum, Barnabas primus ad reUquos Apoftolos adduxit, com-ntemorMis ipfts,mirandam Chrißi apparitionem in innere eifaäam. Non mubnbsp;to poll, ciim Euangelium Antiochia etiam denanciatum ejfet, ac ibi Ecclefiaflo-rereinciperet, ea^ bona fama Hierofiljmam vfjue ad fideles Chrißi delatanbsp;effet : Barnabas communiconfiUo Ecclefia Hierofoljmitana,confirtnandorumnbsp;illorum gratia, qui recenter adfidem erant conuerfi, Antiochiam ablegatur.
Profeblas deindeTarfum, Paulum ibi reperit, quern vbi fecuni Antio-thiam addaxiffet, vna annum integrum in ea Ecclefia perfeuerantes, tanto fruéluamp;fucceffu docuerunt Euangelium Chrifii, vt ibtdem difcipuU (fic e-nim vocabantur fideles) nouumnomen fortiti, acprimb omnium Chr’ifiia-nißntdiäi.
Ex eo temp ore, Barnabas non tantum fempermagnam habuit autorita-temin Ecclefia Antiochena : Veritm etiam Paulo in multisperegrinattonibus fidusfuit comes. Prafensfuit Barnabas, cum Paulus Apoflolus Paulum Sergi-um Proconfulem in Papho adfidem conuerteret. Prafens fuit Lyflris, cum obnbsp;fanatum à Paulo claudum, diuini honores fibi amp; Paulo deferrentur, acfibi nomen louis,Paulo verb Mercuri) nomen tribueretur. Eos verb honores, citm et^nbsp;iamfcißisvefiibusreffuerentviui, factsfuper^teßatifunt, defunilos mortuosnbsp;inhuncmodum colendosnoneffe.
Inconcilio Hierofoljmitano ipfeamp; Paulus fuerunt legati Ecclefia Antiochena. Tandem verb acricontentione inter ipfum Paulum incidente, ob lohannem Marcum, is, Paulo dereliilo, cum Marco in Cjprum nauigauit. Vbi,nbsp;quo genere mortis obierit,eHm nihil certi habeatur, ac autores varient,de eo ta-cuiffe, quàm incerta notare,forfan confultiusfuerit.
TlMOTHErs.
TIMOTHEVS natus effecreditur Ljflris, ciuitate nimirum L'^caonia. Ibi enim Paulus ipfum primb omnium reperiffe, in Aäis Apoßoloruntnbsp;fcribitur. Pater ipfius Gracus feugentilis,mater verb Chriftiana acfidelis,nbsp;Eunicafuitappellata. Licetautem,valetudinariumipfumfuijfe,expriore adnbsp;Timoth.cap. 4‘Colligatur: tarnen Paulus audiens bonum tefiimonium, quodnbsp;iffi
X
rilIIDEIjCLASSlS I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2p
ipfiptrhibebant,quiLjfftrùerantamp;Iconÿfratresjcomitem tBunt fibiadiun~ Aftorum if. xit jMfimperpaternoergaipfumfuitanim«. Citterum quemadmodttm Paa~.nbsp;lm tdiuturnaconfuetudtneamp; fatniUaritate, Timotheum fuum indies magit
deantauit : ita vicißim Timotheus Paulum, tanquam dileäum fuum Matrem , in negotio promulgandi Euangelq indefeffo fiudio fubinde adiuuit.nbsp;nine illahonortficentifimatefiimonia; Timotheus filius meus dileilus, fidelisnbsp;in Domino. Item, mißmus Timotheumfratrem noßrum, amp; minißrum Dei,nbsp;amp; adiuterem operis noftri in Euangelto Chrifti. Ht rurfum : neminem ha- î-beoparifnetumanimopr£ditum,quigermanèresvej'lras curaturusßt. Por- *nbsp;rè probationem titts ( Timothei) nouißis, qui, vtfiltus, mecum veluti cumpatrenbsp;feruieritinEuangelio.
Praßttit autem Timothetu Paulo operam , non tant hm impigre ipfutn comitando in peregrinationibus : verum etiam in tradendo Euangeüo, amp; innbsp;legationibiis,fiquandoidin mandatis habebat. Nam Roma ettamfub Neronenbsp;Timothsum Paulo adhafiße, nee abeo fe auellipaffiim eße, ex Epißola Pauli Ad Philip, i.nbsp;lt;«lt;/ Philtppenfes è Roma feripta , facile deprebendiiur. Theßalonica autemnbsp;Paulus per tumultum eieihu, Timotheum ibi cum Sila relinquit. Athenasnbsp;deinde cumperuenißet, datü ad vtrumque mandatis, ad fe reuocat. Timotheus cum Stla è Miacedonia difeedens, Paulum Corintbi conuenit. Tandem Aßoi i«.nbsp;Verb Paulum, iterfufeipientem in Macedoniam, comitatur vfque in Aßam, vbinbsp;à Paulo rogatus.vt Epheß maneahibiq^ Eccleßam inßruat, Çde qua re ei prace-pta,pertotampriorem ad Timotheum Epißolam, Paulus praferibit) Epheß Eufeb.lib.}. gt;-»p. 4nbsp;fubfifiit. Quaoccafione ipfum etiam Epifcoputn Epheßnum à Paulo eonßitu-tum,pleriqj tradunt. Quamdiu autem itli Eccleßapr£fuerit,ac quomodo mor-tuia ßt, certi nihil apud probates Autores habetur.
TITKS.
TITFM genere Gracumfuiße, exEpißolaad Calatas, à Paulo feripta, Galat a. obfeur'e colligitur. Huius opera Paulum in propagande Euange-UoChrißi,0‘confirmandishinc inde Ecclcfiisplurimum, at^familta- AdTitumi.nbsp;rißimbvfumeffe, teßantur paternaappeüationes, quibiu Paultu eum, nuncnbsp;filium, nunefratrem, nunecoadiutorem fuum voeat. Inter alia autem, quibusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p jpj.
Paulumfideliter adiuuit, commémorâtur etiam hoc, quad comitemfe illipra- lega. taif, in profebtione fufeepta Hierofoljnnam vfque : quo in itinere ficitis ter-titssfuit Barnabas, dequofupràplurafùntdiâa. Corinthi etiam Titum a-liquandiufuiße, tndeliquet, qubdisè Corintho in Macedoniam ad ^aulumnbsp;veniens,refert ipß,quanta cum pietate à Corinthijsßt exceptus,ac quam'prom-tbfuis monitis paruerint Corinthq. Tandem Pauliu ipfum in Cretam dedu-ilum,ibiad conßituendas Eecleßasreliquit,ßc^ Epifcopum ordinauit. Quanbsp;Dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inofß-
-ocr page 38-30 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'flCADB MIX IBS V CHRIST Igt;
in officio , qtcalem fe prafiare debeat, Paulus inEpißola,ad ipfum è NÎf«-obitusTjtt polifcripta, abund'e prafcribit. ibidem etiam placide ipfum mortuumeffif) communis esl opinio.
SILAS SEl^ srLEASELS.
Non defuntjquiopinantur ,aUumeffie Silam : alium etiam Syluanum» eb quod alter Theffitlonica, alter verb in Macedonia fepultus effie, à qui-Silas 8c Syluanusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bufdam dicatur. Jfia verb opinio apud probates auteres non multuttt
idem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ponderis. Verum alq econuerfo aperte affierunt Silam amp; Sjluanunt
Aftor.i«.!;. 8cx8. ynumeun dem effie. id^ ex Allis Apoßolerum celligunt, vJ» aliquoties Silas
Timetbeo in comitatu Pauli adiungitur: nihileminus tarnen Paulus fcribit: 1. Cor. I.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrißus, inquiens, qui in vobisper nospradicatus ell, per me Syluanum amp;
Timotheu.Quo in loco Paulus pro Sila,Sjiluanum nominaffie videtur. Quemad-tnodumetiamin vtraqjEpißolaadTbejfal.fub initiumßatim coniunguntur, Paulus, SyluanuSf amp; timotheus.
Isitaque Silas vnus è numero feptuaginta difiipulorum fuiffie fertun ernatus praclaro dono prophetia. Vnde etiam inter primaries fratres Hie-rofelymitanos magna autoritatis eum fuiffie, ac Synodum Apoßolerum fuanbsp;pra/entiacehoneßaffie, inde baud ebfcurècolligipeteSi, qubd communi confi-Xftor, I J.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lioeligitur in legatum , qui vna cum luda Epißolam Synodicam Antioche-
naEccleßaexhibeat, eam^prafens viua voce vlterius etiam inßruat, ac in ßde confirmer, id quod amp; fedulb ac fingulari cum grauitate ac zalo ipfumnbsp;''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;praßitiffie, alla Apoßolica fatis abundè teßantur. Orte deinde inter Paulum
acBarnabamdißidio, ipfe cum Paulo in Syriam amp; Ciliciam pergit, confir-scitot is ^‘^^‘ttus ibi quoqueEccleßam Chrißi. ^o in itinere variam certe cum Paulo expertus eil fortunam. Tum enim vidit conuerfionem faEam in Lydia mu-Here, quapurpurarum erat venditrix. Tum ffieHator fuit, sielte per Pau-lumffiiritu Pytbonis èpuella. Tum conieHus cum Paulo in carcerem, inde^ per miraculum libcrattts, coram conffiexit, quanto cumgaudio cußoscarce-ris tUius Chrißtanus fallus, amp; in nomen Chrißi cum teta domo fua fit ba-ptiz.atus. Ex eeloco eum Paule profellas eil Theffialonicam, inde rurfus Ber-rheeam, Tandem, vbipell obitumPauli exBerrhoea ipfe aliquandiu ibi re-manfiffiet, à Paulo denuo per Hteras vocatus, ad ipfum venir cum Timetheonbsp;Silas Epifcopus Corinthum. Vbi eum Epifcopum conßitutum, acEeclefia Corinthiaca pra-Coimthwcus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tradunt. Märtyrern ipfum, in Mactdenta obdermqffie, Petrus
de Natalibus eemmemerat.
-ocr page 39-riLXI DEI» CLASSIS 1«
‘Dioj^rsirs
V k git: k.
DÏONTSIVS iße exAreopagita, ide^,exiudice eaufarum criminA-lium,faiiiu ellAcademiaUffea membrum Academiit Jefu Chrtfli. Pitu^ laenim Athenü,in Aregpagum protraHo, ac ibiconcionem babente, internbsp;Citterosadfidem Chrißiconuertitnretiamhic Dionyßus. Vndeô’ poflea Pauli aamp;oï.ïj.nbsp;difcipuluseHdillut. DeÿsaHtem,qu£Dionyfiasifie,ad Chriflianifinum iamnbsp;tonuerfas,veldoctieritiVelegerit,nihilhabentfa(r£Uter£: verùm alq auto- Eufeb.lib.j. eap.nbsp;res, (exceptoEufebio^qui recenfet,ipfum primum Athenienfium Epifiopumnbsp;fuiffe)tradunt, ipfumaPauloAthenisconuerßmiad clemsntem Romanumnbsp;Epifcopamproxim'eveniJJè, atq^ abeoin Galliammißum,ibiChrißum Pari-ftifpr£dicaffe,ac capitis tandem fupplicioaffedum ejje. Quamuis autem cir-cumferanturfiriptaquadam, nomine Dionyßihuius Arespagita, deHterar-chiaEcclefiaßfca,amp;alianonnulla:tamenpleriqjfenttunt,eaeßefuppoßtitia,nbsp;nee ab ipfo confiripta. Ac eins rei reddant caufas non contemnendas. Nmnbsp;in manibus illis ßriptis nufquam fieri vllam mentionem Pauli Apoßoli; quodfa-nèfià Dionyfîofaélumefièt, autnimiumingrati, aut planèobliuiofi dißipu-li, manifeßumfuijfet indicium. Deinde magnam congeriem ceremoniarumnbsp;inillisfiriptithaberi, quas tempore Apoßolorum in vfufuiffie, verifitmile no»nbsp;fit. illudverofiupramodumdemirandume]Jeipfum, fitumprifcuiautorfit,acnbsp;tammultafcripferit, aneminetamenveterum, fiue Gracorum, (tue Latinorum citatum vnquamfuiffe. Cum igitur deißo Dionyfio certiora non extent,nbsp;dedubijsprelixè agere non placuit.
LINFM hunceumeße, cuius Apoßolus Paultssin calce, EptßoUß{£ ad
Timotheum bis verbis meminif.Salutatte Eubulus, amp; Prudens, amp; Li- Eu'reb’nb’*'cap.i. aus, ajjirit Eufebius. Eum^primumfuiffe, qui poß Petri amp; Pauli marty-rium,Roman£Ecclefii£Epifcopatumfortitusfit, idem Eufebius non vno inloco Eufeb.hb.j. «P- *nbsp;teßatur. ^amuü non dejint, qui dicant Linum non poil PetrumRomaEpi-fcopatum ccepißi : vertun ipfum amp; Cletumfub Petro, amp; ipfius quafi coëpifioposnbsp;fuiße, Q^uamvarietatemalij conciliaturi, feribunt i Petrum peregrinationibusnbsp;amp;Apoßolatui vacaße, acquiaipfe pluribus fimul intentas eße non potuerit,nbsp;ideoLinum0quot;CletumEpifcoposordinaße: Etßcnihil abfurdi babercy etiamßnbsp;dicatur.vnacum Petroßrnuletiam Epifiopatufunlloseße Linum amp; Cletum.
Rom.f ittfutn T.inum redifTp^ tn. tnpti/iliuA triliiu . f'v dtpliut ac t.tndpm
ACADEMIA lESV CHMSTI»
^^ACLETTS,
Eufeb lib.? lt;»?.’»¦ Itenæiis contra hx-tcf. Hb. 3. cap. 3*
Match. $.
Lino moxinEpiCcopatu Eomattit Ecclefiafub'tungunt Anacletam Eafe-biasamp;lrenaus: ïicètal^, acinpritfiisPontififÿ, (interquos amp; Optatuf Meuttanus recenfetur) ipfumpoU dementem demum coSocent. Dicitutnbsp;isfuiJfenationeGritcus, expatre Antiocho , doSlrina amp; fpiritu eximius, ve^nbsp;ra^Ecclefuplantatoraßiduut, Mercedem verb, earn in cœlis repofitam h/tbue~nbsp;rn,fub Domttiano Tjranno anno falutis noßra ÿo-. martj/rium perpejjiis eH^.
CLEMEJ(S.
CIEME'^S Romantis, vir longe doäißimut,fuccedit A nacleto in Epiße-patuRomana Ecclefia,imperante Domitiano, de quo Irenaus in hunc fcribit modum : Poil Anacletum inquiens, tertio loco ab Apoflolis Epifco-patüfortitus Clemens, quiamp;viditipfosA poßolos, d'eontulitcumeis,cùm ad-
lob.Balxusdeaâis
Rom. Pont.
Iicnæus cuntta hx-ref. lib.s.cap 3.
Clemens Apoftolo- huc infonantem predieationem Apofiolorum, amp; tradiiionem anteoculos ha-ruracontempoia- Cuifententiaaflipulaturetiam Eufebitu hifceverbü: Clemens,gutter^ Bufcb.lib. 3.cap. 4.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclefue^RomanaEpifcopusionßitutus, Paulicooperarius amp; commili-
tofutße, ipßusteßimonio probatur. Idipfum amp;altbi confirmans, didt: An-Eafeb. Iib.3.cap.i4. ft» duodecimo Domitiani fuccedit Anacleto Clemens, quemcooperarium/uunt Philip.4. fuiße,ApoßolusPhiUppcnßbttsfcribens, dixit: Cum Clemente amp; reliqttts co-eperarifsmeü, quoruntnomina funt in libra vita. Extant libre decern Reco-gnitionum Clementis, in quibiu multacommemorantur deipfiusorigine, pa-tria, ^familiaritate cum Barnaba amp; Petro, quaomniahicrepeterelonguntnbsp;eßet. Cateritm prafuiffe ipfum Romano Epifcopatui annü nouem, ex Eufebi»nbsp;C»Bt. I, cap. 10. recenfet hißoria Uagdeburgica.
Atquebaceßoprimaclaßis, inSacrofanlla hac Academia lefu Chrißi. Inquacernerelicet,quiexprincipalioribusEccleßa Doiloribus fleruerintprimo feculo, feu centum primis annis à nato Chrißo : àquot; vbi terrarum quili-bet eorum Euangelium docuerit, ac Eccleßam plantarit. Etfi autem pluresnbsp;habaerit feculum hoc Doltores Eccleßaßicos, qui Euangelia diuulgando no»nbsp;leuempraßiterintoperam: tarnen ctimhoc loco non nificelebrio-res recenfire animusßt, alios ex alÿsautoribus co-gnofcerelicebit.
CLASSIS
-ocr page 41-FILII DEI , CL AS SIS XI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JJ
CLASSIS SECVN-
DÆ PROFESSORES, SEV
DOCTORES.
temporibtisTraiani lmperatorit,acantenegijje difcipulum lohannü Apoßoli. z.as.io. Jdeminitquidem hïfitfta idagdeburgtca, ^iicephoram fcribere : Ignatiumfuif-fevnumdeteneBifpuerif,quosChr'ßus fuis manibiisleuarit,ac dixerit: Nifinbsp;fiatisßcutpueri, non intrabitis in regnum ccelorum. Vertim addit, ilU nonfatis jauü. 9.nbsp;fjje certa,fiqufdem teßimonioalioramAutorum fide dignoratncareant. Quanta autempietate amp;fedalitate in fua fanliione verfatusfit, non dißimulat Eu-febiiii,deipfioficfiribens: Hfc, (ttmperAfiamfiib accuratißimaßipatorumcu-ßodia ( Romam enim turn captiuus ibi befiqs obqciendus, ducebatur ) trans-iret,perfittguloiciuitates,adquatveniebatiVerbiDeipradtcationibus amp; ex- ignatiizelus.nbsp;bortationibusParochiascorroborabat: amp;cumpriniis vtharefies recens exortas quot;nbsp;amp; emerfiumaxitneperè caaerent, amp; Apefiolorumtraditioni indiaulsè adha- «nbsp;trerent,adiHonebat. QuoinlocoEufebituflatinifiubiungit, multas Ep'tfiolasad Eufeb.nb.j. «pj».nbsp;viultas Ecclefias ab ipfo tum temporisfcriptas.
Jnprimis verb memorabile eïï boe tpßiis etiam ab Eufiebio commemora-
fnmfcriptum : A Syria, inquit, Romam vj^cum beßijsdepugno, per mare, per Eufeb. lib. 5. cap.33. terras, noctesatq^dies, inter decern leopardos, hoc efi ^contubernium militum quot;nbsp;vinitus : quietiam bénéfices affeHi, peiores reddantur. Iniurijs autem eorumnbsp;exercitatus,magisatqjmagiserudior: veruminhocnoniufitficattisfium. Vti- “nbsp;nampotiar beßijs, que mihiparantur ; quas opto etiam in me concitatas irrue- “nbsp;ft : quas alliciamquoq^, vf me confefiim deuorent, amp; non abßineant à me, fie-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
ntiquofidammetunonattigerunt. EtfiipficinuitaHoluerint,ego eas inmeco-gam. ignofiitemihi. Quidmihiconducat, egonoui. Nuncinetpio eße difeipa- 'te Iw, nihil vifitbiliummoror ,nihiHnuifibiUum, VTlESPMCHRISTPMeenbsp;A c IR AM. Ignis amp; crux, ittcurfiis bißiarum, dißipatio oßium, conuul- etnbsp;fio membrorum, totius corporiscommolitio, acfuppUcia Diabohin meveniant: ignatiipatîentîaScnbsp;lefum Chrißum acquiram, Halteims Ignatius. Egregium fane exem- conRantU,
-ocr page 42-34« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHRIST Ij
plum, omnibus fidelibui chrifii, in primis vero minißrü verbi : qub amp; verAve {onßantiamamp;inperfeqautionepatientiamdiffant.
CAterùm ^nonextrapericttlum tantum ,amp;( quod did filet ) extra teli iaäum, tam infrado animo, amp; heroicoßgt;iritufuit Ignatius : Verum etiam,prienbsp;oculis iam mortem habens, amp; ad beftias damnat us, laudatißimam hane vocemnbsp;ign»tij diâumnbsp;nbsp;nbsp;pi'oloquutus eSi : Frumentum Chrifiifum, ideo dentibus beftiarum eommoliar,
VtpantsmundusDeiinueniar. Hoeigitur '^lo,(rgaChrifium ó'ipfitts Euan-gelium, ciimprocul dubiofiemper, amp; per totum curfum fuiEpifiopatus, flagra-ritpiifsIgnatius,inmagKaexifii!natigneó‘ autoritatefuit, apud totam Ec^ flefiam Orientalem. Summt etiam acdoélifiimi viri, inter quos amp; Polj/earptu,nbsp;0’C£teripaßiminAfiafuereEpifiopi,eum magno in preciohabuerunt.
ignstius non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Imperatoris Traiani idalolatricos cultus, ac Ethnica facra approbate nole~
UlauUTiaianh* bat,feditiafas,aclafamaieflatislmperatoriareiisellhabitiu. Antiochiaautem ..
interficitutanonpoterat, metufortafiisalicuius fiditionis, omnesipfum fummo profiquebanturamore. ldc!jRomame/fimifi'umtpfum,Nicepburiis refert, (ifnbsp;varies tormentis excrudatum. Tandem veto duos leones fameltcos, ac rabiofis^nbsp;in medio Theatre in eum efie immijfis ,,qui carnibiis amp; ofitbtis tenuioribus deuo-ratts, tantttm crafiioraamp;firmiora,ibireliquerint.Hifioria Magdeburgica alle-gatex Vincentio : etiam cor Ignatio exdfam efie. Caufa additur hac: ipfutnnbsp;eniminterrogatum,curtoties nomen lefu iteraret? Refpondtfiè: Nomen leftnbsp;tamprofundèfibiincotinfiHlptumefie,vteiiununquampofiitobliuifii.Etcor^nbsp;Hiftotia Magd.cent. deitadifiedo, inuentamefie infingul'is fiHionibus, appellationem lefu Chri^nbsp;t.c3ÿ. IO.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infcriptam. Fides tarnen amp; iudidumdehacre relinquitur le-
Ignatiiexitus. ^tgri. Huncitaq^ vita exitumpius Ignatius, vbi antea Ecdefutm fuam Antio-chenam, Poljcarpo, intime fuo commendauerat, firtitus ell. Fadum id efie ere-ditur, anno Chrifii, centefimo vndecimo, quo tempore Ignatius Ecclefia Antia-tbenlt;(AnnosHouem iam prafuerat.
POST Ignatitim prafuerunt quidem Ecclefia Antiocliena alij nonnulli pq Epifiopi, vt Theophilus, Maximinus, amp; Serapio. Quia verb de Ulis nihilnbsp;memoria dignum extat, amp; noscelebriores duntaxat, in banc A cademiatnnbsp;lefu chrifii, (falua tarnencaterorumexifiimatione) numerate velimus,pro-ximumiamlocumPglj!carpodandumefie,(enfaimHs. Coataneus is fuit Igna-u?u$ig'nsquot;üjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantitmfamiliarifiim'evixitifid etiamipfiusfuitcondifdpulusr
‘ qui ambo eodem vfifunt Praceptore, lohanne nimirum Euangelifia. Pofiqttam igitur ex ipfi ore Apofiolorum, tanquampurifimofente, dodrinam Euange-Iqhaufijfet, abipfisApofiolis, amp; (vtHieronjmusalicubi meminit) à lohan-' tt£Euangelifia Ecclefia Smjrnenft prafedits ed. Ed autem^ Smyrna oppidiitnnbsp;LoniAt
-ocr page 43-FILII »MI, CLASSIS I f» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35
ïnili, tn Aßa mifiori,am«no litore wxr«ßtum, ad A Egeitntpalagus, ßtpra E- Polycsrpns Kpifco* phefit!ti,verßts Septentrionem, Hocita^ in loco EpifcopusconfiitutuSf Çquodan^nbsp;no fecundo vel tertio Traiani, hoc eil, circa annum Domini centeßmum fecun-dumfaHunt eße, nonnuUiputant) Ecclefiam ßbi commiffam ßtmtnafide ac dex-teritategubernauitacplantauit.Etßnceradollrina,quam,velutidepoßtumtahnbsp;ipfis A pofiolie acceperat, acerrimusfemperfuit cußos, propagator ac propugna-tor. Cuiueßtavigilantiaacdiligentialuculentißtmum ipfttefiimoniumperhi^nbsp;let Irenaui in hunc modum ab ipfo fcribens .• Hic docuit fcmper, qua ab Apoßolisnbsp;didicerat, qua amp; Eccleßa tradidit, amp; fola fitnt vera. Et bis tefiimonium dant^nbsp;qua fitnt in AfiaEccleßaomnestamp;quivfi^adbucfitcceßeruntPolycarpo. Quoinbsp;Jrenai tefiimonium meritb magni momenti eße debet ,cttmi( in prima fita atatenbsp;fe Poljfcarpum ipfiim vidißeexpreße fcribat.Adlaudem etiam Poljrcarpi nonpa-ritmfacit id, quod Ignatius Romam ad martjrium lam profictfiens, Ecclefiamnbsp;Jlntiochenamtpracateris(quos proculdubto kabuit plures^fuiscollegtStPelj-farpe inprimis,commendare voluit, vtfuperitts etiam diäum eil. Non tarne»nbsp;autem doiAi ouiculas fuasfideliterpauitivertim etiam foris Eccleßa ac Religionitnbsp;négocia ßngularipietatecurauit. Temporibtu enim Aniceti,Epißcopi Romanifnbsp;Romam veniße fcribitur, circa annum Dominii§7. imperiumtenente Antonina
Pio. Occaßonemfaifiiquidamarbitrantur, qubdincotrouerßaPafihatisnon~ Hift^rU^iagd.cent. nihilinterfidißtderentAfiani,amp;RomaniDollores.TumabAnicetenontan-tiimfiimmabeneuolentia exceptas fuiße; veritmetiam cumipfo varqsderebttsnbsp;familiarifiim'econtulißedicitur. Actantamini/ßegratiam Aniceti,vtisinipfii
Eccleßa eiicharifiia minifierium permifirit Poljcarpo,honoris ergo. MagntiT^- ceto famUiaiis coo-lumfapit,quodlAarcioniharetico.aUquadofibioccurrenti^acdicenti:Cognofie “eifawo-nos,reßondit: Cognßco teprimogenitum Satana.Tande verb,Marco Antonino iienxascontuhK. Veroperfecutionemouente,Smjrna apudfuam Eccleßa ,cui multosannosfitm-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«•
mafideprafuerat}indignismodistraäatur,amp;admodutnfencxignicrematur.
ß\E KS.
POLTCARPO nonimmeritbfitbiungenduseße videtur Irenaus. Isenim fuit Poljcarpi obfequentißimus difcipulus : id quodipfemet fatetur in Epi-ftolaquadamadFlorinumfcripta. In quainter catera recenfet -.fepuerumnbsp;stdhucinAfiainferiori apudPoljcarpumfuiße, acreuerendiillius viri,omnianbsp;tumdilla,tumfaila,fummacumadmirationeobferuaße, ö'imopeäoritamnbsp;accurate infixiße, vt, ad extremam vfq^fene^am, ea in recentifemper memorianbsp;habuerit, ac promte commemorare potuerit ingreßtis amp; egftßus Poljcarpi :nbsp;nec non amp;ßeciem corporis ipfius, acfermones, quos habuerit ad multitudinem»nbsp;quotnodo fe cumiohanneac reliquis, qui Dominumviderunt, conuerfatum
fjfidixerit; vtifiaomniaabEufebieprelixfrectufentur. Vndeforfan non male Enfeb.UV.j.Mp.j».
E g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(«nifitu^
-ocr page 44-56
ACADEMIA IE SV CHRISTI,
conielîura fieripote^, ipfttmlrenlt;eumfuijfe natione Afiiinam,n9n procal ai ipfaSmj/rna,autetiamexipfaciuitate oriundum. Cui/âne opinioni non in-(omtnodère^ondetid, quodGrlt;ecam nomeneifitimpojîtum. QuemadmoduMnbsp;enimapudGracosvoxtîim,pacem:fie^^bjjvtu©^pacificumfignificat. Vt^nbsp;interdum nominibus aliquod omen ineffefolet : it a etitm euentus comprebauir»nbsp;paciiamp; tranquiUitatü inEcclefiaCbrifiifladiofißimumfuij/e hunclrenaum.nbsp;Poftquam enimà tenerif artium liberalium cognitionem vnà cum pietateô*nbsp;religione imbibij/et, tandem Presbjteri munus, in Ecclefia Lugdunenfi, ( qua eSinbsp;in Gallia ciuitat Celebris ac nobile emporium)ipfie{îcommiffum. Licètautetnnbsp;ignoretur, qua eccafioneex Afia in Galliam peruenerit: tarnen dubium non eif,nbsp;ipfum non tantum fuis auditoribuspiamac fjnceram Euangelq doélrinam benanbsp;fidetradidijfe,verùmetiamalijs Deéloribus acpaftaribus, adlaudabilem con-
nausifte, folennilegatione cum Uteris Ecelefiarum Gallicarum, in Afiam ad confulendum huic malo, amp; refiituendam priftinampacem, fit mijfus. Quantnbsp;legationispreuinciamfortafiisebpromtiùsinfefufcepit, qubdamp;patriavicetnnbsp;(cùm Afianuseffet) doleret,amp;operam eifuam contra ingruentes corruptelas,nbsp;alacriffiritupraftareparatifiimuteffet. Iterautem idud ingreffus, aequo ab-legatuserat, haudeunäanterpergens, Romam tum quoqj tranfit, Romanum^nbsp;fimuletiamEpifcopumeompeliat, confiUumforfancumipfo communicaturus,nbsp;decemponendaamp;fopiendailladifiordia,in EcclefiisAfianisorta. Ac quo libe-riorem ad Epifeopum Romanum acceffum habere, cum eo^ conferrepoffet, ho-norificè iUi commendatur ab Ecclefiis Gaüicanis, per Epifiolam, quam Eufebiusnbsp;hifee récitât verbis : Salutem tibi in omnibus, acfemperper Deum optamus, pa-
da ti tia iren»o data, ter Eleutherte : irenaumfratrem ac confortem noftrtm adhortati fumus, vt has
ad te liter as perferret : vt hune tefiamenti Chrifii fiudiofum commendatur» habeas, rogamus.
ifta autem fibi adhuc presbytero commiffa, quâmféliciter, quantoq^ cum
Eufeb. Iib.5. cap. s. frucluexpedierit, inde facile colUgere Ucet, quodÇEufebiotefie)deni^adal-tiorafitpromotus, ac Photino, obconfefiionem Euangelica veritatis crudeliter Luedunen^f^”^“*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfeinEpifcopatuEcclefiaLugdunenfisfitfubftitutus. Epifeopumve-
rb egit talem, vt amp; ffneeritate doitrina ,0’vita fanilimonia, non facile habe-retfecundum. Vndeetiam inter emnesfuos coataneos, palmam ipfi tribuere,
Eufeb.hb ,câp.alt;». nonveritiisellEufebiusrquafanènonexigualaustenfiridebet. Deiufiitiaau-jji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temamp; falute aterna fenfit, earn non ex nobis, fed donum Dei effe, idea inquit :
un. I . 3. cap. It. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem ( homo ) femetipfum » quoniam mortalis amp; infirmas eli, in-
telligat autem tSr Deminum, qutniamin tantumimmortalis amp;potensell, vti lt;!p
-ocr page 45-T I L I I DEI, CLASSIS II»
^mortaliimmortaUtatem, amp;temporalt iternitatemdonet. Etntox: quo., niam non à nobis, fed à Deo ell bonum falatis noßra.
Porrb, quemadfnodHmviuitvoceEuangeHum Chrifli fedulb tradere fui ftcuU hominibus nunquam cejjauit : fedpotitts femper docuit eafide amp; vigilitn..nbsp;tia, vt ab omnibus amaretur accoleretur, qui Cbrtßo nomen dederant,ac ipfumnbsp;uudierant: itaquo^jinfcriptis ad pofieros transmittendis, hareftbus acomnisnbsp;generis feUis fefe flrenuèacacerrimèeppofuit : hofies^Eccleftit, quanta potait,nbsp;grauitate amp; autoritate oppugnauit. Cuius rei luculentum ipfi teflimoniumnbsp;perhibent ij, qui etianinü hodie contra harefes Valentini amp; fimiliu extant libri.nbsp;Tloruifeautem fcribitpotißimitm fub CommodoImperatore, amp; tandem fubnbsp;Seuero ,proptafidem feu confeßionem Chrißi, vnàcum multispijs fua Ecclefia
COM. M.0 Dl Imperatoris tempore flor Ulfe etiamfertur Pantanus. Uunc
dt ipfis incunabulis educatumejfein fcholaSt0icorum,Eufebius refert: vixerii.amp;vbi.
id^ Alexandria, qua vrbsAEgjpticeleberrima, ac liberalium artium amp; Philofophiatotiusmater, diuetiamantenatumChriftumfuifie legitar. Vndenbsp;conielturam quidamfaciunt, Alexandriaetiamnatum ipfum ejje. Eo itaque pantsnus Philolë»nbsp;inlocotvbialiquandiu infignisPbilofophiaProfeflbrfuiffet,acdollrina Euan, phiiprpfeflbr.nbsp;¦gelijdeCbriftoSaluatore no/lro ibi quoq^ flargi coepißet, deferto fiudio Phi-lofophia,facrofanllaTheologia fefe totumaddtxit, lnqua,ctimproingenqfuinbsp;acumine,mexfeHcesfecifctprogreffus, dignushabittssefl,qui primus publi- pantænuîTheola-cèAlexandriaChriflianamfcholam feuAcademiamaperiret. Hancflbidatam gî» Piofefloi.nbsp;prouinciant praclare amp; magna cum admiratiene omnium admtniftrauit.
Vndeetiama Demetrio, Ecclefia Alexandrina Epificopo,in Indiam, addocen- pantxnns in Indian»
dumibi Euangelium Chrifii, Qndisperfuos legatos hoc obnixe petentibtu) eli miflu».
ublegatus. Cui vocations ciim abfq^ omni tergiuerfatione pareret Pantanus, ac
in IndiamfaSle longinquo, acpericulofo itinere veniret, ibi^ veftigia Apoftolo- Hiftot. Magdeb. rumfagaciterexploraret,reperitinterquafdamChriftianorureliquias Euan- sent.a.cap.i®.nbsp;gelium Matthai, quod Bartholosnaus Apofiolus ^olim ibi Ecclefiam plantans,nbsp;Hebraicedefcriptum reliquerat. Quodedpeftea,vbifuomunere inlndiapro-hedefunHuseratifeeumAlexandr'samattulit. Eorfan,vtBibHothecam Chri-flianorum ibidem hoc\chirographo fanUi Bartholomai ornaret, Grandauusnbsp;ita^j amp; multis laboribus defatigatus, diemfiium obit Alexandria iacquomor-tisgenereidfallumfit, non extat.
CLEMEl^S.
-ocr page 46-38
ACADEMIA IS S V C H S 1 S T I,
CLEME^JSQS
D RI N V s.
CL E M E N s fcif cogHominatus ell Alexandrintu, ad differentiam RoWA-ni idiM Epifcopi, cuius fuperiùs ttiamfa3:a nbsp;nbsp;mentie :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cletnensfi'
militerfueratdiäus. Isautem, dequehecltcoagituriVixifièdiciturfitb ImperatoreSeueroamp;Caracaüa, circa annum Domini ducentefimum. Patria
Hiftoi. Magd. lent, Athenienfiem ipfumfuifie, hinc nonnuUi colligere volant, quod à quibufidaitt
Athenienfisetiam dicatur. Literis ipfum operam dedifie, primùm in Gracia: deindeverfiu Orientemprofellum,in Palafihinam veniße : pofiremo verb ittnbsp;AEgj/ptum, ibi^failumefie difiipulumPantaniillius, de quo paulb ante di-ßumthifioriaMagdeburgica narrat. Sub quo Praceptere tam féliciter in ad-difcendis facrispotifiimum Uteris profecit, vt iuxtaplerorum^j opinionem, ipfinbsp;in ReSoratu Academia Alexandrina fuccejferit, ac fummam Chrifiiana re^nbsp;ligionis, nonftnefruilaaliquandiu profeßus fit. Neque ifii Ecclefia foli ope^nbsp;ramfuam praflttif. fed cum effet magnaeruditionis, ^ti^facundiatacaU'nbsp;toritattsvir, proratione horumfuorum donorum ,cateris quo^ Ecclefiispro“nbsp;deffe, conatusell. VndeHierofoljmisetiam, maximoillius Ecclefia commode»nbsp;docuiffe perhibetur : id^ eo tempore, quo ciuitas ea alioqui habebat Narciffum,nbsp;Alexandrum, Epifcopos. Inde Antiochiamperrexit, confirmanderum fide~
Judicium Clemen- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;petipoffunt. Vnicum tarnen ifiud hoc loco reticere noluhipfius nimirum iu»
de Eptfiola ad Hebraos, quod Eufebius hifce verbis commemorat : E-
jufeb.hb. tf.çapu. fxpofitam;atq^obearncaufam,diäioneminterpretatiotiisillius confimilemre-
Caterum Ecclefiam Chrifii, non tantum viua voce, veram etiam fcriptif iuuit : ex quibus cumplurima interciderint, extant tarnen adhac tria, nempe :nbsp;Protreptictis fPadagogus «ßr Strommata. Argumenta horum fingalorum quanbsp;fuerint,quaetiamalioquicapitadoâlrina abipfopropofita (intEcclefia: quibus quo^nauislaborarit, prolixe rccenfethifloria Magdeburgica. Q^ua omni/tnbsp;piftolam ad Hebraos Pauli quidem effe dicit (Clemens) verttm Hebraorumnbsp;gratiaHebraic'efcriptam, amp; à Luca fludtose conuerfam, gentibiu quocfj effenbsp;periri diéiioni Aitorum Apofiolicerum, Non effeautempraterrationem, quodnbsp;Epifiolahuicillad, (Paulus Apofioltis) nonfit prafixum. Etenimcton Hebraifnbsp;fcriberet, quibus propter anticipatam de fe opinionem fuffeiluserat, admodutnnbsp;prudent er »owe» fuum non pofuitt ne illos mox initio abfierreret. Haäenus Eufebius. Interim tarnen Clemens fubindeincul(auit,iuftttiam ex gratia per fi-dem in Chrifium nobiscontingere,inquiens ; Abraham non ex opertbiu iufiifica-tus ell, fed ex fide : nihil ergo eis poll vitafinemproderit, ettamfi nunc reliénbsp;operentur, nififidem habeant. Lib.i.Strommatutn. Etrurfiu : per fidem folunt'nbsp;twdoeffcimrfidelisperfçlîw. £t alibi; Statt funt omnts, qui confidunt
-ocr page 47-riLIIDEI, CLASSIS 1, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39
»/»yô, Çlemenslib. f. Strom : Exquibtu fanepautisfadleeolltgïpotell, Clemen^ tem articalumiuftificationis ortbodoxè amp; tenuijfe, amp; Ecclefiaftto tempore tra-didijfe. Inhuncita^modnm Clement, aliquandiu in Academia Alexandritenbsp;Eantanidifcipulus, pofieaó' ipfiusfuccejfor ac Profeffbr, difcipulam ipfe ha~nbsp;buit Origenem, de quo fuo locoplura, amp; tandem ibidem multorum opinionenbsp;piè in Domino obdormiuit.
QJf
GELEBRIORIBFS huiusfecunde claßis ,feu feculi fecundi Profefori-.
busEuangelicis,etiamannumeraturQuadratus. idqjKonimmerito.Do-ilrina enim,pietate,conßantia,ac parrhefia verè ApofloUca,Citteris ipfum nonfuijfe inferiorem, vel vnicum ipßusfcriptum.pro EcclefiafideUum,adlmpe-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quand»
ratoremdatum,(quodpauropbllcommemorabitHr')fatisteflatur. Vixijfeaa^ temputatur aliquandiu etiam fub Traiano, ac non tantum familiariter nottss,
Verkm etiamfumma amicitia iundusfuijfe Ignatio amp; Poljcarpo, pijßimis viris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffquot;nY'*
l^am ad tempora Apoflelorum ipfum proximo acceßijfe, ex fuis ip fias verbis li- naris / quet,quaEufebiusexquodamipftusScripto fscrefert: Seruatorisautemnoßri Eaftb.lib.4.. cap.j.nbsp;operafemperconjpicuaàquot;inpropatulo erant, Erant enimvera. Quicuraban-tur, qui^exmortuisrefurgebant, nonfunt vifitantumcurati, té“excitati,fed ‘*nbsp;perpétué amp; conflater taies erant.tAeq^ eo tantitm tempore, quo Seruator in ter- chrifto refufcitatînbsp;r« agebat, fed amp; poU illius afcenfionem, multo temporein viuis erant : it a vt et- quamdiuvixciint,nbsp;iamadnoflravfqjtempora,nonnulltexqspcruenerint. HacEufebiusexfcriptonbsp;^adrati. Vndecolligere licet, ipfum Quadratumquofdamvidtße.quiaChri-ßofuerint curati, amp; ex mortuis refufcitatî. Tempore verb imperatoris Adria-ni, demum meliùs innotuit ac celebrior euafit. ißt enim Imperatori librumnbsp;quendam,feu Apologiampro Chriflianis, intrépide oßerens.egregiamftbiapudnbsp;ntultosconciliauit amp;famam,amp;beneuelentiam. Apologiamißamfuoadhuenbsp;temporeextitiffe,amp;àfratribitsauidèleliameße, Eufebiusteßatur. Pt autemnbsp;extra controuerfiamponitur, ipfum Atbenis Euangelicam veritatem tradidiße:nbsp;itade tempore, quamdiu bocpraßiterit, 4f «fê mortisgenere, quo extinitusfit,nbsp;(ertinibilbabetur.
‘DIOS^QTSIPS COTl,13\C,
T H r A C V s.
Dr O N r s I r s Areopagita, de quo fuprà diilum esl, à Paulo conuerfuSr
amp; Athenienfiuntprimus Epifcopus fallus erat. Is verb, de quo hoc loco a- niottydusvbi st gitur,fuit Epifcopus Ecclefia Corintbtaca,acfloruit tepore Commodi im- quando docueris.nbsp;feratorisfannonimirumcbrifli ipa-. 'pelcirtiter,. Quo tempore etiamvixiße
ßribitua
-ocr page 48-40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHRIST I»
fcribitur Irenaus. Qaaminfigniautempietate, dtiiritta, amp;al^{pritclaritdt-Ï feb lib 13 1» nisornattufaeritEpifiopiuiße,fatiifuptr^teßantttripßtu Epißola, ad variât U e . I 4.lt;ap.w. Ecdefiasfcripta. Qaarurndtm inßecie tnentionem fadat Eufebius,^nbsp;plurtmaitiamex ipfis recenfeat, ilia htc loco cum naufea repetere non pU-tuir. Cumverb inter cattrasiHas Epißolof etiam reperiatur, qua ad Romanosfiripta,ac Soteri, turn temporis Romano Epifiopo,nuncupatafuerit, nonnbsp;nocebit quadam verba ex iUa hue transferibere , vt inde mantfefium euadahnbsp;quantum mutatanuncfit Ecclefia Romanaabifiit moribtu, qttos turn Dionjffiiunbsp;Cionyfiusin fu» ’» fpfi* tantoperecommeudabat. Dionjfii autem verba, ab Eufebioenarrata,fi(nbsp;EpiftoUad Komin, fonant : Indeenimab initiohacvobis lR9maKis)eonfiietudo ell, vtcundisfra-tribtis varijs modis benefaciatis, ac multis Ecelefiis per totam vrbem fiubfidi/tnbsp;Eufcb.iib.z.cap.M, mittatis; deindeegentiumpaupertatemadhuncmodum refocillantes,acfra-tribusinmetallisconfiitutis fubfidia ab antique fuppeditantes, paternum Ro^nbsp;»id»or«»j worm Romani feruatis, quem beat us Soter vefier Epifcepui non mo-dbeufiodiuit, fidamp;auxit, citm drlarga fubfidia fan^orum vfibut defiinatanbsp;fubminißrauit,amp;redeuntesfratres,tanquamfilio5pater,amantercomplextu,nbsp;falttbribusdodrinûelladhortatus. Ifac Dionjfius de liberalitate Romana Ec-tlefi£,,qu£iamnonaificorradere, eirad/eraperefolet. Ettantum deDionyßonbsp;ifio. RomanosEpifcopos,quihocfecundofecuioprafederunt,ratio ordinie iatnnbsp;etiamrecenfere iuberet, Euarefium nimirum, Alexandrum, Sixtum,Telos-phorum, Higinum, Pium, Ânicetum, Soterem, Eleutherium,amp;c. quia autettinbsp;illorum fuccefiioô' vita à Platina amp; alijs multis defiripta ell : ac ipßfueceßiinbsp;temporis, indies magis magisq^ fecefierunt è Schola feu Academia Chrifii, amp; innbsp;(afira Monareharum, Principum ,fiue in mundana régna tranfierunt,non lau-di ,fed dedecori fibiforfan eße putarent ,fifihelafiico huiegregi annumeraren-tnbsp;tur. Quamobrem honors amp;exifiimatieni ipforumparcendum, ne^ anxie denbsp;ipfis laborandum eße duxi : prafertimeoinloco, vbi non de condendis legibuf,nbsp;adminifirandisRegniStgubernandis^ PoUtqSy res agit ur: fedduntaxatdefe-msneEuangelicoßargendo, de rudipopulo, in caufa Religionis amp; verafide innbsp;Chrifium erudiendo, de Ecelefiis hinc inde Chrifio Deifilioplantandis, de Sa-tramentorumintegritateconferuanda, amp; de via, tandem ad aternam vitatnnbsp;ducente, monfiranda, dc^ alijs id genus rebus ladicrû fcilicetamp;puerilibus, negotium ell. Quocirca ßnec iam, nec etiam infequentibus ,(vbiamp; quoties rationbsp;or dints idrequirerevidebitur) multa Epifioporum acPontificurnRornanorumnbsp;mentiofiat,neminiidmirumvideaturi veritm filentßtllius quilibet fufficien-tem rationem fibi redditam eßeputet, dum iam femelprofemper indicatum fit :nbsp;hot negotium, eirperfonarum,quahoclocopinguntur, alia amp; gefia longeeßonbsp;Ù leuiora amp; viliora, quamquibus tanti Monarcha implicari, velnbsp;pefiint, veldebeant. Ethacefio Seeunda Clafiis hu-
ius AMdfmia.
CLASSIS
-ocr page 49-FILII DEI, CLASSIS III» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41
Clafsis Tertia
ACADEMIAE HV-
IVS, IN Q_VA LOCATI SVNT
QJIDAM CELEBRIORES DOCTORES, Q_yi tertio feculo floruere.
HIE,
rofolymitanus EpifcopuSf
æ/lFLO 4NTE ENFMERATI SFNT, INTER CitterosfecandifeculiDoEores Ecclefiafiicos, ettam vin ifliduo,nbsp;piftate, donis, amp; eruditioneeximij, Pontanus tiimirum amp; Clemens Alexandrinw. Alexander igitur tfte, de quo iam verbanbsp;fiunt,fiin adelefcentia faa Alexandria etiamfuiffe, ac viriinbsp;tflis daobus, Pantano videlicet amp; Clemente, tanquam Dominis ac Praceptori,-buf fuis vfum ejfe, ab qsj^ plurimùmfeadiutum,haudebfcurèfatetur, in Epifio~nbsp;laquadamfua, ad Origenem data, ex qua Eufebius fequentia récitât verba:nbsp;Hac,vtfcis, ( Origines) voluntas Dei fuit, vt amicitia noflraftnde à proge~ £ufeb, Hb. «.cap.«nbsp;nitoribusneflrisduEa, immota maneret, imb fertientior acfirmior reddere-tur. Scimiu enim.eos eJfePatresnofiros, qui nobis viam pracedendo aperue^nbsp;runt, quibiu etiam paulb poll coniungemur : Pantanum dico verè beat urn:nbsp;ac Dominum, amp; fanEum dementem, qui Dominus meus fuit, me^ plu-rimkm tuait : haEenus Alexander. Is igitur in prima fua iuuentute , pianbsp;doErina, falutaribus praceptis, ac ver a in Chrijlumfide probe inftruEus,
amp; ad docendos etiam alios egregqs donis ornattts, fuccejfu temporis, primo gufebjib. tf.cap.u. omnium in Cappadocia Epifcopus eEfaEus. Quamdiu verb ilU Epifcopatuinbsp;prafuerit, certi nihil apud probates autores habetur. Idud tarnen refert Eufebius : ipfum aliquando vifione quadam noEurna admonitum , è Cappa~nbsp;docia, vbt Epifcopuserat, Hierofoljmam orandi, ea loca vifendi gratianbsp;profeEum : Hierofolj/mitanos autem ipfum turn temporis maxima beneuo~nbsp;lent ia reuerentia excepijfe , nee velui/fe ipft amplttts copiam facere do.,nbsp;mum redeundi. id^ eosfecijfe etiam admonitos (fidespenes auditoremefio)nbsp;peculiars, acalia quadam vifione ac voce, qua adauresprimorum quorun^nbsp;dam inter eosfaEa , manifeflè iufferit, vt portas egrefii deftinatum ipfis ànbsp;Deo Epifcopum fufeiperent. Jtaque ex confenfu vicinorum Epifioporum, quinbsp;ex PaUfiina illuc confluxerant, ilium IJierofoljmis detinent, ac, ne astipliùsnbsp;fiomurn reuertatur, prohibent. Vrgente in prim^ negotium hoe Harcijfo,
f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn
-ocr page 50-41 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA IE S V C H K t S T I«
tum temporis Efifcopatum ibi tenenie, quißbi tarn feni, amp; ad ^abernandaut illantEccleßam, itiint(fßifficienti,ficiumipßtm accollegam adiuugi petebat,nbsp;ßaa fané faniiliaritas ac humanitoi feniculi tüius Narcißi laude dignißimanbsp;fuit, amp;lon^ißim'ealiéna, àdifficultatequorundam moroforum Eccleßa an--tiflitum, qui alium iuxtafe ferre nonpoßiint ; falsi) ßbiipßs perfuadente, autnbsp;defua autoritate amp; exiflimationeaüum tarn effe, aut eb eitiusßbi morien-dum fore. Beneuolam igitur hancNarcißi erga fe ment em cernent Alexander»nbsp;Epi^o'p'us Hietofonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^ulatodiutiits fe oppoaere non vult, fed Narcißb feni,
Jymitanu». aciamiainrudedonando, inEpifiopatuadnünißrando, Collega amp; Co'epifco-puscreatur. id^anno primo Antonini Caracalla , qui filins ac fucceßbrerat chytræus in fua Imperatoris Seueri : amp; ad Imperium accejferat, (tefle Chjtrao ) circa annumnbsp;chzoaoiagia.nbsp;nbsp;nbsp;Dofnim ducenteßmum, dectmum tertium.
Caterum quanta cura ßbi fueritEccleßa Hierofoljmitana, quam rege-bat folus, inde facile colligere licet, qubd pro alijs etiam Eccleßisnon pariint fueritanxiiis. Idquodaperteteflatur Epißola ipßut ad Antiochenam Eccleßatnnbsp;data, in quaeigratulatur de Aßlepiade Epifcopo, einuper prafeElo, bis ver-Bttfeklib.«. cap.io.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mea (detinebatur enim tum Alexander Cafarea in carcere) üo-
minuscarcejishuius temporis, leuia, toleratu^facilia reddidit perid, quoi-Afclepiademexercitatißimum,fecundtimdiuinamprouidentiam, acfideiipßue dignitatemfanElaveflraEccleßa Epißopatu potitumeffe audio.
Ac vt Eccleßis fui temporis ßdeliter confultum : ita etiam pofleris diligenter proßellum eße voluit, Vnde ßudium Ifoc fuum max'mt 'e egregium,-conflruenda nobili Bibliotheca Hierofolj/mis adhibuit,. ^o nomine plurimitm ab Eufebio commendatur ac celebratur. At huius (ua pieta-tis ac deuotionis, qua de Ecclefia Chrifli optime meritus erat, malam tandem reportauit gratiam. Suo enim magno periculo expertus e^ duas gra-uißimas perfequutiones : alteram fub Imperatere Seuero, alteram fub Dedo,
Acinpofleriore illaadmodum atroci, fub Deciofaéta ,fenex acgrande-uus Alexander,in veneranda boneßa canitie,Cafaream Hterofolymis dulltu,. pollßslendidam, acpietate amp; conflantia illußrem confeßione, ad tribunal pra*nbsp;fidiseditam, carceriinclufusell. In quo etiam mortuum ipfumeße, Dionyßus.nbsp;lttf«b.lib..7..cap. s. -Alexatidrinus hifieindicatverbis ; Praäarus Alexander in cußsdiafelidter o-bijt. Et talisfuit Alexander.
TETffFLLlÄJfrs.
QuandovixeritT«. EEXANDRI coatanetu fuiffe videtur Tertullianus. Isenimfioruiße äiianus. ' quoque fcribitur tempore Imperatoris Seueri, Patris amp; Antonini fil^nbsp;iiui» ipfiuunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tpßus.. patria aut em Cartbaginenfemipfumfuiße, mditmpatre Centu-
rivt*
-ocr page 51-riLÏI DU, CLASSIS III» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'4i
nontprecon/itlari, abedijj ai liter as aidifcendas à prima fiatint litate adhi-bitum, artium ac difiiplinarum omnium peritißimumipfum euafijjè, hifio- Magde.cent. riaMagdeburgiea refert. Cateriim vbi adfidem Chrifiianam conuerfus e}},nbsp;facrarum Uterarum fludio fe totumdedit. Ac licèt ignoretur, qua occafionenbsp;Carthaginemreliquerit : Roma tarnen ad mediam atatem vfque presbjterum
» ACpoflea inuidia Cleri Rómani inde pulfum, à Jjnceritate Euangeliea ibidem. ad dogma Montanidefecijfelegitur. Carthaginem itaq^ reaerfus, ccepit firi~nbsp;berealiqua contra Ecclefiam, quorum poftea mentiofiet in nauis ipfius, lamnbsp;paucißimis aßtgnandi videntur tituli duntaxat aliorum quorundam libro-rum, quosab ipfofiriptes adhuc extare dicit hifioria Magdeburgica. Horutnnbsp;tnimpïerif^veram religionem acerrimè défendit. Pugnauit enim ex funda^nbsp;tnentüfacra Scriptura ac folidü f vt diHa hifioria habet ) argumentis contranbsp;ludeos, in libre pecuUariter aduerfus Judaos fcripto. Strenuè itmicauit con-traharetices‘.inUbriscontraM.arcionem,Valentianos, Hermogenem amp;Pra^nbsp;xeam. Omniumautem fortifitmè,contra Ethnicos, ipforum^ tmperatores:nbsp;vttefiatur ipfitu Apologeticus. Deniq^ etiam contra Chrifiianos ipfos, fi quinbsp;vitamagerent, profeßione Chrifiiana minus dignam. Sunt autem hiipfiusnbsp;Jibri: DePathntia, Uber vnas. De carne Chrifti, lib. i. De refurrebtionenbsp;(amis, lib. i. De prafcriptionibus aduerfus hareticos, lib. i. Aduerfus lu~nbsp;daos, Uber I. Aduerfus Marcionem , libri j. Aduerfiu Hermogenem , libernbsp;2. Aduerfus Palentinianos, ad imitationem Irenai, Uber 2. Aduerfus Pra-xeam Sabellianum,Uberi. De coronamilitis, liber i. Ad martyres, liber con^nbsp;folatorius amp; exhortatoritu vnus. De pcenitentia, liber t. De virginibiu ve~nbsp;tandis, liber I. Dehabitumuliebri,Uberi. De cultufæminarum,liber t. Adnbsp;vxorem,libri2. Ad Scapulam, libert. De pallia, liber vnus. DeTrinitate,nbsp;liber 2. De tefiimonio anima , liber t. De anima, liber 2. De/peilaculiStnbsp;lib.2. DeEaptifmo,Uber2. CentraGnofiicos,libert. Deldololatria,Uber2,nbsp;Decibisludaicis,Epifiola2. Deoratiene,tib. 2. Apologeticus aduerfusgentes, TenuUianuj.ttrtiiwnbsp;liber 2. HofcelibrosplerosqjfcripfitLatine,quacaufaefiedicitur,vtpollVi£lo- LitinusSciipton»nbsp;rem dr ApoUoniumfterttumipjèfuijfedixerit Hieronymus, qui in EcclefiaLa~nbsp;tinèfcripferit.
Cateràmvt hacamp; aliaipfius Scripta eotneliori eumiudicio ô'cautela TertuiiUnus fuo» legipoßint,nonabsreforfan fuerit,obiteretiam notare, nauosquofdam ipfih^biutnzaos.nbsp;per Autores hifioria Magdeburgica tribut os. Et hoc loco non abfurde pent po- cent, j.cap.io,nbsp;tuerunt,UbriipfiuscontraEcclefiamfcripti. Suntautemhi: Defuga inperfi-quutione,Uberi.De exhortations cafiitatis, liber 2. De monogamia, liber vnus,nbsp;Depudicitia Uber vnus. De leiunio, liber vnus.
Errorauteminipfocrajfus fuit, quodaque,ac alijplures,epinatus e^: pfosper annes mille, ante rerum »ufummatione, voluptuofam vitam aHuros innbsp;F Xnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bis
-ocr page 52-4-4- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHRISTI,
hts terris. Errorfatt,qtibd Montanutn fubindeparacletum nomittauit.amp;partr-' cletumplurain Montano dixijje, imb tnaiora etiam ac meUorat quant Cliri-fiuminEuangelio.pronunciauit. Error etiam : qubd fenßt, angelos lapfos effênbsp;propter concupifientiam muUerum, in Itbro de habit u muUerum, Sic quoqtjfo-tnniauit, homini, etiampoil natara cirruptienenitejje liberum arbitrium. Innbsp;doHrinade pcenitentia, fatisfaHionibus remißionem peccatorum tribuit. Se-(tindas nuptias damnauit. Foil baptifmum, vnicam duntaxat panitentiamnbsp;conceßit, quafi gratia conimgere non poffet ijs, qui fapitts labuntur. Quanbsp;emnia cum facris Uteris minus confentire, certum eil, Igitur nemo fibi rpßnbsp;ttimium conftdat ,fed b facra Scriptura femper pendeat. Id quod in alijs qiiamnbsp;plurimis doilrina capitibiu fecit Tertullianus, ac de qs ortbodoxbfiripfst. Denbsp;iußificatione enimhominisftc inquit: Fide Abraham Deo credidit, nullo fubnbsp;iugoLegis,necinßgnocircumcißonis. Tertull. lib, 4. contra Marcionem. Et:nbsp;fed etß pcenitentia flimulus ex fide acciderat per pcenitentiamex fideiuftifi-cata (mulierpeccatrix J ab eoaudqt : fides tua tefaluamfedt. ibidem, aca-libi: ClaufulaEuangelijeil, vt credatis in lefum Chriflum filium Dei. Idemnbsp;aduerftts Praxeam. Et rurfus ; Euangelica gratia euacuatur, fi ad legem chri-ßum redigit. Tertul. aduerfus hareticos. lam amp; de ccena Domini hac docuit :nbsp;acceptum panem amp; diflributum difcipulis, Corpus fuum ilium fecit, hoenbsp;eil. Corpus meitm dicendo : id eil, figura corporis mei, figura autem nonnbsp;fuiffet, niß veritatiseflet corpus. Tertul. lib. a- contra Marcionem. Et:nbsp;Sanguinem^a»»i«vi»9 con/ecrauit, quit une vinum in Sanguinenbsp;»•««if. Ibidem. Aciterum : CorpüsChrißiinpanecenfetur.Tertul.Ub.de0-/. ratione.EthacdeTertulliana.
CTT’H^I S.
TEPTVLLIAPIO inhacAcademiafubiungendtim effe cenfui Cjprta-num. Hicenimtantoinprecio habuitTerttiUianum, vt in ipfius ledio-tTiRor.Wagie.cent. ne maxim'e aßlduus fuerit, ac nullum vnquam diem transmifirit, 3. cap. IO.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abfque lellione Tertulliani, eum^ fuum etiam magiflrum vocare folitus
. ßt. Fuit autem Cjprianiu, ( vt Magdeburgica hifloria ex Hieronymo re-CYftuniBMia. natione Apher, amp; quidem Carthaginenßs. Ac in Aphrica gentilis adhucefiquot; ldololatraexiflens,Fethcricammagna cum laudeprofeffuseil. Deinde verbconuerfationeamp;fuafu Cacilq, occaßoneautemlellionis lonaProphe-ta, adfidem Chrifiianam conuerfus dicitur. Chrifiianta iam fail tu, omnesfuasnbsp;faeultatespauperibtis erogajfe, ac non multb pbil presbytereleHus, deni^ etiam Epifeopatum Ecelefia Cartbaoinenfts eonfequutuse/fe leoitur. Spartam il-pus Câithaginenfis- lam nactus.multuegregijsacEptjcopo tall dtgnuvtrtuttbuseam exornautt, innbsp;primis verb,ßngulari quadamgrauitate ac auteritate, qua tantum yaluit, vtnbsp;ipfunt
-ocr page 53-PÏLII DE 1, CLASSIS III, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47
ipfum totius Or'tentis amp; Hijpaniit Ecclefijs fritfediffe quidam dixerint, eum^ Chrißianoram Epifiepum appellartnt.Deindecolliguntur ex epiflolù ipßat, neenbsp;non amp; alqsfuûfiriptit, qua ipfi magna acfingulari cum laude tribauntHr,fuif~nbsp;fen'tmirameum fac'tlem,humanum,paîientem, ô“benignam,fimiliteretiam Cypiianivittutes.nbsp;in offieto ßtograuem amp; feuerum,pro re nata, ac vt neeeßitat id quouis temporenbsp;pofiularit.ln Martj/ribus excipiendü benignumàn rebus agendis magnanimumnbsp;quidem ac imperterritum,fimul tarnen etiam cautum,prudentem,ac circum-ßectum. Hine etiam fequutaesltantaipßusmodeßia, acinfunblione fua nihilnbsp;priuatis confilqsaut iudtcio proprio, fedcum confenfu Collegarum omniafufee-perit,et aggreßus ßt.Digna fan'e virtus,quam omnes Tbeologi,inprimis verb iu~nbsp;niores,fedutb imitentur,ac femperin ore habeant ißa verba Cjpriani, qua Au- Anguft.libr.i.de Ba-gußinusin laudem ipfiusex epiflolaeius ad Quintinu allegat,dicens:lgt;Ioßra nonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra Donau -
pertinaciter amemus,fed qua aliquanda afratribus et coUegis noßris vtiliter ac falubriterfuggeruntur,ipfipotiùsampleilamttr. Alqsetiampraclarisvirtuti-bus excellait,quas hoc loco recenftrelongum foret.
Cateritm ,vtdona(^ virtutes eias non paaca, ita quo^ labores, quos in Cypnam labores amp; erudtenda Ecclefiafußinuit,admodum magnifuere. Non enim viua duntaxatnbsp;voce,fed feriptü etiam ôquot; docuit, drfalfes Doiloresfeu Hareticos oppugnauit.nbsp;Exfiriptis autem fats commemorantur ifia.
Epißolarum libri quatuor,quas fcripßt ad Erasbjteros, Epifeopos, Eccleß» as,amp;fratres diuerfas-.partim in Epifeopatu fuo, partim in exilio, de quibtu hoenbsp;modoiadica«itD.AugHßinus:ego,inquiens,literas CjprianinonvtCanonicas Auguftînî îudîciunrnbsp;habeo,fed eas ex Canonicis confidera : amp; quod in cis diuinarum fcripturarumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ypnam
autoritati conuenit,cum laude eius acc'ipio:quodautem non congrait,cum pace ciefconium ^iiifrefbuü^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Grammaticum
quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cap.32.
Trablatus contra Demetrianam Ethnicum.
Trablattts de habita virginum.
T rail at us deßmplicitate Pr£latorum,feu de vnitate Eccleßa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cyptianl fcrîpti.
Trablatas de vanitate Idolorum.
LibrifequentesCjprianis infcribunturfermones.Deeleemojßnaferme T, Eie's^loe^liuorefermoll. Debonopatientiaferme UI. De mortalitatefer.inbsp;fftoliu. DelapßsfirmoV. Deoratiene DominicafermoVI. Liberdeexhor-tatione martyrij ad Eortunatum,Libri duo ad Quirinum aduerfus ludaos.Libernbsp;alius ad eHndem,dedifciplinaChrißianoram ex facra Scriptura. Trailatus denbsp;Uareticis baptifandis ad lubaianam. Epißela longa adPompeium contra Epi-ßolam Stephani. Epißola ad Quintinum, Hac omnia extra centrouerfiam Cjpriani fcripta eße iudicantar. Reßant autem prater hac alia quadam, quafalsonbsp;*Pß aßcriptaejje putantur-.ißa breuitatisßudio hoc loco anxieenumeranda nonnbsp;ffnftti.Exhisautemfatiscolligipote^, piumaceruditum ißumvirumin Epi-
F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fevpatu
-ocr page 54-Cyptianus infer-mone primo de cleentetyna.
4i^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AGADEMIA lESV C HA I S 11»
fiofatH fuo ttonfuijfeeciofam.fed omnibus laudabileexemplum prabui/fe, quod in vinea Domini laborando diligenter fequantur.
t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DoSrina autem,quam tantofiudio propagareacpropugnare conatus ejl,
Cyptianl qui fus tit deâiin».
infundamentoamp;pritcipuisarticuliscongruebat cum doilrina alioram/ynce^ riorumEpifioporum , quifeculoilloflorebant, Jncuiusreiteflimoniumpaui^nbsp;quadamhuc tranjfcriberelibuit, quainhiftoria Magdeburgicaex ipßiulibrisnbsp;funtallegata.lntercateraautempraclarume^hoc,qHoddeCbrifio amp; ift/tustt*nbsp;Ecclefiambénéficesjinquit : Cbriftus hogt;ninisfiliitseJJevoluit,vtnosfiliosDeinbsp;faceret’.humiliauitfe, vtpopulum, qui priiisiacebat,erigeret:vulneratuse^tnbsp;rt vulnera noflra fanaref.feruiuit,vtferuientes ad libertatem extraheret: morinbsp;fufiinuit^vt immort alitatem mortalibus exhiber et. Quad ad locum de Pœniten-tia attinet,fie docet.Nec quantitas criminis,nec breuitas temporis,nec hora eX'nbsp;tremitas,nec vtta enormitas, fi vera agaturpoenitentia, à venia excludit, Qu»nbsp;dilloapertètefiatur,nullumpeccatoremvllovnquam temporeàgratiaexclu-di,modb veraaccedatpoenitentia. Eidemfenfit, ejjècertamfidaciam, quaap*nbsp;prehendaturdiuinagratiainverbo nobis oblata, id quod patetex hifie ipfiusnbsp;cyprianusinlibr.i. verbis: Chrifiusdatcredentibustantum, quantum/ecreditcapere,quifumifgt;nbsp;Rtnatis, amp;perfanguinem Chrißi iuftificatis ,fiatuitpraßanda efe bona ope^
Intta^atu de habb tuvixginum.
ra,vndeficfiribtt'.Quiperfanguinem Chrißi,Domininoßri, redemti fiimus, per omnia feruitutis obfequiaUedemtoris imperiopareamus , dernus^operam»nbsp;ne quid immundum amp; profanum templo Dei inferatur.In Cana verum corpusnbsp;amp; fanguinem Chrißi dißribui expreße docuit z Panis iße, inquiens, quem Dominus Difcipulisporrigebat,non effigie,fed natura mutatus omnipotentia Ver-
I ßi, teßantes, Chrißumnos fuofanguineadficietatemvitaaternareduxiffi!’nbsp;ante,^rematur:ficnecnos{a.nguinemchrißipoffiemusbibere,nißchriflutnbsp;calcatusprii(sfuißetetpreffiiufitem:Qu^osexcitamutadpralium,noninermesetnbsp;iibj.Epift.a, nudosreUnquamus,fedproteilione corpoiis 8c {inguinisChrißimuniamuS’nbsp;cypr.in feimone denbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deperfonalt autem vnione duarum naturarum in Chrißo hac ipfiusfuit
Natimtatcchiifti. do^rina-.Diuinitas,inquit, nbsp;nbsp;bumanitosinvnamperfonam conuenerunt. Et
alibkVerbum et caro fic funt vna eßentia,vt perfellam et integram fjncera con-pTifmo chtiftj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnitatem. Nec iniuria e^,fed gratia Dei, ft,quod minus videturgt;
dignioriiungatur : cum inferior natam contumeliam, probrum^peccati non contrah at.tiec e}l minoratio maießatis,prouellio paupertatis: nec altitudinetitnbsp;Deiinaliquo humilitas di/penfatoria dehoneßat. Hoc tefiimonium auditutt*nbsp;eil,quia Eilius Dei e}t,quem lohannes tenet in manibus • vertu homo, veriisnbsp;Deus,vnicus Patris,in fua naturainuifibilis,in noflra vifibilis.At^ talia quidentnbsp;fuo tempore Ecclefla tradidit Cjprianiu de j'l articulis,quihocnoflrofeculo wtt-‘nbsp;peime in (ontrouerflam vetterwt,
cateriit»
In fetmoneV.de
iapfis.
infermone de Coe- bifailtue^lcaro.Etaltbifiribif.NosbibereinSacramento fanguinem Chri“ m Domini.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teßantes, Chrißumnos fuoßtnguineadficietatemvitaaterna reduxißi-
Cypi.lib. i. Epiß.i, . Quomodo adpotandum vinumperueniri non poteil, nifi botrus calcetur
-ocr page 55-FILII DEI, CLASSIS III«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47
Catert'.m,cam hemo fuerit etiitm Cj/prianus, nec de numero Apoftolo-rum,qui pcii acceptum in die Pentecofles Spirhum fanélum in cati/a Religionie Hon err are potuijje dieiintiir,ideo quo^ humant aliquid interdum pajfiu, è re-iia vianonnibilaberrauit.Nauiaulem,quibtiilaboraff'eferturjißipotißiiniiia cyptiani nsoi,nbsp;oJfedicuntHr-.fœnitent{am,Tertullianumfequutas,pleran^voeatfatiifaclio-Hes, qaibtuabfilutioniscaufamamp;peccatorumremißionemtribuit. Vndehacnbsp;ipfius loquendtfermula:Domi»uinoflrafatisfaóiioneplacandusen:. Libert ar- in fermons det*-bttrqviresnimiumlaudibiKextulit.Operibusbonifplàs,quàmpare^,tribue- ?***•nbsp;fefolituserat. Bapti^atosab Hareticifin nominePatrii, dfPilqSpiritui Lib.i.Epift.«.nbsp;fanbti, rebapti'^ndeseffe fomniauit. Quia verb pqs Ecclefu lAinifiris ob con-feßionemverainCbrißumfidei, ac eppugnationem Idololatria amp; falforumnbsp;(ultuummundusbicinßdiasßruere, ac peßima quaque inferre ipßsconatur,nbsp;ideofablum etiamell, vt Cjprianiualiquandiu omnibtu fuis bonis exatus acnbsp;ßgt;oliatus,in exilio fit verfat us. Id quodipfemet in Epifiolit fuis bincindefepiùsnbsp;(onqueritur. Quemadmodum autemfub Valeriana tn exiliumpulfus eßefcri- Cyprian«» exntnbsp;bitur : ita fubPaternoProcenfule Aphrica reuerfus domumdicitur. Mortuonbsp;autem deinde Proconfule Paterno,Galienus Maximus, qui Paternafucceßerat,nbsp;Gjiprianum in hortulo quodacomprebenßim,eurru ab apparitoribus (vt ifla exnbsp;Augufiino in bißoria Magdeburgicarecenfentur')ad fuppUeium arripi iußiti cent.j.cap.»•gt;nbsp;vbi, cum Idolisfacrißcarenallet,gladio tandem,cut ceruicemfitam vltrbinße-xißefertur,mifereinterfeäuse^i,annoDomini IllumdeindeDMugu- Genus mortis Cy-flinus contra Crefconiumfcribens, celebrauit hoc encomia : Cjpriani laudem . lnbsp;(dicit,) ego confequi non valeo,eius multis Uteris mea fcripta non compara, eius Czekottiam.nbsp;ingenium dtUgo,eius ere deleclor, eius charitatem miror, eius martjrium vene~nbsp;ror.Nonaccipiotquoddebapti'^ndii, hiereticis,e^fchifmaticisfenß(.Ha3ettUfnbsp;de Cjipriano.
0 g E e s.
OR IG E N E M. Aegyptiumfuiffe vul^b aßeruntTac in Alexandria donu- otigenis patti*. cilium habuiße.natumpâtre Leonide,virapio ac erudito,nec non Chrifli-anotauos etiam ip/ius,atqj atauos homines Chrißianosfuiße.Annum na- quo anno natusnbsp;fiuitatisfuaaßignant,annumDomini,ducenteßmum,oltuagefimumnonum. o«genes,nbsp;Abineuntefiatimpueritia, prout erat bona acUberali indole , optimam de fenbsp;i^emprabuit,acfemina virtutam egregiapaulatimßtargere coepit. Qua re Pater ipßus mirumin modumdeledatus.ipfum adhucpuerumfape dormitantem^nbsp;ßngularivoluptatecontemplatus óquot;exofiulatuseà,vtEufebiusprolixe fcribit. EufebJibr.ff.oap.a,nbsp;idam dum fub paterna adhuc erat difciplina,acleEioniS, Literarum, manentenbsp;fatre,inuigitabat,crebrisquaßionibusdeScripturafenfupatriferi»emoleßi-gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
*lgt;Kffduit^o(caß9nem^jdedit,vtpateripfumabiurgarettac,nequidprater
atatent
-ocr page 56-48
ACADEMIA IE SV CHRISTI»
atatem fuam curiose fupra mauifeßam, m ßmpUcem Scriptutii fententiitnt
fcrutaretur,grauiter moneret.A patre aliquandiu ad omnem pietatem hoc mo“
(iao pticeptoie fit doeducatus,CltmentiAlexandrino,vtipfovtereturpraceptoretindifcipUnant
celebritateetiamexcitatus DuxArabum, datis ad Prafellum Aegjpti(ineit enim regtone fit a erat Alexandria) e^ Demetrium Epifcopum Uteris petijt ab
otigenes mittitut ÿs,vtadfe mittercnt Origenem : cupereenimfecumfuagenteinfide amp; doäri-
na Chrifiiana erudiri.In Arabtam igitur ablegatus,cum lucern verbi Dei ibi ac-cendijfet, a lexandriamfeliciter es7 r euer fus.
Ibidem.
beUo iflociatli dißipata fimul etiam (vt fleri folet)fcholaipfius,AlexandriaHt retiquit,acin Paleflinamperrexit.Cafaream itaq^ veniens, rogatusab Epifet-po Alexandre amp;Teailtflo , inEcclefla ibidocuit, nondumprasbjterexiflenhnbsp;agreidferenteacreprehendenteDemetrio Epifcopo Alexandrino : àquotan-dem.fedatis tumitltibus inteflints, per Epiflolam e^ Alexandriam reuocatus-PHon ita miiltbpb^t Alexandre Seuero imperium iam tenente.fcriberecommen-
ougenT°fcdbendo- ftcram Scripturam cœpit : vrgenteid vehementer ac fumttu ad eaiif
ValentiniacMarcionâ(vthifloria Magdeburgica ex Suidarefert) liberatutlf Origenes conuerterat, ae Orthodoxumfecerat. B igitur inftnitâ prouocationi-bus Originemad fcribendum impulit. AcqubfeUciùsfcribendilaberfuccederetgt;nbsp;feptemeiadiunxitnotaries, amp;puellasnonpaucioresad fcribendumexercita-tas, vtinuicemfibi per horos fuccederent. Eos omnes Ambrefius fuis fumtibtKnbsp;alitit. Origenes verb, (vtEufebius refers) quoniam atate iuueniseratyacnoHnbsp;modb viris,fed amp; muUeribus de rebus diuinis loquebatur : vt omnis turpis debt'
Eufeb.libi «.cap 7. Z'®”» (verbaEufebqrecito)occaflonem infidelibus amputaret, Seruatorisve' Origenes feipfumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caflraMur propter regnum Dei) opere perfleere aggreffit^
cafiiac.
eil.liecinteTimcuranSiVt rem hancamicos,qu0scir(afehabebat multos, celA'
ret.ld,quod Demetriusivbirefciuit,initio quidem admiratus,Origenem^C0tt'‘ folatus esl,poflea verb,cùm cerneret, Origenem magnamnominis celebritateiHnbsp;apud multos hinc inde adipifci,inuidia motus, qubdfe ipfum caflrauiffiet Orig,^'nbsp;nes,apHdquamplurimesfuggillare conatta efl. tn media autem conflitutus iart^
Hiftoi. Magdeb. atatc Origenes,cttmvarijsharefibta turn temporis EcclefiaAchaia malèvexa-
rentur,adeasfedandas mittifunac da/ftper Paloflinam Athenas (entendit, ab
4lexandr9
T 1 Hl DEI, CLASSIS III.
49
AlexandroEierofolymorumEpifcBpo,amp;Theollißo , tjuiCifareiiEptfcopatu fungebatur, viriipracipuit turn in locis autBritatit apprehenditur, ac C^cfa-ret, presbyter erdinattir. Reltila igitur Alexandria fucceffisre/mb Heracla, cteiturnbsp;(cùm annum imper^fuidecimHtn ageret Alexander Seuerus) Cafarea manßtnbsp;acdBCuitOrigenes. PcfieaertaharefiBerylliin Arabia , Origeneseb cumalijsnbsp;quibufdamprefeSlus, in frequenti Synede contra Eery Hum , Befirenfts Eccle-fiaEpifcBpum,di/lgt;utau!t, eumque ab errere in viamreduxit, Idquefallumnbsp;eJJeGBrdianBImperiumgubernante, autoreshifteria Magdeburgenfts teflan- Cent.3.cap.ionbsp;tur. Pbt autem Gerdianus imperq fummam ad fexennium adminiflraue-tat, ac Philippus ei fucce/ferat, annum atatis fua fexagefimum ingrejfus e^nbsp;Origenes. Turn, quod memoria dignißimum ac ipfi fupramodumhenerifi-cutnell, etiamipfutn Imperatorem PhilippumadfidemacReligionemChri- origenes conuettitnbsp;flianatnconuertit amp; adduxit. Circa hoc tempus fere J/argicœperantin Ara-bia peruerfa quadam dogmatade interim attimarum cum tcrps/tbus. Ori- origenes tertio innbsp;genesigiturinextremaiamfeneólute fuaeb profecius, conuecata non medio- P“S“-trtSynodo,vefanosifiBserroresrepreßtt,autores^eorumadfaniorem mentent .nbsp;reduxit.
Quemadmodum autem viua voce impigre admodum in cattfafidei labo-rauit : itamultisetiammagiflrisaclibriscelebriseuafit. Libresautemedidiße ferturtet, vtpra nitniamultitudine numerusigneretur.Saidamfcriberedi-cunt; earn intra ßiacimn duedecim annorum tetam ftcratn Scripturam inter-pretatum ejfe, er flando quidem libres compefuiffe, diHandis nimirum qs^nbsp;quaNotarqexcipiebant. Lie et verb multi ex librisipfus nen ampUics extent,nbsp;tnultietiamipftajfcribantur , querum tarnen autor reuera ipfe non fuit : ta-menexitlis, quieiextra controuerfiam tribuuntur, paucosqueflamexEufe-bio hue annotare non pigebit. Prater varias autem , quas hinc inde coUegitnbsp;verftonesBiblicas, ab Eu/ébio inhifieriaEccleftaßicacapitedecimefextocom-memoratas , numerat alibi etiam idem Eufebius hat ipfius fcripta : Tomos Cap.jj.nbsp;duedecim in Geneftn: Trallattu in tetum Euangelittm Iohannis viginti duesinbsp;Tomos alios in viginti quatuor priores pfalmos : Tomos quinque in ThrenosiTo-mosaliquot deprincipijsiCommentariorum in Efaiam tomos triginta : in E^- Eufeb.lib.«. cap.ii.nbsp;(hielem tomos viginti quinqj;in Canticum canticorum commentaries quinque.
Pluribus enumerandisfuperfedendumputo.
Inhisamp;alijsfuisfiriptisnimiùm quidem indulßt aBegorijs fed tarnen in pracipuisarticulispi'eettamipfumdocuijfe,hincindeexUbris ipfiuscollegerunt
-ocr page 58-¦yo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIAIESV CHRISTI,
Origenes lib.s.in Egillal. ad Rom,
Orige»is döftri-nade CocnaUo-mini.
e,indiucilos.
,, conclufifutttfubpeceato , iamnoninmeritts,fedinmifericordia Deifalusfju-,, mana confiflit.Iufl'ttiam illamgratuitamfide apprehendendam ejfe,ßc ajferuit: ,lt; nequefidesnofirafinefanguineChrtßi,ne^fangnii Chrifli nosßnefidenoßr^nbsp;” iußificat.Et alibi ajßritjfolafide nosiuflificari,ßcinquiens ; Exnullo legis opere^nbsp;fedproioia. fide ait (cbrißus) adillatnniuUereiti, reniittuntur tibipeccatanbsp;tua. Item, delatrone,cwn Chrifio cracifixo,inquit : Nec aliud quicquam de^nbsp;firibitur boni operis eins in Eitangelijs, fed pro hat fola fide, ait ei leßu : Atnettnbsp;dico tibi, drc.perfidem itaque iuflificatw e^l bic latro fine operibus legis, qfii/tnbsp;ßiperhacDominusnonrequißuit, quid priiis operatusejfet. OrigenesItbr.^.ittnbsp;„ Epißela quadam. DeCcena Domini in bac verba foribit : Qimndo fanbluntnbsp;quot; cibum , illudque incorrüptam epulum accipis ; quando vita pane èrpoculfnbsp;origenes horailia ’’manducas,^'bibis corpus amp; fànguinem Domini, Caterumplu-eundiuciios. rimarecenfinturexfcriptisipftiuetiamabjurda(^incommodedtäa: qua quinbsp;cognofcere volet,bifioriani ^lagdeburgicam videat. Vitia autem omnino dattifnbsp;Origeni,qubdimmodicisacintempefltuisallegorijs immoderatiiis, quamaliusnbsp;quifquam,lußt.Vnde etiamfetießra ad tarn multiplices errores et fomnia aper-ta ejfe videtur. Proinde aliéna pericitlofapere,nbsp;nbsp;nbsp;maximèfobriè allegorqs vtit
quilibet Theologtis difcat.
Denique, periculaquoque magna ac grauia expertus eil, acobfingu-baremfuamergaveram Eeligionem deuotionem ab ofartbiis amp; perfequutori“ bus eiufdemvjque adeb impugnatus , amp; ad mortem quaßtus, vtfubinàemu*nbsp;tareeogereturades, inquibuscordati acfideles ad ipfum difcendigratiacon-Eufeb,lib.fi.caf,38. fluebant. Potißimtim verb indicat Eufebius, ipfum propter doilrinamCbri^nbsp;Snbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flianam fußinuiffe quandoque vincula, tormenta , cruciatus in corpore, ßtp-
pliciaferret trunci, amp; tenebras carceris. Exemplutnprofeitb omnibus boc eßo, leuiorescalamitates, obfidei confeßtonemimmijfas, aquoanimo, acmaxima,.nbsp;lib.y.cag.i»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qua fieri potebbfpatientiaßifferendi. Mortuum autem ipfum effeßtb Gallo Im-*-
peratorennno Domini, 25 5- Eufebius narrat.Et hac de Origene.
Z) /O
Alcxaiidrinus.
Eiifeb.Iib.iS'.eap.H,
DionyCEpifcopus
Alcxandü*.
DIONTSIVS, Alexandria natas, Origenis quondam difcipulusfuit primum in fchola Alexandrina, cui olim etiam ipfi Origenesprafuerat,nbsp;Catechiflam egit. Deinde anno Domininbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Philippi, qui Gordiano in
Imperia Romano fuccejferat, anno tertio ibidem failiu Epijfcopus dicitur, per* multas confutaffe ac repreßiffi harefes:eamfij ad remßngulari grauitate valu*nbsp;ififejLcnon tantitmfuam E((lefiam,Yerùm etiamalias fßue ridnas, fiuelongitisnbsp;énbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^fi^^*!
-ocr page 59-T I 1 1 1 b E I, CL A s s î s l!Tr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi
pofilai.tam fcriptù,quant coram quo^plarimùm iuuijjè. Agnouîtetiam rejpe-(tumperfonarumlon^ißMdebereabeJJeabEpifcopo Ecclefi^: 'tdeo^nontan- Eufeb.Ubr 7.e*p.»». turn in vulgi peccata inueéltts eSl, verùm etiam Imperatortim feeler a intrépidenbsp;firiptts not are aufu ell. Atq^ virtutibus hifee omnibus ornamentumillud pul~nbsp;fberirimum adiedt, eonftantiam nimirum,quam tanta cum laudepraftitit, vtnbsp;fe,ne^adtterfariorumminii,nelt;^periculis, ne^exilijSyne^pcr/iquutionibuSfnbsp;nequetormentistandemvllisaveritatu aefidet Chriftianaconfeftione abductnbsp;fafti/i fit.Scrip fit autem varias varijs de rebus amp; negocqs Eccleftafticis Epift olas:nbsp;^quibus omnibus vnam at traiter am duntaxat hoc loco attigijfe,fttt erit. Fnamnbsp;ita^ deditad Stephanum.tum temporis Romanum Epifcopum,quem de Eccle-fiarum concordia certioremfaciens,afronte literarum ita alloquitur: Scias autem nunc,ER.ATER, vnitaseffecunilasperOrientem,amp;adhucvlterioresEc- Euf«b.lib.7.cap.?»nbsp;tleftas,quaanteadiuifaafeinuicemfaerunt. Concordesfuntomnesvbiq^Ec-(lefiarum praftdes,vehementergaudentesfuper pace, qua prater ex/fieblattonenbsp;tftfalla. AlteramfcripfitetiamadRomanum EpiftopumXjfftum,inquainter Dionyfius(cribit adnbsp;(aterahacetiamponitverba : Etenimreuera.PRATER.confiUoopushabeo,^ Ep°£-opoT”°*nbsp;tuamfententiamabste pete,quod tale quid mihiacciderit, vnde verear,nefal- Euieb.iib,?. cap.»,nbsp;lar.ln quibus duabus Epiftolispotiftimkin obferuandum quod prafules Ecclefta-rum turn temporis Epifeopum Remana Ecclefia non Patrem fanllam, (quo nomine Pontifex tamgaudetacfuperbit)fiedFra.tTQm appellate folitiftnt.Mifit etnbsp;epiftolamin concibum, quodcelebrabatur Antiochiafin qua damnauitdogmanbsp;TauliSamoftteni, cum eo venire fenedutis caufanonpoffit. Catertsm multanbsp;stdmodum de hoc Dienjfiocopios'eftripfitEufebiutHb.7.cap.iÿ.2o.2i.Z2.2^.Zf.nbsp;2g.qua,quivolet,ilbn{peterepoterit.
Docuit autem depracipuis,ac adfundamentum Religionis pertinentibiis articulis,cemmodèac pi'e.lnprimis verb deperfona Chrifti, quam turn varia ex- oionyfi ;nbsp;agitabantharefes,itadij])utauit,vtaternam Chrifit Diuinitatem dobi'e ajfe-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*'
reret. Deea enimftc loquitur : lam,quot;qui Jflendor ellaterna lucis, omnibiu mo- Dionyfius in fu* disipfequo.]ueaterntts esl. Luceenimfemperexiftente,certumeli.irftgt;lendo~nbsp;remfemperexiftere-.eoenimtpfolucernefte, quodjflendeat, intelligitur : nonnbsp;enim fieri potell,vt lux non luceat.In Ccena Dominiparticipes nos fieri corporis Dionyfij doftrinanbsp;èrfanguinis Domininoftri lefts Chriftifirmiterftatuijfeipfttm,liquidapatetexnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Donum.
tpiftolaipfitisadXjiftumRomanum Epifeopumfcripta. Inea.n. (dequodamab Eufub y.cap.s. hareticis bapti‘^to,ac eo nomine etiam perturbato) ftcfcribittillum, qui menftnbsp;stftitiffit,amp;prolixoiam tempore corporis amp; fanguinis Domini noftri leftsnbsp;Chr'fti particepsfuijfet,n(in fitmaufus denub baptifmateinitiare.Hanc etiado-ilrinam fuam magno animo ac fumma conftantia cenfejftss eft,in ea^ confeftie-nein vtra^tamDeciana,quam Valeriana perfecutionefortiterperfeuerauit.nbsp;inprimis verb coram Aemtbanopraftdeperfecutere, cuimandanti, vt Chriftia-tiftt tffe defintrft,intrépide infaciêreJfon(iit;Oportet Deo magis obedire, quam Eufüb.y.cap.ay,
G i homini-
-ocr page 60-y*
A C A D E M I JB. IE S V C H B. I S T b
liomtHfbiu.Mortttus tattdem0,'lfettex annoïmperÿ GalienitU.Chrifiiveri iifX-. feu vt alÿfentiuttt,2ô^,(tim annü feptemdecim EccUfiiieAlexundrint prtfutjjet.nbsp;Ha^enus Tertia Claßif.
CLASSIS QVAR-
TA ACaDEMIÆ
N QVAUTA CLASSE A C A T) E M I AE lESV Chrifiifeu quartofeculo à Naiiuitate Chrißi.prtntum tenet lo~nbsp;,ctimEufebimCafarienfts, ex cuim hißoria hadentumuhafuntnbsp;allegata. Epifcopumhic egit CafareatemporeConflantiniMa^
^g»i:qui Imperium gubernareetepit anno Chriflitrecentefimo de-
(imo.Apud hunc Imperatorem Eufebiiis fingulari fuit ingratia:ita,vt Impera-tornon tantum ad alias Ecclefitu ipfius Eu/ebij gratta firip/èrit, verum etiam non raro ad ilium ipfum literas dederit. Extat Epißola Conßantini admodumnbsp;prolixefiripta ad populum ntiochenum,qua ipfos dehortattu eiï,ne Eufebiuinnbsp;Cafarea abßraherent, fed alium Epifiopum quarerenf. in qua inter alia etiamnbsp;hae de Eufebioponit verba : Tateorequidem, meliteras quafdamperlegiße,innbsp;quibtuexillußri laudum ac teßimonlorum praconio.quotantopereextulißis
Eufcb. de vita Con. Eufebium, Epifcopum Cafarea, (quem etiam ipfe eruditionis medeßia caufa ftantintiib.3.cap.s8. piarimifaciendu iamdiuexißimaui)planeantmaduerteba, vosmagnoßudio
ergailiumincendi, amp;veüeHbentervefiravrbis Epifcopumipfumconßituere. Uacille'.Vndeprofellbhaudobfiuredeprehenditur, nontantiimEccleßam An-tiochenam magno deßderio amp; amore erga Eufebium flagraße : verum etiamnbsp;apud Imperatorem Conßantinum magno aeflngulari ipflim fuiße in precio amp;nbsp;honore. Trafertim, ftpaulb melius expendantur, qua à Conßantino ad Eufebium Ipfum Uteris exarata leguntur. ißa autem tot récitantur verbis ex Epiftolanbsp;Conßantini ad Eufebium, qua eius de Pafcha orationem laudat, transfcriptis:nbsp;Difficiltmum ftn'e opuselißnquitConßantinus,amp;fupraomnemorationüfa-exitum adduäaflt) congruenti oratione exponere. Nam numinis magnificen-tiam ne Uli quidem, qui earn mente cogitatione^aßequiqueunt, fatüprodi-
Eufeb de vitaCon-etsltatempofltum,myßeriaChrißiprodignitateexpUcare,etinflitutamdePa-ßantini h b. . «a.}5. ßhate controtterftam (vndeorta, amp; quomado laboriose quidem, fed vtiliterad
FILII DEI, CLASSIS 11 II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5J
gnitatefua,vllitorationisfacultate explicare pojfunt. Veruntamen ittcredtbi^ iKVoluntatüamp;fiudÿtHimagnitudinemadmiranhcùmipfelibellumtuiimU^ e f b'nbsp;benter legt : tum ettam, vtupluribm diuinarum return vetefludiofis ederetur, ptedo fuedt apudnbsp;ç«0BM»2 ita voluifii, edi£lo mandaui. Quaprepter cum animaduertas, qunntit conftantinum.nbsp;auiditate ifia tamptAclara munera abs tuaprudentia ttccipimtu, vide, vt qui-bus ipfe teptieceptionibueeducatumfateris, hie ws, amp; quidem frequentioribucnbsp;alactioresreddiu. Ua^emuConflantintis. Qua auteni maior ac celebrior lausnbsp;iufebiocontingerepetuiffet,quamalaudatißimt Imperatore hunt inmodum
Utts, de apparationefacrerum voluminum, quam qui volet, in vita Conftantini legendam reperiet.
Dignus autem emninefuit Epifcopus ifle, qui earn reportaret laudem, fi-quidentnontantumEcclefiamfuotempore, viuavoce, inomntsgenerispia do-ilrina,fideUter acpro talentofibi concredito infiituit: verum vtpofleritati qua^ que perfuam operam confuleretur, monimenta baudß/srnendapofifereliquittnbsp;aternam^ bac in parte memoriam fibi conciliauit. Ex pracipuis autem, quosnbsp;confcripfii, Ubris, etiamnum bodie extare dicuntur hi, qui fequuntur : Ubrinbsp;quatuor decim,de praparatione Euangelica : quos latinos fecit ante annos quin-quaginta Georgius Trapezuntius, virvtriufq^Unguaperitifiimus, Librideinde Eufebij fciipw,nbsp;alqdecern; de Euangelica demonftratione\, latinitatedonati à Donato qua-damVerenenfe. Kurfusali}decernhiflofuEcclefiaflica libri; nuperriin'einLa^nbsp;tinamlinguamtranslatiàVVolffgangoMufculo. Cbronicon item translat umnbsp;ab Hieronjmo. Deniq^ libri quinq^ de vita Conftantini ; in Latinumprimb con-uerfiàlobannePorxfio ; Nuper verbetiam à VEolffgango Mufculo. Qui verbnbsp;pratereaEufebioafcribunlur Ubri, amp; bodie tarnen non ampliùshabentur,nobisnbsp;hoc loco anxii recenfendi non videntur.
Ad doHrinamillius quodattinet, difiimulari quidem non potell, infe-ilumipfiimftiiJfevenenoArianifmi; verùmtalisfuit,priufquamSjinodus canacelebraretur. Poftquam verb Concilium Nicanum congregatum, adn eonbsp;dogma impiumimpij Arqdamnatumeffet, ipfeadmeliôrem mentent rediens,nbsp;acpœnitentiam agens ,fententiam fuam deArianifmo recantauit, ac piaffnce-formula Synodi Nicanapromtifitmoanimefubfcripfit. Acqublongiitsde-incepsomnemArianifmifuftgt;icionemàferemeueret,fatisperft)icuèdediuinita-techriftifcribereellfolitus. Exlibroenim ipfius de praparatione Euangelicaf HiftorlaMagd.cenr.nbsp;hacHliuscitanturverba : SolumautemDeum, amp; Verbum,acSpiritum f««,nbsp;quicalumdr terram, amp; omnia, quainipfisfunt,creaait, ô'c. coUmusati^ad^nbsp;oramus. Alleganturpratereaamp;ifta : qua adpropofiram à nobis Tbeologiamnbsp;pertinent,cum omnem exempli comparationem exfuperent, nihil sale, quale exnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidenr
4. cap.io.
vorporibus manat,praftferHnt:fedcogisationifolertifftm'e 'tntuendum, quafi in ffeculoprtbenh docent^effefiltum, quigenitttsfir, non ilium quidem, qui cer~
G J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tif
-ocr page 62-54
ACADEMIA lESV CHRISTI,
tis tentporibiis nanfaerit, poßeriusautemßtnatHS. Stdquïßtantettwporat-t£rna,(irtanquamfili(isvnacumpatrefemperdegati neque verb, quintnßt genitus ,fedexpatr£ nm^enitogenitus, qui vnicus ßt,qui Verbum, qui Deutnbsp;de Deo; non diremtione aliqua ,autfeilione, aut diuißone, de fubßantiapa-tru produblus : fed qui de patrü confilio ac virtute, omnem elocutionem, o-mneni^ cogitationem fuperante, ab £uo,ac potiits ante omneauum eßentiam fitnbsp;fiaélits mado quodain, qui neque verbü comprehendi, neque ratione coUigi anbsp;ncbis poßit. De merito vero Chrißi talia docuiße fertur : Vihk Saluatir acnbsp;Dominus noßer lefus, cum adnoßram vfque defcenderit feruitutem , peccata
raonfttarione’Eu^'quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; atque bumanos ferdes abßerßt : amp; qua illi in paßionepro-
Angelica cap. vit. nbsp;nbsp;btailUta funt, amp; manfitetudine, charitate^ erga nos fua fußinuit. 0‘t‘t“
hfaiæsj. propter Ejàios fic ait ; Bic peccata noßra fert, amp;pro nobisest in dolore. Ha~ üentu verbaEufebÿ: Vnde fatis fuper^ elucet, ipfum, licet initio Arianifmonbsp;fuerit corruptus, in erroreißo tarnen non perßitiße ; fedmeliora aefaniorado-Eurebiusexemplum aures libenter prabaiffe amp; acquietiiße. Egregiumfan'e amp; laude di~
•mnibMminiftiii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exemplum, quod omnibus ac fingulis Ecclefiaminißris ,perpetub.
in recenti memoria eßedebet. Sic enim facile intelligent, turpe fibi nuUo modo effe, necvitioaquoquam vertipoffe, fierrorem,exverbo Dei demonßra-tum , agnofeant, ac meliorem fententiam ededi, grati earn ampleélantur. Ab bac autem pit medeßia Eufebij longißime abfunt q Tbeologi, qui defal-foaliquo dogmate,ex apertißtmo Deiverbo,inprepria etiam confeientiafuanbsp;cenuiili : tarnen mordictu id defendere non ceffant : ac feientes volentes, in
bat, longe fatius eße periclitari de nominis noßrifama, quam de anima noßra aterna falute, Imbfi dicendum, quod res eit, nullum omninb imminetfa-ma noßra diferimen, licet quando^ Palinodia alicuius erroris canatur : il-lud autem quafi ipfum ApoUinis oraculumeil,quoddidfolet'.Errareeßehu-manum, at in erroreperfeuerare, planeDiabolicum. Id quodprocul dubio no-fier Eufebius, ( merito nomen id pietatis fortitus ) fape ac ferib animo fecum voluens amp; reuoluens, iaduram exißimationü neciudicauit, iaduram exißi-mationisne^etiam fecit, dum turpißimum deChrißiperfona errorem fuut»nbsp;abiecit, aeveram CencilijNicani fententiam amplexus elii imb hac lauda-HU acfalutarifua refipifeentia, quafi ex Saulo Paulus fadus, aternam amp; nun-quamintermorituram, amp; ftlutem érgloriam ell aßequutus. Vitam tandem cum morte commutauit Eufebius, circa id tempus, quo Athanafius
Mi«oï. Magd. cent. Uteris commendatqs Conßantinilunioris inßrudus, ex Gallia (vbi aliquan-*’sXmenuslib 3 ^fi^^f^^^^diofuerat) Alexandriarnellreuerfus.EadumideltannoDominitre-
ftnteftmo, quadragefimof((Hnd9^
XrH4N4
/
ÏILIX DEIj CLASSIS IITT.
lys.
”r\ ICT7AÎ eïïpaalb antè, dient fuant Eufebiunt turn , ctmt ex Gallia ab exilio domuntremttteretur Atlianaßiis. JsigiturAtljanaftusnbsp;Eufebio iamproximèfubiungendus venit. Natas aatemfait Aihanaßusnbsp;Alexandria, parentibusprocul dubiopijs, ac a teneris fiatim feintillulaqua-dam pietatis , in corde ipßus delitefcentes, baud obfiarè emicare cœperunt.nbsp;Puera enim quibufdam ( vt refert Sozomenus ) aliqaando ad litas maris, Sozomenus kiffsr.nbsp;non procul ab Alexandria ludum agentibus, Athanafias in medio puerorum Eccl€f.Ub.z. cap.ilt;,.nbsp;agmine flans, Epiflcopum fe eflefingit, ac Epifeopi more baptizat, puero-rumq^ alios presbyteros, alias ininiflros ordinär, jpeilante Alexandra, Alex-andrtna Eccleflia Eptfcopo. Quo etiam omine ,ceu augurio, rerum deincepsnbsp;per Atbanafiumgcrendarum, Alexander motus, ipflum parentibus flub atte~nbsp;ftatione Dei commendauit, vt ad id , quod per ludum imitatus fuijfet, piènbsp;educarctur. Itaigitur in Grammatices fludio inflttuendus, notario cuidantnbsp;initie , deinde verb pietatis docirina imbuendus , Sacerdoti à parentibus eblnbsp;traditas. Poflquam autem artium rudimenta aliquantum deguflauit, mox
admaiora pietatis fludiaanimum adiecit, acin veteris flimul amp; noui tefla-^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'• '
menti leäione diligenter ér fledulb flefle exerçait. Sicq^ ab ipfa flatim pueri-tia veratn religionem , pietatem , dc eruditionem edobliu eil à praflantibas viris, quorum ipftmet alicubi non quidem exprimit nomina , fed tarnen
flat ft, qui facros libres euolaerant, amp; fefe diuinitatis Cbrifli martyres, te- ' nbsp;nbsp;nbsp;‘‘
ftesq^ exbibuerant. In bunc itaq^ modum, cttnt indies virtate ac eraditione matorespregrejfusfaceret, Alexandri,in Alexandrina Ecclefla Epifeopi, fa^usnbsp;eil Diaconus.
lAortuo autem Alexandra, cîrciter annum Domini sdd- Imperij verb Atkanafius cpxand» ConflantiniM.agni24. in Epifeopata ipfefuccefltt, monetemorituro iam Alex- Epiftopus^nbsp;andro, nequifquam, praterquam Atbanaflus ,facce]for fibi quareretar. Epi-fcopus iam creatus, accernens, omnia vbiq^ Ariano furore corrumpi, ac quafle-uerti, niagnumillico dolorem ex Eccleflarum dtflidijspercepit, omnem^ (quodnbsp;did folet ) lapidem mouit, vt rebus Ecclefia afßtdis remedium aliqaod acnbsp;conftlium afferret, perfuadendoalqs, alios bortando amp; cogendo , vt infanesnbsp;trrores abiflerent. Quam ad curam ac gubernanda Ecclefu folicitudinemnbsp;accedebant etiam alia non pauca virtutes, ea^ admodum egregia, ac tan-to Doilore amp; Epifeopo digniflima. Animus enimipfi ( vt hifloria teftan- HîffotlaMagj.cenft.nbsp;tur^itt periculis fubeundis fuit excelfus : in perferendis rebus afl/eris amp; ad-uerfis robur ac tolerantia ipfl erat, minime vulgaris. M.odeflta deinde érnbsp;bumilitas in tanto lumine admiranda t atque ab omni arrogantia amp; um^nbsp;iitismeanimusAlienus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia fané ac flngula inipfo nonpstntùm fupra
wodnt»
56 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHRIST I,
AtlianaCi viitutes.
Nazlanzenus in o* lationefuncbiiinnbsp;Athauaùuin.
modum adtHirAndit:veràm etiam oitmibiu modüfunt imitanda.^s petißimtitKt quiminißri Eccleßaamp;dici amp;habenvolunf. Idvt mawri cumzelo f/tciant,nbsp;noa pigeb'ttetiampaacii^firibereeiu virtutes, quat Nazianzeniis, quafiin V'nbsp;nutnfafiiculumcoüeilaf, ipfi magna cum laude tribuit ,fic firibens: Eratepf-ribtufublimü, prudentia humilis, virtute immutabilts, congrejfu admodut»nbsp;facilü, manfuetut, ira vacuus, compaßibilis, ferment ftiauû, moribus verenbsp;fuauioretiam : forma angelicus, magü tarnen angeltcus mente : increpandtnbsp;tranquiUus, laudando dodtus, ita vt neutrum ex bonis qs iinmodefita Udert'nbsp;tur ffed incrtpationtmfactrttpattrnam, laudtm verbprincipaltm : ntc tene-rum fradium, ntc rigidum auflerum. Hac ille. Htc verbfedulas apiculos agan(gt;nbsp;acvirtutum harumßofculesauidecelligant, qs^feipfosexornent, qui vitatn,nbsp;Eccleßa minißerio dignam, agerecupiunt.
Cent 4.cap, lo.
Q^zdoâiinaA-thanafii.
Athanaßi fcripta etiamnum hedie extare dicit hißoria Magdeburgica» digeßaquidem in quatuor tomos : fed quorum vix media pars Athanaftiejfe vi-deatur, cat er a pieraq^fuppoßtitia eße : vndeetiam Erafmum, citm forte inil-losincidißettillosabieciße naufeabundum. Proinde illos ledlor htcnon quarat»nbsp;fed ex diHa hißoria, fi velit, petat. In qs autem libris, quorum ipfe reuera autotnbsp;ell, quantum adfundamentum fidei, confentit ipfe cum Propheticis ac Apo-flolicisfcriptis. Inprimisverb, quaßexpropoßtohoc vbi^ egitßrenue, rf il-lußraretarticulum de Ertnitatt, acfingulisperfonis : refutatie interim aduer-fariorumerroneisopinionibus, quibus iliumarticulum fuo tempore oppugna-bant. Hoc opus, hie labor ipfierat. Interea tarnen non omnino tacuit de reli-quis partibus dodlrina ; pracipub verb de eo articule, qui noßro tempore ell mnbsp;Hiflor. MagJ. cent, controuerfia, videlicet de maießate amp; adorationechrißi hominis. De hac e-4.cap. 10.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Athanaßo aUegaturdiHum ; Idcirco relie non alterius, quant Do
mini dicuntur, taies eße paßiones, vtamp;gratia ab ipfoßt, amp; nenfiamw Ido-lolatra,ftdver'epq. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fn^dutn communem hominem:
chiiftum hominem fed ex natura Dei, amp; verumfiliumhunc: amp; faótum hominem rff effc adoiandum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Saluatorem inuocamus. lußitiam ac falutem aternam nobis ex
gratiaperfidem contingereßcaßeruitAthanaßits ; Abraham non morteadco-ronamvenit,fedfideinDeum : alq^itemfanlii, Gedeon, Earuch,Samfom Jepbta, Dauid,Samuel,focij^eorum noneffufofanguineconfummatifunt, fednbsp;perfidem iußificatifunt. Athanafius orationeprima contra Arianos. Pra-tereaittfacraScripturafufficientereß'eexpreßa,quaciinq^ adfalutem fintne'nbsp;ceßaria, hoc diilo aßeruit, inquiens: Stifficiuntfanlta ac dtuinitus inßtiratanbsp;Scriptura,adomneminflruclionemveritatis. Athanaßuscontra Gentes. lamnbsp;eirdeperfonaChrifii, aeduabus ineanaturis orthodoxe quoq^ loquitur, iu-quiens: Quacunq^Scripturadicit Chrißum in temporeaccepiße, propter hU'nbsp;manitatem dicit, non propter diuinitatem. Athanafius apud Theodoretumnbsp;Dial, a. Et alibi : Scriptura non intelligitfubßantiam Verbi exalt at am, fed adnbsp;bumani^
-ocr page 65-flLII DEI, CLASSIS III I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J/
hümxnititsmeiushocIpeHattamp;propttrcarnemexaltaridicitur.Athanaßut in Orationecontra Arianos2. amp; 4..
Hancantemdoilrinamfuam, quant inpracipuii, acadfundamentum fideipertinentibtu Articula, fynceram propagauit, acerrimi etiam, pro Juanbsp;virili, propugnaait ,fe^ hareticis hinc inde in Ecclepam Domini grajfanti-bus, peromnem fuamvitam, amp;ad extremum vfque halitum, fumma ani-mi magnitudine ac vigüantia,ftreKuè oppofuit. Id^facere aggrejfus eSi^ ado--lefcensadhuc amp; Alexandri, Alexandrini Epifiopi Dtacontu. In ea enim ata~nbsp;te conßituttu diclum Alexandrum ad Eîicanam Synodum comitatur , ibi^nbsp;fonftlijsipfumplurimumiuuat,pro doHrina ApoßolicanuUumcertamenfitb-ire recufat hareticorumqj dolos ô'fallacias, pr£Cateris,ingenioßßime de-prehendit ac detegit : quam etiam induflriam amp; dexteritatem de£ii virinbsp;deinde fitmmopere in ipfo commendarunt ac depradicarunt. Pius iße '^lutnbsp;ipfiiu, poßea fubinde maieres acquißuit vires, ac pro doärina integritate,nbsp;tantaperrexit dimicare conßantia, rf nec vnius litera permutatione ,imbnenbsp;vnicuih ( quad didfolet ) iotaquidem aduerfarqs cedere vellet : neq^ commo-dùautincommodis vllis eb adducifepajjits ell, vf pro óp.oeirlv, ó/zs/wa/o)' di-ceret, velfiriberet. HincfibicumArianisnegotij,ac certaminum fimper fuitnbsp;plurimum: veritrnysfubindereßßebatacriter,necformidabatetiamipfosImper at ores, Conßantium nimirumac Valentem ,quiinfana bareßs patrociniuntnbsp;agebant : fed luem illam latevagantem, vt poterat, cohercebat, curfutnqj illiuenbsp;fortiterinhibebat. Scribitur pratereafeliciter pugnajfe contra Pneumatoma-thos,Eunomianos,Endoxianos; contra Mardonetnitidem, cuius dogma cre-brb réfutât in lib. de aterna fubßantia filq. Legitur refutajfe Satnofatenum,nbsp;Manicheum, Valentinum, Sabellium, amp; Patripaßianos, pluribus in loess. Vndtnbsp;tant am nadus ell autorit at em, vt multi excellentes amp; magni viri ipßus fa-miliaritate plurimum fini vß. Inter quesfuerunt etiam Imperatores, Conflan-tinsunimirumMagnus, Conßantinusiunior, Confiant amp; louinianus, apudnbsp;quempoti/Ttmùm fummo fuit in honore amp;predo.
Quia verb depqs, acpotifsmùm de Ecclefia minifirù didum ed : in mundo tribulationem ipfos habituros, ideo etiam fandijîimum illud Ecclefia lu-inenmultorum quoq^magnatumac Prindpum odium amp; indignationem fie-pifiimè incurrit. Tarn trifies enim cafus, totfortunaftuduationes, tot tantasy^ perfequutienes fufferre coadus ed pius Athanaßus , quantos vix alius quif-.nbsp;quamEccleftaDodor heminum memoria expertus ed. Initio enim, cum A-riusrefipifcentialibellum Imperatori Confiantinoexhibuifiet, ei^ dato etiamnbsp;iuramentoperfuafijfet,fe nihilnoui aut diuerfiab Orthodoxorum dodrina fin-dre, Alexandriam redire iujftu ed. Quern reuerfum, cisrn Athanaßus redpere,nbsp;d^fidere nollet, fid magna animifiducia ad imp^ratorem fcriberet: nullam ejfenbsp;^(tleßacemmuni«nemtumbareß,ntcpojfedetiuorecipieos, quißde repreba- ^j,?’*^**^**“®*nbsp;anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
-ocr page 66-^8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHMSTIj
fioncinpaflixsfic.
Cent. . cap. iogt; Athanaßusinexi*nbsp;tiiUQ eiicitut.
M, anathetnate ejjent mulciati, flatim Imperatorem babuit ifiimicuw gt; eo^talemvtcißtm accepitEpißolamj ex^UA ipfitu erga feindi^nationemtdfnbsp;featiebat drpalpabat. Han(autem Arianiac Eufebiani (eiufdem dogmatafe^nbsp;Hatores) arripientes,feneßramßbiapertam eße putabant, qua Athanaßur»nbsp;?îquot;n li’i'jTo*nfef°'’ omnimodam imperatora indignationem adduilum, plane in exilium extra-- - derent, bacq^ ratione venenumfaum proprium longe late^ dißunderent. Vndtnbsp;indeßnenter alqs atq^alijs calumnijs Athanaßum apud Imperatoremgraua-bant; donee tandem plane commotus is,Atbanafium in GaUiam, vt ibi exularet,nbsp;relegaret. Eteiliis igttur ( vt ex Hieronjmo refert bißoria Magdeburgica )annonbsp;Conßantini trigeßmo, Cbrifli vero,trecentefinio tri^eßmo nono, Treuirenßufßnbsp;(iuitatein Gallia petit Atbanaßue, ibi^ exulat bientum fupra menfes quatuor,nbsp;vbi amp; ßmbolum fuum.quod nos Symbalum Atbanaßi voeamtu, compofuiße di-citur. PofleaConßantinuslunior,{cuipater viutuboc in mandata dederat)nbsp;patreextinSlo » ipfum Uteris camtnendalitijsinßrulium, Alexandria}» rjetnißt,nbsp;eusnqjEcclefiadeintegrocotnmendauit. Athanaßiaigitur üterä ö’autoritatenbsp;Conßantiniluniorisfrétas, Alexandriamreuertitur, aepaceibi naadiufrui-tur. Continue enim aeiem quaß in earnßruit vniuerfa Arianorat» colluuieSfnbsp;apud Imperatoretn Conßantium ipfumgrau'tter accuftns: temere ae abfq^ com-municoncilij alicuius décrété,ipfumin Ecclefiamirrumperefacpublicampacentnbsp;0“ tranquillitatem perturbare.His amp; alqs false eonfiäis delationibtu,expugna-to-Imperatoris animo,obtinent ,vt Eccleßa Alexandrina Athanafuu denue eijei»nbsp;Atbanaßut fecundbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eomam confugit,tempore lulq tum Epifcopi Romani.Hoc verb
Alexandiiainie. usttitur.
pciiitutiaexUium. ttgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» »uUum fermévßiampotuiße reperire locum Atbanafna dicitur, vbi
tutodelitefcerepoßet : Conßantionimirum emittente tribunos, prapoßtos,a( comites,quiipfuminueßigarent,prlt;tmqsetiamexploratoribtapropofuis,fiquisnbsp;viaum ipfum maximi,fin minus, caput eiiu cert'eattulißit. Cernensergo Atha-naßas, nihilttttifibi in regno Conßatij eße,inpartes Conßantis in occidentemfonbsp;recipit:a quoamp; honorifice excipitur. Dominus enim fuis exulibus etiam paternenbsp;pro boßitieproßieere folet. Hane Imperatoris clementiam fentiens, Athanafiianbsp;Theo Jotetus libi ».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;malt is taebrymis (teße Tbeodoreto) de iniurijs ac calumnijs Arianorum in*
tip. 4» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;forsnaf.debello,abillafaéiioneimpiècontrafidetncatbolicat}}fufcepto,cenque-
ritunacfubinäepio Imperatori patris pietatem, in cogenda Synode, nbsp;nbsp;confir-
tnandis ijs, qua apatribus erant décréta, in mentem reuocat. Obteßaturetiartt fußirijsmultis,vtpaternapietatisacReUgionisamulus,EccleßAnegotiumfufti-piat. Motusprecibta bis Conßans, Uteris adfratrem datis,eßicit, vt isßatimgeneralem Synoduttt tarn Orientalium,quam Occidentalium Epifcoporu, Sardicanbsp;indicat,adquam amp; Athanafitu venit,fuainnocentiateßatamfacit, ac incom-munionerccipitur.Ciimverb,necßc quidem Conßantius,totusex Arianispen-dens,adducipoßet, vt Athanaßumdeclaratum innocentemreßitueret,Conßasnbsp;»ittüabundia^ ad bellum aperte denancians » firipßtt occupaturumfe.nifiab eoinbsp;AtbanA-
-ocr page 67-TILII ÖS î, CLASSIS ill I,
iStJjanafiiu refiituatur, Alexandria, amp; Athanafium ouibuhpa/laremfuum an-xièdefiderantibus, reßituturu. Sictandem Confiantius,fcriptii aliquot Epißo~ Iff, liberum Athanafioadßtam Eccleßamfecitaccejfum.
Athanaßiis hoc modo acautoritate Imperatorù Alexandriam reduäiu, ptft-ell Eccleßafaa per quinquennium, ad mortem vfquefratrie Conßantif. Quo tnortuo illicb adingeniu redit Conßantius, ac quafi minimè Conßantiiu.omnUnbsp;ea,quaanteadeAthanaft9fiatuerat,iam reuecat,fententiam acanimum mu^nbsp;tat, Athanafium^ deintegroperfequitur. Pulßtsergo abEccleßafua iterumnbsp;Athanafiuf,anno(vtquidamputant)pollSjnodumSardicenfem,ferèquinto:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;leuocatue
exulem egiße turn fertar integrum decennium, vfq^ad lulianiimperium-.fubeo Akxandnam a-verodeindereuocatue, Alexandriamredijjfe.anne Domini trecentefimo,fexage- thanafius. fimoquinto.îi9nmultbpbll,vehementeripfumaccufantibusaru^icibus,augu»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e.ctttt.
ribus^,acclamitantibuf:nihilfuisartibusfucceffurum,nißpriiisAthanafius,qui ipßsper omnia reßflerer,fublatus eßet, non pelli folum,fed iir tolli à luliano iuf-fitf ell. Nauiita^iamdifceßurusAlexandria, mceßoacploranti,quifecircum~nbsp;fiabat,populo mafcule dixit:NoHte,ôfilq,conturbari,quia nubecula ell,qua cito pertranßt. Hac voce nimirum diuinans, non diu duraturum lultani imperium. IpfeintereanauiperNilum Thebaidemverfusiteringreditur.Comesverbnbsp;atb Imperatoreinhocmißus, vtnauieum infiqueretur ac comprehenderet, co-gnitoitinereAtbanaßi,inßanteripfumfeqHitur.Certioresigiturfalti,quicumnbsp;Atbanaßoerantinnaui,infequiacprop'eadeße,qttiAthanaßum cupiat inter-tmtum, terrentar, acadfugamceleriterineremum arripiendam Athanafiumnbsp;hortantur.E.eßondettf:Quidturbamini,filqlqHininoccurfumeamHspercnßo- Socrateshiftor.Ec-rinoßro,vtintelHgat,qubdlongemaiorßt,quinosdefendit,quàm quiperfequi-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s-‘»P'
tur. Ac max cenuerfa nauicula, infequenticomiti obuiam redit. Qm citm nihil minusfifjficareturtquàm Athanafiieße,obuiamfibivenientemnatticulam,eos,nbsp;qui cum Athanafio in naui erant, tanquampratereuntesfortè, interrogari iu-bet, an non audijfent, vbi ejfet Atbanafius ? Reßondent illi : modo fe vidiße eum,nbsp;non long'e euntem.lnfequiturigitur celerrimèitinere illo,fedfrufira. Athanafittsnbsp;enimitinere retrograde Alexandriam redit, ibi/^delitefcit,donec luUano'e mediofublato, finem perfequutio fumât. Polllultanum,imperium tenente Jouini-ano, anno Domini trecentefimo ,fexagefimofeptimo, Athanafim ab optima Ulonbsp;Imperatoreprifiinafua dignitatitotiiseUrcfiitulus. Isenim louinianus.admi-ratus Athanafiipietatem,virtutem,prudentiam,ac vita fan{ttmoniam,in magno ipfum habuit precio. At ambo ißinondiu vnavixêre, Imperatore enim,p9llnbsp;paucesimperij fui menfes defunlto, non itamultb poli etiam Atbanafius évitanbsp;bac exceßtt,poll varia acmultipliciailla,Ec(lefia nomine fußent ata certamina:nbsp;anno Domini, trecentefimo ,/eptaagefimofeptimo, (vt hißoria Magdcbitrgica Cent, 4. eap, j».nbsp;refett j}fiorteplacidifitmaacin feneàutebona: cùmPpifiopatum Ale'-andi'h.nbsp;vumpaie, bdlo^geßißet annis quadragintafex. Et bac de Athanafio.
ü 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B-Uî»
-ocr page 68-ACASBMIA lESV CHRISTI,
Ti AS IL IK S MAGSNifS
CÆS ARIENSIS.
ATHJN^S/O non tantum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contttnporaneum, verum et-gt;
tam admodumfamiliärem fuiffe D.Bafilium ,tefiatur Epiftolaquadam Baftlius contempo-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atbanafii ad Palladium Presbyterum : in qua inter catera de Bafilio fit
laneus AthanaCj. fcribit Athanafitts : qubd de monachis Cafarienfibus fignificafli,hocipftim quo^ . didici è dileUo noflro Dianio » quedgrauentur refifiant dilello noßro Bpifco'nbsp;po Bafilio. lUii igitur, qua decuit, fcripfi, vt velutifilq obfequantur Patri. N4»»nbsp;fifufieäus effet in negotio religionis, reHe pugnarent: fin autem confidunt,nbsp;Vtomnes confidimus,eumeffegloriam Ecclefia, dumitadecertat pro verita^nbsp;te,amp;docet eos, qui indigent doärina, non fas ell cum homine tali pugnofnbsp;tonferere, fed amandus potius ell ob pium animum. jJaHenus verba Atha-nafii de Bafilio. Meritb igitur in hac fanlla Academia proxitnus ab Athanafionbsp;locus afiignatur Bafilio. '
Ealilij patentes qui.
lHatusautemdictturBafiliui ex familiapietatisnomine, admodumce^ lebri, Patereius amp; ipfe Bafilius vocatus ex Helenoponto, quod oppidum Pontinbsp;fuit : mater verb Eumele, è Cappadocia originem habuit. A Patre itaq^ ( quernnbsp;communemfuiffevirtuti) praceptorem, primo in Ponti oppido Njiffd : deindenbsp;amp; Sacerdotem acEpifcopum fuiJfe, tradunt) rudimenta prima Baptifmi amp;nbsp;pietatis, deinde amp; Grammaticam ac morum difiiplinam accepit. Et ob banenbsp;f elicitatem ,fibi ipfi mirum in modum fapifiimegratulatus effifertur, quod ni-tnirum à Cbriftianis parentibus non folum natus ,fedamp;ab ijfdem à prima fia-timpueritia, in vera religtone amp; morumprobitate,fidertterfiteducatus.
Bafilius quas Aca-dcmias vifltaiit.
Bafilius ^ifcopus Csfiatienfis.
M.aturiore deinde atate fuccedente, miffits ell à Patre vberioris ingenq (ultus capiendigratia, Cafaream Cappadocia metropoUn : qua turn ciuitas li-terarumgloria,amp;difcentiumfrequentia,in tota Afiapracipu'eexcellebat. Vbinbsp;ineloquentia amp; Philofophia ftudijs adeb féliciter verfatus effedicitur, vt a-quales omnes ferè quàmfacilimè fuperaret, magna fui cum admiratione amp;nbsp;laude. Acceßit deinde ConflantinopoHn , qua amp; ip fit vrbs literarumac Philo fopbiafiudqsclara turn fuit. Verum bac rurfus reliHa, Atbenas pofirembnbsp;profeHus ell, vbi primum ipfum vidit amp; cognouit Nazianz^enus. At moxnbsp;obvtriufefimorumfimilitudinem , ea inter vtrumque intercefiit amp; animo-rum amp; ftudiorum coniunHio amp; barmonia, w conftans amp; perpétua internbsp;ipfosnatafit, amp; duraritamicitia. Vbi Atbenisftudia fua aliquandiu conti-nuaffit, Cafaream ell reaerfus, ibi dum ad tempus moratur, adiutor inad-miniftranda Ecclefia Eufebio Epifcopo adiungitur. Cui etiam deinde pollnbsp;mortem Imperatoris Valentis, ( qui Ariana faSlionis antefignanus amp; Patro-nus erat) è vita bac euocato, in Epifcopatiu dignitate amp; ojficiofubftitutus ell.
TaHnt^
-ocr page 69-Till! DEI, CLASSIS IIII* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dl
id effijdicit hifiorM Magdeburgtca, anno Domini, trecentefimo o£lua~ ccnt. .cap.io, gefimo,vtlcircittr.CreatHsitaeije^ Epifiopus CafarienfisB4ßUHs,eotempore,nbsp;quo turbultntißimiu affltäißimtufuit EccleßaßatustArianorutnfuroribHf,nbsp;pervniuerßtmOrientemgraßantibiis,adeb,vtfolus BaßUus quaß fiintiltaex- ibidem.nbsp;ïinÂæpropemodumfidei reliqaitsfaißeßt vißu. Froinde Ep'ßcopatiit funüio-nem aggreditur pitu vir,anxia admodum amp; vehementifolicitudine pro fuaamp;nbsp;alijs tarn vicinü,quam remotis Eccleßjs,plantandü, iaaandü, amp; defendendit.nbsp;ipßtis fura, quo minus inanisßt amp;fruflranea, inßacra Scriptura inuefiunbsp;gandit.nunquamnon oceupatur^Exhac enim (vt hißoritsde ipfotefiantur) po~nbsp;tißimumßbiarbitrabatur, petendam effearmaturam,quetiesaduerßisharetbnbsp;cosßandum amp; dimicandum eßet.Huie verb legendarum Scripturarum aßtduonbsp;fludio addiditetiamaßiduitatem.in docendo. QuttßtnbvirtusinEpißcopalinbsp;dignitate non tantum neceßaria.fid Epifcopo etiam longe dignißima eil. Deni-que,vt nihil haberes, quod in eo iure deßderarepoßes, conßsltum etiam voluitnbsp;poßeritatiEccleßarummultisegregijs aeßalutaribus monimentis, poH fe renbsp;liblis.
Scripta autem, feu opera Baßltj, etiam hodie extare, ac comprehenfa eße Bafdij fetipt». dieuntur duobiu tomis, hocpropemodum ordine:Hexameronßue de mundo,ßexnbsp;diebus condtto, bomiliavigintineuem, Aduerfus Eunomij Apologeticumlibrinbsp;quin^:deaqualitatePatrüamp;Eilijindiuinü', qubdFilius indiuinisnonßtfa^nbsp;itura, nec Patre daratione aliquapoßerionde Spiritufan[lo:de diuinitate Etlq:nbsp;qubd Spiritus ßtnUtu nonßt creatura-.Liber de Spirit u ßanäo ad A mphilochium:nbsp;Homilia de virtutibus dr laudibus pßalmorum : Sermones in aliquot Pfalmos:nbsp;Sermones in aliquot diäa Scriptura : Sermones deinde varq de loeù communi~nbsp;bits,ßeu articulis in Theologia varqs.
Tomofecundocontinentur Epißolaaddiaerfos; Sermo de Paradifi : Liber de veravirginitate,de renunciatiene huius vita, e^ßiritualisperfeßione, firmo afieticus. Et alia quadam afietica, de quibus tarnen dttbitatur,num fintnbsp;Paßliipropriae^germanaßcripta,necne.Quamauteminhisßtuß(riptü e^re^ Cent.4 «p.i».nbsp;liäis libris tradidit doHrinam Eaßlius, earn commendat hifleria Magdeburgi-ta,taHquam rellam, puram, atq^ex ipßa menteScriptura extrublam:id^po-fißimum in principalioribus articulis,qui ad fundamentum fideipertinent. Denbsp;gratiaenimdriußificationeintercateramulta etiamhac ipßusallegaturfen- gjftùîtluuftkuf*nbsp;^entia-.Nihil tibireliblumeli homo, de quogloriaripoßis: cuiusgloriatioamp;fies Bafiiius in Homiiunbsp;eoßta e^,vt omnia tua mortifices,amp;futuram in chrißo vitam quaras;cuiusnbsp;nbsp;nbsp;bumiliut«.
primitias habemus in his\, cum fumus per vniuerfum in gratia ac dono Dei vi-ttentes. Et alibi dicit : Quid tanti momenti eil,qubd homo poterit dare pro re-demtione anima fiua? Inuentum tarnen vnumeH proomnibusßmulhominibtis, dignumprecium fanguis Domini noßri lefu Chrißi,quem pro omnibus nobis ef-/‘tdit.Pfal.^S, PtrrbdeChrißihominismaießate bacdocuitBaßliusiDataeLinbsp;tl s »iibi
-ocr page 70-ACADEMIJE.lESVCHKXSTIa
ulibi omnitffteftat itKoelo amp; in terra. Ego vinepropter patrtuf.amp;glorifia tnt eagloria,(]uamantemundHm habuiapHiite,amp;e,lllaintelligereoportetÇmquitnbsp;^afilitu) de incAm3.xionQ,amp; non de Deitate, Bafilius Magnm (ontraEuno-tnium lib.a. Item^Petrus (inquitBaßUui) Aitor.eap.e.fùmdicif.HnnclefuM,nbsp;quem vos crucifixiflis, fecit Dominum, voce demenftratiua humanitatcmnbsp;Chrifit defignat,atque ipfî principatu ac dominium à Pâtre commijfum dicif.nbsp;Bafilius Mag. contra Eunom. lib. z. Superftitiosèquidem amp; nimis magnis latt-dibusextttlijfeferturvirginitatem inlibrodevirginitate: amp; Monachatum iltnbsp;Àfceticis.At de autere illorumfcriptorum dubitari,fuperiùs di^um e^.
BaiUij conftanti».
TiwcexiiHS.
Cateriimpaffusellgrauifiimaquaqj-.petißimtim fub Imperatore Valen^ te:quo tempore nondum Epifeopus.fed tarnen adiutor Eufebijerat.Sub cuius ta^nbsp;men atrocifiima tjfrannide generofa fiua confiantia femper perfeuerauit Ba-filiut.Accaterisferme omnibus Ecclefiarumprapofitis (fiueper minas, fiueexilia,fiuefapplicia,fiuebonorumprofcriptiones) eb adaàisamp;coaitis , yt de fer t Anbsp;piadeChriftodoilrina blajfhemias Arianasampleäerentur, filtuBa/tliusin-uiéloftabatanimo.AccnmaliquandoPrafeäusquidam Modeftus, atremini-mèmodefiusjfedvirinOrthodoxosadmodum improbtts (^crudelis, cruciatutnbsp;fpfitninaretur.mafculèrefpondif. Quid in me poterintcruciatus, cùmcorputnbsp;propriè nullum,^’ ojfafine carnibus circumferas» ? Ad minas verb profcriptio-nis facultatum fu^rum rejfondijfe diciturfie nihil minis iftis contriftari, vt, quinbsp;prater veftem attritam, amp;paucos libres,facultates alias nullas haberet. Tandemverb Valentepriùsinpugna infelici cum Gathis miferrimè extinilo, ipfenbsp;quoqueBafiliusplacidéobdormiuit,cùmanteaprotulijfet verba Propheta : I»nbsp;mannstuas, Domine ,commendofiiiritummeum : Anno, vt quidam fentiunttnbsp;Cbrifiitrecentefimoobluagefimofeptimo,
gii^Ego^iFs
ZÎAlUZEilVS THEOLOGVS,
J»atrîa Sc parentes
Giegoïij Nazianze ni.
PA P L O antècommemoratumefl,magnam fuiffe coniunllionem ani-jnorumamp;fiudioruminterBafiUumacNafian'fenum. Idos itaq^ (^hoc locoiungereplacuit. Natus autem ejfe firibitur Gregoriusnbsp;quodoppidumvi(inumCafariaCappadocia,amp;paruumfuit, Parentes habaitnbsp;tenuifortuna,patrem nimirùm Gregorium qaoqjdiEum’.qui Nal^anzenfisECnbsp;tlefia quidem Epifcopusfuit,amp;tarnen in matrimonio habuitpiaméquot; fanHantnbsp;matronam,nomine Nonnam, Gregorijhuius matrem. Non enim turn abhorre-bantEpifcopiàconiugiOiVthocnoftrofieculo.Ortusigiturhisparentibus Nafi-anl^nus,fiatim à puero paternis moribus imbutus eU'.amp;in literis.quibtu pueri-tia)tts{ffrudirifileti9bingenijfelf(itAttin,quaprs«iitwtrAt,m9xfeHciteret-iatü
-ocr page 71-FILII DEI, CLASSIS III I.
Ö?
îitmperfecit.Difiiplinaf vero triuialeaè’ iuueniles, pofleaquam vix obiter at-t'tgij/et,prorfu!,tanquam inutiles,faßidtuit: amp; eloquentia ftudia amare ceepit. f^orum deßderio Caßtream,vbi tum maximèflorebantßadiaße contuUt : vbinbsp;tumetiam verfabaturfenex Athanafuu. Ciimigituribi aliquandiu optimtsacnbsp;praßantißimüconuerfareturpracepttribtu,nonexiguafenßtingenq fai iticre-menta.lndeverb digreffas,petit Athenas,eo^initinere experitur periculofißi-mam nauigationem. Ort a enim turbulentißtma tempeßate, i» difirimine maxima fuit nauis, omnes^,quiea vna cum Gregorio vehebantur, prafintißi-mum interitumfibi imminere,facilimècerttebant. ibi turn Gregorius in medqsnbsp;fluilibits,caterisomnibus(onßernatis,orditurconcienari, petitie exemplü èquot;nbsp;miraculis diuina Uberationis, infimilibtu cafibtis, exfacrisUteris, acadditisnbsp;tandemetiamprecibus,impetrat,vtfauatempeßas primitm in exoptatamfe-renitatemactranquillitatemdeßnat, ac deinde infideles, quotquot in nauinbsp;trant, Diuina conßeäa liberatione ad Denm veruin conuertantur. Quaprofe-ilione,citm Athenas attigifiit Gregorius,faäume^l, vtpaulb pb^l ad eandemnbsp;Acadcmiam ex Confiantinopoli etiam accederet Bafilias. Qui duo mox, poß- Gtegotïus amp; BaCu,nbsp;quant fefe mutub cognouerunt,perpetuum ac aräißimam contraxerunt fami-liaritatem,faäiq^diuinumplaniamic9rumpar,in omnibus artibas amp; virtu~nbsp;tibiufelicifiimesfecere progreßiss. Gregoritu autem vigefimum atatis annumnbsp;ingreßus,inpatriamfedqt,acbapti'fatuseli, Baptifmoiam tinäusin ecioamp;nbsp;folitudine, ad quam eum naturaßsa rapuit ,ßudqs operant dédit, incumbentnbsp;maxime facrarum liter arum voltiminibiu, ex quibiu falls veritatem petendam eße perßiclebat. In que genere vita tam dia moratus esl, donee tandemnbsp;^dSacerdotium pater eum exhort atus, d^in presbyter or urn ordineminuitumnbsp;ucrelullantem ipfum elegit. Eo oßieio cum breuiadmodum tempore in Ecclc-ßafunäuseßet, inPontumabqtadBafilium , qui fecretè ibi in Monaßerijsnbsp;philofophabatur, ac Gregoriunhvt iliac adfe venires, amp;ßudiafila fecam co» xnbsp;-iungeret, per Epißolam inuitauerat. Vixerunt itaqiießmul eo in loco annotnbsp;tredecim , noneciofi, fedinßudfi,amp;collationeScriptorum, quibus vniuer-faAfiaferè Eceleßaserudiebant, contra Arianos veritatem tuebantur , aenbsp;ptopugnabant. Exercitiumpietatisinterim quotidie habentesinprecationibuenbsp;lt;^pfalmodqs.
Poßea licet publicum oßiciumEpifcopattu alicuius in Eccleßafubindefub» ^^rfusere conatus fit'.eb tarnen Ceavatrefuo crebris exhortationibus addaci vaC-
-ocr page 72-64 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIÄ ISSV CHKISTI,
propter PneùwatomachoSjrecens magno numero ConßanttnopoU ortos, aciit^ gentemmultitadinemibifeducentes. Quibus fortiter reßHebat Gregorius,do^nbsp;censibi in quodam templo,cui nomenerat Anaßaßa,caterisferme omnibus tem^nbsp;plis,abArianisoccupatis.
Nouum deinde negotium faceßitNazjanfeno Apollinaris Sjrus deliro fuodogmate,qttofomniabaf.veram Domini noßri lefu Chrißi incarnationeWnbsp;nonfaliamfuißeinanimarationali, fedcarnisfolum , amp; anima irrationalisnbsp;aßumtionemfingebat. Hunc igitur,acfeäatores eins, cüm exfundamentoßt-crarumUterarumprofuavirilioppugnaret Na^an^nus : id^adebfeliciter,nbsp;Vtplurimos,quiiam eo veneno erant mfeiH.in viam reduceret,acpuriori vera~nbsp;que Eccleßa reßitueret,magHum eam ob caufam incurrit periculum, Etenirtfnbsp;infanientispopuUfurorecomprehenfiu, ac tanquam feditioßu ad tribunal eilnbsp;traäus.tndevero.cum Dei beneficio, quifuis in neceßitate paterne adeßefolet,nbsp;ßnealiquoillatofuppUciofaluuseiiaderet, eam amp; laudem amp; txißimationet»nbsp;(onfequutus eSl,vt ad ipfum Petrus Alexandrinus Epifcopus.qui Athanaßo fuc-(eßerat,vitro miferit,Epifcopatum Conßantinepolitanum idi décernent.
Kaiitnzenus Theo-logus diäiis.
Cent.4.cap-i«gt;
Nazianzenus qu3. dill ConftantinopO'nbsp;Udocueiit
Ab eo tempore Na^anzenus ConßantinopoU multo cumfruiiußaudei amp; admirattone aßidue,fideliteriamp;conßanter docuit, amp; Theologus quidem obnbsp;excellent em doHrinam appellatus efl,nondum tarnen Epifcopi nomen ßbi vfur-pauit,donee ad imperijgubernacula cellocatus Theodoßus, optimus Imperatohnbsp;quimaximiNazian'^numfecit,Ec(leßamArianiseripuit, acin eamArianisnbsp;repreßis Gregorium Na'^an'^num deduxit,ei^ dixit : Pater, tibi amp; fudoribusnbsp;tuis Deus per not Eccleßam tribuit. Collocatus eSligitur in federn Epifcopaletunbsp;à Sjnodofatisfrequenti Epifcoporum nimiriim centum amp; quinquaginta,nbsp;letio AntiochenoEpifcopatum eiusconfirmante: anno altero Grattant ac Theo-doßt,chrißi vero trecenteßmo olluagefimo tertio,vt habet hißoria Magdebur-gica. Veriim dignitatem illam Epifcopalem nec diu retinuit, nee etiam in vrbenbsp;manßt propter Epifcoporum dißtdia. Quidam enim, qui feritisad fupra di-Harn Sjnodum venerant,ordinationi Gregorq non interfuerant, eamq^ impro-babant,vtqu£nonomniumEpifcoporufußragqseonfirmataeßet.Quascontetl-tiones cum nullo modoferrepoßet Gregorius, lubens ac volent vrbe amp; Epifcoptt'nbsp;tu ceßit-.lieet ab imperatore egerrim'edtmitteretur,cum ConßantinopoU extr^nbsp;nomen Epifcopidecuißetperannotduodecim.
Ex vrbe igitur ConßantinopoU difeedent, ac in locum folitarium ft reci-pietts,fcribitindeadProcopiumPrincipem:conßituißefeprorßufecum, inni'l-lam deincept Epifcoporum Synodum fe venturum, propterea, qubdadhuc nul-lumvidißet alicuius Sj/nodtfinem vtilem : eirin qua propter contentionet 0quot; ambitionemconfiiltantiumretEccleßaafflilla,amp;laborantesnon plus exacer-bata,quamfanatafuerint.Videriigitttrßbiinfolaprecum fecuritate amp; (otn-municAtione, tranquillum ac quiet um fefuturum.Porrb in viaillafolitaria ve- 'nbsp;rißmilc
-ocr page 73-• Tim DEI) CLASSIS HIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;Sj
fifimilt tüyififum non pMCtt exarajje,tx ijs,qua po^fe reliquit,fiript4.Qjiie au~ tem ipfitribuun(ur,hte(potißim(im numerantur.
Apologetictu,quo rationem reddtt,cur in Pontupropterpresiyterq ordi-nationemfugerit. Oratie ad Na^an^n/ês.Oratio adeos^qui in clajje ex Aegj~ pto vénérant.Apologeticuiadpatrem amp; ISIaz.ian'^nfesipo^lfuga reuerfionetn'.nbsp;Oratio diila in prafentia Gregorq,fratrù Baßlq.eitrn idepoHeleäionem praß--derer,OratioprafentepâtreBafilioM.agno habita, (ùmin Eptfiopum Azi-moram efjeteleBiu-.OratioiCumapatrein eonfortium ajjumeretur: Oratio,quanbsp;feexcufat,qubdabfiinueritaltquandiuafunilioHeEccleßaßica‘, Oratioinfu-,nbsp;tierefratrü ßti Cafarq diila:Oratio infunere Gorgonia fororü: Oratio infune^nbsp;repatrûprefenteBafilioMagnohabitatOratiofunebùin laudem Baßlq Ma-gni',OratioinCjprianum:Orationesaliquot depace-.ltem,pluresac varia Ora-tiones alia: Annotatie in E '^(liielem:Metaphraßs in Eccleßiaflem : Trailatut denbsp;fide;TragoediaChrifiuspatiens: EpifiolaNa^an'^ninumerooblogintai Necnbsp;Hon amp; aliapluraßripta,quafingula hfcenumerarelongumforet.
Inhùfuùfiriptùpièipfumacdextrèdocui^e, actradtdiffeea, qaatum facrisliterùcongruunt,teflanturautoreshifioriaMagdeburgica. ^aemadmo- Hîftor. Magd«.ce»t.nbsp;dum eir vieeverfa, deliria Arianerum, Apellinariftarum, Eunomianorum, nec 4.cap.io.nbsp;nonamp;aliai multae harefestam diuinitatem,quam humanitatem Chrißi im.-pugnantes,fideliterconfuta]fe,abqsdem perhtbetur. Obqße tandem dicitur innbsp;tnultafeneäute,anno Domini trecenteßmo,oiluageßmo quarto, poll mortemnbsp;Bafilqannoaltere-.amp;ficmoxin vitamaternamfequutuee/î ilium, cum que in Naiian«n^^°''’nbsp;hocfecttlofamiliarißimi vixerat.
U 0^17 5.
ABI^IOBIVM inAphricaclaruif^,Rethoremprimum,acoforemReligio-niiChrißiana , deinde verb Chrifiianumfailumfub annum Chrißttre-tenteßmumtrigefimum, exHieronjmocoUigithifloriaMagdeburgica. Is c«nt.4.c*p.i».
{vtdi^a hißoria refert) adeb vfquefußeclus fuit Epifiopis Chrißianis ob acer-bum odium,quod antea in Religionem Chriflianamgeßifiet, vt cum initio nomen Chrißiana Religioni dare vellet,ac Baptißntim ab qspeteret, ipfum nolue-tint admittere. Qua re animadHerfa,in lucem edidtt elucubratoslibres oilo ad-Uerfus Religionem Ethnicorum, fljflo admodum vehementi ac pugnaci, vt hac Amobiu« fett bit tationepublicètefiatüfaceret,feEtbntcifiitoreueravaledtxiffe,acChriflianam Ethnicifwü.nbsp;Religionem non fimulate iam amplexum effe. Exarauitpraterea breuesenarra-ttones omnium Pfalmorum Dauidicerum, in quibus ipfum multa commodißi-madiéla de plerifq^ Chrißiana Religion is partibus paßim ffargere, aut ores hi-fioria Magdeburgica teflantur.Ex quibus vnum atq^ alterum hoc loco recenfu-
‘Jfifitertt,
De
-ocr page 74-66 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHÊISTI,
De creaüonefic docuit Pfal.4-S-.de omnt,in(]uiens, créât ar a dicitHr,q(ttt( ijgt;fedixt[,amp;fa^afunt:hoc e^t,per f'erl/um Deifai'tafunt,patre loc]aente,fliigt;nbsp;Créante,facroSpiritu anitnante.Debenefices dy meritoChrifii in Pfal.y.fid»-quit;Nifi Cimfius effet tnortuusffac hareditas regnt non patêret. Ipfo ergo me-rientenata , ipforefurgenteeonfirtnataeil, ipfoafiendentein ccelospermanetnbsp;hac hareditas in aternum.De naturaritm idtoniatü in Chrifto fuper Pfalm.nbsp;in hunc loquitur modum : Non poter at fimul pati Diuinitas : ficut/ol,fi in lignonbsp;fit,quanda coiiciditur,fimul concidi «9« poteft.ita Diuinitas fimulfuit paffio’nbsp;nitamp;fimulnonpatiebaturtrißitiatn. Deiußitia auiemfideißedocuit Arno-bitss : Cbrißtanus eit, qui credit, per fidem ad mifericordiawperueniffeeias,nbsp;qui régnât in feculaicculorum. Arnobius in Pfal. Item; Homo recuperatusnbsp;ett, non angelus, non aliquaaliacreatura, quando in diemandauit Dominiifnbsp;mifericordiain fuam,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in Baptifino remittendopeccata. idem in Pfal.41.
Non minissdextrèexplicauit negocium Cœn£,inquiens:Hlt;ecquotiescunqyfece-ritisdnimeitnemoriamfacietis. Quando hoc dixit mifericors ór iniferator Do--minus ? tunc procul dubio , quando efcam dédit corporis fui timentibiisfe. Idem in Pfalm.iio. Acrurfus-. Guflate corpus vit£,amp;videte,quàinfuauis estnbsp;Dominus,vttam enim habet in femetip fo, qui manducauerit carnem eius, amp;nbsp;biberit fxnguincmeius.ldeminPfal.^A. Ouamuisautemfacileconqcerelice-at, ipfum hac fua docirina pia,non omnibus gr at um, fed multis exefumfuiffcrnbsp;acfuaetiampericulafuftinuiffe ; tarnen, citm deijs nihil certi extet, paucis liionbsp;Arnobiumattigiffefuffciet.
L ACT A üffT Id' S.
ARnobq difcipulum Laäantiumfuiffe,bißorta tradunt. Pirmiantis ù ditluf fuit àpatria Firmio,quoderat oppidum in Piceno Italia.Laitantium au-tem appellatum fentiunt à latleo eloquentiaflumine, folidiorii^ orationitnbsp;généré. Vixitfub Diocletiano amp; Conßantino, Romanis Imperatoribus. Vocatiunbsp;à Diocletiano Nicomediam, Rhetoricam ibi (Rhetorentmnbsp;nbsp;nbsp;Philofophus exer-
citatißimuserat)aliquandiuprofeffus ett. At in Graca lUaciuitate, doiloripfe Latinus,acproiHdeauditorumfrequentiadeßttutus,omiffodoccndimunere, aitnbsp;libii LaZlantif. firtbendumfe contulit.Libri autem,qui ab ipfofcripti dicuntur, amp; adhuc hodiffnbsp;habentur.funt tßiiNimiritm-.Diuinarum inßitutionum Itbri 7. De ira Deili-ber I.De opificio Dei liber i.Epitomeinlibros fuos liber acephalos-.Elegia de Phoe-nùe:Carmen de paffione DominiiCarmen de refurredtone Domini.
In hisfuis lucubrationibus multa falutaria ac facris Uteris confentanea Doâiin» Laiäantij. Aocuit. Inprimis verb deviac efficaciaverbiDei, deqaain hunc feribit mo-dum:Deipracepta,quiafimpticta amp; verafunt,quantum valeant in animis ho-iBinttm,quo!i((iand fxperimcnfa dononßrantAdamibi ?irum, qui fit iracun-dm*
-ocr page 75-Tïïll Dï I, CL A I iT s TTtr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6/
fo, niüledlctttifffrenatufjpaucißimK Dei verhit tam placidam, quant ouem red^ L«aantias lib. j. ïb-^lt;tm.Dacupidum,auarum,ïenacem,iamttbiea}nltberalemdabo,amp;pecuniam fuamproprqs manibus largientem.Da timidum doloris ac mortis, iam cruces amp;nbsp;’^nes,ac]gt;ericula contemnet.Dacrudelem amp; fangu'tnü appetentem, iam in ve-fani clementiam furor ille mutabitur, De Baptifmo inquit ; rno enim lauacronbsp;fiialitia omnisabolebitur, Non minksdextrèloquutuseiï demultisalqsparti-bus doilrina Chrifiiana.Veruntamen fuasetiam,eos^ncn paucosßuc leues nanet ipfumhabttiJfe,exhifioriaMagdeburgica baud obfcurèdtprehenditur. Alt-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j inftitei
facerefolebant. Alicubifingitduplicem Cbrifiinatiuitatem,acbisnafiiipfiim eportut{fedicit,vtipfequoqjfieretà‘T!!-ô.TaçKa)diariTaf.quemadmodHmpaternbsp;stternus'.AßttTw^qtiideminprimanatiuitateJfirituali,dTrdTa^verbinfecun- ‘nbsp;da natiuitate carnali.Multapraterea incommoda amp; abfurda de multis articu-hs religienisfiripfit,qust qui volet, ex diila hißoria cognofcere copiofiaspoterit.nbsp;Inextrema feneitutedocuit in Gallia,vbi et magifler Criffi Cafaris,filq Confia*nbsp;tini,fuißefcribitur;at de obituipfius in probat is aut oribuscerti nihil habetur.
ET IT HA:J\^1T S,
EpiphaniumEleutheropolitanumfuifie,ex So'(pmenoreferthifioria lAag- Epiphtnij patrU. deburgica.Eleutheropolis autemfita erat in Palafiina.lsadhucpuer mijfus Cent.4.cap.to.nbsp;eil in AEgjptum,ibiq^ fiudiafua inchoauit,amp;primaiccitpietatisfun-damenta.Vfiu vero eil prat.eptoribus,optimss monachis,quorum contubernio amp;nbsp;difciplina ad annum atatis fua 20.vfq^adhafiffe dicititr. Progrejßis ex Aegjpto, \nbsp;inPalafiinamredijt,adfinesEleutheropolitanos,vbiMonafteriumconfiruxifie,nbsp;ac Philofophiam monafiicam aliquandiu ibi magna cum laude amp; celebritatenbsp;exercuiffefertur.Paäumidedl tempore Valentinianió' Valentis, qui Imperia ^eæpo^rTflÔiuetit.nbsp;coniunito regnarunt. Quo verb tempore, amp; qua occafione ad Epifcopatum Sa- Epiphanias vbiEpfrnbsp;lamina,qua Confiantta poßea diäa,^’ Cjprarum metropolis fuit ,peruenerit,nbsp;hifioria non memtnere.Ilifioria autem Magdeburgica ex alijs multis auteribiunbsp;multasegregiasrecenfetvtrtutes.quibushtcEpipbanius in fuo Epifcopatu cla-ïuerit.lnterbasnonpofiremaesl excellent piet OA.atq^ Ingenium fimplex. Huicnbsp;iunétaeratautorttas,grauitas,e^veneratiotanta,vtptetatiifjncer£ inimicif-fimtu hofiis,ValensIaiperator, antefignanus Arianorum, amp; Eunomianorum Epiphanij viitutes.nbsp;pertotum orbemgrafiantium,vim ei nullam intulerit:atqj ignominia amp;probrinbsp;locofibiduxerintrégnantes tumbaretici virum, tantareuerentiaprafiantem,nbsp;perfequutioneaUquainceJféte.Nen minuscelebratur ipfius beneficentia amp; li-beralitas ittfgenos. Quanta autem eruditio ipfiwfuerit,fatisfuperi^ ipfius te-fianturfcripta,
13 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7»
-ocr page 76-6S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHHSfl»
In fcriptis autem, qu£ ipfi tribuuntar, principem locum tenet nobilißimu illud opus contra oäoginta harefes, quod 'sra.vâ^iov ipfein epißola ad Ac act umnbsp;amp; Paulumpresbjteros vocauit:item capfulam medicam amp; arculam.Secundumnbsp;Script» Epiphinii. locum obtinet liber ifle, cut Ancoratus titulam fecit, fcriptus ab eo ad patresnbsp;Pamphjluamp;Piftdia anno Valentiniani amp; Valentis dectmo.Diäum autem ejfenbsp;Ccnt. .cip.io,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;librum ißÜ Ancoratum ideo,(vt refert bifloria HAagdeburgica) quod inßaran“
coraducat mentem, devitaamp;faluteperfirutantem : eius^argumentumeßi probationem coeßentialitatü Patris, amp; Pilq,lt;^ Spiritus fancti, amp; perfeäi chri-ßi in carnemaduentuscitent refurreiiionis mortuorum, àquot; vitaaterna. Tertionbsp;locopeniturAnacephal£ofis,feufumma totius operis Panarq.Poßremus esl libernbsp;demenfuris drponderibus.
^am autem deblrinam in his fuisfiriptis tradiderit, prolixè admodum commemorat hißoria Magdeburgica. Ex qua etiam baud obfcure colligitur,nbsp;Doeliina Epiphanij. ipfum in owntbitsfer'epartibus Religionis ac fdei Chrißiana pie ac ertbodoxinbsp;docuijfe. Hoc locopatica duntaxat attingcre libet, eaj^potißimism, qua noßronbsp;hoc feculo in controuerßa funt. Horum primum efio iußificatie legis. HanCnbsp;itaquegrattiteroppu^nans, perlegemneminemiußtficart, his affirit verbis:nbsp;wm t hærefi's’ connbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;petuenerunt (ludai) adperfeäionemper legem èr Prophetas, ita, vt am-
traiudïos. pU'usferuarinonpoßint, nifiad Euangelq gratiamreflexerint. Deiußifica^ tione verb fdei in Ancorato fuo in banc loquitur fententiam : In Chrißo,in-quiens, omnecomplementum habitare voluit Deus, amp; per ipfum reconciliarenbsp;omnia, pacefabla, per fanguinem in cruce. Et alibi : Chrißus extrapaßionemnbsp;in^ib.3.toin.2,hse. falutem noßram non perfecit, fed in CO, qubd pro nobis ellmortuus,amp;feipfumnbsp;obtulit Patri facrifeium pro noßris animis, in (anguine fuo mundationenbsp;noftra faÂajd* chirographo centra nosfißo, ôquot; in crucem affixo. Baptifmumnbsp;Lib.i.tom.i.hzie- „„„gß-g „ydum duntaxatfignumabfq^veraregenerationeefedablutienem pec-catorum nefirorum ajfeuerat his verbis : Magna circumcifio:Baptifmus circum'nbsp;cidit nos à peceatis,amp;obfignat nos in nomen Dei. Orationem feu adorationenfnbsp;non ad fancies demortuos,fed ad vnum Deum viuuejfedirigendum, hac probatnbsp;fententia-.Non aderamus omne,quodinfra ipfiits Dei eßentiam ell, eb quodfoAnbsp;lib j.tom.t.hzre- purodecetadorationemtribuerePatriingenit0,etFilio,quicllexipfe,etSfan'nbsp;ito,quieslabipfo,amp;pervnigenttum.Dematrimoniomultis in loessreuerenternbsp;achonorificeloquitunPotifitmitm rero, dum amp; ipfas nuptias venerandasap'nbsp;Lib.a.tom.a.hsre- peIlat:fedeteos,inquit,quivcnerAnda.sniiptiiscontraxerunt,elegit(Deits)nbsp;Vnumquemq^enim in proprio ordinefaluarefalet.Quomodoenim noerunt ve-nerabiles nupti£,et in Deo habentes regnu cœlorum,tôj vocattufit Saluatornbsp;tpfead nuptias,vt nuptqs benediceretlApprobatct Sacerdotu matrimon'tum, acnbsp;infalfam amp;fimttlatam continentiam eorum hifee inuehitur verbis^.'qui, rfnbsp;confundantur apud homines,occultefc0rtatur,etfubfelitudints aut contineti^nbsp;ßecie»
-ocr page 77-!IL11 DÏI, CLASSIS I 111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6^
jjiecie libidinem exercent, non aptid homines habent confeßionem, fed apud
Deum, quinouitoeeulta, nbsp;nbsp;redarguit omnem carnem infuo aduentu, prout t-ih.t. tom.i. h«efi
ma.
quifq^peccauit. Melius e^ita^ßapfum à curfu palàmfibi vxorein fumere fe~ imapn-cundùin legeni, amp; à virginitate multo temporepœnitentiam itgere : amp;ßc tiir^ fusadEcclefiamindttci, velut qui mala operatuse^-. amp; non quotidie occult isnbsp;iaculis fauciariab improbitate, qua à Diabolo ipfi infertur.
Sub vitafinem Confiantinopolinprofecius, ibi quadam contra Canones, amp;inuit«lohanneChrjfoflomoEpifopoHierofaljimitano inEcclefiisegit. Vnde Socrates lib.«, cap.nbsp;àlohanneobiurgatus, ConßantinopoUdifiejfurus,acnauigatione patriampe~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”•
tituriis, nauem iam confcendens, lohanni dixit : Spero, te minim'e moriturum Epifiopum: cui Johannes contra: Spero, te in patriam minim'e peruenturum. obituiEpiphanii.nbsp;^od vtri^ euenit, Epiphanie in ea nauigatione mortuo,(ir Johannepaulbpbiinbsp;è/ede Epifiopalt deieile. Hailenus de Epiphanio.
HILATQV S.
Epiph AEIÏO inhac fan^a Academia proxime adiungitur Hilarius. Is Hilariipatria. natione Galliisfuijfefertur, natus ex ea Gallerumgente, quam Piélauos,nbsp;fiu Piélones appellant. Initie quidem altquandiu in le^ione Philefepho-turn ac Ethnicorum verfatus, fed deprehendens vanas opiniones eorum de dijs, acnbsp;in libres Mofts amp; Prophetarum incident, religienem Chriflianorum eSiamplernbsp;XUS. Ac baptifatumquidemnonnuUiipfumdicuntin EccleftaEomana, ibiq^adnbsp;tempus Diaconum egijfe, poflea verb apud Piilauos in Epifcopum eleblum, mul- HIMusEpifcopmnbsp;Lbegregijsdonis,acindocendofingularifide,candore,^conjlantiaclaruiffe. In 'nbsp;primis verb eloqiientia amp; facilitate Latine dicendi, adeb excellentemfuiffe, vtnbsp;Hieronjmiis earn tubam Latinifermonis vocare non dubitarit. Jnfidei verb pro- «‘latii dona Stnbsp;feßioneeafuitconflantia, vs in Synode Seleuciana, in qua plurimi Orientalesnbsp;Epifcopi eb adducifepatiebantur,vt Arianaprauitatifubfcriberent, ipfe in exi- cent. 4. cap. 10.nbsp;Hum potiiisabirevoluerit, quant defideiincolumitate,velparùmetiamconce^nbsp;dere, vt hifloria Magdeburgica ex Sulpitio refert.
Licetautem (vtfupra diilum eH) difertißimusfuerit : tarnen vtfuooffi~ doprobefungeretar, non lingua tantiim ac oretenus docere, veriim etiam cala^nbsp;mo(^ firiptis gloriam Dei promouere, ir faluti preximi confalere, Eccleftam^nbsp;profuaviriliplantarevoluit. h^ouitenim pius vir, talentum commijfam nonnbsp;sßeterramandandum,fed pro lucre faciendo elocandum.L'ibriautem,quosfcri-pßt, hifunt : Duodecim librideTrinitate, aduerfus Arianos amp; alioshareticos,nbsp;perperamfentientesdefilioDei. Liber vnus feu Apologia, continent querelas denbsp;exilio fuo iniuflo, ad Confiantium Auguflum. Liber alius ad Conflantium. Liber tertius aduerfus Conflantium, cum 'e vita is exceßijfet, in quo durius in eum,nbsp;^uifefuffragatorem Ó'fantorem Ariana hat eft prabuerat, inuebitur. Liber denbsp;1 3nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Synodic
-ocr page 78-'^ O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA 1 E S V C H R. I S T b
Sjnodistfiriptus ad Epifeoposper Gallios, Liber aduerfus Arianos, fcriptus ad ptfeopos amp; plebes, Arianam harefin deteftantes. Commentarius in Matthäum,nbsp;Itberexplanationumfeucommentariorum in pfalmos pleros^^. Uac Hilarqf'nbsp;pera etiamnuinbodiehaberidicithifioria Magdeburgica.
Sequutns ePl autem tn his fats fcriptis analogiamfidei,amp;potißimum nor-C€«t.4 eap.io. mamfacrarum literarum : td quod colligere licet ex bifioria Magdeburgica, qua prolixe recenfet, quid defingulisparttbus doPlrina Cbrifiiana fenferit, di-xcrit, amp;fcripferit. Qua qui cognofeere volet, inde petere poterit. Vt aatentnbsp;ex paucis de cat eris pluribus iudiciumfumi poßit,vnum atq^ alterumteßimo-niumtdeqspraßrtimarticulis, quinoßrohoc feculoincontrouerfiafunt, bulnbsp;aferiberenon tadebit. Ad iußißcationem igitur operum quod attinet, operi-bus nullum meritum nec iußitiam vllam tribuendam eße, in hunc modum aße-In enatratione pfal- . ntercedemnonoperis, fed mifericordia, vndecima bora operarq confie-H Ur\° doólrina denbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratuit am eße remißionem peccatorum, exabundanti mi-
lt;iaAÙa°m3iûcuris./ëricordiaDei,alibihisverbis aßrmat : ex copia bonitatis fita, mifiericordiatn In enarratione Pfal-Bii 66.
hl commentario in Matthæuin canonenbsp;nono.
Lib- lo.deTfinitate.
in pecc4torttmreni;Js!Qiiem l.tr^itur ; amp; peccatoram rem'tßio non probitatnefl meritum, fedJpontanex indulgentia voluntof, ex bonitatis diuit^s ad miferi-cardiamunnsexuberans. Quia verbgratuitaiflapeccatorum remißo,aciufii^nbsp;tia,fideelacceptanda ds' ampleóletida, idea etiam fdei falutem paßtm tri'-bait,per fidem, inquiens, falusex/peélandaell. Et rurßue ; Dominant leßutttnbsp;conßteri,amp;àmortaûfufcitatuntcredere,ßaluseli. Incommentario in Mat-thaum canone oóiauo monet Scribae : remiffum ab homine peccatum, homi-quot; nemenimtantùminlefaChriflocontuebantur: amp; remißam abeo, quod lexnbsp;laxarenonpoterat. Fides enimfolaiufiificat. De Baptifino ait : exhiberiin eonbsp;jn cnarratione pfal- nobts initia SpiritHsfan^ii. Ac in alio loco deremißione peccatorum, qaanobifnbsp;inBaptifmo contingit,ßc loquitur:Crimina,quainiqui extralegem Deigerun-tur, nouagenerationis Sacramento ablauntur. Vbi aperte aßerit, i» Baptißmonbsp;fieri amp; regenerationem amp;peccatorum ablutionem. Porrb de c«na Domini, acnbsp;vera praßentia corporis ßanguinis Chrißi in ea , expreßtus ac dilacidiufnbsp;vix quicquam dietpotell,quàm quod is ipße dicit,acfcribit in hac verba : De VC'nbsp;Hilarius de Tiinita* ritatecarnisamp;fanguinis(chrifti)noneIlambigendilocus.Nuncenimamp;ipfinfnbsp;»C lib, ».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominiprofeßtoneamp;fidenoflraverècaroesl, eigquot;verbfanguisePl. Ethacacce-
ptaat^j haujiaidefficiunt, vt amp; nosin Chrißo, amp; Chrifius in nobis fit.
HancfuamdoHrinamnontantiimfimpltciterEcclefiapropofuit : veritut etiam acerrtme défendit, accontraoninesfui temporis hareticospropugnauit.nbsp;Potißimiiin verbfudandum ac laborandum ipfifuit in reprimendis infanisfa-. . roribusArianorum,diuinitatem Chrifitpertotumfere OrientemaUatrantiuni.
Omnia enim turn Arianorum blaßhemqsplena erant aefiagrabant ;imperante nimirum Confiantio,/ellaifiiusfidelißinioPatrono,fubquomagnaexpartevi'nbsp;xit Hildrius. Çùm autem bun( in mvdumfirenuepro Ecclefta Chrifti militaret,nbsp;at
-ocr page 79-FILII DEI, CLASSIS 11 T !? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JE
lt;cbofiesipßusfortitereppugnaret,eam tandemfortunam exper'tricoiiäuse^, •jaamomnesferè p^ mibtes Clmßi experiri ßilent. Namfaclione Saturnini,nbsp;Jirelatenßs Epifcopi, aborumjj fecuitißentientium , exulatum in Phrj^iM/tnbsp;detrußuen:. Qaoetiaininexibabbros duodecini deTrinitate,dequibinfape-fiusdtclumeilifiripßjße mdttur. Faclum id eße anno Domini trecenteßmo, pinygia.nbsp;fexa^eßmoprimo, exHieronjnno refert hifloria M.agdeburgica, Änno deinde cent.-^.ciB.io.nbsp;abhocexibo quarto,inSjinodum Seleucianam vocatur, ac ab ea parte, qu£ HiUtiusinSynod»nbsp;fidem Nicanam contra Artanos profuebatur , magno cum fatiore excipitur,nbsp;fidem^fuam,priußquam in Sjnodijocietatem recipuur, exponit. Qua etiantnbsp;inSjinodo,centumó‘quiH^Epifiopi,Cbrifium ôiaaicriorpatriprofeßtfwtt. Exnbsp;hac Sjnodo Conflantinopobm, vbt tum Conflantius erat, cum legatb venit, necnbsp;accerßtus,nec abamquandam eb abeundi caiißam habens ,nißvt deße Impera- Hilarius Conflanti«nbsp;torisvoluntatecognofceret^ac ex/peclaret,numforßanadexiburediretubere-tur.Verum cumin extremit periculum fides HomoußanorÜ ibi venißet, Orient arnbsp;libu$(ßOccidentabbusplertsepjConfeßoribiis,a'atperßebis vibîis,aut verbisfal^nbsp;lëtibus inßdtos'e eircumuentu,dißceptare de fide coräaduerßartjs Hilaritu voluit,nbsp;tribus libellis, audtentia (vt habet hifloria Magdeburgica) ab Iniperatorepoflu-lataiat earn non impetrauit. Tandem verb, quaß diflordia feminariuni, ac per -turbator Orientis, redire in Galbits iußus ePt, abfiq^exilij indulgentia. Eo reuer- Hilarius redit innbsp;ßus,magno ^loid vnumegit,vt Occidentales,abArianisdeceptos.in viam redu-(eret. Vnde etiam celebratur, tanquam cuius vnius beneficia Gallia ab ifla hareßnbsp;liberata,(irfingulafer'eciuitates Italia ad fanitatemfideiflntreuocata.Deni^nbsp;fextoabexilioannopoflquamredieratinpatriam,diemibifuuobijtannoChrt~ ‘nbsp;fti,(vt hifloria M.agdeburgica ex Hieronjmo rifert)^?^ •
M'S IQO iS 1 r S.
O itaq^ trecenteftmo fieptaageßme ficundo, è vita hac euocato Hila-riOjflorereincipitaccelebrisfiertDiuusAmbroßas.Natamautebunceffie arbitranturnonnulliin Gallia,parente viro illufiri,ac Erafeclo Galli£,cuinbsp;nomenfuerit Sjminachus. Is in ipfia flatim infantia Ambro/ii bono acfelici quo-dam ominecoUigerepotuitßjuncfuum fitiolum,ßvitafruatur,olim in egregiuntnbsp;magni nominis vir um euaßurum.Ambrofio eitim(vt Paulinus in vita Ambro-fibrefert ) quodam die in domo Pratoria, incunisdormiente, vißeßtnt apes circanbsp;tunascodigiatefjambireosdortnientis, idquodprafagium eßeflatimiudicauit ^feTos°Ambtofif,nbsp;parenseximiarÜ virtutum, quibus aliquando clarusfuturusfit infantuliis ifle,nbsp;uc mox addiditinterpretattonem hanc:fitfuperfles mibifuerit, infansmeus iflenbsp;stliquidmagnierit.AtmagnutlludnomeafilßpfeparensvitafiHaattingerene-quiuit.Patreita^fiatismaturamorteabrepto,filiusAmbroflttiscsimatrevtdtta AmbrofiusRom»nbsp;^firvreRmname^profectus,ibi^aliqu,^diu inliteris addiflendis verfatus, datopwamiuei»»nbsp;6deU-gt;
-ocr page 80-7- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADBMIÆ It. S V Catil $ T ïgt;
Ambroflus prsfcj Mcdiolanends.
Oratio Valentinia ni ad Synodum denbsp;eligendo Epifcop o.
adeloquintiaßudia, i}U£ tum in ea ciu'itateflorebant, aniinunt ttdiecit: amp; mox, vtCAufusitgere lum laudecœpit, à Probo, Pratorij Prafeilo, conßlitruntnbsp;amp;gubernationiificius à“ collega eïiajfumtia. Indeconfalaridignitateinßgni'nbsp;tus, exvrbeadregendam Liguriam eil ablegatus, cum hocfeu mandata, finnbsp;vaticinia : Vade, age non vt tudex, fid vt Epifcopus. Quad vaticinium etiamnbsp;nonitamultbpoil in ailum eiltraduciam. lüamcùmà Valentiniano Impe-ratore JAediolanenfi populo prafis prafeclus effet Ambrofius, ac eoipfo tempt-re Auxentius DAediolanenfium Epifiopus, fid Arianifino infecl us, évita decede-ret : tum Valentinianus optimus imperator Ecclefia eiquàm reclißim'e con-fultumcupiens, Sj/nodumEpifi0poruminduxit,adees^denou0 Epifiopo cre-ando peculiarem orationem habuit. Qju cùm digna fft, vt omnibus pijs iti-notefiàt, ac ad laudemßngularem Imperatoris illius plurimumfaciat, de verbe adverbum earn hue aßcribere non pigebit, acfimuletiampatebit, qua ra-tione AmbroßusexprafeHo faclus fit Epifcopus. Cxtum autem Epifeoperumnbsp;in hunealloquutus eilmodumplus Imperator ; Confiarenobis,ÔEpifiopi,quinbsp;dininis innutriti eßis Uteris, amp; pateil amp; debet, cuiufmodi rebus inßruClutnnbsp;eumeßeoporteat, cuiEpifiopalis dignitas amp; adminißratio committenda fit,nbsp;doilrintefiiluet óquot;vitieintegritare: Deniquequiomniumvirtutum, pietatis,nbsp;Ó'honefiatisexempla propunatijs, quosdocet. Proindeamp;vos nunc in medi-Miftoi Magd cent nmconjuUte, amp;talem Ecclefia huius Epifiopum eligite, cuius autoritati amp;nbsp;4-. cap. I®. nosfubijeiamus, cuiusff^reprehenfionesferre nondubitemtss. Etenim vtlmpe-ratores fiimusnos, amp; rerum potiamur: homines tarnen eße nos, amp; humantsnbsp;lapfib{uobnoxios,fatendum nobis eil. AtcùmSj/nodusautoritatem óquot; iudici-umlmperatort deferret,acrogaret, vt is aUquem,qui idoneus videretur, innbsp;Epifiopum eligeret, ei fic revendit : Veffrum ( inquiens ) eil negotium : ac va-bisid,quibusgratiamfuamDcus contuUt, curareconuenit. Ego verb id, ff?nbsp;viribus meismaius, é'abefficia meo alienumiudico. Epifiopis'fgitur, deeli-gendo noua Epifiopoconßliafua conferentibut, populut Mediolanenßs partimnbsp;Ariani, partim in doélrtna lani, in templum concurrit ,ac(vt in turba vo-luntatibus ó'fiudijs dißraita fiert folet ) motiu cietur, dum vtraque pars fitAnbsp;religionis Epifiopum creari expetit. Qua res non carebatfingularipericulo, aCnbsp;feditionem minari videbatur. Veritus igitur Ambrofitu prafis, ne quid mai*nbsp;indetoticiuitatioriretur, ac in tempore remedium adhtbiturus, adtemplu»*nbsp;accurrit,populum^adhortatur, vtßudia fuaconiungant,fibi^abilla ani-morumdtßrallionetemperent: fore enimtd ex re illorum omnium, fitmulcottt-memorans, quanta bona pacem amp; concordiam fequantur. Hac oratione 6quot;nbsp;graui amp; fuaui populus adeb deleélatur, vt vno ort animisffj coniunäis clament omnes: Ambrofiumeumeffèjquem Epifiopumfibi prffici, cunclt com-munibusfuffragijs poßulent. Ambrofiolicet diu multumj^ reluitanfe, ff^ o-mnisgeneristergiuerfatitnes quartnte, populus tarnen vattfui reddttur compos,
-ocr page 81-fitll DBI ClASîII un. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75
fos, ac exprlt;efeäo fit Epifcopus ,Sjnoilo confirtMtite, atq^ totum hoe negotium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;creatar
^pprabante. HanceleätonempoßeaetiamImperatorexperttis,eitm,tancjaagt;n Epifcopus. dtuiniitisfa^am, agnouit, ac rat am habuit. Gefia autem hae omnia effe, cirei-ter annum Chrifti trecenteßmum ,feptuageßtiium ociauum, ex liieronymo re~nbsp;fert bißoria Magdeburgica,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cent, ,cap i».
MonimentaAmbrofii, vf inhifioria*Magdeburgicaenumerantur,funt ißa, in quin^ nimirum tomos digeßa: Tomoprimo continentur officiorum librinbsp;tres, quos Augußinut ad Hieronjmam ait,eßeplenos vtilium praceptionum. Denbsp;Virginibus, Itbri tres. Ad virginesexhortatioßiber vnus. Ad virginem deuotam,nbsp;Uber vntu. Ad virginem lapjam, Uber vnus. De viduis, Uber vnus. De Poeniten-tia, libri duo. De fugafeculi,liber vnus. Debono mortis, liber vnus,
Tomoßeundo habentur ißa:
Libri duo, de vocatione omniumgentium, quosEraßnus quidem non pu-tateffie Ambrofiitindicat tarnen effie libros bonos. De fide, ad Gratianum, libri quin^. De Spiritufan£lo, ad eundem, libri tres. Defide, contra Arianos, Ubernbsp;vnus.DeincarnationisDominica Sacramento,Ubervnus. De mjjßeriopafibanbsp;Uber vnus.
Tomo tertio inßnt:
Oratio funebris, de obituValentiniani Imper at orts. Oratio funebris, de obitufratrisfuiSatyri. Oratio defide refurreäionis. Oratiofunebris, de mortenbsp;Theedofii Imperatoris. Epißolarum ad diuerfos, varqs argumentis, libri decem.nbsp;Sermones breues adpopulum, ÿ2. quos omnes Erafmus indicat ejfefuppoßtitios,
T'omo quarto continentur:
Librifex in Hexamero». Dedignitate humana conditienis, Uber vnus. Dt Paradifo,Ubervnus. DeCainamp; Abel, libriduo. De Noeamp;arca, Ubervnus,nbsp;De Abraham, libri duo. De lfaacamp;anima, Uber vnus. Delacobamp;beatavita,nbsp;libriduo.DelofephPatriarcha,Ubervnus. DebenediHionibusPatriarcharum,nbsp;Ubervnus. DeNabutheißaölita Uber vntts. De Elia amp;ieiunio, Ubervnus. Denbsp;interpellatione, libriquatuor. ApologiaDatiid, Uber vnus. De Salomene, Ubernbsp;vntts. De bis qui initiantur myßerijs, Uber vnus. De Sacramentis Ecclefia, librinbsp;fex. DedignitateSacerdotalt,Ubervnus. DeinterpellationeDauid,Ubervnus.nbsp;Precationes praparatrices ad Miffiam duaicommentarq inPfalmum centefi-mum, dedmum o^lauum.
Tomut
-ocr page 82-74
ACADEMIA lESV CHRIST I,
T^omiis quintKS ifla habet :
Libras nimirum decern commentariorum in Euangelium Lucre : WWquot; tnentarias inamnes Epiflolas Pauli, excepta ea, qua ad Hebraos fcripta eSl.
InhisauteinfuisScriptis.deplerifyj partibus dailrinaChriflianafdeX“ Quifueritdodn- trèacpiedocuijfeeum, teßimaniumipßperbibentAutores bißoriaMagdeburgnbsp;BaÀnibioC).' gica , allegantes bine inde ex varÿs ipßus librü amnis generis teßinionia, exnbsp;quibtts liquida conßat, quid de quolibet articula Religtonis fenferit. Breuita^nbsp;tis eau fa pauca quadam, eaq^ inemorabilia bac loco annotare, opera precitutsnbsp;ferfanfuerit. Deabrogatione legis, amp;gratuita iußieia fidei, alicubiftc firi“nbsp;Ambrofiusinpra:- j p^dicatiane lohatinis Baptifle leoein iam ceßare, vt folafides /«ƒ-latione commenta- r . . . z- .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; °nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ ¦
liorum^in Epifto-lain ad Galatas.
Ambrof. lib. 2. delacob.
-In primo cap. ad Galatas.
In capite s, EpiQolz.
NB.
lib I. depœniten; cap. 7.
Lib. 3. de Spiiitu fand. cap. 19.
feiat ad falutem, abbreuiata ex lege. Et alibi : Qitia nan operibus, in quit, iu-ßißeamur, fed fide : quoniain earn alts infirmitas operibus impediment e ell, fedfidei claritas fallorutn obumbrat errorem, quameretur veniam deliclo-rum. Ac rurfiss : qui nonfecerat legem,fub maledicio erat ; dr quifecerat, naHnbsp;iuflificabatur apud Deum, quia iußus ex fide viuit. Ac alio in lace inquit inbsp;„etufdem bocvenitdonumDei, vtcefantibusoneribuslegisiußificaret credcii-tes apudDeum. Lange verbclarißimum ell, acdignum, quodfingularifiel^nbsp;tula notent omnesq, quibus vox fola tantopere exofa ell,quod in prima adnbsp;Corintbios capiteMnw bifee ajfertt verbis : Hoc conftirutum eft àDeo»nbsp;Vt, qui credit iiTvhriftum,(àluusfit,fineopere, sola fide. Gratis accipiens remifsionem peccatorum.
Baptifmum nontantum fignum eße, in quo nulla regeneratio fiat, nec Vila dona canferantur, vt boc noßro tempore quidam turpiterballucinantur:nbsp;fed in eofieri abluiianem peccatorum, expreß'e teßatur bis verbis : In baptifmenbsp;remißiopeccatorum omnium ell. Item: in baptifmopeccatadonari, non ellnbsp;ambiguum. Non minus perßicua amp; manifeßa funt, qua deprafentiacerpo^nbsp;risCbrißi, in Sacramento coenaafiirfnauitbis verbis : Habes Apoßolicum ci~nbsp;Setmoneis.inPfat- bum , manducaillum, amp; non deficies. ilium antcaminduca,vt poßeaveniatnbsp;iBumiis. ad cibum Chrißi, ad cibum corporis Dominici,«Zf/’«/lt;« Sacramenti,adnbsp;itlud poculum, 'quofidelium inebriatur affeclus, vt latitiam induatde remißio^nbsp;tte peccati.
Cateriim, dumpia huicac ortbodoxa doHrina propaganda firenuam dat operamfanllus Ambrofius,iUudquidem(qu0d fane magnum ell, óquot;de~nbsp;bitacommendatione dignum) efficitac praß at, vt Italia ferè tota, nec nonnbsp;dr Gallia , iampridem ab Arianis labefaclata , ipfius vigilantia ad doclrinsinbsp;integritatem reducatur : at non fine fingularibus certaminibus ac periculis.nbsp;ta^tna Ainbiofif*'quot; ^orumprimum acacerrimumipfi créât urn ell a lußina, J'alentiniani con^nbsp;iuge,feu viduapotiits. Valentiniano enim (ciiin vix turn annum in fuo Epi^nbsp;fcopatu confecijfet Ambrofitu ) per inßdias interfeéla, vidua ipfius lußina.
-ocr page 83-FILII DEI CLASS is 1111.
Artaniftne ebria,fiUum^egni fuccejjbrem, quiamp;ipfe Valefitiniantu diceba-tur, Ariano veneno infedt. Isexmatru inflinilu,cam Aitibroßo fiatimmul-ta, qua a matre fuxerat, de doilrina confert : à quo, vt paterna in pietate ve-ßigqsinßßat,admoneturquidemfeduro,fedfrußra. Imbmatri, aetnus nu~ tu tottts pendebat, gratißcaturus, colleéîo leuis arinatura exercitu, templuinnbsp;aliquando, in quo turn Ambroßus erat, obfedit, atque eum inde exire iußit. msgnam-cut Ambroßus ; hoc, inquit, mea fponte faéltirus non fam, neque prodatn la-pisßabulum ouium mearum, nee tradam teinplum tilts, qui in Deum blaßhe-tnifunt. Qubdßigiturconßitutum babes me occidere, b'lc intiu in me enfemnbsp;hafiamtie defige : eiufmodi enim perquam grata mihi futur a mors e{l, vtex Thcodoiet.Hb.s.nbsp;Theodoreto manifeßumell. Ex ipfo autem Ambrofio rcfert hißaria Magde- ’»•nbsp;burgiea ,fiuede bac iam dieta, f vromnino verifimile esi ) ßue de alia quadamnbsp;ipßusperfequutione, hac ettts verba •. cttm effet ( inquit A mbroftt^ ) propoßtum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïn'ora^quot;
rtEccleßavafa traderemus, hocreßtonßdedt : me,ßde mets aliquid pofiere- nonemueaiuain tur, aut fundus, aut domus, aut aur um, aut argentum , id quod mei iuris Auxennum.nbsp;effet, Ubenter offerte : templo autem Dei nihil pojfe decerpere, nec traderenbsp;illud, quod euflodiendum, non tradendum acceperim. Deinde confulere menbsp;etiam imperatoris faluti : quia necmihiexpediret tradere, necilliaccipere. Ac-cipiat enim Ubrt Sacerdotalis vocem : ft vultßbi effe confultum, recedat à Cbri-ßiiniuria.
In alterum deinde difirimen adduilus eii Ambroßus, per Maximum Ty-rannum.lsenim ex Gallijsexpulerat Valentinum Iuniorem,împeratoris Valen-tintfilium.MtJfus ita^ bis in Gaüiam ad Maximum Ambroßus legatus,primùni acerrim'econtendit,tteadoleßentem,cuifuceeßtonisamp;h£reditatis iuredebere-tur Regnum, impéri} iuflapoßeßioneitapederet. Deinde communione etiam einbsp;interdtctt, vndetn tantum exacerbatus in Ambroßumfuit Maximus ,vt etiamnbsp;tnortemipftßtminatiis. Suopericulomotus Ambroßus, inAquileiamfecedertnbsp;foa£lusea.
Commemoraturetiam nonßne admirationegraitiscefuraac feueritas Amir oßj,qua vfus eilerga Imper at orem Theodoßü.ls autem Tbeodoßus,fHa natura adebiracundus, vtnullaratiot2eautiudiciorefrenareanimiimpetÜ(ad irain-terdu vehementiitsprouocatus)poffet,experitur,Theßalonic£ interludosfeditio Grauis cenfuranbsp;ne coorta,magtflratus aliquot à populo obrutos effe,ira itaq^ ex(adefiens,fiatimnbsp;mittit exercitumilttum in Theatrum, qui inpromifcua hominum multitudinenbsp;tadem atrocißtniamfaciunt,amp;feptemtllia trucidant.lSlon ita multbpbïï venitnbsp;ipfe Imperator Mediolanum, vbi cttm folito moretemplumingreffurus ejfet, oc-turrit Ambroßus, ipfum^grauißtmaobiurgationeexcipit,acab ingreffu rempli prohiber , inter cater a Imperatorem his compellans verbis : Quibus oculis in-tueberis communis Domini adem ? aut quibus facrum pauimentum calcabis Sozomenuslib.j.nbsp;pcdibuff ißainf adhufßillantes iniufia tadis cruoremanuc exttndts?amp; i}s “p- “•
¦ ...... K nbsp;i ‘ ' fanitiß.
-ocr page 84-•^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'KZnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C.V.'KlZ'tX,
fttnciißimumDominicorpus prebendes? vel tupreciofum illumfanguinemad-tneuebis ori tuo , qui tantum effuderis fanguinis diäato furentis anitni ? ^apropt(rdifcede,necveilspriorem iniquitatem hac noua iniquitate äußere,é'c.^a ex orationenon tantum liquide conflat,quo zelofuerit D. Ambro-flus •.verumpetiflimùmetiam, quafueritipßus fententia acdoiiritta,depr£-fentiacorporis amp;fanguinis Chrifliin cœna, dumarcerevult Theodoflùm,nenbsp;cruentisfuismanibusprehendatjanHiflimum Do»wi»tCorpus: ac neprecio-fum ilium Sanguinem admoueat ori fuois, qui impie oris âiclato,feu décrété,nbsp;tam multum fanguinis effuderat.
Caterùm qtiàm chariufuerit A mbrofius pqflimis illis Imperatoribtis, Va-lentinianonimiritmmaieri,Gratiatto,Theodoflo,amp;Honorio,cumquibusomni-busacflngulisquàmfamiliarifimè vixit,noneil huitu locirecenfere. Vnicutn hocaddidiffe fat erit : ipfam amp;Auguflinum baptizajfe, Epifiopatui fuo pra-fttifle annos circiter viginti duos, ac admodamfinem,annum videlicet agententnbsp;quinquageßmum tertium, ex vita hac emigrajfe.
^FFIJ^rS.
Ruffini pattiaSc vitz conditio.
Ruffinus amicus
Kiciunynii,
Cent. 4. cap. 10.
Circa tempera Ambroflivixitetiam Ruffinus, Presbyter is fuit Aqut-leienfls,nec non amp; Aquileia baptifatus. Sodalisfludiorum facrerum Uie-Tonymi,eidem^familiarißimus, adeb vtUierenymus eumfratrem fuum, indiuiduagermanitatischaritateconnexum, dixerit, vtex EptftolaHieronrminbsp;adFlorentium allegant Autores hifloria Magdeburgica. tarnen amicitianbsp;nonnbsp;nbsp;nbsp;adee conflans amp; firma fuit, quin interdum rumperetur : interdum et-
Kuffinidoflrina.
iam per reconciliationem refarciretur.Ruffinus enim pra nimio amore in Orige-neminterdum incurritin odium apudHieronymum.Eadem etiam hifloriaprolixe recenfetSymbolumac confeflionemRuffini,defideacdoitrinaipflu5, vnde cuiuis factlime cernere licet, ipfum fere per omnia confenfiffie cum doMnanbsp;Apoflolorum. Origeniflnum tarnen ipßimputât Hieronymus, earn quidem amp;nbsp;fatis profeiib languidam ob caufam, quod nimirum Origenis libres ex Gracenbsp;in Latinum fermenem tranflulerit : cum tarnen Origenis nec defenforsm,neenbsp;affiertorem, neq^primumettamillius interpretemfe effie liquide affirmât Ruffi'nbsp;aus, in apologia profidefua adAnaflafium.
Kuffini fcripta.
Ad feripta ipflus quod attinet, plurima ex Gracis Latine conuertiffiet quadam etiam Latinè ipfemet fcripfiffie dicitur, de quibiu, qua hodie extant,nbsp;hac numerantur : Hifloria Eceleflaflica Eufebq Pamphili Cafarienfis ; quamnbsp;adieäis duobus libris auxit jorfus ibifcilicet, vbi Eufebius deflnit à conflanti-ni temporibiu, vfq^ ad obitum T heodofli. Gregorij Nazianzeni traStatus, de fide : amp; eiufdem fides Nicana. Extat vtrunq.^ inter opera Nazàanzeni. Clementis Epifeopi libri recognitienum. lofepbtts. Apologia Pamphili 'M.artyr»,
-ocr page 85-nilIDIb CLASSIS XIII» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77'
fro Origine habetur in tom.z.operum Hieronji»ii,Fragmentum libroru Orige^ niSfTift à^-xSv,extat im.tont.Hieron.Ltb.Orig.'Tri^'inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extant in fine pri
ma partit operum Origenü.Deobitu ipßus nihil certi habetur.
H1 £^^0 3\C_rMFS.
RVffinetpaulbantedixhmaxim'efamiliaremfuijJiHieronymum.Iiunctra^ dunt, natum ejje in oppido Stridonis,quod in confinio-Dalmacia, Panno^ Hietonymi patn#rnbsp;nia^fitum,aGothüquondameuerfumejjedicitur, fub Conftantini ni-mirttmimperioannoChrißij^^i. Dequafuapatriaipfemetalicubi ficfiribit: Hieron.inEpift,a(inbsp;Meapatria ruflicitatis vernacula Deus ventere^,amp;in diem viuitur.drßsnlli- chiomatium.nbsp;or eSl Ule,qui ditior eU-. Parentes habuit Chrifiianos,a quibus ab ipfis fiat im cu- la fctipto adueifusnbsp;tiabulù CathoUco laclefenutritu eJJeficribit: licet tenuis ac mediocris duntaxat Hi«ofnbsp;fortunai)fuerint.lnpietatisitaq^rudimentisaparentibus,amp;primisUterisin- Educatio.nbsp;ftitutus.Romammifiiuelipuer, ibi^amp; Baptifino tinllus àquot; liberalibus difci- Romammittiturnbsp;pliuisexcultus.Lic'etautemdetempore,qaamdiuB.omamoratHsfit, certinihil Hieionymus.nbsp;confiet: Roma tarnen difiedentem ipfitm adolefcentem, in Galliamperrexifiernbsp;nec non ad Rheni digreffiim ripas,ac contubernalem ibi habuifieRuffinum, Ire-ueris queq^ aliquandiu moratum, óquot; deni^ snaiorem Gallia partem quam dili-gentifiimèipfiimperlufirafii,eo^itineretattdem inpatriam,amp;Romam reuer-fum,autoreshifioria Magdeburgica tefiantur. Deinde verb (rf eadem habet hi- Ccnt. .cap.nbsp;ftoriafin Confinio Bethlehemitico,vbi Paulafoemina illa.ad quam nonnulla et-iam extant fcripta Hieronjimi, quatuor extruxerat monafieria ,vniex idis, einbsp;nimir'um,quodvirorumerat,prafuit,Paulagubernante reliquatria, quavir-ginum erant.Vixitjj ibidem loci cum Paula zo. annis, omne tempus confumensnbsp;orandi, pfiadendi^jConfuetudine, necnon amp; vertendis fitcris voluminibtis, acnbsp;edifiierendis diuinis Scripturis,quasfratribus ö’ mulieribus afiiduè pralegebat.
¦dctantam apudemnesvbi^piosnaHuseïï autoritatem,vtantrum illudüie-ronymi Bethlehemiticum quafipublicum Chrifiiani orbis haberetur oraculumr iniejj ab Dieronymo confiUumfibipetendum ejjeputabat.quifiquis in intelligentnbsp;dis s. bteris aliquid defideraret. Infuper rnotifiunt etiam multi pr aft ant es acexi-^nij viri ficriptis Hieronytni,procul dubio eo in loco exaratis,vt non tantum ami»nbsp;i:itia,veritm etiam confpeélu ipßiufrui cuperent. Inter hosfuere D.Auguftinus,nbsp;^rofiusHifiiantsSfSulpitiiisSeuertssiquorumhiduopcfierioresipßmetJlieronjf-^um in àiélolococonuenijje.acvidift'e-.illeverb Auouftinus fiuosadearn nunciofnbsp;fbmißlfilegitur.
Scripta huitss viri permultaßint,amp;pro rerum varietate maxime etiam va-fta. Plurimas enimftripfit ad diuerfos tarn viros,quàmfœminasepiftolas,plures fxtant ipßus deplurtbtts rebus amp; quaftionibiuß;rmones.M.altaadmodum in It-bros aß; de lingua in Unguam verfosac translates prafationes. Multa pratereanbsp;^ologetica-.multaparanetica : multaexegetica. Horum omnium tituli,ßbuc
K. s adfiri»
-ocr page 86-ƒ3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA II SV CHMSTIj
Cent. .cap.i».
^dfiriiendi effent,multafanèfoliit non fufficerent. Nonem enimtotnit fetimtl-gniiV0lumtnibfis,quibuseacompreheKiierentur,oiinsfuit.SingHlisit4^he(lo^ corecenfendti molefttam neminicrearevoluiffiquneain^efiovidere veluerit,nbsp;tx hifioria hiagdeburgica peterepoterit.
Ih explicat.cap.4. Epift.adRom,nbsp;Libro aduetfusPc-lagiaiios.
Plus autem retulerit,aeproderit etiam,noHiJJe,qu£ Hieronjfmifuerit do-ilrinadeijspotißimtimReligionisarticulis, qui aliquam hoe temport babent igiturad iußificatienem hominis coram Deo tin qu4 cardonbsp;' tetius negocij vertituriattinet,eam non noßris merit isfeu operibiss s fedfoli dementia ac gratia Diuina,quafide noßra,ea^ (bla apprehendendafit, afcripßt-Cuius rei teßesfunt omniexceptione maiores fui ipfius Ubri,defalute noßra aternbsp;na,dilucid'eacperßgt;icuiloquentes. Potißtmum autem commentarius ipfius innbsp;Iob,qui intercaterafic habef.ab infernalibus ergaßulis , inter immenfasabjßinbsp;, aquasconßitutis,nullushomo meritofuoliberatuse^i,nifigratia Domini leftnbsp;Clmßi.Et altbk'Slon obmerita,fedobgratiamdrfidem chrißiDeo reconcilia-comment.in Ezech. tiCumus.Inprimis Verb memorabileedtquodin expUcatione Epißolaad Romanos Çvbi Paulus ex profeffb de hominis iußificationeagit) foVius fideiiußifi-cationem his verbis aff'erie;Conuertentem tmpium per SOL AM fidem iufltficatnbsp;Deus,non per opera bona,qua non habuir. A c rurfus ; Mariam beat am dicit ejfe,nbsp;non proprio meTito,atquevirtute,fed Deiinfehabitantis dementia. Et moxnbsp;ibidem: Secundttm propofit um gratia Dei,qui propofuit ,gratu, per SOL AMnbsp;FIDEM peccatadimittere. Et rurfus ibidem ; Vtomnes, quiexgentibtisnbsp;credunt jfilq fint Abraha, dum amp; Ulis SOLA F1 D E S ad iußttiam re-putatur. Exqutbus omnibusfer'etarnallegatisdtdislucemeridiana darius eil»nbsp;acnullomodonegaripotell, voculam ißam S O L A M nonaLutherode-mùmamp;fuisfedatoribusefferepertam , amp; in Ecdefiam introdudam : verismnbsp;tarn ante mideannos, tempore Hierenjmi, Hieronjmoipfi,deiußificatione exnbsp;profeffb docentiacferibenti, fuiffevfitatißimam ac familiarißimam, Proin-t/e, quibtsseavoxhodie tamintelerabilisfudes ed inoculis, ijeum Diuo Hie-ronj/mo,quem alioqui adaßra vfquefuis laudibus attoUunt, hac de reexpoßu-lent, ipfumque cum fua S O L A in adesfutoris ablegent, ac D. Luthtrum,nbsp;aliosq^piosEcdeßaminißroshoc nomine odtjfe,acfuggillaredeßnant.
NB.
Bona tarnen opera Hieronymus nihilomintisÇid quod etiamnum hodie Lu-theranifaciunt)maximaanimipromtitudinefaciendaacpraßandaeff'e,fedulb Jnexpofitionea.cap inculcauit, vndedeijsinhunc loquiturmodum: Bonaoperaideofacimus,nonnbsp;adGaiat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quiatudicemformidamus , fedquiafeimus , eaeiplacere , inquemeredimusz
iMchielemquot;quot;*quot;^ ^^^^-Omnishomo,vniuerfacreatura,quamHisadperfedionemvenerit,tarnen indiget mifericordia Dei:(ir plenam perfedionem ex gratia, non ex meritonbsp;poßtdet. Ac alibi : Quispoted credere fine operibus ? non tarnen meritum bonorum Oper um adducit adfidem : fedfides incipit, yt bona opera confequantur,
porrb
-ocr page 87-riLlI Dîb CLASSIS IIII«
Porro depïiifent'u corporit fatiguinis Chrifli in Cœnafic loquitur.Au~ diitmfu,paKem,qHenifregitDominus, deditt^difiipalisfuis, ejjecorpus Do~nbsp;nnntSalaatoïis,ipfidicenteadeos:Accipite,comedite, heceH^ corpus meunt.nbsp;Et calieem ilium ejje,de qua iterum loquutus eïï-.Eibiteex hoe omnes.hic esl fan - Qttæft.z. ad Hedibî-guis meus VJ. Teflamenti, qui pro multis effundetur.Si ergo panis,qui decœlo de-fendit,corpus eflDomini:et vinu,quod dtfeipulis dédit, languis illius efi,etc.
De miniflerioverbibonerificèadmodum loquutus efi,ac plane abentu fuit « menteacfententia illorum,qui Miffi. toti addiâi minijiros verbi hodieper con»nbsp;temtum prad'tcabilia vacant.Acquia minißerium ipfum magnifecit,ideo etiamnbsp;mintßrosfedulb acmagnagrauitatehortattueH:, vt muneri tarn excellenti,eanbsp;ttiam,quapare^i,amp;decet, vigilantiapracjfe vellent. Vnde in commentât ijs innbsp;Ez.ech.fic fcribit: Magnopere farmidandum est,nead officium hoc accedamus Lib.io. comment, i«nbsp;indigni, (jraffumti à populo,negligentia nos demus atc[jdefidia-.et quod bis peiusnbsp;en:,delitijs,ventri^,0’ocioferuientes,honorem nosaccepiffieputemus, non mi- quot;nbsp;niflerium.Etibidem : t^edicamus, quidprode^idocere,finoUtauditorfacere,nbsp;quod docuerisirnufquifq^ enim ex fuo animo atq^ officio iudicatur. Tu,fi locutusnbsp;nonfueris:flle,/iauditecontemferit.Acabbi:Tanta debeteffiefiientianbsp;nbsp;nbsp;erudi- inEpift.ad FaWuav
tio Pontificis Dei,vt amp;greffiu eins,amp; motus,vniuetft vocaliafsnt-.veritatem menteconcipiat,et in toto earn habitu refonet et ornatu,vt,quicquidagit,quic»nbsp;quidloquttur,fitdollrinapopulorum. Haöleniu Hieronymus, amp;quidempieacnbsp;orthodoxe.
Caterùm,vt deuotus ac religiofus ifle vir in ijs,qua iam commémorât a funt, amp;aUjsplerifqjCapiribtts rcligionisreclèacfecundùm analogiamfidei, Crfenfit,nbsp;(jtfiripfit’.itavicifiiminqutbufdampaucisà relia via aberrajfe, aefuosetiamnbsp;nauoshabuiJfefertur.Horum nonnulli recenfinturin hißor.Mag. acprimo qui-dem loco ponitur errat de Angelis. Hieronymus enim vnä cum Origene inhacnbsp;epinionefuiffievidetuf.txritiffen’mitiim Angelos ante miindum conditum. Sicnbsp;enim de Angelis fcribit'.Sex milita nondum noßri orbisimplenturanni,et quantos priùsaternitates,quanta tempora,quantasfeculotu origines fuiffie arbitrantnbsp;dû est.in tl uib us A»oelt.throni.dominationes.C£teraâ.virtutcs Ceruierint Deo. Uicnamtlonecip.«
amp; his,qui in Inferno étant ffianguis Chrifiiprofuerif.amp;tameniquin profHerit,'^fiiiti,b.^:^, eom, nefeirenon poffiumus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciufdemEpift.ca.,
Deinde libero arbitrio etiam nimiùm tribuit,dum in hoc verba fcribif.Quia
nullus abfyjpropria veluntatefaluatur,Uberi enintfumus arbitrij,vult nos bonis in i cap.Epift,ai
Velietvt cü voluerimus,veUt in nobis lèquot; ipfe/itum implere conftlium. Praterea, iufiitiam legis nimiùm attolltt,dum in cap. ad Gal.fentit; CorneliumSfan-Ôum accepiffieper opéra legis ttaturaliSfamp;per earn qno^ Abraham amp; Mofen. et
tateras
So nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA 1Ï5V CHMSTI,
Librojiiueifus Io- caterosßi»llosiufiificatosejje. Virginitati quo^ magisfauet, quant conittgiet uiRiaaum. cut omnemfer'edignitatemadimit,acdigamiam,amp;ttuptiai fecundat vel ter^nbsp;tiof eodempropemodumloco habet,quofcortationem. Hit nauis ita^,infiriptifnbsp;Bieronjmi occurrentibutdeilornon offendatur quidem, fed tarnen ad legendanbsp;fingula cum iudicig cautior reddatar.
Advitaipfitts curriculum quodattinet, extremam ajfequuttu ell fene-fu ^°zachquot;c?quot;i*2 intern,licet corpufculofuerit(vtipfemetaUcubifatetur,)admodumiinbecilligt;. HicwiiymioWtui. Mortuusenim ejfedicituff cumhaberet annos atatii(gt;i .Honorq nimirùm, acnbsp;Theodoßj Imperatorum anno iz. Chrifiiverb anno 42i-pridie Calendac Ollob.nbsp;vt ex Projferi Chronico refert hißoria Magdeburgica. Uaéienus quarta Claßis,nbsp;feufeculum quartum.
Q V I N T A
CLASSIS.
HE sr CHITS.
VPEPÏVS EACTA ESP MENTIO GREGOEIl Na^an ^ni,qui obexceUentem in Theologia eruditionem Theo»nbsp;logits cognominatuserat. Huiut difcipulus amp; auditor fuit Heß“nbsp;chiot,quifub Arcadia amp; Honorio Imperatoribtufloruit, annonbsp;Domini 400. velcirciter, vt lohannes Trithemias tefiatur. Eratnbsp;a.Heßchius iße vita monaflica plané addiClus:id^ potißimitm propter priuata
Johannes Tiithe-rnius Abbas Span-haiinenfis de fed -ptoribus Eccleâa-Âieis.
Hefyehius presbyter Hierofolymita-nus.
Cent, s.cap. ro.
fuafludia.Q^ibus cum diligenter admodum inuigilaret, ac pradpue in cogni-tionefacrarum literarum indies multiimprofleeret, presbyter Hierofolymorutn eHfaUus.ACfVthifloriaMagdeburgicatßlitell.exemplopraceptorisfui Na^“nbsp;anl^nimulta tarn in vêtus, quàminnouum Teßamentum elucubrauit: edi-dit^ feptem libres commentariorum in Leuiticum. Sicquoq^ in Ezechielemti»nbsp;Eptflolam ad Hebrios,nec non amp; alios quofdam fermones fcripßßi perhibetur,nbsp;Ratione eruditionis ac doErina vehementer commendatur à viris doEis : auinbsp;fyehio. dtgnumtpJumtudtcant,vtreEe,acjuoqHodamtureconferrtpoßttcumijs, quinbsp;inreTheologicaprincipescenfentur.ld^non tantum propter incredibilemre“nbsp;rum, quasipfeinfuaprofeßienetraEatiCognitionem, ó“ingenqacumen,ve^-rum etiam ideo,qubd veteris Teflamenti diEa ex Eaangelijs ita traEat, vt nemo aims maiori, aut dexteritate, aut gratia id praflitiße videatur. Qua fanénbsp;ipßus indufiria, vel fola, qualibét laude digna eE. Interim tarnen ob ißud, amp;nbsp;aliafua haud centemnenda dona, adeb non elatusfuit,vtfemetipfum indoEumnbsp;appellareßtfoUtus. Perus enimlheologus tantbfubmißmsßgerit, quanta ma-ioribuf donis amp; virtutibuspraditui eE amp; ornatw,
Caterùm
-ocr page 89-Eltll DEI, CLASSIS V» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it
Clt;eterîim,^uod ad doärinam ipfiuf attinet »fait ea in pracipuù capitibut ^eligtonisfacraSiripturaconfentanea'.fimodbfideshabeatur autoribiu hifio-ru M.agdeburgica, qui afieruntfipfium depræcipuü debirina tceleflû articulitnbsp;rebièfietijiffetdocuifietamp;ftïipfiffe.lnprimisverbfingularempietatem in ipfiore-dolere videtur, quod de Deoficrtbens, venufta admodum ac iucunda fitnilitudi~nbsp;ne monet : febriè, modeße, amp; non nifi ex facris Uteris de Deo fentiendum, acnbsp;iHdicandanJiOmnemqüecuriofiim indagationemfugiendam efifie^ acfidem fim-pliciterScripturahabendam. Similitudoipfiushaceil: In dißutandode Deo^nbsp;id eil, in Theologia fufficit nobis, etiam tantum tangere, quemadmodum igné,nbsp;quivultcalefieri. lS!amfiquisinteriùsnnttatmanam,proeo,quQdpotuitca- Mb.i. comme«, ianbsp;lefieri,potiùscomburitur ;ßcamp;qui profanditts vel altiùs de Deo dijfiutarenbsp;prafitmitproeo, quod gloriofius aliquid vult oßendere , in blajphemiantca-^nbsp;dit, dum comprehendere altitudinem diuinorum dogmarum nonpoßit. Quanbsp;fane fimilitudo hodie potißimum in expendenda re Sacramentaria, amp; alqs
myflerijsdiuinismaxime locum habere debebat, Pofiea de iuflificatione , feu Lib. . comment, in remißtonepeccatorum reblèdecet : remißionempeccatoruftt,non hominem ali~nbsp;quem purum , fid Deum incarnatum lefutn Chrifium fuis paßionibtu nobisnbsp;procuraffe : amp; quidemeumomne gentts peccatorum mundaffe. Vndeamp;alibinbsp;dicit : Opus amp; effeHus crucis Chrßi perfebla peccatorum nofi:rerum remißionbsp;tsl, libre primo in Leuiticum, capite quarto. lam verb appUcationem gratuit anbsp;remißionis peccatorum ad nos fieri Colifide, apertè aßerit bis verbis: Miferatusnbsp;Deus humanumgenus, cïtm iUud ad expfenda legis opera infirmum vidißet,nbsp;iamnonexopertbusfaluare , fedpergratiamhomtnem voluit, gratia verbex HefychiusUb ?.
'mifericordiaé“compaßioneprobaturtamp;^diZZom.'pxQhzxïddtxiv S O LA, nonexoperibtis,vt Paulus ditit.
De Cxna autem Dominifinfit:In eanobisporrigi acdißribui verum cor~. put amp; verum fanguinem Domini noßri lefu Chrißi, id quad liquida patet exnbsp;hiße fuis verbis: Carnemeius (chrißi) qua ad comedendtim inepta erat ante Hcfych.lib.t. com.nbsp;paßfonem(quisenimcomederecupiebat carnemDei?) aptam cibo poll paßie-nem facit.Si enim nonfuißet crucifixut',fitcrificium corporisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minime com»
tderemus.Etalibi-.Proptereacarnescumpanibuscomedfprasepit.vt nos intelli~ Hefych.iib.s.com. geremusfilludabeomjfieriumdici, quodßmulpanisö“caroell,ficutcorpusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
Chrißi,panisviuus,quidecalodefiendit. Etrurfus: Sed tarnen primus Sacer- ibidem. desfanguine, ó'polleum filqeius ficundiim legem vngebantur : quia Ö’ipßnbsp;Dominus primus in Cœna mjfiica intelligibilem accepit ianguinem , atquenbsp;deinde calicem Apoßolis dedtt. De perfonali Vnionefic firtbit : Quodpracepit,nbsp;vtnon Chrißum Diuidas,ficut quidam diuidant, dicentes:Is,qui de Maria ell,nbsp;paßus ell,qui autetn de Deopatre ell,paßus non ell. Nobis enim vnus Domintu Hefych.lib.s.inLcn.nbsp;leftu ChrifiuSfper quem omnia,quia,Çecundùtn quod Paulus dixit, cum vt ho-mopateretur,mira(ula tarnen in paßionibtts operabatur,vtDeus, nufquam di-
-ocr page 90-gl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACÄDEMIAIESV CHMSTl,
uifns. ^1« aut em adaerfa ob harte fuam dodrinam pajjiu ßt, amp; qaogenere wtr^ tü obieritihißorianott meminere.
ƒ 0 H A :^E s
CHTt.rSOSTOM.VS.
HEßchio(quem narrat in fomnü vidiffe, lohannem Apoßolam Chryfoßoms librÜoßirre.nec non amp; Petrum clauesafferre,aceidem tradere)moxßtb~nbsp;iun^edas videturlohannes Chrjfoßomus, lsenim(vtexChronologiaDa^nbsp;uidisChjtrailiquet) fiatimeircainitiumhuituy. feculißoruithoced,annonbsp;Domini 401. Quo tempore Epifiopus Conßantinopolttanus fadas eße, ibi^pra^nbsp;cliryfoftomi patiia fediße7.annis,dicitur. Natus autemeße firibiturlohannes Chrjfoßomus An-Sc ^sentes.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiochia, ad Orontein Cælefiria,patre Secundo (boe enim nomine appeHabatar)
(è’matreAnthufaexfamilianobiU. Praceptoresipßfaere Libanius inartibus dicendi;AndragathiusveroinfludijsPbilofophia.Ad Academiamautent Athe^nbsp;nienfiem fife contalit circiter annum atatis tS.ibi^ tamfelices inßudqs fuis fecit progreßas,vt non tant tim omnibus eßet adrnirationi, vertint etiam à Senatitnbsp;einslocipra alqsobftngularem fuam bumiUtatemplurimiim honoraretur. ACnbsp;quamuis initio animus ipß erat ßudio iuris fife addicere: tarnen mutatomoxnbsp;conßlio ad Theolegiam animum adiecit. Caufa autem.ob quam fintentiam fuam tarn cito mutarit, deprehendipoted ex hifioria Socratis, qui de ipfo in bancnbsp;firibitfiiitentianf.qui cum ad res forenfes animum adifiere infiitueret ,fimul^nbsp;tonfideraret eorum vitagenus, qui in ijs rebus verfantur, quam improbum eßetnbsp;0quot; iniqaum,ad viaendi rationem magispacatam amp; tranqaillam fi tranßulit.nbsp;Socrates in hift. Ec- Confeßtm itaq^ habitu mutato amp; ineeßu ad fiter as [itéras perlegtndas, omnemnbsp;cieChb.i.cap.3. fiiamcuramamp;cogitationemconuertit: operam^nauauitafiiduè, vtEccleftst-’Theoioginé.an vero Chrißi’prodeßet.Suaßt etiam Theodore amp;Maximo,tondificipu[isfuis,quipari-JntiÄanfijiti, auaii. tercumipfo Libanittm Sophißam audierant,vt eo vit£genere,quod_in faciendanbsp;pecunia verfatur,derelido,hoc, quodpaucis contentum edßequerentur : quinbsp;ipß conßliumboc accipientes ,mox Theologicamfacultatemßbi elegere. Longénbsp;prefedometitisaßedi.quamquihocfieculoex ßudio fiacrarum literarÜ natifianbsp;quaficonceptaltirißrudentiamßtiunt. Vfus autemeße videtur Chrjfioßomusnbsp;HaßUo Cafarea,Clt;q)padocia Epifiopo, quamfamiUar}ßime,amp;nibilominiis ta-meipfium quaßpraceptorisloco habuiße.Ac initio àZenone,Ga'é(a, Epifiopo,Art-tioebena Eccleßa ledor cdconflitutiis. Poßeaà Meletio Diaconusibideordina-tas, eo officio tribuspropemodum annis edfundus, Mortuo deinde Meletio ab-chryfoftoinns Epi- ^uagriopresbjteredordinatusJAortuoetiamNedario.EpifiopoConßantino-fcopuiConftanti. politano,communibasfußragijspopulifbidem,amp;cleri,ßcvolenteaciubenteAr-Bopobtanns.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fadiolinperatore, in locumipßaseledus, acinuitis Antioebenisex ipforum Ec-
üefta,quaß ad aüa negociaper Imperatortm auocartturi abdudus, amp; ßc tandem
-ocr page 91-FILII DEI, CLASSIS V.
âemcongregatafolenni lynod« vßtato rituEpifiopiueHordinattu.Non autem ^onflantinopoUtäniitduHtaXittEcclefiacuramgeßit; fed àquot; Arcbteptfcopue.feiinbsp;iulpeclorfuit ali/trum Ecclefiarum perTbraciitm , ijua in fexprafeélurateratnbsp;diuifa,(ir per Afum.quetab vndecim praceptoribas regebatur : amp; per regionemnbsp;fonti eÜMi in vndecim prafellur tu diflributam.
Cura autem tot Ecclefiarumprocul dubio ipß commijfa eil ob excellentia dona,qaibus Deusipfumornatumejfe voluit. Nam prater artium Philofophia Chryfoftomidona.nbsp;ac iinguarum cognitionem etiam rerumfacraruin fiientia admodunt clarusfu~
foßomiindefitfirtitustquod idem eil,acß dicas^aurcum os :Vnde amp; alqipfum appellarunt lohannem cum aureonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßlllamp;in OJîunb.Sfr»
Wo ettim ipß inter orandum non tantum fluebat, verum etiam ßngularem per-fuadendivimhabebat. Cateramoptimenouitpiiu vir, talentumnonideoßbi (ommißum efle,vtfiib terram defodiat.Proinde dicendidono,quopraditus erat,nbsp;Eccleßa Chriftiquouis temporefidelite^feruiebat, crebrb habens condones adnbsp;populum, ac in qs, quantum poterat, fe ad captum audttorum accommodant.nbsp;AC dum non plebis tantum, verum etiam omnium or dinumpeccata abfque vlionbsp;reJpeHuperfonarum magna lingua libertatecorripit,fit, vtnon rarb lachr^mas ;nbsp;excutiat ÿs,quiflbitnalèconfiijerant. Vt autem is profita perfonaEpifcopatui. ¦nbsp;fiio magnafolicitudine prafuit:ita,nein alijs,fiia dieeceßfubiellis minißris,aU-.nbsp;quid deßderaretur.fedulb vigilauit. Hinc,ß quos indignas Sacerdotio, velpro-pterinßgnem ruditatem,vel propter vita turpitudinem deprehendit, eos depo-fuit,amp;alios tnagis idonees Ulisfubflituit.
Scriptaediditplurima, qua breuitatiscaußtaßignabimustanttimeo or~ dine,quoinhifloriaMagdeburgicaannotatafunr. Eaatitemßchabet : Hodie Cent.s.cap. 10.nbsp;extant opera Chrjifofiomi Latine in ^.tosnosdigeflaab ErafinoRoterodamo. Innbsp;pritnocontinenturea,quain F. Teftamentumcemmentatuseil-.lnfecundoea, chryfoftomi opcta.nbsp;qua in M.atthaum,ldarcum amp; Lucam. in tertio ea, qua in lohannem, amp; aHanbsp;Apoftalorum, amp; condonespratereafefla, öquot; Apologetica quadam. In quarto ea,nbsp;qua in Pauli Epiftolas. In quinto,homilia ollogmta ad populum Antiochenum-.
amp; quadam varia didadica, amp; paranetica, amp; epiflola odo.
Dodrina autem, quam in bis fuis fcriptistradidit Chryfpflomus, in plerif-qiteacpotiflimis capitibus confentaneafuit facris Uteris : quantum quidem col-ligipoted excolUdaneishiftoria Magdeburgica, Ex illaenim confiât, (quod initio ad iufitficadonis articulum attinet) Chrjfofiomum quidem in negocionbsp;iufiificationis,non rarbfimulcumfldecomwißere,ac vnainuoluere opera : at-tarnen totamnofiri iuflificationcmgratia nihilominus ac cruci Chrifii cbryfoft.de«uceSenbsp;bit,dumßcinquit'. Crux (cbrißi') nobis totiusbeatitudiniscaufaesl, hac
¦ DoctrinaCbryic ffßciautt: hi(alienates Deo coinunxtt; hx( longe confiuntos Deo proximos dcmft.ficationc
-ocr page 92-64. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA IISV CHRIST T,
prjfentauit ; h£CpereariHaHtesciuestfiendit, Et alibi: Qubd in tantaviuett tesmalitiafaluatifamus, maximumßgnumeH, quodabeo, qui corpus int^nbsp;cii^roftAn^ Mp. pendit^valdèdiligamitr.NonenimperAngelosiaut Arcbangeles, fedperipfui^nbsp;“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt}i^enitumfalaauit.lta^,qubdfaluatifumus,qttodqjpervnige»itutnl}ocfa-
clurn eil, neque tarnen fimpliciter per vnigenitum, fed amp; periliias fiLngai' nçm, innuineras not is, vndeoloriemur, corona^ texit. Acrurfw.Peccatuinnbsp;exprajentihacvitaeijcit :'gratiavero adueniens, non pra/entem hanc, jci*nbsp;immortalem. aternamquelargitaeil vitam. Horum omnium conciliator aCnbsp;reparator ell Chriftus. Ac quo firmius gratuitam hanc iußitiam afirueretnbsp;eh fft’ adcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prafer^
linth capT? * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tn expUcationeEpifiola ad Corinthios,vbidicit : Nunc autent non ampli'
ttsrationibus, fed SOLA fide opus eH : propterea, quod in crucifixumó“ fipultumcredatur, nequedubitatiovUarelinquatur; quoniamrefurrexit, amp;nbsp;fupert!efedet,nequefapientiaindiget,nequerationibas,fedfide. Sicquoqueinnbsp;^ryfoft.in3.capgt;ad Epißolamad Galatos : Quoniam , inquit, furfiundeerfunihocvertebantil-
lh.amp;vndiqueiailabant,dicentes,fidem non valere, nifiadiunlta lege, PaU' bus contra demonfrat : additis praceptis fidem iam nihil profuturam. Turnnbsp;S Oi-jl quippefijt e. erm ƒ. ^denosfaluattit.AcdenubtPidelemautemabfqueoperibHspoffummonßrare,^'nbsp;vixiße, amp; regnumcxlorumaßequutum. Nullus ßnefidevitamhabet. Latronbsp;ffdcredidit duntaxat, amp; iufltficattu eH a mifericordißimo Deo. Atque hic,nbsp;honeßafaceretOpera.
fide amp; lege naturæ..
Chryfoftomo vox fola in ncgocioiu-ftifkationisfami-liariffiir.».
Neque enim de hoc contenderim egoifed illud vnum aßeuerauerim, qubd S O-L A fides per fefaluumfecerit. Qiftfquis igiturtandemßt ,quivoculamifiatn SOLA ferrenonpoßit,cumD.Chrjfofiomohoenomineexpoflulet,alqsqüenbsp;hacderenegociumfaceß'ere,acmolefluseß'edeßnat. IpßenimChrj/foflomoan»nbsp;te mille annos hac vox in publicis fuis fcriptis ac concionibusfuit vßtata ac fre-quens,nec tarnen à quoquam ob earn fuit reprehenfus, nec vllam in hodiernumnbsp;vfque diem cecinit hac de repalinodiam. ^emadmodum autem Chryfoflemusnbsp;fapivfus ePlhisduobus vocabulisconiunllim,folafidenimiritm,velfolafides, velnbsp;perfolamfidem : itaetiamplacuiteiconiungere hacduofolagratia. Idquodnbsp;ehry.foft. in oratio- potißimiimfeciße videtur in oratione fuaaduerfus Uidaos, vbt fic fcribit : An-nc 4,idueifus m Ç- ffunciautiufittiam in Eccleßa magna. Quid hoc eil ? Non dixit,dedi,fed an-nunciaui. Quid tandem igitur ? Non ex benefallis, nec laboribus, necpenfttio-ne, fiedexfolagratia, (ex SOLA, inquit Chryfoflomus, G R J TI a}nbsp;iufiificauit genus ßtum. Et alibi verbis paululum mutât is, eandem ajferit fen-ehtyroft.ini.cap.«d Tf/jfwî», dicens : Non fudoribusér labor'tbtu illam (adoptationem ftltorttm)nbsp;Romfetin.a. comparabis,fedexdiuinogratiadono, quodexfupernisefl,gratis vtaecipiasnbsp;cporw.vnumhocio\niaafiferensdetH9,nimirùmvtcredas. Etficdocuitnbsp;^iußifitatione.
Jif«:
iiiiiBii, Ciflssisr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;y
D« ^aptifnto autem fenfit amp; docait, fieri in eo reueraregenerationem t Ff pj Baptifmo qMilt;» txhisfuü verbüfacile colligitur. Nouum iam naturanofira intexitur opift^ docuent chryio.nbsp;'ium, aSpiritufanlle amp; aqua. Aqua autem accepta .e^porttis ventte facia,
^oa entm est matrix embrjfent, hoe ell fideli aqua. Stquiaem tn ea fin^ttur iaap.z.iohinnis. üquot;formatur. Modum verb amp; rationem regeneration^ Mus, nee intelleélu humane indagari, nee verbis explicaripoffe, hoe dillotefiatur: nuüo pacte dein- chTyroftom.homii.nbsp;tellcilHaliperBaptifinitmgeneratione,dftamadmirabilipartHratioKemred- z-». mj.çap.iohan.nbsp;demos. Namamp; angelt, qui affuerunt, tam inenarrabilis operis modum mini-m'eenarrarepejfent. Nihilominus tarnen certum ejfe Baptifmi effellum,ab..nbsp;lutionem nimirum peccatorum, amp; purgationem ab ÿfdem, Chrjfoflomus multi! in locis ajfeuerat. Kon ad hoc tantum valet Baptifintts, inqutens, quadprio-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fennon^e *n
radeltcladelef.fedquodamp;adfuturapracauendamunit. Et alibi : Verèquip- decimo. peluteifumtuantelauacrum, poUlauacrumveroaurei. Acrurfus: Detupro-pff r hoc baptifma tribuit, vt abluatpeccata, non vt addat. ifia, ctim fint lucenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H«br,
tneridianaelariora, acinprimitiua Ecclefia ante mille annos publiée fuerint proclamata, propagata, amp; totis viribus propugnat a, mtr um fitnèamp;plu/'quamnbsp;tnirumeli, multostrifliItec noftro feculo perJfiritum vertigines ebrapi. rf rip-generationemin baptifmofieri negent, acblajfbemo ore euomant : mul^^bd^nbsp;lia infantum baptifmo tingi, de quorum tarnen regeneratione non immérité dubitaripofiit. At impuri param régénérait ifiihomines. Domino left Chrißo, ob prophanationem fanélifiihtt fui Baptifmi, olim procul dubio,gra-uifitmam reddere cogent ur rationem.
lamincænaDominiveramac ejfentialem corporis amp; fanguinis Cbrijli chryfoftomîdotó-prafentiam adeb per/f icuèae dilucidèajferuit, vtdiliieidiusvixquicquam di- na de cœnaDomiiri; tipofiit. Qootquoî,tnquitfin Clniflicorporecommunicamus'.quotquotfangui-nemilUusdegufiamustCogitemiu, qubdilUuscorpus amp; ftnguinemguftamta,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ephef.
quiincœlefltbusfedet, amp; qui ab Angelis adoratur. Ac alibi dich: Credamos vbi^Deo,necrepugnemos ei,etiamfifenfai, amp; cogitationi noftra abfardumnbsp;tfievideatur, quod dicit : Superet amp; fenfum amp; rationem nofiram, quafonbsp;ipftus: qiiodin omnibus ôquot; pracipuèin mjfierijs faeiamus, non ilia qua ante chtyfoft. in Mattfi.nbsp;nos iacentfolummodoa/picientes, fed verba quoque eiw tenentes. l!iam verbis cap-’i*nbsp;itus defraudari non pajfumus, fenfus verb nofier deceptu facilimus eli' : ilianbsp;falfaejfenonpojfunt,hic fepiùsatquefapiitsfallitur. Ôÿpniamergoilledixit:nbsp;hocelîcorpusmeum,nullateneamur ambiguitate: federedamus ô’oculisin-telleclus id per/ficiamus. Nihil enim fenfibile nobu traditum à Cbrifio , fednbsp;rebus finßbilibus : omnia verb, qua tradidit, infenfibilia funt. Ac if erum :nbsp;Ô, quot modb dicunt : vellem formam amp; ffieciem eius, vellem vejlimentanbsp;ipfa, vellem calceamenta videre. Ipfum igitur vides : ipfum tangis : ipfismnbsp;eomedis, Vefiimenta eius defideras videre, ipfi verb feipfum tibi tradit, nonnbsp;Vt videos fsliim » veritmetiam vt tangos, amp; iff te habeas, ifla, quomis-
$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d9
-ocr page 94-ACADEMIA lESV CHRIST Ij
//ff ctiin moderm oftnioneCaluitiifiarutn, quant dsc«na babent, cengrttantf ipfi viderint.
Deperfoni Chrifti
( loftomui.
Chtyfoftomuiini. caput Iphanni'!, Ho-Diilia fcptinta.
(
Ibidem,
. ... De duabifs naturù in Cbrijloßc loquitur : DileHißimus Dei fiUiufa-q^idVcnferi^chry' äiis ell homtniófiUtu ,vtfiliosbominum fiHosDeifaceret. Supernumnamque cum liamine copulatum elt, illud quidem nullo in propriamgloriam detrimentnbsp;totiffelium, hoe autem ex multa elatum humiUtate: quad certè in Chrißonbsp;facluni ell. Saam namque naturam defcenfa ßuo nihtlo inferiorem reddidit:nbsp;nosautem, cuminignominiaantèö' in tenebris effèmus, ad fupremam eue.-xitgloriam. Acru^us : Vnitateó’ coniunclione vnum ell Deus Verbum Óquot;nbsp;caro, non conftiftone, autinteritu fubfiantiarum ,fed arcanaquadam amp; inex-plicabili vnitate. Quemtdo autem hoe fit, noli difquircre:faliumell,vtipfenbsp;In Homilia de pfal- siouit. Aealtbiinquit; Angelusadueniens, quiellvebieulum Verbi,infunditnbsp;monono. Maria ,eoncepitcredensverbo. Hoe Verbum caro fallum eH, a/fumens, quodnbsp;non erat, noflram, non amifit quod er at ex patre,permanfit in fuo, quod er at innbsp;Diuinitate. Ingreffus in vterum Virginis,non^^iolauit integritatem, creatus nonnbsp;abßulitvirginitatem.
Cbrjfofiomi ifios reeenfet hißaria Magdebargica : Sjinergiam eferyfoftominbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humana manifefiè ipfum defendiße : operibus nimium paßim tri^
'T^aifie : Limbtimpatrum, in quo ipßfuerint tpriufquam Chriflus à mortuis re^ furrexerit,approbaße. Qttanottißeproderit,ßquiseumiudicioamp; eauteipßu«nbsp;Scriptalegerevolaerit.
Cateritmnonpaucatriflia amp; amarain hoefao Epifcopatu experiri ce-aUiu eil : id^potißimiim afalfis fratribtu, à viris etiam politicis amp; aulicis. Occaßonem ad hanc rem prabuit fidelis ipfius opera, quam in fuafunHionenbsp;praßarevolebat. Cum enim rattoneofficij fuorum Clericorumvitam amp; mores emendare conaretur, eam^^ob caufam vitia eorum acrius reprehenderet,nbsp;tulerunt id quidem ex eis admodum moleftè, eum^ nimia vehementia, aenbsp;aufleritatis clam infimulabant : amp; vndiquaque occaßonem ei detrellandinbsp;chryfoftomi cala- arripiebant. Aulici fentientes fua etiam vitia liberittsab ipfo,pro condone,nbsp;«itates. acinfuo miniflerio carpi, multam ipß molefliam creabant. Seuerianus, quinbsp;ipfoabfente Eccleßam turbaret, poßeaab ipfoexvrbe eieélus, amp;fic hofiisipßnbsp;fallus erat. Hic in ipfum etiam inßigabat Imperatricem Endoxiam. Ear»nbsp;ßbi infenfam fentiens Chrj/fifiomus, data occafione, in vitia muUerum qua-dam in condone vehementer inuehitur : vnde in maitu amp; grauius odium a-pud Imperatricem addudtur : ör conuocata infiindu Imperatritis Sj/nodo,
(ondemnatur, ac tandem in exilium mittitur, in quo ettam deni^ tapitüdoloreamp;febri correptus, pi'e moritur, annonbsp;Domini qiiadringenteßmo oclauo.
ATTIIV.';.
-ocr page 95-11 L I I ß E I , CLASSIS
^iATTlCVS.
Bl E N NIO peH mortem Chrjfoßom't, hoc eH, anno chfifli, c^aadringen^ tefimo decimo , rf f* Cbronolo^ia Dauidis Chj/irai liquet, vel vt altj Atticus,Epifcopusnbsp;voluntAnne Chrißi 40 S. ehgitur in Eptßopum ConßantinopoUtanum Conftantinopou-Atticm. Hie (vt hifloria Magdeburgica habet) Epißolam feripfit ad Cj/ril.
Ium, Epißcopum Alexandrinum, deChrjfoßomi defunliinomine^inEpffcopo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'*
rum matriculam,( vt votant) feu catalegum inferendo. Natut aut em fuit Atticus Sebaflia Armeniorum,{ vt Socrates refert) ibi^ primis adolefientianbsp;annis in Philofophia monaflica infiitatus : ingenio amp; eloquentia Celebris, ' .« «ar »».nbsp;donumdocendf habens egregium. ()uodetiammirific'eexcoluit,dumaßiduusnbsp;fuit in decendo,amp;adpietatem adhortando populo : id^^ concionibut potißi-mùm elaboratis. Nequefua, videlicet Conflantinopolitana Eccleßa tantum,nbsp;curam diligenter geßit : verum etiam pro exterü plané folicitiu fait, id^nbsp;fedulo operam dedit, neillapijs acvigilanttbus minßris deßituerentitr. Vn-de etiam tant am naétus eßeautoritatemfertur,vtpecHUarifanclione fit ßa~ Socrates in hiftor.nbsp;tutum ; ne,fineConfiantinopolitant Primatis fententtd, vllius paßoris^et. 7- cap.ao.
elcclto.
Qualisalioqui in doélrina fuerit, quidue de fingulis articulés fenferit.
ideo ignorari dicit hifioria Magdeburgica , qubd Scriptis ipfius hodie careat Ecclefia. Hoctamen meminiteadem hißoria,exGennadiocelUgipoße,ipfumnbsp;Atticum egregium librumferipfiße ad Reginas, Arcadq Imperatoris filias.innbsp;cumeoEphefinam Sjnodum primam ,allegaße contra Neßoritim hocteßimo-nium Attici : Hodie Dominus Chrißiu humanitatis natiuitatemfafiepit : iuxtanbsp;énim diuinam dignitatem prias extitit. Humanitatis Verbum exinanitur ,na-turanon exinanibile exißens-, feipfum enim exinaniuit, forma ferui afiitm-ta: quiabfyjCarnepropterteincarnatur: Verbum enim carofactum etl-. quinbsp;tatlui non/ubiacet, propter incorpoream naturam palpatar : quiprincipio ca-^et,fubprincipio corporalifit ; quiperfeélus ett,crefctt ; qui inconuertibilis,pro~nbsp;ficit ; qui diues, indiuerfirio fit: qui operit cceliim nubibus, pannis inuolaitur :nbsp;quiReXfinprafepioponitur.HocexAttico.
Mortuumautemipfumtradit Socrates, pofiquam viginti vnum annos ^quot;*“°hn“hiftor.
S.
88
ACADEMIA IISY CHE.IS.TIt
Angnft. lib. t. eon recetis fidtm conuerßi, Schelam frequentajji ft, ab ipßs fermé incaHabii^ fefuoo. «Hf..«,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lif ipfemetfatetur, ac vfnm eßeprxeeptereManlio Tbeedoro. Annes narus vi-
fedvt probaret, aneaeffet facundia, qua vulgb pradicabatur. Hac occafie-nefit, vt licet res ipßts non rßjue adeo curaret, ea tarnen vnà cum verbu i» meutern ipßut tllaberentur: ipfe^j paulatim indperet Mantcheorum opinio-nes habere fuffeäas. Horum errores ctim indies magit magis^ innote-fierettt, ob atatem perditè tranfmiffam doluit, meitoremj^ mensem à Detnbsp;pet'ft. Literis etiam ad Ambroßitm datis, errores fe fuos agnofeere fatetur:
MlntchtoL'm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b'tbeat, expouit, conßliam^ petit, quos facroslibrespotißimtttit
ledicU,Scbaptizatur., legeredebeat, Ambrofio leclienemEfaiaßtadente, üin villam Verecundi, ci^
tirs cuiufdam M-ediolanenfis, fe recipit.leîlionifacrarnm literarum vacat, dr ad Bapttfmstm fepraparat. Inde Mediolanum reuerfus, cum Alipioamp;naturalifuanbsp;filto Adeedato, baptizatur. Matre de'tftde fuadefuncta, ipfein domum e^a-grospropriosconceßit, ibi^triennium fermé facrarumliterarumfiudio exe^nbsp;gtt. Poflea in Eccleßa Htppenenfi Valerius eum presbjrterum ordinauit, eiq^,nbsp;contra cemmunem Affricanarum Ecclefiarum confuetudinem, ( qua felt Epi^nbsp;feopi, d* non presbjteri cencienari folebant) publicè docendi poteßatem fe-»nbsp;cit. Q^od munus cüm diligenter adminißraret, doélrinam fjneeram fedulinbsp;propagaret,fcholaminfiitueret,acharefes Affricanasprofita virili extirpan-dos curaret, digntu habitus elî, cuimaieracommitterentur. Valerie itaque obnbsp;imbecillitatemprepriam idpofiulante, à Megalio Calamenfi Epifeopo,primatenbsp;J^umedia, prafentibus alqs Epifeopis amp;preffj/teris, defignatus edi Valerq cen»
Hiftor. Migde.cent. facerJqs ; pf ffia omnia prolixe recenfet bifloria Magdeburgica, partim ex
proprijs Auguflini libris, partim ex Poffedenio, qui vitam Augufiini defçri» pfiffe firtur.
Caterùm dona egregia, quibtis vir iDeinfignis adfelicem adminißra» tienem muneris fui diuinitus ornatusfuit, eadem hißoria etiam commémorât : valaiffe nimirum ipfum ingenij acumine, memoria tenacitate, dicendi
Agguftinidona, 8c nbsp;nbsp;nbsp;dtßftftandtpromtitudincacdexteritate, nec non amp;ßßi mediocri elegan-
tia. linruasipfumcalluiffetres, Latinam videlicet,Gracam, amp; Hebraicams cao.io.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z, .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Z, Z..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
ipfum perfunblum effe ;puram doUrinam tradidiffe, ac ea, qua ex Apoßolorum Scriptts didicerit, docuiffe : Sjnodis multis interfuiffe, plurimos Manie beos, Pe-lagianos, Donatifias ad veramfidem amp; religionem adduxiffe.
Caterùnt
riLII DEIgt; CLASSIS V.’
ff
C£terkm,cumdena diuinitù$nobtsconferantar,notivtt}s fuperbia~ vuKtfed multb magis,vtÿsglori£diuitti!e,amp;vtilitatil)roxitniferuiamus,idebnbsp;etiitm Diuw Augafiintts Ecclefid, Chrißi non tantum viua V9ce:verùm etiamnbsp;calamo,amp;varÿsàfeexaratiifcriptû,maximèoperamfuampraflitit. finbsp;vnui e^l 'e patr'tbui ,qtii hoe nomine de Ecclefia benèmerituse^,iicertèpriamp;nbsp;omnibus Augußintu ejfe iudicandus e^. Tanta enim ab ipfo diüata amp; e^tAnbsp;ejfe, tantajj i» Ecclefia dißutata, excepta, atij^ emendata, vel adaerfus di~nbsp;uerfos haretic0sconfcïipta,velexcanonic(slibrfsexpefita,adadificationefnnbsp;fanäorum Ecclefiafilioram, Pofiidsnifss tefiatur, vt ea vix quisquamfiudio- A^ugußini?nbsp;forum nojjeamp;perlegerequeat. Acenumeranturquidem fingulaipfius mofnbsp;nimenta, additis fuisquibuscfj titultsacinfi:riptionibus,inhifioriaMagde-burgica : qua omnia htc repetere nimis longumforet ; aliqua tarnen,, amp; qui-dempotißima notafiènon pigebit.Sunt autem : Libri tres contra Academicos.nbsp;Liber vnus de beatavita. Libri duo de or dine. Libri duo SoUloq^uiorum. Denbsp;immortalitateanima libervnus. DemoribusEcclefia Ubervnus. Demoribusnbsp;Manicheorum liber vmts. De libero arbitrio libri tres. DeGenefi, contra M.a-ttichees, libriduo. DeveraReligionelibervnus.
S E CLV VNTVR LIBRI,
AFGFSTINFS PRESET-terexarauit.
De vtilitate credendiiUbervnus. Deduabus animabust contra Ma-nicheos,liber vnus. LiberDifiutationis, contra Eortunatum Manùheum. De Eide amp; Sjmbolo, liber vnus. De firmone Dominiin monte, libri duo.nbsp;Contra epifiolam Donati^ liber vnus. Contra Adimantum Manicheum, libernbsp;vnus. Liber vnus quarundampropofitionum,in epifiolamad Romanosexpo-fitarum. ïn epifiolam ad Gai. liber vnus. De Quafiionibtu o^loginta tribus,nbsp;liber vnus.Vigintivnius quafiiontim,feufententiarum lib, vnus. Demenda-fio liber vnus.
LIBRI, QVOS EPISCO-
P V s s C R I P s 1 T.
De diuerfis quafiionibus libri duo ad SimpUcianum. Contra epifiolam Manicheidiélam, fundamentum, liber vnus. Deagone Chrifiiano liber vnus. Dedoélrina Chrifiiana, libri quatuor. Contra partem Donati, l'bri duo. Confefiionum libri tredecim. ContraFaufium Manicheumlibrinbsp;M.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;triginta
-ocr page 98-Ç0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMlJt lESV CHRISTI,
NB.
Ltgendum foifan rft; pioficiendo.nbsp;Auguft. Epift. T,
fir«, ContraPcelicem M.anicheum libri duo. De nutara boni ttd--uerfui Manicbeos liber vnia. Contra Secundum Alanicheum liber vnas. Contra Hilarium Tribttnitium liber vnia. Q^uafliones Suangeliorum librinbsp;duo, Annotationum in lob liber vnus , guem obfcurum amp; mendofum ejjinbsp;ntonet. De Trinitätc libri quindecim. De con/infit Euangelifiarum librinbsp;quatuor. DcBapitfiuo libri fiptem. Contra Donatifioi de Genefi ad lite-ram, hocell, non fecundum allegoricas ßgnificationes, fid fecundum rerutnnbsp;gejlarum proprietatem, libri duodecim. De gratia noui Tefiamenti libernbsp;vnus. De Spiritu amp; litera ad Marcellinum liber vnus. De ciuitate Deinbsp;libri viginti duo. Queflionum libri feptem. De anima amp; eius origine Itbrinbsp;quatuor. Expo/itionü in Euangeliumfecunditm lobanncm, traHatus centum viginti quatuor. Expofitionisin Epiftolam beati Iohannis tract at tw. decern. Expefitionis in Apocaljpfin Iohannis HomiliaoUodecim. Hac amp; alianbsp;pluraacvariafcripßt, dumejfetEpifioptst. Cateritmomniaipßus opera,pernbsp;Traßmum Roterodamum, in decern tomosdigefla, qs^cenßsra quadamßtntnbsp;adieSla. Hine autemfacU'e licet cernere, quanto Judore, ac indefeßb la-bore, virißeinVinea Dominilaborarit. Prater alias autemvirtutes fupe-riits inhocvirocommemorataSi tantafuit ipßusmodeßia, vtde his fuis U-brisßciudicet acfcribat : Egofateor, me ex eorum numero eße canari, vtnbsp;quiprofitendofcribunt, ó'fcribendo proßciunt,vnde ,ßaUquid vel ineau-tiiis,velindoSiissamepoßtum ell, quodnonfolàm abalqs,quividerepof-funt, meritb reprehendatur ,veritm etiam à me ipfo : quia amp; ego faltetnnbsp;pofleavideredebeo,ßproficio : nee mirandum eH, nec dolenduni,fedpo-tiüsignofcendumatquegratulandum, non quia erratum ell, fed quia im-probatum.
Porrb, vt etiam hoc loco gufliu aliquis haberi poßit dodrina iHius, quamDiutts Augufitnus inEcclßta Dominitradidit, amp;profeßused,paucanbsp;quadam de ijs articulis, qui nunc in controuerßa fiintpofiti, hoc loco eomme-devn wnejerfonài. ^»tare operaprecium fuerit. Ac initio, quod ad Vnionem perfonalem dua-. n r rumnaturarum inchrißo attiHet,ßc decuit Auguflintu : Nihil vnquantnbsp;Auguftinus fuMi .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i. . i. r , ynbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
Wagnificit. matus mirum facium ed, quam vt Deus fieret homo, amp; natura tncompre-henfibilis corporis fubßantiam fibificvniret, vt nec minus in ea eßet, quia itt feeratimmenfa : nec miner in fecxtiterat, quia inillafaitcrtata. Etali-Auguft.de Ecclcfia- !;(• Deus ergo homtnem aßumfit, homo inDeumtranfiuit : non natura ver-fibilitate,ficut ApoUinarifla dicunt,fed Dei dignatione : vt nec Dcui mutare-turinhumanamßubßantiam,aßumendo hominem ; nec home in diuinans,nbsp;glorficatusin Deum : quia mutatfo,Yel vcrfibilitas fiaiura,amp; diminutioncmnbsp;abolitienemfubßantiafacit.
laitt
HUI DU, Ct ASSIS V«
pl
îam amp; tie adoratione carnüChrißi hac infivptis Aitgußini haben~ ttir : SiChrißus non eSlndtura Detis,fed creatura, nee colendns esi, necnbsp;Vt Dens adorandus. Sed tlli ad hjecrepUcabuntacdicent : Quid ioitur esl, A“3“P-’n-devetbit
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, rrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r 7^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Domini, fcrin. s*.
gaod carnemetas, quam creataram eße non negas^ßinul cum Dfutmtate adoras, amp;einon minus quàm Deitati deßruis f Ac alio in loco : Adirate Numcinifti immi-
trrrrf, quia caro de terra eSl , amp; de carne Maria carnemaccepit. Et quiain AuguftinTfil.^ss. ipfa carne htc ambulauit, amp; ipfam carnem mandacandam nobis ad fala-tem dedit : nemo autein carnem illam manducat, nifiprias adorauerit.nbsp;nbsp;nbsp;NB.
Inuentumigiturell, quomedoadoretur tale fiabellum pedum Domini, amp; ttonfolum non peccemus adorando ,fedpeccemtis non adorando.
lußiciam,quitcoram Deo valet, ac mundiciem à peccatis, confiqui Auguft. dofttinade Itos gratis per fanguinem Chrißi, hiße aßeruit verbis : Idcirco vnigeni- ’‘æquot;'nbsp;tus Altißimi dignatuse^ carnem aßumere, contentus e^tcruce, vtte, qui Auguft. ferm ui.nbsp;crimina tua euadere non poteras , indulgentia faceret innocent em. ideo de tempore.nbsp;immaculatus occifus eil agnus, vt eiascruore humani generis macula ter-geretur. Et alibi : Sanguis Chrißi redemtio ell totius mundi. Quia ve- ,4 atticuio»nbsp;ro gratuita hac iußieia per fidem in Chrißum nobis applicatttr, idea faiso Auguftino im-Wwf» non dißimulare voluit, qnantoperè nobis neeeßdria fit fides, adnbsp;apprehendtndam iußieiam gratis oblatam. Id autem oßendit verbis fe-quenttbtis : Primism ergo fides (inquit) CathoUca Chri/iiano neeeßdria eil, quia in ipfa dißinguuntur filq Dei d filqs Diabelt :filij lucis ànbsp;filqs tenebrarum. Per ipfam renafeimur in baptifmate, amp; falutem xter- Auguftinus in ferm.nbsp;namimpetramus,yît«tffîyî'n/’t«w: Qui crediderit àquot; baptizatus fue-ritf/aluus ent. Hacporta esl vita, hac ianua regni.
tn ipfo JSaptifmo fieri regenerationem hominis , expreß'e feripftt in hac Auguftinus lib. i. de Verba: Et illo ftcrofanclo lauacre inchoatur noui hominis renouatio. Et moribusManicheo.nbsp;stlibi : Baptifmus igitur abluit quidem peccata omnia, prorfiu omnia fa-
Horum, diHorum , cogitatorum fiue Originalia ,ßue addita , qua igno- ÉputoUsPelagian” ,ßue qua feienter admißd fant. Sed non äußert infirmitatem ,cui lum.ub.ä. «p. 3,nbsp;regeneratHsrefißit,quandobonumagonemluHatur. Acrurfus: Lauacrum Lib. 1.retraft.cap 7.nbsp;regenerationis piirgat d reatu omnium peccatorum, qua humana traxit na~nbsp;tiuitas, dreentraoeiriniquitas.
Quemadmodum autem in Baptifmo regenerationem : ita in Cœna H^omintveram aceffentialem prafentiam corporis amp; fanguinis chrißi ,ßa-
tuit
ACADEMIA lESV CHRISTI»
De Cœtii quid fen- tttit Augußittus, omntbtu^cixnamfumetttibiis, cerpus amp;fiingninem Chrt^ lerit Augußiiius. ßi ygfè realiter ore acctpiendum, porri^i ac difiribai, inultis modis af~
ferait, id quodfequentia ip fias teßimoHia ad ocularn qaafi demonfir ant. ifla auternfie habent ; Liquida apparet, (inquit Augufiiniu) quandoprimitm ac-eeperunt difeipuU corpus amp; fanguinem Domini, eos non accepijfe ieiunos.
Auguft. Epift. ii8. 2flHmquidproptereacalamniandumeSîvniuerfieEcclefi£,quodàieiunisfent-
peraceipitur? Exhocenim plaçait Spiritui fanHo, vtin honorem tanti Sa-cramenti in os Chrifiiani prias Dominicum corpus intraret, qaam cateri cibi: nam idea per vniuerfam orbem mos ifie obferuatur. A c alibi : Verb ma-gnus Dominus, amp; magna mifericordiaeius: verè, qui dédit nobis manda-
Auguft.Homil. a.in CORPT S/««ffi gt; IN J^o TANTA PERPESSPS eSi ,
SjINGKINEM bibere. Etrurfas alioin loco ; Et ferebatur in manibus fais. Hoc.fratres, quomodopoffetfieri in homine, quis intelUgat ? Quis enins'nbsp;portaturin manibusfuü ? manibus aliorum poteïï port art homo, manibusnbsp;fais nemo portatar. Quomodo intelligatur in ipfo Dauid,fecundùmliseram
AuguIl.inPral.37- noninuenimus : in Chrifio autem inuenimus. Eerebatur enim Chrifius in
VerbumDei,ancorpusGhrifii? Siverum vultis refiondere , vtique dicere debetis, qubd non fit minus verbum Dei, quant corpus Cbrifii. Et ideo^nbsp;quantafolicitudineobferuamas,quandonobis CORPVS minifiratur, vtnbsp;nihil de ipfo interram cadat : tanta foUcitudine obferuemus verbum Dei,nbsp;quod nobis erogatur, dumaliquid autcogitamus,aut loquimur, ne de corde nofiro pereat. ^ia non minus reus erit, qui verbum Dei negligenternbsp;audierit,quantille, qui CORPVS Cbrifii in terram cadere negligentianbsp;fiiaperm ferit. Quid verb hacde remanifefliasdidpojfet, quant quod Au-gufiinus in fermone ad Neophjtos dicit ? Hoc,inquiens, accipite in pane, quodpependit in cruce : amp; boc accipite in calice, quodeffufumesidenbsp;Chrifiilatere.
Ad manducat fonem autem indignorum quodattinet.fenfit idem Au-gufiinuSiboccorpus amp; bunefanguinem chrifii,in coena ipftusfumere,non tats tiimdignos, fed etiam indignos.Etbancpiamfuamfententiainhuncmedumnbsp;expUcauitrquisnofirûm dicit ejfeparticipationeiuflicia cum iniquitate,etidfi
Auguft lib.i.fontta ittfiusiniqutu,ficutludos amp; PetriupariterSacramentacomunicent. Ex
Pe.f iftnnç rftikiT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____
quippe refanila ludasfibi fumebat.iudiciu,Petrus falutem. EtalibiiCor-
pus enini uvmini quod banueSl,malts malum eU.Ac rurfits:Vnufquifque,aK-
FILII DEI« CLASSIS V*
tetjuam corpus funguintm Domini noßri lèfa Chrißi accipiat,feipfum pro“ tiet,^fecundùmApofiortpriiceptum,ficdepaneedat,acdecalicebibat.Qailt;tnbsp;qui indigne manducat corpusamp; fanguinem Domini,iudfciumßbi manducatnbsp;amp; bibit. HancD. AugufiinideCœnadoMnam,antemilleannosinEcclefianbsp;Chriftitraditam,longißtmeabeJ]eabeorumopinione,qaihodieveramcorpo--Tis équot; fanguinis Chrt/liprafentiam è CoenaDominicatodunt, quifquis viderenbsp;non voluerit,eum quauts talpa caciorem ejfeoportet.
Caterùm, cùm homo etiam fuerit Diutis Augußinus.humanum ali^ . n- i çazfi interdum quoquepaffum ipfum eße , fuosqûe in caufa Religionis nauosnbsp;habuiße, teßantur Uli, qui hißoriam Magdeburgicam coÛegere, Referuntnbsp;enim ex firiptis Augußini, ßnßße ipfum : paruulos carere propria fide, ó*nbsp;bapti'^ri aliéna fide. Verba Augußini funthac : Q^ainrefatispiè recle-que creditur , prodeffeparuulo eorum fidem, àquibusconfecrandusoffer- ‘nbsp;tur. EthoccemmendatEcclefiafaluberrimaautoritas, vt ex eo quifquenbsp;intedigat, quidfibi profit fides fua, quando in aliorum quoq^ beneficium, quinbsp;propriam nondum babent, poteU aliéna cemmodari, Allegatur amp; hac xuguft. inEncWri-Augußini opinio Z Defunäos precibus aliorum fubleuari. idquodprodide- dio ad Lauiennum,nbsp;rit hifieverbis : Nequenegandumeli, defunllorum animas pietatefuorum '“P ”*nbsp;viuentiumreleuarif cùmproillisSacrificiumM.ediatoris offertur, vel elee-tnoJjnainEcclefiafiunt, DemortuisetiamficJoquutuseffediciturAugußi^nbsp;nus : Nefciunt quidem mortui, quidhîcagaturz fed dumhtcagitur, po-fieaaudirepoßuntab ijs, qui hinc moriendo adeos pergunt : non quidem Auguft.de spirl«jlt;fnbsp;omninb , fedquantum finitureisindicare, amp;eos oportet audire. Scirenbsp;iampoßunt ab Angelis, qui hîcnobispraßo funt, amp; animas noßrasadillosnbsp;deferunt. SpirituetiamDeireuelante, cognofcerepoßunt. qua hic agun-tur, quaneceßariumelleosnofcere. EttanturndedodrinaAugußini.
ißamautemdodrinam fuamnon tantum ßtmma, quapotutt,fidelt-tate in Eccleßa Chrißi propagauit : vertim etiam contraaduerfarios, ae omnisgeneris fedariosamp;hareticos , pro viribweam défendit acpropugna-uit. AC quatnuis muit a grauißima, ac long'e acerrimacertaminaftbifub-eunda cerneret : tarnen neque pertculum, nequelaboremvllum fubterfu^nbsp;gerevoluit, modo dodrinam fideipuramamp;incorruptam adpoßerostranf-ntittere poßet. Üincfadumed , rr presbyter Hippone exißens adhuc,nbsp;haud dijficulter in arenam defcenderit cum Fortunato Manicheo , qui innbsp;fa ciuitate tam dues, quam peregrines crebrb feducebat : quem etiam innbsp;tantas angußiat redegtt, vt omnesfacilimècernerent, ipfum nee Catholi-(orumfintentiaminfringere , nequefuamipßusopinionemdefenderepoße.
Auguftiat ceitawüquot; na.
M. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cum
-ocr page 102-^4 nbsp;nbsp;nbsp;'ACADEMIA lESVCHRlSTt,
CamFeslice,ittfigniManicheo,e}uiedmobcaufamHipponem äccejjerat, Vf Manicheorum virtu ibi l(ttiùs[])Argeret,ntafculè cangreffus efiteutn^ paßnbsp;coUaüonemetiamlucratiueß. Oppugnaatt amp;Dmattflitrumfeitamnannbsp;minusacriter,quamféliciter. Autorpratereafait, vtSynodas Carthagi'nbsp;nenfis imperante Honorio congregaretitr,in enq^ habita cum Denatiflis dtf-putatione, eorumharefisdamnareturnonmodoSjnodi,fed etiam legumnbsp;ImperiaHumaatoritate.Dilputaait amp; cam Maximo, Gothoram Epifcop»nbsp;Ariano, Hippone, qui, camCarthaginemprofeilus, viiloriam ia(laret,acnbsp;tnultaßlendidementiretur, Augufiinusdeobieäü eii’reßonßsvtriafq^li-bram ediditjVt conßaret,qaamplané nihil Hie ad obied^a reßonderepotae»nbsp;rit,licetfuagarrulitatetotum diei ßacium in fraudem aduerfarq occupaß-Cent, ƒ. «ap. I».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vf ißa omnia ex Poßidonio refert hißoria Magdeburgica.
tap. I.
Caterttm in oppagnandis acexpugnandu etiam fuit Antagonißü eant aßequutas eil vir,ac Theologus ille magntu, virtutem, quam non in multitnbsp;huiasnoßrifecaliTheologiscernerelicet, modeßiam nimirum ac modéra-tionem omnibtumodis laudandam:de qua ipfemetficfiribit : Ego, quandonbsp;cuiqjVel dicendo,velfcribendo reßondeo,etiam calumatoßscriminationibutnbsp;Anguft. eoattalite- laceßitut,quantummihiDominu(donat,frenatûat^cohercitû ranaindi“nbsp;tat Fetüiani, i .j. ÿ acttleis, auditort, leHoriue confulens, non ago, vt efficiar homininbsp;(onaiciandofaperior, federrorem conuincendo falabrior. Fuitetiam aliasnbsp;obtreSlationis amp; calumnia maximiu ofor : id quod fat isfuperjg teßatur di-ßichon hoc,menft ipfias infcriptum:
Diftichonmenfx Auguliini infcii-Jtuoa,
Quifquisamatdtllis abfentem rodere vitam, Hanc menfam vetitam nouerit effefibi.
Attguft. Coitus. Clitonologi* Daui-4is C hytijsi.
Denique,Cfiminfanllionibus Fcclefiaßicisverfatiu fuiffet annos ferme quadraginta, vrbe Hipponenß, à Vvandalis, Alanis, amp; Gothisad terti-ftm menfem obfelfa,rebuf^ Ecclefta in trißißimoßatupofitis, crebrbpreca-tusellDeum.vtaatobßdtonetn diffolueret, aatferuosfacsad perferendatu voluntatem corroboraret,autfibifelicem largiretur exitum, ƒinfebri-(ulam incidit,(^ le£lo decubuit. Ingrauefcente autem merbo, Pfalmos Daui-dû depœuitentia amp; legebat ipfe,amp;ab alqsßbi legi curabat,oratïoniqj vaca»nbsp;bat fer è per dies decem,ac tandem pia inuocatisne Filq Dei obdormiebat an-no(Yt ex Chronologia Cbj/traipatet ) Domini 4-3s.càm vixijfet annos 7d,
CY^IL LF S ALS X.
AMFiElMV S.
r\iro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominiquadringenteßmotrigeßmo tertiegt;
ex bac lachrymarum valle in aternam patriam euocato, celebratur »»te ann»
-ocr page 103-rillus.Eccleßx AlexandrinaEpifioptts : td^^loceamp;nomitjeCxleßmi, tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
teniporàEptfiepi E.oinani,Vndehaud obßure licet colligere,in quo flore, imb qua autoritäre amp; exiflimatione Cyrillus co tcmporefuerit. Natum hunefu-iße Alexandria ex Theophili, Epißcopi Alexaiidrini,fratre, acpatruo deindenbsp;inprafiilatu Alexandrinofitcceßiße,Tbeodoretusrefert.Mortuo enim Theo- Cyrilli patri».nbsp;fhilo,(umdefucceßoredeUberationesinfiituerentur,popalusindiuerfa flu- Jççi°£i°5'5 ca'quot;3j’nbsp;dia abqf.alijsTiinotheum quendempetentibus Eccleßa tfiiut Archidiaconu:nbsp;alqsverbCyrillumhuncpofiulantibuf,qaiamp;ipfeexminiflerioeins Eccleßanbsp;fuiffe videtur,licetloctu amp;gradus nonßtexpreßi defiriptue. Cumq^ respe-ne/cditios'eageretHr,praualaittaKdemparsea,quaCyrillumobßngHlarem cyriiiusquotem*nbsp;doßrinam amp; virtutem,quibus otnnibtts alqsprafiabat,ßtmma contentione foieSivbi ekamnbsp;flagitabat.Tertiaigitur,polfpatruiobitum,dieeleäus esl Epifiopus.Eaétumnbsp;hoceße.celUgiturexhifl.Mag.annoChriflia-G- Ex qua ö“ hocdeprebendi- Cent y.cap. lo.
fuiffe,ittgenio nimirttm excellentiJTtmo,ac in omni doärinarum genere pro-phanarumßmul diuinarum optime inflitutumüd^ teflari doitiflisna il-lius,acpoßeritatis memoria dignißima Opera. Puramamp;ßnceram doblri-nam ipßtm non modb tenuiße,fidetiam dexteritate in docendo amp; enarran -disßacrisUteris multam admodum valaiße.Acin conaincendis ac refutandis contradicentibus Ethnicis amp; haretitis,neq^facaltatem,neqjftudium, nequenbsp;quot;(elumipß defuiße.
Opera autem,quibtts is iam mertuus,nibilominus tarnen Eccleßa €hrigt; fli,etiamnttm hodiehaudparumproden,hacpotißtmum numerantur. Comment ariorum in Leuiticum libri decem amp; fex. Quos tarnen nonnalli, reHi'usnbsp;Origeni,quamCyrUlo.tribuipoßeexifiimant.CommentarijinEßtiam,ofi- opeiaCpiMi.nbsp;•im,Danielem:Item expUcatio orationis Propheta Abacuc.Commentariorumnbsp;in Euangeliufn Iohannis libri duodecim , Trape^tntio interprété. Opus,nbsp;’¦« yxa.lt;pv^0.,fiita,fiu elegantia. Itetn: Deadorationein Spiritu veritate,nbsp;^dPalladium, Dialogos. Deexituanima,amp;fecundaeiuspraßentiaopußeu-^gt;tm, cum horis amp; liturgia Maria, Grace altquando Parißfiedttum. Sermonbsp;deeo, quüdVerbumDeißtßa^lamhomo.SchoUadeincarnatione vnigeniti.nbsp;^icani SymboU interpretatio Latina. De ortu amp; laudeMarialibervnus.nbsp;^0 Cyclo Paßcbali annorum nonaginta quinque Über vnus. Et hacdicun-e^ßuntexegetica. Aliaßuntpolemica, ßeudimicatoria, vt : Opusin-fist^e,qucd Thc/aurus inßeribitur de Conßubßantialitaie Filij df Spiritus ßan-'^li cum Deo Patre, Trape^ntiointerprété. Solutiones dogmaticarum qua-J^ipnHin, quoi quidam ex ItbrisTbeßaurorum ebieceraat. De Trinitate li
bri
ACADEMIA lESV CKKlSTIj
iri feptetii. Contralulianum Apoftatampro ChrißianaReligioneadThet^' doftnm libr't decem. De recla fide in Clmfium libri tres ad Theodofium amp;nbsp;Reginas. Rlenchtu aduerfus hareticos, amp; potißiHwn Nefiorianos. Epißolatnbsp;itidempluresadvariosfiripfit. Quoautemßylo , amp; dicenâigenere, in hisnbsp;fuis fcriptisvfus fit, facile coUigitur ex hocdeipfiusfiriptis iadicio, quod itsnbsp;hifioriaiilagdeburgicahislegiturverbis ; Oratioipfius eiigrants, tumnbsp;ludicium de f«l.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rebus, tum eius dignitati reßoadens. Dißerendi autem tanta fubtilitas,
pis yri I. (^acrimonia: tantum rationurn acumen amp;robur:tam exuberant doäritii copia: deniquetanta conuincendi aduerfariesfidei energia dr efficacia,nbsp;ipfe exemplum optime iurepropont mereatur omnibus, qui de rebus facris, (ti-uinis^ mjßerqs diferere incumbunt, amp; quibus cum dollrina depranatO'nbsp;ribus resté.
Quemadmodum autem Cyrillus fefi mafiule dr féliciter doclrina de^* prauatoribus quouis tempore oppofuif.ita vicifiim in fupra commemoratisfit'nbsp;is0peribus,veramacpiamEcelefilt;tdoilrinam ea tradidiße fertur ^nceritattnbsp;acpuritate,vt interjyncerioresfui feculipatres mtritb fit numeratus. Huiufnbsp;rei,vtgufius aliquishoc loco duntaxathaberipoßit,paHCa quadam dearticU' 'nbsp;cyrilli dofttina de lispotifiimumtamcontrouerfishucafcribere placet.De maiefiateigiturd'vi'quot;nbsp;h'oininiTƒf*ificati0necarnis Chrifii,de qua inprimis hoc tempore Utes in Ecclefia agitati'nbsp;tur,ficfcripfit Cyrillus in Commentarqs fuis in lohannem fuper hac verba'-Spiritus eé,quiviuificat,caro nonprode^quicquam. Non tmperite, inquitgt;nbsp;omninoviuificamcarnemelfenegatis. Namfifolaintelligitur, nihilprorfifnbsp;cyitiiusiniohan. viuificarepotcB, quippe, quaviuificanteindigeat. Ctimverbincarnatiotiisnbsp;hb. .cap,i3. inyfieriumlaudabiUeurafcrutaiifueritis,e^habitantem in carne cognoue^nbsp;ritis-.quamuis nihilpenitfiscaroperfeipfampoßt, viuificam tarnen eßefa^nbsp;Ham credetis, nifietiam Spiritum fanHumnon pofeviuificarecontendatis-Nam quoniam cum viuificante Verbe care coniunHa eß, tota eft elFeda vi*nbsp;^i^lt;^^‘^onenimadcerrttptibilemfuamnaturam iunHumDei Verbumdt'nbsp;traxit: fed ipfa ad meliorit virtutem eleuata eH.Quamuis ergo natura carniSfnbsp;vt caro eH,viuificare nequeat,facit tarnen hoc, quia totam Verbi opera*nbsp;tioncm.ruictpit.NonenimPetriautPauli,autcaterorum,fedip{ius'vit^nbsp;corpus , inqua Deitatisplenitudo corporaUterhabitat,faeerehocpoteé-Quas ob res caro catererum omniumnihilprodeH. Chrifii autem C/tro, qtsi^nbsp;in ipfa vnigenitus Dei Filius habitat,fola viuificarepoteH. Sic quoqueeodettinbsp;commentarioinlohannemfuperhacverba; Etpotefiatem dedit ei tudiciun^nbsp;Cyrillus in lohan. fucere,quiaPiUus hominis efl. Quapropter,inquit Cyrillus,caufam,quare haCnbsp;I .2.capi44. fibiàPatredata,dixeritiiliic0fubiecit,diceifs:QmaFiliushom!niseé, Vtitt'nbsp;telligamiu,omnia fibi dataeße,vt homini, qui,cum creaturafit,nihil habetnbsp;idtrahb.io.cîÿ.i}. àfeipfo.EtaHâs:CarovitafaHa,vnigeniticaro,advirtutëvitaiedüânei^'
-ocr page 105-FILII DE I, CLASSIS V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97
Deiußificationeautemhac ipfuis fuit dochitiit: yidef, inqutt, qaomodo àpeccatif, amp;àperuiainiquitatiiVfanos remoaet, vtdeliclorum remißionem
fœna. Domini veram corpus amp; verum fangainem Chrißi nobis mnnducan- i^icytUiusdo-dumacbibendam exhiberi ac offerri,ßdeliterdocuit. Vnde bsic ipßiis verbi : Sic credentibtudtfcipulis fragmenti panis dedit ,dicens: Accipite amp; mandu^nbsp;cate, hoc ell corpus meum. CaUcemßmilitercircumtuUtfdicens'. Bibite exnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
hocomnes, hie ell calix fangainismei, qui promultis effundetur in remißio-nempeccatorum. QuapoU pauca lati'us ac fufius explicans,ßc firibereper~ git : Quoniain igitur Saluatoris caro Verbo Dei, quod naturaliter vita ell,nbsp;coniunita, viuifica effella ell : quando earn comedimus, tunc vitam habe-mtfsin nobis, iOiconiunlti, qua vita effeHa ell. Hac de caufa, in exufeitan-dismortuis ,noa folummodb verbo atque imperio, vtDeus,vtebatur : verkmnbsp;efwwearnem fuain quafi cooperatricem nonnunquam adhibebatz vtrenbsp;ipfa oßenderet, carnem quoque fuam, quoniain ftbi coniunlla ell, viuifi^nbsp;cameßetatq^fidelesdoceretifuam, non alteriuscorpus eße. NamquandoSjn-prinetpis filiolam fafeitabat, wanum eius apprehendit ôquot; erexit, di-(enstPuellafurge ; itavtDeus amp;verbo, amp; carnis fuatallu eamexcitauit,nbsp;¦vnum ab vnofeCbrißo, Deo videlicet atque homincj operationem pro~nbsp;ducens, ó'c. Non ergo verbo folttm, (inquitvlteriuscjrillus) vertan etiam fallu mortuosexcitabat, vt oßenderet,corpus queq^fuam viuificarepoße. Quidnbsp;fifolo tallufuo corruptaredintegrantttr : qaomodonon viuemus ,qui carnemnbsp;illamScguftamusamp;manducamus? HocdiHum Cjrillt ideo totumhucnbsp;afcribere vifum ell, vt palam cernere lieer et, ipßum non tantian aperte aßeruiß-fé veram ac realem corporis Chrißi in cœna manducationem : veriim infapernbsp;etiam miraculorum chrißi operationem, tarn humana,quam diuinain Chrißtnbsp;natura,expreße aßcripßße,eam^ ob caußam earn appellaße vnam, ab vno Chri-ßo, Deonimirumac homineetiam,produltamoperatione. Quafan'einpartenbsp;longißiin'eaD. CyriUiverafententiaabfunt, toto^cxloetiam (quoddieißolet)nbsp;aberrant, quieditionemmiraculorum, acin primis refußitationem mortuo-rum, dtutna duntaxat natura tribuunt, vbi humanitas ipfius nil aliud fecerit,nbsp;niß qu'ed vocemadeamrem mutub dederit. At Dominum habebuntiudicem.
Praterea, quod in primis laude dignum eil, ßedulb ac frequenter incul-(auit Cjrillus ,non eße admittendam rationemhumanam ad perferutanda ac indaganda myßeria diuina, prafertim quantum adprafentiam corpora amp;ßan-guinis Chrißt in Cœna attinet. Imb maxima etiam feueritate non rarb inue-ätu eil in eos, qui hac in parte iudicio rationis frena nimiitm laxarent. idnbsp;quod fatis manifeßum eil, vel ex hac vnica inuelliua » quam de verbo adnbsp;Verbum hoc loco recenßuiße , opera preciumforßanfuerit. Ea autemßc ha
bet:
I
-ocr page 106-$gt;8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV C H K I S T I,
Cyilllusin cap. 6. Iohannis.
Indiuinis myfteiiis nan eft quxrendumnbsp;quomodo.
bet :Seil nos magnum, quiefo, apeccatis aliorum profeilum faeiafssus, amp; mamfidem myflertjsadh'tbentes,nunqaamin tamfublimibusrebiuiUud, quo-modo. dar ca^irmas aut proferamtu. ludaicum enim hoc verbum e^i, amp;nbsp;fupplicq extremi caufa. idea Nicodemus etiam, citm diceret : Quomodo hacfierinbsp;poffunt?meritb audiutf.Tu es magifter in lfrael,amp;hac ignoras? Aliorum igitur,nbsp;Vt diximus, culpa perdoiti,ckm Deus operatur,non quaramus quomodo : fednbsp;eperüfuiviam,atqjfententiam ilUfoUconcedamus. Nam queadmodum quam-uis nullus Kouit,quidnanifecundùm naturam Deiu fit,iujiificatur tarnen perfi-^nbsp;dem, cum credar, pramia ilium redditurum quarentibus ilium ;fic, etfi operunsnbsp;eins rationem ignorât, citm tarnen fide omnia ilium pofie non dubitet, non conte~nbsp;tnnenda huius probit at is pramiaconfequetur.ltaprofeilb nos afiici,per Prophet anbsp;ifaiamDeminusipfehortatur: No enim funt confilia mea,inquit,vt confiliave^nbsp;ftra: neCificut rid vefira.via mea funt,dtcit Dominus-.fed ficut exaltatur cxluntnbsp;à terra, fic exalt atafunt via mea à vijs veftris, amp; cogitattones mea acogitatio-nibus veftris. ^iautem fapientia amp; virtute adeb excelUt, quomodo non opera^nbsp;bitur it a miraciilos'e, vt operum fuorum ratio mentem noftram effugiat ? Nonnenbsp;vides,qaidfapenumeromechanicifaciunt?incredtb!Havidentur nobis nonnun.,nbsp;quacnarrare:fed tarnen, quiaftmilia ipfis feciffi vidimus, peffeperagi abipfisnbsp;facile credimus. Qttomodo igitur fummis cruciatibiis digni non erunt, qui rerumnbsp;omnium opifice,Deu,itacontenunt,vt, Quomodo in operibus fuis dicereaude^nbsp;ant?que totius fapientia largitoreejfe non ignorant,quem omnia poffe Scripturanbsp;nos docuit?Si verb tu, ô ludae,ctianunc clamas hanc tuaimperitiam,ego quo^nbsp;fecutus libenter, quomodo ex A Egypto exiuifti,rogabo?quomodo in ferpentefuitnbsp;Mefaicavirgaconuerfa? quomodo lepra manus affebia vno momento teporis innbsp;priftinuftatum iterum reftitutafuit?quomodo in natura fanguinis aqua tranf-ierunt? quomodo patres tut per media maria, vt per aridam, aufagerunt fquo.-modoper lignum amaritudaaquarum in dtilcedinem recidit? quomodo è lapide fontes aquarum fluebant ? quomodoftetitlordanis? quomodo foloclamo-re inexpugnabilis Hiericho cecidit ? Innumerabiliafunt, in quibus ,fiquomodonbsp;quarts, vniuerfam euertere Scripturam tibi necejfe erit, Prophet arum doclri-nam, amp; ipfius Moftfcripta contemnenti. Quare credtdiffe Chrifto, potius nos o.nbsp;portuit, amp;fi quid arduum videbatur ,abeo humiliterpetere, quam velutt te-Mulentosexclamare:Quomodopote?i hie nobis fuam carnemdare?HaélenusCjf‘’nbsp;rillus. Quam fané ipfius piam admonitionem, imb feuer am inuebliuam ,fi apudnbsp;animum fuum perpenderent, qui hodie ex diblamine rationis hitmana taiHnbsp;fcrupulosequaritant amp;diftnitant, quomodo corpus chrifti pofttt eftein coma,nbsp;iamdudum certè impiam hanc fttam curiofitatem , ac in maieftatem amp;nbsp;emnipoientiam Chrifti blafthemam diftutationem , amputajfent : capti-uamq^ ducentes rationem, debitam fidem Chrifto in fuis promiftionibits habuif-fent, Ecclefia^ moleftiam acoffendiculum create iampridem finem feciftent.
At»
-ocr page 107-ï I L 1 1 D E I J C L A s s 1 s Vt
At, qui Cbrißi omnipotentiatn credere dedignantur, earn aliquando magnofuo tnaiovxperiri cegenrur.
Nitai notantur in Cyrills nuüi ,nißqaod nimiàm tribuerit libero hominâ arbitrio, amp; in caafa iußificationüßmul immifiuerit noflra opera.
Certamina verb adeb multaßiflinuiffefertur gt; vt ad ea quaß natusfuijje fit vifiü. Mox enim circa initium Epifcopatttsßii, (vt refert hifioria Magdebur-gica) ISiouatianorum Eccleßae occlafit, amp; vniaer(as eorum facrae opes ad fe re- Cent. j. cap. lo.nbsp;cepit,ipforumetiam EpifcopumTheopompum omnifua, qttarnhabebat,fiiigt;ßan- cytüiiceitamia»nbsp;tia,Ugt;oliauit. Exegit deinde amp; ludaosex vrbe Alexandrina , non fine graui Scadueifa.nbsp;tnmulta. Sparferat tum temporis nouum dogma Neflorias qaoq^yConflantino-politanaEccleßa antifies-. Mariam videlicet ^i.oTÓMv nonefiedicendam. Huienbsp;omnium primus obuiaire, ac commodam remedium in tempore adhibere,cona-tus CyriUtes, mißisfemelatq^iterumadNefiorium Uteris, erroris ipfam amicenbsp;admonuit. A t tantum abell, vtNefiorius errorem emendarit,vtpotitisin dato adnbsp;Cjridum refionfo conuicÿsßmul amp; blafihemijs rem agere cœperit. Vnde motus
Cjirilltis, Sjnodum prouincialem Alexandria congregari curat, ei^ liter as, vl- cydiuîn amp; Naft^ trbcitrojjàfe amp; Nefiorio mifiasexhibetfic^faäis decretis, eaipfavnàcum liuin.nbsp;diéiarum liter arum exemplaribtts ad Eomanum Epifeopum Cœlefiinum tranf-mittit,eiq^Ô“nouum dogmaamp;autorem ipfius reuelat, Interea nihilominus,nbsp;tertiamEpifiolam,vnàcumdecretisAlexandriafaéiis, ad tüefiorium mittit.nbsp;JSIefioritts adaerfus ipfiim infiigat Imperatore ,fieranseius autoritäre amp; maie-fiatereprefiam iri CyriUum.At hacoccafionemagisexcitatus Cjrillas, dtilos libellesferibit ad Imperatoremamp; reginas.vxore videlicet Eegiseÿfororem eitu: innbsp;quibus varias de Chrifiiincarnationeopinionesrefutat, ac veram,piamqjdeeagt;nbsp;demrefententiam confirmat,fic^impetrat,vt Sjynodus Ephefinaconuocetur.
In ifia Sptodo non modb,vt/ùperitis diäum elijprafedit: verùm etiam cum Nefiorio, elicieda veritatis gratia, mult a contuUt. Isattfem Elefiorius cùm fe innbsp;in viam redact non pateretur,fed in falfa fua opinions contumaciterperfifieret,nbsp;tandem in ea Sjnodo damnatus ell.Licèt verb à contrariafablione.deinde etiamnbsp;exautoratus,nbsp;nbsp;nbsp;loco fus deieettu, ac in eufiodiam detrtifus fit Cj/rillas : tarnen
non itamultbpbsi, ab illafaciione ,fcriptis prsipfoèeufisdia Itberands Uteris, magnofiudiofablaeliinterceßio,amp; innocentiafua luculentifiimam ipfiper-htbitum ell tefiimoniam.Eraterea ex profeffb Arianosnbsp;nbsp;nbsp;Eunomianos, eorum^
Varias^ blaßhemas csrruptelas acerrimè oppvgnauit,prolatis in mediumipfo» rum obieélionibus, qs^foUdis rationibus refutatis acfolutis. Id^ potifiimttm fe-cijfecerniturin qslibris,qaibfutitulam fecit,Thefaurus‘.item,deTrinitate Dia'nbsp;logi ; item de adorations in fiiritu amp; veritate. Prolixe etiam dimicauit contranbsp;lulianum imperatorem apofiatam,lt;ir totitu Chrifiianifmi impugnatorem,id^nbsp;totis decern Itbris : inquibus amp; lulianiebieilade verbe ad verbum ponit, ó'sanbsp;filid'eréfutât, Vt ipfi tefiimsttiumpsrhibent, qui bifioriam Magdeburgteam Cent.}, cap.i«.nbsp;(sdegerunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N 2 ^antm
-ocr page 108-zoo
ACADEMIA IE S Y CK M S Tij
Quamuù autem (vt faprà diilam e^) multû egregÿs virttitibtis admodunt txcelluerit ac claraerit : tarnen peculiaribus qaibufdam animi morbù, quibtif
Cytilli Titi». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wediocriterlaborajfefertur, nubem quafiintrodaxitferenitati, acjplen^
dort fuarum virtutumnon parumdetraxijjevidetur. Inipfoenim carpunt amp; reprehendunt Scriptores ambitienis amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitium, eut et-
iamacceffiritaliquid(ptMgt;vix.itte. Namtnaioripompa ac ambitionsfalia ejje fertbirur ipßus inauguratio, qaàm reliquorum omnium, qui ipfam in Ecclefianbsp;adminiftratione anteeejferant. Vu de etiam moxfubfequuta fitvßtrpatio eiuiliinbsp;poteflatis,qua tarnen ab Ecclefia miniflro aliéna ejfe debeat. Refertquoq^ Socrates perniciofamifiamfimultatem, odium,acinimicftiam,quainter Cjrtllumac
Socrates lib. 7. Orefiem,Alexandriaprafeilum,alebatur,hincnimirum occafionemacinitiunt
quodcùmolim Prafeéliispublica quadam amp;adrempubrtcamperti-tientiaflatutapopulo in Tbeatropralegi curaffet, ibi turn etiam Cyrillus ex ?»e* racurioßtatefubornaritfuos aufeultateres amp;quafi exploratores,perqaosco-gnofieret,quid ageretur.ld quodagerrimèPrafe^us tulerit,quèd ea qua ex officio ageret ipfe,qua^ ad Epifiopumplanènihilpertinerent,ita tarnen exaä'e ob»nbsp;fsruaret.Epifiopiitaqjnonßntä.gt;d.tiTiitiimaios7rot,ftid^fedulbcurent,acalie»
chronologia Daui- namiffiafaciant,fiEcclefiaconfiiltumeffievolunt. Poflquam ergo Cyrillus in E-Hie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«/•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • ft'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..
pißcopatu vixiffiet annos triginta daes,tefiamentum condidit moriturus, amp;plu-
Cyrilli teftamentü. rimaexfuisfacultatibus legauitfibi inprafulatufuceeffiuro gt; eumq^fimulperfa-
cra myßeriaadiuuauit,quieuqj ts tandem eßetfuturtts,vtgenus ac cognationein ßtamfeueret, necvllo eis modo moleßiam crearet, vtifla in hißoria Magdebur-
cent. s, cap,IO. leguntitr : annusautem mortis ipßusf Ue'et tertio anno,poft celebratam-
eadem hißoria, magno illo Chryfoßomo, queamp; fedulbfeclatusßt, amp; in confor-mandoflylo, quaßprimarium exemplar, propoßtum habuerit. Eaclum etia eße
Epilcopatus. Epifcoptim Cyft, (qua vrbs in Syriaßta, à Cyro, Perfarum rege, conditaacno-
minatafiribitur) circa id tempus, quo ImperatorLheBdoßus,ArcadqfiUus,im-perqre5folusadminifirareccepit,hocell, annoDeminia-z 4. velcirciter. Acvt hißoria teßantar,fiiit ornatus donis noncontemnendis. Etenim in rerum expli»
Donaamp;viitutcs. (atieneferturfuißebreuisacclarus.indicendoiucundus,inargumentandofub-
ttlisti» monendo acris, in gubernatione Eccleßarum, quarum circiter oclo-
riLIIDEI, C1AS5IS V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÏOÏ
iïnta ipßta curlt;t detnanditu erant.foUcitus amp; vigilans. Nonpauca ettam po^ fereliquitmonimentaacfcriptayVt aut ores hifioïii Magdeburgica ex BibLio-theca Gefneri commémorant. Exqsautem, qua etiasnnumhodie Vulgata innbsp;manibus omnium verfantur,futtthac'.LiberdeJeleilisfacraScriptura quaßio-nibtuambigais,exfeptemprimislibrù Pentateuchi,Ioftte,amp;ludicum.Hiftorianbsp;'Ecclefiaftica,tum Grace, tum Latine, Eufebiana,amp; aliorum adie£la, à- dedu~nbsp;cla vf^ ad Theodofiiiuniorü primas imperij annos,cùmfilus perfe, mortuo Ho-noriopatruele.resadminifirarecœpiffet. De prouidentiafermones decent, Gracenbsp;non adebpridem Roma edits. In quatuordecim Pauli Epiflolas commentariusnbsp;nuperverfusLatinèàGentianoHerueto. Commentarqin duodecim Prophetasnbsp;minores Latine reddit là Petro Gillio Albienff.amp;alia quadam pauca.
Caterùm, quafuerit illius in hü, amp; alqsfuis operibusfeu librss dobîrina, exhiforiaMagdeburgicabaudobfcurècoHigipoteil. Exeaita^ nonnuUa huenbsp;tranjfcriberenon moleflum erit. Ac quantum quidem attinet adarticulum iu-flificationis coram Deo ,fenfit ac docuit Theodoretus, nos remißionem peccato- Theodaretus ianbsp;rum acaternam falutem confequi fbla fidei» Chrißum, Idquodhacipfius te-fianturverba: SOLA fideallata peccatorumremißionemaccipimtu, quo- soLAfidenosiu.nbsp;niamvelutsquoddamredemtionisprecium Dominus Chrißus fuum corpus ob-tuUt.Et alibiiNon noßraßontecredimus,fed vocati aceeßimus-.ö“ citm aceeßif- idem in i.cap. Epi«nbsp;femus,nonexegitvitapuritatemamp;innocentiam,fed{oia-fidefufeepta, condo- »iEphef.nbsp;nauit peccata. Ac rurfus: Neijj enim vllis operibus noßrts, fed per foXamf dem idem iib.7. de faeii-myßieabonaconfequutifumtis.Hincamp; Apoßolusmanifeß'eteßatur,gratiafal-utfaäießis,amp;hoc non ex Vobis, Deidonumeil, nequisglorietur. Acquiahacnbsp;deiußificationenoßraßatuit,idebetiamdeofficioChrßipi'efenßt : ipfumni- chrlftiaffidum.nbsp;mirum effie vnicum amp; verum noßrum Itlediatorem,quifabhupro nobis viäimanbsp;fanguinefuo omnia noßradeleuerit peccata. Quod ChrißiofficiÜ eleganter ad-modum depinxit bis verbis-.Dominus Chrißus amp; Deuseil,amp;propiciatorium,et *quot;^P**^ **^nbsp;Pontifex, ô'agnus, drinfuofanguinenoßramfalutemprocurauit,£ola.mànbsp;»obisfidem exigent. De maießate verb ac adoratione Chrtfli hacfiribit : jQ«orinbsp;Verb affumta ex nobis natura, eiufdem honoris cum eo,quiaffiumßt, fit parti-ceps, vt nulla videatur adorationis differentia,fedper naturam, quacerni-tur,a.doTetVLr,quanon cernitur Diulnitas,hec verb omne miraculum fuperat.nbsp;Theodoretus,Ephefi.Et aRäs: Cbrißus,ciim natura Dominusfit amp; Deus, etiamnbsp;vt homo vniuerfum imperium accepit.Theodoretus in Pfal,2.Et rurfustChri-fius femper accepit ab Angelis cult um amp;ad0rationem, erat enim femper Deusinbsp;tarn autem adorant ipfum etiam,vt hominem,Heamp;.z .In Baptifino autem fiert reueraregenerationem, bis verbis edoctiit : Tidequidem deditvobis remißto-nempeccat0rum,vos^abomnireprebenfionealienos, iußos^perlauacrirege-ner ationemeffecit,Et aliäs-.In lege vtebantur aßierftonibusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpus frequen-
ffrlauabant, f^ui autem ex N, Teßamento vit am inßituunt, per ftnilißimum
N s Baptifinum
-ocr page 110-»01 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIÆIESV CHRIST b
ï*I.C«l,Cap I».
Thaodoieü obitus.
Baptifmumanitnamexpurgant, amp;à prioribtamaculû liberamredduntcen-fcienttam. lam amp; de Ccena Domini fie feribit : Qui facra mjfieria perciptmu, nonnéipfi Domino commanicamui, fwnwôf’corpus amp; fanguin^m ejje di-cimtu,quandoqaidem omnesvniuspanùfitmus participes? Vtautem banc feranbsp;fiuam doétrinamfirenuè contra omnisgenerù hareticospropugnauitâta humant aliquidpajfiu in hoc e^i^quodamore lohan.EpifiopiAntiocheni contra Bea-turn Cjrillum malta tentarit,ac l^efloriopliis,qttàmpar erat,fauerit. Vnde etnbsp;in Sjnodofècunda Ephefinagradu ac dignitatefiaa deiecltu eit. Pofiea tarnen innbsp;Cbalcedonenfii concilia LeonüRomani Pontifieü autoritate reflituitur-.fbi priasnbsp;Eîefiorio amp; Eutj/cheti anathema apertedixiJJet.Mortaut ejjèfcribitur anna Dogt;nbsp;mini 4-i4;pofiquam in Epificopata vixijfet annis ampliùs }o.
LÉO
Leonis patiia.
Leoeligitui Epifco-pusRotnanus.
Cent.;, cap. lo-
I Elhacfermetemporainciditetiam LEO, huiusnominisprimasEomanue Epifcoptu-.qtti non videtur omninoftlentiopratereundtu. Etfienimfuperiùsnbsp;pramonaile?lorem,nonmultamdeineepsinhac Academia fore mentionetitnbsp;Eomanorum Pontificum,fiquidem eorumfuccefiio amp; vita per alios, inter quosnbsp;amp;Platinanom minimus eLi, prolixe fit deferipta-, tarnen cùm Leoifteprimusnbsp;vulgbintercelebrioresEcclefiafcriptoresnumeretur, eius quo^paucismemi-nijfe,àrenonalienumelfeduxi. Isitaqaenatuseffedicitar in Tufeia, qua e?lnbsp;Jtalia regio, Pâtre Quintiano : ac, vt hifteria teftantur,ingenio er at non tantum per febonoacfelici,verîimHludetiam à prima ftatim adolefcentia bona-rumliterarumfiudiofeduloexcolebat. Ac quamais facras potifiimùm literatnbsp;femperamarit,intjsqueaddtfcendtsneclabori,necdiUgenti£vlU pepercerit vn-quam,donee magnos in eis fecijfet progreffits ; tarnen non repentè afeendere voluit adfummum in Ecclefiafafiigium , fed ad Diaconi officium adbibitaspri-mùm ,munus idfingulari cum autoritate obiuit. Pofiea verb,titm ob infignetitnbsp;eruditionem ac etoquentiam,qua plurimùm valebat,fitpenumerb ad legationesnbsp;fiifcipiendas eligeretur,mijftu inter catera etiam eli in Gallias profarciendapa-ceinterillufires Pomanilmperijviros.A'étiumamp;Albinum. Ex qua elelliene,nbsp;fumnondum effetreuerfus, abfenseleHmeU Epifeopus Romantu: idqite annonbsp;Chrifit qnadringentefimo quadrageftmo tertio: Theodofij vero iunioris annonbsp;decimofeptimo,vt habethifioria M.agdeburgica. Spartam hancnalttts,egregiènbsp;eamexornauit. Eccleffam enimfibicommijfamipfemet in verbo Dei inftituitnbsp;acerudiuit,idquodexfermonibusfuis, quibusetiam pefieris confulereconatusnbsp;ell,fatisfuperqûeconfiât. Tefiantur etiam de cura ipfius pro Ecclefia epifioUnbsp;eius ad diuerfosferipta, nimirùm ad imperatores, ad Concilia, ad Ecclefias di-fierfarumprouindstrumiad E((leftafii(M,pubH(aSf(^ priuatasperfontu.ln qus'
-ocr page 111-FILII DEI, CLASSIS V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÏOJ
FILII DEI, CLASSIS V.
Ulo S aut inflruit, ac docet de fide ac pfetate,aut confirmât eos, à'ad cottflan-fianthortatur.C£tertini,qai volet vtdere,qua amp; quam multafcripta Leopo/ie=’
fitatireliquerit,hißo}iamMagdeburgicamtnfigt;'tciat,acinuetttet Catalogum, ' ' P’'®* prolixecontineatein omnesipfimfi;rmones,homiliai,acEpißola{,qutbiisfin^u*nbsp;lùhuc aßr'tbendü breuitatisgratiaßuperßedendum duxi.
Operaprecium autemfueritßoc loco pauca quadam ipfias diel a infirere,ex quibuscernereliceat,quid denonnalltscapitibas R(ligionis,qu£ bodiein eontrogt;nbsp;uerfidßint,fenferit,acfcrtpferit,De Vnioneigiturduarum naturarum in ehrt- Leonis doarinj denbsp;fioßeloquitttr : Vtriquenaturafinfitisproprietatibuspermanenti, tantaesl vnione.nbsp;Vnitatiifallacominunio, vtquicquidellibiDei,nonfitabbumattitate dißun- üeincarnationisnbsp;itum ; quiequidautem eil hominis, nonßt à Deitatediuifiim. Acrurfas; Innbsp;omnibus igitur.dileliißimi, qua ad Domini noßri leßu Chrißipertinentpaßio-nem,bocCatholicafidestradit,hocexigit,vtinRedemtoremnoßrum duas no- Hcmfcrin.s.depaC.nbsp;uerimitsconuenifienaturasamp; manentibusproprietatibusfuis tantam faltamnbsp;Vnitatemvi.riasqaefubßantia, vt ab illo tempore, quo(ficut humant generisnbsp;caufa pofeebat) in beat a Virginis vtero Verbum caro'faclum ell, nee Deum ilium fineboc, qaodhomoell, nechomtnemfinehoeliceatcogitare, quod Diasnbsp;ell. Exprtmtt quidem fiib dißinHis alliontbus veritatem fuam vtraqtie natura , fed neutra fe ab alterius connexione difiungit, Nihil ibi adinuicem vacat:
'ot!iei^mmaießatehumirttas,tota.inhumiUtatemaießas : nec infertvni-
tas confufionem, nec dirtmitproprietasvnitatem. Et alibi: CathoUcaEcclefra FiauunumEpifco-hacfideviaitacproficit,vtinChrißoIefu, nec fine verlt;î Diuinitare huma- pum.cap.^. wjfiW.neffineveracrf^iJfarhumanirateDizjjnfi^ï^. Nthil autem neccom-ntodius, necdexteriusdebocnegocioveleogitari, veldieipotuißet, quàmquanbsp;Leoinallegatisloeisdicit.difertèajferens, vtram^naturam proprias faas ope- /nbsp;rationesinconfas'eretinereiinterimtamenadeunonittferriaut fequivllam fe-parationem vnitatis feu Vnionis naturarum in Chrißo, vt potias in maießate v» ;nbsp;totahumilitasió“ in humilitatetota infit maießas.
lam quod adorationemhumanit atis in perfonaChrißi attinet,earn aper » tèafiirmaredeprehenditur,duminbancfententiamloqu'itHr:cilt;mita^ , dile- idemCeim. s.lt;}«nbsp;Sißimi, legentes velaudientesEuangelium , quadam in Domino noßro lefu QuadrageCma.
lufiificationem autem hominis coram Deo in hunc modum explicaait Leo'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deiei*-
r. r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ n • r ¦ r ¦ j- „ •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j Jnoio.menfi».
Cauja reparationtsnoßrx,tmi(niinon ell nin rntferteordia Dei, quem non dtli-
geremus,
10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHRISTI»
Mem ferm lo.inna-«tuirate Domini.
Ibidem.
geretntis,nißprtftsnosipfediHgeret,amp;tenebrasignerant'ttt noßra luce vérité-fisfui difeuteret .Item; Agnofiimus mifericerdiam Dei,ib inittopromißitm,0’ antefecHlapritparatam,per quam Cohm refoluicaptiuitatû humana vincula poterunt.Etpaulo poUiOmnesfanâi,qui Saluatorù noflrt tempora praeeße-runttperhancfidemiußificati,amp;perhecSacramentumChriflißint corpusef-feilkexlpeilantesvniuerfalemcredentium redemtionem in femme Abraba-Sta^nbsp;tuit igiturEpifcopusille Romania gratis nos iuflificariex mer a amp; filamiferi-cordia Dei per fidem in Chrifium , quad vbique Paulus amp; facra tradunt /»*nbsp;tera.
leequiddcCccna fenlciii.
Seim.«.deieiunio
7.mcnris.
De Cœna Domini hacipfiusfunt verba : Siefaeramenfacommunicarede-betis.vtnihil prorfus de veritate corporis Cbrißi amp; iànguinis ambigatis-Hocenim ORE fumitur,quodfidecreditur:etfruflra ab illis Amen reß)ondeturgt; à quibtts contraid,quodaccipitur, dißutatur, Peramigiturprafentiamcorporis amp;fanguinis Chrifii in Cœna non tantumflatuit: verùm ore ea etiam ab ac-cedentibus ad menfam Dominireuera [ismi,apertèaJferuitLeo.
Obitus Leonis.
Tlatina. Salxus.
Hanc verb piam acfiera Scriptura confentaneam fuam do^rinamfideli-ter amp; propagandam curauit, amp; contra hareticos earn extinblam ciipientes, acerrimèaepro viribuspropugnauit. inprimis fe mafculè oppofùit Eutjeheti»nbsp;cuiiu hareftn,erroneas^ opinionesfuis firiptis infregit,easi^ turn facra Script u-rateßimonqsttumvniuerfalicenfenfu piorum , qui fuperioribus feculis vixe-rantidoblorumfolidè refutauit. Tandem autem, ctsm Romafediffet annos vi-ginti vnum,menfem vnum,amp;dies 13 anortuia eli anno Domini 4ài.
SOCT^ATe S.
îoeratispattia.
Soctatishiftoria.
Socrates lib.7.cap »It.
Dauid Chytrsus » Chionologia,
THeodoreto fubiangitur Socrates.non qubd » in EccleftafiicafuncTioneali-quandoetiamfuerit'.dehocenimnihilcerticonflat ; fed qubdresEcclefnc hißoricanarrationeadpoßeritatemtranfmittendascurarit.tiatione autem Gracia fuiße fcribitur,ac natta eße Conflantittopoli,vbi amp; bonis Uteris opegt;nbsp;ramdederit,admodumiuuenisadhuc,vftapraceptoribtagentiUbus,Helladioetnbsp;Ammonioùd^ Conßantino Magno imperium Romanum modérante. In virutunbsp;deinde grandauum progreßia, in Chrifliana do^rina optime amp; reä'tßim'enbsp;inflitutus, rerum^Ecclefiaflicarumlongefiudioßßimusfuißeperhibetur. EXnbsp;feriptis ipfius fola hißoria Ecclefiafiica hodieextat.Hanc Grace exarauittdefiriquot;nbsp;P fit ^resinEccleßagefl as, à tempore Conflantini Magni vf^ ad fuum tempus,nbsp;vt ipfemet in primo capite libri primi illius hifloria indtcat. Exorftu enim annonbsp;ChrißijiC.à vibtoria Conflantiniaduerfiis Maxentium,vbiEufebius defiit vfynbsp;adty.TbeodofijiuniorisC0nfHlatum,quie^lànatoChriflo,annta 444.diblantnbsp;fuamhifloriamdeduxitlibrtsnimirùm feptem. ^orum primus Conflantininbsp;Cafarif
-ocr page 113-FILII DEO CLASSIS V.
loj-
C^ßirtstetnporacontinet: fecundut Ccnfiantij : tertiits luUani amp; louiani: ValcntiniAniamp; Valetttii'.Quintiti Gratiiiniamp; Tbeodoßj: Sextm Ar-(aä^-.SeptimM Theodofijittnioriiannos^2.compleiHtar.
Ad genas vero dicendi qaod attinet,ipfeutetaittorpropriamfertcenfaram de orationisfilo,quoinhocferipto fit vfns. Ac aliquot tesfatetur, fe non multamnbsp;curajfe elegantiam diäionis:neq^genus dicendi infolens, altius/^ exaggeratumnbsp;fequutume/fe:veriimea,quavelintteneritHterarum monimentistradita, vel Socuteslib.i.cspx.nbsp;abaliis,qaieaipfa0Culisviderint,audierit, perjpicue exponere voluijfe. Cumnbsp;enimchrißianamcontexathyioriam,feetiamhumili et deprejfo,fed tarne per» idemUb 3.cap.i,nbsp;ßiicuofermonisgeneredeleHatumfuife, Atcf^ huiusfuipropoßtiearnrationemnbsp;etiam aßignat,ideo nimirùmfe in fermone limattùsperpoUendo minus elaborafinbsp;fe,ne,dum in verborum elegantia nimiitm curiofus ejfet, res interim ipfas negit^-geret,ac non ajfequeretur. Quod vtinam hodieqaoq^ obferaarent ac praßarentnbsp;concionatores q,qui dum nimittmfibiplacent infeligendis, ac iterum iterum^nbsp;mutandis pro concioneverbis,fit tandem, vtpra verborum copia ipforum orationbsp;amp; minus cohareat, dr rerum magna laboret inopia. Deni^ licet ex hifloria ipfanbsp;colligi poßitfSocratempoß Theodofij Magni obitumßub Imperatoribus, Arcadianbsp;dr Honorio,necnon amp; Theodofio luniorefuiffecelebrem'Aamen,quamditt vixt-ritfd'quomodo è viuis exceßerihexplorati nihil habetur.
Vig iLiFs
INTER dollores huius fecaUnamerataretiamVigilius. HancpatriaRo- vigiiijpatria. manumfuiße,MaxentiamatrenobiUnatam,acabipfa pueritia Chrißia-»umiAthenis deinde honeßis ac liberalibus difciplinis,necnon et doilrinapie» ceat.s. cap.io.
tat isßmul inßitutHm,ex Retro de natalibus refert hiß Mag- Rorrb vbi Trident vigiiius Tridenti tum cum matreacdaobusfratribus venitfibi non maltbp'efi.defunllo iflius Ec» Epifcopus.nbsp;clefia Epifiopo Aßerio,in Epifcopali dignitatefubßitatus eil anno fua atatis 20.
In qua funäioneEuangeliumchrißitantoßudio, fide, dr conflantia pradi- vigilij vigUantia in fnbsp;nbsp;nbsp;//kifwr, VI vniuerfum ciaitatisfaa populum.qui maiori ex parte idolis ad- °®“°-
hueferuiebat, cenuerterit, acin alijsetiam locispaßim, vbiPaganifmtu adhuc grajfabatur.plurimos ad veram ac Chrißianamfidemadduxerit. Caterum nonnbsp;viuatantismvoce nobilefernen Euangelij Ttberalßimein agrum Domini ßar-ftt-.veritm calamo etiam apud poflerosplantare id conatus eil. Vnde et hac.etianbsp;num hodiefub nomineipfiiis extantferipta: Dißutationimirùm interSabelli- vigilij fciipta.nbsp;um, Eotiniim, Arium,amp; Athanaftum,de Chriflo amp;fide fanlia Trinitatis Ubernbsp;vnus.Libri quinq^contra Neßorq dr Eugehis bareßn de duabus in Chrifii vnicanbsp;perfonanaturis,amp;nonnullaEpiflola.
-ocr page 114-ïoó
ra noftrafepermififfCiVt moreretur.nifi qaiaetus natura mortalitatü conditio-nenonteneretur, acficeffialiquid proprium Chrifio , quod Diuinitati, aliud quodhumanitaticonueniat: licet propterfingularttatemperfena, amp; morsadnbsp;Diuinitatem, amp; immort alitas ad eiufdem Dei referatur humanitatem. Item:
«w carne:amp; quiequid eil proprium carnis, commune cum Verbo fit; quomodo Verbum amp; caro vnusest Chriflus amp; vna perfiona, lam verb dr Chri-ftum in temporefitam maiefiatem qua ipfidata eße dicuntur, accepifie nonnbsp;fccundum Diuinitatem,aut qua Deus eil-, fedfecundtun humanitatem, qua
vi^.lîb.y.contti nbsp;nbsp;fjgjfjg ell,ingenuèac aperte afferit his verbis-.Diuina natura non indiget henori-
bttsfitblfmari,dignitatisprofeélibusaugeri,potefiatemcœliamp; terra obedientia
wnro,i«r/gt;fre.Secunöiim carnis naturam /^««riflrfadeptuseft , qui fecundttm natur am Verbi hörum nihil eguit aliquando: nunquid enim potefta-
tem amp; dominium creatttra fua conditor non habebat,vt nouißimis temporibus,
tnunerisgratiahis'potireturiEttalisfuitdoclrinaVigil.deChrifliperfona:circa quamipßepotißtmiimoccupatiisfuerat. Vixijßeautem dicitur inEpifcopatuaitnbsp;vigeßmum vfiq^ annum,ac tum conßequuttis quoq^ eße coronam martyrq, ïd^nbsp;bac 0Ccaßtone:Elagransardentizeloproplantanda,acpropaganda ver4 ae in-forrupta Euangelij doitrina,radicitus exftirpatum cupiebat gentiUßimum,Ac-
ftdititaq^quodam tempore,vthoc nomineexpaciaretur cumfratribusgerma-
ttis,Claudio amp; Maiorino, amp; quodam presbjtero Miliano, ad quendamßui Epi— fcopatuslocum,in Alpibusfitum,cuinomcneratRadenna, inquofalo exipfiusnbsp;iurisdi^oneEthiiieifinus adhuceratreliquus. cism ita^ ibi Chrifiumpradi-faßet,acfimul etiam Saturni Jdotum euertißet,a rufticis loci illius lapidibus ob-ruttu eü, focijsfiolts incolumibtis elapfis anno Epifiopatusfiui vigeßmo. Corpusnbsp;ipßuspofiea adEccleßamfiuam delatum,acin templo illo,quodipfie extruxerat,nbsp;fie conditum eil.Quod t einplum etiam nomen deinceps ab ipfie fiortitum, ac Vi-gilqtemplum diélnm ell.citm antea templum Geruafij ei' Protbafij appellatum
Vijilij xtti amp; motj. fßet, vtifia ex Petro de natalibtis refert hifloria Magdebtirgtca, Anni itaq^ bi
vigintt,qaos in Epifcopatu vixit,fi addantur Ulis viginthquosanteEpificepatum
abfioluerat,deprehendetur,tetum vita ipfius curriculum fuiße q.o,atiniirum : 0* Mn ampUfts.Quo auttm Chrißi anno obierihnon confiât.
C4SSU'
-ocr page 115-ï I L I I » E I . C 1 A S S I S V» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107
C A S S I A y S.
JOhitmiem Caßianum natione Scjfthlt;tmfuiJfe,ciuem vrrà CaußantinopoUta
ttunhttc ab ip fa propemodum infantia inter monachos adoleuiße, in eorumj^ Cifliani pattla amp; ri-rù«g«»€readextremutn vfyj^iritumferméperCeueraffe,ex ïnfl.Mag. ma- t* genu«.
nifeßum euadit.Tanto enim ßudto amp; amore mtnaßicen profequatus e^, vt il-Huscaufavariaf,difficiles,acl9nginqaasperegrinattonesfufceperit. Peragrauit tnim Pahtftinam, M.efopotamiam,Cappadvciam,tnuißt^ Aeg^ptum,amp;The-baides deferta.Peruenit amp; ad Nth vf^ efiia,ac Scjthiaquo^ defertaperluflra-uir.Id^nonvoluptatiigratia, autinaniquada)ncurt0fttate,veriimdi/cendi,nbsp;ac cum virif illarum lecorumceleberrtmtf de rebus grawfitmis, ac ad religionemnbsp;fertinentibus,cenferendicaafa:vtexipfius firiptu liquida lonßaredicunt dtélitnbsp;hißoriaautores, addentesetiam hoc-.lpfum à Chrjfoflome{quo aliquandiu vfus ceat.}. cap.«».nbsp;fitpraceptore) adEcdefuConßanttnopolitana minißertum lacoDiaconi adhibit um eße. Poßeaautem,annoTheodofiifecundo,(vtquidamputant) tpfumnbsp;in Maßiliam.Gallia vrbem,regreßum,tbidem ordinatum eßepresbj/terum. Aenbsp;donis ornatumfutße ipfum baud vttlgaribus, facundia nitnirum, ac dißutan-di vfu admodum exielluiße:lacubratieneseoram,qui ante ipfumfcripferant,di-^^gentißtmèeuolutße. Qaacun^ fcribendoaßererevoluerit,primé omnium Di- Caffianuslib. ± ienbsp;uina Scriptura autortiate munijße,ac deindefanblorum Patrum diäis,Eccleßa ‘ncainatioa« De»i-5«f confenfu cottfirmaße. Inprimü verofeciße ilium hoc in caufa contra Neßori-um,vbialleget,Hilarq,Ambrofij,Hieronymi,Ruffini,Attgußini,Gregorii,AtlrA-naßjtdeni^amp;chrjfoßomifpriceptorisjuhtcßimonia.
SCRIPTA E I r S E X-tanthac:
De inflitutis Cixnobiorum,etdeS.principartum virorum origine, qualita-teetremedijSjadCaßoreniEpifcopumlib.ia Libere4.collationum,quas cumEremitüinfuaperegrinationehabuit.Libri7-deincarnatione Domini ad Leonern.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Quamuisautemnon omnia ißa fcripta ab hominibus eruditie, do^ùj^ virû approbenturiißi tarnen hbri,qui de incarnatione Domini funtfiripti,eru-ditißimi eße dicuntur,in quibus negociuni de facratißima incarnatione Domininbsp;noßrilefu Chrtßifanllißtmeacdexterrimeßtexplicatumtac blaßhemia Ne-fiorij mira felicitate et perßicuabreuitate exfontibus Propheticorum acApoßogt;nbsp;licorumfiriptorü.nec non amp; Eccleßavnanimi confenfu confutata amp;explofa. Nasui Caffiani.nbsp;Nlt;eaj rrrè in libris ipßus paßim notantur hi.quod liberum arbitriu it a defende-fit.vtfententiam Pelagij amplexusßt,quodd0{irinam de poenitentia corrupe-a( de (ontritioneiConfeßione^et fatisfaitione malta tradiderit,deßdeautem
O A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ia
-ocr page 116-loS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA. lESV CHRISTI,
inChrifittmmagismutiufuerit,quàmpifcü:qu))dbonûeperibus, amp; vitama-obitus îpfius. nafiica tribuerit meritum viu tternie.Mcrtuus tjfefiribitur Maßilia,régnante Theedofio amp; Valentino,
E y C H S ETE
LVGDVNEÎJSIS.
CAßianum fequitur Eucherius, h Caßiani opufiula quadamfufiùs traBa-’ ta in vniusübribreue compendium cotttraxit, quodTrithemius Caßianinbsp;Eucheri) pattia. epitomenappellat. Fuit autemi}ationeGallus,acpatria(vtn9nnuliipH-tant) LugdunenfiStClaruit^ temporibus Valentiniani Secundi. Quo verb tem^nbsp;poreEcclefiieLugdunenftßtprafeäus,acEpifcopuscreatuSiexploratinthilhabe^nbsp;tur.Virumßanepr£fiantis,amp;non vulgaris eloquentießmiliter in explicationenbsp;Cent ca lonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S.literarHmßatisßnceru}nacexpeditumipfumfuiße,exhifl.Mag.haudobfcure
’..j, . ' nbsp;nbsp;nbsp;colUgitur. VbißmuletiamHotanturhacipfiusfiripta,Baftleainvnovolumine
uc iij cnp . fnofficinaFr0benianaimpreßaiinGeneßncommentarierumlibri3,inrtbr0sE.e^ gum commentarierum libre4. adfratres Epifcopos, Salonium, amp; Veraniuminbsp;Formularumßiritualiumliberi.Quaßionesin V.öquot;N. Teßamentum : Nowi-tium Hebraicoru,aeaUorum etiam,qua in S.literis habentur, interpretatio.Epinbsp;ßelaparanetieaadValeriumcognatumfuumdecontemtumundi cum fcholqsnbsp;Eraßni Eoterodami.At^ debts ipßusfcriptis taleextatiudicium Erafmi Rotero»nbsp;da}ni:T^ihilvideo,inquit,profeàumàn»firaReUgi0nishominibus,quieloquen-‘nbsp;tia quoo[jgloriafloruerint, quedcumhuius phraßfit conferendum, Vtnußquamnbsp;Erafmi iudicium de ttonpraflat egregium artificemfiuejpeéles ordinem,ßuetranfitus ßubindeno~nbsp;fcriptis amp; flylo v,a-ffgf^fifigf}ÿp^i^afgfff i„gygjjîf„f^Pflnfmffjf„^jrgu)nentationts.NuÜa}nfuaflorqnbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;generis partem non trabtat:nufquam deßdet in locis communibus : magis vrget
amp; inflat argumentis:mire pungit epiphonematis'.deleäat iuxta, ac mouetfen-tentqs.Quod^ magis etiam mirandum e^, ßc ifocratis fcbematibus moderata, ftruàa, piHurata^ ell oratio, vt nufqaamfrigeat, aut ineptiatßcarguta, vtnbsp;interim neruBßaßcetaberata,vt tarnen dilucidaßic nona,fed vttadiocareataf»nbsp;feäatienisßicfefliua, vt nihiloflcius,grauis amp;ßeria : ßc Rhetorica, vt -yrna-iacnbsp;tarnenCbrifltana.Dcni^ficacrisacvehemens, vtfiiitamenvbiq^fimilis,parinbsp;intentione ad extremum vfq^ calcem properans, fani videlicet, vegeti^ ingenqnbsp;argumentum.
Addo^rinamquorundamarticulorum, quinancßunt in controuerfia, quadattinet, pièfenfit ille de maieflate Chrifli hominis, eamjjpiamfuamfen-Euche.in comment, teiitiamdextrèexpltcauithisverbis : In homineChrtflo habitat omnisplenitu^nbsp;mhb.Regumlib.3. üiuinitatis corporaliter.EtaUbi.Dominus Saluator.in qtiofeloÇobferua obi»nbsp;lib.Rcgum. 'nbsp;nbsp;nbsp;ter officium Chrifli)fœdiispacis apudpatremhabemuspoli refurreHione afien^
lt;/«on»f(EZ«Hgt;,carnemyquamaffumfitexvirgine, in patrisdextram locauit»
-ocr page 117-mil DEI CLASSIS V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»0^
locauit. DeVnioneautemdaarum naturarum inChrißoßcfcnbit: Porta-bat autem terram leßa ,carnemquam acceperat de terra : amp; in eafe occulta-bat,neàludaüinuenireturDeucSientmcognouiffènt,nunquamDominuglo-ria crucifixißint. Ptpaulspo^: Illi ergo non cognofcentesperfequtttifunt hominem, necmoripetuit, nifiinhomine, quia nec teneripotuit, nifi in homine. Caterùm,mjfierium hoctantumac tarn eße magnum ,vt nulla, quantumuisnbsp;maxima humane nature prudentie, id aßequi p^tt,his verbis aßeruit : Quan-talibetplenitudtnefcientie, vitaßiritualiumfulgeat, apprehendere nonvalet, quomodofallumfit, vt,quiextitit,conciperetur, amp;antefecula autorho-minum, nafcereturhemo infinefeculorum, Deuscaro, Verbuminfansfierer.nbsp;lamamp;deiußftia aceternanoßra falute confequenda\ hecdocuit ac fcripfitz in’ Reg“®-Pidesfiletfinit is ad iußitiam reputari, ac rurfits: Qmd retribuemut vel pro hocnbsp;tantum, quod çamp;rfidsmbominifilutem dédit I
Sacramentum Baptißni, non tantum eße nudum fignum, quo indicetur, tarn certb nos per finguinemchrifii apeccatis eßimundatos, quàmcertb iamnbsp;per aquam Baptifmitinguntur corporanoßra : fid in Baptifme fimulfierire-generationem veteris hominis innouum, amp;peccatorum omnium ablutionem,nbsp;adeojj Baptifinumad eternam filutem noßram neceßdriunieße, pluribtis innbsp;locisex profeßodocuit. Sic enim feribit : Aquarum elementum in ablutionem peccatorum conuertitnobis Chriftus: quiaomnefidelium Bapti-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nt,'quot;?*’'®’
fma,quo Domino conficrantur, in exemplum celebratur Baptifmatis illius, quo ipfe aquas fanllificauit. Ac rurfus: Ne^enim alitervafieleltionis amp; mi-^nbsp;firicordiefieripoßumiu, nifi ad Baptifina illius ,quodinillofluminefubijt, re Wem in teitium li-fl)icientes,amp;ipfivitalifluminefitagamusablai.ltem;TSlifihumattumgenuspernbsp;Chrifligretiam,donum Baptifmatis humiliter excepißet,ab originali ôquot; aHua- idem in iibtos rc-lilepra Uberari nonpoffet. E« hec de dollrina ipfius. De morte ac obitu ipfiutnbsp;ex hißorijs nihil certt confiât,
P API 1 CV S.
PBOSPBBiVt hifioria referunt, ortundut fuit ex Gallia Aquttana, na^ piofp«i pawia, m»» vrbe Limonum, Imperatore Arcadia ,velpaulbante, Viringenijfa-cundifiimi, infuaiuuentute addillus honefiis Uteris ac ingenuis artibus,nbsp;inquibiis Deibenefieio,acnaturebonitate, ebvf^progrefius elir vtinter excellentes fuifeculi Latine lingue Script ores meritb fit numeratus. Expedit usnbsp;enim acelegansfuit, non tantttm in foluta oratione, vermn etiam in fcribendonbsp;carmine, ^uibus autempreceptoribus, amp; vbi locerum tantam eruditionis ex-(ellentiam aßequuttts fit, ab auteribus non ellexpreßum. carthagini ipfumnbsp;Aliquantetemporevixißcf exfcriptisipfiuscolligitur. ibt autem D, Auguflini
O i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auditg-
-ocr page 118-no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADÉMIÆ lESV CHKlSTi,
auditeremtpßtmfaijfe, indeconieclurafumitur, quideiusautoritatein, pt* ßeatontrapatriosdoHores defendetidam, (ir magnocertamine peßipßmobi-tumvindicandam, piumßbiamp;officiofum, at^Ecclefia, falutare effiduxerittnbsp;In patria etiam ipfum aliquandiu xnumex minißerio Ecelefiafniße alicubhnbsp;Narbonenfifortaßtsin proutncia , colligi potell exEpißola Ceeleßini ad Epi-fiopos Gallia data. Eaenim Epißela inter cateraetiam hac habet, videlicet,nbsp;venißi Ramam ad Coeleßinum quendam Proßerum, vnàcum Hilario queßuttbnbsp;quad quidam ex presbjterü Gallicarum Ecclefiarum veritati contraria tra-derent, amp;,vtappareat, Pelaffanidogmatisfeminaßargerent. Reginum deinde faäumipfum Epifiopum,Bergomenfis,Petriude natalibHS,amp;Tritbeminenbsp;eommemorant.
Singularifludio ,fide acfoUcitudine, infunäione fua Ecclefiaßica, ver^ fatuse(fedicitur,Eccleßam^ittuijfeacplantaß'e, nontantumviuus, verumet-iammortutuiam,id^dobtisßriptisfuu, interquapotißimum hac numerantur: Liber de pradillionibus ac premißiontbus Dei ,intrespartesfeäus, Libernbsp;de vita contemplatiua 6“ alliua, ad lulianam Pontificem. Epißala de gratianbsp;Dei amp; libero at^bitrio, ad Ruffinum fcripta. Reßonßones ad capitula obieilio-licfpeii fciipta. flitw Gallorum.Reßonfiones ad capitula obieä:ionum Vincentianarum.Reßon^nbsp;fiones ad excerpta, qua de Genuenfi ciuitate funt mtjfa. De gratia Dei contranbsp;Caßianumcollâtorem, Uber vntu. Sententiarumex operibtu D. Augußini ex*nbsp;cerptarum libervnas. Bpigrammatan Uber vntu, DepreuidentiaDeiltberv-Hiu. Et aliut 'n-ift À^a,fiçar,hoc eü, deingratis carmine heroico. Pfalmorum vl^nbsp;timorum quinquaginta fuccinäa expofitio, orationefoluta. lt;fua omnia, hoCnbsp;trdine iunéla, iam extant vno volumine édita.
In bisfuü Scriptis doärinam Euangelq maxima ex parte tradidit pur ata aeßnceram,excepto articulodelußificatione hominiscoramDeo, quem nottnbsp;Jiefperi.obieftio- vfqueadebfeliciterac dilucideexplicalfe,deprebenditur,vthacde repronun-nu Gaiiomm.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(tant, qui hißoriam leiagdeburgicam callegerunt. De Baptifino autemficfcri-
Ht : Sacrament um Baptifmat u, quo omnia peccata prorfiu delentur, etiant in eis verum eil, qui non funt in veritate permanfuri, amp; ab hac ad vitam ve-ramnonfiuntpradeßinati. Id quod fibidiäumeße pufent, quihodieconten-dunt, plurimos infantes Baptifino tingi, quorum nec deleantur peccata, neenbsp;ßat regeneratio, Atißiexregeneratis, dégénérés ejfefaiii non imméritéfuntnbsp;futatidi.
Ad vitam amp; conuerfationem Proßeri quad attinet, videtur it vfiu efi amicitia amp;familiaritate Augußini. Scrtpfit entm Epißolam ad Augußinutn,nbsp;quaoccaßonemipßprabuit, vnàcum Hilario Arelatenß, fcribendorum libro-rnm,depradeßtnationefanllerum.
Poßquamautem O. Augußini (quem peromniaßbi imttationis exeni-* plarpropofuerat ) amp; fcripta amp; vefligta diu admodutn fequutus effet, Ecde-^nbsp;fiam^
-ocr page 119-run Dïi CLASS IS V. - iii
ƒflbi commtjjam, gubernajjet annos vigM duos,itb anno n'ttnirumDomi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obi««;
«« quadringentefimo, qttadragefimo quarto, vfq^ ad quadringentefimum,fex-ugefimumfextum, vt bifioria iiagdeburgtca refert, tandem pie in Domino ob-dormiem, vitam cum morte commfttauit.
^EMigirS F\A3\(\
CORV M. APOSTOLUS.
EO ipfotempore, quoProJ^er ex vita hac emigrauit, fiorere ac celebrit effecaepit fanHusRemigiuf, Anno enim quinto, po^ mortem Projperi,nbsp;ipfe ad dignitatem Epifiopalem eSteueiius. Acidquidemnon in ea Ec- R.emlgijp»trla8cnbsp;(leßa, inquaProJperEpifiopum egtt,fedin alio quodam Gallia Epifiopatu,nbsp;vtpaulbpbU dicetur. Hie itaque Remigitu oriundus fuit ex pago, flue eaßrtnbsp;tanduno,pâtre AEmilio, matre verb Celina, foemina pietatis nomine cele-bri. Natas effefcribitur, circa annum Chrtfli quadringenteßmum, qaadra-gefitnumnonum. Adßudia bonarum artium ac pietatis accedens, illis multonbsp;temporefedalbinuigilauit in caßro tanduno. Mortuo deinde Remenfium E-pifeopo, ( qui locus à caßro tanduno nonprocul dißittu fuijfefertur )frequen-titotiuspopttliißias concurfit ad minißerium regendaacdocenda Ecclefiavo-(atur: ebqubdipfiaspietasamp;doblrinatinillaiam atate, famam ipfi concili-affet. Licetautemdiumultum^relttblatuseßet, acinteralianontantùm in-fima atatis annos pratenderet : verttm etiam publica voce fapiùs conteflare-tHr,necmoris, nec ex vfit Ecclefia eße, vt adbiberentur adgubernacula re- HemigiBs Remea-rum infantes : tandem tarnen vocationi paret, Epifeopus^ creatur folenninbsp;rita anno atatis fua vigefimo feeundo , qui futße dicitur quadringenteß-tnustfeptuageßmusprimus ànatoChrißo, fub teone, Romano Epifcopo. Virnbsp;eruditus amp; eloquens, ac in poéfi etiam exercitatus. Vnde etiam Sidonias f vtnbsp;bißoria Magdeburgica refert ) ip(um ab eruditione amp; eloquentta adeb com-MendattVtdicat : nonextitijfetum temporis viui hominis orationem, quam ‘nbsp;Remigqperitia, velfinelabore fuperare ac vincere non valuerit. Excellentemnbsp;hanefaam eruditionem ornauit alijs etiam virtutibus aqu'e laudabilibus. innbsp;dandts enim eleemoßnis diciturfaiße benignas, in vigtlqs aßidutts, in orationi-btisardens, plenus dileilionis amp; bumanitatis, Miraculis ipfum qttoqae cla-tuiße, Autor eilHinemarus, qui vitam eius pectiliari Hbro defcripßt, eumf^nbsp;trancorum Apoßolum amp;Patronum appellauit. Teßesfunt dfalq hißoriogra-phi,res magnas in Ecclefia ipfum effeeiße. In primis verb memoria amp; aier.na lau-dedignum eil, qubd Erantorumgentem vntuerfamprimus ipfe adfidem chri-fli adduxit, amp; potentißimum Regem Clodoueum.ßue tudouicum ( vt quidamnbsp;ipfum appellant )primum: deinde etiam duat ipfius for ores, poßmodum quoq^nbsp;exercitu ipfius reliquo tria miäia bominum vnà baptiicatuit : ac eßecit apui
Regentf
-ocr page 120-Ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESr CHRIST I,
aj^iduitate doHr'tHie, vt Eccleßa GaUiarum deinceps baberent defenfo“ remßrenuum, contra barbarosißos homines, Ar^bla/phem^splurimumdant'nbsp;tiiinpijs Eccleßit dantes. ^afanißeduUtateacvigilantiafuapraßitit, vt exnbsp;eo tempore doilrtnapietatis ac Euangelij in Gallijs plurimum incrementi futn-ferit. Ne^ hoc folttm, verum it ipfe magnam inde nafitts ell autoritatem apudnbsp;Romanum Pontißcem. Extat enim ( vt hißoria Magdeburgica tefiatur ) Papanbsp;Hormißla Epißola quadam ad hunt Remigium, in qua delegat Romanos Pon -tifex Remigio vicesfuas,pervniuerßtm Ludouici feu Clodouei regnum, ipfumq^nbsp;veluti vniuerfalem quondam Pontificem, amp; injpellorem Eccleßarum Galbanbsp;confiituit, amp; poteßatemfacit conuocandorum concilioram, dirimendaruinnbsp;controuerßarum, componendorum dißtdiorum ac certaminum ; ita tarnen, vtnbsp;non minimam partem gubernationis, ac potefiatis fibi referuet,dum vult o-mniumgeflorum acla adfe referri, amp; quaft rationemßbi reddi.
Ex quibufdamhifloricis, inter quosell etiam Bergomenßs, amp; Petrus d( ^atalibits, allegantautores hißoria Magdeburgica, commentaries ipfumfcri-pßißeinvetuscifnouttmTeßamentum, inPfalmosquo^j, necnonamp;aliaplu-RemigijstasSe rimaopttfiulaedidißeipfum : verum de puritate ac ßnceritate doUrina ipftusnbsp;iudiciumproferrenoluntiCumScriptaipßusnonampliiisextent. Interim tarnen hoc non reticerevoluerunt , ipfum nimirum rexiffe Eccleßam Remenfentnbsp;annosfeptuaginta quatuor, ac eb ampUàs : diem fuum obqße anno atatis futifnbsp;nonagefimofexto: anatoChrißo autem, anno quingenteßmo velcirciter, Vtnbsp;habet hißoria Lombardica.
T AL L ATf IP'S.
Vtot: Ciinchro- 1? EM.lGIOacProßerononincommodiadditurnuncquoq^Pattaditu. U „ici/; * gfiim ytPr0ßeramp; Marianas Scotus annotant acteßantur )fub annumnbsp;Domini quadringenteßmum, trigefimum quartum, eo inßorefuit, vt anbsp;Cceleßino,Romano Pontifice,adScotosßt mißtts; tum propter hareßn Arianatn,nbsp;tum propter ritus Aßaticosabolendos, amp; Romanos infiituendos, vtBalaus etiam affirmât. NationeGracumbuttcfuiffiCi acdifcipulum Iohannis Hierofotl'nbsp;mitani,inerewoSjiria, adCarmelum quidamopinantur, Atalq,Chrjfoßo-midifcipulumipßumfuiffieaffierunt; idquodveriltmilius effievidetur. Namitfnbsp;hißoria Cbryfoßomi, tum »» Sozomeno,tum inNicephoro, mentiofit cuiufdatnnbsp;Palladij, quivnacumalqsfuerit afflillionum Chrjfoßomiparticeps : amp; RO'nbsp;Soîomenuslib. 8 mainquo^jfecumcateriscontulerit, expoftturus Romano Epifcopo Innocentionbsp;ib calamitateschryfoßomhactribuitureiiamtumEpifcopititulusabvtroqjiSe-eap'ä^i. ' ’ zomenOiVidelicetacNicephoro.
AdScotositaqf.^, paulb ante diäum eil, miffius, Pelagianorum errorem acriter oppugnauit » iiec etiamfegnisfuit in taxandh gentilium fuperßitieni-
-ocr page 121-ÏILII DEI, CLASSIS VT* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tïj
itujttib eof etî/ttn, quantum potuit, omnino abrogate conattu eH: vnde amp; hoc tiomenfortittueil, vt Scotorum Apoflolus appellaretur. Quemadmodum au- valiadius ^cotoiui«nbsp;tem viua voce, acoretenusaocenao, Pelagtanorum dogmaeuertere, proJua vi-rtityfluduit ; ita calamo ac Scriptü fefe eidem mafiulè oppofuit. Scripta au~nbsp;tem,quaipfiattribuu»tur,funtpotißimttmbac : Contra Pelagianos liber v-tius, Homiliaruntplurium Uber vnus. Epißolarum adCxlefitnum Uber vntis.nbsp;Non vitra annum apudScotosEpifioptisfuiJJe, amp;fie anno Chrifiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortuw
effeputatur. HaHenui Claßis quinta.
CLASSIS SEX
TA, SEV SECVLVM
S E X T V M.
FVLgES^TlVS.
IN HAC CLASSE SEV SEXTO H 0 C HiAot.Magde.cent, feculo tenetPulgentius. henim ( vt hiftoria teftantur) clartu «•«?• i»-fuißediciturfub Anaßafio Imperatore. Anaßafiut autem Im.
^^perator ad gubernationem Imperij aceeßiffe firibitur , circa chronoiogi» D»ui-annum Domini quingenteßmum. ^o tempore initium fume-re coepitßextuma Chrißo natofeculum. Pulgentius ita^na-tione Aferfuity natuspatre Pulgentio, qui de nobilt Carthaginenfium Senate-rumgenere erat, ö“ matre Martiana. Patriam ipfiui fuiffe ciuitatem Toleta-»am,ex VolaterranoreferthifloriaMagdtburgica : addensetiam hoc, ipfum »imirum in prima ßatimpueritia, à parentibut traditum eße praceptoribus,nbsp;vtUterii Gracie dr Latinüimbueretur. Poßea à Paußo Epifiopo Monachumnbsp;ipfum eße conßitutum. Deinde vero reliblo monaßerio, Eußenfis EcclefiaEpi-fcopumeßeordinatum. AcineaEpifcopalidignitate talem fe praflitit virum,nbsp;vtmagnam aßequutus fitnominii celebritatem, non tantum ob infignem innbsp;confeßionefideiconßantiam : veritm etiamob fingularem ipfiue eruditionem,.nbsp;^afan'emultumprafuitEcclefiaChrißi, amp;fiiotempereviuuspoßeaet.nbsp;iammortutis,dumpeßeritatimultaegregia monimentareliquit. Ex iUorumnbsp;»umero recenfentur etiam hac : Ubri reßonfionumfeptem, quibus Eauflo, Gal-liaEegcnfisEpifcopo, Pelagianaharefeosajfertori,reßondit. Item: De gratianbsp;Egt;ei dr liberoarbitrio. Defancla Trinitatead Fœlicem. Liber régula verafi- Eulgentij fciip«.nbsp;dei. DeSacramentoincarnationiiDomini noßrilefu Chrißi, Ad Monimumnbsp;•de pradeßinatione, àquot; quibufdam alqs quaßionibus. Liber altercationie,
p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in
-ocr page 122-«4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ACADEMIA lESV CHRISTI,
in quo define cum Thrafimundo Rege dijputauit. Traclatiu flurimi, amp; condones, pracipuè de Natiuitate Cimfli, folennitate Stephani proto-mariyrii.
In his fuis Scriptis, tiiulta praclara ipfum tradidiffe de Deo, ac integrant dodrinam àprafligijs hareticorum fummo zelo vindicaffe, teflis eli hißorianbsp;Cent. 6. csp.io. JAagdeburgica. Exquaetiam perßicerelicet,quidfenferitdeijsarticulis, quinbsp;noßro temporepotißimttm in controuerßafunt. Ac de duabus quideni in Chri-ßo Domino noßro naturif,talia ipßus citanturdicta,qua turn Ncßorianifinum»nbsp;ruigcntins lib. 3. ad tum etiam Eutjfchianißnum apert'eimpugnant. Tale ell illud, quod ad Tbra-Thtaiyiuundiiin. ßjniundum firibit, bis verbis ; Ab mitto namq,^ conceptionis virginalisßc irtnbsp;Chrißo perfonalis vnitas manfit, amp; fie vtriusq^ natura inconfufa veritas per-durauit, vt nec home à Deo diuelli ,necDeiis à fufiepto poßet bomine fepara-ri: nectarnen Deus hominem confumtret, nec homo Deumin aliquo permu-taret. Et licet in Chrißi morte carnem morientem fuißet anima defirtura:nbsp;Diuittitas tarnen Chrißi, nec ab anima, nec à carne pojfet feparari fufiepta. 1-de'diiabus^n^^hrr-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;totum homincm Deus illefufeepit, idea totius hominis infe paßto-
fto naturis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in vedtate monßrauit.- Ac altbi : Queniam Deifiltus, de patris fub/lan^
tia genitus, nec fempiternitatem Diuina natura perdidit, dum hoc, quod e-ruigcnthis lib. i.ad temporale , pro temporalium aterna falute fufeepit : nec dominio natu-Thiafymundmn. ac vera Diuinitatis caruit, qui veritatem forma feruilis acceptam inter-minahili amp; inamißibili dominio fublimauit. Nec vera virtue, cunt noßram infirmitatem fufeiperet, infirmari potuit, qua vitium i^rmita-tisab infirmofubmeuit: nec imperfedus eße potuit, quiperfeclionem imper-fecioconeeßit. Neclocaliter ad infernum Diuinitas chrißtdefcendit,quafi-neiiiole ßcvbiqueteta conftflit, vt licet ea carere nullus locus poßit, locali-ter tarnen earn locus vlliu continere non poßtt. Esl entm ilia Dei vera infi-nita^ fubßantia, ineßabiliter in ftngulis creaturis tota, amp; in omnibus iota : non minoratur in minimis, nec augetur in magnis, non concluditurnbsp;tempore , non circumferibitur quantitate , non initio ceepta , non terminonbsp;finienda, aqua totus homo, amp; creatus ad iuflitiam , finepeccatofafee-ptus ell pod ruinam. Atque in bane fintentiam multa dextr 'e dtßutauitdenbsp;perfona Chrißi Eulgentius, in qs potißimttm, qua ad Thrafimundum Regetitnbsp;fcripfit.
FuUentij dofttina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'0 aiitem hominis arbitrio » qua ftierit ipfius dodrina, fequen-
deliberoarbitrio. tiatefiantur ,quafichabent: Datergo (inquitFalgentitu) Deus cornouutn, vtin iufitficatiottibus einsambulemus : quodpertinetad bona voluntatis ini-Fuigentius ad Mo- tium. Dat etiam, vt iudicta eins obferuemus i^faciamus : quodpertinet ad be-niniuin Iib.i.deprx- naopcrationis eßidum. Vndecognofeimus, Det eße, vt'bonum facere velimus,
amp; vtboKiiinfacerevaleamus. Et alibi.- Nec quifquam(inquit) hominunt, fiuead (ogitandumi (twstdoperandum quodcunque bonum, potest eße ido-neuit
-ocr page 123-FILII DBI CLASSIS V I. .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ll^
naß, nififuerit muneregratuite Dinina opitulationü adiutus. Deut e^enitn, qui Oper at ar in fuis amp; veile amp; perficere, pre bona voluntate, ßcut vtß ele-^nbsp;üianis affirmât. Abipfonainque eil initiumbona voluntatis, abipfo facul~ 4.adPtöbumde °nbsp;tas boni operis : ab ipfo perfeuerantia bona conuerfationis : ab ipfo datur in omionz.nbsp;prafenti feculovera cerdis humilitas , amp; infuturo retributionis aternafeli-citas. Ac rurfus : Hac omnia nuUatenus baberes, niß ri Deo munere gratuit Anbsp;donationisacciperes.Nonbocbominidatnatura,fedgratia.Nonhocexqaa- ,nbsp;litate conditionis humana habetur ,fed ex benignitate Diuina illuminatie- s“]dquot;rL'odorw^ '•nbsp;nis acquiritur. Home quidem fic à Deo fabius eil, vt hac habere poßit: fed seniwroi».nbsp;habere non poteli, nißdono Dei miferantis acceperit. Nam amp; octtlusßc fabtasnbsp;ebltVtviderelumenpoßit: fed videre non potesl, niß fe illi lumen infuderit,nbsp;S^odergo videt ocultts, beneficium eil luminis : quo ß caruerit, cacas rema-nebit in tenebris. Omnia à Deo creata funt, vt ergo quadam in détériora nonnbsp;recidant, gratia eiusgubernat: amp;vtad melier a quadam confcendant j gratia eins eleuat : amp; vt in aternum permaneant, ipfegratia viuificat, amp; confer-uat. Huias gratiaadiutoriumfemperebtnobisaDeepofcendum.fedne ipfum,nbsp;quodpofcimns, nofiris viribus aßignemus. Ne^ enim haberi poteblipfefaltemnbsp;oratienisaffeblus, nißdiuinitus fuerit attributus. Vt ergo deßderemus adiu-toriumgratia,hocipfumquoqijesigratia: ipfanarnq^incipitinfundi^vtinci-.nbsp;piatpofci. Ipfaquo^ampliùsinfunditur,ciimpofcentibus datur. Quisverbpo-teblgratiam pefiere, niß qui velit ? fed nißin eo Deus ipfam voluntatem opere-tur, veile nuUatenus poterit. Et talia de Libero Arbitrio.
Iamamp; de iaßificat tone hominis cor am Deo,amp;confequutioneateTnaglo» ria,ßcdocuit : Attendamus vitamaternam,regnHm^cœlorum,diuinitusüde Fuigentij doan«*nbsp;fidelibiupreparatum, fed hoc ipfum opta eblgratia. Exgratia enimdaturnon lt;ieiuü‘fic«‘on«-filhm iuflificatis vita bona, fedetiamglorificatis vitaaterna. Cum verb Deus Fulgennus Hb. r.alt;nbsp;Titam aternam donat,optuffuum,quodincbeauitiußificansimpiü,perficitglo- Monimm*.nbsp;rificansiußum. Hac auteni vtraq^gratia,idebl,amp; vit a bona,amp; vita at erna, innbsp;Chrifloleßi Domino noßro ebt. De plenitudine quippe eius nos omnes accepi-mus ,amp;gratiam pro gratia: id ebl ,gratiam glorifications aterna: pro gratianbsp;iußificattonisindebita. Acrurfta: infanbiiscoronal Deusiußitiam, quam eis ibidem.nbsp;gratisipfetribuit, gratisferuauit, gratisq^perfecit. In cœna Domini, veramnbsp;corporis amp;fanguinis Chrtßiprafenttam, ac vtrarnq^etiamßeciem, vt vacant,nbsp;ipfumpropugnaße, hinecolligi potebl, quod ad Monimumßc firibit : Calix, FuJgentij doéliinanbsp;quem bibimusiCommunicatio fanguinis Chrtßi ebt :nbsp;nbsp;panis, quem frangimus, f „ig'^nüus lib 2 ad.
participatio corporis Domini ebi. Vbißmuletiam cernitur, alienus fuiffie à de- Monimum. fendedatransfubflantiationePapiflica,dum panem adhuc appellat, que tarnennbsp;fiatimparticipationem corporis Cbrißidicit.
Deniq^vt Arianos acriteroppugnauittitaetiagrauißimaquaqjabipßseblpaß fißßnprimis verb aThraßimundOfVandalorü Rege,in Sardinia eblrelegatus.Bisnbsp;f inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Autem
-ocr page 124-Il6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÀCADEMIÆ lEST CHRISTI}
mutent in exiliam eifff ut,ac totidem reaocattu,moritur tandem anno atalà fu£ t!s. (um Ecclefia prxfutjjet annos z^.fub Imperatore Anafiafio.
TËOETHIVS.
Sr B eó ipfo Anaß aßo, floruit etiam Boethius : ideoj^ is non incommodi Bulgentio nuncfubiungitur: Is autem Boethius Anius Manilius SeueriniUrnbsp;patricius amp; cenflul, vir Grace ac Latine doffifiinusfuit: amp; multos in l?hi~-lofopbia, alÿsjy difciplinis, tus»floluta, turn ligata orationc cenfcriptos Itbrosnbsp;pofleris reliquit.Cateritm prater eos,quos in Philofophiapartim ipflemet firipfit,nbsp;partim verb ex alijs,potiflimùm autem ex Arifiotele Latine vertit: etiam hinu-meranturTheologici tDefideChrifliana ad lohannem. DeTrinitateadSjm“nbsp;tnachum flocerum.De duabus naturis in vnaperfona Chrifli. Item Uber i.deflan-ffaTrinitate contra hareticos,hymnos etiam quinquaginta compofiiiße'dicitur^
Boethiut quo tcm-, poievixctic.
Boethij fcripta Theologica.
Cent. 6. cap. 10. InhisfluisScriptts (vthifloria Magdeburgica tefiatur)dextr'e doffrinam de veto Deoexpofluit, actradidit.Chriflumetiafti ex duabus naturis conflaredocuitr acdemirabtliilla duarurn naturarusn in perflona Chrifli vnione in hanc flcri-pflttflententiam:Firmafltnquiens,vera^fidesCatholicac0ntinet,euHdem Chri-fium hominem ejfleperfleff urn, eundem Deum:eundem^ qui homo fit perfle-Boethiusde duabuinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vnumejfleDeum, acDeifilium : nec quaternitatem Trinita-
natunsin ciiiifto, tisaflrut,dumhomoadditur fltipraperfeffurnDeum,fledvnameandem^per-amp; vna petiona. flonam numerum Trinitatis explere. Vtcism humanitas paflafit Deus tarnen paßus eße dicatur, non quod ip fla Deltas humanitas faff a fit, fled quod à Dei-tatefuerit aßismta. Etpaulb pbff r Cutn^ in eadem perflona aliud flit diuini-ras,quafluflcepit , aliud, quam fluflcepit humanitas , idem tarnen Deus atqutnbsp;homo eff. Nam fli hominem intelligas, idem homo eff atque Deus : quo-niamhomo ex natura,Deus afiumtione. Si verb Deum intelligas, idemDeufnbsp;eff atquehomo ; quoniam Deuseff natura, homo aflumtione. Sic^ineoge-mina natura,gemina^flubfiantia : quoniam homo Deus, vna^perfona : quo-niamidem homo atq^Detu. Mediaq^effhac, inter duos harefles, videlicet intetnbsp;Eutjchianam amp;Neflorianam, via^
Quantum verb exfluperiiis alligata hifioria fernere licet ,flatis obflcurtis fuit inexplicanda amp; traffanda iuflificatione hominis cor a Deo,eam^,vt videtutrnbsp;Bre hijimbecillita- afiignauitoperibus. QuemadmoduetiampurgatoriumcotraScripturamdefen'nbsp;tes amp; naui.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dit,aePhiloflophicisflententijs nimiu tribuit. Orta etia tempore ipfius harefi qua-
damde Trinitate, accongregata hoc nomine Sqnodo ,is, ne fibi propter elo-quentiam caufla committeretur agenda,fleflubduxit.Vnde etiam Chriflianis flu-flgt;effusfaffus,eum deflanffa Trinitate contra hareticos conflcripfitlibrum,cu-ius paulb ante faff a eff mentio.. Senex tandem contra Theodoricum, italic
-ocr page 125-tlLÏ I OEI, CLASSIS VT«
II7
KegentfSenatus Romani autoritatem tueri voluit,fed earn ob caufam à Theodor rico in exiltHmpulfus,ac omnibus bonii fats exutiUfinteremtasetiamtamp;Ticininbsp;fepultus (JJefirtbituryAnno clmßi jZ7.die p8.attte Theodoriii mortem,qua in-(idttin dfem2.Septemb.illius anni.
FVLgent^aCBo'éth^ lt;s^v)(^tflt;^amp;conttmporaneusettamfuitAkimus,qui vnà cum his duobus fubAnaßafiohnperatorefloruit. Natus autemeliinnbsp;vrbe Vienna,patre ificio Senat ore amp; Epifcopo,matre Audentia, ac à tene~nbsp;risannisJiterishamanioribHsaddiüus,inqsadeoprofecit,vtfacilècumdollifli-mis comparait potuerit.Quamuis aut emampliflimum ipfummaneret patrima-nium'.tamenexfuperflitionevaledicensmundo,monaflicenprofeffiueflin Cx-nobioDiuorumPetriamp;PauU,advrbisViennenfismxnia.lndepatrimortuo,in: ^’^cimusv.sitcofnsnbsp;Epifcopatu Viennenfifuccedens,tampia doSlrina, qua vita fancltmonia Celebrisnbsp;fuit.Ac Itbrosfcripfit carmineheroicoiDe Origine mundi lib.i.De peccatoorigi-nali lib i.Defententia Dei lib.i. De Diluuio liber i. De tranfitu maris rubrilib.i. Akimi fciipta.nbsp;Epißolarum lib.p.Et hsmiliarum lib.i.
Quiddeperfona Chrifli,amp;duarum natur ar urn Vnione in perfona Chrif fli fenferit, exhispaucis videre licet, vbi inquit:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®
Namq^ dator vita pramiflt talia Chriflus, Etgeminata dedit fubflantiafalua falutem.nbsp;In terris fumta nitida de Virgine caminbsp;Naturalis ine^ patrio degerminefulgor.nbsp;Et médius quidam îAediator in athere celfo.nbsp;Ad Cxnam autem Dominicam quodattinet, aperte ajferuit Alcimw^nbsp;Chrifium in ea nobis perrigere ac exhibere verum fuum corpus comedendum^nbsp;ne verum fuum fitnguinembibendum, id quod liquida conßat ex his verfibusi.
Per quem fublimis pradiceret antefigura, Edendiim ex vtero purum fine femine corpus,nbsp;Quo caperet pofeenda falus,defedefispernanbsp;lllabente Deofiter is altaribiu efeas:nbsp;Woefignofummus pereußa rupeSacerdosnbsp;Protulit irriguas populisfiitientibushaufltts.nbsp;Chriflum narnq^ videsflabilem confifiere petram,nbsp;Percuflit iaculf,largos qui prabuit vndos.nbsp;Surr exit fuisfacro de vultterepotum.-
ns
ACADEMIA IE SV CHamp;lSTb
Aleim. Iib.de transitu marisrubii.
Aicimidoftriiiade Coena Domini.
Quibmfane carntinibus baudobfiuri teflatumfecit Akimtis, nostnSa-cratnentoCœna Dominicacotnedereilliidipfum corpttc Chrifii,qu9dfne femi-ne purum ex vtero Vir^inii ßt egreJfumM bibere ilium ipfum fanguinem Chri-ftijqui ex ipfitu facro vulnere effluxerit.
Inter res,praclari ab ipfogeflas.numerantautores, quod Gundebaldum, Burgionum Begem,in Arianorum harefin lapfum,magn0 cum laboreadCathe-Uc£ Ecclefiigremium reduxerit-.acpraterea etiam magna certamina habueritnbsp;cum TSieftorianii, Eutj/chianic, SabeUianû, amp; aiqs hareticif. Quos, vbi fatie diunbsp;eppugnauit,mortuuc,ac in monafterio Diuorum Eetri amp; P^tuli apud Senatorinnbsp;am Viennenfium vrbem fepultuc e^.
g £ g 0 nbsp;nbsp;nbsp;7 s
PVRONEFÎSIS.
CregoriusEpifco-pusTaionenlis.
A vit urn fequituriam Gregoriiu,quern vacant Turonenfem.Uic enim anno letatüfuaoitauoAuitepraceptorevfusefliacpafieaaNicetiojLttgdu' nenfiEpifcopOtinS. Uteruinßitutuijoäauadeindelufiini luniorisan^nbsp;ttofailas esiex monacha decimut nontu TuronenßsEcclefta Epifcopuc, vthißo-rw Magdeburgica refert.Libri ab eo in lucem edithdicuntur hi;Decem Itbri hi-ßoriarumdeRegibucFrancorum : Septem libri miraculorum : Vnus de laudenbsp;S.Martjirum-.Vnus in Pfalterium.Dextre quidem docuiße ipfum de mult it arti“nbsp;cults Religionis ex hifi,Mag,colligitur‘jx eadem tarnen aquè etiam deprehendi-tur, ip(itmnoncaruißefuisnauis, fedoperibustribuißi reconciliationem cumnbsp;fisnaut Deo-.mortuis oßibttsaßgnaßevtmfenfitiuam:Sanäoruminu9cati»nem appra-bajfe. De morte fpfius hißoria nib tl certi babent.
CJSSIOTtO
ClRca hac tempora vixiße etiam fcribitur Caßiodorus: patria Bauennas is futt,prlt;tßantibiu maioribus ortus, ac propter excellent em eruditionem,nbsp;quam in Bbilefopbia habuit,praceptorprimiim datus eSl Theedorico Go-thorum ac Italia Regi-.deinde Cancell fallus,per omnesdignitatum gradue ab eonbsp;Hift.Mag «nt.«, eueäuseSi. Senatorelelius,meruitfacripalatqeßequaßor:deindeconfulerdi-•“P-’“-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttariut,tum officiorummagtßertacpoßrembpatriciiis Romanus,qu£vltimaaC
Jumma dignitasfuit. Vidensautem clarißimorum virorum fortunas, accafas tnirabtles,Gotborum^crudelitatem in bonosac innocentesconfiderans,fertu-na fidere noluitjfed dignit atibus mundanis renunciauit,amp;monacbus, ac Abbasnbsp;tnonaßerqRauennatisellfallw. Libri, quosadpoßeritatem tranfmißt,funtnbsp;hiiCommentariorumin Palmoslib, i. Deratione animalib, i. DecbaritateDeinbsp;amp;proximitacveraamicftia,In{anticacanti(erumlib.j.ComplexionesinApoc.
Ub.f’
-ocr page 127-lIp
FILII DEI, CLASSIS VT*
lib. i Teflimofiium ipfiperhibent autores hiß. Ma^.quld do^rinam de Dit dexgt; trètradideritJicctinreHquüartfCulii explicatidii noniraproUxHsfuertt. Dcnbsp;rnionetarnenperfonaliduarumnaturarum inchrißo, amp;mateßa:e hominü cafsiodoridoftiin*nbsp;Chrißißcdoeuit:FaäHs(veitadixeri)n)humanatnsDens, quietiaminaßiim- j*.«vinonepedoni.nbsp;tionecarniiDeui eßenondeßitit jncenuertibilK manens, aßiimto conuerübili caffiodomsin rial-homine, naturamfuamnonminuens,fedconditionem mortalitatis exal-tuns . Et alibi:Genitns eil enimverus Deas de Deo,lumen de luniiKe,igt;nniigt;rtalis Caflîod.in.Ffal.«j,nbsp;dettnmorralhinuifibilisexinuifibiliiomnipotensdeomnipotenteyamp;CieteraiquAnbsp;Vniras ilia intomprehenßbilis verè creditur habere communia. Ae raißue;
Eiam quis,r0go,fibi ad bene agendum,fine Diuinagratia largitaîefifificiat.cùni Caffiod.in ïfal.j. humananaturapergratiam , qua vnitaett Deo j ad Partis fit dex-tram collocata.
Deltberoautemarbitrio hlt;ecipfiusfuitdoblrina:QaBniam,inqHit,voca~ Cafliodorus quid tio Domini omnemeritÜpracedit,necinuenitdignum, fed facit. Ideoenimgra-tuita(dicitur) alioquin iußa diceretur.Hace^lergo bona voluntof, quanoi vo-(atamp;attrahittnecquicquamproficuiimvalemitsccgitare, velfacere, nifi hocnbsp;accipiamtu à bonitatis autore,ftt-ut Apoßolus dicit : Non enimpoffamae cogita- caffiod.inPfal. ui.nbsp;reànobù,quafiexKobi5,fedfufficientianofiraexDeoe^i. Item : EH qaideminnbsp;mala parte execrabilis libertés arbitrij,vtprauaricator Creatorem dejerat,et adnbsp;vitia fe nefanda conuertat.ln bona vero partearbitrium liberum, A dam peccan»nbsp;te,perdidimtu,ad qaodnifiperchrißigratiam redire nonpoffiimiis,dicenteApO''nbsp;fielo: Deus eH enim^qui operatur in nebis amp; veile et perficerepro bona volanta-te.Vndeaßidua erationeprecandum eH,nenos voluntas peruerfa rapiat, fed in-ßiratioDiuina poßideat:quiit quicquidexnobifmetipfisfifpt}i}us,mortifera con»nbsp;tranosatidaciaconcitamm.
fiatuit,dutnßcloquitunSaluum fe Dauidpeiitfieri, nonfecunditm mérita fua, caffiod.inrfa'i.'«?** fedpropter Diuinam mifericordiam,in qua dumfixa ffiesponitur,veniafaciliusnbsp;intpetratur.Etalio in locofuper idudPfalmi'.prenihtlofacieseos,amp;c. ficfcribit:nbsp;Qaiagratisomntafuapietateconcedit,neccHiufquammeritumexigit, vtpoßitnbsp;proprio labore faluari.Quid enim mcruit latre,vtfic velociterparadifum intro- Idem in îfal,$s.nbsp;tret? Quid publicanus, qui repente de temploabfoluttuexiait^ipfe dédit confef-fionisfubitum votum,qui donauit amp; pramium',confiât ergo pro nihilo peccato- uem inpfai.«;,nbsp;resfaluosfieri,qaando certum eH,conuerfionemgratuitalargitateconcedi. Ite:nbsp;IpfaeH gratia,qua gratis datur,quianosipfius bonapraueniunt, dum ö'ipfumnbsp;quoq^ bonum veile conceditur. In Coena deniq^verum Chrißi corpus, amp; verumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i«-
ipfias fanguinem nobis,ac omnibus earn fumentibus dißribui,comedi, ac bibi,his terbis aßiruit: Tot um ad communionem facram conuenienter refertur, fdiHumnbsp;videlicetPfalmi:Flumen DeieHrepletum aquis,paraßicibuf»Hlorum) quandonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupetpfil. «?
dus fanguinem bibimifs,^' de dus cerporefaginamur.
-ocr page 128-ÎÎO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHRIST I,
Lieèfaatem ifta plana fint, ac cumfidei analogta conueniant : in fcùptû tant en ipfius repefni dicantur non pauca.qua à faerù literû diJJentiant.Vt quodnbsp;Caffiodoti. lt'^artjrig,elee»tofinis,alijs^operibusreinifiionempeccatoruminterdum tribuit.Opinio etiam ipfiiti til,angelospreces noftras ad Deum referre. De exitu vitinbsp;ipfius nihil memorant Hifiorici.
F 0 r 3\r_A T V S.
INàdit in hoc etiam feculum Venantius Honorius Clementianus Portunatusi quifiub luflino lunioreclaruitanno Domini jy^.vt ex Sigeberto refert hiflo^nbsp;Cent.«.cap.io. n4 M.ag4eburgica. Fuit is natione ltalus,natus nonproculà Taurifina ciui-tateiRauenna tarnen educatH5,in diuinis Scripturis eruditifitmus euafit. Vndinbsp;pus naVXnfls'”*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orationeprofit, amp; carmine inter Doäores fiti feculi maxime excelluit.
Profeciiisin GaUiam, primo Turonis, pofiea Piilauis federnfixijje, ibi^ initié Auentinur, iib.3.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;preAj/terypoftea Epifcopusordinatus effe legituriac Gallos ad mitiorem vita cul-
tificum,dVio'hanne tumjcriptts amp; exemplo reduxiJfe.Scripta,quapoHfe reliquit,fiint ifia ; De ex-tcitto. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cidioTuringorumlib.i. AdluniumdeRadeguntelib.t. Adluftinumluniorem
îoitunatifcnpta. ßb.i.AdSophiam Augufiamlib.i.InperfonaRadeguntislib.i. In laudemMar-tiniEpifcopiUb.i. DeLeontio, venerabili Epifcopo,Ub.t. Deeodemlaudisltb.i. Jlj/mnprum tr7.lib.i,De miraculis S. Martini lib.a-.Vitam fanUi Hilarq Piclaui»nbsp;enfis.Carminumadamicoslib.i.Hodcsporicum vitafualib.i.Epifiolarumaddirnbsp;uerfosUb.i.AdDiuum Gregorium Magnum,Epifi:opumRomanum,fcripfitvn'nbsp;decimlibroscarminum.EtadSigebertum, Gallorum Regem fcripfit librumdenbsp;adminifirando regno.
Fsttunati doftilna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4 doärinam ipfius quod attinet,aperti ajferuit ac tradidit,folam Chri-
de mftificatione. ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortem acpafiionem neftram ejfe aternam iufiitiam acfalutem : id
Mift.Mag.cent,$. «ap.4.
quod liquidé confiât ex hisfuis verfibus:
Virtus celfa crucis totum reflè occupât erbem, Hac quoniammundiperdita cunbtarefert.nbsp;iiuod^ferut ferpens infecit felle veneni,nbsp;Chrifii fanguis in hoc dulce liquore lauat.
DeBaptifmo.
Qua^ lupifuerant raptoris pradaferocis. In crucerefiituit Virginis agnus outs.
Baptifinum autem non nudum duntaxatejfefignum,quo denoteturgra^ tuit a ablutie peccatorum, qua perfanguinem Chrifii fiat : veriim in ipfoSapti-fmofieri regenerationem hominispeccatoris, amp;peccatorum quoq^ ablutionemnbsp;ibi contingere Baptifatis,hocd9cuit Carmine:
Ardua facrati Baptifmatis aula corufcat, ^uo deliiia Ada Chrifius in amne lauit.
Hie
-ocr page 129-FfLII DEI, CL A ISIS V I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t2t
BicpafioreDeopuriigrextnergiturvndif, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ibidem.
Hlt;££ macttlata diu veUerageftat ouis.
Traxit origo necem de femine,fid Pater orbit
Purgauit tnedicit crimina tnortis aquit.
Qniaverbnemofine defeHuviuit, tdeo etiam Fortunatm in hocminùs fortunatus fait,quia non folum Deumfed etiam fanäos inuocandes effi cenfu^nbsp;it. Obijt,acfipultus esi Piclauù.Et haólenus Clafiù fixt a.
CLASSIS VIL
S I V E SECVLVM
S E P T I M V Mt
U T^ASTASIf^S.
AC AFT AFP STAFFS FCCLFSIAPV M. per tetam fermé Afiam in deteritu mutari cœpit, inualefientenbsp;pafiim Saracenorumfurore : ideofj amp; multa Eccleßa intercide-rttntiamp;numeruscelebriorumDoâorumfalltue^irarior. lnci~nbsp;ditautemininitium huiuificuii Anafiafitu.Isó' Sinaitadiélutnbsp;til ,'propterea, quod in monte Sina aliquandin ieiuntjs amp; darioribuf exercitqs
feipßtm macerafiit. Antioehia deinde facias eil Epifiopus temporibus Imperato- Anaftafim vbi St risPhoea.qui ad Imperium aecedens Anno Domini e!o4.iUudtenuit fiptem an-fJis. Epifiopum autem cum nihil magis deceat,quant aut viua voce, aut firiptis chytrçus in cino-(urare,amp;promouerefalutemEccleßa, ideo firibendis Jibris Anaftafitu aliquid quot;‘’’•’S*»-ttiamtemporistribuerevolttit.Exarauitigiturifia:Librum videlicet, qui óJ'h- fciipta.nbsp;yór, id eil,duxvia,infiribitur.ItemaUum, cut titulus o^tiißdeil,fines. Com-ntentariumfuperpfalmumfixtum : Duos orationesad Antiochenos: Libellantnbsp;contra M.onophjficos, amp; Acephalos. CateritmmotafeditioneannoCbrifiióio.nbsp;àludais.quifimulAntiochiadegebanttVnà cummultisalfichrißianistract-dataseil,amp;’fœda morteinteremtus, propresnimirùmexcrementis inosinge- ctat.7 cap. to.nbsp;fiis,vt hiftoria Magdeburgica ex Nicephoro refert.
Ç^EGOliirS
M. A G N V sS
ANaftafio MW adiungendus videtur Gregorius, quem Magnum vocant, primas nimitàm eins neminis Papa Romanus.Nam et hic inter celebrio»nbsp;rch
-ocr page 130-«
122 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA II ST C BlUTIi
VigiîaiitlaGiegorij Magat.
res patres ac fcriptores Ecclefia paßim ab emnibus numeratunacfub Itttperat ore fittiaGtegorij M»- Phocaaquèac AnaflafiusvixiJfelegitur.Eaitautem GregoriosnatiosteRoma^nbsp;nus,Cordianiclar'tßimiviriSenatoris,amp; Sy lui^filiustPeelicis Quarts protsepos:nbsp;aprisniscanabalisfludqs pietatis addsätss. Faäsu adelefiens in menafieriumnbsp;qaoddatn fefe recepit, vbicùtn peculiar em vitafanilimaniam praßeferret, ac te^nbsp;tfuprecibus et orationibiis deditsu eßet,omnium oculos it a in fe conuertit,vt bre»nbsp;tsi Abbas eius monaflerÿ eligereturAnde ciitn obßriäe viuendi rationem fubindenbsp;ad altiora veheretur,tandem Pontifex RomansiseSl creatus: id verb inuitus ad-^nbsp;»soduns, amp;,vt bißoriapcrhibent.diu multuns^ reluclattts, Porrb eo munere acnbsp;officio itafssnctus eße legitur,vtfeqttentiafeculaneminem parem habuerint,ne‘nbsp;äumfaperioretntvelfanilitate vita,veldoärina etiam acfcriptis. Vndenon de-fitnt,qttiputarunt,eus»nomenißudGregorij, quodLatinè vigtlemßgnificat,nbsp;fingulari quodäm quaft fatofirtitum eße, vtpote, qui »enfolsttnßbi ac Ecclefianbsp;ßai temporis reäb vioendo ac docendo indufirius vigil extiterit.-veritm etiampronbsp;poßericatefolicitus,meditando do'fcribendo diligentißime vigilauerit.
»
Scripta ipfîus.
Gregorius in Ffal. pcenitcntiäles.nbsp;Grcgorij Magni do-ürinadepetfonalinbsp;Vuione.
Ibidem.
Gregor. In Ezech. Horn.».lib t.
Scripta autem illius hac font : Ilomiliarum ao.fuper Euangelia Ub.i.llo-miliarum faper L ‘Q;ekielem lib.z2.Jn Cantica camtiorttm Isb. j. De cura pafio-ralilib._^.Ui7.Pfialiuospxnit.lib.i.Jnlibrum Regumlib.ä.Decretalium lib.2. Et ¦ catera.li! htsautem fuismonimentümHltacontinentur,quibus non incontmo^nbsp;¦ d'eexplicauiteosfidetarttculos,quihodieincontrouerfiamvenere. Inprimisve-rbdeVnioneperfonaUduarumnaturaruminChrißoficfcriptumreliquif.Abßtnbsp;hocabitttelleblibusnofirts, vtperfonamDei amp; hominis Redemtoris noßrilefitnbsp;Chrifiiexduabissperfoniscredamusvnitam. Exduabusquippe, amp;induabusnbsp;hunc naturu exißere didicimusfed ex duabus perfonis compofitum credi, vt ne-fas vitatnus.Itemsln vnigenito Dei Filio natura Diuinitatis vnitaeH^ noflra na~nbsp;turafsnquaadmirationehumanitasin maieftatisgloriamexcreuit : Di-uinitasverbaßuifttlgorispotentiahumanisfeoculistemperauit, per hoc quoinbsp;humana natura clariorfabla elf. Et alibi: In Redemtorenofiro natura Diuini-taris amp; humanitatisinconfusèfibimet vnita at^ coniuncla, vt amp;perhumani-tatem Diuinitatis eitu claritas noflrispotuißetoculis temperari, amp;per Diuini-tatem humana natura in eo clarefceret,atqj exaltatafulgorem vitra hoc, quednbsp;treatafuerat,haberet.Hac ille.
De iuftificatione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iamamp;tjtaplanajuntG‘perJptcua,qua desuflificattotiu articule Ecclefia
US fcr'ipfeüt^quot;^°” Z“® f^porettadidit Gregorius.Sicautemfcribit:Gratiaquippe redemtifumus, Greg.in cap.z». lob. tUa namq^ fola Opera male viuendo dedimus,quibas, fi iufla retributie feruao'e-lib.iî cap.xi. tttr,HonGhrifiiis,fedfuppHeiaredderentur. Item: lpfitiußitianeßra,adexamen Dinina ittßitia deduäa, iniuflitia eil;etfordetin dißriHione iudicis, quodnbsp;Idem in r.cap.lob. inaßimationefulget operantis. Vnde Paulas cum diceret : Nihil mihi confiitanbsp;lü).s.c»s,t.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fum,protinus adiunxit:fed non in hoc iuftificatus fum.Qui caufam mox,cur no»
fu tußißcatusfinßnHantait'.^i autem fudicat me, Deminns eit, A cß dicat: id-(irc9
lamamp;ifiaplanafuntó'perjfiicua,qua deiußificatiotiis articule Ecclefia
-ocr page 131-V t X. 1 1 DEI, CLASSIS V 11,
123
lt;ïr« t» e@,quotl nihil tnihi cenfcius fam.ittßificatum me ^bnego,quitt ab to, qui «ne iudicat,exan}inari mefubtihùsfcio.üißtmulada erge funt,qutt exteriùsfa-uent,re[gt;r!menda,qu£ interiùsperfirepunt,declinanda, qua quafi neceffaria in-utluunf.dquot; tarnen in hû omnibus adhuc dißriäi exantinûflageüa metuenda,nbsp;quiaamp;ipfaperfeilionoflra cutpanoncaret, nifihancfiuerta iudex in fubtilinbsp;lanceexaminismifericorditer penfet.Item;Advitamnonexmeritif,fedexve~ »-loi»,nbsp;«iaconualefco.AcrurfustNon ergo infletibus,noninaSibus noflris,fedinaduo- Hem ub.’i.i’n Ezech.nbsp;tatinoßriallegatione confidamus.Ac alibi-.Non de mets meritü confidens, vttne Homiinbsp;faluumfaciasjupplico: feddeQ)la.miß;rieordiatuapr£fumensimpetrare,quodnbsp;non de mets tneritisßero,Itetn:Ante aduentum Chrißi Sanäi,quiipfum in carne venturam exßeÜabant, eumqüerolumSaluatoremfuum eßefciebant.pernbsp;««ifidem faluati ßtnt. Et bac de iußitia cor am Deofenßt Gregorius Ma-
Caterùm quantum adBaptißnum attinet,paßim in fuis fcriptis teßaius tïlGregoriuSiillum non ejfe nudumduntaxatßgnum hominis Cbrtfliani, iamnbsp;ferfanguinemChrißiapeccatisinundati:verum inBaptifino ipfo reuerafierinbsp;amp; hominis ipfiusregenerationem, amp; peccatorum ablutionem,multis in loiânbsp;aperteaccenfianteraffirmauit.Sicenimfcribit:Quifquis Redetntorisfidemfiif-cipit,perredemtorünoßriBaptifinumrenafiitur,etS.{aniligratiaabomnipec’ * 'nbsp;tatorßdimitur.lte:InBaptifmoChrißidunicorpusmergstur,animaabluittir,et idemincantic*nbsp;per iUiusfidem, qui pro peccatoribtss mortem pertulit,animalTumana à peccatisnbsp;omnib.jnundarifecredit.lte-.Apeccatisomnib.inBaptifmeabluimur.Etrurfus:nbsp;In BaptifmateS.EcclefiaaquaabluitHr,etàpeccatorunigredineperS.fanâum,nbsp;quemrecipit,amp;per Chrißifidemdealbatur.Item:InBaptifmodealbamur,dtim ibidem.nbsp;amißanigredinepeecatortimadmundiciem nouavita reformamur. Atnonnbsp;opuseihpluraadducereteßimonia, iliafatisdeclarant, GregeriumcumDiuo Ephefs.idTit.j.nbsp;Pauloßatuijfe, Baptißnumlauacrumregenerationiseße, quo amp;peccatorumnbsp;fardes abluantur, amp; homo in peccatis conceptus ac natas per aquam amp; Spirit lohan j.nbsp;iu}nfanâum,vt Chrißus inquit .renafiatur, Sittam fententiamdumetiam-nurnhodiefequiturEcclefa/benefacit.
Deniq^ de Cana Dominifie docuit acfcriplft:Bonus paß or, inquiens, pro QH'“?
¦ouibus fuis animam fuampefuit, vtin Sacramento noßro corpus fuum amp; Gregor, in Cuaogci, fznguinemverteret,ô’oues,quasredimeret, carnisfux alimentofatiaret. «««quot;' m.
Item-.SiinßabulummefanHaEccleßaduxeriSjCorponsamp;ciAngüinistuime ï^ntiaies. refeélionecibabà. Acrurfus: Deni^ corpore fuo amp; fângoinepafiimur 0quot; ibidem.nbsp;viuificamur.alimurà’faginamur.Aciterum-.Preciofiftnguinisefufionegenus idem in pfal.pœnî-humanumredemit, amp;facrofanilum viuificicorporise^fanguinisfuimjfleri- i'quot;“®'®’-urn membrisfuistribttit,cuiusperceptionecorpusfuum,quodell Ecclefta, pafii-
-ocr page 132-'¦gt;24 A C AD E MI Æ I E S V C H B. I S T b
MeminEuangelia pusamp;faiiguincmCZ/nT?» ORE percipere,amp;tiperuerfismoribtucontra‘ Homil.iz. ire,nihtlprode^. Quidveroderealiprafentiacorporit amp; fanguinif Chriflitftnbsp;Cixna,eius^oraUperceptilt;ine dilucidioi dicipojjet? Gregorium bunc primo S4-cerdotibnsc£l!batummand4ff'e,(cribitllttldricns Epifiopus Augufiantu inEpi-fiolafua ad Nicolaum Primam, fed poftea inuentii in quadam pifiinafex mil-Ubus eximpurocalibattt fubmerfis infantibiie,gementem ac dolentem illud de~nbsp;(return reuocajje,adieita hac voce:Meliut e^nubere,qHam cadibits caufampra»'nbsp;bere.Obijt tandem anno Chrifli óoé. (vt ex hißoria Magdeburgica patet) cor^nbsp;ptti^ ipfiiu Roma in Bafilica Petrifepultum eh.
OT) S S.
C F B idem tempus Celebris etiamfait Andodenus, qui amp; Dado diclus esl, ex *^0ppido SueffotiicoinomineSanciato.ortus.A tenerisflatim annis adpietatemnbsp;educatus, ad earn maxprogrejfas est dignitatem amp; autoritatem, vt extruxeritnbsp;M.onaflertHm Resbacenfe, in Btirgundenfifaltu, fuper torrentem,quern incolanbsp;Resbafem dixere:tflqj anno Domini ó^7.Pofiquam autem multa loca peragraf-fet,acfemetipfurh pradtcandoexercuifet,tandem Rotomagenfis Epifiopus créa-
Hift.Mag. cent.?.
cap. ro.
Andodenus Roto- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; ,
DiagenfisEpiicopus. tuseU.Abautoribtucomedatur,qubdfueritinfunllionefuahumi[!scorde,gra~ in dt[igendo,(^ patiensin aduerfis. Librum firipfit de anima Dagoberti, Regtf
uisvultu,fiapiensin celloquio,prudensinconßlio,vel}emensinarguendo,aTder,s indt[igendo,(^patiensin aduerfis. Librum firipfitdeanima Dagoberti, Regtfnbsp;Erancorum.Obqtin cUppiago,villaregia,propeParifios,AnnoCbrifii 6go,
SOT HT^O 17 S,
Qophroniusvixit circa annum Domini^2o. Ac primumtnonachtu fuitprepe Soph. vit. Hieio-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alexandriam,deindeprccibus Ct importunitate quorundam ad Epifiopatuttt
tlierofoljmitanum adminifirandum quaficoallus eti; vbi videlicet munus ifiud propter labarum ac periculorum magnitudinem diu multum^ recufafiet. Vndenbsp;etiam de hoc onerefibt impofito, in epifi. quadaad Sergium Confiantinopolita^nbsp;num coqueritur,acpre(espro fefieri optât, vtfitfficere huicfuntlionipofiit,et nonbsp;fuccumbat.Pra cateris multu negocijcertaminisipßfuitcum Cj/ro Alexand,nbsp;qui vntt cum quibufdam alifi hoc tempore Monotheletarum harefin mouebat.Acnbsp;firipfitSophronius hocipfode négocia adiam ditlum Sergium Confiantinop.quanbsp;ipfitusepiftolapofteain 6. ConflantinopolitanaSjnodorecitata, c^a conuentunbsp;Epifioparum, tanquam Orthodaxa etCathoUca, recepta ett atq^ approbata. Pra-Cent. 7. cap. to.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dpua Cap. iUius Epifi.ita recenfentur in hift.Mag.vt quiuisfacilimèex qs depre-
benderepofiit,quid Soph.de perfon.Chrifii,et VniQnenaturaru,etfenfirit,et do» cuertt.
-ocr page 133-' fuerir.SUftt a. tßaipfum credere vnam effentiam, actres tn diuinttttteperfanof.
' Fritterea ipfitm ftatuere in Chrifio duos natttras, diuinam amp; humanatn, inte-
amp; cum vtrias^preprietattbiis, vnitae tarnen, amp; in vna tantumperfott/t^
Confufionem vero naturarum in Cbrißo, quam Eutj/chesfomniarit, ipfum ne- chtifti. quaquam admittere. Separatiotiem quoq^ naturarum nuUomodo concedere,nbsp;nee fentire ipfum cum Nefiitrio, quivnitionem tantum de confiliorum amp; affe-iluum cencordia intelligit. Damnare ipfum etiam Arium, Sabellicum,Manem,nbsp;Samofatenum, Apollinarem, Diofcorum,amp; alios,qui de Chrifio aliter fentiant.nbsp;Tandem coaélaSjnodoin Palafiina omnium Epifcoporum, harefin Monothele-tarumpublicèanathematizauit. Invtiiis adhuc dicitur fuijfeac Jfeblator Sophronius , Saracenorum principe. Hornare, vrbem Hierufalem amp; templum ca-piente,idquodfa{tumellannoChrifiië37. Vndeó' vltimutHierofoljmorumnbsp;Epifiopusvocatur.
fiSlDOTiJ^ S.
reliques Epifioposac Docleres,qui hoe feptimo feculefloruére,prtn-cipem locum facile tenet ifidorus. ld quod tefiantur non tantum Scripta amp; lucubrationes.quoipoUfereliquitplurimascverùmetiaaélaacrespraclarènbsp;gefiie,quit paulo inferiùs commemorabuntur. ^a ante nationefuerit ort us ifi-dorus,nonvf^adebdifertèexpHcanthifiorici. Magdeb.fanèhifior.pronunciat, cent.;.cap.i».nbsp;ipfumaut Germanum,aut Hiffgt;anumfuifie,ac ab ineuntefiatim atatevfum effenbsp;praceptere Gregorio Magno : Pofiea Leandro in Hijpalenfi Epifeopatu fuccefiijfe,nbsp;doilrinaq^amp; vtrtuteadmedum claruijfeanno Domini lt;$27. Libresquoq^adpo- iGdoms Epifeoputnbsp;fieritatemtranfmifiJfehes:Etymolegiarumlib.2o,lnGenefinallegoricilib I. Innbsp;Exodumlib.1. In Numeroslib.i. In Leuit.lib. i: In Deut. lib. t. In lofuelib. i. Innbsp;Judicum lib.i. In Pegum lib. i.In Ruth lib. 1. In Paralipomenan lib. 2. In Efdranbsp;amp; Nehemiam Itb.}. In Tobiam lib. 1. In ludithlib. i. In Hefierlib. i. In lob. lib.nbsp;I. In Pfalterium lib.i. In Prouerb. liber i. InEcclefiafien liber i. In Canticanbsp;canticorum Itb. i. In librum Sapientia lib. 1. In Ecclefiafiicum lib. i. In Efaiamnbsp;lib. J. In Hieremiam lib. c. InEz.echielem lib. 1. In Dantelem lib. i.Induodecimnbsp;Prophet as minores lib.12. in Macchabaorum lib. 2. In quatuor Euangelia lib. 4. setipta iGdotii.nbsp;in Epifiolas Pauli libri 14. In Epifiolas Canonicas libri 7. In Abttu Apofiolerumnbsp;lib.i. InApocaljipfinlib.i. Interpretationisnouiamp; veteris TejïamentiUbri2,nbsp;Prooemiorumlib. t. Differentiarumlib.i. Deortu amp; ebitufanilorum lib. 1. Adnbsp;fororemcontraludaosUb.i.Sohloquiorumlib. z. Deldufiribus viris lib. i. Denbsp;fummo bono, fententiarum lib. De origine officiorum lib. 2. Defanäa Trini-tate lib.i. De corpore amp; fanguine Domini lib.i. De Compute amp; naturarerumnbsp;lib.i. Ecclefiafiicorumdogmatumliber I. HifioriamfeuChroniconlibres3. Denbsp;Cefmographia librum vnumiamp;c.
-ocr page 134-126
A C A D I M I A lî S V CHRISTI»
Çairf vero ifidoria non tantum ipfimet malta fcripfit,fedde Scriptfriiuf eerum tibrorum,(iui in facràBtblijscontinentur.faam ettam fententiam edidit»nbsp;ideo iuduium illud fuum deverbo ad verbum hue afiribere, non moleftuWtnbsp;ifidofusinlibiode attamenoperapreàumforfanfaerit. Deautoribusi^itttrltbroramveteriiTt^nbsp;efScijs.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiamenti fieferibit : Veteris autem Teßamenti .fecundùm Hebräer am traditie»
tiem, hi Scriptoreshabentur; Primus Mofes Pentateachum, lefus Naaeedidit librum fuum. ïudicum autem amp; Path amp; Samuelis primam partem fcripßtnbsp;Samuel : fequentia Samaelis vf^ ad calcem fcripfit Dauid. Return tota edidftnbsp;Hieremiastnam ante Jparfus erat perfinguloru Regum hißorias. leb libram He~nbsp;irai aßerunt Meßen firipftße, alq vnum ex Prepketis. Pfalterium verb firipfe»nbsp;rantdecemPrephetaßtdeß, Mofes,Dauid, Salomen, Afaph,Eman, Ethan,nbsp;Iditbun,amp;filij Chore : id ell, Helcana, eèquot; Eleazar, amp; Abia^b. Sunt quinbsp;Efram amp; Aggaum, amp; Zachariam feripfiße dtcunt. Solomon fcripßt Preuer»nbsp;bia, Eccleftaflen, amp; cantica canticorum. Efaiasfcripßt librumfaum, Hiere»nbsp;miasfuum, fumlamentationibus. Viri Sjnagoga fapientes feripferunt Eze-chielem, Prophet as duedecim, Danielem ParaUpomenon,amp;ESlher.Efdrasfcri‘nbsp;pfitlibrumfuum. Omnesautem hoslibres idem Efdras. Scriba,pellincenfamnbsp;legem à Cbaldais,dum îudai regreßifuiffentin Hierufalem, diuino afflatus Spi-rita, reparauit, cunStaq^ Prophet arum volumina, qua faérant àgentibus cor-rupta,correxit, totumq^teßamentuminvigintiö' duos libres conflituit,Vtnbsp;tot Ubrihaberenturin lege, quothabenturnbsp;nbsp;nbsp;litera,
Qua verbfaerit doclrina, ab Jßdoro in fuis Scriptis propagata aepropa» gnata, exqs colligere promtum ell, qua paßim in hißeria Magdeburgica eXnbsp;?n?one*d’i«rquot;um nanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Scriptts leguntur eße allegata. Inter catera autem memorata dignam eil,
wiaium in chrifto. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de vnioneduarum naturarum in Chrißoftc feribit : Mediator Dei amp; ho»
minum Chrißus lefus, nequaquam alter in hamanitate,alter in Deitate ell,fed in vtraq/^ natura idem vnus eß: necparas homo coceptus ell,necparus homo edi»nbsp;mpiogia'umnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neepoßea meritum, w Deus eßet,accepit:fed Dei Verbu manensincom»
' mutabili ejfentia, qua ei cum Patre (ir Spirita eil coaterna, aßumßt carnempr» falute humana,in quadf impaßibilispati, amp; immortalis mori,ó' aternas antenbsp;feculatemporalispaßetoflendi. Exqaofanedilio fatisfuper^liquet,nontan»nbsp;tumquistum temporis, amp; in feptimo hocfeculo,pro vero mediatereinter Deuiftnbsp;(Ir homines fit habitus, videlicet Chrißus lefus, fed infisperetiam hoc intelligi»nbsp;tur,cur ehr fins Deus humanam carnem in vnamperfonam aßumferit, ideo ni»nbsp;mir um vt in carne, amp; per carnem opus Redemtoris,nbsp;nbsp;nbsp;Mediators perficeret.
ifidorns lib. j.ie Eaptifmumcrebrovocatregenerattonemac renouationem, eum^ libe» iutasamp;Qbonocap.ij r4re dicit àp«naaterna ,amp; nonaprafentisvitafupplicio. Vndepatet,Ion»nbsp;gi aliter de Baptifino ipfumfenfiße, quam eos, qui hocnoflro feculo Baptif»nbsp;mum nudum duntaxat femniantßgnum ablutionis peceatoruns, PratereAnbsp;vfarpat
-ocr page 135-VILII0I I, CLASSIS VII» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127
vfarpat amp; h£c verbaformalia de BaptifinmErgojnquiens: Ibluto reatu pec- ifijoti dofttin» de ' tarnen temporalis quadain poena. Qua fane formula fermants aper- »»pafme.nbsp;tèfignificat, craßcacturpiter hallucinari illos, qui hoc tempore fcribere nonnbsp;erisbefcunt : non reatum tant urn, fed peccatum ipfumtotHmomninb,ac omninbsp;ex parte tolliacdeleriinBaptifmo,itavt non ampliiisfit inhomine. AtPaulus b-lt;”®mp-7«nbsp;contra exprefi'e inqait : Sed peccatum, quod in me habitat. Relinquitur enimnbsp;peccatum aäu, licet tranfeatreatti.
lam amp; de Coenafic loquitur : Omnesinuicem digne Sacramento corpo- ifidotusinlibtodc ris 0quot; fangutnis Chrifii confocientur. Itaquefiatuit in coena Domini reuera di- j,®doftrin» denbsp;ftrtbui comedentibus verum ac ejfentiale corpus , verum amp; ejfentialem fan- cœnaOomini.nbsp;guinem Chrifii: idq^ nonfub vna duntaxat,fedfub vtra^figt;ecie. Deniq^ defun-damento Eeclefia hacipfius e^amp;fententia amp; oratio:Petrtts(inquit)aPetra nomen accepit, hoc esl, à Chrifio ,fuper quern fundata est Eeclefia. Non enim ànbsp;Petro petra, fed Petrus àpetra nomen fortitus efl : ficut non Chrifius à Chri-fiiano.fed Chrifiiantis a Chrifio vocatur. ideo^ ait Dominus : Tu es Petrus, amp;nbsp;fuper hancpetram adtficabo Ecclefiam meam, quia dixerat Petrus : Tu es Chri-fttisfiUas Dei viui : Deinde ei Dominus : Super hanc petram, quam confeffits es,nbsp;adificabo Ecclefiam meam. PetraenimeratChrifius, fuper quodfundamentuinnbsp;etiam ipfe adifieatus erat Petrus, ifidorus lib. 7. Etjmologiarum, cap. 9.
Caterùmvtveramdotlrinammultisinlocispiè plantauit : ita vicifiim ƒalfa dogmata amp; err ores pro viribus fuis extirpate conatus efl. Congregatae-nim Synodo , harefin Acephalorum, qua in Hijfianiam irrepferat, extermi-nauit. Collegitquoqueefi- refutauitplus quam feptuagintafeclas, qua in Ec-clefiavf^adfuatemporafuccreuerant,vthocdeipforeferthifioria Magdebur-gica, qua ipfum etiam fub Her acUo Imperatoremortuum ejfe, adduélis mult isnbsp;autoritatibiis, teflatur.
IT) A S.
IN hac tempora incidit etiam Aidanus, genere Scotus, tx infula Avuina,
faclus Abbas in Anglia , in rffonafterio Segeni, vt hifioria Magdeburgi- Cent. 7. tap. 10.
cahabet : Confiitutus tandem apud Northanimbros Epifcopus,opes,di- Aldanus Norths. gnitatem , amp; omnia, qua in mundo funt fi/lendida , ex alto contemfiffe,nbsp;gt;‘eequitquam charum duxifiedicitur, quam numerari inter Chrifii difeipu-ies, ^hominesquamplurimos ad veram Chrifii agnitionem adducere. Vndenbsp;ffiamintantamdocendifedtslitatem diuinoSpiritueflaccenfus , vt quacumjjnbsp;*»cederet, obuiantibus fibi concionaretur, amp; adfidem in Chrifium, eperaq^ianbsp;^dhortaretur omnestin arguendû peccatis nemini parcens,erga pauperes verb li»nbsp;^tralifiimut.Af vtfcriptisefiaprodeffepoffet Eeclefia Chrifii,tdidit in Scriptura
Commea-
-ocr page 136-128 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADÏMIA IE SV CHMSTIj
Comment/trios lib. i. Prlt;tterea Homiliarum érConcionumltb, i. ExBedate-ßimoninm ipfiperhibent Autoreshiftoria M.agdeburgit/titradidi]Jeipfumparam doiirinam de redemtionegeneris humant,perpaßonem,amp;refurreäionem, cJ* afcenßonem ad cœlos, Médiat oris Dei amp; hominum, hominis Chrifli lefu. Acnbsp;orto cert amine turn temporis inter Dociores, de obfiruatione ceremoniarumnbsp;Papißicaram jfuaßJJe Aidanum, nongrauia legis, non Ceremonias, non Pha-rifaorumonera,populisproponenda : fedlacprimitm infirmisanimisfeupeilo-ribuseßeminißrandum. Miracala,qu£ipßa nonnuUistribuuntur.c'um partim videanturfabulofaeßi, partim autem nannihtlßsperßitionis habere,multisnbsp;hoc loco coinmemorare,fitperuacHum ejßeduxi. Obijtanno Cbrißi 6
CÆSA11JKS.
Tritheai'ius devitis UlulUibus.
Circa äh»hj« autem Domini 1^70. clarttiffe Cafarium, Autor esl Tri-tbemius. Is in Lirinenß cœnobio Monacbam initio,amp;poßea Abbatem e-git, regulam Benediäifecutus. Ingenio placidtis, eloquio dulcis, nbsp;nbsp;mira
Cent. 7. cap. 10.
Cacfarius Atelaten-^ fis Epifcopus.
ßententiarum breuitatedecorus, amp;vitafa»élifs: w teßtmonium ipß perhibet hißoria Magdebargica, commemorans, ipßsm fucceßu temporis Arelati Epißto -pum conßitutum eße, ac iß a opufcula in lucem edidißi : De gratia dr libero ar-bitrio lib. i. Sermonumfeu Hemiliarum lib, i. Decretum trium conciliorum A-relatenfium Ub,tres,
Cafarij dofttina de iuftitia hominisnbsp;eoram Deo.nbsp;Czlaiius bomilias.
Idem homilia 2$.
Idcmhomiliaz.
lußitiam nobis contingere, non nofiris meritis, fed gratis propter Chrißam, qui fangaine faopeccata noßra delerit, bis verbis aßerit: Nos non argento iUeCnbsp;aurOffedpreciofofanguineredemtifumus. Acalibiinquit : Quod Diabolus pernbsp;fuperbiam deiecit, Chrißtu per humilitatem erexit, quiadvulnus fuperbia me^nbsp;dicamentamhumilitatis exhibait. Item : Attendeprecium tHam,reßiceDominum tuum, conßdera, quale preciampro te dédit, fanguinemfuum pro te fa-dit t, charam te habuit, quem tam carè redemit. ißa, cùm exfandamentisfa-tra Scriptura dextri ac orthodoxe docuerit, idea merité inter nauos ipßus refersnbsp;tar, quédopinatus eil, pauperes patienter egeßatem ferendo indulgentiatitnbsp;peccatorumacciperei èr diuiteseleemojjnispeccata fua redimere,nbsp;Quamdiu vixerit, aut quogeuere mortis obierit»nbsp;hißoria non tradunt. HaHenut Claf-fis feptima.
CLASSIS
-ocr page 137-PILIIDBIj CLASSIS VllI»
122
CLASSIS o C T A V A.
CTAWM SECVLFM ORDITFR BEDA. HFNC ra enim celebrem fuifje, ciru annum Dominifeptingentejtmum Bedæpatii».nbsp;K* quartum,haudobfiurèindicatDaHtdChjtriettStfnfuaChrono~nbsp;legia.Natumveroipfameffe^exinfimoAnglofaxonutngenere,innbsp;pagoGiruico,circiterannum Domini fexcenteßmum,fexageft~
mum fecundum, liquet ex hifioriaMagdeburgica. Quapraterea etiam refert, cent.». c»p.t».
ipfummox,vbiannumexceßtjfetfeptimum, commißumejfe Benedicta,Girui-tenßsCoenobq Abbati, educandum amp; inßituendum, Pofiquam aut em primA elementa imbiberit, fortitum ipfum effePraceptorem, lohannem Beuerlatium,nbsp;Arehiepifiopum Eboracenfem. Jngenio quoq^ipfumfuijfefelici, ac memoriavi-uaci,necnon gnauiter operamnauaße dies noctesq^ fiudijs Unguarum, arti~gt;nbsp;um,Philofopbiaac Theologia, eamq^ ob caufamin dodißtmum virum eua^nbsp;ßße. Etßctandem obexatlam Latina, Graca, amp;Hebratcalingua peritiam, Bed«Ingeniumicnbsp;flylifuauitatem, amp; dicendi copiam, à multü Gregorio M.agno ipfum eßepra~nbsp;latum. FunHam atttem effe officio Monachi, amp; Scholafiict Dollorü, in ccenO“nbsp;bjo Giruicenß. In qua fuafuntlione tarn magnum numerum librorum edi.-dit,vtadfirtbendosnudos titulos duntaxat pralongo optu eßet catalogo. Haenbsp;fuaopera jComplexuseliipfetrigintafex veluminibtu : ea^ rurßu diuißt fettnbsp;dißinxit inlibrosfeptuagintaoäo, Expracipuùfunt, quifequuntur libri. innbsp;Geneßnvfq^adlfaacUb.s. In Geneßn ad literamlib.i. In Exodum Ub. t. Innbsp;leuiticum Itb.i. inNumeros Itb. i. In Deuteronomium Itb. i. Explanationesnbsp;inlofuelib. i. Inludicumqttoqjlib.t. Detabernaculo MoßsUb. S. De vaßs amp;nbsp;veßibtulib.j. InSamuelemlib.4. Super principio Regumlib.^. In Regum 30.nbsp;quafliones Hb. 1. De adißcatione templi lib. 2. Detemplo Solomonülib. i. Innbsp;Paralipomenonlib.z, In Pßtlterium lib. j. InProuerbia Solomonislib.3. In /»m.nbsp;EccIefiaßenlib.J. Incanticacanticorum Hb.7. Inlob lib.2. In Efaiam lib. 2.nbsp;lnHieremiamlib.2. InEzechielemlib.i. InDanielemliber 1. InminoresPro-phetof Hb. 12. In Euangelium Maret Hb. 4. Iw Euangelium Luca lib. lt;1. In Eu-angelium Iohannis Hb. 1. In parabolis Euangeliorum Hb. i. In Paulum ad Rom,nbsp;Hb.i. Ad Corinth. Hb. 2. AdGalatoslib.i. AdEpheßos Hb. i. Ad Philippenfesnbsp;lib.i. AdCoBoß.ltb.j. AdTheßalonicenfesHb.2. AdTimotheumlib.2.AdTi~nbsp;tumlib.i. AdütbraosHb.i, InaftaApoßolorumlib. 2. In Apocaljpfinlohan^-
R nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;NW
-ocr page 138-ï5o
ACADEMIA lESV CHRISTI,
tiislib.j. DegratiaDeilfb. I. DefenforiutngraùaDeilib.r. Chrenkenàcon-ditowundtiltb.i. Dißinäiones'tnHieremtam,difiinctionesinIigt;buni Itb.i. De Chrifio amp; Ecclefiahb.z. DefanélaTrinitate Itb. j. Et alia mult a tamfacra,nbsp;quàmpropbana, qu^omnia hiccommemorarenimislongameffet.
QuanquamautcmBedti, inmultis admodumarticulà, vt moxdicetuTt Bedx dofitina de fecuttufitïeltfftonem Pontificiam : qutedam tarnenetiam capita Beligionii nonnbsp;iuftifîtatione.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incommodéexplicauit. Inprimésautem, deiufiifictttione hominis coram Deo
BedainPfal.4«. ftcdocuit; Dominus Detts nofierff inquiens ) ßdem, in quafiamtis, ex qua vi~ uimus,per quant dü'faluamurimulttpUciter varie^per Seripturas fatras re-idem pfal. tt. tielauit nobis. Item : Per iuflitiam faéiorum nullus faluabitur, fed per folamnbsp;Idem lib. 4. in Lu- tuflitianifidci. AcTurfus: immundifunt omncs, quos non niundatfides Chri~
dequafcriptumest’. Mundansfidecordaeorum. Et alibi: Exaltatio fer-
idemlib.i.inio' anei, quem dum perctifii afficerent ,fanabantur , paßionem noflri hanncin cap. J* redemtoris fignat in cruce , in cuius fbliim fide regnum mortis cr peccati
fitperatur.
DemaicfiateCbrifli hominis ifia docuit, fupcrdiélum Iohannis : Stvt-deritisfilium hominisafcendentem, vbi eratpriits. Iti terraloquebatur (tnquit) amp; in coelo fe effe dicebat. Quad quo perttnet, nifi vt intelltgamiu ,vnam per-fonameffeCbriflumDeumamp; hominem, non daas: nefidenofira non fit tri-»itas,fedquaternitas. Chriftus ergovnusePl, Verbum, anima, caro : Vnusnbsp;Chrifiusfilitis Dei,amp;filius hominis:Vnus Chrifiiisfilius Deifemper,filiushominis ex tempore : tarnen vnus chrifttts ,fecunditm vnitatemperfona in cœle erat.
Iohannis^’inTPTMZo^Kf: Sicepxtfilius hominis incœlo , quomo
do filius Dei in terra. Sic filius Dei in terra fiilcepta carne, quo-modo filius hominis in ccelo, invnitate perfonx. Item : Sicut vnt» homo, anima ôquot; corpus ;fic vntu Chrifius, Verbum amp; homo. Anima amp; corpusnbsp;duaresfunt, fed vnus homo ; Verbum amp; homo, dua res funt, fed vnus Chrifius.nbsp;Nemoenimtitubetinfide, qtiandoaudit Dominumdixiffe: Potefiatem habeonbsp;ponendianimammeam. Ponitearn euro,fed ex poteftateVerbi. Slimit earnnbsp;caro, fed expotefiate Verbi. Verbum, anima, caro, vnus e^i Chrifius, amp; dum
Idem in lo cap- cuto occifafuit, Chrifius occifus fuit ; c? dam caro animant refumfit, Chrifius
antmam refumfit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quicquid ibifablam ell in diffenfatione hamana falu-
tis, tetumvnusChrifius egit, vnusfilius Deipropnuscyperfellits,vnusDeus veras amp; omnipotens, homo propter Verbum Deus, Deus propter hominemnbsp;homo.
seix doâiina de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;decoenaDominificfcribit:Edentqaidempaaperesrealiter,fiad
«oenaDomini. nbsp;Sacramentareferatur, (fcilicetdtHam Sertptura, quodibiexplicat Beda) dr
fatarabiintarieternalitertqaiaintelligentinpaneamp;vinovifibHiterfibi propo-Inlfalmwn ii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpus veram,drfanguinem ver a Domini:qult;e veras cibiu,
amp;y(ruspo{usfunt, Efdlibi; GhrifimiiuoiiammodoferebAlurin manibusfuis.
^iiii CET CLASSIS viir» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151
^uando iti nautßma cam panem benediâuniié’ ore fuo co»imendiitum,porre-xitdifcifciputisfuK, dicens: Hieen-f4nguiimenscommendandonobtibumilitit^ menjinpfai jj tem fH4m:fiiUcet vt amp; humile corpus comederemtis, aggratalande eius natiui-tati : ^fangumein etasbsberemns, confonnando nos einspaßioni. Et alibi:nbsp;Sic^ corpus amp;fanguis mills (chrifii) noninfideliummanibus, ad pernicientnbsp;ipfornmfunditur amp; oeciditur : fed fidelium ore ,fuam futnitur in falutem, Beda Homilia in Epiphania Domini.
^ia ramen incidit Beda in ea tempora, ijuibus regnant Pontificium fab-inde maioresaeqaifiuit vires,ideo etiam plares inde contraxit nauos Pontificios. Approbaait enim ( vt hifloria Magdebargica refert ) fanSlorum intereeßio-nem: opinionemPapißicamdeLiberoArbitrio,deoperam neeeßitatead falutem, deinuocationeSanilorum, de cultu imaginam, de Citlibatu,de tradi-tionibiuhumanis amp;monaßicis,deorationeamp;M.ißtspro mortals,de reliquatnbsp;Sanéiorum, amp;aliisßmilibusfomnijshumants, id quod meminiffeproderir,finbsp;.quisforfan aliquando in Scripta ipfius legenda inciderit.
Tandempo^immenfoslabores,quibusfudattitinedendismultisifiisfuperiùs tommemoratisvoluminibus,amp;pri!isßandisalijs faafanêlionis operibas, placidénbsp;in Domino obdormiait, Anno Domini734-. atatis verbfua 72.
lÆASCEEiVS.
EO D EMprepemodum tempore,claruitetialohannest)amafcenas,nimt-rufub'Smperatoribusßconeö'ConßantinoCopronjmo,circaannuChrb lohjnnes Dam». ßt73o. Hicàparentefuo, f qaiPr£torDamafii,acvicinaregionisfuiJfe, Daraafco*^filhis^^quot;
Saracenisqutdemferuijlfe, Chrßianis verbnihilominus ibidem fidelis patronus fuijfe dicitar) commißas ell Cofmamonathoerudiendtis. Hoe itaq^ praceptorenbsp;.vftisDamafeenus , cam effet ingeniofelici, acaliâsinßudijsaßiduas, Gram-maticam , Dialedicam , Philofophiam moralem , Arithmeticain , Geome-triam, Muficam, amp; Aßronomiam addidicit, imbibentfimuletiam quadamdenbsp;facrareligtone, dilata tarnen monaßicis traditionibus. Deinde aatem(vt ißanbsp;omnia de ipfo habet hifloria Magdebargica ) Conßantinopolin profeilus ,ibi^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g cap. lo.
aliquandiumoratusell. Camverbinuidiaciaiuiflicexagitaretar,Damafcum ellreaerfus, Agarenoruliterasdidicit,acfeMacbometanaperfidiafauere fimu-lauit.Parenteitaqj mortuo,aSaraceno Coflliariiis amp; Pritterdefignatar,acam-pliori,quampater ipfius,reg!onipraficitur,euitùmartquandiuprafHiffet,falflsnbsp;criminationibus à LeoneapudSaracenuinfimalatas ell. Dirntflioneergoimpe»nbsp;trauit,acinmonafieriHi»Sab£Cum Cofinafefeabdiditiaepofleapresbj/teraPa-triareha Hierofoljmora ordinatus ell. Exferiptis ipfius bodie hi recefentur Ubri :
R 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Logical
-ocr page 140-ACADEMiJtlESVCHMSTÏ,
Logica ; ifagoge axiomatum : Liber de duabus in Chriflo volantatibuc amp; opera-Damafceni fciipta. tionibuf, Libri quatuor de Orthodoxafide, Epiflola de tr 'tfagio. Liber de centum harefibui. Fragmentumfententiarum exfermoniiuseius. Altercatio Chrißianinbsp;amp; Saraceni. Sermodeqs,quiinfide hinc migrarunt.
Intercateraautemdoclrinacapita, quaDama/ienusin hü fuü Scriptii explicauit amp; traéiauit, baud poftremum e^ negotium de perfona Chrifti»nbsp;Vnioneperfonali, communicatione Idiamatum. ideopauca quadam hue afi-ftriberenonpigebit. Deperfona ita^jChriflificfcribit : At verb quia duarum
©amafceni dofttina depecfonaChiifti.
ramafcenus lib. de n^ttUYAïumvnaipfuishjpóflafisen:, vnuYii èreundemafirtiinuisamp;volentetn, duabusinChriftonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atrfintem . ^iAtnY^ÏttPY rprufidh^n dmh/ix n/itnY^t /titilme z^«««
voluntatibus amp;ope« xationibus,cap,i4.
Idemeodemlib. cap.!ÿ.
Le™ b.V°cap° 7°.^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coiTimunicat, feu inipertit, ipfa vers in fepaßioHnm carnis manet
cxpers. Aciterum-, C^roDoininilocupletatae^idiaiuiioperationibus,pro-Idem iib.s.cap. xj. hj/poflaticattt eias ad Verbum Vnionem,»onpaffa excidentiam eorum, qui
Humanitatem in Chrillo adciandamnbsp;efle.
Idemlib. s.deor-thodoxafide,cap. 6.
» amp;agentem, naturaliter fecurtdum ambas naturas, ex quibtu, amp;in quibustnbsp;amp;qH£Chri/iiuDeiunoficrcll. Veileautem amp;agere, non diuis'e, fed coniun-£tè, amp; vnit'e. Vult autem amp; facit vtraq^ forma cum altertus diffenfatione. Ftnbsp;rurfus : Non diuifas dieimiu arianes, neq^ diuisè agentes nat liras, fed vnitè v-namquamq^ctimalteritts communicatione, agentemidipfum, qued propriumnbsp;babuit. Nequeenimhumana humanèoperabatur,qtiandoquidem nonnudusnbsp;er at bomo, Neq^ diuinafecundùm Deumfolùm, nam non eratnudus Deus, fednbsp;Deusfimulexifiensamp;homo. Et alibi communicationem idiamatum dilucidiiisnbsp;explicat, inquiens : Diuina natura propriasfiuas exceUentias feu glorificatie-cxpers. Aciterum: CaroDomini/of«/’/«lt;irdef/A«j«Ko/gt;fgt;-4no«iitt5,pr(,-fecundùmnaturamipfipropriafiunt. DeChrifloautemhomine, feudehuma^nbsp;nitateinperfona Chrtfliadoranda, quidclarius diet pojfet, quam quod idemnbsp;lohannesDamafeenus dicit, inquiens : Vnusigitur eH-chriflus, Deus perfe^nbsp;dus, homo perfeäus, quern adoramus f«ffJP4/re amp; Spiritu vna ado-ratione cum immaculata came eius. Neque inadorabilem carnemnbsp;eJfedtcimus.Nam adoraturin vna Verbi hjpoflafi,qua ô’ipfit hjpoflafiseflfaäa.nbsp;Neq^ creatiiram colimus : nam non vt nudam carnem adoramus, fed counitumnbsp;Diuinitati : amp; vt in vnam Dei Verbi perfonam amp; bjpoflafin dua eius reuo-^‘^tiira. Acpaulbpbll: Nam vt humanationem fine tranfinuta-*'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tione amp; verfione cotifitemur ; itaamp;fallam Deificationem c^rnis glorifica-
mus. Ft alio ctiam in loco rem adbuc apertiiis explanat, dicens : Adore b'’s™ncht'ftl'vo***nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VerbuiH, Sccoadoro carnem, non propter carnis na-
luntatibuscap^«? turam , fid propter vtiitum ipfi Dco Verbum. Item'. Caro igitur fecundùm lib. .deOtthodo- ipfius naturam inadorabilis ed, vtcreatura ; Vnita autem Deo Verbo, pro-xlt;ifiiecsf.3. pteripfum,amp;inip(6 adoratur. Item : Humanatio Dei Verbi propter hocnbsp;facia ed, vt ipla, qux peccauit, 8c cecidit, amp; corrupta eft natu-thodoxafidecap'ia ^*f^tereteum,quifeduxerat,tjrrannum: amp;fica corruptioneUberaretur,nbsp;quemadmodumdiuintu inquit Apoflolus'. Quoniamper hominem mors, à'pernbsp;hominem refarreclio ex mortuis.
Bat
-ocr page 141-mil D MI, CLASSIS VIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I3J
Ulte doUrina, quamlongeabßtamultorum femnijs, quibtuhocteinpore maiteftatem Chrißi homiitù amduntàtnb blaj^hemant,quiuü etiam mediocri»nbsp;terdo£l{ucernerepoterit,modbnon data opera, nodum in fiirpo qutrere, acnbsp;quauistalpacitcioreßemaluerit.
Quaautemorationifperjpicuitatedeperfona Chrifiidocuit Damafienm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domini
eadem etiam fermonisßmplicitate explicauitfententiamßtam de negoeio Cœna mafeenus.'“' Dominica,inquaveramamp; realem corporii amp; fanguinis chrtfli prafentiamnbsp;expreßeajjirit hiße verbis: Noneïï,inquit, figura panisamp;vinum corporis amp;nbsp;ßingiiinis Chrißi, abfitenimhoc : fed eéipfum corpus Dominideificatum, ipfo oamaf lib.4. de or-Dominodicente: Hoc ell meum,(non figura corporis) fed corptu : amp; nonnbsp;fanguinis,fedfangHis.ltem : Verbum Dei verum e^l, amp; efficax,amp; omnipotens,nbsp;modus autem in/crutabilis.
Delongitudineamp;curfit,necnonamp;exituvita ipfius nihil aliud tradunt hißoria,quam ipfum quidemfloruißecirca annum Chrißi 7^o.anno autem 77p.nbsp;in viuis non amplittsfuiße.
FL AC cv s
B I N V s.
PAulb ant'efaSlae^mentioBeda'.lpfius difiipulusfuit Albinus hie, nationt Aibinus, Angtus, St Anglus, Eboraci, autLondini, feu in vicino aliquo loco ortus ,vt hißoria Bedx difdpulus.nbsp;Magdeburgicaautoritateplerorumq^Seriptorumaffirmat: educatus autem ac enutritus in Ecclefia Eboracenfi.Linguamtatinam,Gracam,eir Hebrai*nbsp;cam calluit,ac Dialeiiicam, Phj/ficam, amp; Mathematicam edoäus, earn erudi~nbsp;tionis laudem ajfequutiu eß,vt poß Bedamferme doilißimus Anglorum habere»nbsp;tur.PoU Bedam etiamprof effus ell artes in fchola Cantabrigenft, Euocatus deinde ab Egbert o Eboracum (ibi enim Egbertus Archiepifeopum agebat) eußosnbsp;Bibltotbeca in eoloco,ac Profeßoreßfallus.Scriptapoß fe reliquit plurima tarnnbsp;facra,quam prophana,e quibus breuitatis gratia quadam duntaxat, ac potißi-tnahicmeminißeHbuit.SuntauteimDeTrinitateacfidelib.j. Deanimavtili- Alfainifeiipta qus»nbsp;tateadGuidonemlib.i. SpeculumvttahumanaUb.7. Argumentumfuafideinbsp;lib.i. DeincarnationeChrißilib.i. Super Genefin adUteramlib.i. InCanticanbsp;canticorum lib.i.In Ecclefiaßen Itb.i.ln Euangelium Iohannis lib.7. In Epißolasnbsp;Paulilib.14-In Apocaljpßnlohan.lib.i. ContravenerationemimaginumItb.i.
De fide Catholica lib.i. De proprietatefermonum amp; rerum lib. 1. Chronicorum fuorum libj.Sermones elegantes lib.i.amp;c.
De cenfequenda remißione peccatorum, acvita aterna hoc modo docuit: Albin in cap. ;. Me. Dominus Angelorumdefee^dit, dv reßerfosnos/anguinefuofanauitabomni xfi^n^^atinadenbsp;inßrmitatepeccatorum noßrorum. Item : Lex per Mofen data ell, cumpopultt, iuftiftratione.
R J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ajfer.
-ocr page 142-1^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIÆ ÎESV CH R ISTquot; I»
ïdett) lib.i.inlohsn. a/per/ionefangtiinis Agni inundariprceptus nbsp;nbsp;; gratis amp; veritas, qua în legt
figuratnr,perIefumCbri[fumfiiitae;t,iht}:pfepalfns incrucelanitnoià pec-Idem in 4. pfal. pœ- catts noflïii ill faiiguiiie (lio. ff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d’dare me potui, fed mundare niques,
Bitentialem, tti/i,tu DomineleJufanéitfaHguinistufaJperfotie mundutn mefacias. Itew. Ideminis Pfal. ' Cùmomneselfemitspeccatores,perChrifiutnDeiisexpeccatotibusiufios^exfer-uù filios,ex impqs pios,ex damnatisfeeit in regnum cœlorum aJfumtos.Quod ve»nbsp;refait Deigloria^non noftrum meritum : quia citm n«s nihil boni meruijfetnus,nbsp;tantum bonum accepimus.
Quantum verb adpnefentiam corporis amp; fanguinu Chrifli in Cana.fc Albinus inquæft. firibit Albintis; Melchifedec,Rexfalem,quemApofi.dicit,finepatreamp;finema'nbsp;iiiGenefiiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fye e lïe,fi mr aliter Chri/îumfignificat,quiaChri/ius finematrein ccelis, amp; fine
CoenaDomini. pâtre in terris,offerens Deopro nabis tn terris nu corponspanem, amp; lui lan-giûnisvinum.Etalibi : Qui non inanet in Chnflo, amp; in quo non manet Chri-ftus,proculdubiononmanducatJliiritualiter eins carnem , licèt carnaliter amp; ^^^'^^'^''‘•''^^°^^‘vifibil!ter premat dentibus Sacrameiitum corporis amp; fànguinisnbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifti:/f(/magistantareiSacramentumadiudiciamfibi manducat amp; bibit,
quiaimmundusprafumitadChrißiaccedereSacramenta.Vndefatiscolligipo-te^f:ipfumflatuijfe,qubdetia}n itnpij aeindigni fumant corpus Chrißiiattamen id tantummodofacramenta!iter,C^nanßiritualiter, duinfrublit Cœnadeßi“nbsp;tuti, Chrißum cum fuis bencfcqs nonhabentin femetipßs manente ; lie et corpusnbsp;ipftiareueraedantiacfanguinem ip fins ore bibant. Patetetiamhinc, vtram^jnbsp;Ifieciem turn temporisfuiffein vfu,nec Laicis vnicaduntaxatfpeciempanis,pofi''nbsp;habite calice,ejfe obtrufam. Cùm Albiniu expreße mentionëfaciat vtrius^ße-ciei, vocanspane, panem corporis Chrißiiet piwHW.ri«« (ànguinis Cbrißi,nbsp;Inter res ab ipfopraclarbgeßas,inprimis numeraturfingulare aefummurnnbsp;ipßusßudiitm i» Rempubltcam Uterariam. Bonam enim nauauit operam,innbsp;fiholisfeu Academqsaperiendis,adarttumac Theolegiaplantationem etpropa^nbsp;gationem.Namvbialiquandiu Cantabrigiaamp;Eboraci(vtfuperitisdiblumeß)nbsp;arttum Profejforem egißet,certis quibufdam de caafis in quadam legatione mif-fus edi in Branciam.Vbi in notitiam Caroli Magni venit,abeoi^perfiiafus Brit^nbsp;tanniam reliquit, ac CaroUpraeeptorfablus,ipfumin Diale£itca,B.hetorica,à’nbsp;Hift.Mag. cent». Aßronomiafidelißimbinßituit.Acipfius magßsrio f vt hiß.referunt) Branciittnbsp;artiMCognitionevfq^adebprofecere,vtantiquisRomanù ô* Athenienßb. aqua'nbsp;lesßnt habiti. Autorpraterea fuit Carola Magno, vt Academia Parißenßset Ti'nbsp;cinenßsfundaretur,ibii^viridolli,quiBedadifcipuUfuerat,Profeßbresconßi-in chronoiegia tuerentur.ïdquodfaCtumefie,annotatD.ChjtrausAn.Dom,7ÿi. Veteresquoqjnbsp;hareticos, Arium nimirum, Samofatenum, Eutychen, Neßorium, Sabelliuin,nbsp;Phoiinum, Pelagiumpaßim in/ùùferiptis refutaffe, eosff^ more Diale^KO-'nbsp;rumconuicißedicitur.
Itt
-ocr page 143-riLI I DEI, CLAS SIS VITU
In Galliam ita^ bocmodo translatus Albinos, cum per aliquot annos ibi apud Carolumin magnopreciofuijjet habitos,eiqj maltafalutaria conßlia,ta}nnbsp;adEeclefiam,qaàmadfcholaspertinentia,f!tppeditaJJet, mortaus tandemeftin Hift.Mag cent. i.nbsp;Ccenobio Cormaricenfhquedad Turonenfemonafieriampertinetjibi^fepultmnbsp;quiefiit,
‘P 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 r s.
APonij haius mentionem,primos,qui fecit,fuijjc dicitur Beda, de quo fa-periàs esidtâam.Meminit autem Bedaipfiuf lib.a--cap.}-.in libro, quem fcripfittn Cant.cant,Vndeconieb{urafuiHitur,ipfumbacatate,velpau*nbsp;lbanteBedamvixifß',licetccrtbnunfciatur,vbivelnatasfit,vel federn habue-rit. Hoc tarnen proditamesl Uteris: firipßfenimirumipfamin Canticacant. Hiftor Magd. cent.nbsp;aliquotlibros,deqaibus tantum quatuor,ijj^mutilatiadbacfuperftnt. Inillts,nbsp;depracipuis articulisfideidocuerit,tefiantar ea teflimonia, qua hifi. ^iag.
funtinferta.Deboramnumeroe^iiUud : Excelßu deillaaltitudme Deitattsfe Dofttina Aponijde humUiauitadlimamprofanditVthamilemdeieblam^carntsmateriam,adcce^’ Lib'^n'ca^nticanbsp;loritm culmen lcuatam,fua maiefiati coniungeret. C^afententia baud obfiu- camicotum.nbsp;refignißcatumeßevidetar, nontantùm ad fummam maiefiatem acgloriamnbsp;eueltam ejfe humanam nataram in Chrifto-.verttm etiam aternam falutem nobis contingere ex folios Cbrifii merito ac morte.Baptifmum ejfe ablationem pecgt; DeBaptif. quid d».nbsp;catorumö'regenerationem, hisafieraitverbis : Chriftiis eammultitadinem, cuetitAponius.nbsp;quam Diabolus amarus,amp;propria excidens voluntas mala mente, ignominiofonbsp;generat ordineper S.apparitionem, licet nefiientem, defordibuscollectam na-triuit.amp;precio'fis veflibos vel monilibusexornauit,ó‘fibicenfortem regniface‘ idem lib. i. in cant.nbsp;reelldignatas,perfacrofanili Baptifmatis vndam : vbi gloriofa copula Cbrifii
Fili] Dei,lt;ir Ecclefiacelebratar.De Coina Dominific lecutus eIl:Clmfias efiaamp; cant. ’ potus Ecclefiafaclus eii per corporis fui amp; ftngainis Sacramentum.Itetn ; De- De cœna Domini.nbsp;figt;onfattenemannuU,cirofculitraditionem,corporis(if’fanguinis fui Sacrament Lib.e.mCant.cant.nbsp;tum,fubpaßionis tempore Apofiolis tradidiße probatur. Atq^ de Aponiopaacanbsp;baCtCÙm plura in bifiorijsnon occarrantßioc loco annotajfe/ufficiat.
T AV L V S Tgt; I A.
C O Fl V B.
HOC temporevixit etiam Paulus Diaconus, quern in banc Clafiem qaoi^ collocarevifumell, nonqabdtam Celebris aut puras fuerit Theologus:nbsp;fedpotißmumob laudemillam , quam afßcutus ell fcribendishifiorijs.nbsp;^on enim tantitm crebrb allegaturab alijs Hifi0riographis,fed propter infignemnbsp;hiftoriaram cognitionemà CaroIo,Rege Gailorum, (vtpaulbpbfl dicetur) ma»nbsp;reportstttitgloriam.Puit autem Paulos ifie ex iongobardorumgente, fa-wiüit
-ocr page 144-ÏJÖ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADSMIAIESV CHRISTI,
Tauli oiiconj pa- nbsp;nbsp;milia nobUi.patre Vvarnefrido,matre Theodelinda natm. A tenerif cumfedu-
tnaamp;famiiia. IboperamdaretbonisUtertf, non tantumfeliciter promouit, verum etiamin turn euafirvirum,vtproptereruditionem ac ingeniumapad Deßderium,Lon-gobardorum Regem,in magno eßetprecio.ac Notariiu quo^ ipfitufieret. Cate~nbsp;rum, vbivitaauUcaipfiumtaderecœpiJfet, Aqaileienßs Patriarcha Diaconatnbsp;confiitutuseïï. Caroloautem, Galloru}nRege,Papiamexpugnante, ipfevnànbsp;Diaconus abducltui quaq^capiturtat propter eruditionemlibertatedonatttr,et in Galliam cum Regenbsp;in GaUiam, proficifcttur.lbi,cùm aliquandiumoratus ejjet,apttd Regem dcfertttr,qaafi ali^nbsp;quid monflrialeret,ac nefi:io,qtta mala in Regem clam machinarettir. De qui-bus licet feapud Regempurgaret, vincebant tarnen calamnia hominam male-uolorum, ac res eb tandem deueniebat, vt proceres aula fententiam ferrent denbsp;abfcindendis ipß manibas.At Rex CaroliuconfiUum hoc nuUo modo approbans,nbsp;dicebaf.Simanus eipr£cidimiu,vbi tarn elegantemßriptorem reperiemusîtumnbsp;Ulis iubentibiu eculos ei erui, Rex ait : Süd faitum fuerit, vbi talem hiftoricumnbsp;Mittitut in exilium reperiemus,vtilleeU?Sic^tandeminexilium(Primoribus eam pœnam decer^nbsp;Diaconus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nentibus) eUablegatus.Vbi autem aliquandiu exulajfet, ad Arichim f qui Deß-
SctiptaF.Diaconi.
Hi ft. Mag cent. t. cap.io.
derij, Regis Longobardoram,filiam Adelpertam,in matrimonio habebat) Bene-Venit Beneucntutn. uentuinvenit : ibi^ineiiispalatiomanfitfamp;firibendehifioriaoperamdedit. Ariche verb defunito, cumfe minits tutum eo in loco fore exiftimaret, Paulus adnbsp;Cafinenfe Ccenobiumferecepittamp;monachusfailtu eU.Quo ipfiusinßituto adebnbsp;deleéiatiis eil Carolus,vt per Epiflolas Uli ea de re,amp;verfibus etiamfit gratulaquot;nbsp;tus.Hifloria Romanlt;e,quam Eutropias fcripfit,plurima hinc inde ex hifiorijs EC^nbsp;clefiaßicisadiecitDiaconasiDuosquo^^praterealibres à luUano vfiq^adlußi'nbsp;nianum Primum attexuit : DegeßisLongobardorum fcripßt libros fex : Iteit^nbsp;hjmnospluresdiuerfometrolib.j. Vitam Gregorqprimi Papa lib.i. DeEpifco-pis Metenfibuslib.i. DevitaArnolpbilibram t. DevitisEpifioporum Citinenfi-umlib.i.Epißolaramlib.i,addiaerfes.Sanilisdemortuis,Mari£Virgini,acre-
chronoio»iaDaui- Sanilorum pluratribuiffelegitur,quamfacr£liter£patiantar. Adcur-dis chyttïi. riculumvit£ipfiusquodattinet,clarHißefertttr,aRegHoDcßderq,vltimi Lon-^ gebardorutn Regis,heceil,ab anno Cbrißi feptingentefimo quinquagefimo fex-to, vfque ad annum oilittgentefimum feptimum Domini, per annosnimirU»^nbsp;quinquaginta, à'fictandem è vitahacexceßiffe. Et hienbsp;finemimponitoSaua
Claßi.
CLhSSiS
-ocr page 145-FILII DU, CLASSIS XX.
»37
CLASSIS IX.
A $ A y 5:
ACTA EST SFPERIFS MENTIO ALBINI, QVl Ehoraci aliquandiuprofejforem bentrum artiumegtrit, amp; po~nbsp;flea reim a Britannia in GalUam prefeäus, in celebremnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ca
rola Gallorum Regi charttm viram euaferit. Huius difiipulus amp; auditorfuitRabantu, qui cognomineMaunu diäuserat: na-tione(yt quidam volunt) Germanas,Fulda natus. Vir in omni difcipUnarum
genereeximiiu, Fuijje enim legitur, Theologus, Philofiphus, Aftronomus ^Rhetor, amp;Pdètainecl}abui]Jeeo tempore Italiam amp; Germaniameiftmilem. Vnde etiamadfublimesfunltioneseueàusefl. Namin Academia Parifienfi aliqttan-diuProfejJbrexifienStfiholaßicisibiDoitoribus, magno fuit ornamento. Subnbsp;Ludouico deinde Pio, circa annum Domini fzc. vf Chy tr aus habet, Abbas Ful-denßseleStu, acmunereiflo ad annos viginti ben'eacféliciter funittu, tandemnbsp;ArchiepifcopatumMoguntinum, magno cum fauorePrincipum Francorum, amp; R»banus Archiepi-confentaneacleriacpopuUeleclioneellaffequutiu, idq^ circa annum Domini,nbsp;(vtbifiori£teßantur)oilingentefimum,quadragefimumfextum. !^ia verb Hift.Mag,cent.,,nbsp;probe noHir,curfum huitis n^ra vita admodum eße breitem,nec fe tarn diu poße ‘»P-Eccleßa Chrißiprodeße viua voce, quamfi literü exaratam doitrinam fuam re^nbsp;linquat, ideapoßeritati etiam confulere voluit, permultts admodum hunc innbsp;vfum, confcriptis aceditis commentarijs. Ex bisfuntt In Geneßnlib. 4. In Exo- Rabani scripta.nbsp;dum Ub. 4. In Numeros Hb. 4. In Leuit. Hb. 4. In Deuteronomium Hb. 4. In lo-fuaHb. 2. In ludicum Hb. 2. In Ruth MeabitidemHb. i. In RegumHb, 4. In Pa-ralipomenon Hb. 4. In Efdram amp; Nehemiam Hb. 4. In Tobiam Hb. 7. in ludithnbsp;Hb.7. In Heßerlib. i. in lobum lib.i.In pfalmos Hb.i.In Prouerb.Salomonis Hb.i.
In Ecclefiaßen Hb.i. In Canticacanticorumlib.i. InSapientiamHb.3. In Eccle-ßaßicumlfb. lo.InEfaiamlib.g.inHieremiamHb.2o.lnEzechielemHb,2o. In Danielemlib.^. In Prophetas minores Hb. iz. InMacbab.lib.j. InEuangeliimnbsp;Matthai Hb. 8. in Eaangelium Marei Hb. 4. In Euangelium Luca Hb.3. In Eu-angeliumIohannisHb.i. Inomnes EpißolasPauliHb.2^. InEpißolasCanoni-cas Hb. 7. In aéta Apoßolorum Hb.i. In Apocaljpßn Iohannis Hb. i. De laude cru»nbsp;cis Hb. 2. Ad Haymonem de vniuerfo Hb. 22. De vniuerfali natura Hb.i. De diui-nisoßjcijslib.i. AdLudotiicum RegemHb.i. AdHerebaldum Epifcopumlib.i.nbsp;DequafiionibusCanonumHb.i. Deproprietatibiu verborumamp;rerum Hb.22,nbsp;Deinßitulione Clericoritm Hb. 3. De computo Hb.i. De corpore amp; fanguine
S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifli
-ocr page 146-15$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA IE SV CHAI STI,
Chriflilib. i. Depritdeflinationelib.i. DeopereCbrifiilib.i. Debenedi^ientbiU fjtrumlib.i. Devidendo Deumlib.t. Depuritate csrdulib.i. DepeenitenMnbsp;lib.I. Deurtu amp;moribtu Anüchrißilib. i. SignanatiuitatisChrifiilib, J. Epi- ,nbsp;flolarumaddiuerfoslib. i. Etaliaplura.
Idemlib. 4.defet-tnonum piopiieta-
Etfi autem in hitfuis tam multis lucubrationibus,militaprocul dubit etiam falutaria,de omnis generis articulis Cbrifliant religtonis tradiderit:tamengra^nbsp;Asbani doôrin J de !lt;« breuttatisftudia, pauca dantaxat hec loco attigijfefuffecerit. De Vnionetta^nbsp;feifoaah vnione. duarum naturarum in Chrtßo bacipfiusfuit dedrina ; Deiergofiliiis (inijuit)nbsp;hominisfadus ed filiiu : natus fecundtim veritatem natura, ex homine hominisnbsp;Rabanusiib. 4 de fiUusivtveritasgenitinonadoptions,non2ipTp^\\titioneffedinvtra^nati--tiitatefilijnomen nuCcetiAohaberet, amp; eßetveriis Deus amp; vents homo,vnusnbsp;filins.Non enim duos Chrißos,ne^duosfilios,fed Deumamp; hominem vnufilitintnbsp;agnofiimus, quem propterea(^vnigenitumdicimus, manenteminduabusfub^nbsp;fiantijStficut ei natura veritas contuUt: non confufis naturis, ne^ immixtis.fednbsp;fecietate vnitis.Deus ergo hominem aßumftt,homo in Deu tranfiuit.-non naturanbsp;verfibilitate,ßcut ApoUinarißa dicunt : fed Dei dignatione : vt nec Deus muta'nbsp;retur in humanam fubßantiam,aßumendo bomineminec homo in dtuinamglo-rificattts in Deum. Quia mutatio vel verfibilitas natura,ó'diminutione amp; abo-litionemfacitfubßantia. Et ; integraßde credendum ed, beatam Mariam Deinbsp;Chrifli matrem amp; virgtnemgenuißietdy pod partum virginem permanßßi: necnbsp;in hoc blaßhemia Heluidq acquiefcendum, qui dixit : rirgo ante partum, nonnbsp;virgopod partum.Item-.Cbrißus corpus,quod de cdmunihumanigeneristerra,nbsp;nafcendofufc(pit,refurgendo iam fuper terrena omnia fubleuatü,cœlefli vtrtutenbsp;induit. Defineautemacvfuaßitmtahumananaturainperfonam Chrißiele^nbsp;LVfußiciimcap V4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim naturafufcipienda erat,qua Uberanda:amp; nequiiforte
Ibidem.
fexiisàfuo Creatore contemtamfeputaret,virum fufiepit, natus ex fceminaed. B abani do^tina denbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lußitiam autem coram Deo,contingere nobis ex mera gratia, amp; Dei er ga nos
iuftificatione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wifericordia cum Paulo aßirmat hiße verbisiHomo iam nd aliter faluaripoted,
^tRpsrgr3.tiAmlefuChrifli,videlicetfuiredemtoris.Acrurfw:Perfulam(per j ib y.’jnEcciefia- îblam,j«^a»)Chrißigratiam,abomnifiandalo liberantur eledi. latnamp;denbsp;De lt; quot;œnT Domininbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domini, abfqj omni ambiguitate edißerit fuamfententiam, qua cxpreße
fjuiddocuerit. aßerit,verum Corpus drverum/ànguinemincœnamnobisporrigi.oremandu^ {andumamp;bibcndum,verbaipfiusfunthac:Chrifl«sadhoeedimmolatus,vtttesnbsp;carne eins comedamus.ltem: Et vtmirabtltusloquar,(inquit)nontd aha plane,nbsp;Rabanus cap. 3. de quàm qua nata ed de Maria, paffa in cruce, 8c relürrcxit de fepulchro,nbsp;Sacramento Eucna. !nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i -n- n ¦
liftia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;næc. inquam,eltipla,amp; laeo Cnrilti c^xoc\t,qutapromundtvitaadbuc
hodie offertur,lt;^ tum dignepercipitur, vita viiq^aternain nobis reparatur. AC rurfiis inquit ; At verb, quifquis iß a non credit ,ß vidißet Cbrtfium in crute. i»nbsp;Idem can 4 de Sa- fpecie ferui,quon;.odo Deum illumintelligeref,nißper ßdem pntts credidißetiltanbsp;«amêtahuchaiiftix tulioc(orpote^vbißeciesaltamonßratur,quomedo Qtixii^mchrißt videret,nbsp;ttifi
-ocr page 147-EIL LI DEI, CLASSIS IX,
nifi perfiilemveraciùscreditî? Et alibi: Ohomo,quotiescunqjbibühanccal!cemt ibidem cap. 4«. ««» wanducas bunc panent, non aïiam fanguinem te putes bibere, quàni qui pronbsp;te amp; pro omnibus effufiis e^in remißionempeccatorum. Ac rurfas; M.alttit enimnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjj,
Dominus corporis crfanguinis fui facramenta fidelium ore percipi, nbsp;nbsp;inpa-
flumeorimredighvtpervifibileoput inuifibilis oflenderetur effect us. Ex qui- pi-e««. bus omnibus iam citât is diäis liquide confiât, in cixna Domini exhiberiacdi-firibuiillamipfam carnem Chrifii, qua ex Maria virgine nata, pro nobis innbsp;crucepajfa, amp; ex fepulchro refufiitata e^. Et in caliceporrigi nobis ilium ipfiimnbsp;fanguinem Chrifii, quipro nobis in remißionem peccatorum effufus eSl: Id^nbsp;nonfubvnaduntaxatfiecie, vtinPapatufit,fed è caliceßanguinem chrifiinbsp;bibiachauriri.
PiamhancfitamdoUrinam, cùm infunélionefuafirenu'econtrahareti- obîtus Rabani. cosdefendiffet ,aciitArchiepifcopatu fediffet ad annos ferme decemtobqtannonbsp;Domini Sf^.fepultus^ellinmonafierioAlbanipropeMoguntiam.
EL O MES.
VNOeodem^tempore cumP.abano rixiffe etiam Angelomum, coBigi Angeiomu, con-potelî ex Chronologia Dauidis Chjtrai. Ex eaenimpatet, Angelomum anno Domininbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;velcirciter,in eofuiffeflore.vt commentaria in libres
Pegtim fcripferit ; td^iuffu ac infiin3u Drogonis, Epifiopi Metenfis,vt tefiatur hifioriaMagdeburgica.EuitautemfiilatorBenedi^liitt(cenobioLuxouienfi,vtrnbsp;(vteademhifioria habet) in Latina, Graca, amp; Hebraica lingua eruditus ac do-bius.Acfcripfit in libros Regum (vt iam diüum e^b) Ubros 4-. In cantica cantko-rum lib. ?. De diuinis offices lib. i, Cemmentatas etiam qustdam etl in Geneßn.
Deiufiificationedocuit:NosfanguineChrifiiefferedemtos,inquiens:Do~ Angelomi doStina »»WW /(/i« Chrifiut Ecclefiamfuam ,preciofofanguinefueerntam, acperfepti-formemgratiam Spiritus fanbit, à cunblisfuis deliblispurgatam, in demumfibinbsp;fempiternamfanblificauit. Hanc autem domum, feu Ecclefiam, fundatam effe, Eccicfiani elle fun-tionfuperPetrum,fedfuperchrifiumipfiim,hisafferuit verbis: ïefiu Chrifius datamiupci chù-proptereafundamentum domus Dominipotebi reble vocari, quia vt Petrus ait : in ™’p, $. ub. 3.nbsp;Hon eil aliud nomen fub ccelo datum hominibus, in quo operteat nos faluosfieri, Regn'« •nbsp;nifi in nomine lefu. Hanc doblrinam vtfideliterplantauit -.itaharefes SabeBij,nbsp;Arij, Eutjehis, Nefiorij,ó'aliorum,iefiantehifioriaMagdeburgica, acriterre^nbsp;futauit. Deobituipfiusfilenthifiorici.
H Ar MO.
Tnhanc Claffemlocaturetiam Haymo. Isenim, vt hifioria perbibent,inAn- u,noi Ma-d cent. difcipuliisfuit Albini, acconäifiipulusRabani, nec non amp;contubernalis s. cap. 1«/nbsp;S 2 eiufdem
-ocr page 148-Hayinonis fciipta.
Ï4O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHRISTI,
Hsymo Epi/copus HalbeiftidcnCs.
eiufdem Rabani in canobio Ruldenfi. Abbot deinde Hirsfeldenßs, acpoßea etiam Epifcopus Halberfiadenßs deßgtiattu eße legitur : idj^ circo annum Domini Sa-o.nbsp;Oriundus autemfuit ex Anglofaxonumgenere amp; populo, conßtnguineus Redo:nbsp;vir excellent in cognitione ßtcrarum amp; Philoßiphicdrum literarum : ornatmnbsp;^tto^facundia,autoritate,amp;vitit fanäimonia. Scripta ipßus numerantur hoc:nbsp;Comment, in Exodum lib. 1. In Geneßn lib. z. In Numeros lib. i. In Leuit. lib. 1.nbsp;In Deuteronomium lib. 1. In lofuelib. t. In ludicum lib. 1. In Ruth Ub.i. In Regum lib. 4. In Paralip, lib. i. In Tobiam lib. i. In Eßlram amp; Nehemiam lib. 4.nbsp;In ludith lib.I. In lobum lib.i. In Pßtlterium lib.i.In Cantica canticoritm lib. t.nbsp;InHeßerlib.s. InEßtiamlib. 3. InUieremiamlib. i. In E'^echielem lib. z. I»nbsp;Danielem lib. z. In minores prophetaslib. 12. in Matthäum lib. 1. In Marcumnbsp;lib. I. In Lucamlib.t. In lobannem lib.i. In Epifiolamad Rom. lib.i. Ad Cor.lib.nbsp;2. Ad Calatas lib. t. Ad Ephef. lib. i.Ad Philip, lib. i .Ad Colof. hb. i.Ad Theßil.nbsp;lib.2. AdTimotheumlib.2. AdTitumlib.i.AdPhilemonemlib. i.AdHebroosnbsp;lib. J.In Epißolos Ganonicas lib.7. In alia Apofiolorum lib.i. in Apocaljpßn lo-han.lib.7. Homili.inEuangelialib.i. Homilias hjemaleslib.i. Homiliasoßi-ualeslib.i. Devarietate librorum lib.3. De Chriflianarum rerum memorialib.i.nbsp;Deßanäa Trinitate lib.i. De amorecoelelii lib.i. De mundi voluptatelib.i.Et a -lias tjuofdam tra^latus ßne certo numero. In htsßtis operibus,licet tradiderit do-llrinam, non ab omnibus macultspontificÿsimmunem: tarnen interpuricres acnbsp;ßmceriores illiusfecuH Scriptores numeratur, ac multafeliciter ac dextrè expli-cauiße deprehenditur. Inprimisverb, quodattinetadperfonam Chrißi,amp; ma-ießatem communicatam Chrißo homini ,feu humana natura in perfona Chri-fzaymonis doârina fli. Dehacautemßcloquitur:ChrißusfiUiuexdaabusßtbßantijsconßfitt,diui-deperfonachnûi. naßUieetamp;humanoÀnvnitateperfona.DiuinitasergbVerbi,qu£genitae^ànbsp;Haymofupera.cap. Deopatreanteomniafecula,a.temporeconceptionis illiushominis,quemnbsp;Epiftoiæad Cor 1. aßumlitin vtero riroinali.ineodem homineplenièimè(plenißtmbinquit} man^
aßlimßt in vtero virginali,in eodem homineplenißime(plenißtme inquit ) man^ /zz.-^eadem gloria amp;poteftas,^zzic«rlt;jz«zz Verbo,ccepit habitare in homi-fabius eltipfehomogloria patris. Et alibi: Specialis gratta à Deopatrenbsp;homini leßs Chrißo data elt : vt ex quo homo eßeinciperet perfeclus eßet Deusnbsp;(ß homo, humana aßumens, amp; diuina non deferens.
DeUbero autem hominisarbitrio taliafiripßt'.Deiu operatur omnia in ontquot; nibtis.Quibus verbis tollitur humana arrogantia,eiimßneS.faniio,nec magnanbsp;nec minima bona operaripoßet noflrafragilttas. Itenr.Nonfoliim non valemasnbsp;bonum aliquodperßcereßne Dei mißricordia amp; gratia procedente amp; fubfe-quenteßed nec cogitare. Dei enim gratia nos prouenit, vt veltmiis, amp; ipfa nosnbsp;Snpercap 3 Epifto-ßibfeqiiitur.vtpoßimus.AcrurßisiOmnebonum , quadhabemm.tambonavo-1» i.ad cotint. luntas,quam bonaoperatio,nonen:anobis,fedaDeo.Item;Sciendumell ,quiitnbsp;rf aliquid Deo daremus,prius ab illo accepimus,cuius mifericordia prauenit nos,nbsp;VI velimus,fubfequitur,Ytoperemur, S^o dgcendi modo vir ißepiits fedul'epra’nbsp;caucre
IdemfuperEujn-geliuin infraoóli-uani Nanuitatis,
De Libero Arbi trio quid docueiirnbsp;H^yino.
IdciM fiipcrcap.'i;. 1. ad Corinth.
-ocr page 149-FILII DEIj CLASSIS IX»
»41
CMerevoîttijfevidetur, vtne^nimiamgratiadiuin^decedent, ne^ nimium noßrü viribus, per inanem noflram iaäantiam, accederet. id quod etiam pra-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuftiCcatio
fiititinexplicandonegotio iußificatienisnoßra coram Deo, Etenimdeeafiri- ^dociiiut' ' * ' bit in bac verba: Chrißus dédit nobis remißienem peccatorum, elraltabenefi- HaymofupeiS4. Pf.nbsp;mifericordiamßaam. Et alias; SainosvocatiitingratianJ,id Wemfupercap.i.nbsp;eil, retnißionem peccatorum, quam nobis Deus Pater Gratis dedit,ßueper paßgt;nbsp;ßonemfilijfiii,fiueperEaptifiHum.Item:Gratiadiciturgratisdata,nontner- jnbsp;f« reddita,fed veniagratis coUata : qua gratia ßecialiter in hoc eil accipienda, cap. i.Apocalypf.nbsp;quiaßne meritohominum mißt Deusfiliutnßuum, qui nosfuo ßanguine rede-
returcredentibus,ideil,vtinnomineeiusbenedicerenturomnesgentes, ö“ in adcaiac. fideipßusiußificarentttr:eßet^gratia amp; indulgentia iüius: vt quos lex nonnbsp;poteratferuare, ipfe redimeret : eir qui per legis opera non eramus digni faluari,nbsp;iußificationem per eius fidem obtineremus. Et hac finßt de iußificatione ;
qua certe nemo modb,ßtnafit mentis, dixerit eße obfiura.
lamamp; eadem perßicuitate tradidit in Baptißmo fieri regenerationem, Haymonis doflrina amp;contingere nobis ablutionempeccatorum, veram^coram Deomundiciem. dcsaptiljno.nbsp;De hac enim refiribithocmodo : In Baptißmoaccipimus innocentiam amp;ßancli- idem fupet cap. i.nbsp;tatem anima,in qua homofailus eiladimaginem amp;fimilitudinem Dei. Etali,- EphcCnbsp;bi;AquaBaptißmidicituraquarefeciionis.quiaperearnamp;'npecc:ttismün- idemfuperPfal.ai.nbsp;dttmur, amp; ad bonosßrublusßerendosirrigamur ; qui ficci acßeriles,ac quafinbsp;puluispriitsfueramusdißoluti. Item; renaßeimurperaquamBaptißmatis, amp; idemfupercap.j.
'I nbsp;nbsp;nbsp;pergratiam Spiritusßanili atenebrisadlumen venimus. Et alibi ; Perceptafide
renaßimurin Chrißo,amp;in aquaBaptißminoßra abluunturpefMflt;?. Etißa zacha^dzquot;”'^' de Baptißmo.
De Cœnaautem Dominißicloquitur, vi cuiuis manifeßumfit,ipßum ve~ Haymonis doßtin» ramac eßentialem corporis acßanguinis Chrißi praßentiam in ea deßendere. de cœna Domini.nbsp;Etenim verba ipfiusßunt ; Hoc quo^ßeiendum, quia caro noßri Saluatoris, pro idem fuper cap. k.nbsp;ßalutenoßri corporis, ßanguis verb eins, pro anima neßraßufits eil : quiafedes Epiftoisi.adCor.nbsp;animainßanguineconßtfiit; in cuius memoriam corpusnbsp;nbsp;nbsp;fanguinem illius
ßumimus. Item; quidaminEcclefia,licet Chriflumpro nobis mortuum confi- idcmfuperPfal.77. teantur, amp; Baptißmi aquam ad remißtonempeccatorum valere concédant: tarnen de menßa, ideil,reßeilione Doininicicorporisdubitant, non credences,nbsp;!nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quad Deus eospoßit corpore amp;ßanguinefilqßui in boedeßerto huius vita paßce-
, re. Item; Chnßusobtulitdißcipuliscaltcemamp;panem,ideil,corpusßuumin idemfuperpfai.i«,. qualitatepanis ^vini, amp; idemßacrificiumper omnem Eccleßiam.inßituit, idemfupeccap.y.nbsp;Item : Corpus Q\\ri^i.eil,quodconßecraturquotidiein Ecclcfta.Haclenusil-le. Vndeßatis liquet,tum temporis Ecclefiam vßurpaßein cœna vtramq^ßeciem,nbsp;panis nimirum amp; calicistdr non nuda ljmbola,fid carnem amp;ßanguinem Chri-fti ßeßumere,firmit€r qucÿj credidiße.
Poß-
14-2 academia IESV CHRISTI,
Poft quant igttur trededm attnos tn Epiftopatu,fapertas diSo, vixiftet, vit ant Mift Maj cent. ». tandtmcum mortecommatauit anno Domini fepaltus^ Halberftadq innbsp;templo Stephani,exfteSatvltimumaduentumle/uCbrifti.
Q r lt;««»»« natiuitatit Bincmari jpeSetur,meritb isprimum locum in hac nona '^Claft'e teneredebebat. Natum enim ipfum ejji tradunt kiftorici fiib Carelonbsp;»oioamp;ii**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(^^ft^ Chjtrao) anno Domini 800.imperator Pomanorum refigna^
ttiseS.Eiiijfeautem,ftribitur Hincmariis, Monachta Pariftenfts, ad fanSum DionjftHm,eruditione, fapientia, ó’facundiaelarm,Philgfophtu,Poeta,amp;nbsp;MifcopurReineafis. ‘^i’^ologustcreatus Archiepiftepus 'Remenfisfub ImperioLotharq, anno Domininbsp;' 8^4-vel circiter. Scripftffe autem dicitur ifta: Ad Eccleftam Rauennatem, notni^nbsp;ne Caroli Calui, lib. 1. Vitam Remigi], lib. z. Ad VRalgnem,Epiftopum Metett-fem, lib, 1. Epiftolarum lib. j. Ver/its quofdam ad Hincmaram^nepotem fuuntnbsp;Laudunenfem.ltem contraeundem lib.i.Et libellum contra liberumarbitriurn.
»,
In doSrina ipßus hocpotiftimum notatu amp; memorata dignum,qubd homines ad Chriftum, tanquamadvnicumac verum noftruminceelisMediatoren! ac intercefforenttremifit. sic enim fcripfnzAntiftesfummus,amp;fempiterniu Pontifex fempit ernum habens Sacerdotium,Sacerdos^^ magnus fecundum ordi'nbsp;nemMelchifedec , per proprium fanguinemintroiuitfemel in fanSa,aternanbsp;redemtione inuentafedens^ ad dextram'Patris,id eS, in gloria paterna maie-ftatis,interpellât non voce,fed miferationepro nobis.Item-. Domintu circa veftie-ram pependit in cruce, ipfe Sacerdos, ipfi viSima, ipfe ablator, ipfeoblatio : tpfenbsp;SacerdoseS,qui nuncingrejfus eSin interior a veli, folus ibi ex his, qui carnentnbsp;geftarunt.interpeHatpro nobis.Euijfealiâs.dicitur,in magno honore amp; exifti-
Hincmatus in Epift. ad Hinctna-lutn.fuumnepo-icm.cap.ii.
Idem in Epift. ad Hincmaium Lau-dunenfein,nepoiemnbsp;luum,cap. ij.
Hift.Mag. cent.». mationeapudmagnatesetiamfuifeculi.î^amiVthiftoriateftanturtinfteSorent faatantt{m,fedetiant omnium aliarum totiusfaa prouineia Ecclefta^nbsp;rum:Epiftopos alios de fuis offices diligenter admonuit,eorum^vicia debitagraenbsp;uitatereprehendit. Regesquo^inaugurauit,Car9lumnimiràm,amp;pofteaLu-douicum Balbum. Arbiter à Ludouico conftitutus eS ,vt inter ipfumamp;Caro-AutoiiusHincmati. lumfratremipfiusvnâcum ali)slitemdirimeret.Obiurgatusà Romano Pontt-fice Adriano 11, graui amp; iracunda Epiftola, eo quod non ftatim adipfuu mandatum Carolum Regem amp; I:lormannum excommunicaffet, fat is libéré refton-detfenonpotuiffeISlormanniexcoinmunicationem ratamhabere, quiafueritnbsp;iniufta-.ac multb minuspotuiffe Carolum Rege excommunicare, cum fefe obtu-Hincmatusadmo- lfritadreilelt;ritimamcoonitioncm.MonetinfuperetiamPontificem,netamte-tiiitein fui ufficij. mereexcommuntcattonespractpiat,aut qutbujuts menttenttbus credat :Jeapa-tiattir caufts diligentius in fuis prouincijscegnofci, amp; iuxta canones dqadicari,nbsp;vt iftaomniaprolixbrecenfenturßnbiftoriafuperiusallegata.Obqtautemanno Domini 88j.vbi in Epifcopatu annos3i,exegiffet.
UVDDE-
nt H ß I h CU s 11 » IX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14}
HV L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CV S,
HVldericum huncfuijji EpifcopumAuguftenfentttd^ tempore Nicolai prh Huiderkus Epifco. mi Papa , colligutit hifloriciex titalo epißolaeim, quam adNicolaum pus Auguaanu»,nbsp;[cripfif.teßimonium^ ipß perhibent, qubdfuerit homo erudittu amp; verènbsp;pius, ^lo^Deipraditut. I»doMnaipfitucelebraturpotißimf(millud,qabdnbsp;fin fen t,cogt;i : iigim» e X aquo con ceßum eße omni bus, ade oij^ctiam Sacerdotibns,nbsp;necidâ vdo,veliure,velpratextuprohiberiidpoße.Scriptum eitim ejfi : Propternbsp;fornicationem vnufqu fqjfuam habeat vxorem. id quod non defilis Lateis, ve^,nbsp;rum etiam de Cleric is accipiendamßt. Landt etiamdatur ipß heroicaißama-gnanimitas, quapronunetauit, etiam ißofuo (quodPapatuiplanéaddiblatnnbsp;erat) feculo,P.omanttm Pontificem errarepoffie, Ueitum^eße, ip fam errantemnbsp;admonere,acdécrétaettuimpiarefutare. Quamfan'eparrhefianisquo^reipfitnbsp;praßitiße.accontraNicolaum Papam acriterdijputaffe fertur. Nicolao enim Huidetkus defen-fuoquodamdecretoSacerdotibHsmatrimoniumprohibente,ees^adciiilibatum ditconiugiumsa-obligante, Huldericus,Uteris ad tpfiim datis,firilt;) earn reprehendtt.coniugiam^ Roman^°PQ{i«ifi’nbsp;Sacerdotum multisex facrispracipueUteris, ac aliunde etiamaddailisargu- cern._nbsp;tnentisßrenue défendit. Argumentorumißorumhaepropemodum fait fumma:nbsp;Domiaumin VeteriLegeconßituiffeSacerdotibusconiugium,quedeis poßmo.-dum interdixiffe non legatar.Item Chrißum ipfum dixiffe-. Verbum illud,videlicet,de caßitate,non omnescapere. Paulum etiam dicere: De virginibus prace-ptum Domini non habeo,fid conftliam do. Item, propterfornicationem vitan-dam vnumqaeni^fuamdebere haberevxoreta. Item, Clericosfub falfafiecienbsp;tontinentiagrautßimapeccatacommittere,patrumvxoresfubagitare,amp;ma-fculorumpecudum^amplexits non abhorrere. Paulum etiamfcribere, Epifeo-pum debereeffe maritum vnitu vxoris. In regala quoq^ clericorum effet Clericusnbsp;ßtpudtcus,autcertivnittsmatrimonijvinculofæderatus. PratereainCanoni-btis Apoßolorum haberi : Epifeopiu amp;presbjter vxorempropriam neqttaquamnbsp;fubobtentureligionisabqciat.AdhaCtSjnodumNicanamPaphnucijfententiamnbsp;approbaffe,(fi Sacerdotibus itts nuptiarum liberum reliquiffe,(fi alia hisfimilta.nbsp;Si qua autem ex aduerfopotuere obqci, qua ßeciem aliquamvel defendendi,nbsp;velexcufanditmpurum calibatumhabere videbantur, eaomniafolid'e diluiffe,nbsp;ac refutafie dicitur. Quando veto, ac quo loco, mortem obierit, Itterisproditumnbsp;fße non video.
bifSMigirs.
REMIGIVM, EpifiopamAntrßodorenfem,fttiffe,acdeSlrinaamp; erudi- RemigiusEpifeopus tione valdiexi,elluiffe,teßis eß hiß. Mag. Et hancfuameruditionempU“ Antifiodoisnüs,nbsp;ÜiceüetMm teßatamfecit, edit is noonullis in Ecclefia vtiUtatem libris.
Scri-
-ocr page 152-»44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA I E S V C H M S T b
Scripßt aatem in Cantica canticoram lib. i. In tetum Pfalteriam Hb. 7. In
1 fiusfcii ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mittth.lib.i. Deoffiii}sdiuitiislib.7. Defeftiuitatibni fanäorumltb.
7. AdEpifcopumEduorumlib.7. Sermonesplures, lib.i.in EpifiolasPauli. ExhiifuisScriptisfacilècoUigitur, ipfumajferaijfe iußiciam gratuitamnbsp;Remigijdoarinadenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; quafiatpcffideminChriflutn. Sicenim firibitfuper hac verba
iuftificatione, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfaltni: Cttltenarrantgloriam amp;c. CœlienarrantgloriamDei, hancfcilicet,
RemigiusinPfal- qubdnonexoperibttsii^iüa, quafecimusnos, fedfecundttm fuammifericor^ mum iS.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faluosnosfecit. Et hacellmagnagloria Dei. Omnesenim peccaaerunt.Ó’
egentgloria Dei, iußificatigratis. Et hoc e^ enarrantgloriatn Dei ,ide^l, 77ti-firicordiatn exhibitam per filium , in qua Deus glorißcandus eil. Et alibi : iderainpfal,«. Spcsmeaabvberibus matris mea, id eil, acarnalibiK obferuationibus legis, innbsp;qua natusßttn, vt in tua itißicia conßderem, non in iußitia legis. Quia ex ope-Ibidem. rtbus legis nullus iiiflificatur, fed per gratiam fKrfzw. Item : Veterem popu-
Ium fecit Adam, fui conformatione,fciHcet feruus. Nouum verb populum fecit Dominus,quiagratü f gratis inquit) iufiificauitßnepracedentibus meritis.nbsp;Peccatoresenimnosipfosfecimus: iußosautemioia-Dei mifericordia. Acrur-idem in pfaL 2».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Vita itema non eil ex merito,quia cadere pernospotuiintu : fed per nosfur-
Idem in Pfal. 32. IdeminPfal. to.
DeBaptifmo.
Idem inPfal.17, In Pfal. 77.
gerenonpoßumus,fedex voluntateeius, ideH, (blamifericordia. Itein ; reue^ raißifoUbeati,ißifoHfaluifuttt,quiper grAtiamp;miußificantur, SiCnon eXnbsp;SJierstis.AcrurfuStfuperilludpfalmi: InDosninoconfidoö'C. Totafidesmeanbsp;in Chrißo ell,per ilium folumcredo me iußificari amp; ftluari. lUe eU snihi mons,nbsp;ille refugium.
Baptifmuitt docet eßeablutionem peccatorum, dumdeeoßc fcribit : Quia cum vnumfitBaptifmatdquot; omnia vitiaibidessterganturpraterita.ficutAEgj'nbsp;ptij demerfifunt in marirttbro,vt nec vnus fupereßet.Itemdn Baptifmate otnnesnbsp;hoßes noßri fubmerguntur, quiapeccata originalia amp; aclualia abluuntur.
Quia autem tum temporis in Eccleßa multi ae vari) jpargebantur errores, ideo etiam non omnino ab iüis immunis ejfepotuit Remigitu : fedfenßt, Mariantnbsp;Naui Rcmi ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abf^peccatopojfe adorari : ac noßras eleemoßnas amp; lachrytnas non'
’ ' nibil etiampeccatorum extinguereacdelere. Claruiße ipfusn fub Carola Cal' Cent,?, cap.IO. no,annoDominiS8o. ex Trithemio refert hißoria Magdeburgicai at martûnbsp;ipßus nullam facit mentionem.
S T 2? A VS.
I'S! hactemporaincidiße etiam Str abum,teßantur hißoria. Hune nonnulH fuijfe dicunt nationeger/nanu: Cateriautem Gallum.Balausindicatip/utnnbsp;strabu! Abbas fuijfe Anglefaxenem,Bedaconfanguineum, Albiniamp;Rabaniabbatisdifci'nbsp;Augienfls.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;puiusH : vtrum in omni fcientiarum excellentem : qui tandem Augienßs Abbas
-ocr page 153-TÎLII OEI CLASSIS Ix.
faclrnfi[,vthißorMMagdeburgùaexal^si/lacommémorât. Qu^teietiamaf- ctnts cap.i». fignat bac fcrtptadn Genefin Itb. i. In Exedam lib. i. In Leuiticum Ubrum i. Innbsp;numéroslib.i. InlibrosRegumlib.4: Inludith.lib 4. InHefierUbrum 1. Inli-brumSapientialib.j. InEcclefiafiicumlibjo. InHieremiamlib.i. lKM.achab.nbsp;üb.^.Super A^us Apoftolorum lib, t.De officio Ecclefia lib.i. AdLudouicum Imperatoren] Itb.L In Apocaljpfin Itb.i.Homil.Ub.i.Chronicon Hirfaugienfe ipfein»nbsp;ceptjfe dicitur, quodpoflea alt] continuarint. Trithemitu ajjèrit ipfitm in florenbsp;fuifli anno Domini S^o.velcirciter,fub ImperatoreLudouico.
T ASCHAS ll^S.
pAfchafituferturclaruijjècirca annumDominiS^o. in flnefermehaiitsnonï
fecuU,fub Imperatore Carolo CaluoFuit autem Abbas Coïbeienfis,Gracè amp; LatinèdoHuSiamp;fcripfit de Sacramento altaris ad Rotbertum Placidum Ubrumnbsp;vnum. Scripfltdr vitamAdelbardiUbrumvnum. IteminThrenos Hieremianbsp;lib.i Huitu temporefcribitur motaejfequaflio per Eredeuardum equitem au-ratumdeCcena Don2ini;nuin,videlicet,corput Chrifli, quodex Marianatuntnbsp;effet,ac tn crucepependtffet, amp; fangais Chrifli,qui in cruce eff^ufas effet, ver'e acnbsp;realitenaut nonverè,fedfiguratè amp; tjpicè in CœnaDominiexhiberetur? Adnbsp;hancquaflionem ipfum /atis bené amp; commodè reffondiffe in fuolibro , quemnbsp;de Sacramento altaris fcripfit-.ac demonflraffe,iuxta verba Chrifli,vete ac realiter cerpiu amp;fangttinem Chrifft exhiberUnon tarnen Pbjfico more, vt Caper-naitafl)mniabant,fed modo tnfenfibili. Sic enim alicubiferibit : Ende, quiaflcnbsp;voluit,vt caro eins effet amp;fanguis hoe myflerium,in nuüo dubites, ft Deum ere- cofpore amp; ringuin*nbsp;dis : fedveramfidem habeas in animo, ^«oi/èzfeïïcaroilla^quxoblataeft oomiui.nbsp;pro mundi vita. Quam qui digne comederit,mortem non videbit in aternum.nbsp;Item:Si Detuveritas e^, quicquidpromiflt Deus in hocmyflerio ,vtique verum ibidem.
ideoveraCbrifiicaroamp; fanguis,quam quimanducatdigne, habetvi-tam aternam in fe manentem Ae rurfus;Quod fficit, hoc eil corpus meum, quod Lib. de corpore Sc pro Vobis tradetur:crede,ôfili,quiaitaesl,quontamipfe dixitnbsp;nbsp;nbsp;faéium dubt-
tarenonpotesUpfemandauit,0“creatumeil. Item:Quapropter,ôhomo,quo- Lib.cod.cap..^3. tiefiunqÇjbibishunccalicem, cr mandacasbunepanem, nonaliamfanguinemnbsp;teputes bibere,quam qui pro tedr omnibus effuius eil in remiflionem pecca-torum, Nf^i«/MWur«CTM,quam quæ pro teamp;proomnibustraditanbsp;eïl,Ó'pependitincruce:g»ilt;»fleveritas teflatur-. Hoee^lcorpusmeum,quodnbsp;provobistradetur.Etdeealiee-.Hic enimfanguismeusest,quipro vobis effiunde-tur inremifltonempeecatoruw.Vndeficutin remiflionem fufttseH^peccatorfini, ibidem cap. 4.nbsp;amp;tradttusiitaadbuc bodiein remiflionem comedituramp;potaturdeliHoritm.nbsp;dciterum ; Secundumpramiffamdocfrinaveritatemnihilaliud, quametAvo
7 T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chriflf.
-ocr page 154-î4lt;gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIÆ, lESVCHR-ISTl,
^ap.4î-'Cap. ƒ I.
Chrißi 6quot; (ànguis tare creditttr. Qÿlt;t non fapore carnii ,fedßtritaali dulcedi-ne degußantur,e!rfideirationeintelliguntur.Etniox:Nam tn calice nihil aliud bibimas,quàm chrißi ßnguinem,v4j amp; nosper aquam adtnixti, couniti fa-mus. In pane ve ro nihil prater corpus, vbi nos per Chrißi conßerfionent iamnbsp;mentbra/iimus.Hac tile.Qua Uquidb teflantur, in Ccena Domini manducariamp;nbsp;bibi,feup0tari(vt ipfeloquitur) corpus amp; fanguinem Chrißi: id^inpaneamp;innbsp;(alice-.vt caueatur amp; tranffubflantiatio,amp;calicis ablatio. Ac ifia de Pafchaßoinbsp;^uifinem imponit none huicficulo.
CLASSIS X.
ERVENTFM. EST, DEO DANTE, AD CLAS-fem feu feculumdeciinumhuiusnoßriinßituti. Status aut ent Religionisac Ecclefiain decimohoc feculo fuitadmoduminfe-lix. Id^ propter nimiam penuriam ac inopiamdoäorum feunbsp;eruditoruminEccleßaantißitum. Cumenimomnia (vtexhi-
ïauci excellentes doâotes huitts de-«imi feculi.
florijscernere licet) paßimceremonqsabundarent, qf^ Eccleßa hinc inde non tantum eßint repleta,fed etiam onerata,faelum e^l,vt doärinafermenulla,atttnbsp;faneexigua eßet cura, Hinc etiampauci admodum reperiuntur in hocfeculo ex^nbsp;ceiïentes doHores fiue patrestquorum quidemfcripta conferuata, ad poßeri-tatem eßenttranfmijfa. Quia verb Dominus nunquampatitur lucemEuangelqnbsp;fui plane ac omnino extingui.ideo etiam hoc tempore, vel aliquot tarnen, eosi^,nbsp;vt diblum ell,paucos viros eximios conferuauit Deus, qui nonnullos in Religio-ne articules reite érfideliter tradiderunt, licetßipulas exprioribus feculis acceptas tfimu} etiam retinuerint. Igitur nemoadmiretur,nonpluresinhan(nbsp;Claßim eße locates EccleßaßicosScriptores.
THSOPHTLÄCTrS.
Cent.io.cap.ï».
Theophylafti Icri-jfta.
FAtetur quiäemhißoria Magdeburgica, nihil certihaberi de tempere, quo vixerit Theophjlailusihuic tarnenfeculo ipfum vicinumfuißi, ex quibuf-damnoncontemnendiscon'tecturiscolligit. Acaßirit,ipfuminterGracosnbsp;Theologes eße recentiorem , Epifcopum^ egiße apud Bulgaros:ci‘ fcrip/tße innbsp;Gracalingua,iniiio:enarrationesin quatuor Euangelia.qua ßnt velutifummanbsp;quadam, eChrjfoßomicommentarqsdecerpta. Deinde inomnss Diui Faultnbsp;ifißolas.ltem in Frophetas aliquot minores, Abacuc, lonanif^ Nahum.
in
-ocr page 155-y I Lil D E r, CLASSIS X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t47
Inhùfuùfcriptüinuentunturnonnulii articuli ReUgionù commadèex^ pUcati.AcdefeßtonequidemChrifiiaddexteramPatrüftcloquituriCbrißtufi''nbsp;(Ut Deut femperconfubßantialisfuit Patri :ficut homo autem tum fedit, (adnbsp;dextram Patrü)quandoajfamiUieïï,permanens, doneeponanturinimhieiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.cap-»»-
ad pedes eius.Et altbi:Chriflus fedet,feu coUoeauitfe, idó^^ in dextra amp; exeelfts, non quod loco concludat ar Deu}:veriim, vtidem eius bonos amp; aqualitas erganbsp;Pattern commonßretur. Ad ipßtm enimpatrium tbronuin vfq^peruenittamp;perenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Heb.cap.
Pater in excelfis e^l,fic dr ipfe.
lußitianobis contingereex mera Deigratia,dißrtepronunciauit his verbis: Dodrina Thcophy-laßificanturomnes^ramp;tisgratiaDei, quagratiaperredemtionemfitjsoceil, »i' »uHificatio-perfeäamltbertatem.qaamoperatuseilchrtfliu: ipfeenimfefeinpreciamre- id'min Epift. ad f/fwiii»»« dans,iußificauitnos.Etalibi:Seruauitnosinaternumy»onexoperi~ Rom.cap.s.nbsp;bus,quafecimus:hece{l,neqjfecimusoperaiußitia, ne^perhacconferaatißt-mHs:fid vniuerfàm ßlutem bonitos ipfitu atq^ dementia operata eii.
Item-Außusfadus ex fide habet vitam,fiuefaturam ,fiueillamipfamiu~ flitiam.Ex operibas enim legis nulla iußifieatar caro. Lex enim it am operatur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prophetin»
ßquis earn tranfgrefiiufiierit, dr interimitpeccantes : fides autempergratiam foluensdelidaàafiifieat.Et hacdeiußificatione.
Jh Cœna autem Domini communicariaedißribuifumentibus verum cor- Doftrina Thcophy-pusetV£rumfattguinemCbrißi,docethocmodo:Quidenim,inquit,panis?Cor' pus Chrißi. Quid autem fiant a]fumentescorptu Chrißi ? non corpora multa,nbsp;fed vnum corpiu. Item : Ipfum corpus Domtni eflpanis,qui fanäificatur in al- idem in i. Corinth.nbsp;tari,dr non reßondens figura. Non enim dixit Chrißus: Hoc eil figura-.fed hocnbsp;eil corpus meum. Ineffabilienim operationetranfformatur,etiamfinobis vi-deaturpanis. Quoniam infirmi fumtis, é“ abhorremtu crudes carnes comedere,nbsp;maxime hominis carnemfö' idea panic quidem apparet,fed caro fff, in Maith.nbsp;cap.2ó.Acalibi:Hocquodincaliceeil,illudeil,quodex\£itere effluxit Chrißi,Gmguisnimirùmpreciofiu, in I. Cor. cap.10. lamamp;demanducationeim-piorumßcfiribit;QuarationereHs fit indigne afiitmensiPerinde nimirum, acfinbsp;ipfefanguinem Domini effundat. Vtenim,qut turnpapugerunt Cbrißam, nonnbsp;Vt biberent,effuderunt,veritm vt effanderent;fic indignenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inde
commodireferens.frußraprofuditfanguinem. ibidem ; Caterùmßlentto bîc pratereundumnoneil.qubdTheophjlacluscarnem Chrißi aperte etiamvocatnbsp;carnem viuificam.Sic enim inquit;Non Deum nudum manducamus:tangienimnbsp;acquit amp; incar poreus eil,dr neq^ oculis, neq^ manibiu apprehendi valer. Itéra,nbsp;tiadi hominis caro nihil prodeßepoteil:fed quia ftbi Deus carnem vniuit,fecundanbsp;tneffabilem contemperationem,yiuihcn eft amp; caro:«»« qabdin Deinatiiram caro chrifti viuifi*nbsp;tranfierit,abfit fedadfiinilitudinemcandentisferri,qued^ferrum manet,amp; ilohanncranbsp;ignisoßendttoperatianem. Aciterum: Nonenimnudihominiscaroeil, quanbsp;tiianducatur,fed Debó'* qua Deificare valer,vtpotecontemperata Dcitate.
r z Nauus
-ocr page 156-I4S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CHRISTI,
Nsui TheophyUfti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îJ^titu ttt ipfofuijfeni)taiur,qued Latinorum Eccleßarumfententiam de
proceßtone Spiritus fancti à Pâtrefimul et PiUo noluit approbare,fedàfolo Patre tpfumprocederecumGracisEccleJijsfomniauit. Pertur amp; alias quaßam ha^nbsp;huifje opinionespecultares, videlicet, deBaptiftno Chrißi ac Iohannis : qttas hocnbsp;loco recenfereßiperuacuum duxi. De morte ipßus altum eli apudplerosque l)i-fiericosßlcntium.
q 1 s s L^B ei{^T K s.
Cent. lo.cap.io. D X Hirfaugienß chronico Trithemijreßrt bißoria Magd. Gißelbertum hune ^^fuijfeM.onachumBenediiHn£profeßionis,acfcripßJfeUbrHmquendain,cuinbsp;titulusßt:Altercatio Synagoga et Eccleßa:in quo librolicet nonpauci etiampaßnbsp;fimßnt Ifarß naui Pontificij-.tamtn quo adfundamentum.multa etiam dextrfnbsp;acconiModèexplicari.lnpriniis verb commémorât eadem bißoria explicationenbsp;dilli Paulini (inipfohabitat omnisplenitudo Diuinitatiscorporaliter,amp;c.)exnbsp;Cent io.cap.4-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gtfelberto hisverbis:£ytomodo Diuinitatis plenitudo habitet inChrißo »décla
rât Gifelbertus,inqu!ens; Hoc mihi refoluendiim esi, quomodo habitet in Chri-Qupmodo pienitu- ßo omnisplenitudo Diuinitatis eorporaliter?Tres eßentiafuntin Cbrißo. Qua-do Diuinitatis habi- »am funtifia?vtfupertùsdiélumell,caro,anima,Diuinitos. Quid ergo habitat tctinChri o. quo^inhumanitate Chrißi habitat plenitudo Diuinitatis Chriflt. Qubdßnbsp;plenitudoDiuinitatisChrißi,ergo0quot; plenitudo fapientia Dei. (^idenimelinbsp;Diuinitas chrißi, nißfapientiaDei ? Ergo plenitudo fapientia Dei habitat innbsp;humanitateChrißi.Vbi?incarneaHtinatifma? aut ßmulin carne amp; inani^nbsp;ma,velpercarnem in anima, aut in carne per animant s' In carneßtpientia ha-bitarct,ó’ non habitaret in anima? abßt:Si fedesßapientia anima iußi, multbnbsp;magis domus fapientia anima Chrißi.Amplius dicere debui,ß amplius dicere po»nbsp;tu'^em. Quia enimßapientia in ea habitat,ideo domtu dixisfed quia corporaliter habitat,ideo amplitis dicere dehui.Quid eil ergo,corporaliter habitat ? Vnanbsp;facia ell cum ilia,in qua habitat, amp;per illam, vnum etiam cum illo, in quo ilianbsp;habitation verßbilitate natura, fed vnitateperfona.Vna dico perfona,nonnbsp;effentia. Ergo incerporata ell Diuinitashabitaculofuo,cuiplenitudinem infu-dit,veritatem fociauit.Habitat ergo in Cbrißo omnisplenitudo Diuinitatis cor-poraliter.Vbi igitur plenitudo esl,nihil deell-.vbi nihil deelftetum ell. Sunter^nbsp;go in Cbrißo omnes thefauri fapieniia amp;fiicntia reconditi fue tempore,loco, amp;nbsp;perfona, pro fiorurndßtibutionedonorum proferendi. Erat igiturplenitudonbsp;Diuinitatis in anima Chrißi, amp; explenitudinefapientiapleneftpiens erat anima Cbrißi.Proinde vna ellfapientia Dei,qua fapiens ell anima Chrißiinecpar^»nbsp;ticip.indo fapiens, vt bee vel illud in ilia amp; per illam fapiat : fedplenittidinemnbsp;'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habende, vt tot urn poßideat, Non ergo dicamus tanta aut quanta: fed dicamus,
tota
-ocr page 157-FILII DEI, CLASSIS. X, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»49
tofd fapientia Dei in anima Chrißi esf. Et ex tota fapientia Dei anima Chri-fiifapienseH: : nec tarnen aqualu Deo, anima Chnflicsl, quiafapientiaDeinon eH. Porto longé aliud esljfapientiafapere, amp; aliud /àpientiam eße. Quia quinbsp;fapientiafapit, quad habet, aliunde accipit : qui autemfapientia eH, ex femet~nbsp;ipfo habet, quodfapit. llUc gratia, hic natura : amp; idem illic gratia, qua htcnbsp;natura: nectarnen illicgratia naturamad immenfitatem commutât: nechicnbsp;ad menfuramgratiam coarblat. Qmergoaudetdicere, plenitudinem fapientia non fuiffe in anima Chrifii, dicatplenè fapientemnonfuijfe animam Chrißi ; verùm totafapientia Dei erat in anima Chriß i,quia tota fapientia Dei vni-ta erat, amp; incorporata anima chrißi, nec tarnen aqua Deo erat anima Chrißi. Non enim natura Deocompararipoterat, quamuisßne menfara gratiamnbsp;acceperat : quiacum tmmenfa gratta erat paßfbilic natura. Hac ille. Quamnbsp;faneipfius fententiam totam de verbo ad verbum hue aferibere vifum ell,cum innbsp;eadifert'edeclareturtetumnegocium, deinhabitatione DiuinitatitinChrißo.nbsp;Id^ tantaperßieuitate, vt vbiq^ intelligatur : inhabitationem Diuinitatis nonnbsp;accipiendam e/fe de Chrißo Deo,feddehuinanitatein perfenaChrißi,in quahu»nbsp;manitateinhabitet plenitudoDiuinitatif. Ac hoc corporaliter fieri,hocek,illamnbsp;plenitudinem Deitatù habit are in corpore óquot; anima Chrißi hominis, tanquainnbsp;fua domo. Nc^j duntaxat tanquam in fua domo:ßquidem hoc e/fet minus dicere,nbsp;quam res ip/apoßularet. Verùm ita inhabitare Deitatein humanitateChrißi,nbsp;vt vna facta fit cum illa,in qua habitat : amp; per illam vnum etiam cum illofit, innbsp;quo ( chrißo ) iUa habit at.id autem non fieri verfibilitate natura, ne videlicetnbsp;fequatur confufio naturarum, fed Vnitate perfonæ. Sicq^ in Chrißi hu-mana animahabitareetiam totam fapientiam, adeo^omnes Thefturosfapi-entiaacintelligentia. Vndedicinonpotest, Chrißihumanitatem nonomnia,nbsp;fed quadam duntaxat nouijfe, qua ad officium iudicis extremi ßnt necejfaria:nbsp;fed ex plenitudine fapientia, Chrißi animam ( qua cert'epars humanitatis etl )nbsp;plene etiamfapere, fateri oportet. Id^non participando (qticmadmodtimnbsp;Autorpratereaaddit) vt hoc velilludin tUa (Chrißianima)lt;^per illamfapiat,nbsp;fedplenitudinemhabende, vttotumpoßideat. Sieq^ tota fapientia Dei innbsp;anima chrißi fit, amp; ex tota fapientia Dei anima Chrißi fapiens ejfe dicatitr.nbsp;Ne verb amp; hoc loco quis calumnietttr, fiert hac ratione confufionem naturarum , ac humanamifeu naturam ,feu animamtn Chrißo, aqiiiparari Diuini-tati,caute ac acute additur hac dißinclio:Animam Chrißiproptereanon aqaa-lem effie Deo ,quia anima Chrißi non fit ipft fapientia Dei. Perrb long'e aliudnbsp;ejfe,fapientiafapere:aliud,fapientiameffie. Qtfiaquifapientiafapit,quodnbsp;habet, aliunde accipit : qui autemfapientia eil, ex femetipfo habet quod fit-pit. tUic effie gratiam: htceffienaturam. Q^aprofeilb emnia,fi hoc tempore acnbsp;feculonoßro amultuobferuarentur, procul dubio non tarn multum rixarumnbsp;de hoc negotio in Ecclefia Chrißi effiet.
T 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ebrißum
-ocr page 158-IjO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMlA lESV CHIlISTIa
Cbrtßumfilam tiofirum effe Médiatorem, in banc docuitfententiam.qued accepta (inquit) Aaron tburibulo, inter viuos fnortuosfletit,ftgnificat, quidnbsp;mediator Dei amp; hominum, (blus inter mortuosUber^folm idttn Pontifex, flatnbsp;addexterampatrie, interpellant pre nobie; pro iuflitquidein,necadant: prt
Pofltina Gifelbetti de iioftio Media-tore.
Gilclbcini« inlib. altercat. cap. ta.
fontibui, W refurgant.
De Libero Arbittio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DeLtberoautem Arbitrio bac fuit ipfiut doilrina : Nos autem(inquit)
quid fenfent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ngenerationem adiutricem recupereinasgratiam : carnis tarnen non ef-
fugiemus moleftiam, in pœnampeccati referuatant ; qua otnninb rationi ccn-la lib. altere, cap. 4. traria, à bono nos retrahit, e^inomniavitiaiuxta legem peccati, qua eil in membrünofiriSfpracipitarecontendit.Paila esl igitur depreßio Liberi Arbiirq,nbsp;partim perfabtraSlionem gratia, quam meruit culpa: partimper debilitatemnbsp;In lib. altere, cap. 11. natura, qua expeccato eilprofeila. Item : Deus iuftus, bonus, hominisprapa-ratvoluntatemadiuttandamjadiuuanspraparatam.Datprimb, vt homo benénbsp;velit : inde, vt,quod bene vult, meliuspoflit.
lameirtuflitiamgratuitam, anobisperftdemapprehendendam,mani~ ^Jflfutt bts vcrbü : Gratia data eil, vt homo Fide iullificatus. per illatnnbsp;jn lib. altere, cap. i. altquo modopojfet ,quod nojfct. Item : lufticiam Dei dico, non qua Deus iuftusnbsp;eil :fedquainduithominem,cum^r^tisiuftificatisnpium. Huiciuftitiatefti-^nbsp;In lib altere, cap. 8. seniumperhibent lex amp; Propheta. Lex quidem hocipfo, quod tubendo amp; mi~nbsp;nando,amp;neminemiuftificandofatisindicat, dono Dei iuftificarihominentnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perSpiritumviuificantetn: Prophetaautem,quiaidquodpradixerunt,Chri-
ßiimpleuit aduentUS. Etaltbi : Nontantumpotuit Adamfua pofteritaticon-ferre ad damnationem, quantum chriftttsad faluattonem. Itaq^ maius donum,quam deliilum:maioreflcaufaChrifti,quaiiiAda; amp;plurabonavene-tib. eodetn cap. «, ritnt exgratia dono, quam mala ex fimpUii deliäo. Ac rurfus : Arcus ifte, cbri-ßus,fignum propitiationiseil : quia ipfe (blus propitiatio pro peccatis noßris eil. Habetautemduos colores, viridem amp;rubeum, inquibus aperte demon-ftraturaqua Baptifmatis,dr fanguis redemtionis:quiaper hac due etiam emtin^nbsp;damur à peccatis. lußitiam autem hanc gratuitatn per fidem, qua ipfaittnbsp;in Chrtftooblatamapprehendimus, nobis applicariidem Gtfelbertus difette do^nbsp;cutt hisverbis ; Eides legem praceftit,quàiinelegQfidelesiuftificauit: aepernbsp;idemlaiib.aitercat. bocfidestusndignitate,tum temporefupertor fuit. 4e rurfus'. Sanltorum innbsp;“P- '•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclefia Chrißus eil hareditas, cui dicunt : Dominus pars hareditatis snea,
calicis mei, tu es,qui reßitueshareditatem meam mihi. Non enim qui filq carnis, hifilij Deii fed filqpromißionisdeputantur in fernen, ilanifeßum eil enim. Idem in lib alteteatnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pattern noßrum priiisptacuiße perfidem, quam per circtimciftonem :
cap 13. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum videmtss infinitum nutnerunt Hebraorum perqffe circumcifum, amp;
ftic^«fier?quot;'fidaduentum Chrißi, (blafide gratiam vita pronie-icist eriper cm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hareditos noßra Chriftw, quem accipimus perfidem, non per car
nis circumeißonem.
De
-ocr page 159-E I L 1 I DE I, C t A S S t S X* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15t
De Baptifina docuit,fieri in ipfo regenerationem hominû veterti in hatnt- ne Baptîfmo quH »fJ«nouftm, accontingerebaptifitto ablutionempeccatorutnfuorutn. Sicenim Gifeib«.nbsp;AÜcnbifcribif.Hotnovetufio morboperBaptifinafolutus nanplangitur,cuide inûb altère.cap. '7.nbsp;hocmuiidomigraiiticœlumaperitur. Etmoxrln Baptifmoomnepeccativeterit ibideincapjS.nbsp;fermentum euacuatum e^’. amp;ô vtinamvfijuead refurreéiionem noflram, hocnbsp;fermentocarerepofiètnm. Aciterum: InfonteBaptifinatùpurgamar immun- ibidem cap. 13.nbsp;di dr captiuaiifper Cbrifii bellatores Euangelicos ab hofie retrahi, e^noftrafla-tiont vel Prineipi refignati.
Confeßionem fuam de veraprafentia veri corporû e^T-veri fanguinû Cbri-ftiin\fatra Ca;na edtdithü verbif: Sic ergo credimus,i]ubd ante confecratio-nempanùô' vinum eH:,poilconfiecrationem corpus Chrifii verum, amp;fangtiis ibidem ub. s. Chrifti venu eli, non tantum verum (aeramentaliter, fed ctiam verum effen^nbsp;tialtter. Item ; Decorpore amp;fanguine Chrifii aedpe: in modicaparticula tan- tib. altere.cap. sgt;.nbsp;turnhabes,vt in magna. Doh'eetiamtradidit amp; explicauit differentiam inter Sacrament urn (ir rem Sacramenti, dicens ; Inter Sacr amentum amp; rem Sa- tib. dealtere, eap.i.nbsp;cramentihocinterest, quod Sacramentum etl exterius elementum ; res r«rànbsp;Sacramenti,gratiainterior, quainuifibiliter percipitur, dr inutfibiliterope-ratur. Q^o loco rem Sacramenti expreße vocat interiorem gratiam. ifianbsp;autemgratia etl venu vfiu amp; frutliu, qui exfiumtione Sacramenti ad nos redit , videlicet remißie peccatorum , ac receptio in gratiam apud Deum. Hacnbsp;reSacramenti, hoc ett,gratia interiori vfit dr vtilitateSacramentidefiituun-turomnesindigni, citm tarnen interim totum Sacramentum, nimirum corpianbsp;dr fanguinem Chrifii fubpane amp; vino (ifia enim ad eonfiitutionem Sacramenti requirantur ) fitmant,edant,ac bibant. At^ hanc fuam de commemoratis ca-pitibusReligionis/ententiambreuiter hoc loco indicatefufiiciat.
Vt autem in nonnullis articulis piè ac Orthodoxe fenfit ac docuit: Ita vicißiin non paucos etiam errores hinc inde in fats lucubrationibiu fiarfit : vt quidem denbsp;ipfo referunt, qui corpiu quoddam doLlrina ex ipfitu.dr aliorum autorum fieri-ptis collegerunt. Somniaffe entm dicitur: Peccatum turn Originale, turn atlualenbsp;non remanerepotl Baptifimum. Mariam virginem ab omnipeccatoprorfiiu libe— Gifelberti naoi,nbsp;ram,atnofiram deprecatricem pronunciat. Satisfiatiionibus Papifiarupatreci-natur : acignempurgatorium, transfiubfiantiationeqjinctxna Dominiafiruit.nbsp;Id verb mirum non est, cum in denfißimis regni Pentifieij tenebru amp; vixerit dquot;nbsp;fcripfierit. Caterum quamdiu in viuisfuerit,aut quo anno ac tempore,e vita hacnbsp;lexcefferit. Uteris proditum efii non reperio.
L7lTT^AU^T)rs, jNTBRdotloshuiusdecimifieculiviros ac ficriptoresnumeraturetiamLuit-prandus.Natus is fuit in vrbe PapienfhfamiUa ampUßima. Pâtre enim ipfiiusnbsp;«h
-ocr page 160-1$1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIÆIESV CHRISTI,
obmorumintegritatem,acUnguitvrbanttatem,vftu eSl Hugo Rex Italia, i» legatione ad Gracoram Imperatorem, pro eius fibi amtcitia expetenda. Ipfenbsp;verb Luitprandus, in tpfafiatimadflefientia, fuit Grace amp; Latine doll tu acnbsp;eruditus : nec etiam Po'éfees ignarui. Ob quae ingenq dotes Berengaritis, qui de^nbsp;funclolîugone, rerum in Italia turn potiebatur, aliquandiu opera ipfitu vßunbsp;eH: infua aula. Verùm cum fuo munere longo tempore in aula fideliter per-funäus effet, Luitprandus vulgare aularum pramium tandem reportauit, ac innbsp;HiftoiiiLuitprindi. exillume^lmiff'us. Inexilio fcripfit hiffariam rerum per Europam gefiarum,nbsp;librisfex’. quamabannoChrifiiSpS. vfq^ad trigefimumferme,Othtnis.M.a-gni, annum deduxit. liifloria autem Uli interdum etiam facra quadam admiquot;nbsp;feet, qua cum fcriptisPropheticisamp; ApoßoUcis non malecongruunt. Tale ell,nbsp;quoddeCbrißoeiusq^ benefieijsferibit : Dominus noflerlefusChrißus, coater»nbsp;HU5amp; confubßantialis Patri,fanltoq^ Spiritui, cuius mifericordia plena eSl terra , qui neminem vultperire, fed omnes faluosßeri, amp; adagnitionem veritatitnbsp;Luitprandus lib. x. peraenire, tie pereant, (^u^ifolus Deus ante mundiconßitutionemprauidit,at
poßeaertauit hominem: quemq^in fine temporis, per fui fiinguinis effufio-nem, verus homo, verusq^ Deus, non duo ,fed vnus redemit.
Deiufiificationeverb hominis coramDeofentit, eamgratis nobis contin-Lib. .cap.s. gifgpfopfgfQijYißfiffj Dehacenimficfcribit orationeconuerfaadDiabolum:
Non perpétué tecum arfuros trahes Chrißicolas : quiafi quafacro baptifmatc lotinbsp;DebitapoUtraxêre, Deimanetnbsp;Gratia, qua lapfos erexitfanguine gratis.
De obitu ipfius nihil confiât,
LVILPRAND O accedit etiam Ambrofius Ansbertus. Hune ort um effi traduntexGalliarum prouincijs, intraSamÿregionem,apud monafie-riummartjrisChrifiiTincentij. Tottuerataddiilus facrisacdiuinis re-Hiftor Magd «nt. ,acnegotijsEcclefiafiicisexpediendis(vtquidemde ipfomeminerunthifio-10. cap. 10. ria)potifitmùmoccupatttstffefolebat.Scripfifieautem,amp;adpofieritatetranf-Ansbeni opera, „lifijj-gfiftuf hacopera: InCanticacanticarum lib.i. InPfalterium lib.j. in
ApocalypfinUb. lo. Decupiditatelib. t.Epifiolarum addiuerfos lib.i. De quibus Ansberti modeftia. fuisfiriptis, aquè ac de alia fua eruditione, ipfemet Ansbertus admodum humi-literfenfit,acalicubiexprefi'edixit: Tanta eilmea fcientia,Augufiini amp; Hiero-njmi comparatafeientia: quantaesiguttaexdigitependens,ad magnitudineinnbsp;maris, Interim tarnen tres primarias linguas, Latinam, Gracam amp; Hebraicaittnbsp;ealluiffifertur, aemulta in negotie religionis pi'eac commode explicaffe per-hibetar.
Â(
-ocr page 161-gt; î t I I O£Igt; C t A ! ! 1 I X.
15}
Actnprhüü obferuatiene dignißima.piii ipßtif 4C falubtrriiM cotne^tfa^ Hïo, tjHafidelißitn'eprxcauerevoluit,nsrationiihu!nanlt;t iudicio curiosèitidn^nbsp;garemus myfieria. Diuina: pr/tferttm ea,qu£ perfona Clmfii at (inent. De bac .ft.nbsp;reßcalicubi loquitur: Quit capiat,quomodo incarnatusßnefitntfieDetu:quo- Ansbenutiib. »,nbsp;modo incartiatus claufo exqt vtero virginie ho}noDem,nectatitillus exiens homonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apucaiyp.
DeuitVt ell meattu vteri virginie parutu : fed ita magntie, rf reliqui mulieru infantes? Quomodo Dominus gloria crucifigitur,cùmfolHs homo moriatur ? Quo-modopoll mortem refurgens, palpabile corpus inveracarne,verie^oßibae, per-feäa atatis vir, claufis ianttis addifcipulos intromilit, vbi nec corpus exinani-tum,velphantaßicum, fed palpabileacverum exhibuit? Hac idle. Quemad-modum autem in fublimioribus ißie fidei eapitibue rationem noflram capti-Kamducendamejfe aflerittitainqfdem normam ac régulant facra duntaxat Scriptura tutb fequendam dextr'eiudicat. Idquodetiam ipfemet facit, vbi Ansbert! doftrim,nbsp;potentia amp; maieflate Chriflo homini data ßc fcribit : Hanc pot eflat em, in -
quiens, tunc Chriflus à Patre accepit, citm pro nobie incarnatut,paflus,ac Aqsbeitusiib.z. fufeitatue , per Apeflolerum pradicationem, tetumßbi mundum fabiuga- esÿ.z. Apociiyp.nbsp;uit. Abßt autem, vt qui in Diuinitate coaqualie ell Patri, faper gentes hancnbsp;poteflatemaccepiße credatur à Patre : (edin humanitate, qua minor ellnbsp;Patre. Secundum quam humanitatem in Euangelio quo^ loquitur,dicens :nbsp;DataeHmihiomnispoteflasinctxlo amp; interra. Secunditmc^uum etiam pa~nbsp;terna voce ad eum dicitur: Poflula à me, amp; dabo tibigentes hareditatem tuant,nbsp;Ó'poffeflionem tuam terminos terra.
Mediatoremnoflrum eße Chriflum,quiamp;fuofangHine redemerit nos, oe Mcdijtotequid
fanguine redemit de maledtllione legis, fallus pro nobis malediclum. item: Apocaiyp^' Mediatornoflernafcendo,moriendo,refurgendo, atquead coelos afeendendo, L'b.s. cap 4,nbsp;canllisfideltbusinnotuit ,quiaipfe eßetredemtiomundi. Acrarfus: Gaudea-musamp;exultemus, e^demiugloriamei: quoniam venerunt nuptia agni, dr ^*1’ snbsp;vxoreius praparauitfe. ineoautem nulli damut gloriam, quod nullis prace-dentibtumeritisbonorumalluum,fed sola noseiusmiferkordiaadtan-tamdignitatemperuenißefateamur. ltem:Praueniente^r3.Û2,faluamur,à‘nbsp;fubfequenteiuflificamur.
lam amp; veram prafentiam corporis amp; fanguinis Chrifli in Cœna Domini ipfum ßatuiße bine colligitur, quia de negocio cœna fcribens, exprefle me-minit corporis amp; fanguinis Ghrifli,inquiens : Qui obedientia mandatis fe- Lib.r. cap. i.i« ipfumhumiliterproflernens,oblellamentapeccatt/isperauerit,ille ad accipi- Apocalyp,nbsp;enda corporis dr fanguinismei Sacramenta dignepertinget. Etpauca hacdenbsp;doHrina Ansberti, in ijspotiflimttm capitibus , qua iam in controuerflafunt,nbsp;attingere Ubuit. Dereliquaipfltis vita, amp;obituetiam,nihil habetur in bi-ftorqs.
RADVL-
ïj-f- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lESV CH Kl ST ïgt;
LT HFS.
HO C dedmo feculo vixijfe etiam Kadalphum ,fiittiant hiftorici, adduHi certiiquibufdamconieilurit -.quidr patriaFlauiacenfem ipfamfuiffè»nbsp;amp;regulamBenedili^fillatnmejJi affirmant. Aßignant autem ipfihacnbsp;KadalpW fciipta, operafeufiripta:InLeuitictimUb.2o.lnBpiß9la( Paulilib.i4. üißor'umre-rum Prancicarum, amp; Chronicon quoddam breue.
Hac auttm ipßus firipta laculentum ipfi leflimonium perhibent, ipfunt de plerifq^, acpotißimttm de ffi articulü, qui ad fundamentum fideipertinent^nbsp;pi'eacdextre,amp;fenßffieacdocuiffie. Inprimis verbpaßim oboculos nebüpenitnbsp;Chrißam, tanquam vnicum noßrum M.ediatorem, qui precioßßimo fanguinenbsp;Kadul phus lib. ƒ. fu0 noßra deleueritpeccata, nos^patrifuo reconciliauerit. Sie enimßribit: Ve-cap, I. in Ltuit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentem, quiactim peccata noßrafeparent inter nos dr Deum noßrum :
Mediator naßer chrißut Domintu, medium hunc parietem foluit, duin not Idem lib. lo. cap, I. fànguinis (îû effiißone àpeccatû noßrü abluent, patri reconciliauit. Vndenbsp;jnLeuit. deeodiciturquiaipfeelipaxnoßra. Acrurfus:Obeatusftnguis,cuiusaffier^nbsp;fionelepranoßramundatur : cuius redemtiene, quicaptiuus fuerat, liber di-’n Leiïi't mittitur : cuius tailu mortui fufcitantur. Jtem : Cbrifii Pontificis fanguisnbsp;omnium credentium expiatio fait. Jpfe elï enim, qui dilexit nos, amp; laustnbsp;nos à peccatis noßris in fanguine fiio. Qua fanè Radulphi doUrina pernbsp;I. lohaii. ï. omnia conuenit cum illo Iohannis : Sanguis left Chrßi, filq Dei, mundat notnbsp;abomnipeccato.
DeLibero autem hominis Arbitrieifia tradidit Eccleßa,ac omnibus Cbri-»n Ltuit. '*** fiifidelibtts: Cstm aliquid boni agitis,(inquit) ipfumpietatis affeäum ne trans-feratisadvos, vtvobisidudafcribatis. Deiuenimeà, quioperaturinnobüó’ Ibidem, veile dr operari,pro bona voluntate. Et mox: Qui mansu Des fibi afcribit.neceffi:nbsp;idemiib 1 ca fifgt;vtgratiatnperdat,proquagratusnonfuit.Acrurfus:Ipfequippe[vluslau-iiiLcuit. dandssseiîiàquobonacunllaproceduntifmequo nihilpoffitmusfacere : qaianbsp;ipfi eil,qui operatur in nobis.é’ veile dr operari,pro bona voluntate. A t hoc eilnbsp;eadem cum Paulo amp; Chrißo ipfi docere. Vt autem in bis amp; alijs multis articu-lis, piam ac Orthodoxamdolirinamfideliterplantaait : ita Arium, SabelUum,nbsp;ac Manicheosacriteroppugnauit.eorum^dogmata ac erroresper occaftonetn innbsp;Cent 10. cap, 10.nbsp;nbsp;nbsp;ƒ««firiptis taxauit. Id quod autores hißoria Magdeburgica de ipfi teßantur,at
de reliqua ipßus vtta amp; obitu nihil cent habet ipoffefatentur.
SMA^AQT^V S.
OLLOC AT PR etiam Smaragdus in hoc decimumficulum. Tuiffie au-^^rem ipfum Abbatemad S.Michaéltm in Britannia, bine nonnuUi colli-
-ocr page 163-f!LII DEI, CLASSIS X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155
gunt, quod taltm fefe ipfemet appellet in expoßtieneßta, qua explicauit paßio- Stnaiagdus Abb»» «e»iActribuitur tiavirii doctù nontantitm inßgnis eruditioinnbsp;f4(rtsUteris: verum ctiamfirtnuumpatrocinium dtfciplinx mottaßica. Fer- *“nbsp;turet/amisneminisßii memortam (ommendajß poßcris multis adttioduml't-bristacmonimentispodlfereriiiis: exqutbus tamenpaucit duntaxat quadamnbsp;bodieextent. Uthileminus diffitile non eße, ex his etiam iudiciumfacere, quidnbsp;depetißimiscapitibHS Feligionis iUeamp;flatuerit, à' tradiderit.
Ac quantum quidem adittflitiamnoßram coram Deo attinet, pronun- smaragdi doftnn» tiatiOetChrifium noßrum Mediatorem illam nobisimpetraßefuofanguine ,ßcnbsp;tninifiribit:Chrtßinamqf^humilitatemundamur,quianilihumiliaßetfemet- Smaragdus inexpiunbsp;ipfum , fallus obedienspatri vf^ ad mortem crucis, non vti^fanguis eius in re-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p»ffionjs
inißtottempeccatorum,hoeeil,innoßrammundationemfutßeteßtißts. Ac alibi: Quipeccatanoßraipfeportauitincorporefuofiiperlignum,quianimirttm èap.™.'quot; ita nos redimere voluit, vt lignum, quo peccata noßra toUeret,pendens in hu-tneris baberet. Item ; Surrexit,amp;volauit in altum, amp;pro nobis vnicus inter- idem in Epiftoianbsp;pellat in calo. Praßat cum patre, quod poßularat à pâtre : quia Mediator e^ c?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apoftoio-
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lum,cap.io.
treati/r, Mediator, vtpojeat : CreatortVt trwuat.
Defeßtoneautem Chrißiaddextram Patrisinexcelßsfie loquitur : In DcfeHtonefiiijad excelfisergodicens, non eum in loco concludit: fed efiendit omnibus altiorem:
Queniam ad Ipfum folium paterna cbaritatis exaltatus elb. Sicut ergo Pater idem in Epiftoia ad inexcelfis elf ,ficamp;films. Cotifeßus enim nihil demenfir at aliud ,nifi hono-ris xqua'iitatem.
PorrbiußitiamiOamfitnguineChrißi nobis emtam, de qua paulbante eUdillum, nuUaaliaratione nobis applirari, quant perfidem in Chrifiunt,nbsp;idemSmaragdus non vnoin lotodt/erte docet. Sicenimfiribit : Vtneceßeef- ideminEpiftolan»nbsp;yê’ifolaFidc Cbrißifaluaricredentes. Et alibi inquit rurfus: Quia perfellinbsp;eßis in fide, perfélit efiis in conuerfatione, in Colz Cbrifii fide ßem ponentes, idemin Epiftolamnbsp;eßinconuerfatione cœlefii conuerfantes. Aciterum alto in loco : Secundum Jje^'min^EplftoVamnbsp;quodpropofiiit, non ex operibiu legis, nee legaltbus facrifiicqs : fid s o l a e i- ad Rom. cap. »,nbsp;D £ ,amp;C funguinisfuieffuficne, faluare quosprafiiuerat cresHtaros ; drquosnbsp;gratis roM«ù ad falutem , multi) magis glorificautt opérantes. Hine elf,nbsp;quod totiesvoeat honorem amp; Donum, falutem no fir am aternam amp; fi- *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°
ItationemapudDeum, inquiens; Grandis honor credentihusin Chrifiam donntur,vtfintvidelicetfratresDomininofiri left C'mfii,àrfilijPatrisaltif-fimi: vtfintharedesDeiPatris.cobaredesautem Cbrtfii. Grandis,inquam,honor elf eis,vtfulgeantfieut Solin regno Patris, amp; fédeant fuper duodecim thro-nos, tudicantes duodecim tribus ifraël. Grandis honor elf eù, quibus films dixit:nbsp;Sieutdttc ':tt me Pater, (ir ego dilexi vos, manete in dilellione mea.Et V(?i amiiinbsp;wei efii),nbsp;nbsp;nbsp;tant non dico vosfiruos, fid amices. Grandis honor ell, quibus di-
r i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tif;
-ocr page 164-ACADEMIA IE ! V CHRISTI»
iJeminïuingelio CfC Quodcun^peüeritftPatremitinominemeo,dabitvobis. AcrarfuiiSifi-lekanniscap.ii. desinnobii,Chrißustnnobü: ergo fides tua de Chrißo, Chriflase^ in corde tuo. Ex quibus omnibus manifeflum euadit, Smaragdum non tanttlm ajferuifinbsp;.gratuitam iußitMm,fideapprehendendam : fed vt in caufa iußtficationis omnenbsp;noßrum meritumexcladeretur, promißio^certa ejfepoßet, ipfam etiam fiepe-numerevfium efieexprefievocalaifiafoh: qua tamenmultis hocfiectilo fiudesnbsp;ell in oculis moleflißima.
De Bsptifmo quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lam amp; de Baptifimo bac habet : Sanlla ( inquit ) Eccleßa, in Sacramen-
Dominica refiurredionis, Baptifimi lauacrum percipit : rf fitcut ip fie refar-In J Petti CI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortttis, per gleriam Patres : ita amp; nos expurgati à peccatis per
ïdeminTùan^elift. I^egcnerationis, innouitatevita ambulemus. Etaltbt: ^uis inim lohTn^quot; * ftnelauacro Regenerationis remißionenipeccatorum confequi, dy regnismnbsp;atifmofieii P^^^^if^ifeireccelorum? item: Qui ex aqua Espiritu te^eneinturfittuijibi-legenLuionemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nouum mutatur hominem, amp; decarnali efficiturßiritualis. ^i ideo
hominis. redenon folternSpiritaalis,fiedetiam Spiritusvocatur : quiaficat fubßantia Ibidem.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Spiritus inuifibiliseUnoßris aßedibus : itais,quipergratiamDeirenouatutf
inuifibiliterfit Spiritualis amp; Deifilitis,Ciim vifibiliter omnibus caro, dyfilitts hominis appareat. Hacille. Vndefole meridianoclariuse^, in Baptifimofierire-generationemhomines : quam tarnen bodie multi ita explodunt, vt dicant: MultamilUainfantumbaptifari, quinonregenerentur. De obitu verb Sma~nbsp;ragdi, aut reliqua vtta ipfiiu,nihil conßat. Et hadenus defiecule decimo.
CLASSIS XL
n STÀTVM. ECCLESIAE OMNIVM T E M~ porum iam inde à nato Chrifio accuratiits ex bißerqs cogno-fcere conatifunt, illi eandem afferunt querelam de hoc vnde-cimofeculo, quam deproximè pracedenti centenario etiam abnbsp;ipfis adat am ejfe, paulb fuperiits didum ell. Nimirum hac tern-peßate regnuen Pontificiuindtes tttagis magü^ inualui{fe,ac omnisgenerù cor“-
ruptelas, errores,falf0s cultus,acdogmatatmpia,in Eccleßamfubindeirrepfiße. Vnde etiam muniu praßantium ac exceHentium Dodorum in Ecclefiia paula-tim decreuerit, ac cœperit eße m'tnor. Qtianquam autem paucifient, quorumnbsp;fcriptahocfectiloinluceinédita, acdeinde ad noßra vfque tempora aßeruatanbsp;fient : taetien pracipuosex Ulis, qui veram dodrinam (licet mactelisac naieisnbsp;etiamfiuis aßerfitin) hacatateretinuerint, paucisattingere opera preceum fuerit.
beb.no.
-ocr page 165-FILII DEI, CLASSIS XI*
i;7
$ o.
P Rimas tn hac vndecima Claffe aßignare vifam nbsp;nbsp;Bernoni. Nam is flatim
abinitiohaiusfeculifloruit:acvtex CofinographiaMunßeri,al!)s^hffio- Bemo Abbat Augî-riagraphtscernerelicet, Abbatem egttin Augia maiori,annoDomtn{iooS.
Eil autem Augia maior (vt hoc obiter addam) infula,fita in lacu Podamico,di-fiansvnico miliarià Conflantia-.in quainfalaolim Sanitus Priminias vnâ cum Carolo Metellofuttdattit monafterium ordinis Benediitini. Haie itaq^ monafle-rioprafeélus Berno truditienem fuam,mttltis in lacent editis fcriptis,publicè te-ßatamfecit. ScriptaautemipfiusenumerathißoriaMagdebur^ica , èquibtis Sctiptaipßus.nbsp;pracipua funt-.De aduentu Domini Ub.i.De officio Miffit lib.i. De Concordia offi~nbsp;cioruntltb.i.Deieiunio quatuor tempora Ub.i.Deieiunio Sabbathilib.i.Epißo-larum ad diuerfos lib.i.Sermones adfratres.ltem devera laude Regis epißola adnbsp;HeinrictimSecundum.Item'.De trroribus Caßiani.De nigromantia feu Diuina^nbsp;tione contemnenda. Item: Sermones de natiuitate Domini. De Pafchate. De re-furreilione Domini. De afeenfione Domini. De Pentecoße. De aduentu Domininbsp;(elebrando.De natiuitate,affiumtione,et purificatione Maria. DeMarco et Mat»nbsp;thia,Apoßolis.
Exhisautemfiriptis, quaBernopoilfereliquit, colligunturacallegan-tur multa,qua indicio funhipfum in principalioribtis capitibiu Religionis pi'e in» ßituiffiefuitemporisEccleßam.Grata breuitatisßudio vilpaucafaltemhecloco meminiß'efaterit. Acinitie,quodmjßcriumincarKationis Chrißi attinet,nbsp;videtur is frenum inijcerevolaijferationihumana, eam^quaficaptiuam da-cere, ne, videlicet, temer arte aufuirrumpat adperfersttanda ac indaganda ilianbsp;arcana d’abßrufa Deiffium recenfet,quam abßirde agamus, fi in cognofiendisnbsp;Dei m^ßerijsrationem hamanam in conßliumadhibeamus. Sic auteminquit:nbsp;tufanäo, DeiFiliumconceperit,acDeumamp;homineminduabusnaturts, amp; ris^quldd'ocuótu^nbsp;vnitateperfonagenuerif.etpoU bac virgopermanferit.Vndeamp;ipfemet,repu- ®«no.
diato humanaprudentia iudicio,de Pniane dtiarum in Chrißo naturarum alibi hoc modofiribit:Humana conditionis natura,dilecTißtmifratres, magnifi- nTJin/tate Domini, cè fublimatur, quando omnipetenti Verbo ineffabiliteradunatur: non qubdnbsp;duarum naturarum Dittinit,fcilicet, eilquot; bumana.confafa fiat comiwxtio : fednbsp;in vna Mediatoris Dei amp; hominum Chrißi lefu perfina mirabilis maneat Pnio.nbsp;Et paulb pe^:Hie igitur,citmßtffilendor gloria,amp;figura fitbßantia Patrisffio-tnofa3:use^lproncbis, vteffiet immanuelihoc eil, nobifeum Deus,iuxtaApoßo-ium,partic!pafis carni fanguini : vtper mortem deflrueret eum, qui habebat
mortis
AC * B ÏMI A IB S T CHRIST T,
Oe üfficio chrtfti fnortü Itfipef ium. FB autem deperfina Chrißi hic non malt ; it4 amp; de e^cio quidBcniodocuetit cbrifiiiß4,qiiiitfeqauntur. Orthodoxe firipfitBerna. Sicautemhabentipßm
verba-.Medutor Dei amp; hominum homo Chrißus leßis,cttm Deus eßet anteJecu-la,perßontaneam benignitatem carne induttis,in populo faopiè et mifericordi-
Sctra.a.de.s.Matco terapparuit,quemredimendoßiutnfecit. item:QuisverytUefitagnus.quiint-“»¦’S' ‘ a- m0lariiufiuse^l,oßenditlohan.dicens:EcceagnusDei,quitollitpeccatajnundi. Idem infeim.dcPa- EtBfiti.S(cutouisadocàfionemducetur,etficutagnttscoramtondentel'e obmu~
teficttßcnonaperuitosfutim. Hic,appropinquantetarnmundiveßerafinara crucis eil oblatus ad multorum exhauriendapeccata:vnde etfemper aßtßitvul»nbsp;tut Dei Patrüänterpellans.pro nobis:tdem Sacerdos amp;facrtficium, qui ellfutu-rus aduocatus amp; iudex omnium nofirùm. Hat iSe. Ek quibus fané liquida con^nbsp;ßat,etiamhocii.feculo,hocell,anteioo.anneschrißumhabitumejfe pro veronbsp;noßro Mediatore acintercejforeapudPatrem. Net non amp; eblationeipfiusfaci^nbsp;in ara crucis, exhaufla,at^ expiât a noßra peccata,nobis^ impetratam eße iU‘nbsp;ßitiam.
lam amp; de Baptifmo eas vfurpauit loquendiphrafes ac modos.vt quiuü et» iammediocriterinßudioTbeolog.verfatusfaciltmiintelligerepotueritipfumirt
Betnoinfein».de Baptifmofiatuereveramregenerationemliominis. Sicenim aflijmtioneMalis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/i j t, r. n.
quad in diez.natiuitatis noßra idem Bex eß'Deus naßer materna pietatis offici» umgerenSfperaquamrz^eneratiomsnoslaüitinfalutem, aeprolibidinofienbsp;mentis vmbiUco,cingulo caflitatis nos donauitifitaq^ fapieutiafalenos condiuift
Idem iufeiiB. dc infitperveßimetoiufiitiav.elatipannisnosinaoltitt.EtaUäs:lßeellSpir.Domi‘
BoStinaBetnonu
ni,quiinoriginemundiferebaturfuperaquas.lpfiell,quiquotidieferturfuper aquas Baptifmatis,eß' easfxcundatyjanélificat, amp; fiUos S, matris Ecclefia generat,et ex filqs Diabolifacitfilios Dei.De ipfi Domtnus dicitad Nicodemumtl^ifinbsp;quis renatus fuerit ex aqua eß' Sfat:éîo,non pateli introire in regnum Dei. Ha-ilentu Berna. At quid aliud is de Baptifmo docet,nifiidipfitm, quod eß'Paulusnbsp;vbiq^deeodocuit.
De Cœna verb Domini fie feribit Berno : Agni Pafchalis carnes aßas igni
Ber^ïïermone de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iubemurcomedere: quia dum in huius mundi tenebris fumus,necejfe eß,vt
rafchaie. c^tmesBedemtorisnoßriigni paßionis aßatos cum debitareuerentiafuma-ibidem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mus.Ac rurfiutPatet profeétb.quemadmodum nosita oportet Dominici corpo*
risamp;fanguinisS(Jcrlt;j?«f»rlt;j fideltter pmipere, quatenuseidem Redemtori Idem in feim.de na- nofiro in az.jmis fjnceritatis eß’ veritatis valemusplacera. Et alibi: Dominus na
ßer lefus Chrißus eßfrumentum noßrum‘,cuius quotidte,Ucèt indigni.na» fo-Itimpane, qui eft vera eius caro,i« S.altaripafeimur-.veritm etiam langui' nepotamur. Item:QuidaUiideßepoßitinSacramentisDiuinis, qtiodnonfitnbsp;presbjgt;teriscommunecumEpifcopis:pracipue,cumid,quodexcellentißtmum fsinbsp;in omnibusSacramentisßanäam, videlicet, corpus, eß' lànguisP»»»-
niqHotidte,ficutEpifcopi,itaó'confecrentpresbvteri:/tccfanéiiusfitillotu,q'‘‘^
noßro-
rilIIDBI, CIASSIS X.
KoßroTum. Quid aut em de ver a prafintiacorporù amp;fangainis Chrifli in Cœn4 apertiut ac manifeftitu dietpotuiJ]it,ijuàm qua Berna hic dixit,amp;fcripfit.
Quia verb in media Papatu, eoq^flareMtßima vixit,indeetiam hac can^ traxitvitijtVt amp; inuacationes aefuffragia defunchrum.eir eleUitia opera Mo-ti((chorum,reliquae^p[aresfuperflitianeiapprobauerit.ObijtannoDom. loai^
Lg J.
irea hac tempora vixijjeetiamfiribitur Algerus : licèt numerus anni,quo
^florerecœperit,nonexaôtèexprimatur Diciturautem monachusejjefa- momehus. élus ex Scholaßica t aeverfatuseffe in letliane Scriptura fancla amp;Pa-trum,magnofiudio,literarumetianthuinanarum nan ignarus,ingenioacelo-quentiaprafians.profa amp; carmine aut or inßgnis.Scripta paitfe reliquit : Op tu Algeri feripta.nbsp;librü tribus difltnäum de veritatecorporis amp; fanguinis Dominici inEuchari-^nbsp;fiia.Deeadem recentra Berengariumlib. 2. Item : De gratia amp; Itbtro hominünbsp;arbitriolib.i.^Epifiolasquafdam.
Deperfonali Vnione duarum naturarum in Chrißo.acpotißtmum de ma» Alçetî aoörina de ießateamp;adorationebominisCbrifli,quidfenferitipfe,acfentiendumalijspro. hominidnbsp;pofuerit, colligere licet ex vno at^ altera ipfius dicto. sic autem inquit: Domi~ Algeriis lib.i.cap. t.nbsp;opuspracipuusfecitpracipuum,vt hominem in vnitateperfo- chriAus’h^mo ad-ttafuaaffumtum,amp;quaßexadiunila DiuinitateDeificatum,itaglorificaret, orandus.nbsp;Vt nonßoliim hominibtts,fid amp; omnibtss angelicis Spiritibus adoratidumprie-ferens,indextramPatrücolloearet.nem-.Beueragt;vtßecuriores effemtuin Cbri~ i^emiib.i.dcEuch,nbsp;ßo,dtconformitate amp; vnitatetantagloria in humili noflra natura naturam cap.a.nbsp;carnü noßraßbi vniuit Deus in eademperfona^vt,dum earn tarn admirabiliternbsp;glerificatam videremus,de Germana carnis noflra gloripcatione non deßerarc^nbsp;mus.Ac alibi rurßus expreßeinquittNifi quia etiam CAROeius ipßt eit,cui datanbsp;eit omnispoteßas in ccelo et in terratvt poteßate talißt in vnitateperfona in cis~nbsp;loamp;interrafquandocung^yquomodojCunqjflbiplacueritiUb.i.cap.S.Quiäautenbsp;de gloria amp; ntaießatebominis Chrißi magnißcentius proferre potuißet Algerus,nbsp;quam quidipfumsLn§c\icis{piritibusa.dorandüm eße,dißerte pronunci-at?E ? car ninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abßraito loquens)omnem poteflatetn datam eße, vt in coelo
amp; in terraßt,palam tefiatur?
DeCcenaautemDominica,quaapudipßimleguntur, planafunt,amp;ßc oeCcem quU fen-habent; SicutSpiritiufantlusinßeciecolumba, vellinguisigneisßnevnitatt perßonaapparuiße crediturtßc Chrißits in Sacramento panise^vini corporalis cap.«.
rerconfici,fednonperfonaUtervniriaßruatur. Acrurßu: Videturfiultum,fed ^”imi^d°E“ci?' ßultfs,Cbrißuminßeeiepanisamp;vinißrMtaßcilicetrei,prafantemnobiscorpogt; Pnbsp;¦faliter fierittantilla formulapanis tantam maießatemcontineri. Sedquisin
Det
-ocr page 168-léo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACASBMIA. IBIV CHMIfla
Ibidem.
ldcmlib.s.cap.3.
Deorefirehenderedebeat, quodiaipfipiam, n9büautem^nt(tfftriut)i^ Bt wox'.Snper omnia admirabile, ip fam carnem, cttm ft localù, prafentem innbsp;cœloamp; in terra vereamp;fubftantialiterefle : amp;f«wv«rccarocome-fta, amp;fangiiis«««bibitus/««rifinpoculo, (nonintuitrnâcumcartitnbsp;fub vna Jpecie J ipfum Chrifium integrum, amp; via«iB fuo permanere in regno.nbsp;Sed hac rationi C£Ca,fideifunt manifefia. Aciteriim : Dedit Ecclefia faa verit/finbsp;veritatem,Chrifiiscorpus faumamp; fat)gut»em,vtquedvetusvmbra non pote^nbsp;ratiipferedemtio»eni,remifiottem^peccatorHm.quamfecerat incruce, face-retfimiliterinaltariquotidie : à'qaotidiano peccatorum cont agio, falubriùtnbsp;quotidianofubueniretremedio-.deni^ipfe, quifuturtuerateleSis vita 0“pt^“nbsp;mium,inprafenti effet medicina amp; viaticum. Igitur cumAlgeroexpoßulent,nbsp;qui corpus amp; fanguinem Chriff i i Coena Domini remotum cupiunt.
Idemlib.i.cap.n.
InCœnanonfigu-Ntum corpus.
Atnequis cautllaretur,noscorpus amp;fanguinem Chrifii tn Cxna accipe-re,fedhocduntaxatIpiritualiter, ideocaut'eoccurrere voluit huic cauillationi Algerus,dùens alibi: Nonfuturumpriedico,nonabfensaliquid denuncio ; fednbsp;hoc,quedpr£fentialiterdo,(inquitChrißtB)ellcorpusmeum; nonfigu-ratutn, fed verumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;quodpro vobts tradetur. Hie e^lftnguis idem ipfe,
Idem lib. i.cap.ai.
qui pro vobts effundetur:addensetiampreprie proprium fua carnis amp;fanguinis eff'eitum.fcilicet remißienem peccatorum.Cùm enimfolius Deifit remitterepec*nbsp;cata,cui folipeccatorum dsbetur remifiio: cuius fanguis, nifi ipfitis Dei,poffet re-mifiionem peccatorum operari ? lam amp; de manducatione indignorum,fiu malar urn hominum in banc loquitur fententiam; Qubd ficut nec minus à malo,necnbsp;magis a bono Sacerdote confieratur veritas corporis Chrifii:fic nec minus à ma-lo,necmagis à quolibet bonofumitur, quantum ad fubfiantiam. Ex quo fanénbsp;Algeri diHo manifefium ell,Sacrament a nonpendere ex dignit ate vel miniflro-rum,ea difiribuentium, vel auditorum,ea accipientium : verum tarn dignum,nbsp;quam indignum in Coena Domini exaquo fumere corpus Chrifii. Quantumnbsp;quidemadfttbfiantiarninonautemadvfumamp;fruilum Coena attinet. Cate-rum de obitu Algerifilent hifioria,
Xiuno Epifcopus Heibipolcutrs.
Hift.Mag,ccnt,ii. cap.10,
Bnunonem hunc vtxiffe circa annum Domini miBefimum vigefimum quitta tum, qui annus etiam incidit in initium Indus vndecimi fecuU.hinc fund-turconieilura,qubdfub imperatore ConradoSecundoeleilusfitin Epifii^nbsp;pum Uerbipolenfem.Tenuiffeautem imperium Conradumilium diäoanno Domini 102 f.ex Chronologia Chjtrai apparet.Caterum, quod Brunonem aitinet,nbsp;fuiffeis dicitar ô'fiUus Conradi Duels Carinthia, e^patruelisConradilmpe-ratoristCuifu etiam beneficio tandem confequutus fit Epifeopatum Herbipole»’
-ocr page 169-riiii ou CLASS II XI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i6i
fem. JnquaEftfcopartfuiidigHiuteamp;funäionetanU verfattu eïïvtgilantia DiiigjntiiBru«. dr diligentia, vtprareliquif /ûûantecejferibtu id quafi proprium acpeculiare “*“•nbsp;habuijfedicatur, quad facrarum Hterarum magü amant ac fludiofu fuerit.nbsp;Tortur autem ex Patrum feriptü totiut Pfalterij enarrationem , non finenbsp;fingulart labore, tomportafie: »ecnonamp; Sjmbolum Atbanafij diligenter explicate.
Ac in explicationeq uidem Sjmboli Athanafij de Chrifii perfona, amp; dua-^ busineanaturiiintercateraficfcribitiEtnoninChrifio naturarum commix- boiumAthlna™nbsp;tioe^i, vtvelDiuinitasmutareturin naturam humanitatis, velhumanitof quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* *’
conuerteretur in naturam Diuinitatû ; fed vtriufque natura manet fitapro-prieras in perpetuum. Tanta tarnen coniunHio ell naturarum ,vt idem , qui aternaliter ex Deo Patregenitus ell,fit borne veruttó’ ille,qHi natus ell tempo-raliter ex virgine. Deus fit verut : propterfufiipientem Deum, Deus verus, Deinbsp;Tilius'.propterfufeeptum hominem, hemo verus. Ac rurfiu: Chrifius, in quo ho- ibidem.nbsp;moerat,pafiiuell, quia Diuinitatimpafiibilis ell : fedin coniunltioneperfonanbsp;TiUusDeiduiturpaJfus.
Chriftumetiamverumacfolamnefirum Mediatoremejfe , hacratiene d0Cuit,inquiens:Ha»cproprietatem, qubdpauper ell, vendicauitfibi Chriflas, Bruno ia pfiJm.«,nbsp;quianemoaliterhanc paupertatem amp; hunc dolorem pro tetius mundi culpanbsp;fufiiauit.Sufcepititaquehumanitatem falus'.hocell,fermafilq, in quaaqualisnbsp;ellpatri,quand0 rcconciliauit mundumpatri. Item mundus in fe non habetnbsp;viam,nifi Deminum Saluatorem, qui iter ell cacorum. Hac de doHrina ipfius.nbsp;Ad vitam quodatti)iet,dicitur Cathedralem EcclefiamfanUi Chiliani magnifiée extruxifie,alijsjjtemplorumadificqs0rnatum addtdifie: ImperatoriCon-radOiUediolanum oppugnanti, in militia adfuijfe. Tandem verbetiam cumnbsp;Ueinrico Tertio in VngariamprofeHurus, ex ruina coenacttli,vbifortè cum alqsnbsp;diuerterat, lafiu acprejfus,feptimo inde dte exjfiirauit anno Demini loap.vt hi - ObitnsBrunonis.nbsp;feriareferunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bergomenfislib. n.
’D A.
M. I A N r s.
De TRES DAmÛKMS celebritatem nominis naHus ell anno Domini loja. velcirciter,quonimirumtemporeRomanam federntenuitStephanus ISIo-vus. Is enim Pontifex Romanus, antequam in Papam eleHusfuiffitjegeratali-quandiu Abbatem in coenobio Cafiiaenfi,quodfitum ell in Italia, llliiu cœnebijnbsp;alumnus tum quequeeratDamianus Italus ,viringenieelegantiacnobili, ee-que nomine etiam Stephana Abbati charus ac optime cemmendatiu.lsergo Stephanus non ita multopoll Romanus Pontifex defignatus, ac nondum oblitus,nbsp;X quantum
-ocr page 170-ACACÊMIÆ IESV CIÎB.1STI,
lîàmianas Tnifco- ^jUitntuni excetteret tn^enit Ditn3iatitu,mox ipfum Epifcopttm Car dînaient H«-pus Hofticnfis. nbsp;nbsp;nbsp;Jïienfem créât.Qui deinde nomine Pantificü legationem ad Mediolanenfes ob^t,
eoi^pe^diuturnam, qua vfifaerant^libertatem Ronianorum Pentificum iu~ godenubjubiecit.AtpoßeaaienediäoDecinto,Stephani facceßore, cuiiuele-äionein ipfcimprobabat, Epifcopatu fuo denubfpoUattu eSi, perpeßuiqüe Roinanbsp;in vincuUt varias tribulationes. EX quibttSjpofiquam emerfit, vitam eretniti~nbsp;tantelegit.Seripfttaiitenifequentiaopafcttla : Librutn de correclione Epifcopinbsp;amp; Papa.Vbi exeinplo Petri, Ailorum ii.amp;Galatas 2.alijsquepluribHs,ex facranbsp;Scriptiiraadduäis excmplis,oftendit,amp;probatyreprehenfionetn etiam ab infe~nbsp;riorifa^aitt,patienti amp; grata anima à fuperiaribus accipiendam ejje, lt;irferen~nbsp;dam.Scripfit d? de cantemtu feculi.item de Simania. Item librum cantra luda-ostAcEpyiolas Varias ad diuerfes,
Chriftilgnorantiam lnterCietera,quade Cbrtßo firibit,inprlmis cainmemoratit dignum ejfe ignarantia fic loquttur : De die autem ilia amp; bora nein»nbsp;ßit,r.eqHeAngeliincoelv,nequefili»s,nißpater.Hocproculdubio,inquit,intel-UgendumePl,qaodâ{Pcipu\ishoftantt{mmadone/ciat,qui fibi nihil pror-ramianus in Epift. Çüsignorat.cùmeniittlefiu Verbum,videltcet,PatristemparacufiPlacondidc-£5 Momiftaij’a”' ftt,(omniaftquidemperipfumfa£tafunt)quaeanfiqiientia,quitotumno:tir,nbsp;batcm.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diemiadicijpartem,videlicet,temportsignorabit ? Sedfupereodem Saluatore
firibit Apoßalus : Inquofuntomnesthefaurifapientiaabfeonditi. Car autem abfconditi,nifi quia non palam omnibtts manifeßi ? Nam de eodem iadicÿ dienbsp;poll refurrePlianem rurfas à difiipulis inquißtus aif.Non ePi veßrum noßeterrh’nbsp;para, ('v'c.acfi dicat,non v obis hoc expedit nouiffe, quatenas dubietatis ißafisfigt;nbsp;penfio in operibus pietatis vos magis ac magis femper exerceatiamp;ab omni(fi quanbsp;poffet obrepere) vanitatecompefiat.Seit ergo fibi,7uodnefiit Apoftolis.
AdCcenam Dominiquodattinet, fenfit Petrus Damianos, non tantum verum corpus,ac verum fanguinem Cbrÿiitnea fismentibus dtfiribui : verumnbsp;oralemetiammanducationeniapert'eacexprefièapprobauït amp;propagauit. idnbsp;Damianus afteiit quodeuidentißim'ecernereUcetexhisfitisverbisiCbrißicorpas (inquit) dr fian“nbsp;oralem manduca- ^uinem ORE GARNIS crebriùs fiifiipe. Terreturenimaduerfarius,-cum ChriflianiiabiâiChrifiividet craovçrubentia. Nan tarnen crediderint,nbsp;Dantianum hacformula orationis Capernaiticam lanienam , qua caroChri-fii dentibus tert ac lacer art dicitur, approbate voluiffe, autvnquam appro-
Tandemanno Domini loâ^. exmandataAlexandri Secundi, Romani rontificis, legationem in Germaniam ad Imperatorem fufeepit : quandonbsp;verb inde redierit,aut ex hac vita etiam cmigrarit,nbsp;non confiât.
LAN-
-ocr page 171-f 1 L I I DEI, CIASSIS Xr.
ïlt;5j
L A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 S.
LAnfrancum Papia oriundum in vrbe Lutetiana,Sch0laflicä manere ali~ quagt;Kiiufunélufn:deindeveroadmonafieriumEeccenfe,vt vacant, pra^nbsp;feäumipfumejfenarrantHifiorici;aceum in loeumadipfum confluxijfi, Hlft.Mag.cent.n.nbsp;ii}gen^excolefidigratia,p('T}tiultos,motosadhancre,vnicalaudeeximiiterudt-tipnifipfiustauaoniniuaretunipradicabatur.Interhosnontninimusfuit Ansh.
decjtio nioxpluradtceutur.Httiutitaa^ inßgniidoélritta ac eruditions fuapra- Lanfrancus Archi • miumreportantLanfrafiLtu.creaturArcbiepifcoptu Cantitartenßt; qui Arcbi- Cantuan'nbsp;tpifcopatus tn Brittannia eHfiits. Quo fanè munerefunilus e^l ea laude ac dex- .nbsp;teritate, vtfetnperapudquofuisin maximaejjetautoritatenbsp;nbsp;nbsp;exiflimatione,
adeo, vtipfeRom.Pont.eiRomam venienti,in bonoremajfurrexijfedicatur.ve-runtamen non fine fingularifajltt addidifie banc vocem. Se tantum honors non Archiepifcopo,fed ingenij dottbts,quÙgt;us ipfe excelleret,deferre voluifie.Qua fanè appendice,Rom.Pont.aiitoritatifitaegregii con fitltumejfeputauit.
Cat ertim Lanfranciti malt Mac varias lucubmtiones tn lucent edidit, ex qHibusfantetia}n,quafequHntur:InomnesEpiß.PauliUb.J4. Homilias amp; fer-moties Itb i. Dialogum contra Berengarittm de corpore amp; fangnine Domini lib. i.nbsp;Commentarios in Pfalterium Itb i.Epiflolas ad Anshelmum lib.i. Epifi.ad dtuer-foslib.i.Decretalesepiß.lib.t,Ad AlexandrtimIJ,Papamlib.t.GefiaDucis f'yil-helmi Ib.t.Ad Epifcopos fijbernia Epißola,
Cumigit ar in his fats operibus reperiatur etiampecuUare quoddam fcri-ptuntfin quo calamum contra Berengariu ßrinxerit, ac ip fins dogma de C Domini ex profeßo oppugnarit,vnum at alter urn teßimonium indefittututn, hue afcribereitbuit,vteomelitisconßet,quiddeprafentiacorparisetfjngtsiKisChri‘gt;nbsp;ßi in Cænafenferit.Sicautem alicubifiribittSacranient.corporis Chrtflt, quantum ad idIpeclat.qnod in Cruceimmolatus eß ipfe Chrifitis Dominti5,cztQ einsnbsp;eß,quamformapanisopertam,inSacramentoacciptm:is;ctt2.'e\^'a\3eitiSyquetnnbsp;fub vintßecieacfaporepotamus. Ac mox : Quorum altetum quidem dumfran-gittir,ettnpopuUfalutemdittjditiir,alteriim vfro effufiim decalice,aborcnbsp;fideliumfumitur,tnorseiusin cruce,cr fttiguinis eins de latere enianatio figura»nbsp;tur.Qua fane verba Lanfranci fais bono indicia funtàplum tam veram corporisnbsp;amp;fanguinis Chrifiitn Coenaprafentiamfiatuiffe^qudtnetiam vtramq.^/fiecieianbsp;vfum nimium calicisaque ac dißributionein pants approbaffe. Difitncle enim,nbsp;inlt;7«if,carnem fub forma pants opertatn in Sacramento.tccipi; aefanguinemnbsp;fub vinißecie ac fiporcpctari. Addensetiam hoc : altcrumfrangi, ac inpopultnbsp;falutem diuidualrerttm verb effufitm decaHce,ab ovefideltum fumi.Igiturnul»nbsp;lo modo in eorum opinioneftiit.qui Laicis vnicaifi diintaxat Jpecietti^Cctliceniminbsp;Wil denüßfObtrudendam effefimniant.
X 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De
-ocr page 172-1^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA IE S V CHRISTI,
Manducatio indi- Dff»Wßlt;/«Mfiö«erero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipßcorptis amp; fangHtnemCliri-
giwrum. ßj oreetiamfumunti licet vfumamp;fructum indenullum percipiant.ficinijuit Hift.Mag. cent. 11. Lanfranclu:E^lquidemetiampeccatoribus,^' indignefumentibus, vera Chri'nbsp;fli caro,vertt5fanguiitfedeffintia,nonfalubriefficientu. Huita rei teßiseH bea-tns Augufiinus in quinto libro de Tiaptifino dicens : Sicut enim ludas, cui buccel-lam tradidit Domintts,tion malum accipiendo, fed male accipiendojocum in fenbsp;Diabolo prabuitficindignequifq^fumensDominicumSacramcntum,non effi“nbsp;cit,vt,qaia ipfe eSi malm,malumfit;aut quia non ad falutem accipit, nihilac-ceperit.CorpusenimDom'mi,amp;i(ân^üisDominïnibilominuserat et~nbsp;iam iSis, quibus dicebat ApoßoltutQui manducat amp; bibit indigneßudicium ßbinbsp;amp; fquot; d'tuaUs manducat bibit. Htc ille, Porto de duplici manducatione, orali nimirùm,aenbsp;Hilf.Mag.cent. 11. ßtritualifhac citâtur ipßuffententia-.Apoßolica doltrina in tota mundi latitu-'»p-4-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dinepr^dicandum inßituit, carnemffcilicettamp;fanguinemDomininoßrileßt
Chrißijö' orc corporis amp; ore cordis,iwfiï,Cör/gt;or4Zi/fr tießiritualtter manducari amp; bibi.Corporalißquidem orccorporaliter manducamus de bib'i-mus,quoties de Altari Dominico ipfum Dominicum corpus per Sacerdotü ma^nbsp;ntu accipimus, Spiritualiverborecordisßiritualiter comeditur amp; hauritur,nbsp;quandofuauiter amp; vtiliter,ßcutBeatus Augußinusdicit,in memoria recondi-tur , qubdrnigenitusDeiFiliusprofalutemundicarnemaccepit, incrucepe^nbsp;pendit,furrexit,apparuit,afcendit,venturtaindieiudicq,amp;c. Ethacfiint,qttanbsp;de Coena docuitLanfrancus ante quingentosfere annos.Sub finem vero vita fuanbsp;dicitur infebrim acutißmam incidiße,ea^etiam exßirajfe anno Domini mille-fimononageßmo.
U e L MV s.
Anshclmi pätna 5c parentes.
Hift. Mag. cent. 11, cap.io.
Anshelmus Arclii-epifeopus Cantua-xicnfis.
LAnfrancihuitis,dequo iam diSumeli, difcipulusfuitAnshelmus. Natus hicejfeferibitur Augußa, quaLongobardorum amp; Burgundorumßniumnbsp;ciuitas e^t,parentibus nobilibus, Gundulfo,et Ermenberga, Pfus eli aut em,nbsp;vtdixi, pracepttre Lanfranco admodumfamiliariter, idq^ in monaßerio Beeten fiivbiamp;cucullam induit anno at atisvigeßmoßsptimo. Faäus deinde Abbasnbsp;ibidem,munus id tanta adminißrauitfideaegrauitate, vtapudquofuismaxi-maipfiusefiètexifiimatio.Abbatia verb dignitatemcenfequutus ejfeperhibeturnbsp;fub annumfalutis loSo.vt autor eSl Sigebertus.Poßeaautem anno nimirum pofinbsp;Lanfranei obitum quarto , qui fuit anntts Chrißi müiefimus nonageftmusnbsp;quartus, Lanfranco in Efcleßa Cantuarienß fuecedens, ArcbiepificoptuibieHnbsp;eleäus.
Cateriim multa admodum opufcula à fe exarata in lucem edidit ,exqui-busfuntetiamifia. Defermento, amp;Azymo Ub.i, Deconcepti0neM.arialib.t. CUT
-ocr page 173-F I L I I D E I, CLASSIS XI* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;löj
CurDetisbomOfContragentesUb.i. DefanEta Trinitatelib.t. Deincarnatiotte Verbilib.i. ProfologienItb.i. Monolegienlib.i, JnCanticacantictrum lib,i.nbsp;De Spiritu fanilo centra Graces Itb.j. De cafu Diabeli lib.i. De diuerfitate Sa-cramentorum lib.j.Depaceamp;cencordia Ub.i. De voluntate Dei lib.r. De Libero op«» Andielnû,nbsp;Arbitrie lib.i.Degratia amp; arbitrio lib.t. De beata v'ita lib.i.Dialogtis deverita-telib. i. Defimibtttdinibiu lib. i. Meditationes redemtionis lib. t. Meditationesnbsp;depaßionelib.s. DeAntichrißolib.r. DialogosChrifiiani drgentilislib.t. Denbsp;14-. beatittidinibttslib. t. InHexaemcronlib. i. DentembrisDeoatlributislib. i.nbsp;A d Lanfrancum Epifcopum lib. t.Ad PPilhelnium Hirfaugienfeni lib. i. Ppiflo-las ad diuerfos, numero ^67, lib. 1. Dialogos de morte Chrißi lib.t. De peccatonbsp;Originalilfb. i. De aternabeatitudine lib. t. Super Pfalterium lib.t. De Corpore Chrißi lib.t, DevoluntateDeilib. t.Defiientia animaChrißilib.t. InEu^nbsp;angclium Mat tb ai lib. t. In Euangelium Iohannis lib. i. Soliloquium de Trini-tatelib. t. DeßptemvirtutibosUb. i. In Apocaljpftn Iohannis lib. t. In Ppißolasnbsp;Paulilib. 14. De Origine animalib. 1. DefideChrißianalib. t. Etaliaplura.
Quid atitem in bis fuis Scriptie, depracipuis capitibtu religionis, quaqui-dem none in controuerfiafitnt, tradiderit Anshelmos, paucis videre non mole-ßumfit. Ac initio deperfona chrißifieferibit: Chrißtu ficundùm homanita- Anshelmusîm.cjp. tem,quidumejjetmertalis,eratfiliut hominis, inrefurreEtione veßiens earnnbsp;immoralitate,faElus eSlfilitu Dei,nec tarnen deßitit effefilitis hominis, quia veras homopermanfit, fedgloriam,quam humanitas non habebat, accepit. Item :nbsp;Chrißtu propter affumtionem hominis non amifit aqualitatempatris; quia non phliTp'pe'n * ***nbsp;eElmutabiHsnaturaDiuinitatistVtpoßttminui.velaugeri: Acrurßu; Homo Diuinanatursinnbsp;ißeproptervnitatemperfona, Verbiamp;carnis,faEluseli eiufdem Patrisfilius, chnftonecaugctur,nbsp;cuius équot; Verbum, quia amp; Virgo Deigenetrix dicitur, qusdnonfoliim homi- idem in cap.i. adnbsp;ncm,yê(/c^Deum^d««if. Caro enim commanicat altioribtu,ficut amp; Diui- Hebtxos.nbsp;nitas humitioribus. EttlnProphettsfuitDeusfecundism inhabitationemgra- idem in cap. i.nbsp;tia,nbsp;nbsp;nbsp;reuelationem voluntatisfapientiafua : InfiUo atttem omnino totus ma- ad Rom.
nebat, fcilicet vfipaequaq^mentemamp; rationemillituilluminans, vtnihilfibi dee/fet ad perfeElionem anima, vtpote cui fapientia Dei perfonaliter erat vnita,nbsp;in cap. t. ad Heb. Item: Non enim dicitur (chrißus) afflattu Spirit» ftnElo ,fednbsp;plenus.-^«M in ipfo habitat omnis plenitude Diuinitatis corporaliter.Non enimnbsp;admenfuram dat Detu SpiritumfanSum ipfi videlicet Chrißo. Nam caterisnbsp;fanclis dat eum ad menfuram, huic atttem immenfuraliter,hoc ell.totum ip famnbsp;immenfum Spiritum. Ne^ nunc primtem implettu ell Spiritu fanEto : fed ex quonbsp;ccepitin vtero Virginiscencipi,femper in eototus manftt SpiritusfinEliu, fednbsp;idcirco nuncplenasillofuiffedicitur, quiatunccoepitid declarari operibtu. Innbsp;enarratione Euang. Et bac deperfona.
De officio autem Chrißißc inquit: Appropinquante mundi termino,Cbri» fitufoltumSanamp;A SanEtorum, vt vtrus Pontifex, intrauit, ibi^ eil addexte-
X 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ram
-ocr page 174-166 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADÉMIÆ lESV CfîRISTlj
Idem in lib. de Cmi-litud.cap. 4[,
Idem in cap. I, ad Colofl’.
Idem in cap. s, ad Hebizos.
Idem in cap .s, a. ad Coiinih.
Idem in cap. 9. rdw Det, amp; interpellât pronobie. Item sCbrifiusinterceditpro nsbtf^pud 1^^-adiicbi. trent.ofiendendacicatrices valnerum.qiiiepro noftraredemtionepertulit: amp; quantum pro nofira falute laborauit, perpetualiter reprafentando. His ßttänbsp;perjpicuèdccuitAnshelmus,quisfitvertuHediator. lam amp; iu/iitiamcorantnbsp;Deo nobis impetratam ejje, morte ac effufione fanguinis Chrifli, eadem per-i- fiicuitate ajfeuerat, dicens : Chrifius Deminus nojter ad hoc dignatus ell howto fieri,pati, mort ,vt nos ab omni deliHo, tnfanguine fitoiuflificatos,ipfimnbsp;regni confines efficeret. Item ; Quahora fanguis redemtionis extuit de la-tereDominiin cruce pendentis, dtmijfiim ell peecatam Ada humano generi,nbsp;amp; pacificata funt ceeleflia amp; terreftria : quia tunc patuit homintbus tn-troitusin regnum ceelorum. He rurfus ; Chrifius in fanguine fuo redemtio-Kem omnium tnuenit, non temporalem , fid aternam : quia tantum fuitnbsp;precium,quoddedit, vtaternam redemtislibertatemredderet. Deleuit eniiwnbsp;tarn Originalia , quàm. Aâualia. peccata : 0“ emnem iufiitiam exhibuitfnbsp;ac regnum ceelorum aperuit. Item: Gratia Dei, qua data ell nobis in Chrifionbsp;Jefit, non in Petro vel Paulo. Gratia enim data ell in Chrifio, quia hoc confiitu»nbsp;tumellaDeOiVtquicrcditinCbrifio, faluusfit fine opere, fola fide. amp;nbsp;gratis accipiat remtfi^ionempeccatorum, in capite i. Epifiola t. ad Corinth,nbsp;De Libero autem hominis Arbitriofic loquitur; Nthtl fumus,nifi mifiricor-dia amp; gratia Dei regamur. Attendant bac verba, quiputant, ex nobh efie fideinbsp;captum,amp; ex Deo ejfe fidei fupplementum. Quit entm non videt, priùs ejfi cogi-tare, quamcrederel Nullus quippe credit aliquid ,nifipriits cogitaueritejfi ire-dendum. Si ergo nonfitfiiciamus cogitare boni aliquidex nobis,profelto neccre-derefufficimus ,quodfinecogitationenonpojfumits : fid fifficieniianofira,qaanbsp;amp; credere incipimus,ex Deo ell. Cogitantes credimus, cogitantes laquiumr, cogitantes agimus,quicquidagimus.Quod autem attinet amp; adpietatis viam, ö“nbsp;verum Dei cultum, non fufficimus vel cogitare aliquid à nobis, quafi ex nobisnbsp;ip fis, fidfufficientia ex Deo. Non enim esl ex potefiatenofira cor nofirum ^co-gitatienes nofir a. Hac tile, yndefatis liquet, quid in cateris délibéré Arbitrio fin firit.
Anshelmus incjp. *1. prions ad Cot,
Ibidem.
Quidautem de Ccena Domini docuerit Anshelmut, amp; quomodo ve-ramprafintiam vert corporis, ac vertfiinguinis Chrifii in ea expHcarit, declarant verbaipfias forntalia. Ea autemfichabent : M.anducate,quodtri-buo, quia hoc ell corpus meum. Senfibus quidemexterioribus videtur ejfi pa-nis , fid finfibus cognofiite mentis, quia hoc ell corpus meum , non aliud; fidiflud idemfubfiantialiter, quodprovebis redimendistraditur admorteui,nbsp;(S’ crucifigetur. Hoc, quod dixi,facite : id ell, corpus meum accipite amp; mandtt-cateperjuccefisotiemtemporis, vfij^adfinemficuUfin meam commsmoratio-wem. Ac max. Accipientesenim corpus meum, memoresmei ejfidebetis, vtdiligenter rccogitetts,quis egofim,amp;qua inter homines cenuerfans, operatusfirn.nbsp;Et
-ocr page 175-FILII DEI, CLASSIS XII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!lt;?/
Et rarfm: Quemadinedum M.elchifedec Abraha panent amp; vinum facratum de-dit : tta amp; lefiu difctpulii fnts in ÿfdem Jpeciebus, (quot; obferua vtram^ /peciem ) corpus amp; Gnguinem^awrffrfif. Senßt ergo Anshelmuf, cerpm amp; fan-gutnem tnanducandnm amp;bibendum in Cxna Domini diftribai: idj^ non fuknbsp;vmca duntaxat jpecie, verum fub paneeorptis.fub vino aut ent fanguinem, iux-ta primam Cbtijh infiitutionem.fiitnenttbui porrigi.
Poflquam igitnr dobirinam hanc fuam, infunblione faa Epifcopali, aH~ qaot annospropagajjet,ac contraaduerfariosgrat'iterpropugnaßet Anthelniusfnbsp;placidé in Dominoobdormiuit, Anno Cbrifli 1100.Et hacleniuClaßüvndecimatnbsp;feu fecultim vndecimum, in quadinciderunt pauct ißt Doblores Eccleßa, qai inter reliques eins atatisScriptorescenfenttirfuißiprincipalißtmi.
CLASSIS Xll.
T ET S lt;iAL'-
P H O 'S 3 V E.
SITIO HVIVS CLASSIS COLLOCATVR PE-trus Alphonfus, qui Celebris fuißefcribitur, anno Domini 1106, qui erat annus fextus huius duodecimi feculi. Tefiatur autei»nbsp;hifloriaîAagdeburgicay Petrum Alphonfam huncgenere luda-um, priinum^ appellatum faißeMojfen, deinde verb Spirit»
fanbto illuminatum, ladaifmum reliquiße, acadrelieionem Chriflianam con- P'»“’ Aiphonfi» r t -nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rr • ..ß • • r.n- r ¦ ¦ . exIudÄofaäu»
tierfum, Chrißoper Eapti/mum tnßrtumejje, tn Htjpanta in OJrtenJiciuttate, chiiUianus. per eins vrbis Epifiopum Stephanum, anno falutis 1106. in ipfo die Apofiolorumnbsp;Petri eß Pauli.cum iam attigißet annum quartum ßquadragefimum.Vnde amp;nbsp;nomenPetriipfifit impoßtum : ac quia inclytiis Hißaniarum rex Alphonfus,nbsp;fuam proipfofidemin Baptifmo interpoßierit, alterum ei agnomen acceßtßenbsp;Alphonß. Euiße autem viruni inftgniter dobtum, tarn in Lheologia,quaminnbsp;Philofophia : aefcripftße Dialogum contra ludaos, lib, 1. Item : de fcieniia amp;nbsp;Philefophialib.i,
Cum autem in his fuis fcriptis.acpotißimiim in libro iflo.quem Dialogum vocat, ludaosacriteroppugnet, acfidem, reltgwnem^ Chrifiianam, quam ipfenbsp;iam amplextu erat, profua virilidefendat, pleraq^ ipßus argumenta taliafunt,nbsp;vtDiuinitatem ChrifliconfirmeBt,acprobent. Totum veretfiudnegotiumihoenbsp;tempore ( laus Deo ) in Ecclefia Domini éxtra controuerßam eUpoßtum. Ideo^nbsp;ttiamnonmultateßimoniaexhoc aut ore adducerevifiimell, Attamen vnur»nbsp;^tquealteruinpaucis commemora/fe, netinecebit.
-ocr page 176-163 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACAOEM1Æ lESV CHRISTO
tctriis Alphonfuj ÏH Dialogoceotianbsp;ludzOi.
Si( itiitetit ^Ucubi fcribit de Chrifto : Deinde cùm dieit (Pfalttiw,) dUexi~ ftiiHßitiamamp; odifiHniquitatem: prepterea vnxit te Detu, Deus tuut, oleanbsp;Utitiieprsiconfortibiu tuü, amp;c. lt;i(/hominem wmperctpimus, Nequenbsp;enim vel Deum, vel confortes habet, Chrifltu Deus. Quo fanè di^o Alphonfusnbsp;baud obfiuri tefiatur, in vnitaperfona Chrifli concurrere ,feu vnitas ejfe duatnbsp;naturas, Diuinamfiilicet ac humanam. AcDiuinamquidemnaturam,feuDefnbsp;urn inperfona Chrifii,non agnofcere,aut habere Deunt aliunt quafifuperiorem :nbsp;Sicquo^ Deam in perfona Chrißi non habere alios confortes : ita enim pluretnbsp;conflituerentur Dij. Sed hominem Chriflutn habereconfertes, nimirum aliosnbsp;homines, pra quibusOmnibus vnllus fit oleo latitia,
Ideir, in Dialogo contra ludzos.
Veriitnintermitterenonpoßum,quilt hucetiam afcribam aliud diHui» Alpheiifi, defumtum ex veterietiam Tefiamento, quo is fingulari dexteritatenbsp;Diuinitatem Chrißi contra ludaoseuicit.Eliautem hoc,quod Propheta Natha»nbsp;inperfona Dei, ad Dauidem loquitur, inquiens : Cum compleueris dies tuos, vtnbsp;vadas ad patres tuos, fufiitabo fernen tuum poU te, quod erit de filijs tuis gt; amp;nbsp;flabiliam regnum eius. Hoe diàum, inquit Petrtu Alphonfiu, de Salomone nonnbsp;poteHinteUtgi. Quodenimait : cùmcompleueritdies tuos, vt vadasad Pa^nbsp;tres tuos, ( quod eH, cùm mortuusfueris ) fufiitabo fernen tuumpoUte : pater,nbsp;quod di^um non elide Salomone. Rexnamq^iam eratSalomontViuentead-hucpatrefuo. Qubdfit de Salomone vellet dicere, vti^ non dixißet, quod erstnbsp;eZefilijstuis,fedquoderitdete. QuodetiamfiquitunEtfiatuameumindo^-mo mea ,amp;in regno meo vfque in aternum, amp; thronus eius erit firmißtmtu innbsp;perpetuum : patenter agnofiitur, non de Salomone eße dillum: Salomon nam^nbsp;nee in domo Dei,fiue regno ellßatutus,necfuit inperpetuumfirmißtmus thro--nus eius. Hallenus Alphonfus ex ludao fallus Chrifliantu.
Ac poßent quidem plura adduci, qua ipfe exfundamentis facrarum litera-^ rum,contra bla/phemias Iudaicas,pro aßerenda aterna Chrißi Diuinitate,fatûnbsp;neruosèdifiutauit. Verùmex hismanifefium eße arbitrer, ipfum ex animo lu-daica impietati valedtxiße,nofiramjjreligionem conßanterpropugnaßeftn ea^nbsp;ad extremum vfy,ßiritumprecul dubioperfeueraße. Quodlaudatißimum ex-emplum vtinamfiquerentur hoc tempore emnesilli, qui, nefeio quafraudulen-tia,ludaifmum ad tempus deferut,ad Ecclefiam Chrißi accedunt, Baptifmo tin»nbsp;gipetunt: at, priufiquam manum verteris, ad Ingenium amp; vomitum redeunteSsnbsp;prißinas blaßhemias de intégra ampleHutur.Coruo etenim albo, nigro^ c'jgno,nbsp;rarior nunc eil, confiant ex ludaofallus Cbrißianus. Ethac de Petro Alpbonfi,
HO 7^0111 FS.
PETRVM Alphonfum fiquitur Honorius,quißoruiße feribitur anno Domi“ ni millefimo, centeßmo, vigefimo, qui erat vigefitnus huius duodecimifiet*^^nbsp;antti^’
-ocr page 177-Vltlï Dili CLASSII XI I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I6p
TuttnutemHottoritu presbyter ac Scholaßictss in Eccleßa Augußodu- Hononm pmbyt« nenfi : qHtlocsitin GalliafeuBurgundußtsts e^l. Ac tribuitur ipßnon tantum »^Schoiafticus Audi bißoricis lauspraclara eruditionis, qua excelluerit tarn in facris, quam innbsp;prophanisUteris : veritm eamipfantcomprobant etiamScripta, quaadpoße-ritatemtranfinißt. Suntautemhac: Summahißoriarumlib.t. Gemma ani~ Honotij fctipta.nbsp;madediuintsofficqslib.i. Delmaginemundilib.i. In Cantica canticorumnbsp;Ub.i, Decorpare Domini lib.i, DeDeoamp; vitaaternalib.i. In totum Pßtl-terium lib. i. Epißolarum ad diuerfis lib, t. Et alia qutdam, qua hic comme-morarelongumforet.
Quid autem de pracipttiscapitibusreHgionisßnferit,acfuo tempore do-cuerit,cernere licet expauci5,quaßtbqcientur. DeChrißiitaq^perfonaö’ojß- Honotijdofttin* de cioficfcribitiC'umenimtam potense^et(ChrißHSt)qubddepoteßate DiaboU chriftipetfoniStnbsp;bumanumgenusfola voluntate eriperepojfet : maluit tarnen Diuinitati con- Hono° ius Ub. 3. denbsp;iungere bumanitatem t vt qui Deum amp; hominem reconciliaret in fe, quod bo- phü. mundi, cap. i,.nbsp;minis eH,nbsp;nbsp;Dei haberet. Si enim Deus tantitm eßet, nunquam in eum Diabo*
las manus inijceret : quippe, quomodo feruus in fiUumpotentie, Domini cogni-tum, manum inqceret f f^nde firiptum eil : Si cognouißint, nunquam filium Deicrucifixißent. Sediterum,ß tantumhomo eßet,quomodo captiutts homonbsp;captiuum liberaret? Omnes enimpeccauerunt, amp; egentgratia Dei. Eedemtornbsp;igitur nofierell Deus amp; homo, vtex Diuinitatefaluarepoßet, amp;ex humani-tateDiabolumlateret. Item: Genus humanum per Adam in miferiamlapfiim, HeminTfal.i.nbsp;perChriflumadgloriamreparatumeU. Etrurfas: Chrißus patrisfiliusinfor- lajminpfjinbsp;ma ferai apparait, vt nos deferuitute liberaret, amp; in libertatem gloria filio-rum reuocaret. Et hac quidem ratione Honorius Cbrißum à perfona amp; oßicionbsp;non male deßripfiße videtur.
De Libero autem hominis Arbitrio hac apudipfam extant : Antepec- Qiiiddocueiitde eatum eUarbitrium in homineliberum. Poßquam verb, bonopoUhabito, ma- Aibituo.nbsp;lum,idell,peccatum,perconfenfumelegerit,iamnon liberum, fedcaptiuum idemdeptxdefti-erit. Aquoenimqttisvincitur,illius amp;feruiu eßiciiur. Verbi gratta: Si quit »«.öfi'betoAibit,nbsp;luxuria per liberum arbitrium fe fubdiderit : illitu Damonisfiruta prottnusnbsp;afiribitur , qui huic vitio praeße creditur. Sic de cateris vitqs fentiendum.nbsp;Itaquenon iamper liberum arbitrium quod vult, ei facere Ucebit, fed quodnbsp;ille fuggerit, cuius dominio feßonte fubiugauit : nec arbitrium habet liberum, vtdefe iugum eiiu dominationis excutiat, nifigratia Dei eum praue-niat, vtbonum quodßreuit, cupiat : amp; fubfequatur, vt illud implere pra-ualeat. Item: ^icqutdeleliiboni operantur, Deusinei50peratur,ßcutfcri- Ibidem^nbsp;ptum eH ; Deus operatur in nobis amp; veüe amp;poßepro bona voluntate. Si ergonbsp;Detuoperatur,qua merceshominiimputaturl Per hacfané omnia,belle con-ttenit Honoritu cum Apoßolo Paulo,
Porti
-ocr page 178-170 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A C A D KH I A lESV C H A I 5 T b
DoftrinaTîonotij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Perrodt iußtficotionehacfcribit : chrifius eil vitt ad vitatn, paXffatmtta
**' Idem Vh!quot;«} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo per Chriflum iturad beatitudinem. Haacv'tam ludai non ce-
iderainf ecuio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itenttomnesho-’
ciefix.fermonede mtttes ante legem, fub lege, ^fub gratta per cbrifit natiuitatem falaati funt. ”*ideminFüiquot;^quot;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pidelesfuntm^ertcordia tua,idell,nonearummerito,fed tuagra-
Idem in pfal. s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faluaü. Item : Saluum me facpropter mifericordiam tuam, non propter me-
Idem in Dialogo de TÎtum meum. Ac rurfus, regnum coelorum non fecundùm mérita ,fidfecundknt AXiu^ Libeio gratiam datur. Qtùd enim meretur homo niß malum ? vel pro quo mérita excellât quit à Deo pramium ? Hac vera de iußificatione doärina mtfquam nonnbsp;à D. Paulo fidelißime ell inculcata omnibm ÿs, ad quos vnqaam fcripfir, idco^nbsp;fer Hottorium mérita acpièrepetita. Dereltquaautem vita àr abitu Honarqnbsp;filent pleriq^hißorici.
H V g 0.
Hift Mag.cent.tz. tap.io.
Hugonis opcta.
Te R TIF M locum in bac Claffe tenet Hugo. Vixijfeenimputatureodem tempore cum Hontrio, velpaulapoH. Puit autem natione Saxo, presbyter amp; Abbas S. ViHoris Parifienfis , ordinis canonicorum regulariumnbsp;Augußini : Vir (vthifioriaperßibent)iflofecalo inter pracipuos ac dolirinanbsp;praflans, Achuiusfiia doärina ac eruditionis teßimonia funt,fcripta ab ipfonbsp;exarata amp; in lucem édita. Sunt autem hac : Summa ßententiarum lib,j. Denbsp;anima Chrißilib.i. DeSacramentislib.12. Didafcalonlib.6. De modo oran-dilibtt. Dearcaanimalib.i. De laude charitatis Ub. i. De inflitutione noai-tiarumlib.i. In regulamfanlliAugußinilib./. Demyßicaarcaicsoa lib. Innbsp;Pcclefiaflenlib.i. InCanticacanticorumlib.t. In Threnas Hieremia lib.i. innbsp;Hierarch: Dionjfij librit^. De laude patrum Ub.i. De perpétua virginitatenbsp;fanHa Maria lib. i. Super Magnificat lib. t. De amore Jfionfi amp; Jfionfa lib, i.nbsp;De medicina anima lib. i. Demeditatione lib. i. De incarnatione Verbi lib. i.nbsp;Defapientia Chrifli lib. 1. De vanitate mundi lib. /. De Spiritu animanbsp;lib. I. De oratione Dominica lib, z. In Ezechielem Prophetam lib. t. In quofdatltnbsp;PfaltKoslib.t. DefacraScriptura lib.i. EpißolarumaddiuerfesUb.i. Et alianbsp;Konnuüa.
Hugoinlib. dcat-«aaaiiRz.
Immenfam Dei dileclionem erga genus humanum paucis hifce egre^è depinxit: olim, inquiens,cùm nondam efiis( anima) dilexitteÇ/fionfiit tuas )nbsp;vtpulcbramfaceret. Etvtoßenderettibi,qHantumtediligeret,non nifi mo-riendoamortete liberate voluit: vtnon tantum impenderet pietatis beneficium, veriimetiampietatismonßraretaffeäum. Senfit ergo Hugo, nosnonduntnbsp;natos eße elelles, ac Deo dileHos, fie jjper mortem Cbr^i faluosf alios, obijtnbsp;Mtem Hugo anno Chrifii 1140.
-ocr page 179-r I L I r » E ï, C L A s $ I s XT.
17»
R V P E R T F S annumeratur do^tßimii, qui hoc duodecimo feculo cele~ bresfuêre, VixitautemtempoTeHeinriciQHinti,quiîmptriu)nadmi-»i7?r4«if.«rMo«««gt;«Dogt;»j»i 1107. vtChjtrlt;eH( infua Chronologiu quïndovUeiit.nbsp;unnofauit. AcprtefuitTuicenßcanobio, Coloni£vici»o. In prima ver pAt ate,nbsp;in monaßerio S. Laurentij in Oesburg prapè Traieäum, literarum fundamentum iecit. Studiofacraprafertim Scriptura, totus addiäiufuiße dicitur, adebnbsp;etiam.vtveldormiensaliquidlegereßbißtvißts. Vndemulta quoq^ in lucem Hift.Mag.ccnt.r:.nbsp;emifitfiripta,èquibus numerantur amp; ifia: Devictoriaverbi Dei librii^. In cap.io.nbsp;Geneßnlibrip. iHExodumlibri^. InLeuiticumlib.z. InIÇlumeroslib.2, Innbsp;Deutjib.z. Inlofuelib. j. Inludicum Ub.i. Inîib.Regumlib. f InEfaiamnbsp;lib. Z. In Hieremiam lib.2. In Ezjchielem Ub.2. In Danielem Ub. i.ln duodecimnbsp;Prophetof MinoresHb.sz, In lob. Ub. 10. In Cantica canticorum lib. 7. In Matthäum lib.nbsp;nbsp;nbsp;In lohan. lib. 14. In Apocaljpßn lib. 12. DeproceßioneSpiritus S.
lib.ÿ. DeofficqsDiuinislib. 12. De quatuor difficilimis quaßionibus lib. r. Ser-monumlib.i. Epiflolarumlib.j. Etcatera.
Quamautemfententiamdefenderitinqsartieulis, quiiam in controller^ Rupertidofliin» de ßafuntidocebuntjquaexipßusfiriptisdecerpta fequuntur. Ac initie de maie- maieftate chtiftinbsp;ßate Chrißi hominisßc loquitur : Et lefus Chrißus filius Dei, in quo vtraq^ na-tura,fiiltcet Diuina pariser àr humana ,non dua perfona, fed vna perfona.nonnbsp;dicit,omnia}nibitraditaßintaPatfeVerbimihiinfitii fedàPztvemso in- Rupenuslib.s.innbsp;quit. Cumvtiq^conflet, quia Diuina Chrißinatura, I'erbam Deus, nihil vn- Matthæumcap. u.nbsp;quam non habuerit ;yêdhumanæ tantum natur« traditumßt ,quodan-rM«o»/wt«er4f,ytlt;/(f«omnispoteftasincceloamp;interra.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üb ,
Propterpaßionemmortis.gloria amp; honorecoronatus fum : amp; lêcundùm ho- ment, m Apocai. minem afTumtum, data eil mihi omnis poteflas, in ccelo amp; in terra iudi- “P- ’•nbsp;tiumfacere, amp;c. Statuit ita^ ac diferti etiam docuit Rupertus, antequingen-tosannos: ea, qua Chriflo in tempore data dicuntur, non ficundiim vtram^j,nbsp;fediuxtahumanam naturam ipfiejfedata.
Cater tim de iußtficatione, qua cor am Deo valet, plana acperßicuafuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ja-
ipßus dodrina, quaßchabet : Spiritus fanili gratia, veraéquot; folapeccato- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
rumremißio e^. Acrurßis : Accepimus gratiam pro gratta, ßilicet gratiam Rupeuusin lohan-aterna falutis, pro gratiafidei prafentis,ad quam nos gratis, id eit, nullis ibilub.V.capu* noflris pracedentibus mérita, per pradicatores fuos ipfe vocauit, amp; gratui-tzpeccatorum remißione iu/lificauit. Item: Per folam^r.4n4gt;« ad regnum cœ- ibijemnbsp;/or«»»z/ttti»;Hr,^so//nullisoperumnoftrorum meritis compararepef-fumia. Et rurfus ; Gratia gratis data eit beatu Angelis, gratis nihilominas datanbsp;fuit prtmis parentibiis humanigeneris : Gratis omninb , id eit, per folamnbsp;Chrißigratiamredditurnobis, quicunq^ per ipfumnuncreconciliationemaci'
T 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cipimus.
-ocr page 180-lllofangttine,mananteexlatereChrifii,redemitnoh illa aquaa peccatü nos lauft.
In hunc itaquemodum ante qutngentos annos docuit Rupert us, aternam iußitiam amp; falutem contingere nobis, non ex vUis noftris operibtu ,fed fi~nbsp;la gratia amp; mifericordia Dei, per ßdem in Chriflum , qui fanguine fusnbsp;mundet nos ab omnibus peccatis noflrü : id quod etiamnum hodie ex Epi^nbsp;fiolaIohannis, alijs^ quamplurimisapertißimis Scriptura locis, traditur acnbsp;docetur.
Rupecti fententia
lamquod ad Canam Dominicam attinet,ß( firiptum reliquit : N9»
Rup “quot;us.UbTin' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quodlibet, non corpus Chrißi, quod eli Eccleßa, fed illud Corpus Do-
loiian. cap. «. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mini, quod pro nobis traditumett, nos manducare, amp; ilium Sanguinem, qui
pro nobis effufiss etl in remißionem peccatorum, nos bibere, indubitanter cre-Idem,nb,7.cap.7. ^i^uus. Item: Sicut Deusamp;homo vntu eücbrißus, ficamp;ißepanis vffibilis in lohau. confecratus, cum illa Carne, quae pependit in cruce^vna caro eü.,vnumnbsp;Rupertns inExod. eff ChrißicoTpus. Ac rurfiis : Sicut naturam humanam non deßruxit, citrn
illam operatione fua ex vtero Virginis Deus Verbo in vnitatem perfona con^ iunxit: ficfubßantiampanis amp;vini,fecundum exteriorem ßeciem quinquenbsp;fenftbusfubadam, non mutât aut deßruit ,cttmeidem Verboinvnitatem Cov~nbsp;ponseiufdem, quodincrucepependit, amp; Sanguinis eiufdem, quem delà.-terefuofudit, ißa coniungit. Item: ^omodo Verbum à fummo demiffum.
Rupertusiib.a. In caroetlfatlum,nonmatatumincarnem, fedaßumendocarnem : ficpanisamp;
vinunitVtrumq^ abimo fubleuatum,fit Corpus Chrißi amp; Sanguis, non mutatumincarnisfaporem,ßueinfitnguinis horrorem,fedajfumendo inuifi-bilitervtriuf^iDiuinafcilicetamp;humana, quainChrißo ellimmortalisfitb-
cHtu càp^ fiantia, veritatem. Et alibi : Credatur huic Sacramento ineße, quod non vide-
tur,videlieetveritas carnis amp; faeguinis, Valens eßicere nos concorporalesvni-genitofilio Dei. Hoc enim ratio vel orde iußit 'ta expofcit : Accipite ergo, inquit, amp;contedite, amp;c. Etdenuoalioin loco aperte réfutât amp; excluditftguram in
Idem, lib. «. in io coena, inquiens ; Hoc eSi corpus meum : nos citm fubauditionem appo~ lohiu cap.«. fuerimus, dicentesfiguratiuum, velperfimilitudinem diéluin : ctim, tnquam.
idodicente: Hoceticorpus: nosdixerimtis, hocßgnificat corpus: nonne mul-tum etl, quodapponimus, velprauademutatiane detrahimiis, frnfumge-neramus, quem tantiu aut or, Deus amp; homo, nufijuam ellloquutus, nec afien-dit vnqttamincoreius ? Itaqueante quingentos annos Rupertns,amp;figurain feu corpus fignificatiuum exccena exploftt, amp; veritatem corporis amp; fangui-nis Chrißi in eadem firmiteraßeruit. Obqtautem, Trithemie teße, Anno Domini inillefimo, centeßme, quadragefimo.
BE Rü-
Burgundia,natusparentibtuclarit,patre Tecelino.viro militari, amp; ma^ tre Alethe-.ab ineunteftatim atate erudiendut traditus ellpraceptoribut in Ec~nbsp;clefia Caflellionis. Ac cum ad ingenÿ nobilitatem accederet etiam frequent, amp;nbsp;ardentißimumßudium,fa£lumelliVtbreuitemporisflacioinftgnem in bonitnbsp;artibiu ac liter arum exercitiofeceritprefellum. Temporis igiturfiicceflit cumnbsp;pietateflmuletiamconiuNxitpraclarameruditionem. Qua de cauflt flepenu- chraulnenfis'’^^'nbsp;meroipfloblatifuntEpifl:opatus,quosiamenprudenterfemperde(linare ellfo- *nbsp;litus.Tandemvere fallus ell Abbas ClarauaOenflt : qui locus inBurgundiaeJfenbsp;dicitur. Scriptareliquijfeperhibetur multa, equibus numerantur amp; ifla : De Bemhatdi faipta.nbsp;Conftderationead Eugetiiumlib.f. Meditationumfuarum lib. t. Decontemtunbsp;tnundi ad Clericos lib i.Degratia amp; libero arbitrio lib.i.Speculum vita religio-fatib.i.De confcientialib.i.Deordinevitalib.i.Deduobtuoculis anima Ub.j.Denbsp;pracepto amp; diJpenfationelib.i.Deconfeflionepeccatorum lib.t. De miferia huiutnbsp;vitalib.j.Detentationibiu amp; ocioUb.i. Ad Cluniacenfes Apologia lib.t.De gra-dibus charitatis lib.t. De paffione Domini lib.t. Dediligendo Deo lib.i.Epiftola-rum ad diuerfos lib.t. Sermones plures lib.t.Et alia multa.
In his èralqs fuis fcriptis precul dubio multa vtilia acfalutaria tradidit
Ecclefla Bernbardus.Idenim vnicum egit.vt amp; gloria Chrifli, amp; faluti Eccle-fia confulerepoflet. Grata autem breuitatis caufa pauca quadam hoc loco atti-gilfefaterit.lnprimisita^miruminmodumpradicauitaccelebrauit maiefla- Bcmhardi doftrina ternChriftihominis,dequaalicubificfcribit.Gigasnam^elliftefilfushominii:nbsp;cœlumeifedesell,terrafcabellumpedumeiitt. Eteleuataell magnificentiaetus Bemhard.infcrm.nbsp;fuper cœlostmanet tarnen nobifcum vfq^ adfecult confummationem. Item : Qiiinbsp;enim defcendit^ipfe ell,qui ó“ afcendtt hodierna diefuper omnes calot,vt omnia idem in ferm.t. innbsp;impleret. IamenimctimfeDomi»umvniuerforum,quafuntinterra,^inmagt; afcenfioms do-ri,amp;in inferno,probajfet:non reflabat,nifi, vt acris amp; calorum fe efleDominum ,[argumentis fublimibus, velcert'epotioribusetiamapprobaret. Etpaulbnbsp;pblltQtfl verb traduxit a'éreas poteftates, amp; affixit eiu crucifua,claret,quiafu-perinfernaletofficinaspoteftatemaccepit.Acalibi:Virigitureratlefus,nondum BemhardusHom.i,nbsp;etiam natusfedfapientia,nott atate;animi vigore,non viribus corporis : matu-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'“S'
ritatefenfuum.nen corpulentiamembrorum. ïieq^enim minus habuitfapien-tia,velpotitis, nonminutfuitfapientialefitscencepttu, quamnatustparuus, quammagntss.Siue ergo latent in vtero,fiuevagiensin prafepio, fiueiam gran~nbsp;-diufiulus tnterrogans DoHores in templo, flue iam perfe^a atatis docent inpo-ful9gt;aquèprofelib plenusfuitSpiritufanäo, Nee fuit hora,in quaeunque atatenbsp;îquot; d fliA,
-ocr page 182-»7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACABEMIA lESV CHRISTI»
fua,qua ie pîenituiiKeilla,qitam in fui foneeftwne accepit in vtero^ velaliqttti ininueretur,velaUquiieiiemaiqceretur.Seiàprincipioperfeclus,àprincipK)fnbsp;ittqu4m,plenusfuitJfir.fapientiit amp; intelleclus,fpir.confilq ^fortaudintitj^ir.nbsp;fcientia amp; piet at is, S.tintoris Dom.Nee te moueat ,quoddeillo legis in alio loeoznbsp;leftts autem proficiebatfapientia amp; atate, amp; gr atia apudDeuet homines. Namnbsp;quod de fapientia amp; gratia htc di£lum eit,»on fecundüm quoi erat,fedfecundîtnbsp;quod a.ppa.rehnt,intelligendum eSl.Non quia,videHcet,artquid ei noua actifnbsp;deret,qiiod ante no haberet;fed quod aceidere vider et ur,quando volebat ipfe, vtnbsp;videretur.Tu verb homo ctimproficis.non quando,nec quantum vis,proficis: fednbsp;te nefcientetuus moderator profeüus.tua vita difienitur.At rero puer Iefus,quinbsp;difltonit tuam,ipfe di/ponebat amp; fuam;amp;quando volebat, amp; quibus volebat fofnbsp;piens,apparebat:Quanda et quibus volebatfapientionquando etquibttt volebat,nbsp;fapienitßimustquanquam in fenunquam ejfet,nißfapientißimus. Stmiliter amp;nbsp;càmfemper omnigratiapleniu fuijfet, ßuequamapud Deum,ftue quam apudnbsp;homines habere deberet,profuo tame arbitrio,eam nunc plies,nunc minùs oßettfnbsp;AdColof.1. tabat.HablentuBernhardiis.SenfititaqjCum D. PauloBernhardus , in Chriflonbsp;emnes thefaurosfapientia acfeientia reconditos ejfe.idipfumfentiunt ac decentnbsp;etiamnum hodie emnes fynceri Eccleßa mint^lri.
Deiuftitia. PorrbdeiußitiacoramDeoconfequenda multafideliteretpietradidit,qua h dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confolationem. Sic autent
tern”pihcap^. 11”' nbsp;nbsp;nbsp;alicubifcribit'.Accedat amp; gratia remißienispeecatorum,hoc eil,vtgratispeccaf
Idem ferm, i.dean- tadimittaf.óquot; opus ptofeclo nofirafalutis conßummatuefl. Et alibi; Neceße eil nuncut.B.virg. Ma-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prim^ omnium credere,qubd remißtonempeccatorum habere nopeßis,nifi
perindulgcnti3.mDei:Deinde,qubdnihilprorfushaberequeasoperisbeni,nif ßethocdederitipfe;Poflremb,qubd aterna vitam nullis potes opertbus promefnbsp;reri,niß gratis deturetilla. Quis enim poteßfacere mudum de immundo conetfnbsp;Idem ferm.i3• i“P« ptum fimine,nifiquifoluseil munduslAcrurfus:Quis accufabit tarnen aduerftunbsp;Cantica.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eleilos Dei? fufficit mihi ad omnem iuftitiamfolum habere prepitiu,euifoli pec-
caui.Omnequodmihiipfeimputarenondecreuerit,ßceß,quaßnonfuerie.Nott peccare, Dei iuflitia eil;hominisiußitia indulgentia Dei.Et alibi: Ofatual])on~nbsp;famSj/nagogam,qua contemnens Dei iufiitiam,id eß,gratiamßonßfui,etfuamnbsp;volent conßituere,iuflitia Dei non efl fubielta. Ob hoc mifera repudiata eil, amp;nbsp;iamnon eil flgt;onfa,fed Ecclefia,cui dicitur; Deflonfaui te mihi in fide.Deflonfauinbsp;te mihi in iuflitia amp; iudicis.Deflonfaui te mihi in mi/ericordta amp; miferationi-bus.Nectume elegifli, fed ego elegi te: neevtte eliger em tua inueni mérita, fednbsp;praueni.lta ergo tn fde tedeflonfaui mihi,amp;non tn operibus legis: deffonftuiq/nbsp;in iuflitia,fed iuflitia,qua eil exfide,amp;non ex lege. Reflat,vt tudices iudiciumnbsp;rectum inter me amp; te:iudicium , quo te deflonfaui, vbi confiât interuenifli,nbsp;nontuummeritiim ,fedmeumplacitum. Hoceilautemiudicium,vttuttnbsp;meritanonextollasfnonpraferasoperalegis, noniaitespondus diet amp; aflus,nbsp;qua
-ocr page 183-nm dki, classis xn. 175’ ^tutn4güinfideamp;iniHßitilt;t,qU£e^texßde, nee nonmmißrkgrdiatamp;mi-jiratwmbtu nofeerû dejponfata IIlt;tc iOe. Confintiens plane cum Ulo, qui di-xit:Gratiaeßüfußificatiperfidem, nonex operibw legis,donum Dei e^, nenbsp;quisglorietur.
Caterum deBaptifinofieloquimrBernhardus:Lauamurigitu~inBapti-fmo,quiaddeturCbj/rographum damnat ionü no fire ; amp; gratia hec nobis con-fertur, ne iam nobis coneupifientia nocear, (itarnen à confenfu abßineamtss'.at^ ita tanquamfanies inueterati vlteris remouetur,dum telliturdamnatio, amp; re- Wem ferm.in Cœn»nbsp;ßonsümortis,qHodpriùsindemanabat.Btalibitlnpeccatisna/cimuromnes,^ fo^amp;quot;àbruâone'nbsp;ne{eßehabemusrenafäingratia,quaminBaptifinatepsrcipitnus. Bernhardonbsp;igitur Baptifmus non nudum fignum,fed regeneratio,ac lauacrum renouatienis cl^iîTcifio^cnbsp;fuit,quonosàpeccattmaenlisacfordibitslauari,Script,multisinlocisteflatur. «*•
QuaautemfueritdoblrinaBernhardideCcena Domini,baudobfcurècol» DoârinaBernhard» ligere licet ex paucis duntaxat ipfitis dit! if. De eaautem feribit in bac verba: sc^n'hatd in ferm.nbsp;Chrifius enimpridie, quàm pateretar, dtfiipulisfuis huitts Sacramentiformam de cœna Domini.nbsp;pritfcripfit,efificaciam exhib!tftfidedl,fieripracepit.Formaprafcriptio in pane ôquot;nbsp;vino, Notateordinem : Cùmadbuccœnaretur,àCeenafitrrexit,difiipulorumnbsp;pedes Dominus vniuerforum lauit:dehinc ad menfitm regreffus : ordinat facrifi^nbsp;fiumcorporisetfanguinisfuiCeov^ampinemjkorÇumtradenset vinum.nbsp;De pane ita dicens:Accipite,nbsp;nbsp;comedite,hoc eli corpus meum.De vino etiamfie:
Bibite ex hoc omnes,hic eiîfanguis meta,qui pro multis effundetur in remißio* tiempeccatorum. Effundetur, dillum eli, quiapafiim amp; viliter, quem vtiqutnbsp;punfiura veprium , foßio manuum amp; pedum cum clauis, lateris apertio eumnbsp;lancea militarifortiùs exprimentes,ad modum torrentisfuderunt extrinfecus,nbsp;Ateritillefanguisprecioftor,carior^balfamo,perquemfordiumuoßrarumfa-iîaeilmundatio.Acrarfiis:CÙmautem vnumfitSacramentum,triatbidifcre- Wemin alio fét».nbsp;taproponuntur ,fcilicet,fi)ecies viftbilis, veritas corporis, amp; virtue gratianbsp;ßiritualis. Aliud eïißtecics vifibilis,qua vifibiliter cernitur: aliud veritas corpo^-ris, quafub vfibilißecie inuißbiliter creditur : at aliud gratia ßiritualis, qutnbsp;cum corporeamp;fanguine inuifibiliter (s'ßiritualtterpercipitur.
Quisautemnon videt, Bertihardum, amp; verumcorpusacverum fanguk nem Chrißiin Cæna mandacandutn ac libendunt ajferuiße ? Ac quidem itlumnbsp;ipfumfangutnemChrißi,quipaßimfitcff:ifus , chrißo fanguinem fudanteinnbsp;monte Oliueti? Chrißi caputperetrantibusßinis inflagellatione ? chrißi ma^nbsp;nibus ac pedtbus perforatis in cruse ? Cbriflt latere transfixo in morte ? Quisnbsp;praterea non vid(t,Bernhardumfuo temporeadhuc in Ecclefiaobferuaffeillamnbsp;formam Ccenacelebranda,quaà Chrißoipfoeil obferuata, amp; nobisobferuan-da.fancita, amp;inßituta ?Proinde,cum D.Bernhardoexpoßulent,qui hodie velnbsp;talicem è Cana toUunt, vel veramprafentiam corporis amp; fanguinis Chrißi innbsp;taabnegant,
Catertim
-ocr page 184-I7Ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADSMIA lîJY C U K 1 S 1* Igt;
Ecrnhardinaiu.
Cie«r«j»faii etiam ntuit Uborauit Btrnhardut \ ac varÿsfuperßitiont’^ but admodumfuit deditus, Nimiùm enim tribuit reliquijs Sandorum: aquartinbsp;benediilam putauitfacere ad eùilionem maligni spirituf, fieain os obfeßi ia-fundatur. Eandem vint etiam iaejfe opinatut eilfigno crucis amp;fihedula, (uiin-fcriptaejfentcertaaccoiiceptaquidamverba : nec non amp; alqseiufmodirebutnbsp;friuolis fuam fuperflitionem prodidit. ^a in tali vire tegerepotiits,quàm omquot;nbsp;nium oculis exponere iubet charitatfraterna.
Anne Dom.it47.iujfu Remani Rontificit i» Germaniam mijfut,pridicauit, Hift.Mïg. cent. I». expeditionem effèfufcipiendain Hierofeljmam verfus, (quad crucem pradicarenbsp;vêtant Hißorici) ad liberandesfratres.MiraculapLurima ab ipfo édita,plurimanbsp;itidem menafteria ipfius infiinïlu exflructa ejfeßeguntur. Fbi verb annosfexa^nbsp;ginta quatuor expleuijfet,grauißtmo ventriculi morbo correptus.ac pedum quofnbsp;que tumore indiespeiùs habens, tandem obdormiuit anno Domini milleßmetnbsp;(entefime,quinquageßmo tertio.
cir,
N I 4 C E N s I s.
INhactemporainciditetiamPetrtu, quemvocantcluntacenßefn.abAbba-tiaCluniacenfi.lt enimin hac dignitatefucceßit Pontio, Abbati Cluniacenfi. vcni.Ii.cap.JO.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Refertautem hiftoriaMagdeburgica ex catalogo teftium veritatis, Petrut»
huncfuijfe vnumeorum.quiRomanamnequitiamanimaduerterit.amp;accufit-ueritetiam:Scriptaquoqjipfiaßignathac:Reuelationesmulterumlib.t.Decoa* uerfatieneeremeticalib.i.Epift.addiuerfoslib.g.
Tetrus Cluniacenfis lib.z.Epift.
Opera miraculofa Chtifti effe operanbsp;Dei amp; hominis innbsp;vna petfona.
Ibidem.
Quam doärinam fue tempore in Ecclefia de Chriflo, Deo amp; homine, pro-pagarit acprepugnarit,exfuü fcriptü manifeftum eil. Scripta autem ipfitafie habent'.Qabd verb amp; Deum feprobauerit(Chriftiu,) indicant amp; iUa opera, denbsp;quibiu operibus teftatiu eiliOpera,qua ego facie, tefiimonium perhibent de me.nbsp;Nonenimeranteperaillahumana, fedDiuina. imb, vtclariusdicatur, noanbsp;erant, vel eße poter ant tantum hominis, fed Deifimulàr hominis; amp;quianbsp;Dei.idcircoamp;hominis.Noneratplanèipfi!Chrifius,vtilli,dequibus legttur:nbsp;Nolite tangere Cbriftosmeos. Seder at Chriftusvnélus iuxta hominem à Deonbsp;tleo exultatiottis pra confortibus fitis.Item'.Non obfiftit ver a Chrifti Deitati ve-ra earnis huwana fufceptto : quia non inqttittatur,nonpatitur,nott humiliaturnbsp;Deus propter aßumtum hominemifed mundatur, gloriftcatur, exaltatur ho-mo,propterfeaßumentem,purificantem,imbDeficantemDeum. Chrißi hu-manitatem in perfona adorandam eßeficdecuit ; Huiufmodi Deitatis honorem,nbsp;nec ipfe homo à Deo aßumtus habuifietjUificum eo vna eadem^ perfona fuißet.nbsp;Sed quia ipfe dicit:Clt;glum mihifedes,terra autem fcabellum pedum meorum-Etnbsp;pfal.
-ocr page 185-ÏILII DEI CLASSIS Xll. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I77
Tfal.prlt;tctptt:Adoratefcabellum eiustd’c.terram corporu nofiri in Dei tilio ad-eramus : neq^ vt aliquid ab ipfo remotum, fedipfiita vnitum, vtfdua natura-rum preprietate idem, quod ipfefit honore Deo débita veneramur. Aderamus igitur hac adoratione Chriftum non tantum Dei,fed amp; hominis Filium.ldemnbsp;lib.i.Epifiolarum.
De Chrifiiautem datapotefiatefic loquitur Petrus Cluniacenfis: Si verb hoc (dataellmihi omnispotefias)iuxtaquod homoeïï, (chrifius) htc aaipe^nbsp;remalueris, quod forte hie propenfiùs lêntiendum eft, intellige, hancnbsp;peteflatem hominidatam,caufaineffabi[isvnitionisillius, qua Deitatefimulnbsp;0‘humanitateinvnamchrifiiperfonam conueniente, ficut anima ratisnalisnbsp;amp; caro vnus ell homo,ita Deus amp;homo vnus eïl Chriftus.De qua potefiate^ho-mini illi data,babesPatris Verba in Pfalmotloquentis ad PiliunuPofiula à me,nbsp;amp;dabotibigenteshareditatem,amp;pojfefiionemtuam terminosterra.luxtahoenbsp;donum à Deo homini datum,Chrifiut dicerepotuit;Data ell mihi omnispote-fias in cœlo amp; in terra. Ac rurfus’.Quia non tantum per id,quod Deus ell, fed et- Wem lib. i.Epift.nbsp;iamperid, quodhomoeft, nobifcumeH vC^ adconfitmmationemfecuU.nbsp;Hac ille.At quid de maieftate amp;petentia,ac nobifeum in terrûprafentia Cbrifiinbsp;hominis praclarius did vel fcribi pofiet?
Porrb iuftttiam, nobis per Chrifium impetratam.ficexpUcatiEt verum efi, Petrus Cluniaeenfi* quod dixit (Paulus:) Sicut in Adamemnesmoriuntur,ita in Chrifio omnes vi-utficabuniur;d‘ fic morte ipfiiu totius mundi peccata toduntur. Aciterum: lAi-fertiutandemDeuseJfentialibonitatefuaperditihominis, amp;eum faluare Valens,fed nifi iufte,nec volens, nec vales, dum in aternefuo confilioquareret,qua»nbsp;liter mifero falua iufiitia mifereri vellet:hocpatifiimiim occurrit, quo amp; iufii-tia feruaretur,amp;homo liberaretHr,^' gratia augeretur,et Deusglorifiearetur.nbsp;hlifit itarjj Deus Filiuinfuum ad filios bominum, vt humanam natur am indu-ens,amp;humanisvitqsmedens,intarneaJfumta,nonpeccatum,fidpoeHampec-cati,mortem,fcilicet,(orporalemfufdperet,amp;itafimpHdfuai!liusduplam:ho-rariafua iUius fempiternaexcluderet. In qua dijpenfatione mifericordia mifire-retur,iufiitianihildetraheretur: dum proaternofuppliciahominis temporalenbsp;fttppUdumDeiô'hominis: proaternamortehominis temporalis mors Dei amp;nbsp;hominis ei ofièrretur. Qua tanti ponder is in ipfa ipfius iufiitia lance ejfe cognofd»nbsp;tur,vtadii^èordinandamundipeccata,longètamenpraponderetmorstranfi-taria Flij Dei,quam aterna filiorum hominum. Plus plané redditum eft iufiitia,nbsp;quando Chrifius mortuus eli,quam fit recompenfatum, quando homo damna-tusell.ltem:Nonqubdcruci(inquit)quantumadcrucempertinet,aliud,quam Wemlib.j.Epift.nbsp;cruciatuminejfeintelligam : fedquta crudatucrucismibi faltitcm, ignominianbsp;crudsgloriam,morte crucis vitam mihi aChrifio datam agnofi:o.Et:Soluit qui-dem,eirplenètollitpeccatamundi,agnusDeiincruce immolatas. Qua omnianbsp;€^pièac Ortbedax'edeiußitia diltaeffe,nemo negabit.
Z Eadem
-ocr page 186-Ï78 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A C A 6 E MI amp; tÊSV CHRISTI)
ïJoÂtîna clunia- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ettdem verquot;^ pietate ac perlpicuiute dedarauitetiam ment em fuam de nigt;
¦Kcnüs de Cœna Do- gpf ie CaHie Deminica.De hac enim fic inquit:Sed (in Cæna Demini ) quod eor-Idem lib. i.Epift. nbsp;nbsp;P‘'^^ ^unt enim corpora codeßia, amp; corpora terreftriafà“ quicquid vifui,audi-
tui,gafiui,elfadtti,taduibtcfubiacet,corpHse}l.Vndenequûptttaret,animalif tuiuiUbet, aut hominis cuiusltbet, hoe ejfe corpus: ad excludendum omne aliudnbsp;fenftbilevelinfenfibtle corpus,pofiquamdixif.Acciptte,hoc dlcorptu:adiunxit:nbsp;meum.Suu m ergo,et noalterias corpus difcipulis dedit. Rurfus,nefortèalicuinbsp;cogitatio occulta fubreperet, potuijjicreare in manibtu fuis corpus, quod fuumnbsp;quidem ejfer,fed tarnen quodipfeerat,noneffiet:addidit,quodpro vebis tradetur.nbsp;Ac ft diceret : Nolite dubitare, nolite hoc vel illud vobis fingere, nelite aliud amp;nbsp;aliud cogitare:quia hoc di corpus, non alterum,aut alterius,fed meummon per^nbsp;mutatum,non nouitercreatttm,fed quod pro vobistradetur.pro vobis crucifige-'nbsp;tur,pro vobis morietur.Sic amp; decaliceMc dl,ait,ran^uis:non bouis, aut arie^nbsp;tis,nonagni,aut cuiusltbet hominis'/edmeas,nonalius,velnou4creattonepra-duclusfedquipro vobisfundetur,flagellisprouocaius,clauis\extorttisfianceaex-(uffus. Hacille. ^idverb ad demonftratidam veritatem corporisnbsp;nbsp;nbsp;fanguinis
Domini dietpotuitclarius,lucidius, manifeflius ? AtifihacdePetro Cluntacenfi hoc loco meminiffefufficiat.
T ST S
GOEARDVS.
?etrinLongob«duj T quot;JixtT hifcetemporibusettamPetrusLongobardustqutexSiholaßicoe^ Epifcopus Paufien-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faclusEpifcopusPariftenßs,acadpoßeritatemtranfinißt nonnulla mo~
nimenta,e quorum numerofunt etiam ifia; Libri quatuorfententia^ rttm,paßtmexpatrihuscolle3i.ltem:itttotum Pjaltcriumlib.i.ln omnes Epißo-las Pauli lib. la-.Sermones variosUb.i,
Etß autem Longobardus Scriptorßt admodum nottts,ac Papatum fuo tem» pore non paritm iuuerit ac confirmarit:tamen multa etiam non incommode do-cuit. Acfeholaßieorum quidem more multas difficiles ac intricatas quaßionesnbsp;tradauif.verümmjfßeriumdeVnioneperßnali duarum naturarum in Chri-fio , nuUomodoanxius indagandum , autperfirutandum effie cenfuit. De eanbsp;lömb.Iib.s.dift.i. enim Vnionealieubihocmodofcribittlllaautem Vnioinexpltcabilisdiadeb,vtnbsp;etiam lohannes ab vtero fanéîificatus,fe non effie dignumfateatur,fi)luere corri-giamcalceamentilefutquiaillius Vnionismodum tnueßtgare, alijs^ explicatenbsp;non eratfufficiens.Interim tarnen non dtßimulauit Eongobardus,chrißt huma^nbsp;äon« j. ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nitatem in lila Enioneadorandam effie. fic fertbens : Alijsautemplacet, Chrißi
humanitatemvnaadoratienecum Verbo effie adorandam, non propter fe , fed propter ilium,cuius fcabellum di,cut di vnita-i^le^ tpfa humanitas fila vel nu-dit
-ocr page 187-n 1 ! 1 DB I Cl A s J J s X II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17^
da, fed cum Vtrlgt;o,cuieSi vnita:necpropterfe,fedpropter ilium,cui ell vnita, eli ciififtUinman'ts-adoranda.Necquibocfacit,ldololatriareusiudicaripotell; quianec folicrea- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ime*
tur£, nec propter ip fam, fed Creatori cum humanitate, cè“ in bitmanitatefua feruit.Et kac fenftt de adorando Chrifio bomine Longobarduf.
De iußificatiotte autem per Chrißum nobû impetrata hac ipfiusextat aeh^ifi«tia. fententia : Dicimur (tnqutt) quoque amp; aliter per mortem Chrißiiußificari, ne.nbsp;quia per Kdcm mortis eins à peccattsmundamur. Vnde Apoßolus : lufittianbsp;Dei ed perfidem lefu Chrißi. Ac rurfus : Quern Deus propofuit prepitiatoremnbsp;perfidem in ftnguinetpftus-.id ell, perfidempaßionis, vt oUm aßicientes infer~nbsp;pentemaneum, in ligno ereltum , amorfilmsferpentum fanabantur. Si ergonbsp;reHifideiinruitu in tdum reßicimus, qui pro nobü pependit in ligno, à vincu,-lis Diaboli foluimur , id ell, à peccatis, amp; ita à Diabolo liber amur, vtnecnbsp;poll hanc vitamin nobis inueniat, quod puniat, (morte quippe fuavnoverif.nbsp;fimoSacrifiicio,quicquid culparum erat, vnde nos Diabolus ad fupplicia lu-,nbsp;enda detinebat, Chrißas extinxit) nec in hac vita tentando nobis praualeat,nbsp;Utrnox : Itaquein chrißifanguine, quifoluit, quanonrapuit ,redemtifu^ ibiJem.nbsp;musapiccato, dr per hoc à Diabolo. Item: Sine fide Mediatoris nullum ho-tninemvelante, velpall fuijfe faluum, Sandorum autoritäres conteflantur,nbsp;Vnde Augußinus ad Optatum: Illa fidesfanaejl, qua credimtu,nuUum homi-nemfitte maioru fiue min oris at at is liber ari à contagionemortiSi dr obligationenbsp;peccatiy quod prima natiuitatecontraxit, nifi per vnutnMediatorcm,nbsp;Deidquot; hominum.lefiim Chrißum : cuius hominiseiiudemqtie Deifaluberrimanbsp;fide, etiamiUiiußtfacUfunt, qui,priufquamveniretincarnem, credideruntnbsp;in carnemventurum. Eadem enim fides ell, amp;illorHmamp;noßra. Proinde,nbsp;eum omnes iufii ,fiue ante incarnationem, fiuepoll, nec vixerint, nec viuant,nbsp;nifi ex fide incarnationis Chrifii ; profedb quod fcriptum ell, non eße aliud no-,nbsp;men fub cœlo, in quo oporteat faluari nos : ex illo tempore valet ad faluandutnnbsp;genus hufnanum,ex quo in Adamviciatumed. Hac Ole. Eadem verb ex Paulo etiamhedie fuis Ecclefijstraduntveriminifiri. De Cœna Domini fic fcribitnbsp;LongobardusiDominusigiturlefus adinuifibilia paterna maieftatis migratu- idcmiiMÆfti«-riistcelebrato cumdifcipulistjfpicopafcha, quoddam memorialeeiuscommen- aipnes.nbsp;darevolens, fubJfieciepanisamp;vinicorpus Sc fanguincm faumitaeistra-didit, VI ofienderet legis veteris Sacramenta, inter qua pracipuum eratagninbsp;PafchalisSacrificium,in morte fuaterminari,ae legis noua Sacramenta fubß-tuit in quibus excellit mjßerium Eucharifiia.
Quibusverbis,vt aperte docuitLombardfss.veramprafentiam corporis et fanguinis Chrifli inCccna : ita vice verft pro fua virili refutauit eorum opinio-nem.quicorporisamp;fanguinis Chrißiprafentiamin Cœnaneganf.id^rationi-busacargumentisfeqttensibHS.Sicautem(commemoransobiedapriùsaduerfa-
Z 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riorum)
-ocr page 188-gt;8O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÀCADCMIÆ IBSV CHRISTI»
Lomb.lib. 4.fenten-xiatumdiftinft.io.
Lomb. l!b.4.fent, «liftind.ÿ.
rurani) (nquit:funt etiam dr alf4 illorum infante fomitem minißrantiit. Ait enim (obijciuttt) Aagußittus-.DotiecfecttlumfiniaturjfHrfam eilDoiutntis : fednbsp;tarnenetiam htcnebifcum eli veritat Dominns.Corpusenim, in quo refurrexit,nbsp;invnoloce eße oportetiveritas aut em eitu vbiq^ diffufa e^. Itenn Vna perfona e^nbsp;Deus amp; homOiVbiq^ perid,quod Deus,in ctelo per id, quod homo ell.Chrißus dicit etiam ;\Pauperesfemperhabetisvobifium, meautemnon fimper habebitit.nbsp;Hisalqs^ytunturprafatt hereticiin aßertionem fui erroris ; quaexeademra-tione omnia (contraipfos)accipiendafunt.Non entmverbis bis negatur, verumnbsp;corpus Chrißi afidelibus fumi, vel in alt art eße: fed his veritas Apeßolos, amp; innbsp;eis nos ittßruxit,qubdipßus corpus non per partes dißerptum, fvf putaueruntnbsp;iUidifcipu[i,quiretriierunt)fedintegrum : nee vifibiliter informa humanatnbsp;fedinuifibiUterfùbformairanisamp;vini corpus amp; fanguinem nobis trade-ret.Quemfenfum Augußinus confirmât, dicens : Ipfumquidem, amp;nonipfumnbsp;corpus, quod videbatur, manducaturr ipßm quidem inuifibiliter , nonnbsp;tpfum viftbiliter. Item:Etft neceße elf, iHud celebrari vifibiliter, neceße elf tarnen inuifibiliterititelligi.ltaetiaminteUigendumesl,corp{u Chrißießiin vnanbsp;loco,fcilicet, vifibiliter in forma humana ; veritas tarnen eins, id elf, Diuinitaanbsp;vbiqueeß. Veritasetiameius,idefl, vcrumcorpusi«e»»«i4/rdne//, vbi-cunquecelebratur. Sis etiam iUud inteHigendum elf : Pauperes femper habetisnbsp;vobifcum, me autem non femper habebitis : fecundum corporalem prafenquot;nbsp;tiam, fcilicet, quacumeisconuerfabatur. Similiter per id, quad homo elf,innbsp;CXlo elf,fcilicet vifibiliter : inuifibiliter autem elf in altari, quianon informanbsp;humanaapparetßedformapanisamp;vinioperitur. Vnde e^inuifibiliscaroeiusnbsp;dicitur,qua vere elf in altarifed quia in ßeciefua non apparet, inuifibilis dici-tur.Aitenim Augußinus:Hocell,quoddicimus,quodmodis omnibus approbatenbsp;contendimusrfacrificiumEcclefia duobus confici, duobus conflate, vifibiliele-, me»torumflecie,ó’inuifibiliDomininoflrilefuChrifli carne amp; (anguine,nbsp;Sacramento amp;reSacramentifidelf,corporeChrifli. HacîenusLombardus. Exnbsp;quibus baud obfcurè liquet, ilium prafentiam corporis d^fanguinis Chrifli innbsp;Cænafideliter hominibusfuifecuU inculcaße, licet ab opinionetranßubflantia-tionis non plane alienusfuiße videatur.
De manducatione autem indignorum ficait Lombar dus : Hac verba (ir aliahuiufcemodi,vbi defpirituali manducationeagitur, quidam obtufo cordenbsp;legentes, erroris caligineinuolutifantadeb,vtprafumferincdicere, corpus denbsp;fanguinem Chrifli a bonis tantttm fumi,amp; non à malis.fidindubitanter tenendum ell,abonisfumi non modbfacramentaliter.fed amp; fliritualiter.A malis verb tantttm facrament aliter , id ell, fub Sacramento, fiilicet,fub flecie vifibili,nbsp;carnemChriftidevirginefumtam , amp;fanguine pro nobis fufutn,nbsp;fuinifed non }nj/flicam,qu£tantkm bonorumeH.AcrurfusiConflat ergo, aborts àmalisjitmi corpus Chriflifedabonisadfalutemßinalisadperniciem-
-ocr page 189-TILII DR î, CLASSIS X ! I T* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1«I
IthicexLongobarJopaucûattittgerevifumeli: ijuimortuuse/jefcribi-(„minchten tar, circa annum Domini 1164.. Quamuis auttm fitperfint adhuc nonnuUi,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;** ’
quipoH ipfum in hoc duodecimo feculo vixerint Script ores : tarnen cùm hic tan-tùm de celebrioribus agatur,finem ipfe Claßi huic imponit.
CLASSIS XIIL
0NG0B4RDFS ISTE, DE MODO D I~ ilumell, colleger at hînc inde ex Patribus quatuor libresfenten-tiarum: acin illis multosacvarias, eos^perplexas quoflionesnbsp;Scholaßicomodo tracîabat. Hinc latißtma feneßra aperta ellnbsp;adTheologiamScholaflicam, ReRquienint Tbeologiexemplenbsp;Longobardi mots at^ excitati, dißutationesfubtiles, intricatas, amp; magna ex
parte non necefjarias, in medium afferebant. Ac omnia ( vf 4/mî apud Acade^ micosßerifilebat ) indubiumvocabantur f amp; indies magâ magis^ inuotue-bantur. Adhac rerum Theologicarum inuolucraplurimùmfaciebat, qubdde-clarationesacexpUcationes ex Arifiotele, amp; alijsßmiribus petebantur. Qu£nbsp;enim in [acris Uteris extabant, ifla vulgaria, vilia, ac tenuia eße iudicabantur.nbsp;Qui verb Arißotelem, alia^hominumfigmentafubinde in ore habere , aeptenitnbsp;bucciseacrepare poter at, iseximius Theologtishabebatur^ Hac itaq^ ratjone,nbsp;lumen verbi Diuini, aßerßs Pbilofiphicis nebulis, admodum obfiuratum, acnbsp;denßßinsiin Eccleßam Chrißiintroduila funt tenebra. Hinc tot tam^ mut-tiplicia certamina inter Theologes huius decimi tertij ßculi : hinc fententianbsp;fuperfintentias : hincquaßiones fùper quoßiones quotidießtnt nota amp; eu-mulato. Hinc ßsnt ingentia ilia commentaria in Magißrum fententiarumnbsp;Alexandri, Aquinatis, Alberti. Ac vnàcumillis monßrefis ac contentiofis dif-putationibtss.fimuletiaminEcclefiam irrepferunt monßrofaphrafes, termini, acformula loquendi. Deniq^ quemadmodumfol, alioquilucidißimus, ob-dublis denßßimis nubibiu interdum vehementer obfcuratur : ita etiam feculonbsp;hocdecimotertio (vtfapittsteßatur bißoria Magdeburgica) veritas ac puri- Cenr. ij. cap. unbsp;tas verbi Deivbiq^, ac fermé in omnibus capitibus religionis, introduits fo-mnijs humanis, turpißime non tantum obfufcata, verùm etiam miferè cor-ruptaac deprauataesl. Vnde etiam exferiptis, qua hoc feculo exarata funt,nbsp;acinlucemprodierunt, non tamplana, manifeßa, acperßicua dicta de ca-pitibusfidel adducipoßunt, vr i«fuperioribus faium ei. Vt tarnennbsp;conßet, qui Autorespotißimitm hac atate vixerint,nbsp;paucos, eos^ VHlgariores,annotaffe non
pigebit..
-ocr page 190-18Z
ACADÊMIA I E s V CHKiSTï/
lt;!ÂL‘BET^rs MAg^Ni^S.
Tifiitiumhuiasdecimitertijfecali inciditAlbertus,quem,obmultip'icem Cent. iT cap Xnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Magnum cognominatumfuijfe , hifioria Magdeburgica te-
ßatur, Natus enim is fuit anno Domini 1200. id^ in agro Lauingenfi, qui locus non vf^judebproculdißat à Ducatu Wirtembergico. Ingenio erat nebili,nbsp;acomniutndifciplinarum capaci, cuiciim adderet AlbertusfeduUtatem,acinnbsp;ßudqs debitam vigilantiam, id tandem pramij reportauit, vt inter praßantif-ßtnos Pbtlofiphorum fit numeratus. In prima autem atate, aliquandiu operamnbsp;Uteris dedtt Parifits : inde Paduam venions ,pradicatoribHS monachis ibi fead-iunxit, c'utnannosiameffet natusfedecim. Ac breuiquidemtemporis interual-lo, tantosinfibolaßicalbeologiafecit profeilus, vtnon itamultb pbïï Colo-niaittffu Abbatisillius, Dominicanisquibufdam, qui Lutetia eb confluxerant,nbsp;Albertus Ma nus intetquosamp;Thomas UleAquinosfuit, fententiosprofiteretur. Lutetiamde-Doaoramp;Epifcopus inderegreffus,inßgniaDo^toris eà confequutus, actandemetiam, vbidenuonbsp;Ratiiponenfis. parifiis Colontaiit redqffet, Patiffonenfifediprafecltu eU:. In eo autem Ponti-^nbsp;ficatuvltra annum non commoratus, vt occupationibus fefubduceret, amp; ocianbsp;Uterario eb comsnedtits vacate poffet, quofdam reditus cum Lcclefia confenfu fibinbsp;c«it. 13. cap. 10. teferuans, Coloniam eil reuerftis, plurimorum ( vt habet hißoria Mägde-burgtcai) magno cumgaudio exceptus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Scripta ipfi tribiiunturplurima, è quibtts funt etiam hac : Summa Theo-logialtb.a- Superfententiaslib.4; De vita ffiritualtlib.i. Decorpore Chrißi Alberti Magni /ji. i, Deeodem^z.fermonesUb.i. Departu hotninislib.i. Deformationehomi-nislib, I. DeOratione Dominica lib, i. Deartepradicandilib. i. Dereparationenbsp;lapßlib. I. Deadharendo Deo lib. 1. In quinq^ltbros Mofi lib. y. Inlofuelib.i. I»nbsp;ludicamlib.i. InRuthlib.t. In Regumlib.a. In Paralip, lib. 2. InEfdramó'nbsp;Nebsmiam Itb. In Tobiam lib. i.In ludith lib. i. In Eßher lib, j. In Prouerb.nbsp;Isb.i. InEcclefiaßenlib.i. InCanticacant.lib.i.lnlib.Sapientialib.t. InEc-cleßaßicumlib.i. Inloblib.i. InEfaiamlib. i.InHieremiamlib. i.InEs^chie-lem Itb, 1. In Datiielem lib. j. In duodecim Prephetas lib. 12. In Macchabaoruntnbsp;Ub. 2. In Matthäum lib. i. In Marcum Itb.i. In Lucam lib. i. In lohannem lib.i.nbsp;In Epißolas Pauliltb. 14-. In Apocaljpfin Ub.i. Sermones de tempore lib.i. Ser-mones defanäis lib.i. Et alia quam plurima,tarn Theologica,quam Philofophi-ca, qua omnia hk commemorare nimis longum foret.
Albertus fupeiMat- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deofficio Chrißificincluit Albertus : Chrißus mortuus eil propter deliila
thatum cap. i«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noßra,vt nos à morte abfolueretiita refurrexitpropter noßram iußificationem,
,, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^vtnosad immortalitatem fecum educetet .efi-vlfua refurreélio noßra refur-
cap. 3. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rsStQUis C4n]A effet, ltem\ Cbrtfius totw mundipeccata tuht, Ae rurfiu : ehrt--
Ide lupet Luc cap. r. ß^,ß dedftnobis in medicamentum, in cibum ,in refugium, in redemtionispre-dum,
-ocr page 191-ïlLIt DE Ti CLASSIS X I 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSj
tîunt, in Uboriipremium. Et: Chri/ius fecit pacein inter KOS amp;Deum,p(r Me- ibiaemcap.z. diatoris ofßciam. Item: Magnus predator Chrifins, quttotum,quodpejfederat ibidemcap.i.nbsp;Diabolus ifimulvnomomentotraxit ad ft ipfum. Senßtita^ Albertus ,Chri-ßum vnicumeße noßrum Redemtorem, ac Mediatorem,qui,peccatis noßrisnbsp;morte fua expiaiis, pacem inter nos amp; Patrem conßituerit : ae ex mortefua,adnbsp;iußißeationem noßram refurrexerit. Hanc autem iußitiam, non per opera ,fednbsp;ßdenobi5applicandameße,fequentidiäateßatusellAlbertus,inquiens: Pru- AlbertusfupetLu-dentia iuflorum ell, non de legis operibtu iußitiamprafumere,fed ex fide falu-tem quarere, vr quamuis in legepoßti, legis iußa perßciant, gr alia tarnen Deinbsp;fe faluandosper Chrißum intelligant.Qaa Alberti doltrina deiuflificatione hu-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v
minis coram Deo, cum Paulo conuenire ,e!3- nihil incommodt habere videtur.
be Cœna Domtniin hunc modumfcnbit Albertus : Nouiteflamenti Sa- idem in Matthxum cramentum Euchariflia dtcitur, hoc ell,bona gratia,eb quod continet eum, quinbsp;ell amp; aut or,nbsp;nbsp;eau fa, elr vas omnis gratia .fecunditm corpus amp;animam,amp;
Dettatem. Sacramentiinßitutio duphetter tangttur: fcilicet inßitutio corporis amp;{ànguinis.4£^/îiÀ-cZ,n7/f«/fWpfrromf/?i«j^yô,fS4frlt;iff«nfofoæ) Idem fupet Lucan» (ùm omntbui alijsSacramentis non commiinicet nifipergratiam. Totusautem, ap. n.nbsp;fecundum corpus eiranimam amp; Deitatet»,ißißmper communieat. Item: ideminiohannemnbsp;Chriflus ianguinem j«por«?«, amp; coipusincibumdedit. Non igitur fuitnbsp;Albertus in eorumßntentia,quicorptis (ir JanguinemChrifli,tamproculàcoe^nbsp;na abeße fomniant, quam proculcotlumaterradißarecernitur.
Coloniatemplumerat,quodS,Crucisappellabatur,illius chorum cum nimis eßeangußum videret Albertus, diruit, ac nouum multb capaciorem ex-truxtt. Acineo elegitßbilocumfepttUhri, quem viuus quotidie frequentauit,nbsp;ac vigiliasprofe, acß tarn vitafunllus eßet, legit, Oclogenarius autem iamfa-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obnus,
ilusobqtanno falutis humana izSo. SepultusadfummumaltareiüiiuCherit quem capactorem ipfefecerat.
THOMAS zAQlflS\fAS.
Alberti Magni difiipulus fuit Thomas Aquinos, qui alias DoHor Angelicus appellatus eil: ac vt hifloriareferunt, originem traxit ex illu~ Hiftor Magd, een-»,nbsp;ßrtfamilia Comituminconfinibus ApuliaacSiciliatPatrequidem Ian-dulfo, MatreverbTheodoraNeapolitattanatus,annsDoinini 1221. Isitaq^innbsp;prtma fua atate, aliquandiu adhaßt monachis Dominicanis, quos vulgb pradi-catores vacant. Ex horum grege ctsm multifubinde confluèrent Coloniam, vtnbsp;ibi audirent Albertum Magnum, vnà camcateris eb fe etiam contulit Tho- Thomas de Aquinonbsp;mas , amp; hac occaßane nallus eil Albertum Magnum praceptorem. Hu- benunTMagnuw?nbsp;ius adminiculo breut tempore tantum profedt, vt in Pbilofophia ae Tbeolo-
-ocr page 192-184
ACADEMIA XBSV C H KI S T Igt;
giaprafianttßimiifitcilime annumeraretur. Ex plurimit ipfius firiptisgt;p^nc^ ifla hoe lococommemorare,fatiießedaxi. Superfententioi lib.4: SumnuTheo-logitt Ub. 4- Contra Gentileslib. 4. Contra errores Graeorum lib, 1. Contra Ar-menos amp; Saracenos Ub. j. Compendium Theologia lib 3. De praceptis cbarita-
SctiptiThom«de Defideóquot; SacramentüUb.i. SuperoratieneDominicalib.t. De diffe
Aquino.
rentia Diuini verbi amp; humant lib. 1. De natura Verbi lib.i. Deperfeliionevita
ffiritualislib.i. DeRegiminePrincipumlib.4: JnEfaiamProphetamlib. t. in leremiam Ub. In Tbrenos eiufdemlib. 1. In lob ad literam Ub. i. Continuum innbsp;Euangelia, Ub. 4. Lellurain Euangelialib. 4-1« EpifiolasPauliUb. Z4. In Epi-fiolas canonicas Ubros 7, De Sacramento Altarûlib. z. Dehumanitate Chrifiinbsp;libii. DeDiuinismoribusUb.i. Debeatitudinelib.i. Depuritate eonfeientinnbsp;lib.i. EtaliamultaPhilofophica.
Tot autein monimenta ipfum reliquiffe, mirum non esl: ßquidem ab
VrbaneQuarto,Romanorum Pontifice,Romamvocatus, fed.ffretisdignita-^i.^ca^^lf' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfiofferebantur, totumfe leilioni aefiriptioni addixiffOf
legatur.
Quamuisautemhacatate,vtdiäumelf, deärina tniferè fuerit corru-
pta, ac Thomas amp; feriptü amp; voce viua Papatum nonparttm iuuerit acpromo.-uerit : tarnen de multis capitibut religionts interdum etiam non incommode lo-
qttutiisell. Inter cateraautem deperfona Chrißific loquitun Secundum bac
quatuor habet Chriflusmagnampoteflatem ad auxiliandum Eccleßa. In ipßgt; enim (kcundiimhumnnitiLtsmfuit àquot; eSl plenitude gratia, per quam habet roburadreßflendum Diabolo, neEccleßa noceat, Inipfoenim eSlßtblimi-taspraßdentia : quia etiamfecundiim qued homo, dux esl, acprinceps Eccle-ßit,vndeeamdefenderepotell. Item:In eoell maieflas Diuina natura, quianbsp;aqualis eil Patri, amp; per hoc Omninpotell. Item : Ineo elldominium autorit atisiudiciaria, per quam poterit de Diabolo vindiHam acciperede bis, qua
Ak°™^’ f ' sactam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eccleßam machinatur. Et alibi : Quiequidpotell filiits Deiper naturam,
hecpotellfilius hominispropter perfonavnitatem, Matth. zS. Data eil mihi Idem lib. 3 de legi- poteßos. Et : chrifloßecundum fuam humanitatem omnts eil collatanbsp;mine principuinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
cap. IO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potejlas, vtpatet tn Matth.i6.
De officio aittem chrißi, amp; benefit ipßus erga Eccleßam, equibusprtn-Tettia fummx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cipalißimum eil, expiare amp; delete peccata, hac firibit Themas : Certum eil,
quxft naît.4. chrißumveniffe inhunc mundum, non folitmad delendumilladpeccatum, quodcontraltumelloriginalitateinpeßeros ; fedetiamaddeletionem omni-Idem, Qnodiibeto timpeccatotum, quapoHmodum fuperaddita funt. Item : Chriflt^ pro fuü
z.ainc.xG»
Eccleßafanguinem fuumfudit, amp; multa alia fecitamp;fitßinuit, quorum aßi-
matioeHinfinitivalorispropter dignitatem perfona. Ac rurßu: Pro omnibus mortuus eH Chriflus ,fuffenfus in medio latrenum,ßgnificans, qubd bona fuanbsp;bsiiüó' mailsparatus effet dare: in medio c«Upajfus,fcilicet in aèere,ofiendens.
»ILII DÏI, CLASSIS XII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fÇf
ft meiittortm eorum,qu,t in («lü amp;qHttn terra, t in medio difcipulornm poll refurreäionem apparuit, rf omnes amp; ßngulas in fide robot ar et, Agnouitnbsp;igiturThomatChrifittm pro veto noßro Médiat ere qui amp; aélualia amp; Originnbsp;n.tle peccatum effufo proprio fanguine expiauerit, amp; pattern cœlefiem nobienbsp;recoHciliauerit.
porreprafentiamcorporiiamp;fangtiinuChrifiiinCoena prolixe amp; acri~ ter défendit, aperte afferens, fieri pojfe,vt corpus Chrifii ,fimul in ceelo ac in ter~nbsp;r a, acfimul in pluribus ifiiSfVbicœna celebratur,locis, prafens ejfe poßtt. Sicnbsp;enim alicubi inquit : lllud ell perfellifiimutn Sacramentum , in quo corpus idem.tnrummadenbsp;CbrißireaUtercontinetur,fiilicetEucharißia, amp; ell omnium alior um confer- Teritatemateda tr.nbsp;uatiuum.ltem'.InSacramentoveraciteramp;ejfentialiterexißitfeufubfiflitverÜ Q“«®-*-corpusChrißigloriofum,illud ide numero, quod de virginenatum ell,amp;in cruce idem,de saciamen-pa/fumell, ó'quodtertia die refurrexita mortuis, amp; afeendens in caelum, Euchaiittiat,nbsp;fedetaddexteramPatrisomnipotentis. Et alias : Corpus Domi»» licet fit in Tfemi.cot.i.nbsp;pluribus locis, vel hoßqs, aut portienibus, tarnen per partes non ell diuifum,fednbsp;manetinfeintegrumamp;coniunllum. Ac rurfus : Diuifus ell Chrißus? quafinbsp;diceret,nottelldiuifiu;quialicètfitincœlolocaliter, in corde iußi ffiiritaali-ter, in multislocisfacramentaliter stamenmanetinfeconiunHus. Itesn: Corpus Chrißi verè ell in ccelo, amp; vere ell in terra, in quolibet Altari, amp; in queli.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Saersm-n-
betloco,vbt ell pants trittceus,tnjormadebtta per Sacerdotem conjecratus. Ha-ilenus Thomas, ^i licet Scholaßieus Theologusfuerit, ac alioqui rationi hu-mana ,ac Philofophicis opinionibus non parum indulferit: fide tarnen fila hoc magnum myßeriumcoenaamplellendum, nec finfis humano firutandum eJfenbsp;(enfuit. Vnde amp; alibi fic concludit : Verum corpus Chrißi amp; fanguinem in hoc Thomas contta er-Sacramento ejfe,fenfu deptehendi non potell ,fedfila fide, qua autoritati diui-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75*a°tic™’
nanititur.
Catertim,qualisaliasitt fuavitafuerit Thomas,quamßrenui defen-derit vitam monajiicam, quomodo autor fuerit Vrbano Quarto, vtfeßum corporis Chrißi, anno 1ZÓ7. inßituerit, quam aßiduus in legendo, dillando,dißgt;u. Thoma: oWtm. tando, amp; alqs laboribus, non eH huius loci referre.nbsp;tur Anno 1274-. atatis verbfuaanno so.
Mortuusautemeßeferibi-
Tgt;E
ALES.
Thomae de Aquinocontemporaneusfuijfelegitur Alexander de Ales, quialiasell diHusTonsvita, natione Anglus, clarus amp; in flore, annonbsp;Domini 1240. Parifiisfuit.In Philofophia amp; Theologia, prout illa tempora tulere, infigniterdoHus ,facrasliterasin gjmnaßo aliquandiu profejfus eil.
A 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caterina
-ocr page 194-ACADEMIX lESV CHMSTI,
Hiftot Magd. cent. Crffer«« non ante vita fua exitam habitutn Minoritarant ajjitmßt, 5«. cap. i».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/irenuHsfaäus eSl prepugnator, rf inde nomen doSoris irre-
fragabiliffirtiretur: Ingenio enimfubtilû, amp; eloquiopraacutia extitit. Inter cat eras difcipulum habuit Bonauenturam ,dequopaulbpbll plura. Petri Lon^nbsp;gobarditdequofuperius di£lumell,doärinam illufirajjè,ac fubtiUbtu argti'»nbsp;mentis ampliaßi perhibetur. Scripßt autem ifla'. Summam Theologia lib. 4.nbsp;Declaratianem faa régula lib. i. Comment, in lob lib, j. Super Pfaiam lib.j. SU»nbsp;per Hieremiam lib. i. Super Ezechiel, lib.t. In Euangelia lib. 4- In Apocal. lib. i.nbsp;LeilurasBibliorumlib.i. Quaflionesfententtarum lib.tf. InPfalterium lib.i,nbsp;Quia verb fuit explicator amp; amplificator doHrina Longobardica, d’* exnbsp;Hlafuperiùs nonnuUa dibla amp; teflimonia de quibufdam capitibus religionisnbsp;Chrißiana adduila funt, ideo ex Alexandri Commentarqs plura iam afiriberenbsp;fuperuacuum duxi. Crambe enim (vt inquiunt ) bispofita morseH: neq^ailumnbsp;Alexandii de Ales agere permittit grata breuit OS. Obijt autem Alexander de Ales Parißjs, annanbsp;•bifuf.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dot» j«t 12 45- fepultus in Erancifianorum coinobio, r# referthifloria Magde»
burgica, centuria amp; capitefuperiiit citatis.
0 3\fAV E
BONdFENTFRjî difiipultufuitAlexandriillius, deque modediäum ell, Appellatus ell autem alio nomineEußachius,nationeThufiw,(Thuf‘’nbsp;fiia autem Italia regio ell ) patria Balneoreginus, exparentibus lohannenbsp;Tiden^ amp; Bitella ortus, claruit anno Domini 12Ó2. Natus enimannos vigi»»nbsp;ti duos, fallus ell Minorita: acfubpraceptere Alexandra tantum profecit, vtnbsp;poll feptimum fui ingreffus in ordinem ißum, annum Parißjs librum fententia»nbsp;Bonauenturaƒfd- rumpubUcèpralegeret, amp;gradummagiflerijconfequeretur. Pollannumver)^nbsp;decimum tertium lAinoritarumgeneralis magißercreattts, amp; inter Theologotnbsp;Epi fcopus Alba- praßantißimtis ell habitus. Tandem autem AlbanenfisEpifcopus amp;Cardinalifnbsp;asBfia. B.omanaCuria,perGregoriumDecimum,B.omanumPontificem,ellconßitutus.
Pir magni nominù amp; ingenq, quern ita amauit dr demiratus e^ Alexander, vt dicerefueritfoUtust InfratreBonauenturanonvideturAdamumpeccajfe. Bnbsp;firiptis ipftus numerantur etiam hac; Superfententias lib. 4. Breuiloquiïi lib. 7.nbsp;Soliloquium lib.i. Itinerarij mentis in Deum lib.i. Regimen confcientia lib.t.nbsp;DepaupertateChrißilib. 1. De excellentia Euchartßia lib. 1. Super Orationtnbsp;Dominicalib.i. InEuangelium Iohannislib.i. InEuangeliumLucalib.i. Dfnbsp;fcandalisApoßolorumlib. 1. Depaßtone Dominiltb.3. Sermoncs per anni dr-
culum lib. 2. Et alia qu.adam.
loMttenrara quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j....f..... f.f. Z..S.......-
nahujione.camattonenonfabta e^ Pnioinrirtutenatura ,fedperfona: non humana, fed Bonaacnt gt;iij.paTte Diuinain9naßiimta,fedaffumeatis’, nonperfonaciûuiUbet, fedfoliusperfona.nbsp;lt;entilolt;iuii,cap.i/-,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yerbt.
DeChrißiincarnationeamp;perfonaliPnioneßcfcribit: Inhacautem in»
-ocr page 195-Tin I DB Ij CLASSIS XI IT» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X87
l^erbi.JJtec ffra Vnio tantafuit,vtfaceret Deum hominem,amp;hominem Deum: ita,qHod quicqutd dicitur defilio Dei per naturam,dicitur de filio hominis pernbsp;gratmm. Etalibii PaffHse^vero(Cbrtßus)paßioneinteremtoria,perfepAra- idein,inparte4.nbsp;tienemanimtacorpore,ßluatamen Vnionevtriiu^cumDeitate. Anathema Bicuiioquij.cipj^nbsp;enimell, quididr, Deifiliumnaturam,quamfemeiaffumßt,artquandoreU-quiße. Ethitcquidem deVnione naturarum in Chriflo , àquot; eommunicationenbsp;idiumatum ,fatùhonorifii'e docuit Benauentura.
Chrißumautem verum noßrum Mediatorem eße, qui nosfaluosfaciat, elt vnctionùgratia omet, nec non amp; omnisgeneris dona in nos liberalißime ef-ƒuniat,ßummapdeamp;pietatetradidit. Sieeniminquit: Principiumnoßrumnbsp;reparatiuum, Verbumßeilicet incarnatum nos reparat, in quantum M.ediater Vieuiioquih wg'nbsp;Deiamp;hominumhomoChrißus leßus. In quantum est leßus, habet faluaresinnbsp;quantumChrißusvnilfu,habet^n£lionisgratiaminaUosderiaare. Acrurßus :nbsp;Gratia eti donHm,quodà Deo immédiatèdonatur amp; infunditur,amp;etiam cum BieSioquijxap't.nbsp;ipfa datur, in ipfa Spiritiu S. qui eti donum increatum, optimum amp; p erf edit,nbsp;quoddefcenditaPatreluminum per Verbum incarnatum: fecundumquodla-bannes inApoealj/pfi vidit fluuium ßlendidum, tanquam crjßaüum procederenbsp;defeie Dei ó- agni. Ipfa nihilominus ett donum, per quod anima efficitur /ponßtnbsp;Chrißi,flia Patrie aterni, amp; templum Spiritus fanäi :quodnullo modo fit, nifinbsp;ex dignitiua condefcenftone, amp; condefcenfiua dignatione maießatis aternapernbsp;donum grâtiæ fuæ. Ipfa deniqf^ etl donum, quodanimam purgat, illuminât,nbsp;amp;perficit, viuificat, reformat, amp;ßabilit, eleuat, aßimilat, amp; Deo iungit, acnbsp;per hoc acceptabilemfacit ; propter quod donum huiufmodi, gratia gratumfa-dens rettè dicitur, éfdebuitappellari, Quid verb Bonauentura hiße aliud ßbinbsp;voluit, niftcum Paulo concludere,gratis nos iufiificari, ex dono Dei, non ex ope. Ephsf. i.nbsp;ribus, nequisglorietur.
II.
MortuusautemeilBonauentura,ann0Domini 1274-. lugduni,quemittlo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-J ¦ r- r-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ObltttSBonaue«»
fum Gregortus Decimus conctltum conuocarat, eut amp; tpfeinterfutt. toiz.
gvilhelmv's ta,
RIS IE NS IS.
GVILHELMVS ifieÇvtexhißorijspatet)EpifcopusParißenfisfuit,ac floruit circa annum Domini 1230. Ac non paucas lucubrationes in lucemnbsp;edidittinquibusetiamfunt,DefanilaTrinitatelib.r. DeSacramentisnbsp;lib. t CurDeusbemobb.i.Summavirtutumlib. i.Detrigintaremedÿstenta-tionum lib. t. In pfalterium lib. i. In Ecclefiaßen Ub. i. In Euangelium Matthainbsp;lib.j. Epiftolarum ad diuerfos lib. r. Et alia quadam.
Quomodo autem negotium religionis in hisfuis feriptis, amp; alias etiam tra-Harit, facile colligere licet ex teßimonio, feu iudicio de doärina ipfius, quod in danbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bißo~
-ocr page 196-iSS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA lEST CHRISTI,
Hiftor.Magd. cent, hiflor^s extat, amp; de verbi ad verbumße habet : Fir doätu amp;pitu, de iußißtit» ij. cap. IO. «0«» rfrnt alijs doMna Cbrißiana capitibtUy multofenßt reil'tùs,quàmnbsp;catert ipßus aatanet doltoret: Scripßt^ libellum de toUaftone berteficiorum, innbsp;quiacerrimeitt ßti temporis Clerum inuebitur.Vbi vero,dr quande obieritßite^nbsp;ris expreßitm non reperio.
NFS 5 C O T F S.,
Hiftor. Magd, cent.. ij. cap. 10.
Pal FI 0 antediHum eiî de Alexandra de Ales. Huius dißipultu fuit lo-^ hannes eagnomento Dunus^ à vice fie dillus, vnde oriundus erat ,natio~nbsp;ne Status. Is vbi fundamenta Grammatices in Patria ieeijfet, max Mi-noritis monachis Oxonij in Anglia eii. iunilas. Oxonia Lutetiam vocatuSf,nbsp;Alexandrumde Alesaudiuit. Clarsa astern ac Celebris fail us eH, circaannumnbsp;Domini izpo. Scripta ipßusfu ere : Superfententias libri quatuor.. Quodlibetanbsp;lib.I. Decognitione Deilib.i. Sermanes de tempore lib. n Sermones de San-ills lib. r, Commentarijfin Euangeltum (sr Apofiolum. Lutetia aliquandiunbsp;libros fententiarumpubliceenarrauit. Tandem verb Colonia exvitahacemi-grauit,fepultutibidem apud Nünoritas. üailenus Claßis décima tertia..
Cîafsis, X1111.
SEV SECVLVM
DECIMVM QVARTVM, QJ/O
VIXER.E HI DOCTORESi.
0 C C A
LalSSI SEF SECFLO HVIC. DECIMO gFAR-to initium dat PPilhelmus Occam. Hunc enimfloruijfe circa annum Dofnini,millefimum,trecentefimum ,vigefimum, tarnnbsp;ex Sleidano,quam exCatalogoTeflium veritatis manifefium elf.nbsp;Scripfitautem Dialoges in defenfionem Ludeuici Bauari, contra
lobannemvigefimumfecundam RomanumPontificem, Dialagum indent ali-UBSi inter Clerum militem, centra nimiam Id’crtatem Clcricorum. S_aa ve-raftterit
-ocr page 197-F I r 11 DEijCiASjis xiin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18^
i^'faerit fummaeorum , quainter alia de Pap£ petefiate fracipuè fcribit Oc- sleidanutllb.». cam,eleganteracfuccinU'eadmodumindicauitSleidanut, alicubificinquiens:nbsp;VvilhelmuiOecamLudeuicoQuartoCafarefligt;rait,adannumfalutisiszo. Etnbsp;inter alia defumtniPotttificiipotefiatefiripßt, Quoquideminlibroquaßionesnbsp;oclovariètrailat amp; multipliciter : an munui Pontificiumßmul ^Cafareumnbsp;ab eodeni adminiflraripoßinan Cafar àfolo Deo, num etiamà Romano Ponti-fice potefiatem acceperif.an autore Chrifio Pontifex e^ Romana Eccleßa facul-tatem habeant,vtCafari caterüj^ Regibus iurisdiltionem committant exercen-dam:anCaßtreleclusplenamhabeathocipfe iut adminißrandi Rempublicam:nbsp;an cateri Reges prater Cafarem amp; Romanum Regem, eb qubd à Sacerdotibusnbsp;inaugurantur,aHquam ab eis accipiantpotefiatem'.an eiufmodi Reges vUo modofubieili ßnt inaugurantibus:an fi nouum adhiberent Sacrificium, aut diade-maßbifumereM,acimponeTent ipß, titulum aut potefiatem regalem amit-tant : an feptemuiri Principes eleäores tantum iuris conférant eleito Cafa-ri,quant(!m cateris regibus légitima fucceßio ; Multis in vtramq^partem expo-fitis argumentis atq^ rationibut,vt dixi,pro magtftratu ciuili plerunq^ decidit:nbsp;amp; per earn eccaßonem meminit Iohannis 22.Pontificis,qui tum vixit, amp; legesnbsp;fecerat,vnvocant,extrauagantes,infertasiuriPontiß6io'. quas quidem omnes,nbsp;ait,amultisreprehendi, tanquam hareticas amp; omninofalfas, De'tnde récitâtnbsp;errores animaduerfos abalqs in illius non modo libris, verum etiamfermonibiis,nbsp;amp; homines fanosmiraridicit, tantam Ulishaberifidem. Sedhoc nimiriim eßenbsp;tempus,de quo Paulus ad Timotheumfcripfit,fore,vthomines,neglebfavera do*nbsp;ilrina, nouosquarant magifiros, qui feruiant ipforum auribus, amp; ad fabulasnbsp;adducant. Huncenimeßeprafentistemporisfiatum,[vtpleriq^omnes,non quanbsp;Chrißi,quaApofiolorum,quaPatrumdoärinafuerit,inquirant:fed quid Pontifex fiert velit at^ iubeat,aufcultent. HaHentu Sleidanus. Ex bis autemfacili-mipotellfumi conieilura.qualis Occam fcriptorfuerit: amp; quod non omnia ea,nbsp;qua ipfius tempore magno cumpericulo ac difirimine vera Religionis in Eccleß-stmirrepfexant,approbarif.ideo^deipfo hoclocopluracommemorare, non e/i
Opus,
IL IV S
PAIAVltAVR,
E* Odem tempore,quo Occam ifia,de quibus iam diäum eil, publice difiuta-^uit,ac infcriptis eo modö,Vt Sleidanus retuUt,tra3auit,floruit etiam Mar* ftliusPatauinus, annonimirum Domini 1^24., Quemadmodumautem is Oc-camo ccn! empor aneusfuif.ita etiam eadem propemadum cum eo fcripfit amp; pro*nbsp;p!'gnauit.Etenim inßgneopus Çvtex Catalogo tefiium veritatis confiât} in lu-
Aa j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cent
-ocr page 198-quot;ä tf À ß É MI A I E S V C H «. 1 S T
cent eâidittCui titulamfecit:Defenforpacù. In eo vero libro etiitm pro Lttdoul* witiw fÔL4i«Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cxfarecontra Papam lohannem vicefimant (ècundiimfteüt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam
ber deinde àpio quodam ac doito viro in compendium redacltu tll. Capitapra^-(ipuaineotraliatafunthac:Summumiudùiumpottßtmiim in caufa Religio-nisdebere ejfepenesVerbumDei'. in Concilium ad cognofcendum amp; iudtcan-dunt,non tarnenJpirituales,fed amp; Laicos eruditoi piosq^ admtttendos : Eccleft-amejJevniuerfitatemfidelium-.Ecclefiafundamentum ô- caput ejje Cbriftum: necconflituijje Chrißum aliquem vnum vicarium,necPapam;Epifcoposeß'eeH^nbsp;gendos ab Eccleßa amp; Clero ßio:coniagiam Sacer datum plè concedipojfe : corru-ptos Chrißianerum mores ex turpitudineßirituahum fluere^amp;c.
Porto in alio quodam opéré, ipfiim etiam de g''iituiiaiußitia erudite di-Jputare,acin negotio iußificationif coram Deo opera i^ßi-a extenuate,idem Ca» talogus teßiumveritatisexpreßèteßatur.Licit authac, altamultapiiaenbsp;Orthodoxe tradideritttamen quia Pontificis lohanna aa.caufam non défendit,nbsp;fed in fuis fcriptis improbauit, idea etiam ab ea damnat us e^.in ipßus extra iu-fiitiam vagante.At non idcircoßatim etiam à Deo at etna damnationi adiudi-(atus eittyerum procul dubio pie mortuus in Domino viuit femper.
C 0 L A 7 S quot;D S
LIRA.
lytiquando rhe-At.
ï.’jii monachus Itaaeifcaiins.
PAVLO ante diilum eLl, Marfilium Patauinum vtxißi anno Domi-nii^24. Eiigiturcommodiac meritbinhac Claffefubijcitur Nicolaus de Ljira,qui in flore fuit anno Domininbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt ex Chronologia Dauidis Chj/-
luth, iudicium de
lyia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
iuth,in Genercapi- adqciam,amp; Lyra htcpluribus meminifiedefinam.sic autem de ipfo firiptum re-2« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...
traicernitur. Puit autem is monachus Erancifiantu in Anglia ;acfisfcinilisfi-mulat^vtilibusÇvtea quidem ferebant tempora) explicationibiu iUuflrauit tora Biblia. Scholia veto ipfius cumfint vulgaria, ac vbiuis ferme obuta, ideo,nbsp;quid in eisfenferitacdocuerit, hoc locofufius recenfere, minus necejfarium effenbsp;duxi. Vulgbquidemß/arfiimelideipfoilludtritum : Lj/rabenequidemIjrat,nbsp;vbt non delirat. At vicißim etiam non fine ipfius laude iailatum diu ell tamp;iHudnbsp;non minus tritum: SiLjranonlj/raffet, nullus Dollorum in Biblia infaltajfet.nbsp;Verum de Ljra amplitts hoc loco nihil,nifiiudicium de ipfo Lutheri:Quodpaucitnbsp;liquitLutherüs : Ego Ljram ideoamo, amp; inter optimospono, quiarbiq^retinetnbsp;lt;!rp(rfequiturhifloriam. Quanquam autoritäre Patrum fe vineinbsp;patiatur, amp; interdum etiam ad inept as defle-äataUegoriat,
I OU AN-
i» I X 1 I DEI CLASSIS ÎI11Ï. ” nbsp;nbsp;nbsp;10
f 0 H A S Tgt; E
A.
ATALO G vs Teßiam veritatit ttfiatur, lohanntmifium vixi/Ji circa annum Domini t^4.o.acfuijfequidemprofeßione monachum'.nihilo-^nbsp;minustamenreprehendißeipfumin Jfiritualibus (vt turn vocabant)perfonis,nbsp;multagrauißimafielera. Inprimisverb acerbe fatü amp; vehementer inuelium catalnginnbsp;ipßam effe in eos,quißtcrafacere, amp; gregem Dominipafcere debebant propter vent.fol.s19.nbsp;cfficij negleäionem.Vndeetiam in carcerem conieäasfit, in quo compofuerit li-bedumPropheticumtituloiVodemecumintribulationem. Inifiolibellopradi-xijfeipfum fiiritualibtu imminentem affli^ionem amp;tribHlationem,acclarenbsp;indicate,fore,vt Deus repurget Clerum.habeat^Sacerdotes pauperes^pios, à*nbsp;curantesfideliter ouiculasfibi commijfas. Dignus idcirco eil pius ifle vir, velehnbsp;b£cpauca,vt Academia huic Chrifii etiamfit aßgnatus.
ATT H 1 Â S
PAVlSlE-f^lSlS.
MAtthias cognomine Parifienfisdillus,natione Bohemus eße creditur,vbi e? diuadmodum vixijfie ac docuiffe perhibetur. Floruit circa annumnbsp;Dominis^So.HiclibrumfiripfitdeAntichriftevaldèprolixum.acAn-tichrifiuiam venijje probat. Alioquietiam ( vt Catalogus Teftium veritatisha-het^grauiter infellatur vitia,turpitudines^ cleri ac officium in Ecclefia regen»nbsp;danegligiconqueritur.Caterumtqubmeliuscernipoßit.quomodoin caufa Re-ligionis affellusfuerit,0‘ quid defideamp;doHrina Chrißiana ßenßerit, de verbanbsp;ad verbum ea hue aferibere nonpigebit,qu£ ex ipfias firiptis in catalogo teftiumnbsp;veritatisrecitantur.Eaitaq^ßcfonant-.Dicitquo^ (Matthias) opera Antichri- Catalogn»teftiu»nbsp;ßieffie,qubdfabulalt;!j‘ inuentioneshominuminEcclefiaregnent : qubdpaßimnbsp;ßatua ^falfa reliquia colantur. Item, quad alijaliosfanHos acferuatorespronbsp;Chrißocolant. Nam ait, vnumquemq^bominem, ó'vnamqaam^ciuitatemnbsp;fuumChriflumhabere:iallarehtcautibieffeChrifium, amp;velhunc, velillumnbsp;fifnUumproChrißoacßuoSeruatorecolere.NegateJJealligandampietatemautnbsp;cultumDiuinumadloca,perfonas,auttempora,tanquamhoclocomagisexau-diatis,quàmillo,authoctempore,quàmarto,(irc.Reprehenditmonachos, qubdnbsp;reliEo vnico Seruatore Chrifio, fibifuos Francißcos Dominicos, amp;c. elegerintj,nbsp;quospro fuis Seruatoribus habeant,ac de quibiis triumphent amp; glorientur, plu-rima de eis comminifeentes amp; mentientes.NegHgere ait monachos,velpotiiisfe^nbsp;Relire verbum Chrißi:amp;pro eo celebrare^ac omnibus obtrudere fuas régulas
Canonei»
-ocr page 200-ACADEMIA lESV CHRISTI,
Canenes. AffrmM vtbementerffetati obeJJi,qHod Sacerdotes.tnenachi, m9~ nachie,fefefelosJ}iirituales,reliqttosmHndanofac fecularesvocitetit, adfe opi^nbsp;n'tonem ÇAnâiïtAtisamp;ptetatis trlt;thant, amp; alioi homines, totamj^ iflam politi—nbsp;{lt;tmamp; domefiicttm vitam,tanquamprophanam,prit fitn contemnant.Sif enimnbsp;partim de/perare de falate Laicos, partim etiam piet at is (uram remittere. Ha^nbsp;üemis verbaexcatalogo recitata de Matthia Parißenfi. Vnde baud obfiurè col^nbsp;ligitur, tpfiim Pcclefiafui temporis ex animo (ondeluiße,eiuf^ mifitriam ob va^nbsp;rias ac multiplices corruptelas acfuperßttiones ferïb deplorajje: cum gemitu tarnen toleraffe illa, quibus emendandis ac reformandis is minus fiifficieusnbsp;fuit.
f O H Â VVlCLEPnVS.
lohannes Vvicle-phus Anglus.
Catalog. Teft.
lt;bl.4S3.
Chronologia disChytræi.nbsp;Catalog.teft.1nbsp;foL4J4.
C'5l R C 4 finembuiusdecirniquarti feculi Celebris etiam fait lobannel j VPiclephus, natione Anglus,vir ( w hifioria deipfo tefiantur )do3us tirnbsp;piw,M.ulta ipfitm de rebus Theolegicisfiripßße, Balaus aßerit,qui etiamnbsp;ex AngUaoriundusfuit. Qua autemipfiusde Religione fuerit amp;fententiaamp;nbsp;confeßio.docent ea,qua de ipfo commémorât Catalogus teftium veritatis. Suntnbsp;autem inter cetera etiam bac : Ex Baptifino fufiuUt (lohannes Vviclepbus)nbsp;Chrifma,acfimpUciaqua baptizandofideles docuit ,ficut Chriftusfecit. Conlt;-feßionem auricHlarem,veleius abufism improbauit.Reprehendit amp; Papißicatnnbsp;doärinam depamitentia amp; fatisfaétione,ait eßetalem fatisfallionem imponennbsp;dam,qualem Chrifius adultéra impofiiit:Vade,amp;noU ampliuspeccare. Sacra-tnentum cenfirmationis amp; extrema vnilionisplanéimprebauit. Venerationemnbsp;reliquiaram amp; fanäorum reprehendit. Affirmauit doilores fummos amp; infimoenbsp;tantitmeatenusaudiendos,quateniss verbum Dei afférant. Ritus humanes, amp;nbsp;nouas vmbrasactraditionesplané reiecit. Negauit cuiquam Heere quicquamnbsp;adderead Religionem,infitcris Uteris comprehenfitm, Haélenus verba Catalogi»nbsp;in quo tarnen deniq^etiam additurmegariquidem nonpoffe, quin inaliquibusnbsp;etiam parism reâé fenfiirit Vviclepbus, Confiât tarnen ex bis iam commémora-tis,ipfum craßißimos quosq^erroresin Eccleßafui temporis non amplexumef-^'^'fe.Porro mertuus eil anno Domini i^!7. Cadauer autem ipßus annis 41. peil fe-t. pulfuramnimirùmannoDominiiaiS-èterradenuoeffoffumeffenbsp;feribitur. Et htc efiofinisfeculi deciminbsp;quarti.
CI AS S IS
-ocr page 201-It
nm DEI, CLASSIS x v.
CLASSIS XV.
f 0 H A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S
n V s s.
RIMAS IN HAC CLASSE MERITO TENET lohannesHtiß.Isenimobconfeßionemfideicelebritatem nomi-tits na^luf e^tanno Domini J4oo.ExVviclephi enim doilrina oc-cafionemfumfit,negociumReligionûanxièadmoduinacfoUcitènbsp;ts expendendidf ponderandi, Cumigiturex DiuinoChrifiiTe-ftamentoiin vltima ipßm Cœna infiituto,luce tneridiana clariuf eJfet,Clniflumnbsp;vtramquefieciemÇvtvotant)SacramentiEceleßafuacommendaffe, acman-^nbsp;datum dediße, vtamp;depane,(fub,in,ó’cum quo corpusfuum exhibebat) amp;fe-orfimetiam decalice (èquo fanguinem fuumbibendum offierebat) amp; ederentnbsp;(ir biberent omnesddeo fub vtraque iliaß)ecie Sacramentum futnendumeßeßa-tuit. Abhacautemfuadoclrinaconfeßionenullisnecminis,necetiamgrauißi- CatalogusTcftinmnbsp;mis snort is terroribus deterreri potuit.In Concilio enim Conßantienß potiùs ignénbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f“*-*’*-
exuri,quàm fuasnfidem recantare voluit.Vt igitur aternum ignem effugere pof» fet,ignem terrenum non vfqueadeb reformidauit, fed in cinerem redaêlus eß,nbsp;anno Domini i4if.da}nnatus in concilio Conflantienft, Caterumfcribiturpau-Ib ante mortem ad Spirituales concilij illius dixijfe hac verba : Centum reuolutitnbsp;annis Deo reßsondebitis amp; mihi. Dicitur amp; illam Prophetiam ante mortem fu-amedidiJfeiMe iam anferem (nam id HußBobemic'efignificat)aßatis, fed veni.nbsp;et poßeacjgntts, qui vebis aliquantb melius tantabiheuma/fare nonpoteritis,nbsp;Jdautem vaticiniumfuißedefubfequuturo D.Luthero,viriprudentesacpq iu~nbsp;dicaruttt.EthacdelohanneHuß.
H I £1^0 nbsp;r M7S
PRAGENSIS.
IO H X N NI Bußadiungitur Hieronymus Pragenßs, ftu, vt alq ipfum appellant, Hirronymits dePraga.Isenim non tantum vixit vno eodem^tempore cumlohanneHuß: veritmetiam vnameandem^fidemacReligionemcumnbsp;ipfoprofejßu eße fcribitur. Hat aut em duo capita Religionis potißimitm confian»nbsp;ter aßeueraßeperhibetur, nimirum iußitiam gratuitam,ac communionem fubnbsp;Bbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtraq.
A C A D E M I Æ I E S V CHRISTI,
vtra^JJgt;ecu.?0rrli quid niercedü amp;fiumqob ilium fuam CB«feßie»tm refortU’
ritjcuentus ipftedttuit.Num quemadmodum lohannes Hußanne !4i!.txi fi( quo^ Htennjfmas ißt de Pragu unno i4ió.(rem4tiu eil.
lexerit. Quos etiam(vtidem Catalogus babet)tax4uit, à'èmedioßtblatos
C'lERSON CancellariusAcademiuParißenßsfuit, (vthabetChretiolo-^ Jgia Dauidii Chjtrai)acvixit Anno Domini 1414. De hoc refert Cataloguenbsp;Teßium veritatii,fuiffe ipfum virum piumac eruditum ,amp;inter cat ertsnbsp;ttiamcomparuißeinConcilio Conßantienft.Aclicit fuerit infeäusmultismo-nachorum ac Sephißarum erroribtu,dubium tarnen non effe, quin multosetiamnbsp;abufiuac errores,fuo temporein Eeclefiam introduifos,animaduerterit ac intel*nbsp;optauit.Inprimis verb fenfit abrogandas eße Indulgentias, De traditionibus au-^^nbsp;tem humants ingenereinquit-.JAultoscaptosamp;intricatos traditionum laque-is in deßerationtm incidiße : aliquot etiamfeipfos interfeciße. Librum quoqu«nbsp;fcripfitdedefeäibusEcclefiafiicorum,inquocorruptamßiritualium vitam amp;nbsp;negleSum officij accufat. Reprehendit quoque doärina corruptelas, qubd aliusnbsp;velit eße Thomißa,aUus Scotißa,alius Ocfanißa,amp;c. Vt ißa omnia ex allegatonbsp;Catalogocopiofiùsviderepoterit,quivolet. Deipfoenimbicplurafiriberenonnbsp;fert inßituti buius breuitas.
DOitoribttsacScriptoribushuius Claßis etiam annumeranduseße vide-tur Nicephorus.Floruit enim amp; is anno Domini 1400, vel circiter, vt ex hiß ort] f confiât. Scripfit aut em ipfemet bifloriam ac complexut eil li-brû oitodecim Ecclepaßicam hißoriam gt; quam à nato chrißo vfq^ ad initianbsp;Ueraclq Imper atoris famp;fic vfiq^ad annu CbrißiSaluatorisnoßri fexcentefimunbsp;vigefimum quintum deduxit.Hiclibro duodecimo capite trigefimo quarto in--tercatera refertprolixe:Olim variasfuißeconfuetudines amp; ritus Eccleftarumnbsp;(ircafeßa,ieiunia,cibosvetitos,Ecclefiafiicasceremonias,lt;^c.Acaßerit,prim0Snbsp;illos verbi mimßros,id ell,Apoßolos, eorum^ fucceßeres.eiusmodi obferuationetnbsp;arbitriofingulorum reliquiße.Etpaulbpbli docens.neceßaria, amp; quapracipuanbsp;in Religionefunttpotiiiscurandaeße, quamceremonias, inhacverba prorum-pit;Atqaida hac nihil curanteSjomnequidemfornicationem pro nihilo habent,nbsp;de diebus auteferqsnbsp;nbsp;nbsp;inftitutiSfperinde atc/j de anima ipfa decertant, Dei man
data inuertentes, amp; ßbi ipfis legesferentcsthaudfecw ai-2ifiudits'e boc agerenr.
vt
mil DI I, CLASSIS IT.’
contrariai maxime aduerßu décréta Dei res agentes,laterepoßint. Qa^a fua querela Nicephorus baud obfcure tefiatus eli, fe fui feculi errores,figmenta,acnbsp;traditioties humanas, loco pracepforum Dei bominibtu ebtrufas, adeo non ap~nbsp;probajfe, vtpotihsoptauerit, omnibusfemperin cordeacoreejfe illud Chrtjii:nbsp;frußra me coluat,docentes doitrinas bominum.Et talisfuit Nicephoros. AUtth.cap.ix.
T A Ml l^S.
IV R IS Canonici,facrarumque Uterarum peritißimus, ac inter Canoni.. cos Legißas (vt vocant ) cumprimss Celebris fuit, ac non pauca etiam fcripftt,nbsp;Etfiautemfao tempore, vbi maximeflorebat Religio Pontificia , in magnanbsp;fueritapudquofuisexißimationeamp; autoritäre: tarnen qaandoque multaet-tarn défendit acfcripßt, qua non omnibus quidem grata, at nibilominusveranbsp;ac Orthodoxa fuere.Exquibus ell amp;illud, quodalfCttbiinquit : Vni fidelipri-uato , ß meliorem Scriptura autoritatem ör rationem habeat, plus creden- af,nbsp;dum eße, quamtotiConcilio, vel Papa. Concilium errate poteii, ßcutali^nbsp;äs errauit fuper caufa matrimonij contrahendi inter raptam amp; rapterem,nbsp;quando diäum Hieronymifuitpoflea toti Concilia pralatum. ^o in loco Do-SordlePanormitanus , iasßntentiadicendaconceditßngulis etiam Chriflia-nis'.ai, Papam, totumqüealiquando concilium erratepoßeapertefatetur. Pro-inde eäe tandem concludit, /bit fiera Scriptnra fidem babettdam amp; (reden»nbsp;dum eße.Et ißa de PanormitanoJufficiant.
T L AT
jNtermitterenonpotui,qutn hoc loco etiam meminißem Platina. Isenim hoc ^quoqjtemporeßoruit, ac(vtex Chronologia D auf dis Chjftrailiquet)rixitnbsp;anno Domini 14.7p.Erat autem Cremonenfis, amp; fuceeßu temporis Secretarius piatimnbsp;fontificiusfaäHs,ac Bibliotheca Vaticanafuitprafellus.Q;{itr.lt;.igt;^ auiem amp; hicnbsp;Pontfficiusfuerit,ae vitas Pontificumdeferibendas ßbi fumferit, procul dubionbsp;bunc vnicum in finem,vt laudes ipforum decantare,amp;hoc /uo elogio ipßs honors amp; ornamento eßepoßetztamen nonpauca ißsfua hißotia interjperfit, quibusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiftocu.
non magnamapud multos inqtgratiam. Cemplexus autem eil in hißotia fua chronoiog. Daa-ä. •Vitas centum ae quinquaginta vnius Pontificum Romanorum.Acorditus à fan-{toPetr0,eamvfqueadSixtum 1111. amp;ßc vfqueadannum Chrißi 1472,nbsp;deduxit.Porrbin Marceliinoßcconqueritur:fed quid futurum noßraatate ar- Platinain iïarccU^nbsp;bitramur ? quaritianoßracbereuere, vtrix apudDeummifericordialocum
B b a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kobie
-ocr page 204-196 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADExMIJS. lESV CHRISTI,
nobii reliquerint. Quanta fit auaritia Sacerdotum, amp; ecrum maxime,qui rerum lgt;otiuntur,quantalibidovndique(onquifita , quanta ambitioeir pompa, quanta fiupirbia amp; defidia,quanta ignoratio turn fui ipßui,tum doâtrinæ Cbri»nbsp;ftiana, quàm praua Ueligio,amp;fimulata potiùs, quàm vera, quàm (orraptt mo-resivel tn prophanü etiam hominibut (quosfecularet vocant) detefiandi,non at*nbsp;tinet dicere ; cùm ipfi it a aperte amp; palam peccent, ac fi laudem inde quarerent.nbsp;Talia ferméfubalijsquibufdam Pontifidbuefimiliterconquefitu e^l. At fiufficitnbsp;ad rationem huiui infiituti nouijfie, quo tempore vixerit Platina. Et hueufiquenbsp;Claßü décima quinta.
Clafsis XVI.
SE V SECVLVM
DECIMVMSEXTVM. IN CLVO
lAM NOS VIVIMVS,
fO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T'S., b
T UE a î V S.
NITIO ATTEM HFIFS SECVLJ COllOCAN-dut vtdetur TrithemiuSiAbbof nimirùm Spanheimenfis. Bunc enimfloruifiicircaannum Domini tfoo. habet Catalogus tefti-um veritatis.Qttiautor,cùm honorificum admodum teftimoni-um'Erithemioperhibeat,ae indicium fiium de bec viro publicenbsp;quot;txtare velibiUud hucafcribere volui. Sic autem inquit : Omninbfuit (Tritbe-
mius) puriorû Uteratura, amp;finceriorû Theologia,qttàm multieius Coatanei, fiudiofior. Pqulamcumprimù diligenter legit, vtexeimfiriptisapparet. Ba-buit (inquitCatalogi autor vlteriiis)plurima certaminacum monachis, de-non rar^ luculentereorumficelera.Accufat Sacerdotesin quadam Epi-ftola^qulfdfint contemtoresfiacrarum literarum. In alia quadamEpiftolacon-queriturgrauiter,qubdnon tam Chriflus,quàm Ariftoteles in fuggeflu pradi-tetur.Dicit,non Philofiophiam,multà minùsfiabulas, fed legemnbsp;nbsp;nbsp;Euangclium
Scclefia Deiproponendumfic amp;patrcsfeciße. Ibidemponitpropofitionem: not folafideiufiificari. Scripfit etiamderuinamonafiicifiatiu. Hacnbsp;ille. Et quidem fatû de Tri-
tliemih
HIER O
-ocr page 205-FILII DBI, CLASSIS XV I.
H1 ETlt;^0 ME S
SAFANOROL^,
Ha C ferme tempefiate plurimis etiam innotuit Hieronjmus Sauanort-ia. Fuerat ùMBnMhMDominicanus,vir,vtpleri^deipfo tefiantur, eruditioHefacinprimi/pietateacvititfaKltimonia infi^nts. Edidit innbsp;lueemmeditationes in quofdam feleäiores Pfalmos. Ex qatbits prima ftatim catalogus teftiumnbsp;fronte cernitur, ipfum de gratutea iußificatione per fidem in Chrifium redè'/^^'^t.M.ftf.nbsp;ac orthodoxefenfijfe. Communicationem/ubvtraqjJpeciedéfendit. Cardina-Unm, omnium^ßiritualium turpem, feeler atamj^ vit am, à' offieij negleäio-nemgrauiterreprehetidit. Pradixitetiamfutura quadam,vafiitatem nimi-rumFlorentia,Roma,ae inßaurationem Ecclefia, qua omnia poflea euentusnbsp;probauit. Vndeetiamfailumell, vtlohannesFraneifeusPicw, Comes Miran-dula,fanllum Prophetam iUum appellarit. Praterea Marftlim Pidniu i« qua-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'¦
dam Ipißola Propheticum Spiritum ipfitribuit, ipfutn^alioquietiam magni^ ficepradieauit. Philipptuquo^Cominetu, Galliciu htßoricus, ipfumpradiea- Catalogustefliumnbsp;uitjtanquam virumfanllum.plane^PropheticumSpiritumhabentem, quip- °nbsp;pequimultaßbipradixerit, qua euentus comprobarit. At Florentia tandem obitussamnotoi»,nbsp;vnacumquibu/damfuisfoeijsexußusell.
FICFS.
E ODEM plané tempore cum Sauanorola vixit etiam Francifeus Picus, Comes Mirandula. Qua autoritäre amp; exißimatione is tum temporisnbsp;fuerit, inde facile conqcere licet, qubd habita in Concilio Lateranenßnbsp;eratione vehemsntißim'e inuellus eße dicatur in contemtißimumßatum curia, dr omninbomniumßiritualium, hortatus^eßeConciliumnbsp;nbsp;nbsp;Papam ad
reformationem. Suaßt etiam, vtßudia linguarum amp; fact arum literarum in-ßituerentur. Scripfit infaper quoq^ propoßtiones quafdam, de non adorandis imaginibtu,quasParißenfes deinde condemnarunt. Deni^ amp; Hieronjimumnbsp;Sauanorolam, quemfupra exußum eße dix/, défendit, eum^ Prophetam fan-Sum appeüauit. Et hac etiam de Pico diéla fußeiant.
D. lt;i O E A S F
LES, AV GV STI N I AN ORV M P R O-uincialis*
An D RE A S hic ante annosfixaginta ollo, nimirùm circa annum Domini adbnein piuisfuißeperbibftur, ac à D.Lutberottiamvißtseßt 9 b /nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feribi-
-ocr page 206-1^5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A C A D I MI A lESV CHRISTI,
»
citsiogus teftiuta /îrièjf«r,vlp4K/àpofï dfcetur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autentCatalogusteßiumveritatamp;tioit^
vetititis, foL f SU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habetjdevenerando tflo fene (ommemoratu non indigna, ifla breuiterhuc
afiriberenoH pigebit. Henningtu Monachtu Augußinianus ( verba fantin Ca-talogopoßta ) de Andrea ProleLipfenß ftc narrat : M.e viuente,inquit, erat Prior noßri M.onaßerijD. Andreas Proles Lipfenßs, virdoüus amp; magtii ani-mi,benum^pro Chrißiano populo zelum habens. Ab ipfo fape audsai internbsp;pralegendumhacverba : Auditisfratres teftimonium Scriptura faHäa,qubdnbsp;gratiaßtmus,qaicquidfHnt'is •. amp;gratiahabenttu,qHicquidhabemus. Vndonbsp;igitur tanta tenebra, amp; horrenda fuperßitiones ? Ofratres^res Chrißianrtnbsp;Opus habet forti amp; magna reformatione, quam quidem tarn prope inßare vi-^arentibusfratribus ; quare ipfenon inciperet reformationem, ae erro-Tfbut fefe opponeret ? reßondebat: Videtis fratres, me ejfe atate grauem fettnbsp;- grandauum , corpore amp; viribus debilem : amp; agnofio, me non eße praditur»nbsp;tanta doitrina, indußria,amp;eloquentia, quantum hac res poßulat. Sed ex-(itabit Dominus Beroem,atate,viribtu, indußria, amp; doHrina, ingenio amp; elo-quentia praßantem, qui reformationem incipiet, erroribusq^ fefe opponet. Einbsp;DeusanimumdabitfVtmagnatibus contradicereaußt: amp; ipftits minißeriuntnbsp;falutare Dei beneficia comperietis. Hac teßaturpradiäus frater Henningus, finbsp;fape ex ore D. Andrea Proles audiuiße. Hunc ipfum D. Prolem iam decrepttum»nbsp;vtditamp;audtuit. D.D, MartiniuLutherus, admodstmtamettiauenisMagde-burga, Porrbfuit Prolesißeapud Achiepifcopum Magdeburgenfem, Erneflum,nbsp;DucemSaxonia, in magnagratia,ideonimiriem, quodamp;infuo Epifiopalu vi-tteretfamp;Lipfianatuseßit. In extrema autem feneilapiein Domino obdormi^nbsp;«it Ciclenbachq, ibidem^in Augußinianorum tdonaßeriofepultus,
quot;D. ^A‘E,Ti:^rs IVlUblYS.
DIXITpaulbante D. Andreas Proles, Dominum excitaturum Hert-em quendam, ei^daturum animummagt/um, quifit futurusidoneue ad Ecclefia reformationem. Hic heros procul dubio fuit D. Martinusnbsp;lutherus. Is enim anno Domini /jzy, affixùpublicèpropofitionibHs,Indulgen-tias papalesimpugnarecœpit.
Quo nomine amp; in maximum odium apud omneseos, qui RomanamEc-elefiam deuoti colebant,adduilus, amp; apudipfum Pontificem Romanum, Leonern videlicet deciinum,grauißimieildelatus amp; accufatus. Vnde etiam com» slïldanus liE i.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mox occafionem naUus, liter as ad Leonern Papam ea de re exarare, ac
fadum iOud fuum excufare non eil veritus. Prouocatus deinde ab Eccio, Theo-logo Pontificio, Lipfiain dijfiutatione publicaprimatum Romani Pontificûfôre’ fiter
-ocr page 207-mil cîi, CL A s Ji» XVI»
titer oppu^nautt. Cam atttem adaerfarij ipfiiu indies magit tnagis^j contrit ipfumexacerbiirentur,datisetiamüterii adRomanum Imperatorem, ßatumnbsp;toiituncgotijprolixeexponit, caufa cognitionem fieri petit, ac fe,(qtti nihilnbsp;eliud, quàin Euangel^doârinamfaluam amp;incorruptatifpiat)exemple Atht^nbsp;ntfijad ipfiHt mai^atem,velutiad tratn.prefidium^legum fubmifièconfu^e^nbsp;re.protefietar. Imperator non maltb poli LutberumVi'ormaciacomparere,nbsp;ibi^ caufitm fuam proponere iubet.Quamuk autent non pauct ex amicisLutberinbsp;ipfidijfuaderenthoc, ac montrent,ne tanto pericule femetipfumexponertt : ve-rùm exemple Haßt, qui contrafidempnblicè datam, in Cencilio Confiantien -ßexuftuseßet,faperedifceret : nibilominus tämen ü infraélo anime confian-terVVormaciamperrexit, ibi^ caufitm fitam coram Cafare, toto^ Imperionbsp;intrépide egit. {fua etiam in adione tota earn prafiitit animi confiantiam,nbsp;vtpericulum profcriptionû maluerit fubire, qttàm palinodiam contra con-fcientiam canert. liampauropbd^,elapfisnimtrùmfaluicondudtts,qHemac^nbsp;ceperat, certk diebus, ab ipfe Imperatore, ac deinde à Romane quoque Pontificenbsp;edprefcriptue.
Cateritm quàm magna,grauîa,amp;acerba Lutherum pati eportaerit exi-lie iam muldatum, ac nullibi tn toto Romane Imperio tutum ,fed omnibtis ex^ efum ferme acinuifum,quirtbetfacile colligerepoterit, quifiatumiUorurntur-iulentißimorumtemporum, vel obiter tantum expenderit. tiihilominiu tarnen in tante vitadifcriminepofittu, non defiitit vile vnquam tempore, veranr,nbsp;puram, ac incorraptam Euangelq dodrinam latiùsprepagare. Qui ipfita piutnbsp;(onatuf eaetiamfucceßitfelicitate, vt paucorum annorum Jfacio Euangelicanbsp;dodrinapertotamfermeGermaniamfitJfarfit. Qnanto verblabore ac fudortnbsp;ipfi negotium hoc conftiterit, fatk fuper^ teftantur Scripta eitu, quibm etiam^nbsp;num hodie Ijinceragaudent Ecclefia. Digefiafunt autem ifta in duodecim magna Volumina, feu Tomes, quorum nudes duntaxat titulos ,fiquis hue aferibt^nbsp;revellet,pralongoadmodum acmultorumfoliorum Catalogo opiu babiturtunbsp;ejfet. Non minus longumforetcapitadodrina , quàm in iflis fuis monimentienbsp;forftter défendit aepropugnauit, hoc loce commemorare.
Nemim fane non confiât, quanta dexteritate tradauerit articulum iufiificationis gratuita : quanta perjpicuitate ac foUditate aßeruerit veramnbsp;prafentiam corporû amp; fanguinis Domini nefiri lefu Chrifii in Coena : quantnbsp;fideliter refiititerit Ecclefia multis in locis, ac per totam Germaniam vfumnbsp;calicis in Coena Domini, quo per multos annos ea mifer'e erat priuata atnbsp;defiituta, Experientia ipfà tefiatur, Coniugium, quod multorum anno-rum interuallo débité fuo honore qttafi carebat , per ipfum prifiino fuonbsp;nitori ac dignitati eße refiitutum. Ised, qui detedo ac repudiate Sacer-dotum impure callbatu, liberum ipfis ad fandurn ceniugium, exfacris literienbsp;fecit accfßum. Qua fane in re, nen minus pi'e amp; orthodoxe fecit, ac elintnbsp;Gr«^9-
/
-ocr page 208-too nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADEMIA I E S V CHRISTI»
Gregorim tile Magnus, qaifitumipfiuspctnitendum decretum de celibatu fa-terdatum ipfemet refcidit, reaocauit, 0“ abrogauit, adijciens piam hanc amp; laudaüßimam vocem : Melius eSl nähere, quàin cadibus anfam prabere. He-ip fa enim expert us erat Gregorius, ex illo infelici calibatu, quam plurimosfub-inde innocentes feettüac infantulos tnifer 'e necari, achinc indeinfiagna de-mergi, at^ f quod diet folet )pifeatum mitti. Taceo iam leHionem faeraScri-ptura 3 g«lt;« multo tempore neglecla iacebat, ac Ulis, qui non faert or dints erant,nbsp;plane interdidafaerat. EacLutheribeneficio iam de integro in Eccleßamre-dücla, non tantum verbi miniflrts, veritm omnibus legendi acfcribendi artemnbsp;tenentibus, quotidiana ell amp; familiaris. Taceo minyieriam concionandi,nbsp;quod in pleris^templis exulabat ,aut ad minimum altißimum filentium agebat. Iam verb paßtm condones faluberrima ad populum non fine ßngularinbsp;frudu, amp; Ecclefiartim adißcatione crebrb habentur, Hac omnia pod Deumnbsp;D. D. Lutheropiamemoriamaximaexparte, Ecclefia acceptareferre, po-tedamp;debet. Sunt amp; aliapermulta D.D,LatheriinEcclefiambeneßcia,qult;enbsp;filentiohîcdataoperapratereo. Longe enim fatius eße exifiimo, de tantt heroic rebus praclarigeflis plane filere, quam non pro dignitate ea referre. Satisnbsp;iamßtprohuiusirfiitutt ratione, aCbriftoexorfumeße, aead tempora Lu-therivfyjprogrediendo, ex ommbtts feculis paucos quofdam, eos^ celebrtoresnbsp;Dodores, breuiter duntaxat quafi nominaße.
Hadenusitaçfj verfatus es, humanißime mi ledor, in facrofanda hac, aclongéceleberrima Academia Domini ac Saluatoris noflri lefu Chrifli, pernbsp;mille quingentosacquadragintatotosannos : amp; qui in eafingulis temporibusnbsp;eximi) Dodores Profeßbresfloruerint : quam dodrinafermam etiam quif^nbsp;eorum publice tradiderit ac profeßus fit ; quo itidem tempore, quoue terrarum loco quilibet vixerit, velutiin lucidißimoßeculo quodam es contempla-tus. At per vnumat^ alterum duntaxatannum, inaliqua Aeademiacom-morart, acomniaquidem ibidemfedul'operlufirare, nonaatem dodierem inde dtfcedere,quàm acceßiße,nonlaudi,fed vitio potties datur fiudiofo adotefeen-ti. Ideoq^ nec ab hac longe dodißima Schola Chrifii difeedendum, nifi inde re-portatofingulariquodamemolumento amp; frudu, ^id enim iuuaretfregißenbsp;nucem, nififruereris amp; nucleo ?
Edigitur hac Academia lefit Chrifti certißimum ac luculentißimum documentum, fixum ac immotum confifiere, atq^ flaturum femper articu-lum ilium Symbolt confolationis plenißtmum, quo f atemur : nos credere fandam Catholicam ac ApofioUcam Eccleftam. Q^id enim Academia hac aliudnbsp;ed, quam verum feminarium Ecclefia, quo ilia fubinde plantatur acdilata-tur ? lUud verb feminarium iam inde à Chrifti tempore per totfeculanunquamnbsp;defecit; verumfubindeexcitatifuntalijatq^alqpij Ecclefta mintftri,quorumnbsp;opera amp; rigilijs ea amp; regeretur amp;guberaaretur. Non'pnim exftimandumnbsp;td».
-ocr page 209-fini ft lb e lin I « x v i. xoî t!f,Cbrifium eo tantum temporefoUcitumfuiJJè,pro operarijsineoptofamfaamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„p.
meffem extrudendà,c(tm ipfeadhuc vifibiliter in terrù oba}nbularet,amp; verbum Euangelij fui denuneiaret-.verttm etiam iain à dextrù Patrûfedens,alios dat pa-flores, alios Doctores ad infiaurationem faniloram, in opus (vt Paulus ait) ad~ Ephef. cap. .nbsp;miniflratiottis, ac in adifieationem corporis fui, quod etl Ecclefla. Magna fanenbsp;amp;ampl'tßtmafuntpromißionesDtiiina,tam in vetert,qttàm in nouo Tefta-mentoEcclefiitfallie. Sponfabotemibi, ait Dominus per ofeam,in fempit er ~ oüxciç. ».nbsp;numt ó'flonfabotemihiiniuftitia, amp;iHdicio,amp;mifericordia, amp; in mife-ratienibus. Et flonfabo te mihi in fide,amp; fdes, quia ego Dominus. Super bancnbsp;petram adificaboEccleflam meam ,ait Cbriftus, amp; porta inferorum non pra- MattLif.nbsp;ualebuntaduerfuseam. At quanta funt promifliones, tanta etl etiam defen-flo, protectie, actutela, quibtu Ecclefla omnibus temporibus, potenti Dei ma-tJU, contrainfultusDiaboliesleonferuataacfuflentata. InferuituteAEgjpti-acadetenta Ecclefla Dei fubtyrannide Pharaonis miferè affligebaturt at dumnbsp;duplicabanturlateres, veniebat Mofes, acmittebantureximprouifo daoexi-mij Dollores, Mofes videlicet 0“ Aaron : quorum beneficia populus Dei non tan» Exod. ao.nbsp;turn ex illo miferrimo ergaflulo liberabatur, verttm etiam in lege, turn diuini-tuslata, quotidieadveroscultusinformabatur. TemporeElia,deEcclefiape-nitus ailum effe videbatunvnde amp; Eliasflbttpfi mortem optabat,fed audit à Do»Reg. 19.nbsp;tnino, reliHaejfeadhucfeptemmiUia, quorumgenua non fint incuruata coramnbsp;Eaal. Idea ne ilia reliquia Ecclefla eflent quafloues,non habentes paflorem,ideonbsp;fir Elia diutifis in viuispermanendum, ac Eli'^aus mox etiam ad munus Pro-pheticum erat vocandtu. Sic Ecclefla in captiuitate Babylonica maximoperenbsp;quidemptricHtatun nihilominus tarnen mox iterum prtfiina dignitati refli-tuitur, ac vert cultus,temple etiam readificato, reflaurantur. Ad eundemplane modum,Ecclefla qisoq^tpofi tempora Cbrifli in nouoTeflamento, fapenume-roexpefltafuitmaximispericulis. Namineamgrajfabanturexvnapartefauinbsp;^ranni : exaltera verb multa acperniciofdirrepebant harefes. Vnde non rarbnbsp;ƒalburn eSf, vt omninb deleta ac extinila interiflfe iam videretur. At mifericortnbsp;acbenignus Deus, fubindeex Academia filijfui producebat eiufinedi viros de-itas acanimofos, qui veritatem verbi fui amp; propagabant amp; propugnabant.nbsp;Exemplaextant in Academia ipfa. Proindevt ArcaNoaaquisdiluuij,ó‘na-tticula Petrifluilibus marts ebi quidem mirum in modum iaäata, attamen id-(irco non fubmerfa ; flc Ecclefla Cbrifli varqs ó’grauiflimisperfecutionibusfapenbsp;multum^fuit agitata, attamen nuUovnquam tempore plane euer ft..
Teftatur deindehac Academia, quaplerunrpjflt fortuna eorum, qui mi-nifleriodocendiin EccleflaDeifungunturr videlicet, ipfos ob profeflionem ac^ doblrinam veritatis Euangelica , incarrere in odium amp; indignationem apui ,nbsp;quamplurimot, vnde moxfequantur alia calamitates,amp;omnis generis tribu-
G(‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lot tone f»,
-ocr page 210-202 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ACADÏMiA IZSV CHB.IST1)
btienes,perfecutia,txilium,amp;fiqu£funthiiftmilia. Exillisenim,qttot pràcommentoraui, Docloribus Ecclefu , non pattci inexilium funt eiedi. I»nbsp;pümàverb Athanaßtu, quiqaatertxularecoaSusfuit. Verum tnula ac ad-uerfa ißa tmnia pij virt aquißimo animo quouis tempore tulêre, crebro fe-tnm cogitantes : longe fatius effèin bis terris folum vert ere, quàm infuturonbsp;feculo ab aterna ac calefti patria perpetubexcludi, in recenti memoria procul dubio etiam habuerunt ea^ qua omnibus huiusdiuina Academiamembris,nbsp;potifimùmautem Docioribiis amp;Profejforibus antea à fummo Reltoreamp; capi-B amp; I«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidelitererantpradiâa, in mundo nempe ip/ôsaffliélionem habitu-
' ros, in magno odio futures, lt;â'eieâosirièSjnagogis,é'C. Cùm igitur bac in parte, ipfisnibil prater exß’edationem amp; opinionem eorum accideret, omnianbsp;fingularianimipatientiavicerunt. Dignafan'evirtus,quamomnespqEccle-Xom itnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;promtè imitentur, perpetub memores illitu Paulins : in trsbulatio»
nepatientes.
Adittfignemautempatientsamhanc diHorum Eccleßa Epifcoporumac-fedebatquo^laudabilisanitnornmconftantia. Etfi etsim alioqui extra peri-culum, amp; (quod dies filet) extrateliiaSlum, quiuisfortis ac animofuseffe feratur; fers tarnen quando^,amp;quidem non rarb fers filet,vt ingruenti-bits emnis generis malis dr aduerfis, animtu tnox dectdat in pedes. Id quoinbsp;Sbtth.u. Cbrifittsbaudobfiurè,adduélafimiUtudiaedefiminecadente in petram, in-nuere voluit, ac Petrusfuoipfius exemple palàm edocuit. At Patres, in Academia noftra introduit, nulle snodo fuere eiufm odi arundines in defirto ,vt quouis ventodoilrina bucilluc agitarifipaterentur. Verùm difirimen capitis acnbsp;vitapotiùsadiré voluerunt, quàm ab Euangelica veritate,fimel agnita, velnbsp;latumquidemdigittm aut vnguempilumûeÇvtin prouerbie eil) difiedere:nbsp;licit mortem prof oribtts iatn ejfefiirent. id quodfiUus Ignatq (vtè multis vni-(um repet at ur exemplum) bifloriafatis[uperd^j tefiatur. is enim ob fidei ac do-Urina fua confeßionem, iam iamfauis beflijs obqciendus, tam proculabeli à mu-tandafententia,autcanenda palinodia, vt potiùs laceratienem corporis fuinbsp;infraHoac bilarianimoexfie£let,additabac laudatißima voce: Frumentumnbsp;Domini fum , dentibus beßiarum moUar, vt munduspanis Cbrißiinueniar.nbsp;Talis conßantiaßngulis buius Academia Chrißi membris fummis acardenti-ius votis diuittitta ell petenda.
Dilta patientia acconflantia buius Academia comitem quo^feeum tra-xitfidulamquandam vtgilantiam,quam antißites Eccleßarum,in admini-ßrandaquif^funäionefitaadbibebant. lßienimcernentes,non tantumTy-rannosferroacperfiquutionibtss in Fccleßamgraffari, verum etiam falfa dogmata aebarefes crebro fiargi,ac in populumDeiinfundi, nullo modo fibi dor-tnitandum ejfecenfuerunt. Sed amp; viua rocct ßrilto (alamo, fefi hartticit
-ocr page 211-T I 1 I I Igt; El, C t A S S I S X V I,' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;203
pg viribus Oppofnerunt.nine totipfirum fermones ma^na grauhate ad popu~ lum habittrhinc tot tteruofißimaipforumfiriptlt;t contra hareticosexarata : binenbsp;tot tantajj volumina tibrorum in lucem edita.Quafan'elucubrationes, vipiliaynbsp;acexcubiaexemplee/fe,imb calcar amp;incitamentumaddere debent, omnibusnbsp;p,qui hifee nofiris turbulentißimit temporibusadgubernacula Eccleßa fedent,nbsp;ne videlicet ipfi in vtramuù (quod did folet)aurem dormiant fecuri : veritm,nbsp;iuxtafidelißimamD. Pauli admonitionem attendantßbi, dr cundogregt, in Aft.x*.nbsp;quo ipfesS.fanilus pofuit Epifcopos,ad regendam Ecclefiam Dei, quant acquifi^nbsp;uit {a.ngüinQruo.Sicenimnentantùmauditurifuntaliquando voce tn illamnbsp;exoptatißtmam:Eugeferue bene amp; fidelis, fuperpaucafuifiifidelit,fuper mult a Hiuh.zf.nbsp;te cenßituam, intra ingaudium Domini tukverum iuxta vaticinium Daniells Daniel ix.nbsp;fulgebuntetiamvelutißellainfirmamentocoeliin omnem aternitatem. Deusnbsp;ac Pater Domini noßri lefit chrifli, qui nulle vnquam tempore fitam Eccleßamnbsp;paßuseHinterire, eamdrapudnosbodiepaterneconferuet,pretegat, aenbsp;tueatur : cut ßt laus, honor, amp; gloria infeculorumfe-
cula,Amen.
I ERRATA TTPOGRAPHIC A.
Prior numerus paginam^pofteriorlineapidcnotaf,
Fol-s-Un. iji.proafcenfionelege tefiitreâione. 24.4.fuctit. zC.zj. ve~ niens. 30. 17. abitum. 31.14. omnibus. 33. 8. de ipfo. 3J. !ƒ. iiontantum.nbsp;Î7. io.fcribitur.4i.j.pcrfuadentcs.42. is.Ecclefialerolblymitana. 47.2.col-ligitur.4f.igt;. proiCjVt. 54. ij.îblàntum. joo.zi. adiuxauit. loz.zB. Icgatio-BC. iSy.j.aâuale.
-ocr page 212-â– a.
;
\
ÃŽ
/
4.
. -t;
\ -
•
1
-»
)
. 'â–
gt;» nbsp;7
;• e
' ' gt;
v-i
•? • gt;
1
. '^ -•
- s
- X
â– lt; â– 1
f
-^■’. V
I' -f
-•ut.-
{
\J'
I'.’
ÃŽ
K
é'