cetn mandacorum Dei, ædicus in Concilio Prouinci* aÜTreuerenfû

Anno lefu Chrifti M. D. X LIX.

(

Colonia, cumQratia,'PriuilcgioCæfircaCatho^ liC(e /^aicßatisyexcudebat laj^ar Gcnwplt;eust

£), XLIX.

0

¦¦ '-^ S. '.’ - tt t i S .j,f s ' ¦

w

i''lt; i* fcf v'i-• ¦ » .-. Ilt; •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,'

ei?üR. ïi V» i xG b twsfaiji; nbnu j fni,quot;;/,! 3 g 4

si:5lt;rï^-V-

wmftïü,«3};wu:j z|Eijgt;riUHngt;ai3ni

¦svnin£t8ß}i«£nqibRO«q ö3O53q«iü3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/É^ 5i

cs îqsB .fnoAMBjâÏ3gt;înibn3botn,iôt8£nlid3p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“

. .iwisiwhsbmjisiiwüoqsbAm?lt; - ? KÜïqi «on^euiisüiffUïSonjiuaQ bsS *nbsp;a -ibjarTbaai üulüir^iiqi Bpj’,miiq-gt;boinult;rrftorvi^.: :nbsp;;^Wquot;lamp;^Ï;jt}tr*nETïnjHftj5rï'4f!^545qB^S»fe*?’nbsp;,4.'.ii’3 •Xi8«’Wirrßre?o3jJo.-m«^ rtiönoKn'jiïni-ïG;

___________,-.;Cf, nbsp;nbsp;nbsp;’ '

'lt;uo 8ülö rauïOjn^M- f »»«^ns îjvt^ijçsf.inBmssifjEuwîo Jjsisqæiq ¦^IttisnîMxnjsjSüfaB^gasî.sjnîlnoaiaG

«JO«,..«;-ZJ.».;U.... 2Â7»j {nüîJîîæniElibnsjooisu«lîSîauhîsMî ,EHü ai flî ïuï»liai îwp Z13^^ oa‘‘3ti sup .«ihitnori i««'^ stninG mres

' ^âenebxap titaa isq îixaîhb eoijc^^manatabsbsl^jjolon 3i53bu7;z4Ê KËGViqw ändert «uaEJu'bJWi ^iinwenn« «bheasqt»« stftdûHslnbsp;.4si, no-jq Giiidtïiöhi )8 R'ftalw be fitüdßtu saq a3nob,eUen «5 )È ERv^nbsp;ir;-..vs^ .Jsnik^i^rlidinGSia^a’qfii^tipjeiansmEr

i'aq'èm..¦»

JÏUA ij X’j«b *tàS-lt;Xîquot;-¦

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ¦-': A'ihnüueÿînbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦; ¦ ¦ ¦

i} 7 od 7;»! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•V.*’..'.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

n.

Df Sac ram ent! S no/

VAB LEGIS.

A T H O L1C A fid« fcrtum eft, hominem primicus à Deocoditunt, nullo quidem morbouel uulnere uin'atum fu-iAe auc debilicatum,fed tarnen in eo'fta-tu conftittitfi,ut poftet abintcgritate ecnbsp;innocentia fua dcficerciidquoduenena Gen«j.nbsp;n ferpctis aftutia procuratfi eft, ut fimulnbsp;cumpeccato pcccandi prauiras, animaenbsp;débilitas,amp; modendi necefft tas,in om gt; Sapi.t.nbsp;nem Adae pofteritacfem denuaretur«nbsp;Sed Deus noftri mifertus,nos ipftus

bencficioconditos,naftrouitiodcprauatos ,perfiliufuu rcpararedi- g . gnatuscft.monftratis remediisperquf à tantismalisliberemut’ltaq}nbsp;declaraciodiuinorumfermonum inteUeâum^obfcuratûilluminât,fi- PfaliS.nbsp;des corruptam rationcm emendai t amp; ftcutiolim pomiefus mandatonbsp;Dei uctitus,xtcrnum exitium attuiit,it3 nncfacranientotum ufus uer-bo Deiconfentaneus,aduitamaeternam reftaurat,5^ praeparac«nbsp;Necefamp;itatem uero utendifacramentisnoftrs carnisimbecillitasfanbsp;citinam anima primi hominis, quse uerboDei »quifpidtus eft et uita,.nbsp;acquiefcere noluit,fed ad carnempotius deflcxit per crafla quxdam SC ^®*“^’**nbsp;fenfjbilia recuperandx innoccntif neeefsitatem habere capitjfafla infirma Sc carnalfSjdonec per uifibilia ad coeleftia SC inuifibilia proficiat»nbsp;alioqui Deus ctiam fine facramentis (quæ in prsfentia nihil aliud funt, SactamSnbsp;quam uifibiliaetefficaciafignainuifibilisgratixdei)hominemà pec- jû quid.nbsp;catiseKpIic3re,uiuificarc SC corroborare,haud dubie potuit»

Sed cum nunc tisfacrisfignis Deusuircutemfuam peculiariter al-ligauerit.nemo cirra prxfentaneum periculumfalutisfusehæcfigna data opporiuniiate uci pofcit » Ac ne quis caufaretur ho-A q rum ma-

DE SACRAM:ENTO

, ra.nmareriaminuencudiBcilem eße,Deus earn expo(itifsimam8lt; Q maxime uulgarcm eßeuoIuit.Quidenimcominunius aqua,pane,ui-IJ ^no5(oko,quorumufusquotidianuscftï’ Sediftaadhoceffidcndumnbsp;cui in facrameniis deftinatafunc^exte uim nullam habent, niß cam exnbsp;ipafßone Chriftipec uerbum Dei Si ßdem noßcam attrahant»

Sacramento Bai

P T I S M I.

Baptifmus uulgo per fimilitudinem nee minus ucrcoftiü dicitur, per quod ingredimurinecckfiam,8c populo Dei aßociamur.Hocfacranbsp;Baptif/ mentum omnibus eft neceffarium.etiam infantibusjßquidem dicen-nius infä tc apoftoio^Omnensafeimur filq irae. Vnde 8lt;feruator nofter aicNißnbsp;4^^*^ renatusfueric ex aqua Si. fpiritu fanäo,non poteft intrare regnunbsp;Ioan r coelorum.Gum ueroChriftus dicattSiniteparuulos ucnireadme,nónbsp;Mar. JO debemus cosarccrcà Baptifmo,quo minus per cum adChriftum uenbsp;quot; niantjfed ficut aliorum pedibus ad Chriftum ucnerunt, SC alienis ma-nibusob!atifunt,ficctiam aliéna fide, utpotc fufceptorumSC lotiusecnbsp;ckfiæjDeoper Baptifmum appropinquare poßimtjquandoquidemnbsp;etiam 3lienopcccato,quod originale uocamus,irreiiri funt : 8i quem-Mat.irlt; admodumChananeæmuIierculaepctifioS^fidesprofiliaualuitjiuSinbsp;fides ecclcfi» pro infantibus,quosadBaptifmaChrifto offert, uaiiiu-ca eft,non minus quam Baiulorum fides pro p ^iralityco ualuit.

Matt,?. nbsp;nbsp;nbsp;Qui uerorationisufum habent, propria fide acecdere debent ,ac

. fibi, quod uerifsimum eft.pcrfuadcrc,huius facramentitfficaciafc bapHfndnbsp;nbsp;nbsp;odginaü peccato Si omnibusalrjs delicîisablui,corpori Chrifti in-

* ferijfiliosSi hærcdes Dei Si cohxredes Chrifti fieri, fi quemadmodû oportet fyncera fide,uera peccatorum pocnitudine Si certa fpe ucniæ,nbsp;ad Baptifmaaccefletinnquodfi ore quidem confitentuVjCs terum cornbsp;de non ficut oportet,credunt, aut doient,2utfperanr.corpori quidemnbsp;forisaqu3adhibctur,3nimauerointi5sncn£bIuctur.Charaâert.-'niennbsp;huiusiniterabilisfscramciipcrman;bfr,t-tdt nuo brpiisari non opor-teat,

BAPTISME nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HE

trat/cd duntaxat quod in fidc,poenitentia,aat fpe peccatum (ft,corri getur.

HuiusSacramentiinueterilege typusfoit,circuncitio,ut qucmad Figuræ raodum anima pueri,cuius praeputium non erat prf cifum, drlebatur,nbsp;ne eß'ec in populo Dei,ita nunc nomina o innium eor um deleantur e li-brouiu£niium,quibaptizatinonfunt. Etutcircücifiofignum eratfoe ’nbsp;deris,quod pepigic Deus cum Abraham amp; pofteris eius^utilJieiTcnt ip«nbsp;(ÎUS populus, 8C ip(cillorum Deus in perpetuum,hc Baptifmus ßgnum ibidem.nbsp;paäi,quod cum Deo pacifeimur, quo diaboli dominium abiuramus,etnbsp;nos Deo m3ncipamus,parati in omnibus filium cius lefum Chriflumnbsp;audir«:öCobedirc^nquoillibenecompIacuit.Hicobiterannotandum Matt, 3,nbsp;tft, quod infantes oâo dierum, q uan qua idius foederis ignarifuetinr,nbsp;tarnen circücidi debHerint,iridêpueros noftros redebaptizari,quan -uis myfteria noftrac fidei nondumintclligant, nec inteihgere pofßnt«nbsp;Quin Qc marc rub um prrfert typum huius facramenti.Vtcnim per E’'®* *î.nbsp;illud populus Dei incolumis cuafit, et Pharaoimpius Seinercdulus,nbsp;cum toto exerciiu in co perijt:fic in Baptifmo fubmergitur uetus Ada,nbsp;amp; emergit nouus qu« faäuseft in animam uiuificantcm,nempeChri-ftus,qua quilibetriicbaptizaiusinduit.Quotquotcnim,«tPaulus tc-ftaturdnChrifto baptizantur.Chriftum induunnctiam nubcs (utferi cala. jnbsp;pfii Apoftolus ) qua per diem populus Ifraelindeferto protegebatur, ),Co.i«.nbsp;Bäptifmum adumbrauit, Sed ut huius facramenti hgut ae in antiqua le Exo d.i:nbsp;gefuerunt,itauiciffimidemfacramentum in noua lege figura eftjeptf ßapt f*nbsp;ftntans mortem,fepulturam,amp;r£furreäioncdomini. In Bapiifmo e-ni.a peccato morimur,Slt; ut Apoftolus dicit,Chtiftoconfepcliniur, ut ^opoquot; *nbsp;cun^i eodemin nouitate uitsambulemus, expoliantesueterem heiui'nbsp;nem cum aäibusfiiis»

Hic fi quis miretur,qui fiat, ut cum pecca ta omnia per Baptifinum toliantur,tarnen perpétuaqufdam concupifeentia feupronitaSjinno Lex pccnbsp;bis reünquatur hæreat,quam fcholæ fomitem uccant,unde nonaii. cat),nbsp;ter peccatum oritur,quam ex nube pluuia,huic fatis fit,quod quemad-ntodum calor folis non modieus nubem exténuai uelexiccat, ne plu*nbsp;liiam gcncret,ita copiofagratia amp; charitasDeiimpetratabüc peccan -di appetitum comprimât ÔC reftinguat, ne poft Baptifmu ß abfit con-A iij ftnfus,

DE SACRAMENTO

fcnfuï pro peceato nobis imputetur?

Mini o nbsp;nbsp;nbsp;Qni nero adminiftrat hoe racramentum,cam non in fuo/rd Dei pa

fter. nbsp;nbsp;nbsp;tris,hlq,8f fpirituiamp;nâi nomine amp; aqua finiplici, quæ huius facramen

Materia ti materia eft,baptizct;gratiam baptizatijfi bonus eft, non äuget,nreg fimalus eft, imminuit,

CercmonisEueroSf figna alia,quae in hoc facraméto,dum confer-turrolemniteradhibêtur,antiquitus in Ecclefiaobferuatafuntjuc liquet Ceremo «Tertullia. amp; Cflcft. alnfqj uetuftisfcriptoribus,qu3e quid fibi ueiint,nbsp;nix ba/ aut fignificent,facerdosoportunotempore pro concionedocebit, Cûnbsp;ptifrai. cnim magni aliquid innuant, iili qui baptizatur in primis refertfeircnbsp;quern ufum habeanttquo ignorato,quidfunt aliud, quamegregq colonbsp;resin tenebris poünï

Qjnre dabunt opcram parrochi 8i alijconcionatorcs,ut quam lu-Candida culennffimc populo hare myftica figna explanent. V eluti quod ueftis. Candida ueftis,qux baptizato traditur,indiciü habeateius,quodfaâuninbsp;eft,amp; fieri opertet, fiquidem totus candidus e fonte Baptifmatis emer-fit,amp;(um candorem nulla parte contaminatum,ufcg ad finemuitaefev*-ware debet.

vndlio Sic unéliointer fcapulas f3(3a,iugum domini in humerosfubla-jBter fca {um,cum foriitudincadfuftinendumfignificat.

Mat.n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itafalepuerilingua tingitur,qaod argumentum eft diuinae fapicn

Sal- * Quæ hominem aduerfus putores omnium uiiiorum optime prx-feruat.ficiic fa I a putredine corpora défendit,

vnclio nbsp;nbsp;nbsp;Oleum uertici capitis iilitum,fignificationé habet qualifcunqj com

Chrifto,qui foins uere unâus eft oleolfticix præ parti-Nirium. C'P’busfuis.

dr aunS nbsp;nbsp;nbsp;Qjjod digitis aurcs Sf nares apcriuntur,exemplo Chrifti fit, qui eo

apertio. gcftuauresfurdi,Klingu3m mutircfoluit,quo faâolocutuseft, non iMarc.T. quomodocunque,fed rede, leidem baptizatuslinguam habere debetnbsp;expeditam adconfitendum nomini domini,non ad ftultiloquium autnbsp;obtredationem.aurcsadaudiendum uerbum Deifemperapertas, nonbsp;Candela fabulasaut alia nocentiora.

ardens. Quod cereusardensfufeeptoribuslocopucriin manüdatur,hoc fibi uulr, quod tarn adiundus fit illis feruis, de quibus cuangclica parabola

BAPTISM!.

bola loquitur,quod lumbos ptfcindos 81 luccrnas ardentes in manus bus habcant^expedantesdominumfuû,quoad rcuertatur à nuptiis,nbsp;aut quod luce 8C claritatcbonorum operumcoram hGminibus,dumnbsp;uiuit.refuigere debeat.

Nomencii3mpuerocumbquot;ptizatur,iinponitur,iuxtamorênii- Nomen. Iitarcm,quod tarne nulli abfui durn uideri debet,cum 8C Epifeopus mi -litarc uocabulumfit,ficut 8C fymbolum Si facramentum, Si lob dicaf,nbsp;uitam hominis militia elTe fuper terram. Et Chriftus apud Lucam à re J“® T-gibusinter fe,infqualgt;bas tamêcopns,pcriculofcdimicaturis, iimilitunbsp;dinëfutnijCûfuos difcipalos docerc uult,ut ue! nonprofiteätur fidem,nbsp;uel femel profeifi,aon temere deficiatit ? Quamobrem utjraperatorinbsp;nomen dat miles ,fe£g facramenioobftringit 8lt; inauâoratur ad fub-cundum omnia pro illo certamina amp; pericula,itidê hie fit, Nam Chri -fto imperatori quifquis baptizatur,fe per omnem uitam militaturumnbsp;nullis deter rendu pericuHs,nullis dimouédû affiiflionibus, ^mittit,

Denivjue qufcunqjceremonif circa hoc facramentum adhiben-tur,ociofç non funt,fed plenj myftcrüs, quarum exiftimatio apud po pulumcrefcetjCitius quam euikfcet, fi ifiarum omnium fenfum,uim,8Cnbsp;ufum,quam penitilfimc intcllexerit, quod opera boni ôi prudent»nbsp;concionaiorisfuturum confidimus.

Ue Sacrawento Con

, firmationis*

Ipfa Gonfirmationis uoxinfpeâa, dare oftendit quid hocSacraquot; memo efficiatur.Nimirum ut homo confirmetur,acfpiritualiroborc viscefrnbsp;muniaturcontra hoftes, quosmultosGhriftianiiugiter experiuntnr. nntiöis.nbsp;Quare ut in Baptifmate anima hominis uitam 8i innocentiam recu^nbsp;perat/anitatem amp; integritatem recipit,ita perhocSacramentumua-lidior redditur,ut carni,mudo, Si diabolo rerifterepofßt,quoalioquinbsp;nô multûopus effet,G nulla res nos magnopere pofiea follicitaret adnbsp;deficûndûà eratia.quam in Baptifmoconfecuti fumus«Nûc cum totj

~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;........ A üij modis''

DE SACRAMENTO impugnentur ctiam baptizati confirma tione, tanquam fcuto prote**nbsp;gcndt/nncficutSf populuslfrahel,quamuis per marc rubrum ctafif-fet Pharaonistyrannidem,tarnen in dcfcrco columna ignisSCinterponbsp;fitione nubis proteâus 8^ adiutus eft, ut iiineria illius longiTfimâ mO'

Confir- Cftcrum hoc Sacramenturn præter tcnificationem cccicnx catholicp, mationis euidens in feripeuris teftimonium habet,et quafi fundamentum cui in-Adu.i. nititurJn aâis entm legimus, quod Apoftoli cum audiiTent Samaciamnbsp;loan. IJ, recepiHcuerbum Dei,miferunt illuc Petrum SC loannem,qui crantesnbsp;imponebantmanus illis,quibaptizatifoerant in nomineIcfUjSi dabâtnbsp;fpiriiumfanfluni, Hicmultosante baptizatosfuiflekgimusjquosnbsp;Luc« 14. pofteafpiritufanfloconfirmandoseffc,per impofitionem manuumnbsp;Apoftoli iudicauerunt.Et feruacor nofter in ultima ecena de difcipulisnbsp;fuis teftatust ft quod loti 8{ mundi effent,quibus ramen pcftrefurre-ëiioncm apudLucam dicit,Ego,inquicns,mittam promiffum patrisnbsp;Adtu. », lt;”ei in uos.Vos autetn fedetc in ciuîtate, quoad induamini uirtute ex alnbsp;quot; to. ld quod in die Pentecoftes exhibitum eft, quo per fpiritum fan-dum t’confirmatifunt.utquianteametuludarorumexanimaiilatinbsp;Rom.s. tabant muffantea.palam inlumine8capudtumultuantëetréclaman-tem turbam prxdicarent Icfum Crucinxum « Ingens hocSf admira-bile robur fuit,fed cuius amp; nos participes fieripoftumusper Sacrame -turn Confirmationis, ut charitas Dei diffundatur incordibus noftris,nbsp;per fpidtûfan3ü,qui nos certos facit, quod neep mors, mqj uita, netÿnbsp;angeii.nccg princip3tus,neçu poteft3tc8,necginftäti3,necjj futur3,ntqjnbsp;altitude,nety profunditas, neqj ulla creatura alia potcrit nos feparare a

Cbry/ dijetflione Dei,qujeft in Chrifto lefu domino noftro*

Etquanquamnunc confpicuusnoneft, utolim Dei fpiritusde-feendens in eos qui conftrmantur,tarnen arcana uirtute in corda pene trat,et parem largituf fortitudincm,nonminuspotesautliberalis,fednbsp;».Pet ,.*ninusquam olim conipicafailis. Turn quocy nunc non fimpliciter imnbsp;pofita manured addito Chrifmate fit confirmatio,quod ex oleo oli-uj Sf balfarao.cuius fragrätiffiraus odor eft,temperatur 8lt; mifcetur,n5nbsp;Alatnia^’^ fingularcmyftcrium. Et licet in ucteri lege tantum fa'cerdotes SC.nbsp;tegescQ ungercntur,iam tarnen hocChrifma com municabfle eft omninbsp;bus Ghriftianis,quo5 Petrus Apoftolus genus clcâû SC regale facerdo-tium

CONFIRMATIONIS« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VL

nm appellat, eo quod omnes debeamus fpiritualia facnïiciaregtno« ftro Chrifto Sc Deo femper ofFerre*

De materia CôfirmanoniG,Chrifmate,uideIice(,eiarqB annua confe cratione ita Fabianus loquitur: Hf c a fanftis Apoftolis,8C corß fucceC-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”

roribusaccepimusjuobifcg tenenda mandamus. Hæcfanâa Romana ecclelîa 8C Antiochena a tempore Apoftolorumcuftodit, Haec Hieronbsp;folymorum amp;C. Ephefianorum tenet, in quibus Apoftoli prælîdentesnbsp;docuerunttHadenus Fabianus.Conuenientet autem pcftquam uiE'nbsp;bilc lignum uenientis SpirituiTanäi apparere defijt y Chrifma in locü Wy^rînbsp;cius furrogatum cft, ut amp; okum admoneat nos uittutis fpiritualia, Sinbsp;balfami fragrantia doceat,at bonus odor Deo fi mus in omni locOvfronbsp;ci autem illud in modum crucis illinitur, cum aiioqui baptifma fufcipi'nbsp;entibus in uertice hnatur,fcd ibi admonen tur,quod Ghriftiani fiant, ^.Cor. gt;nbsp;amp; Chriftum qui uere unâus eft.prx confortibus fuis,pro capite habc'nbsp;te debeâr.Hic ut in chriftianifinofortiter perfeuerentjnô cedentcs ad lt;nbsp;uerCario,aut cerga uercentes,fed conftanter,ac uelut a fronte pugnan^nbsp;ces,ut contra omnia Deo inimica tandem uiâores euadant.

Verba autem per qux hocfacramentum confertur,ifia funt:Si' gno te figno Crucis,confirmo te Chrfimatefaiutis, in nomine pa- yfrb’.imnbsp;tris amp; fpirituffanâi. His accedunt facrx orationes pro qs, q uinbsp;nbsp;nbsp;’J'*''*

hocfacr3mcntumfufcipiunt,interquashxcpræcipua eft,quaniEpi fcopus peculiaris minifier huius facramenti, hoe modo recitatt

Immitte in eum fpiritum fanäum tuurn feptiformis gratix tuae, MiniRcr paracletum de coelis,rpiricumfapientiae intelleâus, fpiritum confilq Efais 2»nbsp;Si fortitudinis,rpiritum feientiæ Si pietatis, SC impie cum fpiritu timonbsp;ris tui, amp; figna eum fignaculo fanâæ crucis propitiatus, óC fpirit fan*nbsp;óum tuumnon amittat in uitam æternam.

Hancprecationcmideo aflcribendamputauimus,urconfirmatio* nem ambientes,intelligant,quantum bonorû profe a Deeper pref-*nbsp;byterum noninefficacitcr petatuf: quo impctrato,pcrfeâus redditucnbsp;ChriftianuSjSC ad omne opus bonö inftruâus.Proprcr quod fcripfiffenbsp;oidetur Dionyfius .Gonfirmationis facramêtum ab Apoftolis telorennbsp;appelbtum, quafi dkas confummationêamp;perfcÖioncm omnium uitnbsp;tutum fpiritualium.

unt in terra, Si. domum ædificare in aren3,lioniines animalfs,non per

?

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alteram donum eft intellfflus, quem poftulauit Proph«ra,cufn

'• diceretîReudaccuîos mcos,amp; eonfiderabo inirabilia de kgc tua domi ne. Quomodo aut hencinteîleflü fapictia feu bonus aft'eiSus ^cedar,nbsp;feire poffumus ex eo quod codé pfalmo idê prophera poftuJauir a deonbsp;flbilegem poni,hoceft,uiamiuftificationum indicar!,ut exquirareamnbsp;fempcrifapictiae crat hoc peterc 8i afteflareiintencflas uero feire,quanbsp;gradiendum effet ad illasiuftificationes hocordine 8i alibifttipruranbsp;Deutot. fatuis prius f3pientiam,pofteriuB intelleflum oprat . Vtinam,inqui-Conßli/ enSjfaperentamp;inielligerent,Slt;nouiffimaprouiderent,nbsp;uin*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tertiû eft confiliû,gt;n ^fapientia8i intelleflus iungîituv.fapere ciïi

eftjfnmmü bons cuperciintelligere aût,hoc ipfu uiderc: conffikrc ua ro,eft certo etinfallibili iudicio illud exquirererqui em hoc facit,opri-mefîbi côfaIic.Qji3rcconfiliû,hocIocoeftiudiciû;quo cüfynccra connbsp;feientia ftacuimus,qd adhibendû aut negligëdû fîr,donee in uia fumusnbsp;Scad«stâçtcrnraacontédimus,nufquamad dexteram uel ad ßniftränbsp;defleflentes.

Vt aût refla c»pient€s,uidentes,amp; fine erröte aut rcîuflationc con -. fcicntiaeexquirenrcsadfinéperuenîarausjopustftinrer rotmalacc-Pônmv cQvrentiamagno robore.Quapropter quartum donum fpirituffar.fli °* cft fortirado,qua conHrmati, necprofperitatibushuiusmundiemoilinbsp;mur,n£C affliflionibus frangimur.

Scictia. Quintmu eft feienriahuedifeipRna,quainftruflkper fimj^citatê, Ehïl.î. 8i prudcntiam,ita ambulamusin medio nationisprauæ 8C ^nfi^•mio^nbsp;rum,qui nondum in Chnfto fortes faflifunt, ut nec ipfi nos periserrinbsp;ßnamus,ncqj aliisfcandalioccafioncrapracbeamusïdcquogenercfcinbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;entiae'

CONFIRMATIONÎS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vh

entîafprodenier adhibcndo, Apoftolusin prioreadCorînthîosoâa-uo cspiie loquiiur.Sf in l!brofapi£nti»deiuftokg:iiiBs,qui a domino per nias reâas dcduciiurjCuircgnum Dei oftenfuin eft, amp; daia fcicn-tia fanâorura, fiue fanâis conuenicns Sfncaffariaîfineqaanciuftinbsp;quidem homines fanditaiein fuam inuioîaram euftodire , auttucrinbsp;potTunt. Necemmfanflusomnino eft, quifuafeientiataminconfi-derate utitur,ut propter locum, ueßem, poiumjaut cibum,fubueriacnbsp;fratrem infirmam,proquomortuus eft Ghriftus.

S£xtumeftpictas,quaramp;lcg£naturæamp;mandatoDeideb£ïurijs, pjçfjj,, aquibusiuxtacarnemuitae initiumaccepimus î grauifsiinecninier'nbsp;ranr^quiufquam fas fibiputantjub praetextuamoris,amp; honoris di-tifii contmnelia parentes aÉficere,aut neceffarium officium qs indigennbsp;tibus denegare, hoc eniraucrc eft affeólum charitatisabiiceregt;contranbsp;præceprum apoftoli. Pullulatautcm haec pietascx e3fcienti3,quae honbsp;mincm in omnibus ordinate ambulate docet»

Sepnmumcft timor dominifandtos.jpermanensinfcculumfccu- Tîm.t Ii,non îileferuilis quem perfeâa charitas foras mittit, tametfi lexan- dfii.nbsp;tiqua permitîere u!deatur,utqiii Deum,quod bonus fit, amare non-dum feftinet,faite in quia potens eft, timeat lt; ËtfatiuseftalioquiDeinbsp;uindiâam mctucrejeiusquerefpediu uerîtatem confîanter profiteri,nbsp;quam nec benitate cius adamata, aut indignationc formidat3,folumnbsp;uim Sf tormentahominuffl exhorrefccre,Sf horum formidincueri-tatisprofefsionem dtferere.De huiufmodi timoré etiam ad difcipulosnbsp;uos.fedadhuc magna ex partecarnalcs,fcruator nofterloquiturînbsp;Noîife, inquietis, timere eos, qui tantum corpus, non etiam animamnbsp;occidere pofiuniîfcd eum tim£tc,quj poftquam corpus occiderit,po-teftatem habet S( corpus amp; animam proqeiendi in gehennam.

Hinc Drus apud Malachiam : Si dominus, inquii, ego fum, Mala.r. ubitimormeus eft«’ fipatcr^L'bihonormcusî' Vtergoquofdam ucnbsp;remuroffcndere.nô^dmalialiquid abfismetuamusjfdfolum nebo^^^jf j^nbsp;no ipforû,fuaoifsimo uidf licet confortio aut fauovfpoliemurî ita cuinnbsp;Àaniîo timoreDti afflatiiumus;nô hocaio pr^ceptiseius obedimvsnbsp;ß ij utuliio'

DD SACRAMENTO

utuItionemS^ panam duntaxat effugiamus,( quod face reu idem us fer uos,qui dominis fuis follicite obfequuntur,non quod ab illis aliquSnbsp;benigniiaîemfperent,etiam cum omnia fecerint ,fed ne compedes,nbsp;carceres^SC Hagraincurrant.) uerumut prsmioquoq;zeerno.hocnbsp;cft;ipfo D;o,qui merces noftra eft,poti3mur,eoq^ fine fine fruamur«nbsp;His (taq; donis fpiritualibus cumulaïus, hzc myfiica panoplianbsp;inftruâusjaduerfus omnesfatanæinfultus,^ mundihuiusinmalignonbsp;pofîti FallaciiTimas in(îdias,8^ lubricæ carnis noccuïsimasillecebrasin'nbsp;uid:us immotus p£r(î(let,dum quz fanôîa ôC. iufta func expeiic ,eae^nbsp;Deoilluminante cognofeit, 8C rcfloiudiciognauitcr exquirit ,forti-ter gradiens in uiam domini,neminem quàtum in fe eft, per craffamnbsp;ignorantiam offendens, fimul naturalem diuinum chariiatis afie-*nbsp;Aumin corderetinenscum cafto timoré domini.

Poftquam igitur quz ad huius facramenti adminifiraiionem per* tincnt,riteabfoluta funt,tandem maxilla confirmati,plana confirmannbsp;tis manu c^ditur,uei utfufcepti facramenti memor fît ,uei ut per hocnbsp;Chriftianz tolerantiz commonefiat, quz dextram maxillam pereu'nbsp;tienti obuertic alteram.

De Sacramento Eucha/

RIS T

Dis»nv omnis facramentorum uirtus ex paffîone Chrifti oriarur,amp; tas Eu/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpus, quod pro uitatotius mundiin mortem traditum

cbariz eft,fub hocfacrament^ altarisreipfauiuum Si uerum côiineatur: nulli fliar. dubium eife poteft,inter omnia facramêta hoceife auguftifiîmum,^dnbsp;De ueri nobis a feruatore noftrofub familiar i fpecie panis amp; uint, reliâum efi,nbsp;tare cor- ne naturalis noftra imbecillitas apparentes,carnis,Si fanguinisfpeciesnbsp;ports 8c çQ horrore refugeret.

retexf redifputationc de ueritatc corporis fub hisfacrisfigniscomprzhcnfî,cum ipfe Dominbsp;nus tam euidenter corpus fuum amp; fanguinem elfe pronüciaueric, at-ttftante

EVCHARISTîAE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VH.

tcftante Apoft.i.Corint. xi. fe hoc traderc quod acccpiflit a domino, Vbicutnmulta ad hanc rem confîrmandam pcrtinêtia dixiflet,po'nbsp;ftea fubiecû:Qui cnim manducat 8lt; bibit indigne, indicium fibi mannbsp;ducat amp; bibit,non dtjudicans corpus dominüquod Corinthiis tempenbsp;ftiue diâum eft.lnter quos erant qui oculis corporis tantü facramenonbsp;ti cxternam fpeciem intucntes, non autcm lumine fidei rem eius,hocnbsp;eftjCarnem SCfanguinem dominiafpicientes,adfumptionem cius,ue-lut ad ufum promifcui cibi Si potus,accurrcbant,non dïcernentes cornbsp;pus amp; fanguinem dominia reliquisefcis,de quibus Apoftolusfcripfitînbsp;Efcæ uentri,S^ uenter efcis:hunc8£ ilias deftruet Deus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;munkan

Quare ad hoc,ut quis digne de menfadomini participer,neccia* tîum. ïium eftea perfuafione,qua diximus,accedaf, fortiter contemptis o*nbsp;mnibus omnium opinionibus, quamiibetprobabiürationefufFultis.nbsp;Etiam hoc fcirc SC crederencccffceft,figna inhocfacramêto tantumnbsp;diuifaeire,non rem. Nanifubutralibet fpecie totuseft Chriftus, necnbsp;enim fanguiseft abfqß corpore,nec corpus abfc;^ fanguine,necranguisnbsp;abfc^ anima,nec anima abfqj deitate.Qyo fît, ut Chriftum in hoc fa- Eucharinbsp;cramento uenerariSfadorarcpoiTimus. EtenimßdiuusAuguftinus ßia ado?nbsp;nondubitat aiTeuerare ,netuncquidem deitatem a corpore Chrifti rabilis.nbsp;feparatam fuifle,cum illud exanime iaceret in repulchro,quanto certi-us eft,hic totam Chrifti perfonamjcx duabus naturis,humana 8C diut-na,inefFabiIimodoconiunâam,adeftef Etquanquamfpeciespanis,nbsp;cuibenedicimuSjin partes frangicur,non tarnen aut plus toto, aut minbsp;nus,qualibet parte cotinetur.Chriftusenim integer,amp; indiuifus per^nbsp;manet, Quod quinonpcrcipit,autintcllcâu nonuidet,3nimcfanbsp;fide feConfirmer,mentemreferens ad omnipotentiam cius,quifupecnbsp;mare ambulauit,quiegreffus eft daufo monumëto,amp; daufis ianuis innbsp;greiruseft,quicumpatrecodum SCterramcreauinqui dixit,SifaóÏa Mar.rnbsp;funttm3ndauit,8lt; creatafunt,qaianoncftimpoff]biïeapud Dtumo- ïf’n.-’o-mneuerbum«

Poftquam ergo, quae fit fubftantia huius facramenti.diâum tft: . ctiam hoe breuiter indicandum uenit, quis eius fit effcâus, amp; quo adnbsp;illud animo accedêdum fit.Kic Paulum audiamus loquentcmt Probe? lü’ioä.nbsp;auiemfeipfum homo^Sf fi de pane illoedat.jNam non poRumusfimulnbsp;ß iq partici-

DD SACRAMENTO

participate de menfa Ghrifti, Si de menfa dæmonjorum î non poffuquot; mas unum corpus cam Chn'fto fieri,SC mébra noftrafacere ferua pcc -•nbsp;catiadimmuuditiam Ergoaborani turpiïudine parus fit, qui fanâifnbsp;fimâ Ghnfti corpus militer aclatfamercjaboini cotentione SC odionbsp;loan. I ). ßt31ienus,qai hoc charitstis fyinbolum fîbi aalt cómunicari.Qui nonnbsp;g cftdircipalusGhriftijnon accedatadmenfamChrifti. Siquidem exnbsp;hoccognofcuntareias d)fcipuît,fi niutaumdiicxcrintjfiinipfo,hocnbsp;Aii. ï. ‘ft*’”cfiaritate permanferintjnfqj uitamhaurietexfanguine Ghrifti,nbsp;Pfaî.tio nifi qui aiuum tnembrumeft in corpore Ghrifti.Bcnisoraniacoope-rantur in bonutn,malis aurcm omnia pollutafunt,etiami:ia quae per fenbsp;fanâa font îî^falutariadgitaradeffe debet Charitas,Si fides purificansnbsp;cordaradeife debet fanâus timor dominir nam is qui fecit memoriânbsp;mirabiïium faorum,hanccfcam non de dit nifuimentibusfe«nbsp;Effectusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Proinde qui,at Oportet,ex hoc p3ncmanduC3uerit,uiuet in ftcc-

cudiari num,Si a Chrifto fufeitabitur in nouiffimo die ad rcfurrcflionc uiti.

‘æ’ Dirigetur in uia redajftabiîie tarin fana doârina Si fidcîfufcipit enim eum,qui aia Si ueritas cft.Omnium peccatorum fuorum rcmiffinncninbsp;con equetur, capit cnim corpus Si fanguinem domini, quod pro nobis traditum eft, Si qui pro nobis effufus eft in rcmiffionem pccrato-rum.Hinc diuuî Ambrofias diccre foier,qui3 qaotidie pecco,qaot!dicnbsp;medicinâaccipio. Virtatc enim paffionisChriftijfumptohoc efficacinbsp;varigbu ^gnoSi certiffftnopignoreuenif Siuitf fcernefibiapplicabat.De no-ius fa:ra minibus huiusfacramëti no refert hocloco muiracömeraorare« Euch»nbsp;mctifioz riftiaautcmdicitur,eoquod pignus fit gratuite redemptionis noftrf,nbsp;niîiKla/ habet enim riomêa’ber.ignitateSi graria.QuiSynaxim appelbuerütjnbsp;ad cômuncm multorû participation^ refpexerunt^cam enini referëtenbsp;D.Pauio.quifqg propriâ cccnam manducat, iam n5 eft hoc cœnam donbsp;rCor.2nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manducare, Vnumcnim corpus Si «nus panis multifumus,

i.Co.iô qnideunopane participamustmultorumenim ,imo omniumChrilt; ftianorumcómunis eft ifte cibus,nulli proprius. Quare cómunionemnbsp;huiuscoeleftiscibijdiftributionem reiSe nuncupamus.Apoftolusali-quoticsccenanidomini uocat, fedadquanon foiumfcbrijjfed Siie-iuni,fi caufæ grauioris nihil ohftar,mcrito accedimus, ut cibus mentis,nbsp;pabulum corporis anteucriattneqae datur in hoc,ut corporis efuriemnbsp;compri-

EVCHARISTîAE. VIH» comprima t.Cbtnat cnim Apoftolast Quicfurît^domicomedatAnnbsp;Ecckfian» Dd contemnitis Sed ut iuftitiatn efutisntibns fubucni*nbsp;at A pauperesfpintufiedîtinEjfaturcntur.PanjsquoqôeSi calicis donbsp;mini meaiinerunt Hterf Apoftohcj , quibus «erbis Euchanftia de-fignstunScd panis ifts caro eft quam dominusdedit pro nmndi inta.

Matfriahuiisfacraméti, eft panisSL uinü aqua raixtüîtanîâ pofiq facer dos quilibct, q«iadminifter cfthiuusfacramcnti,pani Si calicibenbsp;nedixitjiatnfubftantia panis amp; uiniinfubftantiam corporis Slt; fangai-nis doniinici tranfqt.qaod in materia aliorum facramcntoruai nô fit, 10553^^3nbsp;ubifabftanriamatcri^ fcmpcreadem rcmaner,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ment).

Verbainafacrofanâajquîbusecclcfia catholica hocfacvamétain vcibuiït. conficit,am patata inutilidifputatione,foo locoSi ufui relinqutda lunt.nbsp;Quanquatn quid trt omnino, quodhss feculis fdentif pcrfuaâone in-fbtis, k charirate frigidis ,in d.fputationem non fit traâum î* Que-ricur quomodo AliffaCquam facrürainifteriü dicerepofTumajifiiia-.nbsp;crificiunixui hoc îoeo paacis refpondemusî

Cura omnia,que fuapie nat«rabonafunt,6iDeofingu!aritcrpIa centjfacriftciadicipoffint,qualetft Dcogratiasagerejpfifidercthy-mnosfpirituaîescanerejiuftjtiam dii!gerc,cor prepter pecesta coniri-tum gerere,c5municaîionis amp; beneficeniif non obliuifcûqais negettnbsp;priraaria quadam ratione corpus amp; fanguinem dominipro nobistranbsp;diîura femel Si cffufumjquodipfum in akari exhibetur, amp; a to’.a ecclenbsp;fia cura gratiaru:n aâio.ne 6lt; oration:bus Deo patrioffertqr, dici Sinbsp;proprie tfle facrificiura, cura fit unura Si idem hoc qnod offei tur innbsp;akari,cum eo qucdobiatunieft in cruce î* Etquirairaïur quomedonbsp;una fit ob!atio,quf fit diacrfistemporibusjcogitet quomodo fit unumnbsp;corpus,quodhabeturindiuerfislodsîlamnulla eftaâionofiraDeonbsp;accepta,nifi intercedente iîlofzctificio,quodChriftusipfcfaC£rdo.s SCnbsp;uitfiim a,deo patri femel in cruce imraobait. Hocegoibi imraolam,nbsp;hic in ficro Mifiæ officio fiftitur,amp; incruento modo offer tur; fimulqjnbsp;rogatur pater coelefiis,u*.h«i us intuituncbiseaqi'f funifalutariaconnbsp;cedaifi'Mioquidicenteprophets.oinnesïuftitiænofirscontao'iinaræ Pfanbsp;fut.crfclailla obiztiomudade Mabehiasiocutuscjdeo prtn'^j :e rra Malanbsp;u tft^atq^ adeograta,uthaius foHus lefpculu qdfacimus^rgiü hah «t,

DE SACRAMENTO

non babiturus pro iufto SC meritorio, qaantumuts bonum illud uidC' rttur,quodagKnuSjni(îhuïusfanâiffimiracrificn(nentocoinmenda**nbsp;Ghryfo rt:cult;^«Veruin expedicaudirc D. Chryfoftomü, qui defacrificio Mif'nbsp;Hornil. fx perfptcua ueritate italocutusefttln Chriftofemeloblatacfthoftianbsp;i7.ad H c ad faluiem potenStQyid ergo no«? none per ßngulos dies ofFeremusnbsp;bracos. g; paulo pofttNec nunc quidem alium agnuni,craftina alium Jed fem *nbsp;peridipfum,proindeunum eft hocfacriftciu, alioquihacratione quianbsp;in multis locis offcrtur,multifunt Chrifti,nequaquam, fed unus ubiqinbsp;eft Chriftus:amp; hicplenusexiftcns, amp;illicplenus, unum corpus:ficucnbsp;cnim qui ubique oftertur,unutn corpuseft,8f non multa corporatiianbsp;etiam 8C unum facrifîcium.Haâenus Chryfoftomifententiam retuliquot;nbsp;mus.Cur autë tot obfecrationes,poftulationes,amp; deprecaciones, quasnbsp;Apoftolus cxigit pro omnibus,amp; maxime his, qui publica poteftatenbsp;prxminent,eccleßg huic Miflac facrificio adiungat, à quam non nouinbsp;exempli fît,qui fcire cupic,fanâum martyrem Cyprianum legat, quinbsp;inter caetera fieloqtur,ctiâobitcr ceremonias Miflf attingcnsxHiera-cha pius,quem fpiritufranâuscompungit,excitai,inhabitat,SC fanâinbsp;beat, eleuatione manuum cruets myfteriumreprxfentansjconfidennbsp;ter orat pro fua,8C populi ignorantia.Et ante paulotln huius ueraciLnbsp;fimi amp; fanâiffimi corporis prxfentia,nó fuperuacue mendicät lachry *nbsp;nixueniam,necunquam patiturcontriticordisholocauftum repul-fam« quotiesego tein confpeâu dominioideofufpirantem,fpiritumnbsp;fandum non dubito afpirantemteum iniueor flentem /entio Dcum i-gnofcentem.HxcCyprianus.

His itaep fe ad hunc modum habentibus,non fit inter nos de uoca-bulo facrificti ullum diffidium,fed potius concordes 8C alacres, hoc tâ facrum MifTx officium frequentemus, coniungentesuota amp; fufpirianbsp;noftra cum precibus totius eccIefix,Slt; memores beneficiorum Chri-fti,dum hoc facrum peragitur,recol3mus animo paffionem 8C mortenbsp;Chrifti, nam 8C in hunc nnem hoc facramentum a feruatore noftronbsp;inftitutum eft,ut facramentaliter aut fpiritualitcr communicantes,an-nunciemus mortem domini donee ueniat*

' P0ENITEN7IAE.

Df Sacramento Pcci

NITENTIAE.

Deus qui pcccatores non cxaudit,panircntcs in gratiam r«cipit, Pœnîtcn quibusomni temporead DeumSc eccicßam,redcundipouftaseft, næafy-quantumuis grauia fint ilia quae coinmifla funt,Hera cnim pcenitentianbsp;nunquam fera eft*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perapcr

Montan i dogma, Lapfis poft Baptifmam ccclcfig fores occluden tis,diuexplofueft apoftoliciaexemplisSC fcripturarum teftimonijs«nbsp;Nuncmagis uidendum eft,ne quibufdamlkentiusdelinquendiocca^ Induig!nbsp;fionem facilitas recipiendiprxbeat.ut din.tias bonitatis amp; mifericor' tia,nbsp;dix diuinx,ad refipifeentiam inuitätis, fccuri in peccatis contemnant,nbsp;thefaurizantesfibiiram in die irx, fecundum cor fuum poenitere ne-fciuni«Tales déplorât Apoftoius,ne(inquit)cum uenero ad uosjuge-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it

am multos,qui non egerunt pœnitentiam.

Vocabulum autem panitcntif,non eundem fenfum ubiqj habet. nbsp;nbsp;.

Cum uero cordis contricionem,feu doloremfufeeptum propter pecca ƒ ta cum firmo propofito uitx mclioris ,fignificat,pars eft huius facra „itaiwnbsp;menti prima amp; præcipua, adultisad baptifma uenientibus necefiatia,nbsp;quod toto libro de fide amp; opcribus alTeruit D, Auguftinus, amp; liquetnbsp;alioqui ex aâis apoftolicis,ubi Petrus dicittPoenitentiam agite,SC ba*nbsp;ptizetur unufquifq^ ueftrum, Nelt;p poft baptifmum minus effieax,nbsp;neccflariahisquircIapfifunt.Adhanccohortanduscftafiidue popu- *nbsp;lus.aut ctiam impellenduSjgraui dcliäorum infedatione, peccati turnbsp;pitudineSC magnitudine anteoculos pofita,faâamentioneirædiapnbsp;nx QC. poenx perpetux,donecad tantorum malorum Commémora»nbsp;oncm inhorrefeenteSjeftugiom quxrant, tacit is animis fe coram Deonbsp;accufantes,quibus exemplo Petri Apoftoli prudens Ecekfiaftes opocnbsp;tunum monftrabit remediu,ne fic exagitatoscharybdis defperationisnbsp;abforbeat.lntimis prxcordjjsindoluit ludas, 8i fibi lotus difpJicuit c5nbsp;dixittPeccauijtradensfanguincm innoxiuin, Sedinfcelix malumnbsp;bonoDeiputaHiieficmaius;fimulomnipotentiam,uentatcmamp;:maie *nbsp;G ftatem

DE SACRAMENTO

ftatemdco det rake ns 4 Bonus igitur eft honor ilk amp; tiaiordWnx uindiflæ.red nefcioantneliorettamfit ftdutiaS^fpesdioinxin'ïeri'nbsp;cordiat^Vtranqpunoucrficulo Dauid propheta cotnplexuseft.Gctn-Pfal,:45 placitijm,inqoit,cftdomiaofaper tinientcscutn ,SCin ijsqui fperant

Caper inikricordia eius*

Altera Sccundam pœnitcatic partem, uocamus oris confeffionem,f x ma parspoe nifefta quondam amp; publica faâam priuatam amp; eJancuJariara ,quarcnbsp;tiitëtiæ, itiuincibili hominuna pudon uicunque confukarn eft, qui prf po-ftere facientes, aiuntfecredere,Deo nihil occùkumcfl*e,Slt; tarnennbsp;fortiter contempla dei SC angeiorum cöCcieniia,^uerentur hominibusnbsp;non exprobaturis,redfan3turi8, uulnera fua deiegere,rccufantes pernbsp;Äßerttonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueniread Iaccra,nenaanifeftafi3ntoperafua:q«ëaffeétü

conWl^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;damnait certû eft.Cum uero nihil ta opercum fit,quod no

nij nbsp;nbsp;nbsp;rcuel3hi£ur,neqj quicquam tam fecrctuin fit,quod non fcietur,«niruin

cur homines fide imbuti,nunc tatn grauacim hoc faciantad Calutem, Ioan.nbsp;nbsp;nbsp;quod pofteanccefiario fietadconfeffionem in illodie,cum beaios prf

Mat. IO. dicabimus quorum remifiae funt iniquitates, aeproindeetiamteâa funt peccata.Efto f3ne,peccatum natura fua fit turpiffimum,uc no absnbsp;rehorreamuspeccata noftraapudalios detcgere,qn3ficonfpeäutnnbsp;hominum refugientia : an non rationi Sc iuti diuino confentaneumnbsp;J,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft,cos teneri ad confitendutn,quod fine uitto fieri poteft, qui contra

* mandatum Dei concupiuerunt,aut dgt;xecnnt,aut egerûi aliquid,quod fine peccato facerenon potueruntt'LeuiticixvuPontifexpofita utra-que manu foper caput hirciuiueniisjquemeratoblaturus, confireba-tur omnes iniquitates filiorum Ifrael, uniue rfa deiida et peccaia eo-Dcftni/ rum,uciq)COgnita expopuIo.AdloannemBaptiftanueneruntconnbsp;tiopifti. fitentesetanniiciantes peccatafua,amp;ncn fimpliciter dicentes feeftenbsp;ÏO. ), pcccatoreSjUt quidam uolunt,ueruin iiiis cuidentia uerborum reda-Pial ,31» mauNecy obfeure colligitur hare confitendi neceffitas ex uerbis Ghri-fti,daues conferentis Petro 5C ecckfi», Beat 8C apud loannem facro afnbsp;fiatuoris fuidatfpiritumr3n6umapoftolis,8£ additt Quoruncunqjnbsp;rcmiferitis p£ccata,remittenture!sîôf quoruneSqj retinueritis,rercn-laenmnSqntergo quaedam peccata tetinendajneqjftatitnremitten-......... ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ da,q«9t

CONFESSIONIS»

da, 4ü3e ex circenftantiis aggrauantur t quibus non cogniris, uel non diligenter cxcuffis,quoinodo conftare pourit, quae qöibus remittennbsp;da autretinendafunt? Petrus Apoftolus AnaniaeSC Saphiraepecca' - nbsp;turn palam obiecitû, 8C prodidit,quod ipfi occulte tenere uolucrunttnbsp;quis dubitet urniam confecuturos fuifTe, fi ipfi antea cum ueto cordisnbsp;dolore fuum peccatum tarn manifefte fiaHi effent,quos et in aiijs multisnbsp;peccatorcs fuiffe probabik eft : fed Apoftolus quod exteris grauiusnbsp;crat,ff paratim amp; fpeciatim cxcepit,Slt; acriter impcgitlt;Q«od ideo sn-notamus, ut appareat, nec diuum Petrum ftmpcr generali confeffi-one,quxruum quotç ofura habet,conrentum fusHe ? Gogimur propter improbos,etiam quod in malis boni eft,exccrpercî qui Meftiam Mat,tYnbsp;îudzisprodidit,faâo Qiuerbispoenitudtnemfuani declar3uit,iniu-Ihim prccium abiecit,amp; uoeem hanc addtditiPeccaui. Nec hoc con-tetus ,particulatim attcxuitî fe fanguinis innoxti trad{torem,fimul Qi.nbsp;fttum facinus cxaggcrans,amp; Chrifti innocentiam teftificans. Hade-nus rcâe faâum eft,8lt; falua fuiflent omnia, fi cum Petro ad falutaresnbsp;Iachrymas,cum fpe ueniac potius, quam adinfeliccm laqueum curre-re BoluifTct. \'as illud eledum Paulus, qui cum Dauid dicerc potuitt pfaj.nbsp;Et peccatum meum contra me eft fempertsd totû mûdum Qi oniaesnbsp;pofteros, fuæ blafphemiae Qi perfecutionisimraanitatem proclamât,nbsp;exempio definquentibus eft'e cupiens, ut poft peccatum a confeffjo-ne nonabhorreant.pereaenim magnitudo diuinæmifcricordiaepa-tefit, Qi confeientia quafi corruptis humoribus per naufeam reieâisnbsp;exoneraturîAlioqui ftrangubtinclufus dolor, Qi mens xftuatintus’nbsp;mifere excrucians hominem ftbimale confeium «lubet Hierony- Hyeto*nbsp;mus fïnuofum ferpentem e latebris extrahi, ut tanto certius conheianbsp;tur.Et incommentarijs fuper Ecckfiaftici caput decimum î Quemnbsp;Inquit,ferpens diabolus occulte momorderit,fi uulnus fuum fratri Sinbsp;magiftronolucritconfiteri, magifter qui habet linguam adcuran-dum/acilc ei prodeffc non poterit.nam quod ignorât medicina,no fa Auguft.nbsp;nat,Apertiuseti3m diuus Auguftinus de cófeffione loquitur in caputnbsp;loannis v,8C in expofitionc pfalmi Ixi.

EtCyprianusin fermonc delapfis fic loquitur t Conftieantur finguli Cyprw, C ij dum

DE SACRAMENTO

dum admitti confeffiopoteft.dum fatisfadiio Sv retniffio fatfla per fa Oîîgen. cerdotesapud dominö grata cft.‘Ongenes ucro libropencar.tertio,nbsp;aitîQjî non prias animæ fuæ uitia Sè peccatorum fuorum cognoue-rit mab,SC proprij oris confeffione prodiderit, purgari atqae abfoluinbsp;nonpoîcriijfcd pacificisctiam ciira haec teftimonia fufFicit confenfusnbsp;Eccicfix catholic^,cui nihil unquam temereplacuittqu^quos grcmionbsp;fuo foueCjUec fuperuacaneis onerat, neqj ad falutc necelfarijs fpoliat,nbsp;certiffiina ueritatis magiftr3,quatn uiuißcat Chriftus,S£ in omnem uenbsp;ritatem dacit fpirituffanäus.

Tsrtiam poenitcntiae partem,nuncupamas fatiffaóüonemtquam T€rtia(2ypriani tempore agnouit Ecclefia,neqj nos offcndit,fi in quo fenfunbsp;^Ï’hic accipiatur,intelkxerimusjnam illa faiisfadio quae meretur remif'nbsp;niten js.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pccc3ti,Slt; a gehennalibérât,foli Ghriftoconucnit« Iftauero

quae a confeffis cx{gitur,ncutrmn poteft,fed duntaxat in hoc adhibc-tur,ut pœnam temporalem mitiget, ut pronitatem peccandi inhibe at,ut offends per nos,(îquidê publica dtjfatiffaciat, hoc, eftargumen*nbsp;turn emen dationisoftendattfi priuata iit,noftram confeientiam trannbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. q jillet,atqj ad bona abintegro exerceat.Itaque optimafatiffadionis

Rom.6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft ilia,de qua Paulus loquitur : Sicut membra ueftracxhibuifiis

fetuireimmundgt;cix,8lt;iniquitati ad iniquitacem, itanunc exhibete membraueftraferuireiufticixjin fanäificationem«

Hocigitur obferuaripar eft afacerdotibus,qui hoc pœnitenti^ fa cramentumadminiftrani,uciuxta Chryfoftomifententiam,pecc3tisnbsp;aduerfainiungant. Rapuitquis alienat’promodulofacultatumfuarunbsp;iubeatur largiri fua. peccaium eft inconftderata locutione i oportunonbsp;filentio uiiiumcaftigetur.operibusimpudicitix,caftitatis remedia opnbsp;ponantur ? Hie uidendum eft, ne cxigaiur nimium,ne propter ad-mifta grauiora,protinu3 priuemas hominem intotumealiberta-te,qua in Chrifto reâe uti poteftlt;Hoc enim eft,merito Cbrifti dero'nbsp;garc,8£ alligare fafciculos deptimentes. Tametli auftera ingenia ali-quando eccledahabuerit,cam infe,tam in alios immodice feuera,qui'nbsp;bus permittendum eft,ut in fuo fenfu,quantumlibetabundent,modonbsp;id citra alienam iniuriam faciant.Nobis net$ uitiofa indulgentia.neq;nbsp;afperitas truculenta placerepoteft.ccnßderantibus quod ad Galath*nbsp;vilcripfit Apoft.peccates 8f pcenitétes in fpiritu knitatis/ufeipiedos.

Mulii-

POENIT ENfTlAE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XI.

Multiplex autcm cft huius facramenti «ïiiitas,Pnma,pccc2tori;m rctniffio.fi uerbis abfolutionis certa fide affenriaturqui confeffus eftgt;nbsp;Altera eft, quod per fynceram Slt; integram confeffioncm in propnæ vtiUfgjnbsp;infirmitaiisnotitiamueniamus, quae resadfalutem non parum mo pocnité.nbsp;menti haben Ad hæc in fis quæ ad officium Chdftiani hominis pertinent,inftruâioresdifcedimus:fi quidem confcffionarium probum etnbsp;eruditum naâifuerimus. Præterea nulla res aequedepritnit ceruices,nbsp;Te contra Deum erigentes,quant confeffîo, qua nosprodimus,6lt; alie-næ cenfuraenos in dontinofubmittimus, deniqj facerdotisprecibusnbsp;apud Deum adiuuamur,

Verbum huiusfacramentieft, abfolutionis formula,qua uul -go facerdotes utuntur,quandofab Tua pcrfona abfoluunt,ucl qua loan./ Chriftus ufus cft ad paralyticütCôfide fili remittûtur tibipeccata tua.nbsp;Et alibitVade,iam fanatus es, ôC noli amplius peccare, ne tibi deter iusnbsp;quidcontingai.

Elements uero eft geftusilleSCmanusimpofitîo, quamosEth nicorum rcpr3Efentacur,qui quos libertate donabantjraanumittebât. Elcmcn/nbsp;Minifteruero huius facramentGquilibetfaccrdoseffe pot£ft,quénbsp;pictateiuxtaSdfacrarûrcrûfciêtia excellereoportct,utqueat difeer*nbsp;nere interfanâum amp; prophanum,pollutS Si. mundum,nifi quod prinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i,

uatim in arcana confeffione fntricatas confeientias expedite, amp; uer* bo Deiinftituere plus habere difficulratisuideatur, quam populumnbsp;de Cathedra promifeue,et generatim docere.

Vtuero tergiuerfantesad confefrioneproliciat,fummacautione,8^ prudentia opuseft,re percontando demaIis,maladoceat.Aaditisue'nbsp;ro omnis generis hominum confeffionibus ,fupereft,ut quenque fuaenbsp;uocatiqnis Slt;officfiiuxtatenorem facrarumfcripturarum,commo'nbsp;nefacianquod quis non uidet cum prtmisarduum effe, 8£ incredibilisnbsp;cuiufdam laboris,dcxtcrttatis,€xpcrientîæ amp; dodrinstquot; Veniunt enimnbsp;inftituendiprincipes,magiftra£us,priuati,obfcuri,nobiles, diuites,pau'nbsp;peres,parentes,liberi,ferui,dom»ni,negoc{atores agricole,opifices,minbsp;lires,coniuges,uidu3e, uirgincs,fcne8,tuucncs,deniq} omnis conditto-nis.ftatus, 8(. fortunæ hominestquibus quifquis appofitum confiliumnbsp;dare neftit.ad audtendum confelfiones tftinidoneus,

----------- ------------------ Ç ..

DE SACRAMENTO '

J^e Sacramento QrJmis.

Ordo O RD Oïft poteftîs gerendimuntris altcuiasinccdefia.que pet îldffï. impofiiionem manuum cum gratia baptizatislegiiimc confertur»

V® Hoc facramentum ex Chrifti inftitutione ad nos profcétü cfTc liquer, ordiois. cap,x.apud Matthxum, ubi uocatis ad fc difdpufisjdai poteftatë pr^-dicandi Si miracula faciendi,u£iqj cum gratia uirtKtc infufa, ad ton -ftanter redeqj faciendum quod iuffi erantîfcquitur enim inibij Cumnbsp;tradiderint uos,ne fitis follipti quid aut quomodo foqnamini tdabiturnbsp;enim uobisin ilîa bora,quid loquanu'ni, neque uos eßis illi ioquentes,nbsp;fed fpiritus patris ueftri,qui loquitur in uobis.ltaqg difcipuli fidem hanbsp;bêtes promiffo Chrifti,pcrpctuo,quoties opus «raragere caufâ Euan-gclq pvaefentem habebant uirtutem illam fpirituflanâi, ad faciliter amp;nbsp;féliciter obeundum munus Gbi dekgatum. Rurfum Lucæ x.defignacnbsp;dominus amp; aIiosfeptuaginta,SC mîttitiUos binos ante faciem fuam innbsp;omnem ciuitatem locum quo erat ipfe uenturus, Baud dubic nonnbsp;abfqj gratia mißt eos quemadmodüSC Apoftolos. Apertiuj aliquan-to apud loannem, ubi poft refurreflionem Apoftolis tradit potefta-tem remittendi pcccata: Sicut mifit mefinquit) pater, et ego mittonbsp;uos. V idt s peculiare officium illis deUgati, S£ arcanam uirtutem fenS»nbsp;bill ligno infundi,cum additur:Accipite fpiritum ranâü,hocrft,uininbsp;amp; gratiamfpiiitafTandijquam fpiritu oris fui in eos direâofargitusnbsp;eft.prxcedit enimtlnfufHauit in eos«

Manuu In locum uero huius infpjrationis fuccefliffe uidetur manuutn ira-impoli - pofitiOjdc qua Paulas ad Timot heum fcripfit, mem init enim. doni cu tio. iufdam Timotheo per impofitionem manuum dati,idque authpritatcnbsp;‘‘^’’’’»^facerdotn«

Penes epifcopum autem ordinandi facultas eft.ßc Cretenfi epifco po Tito præcepit Apoftolu8,ut conftitueretoppidatim prefbyterostnbsp;7it{. ex quofiraulapparet,baptizatosqu5ntumuisalioqidoneos,eligipri-AâiuijUsSC conftituioportcre, It3prophetisamp;dodoribus,quicrant Aminbsp;ochiaE^dixitfpirjtufTanaustScgrcgatemihi Paulum amp; Harnabaminnbsp;opua

ORDINIS*

opus ad quod acccifiui eos.Scd tarnen eîeâi afpiritu fanSo^non mox proâciïcuniur. fequitur enim quodpcftquamieiunatcm^i^oratutnnbsp;elTec^tuncdetnum dh-niffifuntcom itnpoSn'one manuum, Opinoraunbsp;tem ieiunio SC prectbus copiofam a dcogratia Paolo amp; Barnabæ petinbsp;tam,qua confirmati inopECc ad quod uocati étant, fortiter progredenbsp;rentur. Quare nemo niiï uacatu$,ordinatus amp; milTussaliquam publicânbsp;inccdcfiafünâionéaccipiat.Quid uero Core,Dathan St Abironaccinbsp;dcric,qui priuata autlioritatefacerdotio fe ingefTcrütjCX dccimo fextonbsp;cap. Numeri difcerelicebit, Ahoquinegandum noneft, Chriftia*nbsp;nos effc aliquo modofacctdotes, ut oiferant fciplos hoftiasfpiritua*nbsp;les placcntes domino,et fruvio labiorü fuovü cófitentiü nomini eins. Oudinû

Portodiftindiflint ordines ecdcfiaftiainraaioresSimiaores, diftidio quosfuaferie recenfetconciliumAphrianumiüj.cuiAuguftinusin- Oudïquot;snbsp;terfüit. Maioresibiordines dicuntur prefbyterium Si di3conatus,cuinbsp;poftcaadiedus eft hypodiaconatus,Si inter maioresnumcrari ccepit^ Oreinesnbsp;eo q iod Si in ülo po.ltis interdiâum effet matrimoniudn minorib^ minoresnbsp;autemordinibusquiconfticutifunt.ahj oftiariî,alii leâores,alii exor - t^âtorcsinbsp;cift3e,aîî)acolythi,nuncupantur. Prætcr hoserantpfaimiftæ fiue can-tores,qui tame ab epifeopo ordinabätur, fed nö prefbytero mandantnbsp;accipiebant his uerbis: Vide ut quod orc caiitas,corde credas t Si quod ;\coly»nbsp;corde crcdjs,operc comprobes*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xhi.

Acolythiueroaifcclf dicuntur,eo quodeorum officium effet, raa-ioribusordinibusinitîatosfequ^,cereosacc^nderc,S^accenfosp^cfby-terisSi diaconispræferrc.Hi cum ab epifeopo ordinabantor, ab codé queqj, quid facere deberent docebaniur.olim communi uocabulo dinbsp;di fun I mini(iri,ut in dicat Laodicenutn concilium cap.xxi).nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exotciz

Exorciffæ fiue adiuratoresjconceptisfacris uerbis diabolicas illuG onespropeIIebant,Sicurabantdxmoniacos, Cum ordinabantur abnbsp;cpifcopo,librum de manu eius accipiebant,inquofcriptierant exorcinbsp;fmi,quern cum dabat epjfcopus,dicebat: Accipe Si commenda memonbsp;rix,Sihabetopoteffacemimponendi manum fuperenergumenumnbsp;Cue baptizatum fiue catechumenum. Erant autem cuergumeni, hornnbsp;BiCS krequietiqui abinjmundisfpiritibususxari credebantur*

G iiq, Fuerunt

DE SACRAMENTO

Fuerunt autê in fynagop,a cxorciftae,fcd jneiFicaces,ut uidctur,poft-quam Chriftus aduenit» Aiioqui cur ftlti Sceux facerdotisfeptcm lu' dxi cum e(rent,8C non Chriftiani/uper eosquosadiurabant^tnuocarenbsp;cceperunt nomen Iefu,cui tarnen non credebant nifi forte experirinbsp;uoluerunt uirtutem huius nomin{s,quod non abfc^ graui pcricuio tennbsp;taucrunt,utteftaturLuca9Adorum decimonono*

Lcctores nbsp;nbsp;nbsp;Ledores ex ueieri teftamento aliquid ad popuIum recitabant.qs

cum Epifcopus otd(nabat,eos ut ingenuos amp; probos commendabar, quibus prxfente pkbe,codicem tradebat,hxc addenst Accipe 8C eftonbsp;kdoruerbi Dei,habiiurus, fi fîdeliter 8C utiliter impleueris officium,nbsp;partem cum eis qui uerbumdomini miniffrauerunt« Hos utcunq; re-prjfentat hodie, quifub matutinis predbusieâiones legunr.

lanito- Oftiarios nunc uocamus dominici tcmpli cuftodes, quorum cffi tts. cium magnum amp; multiplex fuilfe oportet, cum tam multos amp; ma-*nbsp;gnos reditus adhuc quotannis alicubi habeant « Cer te iftorum tan tanbsp;digniras quondam fuit, ut abbates quoqj his obedientiam deberent.nbsp;Aftabant autem foribus rempli,amp; repellebantab ecclefia indignes, 8Cnbsp;fuum Cuiq; locum defignabant Jeruato diferimine inter h;reticos,ex*’nbsp;communtcato8,energumenos,catechumenos,Sf poenitentes,ne intranbsp;cancellos ubi perage batur raaum,fabmouendi irreperent aut irrum-*nbsp;perenttuel confufo locorum or dîne,ubi non oportebat,indecëter connbsp;(ifterent.Prxterea rerum etiam quarum ufus eratin ecclefia ,oftianis,nbsp;Qei( ut alio nomine fignifîcâter quoqj dicimus ) ianitoribus, euftodianbsp;erat commifTa ,quosarchidiaconus inftitueb3t,quomodo in ecclefia,nbsp;fine domoDeiuerfari dcberent.His,cum ordinareBtHr,Epifcopustranbsp;debat clauesde altarifumpt3s,hxcuerba adtjcienstSic agite quafi deminbsp;no reddituri rationem de his rebus, qux per has claues recluduntur»nbsp;Cxterum ifte ordo inter minores ordines erat minimus.

Hypodi Hypodiaconi Leuitisfeu diaconisinfubfidiumfuntadditi.narn ob* acont. lata a populo altari imponenda,diaconis tradebât t cum quibus,facrisnbsp;ueftîbus induti,Epifcopo aut presbytero facrifîcanti tclt;fes,miniftri,8£nbsp;defenfoFcsaftabanCjnefacrificans premeretur, aut fimili modo impenbsp;diretur.Cuius rei teftis eft Anacletus.cum nfdem Epiftolam legerenbsp;cantate cœperunt, calicem amp; patenäad akare deferre Si. diaconis pornbsp;rigere,(3Cta

o R D I N I s, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xîîî.

rîgcrc.facralîntca,quorumcontredatiolaicisUftitaeft Jauacrc aquâ au alcare Epifcopo-prtfbyceris SC diaccnis infundere.Fabianus Pendnbsp;fexfepcem hypodiaconos ordinafle dicscur,quibu3 hoc negocq dedanbsp;rat,uf uigilanter ptouidcrent^ncconfiâa msracuia pro ueris inlitcraanbsp;rcferrcniur,

Diaconi cuidensinferipturis tcftimonium habcnt,8C in Leuiurum antiquæ kgisfuffcâiuidêtun Vfidecnamnmn Leuitç ipfinbsp;appelIantur.Aâorum vi.cap.primum eligunturfeptem numcrô,quinbsp;miniftrarent mentis,quos ipfi Apoftoli impofitis manibus ordinaue-rnntiquibusSC euangelizareSCbaptizarelicu:t,utdocecca« vii-SC vii)nbsp;de duobus diaconis Stephano 8C Philippo. Apoftelus in priore ad Tinbsp;motheum non minus accurate formam boni diaconi quam boniepi-feopi propofuit.Diaconorumpoftea ofFiciumefle cocpit,ordinand08nbsp;fpilcopo exhibere, 8C deuita ipforum Kftimoniûperhibere,nominanbsp;catechumenorum recitare,facram fynaxim non quidem confccrarc,nbsp;fed tarnen confecratam a facerdole populo diftribuere, eleemofynamnbsp;pauperibusSCeccktiæminiftris difperiiriî quainre célébré eft faâunbsp;fanfli Laurentii.Epifcopum de moribus'fui populi certiorem faccre,nbsp;cui oculorum uice erant.cui etiam facrum SC uerba apud populum fa-cienti proximi aftabant, ut amp; teftes eiTent eorum quæ dicerentur ôCnbsp;fierentitimul SC obferuarent^ne quid acciderepoffitepifcopoa circunnbsp;ftante populo,

In ipfis nafeentis ccclefij exordijs, nô aliud cratpreffayrer q epifco^ Prefby-pus,id quod paffïm loquuntur literae ApoftolfC3e,tarocifi excpIoChri Ai inter epifcopos SC presbytères difcrctiofada uideripo((it,f(cucnbsp;in locum Apoftolorum cpifcopi,8C in locum feptuaginta duorum, qsnbsp;binos antefemißt Chriftus, prefbyteri tranficrint. Rurfusinter epi-fcopos eftaliquid difcriminis,ficutunus,nimirum Rcmanffedisepi-fcopus, poteftateiurifdidionisad tollfndum(ut Hieronymus ait^oc-caßonem fchifmatis cmincat.Horum omnium,ex aequo commune officium eft,deprecatinni Sc adminiftrandofcrmcniincumbctfjbapti- offirij;nbsp;zare,corpus Sc fanguinemdominiconfecrare,infitmosf;,crochrifma- prvfby_nbsp;Ke inungere,SC poenitentes abfoluere,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^rb

DE SACRAMENTO

Verbum Ordinantur autcin ab cpifcopoprcfbytcri, ucrbis exeuangelia ÔC Apoftolicafcripmra defüptis.De ordinationeaero epifcopi,confanbsp;lédifüt Cationcs Apoftolorü qiâexcuficircüfcrûtur manib.oinniû»

Elemêtü Elementunihaiasfacramëri,quod ad mabres ordines a«inei,eft manuamimpofido.QjiodaeroadininorcSjipfainftnjfnenujquxornbsp;dinandis tradcbantur.

ordïnitm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minoribas ordinibus,quod cutn ipfa ctckfia coBpcrint,3tquc

afl’enio? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exChrifti inftitutionead nos profcâi fint,Ignatius martyr loan

Ignatius nis apoftoli difdpulus,3d Antiochenos fcribcns,côfirm3t,honorificâ iûorum mentionem faciës.Salato, inquit, fanäu prefbyterum ueftrânbsp;fa!utofanâ38diaconos,falutofijbdiaconos,Icitores,cantores,ofti3ri-os,l3borant£s,cxorcift3s,atqj confcflbres.Haeclgnatius.Quod ueronbsp;in contemptum iam abic rint maiores ordincs cnm minocibus,partimnbsp;' - hominum malitia, partim etiam ordinatorum nequitia SC uita inordinbsp;nata fa.3umeft;quam rem dcplorare prodiuius eÂ,quam emendare«nbsp;Poterie rccaperari bonos ordinum,fi in ordinatis rcBotucrit de eus 8Cnbsp;honeftas morum»

Eifectus nbsp;nbsp;nbsp;Attamen ca in hoc facramento cSfertur gratia, quae ordinatorum

etdmis minifteria ualere faciat,fiue ipfi boni fint,fiue mali,donee fuperioris au thoritatc abordine deponantur,aut cxcommunicationis lacafcntêtiajnbsp;extra ecclefiam ponantur.

Ordb ini nbsp;nbsp;nbsp;Hocfacramentum ficut Si baptifmi jînitcrabile docctD. Auguft*

icrabilis lib tî.aduerfusep llolam Parmcniani,Si Gregorius. Vifeniel, inquit, Aug ift • baptizatus non debetiterum baptizari, ira qui côfecraws cft femel,in.nbsp;fodem ordinc non ualctir^rum confecrari.

Df Sacramento Matri t tas ma/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M O NIL

tfmoni ç, Q iugium inter alia facraméta antiqiCfimu cft primo ne-ccfiarium.nafci enim prius eft,quamrcnafcb£uius dignitatem at colli hoc feculo ualde expediret, propter eos qui quauis de caufa citius,q,nbsp;Ob regnum coeloiama matcimonio abfiinent/Uettentesfibi liber ta -...... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttm illanj

matrimonii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xnit

tem illatn fpîrîtualibiKfunâionibus accommodatam in occafionem carnistquicumcorain Deo fint abominabiles,uolutatiinclt;xnotut*^nbsp;pium UQlupcatum,haudquaqu3in tarnen tcmpcrantab execrationedfnbsp;contemptu inatrimonii,quod Deus in(btuit,Mores comprobauir/annbsp;âî patres coluerunt,Chriftusprimitt)sfuotuni niiraculorum confecranbsp;uirgt;licerx Apoftolicx laudauerunc,hinterfacramentafpirttufanâônbsp;author« ecclcûa recepit 8{. eollocauit. Con tra quos in feripeura prædi' Hebr J?»nbsp;caturtHonorabileconiugiuni,SC torus immaculstusiFotnicatores uegt;nbsp;ro Sf aduliert Deoiudicaadi rcUnquuntur.

Eft autem coniugium indtuidua uirærocictas inter uirumScfœ' Marri» tninamliberorum caufa in domino inita« Suntquidem inter Ethni- roontunnbsp;cos niatrimonia propter fobolem contrada ,fed tarnen nonindomi-no,quem ignorant,aut non,ut oportet, coiunt. Ediuerfoludæiolimnbsp;in domino contrahentesmatrimonium,ruperunt ibeietatem inâ,quaenbsp;debuiffet eife indiuiduaamp; perpétua, quos Chriftus apud Matthæumnbsp;obiurgat,oftendensquidabinitiofucrit,8C pofthaefieri oportrar,nenbsp;«idelicçt quoquomodofeparcniur quos Deus coniunxit,nifi ob for- jviatrim,nbsp;nicationem:dlt; tarnen ea decaidafeparatos duntaxatlocorum interuai uinculûnbsp;WsjConftringit adhuc inuifibiüs amp; ind.ffolubilis nexus,qui res eft huius irrefoiu*nbsp;facramenti, quemadmodum id Apoftoîus aperte confirmât,allegata hiU.nbsp;fententia dominiîGoniugatis,inqui€ns,præcipionon cgo,imo domi-nustuxor auironô fepareturjquodfifeparatafucrit, maneatinnupta, x.Cor.Tnbsp;aut maritorecodlictutî SCmantus uxoremne dimittat,hoceft,oe fe-parctur abuxore,ficut nec uxor a uiro feparari debet. Nam in hac rcnbsp;tnarituseademlege cum uxoretenetur« Loquiturautem Apofiolus,nbsp;fut interpretatut Diuus Auguftinus) non de qualibet caufafeparatio-nisfadæjfedgraui amp;iuft3,nimirumfornicationis. Quod etiam tunc inbsp;Hxorem adukeram maritus, ue! mariium adulterum uxor pernirentianbsp;fanatum recipere debcat,aut fi no!it,in ccrlibatu perfeucrare cogaïur,nbsp;donecconiugaleuinculum alterutrius morte difluatur, Sed eut nolit,nbsp;inquit AuguftinusadPoncntium.aut cur durum indicet poftaduktri-um rcconci!(ari,cvm non oportcatdeputareadukerotsquos credimusnbsp;iam perpoenitentiamcorredos,'’

£j; rutfumîNoner.«,inquit,difficilis aut turpis poft patrata 8^ purga-D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ta adulte«

DE SACRAMENTO

fa ajulterîa rcConciliatio coniugrj, ubi per claues rcgni ccelorum non dubitatuf fieri rcmiffio peccatorum,non ut poft urri diuortium adulera reuocetur,fcd ut poft Chrifti confortium adultéra non uocctur.nbsp;HrcAuguft.laniquodin Ûeutcronomioftulcusuocaturqui adulte-ram retinetjinquofenfufitaccipiendum.fatisapparet. Stuloftimuse-nim eft,qui feiens pitituruxorcmfuam iugi aired, neqj audeteamuelnbsp;increpare uel repe’lere,quoad adulterari défient.

Cumueroniatrioioniuni definiaturuiriSi feeminae coniunSio, 8lt; Adam dixerit duos fore in came unatmirum uideri poflet.cur in uenbsp;p .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ten lege faadtis patribus plureslegamus fuiife uxores,quod in noua le

8^ penitus fublatum uidemus, Sed plurcs huius rei poftunt effe caufse, ud quod turn uiguerit praeceptum hoc, Crefeite SC multiplicamini,nbsp;uel quod multae uxores uni uiro nuptæ,figura habebant Chrifti uen- *nbsp;turi,qui ex diuerfis nationibuSjludaeis 8C getibus, Ecclefiam tanquamnbsp;fponfain fibi adiungeretrudquod alioquipeculiaris libertasillilegi obnbsp;caufasDeocognitas conceiTa fucrit,quatar.icnonomnestüc ufilunt.nbsp;Nam in lege noua uti prorfus nulli permiftam eft xo quod iam exhibinbsp;ta caanucntumbra.mulræcnimfaôæfunt uxores agni. Addc quodnbsp;naturf conditio poîygatniâpstrê non cxchfetit.uiv emunusexmul-tis uxuribuslibcros tollerepotcfttuiiauero fi multis nuptafit,naturaenbsp;manifeftoad’jcrfabitur,3lt; profoccunditatefterditatcacccrfet, quem-admodum Sailli,quo3 ApoftolusmukosuniuiroChn'fto defpondir,nbsp;non fruflificabunt in uitam aeternamjfi fc pluribus dominis pariiti funbsp;a.Cor-“ennt.ltaqj unam pluribus nubere natura damnatt Vnum plures duce-re lex uetus tolerat.Vnain uero uni duntaxatnuptâcffekx noua con-fiirmat.qux qjidem ni3triinonium,utbonum,l3udat:fedt3menuirginbsp;nitatispropofitum.ut melius,approbat.

ïeftiîcquot;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coniugatis uero dixit, quod^afflidtionemin car-

. ' nehabiturifint. Quod tarnen prxcipucuerumcrat cum feruerent perfecutiones, 5C graue effet ex unaciuitateinaliam fugerccum uxonbsp;re ôi liberis lt; Durutn sutem earn rdinquerc^durius etiara tori confor-

M ATR'JMONII. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XV*

tem aut dulcia pignora in tormentis uiderc ? Accédanthis aïia muka quibusimphcantur c5iuges,diifictl!‘s amp;periculofus partus, laboriofanbsp;infantiutu educatio,fol)cita puerorum inftitutio,incertus iuuenü euen^nbsp;tuSjCuræ familiäres, mnkftiae ex affinibus y8( uartj praeierca cafusquinbsp;quoridieincidere püifjnr.Hesuntacriicliones carnis.de quibus Apo-ftolus loquitur,quas utfaciiiusferaiic, Ui in eoüatu quem amplexiiüt, ’crananbsp;per omnia honcftefe gerant, efficic gracia Dei huiclacramenro a Jdi- huiu^fa*nbsp;ta,qua percipiunt q legitime in dnaconiungQtur,prius per mutuü có^ cramên,nbsp;fenfum, pofterius per ucrbuni afacerdote prolatum: cuius fentcntiamnbsp;quacunqj phraii pronunciarc bberum ericnecenim lingua uernaculanbsp;diA urn, minus ualebit,qu3m û Latine dicatûccrdos t Ego minifter verbumnbsp;DJ amp; ccdefiae.uos ambos uirum öC foeniinam, iugum mairimonqri ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

mul dacere cupiêtcs.in nomine dei patris,SC fpiruffanâi cöiuu *’3’“*’ go. fic enim expreffis ucrbis ccrtos facit illos de ea coniunólionc, quacnbsp;fitdiuinitus.de quaChriftusapud Matthaeum xix.capite locutusefttnbsp;Et hoe modo ratum cft matrimonium coram ecclefi a, amp; uetbo Dei gnbsp;facerdocem contraâum,cum antcamueuo tantum confenfu per uer- Conînginbsp;badepraeienti,ucloquunturexpreiro,iegicimummodo interillosma umkgi'nbsp;trimonium fuerir,quod tamênoneftracramentum,nin eo paSoquo timum.nbsp;di ximu»,ratum fiatteonfummatum autem eritfi caufa prolis congref- , ,,nbsp;fus acctflerit,quinuncfaepenumeroin tanta uiuendi licentia, 8i ratumnbsp;et Icgitimum coniugium antcucrtit,qucm reóle.ftuprum apptllaueris, mên'inbsp;Attamcii propter ftupra uit3nda,fuam quifq;(inquit Apoftolus)uxO' Ccioguinbsp;rem habcat,5Cfuum qurqj uirum.El iterumiln coniugaiis,inquit, Si confimanbsp;uiduisdico.’fife non continent,contrahani matrimonium. Kurfum tun’*nbsp;codemcapite Satius cftmatrimonium contrahcre,quam uri. Hsrc tonbsp;ties re penta ÔC inculcata,quid aliud clamant,quam Paulum in moribusnbsp;Chriftianorumnullo modo ferre pofleftuprum,aut incontinentiamnbsp;aut uftioneniî’Vocabuloinc5tincntiaf,omnc genus fpurciiiæcompraenbsp;henduntur.Vrituraotfm,quific3eftuatfl3mmalibidinis,utan!mû offinbsp;efj Glitiftianohomine dignis iiere intentumhabere nequeat.His ma matrimonbsp;lisarcendisApoftolusmonftratremedium,nempematrimonium. mumre-quod nonnulli.an te quorum oculos non eft timor Dei, fed amor nü* medium,nbsp;mi,aui dignit3ns,aut ocij ,iudiciononfatisfyncero,nccbeiu maturonbsp;D iq coflciiio

DE SACRAMENTO

conßi'Ojfed temere refpucntcsA gt;n mirabilibus Tupräfe ambufariiCn pientes,cum non caperent uerbûnbsp;nbsp;nbsp;locutus eft dns^n qux dedecora

probpfi (ïnt,tcftis eft illis fua ipforü confcicnna,ne quid iftorû cû acec*' bitace hic proferri neeeiTefic.Quodfialiudfanâiusrctnedium adhi**nbsp;bere uoiumus, quale etiamcommonftrat Apoftolus, applaudei cotanbsp;eeclefîa miiitanttnm SCtriumphantium tamfanâo propofito » Qjidnbsp;cnim mirabiiius tali uirgine,qux curat ea qu; funt domjni,ut (ïtfanâanbsp;cum corpore tum fpiritufScdifta uoueri quocunq; modo^nófatis eft,nbsp;przftari oportec. Gquidem magnifice uouentium ubiq^ ingens eft nunbsp;lt;nerus,bona fîde przftantium non perinde magnus « Et quanquamnbsp;Paulus fie loquutus eft, tarnen non tam quid factat uirgo amp; innupta,nbsp;quant quidfacere debeat,fignifîcare uoluic » nec enitn qutfquisuxorenbsp;caret,ftatimcurât ea quzfuncdominirautquæ innupra eft,niox coginbsp;tat quontodû placirura fit Deo ? Laudantur ergo coelibes nô fintplici-ter,fed taies,qui curantea quæfuntdomini. Laudâturetiamconiugesnbsp;i.Reg .1 gîgncntcs foboîem non fynagogæfatanz,fed ecclefiæ Deijnonterrf,nbsp;Côiugis fed cœioinon mundo/ed Chrifto.Anna genuit Santuelem tabernaeunbsp;officiuqi (o.fimiliter omnesChriftianxuxoresfacere debent, liberos parère,nbsp;circa Jibe g, jHosin fide acdileâione et fanâificationc,c5 caftitatceducate,eotgnbsp;modo ecclefiæ Dei,qoæ magnum tabernaculura cft.dcdicare. hoc eiî»nbsp;tr.Titn.z facientes,non curabunt ea quæ funt tnundi,fed ernt habentes maritoanbsp;tanquam non habcant,SC utenteshoc ntundo tanquamnon utantur*nbsp;Qjiare nemoiftuddeomnibu8uxoribusinterpre(etur,quod vq.cap*nbsp;prioris ad Corinthios le giraustQuæ nupta eft,curat ea quæ fût munnbsp;di.quomodo pheitura fit uiro.aut enim mundü intelligere debemus.nbsp;in quo regnant hæc triajconcupifccntia carnis, côcupifcentia oculorû,nbsp;Scfuperbiauiiæ.Et fie omnes iiuptas damnari necefle eft,fi modo ta-fis mundi curant habcnt.quod diâum falfum amp; abfurdum eft, cum tânbsp;bcncfperareoportcat defalute uxorû Chriftianarü, gearû quf uirgi-nitatem auttontinentiâ profeffx funt. In domo enim Dei patris mannbsp;fiones muitæfunt. Aut fi plerunq; fit,ut quæ mundi funt, uulgus uxonbsp;Sâiflimo rijniappetar,ncomncs fie affeâas accipiantus, aut certc hoc affeftunbsp;«laconz præditam eCTc debereintelligamus ,cum diuus Petrus mulie-wgum«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uuptasomnis corruptela expertes efîeuclit,quod non reâe præ-

ciperet,

matrimonii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XVI.

ci'perct.fi qut uxores cfie cceperuntjhoc non pofTent^dUt non dcberêf* Ita^ iltasa concupifc^niia oculorum ÔC. fuperbia uicac auocans, ioqui-*nbsp;tur;Vxorum ornatus no fit externus,qui fitus çft in plicatura csptlio - ^p«ri3nbsp;rumSCaddicioneaunaui pnlliorum amidu* Verum occukus,qui eftnbsp;in corde homo, fi is careat om ni corruptela, ita ut fpiricus plactdus firnbsp;acquietustq fpiricus in ocuiis Dei magnifica SCfumptuofa reseft.Qupnbsp;ucrba an non eximiam fanâimoniam a coniugibus exigunt:'quam honbsp;die uix licetitnpecrare abhis,qbus mu dus crucifixus eh,SC flatus coiu* Sodcca.nbsp;galis abiuratus .Rurfum idem Apoh,: Vxores,inquit,fubdit; fitis uirisnbsp;ueftris,uc etiä qui non obtéperât fertnoni,per uxorum conuerfationcnbsp;abfqj fermóelucrifiüt, dû cöfiderät cû reuerêtia côinélâ cahâcôuerfa'nbsp;tioné ueftram, Audis caftâ conuerfationé,audis rcuerenciam,SC tantânbsp;conuitfhis uxorti gt;ntegritatem,ut hac confpeda uiri moueantuc,SC ad'nbsp;Êdem adducantur,qui cuangeliharutnfermone moueri non poterât.nbsp;Obfecro an uxor habens talem fpirituminocuJisDeimagnifîcum,,nbsp;curet ea quae funt mûdi,SC non potius quæfunt domini,quQmodo pla-citura fit deo, dum uiro reuerêter SC honeftc in omnibus eft fubieâafnbsp;H«c fiut oportet,a parochis doccrcntur, caftiora haberemas matri-inonia,ab omni rcurrilit3te,obfcoenicate,amp; turpiloquio puramunc fa-*nbsp;âa diuifione Chriflianorû in mûdanos 8C fpiricuales,tanta eft fecuta iinbsp;céda inter côiugatos,ut cred5tfibilicercquicquidlibct,omni cura pu*nbsp;dicitiaeSCuerecundiaeabieâa, SC ad religiofos acfpiHtuaks relcgata,nbsp;cum adoinncsperiineac,quod quinto ad Ëphefios capite fcribit 4^pogt;nbsp;ftoIustScortatio SC omnis immûditia,auc auaritia,nc nominetur qui*nbsp;dem inter uos,ficutdecetfanâo8,autobrcoenitasauc.ftuliiloquium.nbsp;Vbi ergo nec uoce tenus iaâatur uUa immûditia,aut3uaritia.ubi om *nbsp;nés fanâifunt qui in carne non funt,fed in fpiritutquiChriftifunt, 8Cnbsp;carnem fuamcrucifixerunt cum omnibusuicqsSCcôcupifcenttis fuiSjnbsp;quomodo ibi eft cura mündig

Hxcficoniugatiignoranc cum omni praecîpîendiftudioerudian . tur,ut fciant fé uocatos in fanâificationem, SC non ad iinmunditiem:nbsp;amp; coniugium foboli,non libidini,deftinatum effe.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;matrim.

Ob hanccnim caufam propric inftitutum eft, ut effet humani generis ...... quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D üij honeftuna

DE SACRAMENTO

honeftum feminarium. Nani quotnodo (îgnum fît m yfticî ïIIjus cotn-Ecdefia Chriftocapiti SC fponfofuo conâmâa tft,ut ex* inrer fc* conc!onator,non anxic Uli laborandum eft.magis attinctnbsp;offtia. reuiros,utdihgant uxoresfuas,ficutamp; Chriftusdilex't ecckfîam« Itcnbsp;uxores^ut uirb fubditf fint^ueluti domino quoniä uir eft caput uxorisgt;nbsp;fîcut et Chriftus eft caput ecclefîæ, Adhxc ut uiri uxorib.debitä bene -Eplie.r. uoiêtiam reddatjfimiliterSCuxoresiuris.NauxorproprqcorporisiuSnbsp;i.Gor/7 nonhabeGfcdmaritusjfimiliterSCmaritus propriicorporisuis no hanbsp;bet,fcd uxor.turn ut quam proximc imitentur nuptiasChrifti amp; cedenbsp;fîæ,quæ turpitudinis mhil/oecunditatis plurimum habent.hzc enininbsp;propiusadreinfaciunt,

Eletnêf” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ekmeniumuerohuiusfacramentijcftgeftusilîe quo in ecdefia

iungendimatrimonioutcunqj repraeftntant confenfîim amp; copulam coniugalem. Ad quod cum uerbum accefterit,fitfacramentum. Cuiusnbsp;Minifter ’timjftec in noua lege facerdos eft,in ueteri parentes,aur, his defûâis,nbsp;cogna ti.aut deniqj tutorcseffepotuerunt.SicRagueldextramfilif fupnbsp;5aræ apprjhcndens,camdcxrers’ïhobiæiunioristradidit,amp; dixittnbsp;Tlipb.i. Deus Abraham,« Deus Ifaac Sc Deus lacobuobifcû ftijSt ipU coniunnbsp;gat uosjmplcatqj benedidioncm fuam in uobis»

13 f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exfrowce

V N C T I O N 1 S«

Qjjcmadmodum Baptifmushomincrcccs natumucliamadul-tum in Chrifto regenerat, SC confirmatie contra omnesdiabolicas impugnationesarmat, poenitentia relapfoserigar, facra Euchariftianbsp;hominem huiusmundimalisdelaiTatumrecreai, facramentum ordi-nis neceffario'SC utiles ecclefiae Dei miniftrosfuppcditat,amp; matrimo-niu honefta uitx focietate genus humanum propagat SC conferuat,iranbsp;fscra hxcunâio hominem iam ex hacnita difeefturum, abhorrorenbsp;mortis de propinquoimminentis libérât, utadutrunqj paraius fit,uc|nbsp;fuperdTe fî Deo iiaoifum fit^udobdormire in domino«

Tri/

EXTREMAE VNCTIONI5, XVll

Triplex omninoolei genus ecdefiaconfecrat.unumdidutnca' « . . techutnenorumtalterum chnrma:tertium,inHmoru(n. Inhocautem fjjjÏoiejnbsp;facrantentooleum quiequid forisS^ corporaliter adhibitü operaiur,nbsp;idem intus in hominefpiritualiter efFicit,fi ut oportet,adhibeatur. Nänbsp;ut oleum fuapte natura tranquillum eft,8lt; tranquiilitatem affert ijs renbsp;bus,quibus mifcetur,S^corporibusiliitumgt; lenitatem S^roburaddic,nbsp;deniq^ luccm alit,qu£ trifticaligine difeuffa hilaritatem inducitutidemnbsp;hïcfacramentalis unâio animos hominum adtenebrasingrucntislgnbsp;ti inhorrefcentiü,quaßilluto coeleftis aulæ fplendore exiiilarat,amp; mennbsp;tem miferis cogitationum óC curarum tumultibus conturbatam, mi-riticetranquillatjafperitatemmorbimitigat corporis ægritudine,nbsp;aemortis formidinchomincmpropcconfraäü confolidatamp;corro-borac.Neqjdubitandumeftjhismodis omnibus fubicuariægrotum,nbsp;lîfecüdum doélrinam lacobi Apoftoli applicetur hoc facramentumnbsp;Qui capite quinto epiftoli fui, quam unam ecclefiæ reliquit, 3c facramentum efledcmonftrat,indicata ejus materia fcuelemcnto,facro-rumey uerborum formula,pariter 8lt; miniftruin SC cffeâum eiu » dtû-gnatteumenim dicit,Siquisinfirmatur in uobis,inducat prefbyteros Miniftccnbsp;ecclefiitlîmul eos quiadminiftrant, quibus miniflratur, oftendit,nbsp;aegros uidelicet, quos uigor corporis iam defîcit.namfanisnon eftnenbsp;certariusfaerf undionis ufus,quanqu3m nec egrotis ita necelTarius cft,nbsp;ut nulle contemptuomiflûs/alutemanimiimpediat. Cum ueroad-ditur,8f orcntfupereum,ungentcscum oleo in nomine dominûma-teria8lt; uerborum forma declaratur,nempe oleum oiiux,8d explanati-ororatio.quaDeusunusSCtresperfoniexprimuntur.Necenimaliudnbsp;cft, In nomine domini aegrotum ungere, quam in nomine Patrisnbsp;amp;FiIii, 8C Spiritus fandi eumungere, ficutin Adisbaptizatilegun ’nbsp;tur in nomine lefu, cui data tft omnis poteftas in coeloSC in terra, q *nbsp;cum pâtre ÔC fpiritu fando idem cft ,amp; eadem operatur. 1 n cuius no -mine quicquidhc, etiam in patris, 8C. fpirituifandi nomine Ht -, Sicnbsp;cumPetrus8Cloaqnesad orandum afeendentesin templum in nomtnbsp;ne lefu furgereiubentclaudum a natiuitate,pcrindefaciuntac fi triumnbsp;perfonarum exprelTis nominibus,integritatem corporis claudo connbsp;feranc,nec cnim operaüoncs hab ët fepatatas^quibus tanta cft fubftan

Ë nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tis

DE SACRAMENTO

tîx identitias amp; uniras«

Orationes aüt quar pspter uerba|racramenti accédant,ut ration« ïaeobî« ‘t’'‘^’O”’s*^«'ciendæ non fane mere necefTariz, ira tarnen nuUo modonbsp;* Tim.zfuperHuz: multam enimualet deprecauoiufti zfiidua. Ët Pauiusnbsp;’ quoslibet uiros,ncd«m prcfbyteros,in omni loco orarc vult : quantonbsp;msgisin adminifteationehuius facramenti8Caliorum,ut capaces fintnbsp;fffcAus gratiz amp; percipiendis facramentis(donei,quiinecclefiapofiti«uir'’nbsp;undiöis tutem pafiionis CHRIS T1 per facra ifta amp; uifibilia fignainfenbsp;cuptuntderiaaft«

Verum qnodfeqnitnrtEtoratiofidcifaluabitinBrmam, SC alleata-bit cutn dominos r Si, fi in peccatis fuci it,rcmittcntur ei : multiplicem graciam'innuiijquîaiinunâus aflequitur, arpoteremiffionem pec-catotam , alleuiationem, ftu rekuamen, ÔC faluationem,fiue fa*nbsp;lutem«

Oratio fidei, eft dcprccatio Cum fide Sf fidutia erga Deum, qai cmneshomineg uuk faluosßeri. Ad haneineadenifpiftolanos hörnbsp;caturlacobusjCumait t Orateproinuicemutfalueniini,Nonquodnbsp;fola oratiofalutemadferac,fed qaod per eamquzfaluticondacunt,nbsp;aüeoimpetretnus«

Orare autem,utfficommune omnium Chriftianoram officium, itaprfcipueillorum.qui funéîioncra dignitatem apoftolo-rumfuccefferunt, qui in aäis dicunt.fui muneris cfTe docerc Si pre-cari,plantare docendo, SCrigareorando,utfic przparatis hemi-num cordibus, Deus in omni bono profedum Si incrementum lar-giatur«

Alfeuiari autem zgrotura,cft rcfocilîarf,«t mali amp; morbi quo la borat ,magnitudinem commodiu8ferat,nonautem ut feraper mor-bum aut mortem euadat» Inrerdum enim melius eft zgrotare, quamnbsp;rede ualcrejaffligi, quam fuauiur affici imori,quam uiuere«

SedtaiKcn

EXTREMAE VNCT, XVIÎÎ.

Scd tarnen hoc ?gitur,ut fadlo prouentu,CBm affliSionibas xger uakatfuftinere,non modo cruciatuin morbi, fed moctem ctianiifinbsp;CO uocet fatalü neccHitas,

Cetcrum condonatio criminum ante otnnîaeftncccfian3,eo lt;luod totius humane miTcriarcaafa hr peccatû t JdcoSeruator ncftecnbsp;faralytico prius peccata remißcgt; ÔC ddnde faaauft,ne remanente cuPnbsp;pajadhuc inhxrenc pccna.

Quamobrf m ccckfiaftics confuctudints cft,ut inungendus anl' mum fuum , faäa exomoiogefi, prius purgct^c deinde lacri oleihacnbsp;particeps,

Tametfi nSfemp cftncccflc, particulars confeffîonëfacere,îdeo quod argrotus force iam ante facer do ti facram fynaxim iaipartient(gt;nbsp;in aurem confefius fit. Attamcn utl propter circunftantes, aut etiamnbsp;argroticaufa, quofuorumpeccaforum utiliter recordetur,generalisnbsp;confelTio a facerdote 8C intirmo,8( iis qui adfunt redtanda eft, Qluonbsp;peraäojfeqaitur facra vnäio, quar quoque ut alia factamenta innihbinbsp;III graciæ uifibiie fignum eft.

Et quanquam apud Marcum fexto capite lcg?tur Chriftu5gt; non faäa unäione, fed fanäÜfimarum roanuam in: pofitione aegro-tos fanaffedifeipuHs tarnen quosad prardicandum amp; faciendumnii*nbsp;racula mtfit/quemadmodum ex co quod poftea geftum eft Jatis ap-parce)mandatumdfdst,utsTgrotoscleoinungcrcnt. itaenim codera capite feribit Marcus : Et olco ungebantmukosargrotoSjSCnbsp;fanibantur. Qi’od ncciniuififeccrunr nequeurchiruig(,3rt«hu-nn3na,aut ui naturafi cum tanra cfficacia oleum iikuerunt ,ied uirrutenbsp;diuina facrsmciualiicr opérante, ad fanit trm ægrobinunxcrvnt, utnbsp;hoc per Apoftolos effcccrit oleum, quod pic C T V Ai fa-cracum impofitio manuum.

EXTREMA VNCT.

Plura left im onia pro hocfacramento nondcfidcramus. alioqui Chryfo, ticcirrefutabilisccckfiac authoritas amp; tcftificatiodeeft,ne(j taccnt denbsp;flc.iib.j hocfacramentolibriillorumquosamp;cximiauitaefanflimoniaafufpi*nbsp;dcfauiz ii'onemcndaciiliberal,8lt;incredibilis facraru peritiarerûamp;crudiiionbsp;dotio, aij crrore Chryfoftomum dico 8C pracfcruar, Auguftinum,amp; his an -Augu.de tiquiorem Dionyfium,ut recentiorcs omiiiamus, qui amp; in fcripturisnbsp;dinccaquot; funtoculatGctinritibusctclefifbenecxercitati,multotçcertionbsp;tboliea: ra8lt;fidedignioraloquuntur,quaninónulli,quibu8procliuiuscft cau-conuerf» faß' pcfsinic odi(fe,qu2m inii me cognofcerciSC magis libet acritcr renbsp;tionis, præhenderc,quamfortitcr defcndereî quibusfiaffcâunonerrant,nbsp;Idem li. precamurgraiiamfanâifpirituSjquüntelIeâumdat paruulisîut hu-a.de uifi confentientes,non altum fapiani fed potiut ab errore fibi mc-firmorônbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;calholicae nonpræeunies,fedeam Ut ducem amp;C ma

Dyon.i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in omnibus fequcntcs,in qua fcripturarum certiffima eft inter*

caHie'ra pietatio amp; facramencorum faluberrimaparticipatio.

chix ecz

Mar.

FINIS,

gt; EXPOS I T IO

ndlo tempore dedifeenda font, ab impiftatc paritcr amp; faperftitionCg ÔC pericu’ofa incertitudine alieniffima.Hac fi acccflctit dodrina litcranbsp;rum amp; difdplinaram/atiscritopen's, quo uaccaementes adokfeen-tium honfftc occupari poffint,ita tarnen, ut pietarîs prima habeaturnbsp;cura,quae fane repoßtaeftin fide 8C fidutiaerga Deum, inaffiduitatenbsp;praedicandiSf erigend» animura a terrenis ad fcckftiajÔC prarcipnc innbsp;offictis'chan’tatisqup dtbeniur proximo.Qai enim non amat fynceronbsp;animo proximum quem uidet,Dcum quemnô uidet,quomodo amanbsp;biiî'lgitur cû hfc abfolutiifime côpcehenfa fint in fymboJo Apofto*nbsp;forum,in oratione dominical deeem ptsceptis,hreui nccfcrupulofanbsp;expofitione hæcdeclarauimus.uc quid crcdcndum,orand«m,8lt;facitnnbsp;dum fit,pueritia coœpendio2lt; abfi^ molefiia percipiat.

Expo/îtio Symholi. ' MNEM acccdetitcadDeum,oportetcrederCjhoceft,nbsp;fidem 8^ fidutiam habcre.nâ fine fide impoffibiie eft pia-cere DcoA ut D.lacobus docet, nihil hxamp;tantes amp; finenbsp;diifidentia Deum orare debemus, Quienim Deum eiTenbsp;non crédit, quomodo illi fidetf Qui uero cfic ilium fibinbsp;perfu3fic,nec tarne illi fidere audet, nondum quid Oeus fitJntcUexit*nbsp;Porto utrunqjfumnsa diligentia ô(, matuK infiillari debet animis O'nbsp;mnium Chrifti2norum,Slt; prj cipue puerorum,quod cum in fymbolonbsp;paucifamp;mis uerbû exptimatur, ré falurarê Sf Chriftianf pucritif fum-mopereneceffariara fecerft, qui catholic» fidei articuloscompt ndionbsp;pcrftri3os,e3 daricate explicucric,uc rudibus etiam pueris, fed tarnennbsp;ad Chrifti cot pus pertinent ibu3 fiant perfpicöi. Vehementer au-tem probandum eft.quod parentes quidam liberorfi fuorum animosnbsp;amp; linguas fimul atqj Ioquicceperint,his rebus occupant,quæ ad fidcninbsp;ad modü orandi,amp; raiionê uiuêdi fpeâant. Quâuisenim nondû fa t isnbsp;inteiligant ea quaefonant,tamê pofiea. multofacilius omnia petfpiciët«nbsp;Qui igitur ucr botenus Catholic» fidei elemcnta didicerunt ,ubi iamnbsp;ufurationispoliere oceœperint^intertogâdi funt de fidefua,amp; docennbsp;di.

'SYMBOL!/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XX

diprîmS q'jid Cogitent aut fcntiâc quotîcs dieunttCREDO IN DE* VxM PaTREMÛMNîPOTEN FEMjCREATOREM COEnbsp;LI ET terRae. Sinonexadcrcfpondenntducukntajmin’mcqjnbsp;fpinofa incerpretatione expcdiendi « crudkndi funt, ut quod ore fo*-nant, mente inteUigant,ôi corde credant.Eftigitur iftc fenfusî Cumnbsp;in rebus humanis tantam experiamur fragiht3temjnconftantiä,amp; falnbsp;laciam naturali infttnâu^ quem in Echnicisqucq^ Fhilofophis multünbsp;ualudfe Apoftolus doce t.qaarrerc cogiraur aliquë,cuius potentia pro*nbsp;tegamur,^ bonitace adiuuemur^pr;lertim cum omnibus perfpeäumnbsp;fitjhomtnesadea quz ßbi neceflaria funt,per fc nonfuificere.Hicetfinbsp;ratiohûa longitëporis ufuamp;animaduerfiôeex rebus códitis unûciTenbsp;deû et nô plures dei côphëderit. tfi nosfola facrarû iiterarû authoritasnbsp;nioucre debcret,ut ab uno petercusomniaîquë eu pâtre dicimus, fiiqnbsp;dei author? nücupamus, cuius folius refpeâa hic natara pater diciftnbsp;quâg nihil uet3t,eQ omniû piorû parenté uocari, quos nô fubftatif panbsp;res,fed imagine quadâfimiks,per bonâ fuam uoluntatem gcnuit,8citinbsp;nutnerû üliorû cooptauic.quiidccmniapofTe creditur gt;necQtâmuItanbsp;in feripturis rationem fuperâtia prcmiferit,ei diffidamus, prjcipue cûnbsp;cœlum amp; tcrram,(Slt; omnia quf in eis funt.iSias opificiü efle f ateamar»nbsp;Quare nos prius fide iliuminati, ac deinde côfpeâa tâ admirabiii toti*nbsp;us orbis fabrica,côditor!s oinnipotentiâ cöfideramus^rurfü ex illadei*nbsp;tatem colligtmusî qua côftitutaôC crédita,in omnibus eihdéadhibe'nbsp;muSjCui Ghriftü dfim noftrum æquakm c5fîtemur,d€itate potêiia,8lt;nbsp;creationetfed ad difcrimëperfo’iarû,n5 ad deitatis diuifionê, addimusnbsp;nos credere ET IN lESViM CHRISTVMFILIVMEIVSVNI*nbsp;CVMjDOMlNVMNOSTKVM. Vnusenimdütaxat Deipartisnbsp;filius eft fecundumfubftâti3m,qwifemper a pâtre pcrfeâus gignitur,nbsp;a p3tre non difeeden*?, que facra feriptura plerüqj dnm uocat ficut pa-trem Deütnô quod pater düs nô fît,aut fiIiusDeus nô ût,fed quod hûcnbsp;morem non abfq; hnguhri caufa facr^ literx obfcruët.f)lius cm fecû dûnbsp;humanâ naîurâdns nScupatur, quatenus pater illius pedibus fubic-cit oÎ3,ct orne iudiciu illi dctHlir,nofter aüt dns eft.fi nos tSlius iuifisobenbsp;dire uolumus,qtiespcipi£ndoloquitur, Ego autemdico ucbis.undeetnbsp;difeipulistttis dixii: Vocatis nae magifter^et bene fadtisctenim

MOD VS INSTITVENDAE

Hk eft qui e cœlt's Deus defcendens,afrumpta Humana natura, nobis appropinquate dignatus eft« QVl CONCEPT VS EST DESPl-RiTVSaNCTO,NATVS ex MARIA VIRGINE, Nam parem in terris non habuit, lieut nee matrem in eoelis« Sed hoe eft,nbsp;quod purifflmx uirgini angelus nunciauiitSpiritusfandusfuperueni/nbsp;et in te,óC uirtus altiffimi obumbrabit tibi. Cum autem natü Icgimus,nbsp;uerum hominem fadum credimus, ex anima St corpore cóftitutum,nbsp;heutStnoSjUthaberetinquopoenam noftrisfceleribus commeritamnbsp;pareretur,8£ homines noxioshomo innocens redimeret« atq; ideoeftnbsp;PaSSVS SVB EONTIO PILaTO,CRVCIFIXVS,MORTVnbsp;VS, ET SEPVLTVS, quia uerum hominis corpus diuinicatiadgfu-tinarat etiam uere falTuscft, Adcertitudinem autem rei gcftx,eius no -menfubquo paflus eftjcxprimiturjneqj fimplicigenerefupplictiaffe-éluseftjffdad crucispoenam ignominiofifiimâ,nee minus acerbam,nbsp;adaduscft,8t intcrcmptu3,necnonin fepulchrum ,quod Aremathi-enßs uir pius St nobilis,in faxo folido excidi curarat, depoGtustanimanbsp;uero per mortem a corpore feparata, DESCENDIT AD INFER-NAjocumuidelicetyin quo tanquamin umbra mortis detinebanturnbsp;animxfandorum,qui ab initio mundi ufe^ ad illud tempus obierant,nbsp;expedantes aduentum Meflif ,qui coclum propter peccata primorumnbsp;parentum diu claufum,fua morte recluderet,St exules in patr iam coe-leftemgloriofusuidor reduceret. Hincarticuloprioreepiftolafuanbsp;teftimonium perhibet Petrus Apoftolus, ubi ait, quod Chriftus mor -lificatus fueritcarne,uiuihcatus autem fpirituj'n quo St ueniens prfdinbsp;carit his qui incarcéré erant« Verum TERTIA DlERESVRRE-XlT A MORTVIS. Idqueiuxtatypum quiinlonj prxcefferat,nbsp;StfecundumPropheti3mDauid,qfubperrona Chrifti loquutus tfttnbsp;Non derefinques ininferno aniniam meam,neq^ dabisfandumtuumnbsp;uidere corrupiionem, Alioquiquod ad Dauid attinet,caro cius corru-ptaeft.Cxterum Chrifti corpus aniequam corrumpi potuit ,integrunbsp;Stimmortale rcuixit. Itaque refumpto corpore aSCENDIT ADnbsp;COELOS, exemplofuo nos de refurredione noftrx carnis, St callnbsp;hxreditate certos facie ns,ut quemadmodum ipfe refurrexit, ita St nosnbsp;refurgamus,8t cumChrifto^i quidem cum illo patimur^eiiam in ccelisnbsp;regn«

SYMBOL!. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXh

gnemu8,qui dicente fcripcura,etiam coelis excelGor fadus eft, cui da» lum eft nomen fuperomne nomen, quod nominarurincoeloautinnbsp;terra.ad quam poicntiam dcßgnandam,additur:SEDE T AD D E»nbsp;XTERAM DEI PaTRiS OMNIPOTENT IS. Seffioncmnbsp;hoc loco non fitum corporisinterpretari oporter/ed requiem quan-daih incfTabilem,quam kgationc obita in terris, poft acerrimos cm -ciatus äC laborcs,obediêsfaâus patri fuo ufq; ad mortem adeptus eft*nbsp;Alioqui quomodo Deo patri dexteramattriouemus,qui in fubftantianbsp;fua (tmplicifrimuseftjamp;incorporeusfSedita fcripturalinguam fuamnbsp;neft rs tardtcaii attemperat. Sedere enim ad dcxter2m,hic nihil aliudnbsp;eft quam parein cum Deo pâtre maie ftatem Sf potenciam obunerc*nbsp;Nam Stephanus filium hominis ftantem uidit, hoc eft,ad fubucnien-dum fuisfemper paratum, Sibiigitur fedet,nobis periclitantibus ftar,nbsp;cuicceium fedes eft ,öC terrafcabclluni pedumeius, in terra cnim per-petuoliabcr.quibus opituletur aut ir2fcatur,lncjhsueroubinul)ustftnbsp;defeâus, aut rebellio,fempcr fedet, fed inprænnito tempore INDEnbsp;VENTVRVS EST IVDlGARE VIVOS ET MORTVOScnbsp;idqj in maieftate cu angclis fuis, uindex formidabilis imp(is,opc2bilisnbsp;auteni iudex pqs, qui tum ftabunt in magna conftantia aduerfusfuosnbsp;perfecutores.ludicabitautemnon modo mortuos,hoccft, quifemelnbsp;uitadefunfh,ad tubam angelicam reuixerintyuerumetiam cos ,quo3nbsp;dies tile iudici) adhuc in uita Si car ne nondû depofîta, fuperftites inue-nerit.De quibas, admixta perfona fua, Apoftolus loquiturtNos,inquinbsp;ens,quiuiuimus,amp;quireßduifumus,ßmulcumi!!israpicmurin nubi-bus obuiamChrifto. Hadenusde duabus perfonis, paire amp; filiojo ¦nbsp;cutifumus,fupercft uiChriftianusdicat etiam : CREDO 1N SPI-RlTVM SaNGTVM. Quæ uocabulaamp;fipatriamp;filioc0mt:nianbsp;funr, uterqj cnim fpiritus eft 8^ fanflus,tarnen tertiæ perfonae pecii'ia-ritcr attribuuntor,quam cum a patrchlioqy procedentem dicimus,abnbsp;utroque perfonarum refpeftu fecernimus.nam pater omnium fim-pliciter author eft, a nullo fad) us,creatu!,genitus, aut procédés,ftlius anbsp;patre duniaxat fecudum deitatem abq) initio genitus/piritusfandus,nbsp;abutro^^procedens.QpoinfpirantCjfanâipatresIocutifunt, amp; aquonbsp;Ghrifti corpus ecclelia in membris fuis uiuificacur,in quam tarnen nonnbsp;Fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;credimus,

E X P o s I T I o

credimusjed folû dîdmuscredere nosjcfle SANCTAM ECCLE-SIAM CATHOLICAMj hoc eft,congregationegt;n hominû adeo fanâificatutn/ui de fcripturis 8lt; earum fenfu credimusjanquam te-fti minime failaci. (Huiepropter communionem hdei SCfacramen-torum adiunâa efl: ingens multitudo malorum,qux eccleflx quoquenbsp;nomine comprxhenditur, quoad anathema tefeparetur. Catholi*nbsp;cam autem dicimus, ut earn a priuatis hæreticorû 8(fchifmaticorumnbsp;conuenticulisfeiungamus«Cum uero Dauid dicac: Particepsfum do'nbsp;mine omnium timeniium te : ualde confolatur nos in affliâionibus,nbsp;quotiesanimocontemplamur illam omnium,flue in terris,flue incce-lisfinc, SANGTOKVM COMMVNlONEM,quafi cópagcranbsp;membrorum in uno corpore coliaerentium, quae uiciflim uircs Iuas,nbsp;amp; quicquid polTunt,inter fc communicant. Porro in hoc ccctu duntanbsp;xatcrcdimuscife REMlSSlONEM PEGGATORVM, quamnbsp;aut non impetraremus,aut certe fruflra côfequeremur,nifl refurgerécnbsp;mortui,qemadmodu id inpriorcad Gorint.pluribus docet Apoft*nbsp;ItaqjfupercftcredcreCARNlS RESVKREGTIONEM ET VInbsp;TaM AETERNAM. Otnnesquidem quiininonumentisfunt,nbsp;audient uocc hlq hominis,SC refurgentjed non omnes audituri funt,nbsp;amabilem illamuocem; Venite benediâipatris meijamp;poflidetere*nbsp;gnum quod uobis praeparatum efl a confticutione mundi. Vt tarnennbsp;prodeamusinrefurreâionem uitæaetern^,non autem inrefurreâio**nbsp;nem iudicn,Iargiatur nobis dementia Dei patris per meriium hlii fuinbsp;domini noftri kfu Ghrifti,citra cuius interceflioncm noniufliheabi*nbsp;turinconfpeâueiusomnisuiucns» AMEN»nbsp;Expofttio Qrationisdo/nbsp;' M INIQUE.

Oflquam autem credenda didicimusgt;reliquum efl, ura feruarore noflro formulnm precationis mutuemur, quanbsp;life fuis difeipulis poftulantibus,8lt; per illos nobis omni *nbsp;bus praefaipfit,ac diccre iuffi« P A T E R MOST E Rnbsp;qpics

ORATIONIS DOMIN. XX QVI ES IN COELIS ,coqiiod non datusfitnobisfpiritusferuinbsp;tuns itcrum in timoré,fed fpiritus adoptionis,in quo damamus: Abba pater« Quottesauicm iinmenfum illud numë,quo neqj matus,neq^nbsp;meliu; quiequam eli^patrem appellamustvidendum nobis erit, quantnbsp;morigeri filij flmus.Noftrum autê dicimus, quia cómunis eft omniu,nbsp;quem priuatim nemo fibiarrogare debet, qui et(ï ubique eft,tarnen innbsp;coelis ideo efte dicitur.quod ibi omnia diuinæ uoluncati obediâtt quodnbsp;in terra non fit/ed tarnen utfiat,inifupplicamus,ac dicimus: S AN-CTlFiCETVR NOMEN TVVM. Quod genres ignorant,hfnbsp;retici obfcurant,Sf male uiuentes catholicitraducunt amp; infamant,Sannbsp;dificabitur autem,fi paftïm omnescognofcant ipfum efTeuerum Dennbsp;8C quern mifit, kfum Chriftum,non in alium ere dentes aut confidennbsp;tes,fed ilium adorantes,8C ab iilo omnia petentes,Cum uero per increnbsp;dulos SCimpios tancam tyrannidem in rebus humanis fatanas exerce-atjCuiusinftindu paifim eJaritas diuini nomisfupprimitur,orarc per-gimus: ADVENlAT REGNVM TVVM. Deoenimincordi-bus noftris régnante,euanefeir regnum diaboli, quodfolis carnalibusnbsp;deftderqs SC infidelitate pocens efttfed impe turn fpiritus diuini nos gunbsp;bcrnantis,non fuftinet. Quart per adueniens hoc regntim Deieuadinbsp;mus regnum diaboli, 8C appropinquamus regno coelefti, cuiusacce-lerationem quoque his uerbis petimus, quando tarnen ex nobis, quidnbsp;petendum fir,ignoramus,orania diuiuo committentesarbitriojadiunnbsp;gimustFlAT VOLVNTAS TVA SICVT INCOE-LO ET IN terra. Voluntas noftrafarpe appétit noxia,nbsp;Deus uero, quod etiam genres intclfexerunt, optima quae^ pro iu-cundis dat,cui homo chariot eft, quam hbhin coelo autem diuinx manbsp;ieftati omnia parent. Cseterum in terra carnalcs amp; animo corruptinbsp;homines in manibus confilq fuiconftituti,fappius ad ignem comburennbsp;tern quam ad aquam reheientem ,nianum extendunc.Deus aut,quinbsp;pro immenfa fua bonitate malos tolérât ad poenitentiam, amp; digna-tur irrigate agros iuftorum iniuftorumteuius natura eft,bencfacc-re, nouit fragilitatem noftram : amp; feiens quibus opus habemus, a-perit manum fuam , ôi impletomne animal benedidione. Verumnbsp;F ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nof

•J

E X P o s I T I o nosdecvaftinouetuit clTcfoIliciros. Idcoqj ficorareprarcfpittP A-Namp;M NOSrRVM QyortDlANVM DANOBlS HQ-D lE. Qjum panem folutn audimus Juperduas exquifitas deliciasnbsp;înKfdiâas elTe intelligitnus.Qjia uero non In folopane ufuit homo,nbsp;eadem opera quicquiJ ad cotius hominis conferuationemamp;^falutemnbsp;conducit^petiinusmidflicrt^uerbo Dei faginarijfidemtncem illuminanbsp;ri.afftfltiin charitatc accendijtotos nos pane C0Bkfti,qui in coena do-mini 3pponicur,rcfici 8C uiuiftcari.fed hnius panis quifalubritcr cupicnbsp;cffcpsrticepSjpriuscxanimodicatïDIMlTTE NOBIS DEBITA NOSTRA, SICVT ET NOS DIMITTIMVS DE BInbsp;TORîBVS NOS TRlS. Alioqui priusq homo de hoc pane manda-CCI,nadar pedibus cordis pocius quam corporis,6C non modo reccn-cilictur fratri fuo que forte offédit, fed etiam recôciliet fibi euro a quonbsp;oft'enfus efl.in gratiam Dei orania il li condonans.ita fiet ut talis in fra-trem mifeticordia, Deum ad mifericordiam prouocct. nam hac legenbsp;Deus,amp; non aliter,ncbis peccata remittit. qui uerofuorum admilforûnbsp;Mcniam adeptus,iaccre defiit in cceno uitiorumA iam ercâus ftat,foliote prouideat necad3t,quod quiauiribusfuis non potcil, ad Drumnbsp;omnia in omnibus operantcm confugiatjciq; dicat:Dominc,d:r!gc innbsp;uiatua greffus noftros,ET NE NOS INDVGaS IN TENT A-TlONEM,hoc£ft,nc nos admaluminducifinas.Dcusenira inten/nbsp;tatet malorum eft, neq; quenquam ad faciendû malafolicitatah ali *nbsp;quo t ies fuse Irgis defer tores auxiliofuo deftituit,necB a malo amp; errorcnbsp;rcuocat,fed eos animo fuo rclinquit,ut faciant quse non conueniuntiil-lisautf propitius eft,de quibus dicitî Vifitabo inuirga iniqtates ectûînbsp;Si in uerberibus peccata eorum,mifericordiam aütmeam non di.pernbsp;gîmabeisjncqj nocebo in ueritatemea. Bonueft enim corripia dno,nbsp;necumimpœnitétibuspereamus^PetiremusuerOjficatnisoprribusnbsp;ilIaqueati,adpuriorisuitaBauram,dfio diffimulante,nunquamreucrre-rcmur,mundi uidelicetfiicceffibusCuî fif)deliniti. Quare diesmusdo-ni!no,nç permittas nos damnari l'upra id quod pofTumus.SED LIEEnbsp;RA NOS A Ma LO pcccatiSf mortis ætcrnejfiquidembocfolomnbsp;eft mciucnâù,ne dfietur pcccatû in mortaü corpore noftro,Quod nenbsp;ftabic immorialis Dei gratia g Chriftû lcfû,doniinô noftrû.

Expo-

t3mus,diccntes: AVE MARI a GRATIA PLENA. Sic enim Dium in ilia Isudamus, quam gratia SC mifericordia foa repleuit. Di-uini enim fauoris eft,quod citra originalem labem conccpta eft,quodnbsp;Deum St. hominëdefuo corpore genuit,8lt; quodfinepcccato incul-*nbsp;pata uixic:qupreshQminiimpoirtbiiiseft,niß Deus ßt cum illo.Vndenbsp;S^angeluscidixitîDOM iNVS TEC VM,BENEDICT A TVnbsp;1N MVLIERIBVS.Interquas uirgomater fingularitereminet,nbsp;qus Meftiam orbisredcmptoré,uirginitatisgloriapetmanete, edi-ditjUtroq} modo praeftans.Sf pariendi conditione,amp; prolis qua pc penbsp;rit cxccIkntia.obhocenimdtcimusjET BtNEDlCTVS FKV-CTVS VENTRIS TVliESVg CHRISTVS,quimatrcm fuamnbsp;ft bi facrauit, eique omnis gratiz SC fanâitatis autor extitit. Vndenbsp;in ilium tanquam in fontem rEferimus,quicqüid excellens amp; laudabilenbsp;in uirginc matrcreperimus.CuiusfanâilTimz uirginis interuenicntPnbsp;bus prccibus Deum oramus, ut Slt; ipfi pariter Chriftum fcruatorcmnbsp;noftrum intimis animorû przcordijs concipete^âCfcmcIconceptumnbsp;flunquamamiitcreualeamus. AMEN«

Expof/tio EJecalogi.

PRAECEPTA PRIORIS'^

TaBVLAE.

F in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ego

EXPOSITIO

EGO SVM DOMINVS TVVS,

Bdn habebis DEOS ALIENOS coramt ME’tNON FACIES TIBi SCVLPT1LE,VTnbsp;ADORES ILLVD« Solus Deusucrccft,q«idefc,nbsp;quafi inrcrrogatus quid effet,refpondit : Ego fum quinbsp;Ium.Caetera omnia in nihilum redire neceffe eft, fi manbsp;numdiuinxfuaruirtutisfubtrahat. Quodautem po»nbsp;puIoKrael dictt,fe effe dominum 8lt; Deum illius,non tamfe limeri amp; conbsp;È,q timendum ut dominü,8C colendü ut deS fignificat.Quia ucro terre na moles SC habitatio deprimit animam hominis,alioqui muka fub-tiliter,5C reâe cogiiaturum, itautDeumafenfibus corporis remotiffinbsp;inum,non ut oportet,afpiciat,cognofcat,8C uenereturddeoante ocu-lospræceptum ponitur, quo unum Deum habendum SC adorandumnbsp;effe cognofcimus.qui eo quod fpiritus fit,non tam corporels geftibusnbsp;quamfpiritu colëduseft.Oeum uerois colit,quiex toto corde,ex totanbsp;mente,ex tota anima 3Cuiribusfuis,eius uolütati per mandata exprefnbsp;fe obfequi ftudet,anima uitam 8lt;uircsfuggcrit,mens intelltgit,in cornbsp;de affeÂusfunt.Q mnem ergo uitam noftram,cîU5q; afliones, omnesnbsp;uircsjomncm affeâum,SC totum intelleflum,eo deftinare debemus,nbsp;ut Deop oiaplaceamus,eiufq^uoluntati in finguIisSC omnibus morenbsp;geramus.Hoc modo fiet,ut Deus uiciffim diJigat nos. Igiturq (dre eunbsp;pit, quid fit Oeum diligerc, quod tam intricate ÔC molcfte a nonnuHisnbsp;inuoluitur uerius.quamexplicaturtdilucidiffimamfcruatoris noftri donbsp;drinamaudiat, 8C internis auribus percipiat. Sic enimIoquicur:Qjiinbsp;diligit me,rermonem meum feruabittâC pater meus ditigeteum, amp; adnbsp;eum ueniemus,amp; manfionem apud eum faciemus ; de Deoenim nonnbsp;cam quid fit.quam quid a nobis fieri uelitjintelIigimus.Proinde fi filionbsp;uocanti aufcultamus,de quo pater dixit: Ipfurn auditetuere Deum di-Iigimus,8C adoramus,cui quicquid praeterea per nos anteponitur,pronbsp;Deocolitunfic pecunia ayarisjuoluptas libidinofis,mûdana gloria amnbsp;bitiofisjcrjpula 8C uentergulofisdeus cft.Repertifunt,quiIigna amp;Ia-pides adorarent.Contra quoshic legimus, Non facies tibi fculptile ucnbsp;adores ijUud, Alioqui fi quispiâurisSC ftaturis hoc animo uteretur,quonbsp;Ikcrisj

D E C A L O G b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXVKb

iiceri$,Iibrü,ec äliis Agnis utimar,nigit peccaret.OCa qooq) fandoium ƒ fi ineum ânemferuantarjuthorutnafpeâurecordeniuc fantfiilTiinos;nbsp;mores ipforumjdqj adiinitationem ,nihil periculiautpiaculicft , Imonbsp;rem Deo gratam, nobis utikm,facimus. QyatnuisquisfuftineretolTanbsp;faniHorumcontemncre, ficogitaret ilia in antiquani corporis com**nbsp;pagein aliquando reditura, SCcumChrifto fine fine gaudnsinterfu-tara cœîcftibus ƒ1 Deus ilia cufiodit, ut non contcrantur amp; pereant^nbsp;Qua fronte nos ca afpern3mur,quafiDeocuraenon fintt'Chriftus fimnbsp;briæ attaSufanauit hominem, Apoftoliumbra corporis fui con tule-runtfanitatem, fed Chrifio non tam efl coniunâa ueflisfui corporis,nbsp;aut umbra corporû Apoftolicorum,qu3m funt ofTa amp; carnes fanâo**nbsp;rum: Id quod multis miracuiis adfcpulchra martyrum olim déclara-*nbsp;rum cfi, Quibus tame no debctur adoratio,fed ueneratiotqux tunc adnbsp;fuminumprouedaeft, quandoca infanâis imitamur, pcrquxipfinbsp;Dcoplacuerunr,

NON ASSVMES NOMEN DEI

tui in uanumgt;

Mnino Dei nomen aliquando (empcfitueSf re** uerenteriniuramentisufurpari potefl praefertimnbsp;cumjefte Auguftino,honorem exhibcmus illi, gnbsp;cuius nomen iuramus « iaminciditncceffiiasali-quoties,ut per nomen det iurandumfit, amp; expertnbsp;amur uerum efTe, quod in epifiola ad Hebrsos lenbsp;gimustO mnis controuerfiae finem cfTe iuramen -tumiibi non,nifitentatisomnibus,admai(fiauninbsp;diuint nominisueniendumeft, Scimitandus Apoftolus,quifummanbsp;cum reuercntia iurattTeftis eft,inquiens,mihi dominus,quod no mennbsp;tior.Etliber Deütcronomfihanciniurandorcligionem antiquis prç-cepit his uerbis^Dominû deunt tuü timebis,8( per nomen eius iurabis*

Aliquanto

E X P O S I T I Ö

Aüquanto plantus Htercmias capitc iin.Iurabis,tnquiï, uiuic dominus in ueritate, in iudicio 8C iufticia. Veritasoufa debet efle iuranienti,SCnbsp;adhtbendum efl: (udicium,3n neccife ßt äC expedjac,demum iuftum âCnbsp;graue negocium fnoportet,quod pödus diuini nöminis requiranHicnbsp;quo paâo fe excufabunt.qui mala cófuetudine duâi, tertio quoq; uernbsp;boadorandiimDei nomen admifcent, quaßludanttn nomendaturanbsp;rei dcridkuIæ^Pcftquaniergoiurareeft Deumtefteminuocarc^adgdnbsp;iurani, quîDei teftimonio non egeni ƒ niß cumfratrisdiiTidcntiayecnbsp;inârmitas in ardua caufa hue impellit, uidelicet cû per Eßt Eft, amp; Nonnbsp;Non,nihil exprdimus: tum enimquod ultra addimus,non tam a ma-lo noftroeftj^qui iuramu3,qu3meorum quiiuramentum exigunt.nbsp;Ifti uero qui facrasfcripturasfub nomine deiproditas,in fenfum friuonbsp;lum,piophanu!n,aut obfccenum dstorque nt,animi gratia iocantfs,idnbsp;quod hodie frequentiitimü eft:dici uix poteft, quâto cû peccato coiunnbsp;lt;âum fît.nam ifti qui mendacqs fuis authoritatem âC nomen Dei prx«nbsp;lexunt ad illaqucandum animos fimplicum, proprio iudicio condem-nati funtReäe aftumit nomen Dei,qui üli gracias agit.eiusuirtutemnbsp;extollil/'pfuin inuocac, 8C tpßus opera in mundo praedicat, inxta uer**nbsp;ftculum pfalmixConfttemini domino,SC inuocate nomen eius,annunnbsp;ciate inter gentes opera eius • In aduerßs quoc^,quicquid arcano Deinbsp;iudicio obieâum eft,grata manu fumendû,nec laudes diuini neminisnbsp;tacendz funtjfeddiccndum cum lobtSicut domino placuit,itafaâumnbsp;efttßt nomendominibenedi^um*

MEMENTO VT DIEM SABBAT! fandifices,

A BB A T V M.quietem ludæisfon3t,quibus multis de cauûspræceptumeft,feptimoquoque die abomninbsp;opéré feruili abftinere,ut uel hac faciendi côfuctudinenbsp;a exceris nationibus Deû non habencibus,fecerni pofnbsp;fent,imitâtesinhocDeumauihorein omnium,quifexnbsp;diebus fecit coelum 8( terram,amp; m3re,amp; omnia qupn

DECALOGL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXV*

de illud Dei beneficium ,quoe duriffimafcruitute Afgyptia potêtcr crcpti erant.uel ut hac occafionecorporalibusopcribusintcrdiâis/pinbsp;ticualia mcditahSi cxercerc confuefcercnt.Et hpc caufafeftorum infnbsp;ftitutarumadhucapudChnftianosrupereftjquîbusideoopusnÔ manbsp;lum ccrtis tem paribus ab eedefiainterdkiturjUt mdiusfiatmam maie facere nunquamlicet,neq^ uaietaddefenOonein R dkaturtdie dominbsp;nico ueftem farcire,3ut tessve tolerabilius cft,quanj cemeffai aut akanbsp;luderctfiquidemeadem opera dicerent, ueflcm cripere minus nialutnnbsp;tft.quam uit3m:amp; tarnen oportet hoc non f3Ccrf,amp; illud omittere.nbsp;Porro in caufis pqsSlt; neceffariis ipfe dominas laxauit prar«ptû,cuninbsp;ne gat hominem faSum propter fabbatum,fcd contra,porius übbatiïnbsp;propter hominem. ChriRianisucro ad hoeconducunt feriae^utuci biinbsp;De«aüdire,facriscont£mpl3tionibus amp; prccibusanimosinrendcrc uanbsp;eet.Sc animo repetere potetem bonitatem Scruatoris noftri, qua nosnbsp;e Ceraitate diabolica exemir,amp; in Lbertatem fpiritusafleruit. Vere pijnbsp;tarnen pcrfeflijquiabfq} diftraélionc domino adhærentjfcicntesnbsp;hominem non magisab uno,quam ab altero die fanflificari/ed omnenbsp;tempus ptjs operibus confecrari oportere, fempcr aguntiabbatvm,nbsp;quieicentes agere pcruerfe,amp; opérantes bonumad omnes,ccrtiquodnbsp;fuo tempore mefTuri fint,non déficientes,quum fabbatum illud uenenbsp;rit,in quo ceffabit omnis labor, moleftia, 8£ dolor, 8C copiofa merccsnbsp;gloriofi frudus ,8i «terna praemia apparebunt. Hadenus de omnibus prioris tabulae præccptislocutifumustquaf cum tria numero fint,nbsp;nonambigue myfteriuni facraetriadisinnuunt, fimnlSfabfoIutumnbsp;unius ucri Dei cultum proponunt,cuius bonitatem corde djligerc,nonbsp;menamp; dodrinamore profitcrijSCuoIuntatemoperetcftandebemus,nbsp;nee habet in nobis Dei adoratio,quo ultra progrcdiatur.nam qukqdnbsp;in pofterioritabula continetur,huicpriori fimileeft,utdiciturMareinbsp;xn.Dilediocnim proximiexcharitatcDeiortum habetjficutexfonnbsp;te riuus proraanattquofupprdÏOjiftedeficitjSC ^fubfcatentej’fte profluit , Qu’^ autem tam rccipit naturam fontis »quamaqua qua? indenbsp;profluxit?3utquid chariiatem Dei tam arguit,auttit3mfiniile eft,nbsp;diledio proximi,qui ad imaginem SC fimilitudinem Dei fjdus eft £”

G Prjccfpt»

Pracepta poflenoris

Tabulæ.

HONORA PATREM ET MATREMT V* am,uc fis longæuus fupercerram»

Ecundam Ocumfummus honor parentibus debetur, qui nobisuitxhuiusiuxtacarnem autores funt« quoinbsp;fi etiain horutnfolicitudïne 8lt; intlitutfone fadum eft,nbsp;utpermanferimusin Ade Si dikdione ,cum etiam,utnbsp;parentibusTpiritualibus honorem deferemuSiCuni ucnbsp;rohonoremaudis,neputes folum intclligiuutgaremnbsp;ïftjm ciuilitatem,qua dcccdimuSjaffurgimaSjautcapuc dcttgimusïfednbsp;potius fubßdium, bene Accnti3m,S^ in omnibus qus pietati non repunbsp;gnantjalacrcm obcdientiam.fic ab Apoftolo didum ert z Prefbyter»nbsp;qui bene prarfunt,dupiici honore digni funt.honor enim hoe !oco prjnbsp;miuin Sc munificentiam fignificatj de huiufmodi honore parentibasnbsp;negatoChrirtus MîrcifepfimoloquitUGcxpoftulanscumPharifæis,nbsp;qui parentibus dari !nterpretaban;ur,quicquidfub Dei litulo facer donbsp;tibas otferretur in tcmplo. Ab hoc uitto non procul abfunt, qui Ghrinbsp;ftianos parentesin anim a aur corpore afflidos 8£ /nopes,fub prarrextunbsp;rcli gionis diferunCjipfo fado damnantes fandiffimam opus Thobixnbsp;iunioris^qui manuum fuarum labore parentem fenem amp; cæcum aluit«nbsp;Obedientiæ exemptum in Ghrifto habemus,qui patrifuel nutricio uenbsp;rius)amp; matri obediens fuit, Quatenusauiem uoluntati parëium mosnbsp;gerendas fie, Apoftolus compendio docet,cum addir, in domina.fcrknbsp;bit enirn in epiftola ad Ephefios: Filq obedite parentibus ueflris in donbsp;mino.Quiergo in hisfequitur parentum imperium,qtiæ aduerfanturnbsp;facrædodrinæ.nonobfequitarin domino,fedc5tradoininum:quoclnbsp;ucro pleriqj adhocpræceptum rfferun£,quicquid ufquaminfcriptu-tis extat de honoribus Si obedieniia qaam debcmusfeculari magifira

DEGALOGL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXVI.

cuî,rpîritualibus propofitis,paftoribus,pædagogÎ9,dfn!qj fanât sc ma-criecclelîx : noneftimprobandam tanquam intempeftiuuni pec uim huic Iocoingcftum,cum maxime cohxreant infer fc ifta duo î hominem cffe,Si bene efle.ut enim boni eflfe no poiTumus, nifi prius openbsp;ra parencum in numero mortalium fimus, ira quocv^ion muitum r c-fert,nos in hancluccm prorepfifle.nifi poftca bonos 3i Dco acceptosnbsp;elTe hominü pio Audio 8( in Aitutione contingat. Si pii funt quos deusnbsp;pofuic fuper capita noAra.Ocuin in tilts honoremus: fi impii Sc pote-Aate abutentes,iitos propter deunt roIeremus,poteAaci honorem ha-bentes,poAeaquamfcriptura dicitsOmnempoteAatem a Deo cAêjSCnbsp;Petrus præcipiat obediendum ciTe præpofitis etiam dyfcoÜs * Per hocnbsp;enim modeAia Sf manfuetudonoAra nota Ac omnibus hominibus»nbsp;Qiiod fi eo progreiti fuerit prac poficorum improbicas,ut ChriAo corinbsp;traria cxîgat: expediet cü Petro dicerc.Obcdire oportet deo magis,^nbsp;honiinibus.QuanquamhicquoqjconucnitmeminiflelcnitatisChri-Ai3naB,quxinimicisciiam fitieniibus etefurientibus, potum cibumq;nbsp;fabminiArat.Prfcipuc ucrofilij parentibus,quantumuispictatem auccnbsp;fantibu*:,amp; ad maJa prouocantibus,modo poffint opitulari, fubfidiuninbsp;corporaleindig(ntibus,fuppeditabunc t tantum, nein malis ipforumnbsp;operibuscommunicent, HacceAillapietas in parentem, ab omni parnbsp;te integra amp; perfcâa/ui longa uitapromittiturin terra,fine iAamocinbsp;entiuiibfiueilia^quam Dauiduidere defiderauit,uiucntium*

NON OCCIDBS.

Ongiffimenos ab homicidioabeflcuoluit,quipro ximo faltem irafei uetuit, imo hoAibus faenefaccrenbsp;iuirit.Quando uero occfdet qui neclacfus irafeiturnbsp;ôi iniuïia affeâus Audetinimicum bencficrjscb-rucref Quamobrem fi protinusiudicio obnoxiusnbsp;lt; A,qui tacito animofratrifuccenfer, SC ficaufa con

filio 8C multorum cognitione digna uidetur,quoties ira uocc aut gcAu deciarauimusideniq; figthennaejnccndium cômcruir,quiconiumeli^

ÎXPOSITIQ

gratia fratrem appcllamt, qua tandem pana pleâetur homîcîdium, quod probrofis uocibus conuicqs multo eft grauiut ƒ An tor mentanbsp;funtaliafupra gehennz cruciatus^Quid ergofib« uult,quod cfdcshonbsp;minis ultrafummum cxaggeratur i nimirum ut uel fie intelligamus,nbsp;quantoprre charitatem nobis commendatam effe uoluerit, qui nouanbsp;faciens omnia,affeâû ueteris Adz,odium uideiieet,amp;faftidium et connbsp;temptumfratriSjtantop'te deteftatuseft,fublata antiquorum licen*nbsp;tia,quibus propter duritiem cordis multa olim concefla funt. In legenbsp;enim ueferi folum przeipitur diiigendus proximus.de diligendo ini'nbsp;miconulia fitmcu’o,quin odiohabêdüinimicü in Leuiiico fubindicanbsp;tur.Qjrod Seruator nofter qu^fiexpreffe diflûcflef,apâMat.adiccit.nbsp;Cæteru.m hoc ioco iusnaturæ,ad uim uirepdkndam exnmulantis,innbsp;tanto hominum feme tipfos immodice amantium numéro, defenderenbsp;nihil attinenneq^ChriRus gladiumprincipibusadennr,auc leges ex*nbsp;erceripœnafqjinfiigiamagiftratibusprohibuit, qui apud Lucam fa-dum Filati, Qalilzorumfanguinem cum facrifîcnsipforumnrXcêiisnbsp;non damnamt. tantum fimilem poenam pariter dciinquentibus cem-minatuseft.llludmagisrefertadinonere,contra hoc przeeptum nonnbsp;leuiter eos pecc3re,q diiTimulata necefTitate alienæ uitx aut faniæ,quxnbsp;interdum ipfa uita charior eft,(um poflunt,non rubueniunt.neq^ illi abnbsp;homicidio exeufari poiîuntjqui homines non impetentes,ob hoc tan-tum,quod a noftra religione alieni runt,trucidanc,aut côcutiunt t imonbsp;ob hccipfumcommoditate morum alliciendierant, non diuexandinbsp;barbarice,aut in incredulitate crudeliter obtruncandi.Quibufdam uenbsp;ro œftro magis quam pictatis 2clo percitis ,uehemcntlt;r religiofumnbsp;uidetur,(nfidelibus acriter maIediccre,Sed apparet, non audiuenbsp;runt Apoftolum præcipientem Tito,utfuosadmonear,nc de quoqvinbsp;malcdicanune fint pugnaces/ed huntani.omneni exhibentes manfucnbsp;tudinem erga omneshomines:amp; caufam additt Nam eramus,inquir,nbsp;amp; nos quondam ftulti,inobedicntcs,crranrcs,fcraicntes defidertjs, 8Cnbsp;uoîuptatibusuaviis.in malitia Qi muidiadegentcs,Quodfiilli hoc facenbsp;re debentjco quod quondam erraaerunt: qaanio magis nos docebitnbsp;«fta’cnit3S,qui adhucin maîicia Si flagitqs ton hafrcnius,ipüs frequennbsp;1er ludïisô^ Turcis quibusmalcdicimu» S( arm: intciit.-musdeteri-orcs^

orcÆdlutn autein in quo tot milia hominumoccîdiiBtur,quam con ueniat Chnftianis ftcundo libro de usduiratc pauds oftcndic Dlt;Ämnbsp;bcoiîus.nec tantum operx fumendû uidetur^uc dcceamus iicere quannbsp;tum, ut demonfti emus,qua ratione bcUum liccac uitare.

NON MOECHABERIS.

habet uindicem/um non minus interfîtreipub. Chriftianr inuiolata fiTc coniugia, g lutam eflé cuiqj pccuniariim Si fimilium return pof-feâîoncm.Fornicatioctiâadulteri]fpecicscft,dicente Apoftoîo: Quinbsp;fornicatur,in proprium corpuspcccat, Mulier autem de uiri corporenbsp;fumpia cft,8i illi per naturam aÔeo in uxorem deftinatazqua quifquisnbsp;extra matrimonium ad ftuprum abutitur,in proprium corpus peccacnbsp;dum hoc fornicariae impend!tur,quod uxori, quae proprium uiri cor -pus eftjdebebatur.Etobhanccaufsm potiflîmumfcriptum cftîPro-pier fornicationem autem unuCquifq; habeat uxorem fuâj^Si: unaquçq;nbsp;uirumfuumtmultomagis propter inceftû Si, aba non nominanda fla-gitiatquamuisrcperti fint,qui fornicationem latale peccatum efiene-garentSed utriufq;teftamentiprfcepta reclamant.Dicicenim Icxue-tus : Non eritmeretrix de filiabus Ifracl, nec feortator de filiis Ifrael,nbsp;Et diuus FaulusiNeqj fcort3toies,inquic,ncqj adulteri ,ncq} molles,rcnbsp;gnum Deipoßidebunt, Chriftusfontem omnium aôlionum noftra-i um,ncmpe cor,repurg3re cupicn8,dicit îQui uiderit uxorem proxi-mi fui ad concupifeendum c3m,iam moechatusefteam in corde fuo»nbsp;Ad quod refpiciens Hieronymus,exclamat: Vth nobis,inquîfns,quinbsp;quoties concupifcimus,totiespcccamus .Quarc uitands func emnesnbsp;immundae 8C inordinatac cogitadones ,pcr quasornnem in nebis iafdnbsp;uiam Se libidincm præcipue accendi fcripfit Chryfoftomus. V Jtsnd ,nbsp;quoqj funt ocia comcfTationes^tcmuleniiajIuxus, praaa coHOip:

E X P OS I TIO

8i aliæ occaGones impudicirirfubfcruicntcs.Plura turpitudintim gene ra, quib'js uei in cóiugio,uel extra conißgiü pofiticontaminaripofTûr,nbsp;conttnemorari no eft neccfle cum quiiibet ex eoquod lex diuina per«nbsp;roittit/cire poffic quidprohibcat.Qui hocpraeccptofpirituaJejn for-nicationem, qua ,C hrifio deferto^anims pfccstisfeproftituitjuetarinbsp;aiunt.'codcm colore huic ioco peccata infarcirenr, per quae homines anbsp;Deo difcedunt.De quibus Apoftolus fcribiitDefpondi uosontnes uninbsp;uiro uirginem caftam exhiberc Chrifto,

NON FVRTVM FACIES.

Vrti nomine fignificarur otnnisiniufta poffeflio, aut ufurpjtiorci alienf,quæ uclfacraeft,uelpro«nbsp;phana,priuata aur publica, Aggranarur autem furnbsp;ti crimen ex uarqs circunftantfjs .Non cnim codénbsp;modo peccat,qui rebusomnibus exuberanti .'liqdnbsp;adiinit,amp; qui inopi rê neceffariâ eripit,præfer[irnnbsp;__________ ß quicoIiicalienuiTi.ipfeabundet,(îcuc nulla nccef* fitate coaâuj feciiïc uideri polTit.lSam his modis Nathan cxaggerauicnbsp;pcccatum Dauid fub perfona pauperis fpoliati,amp; diuitiscpprcfToris«nbsp;Qucmadmodum G princcps profufus aut alioquirapax populum fuûnbsp;quocunque titulo expiiet,âC pauperutn fudore parta ad fe rapiat, pec«nbsp;catum erit.quouix aliud grauius. £t qui fînitimis bella indicunr,nonnbsp;ob aliud,nifi quod illos opibusflorcntes uideantjnon bellatores/ednbsp;prædoncs funtjqualcs amp; illi,quimercatores in irincre adoriütur,quorum facinora quia cop rjs amp; faâ iombus pler une); munita funi,fcre poenbsp;nam inter mortalcs t ffugiunt. Quiuero laborantibus racrcedcm maligne aut omnino non foluiint,Dei ultionem praefen tem in fe prouo -cant.utteftis eftlacobus Apofto. Neqjmulto leniusdclinquunt infidinbsp;operarq opus prorogandOjUeî data opéra corrupte faciendo. Validanbsp;mendicantes,public! furcs funî,quos ocium amp; panis alienus multa manbsp;la docent. Iftis Chriftianus magiftratus laboré dabit pro elecniofyna,nbsp;ne gratis manducenr panem.Et fortaU'is de hisfenßt Apoftolus cü feranbsp;berett

DECALQG I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXVIII,

beret: Quifurabatur,iam no furctur,inagisautcmopcrctur manibu?, uthabeatnon foluinquoipfe pafcacur.uerumetiamundetribuacali-'nbsp;quid neceflïcateni patienti.Qui uero uittatas tnerces pro in te gris, 8Cnbsp;infectas fruges aut uina, uel aliahumanis corporibus neceifaria diuen-dunt,quolucri plus faciantgt;non fures fo’um,l£d nencfici quoque funr,nbsp;modis omnibuscoercendijUc communiïas damnum capiat, namfu-runculi ifti, qui täquam Pythagorici cquo animo toïluni quiequid in-cuftoditumoffendcrintjincauïipanterjamp;iafottunatijciiodant poena»nbsp;legibus,quasolimncquelexMofaica diâauii,nequeRomanafeueri-tasnouittfed tarnen poftea neccifitas extorfit 8lt; infiixir, crefcente indies numero hominum/uam defidiamSC luxumalienishboribnsSCnbsp;openbus aientium. Auaros quoqjfurticriminealicubifentemia Diuinbsp;Hicronymiinuoluf.,qui nccipfi fuis rebusutunturgt;ncc aiios uti finöt,nbsp;quumad indigêtes pertineat,quiequid noftris ufibusfuperefttfed hacnbsp;rationeprodigoiuftusfurtum impingeretur, qui rebus fuis abutitur,nbsp;quod auaro obqd non poteft,qaiuc nonutitur.ficetiamnonabutitur. Deinde profufor pratterquam quod multos fecum corrumpit,ninbsp;hil reiiquum facit,quo quis reftc uti poffet, cum auarus multa aliquo-tics relinqu3t,qu3ein pios ufus conuertiqueant.Fueruntautemqui furnbsp;tioccafionemintotumtoîli poiTe putarcnt,fi inter Chriftianos communia effent omnia. Sed iftiimaginatifuatomnesproboSjquiSfinnbsp;commune pro uiribus !3bürarent,8^ ad neceffitatem modo rebus patnbsp;tis Si in medio pofitis utcrentur.Qjtod cum multofecus habcat.optanbsp;ri poteft/ommode fieri non poteft. Crterum qui ecciefise miniftrisnbsp;cenfum aut décimas per fraudem fubducüt, uel corrupta pro fynceris,nbsp;aut accifa prointcgrisobtrudunt,D;iuocc apud Malachiam coargu-Bntur,8lt; ApoftolifententiadamnanturjquipræcipicndodicittCômunbsp;nicet is qui catechizatur.ei qui fe C3t€Chizei,in omnibus bonis,amp; ut o-mnemimpofturamexcluderet,protinu3 aiiiccitiNeerrctiSjDeus nonnbsp;irtideiur.Deum enimirridcriinterpretatur.cum ecclefiæ miniftri de-bito cenfu fraudantur. fed ediuerfo qui bona ecclefiaftica nequitcr pronbsp;diguntjinofficiofao négligentes,pauperum CHRISTI im-memores, uino madidi, epulis diffenti, iibidinibus confpurcati, innbsp;«onfçnjos duri. iadsnaçntes, non facientes quod debent,nbsp;' ---------* ......- --

E XP o s I T 1 o

Sc quod non dcbctar,rigide cxigcntes.qoatn longe,non dieam a fuf-10 fidafacnlegio abfint,(pfi uiderint. Cerf e non diffitnilcs funtillifcr* no,de qao eft aped Lucani: qui abfcnte domino coepit cdcre amp; inebrinbsp;arigt;5k percutere conferuos fuostqutm dominas reuerfus dilTecait, SCnbsp;parum ciuscum hypocritis pofuit.

quibui de capitc aur poffcinonibas agifur, S'Snbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niagna ex pane pendent a ttft;monijs:qu« fi menda

funt,caufae iuitifiimæ periditantar : id ne fiat, hac lege Deipeculiariter cauetur.Crimen autê ifiud exag

gimusuaculum,gladius,SCfagitta acuta,homo qui loquitur córra prO' xitnum fiium falfum teftimonium. Nam quodiudexmale pronûciar,nbsp;quodc^ huius fententiam alq perperain exequuntur, amp; quod innocësnbsp;indigne paticur,faifo teftimonio imputandu ffi,unde h^comnia pronbsp;deunt. PcenaueroeratlapidatiOjUC liquet Danielis xiq, amp; uthanceuanbsp;dat calumniator apud homines,tarnen Dei manum non efFugier,refenbsp;rente fcciptaratTeftisfalfus noneritimpunitus.Et rutfutTeftismennbsp;dax peribit. Qjjisautemdubitethuicpraecepto8dillosaduerfari,quinbsp;famam proximiapud alios mordtnt,fimiliter,8lt; cos qui pronas ofatrcnbsp;öatoribus 3ure.s accommodant ƒ Addantur his qui ferunt difcordiânbsp;inter Fratres,de quibus Sapies aittSufarro amp;: bilinguis malediâus erit.nbsp;Multos cnim turbauit pacem habentes.Etiam illi qui exfeftuca trabénbsp;f3ciunt,leue malü grauiter ampüficantes, quibus hcdie plenuseftmunnbsp;dus,qui colant culicem inaIns,SC uaftum in feipfis camelum deglutiûr.nbsp;Sed pulchre monet quodam in loco mâfuetudinis excmplum fan^usnbsp;BernardustSi potcs,inquit,cxcuf3a(3ionem:fi non potes,cxcufa intennbsp;tionemifi necintentioncn3,exci3fa tentationem.Vide quot modis fuc -currendum putarit peccaio aliquo occupatis uir mitiffimus.lnfumma

I

DECALOCI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXIX.

prohibctnr omisfermofratrinoxiu8,8lt; quod ifto am pliuseft, a fcrua--tore noftro,qui non ucnit uc legem folueret, fed adimpleret, etiâ qmc' quid non prodcft.dum didiuir,quamnis no doceat,incerdicitur,Omquot;nbsp;nis enimGhriftianorum fermodebct eflè conditus in gtatiafalis St fa-pientiz,at poiTit zdificare proximum.Sicenim ApoitoIus:Siquis eft,nbsp;inquitjfcrmo bonus.is ex ore ucftro procedat ad zdificaiionem,quO'gt;nbsp;lies opus cft,ut det graiiam audictibus* Confideremus autem quid fpnbsp;bi uelint hzc uet ba xQuoties opus eft. Videntur enim fignificare,bonis quo^ fcrmonibuspeccari/inon opportune proferanturradeo locorum. pcrfonarum et temporum ratiohabenda eft,ne fanâü demusnbsp;canibus,aut margaritas Euangeiicasobiiciamus porcis, crapula amp; ui-nolentiamadidis,iuxia illud Ecclefiafticijn conuiuiisuininon arguasnbsp;proximum tuum.Non quod arguerc malum fit/ed quod uino obru-toscorripere, plane ftukum 8C intempeftiuum fii,Nam ad tales uerbanbsp;facere,eft cum abfentibus loqui* Verum qui non delinquit in uerbo»nbsp;hicperfeâustftuir»

NON CONCVPISCES VXOREM PRO-ximi tui.

betur,ita hie eius perpetrandi defiderium conftringiturtSC rcâe diftin guiiiur malehcium amp; eius deßderium, cû propter homines craiTiores,nbsp;turn propter drum iudiciorum.Nam ucDeusinafteâum maximeaninbsp;m3duertit,ita hominescontraefteâum magis afpiciunt,peftraqcornbsp;amp; Holuntatcm hominisinfpicerenequeunt. Quam aute olim grauenbsp;fuit ludæos adulterium ipia re committere,ram nunc Chriftianis cri-minofumcftjeftufocordeadadulieriuminhiare VndeetProphetanbsp;Hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cquiamp;

E X P o s r T I o

equîs himniendbus coparat cos, «qui hac côcupifccntiaîhflâmatîfunrî quos aîtcrius Prophete ucrbis reuocarc oporrct,nc uelint fieri ßcut e-qu!JS Sc mulusjin quibus non eft intclleâus : fed uiribus rationis infitaenbsp;accerfitisj^SC auxiiio D E 1 inuocato, fortitcr prauis cupJcbtatibusnbsp;refißat, öi paruuios eciatnnuin aduicerandi S^fornicandi afieâus,nbsp;tn corde pullulâtes,ad petram,quæ Chriftus eft,anidant,r4s morafir-mati, intitnis anitni uefceribus concepti, pariant fniquicatem*nbsp;Ex animo enim procédât cogitationcs mals,cæ des,aduïtcria,ftupra,nbsp;furta,falfa tefiimonia, conuitiat et hæc funt quæ imputant hominem,nbsp;quï non procédèrent in opus damnabilcjoift praeceffiffent in male afnbsp;fcâo corde.Q,uare,fcriptura moncntc,omni euftodia euftodiendü eftnbsp;cor,ne concupifcatilIicita.Sicenim non erumpent ex nobis faâanefa-'nbsp;ria,et carnis opera,de quibus prsedixit apofioius: quod qui talia ague,nbsp;regnum Dei non poifidebunt.

NON CONCVPISCES DQMVM PROXlMl tui,non agrum,non feruum,non ancillamjnon bouem,nonnbsp;arinu,ó( uniuerfa quseiUiusfunt«

OEcunda furti radixeft,aliens reiconcupifcentia; quam quifquis in fe mature extinxeriqfeptinwm prpnbsp;ceptum coramDeo nunquam uiolabit,neq;cnim furnbsp;aut plagiarius,aut abigeus eric,qui alterius domiciliumnbsp;aut agrum,feruum aut anci!Iam,bouem aut afinum, ôC,nbsp;his fimili3,non appétit lt; Achab dum nimis indulgct

D E C A L O C E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXIX,

prat rep ta de moribus,ne quo modo excidant,poflquam cordibus itn* preiïafunt.huc enim præcipucîendicËaxngelicadoiftrina,utai^£âunbsp;pcccandicareatnas.’idquod Deus perfpïntumfiliifuiiargiturcredennbsp;tibus.8lt; hac uua ratione utcunc^ diftinguitui- kx noua a ueten, quodnbsp;ilia Oei dfgitoin tabulislapideispotius quamin affcdibusplurimorünbsp;fciipra effet: hæcuero fpiriiu Dei uiuentispcnitus imprefla fit tabu-fis eordiscarneistS^ huncfpiriiumeiufqueinfcnptionein quinon ciï-cunfert in corde fuo,non eft Ghrifti. Quanquamet tempore Icgisnbsp;antiquz extiterint, quoru.*n non manusfoium a fcekre,fed animusnbsp;ab cius perpetrandi cupiditate purus efiet, qui qucd tam multis prz gt;nbsp;terea cxremoniarum obferuationibus onerati fuerunt, uere iuguntnbsp;graue amp; uix ferendüfuftinucrüt, toiü dient in seftu opusfaci£ntcs,8Cnbsp;aducrfus farcinain uehemcnter onerofam grautlfimeluélantes : a quanbsp;nosaducntusChriftiSeruatoris Iiberauit,quifu]gore fuocæremonia-*nbsp;rum nebubsdifcuffit, Seuetuftorumrituuminuolucroreduâo, cla-rumxternzueritatislumenoftenditiquod facramentorum infiitu*nbsp;tioiie offufcatum non eft, co quod natura fuaptefponte hominem adnbsp;fumptioaem cibi potufque, 8c lotionem corporis impellat : quarumnbsp;rerum ufum humans naturæ neceffarium Seruator nofter etiam falu-tiferum nobis effc uoluit, mirabili modo corporalibus rebus fpiritua -lem uirtuteminfundensî cuiusefficaciain animam penctraret,amp;u-tranque totius hominis partem falubriter reficeret. Quamobrem hocnbsp;fafce ieuati, multo cxpcditiores gradimur per uiam Euangelici com-p£ndii,qa3in patres noftriperanfraâus Mofaicos tot extcrnisobfer-uaiionibus oncrati,8i prope fapra uiresgrauati,quod in Aflis Apoftonbsp;lorum Pettus dicerc non dubitat, Nam qui macericm antiquum popnnbsp;luma nouo dirimenrem indicarccupiunr,eamque fabricaniur ex di-uerfitatekgis ad mores perdnentis, quodea longe alia fit in nouo,quanbsp;fuerit in ueteri tlt;ftamento,nonfatis fe ab hacquxftione explicant.nbsp;Praecipit G hriftus populo fuo at non amicos tantum,fed Si inimicosnbsp;diligan t,3tquc ct iam pro falute ipforum orent. Perfeâius quoque hisnbsp;apparct ,quod Paulus optât anathema fieri pro fratribusfu’s ludxis.nbsp;Sed quid £* an non hxc eadem in lege antiqua inueniûtur.Orat Aaronnbsp;proaducrfariisfuis, quorum confpica tione contra fe periclitatuserat»nbsp;H q Mofes

4

EXPOSITI o

Mofcs delen nomen fuu de libro uit» prias habet, quam fe incolumi rebellem alioqui tarbain pcrire.Dauid prophetatfi inquit,reddidi re*nbsp;tribuentibus mihi m3la,mcriio decidam ab mimicis meis inanis. Vticÿnbsp;qui gloriaturapud Deumfe nonretuliiretalioneminimicisfuis,a qui*nbsp;bus male muldatus erat, eiiam fe a ftudio rrponëdae uindiâx oftenditnbsp;fuiiTe alienum. Quidf’quod Deus apud prophetä clamatiMihi uindi*nbsp;âa,8lt; ego retribuam.Quo di(Ho,qui$ dubitat ultionem,eiurq^ cupidi*nbsp;tacem in totum ucceri populo interdiâam.cuiSC Efaiasedixit,dicite,nbsp;inquiens,hisquiuosoderunt:Fratresnoftrießis» QuxuerbanS orc*nbsp;tenus,fed ex animo dicenda crant,ica ut in eos qui inimici faâi fuerât,nbsp;tanquam in fratres adhuc fraternum affedu gerercnt,Cû ergo ifta adnbsp;huncmodumfchabeanr,quo tandem diferimine legem nouamaban*nbsp;tiquafecernent iUi,quos aide mas nimiæbreuitatis Audio minus dice*nbsp;re,quam rei amplitudopoftulat,quidum multa paucis uolunt conclunbsp;dere,non pauca diâu necefTaria excludunt,uelu[i,quod aiunt, in nouanbsp;animum,inueterilegemanum duntaxat cohiberi t SC hanc amoris,iUanbsp;timorisciTeroIim umbrisSf figuris omnia occupatafuiffe, nunc lucetn ‘nbsp;fine umbris,amp; ueritatem fine ngurisexhiberi rolimlanceasSCgladiosnbsp;uiguiiTe ,at nunc Euangelij tempore lanceas inuomeres,amp; gladios innbsp;fakes confiatos ctTe.Cum tarnen SC nunc bella gerant ChriAiani nonnbsp;admoduminfrec{uentius,neq^ ira ualde mitius quam quodamludzi,nbsp;adeo,uc iam pafTim plures reperiri po Aint lancex, qua uomeres,amp; glanbsp;dn,quâ Falces tquos ob frequente ufum rubigononaudetinuadere,itanbsp;damusoperam ut haec propheiiapacifica aliquâdo cóplcatur. Adhaecnbsp;fub lege noua exercé tur leges iudiciarix, SC poena corporalisde male ¦nbsp;ficisfumitur/in nonnullisacerbius etiam^quamfub lege ueteri, ficut SCnbsp;inaltisquibufdamrcmiAhis.Tum quoep Ecclefiapropter infirmos,nbsp;quorum magna multitudo*eA,non illibêter t etinet ex remonias alinbsp;quxtamen magisadmonentpietath,quam piosFaciunt.Denic^ 8c uenbsp;tus lex multos habuit,quos non feruilis terror,qucrapcrfeâ3 charitasnbsp;foras mittit,fed caAustimor Dni,qui nihil a perfeâa SCuera charitaienbsp;Dei diAert,omnem docuit adimplere iuAiciam.Quemadmodum edi*nbsp;werfo complures tollerat Ecclefia ChriAi imbecilles.q fub lege adhuenbsp;îâq fub ppd3gogofut,g necdü libertatëfpûs h3uferût,neqj ad Chriftûnbsp;lt;lcduâifût,utlt;x fidep dikäionc cjîtegd bonû ê operäte,i«fiifieftur«

Oya-

DECALOG I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXL

Qnapropter SC in populo ludprum euangelicafperFeâiûisueftfgia confpiciunturt amp; contra in populo Chriftianorum magna ac pen«nbsp;ludaica tarditasreßdenCertc hoc nos a Iudpsfeparat,quod illi creditnbsp;detune in Meffiam qui uëturus erat,nos in eii qui uenit: illi Prophetiasnbsp;habebant inchoatas,noseastcnemus abfolutas« Hocporroreftat,utnbsp;non Amus fub lege,fed fupra legem,nec earn habeamus aduerfum nos,nbsp;fed pro nobis,hoc eft a Mofe,ad Chriftum tranfeamus,quo Ac ex legenbsp;quzratione noftrz carnis 8C imbeciilitatisadiuftificandum nos inhcnbsp;ma eft,per Chriftum falutem confequamunin quo qui rperat,non punbsp;defîettde cuius plenitudineomnesqui feruantur,acc)piunt:per queninbsp;8lt; nos mundarioportet ab omni inqutnameto carnis S^fpiritus,A monbsp;do perheiemusfanditatem in timoré Dei: alioqui fieri no poteft,utnbsp;homo ab adolefcentia fua ad malum pronus,hanc integritatc prüftet,nbsp;nt necfaâolzdat.necfermone oifendat,neq; afteâu dclinquat:amp; ta»nbsp;men huiurmodilex,in decê Ata mandatiSkexigit,à quorum obferuationbsp;nependetaliquomodofalushominis, cumEuangeliumdicat: Si uisnbsp;aduitam ingredi,rerua mandata« Quid igitur conAIijcapicmusin hisnbsp;quf fieri oportet,nec tarnen ad plenum a nobis fieri poifunequando'nbsp;quidem non fumusfufFicientes cogitare aliquid ex uobis, tan q ex no*nbsp;bis/ed omnisfufficiétia noftraexDeoeft.mimirû quodlacobus Apo*nbsp;ftolusfuadet fequendum eft,qui fubmonct deum potente cfre,libcralë.nbsp;Si bonum,qui dat omnibus affnenteGnee^ cuiquâexprobrat* Qua*nbsp;re A quis eget fapientiaaui fortitudine„petat earn a Deo, in quo Pau*nbsp;lus omnia pottft:amp; nos cum illo in eodem omnia poterimus, A modonbsp;qua par eft,fiducia petierimus« Propinquus cnim SC benignus eft do*nbsp;minus omnibus inuocantibus cum in uerirate, Quart cû tota ecek Aanbsp;dicamusiUi:Fac domine amare quod prxcipis,8é cxcqqd iniCgis:amp; qsnbsp;tuo przeepto obligas,iifdem lua bonitate fu€curra3,ui incrementurnnbsp;fideicapicntes,SC inomniopcre bono proficientes, occur ramus innbsp;uirum perfeâum,in menfutam plenitudinis Chrifti, Amen,

FINIS-

ERRATA SIG R E S T I T V E S.

Prior nutrcrus foïmni,h':era afaciem primam^b.fecundâm, fequens na« fïietas lineamjnqaatrratumtftjdcfignat. Folio z.a,linca lo.pronitas.ibide.nbsp;lin.î8.his.Fol.3.a,ii*.qucm. Fol.4.a, M.manibus,b.4-Jongiflimi. Fol c.a.io.nbsp;fpirituaîis. Fot'S.a.ji. fauore.b c.hac.ibid.li.ü!a.ibid.i(S.manu, FoLï.a.j?,nbsp;crgo,bgt;y«offlt;riiTiu$, Fol ÿ.b.iôiconfufîcnçin» FoEio.a.^.obiccittocculium,nbsp;FoLu.a.i» omncs.Un,ii.ffuâum.lin.i5».quitamcn ab Epifcoponô ordinabannbsp;tur,fcdaprcfb. Fol.tj.a.i.lauare. Fol.i .b.iv.rcexhibita lin.jp panü.linjZinbsp;tum. Fol.iy,8.qui.lin,;o.offkiif* Fol.!6,b./.uirjs.lin,8.ius.fol.i7.a,9,illato.nbsp;b.i.prïcîer, Fol.18 b.y.abcrtoreprsferuant.Gliryfoftomumdicoamp; Augufti*nbsp;num.Foi,«?.a.ii.panmur.b.6.prei:andi.Fol.2o,a'*.dcijfupcreftJin.î4,amp; do/nbsp;mine b.iî .paflus lin.îx.Huk. Fol.xi.b.j i,ten tari. FoLij.b.i.dominusDeusnbsp;tiîus.J!!i.ult.ftaiuis,fol.i4.b.23.Rrtandi.fo!,î) .aji.rcfipit. Fol.iô.b.j». deccnbsp;b.t,Fol.î7.b.6.omniapfccatainf3rcirent.Fol.i8.a.iï.opibus,lin.ij,inuoJut't.nbsp;liii, lî.iuftiiis lUliqaajfi quæ funt.piuS Ledor facile«otriger.