-ocr page 1-

homiliarvIm

.eY DIEBVS FESTIS TAA CHRIST I, DOMI.NI NOSTRI,nbsp;pmdorum eiu!, pro condone proponunturnbsp;explicantur. Pars 11L .

Authore

^cuerendo t Doftifsimo Viro Rodolpho gvaltheronbsp;^igurtno.

-ocr page 2- -ocr page 3-

EPISTOL DEDICATOR! A. 'Llvstrissimo prim-^IPl A C D O M INO, DOMN Onbsp;*OACH1MO ERNESTO, PRINCIPI AN.

haltino, Comiti Afcani, Domino Serueft QC Bernbur^ gijamp;:c. Domino fuo clementifsimo, S. P, D,

: VLCITERRIMAM JMAGINEM regmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, colligendi f propagandi in hac mi-

riarum ^alle per tot urn terr arum orbem, nbsp;nbsp;nbsp;adfi-

nem mundi, E^eas in vione ia ptngere lt;voltiit, quamp;


adfluuiumChebar in Chaldea ojienpte^l Sz^echieli

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prophet amp; ,qtti a Qregorio Eaznnz^eno ( propter

^^ndas rettelationes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab ipfi in imtio ffinedibrt fai rcit ant ur, jff

^'^^mfimilesneq^ inpatrum neq^ Prophetari^m ^ifionibtts extant} appellater:inqua^iditPropheta qeateornbsp;fimilia interfequorem^numquodltbet ante retrb:,ad dextra,nbsp;^^finijiram ^habeit^namfacie/unum alarempar,^nemmaneenbsp;J^b alarumpari.AnimalieiJero illoru facies anteriores fuerunt hu-poeriores Aquiline, dextra EeomnA^nirA autem bouinA:nbsp;^^^ttmquodq^animaldertbitcundum quatuor

^cio equdem hanc Prophet a uifionem diuermode interpret art et ^^^onjmodari. uflinus emm Martyr earn accommodt adBabyloni-^^'^nregemJEbabuchodonotremjCumEanielteetur, quot;egemillunbsp;humanaanitatepriuatum,nbsp;nbsp;nbsp;ab hominemcietateg^ega-

infptimum nbsp;nbsp;nbsp;annum inlitedinem pertraium:^ deriimeey

ybum,fnem ^t bouem comedije capillos eiuspennis Aqetlaf ^^iles facos, cor tarnen humanem ei datemeijfe. B. ^jerb Macari-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'*

gt;peryillegoriamexplicans hanc Prophet a istfionem, int er pret ater no tantum de anima homtn fanbdtficatau regenerata^roerlirn-^^^^^^^deEcclefiaclefii.Alij^'erOj^it^Hieronymus^Euangelicamnbsp;crtam Chrii deriptam a quatuor Euangelifllsorum anima-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

nominibus, quorum in Apocalypquocpt ment io degnari ex-

^pnant cuti ip Auguinus etiam explicat ckm ait :Jlle quatuor ^ynalium de Apocal. loannisfiguram in ^no exprimons nates ^tnbsp;^eifiperater ut Leo immolates ut uitules uolauit ut ^Aqf^ila.nbsp; ^ero h A imagines ad quatuor Suangelifias propter quandam re- *nbsp;quas tradunt congreentiam non incommodepoint accommo--i : Haud abfurdum tarnenfueritfiin hacmplicintentia acqui-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

^musDeumhacuione imaginem regmChrifl^ propagandi in 'oita per totem mundum nobis ob oculos fiatuere uoluie utnbsp;}{ij Chrium,

-ocr page 4-

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dedicator I A.

Chriflumi Re^em nbsp;nbsp;ca^ui Ecclcfiamp; a mewihris fii

niri5:,(jua}n horumptjs auitorihtn, hMtPS regmciutbi^ mus : (}^ rat tone ad ipfitm Cl^rifinm,nbsp;nbsp;nbsp;ad omnes pios, L f.j(

non tneonetnne accommodaripote^,diuer tarnen ree^^^ nbsp;nbsp;nbsp;pc'

G^t

Ht'or. . 4.

Chrtfto debitum honorem^gloriam reltnquamusdpff^^^^^^^ clefiamp;^piosuerbminiflros^ audit oresyhwtss capitisnbsp;tamnfiimi^^ motum non,nifi ex capitefuoabent,ejje^^^^,nbsp;Ptltus T)ei uere habet ^gejiatfaciem hominis,quia corpa^inbsp;numnbsp;nbsp;nbsp;animam rationalem inplenitudine temporis

omnia fratribus ismilis faiiss eRl:,absq^ peccato tarnen. melaismpfit,nunquam dejeret,din omnem At emit at emnbsp;E)ei4snbsp;nbsp;nbsp;homo,confiibftantialis aterno Pal ri,^Spirit ut

t. Fr, li. tpb. U

uinitat,nobis ijerb in humanitate,tn cuiiss forma Deus Patefgt;^ ex genere humano^'verafducia adipim confugientes, afttii (nbsp;hocfuo Domino Slfi^io regitts Tropheta loquitur} id ePl,nbsp;recipit,^in dileco illo fuo diligit,^^datips iuflitiam^nbsp;nam abscp ^cllis ipfirum operibus,meritisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dignitate^

poe, J,

Deinde ree Chrius dicitur Leo de tribu luda,non ideo tan qubdfortitudine fu^^Diabolum ^icerit,eius potentiam fnbsp;bellarit ^fregerit : Sedqubd heroica a dementia ^fittitudi^'nbsp;amnumijelitpoit parcerefuhieisnbsp;nbsp;nbsp;debdlareberbos.d

Itbus enim f fiipplicibus pardt,peccatorumq^ ipforum omnino toit,mitigat tamensperbis verbnbsp;nbsp;nbsp;rebellib. fefid)^ .

dem eolemant innabiles,proernit perdit. Idem ip Taurus,id ed,^vidima,in ara crucis oblata ePt,cutusnguine^nbsp;te,quamp;fufciens ePlpeccatorum nororumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q^A expiatio,

piciatio pro iniquitate norafada,pramp;uaricationita,peccatusn^ i natum , ac deniq^ fimpiterna iuitia adduda ed.nbsp;camruffdmtnlege,vttntypo,gnica Domininori leinbsp;corpusnbsp;nbsp;nbsp;fanguinem,pro tot a Pcclefia oblatum,certum dl, cudtt .

Kwv. i9lt;

Sen. i. lodn, 1,

tutefingula ipus msmbra,quocunq^ etiam tempore Vtuant,^ pl ciatorium illud, jacrieium uerafidefibi applicant, mundantut-Tandem etiam iAquila efi:,quia, ex fublimi adnos defeendefi^^nbsp;canam voluntatem Patris fui de redimendogenere humano,quai^ nbsp;que Angeli3neq^homines,pbfi AdAlapfism, nouerant,^}tgt;lt;h^dt' jnbsp;Patris, nobis primum reuelauit. Deinde rgnrtnbsp;nbsp;nbsp;dfendit not .

trafifiiaboli nbsp;nbsp;organorum ipfus rabiem,^ expandens alas fiat)

fiimit ,^geat nos tandem ex hac lachrymarum ualleinfahltrn , coeleempatriamnoram,cut alibi de huius coeleis Aquid^JJnbsp;tcio loquitur firiptura.

Horum aninialtum imagines foquodam modo non incomrnO propter rerum,qua^ continentjCongruentiamjadngulosChritpynbsp;ref

-ocr page 5-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EPISTOLA DEDICATORIA.

docendi aut fjolitici magifiratus munerefugan-^*^gt;ntn(,ontiigio legitimo, ^elextra, iJlad^ alia ofcta uocation -, ad dgt;Jam chm hommespnt,cogttent,nbsp;^pciltits ee^qudm labtnbsp;nbsp;nbsp;err are. Sint igtturpradentes, caati

I ^^^^^^eii,nonfolum in doSlrinAprofetone^ejiti docent j^ in politica pr^^ntd etiam in regendis mori-y^fiiAiiixtaDecalogiprAceptaactantfinguliofficia ^ocationnnbsp;^j^dulitate fidelitate^quA dec et Chrfitanos.^feiantfinon efie ve-nbsp;flimites,necfialutares fruclus ferre pojfe, nifi^erafide Chrifio fintnbsp;j^^Pfi^^gratianbsp;nbsp;nbsp;Spirttu, reganurficutferiptum e^l : Sine me ni^

^^P^^fiisfacereftem,, Spiritus ^jeritatii ducet ^os in omnem ^eritate,. habe antfmgiiltfacte Leonis,cmfabfit animus leoninus feuma-non tantum labores ^ocationisper fi arduosnbsp;nbsp;nbsp;difficiles,

I f^^^'^f^^^ntfidettam vt habeantpeora ad omnisgenerispericula J J ^^fndaparata,^ cordaSpiritufanSlo voborata,quA nua calumnLnbsp;telapoint penetrare,ne defe ipfis cum dedecore diet poit,qubd tenbsp;t ^P^ci^fint Leones,Belli ^erbcerntfugientes. Cumijerbqutlibetinnbsp;quot;^'^'^ocatione non leue onits fufimeat,ne propter onera illa,quant umuisnbsp;Squot; difficilia,aut propter pericula,quA confetonem ijeritatis,nbsp;rff^^^tiis opera,comitanturfiationemfuam dfrt, quiltbet Chrtfiinbsp;hac in parte fe taurum effefciat,qui non tantumgefiandis cnerib.,nbsp;l^fifdiulaboresferrepotelfedtandemmaiattonietiam deinatusnbsp;^tfingul entm EcclefiA membrisferiptum e^: Omnes,quipienbsp;^^'^tuereinChrifioJefu,perfecutionempatientur. Item : Propter te pfd ^4nbsp;^^f^camurtota die,Alitmattfumusficut oues occifionts.

. andern fadem AquiU finguli Chrtfiifideles habere,etus natura p^^tntalemeffefcribunt,qubdpullosfuosfblis radios aduerfbs intuerinbsp;^'^heofdem expanfis alis tueatur,^ad volandum prouocetfumerifq^nbsp;except os,in lattudtne quieteeis concdt,^ab omni iniurtafDra-*nbsp;^^^^^^^^f^^^tiibus,teePlinio,acrispugna el)dupltciter imitarinbsp;parentes exfe natos,non tantum nutriant,nbsp;nbsp;nbsp;con--

^^^^anmjim legitime defendant :fd etiam ^t teneris tnflillent ^tibus ipforum ijeram Dei agnitionemnbsp;nbsp;nbsp;inuocationem,nbsp;nbsp;nbsp;adpie-

^tabernationm eofdemfiedant,^tfolisiui-^^^dios primis incunabulis intueri, f fub eiu9 alis falutem quArere Minifiri verb ijerbifio locofoueantfuos audit ores explicatio- *nbsp;(^celis, admonittonibtts fdlut arib.nbsp;nbsp;nbsp;necearijik, con-

exemplis omnium ^jirtutum,qutbus audit0- * deformeturfcandalis dodrinA autnbsp;^^,t^Ecclefia,incifispiAconcordiAneruis,turbetur. Sademratto- nbsp;politicusfoueat Ecclefiam EtlijDei^^piasfiholasfe^nbsp;^^iaEccclefiAyprohibeat externas blafphemias, illicitosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imptos

b[iij , cultus

-ocr page 6-

^^BPISTOLA DEDICATORIA. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

cultue toatiCurct proponi ^ceram nbsp;nbsp;pur am doMnam de DeO)

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;njero cultUifit cuos legis dtumiamp;,punia contumacespcenis corpof^^^^

defendatfubditos-jp/orurncj^facultates^comra iniuflam 'violetti^^^' puls latrocinijs3^^ hoium rapinis.

Deinde bac etiam in parte Aquilasnguli imitentur3^t curantesfuperna3^bt e^t Chrif4S3addexteramDeidenSjtjnbsp;membra morttcent3'ueterem(j^ hominem exuentes nouumnbsp;renouatur ad agnitionemnbsp;nbsp;nbsp;tmagmem eius, qui condtdit iHutnl^

Tatione altjs opendat^adalta eum oportere Attendere,qui corporis njiuumejpcupit,^nihilcum terraeicommuneeiyneip

* nbsp;nbsp;nbsp;riora trahi aut repere^edadtperiorapde ^erapmper volare,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

iupittx, intuefh^mstis oculum acutitmu habere debere,ne,

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;menpa reltajefi ctuigraculorum admifieat, qutbus auibusjoli^P,

Lft 0 CA 2f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;argentiq^prAcipu mtra e3^t Pltnij verbis vtar,^

' referunt3 humanumrmonem hocauiumgenus exprimere tent4t} cauea amium reuertitur. Taiesgracult funt omnes,qui extemaq^^^nbsp;ecie Chrttanifmum quidemfimulant {cuius profeionent oretnpnbsp;exprimunt^eandem 'verbelcrata 'vit a abnegant,^,^t pro Chrifl*^^'nbsp;habeantur3'vpu ceremoniarum quandoq^ reuertuntur ad Aqnilmnbsp;fli} fed duo tlla^quibus totus Chniantjmus compr^hendituf, 'uer^nbsp;iicetpdeS3Itern dileciio Deinbsp;nbsp;nbsp;proxtmt^neq^ inprmone,nnpn opert^^

ipPorum3Confpicipount. Namcutifides3quaSpfritusQnrifitdon^^ eH-,permulttplictaDiaboliignitatela faciltme labefitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;connelb^^

ni robore Spiritus S. ffulta nbsp;nbsp;conrmatat 3 it a etiam ehartt

dlecitOynifi ait as radices 3'virtute SptritusfanSli3in piorum corddt^^^ gerit,firmo(pfundament O locatat, non tantum fngect fed tandtnbsp;plane exttnguetur. JSlon enim omnis^qui dicit Chno,Domine,nbsp;uat, 7.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne.jutroibit m regnum ccelorumfedquifecerit 'voluntatem Patrd t

leis,quainiuramentoquoq^exprelfaeh,cmdtcit Deus per Pno^ fxccb.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ego,dicitDominus,nolo mortempeccatoris3fidvt contu

tur,^ 'viuat. ConuerfionemrequiritDeus.quaomnino ePlnecef^'. Et cum illapt3'vere ex gratuit a miricordia Det Patrispt perfb^nbsp;librt io peccato,^^ fenfu mortis Aternamp;,nbsp;nbsp;nbsp;'viuicaturhomofdef^,

SpiritumS. lllaverbhbcratiop^ 'viutpcatio nonePipratextuSitnt^^ minus ofpicina.malifis.pgl omnis generis elerum. Et abscL omni d^nbsp;tatione 'veriimum e^,dato oppotoconueronis3idePl3aamioaliq^^nbsp;impoibile ee,conueronmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'viuific at tnern 'veram effe. jManifi

M^z^z^,z^vv,.^,V,y,UZA9;gt;ZMVJZj-.z,z.jy..- ;

fielet^ contra cor?fii(ntiant 3 (^uodexi^reffo T)ei ^jerboprohibittitn

e^ 3 SpiritMgt;f fitn^inet^ templa aut domicilia, netj^

......ri.-!-....... ''(fcientiam

um entm ei, SpiritusnAineq^ templa aut domScilia, netp hsred

nbsp;nbsp;r^ni coslorum effe poe illos,qui infeeler a contra confeientiam rnnn^^

p^ in ijs absq^ 'ver^ conuerone ad Deum, 'vp adfinem 'vitamp; pef^^

-ocr page 7-

E PISTOL A DE DICATO R I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Jcripfptra dtia: Sprit^s ^eritatis ducet ^os in omnetn veri-It ejn, quis Srttum Chrtfli non habet,non eil einstem,opera {qualtajunt adulteritim,Jcortatio fcl)facientes,regniIDe hare-non erunt. Qt entmpeccatum committit, ex Tiiabolo ell.nbsp;Ilnm njerb ^numquenq^ certb fcire oporteat,quat ijera Bcclea innbsp;Y'^tta, qua 'item oera eius notamp;nt, ^t illiM ccetta membru fin ctniinbsp;da Aquila non^actdust,primum omnium ficiat, Ecclefitamnbsp;(^tetum hominum ample H ent tumEuange Itj vocem tncorruptam,^nbsp;'^^^^dumSacramentisuxta initutionem Chrt4,in quo ctu^^^t^nbsp;T^atrls per mimfieritam Euangeltj,per quod Spiritua S. operatur,nbsp;ell m cordtb. hominum,nbsp;nbsp;nbsp;multos rgnrt adaoitam aternam,

multi in eodem ccetunt in hac ^jita,qut nee renati,nec finiint, ^docirina tarnen conjenttentes. Notas aut em monrantes 'ueram Sc- 'nbsp;Dei^tres e/fi profit emur, pur am videlicet Euangelij doMnamnbsp;Cbrfi0, Medtatore Egt;e/nbsp;nbsp;nbsp;hominum : Legitimus item ^fius Sacra-

^fintQYum, a Chrio mttutorum : Et obedtentta dbita minierio tn quot;'^i^pr^proprx ad mimerium pertinent. Eins .n. promiio, qui ipfii-cd iterjtas,fallere nonpoteil,^jbi ait : Dbicunq^ duo aut tres congre-ierint tn nomine meo,tn medto e or urnfilm, item. Qui vos audit,nbsp;^iulit,qiiiam;gy^ VOSernit, me ernit.

nota,monrantes veramEcclefiam Dei in confieclunt,mox ffiumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;congregatio agnofii potell,qui Ftlium ^Det,eius(^ mem-

^^gt;bpfiilitraccupant,blafihemant,perfiquuntur^ oppugnant. Tdbi-enimfiripta Prophet arum f Apoolorum velomnino abijeiun-^^^gt;quodab Sthnicif,blafih em luda nbsp;nbsp;Mahometiis, fieri confit,

'^dijui vtderi volunt ampledii illafiripta, retinereq^fi legittm Sacra-^^'ciitorum vfum, nbsp;nbsp;nihilominus tarnen adultrantes ea,contrarta,^

fi^^damento idorum ficriptorum pugnantiafianciunt,^^palam de-I ^^dunt, in quorum cenum, inter altos, Pont fieij quoq^ veniunt : lllic ^^lt;juaquam ejfie ver am Dei Ecclefiam cert oatuendum ell, licet aliasnbsp;^^lernas notas profrant,qutb. probare cupiut,f viua Ecclefia Dei me-^fi^quales qutnq^ praetpue habent,qui Pont fid Romano nomen de-^Uint,^^cum nunc conuidifint,quodveras orthodoxy Ecclefia notasnbsp;^0 habeant,nihilominus tarnen ex Antiquit ate, multitudine,fuccefii-^locorum pe?finanim,miraculis,f reuelationibus,veTam Seele- nbsp;damit ant : Qua in re monetarios imitantur,qui falfi

^^ulterat a nomifimata, qua pro veris procuderunt non exauri vel ar- nbsp;nbsp;.

lfiitipu,ritat e cenfiri,fid ad lt;r.x.b)u,a^ quod in libra ad faciendum aquili-apponitur,appendi,pofiea exfitno forma, nbsp;nbsp;nbsp;colore, qua fucata

adulterari poffunt, probari pofiulant. Sed verbum D E b ^ptdemLjdium ejfe finamus, quod nobis Pontficioimm fucum darenbsp;^^nrabit.

) f iiij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nti-

-ocr page 8-

EPISTOizA DEDICATRIA.

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ponticijperpetub nob obijctunt,quam

Job t. 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admomtionem amici lobt, die entU : Interro^ti ov^

ficro Atatem' priorem,^^ prapara te inquifitionPatfum eoni^

bilesfeintfaptentes ,necfenes intelligunt indicium p^c. ^tcimiit^^n^ ex vetuftate velfela multasferdes,p^ plurimos morbos, contraxtjpnbsp;clefeamfecuti Cymba,cuiconferturEcclefia, quodiutius a,

feenfim corruat:Autficut ciuitat difeiplinafacilim deprut^^^'^ fe indies ad legem public at arum initiareuocetur : U el etiamnbsp;humanum,accefetone annorurn,infinit or urnfere morborumrelt;^^r..i,nbsp;fit,qui mult a p^ docia arte curari non pofiunt. Si veritatem e^nbsp;tale metiri volent,quid quafe refeondebuntPontificij ludAs^tp^^r^nbsp;Abrahami,Patrie credent iumfiliosprofite bant ur,p^ hacnbsp;alogias/uae d prima ^fcp homtnU creatione rpt bant, ^etafir finbsp;fee der is, cum Tieoiniti, tabulas profre bant :Chrifiumnbsp;en-fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rem capitis firpentisjpsquot; fernen Abraha bnedtclum,pronbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L e(J'

lio,Samaritano,DAmonioobfejfo, nouorum,p^nontolleiaado^^^ fit yiAt).2t. tuum propagatore,vendit drunt Sed quid defe Chrifiu^}^^^^nbsp;IudA,antiquitatis ortum iaSlantibus,affirmt,videami^-ait : Si fillj Abraha ejfetis,opera Abrahafaceretis. Ex Patft-l^nbsp;fiis,p^ defideria Patris ueferi vult is obfequi,qui homicidanbsp;loM 114 t'itate nonfletit. Tiefe autem tefiaturnbsp;nbsp;nbsp;^%iiv n ka

Din. 7,

fiim lux mundi, qui me fequitur,non ambulat in tenebriffe^^^. tA habebit. Item : Ego fiim via,p^ ventas,p^ via. Antitp^^nbsp;dierum interrogetur,audiatur,p^ omnib. antiquis,ex regab'^^nbsp;mi p^ certifeimi tUius axiomatis : Primum quod(finbsp;tts adulterinu ,prAeat3pAex huiusfeltus ore difeamus qusreA

EpifiS4d Phi rA EcckfiAip^ antiquitatem obijcientibus.refeondeamttt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

ladtiph. tio,difeipulo loan.Euangelifia^Jn'Aar'x.isQrp.u ^-x^ia, v Quem Libr.de veifn- rc mantfeflus inter 'itus ell. St cum Tertulliano : veritatinbsp;du vit lia.nbsp;nbsp;nbsp;l^ere^otefl,nonfeacium temporum,nonpatrocinia

uilegium regionum. Sx his enim fere confuetudo,tnitu ab rantia velfimplicitatefortita,in vfeimperfuccefeionecorrobonbsp; itaaduerfissveritate'vindicatur.SedTi.nofier Chrifittsvertnbsp;fonfeietudine,cognominautt.SifemperChriIus,pA'p^if^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

veritaspiternaftt antiqua resIiderint ergo,quib. nouu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

tus eft-Harefes nontdnouitas,qudveritas,reuincit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g


-ocr page 9-

EPISTOLA DEDICATOR IA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

J etiam uetJ^f confaetudo:Q^

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) non imp!dire debet quo minwf^rAualeatnbsp;nbsp;nbsp;^j 'tnct

confaetudo ,fine vent at e, vetuflrrs errorU e^. Quare

^tt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idem loquitur) Audiendi44 e^j non debemtti

d-fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;altqu ante nos faciendum putauerit, fed quid, qui Pompd

^i^^i^gt;P^iorfecerit. Neq^ n. hominis contetudtne q^i oportet.Nam fiSacerdotes Deinbsp;nbsp;nbsp;Chritfu- f^ibr. g.

di ifi Euangelio maximb die at : Egofam lumen mun-Aquitas : Qtutamab initio non temporis valere nequaquampount. Etfi regibusnbsp;fc^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eccleafiicispoeionibus nonprAribitur^multo minus mitlo^tiofunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

veritatieius3 ampliimo certiimoq^ EcclefiA thefauro^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

^ntiquitatibituutPontificifmultitudinempro conmitutre tiota. DeTQ^manafeu Antichr^fi^anaquidem3nonnbsp;^ff de Vera Dei, Ecclea, verum effefatemur. Namex multitu-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eccleam monrare volent, tum non Noham cumis, Gen.7.1 z.

ememulieris verafideampl^ebdtur3fidreliquosho- ߒ^xerx f'lt;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dthuiij aquisfrbcatifunt : Non Abr ah amu cumfua Sa-nbsp;nbsp;nbsp;gt;4'

'y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j qui, Dr Chafdimjfu Orimafla (vt Plutarcho i-

^PP^llatur') veluti Deum coluerunt: Non pofleros AbrahA3d cumisibditis 3 in mari rubro bmers : Non deniq^nbsp;lf^mcumparentibusfais3nonMariammatremDomini3nonnbsp;dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duriA virgtni53 non Stmeonem, non Anna Pro-

fm c:d Pontifices3 Scribas3Pharifios3 SadducAOS 3 nbsp;nbsp;reli--

amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carneaumpta docentis membra pure Eccle-

ef,-/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfis fateri necefife erit. Sed, quiddeia nota

d^T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expendamus: Non er is pod multos ad mala.

p(^^fAim3^g} viamatiofam3aitP^ominus,quaducitad pxod t/. P^ii^tttsmgregem non timere iubet :nbsp;nbsp;nbsp;addit3 f

C)c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effeAterno Patri3lpdareregnum.Concludimusigttur,

^ihi^tidine hominumjpotiusfalquam veri,^^ magis q^-dfyncerA puritatis, prAfamptione coUigenda effe3quu3nbsp;(tordis homtnis mala fit a pueril iaa, p in-^, t^mntbus hominis natura prona fit 3 prAcipiti ca- nbsp;'iinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i. ^d bonum vero3non , niviolento, coaPlo

Qtfid, Prophet is acciderit, tefaturriptura. 1- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

p^^^^ntabilivoce conqueritur 3fefilum effe 3 qutnon dereliquent Nonne in iMlichAam3verum Pro- gpet.nbsp;^-^o-Pfi^tsdoprophetA^leremiasduSlos ee3totunbsp;ce^^^'^^^hl^a.cerdotes,et Prophetas dicit3lfaias 3pi/^terpaucitatenbsp;inpopulo ludaicOjCt quod brachi dni. Chrtu3lapfQS erigerenbsp;im-

-ocr page 10-

EPISTOLA DEDICATOKIA.

f imbecitles aduere^ Tgt;iabolum, eiiis^ organaidefendere^'vol^^ exclamat : (Juts

nonagnouerinl:,nonfruratritnjocei..---------------- j

noro,^^ brachium Dommi quis agnofiet ? Ueriimum .n, ( ' * tosnbsp;nbsp;nbsp;hicronjmta loquitur^ per dtueia erroru C.i,.

reuerti laeoq^ ttmendum eje^ ne^ quos

Iedn.1^,

diuerticulaA^ itmer habere nos credimui^eos comits habeamus erroris-periculofamt imitari iose qutb. dubitaSj an fmitandtnt,idnbsp;certe imitari tutiimum e^jatq^ Eirs ^eigiafequi, qui dtxit- 0nbsp;/um ^'iaj ^jeritasnbsp;nbsp;nbsp;^ita, Nunquam emm errat,qui

tem,(^yc 8t reguU certA loco tiobis ee debent dida^Hieronymi 'i , lulrijioattnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ewntiumnon facit errori patrocimum. Item Def^^'^

Impudens oratio esl dicerc ,cfallum ee. Nonenimsfiq^^^^^^^' leges aHum eil, id imitari licet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

EertibiPonfificij locorum nbsp;nbsp;pernarumfucceioncun

quam fucceioni ^era doMna opponunt, quam nos notanitߑ^ mus ^eramp; Ecclefia. Sedloco certo afxa g alu^ata e Eccle^^^ ,nbsp;haras ^urcicaspro Scclea agnocant oportet, cum tpnbsp;^pooli ipi'cs, plurimis in loc docuerint, ^jbi nunc ienpuni gt; anbsp;FiliumDeiblahemum, dogma Mahometi docetur.nbsp;ondebuntChiio,qui 'ueramadorationem,quA nullibtri^^'^^^nbsp;tDei Eccleafit ,nciq^ ad montem SamariA, neq^ ad Hiefojl^^^^finbsp;^jrbem, aut ad ^micum templumpopuli ludaict, aigat '. Sed^^^ nbsp;doratcres ( vbicunq^ etiam in hoc terrarum orbe ^iuant) Paltttt^ nbsp;rit Unbsp;nbsp;nbsp;'v er it ale adoraturos ee dicit. Qtfidad illas fiptftt

tas ^QcesSacerdotum, populi iudaici : T^emplum Dortiitii, , plum Domini, ^c. reonderit Domintss per Prophet am gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

faHa e'is comprobant. Derba ipusfint : Itc quafi ad locutnffi^ qui era in Silo, vbi habit arefie ci nomen me um in principiO)nbsp;te, quidfecerim ei, propter malitiam populi mei Jfial: Facial^nbsp;go domui huicfuperquam inuocatumeU nomenmeum/uaq^ anbsp;confiditls,nbsp;nbsp;nbsp;locohuic,quem dedi 'vobis,^ patribus

i. Pdr, r

SiloEaco^erb ipficomprobauitDeus,Eccle/la locum aUigaam ee ,qubd templum fuum omnino abiecerit fnbsp;nus,id fi in ein er es redigi permifirit,quod vnieum in toto munttojnbsp;de quo Deus ipfi J}ronunciauerat : Hac requies mea in fieculai^finbsp;Elegi,nbsp;nbsp;finlificaui, domum hanc,quot;Jt[it nomen meum ili

In Eptfl dj cfilumPR/gula igitur loco[nt,quamp; B.Hieronymiufirip/it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/(

Pduiin.deiti- erofilymisfuifi,fed Hiero/o^mis ben 'vixi/fie,laudanduni^ uonlt;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hilar ion e firibit, qui, cm PaUinus eet, /quot;

njiueret, njno tantum die Hierofofimam widere voluit, ^t nefi , mnere loc a[dnlapropter viciniam, nec rurfius Dominumnbsp;dere, videretur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q^I

-ocr page 11-

EPISTOIzA DEDICATORI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

^gro pernAtA ii perfonarumfcceiom, quamfnper in ^gt;^abentpernatt Pontifices3^ qtii his iuratifuntj cum Antman ho-mendacio, homicidio 'vero corporapiorum^iugulent, aliud re-y^bifnus^quam quodChrifiusfui temporisPontificibuSiiaHantib.

AhrahA e3 reondtt : Scio3 vos firnen Abraha ejfiyfid quA- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

^^^^^einteificere,quiaJermo metu non habet locum invob. ^os ex ^^s^iabolo efiis3^ defiderijs quot;Patris veri vultis obqui ^c^Jm- Math gt;7.nbsp;loco habeamus diiaripturA : Hic eflfiliu^ metunbsp;innbsp;nbsp;nbsp;^ilyi complacitum eFl3 H^ nc audite, ISlec ePt aliud

^^nfubcoelo3prAt er nomen lei Chrifti hSbaZiareniydatum homini-


'.4gt;


^uo oporteat nosfialuosfiet i. Fundamentum enim aliudnemo cor. g, repotei3prter idt quodpofitum ePl, quodePi lefiifs Chrifius. Etnbsp;^^^ttnufn e 3 quod Chryfiofiomtts ait : P^on Cathedra facit Sac er- 2 in iPcP. nbsp;fedSacerdos Cathedram. Non locus nPiificat hominem, fednbsp;locum. Item: NonfanPlorumfiltjfunt,quitenent locanPlo- quot;*nbsp;^fidqui exercent opera eorum.

Qllpdad miraculaattinet 3quA inlibris Prophet ids f lt;iApo-c nbsp;nbsp;defiriptant, dictmus, ea propt er tres cauas fada 3nbsp;nbsp;nbsp;de-

Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primm, vtfint teflimonia de Deo,nbsp;nbsp;nbsp;oftendant, vo-

1 i hrifli vere diuinam efi, nbsp;nbsp;Filium E)ei ad hoc apparuie 3 vt **

i ^Uat opera DiaboliPDetnde, vtfint exemplapromtfiionum ^utna-^ tUorum exempla, qui miraculos firuati fitnt, inuitent nos ad inuocationem3Vt3ijsconfirmatie^excitathadEleum quoq^nbsp;^ci accedamus, Cf auxtliumab eo in omnibuspericultsnbsp;txpedemus. Tandem vt Sntexemplaapplicationispro-^onu,quAdocent,quomodoapprshendedafitpromiio,^^quomo-^cns hominis3 accedens ad Deum petens auxilium, excitandanbsp;^onfrmandafit. ^ntichri verb mtracula,reipfafalfanbsp;nbsp;fida

tcimonia ee dicimus, f reguU loco habemus dida Apofi oit gentium,quibus nonfolm admonemur,venturosnbsp;^ochrifios cum miraculu3qut eledos et iam 3/1 fieri poetifiducant, ,nbsp;^^iiohrifium venturumex SatanAefficacia, cum omnT'^'^^nbsp;h^odigijs mendacij :fid etiam qubd Dominus ipfinbsp;ifi Gehenna adiudicaturum ex ijs nonnullos, qui mira-^^^tneto ediderint.Et de talibtis miracuUs ex Auguino di-b^^P^^^fi^^l^^l'^^^^lsi'^era,inqutbushomononexmerito loci, tat EaieHnbsp;^^^^ditur. Nolumusnos Ecclefiamprobare ve^xnbsp;^ffi^P^''^tsm,vel ex authoritate conciliorum, velex mira^nbsp;Q^c^tsnf talia innbsp;probantur, quia in eafiunt, non itaque earn pro-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Ptu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^itius Iquum refiirexiet, difiiptosfios adfiiri-

^remittit legis nbsp;nbsp;Prophet arum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pyeie-

-ocr page 12-

EP r STOLA dedicatoria,

DtUt, IJ.

Tia^elatonibiuviombnsPontificijs, ntmiraculofi^^ ecies^ oppomm^i diiafcripturAjqu^ nobis immot a reguU loco fitninbsp;Sifarrexentin medio tui Prophetajuelfimniumfimnians,fdedf^nbsp;tibi fignum ^oelportentum^ euenerit^ fignumnbsp;nbsp;nbsp;portentum, quodb'

I. lchait 11.

t. Rtg. li, /oan //.

i^um, 2t,

cutus ePl tibifiicendoyeamus poft T)eos alienosjion obedies. Carif^^ ne cuiuisiritui credatis fid probate Spirittss^^num exDeofintt^uo^^pnbsp;am multi T^JeudoprophetA exierunt inmundum. Per hoceo^fjofii^^nbsp;Spiritum Dei : Qificunq^ Spiritus confiteturjefiim Chriftutn w csf^^nbsp;venifij ex Deo ePl. Probandi igitur fint Spiritus ex dorina,nbsp;proponunt 3 quafi rec edit a regulafidei defiripta in ver bo, diuinit^^^.nbsp;uelato,tum dicimtis ipfis ad eundem modum prophetare, quoS^^^^nbsp;Caipha^prophetarunt,^^ Balaami afinafimellocuta ePl. ,

Hac in, hoc parte homiliarum reuerendi doSHfiinti'^^^^^ . Podolphi Gualthefi prAmittere volui,vt paucis oftenderemfi^''nbsp;raEcclefiia,^quAipfiiusverAnotAfiint,vtijsagnitisnbsp;tuifiefi adiungat, qutpurioris EcclefiiA notas habet. Hanenbsp;homiliarum lUuftriimeprinceps, Domme dementiime,nbsp;nbsp;y

mit tere volui, non idpo tanium, vtpublice me am erga E. Cdp J uantiamnbsp;nbsp;nbsp;^atitudinem declararem:Sedetiam, quot;tJt grat

dicaremmagnumilludDei beneficium ,qubd CelfiD. dederit, vtnbsp;nbsp;fontes dodrinA cleftis rede cognofeere,^pl^p. i

ano(f Principe digno,z^elo, Deigloriam,ac puritatem verd^^^ irft. feruare,nbsp;nbsp;nbsp;adpofterospropagare,ftudeat. Pilium Dei ofogt;

in hoepio curju diu confiruet incolumem : In agnita met, gubernationem fialutarem H. Ce^fi demtti^^'^nbsp;tur.nbsp;nbsp;nbsp;DatA ^Anno Chrtftinati ex iMaria virgine. J

Odob., quo die Celfi V'.cHmadericumfiptimum At at is{pfi' Dei beneficio, quem ardenti oropedore, vt f hune,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfi'

cuturos annos,tam VeftrA Celfi, quam vtri^ ^Ji^ipublt(^^ fiafticA politic A,ftalut ares,fauftosnbsp;nbsp;nbsp;fdices eefiinat^

Cel

Ueramp; addiciiimui

Jacobt^

-ocr page 13-

Brevis admonitio, sin. ^Vlis DIEBVS FESriS, QVAN-Tvm temporis ratio, et occasio

^blata, postvlant, repetenda, oyo ordine ^^clantur, vnde fanctorum amp; illorum imaginum cliIcus introdudusnbsp;fit in Ecclefiam Chrifti, Quibus ranonibus cultus ille excufctur nbsp;Pontificijs,Quis fit verus tconceflushonor fandorum,amp;tan^!

dem quibus de caufis landorum recordationein reti-neamus in Ecclefia Chrifti.


T IK. HAR^M reg 10 Nr M COETIBrS^ ampkiientibui furitatem do^rinit PropheticAamp;ApofiolicAnbsp;recordattoA^nua fiat Apofiolo^,Marty um,altorum^ quo.nbsp;rundam fian^torum,pium U^orem tn prinapio huita partisnbsp;homiltarum (qua, prater falfa quad am Chrti, Valuator isnbsp;noflr't, explicatwnem Euangeliorum aitquorum continet,quanbsp;in fimilorum feis pro condoneexpltcantur') monendumnbsp;ejfie arbitrer, 'vt cognitis caufisgrauifitmis, qua in cutuilibetnbsp;fiancJirecordatione,pro vtfcret temp(t^s,hinc fiumi (fi repetinbsp;pojfiunt, quiltbet cognoficat,qaomodo in norum comntodumnbsp;fianclorum ft fl is redvttpoflimus.


^Manifefl ver teamur^nos nequaquam tdeo recordationemfandor um in Ecclea ''ߒ ret inert, vt idolatricum illorum cult um,qui Pontificqsprimm in Chrti oude in -eflnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poflea cumultus etiamnum multis in locis ,non abf^nfigni contumelia

enim Ulins ^*^ato,qtiematernus Patergeneri humanohacvocecommendauit, HP'NC AKD[nbsp;f j nohu obtemptrandum efife, qui ait. Dominum Deum tuum adorabis, amp;tlli amp;O LInbsp;^ts : Sedpropter alias graues (jr arduas caufas,de quibus poflea agam cm de vtrofipiusnbsp;gt;rfuerit priui admonttus, vnde fctlicet cultusfan dont m corunbsp;nbsp;nbsp;tm agi num irr epjent

^^^defiam Chrii, fi quibus excuftionihus vtantur tilt idoltra, qui Jan des amp; illorunt oUcolunt.

J ^dutIudaiGentibifsfumpferuntidolafua,quacoluerunt* Itaftnernagnatmpu-^^danegarinullo modo pote fi, multitudinem patronorum tutelarium Sandorum ,quam b^^^dionis,quifldet in loco fndo, vbi non debebatfedere,eleuaturfi^fuper De umnbsp;Ecclefiam jr populum Dei,ab Ethnie is mutuatam, amp; in Chrtflt Ecclefiam in-ejfie, ilUmfi^ fmjfie, amp; adhuc ejfe eo loco (fi honore in Ecclefia, quo olim fuit multi,nbsp;^tntes, quo tum inuocatio tum cultus conuincit. C ultus enim Jan do-I Hrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fofum cultuurn formam compofituse(l,qutbusDijgentium olim coleban-

htflorias hac fie fie offerunt cumult im. Deinde inuocantur mortui jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^grotis, captiuis, naufragijs, amp; qutbuscun^ alijs calamitatibus in hac vita pref-

contra exprejfum Dei mandatum, fie clamant is \ Inuoca ME in DIE ^b-ATIONlS, Eruam te, amp; honorifleabis M E. Nonfandos,aut tpforum idoUinbsp;J^uocaripracipit Dominus Deus nofl er.

Plis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dlis pratendatur, qui fandortfm imagines venerantttr, (fi

De cultuimaginumdicereJolcnt-, Noncolimus flmula-^^fitnulacra veneramur- Dum procumbimus ante imaffins, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tdorando amp; facrifleando contemplamur, dum mantts

dumpreces fi- inuocationem fundimus, dum cereos accendimus, 'asnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; intento animo deflinamus hac omnia, non ad ip fitsfur dets, mutas,

Hd,i r nbsp;nbsp;fin fat as imagines : fid ad amicos Dei, qui in ccelis cum Deo verfantur. ^ptare

^*cebt iniurta idololatrta acujmur, quafi fimulacra lignea (fi lapidea contra adorabis ea, ne^ coles eafimulacra de licet, veneremurnbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cAnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Adiflaa

-ocr page 14-

ADMONITIO DIEBVS FESTIG-

lli i,t pramp;lligi.'ft Pantificiorum rej^onenumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duo ipfis facete,

TJfodoexcufiripjffint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qusd coramfimuiacris religioseprocumhunt :

rum, (^uod eum cult um adfinclys referunt^ nbsp;nbsp;nbsp;Primm enim Lex Deifmpliciter ftoM

oie qu ^rocumbit ,veeratioi;s gratia , ante alit^uod fimulacrum, ntte calturn i'li, exhibeat : nee vllam exceptionem, aut ifretionem intentionis^ ad^cit,nbsp;fine vlla ver a excufittione contra pramp;ceptu mhoc Deifaciunt, qui coratn fimidacris incurua^nbsp;turjCb* religionis cult urn exequuntur, quomodocumj^etiam illudfaium fttumtandcW^^nbsp;tufent.

Debebat ipfirum confiientia , authoritate ac maiefiate verbi Dei quafitonilf'ir, dam percujfiiyperterrepriydumingenua coram fimulacrisprocumbunt dr totnnbsp;fium pneeptum Dei^ quod tfiert die it : Tl^e incuruts te illis ne^ colas ea : noft 'nbsp;gitatione.^ fed toto corpore-, ad illicit um cult um compofito,transgrediuntur,fi'vll^'^nbsp;veri Det,Domini ac condttoris fui,obferuantia tenerentur. lam vbtpalam admiitin^^fil^^, ,nbsp; Deoeli tanta comminationefimpheiterprohibitumamp; vf^ adeo propria cofitatfin^^^'nbsp;nituntur., vt nullum peccati fut fenfum in ipfo idolatria a^u experiantur ;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

non videt, abiecife hoc genus hominum omnem verum ac fineer urn timorem, mnem germanum cult um Deinbsp;nbsp;nbsp;Et enim quid eft vere colere Deum aliud, qum 'certp

d* obedient ia ab illius pendere voluntate amp; ver bo ? Sic Alofes Deut, i o. dtcit : Jfrael, quid Dominus Deus tuuspetit te, nifi vttimeas Dominum Deum tuum,nbsp;les in viis eitss ? drc. Pnde et tarn eft, qud S,fcrtpturafrequenter timorem Dominhf'nbsp;cultu Dei Vfur pat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Deinde quod mentis intentionem concernit, quaft in cultu fimalacrorujnotnnti^ fianiosipfts, quiinccelis funt, re ferre dicunt, in prompt u eft, quod rejpondeam^)'^^^^nbsp;quod omnisift a interpretatio ac r elatio idololatria, etiam hoc nomine damnabilttnbsp;quod Creatura celuntur contra exprejfum mandatum Dei, quoddicit : Dow^^^^nbsp;tuum timebis, amp; ilium SOL M coles. Deut. 6.}O. Matth.-f. Ne^^ enim aliud dteerenbsp;dent, quarn ''..iniios, quoscolunt, ejfe Greaturas Dei.

Ferumhabent Pent iftcij alia per l'ornt a, ex fculneis folqs confuta,

Primo enim dicu/it ' nbsp;nbsp;.

^odideweft,^'(Jft^.^,

Et tarnen quamuis ifta dicat, amatorifiio facit, qua

tricam fuam turpitudinem palliare ftu obtegere cupiunt. eoiimus Saniios, vt Deos: Sat fit mus eos non efi Deos,nbsp;ter a dicat : lion habeo amatorem meum loco coniugis.

tur tantiim mar it o. nbsp;nbsp;Sicifticolunt finiios, cult urn illis impendent es ,foli

tentem : Et dum fatentur ipfi, SanLios, quos colunt,non ejft Deos, dtfi^ftPr fiant ipfimet, quod eos colant, qui nonfioltim alieni, ftddrfdlfi Dqfiunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s tui^

litudine prim um pallium Pontificiorum, quo cultus ftnclorum obtegitiir, profternam, prater alia ficriptura teftimonia, hoc primum me moult, qugt;dnbsp;prohibons fiimulacrorum adorationem (ft cultum,mox in eodem prsceptonbsp;ft ejfe khouam, Deum noftrum, forterri, amulatorem, vifitanteminiquitatcmidnbsp;in flios in tertiam dr quart am generationem. (ftc. ^fiabus verbis ntaudd*nbsp;nobis Deus, qutbiis oftendit, SE SOLVM ejfe, m quo hsrere debaW^nbsp;vt eo nos inducat, potentiam fuam pradicat, qua fe imfune contemni stti nbsp;non patietur. fi^ia fie non jolm Deum, fied fiortem eft amulatorem,nbsp;fierre nequeat, item Eindicem fua maieftatis acgloria, vocat, ft qui earn sdnbsp;ras J autfiulptilia tranffierant, neq^ id breui aut fiimplici vindiHa ulturuinnbsp;jid qua in nepotes (ft pronepotes ft protendat, qui ft dicet paterna impietatisnbsp;res erunt. Perfionam autem mar iti erga nos induere Deum, vfitatijiimut^^f ftnbsp;fiqtddem coniunHio, qua nosfibt deuincit, dum in Ecclefiafintim recipit, fieri cult;Jnbsp;coniugq inftar eii, quod mutua (ft fineer a fde flare oportet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ip j vt onttidUS I-

lis ac veracis mariti offteqs defungitur, it a vicifiim nobis ftipulatur Jiitatemcenittgalem, hoc efl,ne animas noflras Sat an a, cultui fianciorum, au(nbsp;imaginum, vel etiam ficedis alijs carnis cupiditatibus, ftuprandas profituarnus-

9 Deus J quum ludaorum apoftafiiam corripit, eosproieiiapudicitia adulterfi


-ocr page 15-

^SANCTORVM REPETENDA, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

^^i^nerttiir. Ergo, vt mar it m quofancier efl at caflior, eograuitti a{cenjitur,fi Vxor *^^gt;umdriualm indinare videt. It a Dominus, qui nos in 'ver it ate deflonflauit, arden-^'^xttmZelotypiamfuamefliteflatur, quoties, negleclaflan^ifiticoniugq pur it ate ^fle-Ithidinibus conflurcamur, turn vero prafirtim, cum nominis ui cult um, quem maxunbsp;'^'dlibatum efl decuerat, alio deriuamus velaliqua fu^erftitione inficimus. Ruanda-

hoc modo non tantum violamus at am in coniugiofldem,fed iffeum etiam nupttalern iuduilis adulteries polluimus.

Secundo pratendunt fe colere Deum in feanclis, flcut Pfetlmo vltimofecriptum amp; ^^tiiatumeft : Latudate Dominum in feaniis eius,nbsp;nbsp;nbsp;Eodemplanepallio, qut inter Eth-

dlit er ant, idolatricum fuum cult urn etiam velabant, dicentesfe vnum Deum colere fecundarqs, f'erdm fliendum efl, Deum non 'uellefic colt tn vllis creaturis, cutus-etiam fint nominis. Et aliud etiam eft laudare in fa nd is, id efl, propt er fan lies ,nbsp;A' ntox dicemus, quemodo Deus in fieculis rec landetur: Et aliud, colerefianSofnbsp;^quot;necande, Pratereaficiendum eft locum Prophet a in Ehraa lingua non efiepluraliter innbsp;i^^ilistiui'^ fi;dfingulariterfcriptuminJanloetus,'veltnJanciHarioeius, Tandem exnbsp; pot er it cultusfianiiorumprobari, ntfidtHuriftmus, ippum quou^ firmamentum co-'aunt dr adorandum ejfit, eo quod illicfubtungttur . Laudate eum tn firmamento roboris

Tertio inqulunt, imaginem Dei, ad quam homo condttus, amp; poft lapfiumper Chri- reuocatus eft, infianciis cert agnofecendam amp; colendam ejfie, (pre. Pofiem ex te '^^fitre Idoltra,cureandem, filtere renatus esverbo fi Spiritu Chrifli, l^quificutieftnbsp;at er ni putris, it a ettamfllen dor gloria,nbsp;nbsp;nbsp;expr ejfit tmagofiuhftantta illites j in te-

'ifio, aut etiam in alfe renatis fieu regeneratis, proflrat tes tn terram, non adores

Sed audi quiefo clementis'vcrba,qHa Itb.S- tid lacobum firatrem Dominijerit putatur : Si vere (inquit ) vult is honor are imaginem Dei ,nos vobis, quod verumnbsp; epertmut, vthomini, qui ad tmaginem Dei fallus eft, benefaciatis, honorem acnbsp;^^'entiam defier at is, efiurienti cihum, fltienti potum, nudo indumentum, agro misnbsp;peregrino hoflitium, amp; tn car cere poflto, necejjaria miniflretis, (fic. Se-^^''r :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo ifle honor Dei eft, per lapideas (fi ligne asform as dijcurrere, (fi inani-

txanimes figuras, tanquam numina, venerart, (fi hominem, tn. quo vere

Pgt;ei eft,jfernere ? Intedigtte ergo, quta latent is tntrinfiecusferpentis eft ifla perfiuafito, ^pffeadet.vos pios vidert pofifie, cum infenfeta colitis .(fi non videri impios, cumfenjatesnbsp;'tiouales ledit is

ifO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;file etiam nugantur idoltra : San^i pot eflatem d Deo iuuandi nos acceperunti

*^'*^figis amp; mtraculis,qua fiaciuntamp;c. Inde autem non fiequitur,etiamflfianEi ver mi-

4,1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'''/'itm ederent, ejfie eos propt erea colendos,Vide quafio atorum fibrumcap^ 14.

tende ad ea, in quibus ad oculum etiam demonflratur, quemodo ApoftoTt Dei miraculum, ipfiis oblatum, reiecerint. Tindem confitderate tdo-i,^^^fi1tdrejpondebimus Ethnic is, qui (fi ip fl de DijsJuts idem caufari, (fi miracula cul-'^gt;''itfnpratexere,pojfiunt ?

i nbsp;nbsp;^quot;ttd, nec illudaliquidrationis habet, quod nugantur idoltra, Dij gentium erant

homines . Nos verb colimtu SanElos. Pojfiumus enim ad relliflim reger ere-. Att amen colit is homines non colendos, quantumuis entmnbsp;i^tbienfiunt, quibus cult us, joli Creatori competens,nequaquam tribut

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adoramus eos inquiunt ) vt Deos,feedinuocamtts eos vt intercejfioresnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

fitcatos. (fic. yt quid ergo, boni virt, templa Ulis erigitis, imagines in aras collocat, quot;^tas non jelm diebtts feftu qui ips dicat ijnt,fed alias etiam tnuocationem, blajfthi

in Filium Dei,dirigitis,vota ad imagines illorum nuncupatts, donaria offert is, anathes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

nccenditis, dr omnia facit is, qua Gentes cult ui Deorumfiuerumim-fii Deinde, quid opttsefl intercejfioribtss, Ulis, qui cum Deo per fanguiuem C hri-rconcilit t, qui non fioldm homo ,fiedmul Deus (fi homo eft, (fi non tant dm verdmetiamfufiitatus, (fi tarn ad dexter am Dei eft, qui (fi in ter cedit pro nobis ?

^ftis 0 idoltra, amp; Duces teecorunt' Conuertimini ergo ad Detfthper Chriftum, Me-a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diatorem

-ocr page 16-

4A.'DlAQmriQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TEStlSnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^tfp

diAtorem Tki df h onttnum^intercejforef nofirum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;repi/cite, vt in

cum hihetttittdlohnnis-. Si qaispeccauerit^aduocatum habemm apudPatritnd^j fium, amp; ipe pr^picUtio efl propecc ai is noflris, non pro nofiris autem tAntuw^nbsp;totiiu mundi. i, lo han. 2, cap.

o*^ur honos tribuenaus eft Sandis ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .(ttP

ITripkx efi hon orpinEorum. Primtts egraiiarnnt acdio.^qu^ Deo-, Tarumebetur, DebemitseriimDeogratiM agere, a^nodoenderit ex6n'ipU''^^rnbsp;ux, (juodgnificatscrit veileluare hommes,credent es in Chriflumnbsp;dederit DoSores,ant alia dona Ecclea, dr hac ratione relpropter fancies land*^^nbsp;vt modo monnimus. Et ilia dona, vt unt maxima, it a etiam amplicandat^h^nbsp;di ipfianllt,qui his donis fdeltter vfitnt, cut Chrtfius laudatfideles negociiti^^^^'nbsp;Secundus ed confirmtiofidei nofira^cdm videmus Petro negationem,nbsp;dalena uumlapfium drc. condonari,erigimur dquot; nes., vt magis credamus,nbsp;ret gratia fiuperpeccatum-

Tertius hsnos efi imitatioprimmfidei, deinde cceterarum virtutum, pro fiua quis^uis vocatione debet.

Htnc nunc caufie fitmi dr enumerari pofifiunt, propt er cpuasfefia de fiandfi rit,tradiderit docirinam, oflenderit prafientiamfiuam in

Prrt^trr initittA fiinty ^itarutnftfintiefiDetti ceUhnturamp;ei^ratiiagaaturi ^rKmfr^a'innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ocrnam, oflsndsrit pr^fentiumfuim in Ecclefia,miferit

r.lt;efia m'fh- velutt in UC 16 caflrorum fibt inuicemfuccedentes^femperexcrtauity^^'^^^^ tante retme- ^nbsp;nbsp;nbsp; ' ''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'' tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i , .1

ttutnri


ta Ecclefiaadhuc largitur,ficut de Chriopcriptume : Afiendit in altur,cspdfi''\ captiuitatem, dr de dit dona hominibus, alios qui dem Apofiolos, alios vert) Pro[gt;quot;^nbsp;autem Euangelifitts, Ahos aut em P a or es ac Do^iores,aAtnfiaurationetn fancieti*^nbsp;Aminiftrationis,in adficationem corporis Chrii.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Secunda,vtauditoreseduladmoneantHr,vtne intermiione erent fidentem ad dexter am aterni Patris,ddona dantem hominibus,vt tpfie puritsitat ,nbsp;apudnos,drpeeros noftros,v^ adconfiummationemficuli,clementer cogt;ittitct,Ctjnbsp;nbsp;nbsp;jf)'

per ar io sfieu ildebres in Mejfiem fiuam extrudat, eosfi^ Spiritufiuogubernetl^^i'*^* corrupt am Euangel dorinant auditoribus fuis proponant^nec minis pettit^'*^^(idnbsp;er i adulterantium verdat em cleflem,aprofieione verdat isfi abfierrerinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

in hoc mundo montes cemmoueantur ,dr colles contremificant, vt Propldth^ orandus e Eccleo Rex, vt tpfie ceetuifiuo fideles minifiros proficiat.per ijidSnbsp;et, fduspacisfiuo non mouertumulte minus tolli dehere in oternum chrfilfi^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Tertia, vt hifioria Eccleo continua fier ie retineatur ,dr cognofiatur, neceariume,vt tnde doltrinam adconfirmationem fidei noflro, dr cefgt;fidgt;^^^^^ , finbsp;petamus^ffi(imul Eccleoflatum,quos hofies, ipuos veropropitgnatores,v6rds.tti tet Jnbsp;pulus Deifimper habuerit, inteigamus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d

fi)ptarta,vt beneficia Etei erga Eccleo membra expendantur cfi. coghf^^^^ tJiodum dulce eft, drngularem adfiert firuUumpeccatoribus,ad Deum fitrio conuerjinbsp;(yt Stephane ordiamur'}Chrtftus in mortis articulo fi Stephana contempUttdumnbsp;nbsp;nbsp;.pd

Ex Saulo Paulus, ex Perfiecutore Ap9ftolus,faclus cft. Petrus,qui Dominum (fi fiuum abnegdrat,agenspnitcntiam,in gratiam receptus eft, quodetiam Mario Id^nbsp;peccatriciquidem,fiedagentipnitentiam,contigd. lllanosdocent, iJicum fimnbsp;fied ingratiam receptis,non deondeamus animum,nec de venia deeremus ,fed jnbsp;adportum gratioDei, exemplo fianciorum,Deo nos conuertenle,/ertamagem lnbsp;rum ttoftrorum pnitetifiam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi

,^uinta,vt confideratis benecijs,quo DeusfianUisproftitit,gratias agamus^ enarrabili ipus mifiericordta,quamfianEiis exhihutt,quod ipfios conuert tritfiuodinj^^^^dnbsp;reteperit ,quodtot^tantis bnfices ipfios cumulauerd,Spirituj^ fuo fianclotfifordnbsp;vt frementib. etiam DiabeliSydrtpfiorum organis,verttatem coeleftemynbsp;*u vitoprofieint,dAtdolatricoscultus minifterto vrbt,non autem vteorporftfi

SextOyVt cafiusfianorum perpendamus,amp;conferamus cumpericulis , inqfi e vermur. Et exempla illorum confirment noftram fiidem, quodcuti sp, abnbsp;Deo exauditi dr adiuttfiunt,ita Deum Ecclefioto membra,Si in angufilijs ab ipfi quot;yenbsp;^em drltberationeHipetcntyd' expecabunt,fit/ttiltt(r exaudire fiiuuare vsllefiid

-ocr page 17-

SANCTORVM REPETEND/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W

%ri' clamauit dr Dominui exuudiuit eum ex omnibtti tributati'onibM obfirmArepejptmui animos noflros,adueris omnes cafus,pr^-*^lt;^111nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cafihus fan^erumdpfis clamantes ad Dominum exauditos amp;

tpfirum hior^s admohemur^

^ite nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finguli pro vocatione diuinttusfibi concejjafan Pi os imitentur in agenda p.

^^fittutndo cult tl Dei.,diu edenda confetone^patientia, ( alijs virtuttbtu. Ver-poinitentiam,cultum Dei^tonfefionem agnita ver it at is ^patientiam flt;ti rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^otum omnium exempla viua nobisfuppeditantlanPi qua nbis ideoprafcri-

mores^ quantum pojfumus, conemur exprimere, honefpi, amp; tufte vit otnnem impietatem,amp; mundanas concupifcentiascut Augufttnus mnbsp;f'tuinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cap.zsJnquit : Excellentes viras honore afficiendes ejfe imitt ton is eau fa

^fgt;r ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illorum vefiigia, cm tarnen religioniscafa nonfint adorandi. Item

^gt;1)1 J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSxap.Matth. ^tfidfiarduttm, ac vitra vires tuas,imitatio Dei

^^'^^itquamuis fludiofo difficile non fitiTamen quoniam te tuo tudicio excedit, age_ ad tY^^^^^^^^^venias imitationem,Imitare Iejephtqui,adfruit ut cm vff fratrum iniurianbsp;lot/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiiofonte ipfos fubleuauit. imitare Mafien, qui vel pojt mille iniurMs pro

*^f'ttcabatur. Imitare E. Paulum^qui quamuis mille tudais affliPlionibus quoitdie tarnen ee proflute ipforum vobt. Imitare Stephanum, qui, dumnbsp;^'P^^bus^vt hocpeccatum lapidantib^ remiteetur,orahat.amp;c. Hacfiant rma,nbsp;quot;lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Martyribus^quibus 'dimiedruntfianPii^quorum virtUtes dtligis,amp; viPlori-

quot;gt;^11 '^^fif^^'^'*ttare Chriftiane^quos diligisfianPlos^^ quorum virtutes frquentas, ear um pf^^^fidutafpl4re, Eo talis decorum exemplo . quiaamp;hi,defiuperiorumpalesefi-virtue ab eo poter it imitari cuius quam, qui eiits vit am nonfiuerit imiinbsp;. Ctettrm amare non efi,quem imitari noluerisf quemfiePlart detrePlas, eumprofit-^^irttefimulas.

()Plaua,vt laudemtfs amp; pradicemusfianPlos,quod donis Dei ben 'vfiifiint, ( vt admO ^'^^ur audit ores ex cuiuslibet hifiloria ad imitationem.

^^^orum confiant um expet amuspiis adDeumfiufiirqs quotidie mifi,ficttt ^fi^lui-iquot; ee cum Chrifto, vt nos et tam ex angufls hutus vita liber at i, fwnbsp;gt;/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viuamas,amp; Deum Patrem,Filium amp;SpiritumfianPium cor dm intueas

\Chni tota Ecclefia, Uti Eum in aternum celebnmus.

Hfy l^npter has ^ alias gr auii mas eau fias,fie fi a quidam fianPorum maiores noftri reti~ ^(clefia,ex quibus minifiris verbi audit or espount commonefieri, vt e-^fi^^^f'i^ttmodo in nofirum commodum fie (lisfan Pi or um vtipoimus ( tantum dtnbsp;^^^fionepramittenda dtebttsfieftis fianPorum.

PlE STEPHANI MARTY.

Qvi PRIMVS SANGVINEM

'Dit pro CHRISTO RESVSCITATO, ET

DEXTERam ptris exaltato, explictvr jpfius Hiftoria, qux Ad 6. amp;c 7- cap. deferipta eftnbsp;tephanvs, diaconvs fvit ecclesiae col-let tninifterio Apoftolorumjfide amp; S'piritu fanio plenus, fecit pro-digia amp; fgna milita in populo. AccGturcor^ lnedrio blalphemixnbsp;amp; feditionis, quod docue^it, Legem Dei, ab ipfo Deo traditain, nonnbsp;iuftificare hominem,amp;politiam Mofs,cum tcmplo,facerdotio,amp; totonbsp;H------cultuLeuitico,abrogandaniamp; delendam elTc.Huic aceufationi Stephai

j^'^upponitlongamamp;cruditam Apologiam, primm de iuftificatione hominis coram cuius vnam amp; eandcrorationemelTe Patrum, amp; omnium Sandovum omnibusnbsp;jj poribus,docet. Deinde decultibusDei, quod Cercmoniamp;facrificiaMoGica, nonnbsp;'^eri,amp; principales cultus Dei, fed ille, qui eft vnus amp; idem principalisq; cultus,coro*nbsp;*iis omnibus Tandis,omnibus etiamtemporibusmundi, firmiterfcilicet,credere ver- 1|nbsp;A iij bo Dei,

-ocr page 18-

I5T0kAE STEPHANI EX ACTIS bo Del, vcra fide accipere remiionem peccatorum propter obcdientlam amp; mentuninbsp;Chritti,eiufq; fiducia inuocareDeum,eiq;gratias agerejamp; mandata officia vocationislc*nbsp;duld facere, Poftremo, cm Mofcs Chrilum Prophetam audireiuflerir,amp;iileiamcxhi*nbsp;bitus,amp; ab ipfis ludis proditus amp; occifiis fit,ncceflari leges Mofaicas,cuin policiajteni-plo amp; facerdotio Leuitico deleri deberc, docet, hancfolam ob caufanijVthocipfoexci-dio teftarettir Dfis,Meiam niox poftlapfum primorum parentum proinilTumnbsp;humano,exhibjtum effe, amp; leges Mofaicas, forenles amp; cereinonialcs, ( qu ilt;leo lt;1'****nbsp;tus mandats, amp; cum tota politia conftitut'sfiint, vtefltccrtafedesEcclefijamp;lo*^nbsp;Chrifti nalcendi) non elfe ad iuftificationem amp; falutem hominis neceflarias,nbsp;Qimmodo hc infignis Apologia Stephani clamoribus ludsorutn obftrcp^'quot;'nbsp;um interrupta,Stephanus vero propter hanc confeionem ex Vrbe eieus,amp; internbsp;ces fatas ad Filium Dei,lapidibus obrutus fit,ex homilijs fequentibus cognofcenaus-Primum Mrtyrern Chrifti in nouo teftamento elTe Stephanum,tellaturEuk*nbsp;lib.a.Ecclefiaft.hifto cap./, hifce verbis : ConlHtuuntur autem amp; Diaconi per oration^nbsp;amp; rnanuum Apollolicarum impofitionem,ad miniftrandum publicis Ecclefi rebus,'gt;nbsp;probati,numero feptem, qui Stephano coniundti fuerunt, qui primus poft Doroinubnbsp;fimul atq; ordinatus fuerat, quafi in hoc ipfum produluSjlapidibus ab illis, qui D*'nbsp;num occiderant,obruitur,neciq;datur,amp;obeamcaufam primus etiam triumpn^nu^,^nbsp;Chrifti Martyrum,fecandum nomen fuum(Stephanusenimgrc, Corona 1^^nbsp;citm;) Coronam reportt.

HO M I LI A L

Porro Stephantis fide potentia^ edeb^t ^figna wiagna tn popi^lo.nbsp;nbsp;Surre xerunt Autem

^^gog^ 3 ^^ocabatur Ltbertinorum, f Cyrenen^^ Alexandrinorum 3 ^eorum, qui ex CilictA erantnbsp;fiutantes cum StephanOjglnonpoterantrefifterefitpi^^^^^ ^:nbsp;jiritui,quoloquebatur. HIuncfiubornarunt^iros,qtt^diC(^nbsp;lt;^udiutmui hunc loquentem ^erba biafihema innbsp;^eum.Qommouerunt(^ populumnbsp;nbsp;Seniores,^ScAbttt' u

uadentes corripuerunt eum,^adduxerunt in concilit^^'^fi^ u runtq^falfios tefies,qui dicerent :I{omo ifie non cejfiatnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

hlafihema aduerfius locuhuncfanHum sl Legetn. entm eum dicentem,qubd lefius hie HaZjAramp;nus defirt^^^^nbsp;hunc, mutabit tnftttuta, quA nobis tradidit lAofis :nbsp;omnes, quifidebant in Concilto, intuti ejfient in eum,nbsp;faciem eius, tanquamfiaciem Angeli.

Vm DOMINVS et SALVATOR NOSTER? g^ggt; Chriftus,per acerbam crucis mortem in Dei Patris fuinbsp;riamingrelfusfit: Eadem fors omnibus fuftinendaeritjq^*nbsp;illopeviuere, amp;cleftisregni confortes cum iHo fieri,cupnbsp;quia non aha remagis,quam cruce,offendimur,non pracreptrnbsp;vermetiam primitius Ecclefi exemple nos inftrui amp; confirn

eus,nepercutionib.amp;aduerfis,tanquam rcnouaamp;infolitajofFendereihur'^^^^^tC do olim ltis fuceeibus horribiles perfecutiones intermixtas fuilfe videmus,nbsp;nihilominus Ecclefia, Cuius rei exemplum, prsfens,qum modo tralabiiutis?nbsp;exhibebit, fi cm ijs,qu proxime prceirerunt,quoq; conferatur. Narrauitenbsp;fcliciimos Euangelij progrclfus, 8i quod illi iara non modo vulgares homines gt;


-ocr page 19-

POSTOLICIS HOHILIA 1.

multi cx Sacfirdotum numero,credere cperint. Quarc Eccicfi res ira in porta fcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;videri poterant, quandotantisparronis tamq; prclaris de-

Hantur.Ecce vero nouum certamen oboritur,quo nuUum hue v{q;atrocius amp;pe-p^lofius extitit, amp; in quo Stephanus, per cuius latus tota ChriftiEccIefiapctebatur, ncauf3m non verbis modo, amp; conftanti fidei confeione, lcd etiam inguine,nbsp;encoausfoit.

Vfus hiftori prcipuus eft,nc offendamur,fi fbit graues motus furgant,quan-0 omniain tuto videntr, amp; ij iuuare vel non poflunt, vel etiam non volunt, quos no-^Milsitnospatronosforefperaueramus. Patitur enim hoc fieri Deus, vt noscarna-uum ptfidiorum fiducia abftrahat. Si reip dilcamus, Chrifti regnum ncque per exer# 'iwm^uequepervimfficuti Zachar. cap, 4,dicitur) Sed per, Spiritum Domini pro*nbsp;pagari.

^aver hcmultaaliaoccurrunt, quad noftraminftitutionem Si confolati-oaem faciunt,hiftoria tota cum fuis partibus fingulari ftudio Luca delcribitur. Pri-eniny nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;qualis, Stephanus fuerit, docct.

conatus defenbit. Tertio qualem '''huiuscaufcertamincStcphanusgeflerit,amp; eiufdem gloriofiimmartyrium,cora-enicrat. Nunc veto de ijs dicemus, qu ad prfcntis loci tradationem pertinere vi-, S^ephanum inDiaconorum numroprimum locum tenuifTe,pauloantinitiumnbsp;nim verborum oftendit Lucas. Nunc verb ea adijcit, qu ad prfentem hiftoriam-''^^*'^**^nbsp;fidf ^1'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem fide plenum fuifi docet, vt intelligamus, ipfum non inani

* gjoriatione fuperbiuifle, fed vera fideanimatum, Zelo Chrifti amp;glorieipfusfla,-Fidei potentiam addit, cuius nomine miraculorum donum inteligimus, aiiiuj Pauli, quod de donorum diuifione in priori ad Corinth, cap.za. habetur,nbsp;utem fidem Zeii ardore dcclarauit , ita alterum illud fpiritus fandi donum miraculisnbsp;teftatus eft* Et quamuis de publicis concionibus nihil dica-ex hiftori eontextu, ipfum has, amp; frequentes, amp; efficaces, maxi-/l'ftriaSjhabuilTe. Qnapropterobiter,amp;quafiin rranfcurfu,hcviderelicct, prire^^minifterio non omnino alienos fuiffe : Sed licetnbsp;in J. Ecclcfi,dilpenfationem prcipuoccuparentur, fuam tarnen operamnbsp;p.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minifterijs ficclefi, quo ad fieri licuit,impenderunt, vt iuxta

'cntentiam, hoc pado bonum gradum fbijpfs acquircrcnt/.Timoth./.cap.

obfertianda hc eft promifsonum Chrifti veritas, quibus ille fide* inn- '.^^^'ioslruosinfttuit. Akenim, fupermulta amp; magna conftituendos efl,quinbsp;fidles fuepijjf. Idem cos, qui habcnt,pluraadhucaccepturoseirepollicerur,nbsp;ritnsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Experitur hoc Stephanus, vt hic locus docet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qma cnira donislpi*

bonorum difpenGtionem fuii-ipfk .^*^*^*'^^*^gt;piuribus donis augetur, amp; in altiorem gradum cuedus, adeoque ^quot;oigt;sparfadus,ternos amp;cleftesEuangelij theuros, magna cum laudenbsp;Voiu'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' lo primus cft, quem Chriftus martyrij corona ornari

Utc^^citemur igitur huius exempli confideratione, nccconditionis noftr vili-'quot;is ab induftria rcuocari patiamur, quando fide amp; diligentia Spiritus fandi incrc-nobis ad prclariora minifteria gradum fine aditum prparar

inox inuenit fortis amp; ftrcnuus Chrifti miles, qui ipfius ftudijs, amp;ndis sifflxniiAttu-toilenfiirgunt enim diuerfarum nationOm viri ex Ichola fine'i* ipfziegotium faciant. Nam cum Hierofolymorum ciui-^**^**^*nbsp;mi.tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;externo, turnfchol, amp;Icgis ftudio,dcftinata cftet, diucfin cahabebat^

sbit^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuerfis gcntibusjvcl rcligienis-vel ftudiorum ergo, illuc comme-

n; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; quorum numro hc quoq; Libertinorum lynagoga fuit , qui

contra Stephanum iftitut Duces vcl Antefignani fuerunt.

-ocr page 20-

Dtiitt/ttitne epf Unnaturnbsp;Stefhunta,

HISTORIA STEPHANI EX ACTIS

Vnde vero ifti fynagog nomen hoc obtigerit, vari 1'unt interpretuni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n

Mihi pr alijs eoruro arridet, qui libertis Romanis collegium quoddam .extt'^ fuifreputant,inquoextraneiinftituebantur. Scimusenimmagnamfuifle Lgt;bfnbsp;rum ciufmodi potentiam : Et eiufmodi officijs multos populi fauoremcaptauiflnbsp;turionis exemple docemur, quem co nomine Sacerdores Chrifto commendantnbsp;quodiplbrumlynagogamdificaflt. Atnontcmcr fatum eft,quoddiutrnbsp;nationum hominibus, ijfq; dodis rerumq; ^critis, Stephanus oppugnatutnbsp;enimaSapientibus huiusfeculi abfeonditaferefuntregni Chrifti myfterianbsp;co eft fanorutn gloria, qum ex congrefsibus eiufmodi reportant.nbsp;nbsp;nbsp;Tdm

folationi feruit, ne ignauo metu fuccum bamus, fi quando niultis fimul, amp; mis hoftibus nos peti videamus. Eft autem opera: precium vidercj quonbsp;quibus artibus pugnam contra Stephanum coniurati illi inftituant.

A difputatione initium fadum elTe Lucas dicir,cuius finem amp; fcopum no^ fiifl verifimile eft, qum quod ipfum fuis fermonibus capcre amp;irretire ftudujnbsp;quod non lerael in Chrifto quoq; ferib tentaucrunt. Ingenio enimamp;^'^^*nbsp;freti, facilcm fibieain re vidoriampolliccbanturaduerfus rudern amp; illi'teratunbsp;ncm, vel faltem nullo adhuc eruditionis titulo infignem. At longe aliter caditnbsp;cium,quamipfiinftitueranr. Quern enim illi rudern amp; imparatum putabantjnbsp;lefti fapientia, Spiritu fuggeftore, fiueconfultorc,inftrudfus,non modadpjoPnbsp;fitas quftiones rcfpondct,fed canta Argumentorum copia amp; vi pugnat,vt ipfnbsp;dorefiftercpofsint.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;., jjp

Q^ loco furfum cernimus, nunquam promifiis fuis deelfc Chriftum, fima eft veritas,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Promifitis Spiritum confolatorena 5cconfultorcm,quiiu*

veritatem fuos duurus fit. lohan./.^. Promifitosamp;apientiam, cui honiints . fterenon pofsint. Luc.^j. Promilfa autem fidclifsim prftitit hueufq; jVtcxcnbsp;Apoftoloriim, in prcedentibus capitibus Luca defiripta, teftantur.

hauftus eft cleftis fapienti thefaurus,fed ex co Stephanus quoq; haurit, qu^P^.^^^ hoccertamineneceflriaerant. Neminem ergo, mundi vel fapjentia, velau^nbsp;terrear,quando non noftra eft cauG,quam agimus,fed Chrifti, qui nobis Patrtnbsp;tia fadus eft, amp; in quo omnes lcientix amp;fapienti theuri reconditifuut, ficutnbsp;rint. /. amp; Colof fcriptum eft. Cogitcmus item, maiorem elfe ilium,qui in nobi^.nbsp;qum qui in mundo tumultuatur. j.Iohan,.^. caf.

Num ver difputatione vidi cedunt Libcrtini Sopt^^ ? Nequaquanilt; traStefh^.* raalas artes conuerfi, falfis teftibus amp; mendacijs eam.oppfimerc-conantur,qu^nbsp;nttmutttift* xKutQ fufFultum,amp;prondeinuilumefrecernebant. Subornantenim vcnalisl*'^

virSj qui calumnijs tqti populo inifuni amp; infamem reddant fideliimum conem. Et de his quidem paulo pft dicetjar. NuncveroobferuemuS)nbsp;progvediantur, qui Veritatis odium, quod femel animis tonceperurit, pcrcinaciccTnbsp;amp;c ne vidii quidem cedere volunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traduntur tales in-repro bum fenfum,

tatis deueniunt, vt fub Zeli diuini prtcxtu, quo improb gloriantur, quiduis* putent, amp; nemanjfefta quidem amp; atrocifsima flagitia exhorreant. Neccnimigonbsp;porerant Libertiriiifti, talionis legem falfis teftibusdiuinitus impofitatn cd.nbsp;Et fi null vfpiam extarent leges, communis tarnen fenfusdilt;at,iinmanin3glt;nbsp;mnes eos pollui, quicunq; vel ipfifallumteftimoniumdicuot,vclfaUbsteftcsu .nbsp;At omnia hcfulqjdeq; ferunr, qui Veritatisodio flagrant. -Etiufto Deijudicionbsp;folet, vt commun! quffq; lenfu deftituantr, amp; proindeimmanjbus flagitijslfepounbsp;qui Veritatem y vbi ilia animis ipforum illuxit, improb; exibilant. Extant muK* .nbsp;generis exempla,:tum vetera tum recentia,inter quxcm primismemorabilecfti^nbsp;(^nftantienfis Concilij Antiftites-contra conimune gentium ins in loannemnbsp;defignarunt, quem non veriti iuric.yiolata fidc publica amp; Imperatoria , 'Jnbsp;flammis tradere, ncc alio prtextu tantifcirioris indignitatciu CXCufarunt^quamHnbsp;hereticis fideui feruandam efl negauerunU

-ocr page 21-

A P O J T O L. hom. I.

ergoiiiirum videri debet,fifequoqjndignisamp;iniquis tnods trabar fentiat. .''fM dikamus glifcentis contra vcritatem odij igncra in primis initijs rcftingnere nenbsp;umilein ccitatem Scincurabilcm pertinaciara ipfi quoq; abripjamur

Quia veto paucorum improbitas contra veritatis dorinain parurn aut nihil pro-\rlt;flt;///zatf/^ ^''^poteratinhocincubueruntcallidiisimifbphift, vtpopulum totum vn cuinnbsp;'oribus amp;: Scribis aduerfus Stephanum concitarent. Et quantum ex lt;ircumftantijs^^j*^^J^*quot;nbsp;poteft, publica in vrbetumultuexcitato y ilium comprhendi amp; in Conciliumnbsp;ftpicurauerunt. Quod vtus fatan ftratagema eft, vt feditionibus abforbeantur,nbsp;'l^os veritatis Sc legum patrocinio tutos efl vider. Fit autem fcrc,vtper feditionesini-pereant, qui vcritatemfeditiofisartibus oppugnanr, quod ludorum etiam gentinbsp;'^difle confit, infigne verb hc proponitur leuitatis amp; inconftanti vulgi excra -P'! Ex quintoenimcap. inanifeftum eft, Apoftolos,amp;totam Ecclefiam, apudnbsp;P'^P'iluni infummo prccio extitifle, turn propter miraculorum fplendorem, turn pro-P'^fdininamp;cleftismaieftatisfpeciem, quafulgcbant. Atnunc Sophifiarum artib.

decepti aduerfus veritatsdodrinam infurgunt. Eandem vulgi leuitatem Chri-Squoq;expcrtus eft, quem modo regem facere conantur, modo infanis clamoribus ig.ii ^uiinanecrucislupplicium depofeunt. Ira Paulum Lyftrenfes primo quidemnbsp;'''cfleclamant, mox verb lapidibusobruunt, Alt;ft,/^i;.Et raulta huius generis pafiim innbsp;^''niunigentiumhifiorijsleguntur,quorum omnium hic vfus eft, ne populrem au-venemur, nec mundo placere ftudeamus, fed Deo potius, cuius voluntas certa,fta-'quot;Samp;inconcufta manet.

Videamus nunc quid nam cnminis Stephaio intentannt per tallos teftes, quos in fnurimfte-'icilium produosfuifle Lucas teftatur. Summaaceufationis eft: Homo ifte non''*'*'' ''Ibtloqui verba blafp! lemaaduerfuslocum hune faH6lum,amp; legem. Impietatis ergonbsp;^cufitur^rieceius tantummod verm etiam incurabilis pertinaci qu nullis hueufq;nbsp;ftionibus einolliri potuerit. Nominatim verb vrbis fand amp; rempli meminerunt, enbsp;^^dintolerabilisinipietasludis videbatur, quicquam aduerfus iftavel dicere vel ih-'fuercjcmtot diuinis promilsionibus pafsim commendarentur. Ideo lereminbsp;hoc cum primis vitio datur, quod aduerfus ciuitatem lniam amp; templum pro-P'fUrct, lere. aif. cap. Cterm quia crimen teftibus euinci oportebat,amp;aper-^'^sexponi qu nam ift elfent blafphemi, addunt : Audiuimus enim eum dicentem

V,

IEs V S ifte Nazarenus dfituet locum hunc,amp; mutabit inftituta, qu tradidit no-Mofes. Qma ergo ternitatem fibi turn de tcmplo amp; externo cultu, turn de ciuita-' pollicebantur, impium putabzmt, quicunq; de horum deftrulione aliquid di-Porrb vnde huius aceufationis anlm arripuerint, facile ex Apoftolorumnbsp;^i-ftina conijeere licet. Docebant enim illi, niera Dei gracia propter meri-Itfu Chrifti iulbficari SiC faluari homines , nec quicquam in falutis nego-vcl hominum operibus , vel externis ceremonijs , tribut debere. Ilia enimnbsp;J?^rfe;a amp; poiluta elfe , has vero futur in Chrifio Redemptionis vmbras amp;nbsp;Jquot;'' fuilfe , quas fui corporis facrificio Chrifius fuftulerit , ficuti ex veltnbsp;, in Chrifti morte faa colligere liccat. Simul verb hortabanturnbsp;homines , vt abiea inani iuftiti legalis fidutia , Dei iuftitiam ,nbsp;in Chrifto nobis affeitur , firma fide amplcdi dignarentur* Quod vtnbsp;^'dlius perfuaderent , imminentis excidij periculm , de quo non- femel Chri*nbsp;dmonuerat , ob oculos reuocabant. Tnbsp;'^piunt aftutilsimi impudentifiimiq; calumniatovesnbsp;^htione , 5c vrbis cxcidio , quidem Stephanum verba ^feciflc clamant, aftu-

Ex bis ergo aceufandi ocfionenf.w''i.4i * de extef-hi CultiiS

amp; improbe cauls reticent, qu ilium ifta dicere cogerant. Qj^'ti proponunt, vt ipfe Stephanus templ flammas mihatus futfi.

^'dcri potuerit : amp; de Chrifto contemptim admodum loquenfio y h tine bum fplendore amp;. magnificentia quafi conferunt ; vt magis inuifam redXnbsp;''t doftrinam eius omnem. Eft autem . finguUri diligentia - 'obferuar?-. locus hie, Nam vt docet tnendaeijs fere vcritatem oppugnari ; ita nonnbsp;........ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; oblcurc

?

-ocr page 22-

o

APOSTOLICIS HQMILIA I.

obfcur admonet, illius dodrinam nunquam tarn cordate Sc modeft prdicari quincalumniandioccafioncm mundus infelix arriperc pofsit, Experimurlioco'nbsp;ftro tam exulcerato feculo, quo iniquifsimc carpitur, quidquid fidei veriratis do'nbsp;dores proferunt. Nam cum docemus,mcra Dei gratia iuftificari homines,amp;n'nbsp;lam infalutis caufa laudem noftris viribus fiueoperibus deberi : mox bonorum'nbsp;perum hoftes, amp; carnalis licenti fautoresffedicimur, Rurfum, fi in vno Chri'nbsp;fto contineri dicamus, quacunq; luti noftr feruiunt, eo quod ille nobis voicquot;nbsp;inter Deum amp; nos Mediator; vnicusaduocatus, S intcrceffor, conftitutusnbsp;moxindiuam virginemamp; fandos impij Sc blasphemi iudicamur. Item, fi Chnnbsp;Ecclefiam humanarum traditionum intolerabili iugo liberate, ab vfus corrigernbsp;veterem primitiuEcclefx fimplicitatem reduccrecooemur : illico profiliuot lt;]nbsp;nos rcligionis, amp; cultus diuini aduerfarios, Sacramentorum prophanatores, W'nbsp;lcrilegos, vociferentur. Qimd fi mundo impuris fcelcrum vorticibusimmerfoi^^nbsp;minentem Dd iram amp;dignas lamq; olim commeritas pnasdenuntiamus: propunbsp;cpacis hoftibusamp;feditiofis Rerumpub turbatoribus damnamur. Sc proicinoiinbsp;Deniq; nihil tam ver tam pic, tamq; modeft veritatis prconibus dici poteft 4*^^nbsp;Zoilorum iniquam Cenfuramfubterfugcrepofsit. At nemoiftisitamoucridfbet)nbsp; Domino fibi commilfim prouinciam dfrt. Cogitemus veterem hune uiundirj^^nbsp;rem elle, cui nos conftanter fimul amp; prudenter obludari decet. Animfiuurnbsp;feriptur teftimonijs, qu piorum memoriam Deo conferuari, amp;ijsdeminnbsp;ampliimam mercedem repoficam elfe pollicetur Pfal. 34^ MattR j. Intrim nomnbsp;tam ferctmundus impudentem calmnindilicentiam; ld vt ludi horrendumnbsp;vrbis amp;gentis txcidium, quad ab Apoftolis denuntiari nolebant, fuminacum'/nbsp;fiibire coadifunt; Ita perpetuum hoCeftjVtpIagasfentiant, qui verbiscmena^rinbsp;lunt,amp; minas andire dedignantur.

* * Quid ver ad ifta Stephanus, qui, vt ousin medio Iuporum,ab omnibus

m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcroaauta3ccpnanus,qutvcouisin mcaioiuporumjabomnii^w'*

mtrtii ffriot- fime pcticur ? Num metu confier natur ? Num animi terrores pallore aut tremor P IttnirffftitM, 3itur ? Nurnfupplexvcniamfibi darf petit, amp;culpamdeprecatur? Imopoti^**


5

C

amp; intrepida libertatefu fidci dorin rationem reddic, amp; illorum imp*obiwf^^{ incurabile Deo relulandi ftudium acerrimcorripit, vt fequenti capitevidebimus.^j^^nbsp;quis vero maledicentiid tribucret, animi intrepidi, Sc ltin Chritlonbsp;indicium, in illius vultu refulfiflc dicitur. Ciim enim Indices ( vt /icn , nbsp;intcntis oculis infpicerent, viderunt illius faciem, vtfaciera Angeli. W denbsp;plus quam humano fplendore mihi exponendum eflc videtur, quo hoftiu o^ulonbsp;llringere Deus voluit, vt fe quam minime timereiotelligcrent. Nec dubiunbsp;credibilem Spiritus confolationem in animo Stephani interim obortamfuid^*nbsp;futurglorificationisgufluinfiuetypumexhibet Dominus, cuius fpe aducrUnbsp;vincant,quofcunq; pro ipfius nomine perielitari contingit. ExemplahuiusreHf q,nbsp;tyrum hiftorijs multa occurruut : inter qu terna memoria dignum eft,quod nO f j]ijnbsp;cul nobis ante annos rriginta contigit. Ad ignis lupplicium propter ^1,0'nbsp;pfpfefsionem ducebatur rufticus quidam : qui cm multa prius in carcere dediflnbsp;ftian fortitudiois fpecimina, co ramen illaineo efFicacioreluccbat,quoprPnbsp;mortem accedebat, Nam machin alligatus, cum in ignem iam mittendus efl ^cfnbsp;fcum fuppliciorum portremb alloqui fe veile clamauit, amp; poft multas tergiue* .jffi'nbsp;accdent! tandem fie dixit j Tu me hodie fub hrefeos crimine igniadiud'nbsp;At ego etfi rne pecedtojem efl fatear, hrelos tarnen crimen in menuflufnbsp;fco. Earn cnim fidem profireor,amp;toto corde amplelor, quae Symbolonbsp;continetur. Et moxrecitatis illius articulis, adiecit : Hoc nunc abs te P?

po officium, mi Domine, vt manum meo primm pedori, bine tuo,3d (ji# Peindeartanti populo bona fide tefteris, tuum neanmeum corpr metui*nbsp;magis palpiter. Ego quidera laeto corde nunc ad Chriftum contendo,nbsp;Qms vero tibi fit animus, ipfe videris.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H

-ocr page 23-

A P o s T o L. H O M. IL

habuitprfedus, quod refponderet,fed fupplicium maturari iufsit t Ira tarnen, in illius, qutn in Marcyris , vultu, triftitia confpiceretur.

^ftautctnhcingens fideinoftr gloria, qudrum maxime conlblaturamp;cxhi-j^^ttiienteshominum quando omnia terroris amp; confternationis plenaefle videntur, ^ficergoretineredudeamusomni diligentia, vt huius vit curriculum amp; perfecuti-. '^pelagus lcis animis Se hilari conlcienti applaufu ernenn,promifl nobisglorifi-I] 'onisgaudim Jq cljs aflequamur tandem in Chrilto lefa : Cui debetur enedidiO)nbsp;gloria amp; poteftas in ternum. ?imen.

CAPVT SEPTIMVM.

H O M I L I A IL

Tbix'tt autem Summui Saceros \ U um h/nc ita hahent Atilleait: Viri fratresnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fatres, audite : Deusglorittap-

paruit patri noro ^Abraha, cm eet in Adefopotamia^prit-^uam habitaret in Charran. Et dixit adillum : Eei e ter-u tua^^ e cognatione tuagt;,^ 'veni tn terram quamcunij^ tibi ynonflrauero, Eunc egreju terra Chaldaerum, habitauit innbsp;Cbarran, Et idinc, pofiquam mortuiis eflpater eiut, trn-ulit eutn in terram hanc in qua nunc 'os habitatie.


'iN'VJA STEPHANVM ab HOSTIBVS SVtS PER. falfos teftes accuGtum fuifle audiuimus, quod tarn in Dcumqumnbsp;in legem, per Mofn latam, blafpbemus, Vrbifimulamp; tempio exci-diumminiretur. Proponuntur hcineumfinem, vt intelligamus ,nbsp;primum ftatim EccJ.efi Apoftolic martyrem, vt poftea reliquos o-fnnes,falfisCriminibusobrutumfuifle:amp;hincquoq; di{camus,qu


^^^^orum Veritatis fors fit, adeoq; omnium corum, qui Dei glori amp; '.^ bominum faluti confiiltum cupiunt. Tales enim impij diuinaegloriac com-*5iiquot;rP^^*^^^esnfetur, ficuti Chriftus non femel monuir,amp;multorumexemplisnbsp;Neminem ergo iniqua noftri feculi hominum de Verita-Mterioamp;miniftrisiudiciaoffenderedebenr, quo minusDeum vocantem audiar,nbsp;proximo Sermone, tum fp alias ditum eft, modo omiis illis ,nbsp;traftabimus, in quo vt caufa hcin concilio ada fit, Lucas com-

'Htti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; fummo Sacerdote exorfus, hunc interrogauifle dicit,

- bc ita elfe habeant, quemadmodum ab Accufatoribus Stephani ptopota fian'jQ. cximium nobis proponitur calliditatis amp; aftutit^exemplum, qufal. mitunt


k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;--------- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;----------Q ----

'ftit? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habeant, quemadmodum ab Accufiitoribus Stephani propofita

1' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;piupuiiiiui .diiiuiidii:,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;--.X..

^tfh, sduerfus Veritatis minillros 8c featores pugnare folent. nbsp;nbsp;nbsp;Ideo enim

refpondendum inuitat, vt fimulato iuftici fuco gf *oribus imponat, quafi liberum fecerit Stephane cauflam fuam dicer^nbsp;fiitu ingenue tueri : cum nihil minus ilium voluilfe confier. Namnbsp;Hj 3dhuc erat apud fllos homines impij deercti priudicium, quo edixerant.


in nomine lefu prxdicaret.

Hf fitnpliciter interrogat, quafi fufficicns crimen

lt;iuid eorum Stephanus dixiflb dcprhendatur gt;


f \ nbsp; in

firnpli


E.t modo non de iure faCli, led de fo-omnibus videri debe-qu ab impijs acca-g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fatori-



-ocr page 24-

12 nbsp;.nbsp;nbsp;.. .. HISTORIA STEPHANI EX ACTISnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

fatoribus illi obiefta erant. Obferuatur hoc i phi in noftro etiam feciilo busnoftris, nec aliterdicendi copiamfac!untfidisQirj(hcultoribus,qumlt;l^'^(^,nbsp;lorum ore cognofccrecupiunt, num quid ab ipfis contra recepcam fuperftino* j[,nbsp;abufus fille errores papiftic tyrannidis, dium fit. Q^d vt primiim cun .jj,nbsp;moxcapitalisfententia llringitur, necvll rationes audiuntur, quibusillinbsp;am defendere potcrant, Ita fi quis fateatur, fe Diuorum intcrccfsionem nCpnbsp;eorundetn fuperfiitiofos cultus impugnauifle, illico hrefeos damnaturjoecpci^ijj-^nbsp;rur,vtfu dotrin rationern reddat. Simili ratione hieticusccnfetur,quicimQnbsp;facrificium, purgatorium ignem, Romanfedisprimatum, Indulgentiaruin nuonbsp;tionem,amp; infinita alia eiusgeneris,oppugnareaudet, nec fadti vcl dorinx ip**^nbsp;ones ali audiuntur. Notemus hc diligenter, ne incautis fuciim faciant,nbsp;concilijsliberam nobis poteftatcm lefaduros eflTe dicuntcaufam noftramnbsp;latetanguis in herba : Nec aliud ex nobis,quam Veritatis confefsioncm eliccrecupnbsp;qu ipfis plusquam capitalis efle videtiir.

Orattanis St t-tntntum^

Sed Stephanirefponfionemaudiamus, quascontinuanarratione (cuiiisi'* prima gentis ludaic origine ducitur.) confit amp; prcipua Dei in panes oliwnbsp;ta beneficia comprhendit, vn cum ijs,qu ab illis vel ben vel male facta Jiinr.nbsp;vernarrationistotiusfinisamp;fcopusfit, cxaccufationis capitibus facile collig'nbsp;Prcipua illic funt, quod in Deum amp; Legem blafphema locutus fit. Impiei^^^Lnbsp;criminefeipfum purgareinftituit, amp; ne vanis amp;inanibus argumentis alicuifucun^nbsp;re videretm-ji-eipla teftari vult,feDeiamp;inftitutorum ipfiusimpioliueprophano^nbsp;temptu alienifsimum efle.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y.jj

Primum quidcm argumentum in eoconfiftit, quod ilium ipfum Deum agn amp; prdicatjqui olim cum patribus multa gefsirjSc quem illi vnic coluerunr. ,

CettajAH

Deinde nec propter legis amp; Ccremoniarum abrogationem impium cenwrdf rcprobar,quando patres olim fine lege amp;Ceremonijs,perfbIam fideiobcdientiannbsp;placuilTe confier; multos verb poft legem latam ad inftiruta facra externa illenbsp;probarit. Inde verb non oblcurcolligit, longalium legis Scceremoniiruni vnbsp;aut finem elTe, quam vt illis iuftificari fiuefaluari pofsiraus. Imoijs etiam falutisnbsp;nein adumbrari,quin Chrifium demum complta fit.- amp; proinde^omifsis illi nbsp;vcra fide recipiendum efl'c. Tandem verb , vt inanem patrum fiduciam ipfiscxcutcnbsp;ret, illorum pert/nacem incurabilemimpietatem ipfis ob oculos reuocat, hoc gt;nbsp;grauifsimis verbis accufans, quod horum potius imitatores fefe prbeant, qum *nbsp;rum illorum amp; ver Sanlorum patrum, qui per fidem Deo placuerunt. Et hcnbsp;totius orationis Stephani fiimma eft, qua docemur, quomodo, amp; quain fortiter Vcri'^'nbsp;caufa aduerfus illius hoftes aficri debeat, Elucet prtereahc admirabilisSph*^nbsp;Sapdi Virtus, qui ilium ram perfedta rcrum diuinarum cognitione, amp; tarn imperter^nbsp;animi fortitudinc, inftruere poruir, vtin medio luporum conftitucus, dorinS^quot;nbsp;furationern,tarnprudenter reddere,amp;hoftium minas tain conftanter contenin^'^nbsp;potuerit. Quod exemplum nos quoq; confolari debet, neimpiorumaudacia amp;pr'^^'fnbsp;uitate Spiritus Santi Virtu tem fuperari pofte putemus. Vxdeamus autein orationis ifinbsp;tium,quod prfenti loco continetur.

Attentimis^ imettolentiA

(afttia,

Exordium breue eft. Ait enim : Viri fratresSc patres audite. Etfratrcsq^* dem vocat propter cognationem , quo titulo frequenter fe inuicem Israclit co'*nbsp;pellant : Patres verb dicit, propter loci amp; officij dignitatem, quam ex Dei inftitutio*nbsp;ne tenebant, cuius autoritrem non inuitus agnofcit, quantumuis corruptosamp;iiiPj'nbsp;OSeftleitet.Interimlt;ionitaadillorum dignitatem obftupelcit,vrnefasclfeducat}^nbsp;illis diftentirc quin potius ingenue amp; libr fiiam fententiara profert, amp; ipfbs erroris a^nbsp;culat. Docemur hoc cxemplo,Chrifiianam fidem minim abolerc huinanitatis amp;ciui*nbsp;lilutis officia, qu cum honore amp;vcneratione illis debemus, qui nos aliquo dignit^'*nbsp;gradu p^cedunt. Licetenim quoad lalutis noftrcaulam, in Chrifto lefu nulla 11nbsp;perfonarum dilcrimina(ficutiPaulusadmonet, Gal., Col.?. amp;c.) manent tainen onbsp;gnitatis gradus, neq; Dei patris legem abolcuit Chriftus, qu parentes honorarChnbsp;coram cano capite afturgere iubet : amp; eodern Apoftolo tefte, Chriftian modefti c nbsp;vt nos inuicem honorepruniamus. Rom. p. cap, Prcipua tarnen habeatur diuinnbsp;volunW''*

-ocr page 25-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A P o s T o L. HOM. II.

quo Deo obftrilifu mus, ratio, ncinhominum gratiam vcrita-^bij^^^us,cuisconfefsionem nobispafsim Chriftusexigit : Necvnquam pi illud ver Chriftianum axioma excidere debet, quo admonernur,nbsp;5 quatn hominibus obediendum eflc.Vt ergo Stephani cxemplo barbara fanati-arguitur, qui vt fc fatis Chiiftianos prbeant principesnbsp;'l^Q^^^ifemincntiaconftitutos, non alioqumfratrum nomine compellant.*nbsp;tyrannis confutatur, qui iniquuin putant, vt quisquam Roman (disnbsp;qud illorum autoritas tot feculoruin prfcriptione amp; pluri-*^'ttisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3'^^ovitateconfirmetur. At qui vana amp; ridiculaeft humante auto-

quando Apoftolis licuit ab illis diflentire,quorum poteftas diuinitus in-propter diuinam inftitutionem pro patribus agnofcebant. Proba-^trica P^dofophi ingenuitas,qui dixiflefertur: Araicus Socrates,fcdmagis Arnica fJiri n Qnergo iniquitas ellChriftianis hominibus exigere , vt maiorem Anti-^oniani,qum Chrifti,amp; tetern V critatis rarionem habeant,

ltre ^^^?^^^^P^^uumreuertamur,quinarrationeinab Abrahamo, ludaic gentis

Lat 1 ^^r gt; e qud illo potifsimum gloriA-entur. Et illius quidem exemplo pro- ^^rah4mne I ^tr . cultus ad falutem non efle neccflarios y nee impios fiue blafpemos cenferi de-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*horum abrogationem prdicant,quando conftet, Abrahamum fine his olim flacutt

amplificationem ver argumenti faciunt circumftantiloci amp; tem-promifi terraliquam apudDeum rationem fuifl'e putarent in Chal-adhucagentem Abrahamum,diuinituseuocaturafuifre,amp; mor-

*gt;il ^?^*^P^'^^Thare (cuius fenio vclmorbo ipfum in Charris dctentmn fuifle verifi-^^rramChanaan deuenifle ofiendit,vbi circumcifionis figillum acceperir.Cte-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^noftram inftitutionemfciiptafunt omnia, Abrahaini exeinplum, non ,7,

Qh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufie, verum etiam nobis applicari debet : nee paruus inde ad nos fru-

, fQibit, fi Dei vocationem amp; Abrah fidera fiue obedientiam probe confideremus.

(| , I^ei vocatione, qua Abraham ex VrChaldtorum in terram Canaan translatus ^ucutnprimistnemorabilia habentur. Primumeft, quod nullo prcedentc me-' J'*

gt;iit cft. Nam inter idoltras ilium habitauifle, 8c dijs alienis feruiuifle, lofuc ''eftjcap ta^.Imo Epiphanius ex veterum traditione docct,patrem AbrahamiTha#;

((^'primum ex lut ftatuasfecifle,amp;idco diuinitus fuiftpunitum, vt flij Haran mor-^^j^^'^quot;^ ''idercc, quem primura ex veteribus patrem fuum morte naturali pruenifle feribir. tb. Z tsatr^

j^^^circunicifioneauttemplocommendari potuit, cmillud aliquot pftfeculisdem8.^-r, , hc ver fderis cum illo initi fignum fuerit, quo fidei iuftitia, quam iaranbsp;t us erar, obfignabatur Roman..^. cap.

q . Alccrum eft, quod a nudo Dei verbo tota hc vocatio dependst. Nam iubetur

I pCift patrium folumSc cognatosdeferere, nihil ver oculisipfiusfubijcitur, quod mcliora 8c prftantiora Iperare iubeat. Nec enim fideliores amicos, aur terramnbsp;^^'diorcm, Despollicetur, fed indefinite loquens : Veni (inquit) in terram, quara#nbsp;bi monftrauero. Sunt hc diligenti obferutione digna. Primo enim docent,nbsp;falutem 8ccleftempatriam'( cuius typum olim gefsitterra Chanaan) exmeranbsp;gratia vocari, nec aliquem elfe noftrorum eperum liue meritorum in falutis caufnbsp;Qmdenimmeruiraus,quandopriulquam mundushic conderetur, innbsp;hfto eleli furaus ? Ephe.,. Vel quid iadare poftunt, qui nilfilhabcnt quod non ac-

(jjf^rint?/.Cor.^.Etfanfinoftra;naturingeniumconfderes, patebitnosde cle- *

i)i' priusquam diuinitus vocemur 8c traharaur, non magis folicitos efle, qum A-jj de terra Chanaan fuerit, cuius nomen quoq; ignorabat. Im cm nos vocat q^'^inus ,improbum carnis,diuin vocationi reluclantis,ingeniura experimur, quodnbsp;J*'l3tn,nifiefficaci Spiritus trau adiutifuperare poflTumus. Deinde admone-Vocationem noftrara, qullutem nobis offert, fblo Dei verbo dependere, Scnbsp;'''idenon carnis fenfu aut humana ratione, fed folafide ( qu Sc ipfa Del donum eft.

2.) percipi pofle. Animalis enim homo non percipit, q^funt Spiritus Dei B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z.Cor,2.

-ocr page 26-

14

HI5T0RIAE STEPHANI EX ACTIS

Z. Corinth. 2. Et ca diligentibus fe prparait Deus,q2e nec oculus vidt j nec auns^*^'' diuit, nec incorhotninisaicenderunc. Ifa. 6^, Atqui hc detnum fidei Virtusnbsp;clara fe/c cxerit, qud fola Dei promi/siones arripit, 8c qua: fub infumnbsp;cadunt, omnemq; humana: fationis captum fperant, frniilsim coinpleitur.

Qu^apropterPauIocorum,quIperantur, fubftantia, amp; infallibilis corin^* qu non videntur, apprehenfio dicitur, Ebr. /1. Dtbcbant bc obferuarf) 9'.nbsp;bus dodrina de lulbficatione fidei leuicula videtur, quad fliitis rationem nifflisfi^'*nbsp;lemindicet,amp;ita carnis fecurtatem atq; licentiam foueat. Q^modo enimnbsp;lum amp; facile niiniuin cenferi poteft, quod omnes hominis facultatcs eXcedit?nbsp;inaioris apud Deum momenti erit, quod homines proprijs viribus faciunt, qum q';nbsp;nonnifi Spiritus Sanli virtute perfici poteft? Conferamus fidem cumoninillt;^nbsp;omnium monachorum operibus, amp; hc quidem in gentium Philofophis piura amp;nbsp;iiora reperiemus: illam ver in nullo monftrarepoteris, nifi qui ex Dei verbo Pnbsp;Spiritum renatus fucrir.

Merito ergo rei omnium maxim,amp; qua nihil prftantius homo in terris vin' haberepoteft,falutis amp; iuftificationis nohr ratio tribuitur.

^hr.th4gt;n ehe-tlientit fidei exemflum.

Admirabilis autem cll Abrahami fides amp; obedientia qu Dei vocationf cutuseft. Infinita enim erant,quipfumimpedireamp; remorari poterant. Nanbsp;alia omittamuSj magna eft natalis foli vis, quod ( vt Pora inquit )

CMir dulcedine captos

K^ttrahit.) immemores nec finit efi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Neeparuaeft cognatorum amp; affinium autoritas, quorum amoretuncvcbe'^^^ tioricorripimurjfiquandodeferendifunt. Obftare etiam potcrat patrisnbsp;imbeciliitas,qumortemilli attulit, priufqum terr promifl fines attingeref- .nbsp;verifmile eft, honoribus quoq; claruifl inter fuos Abrahamum, quos inter extent nnbsp;onis homines non facilfperarepoterat. At nihil horum diuinum illudnbsp;moraripotuit, quin omni moraahica, Deum vocantem fequitur, nccetianicurinbsp;de terr promifl conditione quicquam qurir. Hc ilia fidei obedientia eft,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

tics Paulus commendat, amp; quam Euangelij finem efl docet, a,Cor.itf. Hune Chriftus nobis exigit, quando parentes, forores, fratres, vxores amp; liberoSnbsp;relinquerc , adeoq; nosmetipfos abncgarc iubet, fi ipfius difeipuli effici vebnbsp;Matth, gt;, amp;)/,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Atqui huius quidem rei tam difficilis taraq; ardua eftexecutio,vt nobis ftitu plan impofsibilis fit, nifi clefti Spiritu regencremur , quemadinOj^^nbsp;Chriftus cum Nicodemo diiputans admonet lohan. 3. Ad hanc ergo rrgnbsp;feipfos examinent, qui Chriftianum nomen affectant, ne dum illonbsp;biunt , ftultorum architedorum inftar fint, qui priufqum fuptuuin Jquot; .nbsp;nem fubduxerint, dificium ingens amp; arduum moliuntur. Luc./-/.nbsp;nos hc confideratio vt in defclb pietatis ftudio ardentes preces iung^inbsp;quibus fidei augmenta impetremus , \nbsp;nbsp;nbsp;______1 nbsp;nbsp;nbsp;1

vt omnium huius mundi bonorui ' , f ------------ - ------ --------------1 lefii Cbrifto .

Lui debetur Beneditio, honor, gloria amp;poteftas in actertt

dura faa, cleftis patri hreditatem adir pofsimus cum tore noftro :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Amen.

'HOMILIA III.

t Et non ddit illi hareditatem in ea, ne 'veigiurtif^nbsp;dem pedis :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;promit illi earn fe daturism in

femini eiiss poil ipfiim, ctsm illi non effet Filtiss-cutfsseft autem Dettifie; nbsp;nbsp;Sementuum inqnilintsm

X

-ocr page 27-

APOSTL. HOM. ni.

terra alina, fuhijcient illuderuitutij^maletra^alttnt annis quadringent. Et^gcntemciai rmerint, ego it^^tca-bo,dtxttT:)ea^,Etpoli hamp;cexib4nt,^feraient mhi in loco hoc.

VONIAM DIVVS STEPHANVS PROPTERDOCTRI-nam de legisamp;Ceremoniarum abroganone,vtpublicus diuin glo-ri 80 tonus religionis hollis accufatuseft, cumfu relponlonis Ita-tum fiue Icopum conftituit, vt cuincat, fe (licet) legalium Ceremoni-arum abrogationem doceat) non tarnen idcirCo impium amp; diuini cul-. tus hollem cenferidebere. Id vei non inani verborum llrepicu, P ,1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttrare inftituit. Diligentem enimrerumolim Deo cum patribus

O Jrum narrationem contexit : partim quidem gt; vt probet fe, verum Deum, quein n'^'cslimcoluer!nt,agno{cerc: partim vcr, vtdoccat, iullificationcm amp; faluteranbsp;^i^niinclegalibuscereraonijscirealligatam,quando line his patres Dco feruiuifle, Sinbsp;''fiiplacuiflcjconftet. Vndecolligit, fe quoq; ver religionis aducrlrium nonnbsp;''staincafoliiminod oppugnet, quibus olim patres fliciter caruerint, amp; qunbsp;'U.iiduntaxatfinem fintinllituta, vtveram lalutis rationem , qux in vno Chnfto

Narrandi vro initium ab Abrahamo fumit, cuius nomine illi maxime gloria-Et primo quidem, illutn cumadhuctransfluuium inter alienorum Deorurn f Jres verfaretur, ex mera gratia ad terr Chananaic (qu crelcllis patri typus cil)nbsp;elfe ait, cm nec templum adhuc ftaret, necinllitut eflcnt legales Ccretno-quot; Etin Abrahamo nihil, prtcr fidei obedicntiam, infcripturis prdicari docet,nbsp;Deum vocantem fccutus, amp; oblatam libi gratiam amplexus ft.

Quo exemple ludorum proceres extimularc conatur, vt omilla fiperftitioG Ce-^^oniarumobferuatione,Chrillum [efum,vnicum verfalutisautorem, firmafdc Ctermquiacarnisiudicio fides non tanti momenti res elfe videtur,nbsp;^'^^flutem nobis conciliate pofsit, in Abrahami fide iJlullranda diligenter verlaturnbsp;^^'^phanus, vt ollendat, earn fidei virtutem elle, quom ns hominis vires, amp; huma-*ratinis captum , long fiperet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Per hanc cnim Abraham patri dulcis defderi-

'^P^cognatoruni conuerfarioncm ,opum Si honorum fplendorem, itinerum labo-iamp;molellias,folie tudines,curas, deniq;omneid, quod carni nollr vel iucun-vel aduerfum ell, ira fuperauit, vt absq; omni mora amp; tergiuerltionc Dco vocan-'j ^bediret. Adeandem verodemonftrationem prfens quoq; locus facit, quo in fgnis ftbrahami fides plenius illullratur, f quo modo illius Iludium amp; araorem in illisnbsp;t iceendere : quo cum nobis quoq; opus ft, diligenter fngula confderare prO'

Vult autem exponcre Stephanus,quid cum Abrahamo, poftquam in terram,/,,,^^^^'^ P'omifl.im venit,gefluinft, amp; fie ait; Et non ddit illi Deus hreditatem in ea, nenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

''quot;^'gium quidem pedis. Sed promifit illi earn fe daturum in polTefsionem, amp; femi-fins poil ipfim, cum illi non elTct fiiius. Quibus verbis ti^a continentur, qu ad 'fi Abrahami amplificationem faciunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primo vbi per multos laborcs, amp; pcriculanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

in terram diuinirus promilTam amp; monllratam ventum ell, non vacuam inuenit, '^Chananis,ferocilsimagente,occupatam. Ettam abfiiit, vtiilampoidTretnbsp;'.'cpedis quidem velligium pofsetfuum dicere, Im nouisfubindeinfortunijs exci- C7#,j. 11nbsp;Nain vix tentorijs fixis,fame compulfus in Aegyptum abit, Inde rcuerfus,nbsp;P/^pterpallorum iurgia hepotefuo Loth feparatur, qui vnicum inter infeftos genresnbsp;videri poterat. Nec multo poil periculofo bello contra orientis Reges im-

B gt;j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plicatur.

-ocr page 28-

lt;s

HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS

plcatur. Et vt tnulta alia omittamus, Sara vxorc raortua^fpulcura: locutn ab Ephron Hetho emit.n non ergo ipcfua falfus videri potcrat ?

Deinde, quid inter tot Setantasatrumnas AbrahamumfuftentHrit,docecninii' rum promifsio, qua illi Deusterram illanl fpopnderat. Ad qum graue fit nunbsp;promifsiniinnitijfi nihil aliud fit, quo confirmeris, experientia quotidiana diffim^,nbsp;maxime fi reruineuentus cum promifsionibus pugnare videantur: quod hic eueniicnbsp;modo diximas.

Sedtcrtiumacccditlonggrauifiimum, quod nimirum Dei promi/siohuinan^ . tft, rgt;?^/pienti ridicula videri poterat. Promittebatenim terram hanc iminifiucpofteti''*nbsp;ti AbrahamicDcus,ciim illcfilium nonhaberetaliquem,necgcncrationipropternbsp;rarem pofthac idoneus efft,vtpotc prop centenariuSjamp; coniugem Saram hucustjnbsp;rilem eflc fenfiflt.

Qis ergo non videat, qum multis quamq; validis arietibus Abraham! fide Pj pugnata amp; coneufla fit, amp; qum graues de Dei promifsis dubitandi caufas habuer^nbsp;At nihil horum diuinum illud pedus expugaare potuit. Nam prrerfpcmnbsp;credidit, nec confidcrauitfuumipfiuscorpusiamemortuumjnecemortuamvulu^*^^^nbsp;Sar, verum ad promifsionem Dei non hafitabat per incredulitatem, fed robu*^^'nbsp;dus eft fide, tribuens gloriam Deo,certa perfuafionc concepta,quod is qui proi^nbsp;idem poflet etiam prftare. Rom.^.cap.

Atqui hc ilia fides eft,quam Mofes illi ad iuftitiam imputatam fuifi Genef / a. cap.

Porro vt Stephanus Abraham! exempio udos ad fidem excitare ftudft : u inftitutionieiufdem exempli confideratio feruire debet. Nam vtnbsp;ctaium exer- quot;ait, non propter ilium tantum, fed etiam propter nos hcfcripta funt,qu!busfiff''nbsp;tionefides adiuftitiamimputabitur, fi Abrahami exemplum fedulo imitemur.nbsp;Plurimum vero ad fidci confirmationem facit, fi ebieruemus, vt Deus fuos exerr'^j,nbsp;leat,dumitarcshuiusmundimoderarur,vtomn!s harumeuentuscum ipfius proj(jnbsp;onibus pugnarc videatur,quod in Abrahami exempio clarius eft, qum vt multbnbsp;debeat.

7.

Necmeliorfuitfilij Ifaacijamp;poftea lacobifors. Hiccert cum pnmogf'^ffjj tranftuliiret,amp;promifsinibus amplifiimis exornaflet, Efauifi'Lnbsp;metu eo redire cogitur, vnde auus Abraham venerat, amp; ib! apud iniquum 3000^^^* ,nbsp;durifsiraam feruitutem feruit. Efauo interim opibus affluente, amp; regnumnbsp;te, qui Deo reiedus erat. Idem Dauidi accidifl'e Icgimus, qui cm regn!nbsp;promifsionem Deo acccpifret,pris qumadregni lliumperueniat,in cxilir**^nbsp;dus,publicusregniamp; communis patri hollis declaratur.

Nec alia omnium noftrm fors eft,fi falutisnoftrx negotium,amp; perfidem inlcrt! fumus,conditionem expendamus. Promittitur in Chriftumnbsp;tibus pax,inclumitas,gaudium,falus,vidori3 item contra mundum amp; fatan3m,'^^^znbsp;principem. At fi rerum huius fecui! curfum confidcres,pcrpetuis turbis, adueifi^^nbsp;lamitatibus,fideles excrceri,amp; tyrannorum libidini fubiaccre videbis. Num vetonbsp;ifta fiunt,Dei veritatem in dubium vocabimus amp; falfis promifiis nos ladatos eflenbsp;queremur ? Nequaquam,

Im dilcamus potius, non de hoc mundo efleChrift! regnum, ncc!uxrlt;^^ ternam rerum faciem de illo iudicari debere. Difeamusitem Jongius extenderenbsp;cujps, amp; in Dei promifsioncs refpicere, qu nunquam fallcnt, veut infelixhicnbsp;clum terrismifeere conctur. Dei enim vox eft: Non prophanabo foedus mcunijfinbsp;^ue egrefliim eft de labijs meis, non mutabo. Pfal. 9. Vider ille gcntiuifnbsp;gum confilia, ncc vider modo, fed etiam dilsipat, ipfius vero confiliutnnbsp;hum ftabit. Pllm.2. amp; Atqui hoc maxime de lutis noftr

-ocr page 29-

HISTORIA STEPHANI EX ACTIS

'elligidebet, quarum veritS nuiolabilis e, e qud Chrifto lefu nituntur, contra nec inferorum porr: prualere pount. Matth, itfquot;. Huie qUicunq; iuxta Abra-^tt'iexcmplum conflantcradhrent, experientur tandem le amp; mundo amp; diabolo fu-f^horesfore,pedibusluis eosfubfterni videbunequi nuncimmani infolentia illorumnbsp;^pitibiis inlultant. Vincunt enim in omnibus per eum, qui dilexit nosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filium fu-

pro nabis tradidit: adeo vt cum Paulo exclamare point : Si Deus pro nobis, ^*^15contra nos ? QuisnosleparabitdileioneDei? Roman, .capnbsp;veroin cpta narratione Stephanus, amp;oraculum Dei delfraeliticsgentis LumCen.ijnbsp;'itutc in Aegypto recenfet, quod Genef. 15. cap. habetur. Et quamuis de hac infranbsp;3^ediurusfit, huius tarnen loci mentionem facere voluit, ne fortuit amp; nullonbsp;^^nitoDeiconfilioiftaaccidifleputarent. Ad eundem verofinem i quo amp; prioranbsp;blm amp; Abrahami fides elucet ex eo , quad nec trifti

lo ^^^^ubuit, amp; fimul docet olim in Aegypto Ecclefiam fuilTe, quam Deus pro I P^fulioagnoueritjamp;quamfingulari beneficio in libertatem alTeiuerit, cm necnbsp;^^berent, necLeuiticisceremonijsvterentur. Vndequiuis colliget, grati-H *^.^^21utem non externiscrisalligatam elfe, fed mera Dei gratia pendere,qunbsp;U . ^odo,qumfide verapercipipoit. Conllabatenimhoc, Aegyptiacam li- llutis typum fuille, Qmod ergo corporum feruitus non, nifi po-L '^nuDei,depellipocuit,quisnonvideat, fineDeiope amp; gratia in animarumnbsp;hJ humanis viribus aut trieritis nihil profici polTe S V N T autemnbsp;^111nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inftitutionemtransferenda,equd Ecclefi Deiconditionem

ceu in fpeculo contemplandam nobis proponunt.

113; ^*^*^benim obferuandum venir, quoddefemine Abrahamiloquens,cuichana- Jccle^ia 'lliidfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; Inquilinum eritin terra alina, amp; fubijcient

Docent ha;c,qu nam in .x~ajfli^uurt 1}nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verum illud Abrahami fernen fiue filios elfe, turn

Us tum Paulus teftatur, lohan. 7. Rom. , cap. .a/.

Mil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cleftispatrhreditas,Chrifto telle, qui ait : Noli timete

complacitum eft patri veftro vobis dare regnum. Luc. 12. Item : Volo 'quot;nfi'^^'^^'^8^^3'^*^*urnhifintmecdm. loan./y.Etrurlum : In domo parris meinbsp;Vu,do vobis paraturuslocum. Etiterum veniam,amp;alTumainnbsp;M '^5P^um,vcvbifum ego, amp; vos fi ti s. loan.//. Quo Paulus relpexifl videtur,nbsp;tioftrum in clis eflcdicit, vnde Saluatorem Chriftum expelamus,nbsp;cleftis patri hredes finius, ilondutn tarnen apparet mundo,nbsp;Sritiq^j^fore, fed interea temporis in terra alina, id eft, inundo hoc pere-'oti p quicquam habemus proprij. Et peregrinationis inftar elTc vitam hanc,nbsp;oraculis,d experientiaqUotidiana, docemur jCtim nudi mun-'*'111nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^8'^l'arnur, amp; nudi exearnus,. Tim. tf. Nec peregrini modo fumus, verum

*.^^^^^5^bjs,quifibiipfis mundi dominium vendicant, opprefsi infinitis ^u'gimur, vtnon temere propheta Ecclefiam faxo confrt , quo fubleuandonbsp;^uch. ja, Ethiftori docent abnbsp;Co fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obnoxiosfuifle, quotquot Deofefeper veramfi-

iMti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quorum nostoeminifleoportet, neijs, qu noftro feculo

infolitis olFendamur. i, Pet./. Illud autem pro confeo ^Mlin^^ nobis fortuit accidere , fedcertoamp; prfinil) diuin prouidentinbsp;*i5^ omnes iuftifsimc moderatur. Nec quicquam contra nos poftetnbsp;''ti nj,\nbsp;nbsp;nbsp;^ut huius princeps fatan , nifi DominS permitteret.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Permittit vero is,

lt;^31amitatibus amp; eiulatibus gaudeat, tyrannorum inftar, fed qud i-V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis carnis corruptionem hoc modo cohercendam eile nouit,

^odoadopumcontemplationem, modo ad bonorum fplendorem, modo Ptatuin carnalium defideria attoniti fubfiftamus, vel etiam via falutis decline-noxium ilium ftuporem cxcutiamp; carnis defideria per Crucem re-portctjvtmundumhunc odifledifcamus, amp; flagranti coeleftis patri amorenbsp;B iij accenda^

Tl

-ocr page 30-

)8

HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS accendamur. Ncc fortem nobis in mundo meliorem promirramus, quando amp; niundu^nbsp;Rium ingeniiinijVeritaris impadenSjperpetuo retinebir,amp; noftr carnis corruptio'tnbsp;cunq; corrigatui-,leuiima quaq; occafionerecurrir.

t-cclea Vet Interim fumm Confolarionis loco nobis eTe debet, quod bc Deus fubi)^^^' dicens : Gentem,cuileruicrint, ego iudicabo, Eft enim Deus Index vniuedJfnbsp;4tmr,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terrjneefuo officio deeft, licet interdum, nee impiorum feroces amp;impioscona'

TerficdiioKes .cciejit, decem

tus,necpiornm afflidionescernereamp;audire videatur. Qiminodo enim nonvi^C' ret qui oculum finxit ? amp; quomodo non audiret, qui aurem fecit ? Pfal.^/.nbsp;autem vr otio/ Ipecbtores, mundi huius thearum intuetur, fed vtiuftusiudcxr'nbsp;nines niortaliuin ipedlat. Et quia nihililli charius eft, qum Ecclefia, quam filijnbsp;fanguinc redemptairi voluit, neminem aduerfs illam impungralfari patitur: i!nbsp;pupillam oculiipfius tangere put3nrur,quicunq;Iidos Dei cultores audacius tangu^^'nbsp;Zach. i. Extant pafsim horrenda in tales iudiciorum Dei excmpla,interqu primolp^nbsp;numerari meretur, quod in Aegyptios, ficuti hc minatus eft,exercuic. Expern^.nbsp;idem Aflrij,quigrauifsimasfuinpopuliim Dei tyrannidis pnasdederunt,nbsp;diu contra hunc imj.'unfuijt Antiochus. Quid Herodi eueneric,nodus eft,nbsp;multisnarrari debeau

, Qupd fl verb ca , quChriftiincarnationem lcuta lnt, confidei'CS,^^^j minem horrendas Dei iudicis^manus euafl videbis, qui Eccleliam perfequ'

Z.

r iHt Primus in horiim numero eft Nero, qui cum Romanos clues Vrbis incenuinbsp;cuius ipleautorfuerat,iniquius ferrefentiret,Chriftianos tanti fiagidj inftmulau'fj-,nbsp;omni ruppljeiorum generein illosgrallatus eft, ficuti Cornelius Tacitus denbsp;dir. Et eo vfq; truculentiftimi tyranni rabiem progredi palfus tii Deus, vt Ap_nbsp;rum quoq; Petri amp; Pauli fanguinem fudilTelegatur. Sed moxhorribili iudicionbsp;fanguinem vindicauit Dominus. Secuta enim peftis eft, qu plus qum trigirit^nbsp;hominum abfumpftt. Aceeit pefti Romani exercitus clades in Britannianbsp;defecerunt in Armenia prouihei, nec fine publica infamia RomanxIgiou^ * ,[iinbsp;gum miflfunt. Et tandem ipfum Tyrannum diuina Vindila corripuic, quinbsp;hoftisiudicatus, primo in turpiamp;ignobili fuga llutem qufiuit. Deinde vefO rnbsp;falfus, fibijpfi violentas manusintulir.

Neronem imiratusDomitianus,ipI quoq; Deum Vindicem fenfitjduini* fticis fuis confolfus obijr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[i'

Traianus verb,licetcrudeliaaduerfusChrifiianos edita reuocalTet, . meniratumfenfit. Nam aurea domus Rom conflagrauit, fames amp;nbsp;niter fuierunt, ac terrmotu non pauca Afi , Galati 8c Grci oppgt;^

4'*

Q^artus tarnen Nrone ex Imperatorum ordine contraEcclefiaro us Verus infurrcxitj nec mult pftGermanorum tumultus 8c immanis peftb*nbsp;cuius contagio aliquot Itali oppida, 8c vill, habitatonbus fuis in vniuerfumnbsp;amp; euacuat funt,.

4.

Qmntam perfccutionem L. Septimus Seuerus mouitjqui Sc bellis ciuilib^ tus eft,8c in Anglia propc Eboracum prmatura morte extindus.

Quorum exemplis cm parum moueretur luiius Maximinus, fed impi ^((C' n Ecclefiam furerct, iufto Dei iudicio euenit, vt vn cm filio militibus m*''nbsp;tur , acclamantibus vniuerfis, ne catulum quidem habendum elfe P

Nec diimilis multm exitus Dccium manfit, quid ipfe poft elFufum gf tvrum fanguinem, vn cum filio in folo Barbarico perijt,adeb vt nec mortuinbsp;fcpulturara inueniri potuerit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P (2il

Qmd de Licinio Valeriano dicemus,odauo Chriftianorum perfecutort ; Sapote Perfrura regcaptus, cquum conlccnfiirotergumfcabelli locofu^nbsp;coadus eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yid^'^

Val. Aurelianus veto, qui nouus in hocordineeffevoluit, priminj

-ocr page 31-

aposto'licis homilia rii. * ^uhiineante'pedes.delapfo terntus,mox autenijcutn nulla inftitut tyranni-dis pltennbsp;''(lucerctur,fuorum infidijs occifus eft.

Ctn vero poft omnes holcc maiori conatu contra Chrifti Ecclefiara fefe armaret 'Wletianuscum Maximiano amp; Galerio, Maximtnocollegis, non ob/cureDei Ec-luam vindicantismanumfcnferunt. Tcrrmotu enim multa millia honiiinbsp;*uni abfumtafuifteleguntur. Diocletianus autcmScMaximinianusvno dieimpe*.nbsp;fninvolentes dcpoftierunt: Vel dolore,quod non perfici pofte viderentjquodmoli- Etillequidem pofteafibijpfi mortem confciuir,cumnbsp;^*5(entium Conftanttno vidum amp; occiftira cftc audiuiftct ; Hie vero cum ad impe-(iiin redire cuperet, Maxentio expulfus ad generuin Con ftantinum confugit, cui cumnbsp;^crecinfidias,filiamaritum patri prtulit,amp;infidiasdetexit: Itaq; Mafsilia: occifusnbsp;Ht hic exitus fuit duorum fuifsimo|um tyrannorum, qui decennio toto Ecclefianxnbsp;^'^'Iditcrafflixerant.

ff-

Galerius vero atrocifsimis morbi incilrabilis doloribuslupcratusjftnguinariai

'-1 quibus Chriftianorum fanguis petebatur, reuocauir. Atqui omnia bc intra 'fcentos annos vfq; ad Conftantini Magni imperium eueniftc conftat. Necabillonbsp;'^'^Wpore quieuit Dominus. Sed cm lulianus Apoftata turn aperta vi, turn dolo amp;nbsp;/^ude Ecclefiam infeftaret, in acie vidlus, amp; conto vulneratus,exclamauit: ViciftiGa-'.vicifti. Ira cnimChriftum percontemtum nominate confueuerat.PoiTentbis in-*tialij adnumerarij ft opus eftet. Nec recentiora dfunt exempla, quibus noftro fe-'^*0 ludiciorum fuorum feucritatem Deus in Ecclefi fu perfecutores cxercuit. Per-pttuigitur ratum erit, Deum fuo iudicio de illis Vindidlam fumpturum,quifuum po-iinpia ty rannide vexare aufi fuerint. Debent hc noftr tum conlolationi tumnbsp;*'ditutioni feruire. Confoletur enim nos, quod Deo Vindice Ecclefiam defendi au-*^us, ne nos ab illo inter .afflifiones fiegligi purenius, Simul vero admonemur, vtnbsp;'''num priuat vindidlEcclefiam defendi audimus, ne nos ab illo inter afflidfionesnbsp;'^l'gi putenius. Simul verb admonemur,vtinfnumpriuatVindidf ftudium dc-P^iaiinis, ac omne de hoftibus noftris indicium Deo coramendamus,dicenti : Mea eft

Jidiftajego retribuam. Deuteron, ja.cap.

Interim latis quoq; eadem dorina extendi poteft, vt violenta quorumuisho-!'nmnopprefsioncabftineamus,nec dubiteraus, Deum. iniurias, qu infirmioribus 'quot;^'-'luntur vlcifci. Chrifti enim vox eft : Qua menfura metimini, eadem vobis meti-^^Ur alij. Match. /? Et Prophera clamat : V qui prdaris, quoniam prda fies,nbsp;Ha.Item; V ei, qui dificat ciuitatem in fnguine. Vei,quiadaugecnbsp;^nua. Habac. 2, Qi^ refer ri debent, quViduarum, Orphanorum amp; peregri-'^i'mopprefloribus in lege fua Deus ininitatur. VideExod.^a. Inquorumconfi-^rationevtinamfrequencius verfarentur, qui hodiein mercenaria militia potifsimatnnbsp;'laudcm amp; Rerumpublicarum falutem collocant.

Cterin non ofeitanter diimulari debet, quod deliberationis fine Dominus Jit, diccns; Et pofthc exibunt,amp; feruient mihiinhoc loco. Efthocvniuer-f prccptuni, vt qui Deumliberatoremfenferunt,illiferuiant,dequo etiamPfal--^'^*'*^nbsp;/fl. admonemur. Debet hoc ante omnia in falutis negotio confiderari. Libe*nbsp;fumus fatanica tyrannide amp; horribili pcccatorum feruitutCj fingulari Deinbsp;^ieficio,qui filium fuum pro nobis daredignatus eft. Exeamusergo Aegyptumnbsp;sbietis infclicis mundi ftudijs, Deo fcruiamus in fanlin*onia,purirate, inno-fide, amp; dilelione non fia; qua de re vide, qux pafsim in Apoftolo- lt;nbsp;feriptis habentur. Roman. lt;f. Tit-2. amp; . /.Theftquot;. #. Sec. Eadem eorum,nbsp;'1'^* w alijs rumnis liberati funt, ratio fit. Qm ex morbis conualuerunt fi-fibi didtum efte, quod Paralytico Chriftus dicit : Vide ne pofthac pecca-, ne quid tibi deterius accidat, lohan. . Idem cogitent, qui ex egeftate,nbsp;pefte, bellorum tumultibus , amp; quibuscunque alijs calamitatibus , ereptinbsp;Adrnonebant de hoc olim facrificia riwnjg/, qu Deus pro acceptis benes

-ocr page 32-

28


, APOSTOL. hom. IHI.

erri volebat: amp;qu gentibus quoqjin vfufueruntjouamuisaverocultu tradita eft cnamyftica, quam VeteresEu-rnrgt;^* v^k- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adionem jvocarunt, quodillam in cirimemorationcm

Rp / 5quot;'^^^.^^^^^**^u*^^ni*Necpoteftnondatnnariillorum impietas,qiiicin emptionis cjoglorientur,amp;quotidicDei Vindicis fui manumfendant, illiw-nnon eruiunt, elt;Jfe totos Diaboli amp; peccari feruitio mancipant. Praicipuvcrnbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inhreatjquod Vnicum Stephanus vreet, nos foliusdmin etatr

ene c*o ex peccatorum, amp;c Satan tyranhide j liberatos elle, nee quiequam hicvelop* nX-? V velfngidifsimis Ceremonijs tribui debere. Fide ergo ampieftainur bc'nbsp;nencium hoe, amp; Deo liberator! feruiamus in Spiritu Si Vriute, vr eum codera clelfenbsp;regnigaudio ohmfruamur,perlefuni Chriftum,Dominumnoftrum : Cui deberurb'nbsp;nediCtio,honor,glona amp; poteftasin tcrnumj Amem


HOMILIA IIL

Et ddit UliT'eamentum Circumeionis nuit jaiAcu^m cirewneidit eum o^auo die. Etnbsp;nuit lacobum^ Jacob duodecim Patriarcha^j^nbsp;ch^ inuidta e:K,timulati, lofephum vendiderunt iunbsp;ptum. Et erat ieus cum io, eripuit eum exnbsp;affiionibue eius : ac dedit illigratiam fapientiamco^^nbsp;Pharaone rege gypti: f conflituit eum ^incipein l^(nbsp;gyptiimnbsp;nbsp;tot am domum ipu^,

ivvs STEPHANVS CCVSATVS FViT

tis in Deum, legem, amp; locum Sandum, totumq; cultum LeuJt' . Accufttionis caufam inde fumlrunt aduerrij,qud docefetnbsp;nbsp;nbsp;j-jJ

hc perChriftum elfe abrogatajnec illis homines iuftificarj pol* exfolafide inChriftum lefum hominibus iuftitiainamp;faltobcifb^f^nbsp;necalium Ceremoniarumlegisfuiflevfum,quamvtfalutisrat' .



qux in vno Chrifto continetur, adumbrarent,ac illi abducerent homines. P^Lr* graui amp; feria defenfione ipfi opus erat,maxime apud eos,qui toti ceremonijs nitconbsp;Hane ergo lie, inftituit, vt ipfis rebus teftetur, Ce ab impietate elfe alienifsimutnnbsp;qucunq; olim Deus cum patribus egir, diligenter rccenfet : partim quidemnbsp;dat, fe Veterem patrum fidem agnolccre amp; retinere : partim vero, vt intelligannbsp;patres olim fine Ceremonijs per folam fidem fuifle faluatos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnde quiuis falt;quot;^ in

get,nihilobftare, quo minus hodietim fine Ceremonijs Leuitici cultuspern Chriftum homines faluari pofsint^ SeproindedilTcrunt. Ab AbrahamoauteInO^^^^,^nbsp;illius fidem, qua gratuitam Dei Vocationem ( nullo prcedente operum meritoy^^i-j-tutus eft,diligentifsimiiluftrauit,vtludos ad illius imitationem extimularet. . pnbsp;rum quianonignorbat SandusChrifti Martyr, Circumcifiohis amp;patrumglo*^nbsp;contra gratiam Del in Chrifto collatam,iidos cum prirais fuperbire, in expta nnbsp;one fic pergit,vt vtramq; gloriationem ipfis excutiat.

De Circmcifione paucis agit,dicens : Et dedit illi Teftatnentum Circuitquot;, atm hic genuit Ilaacum amp; circumcidit eum odauo die. Fatetur Circumfionem jj.nbsp;inftitutam elfe, fed dum ifta prcedentibus connedit, illius fidciam eo argumcquot;'nbsp;molitur, qud hanc poft omnia ea, quhucvfqexpofitafiint, Abrahamod^? jj^ipnbsp;docet. Poftquam enim c Chalda euocatus, fidem fuam , multis amp;prclaris'p^^pi5nbsp; publice dedarauit, amp; per illamiuftificatus eft, Deus illi teftamerttum Circum'* jtiinbsp;f dedit, id eft, fdus fiue teftamentum cum illo conftituitj quod Circumcifione,ta3,^^,nbsp;figillo, confirmatuq|amp; obfignatum eft. Vnde fequitur ) circmcifione non i'*^


Cirtumeia-nu fiditetam



-ocr page 33-

APOSTOLICIS HOMILIA IIL fiinifuifTe Abrahamum, fed hanc luftiti, quam fideiam erar affecutus, fuifle fignacu-argumento Paulus etiam ad Rom. cap. vfus eft. Etquemadmodum A-ihatncircumcifionisinftitutionem fimplicem Domino accepit : Itaeandem fimplj-'obferuatione pofteris commendauit. Nam lacum oftauo die natiuitatis,iuxta Do-Qiinftitutum nuilo alio fuperftitiofiore ritu adhibito, circumcidit. - Quod amp; Ifa-in lacobo filio, amp; hunc rurfum in duodecim filijs luis, quilfralitic geneis patri-''^bfuntjobferuauilTe, nemo pius dubitauerit. Voluit aurcm Spiritus Sancusnbsp;j'cula amp;fci- nulla de hac re annotari, vtinde conftaret', fanifsimos patres noluiflenbsp;^^ternis hrere,fed diuini fderis fine teftamenti, quo falutis promifsiones contine#nbsp;?y qum extern Ceremoni, rationcm liabuifle, Faciunt ad horumnbsp;ationctn, qu Gen.z/. cap. leguntur.

2)

pL ^0*1 obfcur prtBpofteram ludorum reigionem reprbcnditDuus Ste-k^**^*'^'^^*^^*^*^ gloriarione clati j fderis illius faiutiferi, quod Chrifti me-'^bfignatum Sc ratificatum eft, nulla cura tangebantur.

% nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudicare de Sacramentis, amp; locutionibus Sacramen- Di Str^men~

cc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuperftitiofi amp; contcntiol quidam indefinenter nxandi anlam

il,. Qi^nd in illis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fine literam vrgent, nec illarum myftcria altiori fenfu

tif, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stephanus dicit, Abrahaino datum elfe teftamentum , fiue fdus cir-

ljQ^'5ineq;illudcxfedicit,fcdin Dci verba refpicit, qui olim Abrahaino dixerat : t ,ptJus mcum,quod obferuabitis inter mcamp; vos, deniq; inter fernen tuum poftnbsp;P(u quot;^'^'^^^turvobisomnismasjamp;c. Qufiiuxta literam accipias, circumeilonbsp;H'ii fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicetu r: nec dubiumeft, quin hoc ipfum multisolim impoluerit,

oninipietatisofficio defunosputabant, qud circumeif elfent. Atalitcrifta

P^ffiJebcre, res ipfa probat,

ctf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;circumcifioncm cordis Deus in lege amp; Prophetis requirit Deut.

cir?*' Deinde apud lereraiam cos in fderefuo perftitilTe negat, quos tarnen %nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feimus. Tere. gt;. cap. Accedit his, quod Abraham, priusquam cir-

L ^cretur,iamanthabuit,qu Deus in foedere fuo pollicctur. lam ante enim ^ocantem lecutusfucrat : Iain ante promiiones eins fide apprhenderat: lamnbsp;'iHo Deus iplc ad luftitiam imputarat, proindc Chrifto erat infitus,finc * *nbsp;necfalus obtingit. Fdus ergo diciturcircumcifio propter Analogiam,nbsp;tQf P ^cramentis eft inter figna amp; res fignatas, amp; quod hoc fignaculo Deus teftare-''*11 confoederatis amp; hredibus fuis cos agnolcere, qui fderis fiii capita fideliter

Dei focietatem rccipiebantur,ficcademin ten-propter carnis ingenium externa quoq; fulcra ''f- Eadcm plane fuit ratio faci iftciorum,qu in lege,amp; peccata, amp; expiatio pec-Iblent, At fi quis illic n tiiit feu literam vrgcrevelit, Apoftolum con- ,nbsp;audiet : Non poteft fanguis taurorum amp; hircorum aulferrc peccata.

lujf Prophetas pro immundis amp; Iccleratis eos reijccre imus,qui in facrifican-

'ulli^''^l vel laboribus parcebant. Num ergo Deum alibi vanis fuis lufifle diccmus jouando tarn magnificis titulis facrificia ornauit ? Nc-v*am.

^*'^^^'^f'occrtaamp;verafuit, quod Chriftum adumbrarent, verum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

ftu* tollit peccata mundi : quern qui tunc fide non fucata apprhcndebant,

'* ilium peccatis fuis omnibus liberabantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

quot;'it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vacui facrificarent,non magis gratas habebat Deus illorum viti- .

elt;t.

*P^^Qjipd tranfeamus, eandem horum quoq; rationem eifertnbsp;etenim innouationis amp; regenerationis lauacruin vocat Apoftolus.nbsp;flii^ ?''**jtos5pfohdolor, rcperias,quicm baptizati fint, nulla tarnen prfefe^nbsp;**''quot;11nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regenerati indicia ? Nec tarnen falfis elogijs Baptif-

'* piritus Sandus commendat fed ad illius vfum refpicit : quod nimirum ex ,

-ocr page 34-

22

HISTORIA STEPriANi EX ACTIS

Dei nftirutOjregenerationem innouationem,cuius nobis a'utor eft ChriftuSjin veramp;efficaciter obfignat. Sic in cna myftica panis Chrifti corpus,Vinuiunbsp;fingaisdicitur : Vnde nonnulli colligunt, in illis verum Chrifti corpusamp;fanguint'nbsp;realiter amp;fubrtantialitermanducariatq;bibi cumpijsjtumabimpijs. Atnosipl^'jnbsp;Chriftum huius dificptationis arbitrura conftituentcs, ex reipfa argumentaniurnbsp;huncmodum. Quisquis carnem Chrifti edit, amp; languinem ciusbibit,inChrilnbsp;manetamp;Chriftusin illo. At multi qui expaneCn edunt,amp;eius poculobibim^nbsp;ncq; in Chrifto manentipfi, neq; huncinl mancntem habcnt. Ergoinpancamp;nbsp;no hocmyfticum Chrifti corpusamp;fanguisnonrealiteramp;fubftantialiterpercipiunW')nbsp;neq; extcrnishifce lyinbobsfuntalligata. Maioremipfius Chrifti cfle nemo neg'ibit.nbsp;Minorem probat ipfa rerum Experientia,amp; vtinam non illorum cxemplis probaretur,nbsp;qui qum alieni fint Chrifto, hoc ipfo abund docent, quod fuis conteotionibus bot-ribilem Ecclefiarumdifputaiioncminuehunt, amp; veros Chrifti lefu cultores bob^^nbsp;perfiquuntur. C^ms ergo non videar Cn verba Sacramentalitcraccipidfbcyt'nbsp;Im vtolim facrificia non nifiillisproderant,qui vcrafideprditi,Chriftumadilhip'nbsp;adfercbant : Ita nec ex Cna aliquis ad nos fruhisredibit, nifiipfiiumfidevtfnbsp;apprhenfumadferamus,amp;animisfupraCloscueisperfidemillovefcamur:nbsp;quicunq;deftituuntur, Chrifto alfenifuncSc Cnam fua hypocrifi prophan.wt,nbsp;proinde fibijpfisindicium eduntamp;bibunt. Sunt hc nobis in eum incin oblj-wanda,vt difcamus crrorem cfle perniciofum, fi externis aiombusaddi'jinbsp;quramus, quod folius Chrifti eft, amp; per blam fidem in illo inuenircpoteft.nbsp;ergo Sacramentis vti Conuenit,vt primo Dei bonitatcm agnofcamus, qui externisnbsp;que lmbolisamp;aionibus fidem noftramfulciredigiiatur: Deinde veronbsp;vfii excitati animoS fubchamus ad ea, qu hisadumbranturnbsp;nbsp;nbsp;Imprimisautfiii

prftemus, qu Deus in illis prfcribit. Facit hucD. Auguftini rgula j libriseius deDolrinaChriftiana hifeeverbis traditur? Pauca qudam pro jnbsp;eademq; faufacillima, amp;intellelu auguftilsima,amp;obfcruationccaftifsima,iplnbsp;-minus, amp; Apoftolica tradidit difciplina : Sicuti eft Baptifmi Sacramentum, Si cdnbsp;tio Corporis amp; Sanguinis Domini. Qu vnusquisq; percipit, quo referantur 'nbsp;butusagnofiit: vteanon carnaliferuitutc, fedSpintuali potius libertate venef^nbsp;Vtautem literamfcqui ,amp; S IGN A PRO REBVS, qu bis fignific^*'^^nbsp;accipere, feruilis infirmitatis eft * Ita inutiliter figna interprctari,malc vagantis,nbsp;roris eft. amp;c. Et fan mifirabilis eft animarum ferujtus externis inhrerejnc^^nbsp;mosinclumattollerepofl,vtChriftolefu ad dexteram patrisinlupernisreguanbsp;frui pofiint.

Qiipd Cl vero diuinitus inftitut (Ccremoni nos neciuftificarenecfs' poflunt J imo noxius quoque illarum vfus eH fi absq; fi Je adminiftrentur :nbsp;deteftabilior illorum error eft, qui humanisconftitutionibus amp; fiigidifsimis Cff^' j |nbsp;nijs , hoininum audaci curiofitate inuentis, iuftificationis amp; fiilutis gloriam nb']'nbsp;Nam vtobm hominum traditiones in vniucrfum omnes damnauit Dominus (nbsp;Matth./.) Ita luce clariusefteiusinodiceremonias cum fide adminiftrari nonnbsp;e qud hc non alio fundamcnto, qum Dei verbo, niti potell, ficuti Paulus a^ nbsp;cap.p,admoner, Vnico igiturhocariete totus Papatus fternitur, quemvna*^^ jnbsp;. mnibus fins ritibus,ineptilsimisfuperftitiolbrum hominum decretis fiabiliri not* !nbsp;qum Ytlongiori delt;ionftratione opus habeat.

Pcrgit autcm in inftituta Narratione Stephanus iamp; inanem patrum ,

* ni..** lt;* ...iMuuva X tai 1 IJVIIV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; il Uamp; ) liiailvill JJrtUl**--

^^^giori. oppugnat,quitus illi, vtfupra diximuSjmirum in modum fupcrbiebant.

*ftquot;- bet, patres nec circumfione luftificatos, vcl aliqua ex partemelioresfaosfu^^. j, vllis operibus falutem mcruifTcjfed mera ex inefFabili Dci bonirate autgratianbsp;tosjimmane Sc exemplo carcns illorum facinus,quod in lofephum fratrcm defis''^jpf-

-ocr page 35-

APOST. HOMILIA IIH,

25

^'memoratj quodpaucis quidem verbis, fed talibuscomprehendit, vtfacile pateat, illius flagieij atrocicas fuerit.Dicit enim : Patriarch, inuidia excimulati, Ufe-vendideruntin Aegyptum. Extathiftoriaapud Mofcn.Gen.//. cap.

Primo autem huius fceleris foneem indicatjirwiidiam Icilicct, qua aduerfus inno-fratretn arftuarunt, non aliam ob caufatn quam quod illi diuinitus amplifsimos ?'oresamp;dignitatem deftinatos effe viderent. Eodem igitur vitio, quo Cainus olim ,nbsp;hje Abelem fratrem inuidi amp; odij affehu exccatusj occidit. Gc-* Nainlicethifanguineabftinuerint j homicidij tarnen rcatu tenentur, tumpro-J/'*' deftinatam animi voluntatem , cuius excutioni Deus per Ruben oblbtit turn quodnbsp;jj. 'diderunt fratrem alienigenis, quod fcelus poftea ex Dei inftiiuto capitali psena vin*nbsp;debuit. Vide Exod.a/.cap,nbsp;tonft 1is infinita alia, qu in huiusfacinoris defignationc concurrerunt, amp;nbsp;f'itn'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcruiire,vcin teroum abijeerentur : amp; proin tie non ipfo-

r quot;'uftitijfed diuinx bonitati tribuendum elfe,quod gentem qu ex ipfis delcendit, pcciilium Deus facere dignatus eft. Nam audaci impietatc cum Deo certamen fu-ri,^'*i^'t5Cuius confilia hocpado impedirecoali funt, Impijquoqjin patremfue-.nbsp;lofcphum in delitijs elfe noucrant,amp; cuius fenium confolari potius, qum con..nbsp;Deimpietatein fratrem quid attinet diccre,quem,quantum in ipfisnbsp;*^*'P0-*is mod,vcrmctiam anim iauram cere voluerunt, dum ilium fslt;nbsp;bj^'^inAegyptumvenduntjVt inter illos infejicemferuitutemferuiat, quosaverinbsp;cultu alienifsimos elfe non ignorabant. ergo lupplicia,qui in-'''QH^''^S^*'^**dicando potuilfentfufficercjfi iuftitilu rigorem potius, quninbsp;lamamp; mifcricordiam,Deus excrcere voluilit.

'% verb noftr inftitutioni feruit locus hic, amp; va nam elfe docet glori-patrum fine maiorum virtute quritur, Non quod fingularc Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

'' negemus, fi cui maiores prclari amp;egregij contigerunt, led non idcir-zr_fZsrzl, diciinus, quo coram Dco polsimns gloriari. Nam etfi optimi fuerint ma-, hoc ipfum tarnen ex Deigratiafuerunt,ad nos ver nihil cxiilorum virtutenbsp;Nit f^ditjnifiillamimitari ftudeamus,quodpluribusapud Ezechielemcap.z . ex-Et confit nunquam grauioribus minis cum ludis concertauil Deum,nbsp;Tuncenini amp; viperarum Ib-^'^^*^fgt;amp;Chrifto Diaboli filij dicuntur. Matth./.loan, .cap. Er quod in lu-'lt;5ii^^phanusanimaduertitjid in omnium nationum gentibus tum publice turn pri-'iL ^^'dentifsim cernitur. Nam fint licet inter maiores ipforum aliquot, qui vir-'fiiiifnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquaminter homineslaudem meruerunt,non deerunt tarnen

quorumfcelcranongentismodoexcidium,fed ternam damnationem amp;c ^pudium mcrcri poterant, nifi peculiari amp; gratuito bcneficio illosnbsp;Humilieoiur ergo omnes in conlpeffu Domini, amp; qui glori-

. ^fiuo glorictur, qui mifericors eft amp; beneficus,patiensitemamp;magnbe-rraat nos pro peccatis noftris, ncq; rependit nobis, quod iniquita-^erenturamp;c.VidcPfal.//.

d^pie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lofephi hiftoriam incidit Stephanus, cuius caftitas, prudentia,iufti-

magnus ficret, amp; propter ipfura tota d honoribus amp; beneficijs accumularetur, huic etiam errori occur-'**nbsp;[jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoque ex Dei gratia, non vllo fuo merito obtigilfe, quic

Deus erat cum illo ( inquit) amp; cripuit eum c# omnibus affliio-

gturlofeph aduerfa conftanter pertuiit, qud ineretricijs impudic he-^ ^'^jHjjj.^l^.^''Eiitfapcratus, vubdfidem herofcruauitimpollutam, quod carcerisnbsp;Vfilualore non olFenls fuit,illud omne Dei beneficium fuir, qui ipfum fuanbsp;quoq; gratia faum eft, quod lofeph Propheticonbsp;confiliaRegi proponere,amp; illtus gratiam deinereri potui^. Qua-

S'id*'J ngcnio,nec Pharaonis clcmcnti,fed diuintonitati,tribuendum Add ?Dominium ilJe confeendit.

c his, quod in prophana terra, cura nuUum adhuc in popuio Dei templutn

extru

-ocr page 36-

24

STEPHANI EX ACTIS extrudutjnec legis Ceremoniinftitut eflcntjomnia iftaDcus fieri voluit.Vndsnir^nbsp;fum colligiturjCcrenioniaSjqua: longo poft tempore denium feciit funt, non iuftifiM*nbsp;onisamp;lakitis rationemjqu prima mundi origine primis promiionibus traditanbsp;amp; prfinito correlioni^emporeper Chriftum impleri debebat, nobis adumbrate'nbsp;Qmd ergo propter illa tumultuarilibec,fine quibus olira veteres Deo placuilTe amp; lal*'nbsp;tos efleconftat ? Reliant autem in Iolphiexemplo,qufinguloruni hominm inlnbsp;tutioni amp; confolationi feruire pofl'untjde quibus nonnihildicendiim,

Primum inter hc eft,quod Deum lofcpho affuifle didt. Non ergo vcl ftatri deߒi'unaffii- perfidiajvelherimpudenscalumnia, velinConfultaPutipharfisiniquitas diuino pt^'nbsp;fidioIofephum,fidumDeicukorem,priuarepotuir. Et quod in illoacddit,idon*nbsp;bus pijs commune eft. Nam oculi Domini intend fiintfiiperiuftos5 amp; aureseiusiUnbsp;rum predbus patent*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et fingulis nobis cum Dauide dicere licet : Vbi pater

us amp; mater mea,dcftituunt me, Dominus colligit me Pfal. x/. Vt enim Chriltws k lum fore negat, ctiamfi omnes diftipuli ilium delerant ( Ioan. ilt;f. ') Ita foli non ponbsp;efle, quicunq; Chrillo per fidem infiti funt: cum ad ipfospertineantChrilli pronbsp;nes, qualcsfunt.Non derelinquam vosorphanos, Ego vobilcumlum vfqj ad onbsp;conlummationem. lohan./^.Matth.2/*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; J:

Interim obfcruemusjofphuni varijs calamitatibus excrcitatum fuifl'c) prlnti prldiofuftentaretur. Nam fratribus venditur, her blanditi;stentnbsp;ab eadem improbaeeufatus capitis periculum incurrit amp; diuturnis carceris wrronbsp;concutitur. Nemo igiturtunc modo Deum fibi adeffeputet, quando tutusnbsp;mni tribulationeliber agit, Nemo etiam fub Dei prfidio carnisfecuritateffl)nbsp;omnia,fibi polliceatur. Sed intelligamus, ita nos Dinino liberari amp; defendsnbsp;terim crux ferenda fir,nibilominus yero nunquam nos Deo magis cur eflcjnbsp;omniafflilionum gencre tentamur. Tunecnimfugas noftrasnumerat,nbsp;confpelu,ceu in Vrceolo quopiam lacrym noftr .coiliguntur. Pfi lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

Deinde notemus, lofephum Deo fapientiam Scgratiam habuilfe. Deief

ZJw Jtnuinelf jjyjjj quicquid boni amp; eximij habemus. Et eiufdem beneficium eft gt; fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li

innobisfunt,cumfrulu aliquo vti,Bcreliquisgrativclaccepti cfle pofliimus. hominis naturamconfdercs,corrupta in ill funt omnia. Non percipitintelle -jnbsp;fter ea,qu funt Spiritus Dei.i.Cor,^.Vo,luntas nifi terrena felatur, amp;carnisnbsp;regitur, cuius figmenta abineunte tatepraua funrGen.lt;P. Vires adbene^gnbsp;nullfunt. Nifi erg Dominus nos regeneret,amp;fuoSpiritu inftruat, nihil inbsp;fanumeritSe integrum. Rurlim nifi ille nos snoftra omnia alijsplacerc Vtnbsp;proficiemus. Quid enfin in alijseffidas, qui teipfumdocere amp; gubernarcne ^^pjiijnbsp;ergo Dei beneficium fuit,quod lofephi confilia Pharaoni grata fuerunt i Ita o*nbsp;hominum mentes inclinct, inutilia amp; inania erunt, qu nos inftituimus,omni' ijp'nbsp;in Verbiminirterio Paulus obfiTuauit,quando ait : Nihil eftquirigat,nihntl J Jixnbsp;tat,Sed Dcus,qui dat incrementum.Admonetutem huius rei confideratio,n.nbsp;nisfiiperbiamus,amp;vtijfdcm ret vtamur.Quid cni.m babes,quod non accep^f*^nbsp;fi accepifti,quid gloriaris ac fi n acccpcris?z.Cor.^.Qupd fi accepiftigt;vtiq;nbsp;ti ratio olim reddenda erif,ficut in talentorum parabola Chriftus docuit.Mattf'

, lafifh tyftM Chrit,

Poftrem non abs rc fuerit, fi Chfifti typum, quem Iofephusgelsit,lt;tf*jj^cit' muSjCm hic totius orationis Stephano inftitut feopus fit,vt Chrifto ludosnbsp;Vt enim lofephum fratres Dominum amp; Regem fixum agnofecre noluerunt/Itanbsp;cm in fua veniret ,fei ilium excipere dedignati funt. loan./.Vt lofeph a frat^*nbsp;' Chriftus ludavenditus, amp; poftca ludis,qui ipfius iuxta camera fratres etnbsp;bus traditus eft. Vt lofephus cum piftore amp; pincerna aduerfa multa pcrtulitjnbsp;^lequidemperijtjhicveroferuatuscft: Ita Chnftum in medio duorumlatr^lj.ph',nbsp;fum elfe legi mus, quorum alter Dei gratia feruatus eft, alter falutecxcidit.Vtnbsp;per multa pcncula,amp; horribiles calus, adfummos regi dignitatis honorenbsp;Ita Chriftus peracerbam amp; diram mortera crucis,patris gloriam ingrcfrus,non cap'nbsp;pit,quod eft fuperomne nomen , amp; in quo omnegenu flediconuenit,nbsp;Omitto multa alia,qu fuo loco amp; tempore commodius tralari poterunt. No j,tjinbsp;Chriftum lefuiii^ cuius typum lofephus gefsic, vera fide ampleti, amp; per fi'

-ocr page 37-

APOST. HOMILIA V.

^'cafus ad clertis regni hrediratem eniti, qu credentibus ab rerno prparata,.amp; Plt;;tiofoCliriftifnguineacquifa eftjCui debetur bcnedidio, honor, gloria amp;poteftasnbsp;^tcrnuin. Amen.

H O M I L I A K

Venit a^temfatnes f^ervnmerpim terram gyp Chanaan, affliio magna, nec inneniebant fmmenta pA'nbsp;tres nori Cum ^ero audiuijjt lacob, ee frumenta innbsp;gypto, mit illuc Patres norosprimm. Secundo autemnbsp;aduentu agnitui fuit lofeph fratribw fuie. Et innotuitnbsp;Pharaons genus lofephi. JMit ergo lofeph, euocauitnbsp;Patrem fuum lacob, 'untuerfam cognationem fuam innbsp;anmabus feptuaginta quinc^.nbsp;nbsp;nbsp;T)efendit autem Jacob in

gyptum, mortuus efitpfe patres noflri, trans-lati. funt in Sichern, ^pofiti funt in fepulchrotquodemerat Abraham pretio argenti d filijs Pfemor filij Sichem~gt;.

ERGIT IN CAEPTA NARRATIONE RERVM patribus olim geftarum Stephanus cuius hic prcipuus finis

5 ed , vc cuincat, fe veterem patrum religionem firmiter tenere, quos fine teraplo amp; fine ceremonijs Deo placuifl, amp; faluatos cffenbsp;conftet. Vnde colligit templum ne nunc quidem ad falutem ne*

- ceflariura efle, fedpn eum potius debere refpici, qui hoc pifigu-Inter alia ver fingulari diligentia lofephi hiftoi-iam tralatjCO quod (vtprcedenti Sermone diximus ) Chrifti lefu typum gefsit. Et in ijs quidemnbsp;'l^ ptccfierunt, vt lofeph in Aegyptum venditus, amp; ibidem ex gratia Dei nonnbsp;feruatus, verm etiam AEgypti f^oniinus fatus fit, expofiur. Subiun*nbsp;amp;tur his in prfnti totius Ifiaelitic gentis defienfus in AEgyptum, cuius autornbsp;ille lofeph fuit. Ad eundem vero feopum hc naivationis pars referrri de-ad quem pr.cedentia referre docuiraus. Vult enim doccre Stephanus rwnbsp;'S'oncm veram, amp; falutis humana rationem, adeo non alligatam efl ei cultui^nbsp;'l^i per Mofem inftiturus, amp; in terra Chanaan aliquot feculis obferuatus fuit , vtnbsp;patres famis necefsitate terra illa excedere coali in AEgyptum venerint,nbsp;annis circiter ducentis amp; decem (totidem enim defeenfu Egypti vfq; adnbsp;filtorum Ifraelis numerantur^ Dct populus fuerint, licet ncctemplo ncCiegali-Ceremonijs vterentur. Nil ergo obftare, quo minus hodie quoq; fine templo fer-

, imo hoc cum toro Lcuitico cultu necellario abrogari debere, quando ilium 'Hibitum el conftet, cuius typum ifta olim geflerunt. Extat hiftoria Gene,

amp; deinceps , vbi prolixe narrantpr, qupaucis Stephanus perftringit. Ne inutilis nobis fit.illius narratio, fumma rerum capita ftinguere , amp; ad no^nbsp;inftitutionem transferre conuenit. Videamus ergo caufam, qu Ifraelem in nbsp;^^^ptum defcendcrecompulit: Deindeipfumdcfcenfum :poftrcmoautem qu denbsp;P^tharcliarum morte fimul amp; lpultura dicuntur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, y

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caufa^ttejtrn-.

P CaufTam in AEgyptum defeendendi lacobo fames prbuit, qua in terra . '^naan vexatus eft, amp; quam non alia comraodiori ratione effugere potuit,cuni

^fia AEgypto frumenta, Gx lofephi confilio repofita,inuenirentur. Hicvero '^'nti obferuatione dignum eft, quod lacobumjfidclifsimum fuum cultorem, Sc

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et

-ocr page 38-

*

26

HJSTORIAE STEPHANI EX ACTIS fancHfsmum Virum , Deus cum fame confliari patitur. Poterat hoc fili-orura improbicati acceptum ferrijuifi idem Abrahamoamp;IIaacoeueniflelegercmuJ.nbsp;Geo.,2. Scatfquot;.

Nec exempla dfunt, quibus docemu'r alijs quoq; rumnis amp;aducrfisfiJo lndosqueDei cultores obnoxios fuifl. Vnde ccdligimus, aduerla amp; affliionesnbsp;non femper irati numinis argumenta efle, nec propter has nobis efledefperandum,nbsp;quafi Dei gratia in vniuerfum exciderimus. Nam vel paterna cura lapfus noftrosnbsp;Deuspruenit,amp;,nequando turpiter peccemus, carnis feroces fpiritus cohercet!nbsp;vel delia noftrapaterncaftigat, 8c caftigando in viam reducit.' vel occulta amp;n0'nbsp;bis ignotaadhuciudicia hoc modo exequitur; quod in prfenti hiftoria fauin fu'nbsp;ifleconftat, Fame enim in AEgyptum abirelacob cogitur cum omni fua farnilia,nbsp;vt oraculo locus fit, quo Abrahamo prdijferat Deus, fernen ipfiusfore peregrinuinnbsp;in alina terra, Vnde poft multas affliioncs diuina ope finteducendi. Geneis rAnbsp;Et quotidian! afflilionum noftrarum euentus abund docent, multa per hac iuftonbsp;falutari iudicio facere \Deum , qu prius ignorabamus: Ctcrum baud vulgareinbsp;confolationem affert, quod vt lacobum fame vexare voluit : Ita lofephum innbsp;ptum prmifitjamp;totiusregni Dominumconftituit, vtillius confilio amp; ope cuiunbsp;niuerfa familia fija aleretur.

\ Prdicatur hc Dei bonitas amp; fides in Pfiil, los. Vbi fic fcribitur : Vocauit famem fuper terram , amp;omnem baculum panis contriuit. Mifit ante illos VirU*nbsp;loleph vendituseft, in feruitutem, amp;c. Hine igitur prarcipua falus lacobo concignbsp;vnde is prcipuam doloris caufam le habere putabat. lofephum cnim, vt vita ucWnbsp;um,fummaanimi3cerbitatc luxerat, cuius beneficentia 8c liberalitate modoalit *nbsp;Agnofeit hoc Dei confilium lofeph, quando fratres fceleris confeientia perterritoS nbsp;arguraentoconfolatur, quod non fine Dei prouidentia, public amp; communis la'nbsp;ergo in Aegyptum prmifTus fit. Gen.^fj. Et frequenter fieri folec,vtqu ab hoinnbsp;noftrisfumma cum inhumanitateSc iniquitate contra nos inftituuntur, noftfO-modo amp;faluti inferuiant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nec ideo illoriim improbitasexcufatur, quando illigt;

X.

VI Dei confilia exequantur, ifta faciunt, fed vteffreni atfeduum Riorum libidini gcant: Quadereiam fpedidumeft,

n

Thitriunitfrf derttia^nbsp;tttud,

Simul veto Pharaonem amp; lofephum hie obferuareconuenit. Illeenimnon guamprudentiScgratitudinisIaudem meretur, quod lofephum,quernnbsp;fapientia amp; confilijs inftruftum videbat, regni gubcrnaculis prficit, cnamfinbsp;num Scferuilisconditionis hominem efle nouifl'ct: Sequod illius confilijs felici^^*^nbsp;non lfepho modo, vermetiam toti ipfius cognation! gratias liberalifsimcnbsp;^et. (^o cxemplo non tantum gratitudinem difeunt, qui in magiftratu ^^ci*nbsp;vcrm etiam admonentur,qum rfrt, pios amp; fanios Dei cultores publicisnbsp;is adhibere : eo quod tales Dei benedidiofequitur, 8c quod illis fit, fibinbsp;Deus reputat.nbsp;nbsp;nbsp;Senfit hocantea Putiphar, quamuis parum grams,quern innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jt

negotijs fortunauit Deus, quando lofephum domus fu gubernatorem ha Idem nunc Pharao experitur,quando lofephi Audio feipfum opibus immenfisanbsp;totamq; fimul Aegyptum 8cfinitimas narionesconferuari videt. Sic infranbsp;propterPauIumnaufragioferu3ntur,quotquotcum illo nauigabant.nbsp;pijs ad multos alios magna vtilitas redire lolet : Ita frequenter paucos impios,nbsp;ribus 8c potentia fiiblimes fiant, vel faltem impunegraffentur, publicorinn nnbsp;autores fieri conftat. Vnus Achan certfcrilegio Rio, quamuis occulto, pquot;.nbsp;cl^is caufam prbuit. lof 7. Et Ionas, aDeiconipctufugiens, nonfeipfuߒnbsp;verum etiam nautas,8c quotquotineanauicum ipfo vehebantut, in capitis Pnbsp;Ium adducit. Adeo periculosa 8c noxia eft impiorum confuetudo fiuenbsp;Quid ergo fperandum erit, publicis officijs, 8c rcrum gubernaculis,nbsp;ficiantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

-ocr page 39-

*

o:?

A P o s T o L HOM. V.

Non aliud cert,qum quod public! alicuius mali,'adeoque VniuerfaMx-tidij aiitores futuri fint. Cuius rei exemplum in Manafle habetur , cuius fan- ,re,xf, guinaria tyrannide impietate fadutneft, vt implicabili aduerfus ludxorura gen-temDeus ira excandefcens5 in Babylonem abducendos traderec, templo amp;vrbcnbsp;prius ferro amp; jgne vaftatis.

Prima ergo in rerumpub. amp; Ecclcfiarum prxfidibus deligendis pietatis curl ' debet,nifi vaftatores potiuSjqum conferuatores,regnare velimus. Et wnc huiusnbsp;ldconftderatio velfoladoccrepoteft,qu3e potifiima malorurn noftri feculi caulafit,nbsp;S^ando pafsim Rebuspub, ij prficiuntur,quorumanimi religionc pietatis ftudionbsp;^ienifsimifunt^

In lofepho autem fraternse charitatis ingenium, qutatis amp;: iuftiti rgula cent- tefifhi P'^titum, confiderandumvcnit. Nam fratres quibus indignifsim inhuraanifsi-

tradatus fucrat, agnolcit, Sc ijfdem alimenta prbet liberalifsim Interim tarnen 'lorum animos fimulata quadam auftcricate,amp;verborumduricia,cxplorat,necpriusnbsp;l'Ie illis cognofeendum prbet,quam emendates vid er et.

Exprimit ea in rc Dei Patris amp; fihj ipfius, lefii Chrifti,ingenium qui cum nub l'^runon nobis iniuriarum genus olim perpefls fit, amp; quotidic patiatur , nihilo-quot;'lous tarnen charitatis fiiamp;beneficcnti obliuifci nonporeft, vermetiam pro fra-^l'ibus nos agnofcit,amp; illis bcnefacit,qui mille cruces amp; mortes meruerunt. imitemurnbsp;l'oc Dei patris ingenium fiquidem illius filij dici amp; haberi velimus. Matth, . Intc-nihil obftatjqu minus illorum peccata argui amp; aceufari debeant, quos prter of-multa indign facere fecific videmus. Nec ita condonandum ijs, qui in nos in-quot;'djfuerunt,vtnimiaindulgentiacorrumpancur,fedhocprcipuum charitatis offici-quot;''effeintelligatnusjfipeccatis Scinteritu rcuoccntur,qui pnitenti ftudio adhucnbsp;l'onifunt.

. Sed alteram huius loci partem videamus qua lacobus cum vniuerfa familia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

J$Jogaationefuain AEgyptum defccndifle dicitur. Vnde conftat ncminem in terra ^''naan remanfiffe ex illorum numero qui populus Dei efle cenfebantur : Sed fi-

omnes in AEeypto exulauerunt,amp; illic abfq; vllis Ceremonijs, amp;: abfq; omni cultu mcra Dei gratia conferuati fimt. Non temer autem fadum putabimus,nbsp;5^d numerum animarum tarn diligenter Stephanus recenfet, Eius cnim_ con-^fatio ineffabilem Sz inuidam Dei potentiam nobis ob oculos ponit, qui tan-[Jtn gentem intra ducentos amp; deccm annos innumerabilem efficere potuit.

.quot;Ojvt Mofes teftatur, cum AEgyptum cxirent, in cenfii Ifraelis fexcenta amp; Jf'g'nta millia, quingenti quinquaginta ad inilitiam inftrulorum reperd

Cum quo fi tyrannicos Pharaonis conatus confras, qu populum hund '^'quot;quot;Imodo delete amp; extirpate inftituit, facile patebit, Dei promifsionem Abra-olim falt;am fCenef. j . amp; 1Immanis confilijs amp; viribus nequaquam im-

potuifl. Debet hoc omnium noftrum inftitutioni amp; confolationi feruire, ^^/^undi minis amp; conatibus perterreamur, quando huius vires aduerfiis Deumnbsp;omnino amp; nullius mom end elfe conftat. Transferamus hoc ad Chriftumnbsp;Ecclefiam eius. Promifit illi regnum Deus, quod inuitis hoftibus ille obtinctnbsp;ternum tenebit, Promifit porro Ecclefiam fore numerofifsitriam ; quod ipfuntnbsp;impleri videmus,vt non vnus Pharao illamextinfam cupiat.

Singuli item hoc obferuent in tentadonibus, ne fidem fuam cuerti patian^ tiiin Paulo tefte, nihil fit, quod nos feparare pofsit diledione Dei, amp;c,nbsp;'oftrem huiusloci membro, patres in AEgypto mortuos, amp; poftea in Sichernnbsp;elfe, Stephanus docet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atqui de lacobo diferte Mofes Icribit, illius funus

^liattaan fuiffe delatura. Gen. y. Et lofepbi olfa ex AEgypto ab Ifraelitis, C i*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quens

-ocr page 40-

25

rWz/.j

HISTORAE .'STEIHANI EX ATIS quemadmodum ipfcmandaueratj translata fuiflc, fimiliterlcriptura admonct, Exol*nbsp;Ji. lof. 2./:. DercIiquisPatriarchis, licct nihil tradat Mofcs, vetifimilc tarnen eftinbsp;illorum quoque ofla fuis poftcris fimul alportata fuifl , cm id tam libre Stephanus ailrat coram ijs, quos verborum fuorura intentiimos Indices elle noue'nbsp;rat. Porto in Abrabami nomine librariorum incuria erratum elle, notius efttnbsp;qum vt multis dcmonftrari oporteat. Vide faltcm qua: de hoc agro, quemli*nbsp;cbb fiiijs Emor emit, habentur. Genef.y/. 8c Iof.2.^. In AEgypto autemmuf*nbsp;tuos elfe Patriarchas ideo alferitjVt conftet, illos in ea religione diem obijflenbsp;'nullis excernis Ceremonijs videbatur, fed in folajfide , qua Dei promi**nbsp;ones ampelebantur, conlftebat. Vnde colligitur, illos per fidem, ex mer*nbsp;Dei gratia, non Leuitico cultu iuftificatos 8c faluatos elfe. Intenin admon'nbsp;mur, fideles vbiuis terrarum fliciter mori, necmilroscenfendos ^fl, qui extra P*'nbsp;tria: fines in exilio vita hac defunguntur. Quia enim vita hc, vbicunque agatur,nbsp;regrinatio cft, 8c patriam fiue ciuitatem permanentem in clis habemus, innbsp;morinonpoteft, quipcregrinationiscurfu perfidem conlummato in cleftisnbsp;portum recipirur. quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Beat! cnim dicunturab Angelo monui, qui in Domino nio^ EtChriftuseos,qui infc credunt, ex morte in vitam tra'*.nbsp;Prterea v'uiquc locorum Dcus fuis morituris adcft/nbsp;adeoque omnes muadi partes

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;ftultacfH''

necpi'

-

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

IL gt;111 iiwiiiiiiv. ) Ijui vil lua JU ivi 1 milvX AEgVpfO f Nec enim hoc ideo fecere, quod falutis fpem in fepultur^:

,. cj,- L?______r _____________

nntur. h.^oc.14. teftatur. lohann.y.nbsp;nouiimo die omnis terra, imo 8c mare, ;nbsp;gentur,quelconque abfurapferunt. Vide Apoc. zo. Ridiculaergonbsp;lorum homifium fuperftitio, qui locorum religione beatitudmem metiunturgt;nbsp;rum referreputant, quo loco quis fepeliatur ; cmomncmterrarnDominieflf^.^-ftet,cuiuspotentia 8cgratiacerto loco nec concludi nec aliigari poteft.nbsp;Patriarchasobijcientilli homines, qui ofla fua in terramChanaanex/nbsp;ferri voluerunt. 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

haberenc repofitam: fed fidei hoc opus fuit, quam nec mortis terror illis potuit. Et vt omnibus teftatum facerent, fe Dei promiionibus firmiternbsp;quibus ipforura pofteris huiusterr hreditatem cratpollicitus,8cnepotesfuos*'nbsp;iistcrramorem raperent,in eafepeliri voluerunt : adeo vt in ipfa mortenbsp;Ipem retinuilfe dici poinr. Nec id temere faum efl ex pofterum moribusnbsp;qui cum non fine maximis miraculis elTentliberati, fubindc tarnen in AEgypW'^^nbsp;Ipexerunr, 8c terram illam alpernati funt,in qua patres fepeliri voluerant. 'nbsp;non faduri erantilli, fi patres fibi in AEgypto fepultur locum delegilfent t*

Nihil ergo horumcxempla illorum lperftitioni patrocinantur,quiinfepU^^(j^ non poftremam falutis fpem, 8c hominis gloriam confiftcrcarbitrantur.

Ufth,t

us loci huius, 8c totiusortionis Stephano inftitut, caput teneafnus,amp; omiߒ^^^p^ remoniarum obfcruationibus, fidem 8c Ipem feruemus inconculfam, vtcuinbsp;diimis Patriarchis in regno clorum diumbere nobis liceat, ficutinbsp;.fit lefusChriftws, Cwi debeturbenedidio, honor, gloria 8c poteftas innbsp;Amen,

H O M I L I A V I.

Vt autem afpropinquauit temptis protniton, iuYai4,erat {)Ers AbrahaniOi creuit populiisnbsp;cat4i eli in gypto , donee farrexit rex alitanbsp;nouer at Jofephum, Hic dolose circumveniens genf^nbsp;rutn 3 afflixit patres nofiros,lt;ut exporter ent infantes rnbsp;ne fobole augerentur.

-ocr page 41-

AP05T0LICIS HOMILIA VI.

tempore Mofes natut eH qui Deogratw fuit ^nu-' trtHs efl, per tres menfes in Domo Patris. Pxpotum've-YQ ilium fu^ulit filia Pharaonis 3 eucauit eum hi innbsp;filiunij. Et inituttes e Mofes in omni Sapientia^y-^orum) erat^ potens in fa^lisE^ in diiiis.

TS TtrS FIJDiM Et SLrtiS tioncm, qu folius* lfu Chfifti mcrito niticurj primos parentesnbsp;docuerit j amp; eius dotrina ideo fola amp; vetuftiittia Sc veraciimanbsp;ft, pafsim tarnen nouitatis Sc Falfi ccufatur. Caufl eft, quodnbsp;homines non in Dei verbum, fed externa, refpiciuilt,amp; quideninbsp;gt;*115 f 1' ca plrumque, qu ipf ex fjo terebro finxerunt. Fit ergo, ytnbsp;os l?knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nouoruin dogmatUm autotibS j amp; cultus diuini ihoftibus,

liu' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuerfum quid docent j amp; Deo traditarn falutis noftrae cultusque

* rationem reducere ftudent. Accidit bqc Stephane : qui cum erofolymc Cfarifti prdicaret j amp; populum lgalibus Cerexuohijs ad Chri-J^rnitteret, rnox accufatur j qiiaf teraplum amp; Det cultiinl hoftihter oderit.nbsp;*llosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verbis nudis, fed reipla* Nam Patrum hiftoriam contexens,

fidei amp;falutis ratibnem fecutosfuiTe docet,qum qu in Chrifto

If . ^eduxit veto narranonem hanc ab ipfa gentis origine v/que ad delcenfum cre A^gyptum Sc patriarcharum mortem. Nunc ergo eiufdem populi in#

Vbi fngulari diligentia vtitur,, ed gt;iilnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per Chriftum fad, typus fuit, quo fi-

lti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qua: omnibus feculis Ecclef in hoc mundo fors fuerit, atque

, per futura fit. Idem verb huius partis, qui amp; fuperiorura omnium fcopus eft, aliquo oprum iplorum, aut legalis iulU'nbsp; fed fingiilari gratia: Dei beneficioj iuxta promiiones veteres, conti-Vnde colligit verte religionis amp; faliitis rationem, non in externis Cere-fed potius in fide, qua Dei gratiamamp; prmifsiones apptehendimus,con'nbsp;fingulis fuo loco dicetur, in prfenti de populi multiplicatio-P ^eiufdeni alTcrtor Mofe, agetaus, qu vtraque in ijs, qu modo prlelanbsp;Stephanus tradat.

Populi imiltiplicationem in Aegyptoj non vis hominum confilijs, ld Dci graquot; ftanferibi debere duobus argumentis probat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ift De gr2.

Primum cauffa efficient!, Alterum temporum illorum conditionc dcducit. m/tbigitca. tnim (inquif)Tempus promifsionis appropinquault,quam Deusiurauerat Abra-****''^nbsp;'OjOiultiplicarus eftpopulusin AEgypto. At promifsionem gratuiram fuifl nc-?negauerit,cm nondum natis ludis fada fit, amp; ipfum Abrahamum mera gratianbsp;exChaldaeuocatumfuiflconftet. Vndecolligitur, populum huncDeinbsp;conferuatum fuilTe, amp; in tantam multitudineni excreuifle, quanta Mole alibinbsp;'^tnfetur. Numer. /. cap.

Eftautem obferuatione dignifsimum,quod diuin prOmiioni certum tem-p frtuiden^ tribuit diuinus Martyr, cuius mentionem in ipfius Dci verbis fieri non igno-r'-nbsp;^3t,vt videre eft , Gen./. cap. Vbi quarta generationc feruitutis iugo al-^ndi dicuntur Abrahami pofteri. Promiioni autem hiftoria pulchr conuenit, nbsp;9'idocct Mofetn, populi Vindicem, lacobo quartum fuifl. Hic enim genuitnbsp;^%Leul genuit Cahad, ex Cahad natus eft Amram,qui Mofisamp; Aaronis pater fuiflnbsp;r^thibetur.

Dcc-

-ocr page 42-

50

HITORIAE STEPHANI ex ACTIS

* fl Docemur he loco, Dei prouidentia non modo fiimmam rcn5fn,qui;nbsp;inortalesfiuac, verum ctiam rerum caufas, vnacumreliquis cjreumftanrijs ,wiiipnbsp;Ecndi. Qmd enim ngliger? pqflt terna illa mens, qa amp; capitis pilosnbsp;rat, 8c florum agri atque volatilium cli rationeth habet exadiimara?nbsp;amp;j#. Eandein ver temporum articulos completi, ipfe Chriilus fatetur,nbsp;Apoftolos hoe nomine reprjehendit, quod de ijs inquirerent, qui in foliusnbsp;poteftate funt repuiti. Debet horum confideratio noftr confblationinbsp;quando in grauiimis anguftijs conftituti, diuinam opein e vfq; differrinbsp;yt noftri fimul, amp;c promifsionum fuarum Deus oblitus eflfe yideri polsit. nbsp;enim merninerimus,Deipromiionibus certum tempus conftitutumefl,qiiod^.^^nbsp;quam clabi patietur Deus, quin in fe iperantes adiuuet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Noftrunivero .

trea cxpelare Dei opem, nee illi rerum agendarum forraam aut tempus pf^* bere. Expeda Dominum (inquitDauid) fortcEt 8e roboretur cor tuum*^nbsp;pela Dominum. Pfal.^/.nbsp;nbsp;nbsp;Qmd ? Quod alij Deum tentauifle dicuntur,4ii*^^.

minos certoj diuin vel potenti, vel voluntati prfcriplerunt, quales fucrcj'l carnes in deferto polhilare aufi funt, Bethuliani proceres, qui quinque duu'^nbsp;xat dierum fpacio Dei opem expedare ftatuerant. Num, //. Plal. 7nbsp;Vtamur igitur hoc; contra carnis impatientiam Antidoto, vt Deum certis loosnbsp;temporibus res omnes agere cogitcraus, nee interim in fc pcrantes Jeferere- '*nbsp;Habac. z.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Alterm argumentum temporum illorum , quo populus multiplio^tu^ conditionc fumitur. Nee enim magnum videri poterat, fi inter eos creuillctP'^^nbsp;pulus, qui lofephi amp; beneficiorum ipfius memores, ilium tuebantur., amp;nbsp;ficiorum genere profcquebantur, quod primos AEgypti reges fecifle conlhc.nbsp;inuitis Sc multum reludantibus ijs, quorum arbitrio omnia reoebantur, mulciph*^^nbsp;taeft ludorum gens. Nam furrexit rcx alius, qui noueratlofephum.necaJiq^nbsp;veterum beneficiorum cura tangebatur. Is non modo neglexit Ifraelem , amp; si*'nbsp;rum libidini vexandum permifit, fed ipfe dolo mal populum ilium aggrelTus/*nbsp;AEgyptofufpedum amp; inuifum reddidit^ amp; e vfq; tyrannidis fu fuitiam extc'nbsp;dit , vt non contentus libertatem abftulifl'e, amp; turpi feruitute opprefsifle, Ectusquoqnbsp;illorum turn inipfo partu occidi, turn recens, natos parentbus exponi,autpcrlt;-''*nbsp;delitatisfu miniftros inueftigari,amp;immnifiim extingui, curauit. Vide Exo*!- nbsp;Nihilominus tarnen creuit in irnmenfum populus, amp;c palm inftar vrgentis tyr*nbsp;Midis ponderi relulatus eft. Qgjs ergo hoc non agnofcatfingularc quodJau.nbsp;uin bonitatiS' opus fuifljnec vllisCeremonijs,qutunc nullerant,acceptiiif^nbsp;ri debere ?

IkXw.jg.rp, .Rf/.tj.ip.

Primo auternhic obferuemus,quod cm tempuspromifiionis inftaret, eiuiquot;. excitauit Deus, qui iniufta tyraonide populum oppriraerct, 8c co vfq;nbsp;retur, vt vix aliqua liberationis fpes reliqua clTct. Eft hic vetus Dri mos vt la:tisnbsp;ftia permilceat, Sc impios tune maxime ferocire finat, quando illorum interimsnbsp;ribus adeft. Ita enim fuorum fidem exercct,8c cauet, he fecuri nimis infolcfnt nbsp;libcrtatcabutantur. Sunthuiusgencrisexcmplapafsim obuia, inDauidc,Eitdii'gt;nbsp;infinitis alijs,pcrtinet hucctiam, quod poft reditum Babylone cirCa vrbisnbsp;nem contigit, quando nee Cyriregis autoritas improbos hoftium conatusnbsp;potuit,8c hunc fecutusCambyfes nliusEcclefi hoftes fuo fauorcarmauit : ade.v'T^,nbsp;in vrbis sedificatione laborabant, altera manu opus facere, altera pugnarc cogcrennbsp;Nehcm,^. Prodeft vePo nobis,vt diligenter in horum meditatione vcrfemur,ncpf'- 1^^,nbsp;ris fccclsibus nimium confifi, fcuricatislaqueo eircumucoiamur t Sed potius tOqnbsp;mus,nobis fub cruce triumphandum elfe,8c proinde ad hanc, cum maxime tutanbsp;tr omnia, prparari debere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

treuil af/uj

tegel benejleit-

I

tiigefinio tatis anno AEgypti Dominus falus t(t

Deinde oblruandum venit, quodrex exortus elfe dicirur, qui lolepnurn nouerit. At fi hiftoriam excutiamus , vix quinquaginta annorum Ipatium inbsp;rum aceftQ- lfiphi mortcm , Sc tyrannidis huius initium, intercelsifle patebit.nbsp;-e-enim trieefirao setatis anno AEuvoti Dominus falus eft. Secuti funt

-ocr page 43-

5)

POStOlIClS MOMIL vt.

nni fertiles, amp; fecundo fterilitatis anno patrem lacobura ad fef eiiocauit. ^rcfi quid tempons prparationi ad iter amp; ipfi itincri tribuamus, non vitra quadra-S'^l'iiiuinlofephi annum Ifralis in Aegyptum deicenfus excrahetur, Vixit ab eo tenl#nbsp;^^'^slofepJius annis adhuc feptuaginta, nam centciimo decimo demum anno ilium ob#nbsp;^i^milTe Mofesteftatur. Fueruntautfimin Aegype Ifraelica: annis ducentis amp;nbsp;quibusflfeptuagintalofephi annosamp;ouaginta quibus Mofes vixit, priuf-populutn educcrerfubtrahas,foli fexagintaanni reftabunt, qui inter lofphi mornbsp;Mofis natiuitatenl intcrcurrunt* A quibus tarnen aufferendi erunt anni adnbsp;^inusdecem, quibus Amram in matrimonio (quod fernen te iam perfecutione demumnbsp;*illocontraium fuir) priusquamilli Mofes nafeeretur, vixit. Tribus enimannis

Mofen Aaroncm natum effe conftat, Sc cm Mofes in fluuio reperiretur, eius fo-Maria eatatefuic, vt cum regis filia colloqui, amp; non omnino inepta de feruando P'^'roconfiliafuggerercspofTet, Doecthorum confideratio, qum .fluxa fit apudnbsp;Patentes amp; principes huiusfeculi beneficiorum memoria , quando lofcpbum Aegytt re-tara breuitem pore fecuti ignorant cuius confilijs amp; Aegyptus fru ata amp; regumnbsp;Poteftas in immenfum aua fuerat. Ebri) enim fortuna facile in{olefcunt,amp; nefasellenbsp;^ucunt, vtfcalicui mortalium debitores elfecognofcant. Rcd ergo amp; prudenternbsp;^iuidclamat; Noliteconfidereprincipibus, necfilijs hominum, in quibus non eftnbsp;blus.Pfal.Item) Spem habere in domino melius eft, qum fidere principibus,nbsp;^bl.///. Simulveradmoncmur,qumnoxiafic regnisamp; rebup. veterutn ao^nbsp;ruiiijlegum Scpriuilcgiorum ignorantiafineobliuio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hanc enim crudelifiim ty-

fnnidis tandem hornbilis interitus caufamfuilTe hic locus difert teftatur. Mc. '^orabilisergo eftPerfarum amp;.Medorum raos, quorum reges inanimalium leftioncnbsp;bc(|uenterverfatosfuifle,hiftorici docent. Quantum enim inde commodi enatumnbsp;bf) vnius Mardochi hiftoria abund monct. Vide Heft./.cap.

Tertio Tyrannorum arteSi quibus in alijs opprimendis vtuntuf, confidera ; Nec niinabfolutapotentiavtividcturPharao,fed callid, amp;miro dolo Ifrahticum po-pulumcircumucnit, amp;in hoc eft, vt cmpublic paciqum maxime confulere, turnnbsp;quitatisfummamrationemhaberevidcatur,quando gentem auita Itbertate exutamnbsp;tQta iramanitate perfequitur.nbsp;nbsp;nbsp;Nam haud dubi conqueftus eft, rem iniquam 8c ab-

brdam elfe, homines peregrinos immunitate gaudere, amp; ipfis Aegyptijs ell liberio-Prterea periculum immincre oftendit, ne fi bellum ab exteris inferatur, hofti-^usconiuni,Aegyptityrannidem affeent. Atfiexitum rci confideres, omnium lt;:on(iliorum amp; argumentorum finis fuit auaritia , qu Aegyptios aliorum opprefsioncnbsp;^gratuitisfcriiitrjsditefceredocuit. Flincexcmplo carens tyrannis fccuta eft, cuius,nbsp;luitiera ne infantibus quidem recens natis effugere licuit.nbsp;nbsp;nbsp;Adeo fibi quidis licere

putant, qui iuris amp; qui legesfemel violate aufi funt, 8c aliquera inde priuati commo-^iguftura perceperunt. Agnolcamus eiufmodi arecs , quo facilius agoitas cauere Poisimus. Intrim non dclpondearaus animos, quando plrumq; fit, vt tyranno-fum conatus Dei gloriam amp; virtutem illuftrent, quibusfacilimum eft genitumeon-^lbmcrtere,ficuti diuinusPfaltes admonet, Schoclocaeucniflepatet.

Cterm pergens in ccepta narratione Stephanus, Mofenproducit, quo nbsp;nbsp;cetfirtatut

brtorc vcl vindice , 8c Legislatore, ludi maxime gloriabantur. Docet autem S^exulMiM quoq; fngulari Dei beneficio leruatum, 8c ad tam altum fundionis gra-'^nbsp;'Urn euedum elfe , ncc habere , quo glorietur. Vnde ^uiuis facile eft con-quot;'It'dere,mult magis eos diuingrati omnia debere,quos illius minifterio Deuslibe- *

) Sclegem accipere voluit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Sunt vertriapotifiimum, quibusprobat, quod modo diximus*

Primo temporis conditione argumentari pergens, illo ipfo tempbr rtatm fu-edicit, quandomaxime feruebat tyrannis, 8cquando non alia rationc, qum Occulta l^ci potentia 8cgratiajferuari poterar. Addit 8c aliud , qud in recensnato infantenbsp;C iiijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non*

xTeiitferft

-ocr page 44-

22 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HI5T0RIAE STEPHANI EX ACTIS

non obicuradiuingrati indicia apparuerint, qu cert ad nullum Mofis menw referripoflunt.nbsp;nbsp;nbsp;Interim probe tenendum qudeo tempore vindex amp;aflrtorpopU'

li nalcitur, quo vixaliqualiberatonis Ipesfupererat, amp;quandoipfum penclitariopof' tebat, qum vllum futur magnnimitatis aut liberationisfpecimen edere poflf. ol''nbsp;ira Deus prter omnera Ipem fuis adefl, amp; ( vt Ilaias inquit ) opus fuum alieniimnbsp;re,, eiusq; quodammodo obliuifquo maiori cum gloria illud poftea exequatur. B*nbsp;Lk(,9^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2g, Proprium cnim Deiopusftjlaluarehomines: quod tum facit, quandofumy^'

lutclpesquoq omnisintercidiflc videtur. Similequid in Chrifli natiuitate conng'f' Quando enim ludi libertate amifl extero principi, eiq; Ethnico cenfum hue trib'nbsp;turn exoluerccoguntur ,amp; viritim omnescenfenturCyreniOjpromilTusille, Sctan'nbsp;tempore expedatus orbislluatornafcitur. Imo ex Dauidis familia nafeiturj ru'nbsp;ex omni dignitate decidilfet Sc iam truncus aliquis putris amp; inutilis videri poflet,nbsp;olim Ifaias prdixerat, Ifa,// Nemo igitur propter imminentes affliHoncs denbsp;opc dclperet Scc^

Secundum argumentum , quo Mefes ex gratia feruatus efle docettir, F deducit, qui ilium contra rgis edilum tribus menfibus occulcatumnbsp;reu/fsmtMft fu aluerunt. Id enim (Paulo tcfteamp; interprt Ebr.//.) fidei opus fuit gt;

Dei gratians amp; promifsiones refpicientes, ita confortati funt, vt rgis fc opponerc auderent. At fidem animiq; conftantiam , Dei dona efle ,nbsp;eft , qumvt multis demonftrari debeat. Ita tarnen parentum Mofis fidesnbsp;fiderari tlebct, vt, eius imitatione accenfi, impia tyrannoruin ediclanbsp;falua pietate obedire poteft, contemnere difeamus. In tahbus enim Petrinbsp;audiri debet, qui nos Deo potiusj qum hominibus obedire oportere nbsp;teftatur Aft, .

Tertio libcrationismodum amp; ordinem, quo Moles ferUatus eft, reccngt;^

Dei gratia amp;virtusroagisilluftretur. Nam expofitum fuftulit Pharaonis . .nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;AdhcinaulaTyranni omni Aegyptiorutn

Amulof tr- ~

cducaulc eum nbi in filium

inftitutus, omnibus animi faculratibus, qu rebus agendis necefl'aniimt, inftrU^^j, mus euafit vide Exod. 2, cap, Quis veto hic humanis confilijs hue meritisnbsp;buat ? Quis non Dei gratiam fingularem agnofcat ? Eft autem racmorabflisnbsp;Dei potentia qua Tyrannorum conarus ridere amp;Iudere confueuit. In aula?nbsp;linuItio eius populi vindicem alit fouetq; Pharao, quern maxiin oppreflura ^*^P^^Jlitnbsp;SicAchaboProphetasamp;Ecclefiam perfequente, in aula honore amp; autoritre c-Abdias fideliimus Prophetarum amp; purioris doftrinpatronus.

. i-p'

Sic fub Romanis Iinperatoribus olim militrunt Chriftianorum amp; vera pugnatorcs j cum illi hanc extinftam vcllent. Et multa alia exempla extanbsp;rimos Chrifti hoftes Ecclefi falutem adiuuifledocent. Quis ergo illorum cou^nbsp;exhorre(car,quos diuinse potentia: amp;prouidenti freno gubernari nouit ? Siinnnbsp;obleruemus quod Mofem omni Aegyptiorum fapientia infticucuniEuille tradit-^^j'e,nbsp;ergopijsgentilium quoq;librosamp; philolbphiam attingere, quod Paulumetiatnnbsp;illius fcripta Sc fermones teftantur, quibus Ethnicorum fententias aliquando foOnbsp;ptneefinegratiainferuit.

Interim modus feruetur, negentilitia philofophia turgidis verbi Dei dercincipiant, neueiqj^hilofophorum Icriptisea admiremur, qu clcftis p'nbsp;oraculis palam repugnant. Solct hoc Aftrologis amp; nimiuin anxijs caufarumnbsp;hum indagatoribuscontingere,quosinterim non puderfuam impietatemMom*' Jinbsp;pl%tueri. At huiuspotius modeftiam imitari debebant, qui eum in opificijnbsp;delcriptione ampliimam ha beret Aegyptiacam lapicntiam oftentandi occafiom*^nbsp;ra breuitateamp;fimplicicateomnia ea complcxuseft.quiain feculis abquot matt)nbsp;corum amp; Philofophaftrorum curiofa ingenia inutilitcrfatigauerunt. Quia en) j,,nbsp;rumcaulasad vnum Deumrefert (quod paEimfcripturfaciunt) facile viditji^^r^jp

-ocr page 45-

'AP OST o LICS HOMILIA VI.

53

*5M!^ingenij oftentanonemjqu Deutn aliqua fuglori parte (poliat, amp; mund gu-'nationein creatuiarum ftatis legibus fubijcit. Deteftabilis ergo eftillorum ftiib TOaniajqui aftrologi iudiciariae impietatem ad Abrahamumamp; Mofen,aurores,nbsp;'runt. Nospociusab vnius Dei nutu pendeamus , qui rum Abrahamum tuin

gratia clegit, nobisq; filium fuum Saluatorecn amp; regem per hos pollicitus eft. 25, iuin oinnis poteftas data fit in clo amp; in terra, Debetur eidem Benedidio, honor,

8 ria amp; poteftas in ternura Amen.

HOMILIA VIL

f ^erb illi impietum fuit quaraginta nnQrum tempus P^^ijt in cor eius i^t inuiferet fratres fuos, flios l/ra 'l. Et *nbsp;cutn niidijfet quendam iniunriA ajfeHum 3 defendtt, vin-'nbsp;dcauit eum, qut uffligehatur 3 c/o gyptio : Exiftima-'nbsp;autem intelligere fratres tos , qubd T)eus per manumnbsp;^pfius daret illii[alutem. iAt illi non inellexerunt.nbsp;Etfiquenti die conj^eldu^ e^l idls litignntibui,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reduxit eos

tn concordiam , dicens: viri, vos eis fratres 3 cur vos inquot; tiicem Uditis P (f^terum 3 3 qw iniuriam faciebat proquot;nbsp;ximo 3 repulit eum, dicens : Qt^ teconfiituit pnncipemS^nbsp;Judicem iper nos P Nunquid me interficere tu v, quemad-^oumheriinterfecifli gyptium P Fugitautem^J^ofesnbsp;^d diHum hoc,nbsp;nbsp;fa^ut eti aduena in terra ^S^adian, vbi

gtnerauit filios duos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Vm jgt; i V V s StEPHANVS3 rETERis patrum hiftori fiiu!namp; ordincm fecutus, in Mofis mcntioncmin-^cidiflt,quoliberatore amp; Legislatorc ludxi qum maxime gloriarinbsp;folcbant, illius hiftoriam fingulari diligentia tralat : partim quidem ,nbsp;quiaMclshic,qud Aegyptiacam liberationcm , Chrifti lefij ty-pumgcfsit,amp;eidemteftiraoniumtulit: partimvervtleipfum con-ppti Mofis crimine librer, cuius ilium aceufabant, e quod contra templum amp; Le-cultus Ccremonias cfet concionatus.

(I Vt verinanem amp;vanam rerum externarum fiduciam illis penitus auferat, o-* j[i . ad hominis iuftificationem amp;ralutem adeo nihil conferre, vt nec ipl Mofesnbsp;habcat, quo coram Domino gorictur, cum nulla humana ope , fed felius Deinbsp;ti feruatus, amp; in tantum honoris faftigium eueus fit. Vnde fequitur diuinnbsp;pj.j!.dfcribidebere,quicquid abillopoftca prclar amp; bene geftum cft , Id vernbsp;^utilocoplenius iliuftratur,quo rccenfetjVt Mofes officimp, cuiilium Deus de-fii/'^''^^tObirecperit,amp; vtoblatumliberationis beneficium patres indignifsim fa-*'tint, Mofenq; vindicem reicccrint, plusquam inhumaniter.

K.

'tra ^utcm Mofis tate Sc caul , quac ilium , vt popuK afftitiimi Q^adragenarium enim faumfuilfe dicit,priusquamnbsp;fe l^crationis fpecimen exhiberet. Interea ver temporis in aula regis inter/*?'??nbsp;proccres vitam ducens , non magnam populi fuirationem habuifle videtur. nbsp;Quod

-ocr page 46-

HSTORIAE STEPHANI EX ACTIS

Q^od non obfcur monet Stephanus, quando poft quadraginta demum gitationes animum ipfius fubijfle dicit, qu ilium, vt fraties fuos inuiferet, jnbsp;runt. Quis verb eas fuggefsit ? Velnumfponteenafcipoturein eohoininCj^lnbsp;pueris inter aul delitias educatus, amp; Aegyptiacafapientia imburus fuerat ? Ne*!nbsp;quam.Diuinus ergo arcanus Spiritus Sandi hic motus fuit, qui Mofis quafi ejnbsp;tisaures vellicauit, veterura proraifsionum meditationeaniraum illius experge^^nbsp;vt ei populo fefe adiungerecuperet, cuius ftirpe promiftum humani generis wnbsp;remcnalciturutu cfleintclligebat. Confentit bis Paulus, qui Mofisfatutnfideitf^^,nbsp;it, quam diuin grati donum efts vniuerl feriptura docct. Ait enim : Perfide*nbsp;fes iam grandis, renuit vocari filius fili Pharaonis potius eligens fimul malis afh^*nbsp;populo Dei, qum teraporarijs peccaticommodisfrui, maiores arbitratus diuinaspnbsp;brumChrifti,qumAegyptiorumthefauros.Ebre.zz.cap. Simulverexhisluc^^j^nbsp;riuspatet, liberationis laudem omnem vniDeodeberi,qui Mofen non viribus *nbsp;nftruxit, ld animum quoq; amp; voluntatem inferuit.

-/7 diuinitae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Interim ad noftram quoq; inftitutionem transferri debet,quod Mofts non

trxhamr,nilqum Domino excitetur,fratrumfuorum curam fulcipit. Generalis hinc dow^. ixiHtfxcimM, coUigitur,eos, qui mundo amp;carnisftudijsadhucimmcrfihrent, amp; mundifip ^^nbsp;reguntur, in ijs qu ad Dei gloriam amp; falutem faciunt, nihil boni aut prclarinbsp;nifi diuini Spiritus motu trahantur,quando ex nobis ipfis ( ficuti Paulus nionct ) nof*nbsp;mus idonci ad cogitandum 2. Cor. Et Chriftus neminem, nifi qui Ptre tra*nbsp;adfe venire docet loan.if. Quare Sponl apud Solomonem non immerit clamt: !nbsp;tnepoftte. Cant.j. Vnderurfiimlequitur, nullam meritilaudem noftris operibus^nbsp;gt;vniusgratielfe, quicquid bene agiraus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

beau Deo obe- Simul vcro officij nos admonct Mofis exemplum, vt Deo nos cxcitanti amp; tra* dtrt decet, tiaccommodemus, amp; ilii nos obfequentes prbcamus Ea enim diuin vocatJO^^-^nbsp;apud fideles vis eft, vt effectu carcre non pofsit . quando hoc ouibus fuis propriunbsp;dicitChriftus, qud voeem fuam agnofeant, amp; auditam fcquantur. loan. JOnbsp;to ardorcamp; zelo ab ipfisfiericonfiicuit,vtomniafimulfaftidiant, amp;ccu noxianbsp;cxcrcmentaabijciant,qucunq;ipfosin vocationefuaremorari pofluntz nec viinbsp;illis quiquamintolerabilevidetur, quodeum Dei vocatione coniundum clfcvidf)^^nbsp;vtrumq; in Mofis exemple cernitur. Nam mox, vt Domini voeem in animo finbsp;quentem audit, omni moraabrupta, aul lautitias , regni Iplendorem, officiorunbsp;blicorum dignitates, procerum amicitias, opes, otium, amp; quicquid cius generisnbsp;lis habetur, procul reijcir. In horum vcrlocum digit rumnas inopiam, i^nbsp;am, laborcs, amp; infinita pcricula, quibus populum Dei lb immaniimis hoftibusnbsp;tidie vexari videbat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et quod Mofen fecifl dicimus, idem in Apoftolis cernit*!

etfi non tantas opes reliquerint,non minori tarnen zelo amp; ftudio fuailla,quantul*:* deferuerunt. QuibusZachus amp; infiniti alij adnumerari debent. Ad nbsp;exempla fi noftrum torporem amp; Ibcordiam conferamus, quibus intolerabile *nbsp;quum videtur, quicquam propterChriftum vel amittercvel pati, non obfcurp^t^ ?nbsp;qum procul adhuc Chriftiana perfelione abfimus, Hc enim abnegatio nbsp;quam fuis diftipulis Chriftus exigit. Hc fidei obedientia cft 3 quam vbiqi nbsp;amp; fine qua inutilis eft Chriftiani nominis profeio.

Z-Ufratit Ae-ij/ptiacafatri exr4~

Cterum obijciataiquis.Fatemur equidem, qu de Mofediiftafunt, o*^ Ad credibie eft, patresfiiorum operum meritis hoc aflccutos efl, vt hic illis aflertofnbsp;vindex Domino daretur. Huic ergoobielioni prudenter occurrit Stcpbanus5nbsp;oftendit, patres ludorum in liberatione ex Aegypto adeo nullam laudem amp;

muifl, vt potius digni fucrint, qui perpetu feruirent, eo quod Mofen, amp; diu oblatum Redemptionis beneficium , iniquis amp; indignis modis reiecerint. Et de nbsp;ftrationislocohiftoriam,quExod.z.cap.habetur,recenfet: Vndcplurapctat,** .nbsp;breuiora videntur,quLucasferibit. Finis vcro omnium eft,patres,amp;Deibnbsp;cium, amp;Moien vindicem,fpreuifle, quarevniuerfiim Aegyptiae liberationis 0^nbsp;tium ad folius Dei ggatiam referri debcat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Simul veto non oblcur Stephanus


-ocr page 47-

APOST. HOA1ILIA VIL

55quot;

^'^Wciiiptumciiusaccufabatur, in iplbrum patresfetorquetjamp;illisipfis auitam impro-Jfteni amp; ingratitudinetn exprobrat : non quidem conuitiandi libidine, fed vt often-tjipfospatruin veftigia probfelari, quando Chriltum iraili contiimacia reijciant,

Mofes olim obferuare Sc audiri lulTcrit.

Sed vt eaqu noftr infticutionifruirepoiunt, non omittams, primo omni- M^giraint ^'^Mfes, amp; in hoc boni principis fiuemagiratus officium, conliderari debet. Nonnbsp;Pudctilluni populi, Cuius paftor ik vindex aco confiitutus erat. Ira populi,diuini-coinniifsi neminem pudere debet , quantacunq; coram mundo gloria excellt,nbsp;pimvtcontemptifsima fit plebeculamundi iudicio, in Dei ramen oculis pretiofifsimanbsp;''^l^vturqui illam languine filij lui redimeiedignatus elI.Deinde contra apertam vim amp;nbsp;'K^nnidern illos armata quoq; manu, nee fine vit periculo, tuetur. Decct lioc omnes

cnm laude in magillratu verfari volucrint. Ita enim principis officium.

Salomon defcribic : Liberabit pauperem clamantem , amp; afflitum, cui deeft adiu.

Beneficus erit ili attritos amp; inopes, amp; animas pauperum feruabit.- Redimet ani-^seorumafccnoreamp;violentia, amp; preciofusericnguisillorumin oculis fuis.Pfal./^.

Paulus magiftrarui in eum finem gladium diuinitus datum elle docet, vt improbo-'^^nipetu!antiamcherceat,probosve. Sc bonos tueatur Rom.,?. Qu^re vehemen-'^ferrant, qui inani titulo amp; vano fplendoreturgidi, nulia populi cura tanguntur, fed ''luinalioruintyrannydi vexandum permittunt. Athcpotifsimumin religionelo-habenc, quam in populo fuo conferuare debent principes, ncluperfticiofis homi-ni traditionihus Deo abPirahanrtir, qui huic confcrati el debent, ide regesnbsp;*^defi nutritios vocatIfaias, cuius tituh gloriain vtinara hodieagnofcerent, qui lunbsp;quot;'^ticommillm populum immani Pontificum tyrannidi amp; impijs conciliorum dccretisnbsp;^'^ijcipatiuntur. Accedithis, quodfratnbus Concordiautoreft, cuius ftudiumnbsp;quot;tr fuos ante omnia conferuare decct cos, qui refpub. fuas faluas elfe voluerint. Mul-'^uii enim regnorum amp; populorum exemplis illud Romani hiftorici dium compro-pUraeft. Concordia parurescrefcunt, dilcordia magndilabuntur. Nee du-'^medinfelicem femper fore illorum exitum, qui dilsidijs mutuis fcinduntur, Qudnbsp;vero Mofis animum amp; morcscum ijs conferamus, qui hodie inter Chviftianos rerumnbsp;P'^tiuntur/mfelicem nofirifeculi ftatuin minus mirabimur.- quando ij pafsim regnant,nbsp;S^os amp; fui populi pudet , c ilium vel fupina quadam ofcitantia negligunt ,nbsp;''dcxaionibusimmodicis totum exhauriunt, ad hc lires in illo fouent, deniqjin te-fufeeptis bellis, amp; minime necclfarii fanguinis cffufionc potifsimam laudtm fibinbsp;''ducunt.

. Sirnul vero, quam gratiam tam pio officio apud udos Mofes inierit,videamus. P^lsimam hanc fuifle, Stephanus ait. Nam improbus illc, qui fratri iniuriam facernbsp;*'*^f'dubitatat, fceleris confcientia efferatus, petulantiS Imgu habenasin conuitia amp;nbsp;laxatjdicens : Qms teconftituitprincipemamp;Iudicerafupernos ? Nunquidnbsp;^^interficere tu vis, quemadmodum heri interfecifti Aegyptium ? Quibus verbis af-regn i accu fat eum, qui regni honores Scopes ipforum caufa reliquerat, Homici-.1 ficm, imo latrocinij reum agit Eum, qui cum fui capitis periculo populi falutem tuc-i*lludebat,nbsp;nbsp;nbsp;Etquamuis vnius duntaxat improbitas notetur, multorum tarnen fimi-

Tajiuli lngrit^ tiiudo neminem offewlat.

f^fiilTeanimoshinc patet, quod amp; huius petulantiam nemo cohercuit. Sc Pharaoni jyrannoMofisfacinuspaulpftinnotuit, cuius nemo Aegyptius fpeator fuerat.nbsp;^falitam ergo delatorem fuifl'coportet. Nec melioresfunt ,*cum ex Aegypto libe-f^^finfinicisfignis.Scprodigijs didicilfent,ilium ipfisDeo vindicem Sc ducem datumnbsp;Q^oticsenimnonprovoto omniaipfisfuccedunt, toties Mofem proditionisnbsp;^perfidixaccufant. Eftautemhocmundiingenium,quihoc pao fummos beWe-^^oresfuosremunerateconfueuit, EtquodM.ofiaccidit,hociplumDauidi , E-^^dii joficE, prophetis omnibus ,8c inter Ethnicos Milciadi, Phocioni, Camillo^Scinbsp;PQiiibus, Sc Infinitis alijs 3 cuenilfe legimus.

Quo-

-ocr page 48-

* HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS

Qj^rum confideratio eutn vfuro habere debet, nemundi ingratitudinc ofFem-hnwri neceius caufa vocationem noftram amp; officium deferamus. Meminerimiispotiusnbsp;Deiferuosefle. Abilloigiturmercedemexpelt;emus,quiremunerator eft liberaliisj'nbsp;mus. Cogitemus iam mine nobis in clo amplifsimam mercedem rcpofitamcfls,'nbsp;fuper multa olim conftiruendosfore, quihcin paucis exiguis fideles fuerint. Vi *nbsp;Match, y, 25. cap.

chrifii^ Rf. Prterea redemptionis noftr myftcria Mofis cxemplum comprhcndit, ingratitudinem, qua in Chriftum peccamus nobis exprobrat. Nam vtnbsp;relia Pharaonis aula amp; Aegypti opibus fratres inuifit amp; illorum caufain iufeepit : It*nbsp;TefusChriftuSjCm effet in gloria patris, propter nos humiliari amp;exinaniri, adeoqipt^nbsp;incarnationem frater fieri voluit,vt noftram caulam fiiffipere amp; tucripofl'et.Phil.^

Cta, i.

Rurfum vt Mofes clo Aegyptio fraelitam vindicauit amp;c dfendit; Ita Cliriftusk' fus cfo amp; dcuio fatana nos in libertrem alseruit. Eft enim promiffum iIluiJ muli'nbsp;eris fernen, cuius merito ferpentis caput debebat conteri.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et vt Mofes charitatis amp;

concordi autor, fijaforq; inter fratresfuit; ta lefus Chriftiisijs, quosmorcisftinie-ritoliberatos, fui corporis membra, amp;Dei filios, fecit, non alia qum cbaritatis pti-cepta prfcribit, adeoq; hanc teflram efTe vult, ex qua pro dilcipulis ipius agnolcipo^' fint Ioan.f/. Crerum vt Mofi obmurmurarenon verin funtifralit;nbsp;riq; hominum Chrifti legibus indignifiim iniquifiime obniurmurare non vereniur,nbsp;amp;paucos videreeft,quiipfumprincipem amp; vindicem fuum agnoffanr, cm maxim*nbsp;hominum pars gloriam , quam folus meruit, vel in creaturas transfrant, vel facrilegonbsp;aufufibi5pfis,amp;fubrumoperummeritis,vindicenr. Impudcnter ergo nimis ludsiJnbsp;ingraritudiniscrimen exprobramus, quimaiorimultoingraritudinein Dei fiiium lt;i('nbsp;linquimus.

rz4 ir4tlt;,~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prodeft ver pnam, qua in ingratiimos homines animaduertitDeus, infpi^^'

ramt fc. Fugatur Moffs, Si. in Madian ab lethrone receptus, illius filiam vxorera dudt, qua liberos duos, cxilij folatium, fulcipir. Interim Vindice amp; Liberatorefuodefti*nbsp;tuunturllraelit, amp;quadragincaadhucannis tyrannidem fuftinent, qua iam primnbsp;libcrari poterant, aifi Mofen abs fefe repuliffent. Ita frequenter fieri foJetfYtnolit^nbsp;improbitas obftet, quo minus Deus pro fat ingenij bonitate nos iuuarepofsit. Similenbsp;huic eft, quod ad termines terrx Chanaan perduli, fuo murmure merentur, veinnbsp;fer turn denuo reducantur, 8i quadiaginta annis omni malorum genere afii coiru-anr. Num. 14. Immeritd igiturDei volunratem accu/anr, qui pi fibi malorum aurores ef confiieuerunt.

Obferuenthoc,quific morbisconqueruntur, quosipfi hi fua intemperantii accerfunt. Item,quiegedatem impatienterferunt,quam luxusimmodicusipfispep^nbsp;rie. Idem hoc in falutis caul locum habet.

Quia enim iuftitiam Dei, quam is in fuo dilio nobis offerc, multi amplei gnantur ,amp;propriam luftitiam ftatucrcaudenc,merit fit, vtnec fuam illani ianbsp;conipeu condituere^j neeper Cbridum iudidcaii Sifaluari porsinc Rom. /ff.

Poftremfuga Mosconiderandavenit, cuius exemplo admonemur, aliquando, vtfuga nobis confulamus, nosq; melioribus temporibus referuemas.nbsp;enim Cbridum quoq; non imel feciSiApodoiisprcepiielcgimus Matth./fi. 1nbsp;ver diligenticura Sicireumipelioneopuseft, nefiib Chridiprceptonorpttfdb'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

nimitati, Siignauo tintori, praetextam quramus , Si rurpi fuga datiooem, Domin^ ' nobis commendatam, deferamus, Fugit Mofes, necaiicuiuspeccati accuitur, 1nbsp;ex indignifsima ilia, quam padsed, repulfa,facilintelligebat,nondum indare libra'nbsp;tio^is tempus;nec deripoterat vt eos educeret, quibus tanta improbitatereijciebaturgt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

At vbiilium vindicem Deo datum agnofeere, SiDei vocationidefeaccommodare, 1 perunt, nullistyranniminisdfecondernaripatitur, vtdenu fugiat; necperdixnonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

tam effugidfet, di tunc dibi potius confulere, qum Dei mandatis obedire, voluidfet. Ir^ 1 Chridus tuncfugiffedicitur,quandohoramfuamnondum indarenoucrar, Atvbi/^ *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

-ocr page 49-

APOSTOL HOM. VUL

yctiit,mortem patienter amp; intrepid adit. Hane ergo regulam fibi proponant,quicunqt in publico aliquo officio verfantiir,nec fibi licere potent cos deferere, quorum animosnbsp;it4affelos vident, vtdiuinvocationiinfiftcrecupiant. C^od fi vero eo v((i;euadatnbsp;PopuliimprobitaSjVt ipfe prior officium detreter, c Antiftices fuos ( fiue ilH magiftra-'nsfiue verbi prconcs,fuerint ) officio fiio fdcliterfungentes improbe rcijciat, nihilnbsp;'^i^flabit, quo minus illiiuxcaChrifti prceptum fuga fibi confulant, fcq; mclioribusnbsp;'^poribus amp; locis feferuent, Multum bic proderit fidei obedientia, Dei amp; proximinbsp;'^sritatc temperata. a enim faciet, ne priuatis affeiibus exccati feducamur. Fa-

euSjVt ipfius gratix amp; Voluntatis memores, vocationem noftram finguli fedulotu-bono curfu ad felicitatis metam delati , in Ccelis viuamus cum lefu Chrifto '^mino noftro ; Cuidebetuf bcnediflios honors gloriagt;amp;poteftas, in ternum

UOMILA VUL

Et explet anrti^ quadraginta, efl idi in defrta Nantis Sina Angelus Domini in fiammeo incendio ruhi. Mo*nbsp;fis autem iJt ^idit, admiratus efl ^iftonem^ Porro citm acce~nbsp;deret adconfiderandum^faSiaefi ad eum ^ox Domini \ Ego

Deus Patrum tuorum^ Deus AbrahamiiDeusJfaaci, Deusjacobi. P'remefacdtiS autem MofeSj non audebat at-Eendere, Dixit autem illi Dominus : Solui calceamentum pe-dum tumrm. Locus enim in quo fias terra SanSia cfigt; Vi-dens^idiajfiiSlionemppulimeiin gyptOi gemitumeo-Ttum audiuiinbsp;nbsp;nbsp;defcendi ad eos liberandos^ Et nunc ^ent,

^ittamte in -gyptum,

VNiM gt;irvs STEPH ANr$ AB AD^ uerfarijs fuisaccufatus erat, quod impia c. blafphcma aduerfus Mo*nbsp;f-'n totumq; cultum Dei per Mofen traditum elfer locutus : Vniuer-film Mofisiiiftoriampaucisquidemp led fufficienti expofitione com-prhendit ; partim quidem,vt oftendat,fe de Mofe honorific fendre :nbsp;Enjjj, paitim verb vteuincat, laiurem hominum non vllis Ceremonijs tri-Mofi quoq; nullofuo merito,fed mera Dei gratia, obrigerir, quic-umfuitamp;eximium. Omnium ergo principalis fcopus amp;finiseft,nbsp;cultus Leuitici fiducia auocet,amp;infolaDei gratia per Chriftumnbsp;'litisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et in hunefinem Mofis natales,educationem ,amp;primam cum Ifi-a-

PfeE''^'^'^^^'^^^*'^^C^pofuit,oftcndens fimul, quam indignos tanto liberatore fefe illofum patres, quando fumma iniquitateamp; ingratitudineipfumrepule-tjy,inter Madianitas exularc coalus fit. Sequitur folennis vocatio Mofisinbsp;^las rellitutUs eft : in qua vt euidentiora fint diuin gri^i argumenta , fin-p 5 ordine confiderabimuS.

/.

Tempat f'iii' ttOHff Moit

^3$ 'CU)pus,quo Mles vocatus eft, notatur. Fuit autem quadragefimus exilij. odhuagefimum tatis annum incidit. Simul verb locus 8nbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nam in deferto fuilTe dicitur vbi lethronis foceri fui ones pa-

eft.Exod./. At fi totum hunc quadraginta annoruin curfum confide-l'ssp?/!legalibus Ceremonijs Mofen Deo placuiffepatebir, quandoconftat, t3ju pdemum inftitutasfuilTe, amp;quia conuerfationcfimul amp;repub. Ifraelis inter*nbsp;^^f'tt'dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deigratiam reftat, ad quam vocatio hc

'bet, Interim non ofeitanter hobis Moles hc confiderandus lR,qui vt primm Dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclefia

-ocr page 50-

58

HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS EcclefiirDei coniungi voluir, diutini exilijlaboresfenfit, amp; ex principe ouiuinnbsp;fadus cft. Hinc enim generalis dotrina colligi potell, qua admone!nur,quid omnes einbsp;os maneac, qui mundo relilo Ecclefi Dei coniunguntur. Excipit hos varia afrliii)nbsp;co quod mundus hic nee defedionem illam, nec vericatis lucem ferre poteft. Ec ficutinbsp;Moles Icthronem quidcmholpitemamp;foceruminuenic, apud ilium verononinaiorisnbsp;fit,qumquod paltoritiomunerideftinaturilcaferfierifolec, VC pij apud eos qiioq;nbsp;inglorij contempti viuant,qui illis hofpitiutn prbent, amp;ipforuin cauH egregie h'nbsp;uere videntur. Eft hxc omnium grauifsima tentatio,qu incerdum animos magis vuhnbsp;neratjqum qu hoftes aperti contra nos crudeliter delignant. Ideo Chriftusmonet, nnbsp;temere nominis fui profefsionem fufeipiamus, fed vires prius exploreraus, num ipfi^J^nbsp;nomineffi ita necefsitasferat)cxilijnininas,egcliatcni,infaniiam, perfccutioncs,amp;nbsp;qualia funt eius generis,ferre poimus. Luc.z^. Vbi verb ifta incidunt,Molls mode*nbsp;ftiamamp;conftantcmfidcmimitcmur quam varie tentatam fuilfe nem dubitaucrit'nbsp;Vincit tarnen fide, qu illum,vt Chrifti probrum,A egypti diuitijs,prferret, antean-'nbsp;pulerat.Eofdcm crgoamp; nos vincamus tentationum aflultus,nec pudeat nos crucis Cbr^nbsp;ftiquam iple prior propter nos ferre dignatus eft, Ita enim fiet, vt nec ilium noftnnbsp;dear,quando in gloria patris vcniec ad ludicandum viuos amp; mortuos.Mar..?.

^ngeliuDtmi-* lU 9tt4tMeJn

Sec ndo,quis Mofem vocaric,indicatStephanus,nimirum Angelus Domini,queu* ^ipfi in dsferto apparuille dicit. Atqui idem ille paulo poft dicit : Ego fum Deus Abrah^'nbsp;mi,Deus Ilaaci lacobi. Et rurfum is ipfe fuil dicetur,cuius operationc Hi virtute Mnbsp;fesin Aegypto prodigia amp; figna cdidit,quiq; populo per defertum vi dux fuit :nbsp;Paulus Apoftolus lefum Chriftum promifliim human! generis Saluatorem fuiflenbsp;tur./.Corinth./. Hunc ergo Stephanus Angelum Domini voc3t,non quod nihil o*nbsp;diuinius aut exccllentius agnoucrit,fed Ifaiam imitatus elfe videtur, qui illum'olitnAnbsp;gelum raagni confilij nominauit: non quod Angelicam naturam afl'uinpferit (idnbsp;Paulus ad Ebr,cap.2. diferc negar^ fed quod Deo Patre in mundum nufl'us,nbsp;illud amp; ternum Dei confilium de human! generis redemptione cxecutuselh 'r.nbsp;pirn nos eledos fuilfe Paulus docet,priufquam mundi fundamenta iaccrentur. Epnbsp;t Petrus ilium ab terno prdeftinatum fuilfedicit,vt illius raeritonbsp;z.Pet./.Non autem temere fadum putabimus, quod is Mofi apparuiflb dicitur.nbsp;eniraconftatjChriftum non tunc demum, quando ex Maria homo natusnbsp;led ab terno fuifl,im cum patribus olim egifl, qucunq; ad illorum falutein pnbsp;nebanc. Ecfi enim nondumincarnatusclfet, non potuit tamen diuina fuanbsp;potentia illis deelfc, ex quibus prfinito tempore hominem erat alfumpturus. 1nbsp;Abrahamo priorem elfe, amp; Abrahamo vifum fuilfe dicit. loan./. Et Daniel innbsp;cliiudicem, fimilem filie hominis vidit, qui vfq; ad proucdtim tatenbsp;Dan./.cap. Adhc.Chrifti Spiritu Prophetas olim animatos fuilfe 3 Sc futur?, pf^nbsp;Petrus ingenue fateturi.Pet.z. Magna igitur eft illorum temeritas, quinbsp;uerfum omnes abijciunt,amp; illorum libres nihil ad nos pertinere clamant, cmnbsp;fti Spiritu donati fuerinr,amp; de eodem multifariam teftati fint. Vide loan./. yc-bonitatem potius agnofcamus,qui olim veteribus ll reuelare, amp; nobis fidei nnbsp;tuftatem amp; certicudmem hoc pado cognolcendam proponere dignatus eft.

Porr qua forma aut fpecic Chriftus Mofi apparucrit,Stephanus diligent^ Nam Angelum Domini, qui Chriftus erat,in rubo ardente Mofi apparuilfenbsp;enim hic vtus Dei mos,vt vifibilialiqua fpeciecum hominibusolim egerit, 4^*nbsp;tidiuinmaieftatcgifuftinerenonpoteraUr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. c

Exempla lunt palsim obuia in Patriarcharum amp; Prophetarum hiftorijs.h ad attentionem,amp; vt in Dei admirationem rapiantur homines, qui alioqui fiip* -jemptu diuina omnia negligunt. Interim eas fpecies amp; formas fer alfumpfit nbsp;prfentibus negotijs,temporibus amp; perlbnis,maxime conueniebant.

Quod amp; hoc loco fadum fuill'e videmus. Voluit enim per Rubuin^*^ populi fui,qui in AEgypto affligebatur, conditionem Mofi ob oculosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu^d

bac illeimraani Pharaonis tyrannide fuccenfus, non autem confumebatur in eins medio Dei filius erat, qui ex illorum pofteritate conftitto tempore hom

1

-ocr page 51-

APOST o Lie I s HOMIiiA VIII.

debebat.Eadem ver eft omnibusfcculis EcclefiChrifti conditio, in cuius confidera tione nos frequenter vcrfarijvehementerprodeft. Eft hc rubi inftar, imbellis niminbsp;nimamp;infirtnusgrex.-d quem non facile difsipes,eo quod perfidem in Chrifto capicenbsp;rdifsimcconiungitur, Vr ergo rubis amp;fpinctis inter lindiuuisccohrentibus ignemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimul exurant ; Ita Ecclefi perlccutionum faces mundus hie

wbijcit,amp; vno incendio totam fimul vaftarc conatur. Et ignem hunc fulcitariChriftus permittit : quia fiiorum fidem hoc pado probari, amp; carnis ingenium coherceri, ncceflenbsp;tft-Idem tarnen Ecclefiam fuara in vniuerfum confumi non paticur, in cuius medio ver-ifolet, Ipfius enim vox eft .-Non rclinquam vos orphaqos. Ego vobifeum fum vlq;nbsp;n confumrnationcm feeuli, loan.z^/.March.aj, Pertinent hue qucunq; ab ipfa mun-' origine pro Ecclefi fiidefcnfione Deus egic. Primus illi faces fubiecit Cain , quinbsp;^ctAbelumfratremfuftuleritjfidem ramen illiustollere non potuit, amp; multo minusnbsp;Iwtejquo minus in Setho nouum fu Ecclefi feminarium Deus excita rt. Nee idnbsp;poitea potuerunt Nephilim, qui diluuium proximo prsccflrunt, quin illis male per-'ritibus, Ecclefi fii rcliquias Deus arc beneficia mirific feruauit. Ar fit item l-P'nutnero Indicium tempore rubus hie,led prfenti Dei auxilio femper conferutus eft,nbsp;, f ^inBabylonCjVnde tarnen reduxiramp;liberauit Dominus, Arfit poft reditum Ba-y One non femel,amp; tandem Antiocho rgnante,iam exitio proxima videri poterat Ec-excituir,qui amp;cultum luum repurgarunt,amp;populum'nbsp;j^'oertatem afleruerunt. ArfitpoftChriftum natum totisfere trecentis annis vfq; adnbsp;iiConftantini tempora. Nunquarh tarnen illi Deus defuit, qui vt olim Danielisnbsp;medijs ardoribus tueri poteft.Ardet hodie,amp;pafsim funt,qui funeftas faces fub-c' pot^milsimos Monarchas Ecclefi odio inflamment. Nunquam tarnen pro-pt illi quantum volunr fed Dei vindicis iram fenrient, in cuius oculis fuorum morsnbsp;ifinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuorum fanguinem inultum non feret. Pfal.),lt;J. Imo dum Ecclefi

iiubijciunttyranniperfecutoreSjipfi lignorum inftar ab ignediuini iudicij confu-perfecutionum ardoribus Ecclefia, catini inftar, in hisfimili-^I'entur Zach.12. 13. cap.

Sedipfam vocationem videamus,qua officio, quod anteannos quadraginta exe- j I4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reftituitur, Conftat hc fuis partibus, quarum confiderario vtilifii-

'Inic ' ^oim feipfum declarat Dominus,ne de vocacionis fuse certitudine Mofes 'am dubitet. Nam rubi ardentislpedaculoobftupefadodicit; Ego fum Deusnbsp;Voluit verb ex multistinbsp;Pto ^.'^^^potifsimum vfurpare Dominus, vt Mofifduscum Abrahamo initium, amp;nbsp;neepa-Pa(f prolliftionum aut fderis fui oblitum efte, licetpopulum hucusqueaffliginbsp;ci(j ^^ exemplo admonemur,in aduerfis ad Dei promifsiones ante omnia refpi-'(Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deus nec obliuifei poteft, neefidei fij deefte. Imo tarn infallibilem

ta^^''fgt;ftmsdiuinarum promifsionum Veritatem,vtDeus ne mortuos quidemdefe* 'fei-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tutelam fuam fulcepir. Eft enim mortis fimul amp; vit Dominus.Quare

^iig nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ots nos diledtione Dei feparare poterit. Rom./, cap. Nam fiue viuamus

tff '^tumur,Domini fumus.Et hue facit,quod hie Abraham, Ifaaci amp; lacobi Dcum defundi erant,cm hc Deus loqueretur. Ecnbsp;oadem ratione Lazarum Si mortuumamp;fepultum, amicum fuum vocaredi-^^an.)). Qim cumprimis pertinet,quod idem ex hoc loco^eneralem dodrinamnbsp;^'^01 mortuorum refurrcdionem amp;vit cleftis certitudinem,contra Sadduc-^^*I13tiones,aflerit.Matt.a2. Vcrfemur igitur in huius tituli meditationc, quotiesnbsp;tnetus nobis obuerfatur,amp; Omni folicitudinc nos ftatimliberarifcntiemus. nbsp;^is K Voeterun cum Mofes tam rubi ardentis fjaedaculo, qm fubita Dei voce terri-Subijcit enim Domi-Locus cnim in quo ftas,terra fanda eft. Itanbsp;prlntiam, amp; qud illamlegispromulgationi deftinaffer, nbsp;autem huius prcepti raentioncm fecit Stephanus. Sic ^im ludos admos *

's

luit, quid tum olim ab ipfo Mofe Deus requifierir, amp; quilt;ndem nobis hodic D ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;requirat ;

-ocr page 52-

40


HI5TRIAE STEPHANI EX ACTIS

requirac : nempe non templum,non legalem cultum,non frigidas Ceremonias fi corumtaurorumuefanguinemfed v animos nofiros pecuinisafFedlibus(quiperc^,^nbsp;os figurantur)liberernus,amp; ipfi fincera fide,amp; animorum integritate,tti vniaur.nbsp;enim veriisilieDei eultuseftjquem alibi in fpirituSc veritate canfifiere Chriftusnbsp;tur.Ioan../.Et hue eiuldem prceptum depedibusabluendis pertinet,cuiu$niiiltonbsp;ior,qumomnium externorum,ratio, nobis haberi debet. Ioan. / . Paim qnoqnbsp;Iruariconuenit,ctim Deum nobis vbiq; locorum prfentem efle , Icripturxornn^^nbsp;ftentur,amp; exemplaquotidiana abund probent,

Dttu^idet af- Poftremomentem Sc vluntatemfuam 1 fitStonet fua. quit)afflilt;fiionem populi mei in-Aegypto, amp;gemitum corura ;


ZrrfM|ib

rZo-' reuelat Mofi Dominus; Videos vWHnbsp;v|uti^ciimvtiuuiii pupiuii uici m ricyj'piu, ut j^ciiiiLuni cunuu audiuij amp; dcTcCfldl 3nbsp;hberando$,amp;c. Q^ verba infti.tuto Stephaniproprijfsimferuiuat. Docent cniin'O^j,^nbsp;raelitis nullum.fuufemeritum, propter quod liberaridebuerint, nee quiequamnbsp;rcfpexiire Dominum prter afflidi:iones,quibus miferrim vexabantur. Vnde feq***nbsp;totura liberationis beneficium ad Dei meram gratiam pertinerc. Simul ver do^^nbsp;Deum fuos nequaquam negligerCjUcet interduin difsimulet. Videt illorum lachr/nbsp;quas coram ipfo in lagenulam cplligi Dauid teftatur Pfal.jtT. Audit non modonbsp;illorum,verum etiam geinitus,e qud renes amp; corda ferutatur,

Et paim occurrunt hiftorias legentibus exempla,quibus id probari pofcH-uiat ergo hoc nobis ad confolationem, quando ab hominibus perfidis amp; immifibus ferimur. Seruiatitcminftitutioni ,neeos temere affligamus, quos Deo ta cur^nbsp;confit. Pertinet hc,quod Ex0d.a2.de Viduis pupillis, amp; peregrinisadipfuinnbsp;tibus habetur. Et quod Zachar.a.cap.dicitur.-Qui vos tangitjtangitpupilmocuinbsp;Prcipua verb nobis cura fit, vt huic Deo nos totos confccremus,qui comnujninbsp;generis afflidtione perfpeda, nobis affrtorem Si. Vindicem ddit filiurn fuilffl) 'nbsp;Chriftum ; Cui debetur benedi0Ho,lionor,gloria Si poteftas in ternum Awco*

H o M I L I A IX.

Hunc Mo[n^qaem negAasrant^ dicentes : tuitprinci^em ^Judicem ? Hunc, inquiim^ Deti4nbsp;Redemptorem mit inmanu Angelin qui illi app^^^^^nbsp;rubo, Htc eduxit eos, edens prodigia ^fign^i innbsp;in mari ruhro, in deferto ann quadraginta-fis^qui dixitfilijsjaeh Prophet am vobis ifittabitnbsp;Deut vefleri exfratribut ^ereut me : Jpm auditfgt;nbsp;nbsp;TSI Dirrs ST E PH NrS NON ldinbsp;fidei Si falutis rationem tradiderit, qum quproroilsi Saluato''^,jit'nbsp;Chrifti,merito nititur, cui Moles amp;Propher teftimoniunit^l^^^Jifnbsp;eufaturtarnen,quod fidem doccatnou3m,atq; erroneanijiniojlnbsp;Mofem amp; patres contumeliofus,fidem ab illis traditam amp;nbsp;abolejeconetur. Eadem ergo fuit illiusfeculi ratio ,



quando qui ab Apoftolis traditam , amp; martyrum fanguinc obfignatam,fidcni) tur,pafiim audiunt,quod veteres cultus euertantjdiuos violent amp; prifeos patrf^nbsp;minios damnent. Qiid verb hic nobis agendum fit, Stephani exemplonbsp;pajruin fide diligenteramp; prolix diirerit,imprimis verMofis hiftoriam ex ordinnbsp;ltjVt ca commenioratione partim oftendat,i de illo magnifie Intire,p3rtiinbsp;catjf veterispatr religionis hoftem minime efle,quamuis eos ritusiam abrogao fiCfnbsp;tloceatjfine quib. ipfi olim Deo feruierinr,im fine quibus Mofes quoq; Deop*^^(,j(i^nbsp;amp;in ramfublime honoris faftigium fiteuedlus.Itahodie quoqjedocendifuntiffP^.jfJ^nbsp; res,qu olim Martyru fidesamp;do:rin3fuerit,amp; illi fine iftisferuati fint,dequib.h '0^nbsp;U cum animoru exerbationecontenditur. Cterura poftquam Stephanus nafl

-ocr page 53-

APOST. HOMILIA fx,

([uam vfq; ad focnnem Mofis vocationem deduxitjounc tandem Iiberiori curfu amp; ple-H'svelis,quodaiunt,in illius laudes digreditur.amp; primo teftatijr, fein Mole omnia ea gnofre,quse in ilium Deus contulcrit: Deinde fuam de Chrifto doftrinam ipfiusnbsp;Mofis teftimonio probat, cuius non eam fententiam fuifle docet,vt in lege amp; Ceremo-'ysperfetraditislfraelitacquielcantjld vtin Prophctamiliumeximiumrelpiciant,

olim Deus miirurusfit5amp; cuius typum iplemodofuftineat.Eftautem infignis hic ocus,quo doc{mur,ita nobis de lnlorum virtutibus amp; minifterio magnific fcntien-atqjoquendum cflc,vt interim Gbrifto lefu fuus honor faluus mancat, qui lolus iqnbsp;*quot;nibus ijs emineredebet,qu ad Dei cultum amp; falutis noftr rationem facint.

PrimoautemMofisofficioexorditurjquonihilcxcellenriusdici velcogitatipo-. ^^fat. Nam ilium Deo Ifraeliticgcnti principem fimul amp; Redemptorem datum fuif- ^efr^Redem.nbsp;151t. lllud vero ficproponit,Yt fimul patrumingratitudinem, quailliMolem indi-//er/j'r-jfZw,nbsp;5'gt;sitnereiecerunt, illis denuo exprobrerjSccontempt! Mofis crimen in illorum maio-f^Squibus ipficum primisgloriabantur,rctorquear. Aitcnim gt;HuncMolem,quem ne-Suerancjdicentes;Quis te conftituit.principem Siiudicem : Hunc,inquam,Deus prin-jpein 8t Redemptorem populi Dei Mofem agnofciqvnum hoc fufficientis excufationisnbsp;tannbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra aduerfariosjqui ilium in Mofem impia quicdam dixiffe quirita-

8^ ^obis autem hic ante omnia oblcruandum venir,quod eum fui populi principem ^(^'*t'dicem conllituitDeus,qui iam Aegyptijs exofus,amp; ab Ifraelitisfratribus fuisnbsp;yongo tempore exulauerat. Qnq exeraplo admonemur tarn de noftris quam alio-te c ?^f53^^9uaquam lecundum mundi ftntentiam iudicandum eile : cum frequensnbsp;foleatjvt Deo acceptifsimi fint,quos mundus nimis contemptim faftidit Si abo-lunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propriushicDei mos eft, vthumilia eligat,amp;per illa mundi fallum con

u r^^*-PPLz//.lcgimus. Deys d igit tenuem ex puluere 8c pauperem eftcrcore abf '^^^^Q^^oceteum cum principibus,cumprincipibus,inquam,populi fui. Cui nonnbsp;eft,quod Dina virgo canit; Detraxit potentes de fedibuSjSc cuexit humiles.Luc.

^'^tnpla huius rei non modo in Mole, verum etiam multis alijs habentur. Ita Saulem iiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecitjSc Dauidem ex cala exrratm jegali folio impofuit, Quo et-

Apoftolis faum eft, referri poterat : qui cum pifcatores maxima ex parte poR mundo authoritatis clfent, eo vlq; cuelt;i funt, vt totius orbis viiores dicinbsp;bj ^bquem verbiprdicationeintra paucos annos Chrifto fubiugauerunt. Debentnbsp;qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peterc,qui abiedfi amp;i inglorij habentur. Simul vero huius memores

humilitatem feiari ftudeanr,nccxaltatio

*otnon inquit)ruinam prcedcre videatur. Prouerbjtf'. Cap,

*ui , ^qua ratione Mofes populi Dei Redemptor dicatur,videndum eft, Nec^' cffe? ^^quot;^^bigidebetjquafipriuata amp; propria autoritatefiuepotentia quicquamnbsp;piinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obfcur Stephanus teftetur, illum.in manu Ange!i,qui ipfi in rubo ap-

^iui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;milfum eile,id eft,lefu Ghrifti (quem Angelum ilium fuilfepro-

tC(J. demonftrauimus)aufpicijs amp;imperioomniaea obiuilfe, quadpopuli rij Pqmnem pertinebant. Mofem ergo miniftrum fuilfe,amp; omnem redemptionis glo-db Chrifto deberi confit. Qim fenlu omneslcriptur loci exponi amp;accipinbsp;proprium eft, hominibus tribuitur.Id enim non alia,qumnbsp;quodexDei mandatoobeunt: Ita ininiftriEcclcfias plantare , amp;nbsp;retinere dicuntur: nonnbsp;iliijf i/^bipforumarbitrio 8c poteftate dcpendeantt fcdqudillorum minifterioinnbsp;Vcrf, conficiendis Deus vti dienatur, qui etiam fine his pro luo arbitrio res omnesnbsp;'^'^gubernare poteft.

's

'^f^''um,quia Mofem populi Del principem 8cRedemptorem falt;ftum fuifle jr, boc fuo officio funcus fit,docet : Hic eduxit eos, edens prodlgia Si figna in R^em-tubro.amp; in delcrto annis quadraginta. Non ergo nudumnbsp;iugg.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in Mofe agnofeit Stephanus,fed ilium luo officio fideliter funftum efte,''

dipL ^ftetur.Et ne quid reticere videatur,quod ad illius gloriam facere poterat,pro- '^quoqgt;amp;fignorummeminit,qudiuinavirtute per ilium dita fuerunt.

D iij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diftin-


-ocr page 54-

42

mST!Q-^A-E, stepkani ex acti$ Diftinguunturbc tribus ordinibus, amp;in fcriptis Mofis diligentms

tur. Primus v3rdo ea habetjquin Aegypco contigerunr. Inter qu primus locus ijs poteft,quibus fu vocation] fidem facere dcbuit, quale fuit virg in lerpentem con^^^^nbsp;fio,qui Magorum virgasjncantationum prftigijs transformatas y dcuorauit.nbsp;funt inox plag prodigioe amp; borribiles, quibus Pharaonem Sc Acgyptios Deusui''*^nbsp;fic cxercuit. Nam omnes Aegypti aqu in lnguinem conuerfjnon modo vfui'*^nbsp;tiles fiunt, vcrmetianj cruentam tyrannidem Sc infanticida Aegyptijs cxprobff^nbsp;Immittunturmox ran,qu non agris modo vcrumetiam domibus oberrantes,onbsp;coaxationcfcelerisconicientiam exagitant. Haspediculi cxcipiunt, e his molelnonbsp;quod ipfiscorporibusfdo crueiatu inhrerent. Acccduntmox variainleloruingnbsp;nera, qu magniscxaminibus improbe turn homines tum pecora moleftant*nbsp;Et quia hc Icuiora videri poteranr,grauioribus petuntur. Horribilis cnicnnbsp;contagiosa lues armentaamp;gregesdepopulatur. Enalcuntur in hominum corpofnbsp;fda viccra, amp; horribili tabe membra dcpalcenslcabies^Grandineprodigiolaanin P nbsp;tota obruitur. Et quod grandine intatum manfitjvel poft hanc terra cnatunifgt;*|nbsp;locuftis agros longe lateque vaftantibus y deuoratur. Et quia feientesnbsp;tes in cca Dei ignorantia perfeuerant, tcrrificas amp; palpabiles tenebrasnbsp;Deus.

Tandem ver per Angclum vaftatorem omnium primogenitorum cdibus nulla domus funefti luus expersfuerit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i,.

5%

Quorum omnium confideratio docet, qum facile Deo fit potcntjfiimos Ty nos cohcrcerclSc vincere. Eft enim reuera Dominus exercituum, qui tmnbsp;nis, qum dmonibus,adeoq; omnibus in vniuerfumcrcaturis, contra hoftesnbsp;confueuit. Nec vllum antnaltam vile amp; imbelle habetur, quod non hominibusc'nbsp;ciandisamp;enecandisfufficiat, fi illudarmarevelicDeus. Huius iudiciofit, quodf^nbsp;infedatur Pharao, amp; pcdiculorum infedorum^; examinibus excruciatur,qui paunbsp;t DeumEbrorum fuperbrciecerat. Ita per mures impium fuinomiais coUnbsp;ptum inter Palftinos vltuseftj cum illi arcam, qufuprfcntifacramentuni^ inbsp;in fuam poteftatem redegiflnt. Et Antiochum,SylIam, Herodem, Si infiniws^'*'j/nbsp;pediculis amp; vermibus,ex propria ipforum carne enatisjdepaftos fiiiflb Hnbsp;liemur ergo in conljpedu Dominijnec infani rerum temporarium fiducia nosdem^nbsp;ripatiamur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

itiracularum tnr rubrtt

Secundus miraculorumjqu perMofem dita fiint,ordo, qu in marirui* ciderunt,continet.Cmenim Ifraelit Aegyptiorum curribusamp;equitatu inclid'^^i,-vel hoftili enljvel maris vorticibus,pereundum efte putarent. fubito mare ex D'nbsp;dato Mofis virga percuflum,latdidudura inftar murorum duorum vrrinq;c*^? ijpJnbsp;amp; ventus vehementiori flatufpiranscnofi vadi voragines exiccauit, rrficcuslnbsp;per medium mare tranfitus daretur : quos cura hoftili animo Aegypd infedaren^'^'^i^panbsp;pente corruentibus vtrinq; aquaru cumulis opprei amp;a bfbrpti funt.Quo miracu* pnbsp;obfcurc|docuit DeuSjquod fuos per ca quoq; iuuarc amp; faluare pofsit, qu ipfis |iinbsp;mis noxia amp; aduerl videntur, amp; per quuis obftacula eflfugij viam aperire ijs,qp ' jnnbsp;vocationeambulant. Rurlum ver idem hoftes fuos ijs rebus punireamp; vlcilcinbsp;quibus illi non poftremam falutis fu fpem collocant : im eofdem cxccarc amp; rnbsp;vertigiuis impellcre poteft, vt Ipont ruant in exitium,amp; ne oculis quidem expci'nbsp;ticula dclinent. Nam Aegyptios rubrura mare firmilsimi propugnaculi loco lnbsp;conftat, amp; in hoc Ifraelit omnes fimul cum vxoribus amp; liberis peritun videban^nbsp;ver rem omnem diuina prouidentia adminiftrat,vt hi quidem corporibusfiulnbsp;bus fuis Gluis tranfeant, illi ver fubmergantur:amp; quidem Ipont in profundunbsp;ris vadum,inter vtrinq; credos aquarum cumulos, defeendant, cum Dei vltricejn^nbsp;Aim iam toties elfent experti. Vnde dilcimus nee vllis aduerfis nos fide deijei,nbsp;externis fiduciam aut fpem aliquam collocate deberc, quando rerura vices W*nbsp;immutat Dominus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Lt Mot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Tertio ordineeacomprehenditStephanuSjqu in defertofada funt, vbt;

coturnices caftris j^j^iti durispetris Yiuqfum fontimn venas Mofes aperuit; vbipijsprccibusabAff^^fjji?

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

-ocr page 55-

APO^TOLICIJ HOMItA IX ET 3t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*5

vbiBalaam!prftigiamirificelufit Dominus, vb pro- Exod.^'s.

Ou nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vbi illorum vertes per annos :^*'

n? ^^gi'tanecvfuattritefunt, nec vetuftarecomputruerunt. Taccoinfinitaalia laki-f X* r J T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; -11 r 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

in 'P^'^eiljgcntiuscommemorantur. Atcum omnia illa Stephanus tam ^g^nuagnofcat, tamq; magnifie pra^dicet, abunde fatis demonftrauit, fibi haudnbsp;gsrcniiniuriamfieri,dumcontempt! Mofisaceufatur. Quia tarnen Ifralitas

U ^dChriftmremittit,nonobfcurdocet, figna hc omnia ad confirmandam t dorinam feruiuifie, nec e debere detorqueri, vt illi inhxrendum elfe pucent*--f, '^^futantur hoc loco , qui fignis perDiuos olim editis abutuntur, dum fuperftitio-liloruin inuocationcm amp; cultum per illa probant, qu docrin potius ipforum tc-'^onium tulerunt,qua ad vnum Chriftm relegamur.

flh ^QliP^im.vero non igiiorabat, aduerlrios hoc potifsimum argumento niti, ill J ^^'s^galibus ad Chriftumamp;fideminhuncfiia dolrina auditor relegarec,nbsp;^absfenoninMofscontemptum,lediuxta illius cxcmplum amp; mandatum, fierinbsp;Nam hic ipl Mofes eft (inquit) qui dixit filijsifraclis : Prophetam vobisnbsp;''fabitDominus Deusvefterexfratribusveftris ficut me. ipfumaudite. Vndenbsp;11J 9'^ *pfi Mofi cum animum fuifle, vt in ceremonijs per ipfiim traditis hrercntnbsp;'^bPcdalium Prophetam promififle,cuiusdi(3:isomnesatrendcrc debcant, nificor-Jhus fiiixi aoimabus interirc velint,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ert is Chriftus , quem Prophetarum 0-

^^'mprincipemefle , amp; cuius Spiritu reliques omnes animates fuilTc, feriptura do-^Pet.z.amp;c. Siraulvcr contempt! iMofis crimen in illos rtorquer, dum Chri-lefum ab illis rcijci oftendit, quem tanta autoritre tamq; feri Mofes commenda- Nos difeamus, Dei Partis voluntatera efle, vt Chriftm audiamus, eiq; fubijcia# vera fidei odedientia, amp; in illo llutcm confequamur : Cui debetur Benedidio,nbsp;'^^or,gloria pQjgQgj ijj ^men.

ifQMILIA X.

Hic ell, qm fuit in Ecclea in derto cum Angelo qui quehatur ei in monte Sina,nbsp;nbsp;nbsp;cum fatribuf noftris, qui fufee^

ptfrmonem^iuumj^tdaretnobt^. Cuinolueruntohedire.^ patres nofiri, fed repulerunt,nbsp;nbsp;nbsp;auerfunt corde fuo in gy-

ptum , dicentes Aaroni Fac nobis Deos, qui nos pro-' cedant.nbsp;nbsp;nbsp;dSPamhuic^^^Mtoi qui eduxit nos de terra gypti,

nefeimus quid acciderit. nbsp;nbsp;Et ^itulumfecerunt in diebus iUis,

ohtuierunthofliamidoloif Utatifant fuper operibus ma-nuumfuarumj.

^ONIM IrDAI OMNEM SLrTIS fii fiduciam in externis ceremonijs repofitam habebant, feq; prifeo-futnpatrum fidemtcnercgloriabantur:omncseos, ^quifalutem in v-no Chrifto qurerc docebant, lumm impietatis tum in Deum ipfum,nbsp;tuui in Molem patres acculre confiieucrawt.nbsp;nbsp;nbsp;Id ipfum ergo Ste

phanus quoq;, vt fupr vidimus, expertus eft : qui vt fe facilius pur-

ft . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k|Uvt|5j V t iupi 4 VImILxJUjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kU^ vlL kJLH Vt *C iUUllIua ^ui.

a*iain Mofis laudes djgreditur, quem magnifie prdicat, exponens dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illorum patribus habitus fit. Finis veto omnium eft,vt crirten,

ill f *'ftabatur,cum in illorum patres, quibus mirific gloriari folebant, tum m *gt;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimili peruicacia Chriftm reijciebant jCui Mofem teftimo-

Icd' ofteodir. Simul vero inde colligitur , patribus nullofuo merito, gratia flutem contigiff , nec aliunde hanc iplbs Iperarc debere.nbsp;rnprfentis quoq; loci finis Sclcopuseft, quo primum quidena legis promulgatio-*nbsp;^ciiiusminifterfuit Mofesjcommcniorat;

-ocr page 56-

44

HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS

Inde verimmaneniaiorunifacinus,quoin Mofrn amp; Legem Dei peccauernt, ponit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Ttr Mefim iex xta.

Atqui dcLegis promulgationeloquens, duo alia prrattir, quir MofihauuV'U garem autoritatem Gonciliarepoterant.

Primo ilium in deferto cum patribus in Ecclefia Dci vertum fuifle dick. Coi^ prhendit bis quadraginta annorum fpacium , quo Ifraeliticam gentem tantanbsp;paticntiafuftinuitjVtnemo ex omnium feculorum hiftorijs inveniatur, qui cum 1nbsp;conferri pofsit. Eft hoc fingularis fidei argumentum, qu nec periculorum terrO'nbsp;ribus, nec continuis laborum vicibus, nec populi ingratitudinc, fuperari potuit 5 Q*nbsp; Domino mandatam prouinciam ftrenutueretur. Alterumeft,qud cum Ang^nbsp;ilium collocutum fuifft ait, qui amp; antea ipfi apparuerat,amp; poftea ipf famili^ritcrnbsp;ucrituscft) quando ilium Deiiriterpretem apudpopulum conftituit. Exod.nbsp;Angelum ver hune Chriftum fuiflfiipra ex Paulo docuimus. Quarenbsp;Mofis dignitas indicatur, qua is omhes omnium feculorum Prophetasloiig rupet^**nbsp;IiaenimDeum dixifelegimus? Si furitPropheta Domini inter vos, per vifions*nbsp;apparebo J Scpeffomnium loquar ei.nbsp;nbsp;nbsp;Atnonfc fromco Mofi, qui in tota do

mea fidelis eft. Ore ad os loquar ci, amp;c. Num. Z2. Hc itaq; n riam reucat Stephanus J vtintelligant, quanta olim apud patres merit efledebuf^.^nbsp;amp; nunc apud ipfos elfe debeatj Mofis fraulamp;oraculorura^qu per hunc Deus tf* nbsp;dit J autoritas, Et in eum fincm fubijcitHic fiifcepit fermonem viuutn, vt darinbsp;bis, Nec temer legem viuum fermonem vocac, Ita enim fefc contempts leg'^nbsp;mineliberat huius effedum vno verbo comprshendit, Vere enim IcxfernOnbsp;uusjveletiam viuificUsdiciturlicet aJicubi Paulus illam potentiam peccati, amp;nbsp;minifterium vocet.Cor. jy, 2. Cor.^. Nam fnct viuendi regulam prfcrib^nbsp;vitam omnibus, qui hanc obferant, pollicctur. Leuit : ig. Deinde ad jjjsnbsp;ducit, in quo vniuerl falutis ratio, adeoq; ipfa vita continetur Qu^p nomine.nbsp;ilium pdagogo confert. Gai. g. EtMofes idc f ludis vitarrt propofuiAnbsp;qud in lege veram vitconfcquenda ationem mondrauiflt.nbsp;nbsp;nbsp;Et hc quidem

gc agnpfeere nps decet, fi illius Ingenium redftimemus. nbsp;nbsp;At fi um bac noftr

turcorruptionem cdhferas, non inept potentia peccati amp; mortis minifterium dit Nam peccatum quod alioqui latec amp; ignoratur, arguit, amp; nos mortem meruifle tfnbsp;tur. Adhcinfirmiores noseffedoetjqum qui legis iuftiriam implere, amp;nbsp;prijs viribus fine meritis Dei iram declinrepofiimus. Sed plura de his Paulus hanbsp;Rom.7,amp;y.cap.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Mofis'ii tgt;te xcctfta traJi.nbsp;dtt

Obferuemusautem,qu6dMofn-non fiiiingenij figmentaautpiacira^fedfef^ . nem viuum Deo acceptum, Ifialitis tradidifl dick.nbsp;nbsp;nbsp;Quod tanta diligentia d

Zefdf, 34. Hum, yj.

prftitifle confit, vt fine certo amp; expreflb Dei mandato in dubijs rebus nihil ftatuere aut decernere aufus fit : vtvjdre eftin caufa blalphenii, amp;eius, qui Sab^^,nbsp;religionem violarat, illorum item^ qui morticini tdu polluti pafchalc epulum cuu^nbsp;elefia non potuerantaccedere, vide Leuit. Num. .amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tU'

Q^odaiitem Mofes obferuauit,hoc ipfum prophetis amp;ApoftoIisdiuinituSj.^j datum fuit olim, ne quid ex proprio Ccrebro fub diuini nominis prtextu doccre*^nbsp;Dei per feripturasloquentis verbum fedulproponerenr.nbsp;nbsp;nbsp;Ira leremi verba

LeKffleirSt

os ponit Dominus j i. Ezechiclem ex fiio ore verbum, quod annunciet populo, fuu^ re iubet. lere. z, Ezcch, , Et Apoftoli ea docere iubentur omnes genres, qunbsp;docentepriusdidicerii, Matth.a/. Hocfifimiliftudioobfruauiflenc, quignbsp;ftolorumfuccefsione poftea gloriatifiint, plus in Ecclefia pietatis amp; verfidei,nbsp;autemcrrorisamp;fuperftitionishabcremus, Etfi Mafcn cum Prophetis amp;nbsp;inl^iciasjdeteftabilem efledcprhendcsRomanorumPontificum audaciam ,nbsp;poteftatem vendicant,nouas leges amp; nouos fidei arriculos condendi, quorum licf*^^nbsp;libidine fatum eft,vtChriftianorum iugum ludaicograuius amp; molcftius fuerit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m

Deinde obferuandum venir, qudd legem non patribus modo, qui Mofis jp vixerunt,verum etiam pofteris latanr fuifle Stephanus teftarur, adeoq; feipfum cumnbsp;lt; quis omnibus, qui im Chrifto noniendederant,illorm numro includit,nbsp;datafit. Quo lcdipert confutatijriflorunlerror,qui ad patres folummodo

-ocr page 57-

A P o S T O L. HOM. X.

4T

fputant,qucun(|; olim per Mofn amp; Prophetas ex )ei inftituto gefta funr, Atqu beum ternum efle conftat amp;c imiTiutabilem. Aetcrna ergo fir oportet ill)us voluntas.nbsp;^Kobftt,qucdmulta abrogatafiint, quolim veteribus tradita fuerunr Ea cniinnbsp;in tempus corrcctionis duntaxat durare debuerunt,amp; illorum vmbram referre,quoruninbsp;''tritasin Chrifto debebat impleri, Nee in illis confiftebat Dei cultus,quem fpiritua-Itmcircoportetjcuinipfe DeusSpiritusfit.loan.^.Interim verb falua amp; rata manentnbsp;Vera fi Jei amp; religionis capita,qu in mundi exordio pritniiin expofita , dei nde verb pernbsp;Molen amp; Prophetas plcnius illuftrata func. Q^b refpiciens Propheta verbum Dei innbsp;ternum inancrc dicit. Ifii. 40. Et Chrittus inundum quidein interiturum fatetur, nullum verb apiccin legis irritumfor^teftatur. Matth./.

Netiioigituv falfafpe fibijpfi imponar, quafi non nobis quoq; dibla finf,qua: pa-'fibus lim Deus tradiditjquando ad veteris Legistregulanijnoftram quoq; fidem j amp; to-'lusvit noftr aiones, examinari oportet amp;c.

Sed ad Stephanum reucrtatniir, qui dioin legis promulgation! patrum ingrat-'idinem amp;iinprobitatem opponit, qua illi amp; Mofen amp; Icgeni iniq.uifiim reiecerunt. btcjuainuisinnumera prcferre.pot flagitia, vnicum tarnen idololatritS facinus addu-dt,quof;tispatet,quraexiguaapudillos tuent diuinlegis autoritas quando contranbsp;illiusediumDei imaginem fingere,amp; nouos cultus inftitucrcaufi fiant,cum paucis di-'^busantetenibilem diuifl maifllatis vocern auribus fuis haufifint. Extat hiftoria

/-.cap. r'ji.s verb amp; feopus is Stephano propofitus e(t,vt euincat, patres fera-P'^fMfisconteinptores fuilfe, amp; ipfos illurum peruicaciam egregi. imitari . quare vt ^quot;ragritia patres ohm falu it: fint, ita ipfis quoq; non aliam alutis fpem reftare, qutnnbsp;^}iiriDti gratia fit fundata. Prodefiautem paucula hxc, qutbus atrox in obedientinbsp;^bnuscoinprahtnditur, diligenter infpicoie,t. quodidololatrifontem amp;progreflumnbsp;'obis diligenter depinguut.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; i^ololatrtA

Primo omnismalioriginemindicans,patresviuofcrmoni diuin legis noluiffe P'dire dicit, fed corde fuo in Aegyptum auerfos fmfl. Et Aegypti nomine abominasnbsp;l'nifuperftiiionem,qua; in ilia genre rcgnauit,complelitur, cuiiilos animum denuonbsp;^diecifle affirmt. Hic verb execrabilem animorum leuitatem notar,qua falum eft, vtnbsp;c'j''rauifsimfcruitutis,tummiraculofa;liberationistamcitbobliuiicerentur, Sccosnbsp;**icandos putarent,ad quorum mentibnem totisaniuiis horrere debuiflent.

Eftautem hic omnis impietatisfons,fi,Dei verbo contempto amp; reiedo.ad homi-

Commenta amp; exempla animis noftris conuerfi, ilhs potins,quam Deo, placere (lu- * j''3nms. Hinc enim deteftabilis ilia leuiras initium fumit, qu nos non modb diuinnbsp;^8'5obliuifci facit, fed infclicis tyrannidis, amp; feruitutis, quam aliquando fuftinuimus,nbsp;],''''X)riam omnemammo excuterefolet. Exempla hui'us rei hodiepafsim extant in il-vt mundo probentui illius fupcrftitionem fibi imitandam proponunt,amp;horrendanbsp;ji.^lchriftianifmi grauamina, quibus olim opprefst fuerunr, mirificextenuant,ne quid

simpi defignare vijeantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Atdiuin legis contemptum Mofis conremptusfequituiyquem non obfcurisver-^^.'''primuntjcmaiunt: Hure Mofi, qui nos eduxitde terra Aegypti , nefeimus mlnfrti dacciderit. Fatentur ergo beneficium, quod ipfis per Mofen contigerat, interimnbsp;^jjdilli acciderit,incertum elfe dicunt. Atqui ilium Domino vocante in montem afeen^nbsp;Q ''iderant. Ab eodem mandatum acceperant,quo illiusaduentum iufsi crantexpe;

Habebant prtcrea Mofe conftitutos vicarios, Hur amp; Aaronem. Adhuc ta-j Muafi omnium rerum dubij amp; incerti reliti fint, conqueri audent. Vnde facile perquin exilem fuifle apud illos homines Mofis au?oritatem,qui legem Deinbsp;Iniprobitate abijeere inftitueranf. Ira verb femper verbi contemptus,vbi is femelnbsp;conceptusfucrit, miniftrorum Dei contemptum amp; faftidium parre confueuit.nbsp;cnimhos nobis ceu s^yc^uKtais, amp;fpeculatorcs, Deo conftitutos effetan no'.-,j(^Sorumadmonitionibus, vel in officio retineamtir, velin viam reuocemur,fi quan#nbsp;tQ|.^'''gt;rbitauimus,hocvnumefteumcupit, vtillorumintercidatin animis noftris au-Et docet locus hie quid de illisiudiccmus, qui verbi miniftros feurriliter cou-'^feamp;iualcdidisinceffere audent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Ea

I

-ocr page 58-

46

HISTORIAN STEPHANI EX ACTIS

Eo cette argumnto probant, fc ipus Dei amp; verbi ipfius contemptorcs conftanter pernegcnt. Namvtlcgatum contemnerenon foJet, qui principenbnbsp;quoillcmifluscrt, raagnifacit; Itanifi illiDeum parui facere didicilcnt, iIJius mini'nbsp;Rros amp;lcgatos contemnere non poflnt.

Ex iftis fontibus idololatri peccatum promanare cpit. Dum enim fe nefeir dicunt,quid Mofiaccident,moxaddunt ; Fac nobis Deos, qui nos prtcdjfit,nbsp;Num ver e dementi ipfos progrclFos fuifl putabimus vt putarent bominum tna-nibus Deos fieri pofle ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Minime gentium,Sed vifibile Dei prfenti Dei lignum

fibidari volunt, quo deprfcnti Deiauxilio certioresfieri, amp;ad quod externi cultus Ccremonias dirigerepolsint. Et quia femel Dei verbo , ad humante rationis fig'nbsp;menta, exorbitarccperant , vitulumaureumconfiant, Aegyptiosimitati,quosApimnbsp;fuum fub vituli figura coluille confit. Vbi multiplex error fefe exerit. Primo enimnbsp;de Dei prfentia dubitant,cuius tam multa amp; infignia argumenta hueufq; viderant, Etnbsp;iam nec prodigiofum,quin Aegypto amp;mari rubro viderant, meminre; nec ad cO'nbsp;lumnamnubisScignis,qucafiraprcedebat,refpiciunf. nec tremend maiefetisnbsp;qu in monte Sinai apparuerat, recordantur. Deinde contra Dei prceptum im'nbsp;ginemfufiJcmfaciunt,quaDeiformam expriinereconantur, amp; ( vt Propbetainquit)nbsp;permutant maiefiatem Dei fui effigie bonis comedentis^ fnum, Pfal. toS, Deum erg'nbsp;extrema ignominiaafficiunt,amp;nouosDeosfingunt,quot;dumlonoaliumimaginantur/nbsp;qum reuera fit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft autem hieproximus ad dololatriam gradus , quando non ij^

medijs contend fiint homines, quibus fcfc Deus reuelare dignatur,fed nouos ex femt'* ipfis fingere audcnt.Reuclat autem CeCe per verbum amp; lcramenta Deus, item perm'nbsp;di huius machinam amp;creaturas, in quibus fingulis non oblcura diiiin fapientim,nbsp;nicatis iuftiti amp; omnipotenti indicia apparent.nbsp;nbsp;nbsp;Et vt ijs vifis in Dei amp; cultus vcrlt;

confideraiioncm cxcitemur, nihil fer totus hic orbis continet quo non parabolas fumpfcrit Spiritus Santus quibus Dei amp; falutis noftr myftcria admnbrar.nbsp;nbsp;nbsp;Vn^'

Z*

ergo in oculos noftros incurrunt per Dei verbum confcrat imagines, qu nos adraonerepoflunt. Iftaquicunqjnegligunt, Secarnisrationi indulgent non P'*'nbsp;funt non idololatriic vitio pollui. Nam quod ludis hoc loco accidilfe videmus, iu^nbsp;gentibusquoq; euenifl'elegimus Rom. ,. Nec ajiam inter Chriftianos idolob^''''^nbsp;originemfuiflenotiuseft,qum vt multis demonfirari debeat. Prterea adro^'nbsp;mur, qum rfrt, pneris rei circa religioneminftitui, quando poft tot vifif'nbsp;dgia i amp; pofiauditam Dei voceoi, ad illud idoJoIatrigenus relabuntur I:ai[Xnbsp;iri Aegypto alTueuerant.

NouumDcum cultus fequitur. Quarc illos vitulo immobuifie dicit. At'l' Deo veto, qui ipfos de terra Aegypti eduxerat, immoJare videri volcbant, Ven cnbsp;Dei mentionem faciunt, amp; Aaron feftum diem Domino indixifi legitur. Qmnbsp;men vitulus hic nec verus Deus erat, nec Dei imago ( quis enim Deum vitulo lmil^nbsp;dixerit?) Verifiim vitulo immolauifldicuntur.

Habes ergo quod ijs relpondeas, quiimaginum cultum boni Zeli prtwtu^, eufari putant, Sgt;c Deo acceptum efle dicunt, quicquid in iliius honorem fit, etiaimnbsp;verbi ipfus rgula interdum deuiemus. At longe alia efi Spiritus Sani mens,qugt;Pf nbsp;Stephanum loquitur.nbsp;nbsp;nbsp;Inimaginibusenim omnisifte cultus hret, nec ad Deum

extenditur, cuius fimilitudinem minime referunt. Q^omodo enim Deum, qui *r veritas eft, idola reprte^ntarent, qu mendaces magiftri Propheta dicuntur?nbsp;Q^d fi cultum hune longius extendi dixeris,diabolo ilium impendi fatcbor,quiamp;m^'nbsp;dacij pater eft, amp; mendacijs vnic delcftatur. Vidit hoc Paulus, quando in priori fnbsp;Corinth, cap,lo. Icribebat.* Quimmolant genres, dmonijs immolanr,amp;uo^

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P,P

f.sxitiMit Accedit omnibus his, quod ltati fiint fiiperoperibusmanuumfiiarum. primiturhicpartim animifiducia,amp;quodindeenafeiturgaudium, qu vrraqjiu

Deo quri amp; collocari debebant : partim externum gaudium,in quod omnesmouC' tcrminostransgrelsijidololatrieffundifolent. Vtrunq;hcaccidifl,hiftorianbsp;docet. Nam vituJo^rimunj confiato amp; cxiculpto ingenti cuin applaufu acclama*^^-

-ocr page 59-

Ik^QSrQ-LlCS iOlS.lLA. Xt.

47

'iunt Dij tui lfral,qui te eduxerunt ex Aegypto. Deinde amp; idolothytorum carn-. 2^turi, furgunr ad ludenduni. Eft autem hoc idololatris proprium. Auferunt eniinnbsp;cor hominis, vt propheta inquit. Hof.^.vnde fit,vt illis gaudeant,qui in vno Deonbsp;'*taredcbehant: amp;:immodicismtempeftiuisq;ludisin{niant, quos Dei Spiricureginbsp;Quod fi verjqucunq; hahenus dia funt, cum ijs,qu in Papatu contige-confras, plane eadem efl'e videbis. Queni enim alium idololatria fontem dabtsnbsp;homines Dei verbo abiedo, ad gentium udorumq; abotninationes,vndenbsp;*quot;*00beneficio liberatifuerant, cordibusfuis denuo conuerfi funt ?

Pattthocinde, qud plraq;cumgcntiliutn fiicrisamp; ludaicis ritibus conuen-quot;Bt. Verbi Dei contemptummoxminifterijcontemptus fubfecutus eft, quem vc-fcnter promouit facrificulorum ftoliditas, qui rudes homines ad mutas ftatuas rele-S^*gt;int,Ytindedifcerent,qufalutifcruiunt. Ex his fontibus noui dij prodierunt, ^^'f'itnalijvitili, alij muliebri forma, exprefsi funt, alij riirfum fenili,alij iuucnilifpc-'ecommendrunt. Quid,quod humanis formis,quadrupedum,volatilium,re#nbsp;****n,aquatilium imagines jntermixtfunt?nbsp;nbsp;nbsp;Taceo deformes militum habitus,

quot;'ctetricium raundum, quo exornat funt imagines, qu Diuorum amp; Dei ipfius for# *** eprfentare debebant. At noui Dij nouos cultus exigebant. In illorum ergonbsp;extrudafunt templa, confecratar, fufpenfa anathemata, inftituta pafTagia,nbsp;'^quot;^felampadcs, indidt feri, oblar vitm, nihil deniq; omilfum eft,quod olim innbsp;r **umfacris vfurpatumfuit. Etquafi peccatorum farcinain vniuerfum liberati ef-^^omines,hifee raanuum fuarum operibus mirificgloriatifunt Ncc defuit car-^i^'^gaudij licentia, qu nunquam magis, qum in Deorum iftorum feftis amp; dedicatio-quot;s^egnauit-. Tara grauis^atroxfuitccitasj qua per Euangelij lucem nos li-'f^nitDominus. Vitemusergoin pofterum noftriingenij adinuentiones amp; noftra-'iianuum opera. Seruiamus autem in Spiritu amp; veritate Deo patri lefu Chrifti, Do-'quot;Qri : Cuidebetur bcnediio,honor, gloria, amp; poteftas, in ternuni Amen,

HOMILIA XI.

Qonwrtit autevn fe Dein, tradidii eos, colerent mi-Utiam cl,qiiemadmoum fcriptum e^i ifi libro dProphetamm- Numquiduidiima^^ hofli^ohtuliftii mihi per annosqM-drAginta in deferto j domm Ifrael ? Bt fufcepiflU tahernacu-lnm Moloch, fydMS B)ei iieftri Remphan figuras, quas f i-ciftis adcolendum eas, Ideo transferam w ^Itra Babjlo-neriL.,


NzEjf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alia, Qjg^AE Chri-

(lus lefus fidis Euangelij fui prconibus euentura prdixit, non po-ftremum eft, quod mundusillos tanquam publicos ver religionis hoftes perlcuturus fit, Illud circa initium nafeentis Ecclefi Apo-ftolos expertos fuifle vidimus, amp; inter hos Stephanum imprimis, quinbsp;dum Chrifto homines lucrifacere ftudet, hoc nomine accufatur,qud

Ij quot;rfus Deum, Mofem, legem, totumq; legalem cultum, impia amp; blafphema locutus . Prudenterveroamp;fortitcrtamimpudcntibuscalumnijsrefpondet, dum veteremnbsp;religionem, qua illifcruati funt, repctit, amp;, quqer Mofen geftafunt, dili^n-5'**icexponit,amp; ingenue fatcturhun,c, viuum lermoncm Deo acceptura patribusnbsp;r *quot;gt;diffe. Simul verb oftendic, patres nunquam diuinis prceptis fuifle morigeros ,nbsp;quot; externis duntaxat ceremonijs addios, multacxfemeripfis finxifle vcrreligioninbsp;'^quot;'taria. Et hoc modo inanem patrum,amp; auit religionis fiduciam animis illorum cx-^^tconatur, quanon alia pernjeiofior eft remora, in falutis||cgotio verfantibus.nbsp;In eum

-ocr page 60-

HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS

in eum ergo fincm aurei vituli hiftoriam produxit,qua fumm impictatis patl^ conuincit j eosq; mera Dei gratia fruatoseflcdemonftrauit,quandovnico*nbsp;recxcidium tneruiflnt. Commode vero his prfcntem locum conneitj]nbsp;nbsp;nbsp;j,

fimplici Icelere ab illis modo peccatumfuiflcj fed poftcros quoq; patrum impi ftigijsinftitifle docer.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jJqIj-

tmax.

ir htarum Videtur autem pr^eoccupationis ^eciem haberejquod pofteforum quoq) pj-rccenlt, Ita enim cauere vult, ne quis ereli vituli fcelus vel exteniiarct j^^us ftcrorum pietateiam olim expiatum cfTediceret. Nec enim aliquis excufadoo* .ppnbsp;fupcreft, quando primus ille lapfus adco non meliores reddidit, vt potius feq ,nbsp;pietatisfcundifsimumfeminariumfuerit. Quia enim Dei verbum Icroei inbsp;rant, Si deuotis ad impietatem animis in cxitium ruebant, Deus, qui antea'illis j,nbsp;fauebat, tergum obuertehs ,ipfosin reprobum fenfum tradidit,Vtvniuerfam J^lr.nbsp;litiam fibi colendam putarent, omnemq; gentium luperftitionem fedulo imiwnbsp;At qui paucis hifce verbis comprhcndir Stephanus, quicquid poHea in religio*^^ jdnbsp;fis contra Dei leges defignatum fuit. Primus enim omnis maliautor pjtj*nbsp;vxorumalienigenarumgratiam diuerfis Sidoniorum, Moabitarum, amp;nbsp;rum i amp;aIiarUm gentium dijs, templa condidit. z. Reg. ii. Vitulorumfuperft'^'^^rjyjnbsp;lerobeam poftliminio reuocauit. p Reg.p. Si /j. Baalis cultus per Achabiimnbsp;ell,z.Reg.itfquot;. Amafiasldiimorumdeos,absfedeui(os, infanoconfilionbsp;propofuit. i. Paral, zj. Syrorum dijs amp; religione captus eft Achaz. 2, Paral.nbsp;dem Manaflcs fecutus, qui omriem maiorum iiripietatem long fupergreflus,nbsp;vfpiarn inter gcntes fuperftitionis Si idololatrifuitjin ludam intulit, cimpio^^nbsp;iniuftavi contra fidos Dei cultorcs dfendit, adeo, vt Hierofolymam lno*'^nbsp;guincrepleuiflclegatur 2. Reg, 2). Cuius impietas tarn profunde radices cgi^''nbsp;lofiaequidein temporibustota excindiSc dcleri potuerit, quemadmodumnbsp;SophoniSermonesabundteftantur. Ncverbalicuimirum vidcreturJi^.Pjnbsp;tam a Deo legem fada fuifl non temer Deo dereliflos, amp; in reprobum fenluurnbsp;ditos, adcoq; excbcatosfuiflc, dixit. Id autem iufto Dei iudiciofaum efl'eexijS)^nbsp;proximprceftcrunt,facile colligitur. Hoc enim merebturillorum impi^^^^jjnbsp;ingratitudo, quos nec Dei verbum, nec infinita alia, quibus Dcs illis fenbsp;gnatus erat, in officio retinere potuerant Digni ergo erant, qui videntibus oCnbsp;ccutirent, amp; auribus audienfibus obfurdefcCrent aniraisq totis indurarenturjVt^Fnbsp;Ifaiam cap. (f. minatur Dominus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' . .

AT fimilia iudiciorum Dei exempa in alijs quoq; gentibus inuenirc licet. *' certe de Ethnicorumfuperftitionc Paulus affirmt. Rom. Z,nbsp;nbsp;nbsp;Et vtinam non u

- inter eoScerneremus, qui Chrifti nomine gloriantur. Poftqum cnim apud * verbi Dei autoritaseuanuit, amp; ex imaginibus mutis potius, qura viuo Dei leriiio*^nbsp;difeere voluerunt, eo vfq; fuperftitionis licentia progrefla eft,vt ludisfimulnbsp;federidcndos prbuerint. Atq;hcmihi luccurritmemorabie Turcici Icg^^* . ,nbsp;lum , qui in magni inter Chriftianos regis aula interrogatus, Cur Chriftianartinbsp;nem tani infeftis aniimis Turc peiTcquantur, nec, vt ilh nomen dent, adduci peb'^'nbsp;Rclponditneminifaris mentis earn rclligionem probri pofte, qu deos *nbsp;qui fuis iplbrum cultoribus inferiores amp;impotentiorcsfint. Id Ver paulpo'^nbsp;Chrifto impanato, amp; idolis, qu in templis adorantur, expofuit, qu cm illoruu' oP .nbsp;rafiunt,quibuscoluntur,fatisconftatjprpofterum hunecultum efl amp; comUquot;^''*nbsp;fenfuicontrarium. Norunthsec Chriftiani principes, norunt Antiftites, nornbsp;plcbcij : neminitamen^olettamatrox, quinde infertur Chriftiano nomini, iniu''nbsp;vt non temere cordati quiuis metuant multos noftro quoq; lculo in reprobumnbsp;traditos, vertiginis Ipiritu agitari.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Admonet prterca nos locus hic, neminem in rcliginnis caufa redam viau , nerepofte, nifi qui Dei manu amp;lpiriturcgatur. Animalis enim homo non cap'^nbsp;qufunt Spiritus Dei gt;. Cor. 2. Nec quisqusm venir ad Chriftum nifi queninbsp;traxeritloan. (, Quia verb is per verbum lum ducitamp; trahit, illiusftudioopus b 'nbsp;Qmcunq; enim illud parui faciunt Si abijciunt, Dei gratia lefe indignos reddunt.

-ocr page 61-

APOST. HOHILIA XI,

kl . Qil?rc tllis tergum obucrtit Deus amp; omni Vericatis luce fpoliatostenebris intuit. Solicita ergo verbi cura nos tenericonuenit, amp; ab illo ita pendere vt reda via nec ad dextram nee ad finiftram declinemus. Deuteron.^.amp;, j.

p Ctcrum ne quis tarn perfrid frontis cfTet, vt ifta patribus Fada eflehegaret, jl?P^ticum teftimonium Stephanus producir,quod Amos/.cap: habetur. Accultibi.^^^'***^nbsp;gentem Dominus,cum propter alia viti3,tum propter hoc, quod parum fin-verfarentur.Et vt maior appareatpeccati atrocitas,amp; omnibus con-Dialnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;immerito hanc cum ipfis expoftulationem fuscepifle, oftendit vetus hoc

io deferto inceptum,temporisprogrelTu maiores vires lumpferit, Vtincurabilefatum non aliter, quam excidio totiusgentis,tolli pofsit.Non parumnbsp;noftram inftitutionem faciet,fi lingula,qu dicuntur,penitus infpiciamus,

deferto fuerunt,inobedientia amp; impietate diflerit h'S ver-i^ra u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mihi per annosquadragintain deleito,domus

^u'ir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fermonem intendit,amp; patres totis quadraginta annis Deo facrifi-

oandato tabernaculum conliruxilfe amp;alcaria,inqui Ils ^'^^^g^'^'^fisfacrificia obtulerunc,qui iplbs de terra Aegypti eduxerat. AtDe-ftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impenfiim fuifle negat, quod alio fine, quam iplprlcripferatjfuj

ty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nim om nis extern! cultus finem efle,voluit Deus,vt promifii Salua toris

pi'ferret,amp;ipfos fui officij,tmin fideamp; religione,qura totius vit conuerftio' autem hbrum immemores,nudis ceremonijs occupabantur,amp;hisDeonbsp;li atq;pecc3ta expiariputabant. Qua ratione fiebat ,vt totoLeuitico cultuinnbsp;t(j'. lcclciurn prcextum abuterentur. Merito igitur cultum hunconinem Deusnbsp;dfe pertinere,negat.Et aliaquoq; extantfcripturloca,quibus idem conflan-Pf Vg^inutilem elle docet eorum adminiftrationem, qu tanta diligentia in lege,nbsp;til Vide Pfal.jf. Ifa.i. amp; Mich.#. HofiiJ. Ira Circumeifionem quoq; inu-Cij, .^^^l^matjcmilloshacinllentiusgloriarivideret, nulla intrim Spiritualis cir-Culnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; ^tione habita..Tercm.-/.Dcmur igitur hoc loco, vanum efle omnem cum

Vi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'lot' ad ilium finem deflinatur,qui Deo prfcriptus eft. Fieri enim nequit,

'quot;t V obedientia aliquis cultus Deo placeat. Ebr.//. At vbi Dei verbum negligi-ncc jgj bedienti locus eft reliquus : Quare pro impuris amp; prophams h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiunt, etiamfiquo ad externam fpeciem cum verbo Dei conuenirc

'^ntur. Qniderg de ijs Ceremonijsdicemus,qufola hominum autoritreamp;hu-uituntur? lugulauit has olim Vna fententia Dominus dicens: tnccoiunt docentes dorinas hominum. Omnis plantatio, quam non planta-P^ter meus,eiadicabitur. Ifai 2p. Matth, /. cap.

'lt;1)1 ^^g^os autem in recenlendis Ifraelirarum peccatis Deus, quid pofteri,occupata f'^rraQianaan, fccerint commmort,

SufccpiftS (inquit ) tabernaculum Moloch, amp; fidus Dei veftri Remphan, fgu-. H^asfeciftisadcolendumeas. Tribus autem Ipeciebus omnem idololatriam corn-*^^Ecnciic.

Primacultum Moloch habuit, quem mmonitarum Deum fuifle ex rebus Solo-confit, qui illi primus templum conftituifl legitur. Videtur autem Deus ftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;honori infantes ign luftrati conlecrabanrur .quod Manaflc

in efi,qui filium fuum perignem traduxit. Statuerat hujc impietati capitalem Deus, qu Leuit . 26. cap. his verbis continetur : Quicunq; filijs Ifiel autnbsp;quot;colis, qui commorahtur in Ifraelc, de femine fuo dederit ipli Moloch,mor-Mabiturjpopulusterrlapidibuseum obruet. Et ego ftatuam faciem mejmnbsp;^^tta virum eiulmodi, eumq; de medio populi lui excindam, e qud dederitnbsp;j^'^ctnine fuoipfi Moloch, vt contaminaret fanduarium meum, amp; prophanaretnbsp;'cnineurn fanum. Et fi omnino populus regionis oculos fuos abfconderit nbsp;^0, qui de feminefuo dederitipfi Moloch, amp; eum non interfecerit,rtatuam egonbsp;^m meam contra virum eiufmodij amp; contra cognationem eius,amp; excindam eum,amp; lt;knbsp;oinnes

-ocr page 62-

o

HITORI STEPHANI EX ACTIS ornnes (jui fcomntur poft eum,v fcortentur poft Moloch, raedio populifui. At nftnbsp;pouit tanta efte tarn feueri edichi autoritas,qntn vulgare efl'et nefanduin hue turpifst'nbsp;m luftrationis flagitiutn, vc ex ieremi oraculo, quod cap. extat, iKiwnbsp;liquer.

Dem Hem-

Altera idololatri-lpcctes fideris cultuni hahuit, -quod Deo Remphan(dequo nihil certi traditur ) facruni fuifle perhiher. Sunt qui Saturni ftdus interpretencur,alijnbsp;Vencrem, quidam vero Martern fuifle exiftiuiant. Fuit autem apud omnes gentrtnbsp;adinodmfrequensflderum cultus, eo quod mirabilis illorum motus,-fplendor itcnijS^^nbsp;Forma,-illis diuini quiddam inelfe flmplicioribus facile perfuaderet. Et hue refernnbsp;debent feriptur loci, in quibus militiam.cli adorauifl'e ludi dicuntur. NobiSnbsp;vero oblcruandum eil, fiderum cultum non adorafionemodo Selacrificijs conftu^nbsp;qu olim apud genres in vfu furet vermetiam ab ijs ilia coli, qui reruin euentus, bd'nbsp;la, pacem, famem, anni prouentum, morbos, tempeftares, amp; li qu alia funt eins g'nbsp;ncris,abiilispendereputant. Confit cnim omnia hsec diuin prouidentia;If;g''nbsp;busgubernari, cuius iudicia non aftris alligatafunt, fed verbi Dei amp; tern illius volt;nbsp;luntatis rgula diriguntur; Qnicunq; ergo ifta aftris tribuunt, Deo honoremluuninbsp;negaot, amp; hominem , qu prftancifsima Dei creatura eft, ftellorum motibs fubijti-unt. Qu^re dcploranda cft nottrifeculi ccitas, qu co vftj; progrefla eft) vt maxi^*nbsp;rum rerum aufpicia cfteliispetantur,amp; inde vel Felices rerum euentus plxriquelp^'nbsp;rent, velinfelices amp; triftes metuant. Qmn potius Prophetam dicentein amlimu^nbsp;Viam gentium ne difcatis, fignis cceli ne reformidetis. Nam genres ab illis Jfbi ms*nbsp;tuunt, lerem. 1cap.

Tertio loco figuras reprhendit, qas ipfi cultus gratia fecerint. Et mitiori ' cahulo vtirr Deus,vt non modo ea fibi improbari doceat, qu notoria impmte lonbsp;lienorum Deorum cultum fiunt,verm ea quoq;,quibus ipfum honorarc volunt homi-mines. Qualesfunt, qui Dei opcrumq;illius memoriam imaginibusconferuareftu-dent, vel qui cas rudium amp; illiteratorum inftitutioni feruire clamant, peccanthi,c|Uianbsp;fuopfe ingenioamp;confilioin fideiamp;religioniscaufainftituunt, qud Deo nulpuntnbsp;traditum legitur. Beneficiorum fuorum memoriam Sacrmcntis paucis, ijlq; obftr*nbsp;uatu facilimiSjConlcrauir. Inftitutioni noftr verbum deftinauit, amp;cuin iple concio*nbsp;naretur, folam vocem audiri, imaginem verb nullam apparerc voluit.Deuteron. 4nbsp;His ergo contcati, immoderatcarnisfapientifrenum inijciamus, nedumplusquonbsp;faperevolumus,ftultireddaraur,quemadmodum de gentium Philcfophis Paulus aJ-nionet.'Roman./.

Poftremo incurabili amp; fubindein deterius ruenti iinpietate poenam minatur, J'* cens: Transferam vos vitra Babylon em. AmozDamafeum habet, vt decern tribubiisnbsp;inanem Sy ri aci fderis fiduciam auferat. At Stephanus fnfum potius refpiciens gt; v*'nbsp;tra Babylonem transferendos fuifle dicit. Id enim reuera fauin efle confit. Namnbsp;Salmanazar, Aflyriorum tyrannus, capta Samaria decerntribuum regnum euernt,nbsp;captiuosin Aflyriam tranftnlit. Nccmult-opoft ludam grauiirocaiflixitSanbtrib.nbsp;At quia Ezechia autoread Dominum conuerfi idola deiecerant, tyranni manu pernbsp;angcli auxilium libcrati funt. Vbi verb fub ManalTe ad vomitum rcuerfi, fuperftin*nbsp;onesnefandasamp;idololatriamreduxcrunt ,necrcformationem, quam lofias cpcrabnbsp;admiferunt,quin clanculariamin dibus fuperftitionem exercerent, vt ex SophoBiinbsp;Sermonibus colligitur. NabuchodonozoreminduxitDeus,qui vrbemexcidit,tem*nbsp;fdum exulsit, amp;infelicis populi reliquias, vitra Babylonem abdulas,per otnniaBab)quot;nbsp;onicx Monarchi re^na difperfit. Ita Deus incurabilcm idololatriam,amp; prophanuin,nbsp;fui nominis contemptum,vltus eft. Item poftca eueniflelegimus. Ciim enim eBabynbsp;lone rcuerfi,templum amp; rcligioncm omnem quftum fcciflen t,amp; fpeluncam latronujnbsp;neC Chriftura reformatorem admitere,nc Apoftolos audirc, vellent, Vefpafianuinnbsp;Tftura reformatores adduxit Deus, qui vrbe amp;temploexcifis,ludosfupcrftitcsp^nbsp;omnes orbis terrarum prouincias ddsiparunf. In horum confiderationc nos ho 'nbsp;verfari decebar. Inualuit inter Ghnftianos infelix idololatri malum. Nec nbsp;Moloch, qui inter Monachorumordincsdelitelcens,Chrifto per Baptifmum iniib^nbsp;fibi vendicat amp; impie vrit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Superftitiofa fidcrum obferuationc multi fedutunt'quot;'

Proftant pafsim ad^ltum amp; ad doirinamfad imagines,

-ocr page 63-

APOSTOLICIS HOMILA XII.

Wormitionera iani annis aliquot per Eiiangelij lui prconiuin Deus nequcquam la-tauit.Qiapc periculum efl,ne exciJiiim fentianc,qui rcforinari nolunt, nchatenus frraiiilfe viJcantur. Nec vanuscertc iliorum merus cil, qui Turcarurn manibus hc tol-li portere fufpicantur. Confit eniin propter imagines orintis imperium ab occi-^ntcdiuifum efle, amp; ea diuifione Saracenorum Sc 1 urcavum vires in immenfum cre-non oblcurDcus innuiffe videri poisit, quos nam amp; quales idololatri extirsnbsp;F^toresiatn olimconllitiierit. Et cxperientia docet,quam dira quotidie per Turcasinnbsp;pertinaces imaginum cultores exempla Deus edat, Nec fine niiniine falum putemus,nbsp;'JHodSolymannus,Turcarurn Imperator,non multis ab bine annis Buda Hungarorumnbsp;ffgum lede potitus, prcipuum illius vrbis tcmplum, quod Virgini matri facrum erat,nbsp;^onfeftimalcarium amp;imaginum fordibus purgari voluit, priufquarain eo pro vioria 4,nbsp;^^iconceffa Deo optimo Maximp gratias ageret.nbsp;nbsp;nbsp;Eo enim fato Deus apertetcfla-

voluit, idololatriam,qu fub Chrifli Si fanlorum ipfius prtextu exercetur, potifsi-tnTurcicarum cladium caufam elTe. Quare expergifei nos tandem tempus iuber, abieis vanifsimis hominum adinueniionibus, Deum pattern fccundum ipfiusnbsp;prfcriptum in Veritate amp; Spiritu adorareperlefumCbriflum Dominum noftrum.*

debetur benediio,honor, gloria amp; poteftas in ternum. Amen.

HO MILIA X 1 L

Tabernaculum teftimonijfuit patribus noris in deferto (jiiemudmodum ordinauerat , qui cum Mofe loquebatur, vtnbsp;faceretidudfecunumforynami quam ^iderat. Qt^d etiamnbsp;quifuceeeruntpatres noflri induxerunt cum lefu tn ^oeio-gentium^ quas expulit Deusfaciepatrumnoflrorum,nbsp;'^fq^ ad dies TOnuid, qui inuenit gratiam coram Deot^ petijt,nbsp;'vt inueniret habitaculum LOeo 'jacobi.

Solomon autem adificauit illi domum. Sed altiimus idc noninmanufaSiis temlis habitat, quemadmodum Prophetanbsp;dicit: (lum mihifides ell, T^erra^erb fcabellumpedumme-orum. Qt^alemdomumHificabitis mihi? TOicit Dominus inbsp;Autquis locus requietionis mes, ? ^n non manusmea fecitnbsp;h AC omnia ?

CCVSATIONIS CONTRA STR P HANV M inllitut duo prcipua capita fuerunt; Altcrum, qud legem abrogate conetur : Altcrum veto,quod in templum, adeoq; omnem cubnbsp;i turn externum,blafphemus fuerit.

Ad primum hueufq; refpondit,diligenter fimul amp; magnified de lege,amp; huius miniftro Mofe, dilTerens. Ofl^dit enim diuinitus pernbsp;oietn datain efl, amp; verbum viuificum elle fatetur, e qud fliciter viuendi regulamnbsp;Yprhendit, amp; pdagogi inftar Chrifto adducit. Siinul vero , quia illi patrum ri#nbsp; potifsimum gloriabantur, illos feraper inobedientes fuifl docuit, vt illos non Je- iufliti merito, fed diuin grati bencficio, feruatos clTe conftaret. Hisnbsp;*0 abfolutis ad alterum aceufationis caput tranfitum faciens, de loco fanlo finenbsp;'plo difputar, in quo prcipuam falutis fpem repofitam habebant. Omniumnbsp;'^gt;qu Stephanp dicuntur, finis eft, vteuincat, Deum amp; cultum Dei nequa-teniplo alligatum elfe. Vndc fequitur, non ftatim blaamp;hemosamp;inDeum *nbsp;E ij*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contu-

-ocr page 64-

HTSTORIAE STEPHANI EX ACTIS contiimeiiofos cenleri debere,qui de huius abrogatione diHerunt. Primb autem de T^*nbsp;bernaculo. Deinde de Tempio, pod anncs circiccr quadringencos otuaginca abexi*nbsp;u Aegypti cxtrublo, agit.

Fuit Tabernaculuin locus facris deftinatus, tabulis Cedrinis amp; Cortinis maxim* ex parte conltanSjquarum ill circulis aureis amp; per bos traiedis veiibus, h verb fibu'

I.

Taierttuculo

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- - -------- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-----------------------J -------------- ----- -J

hoccrantarrafdei-is,menf4 aurea,Candelabrum lies CKitiei ut! tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .


aratbymiainatis,altarcholocauftoruin,labrum neum, vn cum reliquis inltruroentb, ad facra pertincntibus : de quibus vide Exod. 2f. id. if. 30. amp;cc. Hc omnia patresinnbsp;deferto exMofis, qui Dei interpreserat, traditione habuifre,ingenufatetur, Ettcfti'nbsp;inonij tabernaculum vocar, co quod per hoc Deus fuam prfcntiamteftareturjamp;ibܓnbsp;rebus dubijs refponi daret=

Tria verb additjquibus probat, culum Dei,Deumq; ipfum , minime lucoifti*^'* gatum fuilfc.

Jumtyfiue full illudexci-ucturti fuiflc dicit. talelum re~ ~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~

Primb fccundumformam fiue exemplar, quod Mofi in monte exhibitum erat . Vnde confit Typicumfuifle,amp;cleftium reniai my-fteriaadumbrauifl.- Quod Paulus quoq; ad Ehr. cap. . annocauit. Figurab^fnbsp;enim Scenahc Ecclefiara,quam vnam efie vult DeuSjlicet ex varijs ijsq; diuerfishomnnbsp;numordinibusconfier. Habet enim Doblores, qui columnarumintlarfunt,qualt5nbsp;Paulus, lacobum, Petrum amp; loannem vocat. Gal. 2. Habet tabulas ccdrinasamp;de*^'nbsp;ratas, quibus finguli fideles fignificantur, quos fides incorruptosfimul, amp; cleHilbl'nbsp;gore iliuflres, reddit. Coniunguntur omnes ifli turn dodrin tum fidei 8i chant*'nbsp;tis vinculo, amp; Chriflo innituntur, qui totiusEcclefi vnica bafis amp; fundamentum cH'nbsp;Idem in hac area efl,veros cleftium myfleriorum thefauros continens. Idem menfitnbsp;nobis inftruit, c qua tern vit panem petamus. Idem illecandelabri locum tenet,^^nbsp;Ecclefiam fui verbi lumineilluftrat. In hocetiam obatprcces grati thymiamacis m'nbsp;ftarfuntapudDeumpatrem. Et bic altare verum eft, in quo nosipfos, amp; totamvil^nbsp;conuerfationem,Deo immolari oportet,Poterant hc copiofius traarijfed fummanbsp;rum capitaadumbramus, vt cuiuispateat,cur Stephanus tabernaculumad coclsH^^'nbsp;emplar extrublum fuifTe dicat : vt nimirm hinc intelligamus, neminem olim tabemynbsp;culo inhrere,fed pel fidem in Chrifti amp; Ecclefi ipfius confiderationc vcrfari,debuiflonbsp;cuius myfteria per hoc adumbrantur. Nam vetei esquoq^^ tunc demum Deo placumnbsp;quando animis in clumfublatis, ilium in Spiritu amp; ventate adorabant. Ioan../.nbsp;multi extant fcrptur loci, in quibus grauifsimcincrepantur, qui externis Ccremo*)nbsp;occupari. Spiritualem cultum negiigcbant. Vide Pfalm,If.Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Icrem.7. amp;c.

Interim admonemur nihil in Cultu Dei, amp; religione, ex hominum placiro debere. Si enim olim , quando plurimus externorum vfiis erat, formam diuinitiis pfnbsp;fcriptam Mofes obferuare debuit, 8c horrenda in illos exempla extant, qui aliquicinbsp;agerc aufi funt : maiori vtiq; diligentia nobis hodie opus eft in ijs obferuandis, qusnbsp;us Dei in Ecclefia perptua efle vult,donec nouiimi aduentus ipfius temporc io cccnbsp;ftia tabernacula cum illo transferamur.

T^ltrfnKU Ium tn terrumnbsp;gentium tnbsp;MlU,

Secundo Tabernaculum patribusducelofua in poflefsionem gentium, id ^terram prophanamtranslatumfuifle dicit. Vnderurfum patet,cultum Dei amp;falunbsp;X/4- rationem illi non potuifle alligari, Hic verb obiter docemur, Dei inftituta fanla, fnbsp;pollui ex loco, mod,vfiis verus Sc legitimus obfructur. Vbiq; enimnbsp;Deus, Sc fuaprfentia turn ipfos cultorcs fuos, turn abs fe ritus traditos fanblificat. 1nbsp;inprophanaterra,cuiusincolxpaulb ante idolorum eultores fuerant, taberna^nbsp;co|(ocari, Sc totus illecultus exerccripotuit. Quod de externis ritibusdicirur,idip^nbsp;de precibus intclligi debet jQi^ fi ex fide promanent,Deo grat Sc acceptsnbsp;cunq; tandem in loco fundantur. Ioan.,^. Ita lonam in ventre Ceti orantem exau 1nbsp;Deus, Sc Daniclis focij ex fornaceclamantes Deum Jibcratorem fenferunt,nbsp;rugitus obftare potuit quo minus Danielis prcces in Domini conlpeblutn *

-ocr page 65-

POSTOL HOM. Xn/

Additurhisalrerum argumentum, loco defiimptunijquo Dei culturn taberna- , ulominimealligatumfuifleprobat.Namincertisfdibusilludperannosquadringen- fejesincerunbsp;^neficij loco Deo accepit, vt ipfi per Angelum lcus certus, in quo templum extruinbsp;^eret,reuelaretur : quodillura ardentiimisprecibusimpetrauifl'elgimus, cum aitnbsp;^lcfit mihi,fi tabernaculum domus ineae fubieroj fi confcendero fpndam lefti mei,nbsp;*conceflero oculis meis Ibmnum, Sc palpebris meis dofmitionem : Donee inueniamnbsp;cum Domino, SchabitaculapotentiDeo Iacobgt;amp;c Pfal/^z. Hiftoriam vidc^. Sam.nbsp;^^Itcmz.ParaLaZi Apteilla vero tempora variam fuifle tabernaculi federn fcripturanbsp;obfcur docet.

Primo enim in Silo collocatum fuit, vbi vfq; ad Heli tempora hfflc videtui\ z.Sam.z. Sec,

Rgnante Saulc,in Gilgal,Deinde etiam in Nobe, Sacerdotali Vrbe federn habu-3am.zzamp;2. SubDauideaurera in Gabaon conftitit i. Paralipp.az. Tandeni {jgj. pertinebant, Solomone, vt thefaurus aliquis, in templum recondi^nbsp;fure.

j Quis vero fanx mentis tabernaculo Dei cultum amp; falutis rationem alligatam fu-^5'igt;cet,cum ipfum certarn fedem nunquam habuerit ? Eft autem obferuatione j ^''Uiijquod fingdlari diuinx gratix beneficio hoe Dauide obtigifl dicitur, vt certumnbsp;Mebnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- in fln Deus cultum fuum., vfq} ad tempus corredionis, peragi

Faciebat Hoe ad regni confirmationem ftabilitatem, quod non obfcur erbo-ViHrfu^nit, qui regnumfuum fine certar.eligionis fede infirmuin Sc inftabile fore j.Reg.p. Interim admonemur prxcipuum hoe in terris Dei dnum e{fe,fi exter-ij^jp^'giofirraiterconfticuta fit, Sc hanctuco homines exercere pofsint, Eft hoe fir^'nbsp;Ecclefiafticvnitacisconferuand vinculum, Scinadimabile diuini fauo-[^(^'guinentum : Agnolcunthoe Scanxidefiderant, qili fub tyrannis Ecclcfipcr-'orihusagunt. Agnolcamus Sc noSjquiotioScpaejabundamus, hc enormi in-^^dineDei iram prouocemus,Sc inxrumnis conftituti intelligamus,quantum illudnbsp;fit,quod nunc plxriq; nihili facere confueucrurih

,.^^pofliisautemijs,quad tabernaculumipebant, detempio quoq; difleritj

Cf ^^'nslocum fuccefferatjSc cuius idem omnino erat vfus. Illud, cum nondum Temfl, on tb

^^'^ftituto religio'nis loco nullum fuifl'et,Solomoneextrutuinfuiflefcriptura fcenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flnia huius locum diuina reuelatione Dauid cognoerat, non inept

'^videbanturludxi,qudiili cultum alligatum efl putarent. Q^are illorum ft-fui^^^'^gtauiterarguit Stephanus. Nam vt templum ex Dei mandato extrulum t Ita moxfuhijcit: Sedaltifsirnusillenoninmanufalistenrplis habi-9Ql?^*'^'^^'^^'^5 3ecufaretur, Dei verba, apudifaiamcap.tftf. inhunc modUm lo- ^inm mihifedes,terra vero fcabellum pedum tneorum. Qulernnbsp;dificabitis mihi ? Dicit Dominus. Aut quis oeu requietionis me ? Annonnbsp;t(, tnea fecit hc omnia? Argumentis ex natura fua fumptis probat,fe nee loco cer-^cludi nee externis hilce,qu ab hoininibus fiunt, indigere : Qui enim immenfusnbsp;\ aclorum non capiunt(ficuti ipfe Solomon fatetur.j.Rcg./.)nbsp;^otno aliqua contineri impofsibile eft.

Rurfum,qui omnium creator eft amp; Dominus, noftris offipjs indigere non po.* 4'ieniadmodum pluribus docct. PfaLy^.

^eij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimul Scinftitutionrferuiunt. Quia enim vbiq; prlens eft

nobis coli poterit,vt hcc lumptibus immodicis, nec fupruacan^ *^'Os nos vexari opus fit.

tt(| nbsp;nbsp;nbsp;quia noftris non indiget,xternis hifee vera cultus ratio,8c illius gratia,non po-

fQi^liigata. Turpis ergo 8c fdus hypocritarum error eft, qui dum illa peregerunt *11115 Dtuua officio defundos cfl putant. Qiwprpcer ^is verus 8c legiti-^i^ternorum omnium vfus fit, nospotiusoblcfarchueniBPoflunthxctcm*nbsp;pore,

-ocr page 66-

HOM/L/ XIL

Dir ceruice, incircumci corde Vos wper Smtw Sun^lo reftitls. Sicutnbsp;flri, it anbsp;nbsp;nbsp;^os, Quem Prophet ttrum non percu

Patres veflri Et occiderunt eos, efui prAnuntAtant tiones ^ngelorum, nec eruaflis. Porrb h^c att^^nbsp;tes, diecabantur cordihusi, ridebantdentibtt^nbsp;Ju in ipuiTLf.




-ocr page 67-

APOSTOl. OM, XII, *

Mes habet, qui Eccleftitulumamp;gubcrnacula fibiiatn anns aliquot vendicarunt ^arc neceife erit, vt hodie quoq; Stephani exemplum fibi imitandum proponant,qui-^sEcclcfiarutn cura commiffa eft. Sed vt ad prfentis loci, traationeni accedamusnbsp;^fiaprcipucrant, quillos infolentioresfaciebant : Circumcifio niinirum, Patrumnbsp;gbria amp; dignitas, Lcx item, qua: illis peculiar! quodam Dci benehcio obtigerat. Denbsp;omnibus verhifce fie loquitur diuinusChrifti Martyr, vt perlpicu doceat, vanainnbsp;fleomnemipfofum fiduciam, quam in his collocatam habebant,

A Circumeifioneautem exorfiis, pfos hacfruftr gloriari monet, quando illos lt;lur ccruicis homines, amp; tam corde qum auribus incircumei/bs vocat. Videturnbsp;utetn ad Molis amp; D verbaqu Deut, la, Se 1re. #. extant, refpicere, quaf dicat :nbsp;vos in Circumeifione non exiguam lalutis fiduciam repofitam habere; Sed hcnbsp;'''lilsimaeft, quando Spiritualis Circumcifio vobis negligitur. Voluitquidem De^nbsp;JS vos externe lmbolofbedusfuum profiteri nbsp;nbsp;nbsp;Sed idem vos corda gladioSptus'

^ftumeiderc, amp; ceruices nimium ante hac intradabiles, obedintie iugo fiib mitte-1 ^oiufsit. At nihil horum vobis faum efl, res ipfa loquitur. Indefinenter c-Spiritui Sanlo, per Scripturas amp; Prophetas vobis loquenti, refiftitis. Ita vernbsp;^Jpnanus non vulgaris tantum inobedientia:, verumetiam atrocis perfiJi ,ipfosaccu--5 vt qui circumeifione, qua fderis diuini fymbolum erat, Deo turpiter illudere co-quot;^ntur. Admonet autem locus hic, nihil externis lymbolis iuuari homines / n ijsnbsp;'iMtitjquperhcadumbrantur.

Qma enim Spiritus eft Deus, non inanibus Ceremonijs, fed Spiritu amp; vcrWte, vult.nbsp;nbsp;nbsp;Has verb propter nos inftituit, vt animos in fidei contemplationem^abre-

r Sjofficij admoneant. Quodfi nobis negligatur, perfidiam noftram lymbola f8UUnt,nonexcufant.

Qh?eft, quod immodicos externorum rituum obleruatores tanta feueri-Prophetaccufant,amp;Spiritualis cultus curamijsdern anxicommendant. 'dWtTin-* ^d'^oqjinftitutioniferuit,neBaptifinoamp;cnintenti,fidcminChriftumjinn*nbsp;KcharitatisJ^ludium,negligamus,fine quibus Chriftianareligioconfifterene-ijy ' At fi frigida rituum diuinitus traditorum obfruatio faluare nequit, quid denbsp;obferuatoribus dicemus, quos diuin fententi gladio ( vtnbsp;*'l^oq; inonuimus ) iamolim iugultas efl confit. Ifa.a/. Matth./.

Hcs ^'^^^quot;urprterea, qualesDeo rudiciocenlantur,qui verbo Dei, per homi-prdicatojimprob refiftunt,quod ludosfcciffeconfit. HosenimStephanus pi ophetis, fed Spiritui Sancho , reftitifl dicit.

gt;tit ^f^^^^^^ehocdilumilli excidifle putabimus. QuA Spiritu Sano Jmiftriloquuntur, amp;idem hominum animisfelinfinuans obedientiam fiiadet,nbsp;Ctinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refiftunt, qui-

S Verbo parre reeufant. Et hoc quidem infallibile incircumeiforum cordium , hominum , argumentum eft. Habes ergo, vnde noftri leculinbsp;es ftimes, qui co fibi mirific placent, quod miniftrorum veros fermones auda-'^oittcmnere, amp; feurriliter infedari, audeant,

f'U Stephanum redeamus, qui earn, qu ex maioribus dignitatc ab ipfis qu- t.ratrumf-ifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimili ratione euertit. ludos enim hic qum maxime confifos fu-

qud Baptift amp; ipfi Chrifto de vit emendatione cum ipfis a- * * ^lo ^^^^bamumpatrem,amp; generis fui prrogatiuara, ojijcere audent. Matth,nbsp;facit Stephanus, Etant in his boniali-Abraham nimirum,Ifaac, lacob amp; horum fimiles quibusnbsp;jjj 5 0riari non poterant, cura horum cflent diimilimi,vtpote dgnrsamp;lpurijnbsp;'yfannbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alij tant irapietatc , amp;C fanguinaria aduerfus Prophetas

amp; ijj i infames. jftis ipfos fimiles elfe dicit, c qud illorum ingenium egregi referrent, , im etiam fiiperarent. Sicut patres veftri; Ita amp; vos.

-ocr page 68-

HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS

Quem Prophetarum non funt pcrfcuti patres veftri ?amp;c occiderunt eos, qui nbsp;nbsp;nbsp;Jiii'

aUcrunt de aduentu lufti illius* Ira veto Chriftum lefum vocar,qui amp;ipfe ablb*' (f{ ftus eft, in cuius ore dolus inueriifi non potuit. ( Ifa. /. ) amp; nobis iuftitia nbsp;fahus eft. t. Corinth. /.

Qinre apud leremiam ipfi nomen inditur Dominus iuftitia noftra.

Porr vt hius prnuntios, Prophetas, patres veftri occiderunt, quemadniodu^^^^ji. numenta in illorumhonorem vbiq;extantiateftantur: Ita vos ipfum Chriftu^Jnbsp;diftis Romano prfidi, amp;: eundem immanibus aufis diro crucisfupplicio fuftui* -ji*nbsp;trum ergo meniuram non impleuiftis modo, fed longe iuperauifts. Vt AiiHnbsp;ne arcano Spiritus Sani motu hc Stephano dila funt, Ita non fine numinenbsp;putabimus,quodedemicriptis mandata amp; ad pofteritatemtranfinift funt. . Jo,nbsp;enim, vtcum illis agi debear, quimaiorum virtutibus , amp; legitim fiiccefiionis tnbsp;gloriantur, amp;teraercfibi vendicata poteftate rudibus imponunt. Quo in nnbsp;Romaos pontificcs hodic videmus, qui cum poftolorum dolrinam ferronbsp;lequantur, corruptifiim vit exemplo vniuerfiim terrrum orbem infteiant,nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;mni fihiquftumfaciant,adhuc tarnen fe Chrifti vicarios, Petri amp; Pauli

cfle yenditant, amp; Romanam Ecclefiam errare pofl conftantilsim negant. horum quidem artibus aliquot fcculis orbem circumuentum efle confit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^j.

ui'Detrahenda ergo eftillislarua hc, nec permittere dpbent fideles Ecclen niftni^ vt Cumanus ille Afinus afeititio leonin prtextu fimplices hominum connbsp;tias ttrerc pergat* Nec hc audiendi funt, qui hc vel taceri volunt, vcl nnbsp;amp; n^fuetudinis leges prftribuntnbsp;nbsp;nbsp;Vbi enim Chnfti gloria oppugnatur, amp; y j jjr

rum fajus periclitatur , nullus ignaui aut manfuetudini locus fuper eft-hoc Chfiftus, quo cum nemo opinor manfiietudinis aut modefti certaffl^n fulccpert. Idem ver fiimmafeucritatepotius, qum ignauia aut prpoft^*^^nbsp;tatejfalfosantiftitesoppugnandoseff putauit. Cuius exemplum rumnbsp;tuiflteiliqui Apoftoli, relifiim imitati funt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Priufquam veto hinc difcedamn^

tes notabis Prophetas Chrifti prnuntios fuifl, Fatetur hoc ipfe Chriftus cap. Et Petrus hoc ipfum illis tribuit, ,.Pct.z. cap. Facit hoc ad fideinoftr^'o^^pinbsp;tem amp;certitudinem, neillamvelnuperinuentam^velinccrtampauculorum ho'nbsp;perfuafionem eflputcmus.

fill* vcigiLttuiciiilu luuiuiuiuLu.jicpudiiu) amp;Icgs inanem fduciam ilh^

. tegisfidu. ' qy ifjtef nbsp;nbsp;nbsp;beneficia primum quodaramod locum tenere videbatur, D^uid^,

tntmtnftti Dcum in nulla alia genre fimili argumento fu bonitatis vfum fuilfe dicir.

Fatetur autem hanc illis diuinitus datam elfe per Angelorum minifterium, quoru fentia maieftatis fugloriam Dcs illis teftari voluit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At inanem efie gloriatio

quam illi inde petebant, docer,e quod legi nunquam obedientesfucrint. catorum defiderijs abrepti illam negligebant, amp; infper Chriftum j cui ilUnbsp;probeperfequebantur. Vndccolligimus vanam efl'e eam quoqb qu cx verbonbsp;Si Euangelij dodrinafumitur j, gloriationem, nifi fadis excquamur,qu3: pernbsp;feribuntur. Beati enim (inquitChrifts ) qui audiunt verbum meum, amp;nbsp;lud. Luc. z/. Et alibi proculabsfe relegatiniquitaris operarioSj ftuipatrisfui vo^.^^nbsp;tatemfacere negligunt. Matth./ In quorum confideratione nos bodie dilig^^^.^jnbsp;verfari oportebat. Sienimlegis, per Mofem lat, tranlgreflres grauifsitne Pnbsp;fiint, quid eos manebit, qui Euangelij verbum , Chrifto autore nobis traditutU) *rnbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; , Sodomeos

Et hc quidem grauifsima fimul amp; iuftifsima eft Stephani jprotomartyris

Prgit autem in foinftituto Stephanus

I

bc conteinpfcrint ? Chriftus certe hos gtauiori iudicioj quam

OS puniendos dicit. Matth, zb. Vide item, Ebr,

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k:,[ Hict quiuviij giaiuisiiiirt miiui ut luiuisiuia eil oicpnaninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1* 'quot;i jjjj

Abhai- gias qu, vt apud pios maximum pondus habuiffet, ita apud profclTos Chrifti h 'eetttfit, rz^n mnJAnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/jnilfx VPriimnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illnfiirn .'hmnc m-ntnrl amp; CIltnri

gt;7 Ste^h^n! f

rttu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

hff non modo profeu caruitj verum eriam illorum animos maior amp;: acutiori

Cordium difleio furentis animi amp; ftuancis^f

* ftimuloexaccrbauit. Scribitenim Lucas; Hisauditisdiflccbnturcordibusfui^^^ ftridcbantdcntibusfuisin eum. Cordium difleiofufcntisanimiamp;ftuantis^*nbsp;rem nott, quo acccrrimcompunifunt. Tantus nim is fuit, vt ilium ,inbsp;iuftiti J Sc religioni facro diimulare nequiuerint,nbsp;nbsp;nbsp;Nam dentium ftridore r^bi

-ocr page 69-

APOST OIICIJ HO MILIA XHII.

canuminftar, ilium teftati funr. nbsp;nbsp;nbsp;Exprimitur

agisvrgencuvverbo Dei, eointolerabiliusfuriunc ,amp;in eos ainiantur , q ''^rbifuiprxeones apud ipfos conftitmt.

Ita Cainum diuinis admonitionibusmagis exa/peratum Fuiflelegimus. Et ex-^^ntinfinita iftorajm hominum exempla, quibus recenfendis immorari non eft opus, ^uando fimilia quotidie experimur, Difeamus autem bancinfallibilem elle exrreinnbsp;''quot;Piftatis noram. Quid enim de eo fperes, qui veibo Dei non inelior, fed deteriornbsp;fficitur ? Reprimamus ergo afFeum hunc, vt primura illius fenfutangimur. In-^fritn difeamus non ideo tacendum elFe verbi miniftris, quia illorum increpationibusnbsp;tfferantur. Hos enim Paulus opportune fimul amp; importune inftare iubet.nbsp;^Tuii. 4. JsJec quenquam ofFendatjquod verbo nihil apud tales proficitur. Namnbsp;^'ulliis alius fequatur verbi effeus, fuam faltem animam fidelis verbi minifterli-^fabit, Ezech. . Nec interea deerunt clei Clirifti ferui, quorum inftitutioninbsp;quod impijsiuft daninationis teftimonlum prdicatur.

Faxit Deus pater mifericordi , vt oracula verbi fui rite audiamus, amp; in ilia ^'^nsformatiipfius maieftati nulla e?/parte difpliccamus,pcr Chriftum lefum Dominumnbsp;; Cui debetur bcnedidio honor , gloria Sc poteftas in aeternum.nbsp;Allien.

H 0 M I L I A XIIIL

(umautem plenum Spifitu San^o^, Intent is in cce^ ^jdit gloriam Dei^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lefam fl ante m dextris

dxit x Ecce video clos apert os , um hominis ft ant em d dextris Tiet. Clamantes autem voce magna continuerunt aures(nos ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impet um fecerunt vnanimiter

in eum j eielum extra vrbem lapidar unt. Et te fies de-poftuerunt ve/iimenta ad pedes adolefcentis, lt;jui vocabatur Saulus. Et laptdarunt Stephanum inuocantem dicen-tem'. Domine Ie[u, fufei^e Spirit um meumj. Pofiti.s autem genibus clamauit voce magna : Domine^neftatuasillisnbsp;hocpeccatum^.nbsp;nbsp;nbsp;Et cum hoc dixijftet^ obdormiuit.

VM^IS DEl VERBVM F RWG IF E Rjr M Sgt;ifalurare fit apud eos tarnen folos frudificat, qui animis red difponbsp;fitis illud audiunt, Impijs verb adeo non prodeft, vt hoc cxacerbcnnbsp;tur potius, amp; peiores fiant. Quia cnim horum animi vt mare ftuantnbsp;qui raagis vrgentur, eo magis furere confueusrunt. Extant eius reinbsp;exempla pafsim ; inter qu cum primis memorabile eft^ quodinnbsp;Concilij aduerfus Stephanum congregati aflclforibus proponitur

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____________J............ ,___P_______gt;

enim Stephanus amp; innocentiam fuam grauifsimis argumentis alferuiflet inueteratam malitiam dignts verbis corripuiffetnbsp;'ti ftimulis ad vit cmendationem cxcitenturnbsp;implacabilem furorem concipiant , amp;


, tam abeft 5 p-, vt potius tocis cundem ( quod innbsp;lu dice

-ocr page 70-

4.

HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS

ludice turpiinium eft) non modo vultusmutatione,verum etiam canino denuuni lin-dore, teftentur. At qui tolerari hoc aliquo modo poterat, fi vel manus cohibuiflcnj Sed quafi parum adhuc infanicrint, fanilsimi viri necem , amp;i. indignum fuppliciunijS'nbsp;ijciunt ; in cuius delcriptione diligcns omnino eft Lucas, eo quod de Martyruin fuppli'nbsp;cijsnosinftruif,amp;multa alia, qunoftrtum confolationi tum inftitutioni feiuiun'nbsp;compleditur ?

t.DeMsiepha. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ab ijs vcro narrandi initium fumit, qu Deus cum fuo Martyre tantis peiicu'i

9 1 A nbsp;nbsp;nbsp;A AVfcZAS*** ****** tAl ^AV**4V*BVAWV.*Vl*.A*J*'fc-*MW*W** **gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WKfcX** VAA4A**'

lufoUonit vero eutn vocat, qui confidit in hominc, 8i carnem ponit brachium fuum, amp;'-' diMint madutnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;. -

2 rnat

um montu- implic(co,geir. Ciim enim is Ic in medio luporuin vcrfari vidcret, nec vlla appaf^^'' alicuiusauxilijfpcs,Oculis in clumelcuatisdiuinam Opern requirerecpit. Necb^^^nbsp;illi diu negauit Deus,fed illico vifionem oculis ipfius obijcit, qua amp; ipfe confirmctut)nbsp;hoftes terrcfiant. Qi^o loco admonemur, Deum fuos,dum periclinantur,nequaqi''^nbsp;dferere. Videt enim hos,amp; audit,quod pafsim fcriptura tcftatur. Et quia pat^nbsp;illorum rumnis tangicur,periclitantium miferetur,amp;fe vindicem prbct fidelifsb^?nbsp;Et quamuis non femper prfentibus malis cripiat,animos tarnen confolatr, vtnbsp;ftinendispointlufficere. Dilcamus ergo non adhominum auxilia,qu vaniini^'^nbsp;recipere,fed animi oculos in clum attollerc, nec fpe noftra fruftrabimur. 0^ ,nbsp;enim piorum vox cft,qua Dauid vtitur,dicens ; Lcuo meos oculos ad montes,vnae'^^^|nbsp;veniat auxilium mcum? Auxilium meum venit,a Domino conditore cli amp;teri^ gt;nbsp;za/.EtProphetafelicem pronuntiatcum,cuiuslpesamp;fiducia eftinDomino.Exe^' 'nbsp;....... quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I ponit brachium fuum,nbsp;Prodeft autem modum amp; rationem diuin confolationis,qua Stephanus lut* ,nbsp;tus eftjnfpicerc. In hac primum locum tenet Spiritus Santus, quo Stephanum Fnbsp;tum fuiife,Lucas dicit : Prftitit hc Dominus, quod promittit, vbi nos non orpquot;nbsp;fore,fed Spiritum conlolatorcm habituros,dtcit. Ioan. z/. Eoautemnobisp^nbsp;carnis infirmitatem omnino opus eft, amp; hune Deo iubente Chrifto petiinus,nbsp;Adueniatregnum tuum. Hoc animati ndeles,mundi conatus facile conif/'^^Jonbsp;hoc enim illud loannis intelligi debet : Maior eft qui in vobis eft, qum jvlaiquot;nbsp;J. Ioannbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quia vndiq; inftabant,qu terrorem incutere pofl'ent ttiam foitiis*

tyri,externara quoq; conlblatioem illi Deus adhibere voluit,

Vifionem ergo exhibet, vniuerfam falutis rationem continentem-clos apertos elfe,quod iplum inChrifti baptifmo contigilfelegimus.

Apparet item Chriftus in gloria, ad patris dextram ftans, Qum cm nomine commemorentur, amp; antea oculos in clum ab illo fublatos efle dicium gt;nbsp;hcilli reuera vifibiliter apparuiffe, necmentis duntaxat contemplationi obiO'nbsp;intelligo.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nec opus puto, vt de natural! vilu multa dilputemus, quando h^c,

phano apparere debucrunr,cuius oculos infolita acie donate , Deofacilimuinlui^^'^^^j^, qui opus erat ifta primo Martyreconfpici, vtquid reliqui omnesfpetaredebcnbsp;telligamus. Significant enim, patere nobis iam Chriftimerito clos,nbsp;ipfius promilsionem nobis locum paratum efle : Adhc Chriftum in cl'S reg nbsp;inertem amp; otiofum caufam fuorum negligere, fed in procinlu (tare, vt ipfosnbsp;conferuetjVtpote fidelis ille paftor, qui oucs fuas manibus fuis eripi non patituinbsp;Et hue mihi videritur referend Sanoi um preces,quibus pctunt,vt DorninUnbsp;ad faluandum ipfos, Pfal. amp;c, Q^anquam autem foli Stephano b^ppiiii'nbsp;Iicucrit,illumtamen,vteademiniquisludicibusnunciaret, fuo Spiritu impu**nbsp;nus. Q^od magna libertatcfaum eft. Inde verointelligeredebebantzirritasnbsp;mnes ipforum aduerfu Chriftura conatus . quando iam in clis gloriofnbsp;ipfi paul ante infami crucis fupplicio extinlum putabanf. Generalis autemnbsp;lrina dfit mi debet,qua admoneamur, Chrifti vires inuilas elfe, amp; perpetuonbsp;gf^turum,vtut contra ilium infelix hie mundus tumultuetur. llliusenimpnbsp;hoeforeolim Dauid prdixit, vt Domineturin medio hoftium fuorum.

Qmd verb inter hcStephani hoftes egere ?Num vel horura denunciai* ti impios furores rcmiferunt ? Minime gentium.nbsp;nbsp;nbsp;Primo enim vefanisclam

S Sttfhitui

roSandifiimoobftrepuntjamp;auresobturant, neDciverbum vel inuiti tur.

tur,nec

tpuntjcauresobturant, ne Dei verbum vei inuiti Eft hoc ommbus impijs propnum, quod nihil perinde vt Dei erbunbsp;illudaudir^clferrepoflunt, cumnihiliploruradefidcrijsautconati

cum nihiliplorura

-ocr page 71-

A P OST, homilia xmr.

tstrarium fit. QajireDauid illosafpidibus confert, qu aures, ne Incantatorutn tarinina audiant, obturare folent Pfab , At meretur ifta impietas, vt amp; ipfi aliquan-lt;ioclament,nee audiantur Domino, ficutPropheta admonet. Mich. 3, Tandemnbsp;Veto vltimam Si acrocem Chrifti iudicis fententiam audirecogentur, qua ill os cum fata#nbsp;niprincipe ipforum,ad terni ignis crueiatus relegabit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At non contend clamoribus

obftrepuifle Stephane , de Chrifti glcria concionanti, ad iniuftam vim conuertantur, ^^invnanimiconfenfu in ilium ruunt, Si vrbeeieium lapidant. Vbi apparet,qui-^usargumentis contra veritatem ab impijs dilputetur. Clamoribus nimirum leditiofis,nbsp;iniuftavi, lapidibus, gladijs,facibus,amp; qucunq; alia poteftatis tenebrarum inftrumen-^*lunt. His olim Prophetas oppugnatos fuifle legimus. lifdem contra Chriftum difpu-eft. Et Apoftolos fimilia efle expertos,totus hie liber Alorum docet. At quianbsp;''ftis non femel nos Chriftus admonuit, minime nos ofFcndi dccet. Prparemur po-nehcinopinantibus accidant.

Singulari autem obleruarione dignum eft,qud diim maxime iniufta vi furiunt,

'quot;fistarnen fpeciem obferuarepoffunr. nbsp;nbsp;nbsp;Namquia blafpheiniin Deum Scfalfe do# iwfiiiurKjjtt.

^finaccufruntjcampnamdeillofumunt,qublaljihemisSefedudoribusd Deo 'ndituta erat. Leuit. 24, Deut. /2. Si f/, Et teftes,ficuti in lege de{cribebatur,pnmosnbsp;pides iaciunt, qud, vt expeditius faciant, veftes deponunt,quas Saulo ( qui poftea, adnbsp;^'riftuin conuerfus, Pauli nomen accepit) euftodiendas tradunt. Nihil ergo quoadnbsp;'^fisfornrulam, defiderarepoit. Et Stephanusiureamp;legibus pnas dedifte viderinbsp;Potsft. Sednonferaperiureft,quodiurisfpeciemrefert,amp; penitus cauf fupplicio-fUfn excutiend funt, nif grauiter offendere volumus. Intrim obferua,quantum im-P)sintcrdum permittat Deus, quorum furoribus fuos exerceri, ^illos autem iinpietatisnbsp;^^nlarainimplcre,vulr. Etteftiumexemplodocemur,quoufq; tandem procedat impress,nifi initijs obftare ftudeamus. Peccrunt illi falfo teftimonio,cm nec Dei legem,nbsp;pnam,qu faills teftibus conftituta eft,ignorare poflent,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nec illos terrer,quod

loinon falfum teftem Deo exofum amp; abominabilem efle pronunciat.Prouer.iJ. Nec '^nien tam horribile peccatum defgnauiffe contenu funt ; fed vlterius progrefsi,fangui-'^mnoxiomanus polluuntjCm neceaignorarepoflent,qu de iniuftis homicidis innbsp;jSthabentur. Num.^j. Ade verum cft,quod Salomon impios, cm in profundumnbsp;^'pfifunr,nullamrerum rationem habere dicit. Prou,/. Horreamus ergo peccato-f^''blandainitia,nc dura hcverbi diuini odium nobis inftillant, tenaci illorum lutonbsp;**^tcnti,tandem immani impictatis barathro toti ablbrbeamur.

deSaulo dicuntur,qui infanlifsimi viri necem confenfifl'eamp;haud vulgarem fa voluptatem huiffle dicitur.lquentis hiftori (Pauli conuerf) parafeeuen haben t,

* ad Dei gratiani illuftrandam ficiunt. Sed plura de his fuoloco dicentur*

Reftat,vt qualem Stephanus, cm tamatrocifuppliciomullaretur,fefegefl. l^'bconfideretnus; vbi tria deillo dicuntur. Primo Dominum inuocauit,qud iliumnbsp;^(Iffincnterfeciflccredimus. Etexprimiturorationis fumma: Domine lefu -fufcipe turmtiern,nbsp;^P'ritum tneum. Habet hc amp; ver fdci confefsioncm, amp; ingentis inuiq; fpei ar-^entin. Nam mortis terroribus vndiq; oppugnatns,Chriftum adhuc Saluatoremnbsp;^fiiofcit amp; faretur,latronis cum Chrifto crucifxi excmplum imitatus. Adhc animas nenbsp;''lortequidem interire, fed in vit mlions conditioncm tranfre credit, iratiouit,nbsp;morte vitam perfidem in Chriftum inueniri. * Efthcingens fdei laus, quodnbsp;^nccjuoq; inuia maner,amp;animorum folatium afFert, quando omnia alia fallunt. Si-Mveto docet Stephaniexemplum, cui animas iam morituri commendemus.nbsp;nbsp;nbsp;Non

diuis, vtfuperftitiof foicnt. Sed Chrifto Domino,qui vt ilfis fanguinis fui pretio ^demit.-lta j-efurredtionc fua mortem vicit,amp; alcenfione ia clos fubucdiuS,ibi locumnbsp;'Disprparauit,in quo ad ipfum colligamur. loan,

Secundo chariratis fpecimen edit Stephanus, qu fide feparari nequir. Nam hrifti prceptum amp;exemplum imitatus , pro hoftibus luis orat, ne peccati huius di-pnas ab illis exigat Deus. Arguit hoc hoftiuminiquitatem, qui vt falutis public .nbsp;oftetnocciduntjquivltimovtoteftatur, nonalium public omnium incoluroitatisnbsp;udiofiorem fuifl. Sed eft hc piorum fors in hoc mundo^ qui potilsimamnbsp; infelicitatis caulra habet, quod nec benefadorcs (gnoAre, nec publicnbsp;falutis

4

-ocr page 72-

60

HISTORIAE STEPHANI EX ACTIS falurs nocentifsimos hoftes caucre poteft, Difcamus autem vel in gratis cligna ch'nbsp;ritatis officia exhibere, amp; eorum filutcm, qui fumma in nos iniquitate peccant,pijsp*''nbsp;cibus Deo commendare. Matt. . Nec nos hominum impietate abfterreri patiamur nbsp;quando nobis ignora funtDei indicia, nec facile cuivisreuelat Dominus, quinamnbsp;ter homines incurabiles fiint vc olim leremi fecifl legitur. Icre. 7^ 14, li'nbsp;temur etiam huius precationis cucncu,quam vel vnius Sauli conuerfio non infrS*'nbsp;-^eram fuifle, docere poteft.

Stefhdnut ebf dtrmitt

Vltimo, Stephanus his didis obdormiuifledicitur, quem hoftes iam cuniri'^'^** drinacxtindum elle Iperabant. Frequenter autem dormiendi vocabulo fcnp'^nbsp;vtitur,depiorummorteloquens. Ita enimmortis conditio exprimitur. E.nbsp;hominis, ex anima amp; corporis conftantis, relblutio, nhacver anima necnbsp;guitur, necobdormit,fedtranfit invitamternam,ficutiChriftus loanj. adino'.^'nbsp;Vndenon inepte mors tranfitus in clos dici confucuit. Corpus vero obdori'nbsp;dicitur, quia terr mandatum quafi ad fomnum componitur, e quo nouifsimo di Pnbsp;Chrirtum excitabitur, vt ipfum quoq; cleftis vit gaudia percipiat. Extantnbsp;de his lcriptr teftimonia, amp;crebro hc tralandi occafio incidit . Qinre nuncnbsp;uitati ftudemus. Stephanum verb imitandum proponamus ,vt c vita migratuiMquot;'^nbsp;raabus ad beatorum fedes transmifsis amp; tandem corporibus quoq;gloriotxcit3tiif^nbsp;gniclorum hreditatefruamur,per Chriftum lefiim Dominum noftrum. Cui denbsp;tur benedilio jhonor, gloria amp;poteftasin ternum Amen.

DIE STEPHANI, QVI PR'

MV S P R. O CHRISTO RESV^

S C I T A T O SA NG VINEM FVDIT, EVANGEb

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mactb-^ XJ, cap.

UOMILI L

Va n}obi5fcribA nbsp;nbsp;Pharifii, hypocrita,

t/epulchra Prophetamm ornt moniwentaiufiof^'^ icit : Sifiiijfewpti temporibu^ patrum nofiromm}nbsp;eorum foctj in c^de Prophetarum.nbsp;adiserfusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfos, ^os ejje flios eorum, qui Prophtt^

Z*

ciderunt. Vos quoq^ complete menuram patrum Serpentesjprogenies'uiperarum^quomodopoitnbsp;diciumgehennA ? Propterea ecce, ego mitt o ad ^os Ftofynbsp;tas,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sapient es,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcrib as , ex illis nonnullos

bitts y crucifigetis 3 nbsp;nbsp;nbsp;ex illis nonnullos flagcUabitit ^^

nagogis repris 3 slp^rfeqimini ex 'vrbe tn ^rbenu^

R L J Gl ONE, BT rUIVERSb

M nfalutisnegotio, nihil nocentiusamp;periculofiusefthypocryfi-enim hcregnat, ibi veritaS non poteftlocum habere, 5't) gio intermoritur. Deinde lres amp; hoftes veritatis facit .nbsp;quidem crudeliimos j eo quod veritatis lux fucum onrneni inbsp;jbftergit Sc diipat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hine rgo fadum, vc omnibus c

-ocr page 73-

CHRISTI HO MI LI A I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

on aliJacnorcsvcrMtis hottes fuerintjqum qui craentitto reljgions vlo fel palli-runt.Exemplum eius rei in Scribis amp; Pharifis proponitur. Qj^a enim hueufq; Domi-nus multa illis exprobrauitj qu minuta in fpeciem videbantui'j multi forraisis puta-oant,ilium immodeftius agere aducrius viros tant exiftimationis. Ne ergOjquat huc-diha funtjoon digna viderentur,qu tanto cum ttomacho exagitentur, peigitmo-*lo5amp;oilendit,illosnon folum circa fimbriasjphylateri, falutationes, decimationes, ^liumapparatum extern um,pcccare,fed infuperparricidas etPc feruorumDei, Pro-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S

plittrumjamp; proindc dignos, qui funditus excindantur,amp; male perant. Oido tradati-Disvlq; ad finera capitis hic ett: Primo ingenerc illos accGt prpoftcrx oblruan-f*gt;qiu Prophetas profequebaptur. Deinde reipf probatillos mereri, vt durius tra-^entur.Pottrcm poenas graues interminatur, vrbis videlicet amp; rempli deftrudioncm, Huatntotius genris excidium comrtabitur.

Quoad primum raembrum ait J V vobis Scribamp;Phanli hypoCrit, qo- Vru^afferAm Oiam dificatis fepulchra Prophetarum, amp; ornatis roonumenta iuftorum, Idnbsp;accufacjinquoillilaudcm qurebant; niinirum quod veterum feruorum Dei, Pro-phetarum,monumenta colerent amp; venerarentur. Id veto per fe non crat reprehen-^ondighum: Fueruntenimfepulchraapd genres, non omnin barbaraSjfacro-bntta,amp; ilia violate inexeufabilis barbaries iudicata fuit apud eos, qui non ouiuemnbsp;J'iniinltatisfenluincxuerunt. Et Amosteftatur,Moabiiisexitijcaufam fuiffe, qudnbsp;^fgis Idumi offa improb amp; inhmanitcr violalTent.nbsp;nbsp;nbsp;Sed iftis prpofterm cultuin

^probrat, amp; cm non polfent ad PrOphetarum monumenta propius acccderc,quin ptrum fuorum fccleraiptts in faciem cxprobrarentur,qui illosimpie amp; crudcliter occi-frant, ex iplarura ore occafioncm illosacculandi arripit, dicens : Vos quidem duinnbsp;^ircafepulchralcruorumDeioccuparnini,vtTegregi pij amp; religiofi putemiui, foletis

SifuilTemus temporibus Parrum noftrorum,nonfuiflemus eorum focij in tde rophetatum. At hoc dicendo, teftamini patres veftros indignis Prophetarum ca^dibutnbsp;Jie^polluifle, vos ex parricidis genitos elle : adeoq; vos Patribus veftris elfe multnbsp;(^teriorts. Nam illi quidem occiderunt prophetas, vos autemillos fepelins, ideft,nbsp;fotosbritis,vtampliusemcrgercnonplsinr. Ethis per Sarcafmum addit : Vosnbsp;completemtnfurampatrum veftrorum, Quafidiceret: Qiandoitalubet,anbsp;Rtdum pergite in vettra hac impietaie, vt vidcamus tandem, quis ex eo ad vos fnitusnbsp;f'^urfurusfit, fiitacumlaruisliKarilibeat. Sed fenrietis aliquando, quid fit Deonbsp;wfucum faccrc. At hoc dicendo eadem opra fimul aliud quoq; demonttrat, quodnbsp;*P isexprobrariqum maxime erat neCettari'um Eteniin icimus ludospatrumti-f^lisatq virrutepotifiimum gloriatas Fuifle. Fosaplldloannis BaptifinumPharifinbsp;Sadduci iatrunr, amp; Abrahanium Patrem ipfi Chrifto ludi obiecerunt, amp; ita ilia ib^,nbsp;5 oriati funtj vt nihil porro fibi ad falutem deefle putarent,nbsp;nbsp;nbsp;Vt ergo hanc laruam illis

trahat,amp;oftendat inanem efle,quam in generis fiducia, qurant gloriam, oftendit, Momicidis ipfos progemtos elfe, quorum maiorcsiam olim Prophetarum fanguinenbsp;pollucrint, iplbs autem patribus nihilo elfe meliores, fed dtriors.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Venrunt

'nem hoc loco qudamconfideranda,qua: diligentius cxcuti merentur.

iPrimuraeft, pratpofterum fuperrtitioforum autfiliorum huius feculi de feruis 'iiudiciura. Non pofluntilli fuumvirtutiprmium negate, gloriam nimirumamp;nbsp;^^norem,quivirtutem,vtvmbr corpus,fequitur. Veruntamen ijdcm anxieca-^J^**^^***^quot;nbsp;aliquo modo officit. caufa cft, quod hac vitanbsp;J, Uqos in honore amp; pretio habet mundus, quosviuentcs^ditjamp;cxtinfoscupir.nbsp;^^f'^pla huius generis in prophanis hiftorijs multa occurrunt, amp;alibiSocratem amp;nbsp;fllt quorum obitum Athenienfes magno amp;aCcrboluftuprofccutinbsp;gt;4*^0$viuenteshottiliteroderant. Et quotics in exilium eicecrunt Romani,nbsp;On .^^^^.5^qufiuerunt? Nufpiamtamen^hoefrequentiusfit, quamnbsp;fidei amp;religionis,amp;cultorum Dei caufa agitur. Nam vt huius loci argu- '

JJ ------lt;A. uunui uiu nbsp;nbsp;nbsp;vlt;tuxi agiLUl* Nam vt huius loei argu-

^'ophetarum ofla amp; tumulos ludxi venerabantur; atrernum

I^tophetarum ofla amp; tumulos ludi venerabantur.' atternum' iuimn lefum Chriftum eadera docentem, qu olim Prophet promilranr,nbsp;Fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non

-ocr page 74-

62

DI STEPHA! MARTVRiJf

non ljnoriodoprofquebantr 3 quam quo illos prifci Patres perfecuti fuerunt, quid obfecro aliud hodie folet fieri ? Recitancr publie in templis Legend Sandnbsp;rum, annucelebrantur Marryrum memoria;, eorundem lpulchra longis itineribusnbsp;per terras amp; maria inuifuntur, nee dfunt, qui arida defuntorum offi, veftes,folMHi)nbsp;calceos, cineres item, Scquamuis aliain materiam inanimatam qu ad illos aliquanJnbsp;pertinuifl'ecreditur,prni amp;cernui adorant, amp;ijsferuiliterolculafigunt . denique mnbsp;defunorurn animas abfentcs preCulas amp; hymnos certatim demurmurant. At nbsp;tandemcm illisfidem profeflus, dicat; Credo vnum Deum omnipotentem, Crt-atorem coeli amp; terr . Credo vnum Deum inuocari amp; adorari debere per vnum'Fil*'nbsp;urn Dei,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHRIST'TM^ quifolusnobis Deo Patre fauseftljp

cfltia, lufiitia, Satisfadio, Sandificatio, extra quem nullm eft nomen fub cakgt; honnquot; nibus datum, in quo homines oporteat faluos fieri : Si quis (inquam ) eiufmodi cod-fefiioriem fidei edat, mox ex ea occafionenl arripient hrctic prauitatis inquifitor,nbsp;ilium profundiusamp;curiofius examinandi. Et quid fentiat deinuocationc amp;inef-nbsp;cefsioneDiuorum clitum ? quid deSacrificio AJtarisaut Milf ? quiddeignep*^nbsp;gatorio ? quiddelQdulgentijs,Clauibus, reliquijs,imaginibus, votis monaltb^nbsp;fexcentisahjs, quorum nulla in Scripturis fit mentio, amp;dequibus ne gry quideonbsp;thodoxi Patres Icripferunt.

Qqdficumillis te (entire 8c credere dicas,8c CHRIS'TO lESf'' tuam faluam amp; integram feruare coneris, mox ab illis condemnaberis, ncq; ad eludcn^nbsp;dasittarumexccrationestcrnus Dei Filius fatisfecerit, cui omnisnbsp;cloamp;in terra. Veramedicerefatebuntur, quotquot in iftarum vngues aliqu^nbsp;inciderunt. Iraq; noltr etiam tempeftatis Pharifi amp; Scrib, vt olim Prophecarunnbsp;Apoftolorum Icpulchra colunt, amp; fimul his nouos Chrifti Martyres addunt, qu^^ nbsp;terra modo, fed igni 8c mari defodiant.

At miretur aliquisnon folm, vndc ifta vecordia 8cperuerfitas hominibus n cr ta tati-- tuf, vcrmetiam, quud Sandorum hominum Icripta ex toc rogis amp; incendijs

amp; qui vln^m fidci ver confefsionem ferre nolunt, libros authenticos feript^^^^^, ataflam, quibusfides difcitur, non in vniuerfum aboient ? Aut qui fit, inqu!S,vtDiui*bnbsp;lues in toto orbe in pretio fint, quorum teftimonijs amp; cxemplis aduerfarijnbsp;tantur, amp; omne illud Chaos fuperftitionum euertitur, in quo illi proram pigt;PP*'*^jlf(,nbsp;lutis collcatam habent ? Sed facilis eft ad hc refponfio. Nam primo mutinbsp;quiinlibrisnobifcumcoloquuntur,niiousmoleftifunt, qum viui, qui anim*^^nbsp;us penetrant, Scimportunius inftantijs, quos femel vrgerccperunt.nbsp;poffuntfemperimpij hoftes,quod volunt, amp; feruat piorum aut fandorum Fu*'nbsp;memoriam Dominus, vttunequoq;inipfis vera fides8creligiofloreat,nbsp;fim alibi conculcatur,neq',fpcs aliqua vera cognitionis videtur elfe fuperftcs.nbsp;eum finem obferuari debet,ne impiorum conatibus ofFendamur,qui ioterdum tsnbsp;Chrifti promouent,dumiJlud volunteuertere,.in feipfosautem confpuunt, qui*nbsp;lern expcre audent.

lgt;iatrttta fuE Admonetprterea locus hic, vt in quo, nam Diorum climm, qui io tafia (ta- risdefuodi funt,cultus confiftat, videamiis. Non vtiq;in facrificijs, quiain** jq;

Chrifto omnia abolita funt, non in fijffitu, cuius eadem eft qu vidimaruio nonin imaginibus, qu Deo vetoSceiusclitibusabominationifunt j non*nbsp;ratione, qu nulli creatur fineblafphemiapotefttribui ? Qu?^Quoteniin^Pnbsp;bonifunt(vtD.Auguiinusannotauir) nequaquam feadorari volent,fed

Confcruus cnim tuus fum,'8c fratrum tuorum,Prophetarum, 8ceoro*(jg. obferuant verba librihuius, Cultum Diui, qui in clis bead viuunt, non aliuiuP^^iii

* capti difruptis pallijs in turbam Lyftrenfum, qui ipfis facrificare volebant, inlu*

I

-ocr page 75-

CHRISTI HOMILIA h

65

ltJvoceclatnantes.'Viri,curifta facitis? nos quoq; fumus homines, ijfdem quitus affciiQnifjys obnoxij amp;c, Qms ergo Diuis cultus grarus erit? Is nimirum, finbsp;nnvcrbi crcdacur, qu vni Chrifto conantur Deo adducerc homines, fi itemnbsp;obediatur, quoilh nobis priuerunt,amp;fiea quibusillisporr non opus eft,nbsp;quot;viua Deitemplaconferamus officia, egentes nimirum, quosjiic nobis vnic com-At hodie inuenias aliquos, qui, vt ligna amp; lapides veftianr, homines viuos

amp; fpoliarc non vercbuntur. Sed in loci recitati expoficione progredi-

j . Qma cnim patribus peores eff dixerat, qui Prophetas trucidarunr^ ita re-Priit Jcrlkti aut faio probat, qu omnium certifsima eft demonftratio. Nam

jj fe bonitatem amp; facilitatem Dei, cum illorum CQurumacia, quam hic diutifi. pf^^prtulcrit. In primo membro propofitionem proponit, dicens.* Serpentes,nbsp;J. 8^nies vituperarum, quomodo pofiiris elFugere iudicium gehenn Serpen-

amp; vipcranim fimilibus, adhc interrogatione, adminiftrationis plena , Iermo-veftitj vt demonftret, impietatem ipforum ad fumraam apieem vfquc peruc-vt neque corrigi pofsit amplius, neque curari. Et vr hoc lt;oraparatione^^^. ecce, ego mitto ad vos Prophctas-amp; Sapien-

jfM ittdir

- Scribas, amp;c. PolTunt hc expont de toto ante ado tempore, quoDeus^. ludoruin gente cpit agerc, vt eos inftitueret j Velad ea referri, quatnbsp;p''':ps Ghriftus per Apoftolos cum ipfis egit. Vtrobique bonitas plus quamnbsp;lcet. Etenim . annos mille, qui ab obitu Solomonis vlquc adnatumnbsp;IE5VM ChRISTVM effluxerunr confideres, nullum feculum vnquamnbsp;plures dederit ludaico populo Deus , per quos in vita bene amp;nbsp;^gf'^^'fgiifiernanda inftitucrentUr: adeo vr ne exilij quidem Babylonici tempus ,nbsp;Emilia vacuum fuerit, fed tunc qrri^priuatim amp; publice multos haberent,nbsp;edocerentur. Cdm vero ap'pripinquaret aureailla^ta5, quoDeifili-Came nafeiturus eft, tanta Spiritus fandi vbertas redundauit, quantaln loelnbsp;^^promiferat, amp; quantam Ethnici quoque Poet fuis carminibus cclebrarunt.nbsp;K * ptophanos Scriptores, quiillo feculo floruerunt, excutereJibeat, nulla tasnbsp;'f'gcniorum fcunditare, Iblertia, facundia eruditione, ita floruit, vtea,nbsp;ci Filiunr hominem verum nafei vidit. Et cum iam mortis Chrifti tem-aJ PPtopinquarct, accefsitreliquis Apoftolorum chorus, quo nihil Jactius,amp; bc-Sol hic vidit ,lt;|ui primo totam ludam, deinde vniuerfum terrarum orbem ,nbsp;.^^trerunt, vt Euangelij tuba totam raundi machinam perfonarent. Et in hisnbsp;tf othnia inuenire licet, qu in prfenti DominuspoHicetur. Dicirfmit-Veile Prophetas. Hos fi requiras ,en inter Apoftolos tibi damns vates diui-,j^*lt;|ui vniueria fata Ecclefi vfque ad fincm mundi euidentifiime ediflerunt,nbsp;Chrifti lES V modo myfteria expediunt, fed Antichrifti quoqUe tenebras,|itanbsp;^^tiutit, vt nemo olFendere aut errare pofsit, nifi qui feiens perire velit

Prf fapientes videre cupias, rurfus Paulum audi : Sapientiam loquimur inter i, cr.a,-) ^J^^pientiam autem non feculi huius, neque principum feculi huius, qui Sed loquimfir fapientiam Deiinmyftcrio,ideft^'occulraraillam,quamnbsp;Eij V '*^tat Deus ante fecula ad gloriam noftram. Etenim Chriftus omnibus no-nobis Scribas mift .Apoftolos, vere expedi-*^*.1,nbsp;, qui de fuo thfauro nobis deprompferunt noua Si vAcra, id eft, omnetnnbsp;i||ij^'fintiam,qua; nos ad veram bcatitatem inftruat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft autefn hc bonitas Dei ednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

fj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod etfi illo feculo ea vberior redundauit, non tarnen exaruit tunc fons ille,

fluxit, amp;adhuc hodic Huit omnibus, qui ad Chriftum actc-

ex quo aquam viuentem haurient, quotquot in ilium credunr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

b .QH*^verfece)untIudivifahacbonittc,qua grati fufontesillis referaut DTuturis illis loquitur Dominus, vt quid potifsimum debeant cauere, ad-

I05 Ex illis (inquit)nonnunostrucidabitis,amp; crucifigetis, amp; ex eis nonnub^''-'quot;*^gt; ^gcllabius in Synagogis veftris, 8c pcrlquraini ex v^e m vrbem. Fada *nbsp;E ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hc

-ocr page 76-

64^

brf.ig.

CHRISTI HOMILJA I.

Ttl M.3., tap.i.'.nbsp;^S,12..nbsp;I.uf.lllgt;,t, t/tf,nbsp;1.2J.

ttmmeat

ladt

hser olim tempore prophetarum. Quantum fanguiseffu Jit (putas) Achah amp; IcsjbJ priufqum Elias pofletJicere: Filij Ifrael rcliio fJere tuo aras tuas diruciunt,nbsp;Prophetas tiios gladioocciderunt, amp; cgofulusrclilus fum? Quantum rurlus M-i-naflvs effiidic,.pnufqu3m irnplcrct Icrufalem ab ore vlq; ad os ? Sed omittamus temp'nbsp;ra prophetanim, ad Ghriltum Dominum, amp; qu hune fecutalunt tempora, dequibusnbsp;n prfentilermo ett, tranfeamus,quis dieet nos exempla defiJerare eorum, qui bicnbsp;euentura prdicantur ? Simon Petrus inurlo adterram vertiee in crucem afci'nbsp;eft'. ' Philippus eodem Martyrio affeiuseft apud Perfepolim, lacobum Zebedei nli-um gladio pereuftitHerodes Agrippa. Alterum lacobum,fratrem Domini SicOo*nbsp;mciito luftum, de pinna rempli prcipitatum fullonis fufte trucidarunt. Nlarcurtinbsp;Euangeliftam vnco traum efle, veteres rradiderunt. Sd longum foret omnium r]'nbsp;lijDei lESr CHRISTI feruoru.obitusbcatoscommcmorar,quibusiUi'''nbsp;dfifudoirinam obfignrunt. gt; Quisenim nfcit Stephanum diro lapidumg^nbsp;dine obrutumfuifle,amp; Paulo aduerfus Ecclefiam graflante, innumerosmai rouinbsp;tos,multos etiam blalpheinare eoatlos fuifTe ? Sed aiiundjs putant aliaruiunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

qui eertius Scprolixius velint omnia cognciGere.

'tert tniniHr' rum Cbrii^

Nune autcmobfcruari debet miniftrorumChrifti fors, vt, quid nos inj hocfpcrareeonueniatjintelligainus.. Confit mundus hic maxima ex partenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

hypocritisiuftitiarijs, deindeEpicura:is,qui prorfis,mundo e.carni dediti facile negligunt. Vtrumq; hominum gmis Chriftum odit, nec facilenbsp;facem, in Chriflo nobis prlucentem.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

t.Car I*

Etenim priores iuftitiam fuam nolunt argui, alter i vero difciplinam oacr qua carnis lafciuientis ftudia in ordineracogifentiunt. At quia Euangebjnbsp;tinguere non potfunt, qu Spiritus flabellq, jndies magis inflammatur, vtrum^l^nbsp;nus facile inter fe conueniunt, amp;,qamuis diimilimis ftudijs ferantur,^^^nbsp;?men fuas coHiungunt,vt veritatis dolrinam ,fiquaratione point,nbsp;quo conatulij alijs progrediuntur, prout Domino vifum fqept, omnia .nbsp;nanti. Imprudens nobis videbitur, qui fuas temerc periclitari finar.nbsp;nemouiumfuarum habet bonus illepaftor, qui nullam manu eripifini'* nj.nbsp;mifera cft miniftrorum verbi fors, qui cum Chrifti Domini fint gt;nbsp;ritu reguntur , amp; eandem cum illo fortem fubeunt. Tyrann! ver peinbsp;intrim nunquam alfequentur, quod,volunt,amittunt autem nbsp;exeufationis,horribili autem iudicioprementur,quod mox illisChriflus dennnbsp;Intrim nos confolctur, qud nihil, infeio aut inuito Deo, nobis acciditgt;M^ r [S'^^nbsp;nequenosfupra vires tentt! finit: Qim autem cm Fjlio Dci lEST jpfj 'nbsp;patientur,cumeodemregnabunt,quicumiilomorientur, cum eodein viueuilt;nbsp;debetur benedidio, honor, gloria amp; poteftas, in ternum. Amen.

ifQMlLIA H.

Vt Keniat fuptr ^os omnis ptngu fitper terrAm i fangutne Abel iui, vfquenbsp;nem ZachaA^fiUj quot;Barachu, quem occtdifl inter Unbsp;plum altare : nAmen,(Uco^Qh,^enienthACom^^nbsp;faper ninm ianu.

?P O A/ r Nrs refus Chriftus Scribisamp;Pharifisexprobrauit, etlimmaniscrudeb^nbsp;llutis prcones pcrfecuti funt. Vt autem hc euiJ*?' jujadnbsp;gnofcwentr, initio Dei faciUtatcraexpofuit, qui omnibus fccub^

I

-ocr page 77-

CHRISTI HOMILIA il,

^-pellicere ftuduerir: amp; Jli incurabilein eorura contumaciam oppofuir. Docemui* ^utemillorum cxemplo hypociitasnonleuiter modociTare,amp; fuperftitiofis opioioni-usfeduci, fed tandem impiosgrati Dei hoftes fieri* Poftquam enim homofibi pernbsp;'^fitjfeluis operibus feruari polfe, neminem in co fibi Contradicentem ferre poted.nbsp;'DI enim decedere arbitratur^quicquid Dei grati tribuicur, Nnlli ergo acriorcsnbsp;^^itatis hoftes funt J neque in elios mag'is fuiunt, qum qui Dei gloriam affercre, amp;nbsp;.^wcsfalutis inilliusbonitaremonrtrare,fedulftudenr. Cterum quia iniquicasnbsp;multos offendit Sceleli quoq; Dei cJtores non rar de Dei longanimitate quiri-vtin leremifaphi, Sc aliorum cxemplis, apparet,Dei Filius in prfenti lud-'^mScribis'jadeoqu totipopulo,graues , pnasdenuntiat, quas de illis Deusfu-,nbsp;^^l'eftatuerit. Eft^, locus hic per qum memorabilis. Omnia qippe continet,qunbsp;^ouimendationem diuinbonitatisfaciunt,fimulqucdocent,quid tandem eius.con;nbsp;^Pores inancat. Ne piget ergo fingulaordine intueri.

. Principio, quia hypocrit zelum religionis prrexuntfceeri, amp;impietatepij\^^^/za!B; Volant, vt hanclaruam iliisderrahat,quid faciant, difert dccet, amp; fcelas ipibrumnbsp;dfinir, dicens, fore, vtfupereosveniacomnis fanguis iuftus, cffufusfuper ter-|^y^^ nbsp; linguine Abel iufti vfquead lnguinera Zachari filij Barachi, quem (in* nbsp;^^0 occidiftis inter templum Scaltare. C^ibus verbis hoc vult dicere : Vosqui-^^cmiftafacitis, Le^is amp; religionis patri niulato'res,viderivultis,amp;vosDeo

UiTi prftare arbicraraini, Sed vultis dicam qui fitis, Sgt;c quid d vobis fentiat Hic vobis imputt omnemfanguinern iuftum fine innoxium gt; qui iam indcnbsp;I ''g'ne rerum contra iusamp;faseffufus eft. Itaque Dei iudicio Crudelifsimi ho-damp; nefarij latrones eftisjqui omnium cdiurnjquotquOtvnquaminiuft fa-^^^Uiitreatutcnemini.EtomniumfcruorumDeifanguis,quotquotvnquamprove-Sepiecate trucidati funt,vobis requirccur.

Duos autem non abfq; caufa difert nominat, Abclum amp; Zachariam lub quitus Genef,^* 'Xtremis terminis alij omnesComprehcndunturjqui in hune cenfuni veniunt.Abel^''^***nbsp;j^'''prirnusgcrmanusDeicultrcx Adamo natus, per fidem prftantius facrificium ;nbsp;' obtulic, amp; hoc nomine a Caino impie cfus eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ab hoc orditur, vt fimul feana

gt;9odhicoccurrit^ medeatur, amp;oftendaf, nonnouum aut inlblens hoc cll, fi ^ei cuitrcs iniquius tratentur ab impijs hypocritis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Illi opponit poftremo lo-

j ^ichariam, de quo inter interprtes difputantui- Ego fimpliciter Chrifti verbis **logt;quiBaracliifilium dicit; amp; quia in Scrip,turis non alium fie nominari audio,nbsp;euin,qui inter duodecim minores Prophetas penultimus poftredicumexB.aby-0'^fubZorobabele prophetauit,amp;hunc patribus occifum fuilElntiojinter tcmplum 'nbsp; *f3re,id eft,in atrio cempli : vr non opus fit lofiadam Zacharitc pri/ci, qui fub loa c- t,p^r,i4,nbsp;J'bpatrem binominem fingere,vcl ad alia commenta confugere, qu alij de Zacharia,nbsp;j^nis Baptift parte, finxerunf Nec obftat,quod caedis huius in hiftoru lcra non fitnbsp;'ti,cum pluresalitaCeantur, maioris momenti.

X . M I UI UO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lUgVlJlUUl (.4111 VItV I VU VI1* AU llfc j W *JVilnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ait**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

. 'S'unis vxoribus dutis fernen ndum prophanrunt, fratres item egenos vfugs %rik___________A______ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fj-r nbsp;nbsp;nbsp;______ t.________

9


SufficiatnobisFilijDei lEST CHRISTI authoricas,quicniMartyrum jj^'^bsteftamenti catalogum ab Abele exorfus fit, nequaquam credibile eft, ilium voiu-'m in Zacharia loiad filio, ceu in medio curfu fubfiftere, cm confier, poft huiusnbsp;^ni demum ManafTem long immanifsimam ieruorum Dei lanienam ihfiituifie,nbsp;[jj^AVtnuperdiximus) lerofolymam impleuit innocenti fanguinc adfupremavfquenbsp;, Etfacitpoftremi huius Zachari cdis plurimum ad ^nplificandam ludo-^' npietatem, qui poft exilium diuturniim , quo ipfos Deus in Babyloneexercuit,nbsp;rurfus conftitutisfedibus,ad ingeninl ram cit reuerfi funt, amp; non fbluin ali# -y-/* t-^jS'nis vxoribus duis fernen fandu.m prophanrunt, fratres iremnbsp;i^tibus aggraurnt, in templi deniqus rfcdificatione quo fgniores fuerunc,nbsp;.^ttiam fiindifsimum Dei feruum, quera hic ipfis operis ilh'us plus qum ne-c fijs fidelifsimum i^yiihanTiu/ amp; prfedum dederat, crudeliter prtcr omne me-ijj trucidarunt, vt nec loci maieftate, nc temporis aut rccentis liberationisnbsp;^otia, fc tanto fcclcre paterentur rcuocari. Quibus cm paulo pft indi-F iijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnifsima

-ocr page 78-

66 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tiltt STEPHANI MART Y RIS

Sitn^uitf rei^ tut iitrtx^nbsp;Ctnef,4

gnifsmaFilij Dei cdes acceflerit,in quem om nes Propher amp; iufti reftexeruntjquo^^ qotb exordio return vixerunt, non temerillis minatur, fore vt omnis effufinbsp;nis iuireatusipfisimputetur. Nee contentus id lmeldixiH,hocipfumgrauialnbsp;eratioHc confirmt,addens ; Amen dico vobis,venicnt hc omnia fuper taceinnbsp;Qualocutionehocfignificarevidtur, quodiftius leculi homines tantorutn feeler^nbsp;pnas luituti fint, vc non debeant fibi ex mora aliquam impunicacis fpem polliceri.bnbsp;nim ex hiftorijs conftar, vrbis amp; rempli excidium in annum Chrilti morte trigenin'*nbsp;oauumincidifle, cmpriusinnumeriscalamicatibusamp;continuisinalis elTent exagi'^^nbsp; * ti. Eft autein ifta comminatio atrocior multo qum putetur. Qmd grauius dici Pnbsp;terat,quin quod Deus ipfe clitus Cainum de fratris cde compellans, abipWnbsp;ius rationem rcquirit. Si aduerfus ilium terrain teftis loco producens ait : Vox iang^^nbsp;nis ftairis tui clamat de terra ad me. Non tat aliquis tanti ccleris confeius, quinbsp;fam illam agere, aur de fato teftari, poflt. Ad rudis tellus hoc ipfum infonti pr^nbsp;qupriusiunoxiumfanguinemquafciuscommiferansexceperat,amp; nunc iraffl' .nbsp;bomicidam eijcit, vtindignuni,quempprro ferae auralat. Etquod tunepronuo^nbsp;auit DeuSjpoilea Lege perptua confirmatum eft.-Qui clFundic Enguinem homin^Pnbsp;hominem eftuuderur

VeutAU

Kil, i,

Qwd de ordinario magiftratu dium iffe, non eft dutium, cuius capitalibus pnis vlcifci : quod tanta feucritate mandatur, vt omnem aliain tantinbsp;ris redemption cm aut expiationem reijciat Dominus. Nam in libre Nuinero*''^|jjnbsp;Mofes; Ne accipiatis pretium pro anima homicid, qui eft nocens, vtmoriatur-moriendo morietur, ne polluatis terrara, quam incolitis. Quia fanguis polluitnbsp;neqj expiatur terra fanguine, qui in ea eftufus cft, nifi per fanguinem illius, qui ennbsp;ilium. Qim ergo ratione cum Dco reconciliabitur, quem hic ipfe fanguinis reu^nbsp;gerit ? Non abfq; caufa igitur homicidium incerto authorc fadum ramnbsp;perofaexpiationc fenioribus jamp; iudicibus, amp; ab omnibus alijs, in quorum n* J,(nbsp;cadaucr occifi inuentum fuerit, public expiari voluit, vt vel foia ifta atio docerepnbsp;qumvehementerfanguiniscfliifoneabhorreredebeant, qui Deo propitionbsp;frui. Quetiamcauieft, qudProphetam, ad officium leri faciendum obnbsp;gere volens, minatur fe ex eins manu requirerc veile fanguinem eorum, quos nnbsp;lilentioautignauiaperdiderit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quodfi verb fanguims reus fit, qui tacendo jj

mortiscaufam pratbet, neq; ferio reuocatab exitio eos, qui volentcspereunt: q^* illis fiet, qui inuitos contra ius amp; fas occidunt,neq; alia decauG occidunt, qumnbsp;Deiferuifuntad vitamternam? Etquodnamfuppliciumiilorutn fceleri digu'^.Qnbsp;niendo fufficiet? Nec inanes aut frigidas fuilTeiftasminas, rerumeuentusdoCnbsp;cxcidij lerofolyinitani hiftoria abundc teftatur.

f lU

tilt tevimitni'-

titre

Qimad verb huiusloci ftatum,inpriroisobfcruaridebct, qum periculom^iijj-?rr*^*ifnpiorum hominum, amp;hoftium Deiconfortio coniunei, Scpatrum quoq; fing z ip .rijs amp;in'iquisconulijscommunicare. raJhtmuIros non turpircrmodo, . pi'inbsp;ctfsim,qud fcclerum fuffragiorum numero amp; cxcmplorura authoritate inbsp;putant. Et his nihil iinprudentius aut inhoneftius fieri pofl'e videtur ?nbsp;mundo leparari. Atqui longe aliter Deus iudicat, qui neque perfonarumnbsp;du neque muneribiis, neque vjlis hominum rationibus, mouetur. Et qui jpnbsp;placere volunt, ij (vtPaulus de fiipfi) teftatur) Dei lerui eflenonpolfuntnbsp;f dem non earn modo eulpam luunt tandem, quam ipfi admiferunt, veriitnetfi^^^.^,!!nbsp;-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cnim vnum amp; idem omnium iu^P?*^ (p'

ynnm mni-

Hm t%fitrum ofum fCcJeri bus fesc aggrauant, carftfs

Centfi^i

Corpus fub vno capite Satana, cui illi omnes militant, amp; ab codem iniuftib^p/ ptndium recipiunt. Cum Abelum trucidaflet Cainus, egreftus eft fici^nbsp;mini , eX eo niinirum loco,vbi primi parentes haud dubi ex Dei iuflu C**nbsp;rant, vbi cultus Dei purus erat, amp; prim promfsionis dodrina exerce ytnbsp;Et ciuiratem propriam condidit, Filij fui nomine Hannochian; didanj'i,(iinbsp;vel eo teftaretr, fejn terris ciuitatem permanentem quatrerc , nec

-ocr page 79-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHRISTI HO MILIA II,

tlu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ijjj futuram i ternam, quam eleli in clis repofitam habent. Illic ettam et Cai progcniti funt Met inuentores amp; armorum fabri,vtbanc voluptatis amp; vi- cenee,nbsp;'^'federn efl'e conllaret. Hic ergo qui cpit ciuitas hominum impiorum, adnbsp;ab eo tempore collefti funt omnesreprobij elchis interim Dei prfldio tutis amp;nbsp;^^^'viSjdontchiquoqucCainipofterisfefcpermifcuerunt, amp; aut prmaturamorte^jnbsp;5^lt;umillisperdiluuij aquas extimi funt.

In Abeli autem locum Seth fuccefsit, ex quo Noe progenitus eft, in quo generis bmnani feminarium D E V S diluuij tempore lruauit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Perperamigituramp; ftulte

faciunt, qui ex mundo diuelli feparari nolunt cura adhiiChodie Caini poftcritas, fi-i'f (juiillumcomitantur, faicDomini quotidieabeanc, Si biciuitatcs Sc arcesin boctnundofondant j inquibusflutisprfidiurafibirepofitum efle arbitrantur, quinbsp;noluntfidere. Abeotcmporeccrthocvniim Deusfe^uiq fecit, vt fuos anbsp;nundo Fepataret.nbsp;nbsp;nbsp;Fadum hoc per arcam tempore diluuij, amp; vt 'bfaham cx, Chai- p/u/ip,

la,ficLothoexSodomis,exeundumfuit, necuraimpijsilljs.amp;exitio deuotis periret. ^iaiiliter non in Aegypto feruari potuerunt filij Ifrael, fed amp; vt a prophanis , qui illicnbsp;^rant, rin modo fepararentur, necelTc fuit, , Et totius cultus Lcuitici hic etiaranbsp;''Fus fuit jvieiyj excrcitijs Scfacramentis populus iHe, quem fibi Deus in peculiura fe-*'8fat,prophanisgentjbftsfecerneretur, Sedamp;Dei F/lius in mundurUjenitnbsp;pro nobis' mortuus eft, vt nos mundo feledos fibi vendicaret ab pmni iniquitatc,nbsp;Ppulutnpe'culiarera ftudiofurtibonoriim peruni, Idciicd Apoftoli fedulo Chrisnbsp;llianos bomincshort3ntur,ne inpari iugo copulentur cum infidchbusdtem exitc(aiunt)nbsp;medio eoru(n,amp; feparamini gt; amp; impurum ne tetigeritis : Ne diligite mundum,ncq;

in mundo funt, Neconfigurcminifcculohuic. Et de Spirituali Babylop^ cianiat Angelus . Exite ex ea popule mi, nc participes fitis pcccaterm eins, amp; ex pla-gis eins neaccipiatis. Quid ergo ablurdius' fingi poterat, quam confortia cum fcelefa*nbsp;'S)adeQq;ipfafceleraexcufarc,nefeparationisautfecefsionis mundoauthoresfimusinbsp;^utn ergo cum Deo pugnare libct, qui vt mundo auellamur, prcipit ? Vcl cui gra.nbsp;''fit mundo difccdere,qui prior nobis difcedit ,amp;quem nifi deferamus, Deonbsp;PolFuraus coniungi ? Pacem quidem colamus cum omnibus hominibus, fed quantum /*, if.nbsp;'i' nobis eft.nbsp;nbsp;nbsp;At ciirn nemini plus qum Deo debeamus, neq; in noftro iure neq; po-

^'ftatefuerit, propter homines qualefcunq; ab obfequio Dei difeedcre. nbsp;nbsp;nbsp;Qui veto pi-

Beicultoresperfequuntur, amp;eoscrudeliteriugulant,quivniDeoviuerecupmnt, ! turn Deo odia exercent,amp;ciuitatisCainicaeciucs,velporius latronum focij, hunt.nbsp;Qnodvtinam hodiediliocntiusconfidcrarent,quicum tyrannis perfecutoribus fociinbsp;^niaconiungunt 5 quorum finis amp; Icopus prxcipuus eft inilici merccnaria, 9.^^^nbsp;'pFisquftumfaciunt amp; vt alij ad laborem aliquem honeftum conducuntur, vt alimeu-ngt;Fibi amp; fuis acquirant; ita ipfi fe excufatos putant, fi fesc ad iu^ulandos homines coh-^ntipaiianturabijs,quibusnullum debent oblequiura,nifiquod ipfi illis propter vi-*tiu ptcuniam vendita libertatc fua pollicentur ; Corradunt hi vndiq; rationes, quibusnbsp;'nftitutumfuum defendant, amp; non contend p^triam communera pretexuilTe quafinbsp;Pnblicacommo^i ftudioducantur,pietarisquoq;amp; religionis ftudiofi videri volunt,nbsp;^niEcclefiarumpaciconfulant^quando harumperfecutoribusmilitant, qui Euangeli)nbsp;^Pprefsionetn paUm cum Antichrifto coniurrunt,

Surget contra hos olim in magno illo die Papinianus, qui ctfi nulla Chrifti co-. Snitioncimbutus, iureconfultus autem amp; Roman vrbis prfeUS effet fub ^lsianonbsp;^tacalla, qui cum nouercam inceftis nuptijsfibi copulflt,amp;huiusfilium Getam ,,nbsp;'jni Fuus ex eodem patre Seuero frater crat, ex matris collo pendentem crudeliter id-Snliftct, Papiniano propter eximiam, qua pollebat authoritatem, poftulare aufus e ,nbsp;'^ptricidium iftud publice excufaret. Sed rcfpondit illelt;yranno : Non tarn facilenbsp;*^txcufarc parricidia, quira facerc

F***

Mod

-ocr page 80-

68

DEI 5TEPHNI MARTYRIS

Mon autem maluit, quam turpi amp; ininfto oEfequio fc cdis iniuft aut panicdij fof-urn hcere. Ita hodi cogitate debebant^qui fidem in Chriuai pramp;/tentur,honii A rapinas, raptus matronarum amp; virginum, incendia, amp; alia,qu niilitiam mercenari^'nbsp;comitantur, non tam facil excufari ad Dei tribunal, qum committuntur.nbsp;ergo iftorum omnium vfus fit, vt ex mundo impioamp;malofeparcmur, relira Qfnbsp;ciuitate, comungamur Ecclefi j-r- C H RI S TI, vtfub hoc capite noftronbsp;hntla, cbaritare non fucata,feruiamus : cui deberr benGdiio, honor, cio amp; P'nbsp;ttftasinternum.

' i

HO MI LI A III.

Jerufalsm, lerufalem qUA tri^cidas ProphefoSi lapidas eoSi qui ad te miifunt^quoties volui congregof.^nbsp;liberos tuos y quemamodum congregat gaina pullosnbsp;[uh noluifi ? Ecce relinquitur vob domusnbsp;ra defirta. Dico enim vobis nequaquam me videbinbsp;ab hoc temporenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum dicatisy Benedidus qui vend

nomine E)omini,

On poterat dei eilivs,

Si Sctutornolici:,! ES us CZ/Z^ZrA^aliquid contra PharifOs, adeo^; contratotam Iudoruragentem,graiiiuS'*^^^fiiinbsp;^.dicere,qum qud nuper dixit,illos implere incnfiiram

I qui Prophctas vcteres trucidrint, amp; ad le mifibs gratis lapidauerint, cm ipfum perfequantur, de quoiJIiomnfS' jj-jxnbsp;fint: amp;fimulmjnatuseft,fore,vtfiiperipfosveniat,amp;ex ipforum manibusnbsp;turomnisfanguisferuorumDei,qui cfFufuseftfuperterrain temporeAbcb nbsp;nguinem Zachari Prophets, quem poft reditura ex Babylone patres ionbsp;impie occideriut.nbsp;nbsp;nbsp;Nam primo,quia Abcli meminir,qucm frater Cainiiscrue-, jjj.

ricidio taucidauit, huius illos locios atq; cities eflc docet, qucm ex Malo iHo bolofuifle, Joannespoftea dixit. Deinde quia vnius modo hominis csdesK^nbsp;modi eft, quod non aliter, qum horaicid fanguinc, poteftexpiari, qusoblt -faiutis cflpoteftij, quibus omnium corum fanguinem imputt Deus, quianbsp;rum origine per annos ter mille amp; quadringentospropietateveraabiwpfpnbsp;fiintinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iraq; non dubium eft,quin Chriftus multis vifusfitimmodeftius

quorum fumma erat in populo Dei authoritas, turn propter lerofolymani gt; caput erat, amp; in qua ipfidominabantur.* turn propter funtionem,qiiatn vt eO'nbsp;Sc dolrin Antiftites fuftinebant. Itaq;pergit,amp;inprfcntiprimmnbsp;pit quod tarn confidentes amp; Jcuros faciebat, vt omnes admonitiones amp; minasnbsp;nerent: Deinde pnasminatur, quas Deo daturi fint,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiiif f'quot;

lero/ilymt^.. ductttm te~nbsp;fmat,9

F fat, 1 48 .

Quoadprimm veteridignitatefiiperbiebatleroJblyma, De haccf* Deus per Dauidempranunciauii; Dominus elegir Zioncm, amp;expetiuit ea^^.^jnbsp;dem dicens : Hc mea eftrequiesfempiterna , hchabirabojquoniamexp^^fj^jciif'nbsp;Itcm,NotusinIehudaDcus, magnum nomeneiusinIfiaele. InSaleracftt^nbsp;Iui eius, amp; manfio eius in Zione. Et rur fus raagnus lehoua amp;laudabinbsp;ciuitate Dei noftri, in nionte fno fiio. Deus ftabiliet earn vfq; innbsp;hie Deus,Deus nofter eftin feculum. Ipfe diriger nos vJq; ad mortem.nbsp;alia huiusgeneris preconia non fblis lerofolymitanisanimos facicbant, fed.nbsp;mn.cs fiducia magna implebant, vt in effreni Jcclerum licentia fpem perpetuf^nbsp;tatis conciperent fi|uti apud leremiam eft vidcre,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gi'

-ocr page 81-

A P o S T o L. HOM. Xin.

QwproptervixcredibileYidebatur,Deum htec vnquam paflurum fmf in ea fieri, vbiifti facris prerant, quos Chr.iftus huculq; tam duriterrraauerat. Itaq;nbsp;in gencrc illis amp; vrbi minatus erat, nuncdiligentiuscxplicat, confirmt. Etnbsp;ji'-inaninduciaautpotius perfuafionefeipfos dccipere pergant , oftendit, Deum dcnbsp;orolynialongaliter fentire, quamipfifibi perfuaferint. Dicit enim lerufalem,nbsp;'fufalenijqu trucidas Prophetas, amp; lapidas eos, qui ad temiisifiint, amp;c. Suntnbsp;^tetiie diligentius hc obfcruanda, quod non femel ifta dixit Dominus. Eademnbsp;^''^fiinili cum grauitaieantea quoq; pconuntiauitapudLucam , cum quidam ilium .nbsp;''bHerodecauerct, admonerent : Qmbus refpondct ijfdem propc verbis, docensi*Mnbsp;^''qnicquam periculi fibi atyranno illo in Galia imminerc , co quod lerofolyma

'^phetarmn cdibus amp; fanguineita aueuerit, vt Piophetam alibi quinillic mori, pofsibile fit. Et ibidem hc etiaminfert, qusc in prfenti repetit, quan-inter icribas, amp; in ipfo templo verba facit,nbsp;nbsp;quidem admodum pathctic, quafi di-

*-^quot;et; Es quidem tu lerufalem, quam Deus iam multis feculis in delirijs habuit,. vt fut 'ltusfedtmibi conftitueret, amp; quam tot fanfti amp; egregij cultores Dei expetiucruntanbsp;^'lt;1 non refpondes profefsioni tu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diceris fanta,iuftitifdes, item fchola pi-

^nti, amp; idcirco Prophetaruin nutrix, amp; afylum effe debebas, Sed trucidas Pfo, plictas, amp; ad temiffos Dei feruos lapidas, deniqjapudtecrudelis carnificiqa amp; lapic-quot;aexercerur, nec vfpiam alibi crudelius tratantur,qui pe,Qreigiofeferuiupt; Pofius^^^nbsp;f'go tibi conucnit, quod Ifaias olim dixit, Q^modo fah fthneretrix ciuitas ft delisnbsp;iiiqnaiuftitiahabitabat,nuncautembomicid. Q^oditemdreinias t.fpcjuncain ' 'nbsp;btronuaiyocat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Admonet locus bic, quam parum tribui debeat locorum fanditati, vetert di

gnitati, quaaliquiolimclarucrunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jo/ !nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. iirtbuenJu

EtenimfolctDeus fa-pcccrtos locosfibi deligere,; non quod ipfi illis opus fit, led nobis, quibus fine illis ncq; cultus externus, neq; dorin^aut prcces publics,nbsp;pofHint confiftere. Interim neq; Deus neq; eins gratiavlli certoloco alligata-cH fi-'nbsp;Mtiexcmplisgrauibus docemur. Tabernaculum anteSamuelis tempora in .^lofu- 'J.*, i.i Jnbsp;JlTekimus. Sed cum locum ilium Probanarent filij Heli, non Tabernayjuni.mo-,nbsp;dindetranftulit Deus,fed occifis facerdoribus arcam foederis in Philiftorumma-!Us venire , amp; in idokum Dagonis inferri palfus eft. Idcirco in Pfalmis canitur Pil. ft,nbsp;Audiuit Deus, amp; iratus eft, auerfatus eft vehementer Ifralem. Et, deferuit ta-,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ternaculuraSilo,Tabernaculum quo. habitabat inter homines., nbsp;nbsp;Im capiendumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.-inbsp;nbsp;nbsp;?

tradidit robur fuum , decus fuum in ma.num hoftis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ncc raeliorfuXerofply^

m conditio,cumijfderamoribusillicvivcrctur. Tuneenim per lere^iani atrio domus Domini ftantem, illis dicere iuflerat Dotpinus : Si non audieritis me, vt nbsp;ambulctis inlcge mea, quam vobis propofui, vtaudiatisverba feruorum meorum, 'nbsp;^ophetarum,quosego mittoadvos , Eciam dem iftam fimilem Silo , amp; .vrbera^^^^nbsp;une obijciam contumeliomnibusgentibusterr. Etanteillum Miheasdixe-j'^**'nbsp;at : Propter vos Zion vt ager arabitur, amp; lerufalem aceruus erit, amp; mons dppu^nbsp;'n cxcelfa fylu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Debent hc diligenter obferuau, ne ab illis nos fedui.patiamur

Et ante ilium Miheas dixeq'*^**^^'*

quihodienon minorem dignitatem Romansefeditrinuunt, .quam olipi ludarilerofoly-j 'n,amp;tcmplofuo,tribuerunt. Sedquiafuperftitiofam hanc perfuafionem non fc4nbsp;'^dconfutauimus, nolumus nunchuiediutiusinfiftere. ,, Sufficiatnuncmoruii^,nbsp;cultumDci, Stfalutemborainum, neq; loco alicuicerto, neci; aliquorum fucefsio-ni aftrilam eft'e, locos item non monumentisferuoruropoi, fed dolrina: purita-religionevera Sf pietatehanc colentium commendari.

Ctcrumvtmagiseosconuincat,opponitipfbrum contumaex fuam bomta-

^^nij.qua cumilla riqquicquam quafi lulatus fit, amp; ifta collatione feelus

niplifeatQuotie volui ( inquit ) congregate liberos tuos quemad-.^X-ze, modumnbsp;ri:.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

.1 .

-ocr page 82-

70

KxbJ,

JU

^mtt, I,

Iff,

DIEI STEPHANI MARTYRIS

modum gallina congrcgat pullos fuos fub alas ? amp; noluiis. Senfus verborum eil St egoin vertrafalurecuranda negli^entior iflem, pofles o lerufalem, aliquameit-cnfationem fFerre, 8^ vel ignoTantiam j'vel j qux hominibus fer comroiinistft)nbsp;ftulrittain propriorum placitorum prtexcre. Sed cm ego nunquaw defuerimnbsp;offio^ neq; nunc demum irfcipiam ,-fed iam olim cpcrim vos congregate, id eft, 0nbsp;inftar aliaruin gentium vagarcmini , ad me rccipcre , vos autem mihi feinper re-ftiteritis non habens -, quo vos excufetis. Ad expofitionem loci huius faciuntjnbsp;qu habentur apud Mofem : Mea quidem eft omnis terra , fed vos eiitis mihinbsp;peculium prae omnibus populis J vt fitis mihi regnum facerdotale , amp; gens fani.

Et qu in Prophetis habentur: Duntaxatvos agnoui'ex omnibus cognati; 'onibus terr. Item qu Ezechiel prolixe commmort de amore Dci, quo/ib*nbsp;ludeorum gentem , perditam plane amp; fdifsim corruptam ex gratuita mifericor-dia dtlponlauerit, Nec temer dicit, QJZOTIES VOL VI congregate'nbsp;beros, tuos amp;c. 'Nam omnis feriptura plena eft teftimoniorum grati amp; b''nbsp;nitatis Dei , qua hanc gentem hic complexus eft. Vt cnim initi Abrahauquot;nbsp;ex Chalda cuocauit ; deinde pofteris iam mutiplicatis Mofem , amp; per hune ft'nbsp;gem , amp; cultus extern! exercitia , ddit : ita nullum poftea feculum fuit,nbsp;prophet'illis defucrint, qui illos in officio contincrent.

^hum4^^^ne- OiH ^utem ill ldais cxemplum commune Deus proponere voluit fus boni' w,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tatisjqua genus humtfnum'compled:itur,fimilehocomnesfibiapplicaredebent

qu omnium noftrum conditio fit difcamus,quoditemDei in nobis tuendisC uandis ftildHim,quctiam plerorumq; contmacia,quid eamereatur, amp;quodeoruinbsp;officium fit,qui ferio falutis ftudio tenentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...

' ^*nMniita PuHs gallinarum homines conferuntUr. At pullis nihil infirmius amp; n useft. Nam licet mox ex ouisexclufidifcurrunt,cibumautefcamquritent, matynbsp;tarnenCuraipfis qum maximopus eft, fine qua adolefcere non polTunt, nifi fnb a 'nbsp;illiuscoalelcantperpetu amp; fueantur, Adhc miluos fibi mfeftos fentiunt, tj'tonbsp;ex alto imminentes non facile eifugere , mult minus autem eorundem viribus re/ift^^^nbsp;poflunt, Eadem planeefthominum conditio. Vires in nobis omnin nullat*^nbsp;quibus vel adolcfcamus, vel vitalimenta nobis paremus, velnosipfos tueatnur gt;nbsp;a.e*r. neadeogitandumquidemidoneifuraus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, j

*y3tZw,pi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et nifi nos Deusfubvmbra alarum fuarum foueat j perijmus, nec poten

Diaboli infideas effugere, qui rapacifsimi miluij inftar indefinenter nos petit vel po' vt Petrus Apoftolus ait) veleo ru^iens oberrat, qurcns quem deuoret. j. Pet,

t}ti in ntiit ferimnAtefi-

tt

Tfal. ISA. /4IV.1.

At non minus elucet hic Dei in nobis feruandis amp; cducandis ftudium amp; qumgalKnerga pullos fuos, Hcfiio natural! calorc pullosfuos fouet, Q'.fjnbsp;bocillisprftat ,quodnemo aliufprftarcporerat : Ita D E V S fua bonitatc otnbsp;nos tuetur, amp;Spiritufiionobisconfert, qunullisalijs viribusnulla aliorum ynbsp;induftria cohferri poterant. Idlt;n nos alit verbo fuo, quod nobis teneris adnunbsp;rnfirmis laftis loco, adultioribusibliduscibus, gris ver prlns aduerfus omo^nbsp;bos medicina eft, Vt item gallina pullos glocitanti voce,qua illis nihilfauiuself,nbsp;git : ita D E V S nos colligit verbo fuo,quo elci inprimis delelt;antur,amp;quo * pnbsp;Cundius amp;dulcius illis poteft acciderc. Et quod omnem admirationeranbsp;Kna cuni ne roftro .aduco, nec vnguibus rapacibus fit formidabilis ,milaioftamcquot;^.^,nbsp;incredibili audacia opponens , pullos fiios lis contra hune amp; loto corporenbsp;ira Deus, quemfola propitiatio amp;gr?tiaCommendat,amp; ( vt P/ltes ait)facit,nbsp;atu^, feiplum, id eft ,Filim fuum vnigenitum pro nobisiradidit ,'vt huiusnbsp;mortepeccata noftra expiaret, nosq; ex diaboli tyrannide eripcrct, Im 'quoonbsp;admirre, cam hic fit agnus illc, qui oedfijs b origine mundi, nos ex lupi voran ,nbsp;faucibiis, vel potins ex vnguibus, immanifiimi leonis, vindicauit. Deniq; nbsp;lina gcnium fuum defraudat, vt fit, quo pullosfuos alat . ita D filius

-ocr page 83-

CHRISTI H il LIA HT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

voluit, vt nobis prolpiceret, non tam in prfenti qum futuro fe-

^Uqj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contumaces Scingratiplcriq; homines nt, in Ittdis adumbratur , naminun

tojjj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exprobrateis, quodcumip/us bonitate pugnrint,fiue lulatifnt,aeC

P^orinijdeftinataquoqmalitia cam voluerint Et quia illos noluifle dicit, nonoblcur docet, caulara perditionis cxipfisnbsp;* pcrditioexceed o Ifralexraeautem falstua.nbsp;quras quare ab ipfo congregari noluerinc, hanc reddimus , quia alianbsp;'gt;nj5 pEs chariora crant,de qutbus iri parabola de nuptijs dium eft* Alij M^itih, xz,nbsp;prdia, alij nuptias fuas vel voluptateS carnis, Sz alia ftudia fa, Cumini^nbsp;laile i.'^'^po^uerunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et fan hocreipfadcclarrunc, quand Fili.um Del, Sc

Parues, Apoftolos,ali vocantes reiccerunt,amp; quiduis potius,qum cleftia Vndeapparet ftudium huius feculi nos cleftibusauellere,imo odiumnbsp;f^tf ita caufam prcipuam elfe exitij. Vt enim groto Ipem faltis nullam

^^bqui mcdicum manibus repellit, amp; cuius ftomachus crudus pharmaca omnia Winbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fperare de filio ontumaci, qui patris dilciplinam admiteere dedi-

f Eafvuftra fpemregni Dei facias ci, qui totus terrenis immerfus , cleftia

Ycr cum ludis hcimpietas fublata cflt. At quid hodie vulga-inundi ftudijs amp; carnis cupiditatibus prditi , nihil prtcrea curant % 4'^ immanifsimorum caiifaeft. Dumenira ( vt Prophanus Poecanbsp;^*'^^**-voluptas,amp;priuatisfuisdefderijs omnes indulgent,nbsp;in terris rara fit, multipiiceturautcm iniquicasSc extin-multorum, vt fequenti capite dicitur : Intrim foli pro intolerabi-arguunt ex verboDei,amp;nifijefl'ent,non arbitrantur ple-fore, qui pacemamp;gaudia mundiinterturbaret ; Quac caufa eft , quodnbsp;fetro^ igncPuiunt. Inter cos vero , qui Euangelicorunanbsp;^ntnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gloriantur, non dfunt, qui etf dorinam ipfam damnare non pof.

^''ico nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alicniores fiint, quod illam difsidiorum caufm cfldicunc, quo vix

i^stn ab ijjj alienius fing* poterat.

toj 0 Quiveroptimi hahentur, ij Euangelijpreones contemnunt, vt phanati- . magni iudieij homines, vt hi idem dicerc poinf, quod olim in Apoi!nbsp;Prfona Paulus feribebat . Nos ftulti propter Chriftum, vos autemnbsp;At neminem iftud ofFendat. Eft hoc mundi infelicisnbsp;^^*ticcdnftar,negotium hoe omnc ex Deo eTe, non autem humaniscon-Stnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bead autem qui in fide CHRISTI moriuntur* Non

Perent fuam contumaciam impij.

Sit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam iticurabilibus hypoCrtis mnatur, Sc fimul de-

Bcce, rclinquitur vobis domus veftra delrta. Excidium denuntiat, ^pit ad templum referri debet, de quo hic potiimum agi, ex fequentinbsp;autem fubeft, vocabulis TE ST RA amp; TOB IS. Namnbsp;^ftgt;acfidicat j Ego promiferam,metabernaculum 8c domum meam internbsp;veile. At quia vos me non vultis admittere, agj, ncq; ego inter vo^nbsp;teru^ ?*nbsp;nbsp;nbsp;Itaq;domumhanc,vobisrelinquOjVteaecuveftrafruamini. Itaq;do- ,

H; ^.^'^lt;*o5 9uiddecultibusarbitrarijsfentiridebeat,quos fineverbo Dei exfe \u ^uunthomines, Non pro fuisdomibus, neq; pro fuocultu, agnofcitD%-

^P*^^ Prophetas totics dicit : quis ifta requifiuit de manibus , fe addit: Dico vobis nequaquam me videbitis ab hoc tempore,Ylq; dumnbsp;^oedidus qui venir in nomine Domini. Ncgat eis omnem reftitution is fpemnbsp;'Fundus hic durt, perptua quoq; eric calatnitas veftra , qua: vos atteret.

-ocr page 84-

STEPHANI MARTYRIS

Cm ver rnei illius aduentus gloriofi dies illuxefit, hunc quidem vobis ltum app^ turum {perabitis,amp;vt hypcritarimpudentes eftis,tunc-quoq; nomine meogloriabi'*nbsp;amp;inmeoaduentu quafiexltabins . At perpetuus , qui vos cruciabit calainitatunbsp;fenius, vos coget finem huius fcculi optare,vtqui melirem conditinemvobisnbsp;pariturus. Sed multum vos hc quocj; fpes fallet. Videbitis enim me venient^nbsp;inniibibuscoeli,nonquidem vtbenedxumDomini)fedvtiudieem, quem impi^nbsp;crudelitcr transfixiftis in cruce, amp;c qui vifu's vos, fcelcris amp; impietatis conuios,a(lS^^nbsp;piterns infernaliuni pnarum cruciatus damnabo. Dilcainus igitur ex tota Cap'nbsp;huiustradatione omnembeatitatem prsefentis amp;futuri fe'culi in eo confifterc) vt^**nbsp;DeoveroperfideininlESVM CHRTSTVMconiungamur,cineopullosnbsp;temur : bi fine matre non pofTuntvivere, amp; ideo ad huiusglocitantis voeem wcpiT*nbsp;licet aliquando ab ilia difcefTerint. Miluio imminente ad illius alas fc recipiunt,nbsp;fine Chrifto feiamus falutcm nullam fle. Huie ergo cohnfi, abeius vocenbsp;mus. Stultiamp;iferqmin miluijsprfidium Sperant, amp; qurunt. FaciebaS j,^nbsp;olim Acha2, cm Syris amp; Ifi-alitis bello graui petertur* Nam fpt^to Dei aUquot;'nbsp;quod hic fponr ofFcfebat, ad Tiglatpbulazarem conuerfus, Afsyriorum opfnii''l^^j,nbsp;rauit j qipfi c pofterisinfidiofa fuit. Ad cundemlapidem ofFenderuncpoft^nbsp;Ezeebia ludt ,fcedere cum Aegyptijs faio, quo fimiliter falfi funt.nbsp;nbsp;nbsp;Idem

quando Babylonico bello imminente,Idumorum,Ammonitarum, Moabit^f^j.^ Tyriorura,amp;Sidoniorum,focietatem , fibi neceflariam putarunt, quipfsnbsp;excidium peperit. His exemple admoniti infidiofam amp;cxitialcm feiamus eflenbsp;amicitias,qui badenusinperfequenda Ecclefia miluiosamp;lupos egerunt,nbsp;vno lESV CHRISTOfpeomnicollocata,adhuncvnumconfugiac**^

amp; huic dicamus, Afylum meum, amp; arx mea tu es, fub vmbra otnni-potentis commorabor Huic debetur benedidio, ho nor,gloriaamp; poteftasin ternum

Amen*

PRECATIO DIEI ST;

PH A Ml, QVI PR IM VS

CHRISTO RESVSCITATO. ET EXAL

TA T O , S A N G V I N E M F V D I T Matth. 23.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

'OmINE lESr CHRISTEj ft Et ore ingratitudinem fopdi ludaici tijperaant fUA beneei 'nbsp;Eltiniisfios tuos doElorei de^lorafli i Or^mtu te, fleEie mentesnbsp;Ad ver Am grAtifudtnem gt; vt ntAgnitudinem iui Amor ergAnbsp;fjM humAnum AgnofcAmm, amp; )ua beneficia Uti ampbeElamur. a *nbsp;delifiimAfiAina matrix'. Tu edit a voce prima promiion'ex



֑falutariJmie,E^kfiamtibifubindegenuifii.i Tu credentes amp; adharentestis^i mtfiioni tudpennis tegis, tua intercefiione, Aduerfiui iram Dei.^ qua eci ignnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.fi

moes, nbsp;nbsp;tuofialutart calore (fiflatu eos foues, effufio ia eos Spiritu tuo t lt;^i ed Jubfi*^

fiiamma.^emanansextuoamp; AternituipatYpeElore, quiincubando frigui nefir^ tmendat cE!quot; ttbi infirtos ad nouAm vit am viuicat, tu ingenti cum zelo prAliatdnbsp;nbsp;nbsp;

m/er pullis, pro tuo imbecilt grege aduerus vuUures amp; Gy peet os, diabolos, tyn^^ omnes hofiestuos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tu igiturfierua nos inter tuospullos yui tuara vocem vacantet^^ij^t

admirabdi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agnofeant, eyuifiub tuas alasfiefe abdant yamp;ex tuopeElort

fonfiolationem in vHs doloribut cordis amp; defienfionem contra omnes hofies tues,

-ocr page 85-

lOHANN. EVANGELISTAE H5TORIA.

odulcis kojpes animarum domos noflras reltnquas dertas, non definas tua prafentia ^^habitatiofie nos implereiuflitiadrvitatua., (flprafta nobis verum animi robur, vtnbsp;f^fifiionem tua veritatis omnib fh rebus human is anteferamus -,ficut fanilus fenex, paternbsp;'^P^ifla in loco facro inter media facrificia fuo fanguine tanquam preciofa viclima teflatutnbsp;CMefiiam mijfium ab at er no Patre tuo. Libera nos defangut nibus Deus Seruatornbsp;p^^^gt;neinuoluamurtragicpaenis,quibusopprimuntur hoflestui., qui fie contamindruntnbsp;^^'tifiing^ifjg tuorum teflsum, Tt etiam heroicus tuus martjr, (flfidus Ecclefia tuanbsp;^^^or^tu,Stephanus.,cmtneuminijeerentur crimina qua in hac vita funtatroctflima,nbsp;templo Dei (fl politia bellum ger er et,tarnen y er am Conflantiam prafittit rnagnTnbsp;t^rra doLlrina expofuit(fl inter fupplicia clos apertos vidit, (fltenbsp;^flder, cui etiam moriens animamJuam c ommen dauit, conflexit: It a iuuato nos, nenbsp;i*^**^*'^'^^'* mundiformidemus, (fl tu fecundumpremiionem tuamfis nobifeum in trittnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aperi nobis cabs, oflende nobis tuam viuificam fadem tua falutari prafentia,

noftramat corda, (fl oflende nobis, quod at er num tuum patrem placafti, animos ofiras emigrantes ex corpore ufeipe in manum tuam omnipotentem. Da,vt mlliietnbsp;^lgt;dormiamus(flquiefcamus,donecrefufcitatogenere humano,Eccleflam,adconue-tudinem tui viflbtlem ,furfum vbt ttsflas , ad dexter am tui Pair is,nbsp;vigilans pro tuo grege, transfras.

M Li.

tgt;IE lOANNlS EVANGE.

tiST

EVANGLiVM IOAN-NIS XXI. CAP.

POSTOLKS T SKANGELIST^ ZebedAt -filifu 'ex Salome, frater lacobi maioris, fuit, quam lotnbsp;Jphi ex priori 'vxore filiamfuijTe 'Veteres tradiderunt. Habita-uit Bethftiday quod GalilA oppidum efl, ad lac urn 'Tiberiadis^nbsp;i^^fbo reipifcatoria vacantem, (fl retianbsp;tv flrtientem,ad Apoflolatum vocauitcbriflits Matth.410. Marc.nbsp;r.^.Luc.s.if.cap. Abeo tempore ChriflusDominUihuncoan-nemflbi familiar flimum habuit, adeovt dileSius Tiifcipttluanbsp;Val^o diceretur^ficut ipfi defl teflititr ij.eflpy cap. Necpaucanbsp;^''^tl'gana extant/auoris Chrifli ergahunc argumenta y cm ilium rebusgrauifltmis te-lt;ilt;lhibuertt I ZtpotemiraculorefuflitatAlairiflliaMarei 5. transfigurationiin montenbsp;'*^igt;r. Matthj'^. Et agonifuo extreme ad montem oliueti Matih.26.Marc. 14.Luc.22.cap.

HinefaHum efly vt etiam ipfl Domtnum amp; pracepiorem fuum amore vehementif-'^P^ofequeretur, quern non minus perflicu argismentis tettatus efl. 'T^am in vltima 'Domini recubuit, vt ipfemet in hocnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. cap. ieflatur (fl cm Ulo capto

htc mox nouis animi viribus eoUePlis, ilium fecutus efl in atrium Ponti-ia^sn fuo nomine,cap.yg.Jcribityne^ ab eo tempore ilium ampli-quot;^ifob*i ex difcipulorumgrege afliterit Chrifl6^in cruce morienti. Cuius ih smotisamplifltmapramiaaccepit Domino. Ipfi enim chriflus iam moriturus *nbsp;f^ommendauityVirginernvt Auguflinus aii^Ttrginitquo nomine D.Cjprianusnbsp;il6aria cubicularium Vocauiti

Adhxc vidit eodem tempore in chrifii latere aperirifontem iliumfalut if er um,quern Machariam promi [erat Deus, qui credentium peccata, amp; menfiruam immundiciem, idnbsp;nob (fl hereditriam natura corruptionem,abluit,Cmveropofiafcenfi-^*^^ominicumreliquis Apofiolis Spirit urn CanSlum accepijfet^ Hicquopjjinillovirtute^nbsp;^^ri Operatus efl.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Per

-ocr page 86-

74

IOHANNIS EVANGELISTAE HISTORA

Per ibtm etenim nbsp;nbsp;Petrum pr/mtim miraculum edit urn e in duudc,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

templt ectotft dcponebittur : Et hune cjuo^ leaanis f 'acundUy at^^ imferterritA iihertaitotiHieroJbljmorumSeuatuiadmirationtfuit. i^Et q^unntAfide atc^ hlilnbsp;ab eotempore ferrexit chrii caum agere,ex eepatet,^udjolni dignss vm enbsp;^uicum Petro Enlefiam SamaritaaAm,lt;af Philiffm Chnum primoprAdicauit, tfijlnbsp;Vhi nouisgnis cUruit^^per illiui mintfierium Spiritum fanbium credentibm Samel'nbsp;Chriui contttltt : Simonem verb Magum ex Syria expulit. Al.ycAp.Sgt;

'Tandem in Aamduce SpirituprofeEui,Cjumplurimas illic Ecclefioi collegia iempre diuttimo prafutt. C onflat entm ilium ont nib w Apooliifuperuixie-.nbsp;4)on potcrat^quin multa aduerfifimul vider et at^ pater et ur. Vidit ergofra Gentit i 1^^nbsp;cabile odiuntu rabientpoti(eii,qua Chrifli doCirinarnpereiyuebantur. KiditlTeroftitlnbsp;exeitatam contra Chrifiianosperecutionem, quaplero^Apoolorum^e inter hosnbsp;dr Paulumcut Deo dante eodie^quo iprum memoria celebratur^audiemuiullulit-fnbsp;horrendum vrbit lerofilyma excidium, dflucluoptm ludaicA Eeipub. diipattonemp'*^nbsp;nitis al.quA ipfiproculdubio morte actrbiora erant.

. f DP Tandem cum Domitiaausjhomo cruddisdr impiusiuinitatd ajfedatorirptjitnbsp;ttidica acerrimue hois alteram contra Chrti cult er esperfecutienem inituiet,nbsp;quoy^ ex Aa Romampertralui,d) ibidem anteportam Latinam in oleum feruensnbsp;e cuti Tertulliantu vetutimus iriptor,teflatur.Ctim aut em nthilexeonbsp;tur^n Pathmum, AEgei maris infulam^irelegatus e^vbi librum defatis Ecclea,qt^'^ Cnbsp;calypm vocantgt;ex Chrii reuelatione concript, ^aodveteris Ecclea iudictuMnbsp;hbrofuerit^apud Euebiiim lib.},cap.2 S-amp;SO- (ybi Papiat ment io, qui cum Poarp^Jnbsp;dicipulus loannis)Lib.4 tap.\S. Ub.i.cap.8AXtat.Sunt,quicredant^eo tempore epiol^ jnbsp;ab tlloriptas ee,vt inde eos confirmaret^qucts viua voce docere nonpoter at,

(Sum aut em D omit iano fuis occiollius aTa propter crudelitatem intolertbilti^, fcinderentur, loannes quof^ ex Pathmo ab exilio reuocatus Ephefum, fub Nerua, red^^'nbsp;tune rogantibiss tUunt Aa Eptfcopis, Euangelium lefu Chrii^ concript.nbsp;illos,vthococif loannepofiularent,Cerinthi(Hebionisharetica dedeimyttfLnbsp;ditiones,qut iefum ex lofephtfemine natum,(poflea,cum loanne bapti'^returfhitTnbsp;in tUum defcendife, docebant,vn cum multis als,quibud at erna Filij Dei diuinitas.^nbsp;ra faint isfun dament a,conuellebanturdSefit ergo loannes yanciis piorumfratrurnbsp;tubus,dr tblimiori voltu ipfos quoy^ coelospenetrans, luculento dr diferto generenbsp;ea expofuit, qua ad aerandam lef is Chrttfaluatoris nori diuinitatem faciant.nbsp;nomine ilium Chrius Eilt um tonitrui dixit, nimtrum ob altiuolantis dorina graud^nbsp;qua hominum mentespercellutt,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed ( slia quadam fua hioria Euangeiics iif^ f

ruit,qua tribus prioribus Euangelifiis omia ei vide bat, nbsp;nbsp;nbsp;Nam vt ab at ernt

diuinitate orditur : Ita ea epsoy^commmort, qua,priusquam loannes Baptia m rem conqceretur., ab illofaTla funt^ quorum mentionem aut nuliam, autper quam obtt^*^nbsp;altqut faeiunt^ Et ordine quidem tommodiimo progreditur.

Primo enimmmatim proponit ea,qua C hr i um verum amp; at er num Dei t/ i,Maf'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;promijfum humanigener Redemptorem, ee demonrant. Deinde, vt

tsnrifti, nbsp;nbsp;nbsp;aliquot difcipulu Meia officiofungteoepertt,docet, Partitur aut em- narrationem f .

fecundum profeiiones^quibtts Hyerofolymam afeendit chridus ,e, quid tnvfft^^p * iarum wemorabile ab.illo faElum fit , narrat. Et cuti miracula deligit (cb^nbsp;ra , qua grauiimarum diutationum occafionem prabuerunt ; ita indiutationibi^nbsp;fCiJetuliumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chrii deribendisplurimiim immoralur.,vt ex is dtfeamt/s.quis nobii

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; time^rf,f)t.ptseedebeat,quaillefecit,drpause, Poquam vero opus hoc

abfoluit loannes -, paulo pbsi anno atatis nanagemo nono vt pleriqu tradunt ) in iDomin9.:'obd9rmiutte iuxta Epheum fepultus e. Puit isnbsp;^raiani imper, quartttSi Chrioautem natosentemxsfecundisstpogloti .,

-ocr page 87-

IOHANNIS EVANGELISTAE HISTORI

f f^iontmChrtfiiexmorte^amp;etusdem acen^onem id caloi^ fexagetnw cliauut: (f/rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reritm v^u edoius Ioaesfile bat,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nam Ecclefiu cum ^rimis net

eognitu^ amp; quihm ibla minime car ere poet.

boannepaulofuuidicendafuerant^vt ex / primo Deibonitat tnhominem-tob/curoloconatum^ finultobuifti fieculilendore ininbsp;Itberaliter tffundere dignatue e, eimdem mtnierio etiamnbsp;^*^infiituenda Ecclea fiuavtitur, Et entm roganttbtu Aa Epificop { Vt fiupranbsp;ccitliharefiesvexabant,librumfiuumhifloridt Enangelica de Chrtonbsp;^(cl r ' tarnen extenditur diuina proutdentia coniium, ciut cripto hocnbsp;tjffi' ^daerus omnia impiorum e fanaticorum de Chrio commenta inruerenbsp;nos anthoritaf, (chriflumvere diltgimus^ attentenbsp;exfiiritwfianPiifiuggeioneileitts ipfiius dtficipulus, e torum omniumnbsp;fittnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tradtdit^ad(olum hunc ^nem^ quem ipfemet h verbis monraticens

firtpta funt^ vt credatis,quod leui e Chriui ille FtUtsa Dei^ e vt cre-'lt;Jitam habeatisper nomen eius,

HOMILIA VNICA.

|) ^ccm hocdixilTetjdidc ei: Scqueie me, Conuerfus autem videt ilJum difcipulum , quem diJigebat lefus, iequentem,nbsp;recubuerat in cna fuper petuseius, amp; dixerat: Domine,nbsp;[* ? eft ille qui cradic te Hunc ergo cum vidiflcc Petrus, dicitnbsp;Domine,hic autem quid ? Dicit ei lefs: Si eum velim ma-donee veniam, quid ad te? Tumefequere. Exijt ergo 1er-jjj ^fte inter fatres, quod difcipulus ille non moreretur. At nonnbsp;^^cilelus, quod nonmoriturus eilet: fed, fi eum velim malt;nbsp;veniam quid ad te.^ Hiceft difcipulus ille qui teftaturnbsp;quod verum eft teftimonium eins,nbsp;^^nirn amp; alia multaqu fecit leliis, qufi feribantur gillatim,nbsp;ipfum opinorcapturumeos,qui feriberentur,

VONIAM HOMINVM SALVS IN EO C O N* fiftit, vt lefiim Chrirtum vnicum falutis amp; vit authorcm vera fidc ap# .nbsp;prhendant,omntsq; vitfuaiones vit fu aioncs fecundutnnbsp;verbi Dei regulam componant, omnino vci bi adminiftris 8c dolori-busopus e(t, qui illudprdicent,amp; non modo falutis rationcm vcrnbsp;. atq;bmp!icifcr rradanr, verm etiam gniores vrgeant, 8ceos, quiabnbsp;reducant. IdeoChriftus Apoftolos Scboium fuccefToresdc-contcntus, quE ante mortemnbsp;^^^^^''at,eadem poft refurredionem diligentius 8c clarius repetit. Et quianbsp;^^f^g^rionem adignitate8cfundioneiftaexciderat, ita eumreftituir,nbsp;proponat. Primo eniin innbsp;fverb fui amoreteneatur ita nimiruftidocens, neminem adnbsp;j';5rj p^^^loncuiTi elfe, qui non iplum ex animo diligat. Deinde oues fas iHum pa-omnia comprhen-^quot;lt;:ciefi]egitimam curam atq; conferuationcm facunt. Poftremo, quiS exnbsp;f^**^**quot;^ 8cmortemignominiofam. Atqunbsp;omnium illorumnbsp;fuit,veteram Pfophctarum, 8c reliquorum quoq;nbsp;^^Minbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teftantur. Sequitur modo prlns locus, qui aiioncra hanc

^11111 Petro abfoluit, 8c hbri huius conclufionera contincr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Primus

G ij

-ocr page 88-

DIEI IOHAN. EVjtNGEL.

tttrM ehrt- Primus autem bic prodit Chriftus, qui, cm de his omnibus Petrum monuilfcfj eundem prceptoinftruit, breui quidem , fed quod vnum ad omnia fufficcrepoterat.nbsp;Ait enim : Sequere me* Id veronon de corporis motuvelinceduinttHigidebet, fedJtnbsp;exempli in Clinfto propofiti imitatione, Debet autem tarn de palioris officio exponbnbsp;cui ilium deftinaueratDominus,qum de morte,quam pro cius nomine erat fubiturus.nbsp;Continet ergo brcuchocdium generalem do:rinam, quam omnesEccIeliariim tni*nbsp;niftri fiuc paltorcs obferuare debent.Primo quoad munus fuum,in Qiriftum refpiciantnbsp;amp;i, huius cxemplum fibi proponant iraitandum.In eo autem videbunt amorem gregisfuinbsp;ardentilsimum,quiipfjm mouit,vt poft infinites labores, atq; pericula,aniniani quoqinbsp;fnam pro ouibus dederit. Fidem vero in adminiftranda functione hac omnibus niinic-jisabloluram inuenient,quaPatris voluntati itafeaccommodauit,vt vercdicerc poflet.'nbsp;Dorina mea non eft me3,fcd eius,qui mifit mc.Studio autem falutis publica; ita flaggt;^*nbsp;jjitjVt nihil vnquam omilcrit eorum,qu illam promouerc amp; tueri poterant.-adeo vtumnbsp;moriturus teftari poftet,fc neminem ex ijs,quosipfi Pater dederit,amifi{fe,prjrcrfiliui'nbsp;illum pcrditionis,quem propria malitia,amp; deuotus ad impietatem animus,in pcrditionisnbsp;prcipitium abripuit. Accefsit his obedientia, cui ita ftuduit, vt necrucis quidcin inlii;nbsp;mia amp; acerbifsimi mortis dolores ipfum abftcrrerepotucrint, quominuspatreiilnbsp;mandatum munus exequeretur. In hoc igitur exemplum miniftri omnes intend fint, nbsp;fimiliamore gregein fibi 4 Domino comraiftum prolcquantur, nemercenarijpoti'^nbsp;3uam fidi paftores fint. Et quia Chrifti nomine legationem obeunt,nihil dicant auttiquot;-antinE,ccIefia,qu4m quod ab illo in mandatisacceperunt, Neq^ gregem modo totu**nbsp;publice curent,led lingulas ones tueri atq; leruare ftudcant,ne aliqua per iploriimnbsp;riamfiue negligentiam pereat. Adha;c,quam Chrifto debent, obedientiam ita prlh^nbsp;-Vt nulla Iab,orum amp; periculorum difficultate,nulla hominum aurhoritate,nullis coni^'nbsp;nationibusjfefe ab officio auocaripatiantur,fed femperin ipforuin aunbusatq;anin''^nbsp;fonetillud Apoftolicum; Oportet Deo magis obedirequam hominibus. Inprini*nbsp;verojfi qu crux neceftario ferenda eft,Chriftum intueantur,quiamp;grauiora tulit,^^^nbsp;bis vibtoriam pperit,qu omnibus pro eius nomine periclitantibus vires amp;aniniasnbsp;peditare lolet.Ita Ghriftum fequentur Ecclefi paftores,amp;tandem regni amp;gaudijaf'5^nbsp;ni cum illo cohredes fient. Qimd verb illis diciturjioc ad fe quoq; omnes pij.nbsp;rantjvtfinguli fuam vocationem ad Chrifti excmplum fumma fide amp; diligentianbsp;tur, crucem verb amp; omnis generis aduerla padenterferanr,perq; fidem innbsp;vincant ea, qu carni intolerabilia efte videntur. Et hc ilia communis regubnbsp;vniuerfis fui nominis profeftbribus Chriftus prlcribit : Si quis vult poft me vcilircjnbsp;negetlcmetipfum,amp; tollat crucem fuam,amp;(equatur me. Matth./lt;#*

f*tnu turiafi-Mu uimit ex~

Sed Petrum videamuSjVt eius animum ifta affecerint. Conuerfus vid.t .. lum illum,quem pralijs lefus diligebatjfequentem: miratur ergo quid de ilio futuinbsp;fit, amp; quia eum Domino peculiari amorefouerifciebatjful'picabaturfortafsi*nbsp;fi)rtem,quad hocfcculum,feliciorern fore. Itaq; interrogat:Domine, hiC autemnbsp;fcilicetpatietur,aut feret ? Quo loco Petrus iam fuo loco reftitutus,amp;germanusEm^i^^nbsp;difcipulusjcuriofitatis fuperuacanea; fimul amp; noxi cxemplum prbet,qua; carninbsp;agnata vel naturalis eft : amp; qua fit, vt in aliorum mores atq; fortunam magis,nbsp;nosipfosjintenti fimus. Parit ea deinde pefsimos amp; nocentifsimosfrinftus,nbsp;rum noftram vocationem negligimus, aliorum fortunam atq; fucceftusaemiilamui'nbsp;uidia ringimur, neq; illos modb,fed ipfum quoq; Deum,accufamus, quafi inique*nbsp;cio bona fua inter homines diftribuat. Deniq; negleblis ijs, qua; ad nos fpefant, jjnbsp;rum vocationem irruinfus,amp; alina ngocia fulcipimus trabtanda. Fiuntifta nonbsp;vulgb. Priuati enim homines relidis fins negotijs de Ecclefi minifterio amp; repuu-fputant,amp; quafi ipfi omni officio probe defunfti finc,doores fimul amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjji

ferwant,amp; in ill is omnia malitiosc calumniantur. Multi etiam de futuris potius prfentibus foliciti,ia ilia inquirunt,amp; tarn fua qum aliorum fata refcirecupiunt,nbsp;cul interea abieblis prceptisDei,fecundum qu vitamamp;adiones fuas omnes innbsp;debebant. Neq; in his pedem fiftit hoc curlofitatis malum, fed longius progreftum i' 'nbsp;deiamp;religionis caulam fese extendit,amp;occultiora quoq;Dei myfteria fcrutari audet-' ?nbsp;*db hoc iudicioru fiio ration cxigit,qurens : Cur hos elegorit,illos verb reprob^^^j.

7

-ocr page 89-

HOMILIA VNC.

'-uriftos perEuangeVmm vocet ad pnitcntiam,aUos in ignorantie tencbris amp; pecca-i 'spcrpctuovolutarefinat ? Curillos quidcm efficaci Spiritus viftUte fubito tnutet,nbsp;aosautcmcontumacioresamp;: prefraiores rcddat? Cur in extreme demum vite artunbsp;fulo ad fe conuerfos mox in gratiam recipiat,amp; ijs pares faciatjqui vitam omnem in vir-tutisftudiocontriuerunt ?iCur alios perpetuisaFfliionbusexcrceatjalijs interca otio 8cnbsp;piccabundantibus ? Hc amp;multaaliahuius generis qurunt hodiecuriofi homincs,8nbsp;a'ultiquftiooibuseiufoiodiitaoccupantur, vt omnem de vera Religionecogitatio-nem deponant, amp; tune demum fe quoq; Euangelio credituros dicant, n vel omnes populos fimul,vcl faltem magnates amp; potentiores conuerfos viderint. Qui dum alios otio-sctxpedantjproprifalutisiauramfaciunt. Patet ergo latifsiincmalum hoc, Sepr-Itntein pernitiem affertjquamuis primo intuitu leuiculum j 8c vix alieuius momenti ellenbsp;videatur.

Non temer ergo GhriftusPetrura acriter reprhendit, amp; quftionem eius i^ chr ptruacaneam non line indignatione reijcitjdicenszSi eum vclim manere donee veniam, nbsp;4uid ad te ? Tu me lequere, Quafi diccret. Audis quid tibi mandrim,8c qu te in mn-uu hoc fors maneat. Quin ergo tuis intentus es, me autem cur amp; prouidenti re-*'uquis,qnj. nihil ad te Ipctanti' Quid enim ad te commodi vel incommodi redibit,et{inbsp;uaunem vfq; in nouifsiinummeumaduentumfuperftitcrn manere velim? Itaq; breunbsp;ucri relponfo Ptri euriofitatem cocrccc,Iimulq; mnes homines admoner,vt fu-1 ftitioncm tucantur,in aliorum ver fortem aut fortunam non inquirant,nifi quatc#nbsp;'sdiritas nos de omnium falutefolicits elfe, amp; earn pro virilitueri autproucherenbsp;'^uet, Sibijpis ergo hc Chrifti verba accommodent omnesifti de quibus pulo antnbsp;'umus.'Sc quos inuidia alien felicit atis xmulatio vritjbi dilum putcntiSi Deus illosnbsp;pulentos,lanos,honoratos 8c beaios efl'e,qaid hoc vult ad tc?quin tu tuam vocationemnbsp;'^^^erejamp;tibiimpofitamcrucem fac patienter feras. Ita qui in aliorum funlionesnbsp;r,*/''lbriain authoritatemfumunt,animumpaulifperabclt; temeritate ireuocent, vcnbsp;'Iplisdicant;Cum Deusiltosad Ecclefi8cRepub.guberoacula vocrit, te autemnbsp;priuatam velit viuere, cur non iritraua; vocationls limites confiftis ? Cur ea tra-dafuniisjqiinihiladtefaciunt? cur corum dila aut fada mahnosccarpis, denbsp;lJetnfaciant,qui de elelioneScnbsp;ruellinationedifputareincipiunt,8cmultafibioecurrere vident, qu carni dura,nbsp;jJ*^3amp;iniquaputantur,Hi{inquam) hac Chrifti admonitionc excitatianimumrenbsp;|.^*inc,8chuncipfisdiccreexiftiment; Si egohoseligerc, illos veto fuo exitio re-J'Quere volui quid hoc ad te ? Ahnon inihi licet de meo ftatucre quod volo ?

niim oculus tuus malignus ft, quia ego erga multos indignes bonus uim, multos alios,vtdignifuntternumpunio ?nbsp;nbsp;Ita qui per Euangelium vocati moras hclt;

hos vel illos prus expedandos ccnfentjfimiliter dicann Cum Te ad Se vocet '^^inus,quid altos relpicere opus eft ? 8c quid ad te fue illi quoque accdant adChri*nbsp;fiuc ab eo rfugiant ? Qnjn tu Chrifti vocem fequeris, 8c vocationera atqucnbsp;^yiQem tuamCcrtamratamq;facereftudes? Eft ergo multiplex huiusdtivfus, 8cnbsp;tis erroribus atq; vitijs medetur, qu nos transuerfos abripiunt, quam primum car-1 '^^nofitati locum damus, 8c eius rationes in ijs admittimus,in quibus Dci folius au*nbsp;'tas Valere debcbn

Ch (1fubijcitur adioni ifti biftoriola de nouo dilcipulorm errore, quem ex difiifir-^'ih verbis male inrelletis conceperunt. Sic enim feribitEuangelifta ; Exijt fer- larumJe laaf bonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fratres, quod difcipulus illc non morcrctur, id eft j fuperftes foret vfque ad

ifi Chrifti aduentum. Eft autem hoc memorabileexeraplum, quo de noftri nbsp;nbsp;*

^j8'nijcorruptioneadmoncmur,8cqumprocliucsfimus ad errores quoluisj etiam lianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis iufta occafio offertur.Q^d enim hc pafsi funt.Apoftoli,hoc illis fpe

Rn Cl'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accidifle ftimus : inter qu portento fmile cenferi poteft,qud in e-

' hrilh cognitione poft plurimas grauesq; admonitiones turpifsim hallucinati funt. ^utteijdem exChrifti verbis, minimeobfcuris, houum errorem animo concipiuntnbsp;hbrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftus fibi ex toto hominum gnre peculiariter clegerat,quos

M amp; priuatira inftituerat, quibus (vt ipfe loquitur.) tanquain

amicis iritimis omni

G

-ocr page 90-

78

til'll lOHANN. EVANVjEL.

omnia ttiJUiifftwtj qucunq; accepcrat patre,deqibus agoniZ^ns enam capi'te-cimotcftatuseftjqudvejrbmnfumferurinc ipfumq; ver cognoucrint. Quidcr go miramur, quid huius fiat hodic inter eos, qui ad cara Spiritus mcnfiiram minime adhuc peruenerune, qua Apoftoli donati fuerc ? Nos potius exeniplis hifee sd-monitijCaus errorum diligenter obferucmus, quas non obfcnr nobis loannesinnbsp;prlcQti adumbrar. Dumenimfe diletura ilium difeipulum fuiirc um diligtnWfnbsp;inculcatyimul irinuit Petrura Chrifto alfcuin affinxifle cai naltm,qualis in parentibusnbsp;cerniiur,qui aliquos ex filijs tenerius qura rcliquos amant,amp; eosdem deinde indulgcn-tins rradtant, nc^ue illosgrauioribus periculis c laboribus facile obijciunt. Itnbsp; inquam ) Petrus de Chrifto ludicauir, amp; ideo piitauit ilium loanni parlurum eflegt;nbsp;quid granius ei accideret.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Demde difipuli fimul omnes Chrifti verba non faris ob-

feruant, amp;idco affedum carnis fecuti ea in fcnfiim alienum detorquent. Nam loannes ipfeintcrpretatur,non dixerat ille hune nunquam mo'rirurum efle, fd dcluoinnbsp;qufuis homines iureamp; libra poteftate concionatusfuerat, vt Petrum curiot'nbsp;noxia reuoearct. Hc igitur errorura fer caufa atquc origo eft, quod ipfi innbsp;nifcftam verbi Dei lucem tenebras inferimus, quandoDeumfingimus longe ali'*'nbsp;qumipfrcucrafit, amp; iodenoftrisimagtnationibusdeceptj, verbum ci us in alinnbsp;fenfum daorquemus, vcant conceptis opinionibus refjiondeat. Exeraplajnbsp;bus hoc probetur,hodicpafsim occurtunu Facjunthoc, qui Diuormn intcittnbsp;Fonem atque Inuocationem defendunr. Deum enimfingunt, quiinftarRcg'^nbsp;Imperatoris potenimo in thino magnified ornate fubfitnis fedeat, amp; maiennbsp;fua quofuis ad fc accefluros abfterreat; ideoque opusefTe putant intercefTofib nbsp;quorum comraendationo nobis ad ilium aditus paretur, amp; proindehos etiamnbsp;uocandos efle contendunt, vt cauflam noftram fulcipianr. Quo fundament*nbsp;o, mox feriptur locos afiquos violenter detorquent, quales funt ; Inuocetutnbsp;men meum fupcr cos. Item, Laudatc Dominum in fantis cius,amp;c,nbsp;Cn Dominicx negotio aduerfarij noftri faciunt. Nam herum qupqucnbsp;mos occupt ex Papatu concepta opinio de Carnali corporis Chriftinbsp;manducationc. Pro hac ergo totis animis contendunt, amp; ad fuura fenfntnnbsp;Cn modo verba : Hoc eft corpus meum, amp;c. fed alia quoq; omnianbsp;qua: is de Spiritus fui prfcntia amp; virtute, deque Ecclefi fu proteiofCnbsp;quitur. Ad eundera lapidera quoque impingunt imaginum defenforcs.nbsp;cnim fbi pcrfuafrunt, imagines efl Laicorum libros, amp; harum contemp*nbsp;aniraos hominum ad deuotionem maiorem amp; feriam furarai numinis con pnbsp;ORem cxcitari, raox vndique rationes, feriptur locos amp; exempla conquirnfnbsp;bus fuam opinionem tueantur. At facile huic malo medebimur, fi primo jj,!nbsp;noftros ab omni cogitationc carnaliauocemuSpamp;Deura nobis proponamus,T,^^jnbsp;feripturtradunt., Vbiraoxillum perIfaiamclamantem audiemusnbsp;menonfntcogitationes veflr,ncqueviracfunt vi veftrz Sed vtnbsp;ra fubliraioresfuntjita excedunt vi ine vias veftras, amp; cogitationesnbsp;tiones veftras. Qirad qui intelligunt,ij reliais fuis imaginationibus fnfus fuS nbsp;Dei verbo fubijciunt. Ncq;illud obiter audiunt fiue legunt, ncquc ctunbsp;fum, qui carni primo intuitu plaufibilisvidctur, ftatim arripiunt,fcdnbsp;gula verba examinant, fincm fiue ftatum, de quo agitur, ftudiosobferuant,nbsp;alios quoque feriptur locos cum prfnti conferunt, atque ea rationc Vtnbsp;inueniunt. Hoc fi hodic in Controuerfis Articulis obfcruaretur, mox conbsp;onum omnium fincR videremus.

qt* At fimul confiderari debet, hoc loCo loannis fdes atque

, diligcntiime medetur

1 O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-K T 1 .nbsp;nbsp;nbsp;____ i*nn

uuitj lt;|uti jHi }^ut;ioanr.

gloriam, aut ad ftabiliendara faiso de fe pji' ; Eft _ hoc proprium fndis, quod fuam g

ct-ori iam vulgato, amp; apud plrosque recepto, diligentiime medetur [^^10 ftum nihil huius dixifl oftendit, quod illi putabant. Noluit^nbsp;errore abuti ad priuatam gloriam, aut ad ftabiliendara faiso de le pjinbsp;ptam aliorura opinionem. Eft hoc proprium fndis, quod fuam g

-J

y

-ocr page 91-

HOMILI VNICA.

^filenegligunt.mod fuiun Deo honorem afTergnt^Sc hominum riients crtonbuslbci#

Simile exeinplum in cap. primo amp; tertio loannes Baptifta nobis pra:buit,Cui adnu-^ftaridebtntjqu in Aiscap././lt;gt;. amp;//. dePctro amp;c loanne,Paulo item amp; arnb ^iUntur, Vndc colligimus,qum crrent,qui hodie Diuos clites inuocatione amp; honbsp;'oribus diuinis delecari putant : Sc impoftorcsefle impudentilsimos, qui rude vulgusnbsp;^lt;nis dePurgatorio ignejConfcionc Auriculari, Excomrounicationcj amp; alijs eiufmo-'^ommentiscircumducunc, vtipfiin honoreamp;pretio habeantur.

, Interim obferuabimusquoq;, quanta errorumamp; illufionum ftanicarum yisfit, m vitis amp;multum reluantibus landcis obrepant in multorumanifnis ftabilian-QuinefthocpcculiarcdiaboIi'ftrategemajVtfubeorum nomine amp; pranextu,nbsp;regnum eius fortilsim deflruxerunt, nouas fiiperftitiones indiicat, quibus illud in/nbsp;Uretur. Quod in prlntifaumfuill, non modo ex Monachorum fabulisj vc-fnmetijm vetuttifsimis Sc fide dignis fcriptoribusconfit, Scribit enim D. Augufti-JibruQtemporefuifl'e nonnulios, qui cum loannem fepultum cfie non poflcnt negate,nbsp;* ntn tarnen fub terra viuum dormire dicerent. Idem miraculi meminit, qud pul-quot;n fupra eius fepulchrum moueri folicus fucrit ex refpiratione nimirum, quam illc fubnbsp;^^frjQormicnsfaceret.

X.

A

E'tqumuiiscommentum hoc nimisridiculumfit, ita tarnen fidem inucnit,mul-'^'Uniteftkmonio confirmatum , vt illud negate aut confutare Auguftinus fiipcr-^^ncum pucrit. Faa funthuiusgeneris multa circa Diuoriim inuocationem , imagines,quomnia falfis fignis amp; miraculis ita confirmauit tan, vcnbsp;Sjiimuis fci iptur omnes ifta damnent, fubinde tarnen pullulent in hominum animis ejSnbsp;jsenatfupcrftitioncs. Vtergo omnes priuatim vigilare debent, ita rainifirosEc.jnbsp;'''arum perpetuo in fiatiene elfe conuenit, ne aut noui crrorcs inuehantur , aut itc*nbsp;luccrefcant vetercs, qui iam toti radicirus euulfi videbantur. Vt entra terra vr-'^samp;'tnbulos fua Iponte producit, neq; vlla agricolarura indufiria in ijs exfirpandis ni-^^.firepoteft: Ica ex nobis ipfij errorcsSc fuperftitioncs origincm ducunt,qua nun-^'^meuitabir^s J nifi indefeflb ftqdio carnis noftr affedlusTreprimaraiis, amp; aduerfu^nbsp;machinationcs indefinenter vigilcmus,

*

Sequitur rotins libriconclufio,qu tribus omnino partibus confit. Prim j'^tnorem indicat. Hic efi ( inquit ) difcipulus illc,qui teftatur de his, amp; hc cripfit.nbsp;nnes ergo huius operis author eft, in cuius commendationem ciim in hiftoria ipfius *nbsp;PfOfaiirahuichQmilimultadixerimus, eadem repetcrc non eft opus. Obferuarinbsp;Potius debet eius modeftia, quc in alijs quoq; dilcipulis confpicitur.

Ornarat ilium Dominus titulo magnifico , quo nihil prfiantiusamp; illuftrius de online dici poteft, quando conitrui filium vocauit. At non hoc nomine fefe ialatnbsp;onncs, fed dilcipulum Chrifti fe efle dicit, qui iam multis annis docendi munus fclicil^nbsp;quot;ne obierat.nbsp;nbsp;nbsp;Ita Paulus, quem Chriftus organum eleftum dixerat, Icruum Chrifti

ufenominatefolct,ineanimirummagis intentus, quar ad officium eius pertine qumquipf in hoc feculo honorem amp; dignitatem fiue prarclaram cxiftimatio-quot;tinjapudhomines,return imperitos, parrepoterant.

Confer cum ifta Apoftolorum modeftia eorum infolcntiam atq; faftum qui titulos quot;^enificos prece amp;pretio redimunt, im ex philofophorum fcholis cos pctunt,vt apudnbsp;^quot;dc vulgus fefe vendirent : amp; facile videbis, quo Spiritu ifti ^antur. Sunt hi lu-orum fimiles quos grauiter accufat Chriftus, quod Magiftri Sc doioresdici vellcnt. ,nbsp;/culantquidemfele publica, Sc multis feculis receptaconfuetudine, Scipfi miniftc-^*0 indcliquam dignitatem accedere aiunt. Atqui nulla confuetudo Chrifti prq^cc-priudicare debet, qui, ne quid huius fiat, grauiter mbnuit in fuo verbo.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^

Deinde feipfos acculant, quod nimim ignaui fint in fuo officio,quando Pfo paftoribus legitimis non agnofeuntur, nifi inanium titulorum fplcndor ipfisnbsp;''quot;dipritatcra conciliet. Atqui ex Chrifti voce Sc imitatione paftor agnofii nbsp;G ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;debet,

-ocr page 92-

so

4

Ti'E^l lOHANN. evangel.

debet, non ex tkulo, qui animum ambirioni potius dedicum, qum Chrifti Spiritu ininatum,argit QuidautemdeilliSdiceiniis,qui vbiEcclefi iam niultis annigt;nbsp;feruierunt, fub extremam fnctam ad (choljs redeunt, vt ibi Dolores creentur, amp;nbsp;de maiori cum faftu ad Ecclefiam reUertantur, cui humilitatis modeft'X cxei'nbsp;plum debebantprbcreSunt licindigna Chrifti miniHris,quibus lgitima vocatioS^nbsp;publicum Ecclefix tertimonium fufficere debet, ciimhis Apoftoli olim contenu

Secunda parte finem amp; viiim huius fcripti indicat, qiiando fe de Chridi ftandicit,amp;moxlibrum hunctotumtedimonij nomine infignir. Idverononaf'nbsp;rogantcr,fed ex officio facit. Scimus enim Apodolosin hunc finem eledosfuifle,vtld*nbsp;Chridi tedes efientjde quo fiib finem cap-jT-dixit Chridus,ficuri die Simonis amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;il

verba cxpicauimus. nbsp;nbsp;Gfauiter autem tedimonij fui veritatem aderit, cm additif

feimus , qud verum edredimonium cius. Nec enirn qu incertis authoribus ai*' ceranr fctipfruntautlcuti funt, ldqu ex ipfius Chridi oreaudiuerunt, amp; qnoru***nbsp;fucrunrfpearores. Ideo epidolam fuam his verbis loannesorditur: Quod ^**nbsp;uimus,quod vidimus oculis nodris, quodfpedauimus, amp; manus nodrcontreidai*nbsp;runt de Sermone vit; quod (inquam ) vidimus, Scaudiuiinus jid annuntiainus'***nbsp;bis. Petrus autem in Epidola fua poderion fie f^ribit :

Non arte compofitas fabulasfecuti, notamvobisfecimus Domini nodri C HRtSTlN'ntttmSiadticnium^edc^ui oculis nodns afpeximus illius maiei**^'*nbsp;amp; c. Et in Seriatu Hierofolymitano idem ait : Non pofiumus, qu vidimus amp; aU *'nbsp;uimus, non loqui

Fuerunt autem non modo oculati amp; veri tedes Apodoli, verumetiam intrep* animi condantiaamp;apertooreeaprdicauerunt, qude Chrido ver cognoueran^nbsp;faumq;de illotedimonim proprio fanguine amp; morte tandem confirmarunt

Ed hoc probe obferahdm, vt difeamus, qanta apud nos efle debcat nApodoIicauthoritas,amp;qumgraueillorum feelus fit, qui illam alpernantur, Jnbsp;quacunq; ratione falfi infimulant Nec enim in Apodolis hc iniuria refidet, d 'nbsp;ipfum Chridum reduridat ,qui illoshuic muneh dedinauit. lmb in ipfum . .nbsp;illi peccant, qui vt eadem elitus de filio fuo tedatus ed. It Apodolos fuo Sp**'*nbsp;indruxit, vt officio fuo podentfatisfacere. Ideo rurfus in epidola fua capitenbsp;ficlcribit loannes : Hoced tedimonium Dei ,qod tedificatus edde filio fuo.nbsp;credit in filium Dei, habet tedimonium in fe ipfo qui non credit Deo, mendace*nbsp;cit eum amp;c.

fl'

Podrema parte breuitatem fcrpti fui loannes exeufat, amp; multa abs f omil**. fatetur , vt fufpicionem decliner, ne quid priuato affetui, amp; amori Chridi, dcdifnbsp;dearur. Sic enim dicit : Sunt autem amp; alia multa, qu fecit Jefus, qua? fi fcrib^nbsp;figillatim, nemundum quidem ipfum opinor capturum eos, qui lcriberentur, *nbsp; C^ 1' cohodieabutuntur, qui feripturis omnia contineri negant, qu nobis d*nbsp;dis necefEria funt ,amp; inde argumentum perunr,quo vel fuas vel aliorum traditiont^ nbsp;biliant. Ita enim arguriientantur : Chridus cm in terris ageretriihilfecir,quonbsp;aliquidmomenriadhominumfalutemcontulerinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t d

At non omnia fcribi potuifl, quab eofada funt, loahnes fatetur. Scripruris non omnia continentur, quorum cognitio nob s adflutetn ueccfTau^^i^nbsp;Ar nos confequentiam idam negamuSinbsp;nbsp;nbsp;Nam etfi verum fit, quod illi in Maiofi

cunr, non tarnen omnia feribi neceffe fuit. Eiusdem enim genens fuerunt mit^***' eiusomnia,amp;idemomniumvfiisfuit,vthunc promiflum human falutis authornbsp;?efre tedarentur. Ita adionts quoq; Chridi ad vnurriamp;eundem finem fuciuntnbsp;naf, vt velnodrrcdemptionifcruirent,vei riobiscxeniploeffent. Eadem ed-nbsp;cionum ems ratio, qu omnes eiuf Jem argutnenti, amp; ad vnum cundemque

-ocr page 93-

KOM ILIA VNICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g J

Mtutjjfuerut. Nee cnira fibi contraria doccre potuit, qui ipfifslma eft veri-tdS.

Satis ergo fuit nonnulla ex multis annotarc, quando , etft omnia fcripta fuiflrnt, ^onaliatamcn eorumfuiflet vtilicas, quamquex paucuiis iftis percipi poteft. Ecnbsp;?quot;iicftntentioannesipifuffrag.itur, qui in fincprccdcntis cap : dixit : Multa et-'1 alia figna edidit lelus coram diftipulis fuis, qux non funt fcripta in libro hoc ; hcnbsp;'''tcmfcriptafunt,vtcredatis,qudlefus eftChriftusilleFilius Dei , amp; vt credentes nbsp;'tani habcatis per nomen eius. At fi qu fcripta funt,fidem in leftjmChriftutnnbsp;funttradcre.qunos vit-jetern confortesfacercpoteft , nihil vtiq;eoruminfcri-ffUrisdefidcratur, quodcognitu amp;C obleruatu ncceflariura fir. Voluitautem hyper-olicalocutioncIoannesDei bonitatem commendare, qui Ecclefiam nimia librorumnbsp;'ultitudin5onerarenoluit,fedea breuiamp;fimplici narratione completfti, quae nobisnbsp;biiKcmfufficere pofl'unt. At fiineoitanoftrinfirmitati Deusconfuluit, vtmul-^fil')fuiniiraculaamp; eiufdeminnuineras concionesintci cidere paffus fit, qu(malum)nbsp;^otiiintemcritasatqjinipudcntiacft, quifuangmenta Ecclcfi obtrudere non veren-fur ? Fiigiamus nos iftos, vt peftern nocentifsimam , amp; Apoftolorum dorinae in-fifta-fuusfirniiter,quorumcalamosSpiritusSandtus direxit, vtqucunq; noftr faluti fep-quot;nint, finiplici psrfcdanarratione comprhendercnt. Simul autem hoc loco-ob^nbsp;^^I'Uenius, quod cum tanta miraculorutn innumer^bilium maieftatc ciarus amp; iliuftris

Chriftus, paucifsimos tarnen ad ve am Dei amp; falutis cognitionem adduxir. Eft '^cniagnum liumanx corruptionis argumentum, quod aduerfus cos obferuari debetnbsp;^quot;1 Eua.igeiijdoclfinamhodie hoc nomine fufpedtam reddereconantur , quod paucinbsp;,ut,quiexeamclioresfianr. Ita verb, quin hominibus hret, culpamin Deuinnbsp;deriuaur. Et quem ftendat merico hominum noftri feculi contumacia, quandonbsp;quot;aiorem expertus eft iernus Dei Filius, cumdo^rinamfuam fignis, omqem hu-''nun] capturn lperanttbus,confirmarct.

C-Ttcrum, quia hie fcribendi finem fecit dileblus ille Chrifti difcipulus, nos quo-S'Clletis vclisin porrum redeamus, Ci priusprcipua huiusoperiscapitafummatim bl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Argumentum tonus libri eft ; lefus Chriftus, quern initib verum De-


hominem cfic docuit ; Dcum quidem ah terno ex patre genitum, hominem vc-^latmnex Maiiavirgine, cum tempus illud prfinitum adueniffer. Fincm lui in quot;uiidinn aduentus c ince rnationis oftendit, vt miferis nobis lucemamp;vitara afFerret,quinbsp;^t^catorum amp; mortis caligmedetinebantur. Priufquam verb ipfefe mundo mani-ret,prcuifQ,cinhabuit,Prophcrisprdiduin , Toannem Baptiftam, qui p-''f-nn pr,jjj._[[.]q^nepopuli animos ad ilium excipiendum prparauit, amp; eidem refti-^nbsp;oniiuntulitmultifiriam. Ipfe verb cum in publicum prodire, amp; mandatum fibi nbsp;PfrtnninuScxequi,inftituifret,primradifcipulosfibi domefticos delegit, quos re-ffftiabsfegeftarum reftes haberet.

J Manifeftauit autem feipfum hominibus per opera miraculofa, amp; dodfrinara. fperibuspaucula,fed felediora loanncs dcfcribit, vtpote miraculoGm aqu con-'dionem in vinum, quam in CanaGalil fecit, vt tempus illud cleftium nuptia-ff'^indelTedocerer, quorurbulentas amp;amaras tribulationum huius leculi aquas, ianbsp;. beatimmortalitaris neciar, opertcret conuerti: paralytic! item reftitu-ad pifeinam probaticam; epulum ex quinq; panibus toti populo exhibitum; coccinbsp;**^'gt;illu!ninationtm ,amp;Lazari, iam quartum diem in fepulchro agentis, refufeitatio-^^cxmorruis. Quibus omnibus accedit adulter liberatfb, quam capitcodauonbsp;cribit Euangelifta.

Miraculis dorinam nterpofuit,modb aliquos priuatim inftituens, vt NicoHe-Samaritanam : modb publice ad populum concionans, modo cum aduerfarijs , 8c covum obiecliones confucans, Dorin autem ram priuat quam pu-'lt;^fcpuseft,ipfumelfeternum Deifilium in carnemanifeftatum, promifl'um ge- ,,nbsp;f'^humaniRedemptoremjfontemgratt, amp;falutis,inexhaftuiUjpancm vita? coe-* *

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;litu^

-ocr page 94-

82

4 lax, e,

Ilgt;, ip. la. to.

to^n, I7,is.ip 20nbsp;AMthtLtie,^^nbsp;Mart, 91/,

DII I O H A N. evangel.

litus datum, vnicum filiorum Dei vindicem, paftorem deniq; olim Pi ophetis ptum,adquem omncsin vniusgregisfocietatem'colligi oporteat, quiferinri voWnbsp;Tandem iplum liuman Redemtionis opus aggreflus e(t, quod torum morte fua 5^nbsp;furredioneabfoluit,quamglorioiaincoelisafccnfiofccutaeft, vt rcliqui Euangc*'^^nbsp;tradiderunc. Morteenim peccataraundiexpiauit,Rclurreclionc mortemviciC)^^nbsp;fcenfioneaditum in clospatefecit, amp;ibi nunc nofterapud Pattern mediator, .nbsp;niq;,8lt;:Sacerdoseftfempiternus. Vtveromorti vltimam cnam prmifit, ni*'nbsp;plici dotrina confolationerefertam : Ita poft reftirrelionem quoq; difcipulosi*nbsp;gnifuimyfterijs, amp; muneris Apoftolici adminiftratione, inftituit. Scripta funtnbsp;hc omnia, vtlefum hune, qui ex Maria virgine homo natus eft, credamus elle Lnbsp;num amp; Patri coeflcntialem Dei filium , atq; promiftum humante falutis authorem : flnbsp;vt olim in terris peregit, qucunq;ad noftri generis Redemptioncm peninebant :nbsp;nunc in clis triumphat amp; regnat, Ecclefiam veto fuam ,adcoq; lingulos qui creJ'nbsp;fuo merito iuftificat, Suo Spiritu regit, diuina fua virtute protegit, amp; aduerfus onbsp;hofteSjtam vifibiles quminuifibiles,defendjr. Ad huncergo vnumcontendai^nbsp;hunc fide vera compledamur, huius Spiritui amp; verbo locum demus, vt in ipfonbsp;vitam viuamus, qu nos germanes Dei filios efle teftetur,amp;, eius curriculumnbsp;adipfumcolligamurincleftem patriam, in quaillenobis manfionemparauit, o'*nbsp;fottun cafibusaut huiusfeculi turbisobnoxiam. Illi debetur bcnediio, ho'nbsp;gloria amp;poteftasin atternum

DIEI DISCIPVLI, QVEM DILIGEBAT DOMINVS PR-E^nbsp;cacio.Ioan.zi

or OS ^nijN^os Lxriii. -DiLEcrvs ms fcipalui, Gnate Dei, loannes inter graues arumnas (^grauianbsp;tuam oSirinam tn Afia mtnori, vbi plurimum fuit tdoUtrianrum lt;*'nbsp;um amp; plurimum curiotatnbsp;nbsp;leuttatisgracA, propagauit.

Recubuit in tuo finu non felm corporaliter, cum abs te, gnatuinbsp;nbsp;nbsp;adolefcens, tenerius amaretur : fed etiam hau fit ex tuofif

ivr uHduvint J roborejiaei -, cy unnquot;quot; ,.

Fuit Spe^ator trifliimi excidij ^fuapatria nbsp;nbsp;lt;vidit tragicum interitu^J

7 7Tgt;/I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lli


ritum fapientia,tmplentem mentem amp; cor ipus luce dtutna roboredei, amp; diuinit tutibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fuit Spe^ator triiimi excidij ^fuapatrianbsp;nbsp;nbsp;lt;vidit tragicum interiiu^J

gent is, vidit ruder a illiui polit ta t epua Deo fuerat confittuta, nbsp;nbsp;nbsp;illud tern plum i

res flammas diergi,quod vnicum fuerat -veri Dei templum in genere humanO nbsp;nbsp;nbsp;e

il at us eil cumfierat hareticis Ebione (dr Cerintho, qui erant tuba diabolorum. cut primus Cain, impulfus diabolo ^lium Dei contumelia affecit, (dr ipit^nbsp;deritt(drcut deinde magna colluuies Ethnica excogitata port ent ofa multitudiuinbsp;rum,Chrium (dr eius beneficia reiecit : Ita immani audacia os in ccelumponentes Fi',nbsp;Diuinitatem fuam blafihemi detrahebant. Sed ttbi gratias agimus Fili Dt 'h

, (dr Aoy(^, at er ni Patris tui, quod voce (dr author it ate tui Apofidi ,amp; . Jlimonio tut iudicip ^blafihemos horribiltpoena oppreifli i veritatem huius articulinbsp;(onferuafti. Serua etiam deinceps hanclucemi(drnonfinas nos inueluitenebrif tdelaff^^ 'nbsp;pugnantibus cum tua gloria.

Conflituit diabolus aduerfus hanc veritatem (dr gloriam tuam, horribilem potent*' am regni Mahometici, quodtibi audaeiime conuitium facit, (dr Ecclefia tut, cenfitfl^^nbsp;ve^amfint ent tarn, eructat us mortem minatur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed tu Cnate Dei nefmat notdi^*

tui veram, potentia dtabolorum (p Tur cor urn deleri,fidferua tibifernenandlum inter lt;gt;* quod contra omnes portas infer or um, te Filium Dei viuentem profiteatur ) eui vniutrjnbsp;voxiuina,magnoconfinjutribuitomnipotentiam, omnifeientiam, amp; omnes ,nbsp;^^diuinas, (dr iubet addirigi inuocatitnem, qua debetur fioU Deo. Ferua etiam

-ocr page 95-

DIEI IOHAN. BVSGEL. PRECTIO.

inter inittam humanam cfr taami F cito, vt tibi dacenti MS ^d crucem dcalamitites amp; mortem, vbi nor voluntMnbsp;^c j.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; fe Hthilregit ^iibenter obt,dtmus. Facito^ vtmm ambitio in

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; non motteamttt certamin non necejfario ex Juperbi, wbitio-

'^dcwittgte.^cut Samoatenui, Arriifs, (^mnltialij \ ed tefiquamurfCffin '^(tfofie nora docendo amp; diendo, veraa fententias retineamtti : vt nosnbsp;etiam inueniamur in illo ctn s^ui te deltgititr eruabttur doneenbsp;tuveniof^ lernen.

Die innocentvm PVERORVM EVANGELIVMnbsp;MCth.z, cap,

HO MI LI A 1.

Vjjj quot;Tutn Herodes ,cm vidiflec Pc illufum efTe Magis, cxcanduit rniPsis carnificibus incerfccit omnes pucros,qui erant in Beth-omnibusfinibuseius, bimulis0cinferionbus,fccundnbsp;^^Slt;juodexquifiuerat ex Magis.

arrat hoc loco matthaevs evangli-

lla Herodis Regis facinus, quo nihil iniuHiuSjnibil crudelius, nihil tru- frima culentius orbis teriaruni vidit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n cuius confideratione Chriftiani

dilei, ita nos verfari conuenit vt tnemincrimus, hanc primam pu-gnam cfl, qua vetus illc fcrptns Satan cum benediho illo fminc rou-, nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;heris, .y r C// ӒT'O, congrcflus cft, vteius calcanum mor-

in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humanitre eumperderet, cuius Deitateminuidam efl (ciebar.

''''l'hnj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o Chriftiani amp; de multis admonemur,cognitunontam

Primo quam atrox amp; implicabile ftSatan odium, quo is ''liO(,^?^*sq;cultoi-es pcrfcquitur. Deinde, qu piorum fub Chrift capitcfors f'fmhinMhii,nbsp;C'inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sutura fit, amp; ad quam dura ccrtamina illi fcfe prxparare debeant.

idem Jitt, Uorum conatus ludt, fuos autem in medijs calamitatibus confoletur atq; 1ernbsp;^11115 omnia vr redius intelligantur lingulas huius loci partes ex ordine vidc-

verb huius fai narrationem Matthuscaufa, quHerodem,vtc^w/S^ ora vidilfetfeillufum eflcMa- rtiiem mtmt,nbsp;j-nduitvaldcjamp;c.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Hit, nbsp;nbsp;verb ex Heredis fenfu dicuntur qui fe Magis delufiim aur deceptum elle pu-

.^am flipfos^^etes, nihil illi in eiuscontemtumfineilludendi caulFa fecerunt licui mortalium, ne dum vel fuis vel al en is magiftratibus illu-''*^0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;euexit)fedquicquidillifaditrunt,

faiumfuit nonvt Herodemilludercntfedvt illi obcdirenr, quo Atillefuiillufionem hoe elfe interpretatus cft,qubd per il-expelatione fruftratus elfer, quam de perdendo nouo illo ludorum Rege

Habent cnim hoc fere proprium reges qiibd cum pro fua libidine cui %if'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iraq; in-

^lt;t{f^fefcrunt, fi peraliquos fua confilia impediri vidcant vt qu lmel inllituerunc ^bit) pofsint exequi. Videtur enim tune ipforum exiftimationi aut maieftati nonnbsp;antiquius habent. Id verb in prfenti accidit Hcrodi,nulnbsp;''nMagoruraculpa,fediultoDciiudicio,quiilliusiropietatetHita vlcifci voluit.

Quam

-ocr page 96-

84-

DIEI INNOCENTVM P V E-

Qim improb enm ipi cum Deo amp; hominibus lufcric ex antcadis apparct. uit Magos ftella duceHicrolyniam venifle , ,amp;negctium boe totum fliuinitus r^S*nbsp;ConuocjtScribasamp;SaccrdoteSjVtcx vetcrumProphetarumlibrisde loconbsp;tali edoceatur. Similiter Magos qaoq; accerfit, vt de ftell primm exortnbsp;fercior fiat, amp; ibi pietacem fnirific fimulahsgt; fuum quoq; officium nouo ifti Rcgtnbsp;cetur. Inter ifta ver omnia cdcm eiusindignifsimam animo fuo rnolitur,nbsp;vereftcm Deo ludere, fi hoc non eft ? Dignusergo fuit i cui vicifsim Deus i nbsp;ret . quod illufbribus accidere Solomon teftatur , Sc qui in fua aRutia captus totinbsp;do ludibriujn fieret. Quienimphusaliquemcxfuispoterat Magiscomitcma^l*'^nbsp;gere, qui vel ipfum de rc tota admonerCt, Vl pueruli\m inentum medio tollinbsp;ret perfida fua fimulatione rem e adduxit, vt nu ne omnis confilij incertus quo fnbsp;tat,ignorer,ncqjpuerulumiliumaliquocertoindicio deprehendercpofsit, qu'quot;nbsp;ucra natum elfe non dabitabat. Hoc vtro illud eft, quod Scriptur docent .nbsp;fapicntes capere in fua fapicnti3,amp; verfutorrri'confilia eucrtcre,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vtautem fet^

in laqucos incidant, fremunt, amp; in rabiem aguntur : ita impij nouas iras concipiu'' quando fe Dei manu conftringi fentiunt, vt quod velunt non pofsint exequi.nbsp;bebat Herodes vel nunc de toto hoe negotio diligentius cogitare, vt Dei decretis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

diret,dcq; regeillofibiconciliando pia confilia inire, cuiusadorationem prins p^tquot; amp; proditorio animo firaulauerar. SedmagisqumanteafuritatqRuat, Etqu^' |nbsp;uis Magisfibi falam iniuriam prtexat, maius tanien quid intra aniraum fuutu nbsp;tit, quo irritatur. Regno enira (vt fupra diximus ) fuo timet, quod malis artibusrnbsp;Romanos obtinuerat,amp;inquomultahpftilircr,mu]tainiuft|multacrudeliter 'nbsp;rat ; non potuit ergo non vehementer ahgi j ciim amp; fibijpfi mali confeius efl'et, Sep?nbsp;li ad res nouas propenfi ingenium pfobe nouilTct. Iraq; Magis irafeitur ) 4^*^nbsp;clandeftino exluda difeeflu fein illasangUftiasaddudum elfe putat, amp; qui* 'nbsp;cifcinequit,facinusilludimmancaggreditur, dequomoxaudiernus.

Vbi qurat aliquis, an non reprehenfioncm aliquam mcrcantur V t? fgt;et. huius caufam Herodi prbuernt, ex qua tot innoxiorum infantum cxdes enatJ unbsp;tttubt Vidcnturcnimh auerti potuilfc, fi ad ilium reuerfi omnia narralfcnt ,ficutiiut^nbsp;Jut Jt/ttjfu, concnerar. At paulo ante diximus, illos Dei mandato cxcufari, qui j nc j;,nbsp;dem rcuertcrcntur , prohibuerat. Deinde non femper peccat is, ex cuius wlt;- ,nbsp;qui irafeendi occafiones, aut iniufti furoris cauffas, arripiunt. Stint cnimnbsp;irafeuntur, quod aliqui officium faciunt, amp; iplbrum pefsimis dcfidcrijs atq; gt;*.nbsp;refiftunr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At quia hi non ira aut odio ,fcd potiusamoreSe veneratione

jlli pctius reprehenfioncm merentur, qui pro beneficio accepto tain nialam refetunt. Enim veroj etiamfi feiuiffent Mgi qucunq; faurus effetnbsp;falua picrate neq; Dei mandatum transgredi, neq; fcelchs aduerfus Chrifuiu rnbsp;miniftros fc prxbere potuiflent.nbsp;nbsp;nbsp;Ncc enim facienda funt mala vt vel bona

mala atrociora caueantur. Obferuandum hoc propter eos, qui libcroreni vct^^i^jgj dicationemminiftris vitiovertuntjcoquod iliaviriprincipes, amp;mulcietiaiunbsp;irritetur,vt hoftilitcr 3gant,amp; Chrifti fidem armis peifequantur.Multi etianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;na-

grefsi illosbellorum ciuiliumatq; exterorum, omnium deniqjmalorunijqu*^ icuntur, autores efle clamant, qui per Dei verbum fuperftitiones,nbsp;aperta fcelera, vt par eft arguunt.nbsp;nbsp;nbsp;Atqui hxc omnia olim Prophctis^

t

fuilfefcimus,ScApoftolorumprxdicationeSenatum populiludaici ynacum ibusinrabicm afum fuifle legimus : num vcio illi propterca tacuerunt nbsp;predicate defierunt Chriftum, quern Deus omnibus annuntiareiufferat. .. jfcnt nbsp;Imo minis illorum atrocifsimis ifti, mandatum Dei, opponebant, vt nbsp;Oportet Deo potius obedire quam hominibus. Obferucmuscrgipfi 4Ynbsp;regulam, amp; prima cura fit, ne cui iuftam irafeendi caufam prxbeamusnbsp;nbsp;nbsp;S-t'''quot;

fi qui nobis ideo irafeuntur, quod Deo fideles fumus,nihilominus pergamus nobis munere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r -f -

ftSum Hert. Porro ipfum fadum Herodis audiamus, quod Matthus ira defenbit VMM, carnificibus interfgpit otiinespueros,qui crant in Bethlehem, amp; tq omnio ^0$nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciusbimulis,S{infcrioribus,fecundumtcmpus, quodcxquifiucratMagts.


-ocr page 97-

RORVM HO HILI A L

85'

'Jtnj'5 comprchendit,qu ad tanti facinoris imquitatem amp; crudelitatein artiplifi-^ciunc. Primo nulla fit matura; deliberationis mentio,nec qud rem tanti mo-fjj aliquibus contuleritjqui ei confilijs fucrunt : fed ipfe pro fuo arbitrio, quid t'ai ftatuit. Deinde in nullius domum aut res priuatas inquii it,vt coruni modonbsp;iiU5^*^8^^e^4uialiqua de caufamagis quam alij poterant fufpedi videri : multo mi-accerfit, vtfeiudicio fiftantjScfuarum rerum ranonem reddanc jnbsp;honbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nulla prcedente iudicij forma j promifcuas in-

puerulorum cdes iubet fieri.

Iici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Satellites pro more veterummittit, quos tarnen redius carnifices dixeri.s

nullum editum fuit vel aulica;, vel militaris dilciplin, documentum. Illos Ij non dubium eft ad facinus iftud cum armis venifle. Fuit ergo hc qudam bel-ii^ incurfionis hoftilis, Ipccies. Ad de, qud illi incxpedati venerunt, amp; in eos exnbsp;H impctum fccerunt, qufltcuri cum vxoribus dilefiSjSc dulcilsimis libcris vi-expoterant timere, cum eo tempore (vc die nariuiratis ChrilH hom.nbsp;V^. ^'^p.Lucuangelifta; diximus) tenus terrarum orbis bellis quielceret, amp;paxnbsp;coleretur. Nec mora paim cdes fd funt omnium in*nbsp;T bimuli, aut natu minores erant, non folum in emirate ethlthemitica, \Qfnbsp;lihFuitautem Bethlehemum vna ex Chiliarchijs,nbsp;g^|P''feuris Iud,vt Hom.y.deMagis dicetur .* vnde colligitur rabiem ilm lon-'llo^ ^^egtairatamjnequeexiguumfuilfe numerum inteift:orum,quandoin totonbsp;ethlehemitico, omnes iugulati funt, qui intra biennij tempus ad eumnbsp;'^^ti fuerant. Necdubium eft, quin omniafala fuerint, qu in captanbsp;alios quidcm innata ciudclirasnbsp;autem commiferatio, qu interdum apud milites quoquelecumnbsp;compendiofilsimo necisgenerc eos perderent, qui in ipforum manusnbsp;*gt;11) Quidam erg ex puerulis illis in plateis deprehenf amp; occifi, alij in do-funt: alij

amp; iminanibus farifsis, alij lanceis, alij pugionibus, confolsi, alij vel per medium iiiialiquibus membris mutilati, alij collo obtorto prfCati, alij aquisnbsp;4 aut in profluenti abiei, alij parictibus aut pauimento alLl, f. rtalsis multinbsp;k ^fUtn vberibus rapti vel in harum tonlpefu, vel etiam in earundem fnu aut vlnisnbsp;L^Diliternecati, pcrierunt.Neque vnum modo ex filijsfingulamiferunt, fed quianbsp;omnes occifi funt,multas, qu fcundiores cranr, duobus fmul orbatas fuifl,nbsp;^tgt;itauerit, quorum alter inter manis manus confofliis infelicem fanguine luonbsp;in[^ amp; nioriens pueruli vagitu ex vulnere faum dolorem teftatus t ft, alter pernbsp;niquot; mucronem fugiens, vel matrem dilelam voce blfulainclamaiisnbsp;'^P'illam concidit.

Fuit ergo boe plus quam barbarum fpcdaculum in quo miferabilis rerum fa-i(|^^(vtPoc verbis vtar) plurima mortis imago in omnium oculos incuri ir. Inter tjt H^iisquis es, fmul animo tuo reputaconfufum totparuulorum vel lain vulr.e-furentes vndiq; gladios trepidantium eiulatum , tot infelicium , ma-tifj ^ilerabiles lamentationes tot patrum gemitus, clamores amp; inutiles obteft.uio-Hijf^*^^'^enique, multa cdemandentes Sein publico manantes innoxij fanguinisnbsp;niagnis vulneribus necata infantium corpora , qu bine indenbsp;t^'^^^amp;difperfa iacuerunt:(hcinquam) omnia, f in mgntem amp; ob oculostibinbsp;'^csjfateberis nihil crudelius,nihil atrocius,nihil horribilius fieri potuiffe.

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abfqueomni caufamulti mirantur,Iofephum hiftoricum, Scripto^m ra/ethie nu-

liju' ^quot;^^*Fgentem,tanti facinoris hiftoriam prterire voluifl, ciim infinita *'iili-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;commcinoret. Veruntamen aliquant cius mentionem fecifle

* videtur Antiq. lib. ,7, cap. Vbi narrat,quondam ex Pharifis prdixifle , Hero-^quot;^Ique profapi finem regni Deo prfcriptum inftare, amp; ideo hunc iratum pluri-y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mos

-ocr page 98-

86

niI (H N CE N T vil VB-

mos fix Phariifum feda, eorumq; fautores, vnaque eos otnnes, ad quos Mgnuni Jd-uolui pofle fufpicabatur cuni fuis cognatis arque filijs interfid curauifie, Etenim quamuis Pharifieus ille ex coniuratoruni numero fuent, qui cum Antipatro, Hcrodisnbsp;filio,amp; Phcroracontra ilium confpirauerunt, videtur ramen illeex iMagoriim rclati'nbsp;one,SiScribarum dclocoMdsinatali, rcfponfo,Herodi rcddito,occafionem arfi-puifle, vt talia in vulgus dcret. Et credibile eft, Herodis rabicm,qu ab illis cccpc*nbsp;rat, poftea longiusfuiflegrafltam, ciim animo repeteret, quprius ipfe ex MagisaU'nbsp;diuerat.Ctcrum quamuis lofephushiftoriam iftam obfturius perftrinxerit, amp; nefcionbsp;quibus decaufisfibitacendum ex parte efleputaueritjConftat tarnen illius famam longe lateque vulgatam fuifle , adeo vt Romani vlquead Auguftiim Clrem pftu^*nbsp;nerit.


Rexludorum intra bimatumiuitintcrfici, filium quoqueeius occisum,air: eft Herodis porcum eflqum filium. Nimirum ad hoc alludens,qudHcro(Jcb*^nbsp;ludxisobfequentioribus vterctur, Mosaicas ceremonias obscruabat,amp;idepor^''quot;nbsp;nunqum malaflet.cum carnibus fuillis non licerct vesci. Qui locus vtimraanitateinbsp;huiuscladisampliusarguit, qufiliumquoqueregiumarripuit; ita de Romanin'nbsp;perij iniufticia amp;crudelirateteftatur, deque infelici fubillo ludaic gencis condition^.nbsp;Quidenim Iperarepotuerunt, qui iniurijs leuioribus afficiebantur, quandonbsp;hocimmanifsimum non fupp]icio,fed risu amp;ioco dignum fuir visum ci, quj runc of-bis terrarum Monarcha erat Sed non mcliorem lortem merebantur, qui Deum c'nbsp;tumaciaamp;ingratitudineincurabili iam diu prouocauerant, amp; iam exhibitumnbsp;uatorera non ea,qu par erat, reuerentia, excipiebant.







-ocr page 99-

RORVM HOMLIA I.

^amp;immanes fer infantibus expofitis vt plurimum non modo pepcrcifle, fed etiam fra prbuiflc leguntur. Omnem ergo hoftilem atque belluinam rabiem Herodesnbsp;quot;I^rauitjamp;ceu mentecaptuslpem regni jquin populi fbbole numerofa confiftit,nbsp;^^gfi'bdum ne regnum amittat,metuit. Similia crudelitatis amp; amenti exempla Exotl.^,nbsp;^araone, Antiochoamp; Romanis Imperatoribus extant, qui olim Chrilli Ecclefiamnbsp;funt : quibus doccmur, non tcmer credendum* elfe ijs, qui aduerfusnbsp;. in Chriftum confpirrunt,amp; manus fuas martyrum fanguine femel p olluerunt,nbsp;fides pietasqueviris, qui caftrafcquuntur, Principis inferni, qui fraude amp; fan-^''tgaudet. Q^am primum enim tales Euangelium refiftcre vident cupiditatibusnbsp;'^uasipligloriDei fimuljamp;publicfaluti, prferunt, nullius illos perfidias autnbsp;fJJ^dclitatis,pudet,quailliuslucem extingui polfcarbitrantur.Exempla vetera non opuSnbsp;?cotninemorare,quando noftiis tempohbus acciderunt, qu iftis polfunt fidemnbsp;acere.

. Prftat tarnen, priusquam binc dilcedamus,tyrannorum infelicem conditioncm hc vt infpeculo nobis contemplanda proponitur. Videntur plerisq;

' Wices beati eile : fed exagirat illos mens fibi male confcia,amp; ideo perpetuis terro-^sobnoxij illic ctiam fibi timcnr,vbi nihil ab homibus periculi eis imminct, Quia e-a propria confcientia accufantur, qu mille tedium loco eft, eadem Dei indicium ipfqrum fubijcit, cuius recordatio facit vt fontium inftar trpident, qui carnificisnbsp;8 'liuni in boras expedant,

^ggeritautemmetusiftepefsimasfufpicionesamp;nefanaconftlia,quibusDciiu-iumaueitere,amp;innoxioshominesperdereconantur, quos fufpedos habcnt, vti-r ^rurtivitaut regno inlidientur. Etlivero quod animo luo ftatuerunt perficiant, J'5uanitainenalfequuntur,quod volunulftaomniainHerodis exemplo eft videre.nbsp;xdudorijm gentem fubcgeratjamp;Romanorumfauoredefendebatur, fibi recensnbsp;^^0infantulotimet, amp; dum hunc in promilcua multitudinc intcrcipere conatur,fc-quot;^iquideminnoxioinfantiumlanguinepolluit, amp; inter hos fuum quoque filiumnbsp;ytcx Macrobio diximus) iiigulan$,lcmpiternam infamiam notnini luo alprgit amp; exi^nbsp;''rfibijpfi acccrfit,(vtfuo loco dicitur) laluointerim Chrifto, quem ille inprimisnbsp;TObat. Idem plan olim Pharaoniaccidir, qui amp; ipl Hebrorum infantes mafculos^j^j,/,,nbsp;' partu necare,aut in prolluentem abijcerejulsit, ne quis gentis illius vindcx ex illis a-Idcerct;interea ver ipfemet n gremiofuo Molcm educat, quera Deus, vt populi fW.s,nbsp;p'redcmtor fieret,deftinrat. Necdifsimileeft,quodde Achabo fcribiturjquidum^nbsp;fophetas, quosregnifui turbatores vocabat, occifos amp;ciedos vult,interim interfuos*^^^'nbsp;iJbcos Abdiam habet, qui illos feruat amp; alif Et hodie huius generis multa fiunt innbsp;^)f3nnorumaulis, qui aduerfus Euangelij fedatores fuiunt. Nemo igitur illoruranbsp;^isterreatur, nemo eorum conatusformidet j nemo item eorundem fiiccelsibus oEnbsp;'aatur, Nec enim Dei dcrta illi impedirc polfunt, vmbratilis autem amp; momen-J'taellftlicicasjquafupcrbiunt : deniqueipfifcrc fibi infamiam Sz interitum accer-^^'^bdiini rebus fuis voluntconfulere. Viuit autem amp; rgnt in coelis lESTS CHRI^nbsp;qr^i fuos in terris feruat,amp; olim regni fui cleftis cohredes faciet. Ipfi debe-'benedidio,honor,gloria amp; poteftas in ternum.Amen.

homilia n.

Tune impletum fuit, quod divlum fuit pej leremiam Pro-pnetam : Vox in Rama audita eft,lamentatio, fietus,amp; eiulatus Rachel plorans filios fuos, amp;; noluit confolationem admic-; propterea qud non fint. 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

^^VDIVIT NVPER CHARTAS VESTRA IMMA-nifsimumHerodistyranniin Bethlehemitas infantes dcfignatumfacinus, quo multa continentur, qu noftr inftitutioni feruignt, Docetenim lt;

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiftoria

-ocr page 100-

89

INICE4TVM PV-

hiftoriahaec^quamimplacabilefit odiutrijquo huius mundi princeps/ perfequitur, amp; quitus artibusfereura hominibus cxoiuin reddat,nbsp;eus humani generis Seruator eft. Deinde admonemur, quc fidcliuni Chrifti innbsp;fors fit, amp; ad quam dura certaniina hi fe prpararc amp; armare debeant. Quia eoi nbsp;aduerfus cum, qui caput noftrum eft,nihil polfe nouit Satan, calcarteum eius inuailit) t-, vt olim in aflumpta carnis narura eum ante tempos perdere conatus eft : ita mint 0^nbsp;membrisfiuecredentibus infidiatur,amp;noftrainfirmitate ad nos perdendum abutiW^nbsp;fimul conlblationem hie nobis adhibet Spiritus ndus, qu nos delpcrare vetat. N nbsp;vteruentas Herodis amp;fatcllitum eiusmanus, euafit Chriftus; ita idem fuoscrianii^'nbsp;uat, quatenus opus eft,amp;vtut tyran ni fuiant, nunquam tarnen aflequuntui'j 4nbsp;voiunc,amp; olim illos cura fuo capitefub credentium pedibus conteret Dei Filius.

Car DemBeth lehemitiosnbsp;faeros otcttiinbsp;framt[irit.

Kamut

Mitttb.n, lere.is^

, Cterum qurunt nonnulli, cur ifta tam dira amp; triftia palTus fit fieri cm eiinfinit rationes non deeflnt, quitus Herodis rabiemcorcere, vel etiananbsp;prout dignus erat, pcrderc poffet ? Item annon iniqus amp; crudelis dici mereatur nbsp;Filium fuum, qui, vt pro nobis moreretur, in mundum venerat, lanicn huius perirunbsp;lo fubduxit,tammultos autem pucrulos innocentes, amp; nullius fcelcris reos,P^*nbsp;pter ilium, carnificum gladijs fubiecit, non fine acerbifiimo parencum dolore,^nbsp;publico omnium lulu ? Ad qua: breuiccr refponderi poterat, non noftrum *nbsp;Dei iudicia fiue opera curiofus inquirere, aut ilia ad uofti rationis calculum reuoW'^*nbsp;Eft enim hic omnium creator amp; Dominus, qui nemini quicquam debet ;nbsp;nbsp;Dieet ergo

ei de fuo ftatucre, prout ipfi vifum fuerit : Sc vt figulus extra culjiam eft, fi gt;4 luto fu vafa faciat, amp; eadem fada confringat, vel in aliani formam transmuter . Ita OeusacC''*nbsp;lri nulla rationepoteftjCtiamfi pro fuo arbitrio nobifcum hoe vel illud agat,quilu'nbsp;tum fiimus in eiusmanu. Suntitemiudicia eins omnia iuftitia amp; verkas, ctkni*nbsp;nobis non leinper conftet illorum ratio. Denique cum omnes peccaucriinus,nbsp;mortis tcrn reatu teneamur, non poteft ille nobis iniuriain facere, cum qucunqnbsp;nobis aduerl in terris accidunt, noftris delidis minora fint. Itaque eius potius bon*'nbsp;tatem amp; clementiamnos exofculari dccet,quarigoremfiiiuftitific temperatamp;n'^'nbsp;deratur, vtin omnibus eius iudieijs mifericordia emineat. Pfal./.^/.

Chrtum Uni-emt Heretlitt-r^^t fabduti a-fertuitt

Vt tarnen infinnorum cogitationibusaliqua ex partemedeamur, de perfi fingulis,quxhicproponuntur aliquid dicendum erir. Et primo quidem,nbsp;Chriftum,nccelfario eumhuic periculo fubduci oportuit,lne ante tempusnbsp;tum moreretur, amp; ea perficeret, qu ex terno Patris decreto pei ficerc debebat- .nbsp;enim priusqum mortem oppeteret, per dodrinam amp; opera miraculofa hominibusiquot;'nbsp;notelceredebebat,8cconftitutadcmum hora, cuius ipfe frequenter in Euangelgt;o/'f'nbsp;minit, cum iniquis reputari ( vt Ifaias olim prdixerat) vt fui corporis amp; fanguinis b'nbsp;crificioinundi peccata expiaret,

UeroJes im-fltt men fit-r^m fret ini-qnitatift

Deindfe, fi Hcrodem fpedemus, huncquoque priulquam eum medio tolk' retDeus, iniquitatisfiimenfuramimplercoportuk, ficuti olim deAmorrhris dicebat Dominus. Multa hadtenus impie, rnulrainiuftd,multa crudcliterfecciat. Vxo-rem Mariamnem cum matreamp;filijs proprijs interfecerat, cum paulo ante eiusnbsp;trem Ariftobulum, prjeftantis forma: iuuenem, fub prtextu ludi iocique in aquinbsp;lauantem fulFocari iulsiftet. Ad hc fiipremum ludaic gentis S'enatum, qucuinbsp;Sanhedrim dicebant,quot;fimul interfici curauerat: amp;infuper in amicosamp; optime me*nbsp;ritos multa non minus inhumaniter, quminiuft, defignrat. Oportebat ergonbsp;tantisque Iceleribus 'colophonemimponi, yt pnas mritas fibiacccleraret,quas nonnbsp;rrtulto poft fecutas fuilfe Euangeliftain mox fequentibus verbis teftatur. Accidienbsp;hoc ipfum mnltisalijs,, qui (vt|hiftoria: docent) vbicurfum Icelerum atrocifsimoriimnbsp;abfoluerunt, mox lenlcrunt Dei vindicem manum, vt primum Chrifto amp;eius Ecclcii^nbsp;manum admolin aufi funt, Vt enim mcnliiram iarn ad iumma labra vfq; plcnam vnanbsp;altera gutta redundar facit ; ita fanguinis Chriftiani gutt fceleribus prioribu*nbsp;*iddita:, irain Dei cendunt, vt ilium ex Tyrannorum manibus requital, '1nbsp;pctnas

-ocr page 101-

RVM HO M ILIA II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87

luant. Etprodcft exempla eiusmodi oWeruare, neimmanibus iftis im-olfenfij Deum fu Ecclefi curara omnin depofuifl pute-

Pf Oiipd fi BechlGhemitas confideremus gt; nulla his iniuria fata fuit. Nam Bethlehemlt forumconturnaciaamp;ingratitudo,qux tune ludorum vulgo ^xsx,.

i^id' ioholpitalitas, cum inhumanitate in comparabili coniuncta : quando Da- * illj '^^pfomifsionum , quas huius domui dederat Deus, immemores,Mariam , ejnbsp;defcendentem, quam durum Cfaris edictum iam partui vicinam adnbsp;fogfbat, tarn immaniterneglexerunt, vtin ftabulo earn diuerfari, amp;re-puftulum in prfpideponereoportuerit. Ita veto non inillam raodo,nbsp;'ternum DeiFilium amp; diu expedatum humani generis redemptorcmpeccauc-igt;^^^'^ioniquiabfquemifericordia( vt Apoftolus fcribit) iudicarentur, cmipfifunbsp;Vtinam verb exemplumhoc lamen-

110(1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;profpiciant,

^uoque lefum Chriftum in verbo fuo ad ipfos venientem excludunt,eiusque pj.'^oris nein ftabulis quidem tutum hofpitium prbent, fed vt homines, quouisfup-j^'^dignos,ferronbsp;nbsp;nbsp;igne peifequuntur. Q^iid enim hi fibijpfis aliud polliceri pof lo,

Dei iudicium, qui fe fortem Zelotem clTe profitetur, quiparen-'niquitatem puniat vsq; iu tertiam amp;quartam generationem,

^t prtermentum infantes iftorum tam crudeliter iiecatosfuiffe, dieet aliquis. . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratione dici potent. htenim in peccato concepti nati, na-yamp; on ejfe f^,

Quomodo ergo innocentes fuifl'e, aut prter meritum h^c*** eos,qui,fifuiiudicijrigoremDeus voluifretintendere,tcrnisnbsp;^^Pplijs muldari merebantur ? Nam, vt lupi catulus,iure amp; red neca-prdam nullam adhuc rapuerit ; ira infantes quoque morte iu-iierita tollit Deus, etiamfinfitaipfsnaturpeccatricis visnullo aperto Icelerenbsp;. Lilianifeftrit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod nifi ftatuamus, toties Deum peccare dicemus, queries vel

Ilf ^^^f^^iioritur,velinfantes morteprmatura obeunt. Quoad verb Bethle-iticos iftos, multiplex in eos beneficium contulit Dominus. Namcumvitsecur-fc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Icelcrum grauifsimorum

ift'parentum peimorum jj multiuariam grauariamp; pollui potcrant,fi virilem tatem aut nedain at-S'ilent, Ea enim eft human natur infelicitas,vt,qudiutiusin haccarneviui-^jcoplura 8i grauiora fcelera in proprium caput nobis coaceruemus, pnasquenbsp;'^sinuratrociores. Deindeiftos nullo adhuc flagirio pollutes ad fe collegit cle-pater, negrauifsimarum iSlarum calamitatum focij amp; participes fiercnt,qu ftatim nbsp;Il morte ingratam amp; infelieem ludorum gentem exercucrunt : amp; tandem totamnbsp;f fniplofercincomparabiliobruerunr, vr,(quodforeChriftusamp; Propher prdixe- //S.irnbsp;Qviilgoclainaretur. Beatfterilesamp;ventres, qui non genuerunt, amp; vbera, qunbsp;Ah'] nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quibusadde, quodeohonoreillos dignarus eftDeus, vt ficuti

primus veteris reftamenti martyr fuit, cuius fanguis ad Deum clamauit,memoria fin hodie adhuc pretiosa eft in Ecclefia Santorum : ita ifti primi in nouo teftamentonbsp;Chrjftum occif funt, amp; gloriofa martyrij corona redimiti hanc morta-iof immortali commutauerunt,amp;cum illo nunc in clis viuunt. Quodnbsp;m omnibus alijs fimilibus exemplis obfruari debet,amp;videbimus, Dei bonita-emper prdicari debere. Hc ijs relpondere libuit, qui in hoc Dei iudicium in-lulp*^'*'^f'^o^tam vthorum curiofirati fatisfacercm, qum vt infirmis amp; imperitis con- ^fnijue Deum alicuius iniuftiti aceufari poffe putent,vtq; *n fimilibus iudiiorura

Remplis modeftius fperc dilcanr* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Porto vt in prfentis loci explicationepergamuSjEuangelifta hc quoque tefti--^'^^ lerem, interferit eodem planconfilio, quoilludHofeadduxif.dc'*^*^^nbsp;hif''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominica poft Circumcifionem difcemus. Nam docerc vult,nihil

louum aut infolens accidifle,feddenuoiam eflcimpletum, quod olim quoquefa-fucrit, vt huiu% calamitatis effet prludiura, Sic ergo fcribit : Tunc impletum fuit, iij quod*^

-ocr page 102-

88

A*

DIE INNOCENTVM PVE-

quod didum fut per lercraiam Prophetam,dicentem : Vox in Rma audita eft , tatiojamp;fletus, Sceiulatusraultus : Rachel plorahs filiosfuos,amp;c. Extat locus hiclc^^nbsp;XXXI, cap. Vaticinatusfuerat Prophetade vrbis amp; tcmpli excidio,deq; populidepnbsp;tationc in Babylonem. Qma tarnen adhuc rchqui erant aliqui veri Dti cultores,nbsp;illis confolationcminftituit,quinmultis arguments confirmt / fimul atemnbsp;contumaciores, huic quoq; comminationes interferit, quibus docet, ratam omninonbsp;rc aduerfus ipfos pronunciatam Dei fententiam. Et quia illi ideo minus mouebanturnbsp;qudimpofiibile eis videretur, vrbem cum regno euerti, in mentem illis reuocac,qu^^nbsp;Ilralitisacciderat,quandoprimmquidem quatuor tribus in Aflyriam addute Wnbsp;runt, amp; non multo pft regnum totum fuitcuerfum. Vtq; magis moueat ftupiynbsp;illosiudiciorum Deicontcmptoresjoboculos illisponit horribilem, quturicW 'nbsp;rat, rcrum faciem, clamores item, lamentationes amp; ciulatus, quibus in illo excw'nbsp;omnia longe lateq; perfonuerunt. Ifta veto amplificat per Profopopeiam, 9^*nbsp;ad -mouendos affedus nulla orationis figura efficacior cft, maxime fi illoruni p^f'nbsp;fon introducantur, qui vel nobis familiariter noti amp; carifsinii fueruntjdum viuf'nbsp;rent J vel quorum eaeft autoritas, vt illorum memoriam atq; nomen non polsiniuJnbsp;parui faccre. Ergo Rachelem(qu communis deeem tribuum mater dici poternbsp;propter lofephum, ex quo Ephraimit delcenderunt, penes quos fer feinper rfg^nbsp;illius poteftas fuit) fepulchro excitatam fingit, fu poftcritatis cladcm amp; exciui-um deploraflj Vobisquidemimpofsibile videtur, quod hadenus minatuscnbsp;Deus : fedvelim vos recordari, quid fratribus veftris Israelitis accident, qui vosnbsp;numero amp; porentia long fuperrunt. Annon hi crudeliter excifi ? annon Samaria abhoftibus capta,illi in Aflyriam abdudifunt, vbi adhuc infelices exulant ?nbsp;miror vos eiuscalamitatis tam facile pofl obliuilci, qu publicis lamcntationibusiunbsp;dcploranda fuit, vt illarum vox in Rama, id eft, in locis excclfis audita, vbiq; refonuc-rit, adeovtitlisRachel matermonumentisexcitaripotuerit,vt fuorum pofteroruntnbsp;mifcrabilemcladeradefleret. Neq; adhuc confolatio aliqua inilris reliqua cft) qfnbsp;fiibleuentur : eo qud nufpiam fint, qui tune crudelitcr occubucrunt.nbsp;nbsp;nbsp;H?.

borum Prophet eft fententia.

Scruiebatautem locus hic Euangeliftae inftituto propter Rachelis introi

Hx'cferevcr*

l/WW/Z Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^**^*''*^-*UVklllUVUaillV X-.U4lil^ViIlVcC JiJllIlULU l^iuptcv IVdUUVUJ

ct^MitrAtat. perfonani, eo quod hanc prop cthlehcmum fepuitamfuiire,hiftoria faCra^o^^* thuu,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ . .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_


Perinde enim hoc eft ac fi diceret, tantum fuifle tune in illis locis plandiiin,caiii dira gt;gt; acerbas lamentationes, vt Rachel non minus nunc,qum olim denu excitari debuenbnbsp;vtfetantiludusfociam prberet. Veruntamen longius adhuc profpexit MatthUnbsp;qui huius loci ideo menrioncm facere voluit, vt feandalum rcmoueac,quod ex cladisinbsp;usatrocitateimperitisrerum Satan obijciebat, nelES V M crederent efle proinu''nbsp;Seruatorem, cuius natiuitas Bethlehemitis tantum malum dediflt. Docet ergo Eua*inbsp;gelifta, neminem eo debere offendi, quando fimile quid olim quoq; in illis locisacc*nbsp;rit. Deniq; admonere vult, non efl propterea defpcrandum de Dei gratia, qui ounbsp;mileris illis amp; afflidifiimis temporibus dulcifsimam adhibucrit confolationem, cuio?nbsp;frudus ad omnespertineat, qui eiusgratiam,quam nobis in Chrifto offert, rccipiurir.nbsp;Etenimlamentationi illi Rachelis fine Ifraclitarum, mox refpondetDominuspcrlcre-miam prohibe vocemtuam fletu ,amp; oculos tuoslacrymis/quoniam eft inerces onbsp;pri tuo, ait Dominus,amp;c.Suntigitur hoc loco nobis duo oblruanda.

Primum, adumbrarihic communem ludum Ecclefia:, quem hc concipit ex XtumKtiZft. crudeli filiorum fuorum, id eft, ver credentium, laniena. Nam licet bcatifint,quinbsp;({ffitlMam 4- in Domino moriuntur,neq;deeopijdubitent: attamen nonpoflint non toto anbnbsp;^Mnttr^urt dolere, quando hornines fibi carifsimos indignius tradari, viros item prftantes,

de caufla commuiiLbenmeritos, tolli,Ecclcfiam fidisferuis fpoliari, hoftibus deniq exultandi , amp; aduerfiis ipfiim Chriftum proteruiendi occafioncm datam eReviden .

^u^i-auur, Vk, uuviiu^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u.vuu. uvv..xxw..^.-

Certepoftremiim hoe Dauidem olim mouit, vc Saulis cdenij qua hic alioqui digniisigt; mus eratjdeploraret. Et propter Stephanum crudelitcr amp; iniqu lapidatuni primiti-u Ecclefi Chriftiani magnum planum fccifl Iribuntur. Necenim funt,nbsp;qui Chrifto Qaea dederunt, qualem Stoici olim fuum fapientera delcripferunt. Tur-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pis au-


-ocr page 103-

fk^L\ HOHILIA n,

89

lutein eft eorum ftupotj quos ftodie nihil mouer,(|uiq; inter Hefodian crodelita-Weinpla fecuri voluptuantur. Cogitarent fairem,maioris cladis pr^ginm hoc elle, 'Nodo iuftiamp;donis plnrimisinftrufti colliguntur. Ila. /. cap.

Alterum,quid in eiufmodi calamitacibus fieri debeat ? Nimirurti vt ad anteaa Qu;ji Eecltt^ f^fpiciatnus, amp; quid olim populo Oei accident^ animo repctamus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ira patebit datltbatfi^

nihil nouum aut infolcns accidere Qjfjs enim Abrahami labores, curas amp; indi-quot;*

, quibusiaatus eft, cafus ignort ? Quid non perrulit Ifaacus ? vcro Ia# ^nicertaniina enumerauerit, cum quo ipfe Oeus adlutam delccndifl videri potuit,nbsp;p'Uspatientiamamp;fortitudinem totiorbi terrarum tcftatam facerct. Qjmdfiveronbsp;veteris perfecutiones, martyria amp; hornbiles cdes fan'tifsimorum hominum,nbsp;'i^isrecenfcrevelit, is dicendi exordium facilius, qum finem , inuenerir. Ifta igisnbsp;'^i^iiimorepctamus, amp;fi:mper nobis ipliscccinamus Apoftolicumiftud :ncndurovl-'l'^^adfanguinem reftitiftis-, aduerfus peccatum decertantes. Simul autem ex lere-^lococcnfolationem petamus. Teftaturquidem ille,tantam fuiflClad'cm,vtRa-Y'confolationemnolueritadmittere.- Et fan interdum hc propter calamitatcs horsnbsp;' ,'^tsfuperuacanea Scinurihs efle vidcrur.'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At nihilominus Oeumipfamdulcilsi-

verbis amp; argumentis efficacifsimisconfolantem inducic, Prohibe vocem tuam ab /-

amp;oculos tuoslacrimis : Q^oniam eftmerces operi tuo (ait Dominus) re-^fftnturq; de terra hoftis : fed amp; pofterostuos h^ec fpes manet (aitOominiis)Re-^''^ntiircnimfilijadtcrminumluum : Audiui plan Ephraim in captiuitate fefe cru-^'ntcrtijg^c. Exquibus verbiscolligimus, hunc non modo ritconceptas fuorum , verum etiain confufos clamores atq; ciulatus audire, quos illis necefsitas extre- -torquet. Nouir enim fuos, amp; videt. Et quia idem pater eft, cnrun-/'imiferetur. Vei ifsim 11 go de ilio Sirachides fcripfit : Supphcafiontm pupilli mi-''fngliger, ncc piecesfundentem viduam. Nonnecum lacrym vidupereius gc-^^iefluunt, aduerfus eascientem , opem inuocat? Sangenisad clum vfq; re-^Janr, amp; Dominus libenter exauditeas, Scc, Quid ? quod nobis mottuisnbsp;clamat amp; exauditur, vt Abeli hiftoria docet? Debebant ifta tyrannos. terre-picum Chriftianorum capitibus atq; fanguine ludunt, laudemq; ex co venanrur, finbsp;^^squm Herodiana ptrfidia amp; crudclitate in pios fuiant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At licet hos nihil mouc

Vt qui cum Pharaonc corda fua indurauerunr, nos ramen ifta confolentur. Nee nohis dcrit lESP'S CH RI ST^'S cuiuscaufta perictamur. Auditilleadnbsp;^fcram Patris fui clamores noftros, audit prcces, audit gemitus noftros, amp; breuinbsp;'^exveniet,vtferuorum fuorum fanguinem requirat,amp;eosdemad fereceptos rc-fillhrcditatedonct. Illidcbetur benediio,honor, gloria amp; poteftasin te.'--

'*'^Amen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' .

IEI beatorvm in.

fantvm, Qvi stolas svas LAVERVNT in SANGVINE AGNI,

Precatio,

ERE rr FILl DEI TEMPORF HYMlLIATIO^ is tuA ah exordio tust natiuitatisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guflaftt torrentern humemarum mi-

eriArum^ Fditus futiinogs, nudttsrettSi, uchfii infno, amp;.vag^Jti inter bruu antmiiu. Exarueratflirps Dauiaica re ogttw Maternbsp;tane^uum virgultum in terraiiente inter magnas arumnas educabat^amp;nbsp;i tgfa tua atate t ener a, tjrannis Diaboli, amp; crueieiiimi Herodis exfru-

^^^^'^^^^gtntjuumexiliurn^vbifinexttiui nutritius, amp; dulcis tua rnater , garetes

Angelt, conernati metu imminent is periculi noii e te in vln/ufuas uulerunt iter ad centum miliaria ferme gementes ingreifant, gearunt T'e in magnanbsp;* ^^^lt;sdiKeperaera amp; tn cult a laa Arabia ,per illittsgent^colluuiem^^uafemper propternbsp;H ti^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;latroctnia


1

-ocr page 104-

88

DIE INNO CEM TVM PVE-quoddibum fut per lefcmiam Prophetam,dicentem : Voxin Rma audka ratio,amp;fletus, amp; eiulatus mulrus : Rachel plorans filios fuos,amp;c. Extat locusnbsp;XXXI, cap, Vaticinatusfuerat Propheta de vrbis amp; rempli excidio,deq; populidepnbsp;tatione in Babyloncm. Qpja tarnen adhuc rcliquierant aliqui veri Dti cultores,nbsp;illisconfolationeminftituit,quammultisargiimentisconfirmt; fimul atemnbsp;contumaciores, huic quoq; comminationes interferit, quibus docet, ratam omninonbsp;re aduerfus ipfos pronunciatam Dei fententiam. Et quia illi ideo minus mouebanii**^*nbsp;quod impoibile eis vidcretur, vrbem cum regno euerti, in mentem illis reuocatnbsp;Ifraelitisacciderat,quandoprimiimquidem quatuor tribus in Aflriam addula:nbsp;runt, amp; non mult poft regoum totum fuitcuerfum. Vtq; magis moueatflupfnbsp;illosiudiciorum Dei contcmptores,ob oculos illis ponit horribilem, qu tunc^ 'nbsp;rat, rcrum faciem clamores item, lamentationes amp; ciulatus, quibus in illo exonbsp;omnia longe lateq; perfonuerunt. Ifta verb amplifient per Profopopeiam, 4^nbsp;adHOuendos affehus nulla orationis figura efficacior eft, maxime fi illoruffl p^''nbsp;fbn introducantur, qui vel nobis familiariter noti amp; carifsimi fueruntjdutn viutnbsp;rent, vel quorum caeft autoritas, vt illorum memoriam atq; nomen non polsiniusnbsp;paruifaccre. Ergo Rachelem (qusc communis decem tribuum mater dici potcracnbsp;propter lolephum, ex quoEphraimitdefcenderunt, penes quos fer fernper rfg'nbsp;illius poteftas fuit) fepulchro excitatam fingit, fus poftcriratis cladcin amp; exciui'nbsp;urn deploraflc, Q^d, Vobis quidemimpofsibile videtur, quod haenus minatusonbsp;Deus : fcdvclim vos recordari, quid fratribus veftris Israelitis acciderit, qui vosnbsp;numero amp; potentia long fuperarunt. Annon hi crudcliter excifi ? annonSam^'nbsp;ria abhoftibus capta,illi in Aflyriam abdudifunt, vbi adhuc infcliccs exuiaiit ?nbsp;iniror vos eins calamitatis tam facile pofte obliuifci, quse publicis lamentationibusiWnbsp;deplorandafuir, vt illarum vox in Rama, id eft, in locis excelfis audita, vbiq; refonut-rit, adebvtitlisRachel matermonumentisexcitaripotuerit,vt fiioruin poftcrorunbsp;milcrabilemcladem defleret. Neq; adhuc confolatio aliqua miferis reliqua cft,nbsp;fiibleuentur.quot; eb qubd nufpiam fint, qui tunccrudehtcr occubucrunt, Hactfrevtf'nbsp;borum Prophet eft fententia.

Scruiebat autem locus hic Euangelift inftituto propter Rachelis introduft'

* vkiitv 5 iin.v'-' ---- Q

Perinde enim hoe eft ac diceret, tantum fuifte tune in illis locis planuin,taiii diras lt; acerbas lamentationes, vt Rachel non minus nunc,qum olim denub excitari debutrhnbsp;vtfetantiluusfociam prberet, Veruntameo longius adhuc profpexit MatthUnbsp;qui huius lociidcb menrionem facere voluit, vt fcandalum rcmoueac,quod ex cladisilu'nbsp;usatrocitatcimperitisrerum Satan obijciebat, ne IE S V M crederent efle promiflu^'nbsp;Seruatorem, cuius natiuitas Bethlehemitis tantum malum dediftet. Docet ergo Euan-gelifta, neminem eo debere oftendi, quando fimilc quid olim quoq; in illis locisaccid^nbsp;rit. Deniq; admonere vult, non eft propterea defperandum de Dei gratia, qui ohnxnbsp;milris illis amp; afflidilsimis temporibus dulcifiimam adhibucrit conlblationem, cuio^nbsp;fruus ad omnes pertineat, qui eius gratiam, quam nobis in Chrifto offert, rccipiunt.nbsp;Etenimlamentationi illi Rachelis fiuelfraelitarum, mox refpondet Dominus per IcrC'nbsp;miam : prohibe vocemtuamflctu ,amp; oculos tuos lacrymis/quoniain eft inercts onbsp;peri tuo, ait Dominus,amp;c. Sunt igitur hoc loco nobis duo obferuanda.

Primum,adumbrarihic communem luum Ecclcfia:, quem hc concipK* owwwwSm crudeli filiorum fuorura, id eft, verb credentium, laniena. Nam licet beati fint,quinbsp;(iffitlnSut in Domino moriuntur,neq;deeopijdubitent: attamen non poffunt non toto ani-dolere, quando hornines fibi cariimos indignius traari, viros item prxftanteS)*nbsp;decauftacommunLbencmeritos,tolli,Ecclcfiamfidisferuis Ipoliari, hoftibus deniqnbsp;exultandi, amp; aduerfiis ipfum Qiriftum proteruiendi occafionem datam eftcvident,nbsp;Certpoftremum hoc Dauidem olim mouit,vt Saulis cdem, qua hie alioqui digni߻nbsp;mus erat,deploraret. Et propter Stephanum crudeliter amp; iniqu lapidatum, pritniti'nbsp;u Ecclefi Chriftiani magnum planum fecifte Icribuntur. Nec enim funt,nbsp;qui Chrifto fiomcn dederunt, qualem Stoici olim fuum fapientcra delcripferunt.

q g ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-'*4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iliu X^UallJ^amp;ULlcC IlJtLllULU ^lUptCV IViltUCUO liitiv-

perfonani, eo quod hanc prop ethlehcmum fepuitamfuilic,hiftoria facratlo^^ thattf,nbsp;Ctne/iif^


-ocr page 105-

89

AVL HOMIllA n#

Pisautcineftcorum ftupor, quos hodie nihil mouer, quiq; interHerodian cradelita-tis exempla fecuri voluptuantur. Cogitarcnt faltetn,maioris cladis prlginni hoc efle, iuftamp;donisplurimisinftrui colhguntur. lia. x/. cap.

Alteruni,quid in eiuftnodi calatnitaci bus fieri debeai ? Nimirurti vt ad anteaa Quidi Eeeh^ f^lpiciatnus, amp; quid olim populo Dei accident^ animo repctamus. Ita patebit dad^d^j^nbsp;^isnihilnouum autinfolcnsaccidere Quis enim Abrahamilabores, curas i^indi-*^quot; *nbsp;8''os,quibusiadatus eft, cafus ignort? Quid non perrulitlfaacus ? vcrola^nbsp;olicertamina enumerauerit, cum quo ipfe Deus adluati delccndifle videri potuit,nbsp;eiuspacientiam amp; fortitudinem toti orbi terrarum teftaram facercr. Quod i veronbsp;^cdefie veteris perfecutiones, martyria amp; horribiles cxdeslantifiimorum hominum,nbsp;'juisrecenferevelit j isdicendi exordium facilius, quam finem inuenerit. Ifta igi#nbsp;Utanimo repctamus,nbsp;nbsp;nbsp;lmper nobis ipfis cccinamus Apoftolicum iftud : ncnduro vfi-

S^eadfanguinem reftitiftis-, aducrfus peccatum decertantes. Simul autcm ex Tere-''ilococcnfolationem petamus. Teftaturquidem ille,tantam fuifle cladTm,vtRaffel confolationem nolueritadmittcre.- Et fan interdum hc propter calamitatcs hor f'l^ilcsfupeiuacaneaamp;inurilis eflvidctur.' At nihilominus Dtumipfamdulcilsi-'iis verbis amp;argumentisefficacifsitnisconfolanteminducit, Prohibe vocera tuam abnbsp;*'htuamp;oculosruoslacrimis : Quqniam eft merccs operi tuo (ait Dominus) re-'rtenturq; de terra hoftis:{d amp; pofterostuos hc fpes manet (aitDominus)Re-^fnentiircnimfilijadtcrminuinfijum .: Audiui plan Ephraim in captiuitate fefe cru-ntcmjamp;c. Ex quibus verbis colligimus 5 hune non modo ritconceptas fuorum

j verum etiam confufos clamores atq; ciulacus audire, quos illis necefsitas extre- extorquer. Nouit enim fuos, amp; videt. Et quia idem pater eft, enrun-^'mmifeietur. Verifsim ergo dcilioSirachides fcripfit: Supplicariontm pupilli mi-nicngliger, ncc piecesfundentem viduam. Nonnecum laeryra vidu pereiusge-*sdefluunt, aduerfus eascientem , Opern inuocat? Sangenisad cluinvfq;re-^'Jndanr,amp; Dominus libenter exaudit cas, amp;:c. Quid? quod nobis mot ruis fan-clamat amp; exauditur, vt Abeli hiftoria docct? Debebant ifta tyrannos terre-^^lt;iui cum Chiiftianorum capitibus atq; fanguine ludunt, laudemq; ex eo venanrur, finbsp;pliJs quant Herodiana ptrfidiaamp;crudclitatein piosfeuiant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At licet hos nihil mouc

b vt qui cum Pharaonc corda fua indurauerunt, nos ramen ifta confolentur. Nec nobis dcrit lESP'H CHRIST'fgt;''S^ cuiuscauffa periclitamur. Auditilleadnbsp;^^xteram Parris fui clamoresnoftros,audit prcces,audit gemitus noftros, amp; breuinbsp;'^'idexveniet, vtferuorum fuorum fanguinem requirat,amp;eosdemad ferecept-os rc-gnifuihrcditatedonet. Illidebetur benediio,honor, gloria amp; poteftasin ter-''uui Amen.

Diei BEATORVM IN-

FANTVM, QVI STOLAS SVAS LAVER VN T IN SANG VINE AGNI,nbsp;Precatio, Matth, 2-,

rr FILI DEI rEMPORF PPFAPILIATPO-nii tuA ab exordio tux nattuitatis nbsp;nbsp;nbsp;gufl*t torrent em humanarum mi'

firiarttm^ Edit fisfulfil inops, nudusfiretfu, tacltifii infno, amp; 'vagijfii inter brtita antmalia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exaruerat ftirfs Dauiaica, Te optima, Mater

tanqttam 'virgultum in terrafitiente inter magnas xrumnas educahat in ipfa tua atate t ener a, tyannis Diaboli, amp; crttdelifiimi Herodis exfiu-

in (enginquum exilium ,^vbifinextuus nutritifis, dulc tua mater , parentes , ^^'niit Angeli, eonfiernati metu imminent is periculi noFie te in vin as fuas fufiulerunt,nbsp;f^fi^guniiter ad centum miliartaferm gementes ingrefiifunt, gefirunt Te in magnanbsp;^''itudineper afiera amp; incultaloca Arabia ^periUinsgentis colluuie^/^^uafemper propternbsp;H ti^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Utr^snia


-ocr page 106-

d'iei INNOCENTVJV pvero. preca.

UlrocinU nbsp;nbsp;crudelitutem fuit infumis : Et tandem inprouinciam Romani Cafarii,

DestivoluiteJfetuumtutoremtCoIlocnrunt.TexeruntTeverocum matre tua Excubirc^^' orum Angelorum^q^uifuerunt Duces amp; comits tui exilij,amp; procul tuis ctinis immaot^nbsp;Latronss aJoegerunt. Ita quidem nos tu Eilt Dei de noflra miferia,amp;tetuo bencfiao tornfni'nbsp;nefactens imbuti. Exulabatgenus humanumeieEium ex paradifi, exatu beatitudtntinbsp;(^gloristiin iias vita ttrumniits.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exulesi tua Ecclefia in hoc mundo,prsimitur a

Monorchd,dpraantia membra tui ctuspriuattmepiime exulant, Sed Tu nora calamitatis/ponte faStus es exulpropt er nosfactua es Deprecator pro genere hurno'nbsp;Exinanijfit T^,Ajfumpfi hanc miferam maffam pelliculam nora natur auifti ExuH^^nbsp;hoc mundo,non pojfedti locum, in quem pojfes reclinare caput tuum : non rapuiflinbsp;dr vtm diuinitatis extra vocationem,mirando modo Aoy^ quieuit, carne tuapatienta amp;nbsp;moriente,vt nsfs in verdpatrid,vnde eil nora origo d* vbt est noru '!umv/alt;ii,recl(i((''lnbsp;Totopecore igni inuocamus Te FiltDeidnilla nobis veru amorem ilUus clefiis patria,atc^nbsp;datur in nobisverii defideriu tua confuetHdinis.,Confilare nos in hoc exilio Addas etiam nbsp;euodes fanFlos tuos Angelos,qui nobis immanttatem Diaboli^dhoflium tuoru orcelt;i^nbsp;noras animos decedentfs ex hac miferiar volle colloca tn tuam arcem amp; verapitr gt;nbsp;iam Ecclefiam tuam inter rabtem furent is Herodis textfii tarnen ,nbsp;vn cum parentibus tuis feres in Aegqptum , cd Raptiam infantem pof^nbsp;in defertum vitra lordanem abderent: Ita deinceps etiam nos defende aduerfusnbsp;abolorum d hominum. Rapuerunt quidem truces d imp miniri regia crudelttainbsp;tes ab vberibp d^omplexu matrum adtriem necem,d fapeecies tua Ecclefia talu V ''nbsp;deEodicatur Rachelnoluit confolari, quiafiiijipfiusnonfunt. Sedtu tarnenruos dijnbsp;reliquias,d hoes tuos abis in ater num exittum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Vt igitur infantes tfii teneras fiuasfiolas d pelliculos lauerunt in fanguine detuoaduentuincarnemmortefuaperhibuerunttefltmonium,quos tuin meliorernbsp;auexii, vbiomnem lachrimam ab oculis eorum aberges,d in gloricationenbsp;dulcemcatum oendes omnibus Eleciis tuis in gloria,d increpabis Diabolum, amp;nbsp;ipus,Herodem,propter fcelera vfyj tn aternos cruciatus merges-, itaferua nos in confiynbsp;tua verdatd.nbsp;nbsp;nbsp;Mitiga Ecclefia tua arumnas.,ne vniuerfa int created nos libetdd

ex hoc trii exilio adiungito ciuibus regni tui,qut Agnum fequuntur, quocun^ ambulat., d Ud ttbigloriam canunt

Kernen.

DIE EPIPHANIORVM DOMINI, QVI ETIAM DIES TH^nbsp;OPHANIOR.VM TRIVM REGVM AP-

PELLATVR, EVANGELIVM MATTH

-2. cap.

HO MILIA I,

Cm ergo nacus eflet i e s vs in Bethlehem,qu efl: poribus Herodis rgis, ecce Magi ab Orienteadueneruntnbsp;lymam,dicentes ; vbi eft Ille, qui natus eft Rex ludorum ? Vidinbsp;enim eius ftellam in Oriente,amp; venimus,vt adoremus cum.

? icril DErS FILIVM SFVM

propter miferos nos mortales in mundum venire, amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iijSx

voluir,vt ipfius merito ab interitu, quem nobis ipfis accernuei a redimeremur : ita ne huius ignorantia alicui fraudi eilet, eiusnbsp;I nem aduentummultisindicijsmanifeftauir Hue enim per ,nbsp;qucunq; per Angelorum minifterium cum Maria, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pH'

lofepho, ala funt ; Elizabeth item teftimonium, quod Luca deferibitur : faisgt;lt;iud ea ipfa no^qua natus eft Chriftus, eius natiuitatem Angeli paftori

-ocr page 107-

DOMINI HOMl LIA .

^^'^ciarunt, qui, quod audierant atq; viderant, moxlonglateq; diuulgaufffUnf.

Ycro iftorutn omnium teftimonia partim fufpcda , partim contcmtu po j^^Squaaidcdigna,videripoterant, Magos quoq; ab cxtremo Oriente euocauitnbsp;^s,quiHicrofolyiamingrcfsi, promifTum illum populi ludaici Seruatorem iamnbsp;eflcpredicant, deq: eopercundantur, vtipfum adorent. Quorum Hiftori-Cap.Matthasusdefcribit, vncumijs,qu Chriftoadhuc infanti accidcrunt ,nbsp;nimirum infidijs tune peritus, amp; qum grauibus periculis iatatus fir. Eftq;nbsp;chiftoria admodum memorabilis, quam veteres non absq; caufa dignam eff iudica-^*^t'Untcuiusmcditationipropriusdies,qucmab ApparitioneEcu manifeftatione lEfnbsp;CH/ST'/SeruaforisnoftriEpiphanifeftumdixerunt, confecrarctur.

'''f enim hc primo iHfigne,amp; prclarum diuin bonitatis teftimonium, qu noftf .*0 confiiJtumcupit, ne Chrifti ignorantia cuiquam fit fraud). Docet deinde lefiim,nbsp;quot;J^ncetfiexludxis'jiin ludaiiatusficjCxquo tarnen adiudaros amp; gen tes pertinerc.nbsp;fi'ti,quideosfacereconucniar,quiillsminuenire, amp;flutis,quam nobis meruit.nbsp;Participesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qcurt, vtbuius prdicationeafficiancur mundo addrCti

*'Dinines,quq;icmperilliusforsin ternsfuturafit, adeoq; omnium eoruni, qui eum Sttrunc,amp;cum fideamplcxantur. Qmbus omnibus dulcifiima coniolario intcHe-f'ur.5 dum Euangclifta narrat, vt Deuj hoRium conatus amp; confilia elufcrit, Eiliumnbsp;'''tfuum cum virginc matre, amp;lofepho, fuo riutritio, mirifice feruarit. In quo-fjtnomnium confideratione nos co diligencius verlariconucnit, quod Sathanamhuicnbsp;toii inprimisinfidiatum fuiflelcimus. Vtenim hcctmflucaria myfteriaob-.^'irarctjillamfuiscommentis mirificQrrupit. Nam ex Magis Reges finxit, amp;nbsp;'''carpationisutManifeftationisFilij Deimcmoriamin ferias, partim fiiperftitiolas ,nbsp;Prtim propka'nas, conuertit,deniq; hoc prxtextu Ethnicorum Saturnalia reduxit. Sednbsp;iffaiftarumineptiaruincommeinoratione,qutarn abfurdfiint , vt refutationfenbsp;gt;t habeant opus ad loci huius, quern modo recitauimusjconfidcradoncmjaccedaraus,nbsp;H^iamlia'habctcognitu digniima.

Nam temporis notatione orditur Euangelifta, fic fcribens. Cum natus eflt in Bethlehem, qux eft lud, temporibus Hcrodis Regis, amp;c : Quibus ver-Mocet, quo tempore Magi vencrint, quia hoc ad bonitatis Dei commendationemnbsp;%'iui nlij fui in Carne aduentum diu celare noluit,nemora alicui effet noxia. Ita ta-de tempore ait, vtfimul locum natalemquoq; comprehendat, Bethlehem videli-quofuoloco dicemus. Quoad veto tempus, apparet huius circumftantiaulnbsp;tain propter Magos annotari, qum vt demonftretur, I SE At hunc tunc natumnbsp;^'fle,quandoMeiam fine humani generis Seruatorem nafeiruruni elfe olim prdi-^tnfuerat. Voluit enim DeusFilium fuum ccrto amp;prfinito(vt Paulus loquitur)nbsp;^^ppoie nafei amp;: hoc ipfum difertc prdici voluit, vt certior effet piorum fpes, qui illiusnbsp;'tentum ardentifsirao cum defiderio expedabant, Vaticinia de illo in Scripturis mul-^t-xtint, inter qu ccleberrimum eft, quodlacob iam moriturus protulit. Nonnbsp;retur feeptrum de luda.neque Legislator de pedibus cius, donee veniat SC H I-cenef,nbsp;ideftjSofpitatorille, qui rebus homirium afflidifsirais opem feret , amp; fublatanbsp;^^ltdictionenoufclicitatisautorerit.-amp;adillum genres confluent, Ifaias ver ,nbsp;^tpfumampliusdeclarans,illum extruncolfai, id eft, ex Familia Dauidis quidemnbsp;citurum effet ait, idq; tunc demum, quando hc non amplius regio fplendore amp; i*- u.nbsp;P^^fntiailluftrisjfedadprioreraconditioncmredaclafucritjquam Ifai, homo priua-pccuai ius, fuftinuit.

Et Daniel quartam Monarchiam, qu Romana fuit, Chrifti natalibus tribuit, dem annos quoq; tempore captiuitatis Babylonic, ad illum vfque, diligftitinbsp;^Pputatione numerat qua de re alibi nobis eft dium. At his per omnia conucni unt,nbsp;^'^dc tempore natiuitatisChriftidicUntur.LucascertEuangelicaih hiftoriab lohan-?'baptifta,qui illius prcurforfuir,exordiens, fic fcribit: Fuit in diebus Herodis illius nbsp;lud,facerdos quida. nomine Z3charias,c,Idc poftca ipfiusChrifti natiuitatem

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defbrU**

1

-ocr page 108-

92

6 3

tudtTitm rtt

JtJiOiim ChritHtitet

DIEI E P I PH A 3S I O R VM

defcribenS) Augufti Cfris memnit, amp;fubillo fadi ccnfs totiusorbisterrarui' quodRornanMonarchi tuneconfirmat fuit argumentum.nbsp;nbsp;nbsp;Et rurfus

tionis Iohannis Baptift Si Cbrifti iam adultihiftoriam ita orditur : Anno det quinto imperij Tiberij Claris, Pontio Pilato prfide lud, Tetrarcha Galil^^nbsp;rode5Sic: Cm ergo Romani tune orbis terrarum , Si ipfiusetiamiud, doWnbsp;fuerint, Si huius regnum Herodes ex Romanorum beneficio tenuerit, quem IduU'quot;nbsp;fuiflconftat, vtiq; recefl'erat iam ludafceptrum , Si proinde fuit tune tempusJnbsp;prfinitum, quo Meias nafei dcbuit. i

At hc meminifle oportet, non modo politiam populi ludaici mutatam, aut que magno incommode rranslatam, fed illius res tunc omnibus modis afitilsirnas W'nbsp;ifle, fine rempublicam fiuc Ecclefi aut religionis ftatura, ipeles^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quoad iH

enim amifla libertate Romanis fubictli erantjqui illis tyrannum ex infeftifsima'Idunis-' orumgenteimpofuciintcuiusfuitianne )meftici quidem iplius, imo ne ptop'^nbsp;quidem beri, effugere potucrunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et er Caelaris mandato aus cenfns argum*'

to erat, nolle Deum illos amplius pro Rio pccilio agnofeere, neq; inter ipfos habitsfCj cm cenfum , qui templo debebatur, prophinis gentibus intercipi fineret. Qu**nbsp;Ecclefiam horribilis regnabat confufio.nbsp;nbsp;nbsp;Nim veterem Sacerdotum pro/apiam 1*^'

rodes extinxerat, vt regnum Riuin ftabiliret : .Rtbftituerat autem his ex fece vulgi ho' nes obfeuros Si ineptos, 8i Riis potius commodis, quam Dei glori, ftudentesnbsp;bos ergo Legis dotrina humanis traditionibus deprauata, cultus in quxftum coff'nbsp;fus, templuro emporium, 8i ipRim lacerdotium venale falum erat, iftaq; fimid orntn*nbsp;homines partim fuperftitioR, partim prophani Si lcelerati,pro Ria libidin.verfabannbsp;populo interim infeliciter difpcrfo, ade vt qui grex Domini dicebantur,quiumnbsp;eflent, qu paftorem nullum habeht, p, cap.

Quo loco obferuari debet , quousq; Deus interdum Ecclefiam Riam dcuenir^ cttletchri- patiatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etenimillo tempore ludiadhuc Ecclefi titulum habebant, amp; P^

fdus Dei cum promifsionibus,Lex Si extern! cultus fedes, necvfpia^ bi eratveriDeiatq; religionis verprofefsib. Attamen ineas calamitatesdelaplJnbsp;runt ,vt nihil minus qum De populus videri poflnt. Idem olim quoq; non It'nbsp;/Xe^^***^* illisacciderat. In Aegyptocert Dco prorfus derclii cenferi poterant, quan nbsp;non folum dira Pharaonis tyrannide premebantur,fcd infuper cultibus nefarijs Stlupt^nbsp;ftitiofis vacabant.

Sub ludicibus quoq; multa huius generis paifimt, quan do illos Deus mo Chananorum, modo Moabitarum Si Araonitarum, Si tandem vfq; ad Samuclis tonbsp;pora Philiftorum libidini permifit,fubquibuslcruitutem durifsimam lruiuert,*.nbsp;fa etiam Area, qu prfenti Si proteionis Dei erat Sacramentum.nbsp;nbsp;nbsp;Qu vero lU

Babylonijs, Si poftea fub Antiocho, fiiftinuerunt, non opus eft commemorate,quan in Pfalmis acerb ift piorum quercl audiuntur Venerunt genres Deus in batiquot;^nbsp;ditatem tuam, polluerunt regiam fanduarij tui, redegerunt lerufalcm in aceruos.nbsp;derunt cadauera feruorum tuorum cibum volucribus cli, Si carnem lnloruinnbsp;orum beftijs terr: effuderunt fanguinera eorum ficuti aquam, nec eftquilpch^^nbsp;Rugierunthoftes tui in medio lnagogarum tuarum, figna fua poRierunt pronbsp;Sanduaria tua ign incenderunt, tabernaculum nominis tui ad terram deiedu P*'nbsp;phanrunt. Signa noftra non videmus, nullus fupereft Propheta, nemo nobifcu^nbsp;eft, qui Riat quousq; tandem. Etqualia his fimilia leguntur. Q^od veroil **nbsp;accidit, hoc Chriftiani quoq; poftea fp expert! funt, ficuti hiftori Ecclefiafticnnbsp;ftantur.

Neminem ergofFendatinfelix Si mifera piorum noftri feculi conditio, qu*'*^ lt;)/ hocnouum8iin{blensfit,quod Chrifti Ecclefia nouis indies certaminibus Sinbsp;exercetur . Sed cogitemus potius, Deum, qui ludex eft iuftifiimus hc non anbsp;quct^f'

/

Pfol,94i'79gt;

-ocr page 109-

DOMtNI HOHILIA

Wceriis Cufis amp; grauibus permittere : imo ad hunc modum caftigari oportere /qua feraisinterdum regnant, vitia. Necenim quum eft, vtfuorum fcelera impu-*gt;tadiminat,quiipfius nominegloriantur,amp;quorum peccata in ipfius contumcli-5J'redundant. Et fi hiftorias excutiainus, nihil prtermcritum acciditludis.nbsp;^lesenimin Aegyptofuerint, exillorumin deferto fub Mofe agentium moribusnbsp;r^onijccre : Sc quales poftea fadi fint, Prophetarum iermones teftaritur : qum hor#nbsp;'S autcm Legis Dei amp;religionis prophanatio Antiochi Tyrannidem prcelfent,nbsp;^thaborum hiftoria abundc docet. Eadem in vetcri Ecclefia eft videre, amp; fuffi#nbsp;huius rei demonftrationem, quod Eufebius fub initiumlib. . fcribit decorruptisnbsp;^^,fftianorumhominum moribus, qui paceamp; ocioad licentiam turpiterabufi funt,nbsp;Vtjy bitiofis Epifeorum contentionibus qui fimul omnes Dei iram prouocarunt,nbsp;'orletianumcxcitaret,quiperfecutioneminftituit,quanullaprius crudelior fuitnbsp;tji^^'^fitrnior.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qucid fi de noftri feculi moribus dicendum fit, non multa difputati-

h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deus nos, qui pilriorem Euangelij dodrinm profitemur, modo

di/ 'tyrannidis propugnatoribuscrudelifiimis cxcruciandos, modo Turcis ab-tradat,mod bellis inteftiniscommittat : quando paucoseft videre,qui opus fideliteragant. Alij enim fubEvangelij protextunon, nifi qu funt fua ,nbsp; Iccuritate quadam fatal! opprefsi, gloriam Dei negligunt.- multi ita vi#

tit H''portentofisdogmatibus,amp;contentionibusnon neceflarijs,paccm Ecclefi-Itof amp;fratres fuos eundem cum ipfis Chriftum profitentes petulanter nimis ^idunt

htf ^clt;^oEijciataliquis, intcrea verpios, amp; qui gt;e negotium feriagunt, crude- , '^li patrijs fedibiis expelliamp;trucidari. Qiiibusnosrepondemus,nemi-^^^^^'^A^^-^nem culpam eflc. Kabentenim optimi quiq; fuos nuos atq; vitia, amp; n^m nbsp;sffedibus abripiuntur : eosdem autcm infigni gloria Deus dignatur, quan-^^quot;*''*nbsp;CHRISTI **nbsp;corpore fuoferant, qui propter fuadcliftapuniri merebantur. Qui vetonbsp;^iirf-^'^^3dcorpus,inteificiuntur,ij reuera bean funt, quia huius mortalis vitxnbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eincnfi iu coelis cum Cnrifto viuunt : rcliquis vero, qui adhuc in terris ex-

V adeft Dominus, amp;fer opem illis tunc fert, quando res omnino de-%s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sic olim fadumfubludicibus. SicinBabylone laboran-

expetationem Cyrus datus eft, qui diuturni exilij moleftijs illos IdemAntiochiquoqjtemporibusaccidit. Etfub Imperatoribus Ro-Pia ^^fdcfiam mirificolimferuatamfuiflefcimus. Necdfunt noftri fculi exera#nbsp;'1q inter perfecutionum certamina confirment. Imo vt fub Herode, quan-'ll), J^olus per huncamp; Romanos de Dei populo, amp;torafalutishuman caufa , tri#nbsp;itplfnq;fubimmanifsimis Tyrannis vcrnbsp;ltnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftus quafi rcdiuiuus in eleftis fuis refurgit, qui paul

tj^^bnus videbatur. Enimuer biicenouiimis temporibus Euangelijlux, ^!h^''^^'i^^i^tiis tenebris,fubitoeffnlfit,amp; (quod portcntofimileeft)ex monacho-

'quot;ftris atq; facrificorum Collegijs, prodierunt fideles Chrifti miniftri, per quos :ccnfaeft.

^in ^.^^^^^^i^^^t^cproculdubio Deus,ncq;enimin fuorum cordibus vnquam patietur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Prterea hoc Chrifti nati exemplum finguli priuatim quoad xteraSterMubMt^f-* Caufam j ad fuam inftitutionem accommodent. Vt enim illc , res populi Dei affli-iftim fuerunr, exhibirus eft : Ita tuncnbsp;Dei gratia in iUo nobis priuatim affiilgct , quando pernbsp;Legem ..

-ocr page 110-

Di^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ili

Lfgem intra animos noftros fcelerum conuidi, nullam nobis falutis fpcm in humsnrf reLquam ee videmus. Quoad cnim noftris viribus aut noftrorum operum incrit'^nbsp;confideinus non polmusper ilium parti llucis bcneficio frui. Etcnim cum lJ*nbsp;feipfosiurt;ciaDei{poliant,qincunq;{uamiulticiamftabilireamp; iadarc audent.nbsp;de nobis ipfis delperantibus Chriftus afFulger j amp; ad fe inuitat cos, qui iam fuccuinbuninbsp;fub peccatorurapondr. Matth. //, Sec.

Mgt (tut fut. rrnt.^ lt;vndenbsp;udutnerint,

His prmilsis ad Magorum hiftoram accedamus, in qua primo videndum tf'i qui nam illifuerint. Se vnde venerint. In Papatu enim ( vt initi diximus) Reges^'nbsp;ine creduntur, amp; quidem trs numero.Regcs au rem fnxerunt, e qud in Pfalnionbsp;Icriptumfit: RegesTharfisamp;infularum mnera efferent, Reges Atabia;amp; Saba1'^'*nbsp;adducent. Tres autemfuifTeputruht, quia tres munerumfpecies Matth^od''nbsp;feribuntur, aurum , thus amp; myrrha.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et vt plus fatis ineptirent, tcitium ex illis

thiopem fecerunt, propter Sabarn nimirum, qu Aeihiopi fedes regiaolim fuit' efteommentum hoc tamfriuolum, vt rifiipotiusqum confutationedignumfitnbsp;quinPfalmodtcuntur,defpirituliregno Chrifii debent intelligi, ad quodnbsp;quoque acccfl'uri fint vt Ecclefi nutritij fiant ficuti IfaiaS prdixit. Deindenbsp;ftulticiamprodunriffi homines,quand qudde Regibus Occidentis (Tharfis t*nbsp;ludie refpetu ad Occidentem perrinet) Sab , qu ad Meridiem iha nbsp;de Magis- hilce exponunt , quos ab Oriente veniffenbsp;dilrtlcnbit. Sed non mirum eftinfeitiam in tenebrarum rgna omniaturb*'^Jnbsp;Antichrifti 'autem hoc proprium opus eft, qud orbem terrarum potius inuerfuuinbsp;eciam euerfum velit, quam vt fuis figmentis aliquid decedat. Numerus auienbsp;gorum incertus eft, amp; quidam ex veteribus illos quatuordecim fuifTc dixerunt :nbsp;jpfum quoq: nullacertaratione nititur. Quoad muncra , non quid fin^ulinbsp;^otieae^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimul onincs Chrifto obtulerint,narratur. Gonftar autem vcl ipfo

teftejMagosapudPerfaspatrialinguadiftosfuifleafapientiaSc accurata rerum ralium cognitionc, amp; peculiarc fapientifsimorum nominum genus fuilfe, quijnbsp;randi Sc diuinandi feientia inftruti, Regibus a confilijs erant, amp; in tanta exiftin?^.jj-^j,nbsp;vt nemo Perfarum Rex efte polTet, qui non eorum dilciplinam Sc feientiam percepnbsp;Fucrunt ergo Magi ifti homines non vulgares, fed domi fii illuftres, amp; apudnbsp;quoq; clbrs propter fapienti fingularis amp; virtutis exiftimationem id quod i''nbsp;fenti etiam hiftoria, partim ex donis, qui Chrifto preciofifsima obtulerunt, cunbsp;eo, qud per illos fparfus de nato Rege ludorum rumor, tantam fidem meruit?nbsp;non vulgus modhominum vermetiam. Herodts Rex terreretur, veluo loconbsp;nus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. rh#

Porrqurathicaliquis ,curiftosex Oriente per longifiima itinera j jb' ' attraxerit, cum ipfe poftea dicat . Confiteor tibi Pater, domine cl) amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 4^p.(crgt;

Mge) cur Deus atiduxc:

nt,

Mot/hf II,

It Ctr, U

Cele, I

Ctr t.

Chh/^ cem.

emut-uru tdinutn firuotar.

fconderishcfipientibusScintelligentibus, SCreuelaris ca infanbus Etiain quiaita placuit tibi.Ad quod rclpondemus, non damnari Chrifto fimplicitci'l-P'jjafnbsp;fed eos,qui fibijpfis in fua fapiencia placent, neq; ex Deo fapiunt i quales apud ^-^cinbsp;Rrib Scfcerdotes, apudgentes autem Philofbphi ,fucsunt. Taiesenim, Pnbsp;rcs huius fcculi occupantui jSchominibusprobari cupiunt,diuina fecuri neglig^'^jiidinbsp;hos Paulus quoq; perftringit, quandoin priori ad Corinth. fcnbitsDemhuiu^nbsp;fapientiam infatuauifl , ScquftuIrafunrinmundoelegiffesVtfapientespudi ^(0nbsp;Facit autem Magorum exemplum ad fidciChriftian commend-'.ionemjquod*nbsp;ij, qui tunc fummam inter homines fjpienti exiftimationem fuftinebaht, ynbsp;qufiuerunt. Et merit quidemquandoin ipfo reconditi funt omnes thefaun ^\ijl!nbsp;cognitionis, Sc idem nobis Deo ptre fapienria faus eft. Dilcamusrgoip* cjt*nbsp;.ahune properarc, amp; eiusverbo omnem noftrum intelleium perobedicnO*nbsp;fubijciamus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, uf

In primis autem hoc loco obferuari debet Dei bonitas, qui omnis generis Jei* dinis homines ad Chrifti recens nati cognitionem venire voluit. Primosnbsp;de illo admonuit gaftores Bethlehemiticos , qui Sc ludxi crant , obfcui' .fS?nbsp;inopes ; At nunc exteros quoque diuitijs authoritatc Itf*'

-ocr page 111-

DOMINI H O MI LI A I,

gentium primiti fuerunt, iraillorum exempio docere voluit lus 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vniuerfalemefle omnium gentium,Seruatorem, in quo (vt Pau-

Cal, i, Cl,nbsp;l/a,s,4g,nbsp;Itre^ I,

fgj . fitludusaut Grcus.noai librant {ruus,non diues aut inops, non mas aut ituc referri debent, qucunque apudProphetas de gentium vocatione prdilanbsp;dtgt;{{nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faftidit Chriftus eos, qui mundi iudicio pro ftuitis habentur : ita neq;

ntl in ipfo piant, leque ipfos eius magifterio fufamittant, Do-. i'''quot; ^^^^tni Si. Pauli exempla, quorum hie, a pueris in Lege inltitutus, fupra omnes Hit ^'^^sprofcit,ille ver interRabinos in Ifraele excelluit, vterq; ver ad Chriftum ve-tib' ingratiam eft receptus. Quibus poftea ex gentium quoque Philofophis amp; Orato-^^aliquosaccefsiftcfcimus, qui docendo Sc fcribendo fidem Ghriftianam fedulo propaga-^ualcs fuerunt luftinus, Athenagoras, Cyprianus, Sc infiniti alij. Hoc vt communemnbsp;olanonjQ^ habet, qua fefetonfirment omnis loci Sc ordinis homines : ita docet quoque,nbsp;ju?nr genus vit, fiquidem id non turpe neque iniuftum fit, temere damnemus,nbsp;hitidiinius, quem Chriftus pro fuoagnofeit.

Secundo videamus,quomodo aut qua ratione Cliriftus Magis fit reuelatus ? Ipfi ftell chrlfllnatinit lt;ldnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; 4^ viderint in Oriente, amp; ab eadem illos poftea Bethlehemum v/que tat qucmoiie

A ftosfuiffeaudiemus. Quo loco fu vanitatis Si audaci prophan patrocinium captant lt;,/lt;* 9(jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; quando Magos iftos Aftrologi ftudiofos fuifle Si per hanc Chrifti natiuitatem co*

negauerim quideni Magos Aftrologia: ius *?5^tiifle,quandohancapud Orientales qum maxime floruilTe confit. At iiloshu-^tiiftu in Chrifti cognitionem venifie confianter pernego, Etenim illam artem circa

s naturales, Sc earum motum ordinarium, verfarifeimus, Atqui iftam, qu Magos de-fuilfe, multis argomentis probari potft. Primo enim illam intcrdiii Vjf-I^elnli'iireapparct.cum illis dux vi fuerit. Deinde interdum difparuifie videtur, moxnbsp;Pt*^ ^rat, denuo cmicuifle. Adhc motum fuum Magis accommodauit, adeonbsp;Hitit*^P^^ etiam progredtretur, vbi vero fupra natalem Chrifti locum venir, fub-Ueiv'^^^^^^^i^4tiafi digi to monftraret. Atqueifta nulli ftell ex vulgaribus Sc vfitatis'con-fuaMugis profuit, viderunt fiellam hancpeculiarem efl, qu remnbsp;'nfolitam portendat. Accelsit dein de occulta Spiritus fandi rcuelatio, qux illis au-jPj ''^llicaret.Sc hanc promifsi. Sc diu expehti, Seruatoris, nunciam efl docerer. Nam .nbsp;Sil) P^ifsionesludisdatcflent, alias tarnen genres nonomnino neglexit Deus. Namnbsp;(i^J^^labuerunt in quarum libris clarifsima funr de Chrifto vaticinia, qu apud Laflanti-Augufiinum, Icguntur, Sc quorum multaadhuchodieextant. Qiiid? quod Sue-^^Ppsfiano fuo fcribit, in toto Oriente veterem Scconftantem opinionem fuilfe, innbsp;Ijp^'^^iVtexluda oriundi rerum potirentur. Etcredibileeft, Magos iftos non ignorauif-,rlnii,Prophetx totiusOrientisceieberrimi, oraculum, qui deChrifto in hc verba va-^'tns fuit; videbo eum, fed non modo : intuebatur eum, fed non cominus, id eft.habe-jQ|PPius ludorum regem , quem in Spiritu video venturum, non autem nunc, led poftnbsp;ljj,^'fenrpus. Sc proindecominus vidcri non poteft, ORIETVR STELLA exnbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex Ifraelc,5cc. Stellam dicitChriftum, quia is eft Lux mundi ScSol

Kttm, 24

r. .

AxZ, 4-

cuius radijs mortis tenebras difeuti oportuit. Et ipfe fuam Apocalyplin eoncludens,

tgo ftim fiirps Sc progenies ilia Dauidis, fiella Iplendida Sc ma tutina, Ne quis tarnen de j),ylt;lcrealiquo idintclligeret, mox Sceptri meminit, vt regem Innui doceat, qui regnumnbsp;*fiHuret, Quod Magi ifti non ofcitanter obferaarunt, quando vifa hacnbsp;illoRege ludorumqurunt,quern ex lacob oriturumfeiebant.

^*1 fiella illaMefsiamjpatribuspromifltim, viderunt ex Spiritus reuelatione.Nec mi-do ' ,'^shocportento excitatos fuilfe, vt iter tarn longinquum tamque periculofumcius ingrederentur. Simul enim in mentem veniebat , quod Regem iilum faftu-Ju prdixerat, qui addit ; Et confringet Proceres Moab, Sc diruet omnes filiosnbsp;Her'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex Seth enim genus humanura propagaturn eft, cum Caini po-

r,fftotaindiluuio delctaeilet,Solusautem Noaeuafilfetcumfuis.quiex Seth defeende effi Iduma occupata, Si Seir cedet hoftibus fuis in polfefsionem, Sc llfaclfortiternbsp;fiibi gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crit ex lacob, Sc perdet reliquias ex ciuitate. Qii omnia cum de hogt;

2. rftidicantur,qui huiccontumaciterrefiftunt, voIueruntMagiilliusiramprueni-'^iliunr fibi hoc oflicio conciliare.

r

t hc nobis confidsranda venitadmirabilis Dei pronidentia, qua is Filij fui regnum inter eos nafcitur,quibusolim peculiariter erat pr'nbsp;'tillic in ftabulo interpecorisprefepia obfcurus Sc inops iecet: i^extremoautem -itella noua amp; infolirJpJendorc rutijans, ilium Regem inuiclum Si

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prdicat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

-ocr page 112-

%

iSalth, J,


DIEI EPI PH ANiORVM.

prdicat, InludafolispaftoribusqurituninGriente viri illuftrss fefe ad ilium dum accingunt. Ignoratur deniqj inter fuos, cuius maieftas alibi clituslefe profert,nbsp;hocinitiumvocationisgentium,adeoq;prltidium eius,quodpofteaChrillus dixit: Mull*nbsp;ab Oriente amp; Occidcnte venient, amp; difcumbent cum Abrahamo, St Ilaaco, amp; lacobo, inH'nbsp;gno cloruni : filij autem regni eijcientur in exteriores tencbras. Solet ita plerunq; fieri,nbsp;Chriftum ignorent ij, qui illo prxalijs gloriantur , eundem vero qurant amp; inueniant, qui^^nbsp;illoalienifsimielTevidentur. Neminem ergo fallat extern profei'sionishducia , qtr inaniSnbsp;eil, nifi, quod dici voJumus, re ipfaprftemus. Similiter ne defperare quidem debentpij, '*nbsp;Chriftum ab iiljs videant reijci, qui ilium pr alijs debebant ampleti.nbsp;nbsp;nbsp;Semper cnim ilk k'

cum aliquem inueniegvbi iuam maiellatem atq; virtutem exerat cum luculento aliquofrudu* Nam vtut tota terra fileat, coeli tarnen eius gloriam prdicant : etfi omnium ora tyranni ob'nbsp;turent, lapides clamabunt. Luc, /. cap,


Dtittn fifi 4t-emmoelaTe htmianm tn-


i, Tim,


Chrii

fZi


Proponitur prtcrea hoc loco nouum bonitatis Dei exemplum : qui Filij firi in o' adticntumnon modo reuelari voluit hominibus,fedita hoc fecit, vt fingulorumnbsp;ceu fidus amp; diiigens prceptor, lle accommodant. Etenim cum lofepho Sc Marianbsp;gelos egit, quorum apparitiones ludis non omnino nou aut infolentes erant : amp; id'nbsp;lioribus quoq; Angelos ddit, huius myfterij interprts. At Magis Orientalibtis.qni*'nbsp;naturalium periti, amp;. altris dcditi erant, Sydus nouum, amp; prius nemine vifum, prop nbsp;quoexcitentur. Adhcludos,qui iam pridem omnium fecuriobtorpuerant,amp;^,nbsp;dem regio faftu turgentem, inllito hominum peregrinorum aduentu, expergetacit,nbsp;ofdem Scribis atq; Sacerdotibus occafionem prbet inquirendi veterum Prophetatum onbsp;la, quibus de tota falufis ratione poterant edoceri. Verifsim ergo Paulus dixit, veilenbsp;onines homines fcruari,amp; in Veritariscognitionem peruenire.nbsp;nbsp;Nam hoe ipl'uin 'yni

hodieexperimur,quandonihileorumprtermittit Deus,qu miferos morrales ad proprillutis ftudiumexeitare poterant.Doftores enim dat fidos amp;induftnos,perqnnbsp;cet,monec,hortatur,vrgetminatur,amp;interdumluppliciterrogat,Coniungitverbofuonbsp;prodigia, quibus tram fuam clo reuelat, quq; plura amp; terribiliora vidimiis.quain*nbsp;culo prius apparuerint. Quoties enim Comtes arferunt, qubs nnnqtiani impune vinbsp;olim Ethnici obferuarunt ? quotifs Solis iubar extintum, amp; in varias formas nunbsp;qum multa indies in acre, terris, aquisi, prter naturam hunt, qu cordatis ommnbsp;tam admiration!, qum terrori funt? Quid de Hella noua dicam, qu iam toto ann Jj^ii^nbsp;Calfyopcsfydusfulfit, magnitudinc amp;c Iplcndore conlpicua ? Quain fi cum rcliqo^^fjjjji^nbsp;confideres, qu Dominus aduentum fuum nouifsimum prceflura efle prdixic.nbsp;nonprocul a vero aberrant, qui 111am eius breui ad indicium venturi nunciam ellenbsp;tur. Me ccr[,f3teor, ita mouit, vt ciim iliam Ipeclarem primm, hi verfus mihi ex'*nbsp;quos pijs Icloribus, fi alTcribantur, non omnino ingratos fore fpero :

rope Caiopen noua elU fub athere fulgeti Magnumaliijuidterris inolitumg^dahit.nbsp;\.yiut noua lux mundopoii triflta nubila urgetynbsp;K^ttigit autfinem machina totauum.nbsp;^t lucemerare vetat qua regnat 'vbi^,nbsp;Impietas Spanas iam luitura breui.nbsp;Ergotuiaduentus StelUhamp;c eii nuntia Chriinbsp;^fferre optatam quipotesvnus Opern,nbsp;y a a tuam Andromedam circumant^ undi^ Coete,nbsp;Vndi^nexpotammonra.ferajj ruunt.nbsp;t-Monra manrgunt.,neip^ terris tutior ida eii^nbsp;Praentem^^ Tjidetrifiis quot;vbi^ necem.nbsp;Ergo veni,propera,feina dulcis lESK,nbsp;l^gveniat, a^umeil,ahboneCHRIS'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'veni.


(0

^enti H me,inter tot irxfimul amp; grati Dci iudicia, cogitationes. hc mea vota funt,


' * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ul'quot;quot;

jrtaias Genippt H me,inter tot lrfimul Sc grati Dci iudicia, cogitationes. hc mea vota funt, tert/iljMam nia ( vt fpero ) cum multis pijs. At vereor ne plures fint, qui ifta negligant, quibus 319nbsp;-v** fecuritas fua nimis magno conftabit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; t'' |5

Sed pergamus Ih huius loei hifloria , qu tertio }oco,quo. vfqj Magi vznerii 'jijil*'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nimiru Hiercifolyma vfqj, Notaturitineris longinqui labor atq; niolefl:ia,firaulqi*d^(3rd'


-ocr page 113-

DOMINI HOMILIA I.

Otdia exprobatur.quos geniitim exemplo pudcfieri oportuit.quos ncq; paftorum Bethle-'^iticoruni tcftimonia ^neqj promifsionum amp; vaticiniorum vcterum confideratio, ncquc anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; dura fub Komanis feruitus, ncq; Magorum excmplum, Sc cici noua:

moucrc potuit.vt tempusilludMefsiprarfinitutniani j^''Wgicarenr,amp;adhunc cxcipiendum accingcrentur. Hicrofolymam autcni vcncruntnbsp;qud Regem tantum non alibi,qum in Rcgia vrbe,amp; totius oricntis(vt Plinijnbsp;celcbcrrima.inucniri poflc putarent. Scd fallunturiua conicura;amp; videtur ftellnbsp;*til] dlos ad tempus dcftitui/Tc ; nimirm qud illos Deus fibiipfis permitterc voluit,nbsp;'xcmplodifcamus,Ih8vm Chritvm non inueniricarnis fagacitate amp; in-''5t/'*'fquot;^^^^^^^^^^^doncopus cfl. Nam nemo (inquitille) venir ad me, nifi pater menbsp;Petro idem dicebat : Caro amp; fanguis non reuelauit tibi.fcd Pater meus c*nbsp;Etenim fi carnis rationcm audiamiis, illaChriftum, amp;veritatisiuccm,nunquamin.W*^'^.*nbsp;^^ulo quret.fcd Hirofolym, apud eos nimirum, qui coram mundo iu-dcfanditatisexifiimationcmlufiinent, amp; fimul potcntiaamp; autoritre alijsnbsp;Jdco pleriq; hodie Veritatcmin Academijs, aut Monafterijs, fiuc apud Cathedra'nbsp;*^**'* putanf. Alij ad Romam refpiciunt, e qud vulgo pro Catholicis habc-p^'huius federn vcncrantur,amp;oblruant. Multi Regibus pendent, qud vix crcdi-lilf'. ''(leatur,vt Vcritatem ignorent ij, quos Deus in tam fublim faltigium euexit. Sed ni-veritatis tern cognitionem. Etenim lumilibus dclectatur Dcos,amp; nulpi-*^*ftus difficilius inuenitur, qum inter opum 3ceruos,aulfi:repitum, amp; purpuratorumnbsp;Jicj 5 III fola Bethlehcma Chrlltus inuenitur,qu Ecclefi typus eft,vt infra ih Miche va-Inea ergo refonans Dci verbum audiamus, amp; Magos iftos imitemur,quiet-lt;nbsp;tarnen fidei Sc obe-

Wemplum nobis prajbenr.

Hierofolymam yentum cft, public deChrifi qurunt,ncq; pudctcospro- Mr// fmilie ^t!{*'^''^'^^*f-Primm, Vbicft ((nquiunt)ille qui natus eft Rex ludorum ? Dc,co qui j*-gt; d cft, cui regnum ex natalium iurc debcatur.qurunt : quia tune in ludaia Rc-nafeebantur lcd Romanis creabantur, qui tune ferc totius orbis crant Domini. Fuitnbsp;licq p^'^uftioplena pcriculi. ScicbantcnimtuncillicHcrodem regnareex Romanoruinnbsp;Piit illos latcbat, quanta fit ambitionis vis, q facit, vt Reges nihil non fibi licerc 'nbsp;4i^^^ide regno periclitentur. Tune cnim iufiurandum quoq; violandum elfe, olim farnbsp;Adhc feditioncmhoc Ipirarc vidcbaturjquam omnes boni mcritoderunt,amp; cuiusnbsp;peregrinis nullo modo exeufari potclnbsp;nbsp;nbsp;Attamen de Rcgc illo Magi qurunt.c

ltd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proclamant, regnum lud neq; ad Hcrodem, nq; ad Romanos, pcrtincrc,

^'^^'''^*^*^duitatcamp; iurehatreditario debcatur. Etquiobijcipotcrat, Quid ver ^t!Q?''psladdunt; Vidimusftcllameiusin Oriente. Ira ver amplius quid confitcntur:nbsp;'iniirum ilium qurant quem Deus ipfc regno deftinrit,cui item clum amp; aftra ferui-

^SIcn(itergo in illoMaicftatem,qua omneshuiusfcculi Reges lupercr. Prterea f'ionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duentus exponunt ; Venimus, vt adoremus cum. Quod plcriq; de ea mod ado-

'?P^unt,qu ex orientalium more Regibus exhibebatur, quafi non aliud qum Per-^tj5j^^'*HumfaIutare,amp;eiusgratiam caprarevluerint, vt eomagis propitio vtcrenrur, fi ''f) d *'gnum fuum in Orientem vfq; extenderct. Quam fententiam non quidem omnwnbsp;t'tf^'^'narevelira,Attamenarbitrorillos,ctfipcrfeftam lefu Chrifti cognitionem nonha-tatnen aliquidhominc maius de illo iam animisfuis concepilTe. Alioqui ridi'nbsp;'% Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;edam ftolidi videri poterant, qui prptcrprincipcm exterum,eumq; rcccns na-

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufeipere,lumptus immodicosfccrc,periculo deniq; tam manifcftoIclc

Q^'j'^^rc voluiflcnt. Nam vt Flerodcs ipforum fafto offndi potuit.-itaapud inuidiam, odium,indignationem, Sc pcriculum manifcftum, conciliarcnbsp;3iJi(j rcs nouas moliri, amp; aliunde Regem peregrinum acccrferc vcllcnt. Quapropternbsp;Xi- nbsp;nbsp;ladum cft, hoc ex fide manauift dico, cuius femina iam animo conceperant, amp;

i^itJ 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cognitione Chrifti deftituerentur, tarnen inftar grani finapis fuit.fuamq; ha-

^rinioniam,quifi.-uloshofccprclaroi prorulit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

typum ver fidei, quo docemur, vt nobis ctiam Chriftus grycri illisnouamDeus obijcit.fimulq; corum mentesoccultiorc reuelationc illu*nbsp;l(ir *^'I) nouet. Illi verabfqj rnora Deum vocantcmlequuntur, etiamfi omnia obijeeren- ,^*^7*****nbsp;^'li'^'.' eiufmodi inftituto ipfos remorari poterant : qualia funt, difcclTus domo propria,nbsp;'lQ'^*quot;'ommodiorcft,quoopulentioresamp;illuftriorilococonftituti funt homines: itinc'nbsp;moleftia labores, fumptus,pcricula, Sc in primis caufa,qu multis fulpela,mul'

'^rda,amp;ridicula, videri poterat; At omnia ilia luperat exfide enatum Chrifti inueni- ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;endidc-

-ocr page 114-

pg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIE I EPIPHANI OR VM

cndi defiderium.Imitcniur nos cxcmpluni iiud.fratrcs. Vocat nos quoq; Deus per Verbum, P*, quod facts inftar cleftis nobis prluccr. S 'n quo ltus illi lucifer Chriftus [ vt Petri verbonbsp;vtar ) fe nobis exhiber. Accedunt figna omnis gcneris,quibus amp; olim de Chrifto teftatus dl,nbsp;Sc quibus hodic adbuc eius dodrinam confirmt. Hc nofirum fuerit, vt ipfi etiam Dei Verbo eredamus, hunc vocantem fequamur, neq; nos vllo laborc, fumtu, aut pcriculo patiamutnbsp;abfterreri, vt deniq; Ghrifium palam confitcri non pudeat. Excitet nos, quod non de peregti*nbsp;no aliquo Rege hc agitur, fed de noftro. Nobis cnim ( vt Efaias ait ) puer ille natus clt ; nobisnbsp;Filius ille datus eft : nobis item lefe ille offert per Euangelium, vt eum per lnginqua terras,amp;nbsp;maria, quaerere nequaquam opus fit. At quae noftri Icculi clt calamitas amp; ingratitudo, plnbsp;rique ludos iniitantur, qui domi fu natum neglcxerunt,adco vt neq; Angclorum nuncio,nbsp;pcrpaftorcs diuulgato, neqj Magorum preconio, neque Prophetarum oraculis, oioueri po-tuerint, vt ilium, fefe dodrina Sc miraculis manifeftantem, fint amplcxi.

Quid ergo Ipercs aliud, qum quodillisaccidit? vtnimiriimd nobis quoq; transfer*' tur regnum.Dei, cuius hrcditas nobis ade fordet. Enimuer multa pafsim fiunt.qutan/nbsp;ti mail prludia elfe videntur, Sc cumreligione vera imperium quoqj in Orienten! reditit-ru m efle portendunt, quod olim Ladantius ex antiquis vaticinijs praedixit. Oremus ergo D*nbsp;urn Pattern miferationuni,vt is corda noftra illuminct,vtexortum in filioluo.I bi v Ch*nbsp;I r o,afternatfalutisiubartonsanimisadmittamus,eundem verauidiquramus,amp;inuefl'nbsp;tum in fpiritu 5cveritateadorcmus; cui debeturbenedidio,honor, gloria, amp;potcfts*nbsp;cternum. Amen.

H O M I L IA H,

His autem audicisHerodes Rexturbatus eft, Sctota Jymacum eo* Et conuocatis omnibus principibus Sacerdotum,^nbsp;Scfibispopuli, percontatus eft ab eis, vbi Chriftus nafeeretur.


VONIAM lESVS CHRISTVS, ETSI IN EO nines grati Dei, Sc human falutis, thefauri contineantur,nihilnbsp;fieum,qualiseft,agnolc3mus, Sc vera fidcamplcxemur,illiusnbsp;uentum varijs modis toti mundo innotefccrc oportuit. Qp* tti re vt,nbsp;bonitas atqj milericordia agnofei debet, qui hominum captui fcnbsp;commodauit; itamultum proderitvidiflc,quoniodoillius aduentut


hinus nuntium, homines acceperint. In eo cnim apparct quod inter eledos 5c ftprobos, R Scimpios, eftdiferimen. Illi enim audita Chriffipraedicationegaudent, Sc ad quuisOnbsp;feCe Deo obfequentes prbenr, ficuti in lofepho, paftoribus Bethlehemiticis, Simeone,nbsp;inprimisautemin Magis viderecft,quosnullorumlaborum,fumptuum,periculontttnbsp;que, piguir, vt Chriftum inuenire, eoq;potiri,poirenr. Opponunturhisinprfcntinbsp;amp;HierofoJymitanorum populus, in quibus reproboruni ingenia, mores, artes,atinbsp;quafi in ipeculo propofitos.videbimus.

ffei-iJes turhanturnbsp;Ciirtflt nttti

jiH

Poftquam cnim per Magos Iparfum natiOhriffi nuntium Matthus expofuic, fcribit : His auteni auditis Herodes Rex turbatus eft, Sc tota Hierofolynia cum eo. bnbsp;alius ergo iffis animus fuit, qum ijs, de quibus hueufq; diduni eft. Nam territi hoc t*t j;-tari nuntio totis animis furbantur. AtquiHerodihocaccidifTenoneftmirum. Nam.nbsp;bi audiuimus, alicnigena fuir, 5c regnum malis artibus inter ludos obtinuerat. fjii*nbsp;iuspater Antipater, genre Idumus;, cm Iulio Cfari in bello AEgyptiaco bonamfpnbsp;nauaffet. vt qui rcgioniim illarum probegnarus effet, ab illo ludam gubernandams rj.nbsp;abfq;regio tamcnnominc. Fuit hoc ludaris admodum gratte, Sccrebris fcditioni*nbsp;neriis eum tumultuabantur, cqud regnum vlq^ ad Mefsi aduentum tribuinbsp;dicerent. Iraq; mortuo Antipatro, cum huius filios facile eijci poff putarent,nbsp;.num Ariftobuli fiIiura,apudParthoscxuIantcm,acccrftjnt,quiHierofolynia niox Pnbsp;At dim Herodes ilium aliquot prlijs viciiret,ab Antonioprimni torius luda:nbsp;Sc non mult poft Rex quoque nominatus, Sc inter Antonium 5c Offauiom .pjnbsp;^^lum mdius in Capiuium deduSlus, publice regno inaugurants eft, Vcruntaiflnbsp;^uoqj varijsfeditionibs exagitays,vr regnum ftabilirer^on modo Machabxor

-ocr page 115-

DOMINI H O M I LIA IL

I). , S faccrdotiom diu tenuerat, totain cxtinxit, adeo vt ne vxori quidcm Maram* fatribiis, amp;fropnjs filijs,parceref, vfxumetiam/upremHingentis ludaic fcnatum,nbsp;l[j Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicebant, crudelinjr niedio fultulit. Quia ergo le Iiidis inui-

quot;c^ucignoraretvetera deyromilfo KegeSc Seruatorevaticinia,nonpotuit 'iioiieri amp;curbari, quando prter omnium expedationem fubit veniebantabextremonbsp;''Hcviriiliulires, qui ilium iaranatum.^-flepublic prdicabant,

accidere Tyrannis, vv, qui multis tlmentnr,ipfi plures metuaat, amp; quonis 3^r4rw,w *fonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temerc concepta fufpicione terreantur. Et queniadmodum Herodes hult;i7lt;''f

qudfercgnum fuun iinjR-otnanorumfauore, atqj potentia, aduerlus omnes holiium conatusab-putaret, nunc autem ftibit conllernatur, c qu olim deMefsia audiue*

^t^P^erumqjfitimpijs, vt quando rbus fuis optime illijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;putant, repentenouis terriculameniis exagitentur, quos propria conlcientia fpc

occafine obijcit. Neminem ergo illorumfuccclTus ,lltus,potentia , atqj QpM cnim qui taies funt, Deo aduerfo regnant, non potclt diuturnutnnbsp;'k snbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tquamuis multos in inetum amp; terrores conijciant,ipfl tamen graui-

lyi *^fi'ociores intra fuos animos fentiunt. Difsimulant hos quidem illi magno ftudio, fed fit,qu eos innts excruciat, carnificina, exquilit ill culiodi teliantur.quib.nbsp;'Wnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuentur, idq; contra fuos fi , in quos fibi omnia licere arbitrai!tur.Quis

'ibo I dixeritcos.qui ne inter arma quidcm ftipatorum fuorumfecuri dormiunr,neqj *gt;ea. ^'^*^simos abfq; p/gullatore contrclare audeiit ? Ifta ver fimul principes admo-Sihnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pietati ftudeant. His enim folium regni llabiliri fapientifsimus ille Ite-

b ^^on oiini dixit, amp; omnium feculorum hiltori teflantur. Vide Prouerb. 29, '-it, Quodfi ver Cliriltus infans amp; in vili llrainine recubans Herodemterrerepo-fiij^P^'lbicquamRomanorumarmis fidentem, quid olim liet, quando illein gloria patns 2,^,/nbsp;5'li[lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Angclorum fuoruin myriadibus ad iudicandum viuos amp;niortuos ?Eth

deHerode, qui adnati RegisChriltinuutiumcxpauit, didafinu

'ni p irtlnierito aliquis miretur, curHierofolymitani cities fimilitcr turhafi fint? Et- jHertf. dli promifiioncs, de Melsia olim Patribus datas, amp; lta de regni cius felicitate tur-Vaticinia : ideoq; in huius aduentum pieriq^ illorum hadenus intent! fuerant. ientur chnjknbsp;nuntio trepidi turbantur ? cur timent ? Nimirum, quodalij Hero di Regi leruili-^^^itur, amp;hac perturbationefuam fidem illi probare veilent ; Alij vero nouas turbasnbsp;rerum miitatione pcricula. Diu enim non ita pridemialitati fuerantnbsp;bellisfub Hircano amp; Ariltobulo : Tumultuati quoqj (vtpauloantc diximus) fubnbsp;Herodes vero vix magnis cladibus rem co adduxcrat,vt tandem ludifub illopa-Enimuero in turbis iftis Hierofolymorum vrbs bis afahollibus oppu-'k'^''^P^^Prno quidem Pompcio Magno, qui Sandum Sandorum quoquenbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viderc nefas erat : amp;rurfuspollannosvigintifeptemeodem diedc

^tiit ^prius capta fuet;ar, ab ipfoHerode: quo tempore feeptrum reuera luda ablatum futurum lacob prdixerat. Quia ver Herodem Romanis defendi fcicbani,fa- lt;7rjM9nbsp;^oii'geie, non polie nouum regem oriri,quin rurfus noui motus,cum publico io^nbsp;l'periculo, cxcitarentur. Itaque acceptarum cladium adhuc memores trepidant, amp;nbsp;y'tiainfemetiplis produnt; Ignoranti3m,videlicct,vcriMcfsijeamp;regnieins, quatexnbsp;pi vif P'^tperam intelledis, enata fuerat : amp; contumaciam, nulla venia dignam, quandonbsp;non fuerunt emendati, vtprocul reiedis Patrum promifsionibus, liuiuslecu-d ^^'quot;i ii^ Chrillo promilTantepoloerint, amp; Mefsia potius carcrc voluerint,quaOTnbsp;^forruiiisSc otio fuo periclitari.

y'^^ititaquenobishoclococonfideranda forsChrifii, quam Fere in hoc mundo fuffi rtchrijlifr^ 'f*relpubli- ^*^*'^*nbsp;J'iirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuiquam hominum fua cripiat : fed vr rcgnum Dei in terris jnllauret, amp; huiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;***

B*dillribuat ; qui funt, pcccatorum rcmifsio, gratia Dei, adoptio, amp; vir ^fr- * Vnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Neuecarnis amp; peccati illecebris a falute, quam nobis offert, auocemur,huius

atrocifsimam arguit, iilius ver mortil^tioncm, amp; totius hominis innoua-% vrgct, Sunt hc per fe tuta, commoda, iucunda, Vt cnim hominum mentes iii vnica vit tranquiJlioris amp; pacat caul eft. Quid

'^ITh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E)ei conditionem ignorant,de folis tenxnis intent! funt, ni- * *

lrre,quodhis velinfpeciem incommodare videtur. Trbantur tgo Chrift I iijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prdicatio-

-ocr page 116-

D I EI E P IP HANquot;1 OR V A

prdicatione omnisloc! amp; ordinis homines. Timent regn.is fuis Reges potentifsimi.neq,- d* lune, quieis perfuaderefaiagunt, non polieipL'as fuam exiilimationem tueri, fi fcperbuaii-geliuni argui, Cin ordinein redigi, patianiur. Pontihees vero amp; Epilcopi, cum totopurpu-ratoxum lenatu, ne de potentia fua, c male vfurpata in Eccleam Tyrannidc, periclitentur,nbsp;mecuunt. SaCriHciSMonachi propurg3torioigne,amp;hoiustbmentis, Miisis nimirum,nbsp;facris funeribus, prcculis condudtitijs, peregrinationibus, iinaginibus, fufiltibus, amp; fexceniisnbsp;alijs, tumultuaniur, ne detela fraude, omnis ipibriim quiius amp; aiitoritas concidar. Qi'Jnbsp;generisnobilitategiorianiur,ij neq; mores fuos argiii , neq^ fe ris commoditatibiis fpoliarinbsp;volunc, quas ex Collegijs, Cnobijs, c Poncificuin feruitijs, recipiunt, vt generis fui fplciido*nbsp;rem tueantur. In vuigo alij iliis hominibus fertiiliter adulantur iucri vililsimi caufa:alij difnbsp;ciplin impatientia turbas.dant feq; nouis. legibus grauari nolle clamant. Qiii veralijsnbsp;opulentioresfunt, ij defuisfortunis periclitari nolunt, bqaia omnesin Repub. amp; Ecddbnbsp;mutaiiones cum periculo coniunclas ei vident,in errorum renebris otiarl amp;quiefccremaliiGnbsp;qum propter veritatis doflrinam , aut Religionis formani, in periculum venire. D'nbsp;niqi, qui initio ferupntiores aliquid cum laude, amp; non fine iiiccelU, fecerunt,fi poliea cladeinnbsp;vel minimam accipianr, aut aliquamaioris.periculi fpecies fefe olterat, por-ro periclitari no-lunt, fedturpeotium,amp; infidiofummundifuorem, cum infeiici Chriftiabnegationcredi*nbsp;munr. Eli hoc niinium frequens hodie inter eos etiam, qui Euangclij doclrinam prolitcn-tur. Fitenim ferc, vtquamprimum aliquid liberius dicitur,aut confulitur, pro tuendalidsinbsp;.amp;religionislibertate, raox nonnullorum voces audiantur ; Ergone rurlus tumulttiarili-bet? Num nos pacis pigettdetqj? Nondum ne faits iaclati fiimus ? Nondumnelatis ln-guinisfufumefl? Num defummarerum periclitari, amp; cum Repub.fortunas fimiil oninesnbsp;in nouum diferimen cnuGi oecelria adducerc volumus ? l^, ita verb niora confiiiinbsp;cxploduntur.

munJi ingrii-tttudmem.

ifiis accidit ? Autqucm namfiiorumconfiliorum cxitum Icntiunt ? fere, vt in psius proficiant, amp; dum rebus fuis optime confultum volunt, Chrifli rcic(dio*^gt;nbsp;feipfos, c omnia , miferrim euertant.nbsp;nbsp;Quod Herodi totiq; ludorum genti, amp; inpri-

mis Hierefolym accidilTe confit. 111c enim cm ob fuitiern, qua in omnes ordinesgralla-tsfuerat,cmnibusinuifsamp;cxofusefietjtandem in morbum fcediisimuni incidit, ctdtis xormentis diris amp; diuturnis e.xcruciatus inflicem animam exhalauit, regnuni verb HlijsreJi*nbsp;quirinfclix 5i.inftabile,cmpaul ante mortem Antipatrum filium, quemregniliatcdsninbsp;fcriplcrat, in carccrc necari prcepilTet, nimirum vtrecentis parricidij reus amp; filij fangii'inbsp;cruentatus ad inferos defeenderet. Filijs autem reliquis, de regno inter fe certantibtis, Aug-ftusClr,vtlitemdirimeret.tetrarchiasinfiituit,amp;ArehclaoquidemIudam cum Idunixnbsp;amp; Samaria, Herodi autem Antipa; Galilam, Philippe Bathaneam cum Trachonitide, Ly*nbsp;fani Abilenem, aignauit. Ex Eis autem Archelaus, cm multa in fii ditionis hominesnbsp;crudeliter fecilet, Sl ideb apud Cfarem aceufaretur, ab eo in exilium Viennam GalHsnbsp;relegatus efi. Necmelior Herodis Antipfortuna fuit, qui cm Philippi fratris doniumnbsp;incefiu polluilt,amp; lohannemBaptiftam iniuft occidi iufshTer, tandem ipi quoqtiecnninbsp;vxore incefta.exCfaris decreto, Lugduni exulauit. Etfi verb fublatis omnibus Herodisnbsp;Magni filijs, regnum eiusfcrctotumadnepotemeius ex Ariftobulo filio. Agrippant nonii-ne, dcuenifit, iamq^ Eferodiana domus denuo tritimphare videretur,tarnen lue quoq; ,qudnbsp;aduerlus Chrifium infurrexific.amp;perfecutione in Ecclcfiam excitata, lacobum fratreniDO'nbsp;mini gladio occidilet, ab Angelo percufliis horribili exemple perijr. ludi verb dum inpwnbsp;fenti Herodis cupiditatiferuiunr,amp; pofiea, vtRomanispropitijs vtantur, Chrifium extin-ium volunt, ab illis iplis opprefsi, amp;funditus deleti funt, quaqdo Herodis quoque pofted'nbsp;tas cumloregnointerijt. Quibus adde,qubd gt; qui propter Chrifium periclitari noluc-runt,pofieaimpofioribusprdafdihint,quiexcidij,amp; poftifiud, cladium quoq; niaxi-niarum illis fiierunt autores, vt in Barrochabi, Mofis Cretenfis, amp; fimilium, hiftorijs, efi vi-dere. Extant huius generis cxemplapafsim, amp; vtinain nofira tempora fimilibus carerent.nbsp;Ifiis verb admoniti omnes curent, ne fuis feipfos confilijs/allant, ld potis oblatam fibinbsp;in Chrifiogratiam Deiampleflantur, feq; ad quiduis pro illo ferenduni prparcnt. Iwnbsp;enim fidelem elfe experientur Deum , qui nos fupra vires tentari.non finet : amp; quamuisnbsp;intipfo fimul amp; contra nos infelix mundus tumultuari pergat, in Chriflo tarnen pacertinbsp;habebinius certam , qu omnem huius mundi intellelum fuperat. Iohan.amp; Plu'nbsp;dippen. 4

fff rodet ttoct Srffer-dotes Seri,

Sed videamusjuid in ifio terrorea'c trepidationeHerodes fecerIt?Conuocatisomni' busPrincipibus Sacerdotum,amp;Scribispopuli,percontatKftab eiSjVbi Chrifius nafeerctur

-ocr page 117-

DOMINI HOMILIA II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOf

^rgoconciitmcogitHerodeSjVt in rebus grauMmis faditari folet. Si enim Concilium concthj defi^ (v'tvtilgodefinitui-^ ftcQ-jys Jioniiimij-j EccJefialicorum legitime, amp; publica cura attthori- fimn^nbsp;'2re, colJediis, in quo de rebus,ad religioneni amp; pubiicam llutcm pertinentibus,ex Dei vcrbonbsp;Jonluitatur amp; decernitur ; nemo vtiq; negarepoi;ell,quin hie ctus Concilij nomen niereatur,nbsp;^oiiuenerunt enira ex Hcrodis raandato,penes queuMunefumma cratapud hidos poteltas,nbsp;hicvernonaliquos, lcdfiraul.onines curaSacerdates tiimScfibasconnocat ; qui duo orgues tunc lupremara in Ecciefia exifiimationenr arque dignitatem obtinebanr. Olim eniinnbsp;trdottim principes dich hint, qui ex Aaronisfilijs, Eieazaro amp;. Itharnaro, defeenderanc, \trar4,nbsp;WDaiiidein viginti quatuor clades htieordines dillributos fuifiefacra hilioria docet. Acnbsp;ablata per Hero dem d extinda vecerum Sacerdotura profapia, ira tunc dicebantur, qui ah-^uandofuininiPontihcesfuerang.aut qui alia quadara dignitate inter Sacerdote.s excellebant.nbsp;verb antiquitus Legis interprts luerunr, qualis Saphan lohx teraporibus luit, amp; Es-f3spoftreditum ex Babylone, qui Scriba dodus amp; expeditusfuil dicittir in Lege Domininbsp;^'9;penesScribas ahruari folent tabul, amp; inlfrumsnta publica : ira ir'li quoq; euftodes Le-'^luerunt, Sugencalogiarum, adeoq; omnium libellorum, qui ad ludaic Keipub. llatum hnbsp;''rdinem pertinebanr, Ide illas Scribas Populi Matthaeus dicit, qud illorum munus adnbsp;fWitotiusconferuationemfaciebar, Ihos inquam) omnes conuocaj Hrpdes, vt ipnbsp;'ioco uatali Me2i relpondeanc.

Vbi nobis probe ob/ruandavenithohium vcritatsaflutia. Quid enimam animo fuo ''eperitHerodcs,exiis,qufcquunturpater,amp;nobisdie innocentum puerorum expii-''\ftint. Attamen hoc egregi diliraularc porch improbus Veterator, vtq^ magis fUat, innbsp;Petatis prtextti abutitur ad Dei verbu recurrere videri vult, quali huic fidera vere tribuat,nbsp;j,'yero id obiter fcereputetur. Concilium cogit, amp; ardentilEmurn rei tantee cognofeendnbsp;^diu'n-ifirtjujjf. cmintercaanimocdeshorribiles,imparricidia,mcditstur. Admone-?''hocexeinplo qum caut nobis agendum ht, h quando nobis cum hominibus propha-niundo dediris, res eh, vt ne tune quidem iliis fidamus, quando optimi pijlfimiq; elnbsp;ji'^iitur KeferuntenimPatrisfuiDiaboliIngenium, amp;quemadmodum is primis parenti-y^noltrishib hmulato, ipfos in altiorem dignitatis gradum cuehendi, hudio, inipoluit ; itanbsp;''sfatellites tuneperniciem pijs moliuntur, quando toti pietatis 2;elo ardere videri volunr.

, nprimis tarnen huius exempli meminerimus, quando de Concilijs cogendis lrmo eh, . Jlproptereos,qui horum authoritati tantum tribuunt, vt eorum decretis omnes hominesnbsp;, hoselTe velint. Atqul hoc loco primm, qud nouttehamenti tempore coadura fuit,nbsp;J.-7'^gt;liuni deferibitur, amp; ( vt paul ante diximus ) omnia hc concurrunt, qux Concilij legi-'iefnitionecomprehenduntur. Conuocatiit cnim illudHerodes,quern Komani tune or-j^^rrarum Domini lud Kegem fecerant. Contiocantur autem SaceteJotum Principes, amp;nbsp;populi Dei, quos Mohs cathedram tcnuilfeChrihusipl tehatur, Quhio eh, non denbsp;l^f'natitCaiphprimatu, non deinanibusCerernonijs, non de rbus huius feculi, fed denbsp;wia promill, quo nimirum is loco nafei debeat ? Et vt ad iliam ex veteribus verbi Dei o-jA'isScribreipondeant, petittir; non vtiph aliquidexluocapitehatuant. Iphdeniqjexnbsp;refpondent. Verntamen dolus malusnbsp;jj ,samp;quicquid hc fir, ad Iesv Chruti, vix dura in carne nati, oppreffioncm tendit,nbsp;j^'^'atitcinamp;redfecerunt Magi Orientales, qui Rcgiinhac re obfequium negauerunt, nbsp;qj.?irumadmoniti. Cur ergo hodieConciliorum decretis pi) homines ftibijciantur, innbsp;dlr ^'?p)l^thgitimc ? Conuocanturenim ab eo, qui potius reus fihi, amp; ad caufam diccn-lilli debebar. Conueniunt item non ordinarij Sacerdotes, amp; populi Dei Scrib, fed ij,nbsp;^'^chfiamiam nimisdiutyrannidem excrcuerunt. Qriftionum omnium fumma huenbsp;Pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extincla Euangelij luce corundem tyrannis flabiliatur atqucconfirmetur.

CoKcilijs rtttt , temrrfiden!^nbsp;(ium.

Katt-h,

Cci*f nbsp;nbsp;arum non ex fcripturis facris, fed ex Patribus, decretis, amp; nefcio quibus Canonibus

fi qux fit Scriptur mentio, id non fine dolo fir, amp; cadem in fenfiim a-h,T, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi^uocatur quidem raagna cum folennitateSpiritus fanclus, vthic fuo-

vifitet, 8; implcatfuperna gratia; At cundem non ecoelis, Sed Koma ex Parris tlioquot;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^'oiantem expeclant,vt nimirum quod inde affertur, publica Concilij au-

^^^ilateconfirmctur. Quare non minus vere quamlepide quidam dixit, Spiritum San-cili? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inclufum c Kom Tridentum venire loliturn fuilTe , cum iliic Con-

Its agcretur. Adde his, quod illi Hcrode vel irritatiores, vel laltem imprudentio-h'^fid velint, fed dum Concilia indicunt, in fuis Bullis opprehionem /{fj'''jprofitentur, quam odiofo hrefum vocabulo diffamant. Ihorum ergo Concilijsnbsp;ijciant, quibus perire liber, Nos magos imitati coelehem vocem Jhdia.mus,qu nos exnbsp;I iiijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iBabylong

-ocr page 118-

JO2

DIEI EPIPHANIORVM

Babylone illa fornicatrice exire iiibet, beatos autem eos pronunciat, qui non ambulant inco filio impiortim, neqjn confe/Tu irriforum fedent, amp; Fiiiura Det. TESTAI CTIRIAT^'^^nbsp;ofculantur, qui conlilia gentium dilsipt,Eccleam verofuam tur.dpfi dcbecur benedidi*nbsp;honor, gloria amp;.poteftas in ternum, Amen,

HOM ILIA III.

At illi dixerunt ei : In Bethlehem qu eft lud. Sic enim IcU' ptum eft per Prophetam : Et tu Bethlehem terra luda, nequaq^ninbsp;minima es inter ducesluda : ex te enim exibit Dux , qui pafcecpopi*'nbsp;lum ilium meum Iftael.

ST C\y'IDEM IE SV 'CHRISTI 'P R AE D I C A T ' confolationisplena, amp;eledos, qui huiccreduntgaudio vero amp; folidonbsp;hilarat; cadem tarnen homines prophani, amp; mundo dediti, terrentuf nbsp;qud cius lucem ftudijs fuis aduerfari, amp; opera fua praua argui,icnfnbsp;Fit ergo^ quod futufum'olim Dauid prasdixit, vt genres fremant amp;nbsp;tuentur, reges amp; principes concurrant /deqj cius iugo excuticndocoo^^^nbsp;non minus audacifTima.quam impia.incant. Excmplum huius rci



exhibuit, qando audito natiChrifti nuncio turbatus timuir. At hc inprimis obfernar*^.^^ HtradMufiunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;allutia. Nam ethcdem illius iam animo fuo conceperit, tarnen quaft natiuita'

'* gaudeat, Concilium Sacerdotum atq; Scribarum cogit,amp; vt ipfum de loco McHiat natah ccant, petit. NeefolusHerodes hoelecit,fcd polteris temporibus cadem multi fa(Hit.'iftquot;.^^jnbsp;nollro fcculo fimilia vidimus, quando Pontifices cum Monarchis potentifsimis confpua'^p,nbsp;fla,Concilia,amp;ComitiaPrincipum,indixerunt, in quibus veritas inquireretiir,nbsp;de huius dodrina opprimenda iam ftatuiffent. Prodeft ergo vetera exempla intuctb 'nbsp;' ofiendamur, inq; cauendis Antichrilti infidtjs, fimus cautiores,

teriiut laeum At quia dc his nupcr didum eft, amp; fp recurrit dicendi occafio, in prxfenti tttttlem ehrt- Saccrdotcs audiamus, qui Hcrodiabfq; mora amp; libere rcfpondentj In Bethlehem, qn^ nbsp;nudteafft ex j. Et ncfalfiiiti diccrc putenturyhoc ipfum Propherico teftimonio confirmant : fjo-jtrtftuTx^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft per Prophetam ; Et tu Bethlehem terra luda, amp;c. Exquo apparet, illos my* jp

Lut, 2,. It.

rumChriftinon omnin ignorantes fuifl. Quia enim, qu de loco eius nataliolimp^^^^ lafucrant, tarn piobe'tenent, quis dubitet illos eaetiam oblruauiflcj qu dcilliusnbsp;operibus item miraculofis, morte deniq;. Stalijs ad ipfius cognitionem pertinentibus,**pjjnbsp;phetarum librisIcguntur ?, amp;inEuangeiiocertepiorum aliquodmentiofit,quiregu^'^yif.nbsp;auidi amp; magna cum Ipe expeSlarunt: qud fieri non poterat, nifitempus illud fatale **'^^^0'nbsp;fent, de quo Prophetsefunt vaticinati. Et vlgusiudorum apud loanncm fignoruni fl*'nbsp;nemfacit, ex quibus promilTusille Seruatoragnofcidcbcat,loan./.cap, .

Hoc autem merit aliquis miretur, cur nunc tam ingenue de loco Meffi natah f dcant, qui non mult pft ilium tanta cum animorumacerbitate pcrfecutifunt ? Vb*q^ ,nbsp;cat, Dcum arcano fu prouidenti coufilio voluilTe illorum opera vti, amp; ex hoftium o*''nbsp;tatisteftimoniumelieere ad fui nominis illuftrationcm.nbsp;nbsp;nbsp;Solethocille frequenter gt;

Cur tam inge

nue ref]gt;ande-unty tjui Chri-ftum ferfi-ijuuntur fa~

Duplex taut,

tur Sertit in- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ,

lenue tie laca bstur, Facil crg il/is hoc ert relpondere, quod ex Michea iampridem didicerant

reantlerirtt.

prodeft exempla eiufmodi obferuare, vt exillis confolationcm petamus, fi quando imP'ijP^, nota animi malitiasaducrfus veritatem conlpirant, Vt tarnen Seribas Sc Sacerdotesnbsp;ipfisconfidcremus, duplexhuius faSli eorum caufa alfignaripotcft. Prima, quodin,|]^j.nbsp;de loco Mefsi natali qurebatur.non autem ad certain aliquam perfonam quftio Jlt;*^jjjfj,nbsp;uaui UlAt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HW vxoinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l^uwu. va IVAlVllVctnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

qud nihil molefti aut detrimenti adhuc lenferant ex Chrifto atqj eius doiftrina. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j ills

ro, quando ipfe lefus, Mari filius, in quftioncm venir, num hic nimirum fit prom** (.j. populiSeruatoF, non ita facile relpondcnt. Obftabatenim eius vilis atq; contemptibnisnbsp;cs, qua ita ofFenfifunr, vtnihilhominemortali maius in illo poflentagnofeere. Acccm*Pnbsp;maiorofFenfioanimoruift, quando illefcMcftiam elfe ira declarauit, vt per ipfum eX* .jjjjijnbsp;ticJliem atq; quasftumfuumcoerti vidrent. Tunc ergo non contenu eumlpreuilfc, ***nbsp;necein quoq; non minus crudeliter, quam inique con^irrunt.

Efthoc omnibus fcreimpijs commune,qui nondum pudorcm vna cum pictate**^^(jir c-haeliemul ferunt, Etenim in generalibus fidei, principijs facile nbifcum conueniunt, vt Dcumnbsp;1^*0*'*'**^crearit,omniarcgar,atq;fcruet. Atquando, vthuicipfi obdiaut,nbsp;njtum^ ScDeiiudicio terrentt#, vtimpurcarnis defiderijsrenuncieiit , tunc iras animonbsp;feqj in ordinem cogi nolunt. SimiliterPapiftici antiftites, quoad ipforum quaeltui, Sc

-ocr page 119-

DOMINI HOMILIA I I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . _ }O5

^ni. nihil deccdit, idem plane nobifcum de Chnftofcntiunt 5c loquuntuf : hunc nimirum *:efnum Dei filium, qui propter nos hominem afTumferitjmortis fu merit mundi pec-^Hcxpiarit, mortcmrcfurreftione vicerit, in coelos item afcendcrit, amp; illicRex amp; Sacerdosnbsp;'quot;nusfedeataddextramPatris, olim redittirusadiudicandumviuos Sc mortuos. Vt pri-ver Chrifti mcritum vrgetur, Sc hoc articulis applicator, qui ho die controuertuntur ,nbsp;^''^^Uhincncceflari confequuntur, nullo modo ferre polTunt e qudfui nominis exi-quot;tionenicorruerc, amp;quftumfuumomnemcuerti, fntiunt, hlalusomnis vnius amp; fo-merit attribuatur. Ita qui mundo addiliviuunt, generali devirtutifausmorali-^'loftrinaftnfum prbent : At fi eadem ipfis appiieetur, amp;fcelera, quibus in ilianipeenbsp;j^?'gt;*i'guantur,mox illos refponfare Sc ireniere audics. Deniqj vt agrotus medicum de mor-fpedlat :nbsp;''indcmfecantcm, vrentem, autcorrofiuospulueresvlceribus adhibentem ferre non po-Ita in toto hoe pictatis amp; falutis tcrn negotio folet fieri. Ex co autem cojligi poteft,nbsp;J''''isfibijpfis exccationls amp; exitij authores effe, dum priuatos carnis aut vitiof natur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

i p^usagnitvcritatiprxferunt, ncq;mcdicinamadmittunt, quam morbis fuis conuenirc ybtentur. Memincrimuserg,qucunq;Dei verbo traduntur propter nos feiripta effe, amp;nbsp;J^Wnos dici, ideoqj ilia qu ad fidci caufam 8c totius vit aflioncs, nobis appliccmus.nbsp;Ay quot;nifi id fiat, nihil inde reportabimus, quni iuft mcritq; damnationis tcftimoniuni;

'*nprfcnti etiam Herodi R.egi, atq^ Scribis 8c Sacerdotibus, accidit.

tjc '^t omiflls his infclicibus Miche locum, quern adduxerunt, propius infpiciamus. Ex- SstfliMti 'P- amp; huic fermoni interferitur, quern ille contra Principes regni luda^ amp; infidos do-ti grauifsimumhabuit, amp;quovrbistempliqicxcidium, gentis vero totius deportatio-litnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pnitere nefeijs minatus eft. Ne tarnen pij, qui reliqui crant, in tm gra-

Itttlictjs defperarcnt, propter hos confolationcm inftituit, qua docct, Deum, li-i),j'^'ucnint,fderis tarnen fuiamp;veterum promifsionum memorem fore, vt Mefsiam afilidis opem ferat : caq; occafione in huius fimul, amp; regni eius deferiptio-lt;0 ''^greditur. Ciirn ver inter pnse denunciationcm diligenter expofuiflet vrbis obfl-tuna horribilifame 8c contumcjijs, quas tune pafturi fint, mox hunc locum fubijcit,,nbsp;^^Itgtatiiiabundus non fine dulcifsimi afFedus fignificatione, dicit : Et tu Bethlehemnbsp;^^f',parua vtfis inter millcnarios Iud,ex teegredietur mihi, qui fit dominatorin Iftaclc,nbsp;eins ab initio, diebus ternitatis. Qiiafi dicerct : Quam ver felix amp; beata esnbsp; Hena ri os aut prfeduras vix numerari merearis, propter vilemnbsp;lis lx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; contemtibilis fpeeicm, natalem tarnen locum illi prbcbis, qui verus erit Ifra-

! oniinator, vt meum populum pafear, amp; difperfos rurfus colligat. Matthus fenfum po-f.'1^an:iiter3m,iecu:us, bcthlehcmi dignitatem amp; excellcntiam pra;dicauit,quamexChri-amp; propter hunc nequaquani inter lud duces^miiiniam ccnfci debre teftatur, vf-

'quot;i i'udicio paruula elfe videatur..

' tatJtemtm Prophctseq.umEuangcliftaecxempIumobfcruatu 8c imitatu dignifs-nimirum ipfiquoq; in medijs aflflidionibus confolationcm ex Chrifto petamus,no- ex chrijh f * ^i!tI^'Pffrbtncgratulemur: vt item nos quoq; magnaamp;cximia ducamus omnia ea, in tendae^ttnbsp;gfafta. qu nobis in.Chrifto exhibita eft, fingularis rcfulget. Vt cnim nulla confo-(l, I nullum gaudium perpetuum eft, quam quod in Chrifto habetur : ita hc quoquenbsp;1,^ loria eft vera amp; ftabilis, qud per ilium Filium Dei, regniq; cleftis barredes fadi fumus.nbsp;to^^'fInncgratiammagnifadamusEuangelijprdicationem, vtvt hc multis impfobcnbsp;pecratores ad Chriftum comicrfos toto animo compledamur quorumnbsp;Pllsgrati iftius veritasamp;lt;ertitudo nobis obfignatur,

Sn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gloriam hancBcthlchcmitis inutilem fuifrc,quando apud fena*- pethlehemhi

fV''^'Iimjndignifsimctradrunt. Veniunt illuc ab extremo oriente Magi, vt Regem qurant, inuentum adorent, amp; muneribus oblatis fuom obfequium illi atxdetrnatM

^U.'^'^Ptterpaftores, qui ab Angelo excitati illuc concurrerunt. Im quern Orientales partui vicin, commodum hofpitium illi ncgrunt,amp;eundem in vili

tell ^Wntem ingraft ncglexcrunt.,Idem de Bcthfaida, Corozaino i 5c..apernao dici po^x*//^. n Vf/^*svxbesGhriftusfuadodrinaquidemamp; miracul.ofis fadis nobilitauit, amp; ad clos nbsp;: Sed nequicquam, e qud ncq; cxcepei-int,vt par erat, neq; ei debitum obfequiumnbsp;Iiipf!'5*'*nt, Moueant nos iftorum omnium exempla, nednani amp; otiofa Chrifti profefsioric

/ ^nitisj^d hunc totis animis compiexi vita amp; moribus refcramus.

hftoriam duo nobis confideranda veniont.Prii^m,admirabiieDei cx^chrlj!^ Um, quiFilij fui vnigeniti natalibus oppidulum deftinauit paru bfeurum, amp;in eo

-ocr page 120-

DI EI EPIPHANIORVM DO-

' quidem non domumaliquam elegantem aut commodam.fcd flabulum angoftumjf nafeeretur. At qui Magos ex Oriente euocarepotuit, idem cuiufuis principisautpot jj'nbsp;mum illi prparare poterat. Sed ita fieri oportuit.vt difcamus, Deum paruis amp; hiimy'nbsp;lelarijfltum veromnem odifl.neue de Chrifto amp; eins dolrinacx mundi huitiS'P*nbsp;iudicemus!.Qufacit,quod eundem Nazareti, loco non obfcuro folm, vcrmnbsp;quafiinfamianotato. educari voluit; qudq;ipfcpoftea difcipulosfibiadoptauitnbsp;rudes,amp; pauperculos. In primis ver admonere nos voluit, quis nam fit Chriftus gt;, j Lifl'nbsp;a nobis agnoici debeat. Fuit enim Bethlehem binominis, vt exMolapparct, l^*nbsp;olim didam fuilTeFcribit. Et vrrunq; nomen Micheas coniunxit, non tam differentienbsp;hanc ab ca difcernerct, qu in tribu Zabulonitiea fita eft, qum qud vtrumq; nomen 'jpnbsp;probe conuenit. Ephrata enim fertilem amp; fcundam lignificat, quod nomen ex loj*nbsp;tate illi obtigifle, non eft dubium. Ncq; abludit ab eo Bethlehemi vox,qua domus panisnbsp;tatur. Atqui Chriftus folus eft, qui nos ex verbi fui lemine renatos fcundat, amp; ad oifnbsp;num idoncos reddit, qui natura fteriles fumus amp; infrugiferi. Idem panis illc viuificus e nbsp;verconfirmteorhominis, nosq^alitadvitamsetcrnam, ficuti ipfc apud loanneninbsp;prolixe docct.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ddit'

Vt ver hc Magi ab Hierofolymisad'Bethlehemrcniittuntur ; vt Ibi Chriffnin rant, amp; adorent, vbi eum nafeiturum effe olimProphet prdixerunt : Ita nos -qtio^nbsp;non alibi qusererc debemus, qum vbi feipfum monftrat,amp; vbi cum fuis bonis^quenotnbsp;ruit, inucniri vult. Eft ea fpiritualis Bethlehem, Ecclcfianimtrum, que reuera domus^ o-imo(vt Paulus loquitur) domus Dei viuentis eft, e quod hanc Deus incolit, amp; in eanbsp;fuit bonorum cleftium amp; grati fu thefauros. in qua deniq; Chriftus ipfe nobis lolt;l^', jjnbsp;feqj nobis fruendum offert. Hanc in Symbolo profitemur, amp; quamuis mundi iom*-.^(jPnbsp;quoq; vilis amp; exigua putetur, in Dei tarnen oculis magna eft, adcoq; vnicum llud amp;nbsp;fimum Dei peculium cft,quod is fanguinis fui precio fibi parauit. Eft autem ilia pernbsp;bem terrarum difperfa, ncq; vni loco certo alligatur. Vbicunqj enim credentes funt, ܔ jjfnbsp;ftus. Si. ibidem Chrifti Ecclefia eft. Vehementer ergo falluntur, qui illam hodienbsp;gant, de qua quid Scripturpronuncient, fatis notum eft. D. Hieronymus certnbsp;Bethlehem cum Koma confrens, non dubitauit fcriberc ; Hc puto locus fanftior en 1nbsp;rupe, qu de clo fpis fulrainata oftendit, qud Domino dilplicerct. Et hocquideinbsp;dixit, quando illic Ecclefia erat dodrin puritatc Si. martyrum trophis illuftris. Ql'nbsp;ilium diturum puta^ Si hodie illam vidret, quando dodrinamcorrupit, Simonian^nbsp;bus Dei cultum euertit, amp; infiipcr intollcrabiliftu turger, lndorum fanguine madet, -dinibus nefarijs tota foetet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jqj

Alterum hoc loco confiderandum eft, in quem fincm Chriftus nafci debuert , lt;!' cfa-ifii effi- cius fit officium. Id Mlcheas fie exprimit ; Ex te cgredictur mihi, qui fit dominator in lynbsp;W 7**^ ^od Matthus ita reddidit; Qui pafeet populum ilium meum Ifracl. Angeltim !nbsp;MHI .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixiffe in vigilianatalisChriftiaudiuimus: Ipfeferuabitpopulum fuum a pcccatisfui-'gt;

pafceredicitur populum fuum. Ergo Kcxquidcmamp; dominator eft Chriftus, fed nom 1^^, bus, faftuofus, aut qui potentiam fuam tyranni inftar oftentet, fed mitis, humilis, amp; qu' ,/nbsp;rem potis,qum Dominum, referat, vt qui totusgregiferuando intcnius amp;addiftus(j.nbsp;km lefe apud Ezcchielem amp; Ifiam profitetur, vt iam ea prtcrcamus, qu in Eiiangelinbsp;dicit. Pafeit autem nos, dum fe ipfum nobis in cibum dat, amp; ita omnem animoruin fa;'' ,nbsp;atq; fitim reftinguit : Sc Ifraclem quidem pafeit, id eft eos, qui veri Ifraelit funt, amp;nbsp;ipfum apprehendunt. Iftud ver plus quam paternam Dei bonitatem nobis coince'^ uijnbsp;qui tantinosfcit, vtciim nullaalia reliquaeffetfalutisratio,Rhumfuum vnigenitun'nbsp;paftorem ddit, qui carnem amp; fanguinem fuum pro nobis in cruce tradidit, vt his ad'Jnbsp;ternam fuftcntemur.Hunc paftorem omnes famfti agnuerunt,quibus hoc propriumnbsp;huius foliusvocemagnofcuntamp;fcquuntur. Hanc ergo nos quoq; fequamur, dc 'jpjinbsp;huius vit diferimina cum Dauide dicamus. Dominus pallor meus eft, non egebonbsp;debetur benedidio, honor, gloria amp; poteftas in ternum, Amen.


iiiif 4*


rir ^nuri thtut,


ZD,


Ctfcii. 14

Inf. ltn. !


ifd, ii.


HOMILIA IIII.

nbsp;nbsp;Tum Herodes clam vocatis Magis, exquifiuit ab eis, quo

pore ftella apparuiec. Et eisBethlchcmum dimifsis dixit : Prof^*^ illuc, penitusexquiritedepuerulo : poftquamautem inueneriris,nbsp;nunciate mihi,vtamp;ego vcniam, amp;adorcm eiim. Ipfiveraudito*'^^nbsp;geprofedilunf.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i


-ocr page 121-

o?

t^eredem a* mnlit haicre fnbsp;^utt in chriftinbsp;tegnrlione hominem int-tnere fojfimt,nbsp;fid nequK^nbsp;quam cum ha-nbsp;here.

WINI HOMILIA III,

Uifioriani ehrtet cngni-tioneni nan

ICVTI IN AiAGIS ORIENTALIEVJ V E R Afi FIDEI exemplumproponitur, quodimitemur: Ita Herodes hominis prophaninbsp;amp;hotis Chrift. exemphim nobis exhibet, in quo eins fimiles agnoicere, Si.nbsp;ea caiiere, diicinius, qu huic nocuerunt. Habuir omnia, qu ilium in veranbsp;leluChrifticogninoneinHiiuerepoterant. Sciebat ludis Seruatorem effenbsp;promil'um, cuius regnum longe latrcq; propagaretuf. Veniunt Magi exnbsp;Oriente, amp;hune iam natum ee nunciant, Sl huius teimonium addu-quot;'finonaniliafigmenta, aut obfeura amp; halenusignotahominumOricntaliumvaticinia,nbsp;^'ifydusnouum amp;infoiitum, quodhuius aduentum quafi clitus annunciet. Et tanta fuitnbsp;''^luinlioiiiintimgrauitas, vtipforum relationi illc fidem habeat. Conuocat ergo ludaicinbsp;ffpuli Sacerdotes Scribas : quod Argumentum eft, hos quoq; apud ipfum in aliqiia exifti-quot;iJtioiiefuie. Kefpondent ilti dilerte ex Propiieta, ciiius oractilo ilium credidiffe torus narra*nbsp;^onib liuiu contextus abunde docet. At nihil hc omnia iirfelici proluerunt : eo quod carnisnbsp;'dijsaddic'tiis non aliud, qiim, qu huius funt, quxrit, neqj Chriftum fibi natum efTecre-''d,cuius virrute Si merito ipfe eriam leruerur, led Regem terrenum animo concipit, quinbsp;Pluineregiii ludaici folio male occupaci deturbet.

, Doce:ergexemplumhoc,nihiinosiuuarihiftonca lESK CHRISTI cognitione, fi quot;'m Iwnc vera deft!tuamur,qu ilium nobis vindieem Si. Seruatorem Deo datum ee do-

Erenim Diabolo quoq; nota fuerunt iam olim,qu Deus de leminemulieris Adamo pro-quod ipfius caput conterere debcret,ideoq; iliius cognitionem omnibusJeculis obicu-?'''lhiduit, amp; vix dum nato per Herodem inlidias ilruxit. Nec dubium ell, quin Satanai et-nota tuerit vox dla Panis coeiitus de 1E S V Nazareno tellantis : Hie eitlilius ille meus di-quo plaratus lum, Dmones deiii-.j; credere, quod Deus fit. Si ad cius mentionem ^'*nciiiiiee.'e,21poiioius teira. ar, Veruntamemqtiia hunc Deum fibi placaturn cfl non cre-^'.neq; Garntum propter ipms in mundtim v'ehie agnofeunt, tarn abeft,vthac cognitionenbsp;j.J*'n;ur,vtpotids ea in rabiem acccnfi illam in omnium animis cxtindlam vclint. Et hc cau-*^t,quod ipfum Clriitum Saian tentare auderet,vr cocieftis illius oracuii verhatem apud e-vocarcr.quando efurienti dix tMatth.^e, Si Filins Dei cs,dic lapidi ifti.vt fiatpa-

Eio iicc eognitio dm onijs voces nus neiperationis picnas extorfit ; Ah quid rei nobis 2nicllieiu]\ij2arenei vcinfliadperdendumnos. Item quid mihi tecum Fefu, Fili Deial-nil ? adii,i-Q teper Deurn,ne me torqueas. Et fimiiiter in eo hodie multi impingunt,qui eof-lobiicumhdciChriliianarticulospiGhtenihr, Chriftum atltem non agnolcunC'verc,nbsp;yss eft ; fed in illo aut terrena modo qurunt,aut Seruatorem eiufmodi animo concipiunt,nbsp;ji^dolihiioiifuiciar,Sed ve! noftrornm operum adminiculis, vel Diuorum fubhdio opusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Qui vtprimm hune fuis affectibUs aduerfari fentiunt, mox hedites animos, amp; iras manifftas, concipiunr, deq;iniuriis,qu’ipfs per ilium amp; Euaugdium eiusfinbsp;^'fipubliccconqueruntur. Verc enim rorquet Chrifti lux eos, qui aut fcelerum licenriagau-j5',autpropti iuftici fiduciafuperbiunt.autreligionem fibi quftum faciunt. Difeanrergonbsp; 5 F At CHRISTFAI, tern lalutis authorem agnofcere,amp;qucunq; deillodicun-jfaia dicant: Puernatuseft Nobis, Filins datus ehxOB lsScc,

SedadHerodem reuerfi videamus,vt caufm hancagat? Si circnmflanrias omnes infpi euni iam magis quam antea timuic videbis ; attamen metum ii'tum niirifice diiimulat,nbsp;'Mis innotefeat. Sciebat enim omnium animos in Melsi Ipem eiedos elfe, ideoq; pue *i^2trmdamnbsp;yn hune apud cos in magna exiflimatione fore,fi ilium natum ee vng confier. Adhcnbsp;f J '^luni erat, ne ludi, fi ipfum trepidare refcireiit, ea occafionc audaciores facti aiiquid ad- a^ere,nbsp;^Us euin molirentur. C^iod ergo ijdem pofiea Chriflum, qui operibus miraculofis amp; do-fcfemanifelEraGmpi prodiderunt,co Herodis fpem fnperrunt,cui tune nihilhuitts innbsp;^'tcni venire potuit, Ideo cum nemine ex ludis, quid animo vsrlcr,communicat, fed Ma-^Y^Daccerfit, vtcum his dchac rctranfigat, ta veto folenthypocrit. Quia enim fibiipfisnbsp;'^'^onfcijfunt,nihilperindeatq;luccmoderunt, cumq; exfiiisinoribus alios omnes fli-nernini fidere pount ; qu caula eft,quod nihil aperte,fd occulte amp; fubdoic omnia di-r,, Dtq; faciant. Sint ergo nobis omnia illorum fufpeda ; tu verb integritati ftudeto, qu Deinbsp;*EOS derjc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

exquirit, quo tempore fiella ab ipfis in Oriente vifa fit, vt eo inf ' '^bquandoRexillenouus ludorum fitnatus. Ex quo non obfeure colligi potcnbsp;iani nunc cdes animo fuo fpirauifle. Quid enim proderat tatem pueruli cognouie, a inbsp;ttonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pucrornm lanicnapcrdcret, fi non alio iudi-? ex*

polTet agnofcerc I Quo cxemplo admonemur, impios tune quoq; CHRIST qurere, quandode ea cognofeenda inprimis anxij amp; foliciti elEenbsp;dili xempla huius afiuti hodi Inquifitores' mulca prbesc , qui magna cum nbsp;9^*^ ^1^^'*^^) dixerit, fecerit, feripferit, vbi fuerit, amp; cum qtiibus c

: omnia autem infidiofe faciunt , vt pios circumueniendi occafionem inuenianr.

-ocr page 122-

}O

DIEI EPI PH ANIORVM.

inuenant. Et cum talcs fibi anxi timeanr abliominibjs,non vcrenturtarnennefarijsfuis confilijs, amp; infatiafaili crudelitate, iram Dei contra fe prouocare, Etenim hoc tyranni onincsnbsp;commune hbent,quod metus eos crudeles facit. Quia enim ex iuflb Dei timor folis liomi-nibus libi metuunt, tune fecuros fc fore arbitrantur, fi vel medio illos omnes fullulerint, velnbsp;CxtA t, fuppliciorum crudelitate cocrcuerint, quibus periculu fibi imminere putanr. Hc certe caulanbsp;Pharaonem impulitjVtindignis infantium Hebrorum cdibus fefepolluerit, nihil Demainnbsp;ai, aa, veritus ,qui innoxij fnguinis feucrus admodum vindex cft. Nec dilsimilis fuit Saulis dcineii-tia, qui cum fibi Dauidc profugo timeret,interim audacia plusqaam diabolica Deuni oneivnbsp;dere non dubitrit,dum huius Sacerdotes impie iugulat.

fferodfm Jut

textH Chna tndtatiiejjet

Vbi ver tempusexort flellc ex Magis cognouit Herodes, Bethlehemum illosdim'f^ tit, amice nimirum, amp; non fine officij promifsionc, dataqus fcuritate, qu hominibusnbsp;grinis dari folet. Ad hc in mandatis d3t,vt qua pofsint diligentia depuerulo inquirant.qu*nbsp;queinuenerintadfebona fide rfrant. Ita ver ingens illiuscognofeendi defideritim pfnnbsp;turtamp;caulminluper huius mandatiadducit, qua nulla plaufibilior fingi poterat.

Cenef^ j.

I. Jlt;;w, Vf, t8, P

Dicit enim : Vt amp; ego veniam amp; adorem eum, Vbi rurfus nobis obferuanda veuit dibilis hypocritaruin aftucia, amp; indefelTa in opprimendo Chrillo indultria. Etenim luh' .f.nbsp;perinde vt veritatis lucem oderunt.equd haclucente ipficum luispefsimisftudijsnbsp;non polTunt. At quia durum amp; turpe eft Veritatis odium profiteri, mira ealliditateilltidnbsp;niulant, amp; in eo partis fui diaboli aitutiam imitantur. Vt enim hic Euam fub fimulatonbsp;tiprtextu decepit, camqi cum omni fua pofteritate, quantum in ipfo fuit, ad inferos p^^^nbsp;cipitem ddit, dum ci coelos,amp; Deofimilem maieltatem, poliicctur: itailliluncniaxinbsp;Chriflo,amp;ciusfidiscultoribus,infidiantur, dumfcamicos patronos veritatis cfTenbsp;lant, Exemplum huius rei olim Saul quoqucprbuit. Is enim cum mulatione jnbsp;Dauidis odium concepiflt,eo tarnen familiarilsimevtitur, tribunum militumfacit,nbsp;vxorem dat, amp;gencrum fibi adfcilcit. Quorfum ver hc omnia f Vt vel Philiftacisnbsp;tur, velipfealiameius perdendi occafionem inueniat. Idem omnino in priiitinbsp;facit. Cura Magis amice colloquitur, amp; officiof ltis eofdem dimittit tat de his quoF'^ j jjanbsp;ficiendisilium cogitflcexeo apparct,quodDominus eosadmonuit,vtperalianiviaf^ .jjsnbsp;redirent. Itaque cum crudelitate perfidiam coniunxit, amp; concurrunt hc teterriina jj)Pnbsp;fccicra. Etenim dolo malo agit cum peregrinis, neque ilium mendatij pudet,quo*'*'* jitnbsp;beralius amp; homilie ingenuo indignius efle, gentium quoquePhilofophi intellexerunf.

fttle- his impletas, quaaduerfus D E VM ipfum infurgit, dumeumperdereconatur,qeni^.j^(0 fui populi vindieem conftitutum elfejOaulo ante ex Michca propheta didicerat. Et ilia 4^ ptfnbsp;omnia cdes fpirant, amp; fanguis innoxij effufionem, qua omnes boni amp; fapientes 1^nbsp;HertJtt mge- abhorrucrunt. At Herodis Ingenium hodi etiam egregi referont multi, qui C H R-Io 1nbsp;*damgt;tbMie embrisfuis extinlum voluit. Potell enim Satan fuos Satellites in lucis angelos tr3i,-j^nbsp;rfrant. quot; mare,vc nimirum veritatis ftudium profiteantur, amice pios falutent, in horum amicit^nbsp;fe iufinuent, officia fua omnia cifdent dfrant, amp; omnem operam in ipforum lludijspfnbsp;vendis polliceantur. Qu.is ver iltorum omnium finis cli ? Vt arcana omnianbsp;filiaeorum cognofcant,amp;itacommodiorem habeant nocendi occafionem : vt deniq^quot;- j^^iinbsp;rum opera ad Chrilti Sc veritatis opprelsionem abutantur. Faciuntillud hodiep^unbsp;prfulcsinillislocis.vbifuamexiftimationempericlitari vident: vt nimirum blandr^p/nbsp;fimulatopuriorisdotrinftudio,idobtineant,quodvinullaobtineri polTevident.- jo*nbsp;tur hos interdum Principes viri,qui populo ad Chrifti fidem propenfo,amp; Ecclefix refor'nbsp;nemflagitanti,tantifperfefeaccommodant, doneeipfis rerum poteftascommittatin-^(.(;rnbsp;vbi femel obtinuerunt, nouis indies remoris opus Domini impediunt, aut etiamnbsp;fioneininnoxioscrudcliterfuiunt. Et vtinam noftrumfcculum non multos eiufmo ^^j,nbsp;folones haberet, quiiflisartibus amicos,currus,SattelIites amp; arma parant, quiboscoH^nbsp;rum ilium Dauidem abutantur^ quern Deus fu Zionis Regem conffimit. Vide fecuflnbsp;Samuelis decimum quintum caput.

pe tfere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quem tarnen iftorum artes amp; improbse machinationcs terrcant, confcilation^.

Ateanbaltt- vt^arcm ill hoc Herodis falo Spiritus fnlus proponir, Eo enim dcadmirabili D .yjpt, eb^eaffe.f ' uiditia Scpotciitiaiiosadmoiiet.quilioftesluos dementarefolet, vtqHamuisaitutilsi^)^^^^nbsp;Iff inii: eo filios lucis f vtChriftusipfefatetur') longe fuperent, omnia tarnen pueriliterfaf * jj.

VI IJUlUUIiJ ........-, nbsp;J

inq; eo filios lucis ( vt Chriftiis ipfe'fatctur ) longe fuperent, omnia tarnen piieriliter tniicquoquefuam ftultitiam prodant, quando prudenti/simi vidcri volunt: imv ynbsp;qiiDcoacceper'jnt.nonvtipofsint.ficutivokrnt. Fut cqtiidcm Hcrodcsnbsp;dotibus prditus. Nam amp; confilio ilium valuiflc, amp; animi fortitudine armatumnbsp;ulius facta tcltanturAiSeo apud Romanos,qui tuncrcrum domini crant, inlumnio 1^ ^(4*

-ocr page 123-

DOMINI H O MI LI A IIII nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107

tQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen in prfnti plufqum muliebriter trpidt, amp; puerulo recens na-

obfcur.olo.co delitcfcente,nec duni omnibuscognito, fibi timet. Deindchomini-

P^''egrinis tantum non fupplex fit, amp; horum operam conducit, qui miilt compendiofi-

''U hoc negotium exequi poterat, nifi ei mentis vfiim Deus abftuliflet, Poterat enim cis Huosexaulicis fiueftellitibusfiiis comitsaddere , qui illos fiib officij prtextu deducc-'t, corm rem omncminueftigarcnt, amp; puerulum inuentum vcl ipfi confefiim iugularenr,nbsp;'n aulam transferrent, vbi mille occurrebanteinsperdendirationes, qufub fimulati a*nbsp;reucrentifuco latrepoterant. Sedaliter Deo vifum fuit, qui tyrannorum con-.tnfatuari, 8c lpicntes huius feculi in fua aftutiacaperefolet, vtfciploslaboribus 8c curisnbsp;,^nibusimpliccnt,dum aduerfus ipfum audacius inl'urgunt, fiimiic quid Pharaoni olimnbsp;gt;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^taclitarum gentemfacile perderepotuillet,mulicrcularum.opera vtivolu-

dip- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finu fuo fouet illius liberatorem atq; vindicem. Quid ? quodpofi: tot pro-

quibus cumDeusnequicquam emollire fluduit ,quafifurore percitusabeun-amp;cuni totoatquitatulfcmaris rubriaquis, prodigiof in altum vtrinqj fur-*'*** Jijj/us, committit, neq; toties magno fuo malo perfpedam Dei manum veretur? Poterantnbsp;Djj'^^'^risexemplamulta exhiftorijsadduci,amp; fimiliahodiefiunt, quando tyranni veinbsp;'^^t^quidpofsint, vel non audent; quando item occafionibus , quas pij vel fierten do,nbsp;'^terfe de rebus inutilibus digladiando, illis ofrunt, non vtuntur. Ilia nos obferuarcnbsp;'f. vt hoc Domini opus elfe agnolcamus,amp; in eo animofiores fimus, neq; mpiorum rai-^tconatibusterreamur, quando horum quoq^ corda Deus fua manu continet.

di ^tcnim reliflo Hero Je ad Magos transeamus, quiacccpto Regis mandato iter ingre-

'fl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonfenferunt dolum amp;Her~

fitiodilleanimofuo vcrfabat, Nec id mirum in hominibus percgrinis ,

minusnouerant; nec facile debebant aliquid finifirumfulpicari, quando eis rese- '*quot;** tir* gia cus verba verifsima, amp; oraculorum infiar, ell debent. Olim cert fide re#nbsp;fattlt;fi^*us amp; infllibilius, habebatur, Eli prterea hoc pijs proprium,nbsp;Vj)i'^'^'^ttoti3Dcopendcant, omnesitemhomines diligant, omniumqj lluti conlltumnbsp;tit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^cilc finifiras fufpiciones admittant, fed ex lipfis de alijs iudicent. Ira Dauid ini-

^^iJisinfidias non intclligcbat,fed quocunqj ab illo mittebatur, fidum amp;fedulum ei pr# ii;i,H[^equium. Ea'itematrociorcft tyrannorum nequitia, quihominibus ingenuis , 8cnbsp;fi tolliietimentibus, imponercnon vcrentur. Sednoninultam abire finit hanc pcrfidiam

'^gt;'tiimend3ciumloqucntesperdit,amp;auerfarurlnguinarios amp; fraudulentos: Pfal. . lj prfiat in horum confiderationefrequenter verfari, ne teraer eorum fcrmoni-kd^f'^Ptomifsis credamus, qui iampridem fu impietatis Ipecimina dederunt Enimuernbsp;lisfr^\^^^^ttigenuapiorumfimplicitas, attamen Chrifius difcipulosfuos,in obferuan- Matthtn,nbsp;hofiium luorum confilijs., ferpentina prudentiavti iubet, ne nimia crudeli*nbsp;Haq^ illorum retia inijciant. Qum multis enim htec exitiofuert, hifiori docent,8c vti-cxcmpla ext3rent,qu docent,quam lubrica fit eorum fides, qui femel aduer-

^um Antichrifti felatoribus coniurrunt,de quibus verifsimdici potefi,quod niilitibus ^olim Lucanus cecinit ; Nulla fides,pietasq; viris, qui caftra fequun-Quid enim de illis Ipcres, quibus hic Canon lnlt;fiusamp; authenticusha-*^*'^quot;^^*deofidemdari debere, vt ea rationeinnafimpcrtrahi, 8c extindi pofsint ?nbsp;fer hreticoram nomine intelligant, quam eos, qui ab vno Icfu Chriflopen- quot; nbuiusmeriroomnemfalutis fiduciamhabent coUocatam.

''''cta^^ fehocloco turpis amp; inexculabilis ludacte gcntis ingrattudo. In dmnium iuJmca gem P^''^^'^^^sMcfsi3venturopromifsiones,amp;huncPatres iam per fcula multa non cacitMnbsp;^'^lic ^fiderio qum fidei conftantia expeftrant. Veniunt Magi longinquo,

fide digni, qui ilium iam narum elfe nunciant, deq^eofe clits cdolos Moucturhocnuntio}Herodes,amp; dcMefsinatalibus Sacerdotes atquc Scribasnbsp;toi*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adhuc aliquid hoftile minatur,fed potius fuum quoque in illo adorando

''iKj ^''do officium pollicctur. Verant3mcningentepopulofifsimanemoinuemtur,qucni expcdlatsB falutisnbsp;r^ ouc3t,vt feMagiscomitcm adiungat, amp;invicinianatum corm videre cupiar, *nbsp;^dm longinquo amp;periculofo qurebant. Hoc illd eft, quod lohanncs Eu*nbsp;fcribit ; In fua venit, 8c fui cum non reccperunt. At ingratitudinis amp; contu- ,,

O dfiuspoenas grau Chrifius illis denunciauit,poftc cum diceret: Multi ab Orinne juxftA j, firnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difcuinbent cum Abrahamo, 8c Ifaaco, amp; lacobo, in regno clo-

n'i^fi^egnieijcientur foras intenebras exteriores amp;c.Item :TolIeturvobisregnu#n ferat friufius eius. Vide Matth, g, Sc 21. cap. Excitet ergonbsp;'ufclicis exemplum, vt Magos de quorum fide amp; eius remunerationc in fequcn-

*^ue dicetur) imitati,feruentifiudioquramus Igt; vu Ihri iv, regem* Knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilium

-ocr page 124-

D IE I ET I P HAU I O R VM


ifhimZioniJfidelem,qui amp;hoftium coufilia difsipat, amp;fuosadvcrfseorum infidiSl'^ tur Ipfi debetur.bensd^iio, honor, gioria amp; poteftas in sesernam, Amen.



puerulurn,cum Mariamatre ipfius, amp; procidences adorauerunt^* nm:apertisq; thefuris fuis obtulruncei rauncra, aurum,thus^nbsp;myrrham.




Romani iniperij trpphsea crefla efle, oonfpicantur. Deinde magis illos offenders fj quod illic neminem Mefsi defiderio teneii, fed ad huius nantium totam vrbem tuinui' nbsp;atq; fremery'idcnt. Prterea ab ea vrbe, qu regni fimul Si. religionis fiuc cultus exteriii t'nbsp;crat,advile amp; ignobilcoppidulum, Bethlehemum,rcmittuntur. Etquamuisillosaniicnbsp;rodes dimittat, abcuntes tarnen nemocomitatur ; quod vnum fufficere poterat ad fid*nbsp;crccndam, vt quafi omni ipe fruftrati re inamp;cta Cck domum reeiperent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, gt;-

Quibus adde,,qud vbi Bethlehemum ventum eft , nihil illic i,nucniunt,quod atem regiam rfrt,laut aliquam falutisfpem genti afllid amp; oppreffse faciat. A'nbsp;per omnia illa obffacula illi fortitcreluantur.nea; ab inftituto fuo defifhint.doHec-Rcg^*^




aliquod latuerat,vt adioni ifti locus effet Hierofolym, de qua hucufqi diximus. Iraq; mo ludor eos comitetur, Dcus tame tpfecis facem clo prtulit,quando ffellamnbsp;cemhabent, quteipfos Bethiehemum vfq;'deducit,amp;, vbi illuc ventum eft, conftititnbsp;miraculotim videturfelex altoproprius ad terram dcmififle,vt domum, in qua C nbsp;natus erat^quafi digi to monlirarec. Poteft hoc ex co colligi, quod gaiiifi dicuntur eanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jje,

minim qudhocindicio iam certioresfali fucrunt deeo,quem quserebant. QuibS^ quod eoldem poftea Deus peculiar! draculo admonet,qua, via domum reiiertantur, n **





-ocr page 125-

DOMINI H OM I LIA V.

109

fii'i* Chananos abfque periculo aut faltem tutos habitaui/Te legimus, Deo in ilO' tij toname.-Ne tetigeritis vnflos meos, amp; Prophetis meis ne quid mali inferatis.nbsp;volentcDeo,quihuiusaniniumflexit,vtab v- pfal.w;,nbsp;vbi ilium rurfus ce,3^lt;nbsp;{jOdi carceris gratiofum fecit, amp; inde edulum Aegypti Principera conftituit. Similia denbsp;Nebemia, Sc multisalijsnarrantur: Scnoflrofeculo Jiuiusgcnerismulta videmus

cum Apoftolis, quos Chriflus ta 31uitamp; Gna teftentur, fibi nihil vnquam in eins feruitio defuiic. Sunt ergnbsp;infeliccs, qui vthominibus propitijs vtantur.Dei oculos olFendtint, cuifoli in omni-t,[j'Q'iinuin corda ius ell. Et vt non emolLiantufimpij, tarnen qui in Dei vocationeam-fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;periculis confolationem inueniunt, quando Deus illis dexter afulgct, amp;

DauideRegeamp; Propheta dicunt : Virga confolantur me. Quid enim illis noceat, quando ex Dei mandat omnes, EA:e//.i3,r4nbsp;'till'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iciflum fuit,

prberet, colles fubfilierunt, amp; montes loco moti funt, nubes deniq;

\^'.'^'-^*^bamp;cmi'Chananisbellumgerentibusterraiplfuomotuopemtulit, vt leria SolimmotusHetitjVt dies lant honbsp;^i hceret. Necifta tune modo acciderunt, fed hodieetiam creatur omnes innbsp;occupantur, Sc Angelos ipfos eleflorum mnilterijs deliinatos elfe, notius ell,.

^^Ita '^^oi^fri oportuir. Horum confideratio diligens nos exciter, vt Magos iftos Deum fequamur magnis pafsibus. Etenim maiornobis,qum illis,nbsp;^Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hos enim ftella duxit nouo amp; infolito fulgore corufeans, at nobis ve.riis j^ak4fh,4,

''iiif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Soiiull:iciprlucct,incuiusaliseltfanitas :Ib s V s CHVutxvt^^^

'^H^*^'l*inEu3ngelio clamattEgofumluxmundi :quifequiturme,non3mbulabitin * ampliorem horum confirmationem, quse

^''ifr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rurlus ftella, qu aliquandiu certas oL cauls ( vt nuper diximus} latuerat, Magi9iptel.

Oii[)ij,j^gaudiomagnovald. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'8priusanimis fuisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

nimirum quando ftella, qua duce Hierofolymam vnrant, dift %,,p Pfi in ea vrbe, vbi Rex ille inprimis qurendus elfe videbatur, omnia fu expedati-'*%tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuetiebant. Qu^ia tarnen in co, qud ben cperunt, conftanter perl-

emicuit ^ufpicatifsimum illud fidus, amp; animos, inter Ipem amp; metum labafeen-''?l(j'^audioperfudit,omniq;curaamp;folicitudineliberauit. Neq^finecaufaillosgaudio id elt^ non vulgari gauifos fuifte Matthus feribit. Erat enim hoc euidens ar-fauoris, quofeDeo cur^e elfe amp;abeoquafifaceclisexerta duci intelli-Mrip Si enim ferenus vultus Regis C vtSolomon dicebat) vita eft, amp; gratia illius fimilisnbsp;p,q.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non toto corde exultet atq; geftiat, quando fe Deo dementer repici vi^

Sic?'quot;gentium Poet teftati font ) clum amp; terras concutit ? Deinde gaudij qud iam fe voti compotes 5c certiores fieri videbant de Rege illo,nbsp;''quot;'a/p*^'''^^^'^^^infinitarcrnm diferiraina diu qufiuerant. Voluit prtereaDeus ilnbsp;icredibili gaudio perfundi, vtaduerfusfcandalumprmunirentur , quodexnbsp;:iafpe|u,5cipfiusGhrtfti,noniuprideninati, fpecieviliatqjcontemfibili,eisob- .nbsp;nbsp;nbsp; ..

perpetoum, qudgaudio vero amp; folidorecreantur, qui inqurendo le-.0,; nbsp;nbsp;amp;reg no Dei labores, curas, 5c pericula fuftinuerunt.nbsp;nbsp;nbsp;Etenim folet quidem Deus chriftum^4lt;

^flof^l^tentationum certam!nibusexercerc,5cmulta, quibus fides ipforum exerceatur 5c illis minime deeft,qu minus in tempore lui fauoris indicia pro#nbsp;'ijcniJ Sns confirmentur. Exemplumhuius reiin ipfo Abrahamo, ptre credentium, extaf,nbsp;Hti[j?'nfiderationenosfrequentioreseireconuenit, neaduerfis prter expe^fationemin#nbsp;h'fbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Enocatur is Deo, ex patrijs fedibus, nec mora vocanti ille obrem-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'**

omnibus,quhominiinhacvitaiucundaeirefolent,iteringreditur,vtDeo terramoccuper. Dignuserg videripoterat,cui omnia,qumfliciftime,exani- .nbsp;^ffjQ^'^dafuccederent. At contra fibi omnia aduerfa elfe vider. Vix enim pedenninnbsp;(. pohicrat, quando fames ilium fedes mutare, 5c itinere difficilimo in Aegyptum Mnbsp;^^'ccogit; quod qum moleftum fuerit hominiperegrino Scignoto, quiuis ftima- cegt;i,ii,iotnbsp;tentatio, vbi e ventum eft, excipit : quando propter vxoris Safft .

vitfunaetuit, 5cdum fibi non fatis circumlpedo confilio cauet illius pudiciti-*^i^^'^^ie^dducit. In Ghanaan reuerfum feruulori^i iurgia 5c lires fati- exarferunt, vt Lotho nepote , quem fibi laborum 5c periculorumnbsp;locium delegerat, longius fit difeedendum. Mox externs hoftis terr ifti bel-K ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lummo-

-ocr page 126-

Mo

ife. If.

r EI E P P Tt :ft N r R V jsS

ft a, 8,

'Gen,ti.

Gtn, n

him niouet, Sodomam diripit,eines captos abducit, amp; cum his Lothum quoq; qui interiiW confdert Aut ergo belli fortunam experiatur neceileftaut nepotem dfrt, quod vtturptfnbsp;erat amp; miferum,ita aiterum lllud maiofi cum periculo coniunlum crat,amp; fortifsimum queii*nbsp;que terrere poterat. Inter omnia tarnen ifta maius certamen animo lus objjeiebat Sar lletnbsp;litas,qu Dei promifsis fldem derogatura elTe videbatur, cum ad extremam vfq; feneftam fo/nbsp;bole careret,eX cuius ftirpe tandem benediflum illud fernen nafeidebebat, Qtiis obfecroAbnbsp;nhamum inter tot tamq; acerba fortun ludibria ( vt prophani honaines ioquuntur)Deo curnbsp;cfTe diceret ? qtiis defidepromifsionum Dei non dubitarct ? Veruntamen h rem omnem pto'nbsp;pius intuearis, Deum ifliscafibus fubinde noua fui fauoris argumenta Hiterpofuifl vidcbis,nbsp;tandem prom-ffTum fernen quoq^ ex Sara ddif,cuius natiuitate ira gauilus efr, vt in fideChri'nbsp;fti geftiens atq; exultans aduerfa omnia facile fuperauerir. Eadem poliea Ifaaci quoq; fors fu*''nbsp;8c in primis lacobi, qui quod cum laboribos amp; pcriculis , qu ipfi Deus quotidic cbijcidairnbsp;eonflanterluclatus, amp; omnibus fiJis fuperiorfaflus fit, Ifraelis nomen accepit. Sed quidnbsp;emplis opus eft,quando fimiliaipfiquotidieexperimur? Vetera ergo cxemplatunc nobis innbsp;mentem veniant,vt ex. illis colligamus,nunqturn Deum fuis decfle,amp; perptu verum ratun'nbsp;que fore, qtrod Dauid cecinit ; Qui feminant cum lacrymis, cum iubilo metent,Pfal./a^-

'Dei

Ktm mentet txhtUrtirey

Quid ver iflud eft.quo fanfli interhuitis vit curas amp; perictila exhilarantur atque dent ? Stella rurfus vifgaudentMagi. At ifta celeftis reuelationis typusfiiiqex qua Dei'^^*nbsp;Cognitio nafeitur, qu nobis in I b s v Christo aflFulget, qui glori Patris natiuusJp^nbsp;dor, amp;perfonillioscharaflef Vefuseft. Hcfola gaudium folidum,amp; veram conlbiat''nbsp;Bcmafferrcturbatisconfcientijs. Deus enim fummum illud temumq; bonum cfl, in^^'nbsp;vno hominum animi poffiint acquiefccrc. Qucunqj alia in mundo magnifica amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

U

habentur,defiderijsquidemardeiltibus animos noflrosacccndwnt, atcoldeni n)inim*?.|^ ant, im conceptum fui defiderium emagis accendunt, quvberius nobis alluunt: fie'-'nbsp;auaris, ambitiofis amp; vagarom libidinum feftatoribus cft videre, At qui Dei cognitione ilir'^jnbsp;nafi, hune fibi in Chrifto propitium affulgerc fentiunt, ij quafi bonorum omnium faturi cnbsp;Dauidcexclamant; Dominus meus es-tu; funiculi mihi ceciderunt inamoenis,lif^^^jj^nbsp;prclara obuenit mihi ; Ideo gaudebit cor meum, amp; exultabii lingua mca, amp;c. Vt eniinbsp;gnitione illa gratiat Dei in Chrifto nobis exhibit intelleus illuminatur : ita. per eandeinbsp;cutiuntur confeienti terrofcs, quibus fublatispax illa Dei animis nofiris oboritur,qu^nbsp;Ticm huius mundi intelledum fuperat. Etenim tanta fthuius gaudij vis, vtnullonbsp;Tum prxfentium metu turbari pofsit, fed m medijs affliftionibus durer, adeoq; notiis jynbsp;gratis diuin experintentis confirmetur atq; augeatur. Exemplum huius in Euniidnbsp;thyopeproponitur, qui ciim Phiiippo in Chrifti rognitione inllitutus,amp; inhuiusnbsp;baptizatus effet, gaudens ad fua relierfus cft. Et Philippenfis i 11c euftos carceris, ctfi Ap*nbsp;los propter Chrifti prdicationem indignis modis fuo Magiftratu traatosfuiamp;fc'i^' onbsp;que fibijpfi melius quid polliceri poffct.exultauit tarnen vehementer,qud cum rota fua dnbsp;credidift. Exciter nos iftorum confideratio, vt ipfi quoq; gaudium iftud fanfrum amp; qnbsp;rc quramus ; neq; nos terreant, qu huic coniunda fiint, pericula,aut qud nobis [,itnbsp;fto periclitantibus mundum infrris iubilis exultarc, nobisq; infiiltare, videmus. Nonnbsp;proptcrca diuin grati 8c bonitaris fenfus, qui confeientias exhilarat, amp; olim flebit inbsp;mundus, quand nos in clis cum Chrifto ternum gaudebimus,

Vlfittgulifiip* Jos examinurenbsp;tlebe/tntt

d'hufic ver Canonem finguli feipfos examinent, Vf videant, quo'modo intra fiios cognitione Chrifti, qu per Euangelium ipfis afFulget, afficiantur Si enim ea connbsp;as fuas exhilarari fentiunt, fi ob vcritatisluccm fefe longcdatcq; diffirndentem exultant,u' iiliinbsp;que ahorum falute gandent, qui ad Chnftutn accedunt, reuera Chriftiani fnf. QpUnbsp;nihil moucntur,veletiamEuangclij propagatinccontriftantur, terrentur, atquenbsp;nilliinfclicifsimifuntmortah'mamp; digni, quos olim fempiternus illc ploratus, fo;nbsp;dentium, excipiat. Curenim vnquam gaudeant, quieoringunturautterrentur,nbsp;lm nobis falutem parit, amp; infuper cum Dei gloria Coniunlum cft ? Ex eo igitur idin^nbsp;cito dcnoftrifcculimoribos. Fuitdiu tots terrarum rbis errorum 8c fuperftitionult; ^.jj inbsp;bris immerfus, '8c animofum carnificina multi crudeliter excruciati font. Affulfitnbsp;clo gratia Dei, amp; Euangelij kicem accn dit ; q caula eft, vt vcriis ilie Lucifer innbsp;atimis exortus fit, amp; oblatam luccm multi auid arripucrint, qui ctiam aune ex eanbsp;incrcdibilcfentiunt. Atqum multoseft videre,quiillam odcrunr,fremunt,nbsp;fur, amp; denuo extimftam volun?t Im qudm multi ex ijs,qui Euangeliu profitentur,eiynbsp;hen liberiore.prdicationenon gaudhf,fed ex ea terrorc metumqj concipiunt ;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^(jrolt;

-ocr page 127-

rif

DOMINI HOMILIA V.-

Deo non qua dcbebantfida-affli funr,

* Piniftris dicendi leges pramp;fcribi^Euangclijpraedicattoncni anguftiofibusfinibus co-'Hnj Poru deftiqjexultationcs atq; ibila reprimi,voluut, vt hoc mnndo magis propitio Prodnnt ifti hoc argomento fuanl ingratitudincin, amp; ijdem magno fuo ma-mondi amiciiiam fedati, qua nihilinliabilios,nihil pcriculofius, fingi

'iigi^ nbsp;nbsp;P^afnos in Magorum hiftoria, qui domm ingrefsi pitcrulum Icfum enm matrenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chrit .

hin A^eniunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mod cognofeunt certius Kcgem ilium natom efle, amp;L illicloco- fltm iuunufi

ilium inueniunt, amp; coram vident. Ita qu per Eoangelium nobis inno-incerta aut gaodo inani nos perfundit.fed ipfom Chriftuni, gratis Dei plenitudinem.nobis offert,amp;prfentcmfiftit ? ^gt;amexeiuspIe-''ll4t'p ( nquit Johannes') nos omnes haufimus gratiam pro gratia.id eft, gratiam Dei cunbsp;litffy ^'Wani atq; redundantem. Et ipfemet Ghrfltus nobis in Euangelio lquitnriplc fef il-yfti prsbetjCOius doni certa Stinfailibilia Symblahabemus,Baptifmum amp; Ciiam

^.quibus omnes fui Euangelijpromifsiones nobis obgnat.

itipf fi'nal obferOabis hoc loco nouum gaudij huios fpiritoalis effedum qtii eft,quod ( vt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g

'm monuimus gt; vili8c contemtibilihacGhirifti fpecicnonoffenduntur, Enimuero feudi^ih.xf lj,^f''ffuit, quod hie illis obijciebatur/fcandalum. Quisenim locusillc, amp;qualisfucrit ex tiechrf.l^nbsp;Mariam in ftabulo peperifle fcribit. Idem pueruli recens nati cunas primas in luc.

quibus quis Maris amp; lofcphi habitus fuerit, facile poteft conij-'fV' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intieniuntpuerulum,Ghriftnm,vt nihil illo vilius, conteniptibilius amp;

pofsit. Quia ^ei ctlefti reuelationi crcdunt,qus hun Patribus promilTum lu* ^io ')\^^cgem elfe teftabacur, tantm ex illo inuento gaudium concipiont, vthoc tm vilinbsp;^rillnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nequaquam ofndantr. Eft hoc nobis memori mente reponendum, ne

'\^amp;;qushuis meritonititur noftrsfalutscaufinex^eciecxternaftimemus. Et Euangelij prsdiCtjo non magnifico humans tdo-

**5^ 5 muiidi iudicio ftultam vldjri pofte dlxerit. Sedifta ftulticia Deusomnem hu-f''^^pientiam confondit. Bapnfmi amp;Cns Dominics aflionesridiculs apparent,fi %/f*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ipeciehsreas: fed his ipfis obfignantur nobis theforigratis Dei.peccatorum

Ecclefia item,ad quam ferobfcri,ignobiles,paupercs,amp;infirnii colliguntur, tugurio abieftior cfte videtur,quando prpetuis hoftium affultibos opptMnbsp;tantum non omni patrocinio deftituta laborat. At in ilia fola Ghriftus innbsp;(vtp^'^^quorcconditi fontomnes feientis amp; fapientithefauri, eadem b'ilij Deifponfa, amp; csl.t.

) domus Dei,columna Dei amp; ftabilimentum Veritatis eft. Vt ergo Magi non in 'C Chriftiaut matris Virginis apparatuhfcrunt; fed rem ipfmsftimrunt ex coc- nbsp;^Ha^'^^^'c.itanosquoqucanmosaltius attollere, amp;ex Deivcrbo totum illud I h s vnbsp;(ijj5 * 11,amp; quod in eius raerito fun datum eft noftr redemtionis negotium ftimar,con*

, Quanti ver Magi pucrulum hune fecerint.ex eo apparct.qud co vifo mox procidunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chri.

^^^apertisq; tnefauris fuis ci offerunt munera,aurum,thus amp; myrrham, Fadum *''111*'*'erf^^um more,quiR.egcsfuosproftrati,adorarc,amp; non itifi cum aliquo

'^unorario in illorum confpelum venire folebant.Nam lege apud illos fancitum erar,'p^^^^ ii^'n'l3cunq;iterfcerct,3 quibusvis donarctur inuneribus, pro vniufcuiufquefacultatcr^T^^^*'nbsp;bhl Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fronte,accipiebat,etianifi vilifsima eflcnt,qualia funt lac, amp; o-^

^ttii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hrtqrum frulus,amp; quscunq; alia huius generis ruftici amp; tenuioris'

?*oniincs darepoftunt. Neq; illud abfq; ratione inftituerunt homines prudentifsimi.

Ppulu^ adgratitudinem fuis regibus prftandam afliiefacerc voluerunt, amp; fimul *S ^^IucreofEcij, vtqusquiCj; darepoftt, benigneaccipsrent, amp; tjs conrentinemi-^l^^crcagrauarentiniquiscxaiftionibus. Sedvt apud alias genres hanc confuctudincninbsp;fuifle con,ftat,vt noui Keges vicinis Principibus, amp; fuis fubditis, mifsis donis ho-^^^''^^^^^^rentur. Nota enim eft Regins Sabs Hiftoria,qus per iter longinquum, cumnbsp;%i-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P''^^ muncribus, ad Salomonern venir, vt eius fapientiam cognofeeret, cui^s

^'1 diuulgata fuerat. Adqucm morcm diuinus ctiam Pfaltes allu* do de veroSolomoncSc stems pacis principi,Ghnfto,cccinit : Reges Tharfis amp;nbsp;(lqfin muncra afferent, Reges Scheba amp; Seba honoraria adducent. Quod ergo hc fa^i^nbsp;Oj^efl,p,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

At).,. quidem vberius proueniunt, apud exteros autem femper in fommo precio fueruntj hnimirm, Thus,amp; Myrrham.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

K j

s

T,

iromorefui gcntis Magi fcccrunt, amp; ea obtulnint Chrifto muncra,quapud

''ll nimirm, Thus,amp;Myrrhara.quot; * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Etfl

-ocr page 128-

D lEI EPPHANIORVM

[ fi qiiis hc conelwris locus cft, vidcntur ifta potifsimtn Kegibiis fuis bttlIilT^ . .. aptidPcrfasalijs opulentioreserant,equod herum fignificatioRegumconditioniamp; 0^^^nbsp;Zti^Jma/at^ egregirefpondet, Erenim aurum, quo nullum intcr .mctalla prltantius elt,fu iilosnbsp;taris admonebat, vt huius memores nihil vile amp;fordidum dicerent aut facerent,quonbsp;Thurit ehUtia autorits ue exiltimatio labefaftaretur. Thus ver cultui diuino olim feruicbat, in


frteifuM, lati, la.

Oen, t,

P/lt;*it8u

m- xitn vero rviagi tna nc pro lugcntis more v-,nnito recens nato outuicuui.,.- r rrf /chri~^ folidam eius habucrint cognitionem,vt in co aliquid hominc maius agnoucrint,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj

a canutni- ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; y

jurittUti Pcrias alijs opulentiores erant, e

...r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo uummi iiitci',uicLlt;ult;t

tatis admonebat, vt htiius memores nihil vile amp;fordidum dicerent aut facerent,quo aULUUia llUC tAlllIilirtLIUnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X llUb VClO CuiLUl 'JlUUiWnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; -J- / ^1quot;

cipuum locum prcces habent, quas per thuris incenfioOem, aut fuffitum, proprijfsinie , brari Dauid docct in Pfalmis, orans: Valeat oratio mea pro incenfo coram te, amp; letiationbsp;nuum mearum pro vefpertino facrificio. Thus ergo Regibus fuis oflercbant Perf, non qnbsp;honorem, qui Deo debetur, in illos transferrenr, aut ex eis Deos facerentfed vt rcligi^*^nbsp;illis potifsimin cordi efle debcre admOnerent, amp; vt in Deorum cultO impenfisnbsp;cendum efle difeerent. Quod Alexander Macedo probe obferuauit. Cum enim puer^dJ^j^nbsp;interlacrificandumthus vtraqjmanuadlufficndumaccumularct, aLconidc pdagogonbsp;xnoncbatur,vt tunc demum tanta thuris copia vterctur, quando terras aromata feren^^nbsp;luam potcflatcm redigilTet. Quare poftea Tyro capta, cum inde ad matrem amp;nbsp;prda vrbis opulcntifsimdona preciofifsimamittcct,Leonidi quingenta thuris,nbsp;namyrrhsetalcntadeferricurauit,cumliteris,in hanefententiam fcriptis j Thus ny*quot;,nbsp;adtcabundemifjmus.vtin Deos.parcus efledefinas. Memorabileexemplum,quodnp^nbsp;debent omnes.qui inter Chriftianos homines magiltratum gerunt. Cum enim qui [dnbsp;orum fiitiorum cultum, St inanes fuperftitiones, occupantur, in ijs liberalifsiminbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jje

-magis eos decet liberalitas, qui fe Deo vero cultum amp; obfequium prftare norunt ? At *gt; plures funt, qui ex religionc diifcere volunt, amp; ab alijs donata rapiunt, quam quinbsp;quid confrant.

Quoad Myrrham ver, ctfi haec quoqj fufimentis facrls adhiberetur ( vt ex faftoapparetjprtecipuus tarnen eins vfus in condiendis mortuorum cofporibusfulf ^nbsp;Euangclica eriam hiftoria Nicodemi exempio docer,. Quia enim calida amp; ficca eu,bunbsp;confumit,amp; ea ratione cadauera corruptionc aut putrcdinc conferuat. Per illamnbsp;admonebantur, vt Ic mortales lk meminifrent,amp; proinde dignitatis Regise gradu nUU*nbsp;birenr,Quodquam neceflariumobferuatufitregibus,Cyrus intellexit, qui iauinbsp;nus Dijs magnam gratiam fe deberc fatebatur,qud nunquam in rebus fecundis gt;nbsp;nam conditioncm, fecxtulilfet.Quodipfum facilecauebunt, fiquod primo parenunbsp;clliad fc quoq; pertinerc cogitent : Terra cs,amp; in terram rcuerteris.Quibus addere debcnj l^i^jjnbsp;viris principibus propric amp; exprefle Deugt; dicit. Equidem dixeram, VOS Dij cflis,0C jfnbsp;filij Excelfi : Attamcn ficut homines moriemini, amp; ficut vnus ex tyrannis cadetis. S|g5c(l'nbsp;tern communis fortis facile obliuilcuntur, qui le in fublimiori gradu ftipraalios cuenbsp;vident, prudenter hoc Perfisinftitutumfuit, vtintermunera, quibus Reges foosnbsp;bant,myrrham quoqi off'errentj.qu illos morris amp;fepulturadmoncrct.nbsp;gemius indicarc,vt qui Chrifti nomen profitentur,difcantgentium excmplis humiluefnbsp;amp; tunc quoqjfu conditionisfimul amp; ofFicij meminifle, quando propter eximianinbsp;tern immunes efle fibi videntur ab ijs quibus reliqui mortales vulgo obnoxij funt.

Etfi verMagi triahcprofita:gentis more Chrifto recensnato obtHlerint,neq)

o . nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

hoc ablq; numinc faflum fuifle purer. Mouitenim illorum mentes Dei longinquo afferrent,amp; cadem ab illis recipere voluit Dei Filius, iam in carne manife Je*nbsp;hinc omnibus conftet, quis nam fit lefus ilte, qui ex Maria natus eft. Sc qualem agnoinbsp;bcant, quicunq; eins mcrito fcruari volunt. Aurum Regibus debcri ai**uius.nbsp;go ilium glori efle agnofcamus ,quem ex Dauidis Itirpenafciturum efl,omncsfcre jj^jtjolnbsp;olim vaticinati funt, Etenim prftitit iile omnia boni amp;fidi Rgis officia. Naiunbsp;dcuilo nos ex cius tyrannide , in filiorum D E I libertrem , afferuir nbsp;Thurepreccs adumbrantur. Illud erg Chrifto offerri voluit Deus,vtnbsp;cerdotem datum efle fciamus,qui inter nos amp;Patrem incdius pro nobis intercedat,c* (hfnbsp;quin preecs noftras, illi gratas SC iucundas faciat. Ipfe deniq; is eft, qui olim pernbsp;miamatisaltareadumbrabatur,c.qudpcripfius nomen oblat preecs Dco accepnbsp;Iffter ifta tarnen nos fmpcr meminiffe oportet, ilium veram hominis naturam,nbsp;hominem aflumfiffe, vt mediator amp;Saccrdosnftcr efle poflt: amp; pro nobis quinbsp;^umefl,fed tarnen non vidiflcorruptioncm, vt qui tertio die rcdiuiuus adnbsp;lMtu * quot;Quod vt per Myrrham Magis oblatam prfigratum fuit, ita priufquam innbsp; Maria vngucnto,preciofioripcrfundi,adcoqi hoc officio pratueniri voluit, quo

nbsp;nbsp;nbsp;'9

-ocr page 129-

D O M r N I R O H I L A V; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11

^wtuoajnplius nonpofiprseftarifciebatpropterrefurrelionem, qu mox tertio morte IS fieri debuit. Eft ergo Ibsvs Chrutvs Rcx ill glori, cui o nines porta: aperiri de-

Vtin Pfalmis /cribitur. Idem ille Sacerdos eft ternus lcundum ordinem Mclchiftdeck, *4 gt;r. viftima noftra eft, qu in gtucc inimolata niundi peccata expiauit; amp; vt ipfe mortenbsp;''ncri non potuit, quo minus tertio die refurgeret ; ita nobis quoqt imraortalitatis ius acquit, vt olim cuni ipfo ternui viuamus. Hc myfteria, licet Magi nonduni plenc in*nbsp;*'**crinr, voluit tarnen corum niinifterio Deus vti,vt fuis donis lioiiorarijs in typo docerenr,nbsp;^^I'Sillc agnolcidebeat,

j. Admonemurprztereaillorumexcrnpl, quid nos quoqj Cluifto debeamus, Accepit ^svifibilianiunera, quibus iamincarneafliimtaagens vtipotcrat Sc quorumfijbftdio noschnfloAnbsp;'Ptoifuga Sc exilium, quod in Aegypto fuftinuit (de quo Dominica poft circumcifioncm au- tfftr.nbsp;.'nius)Ieuaretur: nobis autcni non nififpiricualiaexigit,alios aucem fubftituit , in quosnbsp;PjiMs Honiiiie vifibilia ilia conferamus. Aurum noftrum Spirituale fides eft, qua ilium lioiio-fiiinus,finostotosipfi confecremus,amp;quamuis vndiqi nosaduerfa Sc pericula premantgt;nbsp;7'1 tainen noftr confeftio inftar auri per ignem purgati refuigeat. Hoc aurum ille exigit, co-

ille deleiftatur, amp; pro Fuis oJim in magno die ilio agnofeet, quos ipfius coram hoc niun- jn^rc! g. fiegcnerenoiipuducrit. Huius autcmicculi aurum atqj diuitias inpauperes conferri vult, o. .

ipfius membra funt, amp; quos ea lege fibiFubihtuit, vt in Fuas rationes adFcribat, qucunqj sprfUntur officia. Quotquot ergo illi vni-fidunt, illora libr amp; publice confitentur, amp;nbsp;P^'opteripiiin-j huius mundi diuitias reiinquunt, autnullura earum v/ym alium norunr,qudninbsp;^''pfbriimamp;paupcrumneceiritatiFcruiatj ijrcueraaufum iuum omiie Chtifto conFecrant.nbsp;'lilitef ciim iam olimabolitus fit Lctiiticus cultus cum Fuis fuffimentis, thus nftrum Fpiri-^hprecesftinr, ficuti in Apocalypfi fcribitur, Eas Chrifto offerunt, qui in eius nomine ani-sad Deum fublatis cleltia dona poftulant, Sc pro accepto per hunc fafttr redemtionis bo-quot;''cio grattas indefinencer agunt. Myrrham verb cidera iucundiffimam offereraus, fi morta-'^noftriortisniemorcs, carneracum fuis membris terreftribus mortificemus, amp; Spiritusnbsp;^orehumorescupiditatum noxiosexiccemus,. ne in vitara SCationcs noftras redundent,nbsp;?torcrn Deo fimul Sc bonis inuifum excitent, fi deniqj in illo peccatis quotidic moriamurnbsp;,.1^ Odern ad vit nouitatem rclurgamus, qua amp; ille glorificetur, amp; multi alij in fide vera -fi'^tntur. Hcdonaillafunt, qaGliTiftollt;.egi-amp;Saccrdoti fuo omnes offerrc debent,nbsp;$^t^tioceiusfidegloriantur; amp;polluntilla dare, omnislociamp;ordinishomines,fiueilli dinbsp;j*'fs iiu:paupcrcs fint, doti aut indoli, obfetiri aut nobiles ; neqj vt illa per longa C pericu-itinera ad iUum deferamus opus cft. Vbiq;eflim iam ille intienitur, vbiq; nobis in Verbonbsp;^oiembrisfuisoccurrir.. Iraq; qui hclcfordidosprbent, n illi fttisa,perte produnt in graphs animos, amp; quam parui fciant in illo nobis exhibitam bonitatis diuin redundantiam.nbsp;^oflratiergo corara illo aperiamus thefaurosnoftros, amp;,ex eo liberales fimus, qud illenobis,nbsp;Pfior dedit ; cui debetur benediflio, honor, gloria, amp; poteftas, in sternum,, Amsfl.

HOMILA VI.

Etdiuinitusadmonici in fomnio,ne reurtercntur ad Herodem, P^raliam viam regrefsi funt in regionem fuam

AGI orientales IN CARNE N ATVH H V-manigeneris Serualorcm Ibsvm Ghr iuvm,non modo ftudiofe qu fiuerunt, verum etiam inuentoeo vehementergauififimt, amp; eundem pronbsp;gentis fu more donis fine muneribus honorrunt. Obttilerunt enim ei au-rum, thus amp; myrrham. Quo excmplo Spiritus fantftus docet, vt nos qtioq;

-V Chriftum qurere, amp; quid cidera prftare debearaus, quando l qtirenti-p. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus prfentcmfiftit.fcqiipfuracum toto cleftium bonorum theiurono-

'oeraiiime offert: aurum fideinimirum,precescumgratiarumalt;ftioncaflduas, amp;car-^'nortificationem, cum innouarione totius hominis conitinftam ; quibus omnia continen-quadvitrcdinttituendamp;falutisconfequendrationcmpcrtincnt. Quia verb ifta ''li dura amp; difficilia videntur, multa interferit Matthxus, quibus fuum fuoremMagis de-fatiitDeus, vt doccat, hune nequaquam deelFe ijs, qui ilium ex animo qurunt. In primisnbsp;^'dhucfcithic locus cum ijs, quproxirafequuntur. Narraturenim,vtDeusMagosvnnbsp;puerulo fSr, eiusq; matre, Sc lofepho, nutritio, ex crudeliffimis tyranni Hcrodis ma-'Usferurit,

Et dcMagisquidem fcribitur, eos in Fomnio diiiinitusadmontos, ne, vt conticncrat, vj'am regreiTos cffc in faam regionen^, Paucis verbis in-

Fernando

E* fc,quot; l*quot;''UUUl, ncrodemrcuerterentur.peraliaravjamregrefroscffcinfuamrcgitraenll. Paucis verbisin-stts Dei beneficium comprehcnditur,quo illorum ftudium, atquc labores rcmuncratus cft,***'***'*nbsp;K iitj

-ocr page 130-

IW,

s.

U Timath, 4,

J^4fgt;ficuri

. tKnt,

.TL** amp;Chrifti adorandi faultas licentiq; datiir, quando item amicitiam imulant, qui pu^'^

,. .___.___..........1..... i- nbsp;nbsp;lt;/__-rrli

lt;, g. I. Pr/ f,nbsp;Ttl, ur,nbsp;lerfm,nbsp;li le/tn,nbsp;lehan, tnbsp;E^htf. f.

Itf*.

Daa fra frit ^Mnharet

D ^l E P I P H A N I O R V A Lf^nbsp;fefnando CO? ex periculo, quo nullum grauius illis vnquam incubuilTe credibile efl.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

macurautem breui liac lurratiuncula CHRISTI promiio,dicentis: Quxriteanfe^*^^^^ regnum Dei amp; iufticiam eius, amp; ctcra omnia vobis adijcientur. Etciiim habet piecasnbsp;lusait)promiHionesprlentisamp;futarifccuiu Eft ergo locus di^iflimus, cuiusnbsp;cumftantite non ofcitantcrexaminentur.

PriinfftdeMagsdcitur,qudinibmniadmonitifocrnr. Et hoc ipfuin lofepho repetit Euangelifta, quod huic in fomnio apparuerit Angelus Domini. Ex 9*'? kjf,nbsp;paret, tarn hune quam illos eum fecuros dormitauifle. Nec tarnen hoc eis vicio .^uilnbsp;Etenim qud humana, non erat quod timcrent, aut de quo anxij eflent Magi Chf*nbsp;pci- tot amp; tanta longifsimi itineris diferimina quatfitum inucncrant,amp; erga eundeinnbsp;jam crarit defundi. De Herodc nihil hoftilefufpicaripoterant,quem erga ft blanduni^ :,nbsp;cum erant cxpcrti, quiqj ipfos, non fincofficijpromifsioncdimiftrat. Quin exillopf^^j,nbsp;umaliquOdrcgiamunificentiadignumfibipoteranrpolJiccri, ft vtiufsierant, iliumnbsp;rulo inuento certiorem redderenr. Quoad ver loftphum, ftibathie puerulum iftom f'ynbsp;ternum Dei filium, 8c patribus promilftim human! generisSernatorem, amp; ehis non snbsp;documenta habebat ex Angclorum relatione, amp; ijs, qua: in eius natiuitate (vt Lucas ftf*nbsp;acciderant. Adfunt nunc ex Oriente Magi, viri multa dignitate illuftres, qui vt Regem anbsp;uerunt, Sc donisplane regijs honorrunt, quibus egeftas ipfius in hac rerum angoftianbsp;batur. Etcredibilceftgt;eofdcmadillnm,amp; diuam virgincm de benigna Herodis /nbsp;lum voluntate retulifft. Quid ergo timcret ? Curdcinfidijsfibi aut pucro ftruftis cogit^?'nbsp;Etcnim vt caritas ftilpicionibus temerarijs amp; ftniftris alienifsima eft : ita boni ciuis eftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Magiftratu honorificc ftntire, deq; eius bonitatefibi ben polliceri, atq; Iperarc, neq; locum'darefu]^itionibus,quseilliusauthoritati drogent. Non igitur impa ftcuritas auc'^i^nbsp;tuperio digna negligentia fuit, qud Magi atq; loftphus dormiunt, ci'ini tam prseclaranbsp;mia diuini fauoris argumenta ob oculos habcrent. Interim ifti fimul omnes in extreme diftf*nbsp;mine amp; pcriculo verlantur,Hcrodc crudelia confilia in animo verlnte,quibs 51 ipfisnbsp;rulo ncccm interitumqi ftruebar.

Eft autem hec communis piorum fbrs, vt tunc fere ftcUriores fint, quando pericula^ xima grauiimaq; ipfis impendent. Quando enim libera Euangclij prdicatio conccdiiuf'nbsp;'cuSpradictioncmtumultuatifuerunt,quando dfeniq; viri principes, amp; orbis Monafdj;nbsp;pacerh omnia tutaliberalilTimpollicentur; tunc illi ex fuis moribus alios asftimaotesftfnbsp;otio indulgent, amp; quafi omnibus'periculis defuniti fint, in aurem vtramq; fuauitcr dormiu!'nbsp;Sed non dormit communis ille Chrifti 51 Ecclfi hoftis, Satan,neq; fuos fatellitesdorniif'**'nbsp;nit,'fedtuncinprinlis in'fidiasftrut,51 retiaatq-,tendiculasparat, quibusnihil huiusopin**quot;*nbsp;tesintercpit, 51 voluit huiusreicxernplum non hic modo, dum adhucin prftpiChrift**:nbsp;iacuit, nobis prop oncre Spiritus mfttis, verm etiam poftea,quando illo ad montem Oliu^'*nbsp;duriflimum agonem atq; ludum fuftinente, 51 luda proditore cum Sacerdotum fertiis Scnbsp;horte militum appropinquantc, dilcipuli eius dormierunt. Vtinam ver veterum exempj'^'nbsp;rum confideratione excitarentur, qui noftro ftculo inter cruenta Afuichrifti 51 fttcllitumnbsp;confilia, im inter cdes 51 parricidia, qu paim fiunt, fecuri ftertunr, 51 tune quoq; fibijph*nbsp;tutaomnia pollicentur,quandoiurati Ecclfi hoft'es lanccas amp; gladios in ipforom uj**nbsp;cesacuunt. Etenim quantum damni Ecclefijs multis publice, amp;priuatim, muftis pwo*nbsp;ris alioqui, 61 optime mentis, Chrifti ftruis ilta ftcuritas dederit, notius eft, qum vtnau'f'nbsp;opus fit. Vfus vr iftorum nobis fit, !vt nunquam non recordemur, quibus cumnbsp;bis res fit :nbsp;nbsp;nbsp;Cum diabolo nimirum,qui,vt ab initi mendax 61 homicida fuit : ita nunqua^

non inftarleonis rugientis obambulat, 61 qurit, quem deuoret. Cum hominibus item, 61 ipfi natura mcndaccs funt, 61 quorum corda ( vt Icrcmias dicebat ) varia ftint 51 inftruw^*'nbsp;lia. Addehis mundum, qui totus in malo iacet, neq; vnquam ingenium fuum mutabit.quo^nbsp;eft, odift veritatis lueem, qua ipfius doli, hypocrifis 61 fcclcraantur. Accedithis omnibus uquot;nbsp;fclix61fatalisnouifsimorumtcmporum conditio, quorum dies^(vt Paulus ait) malinbsp;Et quia huius feculifilij, Chtiftotefte, Prudentiorcs funtinfua generatione.quamfilijlu^*^'nbsp;ncquaquam illosex noitra focordia aut negligentia, ftd proprio ingenio atq; moribus dcbC'nbsp;mus ftimarc. Deniq; in omnem occafioncm intenti, fedulo officium faeiamus, 51 nobis di'nbsp;luig putemus, quod olim Chriftus difcipulis dixit ; Vigilatc 61 oratc, ne intretis in tentatio*nbsp;nem. Matth. 26.

/ Interim in hac confideratione confbletur nos paterna Dei nos euftodientis bonitas, cif' iy^Rnemorabile exemplum in prfenti habemus.nbsp;nbsp;nbsp;Etenim Magos periculi ignaros, 51 nih

*huiuscogitantes, illeadmonet, 51 qoospriuspcrftellamtut dcduxit, cos nunc oraculo il* fomnis rcuelatoftruat, nein crudelesHerodis manus incidant ; quod ipfum loftpho etiaUnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prftiu*

-ocr page 131-

DOMINI HOMILIA VI*

Wcf poissa fequetur. Fit idem etiam hodic, amp; fimilia pij paflim expcruntr. tenim *ignauia amp; carnisnbsp;ftii)/. oppteffi. Et quia tuneadinonitioiies kee oinnes conteninimus, miilta permittit Itonbsp;videatur, dum, qubHtisnbsp;inique fiunt, diflimulat. ld veto facit, vtnos dormiencesexeitet, vtqui in ofilcionbsp;iquot; anguitijs, dum nulJa auxiiij fpes afFulgere videiur, clamare incipiant ; Do-

'on nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; Exurge Domine propter nomen tuum amp;c. Sed reuera ,2,,.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifrael, vtin Pjaimis canitur. Etenim quo ad prouidentiam eius vni-

^j;- omnia infpicit, amp; qui in alto refidet clis lublimior demittit fc, vt videat, t;r L in terra fiunt : amp; vt alius Propheta aitgt; culi Domini difcurrunt per omnem 4nbsp;^'Ofnodo item in forum periculis atqj calamitatibus dormirct, abfq; cuius nut ne gt;nbsp;capiuntur amp; percunc ? Imo nouit Dominus, qui fint fui, inquit Apoltolus* *nbsp;in hoc mundo peregrinantesvarijscafibusatq; periculis iadtari finit, pa-jios Sl cordatos imitatur, qui filios, quos domi fu molliter educate potefant, in extenbsp;(j ?ones ablegant,vt illic vel bonas literas dilcant.vel negotiationi aut alijs fiudijs intentijijsnbsp;p?t T-** ipfis minime conferendi funt, quoad generis nobilitatem aut opes ; ijdem tarnennbsp;H)antes minime negligunt, quin potius de illis folicitc quatrunt, coldcm amicis com*nbsp;ijj amp; h opus fit patdagogos addunt, qui cos deducant, eufiodian t, amp; in ofilcio retin-samp;'('9^)aobilcum agit Pater ilieinduigentifiimus, Deus, cuius amof atq; bonirasnbsp;fijDnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quparentum cordibus funtinfit (vtiplperEiam tcfiaturj lng le

dnmnfio cni'i nos exerceri vult, quia hoc nobis vtile nouit efi amp; ncceflariuhl. b ^urofiliorum huiusfeculiferuitio nos laborarc patitur, quos ipfe pro fuisfilijsagnofcir.nbsp;hj ?ennoftriobliuifcitur, fedintcrcacuftodcsnobis dat, homines amp; Angelos, (quivt zyiZ.4.nbsp;Ht * . 0 eaxframetantur circa timentes Dominum amp; eofdem, fi ops fit, nianibus gefiant, zy^Z.unbsp;ad huius feculi fcopulos offendant, dum in fua vocatione ambulant. Excmplanbsp;gjj?Jihuiusmultafunt, interqu cumprimis obferuari debent, qu nos dormientes An*nbsp;5p ^^elle docent. Tale eft, quod lacobo Patriarchs, ex itinere defefib amp; dormienti. Deus

Ctnff^ ag

17,

amp; Angelos ds clo defccndcntcs atq; alcendentes ei monftrat, cundemq; confolatio ?lfilsia confirmt. Sic Petrum in carcere, alto fomno opprefium, Angelus excitt amp; e- 'Paulo item in mari periclitanti, Angelus Domini in fomnis apparet. Sed quid exemplisnbsp;quando ipfi pueris millies experimur, nos Deo feruari, quando vel nobisipfis peri-accerfimus, vel ab alijs imminentia ignaui ncgiigimus Confolctur ergo nos bonitatis di-*^onfidcratio,non 3Utcmfecurosrcddat;fcd cxcitetpotius,vtproculabic0ta noftrijpfiu,nbsp;fiducia, in folo Deo fperemus, amp; huic obediamus, qui fuos nunquam deferet.

Hiin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nos de eo Magorum obedientia, qui vt prias ftellam ducem fecuti funt : ita

litt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mora obtemprant, amp; per aliam viam domum reuertuntur : firai-

't'li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mandatum fecutus in Aegyptum abit, vtfuo loco Dominica fcili-

autecedit diem Epiphaniorum poft circumcifionis Domini feftum ifta copiofius AtquadMagos, multafuerunr, qu cosreuoCare potefant. Etenim habebat.nbsp;llQ .Einus liic exludadifcefiusfugfpecicmideoq;inhoncftuin amp; turpe videri potcratnbsp;U^'silluftres,quipaul5ante Hierofolymam fuo aduentu amp; nuncio in trepidationemnbsp;Hctnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quafi aliquo fcelcre defignato, aut alioqui fibi male conlcios, fcclara fiibdu-

Eurpitcm videbatur, fidem Hcrodi datam fallcrc, amp; ex eo grauioris periculi metus ob-Vi^ ^nm non ignorarentKegum mores, quibus nihil indigiiius, nihil intolerabilius efle tisk E per eos fallantur, de quibus fc bene meritos efic putant, amp; in quos mandandinbsp;tt]j atqj poteftatem. Neqj potuit eos latere, qud omnium ore ialatur, amp; Infinitis eX.nbsp;confirmt um eft, Longas Kegibus efiemanus, amp; proinde vix polfe eos elabi, qui illosnbsp;Opod de Herodc inprimis poterat dici, quern Romanorum autoritas tuebatur,nbsp;tjjj imperium tunc per totum fere orbem extendebatur, Acccdebathis non louis fidinbsp;Etenim Deusipfefatisiniquus illis videripotuit, qui ipfosquospernouifiderisap-etiocarat,amp; quieius vocationem ftcuti, laboresatqj pericula mtiltafubierant, 8cnbsp;^jPtusfccerantimmanes, non aliter quam fuga feruat, qu ipfis periculum maius conflarcnbsp;tj''f^Perignomini nctam parrepoterat. Dicerent ergo.* Hc ne dbitanoftrolabor!mer-W '^*'^egratiam nobis refertnouusifte Rex ludxorum, tamo laborc atq; impenfisnbsp;nos ludificari quum eft, qui natale folum, amp; charifsima quqi ixliquimus,nbsp;lij '.mvocantemfequercmur? Cur fuga ignobiii nos feruare vult, qui mille alias nos ftr-Shii **^*Eonesinpromtuhabet? SifufpeflusillieftHerodes, fi idem noftro alloquioind!-,jj^^ft,curnonfulmineclitus demifibimpiumtyfannumprofternit? Cur, vt hicfaluijsnbsp;nos fugitiui fieri cogimur? Hc amp; aliahuius generis Magis in mentem fimul amp; uTnbsp;fc,??'^Ere poterant, fi carnis afteflum voluifient, in confilium admitterc, $ed intcllit

i cum Deo ;eni cfie, cuius iukia funt iufticwSi verita?, itjius item beneficium

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..... ' nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoe

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ho

-ocr page 132-

116

DIEI EPIPHANIORVM

hoc efTc agnofcunf, qud de imminenti periculo admonentur ; amp; quia hic ipfis commodji facilem elabendi viammonfhat, eavtiintur,ncqjillius fidcm aut potentiam teiitare voiu nbsp;Eorumigiturexemplodocemur, quid nos faccredeceatjfiquando in Dei vocatione ainnbsp;lantibus noua pericula occurrunt, amp; ille nobis iniperatani ex iilis euadendi rationeiii iin**^ 'nbsp;Obediamus tune illi procul rclilis arguinentis omnibus, qu caro impatiens fuggenu

19.

jgt;tmAlejgt;r0- Admonemurprtcreain malpromifsisfidemrefeindidebere, quando quod nos miufidem re~ lutos polliciti fumus, cum Dei voluntate pugnare confit. Promiferant Magi, fcadnbsp;fetnd debertt Jem redire veJle, qu0adhunc animo fncero caufam hanc agere putarenr. At nohiitDens''*nbsp;ros bonos amp;.pios aliencrudelitatis miniflros fieri, amp;ide ne pais fient , eosinfomnis a 'nbsp;monet. Huius ergmonitis obtemprant, vt qui natur legibus edodi erant, Deo ponbsp;quamhominibusedeobediendum. Obferuandum eratexemplum hoe ijs, qui Pontiiionbsp;in quorum verba femel iurarunt,amp;principibus, fimpliciter obdiendum elfe contends nbsp;etiam in ijs, qu falua pietate fieri non pofTunt. At quia tales Dei ius inuadunt, quando, q'nbsp;illc vetuic mandant, Scproindepoteflatemtenebrarum exercent ( vt Chriflus de ludxof^nbsp;Pontificibus amp; Senioribus dicebat ) non digni funt, quibus obediatur. Et Dei Lex eft,nbsp;neprauis amp; impijshoflium Chrilli confilijs communicemus, prohibef Nec ell, quodpnbsp;culi metum prtexamus. Potefl enim fuo dido obedientes Deus facile tueri. Herodcnicnbsp;tcaduerfusiflosimmaniiracxarfillc/exhillonapatct, qu fuprdie innoceiitum pueron''nbsp; nobis explicatata efl duabus homilijs. Sed elufit coruum hiantem Deus, amp; ineolunies'^*nbsp;ferunthi,quibusillcrctiafuaiam tetenderat. Adhuncmodum Dauid quoq; non fenidnbsp;uatus eft, vt nunc plurcs alios taceamus, Iflorum ergo exemplis confirinati, Deo ndeksnbsp;mus, amp; huius filium Iesvm Ghbistvm colamus atqj honoremus, qui eftnbsp;Rex ill glori : cui debetur benedilio, honor, gloria amp; po-teflas in ternum, Amen

P R E C A TI O

DIEI THEOPHANlO'

R. V M TRIVM REGVIvb MATTH, II. CAP.

r AETERNAE PATER DOMINI NOSf^'

CHRISTI,quiia bapti/mo CHRIS TI, fiantis tnttr v'^

as lor dan (S, te mirando modo patefefli, qttando de Fdiotuo es, amp; Spiritusanlus vibilijpecie Columba eeoflendit : Fu tigtnbsp;dato Spirit UfanHo tuo, vt tibi ver a fide obtemperemus : Amende mnbsp;tenofiraveramcogitationemdetu henefieijs : Facito, vt actedet^nbsp;te in noflra inuocatione, te vnum verum Deum dtfeernamus ab omnibus commentit^!^nbsp;minibus, dr mente noflra nos transferamus in illam ripam fluminis, in cat urn illoruFt 1'nbsp;rumffeii at or urn, dP auditor urn, quibus hac iduflrispatefaHio oflenfia eil : Apparcsinbsp;etiam Lux : ^.yiffare nos perfilium tuum in Spirttufanio, dr fleHe nos ad ver amnbsp;tiam. Ftflcut audit or es pios deduxifli ad afleilionem hrifli, qui ajfiumpt a hurnsti*nbsp;turafaHus eli Mediator nofl er : Tu autem at erna pater ex nuhe locut uses, (flnbsp;fandius inffecie Columba apparuit : It a facito, vt in hac vita mnitamur bentfdo nbsp;tui, qui noflram natur am flbi copulauit, vt nobifium aternum fudus fiacertt,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

vt nobis etiam ccelum aperiatur , vt tuam vocem exaudiamus, vt fiuper nos t9us Spiritus. Accende in nobis initia vita at erna, donee in ccelo, in vifibill contd'^ nbsp;Diuinttatem intuebimur, non in anigmate, non in nube, non inffode Columba, fidtiQnbsp;j^e adfactem,fimiles tUo Filio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.

Vt etiam de nato Chriflo illuflre teflimonium ediderunt Cbrifliani vhilofof Perfia^reliquiaexfi^olajnLliDanielis: Ita tu Fili Dei feruotl^^ etui) alitfl^^

9

Strfu^reliqttinexff^olapin^iDanielis: Ita tu FiliDei ferpetuoAli^^^^


-ocr page 133-

P R E C A T I O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JJ y

^tfiiii^uhuaheneapr^Jicet. 'Di^utnoboriaturftellaillUtfauatuxfideiyquA te^ ^trit i Bethlehem in jir^t/efi^ in ver hopatefaSloy in rmniflerio, ne aberremui ver a via jnbsp;^^^yttrtmuittmmeMicia diuerticuU humanarum opinionumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cult num. Non nat

^'*'fliicetn delertvelteneir hypocritarum idolatrarum, velfur or thus Tyrannorum ^'^^^etumtmmanebellumgerunt'. Sedfacito,vtperfunoua lucete, foie iuicia, late^nbsp;tote peelere amp; te Ducem^ yuigubernaturui elipopulumfuum in ver it ate amp; itieia^nbsp;^^taftofcamuiyVt tibi ettam offeramus neeram fidem inuocationem^ patientiam innbsp;^'''*^tgt;ttbitrihuamus honorem Regis, cultum debitum Deo, elf intueamur beneficium tuAnbsp;^^ti((lffiepffltiira^ Fortsetiamnofirolococonferuationem minifier^ iuuemus omnibtts.

fftt, vt decedentes ex hac vita inter initia tu lue is transferamur in tuum regnum, vbiinnobtslucebitdiuinitas netene-

bris in omni at er nit ate,

\^men.

Die CONVERSIONIS

fAVLI, SICVTI EA ACT. IX.

CAPITE DESCRIBITVR A Luca Euao^clifta.

Aftrs APOSTOLrs ifdafks ffit ex tribu Beniamin, ficut ipfiemet teatur Fhiltp. 3. 2. Cor, it.nbsp;NatuseHinCiliciamp;'v'rbe^ Tarfo,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;educat us Hierofolymisd

Gamaliele,praceptore fuo. AFi. 22, ^i deliberantibus Phat rifais de reprimendo curfu Fuangelf (If medw tollendes Apo-olis. AH. 3. confuluit, nihil aduerfta Apoolos tentere aufnbsp;crudeliter effe moliendum. Profeione Paulus ante conuerfio.-nem Pharifaus fuit, qui magno zelo Ecclefiam Chrifli perfecunbsp;Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttfseii. Gal. I. Philips, flfiomodo adiuuerit (ademprotomar-

Stephani ex hifi oria Stephani apparet Ail. 7. (^ S. cap.

^omodo vero Paulusfir ans minas, amp; cxdem aduerfus Chrii cult ores, appropin-Piomafco^ voce Chriiebiurgatus, (fi adpnitentiam vocatus fit, cum Ulivocationi ^^tt,mifericordiam^ confequutus, fi ex Saulo Paulus, ex hofie perfecutore Chrii,nbsp;^fittlus^Door Fc clea gent tum fall us fit, docent nos, hodterni diei horio, Pauli^nbsp;(fi feripta eius, Al- 22- 21. Gai. i. Fimoth. i.

J. Pauli conuerfio incidit in annum Chrii 33. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accipiens Euangelium per reuela*

^^^lefu chrifli tncepit pradicare Damafci Alt. 3.26. Gai. t, Inde altero anno fua corn. ,i ^rabiamprofcHus eli. Fertivero anno, Damafeum reuer/us { Gai. i. ) cmnbsp;l^*is ipfiflruerentur infidia, amp;prafe^us Aretx Regis eum comprehendere vellet, innbsp;murum demiffus esi. 2. Cortnth. 12. Ai. p.nbsp;nbsp;Quarto anno Paulus redtens Hie-

d Barnaba ad Petrum Apoolum adduHus eli(fi manfit apud ilium }3. dies

J CmautemHiero(olymisipfiinfidiaflruerentur, admonitustnecflafilA^.22.'y ^^^yfiatribus Cafaream de duel us, in Syriam, (fi Ciltcix vrbem Farfum ,patriam fuant^

All. . Gal. J, Anno quinto ex Farfo Anttoehiam Barnaba dull us tot urn annum ^^tneommoratur, amp; Agabus prxdicitfamem ficuturamfub Claudio AH. it. Rt tumprbnbsp;Chrifliani Antiochia n eminari eceperunt.

cAnno *

i

-ocr page 134-

J8

P A VL I CONVERS!, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

xto exiimant altijui Ptiulum amp; Barnabam, iritfttniio

Seleuam, inde in Cuprum, Salaminem amp; Paphum 'vbi Sergim Paultu cenuerju^ A^. 13. Inde'venernntin Pergen PAmphilu^ Antiochum Pifidix 'vrbespulfinbsp;chiavenerunt honiunt vbimultotemporecommoratiunt. Al, 14. Ex Iconiodtdi'^^'nbsp;nertmt Lydram^ vbi lapidatw Paulm diumittu feruatur A^, }4- Exnbsp;Derben, vbi atm Euangeiinmprtsdicajnt, renerfunt Lyram, amp; Iconiwn gt; 0nbsp;chiam, confirmantes dtipulos, Peragrata Pidia veniunt in PamphiUam, vht fti /nbsp;locnti unt fiermonem Domini. -Aoi. t4. JA omnm abfioiait Paulm quiniuenbsp;ncio.

lt;yinno duodecimo Paulusperagrta Cypro, PamphUta, Pidi, Lfconia 't-bem Attilium deficendit, amp; indefioluit AntiochUm SyrU. nbsp;nbsp;^0 cum venief c'* j

mite, amp; congregaent ibidem Ecflfi4m,retukrunt quACun^feciit Deus ficurntvi Centibus aperuijt oium fidei, ibidem^ multum temporis cum difiapul ctt^nbsp;nt. Ali. 14.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sd*

Po annos 14.fuaconuerone,annoif.'aendit Paulus Hierofolymam nabaamp;TitoadnodumApoolorum,indecumipfiorum Uteris dimifii reduruntnbsp;chiam, docentesfiermonem Domini, fi^uo cdm veniet Petrtsspuulo pii, Paulusnbsp;em r e it it. Gal. 2, All. is. id eo tempore accidijfie afftr^ant Beda in aH. Apoflnbsp;amp; quidam al.

^.yinno decimoxto Paulus aleHo Sylaperambulat Syriam ac Cilitiam, Eccleas Ali,}^. HocannoTtberius Alexanderprafies ludaafiubfiituitur Cudnbsp;fiub quo,tee lofiepko,fames, ab AgabopradiHa,per totum Orbemterrarutnfidti fnbsp;fiubleuauit Uber alitas regina Adiahenorum, Helena, importato HierefielymU umi^nbsp;'fi!'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; collt io Ecclearum Syria, Aa, dr aUarumnationurS'

^nno ]7. Pauius cumSyla Derben amp; Lyramperuenit, e- ibi peragrat Phrygiam e Galatiame Myfiiam, amp; tandem ventuntTroaden,nbsp;dontam vocantur, vhtprtmumtn vrbe Phtltpporum Paulus Euangeliur docuit,nbsp;cumSyla,collegafiuo,virgu,einearceratus. All.ii. IndeeielHperagratanbsp;Apollonta,venerunt Thealonicam.,ibi excitt a contra ipfiumfiedittont'yt^dnbsp;inde excitato ludaU contra ipfium tumultu Athenas deduHus eli, vbi Ditnyp^nbsp;gita conuer/us eli, e duas ad Thejfialonicenfies Epifiolas conriptas ee Patd^^nbsp;ptione apparet. All. ij. Posi hac Paulus dtgreus Athenis venit Corintbum, finbsp;Ho ClaudCafiaris, eius imperq {tee Orio ') anno nono, {quieit 14. Conuerfiitxnbsp;omnes ludai Roma expul eent, inuenit Cortnthi Aquilam cum PrifictU^ vxore,nbsp;ex Italta vnrant. Sedtt^ ibi annum e fiex menfies , docens fiermoaetnbsp;AH. IS.

Hoc dimidio anno, qui per tinet ad yp. annum conuer Pauli, Deinde rinthicommoratus Paulus, valedicensd^fratribus, abnauigauit in Syrians,nbsp;eum Prificilla e Aquila, deuenit^ Ephefium, vbipaucos dies manens x figt;buit Ephenbsp;peruenit Cafiiream in Palaina, aendit Hierfiolymam, efialutata Eccleanbsp;Antiochiam,amp; commoratus illic iquantum temporis, tranfiensy^ Galatiam er quot;nbsp;confirmauit omnes ^ipulos, AH. ts. In quaprofeHione e Laodtceam inufit, y Inbsp;ad Timoth, Epiolaab ipoficriptaeH,vt teatur eius Epiolafiabficriptiohisvernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y,/

fia fuit ex Lajodicea, qua eit Metropolis Phrygia Pacatian a, e m nib us Phry^ Itia, circa 30. mtUaria ab Iconio, Lyra e Der ba, vrbibus Lycaonia,ta eli.

FaHum eli autem,cm ApoUoseet Gorintki, vt Paulus peragrat isfiuptrtilf^ ' tibus,videUcetGalatia^Phrygia, veniretEphefium, ibijprrbiennium {Annnbsp; -20. eet.conuerfion^ua) in fichola Tyrannicuiufidam quotidiediutaretytav

-ocr page 135-

PAVLI CONVERSI H^TORA,

|w lihitahaftt in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auirent firmonem Domini. A^.ip. Hot tempore ,amp; ex -

fbefipriorem adCrinthios EpiHolam Paulttmfiripfijfe verimibea efl^qum ex Philippo.

vrhe, vt quidam arbitrantur. Sunt aliqui lt;qui eodem temport ex Ephefi Epifio-iim ad Titum fcriptam ee Paulo putant^d eiusfubfirtptiodocet^ Earn ex Nicopoli Macedonia fcriptam ei^ qua ta e in litt ore ASt taco, 'ubt ab QSiauio\, prabo nauatinbsp;Antonius cum Cleopatra viSlttseSi^ vndeetiam ea vrbs nomen habet.

edatum Ephetumultum, Paului t. annoua conueronis venit in Troadem \'-'^orinth^z,yindein Macedoniamvitatb ibi vrbtbtts amp; Ecclefiis, vbi antea docutinbsp;Acl.iQ.^20, ibiinPhilipporumvrbepoflerioremadCorinthcriptEptflolam,nbsp;^'jT^m^er Tttumf Luc am quos pramit ad coUigendas in Cor int ho amp; Achaia Elee-^quot;fpas, njox eosectuiea , tres menjes in Gracia amp; pracipu Corinthi, commoratur, *nbsp;20.nbsp;nbsp;nbsp;Eo tempore Cor int hiript Epiolam ad Ptomanos, mijam per Phben, minio

t Cenchreens Ecclea, amp; tum primm Paulus ab Hieroolyma v^ ad lllqricum im., elfter at omnia per oetrinam Euangel, vt ip Rom. i refert. Cum vero^ip dnbsp;i,)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam indtaruerentur, vt eas vit ar et, non reSta in Syriam cx Corinthe

)edterreri itinere venit in Macedoniam,vbi in Phibppis fefium Pacha egit. In-^^jdaens intra quin^diestraiecit in Troadem ad Ar i archum amp; Timotheum ,quipramp;- ^^i'anty vbi commoratus e dies ptem, amp; Eutychum mortuum in vit am reuocauit.

Troade nauigauit Ajon, Mitylenem, Chium, Samum, Trogilloum, amp; Milet um, '^^.^^^pheoadfiprasbpterosconuocauit,qutbusmultisde rebus neeedr commonefa-''^aledicit^nbsp;nbsp;nbsp;eispradicit,quod ipurn amplius nonnt viuri, ASi. 20.

Milet 0fecit iter per Choum, Rhodum, P at ar am, nbsp;nbsp;tandem Tjrum ventens,

diebuseptempermanens, deendtt vtolemaidem, vbi vnum diem mant. nbsp;nbsp;Poe

^eam venit, vbi Agabus pradixit Paulum Hier oolymisvin St um iri. nbsp;nbsp;Indevenit

^'olj/mam ad eum Pentecoes,vbiperu/us lacobo amp; Presbyter is, cum alijs vir is, Y^ficatitr, adebniendos ludaos ofenos quod contra Legem Mei docerent. Sednbsp;boc etiam delinimento nonplacati mouerunteditionem contra Paulum, in qua Pau-*^biudioLya.tribunocapitur,(fitconiuratiod40.viris ad Paulum intereiendurn,nbsp;^ttitar igitur Cafaream ad Eebcempradem, vbi die ya.poquam Hierofilymam vene-

'-Mnno 23, Conueronisfua, qui fuit 2. annus Tberonis, cum ad Caarem appellajfet, ^^^^, vt ciuis RomanuSfd Portio Feflo., Succejfore Felicis ,mijfus e Paulas vinilus,nbsp;^tiarcho concaptiuo comitante, vt Platina in vita Petri amp; Pauli refert. Romanbsp;integrum biennium vixit in adibus feconduilis^vbibbere,ac ne omni impedi-^^ipradicauit Chrium, amp;fiffieptt omnes.^ qui tngrediebantur adeum. Ai.2S. Hinenbsp;ffet Lucam Euangelifiam Pauli hioriam, ah eius conuerfione vfy^ ad 2 7. annumfolum-f ߒ^ipfie.nbsp;nbsp;nbsp;B le nm o verb Ulo, quopaubss in fuo conduciu mant, ex vinculis fcri-

^^^pifiolas, qua extant .^nempe ad Calatas^ Ad Ephefiosper Tichicum, ad Philippenfes ^iahroditumtadColoenfisperTichicum (ir Onefimum,Ad philemonemper One-Circanemannizi.Pauluscoram Nerone Imper, cau-^^ideertusdpleris^amicis, Ham tum, cum paubis Epiolas modo nominatasnbsp;tum ipfo. Ariarchus concaptiutss, Timotheus, Marcus confobrinusnbsp;lt;cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P-papharas, Lucas ed;- Demos,d fe ab omnibus, cum Heronifleretur, deertipm

^ttbernante,ex ore Leonis liberatumee,vtper eumpradicatio inter fiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;compleretur,ipfentet teflatur 2.Timoth,4, Illa liberlUiofail a e anno Chri-

Ho. paub conuer 2^. Heronis verb 4. an no.

4^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tar cere autem bberatus Paulus, inuit primumEccleakGrocia, Macedonia,

ytia, (ir catteras, deinde docuit Euangelium in Italia, Gallia, Hiania, amp; al/ Lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;occiden-

-ocr page 136-

*20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HISTORIEE CONVERSIOtS PAVEL

occidentlt;Regioniitts vt ttflantur Euhitu^EpiphaniuiyEtithalttts DiacofsitHteTtii]^ SophrontM^Piitriarcha Hieroolymitanut-HcejihoruitBeda.^pUtinanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;curfur^

luit decemannorumacio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,

Cum ver Nero Imper At or Anno Chr it nati 6 6quot;.qui e pauiiconuerS-tem Neron deiimtu unnui^ex mer a petuUntiu^ vt imAginem VAflotA Tro'u vfderepon incendiet Rom om, qult; tot os fex dies urt^ ( ud delendam infAmiam nominiifutnbsp;ret^ChrtfitAnos eiui incendij eje Autores^ vniuerfAlem contra eosperecutionem mcuit ? j ,nbsp;vfq.^ ad eius mortem, durauit, voulus cum cundo RontaM reaqft^ Neronenbsp;{iatus e die 2lt;). lunq., Anno chrti nati y o, vauli conuer 37. lM ipo anno amp;nbsp;trum Apoolum quo^ capite truncatum ei RomttyAUtorestnt Euebtus, Hieronqn^*^nbsp;vitaVauli^Ntcephoruslib.2.cap.34Euthalius Diaconus,vlattna,amp; multialij.

tempo, eo tpo tarnen animo, quo tnterfe^litnt vetrtts ( Paulus, Neroipum Tertio aut em anno po mortem Pauli, Decimo ver po mortem lacobi lui, Hierofilr^nbsp;interfe^rix Chrtfli, prophet ar um e Apooiorum,capta e euert e cum templo -,nbsp;pulo ludaico, eo partim maxima exparte trucidat9,partim ter, vt hiorianbsp;iamilliuspolit ia epopulidefolatio evaitasdurt {hocanno tsS po incarnad^nbsp;Chrit)millequingentosetredecimannos continues,

EthacquidemdepauloApoolopaulofuusdicendauerunt,vtexqsprimo' ugnofiere bonitatem Det,qui vt Eilium uum vni^nitum nobis mir eruatorem ^,nbsp;ta Apoolosfuos emit,qui,e viua voce ecriptis,Salutem e vit am Aternam,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s^.

topartamjtoti mundo publicarent. Deinde non tarn indefejtm pauli in ApooUtu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff

lttatem,quam hoc eberuabimtts, quad ugentihus Apooluspotiimtim datusfud^dil Dominus adAnaniam loquens nominat Paulum Organumbt EleEum,vtportetnbsp;um coram gentibus, e Paulus fiipfum vocat Apoolum amp; DoSloremgentium,nbsp;fa.Timoth, t. Inde neceari conequitur : ^^ia Paulusgentibus Apoolus datustd ,,nbsp;pta etus ad nos imprimis pertinere,qui ex Gentibus umus oriundi,vt leum Chrix'^''^nbsp;poolouo nobis loquentem attente audiamus, ehutcvnico Saluatori ( Rtdtpip^^^nbsp;flrOyperdem intt,in eo viuamus e feruemur. Amen.

Tlnc 4d Conueronis pauli hioriam accedamus, qua all.?.

his verbis deribitur-.

H O M I L I A t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Saulus autcm dhuc Ipirans minas amp; cdem aduerfus los Domini, veniens ad fummum Sacerdocem,perij ab eonbsp;Damalcum ad lynagogas, vtfiquos inuenirechuius feae, feu vnbsp;Icumulieres, vintos duccrec Hierofolymara m ^uteninbsp;faceret,accidievtappropinquarecDamafco; Et repente circufHnbsp;gurauit illumluxacoelojamp;collapfus in terram, audiuit vocc^nbsp;centemfibi : Saul, Saul, quid me perlequeris? Dixitautera:nbsp;es Domine? Dominusautem dixit: Ego fum Iefus,queniti^Pnbsp;fcqueris.Durum eft tibi contra ftimulum calcitare,

ir? emorabilis illa iesv Vox est cap. Nemo venit ad Mc, nif Pater meus traxcriteum. Necgt;nbsp;fimilis eft, qua alibi difeipulis dicit loan./j.cap. Non vos menbsp;fed Ego elegi vos. Docet .n. vtraq; falutem, amp; qua:cunq; adnbsp;unt,cxmera Dei gratia hominibuscontingcrc,necquicquainn^nbsp;operibusfiucmeritisefltribucndum. Sunt autem eius rei munbsp;emplajinter qu^fe cum primis infigne,quodLucas inAethyope cap./^delcnbiGCUinbsp;pusjvcr falutis prco, ne cogitanti quid nedum qua:renti,meroDei benencionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{

titur.Quia verprclaris aliquot virtutib.ilium ftoruifljex hiftoria ipniis prtcn gt; , fet,ne quisillar meriEo illi falut obtigiflputaret^comodeiUiws conuerhoni,

-ocr page 137-

PAVLI HO MILIA L

reluftantetn, mo acerrimuifl n^'inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftus lefsad falutera non modo inuitat amp; trahitjfed^vt in parabola de

rcompellir.

fli hiftoriam banc omnem ira narrat Lucas, vt nihil hc hominis merito, fed lusdnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;beneficio,Sauli falutem tribu endam el,quiuis videat.Sed amp; ipfePau-

itini' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hune finem exemplum hoepotiimum referri debere, cutn le ideo

^ctib' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra Eccicfiam tyrannidis conatibus interceptum amp; vcatum efl

J vt in ipfo primo oftenderct lefus Chriftusomnemclemcntiam,ad exprimens elTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;credituri fnt.z.Timo z. Et alias le Apoftoli nomine indignum

ipfius meritum fpecs, Dei autem gratia efle quicquid eft. z. Corinth, z ^sruincurn multa huic hiftoriinfntfcitu Seconfideratu dignifsima, fingulas eiusnbsp;^^sin)iccreprodeft. Et in prfenti primo quidem Sauli deferiptionem proponitnbsp;^^Sdeinde conuerfionis ipfius hiftoriam orditun

Liligens autem eftin Saulo deferibendo Lucas,c qud ex illius defiriptione Dei *potentia,tuinbonitas,euidentiuscognolcitur. Priram enim ingenium eius amp;nbsp;^^turain exprimit,cm ilium minas amp;cdem fpirauifl dicit. A-uimo igitur in Ecclefi-

h

Stiulii VerficK-torn de^t-n-

- J,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;muini milia. va.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jixiv UIVH. x xij im w iiiu l m .xvvivii fttB,

winfenfo amp; inflammato fuit,cuius fpecimen iam ante in Stephani apidationc dederat

Hierofolyrais Ecclefiam omnem vaftaret,vt initio capitis S. ante monit Lucas : tarnen, vbi fe njhil proficere,Ecclefiarn ver quotidie latins propagari vider jim-anena toto animo furorem concipir,vt iam nihil aliud qum atroces minas, fangpina-riascdes amp; excidia fpirare amp; fomniare pofsit. Ea enim tyrannorum Sc hoftium Eccle-fi natra eft, vt poftquam femel gftrunt piorum fanguiuera,m3gis furiant, adeoq;nbsp;'^elluaruminftar omnem humanitatis fenfumexuant,necponere pofsint femel conce-Patn animorum rabiem,nifi potenti Dei mand cicurentur. Exempla huius fuiti paf-in hiftorijs occurrunt.E autem nobis fcruir,debet illorura Confideratio,Vt quid denbsp;oftri feculi tyrannis fperari debeat,intelligamus,quos fanorum fangini ita iam aflenbsp;lt;evidcmusjvt hune maiori truculentia, qum vll tygrides fitiant. Quos cert, nifinbsp;ominuscicuraueritnullhuraanaut vires aut rationes manfuefaccre poterunt.

At quia animi furorem armis inftruum elfe oportebatde his qoq; fibi Sau-*

rf SMer-wsprofpexit. Summum enimSacerdotcmaccefsiffedicitUr,qolitersaccepitadDa- dtttbte, mafei Synagogas.quibus illi poteftas dabatur,quofuis vinciendi* quos Chriftiani nomi-nis cultores elfe inuenifit.Vpdc colligimus religionis caulm Romanis prafidibus illonbsp;temporefummisSacerdotibscommiflmfuifle* Quia enim illi gentilitia fijperftitionenbsp;ccati erant,credibile eft, illos quotidianis de religione controuerfis ftatimfatigatosnbsp;fuiire,amp; vias omnes qusefiuiire,quibus amp; moleftijs eiufmodi fefe liberavent, amp; inuidiamnbsp;oiumq; plebis in alios deriuarent. Fuitautem occafio hc Sacerdotibus exoptatifsima,nbsp;Suoruen quftus amp; honor Eangelij prdicationein periculum vocabatur. Horum ergo authoritatc munitus Saulus,adhibitis etiam fatellitibus,lceleris miniftris,Damalcumnbsp;P'-tg-tjCamnimirum ob C3ufam,qud illic Chriftiregnum iiurificfurgereamp;florere

Admonet autem loCus hic acerrimos femper ver religionis amp; dotrin Chrifti-an hoftesfore Antiftites,quorum ftudio amp; diligentia haneprouehi oportebat. Vtpri-fim enim ifti relinionem quftum faciunt, Veritatis lucem, qua ipforum arguitur ne-t^uitia,ferre non poflunt. Taies ver iftos fuilfc ex Euangelica hiftoria notius eft, qum rnultis demonftrari oporteat. Quid ergo de noftri feCuli prfulibs fperemus, facilenbsp;''idebit,qui illorum auaritiam amp; ambitionem obferuaUerit.Interim principum amp; magi-ftratuiim prophana ignauia obferuanda venir, qui cum religionem non niagnis faciantnbsp;msnomineinuidiam vcl odium fibi conflare nolunt. Ne ver pro impijs amp; alienis anbsp;tligione videantur, illius caufam Epifeopis amp; Cardinalibus committunt, eo prtextu nbsp;^lummara pietatisexiftimationemcaptantes,amp;xcufationemqurenteSj fi quis illosnbsp;Veritatis perfecutoresefldicat. NeCenim ad fepertineredicunt eiufmodi controiwrfi-hnec magispifefacerepofte fibi perfuadettt, qum fi negotium hocomneEcclefiajinbsp;tiitn prfidibus commutant. In qua fententia perfonatis Epifeopis mirifice confirm^nbsp;tur.Itaenim illi omnem de religione iudicandi poteftatem fibi vendicant, quorum aims^nbsp;^itioamp;auaritiapeftim irct,nif veritatis dotrina exfingueretur. Sed dabunt illi cumnbsp;UdoruinPontificibus graues pcEnasDeo,qui dolum huncinultftm abire non patietur.*nbsp;L ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nec

-ocr page 138-

}22

SmUfinit

R*gt;, i.

H 5 T. R A . C o N V E R S I o .3 I 5

Neecxcufbitpricxtushicprincipes,cm ad ipfosEcclefi era amp; lelrgonsC-gnftio quara raaximpertineat. Ideo enitn legis Iiber Rcgi tradebatur.Deut.17.Et rg Ecclcfi nutritios efle debere, propheta docer.Ifa,^^. Nee exenipla defunt clariGima re-gum,qui veritatis amp;Ecclcfi.trum propagatronefuramam fibijpfislaudem acquifiuere*nbsp;Sed finem quoq; amp; fcopunij quern fbi Paulus prop o fi tu in habuitjvideamus*. Fuitnbsp;j'squoltunq; Chriltianfe:inueniret, fine viros, Eue rnulieres, vintos ducerttnbsp;Hicrofolymam. NuIIum ergo apud illum fexus diferimen erat, amp;qui eoufqjiinmanit-tis prcelTeratjbaud dubi nec tati quoq-, parcendura cfle putabat. lain enimilli propfnbsp;Etum erat, omnibus Cbriftianis deletisjipfius Cbrifti nomen in vniuerfum extinguerf.nbsp;Tam immanis ver inituti cau ab ipfo alibi indicaturj auit nimirura religionisnbsp;lusjqnam omni modo defendendam amp;feruandam efTeputabat. Pharifum enimnbsp;confit,amp; legis ftudio fe Chrifti nomen amp; Ecclefiam perfecutum eflejipfe non Feir.elnbsp;tetur. Ao.2lt;/.Pbilip.7.Galat.,.cap. amp;c, Obftrueraus autem boe loco primuni, quaO'nbsp;tum impijs permittat Dcus.Nara contra difcipulos, amp; quidem Ch riftianas fminSSjlixcnbsp;tentata fuifljLucas docet.Sed ita fore Dominus pratdixerat,nimirum,vt culms Dei pu-tarerur,aliquem in fe credentium iugulare. Ioan. / . Et frequenter dc bis nos ApooHnbsp;admonentjfie quis perfecutionum procellis amp; cruce oifendatur. Cur enim nielioremnbsp;nobis hodiefortem optaremus,quam ipfius Chrifti,Apoftolorum,amp;primitiua: Ecclefisnbsp;olim fuit i Deinde docet Sauli exeinplum, quam parum ad falutis caufam faciat prpo-fterus in religioncZclus, quem abfq; diuini verbi prfcriptojiumanis traditionibus ab-reptiinterdum homines concipiunt.Nam quo frequentius bocardet Saulus, eo longiusnbsp; Chrifto, qui vnica falutis via eftjrecedit.C^o fortius pro legis iuftitia pugnat,ealieDi'nbsp;r eft iuftitia Chrifti,qufola coramDci iudicio dfendit. Et quod Saulo accidic, hecnbsp;ipfum ille ludis euenilc teftatur, Hos enim Zclo Dei flagrare dicit, fed non fecundnbsp;Icicntiam. Quarc illishoc mali contigit,quod dum fuam^iuftitiam ftatuereconantuGnbsp;Dei iuftitia exciderunt. Rom. 10. Poterat idem dc Monarchis dici, nifi niaxiniailloranbsp;pars ventris amp; otij ftudio magis,quam religionc,flagrarct. lllud tarnen verifsimc diciffnbsp;cb ardentiusEuangelium perfcqui tyrannos, quo conftantius maiorumrcligionem amp;nbsp;cultum retincre ftudent.^Tonfutatur vero hic noxius illorum error, qui Zelo pietatis e*nbsp;cxcufan pofle exiftimant,qu contra pietatem veram amp; rcligionem mfiituuntur. Q?*nbsp;verb verbi fui canones fruftra Deus dederit,amp; non hi potius obferuari debeant, quein*nbsp;admodum alibi data occafione monemus. Prterea Dei cum bonitas tum potentia hknbsp;obferuanda venir, qui ram immanem lupum rcpenr,non modo cicurare, verumetianbsp;fidelifsimum gregis fui Paftorera cfficere potuit. Nemo igitur vel de Ecclefiajvel de ali-fuiushominis falute,reinere defperer, quando Deus Schominum animos fubito muta*nbsp;re,amp; Eccleli fu tutores facerepoteft,qui illam iam iam diipaturi efl'c videbantur.

Tranfeamus autem ad conuerfionis Sauli hiftoriam,quam viuisquodammodofu-loribus Lucas depingit. Et tempore quidem amp; loco exorfus. Cum (inquit)iter facflt;-f de illorum ibcceflu amp; euentu quam maxime fperare poterat. Jam enim Damafciim f'nbsp;rm intuctur, Sc fortafsis,vt lupus confpeda prda, derapiendis Chrift* ouibus rerribPnbsp;les cogitationes animo fuo voluit. Obferuabis verb Dei confiliuni amp;morem,quiblt;^^^^nbsp;fuos non raro eb vsq; progredi finit, vt vix latum vnguem confiliorum fuorutnnbsp;abefle videantur. Qu caufa eft, vthorribilesinterdum rerrorcsfentiant Cbriflinbsp;res,in quorum excidiumilli confphauerunt.-quos Damafci quoq; obortosfuiffever*-fimile eft,cum Saulum hoftem aduenrareamp;ipfbrum ceruicibusimminereaudirent.Sednbsp;itafoletDeus, vt amp; potentiam fuamaduerfusimpiosgloriofiusexerat,amp;piosdoce2tnbsp;fton terreri necrimere,fiquando ab boftibus fe vndiq; circutnuentos videnr.ltaPh^^^*nbsp;nem eb vfq; progredi paffus eft,vt non iam de eftugij via,fed fepulchris cogitarc incipe-rent Israelit.Sed eundem fubirbdeleuit,cm biantislupiinftar Israelem deglutircconnbsp;rctift-.PofTcnt multa eins generis recenferi,nifi tempons anguftia obftaret.Verum hic 0-mniiim vfusefle debet,ncDeoprfcriberevelimus,quem nulla return gerendarumoc-c^o latere aut fubterfugcrepoteft. Sedillud Prophet obferucums; Expeda DouiPnbsp;rnum,forte fit amp; roboremr cor tuum, amp;c.Pfal.27.

Mtlt;iutCen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TJeinde modumiZonucrfionis Euangelifta cxponitjdicens: Repente circumfulg'

utronit, nbsp;nbsp;nbsp;rauit eum lux e coel,amp; collapfus in terram audiuit vocem dicentem bi : Saul,Sauhamp;-'-

TerribiJis bc efthunianisfcnfibusreruuifacies,fdquabunddoccatabfq;nco'*

yh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Sauli hifiorta^ accidit vt appropinouartt Damalco. Tune ergo Sauli conatibusoccurrit Chriltu ?

Temfut^Lo. __________________------i-./-....... - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

-ocr page 139-

125 i

PAVL HOMILIA .

Jtc Domino perfeta fuifle. Lucem enim fulguris inftar clitus immittt, quodillt t un facile fuit, qumSolemeducereamp;reducere. Repente ver luccm hanc etnicarnbsp;Voluit, vt magis terreretur immanis ille lupus, qui Ecclefiam Chrifti incxplebili auidi-teiamquodammodo dcuorrat. Fulguri voxaccedit, quefulminisloco eft) amp;ni-^il taletimentem fubito profternit. Docent hc, qum facile fit Dco hoftiuitt fuo*nbsp;fum conatus infringere. Quia enim exerciluum Doninus cft, quuis contra illosnbsp;^arepotefi, necaliquatam viIisGreaturaeft,qu non ijs puniendis fufficiat, quos ,nbsp;^enspunireinftituit. Itaaliquisolimrepentimmifsismundumtotum delete

In Sodoiuasfulphuramp;ignem clitus deplit. Aegyptiorum feroces Spiritus M cenebris fregit, modomulcarum examinibus ,mod ranarum fdis bfulttio-*iUs,mod pcdiculorum infeftis morfibus, emolliuit, Antiochum amp; Heroderanbsp;vermibus, ex ipforum carne cnacis,necauir.nbsp;nbsp;nbsp;Saulem tyrannum proprio ipfus gla?

*^*0 iugulauit. Taceo infinita eius generis quia hic Sauli lapfus multorumexemplo*u^-*.42 fum inftar elle poteft, Prodeft enim hune diligenter inlpicere. Qmd nunc impu'atnbsp;Pontificefummoliterrepentecollapfoprofunt? Qmdiuuatilliusauthoritatecon-^vflinChriftianosfuiendipoteftas? Numfatellitum,qUos fcelerum miniftrosad-^xerat, minifterio velfuftineri velfubicuari poteft? Minime ? Quibus vero ar-*5 tantus modo gigas amp;fecundus Enceladus deuiusiacct? Nullus adhuauditusnbsp;^nitruum fonitus, nullus collidentium nubium fragor, nullus ruentis fulminis ftridpr.nbsp;^^hclcftisluxoculispercepta, amp;intonansauribus Chrifti vox,corpus amp; animum itanbsp;Pffculic, vt fupinus vitori Chrifto manus dedat,quiilliusnomenpauloantcxtin-. ercconabatur. Hc vero vt noftr confolationt aducrlus impios Chrifti hoftesnbsp;^ruiunt,itaadnoftramquoq;inftitutionemtransferri debent* Docent enim quamnbsp;*''Itlixfitillorumin{olcntia,qui cm quotidie diuin potenti amp;maieftatisexemplanbsp;'^fnant, adhuc tarnen aduerlus Deum amp; verbum eius inlblelcere amp; ferocire audentjnbsp;Siod ego non poftremum noftr corruptionis argumentum efle arbitrer : quando velnbsp;rtn,vel generis, velhonorum, autopum,fiducia elati, Deiobliuifi:imur,cui tamfa^nbsp;^^ceftferocesanimos deijeere. Agnofeamus potius Dei potentiam, amp; humiliemurnbsp;ponte fubyilrici illius manu, ne magno noftro malo,quantum illepoit,expe-^inur.

Porr Saulum iacentem inuifamus,qui audita clitus voce,qurit Qjus es D? ne? O focordiam. Ab eo le proftratum audiuerat,quem perlcquebatur,amp; ^huc,quisnbsp;iJlefitjiojej.j.Qggj, tarnen vox hc humiliati amp; manfucfai animi indicium.

vtinam in ijs hodie videreliceret, qui Deo vel morbis proftratijvel paupertatc niliati, vel alijs plagis afflili, nondum tarnen fe Deo proftratos, nec ilium domi-fuum efle agnolcunt.

quia mitiorem iam fe prbet Saulus, ilium rcfponfo dignatur Dominus, di- chrifti htflu Ego fum lefus, quem tu perfequeris. Durum cft tibi contra ftimulum calci-^quot;'nbsp;rcfponfio bipartita eft. Prima enim parte quis fit docet, fimulq; fcelerisnbsp;^'ceptiatrocitatcmarguit,quafdicat:Tu quidemin homines te pcrfecutionem in-'uifle arbitraris, in eos quidem, qui vt apud omnes odio laborant, ita vindicem 8c*nbsp;^torem inter homines habent neminem. Atnecillivindicecarent, necillosfolosnbsp;Pmequeris. Ego enim ille Icfus fum,quem illi profitentur. Ego in clis regnans il-^nrnfortem fedulus obferuo. Ego me illis patronum 8c tutorem fore olim promif.nbsp;0 ea mihi cum ill is intercedit coniundio,vt mihi fieri putem,quodcunq; minimo illo-fcccrisjamp;c, Hincvefogeneralis dodrinacolligidebet,Chriftofieri, quodcunq;

_oscultoribusfit. Eius enim vox apud Prophetam legitur; Qui vos tangit, tangit c. f P'ftam oculi mei. Zach.2. Etlfaiascap.O-dcDeicrgafuum populum beneuolen- nbsp;oquens, inter alia ait : In omni afflidione illorum, ipfe afflidus eft, Seruiat hocty-^'noruminftitutionijVtmemQerintlcChriftum hoftem habituros, quando Eciiefi-Pp P^vfcquuntur, qui illos aliquando reget 8c comminuet feeptro ferreo,Yt vafa figl,

2. Rurfumhincconfolationem petant fideles quod in Cruce Chnftum Ibcium h^ 'b quo cum fipariantur,cumeodcm olim regnaturifunr..Tim.2.

Cq Refpoafionis paite pnam illi ob oculosftatuit,dicens Dufiim eft tibfzerA'** ftimulum calcitrare. Metaphora autem bobus fiue juis defumpta vtitur,

L iij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui lt;

fi-

-ocr page 140-

1'24

MSTORIAE COnVERSION

qa f ftimulo recalcitrenr,non modo nihil proficiunr,(.d acule ipH fihi altius itiHgiirf 8c maioris mali fihijpfis auchores funt.Tdem Saiilo,8c omnibus alijs, qui ipfiiis cxeinph'nbsp;Ecclefam perfequuntur,euenturum Dominus minatur, nimirum vt illoruni conatiisnbsp;non iri'rti modo^fed ipfs authoribus exitiales fuuiri fnt. Eft cnim Chiifti Ecdcfiinbsp;lapis onerisj in quo fublcuando nemo fuarum virium periculum impun facier, fifiitinbsp;apud ProphetamDeus polliccturZach.ja. Necexempladfunt, quibus id probari potc-rat. Hue cnim Pharao pertinct, qui contra ftimulumcalcitrans maris rubri vndasfuonbsp;M.i lorumq; interitu nobilitauir. Senft idem indicium Sanherib,qui cm Ifrali Si ill'usnbsp;^*f. na9 Deo bellum indixinct vniusAngeli manu Siexercitum amift, Sccaftns exutiis eil. D

AntiochoScHerodepaulantdiximus. Qmbus adnumerari poterant Roniano-rumlmperatores, quotquot poftChrifti tempora Ecclefiam perfecuti funt, amp; (latitna-troccstantimpictatispGenascxoluerunt. His ea coniungas,qu noftro fculo iudiciorum Dei exempla in Ecclefi hoftes ditafunt, infallibilem huius fententi}nbsp;quam hic Chriftus pronuntiat, veritatem efl fateberis.

Nobis vCrohic omnium vfus effe debet, ne, in perfecutionibus raundiamp; tyra' norum potentia territi. animurn delpondeamus. Viuit enim adhuc Chriftus illc,nbsp;Ecclefiam fuam deferet, cui f affuturum promifit vfq; in confuminationeuinbsp;lf debturbcoediiio^ honor,glorU 8c potftas in ternum. Amen,

H O MIL IA IL

Tum (Saulus) tremens amp; ftupensdixic: Domine,quid me vi facerc? Et Dominus ad ilium : Surge, amp; ingredere in vrbcm, amp;nbsp;cetur tibi, quid te oporteat^facere. Viri autem, qui cura illo prof-cHccbantur ftabantattoniri, audientesquidem vocem, neminem vc-r videntes. Surrexit autem Saulus terra,amp; cum aperti eflent ip^'nbsp;us oculi, neminem videbat, led manu agentes eum, adduxeruntnbsp;malcum* Et fuittres dies non videns, amp; non edit neqj bibic.

VEMADMODVM SAVLVS, PRIVSQVAM A P Chriftum lefum conuerteretur, fingulari immanitate nomen Sc E'nbsp;clefiam Chrifti perfecutus eft . ita ilium elegit Deus, vt in ipfo petci'^'nbsp;exemplum proponeret, quoadmoncreur,nbsp;nihil nos habere,quo coram Deo nobis gloriari liceat, fed cm iplt;nnbsp;/nUnr ,4 lutcm, tum qucunq; nobis ad hanc confequendam adiumento elfenbsp;oient, ad meram Dei granam 8c bonitarem referri debere.

Q^amuis enim on omnes fmili immanitate cum Paulo in Chnfti clefiam graflntur , nec omnes aperta vi ad fubeundam llutis viam Domintinbsp;oogat t omnium tarnen ea conditio eft vt potenti Dei manu ip/os conucrnbsp;amp; trahi oporteat. Nam fi hominem, quatenus naturali anima regitur, con-nbsp;uderes, ilium minime intelligere videbis, qu funt Spiritus Dei.nbsp;nbsp;nbsp;Corinth..

Quare intelciftu corrupto voluntatem quoque prauam 8c corruptam elfe nectf l eft, qu impura 8c iniqua carnis defideria generat vt verc 25F5 olim, h-maqj cordis figmenta ab ineunte tate praua efl'e dixerit. Gencf , 7. Acnbsp;quia peccati malo vires omnes ita debilitat funt, vt ex nobis ipfis ne ad cogitan-cum quidem idonci fimus, fatis confit, neminem mortalium de falute fua fcriiinbsp;^^gitarc vel polTe vel veile, nifi diuinitus illuminetur, trahatur 8c emolliatur licccnbsp;aonn^ormn . corruptie apertior fitj 8c magis conlpicua, Q^'a tamen in Saulnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conytf

-ocr page 141-

PAVL HO MI LIA H.

^nuerfionemultaalu concurrunt, qunoftr infticutioni feruunt, diligentijmc * 'JJ ems dcfcriptione Lucas verfatur. Et in prfenci quidem , poftquni primutnnbsp;'usautn cxpofuic, efFeduni tam duri congrelTus, 8? alia qudamhuiccohren-jcommcinorat.

, , Paucis ver infignem diuin caftigations fFeclum in Paulo compraehcndit, *^niin(inquit')tremensamp;ftupensdixit : Domine, quid me vis faere? Et Do-*^*us ad ilium : Surge amp; i ngrcdcre in vrbem', Scc.

, Nobis autem cm Pauli turn Dei perfbn hoc loco diligentius confidcran iunt. Et in Paulo quidcmliaud vulgare animi humiliati amp;ad obfequium omnenbsp;Plpcnfi,fpecimen eft videre. lain enimDomini titulo dignatur, quempaulannbsp;EtSporiredeillius voluntateinterrogat, eos famu-*'itatus,qui noodm prolatis'herotum iufsisjllafdeli amp;fedv obiequio pruer-^'rtftiident, .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

, Hincautem duo, ad noftram inftitutionem percinenta elici poterunt. Pri- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

^,ofHcij fui admonentur 5 quicunq; Dei caftigantis manum fentiunt, . Agnofcant icaDeo puniri, parentis inftar ideo pcrcutit,vt fnet: amp; fuos corrigit,nc cura mun-'^pnitcrenefciojcondemnentur.z, Corinth. Qt^caufaeft, qudProphetanbsp;'tmnillmnpronunciat,quemDominuseaftigauerit. Plaira./)/. Rurlus hune Do-fuutn agnolcant, amp; de eius voluntate leri inquirant, vt norint quibus ftudijsnbsp;'lt;:?lacari pofsit. Eft hocclelis Dei proprium, quibus nihil durius amp; intolerabili-''''iderur, qnm fi Deum fibi iratum efl'efenferint. At longe alia impiorum amp; repro-fUin mens eft, qui licet interdum Deo edere, amp;oblquium praeftare, eoguntur, .

^niunt tarnen, amp; fe illud inuitos facere multis argumencis tftantur. Quare mox d ingenium, amp; vix intermilfampietatis ftudia,rdunt. Exempla huius rei in

-raone amp; Saule rege lcriptura proponit. nbsp;nbsp;nbsp;Qmbus connumerari debent Sacerdo-;W.gt;.8.j

''quot;nferui, ad Chriftum capiendum emifii,qui licet amp; ipfi illius verbo proftrati eftent, J^oxtamenexurgunt,amp;eiimpiasraanusinijciunt,quemdominumfuumagnolcerede-nbsp;fwnt. loan.jj, Paulum ergo imitemur, quoties vcl morbis fternimur, vel paupertatenbsp;Ppriniimur,vcI hoftibus prd fumus,velquibulcunq; serumnis vexamur, amp; ex animonbsp;icamus: Domine, quid nos vis facre? La qim ad falutem cedent, qucum primisnbsp;xiavidebantur,

, Secundo docet Exemplum hoc, quam neceffaria interdum fit / ctiam in

amp; fidei caufa , feuerior paulo caftigatio. Multos enim eo ingenio pr- ^**^*^^,^*^^^**

^*^5 elfe videmus , vt nifi vi cogantur , Dei verbo colla non fubmittant.

Pfopter Chriftus quofdam ad coeleftes nuptias cogi amp; compelli vult, Luc, )/. haiet.

4oruin numero Paulum fuifle notius eft, qum vt multis demonftrariopor-

Nonleuis ergo illorum error eft , qui in fidei amp; religionis caufa nemini dhibendam elfe clamant, cm fokis Deus in hominum animos ius amp; m-P^dutii habeat. Nam vt fatemur, folius Dei elfe animos illuminate, trahere,,nbsp;feni largiri : Ita Deo prceptum elfe nouimus, vt falfi doftores turn argu-^fntis amp; feripturis conuiacantur , tum magiftratus gladio coherceantur, fi incujsnbsp;biles elfe pergant. Vide Deut. j/. eadem ratione fuperftitiones , falfos cultus , amp;nbsp;.phemias excindere iubentur. Abfurdum quippeforet, eos cohcrcere , quinbsp;J^inisautcorporibusinfidiantur, illis veto impunquidispermittcre, quiamp; Deinbsp; daiQ improb oppugnant, amp; animabus damnationis laqueos ftruunt. Et exempla nbsp;extant corum, qui feuerioricaftigationecohibiti poftqum blafphemare defic-^'binveritatiscognitionemperdulint. Sed vt in omnibusalijscaufis,itaiicnbsp;^,prudentiaamp;:moderatione opus elfe admonemus, .

P, Sed Chriftum audiamus,qui mox amicum le amp; benignum e exhibet, quem

**paratum vidit. Vt enim pater apud Prophetas clamat : Reuertimini ad me,amp; ego ^Mtruitr,

^ftar ad vos ; Ita ilium in Euangelio omnes laborantes ad fe iniiitarc,amp;palm teftari *

L ij legimus ,

-ocr page 142-

J2(J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HISTORIAE CONVERSIONIS

legttnuSjquodneminem adfevenientem reijcere velit. Matth, /z. loan. P'^* lubet autcm ilium in vrbcm pergerc, vt illic ex Anania dilcat, quid faciendum fit.

Duplex vr huius prcepti cauG adduci poteft. Namamp; Pauli modcftisB' hoe modo tentt, Dominus, dum ad eos ilium relegat, quos paulo ante violentius i*nbsp;uadere ftatuerat . Si fiinul fuam verbi minifterioauthoritatemdignitatemqueaflm^nbsp;Quia enim hoc frequenter ab hominibus contemni nouit, non raro docet, eius vlunbsp;ad(alutem confequendam necelTarium efle. Teftaturid Aethyopis hiftoria,nbsp;cum occulta Spiritus virtute illuminarc potuiflet, Philippi miniftcrio infiitui voluit*nbsp;nunc licet Saulo olloqui dignetur, cundem tarnen ad Ananiam relegat, ex quonbsp;amp; falutis myfteria difcat, eiufdemq; minifterio baptizatus in Ecclcfiat confortiuiuuo-ptetur. Cuifimileeft,quod de Cornelio Ccnturionecap./^. legitur, quemnbsp;gelo miflb vt Petrum accerfat, amp; ab illo edoceatur , adraoner. Docent hte nenbsp;bi minifterium inutile amp; fuperuacaneura putemus nee ccelcftes aut angelicas rcuew'^nbsp;ones expedcmus, qu nos cceleftium cognitionc inftruant.nbsp;nbsp;nbsp;Quia nim fcriptun*

verbi prxdicationc nos doccri vult Dominus, quisquis ilia contemplrit leipfum ipfus plan indignum elfe teftatur, nee ad fidei cognitionem vnquam perucnict.nbsp;enim ordinis diuini contemptorem noua methodo dignaretur Deus ? Firmumctgnbsp;illud Paulinum manet : Q^omodo credent, fi non audicrint? Quomodo autcmnbsp;dient absq; pratdicantc ? Rom. jfi. Item illud Chrifti . Mofen habent amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

tas,quos qui non audierint, nee illos audient, qui, mortuisreuerfi, falutis ration^^, cxpoluerint, Luc. ilt;S. Admonemur prterea ncmincm,vcl vilifsimum Chriftinbsp;miniftrum contemni debere,modo legitime ordinatus fit, quando prxclarum illudnbsp;Or^num Paulus, ad Ananiam, cuius nulla hucufq; mentio fada eft, relcgarur.nbsp;enim exhominum dignitate diuini verbiauthoritasdependet,fed ca nobis inuiolaf^nbsp;integraconfifteredebet,quifquis tandemillefit,quem nobis DodorciHj amp;nbsp;luntatis prconcm, Dominus deftinauit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Zb Ctf/Uiliet

ltill

Porrinterfrit his, de Pauli comitibusnarratunculam Lucas, quos attou' ftctiflc, amp; vocem quidcm audiuifl, neminem vcro vidiflc dicit. At n Paulum Hnbsp;eadem coram Agrippa narrantcm audiamus, ipfos ctiam initio coUapfos fuiflo oonnbsp;bit, amp; licet priores furrexerint, adhuc tarnen mente captis fimiles, terrore amp; mttnbsp;mninoabforptifucre. Vidctur autcm nonnihil Pauli narratione Lucas varianbsp;cm ille cos nee vocem audiuifle, nee quenquam vidifle dicat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed nulla in li'^

tradicentiaeft. Nam vocem audiuifl'ehcdicuntur,quiafonum audiucrc, dem vero audiuifle negantur, quia quid diceretur, non intcllcxerunt, nee illosnbsp;telligere voluit Dominus, qu non ad ipfos pertinebant.nbsp;nbsp;nbsp;Vel quod de voce did

hoc loco, ad folius Pauli vocem referri debet, quam quidem audiucrunt ciusComi cm Chrifti cum ipfo colloqucntis vocem non audirent, vt qu nihil ad eos pernnnbsp;Et hoe innucre videntur Pauli verba,qu cap.22, fie habentur : Qui mccum crantgt;nbsp;cemquidem vidcruntamp;expauefadifunt: vocem autemnon audicrunteius, qui mnbsp;MOT x*OT loquebatur. Eft autem hoc loco cum primis obfcruandum, quid omnes cos mnbsp;neat,quiapertisChrifti hoftibus coniunguntur, amp; illorum confilijs lle iim****^ .nbsp;Cum ijsdcm enim pnas dant, fiuc illi ferui, fiue fubditi fiue filij, fucrint.

nim humana iura omnia ci obedienti, qua nos fibi obftridos vult elle Deus . amp; ma rataq;perpetumanetilliusdi(i authoritas: Oportet Deo plus obedire quamnbsp;minibus. Q^otquot ergo in hominum gratiam eius officij obliuftcuntur, quonbsp;dcuinHfiint,merentur,vtcumijsperant,quos Deo chariorcs habuerunt.nbsp;cent hc fugienda cfl malorum confortia : amp; fi id non datur, faltem cauendum eihnbsp; illorum conatus improbos vcl noftro conlnfii approbemus, vcl authoritate tucamnbsp;Notus eft in Ethnicorum feriptis de Ciconia inter grues capta, Apolog'*^ jnbsp;quitquamdefiiainnocentiadiflcrentem,iugulauitagricola,eoquodcumgruibuSj^nnbsp;ipfiuslcgctemdcpaftfuerant, capta eflet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Sed amp; Paulus alibi, non modo cos, qui mala faciunt, verunn etiam hos, qui 1 /^nfentiunt, pna dignos efle pronunciat. Rom. z. Qjw: fi hodieconfdercmus ?nnbsp;^rifcculi raultiplices Cjilamitates minus mirabimur, quando contempt! amp;

* quot;


-ocr page 143-

PAVLI HOMILIA IJ. ET III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J27

'inMlij rlt;atu omncs fer homines tencntur,dum alij quidem illud immani crudelitate Pwequuntur, alij perfecutorum amicitias amp;fdera folicit curant, alij vero otiofinbsp;Pwjtores eos perirc amp; opprimi finunt, quos fiio patrocinio tueri debebant.

Cterum ad Paulum redeamus,cuius fortemmodo delcribic Lucas. Ec pnlt;-^OQuidemiliumfurrexifldicitjcmnimirum fiirgendi copiam illi fciflt Chriftus ^oininus. AdLtutem,qudcmapcruilctoculos,nihiltamen viderit, clcliisnbsp;^'loirmp lucis fulgore exccatus.nbsp;nbsp;nbsp;Quare comitum fine famulorufa dudu Darna-

quot;ni peruenic, vbi toto triduo neu; momedifl ne^ bibifle dicitur. Sunt autem h baud vulgaris contternationis indicia, qu illius tum corpus tum mentem per-Q^ ab alijs hoc loco de Pauli raptu in Paradifum referuntur, vt incerta rclinnbsp;ne quid audacius'aflerere videamur.

O Intrimobfcru3uiflefufnciar,vt{orumhoftiumconatus eldere folcat Deus,

J] **orunicapitaretorqueat,quilliaducrlusfidelesfuos machinantur. Vifus eft-*//--fupM multos qualcs fuos profecit,

^^^adtnodum jpfeaiibi teftatur. Gai. Z. Atnunc ram corpore qum mente ccus ^jdonec diuinitus illuminatur. Idem comitum amp;fruorum caterua fhpatus adue-j 4'^sincumfinemelegerat, vt Chnftianos vinlos Hicrofblymam adducerentnbsp;illis ipfc plus qum vinfus 8i captiuus ducitur* Similiter multis ilium famisnbsp;^,'opi authorem fuifl credibile cft. At nunc ipfc toto triduo famem fuftinet,ade-omnium incertus eft.nbsp;nbsp;nbsp;Sunteius generis exemplapafsim infcripturis. Ita

tnum amp; Balakum delufos videmus, dum benedilionibus liraclem, accumulant j I,

(.j ^quot;^lediionibusobrucrcinftitucrant. Ita Aegyptij proprijs opibus onuftos^-^' quos perpetuo feruitutis iugo opprimere vole,bant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sic Saul Dauidi glos ^^******

i^^'^aiorismatcriamindiesfubminiftrat,dumiliumoppreflumcupit. nbsp;nbsp;Eodem Ha-

/ ScMardochi hiftoria debet referri cum infinitis alijs, qu Dauidis ditum con-Lgt; quo illc Deum hoftium fuorum conlilia ex alto deriderc teftatur. Pfalmo. a SaluatorisnoftrilESy- CHRlSTI,potentiam agnolcere nee vilisnbsp;ipfius minis amp; conatibus terreaqiur.nbsp;nbsp;nbsp;U vero fubijciamur fideli obedientia,

'lis olim promifl glori cum illo hredcs fmus , Cui debetur benedidio, ho-gloriaamp;poteftasinternura. Amen.

HO MI LI A III.

, Eracautemquidam Di(cipuIusDamafci,nomine Ananias, amp; ad ilium in vifione Dominus : Anania. Ille autem ait : Eccenbsp;Domine, Dominusautemad eum: Surge amp;c vade in viam ,nbsp;J *vocsturRcta,amp; qurein domo lud Saulum, nomine Tar-Ecceenimorat. Ecviditinvifioncvirm,Ananiamno-, incrountem Scimponentem fibimanum vt vifum reciperet.nbsp;/^pondicautem Ananias; Domine, audiuiexmultis de viro hocnbsp;Wnta mala fecerit Sanclis tuis Hierofolymis : amp; hic habetnbsp;j^^-^ftatem fummisSacerdotibus vincicndi,omnes, qui inuocancnbsp;tuum, Dixit autem illi Dominus : Vade, quia organum elc- ,nbsp;A^tnihi cftifte,vtporter nomen meum coramgentibus, amp; regib.nbsp;^^ijslfral. Ego enim oftendam ei, quanta oporteatipfumpro nbsp;^iiinemcopati.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

X

VAMVIS OMNIUM APOSTOLORrA^ CONf^ER^ fioncs amp; vocationes diligenter nobis confiderari debeant, fingula-rem tamen diligentiam Pauli conuerfio merctur : partim quidemnbsp;quod illuftre amp; prclarum diuin bonitatis erga peccatores exem-j^um habet ; parra vero, qud Paulus hic plus omnibus alijs Apo-llolisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

-ocr page 144-

}28

HI ST o Ri AE CONVERS.

ftolis laborauit, nee alius eft, cuius fcripta, cum vereribus tunl rccentioribus fi Dotoribus, in fidei amp; falutis caufa explicanda frequentius adducantur.nbsp;ergo eft, vt feiamus, quis ille fucrit, quoraodo eundem vocarit conuerteritnbsp;maior apud nos efle pofsic dolrin ipfius authbritas. Qu caufa eft, quod illiu*nbsp;ftoriam tam diligenter Lucas dcfci ibit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et buculq; quidem expofuit, vt illius

am 5 amp;horribiies conatus, in medio curfu Domjnus interruperit iuq; tanta viol^*^ vt fe iam docilera morigerum ofFerret Domino, qui Paulo ante holHs acerfiiiiusnbsp;rat. His cortiraod ipfius ordinationcm ad poftolicummunus fubijeit, qu^ P; nbsp;claramadionemcontinetinte.rDominum lefumChriftumamp; A'naiam, cuiusnbsp;nifterio Paulus rdinari debuiunbsp;nbsp;nbsp;Huius fingulas partes, quaniutn Dominus dcd^

explicabimus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

^n4niMlt;ie(4. Piimm, Domiftovocatuf Ananias ,vt illius minifterio Paulus ordinetuf'z ^^Eoc quidem in praefenti pauca Lucasdicit, pluribus autem de illo ipfe Paulus

* ret J quando ilium pictatisnominfe-eommendat ,amp;apud omnesludlt;eosprobitatisw^ , nocenti teftimonium meruiflcdicit, ' ht.2z. Huncpervifionemfu voluu^^nbsp;certum facit Dominus, amp; fimul Paulumafiiduis prcibus vacantemalia vifione*^'^nbsp;cipiendum dignAnaniam prparat. *

Hic vero oWeruandus eft nobis Chriftus Dominus, quivrrunq; vifione lucuk'quot; ta inftruere voluit. Exco enimardens Chrifti pro hiimani generis falutc (ludiu^nbsp;agnocitur, quo cm otnncs profequi foleat, imprimis tarnen illud in qurendis Si fi 'nbsp;uandisperditis ouibusadhibereconfueuit, quemadmodum ipf alibi fatetur Luc- V-Quod vtconlblatiortem nobis dfert,ita nftretiam inftitutioni lruit, vt niniirU^nbsp;faluandispotius, qumperdendis, peccatoribus ftudeahms , nec illos imitemurj Q***nbsp;dum feruenti diuin glori Zelo gloriantur, omnes eos temer abijcintamp;dainnJUbnbsp;quos femel via veritatis cxorbitauifl vident. Deinde admonemurfimul, qum^nbsp;ferat, vtin externo verbi minifterio omnia rite amp; legitime adminiftrentur.nbsp;nbsp;nbsp;Nific^io*

illicamp;miniftiilt;lignvocentur,fuq;vocatiniscertifint, amp; rite prpaicntur ad 1'' excipiendum auditores, frudus dignus fcqui'rion poterit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qi^modo enim

dicabunt,nifimifsifuerint ? Rom./tf. Velquibusrationibus aduerfus impi^*^ minas Scimprobos conatus erigentur, qui malis artibus docendi officjum vfurpac^nbsp;Rurfus, nifiprparati amp; rite inftrudi ad verbum domini auditores accelfcrint/aluta-rcilludfemen,velinviam,velinlocapetricofa,velin fpinas excipient, amp; muka onbsp;ftabunt, quo minusfrudus dignosfacerepofsint, Qiurehoneftos animos Chr*'nbsp;ftusrequirit, qui femel exceptunl fernen tenaciterferuent, amp;aduerfus omnes fatao,nbsp;fimulamp;mundi propriq-,carnis,fuggeftionesarmati,frudiis dignos ferant patintienbsp;Luc. . Ad illud ver diligent! prparatione opus elfe, quiuis intelliget, quinbsp;n natur corruptionem red pcrfpedam habueit. Hc fi hodie expendainus,nbsp;facile patebit, eu rpafsimferabsq;fruduprdicetur. Nam amp; maxima miniftroruinbsp;pars, non cxpetaialgitimavoeationedomini,malisartibusEcclefi minifteriunivf''nbsp;tris gratia amp;ftudio,inuadunt,amp; qui verbi auditores non omninoimpij videri voluo'/nbsp;ita ad illud accedunt, vt illos hoc potius ex confiietudinc vulgari qum ferio cmend^quot;'nbsp;onis ftudio, facerc videas, ijs omnin fimiles qui apud Prophetam dicebat :nbsp;quarfo, amp; audite, quod nam verbum egrelfum fit Domino, amp;c. Vide locuinbsp;zech. . cap.

Prterea Paulus quoq; confiderandus venit, quem Dominus Ananiarloquen^ oraifl teftatur. Id veto de afiiduis precibus, quibus toto illo triduo vacauit, intendnbsp;gendum eft, excircumftantijsfacilliquet,cmmultafuerint, qu Pauluiri ad p'^^quot;nbsp;candum excitare potuerunt. Senferat enim horribilem Dei manum, qua proHratu*nbsp;fuerat. Audieratfe clitus accfari, tanquam publicum fij Dci hoftera. 0'nbsp;luabantur ergo illius animo improbi conatus, amp;immanis feuitia amp;impietas, quibusnbsp;in Chrifti nomen amp;Ecclefiara peccauerat : piorum item exilia, vincula, carcercs, tof'nbsp;nicnta,vncummulirumamp;paruuiofum eiulatu amp; clamoribus, quorum omniunbsp;ip/c authorfuerat. Exagitabatcohfternatum adhuc mensfibi malconfeia. Dem-deetiampromiftrcuelationisamp; inftitutionisexpedatio , haud vulgarem fedulo pi'nbsp;candi Zclum in ipfoexcitarepotuit. Attamcn tam ldiilo taraq; aidenter orante'

-ocr page 145-

i2^

PAVtl HOMLA lt ^quot;^otridu fruftratur ( vtita dicam) dominas. Commendant hc nobis ndenensnbsp;?ndiftudiutn, cm non paudores ncc leuiorcscaulfint, qu nos quoq; ad illud ex-j''^*'poflunt. NamfiinnofmetipfosdefcendamuSjpeccatahaud vulgaria dcpr-j'pdemus, quitus Dci irani meruimus. Sentimus frequenter Dei irati tnanum. Ex-frequenter fcelerum confeientia. Diuinainftitutioueomnesindigeraus. In#nbsp;vrgent pafsim omnis generis aduerf* Quorum meditatio, nifi precandi ar-I in nobis excitare poteft, ferrei amp; glacic frigidiores merito dicemur. Pau-

*^0 boe loco jtumin Abrahamo, Cananeea muliere, amp;multis alijs palsim propo-Hic ergo fidei neruos intendamus 5c vidu illius exemplum tmitcmur,cu-Cliriftus teftatur. Luc. /. .7'iiniferosamp;infelicesnos,qui,vtadprecesvixextrema ncccfsitatc accedimuSj itanbsp;wtmlangucmus Si dcficimusillic, vtprimm non noftris votisper omnia domi-^'^^Jnnuericjuoftr nimirum conditionis parum memores, quicumferuifimuSj do-'U expedarcjoon autem illi imperiof pr{cribere,debebamus.

Sed Ananiam videamus, qui periculi metu fuperatus, aduerfus euidens amp; di-domini mandatum tcrgiuerfacur. Aitenim; Domine, audiui ex multis-^*^'^'*'': ^'''bohoc j quanta mala feccrit fandis tuis Hierofolymis, amp; hc habet poteftatcinnbsp;'''isfacerdonbus vinciendi oranes, qui inuocantnomen tuum. Aliorum tclH-n*'** ptoducit, nc fruftra fibi metuere videatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At ridiculum cft hominum potius

'oni)s, qum Dei verbo, niti. Ridiculum item ex aliorum ore Sauli res gdas co-domino recenfere, quafi h ilium hucusq; latuiffent. nbsp;nbsp;nbsp;Sed e nos dec!Licit pei-

CQrifultor metus, fi ilium femel in Dei mandatis difeutiendis adhi-j.^ninus. Confit tarnen ,exemplo hoc, ilium non raro in fandosetiam amp; fidos ^cultores cadere.nbsp;nbsp;nbsp;Eodem Abrahamum fuperatum legiinus vt Saram fibi coniu-

eirenegarct.Gen.ra.amp;2# Eodem perculfusMofes, gerrime addud poteft, f erandipopulilfraeliticimunusaggrcdiatur. Exod. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Senfit hunc Elias -*?

'opheta,quandopoftdeuidosamp; iugulatos Baalis Sacerdotes, muliebribus regin ^^Wis minis animo fradus incertam fugam capefiit. i. Reg.;;,nbsp;nbsp;nbsp;Mctu quoq; dece-

P^uslonas, inter marines fludus amp; barbares nautas maiorcm fibi fccuritatcm fpondet, ^'Ja in Domini vocationcamp;prfdio.nbsp;nbsp;nbsp;Poflnt hic aliorum quoqjProphctarura amp;

poftolorum excmpla addud.

Sed eft hc Humana infirmitas,propter quam nemo temcre damnari deber,quan- non obfeura illius indicia in Chrifto quoq;, cum mortis hora inftaret, eluxifle vide* . ^^'^tftudum verb, nehacitanos abforberi patiamur, vt iniundam nobis nbsp;oinoprouinciam omnino deferamus. Qma potius in prouidentiam refpicien#nbsp;gt;nostotos ipftus voluntati committamus,ficuti Apoftolos Chriftus admonct.Matrhinbsp;Quo ctiam generales diuini auxilij promiiones referri debent, qu certum amp; fi-nprsfidium in Dei vocationeambulantibuspollicentur. Ethisquidem Anani#nbsp;^'ll^oficonfirmatum efle crcdidcrim, qui licet initio fubtimidius videatur, cedic ca^nbsp;ninftantidomino,amp; denuo mandant! ndeleobfcquium prftat.

Eft autem cum primis prteclaraConfolatio, qua nutantem amp; mcticulofum animum Dominus erigit amp; confirmt. Vade (inquit) quia organum eledum mi-^uifte,vtportetnomenmeumcoramgcntibus,amp; regibus, amp; filijs Ifrad. Egot*'nbsp;oftendamei,quanta oportcatipfum pro nomine mco pati. Videntur autem *nbsp;tationcs addud, propter quas non timere debeat Ananias, amp; vtraq; Pauli perfo-^defumitur. Primo cnim, ilium non vt ante hac tyrannum amp; perfecutorem RTenbsp;fed ex elcdorum numero, adeoq; fortiimum fidelifsimumq; Ghriftiani norainisnbsp;pfopugnatorem in pofterum fore. Deinde tam abelfe docet, vt Paulo aliquanbsp;P^ftccucio timeri debeat, vt potius ipfe nihil non propter Ghrifti nomen fit paf-T^

Compr^hcudunt autem hate verba prxclarum amp; iluftre PauR prxeoninm in^**^'-

' cuius

-ocr page 146-

HISTORIAE CONVERSION IS

cuius onfideratione non indiligcnter nos verfari oportet, ctim vt plenius nobis W' gnofeatur diuinas bonitatis exccllentia, tum vt intelligamus quanta apud nos clfcnbsp;Paulins dolrin authoritas.

Xleum er^A-fgt;um.

Primo vas Eledioriis Ebraica phrafi dicitur, id eft, Organum eleifsi'^^' Soient enim Ebri vafis nomine omnegenus armorum lineinftruraentorum comp'^'nbsp;i. Etijdemgcnitiuofubftantiuipro adiecliuo vtuntur. Dicuntur autern h*nbsp;mines vafa fiue organa Dei, eo quod per illos fua indicia hie exequitur. Itanbsp;alibi va glori amp; mifericordi, pro elcClis, amp; rurfum vala ir pro reprobis, vfufP^'nbsp;Rom.j^. Et Sanheribeadem ratione virgafurorisxlomini dicitur. ICa./fi,nbsp;vero orglnutn Chriftus Paulum vocat, eo quod per hunc maxima amp; faluberriniinbsp;ra in Euangelij amp; fidci faluific promulgadone cxccutus eft.

TamIm defli-

n.-ttM adprA' dicattOKtmnbsp;Khrflt

Ini crim ad monet vafis fine organ! vocabulum, vt homines fits condition***^ mores, fi quod in feipfis eximium amp;prclarum vident, illud non fibijpfis propriumnbsp;feputcntjcdomneralaudem Segloriam Deo deberi intelligant, qui ipforuni uP*^nbsp;vtidignatuseft- Nonintelligunthocreprobi,amp;Deicognitionc vacui;nbsp;viribus Siconfilijs arrogantertribuunt quicquid in ipfis eximium habetur.nbsp;verb illud Domino difpliccar,Sanherib Aflyrij amp; Nabuchodonozoris Babyloni)nbsp;plaabund docent. Vide Ila./lt;?. Daniel, ^.cap. Multo reftius hxC Paulus obfcru^ui^nbsp;qui quicquid eft, fe ex Dei gratia efleingenue fatetur./. Cor. /. Idem miniftrosnbsp;admonetjnequidvclfibijpfis velalijstribuant, fed omnemminifterij effeuin dei^,nbsp;mcniinerint, qui folus dat incrementum Z. Cor.^. Plurimm verb ad animos nbsp;humiliandosbcconfideratioicruit, Solicitoscnimrcddic,neinfolentia autKlt;^nbsp;tte excidentes ir vafamp; organa efficiantr.

Secundo finem amp; vfum huius organi Chriftusexprimit, amp;co deftin^niui docetPaulum,vt nomenipfiusporter,idcftJ cuehatamp;extollat, coramgeudbu^nbsp;regbus,amp;filijsIlral.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IntelligiturautemEuangclij prdicatio, qua ChiiH*

Vtl, Its.

r^ultn inui-fiunnfercn' Ja trce.

men cxtolli amp;celcbrari folet, quando in illo pnrentia amp; remiio peccatorum catur. Hic autem officij admonentur miniftri omnes. Horum cnimnbsp;lefuChriftiportare,idcft,iliumprdicarcSaluatorem,Regem amp; Sacerdotem? nbsp;illo vno monftrre, qucunq;f-Juti noftrinferuiunr. Ira Paulus fe nihil aliunbsp;uifl'c fatetur, prterlefumChriftum, amp; hun crcifxum z. Cor.2. Idem iunbsp;Chhfti crucc fibi gloriandum efl claroat. Gai. 6, Idem nomen Petrusnbsp;do nullum ahud lub Sole hominibus datum elle dixit in quo faluari ipfos oporteat-^nbsp;Vnde colligimus, non Chrifti miniftros effe, fed Antichrifti Spiritu omnes eos Jznbsp;tari quicunq; aliud nomen proferunt, in quo pnitentianl aut remifiionemnbsp;prdicant. Vide de bis. z. loan. Simul verb meminerint miniftri,non inangulisnbsp;nomen portandum cfl,fcd coram gentibus, regibus amp; ludis. Licet enim non nbsp;Apoftoli fimus,omnium tarnen eft,ne nos Chriftipudeat ,amp; vt tcftimonijsipfiusnbsp;Dauid ait ) coram regibus loquamur, parati ad reddendam fidei noftr rationcm o'nbsp;petenti.j.Per.a. Quanta veto fide amp; ftudio commiflum fibi Chrifto munusnbsp;icrit,hiftori contextus docebit. Et iplfatctur,l ab Hicrofolymis amp; circumiaoent*nbsp;regionibus ad Illyricum viq; Evangelium impleuifl. Roman, if. y. capite.

Tertio, ne qus tantum Chrifti miniftrumpriuilegio quodam imnluntatis natum putarct de illius quoq; afftidionibus mentionem facit. Ego (inquit) oinbsp;dam ci, quanta ipfitm oporteat pari pro nomine mco. Qj verba non commin^ .nbsp;nem,lcdpotiuspromiionemh3bcnf* Primocniinfcimus,Chriftum funbsp;confortes facere eos, quos crucis fu fbeios habcrc dignatur. Vnde Paults Pnbsp;Philippenls hoc nomine commendar, qubd ipfis datum fit, vt non modo in Chf'nbsp;credant, verumetiam pro illo patiantur. Deinde inuitum quoq; fore prdicitj^nbsp;oqfuum auxiliumin ferenda cruceillipolliectur- Optimusverb huiusdiiii'^''^Pnbsp;ipfcPauluserit,quiCorinthijsfcribcns,ait; A ludisquinquiesquadragcnasP'^n .nbsp;vna minus accepi. Tervirgiscfusfui : fmclfui lapidatus : ter naufraginm inbsp;^modern amp; diem in profundo egi, in itineribus lpe,in periculis fluminuf)nbsp;tronum,periculis ex gencre,periculis ex gentibus,periculis in c!uitaf?,pcriculis in osnbsp;to,periculis in mari,periculis inter fallbs fratrcsjamp;c. Vide locum.s. Cor.zz,amp;

-ocr page 147-

gt;AVLI HO MILIA UIL

Porr docent hc Euangelium fnecruceprdicari non pofl. Nec enm ejus lu ceniinundus hic ferre poteft,cutn illius opera praua fint. loan.^. Q^arevt Paulum hic,nbsp;apafsimfuosdecruceferendaChriftu$,admonet, Srultifsimi ergo mortalium fiint,nbsp;^uiinEuangelij miaifterio rem fine periculo confici poflcexiftimant, c mundo huicnbsp;phcercftudent. Imo fundioni huic parum idoncus eric, nifit^ui ad crucem amp;quaEuisnbsp;lt;Juerfa ferenda,fcmetipfum prparauerit. De qua re vide apu'd Lucam cap. z 4. Me-^inerimus autcm, vires amp; facultates ah vno Domino dari, cuius dileionem, qua illenbsp;complcxus cftjfi probe perfpcam habuerimus,in omnem euentum (vt Paulus po-'Camonuit)paratiamp;inuidierimus, Roman, . Hunc ergo afsiduis precibus fatigc-U$, VC amp; nobis detur pro Chrifti nomine pari, amp; cum eodem clcftis rcgni hredita-adir; Cui debeturbenediiio, honor, gloria amp; poteftas in eternum. Amen.

HOM ILIA nil.

Abijt autem Ananias, amp; ingreflus eft in domum, amp; cfiin im-Pofuiflec ei manus,dixit ; Saul Frater, Dominus mit me, lefus Scilicet, qui tibiapparuitin via, quaveniebas, vt vilum recipi-amp; implearis SpirituSando. Et continuodecideruntab oculisnbsp;tanquam fquam, amp; vifum recepit : amp; furgens baptizatusnbsp;% amp; fumpto cibo conualuit.nbsp;nbsp;Fuit autem Saulus cum difeipulis,

Damafci agcbant, per dies aliquot. Et continuo in Synago-prdicauit Chriftum ,qud hic effet filins Dei, Obftupelce-autem omnes, qui audiebant, amp; dicebant: Nonne hic eft, ^^ivaftauit Hierofolymis cos, qui inuocabant nomen hoc: amp;nbsp;J confilio venit hue, vt eos vinlos duceret ad fummos Sacer-Jotes? Saulus autem corroborabatur,amp;confundebat ludos, quinbsp;^hitabant Damafci, confirmans, qud hic effet Chriftus,

PAVLi CONVERSIONEM SVMMA DILI, gentia Lucas defcribit, partim quidem, vt ex hac Deigratiam amp;

R bonitatem, qua is pcccatores conipleditur, agnofcamus; partim BUy ver, vt maior apud nos fit dodrin Pauli authoritas, quam illenbsp;tarn graui*proteftatiohe commendauit, vt ne angeloquidem diucr-lt;''*Ai.nbsp;fum docenti credendum efl dixerir. Advtrunq; prclarum illud

min Qoccmi vrcucnuum eue uiaciii zxuvliuiii^) prctiaruu iliuci p'nuftreteftimoniumpcrtinct, quo ipf Chriftus (icuti priori HomiL audiuimus)nbsp;uluin exornauic. Nam eleiim organum vocat eum, qiiipaulantdvasirvi-g^'poccrat. Adhc illiin rebus agendis fidem, dexteritatem, animi conftantiaranbsp;ptientiam cribuir. Vnde colligimus, magnam elfe Dei erga pcccatores bo-nobis pofic Pauli dodrinam , nifi iniplum Chriftum con-^^'leliosc pcccare,amp; illius teftimonium mendacijarguere velimus. Sed prfcn-locum videamus, qui Pauli reftitutionem ,amp; primu illius adum in Apoftolatunbsp;*Euangelij minifterro comprachendit.

C5U Q^od Pauli reftitutionem, qui toto triduo oculis captus, tandem vifum re-p baptifmo in Chrifti Ecclefam adoptatus eft , perfon tm Ananiae t(jm rtfih' mirabili effedu, quem mox fecutum efl Eu~

K , Primo autem de Anania dicemus, cuius minifterio hc Dominus vti voluit, edr '^itur is abijfl, amp;ingreflus efle domum ludar, in qua Paulum diuerffi udiiie

M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rat.

-ocr page 148-

152

HISTORIAE CONVERSIONS

tat. Excuit efgollignauam nietum,quoantecorreptusfuit5m feria diulot mso' dati repettio, nec auipliiis vel vulgt rumores, vd earn alls prudentie rationes, Domininbsp;prceptis opponit, Queni animumdn omnibus Dei culcoribusviderc licet, qui hocnbsp;vnura anxic cauent, ne ignobili metu ab .obedienti officio , qui Deo obftiidi funt, re*nbsp;uocencur. Imitemur hos ctiam nos, amp; omni venia fine excutidneindignos eflein-tcUigamus^quosiraabforbetcarnis infirmitas, amp; periculorum metus, vt turn Dei cuuinbsp;fui officij immeraorcs, omneDeo obfequiura negarepergant.

Deinde inanus Saulo iropofuiffe dicitur Ananias. Ceremonia veten Teamcnto non inepte ad miniftrojum ordinatiohem fiue inaugurationein translatanbsp;eft. -Olim enim Sacrificijs raanns iraponebant Sacerdotes, qua re teftabantur, com'nbsp;inunem bic populi cauflm agi, amp;fimulaltari allantes pecudes Deo confccrabant-Simili ratione per manuum impofitionem miniftris publica totius Ecclefi cuvaconi*nbsp;mendatur, amp;ipi admonentuvjVt ffc Do corifecratos efle meminerint, proindeinnbsp;illius gloriam omnia fua ftudia,curas,laborcs,amp; vigilias,confera nt.

. nbsp;nbsp;nbsp;A 4*^13 nullus inanis Ceremoniat vlis efle poterat, verbum fi mul adhibet An*

ni,qoiIlinunciat,qucunq;Chri(tdicerciuiruserat. Vbi Aoamintrepidns animus obferuandus eft,qui amp; lefu Chrifti nomen ingenue profitetur, illius iemuinnbsp;kle.agnofcit coram iHo, quem bueufq; accerrimum Chrifti hoftem fu nouerai. Rur#nbsp;dcdignaL'r^'^'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teftimonium audierat, ilium fratrem appellarenoo

miniftris fortis amp; intrepida animi maanitudo euro lfquot; amp;aftabili facilitate, ne videlicet, vel Chrifti confefsioncm amp; debit obedienti fiudiumnbsp;libt excuti patiantur,vel nimiamp;iinportun feueritatis fupercilio eos improb reP^'nbsp;lant^quos fratrum loco complei amp;Chrifto per omia lucrifaccrc debebant.

His verb mirabilcm elfedlum Lucas fubijcit. Nam Pauli cculis fquafH^ruP^ -J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Squamium veroui*

F -iftlt etttw

fijutitutci* inftar aliquid dccidile,.amp; hune illico vifiim recepifle Icribit. ditnt^

tioncm facit, vt intelligartius non leuiter tantum oculos vt fulgure fieri confueuit, pcr* ftriloSjldcraffm amp;miraculofaraccitateni illis induam-fuifle. Nec enimnbsp;culo caret, qud intra paucos dies Iquam in illis enafei potuerunt, qu oinnem vilnbsp;facultatem adimerent. Nec minus miraculofa eft tam fubita amiisi vifusnbsp;Interim.patet, Dominum non oblcur Saulum priftin conditionis,qium in TuJaiim nbsp;feu potius Pharifaifrao, agens fuftinuerat,admonere voluifl. Tnc enim adnbsp;lielis pedes inftitutus, cum inter quales omnes mirificproficeret, fibijpfiprnbsp;oculatus efle amp; lapcrc videbatur,nbsp;nbsp;nbsp;Atqui mera ccitas erat, qu illi tantoperc

batjlpientia. Adhuc enim illi ob oculos expanfum erat velum,quo ludaii pronio

tur, quo minus germanamMofisfaciem intueri pofsint : c quod Chrifti cognicnbsp;carcant, in qo folo cleftem lucem Deuspaterexhibuit,quomnesignoran'.':^nbsp;carnalis Zelitenebrasdilcuterepoteft. Hc quia Paulo illucefeere cpit^*^ ,,nbsp;illius fqam decidunt,amp; cco ignorantix Zelo fe hueufq; mifer amp;turpiternbsp;fuilTe videt. Chriftum ergo lucem fequantur,amp;in illo amblenc, quicunq; abfqJ nbsp;diculo infalutis amp; fdei caufa verfari volerint. Vide Iuan.i.lt;f. 8c,x.

feulai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quid verb Paulus rccepto vifii fecit? Surgensbaptizatus eft, amp;fumP^*^*^j^

conualuit. Primo baptizatum fuilfe dicit, cb qubd de Hoc ctiam ab Anani tusfuerat, quemadmodum ipfe KStor.aa. cap. teftabitur. Atijuifiipet'^nbsp;videri poterat baptifmus ineo , quem ipfe Chriftus organum eledlum efl'cnbsp;.baiR qui mirificam Chrifti virtutem fenfert, qui im Spiritu lndo erat

tus, 8c cuius oculos turn mentis turn corporis fingulari beneficio Dominus nbsp;rat. Sed nihiffuperuacaneum 8c inutile indicant Sandi, quod Domino m

/ eflenorunt. Et quia corum obferuauonem,qux in, veteri teftamentoa ^Corrc^nis vfq; traditafuercj tanta feueritate prxccj5rum Fuifle legunt, vtca

-ocr page 149-

pavli hohilia inr.

tantum permittunt, vt in ijs aliquid negligant, qu

quot;fiftus abs fetradita vlq;acimundi confummationem obferuari vult.

Execrabilis ergo eft illorum irapudentia amp;temeritas,qui Baptifini, amp; Cn Do-JJ'nicjvfumjhodieimpudenternegliguntjamp;cademum re fidei fu perfedtionem o-^''tJnt,qud Domini inftituta improbalpernari audeant

p Deinde cibo Tumpto amilTas Sc collapfas corporis vires Paulus rcrt amp; reuocat. funtur ergo ij5 Sanij qu natur noftr conferuand feruiunt, quq; in eum vfuriinbsp;lisDeofunttradita: qualia ftmtcibus, potus, veftitus,amp;f qu alia funt eius gCf:nbsp;'''S. ItaipfePaulus Timotheum monetjVtpropter ftomachi imbecillis cruditatemnbsp;''lomodico vtatur. hTim,/. Confutaturijs exemplisineptaillorm fuperftitio, qui eonbsp;i^iiiinc fingularis fanditatis titulum vnantur, qud hecflarijs abftincant. Licet e-''''i non damnemus ieiunia,quibus lalciuientis carnis ferocia domatur,vt Sponlb Chri-l^'^libentiusobtemprer.' Ira probare non poflmus cos,quimeritumineoconfti-^^ntjfiuequruntjquoddiuinisliterisnulpiam mandatum eCc, In illos enim illudnbsp;Oniini competit : Q^ndocoineditisamp;bibiris jannon vobiscomeditis, amp; vobis bi-

? Zch.7, Qna ratione e'tiam ijfdcm dici poteft. Quando ieiunatis, vobis ieiu-quot;t's. Qmd^ Qu^d Paulus ab llis cauendum ci docet, qui fuperftitiosc quibus-. ^'naEftincre docent, amp; eos dmoniorum dorinam afFerre dicit, qui cibis, Domino *'vfmiihuinanumcreatis,abftinereiubent. Colofl.z. i.Timoth.^.

. Sed pereamus in fulcepti loci tradatione, amp; primum Pauli in Euangelij mini* . ^r'oatumconfideremusjdequoduo dicuntur;

Primcum difcipulis,id,e(l:,Chrifl:ianis,quiDamafcifuerunt, conuerfatus ' wibitur. Non ergo ludis aut gentibus, publicis Chrifti iniiTiicis i fed fidelibs,nbsp;nomen Chrilliprofitebanturjfefeconiunxit. Admonemur exemple hoc,nbsp;commertijs eos vti debcre,qui Chriftianihaberivolunti ab illis utem abfti-*^fe,quo5(2|^p,(|j3Pinominishoftesexprofeiro flnouerunt. Licet enim pio cumnbsp;'Qisfide conuerfari periniflum fit, quatenus illud publica ncefiitas rcquiritj a ta-''coinmerciafibinoxia elleintelligant fideles, qu nulla necefsitate iubente jfoliusnbsp;''icitiinundanamp; voluptaris gratia, cum impijs contrahuntur. Legimus equidemnbsp;Chriftum nonnunquam Phariforum amp; Publicanorum conuinijsmterfuillc.nbsp;^uveripfumnon animi gratia, fed, vt illos faluti lucrifaceret, fecifl conftat. Nun-enim fui officij ita oblituseft,vtadillorumerrores conniueret,fedcontiiualesnbsp;Permones falutaribus prceptis,amp; regni clorum myfterijs,condiuit,Quod fi quinbsp; utn modum incredulorum confortia qurunt, inerito illorum ftudium probamus.

JS, qui ad impiorum blafphcmias,nefandam idololatrim, ineptam fupcrftitionem, ^^Pdfsimosmores amp; ftudia turpifsimajignauoamp;ofcitanii animo conniucnt,vtillisnbsp;homines viderijillorumqiftabiliamicitiaamp;fauorefrui pofsint, Dauidicum illudnbsp;'^^^niniusjq-.ii cum inter cleftis regni ciues adfcribit, qui nullius reputat impium, eosnbsp;tetnqui Dominum riment, honort. PfaI,,/. Idem deSandis, quiintefrafnt,nbsp;^declari fticir. Pfal./(, Gur enim in Satanamp; Antichrifti caftris Chrifti miles otio-''S Seinersconfpiciatur ? Cur illorum didafadaq;ferat,quosChriftihonori amp;glorinbsp;^ogare nouit ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Secundo loco de Pauli dodrina agltur,qu in hoc adu merito primas tenet. Di- VaulmprAdi-autem publice in Synagogis prdicauilTe- Et quid nam prdicauit nouUs ille A-Holus? lefum amp; hune quidem elfe filiumDei,amp; Chriftum. Hc ver non per- * '^'^ori modo amp; frigide docuit, fed argumentis amp; feripturis validifsim confirmauit,nbsp;'^^udosomnes qui infenfifsimi lefil Chrifti hoftes erantj plane confunderec,amp;fua-in religione rerum incertos facefeu

Habemus in his fummam dodrin Pauli, cuius prcipua nobis elle debet autho^s Fatetur hic alibi,fe nihil prter lefum Chriftum nouiffe.j.Corinth.2.Qjem ergonbsp;nouit, folum quoqiprdicare voluit. Paucis autem, adcoq; duobus capitibusnbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corn-

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---- - - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-----V -WW nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AAva'-- -nbsp;nbsp;--r

Fatetur hic alibi,fe nihil prter Icfum Chriftum nouiffe.j.Corinth.2.Quc rtniKt- 7xlnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/^t r^/ni* -/* Jl 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____* _____

M ij

-ocr page 150-

iXX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HISTORIAE C 0 H V R S 0 t I S

comprhendit, qucunq; deillo Propheticis fimul amp; Apoftolicis fetiptis fulifsii trablata funt, Primb cnim lefurn, qui ex Maria virgine homo natus eft,Dei quoq,nbsp;filiuraefle docuit, Ita verb complexus eft, qucunq; ad Chrifti perfonam cognO'nbsp;Icendam faciunt, in qua nifi humanam fimul amp;diuinam naturam agnofcamus, blu*nbsp;amp; integrafubfifterc nequit falutis noftr ratio, quam vni Chrifto inniti omnis fcripturanbsp;paim teftatur. Vtramq; verb Paulus agnofeit. Quomodo emm non humanan'nbsp;in lefu naturam fateretur, qui de illo loquebatur, quern ludis, captum, crucifixunbsp;amp; mortuum fuifte nouerat, amp;quem alibi ex ludis hominem verum iecundum carnetnbsp;narum elle teftatur ? Rom. fi. cap. At cum eundem filium Dei clTe dicir, diuinitaternnbsp;eius negate non poteft. Qiud eniiti ex Deo nifi Deus,nafeeretur? Verum ergoP^*nbsp;um amp; hominem elfe docuit lefum : Dcumquidem ab arterno, hominem verb taufflnbsp;conftituto fiue prfinito tempore, quemadmodum alibi moner. Gal.-/. Dsinut nbsp;ficium quoqJlliusexpofuitamp;oftenditC/fAZ^ ideft,vnlt;ft:um Dei elfe. Vng'nbsp;bantur olim ex veteri inftituto Reges amp; Sacerdotes. Et quia turn Regis turn Sacerdqtisnbsp;munere promilTus humano generi laluator fungi debebar, ilium Chrifti finenbsp;id eft vhH nomine Deus infignire voluit. Alterum ergo Saulindodlrin caput 'hnbsp;lefum hunc qui verus Deus amp; homo eft,fimul etiam promiflum efle mundi SaluatorefJnbsp;quern Legales Ceremonia:adumbrrint,amp; Prophetarum oracula ventlirum eile pr^'*nbsp;xerint. Atqui hc ilia dolrinaeftqu'lolaApoftoIica dici meretur. Cdm ea enquot;nbsp;confefsione conuenit, quam qurente Chrifto, omnium Apoftolorum nomine Penquot;nbsp;edidit dicens : Tu es Chriftus iile filius Dei viuentis. Et tu verba vit aterna' habts.nbsp;Matth.jquot;. loan.tf. Et hc ilia fides eft,qu Chrifto, petr, fuperftruhi vacillate nequifnbsp;necilli portinfcrorum pruaicnt. Hancergodotrinamconftanterferiientjquicui'^lnbsp;Chrifti cultores dici, amp; Apftolica fide gloriari, volerint. De hac cnim Paulum pfquot;*nbsp;nuntiauift conftat.quot; Et-iamfi nos,aut Angelus clo prdicauerit vobis Euangebquot;quot;nbsp;prter id,quod prdicauimus vobis,Anathema fit. Gai.,. cap,

Num verb obiter duntaxat amp;perfunftoridocl:rinamhanc Paulus propo*/ ctnfM. Nequaquam. Imb, quia Damalci ludorum fchol erant, quarum deli ri) s vera P quot;nbsp;ittdMf, Chrifti cognitio oblcurabatur, ilia fibi confutanda amp; veram de Chrifto dorin^quot;'nbsp;-pturarum authoritatc confirmandam efl'e putauit. Confit enimludosagnom

quidera veteres de Meia promiionts. Sed quia hunc terrcnum tantuninio -princip^tnforeimaginabantur,qni Vtu5 illud IfralitCgcntisrcgnuininftauraie,Hl' maieftatem reducere,amp; populuin Roman tyrannidis iiigo liberare,deberet :nbsp;adductpotueruntjVtlefura,cuius aduentus hurailimus, conuerfatio vilii^nbsp; ignominiofa fuerat, Mefsiaiti ilium agncfcercnt. Horum ergo errores fortitei opnbsp;pugnauit PauluSjamp; lefum Fiunc Dei Filium amp; Mefsiam efle,tanta fcripturaruni aut inbsp;ritateamp; argumentorum vi afl'cruit, vt doifsimos quofq; qui illudhucufq negatt^^^nbsp;fuerant, pudore fuftufos mifer turbarct, rerumq; luarum incertos faceret. Q?nbsp;omnibus euenire folct, quibus turpe videturj Chrifto amp; veritati manus dare.

Admonet locus hic, vtEuangelij dorina prdicari debeat, Qu? in rum ea eft fententia, vtfufficere purent fimplicem planamq; myfteriorum falutisnbsp;cationem: eosverb inanem operamlumere,amp;intolerabiles dilsidiorum authoress nbsp;qui AntiChrifti tyrannidem arguunt, fuperftitioncm oppugnant, amp; emn profelsisvcnbsp;ritatis hoftibus certamen publice fufeipiunt.

At qui fufficere poterat fimplex ilia falutis dodrina, efint, qui erixtribus ac tenebris inuoluere amp; incautos veritatis femita abducercnbsp;quot;Tales verb cum amp; olim fuerint, amp; hodie paim reperiantur,monerioportetnnbsp;les,neillis aures prbeant. Id verb nunquam efficit,nifi illostoto clo erraredetno'nbsp;ftraueris. Rurfiim cum eb vlq; multorum impudenfia progrediatur, vt palarn verifnbsp;contradicere aufint,hi quoq^ publice confutandi fitnt,ne fiia tetneritate veritatis cannbsp;fufpelam reddant. Vtrumq; non Apoftolos modo, vermeriara Chriftum, fei .nbsp;gimus, cuius exemplum meritbjimitari debenr, quicunq; Ecclefi ipfius ininiftrH|^^fj


um prt,tcari tleiettti


-ocr page 151-

PA7L KOZIILA HIT, luberyolunr. c. e!l,quo eiuEnaiDoores Paulus efevultjqu nott itionbsp;ifn dorina rudiores inditucrc vermetiam contradicentes conuincere pofsinr.nbsp;iu.Et idemfcripturas q ioq; in euai fineni datas effa teftatur, vt aducrlar'js rcdar^nbsp;guendisferuiant. 2,Tim.^, Qures tanci nioiDentieOe Spiritui Sanho vifaei'l, vtpernbsp;Apoftolos non modo lius fcculi impoftores argui, vciuin etiam de illis nos admoneii,nbsp;''oluerit,quinouifsimistemporibusEcclefiam nirbaturi eranu Quo igitur iure illisnbsp;^odie in Ecclefia grafl'antibus fiientiura tninifttis iniponent, qui nullius impietatetnnbsp;ffjdiici volunt?

15?

Porto pritni buius Speciminis fue congrefTuS effeclum videamus. Obftupefce-r^*flt;w^ bntomnes(inquit Lucas) amp; dicebant: Nonne hic eft qui vaftauit Hierofolyrais

Hic veto de pijs loquitur, de impiorum conatibus improbis poftea diturus, Con-f'runtautem illi cum anceaclis pralns Pauli (ludium, amp; lie maiorem admirationis eau inueniunt. Addit alibi Pauius,qud in ipl'o Deum glorificaucrint. Gai./. Quonbsp;'^mploobiter decemur, ica nos in fanlorum admirations verfari debere,vc ad Deumnbsp;'nntin laudem amp; gloriam referamus, qui liac illos gratia dignatus eft.

Admonet prterca Pauli exempluti), nequem pudeatagnitos errorcs abnegar J Ppugnare. Qmamuis cnim hoc multis inconftantis amp; impudentis animi indicium vi-beo tarnen hoc debemus amp; proximo. lubet illcjVt veritati volentcscedarnus, amp;nbsp;ff^'^'nimnaberrorereuoccmus. Impudentiergoamp;impietatisfumm facinus eft, finbsp;vid^ errores mordicus retincre,amp;quod apudProphetamDominus aceufar,nbsp;^'tibus oculisccutire velit. Noftrum eft, Icfum quem Paulus prdicauit, Filiuranbsp;^iamp;Chriftum agnofcere,illi fidereamp; feruire,vt cum eodem in Clis viuaraus.

Cui debetur bencdilio,honor, gloria amp;poteftasin ternum.

Amen.

Lvangelivm. qvod

CONVERSIONIS PAVLI, ALP-

IN LOGIS PRO CONCIONE EXPLL ^^TVRj DeSCRJBITVR a JAATTHA^O VANGfi-liftaXIX, cap.

HOMILIA I.

Tune refpondensPetrus dixit ei:Ecce fios reliqnitnus omma, Afurnus te : Quid ergo erit nobis gt; I s v s autem dixit eis :nbsp;''i vobis, vos, oui fecuti eftis me in regenerationc,cm fede-t}^i. hopiinis in tbrono glori fux,fedebitis etiam vos fupernbsp;duodecira, iudicantes duodecim tribus Ifraelis.

1 ' ' '

OMNVS ET SERVATOR NOSTER I S

Chriftus , qui idem nobis dodor Ptre datus eft, non abfqpauft

TM B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inter d.fcipulos de diuitijs hius feculi, amp; periculofo diuitwm

ftatujdiferit. Quia enim pleriq; in illarum abndantia^mnem teli-citatem confiftere putant^ pluvimutn in illis pcccatur, amp; terc ht, vt qui zelunx regm Dei habeot, amp; in omni vita integritati ftudent, gvaunernbsp;M iijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;often-


-ocr page 152-

DI El CO N VERSION U tAVti

oflndantjfi'quando propter CIiriftiim,amp; Euangelium eius, opes filas rclnqert^'^* aliquam iaduram facerc debeant. Exemplum eius rei memorabilc extat, innbsp;illo iuuene,quietfi regnum Deifcriqurefet,amp;puerislegem Dei fedulo obTerUnbsp;fet, vt de externa obedientia gloriari poffet, tarnen quando iubetur omnibus diuendit*nbsp;amp;inpaupercsdiftributis,Chriftum fequi, toto animo confternatus difeefsit.nbsp;ver vitium hoc omnibus commune eft, quoad non regcncramur, Dominus aducnnbsp;illud nos amplifsimis promifsionibus inftruir,quarura fiimma eft, nihil eorutn nobis P^.nbsp;rire, qu propter iplum amittimus, fed retributionem amplifiimam nos accepturos nbsp;tarn in prfnti, quam futuro feculo.

Occafionen) huic adioni prtebuit Petrus, quieorum,quaecumiuuenea^^ r3*^5cotifderatione exciratus, quftionem nouam ad diftipulos omnes pertinentnbsp;frtmt* mouet:dicens: Ecce,nos rcliquimusomnia, amp;fccutifumus te: Qmdergoen^5nbsp;bis ? Q^ftionis huius caufa procul dubio fuit perfuafio de regno terreno Cnt*nbsp;quodillosfjjerauiflcjfpcdixiraus; Cum ergo in illo non opes modo, fed^regynbsp;quoq;, fibi huculq; polliciti eflenr,non potuerunt non perturbari ijs, qu denbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. j

diuitum conditionc dixerat,equdhuiuslpcmomnem ipfis negare videretur. Omnium nominequrit Petrus,Q^afi diceret : Enimuer quiatc vndum Dc* *nbsp;lim promilTum Seruatorem amp; regem efle credimus, vocationem tuam fccuti funbsp;liiisrebus noftrisomnibus, fpebonapleni nos remunerationem accepturos, lt;5nbsp;mnemiaduram nobis abundfarciat. Atfiea eft diuitum conditio, fcirecupifflfS^nbsp;nobis porr fperandum fit, amp;c,

Kitia Afaalt' mm hitnbsp;tammruttf,nbsp;laan,nbsp;Mat tb, fa

Lm, t*.

Lm.n, laan,ti

Elucct in hacquftionehutnani ingenij vitiofitasjtju in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,jt

locum habet. Elegit iftos Dei filius ex toto humano gencre, amp; araicoruni gi atque inftituit, vt fal terr Sc lux mundi eflcat: ijdemipflim abcriterfecutii^nbsp;multis alijs dcficientibus hucufq; conftantes perfeuerauerunt: Attamen noo P.^ijjnbsp;hcconcurrunt, qu docent J multaadhuc ipfis defuiffe. Nam priintnj vtnbsp;modo, adhuctitillanturlpcrcgni,qua fupcrbi Spiritus ipfbs inflauit, qiictnnbsp;t Dominus feu eritercorripuit. Deinde fatis ambitise iaantj quid propte r jnbsp;ftumfecerint. Ecce rcliquimus omnia, amp; fecuti fumus tc. Quali diccrent.nbsp;iuuenis ifle faccre dedignatur, id nos iam prftitimus. Qu ver fuerunt 'Jnbsp;de quibus rclilis gloriantur ? Domus piicatori, vel cai potius, Icaphat Hnbsp;remi, conti, rctia,hami, ipfa deniq; paupertas, Sc durus manuum labor, quonbsp;amp; parce viitrunr. Interim infilij Dei comitatu nihil ipfis dcfuit,ficuti in vltlifnbsp;poftea confefii fiint, amp; viderunt atq; audiuerunt,qu multi fanti amp; Prophettnbsp;Sc audirc om geftierunr. Ad hc confeientias habebant libras traditionibusnbsp;rum amp; Phariftorum, qui intolerabilcs farcinas folebant miferis amp; incautis rnpnbsp;Ergo iam nunc plus rcccpcrant quam rcliquerunt : fed apparet, nonltis dign^nbsp;uifle eximia ilia Chrifti beneficia, qu omnes mundi opes amp; digniratcsfuperant-j^^nbsp;vitiumhodienimis vulgare eft, vt multi Deum adhuc fibi debitoremfadantin .((nbsp;culo, etiamfi illc libcraliter omnia fuppeditet, qu ad vit fuftcntationemnbsp;infupcr plus quam aurca animarum libcrtate fruantur. Addunt hic tcrtium jjjiitnbsp;quod de prmio querunr,priufquam ad mctamperueneruntjadcoq;cumOnbsp;Icirenr, num ad illam vnquam eflent peruentri. Q^d ipfum hodicetam a qonbsp;vt mercedem fibi reddi velint,quando de fide amp; perfeucrantia in fuo officio ponbsp;gitarc debebant.

Qjfid ver de illis diceihus, quipriufquamChrifto nomen dederUnt,^ fccerunt laudedignum, omnia Dei verba amp; prcepta ad fii ratiqniscalcunbsp;cant,ncq; fibi aliquid faciendum putant, nifi de cuentu amp; prniio prius ccrnbsp;fadi ? Difearaus ergo fulpedum habcrc carnis ipgeoiu amp; Do tnbsp;tredamus.

-ocr page 153-

quot;AT l Tt! HOMILTA !.

ScdGhrftum nunc audiamus, qui ctfi corrcptionefn mererntut'dficpuKjami- chnfim

Urnen illis relpondet. Q^ia enim non abfq; caufa turbatos videbat, infirmitatis ( rej}oa4tt. *P^onjtnrationemhabet,amp;promifsionibusampliimiscoscrigit. Debet hoC con-^ohrieos,quifiivitiofitatisfibijpfis confeijmetuunt,neipfos Deus faftidiat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Po-

tniin nobis compati, qui natura pater eft indulgentifsimus, amp; Filius Dci homo ve-^iisEluseft, vt fidelis pontifex eftet, amp; noftrasinfirmitates non modo agnofeeret, vc-ctiam eis mcderctur. Quod nos ita confolari debet, vt exemplo quoq; feruiat, * nbsp;nbsp;**

IM itnitemur, amp; cadem lenitate vtamur in fratres, qui aliquid praeter officium dicunt tfariunt.

Quoadvero refponfionem Ghrifti, conftat ea duabus promifsionibus, quarutit prior ad Apoftolospropripertinct, altera vniuerfalis eft, amp; ad onmes ver credeonbsp;USfxtenditur. Hispoftremoadmonitionem fubijeit, quaamp;ipfaomncsmonet, nenbsp;*ffrantur, fi benecpcrunt, fed in eo pergant, amp; infinem vfq; perfeuerent.

Apoftoiis cum graui afleueratione ait : Amen dico vobis, vos qui fcuti eftis megt; jifo/ietarin **'wgenerationc, ctim federit Filius hominis in thronoglorisefus/edcbids etia vos fu-/gt;r4.r.nbsp;P^rthroRos duodccim iudicantes duodecira tribus fralis. Regeneraxionis memini ,nbsp;^particula bifariam exponi poteft, vt vel ad prcedentia vel fcquenria reteratuf. Sinbsp;^prccdentia referas,de primo fuo in carnem aducntu loquitur, cuius hic finis fait,vtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

^'Otnincs ex peccati feruitio,amp; Satan tyrannidc redempti,8 ex perditis Adami fihjs, in nbsp;nbsp;nbsp; *

Dei rgnra,vitam nouam viuant,quam olim teria amp; cleftis fequatur.Quod ^dfequentiareferas, denouifsimofuoaducntuhocdicit,in quo mortui refurgent,nbsp;Huiautcm tune viui amp; fuperftires criint, in momento imrautabuntur. Et dicitur hicnbsp;regcncrationis, vel ( vtPetrus poftea locutus eft) reftitutionis omnium, eo relmgt;nbsp;'ioinftarregenerationiscfit, in quo corpora noftracorruptibilia,amp;mortalia,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j/*

^rrupribiliutem amp; immortalitatem induent, vt conformia fiant gloriofo Chnfti cor- Rom-po, amp; fitnul tocacreatura, qu nunc vanitati amp; corruptibilitati fubiea in gemifcir,li-'ubitur ,amp;terra noua amp; coli noui fient, adeoq; omnia in melius reftituentur. Non *hfiirdc autem feccris meo iudicio, fi vtrumq; fenfum coniungas, amp; tuncira dixit Do--Nolo vos de prmio Iblicitos efle, quafi opera Sc impenfa vobis pciierit, fi innbsp;^ocleculofortunas otnnes mea caufa relinquere oportcat. Qma eoim me, qui re-S'lerationis author amp;doaorfum,fecutieftis,amp; ex verbi mci femine in ahos homigt;nbsp;rcnari, relits prioribusftudijs, vosrnihi ccnlecrauiftis, ego quanti vos faciam,nbsp;in malt;no illo die vniuerfalis regcncrationis Sc reftitutionis omnium toti mundonbsp;Pwefaciam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..... .yi

Cum enim ego,qui nunC non alius qum Filius hominis, imo abiediimus ho-^'numefTcvideorjin nuBibusclivenerocumfandisangelis mcis. Sc confedero in lotia Pairis mci ad iudicandum viuos Sc mortuos, tunc vos quoq; fedebitis fiiper duo#nbsp;*iiiithronos Sciudjeabitis duodecim tribus fraclisw

Conuenithoc cum eo, quod in vltima coena difeipulis dixit : Ego paalcor vobis^ P*'ut padus eft mihi Pater, regnum, vt edatis Sc bibatis fuper menfam meam in regnonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti.

^W)amp;fedcatisfuperthronos,iudicantesduodecimtribiis Ilraclis. nbsp;nbsp;nbsp;Regnum pol-

quot;tur,coelefte nimirm Scieternum, nullis huiusmundi cafibus obnoxium, in cuius lt;^onfortium Apoftolorum anim ,.vt Sc aliorum credentium, recept funt, vt primittnbsp;corporis ergaftulo emigrarunt, Sc iam nunc ad menfam Ghrifti in clis edunt, Sc bi-Unt,ideft, cafruunturgloria Scbeatitale,in quam ille afeendit gt; ciiius fpe Paulsnbsp;'onfirmatus cupiebathinclbluere, vtcumChrifto^eflet. Deinde huius gloria.* ma*nbsp;gt;ftftationcm publicam promittit, quin nouifsimofuo aduentu fietj Sc hanc quoqjnbsp;humano more defcribit, vt res fit illuftrior Sc melius intelligatur. Eteriitn Reges 8C Mo-rchres magnas aluri, in thronofiiblimiconfident. Sc alfeflbres habent principesnbsp;'gnatosautconlnguincoSjproccresitemregni, Sc confiliarios, quotuihfideli opctanbsp;^liquando vfi fijiit*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

l'quando vfi finit*

-ocr page 154-

t38


j.


matio


lt;*. f.

Ifi.

Uhav.iz


fititht lOt l.K(t lO.


i4n. ir


DIE convers. PAVLl

Senfusergoeft,quodipfosfimiliterfuxglorixfocios haberevelit, qui in terris^ ipfius amici,amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit* adminiftri,fuerunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad hc igitur verba refpexiffe

Paulus ad Coloflucribens : Q^ndo Chriftus, vita ilia noftra, patcfactus fuerit, tu . vos cumeodeclarabiminiglonofi. EtdilcdusinedifcipuIusrChariimi, nunc Pnbsp;Deifiimus,fd nondum apparuit,quod erimus : Icimusautem ,qudcmipfepf^nbsp;. lus fuerit, fimiles ei erimus,amp;c, ), loan. .

Eft autera diligentius confiderandum quo fenfu Apoftoli fuper tlironos cim fliri amp; tribus ifracliticas iudicaturi fint. Nam fi propriloqui velin]US,Nnbsp;oninc indicium ddit Filio, qui fuam gloriam dat nemini. Dicuntur autemnbsp;Apoftoli tnfariam : Primm quoad dodrinam amp; verbi prdicationem : quia fecun!nbsp;hanclntentiaminanouifsimapronunciabitur, quomnes condemnabir, quinbsp;gelio non crediderunt. Docet hoc Chriftus poftea, quando appropinquancenbsp;hora dicit : Qui reijcit me, nec recipit verba mea,habet qui iudicet ipfiim : fermo quy.nbsp;locutus fum illeiudicabit cum in vltimo die. Quia ergo hune prdicrunt Apoll* 'Jnbsp;rct dicuntur, iudicaturi non modo Ifracliticas tribus , verum etiam omnesgenttsnbsp;quas ipforum dodrina diuulgara eft. Deinde teftimonio fuo iudicabunt, itno cunbsp;damnabuntludorumgentem,cuiomnem exeufationis prtextum eripifft,nbsp;hicfcrexignoranriapeti,idq;inprimisinrcligionisamp;cern falutis caufa. ptnbsp;nouifsimo die multos neglea piecatis officia per ignorantiam excuGturos elfepp^ynbsp;minus teftatur, quando ipfi ita relponlturos ait : Domine, quando te vidimus efui'*]^nbsp;tem autfitienrem, autholpitem aut nudum, aut inualidm'n,aut in euftodia, amp;D0'*!nbsp;niftrauimus tibi? Atconuincenturilli omnesconfpehn Apoftolorum,quandoproP'^,nbsp;confeientia horum dorinam ipfis in mentem reuocabit cum omnibusijs, qit^''*pnbsp;eos dixerunt amp; feccrunr. Ad huius confirmacionem facit,qud Chriftus alibinbsp;angeliuminteftimonium prdicariijs, qui non credunt: quod item Apoftolo^nbsp;puluerera ex veftibus amp; pedibus excutere, amp; hune teftimonijtloco fore ait,quodnbsp;Dei illis appropinquauerit. Prterea exemplo fro iudicabunt Apoftoli ludos, nbsp;enim potent quisillorum deEvangelij ob{curitafeaiirdifficultateCnqueri,qu2'^jjnbsp;totius mundi conlpedu aderunt apoftoli,qui cmirudcsamp;illiterati fuerint,illud t^nbsp;intellexerunt,amp;ex eo renati ac fihj Dei fadi funt. Erit ergo hc magna Apnbsp;rumdignitas, quod qui cum viuerent, omnibus ludibrio amp; contempeui futtuntnbsp;dodrina amp;exemplo omnesiudicabunt, qui ipfs contempferunt. In prfmn^ nbsp;duodecim tribusifralisnominantur, quia exhis eledi fuerunt Apoftoli,nbsp;mm mifsi, amp; quidem duodecim numero ,-vt vel inde conaret,Chriftumnbsp;fum ilium Seruatorem, qui filios Dei difperfos congregate debebar.nbsp;Apoftolis dicitur, idem de omnibus Euangelij minifti is dici poteft, qui offic*'nbsp;liter funguntur.nbsp;nbsp;nbsp;Nam amp; hi fua diligentia datnnabuntomas irtCtduios^P**Lp

nefeios, ipfi ver(vt Daniel pi-dicit) fplendebunt vt Iplcndor firmaineoti, amp; vt l fempiternis temporibus.


Ift Jif nuUu txcuji-tto erit mere-tiulif.


Mdtlh, . Luc, IInbsp;JlC^.lO,


Hc vt Apoftoloriim dotlrinam commendant, amp; ipfos a contemptu vin * - itaingenereomneshominesadmnent, nullam excufationem in nouifsimonbsp;mpijs amp; contumacibiis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt enim verbum Dei omnibus predicatur, ita X .

mnesiudicabuntur; lii fimul habent tune omnis loci amp;ordinis homines exc quipfiscondemnandisfufficicnt. ludos iudicabunt non modo Apoiroi )nbsp;ex ipfis oriundi fuerunt, verum ctiam p--- -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/Omiotau

Evangelio credidcruut, peccatis conuerfi funt. mus amp; Paulus : Verbi prcones infids Si improbos, nonnbsp;X Afftftolidamnabunt, vcrm etiam ex plcbmulti,qui ' quot;

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4-x*nbsp;nbsp;nbsp; 1nbsp;nbsp;nbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; r\

US quam jUi viuunc.

uidj Ezechias, lofias, pauperes inurmurants

. fier.


:einpiu loncm in iioifsimonbsp;bus prdicatur, ita ex fOnbsp;' lis hininvS exe'^Pnbsp;mod Apooli )nbsp;Regina Sab Niniuits amp; quorqu^t nbsp;erfi funt. Phan/os iudicabuntnbsp;DOS, non modo

. - ----r-'-~-------, -,-i zelo Dei vruntur,

igt;junes A brahamus, lobus amp; fimiles : Reges amp; principes

amp; impu denres, Lazar us ; amp; ita de


-ocr page 155-

PO'ffTOL HOiLA . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjp

^ntrgoomnes magnifacere Evangelij dolrinaiii, amp; diligenter oLferuare esetti-qui olim crediderunt, neq;fibijpfis delitias faciantin fa conrumacia. Vna CHRIStferuabit,qui vtiudex fuerus veniet impijs fui verbinbsp;^teniptoribus : ira fuoruin fidus aduocarus amp; teftis erit, arque cofdcra ad fe recipictnbsp;^gnifuicocieftisconfortium. Ipfi debctur bcnediio,bonor,gloria Si poteftas in

HO MI LI A II,

?

Et quisquis reliqueric domos, aut fratres, aut forores, aut pa^ aut matrem, aut vxorcm, aut liberos, aut agros, caula'nomi-pjmei centuplicia accipiet, amp;; vitam ternam breditatis iure poGnbsp;Multiautemprimi,cruntvlcimi: amp;vltimiprimi.

ivrs PAVLVS IH PRIORI AD 'IOTHEPM graiiiterSi ver pronuntiat; Pietas ad omnia vtilis eft, vt qunbsp;proiniioncm habeat vit prfentis ac futur.nbsp;nbsp;nbsp;Narti licct Deus e-

lelis fuis,qui ipfi ex fide vera feruiunt prcipu cleftium bonorum Si vitternprmia,prparauerit, fimul tarnen infirmitatis nonbsp;. ftrrationemhabet. Si quia huiuslculi vita affliionum plena e(t,nbsp;*1nbsp;nbsp;nbsp;, qui in Chrifto volu nt pic viuere perlecutionem perpeti oportet, quoad illam

folatiaprbet, quibus ad fercndam crucem confirmemur. Fithocetiamin nW.. {^nti traationc. nterrogauitPetrus omnium difcipulorum nomine, quid pr- .

'Hperare dcbeantipfi , quireliis omnibus facultatibus fuis ipfum fecuti fint ? Re-ad hanc quftionem Dominus, Si quia illiorbistotiusdoloresSiidealijs J ^cctiores elfe debebant, interim verb terreni rcgni fpe falfa fe ipfos laiabant, primanbsp;j. Ponuonisparteillos terrenis ad cleftia remittit, Si regnifuibeati confortium pol-quod item in nouifsimo die coram totius mundi confpetu gioriofifuturi fint,nbsp;pndo ipfs afflores haben velit vt ludosconrumacesfuo exemplo Si teftimonio iunbsp;condemnent.

Sequitur altera rcfponfionis pars, qu latins extenditur; Quia enrn nonfoli x- . jpoli fuis rebus reiis Cbrifium fecuti funt, fed hoc ipfum ab omnibus exigitur, quinbsp;''ionien dederunt,ac in ipfoferuari volunt, vniurfali promifiione hos omnes cun- ,nbsp;^^jdicens; Qmfquisrcliqueritdomos,autfi-atres,autforors,aut ptrem,3ut ma-'''laut vxorem,autliberos,aut agroscaui nominismei contuplicia accipiet (ni-I in hoc feculo, vt Marcus Si Lucas annorauerunt) Si in futuro vitam teternamnbsp;^'^fcditarisiurepofsidebit. Senfushuiuspromifsioniseft,eosquifiia propter Chrium *nbsp; 'rint,ade nullam ialuram fafturos efle,vr potius quoad huiusfcculi viram,felicios ' *nbsp;^Uturi fint ijs, qui fua ferurunc : Si olim rcgni cleftis harreditatem accefluros. Atnbsp;J nienon pauca occurrunt, ad qu carnis ratio offendercpoteft, ne'celfe eft finguUnbsp;t'^odiligntiusexpendere : Et prim quidem ,ad quospromifsioifta pertineat.- D-j./'i quid facere conueniaceos , qui eafrui volunt. Teni, quretributio hobisnbsp;Pffanda fit, amp; qua condifione hanc Dominus polliccatur.

. Qtad primum, in prfenti de illis loquitur, qui caula fui nominis relinqnuut 'no5, agros, fratres, forores Sic. Apud Marcum autera ait Propter me Si Euan-In Luca veto : Caufa regni Dei. At in idem hc omnia recidunr, e qudpefnbsp;j,^ngcliumChriftus prdicatur,qui regnum Dci in nobis inftaurat,Sihuiushredsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

'^itonines,qui conftanti fidipfum amplexantur. Iraq; ad eos pertinet hatepromifiio , % vt regnum Dei alfequi Si ferari pofsint, Chrifto ira adhrent, vt hune omnili^s jnbsp;5'inhocfeculohabent,prferant,adevtipf vocante, abfq;mni mora aut tergi-Jffatione ipfum,quo vocat,fcqutur, Sc fi opus ft, vitam quoq; amittrerrialint,qudninbsp;ulo diuelli.

Talis^*

*' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

-ocr page 156-

140

ean, g.

Cen, 1.2Z,

4. P,

DIEI C 0 5 V E R S I O N I S PAVLI

Talisolim fuit AbrahamSjqut gtftiuit videie diem Domini, amp; per fidem w cognito Sc apprehenfoita exultau!t,vtillo voeantec domo paterna difce'cric, amp;fpon-tancus exul fit fahus ; iufus item Filium Ifaacum immolare,obfcquentem fefe pi-buc-rit. Idem fccerunt Apoftoli, quifuas nauiclas, retia, domus, telonia, raoxrelique*nbsp;runt,vt primum ab illo vocati funt. Et hos imitatus poftea Paulus, audita Chrifti vKnbsp;clitus tonantc, dicebat: Domine, quid me vis facerc Nihil ergo hcad eos faciunt,nbsp;qui facilitates fuas non tam relinquunt, qum dilapidant, amp; turpiter confumunt, adc-oq; egeftatem non neceflariam petulanter fibi accerfunt. Gloriantur hi ilia fpe, amp;nbsp;fc Deopropter hancinagisacceptos elfe fibi perfuadent. At talibus adeo nihilcuninbsp;Chrifto negotij eft, vt fidclibus dtriores cfle dicat ApoftcljSc ne in Ecclefia eis 1'nbsp;eus detur, monet ,nifiad frugem redeantj

a, Thejp, i.

Non etiam ad eos pertinent ifta, qui fuperftitonis caufa facultatcs fiias relin* quunt,Sfeofebeatioresputant. Qma enimin paupertateifta voluntaria(vcipfilO'nbsp;quuntur ) falutis meritum collocanr, Chriltum fibijpfis inutilem reddunt. Probe ergnbsp;obferuaridebet caufa hc,qusm Dominus allegat, dicens: Quisquisrcliqueritfuas'nbsp;cultatey, caula nominis mei,aut propter me amp; Evangelium, vel caufa regui Dei,nbsp;non autem ,Quisquis lua dilapidauerit, aut reliquerit propter fuperftitioncmnbsp;hypocrifin, aut lub voluntari paiipertatis prtextu opes amplilsimas, amp;dignitat$h'nbsp;ius fcculijVenetur : quod plerosq; iftorum facere confit.

rtlintfi tlcbertt frofnbsp;fterchn^ui',

Deinde, quid relinqui 8c quando id fieri debeat, videamus. Nee enim ab lt;]gt; '* caufa tam diligenti enumeratione vritur Dominus, qua domus, fratres, frorcs, painbsp;,tcs, coniugem, liberos, agros-recenfet. Sunt hc omnibus, qui fenfum commun^nbsp;non prorfusexuerunt,charifiima.* im ncceffiiriafunt, eoquod vitahcfine ilfis Jnbsp;commodeneq;honeftcfuftcntari potefi.* ideoq; fineignominia vix pofunt relionbsp;Qudfideparentibus,iiberis, coniugibus, fratribuSjfororibus.dicendunifirjnbsp;Dei lex amp; natura ipfa nobis ita deuincit, vt merit impietafis fummdaranentuMnbsp;cunq; ab eis temer difeedunt, aut fuam illis opm absq; caufa necefl'aria heg^nt.nbsp;ad ergo domus, prdia, amp; facultates honeft part, vn cum Chrifio amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, je

n,

MarCt y.

1. C er.

neri poflunt, non temer relinqui debent. At li aut ifta reinquerc, aut Chril fidem in hune abnegare oportet, tune pro noxijshabcndafunt, Si illorutnialt;^^^'j[^^,^nbsp;lucroreputari debet, Eademefiperfonarum , quhc nominantur, ^ui#nbsp;parentibus, coniugibus, liberis, fratribus amp; cognatis, patri deniq; cotnniuninbsp;bus, dbita officia prfiare pofTumuSjfalua pietatc Sc religionc, oua Chriftonbsp;ftridi, impij amp; fidei abnegatores atq; infidelibus ( vt paulo ante dilum cft )nbsp;res erimus, fi illos deferamus. Qbd f ver ifti Chrifto nos auocent, [jjcnbsp;modorelinquere, fed odiffe, debemus. Luc./,^. Non ergo commune manoat^^^^j^nbsp;prfcribitur, fed quid fieri debeat, indicatur, fi necefsitas vrgeat. DocothKnbsp;nus re ipfa, quando inultis hoc permifit, vt cum fuis manerent, 8c remnbsp;Tarent , quos tarnen amicorum loco habuit: qualcs fuerunt Zachams , (inbsp;Bethanienfis cum fbroribus , 8c alij fimiles quibus adde dinoniacumnbsp;quo totam legionem dmoniorum eiecerat, quem cm precaretur,vt cum Pnbsp;pofTet y noluit in comitatum fuum rccipere, fed domum rcmifit, vtfuisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V. jciitc'

neficium, quod abipfoacceperat. nbsp;nbsp;Qiipadconiuges 8cliberos,notacftPau 1

tia, qui ne fidelis ab infideli fub religionis prtextu difeedat, grauiter infidelisconiugis modeftia amp;humanitas, vt fidelem amicferat, neq;

cogat. De hoc c diligentis admonemus propter eos, qui ab Anabaptn reliisconiugibusSeliberisdifccduntjetiamfiintcreoshabitent qui pu 1nbsp;nbsp;-

z.Ttm,

gelij prdicationi locum dant, amp; inter quos fidem profiteri, Hi fub pietatis prtextu impijfsiini funt, Si reuera Satan fpiritunbsp;facit, quales nouifsimis teniporibus multos fore, ApoftoJuspcdixit.nbsp;aliqurtdo mulierem, qu cm per multos annos honefic cum manto vixi

-ocr page 157-

APOSTOLI H O MI LIA II.

pftnilibererum matereflet quorum minimus adbuclaebt, ab Anabaptiftis perfuafa 'quot;tritura, verCurift anum, cum omniproie tua reliquit, amp; cum intra biduum* vi-f'tiis inuenta ac domum reduta eilet, ira amp;c omnem matris affttim tam breuinbsp;^niprisfpacioexuerat vtliberos neafpiccre quidem dignaretur, paruulum ilium ,nbsp;d|ipfa brachia tendentem,amp; vbera materna cum vagitu requirentem , abs fe repclle-

J amp; hc quidem ficcis oculis, cm alij. qui prfentesadcrant, lacrymisnon poF ^ntabftinere* Interim ilia non aliud in ore babebat, qum hune Chrifti locum, amp;nbsp;^'^odidetn alibi dicit. Si quis venir ad mc,nec odit patrem luum ac matrem,8c vxorem acnbsp;hgt;cros,amp; fl atres He forores, ampliusitem ammmi fuam;Jnon poteft mensefle dilcipu-bs,8c. Quis veto Dei Spiritum elle credat, qui omnem charitatis feniurn in hemi - nbsp;^'busrcftinguit? Qu^isChrifti fideles elle dicat eos, qui cha, itate, qii propria di-^^'pulorum eius noia eft, tara Funt alieni, vt nulla infantulon m, ex ij fis nctorum,nbsp;cominilerationetanganturf Exemplorum autem eiufmodi vfus hic efto Chriftianisnbsp;bominiEus, ne huius loci abufu fibiimponi finant, vt temer eos rtlinquant, quorumnbsp;ipfis Deus coramsndauir.

SfdadChrifti verba redeamus, qui deprmioquod illi dtberur, qui fjculta-'*'**quot;quot;''-homines bi charos propter ilium rtlinquit, loqucnsait, iliimin hoc

^^tupam retr.butionem accepturum inaltcro autem feculo vittern hafrediratcm frafter ckri/ Habemus c*'gohc(vtinitimonuimus)promifsioneinpr(tnrisamp;fu-gt;^*'^ .nbsp;nbsp;nbsp;,

'Utvit. Qiiod autcin de centupla remunerationcMatthus annotauit, Lucas c , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

, Multipliua recipiet in hoc feculo. Ponitur ergo hic numerus finitus '

Videtur autem Chrifto contradicereipfa experientia, quando quotidc.yideiuuS, 'spios omnibus facultatibus cxut-s, quod rtliquum vit fuperelij m fummjtnbsp;Utetranfigere: qucaufi eft, qud prophani hominesnos rident, vt olim Tulia-^ciebat, vt DE! filium mendacij agueret. Sedobfcruari debet, non vnurnnbsp;''iusretribufonis modum. In non nullis hc fit w , velLecundm lite^ Retriiatienitnbsp;^Vtdiuitijsamp;dignitatibus amplifsiraisdoncntur, qui Dci vocationem fecurinbsp;^^'1 bonorumfuorum iaturam feccrunt. Fatum hoc eft in Abrahatno,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

jj^*itium,quem pofteius ex natalifolodifcfTum in terra peregrin i opibusauxit De-f^Apfincipibus viris charurn Scfocium fecit. Simileni benediciionem iobus ac-omnium facultatum iaiuram patienter tuliflt, illas cumulatiores recipe-

r

. InEccIcfiaftcaautemhiftoria Valentinianuiphabemus,[qui lulbnQ propter rjj' confefsionem, amp; quod faccrdotem idololatram quo aqua luftrali afperihs fuc-percufsiflet, blthco militari fpoliatu ;, poft illius obitum ad Imperatoi iainnbsp;'ftcm euetus eft. Sed amp; vulgo videmus fieri, vt qui propter fidem Chj-ifti exnbsp;{(j ^^funt, inexilioinnumerosfratresinueniunt , qui ipfis omnia Chriftian dile-officia prllant , adeoque omnia cum ipfis communia habent. QjKidnbsp;v](^^^olimApoftolisaccidit,quibus in Chriftiferuitio nihil vnquam defuit, ficuti innbsp;Qj ^coenaconfefsifunt. In alijs verrata eft promiftioChrifti quoad animi afte-^*^*^*nbsp;Pi Etenim ver d ues eft,qui prftntibus,qu Deus Iargitur,contentus, nihilnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

i(j cupit, amp; ideo Paulus maximum quftura dicebatpictatem (itx v^^vstct(^ 'nTi'quot;gt;Kst ^Hirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contento. Atqui hune reuera foli credentes habent, t-- -'

OH) omnibus huius feculi 1 oais prferunt. Hi enim de nulla re foliciti ante e(jj_''^qi!rantregnum Deijamp;noruntcum Apoftolojin quibusfunt,i;s ipfisconteoti Phl.^, inbsp;^ciim Dauide dicunt.- lehoua eft fors portionis me amp; calicis mci ; Tu Dominenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fortemeam : Funes ceciderunt mihi in locis amoenis: vtiq; brcditas pmlcra eft

b^eniq; hc caufa eft,quod ttillu boni,quod pijs inter Luius v moleftias accidir,

eos

-ocr page 158-

42

DIEI fONVER. PAVLI

eos maiori gaudo recreatjqum impios diuit vndiq; afflufefitcs, inter quas illi Tantjli inftar perpetu fitiunt amp;euiriunt,curisdeniq; mordacibustorqucntur. Etbucreftf'*nbsp;pofruntiftaSalomonis:Indotnoiuftithefaurus multus,atJ*n prouentibus impijnbsp;batto. Item,Melius eft bucclla ficca cura tranquillitatc, quara domus plena vidin'inbsp;contentionis. Prou. )lt;/. amp; ,7.

Rttribntio.ft eitm ferJecH-tiane,

J* an, m if'tn.t.j, t.

ritit Merti/t, lia, tr.

2.^, 4*

Porro diligenter obleruari debet conditio,quam Marcus annotauitquodm'; rura retributionem banc Dominus promifcrit cum perfcutionjbus, qu fidei perpcj***nbsp;lunt comits, Nec enim quura eft,vtdifcipulorum amp;feruorum fors meliorfic,qua'^nbsp;Cbrifti Dmini amp; prceptoris fuit in terris, Neq; mutabit mundus ingeniura fuuwnbsp;quod eft odifTc lucem amp; huius filios perfequi. Id vcr fieri finit Deus,quia fie nobispf'nbsp;deft,ne cum mundo polluamur,fed vt afflidiones,quibus quotidic nouis infeftaniur,i 'nbsp;Iras faftidiura nobis pariant. Debemus de eo femper cogitare,vr animum terreinnbsp;uoceraus adclcftium meditationem. Ideo Dominus veramretributioncnquot;.nbsp;monftrat,quandovitamtcrnampollicetur,cuius,hrcditatcm adituri fimus.nbsp;hc per fidem in terris,dum adhuc in mortali corpore agimus,perficietur autem innbsp;lis : Vult enim nos fecum elfe Chriftus,amp; illic abftcrfis omnibus curis amp; lachrynuV'^fnbsp;mur bonis illis,quae oculus non vidit,neq; auris audiuit,neq; in cor hominis afcenui^nbsp;Qm de his feri cogitant,ijs leuicula eft omnium fortunarum huius feculi iadura:nbsp;hi cupiunt vitam quoq; hanc mortalem cum immortali commutare,amp;c. .

ttntrttttnfi-ttttrlint /huritatem.

Cterm nouerat Dei Filius confidentiam difcipulorunijPetri inprimis, qni mniura nomine quftionemillam mouerat. Ergo vteos intra modeftiliinites^^^nbsp;metu contincret,ne vcl alios pr fe contemnerent, vel fecuritati fe dedcrent,quinn^.^nbsp;in llutis negocio nocct,Epiphonemate graui amp; acuto iftam tradationem concludit,nbsp;cens. Multi autem primi,eruntvltimi : amp;vltimiprimi. Quo diho eos, qui bentnbsp;perunt ad ftrenuc agendum hortatur,nein medio curfu deficianr.Quafi diceret :nbsp;uero bene coepiftis,amp;aliquo vfquc progrefsieftis,vt multos alios antcuerteretis*nbsp;nondum metamattigiftis,mult minus brauium confecuti eftis. Iraq; quodinnbsp;currencibus accidit,(cmper in animum reuocate. Soient illic fit-pe qui initio alijs oninbsp;bus prcurruntjvel ex lapfu iraprouifo, vellpiritus interclufione,aut virium defatignbsp;one,impcdiri,vt poftrcmis vincantur,amp; ipfi poftremi fiant. Ita hc fieri folct.nbsp;plafunt publica amp;priuata,quibus hoc didum confirmatur ; Inter primos ciiciirrttnbsp;das,fed idem non vitimus modo difcipulorura,fed proditor quoq; fabus eft:nbsp;ftremus illis ceu abortiuus accefiit Paulus,qui amp; ludam anteuertir,amp;plus alijsnbsp;laborauit. Publicverprimiin totogenerehominumludifuerunt,quibusfeienbsp;fts manifcftauit: fed fua confidentia amp; lcuritate decepti exciderunt,amp; gentibus 1nbsp;rati funt. Qm'vero ex gentibus primi ad fidem Chriftianam accciferuntjAfiati 0nbsp;rum,Africani,amp;ex Europis Grci ; ij nuncomnesfubduro Scimpio Mahuniftisnbsp;uitiolaborant,libertateautem inChriftofruuntur,quibus hic poftremis eft prditnbsp;Et fi ciuitatcs fpees,quanta olim fuit Rom dignitas,quando fides eius pernbsp;bem prdicabatur ? amp; quam ilia nu ne infamis amp; mifera eft,dum Chrifti loconbsp;huius vicarius illicrgnt ?Q^d fi eos confiderarelibeat, quibus primis noftronbsp;Euangeliumprdicatum eft, amp; qui fidei feruoreamp; zelo omnibus alijs palmafflP^jj,nbsp;pueruntjHon absq; caufa multi metuunt, n hoc Domini didum illis quoq; conutnbsp;Difcant igitur illud fibijpfis applicarc, quotquot in hoc ftadio Euangelico curruflt .jjjjnbsp;quantum Ipacij confeccrint, fedqum procul adhuc a metaabfnt,relpicianr,n^^jjnbsp;vnquam excidat,quod Dominus dixit ; Nemo qui manu fua admota aratro, Quinbsp;ea,qux tergo fiinr,aptus eft regno Dei: fed qui perfeuerauerit in fine ,faluusnbsp;verci(vcD.BafiliusIcribit) progrclfumin bonisalt;ftionibusfeccrir,deindeadpr*nbsp;confuetudincm rcuerfus fuerit, non modo laborura prteritorum mercede P***^ .j.nbsp;ldctiam acerbiore condemnatione dignus iudicatur. Q^am diu ^0 in hacnbsp;uiraus, cumApoftolo cogitemus,nosmetam nondum apprchendifle,prgenduin^nbsp;nobis efl,vc certatnen illud bondccertem;gt;,curfiim confumemus, fidfcrucmusnbsp;conftantia vcr nos excitet perptua iuftitix eoron rccordatio,quam D^gt;mmusnbsp;lefus GhriftuSjiuftus iudex,in magno illo die redder omnibus,qui illuftrcilluadufO

il

ipfius expetierint. Ipfi debetur bcncdiio,honor,gloria amp; poteftasin

-ocr page 159-

P R E, C A TI O

DEI QVO CELEBRA. rVR RECORDATIO PAVLInbsp;COMPEL LAjT 1 EX COELO, ET

CONVERSI AD CHRISTVM,

Alor.p^cap*

TBl VERA FIDE ET TOTO PECTORE GRATD as agimw Domine lefuChrifleF'di Deiviui, lt;juo(^ ferfetuamtib^Ecde-^\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humanofer vocem minier^ colligis,nbsp;nbsp;nbsp;quodpracifn vas

^^^dnis Piulum Afoolorum tuum mii , cfaem voluii doirinam de beneficUjstufrofagare inter gentesinter fopulos q^uorum tune erstnbsp;vitatnqtftnstiifnafubtitrpitniailUmultorttm diabolorum cloaca, Het



Care,eif^^ voce confer nat a in fer if tes fuis Ecclefiam offrejfam tenebris error umfub^ ^'^de quidem,amp; hac inprimis poflrema atate mundi de vero intelleu Euangelij voluiinbsp;fradire : Te inuocamtts cum fiogmitu : Serua nobis tuam lucem accenfam ex minierionbsp;buiui beroici tut Doctor is, fac vt multi extrudantur of erar if in tuam mefm, (juifnt fide nbsp;eufiodes do^irina Paulina,qui conuerfi ad te,ver qusrantyO[U tu if fis tubes ficere^nbsp;quittbiferuiant in frofagatione tua veritatis, refe ficenl verbumvitalurent dicritnbsp;^ca Lefis fi Euangelifitrtbuant tibi tuum honorem,monfirent fauidis mentibus inter ter-^^res confeientia confolationem tuam, fint if fi typi fidelium in fermone (ir citnuerfitione,fi-omnta omnibus, vt multi ttbi lucrifiant,(figlortentur in affliUionibus, nonformidentnbsp;'gt;ii,ingratitudinemmundi,amp;confiantiamv(^admortem in confeftone veritatis fret-fitnt. luuaetiam audttores Paultnaconcionis.,vt vert affteiantur imitatores Pauli, mill-*lt;intes bonam militiam, retinentesfidem (fi bonam confiientiam, vt exuentes veterem hominem, induant te Dominum lefum Chrifium, renouati tuo Sfiritu ad ver am lucem (finbsp;vt ver tut dederio tangantur, ver eufiant dijfolui fi ee tecum, vt translate eiCnbsp;, bic ciligine in illud lumen, te coram afiteiant, fi arcanarum rerum caufas difcant,quas innbsp;bac vit a non intelligimus. Et quia hic vis dfci initia tuet piftentiei, (fi ex tefonte iubes nosnbsp;baurire riuulos, inituto minierio docendt ,fac vt multi et tam hoc in fartefidelitatem finbsp;txercitta tut Apofloli imitentur,fint diligentes in lelione,cognofiant in banc fimmam fa-iutaris tuet doErtna, fi corpus fium frenent fi cafiigent, vt tn ver a obedient ia tui ferf^nbsp;tirent, donee in illam fcholam adducantur, vbi bmnes ele^i in (lara luce te intuebuntur\nbsp;filmen.

Die, QVO CELEBRA-TVR memoria CHRISTI I N FAN T I S, Allati a matre, virgine maria, in templvm,

C geftati in vlnis pij Senis, Simonis, ciii I^eiia can tum expreit,EuangeIium Luc.^.cap^nbsp;oc FESTVM IVSTlldlANO I Ad P. INnbsp;Chrifli honorem initutum , fi feum dijc fisomvibo gt; td eil, excefticanbsp;nis Chrifli^nimirumperptum fenem, Simeonem in templo Hterofilqmiinbsp;nbsp;nbsp;

tanofaSlei, diel um efi, Nicephorus Itb. 17. cap. aS. Eccleftaica htortet. tradit. Pof eris ver temporibus,cumfitbinde Aduerfarq nori ex Punti.nbsp;fiefi tAariam fi alios Sanclos, diuino cultu fi adoratione colendos ee doi

bebaut, idipfim mutatum,nomen quo^ nouum accepit,vt Mariafeum ee inciferet,quod f'ii'SiChriifierat, Htnc, crefentibusfuperitionibustuerfa nomina huic fe0 inditanbsp;e'iai.Alijexverbis Euangcliadicentis-. Et cum impleti fuientdiespurgationiseorum zc.nbsp;boiiiernum dtempurificattonis Mariafeum nominarunt ,cm tarnen neoj^ Maria ne^ Chri*nbsp;ex ea natus,purificatione opus habuerunt,ficut homil, i. dicemus.

2VL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^lij


-ocr page 160-

BEI CH Rif TI A'l'lAT*

K^lij lychnis tereii t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ltsraliajpers,amp; in maxima

temf/l amp;%miters cinumgeatist tandemj^ ad mijarum vfum ehlatis,huicfto . aappellitionem^^iXtiiniiaiiVdii^ft^t^derunt. Etunodi(ychnoscereospot*nbsp;btts, in agone mcsrtiseonitutis infant ibtu baptizand, puerferisnito puer ffnbsp;pore'in templcsm redeantibtajn dextram mantsm tradiderunt^vt per eorumcontaiatHf^^nbsp;xifam exiguitemporis, Diaboliab ill abigerentur. Tandem tempore quadragefitn^^^^l^f^nbsp;do idolatrica iUa, amp; tn Filsum Des blahema, cantslena : Salue Regina drc. anbsp;tantatssr, illorum etiam vfus eiiad huntfinem, vt hoc opere prtantes factliiss exaunbsp;nem impetrarepoint. Ias Pap'sarumtneptias,tmpietatis (fidoblatriapleniirnos,nbsp;peilore detefiamur, nee cum Pontsc^s circa inept um ilium cult um Mctria virgitttf,nbsp;nequaeyumfscuti nullum altum exanlis,aut treaturis,cultu aliqao diuino, aut adofdtnbsp;( cm feiamtts diuinitw mandatum ee : Dominum Deum tuum adorabis-. ILLlnbsp;LIferutes'ycolimtu,occupamur,queminprimitiua Ecclea omnino nonfutenbsp;feculis demumpoea inttutum, eis'fubinde nouisperitionibus au^um eefactl'^^nbsp;hioria Ecclea oendere poumtss. Td^c propterea noui dogmat is author es, amp; tnnbsp;Virginem, Mariam , amp; reliques fanSos, contumeliofi aut intur famtts .,{^1 adnbsp;vfque iis calumnqs nos Aduerfarq noripragrauant ') quod cultum honorent gt;nbsp;Ll DEQ debitum, neq^ips neq^vllialicutcreatura,tribuamus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Suteit noltt^ .

verboDeifcire,'vltradecorum {vtcum Epiphanie contra Antidicomariantte^ tttthf liceat ) non conuenire clerefanlos,fed honor are nos debere ipforum Deminum. Stnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

tem in iUis Deigratiam agnofeimus, amp; gratis animispradtcamtss Iporumq^ ve'^ cenfeionefidei, amp; exercitiys pietatis ae vtrtutum,qua in illss,vt Lux pur a, accenja anbsp;itsiciaperSpiritumfanum,coramhomintbtss in hoc mando luxerunt,fdeltterjPpnbsp;mtss,do^rinct^ ipfirum, quam de Chrio lefu, vnico amp; vero Mediatore Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J,

credtmus, turniamtes nos ee ver os cuit or es amp; venerator es Dsuorum. Hac de ^ er no pramittendafuerunt, Nunc ad explcationem grauiimarum amp; ittlcitmattP^ .nbsp;rinarum accedtmtss, quaduabtts honiil ^propter rndltiphcium bcerum, quos (onttt^^nbsp;vbertatem, nobis expcandctfunt,

HO MILIA L

Etcm impleti fiiiflent dies purgationis corum fecundum gemMofis, Adduxerunteum(Iesvm) Hicrofolymam,vtfifierfnbsp;Eum Domino ( prout feriptum cft in Lege Domini ; Omnisnbsp;lus,qui aperit vterum,ranlus Domino vocabitur ) amp; vt datentnbsp;tionem, fcundm id, quod ditum eft in Lege Domini,parnbsp;rum, aut duos pullos columbarum.

VONIAM DEVS FILIVM SVVM

amp; vnigcnitum tcrno Cuo confilio prdeftinauit,vt luimani generis eflet,cundem nobis fimilem fieri, amp; noilram cnditionem in IcrecipcK^jt,nbsp;ccfTefuiGvtita noftram caufam fulcipicndi amp; nos vindicandi ins obtif^^ ^jjnbsp;ideo Legi obnoxium fieri oportcbat.vt nos,qui huius nialcdiclioninbsp;eramus,liberarct. Et ad hoc illi circumcifioncm imprimis fcruiui'^.(,xnbsp;Circumcifionis Domini didum elt. Quia tarnen hoc ad probandaffi



tis nofr certitudincm imprimis facicbat,non fohim circumcidi voluit , vermetiatH in fcrcccpit, quae in Lege pr3efcribuntur,nc quid obedisnti, quam noflrm omniumnbsp;prllarc debebat, dceflt. Itaq; in prfenti de duobus ait Lucas, quibus lfe ex Legis pf^ j,nbsp;pto^iibiccit, quorum vtrunq; multa continet cogniru amp; obferuatu nccelria,amp;ideol^nbsp;ilium propius inlpcxilTc non inutile fucrit. Et quia vtrunqj Lucas ita connelit, vt ad prin jj,nbsp;poftc demum rcdcat,cm fecundum abfoluit, nos perlpicuicatis ergo de ngulis lorlln

fttrgtnK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primum pertinent haec verba : Et cm impleti fiiiHcnt dies Purgationis

ftr/*,/*rlt;./ccundum Legern Mofis, adduxeruntcum Hicrofolymam, vt datent oblationem ***? dum id quod didum eft in Lege Domini , par turturum,aut duos pullos Colunibaf^^^j

-ocr page 161-

H o i I L I A I.

r4y

amp;tur ergo hc de Purificatione aut purg3tione,qua pucrpcr fcundsm Legem expiabantur, ad horainum confuetudinem de Ecclefi atqj crorum focictatem admitterentur.nbsp;J'tatLexifta in libro Lcuicici ad hunc modum ; Mulier fi iufeepto feinine conceperit, Sc pe- t-tuit, la.nbsp;mafculum, immunda erit feptem diebnsjccundum dies feparationis morbi 1'ui imniuii-odauo circumcidctur caro prputij eius,ma/culi fciiicct.fpfa autem triginta

I'S diebus fedebit in fanguine purificationis, nuiiam rem facram tanget,amp; ad ianfluarium ''cniet,donee completi fuer int dies purificationis liix.nbsp;nbsp;nbsp;Quod fi fminam pepsrcrit,im-

j .^daeritduabushebdomadibusfecundumfeparationcrafuam, dcfexagintafcx diebus fc-'tinfanguinepurificationisfuse.Poftquamautem impleti fuerint dies purificationisfuse, tiirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afferet agnum anniculum in holocauftum, amp; pullum columb aut tur-i

in/*^ oblationem pro peccato ad ofiium tabernaculi Ecclefi, ad Sacerdotem, Et offeree Veirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hc eft lex parientis mafculum

ininani. Q^d fi non inuenerit manus eius, vt pofsit offerte agnum, tunc accipiet duos tres, aut duos pullos columbarum, vnum in holocauftum,Scalterum in oblationem pronbsp;fi ^^^gt;5^P'3bitqj earn Sacerdos,amp; mundabitur. Iftis fi Luc narrationcm conferamus, Ma-

Miligenter prftitiff patebit, quod Lex Domini requirebat. Eftautem nobis diligenter huius fadi confiderationc, co quod illo Satan infidiofe nimis abulus eft ad in- ferttianesr nbsp;turpifsimos, amp; omnis generis fuperftitioncs, quibtis vera Chrifti amp; falutis fuerferarttm *nbsp;fill/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pffnr coniugij dignitatem hocargumento oppugnauit.vi f-r^anene

huius vfum per fc immundum amp; illicitum putarent, cmmulierema partu pro im-**''^*quot; f . ''cnferi,amp; proin de fingulari ptirgatione opus habere audirent. Quam fenteniiam ohmnbsp;Ho?quot;quot;^Manichsei,'Adamiani, Hierarchit, amp; qui vcteribus Apoftolici didi fuut. Et hodienbsp;ill ab illis diffentiunt Papift qui coniugij vfu interdicunt Ecclefi miniftris, quodnbsp;t'tceos viucrefentiant,qui illo vtuntur. At vehementerilloserrare ex eoapparet,quodnbsp;tf,[Pf^'quot;coniugijauthoremfacit Deum,amp;eadem torum coniugalemfndum amp; impollu-'iDnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^^*^**^**^*^ affedus plrunq; vitiofus, propter Dei inftiiuium non

oU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itur ratio fucrit, aliquem co pollui amp; inquinari,qnod per fe Santum amp; itn#

tcnfimpuripotiusamp;prophani, im dmoniorum miniftri (vt Paulus monet) Jla5'*^*'^'^M*iconiugijvfum, non minus neceffarium qum fandum , inter res propha- i, Z/w,..

errorem Satan inuexit, fed vt fimul Dei quoq; cul-iijjjf'^tumpcrct,fcftum diem indixit, quo fdi huius memoriam aliqui tonlruare volue-Hf-^^raautemfuperftitionibusineptifsimis omne, quodhcconfiderandtim venir , my-Nam nulla prorfus cius mentionefada, adtemplum omnes concur* V t'andelas cereas deferunt, quas, vbi facrificulus confecrauit,3ccendunt, amp; ex earumnbsp;itinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia faufta pollicentur.nbsp;nbsp;Im ijfdcm in pofterum quoq^ vim quadam diuinani

'flt;^unt,adfcdandum tempeftates 8c arcendum dmones,amp;: cuiufcunq; generis fpetra. HfQ tunc in templis return facies cernitur, vt Cercris potius facra quan. lelu Chrifti me-d n'* ^^iehrari merit putes. Et quaff non fatis effet ffmul omnes public inlanire,priuatimnbsp;(j *^Ptas fuperftitio peruafir. Has cnim dmonibus amp; impuris Spiritibus infeftari, dcnbsp;^115 ''^.^ttinonin diaboli poteftate effejdixerunt. Itaq; varias commenti fiintexpiationes.qui-domi vterentur, poftea vero in publicis etiam facris priltin libertati refti-^fiinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia rcligionis Chriftian puritatc alienilsima,amp; miferis mulierculis

liu^^nem illam dulciffimam abftulcruut, qua Paulus illas confirmt, quando cas inter fcruari ait, fi in fide amp; charirate in fauAlificatione item cumnbsp;tUfj pcffcucrcnr. Quia ergo fuperftitioncs ift amp; errores ex xax^^^SMt emerle*nbsp;t(f^^uando huius exempli ratio minus obferuata eft, neceffe omnino fiierit diligcntius infpi*nbsp;th ltiidfibiiftaLegedepur2andispuerperisDeusvoluerit,amp; cur Maria quoq; eidemlclc 'snbsp;'^Hiofilio.ChriftoIcfu.fubiccerit. .

'nik nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Legem amp; ritum illu m fub Mofaico cuitu obferuatum , primo miferabilis amp; o- omnet 4.

^Hi tlis corruptahominum conditio adumbratur, quod ninnrum omnes, qui ex A-, natura peccatores, atquenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4-

obnoxij fint, quibus expiationcamp; purgationeopus fit. Sufficit ergo foUtti Vj ''tticaCcfcmonia omnibus ijs conftitandis,qui originale peccatum vel omnino negant,-^*** *

Sicnimmulierem, quconceptovirifemine prolem peperit, peculiari pur ipfm ex conceptuilloatqjpartunouamir-^Hdinfantem ex ipfo marris vtero pollutum amp; kifedum prodirc,

.7'^ C vt homi. /. die incarnationis Chrifti etiam diximus ) fandum, Sc torus coniugum i'inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttnP*^tus eft, nemo illis poteft inquinari. Ergo immunditiei caufa eft,

tS'* eius femine foetus illcconcipiatur.qui natura peccator,amp; proprius prauitatis illius h* Adamo in omnem poftcritatem dcriuari confit.Vnde apparet originalepec-' tton folm aliens transgrefsionis imputationem effe, qua nos immerentes grauemur :nbsp;N ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedna-

(

-ocr page 162-

IlI CHRISTI AlLAt

^lttn fMrgatf-. oh puerfertu

Chnflunt remittebiUi

fed naturf vitiofitatem,qu nobis ipfis ex vtero matris infita eft,amp; cuius vis fit tantJ.Vtpf quoq; coniugij vfum, perfe fandum amp; conceffum, inficiat. At quid de coniugio dicOtquaiK^*^nbsp;ipfain Dei legetn, qua nihil lanitiiis, iiiHius amp; melius,cxcogitari potcll, nobis noxiain redd'^nbsp;Nam peccatum ( inqtiit Paulus, de original! illo loquens ) perprceptum occafione funiftnbsp;genuit in me omnem concupifeentiam, im decepitme, amp;perprceptum illud occidit,nbsp;aiim in vetitum nitimur natura, prccptisdiuinJegis ettpiditates prauirritantur,vtfdlt;'nbsp;tiorcs fiant, nosq; ad illicita fortius abripiant. Quod cum pauci in lemctipfis obferuent, noj*nbsp;verbis folum nos defiac nofir natur deprauationc admoncri, led can dem aliqua ccremo'*nbsp;vifibilioboculosponioporruit, vtconditionis noftr memores humiliemur in Dei conlpj'nbsp;dlu, omnes autem carnis noftr cogitationes amp; confilia fufpedta habeamus, Sc illi coerceiid^nbsp;fedulo incumbamus. Et hie primus purgationis iftius, qua puerpcrascxpiariolim oportebJt*nbsp;vlusfuit.

Ipxerfer ^ei-menebnntur Jitt

Deinde vt in alijs fere facrifieijs fieri confueucratjitaWcquoq; vnacum morbo rem*' urn fimtil monftrabatur. Quia cnim puerpera agnum anniculum in holocauftnm,nbsp;coluinbin oblationempro peccato adducereiubetur, non obfeurceam Spiritus farnftmnbsp;Chriftumremittebar, quemagnisiilis, amp; omnibus fercfacrificijs Icgaiibtjs, olim figuratif*^nbsp;fuifleltis confit. Si vel loannis teftimonio abundc probarur, qui digito in Chriftum extctinbsp;dixit ; Ecce agnus ille Dci, qui tollit peccatum mundi. Mundi peccatum dicit, vt omnia co''nbsp;prehendat,qufubpeccaticcnfum veniunt,interquinnatam amp; hrcditariam naturaenbsp;firprauitatem primo quafi loco numerate oportet, cm ex ea rcliqu iniquitates omnbsp;protuberent. At hanc quoq; perChriftum emendari, nenobis porroimpuEctur,aut noc*nbsp;Zacharias difcrttcdocct,quandodc eius morte Si piorumad hune conucrione vaticin'.^nbsp;moxfubijcittln dieillo aperieturfons, fineIcaturigo perennis , domui Dauid Sihabitatonbsp;bus Hiefolym ad peccatum amp; ad menfiruam immunditiem. Vocat autem immnndinnbsp;menltruam, h-reditariam illam vitiofitatem, qu per illam proprijlsimc adumbratur,nbsp;nobis cognata amp; naturalis fit,amp; in nobis perdendis clfcdlus habcat vehementilsimos.Ad nbsp;ergofontem remittebanturpuerpur, vt confolationem accipcrcnt, qua dolorem exdh' 'nbsp;feparatione c'onceptum lenirent,amp; fe eum fua proie apad Deum in gratiam receptasefle^'nbsp;fpcrarc poflent. Et hue Dauid etiam refpexilTe videtur , qui cm fc in iniquitatccenccptugjnbsp;npcccato formatuni elle conqueftus clfet, mox ad Deum clamat: Expia me hylfopnbsp;mundus ero, laua mc,amp; niue ero candidior. Item : Libra me de fanguinibus Deusnbsp;lutis me. Prtcrca cm in ifta pufgatione Columb aut tortures adhiberi iubercntf^nbsp;niulofficijfuiadmonehantuf mulieres. Scinaus cnim iftas aues coniugio certo dclcfiafgt;*jjjnbsp;ius fidelilsimas efte euftodes, cum neq; corn alicno compare mifecantur, amp; fimul exclunbsp;atq; educandis pullis mutuam operam fibi inuicem prbcant. -Qu caufa cft.qudnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fjz

tesquoqs prophanas fidei coniugalis fymbolum amp; typos fcmperierint. Voluit ergo b crificio Spiritus fanftus innuerc, muliercs non omni erga viros fuos officio defundas,nbsp;vinculo coniugij llutascfle,fi fmci aut itcrum,im qum lpifsim fieri potcft,pcp^jnbsp;debere filas ad olficium redire,fidem coniugibus inuiolatam lcruare, liberoscducarc, nbsp;fu curam gercre, ncqj vllam fbtcrfuger^ molcftiamqu in iftis rebus efifobeunda.

Turpe enim fuerit homines abrutis animantibus fuperari in ijs officijx, dFn p/ gem natur afiringimur. Hc (inquam) funt,qo Deus veterem populum purgationcinbsp;erperarum dotere voluit. Ea at hodic minime opus cft,im cam rcduccrcnefas cfi)4^^clinbsp;Chriftilanguineemnis veteris Teftamcnfi fanguis fifiidebuit,quod in illius morte nbsp;nbsp;nbsp;[,,

fatri Icifiio aperte declaraoicMult minus erg audiaHrur,qui nouas cxpiationcs fingu^f^jjo lt;vt modo diximus.) et coniugij dignitas cuertitur,amp;fidc$ mtilicrum tune labefadaturdnbsp;confolatione-ct confirmationc imprimis opus eft. Interim in eoru oblcruationc dilig jrnbsp;Chriftian ferain,qu ri tu -illo veteri fueruntadumbrata. Agnolcant natur coninnbsp;prauationem.et proinde nulla propri fanditatis aut iuftici fiducia efferantur.Non nbsp;aut de gratia Dei,fed in Chrifto fpem falutis firniam certamq; habcant,amp;cius mcrirol^P^^iinbsp;tas,et ab omni immundicieexpiatas,tutum ad thronum grati aditi'i habere crcdaiif-bnbsp;fpe plen ad officium redeant.et in firuanda fide coniogali diligentes,in domusnbsp;one fdul,in libcrorum educatione parientcs,et quoad totius vit conluctudincm So*'nbsp;prob et fnd fint. His fludijs et Deo pro'babuntur et Ecclcfi eins membranbsp;nbsp;nbsp;, Lij

knie le^l^ fitiieterK.

bunt non pniteoda. Accedamus nunc ad Mari falum,qu cfeipfam Si C^remoni ifti fobijcerc voluit neq; qu minus id faceret Spiritu prohibetitt. Namnbsp;riam Ipccles,fitte Chriftum ex ea nafum.purificationc ncquaquam opus fuillvidcbis*nbsp;nbsp;nbsp;gpi'

difert de multere loquitur,qu ffcepto femine ex viri congrclfu concepit. Atqui i? rito fanlo concepifie die incarnatOnis Chrifti.Deo dantc,cx Lttca audiemus,nbsp;cam obumbrauit,vt illfa virginhate fua mater fierct. Similiter Chriftus homo qm

, crat,fed non in corrupta Adami imagine natus crat,ncq;in eolocorn habuit,qu^ Itis t nafcitur,natur vitiofiras,ideoqj fanlus ille Sandorum verifsime dicitur,in quonbsp;vnquani inuenti eft. Poterat ctiara facile obfiarc , ne quid huius virgo yol*

-ocr page 163-

IN.TEMPLVM H O MIL IA I.

47

^oluitautem iftud fieri, vt in hacquidem obedienticxeniplum nobis proponeret.cuins tan/ nipudnos ftudiumeflc debet, vt ne in Jicitis quideninofirtiin ius cutn aliorum fcandalonbsp;r niiiaciusamp;rigidius perfequamur: in iipfo autem argumcnttiiii noiium prbet, quo falu-^loftr fiducia magis confirmetur. Nam etfi ab omni peccati labe alienifsimus fit, nobis ta-fupnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilium pudet noftr corruptionis pcrfonam in totius mundi conlpelu

nil recens natum cum iniquis reputari, vt nos fuo merito purget amp; noftram inv ''ditieniexpiet,Ideo Lucas difrtclcripfit: Cmimpletifuiflentdiespurgationis eorum,nbsp;^^am etfiillaCeremoniaadfolam matrem pertincre videretur, nonnbsp;'^Ute tarnen de infantis quoq; immunditie tefiabatur, cuius indicium pritis in circumcifio-^^'*bat. Continet ergo hc Mari purificatio eximiam confolationcm, quandoChrifiumnbsp;Oos pertinere docer,amp; eius meritum nobis applicando.in eo fntem ilium nobis quafi digi-Wonltrat, quem Deus apcruit, vt nos ab omni pcccato Sc menltrua immun di ticabluat,fic-lt;acharias loquitur/. cap.

Huncergo opponamus ftan fuggeftionibus, quibus innatam iramonditiem obijcit, fui f C)eicxclufos elTe euincat. Quia enim illam in fe tranflulit Chriftus, Sc eandemnbsp;guinis merito expiauit, ilia nobis porr imputari nonpoteft. Interim in hoc vno nosnbsp;. ^Uieicfg decet,neq; eos audirc, qui nobis purificationes nouas extra Chriftam fingunr. Fa-jj illi hominum confeientias, amp; ipfis qnoqj corporibus nouos quotidie labores atq; mole-cl| .nfiferis , quando inutile, im noxium depernitiofumnbsp;fi ?tquid fineChrifto inltituitur, Sed pergamus in hifloria, qua narratur,quidin puri-I ^iieiftavirgo mater obtulerit. Nulla autem fit agnimentio, quemditiores offerte iube*

Columba: amp; turturu modo Lucas mcminit,quos debebant ex Lege,quo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tenuiores. Erat autem hoc prclarum bonitatis Dei argumentum, qui

f, tarn diligentem rationem habuit, ne propter egeftatem facris communibus exclu* pt$ etiam amp;falutis communione fc exclufos amp; reieflos putarent. Pertinent eodemnbsp;^rhnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grauiter monet, vt in feffis folcnnibus, quando publice cpulabantur, paupc-

^f ^P'Sorummeminerint, amp; fuas illis partes dcidant, vt etiam hi communis iffius efficiantur. Quid, quod Chriffus tenuira pauperum donaria ma*nbsp;prfert, vt in vidu exempio apud Marcum cap,/2, docemur ? So-ptif '-^genosomnes,amp;quoties propterrcnuitatemlcfe tentarifentiunt, cogitent fein Ba-llij? cna myftica, nihil minus, qum ditifsimos Crfbs, accipere, amp; regni cloruinnbsp;bii/^tos, 4^05 per Euangelium nobis Deus offert,ad ipfos etiam pertinere, fiquidem eos cumnbsp;{i^PP*hendant,Rurfus autem Chrifti paupertas nobis ob oculos ftatuitur. Qui enimnbsp;ji[,i]5l^fniinmi{erotugurionatus,amp; primas cunas in prfepi habuit, eius mater nunc innbsp;Djf *'o etiatn facro fuam egeftatem profitetur. Idem poftea non habuit,qu caput fuum recli-lgt;Ui? y** meminilTe oportet, iftird quoq; ad redemptionis noftr cauim pertinere. De-quot;ter alias peccati pnasinopiamquoq^fubire Dei filius.vt nobis ad opumcle-jUjl^PolTefsionem aditum faceret. Simul autem egeftatem ( vt die natalis Chrifti in fine ho-ti,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dilum eft ) fuo exempio confecrat, ne credentibus in iplum porro peccati p-

gopj ^lutarefidei amp;patientiexercirium fit, in quo veras diuitiasinueniant. Nondumer-lofjj tf*ftinrc(fteagnoucrunr,quosadhucinopi pudet, amp;hanc extremum omniumma-Eft hc maximorum fcelerum caufa : nam, vt illam eff'ugiant, ad dolos, HUoj mendacia, furta, rapinas,cdcs,periutia, amp; quuis alia flagstia, fefe conferunt, Scnbsp;Chrifto pauperta is onus fufeipere, eos non pudet diabolo militate,vt iniquonbsp;hy. quot;]ncabundcnr. Nemo tarnen hoc exempio mendicitatem docerfaut Monachorumnbsp;ptitet, qui dum voluntariam paupertatem profitenturreuera ditifsimlnbsp;fecuri ex alicno viuunt. Pauper quidem Chriftus fuit, fed mendicus oftiatim vi-^^titans non fuir, neq; impudenter quosuis obuios compellauit. Scicbat eriim iftudnbsp;Caijj L^'ge prohiberi, neqj id immerit : quando confit mendicitatem bonis moribus inimi-''11nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difciplinam, cum Ecclefiaftiacam turn politicam,turbari. Pauper-

it, aon ipfe fibi accerliuit voto temerario aut hypocritico, fed patris vocationi pani-tjsgi' j ^*go laciunt hypocrit illi, qum quod ex Chrifti exempio fibi ludos fingunt, amp; hu-infetransferunt,dum fibi vendicant, quodillius merito debetur. Chriftianorum quouis vitgenereDeo feruire,fortunamquoq;

P^t^^aterferre, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicerepofsit: Didici, inquibusfum,ijsipfisco(j-

uoui abundare, vbiqj amp;in omnibus initiatusfHm,amp; adfaturitatem quot;it'lrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adatiundantiamtumadinopiam. Iraq; fidiuitiaffluanr,ncappo-

beneficcnti ftudeant; fiinopiapre-^'patienterferant amp; hanc,amp; qu ci coniunfla funtvit incommoda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

^'rof I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alterum, quod Maria amp; lofcph in prfenti fecre. Adduxerunt lefum chfiutficun.

'quot;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domino, Et vt hoc quoq; ex Legis prfcripto ftum elfe dum legem [if

iiadditLucas;ProutfcriptumeftinlegeDomini,Omnis mafculus, qui aperit

N iij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum.

-ocr page 164-

DFE^I quot;tHRS'Tl ALtAt'i rum,Sanfls Donliio vocabitur. Obffuandum eft aurcininiftcomnienirationctctti*^nbsp;Legis diuin meniione^i fieri, tjua diligentia fuperflua quodammodo Spiritus fanlusLU''nbsp;cam vti voluir, vt ftis exprimeret, Mariani, etfi tune humanse tradttiones regnarent, onin**nbsp;tarnen fcoundum LegctnDei fectfle. Elt igiturhoc prclarum argumentum pietatis cfandsnbsp;obedienti, quam prftare debent qum diligeHtifsifli,qui cultum fuum Dco probarivolu'^'nbsp;Ncq; cnim nobis-licet vsl Dciim vel cultum eius ex noltro arbitrio fingere. Et notum eftUynbsp;dictum : Frultra me clunt docentes dorinasliominurn. Porro Lex, quam iii prselntiW'nbsp;angelifta adducit, apud Mofein habetur. Nam Exod. /^. cap.-ait Dominus : Confecran'*nbsp;omne primogenitum, apertionem fcilicet omnis vteri ( id eft, omne quod primuni nafttt^Pnbsp;ik nalcendo vterum aperit ) infilijs Ilracl, tm inhomkicquam in iumento. Etinlib.NB*'nbsp;prcepti huius caufam exprimitfdieens. Meum eft o-mneprimogcnituniliorum Ifracl/^,nbsp;inhominibusquaniiniunientis, aiDie quopcrculsi oninc primogenitum in terra Ag)*nbsp;confecraui cos mihi. Iure ergo fibi vcndicabat Deus illos, quos peculiar! beneficio vii^tquot;nbsp;-toragenteferuaucrat. Quia verolocoprimogcnitorumomnium.quiinduodccinitribuDnbsp;Ifraclisnafccbanturinterliomines,Leuitasonincs fibi fclegerat,altcri illififlebanturquid*quot;*,nbsp;Doniino.ledrcdimcbantur fimul certo numcratoprctio. quia-qj nimirum fieJisfanftoarij,Snbsp;- Sacerdotibuscedebant. Erat ergo huius quoqj ccremoni vfusnon contemnendus.nbsp;mcntemrcuocabatbeneficium,olim patribus iiiAcgyptoexhibituni.quodfimulvniucfd'nbsp;noifrac redemptionis myllcrium adumbrabat. Confit cnim omnes nos fub Angelo vaft'nbsp;pcriclitatos fuific, iniperituros fiiiflc, quoad corpus amp; animam,nifi Clirifius Pafehanbsp;vt Paulus ait ) pro nobis immolatus ellcf,amp; fui fanguinis pretio diabolum nobis proH'S^^nbsp;fet. Itaqi quoties primogenitos fiios Domino fiftebant, toticsamp;veteris bcncficij adniontb^nbsp;xur, amp; inlidcredemptionis futur contirmabancur. Adhc oficij fui ifios Deus admo*^* nbsp;'Vt nimirum pretiofifsima quarq^ fibi confecrarem, amp; quidem liberos imprimis^ Etfi *nbsp;omnes ad faccrdotiumadniitterentur, omnes tarnen in veri Dei cognitione inftitui debcWnbsp;vt huic fcruirc pofTcnt in ca vocationc, ad quam pofica defiinabantur. Debent hc reftnbsp;qucunq; de libcrorum edueationc amp; infiitutione tradit Dominus ,;qu3ha funt,qunbsp;Deut.. Pfal.7J., leguntur. Vt ergo Maria huic legi de fiftendis Dco primogenitispicdinbsp;obtemprt : Ita quarauis illius ccrcmonia externa cum reliquis in Chrifto abolita fit, n.'nbsp; tarnen praeceptum,quo hodicctiam afiringimur, vt ex nobis natos Dcoconfccrenius,nbsp;iJos dedit. Etenim frufira Dei amorcm amp; veri cultus fiudiuni profitentur,qui non curaiit^^nbsp;polTunt diligcntia,vt iliiuscognitio atq; cultus apud poficros quoq; conferuetur.

CliritM fri~ megemtmtnbsp;ifiquot;. g.

'i. P. 24

Fuerunt in hoeferuentes admodum,quotquot v,cr pictatis nominein fwiptnnst mcndantur.amp;hocipftim in Abrahamo Deuspotilsimumjprdieat. Num cclabo AbfSnbsp;mum ( inquit ) quae ego fadurus film ? Scio quod mandaturus fit filijs fuis,amp; domuifis^P.ij,,nbsp;fe, vtcurtodiant viam Domini,amp;c,Sed infelicem parentum nofiri fecoli incuriani.q^'^nbsp;eiini deplorarc facilius fit quamcmcndare, nihilqum Cyclopicum omnis religiomscoiit'^^nbsp;ptum breui oriturum fperarc pofl'umus,qucm iifielix omnium rcrum cucrfio tandem ic*!nbsp;tur. Porrofcithc.quoqjcercmoniaad commendandam Iclu Chrifii digmtatein.nbsp;cnim rurfiisindicatur, hunccfrevcrum ilium primogenitum inter multos fratres ( vtnbsp;loquitur ) cui foil regnum amp; Sacerdotium inter Dei filios dcbcatur. Iftum ergo onines adquot;nbsp;amp;obfcruarcdcbcntj-quotquot'innumero filiorumDci, amp; horum Ecelcfia,cenferinbsp;Excitctnoshic,quod itaprimogenitusMari virginisfaus eft, vt fimuldninitmi innbsp;dentium natales lmfiificrit, amp; nobis omnibus priniogeniturse dignirtteni nicruerit. j,.nbsp;cnim liic Patri lifiitur, amp; pofiea cidem tn ara crueis oftertur, vt in feipfo nos omnes fandrhnbsp;vt nimirumKeges amp;Sacerdotes fimus Dei altifsimi, qui-amp; nosipfos huic viuentern ho*nbsp;fifiimus,amp; niundo atq; principecius fupcriores fafti in illo triumphanius.Et licqi^^5j|jrnbsp;ius loci hifioria nobis confiderand.proponit,qu3c primo intuitu nihil prseter ludaicos^^nbsp;pridem abolitos ritus continere videbatur. Agnofcamusjgiturprofunditatcm-dtuiiinbsp;-ti amp; feienti, qu nobis in Chrifto lefu proponitur, Schuic vni fidanius, atq; feruian^^^nbsp;-conftanti, amp;charitatenonfocata. Eli debctur, bHcdi(fiio,honQf,gloriadcpotcftashinbsp;4iuni, Amen.

HOMJLIA II.

Et ecce quidam erac in Hierufalem, cui hotnen Simeon : que homo ifteiuftus amp;rdigiofs,expelans conolationemnbsp;c Spiritus lanuserac fupereum :fueratq;ipfidiuinicus nunriatu*^.nbsp;Spiritu fanxgt;,ipfum non vifurum morcem,priufquam vidifletCnnbsp;ftumillum Domini. Is venir dueeSpiricu in templum amp; cm in^^^nbsp;ducerentpuerulum lefum parentes, vt lecundum Legis

-ocr page 165-

I N T E A P L V M O N. t \ *

'^^rndeilio facerent,tuneipfeacccpiteumit vlnasfuas, amp; teneJi-Deo,cdixit : Nunc dimittis feruum tuum Domine, lecundum ''^rbumtuum,in pace* Quia videront oculi mei falutem tuam,quarnnbsp;P^rafti in coni^etu omnium populorura, lumen ad reuelationcmnbsp;gioriam plebisti lliaet

LVCAS

t LVCAS EVNGt.STA iMG A K N A T N M A'o Sc. natiuiratem filij Dci, cum omnibSjqu in iic ccideront.diligncer

fcripfiti Itanonminori ftudionarrat,vtidernillcmund mnifeftatus ft,

t


r*. T_.. _ _ _ _ n * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; A, I _ _ 'H _ j anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;il _ ft utn

amp; quod non defeerint, qui ilium recens tx Virgine ntum agnouchne pr Meia, amp; promid human! generis Kedemptorc, Fuertmt hie primi pa-ftores,quibus Angeli rem omnem denuntiaruH^ His proxirai fucccflcruncnbsp;ludam ad qurendtim Ghriftom venille Mttfaus 2.nbsp;Sequuntur nunc ex Hierofolymitanis ciuibs Senex Simedn, amp; Anna vidus quinbsp;in tcniplo,ciim fccundm legem Domino filterctur, ex,peculiar! Spiritus afflatu agno-'gt; 2c eidem tellimonium dederunt p'ubici. Vbi ante omnia obferoari debet, non defir-*n ludorum genre corruptifsima reliquias pirum,quos Deus cxpecnliarigratja illo tem-, vt Ecciefiie fu leminarium ellent. Extant de his non paucaProphctai.um vete-Vjticinij, quibus hiefuafides aftrukOr. Simul autem obferuabis, iliostcrc'fuiirehomjgt;nbsp;^fcuros, amp; nullius apud mundum authorkatis. Scruitiht ilti non partim cnfolaUoninbsp;lt;11 Xresadextremumdeuefriflevidc-*611 nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;medio luporm, quantumuis patrculos lruare po*

Pocentkcmcxcntpla^lla fidem amp;rc4igionemneqaquamexhominurii Iplendfc seltr-^^*ndeberc. Solctcniriihumiles,amp;qiinmundiiudicio pro llulrishabentur.diligere Desgt; 1) quot;^^ndifaftam amp;,lapicntiam cnfundat, Sl vt conltet regnum Chrifti non trenum elTe, Scnbsp;*ndcinillo coeleftia folm amp; atternabona qiiri debere, Cteremin praelemi Simeonisnbsp;j,. '^tiinarratur, qumultacontinet oblruatu dignifsima. Doctnim,qalescflecnuc- 'nbsp;^ iquifalutisinGhriftoexhibitje.participes fifi cupint ; quis item illc fit, quidtij^eX'illonbsp;''siptrarelicct.

^onimodam vcrapcrfonedciTcription nrrdncmftamEtingcliftarditr,prgt; lt;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diligcntircm rei ttis confideratinem exci-

Ecce( inquit) erat quidam Hierofolyme,cui nonlen Simeon , dfatqj homo fft itilius 8c ^S'ofus, expetans confolationem Ifraelis, Sc Spiritus fanftus erat fuper um. Hierofolymnbsp;f*! lubitauic ait,qH etfi ob veterem religionis Si. diuini cultus federn celeberrima elTet, illonbsp;J^eii tempore fentina qudam fcelcrum Sc fchola hrefium cenleri poterat. qudillic Meli a lacfis autem dminarentur Pharifi, qui hominum traditionihus d hy^ert-^ocquftum compofitis.dodrina finittl atq; cultum Del injprrdem corruperant. NihSnbsp;Snobllarepotcl^qu minus Ipiret Spiritusfandusvbicunqi vlt,amp; illic qoq, vim faninbsp;'ft, vbi inuictis repagulis conclufus elfe videtr.

Sed qualis nam Simeon ille fucrit,vidcamus. Primiuftim amp;rligiofum, id eft, Dei ti- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^reli^

^'ntetn, cultusqi diuini ftudiofum fifledicit. GomprchenditduobushilccEphhtis,qu-'.f'A ad vitam recl inftituendam necliri funt. Nam duabus dccalogi tbhs HaTcipon-i^b*^'^*8*quidcnl veriDcicognkincm,timorern,cultum, amp; obedientiticohtinr:nbsp;titiautem vocabulo dcnotntur, quctinqjproximo debemsofficia. Nonautem hocnbsp;'^crefieri putcnHis^quod ab his Simeonenl ilium Spiritus fnlus commertdat, non autentnbsp;ni facit cornm rnentione, qu mundushic admirare,amp; enimendationi imprimis dignanbsp;r'ttarefolct : qualia funt generis fplendor imaginarius.pU'blici hnores, trmmphi.opcs, Sclex-''ttaalia, in quibus hornincs,crnis iudicio Sc defidenjs dediti, omnem fciicittem coHoeanunbsp;'vero docct,qua: veralaus fit, amp; vndc nominis autgloriie Vr prpctitasfperari debeat.nbsp;f'Uolaamp; caducafunt,qucunq5 mundus hiefulpiciu Omniscarofen'um(clanatPrOpheta)nbsp;oninisgloriacarnisfiosagri; Et vtApoftolusait,tranfitmnds hic, C quitquid in flld^^***'nbsp;'derabile c(t Aetcraum autem manentiuftitia atq; religio, amp; proinde nOitien quoqj etr*

fuis parant cultoribus. Intcrcidunt quidem inter homines intrdm hominUminfto- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fUillatq; piotum nomina, fed cadem ( vt ChriftUs ait ) in colis afcripra funt, amp; oiftti in Chri- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

aducntu apcricnturlibri, vtcumeodem proihifta beatitudinis tern premia recipiann ^t oblruatu imprimis dignum eft, quod iullitiam cum religione coniungit Lucas ; eo cnimnbsp;'fotet nos Spiritus fanftus, virturcs iftas ficinter fc eonnexaseffe , vt nutra illarum abf* nbsp;$tie altera confiftere pofsit*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

N iiij QhJ

1

-ocr page 166-

fy'O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IE HK1ST1 ALLAT! -

Qui enm iufticiam clunt, Deuni nonpofliintnegligere cuitimorem amp; obcdicntiam communi fenfu doccmur. Similiter qui religionis.fcnfu fcrio tanguntur/ijdem innbsp;nines homines amorc digno complcluntur, neq; proprer fes htrius fcculi, quas breoinbsp;ras eflc norunr, iura publica amp; concordiam turbant , quibus Deus quam maxime delc^^'^ *nbsp;Arguit hoc eos, qui ciuiliquadam iuliicia fel venditant, religionem vcr prorfus neglig^f?jnbsp;imo eius curam nihil ad fepertinere pu tant. Merenturifij inrerhomincsiulticiclaudeni,,nbsp;firem iplam fpelemus, illos noniullici cuhoreselTe patcbit, fedJiocagcre , vt commo^'lnbsp;virranrquando conftac, neq-, paccm nobis confifterepoflccum quoquam, nifi iudicioron^ nbsp;- kgum publicafum vfus oblcruetur. Nee minus hypocritarOmfandimonia hc.daninatuf,4*nbsp;religionis quidem ftudium ardentifljmum fimulant, intrim ver fibi folis viuunt amp;huim*qnbsp;rum traditionum regulis aftrii, neparentibus quidem proprijs dbita officia prftant.nbsp;autem de illis dicemus, qui turpiffimis cupiditatibus abrepti in manifefta fcelera effrenes ii*'nbsp;unt, amp; vitam viuunt .Ghriftiana profeffione alieniffimam ? t taies ho die vulgnbsp;conlpiciunrur.

Rm,

Ctn, if,

(. Auw. tr, i8* .

ip. ^^'

Vfitm, f, I8t

ExptaMit Ctcrm ne quis in Simeone vulgarem folummodo Itifticiam amp; religionem fuifle pt*' tan/tUtitptm tarer, verum omnis pietatis fundamentum indicat Lucas, quando ilium con/olationeni ifra'nbsp;: jis cxpeauilTe ait : ,Ita ver dicitur Chriftus, vel potius in illo nobis exhibitum redemptionisnbsp;noftr beneficium, cuius conderatone pij omnes fefe inter grauiffimas tentationes confob'nbsp;bantur. Exillo autemapparet, Simeonemfidepraeditumfuill, quapromiffiones, amp;Prophc-tarum vaticiniade Chrilto, amplexus clt. Expeflandi-autem verbo fidei illius conftantia Sinbsp;{ottitudo exprimitur, quam non vulgarem fuiffic fatebimur, fi cogitemus, qu tune tiflnpornbsp;quifq; rerum inter ludos fia tus fuerit, eiufmodi nimirm,vt propter extremam Reip.'finiu'nbsp;amp; Ecclefi corruptionem vniuerfa falutisfpes extinaa effie videretur' Et Simeonis verba, lt;]nbsp;moxaudiemus, nonobfcurtcfianturxpedationemillam'fuamfatisdiuturnamnbsp;fuifle, c qud promifsionem fuam Deus diutius extraheret; nimirum vfqj ad pundum temporis illius prnniti,quo Chrfius in mundum venire debebar. Vani ergo amp; grauitertentt*nbsp;fuit proculdubio Simeonis fides, cm rcs quotidic in peius ferri, fe autem iam multa leiiednbsp;grauem ad virt fu finem appropinquate, videret. At hoc proprium illu d fidei cxercitiuni eltnbsp;quo ilia Deo maxime probacur. In hoc cert, Abrahami fidem eluxifle feribit Apoftoltis.qt'iinbsp;centraIpeminfpccrediderit, cmDeus quidempromilTafuadifferret, multaautem infcipfonbsp;fimul amp; vxore, Sara, ille inueniret quotidie, qua: fidem lbefdare poterant. Similis ft'it inbsp;DauidefidcLconftamia, quandopoftaccpram regni proraiffionem patrifinibus ciedus in;nbsp;iterinfeftiflimam Philiftinorum gcntemfdesamp;afyium qurere cogitur, neq; tarnen de Dnbsp;veritatc dubitauit, ficuti eius Pfaimi teftantur. Idem dereliquis patribus did potefl, quoadnbsp; Chriftum, in quo illos fpem omnem falutis coIIocauiflTe confit, quam tune quoqj inconctil-fam ferurunt, quando fibi per. mortem hihc migrandum efle videbant, priufquam ille exhi-bcfctur. Omnium enimillorum eadem fuitfententia,quam Dauid his verbis eompleditur:nbsp;Propoftomihi Dominum perpetu; dextris enim rnihi eft, ne nutem. Propterea gandebicnbsp;cor meum, amp; exuitabit lingua mea, quin amp; caro mea in turo quielcit Scc. Debent hoc ipltitnnbsp;finguli fibijpfis accommodate. Eadem enim expftationis Si. fpci conftantia ctiam hodie opti*nbsp;cfi,quando inter nouifsimorum temporum periculoTosmotus in pofiremum ilium Icfli Cliri-fli adtientum refpicimus, qui plenam redcrnptionem nobis aftret, amp; ide dies refiitutionis o'nbsp;mnium dicitur.

De Simeone autem nofirotcrtium quoqi dicit Lucas : Et Spiritus fandus erat fuper' 'um. Non loquitur de Spirittt adoptionis, quem credentes omnes communem habenr, fdnbsp;dono Spiritus peculiari,prophctia nimirum amp; ide additur expofitionis loco ; Fueratqi'P,nbsp;diuinjtus nunciatum Spiritulnlo, ipfumnonviftirum mortem, priufquam vidifltnbsp;fium ilium Domini, id elf, vncliim ilium, quem Deus seterno fuo decrcto Ecclefi funbsp;dotcmamp; regem dedit. Fuit hoc fingulareprmium, quo Simeonis fidem Deus remnbsp;dignatuserar, amp; quod vniuerfa liuius leculi bona longe fijperat. Confit enim videndiC^*'^*nbsp;defiderio omnes patres fupra modumaccenfos fuifle, Nametfideeius aduentu minime du;nbsp;bitarent, amp; eins meritum ad fepertinere firmiter crcdcrent, tarnen fidei huiusardoreabrept*nbsp;nihil perindein votis habebant,quam iam exhibitum videre cum, in quo ipfis fpes omnis cracnbsp;pofita. IdeChriftusdifcipulisdicebat: Vefiribeatifuntoculi.quiaccrnunt : Scauresveftra:nbsp;quijaudiunr. Amen enim dico vobis, qud multi Prophet amp; iufii defiderauerunrviderc,nbsp;qua videtis, amp; non viderunr: amp; audire qu auditis, amp; non audierunr. Quo loco non negstnbsp;quidem bcatosfuifle patres, fedquadhuius vit conditioncm , Apoftolos illis prftrt, quinbsp;corm videbant amp; coiitredabant falutis autliorcm, quem illi cminus fidei oculis folin intiic-bantur. Fuit autem illo tempore emaioramp; ardentior piorum lticia in Chrifii aduentu,nbsp;^ud cum rbus iam omnino defperatis falutem optatam afferre vidrent. 'Quarc non du-pjfn cfi, Simeonem iftud Spiritus fandi oraculum in fumma fuklicitatisrparte Iiabuific, S

-ocr page 167-

N TEMPtVM tO'MVfA f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jwj

^WmnemhaufifTeconfoIacionem,quainterhoribilcsiUiiisfeclimotuSjamp;totiusoncnts I ^utationes, feipfumfuftcntauit. VtveronoshodiGhriftum culiscorporeis videamus mi-?,quot;^ieop(is eft,quando ilhirn iampridem exhibitum nobis fluteni plciim acquifiuif fciinus.nbsp;^''dnospcrtinetquodThomChriftus dixit: QividiRi me Thomacredidilli; Beau,quinbsp;**nviderunt, amp;credidcrunu Intrim meminerimusadmbrati nobis hoc loco fidei amp; vernbsp;^'fitisprmium, quo omnes fruentur, quieonftantercredunt. Iteuelaturillis Chrirtusiindi*nbsp;^.Wgis atqimagis, qui in huiHsvitSEpalltrahboranres fuoSpirit rgit atq; confirmt. Etnbsp;'quot;intcrhuitis fcculi pericuJa totis animisin extremum iilius aducntum intend fintgt; fpe fuanbsp;^Juaquam fallentur. Nam ctfi diem fuum prius obeant, olim tarnen ex mtuis refiituti vi-jp'ount ilium, ficiiti cil, amp; finiiles ei erunt, vt tcrnum cum illo vtuant C^egncnt.nbsp;nbsp;nbsp;Fuit iic

P'sfanftorum vnica, quant nos quoqj fide confiant! fouere Sc retincfe ticccr.

1/ '

t Porr prmifia Simeonis dcfcriptione occafioncm lubijcit Lucas, quatilc voti compoS Sbiriru tbtc .fius.Chrifttim nonfolum vidit, verumcdam vlnrscomplexuseft. Nam dticeSpritu eum '^cmtintern-'ttmplum venilTe dicit, eo ipfo temporis momento, quo lolcph amp; Maria perl-um intro

vteum Domino fiftcrentjcaq; omnia facerent, qujelcundumritum, in lege pr-

fierioportebat. Poterathochominibusprophanis fortuitum videri, fed Deus eft, non tes niod hominum generali quadam prouidentia inlpicit,fed fingulas quoq; illorumnbsp;nones ad fincm ab ipfo prfixuni defiinat, amp; ide temporum etiam momenta rgit. Exm-nuius prouidentia? pafiim inferipturishabentur. Sic Abrahami famulus ea ipf hora ad Cenef, 44nbsp;jll 'niNahor venir, qua puellseaquatumcxirefolebant, Sceodem temporis pundo Rebeccanbsp;^ncprogrcditur, vtca occafionclfaco deiponfetur. ItaSauemeahora ad Samuelem de-

Dci prouidentia, qua ilium hic oraeuo prius de eius aduentu admonitus expelabat. JJ^'litcrDauidcm tune in cafira venire oportebat, quando Goliathi confpelti, amp; impia atq;nbsp;niani ad pugnam prouocatione omnes territi trepidabant, vt ipfe cum illo congrediendinbsp;i), , oneninucnirct. Sed quidcxempla vetera commemorare opus cfi, corn hniusgcncrisnbsp;n*quotidifiant, amp;nunquam non nobis praeternofiram expelationcm rerum agenda-obijciantur ? In hisjnos Dei prouidentiam agnofeere dccet, qui vt omnia vwnbsp;noit, fiemanum quoq; rebusadmouct, netemerferantur, fdfincm fuum attinganr.nbsp;kiiliVamp;alt;fiionibHS nofiris contingentia qudam elfe videtur, at fi Deum fpefles,nbsp;ic fortuitum, nihil contingens, dici poteft, vbi certo confilio omnia feguntur.

I3 nbsp;nbsp;liocenturautemSimeonisexcmploSenes,qu ipforumftudia, amp; qui mores eficde* senttm JlttU

V'tkquot; dticcm illefquitur. Eidem ergo ipfi quoq; fefe regendos SC gubemandos Pet Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defiderijsindulgeant, vtSpiritumlibidiniSjintcmperanti, leuitatis Si. iennt..

k fquantur. Meminerint fatis nimiumq; fatis datum eile iuuenilibus annis, amp; cum ^Pnoclefibjjps gratulentur, qudherisiftis indomitis amp; fuifsimis tandem liberati fint,nbsp;j ?Cicero aiebat r Luxuria cm omni tati turpis, dum feneluti fdifiima cfi. Duplexnbsp;'^^'^*inrnefi, qudamp;ipfafencilusdedccusconcipic, Si fcit adolefccntum imputa V intemperantiam. Quantum ver feelus cfi, caniticm, quam fenum decus feriptu- preu, z**nbsp;^edtum vetonbsp;dignitatem, fi in templis amp; facris ctibus fint frequentes, lliic cniinnbsp;jj^'ntus inuenitur, qui amp; verbo fuo nos doccr, amp; Spiritu fuo mdius illis interefi, qui in einsnbsp;congregantur. At quia hodic in vtroq; plurimum peccatur, amp; in fenibus fere intem-jjj^ntiamaximeregnat,non mirumcfi, amp; Ghrifti cognitionem rariorem efl, amp; omnemnbsp;difciplinam pafsim intcrcidere.

it n.^'SiqudfeccrItSimeon, vbi pucrulumvidit,amp; Spiritus fuggefiione Inmc Pefinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vlnas accepit, ^chrifitteit-

i'^*PP^擓1^^*iicrgt;igcfiientisamp;iam optime contctiti argumentum cfi coidcntifsi-f,^rrr, ht?* Pefitdebenedixir Dco,idefi, gratias agit pro tanto bencficio. Itafolentfandi, cmlci-On, ' prterca habere, quod Deo rependant, qui nullius cfi indigus, neq; nofiro fniitionbsp;fcf ji*-^ abripitur falutis iamprfentis confideratione, vtfe totum Deo of-% ^'oriendum omnino paratum amp; voluntarium cfle protefierur. Dcfcribit ifiadi-fj 'J't Lucas, quia cxcmplo hoc docemur, quo animo ipfi quoq; Chrifium, in Euangelionbsp;*111Pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''Petc Si complcdi debeamus. Sed ne diutius mcis verbis vos detc-

fol^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prftat ipfum Simeonem loquentem audire,cx cuius verbis inteiligemus cum non

corporels oculis Chrifium vidiffc, fed cun dem fide vcracomplexumcife, qtt fub vili pauperculi infantis fpccie teternum Dei filium amp; proraifTum hu-

*generis Scruatorem, dclitefccrc intcllcxif.

Primum

-ocr page 168-

DIEI CHRISTI ALLAT!.

imr (M. Primiim Exordio abrupto vtitur, ficuti folent, quibus aliquidinfperatum.vel ticnmt optatum fubitoffertur. Nunc dimittis (inquit) fcruumtuuin Domine, ieeunduainbsp;bum tuum, in pace amp;c. Quafi dicar, Dudum quidem optaui, vt ex hocmortalinbsp;gaftuloliberatus ad patres meos colligcrer. Attumeevfq; fuperftitem fore voluifti, dnbsp;diu expelatus vindex amp;Kedcmptorinmundum veniret: cuius videndi defidcrioamp;ip' j;jnbsp;ta confirmatus, patienter tuliamp;vici,quccunqj hoc afflidiflimo feculo ferenda futrunt. jnbsp;quanquam mora hc longa amp; molelta mihi vil fit, credidi ramen omnino eucnturuW,nbsp;niihi pollicitus fileras. Neq; mefpes ifiafcfellit. lam nuncenim vident oculi mei, qucni^nbsp;defideraucrunt vidcrc:neq;oculisfolum ilium video, led vlnis meis hoc meum defidlt;fnbsp;corrrplcdor.Quidergo reliquum eft mi Deus,quam vtmcex ifto carcerelibrs,amp;,hi^ ,nbsp;tails vitae faturum ad tcrecipias, vtfaiute in hoc Chrifto wo promilia fruar? Hate (nbsp;Sc qusecunq; alia in iftam fententiam dici polfunt, paucis hifee verbis pius hie Senexnbsp;hendit. Nobis autem hie inter alia hoc maxime eonfidcrandum eft, quod eiusnbsp;fufeipit, qui carcereteterrimo diu detentustandem toto animoi^nbsp;am fibi fadlam videt. Cur enim non totus exultaret, amp; corporis huius infelix onus inbsp;cuperet, qui ilium iam mundo exhibitum videbar, cuius mcrir pateficri amp; apcriri oplt;nbsp;viam fan^orum, id eft, earn viam, qua ad clos, amp; etcrn vita: plenam pollefsionentnbsp;tur?

alacritas. qu mortis terrorcs fpernit, amp; oranem eius metum fupcrar. Ex fide nimiriinv'l''j|, Mttr,nbsp;Centft-Thif^3.


Phil, I

3,9,

Cbriflumtle-Jiriiit,

irum^^ot r5}iS.nbsp;f*/' 5^

4

1.

-ill 4IV1I., K|UVU wuanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

geftit, quandocxeundi

Admonet igitur hoc cxcmplo Spiritus fandus, vhde oriatuf lta ilia amp;

..V b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irwnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w. a,*,, a avzwaaa(4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiww *- - jj*

Chriltum nobis prlentcm fiftit, vt in illo nobis geflire atq; exultare liceat. Qtii -y,,!, luminatifunt, ijlintcrrispcrcgrinos,patriam ver amp; ciuitateni fuam in clis elle 1nbsp;Iraq;patienterquidem ferunt pcregrinationis fu moleftias, quoad Domino vifum^nbsp;Qyando autem hie cos eiiocar, admigrandum parati funr, im ( vt Paulus dicebat)nbsp;dilTolui, vt Chrifto propius coniunganrur, cuius cohaeredes fe fore perfidem intclligunt- .^jnbsp;nimfi.dimitticupiuitSimeon, quod Chriftum infantulum adhuc in vlnis haberet,nbsp;maior in nobis efte debet moriendi alacritaSi qui ilium pcccati, mortis amp; diaboli ianiP( ,(*nbsp;vidorcm nunc in clis ad patris dexteram confidere; amp; omnem poteftatem in ccelo * Jnbsp;ra accepiffe credimus ? Qui hoc vcrc credunt, ijs neq; propria mors acerba elle poteftnbsp;luis, quos relinquunt; nimium funt anxij. Sciunt enim fc quidem ex morte ad vitam ? jildnbsp;luos autem lub Chrifti tutcla igcrc; qui lolus illis Icruandis fufficit. Vides igituG quidnbsp;iudicari dcbcat, qui mortem ita horrent, vt eius metu vel fidem abnegent, velofficiuߒ^ri,nbsp;n charitatis prtermitrant ? Licet quidem illis; quoad homines, Chrifti cognitiong* .t-at fl hanc animis fuis conccpilTent, nunquam fefc tarn turpes datent in eo, quod oiwnbsp;nbsp;nbsp;'

ceflario fubeuridum eft. Interim non minus cauere nos dccer, neprsecipiti nimiuiu vit^ use defiderio abrepti, dimitti velimus, priufquam nos Deus vocat. Acquum enim eft,'^1^0-tionem noftram lortiter teneamus, quoad Domino vilum fucrit, amp; noftra opera ipfi ^,{,nbsp;mines vtilis elle poteft. Simeon certe fecundum Domini verbum dimitti vult, vndc P |,jnbsp;hoc vnicam voti ipfius rgulant fuille. Et Paulus ad Philippenfes cap. /. ex vinculis PjJnbsp;ait : Coarftor y trinq; cupicns migrate, amp; elfe cum Chrifto ( nam id longe opun^u*^ nbsp;{Jcrmancre in carne magis ncccllarium eft propter vos. Et hoc confifus noui quddnbsp;im, amp;. vna permanfurus cum vobis omnibusad veftrum profedtum, amp;gaudiuni fid*-

- animum nos quoq; concipcrc decct, amp; ad omnem euentuin verc parati crimws,

f

Sed ad Simonem redeamus, qui tanti gaudij amp; alacritatis caulam clanus caoccafioneChriftummagnificprdicat. Dicitenim; Quia vidcruntoculi nicinbsp;tuam, quam parafti in conlpedluomnium populorum. Lumen ad reuelaiioncm g****nbsp;. gloriam populi tut Ilraelis.

dd*** Primo Chriftum vocat Salutem Dei.In Grseco habetur,quyofal**,^nbsp;fignificat, ipfam nimiriimfalurismatcriam-fiucauthorcm, vellcrinium potius,nbsp;omnis continetur. Videtur autem ad liaise vaticiniumalludcre, qui olim dixerat.'nbsp;Dominus brachium fuum fandtum in oculis omnium gentium, amp; videbuntomn^ fc*nbsp;rlalutcm Dcinoftri. DiciturautemSalusDei, non qud is falutem aliunde ^P.jttit'nbsp;qud huius dccrcto Chriftus nobis Scruator fit fadlus.nbsp;nbsp;nbsp;ideo per expofitioncin

Qoam paraftj in confpcdu omnium populorum. Quibus verbis tria compreheiidit (j, tu inprimis necelTaria ; Nimirm, qud in Chrifto faluscerta, amp; omnibus numcris a fitnbsp;habcatur. Deinde, qud ad hanc nobis prftandam terno Dei dccreto dcnii^^jji'nbsp;Quod ipfum Apoftoli quoq; docent, quando illum ante iadba mundi fiindaraeui

-ocr page 169-

TN TEMP^LVM HOM IL IA IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

lf?' osq;n iilo, ppiu/quam hic mandos conderctur,-clcos cfieftribunr. Quod firmU * cft, qufa co potiffimum falutis noftr ccrtitado aflcritur ; quando conftat, Deinbsp;neminem obftarc polTc, quo minus fincm fuum attingant. Tertio, Chriftam hiincnbsp;Op^'^iinem amp; gcncrakm omnium populoruni fcrutorem elfe oftcndh, in quo vno feroari

I nbsp;nbsp;nbsp;'t cuiufcunq; loei amp; ordinis homines, qui perire nolunt

vnumqucmqjin (uis fuperftitionibus, Sl. cultu Cuo af-contcudunr. Pugnant hi aduerfusternum Dei confiliuni, amp; eundem ftul-I dif, *niuftiinfiinulant,quifalutishumanrationemTamdifficilemamp;graucm infilijfui ficjj'eproponaf, cum quoduis hominis commentum nobis ad illam confequendam fuf*nbsp;E(lci'gillorumimpietasmaior, quamvtferridebcat, ficuti alias prolixe datanbsp;^ncdeiHonltrauimus.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Simeon lrilen lc alt a rcuelanonetft gentium, id eft' quo gentes i ttf

oporteat. Quo loco rurlus ad Ilaiam alludit, apud quem pater de filio, in came ma-

Dibo tein fdiis populi, in lueem gentibus; vc apcrias oculos ccorum , vt/*'' '*Snnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eitrurlbs; Lcue fit, quod fer

crigendas tribus lacob,8cad reducendas vallitates Kraclis, nift tededcro, vt |)to^Seiitiuni, vtfislalus mea vfq; ad extremum terrf, Hac vt Chrilii regnum inter gentesnbsp;docenr/ta fimul nos priftinae conditionis admoncnt.in qua totus hiemun-''itinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;priulquam Ghrifius manilcfiaretur. Nam liib tenebrarum poteftatc dc-

ili|p,f'^'*nes,infiiiiciscrroribus fimul8c Iceleribusimpliciti fuerunt, neqj lux aliqua illisaf-crni potuit, cum homo animalis non percipiat ea qu funt Spiritus Dei. Vc- tcr, s, qui vera Dei cognitionc horainum mentes ilhiltrauit, amp;. dcpulfis fuper-'^'n S(. peccatorum tenebrii, nos in viam falutis deduxit. Iplc deniqj lux ilia mundi veranbsp;S* fquuntur, ij in tenebns non ambulant. Noltriautcm officij eft,cxhi-beneficium agnofeere, 8c relidis opcribns tenebrarum m luce ambu-'^^1(1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ingrati ditiin bonitatis aeftimatores fhnt, qui tenebras luci prfcrunt^

'^oiitgt;fi^*l*'^slafciuire poifint; quod hodic multi laciunt , qui

'domine glonantur.

pop^fi Ifraelitici dicit Chriflum. Ergo quanqrtam regnum cius adgen- citrix a quot;fiapeculiare quid tribuit ludaiis, quorum erat adoptio 8c fdus. Et lanenbsp;fi 'till' ,fi'gt;gularisfuit Chriflus,quia illis prcipuc promifTtones de illo datse fucrunt,nbsp;priufquam nafeetetur illis maximorum bonorum authornbsp;periculis omnibus dtendit, vt apud ffaiam cap, 7. g. 8c . eft viderc. R.e8lcnbsp;^'*'(0Etenim fialijsgentibusgloriari licet, quod cxipfis hc-'^(l./'ffini,autlegislatores prudentilsimi, prodierint,incomparabilc profefto gentis Itida*nbsp;t'Oljzpdebet, qudternusDei rtlius, 8c vnicushumanfalutisauthor, ex illiscar-gt;nbsp;beneficium , qui hanc Ifraclis gloriam pernbsp;A quot;iiti'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t*3nsferrc voluit, qui per fidem nunc Chrifto infici, ilium totum no-

quot;tilitjj ^'fepofTumus? Nonagnoueruntolim hancDeigratiam ludi, ideo propterincrc-reiedi, 8c omnium hominum coiitemptifsimi fadi unt. Excitet Hij^^'porum cxcmplum, vt tanta libcralitate le nobis ftcrentem lefum Chriflum eademnbsp;'fitatc, quam in Simeone fuifTe audimus, 8c animis gratis complelaniur, vtq; innbsp;luce ambulantes finem noftr peregrinationis ltum inucniamus, Schuiusnbsp;corporis vinculo foluti coiligamur ad cos, qui eadem fide per iliumnbsp;feruati funt. Ipfi debetur beneditftio, honor, gloria

8c poteftas in ternum. Amen,

DIEI

i

-ocr page 170-

J45'

Dl EI ILLIVS PRECATIO, QVO CELEBRATVR MEMpRIA CHRISTI

A LLATI A matre in 'temp LV AI HIE-rofolymitanum, amp; fingulari lticia excepti Sinicone fene,

Luc 2. cap.

TERNAE PATER, rNJCI FILII Tn DO Mill noflri Tept Chriftiy qui in polit ia Ifrael, eenflituta ex tunfipient ia amp; ornif*nbsp;dulciimii legibm, vtilibu ad vm Phyficos amp; politicos-^ ^gnicantibusnbsp;arcanas clr diuinas : etiam leges de immun dit ie amp; cuflodia puer per ar um



alteram eprimogenitis, anxifliy vt nos non modo ordin in vita, amp; gratitudinn minifierium tuum commonefacer es : d etiam doceres hanc noflram natur am,reampinbsp;mundam, qua elicutpannus menflruata, ablui fanguine Fiij tui, qui eil tuus primt^C'^'^nbsp;tiu^ imago tua fubfiantialis, ( hy@^,fonans tuam voluntatem, de quo clara voceex^nbsp;locutuses, amp; ipfum audirepracepifli : Rege nosper Fdiumtuumprimogenitum,nbsp;Spiritu, vt ferio nodram immundicierh deploremus, amp; te fanationem petamus,nbsp;murfanguine Filq tui, quot; renouemur ab ipfi ad veram integritatem tihi placent em,nbsp;pter huncprimogenitum abs te adoptemur infilios, amp; propter eum diltgantur.nbsp;SanElus fenex, lum publice vera vox de tuis heneficqs pene tot a euanuerit, opprea tentnbsp;cfuroribui impiarumfeFIarum, ( horribili tyrannide gubernatorum, tarne \ .nbsp;fanllo in vera fententia fuit confirmatusjfingularempromiionem de conellunbsp;acceperat. Ita tuo eodem Spiritu, qui credent es in omnem veritatem duc it, accende intlt;'nbsp;dem, qiia eluHetur ex caligine idolatrica,graante in magna parte generis humant p,nbsp;vt apprahendamus tum Ftlium,amp; in ipftus complexu lat amnbsp;nbsp;nbsp;beat am dteftnern 0

amur. luua, vt toto peclore,ficut pius Simeon, amp;nEIus tuus Al biet a lacoby hnFt uatorem inter pauores confcientia amp; cruciatus mortd vera fidefir mit er ttneamuS ,nbsp;ipfefit norum lumen illufiransfi/lendore fit a gloria tenebra^ nora imbecillis mentti gt;nbsp;leat in nob dubitattones,emeridet morbos noftra anima, efi accendat illudbenett'^'nbsp;falutare lumen vera agnttionis ( inuocationis,vt focij ejfeUi in Spirituali communt^^^^nbsp;populi Ifirael, cui tuus Filius eil gloria, dans teflimonium, quod in hoc populo fdtt^nbsp;feruatafintpr0miiones,amp;patefaEliones de ejfentia (voluntate veriDei, ttd^, .f(gt;nbsp;quamur tuamgloriam, qua nora natura eget, ornati tuo'Filio diuina beneelgt;o^nbsp;niiionis peecatorum, donationis iuicia ( vita at erna, Amen.

DIE MATTHI ApO'

STOEI, ELECTI IN LOCVM I V D

Proditoris, Acl. i. cap,

^AFCA It E HISTORIA ET F ITA MATl^^jp-Apofloli extant. De hoc tarnen confit ,ipfiim fuijfe ex numero 7'' Z-^..1 n-------'^^ rnenteEufeb. lib. s. cap. 14. Eccle( hi.

modo post afienfionem Chrii ad clos, addexter am at er ni Fat ris fi amp;dona dantis hominibus,alios quidem Apofiolos, alios Euangeli^nbsp;pafiores ac doElores c. tn locum luda Ifcariot eleilus fit, tres finbsp;homilianos docent. Ac licet Matthias non eo modo, quo reliqui vnecim, a dfnbsp; ehrt (la in terr vocatusfit : Tarnen quia Apofloli nihil tn caufi hac, propria fi'f plnbsp;autorit ate egerunt, fedpramiis precibus ad Deum, cui rem omnem commifertiti^^^^niOnbsp;tpfum, prater omnem ipfius ( aliorum expeElationem ( nulli enim homtnum pt^finbsp;ejfepotuit,in quem forscaderepofifit^elegerunt : Omnino hinc concludendum es fi'nbsp;Matthiam non humano tudicioffediuxta ipfius Filij Dei,extrudentis in mefitn fi^nbsp;rarios,bentgniimamvoluntatem,tnlocum luda ifcariotis deleium, eitatnnbsp;reliquorum Apoflolorum cooptt um effe, ideoy^ hoc ipfum non minorem comme'nbsp;dtutnagratia e clementiima voluntatis mereri, qum fl Chrifio ipfo ad Apoj

kI W /ipojtoitextani. ue noctarnen conjiat tpjumpnijjeexnumerv fx clemente Eufeb. lib. i. tap. 14, Eccle( hifi.

^cat reliejtti vndecim, 'uocatuafnijfet^

-ocr page 171-

MATTHIAE APOST. HISTORA.

frimo die Pentecofies noniteflnmentnterfuitvifibtliejfufioniSftTtttifan^t, qui ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fflum etiat refkuitvt loqueretur Itens linguii magnalU Dei fro vt Spintw

tum cuilibet Apoolorumeloqui. PoflPentetoe'vero,Apofiolis tuxtumtindatum ^bni digreis in aliat at^ alias Orbispartes^ Matthias^^.annos in ludaa (- Gahlaa docu-fffedicitur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hieronymuscribtt tpjum ad Aethiopes tandemperuenie, ( apud ipjos

) ^ije, Ifcet nt, quorum aliqui exiiment, ippumin Aegjpto, aliqui in Macedonia ftepter 'veritatis confeionem interclum ee. Verimilius e., ip^um per agrafa Aeihiotnbsp;f** amp; Aegypto in ludaam redqe^nbsp;nbsp;nbsp;cm in oppido ludaa Bethlehem natus ee exiime~

/udats tarn dtu pradicae Chr i um crueixum., mortuum,reiitatum, nbsp;nbsp;nunc glerD

^^tftgnantem ad dexter am ater ni Patris, donee Pontce Anano his verbise ^uia os tu-'*^ttbtmetipcontradtcit,tanguis fuper caput tuumproprium,morti adiudicarethr,vbi ^ox ad locumupplicij Bethlaskila, id e, domus lapidatorum,nominatum.^pertraSlus, vbinbsp;ftimum lapidibus ebrutus, poea fecuri pereuus more Romano capite truncatui

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Memorabile ey quod Euebius lib 3. cap. 2ff. de hoc Apoolo refert., Chriiano i^

^ifgt;i aduerfs carnem pugnandum, eamj^ tta debellandam ac refrenandamee, vtni~ dilliadvoluptatempermittatur, animamvero iidat,deamp;ientia incrementumnbsp;fifugturam. Hoc praclaro diilo do Fiores Ecclea motos ee arbitror, vtporemamnbsp;fittem II. capitis Matthi.^ cuius explicationem hioria ex alis dempta etidm Jubonbsp;^'^nxitnus, die Mat thia explicari voluerint, cm practpuam amp; dulciiniam donnanbsp;'nmam, quam Matthiasproeus iycempleciatur. In eo enim tarn dnimdbus noris^nbsp;hoc mortali nodro corpore adhuc laborantibus dulcitmus paut fapientta ientia^nbsp;faluberrimusy ^drn car ni nora, ne voluptatibus indulgeat^alutaris medicina, innbsp;herbis Chrifli proponitur^ cm ait : Venite ad me omnes qui labor at is.,nbsp;nbsp;nbsp;onerati e is, Ego

^itahovos- Tollite iugum meum fuper vos, ( dijeite drtfe,quiamitisim amp; hu-rntl corde, cut in expUcatione hodierni Euangelij audtemus. nbsp;nbsp;nbsp;Nune hioriam voca-

MatthiatraSiabimtu, quam tribus Homtl, Deodanteabfoluemus.

HO MILIA ,

n diebus iis exurgens Petrus in medio difcipuloriim dixit(erat utem curba nominumiimul fer centum viginti ) Viri fratres, opor-tuitimpleri fcripturam banc, quam prdixit Spiritus Sandus per osnbsp;^auitlis, deluda, qui fuit Dux ijs, qui cotpprhenderunt lefum, quinbsp;^cooptatuserat in numerum noftrum, amp; forti tus erat partem minunbsp;ftetijhuius. Et is quidera poffedit agrum ex mercede iniquitatis,nbsp;(ufpenfusq-,crepuitmdius, amp; effula funt omnia vifeera eis. Etnbsp;jnnotuit omnibus babitantibus Hierofolymis : ita, vt vocatus fit agernbsp;die propria illorum lingua, Aceldama, hoc eft, ager languinis.


XPOSVIT IN PRAECEDNTIBVS VSQyE AD initium huius letionis diuus Lucas, quid Apoftoli in fua priuata cau-fa, portChrifti terris difcefl'um fccerinr, quitus obedientiam veram,nbsp;animorum concordiam, amp; preces afsiduas;tribuir. Sunt hc ver fa-lutaria exercitia, quibsamp;nosad SpiritumS. rite excipiendum pr-parari oportet, qui animammalignamingredi non foler,nec mundo


Preipipoteft, qiiieiufinodi ftudia contemnit amp; ridet, Porro in prfenti prinftim ^Poftolorum opus commemorate incipit, quoillicommifl fibi Ecclefi minifteriuinnbsp;P'^tlicinchoauerunt. Efthocdiui Matthi ih locum Iudproditorisamp; reprobi fur-f3tio, Qma enim duodenarium efl voluerat Chriftus Apoftolorum numerum,quosnbsp;^odccim tribuum Ifraelis indices conftituerat,ilium fuppleri oportuit,ne lud perfidianbsp;'di inftituto aliquid derogauifl'e videretur.

Inrenm

-ocr page 172-

17.6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, filSTORlAE MATTHIAE APOSTOLI

inEnie^tfri. Interim udmonemur Apoftoloru03 cxemplo, hanc in Ecclefia primam uwni Zeminir^

id^T^h^ltri Q^modo cnim credent in eum ( inquit Paulus Rom. j, cap,) de quo non audic-dtierf^ runt ? Quomodo autcm audicnt abfq; prdicante ? Q^omodo veto prdicabunt nifi mifsi fuerinc i Et alibi idem Apoftolus feipfum C AppolIon,amp;Cepham, miniftrosnbsp;Dei fuilTe dicit,per quos Corinthij crediderint. j.Corintb./, Nam licet folius Dei fitnbsp;fideinlargiri,amp;isillam Spiritus fui virtute in animis hominum operetur(quarationnbsp;Chrifti cultoresnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apud Prophetam Ila.cap. ^. dicuntur) propter ^nos tarnen

externo verbi minifterio vti dignatur, cuius vfum amp; dignitatem in Ecclefia afleri tincri opoitet. Qi^ caufa eft, quod amp;apud Prophetasinter Dei beneficia idonctnbsp;dolores primo loco numerantur, amp; Chriftus Apoftolos Deura orarciubet, vtismnbsp;meflem fuam opcrarios dignos amp; fideles extrudat. Matth, . Et Paulus alibi Chriftinbsp;maicftatein amp; fidelem pro fua Ecclefia curam hoc vno argumento maxime demonftrat,nbsp;quod ex alto dona fui Spiritus largiatur, amp; alios quidem det Apoftolos, alios vcroPro-phetas,alios autem Euangeliftas,alios verb paftores ac doclores adinftaurationcm l^n-orumin opus adminiftrationis in dificationcm corporis fiii.Ephcfi-A

Debent horum rrteminiflc, quicunqj .hodicin Ecclefias Ghrifti ius aliquodfifi* V,ndicant,fiue illi dolrin antiftites fint, fiue politicum magiftratum gerant,ne in hacnbsp;parte,omnium maxime neceflariaiEcclefijs defint, quin ira res omnes inftituant,vtpn''nbsp;fteris quoq verx dohrin prcepca integra amp; illfa relinquant. Q^ cumprimis pefnbsp;tinct fcholarum Scluuentutisinftitutio, cuius prcipuam curam amp; Prophetas olim i'nbsp;vetcriTcftamcnto, amp; poftea Chriftianos Imperatores, habuifle Icgimus. Quasq'J**nbsp;cunq; vel negligentia,vel Ecclcfiafticarum opuin direptione,difsipant,pro maxnnisb'^''nbsp;clefi hoftibus cenferi debent,amp;tam atrocis flagitij graues pnasChrifto olim exolnt'^nbsp;Sed vt prlntis loci expofitionem aggrediamur, mira diligentia hiftori huius narr^*'nbsp;onem Lucas contexit : cuius hic prcipuus vfus cft,vt Apoftolorum exemplo dilcarutis,nbsp;quid in miniftris Ecclefi eligenais ac ordinandisprcipuc obferuari conueniat.

Prfmttitea E(( Orditur autcm ab Ecclefi, quee tune temporis erat,delcriptione. In diebus ifi* inquit ) quando vnanimitercolleli, Spiritum fandum expdabant, PctruS,innbsp;difcipulorum exurgens, orationen habere cpit, qua rem ad omnes ex quo pertio^quot;'nbsp;tem tradandam propofuif

/rf,/,*, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem credentium numerus, cum nominatim ccnfcrcntur j circiter cent'

Pentium w. amp; vigiiiti. Hic vcr amp; paucitas crcdcntium in primitiua Ecclcfia, amp; Pcttus Apoftol^^ tntnemefftH. ngbis obferuandi vcniunt. Etcnim quoad corum numerum, qui iam turn Chrifto?

* Ecclefir fu, nomina dederant, neminem efl puto, cui non mirum vidcatur, tam p^^ cos in vrbe tam celebri amp; pOpulola Ghrifti cultores elfe inuentos. Quid enim in ****nbsp;intentatum rcliquerat Ghriftus ? Nani vt ea omittamus, qu Prophet docendc,!'nbsp;nendo amp; hortando egerunt, fi, qu ab co tempore ia ilia vrbe fada funt, confide''^*nbsp;quo Chriftus manifeftaricpit,incredibilemillius gentis duritiem amp; pertinaciamnbsp;prhendemus, Chriftum prcefferat loanncs Bapufta, qui amp; dodrin perfpicuft?^^nbsp;amp; vit aufteritate, quosuis permouere poterat. Sed qum parum profeccrit, rts *FLnbsp;tefttur, MoxergoChriftus infecutiis eft,qui dodnn(quam nullo nondit^^jnbsp;genereipfisgratioremredderc ftubebat)miracula coniunxit, amp;rantaquidem,qnSnbsp;jpfishoftibus veritatisconfefsioncmcxtorqucrepoterant. Gerte Nicodemusnbsp;neminem hifi Deo miffum, ea facere pofle, qu Chriftum quotidicfacerevidfi^*!**

Ioan./, Et vulgo audita fuit multorum vox dicentium; Chriftus,cum venerit,num gnaedetplurahis,quamhicedidit.*Ioan./ Taceo prodigia amp; figna, qu

gt; Chfifti partim comitata, partim fecuta fuerant, qu amp; militum immanilsimorutn am* mos emollire potuerunt. At poft omnia hc in credentium cenfu non plures, qua^nbsp;Centum viginti reperiuntur, Luca tefte veraeiimo. Apparct in his diuina^Chrftnbsp;, lefu potentia, qui ex pauculis hifee reliquijs ( ficuti olim Prophet prdixerant)nbsp;Jam fuam inftaurauit, qu intra paucos annos per totum orbem terraruin prop**nbsp;Squot;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si,.

-ocr page 173-

EX ACTIS HO MI LIA 1.

Simul vcro dtfcamus humani ingcnij duritietn, amp; tantam non ncurabilem mali-f'3in,agnofcere,nec ofFcndamur,fi hodie quoq; Euangelij dodrin pauciGimos crede-f'videamus. Hoe ipfnr enim liiias olimprasuiditjamp;proindc de redemptionc, per ^hriftumperagcnda,concionaiurus, exclamat: Qinsvrcdidit prdicationi noftrnbsp;^brachiumDomini cuircuelaturaeft:lfa. . Et Chriftiis gregem fuum alloqucns,nbsp;itNetimeas pufillegrex, quia complacitum cft Patri vedro, darevobis regnum. Luc.nbsp;ri- idemque de nouifsimis temporibus diflerens, earn tune mundiformam fore tefta-vt Chvittus in aduentu fuo fdctn omnino nullam repertnrus efle videri pofsit.

Gram's ergo illorum error eft,qui de fide, amp; fidei dodrina, exfedatorura multi- r-?/* w 'dinefiue paucitate pronuntiant,quod hodie nimium frequens eft. Atqut olim quo-wfuit mundi conditio, vt paucifsimi femper Veritatis dodrinam fecuti fint, Vnus ne/taattruninbsp;^o cum fuis prifeo illo feculo diuerfam ab alijs fidem amp; religioncm fed'atur, toto reli-mundo adfuperftitioncs amp; impietatem dilapfo, Sed ilium nec fuorum paucitas

fpoliat, nccadueririorum multitudo damnat, im omnibus pereuntibus fiilua-8c Deum fidei fiitum probaterem tum aflrtorem habet. Idem de Loto Sodo-hagente dicimus. Quid, quod Elias vnus tam Baalitis, quam rgi Achab amp; aulicis ^niuerfis fefe in fidei amp; religionis caufaopponit?/.Reg.gt;/. EtMicheas folus cumnbsp;l'iadringentis Pfeudoprophetis,quos etiam regis fauor protegebat,congrcditur. /.Reg,nbsp;Quare ipfampotiusveritatisDodrinamrefpiccrcjqu ex Dei ore progrelTa facriinbsp;continetur, non hominum authoritatemfcquiconuenit, quando omnishomonbsp;'wdax eft, vnus autem Deus verax.Rom.^.cap,

Oper pretium ver eft, vt Petrum quoq; confideremus, qui inter difcipulos af. gensjcauflamhanc publice tradandamproponit.nbsp;nbsp;nbsp;Hinc cnim primatus fui, im

fyrannidis potius,patrocinium, quruntRomani Pontifices, vt exalijs etiam locis, quiicele^, ^etro alicuius prrogatiu vel primatus fpeciem inter Apoftolostribuerevidentur,nbsp;^crindcautemmihifaciunt, vtqui influuijs vorticofisamp; profundis peticlitantur. '

Vtenimilliquiduisobuiumarripiunttltaiftivndiq;captant, qu prmtus fui dignitatem,, iamconquafl'atam,amp;vniucrllem ruinamminantem, ioftaurare pofsrrrr.nbsp;^rationevni Petro claues regni cnelorum vendicant,quas tarnen omnibus Apoftolisnbsp;^mul datas elfe ex loan.^^.capiteeuidentifsimcconftat. Ita vni Petro ouium Chriftinbsp;furani,ceuprincipi,commiff'amefl'econtendunt, nec animaduertunt quanta iniurianbsp;fliquis Apoftolis fiat, quafi illos non ouium fuarum, fed porcorura aut afiftorum, pa-ftoteSjChriftusfecerit. Ad eundem modum, cm Pctnim audiunt primum in Ec-tltfiafermonem fcciffe, mox ilium 8cChrifti vicanum,8c Ecclcfi caput, omniunq; A*nbsp;Poftolorum principem,fuifl fingunt.nbsp;nbsp;nbsp;Ac longius progref i,omncm iftm honorem

^bijpfis.ceulcgitimisamp;ordinarijs Ptri fucceffonbus;, tr^tnferibunt. Sed quam vana bcfintScfriuola, res ip dclart, Nec cnim, vt Ecclefi princeps, amp; reliquorunnbsp;Apoftolorum Dominus,quicquam ex fuo arbitrio prfcribit Petrus, fed in medio difci-P^lorumjquibus fcqualcm effe agnofcebat,rem maximi momtiti omnibus tradan-dniproponit,in qua tradatione vnicuiuis liberam fccundum Spiritus fuggeftioneninbsp;dicendi amp; agendi facultatem permittit. Et quod primus ipfc loquitur , (ngulari Sptri-*gt;^5 fandi'fuggeftione fadum cft, qui excmplum grati, quod in Petro tiirpi lapf re.,nbsp;ftituto Chriftus edidit, hac ctiam rationc illuftrius fecit. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ver iplum, diceritem

^riiqui patienter audiuntjvnanimitatis fignum eft,quamfhpra illis Lucas tiibuit;8c Wort rifn propter primatus dignitatem fit, quam propter ordinisconferuationcm , finc^uonbsp;vcl in Ecclefi 1 vcl repnb. integrum fubfiftcre poteft. Quar 8c Paulus in Ecclefi^nbsp;mnia dcccnter, amp;C diligcnti ordims legitimi obfcruatine fieri iubet. z.Cohr^. Quodnbsp;Apoftolorum omnium conditioncm artinet,cofdem omnes cequalsfic pavesnbsp; qui alibi If minimum Apoftolorum nominat, d Vt fuse priori? indighitatcii

''bKquialibikminimum Apoftolorunrnoininat, ad Vit luse priori? indighftatcii ^'fpiciensjidem de ntinifterio loqucns/cipfuiji Pctro cotibngcrc non vcrct Utj dicerir

O ij-


-ocr page 174-

jsj'g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;matthiae apost. historia

Qjn cfficax fuit in Petro ad Apoftolatum circumcifionis, idem efficax fuit in meergJ genres. Gal.^. EtapudCorinthiosfaiofaPaulinorum,Petr!norum , amp; Apoliinia*nbsp;norum, nomina,excirpare volens air. Qms igitur Paulus ? Qms Apollo? nifi nu-niftri, per quos credidiftis, amp; quantum vnicuiq; Dominus ddit /. Cor, . Agnofcitnbsp;hoc ipfe Petrus, qui paul p( de luda loquens,ipfum partem minifterij huius Ecclefu'nbsp; ftici fuftinuilTe teftatur. Quod fi vero partem illius fuftinuit ludas, qu erit jnfcitianbsp;totum Petrum vendicare ? Nifi forte Petrum dicamus in gratiam improbi proditorisnbsp;adulari, amp;quod ad fefolumpertinebat, in filiumperditionis transferre voluiffe ? Sednbsp;quid verbis opus eft? Quando conftat, Chriftum lefum ambitiofam inter Apoftolosnbsp;primatus affcdationem non femel magna cum fcueritate redarguiflc. Nota funt, qua:nbsp;in hanc fentcntiam extant, Matth.//. amp; 20. Luc. ^2. loann./.;. Et Petrus Ecclefiarumnbsp;pattoresgrauitermonct,ncfibijpfis aliquod dominium vendicent in Ecclefianbqunbsp;Ghrifti patrimonium, amp; quafi fors breditaria, ab ipfo nominatur. j.Pet./,

Quot enim tant authoritatis eile putabimus, vt illi imperium in gregem illuin pretiofum decernamus,qui Chrifti fanguine redemptus eft ? Q^d fi ipfi gregi domi-niconemoprincipumhuius feculi more dominaridebet, quanmabfurdiuserit,fidominium quoddam intcrfeicconftituant quorum vna amp; eadem debet cfl'ein illogregsnbsp;pafcendo authoritas? Quid ergo aliud tarn pertinaci primatus affclatione euincuntnbsp;Romani Pontifces,qum qudf Chrifti prccptorum parum mcmores,amp; nihil minusnbsp;quam legitimes Petri fucceflbres, elfe predunt ? Sed omifsis illis ad Petri orationenbsp;tranlearaus.

Conftat ca duabus partibus. Prima ofFendicuIomedetur, quod ex horribililu-fimplicium amp;rudiorumaniiis oboriri poterat, Quando enim Chridu Icftim ab luda prodicum, amp; ilium ipfum poftea corpore amp; anima miferrim perijfl'*'nbsp;deb,ant,procliueerat, vejdeChrifti omnifeientiadubitarc, velomnem Apoftolorunbsp;ordinem,vna cum ipfbrum dolrina,fulpeum habere.

Non temer igitur tanto malo Petrus initio fu orationis occurrit. Altera vero parte difcipulos hortatur, vt alium quendam in lud locum furrogent, ne Chrifti inftj'nbsp;tuto illius perfidia aliquid decefsifle videretur.

rttritmeule ; *. Priorcm partcui lcriptur facrse tcftimonio otdjtur, quo non obfcur Jfternu prouidenti decrctum producit: quse validifsima ratio eft declinandi offendicu*nbsp;iajfiniiniruinj nihil temere, fed ex Dei dccreto omnia fata elle, homines intd-hgant.

-Quare ait : Viri fratres, oportuit impleri Icripcuram hanc, quam prxJixit Spin* XUS Sanftus per os Dauidis de luda, qui fuit dux ijs, qui comprhenderunt lefum.QuO'nbsp;rum hic mihifeolus effe videeur . Nolo fratres atroci lud flagitio Sceiufdemhorribi*nbsp;liexitu quepquam ex vobis offend!, quafi ha;c veltemercfala fint, vel Dei filiuSjS*nbsp;improbo-homine circumuentus illius dolos amp; infidias cffugerc non potucrit.Nolo itenvnbsp;hEC aliquem fta accipere^quafi noftro ordini amp; fiindifsim fundioni, quam ex Chrifi*nbsp;mandato fuftincmus fcclerati hominis perfidia quicquam derogate debeat. Hxct'inbsp;vt ita fierent,DeQ vifiim eft, cuius hoc erat confilium amp; decretum,vt diledus filiuslbu*nbsp;adilcipulo, coq; non vulgai-i,.prodcrctur, Nec id nos latere voluit. Nota funt en'nbsp;quPfalino.,.lcguntur,quormn!pfChriftusin vltima Coena nos commonefedtnbsp;ens Qui m,^um.editpancm,fuftulitaduerfum me calcanum rneurn. Nuncnbsp;vobis, priufquam fiat, v-t, cmfaumfucrit, credatis quod ego fim. Ioann, v.Qj?*nbsp;in Dei prouidntiam oculisconietis,ipfius bonitatem amp; veritatem admircmini, utcnbsp;yos oftcndanr,qu^ ipfius amp; decrctq amp; iufta permifsione fada funt.

Nemo tarnen hcintelligar,quafi Petrus lud immanc facinus cxcufarc,omneinlt; que illius culpara in ipfum Deum rcijcerc velit.

freuiilent^

Dei fete^torei

ntn

mines, non*ideo ab Hits fiunt, vt Dei decretum^exequantur, fed vt propri^i^' litia: defiderijs cuj)idiwtibus fatisfaciant. 1


Ncccnim eadiuinprouidenti, qu omnia gubernat, ratio eft, vt noftroru fcclerum culpa :in Deum authorem recidat, quando qucunque male faciqnt ho-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' tlquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TN-l J--..-..____ ___*___

litia; defiderijs amp; cupidiutibus fatisfaciant. ei quidem hoc dccretiim fui frt

-ocr page 175-

EX ACTIS HOMILIA 1.

13'9

filiusipfiuslcfusChriftus, dicipuli fraude amp; perfidia proditus,in hoftium ^nusdeueniretpnde ab illis capitis damnatus in crucem ageretur, vbi corporis fui vi-. niundi peccatum cxpiaret. At fi ludam (peles, proditionis illius miniflrlim, isnbsp;facinore nihil minus, quam Dei decretum hutnani generis redemptioneinnbsp;ociiloshabuit, fed auariti falcino excoecatusamp; extiinulatuSi primo quideni furcinbsp;^lohann./2. cap,legicur) deinde ctiam proditionis criminc fle polluit.

Eadem Annamp; CaiaphjPilati deniq;, amp;aliorum omnium ratio eft,quosmor-^'-hnlhcxecutoresfuilEuangelica hiftoriateftatur. Pleni funt huius generis Ex-^ploruni facr Scripturlibri,quibus,vtgr3uiter percent homines,adrnonemur.dum . ^ciuntj qu fieri Deusdecreuit, quia ccisamp; illicitiscorruptsnatur affehbusnbsp;'^^fifaciunt. Q^is obfecro tarn vecors eft, vt lofephum fine fingularid uinsnbsp;Jquot; Uidenticonfilio in Aegyptumperuenifleputec, quando de pofteritatis Abraha-

Aegyptum deicenlu, Deus ipfum Abrahamum iam olim admonuiflelegitur ? ^^itemnonagnolcacin totoillonegotioadmirabilemDeiGpientiam, qua fingulanbsp;jj|^P'U(lentifsimamp;vtilifsimgubernauit? Num Vero idcirCo lofephi fratresculpanbsp;vendidre ? Imo omne

'cgotium lofephi verbis interpretamur i Vos cogitaftis aduerfum me malum, at t ^P^^gif3uitidipfuminbonumgt;vtfaceret,qemadmodum hodie apparet, vtfcilinbsp;tij'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populum multum. Gen./^. Sed Sc fimilium cafiium exempla quo-

(j Experientia fuppeditat. Quis enim latrone viatorem, finediuinproui-

confilio, occidi dicat, quando amp; dies vitnoftr, amp; pilos capitis noftri apud ^ni numeratos effe feimus ? Pfal. ^gt;9. Matth.n. Attamen quia improbo affetunbsp;^Puliretantum facinuslatrocommittit, inillopeccati culpa merito hrerc dicitur,nbsp;fJuflempnas iure exoluit. Nemo igitur in Dei prouidentia icelerum fuorumnbsp;K '^tionem qurat, oec Deum peccatorum authorcm facereaudeat, led ex illius me.nbsp;^tioneconfolationes petamus, quibus, contra horribiles, qui in vita hac occurrunt,.nbsp;jj.^Sprniuniamur. Et hue Petrum quoq; relpcxifl certo conPeat, incuius verbisnbsp;** 4^oq; nobis obferuanda reftant.

c , primo quidein memorabili exemplo docemur, quanta fit piarum precum ef- Precum /,h. ^hTuf^P^Q P clos monuit Lucas, Apoftolos vnanimiterinnbsp;^inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qmbus quid elfeum fit,modocernitur. Petrusenim,

veram regni Chfiftirationem ignorabat, Sc de articulo reftitutionis Ohnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum alijs quftionem moucrat, repente ex lcripturis concionari incipir,

Ao nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dexterrim interpretatur. Adeo verum eft, quod

^P^ftolus monct : Si cui veftrm deeft fapientia j poftulct ab co, qui dat, nempe

Si dbitur ei, lac. r.

beindcPetri exempo admonemur,hihil in Ecclefa fine feripturarum authori- /^f^lea ni. ^j^iftituidebere. Vt enim in beneconftitutis Rebuspub. cerr leges funt, adeoq; hilfine n-habetur authentieus, in qum nemini aliquid iuris permittitur, vt pro fuonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnftan-

i^ ifio velauferatveladdat, aut etiam contra illius prfcriptum in dit *^uid ftatuat : Ira Ecclefi; fu veteris amp; noui Tcftamenri libres Chriftus tradi-^^l^S'^ihus regni clorum myfteria amp; beat ternumq; viuendi leges, continentur.nbsp;tii ^*^8 confilia omnia deduci. Si ex ijfdem lrrnonum omnium in Ecclefia argu-fumi debent.

tQ quifquam eo loco eft aut ordine, Vt fibi quicquam ab his diucrfumla-hn ! puret. Olim equidem regibus liber iftetradebatur, non vt hune fuo ^tp ihbieum putarent, fed vt inde bene regnandi leges peterent. Deut, j 7.nbsp;mandate aftringebantur, vt condones fuas ex ore Domini fume*nbsp;qiid nos non aliud, qumfcripturas jinterprctraripoflumus,nbsp;ipC has, tanquam os quoddani, fii voluntatis myfteria nobis reuelat. S'edSi

riftus frequenter ex fci ipturisconcionatur,Silibros facros contredare, amp; locos O iijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex illis

-ocr page 176-

1'60

mSTORIAE MATTHIAE APOSTOLI

cx illlspetitos populo exponere, non dedignarur,cuius rei exemplumin fckola Naii' rethan prbuit.Lc.^. Prceptoris ergo cxemplum Petrus imitatus,ex icripturis di'nbsp;cendiinitium facit. Quem vtinaro illi quoq; imitarentur, qui cum Petri lucceisionnbsp;glorienrur,multa tarnen curii Icripturis ex diametro pugnantia, non alia qum huni^n*nbsp;authorirate,Ecclefijs obtruderc audent.

Scripturtt ttn) ihor SptrttKtnbsp;Sitnamp;ui *

Prsetcrea infigni elogio fcripturas Petrus ornat, ciim illarum authrem Spiritui Sanflum dicitjqui per os Dauidis ifta promiilgarc voluerint. Idem alibifateturjquaii-doChrifti Spintu Prop betas afflatos fuilTe, amp; iilius inftinclu oracula edidiflelciibit.nbsp;j.Petr.f. amp; 2, Petr..

Nec aliud Paulus fentit, qui Icripturam GeoTirev^^v, id eft,diuinicus inlpiratam,ap-pellare non veretur. Tim.7. Vliis veto hornm eft, vt feriptur dignitate amp; auchori' tte cognita,r)ei verba efleagnolcamus, quin ilia traduntur,nec nobis pcrmilhim punbsp;temus,illius prceptis quocunq; modo contradicere.

^ior rrttfn Jit P^^git autem in prima orationis parte Apoftolus, amp; lud dignitatem,qut illi an-Xb/74;^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tequam excideret, cum reliquis Apoftolis communis erat,diligenter commmort,Nam

ait.- Qm cooptatus erat in numerum noftrum,amp; fortitus erat partem minifterij huius, Cogitaret cnim aliquis, ludam inter Apoftolos quidem fuifle numeratum, fcd Aon alianbsp;caulfa,qum vt numerum impleret, homo alioqui otiofus amp; nullius momentr. Sed oc-currit Petrus,qui ilium non tantum ex Apoftolorum numerofuiflc,fed eidemminillciijnbsp;quoq; partem obtigifle dicit.

Idem uangclift tcftantur,dum illis ludam connumerant,qui Chrifto adhuc in teVris agente,ad prdicandum cmifsi,amp; miraculorum virtute inftrudi fuerunt,qiiiq;dnbsp;Chriftum reuerfi fcliccm legationis fu fuccefliim cum gaudio narrauerunt. Matth.;''*nbsp;Marei ^.Luc.i^.amp;/7.amp;c.Et tam abeftjVt abillorum numero vfpiam fecernatur ludas^''-tUnc quoq; ex illo fuifte ab Euahgeliftis dicatur, quandoimmancipfiusfacinuSjU/nbsp;Chriftum pfodidit,commeinorant.Marc.z./.cap*

Q^am veto cauftam efle dicemus, quod toties,tamq; diligens huitis rci mentio quoq; Petro repetitur ? Num verb vej lud impiobo Spid'nbsp;ryj offtttJaturt tus fandus adulari,vel Apoftolorum ordinem haclabeinficcrc ( contaminate vomit -Ncquaquam. Imo aliud docet obferuaru amp; digfiifsiimum,amp; maxime neceflarium unbsp;videlicet excellentifsimorura hominum vitijs offendamur i nec propter ilia omnemdlo*nbsp;rum conditionem temeredamnemus. Q^d in verbi niiniftrorum delidis multi nt-mium inepte faciunt.

Vbi cnim illosfd prolapfos vident, in quibus paulo ante dodrinfincentatei cUm prudentia,amp;fortiChrifti veritatem ftretldi conftantia,coniundam admiratim'nbsp;non contend illorum vitijs fuccenfuifte,if rotum miniftrorum ordinem ora laxant,nbsp;nines in vniuerfum hypocritas amp; nebulones efle clamant, amp; vlterius progrefsi, doftA'nbsp;nam quoq; in dubium vocarc non verentur. Qma ergo Cbriftus lefus verbi fui mm*nbsp;ftroshomines fore, amp; pro htiman infirmitatis ratione interdum grauifsime lapfuronbsp;pruidebat, ne quis,i}lorum vitijs ofFenfos,Euangeltj dodrinam in vniuerfum dam**'nbsp;ret,Apoftolorum vitijs, amp; imprimis horrendo lud lapfu,cauere voluit. Etenitn nbsp;omni labe Apoftoli alieni fui{rent,non immerit de illorum dodrina hodie dubitarC'nbsp;mus,quos non raro turpiter peccare cernimus.

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atquia necambitionis crirrien, quod non femel in dlis Chriftus rprhendit,nf^

turpem Petri Chriftum abnegancislapftim, nec immanc lud proditoris fcelus, qu*mEuangelij dodrin derogauilTeconftat, nimiura profedo ineptuseft, quinbsp;feculi miniftrorum vitijsita offenditur,vt propter ilia veritatis dodrinam mendadj aC-cUfet. Afqui nullus hominum ordo eft, qui non bonos pariter amp; malos habeatnbsp;Er fl Apoftolorum ordini propter lud lapfum nihil decedit ( inftauratur enitn MatthiXnbsp; fuccefsione) quando minus per hunc Apoftolorum dodrin aliquid derogan po'nbsp; tuit ? Neq; hc ideo dicimus, vt verbi miniftrislicenterpeccandi feneftram aperif^^*

-ocr page 177-

X ACT. fiOMlLTA L

^itnusentn eo gi-auores fcelerum pnas ipfos daturos efTe , quograuiUs ftOtentus ' ^offendiculuni, cuius ipfi authoresfunt. Sed infirmisconfulinius, ne, cura rniniftro-vita iinproba, veritatis falutarem dolrinam magno fuo malo abijciant. Qmadnbsp;Mura Chnftus de ludorumfcribisloquens 5 admonuichis verbis : In Cathedra Mo-Scrib Si Pharifi, Omnia ergo qucunqjiuflerint vos /cruareleruateamp;facijnbsp;fecundum opra veto corum nolite facere; Dicunt enim,amp; nonfaciunt. Matth. 2^*

Deinde ali) ofFendiculohorumobferuatiomedetur. Communis enim hc fide- DotncinrnKt quot;UraChrifti, adeoq; totius Eccicfi, fors eft,vt domefiicorum infidijsmaxime petantuf dijs ftantnbsp;Afiatregermano amp; vterino pius Abel cditur. Efauum hoftem acerrimum lacobnbsp;'^ptritutjlofeph fratiibus venditur. Et Mofes Ilralitas fratres, quorum caufa Exod^i.^nbsp;^fgypti opes amp; dclicias reliquerat, ipfis Aegyptijs fer inhumaniores fentit, Dauidesnbsp;^radeilloruminfidijsmaxime conqueritur, qui aliquando intima familiaritatc ipfinbsp;^uniuncH fuerant. Pfa, 4}- Sic.

Et quotidic experimur illud Chrifti : Inimici hominis domeftici ipfius. Matth, /. raultos ifta offendunt,qui fuorum animos ab ipfis abalienari moleft fru ne, amp; fi-^'ftrinultaJcea Jo^iinacogitareincipiunt, quam dilTenfionum amp; dilsidiorum cau-uiprcipuani eflefufpicantur. Vtinterimde illis nihil dicam qui piorum moresnbsp;^'udurosamp;afperosefleputant, vt nemo ipfisdiuamicus elTe pofsic. Cterm o-uibusiifjsi^ocexemplumoccurric, quo Filium Dei, fummum inanfuetudi-quot;^Sthumilitatiscxemplarj difcipulo intimo amp; domeftico proditumfuilfe docemur.

Quid ergo de hominis ingenio nobis vitra pollicebimur ? Velnum rem indi-SUra putabimus, vt eam experiamur Ibrtem, quam Filius Dinoftri caul fubire ''guatus eft.

.. . SedadPetrum redeamus,qui vtludpriorem dignitatem amp; Icelus expofuit, ' ^rafdctn horrendum exitum graphic depingit, amp; quafi fpetandum oclis fubijcit :nbsp;quidem, vtinfelicis hominis recordacfoneanimum odio fiagrantem exatiet, fednbsp;trocis exempli memoria Dei timorem, amp; pietatis ver ftudium , in omnium animiSnbsp;^j'-^udat, Necalienum 4b inftituto erat huius meminifle, quando denouo Apoftolonbsp;Jg^ndoconfultabatur-. vt inde in diligentemfuimunerisconfiderationem, amp;ardensnbsp;^dobeundi ftudium, abriperentur. Dicit ergo : Et is quidem pofiedit agrum exnbsp;^f'^edeiniquitafjs, fulpenfu/q; crepit mdius, amp; eft'ufa iunt omnia vheera eins.

, EtinnotuitomnibushabicantibusHierofolymis: itavtvocatus fitagerillepro-^illorum lingua Aceldama , id eft j ager fanguinis. nbsp;nbsp;nbsp;Prodeft autem fingula hc

dint, quocoutigerunt,infpicere. nbsp;nbsp;Nam vtEvangelilt tradunt, vbi ludas Chri-

(?ra Pilato traditum vidir, fccleris pnitentia dmus, ad Saceidotes rcuertitur, Icelus fatetur amp; pecuniam produionisnefand pretium reddit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ab illis vero delu-

Sc cum indignationereiedtus, pecuniam in templum abijcit, ac indefeproripiens gulamfibifrangit. Sacerdotes,quia pecuniam necin templo fparlm relin-noneftc poterant, nec intra rempli thefauros reponerc audebant, quam pretiumnbsp;^^guiniselfenouerant,exeaagrumfiguli emuntinperegrinorum fepulturam, nitrii-hocopercimmaneIcelusexpiaturi,cuiusfuerantpauloante authores. At hocnbsp;tofcinpiternam fceleris infamiam fibijpfis confcilcunt dum diuinaprouidentia fitjnbsp;. gcrex pecunia fanguinis denominatuSjde illorum nefando flagirio teftetur. Huntnbsp;ft) agrum ipfumludam pofledilfe Petrus dicit, tum quia ipfius pecunia emptus erat,nbsp;j^'^quiaadludam non minima infamis illius amp; ignominiofie memori pars redjbat..nbsp;^ftoin his primo ftuantis in ludaconfcienti dolores animo concipe, quos at-^iraosfuiflconfit,adeoq;infernicruciatibusintolerabihoresgt; quando amp; pecunia:nbsp;contemptum modo, fed odium quoq; auarifiirao hpmini extorquere potuerunr,amp;nbsp;ptccati confefsionem adigere, quem Chriftus in coena fruftra admonuerat,, vita:nbsp;fflentistdium in ipfo parre.

y.


O iiij


Addc


-ocr page 178-

nbsp;nbsp;nbsp;62

IIISTORrE MATTI. Agt;OSrLI.

Addebishorrcndum mortis genus. Ipfcfibilaqueum neiit: pfecollopr priolaqueuminduit. Ipfefibiptoprijfufpendij authored, quo infeceni niinainnbsp;cxhalat. Acccditquod mortis atrocitatem amplificet. Nam niedius crepuir, amp;d-fufafuntomnia vifccra ipfius. Mcrebaturenim vt vitalia vifcera profunderetnbsp;CH RISTf^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vvx authorem vnicum turpi lucro vendere non erat veritus. At

neq; bic quidem diuini iudicij rigor finitr jfed fempiternaaccedit tam itninanis flagir memoria. Ira fit, vr nec vita, nec pecunia ( quam ipfa vita chariorem habuerat) Jinnbsp;fruaturinfelixilleperditionisfilius. In hoc fpeculilm oculos mentis fu dtfigant,nbsp;quicuriq; turpislucri amp; priuati commodi gratia Chridum prodere, vcritatem negaf^?,nbsp;amp; Ecclefi Chridi turpiter ilhidere confueuerunt. Obfruent eadem hcj quicunq;nbsp;exfangineviuunt.hancqjfibiprcipuamlaudemducunt,fimercenarijs bellisditati,nbsp;opes fuas dificiorum drulura 5 prdiorum magnifico ailtu , fuppelleiilis fuperbonbsp;apparatu,vediumluxu,amp; totius vit immani fafiu amp; infamis fumptibus tedentur.nbsp;Quid enim idi aliud faciunt, qumquodfefimguinarioselTeprodnt, amp; vit imm-hiter transalmonumentafibijpfis relihquunt ? At quia in fequentibus quxdanbsp;dicenda reftant, qu ad hune loum pertinent hc modo fufficiant. Moucatnbsp;ver nos infelix lud exitus, vt fincero Dci timor mortificati, Chrilluianbsp;lefum firma fide amplainur : Cui debetur benediclio,nbsp;honor, gloria amp; potedas internum,

HO MI LIA II,

Scriptum eftenimin libro PfJmrm : Fiat habitatio ciu defrta C non lit lt;^ui habiter in ea. Et Epicopatum eiusaccip^^^nbsp;alius.

Oportet igiturvt ex ijs 5 qui nobifeum fuerunt congregati roto tempore, quointrauitamp;exuitinter nos Dominus lefus, exorfusnbsp;baptifino loannis, vlq; ih eum diem, quo alFumpcus nobis,nbsp;aJiquis conftituatur,qui fit vnnobilcm teftis refurreioniseius.




-ocr page 179-

EX ACTrJ HO MI LI A IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JtS'

P Qupmodoprdicabunt, hifi mifsifuerinr ? Rom.). Arqui non gnorabal 'U.us multos non miflos Domino prdicare (quos alibinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^v^a.^e/lt;lt;pa{t

' ^hlfosfratres vocat, qui atfq;lgitima ordinatione,iri-epanr. Galat. ) fid tales licio fuo ver defungi poile negat. Quid .quod nec ipfe Cnnltus docendi munuSnbsp;^eflus eft priufquam loknni inauguratione Deo patre orbis tonus doctor tfle de-fretur ; Cuius rei etiam author Epiftol ad Ebroscap.y. meininit. Q^ra-nifiobferuetur, nec popu lus pro Dei minittris a gn ofc ere porett, de quorum voCati-inctrtus elbnec ipfi miniftri,qua decet fide amp; conftantia, in liio officio verlabuntuf.nbsp;X'.*s enim rationibus contra mundi minas, tyrannorum conatus, vndiq; imminen-pericula fife armabunt qui temerari vfiirpationis fibi confeij, de Dei auxilio /pernnbsp;*wbtn poflunt conciperc.

Sed ad Petrum reuertamur, qui prima fuie otationis parte ( vt in priori bomili OraeuU ai 'uimiis)ofFendiculomedetur5quodex ludlapfu oriri poterat, dum ad diuin ^^'^^**^**nbsp;^.'3'aenti decretum ipfos reiegat j quod ante fecula aliquot Spiritus Sanus per Da-^nireuelarat. Et quia Scripture Sacr mentionemfeerat, in prfcnti qu..nbsp;''dlliustcQimonia profert. Omifsis tarnen illisquibusludfielus( quod fatis fu-jj '^Hitisnorumerat) praedicitur,catantummodorecenfit,qudeeiuldem horribi*nbsp;extant. Etduo quidem coniungit, quorum prius ex Pfal. 6p. alterirai ernbsp;lefumptum eft. Scriptum eft ( inquit ) in libro Pfalmorum : Fiat habita'tio eiusnbsp;j| 5 amp; non fit 5 qui habitet in ea. Et Epifeopatum eius accipiat alter. Ncc ob-inbsp;ji^'S^ddtotisillis Plalmis defuis hoftibus Dauidloquitur., C^ia enim in perlecU-^nbsp;J^quam fiib Saule Tyranno fuftinuic, Chrifti lefu typum gefsit, qucunquedcipfi-ofttbus dicuntur, ad Chrifti holies, Scludaminprimis 5 qui omnium quafi antefiw

eft referri debent,

0 J ^^Pdfquam depcnisilloTum dfiamS, illud minime prseferiri deWt, quod

,j ^'ptoditionis/celeretantUm ,quod ludas commifliirus erat, verum etiam deeiufi /w/ffZer/i# IF ftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Spiritus Sandus Prophetare voluit, Quia enim luda^ aharitise

ji^'^uextimulatusChriftum prodidit,non autem vtiuxta D'ei decretum human! gcs'**^* promouerct, illiusfacinus nulla rationeexcufari poteft, fed atro-Poenas meretur. Eteadem omnium impiorum eft ratio : quain fi obferuemus,nbsp;conftabit, prouidentiamDei impijs non patrocinafi, ncc peccatorum culpamnbsp;liprj5'^'^cribi debere, quando fpontanea amp; libera volntat peccant homines, qui -nfi-PoiTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;virture regenerentur, ex fimetipfis nihil qum pcccare

Ep QH^ tarnen Dei prouidentia res cundas gubernari conftat, ab huius gu- pfj, tionepeccata eximi non debent, nifi Dei omnipotentiam negare amp; homini vire^nbsp;j^^^ftaDeivoluntatcmaliquidagenti tribucre veliraus. Non autem an homin'uiri^'^nbsp;ikprouidentia : fid longius progrtfia peccatis dignas pnas deccr-'nbsp;'oft ^^3rum executores varies pro lua voluntatc conftituit. PeccatorUm ergo.nbsp;Pfi5 Deum agnofiamus ex prouidentia:nbsp;Ef ^ontemplatione, amp; inox omnia iliius iudicia, iufticiam amp; veritatem efle depr-

^Qemus.

Caeterum $ pcenas videatnus, quitus amp; ludiepferfidiafti olim Deus vts ft j***bejUttn Sunt h mulf amp; vari'^^^*^*

Atduabusinpr-^^otnnescqmprhendunt. Phmamhis verbis exprilnit: Fiat habi'tatiotsdeitai ,

^*^13 fit J qui habitct in ca

Vm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dJisefcidium ,amp;quod patrijs fiautis fccfibus crjcicndr Ut Ft/J*/*,

Mofa ica ilia maledidione conuenirc: Domum extruts*, amp; ea habitabit. Deut, . ^am quod hc dieitr : Et nemo habite in eajde poftcrisnbsp;itnpiov

-ocr page 180-

)lt;gt;4

HISTORIAE MATT. APOSTOLI mpiorutnintelligendum eflvidetur,qiiivnicum patribus eijci amp; difsipari mcrcjn-lur.

Atqui grauifsima hc pna eft, fi rem penicius excutias. Comprhen Jit filin' qucunq; in hominis fortunas amp; corpus aduerfj incidere pofliint,. Excidiuin etenii'nbsp;prccdit bellum , amp; quicquid malorum belli Fortuna fecuin trahir. Comitaniur ii-lud paupertas, fams, labor,cura, fblicitudo, ignominia Sc omois generis calami'^'nbsp;tum viciitudoindefincns.quae non nifilentatabefinitur,amp; plrunq; infamemnbsp;rummemoriam poft ferelinquit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qii omnia ludae accidifle j nemini dubium viJf^^

poteft. nbsp;nbsp;nbsp;Nam licet ipfelongashuius vit calamitates prcipiti fulpendio efFugiflf

deatur, Del tarnen iudicium poftcritas ipfius efFugere non potuit Et quid illa pel fit,ex vniucrlali geneis ludaic excidio facile colligi poteft. Ncc enim folus Iquot;nbsp;das Chrifti proditi amp; crucifixi culpam fuftinet, fed eadem totius gentis culpa eft, cuiusnbsp;proceres ludam ad tantum facinus conduxerunt, amp; quae proccrum confilia coramnbsp;to iudicevnanimi confenfu approbauit, damans Crucifige, Crucifige, Sanguis eiu^nbsp;fuper nos, amp;fuper filios noftros. Neediu ceflauit Dei iuftitiajquininnoceotcmh'nbsp;lij fui lnguinem de illorum capitibus requirerct. Et quod Chriftus non femel ipfinbsp;interminatus erat, non multo poft tempore euenit. Chrifti enim min fuerunt : Hif*nbsp;rullem Hierufalcm, qu occidis Prophetas, amp; lapidas eos, qui ad te mifsi funt: Q^'nbsp;tics volui congregate filios tuos, vt gallina congregat pullos fuos, amp; tu noluifti ?nbsp;relinquitur vobis domus veftra deferta. Matth, ay. Et rurfum, Non rclinqueinfnbsp;hclapisfuper lapidem, qui non dcftructur. Matth, Alibi item non finelacrymisnbsp;tnfclici vrbi excidium dcnuntiat,d.cens venient dies in te,amp; circumdabunt tc inimid tutnbsp;Yallo,amp;cingentte,amp;coanguftabunttcvndiq;,amp;folo ^quabunt tc, amp; filios tuos,nbsp;quiintefunt. Etnonrelinqucntintclapidcmfupcrlapidem, eoquod non cogno-ucris tempus vifitationis tux. Luc. Cum his fi hiftoriam confras, amp; ludxotuinnbsp;conditionem, qua hodic, in totum orbem difperfi, vtuntur, verifsimimpleta viJe^ihnbsp;qucunq; Dominus prardixerat. Idem Dei iudicium Romana vrbs olim txperti cit.nbsp;Cum enim poft excifam ludorum gentem ipfa in Chrifti Ecclefiam gladium ftri ngerct,nbsp;amp;fnl:orumfnguinetotamaderet, cpitilli tandem Deus repcnderc. Nam mtr*nbsp;annos centum triginta amp; noucm, fepties capta in manus denenit barbarorum.

Priram Vifigotthi duce Alarycho ceperunt vrbem amp; diripuerunt, anno a nato ChriftoSaluatorc CCCCXII, MoxportannosXLlIlI. duceGcnfcrychoV'an-daliillamirrupcrunt, in eiusdircptioncomnia capatrantes, quauarifsimus hofts'i'nbsp;capta vrbe patrarc confucuit.

Infecutifunthosannofalutishuman CCCCLXXL Herul:,quieanijCin Odacre duce occuprunr. Quorum mulationccxcitatus Theodoricus Olhogotmo-rum rex, illa quoq; potitus eft. Et cin annis circiter quinquaginta euolutis, vrbcninbsp;rccuperauifl'et elhlarius, intra annos duodccim proditione Totila, Olhogottbo,nbsp;pitur ,qui direptam ferro amp; ign vaftat, munitionibus nudat, mnia plus tertia puf'nbsp;loloaquat,Capitolium,cummuItisdificijspublicisamp;priuatis, incendir. Ind' ,nbsp;ma cgrcffusjnc vnum quidem viuentium j vcl marcm vcl fminam,in ca remanerc pnbsp;fus cft,vt Omni humano cultu vrbs, quondam rcrum domina, deferta iaccret,nbsp;licet mox fequenti anno reftauret Bellif rius,idem tarnen Byzantium rcuocatus, 1 ou *nbsp;denu occupandam relinquit. Poflentinfinita huiusgenerisexemplaproduci,qunbsp;certifiimum excidium Chrifti amp; Eeelefix hoftibus imminere teftantur.

Mitei

Alterum pngenuseft: EtEpifeopatumipfiusaccpiatalter, 'bAeftatur , talcs homines nullis veldignitatibus veldoniscximijs , quibusinrunbsp;funt, ab imminent! Dei iudicio eripi poffe. Qucunq; enim Dei beneficio exee ei*nbsp;fa amp; prclara habcnt,in alios transferuntur. Exemplum huius Judas eft luculennnbsp;mum. Erat is ad Apoftolatum vocatus amp; cum hoc Oecnorai Chrifti adminiftrationbsp;, nem fuftinebat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; r r

Summa ergo fuit illius hominis dignitas, cui ncc regia ncc fmpcratoria con cr^i merctufi Accedebat huic diutina cum filio Dei conuerwtio, amp; quod

-ocr page 181-

EX ACT. HO Kfi L t A t. ^P''M!smultJivdcratamp;audiuerat,qutnultisProphetisamp; iufts, quantutnus nla-f^lP^eftdeno flagrantibiiSjnon contigeft videre amp; audire. Ac non iuuant hc in- Luc, lt;o.nbsp;pcffidla fna omnibus iftis fpoliari meruerat. Nam amp; ipfe hor-

*^itu mundo hoc migrt, amp;quot;in Mathiam rransfertr Apoftolatus dignitas.

Idem Dei iudiciurn in Saule cernitur, qui Dauidcm -, Chiiftj typum, perlcqui Vt primm enim hoc in animum induxit, bono Dei Spritu priuatur, in ii-szw, itfnbsp;exagiratur , donee vio-ff ^oi'dsfibijpfi authoreftJamp;regnumDauidipoidendum relinquir. Hue re-((if^lebetChriftifententia : Omni habenti dabitur. Ab eo autem, qui nihil habet,nbsp;habet,auferetur. Match.a. HaberecniinChrifto dicuncur, qui Deinbsp; naultorumq; falutemnbsp;Vjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftudiof vtUntur. Augec in illis dona fua beneficus amp;: liberalis Deus,

in melius proficiant 5 amp;illuftriores fiant. At qui perinde, aefi nihil donoruin Qj ^ccepiflent, ilia negligunt, aefuis rbusincenti, qucunq; ad Dei gloriam Ipe-Vj hifcurccontemnunt,eas tandem fu negligentia; amp;improbitatis pnas exoluiinr*nbsp;P^cultatibus fpoliati, infelices,contempti 8c infames reddancur. Aeter*nbsp;l(;|- 5^'0! ftabit 5 nec vllis mundi conatibus infringetur, Deifententia, qua, Sacerdotinbsp;tj^j*'3tnfnamamp;iullampnam denuntians, inter alia dicit : Honore profequar eos,nbsp;rprofequuntur : amp; qui me contemnunt ignominia afficiehtur. f, Sam. Anbsp;tnj '^ffcmam ignominiam facerdotibus iprobis amp; diuin gloii contemptori-

*''natur*

^C (inquit) in vos cxecrationm, maledicamq; benediftionibus veftris.

^8 increpabo vobis fernen, amp;Ipargam ftercus in facies veftras jftercus, inquam ''^fttorumfolenniurn. Malach. 2. Inhorum meditatiolie vtinam hodiefre-

Se non miraremur omniuni fer eorum authoritatem collapfam elle, {lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; repub. obferuari debebatic. Querntur de hoc malo epifeopi,

(lja''onarn Ecclefiaftica authoritas translata fit 5 ignorant. Sed conqueri amp; mirari ^''^5 fidolrin ver adulterationem ,lcrorum nundinationem, morum corru-^^^ritiam, faftum, amp;: alia huius generis, ipfis auchoribus, in Ecclefiam inn-^ghent.-quibusfelud^ potius qum Petri fuccefibres fuifle abund declainbsp;8; t Queruntur amp; Evangelici dolores de minifterij amp; funionisfu contemptu,nbsp;quot;irunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in authoritatem orfinem extindam elfe clamant. Atquiid

numero pluresparum induftrios in Chrifti gloria Euangelicadbdrinatprxtextu auariti,nbsp;jVentriSe lihidini ftudent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

aufertur dignitas amp; authoritas, qiiam minifterij nomine mere-horl^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quisquis gradum fuum, in quem Deacollocatus eft, tueri, amp;c au-

lifjt ^^3m retinere voluerit, diuinglori ftudium'fibi vhic commendatum ha-\af nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuito mundo omnibus viribusprouehere contendar, nec fua

latum vnguem fefe dimoucri patiatur.

iq| s quot;Pr^nfeamus nunc ad alteram orationis Petri partem, qua Ecclefiam vc de alio) locum furrOgandojCogitetjhortatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;norutur^^

'llish ^^O'Ivero ex prmifsisfcripturorculis argumenta defumit. (JijjiJ^nuadeat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sic cnim dicerc videtur . Quqniam de luda Spiritus Sandus pr?

5 quibus hoc

9

proditurus eflet, Sepofthorribilem vit finem Epflcopatum ^Apoftolicamfundionem,alijrelidurus, exeorum numero iJi (ccelTor anbsp;hucufqu nobilcum verfati, omniufti, qu Chriftus in ter-^nbsp;btijj ^^S^P^hjfpcdatoresfuerunt. Eftautem obferuationedigna Petri argumen-*nbsp;Peneiscmprhehdatur)talis eft : ludEpileopatum iuxtaSpiritus fan*nbsp;debetfufeipere. Ergo noftrum eft, vcilli defucceftbre idoneo amp;nbsp;tij.'^.Pofpiciamus. Atqui^abfurda videbitur prima fronce huius Confequen-E-flocnim, vt ludEpifeopatus in alium transfert debeat. . num veronbsp;\ Apoftolorum amp; eorum qui cura ipfis congregati srant, hoc mu-

ic, Ytipfi curadeligant, in quem Epifeopatus ille trausferri pofsit ?

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed

-ocr page 182-

)66

STOTilA'E. MATTH. APOSTOLL

Sed omnisabfurditatis fpecies remouetur ,fi Apoftolorum funQwneni-gt; flU-'?* cxChriftiiufsionefuftinebantjConfideremus. Illis enim Ecccfifu curain Cgt;f'nbsp;ftus, terra abituruscommendarat fccx cohim numero erant,qui fdmi'ii Domi*quot;^nbsp;( vt Matib. 2^. cap. legitur) cibum depromere debebant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo ad Ecclefi^^'*

ram amp;conferuatiunem hoe cumprimis facit, vt digni Siidonei minillri habeantur-''* temer Petrus noui Apodoli ordinationem ad ipfos pertinere colligit , cninbsp;dchs extaret de nouo.aliquo in lud locum fubdituendo Spiritus Santi orXU'nbsp;lum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fri

Admoneinur autem Petri cxemplo, vt nos in Scriptur Sacr ledlione vcm , . ^conueniat.nbsp;nbsp;nbsp;Hic enim ante omnia noftr vocationis ratio Temper ob oculos

Qua animo Jcr tura legtnbsp;ath ant.

debet, vt quicquid ad illam pertinet, nobis dici putemus. Nam ad noftram ini^quot;'^' tionem feripturas diuinitus traditas efle, Paulus reftatur,R.om. is. 2, Tim.y.nbsp;grauis illorum error cft, qui lacros libres non maiori attentione,quam prophanosUfnbsp;ptores^lcgunt J mente inter legendum in varias cogitationcs diftrata , quafi le^bonbsp;non nifi obfeftationis, aut cci) fallendi caufa inftitui debet. O b fru emus ergonbsp;igentcrqu nortr vocationisfiuefunionisprceptaatq; exemplafint, vt iliisnbsp;ftere,amp; ttudium noftrumDeoapprobate polsimus Hac ratione verbinbsp;bi dia putabit,qucunq; vl Prophetis vcl Apoftolisdefuo officio, eiiifq; adminHlrJnbsp;tione dicuntur. Et qui m magiftratu verfantur, ad le pertinerc purent, qiia;eonlt;lnbsp;dernagiftratuum officijsprceptain feripturisextant, vncum pnfeorum niagiftiJ''nbsp;um exemplis, fine illi boni fiue mali fuerint. Idem priuati quoq; hommes o.bfcfnbsp;buntjcuiufcunq; loeifintaut ordinis. Sicfiet, vt vncum fanaaninii volupMt rnbsp;Eripturarum leioneincredibilem vtilitatem capiant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Excutiamus autem Diui Petri verba, quibus duo, ad prfeps infticiituin lt;3^'quot; maxime pertinentia^ tratantur. Primoenim qualisad Apoftolicimfunflb'^'nbsp;dcllinari debcat, docet. Deinde Apoftli officium definit : amp; de hisnbsp;fie dilpurat, vt omnium minillrorum verbi Si Ecclefi inftitutioni feruirc pogt;'

0-Ad priusmembrum pertinet, qtiod dicit : Oportet igitnr, vt ex ijs, qiJ*

temporCjquo Jntraujtamp;exiuit inter nos Doniin^^

elepa eligt

least.

-----f gt; '1 ......... *.1. if 4i,s.i *J V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fus,exorfiis baptifino loannis vfq; in cum dicm,quo affumptus ellnobis, vnus^^'vnbsp;conftituatur, amp;c.

Requiril hc duas res maximj ttiomenti Petrus : Prima eft certa amp; flida C HR 1 STI, omniumqj eofum , qu inter Ibos conuerEns fecit,cognirio.nbsp;broldomatevfus^per duo extrema jintrandi videlicet amp; exeundi verba , vniucdnbsp;Chrilti conuerfationem comprhcndit. Ne quis tarnen curiofius qudara inquirrquot;^nbsp;di occafionem hinefumeret., cognitioni huicterminus ftatuit, baptifmumfcilicetb^nbsp;nis, amp;glorioEm Chrifti in ccclos alTenfionem. Priufquam enim abloanneChnnbsp;baptizarctur, in Nazareth Galil priuatam vitam agebat, parentibus obfcqucr*^..^-fcfc prbcns, amp; cum nutritio oftph artem fabrilem plrunq; exercens gt; vt ex ijsnbsp;poteft, quLuc. 2,Si Mar. . cap. habentur. Ea ver, quad publicamnoa'''^^jj^nbsp;demptionis caufam,amp;Mefiiofficiumfpeclabant, tune demum obire cpi^P nbsp;quam ab loannc baprizatus, amp; vifibili SpiritusSanti vnione , ac patris tefti'nbsp;clitus delato, in auguratus eft. Matth, . Qu caufa cfl, quod Evangcl^Jquot;nbsp;tenti if fius incarnationcm dtEripfifle, deillius pueritia, amp;iuenilitate,nbsp;tradidrc. Voluit enim Spiritus Sanusineptamhumani ingenij curiofitateniton^,^nbsp;cere,qunouiisimisfecul.speregregioSjfidijsplacet, Eriptoresfefeexcruit, quinbsp;tam Chrifti amp;illiuspueritiam, non fine publico Chriftiani nominis Iudibrio,noui^'nbsp;.diderunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.Afo-

Atqui diuo Petro corumcognitiofufficiens eflviderur,qucChriftus p lennem illam inaugurationem fc,cit. NeceftTaria autem eratbc, quia Apo(l*nbsp;rum abs fe geftarum teftes fidelifsimos Chriftus elfe volucrat. Secundo loconbsp;accuidensperfcueranti/pecimen,requirit. Nonenim ex illorum numeronbsp;vult deligi, qui in Chriftiani nominisprofefsionenouitij adhuc erant, amp; aotep^^nbsp;dies fidelium coetui fefe coniunxerant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed de illis loquitur, qui circa initit'

t

-ocr page 183-

EX ACTIS HO'MLIA T.

wtrfationis Chriftilefu inter homines pfumfequicper3nt,amp; cum eo perleuerrantj vtntcperfecutionum periculisjiiec crucis amp;infaniis mortis ofFendicuIo, abfterreri pornbsp;^crinr. Atqui eadepi hc in minirorum verbi elehionibus fine ordinationibus ho-.^uoq;obferuarioportebat, fiEccIefiam Chriftifaluam incolumem vellent, quinbsp;*' hanc fibi ius vendicant. Conftat enirn pr:cipuam miniftri fundionem circa dodri-*'301 verfari, quod amp; Dominus per Prophetam admonuit, dicens : Labia Sacerdotisnbsp;^'liodientfcientiam, legemq; ex ore eius requirent. Lesatuscft cnim Domini exercLnbsp;Malach...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10

Atquomododocebit,qui ipfeindousamp;rudiseft? Paulus ccrt in Epifcopo quot;OC cunjprimis requirit, vt JJxtjxsV fit, id eft, docendifacultateprditus, vtq; nonnbsp;*^od traabilioris ingenij hominibus fimplicem veritatis doirinam tradere, verum-contradicentes ( quorum ingensfemper multitudo erit) refellere amp; refutareque-Tir./. Ncceflria igitur in verbi miniftro eftChrifti,amp; myfteriorumipfiusnbsp;^quot;gnitiojvn cm omnibus ijs, quadfidei Cbriftian articulosamp;fideliumofficiafpe-^quot;t.Requiritur ab eodemdiligcnsfcripturftudium, in quo ipfum probe verfatumnbsp;f oporcct. Opus eidem efthnguarum cognitione, nein fcripturis legendis ab alio-pendere,adeoq; alienis oculis videre, c alienis pedibus incedere, cogatur.

Adhc diccndi artibus inftrudhum efte conuenit, vt quid, quo loco amp; ordine, amp; ji Ortido, proponi debeat,polsit perfpicere. Qu omnia tantiniomenti funt,vt Pau-ooii rmr Timotheum ad afsiduum legendi ftudium hortetur, quem tarnen pue-craslirci-as didiciflefatetur. Deinde quia miniftrorum funioni infinita vndiq;nbsp;j/'ciilaimminent, animi fortitudo requiritur, ne pcriculorum metu fuperatusinme^nbsp;[) ftibfiftat. Atqui hc in fola perfcuei;antia perfpicietur, cuius non obfcuranbsp;^ciinina ipfum dedifl ^oportuir.

Idem Paulus obferuauit, dum monet Epilcopum non debere neophytum vel no-efie,nedignitatefubirainflatus aliquid perperam agat, amp; calumniandi occafio-prbeat aduerfarijs. z.Timoth./. Sed amp; ipfe Chriftus Apoftolos, quos multis vitijs ofirmitatibusiaborauifle conftat, hocelogio prcipucommendatin vltimaCnanbsp;'^dipfos fecum perfeuerauifte dicit in omnibus tentationibus fuis.Luc.2.?.cap,

Z, Sed vitima Petri verba vidcamus, quibus Apoftoli officium definit. Conftituatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

4Pgt;t)vnusquifpiam, quivnnobifcumfitteftis refiirreionis eius. Primo colle-' ^^oin vndecim Apoftolis vult coniungi non feruum , cuiipfiprofuo arbitriof*'nbsp;noucrat. Deindenbsp;vocat, quo nomine Chriftus illos, iam difcefluruSjappellrar. Et prodeft nonnbsp;^nicrebrohuiusnominisrepetitioamp;confiderariodiligens. Ex eo enimChriftia-bf dignitas,amp; Euangelic dolrin certitudo,ftimari poteft,qud Chriftus non.nbsp;modo rerum abs fegeftarum,fed iuratos teftes habuit,qui fidem in ipfiim tra-. '^t'urit. Poftrem,quadereteftaridebeat,oftendir: Vt fit teftisrefiirreftionis eius.nbsp;^d nonita accipi debet, quafi de fola Chrifti refurreione Apoftoli verba facere de-led prcipuum articulum nominate voluit Petrus,quo reliqui oinnes conti-imo qui perfpicu monet, quo reliqui omnes referri debeant.

jjj Refurreionicert mortis prdicationcceflrioinclufaamp;coniunda eft. Q^o-J Chriftum mortuis refurrexifle docebit, qui ilium mortuum fuifljnon an-rnorruum Chriftum quisprdicare velit,de natura Chrifti,fecundum tf '^'^oripotuitjprisloquatur, oportet. Docebit ergo, Dei filium, qui patri co-(ij;*J^^^confubftantialiseft, definite tempore humanara naturam ex virginis vtero in#nbsp;multas variasq; vit huius moleftias acerbam mortem in aracrycisnbsp;perpefts fit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

(jU Q^arc qui refurreionis Chrifti Icfu teftis amp; prco elfe voluerit, minime omittet iitjjprceflerunt. Sed amp; alia caufTa eft,proprer quam refurreionis potifinbsp;voluitfacerePetrus. Hc enim noftr Redemprionis quafi Cdlo- nbsp;eft complementum, vt Paulus in priori ad Corinthios Epiftola cap. /. multis*nbsp;Pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;demon.?

-ocr page 184-

f68

b I EI MATTMAE APost'oI

demonftrat. Mortis etenim, cuius omnes homines rei.eranc, aculeus Sr potentie psc-rum eft. Atqui mortem deuiclam efl, Chrilti refurielio lucuJenti^im teftatui. QuafC amp; pcccatum,per quod nobis mors dorninabatur, eiusdem GhhlH nierito fublatuin dienbsp;oportuit. Quod fi ver peccati noxa fublata eft, 8c mors exarmata, quisuon viJet,nbsp;ferpentis caput contritum,amp; tyrannidem fundituscuerfain,cfi?Irifanit quidem adhuc,nbsp;Sc horrendum tumultuatur? fed illius terrores Chriftian mentes non expauefeunt.nbsp;Qmbus enim viribus noceret,qui fi peccati tela amp; m ortis culpidem illi auferas,totus insnbsp;ermiserit? Atquihc Cbrirtusabfiulit;dumin ara crucis expiauicpeccata mundi, Sinbsp;mortis vires gloriof refurreclione eneruauir. Q^propter dum relurreionis Cfiri-fti reftem fieri vult eum Petrus,qui in Apoftolorum ordinem cooprari debebat, bot **nbsp;pfiim munusillniungitjquod reliqui fufiinebantjquibus didumerat: Ire in orbemv-niuerfiim, amp; prdicateEuangelium omni creatur. Qmsquis ctediderit, amp; baptiza-tusfuerit^aluus erit. Mar./?. Interim officij admonentur, qui hodie Apcftoloruninbsp;fuccefiores dici amp;haberi volunt. Q^amuis enim ab iliis nemo exigere pofsitjVtrdufquot;nbsp;reionis Chrifti teftes fint oculati, hoc tarnen illorum munus fit,vt de Chrifto amp;oquot;'*nbsp;bus ijsj qu ills propter nos tm fecit qum palfus efijingeou ac intrpide tellenturj vtnbsp;omnes,in vno Chrifto humani generis Redemptioriem amp;llutem contineri intellig^ornbsp;Qmcunq nim nudo titulo inflati, pro Apoftolicis haberi volunt, cum nec concion^dnbsp;velint,nec pofsint,non legitimi Apoftolorum fucceflbres, fed ftulti partorcsfuntjquO'nbsp;rum deferiptionem habet Zach.//,cap. Et in illos Paulinum illud merito torquetur.nbsp;mihi,fi non Euangelicem. z.Cor.^. Noftrura ver eft,Dei bonitatem agnolcere,nbsp;filium fiium^ propter peccata noftra mori, 8c noftrse iuftificationis caufta exfuicicari vnbsp;Jliitjfimul ver mortis Screfurrelionis Chriftiilutifer teftes dditlocupletifsis.

Credamus itaq; illorum teftiraonio, vt per fernen immortalis verbi regen'^^ hredes Dei efficiamur,cohredes autem lefu Chrifti : Cui debcturjbencdiiojh^''^nbsp;gloria 8cpoteftas in atternurn. Amen.

HO MI LIA IIIL

Tuncftatucruntduosjofephum qui vocabaciirBarlabS,^ gnomineIuftum,amp;Macchiam: cprecanccsdixerunc:Tunbsp;qui nouifti corda omnium,ortende verum elegeris ex dnobushisj^nbsp;accipiac fbrtem minifterij huius c ApoftolatuSjCx quo ludas excid^nbsp;vt aoircr in locum fuum. Et dederune fortes eorum, cecidit fois li*.nbsp;per Matthiamjccooptatiis fuit inter vndecim Apoftolos.

T ECCLESIA VERBI MINISTRIS CVA^ opus habet,quorum opera in Dei cognitione, 8c ver fideinbsp;crudiatur acconfirmetur : Ita eosdem legitime ac rite cligi 8cnbsp;oportet,vtipfos diuinitus clctos efle,omnibus conftare pofsit.nbsp;caufla eft, quod in noui Apoftoli clelione, qui in lud locu fti^nbsp;dcbcbatjtm religiose egit vetus Ecclefia. Et voluit Spiritus Ssn

hiftoriam hanc omnem diligenter defcribi.vt certa ad pofteritatem formula translt;\ retur,ad cuius imitationem elcdionesminiftroruminftituipoflenc. Priinuninbsp;haclocum obtinet, quod Diuus Petrus rem omnem adEcclefiam refert,comniu'^^^nbsp;vnanimi omnium confilio difcutiendam. Docemur eo exemple, nihil in Eccle'*^nbsp;iusquam priuata authoritate inftituti fiue decerni debere. Quia enim Ecclefia, vt 1 nbsp;/.tor.^. admonetjDei dificatio, 8c Dei agricolatio eft, imo domus 8c fatnillt;^lt;^ynbsp;(z.Tim./. Matth.2^ ) nemo fibi tantum authoritatis vcndicare debet, vt fibi in lUanbsp;effe putet, quippiam priuato confilio inftituendi. Et licet eo vfq; ogrediaturnbsp;cuius temeritasnihil tarnen inter veras Chrifti oues proficiet,qu vnius Chrilhnbsp;Sed ad inftitutam a Lucahiftorinbsp;tienem reuertamur, gui, vbi Diui Petri orationem recitauit? od ipfam ele

audirc 8c fequi confueuerunt, loann. figt;.

-ocr page 185-

EX ACTI5 HOMA I.

MApoftolicominemoratjqu nobis per fingulas partes diligentus eft excutienda, ''nocnimduos pubiicnominatoselle, amp;in totiusEcckfi confpeftum produdos

Deinde pijs amp; deuotis precibus elclionem ipfana Dei iudicio commife-de cuius voluntatereligiofis oi tibus fci/citati unt.

s Tuneftatuerunt (inquit) duos, lofephum, qui vocabatur Barfabas cognomine

amp; Mattham. Q^amuis verb modus, quo hoc fatlum eft, non expri-pubheo ramen amp; vnanimi Ecclefi totius confenfu illud fatum efle, veri-]'''ievidctur. C^a enim ad totam Ecciefiam rem hancomnem Petrus referrevo-}*bEcclefi iudicium non pocuitprtermitterc, Videntur ergo viritim rogat fuif-p^ntenti,amp;fingulos,quos Apoftolic fundioni idoncos cenfebant, nominatiin indirauifle HiC ergo Ecclefi conlnfus tandem fuit,vt vel lofephus vel Mat-Apoftolorum numero acccnieretur, qui nimirurn omni virtutum gencre reliquisnbsp;f^ftantiorcs habebantur. Et vtcrq; baud dubi talisfuit, vt fors errare non pofte vi-'fftur, ytrum defignaret. Nominates autemin medium progredi iufterunt, vt ab o*nbsp;poflent confpici c agnofei*

Eft itaq; cum primis memorabilchoc primitiu Ecclefi excmplum. Quo ad-gt;nOnA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n I-O n 1 r , A-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i- /'-quot;i-rt'f

mur, inimftrorum veroi amp; Ecclefi electioncs atq; ordinattones, non in angulis tlt/a, Occulte intra priuatos parietes, paucis hominibus, fed publice ab Ecclefia, Sc in to-

Ecclefi conlpciu fieri debere. Si enim ab exterorum quoq; teftimonio commen-debet, Epifeopus ( quod Paulus monuit z.Tim.^.) quanto magis illis ipfum notuna '^^oporcttjquibus prficitur.

., Cuius rei obferuatio fi negligatur, Velignoti amp; obfeuri homines, Vel etiam fla-''fiiSccorruptifsimis moribus praediti, Ecclefijsobtruduntur,ScEcclefiaruin An* fiunt, qui ne extremum quidem in Ecclefia locum merentur. Monet idem ve-. feftamenti ritus, quo ex Dei mandate Aaron Sc filij ipfius publicc,Sc tota Ipedan-^cclcfia^tninifteriofacrodeftinatiScinitiatifunt. Leuit./.Num./s. Neq; nosmo#

4Uod Paulus alibi vni Tito vcl 1 imothco ius Sc poteftaicm Epifeopos eligendi tri* ^'fcvidetur.

Nonfenimillospriuata authoritatcquicqamagcrcvoluit, fed pro Antiftituin j^^^'oiubetcurare, vtminiftridigniScidonei legitime ordinentur. Ncc verifimilenbsp;dits plusconccftlim fuifte, qum Apoftolisipfis ,qui inconfulta Ecclefia nihil in hacnbsp;vaquatn ftatucrunt. Nam Sc paulo pft Diacones coram Ecclefia publie eli-Lr*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;curh Barnaba colledis viritim fuffragijs presbyteros per Ecclefias fin-

^ordinaujfj^ Jegyjjtur. Alt;fto,tf.8c)-/.cap.

Arguitur exemplo hoc corruptifsimus idemq; prnitiofifsimus miniftros eligcn* ''^'bquem iam feculis aliquot hac in caufta imperium obtinuiftc confit. Quo fit,vtnbsp;K rar vnus aliquis in pluribus Ecclefijs priuata authoritate minifiros Sc eligat. Sc or^nbsp;''quarepotilsimuro ab Abbatibus,Epii(Copis,Sc Pfpofitis,peccatur.

lUf 0 melius rem adminiftrant nonnulli inter cos, qui Euangelij nomine glorian-Qf^Ecclefiarum reformatoreshaberi Volunr. Dum enim ifti male vfurpata pof J tnonachos Sc Epilcopos (vt par eft) eijeiunt. Ecclefijs tarnen libertatem, illo-^*^nnidi crepram, nonreffituunt, fed pro fuo arbitrio adminiftrant, qu olimnbsp;tjj-P*E:opis Sc Monachis adminiftrari Iblebant.nbsp;nbsp;nbsp;Et hinc prpoftcrus ille ordo mul-

bp crepram, nonreitituunt, lecipn Monachis adminiftrari Iblebant.

ic?t^i*^obtinuit,vtminiftrosEcclefiarum eligantSc ordinent,qui ncc ipfos miniftros quot; : nouerunt. Et quia ignotanti malo

He C''*'''^*-ilt;^i^5VCininniro5JLit.kiruaruin

. I ^Ecclefias, quibus illi prfici debent, fatis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,-

afFcus improbifsimi coniunai funt, ita interdum ijs abripi folent, vt ablt ^^feligionein tantn nenrin vj'rfantes. hoc vnum anet-p vid/r nofsint.vtfiim in Fnbsp;/^spoteftatem

malum, nili breui reprimatur Confufioncm,nobis pariet,

^.^'^peratoribushocextorfcrunt,vt ipfis folisEpifcopatus,8c qcunq; alia fuat bene^

Extant:

igionc in tanto negotio verfantes, hoc vnum agere vidcri poquot;fsint,vt fuam in*Ec-i non minori cum faftu, qum Epifeopi olim Sc Monachi, oftenjtnt. nifi breui rcprimatur,8c Simohiam, Sc exitialem omnis Ecclefiaftic di-

lb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc Romanis pontificibusdcbetur,qui non fine cruentifsimis bellis

M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I______..r.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ f TTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ______ 0*^.4-*......,-..-.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;___I____

^clcfiaftica,conferendi ius concederctur.

-ocr page 186-

170 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DI El MATTHIAS APYtOI

Extant adhuc in Germania non pauci loci, qui prlioriim amp; cFufi fanguiW ^Kne iizz. /-Chrifliani inemoriamreferunt, Cert Heinrychum Qiyrtum Impcrat. conibt ununbsp;denbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hacip, [ym alijs decaufisjCum Pontificibuscomirufliun,fexagies bis coliaris fignis pgt;'-

gnauTe. Tandem verb filium hoftem fenfit, quem Epifcoporum artes amp; conilia uerfus patrem armaueranr. Qui cum tandem illorum dolos animaduerteret, ielinbsp;opponerecpit : fed pertinaci ipiorura improbitate amp; audacia fuperatus Cslifto-^/'nbsp;mnem hanc authontatem Gonceisit,ex quo tempore Ecclefi libertas ecu lethali niorbonbsp;contabeicens,tandem in vniuerfiim euanuit,nbsp;nbsp;nbsp;Q^am quicunq; reftitutam volent,fiu^

illi verbi miniftri fint,fiue magirtratus,huc incumbendum fibi elle lciant, vt vtus nu' ftrorum eligendorum confuetudo reducatur.

Pori , vt ad hifiori prfentis expofitionem redeamus, cim duos in conlpc^'* Ecclefi fiatuiflnt, lofephum amp; Matthiam, omni virtutum genere infirufifsimos vi'nbsp;ros, nemo tarnen Apofiolorum tantum fibi authoritatis vendicare aufuseft, vt alternbsp;trum ex illis Apofiolumpronunciare vellet. Tmo nec luffragiorum numro rem ta*nbsp;momenti fatistut committi pofl putauerunt,fed ad preces deuotilsimas conuerfigt;nbsp;mnem huius rei euentum infallibili Dci iudicio commifre.

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dicunt enim : Tu Domine, qui nouifti corda omnium, ofiende vtrum elegeris

ex duobus his,amp;c. Prclarum hocefi pijlsimorum animorum,nihilq; audacius in P caufla fibijpfis vendicare volcntium,lpccimen. Quod cxemplum fi pari religionnbsp;imitarentur, quihodieEcclefi muncra tradtantj feliius hauddubipleraque lu'nbsp;derent.

HincvercoiUgraus mnifirorum elcftionem ab vnoDeopendcre,amp;adib'n referri. Ecclefipartes hcelfeputamus, vt lgitimcongregata,priuitis^n^.

Dtttm 'fiibus pofitis, aliquosinquirat, quibus Ecclefiafiica funClio commodeamp;tut creefiPy


referritleiet, /jt. EtIiic imprimis ardensreligionlsftudium exigimns, ciii ieiunia quoqs aliquant coniunafuifleconftar, quo ardentiores eflent preces. Act.z^. amp; j/.nbsp;nbsp;nbsp;At vbi ahq

reperd flint, quos tanto munere dignos cenferi quum ert 5 ne tuncquideni homin^ iudicio nimismdulgeri oportet. Sed commodifdma tutifsimaq; ratio videtur,nbsp;,Dei iudiciuni omnis noftrorum confiliorum euentus referatur. Quamuis nonnbsp;rem, aliquos Scriptur locos reperiri, in quibus ex hominum iudicio miniflri creati tnbsp;videantur, nee res (vt in prfenti) fortibus transala appareat, Quo tumpritnisnbsp;ferri poflnt/qu in Pauli Epiftolis habentur.j.Tiin.j. amp;/.Tir.j. Sed illic eorum lnbsp;taxat mentionem fieri puto, qu in bac eau fa ab hominibus, tanquam rei agenda: uUnbsp;bus fiue miniftris agi debent, falua interim hac primitiu Ecclefiforma ) quam m jnbsp;defia integrain obferuari proprer grauiimas rationes neceffe elf. Primo enimnbsp;fiamDeidomumamp;familiamefle confit,(vt initio quoq; monuimus) innbsp;morum fiuedifpenfatorum vices miniflri obeunt. Matth.r^^. Item j.Cor.-^-mo fapiens tantum fibi permittit, vt in alina domo pro fuo arbitrio vililsimumnbsp;Ium,ne dum difpenfatorem conftituat.nbsp;nbsp;nbsp;Qu ergo abfurditas fuerir,hoc in Dei uo

andere, amp; tanti momenti rem cc rationis nofir iudicio committere ? Prterea cleCtionibus miniftrorumanimipotiimamrationemhaberi debere, nemonegaunbsp;quia in animo earum virtutumledeseft,quas in minifiro Spiritus Sanlt;fiusrequiMnbsp;quis oblecro hominum,de alterius animo indicans,iudicij fiii certus elfe poteft?P'nbsp;bic homines qutidifallifatendumerit,quandomanifefiis fignis illoruin iinp^nbsp;tem tandem deprhendimus,quos omnibus numeris ablblutos efle putabamus.nbsp;plo hic nobis funt ipfi Apofioli, quos ludas quamuis fur cflt, amp; facrilegus, tamnbsp;terepotuit. Dei autem ea natura eft 8c conditio, vt nullo faco aut fimulatmnenbsp;pofiit Nec enim externa modo videt, fed corda amp; renes ferutatur, imo hominunbsp;gitationes amp;confilia, priufquam animis nofiris oboriantur,longpraeuidet,

Nulli ergo tutius, quam ipfius iudicio, cauia hacc omnis committitur. W quo Apofiolos quoq; in prfenti maximmouit,cum dicunt : Tu Domine,qui omnium cotnbsp;da nouifii,oftende nobis vtrum ex duobus hifee ejegeris, amp;c. Quibus verbis uon onbsp;feure caufam fatentur,qua impulfi,ad Dei iudicium rccurrant : earn nimirum, quo

orura cordaipfi inlpicere non pofsint. Cum autem idem nos quoq; quoties demmi

-ocr page 187-

quot;gcndisconfuitatio habctur,fatericogamur,temeranj himis vider!pofTumus^i^uod in iucJices nostonituims, in qua animorum examen maxime re-Accedit his poftreino loco,quod eledionis formula ue ritus -, quo Apoftolinbsp;vuluerunt, amp; miniftris authoritatem non paruam in auditorum mentibusConciliar,nbsp;Jlfcra coricra impiorutn minas amp; conatus,atq; aliunde impendentia pericula animosnbsp;Idit. Sic enim ft, vt mini der nemaleuolis iquidem Sc hoftibus(fiquidem verum fate-velint) vel temeritatis vel doli mali lufpedus elle poit. Nam quis malis artibUs innbsp;^defi niiniderium irrepfide, vel hominum fauore amp; potentia eo euedus eflecenlerinbsp;Prit, quiDciiudiciominiderdeclaratused? Vcl quisluo cohlcienti propritinbsp;nionio ilium contemnere amp; odile audeat,cnius elediohem amp; ordinationem cclefinbsp;adeoq; fuis ipus precibus mpetratam elfe nouit ?

Simili rationehcipfisminidi isanimuraaddeiefoient, quo illis propter minas i^onatusmundihuiuscumprimisopus ed. Qma enim non hominum fauore Scnbsp;^fIilio, fed diuinitus eledos amp; ordinatos elfe cert noruntyDei auxilium amp; protedi-quot;emfjbijpfis,fi in commiflb munre fideles fuerint,cert polliceri polfnt, Sibijpfisnbsp;efl intelligunt : Caue metuas vultus eorum, ego enim tecum fum j vt te li-ait Dominus, lere.j. Rurfum ( Deum vindicem amp; vltofem habituros fle du-^feno'npodnt, fi in officio fuo ignaui,vel etiam mprobi Sc perfidi fuerint. Sciuntnbsp;omnibus minidris dici, quod Prophet dicitur 1- Cm ego dixero impo, certii-J^eniorieris: atq; tu non monucris eum difert, neq; locutus fueris difertdehortandonbsp;*pium via fua impia,Vt viuat ? ille quidem mpius morietur in niquitatefua^ fangui-^01 vero eius de'manu tua requiram. Ezech.^. amp;

Etenim hac ratione Amoz Propheta aftutiimi Arnafi fubdolum coufiliuiii Cum enim hic fugam Prophet iaderer,ne ab leroboam rege comprhenfUsnbsp;'concionesfuasjminarum amp;ncreparinm plenas, aduerfi aliquid pateretur, iliumnbsp;^^pondifle legimus : Ego neq; Propbetajeram,heq; filius Prophet,ld bubulcus S.ygt;nbsp;^iadringens, Tit aurem me Domihsj cumgreges fequerer, dixitqjmihi*nbsp;'^.de, amp; vaticinate contra populum meum Ifrael Sic. Amo^.7.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quitus verbis hon

liud vui Prophet3,qura fe nihil temer aut pruato confilio cgifle,fed munus obre di-^itusiniundum,amp;proindedationera eain fc deferer noH pclTe, ih quani ab ipfo ^ouino colocucus fit. Idem cap,;?, ait.- Leo, fi rugiat,quis edqui non tiraeat ? Do-^uius Deus cum loquitur,quis non prophetarct ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilia quoq; referri debent,

Hy Apodoli in Senatu Elierofolymiraho pari ahimorum fiducia egerunt, nbsp;nbsp;Cum e-

^J^iliis interdiceretr, ne in nomine lefu loquerehtur a'mplius,re/pohderunt : Obsit oportet Deo magis, qum hominibus. Item : Ipf iudicate,an iudum fit in con* PtftuDei,vospotiusauaire, qumDeUm ? A6to.jf.amp; ^..cap. Qua Veto ratiOhfenbsp;dicere licuiflet Apodolis, nifi fe diuinitus ad hanc fundiohem eledos Si yocatos fu-yCert intellexident Et fan eandemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di'cendi agendiq; fiduCiam,frudr

*is requires, qui non expedato vocatione lgitima, malis artibs amp; hominum fauore 'ff^punt. Nam amp; propter ingrelfum fuum fubdolum ml fibi coni[cii,amp; illis deuioi^nbsp;quorum beneficio ad hanc dignitatem fubleuati funt,pro veritatc amp; Dei gloria all-nihil egrgij audenr, fed mirifici tergiurfato'res tam Deo,qum hominibus,pla-^nbsp;^^reftudent, imo tandem exculTo Dei timor omhi, in populri aura captanda toti oc-'^^pautur, ficq; fuo fefe iudicio vt forices produht,quod iuxta Pauli fentehtiam,Dei er-'on fint cum hominibus placere dudeant. Gal.z. Quare quisquis in Ecclfia amp;nbsp;^'^frem dilciplin authoritatem,amp; Propheticam Apodolicamq; in minidris gendffi-^Uciam,adeoq; totus Ecclefi antiquam integritatem reditutamcupir, veterem hanc,nbsp;^Apodolorum exemplo mondratam, minidroSeligendifationem rcUocarc dudeat,

. Priufquam vero hinc difcedamus,quitus verbis poftolicam Fundioncm dcfcri-miniefS quot;flt,videndum eric. Vocant enim fortiu miniftcrij c Apoftolatus. Sortis Vocabulo adnbsp;ip iijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fortiendi


Priufquam ver hinc difcedamus,quibus verbis podolicam fundionem dclcri-

fortiendi


-ocr page 188-

'STORAE MATTH. APO STOLT. ortendianeiallirdunt,quapaulpftDcimentem inquircrr ftatucblnt. Arcjulnbsp;in rerum diuifionibus fors frequenter pro parte fumitur,qu per fortem obringit.Qu?nbsp;fenfu amp; hic fortem minifterij amp; Apoftolatus pro paitc diciint, Subinde ergo qoa*nbsp;lern inter Apoftolosamp;Euangelij miniftros conditionemagnofcuntj defatentur.

Si enim Matthias eius minifterij partem acccpir, quod tarn Petro quam alijs commiflum erat : nemo cert illorura totum obtinuit, vc aliorum caput aut doniinosnbsp;haberi debeat. Nec maior eflc debuit. Petri in Euangezando authoritas,nbsp;vtl loannis vcl Matthi, vel alterius cuiufdam Apoftoli, quando vnum amp; idem maO'nbsp;datum orfineS ilos Domino leiu accepilfc conftat. Deinde minifterij amp; Apoftob'nbsp;tus nomina coniunguntjVtamp;ambitionioccurrantjamp;fundfionishuius dignitatem au'nbsp;tant. Quia cnim miniftcrium eft, de quo hic agitur,ftultum amp; abfurdum fucritjioonbsp;buius prtextu dignitatem populrem qurere,veiDominium tyranntcum cxcrcere-

Qunporius Chrifti regulam oiferuarc decet : Quicunq; voluerrt inter vo inagnus fieri, fit vefter mmifter, amp;, qui voluerit inter vos primus clc, ft vefter feruusnbsp;Matth. Et hac ratione Paulus multis Apbftolis prferri meretur,qui3nbsp;qum omnes alij in Ghrifti Ecclcfia laborauit. /.Cor.//. j?.Cor.//. amp; 72. cap. Pratpo*nbsp;fterus antem in Ecclefa hoftri fculi ordo eft, quandoprimi Scprftantifsimi habentufnbsp;qui qum minimum laborant in Ecclef minifterio, ex Ecclef vet o bonis Iplendidiusnbsp;qum reliqui viuunt,amp; ex ijfdem thefauros fibi ac pofteris fuis congregant. Rurfui*nbsp;ne minifterij nomen fordidius quiddam fignificare viderctur, amp; ex co impictatis afVnbsp;(ara captarentEuangelij contemptorcs,vel ipfquoq; miniftri defuo officio contempt*''nbsp;us iudicarent, Apoftolatus fimul mentionem faciunt. Qua voce admonemur,'f'nbsp;ftiamp; Ecclef ipfus miniftros efl'e, qui in illo minifterio verfTntur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apoftolus e**'

legatum fohat. At legatus non eft, qui fpont currit amp; propria negotia traiat: l** qui ab ab alio excellentiori miflus, publicis negotijs apud alios tranfgendis deftinatuonbsp;Vndeapudcordatoslegati non ex propria ipforura perfbna ftimantur, fed ex illorubinbsp;dignitate, quibus mifsi funt. Apoftolos autem Chrifto lefu miflbs elle, teftann**'nbsp;ipuus Chrifti verba, qu Horn. . ex Marc, die afcenfonis Chrifti in clos expcantur,nbsp;qui ipfos humanredemtionis amp;falutis, quam ilie nobis f incarnationis amp; mot**^nbsp;nierito acquifuit,telles in toto terrarum orbe efle voluit. Tales ergo ftimari jT

*** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nec propter externain lpeciem,vilem amp; abietam mundi iudicio, contemni,

cnim voxeft; Siquisrecipicquemeunq; ego milro, merccipit. Qm autemmeT' cipit,recipiteum,qui raiftme.Ioann.z/. Et Paulus codera rcfpiciensait:nbsp;Chrifti legatione fungimur, tanquam Deo vos oblcrante per nos. amp;c. 2,Corinth.A nbsp;ergo in Apoftolatu minifterium confderari debet, ne ambitione elati miniftri Don'*nbsp;nium affetent : Ita in minifterio Apoftolatus meminerinttam miniftri qum illortitnnbsp;auditores, ne vel hi miniftros contcrnnant,velilli defio minifterio contemptiusiunbsp;cantesjofficij fui amp; dignitatis obliuifcantur,

Soriuuelit Tranfeamus ver ad poftrcmam huis loci partem, qua narraur, vt Dci J.JP pQj-jiijyjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dederunt Sortes eorura (inquit) amp; cecidit*^

fupcrMatthi3m,amp;cooptatusfuitintcr vndecim Apoftolos. Vbi de Sortibus pd*^ loco dicendum erir. Extant enim Scripturloci non pauci, quibus fatidicartfS^^nbsp;humani ingenij curiofitas in futuris amp; arcanis inueftigandis, ferio damnantur.

Leuit. l. Deut. /. cap* Et Ilias Propheta cap. . ad legem amp; teftimnium om*** reuocat, amp; reliques inquirendi diuitii confilij modes magna cum authorkate pront 'nbsp;Sed amp; Micheas cap. . fatidicos,hariolos, amp; alios cius farin homines, regno Cbdnbsp;Strftjt (ft,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj obferuare conuenit,duocflfortilcgij gnera, quorumalterutniH**'*

tum,alterumvrlicitum,habetur. Illicitum eft, quando res futuras amp; occultai quarum cognitie ad nos minime fpectat,humana curioftat per artes diuinitus dainna-tas inueftigare conamur.

Ho

\

-ocr page 189-

X ACTIS HO JULI A II.

}73

, loc vtuntur Meoncnim, hoc eft, qui ex nubibus vel aftrs amp; Coclj ffifluetttjs f^uentium annoiumcurfu Sefucceiruprognoftica eduht : quod hominuin genusnbsp;odieinter Chnunos non finegraui Chriftiani nominis infamia rgnt. Connu-^wandifunt his, qui data natiuitaris hora horukopmn infpiciunt, amp; ex cli theniatnbsp;'dfigura de totius vir curfu im etiam de hatihominis natura, mribus acingenionbsp;*lt;icinantur, c iinpietatis progrefsi, vt hominem prftantfsimam Dci creaturam, o-iniumq; rerum creatarum dominum, aftris fubijciant Ad eundem ordinem perti-qui Geomantix tludioinflari, confiliorum amp; lerm omnium euentus le prdi-polfe confidant. Q^otquot item aliqua arte qut diuinis legibus prohibita eft ,nbsp;f^svelfiituras vel occultasinquirunt. Qma nim illi hoininesin Dei arcana audacinbsp;^Uriofitatepenetrateconantur, illorum udaciapalm impia efldeprhendirur.

Licitum verbfortilegijgenuseft,quoreprfc licitac rao hcceflari Sc ad nos pfttinentis, euentus, Dei iiidicio per lottes committitur. Solet hoc fer fieri, vtnbsp;^iorlit rerum agendarum authoritas,vel vt contentiofis occurratur, qui priuati com-^odi ftudio Staliorum odio lues amp; rixas captant. amp; hune ioi tiendi vfum Salomon no-^^onftrat, quando ait: Sors rontentiores fedat.j amp; prdufos componir. Pro-

Fuit autem eiufmodi fortium antiquifiiinusvfiisi, ncc rcligionealinas eft, ^^'*^*** ^3ni ab Ethnicis credituseft. Hoc ohm Grcos vfos Homerus feribit, quandonbsp;*'(}uemfortifsimorum ducum numro deligebant, quemHctori, fingularc certa-petenti obijeerent. Eodem Romani CoE. prouincias fortiebantur, ne illarumnbsp;diiiiniltrationem fine nuraineadire viderentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Per Sortes vuoq; terram Chanaan

'elitdiuidcrciufsi funt. Num a^, ' Et fortium vlusin hxreditatibus diuidundis ^flsquoq; manauir ac falua Chriftianareligionereiincripoteftifiquidemiinalianbsp;^'^^piam luperftitione corrumpatur.

Nihil ergo ab Apottolis pietate alienum fit hoc loco, cum de (bla Dei volunta# ^^^ognolcnda folicitifuerint,amp; precationemfdei ac religionis plenam/prmiferinc.nbsp;fcpeccaturoseflejquifortil^usin fimili cafu pari religionehodic vterentur, ex Solo-'Jneconfit qui easfortuitis cafibus longilsimlparans, diuinprouidentixgu-^foationifubijcitjdicens. In finum dcijciunturfortes,atomne indicium earum pen^nbsp;a Domino. Prouerb.j/?. cap.

Cterum prrerito fine reieo lofepho, Matthias defignatur, qui in Apofto-oriiinordinem ludluccfdat. Atquantiim ex prfenti loco viderc datur , iudicioprfiantiorhabitusfuifte lofeph videtur, quprter Barfab cognomennbsp;Vjuodurisiurandi filium, id eft ,fidelifsimum ac veracifsimurn fonat) luftus quoq; di-^'iscfi. De Matthia veto nihil piter nudum illud nomen in facris liters extat. Idemnbsp;hic Dei iudicio priori illi prsfertur. Seruit hoc noftr tain inftitutioni qumnbsp;onfolationi. Docemur enim,ne hominm idicijSjSc magnificajquara de nobis con-'^ptruntjftimatione elFeramur^

Nam vt idicijs fuis falli pount homines,ita fententiarn frequenter miitanf,pro-'quot;^lortunas hominum immutari vident.

, Et Exempla extant in omnibus gentbus, quibs docemur,in eXti emam ignomi-frequenterprcipitatoselfe,quos paulantemuticepsbeftia, vulgus, fauorefiio dfideravfq;cuexerat. Dei igturiudicioapprobari ftndeamus, qui vtEilli nequit nbsp;quos femel complcx'us cftjnnquam abijcit, fiqidem ih officio perftiterint. Rar-tn verb confolari nos debet ekcmplum hoc,quando ab hominibus nos iniquis pri-!3i8ruari,im iii vniuerlum reijci, videmus. Necenim ideo ftaruendum eft,nosnbsp;nbsp;nbsp;*

quoq; conteiiini, cm is ab horriinum authoritate minini pendeat, amp; plrunqj ^otemptifsimosexmortaliumgenereadres maxinias deligatjVt ipficdt oinais glo-Sc non fuperbiat coram illo vlla cari Vide i. Gorinth./. cap.

AJhx

P iiij

-ocr page 190-

174

DIET M ATT HI AE APVs'tOL

Adhcriom prtermitrnum eft in prfentisloci confideratiohb, quoi fphus J nee qui eius partes tutti fuerant, murmurauifl leguntur, quando Matthi^nbsp; Domino receptum vident. Necproptercaanimuin dejjondifle lophum verififfl**nbsp;eft,quando non poterat ig'norarjmultas alias vocationes fine conditiones rcftare,in qquot;nbsp;bits fuum obfquium Deo prftare poterat. Imitemur nos tant modefti exempli')nbsp;amp; noftra forte contentijaltiora ne affelemus,ne amp;Dei indicium temer aeeufemus,nbsp;dum maiori honore nos dighos putamuSjCO etiam loco indigni elfe deprhendamur,nbsp;quem nos Deuscollocare dignatus eft. Multa vaf funt in domo diuitc,amp; magnanbsp;in vafis honeftis diuerfitas. Primus in his locus Apoftolis ment debeturqui ipsintnbsp;ra gratia Dei contigit, tenuerunt vero eundem conftanti fide, fuijpius contemptu, lO'nbsp;hocenti amp; charitatis ftudio.

Quorum veftgraquicunq;{cutlfuerint, vncumipfis vitamiminortalem betam viucntin Chrifto lefui Cui debelurbenediclio j honor, glonaamp;poteftas inbsp;aeternum.

DIE MATTHIE APO

STOLI EVANGE LiVM

MATTH. XI, CAP.

HOMILA L

In illo tempore refpondens i es V s dixit: Confiteor tibi Domine cceli c terr , qud abfconderis hc Sapientibiisnbsp;telligentibus, Scca. reuelarisinfantibus, tiamPater, quia iu pb-cuittibi. mnia mihitradita funt a Ptre meo : amp; nemo nouic b-lium nifiPatef,neq-,Patremquifquam nouit nifi Filius, amp; cuicunQinbsp;voluerit Filius reuelare,

T^TER a, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homines in FIEE

reigione remorantur, fere prcipuum eft, qnd Evangelium C/y/7'/aplrifq;,maximautem ab ijs, quiin mundo potentesnbsp;aciliuftresfunt,contcmniamp;Faftidiri vident. Efteninihoc proprium homini, qudomnia externo fplendore amp; fucceflu metitur,nbsp;religiorie potifsimum miiltitudinem /quitur. Nec dubium eft, quinbsp;olim multi offenfi fuerint, quando videbantChriftumin ludaSacerdotibusamp;Scri'nbsp;bisIerofolymitani3reijci,adhceinsprdicationenihil emendari Glil ciuitates,nbsp;quibus hueufq; f familiarifsimum prbuerat nunc autem eafdem ab illo dirisdeuoue;nbsp;ri audiebant, Vt ergo huic Icndalo occurrcrctur, non defuerunt alij j quiEvangel'lnbsp;dorinam amplcxifunt,quorum fdem in prfnti cum exultatione prdicat j Si .nbsp;Patri gratias agit,qui ilios fuo Spiritu illuminant amp; traxerif.

maiori cum fruu intclligamus, initio ccafionem videreopor-t{?t,quChriftum mouit, vtiftadiceret: DelcribithancLucasdecimocap;vbinari- tur,ilium poft Apoftolosduodecimmififl aliosdifcipulosLXX. qui ineiusnoini-nepafsim prdicarenr. Rcdieruut illi,amp;tamfliciter remipfi fuccefsiife harrarunt, vt dfemonia quoq; ipfis ceflerint.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hic it relpondit Dominus,vt confolatione eosin-

ftruxerit, qua in pefterum quoq;confirmarentur : Nimirum Satanam clo detiirba-turn eifcjVt nullam pofthac poteftatem habiturus fit i ipforum autem nomina in clis ad /cripta efl,quorum municipes fint,vt defua falute ncquaquam dubitare debeant.Afnbsp;w ^quis ifta ad fol os diicipiilos iJlos pertinere purarer,hnclocum,amp; qu proximefcquiin*nbsp;rur,fubiicit;quoprimm ingenereprdicatDeiPatrisbonitatem atq; prouidentian

qua in regni mi diipenfationc vtatur.'deindequisipfc fitdocet,amp; qui nam in eius tionem pefueniant jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pellr^*

-ocr page 191-

B' ACT5 H OM ft IA t ^ftrmoomnfSjquiintraconfcicntiasfuasangnntur, ad fcvoClt, amp; coHem ofciJnbsp;'ionet.nbsp;nbsp;nbsp;Vhidifcemus,quodetfimaiorparshotninumChtlumreiiciant, habe-

^stnn euiti eletos fuosjqui verbo credunt, amp; hoe cum fruhu audiunt. Videbiinus nam ad regn um Dei idonei fiurjSc quid ipfe fuis requi rat.

Principi, quia multm rcfert feire, nunquam defururos qui credant,amp; ne eo- tJunifuamde viiiacconcemtibiliconditioncoffendamurnonfimplicircrhocenuntiat,fed ani- geftien'teexultabundus Patri gracias agit, dicens ; Confiteor tibi Pater, Domine *nbsp;^*^tcrr amp;c.

q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Non cquidem temere deuoui ingratos iftos amp;

4^* halcnus ncq; doirina mc3,neq; miraculis, fledi potuerunt, vt rcfin Ac nemo propterea de regnimeiprogreirudubitare,mult minus defpera^-fQ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aduerfenturjqui in mundo furaraam fapienti exifiimationem

^^quot;lenf.fciotamcn ,quidt decreueris Pater.quot; nimirum , qudregnimci Si falutis abiconfa effe, infantibusnbsp;t teuelari debeant.nbsp;nbsp;nbsp;Id verb mihi ade non difplicet, vt potius hoc nomine con-

teiuftm, bonum ,mifericordem atq; veraeem elfe. Erenim ita tibi placuit,qui pfafapientia atq; bonitasfis, nihiltibiplacerepoteft,qumquodbonum amp; falu-

f. nbsp;nbsp;At hc probe expend! debet, qui fint fapientes illi amp; intelligentes , qui item in- sofientes efui

Nec enim hiec ita accipi debent, quafi fapienti-.A^^'*'*quot;

'ei'um omnium ignarus feruari pofsit. Sed fapientes amp; intelligentes dicit eos, L ex Dei Spiritu fapiunt, fed carnis fenfu ducuntur, amp; non aliam , qum huiusnbsp;hti ' .P^f^^isi^^tantur ,inhacfibijpfis placent,amp;regni clorum myfieria ad fiinbsp;T^les fuerunt inter genres Philofophi, quos Paulus feri- Ram.i,nbsp;fsftos fuifl'e in fua fapientia,amp; Dei veritatem cum mendacio commutauilfe ,

'*0filas ratiocinationes fecuci funt.

.^otum non multm abfimiles fuerunt inter ludos Scrib amp;P!]anfiei,qui cia-''gt;itifibijpfisvendicabant,feq; ducesccorum lucernasin cenebrisambulanti-elfe profitebantur, cm feipfos fcnt'^'^^*^'1^3 ^uequeipfiin regnum Deiingrederentur, neq; alios ingredifine-

^^^^r'uuieraridebenthodieprimmquiadfacrarum literarum ftudium non ''ntr'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Platonica mcliorcm tatis p.Trrem

^fji^*^erint, Scliberiarbitrijacfiiarumvirium fiduciaimbutijvelinflatipotius, d;? Meb'''^^gtatuita Dei mifericordia, amp; Chrifti merito, non poflintadmirtere : De-g olitici homines, qui religionem humants legibus fubijciunt, amp;pro vniulcuiulq;nbsp;^ngenioamp;confuctudinc,vei ex principum fuorum placito confiitunt. Quinbsp;ft(j. '^'hil in ilia cerrum h.ibercpofl'unt,amp;non feipfos modo, fed alios quoq; omnesnbsp;runiconfliaf juuntur. Rurfus infantum nomine eos intelligicnbsp;, qui carnis lpientia: longum valere renuntiant, amp; rationem atq; incel-lt;^uifnfu carnis verbo Dei fubijciunt,cui fe totos regendosprbent. Qui.

^.^^f^ciunt ,ij mundo nfantes amp; ftuiti elle putantur, e qu mundus fummam iudicet, fe prfenri feculo accommodare gt; omnibus arriderc, amp; prfen ,nbsp;gt;)i qum futuris, intentum efle. Docet ergo Dominus, carnis intelligcnti*.nbsp;^pieTitiam mundi nihilconducerc, amp; regnum Dei, e quod homo animalisnbsp;^^^P^^^'^^^^piiOuonpercipitca,qu^funtSpiritus Dei; cuius decrcjCz^z..nbsp;alibi ex pfilmoait ) laudera perficere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;%

teipfa probatum fuit, ipfis Pharifisamp;Sdribisr'eftibus, qui ahgt; V(j feruis fuis honorific de CH/57'0 loquentibus dixerunt : Num amp;nbsp;ttjj ^'^uQi eftis ? Num quis ex principibus credidit in eum , aut ex Phari-Sed turba hc ,qunon nouit Legern, cxccrabiliseft.

Poftea

-ocr page 192-

7lt;5

i. Cer, t

DIEI MATTH. A B OST O LI.

Poftea Paulus in ludisatQgentibusdifert damnat carnis ipientiam, quando iJo^ quidemfignapetere,hos3utcmpientiamqurerc fcribit, vtroiq; autein ad Chiilt^nbsp;crucffixipidicationem'oTchdere. Quodipfum noflro deculo tarn vulgare eit,'/nbsp;demonftrationealiqua non fit opus.nbsp;nbsp;nbsp;Pafsim eniminucniunturin vulgo hommesp)

qui cum neq; literis mit ucti fint, neq; vlum rerum politicarum liabeant ,dc fidetaii'f' amp;religione,atq; toto faiuns tc'nnegotio, relfentiunt, cfidef furationenirf quot;nbsp;derepofl'unt:cumcontraDdoresSciaphici, amp; magniin Ecclefia prfules, reg^nbsp;item fiue principes viri cum fuis Confiliarijs. deregni Dei mylleiijs ineptifsimcnbsp;ant,amp; detis non aliter,quam cci decoloribus, loquantur.

Df fide nen tudicaadamnbsp;ex carfitf finnbsp;in,

P/al, '73t

Vfus ergo huius loci nobis elio, ne de fide amp; religione ex carnis fenfu iudicenquot;*' qufflultitudinem externum fplendorem fpeare folet.

Zach, Gal, 3,,

Namfiiura adiamus^iam (quod Aphfibifereaccidiflefatetur) filiorum Dei damnabimus, amp; ab ea cum prfcnti falutis iaura dcficiemus Mnbsp;/l/pf.us audiamusamp;imitemur, qui propter iftos, quos Pharifeinbsp;bantur, alij verb piriq; pro ftultis amp; infantibus habebant, toto animo geftiensnbsp;tat. Nam qualefcunq; fint mundi iudicio fideles, tarnen peculim Dei funt,nbsp;eus huius in mundo thefaurus funt, quem ille pupill oculi fui chariorem habet,nbsp;illos dilexitternusDei filius, vtfeipfam proillis trdiderit, vt fui nguinisnbsp;mundats fibi defponfaret, amp; regni fui cleftis confortes faccret nbsp;nbsp;nbsp;Quare nos

que illos araemus amp; in precio habearnus. nbsp;nbsp;Propter hos enim tota hc mundi

Matth, 14

condita crt,propter eoldern Refpub.feruantur amp; concidunt, hi denique eleiili*. .j|p( propter quos'olini dies mundi decurtabuntur. Sunt ergo miferi amp; infeliccs ,q^*nbsp;faftidmnt aut derunt,quos nifi pro fi-atribusfuisagnolcant,ipfi feruarinon pon^ . J,ifnbsp;Interim non quramus curiofejcur hos Sut illos clegerit parer, quibus regnbsp;fui mylleria reuelet, cur item hcab aut alijsabfcondat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftus fimplic''^'^ .

De eleSient

neacHriefi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

tn^Mtrendurnttris Iloc opus cfTe dicit, amp; hunc Cli amp; lerr Dominum vocat

ft em, II.

3. ^4 11^.

: , vt ortend' neseumefle omnium jqu in cccloamp; terr funt fiuefiunt, ius amp;imperiun''nbsp;inde eins eWogt;bMgt;prdicat neq; huius rarionem aliquam adducit. Innbsp;go nos quoque acquiefeere decct. Nam fi quis abillo fuorumdecretorumnbsp;loriim ratioUem velit exigerez perindc faciet j ac fi lutum figulo litemnbsp;ficuti Apeftolus ad RoUi.cap? nono docet. Debet autem hoc non fol-n'gt;nbsp;lutis rern negotio, verumctiain in omnibus alijsobferuari, vtfemper gii'nbsp;mus Deurn in omnes homines liberum ius habere , amp; null! noftrum efife .nbsp;rem. Indicia item ciuselfe iufta amp;qa5neque abeo vlli mortaliuinnbsp;fieri : Dertique hunc illi iudiciorUm omnium fitlem atq; fcopum propofitUinbsp;vcgloriam fuatn illuftret, amp; falutinoftr coiifulat. Hc qui diligenternbsp;dunt, eos nihil eorumjqu ipfis accidunt offendir. Exetiiplum huius^ .jij'nbsp;rabilein Dauide habemus, qui hac Dei notitia illurainatus grauifsitnas fil'inbsp;lonis iniurias patienter tulit, amp; volens ex vrbe excefsit, neque voluit, ut p'(!'nbsp;ipfum area foederis loco raouerctur fed SaCerdotibus, vt earn in fcdcmfuati ,)iSnbsp;rent, mandauit,hae rations addudla : Si inuenerogratiam, coram DominJpnbsp;reftitUet, oftendetq; inihi amp; feipfum amp; habitaculum fuum . Qimd fi dixeritnbsp;ces mihi : prfto fum, faciat mihi quod ipfi vifum fucrit.

'Pfal, itfj a.

I Ctr, I

Simile fide amp;patientiaSemciquoq;conuitiafuperauiti quod huius tiama Deo gubernari feiret,cuiusiudicia (vtin Plalmis pofteacecinit) funtiu'. (O'nbsp;veritas. Delobononopuseftdicerejqueincadmfiduciaarmauit, vt quaifl'^^Jnbsp;tus munduscum Satana aduerfusipfumbortlpirauiflet ipfe tarnen viorcuafet*'nbsp;horte illo infertifsimo triumphant. Et fan, vt ad huius loci argumentumnbsp;i]jurjnort absq; certa ratione infantes amp; ignobiles digit Deus, vt horum operanbsp;fui propagatione vtatur. Ex eo enim apparet, illud omne fuum opus elfe,nbsp;non habere nos quo gloriemr,prterquam in Domino,cui omnis falus norti^nbsp;ferridebeat : vtitem inrelligatttus, nos propter infirraitatem,atq;defeusno'j'nbsp;Deo non f,irtidiri,qui humileS refpiccrc, gratia fua cuehere dignatur, qui le nnnbsp;indignos dfe agnolcunt, fijperbis autem refiftit. Sed de hac re in ijs qu pfc'*nbsp;quunturplura audiemus*

-ocr page 193-

HO MILIA I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177'

Ctcrm quia ipfius Chrifti vilisamp;conteinpta (pccies multos cfFendbat, ficuti cAr///^gt;/. Nazarethanorum amp; plurium aliorumexcinplisapparet, deftiplo diHerit,amp; vno vev- OfwiKHf,nbsp;^quisficdocetjdicens: Omnia mihi tradita funt Pane ineo. De Deo ilium lo-Iiiconfit ejl ijsqu praceflrunt,amp; quod nemo alius efi,qui fuo filio omnia'pofsit tra-

Itaq;hic diiiiftiusfenfusefi : Non debent aliquem ofFendece hominuni de ciudicia, Nam etfi ex Maia matte Bethlehemi natus fim amp; in tetris hilce pau-pcr amp; plrifq; inuifus viuam, eum tarnen Pattern habeo,qui cli amp; tert Dominus efi,nbsp;^qui pro fuoiureomnescteaturas mibi fubiecit, Sc qucunqjin cloScin terns funt,nbsp;j^ihitradidit. Deniqjisfum ,cui olim dixit PatettPofiula ame amp;dabo gentes, vtfintnbsp;crditas tua Item Sede dextra mea donee ponain inimicostuosfcabellum pedum tu- amitUnbsp;niin. Id verb dicicpro carnis aflumpt ratione. Nam 11 Hum confideremus datainbsp;^dfilium, Pati j^ternus ScconlubfiantialiS eli eiufdem cum Patre virtutis gJo-^particeps. At ex Pattis decreto fefe exmaniuit, Sc verus homo fadus cR, vtdeil- rha.^nbsp;wtfaijs olim prdixerat. Secundum hancformam ergo in prxftnti Ioqu!tur,ltcun#nbsp;'''quam poftsaquoq;, iam mortem aditurus prccatus elL- Glurihca me tu Paterapud ' *nbsp;'pfumeagloria, quam habuiapudte,priufquam hie raundusexilieret.

EftergoCH/^T'rinfuaPerfona vnaatqjindiuifa, Deus Sc homo,De-Squidetnabterno, Homo autem natusinfecuio ex Maria virgine,idq; ca tatione, ''t Humana natura diuinitati cius nihil derogarit, led potius in huius focietatem Sc per-vnitatem afluinpra, ver omnis dignitatis atq; poteftatis particeps Sc confors faUnbsp;Vbi taiuen prob tenendum, quod vt Deitati nihil derogauit alTumpta hominisnbsp;^fUra,Itahancquoq; non exinaniuiteiusFilij Dei perfonam alfuraptio. Ira enimnbsp;^glyiiamcomiiiunicauit, vt interim eflentiaks huraanxnatur prop.ieutes non ab-Hlcrit,

I

J Ideo quod hic dicit : Omnia mihi tradita funt Patre meo : id poflea iam m ccct afcenlurus de poteftate exponit, nequis humanitatis Eflentiain Diuinitateablor-^'^'ijautinhancprorfustranfiuillputaret. Dicitenim: Dataefimihi omnis po-in clo in terra. Et qui ibidem pollicctur, quod nobis addle velit vfq; innbsp;^^ifummationem feculi . Idem alibi tellatur, fe pollhac non fore in mundo, Sc expedii nbsp;0115,7131531, co quod nifiabeat, Spiritus Sanlus non fit ventutus. Quodnbsp;^^optereosannotamus,qui quod de Omnipotentia totius perlon luiv CHRlSTVSnbsp;'^'^idecarnis aflumpt omniprfentiaexponunt, vt corpus cius vbiq;elle eumcant;nbsp;^'od(vt D, Augufiinus ait) non aliudefi, qum ita alTererc diuinitatcm hominis, vtnbsp;'purisveritatemauferas. Atquiinprfentitraditafibi dicitomnia, vthominemnbsp;Urn fc elfe teftetur, cui potedatem tradi oportuerit. Et quia quod Deustradic,le-pofsidetur, fimuldocct, fuam quoq; potellatem legitimani, Sc proinde (labilemnbsp;74^^301 nemoipfipofsitcriperc, Vlusautem huius di'tiell, vtcredamus, ipfuinnbsp;^Seruatorem verum,quinosferuarevelitSc polsir.

Hunc ergo ampicSlamur , Sc eidem conftantifideadhccreamus,ncq;defalute, nobis meruit, delperemus. Quia enim ei data eft omnis potcllas in clo Sc in jean, lo.nbsp;ff3,adeoq; iple vnum eft cum Patre, nemo poterit nos ex tius manu eripere,neq; ipfenbsp;. ^dcferccvnquam,proquibusmortuuseftamp; relurrexit, Sc pro quibus apud Pacrtmnbsp;(I '^tcdit. Licebit ergo nobis cum Paulo diccre : Quis nos feparabit charitate Chri-'^Scc.videRom./

(gt; At dicat aliquis. SiTalis ScTantus es, qui fit, quod non ab omnibus agrtolceris?

U'temnonomnestcrecipiuntSclectantur r Hanc qunioncm proccupans ait gt; a^,fcaiiii I ^onouitEilium nifi Pater, neq; Patrem quilquam nouir nifi Films, Sc cuicunq; vo-

Filius rcuclare. Rurfus ergo ad Dei Patris euJoit fiuc placitum nos rcmittit, etiam loan.tf^. cap.vbilcandalum,quod exCapernaitarum murmure oriri poterat,

J ^^Ui argument rcraouet,diccns : Nemo poteft venire ad ine,nifi Patcr,qi mifit me, b^^friteum. Et hoc veteris Teftamcnti Oraculo confirmt : Eft feriptum in Prophetisnbsp;^nt omnes D9lt;i Deo. Qmfquis ergo audiuit Patre j'Sc didicit, veiiit ad menbsp;Qonue-

-ocr page 194-

f78

Matth, iS,

I, iz.

DIEI MATTHIAE APOSTOLI

tat U t4*

ConuenitliicqiiodPerrocum tpfum confeflus cflet dixitquot;: Beatus cs Simon Barlorij Caro Scfanguis non reuelauit tibi, fed Pater meus, qui in c!o eft. Ideo Pauluslbgt;-bebat: Nemo potelldicere/fiT'zl/Dominum ,nifi per Spiritam Sanfum. Atnbsp;quia multi fidera in Chriftum non adenecelTariam cflearbitrantr, tqud fine bacnbsp;Deo omnium creatori fruire, amp; per hune feruari pofsint ( qu perfuafio hodienbsp;decipit, amp;in fuperftitionibus retinet) huic errori occurrens, fimiliter Patris quoquenbsp;cognitionem, Secultum fine ipfb confiftere polfe negat, dicen's : Neq; Patrem quis-quam nouit, nifi Filius amp; cuicunq; voluerit Filius reuelare. Deus enim habitat Jti*nbsp;cein in acceflm amp; loanne Baptifta telle, Deum nemo vidit vnquam , F'iius autem vninbsp;genitus,quie(lin lnuPatris, enarrauit nobis. Illectiam foluseltvia, veritas,ncq:nbsp;quilquam fine illo ad Patrem venir. Ex his colligi potefl non folm qualitas Patosnbsp;c Filij, vermctiam vnitas naturae.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qifia enim Filij cognitio ni A ell, niliex

amp;vicifiim hic quoq; non cognofciturabfqjFilio, Pater amp; Filius vnum fint neceiledfi hau. V, Ideo ipf dicebat : Ego amp; Pater vnum fumus. Item Philippe, qui vider me, vide^nbsp;Parem : Crdit mihi qud ego in Ptrefum,amp; Pater in me. Prterea, quia n^'nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;que Filius nifi ex Patris reuelatione, neq; hic nifi in Filio, qui Patris charader Siglof*

I cius fplendor eft , ' cognqfcitur falutem exgratuita Dei mifencordia nobis obtm-gere necefte eft, quando nimirum Pater Spiritum Sanlum corda noftra illuminai vt Filium agnofeamus, amp;: in eodem Patris cognitionem confequamur,fecundum iHti'nbsp;In luce tua videbiraus lucem. Pl. J.

Oinnet relgi~ anti, ex~nbsp;tra Chrttm

itmtnrt

Dainnantuf autem hoc loco omnes religiones, qu non fundanturin vnoM'' diatoreChrifto. EtenimtefteLadantio religio religando dicitur, quod per ha^nbsp;Deo obftringimur , vt huic iufta dbita officia prftemus, Si contra ipfe nobis Idnbsp;per promilsiones amp; Sacramenta obligat. Id verb fine vera Dei cognitionc ft'nbsp;prftabit. Athunc nemo cognolbit nifi in Chrifto, neq; cum eo aliquis coniung*'*^nbsp;nifi hoc vno mediatorc fine quo ( vt Paulo ante diximus ) nemo ad ilium venir.

quot ergo Chriftum ignorant, aut fine hoc cultus qualelcunq;inftituunt, eorum rd' gio nulla eft, fed inanibus fuperftitionibus fefe fatigant. Admoner de hoc ipfi^nbsp;maritidi dicens: Oranis qui bibit ex aqua hac ( elementali nimirum, qua fuperftitio''^nbsp;abhominibusconficldenotantur) fitietrurfiim t Quisquis autem biberic exaqu^nbsp;la, quara ego dabo ei, non fitierit in ternum, amp;c. Apparet hoc in ludais, 5^'nbsp;quod Chriftum ignorent, famem illam patiuntur, quam olim Deus illis minatus c nbsp;Idem deTurcis poteft dici . Imo de multis, qui Chriftiani dici volunt, non aurern v'nbsp;lESr CZ7/57'Ocontent!funt,nbsp;nbsp;Nositaq; relidlisalijs omnibus, Deum Patr'

audiamus ,dicentem. nbsp;nbsp;nbsp;Hie eft Filius illemeusdileus jin quo placatusfum.' Ipl^r

audite. Huic debetur benediclio, honor, gloria amp;poteftas in ternum,Amen.


HOM ILIA II.

il

Venite ad me omnes qui Jaboratis amp; oneraci eftis, Si ego faciam vtrequiefcatis.

riMABMODrM quot;DOMlKVS 2^0 STER CHRlTFSingratasamp;contumaces Galil ciuitates exitionbsp;uit.* Ira non ablq; ratione vicifsim Deo Patri gratiasegit, quodnbsp;tis'ternmyfteria quplriq; in mundofaftidiiinr, infantibus'nbsp;imperitis amp; oblcuris reuelare dignetur. Eo enim docet nunq^nbsp;- defuturos,quiipfum vera fidcamplelaatur, quando Deus palsnbsp;* hab^at eledos quos illumint Sc trahit, quando ipfividetur. At quando hcdoftr'j-,nbsp;proponitur,multi fe in'difficultates Sc inextricabiles Labyrinthos conijciut,dum cui*^nbsp;quruht, curhosaur illosilluminet Sctrahat Pater,alios non item? vel quoindiciocoquot;nbsp;liet, qui nam fint ex Elelorum numero, quosille trahit Sc illumint ? Chriftus erg^^nbsp;^vt omnem dilputationem femel abrumpat, ltam hanc vocem fubtexit, qua oHint^nbsp;lutis defiderio ftuantes fimpliciter ad fc vocat, Sc illam omnibus ad fe venienti

-ocr page 195-

1^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;APOSTOLr HOMILIA ILnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IT 9

docens, non opus ei eiufmodi difputationibus, quando faluts ianua in 'ibus patcat, qui per fideni ad ipluni ingrediuntur. Eitq; locus hic vnus ex prciputs,nbsp;cienodiuni preciofilsimum elt, dignuinqj , quod oinnesnbsp;^T'tuooboculoshabeant, tindefinentcr de eo cogitent loquantur. Quod vt inaiorinbsp;j^?'huftufiat, hngulas eius partes ex ordinepercurrenius. Quis mmiruin htilJe, qui vocac ?nbsp;quos vocet ? Tertio, quid ad fe venientibus polliceatur ? Poremo,, quid ab ijldein vinbsp;fequirat.Sc quod fit hominis Chriftiani ocium.

. Q^dad primum, loquitur hc ternus Dei filius, qui propter nos homo faflus nuper ^acat. oniiiia libi data elle a Ptre luo. Quo didlo omnia comprhendit,qu nos,vt ad ipium

polunt : quod nimirum nos leruare polsit amp; veiit. Quid cnini inipof- ifa, 41.45. .'['d, qui ex leipfo omnia potelt, amp;qucm(vtPropheteamp;Apoltoli docent) ad hoc pr- ip.

'ajuit Pater, vt foederis diuini Icquelter amp; Mediator, ad hc lux gentium amp; humain ge-

Vindex fit. De hoc certc vctercs promiisiones dat lunt, quodierpentis caput concul- *7.

P 'dis, amp; bencdifionc vera eos beaturus fit, qui lub maledictione gemebant. De eodem |?''ftlitus pronuntiauit, quodbilius iliedilccluslit, quinoscumipibin gratiam reducat,nbsp;'^quot;potell ergo Pater non ratum habere, quodille exeius dccreto de nobis Itatuerit. Quodnbsp;'11 nosleruare velit,hc ipla vox docet, amp;infinite ali, quibus in le credentibus vitamnbsp;'laaipollicetur, AdhcExemplainnumciaeorum, quos quantumuis pollutos amp; inla-ly^'^'i'guc admiiit, adeo vt neminem vnquam reiccerit. Inexcufabilis ergo elf corom con-til'P*'quot;'* quocunqj prtcxtu l'el pallient, qui vocati non accedunt. Nam li durum amp; dilfi-j,'iifiiigunt,amp;ideoad aliosrecurrunt.iniuriam illigrauem fciunr : amp;lcruit illis, quod/^^r.a,nbsp;.deludis fontem aqu viuentis relinquentibos, cciiternas pertulaslibi cfFodicntibus,nbsp; lur. Quodfi vetocommodahuiusfceuii illi prterunt, animos prophanos produnt , dcnbsp;iiuinerari debent, quiad nuptias inuitati noiucrunt venire, quod iuga boum amp; prdianbsp;^^'^ut, auc vxores duxilent,quit)us repudium triltc alibi Dominus minatur. Vide Luc.nbsp;y . Secundo, quos vocer,vidcamus. Venire (inquit ) omnes, qui labortis amp; onerati efiis.nbsp;jjf''i^rfalis quidem c(l hc inuitatio, quales lunt omnes, qu in tuangeho proponuntur, rc-^/'gitur tarnen ad cos qui laborant, amp; oneratilunt, Vbiqui nam illi lint fcircoportet,nbsp;n lifccundam literam hoc dilum accipias laborant omnes homines , amp; quia primonbsp;J''iti irrogatom cil, vtgeneraretmolelliam, vitahuius Icculi laborum de cuiarum plenanbsp;i'qialiqucminuenics,quem non aliquacura coquatcpremat. Quin qui quoad hocnbsp;/lluiiicommodedcquietepotcrant viuere,ij fr hbijplis lab,ores amp; curas inutnes actetnbsp;f'quot;diimfelicitatemamp;beatitudinem in diuitijs , honoribus, voluptatibus, rerum ranha-l'lcicntia,amp;alijs limilibusrebus, qurunt,in quibusnon aliudquam vanitatem amp; mo-^',''*11 inelTc, olim fapientilsimus mortalium Solomon tcftatusell, amp; quotidianus rerumnbsp;Ji^ibunde docct. At non de his in prlenti loquitur Chriltus (quamuis hi quoq;, reliCtis

ft

Geit, U

/y al. pot

amp; curis inutilibiis, ad ipium rccurrcrc debeant, qui foltis hos noxios ltus potelf re* guere ) led de ijs potilsimum , qui intra tonltientias luas laborant, id elf de ijs, qui I.nbsp;'^'^catoreseile, ciram Dei amp;pnas lmpiternas meruilfe lentiunr , amp; lub hoc onere luc-^ibentes,animpacem atq; quietem anxij quserunr. Hi nifi recle doceantur , hinc indenbsp;'flcurrunt, amp; dum fibijpfis ex proprio arbitrio, aut aliorum confilio, voluut fiibuenire, no#nbsp;?^quotidielaboribus amp; molelti)sleipios ncquicquam fatigant. Talcs tunc inter ludosnbsp;liijiiri erant, qui ciim l per Legis opera iultificari, cfcruari polTeputarent, in huius qui-^'Hipeculopeccatafuaargui videbant,nullam autem ex lacrincijs autalijs ritibus conici-paeem confcquebanitir, amp; cum a Sacerdotibus amp; Scribis penderent, hi cum cocci dcnbsp;^lt;:orum duces ellent , inlclices interim luis traditionibus magis aggrauabant , dc oneranbsp;'ponebant , qu nemo vnquain ferre potuit. Hisprclfus pubiitanus ille non audebatnbsp;'ulos ad Deum attoilere, de toto ani.-no percullus clamabat ; Domine, propiiius efto **nbsp;peccatori. Tales inter gentes quoque fuilie confit complures, Cornelij nimirum

'itutionis fimiles, quern conlcicnti fiuantis labor atq; onus ad pieces illas de Elccmoly- '*** fs excitauit, qu tarnen non iuuerunt, donee Petro in fide Chrilti infiitutusefi. Taiesnbsp;^itliodie, qui inter Pontificireligionis llatorcs, viri boni de pij,qui le peccatorcs quidemnbsp;5fcntiunt,eh3cfarcinaleuaricupiunt, Monachis autem de baerilicis quotidie magisnbsp;?'lcrantur, qui illos dilcurfinibus, laboribus, de impenlis intitilibus fatigant. Ifios omnesnbsp;'Prfenti vocat Chrifius, vtquicorhumiliatum de Spiritumcontritum non tafiidit,tic# ija,a,.tnbsp;^''fcalamum quallatum confnngit, Hinc ergo conlolationcm petantpij , ne in conici'nbsp;'htia- tentationibus delperent. Meminerint has aSatana excitari, de quo grauiores lunt,

magis confirmentur , vt credant l ex eorum numero elle, quos Chriltus ad l inuilt;^'*^L^_ Interim obferuemus nihillcerc hoc didtum ad prophanos amp; incurabiics, qui peccatr ^**\*^^nbsp;Q_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fua

-ocr page 196-

8O

Rtm, IO


DIE! MATTHIE

fua non fcntinnt, amp; ne l!a fentirc cogantur, Euangcljj lucgm |oderiint extififlaih ciipiiiflt^ fed amp; propn cofcieiixi Hiniulos recndunt, dum fibijpfis perfuaderc ftudcnt, Deuni aulnbsp;omnino nuHum ee, aut ea, qtrin terris gcruntr, ignorarc: Quorum focij funt,quinbsp;que de fine feeuli, de m'orttiorum refurreliorie amp; nouifsim Cfirifti ad iudicium aduentu di-cunttir, fcurriliter eludunt, de quibus olim PetWs Apoltolus vaticinatus cffi Non iani hy*nbsp;Jgt;ocritis feriiit fic Ch'rifti laborntcs Sc onentos vocantis inuitatio, qui propri iuftici fidugt;nbsp;cia turgidi, alteritis ope autmerito fibi nequaquam opus eirearbitrantur,.quales olim Pharilasinbsp;fuerunt, qui ( vt Paulus dicebat) ignorantes Del iufticiam , Sc propnam iulticiam qusrenWnbsp;conftitucre, iultici Dei non fuerunt lbiefli. Quod multo magis de noltri feculi hypocn'nbsp;fis dici-potcltqui fupererogationis opera iaflare, amp; eadem alijs diuen-derc, folent. Cnr edi*nbsp;litis Chriftus luam iiifiiciam ofterat,qui propri nitunturjamp; religion! fibi quaeltum faciunt!


Quid vr prcipit labOrantibus Sc oneratis Dniins ? Venitc^d me ( inquit) Sic annis leptimo cap. ait : Si quis fitit veniat ad mcamp; bibat. Non dicit : Abitcad Moiem, ad !*nbsp;gern, amp; liuitis interprts, Pharifos, amp; Sacerdotes,ad templum, vt ibi facrificetis, fcltos-di^nbsp;agatis.ieiunetis. Non.item pecunias in Corbonam deponcre, neq; in Bethel,aurGdgalnbsp;os locos VetefUm beneficiorum Dei SC patrum memoria clbrs excurrcre.iubct. Namnbsp;olim, quando legalis cultus adliuc vigebat, reprsehendit in ijs, qui abfqj fide externis iilis.xer*nbsp;etijs vacabant, Mult minus,vt Mariam matrem aut Apoltolos accdant iubet, amp; bos libi l*nbsp;tercelbreS'aut Mcdiatores parem. Qu^in confit, ilium nihil vnqiiam in iftorum gratianinbsp;cill, fi quando pro alijs intercelTerunt. Matri in nuptijs Cananaicis de Vini penuria iplinn'nbsp;monenti refpondebat ; Quid mfhi tecum mulicr ? nondtim venit horamea. Guius difii caUnbsp;fuit, non quod matrem comemplcrit ( quam in cruec pendens minime neglcxkj ftd quo*nbsp;nollethauefe ijs immifcerc,qua: ad ipfius munuspertiebant, ncfuperfiitienis.quampollre^nbsp;temporibus exoriturame.refcicbat.occalionemalicui.prbcret. Idem de Apoftolisdicipotai*nbsp;quorum intreeflionem pro Ghananaea mullere fimilitcr reicit, nc quis hos fibi MKercelTof^nbsp;pfiea laceret. Vt enim apud Ifaiam dicit Dominus ; Ego fum iehoua,hoc cil nomen fneiii'nbsp;Sc gloriam meam altcri non dabo ; Ita I s v folus eft Ghriftus.id eft,R.examp; Sactrdosnbsp;Mediator amp;Seruatrjqui fui niunrisgloriamnilialijCreatur, amp; ne matriquidcnijCO*'nbsp;municat. Quod Apoftoli intellxeronr,quando aliud nmen fub clo clic neg8runt,per q*nbsp;homines oporteatfaluos fieri. Ad hune ergo foiumeontendunt, qui feruari volunt.

thcqurataliquisjquomooadipfuni veniatur ? Necellria quaeftio.quiiifii^)'* recte intelligamus, hi fuperfiitiones amp; errores varies incidimus. Nhil autem hic corpore''^nbsp;fingere debemus. Ne enim corpore ad Ghrilturn venitirr, cm hic non amplius in terrisnbsp;lturfuo cofpofe, ld hoc poilperadum nofir redemptionis negotium in clos euexe^^'nbsp;qcibus ilium capi oportet vfq; ad tempora tefiitutionisdmnium neqj nos,quod i lucw^'^nbsp;nwrtali vims.adilluni poimus acendere. Idem ne ijs credamus moncr, qui ipfuninbsp;ris alicubi monfirare audent. Deinde non llficitlnc citerna Ghrifii amp; fidei in eum profos**nbsp;quando olim per liiam eos teprhcndlt, qui ipfi orc appropinquabant, amp; labijs eumnbsp;rabant, cm corde procul ab ipfo abclTcnt. Corde ergo amp; anima ad ilium accedamtisop*^nbsp;ftjVt cum Dauidepoflu'mus diccre; SicutiGera niugit ap torrentes quarum,ficanim^nbsp;mug'it ad'te Dfnine. At hc fide pus cft,qa fola ad ilium venitur,vt co rede Iruaniur.*^nbsp;cethocipfelonnes 7. cap. Cmenim dxiflt : Si quis fitit veniat admcamp;bibatMoXp^nbsp;expolitionem fubtexit ; Qui crdit in me, ficur dixitScriptura, flumina aqn viuxnbsp;Ventre eins. Vt efgo ad Qhrifium venamus, credere oportet eum efi, quem Scriptur^nbsp;tradunt,amp; qualem Apfioii prdic'rnt : De qua re alibi diximus. Non tarnen hiftoricafr^^nbsp;fulHcr, qa'm dmones etiam habre confit, fed fiducia certa accedat necelfe efi,vt non si**^nbsp;temus, ilium propter nos fecifle amp; palfum cl,qucunqj fecit amp; pafius eft,amp;proindenbsp;fi Sefuatorem, nofitum medicum, nofiram Iufticiam, Satisfdioncm, Sandificatio^*'nbsp;Kedeinptionem,lucm, vim amp; ofiium, panem deniq; amp;potum nofiftim, quo ad vitarnnbsp;ternam faturemur. Qcii Ita in ilium credHnt,j nonmodoveniuntad eum,vcrumetiami***^^nbsp;apprhcndunt, amp; eidminferuniur,vtinillo maneant,amp;ipleineis viuat: quod fuliusnbsp;nitur loan. f. cat).

Exfcquitur, quodinprfentipoHicctur.* Etegofaciam vt fcqicfcats. cerct rHadenus nequicquam vosfatigauifiis,peccatorum rcmifsionem iScfalutcm hinc**]nbsp;qyrendo, Adhpcrhdem ad ineacceenus, ego taxo.vt vera qtnetc Ou pace rruaf* jnbsp;Qiio loco non olcitanter obferuari debet, quod de lipfo hoc limpliciter Scnbsp;pollicetur , quod nemo medicus aegsoto polliccri poteft , nifi immani confident*nbsp;^,^_^^*5^uod folius D E I eft, fibi arrogate vclit, Faliunt cnim fiepius artis fegulae, amp;


Chrittio ^eaiant, labt-rautet,

I.

Zfr.r.

alnat


Z04n,Xt


Matth, ly, i/2rlt;43


Hytuttele tti Chritim ^e-Vtatur,

^3.u


i'Ue, Matth,nbsp;I Car, I.

/elt;, l,8,ro. tf. 4*

Chrit re-.


-ocr page 197-

APOSTOLI HOMILIA II.

^iiltaaccidunt, quibus cura impeditur, quando fliciter cpta elTe videtur; vt, ft Deus gro-5 iiiifertiis, medici ftudio amp; diligenti benedicat.hic nihil proficiat. At Chriftus immediate Jgt;oilicctur,quod ipfe quietem amp; pacem confeientiarum conciliate velit omnibus aftlidis amp; o-cratis, qui ad iplum veniunt. Ipfe ergo Deus verus, ternus amp; omnipotens eft, qui vt alteriusnbsp;'Minute itiuetur, minim opus habet. Et fan quia dilciftus ille Dei filius, patri coternus Si cOnbsp;fctialis eft, tanti apud Pattern meritidc virtutiseft, quiequid in aflumpta carne fecit, vtadnbsp;/faaiilliusplacandamfufficiat, amp; hunc nobis rconcilier tqucaufa eft, vt ver requiefcant,nbsp;uiprius intra confeientiam fuam pondr peccatorum prefsi, mifer ftuabant. Senfit qui-f'eni hanc amp; pacem pcccatrix illa.qu ad pedes eius contrito corde adrepens.hoc lacrymis fir's abJuir, amp; capillis terfit, ciim ipfi diceretur; Fides tua te feruauit,Vade in pace. Senferunt can-^fnimult a!ixmeretricesamp; publican!, de quibus Chriftus dixit, quod in regno Deiprcefinbsp;fptifintSacerdotibus amp;Pharifis.nbsp;nbsp;nbsp;Ethodiehuius pacis guftufuauifsimo laturantur, quot-

^aotadChriftumaccedunt,amp;fpematq;fiduciam falutisin hoevno collocant, Hcautcm Pw ilia Dei eft, quam Paulus ait omnem intellelum huius mundi fuperare : e quod fola fidenbsp;*clt;iuiricur,qu lion ex carnisratione manat, fed Dei donum eft; Deinde quod inter medias zeew.j-.nbsp;ffliftioiies d utdt, adeoq;his crefeitamp; confirmatur,quandocredentes noua indies grati Deinbsp;wperimentafentiunt, qu.fpem ipforum augentatqjfuftulciant, quip^ospudefierinonfinbsp;''it, Adhc gaudium quoq; parit, quo inter pericula pij exultant, SicZachus Chrifto hofpi-I'gauilus eft, licet non ignorarct, fc propter hunc ludorum principibus exofum fore. Etnbsp;^inarigaudium magnum fiiii, Lucas fcribit, quando eius ciues Chrifti prdicatione Phi- -*^**0 f*nbsp;Wus illuminauit. Similiter Eunuchus AEthiops ab codem ad fidem conuerfus cum gaudionbsp;Y?nium redijt : amp; Apoftolos ciim propterChrifttim vapulafTent, ltos amp;gefticntes abijife Ic*nbsp;$niuj ; quod de Martyribus innumeris dici poteft. Docent ifta, qu caufa fit, quod Euan-gilij progreflus amp; incrementa nullis mundi machinationibus impediri, neqj fides eleftorumnbsp;^?rftingui pofsir.Vt enim confeientiarum laborantium ftu cogunturde falutc ferio cogitarc,5cnbsp;ysooblatam magno animo refpiciunr ; Ita gaudium confeienti, quo hac rccepta perfun-quot;quot;Hur, tarn effieax eft, vt co armati per omnia obftacula eluftentur. Si quiduis potius perpetinbsp;^dint, qudm Chrifto feparari. amp; ad priftinam carnificinam rcuerti. Refle ergo Paulus olimnbsp;clamabat ; Quis nos feparabit charitate Chrifti ? num opprefsio, amp;c ? Vide Romanoruranbsp;ftauo capite.

Dcbebant ergo in huius loci confideratione diligentius vcrfarl, qui hodie de Religio- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re,

flnni amp; Seftatorum diuerfitate queruntur,amp;/nefcire dicunt, quid inter tot de fide con- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inctr-

'ouerfias faciant.aut quorum partibus fefe coniunganr. At querela hac minime opus fi quod Pater coeleftis iufsit, Chriftum hc loquentera audirent, Venite (inquit) ad menbsp;^niiies qui laboratis amp; onerati eftis , amp; ego faciam vt requiefcatis. Eftque hc foliusnbsp;^lirifti vox, Quis enim Sanftorum vnquam tale quid de feipfo locutus eft ? Quis ho-*oes ad fi venire iufsit, amp; ad fi venientibus requiem promifit ?

NumMofcs At hic poft cxpofitam Lcgis doafmam , de magno illo .^ophcta lu-^is'differuic.quem omnesaudite debeant,amp;quem les vm Chkit vm eflc , Steplia-

Protornartyr Si. Petrus teftantur. Num Prophets ? At hi quoque omnes de Chrilto ticiiuti flint, amp; fui fcculi homines ad hunc rcmifcrunt. Num loannes Baptifta ? At hie te^a, i, gt;nbsp;*'^nfcjfgjdixitefTeSponfnmiJJum,cuiSpoiifa debeatur. Num Maria Virgo?nbsp;^fdhuiusetiamvoxcft: Qudifisv vosiiifferitfacere,facite. Num Apoftoli? Athi denbsp;pirifto teftantur, non aliud efle nomen fub coelo , in quo nos feruari oportcat ? Et Pau- Cfr,tnbsp;in tertium cluni raptus audiuit ineffabilia regni elorum myfteria , nihil ta-nouit prter Iesvm Chrjstvm, Si. quidem crucifixum. Idem nefas clTe pu-gloriari, nifi in eruce Christi. Quid ergo quiritari neceffe eft , quod nefeias,nbsp;^'Jid credi, quid fieri oportcat? Gertefeientes volentcs petcunt,quiciimtammultostam-idfi graues vi falutis monftratorcs habeant, ad hue per auia oberrant. Itaque proculnbsp;^diftis omnibus alijs, vni Christo adhrcamus, amp; , ft quis ab co nos abduccrenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Jnt, huic cum Petro refpondcamus : Ah Domine , Tu folus verba vit tcrn habes. lli debetur bencdiiftlo, honor, gloria Si. poteftas in ternuni, Amen.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

H o MILIA ni.

Tollite iugum meum fupcr vos, amp;difciK me, qud roitis ij fim

-ocr page 198-

182

Mm At If,

Ciiri/lMnut Mirs ii

MMAtt,

ZKttiAt

DEI MATTHAEI APOSTOLI fimamp;humilis corde: amp;inuenictis requiemanimabusveftris. lug^*^nbsp;enim mcurn facile eft, amp; onus meum leue eft.

B. VAMVIS CHRISTIANA FIDES

tcrnse falntis ratio fimplcx amp;expeditafit, vtquin gratuita Di '1.

I ricordia fundata eft, quani hic nobi in filio fuo, 1hv Chri CO Mediatore, offert, multi tarnen circa hanc errant, dum vel fua:nbsp;acumen fecuti difputationibus curiofisfcfe intricant, vel in hominnbsp;ciunt, amp; eos fibi imitandos proponunt, quos authoritate alijsnbsp;dent. Hine fed omnis generis nafcuntur, qu coiitcntiones iiifo*^ g,nbsp;diffidia acerrima pariunt. Athis malis breui dido Chriftus remediuni adhibet,nbsp;nines, qui intra confeientias fuas grauantur, Sc falutis cupidi funt, adfe venire, id eft, giJnbsp;dere iubcf, amp; omnibus, qui id faciunt, requiem fiuc paeem certam pollicetur. At nnbsp;hacdodrina carni habenas laxari, amp; fcclcrum licentiam introducicxiftimarct, nunefujVnbsp;que officia ijs prfcribit, qui paeem amp; falutem in ipfo adepti funt, Sc ilia ciufmodi elfe nbsp;de quibus nemo poit merit conqueri,

Tollite ( inquit ) iugum meum fuper vos, amp; difeite mc,qud mitis fim amp; de Scc. Duo prcipit. Primum vt iugum fuum in nos recipiamus. lugi nomine partinnbsp;dei amp; vitse prccpta, qu ipfe man dat, intclligit, Sc hc opponit iugo Legis Mofaicnbsp;Petrus in Adis dicit, quod ncqj ipfi qui tunc viuebant, neq; patres corum illud ferrenbsp;amp; quod tunc Sacerdotum item amp; Scribarum traditionibus magis aggrauabatur :nbsp;cem, id eft, omnis generis afflidioncs, qu fidem comitantur, amp; quas ipfe fuis difetpufisnbsp;amp; iufto iudicio imponit.

Aiccrum, vt ab ipfo difcamus.idcft, vt non folum docentem audiamus amp; gloriemuf, verum ctiam in cxcmplum cius, quo nobis ipfe priuit, intenti fimus,amp; 'Pjbiifnbsp;ftigiafedemur, amp;inprimis quidem, quoad manfuctudinem amp;humilitatem, qu in jpii*'nbsp;ipfius adionibus clucct. Conuenit ergo hoe cum communi illa amp; generali Regula, l*nbsp;fra trader. Si quis vult poft me venire, abncget femetipfum, amp; tollat crueem fuain, Sxnbsp;me. Inprfenti veto promifsioncm pnorcm repent, vtpromptosamp;alacres reddat nbsp;Et inuenietis requiem animabus veftris. Quo loco hc nobis potifsimum l*nbsp;funt,

Primo, quod nos non Mofis, aut alicitius Prophets aut Apoftoli, fed futim

' Jcrciubct: Ita enim nos totosfibi vcndicat,vtnimirum, ipfiusloliusmagifteriono$ ,|tin' mus. Qui enim alibi vciat, ne ipfi vclimus magiftri amp; dodores dici, idem amp; ipf'^^^titt^'nbsp;nofirum magiftrum amp; dodorcm agnofcamus iubet. Et in prfcnti vocabulo fd'nbsp;vt doccat, fc fidci obedientiam conftantem a nobis cxigcrc, qua nos neq; prceptord . jdnbsp;rum difficultas, neqj crux aut afflidio aliqua pofsit abftcrrcrc. Exempta huius ha/fnbsp;Apoftolis, qui non mod rebus fuis omnibus, veriim etiam Sacerdotibus amp; Phanbsp;ipfum vocantemfecuti funt, amp; cum illo in omnibus tcntationibus perfcucraueruntlt; jjnbsp;ilium primatibus exofum effe, amp; quotidie quam plurimos ab co deficcre vidcrent. nbsp;go hie locus cos, qui cm Chriftiani cfTc ac dici velint, tarnen in caufa fidei amp; relig*nbsp;priam animi, fui intentioncra fquuntur, amp; hanc fufficcrc putant, amp; alios Magift*'^ ' ici(Cnbsp;doresfibi dcligunt, quibus denominari volunt, vtBenedidini, Bernhardini,nbsp;Dominican!, dici gaudcant. Eft hie vetus error, quern Apoftolorum tempore Snbsp;rinth. cxemplo docemur, inter quos Paulinorum, Gephiftarum, amp; Apollonianorum,nbsp;vocabulainvftifuerunt. At hi omnesalicnum iugum infcrccipiunt, amp;boniinW^^, li'r^nbsp;unt, qui in Spiritus libertate vni Chrifto debebant feruire. Et qum graue quamq;nbsp;hoc peccatum fit, Paulus oftendit, qui Corinthijsillis, de quibus modo diximus, pjdnbsp;Num diuifus eft Chriftus? Num Paulus crucifixus eft pro vobis? Aut num in no*quot;nbsp;bapfizati fuiftis Primo tales ipfum Cliriftum diuiderc ait nimirum, quonbsp;am, qu illius corpus eft, amp; quoad Dodores, quafi hi non vnum amp; cundemnbsp; T V M prdicent. Deinde eos perindc faccre dicit, ac fi pro ipfis cruciWnbsp; quibus denominantur. Sc proindc in hos transferre gloriam, qu vni Chrifto Pnbsp;Prterca violari hoc modo qu in Baptifmo fada eft, nominisChrifti profcfsioneni-^ti jnbsp;\hoc de ijs dixit Apoftolus, qui ipfius amp; aliorum dedorura Chrifti fcruoruin 0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?

-ocr page 199-

UO^HILIA lt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O

*fcliifmatasbutebantur, quid diluruniputas, fi videret quidhodie fiat, quandoijsniagi- nsmdltigloriantpr,quorumncqjdolrinancq; mo;escuni Euaiigeiio ihsv Chkisknbsp;^^nucniunt?

Deinde obfcruabis, quod iugum fuum ita nobis tolli vult, vt fimul ipfiusexenv Pwnj imiteniur, ade vt omnis vita Chrilium rfrt, amp; ( qirod lacobus poftea dixit) fidemnbsp;Mirant faflis teficniur.Neccnim fufficit ipftini orcprofiteri, amp; Dominum dicerc, nifi debi-mciobedientiamprftcmus. Multadehacrc Apoiiolipaisim rradidertur, buiusaii-diligenter meminifl oportet, propter noltri feculi pfeudochrillianos, qui vt fe Euangeli-M ciTe oftendant, omnc quidcm diliplina: Papiftic iugum, im Mofaicum quoq;, excuti-M, votsitem monafticis, fiquibus obftrili fuerunt, fefe librant j Interim vero Chrifti iu-non in ferccipiunt, fed libcrtate, quam h^c nobis acquifiuit, ad carnis liceni.ain abutun-vrbisprofitentur,facl:isnegant. Sunthilabesamp; macul EcClefiaruni, dequU-5- Ii.ni Apoftolus ludas nos pratmonuit; amp; propter bos male audit Euangclij doflrina amp;nbsp;. MenChrifti,vtolim dcludaeorum SaccrdotibusperMaiachiam diccbat Dominus,cuiusnbsp;non eftugient,

Chrftn 9J09^ f'fiecf) auelteffgt;

Jtdt-t/aoi fn/tiand5^nbsp;tiCt

AiMih,7i

lint ^*^*^'Mquidprcipuin Chriftoimitari debeamus,non ofcitanter videre oporter.

O certc perfcflum omnium virtutuni exemplar propofitum eft. In prlenti tarnen 5 humduat fftietudinis Sc humilitatis potifsimum mcminit : Primum ne quis ipfius Maieftate ,nbsp;Mibi yendicauit, diccns: Omnia mihi data font Patre meo,oftn(s, ad ipfum accede-n''ylfi.off'^*''elunti qui alios Mediatores cSeruatoresnbsp;fyMguijQDjjjjjgqyo^jgj^ qjjj PqJj ad ipfum venitur, percharitatem agit, qu man-humiJitatem parit, fine quibus neq; intra animos noftros quiefcere, neq; cumnbsp;j ?*nibuspacificcautquiete viuerc poftlimus; Etenim prcipua turbarum amp; tumulcuumnbsp;Ailcaufaeft,quodplcriq; confidentes, pauci itemIbrtelua contcnti funt ; Hine fit,

Deo minus fidunr, quod ad altiora afpirant, ali)sinuident,odii.samp;:fimultatibusloeuin qu tandem in apertasinimicitiasamp;graues diffidiomm morns erurnpunt, inter quosnbsp;adDeumanimo tranquilloamp;fedatofunderepofiunt, jieq^ dio prqpitio trui, quinbsp;^^trbisrefiftit, humilibusver datgratiam amp;c. Vt ergo fontem amp; radfeem iftorum malo- ret,jtnbsp; 9^'' ntanftietudinis amp;nbsp;ijrinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibusmodisabfolutonobispriuit, quando nullis iniurijs hoftium

vihdil cnpiditatcm accenderctur,aut a beneticiendo amp; quibusuis in* Et land, qui ilium imitantur, ij fimiliier defeipfishnmiiiter fentiunt , Sc , .

Menon aipirant ad altiora, fed intra fuas metas fefe continent, nemini inuidenr, iniuri-quiritantur, fed in fide confiantes funt, Vt ergo per hanc in

PacefruunturapudDcum, qtiomnem mundi intelleiftum Juperat : Ita cum homi- ihd.4, liijiJ^PMiici viuunt, amp;L multorum inimicitiam fibi conciliant, dum infelices huius (ttili filijnbsp;Q.- ^ibia defrociafibijpfisinimicitiasquotidienouas, Jaboresitem,cur3Samp;pericuIano'

Meriunt.

Pto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atfiliancvitrationem inftituamus, amp; in nos rece-cV^rii

'itm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^ abnegcmus,carncmpropriammortificemus, illius manfuetudi-

K *huniilitatem imitemur, multorum ferocia contra nos crefeet, vt plane intollerabilis fi-/Mublatoomnigaudio iriftitiaamp; Indus omnia occupabunt, deniquccrux perptua nos onusfiueiugum nobis ipfis imponemus, cui ferendo non poteriraus fufficerc.

'Obieftionera ptEoccupat Dominus dicens: Iugum meum facile aut portatu commo* onus meumlcue eft. Quafidicerct; Iugum quidem amp; onus dicoea, quvobisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; mundo grauiora effc videntur. At ft rem ipfam ipedetis,patebit hoc iu-

nifiil facilius, commodius amp; fuauius efl. Et ver hoc dici mteliigent, quotquot

i dodrinam ,amp;fimul afilidiones ,'qu illamcomitantur, propius infj?exertnt.

'Hn 8f^amp;fi'gt;oleftumnon debetneqipoteftcenferi quod communilnl'ui Si. naf Dtgt;ffrigt;ta fdei tjj^.Miuenit, qualem omnino confit efte dodrinam fidei amp; moriim , qu Euangelionbsp;nbsp;nbsp;/lt;gt; -

Qi*03d fidei prcepta falutem omnem hc ingratuita Dei miiericordia mon-V{j^ Poli nos fidcrc docent pervnieum MediatorcmiK s v u C-h k i i v m. Qiiis Poilnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-'^000 iftudfacilius, certius,rutins,iucundius eft,quam

vagari, aut per innumeros Mediatores ad Deum contendere, vcl circa la-

(iff amp; Ceremonias inutiles perpetu occupari , qnconfcientias , peccatorumpon-Pi'f ^-?^^^5ii*3nilpeladant, nunquamautem faturant? Quoad vit amp; morum prce-vt alij alios fincere amp; ffaterne diligant. Et qucunq; in Le-comprhenduntur; Diligcs proximum muni fient ^'''fi.Vs.item hoc vnum difcipnlis commendauit, amp; prceptnm nonum dixit,nbsp;recens elfe dcbcat, Qiiid ver charitate amabilius, vtili- *nbsp;^gis necelfarium ? De prophano amore olim Poeta dicebat ;

Q^hj

OmnU

-ocr page 200-

Crue it Chri/fi tte^um ^nctlt.


t, ' er.io

zz.


tt 7Vr.s


tt


until.


--IE'I MTtTHIAE

Ownla vfficit itrnor n9s ctamtu amirri.

Et ris'amri dino amp; Sanlo.quo pij ardent,aiiquid im.poibilc efle , aut nobis riam fieri putabimtis, fi illi ceders aut iugumlubireiubcamur ? bftat quidein hiciio^'^nbsp;Lex.peecati-, Idefl', innata carnis vltiofitas, .qu Pliilauriam Scpriuati commodinbsp;ih nobis accendit: at virifeim potntior elf Ghriltus , qui infs crcdcntesrgnrt inD^nbsp;filios, amp; eofdem in libertatem vindicat ,atque fuo Spiritu animat, vtcaro ipfis nonnbsp;prualere, Teltaturhoc ipfe, quand ludis-ait : Si Filius vos vindicauerit, verclܒ'^;nbsp;eritis. Et bus Paulus refpiciens dicebat ; Lex Spiritus vitin Cbrilfo I es v ,-liberauitn*nbsp;Lege peccati amp; mottis. loannesitem , quando fcripfit ; Hc elt Gharitas Dci , vtnbsp;data eius feruemus ; amp; mandata eius grauia nonfunt. Et huius didi rationeni reJi'''nbsp;C^oniam Omne quod natum cil ex Deo , vinct mundum; Sc hc ell vicloria ,1'*nbsp;vincit mundum , nempe fides noltra. Itaquc amp; fi prcepta Christi grauinbsp;carni, adem tamn veris amp; germanis cius difcipulis facilia, amp; iucundafunt.nbsp;adraodum caffa matrona ex-fide amp; obfcqtiio coniugali voluptatem capit, cm cnbsp;sdultr nihil molcllius fit viri imperio; vt item bonociui non graue cil Reipublicnbsp;modiim prkiatqprfcrre, amp; bonis legibus obedire, de -quibus viri Bclial conqucfun 'nbsp;Ita verc Chritiano iucundum ll vni Deo per Cbriltum fiderc , hoc contentumnbsp;tidem feruire, cbarittcm fraternam colcrc, vit innoeentiam fedari-, licet bate h**nbsp;fcculi filijs intolcrabilia amp;. iniqua ,prorfus vidcantur.

Idem de Crucis itig dici.potcft , qu-ferc fidei obcdicirriam eomita*^n-primm Chritiano homini hc nonpotcltnouaaut infolcns videri,quinouitvitaii i'aboris amp; calamitatumplenam elle,quperpeccatuni ingrclTfunt.cafdemanenKi'f^,^^nbsp;nous in Chrilti crucem commutari, vtinbac frendailliusfocijfinr, fcutolimnbsp;rcnus, qu maxima eft. in hoc fculo Chrilliani hominis gloria. Deinde, adeltnbsp;(lus fub fua cruce laborantibs, neque cos fupra vires tentari finit. Prtcrca ijtnbsp;plifsimo eofdem remuncratur. Vuk enim eos fecum elfe in regno Patris fui,^^'^A^)nbsp;cum ipf in tentationibus perfeuerant. Et notum eil illud Pauli-: Si lulFerijnusnbsp;cum CO reguabimus : Si cum eo morimur , cum codem viuemus. Qua fpsnbsp;afilidionibus gloriantur amp;gaudent, fi dignos iudicct Dci filius vt. pro luo iioinbsp;fecutionem patiantur. Vide Kom. j, Ador. , Gap.

Arguitur his Chrifti verbis mundi ingratitudo amp; Improbits,qurmdo lidahac certaamp;expeditafalutis via, quam nobis ille in fciplopatefecit, pernbsp;currunt, amp;fciplbsnequic.quam fatigant, ncc illi gloriam , queidebetur-,tribu** urtnbsp;ti item iniuriam fibi fieri queruntu , fi in libertate Spiritus Deo feruire iube*^i;c,nbsp;vit f8nditate,amp; diledione non fucafa, cm intcrca diabolo non dedignent^ .^,0^nbsp;leq;in fceiertimturpilsimortim fotdibusperpctu volutarc. lidcmliquid pro ^cl*nbsp;Euangeiio eius palsifunt-, illi tantum nonexprobrant, Sccumquafi inius vo^**^^pi(iiagt; nbsp;quotidievideant,qu3m plurimos in diaboli ferukio, fortunis , corpore.


mullari gt; tamcn hic indefeib ftudioftruiunt.tundcm cxcufani,amp; -cjiiiduisp'*'iAcH j tur , qiim hoc pcccati ftipendium cfl,quod ip(i nimialiccmiameruerinr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

ntamouereaut offenders debent. Eft enim hcmundi infclicis ccitascui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

teff mederi. InGhriflianorumautcmcordibspcrpetufoncthsec Ikjv Ch*


vt relidis omnibus alijs, ipftim fequntr , cius niagiftcrro fefe fubijcja^ -rnda criicc patientes fint. Ita animabus fuis requiem inuenicot,amp; euwnbsp;illo olim in clis viueht ac rcgnabnt ; Cui debetur be-nedifli, bohor, gloria Sc poteftas innbsp;ternum,mea,


DiEI MATTHI APO-

STOLl, ELECTI IN LOCVM 1 D 1 T X) R f S IVDAE, PRECATIO,nbsp;Matthi n. capitc.


I

-ocr page 201-

? K E C T I, .

Jr FILI DEI NOFA LAETICIA EX ILIS'ri DE^ coUeSiione Ecctelt;e, tuo Patri egtigratiaf cum gaudii, quod aliquodnbsp;fernen fanilum'oxgenere hm((noexcerfgt;it,'ncctuum crfum patitur eenbsp;inutilem. Nas ettam toto peBore tibi agtmm grattai quod lat ar isproptrnbsp;noftram falutem,nbsp;nbsp;nbsp;tua pot ent ia^ dtabolurn reprimis, ne toTum genta hu-

'manurtt abforbeat. Collige tthi deinceps etiam inter nos ctm tibi pU-^^ttttm. Et quamuis mtri dpfordtda eil tua Eccleltecies, ( iuamfapientiam illi, qui lumtna mundiffafiidiunt^cut te vagantem cum tua fchola,nbsp;nbsp;pio audit of io,nee

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumfiio Senatu Romano, necguhernatores amp; Pontifices ludai audtebant : tamed

nos^vt ia intquitateiudictorum ntiuldi nihil notitarfiur fed nient is noflras itt ^^ptiuttatem redtgamta, ist ver a fide te agnofcamta aterni Pair is tut Filium, fimttsnbsp;^tjecabuliti quieicftnu aterni Patris tui confilianbsp;'^treflitatitnehominumprofers, cut omnia in clo in terra data fun't propter nos #nbsp;jgt;nnus tuifocq, Duiito nos tua manu, tuo ver bo ( Spirit u ante coneJum Patris tui,nbsp;nobis in noua luce intus in animaprafentiam tui Patris,qui nobis esl plat its per te.nbsp;^^f^*^bisfiimtliaris(domeicus inflidansnobpertuumSptrituminitia illiuslucis(-patnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*b seterno Ptre tuopropagatur,cm fis lumen de lumine ifi .7mijyo.cui.a,

^'na lacis et gloria. lUuflret etiam beneficus radtus huiusgloriefi luminis tenebras noflra ^ttnaritane nofitas porrigimus tuoptime Medice animarunofirarum,nbsp;[ ^anusffumiss aucip,laboramus et vagamur mifirrime,Spoliauit nos tuus hofiis et letha'tnbsp;fumsts onerati mole et grauitate rnorbt,vt nofira anima/efe colligerinbsp;i fiitfediam iam fums edpifaturi, merfi in mortem amp; damnationem . Tu recrenbsp;J ram anhelamnbsp;nbsp;trepidantem anirnam, vino amp; eleo tuo latifitmo, tuo dtuino amp; viuifi-

balfimo. Erige nos ex morte : Loquere cenfilationem tn co/rdibus nofiris : facvt ani-fi ^tftra in te habeat requiem (fi latitiam, Impone nob tuumjuaue iisgum, domato no^ Excitainmdjistuoflatu nouos motus (fi fanias cogitationes nbsp;, ^^^firmes. Tu ver es manfuettes, non cufidus vindiida, non abiecifii miferum ho-^ߑ^in aternam mort em,ficut diabolos,fed in tuocorporefapplicium pfo nob lnii(finbsp;b^^^.f'^'^**bhoibutfttdti-. Tueshumilis corde. Abiecifiite infra omnes Angelos

nes ; ndutfli fragilem (fi tmmundampelliculam nofira natura ; non rapuifti vm temporepafiionis, quieuiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inenarrabiU modo, vt natura humanapatt

hoffet. Extingue etiam tuo Saniloiritu in nobis horribtlia incendia odiorum cupi^ *is vindiila l_^qua vita ipfr, vthomines dicunt., dulcioreit} amp;fiammiMfuperbia,nbsp;lt;ignofientesnoftrasfordes,proflratiantefaciemtuamtnverahumilitate tepeta-f^'iCfi vtfanati perftueremus in imitatione tui exemplt obedient er. luua vtinnbsp;Dit a femper in omni tentatione amp; anxietate nofira ex te fonte vita hauriamusnbsp;rigationem, (fi potiamur deinde tn at er na Dit a integra requie (fiper nbsp;fe^o Sabbat 0, quando tuis eleflis Patrem tuwn denbsp;fiacie adfadem monfirabis,

^.^rdmen-,

J^IE CONCEPTIONIS .

'quot;HR.ISTI in alvo mari

Virginis, q_v i et iam dies Annunciationis Mari ppeilacur* Euange^nbsp;lium Luc i. cap.

OLiiy HO-

-ocr page 202-

TS 6

BIEI CONCPTIONIS CHRISTI IN ALVO

HOM ILIA L

Men Cc autcm fexto mi ius eft Angelus Gabriel Deo in vrbeni GaliU, cui nomen Nazaretb,ad Virginem defponlam viro,euinomen erat lofeph, ex domo Dauidis, amp; nomen virginis erat Mari3Anbsp;EfingreflusAngelusadeam, dixit .Aue, in gratiam rccepta, Dorai-nusxecum, benedicta tu intermulieres.

NTER DEI OPRA VERE NVLLVM P R AB' ftantius amp; admirabiJius clt, qum qud Filium fuum vnigenitum, fibi o*''nbsp;ternum amp; coeflentialcm, in mundum hune ntifit, vt verus homo falus,nbsp;mnes huius vit Jaboresuitq; molcftias in terris fubiret, amp; tandem pert*'* inbsp;3 nofira mortis futempritoexpiaret. Nam vthocomnemhumaniingcnijlt;^'nbsp;ptum long fuperat: Ita in codent Deus omnem fuam naturam, amp;nbsp;cunq; deipfoin fcriptunsprdicantur,abunddeclarauit ; luflitiamni^nbsp;Tum, qua peccatis hominuni iraictur; Bonitatem, qua noftri miferetur, vt nosfaluoshd-Veritatem in promifsis : Sapientiam in inueniendafalutis ratione: Potentiam item inuid^fibnbsp;qua per infirmant carneniDiaboJum,amp;rcgnumcius omne, deuicir. Continetur prtcf*nbsp;in hoc Dci faflo vniuerf hintiani generis redemptio atq; lus, quam nufpiant alibi iuu*^*nbsp;Apoftoli omnes vnaniitii confenfu teftantur.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lo QtiaproptercomniunisnollerhoftiSjSatan,omnibusfeculisinhoefut, vtauthiuon'

* am lefii ChtilH totant negaret, aut qu ad eius ihcarnationcm laciunt, faills opinionibus difputationibus fpinofis in dubium vocaret. Olim enint.hrefes excitauit per hominesnbsp;tentiofos 5crixatorcs,quorumalijalternant leluChriftideitatcni oppugnrunt, alij eiuJdnbsp;naturam humanam vellicrunt, amp; portenta qudant abfurdilsiniarum opinionumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ti funt, quibus Chriftianam religioneni toti tantum non mundo fulpefl amp; iiiuilam leccn^. j Hodi ver non lolni veteres hrcfesinftaurare fatagit, fed inter eos, qui de Filij Dei di^nbsp;tte, amp; incarnationis myllerio non male fentiunt, plerofqj viriunt. humanarum, Stnbsp;ulliti fi ducia, ita decepit, vt lefu Cltrilli meritum omnino cuacuent, 5c IJliim fibijphs !lt;**,.nbsp;lern reddant, dum in fuorum operum ntcritis falutis Ipent-collocant, qujn eins foliusnbsp;collocata eile debebat.

Nihil ergo nobis-tam v'tile tamq; neceflariunt eft, qua'm probe' tenere Filij Dci nos incarnati hiftoriam, vt amp; in fideconfirmentur, amp; aduerfus errores, atq; impiash^f^' ,nbsp;rum opiniones inftrudi limus. Eft in illius delcriptione Lucas pr alijs Euangeliftis o*''t'nbsp;tifsinius. Poftquant enini de conceptione loannis Baptift, prsecurforis Domini, egit,nbsp;militer Filij Dei in carne manifeftandi conceptione exorfus, haue itaproponit, vt eind'- doceat, quid de eius cm perfonafiueelfcntia, ttmerit.lntircdebeantus. i. hnbsp; cirtumMii Ruri'us autcm circuntftantijs narrandi initiuni lacit/vt oftendat non dealiob*-hiftert tntar. qum qui olim pronllus fit,'amp;qucnt in camcm veitturtim cHe olim Prophtenbsp;chrt^ primquidemtcmpusnott, menfem nimirunt fextumloannis conceptione.

j tur nienfibus hic Chriftunt anteeeit. At hc repeten; oportet qudant, qiioriiro -rej/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupra de regno Herodis fecitmentioneni. Sc nos in prima Honiilia, qua-hino .

natienu chrt- nati Chrifti, die natali ipfius, ex hoc Euangelifta cap. a enarrauimus, partim eriani Temporis enim notatione,cnt dicitur rgnante Herode litecfdla elfe, Lucam altiiisLnbsp;5c quod niagni eft momenti.fpeflalTecertum eft,Prophetarum nimirum oracula,vtClinnbsp;euni effe euincar, quem illi venturum elfe prdixerunt.nbsp;nbsp;nbsp;Extat enim lacobi Patriardi*

ticinium, qui proniilfuni illunt Schilo,id eft.Teruatorcni feu fofpitatorent,tunc nafeit^' ntonuit,quandolccptroludatranslato,ludorumgcnsalieno imperioparcac.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,j

Conuenit huiclefaias, quigernien illudbenediflum ex trunco llaioriturum innuens, proditurum quidem ex Dauidis faniilia, fed quam prius exregio faftigio deijcinbsp;vilent atq; huniilimam conditionem deprimi oportcat, qualis fub Ifai olim fuir, quemnbsp;neig plebeiuiii 5c pecuariunt fhle fei mus. Quibus addendum eft, quod Daniel z. cap*nbsp;fi aduenrum in quartam Monarchiani vfq^ extendit, quam Komanorum ee tonlWnbsp;qui his omnibus conuenir, quod Lucas deferipturus conceptionent loannis Bapt. pnc^/ jqe-Domini, feribit earn faftant elfe tempore Herodis, tum in luda regnantis.nbsp;rodes Antipatri, hominis Idumi, films,qui cunt lulio Cse/ari in bello AEgyptiaconbsp;operant nauauhfet, in Romanorum aniicitiam fefe iufinuauit, Sc ea occalione

49

tff n

Jterodes quid

liukia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li J.VMlXJClllV/1 Ulii-rtlIJl VI LiatAA IVIV iLlAJtiuauiL 9nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-----------

dem ad honores amp; imperium euehere Huduif. Qui cm luda iampridem cil ' ida in Komanorum poteftatem venifier, ab Antonio primiim Jud Tctrarcia k


-ocr page 203-

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V I R G I N 1 S H O m L^r A .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t O

AntO' fof ? 'quot; ^pitolinm deduftiis cfl, vt regnuni (cris folennibus aufpicarcrar. Inde cuni Hie-

'^* occupartet, inulta criiddicer amp; ncfaric fccit. E-t vt tTitiiis regnaret, Kachabo-nicdiofultniic. Danidic autein fainili qodcxeakegcin Itidis nfcittirum audiuiflct, lt;]ui rebus aflilisnbsp;, fni afFerrct. Ergo hc quoq; maxima ex parte delcta eft , Rcliqiii autem parti admo-adcxtremaminopiamrcda(ft(vt in hacMari Virginis liiftria aiidicmus) fola pau*nbsp;fpetie, tnt fiieriint. Pij igitifr, cm ludorum gentem Roma-ctiiiftam, amp; exteri Regis tyrannidc opprcftam eire,corm intuercntur, inde facile colligcrcnbsp;fatale illud tempus iamprforibtisefle, quo MRs,promiftus illc human falutisnbsp;'*'or, diuexpciftatusfecundumiacobiPatriarchs;, amp; aliorum Prophetarum vaticinia, fe-^nbsp;Abrahst nafci dcbuit, Gen. t, Sam. 7. If. 7. jgt;. amp;c.

1 P^cindc author totiusnegocijindicarurDes, qui ad Mariam virgincm Angdtiin G- i^ inf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humaiio confilio gefturn efts,vel alicaius Viri operam huic conceptioni

|j '^tliflcputcmus. Rrfus autem Gabrielis nomen cxprimitur , quo Dei potentia autro# ^***^*** , tuenotatur( Gabriel cnim Hcroem Dei aut in Dco fortem amp; roboitum, fignificat ) vt hu*nbsp;^^oiifldcrationcfidcm fuam confirment,quibus impoftibilevidcfur, Eilium Dei virgine

^^*Pi amp; ill=efa eius virginitateex ilia hominem nafci potuifl.

Adhc locus conceotionis nominatur Nazareth, vbi poftca educatttm quoq; fuiftc lit. 'n(tat; quod inaioris myftcrij ctg faftum cfle Matthus cap.^.teftatur, vt nimirum omnesnbsp;'dligcrcnt,Chriftum vcrum ilium Nazaruni elfe, quem vetercs illi defignrint, amp;. cuius tynbsp;P'ts olim in Samfone, populi veteris vindice, prceftcrau

Poftrem matrem Chfifti oftenditEuangclifta. Mariam virgincm; ita nimirum innu* * li. ^s, non aliam banc fuiirc,quam de qua olim Ifaias dixit : Eccc virgo concipiet,amp; pariet Fi- Matter MttrUnbsp;yini, 5c vocabitur nomen eius Emanuel, Cui vaticinio ctiam promvfsip prinjis''parcntibusnbsp;fifta confentit,in qua Semen miilierisdicitur Chriftus, vt qui ex fola mulicre abfq; viri connbsp;Stilu nafci debuit. Ita vcr fado opus erat, ne fecundum natur leges conceptus amp; natos, **nbsp;itur noftr vitiofitatcm in Ce reciperet, amp; natales haberct,peccati labe pollutos,vt rcliqui ho-ines.qiios omnes in peccatoconcipiSc nafci facr liter teftantur. Chriftus itaq; ex Virgi# Pfil, lunbsp;55natuscft,vtnoftros natales fuo mcritofandificaret, Scinnat nobis vitiofitati mederetur.nbsp;^odvtinamhodie diligcntius obfcruare.it Aduerfarij noftri,qui de virginitate quidem Ma-'miiltumcontcndunt(quafi vetohancaliquisnoftrum negct) intrim vereiuscaufamSi.nbsp;*ftiin prorfus negligunt, im hoc ipfum non oblcur ncgant, cuius caufa ipfam virginem clTcnbsp;portuit.

Cterm virgnis Mari conditioncm qiioq; expn'frtit LcaSj qtiahdo defponfam fuiflc M^rh It viro,lofcpho nimirum, qui ex Dauidis domo feu pofteritate originem ducebat.Defponfamnbsp;ftiilTc dicit, nondum ad virum addudam, ne virginitas in folpicioncila veniret. IdcOnbsp;Matthaeus fcribit illam prgnantem dcprhenfam fuiftc, priufquam lofephus illain ad fc d- unbsp;^ttxiffct. Solebant enim Hebri filias maritis proinilTas aliquo tempore domi fo detinere,:nbsp;^virginitatisfigna3ircruare,quprofcrrcpoftent,Sipofte3 3manto violati pudoris 3cciifa*nbsp;'witur.

Nominatur autem lofephi famflia, vt indc conftet, Mariam quoq; eitifdem famili fuif- pmlt;w dmuI, ' Extat enim Lex, qua prohibetur. ne famili amp; tribusmifeeantur, amp; nchrcditatumnbsp;*itgt;nfufio fiat. Quam legem etfi illo tempore non ab omnibus obferuatam c/Tc, fed tribuumnbsp;^onfufionem turn cpiire,amp; plcrolq; in coniugijs maiorem libidinis Si. auariti, qu.im leguinnbsp;utnarum, rationcm babuifle, confit : Non tarnen vcrifimilecft, lofphum amp; Mariam in.

voluilTc pcccare, cum iufiitia Si picrate pr alijs commendentur. Scio nonnullis ar-fiittticntum hoc infirmum.im ridiculum videri : fed illis dum ip illo confutando ingenij acu* Si eriiditionem exquifitam ofientant,fibi plus iadanti amp; ambitionis, quarn pictatis in-. 'Pfqbant.dum in dubium vocant id, quod ad confirmandam fidem in Chriftum facit.iicqinbsp;infirmiora argumenta, proferunt, quibusdcmonftrctur,Chriftum, quoadcarncm, exnbsp;tiidis familia defeendifie. Quod fi qur3s,cur id non clarius cxpreficrint Euangelift, rc-pondeo, illis fatis fuific in rc omnibus nota cam generis aut famili notationem ponerc, qunbsp;itacapud omnes recepta,amp; in vulgari vfu erar. Qod autem feioli illi deElizabetha obiiei-jjj't.qu Mari cognata dicitur,fuoloco, inpofircmancmpcfcutertia Homilia, dilucrar, *nbsp;'ne fufficiat, in Chrifti natalibus omnia conucnirccumpromilfionibus,amp;Prophctijs, amp;nbsp;Pf^indeilium elfe promilTum ilium humani generis Rcdcmptorcin.nbsp;nbsp;nbsp;Priufquam tarnen ab

cloco difcedamus,duo nobis confideranda veniunt.

Primun

0

-ocr page 204-

88

Ctrcumfidntu^

htoriA

DIEI CONCEPT. CHRISTI IN ALVO

Primnm eft, quod nihil hie refertur, quod non cum extreme contemptu amp; miferia^'' iunclnm fir. Tempus enim hoc tori ludseorum genti aftliiftiftimum fuit,ficuti modo dixi* .nbsp;amp; vt ex ijs cuidentius pater, quibus die nataiis Chrifti, natiuitas Chrifti ex 2, cap.Lucs del'-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nfO'

Locus ver non obfeurus modo, amp; ignobilis fuit, venim etiam infamis, nimiriimr pter incolarum mores partim probatos. Pater hoc apud Ioan. Euangeliftam cap. /, ct Pi'nbsp;naelis verbis, qui Philippo dicenti : Inuenimus ilium, de quo Icripfit Mofes in lege amp; jnbsp;t, nempe lefum, filium lofephi, ilium JNazarenum, refpondit ; A Nazareth nc potcitnbsp;bonieffe?

Kirge mater f auf treu U,

T Cer. I,

lehau, ig,

*4.

Qiid fi Vifginem matrem infpicias, pauperculam, amp; viro pauperi, qui operenH'^^^,^ rio viflum qurebar, defponiam luiflevidebis. Et quod miferrimum cenferi potelL n P , nbsp;peribus quidem fatis tut viucrelicebat. Confit enim Dauidis familiam Herodi regi f.nbsp;amp; fufpeam fuifi, e quod e.x ea Regem nafeiturum audiuiflet, qui populum. priftinae 1nbsp;rati vindicaret. At tales voluit Deus elTe natales filij fui in carne manifeftandi, vtcredeiitesRjnbsp;Itukiciam prdicationis, id eft, per eorum prxdicationem, qu mundo fiulta amp; nullius Pnbsp;videntur.ftluifirent: Vtq;fimulconftaret,regnumChrifii, 8c vniuerfiimfalutisnolln^^i^nbsp;tionem, non conftare rebus, qu in mundo hoc eximi funt, amp; externo fplendore veiio'nbsp;tur, Eft hoc milita confiderationedignhfimum. Primo enim adraonet, dercligioquot;^^,,.nbsp;falutistcrnnegocio,noncxhominumfenfuiudicandHm efl, qui multitudinis amp; '^^1nbsp;dan poteftatis authoritate ducuntur. Quia enim regnum Chrifti non eft de hoc mundogt;^(j,,nbsp;ctiam nobis ad fidei veritatem, amp; lalutis certitudinem, hic mundus conferet : fednbsp;Dei decretum nobis Ipedandum eft, quod ille nobis per fcripturasProphcticas jjfC.nbsp;infiliofuo reuelauit. Deinde docemur, pofito huius'mundi fallu humilitati jpij nbsp;Nec enimftulti modo, vcrm ctiam iniqui, amp; prpoftere ambitiofifunt, qui glorianinbsp;rbus qurunt, quibus Filium Dei, quiRexgloripcrProphetas dicitur, caruiffcfciunt'.ij^^nbsp;dcant potius finguli bene vti bonis prfentibiis, amp; propria virtutc patriam fuani amp;nbsp;illuftrarc,qumalicnis plumis fefeveftire,dum ex his nobilitatem, Sc nominis fplc*nbsp;venantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^,vf

Facit prterca hoc ad confolationcm aftlidorum, nc fc Dco negligi purent.

Tx fauftrtate Cljriftiis nihilominus fut dilc^us illc Dei fiiius, ctiamfi tota cius vita in terris plena n talamftatt-

^^nieUueuf- ffofiiisagnofcatDeus,modFiliofuoperfidemiufitifuctinius. Eftenini..-tamp;u fetenda prium, qud aftliftos Sc miferos maxime rcfpicit. Ideo in Lege amp; Prophetis viduas.^

Deut. to.

xod. it.

Tfal, I4lt;r.

Zaeh. 7.

1J. t,

Itrenr.

. rum amp; malorum fucrit ; Itanon obftabunthuiusfeculicalamitates, qu mintisnos^^! V ............ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EfteninJiocI^T,r

.........v.....J...... Idco in Lege amp; Prophetis viduas, gt;' t nos, amp; peregrines, diligentilfim nobis commendat, amp; fc illorum Pattern elfenbsp;cxempla docent, paucis impun ceflilTc, qui milros vel inhumanirer neglexerunt, vel inbsp;ioribus malisinliiperaggraurunr. Iraqi vehementer errant, qui exhuius fcculinbsp;de Dei fauore ludicant. Sunt ht mortahum miferrimt,co quod tunc a Deo. ceu tpfis ^(ct-refugiunr, quando ad eius opem imprimis rccurrere oportebat. Et ijdem de religioue^nbsp;n falutisratione nihil eertumftatuere poftunt, ciim omnia jn hoc fecnlo incetw

Ceuiug^ di-

Cenef.i^

Alterum non minus dignum confideratu occurfit, qud ctfi Dei Filium c.x minem nafci oportuerit, ex ca tarnen voluit nafei, qu Viro iam promilTa, amp; promuenbsp;legibus alligata erat. Fecit hoc quidem ad defendendam Virginis famam inter homin.nbsp;teftimonium virginitatis, quodlofcphum ex Angeli oraculo certifsimum reddereput jjiinbsp;ftmul cxemplum hoc matrimonij dignitatem vehementer commendat. Infiituittlm ,|jiii^^nbsp;Paradifo, priufquani parentes noftri in pcccatum prolapfi einr. Deinde legem hancnbsp;gentium animis inferipfit,vt coniugium in honore habucrint,amp; eius violatorcs laquot;'nbsp;cio dignos iudicrihh At quafi parum hoc cfict, illud ipfum terni Filij Dei incatnati j'nbsp;dificari oportuit, quo melius conftafet, illud reuera facrofanflum, Sabomni jabcnbsp;lienifsimum elfe. Nemo igiturinter veri Dei cultores vnquam inuentus eft, quinbsp;fecerit coniugium. Hreticis ver plerifq; hoc commune fuit, qud vel imma aunbsp;vfum omnem damnauerunr, velfub huius prtcxtu in fdifsimas libidines efttni n .jj^nbsp;de Nicolaitis amp; Gnofticis traduntfcriptorcs EccIcfiaftici ) vel faltem abfqjnbsp;fatifinit. De Antichrifto autem non obftura vaticinia extant, qu ilium prop gt;nbsp;conugalis fderis fore teftantur: Qua dere cm alibi tiam didum fit, eademnbsp;fuperuacancum eft. Difcant nunc, qui nomen Chriftianum profitentur, nonnbsp;tatis partem in religiol fidei coniugalis oblcruatione confiftcre,neq} dignos eilenonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fili*

ftiano eos, qui illamimpudenter violant, auteum ftatum prophanarc audent,queni falutifera fua incarnatione ornate, amp; landificare, dignatus eft.

-ocr page 205-

VIRGINIS 'tl O r i L I I . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; S

ver Angelum Gabrielern ad Mariam Deo milbm dixerat Lucas, nunc, vt idem cairiel a ?jlt;gaiioiicfunltis fit, narrat. Quo loco primum occurrit, qird ad iilam ingrelTus dicitur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t*

l'dusnimirmdomum, aut eam domus partem ,quam frequenrhis incolebar. Ergo non l?i*vgantcm, atK hinc inde difcu'rrentem, inuenit, quodlafci'amp;petlntcs pueli Si. m-|f^fcercfolenf, que,!! qdforis agant nrhilfit; adquis ianVen Ipedandaprodeuni in

amp;vtPoeta dicebat : Spelatum vemiint, veniiinti^fenttir vtiplie. Eft ergoJiOc ^fiicaftpudiciri argumentiim-, qiia Virgines cmprimfs on'.atas efleeonuenitj vt in fe-quot;itihniilBpIribtis dicctur.

Nunc faiutationcm audiamiis, qua iHaitt AngehiS cmpeJlauit, n cu'ius confiderattnc sorutatia A. diligcnrius verfari oporier, quod eius occafionc Onmis generis ftiperttitiones circa dib ^eltta^nbsp;jWaiscultHmoboftas effeconftatiquibushodie multi ita dctinentr, vt Vx Vllas rarions cnltut MMitnbsp;J quibus illos adpuriorcm vnius veri Dei culrom reoce tudcmus. Olimnbsp;J 'in Arabia Gollyridianos fuifl legimus, qos orfltodoxi Patres hrefeos criminenot*nbsp;^'i^udipforKni ftlemina: in-honoTcm Marite facr facerent. amp; huic Collyridenl ( qu pla-'*lpecics cft ) oftrrcnt, Neq-, in illis hoc foim rcprliendetimtj quodamp;emin facriamp;an -in^'*'vfcrparentjamp;gcntiticiomreplacencamimmolarcnti fed ipfamado-rationcm^ Cnbsp;'^tionem dioVii^nis damna'uernnr.

habemos cius 'rei I^tphanium, q vt Arttdicofnriamts -, ^ui perpcrtiam Ma-inittctn negabant,gruiterconfutuit ; Ita ifloruni quoq', fuperftiri'onemnn minor ){ '^Ppngnans, intcrcseteraficfcribit; Keuera fanlum erat corpus Mari, non tamrranbsp;Ij Keuera virgo erat ipfa Virgo, amp; honoraca, fed non ad adorationem nobis data, fed ipfnbsp;^ff cuni5quicxipfa,qudcarnetti,gnitOseti decolis verexfinibus paternis acceffif.nbsp;Prophetarum prcepithominem adorari, nednl muliercm ? Eximiurnnbsp;t[Jquot;'ni ft vas, fed mulicti amp; nihil nariira im muta ta : Verum amp; intelledu SCfenfu in hono-^(.j^orata,veluti corpora f3naorum*amp; fl qiddampiius ad glorificationem dixerim, ficutnbsp;'iis.'l'reviigo,amp;ficmanensinpefpetumiamp;translatu3 ) amp; mortem non confpica-(E^'j^'cut loannes, qui friper peflus Donini rcbait^ qtreni diiigebat lefts; ficut Thecla fan- Maria adhuc honoratior hac cft propter difpnfationem niyfterij, qu digna fafla elLnbsp;|ir(^'igt;Hcliasadoranduscft,ctiamfiin viuisfit: neq; loannes adorandus, quanqtiam pernbsp;proprias dormitionemfnamadmirandani effcerit, im potis ex Deo gratiannbsp;WntjP'f'f- Sedneqi Thecla, ncq;quifquamfan0sadoratur. cnim dominabitur nobisnbsp;tor, vtrelinquamus viuentem,^adornluses, qu b ipftfadafunt. Etrurfum;nbsp;di^^onore Maria : Pater,amp; FiliSjC Spiritus fanflus, adoretur, Mariam nemo adorer, nonnbsp;*00 *^15 virumt Deo debetur hoe myfterium, amp;c. Et adeffus Antidicomaisnbsp;Itfj gcficre de fantorum cuitu pronuncians Idem Pater ait ; Non conuenit fandos co-decorum, fed honorarcipforum Dominum

d. ^hcquidemomniaexEpiphanijfcriptisrecitarelibuit,vtcofom calumnies re^on-*0 000* dogmatis authoress amp; in ditiam virginem, amp; reliquos fandos, contu ii)p?s (Te aiunt, qud bios diuino cultu amp; adoratinc colcndos ede negamus. Cur autemnbsp;iii瑑niurij dicimur, ciim reftcentem in illis Dei gratianl gnofcamus, gratis animis prar-Clirnouitatis aceufamur, qui idem cuin veteri Ecclcfia fentimus, cuiusfententiamnbsp;tam difert expofuit, neq; ab aliquo vnquam eft rcprhenfus ? Sed facile cfl cri-Ulf 0 Adnerfarios noftros retorquero, qui circa ciim Marias eultum occpantur j quemnbsp;Yuiis dem poflea inftitutum, amp; nOuis fbinde fnpcrflitionibs audum efic conftatinbsp;V ^^*11 vtfcftisexordiamur. inter ilia antiquifsimum habetur , qod purjficationis di-iilpfhocluftinianolmpenin Ghrifti honorem inlUtutum, amp; fellum mnbsp;ifjij.'eptionis Chrifii, nimirum perSimeonem in templo fad, didufii fuiffcNicephoriisnbsp;demum temporibus rautatuinsnomen queq; nOuum accepit, vt Mari fc- tde/. htartnbsp;quod prius ChrilE fuerat.

% *'c(la ver afliimptionis amp; natiuittis Mari circa annum Domini rj 7 jr. in Lugduo 'Itijh'0ncilioinftitutafuifre, exlibro decretorum apparet. Vifitationis Mari

Kxtus indixit fub annum Domini 1 j S o-, quo tempore machinas faellicas quoq;, quas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

*oiius generis humani pernitic Annunciatinis autem feflum fub Ludouieo pio ^j^^**dumftatueruntinfndo,qu Aquisgranicoijt, circa annum nato Ghriflo g i^nbsp;I ^^0 ** conceptionis Mari memoriam celebratur, in concilio demum Bafiiienfi ini-ki). buit.annoChrifli t Et his omnibus poltrcmm tandem accefsit feftum pr#nbsp;Kt'^''*nis Mari Anno Domini.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Snt ergo hc omnia noua hominum fuper-

^''iliji^00i inuenta quibus veterem Ecclefiam prorfus caruiffe cert confit ex D. Au-^d lantiar. Epifiola , qui Ecclefi annuas feris enumrans , Ghuisti qui-P''i*ws admodum , Mari autem nullas omnin recenfen Quod ipfuh iJepf'S*'

-ocr page 206-

JPO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CONCEPTlOMtS CHRISTI IN ALVO

de preclbus quoq; 5c iouocatione iilius dici poteft. Nam vt hor (quas vocant Canon'f^ quotidie diccrentur, Vrbani icundi decreium elt, qui Gregor;] V11. hominis fcelelW*'j'y(nbsp;totius orbis turbatoris difcipulus, adhc belli acri author luit, quo nullum vnquain cquot;; jji,; |nbsp;5c diuturniusgeftum e(i. IncidunteiustcmporaiirannumDomini /09e. Adiecit .irnbsp;pofteacirca annum Ghrilti t 2 ^o.Ganticom illudfuperftitiofilsimum, quodlalueR-C^^j^ii' jnbsp;cant, Gregorius nonus.ipfequoq; notus in hilioha, ex virtutibus pontificijs, pcrfidiquot;nbsp;F/r/w/ft Po, torn in Imperarores, amp; bellis crucnti5,.quorum faces accendit, Secutus cft fub annvff.nbsp;ttficHm Karna- Iti j 2 0. loanucs X XI l.quiflatuffivtiub vefperam Campan pulfentur,5c tune qiiifliL/nbsp;nerMra, tioiiis angclic verba ter iccitct in Mari Virginis honorem. Ac loannesiliePapaiselt r .(O'nbsp;tifsimuni 5cpijfsimum Imper.Ludouicum IIII. primum Heluetic libertatis coiiW'^lji0nbsp;rem, anathematefrijt, 5c poft multa in totum genus humanum defignata facinora 1^nbsp;quoq; (parfit, animas non videre Deutn ante nouhsimum diem.

Errorum autem 5c fuperftitionum iftarum omnium mihi prcipua catifafiiifliL^f' CtltM! Marta qyJ fall! tat i O angelica a nonnullis precationis loco habita fuit, qui errorem huiiciplyj|,dnbsp;confirmati ffint , cum Romaninbsp;rrryi ri,.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proprijs-nolarum (acrarum pulfibus , 5c indulgeniijs, conlcf^,,iiii

tiftta, Auxerunt intereafuperftitionem Monachi, qui Rofaria ( vc illorum yerbo vtar) I lunt, 5c erem adduxerunt, vt falutationis iftitis maior 5c tfequcntior, quam oratioiiis^j^lenbsp;nic, vlus fuerit, imohc inter Ghhftiani nominisErofelfores, prilla.quafi vilucrit nbsp;^afit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'

Salntatia ^eltra net!nbsp;frecaha.


hittth. Si

^ne.

Sed facile eft errorcm Ilium argumcntisfolidifsimisrefellerc. Si cnim oratio tff urn eft cum Deo, quo vel petimus, qu' nobis neceftaria amp; vtilia efteputamus, volp'*^, pi(nbsp;benehcijs gracias agimus : nimium inepti, amp; facraruni rerum imperici font,qui oration'* ,1?nbsp;vtunturhis verbis,quibus neq; Deus conipellatur(qui vnus amp; folus inuocari debet) quot;y'nbsp;quid petitur, amp; qu gratiarum quoq; adionem nullam continent. Deindenbsp;negledi cultus diuini infimulant. Si enim oracionem hc illius verba continent,Madquot;quot;f/nbsp;raueritoportuit. At hoc ab Angelorum officio alienifsimum eft, qui vt ipfia nentiifquot;^nbsp;lium adorari volunt (ficuti ex Apocalypfeos cap. 2/. apparct ) ita neminem illi quo^i'. Liftnbsp;vnum Deum,adorant. Neq;hic illorum obiectionem magni faeiinus,qui dicuiit-'nbsp;cquidem,prccationcm his-verbis nullam contineri ,-neq; ijs aliquem precationisnbsp;Vli : At quis prohibebit, quo mlnus ijfdem verbis-diuam Virginem.laiutem, qtiibus/ poi*nbsp;gelus falutauit ? Num quod huiclicuit, mihi nefas efle putabitur ? At his reipondcnifL'ji'nbsp;omnia in exemplum trahi debere, qu ab Angelis, aut lanis Dei-cultoribus olim/quot;'quot;..inifnbsp;buntur. SalutauitGedeonem quoq; Angelus, dicens : Sit Donnnus tecurn virnbsp;Quis verb piorum veteris Teftamcnti Gedeonem, iam vita defunduni, hmilinbsp;gnatus eft ? Aut quis eundem in periculis beilicis idco falutandum putauit-, vt visionquot;' ^,1'nbsp;poiiretur? Qiii ergo Mariam hodicfalutare folent, ij primo officium alieniniinu3dfquot;j(gt;'nbsp;quod Angelo Ibli in mandatis datum fuit, ad fe transferunt. Deinde nimium ridifquot;nbsp;prbcnt, dum abfentem coinpellant, amp; illi verba laciunt, qu neq; noftroruni

curis iam occupatur, neq; relponla dat vlla, quibus conftet, nos ab ilia exaudiri.

Itaqjrelidishominum fuperftitioforum ineptijs,preccs vni Deo ofFcramus,amp;quot; nobis traditam precandi formulam conftantertcncamus : Salutationis autem An^d' .pirnbsp;nobis prciptius vlus fir, vi deincarnaiioneFilij Dei certiores fli, faJutis Ipem omi'dnbsp;lo lolo habeamus collocatam, neq; priuata tcmcritatc honorem, qui illi debetur, igt;nbsp;ex creaturis transferamtis, ciim illius vox fit ; Ego Dominus, hoc eftnomen nieum Jf^nbsp;riam meam altcri non dabo. Docet deinde Angeli falutatio, quid de Maria iudicarh^odf'nbsp;in illaprdicari debeat. Qu omnia, vtrctftiusintelligantur, fingula verba inlpexH'^*

Occurrithcprimm vox, AV E,'qu in grco;^,^ehabetur. Significatemf idem, quod gaudere, quod ipfum per Auerectiam interdum cxprimitur,eo quod iV*nbsp;defiderio auemus, id eft, cupimus, eadem nobis gaudium amp; oblcdationcm maxiinbsp;hunt. Vulgo autem obtiiwir ex vetuftoinorc,vt inter falutandum hoc verbonbsp;tunc amicis omnia precamur lra amp; faufta. Refpondet ergo formula hc Hebraf^*^ (*''nbsp;Jtitationi, qui paeem optant, ftib qua omneni hominis lalutem comprhendunt. * nbsp;tern illo verbo vtiAi'gelus,vt Mariam fubit ipfiusingreiTu He afpcclu territam Jj'quot;'nbsp;tarn, conlblaretur, nc quid ilia trifte, vl inaufpicatum-, animo concipcret. Commnbsp;autem nobis Angelorum exemplis publicuslalutandi mos, qui vtad conciliandanvnbsp;rum beneuolenciam multiim confert; ita fine manifefta inhumanitatis ipehe

pf'

-ocr page 207-

VItGINIS HOMILIAI.

Deinderitulo proprio illam Angelus dignarur,amp; vocat Ke%A^Tui3^toquod *ftusincerprestranftulit: Gratia plena Vnde erroris occafio enata videtur apud lin=nbsp;giurmniinpcritoSjquieamficdilamputrunt, quafi fontem grati,ex quohancinnbsp;nosredundareoporteat. Atpugnathicfenfuscum fidevera, amp; Chrilti inerito detract,qui folus eft fons ill diuin bonitatis atq; la]utis,de cuius plenicudine(vt lean./.cap.nbsp;it) omnes acccpinius gratiam pro gratia, id eft,abundtifsimam gratiam,amp; nouis quo,nbsp;tidieaugmentis redundantem. Et figrci vocabuli etymon Ipcdcs, earnfignificat,nbsp;quam Deus fua gratia, id eft, gratuite Emore, lit complexus. Ideo Paulus Ephef,/.nbsp;deni verbo vtitur, quando de omnibus credentibus loquens,Deum illos in Chrifto innbsp;gatiam recepifte ait. Et Angelus hoc ipfum paulo pft exponens,ait : Ne timeas Maria,inuenifti enim gratiam apud Deum. Q^d fi veto Mariam gratuite fauore prol-cutus eft Deus, perperam faciunt,qui in hac colenda aut inuoca nda occiipantur,amp; nonnbsp;ptius ad fontem grati contendunt, quem in eius Filio lefu Chrifto nobis Paternbsp;aperuit.

Porto facit ad prioris expofitionem quod fequitur : Dominus tecum. Seiet e-nini Deus perpetu illis adefte, quos lemel in gratiam recepit,vt opus fuum in illis per-ncipfi carnis infirmitatefuperati,fub onere fibi impofito,fi.iccumbanr. Exem-pbm eius in virgine Maria euidens habemus,qu etfi poftea curis amp; laboribus afsiduis f^dgata fit, amp;poftrem indigniisima; mortis Filij fui fpedarrix fuerit, ea tarnen fidinbsp;condantia in hifee certaminibus perleuerauit, vt de prfcnti Dci auxilio nemo dubita-pofsit. Debent ver hoc ad fc transferre ornnes,qui per fidem in Chriftum Dco rc-^'Tnciliatifunt. Nam bis quoq; prfens adeft Deus,neq; patietur, vtgratiafiiaamp;la-bteexcidant,quosFili)fuipretiofo fanguine acquifiuit.

.Addit Angelus zBcnedida tu inter mulicres. Benediionis nomine Hebri onincmfelicitatem intelligunr,quex Dei fauoread nos redit. Sic Lex(Deut.^/.cap.)nbsp;*nexituamp; ingreflfuo benedihos, id eft, fclicesin omnibus adionibus fuis pronunci-^^qui Dciprceptaobferuanr. Iraq; huius membri lenlus eft : Tu esfelicifsima ilia amp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ditifsinja, quam Deus ex vniuerfo muliebri fcxu fibi delegit, amp;dequa promilsiones c?, h tant.quodipfiuslemencaputferpentiscontriturumfit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*quot;

Tu (inquam) beata ilia Virgo es, de qua Ifaias olim cap, 7. vaticinatus eft Ecce Virgo concipiet,amp; parietFilium,amp; vocabunt nomen eius Immanuel.

Qm)d fi omnia, qu verbis hilce Angelus dixit, fimul comprehendas,nihil habe-^isj cuius ergo Maria vel diuinis honoribus coli, vel in periculis inuocari,debeat.Q^-Dei gratiam potius agnofcamus.qu in tota huius myfterij difpenfationelefe exeruit ^'exeo confolationem, certamqjfalutis fiduciam ,concipiamus, quod Filium fuum ex*nbsp;^'bishominem nafei, amp; amift falutis inftauratorcm fieri voluit. Quo ad Mariani,nbsp;'^^rojtribuamushuic honorem dcbirum,amp; eamagnofcamus effcnbsp;quam fingulari faiiore Deus dignatus eft, vt illfo virginitatis florc Filium fiium ex*nbsp;^piritufandoconciperetamp;parcret: Imitemurautemeius virtutes, humiliratcm,pa- .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

^''ntiam, fortitudinem, obedicntiam,amp; imprimis fidem,in qua conftantifsime in finem '^qiperfcuerauic. Itafiet, vtipfi quoq; Deograti fimus, amp; fclicitatem veram confe-'I'^atnur in Filio eius Icfu Chrifto, Cui debetur benedilio,honor, gloria, amp; poteftas innbsp;tcrnum. Amen,

HO MILIA II.

lila ver cum vidiflct,pcrturbaUcft fuper eiusfermone, amp; cogu '^Ut,qualiseflecfalucacioifta. Tune dixit ei Angelus Ne nme Ma.nbsp;'a.'iniienifti enim gratiam apud Deum. Et ccceconcipies in vterQ,amp;nbsp;Paries Filium,amp; vocabis nomen eius lefum/Hic erit magntis, amp; Filmsnbsp;vocabitur. Dabitq^ ei Dominus Deus thronum Dauidis Pa-^nbsp;^fisipfius, regnabicoi fuper domumlacobinternumjeregnieius

eric finis.

-ocr page 208-

f92

Dl EI CONCEPTI. CHRISTI IN ALVO 3VONIAM DEVS IN IESV CHRISTO OMNf/E*nbsp;complexus eft,qu ad humani generis redemptionern atq; fahircm f'nbsp;ciunt, non tam vtdequin ntceirariuin fuit^vt de eiiisincirnatiuneno*nbsp;conftarctjper quam iile nobis vnitus atq; coniunlus eft. iJwnbsp;' in eins defcriptione nihil eorum Lucas omittit, qui nos ad pkniorunnbsp;ChrifticognitionempofTunc inducere. H.itenus enirti circiimft^i'nbsp;tias expofnir, quas cum veterum Prophetarum oraculis per omnia conuenire vidimus.nbsp;Subiecit his falutationem Angelicam,qua apudMariam virginem vfus eft, amp;quX nosnbsp;excitt,vt hic magnum quid,amp; ncquaquam vulgare, animo concipiamus. Sequiturnbsp;nncplenior omnium,qua;ad huius myfterij cognitionem pertinentjdeclaratio.

An. Prius tarnen indicatur,vt Maria AngclifalutationeafFedafuerit. lila (inqu't) pcrcurbata ellfupereiusfrinone, amp; cogitabat, qualisefletlutatioilinbsp;* Primo perturbatam fuifclcrioir, nimirura partim ob repentinum amp; improuifurn Au'nbsp;gelifubviri fpecic ad fe ingredientis afpedum : partim ob falutationis infolit verbinbsp;magnifica,qu nihil vulgare pr fe ferebant.nbsp;nbsp;nbsp;Deinde non temer 8c illico refpondr^

fed penes fediligentiusexpendit rem, quid falutacio hcfibi velit, amp; quam refponfiu' nem mereatur. Debent enim Dei opera non ofeitanter confiderari, neq; in illis quit*nbsp;quam prcipitantius eft pronunciandum Et crcdibile cft cam fuifle Angeli fpecitiu,nbsp;vt Maria in illo aliquid homme maius agnofeere potuerit, 8c ideo n ?n ftupido patiortnbsp;fed rcligiofo metu, commota,animum totum ad landas cogitationes conuerterit. k'nbsp;dicant autem hxc omnia Virginem pudicam,8c honeftatis fludio deditam. Quo illudnbsp;etiam referri debet, quod in prccdenti Homd. audiuimus. Angelum ilLni nonfo*nbsp;ris difcurfentem,aur in fpedandis ludis occupafam,aut ipiam in vicis ludentem/eperifnbsp;fe : fed ad cam ingreflum cfle,cum fe domi contine. ct, amp; rebus, ad fuum officium pet'nbsp;tinentibus, vacarct,

Kirginum

afficMt

Habentergo hic Virgines 8c matron excmplum ,quodimitcntur, 8c in cuiu confideratione frequentes efl'e conuenit. Decet has imprimis, vt domi fefe coniiuo-antjquandoillaspublicisnegotijspreifcnon voluit Deus,fed vins parrelufsit- Sun'nbsp;quidem ngocia ad rem domcdicampertinentia,propter qu illas interdum procineo*nbsp;puseft. Tune vero decorifuimeminerint, nefub honeftoprtextu vel ociuin qu^'nbsp;rant,Yel vagabund difeurrant, 8c rebusfuperuafaneis,autetiam inhoneftis, fefeimn'nbsp;fceant. Qum enim periculofumfit huic fexui in publico verfari,8c curiofitan indnPnbsp;gcrc,Din exemple Genef. docemur : Qu etfipijsparentibus proculdubibo-neftducata 8cinftituta efltt, pudiciti tarnen la'turam fecit, cm, iuuenili cupiJiwtenbsp;abrepta, Sichcmiticas pucllas, amp; regionis illius mores, ociofa fpedarct : fiirulq; fiiquot;'*nbsp;bus fuis horrendifcclcriscaufTara prbuit, qui ira 8c dolore accenfi religionis pratextunbsp;ad vindidam priuatam abufi funt,8c vrbis illiusmares omnes crudcliter occideiunc.

Gen,n

Ec Bethfab hoc imprimis nocuifl'e fcimus,quod interiauandum fefe auids fpedandum exhibuit. Extant huius generis cxempla pafsim in prophanis hiftoriis.qu^nbsp;commeraorare fuperuacaneum forct,cm quotidifiant, qu his poflimt fidem ccifnbsp;Red igitur olim Aegyptij Venerem teftudini infifientem pingebant, vt docerent ini'nbsp;trem familias imprimis decerc, vt domus curam gtrat,ncq; vnquam foras profpiciat,ni'nbsp;fi quando hoc monet nccefsitas,idq; tunc etiam fic faciat,vt dccori fui non obliuifeatur.nbsp;Obferuauit hoc diligentiime Sara,qu ne in hofpitum quidem,qui ad maritum diuet'nbsp;tebantjConfpedum temer prodire folida fuit,ld,cii ca rem domefticam occupati?^''!nbsp;loco le continuit,donee vocaretur. Et hoc eft,quod de Maria Lucas quoq;annoMUitnbsp;iliam Angeb conlpedu turbatam fuill. Quod iplum Chriftianas virgines 8c matroquot;nbsp;nas cumprimis decet. Quia enim Dei antiquilsimum mandatum eil,vtmulier virumnbsp;ceu faput 8c Dominumfuum,fufpiciat, virorumreuerentia illostangi, Scadilloruinnbsp;conlpedum ingenuo pudore affici conuenit. Namlcitnus grauiter Deoperlsaumnbsp;cap.y.acculri filias Zionis, quod erefo collo incederentfalJaci oculorum niifu amp;in'nbsp;cclTu petulanti virorum oculos ad fe allicerent,atq;formam fuam impudentius oftenta-ret.Efthocvitiumnimis vulgare noftro feculo, 8c huius culpa non minima ex parteinnbsp;Wpfis viris hret, qui cum capitis inftar mulieribus prefl deberent, fer omnis rarionJnbsp;fimul amp; officij immemofes,oraniapetulanter Scinfolenter nimis faciunt,

-ocr page 209-

VIRGINIS HO MI LIA II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OX

Pralijs autem Maria? gra ui tas I au dem meretur,qu priufquam Angelo relpon* ^at, rem impfani pnes fe diligentius expendit. Eft enini ferma animi indexSi quinbsp;inrefpondendo prcipites fntj e animum produntleuem, amp;pii un.q;.propriis ver-lgt;isirrctiuntnr,vteadclgnent5 de quitus anteavixeogitabant.

Excmpkim huius vitij in Eua cerniinSj cui peccati amp; milerabilis laplis prcip tuflafitiniprudens amp;inconfideratumcum ferpente colloquium, amp; qud ad iftiusnbsp;interrogata inconfultius refpondet. Ethodiecapciofis Procorum amp;libidinoforum iu*nbsp;ueniimdiaismultcapiuntur,qupudicii fu iaduram nunquam facerent,iin-gtram fuam frnarc didiciflent*

Meminerint ergo virgines neq; cumomnibusloquendum, neqj ad omnium (juftiones aut obittiones reipondendum elfe. Ad hodie ea in hoc fexu pafsim rgntnbsp;morum corruptio, vt prcq; non expetato virorum alloqio ipl priores procaerbusnbsp;^lerijs illS prouocent.

Sed Angelum audiamus, qui trepidantem Si perturbatam iterum alloquitur, ^efingulispleniusinftruit. Partes orationis tres funt. Prima confolationem habetnbsp;panas verbis cornprxhenlm. Ne time (inquit) Maria. Etmox dicli huius rationeinnbsp;^iibiicic : Inuenifti enini gratiam apud Deum,id eft, Es in gratia apud DeutHiqui tui mi-frtus ben Ign te rcfpicit, amp; fauore fingulari profequitur. Ira enim hac loquendi for-mulaHebri vtuntur. SicNoagratiamapudDeum inuenifl dicitur Gcnel.tJ'. cmnbsp;inis caro corrupiflet viam fuam.

Eftautem multaobferuationedignilsimurh, qudomnem Mari dignitatem Angelus ad gratiam Dci refert, qui illam Filij fui in carne manifeftandi matremifacerenbsp;^'gnatusfit. Etenim in nobis, adeoq; tota humanigenerismafl) boni nihil eft, fednbsp;corruptio, quam in vniuerfam pofteritatem Adam propagauit. Bonum vero o-'nnecx Ptre luminum eft, vt lacobus cap.j. ait. Ab hoc igitur petere conuenit ea, qunbsp;oljisadflutemneceftariafunt:tfimulcauendumeft,ne donis accept s efferamur,nbsp;uteavtpropriafuperboftentemus; fed in hoepotiusfimus, vtijfdem digne vtamurnbsp;^lt;lpiouehendam Dei gloriam, amp; multorum dificationem. Imprimis autem fu ar-ogJnti fuperbos fuorum meritorum oftentatores pudeat. Quid enim illi merebun-^UrapudDeum, quando^Mari virginis dignitas omnisex gratuito Dci fauore ma-nauit,

Obfrueinus etiam,qud non alio argUmento illam Confolatur, amp; tnetu omni lioe-ft Angelus,qum qud apud Deum fit in gratia.Id enim iuftifsima de caufla facit : 9^^ gratia fob vero gaudio animos exhilarat,amp; rerum fecuros reddit ; cin econtr,quinbsp;fibi iratum amp; infeftum eflefentiunt,perpetuiscon{cieoti: terroribusexcruciennbsp;fijamp;vitaillisquoq; acerba amp; amara fit. Atqui gratiam fuam liobis omnibus pernbsp;^nangeliuni in Chrifto lefu offert, in quo nos gratiam pro gratia, id eft, gratiam gratianbsp;tcumulatam, amp;cfFufifsimredundantem,loannes accepifle teftatur Et huius arrha.nbsp;^nne habemus Spirituin fiintum, qui amp; adoptionis Spiritus dicitur, amp; in quo clama-'fus Abba Pater. Qmd ergo confternaraur, etiamfi vndiq; nospericula circumftent?nbsp;Qilid doloribus excruciati muliebriter eiulamus,aur de Dei rigore querimur? Quin co-amp;fainus nobis quoq; dici -.Netimeatisjinueniftis enim gratiam apud Deum,

Paulum certdeSatana,ipfum infcftante,conquerentem non alio argumento con folatus eft Dominus,quam qud illi dicebat : Sufficit tibi gratia mea. Et lane hc fola i. certatb.nbsp;'Jbis ad omnia fufficit, quia in egeftate diuites, amp; forte lua contentos reddit : In infir-ffiitateviribusinftruit; in aduerfis exhilarat,oppreflos erigit,afftifos,amp;iamiam fuc- *nbsp;^quot;tibentes fub periculorum mole inuidlos facit, Quid, qud ipfie afftidiones, grati amp;nbsp;Pfttnifauoris,argumentum funt? Nam patrisinftarquosdiligitcaftigat Dominos,

mundo nelcio pnitere condemneniur. Ideo Paulus crcdentes afflitionibus Freiert. gt;lt; filoriari dicebat,vt qui in his patienti exercend occafionem atq; materiam inueniuntnbsp;I f dum hanc exercent,nouam indies Dei bonitatem experiuntur, amp; in Ipe promifl fa-Jff'sconfirmantur, qux illos minimefallit, cm Dei dileionenitatur, quamilleno-finChriftoplusqumpaternamexhibuit,Vndeapparet,eosneq;fideiprincipia tene- *

R jj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rc,neq;

-ocr page 210-

DIET CONCEPTIONS CHRISTI N ALVO.

re,neq;gratiam Dei primis labijs (vt aiunt) deguftauifl, qui ad queinuis cafum attontttnbsp;ftupcntjaut animo concidunt.

hlij Dei lt;-eefitionem^n. gelm lt;lennH(t~nbsp;at Mantt

Secunda parte fummamlegationis Angelus cxponit,dicens : Et ecceconcipifsii* vtero,amp; paries filium, amp; vocabis nomen eius lelum. Senfus eR Ideo te betiediamm*nbsp;ter mulieres efle, gratiam apud Deum inuenifle, dico , quia tu beata i 11a, amp; Prophe-tarunl oraculis decantata virgo esgt;quam olim Ifaias concepturam, amp; Filium pariturannbsp;prdixit,qui verus fit Immanuel, cuius intercefsionc Deus nobis reconciliccur. Vut'*'nbsp;autem Prophetarum verbis Angelus,vt plus fidei mereatur apud eam,qu vaticinia in'*nbsp;non ignorabar,cm in mcditationepromifl falutis afsidu verfaretur. ArguuntaU/'nbsp;tem eiufmodi Angelorum lrmones eorum infolentiam, qui nimim delicatuli fcript'i-'nbsp;rarumphrafcsfaftidiuntjamp;exprophanorum fcriptorum chartis ncfiio quid au direnbsp;kgerecupiunt,quod ipforum palato afrideat. Sunt hi digni, qui pro Angelorum, /nbsp;diuiniveibi,vocibus, porcorum grunnitum,aut|afinorumalt rudentium jclamoie?!-*-tuos audiant, amp;c magno fuo raalo potarum impurifsimorum amp; futiliuni Philofuplquot;^'nbsp;rum nugatibus commends immoriantur,quibus dadco fordctSpiritus lauli facunJb.

Confutantur hie quoq;, qui in lalutis caufa nouam , amp; prius inaudiram, ded^'f nam,rcquirunt, amp;c dolores fibi coclitusmitti vellent,quibus tuto credere hceat.nbsp;crjelitus aduenit Angelus Gabriel,amp; Mariae vniuerfum incarnationisFilij Dei myik'nbsp;Um expofiturus,nihil nouum profert, fed, quae olim Prophetis praedia fuerunt/*;'nbsp;petit. Venir prterea finu Partis Filius ile vnigenitus, im idem ex mortuis rtdiui'nbsp;bus ad fuos redijt, qui taihen etiam ipfc concionum fiiarum argumenta non aliundenbsp;qum ex Mofis amp; Prophetarum libris, defumit. Debent ergo hc nobis quoq;nbsp;cere noua autem amp; inaudita quserant,quibus perire liber in humanorum fgrnenCorQU*nbsp;errofibus.

Quia ramen l calterius luci funtjnunc qil ad prfens inftitutum faeiuntinA^ geli verbis confiderabimus. Primuli*$Ecce(inquit^concipies in vcefo,amp; pariesnbsp;Delfilittt tar-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eoncepturam ait,vt oftendat Dei Filium ex ipla Virginis fubftantia carncm

ffwfx rir^i- iumpturum efl'e Nam etfi ex Spiritu fano conceptus fir, in vtero ramen fetus KU /ubfiantta fanisimus fiiis in cerementis creuir,amp;audus eft,vt amp; ilia grauida efle agnofccretut;''


legirimo demum tempore pareret, ficuti Euangeliftse alibi aperte docent.

Cettef.-i, ifa. ti,

Uitttii,z4,

Apud Matthum enim Angelus loiepho dicir. /.cap. Quod in ca genitum efl Spiritu famo eft. Er Paulus ad Gal.^xap.fcribit i Poflquam venit plenitudo temp'^^**nbsp;ernifit Deus Filium fuum,fadum exMuliere amp;c. Et hue pertinent loci illi fc ipturtenbsp;quibus Semen Mulieris,germcn Ifai,femen item Dauid!S,amp; Filius hominis, dicitur.nbsp;talem quidem fieri oportebat Dei Filium,vt amp; frater nofter eflet, amp; fuum merituninbsp;ptimo vindicisiure nobis communitarepoflxtjVtdcniq; Sacerdotis veri inftar nofnbsp;accipcret,quod pro nobis Deo patri fuo offerret.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Procul ergo valeant Martionir amp; Eutychiani, cm vetercs turn recentes,^ Chrifti lefu incarnationem,amp; carnis ab illo afl'umpt naturam in dubium vocant.dnj*.nbsp;illam vel cleftem fingunt,vel corporis veri proprietatibus Ipolianr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Videntm

hominibus imperitis de re non adco magni momenti contenderei multi etiam o' hoc, quod de Chrifti corporc dicirur,incertum efle arbitrantur. Sed ipfa redeiup .nbsp;nis amp; lalutis noftr ratio in dilputationcm venit, quconfifterenon poteft,ni''^ .nbsp;Filium veramcarnem aflumpfifle,amp; hancin coelos fiibuexifle,nobisconfiftet.Nanilt;l'^nbsp;hoc negant,!) neq; in illius merito fperare,neq; fibi quo ad corpus olim in cisfe^*^^nbsp;fore credere polfunt* Non temerergofieriputemuSjqudhocipfumSpiritn^*^nbsp;dus in ifta tradationcfiibinder8pctir,vt deincepsfuo loco videbimus.

Deinde nomen quoq; Filij ex Maria nalcituriexprimir^ Vocabis (inquit) eiwslefiim. Ita vergrciinflexeruntHebratum nomen leholchua, quod Seruator^inbsp;fignificat.Rationem autem norainis huius idem Angelus lofepho apud Matth.capj-verbisexponitilpfe.n. feruabicnobispopulumfiium expeccatis ipfius. Efthocpronbsp;tenendum, vt quid in illo quatri debeat intelligamus. Falluntur enim plurimiturpit^nbsp;dum ad Chriftum quidem magno animo contendunt,nihil autem in cofubjimius,

-ocr page 211-

VIRGINIS HOHILIA .

^'^^e,fperant fed eo prtextu vel opes ingcntcs, vel honores, vel etlani 'Hrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licentfaiTi,Scimpunc' voluptandi materiam, fe inuenturos cTe arbiran-.

tk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hi poftea ad cruCemjqii perptua profefsionis Chriftian comes eft, amp;

'!h'J rDominus in fementis parabola nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vocat, eo ^2th\

*flu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^tentant,vt fegetes in loco faxofo eriafccntes,Exorco autem perfecutionum jn^trc.l,*

Hox fl^cceicntjvt frudiusteorum in i'pG herba(vt prouerbio dicitur)pereat.

tin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eigo animis noftris obfcruetur, Chriftum feruatorem quidem eflc , fed

di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcnicntcs ex egeftace, morbis, infamia, amp; alijs huiusfeculi

interdum in hoc etiam feciilo beatos amp; Felices reddat,hoc Hin quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concingit, neq; perpetuum eft) fed qui populum fuum, id eft, o-

t;. ^^P^^t^^denses expeccatorum iaqueisliberct,amp;in libertatcmFiliorum Dei affc-ruj nbsp;nbsp;nbsp;hue beneficium multoexccllentius, quam fi huius feculi bonis nos totosob-

^^dloenim rota hominis totius flicitas dependet. Qui cnim ex peccatis li* 'funtjij pnam quoq;pcccat! effugerunt, amp; (vt Paul. Rom./,ait) iuftificatiexfidenbsp;habent erga Deum,amp; libero ad ihronum gratis acceflu gaudentjatq; olim regni

He nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obtinebunt. Sed amp; in aduerfis omnibus fiiperiores fiuntChnfto

^protcore, qui oucs fuas ex manibus fuis eripi noa finit. Ad hune ergo Sciua-

(j.j lt;'oiitcndanr,qui8c in bac vita fibi bene efle,amp; immortabs atq; coeleftis vtt gau-potiri volunt.

, ^^''efOHihocMarifiliotemerimpoftumputcmus,eundem diligentius

Y', Angelus, Et primo quidem Magnum.fore dicit,quo tituloaliquosob vio-'^^'^^'*' :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;resprclargcftas,intergentesquoq; fupcrbiuiffeexhiftorijs notum eft. Ettttr

^'Hetnqypq. fjjggjjmpygcauitidem Angelus,proprereximiafpiritusdona, quibus, ' /^l^fusornauit ; Chrifto autemhoo nomen non propter alina dona, fednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

I inioiuredebetur,flue ipfiiis diuinitatem,fine humanitrem,Ipctcs. Q^oad il-'Haii.cum vnum fit curn Patre,Deus nimirum verus Sc ternus,ver vtiq; magnus, f 'iis..tq; terris fublitnior eft. Quoad verohumanam natufam,etfi m ca extre-

Hiiiih;, eus fit, idem tarnen in ilia manifeftatus eft per figna,amp;omnis generis opera, 'dum IJj Filiiinj cffedeclaraucrunt. Qmbusadde, quod eidem,fecundumbuma-4'^uq; naturam,omnis poteftas data eft in clo Sc in terra.

Vereergomagniiseft,amp;( vt in Epift.adHebr.cap.z,fcr!bitur)'t3nto prsftantior '^*^^hs,quanto exccllentius prs illis fortitus eft nomri.' Nm ui dixit vnquamnbsp;I;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Filins meus es tu. Ego hodie genui te ? Et rtirfus : Ego ero ei P^tctjSc ipf

y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnes AngeliDei.Fruftrigifur nobis diuorum

.'^Hgeloruni txcelIenriampfi)'ciunr,quiillosinuocant,Scfuperftitioscolunt. Quia omnibus iIIismaioreftChiiftus Ielus, eideniquoq; cultus illc .omnis debetur, nnbsp;^^fid inferior! gradu collcemus ,quando non alium illi honorem irnpendimus,nbsp; ^Hiduiipficuf^J,Angelis communis fit.nbsp;fi DeindcjFilius.alrifsnii vocabitur. Facit hoc ad prioris explicationem. Amplif aleiirmnbsp;Pschim dicirur Deus, qia maieftast'ius(vtin PfrC C3nitur)clis fublimioreft.nbsp;Pf.'-^tidiautemverbfioninanistitulus,fedresipfadenotatur. Quja enim Deipro-vo'care ca,quaE non funt vt fint,minirrie inanibus titulis ille ludit,fed,vt hi ipfisnbsp;pjj^,^3tperfonisrefpondeant,fa6t. Vocatuf autem Filius altifsimi Icfus hriftus,nbsp;''n qild leterna Sc incomprhenfibili gencratione ex Deo genitus, illi coternus amp;nbsp;eft,partim qud in carne etiam aflunipta (vt mod diximus) fe Dei Filium * nbsp;*^penbus,vr diuinis,abundc dcmonftrauit.

Frequenter autem diuinitasChriftiafl'eritur,Sc milita eiusin fcripturis teftii^o- pjfsiin occurrunt : quia nifi Deum efle agnofcams,nunquam in illo certam amp; foH-habere pofTumus noftra; falutis fiduciam.

Poftieino ad regnuin quoq; Chrifti defcendit Angelus, quo totum eins officium

: ^HiunuscontineturjCuiilluin Pater deftinauit. Dabit ci Dominus Deus (inquit)/ .t '^OumI )auidis patiis ipfius.regriabitq; fiipcr domum laCob in trnum,amp; fcngi ciusnbsp;^oritfinis.Eft hc magnifica admodupromiftio,cuius fingula verba pondus habent.

R iij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Natu

-ocr page 212-

. nbsp;nbsp;)96

______ /

DEI C'OMCEPTONI CHRUTl N ALVO

Nam primin DANDI verbo regnutn legitimum denotatur, in cuius pofTcfsionfi** non nolenta aut inifta vfurp; non,fed optimo iure venturus t. Et videtur Angeldnbsp;ad Pfalmi fecundi verba alluderCjvbi fie loquitur Deus Ego confiitui regem mcuiidi'nbsp;per Zion, montem meum fan;um.ltem,po(lula a me,daboq; gentes, vt fine hredit''*nbsp;la, amp; terrninos terrXjVt fine poflefiio tua, Ifla vero regni bums fiabilicatem indic'^'nbsp;Confit enim infirma, amp; quafi mmentanea efle regna,qu per vim,non legitiiiianbsp;cefsione,obrinentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

/rrrw.jff.

Secundo regnum bocquafi definir,quando thronum Dauidis vocat ,non nimitilrn fore inn'ens,quin quod paidi amp; femini eius oirn promiflum fuit,nbsp;promfsio illa in primo Samuelis cap.iptimo, vbiper Nathanum fie ait Dominus P'**nbsp;idi ; Dm exadfifUcrint'dies tui, dormierifq;cum Patribus fuis, excitabo lemen til'llquot;nbsp;pftre,q'od gredietr de vtero tuo,fegnmq; eius firniabo, Ts extruetdomumnoi'*nbsp;ni meo-,amp; ego confirmabo folium regni eius perpetuo. Ego ro Ei pater amp; ipfe erii*quot;quot;nbsp;hi Filius. amp;c. Quo loco,etfi quxdam admfceantur,qu ad Salomonem,amp;ex hoc fnbsp;genitos Reges luda pertinent, prccipua tariien oraCuli huiuspars,non dealio,nbsp;Jefu Ghrrfio,exponi potefi, cuius typm reges illi gefferunt. Hue igitur relpicicnsnbsp;gcluSjfimul innuit,Chrifium fore verum ilium Daidis Flium,quera Prophet* rego^'nbsp;turmgt;amp; populi Serafofem fore prdixerunt

Al licet ijd'm regnum eius locutionibus ex regnis huius feculi defumptis deltfi bant,non obfcur tarnen innuuntjillud non terrenum, neq; de hcc muno elfe,nquot;nbsp;perpetuum amp; sternum fore teftentur, Huius autem mundi rgna varijs vicibus fuiquot;nbsp;la lunr, amp; tandem fiia mole ruant, etiamfi nulla vis externa accedat. Rgnt quidcquot;nbsp;inrerrfshifceChrifi'us,fedSprituamp;verbofuoregnat, qud Dauidcetiam.fccptrquot;quot;nbsp;potentis eins dicitur. Vbi furfiisadmonemur, nihil in illo terrcnum au/ temporalidnbsp;q'usreh'dum elfe, dcEuangclioautem longlateqjpropagande folicitoseffedebeiccquot;^*nbsp;qui regnnm Chiifii prouehere fiud'en'r.

Tertiofubditos quoq;amp;dues regni huusindicat, quando (uper domuni regnatrum dicit Angelus. Ica ver Is'ralitarum aut ludorum gentem did niapihnbsp;ftins fi, qum vt demonfirari oportear. Nominantur ifti, non quod iriiranbsp;aUt'popii fudaid terminos,regnum Chrifti concludioporteat: Sed quod initiuniCnbsp;in illa genre Deus confiituit,vnde tarnen iliud ad omnes genu-s per totum orbem pi'fnbsp;pagandum elle Prophets prdixerunt.Et Israelitarum nomine omnes promilsion'^ .nbsp;liespid efi,omnes credentes fignificari,Pais adRoman.cap.-z^.docet.Ergoijdeninbsp;ad regntim illudfaltiferurh Chrifii pertinent,amp; verGhriftiani funt : Abeodeni'Cnbsp;cxcluduncr, quicunq; fide in Chrifium alienifunt,amp;ilium Regem atqiScruatorcquot;*nbsp;vnicum non agtabfcunt.

Pftrem tempus quoq; regni Chrifti denotatr,Vcl tefnitas potius, quiui' tmpornmfpacijs menfiiratur. Nam rgna turum ait in sternum, amp; regni dus nonnbsp;rit finis. Cohuenit hc Cri prmifsin Nathani^quam lupra modo adduximus,!^nbsp;in Pll. i^.'^Qpiofius cxponitr : Pejygi fisedus (inquitj cum eleto meo,iuraui Dquot;quot;nbsp;fer irieb, Semen tuum in sternum confiiinabo, amp; ftabiliam loliuin cuum ad o*nbsp;pofteritatem, Semen lus sterniim crit,folium eius coram me vt Sol perftabitfitquot;nbsp;Vt Luna manebit, qu eft fidusin there teftis. Q^o imprimis referri debet,quod^Pnbsp;Daniel.cap./.legitur : Spelabam in vifis nolt;fturni$,amp; ecce veniebat in nubibusd^i^^nbsp;quidam,ceu Filius hominis,qui vfq; ad Antiquum dierum peruenit, eumq; adduxc*^^^^nbsp;ante ilium, amp; domihatus eft ei traditus,amp; honos,amp; regnum,vt omnes populijnationbsp;rfiguS Colant eum: cuius dominatus eft dominatus sternus, qui non praiKf* nbsp;cu^is regnum baud quaquam deftrueretur.

Ifta autem rbnminus'ver qum perljucu dicuntur. Nam in terris Ini'-gnum continuum amp;j)erptuum habet Chriftus, dum continua eft fideliuin ? qui nequicquam obluctantbus Tyrannis fidem proficentur, amp;Dcum verum lU'P'nbsp;vefitate adorant.Et Chrifti pronrilsio eft . ccc ego vobifeum fum vfq; ad connbsp;ttath.it* matinem feculi. Vbi vermundi huius finis aduenerir, tnc ad inferos dttrulis i^nbsp;busfuis omnibus J ad ffuosrecipiec Chriftus, vt icum in codis sternum


-ocr page 213-

Virginis h o mi lia n, t i,' gt; *5'^tj(iup.prum in hac vira Regemfumt efls gnouerunf Et hc qidertl tri VtVtnfq;nbsp; tamentilibns variconfirmantur. In prfnti autem noftr cam con-folationi taritnbsp;n 'tutionileruiredebcnt,ne vIlisTyrannorum minis amp; machinationibus (erreamur,nbsp;fidele prftemusobfequi, Regrii eitis legibusobeemperemus, illi vninbsp;Jiamus amp; leruiamusjolim cum eodem in clis quoq; regnaturi. llli debetur benedi-*OjboQor J gloria amp; potcllasin ternum.

H OMI LIA III.

Dixicatem Maria ad Angelum: Qiiomodo ericiftud,qiian-i virum non cognoico? Et refpondens Angelus dixit ei;nbsp;Spiritus fantus fuperuenict in te,^ vircusaicifsimiobuitibrabic tibi ;nbsp;^gt;'optcreaidetiam,quod ex tnaicturfanlumjvocabitur filius Dei,nbsp;t^ecee Eliiabetli cognaca cua,lt;:ipfaconcepic Eilium in ienehitenbsp;^^thicmniseftfextus ipfi, qu vocabacurllerilis. Quia apudnbsp;^^rimnoneritirnpoftibile vllum verbum, Dixie aucem Maria:Eccenbsp;^^dllaDomini,fiatmihi fecundum verbumcuum, Ecabijcabeanbsp;Angelus,

infelix primorta^ paren^ tumlapfus,amp; CK hoc dependenshumani generis perdicio ex colloquionbsp;initium habuit, qod Diabolusfub /rpentis fpeciecuni Eaa inlbraknbsp;Gen. vt Deum inuidum Slt; hominem lorcm elle illi perfuaderer;nbsp;Ira incarnationemEiii) De!, qu nobis redemprionem Scfaluterfi at-nienbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ruilt, proxiinprccfsir coibquium Angeii Gabrielis cum Maria viri

nfionitas amp; ardens nos (eruandi dctiderium cuidentilsim cxponitur.Nartl Q ^odoFilium Dei ex ipl hominc nafeiturm elle dennciat, vrmcrifruinbsp;fitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;occafione regnura c!us dderibit, in quo-vniucrl noftri falutis

Ditum de hoc in prcedenti homil. inter alia, quod non terrenum, ^efteamp;fpiritualcfit:ErproindefaIli eos,omnes,qui in hoc carmlra'boria qurr;nbsp;fiiD ^^**'^^^fiieshuius eflevero, Ifialiras,qui fide veraamp;con(tanri mnibus ijsnbsp;Glunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu ad falucem contendentibus obftar foient . Ec ideo Chrilb arqu

iiic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confortes fieri non pofl'c.cos, qui non huic Vni fidrinr, aiit qui

Pro^ 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prterearegnmri hoc-^teinum , amp;c

^j^*''deinijidijm, amp; inexpgnabile eflejaudiuimus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia adhollram con-

pjfj'^^quot;bamp;:inlhtutioncm j.raivifij; faci.nt. Sequitur poitrema huiuScoHoquij U1 S^.pleniorem totius huius myftcrij dcclarationem onnnct,qriafri'X'rdine con-fai'finbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huictraiationi Maria'prbuit,quAnyh'prori'jifs'ionitam ma-

diens :.Qiomodo crit iftud, quandoquidem'virum riri!

Quibus verbiident.om.niuo.dicere videtur, qnod Zachariam dixifle-Evarik- JJ ' Cmmemorati qunt fu incrcdulitatis pnas dedilf ibidem,'tiani dicituiv 'Sd 'nbsp;pr.O'Piu^ipipitjamws jraagrwim diferimen apparebit.- Zacharias .n, fo?nbsp;^'Ullud^ qud j5cus per Aogelum pcdliebatutsih dubiuinA!ocar,amp; dilputationcm fulfnbsp;P'bgt;nquafuam,amp; ad pariendum n.p.amplius,idncatn vxoris aitattiri Dei promiB^nbsp;I^Pponit,Adhc fignum fibidari petit,qu omnia illnm fide tuncalicniim fuifle prb^' nbsp;^*'t. Maria autem fore Qptnino.credit,quod ptoritittiaudinerat : iydftf tircin iiKjdonbsp;c, rd immerit.cni illehumani fenfris captant omnem ruperaret.-Deiridexd^ ,nbsp;^honein nullam mcretuv Zachari incrcduhtasiquia^pramifsirint'fri gericralitnt hb'^ P/lt;L gt;nbsp;hbeum ex (terilibus quoq; matrescfficerejqu cx'liberis volupttem apanit; Etpf-^netn banc exemplis plurimis.iam,olim vonfirmatani eilt-nori ignTabat, ''' ' / , * 'nbsp; At Mana nihil huis habuit, prter vnicum lia cap. 7. var^dhiom^ qribH^nbsp;fcinel adduximus) amp; hoc quidemob(curiuscmconccptionis modus in illonbsp;R liijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uequt-

/

-ocr page 214-

iPg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I E V C.ON e,E P|.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W 4LVO

Oc.qaqil*m priipatnr. Pwerea ciim iam animo conciperet, Mefsi genC^^^*^ nem non vidgarcfU, 8i alienam fore ., communi gencrationis modo ( nam vt apudnbsp;annem eftvidere cap. /. vnJg lUyd fci ebatur: Cm venericChridus, nemo feietnbsp;fir) fantiima virgo, raun myfterij confiderationcabrepta 5 qurit, quis namgenCfnbsp;tionis iftius moduslif futinus : Et vc dc hoc qurcrer,pdjciti ftudium.monebah^^^jnbsp;in virginibus ardentiimum cfle debet. Iraq; quasftjo non diffidentiam arguif)nbsp;pi admirationis argumentum cd, qua non portrat non cotimoufchjcm tanturonbsp;beneficium in anitno fiio expenderet.

Deniq; hoc vnum qufit Maiia, cm fimul tnulra alia occurrerent, qu rationi dubia amp; impoibilia videri potei ant, nifi fidefmet indtufta, qu earn*nbsp;' ' ftihifub vCrbiobcdientiam cogebat. Nam iplm intermulieres omnium bcatifsio^f''nbsp;djxerat Angelus,cm paupercula eflt ab omnibus dcrclia.nbsp;nbsp;nbsp; Ex ipfa item regni P?'

uidis inftauratiopromittebatur, qua: vix propriara vitam in fumma rerum anguft* . ftentabat. Iftis tarnen fidem adhibet, quam baud dubieiampridem ex Dei verbo'nbsp;diccrat,quo docemur,Deum humiles Sc afflios refpicere. Ideo non punit illatnnbsp;us,fed ita per Angelum ci refpondit, vt qudio baec non tarn i pfi,qurn omnibus nlnbsp;fliciter ceflerit. Nam ifta occafione dcclarantur articuli fidei noftrse, quibus p***nbsp;temur, lefum Chriftum ex Spiritu Sano conceptum, amp; ex virgine intcmcrata na***nbsp;efl.

Priufquam tarnen de illis dicamus, rurfusobferuari debetviginiscaftils***^ cxcmplum, Audiuit ilia ex Angelo promiiones magnificas, amp; cum hurtianinbsp;risfaluteconiundtas.. lll tarnen non ita inebriatur , vt fui pudoris'immeino*'**^nbsp;cedat, fed demodo amp; rarione tanti myderij diligenter quarrit. Dcbebant exempl**'*nbsp;hoc imitari inatronamp;puellomnes,^din plerisqjea leuitascernitur, vt nonpfon^'.'nbsp;fa modo quuis temer admittant, fed muncra quoq; quihufiiis , quorum libido b*nbsp;nota eft, recipiant, neq; vllis exemplis te:reantur earum, quibus illud infclicirer cfbnbsp;Dignfunt ergo,qi: infames fiant,amp;fuomalo difcant verum clfejqucd ex pijsadm*^'nbsp;nitionibus difccre nolunt. Sed omifsisillis Angelum loquentem audiamus,cuiusnbsp;tio tribus omnino partibus confit,

jiioJMrerxf. , Pritu.i modum concepticnis exponit, non quidem vt carnis noftrscuriofit***b* fittnn{.hir,p,^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vraniinum virtutis aut pocenti confideratioBem reucer. Ellhotop^'

mum amp;prntifsimum in rebus dubijs remedium , vt non quid nos pfsimus,3iitqoi paturcurfusfrat, fed quid Deus velit amp;pofsit,confidrems,qui ( vt prophaaiq**''nbsp;quePotagnouerunt)num fiioclumterramq; concutit, amp; rcrum nafuran*nbsp;memento mutarCiVelinnouarcpotcft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

htdtc. n.

Non minus diligenter autem quam grauiter Angelus loquitur. Erimni alt* Spiritus Saniusfilperueniec in te.. Atq; iam tunc Spiritu donatam fuifle Mariam,no**nbsp;eft dubium- Sed fignificatur fingularis amp; efficaeiima Spiritus Sancfipc'ratio,nbsp;negocium hoc omne confici oportuit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sic fupr Sambnciii Spiritus Poraini irru id

dieitur,quandoillehuiusimpHhu fingulareliquod facirtuidefignauit,quod hunta*** viribus pe.rfici non potrflet. Etde Prophetiseademlocutio vfurpatur,qu3ndoinnbsp;propion afiflatu Spiritus iinpleuit amp; mouit. Hoc quia nonnulli veterum non ob/f'quot;'nbsp;urunt, Spiritum loco feminisfuifTc tradideruntCX querChriftus in virginis wronbsp;tus fit. Q^od dogma, vt pietateChriftianaalieniimum eft, amp;lutflorae fuquot;'nbsp;damenta labclalat ; ita nullis ripturis probari poteft; amp;ab Angeliverbisdiifentit, denbsp;Spiritus Sanii operationeSc virtuteloquitur, non dCaufirlnareriaI,xquaDei F*'nbsp;uscarnemaffumpric Imohancillcinfrain virgineionftrabftj vtfo Joco audi^nbsp;mus.

Scdamp;inpraflntimyftcriumhocclariusxponensaddit; Ervirtsatifiiniiob- umlfrabit te. De virtute ergo diuina loquitur, amp; obumbraodi verbo partim oper* , tipnem eius arcanam,;partim pcocelionem,amp;defenfionem figrtificanqtn fiinulpraf-rfjturu^fiDeus, nequamfti. pudicitiautvirginitatis ialuram panatur, nihiloinfnbsp;lyi/.j. nus ramen fcunda fiat,amp;concipiat. Siefub vmbra omnipotentis pium tutum forenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Dauid ceftatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

i.

Etapud

-ocr page 215-

VIRGINIS H O M 1 L IA II.

19 9

Mtapudprophanos quoq; fcriptores obumbrandi verbum hocfenf v/rpatur, ctaphora niinirum ab arboiibusfumpta,aut eti fcutis maioribuSjquib.milites aduer-^stelacxako incidentia defenduntur Notum ell eniin illud VergiJianum deTurnu ,nbsp;H'^wiaduerfui maleuolorumfermones Atnatregin'fauor tuebatur : Magnum regi-^nunien ubumbrat, Senfus ergo verborum Angcli hic hic cil : Ne timeas quicqumnbsp;''^qidctu pudicitifama aul honore folicita fis Maria. Namcotum hoc negotium,nbsp;nunc agimus,Dei el^qui bcnedidum illud femen3amp; olimDauidi prominum,ex-^itabir ; Et quia hoc non alicuius viricommixtione,fed Spiritus fanli operatione fiet,nbsp;*^iliiicarnaleaut impurum imagir\aberis amp;c.

Alferuntur autem Scconfirmantur hoc loco ( vtanteetiam diximus)3iticulifdei 'oftr, de Fiiij Dei incarnatione : Conceptus eft ex Spiritu fanclo, natus cx Maria vir- cfr/? lt;gt;-ine. De quibus nos non curiofius difpuYarc decet,vt olim hretici fccerunt. Quianbsp;fnimconccptionis modum ipfi Mari virgini non aliter exponit Angelus, n-efas fueritnbsp;**1 hunealtiusinquircre, amp;noftriingenij acumineeaferutari veile, qu omnem hu-(n rationis captum fuperant, Sutficiat nobis, hoc omneSpiritus Sanli opus fu-'llegt;()uidiuina virtuteexlndilsim virginisfubftantiacarnemgenuit,amp; eidanimamnbsp;^'inianatn indidit,cui eodem moraento ternus illeDei filius,ciufdeni cum Pan-eeifeiisnbsp;jConiundus eft invnam eandemq; perlonam;Et ita quidenij vc neq; Deus in hominnbsp;*^4 in Deum conuerfus, fed homo Deo alfumptus fit,neq; etiam d!|p fint Chrifti,nbsp;quorum vnus Dei,alter Mari filius dici debeat? fed vnus fit Chriftus,verus amp; ternusnbsp;^ei Filius in carne alTumpta man)fcftatus,vt vnicus quoq; interDeum amp; HominesMe.nbsp;liator^eret, Hunconceptionis iftius modum amp; ordinem Angcli verba indicant, amp;nbsp;^utneodenilcriptura;vrriufq;teftamenticonlcntiunt. In eo igitur nos acquielceicnbsp;*^onuenit,amp;,quod verc faum elfe audiraus,credere, nedum tanti myftcrij cauls Senbsp;odum curiofius inueftigamus,Ea in dubium vocemus,fine quibus lalutis noltr rationbsp;onptcftconfiftere.

Cur autem alicui impolsibile videatur, Dei Filiumillfa Mari virginitate in dUconceptum,amp; exEadem hominem natum efle,cm olim totam hanc mundi machi-nani ex nihilofolius verbi virtuteprodudam elle, amp; in eadem multa quotidie fieri con-kt,qucarnis ration! non minus abfurda difficilia videntur,amp; quorum ratio nequa#nbsp;S^Uain reddi poteft ?

h

Quin etgo jelidis hominum phanaticorum amp; impurifsimorum quftionibus , ^nccptionisamp;gcnerationishuiusfandifsim vfum obferuemus, qui in hoc potifsi-quot; G?/'*quot;-quot;luinconliftitjqud noftram conceptionem amp;gencracionem per illam fantific3ripor-^^^^^^'nbsp;Vtcoim Adamus cm dignitatelua,amp; Dei imagine excidiftet, Filios fuos ince, j-,nbsp;iniaginelua corrupta nimirum amp; peccatficegenuit.- Ita omnes homines in peccato ton-^'piamp;nafciconfit,ficuti defemetipfo Dauid ingenue fatetur.- En ego (inquit) innbsp;*ii4uicatcformatusfum,amp; in peccato concpit me Mater mea. Nam vc Paulus aitnbsp;^Otti.y,cap. Per vnum hominem peccatum in mundum inttoijr,amp; per peccatumraors, squot;*nbsp;ita in omnes homines mors tranfij t,quatcnus omnes peccauerunt. Eft quidem hono-fabileapudomnesconiugium,Scthorns coniugalisimpollutus, quo adDei inftitutio- Eire,u,nbsp;*gt;111. Quia tarnen in liberorum generatione affefus, amp; cupiditates carnis,concurruncnbsp;^inijsilliconcipiuntur,fieri nonpoteft,quinpeccatricem naturam ab vtero maternonbsp;fteum in hanclucem proferant,amp;proinde peccato obnoxij fint,

Qimd fi qui,Pelagianorum veftigijs infiftentes, negate audent,facile ijdcm con-iincuntur mortis fupplicio, cui infantes quoq; fubieds efl'e confit. Quia enim mors, Peccatiftipendium eft, Infantes autem recens nati peccato ) vt aiunt illQalieni funt, in-tuftus cert erit Deus,qui multos, in vtero adhucdelitefcentes,occidit,multos in ipfonbsp;p3rtu cnecat,multos item in prima pucritia cxtinguit,priufquam vel bonum vel ma^mnbsp;^ftu defignent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Tacco nunc,qud infantes olim odauo die circuncidi oportuit ex Dei mandate, Vti ita teftabatur, in illis efl, quod putatione amp; purgationeopus habeat. Et curnbsp;Chriftus ncceflc elfe ait, vt homo renafeatur, fi pra amp;fan1:a eft,qua ex matris vtero ^*3nbsp;Ptogenici fijnius, natiuitas ? Itaque vtin illorenafci poflemus jSc in natnobis*nbsp;corrU'

-ocr page 216-

200

DIEI CONCEPTIONIS CHRISTI IN ALVO

corruption! remedium afFerreturj DeiFiliiim ea rationeincarnari oprtuit,vtexSpi'*quot; tu Sanfto conceptus ex virgine intemerata nafceretur. Ira enim nomen feminisnbsp;nedib btinint, jnquo omnesgenresrerr benedicuntur^licuti olim AbrahainoDw^nbsp;promiferat.

Eli ergm firmiter nobis tenendum conCeptionis Sigencrationis lefu Chrifii niy-ftcrium, vtex eo fakitis n{lrcerttoresiquot;eddatriurjamp; coniolationcm habeamusfeliJ^ qua nofmecipfos adueilus innatam nobis natur corrnprtonem ,amp; ex hac cnafcentcs

dubitationes^confirmemus. Er hie vcrus amp; proprius virginitatis MarivfusflE


quemorhnino negantS: euacuant Aduerlarij noftri,qii hominis vires, amp;opcruniniC' rica,aflerunr. Si cnim ea ek hominis conditio, vcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f(a)

ad lalutem fufficiat, quam obfecro caulam dabimus, ob quam DeiFiiium, prtcrCoP' munem naiur ordinem , abiqiic viri congreflu, ex Ipiritu fano concipi,amp; ex virgij'nbsp;pura atque incorrupia nafei oportuerit? Volant illi quidemacerrimi Mari,nbsp;ginicatiseius, viudices videri,atlirem ipfam diligentius expendamusjiocvnodog^'nbsp;te amp; Chnrti lefu meritum, Sc virginitatis Mari vfum fruftumq; cxinaniunt.nbsp;adGhrillianifmum,amp;falutisnortr negotium fufficitreruin Chrifto geftaruni k'nbsp;riam tenfcre,nifi fimul vfum teneamus eorum, qu deillu dicuntur, amp;in Eo vnofp*'^**nbsp;omnem falutis collocemus*




Deinde repetit Gabriel,quod prius dixerat :

-ocr page 217-

VIRGINIS MILiA III.

2Of

lius^Spititiis Sanctvis. At quia I)cum vnum effefcriptura alibi tcatur,in cius vnit.ire pfrfonas tres agnofcamus oportet,nifi Angcluin mendacij argucre,amp;totum Icfii Cbri-^'iincarnationis niyfteriuin iu dubium vocare Itbeat,

Reftat tertia refponfionis Angelicae pars,qu confirm nioncm iftortim omnium ^'^niinet. Etfi enim Deus pro fuo mre fi Jem noirs cxigere polsit , noltrx tarnennbsp;'firuhtatis rationem habet,amp; carnis rationibus,quibus fides no'ftra tcntaii fokt, argu-fntaopponitjquibus eaconfirmctur. Qunosin omnibuseiuspromiisionibus,ob-^^I'Uaie decet,ne illius bonitatera contemaere vi Jeamur, In prfenti aurem duo argu.-tntaproducuncur. Primum ab exeraplo petitur, cuius magna vis eft in ijs,qu no^ r,nbsp;^amp;infolitaeflevidentur. cce (inquit ) Elizabeth, cognata tua, amp; ipfa conccpitnbsp;fi'iiim in feneatc fiia : Et hic inenfs eft lextusipfi, qu vocabatur ftcrilis.

Vbi qurunt nonnulli quomodo Ef.zabeth, quam ex filiabus Aarenis fuifte ex Evangclirta hoc noftrotonftat,cuius hxc font yerba t Wor Zacharia crat ex filiabusnbsp;^^ton, Maria: virginis cognata fuerit, ft hc ex Dauidis gcnere, amp; tribu luda, crigi#nbsp;emhabuit ? Sed facile foluitur quftio , fi obferuemus, legem detribuum commixti-icnon pertinuifle ad Leuitas. Quja enim bi terras proprias non pofsidebant, nul-umpericulutn erat, neterrhreditasconfunderetur, etiamfi velipfis vxorcs ex alijsnbsp;dbubusducerent, vel fuas filias alijs elocarent. Ideo ipfc Aaron vxorem ex fibu luda,nbsp;hundatn habuit,Elifabant filiam Aminadabi, fororem Naaflonis. Et lehoiad la- *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

f'^fdotisconiunxfuiclehofebafilia regis loramijamp;Ahafi regis foror. Eadetn erga fJtionefieripotuit, vt Elizabeths mater ex Dauidis ftirpe nata facerdoti nuplerit, amp;nbsp;Pfoindecognatio inter illam amp;c Mariam interceerit, qumuis Patres ex diuerlis tribu-usclTent oriundi.

^oad autem Angeli argumentum, non leue hoc fuit aut vulgare. Perinde ^'^irn Iioceft,acfi dixiftet: Nemireris, qud abfq; viri congrefth te panruram dico,nbsp;'l^iuuencula es, amp;adconcipiendum idonea, ciirn cognata tua Elizabetha,qusamp; fte-f'lisfemperfuir,amp; nuncobfenedam ad conceptum minimidonea eft,ex Zacharia Ma-,nbsp;''') vetulo conceperit,amp; iam menfem fixt irn agat, ex quo prgnans fada. eft.nbsp;'imfenemamp;fterilem potuitfcundam reddere,Te quoq; absq; viri opera matien,nbsp;fitere poterit. Vel an non maior amp; efficaciorerit Spiritus Sandi virtus, ex quo tenbsp;^oncepturam elfe dixi, qum Zachari fit, ex quo Elizabeth concepit ?

Addithuicargumentum aliud ab omnipotenriaDeipc:itum?(^la3pudDeurtt ''oneritiiTipofsibile vllum verbum. Id verb ahfolut pronunciat Angelus , Vtnote,nbsp;Stncr31cfidei,amp; vers pietatisprincipium, dequo ncmini pio dubitare fas fit. (^lidnbsp;nini Deo impofiibilefit, qui (vt verbum Dei abund nos docet)ex nihilo creauitnbsp;*^'nia,amp;qu nulla erant,folo verbo vt effent euocauit?

Admonent autem ifta, vt ipfi quoq; fidem noftram fuicire dcbcamus. In pro- ^ucmeJoful. ^ilsionibusad Dei potentiamrefpicereoportet,quod fidei proprium elle, Paulus ad cindebtitnbsp;^om.cap../. Abrahamiexcmplodocer. At ne illam noftro modulo metiamur,nbsp;'^ineoin negoeijs difficilioribus dubitemus ,fimulexempla I'etera in mencem rcuocarenbsp;^nuenit,qu in omni genereaduerforum plurima occurrunt, amp; quorum conlidera-.nbsp;^'onc fides plurimum confirmabitur ,ficogitemus,Deum fibijpfi lemper conftarc, amp;nbsp;''habereinexhauftas,qu nullis operibus farigari aut debilitari polsint. At bicnbsp;f^uenduseftillorum error, qui ex nuda omnipotentia argumentantur deillisrebus, de ,nbsp;S'^'bus non conftat, an eas perfici velitDeus. Nam qucunq; vult facit Deus nonnbsp;leunq;poteft. Nifi ergo de eiusvoluntate nobis conftet,fruftraomnipotentiam illi-''^^Ilcgabimus.

Obferuauit hoc probe Maria , qu cum de voluntate Dei probe edod.! eflet, ^gnipofiderisftime: Angeliargumenta,amp;ideorefpondet : Ecce ancilla Domini, bediemia.nbsp;quot;tmihifecundm verbum tuum. Obftabantquidemadhucmulta, qucarnis rati- , ,nbsp;'idubiummouere poterant;fed proculexplofis illis omnibus , diuin voluntati fefe-'quot;nraittit,amp;ita ex fide concipit, ficuti de Sara in Epiftola ad Hebr. cap, z/. fcribitur,nbsp;ue ab ilia quoque mox diftedit Angelus , vtpoteconfedo plane negotio ,

I 'ius caula ad illam milTus fuerat. Habemus autem hic ver fidci exclnplum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Proprium

-ocr page 218-

202

DIEI CONCEPTIONS CHRISTI

AM th, 241

Proprium illiusefl:,Dei verbo credere, quamnis cum hocipfa reruin naturajamp;^''!' nisfnlus, pugnarc videantur. Vbiplurimm proderit.fi illudeternuind^*^nbsp;gtcemus,amp;tunc quoq; ratum fore quando clum amp; terra diflolucntur.nbsp;hocobedicntia,quafehomines totos voluntati Deifubijciunt : quein Evangdi'^^lnbsp;dicationis finem efic, Paulus non vno loco teftatur.

Sunt ergo fide alieni prorfus qui de ijs quoq; difputationes inftituunt, ^1'' ferto Dei verbo traduncur: qui non obtemprant ijs, qu nobis diuinitusprx^^^fnbsp;fc non ignorant.

Dilcamus adhc ex ifto loco, de Maria virginc red iudicare. Fuit h3;c la Domini fidelifsima, amp; ad omnc obfequium parata.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Earn, vt filij fui in earn

nifeftandi mater fieret. Deus fibi ex gratuito fauore elegit. Illius fidemamp;obedientiam imitemur,(alutis verofiduciam ineocolloce-mus,quem ilia genuit,Filio nimirum Deo tcrno,amp; humaninbsp;generis vnico Redemptorejef hrifto: Cui debe-tur bencdiio,honor, gloria amp; poteftas innbsp;ternum Amen.

DIEI CHRISTI CONCamp;

PTI IN ALVO VIRGINIS

MAR1 PRECATIO,

rC VA S AP IE NTI A AETEPNEnbsp;flinSlti funt temporal, quA nos cerstores faciusstnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c

cijs gt; amp; (ie etter nit ate, qua poli huiiu niundi in ter it nt tur. llt;Ijincelapfitnt anni is 47. quandopoHnbsp;tli ( terra Angelorum, ofnniutno'taiararu'nbsp;te Ftlio, hominem ex Itmo terraformafltnbsp;nbsp;nbsp;Hit run'

culum vttA animam ornatamfaptentia amp; iufiitia gt; tt formt t infirafli ProlocutM eli deinde F/lius tutu afnbsp;decret um de reitutione hominis dapfif^ pttcetum t



nam mortem, amp; peUicula detraSla puriima ouicula nudam natur am uiuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c,ii

lugulatusfuiteodem annitemporetnnocens Abeltypw venturavtllima-J guis vere clamat in clum ad Patrem, (ir tmpetrat remiionem omnibus credent'' nbsp;quot;DuFlus fuit mili tempore ad mail at tnern ifaac. Et in populo ial 'Ennbsp;iuii agifilennes,, in quibus finare volutt vocem de tuis heneeips.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ef'

Hoc ergo folenni amp; lato die aquinoclij verni Filius tuns, Angelo nunctantf gt; tu tuo vterum virgin fcundante ( majfam puricante, natur am humanam pb'nbsp;rando amp; indiolubih feedere copulautt '0 7.y^ ante Annos t Snbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eodem die

ttse 34 idem Filius tuusgeneris humani Redemptor, in infirma ef cruents f^^^ettt verusSiloh in erucepependit ^efi dumfiolgradient inter Orionemnbsp;nbsp;nbsp;pleiadas lt

tum amitttt, ipfe inter dolores ( cruciatus, intoUrabiles creatura, expirauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

etiam fermo et, hoc anni tempore rediturum in tubibus Domtnum noruml^ nbsp;nbsp;. CHRISFVM, vt deuiH hotbus fuis cum triumphooendat fetotigenerihut^

fuitato, ( inchoet nouum efr at er num regn um. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r(tF

7 /Zf Deis eteax in cordibus nodris^^excita nos ad tant arum reruns clt;gt;l p, tionem. Teprotegentecaristuorum Angelorumillavilia oppidacingenHnbsp;afamilacafiarum virginum amp; matrenarum inter maxima pericula manrutttnbsp;inuiolata : Tuofiritu veritas clefiisin ips eil obfignata^vtnonfeducerenturnbsp;Pharifaicis vel Sadducais.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Seruaetiam in hac vltima mundi at at e tibi if i

^atuSf (fi nonnas tstummunditmantetuumaduentumfieriblahemum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jft

-ocr page 219-

VIRGINIS PRECATIO.

205

pfffifh ittfrfjit vitjt, in qua tu corim ncl/is ceujfai oflendes cur hoc modo reiiutionent gcncrli humant eri opottuerit, ( quomodo Deut Ayt^ mafjam humanam fibi copula-utrit, luuanosy vt in hac vita difcarmts elementa ,amp; verade agpltitinemur per Spiri-turntn^ium tuamalty quam ajjitmiexincticatacarne f^irginiis^ Etcuteandemnbsp;tuam naturam qeagt;s ( viuicas-yc fac kosrculos inrtos tihi arbori vita, iy- vitifru-clira,( perfundito nosmtli luce, vita amp;gloria. Sis tu TESE S Saluator noter manbsp;rito amp;tfficaiiatui. Coocauttte aterntu Pater in thronum Dauid-, vt s aput Eccleanbsp;periens omnia in omnibus, dat or bonorum ( benediEHonis, promta Dautdi. Regna-snbsp;tgitur tn hat vita per mtnierium, colligens tibi aternam Eccleam, ( repimens potentinbsp;monuomneshoestuos. sedesexaltatus in luce ( gloria inperuetgabilt ad dexteramnbsp;terni Patris tut, fimper interpellanspro nobis, donee Pcclefiam repuitatam itrfum adtenbsp;adducts Modum regni mut a bis, ( in omni At emit at efulgebis in EleSi is vifibiliter (nbsp;immediate. Sumus nos os de oibus tuis,^ caro de tua carne,aterne amp; viue Eilt Det. Nonnbsp;attulii larnem iuam de coelo,nec eagenita eil de eintiatui Patris : Sedvere induiiear-^nbsp;em exemine Abraha, ex maa,quam SpiritusanElus in aluo Eirginis AdariAiniica~nbsp;uit ,(ab omni labe peccati repurgauit. Hane naturam copulauit bi aterno foedort , e earn excellenti gloria , quam tempore humiliationis non oflen^nbsp;dtt. E'erjgitur Maria Etrgo Deum peperit, Perjonam , in qua vnit a fnt du anbsp;natura, Asy- lt; natura aumta ,ne confufione ,perindecut antma amp; corpus in nobienbsp;heminibus copulantur, Accedimus igitur adte Mediatorem, Deum c hotninem, intuertanbsp;tes tutmpromisonem, inuocamu-s te verafide : Mierere noflri, Laua nos tuo cruore.,( fitcnbsp;OSmembratuicorporis(natura,Nemo quot;unquam carnemuam odiohabuit: Fac vt nosnbsp;tibi adhareamtuper eundem Spiritum, c abs te hauriamus ccum inidantem norAnbsp;naturavttam,amp;glortamAternamAmen,

.J

DIEI MARCI EVAN-

GELIST EVANGEL.

lOAH Ir, CAP,

vir D. M. MARC VS vr MAGNO lt;0 onuperhibent veteres dues Hieroolymitanas,e, vt quidam ex c2. cap^ ad. coUigunt, Mariailliusfilitss, quAHierofoly-misEcileAChrii hoitiumprabuit,uam^ domumiris con-ditionibus dedicauit,quando Herodesuam aduerfius cbriiditnbsp;pcipulos tyrannidem exercuit. Sunt quoy^, qui tradunt,ilium exnbsp;eptuaginta Dijcipulorum numero fuie,quos Chrius,praternbsp;Apoolos ,prAdicationi Euangel^ deinauit. Conatane iliumnbsp;primm Paulum ( Rarnabam ( cuius confibrinum vocat Pau-

tns Colo. 4 cap, yecutum fute. Tandem Petroamiliariter conueratus eTi, cuius lt; di ^tpulum c int er pret em R. Hieronymus nominat. Scripfit pines hunc, vtplerique veter umnbsp;^rfiantur ,Euangeliumeu htfloriam vita, doHrina ( miraculorum Chrii, quodePinbsp;epitome Euangelq fecundum Matthum ,tee Eueb.ltb, 2, cap. is, Ijb. 3. cap. 24.3g.nbsp;hb. 6. cap. II.


Poea in Aegyptum profiecus , genti fuperfi it iofitmA primus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Alexandria pradicatione Euangeliy Eccleam

fturn Neronis annum qui Ckriftt natalibusexagemus quart^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lfim Drf

te trigemus, numeratur ) prafuit. Cttm autem Neronis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

quentur imp, Marcus Euangeluetiamper vrbem vnco trapus ,gloriomproChrtr i teinionio mortem ubiuit, amp;, qam viuus tradidtrat donnam , tngutnis proprqnbsp;tiiuionio confirmauit.

I

-ocr page 220-

DI MARCi EVlNOELr^TAE

lt;ver ohferuatu ei Dei coftttm , cttt ie Luca EuAngtUt q^ue monebimm hunc Marcum virum Apoflolicum^udifiipultim Apofiolorum -,nbsp;hifloriam vit a Chrii.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nee temer ^ASiumpataiimfu.^tpuodMrc(ts,ciitiCf

Luc^ 5 Apgflolu adiun^iifaerin^ Iti entm caueri oportuit, ne ^ud Chrii Spiritam 'V l Apofiolif datum fae, velfaltem in Hits ceauiffefutur et. Nunc ver ,eni(ift^fnbsp;adexpliCAtionem Euangel^, ^uodhodie Ugitur accedamw.

HOMLIA L

Ego fiim vitis nia vera, amp; Pater rncos agricola eft. Ortincni' palmitem in me, non ferentem frudum, tollit : Et omneiti, qui fertnbsp;rudum,purgat,vcfrudumcopioforem afFerat. lam vospuricfti^nbsp;propter fermonem, quem locutus fum vobis. Manete in rne,amp;E^nbsp;j-n vobis* Sicutpalmesnonpoteft ferrefriilum fcmccipfo,nbsp;man lerit invite: Ita amp; vos, nifi in mc manferitis^


APITE PRAECEDENTI DESCRIPSfT EVAH' gclifta fermonem Domini noftri lefu Chrifti, quem mox poft vJtifl*quot;nbsp;cnam in ipfo cnaculo habuir, vbi eoenatum fuerat. Eo auteni diwp^nbsp;los, (Juos propter difceflus fui mnitioncm cojuriftatos videb3r,con(bla!^nbsp;eft. t prcipiiuhconfolationis argumentum fuit, quod ctfi corpore ainbsp;cdt,ipfos tarnen non relidurus fit orphanos, fcdlpiriiHm datiirus, I


Uos regat, amp; tueatur. Im promifit fore, vt, ft praccepta fua feruent, ipfe vni cuni niat, amp; manfionem apud ipfos faciat. At quia hoc expofitioncampliori opus Jiabebat, itdrnbsp;cit modo nouum fermonem, quem habuit, ciim iam cna furrexiiTet, fcqj ad itcraccing^re'nbsp;vt in hortum exiret, vbi fe ab hoftibus capiendum feiebat. Exponit in eo, quid ipfos fcer^nbsp;porteat, fi'iliius prfcntia frui velint, C., vt id'conftanterfacianr, hortatur. Eftqt hc do^nbsp;vtilifsita ftmnl amp; nccelTaria. Continet iiim prcipuum noftr falutis caput fine myfteli** 'nbsp;qu ex hoc potiftimum dependet, vt ctfm Chr-ifto vef vniti, in lo fruclum feramus ,'quinbsp;Itram vocatiorfcm dsceat

Tieam farAla-ijs ttss eradint.

Proponitveronegocium hoc totumfuh vids parbola, qua nulla inferipturiseft' tior. Ea enim in veteri Teftamento Mofes amp; Prophet vft funt, amp; eandem non vno loconbsp;adducit, vt'dc fcripturas veteres nobis commendet, amp; difeipulis in mentetn rcuocet, qusonbsp;de pnis ingrat amp; contumacis gentis prdidafuerunt. Sed prlufquam parabol eXpnbsp;tioilem aggrediamur, obferuafj debet )ei bonitas amp; facilitas, qua' in nobis eriidicndis r-'' .nbsp;Etfi enirii celefbs regni myfteria trrnis opibus long exccllentiora fint, im captu 1 [if--humani ingenij fuperent, propter nos tarnen e vfiji fe dimittit illc, vt, fidifsimi amp; indoig^nbsp;fimiprceptoris inftar,exemplisamp;fimilibus vtatur,quibusmyftefiahcadumbret,nbsp;depiclafenfibus noftrisproponat. Et quie'inhumanis quoq-, multafunt, qu nonnbsp;bus intelliguntur, exemplaamp;fimiliaex ijsfer rebus defurait, qu-in frequenti oiuoii'nbsp;feint, vtamp;perlpicua magis fint Gmnia,gt; amp; nunquam non ccurrat occafio cogiialt;^*nbsp;quad noftram falutem facint.

^AsUth.xi, 0 nx. tf.

Ifs.

Itsin.xo.ij, Lac.^,

Summit farit-

Seruithoc ijs cnfutandis, qui imagines tnfur, e qu'odlibri fint Laicorum i,il excitentnr amp; erudiantr, qui literasignorant. Quidenim fimulachris mutis, amp;nbsp;arte fadis, opuseft,quando ipfe D'E V S nobis pafsim imagines proponit Jcnbsp;ois , qu non mod inani conteniplatione , venim etiam ipfo vfu nos doccre,'^.^nbsp;rebus maxime neceftarijs admonere, poiTunt? Namfi verum fateri libeat, parabolb^nbsp;modi in hunc vfuni confecrauit fere omnia, quin rerum natura, amp;quondianohoni*'nbsp;vfufunt : Agriculturam nimiruni omncm,fcmentem,nicim,vineas,vindemiamrbofnbsp;plantas omnisgeneris, rem.paftoritiam, militarem, Arrempifcatonam, mcrcaturan ,pnbsp;domefticam, nuptias, Solem, ftellas, terram, aquas, aerem, vias, oftia, amp; quid npo j,,nbsp;n er^o, 3c in ipfum Dehm ingrati, ita iniquiflimi funt, qui his non contenti, iiifbpcrnbsp;lachra fingunt, qu ab filo legibus fcuerilfimis prohibentur, ScdprmilTiftisJpi*nbsp;Ihim loquentem audiamus.

go fum vitis illa vera ( inquitChriftus) 8(. Pater meus Agricola eft, O(nnc*^?^(r mitem in mc non fcrentem frudum tollit: Et omncm,quifcrtffudum,purgat,vtfr^^0),nbsp;?piofiorem afferat.Proponithis verbis fummam parabol,qu triaprxcipucontinet.Pf^^^^i

-ocr page 221-

H o H I L1 A I,

20?

leslioniines natura fteriles, amp; boni omnis expertes cCre,amp; prondc necefTarium cflc, vt ipfi '''inttir, amp;.tiidc vim nouam concipiant, qu foecundos amp;. iruliferos reddat. Alterum, eos

.qui ip iain infiti fwnt, Dci gratia amp; cura opus habere, qua cxcolantur.vt maiores quo* pietate progrefius faciant. Tertiuin ab ipGus communione, amp; (lutis focietate reijeinbsp;quihde:nquideni nomen eius proGtentur, interim verfru^lus nullos ferunt,quinbsp;'^.^'.''protefiioni refpondeant. Ex bis tribus atum totius tradationis infert, annitenduninbsp;, vt ei vere inferantur, inq; ftde vera conllanter perfeuerent, vt itafruhis dignos ferrenbsp;ipfofalutemconfcquantur. Cterm, vt rediusomniaintelligamus , fingula:nbsp;Prtcscruiitinipiciend.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

frijnodcieipfoloquensaitjEgofumvitis illa vera. Vitem fedicit, vtfalutisprincipi-'il in le vno haberi doceat, ex quo frudus quoq; omnes progerminenr, ideo veram quoq; vi *Wfec(Σair oui niminim non fallat. fedfrudiferain illam vim oalmitibus fuis ver confrt.

''Miuliuiiis Mediatorem ei doeet. Non temer auteni viti potius,qum arborialicuj Proceriori,amp; infpctiem nobiiiori.fcfe confert. Vt cnim vitis, quo adlpecicm externam,amp; li-'Rni fui vfum, omnium plantarum abicdifnma ^ideri potelt,frudH autem commcndatur,quonbsp;'^^ilinrerhoi'nincsfuauus,iucundius,amp;.( redvtaris) lalubtiushabetur : Ita Ghriftus,finbsp;illiusformam fpcdcs, hominum vihffimus cfl'e apparct, fed amp; eius dodrina, carnisnbsp;ndicio, ridicula,amp;ulta videtur : Idem ver frudum falutis nobis peperit,amp;, quotidie in El^nbsp;^bsluis{rudusfcrt,quiamp;Dcumobledant,amp;nobisveramf-lutemaffcrunr. Ethocquideninbsp;i^iiisilleprllat, ideoq; ( vt initio diximus ) in illo eft falutis principium, cui nos inferi opor-W.iibcoprobari.amp;vitamternamconfeqni.velirnus. Docent hoc vnanimi confenlu A'nbsp;P^ltoli, qui amp; fc nihil, prter vnum H V N C, nouille fatentur,amp; prter hunc nullum aliudnbsp;Omca hotuiuibus datum ede aiunt.in quo nos lruari oporteat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X .4

Dantnantur igitur hoclocq omnium fedarium homines gt; qui fineChriftoDeo placcrc, ^hliitcm ailcqui conanturfnie illiTurc, fiue ludoci, fiue hypocritx fint, qui fuam ipforuiTinbsp;*ilitiam in Dci confpedu iadiiant. Qiiicnim lolus Chriftus viiisilla veraeft,cuiusyitalinbsp;1'Kcu aut fpititu nos animati oportet, vii amp; falot's expertes erunt, quotquot illi nou mutinbsp;lunt perfidem, qufolanosetusconfortesreddit, . .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; ,nbsp;nbsp;nbsp;.

Secundo PatrejnAgricolam, flue Vinitorcm elle ait, qui palmitum,adeoq; vinentius curtier*^ fpiriuuiis^curam habeat, Ita ver didtur P3ter,quoadChriftum Sc nos.Illuntenim abseternonbsp;'xi'genuit, amp;antequam mundus hic crearetur, nobis Seruatorem Sc R,cdemptorem deltina*nbsp;it, tundem prfinito tempore mifit, vt (alutis noftr Mediator et'et. Deinde nos quoq; in illo c.e;lt ab terno, Sc quos elegit, fuo tempore vocet, per EuangcUum, 5c fide donat ,yocan-tcinvcrofequcntesSc ver credentesilliinfcrit, 5c propter ilium cos iuftficat, Sc Spiritu fuonbsp;\ftfiruit, vt dignos frudus fevant. Gommendatur hc rurfus bonitas Dci, qui Ecclefi fu cu-tam fulcipit, Sc idem falutis noftr vnicus author efi docetur. Nam etfi in hac rc hominumnbsp;minillerio vtatur,ipfe tarnen foins eft,qui incrementum dat,ficuii Paulus in priori ad Gorinth.nbsp;p. j.fciibit, amp; notum eft illud Ghrifti ; Nemo venir ad me, nifi Pater meus traxerit eum.

TertioPatris officium diligentius deferibit Dominus, 8c ilium circa palmites occupari ait, quorum duo genera conftituittprimumeorum, qui frudum feront nullum : Alterum ctrcuf^lmi-^


ntur, ne ( quod de fieu fterili Luc,/j. dicitur ) locum in Ecclefia inutiliter occupent. Vbi hoc probeobferuari debet, tales nunquam deforein externa Ecclefi focietate. Nam.vt Chriftusnbsp;dqcctMatth.Etiangelium eft inftarverrqiculi, quod tarn malos qumbonos pifees attra-Scpermixtionem illam Deus aliquaqdiu fort ercas ob caufas, non autem perpetuo conhi-ct.fid vbi tempus fucrit,iufto iudicio inutiles Ufos refcat, ne fuislraudi fine impedimentonbsp;flut. Nemo igitur temer Ecclefias damnet, in quibus palmites eiufmodi inutiles 8c aridinbsp;tonfpiciuntur : nemo etiam fibi temere eos refecandi poteftatem fumat. Hane cnim penes A*nbsp;titolam Pattern effe docet Dominus, qui folus fallt non poteft, ciirn ipfa corda quoq;infpici-. amp; idem, quid quouis tempore fieri debeat, probe intelligit. Peccant hodic in vtroq; Ana-baptifta; vehementer, dum, nulla piorum rationc habita,propter aliquos malos,totas Ecclefiasnbsp;Sitaiti; tradunt, 5c ipfi fibi in omnium conlcientias ius 8c imperiun^ fumunt.Ita vero cum Zi-ziiiljs triticum quoq-, cuellunt,5c cum palmitibus aridis, fiuc fuperfluis frudiferos quoq; refc-^ntaidenn. niianrrim infi pfkinGim vireni Cb^ift^^mT^(^^ Xr rrtt


-ocr page 222-

2(X

blEI marci evangeIiYtae quIpcripfuiAabItlin funt, qirotidiana pedum lotione opus habcredctnv,quafordesnbsp;amp;c niundo fibi afpcrfas abftctgant : Ita hie paimites verosc frudtiferos Ptreainplitisf\||jnbsp;ri ait, vtfruO:uofiorcs fiant. Fit hoc primo per verbum Dci cSpirituin, llludcnimgiadi^^.^inbsp;acuti/Timus eft, qui ( vt Paulus ad Hebr. cap. 4. ait ) pertingit vfqjad diuifionemaninia: ''nbsp;c Spiritus,compagumq; atq; mcdullarum : Hic vero illtid in animisdioftris cticaxnbsp;nhrentibus nobis corruptae natur defiderijs hebetenir aut fuffocetur. Et hcilla Jpifnbsp;circumeifo eft, quam olim Mofes in lege,amp; poftea Paulos pijs comnKudrunt.

Deinde crueem quoq;, amp; omnis generis aftliUones interdum adhibetDetis, 9* carnem noftram contumaciorein efte videt, qum vc verbo ffc fubmitterc vcliti IdeoRfiFnbsp; affliclioncs igni confcrunt,quia vt hoeprobatur amp; purgaturaurum, ita iiiis pijcxc^rnbsp;tur,vt earn is feoria purgati in fide,amp; pietatis ftudio.magis fplcndeant.

In hofum autem conftderarioneita nobis verfanduin eft,vtprimo quidem noftf ditionis memores quotidic proficcre ftudeamus, neq^ locum demus fecuritati, qus igp'^nbsp;amp; proprifalutis ngligentes rL'ddit,prtfea, vt patienter feramus aftlidioncs,nbsp;mem, aduerfus fpiritum luxuriantem Deus coercet. Nam vtPatres filios, quoi diligoofgt;nbsp;gant, Ita Deus,qui nos diligic, amp; faluti noftr confultum cupit, virgis quaiidoqj vtitur, !'nbsp;nis cupiditatibus in exitium abripiamur. Quptscs ergo vel morbis, vel egeftate, vel ped j,.nbsp;onibus amp; exiliOjVcl bellis, vel alijs aduerfis, tentamur, cogitemus has Dei falccs eiPe, quib^nbsp;os putare folet, ne prauis defiderijs fuperati ilutis ialuram fciant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. pio

ritielatnChri-uffbcH,

Pergif autem Chriftus, amp; parabolam difcipulis applicat, vt amp; ipfis propriolexperiO . fidin faciar, 8c reliquos homines illorum exerhplo ad idem ftudium cxcitct. Dicitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p-

lam vos puri cftis propter fermonem, quem locutus fum vobis. Loquiturauteni de k monc Euangelij, quo docuir, Icpromilfum ilium Redemptorem efl, in quo vno falus ddnbsp;mortalibus obtingat. Hic enim proprius Chrifti Icrmo eft, quem ( vt Ifa. cap. pf^.nbsp;publiccprdicarcdcbuit, amp; quem Petrus fupracapit.^.vocat verbum vit auern, ^iinbsp;go in pracfenti ait ; Vos hatenus me vocantemlcuti cftis, amp; mei palmitcs, idnbsp;wdi cftis. Itaq; fermo meus, quem fide apprehendiftis, vos purgauit, vt adferendumnbsp;iath fitis idonei, Rcftat ergo vnum hoe, vt in mc mancatis coiiftanter , amp; in fanlo 1'nbsp;ftro rnftttuto in finem vfq; pcrfcueretis.

t mox huic adhortationi rationes fubijcit, quibus aduerfiis pericula amp; adocrfi*l^[)i}, illos confirmt. Primam cum ipfa hortationc coniungens ait : Manetc in mc, amp; ego innbsp;fcilicct, manebo.Id eft, fi vos in meafidcperleueraucritis,Ego vicifsini vobis adcro,!* jSnbsp;Spiritum mcum ita mc infinuabo animis vefl:ris,vt in mcea quoq; pc sitis.qu vires egt;nbsp;multiim fuperant, ncq; vos abs mc vnquam patiar diuclli. Secundum neceffario fnnd'nbsp;ampcrparabol repetitionem explicat : Sicut palmes non poteft frrc frudum ' it'nbsp;'ipfo.nifi manferit in vitae : ita amp; vos.nifi in me manfritis. Senfus eft :nbsp;ftra profeftionc dignum,Pateragrieola vos refetabit.amp;abijcict; Atqui nifi in mc mani^[* ,y;jinbsp;conftanti,frudtrm nullum ferre porcritis ; Ergo ncccffc eft, vt in mc mancatis,nifi innbsp;abijci,amp; afalutis communionccxciderc velitis. Maiorem (vt diximus ) parabol rep^j j^enbsp;illuftrat. Ad minoris autem confirmationem facietfentcnti3,qnampoftcafubijcict;nbsp;nihil poteftis faccre, dc qua in fquenti Icrmonc 'dicemus.

Nunc confiderandum erit prifno,qud difcipulos puros dicit propter fermoncui fd jp .________ - , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jiios

Qttemtd Dif~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

^fttb fundi- ficuttinlotionepcdum ApoHoios4oq;niundospronuntiauit,cuni im ricMwF,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......

ftingucrct. Atqui confit illos multis vitijs amp; nxuis aipcrfos fuilc toto illo tempore, Chrifto in terris verfti funt. Sperabant enim regnum terrenum, amp; ad huius feciili dignbsp;ambitiofc afpirabant : Contentionibus 5c rixis inter fcffcindebantur, quod ca ipfab^ fett'nbsp;cnandum falum fuiffe Lucas cap. 2 t. feribit : Petrus item paulo ante confidens |ii'nbsp;quos omnes fperb contempferat, 8c Chrifto temer refponfrat. Infidebat prxtefCnbsp;urnillorm aniniis metus, quo mox crantfuperandi.vt turpi fuga difpergcrentur. Atlt;l'nbsp;ter hc omnia verbum Chrifti rctinuerunr, quod illos ab Eo non permifit diuelli,nbsp;lumpuri'amp;mundicenfntur. Apparerhoeeuidenterin Petri Exemplo,qui ctfiCb^^jj^nbsp;abnegauhTet, quia tarnen ad gallicinium verborum Chrifti rccordatus cft,mo,x in via e!^nbsp;Eadem eft omnium hominum ratio.Nam fi nos fpedles,immundi fumus, nec quic^**nbsp;nobis ipfis poftuinus. AtfiEuangeliumaudiamus, amp;ex E,odifcamos Chriftum jpui'nbsp;agnittimq; 5c ferne! apprehenfum fide conlianti retineamus, iam propter ipfum put*nbsp;di ccnfebiniur. Ipfc enim nobis Patre iufticia Sefandificatio fadus eft, /, Cor. z. Dcinbsp;illeffos Spiritu fuo donat, qui amp; mentes noftras illumint, amp; grcfls noftros innbsp;dirigit, vt aut nunquam exorbitemus, aut fi quid nobis humanitus accidit.m^ Xnbsp;po/fimus refurgere. ideo loannes in fua Epift. cap. j. feribit Omnis qui natusnbsp;DEO, pcccatum non facit, id eft , non pcccat animo deuoto , ncqoe ad m fi*nbsp;Et hoc probans addit, : Quia fernen cius in ipfo maner. At fernen , ex 4nbsp;}io5 DEI renafeimur, verbum eius cll , Petrus Apoftolus difertc docet h*^

-ocr page 223-

IM-L\ A. l.

207

^'nati non ex femine mortal!,fed ex immortali, per verbum Deivuum, amp; manens intcr-'^.Vides ergo non temer Chrifto diclum fuilTc: lam vos puri eftis propter fermonem,qucm Ijciuujium vobis. Debent autcmhc nobis verbi dioiniftudiumeommendare, vtinco aCnbsp;^luifimus, quod nobis tanti boni caufa ed. Admonent prterea, ne deijsfacile defperemus,nbsp;/l^os Verbum Dei non abiecifle confit, Necenim hoc in illis otiofum erit , fed quamuisadnbsp;'^Wpus latear, fuum tarnen aliquando fruhini feret.

Ciuendum autem efl in hoc loco, ne in coriim fuperllitones incidamus, qui ex verbo ^cFexorcifmos conficiunt, quorum rcitation! vim mirificam rribuunt, quaaut morbicor-poribus depcili.autanimx peccatorum fordibus liberari, pofsint. Efihc vtus admodumnbsp;j^pcrftitio,amp; qumuis earn pleriq; damnent in ijs,qui verbis Dei in medendis corporum mor*nbsp;is amp;fpirituum adiuratione abutuntur,eandem tarnen non agnofcunt, quando vei lacramen-s, propter demurmurata verba aliquot, mutandi vim tribuunt, vel priuat abfolutionis vir-

Centrt exer-ctfmet, S/erborum re-citationt

tri-buuntt

amp; eftclum ex eorum nuda recitatione pendere,docent, Atqui non hic verbi Dei vfus 'H,vtvelpronunciatumore, velauribusperceptum,tafiaconficiat.fed vffide apprehenfumnbsp;*05Chrifto inferat.in quo omnis boni participes reddamur.

Obferuauit hoe in prfenti D. Augulnus,cuius verba rcctarelibet,vt audiamus,quam *^gt;cn olim fuerint Patres a fuperflitionibus,quibus hodie amp; verbi amp; facramentorum vfus cor-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

otpitur^quqj nocentifsimarum in Eeclefia contentionum funt materia.Sic enim ille fcribit; 'lt;arenon ait,mundi cflis propter aptifinum.quo loti edis: fed air,propter verbum,quod lo-^**tus fum vobis ? nifiquia amp; in aqua verbum , quod locutus fum vobis ? nifi quia amp; in aquanbsp;nnindat. Detrahc verbum,amp; quid efl aqua nifi aqua? Accedit verbum ad elementum,nbsp;*fitSacramcntum,etiam ipfum tanquam vifibile verbum. Nam amp;hoc vtiq; dixerat,quandonbsp;Mes difeipulis abIuit,Qul lotus eft,non indiger,nifi vt pedes 13uet,fed efl mundus totus. Vn-tanta virtusaqua:,vtcorpus tangat,amp;corabluar,nififaciente verbo?Non Q_y ia di-fed Q_yiA cRBBITvRrNamamp;inipfoverboaliudeflfonustranfiens,aliudvir-mancns. Hoc eft verbum fidei,quod prdicamus ( ait Apoftolus ) Quia fi confellus fuerisnbsp;** Ore tuo.quia Dominus eft Iefus,amp; credideris in corde tuo,quia Deus ilium fufeitauit mor-faluus cris. Corde enim creditor ad iuftitiam, ore autem fit confelfio ad falutem, amp;c. Vi

s reliqua,qu fcquuntur apud Auguflinum.

Obferuabimus prterea in Chrifli verbis, non fufficrc, vt femel audito verbo ipfi infe- rerfeutrant, J'.mur.fed perfeoerantia opus efle, qua in ipfo in finem vfq^ perfeueremus. Docet hoc ipfum a lwnbsp;01 euidentius, cum ait Luc. . cap. Qui manu aratro adimota refpicit tergo, non eft idone-s ad regnum Dei. Item Matth. 2 4-. Qui perfeucrauerit vfq; ad finem, faluus erit. Et rurfunjnbsp;0.2/. cap. In perfeuerantia veltra pofsideteanimas veftras, Vt veto perfidem illi in-*fiinur,ita in codem manemusper dilelionem, qu ab illonos diuclli non finit, Etpercan-sinfidcs frulusfuospcrfert, ex quibusagnofeipoteft. Sunt inter hos prtecipui, vera foliosnbsp;, siinuocatioin omni tentationum genere, carnis mortificatio, amp; noltri ipfius abnegatio,nbsp;^noiiatio totius hominis, vit innocentia,amp; honeftas, diledio proximi, patientia in aduer-s, deniq;fidei obedientia, qu hominem totum Deo vendicat. His ergo fludeant, qui Chri-vere infiti videri volunt,amp; in ijfdem conflanter perfcuerenr,amp; ita Patris agricol falutarem

hem experientur, qua purgati quOtidie maiorcs in pietate progre/Tos facient-

Admonct nos prterea hoc loco Chriftus, qu nam opera fint vere bona tEanimirum, CM^-eribenA ex fide fiunt, qu fola nos ipfi inferit,amp; Spiritus fui capaces facit. Quia cnim ex nobis ~ferafir,t.nbsp;nihil pofiumus ( vt mox plenius docebit ) vtiq; opera bona, amp; Deo grata cenferinon de-?ni, qucunq; ex nobis proucniunt.nifi ilia Chrii'ti fpiritus in nobis operetur. Ar quia hicnbsp;hriUi amp; Pattis Spiritus eft, nihil hand dubie operabitur ab ea Dei voluntate alienum, qu innbsp;*5 verbo rcuelatur. Vehementer ergo errant, qui fui animi intentionem operum bonorum .nbsp;^'gnUmfaciunt,amp;,quipfisbona videntur, Deo obtrudunt,adeoq;falutis merituminijsnbsp;nmtuunt, qu prter Dei verbum ex femetipfis fecerunt, Damnatur horum intentionbsp;Phim ill facrisiiteris, vt alibi quoq;, data occafione, monflrauimus. Nos itaque in vnumnbsp;^nnflum intenti fimus,huicper ftdem veram inferamur.in eodem conflanter maneamus,nbsp;^mftusfcrcmus, qui Deo probaripoierunt. JUi debetur benediflio, honor gloria, dtnbsp;in ternura, Amen,

HO MILIA II,

Ego fum vitisjvos palmices,Qui manec in me,amp; in quo Ego ma- ^^ojiicferc frutummultum : namablq-, menihil poteftis facere.

quis in rnemanferit, eieluseft foras tanquam palmes, amp;ex-*ruit, 4colligent eos,amp;inignem conijeient,tardent. Si manfe-.

S iij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rids

-ocr page 224-

208

M EI M A R CI E V N S E L I S t AS',

rics inme,amp;verbahieain vobismankrinr, quicquiH VoeritiJ, petice,amp; fiecvobis. In hoe glorificatus eft Pater meus, vc frudunanbsp;raultum afferacis, amp; fictis mei difcjpuli.

OM IN VS T SERVATOR NOS Tr, IESVS CH R1 T V ,poftfcmo hoefermone, queniiam mortem aditurus habuiinbsp;hoc vniim agit, vlDifeipulos adperfuerantiam,amp; conftaiuiam in fide hofnbsp;rctr, nc vllacruceautafflidionihusfeab ipfo diueJJi patianttir. Comnio*nbsp;de autem ofditur vitis c palmitum parabola , ,qua docet, neceflrium o-mnino cfle.vt in ipfo mancarnus, cqud alioqui neq; Spiritus ciuscap*^nbsp;ntqiaJiqrtem frudtim ex'fiobis ipfis frrc , polsimus. Cterum quiatacHl



hninnmpcfcrfitasfimiatq; confidentia, vthc femel tradidilTc non fufficiat , pergit n fuo initituto, Sc hoe ipfom diligentius cxponit,interpohtis fimul minis tqj promiionibuJnbsp;quibus nos incitt, vt dodlrinse ipfius obicquamiir,

fniribitt fiarx. ieix {Kr Inbsp;Mur,

Prim parabol initium repetit ; Ego fum vitis.vos palmitcs- Repetkionis huius caul* rfff/ cft,qud in eo fere omnes ofFcndont.qood iicqi gais Chriftus, negj qu ip/riim fit conditienbsp;dignecxpertdunt. Quicnimhoc fciunt, ij anioreChrifliincrcdibili inflammiti.guiduisp'*nbsp;fills pari, qum ab illo diuclli volant. Et ijllcm dm faam Chrifto gloriam illibatain fetuaf*nbsp;ftudent, nullis fttpcrlKtionibus locum dant, guibus meritum cius obfcurattir, amp; abilloho'*'nbsp;num mentes diaclluntur. In prfemi cert ex co, quod de fcmctjpfo amp; nobis , dicit,prop^'nbsp;Om huius ttalationis argumentum colligit, nos infrugiferos plancforc, nifi in ipfoinanc**nbsp;^mus,quando ex nobisiplis nihil pofsimus. Aifcnim:Qui manct inmc, amp; in quo egonbsp;fteo, hic fert ffudom multum amp;c. Habcnt verba hc lnlum imperfedatn, gucni ira li^pp^nbsp;poterimus ex ijs.queproxitnprEcefierUnt. Qusmadmodam palmes, qum diu in vunbsp;Wanct, fruclum frr, auulfus non item : Ita qui mihi verc inliti manent, fruluni ferunt cop'^nbsp;fum, amp; indies proficiunt in melius : At qui lfe abs me diuelli finunt, aut (ua lponte defiduunbsp;de ijs fpes frudus nuUa poteft religua efl. Jd veropro'bat, quando pernbsp;redditionemjfubijcit ; Quiaabfqj me nihilpoteftisfacere,eorumlcilicct,quD6dggt;'*f*^*'^nbsp;amp; ad faltem onfcqucndatn faciunt.

C^d vcr dicit infiilitis excrnpis demonftrr.potell, inter qu merit prlmna Difeipuiis debetur, guibus cm in prlenti egit,Manlcrint hi in Qin/io Icf,qucninbsp;V trn habere feiebanr, quare frudus puJeherrimos vberriniosgj tulerunt. Qn Pnbsp;cnim, Omni virtutumgencre florucrunt, adeo, vt ipfis guoq^ holtibus adinirationiluv^J nbsp;Quoad ver alios homines innumeris ctiam alijs flutis fucruntauthores, qui ipforufli o'nbsp;terio ad Chriitufii conuctfifont, amp;ifa,quiin ipfisprimumfuccrcir,frudus, adtotutnnbsp;orbcin,amp; omnesgenres rcdOndatiit, Quod fi iilis ludan opponas,qai in Chrifionon ngt;* ,nbsp;led aiflbitinls amp; auariti fpirtu fc ab eo diuelli pafius clt, hunenon Itcrilem modo-, I.nbsp;lDjpfi, qum alijs, noxium amp; cxitialem fuilTc compcfics. Acquicadem cilnbsp;hominum ratio. Qiiotquot enim in Chrilio perfcucrant, ij vit innocentia confpic^* jj.,nbsp;amp; proximis quibufgi bencfciunf t At qui hocfeiido dcficiunt, ijdem ad omne-bonuio m .

, les iadi, infuper omnibus iilis nocent,guibuscum cortuerfantur. Quidcnimtiliudfaci^h natura ad'bonuhiinepti fnt, amp; inntis fibi carnis defiderijs ad malum ferontr? rAjfttinbsp;Cterm prdfentdiligentisadhuccxpcndifleChriltfentcntiam, qualiuios o*nbsp;raiioncm reddit. Vbi primo obfertiabimus, gud non ait ; Sine vobis ego nihilpo^'nbsp;abfq; mevos nihilpotcftisfacere. Vtenim vitis,etfiplmitcs refecentur, exnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Exftlieti d,-i , : jinentenbsp;nthtl fattunbsp;iquot;cera.

prottudere ptclt ; Ira Chriflus, fi, qui eius nomen aliguandiu profe/ funt, vel infto Dei iudicio abfcindantur , potft tafnen ipfc fibi propria virtutc notion p^^j,nbsp;dilciptilos, qoos fuo fpiritu fcundos, Sc ad omne bonuhj idoncos, reddit. E^go n^nbsp;nihominum obltridus elt ChrilluS, nifi ijs, gui promifsoncs eius viua fide apprebco^y*,nbsp;txTcmine' verbi lui regenitiolficium faciUnt: Eorum utem minime indiget,quinbsp;feisione turgidi, officium filun fecur aut improbnegligunt. EH hoc dignifsiflium nbsp;uatu. Multos enim hc opinio feduxit, qud Deiregnum fibi neceffario allig*^*^! j(jnbsp;tarent, neque fore aliguos crederent , qui ipfis rciedis Dettm colercnt. Accofnbsp;ludorui principibus amp;PhanTIsloaRnesBapt.,qudin^infilioru(n Abrahauiinkonbsp;riarq^itur, amp; eo prtextu adfe raperent promifsiones, quaruni condirioncS|tanicHnbsp;iKgligebant. Necid aCculat modo, fedinlupcr docet ipfos multum falli, cnbsp;pidibus pofsit veros filios Abrahami fcere. Quod implctum elle confit, q^ando g^nbsp;corda, qufaxis duriora videripoterant, Euangelij Sc Spiritus virtutc emollita,crcd'nbsp;amp;Chrifio locum dederunt, guem ludircijciebanr. Et Clirtftus ludzis rcpudinbsp;nuntians, non ideo regnum Dei ruiturum dicit,; fed transfereuduoi ee ait adgeutf* 'nbsp;frustum fuumlciatia tempore fuo, *

-ocr page 225-

O M T L A

- Qadatem in udis faflum eft, hoc ipfum gcncibus applicat Paulus, ^juas a Koni. ^P- n. grauiter monet, ne ea Dei gratia eff'erantur, qua in ludscorum dcfradorum locum -, innbsp;illam fadiceminfert fint. Quia fi amp; ipl fteriles inuenianttir futurum fit, vt ipfisnbsp;'onparcat Deus, qui ramis naturalibusnon parcendum eflc putauit. Erexempla (iint in nnd-^*sEcclcfijs,que olim ab Apoftofisconftitut, amp; in toto orbe4errarum celeberrim fiierunt gt;nbsp;pofteris autem tcmporibus, cra officij fui iwn fatis memorcs effent, Tu rca rum tyrannidc op*nbsp;prcfliefunt. Quarumcxemplis vtinam emendarentur, qei-hodi Gbriftiani tominisprofefinbsp;^OBctaminfolcntcradpecCandi Uceniamabutuntur. Sed racminerint, ipfos abfijjChriftonbsp;'ihilpofTc.amp;breui hoc aiamprofcfsionis titille cxucndscffe^ poffe autem Ghauin alioanbsp;ocare Scfobliituerc, qui frurfus dignos faciant.

Deinde prftefnitur hoc Chrifti diolibetmhofnifrisarbitrram, amp;fmns Iitimtna-him vitium, atq; noftrorum meritorum, fiducia. Fingiint quidem aduerferij noftti, incff vi- trixta btt fn aliquas homini,quibu Dd gratia adiutus aliquid ex. fcmcnpfo faciat,amp; ex hoc fonte omnis gt;nbsp;de opernm noftrorym mcriris dodrina dcriuatur. Sed quant vanum amp; inane hoC figmen-him fit, ex hifcc Domini verbis apparct-,qaibus fimpliciteTOfnncmben operandi fcultatcm ''nbsp;nobij negat, nifi qnam ex ipfo habemus. 'Bt Vt Auguftinos annotauit, nonaliqucra faltem ,nbsp;ptruBmircduiH nes ex nobis ipfis faccrc polie air, fed difert, Sine mc('inq) nihil pwtcftis

^^hdPaali confentit, qui nos ex nobis ipfis ne ad cogitandum quidem idoncosi. ccr. 4, 'Clicdicit, fed Deum clic, qui fn nobis opercHirvclleamp;fecerc. Et alibi , quid habes, qud nonnbsp;ecepifti? Sunthctammanifefta.vtomninoeonftctjCOsipfumChriftuiH mendadj argue-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s

*'gt;^ui hominem ex fuis viribus aliquid polfedicunt in ijs, q ad tern diutis negotium

Atqtiamuftishcfloua amp;ftilpc(Jlafuht, dittt qoaefo D. Atiguftirim, qui in he Chrifti verba fie feribit : Qui fcmetipfo fe fruftum exiftimat ferre, in vite non eft ; Qtii in vi- /i,nbsp;^noneft,inChriftononcft: Qui in Chrifto non eft, Chriftianus non eft amp;c. Agnouerutftnbsp;Aoconincs fanfti, quorum fidem feriptur prdicant, vt alibi dcmonftratiimus. Humilic-hWrergo fubpoteiiti manu Domini, amp; gratiameios implorcmus, ne dum noftram iufticiamnbsp;onflitaere volumus, Dei iafticiacxcidamus, qusm ille nobis in filto ftio offert. Neq^ tarnennbsp;'^co defperandi occafionera arxipiamus, qud nos ex nobis ipfis nihil polfc aiidimus. Namnbsp;in Ghrifto Icfu poterimus omnia-(ficuti de femetipfo Paulas loquitur Phil. esp. 4. ')nbsp;^ihuicper fidem, infiti, agricol patri nospurgandos atq; excolendos prbeamus. Iraq; nonnbsp;h'inus hcfalfi arguuntur.qui nos bona opera amp; pietatis ftudium omne abolere clamant. Quinbsp;'nim nos fine fc quicquara poffc negat,idem.palmites fruiferos nos effe vult-, amp; cos rcfecan-cileait, quifralm nullum feront,

fc-v P^^^':hadhoicspfitionem,quodrnGh'riftiver'bisfcqUitUr. Dlligenttfcnimde-^hoit eorum fortem amp; condicionem, qui in ipfo non manent, fed aut Iponte ab ipfius fide de- chrifl m ^hunt, iutDei iudicio abfeinduntur. Nifiquis-(inquit ) in mernanferit, ciedus eft fotasnbsp;^nquani palmes, amp;c. Qu. verba vt redlius intclligantur, ante omnia videndum ^it-, qinbsp;, *m in Clirifto non manerc dicantur. Sunt hi non eiafdem ordinrs. Primaeum enim inter

tenent. qui palam deficiunt Ghrifto, amp; religioncm sb eins fide amp; nminc elienam fufeU P.iunt, qualcs funt, qui ad ludatos aut Turcas tranfeunt, vel quofeunq; altos, qui Ghrifti-amp; cru-cius nomen ex profcflo perfcqUiintur. Efthoc crafsifsimam defedionis genus, amp; omniumnbsp;hllim cauctur ab ijs, qui non omnera pietatisfenfum exuerUht ScqutintUr ftos proximonbsp;y*da, qui Chrifti quidem nomen profkentur, fed eo non contenti, alia muftainfUper illi con-ijgunt; fuanimirum opera, diuos, indulgcntiasKomanas,amp;qu aliafuntciusgeneris. Hinbsp;''mextraGhriftum vagando, qui funmftonoremlcncmini commtinicarc dicit, hunc fibi^4Unbsp;P hicinutilemreddunt, ficuti Paulos ad Gal. r. cap. corum cxcmplodocet,qui'lcgis ccrcmo*nbsp;opera cumGhrifto coniungebant. Ethorum quidem magnus hodic numerus eft in-hgt;s, qui non Ghriftiani modo, fed fidci amp; Eccfcfi Ghriftian, columnse haberi volunt.

tf nZ'quot;' I^s^^oi^hiTOcrandi funt, qui amp; ipfiCliriftinominegloriantur-, cundemVe*

amp; vita negant, dumita viuunt, vt latis appareat, jpfosrreqs coelum, ncq; inferos, ere- fed ex corum cfTc numero, qui in corde fuodicunt : Non eft Deus, Dominus non videt,nbsp;Pafnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intelligit,Eft horumquoqjmaxima turbahodie, quandcos plane mgres

Co a' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^ nouifsimo temporc regnaturosGhriftus olimprardixir. Er vtinam in

taliamod cogitarent, fSc non etiam dlfertis verbis multorum aliorum mentes of- * h'nt. Atqui omnesin Ghrifto non mancnt.cum neq; hunefaumKedemptorem vnicumnbsp;'^'dant, nc(^ ipfius prceptis obtemprent.

s iiij


Vidami *


-ocr page 226-

2^10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I E M A R C I E V A N G E L I S T AE.

Ctnthtta Tin Videamusergnunc,quidiftisDominus minitetur. Primm, nifiquislnmeffli^^^* utaneattKmnbsp;nbsp;nbsp; iiiquit 'j ciedus eft foras, nimirumy extra vineam, id cft, Ecclefiam, cuius ego quafi viua^

ex qua omnes amp;finguli fideles vitfpiritumhauriunt. Dicit autem, tales ianin* 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eiedos, nonlongo poft tempore demum eijciendos elfe. Quia enim lipfos lparant,eorgt;*^

Deo pro eiedis amp; exclufis habentur, licet aliquandin adhuchreant in externa Ecclcfi!'''. tte. Ethc quidem veracftexcommunicatio. cuius ipfthominesfibi aufhoEesfunt , duflinbsp;co recedunt, qui flus Ecclefi caput amp; vnicus falutis author eft.

Deinde tiles iam exaruilTe ait. Vtenim-palmitiauulfo nullus ex vite fuccusfubif ftratur, amp; proindencceirariarcfcit; ita qui Chrifto fecefsionem faciunt^in eos Chrifti Sp'nbsp;tus deriuari nequit, amp; ideo mox infuae carnisxiefiderijs conlumuntur, amp; nulla priorisnbsp;veftigia in ipfis appareant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, j

Tertio, colligent cos, inquit, amp; in ignem coniicient, amp; ardent, Addithoe, quiaiii' IcuiculumvideturChriftofeparariamp;Spiritusgratiadeftitui. Purant enim fe co conii^nbsp;dius hoc mundo frnipoirc,amp;qucunqj de Dei iudicio dicuntur, feuniliter eludunt.nbsp;ergo tore tempus, quando iftiomnes colligantur, nimiriim vt ad ipfitis Chrifti tribunal hnbsp;tur, amp; fu impicfaiis pnasluant. Pertinentenim ad hiiiuspartis expofitionem, quodnbsp;3, cap, dev.izanijs dicit : Sicut zizania colliguntur, amp; igne comburunturdie erit in c*'nbsp;mationcleculihuiui: MittetFilius hominis Angelos fuos , amp; colligent c regno illius oinnbsp;fcandala, amp; cos, qui patranciniquitatem, ac mittent illos in caminum ignis. VehemenKf ^nbsp;falluntur, qui in fua impietate fibijpfi dclitiasfaciunt, amp; vcl Dei iudicium nullum fore, nbsp;ts, iud fubterfugerc pofte, Iperant, Dilcurruntenim oculi Domini pcromnem terram,nbsp;meri funt eidem miniftri, qui inuitos quoq; amp; renitentes adfuum tribunal trahant. jj,nbsp;autem illis ftipplicium ignis. Vt enim palmitis euulfi 8c aridi nullus alius vfus eft, quan]nbsp;ignem coniedus ardeat : Ita qui Chrifto refedi, in ftiis defiderijs arefadiamp; confump^nbsp;nulli alij vfui feruiunt, quam vt in ignem aeternum coniedi, dignas fu defcdionisamp; I?nbsp;tis pnasluant,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; pjijJ

Et hue accomodari poteft, quod apud Ezech. cap.rj.in hanc'fenten tiam fcribitur ? fict ex ligno vitis pr omnibus lignis ? Etex palmite, qui eft inter ligna lylu.id eft,qugt;nbsp;dus non magis frudumfert, qm qu in fyluis habentur arbores ? Num accipiturnbsp;gnum, ex quo fiat opus aliquod ? num capiunt ex eo clauum, ex quo vas qualecunq; nbsp;dant ? Eccctradlturigniin deuorationcm, duasextremitateseius abfumpfit ignis,nbsp;ciusaduftumeft,numproderitad'opus? Eo'tamen deterioreft impiorum,quamnbsp;eiufmodi feu farmentorum, conditio. Hc enim breui tempore in fauillas amp; cinercs^^^jj^nbsp;gunturt lllorum veto ignis ternus eft, amp; corpora quoqj olim in refurredione imn^ j^fj:nbsp;fient, vt in ternis amp; nunquam finiendis fupplicijs durare pofsint. Docent hcpafsiij jj,nbsp;iitcr neq; teftimoniji opus eft in re manifefta, amp; viriulqj teftamenti authoritate cflnbsp;Vtinam verbhorummeminiftent Hypocritfimulamp;Epicuri, quibus familiarenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fl

cum Deo ludere, amp; fidem vel confefsionibus ambiguis difsimulare, vcl etiam abn^jj ju' quodpericulumgrauiusimminet. Sed dicant illi, quod volent, nunquam tarnen Ch*nbsp;dicium fubterfugient, quod modo audiuimus.

deijtit. Quia vcr propri infirmitatis amp; inopi lnfu dilcipuli tentari, amp; animum oP ^ poterant, ad prornifsiones-reditChriftus, amp; quid ij Ipcrare debeant, docet,qui in ipfo p ill'','nbsp;I chnflt xci manferint. Si manferitis in me, f ait) amp; verba mea in vobis manierint amp;c. Exp^n ju

s' quid fit in ipfo mancre, quaiido addir; Et verba mea in vobis ra^nirint.nbsp;nbsp;nbsp;Maueni

Chrifto, qui verbum eins, id eft, Euangeliuin audiunt,aodito credunt,amp; toti ab eo dep jj)iu5 Quod probe obferuandum cft propter eos, qui in Chrifto fe manere putant, licet rel'nbsp;verbo poft hominum rraditiones ambulent. Hi enim Chriftum extra fe quxrunt, Pnbsp;ilium inuenire nunquam poterunt, nifi in verbo fuo loquentem audiant.

Quid verb in fe manentibus pollicetur ? Primm : Quicquid volueritis petite, bis. Eft hc promifsio,qua nulla liberalior excogitan poterat.Nam quicquid voliiefitnbsp;nbsp;nbsp;iplquot;

nihil prorftis excludit corum, qu Deo peti polTunt Ratio promilTionis Chrifto habetur. Quia enim hic dileftus ille eft Dei Filius,, in quo Pw:rplaca,a,rf.nbsp;teft illeeorttm preccs contemnere, quos ipfi vere infitos elle viderit. Ne tarnen vo nbsp;in licentiam erumpant, amp; fimul de Chrifti fide dubitemtis, fi non omnia dat D , jjnbsp;carnis afflu petimus /verum promilsionis iftius fenfum ex prcedentibus Chrifti ,nbsp;tep oportet. Q^ia cnim-de illis loquitur, qui in ipfo mancnt,amp; roti verbo fuo depnbsp;fttiscuidenterapparet,promifsionem hancadcasmodprecesreftringi debere,nbsp;voluntateDei alienum continent. -Qui enim Chrifti verbis amp; prseceptis infift^*nbsp;quoque fua illius vohintati fubijcerc confueucrunr. Non ergo Chrifti ftdem 'i p^nbsp;vocare, autdc Dei rigore conqueri, debent', quiprecesfunduntfineClmfto,nbsp;tunt, quse nee Deus dare debet, neqj ipfis falutaria eflnt, fi darentur. Interim doceinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fgl

-ocr page 227-

Mill A Ik

^lo8ClirilIian.oSverbeatosamp;^hcesefle. Soliscuiin iliis hcprmifso Jataeft, qua o-'quot;iiiaeacontinciiturjqnipfis amp; in hutus vitx curlu neccilaria fuut, amp;adxternamconfe' T'cndain feruiunc. Atquia dchuius generis promilsionibus alibi qnoq; dicitur, hc paucalanbsp;'od fufficiant.

Secundo ait : In hoc glriHcatus eft Paier metis, vr miihum frultim alrtis. Eft h pe no/frUy psnini prioris promifsionis confiimatio, partim nba proiiiifsio, qii fpcili omnis boni Pa^ fruifibut^hri.nbsp;trcconftqocndi proponit. Qnia enim, qui in Chrifto inanent, frudum muiriiin alFerunt,nbsp;ftiisatitcmilleadDeigioriamlcruit,certofcquitur,talesDeo exaudiri in prccibtis fuis, Scnbsp;lihil non boni ab illo Iperarc debere. Eftcnimhic finis prcipuus, ad qiieni homo creattisnbsp;dt, vttn illo glorificetur Deus, amp;; eiufdem promifsio vdtus eft . Honorantes me honorabo. Etnbsp;liiiiul de verb Dei cuku hie locus nos admonet, qui in eo conftfti t, vt Chrifto infiti ffudtis fe-nuis, quibns illgiorificetur. Sic enim alibi qiioq; loquitur : Luceat lux veftta coram homi-nibus. vtvidcailtvcftra opera bona, Siglorilicem Patrem veftrum, qui in coeliscft. At qu5enbsp;nani ilia opera liucfruiftus boni fint^ alibi quoq; diXitiius, nimiriim, veraDei cognitio,inuo-wtio cius ex fide perGhriftum, dilcio Dei amp; proximi, vit innocentia, patientia in cfucc, amp;nbsp;ffliftionibus. Sc ft qu alia in Euangelio nobis pratfcribuniur. Procul ergo fccftnr, qui circanbsp;inutiles fupcrticioncs occupantur, Si ijs Deum colere ftudent, qti is nulpiam prsecepis, Ob*nbsp;^truemus gutem, quod ad Dei Patrisgloriam omnia refertChriftus, quam alibi ctiani absfcnbsp;^uicquri dicit, ficut hac de re partim etiam hom, 2. diliim eft Dominies ludica. Debitnbsp;bscnobis omnium adionum fcopus elle, ne dum Dei cultores haberi voumus, nos ipfos cd-^*uus, 8c priuatam quramus gloriam, quod in Pharifs Cliriftus grauifsimc reprehndit.

J.. Tertio addit Dominus: Etfictis mei Difcipuli, id eft, ex his conftabit, vosreuera meoj 'kipulos efte, Nec enim ifta Chrifti diicipulos laciunt, led vt huic infiti amp; iplins difcipnli fi-fiattere voiumus. Fieri ergo Difcipuli Chrifti dicuntut, qui feta-die bonorum opcrum, amp; ver pietatis, frueftibus, declarant : quemadmodum arbor honanbsp;^tt dicitur propter frudus, qu nifi iam ante bona lit, frudus bonos facere non poteft. Hinenbsp;^ucoUigituf, germanos Chrifti difcipulosnonefte, quotquotin illo non manent, meqj fru-^^'tnferunt, quo Deusglorificetur. Cohtinetautem hcquoqj promifsio omnia, quae adnbsp;caT?-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qe* Chriftiefu difcipuli funt,ij illiusmcrito apct-

eraniur. Sc Deo Patri reconciliati ternam cum illo ekftis regni hatreditatem adeuiir. efte, vtlupra vidimus. Excitent nos ifta, vt in illonbsp;'^mus,amp;contemptis huitis mundi minis limulatq; pollicitationibus, verba eius retinca#nbsp;*iius,amp;it3 verein nobis glorificabitur Pater per filium ftiuni, in quo nobis etiam vitanbsp;secernaftuidabitur. lllidebeturbenediftio,honor, gloria amp;nbsp;poteftas in ternum. Amen.

RAT I AR VM ACTIO,

ET PRECATIO COMPLE^^^

CTENS SVMMAM PRCEDEN-tium duarum HomiJiarum,

ISI AE^ERNB ET VIFE FILI DEI, ^I es Kiy^fubflantialsiterniPatris, caput ver amp; euos Eccle^ tua^nbsp;quampret 10fi Canguinetuoredemii ,tott peUere gratiat agimtu quodnbsp;poH promulgatam te in Paradt promiionem de Semine muiter is, cost-tritura caputfer pent in hoc v^ momentum deles miniros verbi tut,nbsp;amp; inter hos CMarcum quo^ Euangelifiam, Apoolorum tuorum dtipu

txcitii, quos ideo dedii, vt.per ipfosuhindepromitonem ilUm de hominis^ intpec-tt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;damnationematernam^apfi^reconciliatione-yquamtu obis intereetone

^^dteatia tua peperii^repeteres et illurares,et ex immunda humani generis majfa pr to tibi excerperes agmen fanium,agglutinAtum tibi vera tui gnitione^iuieia et vita.


-ocr page 228-

2 Idie MARCI EVANGELIiTAE quo J ex morte ie refufiitatnm tandem, adAttrnam amp; vtfibilem confaetu'difltrgt;tnbsp;((eempatriam^ quanob'verapatria,nbsp;nbsp;nbsp;norumpermanensed, trattsp^

vbtEleliistuistribuesvttam, non cejftaramyaut arumn obnoxiam qual ed,quaiam exides,vt in tni arumnofoextliofruimur qua propternbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

talisfaEIa et. Sei vit am ne Arumnii,biihrpmiSymoTbis.,morte, plenamatett^'^^^ , ttadtquot;gaudiigt;,vtcircundati nouodrglortojocorpore, dr teceticcati in Joliumtuift^'''^nbsp;tecummui in omni aternitate, vbt in nobis dtuinitas non per primittas habet bit,nbsp;fidelibus tuisfit in hat vita, fisd dcimas adrptemur, (fi ttbimiles eictemur,nbsp;Deumfacieadfi'aciemy

Tefi^ ardenttbtts votis oramw, cum magnat rabies dr pot ent ia hoium luornrn lt;gt;fi inter. Hypocritas dquot; Tjrannos nunchabes in hoe mundo, qui cum ver it ate tua, qnbsp;tn riptis Prophet arum, Euangeiarum, d^^poolorum,patefecit, hoiltter peg^^^nbsp;dfende tu catumtuum, ex collo tuopendentem, fonantem^tuam fapientiam controit'inbsp;Torumportas, quoi hois tutti. Diabolus, tn hoe mundoertgit. Seruato nobis ,droitgt;ti^nbsp;poerisnoris, mint er tum ver bi tui incorrupt urn, dr mtttito vfiip^ ad fiaem ntundp^'^^'nbsp;fideles, dr falutares DoEiores, qui non fuarn fapientiam Ecclefia tux tradant, nee veritsltquot;^nbsp;tuam ad nutusfuorum auditorum fleEiant : Sed exemplum tuorum Prophet rum,nbsp;Uarnm, dr Apoolorum imitati, verbum vita reci firent, dr tam tllam vacem, qat td'nbsp;ret mortificat quafi hominum corda dtuino tuo iudicio, quim alteram, qua Spiritmnbsp;nbsp;nbsp;'

font vita, Tibi dr patri tuo coejfientialis, eadem erigit, fientat, fiulcit. robot at, dr eat, pure dr incarrupt pradicent, Tefi^ ex ea monrent, quo folus vita dr veritas fis,nbsp;faults Ptre tuofipientta, tuicia,fanciificatio amp; redemptio. Eac, vt bonitaten*nbsp;tuam, qua in nobis erudtendisper Prophet as dr Apofiolos tuos vfits es, rtEl agnofist^^'.nbsp;Nam etfi regni tut my fieria non filum omnibus huius mundi optbus excellentierafiint , Pnbsp;etiam omnem humant tngen capt um longifimfuperent, Tibi tarnen dr minifiristufif'*.nbsp;cuit exemplis drfimibbtts vti, quibus my fieria cale fl is tui regni nobis adum brat, drnbsp;depiEiafienflbus nofir is proponere voluifli.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hanc ob caufam inter alias hanc qctocpfi^^'

bolam nobis prepefuifii, qua Te viti illi ver a. Pattern tutim Agricolx, nos veto, t uosf^[^.^ palmitibus, fruElumferentibus, afiimilas, qua tna ilia magna myfittia nobis dem -nfltVnbsp;diquot; quafi in tabuladepiEla, oculis centtmplanda, drtnentibus nofir is conflderandafdfinbsp;Jufii,de quibus verbum tuum alibi quoy^nos doc et. ^orumprtmm til : Omnd^^nbsp;nespoil lapfiim Ada dr Eux naturafi eriles, dr omnis bont expertes, proindey^ nece/fid''*nbsp;ejfi, vt tibi vniamur, vtfl er Hit as dr ari dit as natura nofl ra, tuo viuificofiucio, drfi^^^nbsp;tua efifintialK calore rigata dr vtuificata, vim nouam it^de cencipiat, qua nos tteruinfid^'**nbsp;dos dr fruEiferosreddat.

, nbsp;nbsp;Deinde omnes nos, qui ver afide tibi infit ifumus, gratia dr cura diuina optunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.fi^

. quae3tcol4mur, vt quotidie maiores in piet ate progrefifittsfitiamus. Tandem tu, nbsp;nbsp;nbsp;Ji

dr Spiritus tui, communione, ac falutis aternaficietate, reyci omnes, qui licetfidctn d ' men Chrifiianorumprofitentur, interim tarnenfruElus nullos feront, qui ipfi'*^fgt;fi^nbsp;fionireendeant. Tsbi veto dulcifiime Immanuel fitc placuit, vt te non arbori aUcut,fnbsp;cerieri, aut infieciem etiam nobiliri,fid Titi conf err es, vt nos de grauifiimisnbsp;etiam admoneres. Sicut enim vit is, quoad externam tllamfieciem, qua in oculosnbsp;(urrit, dr lignifii vfium, omntumplant ar urn abieErifiima dr vHiflima videri quidend ,nbsp;Eiuautem eiusnihilfiuauius nihily^ filubrtus ejfepoteli, fi teEl dquot; legitime eovPnnbsp;tta quoyj,fi externam tuamfor mam. Domine leju Chrifle, quant infiatu humilitlOOPnbsp;gefiifit,fieEiemUs, nonfiltim omnium hominum vilifiimus dr abieEliimus efifienbsp;cum tarnen tu verfis itle nobil feu genere dar us homo, qui in longinquam regiortto p

feElui eil, v regnum fuum acciperet, dr reuerteretur ,* Seddr doEirina tua, carnu noj iudicio,ridiculadrplanefiultavidetur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; Tuvero aternafi'alutfruElumfacrtfar/Eatuaabedientiapeperifiineb,citm^^^

foloptineipium, drfinisfilutis nofira exifiat, ex quo omnes fruElus pefiea progertnttftt 'quos in eleElis tuis quotidiproducis, qui Te, dr Pattern, Spiritumq. tuum, obleHatHtvnbsp;bisveramfalutem afferunt.

-ocr page 229-

RATIARVM ACTIO ET PREGATI^

j. ^ofiti^atremtuumAgricoUmfettV'iKitoreinnominarevQluifiifVtdevtro^noset^ ^^ths',Tefcilicit ah tterno exipfognitum, nohisj^ aWe mittiAt crtlotfem ah eodemnbsp;ac quot;Redemptorefii deflinaittm^ prajinito^ tempore miffttm ejji, -vt falut noflrnbsp;detrnie eundem Patremnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nos tn-ie ah at er no eiegi^e,amp; ipttos elegit^

vocem Euangelif, amp; fide donsre, vocantem verjqnentes, amp; quot;vcr ^hitnferere^propter c^per teeofdemiuifitare, amp; Spiritujnoitifuert,vt d-^quot;'^^hanefertnt.

duogenerapalfftitttm ipfi conflittnts, tionfiaas noU in iorum ^uipropter ext-ematn profitenem in te effo d/cuntur^d) emfide viuificannbsp;^*i'tagt;ft, pltn infrugiferi palmites funt, ideo^ c tim fide *vera careant, nec in te mneaninbsp;^^dtmniiw iftu accidit^ qui velpalm te deficiunt, amp; redgionem titafidenbsp;nbsp;nbsp;nomm

frfiifiitnt, velitcet nomen tuumprofiteantur^ eo non Jolm contentif uut operafiua^ *'^^^itiusgenerisillieuoneminiconiunguat,qMbwopinanturiufiificari^ veltandeninbsp;* domine multm glorianteStfiaSnbsp;nbsp;nbsp;vita te plan negant, tm ta viuant ^t fiat it ap^

y^'pfis tx illorum efifi nurtterOf qui tn corde fre dicunt : Non eii Deus, Dominus non i ec Deus lacobintelligie ) Palmites plin infrugifierifant^qui licet aliquandiis in ex-quot;* ^(defiafocietateadhuc hsreant., Tarnen, cm fitpfiosfiepafent, quot; tefcefiionem fiainbsp;fr4i te pro exclufiis,nbsp;nbsp;nbsp;extta vint am ( id eU, Ecclefiam tuam-, cuius tu fundament

l^^^'i'esfiiviHa Radix es,ex qua fingud tutfidekiyttet fiiritum hauriunt'} fiords eieiii vtuifica, amp; vtutficantt^nuusfucciss ipfis fubminiftre^nbsp;tn fu defider arefiati(fi confiumpti^reficantur,(ficoedli in faficicunbsp;fifitntur, v pronuna/tta tus^ vt iudtcis viuorfn (fi mortuorumfien^nbsp;'^pplictoignMerni tradantur.

'^edaterne (fi viue Ft Dei, quiet vera, ^uifica-, (fi viutficans vitis,'fiqaiproprU potes ttbi aouospararepalmites, quos tuo Spiritufibecundos-,nbsp;nbsp;nbsp;ad omne bonum io^

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliqui, nomen tuum aliquandm oretenusprofet tedefictant, vebiufi

'i tui ludicio abfiindantur^ ficut Fit, etfii palmites refcentur, nouos ex eipfia protrude^ ^^^td,fiquidixifii'. Sinemenihilpoteftfacere (fie- Te ardentt oramuspeore fide.nbsp;^despil/ftites, qui, viuafide tibiinfiti^ in Te perptua in hac vita maneamus, id eii gt;nbsp;Jijj*** ^*i audiamus audita credamus, toti ah tlla dependeamus vt Tu victfinbsp;nobd maneas, idei nob adfits, (fi per spirit um tuum it a te infinua anim noris j,nbsp;per te, ea quoq^pofitmusy qua altds vires noftra long perant^nbsp;nbsp;nbsp;i te, vite ver

(fi vficante, manentes,frucitss, nora profiefiione dtgnos,fieramus qualesfiunt,ve^ Patrisq^ (fi Spiritus fani agnitio,fi inuocatto in omni tentationum genere, carniinbsp;mortiptatio, nori ipus abnegatio, natura nofir a, ex lapfa Ada corrupt a -, tnnaua-tntiocentia (fi honefias, dile^to prexiHti x patieneia tn rruce (fi afifiiclionibus, aCnbsp;i obedientia^ que nos tetos ttbi, viti nofire.^ (fi Patri Agricole^ Spiritut^ tUo, vendicatinbsp;i fi ^^fiuguli, qui ttbi ver infiti videri volunt,h omnthusfiudeant, (fi in qfem con-per feuere nt, nec Patris tui, vinea tua Agricola, fdlutarem f'alcem, quam fingulosnbsp;I ^^fttiri oportet, detefiemur autnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dupiici modo nos, tuospalmites, purgat^ vt

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mtieres in pietateprogreffus faciamus. Nam cm in nob, tibi vera fide infit^ad^

fiittnt carnis reltquia, (fi multiplices infirmittes, qua velfidei fruUus impediunt t fif^sniLusfolqs amp; labrufits luxurtunt, (fi ipfi caro nofira multfitperfluis at^ noxijs. cu~nbsp;1 r tattlnu redundety aternas Pater tuas per spiritum tuum efficaciter purgat animos noanbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; 'lt;tt tn ips, fernen verht tut altos radices agat^ne td defiderqSyqua in nob adhuc harent

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f'vita,kebetur autfufcetur. Detndecrucemetiam,aUas^omnis-generis affiifiliones

j Y^^^fiibet, vt (arnem nofiram contumaciorem eo adigat, vt tpfius voluntati, in verbU, Inbsp;nbsp;nbsp;'*'Htfitle, nos fubmittamiu, neprauis cupiditattbtss (fi defiderqs fuperati,falutii iaiur,

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ped retinentes verbum tuum, quodnos te nonpermittit diuit, propter t *

fi mundi cenfiamur, nbsp;nbsp;in te manentes, omniaprecibus nofiris Ptre tuO impetr^^

non funt a voluntate tpfius alina, (fi difcipuli tui fa^i Patrem tuumper te glorU nbsp;nbsp;nbsp;

fittnus tn hac vita tnchoat tone per primittM Spiritus, in altera conjummat tone per eiufdem dcimas, quitecuminvnitate Spiritus fanEli regnat

Dota htntififfi in faulaficulpritm, Amen.

-ocr page 230-

Ci lAVUtil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

DJE APOSTOLORV^*

PHILIPPI ET lACOBI EVANG-

(l


itu ntemoria dte 2f, lul^ ctlebratur) fuit Alf hai ( vt Matth, jo. Mire. ftriftum (H ) amp; Marta lUhufilitu, Oiiii^ Marei 0. Matth'2f. Luc. 24. fnbsp;froremMaru'oirgiaisfuietexjfi.^taf.ltan.coHtgifotei. Prcfttrfietatem amp;nbsp;t'tgritatem hie lacobtt lutes tognontiaaluaeli. Fratres habuit loeriy Simeefftfgt; amp;nbsp;Afoftolum, vt ex 13. caf. Matth. Marei f. cap.nbsp;nbsp;nbsp;Efifiola ludA apfaret elftes

fhao exfeettndo marito CUofha.,fratte Iefefhi,iefit. Cnm^ hi omnet tnt (e Chrii.ztatofcripttira more fratres Ttomini appe liant arGal. i. A^.y.

Marti 4. 3., Lae,S. Ioan. 7. ). Corinth?. Haie lacahominorifoliChrtttftM''^ mortereuixerat,felt;endtt,teeHieronfmoex Eaangeliefecun'liiTHebrAos, amp;nbsp;taneumesiilliMSofienfionpaulamfacerementiontm t. Corinth, ti-

Posi aenonew Chrit in teelos fait HierolpmttanA Et'tle'* ^tfeopn2, quot; * quot;f i'ntendens., tee Eafeb. Itb. 2. cap, i. Adqaem Paulm trien niopeil tonaeronetnnbsp;ftSltueH. Gal. i. Eidem Petrus miraAdm faam librttonem tx carcere nonditt tnbsp;AEi.\2. idem tarn relii^n ApoolisprAfuitprimo concilio Hierolyfttitanonbsp;loannCi amp; decretum condfdit de abregatione Eeg MoficA, de liietA (Irfthtttnbsp;folamgratiam Domini nri left Chrii concjuenda'^ defattendis, cult aunbsp;mulachrorumydrtatione^uffBcato, (Irfangtiihe Aii. eaf. idem lacobttt P^nbsp;ola AcI,2'i. authorfuit, vt NazarAorumritus feruaret, ipiiod^urn B. Augaftimtquot;'^nbsp;errorem tolerabilem.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'quot;

- nbsp;nbsp;Cmverolacobt Apoolus,magnaAnimiconflaniiAios auditores toto

frAdicationisfuAdocuiet, Hominem coram Deo iuificari ptrdem in noniiKe ideof^ vanam effeduciam operum tegis MofaicA, i ludt fttriosdndigneferen^nbsp;ptrAdtcationem neaam {eenim earn tune nominabant') indies' latiuspropagirt, oe}nbsp;templi in quam ipmare, amp; populum, ad fe um pa hat is eapiofe eenfaentem, (t nbsp;praditando iajruntpiejiopulus lefum illam,quem lacobusprAdtcahat effe Detߒitttt^^ quot;nbsp;utiporem dr Dominam nerum, ver effe Chrium crederet '^primum deteHus nbsp;pidibus obrutuSidr tandemfuefllen is tfcidafus eH anno ni Chriflinbsp;lib. 2. tapi y,dP23. qui haias Apooli martq hioriamprolixe ex Egeppt i.bb. comnbsp;recenfet. Fit ettameiufdemmentio apudlofeph.lib. 2o.antiquitat. ludaiearumtap.S-

Adexoheationent Fuangtlq.quod die Apoolorum Ph'tlippi

* dtctdamM,

HO-


-ocr page 231-

hom ILIA I. HO MI LI A 1.

2) y

Etaitlefusdifcipulis fuis: Neturbeturcorveftrum. Credits in Deum, etiam in me crdit. In domo Patris mei manfiones mubnbsp;tfunt; Sinminus, dixiflemvobis : Vado ad parandum vobis locum. Et cum abiero, amp; parauero vobis locum, rurfum vcniam, amp;nbsp;afTumam vos ad me ipfum, vt vbi fum ego,etiam vos fitis.nbsp;nbsp;nbsp;Et, quo

vado, fcitis, amp; viam fcitis.

XPOSVIT IN PRAECEDENTI CAPITE I O A N-ns quDotninsnofterlefus Chriftus inter cnandum cum difci-pulis fuis egit.Sequuntur deinceps du condones, quarum[alterani in ipfo cnaculojvbiHierofolymis cnatum fuerat,amp; per totum hoc 14-cap. delcribitur,alterani,relita vrbe fanguinaria , in via habuit, cmnbsp;ad montem Oliueti exiret,vbi f ab hoftibus fuis capiendum elfe fcie-



bat, Sunt h multa confideradone dignifsim : primm, qudd poftrem funt, quas in mortalicorpore,amp;iammortemaditurushabuit,Deinde, qud res graues amp;cognitnnbsp;ncccfTarias continent. Confolatur enim his non difcipulos modo, quos tune habuit, verum etiam omnium feculorum pios aduerfus omnis generis pericula, tm fpiritualianbsp;(jum corporalia. Adhc fu mords fruftmn amp; vfum diiigenter cxponit,amp; ita quidem,nbsp;Vtfummamtotius dodrinde verafide,atq; vniuerfo falutis noltr negocio perfedenbsp;coinprchendat. Et quia prfens hic locus omnium,qu poftea fufius dicuntur, perio-chen continet, ilium propius infpexill proderit.

-

Propofido amp; fumina conlolationis eft : Ne turbetur cor vcftrum. Caulfa autem veloccafto huiusditi ex prcedentibus petitur. Dixerat enim de Iudaproditore,de pe-riculismox exorituris,de fcandalo,quodipficmnespaffurieflent, quodq; Petrus, quinbsp;rcbquis ftruendor erat, ipfum priufquam gallus cantaret, turpifsim effet negaturus.nbsp;Q^r^^nia ctfi illorum animos,nimia propri virtutis fiducia elatos,tunc non multumnbsp;niouerent,fciebat tarnen fore,vt non muto poft metu amp; terrore abforpd grauiftimasnbsp;tCiuationes fubirent,quando ipfum quidem ab hoftibus captura,fuum ver gregem fee-d difperfum vifuri erant. Ne ergo toti deficerent, huraanifsimeos compellat, amp;, nenbsp;animis fuis turbentur,admonet.

Non autem Stoicam TOԫ fine indolcntiam prcipit, qu ex hominibus trun-cosautfaxafacit(hancenimipiefuo exemploconfutat,dum animara fuam turbarite* tur)fcdmonet, netimoiiccdant,aut affeibus toti fuccumbant, amp;qumuisfelapfos vi#nbsp;dcant,non tarnen animum defpondeanr,deq; Dei gratia in vniuerfum ddperent.

Eft autem hoc generale prceptum adomnes Chriftianosperdnens. Sumus e^ nim omnes afflidonibus obnoxij,amp; frequenter lapfus f-atrum incidunt, qui nos terre-re,dtfidem noftram labefaare,poflunt. Hcigituranimopra.-fentiopuscft,vtintre-pidiftcmusadomnera rei euentum,amp;ncc hominumauthoritate moueamur, peeperi-ndoriim magnitudineterriti ftatione noftra difeedamus. Atqui hc plurimum pro-derit Chrifti bonitatem,amp; paternam prouidentiam, obferuauifl, qua is fuis profpiccrenbsp;folet, amp; cuius exemplum euidens hic locus nobis exhiber. Namvtex prcedentibusnbsp;^p|gt;arct,nonagnofcebantadhucfuam infirmitatem difeipuli, fd immani amp; fuperbanbsp;fuarum virium fiducia lad,non modo pericula contemnebant, de quibus admoneban-tur,verum etiam fdis Chrifti monitisfefnimim'audaler'opponebanr,

Adeo tarnen non negligit eos Dominus,vt podus illorum lapfum anteuertat, amp; fidelis medici inftar Anddotis eos prmuniat, fidis nimirum admonitionibus, qugrumnbsp;ccordatione poftea confirmentur. Solet hoc ipfum frequenter facere,amp; multa huius ge- nbsp;cris experimur,quando in morbis amp; tentationibus conftitutis ea in mentem veniunt,nbsp;quorum non magnam rationera habuimus, cm primm ilia audireraus .Et eft hc verbi diuinivirtus,vt velud fernen fuo tempore germinet, amp;frudumferat, licet aliquan-diuneglcftum latuerit. Conftat autem exhis,Chriftum fidelem effe Pondficem,quinbsp;cin noftras infirmitates probe norit,nihil eorum negligit,qunobis coenitu neceffarianbsp;funt.

noftras infirmitates probe norit,nihil eorum negligit,qunobis cognitu

T

/

-ocr page 232-

2}6

Chrifim (i tternut

Itretvr,

PrKer6,9,

DIE PHILIPPI ET IACOB'I

funr. QupmoJo cnim iam laborantes oneratos negligeret, qui futurs quoquc ter' tationibus fua remdia tam diligenter adbibet ? Qn.odvnuin,fi ret con/ideretiirnbsp;plarimilra confolaiionis in quouis pericula nobis afFerrcpoceft. Cterm ne nui*nbsp;verbis agere videretur Dominusjtationes quoq; amp; argumenta validilsi ma fubijcit.

fiJesJirmii-mum ctnfiltu iitttif

Primum afua perfona deRimptum ficinfert ;Creditis in DeumjCtiam in me cre* dite. Senfusert.-Q^Iifcunquenunc videar,amp;quaecunqj mca fors moxfururafit,funinbsp;ramen verus amp; ternus Dei films, eiuldem cum Ptre Eflenti fimul amp; poteftatis. Sinbsp;quid ergo fiduci in Deum collocatis (quod vos omnes profiteri it fcio) crdite eriamnbsp;jnme,amp; felicifsimvobis cedent omnia, qununc triftifsima videntur. Vt enimnonnbsp;fallit Deus, qui amp; veritas Seomnipotens tH,ta neq; ego vos fallam qui veriisDeiB-liusBe vnum cum Ptre fum. His erg verbis vera amp; terna lefu Chrilti Deltaseuiden-tiimc aflritur. Eft enim bc rotins criptr dolrina certa amp;vnanimi piorum omnium confnfii comprobata,quod invnumfolum Deum credere debeamus, amp;maledi-um pronuntiat leremias eum, qui carnem facit brachium fuum. At iubet ChriHufnbsp;in fe quoq; credere. Verus ergo Deus eft,amp; qui hoc negant, ij fimul eundem impietatisnbsp;amp; idolatri magiftrura fiue dodtorem faciunt.

Quo ad vero huius loci ftatum, obfruatu dignifsimum eft, primm confolatm-nis argumentum in ipfa fide monftrari, qua Deo eiufque promifsis per Icfinu Cbiiftin nitimur. Eft ergo hc tutifsiinum prfidium in aduerfis,adeoq; vnicum confolatiomJnbsp;veramp;conftanti Chriftianfundainentum, quod nos nullis tentationibus finit luc-cumbere, Nam etfi interduni impij quoq; magnos fpiritus concipiant, amp; innbsp;feft pericula magno animo ruant, eft ramen ea inconfulta potius temeritas,nbsp;fortitudojin qua vel horribiJiter pereunr,vel turpiter deficiunt tandem, quandonbsp;fentiuntab ijs,in quaefpemamp; fiduciam omnem collocauerunt. At qux vni Icliq;!^^nbsp;nititur fideSjfalli non poteft : amp; proinde cadem quoq; in aduerfis vincif,nosq; omni^quot;^^nbsp;tentationibus fuperiores facit. Eft enim nomen Domini ( vt Solomon ait) tui ris fof'nbsp;tiima,ad quam qui confugit, extra telorum iaum eft. Ideoq; Dauid dicebat.- Domfnbsp;DUS lux mea amp; falus mea, quo nam timerem ? Dorninus robur vit me, quo txpa-uelcerem? Si obfideantmccaftra,non timebit cor meum :fi ingrueritaduerfiis mepn'nbsp;lium,hoc tarnen vno nitar.Nam vbi pater meus amp; mater mea nie deftituunt, Dommusnbsp;colligit me. Item Plal..^rf. Deus nobis fuftugiurn amp; robur eft, premeutc necelsitate au-xilium prfcntifsimum, Propterea nihil timebimus,etfi terra loco moueatur,5c moniesnbsp;in medio maris nutent. Tumultuenturgentes,motus excitent rgna,amp; tellus cum fin-gore ruatjDorainus tarnen cxercituum nobis ftat, arx fublimis eft nobis Deus lacob.nbsp;Imprimis vero hue pertinet totum caput vndecimum Epifto ad Ebr,vbi Apoftolusin-numera eXempla eorum congcrit, amp; qui aft'etus internos amp;cxtcrnos3amp; txternam vimnbsp;hoftium, fide armati vicerunt. Quo loannes quoq; refpexifle videtur, quando fidemnbsp;dicit noftram efle vioriam, qua mundum amp; eius Principem vincimus. Iraq; baud rmr pafiim vnam fidem feriptur nobis commendant, ficuti in fdere cum Abnibn*nbsp;mo fado,in legis exordio,in Prophetarum fermonibus amp; vniuerfii Chrifti atq; Apofto'nbsp;lorum dorina eft vidcre. Vt enim ilia nos cum Deoconiungit,amp;omnis generis bo'nbsp;na opera in nobis jjrofert, ita in tentationibus fuftentaf,nc vnquam falutis via exorbi-temus.

ti.

At hicnecelTefuerit Veram fde rationem tenere. Nam fi omnium gentium hommes mterrogemus omnes fide in Deum gloriabuntur, eiufq; cultores vidcri voient, bed quia natura peccatores, amp; ideo Dei confortio exclufi fimt omnes homines, fidesnbsp;. hc ftniper mcerta fiuuabit,nif nobis certo conftet.nos Deo reconciliatos elfe, amp;il-um nobifcum m gratiam rcdijfl.-Id autem in vno Chrifto habere poflumus,dequoinnbsp;carne manifeftato Pater clitus teftatur : Hie eft fili us ills meus dilelus, in quo pba-j/x/x.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nos fide vera amp;conftanti ampledi oportet. fi in Dum credere, amp;

- Jiuj perhdem coniungi velimusjdco in prnti air.-CreditisinDeumjamp;intnecredite-Quafi

-ocr page 233-

HO MI LI A . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ 0 i

Quafi dicerct : InDeum ver credere non poteritis,nil me fide vera pprhendatis,qr vnictis inter patrem amp; VOS Mediator fum, Etlioc ipfum moxclarius explicabit,^iiari-do dieet : Nemo venit ad Pacrem nifiperme. Vehementer ergo feipfos fallu nt, quinbsp;turn fiJem in Deutn profiteantur,Ghriftum tarnen vel negiigunt,vel etia'm hoftiliter re-ijciunt atq; perfequuntur. Faciunt hoc aperte ldi amp;Turc,quorum illi quideih iliumnbsp;concuincliofifsimc profcindunt,hi veto Dei filium efle negant.

Non tarnen ab hocicelere omnino alieni funt, qui papifticam religionem tuen-tur.EtficnimChriftianidici velint, 8c coniunftionern cum Deoquraritin vtroq;ta-'nengrauiter admodum ofFendunt,dura fuis 8c Diuorum meritis ea attribuant, q v-ni 8c loliChrifto accepta ferre debebant, Potelt ergo contra hos ex iftis Chriftiverbis rgumentum duci :

Sicreditis in Deum,etiam in Chriftum cfedite, Sed non creditis in Chnllum,nbsp;Ergo neq; in Deum creditis,

Qimd fi illi fc in Chriftum credere clament j nos proprijs ipforura op8ribus eos tonuincemus,quibus Chrifti gloriam in feipfos, amp; alias creaturas -, trahsferunt, nequic-*iuamillo clamante : Ego Dominus hoc eft nomen ME VM, 8cglriam mem aitcrinbsp;non dabo. Sed plura de hoc fi quis legere fcupiat, legat ea, quse in comraentario noftronbsp;fupcr /.cap. prolixe fcripfimus. Nunc ergo in ijs pergamus,qu ad pratfentis loci argu-iiientum pertinent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ,

Quia enim hoc argumentum infirmius 8c obfeurius multis videri poterat, coe Premifiene hftium Scfuturoriim bonorum promifsione confolationem iftam confirmat.At cum denbsp;illismulti dubitent,multi ctiam feurriliter omnem horum mentionem ludant,grauiter *nbsp;omnino Scconftanterdocetefle plan vitam aliain, 8c huic iam indeab terno locumnbsp;^trtum deftinatum efle, quern iple modo in fe credentibus patefacere, deinde fuo tempore ad cos redire veht, vt iltos ex hacCorruptibiliconditiOnein gloriam leftemnbsp;franstcrauVult ergo,vtquicunq; fefe turbari fehtiuntjanimos in fpem coeleftium bono-Nm erigant,in quibus vera 8c effieax confolatio inuenitur,qua; nulla eft, quam diu innbsp;nnxisSc euanidis huius feculi bonis hrem us.

Quia autem vix quicquain difficilius eft^ quraprfentiahegligefe,amp;fufura ^osrcre,terrcnisad cleftia mentera euehere,diligenteradmodum hanc cauflam tra-*0 quidem ordine,vc omnibus cogitationibus fine obieionibus occurrat, qusenbsp;ninefiduciamin nobis labefadarcpoffunt, . .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Primum, quia ipfo ex hifee tei risln coelos digreflb,illi prfecutiones, arce'res, a *xilia,cgeftaKm 8c omnis generis raiferias.palFuri crant,docet fe non ira dtfeeffurum eflegt;^'nbsp;*ois,vtipfofempereareant,fedillis etiara in coelo locum fore, vbivm ipfo olim ter-001 rrgnaturi fint. Ait enim : In dorao Patris mei manfiones rauk funt : fin minus di-*'flcmvobis.Qrabus verbis hoc dicerevideturzNolim vosijsofFendi aut turbari, qunbsp;Pfinieumdifceffura patiemini.

. Qualiscunq;enim fit huiusvitfors atq; conditio,cogicare VOS decer,aliam vitara reinediem patria,in quara vos transferri oportcat,vbi peregrihationis huius curfumnbsp;niolucritis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

Neq^dceaquicquamdebetisdubitarc; Sunt enim iilic manfiones fine habitatio-l'^inti!t,qu vobisomnibus recipiendis fufficient. Et nifi hc ita fe ha berent, ego vobisdixilfem,vt qui vosfpe vana lalareminirad velinri quos hactenus a-^nrutuamp;difcipulorum loco habui;

Cir ^^^Jf^^^'^ -^*5^*^*^cequot;^nbeatorumfpirituum fedej in qua olimpij omnes/ j^ngcntur,multisargumentisprobari poteft. Loquitur enim d loco, in quemipfc a#'*/nbsp;^nrus fit,8c vnde ohm redifS velit.vt fuos ad fe colligat.Atqui ilium in clos,qui

nnt.in altum vehiv.iderUntdilcipuli,qui eundem fupra omhescoelos,corruptibiles * afeendifle, Sc inde olim in nubibus venturum efleteftanturjquando nos ipfinbsp;. 'niperacrem rapi oporteat. Deceitoigiturbeatitudinisrernlocoifta intelTi-^^ '^nt.quera extrahuncmundumcorruptiSilemefl'e oportet,cum qucunq; intranbsp;unesliintjCorruptioni obnoxia 8c olim pcriturafint.Itaq; minime audiri debenc, nbsp;''uelefti patria Vtopiam fingunt, Schanclocum certum eflencgant,cum 8clocinbsp;T iinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8c habi-

-ocr page 234-

2j8

DIEI PHILPPI BT ACOB

amp; habitationum fiumanficfnum vocabulis Chriftus difert vtatur, amp; Euangelif * Alcenfionis hiftoria motus manifeftam mentionem facfant,quo ille ex terris in altun^nbsp;bierit , vbi ilium poftea apertis coelis non fine miracuio Stephanus ProtonWi'Tnbsp;v*^*:*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.J

Etnimis abfiirdura eft infimplici hiftori narrationc tropos fingere,qub Q? vergeftum fuifl dicitur,in dubium vocenuNam fi hoc demus inAfeenfionis hiftor*^nbsp;quibus oblecro argumentis, nos aduerfus, eos tuebimur,quiDeifiliura xere incarnnbsp;tum,yerepafl'um amp; mortuum eftenegant ,amp; in his eiiamphantafias amp; imagination^nbsp;fingunt,quibus vniuerfum noftr redemptionis negotium cuertitur ? Qms enini rationbsp;obftabit,qu minus tota Chrifti hiftoria allegoricis expofitionibus obfcueturjfibocinnbsp;aliqua eius parte ipfi fecerimus? Procul ergo faceflant contentioforum horainum deJinnbsp;8c Chriftum in coeleftem patriam corpore luo afcendilTe credamus gt; quo nos ctiam oh^nbsp;colligi oportear. Scuf riles veto de huius loci altitudineSc amplitudine dilputationcs i)nbsp;rclinquamus, qui ambitione amp; aljjs afteibus abrepti beatitudinem in huius fcculr gfonbsp;riajamp;hominum exiftimatione,collocant. Sufficiatnunc feire, quod locus vit ternnbsp;certus fit,amp; quod idem omnibus eleis recipiendis pofsit lufficere.

Reliqua in cum vlq; diem dilFeramus,quando Si Dcumipfumfaciead faciemgt; omnia regni eius myfteriajcorm intuebimur. Porto locum ilium ternarbeatitu'i*^'nbsp;domum partis fui vocat,partim pro more humano,quia in coelis potifsimum Dei mai'nbsp;lias cernitur,amp; illic lse vn cum thefauris fuis fruendum dabit clcfis furs,quos in rego*nbsp;fui hredes adoptauit; partim vt certior fit promifsionis iftius veritas. Qmn enim ipnbsp;verus amp; vnicus eft Dei Filius, licet ci inhreditatisconlttium aflumerequofeunqnbsp;voliierif.

Deinde manfiones leu babitationcs in domo Pattis efle ait, nontabernacul? quo nomine alibiiciiptura frequenter vtitur, Ita verb coeleftem patriam ab huiusftnbsp;conditionediftinguitjinquonon habemus permanentem ciuitatem, vt Apoftolus -quot;^*nbsp;Peregrini enim fumusjpatriam verb in clis habemus,vbi noftrum nni^rnvfia fiuet*ngt;'nbsp;fatem eft,idcm Apoftolus teftatur.Et in horum confiderationenos crebro vcrlarico***nbsp;ueniPfim enim mulcra ifta faciunt ad Icniendas vit huius molcftias.

Quid enim mitum eft,fi in hoc mundo pcregrinantibus multa pratter animi tentiam accidant? Deinde eft hc efficacifsima confolatio in omni aduerlbrumnbsp;inuident nobis terrae huius vfiim homines,fed in coelis nobis locus paratus eftjquf* nbsp;nunquam enpient,amp;ex quo hunquamdeturbaripoterunt, qui femel eo ad Chm'J*nbsp;collecti fuerint.Feramus ergo patienter momentaneas huius vit afflidiones, qu'*,nbsp;nunquam intermorituram ternse beatitudinis remunerationcm prparatam nbsp;confit.

At fimul hic fingularcra confiderationcm mcrctur Chrifti didumj Sin min dixiflem vobis. Ex eo enim confit,eum nihil eorum fuos coelauifle, qua: ad veram wl*

Teftatur hoc ipleeuidentius in lequenti capite,vbi ad Apofiolos ait; Vos dixi ai* ____:________J;..;'__________..r.- .L- riA.___

Chriffttt nihil tAlMttdifiifunbsp;ti etj^ni- tisnoftrrationeni pertinent*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

Teftatur hocipfeeuidentisinfequenticapite,vbiad Apoftolosait; Vosdixii^^ cos, qiiia omnia qu audiui patte meojnota feci vobis. Eft frgo Chrifti dorinap*nbsp;fea^Si omnibus nuiheris abfoluta,euiusille prconcs fecitjApoftolos, quibus innbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;datis deditjVt omnia ea fuis aiiditoribus fidelitcr tradant,quJe ex ip/b apdiucrint-SurW

jtaq; locus hie confutandis omnibus,qui nouos fidci articulos amp; noua dogmata traou quorum non aliquam inenrioncm in fcripturis fecit Chriftus. Et pofluinus etnnbsp;loco om nibus iftis refpondere : Si ita le res ha beret, ficuti vos dicitis, non vtiq; in^

* Apoftolosclauiflet Dominus. At nihil illevnquarolocutus eft de Romanis ^ gentijs^nihil deDiuorum interceioncjnihil de coelibatu monaftico, nihil de Min^

crilcio, purgatorio,noftrorum operum meritis,latisfadionihus, pontificis primatu,an^ rjculari confefsione, amp; fexentis alijs,quinPepatutraduntur.Ergovanafuntift^nbsp;mnia amp; minime neceflaria ad lutcm,led potius noxia, ciim Chrifti Icfu mcriw der*nbsp;gent,in qua vniuerfa falutis ratio plenifsim continetur.


-ocr page 235-

HOHILf L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|P

Sed vt ad loci prfentis tralationem redeariius,dicat aliquis ; Scimus quidem c-lum amplum 8c Ipatiofumefle, vt omnes tm homines qum Angelos caperepofsit,cArz/ft/ morit Quid autem hoc ad nos, qui Dei gratia iam olira excidimus, 8cproinde clorum#- nnhio-pulfefsione cxclufi fumus ? Proccupt ergo iftaii biefionem Dominus,8c ait: Vado ^*^* *//*^^*nbsp;dparandum vobis locunbScc. Expnitaucein hisfrudum fu mortisatq; refurreclio-'s 8c Afeenfionis,quibus totum falutis noftr negotium continetur.Et conftat quidemnbsp;lMtitudinisfcdesabcerno prparatasefle, quandoidem Domfnus innouifsimo dienbsp;dtcfarus cft : Venite benedidil^atris mei,pofsideteregnum paratum vobis iais fun-'bnientismundi. Sed locum hune nobis parauiflc dicitur Dei fiiius,quando remoras 8cnbsp;impediinentaftiftulicjquobftabant,quo minuseo venire poflemus. Inter hc primasnbsp;ten that peccatu m qiiod nos Dei conipelu arcet,deinde mors, qu nobis per illud do-iiinabatijr.

Occlufa trgo nobis crt (lutis Sc vt trnse ianua^quod olim gladij ignei coru- flt;:atinc paradifi ftio appofiti figurabarur. At Chriftus mortisfu merito peccatumnbsp;'^'pi-;uit,ri'lurreione mortem victtjafcenfionc autem, vel corporis ex nobis aflumptinbsp;tfanslatione in clos,nobis eos patefecit,amp; iUic ad dexteram patris confidens pro nobisnbsp;interctditjvt ad thronum gratix nobis acccflus pateat^qui prius areno clorum exclu-fttraiRus.nbsp;nbsp;nbsp;At quia hc flicitas tunc den Um fuuth complementiim'habebit, quango

Corporaquoq; dcpofitacorruptibilitateimmoriiia Scincorruptibilfentjaddit: Et eutn abiero Siparauero Ybis locurn,rurfum vlt;niarn,8c alTumam vos ad meipfum; vtjnbsp;vbi full) cgo,etiam vos ficisf Qu verba nori litefj quam de nouisimo hrilHaduentunbsp;cxponi pount. Etf enim polt refurretionerii ad difcipuls rcderit,rion tainen tune il-ls .idfeaiTumplu, vt corporaliterfeenm eflnt, fed potis diucrfs Hiric inde emifit innbsp;Jrbem vniuerfum,vtEuangelium omnibus gentibusprdicarentj ip^e verocorpuslu-inbipfi5videntibuSjinciosfubuexitjVtdicd\fcenfionjs Cbiii in closadiemus.Innbsp;noudswio autem die,implcbiturqod hic dixit D'omilus : qui fvt Paulus feribit in prio-P aJ Thtal. cap, 4-\') cm hortationisclamore amp; voce Archangeli, ac tuba Igt;ei,nbsp;delcendet de coelcgt;jamp; qui inorrui fuerint in-Cihriftojrefurgcnt primirin : deinde nos viuinbsp;4 1 reliqui crimus,rapiemur Itmul cuiri eis in rgt;bes,in occurfum Domini in arem, Scnbsp;liafenvjcvcum Domino erimus^Fciunthc adfalutis noftrxccrcitudiriem,amp; efficacif-^iicjnfiationem habent/jux nos in morcis articulo confimiare potefl. Cui multmnbsp;ecedt:^ri^:urn'his ea coriferamus,qu- cap.y.de anim tranfitu ex morte in vitam dicun-^U''.Simul vero ofncij nos admonere debet frequerisChrifti olira reditri confidratio,nbsp;iitpcccandi lieentia eum dicm nobis terribdeni reddamus,qi pijs amp; credentibus ltif-^nuisillucefcet^ObferuemusprtereaChriftumfoIumeflejqui nobis closaperuit, amp;nbsp;if illis locum parauit. Non potuit hoclex per Mofem latjoon vlum human iufti-^imerituni,non vllvi:im,aurqucunq) olim magnifica ^b hominibus excogitatanbsp;fnt. Solus illc fchala ilia cocli eft,amp; huius meritum cuacuant,quantum in ipfis elt, qui lt;7e.8,nbsp;hanc gloriam vcl fibijpfis, vel aliorum meritis, tribuunt.

. . 1

Poftremo, quia Iic multis obfcuriora yider poter3nt,addit ; Et quo ego vado 'ritis, amp;.vrh fcitis. Senfus eft.- Non noua aut inaudita vobis videri debent, qu dico,nbsp;Vado enim ad cleftem patriam, idq; per mortem 8c reftirrcdlioncm, de quibus omnibus non Ivmel'vobifcum egi.

Q^atcfi vos quoqyiliuc-veniendi defiderium tenet, me amplcdti oportebit, 8c ^cnnpItK meum imitari. Voluitautem adhuc obfcurius loquijVt diieipulis daret inter-fijgandi occafioricm, 8c ica fibi viam fternerct ad diligentio'rm huius myfterij explicatifnbsp;icin,qUam fuoloco 8c tempore audiems.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

*

Noiumus enimipfum Dominum prolixiori interpretatione antcuertere. Nunc ^^leru;ir.u5,afHi6tionis omnis generis in hoc feculo eos man'erc, qui pie in Chrifto vo-lnt viuerc ; Non autem in ilfis aliquem debere defperare,quando falucis noftr Autho-propugnatorem hbemus lefum Chriftum.qui 8c in huius viS curriculo nos tu- %nbsp;clorum portas nobisaperuit, in quibuslocum irieriintanim cuminnbsp;;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fide

-ocr page 236-

DiEl PHILIPPI ET lACOBI.

fide vera enfi.gcauerintgt;amp; quo olim in magno illo die corpora quoq; colligfefatuf,vf nlfll illo terna vita atq; felicitate fruamur. Uli debetur bentdiio j honor, gloria, amp;nbsp;ftas in seternum. Amen.

HO MI LIA II.

DidteiThomas; Domine,nefdmus c[uoabeas, quomodoign hir pofliimiis viam feire? Didt ei lefus: Ego fum via, amp; veritas amp;nbsp;vita. Nemo venicad pattern nifi per me. Si nofletis me, patremnbsp;etiam racum noffetis : amp;iam nunc cognofeitis eum, amp;vidiftiscum.


ESTATVS ESt IN PRiNCIPiO XIII, CAPlTl^ loannes, lefiim Chrifium fuos in finem vfq; dilexifle. Quod qw^nbsp;ver diduin fit,non modo ex ijs patet,qu in ipfa enve inter acerbil^*'nbsp;dolores dixit amp; fecit, verum erjam ex concioriibus ipfius*nbsp;quashabut , cum mortem iaili adir decreuiflt. Qma enim grauiJnbsp;pericula difcipulisquoqjimminerefciebar, quibus illorumfidcs Ube-


faclari polfet, initioftatimconfolationem adhibeteificacifsimam,qua amp; I Deutnverum elfe doctjcuitutamp;fecurinniti point.amp;locum ver atque ternbeatitudi-his,iam illis paratum efle pollicetur, quem ipfe mortis fu merito patefacere velit,vt, huiuS vit curriculum cmenfi, ad ipfum coiligantur, S^promilfa laborum fuorumpn'*nbsp;tnia aipiant. Qim loco didicimus, in omni tentationis genere confolationem ex f'nbsp;Jeftibus amp; aternis bonis peti debere, quando vana amp;fallacia funr,qua;cunque in terrinbsp;habere poflumus. Quod enimin prienti Chriftusfacit, hoc pafsimProphet amp;Apquot;nbsp;Holi in fuisfermonibusatq;fcriptisfacerefolenf,dumipfiquoq; fiibcrucis amp;aducdo'nbsp;rUhi pondr laborantes ad cleftiutn bonorum fpem remitiunt.

Ctcruro quia qudam obleuriora videri porerant rudibus amp; imperitis, in prxfenti plenior omnium explicatiojqua: Sc ipfa diligenterconfiderari debetnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pnncipinonintellexeruntdiicipuli,quodpoftremumdixeratDominas/lt;13?

ifnortmtttnt

TheiflM fatfi tnr.

ego Vado, cirisf, amp; viam fcitis. Ideo Thomas, qui alibi ctiam tardior reliquisapp^^* quidhoefibi vlit /tir cupiens, communem illorum omnium ignorantianifatf**nbsp;Domine, ne/cimus quo abeas,quomodo igitur po/Tumus viam /circJQjwexeftipl'*nbsp;cmur,qu3m tardi fimus natura in percipiendis regni Dei myfterijs. Nara vt eosnbsp;tanius,qui religioneprorfusalieni int,in eletisquoq;amp;/anfisignor3ntia;nuiusnbsp;t^dicatiscxmpla paim cernuntur, Apoftoli cert,cum tanto tempore cuai Donllnbsp;vixi/fentjdeq; fua morte Sc reditu ad pattern toties audiuiflnt diflerentem/^o'*^'^quot;nbsp;men intclligunt, quod per fe clarum crar,Sc nullis verborum involucris aut figuris onbsp;fcurabatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Iriio (quodportenti inftar videri poteft ) quod iam pridem liueranGamp;tn IcJ confefsi erantjiamfeignoraredicunt. An non enim omnium nominedixerat Ictrnbsp;Tu es filius ille Dei viucntis ? An non idem iie ipfiim de immani morris fu fuppb^*nbsp;dicenrem reprhehderat, Sc ne contra fe ipfum ade rigidus vel crudelis fit monutf^nbsp;Qomodoci-gononintclligunt nunc, ipfum deDeopatreloqui,adquei pernbsp;Scrfurrediuemiturusfit, vtex nobis a/Tumptamcarnem cleftisgloria cofli^nbsp;fcddat ? At csecitatis huius cau/a eft,qud carnis cogitationibus ebrijs nouutn amp;nbsp;dum videbatur,Chriftum regnifuiaufpicium cruccScmorteigHominiofaptcrtgt;^^^nbsp;ex terris di/cedere, in quibus ilium regnatunim efle/perabant. Similis ignorantienbsp;ofeitanti excmplum poftacceptum Spiritum lantum ediderunt,quandoChrilhrcgnbsp;intr ludaici populi fines reflrinxetlint,Sc genres indignas iudicarunt, quibus tuangtnbsp;lium prdicetur,quarum vocationem Sc Prophetacolim,Sc Chriftus iamcocloscon c --nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_________I lt;________________C^.inf.nuoU

fdrus^noo obfcur praddixerant. Euenit hocipfum multiset aut reuera nelciant,quo^-_________ ____i . c_______niioi

vcb X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJkXVItB pUlVlI^I UI4*iaAJVamp;i lt*V*.W*** ----- ' nbsp;nbsp;.

plus millies audiuerunt. ps igitur afiiduo verbi ftudio,eui preces indefinentesaud^ Ae oportet,vt regni fui mylteria nobis Deus aperiat, amp; in 1nbsp;cafu ea aniruis nq/kis fHggcratjqus coghitu qu^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^.0^


inprimisfcirc debebant, aut fe illud ncfcirepurent, dum non fuccurrir plas millies audiuerunt. ps igitur aiduo verbi ftudio,eui preces indefinentesanbsp;Ae oportet,vt regni fui myfteria nobis Deus aperiat, Sc in tentationibus aur quouisnbsp;ca/u ea animis noftfis fuggcratjqna: coghitu qu^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.Ot


-ocr page 237-

HOMILIA II

22t

VidithocDaid, qui vt verbi ftudium pafsim cotnmendat pijs, ta frequentero-Tat, vt Deusipfi vias fuas monftrare, inq; illis pedes eius dirigere dignetar. nbsp;nbsp;Et decet

nosimitariThoma;ingenuitatem, qui non cupitfciolusvideri,fed ignorantiam fuara fatetur. Errant enim perniciofjqui ruftico pudorc impcditi non interrogant de ijs,nbsp;qu non intelligunt. Deteftabiiis vei eft illoruin arrogantia, qui ne quid ignorarenbsp;videantur manifeftos errores non modo retinent, vcrumetiam pertinaciter defendunt,nbsp;fepein cos conuicia iaciunt dira, qui iUos redius inftituere conantur.nbsp;nbsp;nbsp;Reprhen-

fione ctiam non Icui digni funt, qui vel Dei verbum obfcuritatis nimi acculant, amp; eo pwcxtu omnedifcendi ftudiuraabijciunt: vel inanifcientiexlftimationeturgidi, nihil reftarcarbitrantur, quod difcant,amp;ideocumpriuata fcripturarum lelione publi-cas quoq; condones j ceu inutilesamp;fuperuacaneas,negligunt. Ita vero omnesifti denbsp;ftmetiplis teftimonium ferunt,qud non fint ex filiorum Dei numero, quorumpropri-^ni eft, quod patris fui verbo amp; voce dcletantur

Porto Chriftum audiamus, qui Thom relpondens, non qidem difcipulorum Ker^m filuw curiofitati fatisfaccre ftudet, neq; prolixam de occultioribus regni Dei myfterijs tra-ftationeminftituit,fedveramfalutisconfequendserationem tradit, quse Cognitu nc-celfaria eft omnibus, qui feruari cupiunt. Ego ( inquit ) fum via, 8c veritas ,amp; vita,amp;c.nbsp;Ita vero dicerevidetur: Dixi meabirein domura patris,vtvobisquoq; inealocuinp4nbsp;rem,flue olim paratum aperiam, vcillucad me olim colligamini.

Id ver qua ratione fiat, vos ignofatis, heq; videre poteftis, qua via ad coclcftes illasfcdcs perueniatis. Dicam ergo apertius : Ego, qui ex terris hifee, amp; mundo hocnbsp;corruptibili, abire inftitui ,fimul etiam via fum,per quam alij quoq; eodem venient,qui-ciinq; me fecutifuerint. Neq; via modo,verumetiam verkas ipfa fum, quae hanc vi-am ingreffos errare non patietur. Imo vita fum, qua ita meos conferuo, vt ne morSnbsp;quidem obftare pofsit, quo minus ad patrem 8f regm eius coeleftis hredtatcm peruc-aiant. Sum autem hc omnia folus, ad vt ad patrem nemini, nifi per me venire li-ccac. Si quern ergo ferium cpit falutis defidrium,is in me vnum intentus fit, me fidenbsp;Veraapprhendatquam egoiamvobisaperirevolojviamingrediafur. Hoc quis-quisfeccrit, ci nihil dcrit eorum, qu ad confequendam falutem neceffariafiint. Hienbsp;verborum Chrifti fenfus eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At quia illis tota falutis ratio contintur, amp; eadem no-

ftr!nftitutioniatq;confolationimultifariaraferuiunt,finguladiligntius runt nobis ordine infpicienda.

Vbi primm occurrit, quod prcipum huis tratonis cput eft, nmirum , ^id fit venire ad Patrem, Eft hoc idem,quod cum illo reconciliari, amp; in illo falute amp;

beatitudinexterna frui. Fuimus cnim ab illo aiieni propter peccata, amp; regni ipfius confortio cxclufi,qu vera 8c vnica omnis miferix 8c ififelicitatis caufa eft,ficuti in priminbsp;parentislapfiiapparet. Narntuncilleamp;imagincmDeiamifit, adquam initio con-dittfs crar,8c paradifo eiedtos eft, Vt in ifta Valle lachrinlarum inter duros laborcs ,triftes



qua rationis luce alios cxcelluerunt, hi in coniundione cum Deo fummum nominis

yuuumconfiftere dixerunt, eoq; nosfeliciors effe, quo propius ad Deu ccedimus lacin vero poftea in fedasfeifsi funt , quando , carnis fenfurh fccuti, coniundionisnbsp;Uhus diuerfas vias excogitarunr. Hine rcligionufn diucrfita$,fimul 8c confufa Deo-

rumtnultitudo,exortacft,hincnouquotidicluperftitiones prdicrunt, hinc diusrfi*


^uoq; vitjE ftudia ab homioibusfuperftitiofis confiftafunt.

-ocr page 238-

. nbsp;222

feltim dirlftttm ^e~nbsp;nttur adfa-trem.

I. Chrlfts (el ' ^ta.

Ce 18.

^erittu.

DIEI PHILIPPI ET lACOB

, Vt ergo om nein contentionem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;errorum materiam medio auferr

Cbiiftus jin J vno rationem om nein contincridocet, qua cum Dcoconiungi, amp;veri felicitatis confortes fieri,pofsimus. ?iit cnitn : Nemo venir ad patrein, nifi pernifnbsp;Qua. verba Petrus omnium dilcipulorum nominepofteaexponcnsdeChrilfoio^quot;*'nbsp;moduro pronunriat ; Aio.-^.

Non efiin alipquoqilam fiilus.* necenim aliud nomen eft fob coelo, quod datura fit i nter homines,per quod oporteat nos foruari. Et quod Petrus ait,vnanimiconfeu-fii Apoftoi omqps confirmarunr,quos;vnum Chhftum praidicauifle, amp; in vno hoc o-mnein fokitcfn monftrauifljConftar. Sufficit ergo hc Oirifti fententia, ad confutan-dum omnia hominumfigmentajin quibusfopcrftitiofi falutcm fibijpfispollicentur. Sinbsp;cnim nem o venir ad patrem,nifi per Chriftuni, Si nullum aliud prter hune eft nomennbsp;in cjuo foruari pofsint homines,var.a vtiq; amp; invtilis erit circumcifionis,amp;legaliumCenbsp;rcmoniaru^l atq; operum fiducia : yan^eruntgentiumfuperftitiones Si multum internbsp;fe diuerfa cultus diuini genera : nihil item ex Mahometisfiii rraditionihus Turca?, nihilnbsp;exRabbinorum foprum decrctislud^j vtiliratis percipient . neq; Papiftis proderit ahnbsp;. bomihibus confi^qm jMiflfocxificium,non iuuabit eofdem- Monachis cxcogitatusnbsp;ignispurgatorius, non Diuorum jnterelsio, non Roman iodulgentiseyuon votafflo-' ' iiaftica, non cuppll-, non prccesjemptitite, non ferix^ nop fraternitates, non deniqucnbsp;patrum amp; Conciliorum ftatuta. Si cjuicquid tandem ex foi peoris forinio pontificesnbsp;produxerunt* 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Omnia enim ifta vel Chrifto prorfos alina font ,vel falfo illius nomine palli' antur, eoq;m3giscxofa lunt Deo, quod cum impio Si foperftitiofo nominis foi abufnnbsp;oniuna font. Habes ergo hie ceftam Si infaJlibilcm regulam ,,. qua omnes teligio'nbsp;\ nes ant fecias dijudices.nbsp;nbsp;nbsp;Si qui enim Chriftuni vnum prdicant. Si hunc vnumfiq*

docent, hi Orthodoxi font, amp; eos fequendo faJli non poteris. Nam qm me fequitt^*' i^ait Dominus) i^on ambulst in teuebris. Quotquot veto velextra Chriftiim falutfnbsp;inbnftrantjvel fiia commenta illiuimerito coniungunt gt; amp;qui ilii foii dederur honotcnbsp;in creaturaspartiuntur, veletiam fibijpfis Sefoorum ppelura meritis yendicant,ijnbsp;poftoresamp;fedu:presfont,ctfi.AngeJtdeclofuerint. Videquxin hancnbsp;rehtiam Paulus dicit ad Galat./. cap.

Facitadhuiusdorinconfirmationem diligensifta Chrifti defcripcio tribus verbis compixhendit, amp; omnia in fieipfo monftrat,qu nobis ad falutem ncctlfo*nbsp;ria font.nbsp;nbsp;nbsp;Primo ait : Ego fom via.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Ita verb per Comparationem fefevocat, eb quod vi inftar nos ad patfc thronuin gratia: eius deducit, vt in illo beatitudinis ver confortes efficiamun QHnbsp;nomine per foalam quoq; olim adumbratus,fuit, qu lacobo vifa coelurn terrra quanbsp;coniungebat. Et hccaufii eft, quod hominem ex nobis aftiimpfit, vt Deus fiinul ^fnbsp;homo exiftensdi'uinahum.'tnisconciliaret. Hue ergo referri debetjquicquidinfoi'nbsp;pturis deChrifto mediatoreamp;intercefibretraditur. Et habet hoc vite vocabului^nbsp;dulcirsimamconfolarionem,quanofipfosconfirmemusj fi quando in inentemnbsp;nobis propter peccata adirum in coelos prxclufom j nosq; infirmiores clfo, qum vt^nbsp;peframpcrepofsi.mus. Tunc enim vicifiim cogitate debemus,in Chrifto viatnflohnbsp;patefaam eft, id quod veli foifsio in eius morte fabla adumbrauit.

Deinde veritatemfeefie ait, quod adprioris cxphcationem facit. Sunttuju' vi qudam adeo perplex Si intricat, vt meritinuias, vel etiam auiadixeris, qu*quot;nbsp;in falutis negotio font vi Rabbinorum, Mahometanorum, Monachorum Si 4* 1nbsp;font horm fimiles, qui fuis traditionibus non in loca plana, fed potius in Labyrinthenbsp;ihcxtricabiles, abducunt. Ne.quid ergo fimiie hic quoq; timeamus, vcritateinnbsp;cit efl id eft, viain veram, retam amp;fecuram , in qua nullus errortimeri debeat. 1 'nbsp;reftprtereaalioetiam fenfo veritatis vocabulumaccipi: vtnimirum vmbris legaliPUnbsp;opponatur. Tta veritas djeetur Chriftus quiain eo verb prftita amp; exhibita font quf-cunq; olim Deuspromifit, amp;Leuitici cultus ceretnonijs adumbrauit. Et hue pcrtiqefnbsp;*quod in cap. primo loannes dixit J Lex per Mofon data eft., gratia amp; veritas per le/unanbsp;Chriftura fabia eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Qiiou

-ocr page 239-

tt o M ILIA I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;223

Quod fi quis pleniorem huius rei traationem vider cupit, Paulutn audat, qui Epiltola ad Ebreus multis exponit, vt in Chrifto eorunl veritas habetur,qu olim innbsp;^^8'typis amp; figuris adumbrata fuerunt.

Terfio yitam quoq; fe eflediciljCO nimiruvn fenfujqud non ipfe raodo viuit,fed ''tfpiritufti fjs ctiaiixcommunicar,qui ipfum fide vera apprhendunt. Ideo in loconbsp;'docitato noftcr Evangelifta air ; In ipfo vita crat,amp; vita ert Lux ilia hoininum, Connbsp;Hat enim mortem pct peccatutn ingi clfamjnofq; omnes (^vt Paulus ait) per delida mor-fuosfmile.

In filio autem fuo viuificaiiit nos Deus, vt ex mortis tyrannide alTcrtijipfi viuanrus (uoad hie viueredatur, olim veto ad xtei-nxamp; cceleftis vit conlbrtium adducamur.nbsp;Habet ergoChnftus omnia, qucunq; falutis cupido defiderari poflunt. Via enim eftnbsp;aipatrem deduecnsjin cuius confpedtu eft bonorum omnium fatidtas. Idem veritasnbsp;ipfa,qu neq; errarefinit fuos felt;9:atores,nec inanibus vmbris aut fpeftris ludificat.nbsp;Adhc vitaipfa eft,amp;: ideo nc mortis quidem periculum timendum eft ijs, qui ilium fidenbsp;veciSiconttantiiequuntur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Rcftar ergo vnum hoc,vt noftri officij memores,ea fedulo pheftemus, de quibus offict^etrnr^, Ciriftushifcefiiistitulis nosadmonet.Quia enira viaft, noftrum fueririn ipfonbsp;fire. quando nullus vise vfus eft,nifi vt.per earn incedant,qui aliquo lendunt. In iliumnbsp;ergo vnutn intcnti,omnia noftra ad illius dodlrinam Scexeiuplum inftiiuamus. Hsec e-i!nnvcraamp; propria Chriftianorum nota cft,qucd ouiuin inftar fui paftofis vocein audi*nbsp;uot. Rurfuni quia veritas omnium promifsionum Dei complementum,vel (vt Pau-fis loquitur)finislegiscft,decet,vtilll firmiter crcdamus/alutem amp; felicitatem omnemnbsp;*nillo vnoquramus,ncq; vllis creacuris locum demus,qu nobisaiiquid ipfius dturi-naderfum vel occultluggerunt, veletiam palam amp; violenter obtrudunt. Deniq;nbsp;cinipfe vita fit,crandum erit,vt in ipfo vinamusmon aurem feruiamus peccatis, quorum ftipendnim eft mors. Dbet eoim omnium Chriftianorum vox eftcjquam de fe-wietipto Apoftolus pronunriauit . Viuo,non amplius^ego, fed viuic iri me Chriftus : Scnbsp;\icani,quamnunc viuoincarne, viuo perfidem filijDei,qui dilexitme, amp;rradiditIcanbsp;njctipfum pro me. Galat, 2. ht finbsp;nbsp;nbsp;hodie cum noftri leculi moribus conferamus, Deu

in!nortalem,quam alines Chrifti regulaamp; dohina inueniemus plfofq;,qui Chrifti-nidiciSchaberi volunt 'Quotuscnim quifq;eih qui per viam ab illo Tnonftraram am- lgt;ulrqui ad eius dorinam amp; exemplum fciplm amp; omnia fuacemponat ?qui in botnbsp;''uopem omnem falutis coUocet?in ololo omnem felicitatem qujerai ?quiillius.pr-rptis,promfisionibus,minis,fidem habet ? qui demq; in illo viuat, amp; eum ditis amp; fit..nbsp;is fuisexprimat ? Quin potius plriq; mortalium per fiias vias ingrediuntur, liominqnbsp;traditiohibus feruiliter addii funt,noua indies qmeruntfuse falutis prafidia, prceptisnbsp;fiuspaltnobloquuatur, amp; hoc idcofaciunt, quia neq; proqfifsionibshcq; minrs eiusnbsp;fidemadlbent) itaver vhrunt, vtfaciliusin illisfdifsima S.itan mancipia, quaninbsp;Lbriftidifcipulosagnofcas, Qu id brgo horribilemfeftarumomnis generis confufioncnbsp;t irainur,quid peccandi licentia apud omtes rgnante offendimur? quid de multorum'nbsp;fifelicitate amp; interitu quiritaraur,quando Ghriftum amplei amp; fcqui nolumus, qui fo-fis via, veritas amp; vita e(Unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

Ctrtfi ad illius vfba redeatnus,qui difcipuloruu ignorantiam cuius fibijpfis *uthorvs crntigrauiter rprhendit dicens .* Si noftetis*me,patrem etiam tncum nofte-*^5. luq;hac qufttonc nequaqum opus eftt, Quod autem rcrura iftarum ignari eftis, prAhekdi/tnbsp;^ftraculpafit. Etenimiam nunrcco^ofcitiseum,amp;vidiftiseum,ideft,inrae abund nbsp;i viderc potuiftrs patrem, cm doebrina amp; miraAdis dtuiham virtutem, adeoq; ipfamnbsp;eitatem abund declarauerim.^odergo adhut hXs^iitis amp; dnbij eftis,hoc vobis jpfisnbsp;^ebetiscceptuniferre,qui manifeftifsima diuinitati?documenta negligitis. Et hcqui *nbsp;dtm nunc dicit,pluraamp; grauiora didurus paulo poft,quando cum Philippo gens aper-

) illis fctantiam ipforum exprobrabit.Nos ver hic obiruemus, veram Dei cogni-

^oaetninfoloChriftohaberi. Eftenim is(vt Apoftolusait)fplendorglo'ri ipfiusamp;: haradicr *

-ocr page 240-

224

10,

DI El PHIL1PI ET, lACOBI

character peifon ipfius, vel potius ( vt ipfe loquitur ) vnuni cum patre. Ad hsc verbum viuum amp; xtenium cft.quo omnia nobis reuelantur, qu de silo nobis cogn'quot;*nbsp;funthcceflaria. Elucenc pi tera in Ghfifto omnes Dei virtutes^qus illiusnbsp;Sc cultum nobis commendant : Qules funt luftitia, bnitaSjVeritas, fapientia,oinnip'nbsp;tentiagt;rtiaicftas,amp; qucunq; funt alix buius generis. Difputrunt de his olimnbsp;pbilofoplii, SsC hodieadhucmultus de his fermo eft inter eriiditos buius feculi: fedm*'nbsp;nesfpcculatincsfunt,quascunq; casnis ratio parit,nificnobis prluceat,nbsp;qiuxmundi amp; veritas eft infallibilis. Pofltnthxc prolixe traari fed cum alibinbsp;his biind fit df6tum,amp; plura dicndi occafio fubindc fefe offerte foleat,coftfiilt nunnbsp;breuiores iumus. Sufficiat nunc didiciffc,Icfiim Chriftum viam cffe vnicam, quanbsp;Patrera venitutjadhc veritatem Scvitam eflc Ilium ergo ampleftatnur Sz fequamur nbsp;qui nos ei i are aut p wire non finer* Illi debetur bcncdilt;io,honor, gloria amp; poteftas inbsp;ietcrnum. Amen

HO-MIL I A Ht

Dicic ei Philippus : Domine, oftende nobis pattern, amp; nobis. Dicit ci lefus: Tantum tempus vobifeum fum,amp;nonnbsp;uifti me? Philippequividitrae,viditpatrem zquomodoigiturtu^^'nbsp;cis. Oftende nobis pattern ? Non crais quod ego in patre fum,amp;Pnbsp;ter in me eft ? Verba,qu ego loquor vobis, meipfo non loqtir; 1^nbsp;pater,qui in me manctjpfe facit opera. Crdite mihi, qudnbsp;pacte lumamp; pater in me Sin minus,propteriplafata crdit niynbsp;Amen,Amen dico vobis,qui credit in me,opera qu ego faci,Slt;^p^nbsp;faciec,lt;Sc maiora ijs facic : quia ego ad pattern meum abeo.

quid petiericis in nomine meo, hoc faciam, vt glorjhcetur p ho. Si quid petiericis in nomine meo,ego faciam.


....... ''

VE M A D MODVM MV LT A SV NT HVIVS incoinmoda,amp; (vt Paulus air) per multas tribulationes nosbigfnbsp;porter in regnum Dei : Ita remedium in his prxfeucifsimuni, amp;nbsp;urn efficacifsima confolatio,cft certa Sc conftans fides ioDcumnbsp;urn eius Icfum Chriftum. Qma cnim is fibijpfi fempcrnbsp;trainuila efr,non poffuntfpcfuafalliquotquoilliinnicuntur.

Chriftusjdilcipulos propter difceffum fu urn folicitos conlolaturus,hinc exorfus clt tuibeturcorveftrum,creditisinDeum,etiaminmeredite. Q^a autem fidcs *nbsp;cius notitia non poteft confiftcre,cui fiditurjmox de feipfo amp; fua mortis fryunbsp;cpitjSc fc viara ad patrem vnicam,adhc veritatem amp; vitam effe dpeuit, qu nusnbsp;aberrare ncqj perire finat, Sed quia de his breuius,amp; quxdara etiain obfeurius,^nbsp;fequiturin prienti plenioriftorum omnium declaratio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Occafionem veto illi prbit quftio,fiu pctitio potius Pbilippicoin uem fibttenf difcipulorum omnium ignorantia arguitur.Cuni enim mqltahucufq; de patre Wnbsp;xiffetDominuSjilli nondum fatiscxercitati indiuinis,huircperinde,vcChriftu nbsp;corporels videri pofte pucant,itn eius videndi defiderici geftiunt :,ideom PhilipP*nbsp;quis fcruenrir prorumpit,amp; ait Domine,oftende nobis patrem,amp; fufneit nobis-

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quafi diewetjAudimus tad patrem abire,in patris tui domo complurcs

fioneSjiSc quod nobis iljic locumparareiriftitucris; Audimus prxterea per te no

ad patrem patere : Dcniq; tc ita cum hoc eftc vnitum,vt hunc norint, quicunq; cognouerunt..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;isfiif*

At quia nobis hadlenus patrera tuum non licuit vidcremon polsunt ifta 0 j^jeur ficcre ad eius quftionis lutiooera,quam modo Thomas tibi propofuit.nbsp;ficuti te nobis videnduin prbcs,ita patrem quoq; oftende nobis,vt qms nain iHnbsp;vbi fit videaraus,

I

-ocr page 241-




Chriftianos repertifuerint olim Anthropomorphit, qui bumanam formam Deo tri-^ucrunt.-quod iplum hodieetiam faciunt, quotquot ilium aliqua imagine exprimere


Echodie multi in eo impingunt,qui nihil feperindecupcre aiunt qum vt De-i vi-tnbsp;_____________________ ________________________________ ofii 3samp;aiidacia,nequid vitra fines abipfo Deopraetcripcosfcirc cupiamus .* quod iptum,nbsp;Elhritlus in tu a refponfione grauitermQnet,qu tribus omnino partibus confit.

Prima difcipulorum tarJitatcm ^cignorantiam reprcehendit, amp; correptione dignos cl^ri/lfn difij. ffTe oftenditjqui ram diu in fua tchola vtifiti,adhuc diuinor myfieriori ad.eo rudesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tg,.e.

uipcriti tint.Tantum tempus(inquir)voblfcum tum,amp; non cognouifiis me,?Q^fi ^cret,Ferri porerat,fi qui me nunquam Viderun',aut vix modico tempore mecum verfionbsp;''lunc,emimodi oufiiones mouerenc : C)nblt;l vpin vos aden ianm-antes t !blt;;. Olios rai-i

* Wippus obijeere poterat. Dicerct cniin ille : Cur mihi tui icnorantiam exprt bras,qui, V - rt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; 's z~\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

pattern nobis oft'endas.togaui ? O^oad te fafu nobis nctus es, ntc aliquid praterex-pctinms.Occurrit ergo Dominus,amp; non temere te ita loutm elle docct,cum neq^ ipt u.

pattern rc norint,amp; ait : Philippe,qui vidit me,pattern vidit.

/I,. /\ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft *Tr'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

^'hOfiendc nobispatrem^ Senfuseft :Tu pattern tibi oftcndi cupis, quafi ego alius fim patris natura amp; etfentia. An non meminifii,quod nuper ludis dixi,Ego amp; paccrwnunbsp;^niustQuin ergo in me relpicis, vt pattern fimul videas,amp; quis nam,amp;:qualis ille, fit, *nbsp;'ntelligasC Vcl num adeo adhuc fiupidus es amp; modic fidei, vt tot vifis operibus rnira-^'ilofis,non credas,quod ego in Patte futUjSc pater in me cft?Id eft, quod diuina virtusnbsp;fi totam in me cxerit, amp; diuina plan funt, qucunq; dico 8i facio ? Eadem autem hie nbsp;iicit,quae cap. i9. Sc )2. etiam dixit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' *

Obferuw

-ocr page 242-

2^2(5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PHILIPPI ET lAC'oBI

chrt/li fMr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oblrucfflus potius, quod difcipnlos, de Deo curio fins qiirentes, in fui f'

infimtnflrAt teraphtionem vocatjamp; patrem in fe vidcndum atq; cognofcendutn proponit ; nec t* men fenfus corporis externos, fed fidem in illis excitt, qua amp; ipfum 8c Patreni conteiunbsp;plentur. Ait enim : Non credis, quod ego in Patre fum, amp; Pater in iiic ? Launbsp;huius dodrin eft, quod Deus qui inuifibilis 8c immenfus eft fefc per filium in rnnbsp;manifeftauit qui eciam ipfc non alia ratione, qum per fidem , cognolci 8c apprathen-dipoteft. Nametfiin rebus creatisquoq; amp;iofinitisiudiciorum Dei excmplisjipquot;'nbsp;us bonitas, potentia,iuftina amp; quse ali in illo virtutes funt ,cognofcantur, falutaris ta-menamp;viuifica illius cognitio,dequahic agitur,infolo lESK CHRISTO hab-tur, qui vt vera amp; expreffa Dei imago dicitur, ita folus ea perfecit , qu ex terno pj*'nbsp;tris decreto ad huroani generis redemptionem neceflaria erant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iraq; medio tolb

locushic omnes human rationis deDeo fpcculationes, quas homines vcicuriofi 't fiiperftitiofi fine Chrifto inftituunt. Et quibus non alium fruftum percipiu nt,quani,nbsp;quod in fuis cogitationibuseuancicunt, 8c tandem ipfi fuam ftukitiam fateri cogu'nbsp;tur.

Exemplum huius rei olim Simonides prbuit, qui ab Hierone tyranno inref' gatus, quid aut qualis effet Deus, deliberandi caufa diem vnum fibi poftuUuit: poftriquot;nbsp;die verb idem, qurcntc tyranno, biduura petijt. Cum autem fpius dieruin nu-rum duplicaret, admiratus Hicro, qufuit cur ita faceret ? Refpondit ille : Qu*nbsp;quanto diutius confidero , tant resmihi videturobfeurior. Nonmultumabho^nbsp;Simonidis fado abludit Socratis didum,qui poft multorum annorum ftudia, hoc vnu*nbsp;feCcire dixit, quod nihil feiret. Neq; puduit hoc ilium fateri, cui Delphicum orac**'nbsp;him pientis titulum dctulerat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V nde vero ifta ignorantia apud eos,quos in a lijs **'

bus mortalium ingeniofifsimosfuilTcconftat? Niminim exeo, quod Chriftum ignof* rent, in quo vno omnes ver fapienti amp; feienti thefauri continentur.quiq;nbsp;nica, qu mentes noftras illumint , vt cleftium myfteriorum capaces fiant.nbsp;fi veraliquorum tanta eft arrogancia ,vt fuam inlcitiam fateri nohne, ij pli-umqi unbsp;Dei ignorantes videantur,cxluo cerebro portenta ncuorum figmentoruin proki''nbsp;quibusautTrinitatis diuinmaieftatcm fdifsim oblcurant,autde Chrifto ca g*^**nbsp;unt,quibusvniucrlfidei amp;falutis noftrfundamenta conuelluntur.

Exempla huius etiam mali in prifeis hreticis extant,amp; vtinam nonhodicpahi' audlrentur,quieademcuriofitateamp;audaciapuriorem de Deo dodrinam dikcrpuu'nbsp;Si qui ergo cognitionem Dei veram ferio qurunt) quod quidem neceflario facerc o*nbsp;bent quotquot feruari volunt) hi in vnum Chriftum intenri, talem agnofccredif^^ nbsp;qualem Ce nobis in illo manifeftauit. Ts enim filius ille diledus eft, qui, cm iu hunbsp;patrisab terno fit, propter nos tarnen homo fadus,nobis enarrauit omnia; vtqiill*nbsp;vnum audiamuSjiam olim Deus pater peculiari mandate prccpit. Matth. /, r/.

frii^iiir^ tretn fihinbsp;ff*

Tranlcamus nunc ad fecundam huiUs refponfionis partem, qua probatChrifl'*.** quod dixit fe nimirum in patre 8c pattern in ipfo effe, adcoq; fe amp; pattern vnum ch'nbsp;Vtitur autem argumento ab effedis, dodrina nimirum amp; operibus pctito.nbsp;(inquit) qux ego loquor vobis, me ipfo non loquorfed pater, qui in me manet, T'nbsp;facit opera. Videtur argumentum efle eiufmodi : Deus fuam gloriam neminiiw''nbsp;municat,vt diuina virtus perpetuo cinfeparabili vnionis vinculo ipfi inhrens autCoH'nbsp;iunda, fefe in omnibus eius didis amp; fadis exerar. Atqui ego tarn verba qiiamnbsp;nam cum Deo patrecommunia habeo,amp; ira in me manet pater infeparabilitcr,vtif*'nbsp;us virtusin omnibus fefe profrt,qu ego dico amp;facio.

*

Ergoegoamp; patervnumfiimus,egoq;verus Deusfiim, amp;verifiini hocab^* didum eft,quod qui me videt,idem pattern quoq; videat.

Demaiorinullapoteftelfecontrouerfia,cm apud Ifaiam clamct Deus: t߮ Dominus,hoc eft nomen meum, amp; gloriam mcam non do alteri.

Ad minoris veto declarationem fiue confirmationem faciunt,qucunq; deCbr L- ./L_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z J Etenim fi dodrinam eins, qualis

DtSrin^chri W tlodrina amp; opcfibus infcriptiirisdicuntur.

lipl eft, confideres, mox non huraanam, led diuinam elfe patebit, vt merit de ill pitc feptimo fuperius dixerit : Dodrina mea non eft mea, fed patris qui inifiti^'

-ocr page 243-

HOHItI A I'll nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 0 y

^Hemenim eft cum ca, quampaterprimis parentibus in pardifo prdicauit de feminc mult; 'ris,quod veteris ierpentis caput conterere Sn miler os mortalcs ex eins tyrannidc liberate, de-pt; quini item in lege typis innumeris illuftrauit, amp; per prophetas prolixe amp;C copiofc exponbsp;it. At quia non ftatim Deus eft, qui diuina loquitur ( hoc cnim poft Moftm Propher Scnbsp;Poftoli quoq; fecerunt ) fimul yidere oportet, quam eftieax Chrilti dodtrina fuerit.iSc illic diui-'nbsp;*vittutis in ipfo vcrcamp; perpetuo manentis argumenta apparebunt, Matihseus certe popu-''t'iusdoftrina pcrcullum tuiflcfcribiT, co quod doceret, vi habens authoritatem, amp; non vtnbsp;Qiiibus verbis innuit, rude etiam vulgus in eius Icrmonibus diuinam maiellatcni a-'oui[lc,quodq; pro fuo iurc de ege amp; veto eius fenfu, de vita amp; faltite, ac regno Dei, diflerc-fquot;- Simile quid accidifle Lucas fenbit, quando puer adhuc in rcniplo cum dofloribtis contu-Qiiandoitem apud ingrates fuos cities in Ichola Nazarethana docuit. Idem hiulicris ct r.2.4t*nbsp;nietninit,quae ciim ilium docentem audiret, diuin virtutis admirationc abrepta cxcla-

liuit : Beatus venter quite portauit, amp;vberaquftixifti. Senfit quoqj vim illam Petrus, 1'tncapitefexto dixillelcgimus: Tu verba vitseterna: babes, amp; nos credimus, amp; cogno*nbsp;Chriftus, illc filius Dei viuentis. Quibus adde, qu de Sacerdotum leruisnbsp;'pfum capiendum cmiftis fcripta funt fuprd capitc leptimo. Q^ia ergo hc obferuarc Scnbsp;tire potucrunt, qui eius dolrinamnondumintelligebant, quis non vidcat, diuinam vir-''t gt;lli coniunftam fuifte ?

. .Q!!Odopcraat,cuidcntior,amp;oculis quoq;magisexpofitainucnitur verat In Chrifto Oferactrii 'nitacis demonftratio. Fecit enim,qu non modo vires humans verumetiam omnem hu-

tefuperant. Fecit autcm,non vt olim Mofes amp; Prophet,amp; Apoftoli.qui virtu-'na inftrui funilia fcccruut.lcd authoritate ct virtute propria. N pro fuo in onines ere- Afx/rfc.

. tsimpcrio morbos increpuit,cc ceflerunt : datmoncs cxirc iuftit.ct parucrunt : ventis ctflu-us imperauit.ct quicucrunt ; mortuos cuocauit,amp; in vitam rcucrfi funt. Qu cum folius y-, opera ftnt,Chriftus Deus verus amp; atternus fit oportet, ideo infert : Crdite mihi. Vbi pri- ^uid pro fuo in difcipulos iurc ab illis exigit.vt verbis eius ftdem habeant. Mox veto,quianbsp;carni durum amp; difficile elle fcicbat,3d opera illos denu remittit, ct inftar indulgentiftiminbsp;vobis indigna vidntur,quibus credatur, laltem operibus crdite,qu

Aodifunt,vt de illorumvcritatc nemo dubitarc poffit. Simile quid lupra capite decimo ^^11 ludacis etiim dixiftc legimus : Si non facio opera patris mei,nolite credere niihi: Sin a titnbsp;to nidii non crcdatis,operibus crcdite,amp;c. In prxlenti vero dorinam cum operib,nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ox ills iudicarc doccat,ct limul omnem excufationis prjetextura auferat ijs,

i'pfurrtignorarcpergunt.Nos itaqj fcopum amp; vfum iftorum omnium cbicruc.mus.vt pri* 'luidem Dcum verum amp; ternum agnofcamus Icfum Chriftum,amp; ex co conlolaticncninbsp;r'tintus in omni afflilione.ct firmi in fide pcrfeucremus. Quia.n. tabs eft,faci!e fuos tuebitur,nbsp;l^^'lisliquamouiumfuarumexmanibusfuisfibicripipatietur. Minime ergo nos mundumnbsp;Jquot;'- tiincre,atit eius minis atq; conatib.terreri,conucnit. Maior .n. cft,qui in nobis viuit amp; a-le(usChriftus,qudmquiinmundofuritamp;infanit,Satan. Deindeoffieij noftri memores,nbsp;'^O'Seiuscredamus, neq; incertain aut obleuram elle quiritemur Etiangelij eius doiftrinamnbsp;'^olim infinitis fignis onfirmata eft, amp; etiamnum hodie diuinam virtutem in corum a-Oiispaij excrit, qui earn fide vera apprhcndunt. Credamus at non promiffionibus mo-1^ ft iucund Sc auditti fuaues lune, verum ctiam prceptis eius, quibus noftriipfiuinbsp;j^''gationcni,carnis mortificationem, vit nouitatem amp; fanftimoniam, diletionem Iratcr-li qu alia funt huius generis, requirit. Fruftra .n. fide gloriabitur,amp; promiffiones falu*nbsp;jjj.*dfctrahct,quiCbrifloobedircdetrelat, neq, cas conditioncsadmittit.qupromifsionib.nbsp;.^onnexsefunt. Sed de hoc ipfc Dominus in lqucntibus verbis plura difterit. Idcohcnbsp;'dsannotauilfe contenu, ad tertiam huius loci partem progrediemur,

. Habet hxc noua confolationis argumcnta,quibus per proccupationcm cogitationibus hriflutfut! Pulorum occurrit,quas illos animis luis verlre feiebat. Quia ,n. in carnalem eius prfen* JtutHttawnbsp;Po? crant,amp; de ipfa quoqj Dcitatc adhuc nimis carnaliter fentiebant, ficuti in Philippinbsp;J 'lationc hucufqj vidimus,non dubium eft,quin it intra animos fuos cogitaucrint.-Tu quinbsp;iiiagnificc de diuinitate tua loqucris,teq; vnum ctim ptre elTeargumentis firmiffimis dc-quibus plane fidem habemus,c ideo te hacicns fccuti fumus, nec in pollerum abs nbsp;''idli volumus. At quis ex tua ilia diuinitatefrtius fperari poteft pofthac, quando nonnbsp;in terris hilec nobilcum futurus es,teqj ex hoc mundo ad patrem abire dicas ? Anionnbsp;^Jgt;tp;:anorum inftar omni prlidio amp; patrocinio deftituti, milrflu(ftuabimus,amp; imnxa- nbsp;A. ftiiim libidini fubijciemur Quis ergo te abfente nos tuebitur ? aut quo argumente certinbsp;. *'ycitiur,nos fub tua protelionc agerc ? Harc amp; milita alla fimilia procul dubio diieipuli co-j,j'it.cteademfortafsis didtiri tant, nifi illosDominus noua confoIationepruenilTer.

carnis ingenium,quod Dci potentiam non vitra fenfut noftros e.xtcndi putat.ct tune , ilium nobis prfenrem eflarbitratur, quando hoc aliquo bcneficio externe dcclarar.nbsp;j'VlHhodiectiam multisChriftus procul ab Ecclefia ablcgari videtur, quando ilium corporenbsp;.Aonamplius in terris gere,fed fupra hune mundum corruptibilem in coelcfti gloria conlt;

V fider

-ocr page 244-

|gt;1EI JPHILIFfl ET COB


MEI JPHILIFfl ET lACOBI

fidcredocenJUS.Scdoccurrithuiufmodi obiedionibus, iliis nihil dcfuturtim effeoftcndiJ


AftHelign* fecerunt mit-nr it quantnbsp;Chrintt

^Ctr, lit

licet corporc fuo difcedatjfimulqj docct.vt fugratiamp; virtutis bencficio iphin terns trui pof* lint. Etl ergo locus hie confidcratu dignilsimus,ciini propter noltri leciili de Chritli prxlt'nilanbsp;controuerhas, turn quod non niod confolaiur in periculis coullitutos, vcruinetiam adi)io-net,quid nos tunc lacere conucniat.

Quoad pnmunijgraui cum alucrationc ait . Amen Amen dico vobis^qui credit in me opera,qu ego facio,amp; ipfe facict : amp; maiora ijs lacier : quia ego d pattern meuni abeo. Dihnbsp;Iputatur hoc loco multis,qunam ilia opera maiora lint, amp;n urn pro incredulis alienis anbsp;Chrilio ccnleri debeant, qui opera ciufmodi miraculola non laciunt, -Sed non oportex Chritlinbsp;rerba alio dctorquere,lcd in hatu ab illo inllitut traationis infillere.Eliis,qtiod dilciputosnbsp;obfuum difcclTum foiicitos, confolatur. Ulis ergo nuncloquitur, non omnibus credeiitibusnbsp;ingenerc. Ncccnim omnium ell opera miraculola lacere, ncq; ctiam ijldern femper opusclLnbsp;Suntenim (vtPaulusait ) diferimina donorumatq; mmiheriorum, idem veto Spiritus, qu*nbsp;ilia omnia operatur : amp; aiij quidem datur fermo lpientie, alij fermo cognitiouis, alij fides,aiynbsp;dona lanationum, alij facuitates edendarum virtutunn Debet ergo promiilio hc prxcipu'nbsp;de Apoltolis exponi amp; viris Apollolicis^quorum minilteho in Euangelij prdicaiione,nbsp;gni fui per totum orbem propagationc,vti volebat ; amp;fcnfus clt, adeo nihil incoinmodi iHnbsp;ex fuodifcciru accepturos efle, vt potius iUullrior in iliis fuiura fit ipfius virtus, qua iliisiti^'nbsp;jefle velit, vt miraculafuis non fimiiia mod,vernmetiam maiora edant. At qurenam ilhnbsp;4ion cadem eft omnium fententia. Sunt qui de Ijs cxponanc,qu de vmbra Petri, amp; fudan.s,nbsp;tq; lemicinlijsPauli,Acl..amp; 19, cap. commemorantur.Scd non vidco,quarationchcnbsp;Tora dici poflint nonnullis lignis hrifti,ijs maxime, quibus corpore procui ablens, fola occu 'nbsp;wta virtutcjccnturionis leruulum,amp; Kegij aiilici filium, curaui Eazarum item, iain quartiunbsp;diem in lpulcliro agentem, vita: rellituit. Simplicior ergo mihi corum fententia videtur,nbsp;^|jcr Apollolos,lt;5c plura figna.Sc maiori cum eftlu fada fuiife, aiunt. Nam vt pluis erainnbsp;per loca diuerfa dilpcrfi,ita plura ctiam facere potuerunr, quam Chrillus folus,qui iiitra luu^nbsp;fines Icfe continebat. Conllatprterca plurcs Apoltolorum minilterio adridem conticrls*nbsp;ifl, quam cum iple Chrillus in terris prdicarct. Et vt multa,qu hic dici poterant.oflquot;quot;^nbsp;mus,mir3culofum omnium maximum amp; exccllcntilsimum luit mundi totius innouatinbsp;reformatio {vt ita dicam ) generalisjiquam per Apollolos introduclam fuilicimus. Vnbsp;illo tempore mundus in duas fedas ludorum nimirum Sgcutcs diuil'os. v.traqi verl'^nbsp;CTroribus,fuperllitionib, abfurdifsimis, amp; nefandis fcclcribus, immerfa cr3f,amp; ita in toto ofnbsp;itan longe lateqj dominabatur,Et ludi quidcra ex finguli Dei confilio lbos ritus , amp;nbsp;qudam legis cxercitia, retinebant, gentium ver fiiperllitioncs Komani impcrij atiifiont^.nbsp;amp; legibu3,iino arm is quoq; defendebantur. Et potuiflcntfortalsis Romani,fi ita illisnbsp; ift,ritusexternos raiitare.Dcos aliqiios 8c eorum cultum abolcrc ( quod in Bachi orgU?nbsp;fcilhillorici tradunt) nouos'it Dcos fuis fufragijs create (quod iplum eos fecilloh^nbsp;qitando Imperatores fuos in Deorum numerurn refcrebant) at ij dem ipls hominuninbsp;mutare.et nouas voluntatcs in illis crearc,nunquapotuiflnt: quia animos et voluntatesa**4nbsp;Vi externa cogr impofsibilc ell. Id veto per Apollolos fal elfe fcimus,qui curn paucinbsp;rd.adhc neq; armis.ncqj aliqiia publica authoritate,inllrucli eirent,in orbem totti egrelsi.nbsp;dorum fimul amp; gentium animos mutarunc,fuperllitioncs abolcuerunt, cumnbsp;/ois omnibus,peccandi liccntiam coerucrunt;dcniqj mundu hune,ex diaboli lyrannide alnbsp;lum.adfidei obedientiam reduxerunt,Quodhoc ctiam nomine maiorem admiratiouc-'nbsp;retur,quodhc inuitis Romanis Impcratoribus,et multum reludantib.ijs omnibtfs.ldanbsp;lt;jui tune inter Ridos et gentes aliquam fapicnti de fanditatis cxiltimacionem lultintv^.j^nbsp;Hcergo opera ilia prclara et exiraia,lunt,in quibus Chrilli virtus felc per Apoltolosnbsp;^use etiam hodie non fine Uupendis miraculis icfe exeritjquando fimiliter per EuangelijP^^j^nbsp;dicationem multorum animos mHtari,lupcrllitioncs aboieri, et totas gentes fubit reloff^^-^.nbsp;Ecclefiam item in medijs holtibus. conferuari, perqj viles amp; contemptos minillros indicnbsp;us propagari, videmus. In his ergo ipfi quoq; diuinam Chrilli virtutem agnolcamusnbsp;e locum dcmus.vt cadem opera in nobis quoq; fiant,qu ilium ftia virtutc amp; Spirito 10 u

Vndtiae9Sr.e rcgnate tellentur. Porto lingularem confiderationcm meretur caufa, quam huic jjj Chrillus anncdit,dicens: C^ia (inquitjad pattern meum abco, Dicat .n. hc aliqois-bti^trit- modo ad pattern abirc potuit,quiii: patte iam tune erat,ct cum in l habebat manentcfi^nbsp;hunana ergo natura hoc didu intelligi deber,quam ex nobis altimpram in clos etiehcnbsp;illic addextram patri? collocare,debuit,vtclellisglorifimul et pote.[tatis ditiinstnbsp;faceret. Itaq; huius clauful lnfus cil ; Hadenus quidem, mifera amp; raortali carne , ^'^utnbsp;lt;am in terris vixi laboriofam et omn miferiargcncre refcrtam,nec nili obfcuriusnbsp;excrcui,quantti videlicet nunefieri necefle liiit. At nunc temptis inliat,quando carnenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex refurredione immortalcm fadam in clos cueham,er quoad humanitatem quoq; ,P

temomnem hicloctintcrrisaccipiam. Tune ergo euidentius multquamhuculqi meam diuinam declarabo per vos, quos Spiritufandoita inllruam,vt,quodnuncnbsp;ptllare pofsitis.

.lt;1

iJlic addextram patri? coJlocare,debuit,vt

-ocr page 245-

HOMILIA lib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239

RefpicititaqiadProphctarum vaticinia,qui hoc futurum prdixerant, vtChriftus, pcralo in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

terris noltr falutis negotio, Spiritus dona cffunderet, quibus Apoltoli eins armati,orbem ter-rarum ad ipfius obedientiam rcdticercnt. Et pertinent hue, qu loelis fectindo amp; Pfal. is. ha-bentur.^ Eos enim locos Petrus in Atis, amp; Paulus ad Ephef. cap. 4. de Chrifti afcenfione in los, Si Spiritus fanti mifsione, exponunr. Itaq; in Spiritus fui prfentia amp; efficaciflima vir*nbsp;tute nobis confolationem monftrat, Si hac fe farturum promittit abfentiam corporis, quo exnbsp;tern's niod dilcefturus fit. Licet ergo corpus fuum ex mundo fubduxerit Chriftus, maiefta-teni tanicn amp; virtutem non abftulit, fed quad Deitstem fuam nobis adeft, amp; in credentibusnbsp;cflicaciter ea opcratur, qu illis vtilia, amp; ad regni fui propagationem nccefiaria funt. Et eftnbsp;militaconfideratione dignum , qttd difcipulos ideo fuani virtutem efiicacius fenfurosait,nbsp;quodipfe ad pattern abiturus fit. IdenimeosvalidilTimc confutat, qui pro carnali cius prnbsp;Icntiaincnahodic contendunt,amp;nos Chrifti maieftatem atq; omnipotentiam negate cla*nbsp;mant.quando ilium cotporc fuo in clis refidere, neq; amplius in tetris quri debere , doce-muj. Qua enim ratione hoc de nobts illi dicunt, quando ipfc Chriftus fuam virtutem amp; ma*nbsp;Jcftatcniin corporis abfcntiailluftriorem foreteft'atut ? Vcl quis non videat, illospotiusni-mium humiliter de Chrifto {entire, qui ilium omnipotentem omnium creaturarttm guberna-^Oreni non cognolcunt.nifi corporaliter omnibus in locis pricnsadfit ? Nam hocdicendonbsp;f^gibushuiusfeculiinferioremfaciunt,(Quorummaieftasamp;authoritastnextremis quoq; re-S'lifinibusagnofcitur, licet ad cos ipficorpo^ fuo nunquam accdant. Sedquiadc hoc alibinbsp;plura dieet ipfe Chriftus, pauculis hifee modo contenti fimus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Nuncalterumhuiuspricoccupationismembrumvideamus, quo amp; amplius confola-tut difcipulos,^ fimul doett, qua ratione aut quomodo ipfo,licet in coelo agcntc,frui poflint. Sic autem dicit ; Et quicquid petieritis pattern iivnomine meo, hoc faciam, vt glorificetur pater in filio, amp;c. Ad prcces ergo illos remittit, quibus fidem quoq; fimul comprhendit,quando confit ijullum effeprecationiseffeiftum, nifi ex fide fiat. Et fane alibi quoq; fola fidesnbsp;medium elle dcetur, quo Chriftus apprhendi poteft, qui quoad corpus in clis agit, nequenbsp;feamplius fenfibus externis offert. Precum tarnen potius, quam fidei, nunc meminiffe voluit :nbsp;ptim quidcm,quia hoc ad Deitatis fu demonftrationem facicbat ( quod prcipuum huiusnbsp;onfolationis caput dl) deinde quod difcipulos officij admoneri oportuit, vt feirent quid fie-,nbsp;ri debcat, ft qui ipfo prxfentc frui volunt. Ad primum pertinct.qud non ait ; Quicquid pc*nbsp;tieritis in nomine meo, hoc vobisdabit pater; fed,Hoc faciam, vt glorificetur pater in filio.nbsp;Ncq; eo contentus, idem mox repetit : Si quid petieritis jn nomine meo, ego faciam. Qum-uis ergo in nomine fuo pattern inuocarciubeat, fimul tarnen fe non Mediatorem modo, fednbsp;orum qu petimus authorem quoq; amp; largitorem, ideoq; vetum Deum,amp; eiufdem cum palt;nbsp;1 treclfetni atq; poteftatis efie docet. PolTumus enim c;; eins verbis argumentum ciufmodinbsp;colligerc;NemoprterfolumDcumomniumfeinuoedntium prccsaudire, amp; eorundemnbsp;I vofisfatisfacerepoteft. Egoautem,quicquidpetieritis in meo nomine, vobis faccre amp; prac*nbsp;1 fiarepoffum.EigoDeusVetus,patriq;Coxtcriiusamp;coclTentialisfuni. Ad alterum pertinet,nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;quod pieces illis commendat,'quibus fuum auxilium implorare debent. Obferuarunthoq

I diligentifsimc Apoftoli, quos inter miracula Chrifti nomen inuocauifie, amp; fimul piorum pre-1 nbsp;nbsp;nbsp;cibus feipfos, amp; miniftetium fuum commendauiffe, legimus.nbsp;nbsp;Et eft hc vnica amp; certifsima

I nbsp;nbsp;nbsp;ratio, qua Chriftum nobis conciliarc poffumus, vt fua virtute nobis prfens adfit, tn pericuUs

1 nbsp;nbsp;nbsp;tiieatur, 8c laboribus atq; ftdijs noftris benedicat. Quam quia plseriq; Itodie negligunt, pc^

' nbsp;nbsp;nbsp;mirum eft infcliciusfer omnia cedere cos,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Atfimulpaucishifccverbisvcramprecandirationcmcomprsehendit,dequa ctft fsepc alias didum fit, tarnen hc etiam aliquid diccmus, quando precibus imprimis colitur Detis,amp; '^*** nbsp;ijfdent propter omnis generis aftlidiones nobis nunqUau'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et quidem folum

IXunt inuocari ddaerc, fcriptura omnis vnanimi confenlo teftatur^ neque vllus alms eft, qui via noftia omnia audirenbsp;nbsp;nbsp;in quauis tentatione nobis fuccurterepoffit. At quia nobis pror

i Pterpeccata aditus ad ilium prclufus eft, in Chrifti nomine preces fieri debent-, quernille nor. 1 apud fe Mediatorem amp; Aduocatum conftituit. Vbi imprimis fide opus eft, qua credamus,nbsp;Deuiu nobis propitium efle, amp; preces noftras exaudirc propter filium, qui peccata noftta ex-piiuit,8c chirograpltum legis fuftulit,quo in Dei confpedu accufabamur. Nec temere fieri pU-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ideefiin prfenti bis dicit Dominus, Ita enim cuere VOluitne quos alios ito^

I bis itirwcefforcs fiuc aduocatos quxramus ; fed vno iHo-edfitenti fimus,'fine quo nemo aijpa-l nbsp;nbsp;Went venire poteft,Quod ipfum Apoftoli quoq; diligenter inculcant Vt tam alibi eft videtc;

' nbsp;nbsp;fi^^quot;nptiotid Timofti, fecundo cap. 8c i. Ioan. 2. amp;. Vrseterca cettum quoq; prccuramov

urarumhnemfiuefcopum conftituit Dominus : vt glorificetur pater in filio. Admonet de A.

I eftaminf^mulaprecandi^quamnobisprfcriplit ; vbipetiftonum.omnium,primi

I 'bvtpei nomen in nobis fan^ificctur. .Decct enim Dei fil'ios ,yt de partis honore 8c^qrilt;

I nuptitniS folicift fint. At ai ^c in fifio Icfu Chrifto potifsimum elucct,ea riosprae aKjsb*

I ctnibus^ifc coauenit .'qu ad rgni eius propagatianem atq; confcruationcnt peftiftt \nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ' Y

-ocr page 246-

DIEI PHILIPPI ET lACOBI

Eft ergo im pu Jens niminm amp; prophanws notninis Chrifti abufus,fi illo prztcrito noftris do contrjodispnuatisftodcames,autctiartiea petamns, cjnnelt;jjpianeq; honeflaii t.nbsp;tcrant hc latiiim didnci, fed fufSciat nunc caulas intellexiflc quibus fit, qudprtesnbsp;fcreirrksefintapudDoiniftuni. Alij enini non precantur, fed imperiofo amp;nbsp;Dei auribus obftrepunr. Alij iriipiidentcr vel fine Cbrilto in illius confpclum rount, ve nbsp;fibijpfis Mediarores fiiigunt, in quos illi debttan; gloriam transferunr. Plriq; ver tarn*nbsp;fideria fecuti res noxias aut laltcin inutiles petunt, vel etiam bonis rebus pro fuanbsp;cupiunt. Non poteft erg precibus noftris Deus annuere, qui vt Santftus eft,ita Wij luinbsp;amp; falntem noftrani vnice promouere cupit. Sed tempus eit vt dicendi finem faciamus-in hius tralationisfcopum intentidortesfimus in Cbrifto Icfij,'quietfi corporefuonbsp;Kqucrit,nobis tarnen prfens eft, quatenus hos falutisnoftr ratiorequirit,amp;fuorunipnbsp;dementer exaudit, Illi debetur beneditio honor,gloria amp; poteftas in ternum,AfMenquot;nbsp;DIEI APOSTOLORVM

PHILIPPI ET IACOBL

PRECATIO PRIMA.

fZ DEI ^I DIXISTlz EGO SXM Nemovenit ad ^atremnifiperwt. Reduc notnbsp;atores in hoe trii txilio in vtram viam tl/itis-, menranbsp;tem tuam : Etutfica nos tuo Spintu ; ddnctto nos tuonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftfttnbsp;nbsp;nbsp;l

ex tuahumanamajjaglortcat-a amp; exalt at a , prof agetur in vtia titernifatris tui, (-nos mieros ex ule s faiito ciues tut rtgni :nbsp;nbsp;nbsp;a

nobis manjiones amp; locum, 'vbi ex te I^ite ett ernst fitst in dom amp;

patris tui hauriamttiuecum nouum, vtperpetuotmttsibi, vbi tu es, amp; vtr in ni)gt;* rificetur seternui Pater tuioi, fernen,

DIEI RECORDATIONP APOSTOLORVM PHILIPPI

ET lAGOBI, PRECATIO

S E C V N D .

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re A

E PREC1NENTE ET PRAEEf^X^ idue in auribtu amp; anima nora tua epgnea tant io ,F I LInbsp;tata in vltima coena ante trifliimum agonem.Ptf^tit homocp^^^^^f.nbsp;cumuaui det der io voces e a Slionesm morituri parentis an*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^0*

bis igitur etiam dulcis it recordatio tUiusermonx, qui ttbif*H in hae vita -, tn quo Epdogo ver admtcuii ar dent ia tua



aiverba tuisiterniteflamenti, repetiuiimmam Euangel de(iripfii Jtituiiminieeium,docuifii,qua amp;qualis fitutura Ecclea ,recitaiptndtt*^^. ^nbsp;cruce,^ duld confrlatune. Hstc tu incrtbt naris mentibtst,^acit, vtperpetutnbsp;tustsioHrina memoriamretineamus. Tu Apofieios tuos mafios, ( confiernatotfto i,nbsp;W abitum e morterh,p)ropteruam orbitalem e propterpericula, qust ips pnbsp;nettdapropter tuam cenfeionemffatus es hac heroic a (ortivoce ; Nonnbsp;firum, crdit tnDem e in me. Vagabantur tut Apofiolt, vagantur multi pgt;l nbsp;inhacmundoAxtprreSj,ext{lef,fifppiabomnihttsho}intbsts. Feclfiatu,aefihumt gt;nbsp;nan^a, premitur magn imperips^, bdUifequiorent opinioneapienttst.enbsp;mud. Ksd^faAiKi^itdx^fccd^/nundi.,.noravmbra iudicatur nocere bonis gt;nbsp;lurifimconenumgmerishumaiu,pacempublicani, ftrahereconufienes lt;nbsp;gnis patrist. Tu tuua nos,nerangatnur hac iniqitate iudiciorum in mundo -,nbsp;pdecumbamtu dpiei mb^e calamitatume'd in med^s mdlis recordemur titi,nbsp;Itiitr noirafides,ndraitiuoeatia,nttfira vocatiopropaerpeffiutionem mundi 'td*nbsp;Mfipast animos ad te,^ad ater num pairem tuum. sumus exulesumus inopts^ jp,nbsp;tX wfiris diltfs^ prfpter tuam veritxtem : terra non tapit nos tarnen

-ocr page 247-

(expeciifnusJbifruemttrqutete,amp; beatititdine^n cortu Prophetrum nbsp;nbsp;Apoolorum

fiugt;rvgt;n, hiurientes tuas voces^ qui nobis tnterpretaberis fapientiam tuipatris,conenam ordmt creation is amp; redempttonis hominum^ dP dec this nes ea, qua tn caligine huius vi^nbsp;fs non poufnui intelligere. Expettnnsa igitur illam lucem in tua domo, vbi tuns patetnbsp;dipattrftmilias, ( tu es Xenodochus adducent eledlos adpatrem,nbsp;nbsp;nbsp;diflrihuens tui^gra

tis houibt/i ( eonuiuis manones ( locum tn tua mena. Tu anteceti vtpracuror^cel-lucajt t tuam natur am humanamt ingloriam ( beatitudtnem diuinam, vt not beet in illa. Pat'afli nobis locum redibis ( not attrahes ad te, emigrantes noras animos in agnttio--inuocationetuicommendas manui ( nui tut patris^ redtbis ulgens in nubibus^nbsp;ttiim (^nos reitatos ex morte collocabis tn tuam aulam ad conutiium latitiamnbsp;fttpetuamyVttn omni aternitate tecummus,in manfione quot;vbi vere e bonumeje.nbsp;^unt in hac lubrica vitamultadiuerticula, ohftdetur aditusadte ahimmundispradoni^

Tu csaua aurora (Sol luflitio dtcutiens tenebras in hac mundi caligine^^ eri-

^nsmtnttsnoftrasconeElu veralucis. Tuesverusinterpres tni patrisT, amp; nms Teritatem fernbsp;nbsp;nbsp;intus, veras notitios de Deo e fandios metus obgnansin creden-

tibiu; Tu deles mcndacia diaboli decipientis impios fals praigqt^ Tues vita erigenSf nos in media morte,accenis in eecis fenfum noua vita., eof^perf undis duld dederio con-gt;nbsp;fietuJin cceUflis, extinguis omnes pauores mort is ^( ex mortefacisgratum amp; iucunduni.nbsp;fimnum. No e aliud nomen datum fub caelo, per quodfaluos ^eri oportet homines, quamnbsp;tuum, Monra igitur nobis tuum Patrem in falutari luminevero agnitiond c nouovitnbsp;ta. Tereprofitemurte ee vnum cum aterno Ptre tuo., invnitate eentia lt; voluntatis.nbsp;Pi vera ( ^vlua imago tut Patris, condtior (celt e terra cum Patre tuo e Spiritu fanclo.nbsp;'Paitapattfeeiite generi humano, quids per fonaper quam pUtata eil ira Dei aduerfusnbsp;t^rtpeocata^propterquamrecipiuntur omnescredenteseconueradte. Hac e con-ruens voluntM dunitatis, vt ad te confugtamus, e i veris doloribus confcientio^ lu-dint is cum ira Dei abs te opem petamtss. Credtmus tibi, quod ver ax es, e eruditt a tuonbsp;Sfritu nonfolum mouent nos miracula edopera interiora.nbsp;nbsp;nbsp;Ttuicatio antma merfa in

tternam mortem dat tetmonium de tua perfona amp; hencficio. Hoc miraculum perpetuO tr-crceas in nobis, quod omniumfummum e'si in coelo e in terra. Maitss miraculum eit,nbsp;^uodmiferlatro pendens in cruce inoratiam recipitur,eruatur ad aternamvitam.,

Ttii Da te, qui fedes addextram tuipatris, vt det nobis dona fupplicespetimus. Sumtu i tencbrisn tnfli exilta, oneratigrandi moiepeccatorum, dubitationum, caliginis, enbsp;arumnarurn ,non rcliquas nos orphanos ; Tent ad nos e vtuifica nos tua diuina prafentia,nbsp;'P1 es frater naer,.ge as noram carnem,et tdeo hoc faedus tnijfli,ut nos pumas tuifrattes^nbsp;eviamur participesdtuinanuturaperte, pundeigiturin nosde tuoSptritu,quifem-ftr m-.mat Kobt[cu!n,qui accendat in nobis fimilem lucem e iuitiam ,quilem ati^nus ,nbsp;foter tn te tmagincm ftampropagat, qualis ex tua natura diitina emanat in humanam,nbsp;in nos. Inchoa in nobis tuum regnum in hac vita , e excita dederium ater ninbsp;^tgpt cribe nortim nomen in coelo, para nobis locum e ma^oneminfua domp^

vt, emigrantes ex hac valle mifertarum, acquiefcamus in tuo conefiu,in

vera patria, im plet i luce, vtta, e iuicta, vt perpetuo in hac vita.,

e tn clo, glorificetur aternustuus Pater in nobis, Keimen.

tu

r iq

-ocr page 248-

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HISTORIAE ASCENSOtlS DOMINI

IN FESTO ASCENSIONIS DOMINI, EVANGELIVMnbsp;MARC. VLT. CAP.

HOMILIA L

Poftremo vna fedentibus ipfis vndecim apparuic, cxpio^^^' it eis incredulitacem ipforum amp; cordis duriciem,lt;jud ijs, quiip'^nbsp;vidiflent fufoitatum,non credidifFent.

O M I N V S T S A L V A T O K N O S T E K I

C H RI * T V , refiirrcdioncm fuam miiltis argumcotis Sc ruit, quaiida per qudragin dies cum difipulis fuis conuedatus rnbsp;quam in clos afccnderet. Ex omnibus vcro, qua: tato illo KOipnbsp;MarciKtrsmodhtftoriascommmort,qu vtcuidentiortnbsp;furrelionis iius reftiroonia, ita fimtil illiusbonitatcninbsp;dant, qua.amp; peccatoribus iudigniseognitioncm lutis offert



uTtm,ta

mfirnutatcm bcaigne fuftinet, sc etdem maderi ftudct,. Primo cmm Magda^ǻ prhuit,qviiiffiraumdiabolimancipiurafuerat; Vf palam tcftctur, mortis Scnbsp;nisfuFfU(ffumadpeccatorcscumpriraispertincre,iuxta iud Prophet nbsp;lirasipfeportauit EemChrillasIcfusinmundumvenir,vt^cccatoresfaluosiacc '[-jplejnbsp;decum duobus dilcipulisEmauntem profduscff, Sc vtillorum errorcscorrig^rtt, Fnbsp;raqjfua: mortis amp;refurredionis myfteriacx Scripturisexpofuit: eo exemplenbsp;tsrdos Sc -niy ftertorum fuorum rudes rcijciat. Sequitur nunc vt paul pffduobo^nbsp;bem reuerfis/difcipulis fimul omnibus apparuerit.quam hifloriam modo

Chrttu Ji/ci-ful amtfikit

l.Car.ift

Marcus pro more fuo ( qud lp aioauimas ) Fummam modo rei compl'; paritionemhanc pofiremam vocat,nonqudverpoffremafuerit(nampl^tes|nbsp;Euangeliftis,amp; Paulo Apoftolo commemorantur ) fed qud iplc lianpoltremonbsp;amp;caraoumpoltrcmoChrilliaftuconiungit, in quo ex mundo hoc dilceffurus jjnbsp;munus difipulis commifit. Includit ergo in hanconinia, quse vfq; addiem afceou^jji^ni^jj^nbsp;k)faafunt. Deindedifcipulos vndecimfimuIfedilTcait, cmex loanncconftrt nbsp;tune temporis abfuiffe, cum ills firent. Aut ergo pcrSyncchdochenhoc dicitnbsp;tum Apollolorum collegium nommt, etfivnus ex hoc defuent-: sut propternbsp;dicitur,quem plcrifqj Chriftialionibus vlqjad.alccnfionis diem intcrftiifle,exnbsp;confit, quam habuit, cum in lud locum furrogaretur, Prtcrca hoc vnum ^icnbsp;quod incredulitatem ipfis exprobauerit amp; cordis duriticm,.c quod illis non etc*nbsp;ipfum viderant mortuis refufeitatura. At quia hifioriam caudem propter. muH* Jiigt'nbsp;infuntad noftraminftitutionemamp;confolationcmpcrtinentia , Lucas amp; loaiiu'nbsp;defcribunt, multum prodcritfingulas cius partes ex ordine infpexiffe.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cdt'l'

Occafionem amp; canfam huius apparitionis difcipulorum difiidentiam aut ftiiffe, ex Marei contextn patet. Qufimilitcr illos mouit, vt fores diligenter claU'nbsp;pr metu Iudorum,vt Joannes annotauit. Intermctum ergo amp; Ipem dubijs,amp; ^5, jonbsp;furrelione difeeptantibus, ille ex improuifo inrcrucnit,amp; in medio illorum con j,,i-. tione fibi vfitata illos compcllat,amp; dicit ; Pax vobis. Vbi minime opus eft diJputar^ Jnbsp;, per claufas ianuas ad illos ingrelTus fit. Nec cnim tale quid dicit Ioanncs,fed ternp^*nbsp;ftantiam Sc difcipulorum anxium metum dnotant, Chriftum ad illos veniffe^^^nbsp;pra: mctu ludorum oceliififfcnt. Qud fi quis pertinacius vrgeat miraculunij ti'nbsp;ianuis claufis ingrelTus fit, c illo non hbet contumaciter contendere, mod fine .qiixnbsp;flatuat,quod fimul cum refurrelionis tellimonio diuinitatis ctiam fu fpeciu.^(,jliif''^'^ti)/nbsp;huSj5c mctueonllernatisjcxbiberc voluit. At fi quis inde coUigat.Ghrilli corpus )i* * j,onbsp;ne veri corporis propria exuific,adeoq; in Spiritum aut phantafma conuerlbm ellgt;!nbsp;ra pcrfolida corporaligni aut lapidis pcnetrar^ipofsit, nec amphus.loco certo f*nbsp;ego unquam concelTero. Obfiat .n. huic feutenti,qud paul poll Chriltusfenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si

TraS,titiu laan.

negat,im carnem amp; olTa difert nominat, ex quibgt; corpus fuum confict,amp; illud p|f pandum prbet. 'Miraculum ergo it8.onccdimus,vt falua nobis maneatcorp^fnbsp;cum Augfiino dicimus : Moli corporis, vbi diuinitas erat.olla claul non obnquot; jj(,nbsp;quippe non cis apertis intrare potuit.quo nafeente virginitas matris inuiolata petquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uil'

,bus amp;illid Hieronymi addimus ; Qud claufis ingreflus cfioftijs.ciufdem virtf^'^jj^, jG et ex oculis euanclccre. Prterea.num corpus Ghrifii exinaniri oportuit, vt cistfi' -jio!'. ul'nbsp;cipulos ingrederetur.cm idem prius aquis inambulrit.ct eiufdem virturc Petrusnbsp;fccerit ? Nos potius hoc loco Ghrifii bonitat obferuemus, qui infirmis amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p \

fert, ncc patitur.illos dlutius dubioj amp; anxios hrexe; im dubitantibus amp; pericu* ftcrnatiSjpacem offert.


-ocr page 249-

HUM.1L.IA 1. t A, MAK.V.

fimulidmonemur,quidillenobisacquifient.quidq;inillofperarepofslmus. Paccmni* ^ *-* '** oiirum.nonquidcm huius mundi, qu incerta eit, Sc pleruinq; conlenfum in malo parit, fednbsp;SU omnsm intclleSlura fuperat, vt Paulus ait; Primo enim Deo Patri rconcilit, amp; cx. ir fi-lijsigratiat tilios fecit, atq; Spiritum adoptionis contulit, in quo clamamus,Abba pater. Deindenbsp;iiitnospeccatorum, conicicntiaasiluaniesScturbatoSjidem illeplacat ,vi cerxam faiutis per ^'8.nbsp;ipliiin partarfpcm SiCfiduciara pofsincconciperc. Qua fit, vt nullis alictionibus pax ilia tur-bctur. Nara iuiVificati ex fide (inquit Paulus) pacem habemus ergaDeum, per Dominumnbsp;uolltura lefura Chrillum, per quern Sc adituni naSti fumus fide, in gratiara banc, in qua Ita^nbsp;raus, Scglotiamur fub fpc glori Dei. Necid folmn,verum ctiam gloriaraur in aftliflionibus,nbsp;fcientcs quod allitio patieijtiara pariat, patientia vero probationem, probatio autem fpem :nbsp;porr fpcsnon pudefacit See. Nec tarnen hc quoq; pax Chrifti confillit, verum etiam creden-tiura aniraos mutuo amoris vinculo fic connedit, vt pacem inter fefe firmam C Itabilem ler-uent. Pro hac pace nobis hodic laborandum eft. Quoad mundura ver, C, res huius feculi,nbsp;pacem quidem quantum in nobis eft, cum omnibus habere debemus, iuxta Apoftoli fenteiv Rtm. i*,nbsp;tiara quando autem Dei caufa agitur,huius gloriam fratribus quoq; germanis,im parentibus, iiitttKnbsp;coniugibus Sclibcris, vit deniq; propri, anteponere decet; neduu mundo pacifici elle vo- 4.nbsp;luraus,paceDci cxcidaraus,amp; mundi amicitiam colendo Dei iniraici reddamur. Neevn-'^'*^* **nbsp;quam nobis aurea ilia D. Hilarij fentenria excidat : Speciofum quidem nomen eft pacis,Sc pul-chta opinio viiitatia. Sed quis ambigat, earn folam vnitam Ecclefi pacem eire,qu Chrifti eft?

Scdvtinhiftoricontextu progrediamur, difeipuli fubito Chrifti confpcftu territi ti- DifeipHti ment. Ethuius confternationis caufam indicat Lucas, dicens : Exiftimabantfe Spiritum vide- diriffiinbsp;le. Similequid illis accidillcMattlius tradic, quando Chriftum fuper aquas ambulantem vi- timeut.

I nbsp;nbsp;derunt.Vnde conftat vetuftum admodum efle errorem de Spiritibus Sc fpeftris : Sc ex hiftorijs Of Sfirittntn

patet, diabolum rudes Sc incautos rairificis prftigijs dementauiftc. Hine enim enatus error,

I nbsp;nbsp;quod nonunlli animas vcl Spiritus defunorum cxciiari polTe crediderunt, vt jcfponfa datent

I Interrogantibus. Quem errorem in Saule etiam nott lcra hiftoria, qui Samuelcra excitari uS4mt a Inbsp;nbsp;nbsp;Voluit, vt ilium de belli imminentis euentu fcilcitaretur. AUj veto Spiritus defumftorum ober-

I tare dixcrunt,qu ad illorum corpora fcpultur honore carerent, ficuti alibi ctiam diximus.

1 Q error inter Chriftianos fuperftitioncs inftnitas peperit, purgatorij qtiftum mirific auxit., Inbsp;nbsp;nbsp;ficiiaperitos return diabolo illudendos expofuit. Nos reieiftis hominuni fabulis, Sc inanibus

I terticularaentis, feriptutas audiaratis, qu, quid de animabus dcfunlorum redi debeat, vei l Stfiraplicitcr docent. Aut cnlm in fide vera moriuntur homines, auc in fuperftitionibus Scnbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;pcceatis fuis. Qui in fide dccedunt, illorum animse in fedes beatorum transfpruntur, vt cuna

1 Chtifto gaudeant, cui crediderunt.

1 H.UC facit quodfcribitur: luftorura anim in manu Del funt, nec attinget cos crucia-

1 tus. Et illud Chrifti ; Amen dico vobis, qui audit verba mea, amp; credit ci, qui mifit me, habet j* I vitara Kternara, Sc in indicium non venict, fed tranfiuit motte in vitam. Et Lazari animani Lkc.a.

l nbsp;nbsp;in Abraharai ftnum,id cft, beatorum confortium, translatam fuiffe, idem Ghriftus docet. Et

I nbsp;nbsp;htroniin cruceipfura inuocanti dicebat ; Hodi mectim eris in paradifo, Qtna Ipe Paulus fre^ lt;.

I tus, dilolui cupiebat, C effe cum Chrifto. Kurfus, quotquot in peccatis fuis amp; abfq; fide in

I Cluillura moriuntur, ad inferos Sc damnatorura fedes defeendunt, vbi ( vt Propheta ait ) colr- .

1 nbsp;nbsp;ligiintur orancs, qui pofueruni terrorcm fuum in terra viucntium. Et hue referri debent, qu

I dehabyloniorumTyranno adinferos dcijciendo apud Ifaiam, Sc de diuite epulone in tartaris 14 Inbsp;nbsp;nbsp;fcpulto in Euangelio Luc, t6. leguntur, Yanifsimi erg nugatorcs funt, qui animas in terris ob-

I frate, 8c pro fua rederaptionc Nlift'as C alia facra huius generis expetere fabulantur. Quoad I IpeLa au era vel phantalmata.qux muitis occurcre videntur, ca autfalfa funt, aut vera. Pallnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;d'.nus,qu ab impoftoribus ftnguniur, vcl vt quftum ex fuperftitionc captent, vel vt rudes

1 nbsp;nbsp;iniaibus tcrriculamcntis exagiicnt. Ad eundem ordinem oculorum etiam prftigi per-

1 nbsp;nbsp;linent, quando vel metu velalio aftelu,aut animi inftrmitate, fafeinati, nos vidcrc putamus,

I nbsp;nbsp;nbsp;qu nulla funt, aut ex ijs, qu videraus, ipft nobis formas return nouas C infolitas fingimus,

1 nbsp;nbsp;nbsp;V era fpeftra funt, qu aut e.x caufis natutalibus oriuntur, quales funt exhalationcs igne ter-

I racraati: autquSatan nobisobijcit, qualefuit,quoddeSauleiammodaduximus,qtH 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Samuelcra aPythoniffa excitatum fuifte jputanit, Vt ver primis illls nihil tribuendum eft, its

1 nbsp;nbsp;nbsp;net diabolic illuliones timeri, net quifquam Spirituji ciufmodi verbis credere debct,quatq^Q

1 nbsp;nbsp;nbsp;eonllat diabolum nihil in nos 'mris habrc, C hoc vnum captate,v.t deceptos u\ exitium trahat.nbsp;nbsp;nbsp;

1 nbsp;nbsp;nbsp;Et ilia obiter dixifte fufficiat,vi vidcas non nouum .elfe errorem, quem hodic mordicus multi

I lencot, 8c proinde in illo cauendo maiori cum diligentia aduigilemus, quando ex prfenti lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difcipulorum cxcmplo patet, in )s, qu ad falutem Iptlant. nullum ftudium poff nimium

i reiften, quodDverbo unpcnditur,.

1 nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;Yi ver Deum diligeniibus orania cooperantur inbonum, Ita hc quoq^ difcipulorum

I '^btraitas fuum fruflumhabuit. Nam ca occaftone Ghriftus fuam tefurreflionem apettius i *^'iatui, 8c fui corporis vcritatemargumcntisirtcfragabilibus probat. Sequitur enim oratiqnbsp;i 'u, cuius ngul pattes conftdcrioncmdiligcntiUimanaicrentur, Y ij Pfi

-ocr page 250-

254

ChufiM cltjct. fulej cannbsp;l,Ccr. 2

HISTORIAE ASCENS. DOMINI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jllt

J, C*r, lOt

Jt.tn. 2,0, ^8, I.

Primo ab increpacione orditur his verbis : Quid turbati eftis, amp; cogitation^ j Ill cordibus veftris ? Keprehcnditin illis ftuporem auimi conernationcmznbsp;caillas indicat, cogitaiioncs nimirum quas tenluscarnis iplis obijciebat. Quianbsp;nimalii non percipit ea, q luiit Spiritus Dei, fieri non poteft, vt Chrifto amp; verbo ,uiflinbsp;pidenitantur, quicunq; carnis rationes audiunt. Eft autem diligenti obferuatiofl^nbsp;quod vt antea Cleopam de comitcin cius reprehcndit Chriftus, ita nunc omnibusnbsp;dulitatem, amp; cordisduriciein, exprobrat, quod de ipfius reiurreflione hucufq;nbsp;Idem angeluin fccille audiuimus, quando muliercs ilium in fepulchro qufiuerunt.nbsp;ad aflerendain reurrettionis Chrifti vcritatem, quam certifsimam elle oportet, finbsp;nein merentur, qui de illa vel minimum dubiiant. Adhc docemur, difplicereDsO^^^^^^^^^^jnbsp;litatcm noftram, fiuc diflidentiam. Eft quidem longantmis amp; infirmitati nohf^nbsp;parcit. Idem tarnen eos non fert, qui pertiiiacius illius promifsis amp; ptatceptis rehitinbsp;interdum tales non verbis modo incrcpat, verum etiam poenisgratiibus vlcifcitur. .jjjji,nbsp;fuut ilraelit, qos in defrto Deus proftrauit, qnod promifsionum immcmores anbsp;lum pertinaciter conicnderent. Quid ? Si reprehendi merentur difcipuli, quodnbsp;non credidcrintju nenos impunelaturospuiabis, fi Apoftolisnoncredainus,qn5 ninibnbsp;ipi' lu moriis C refurrelionis telles elle voluit f Eft ergo hoe oblcruandum innbsp;hdci artitulis/adeoq; in omnibus ijs, quexpreilb Dei verbo tradunturnee :'*^(,sfiin-amp;. aftclus admittamus. Ex his enim denlse illae cogitationtim nebul aftendonnbsp;tra ainmos nollros locus detur, mox mentem totam obnubilant, vt quod Deiisft^'nbsp;vidcreneeaudirepolsimus, amp; niuho minusfidei alccnfu probare.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feveto

Chri/^iM ctrfa-TUrfjur- TftOrtfmnbsp;nt9nriit^

Jthan,

Zach, t},

y*

Deinde demoiillrationem Itibijcit, in qua multa argumenta concurrunt, qoi fuo corpore relurrexiie probat. Et primo quidem vifum in tellimonium addocfO'nbsp;* te mantis meas,amp;pedes mcos, quia ego iplel'um: illc nimirum, qui anteanbsp;folbam. Ergo ex priftina forma agnofti pottiit ; c quod illam tlarificatio innbsp;noil abolet, led vitijs liberaf,qu noftris eorporibus ex peccato obreplertmt. Et uj! jnbsp;confolationemhocpijsaftert, quod in relurrcdione primo ftatim intuini non nnbsp;clufdem falutis confortes, verum etiam landlos patres dc reges, prophetas item amp; ''Pnbsp;adeoq; omnesDeifcruosagniturilunt, quorum memoriam nnc vcneranttir. pominianbsp;Exemplum huius'rei apparet etiam in hilloria transligurationis Chrilli, iXcuninbsp;J7. poft Trinit. explicatur, vbi dicitur,trcs difcipulos Chriltum in monte clarific3ttn^,j.nbsp;hocetiam MolemdcEham agnuilic, licet ipfi adhucin corporemortali Sc ,jnicfiinbsp;farentur. Nec inepte quibuldam hue refertor, quod Adam, priufquain laberettir, ^yjjj{,uritnbsp;carne delumptam elfe inrellcxit, vt primdm illa in iplius conlpeclum fuit adduft^ jgnolccntnbsp; contra amp; agnofcentimpij Chrillum, in quem pupugertinr. Videbunt Tyrann! t*nbsp;eos, quos aliquando propterveritatis confefsionem perftcuti fuhr. Non reinereerglt;nbsp;lis Chriftus ex priftina forma agnofti voluit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; 'infoIiiEi

Ctt/tu Chrtfi) fidfttliiltt

Secundo, qu a vifus frequenter,fallitur, tadln quoqj fefe explorari vult, qui

modo Sc palpab.libiis corpotibuslocum habet : amp; nehoc etiam talli poffenr,' uni jt coniiigcns, limui corpus fuum expartibus amp; lubllantia, fiuc ( vt Dialedlici ftjl'nbsp;materia dforma delcribit, quando addif: Contreflate meamp; videre : Qli^Pj'^odciidit.nbsp;amp;c oll non habet, litut me videtis habere. Et his didlis rurfum illis manus amp; pro^nbsp;Spiritum etgo dilert excludit corporis fubflantia, amp; le non modo inanem ftf'/^ jp^jocer.nbsp;um atq-, pedum, verum etiam fubllantiam carneam amp; olltam in refurreaioncteiu'j5^]^j,nbsp;quam 1'ua natura noii modo vifibilem, fed palpabilem quoq; elfe conllat. Itaaiuemnbsp;plo cos confutar, qui hodic realem amp; fubllantialem corporis fui prfentiamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui

I, Ctr, tf.

lum veri corporis indicium apparet. Quod cnim de corpore Spirittiali obijeiunt ex derefurreefione agens inter alia dicit; Seminatur corpus aniniaie, reliirgitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fei

amp;c. fenf violenter decort fcinnt. Spirituale corpus dicit Paulus, quod totiini viuit, ferUatur amp; regitur : amp; illud opponitaniinali, quodafTcdlibus Si. pafsionibtis

Xrf u. rj/, 7, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naturlibus opus habet. Idem nobifeum D, Augullinus ftnfit, qui ^^^^jriiitateni

rain ftribit Spirituale dici corpus quod reftirget, c qud miris modis ad omncin

amp; incorruphonem Spiritui fubdatur, amp; fine vHa indigentia corporalium .,15 ittrn, viuificeturSpiritti, non quod incorpoream fubflantiam fit habiturum die. Theodo

, qinPaulilocum exponens ftribit; Animalevocat, quod ab anima gubernattir : P QrifliiS tein quodaSpiritu regitur. Sedquidpatrumteftimonijs lift opus ell, quando jy^-ipuJinbsp;Spiritualem liibflantiam ftatuerc vetat, dum fe Spiritum elfe negat, amp; corpus fto*nbsp;palpandumexhibet?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

e hrifftu rffit,. Tertio adhuc illis dubitntibus pt gaudio,amp; miranribHscibum pftitiiX lt;/lt;/ fafj-j bi pjfcis alsi partem amp; fauum mellis in omnium confpelu edit. Eft hoc vK*nbsp;fallibileorporisvcrrefliiui argumentum Idco ipfe lairi fili, quamnioriih

-ocr page 251-

H-O St^LI-A .- EX' .MARtJ

tiliumdadiufiht: ScLazariimrcdinniumin domo Sinlconis. difcubuilfp tra,diinf Buangel'P. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;,

li, VI vcram eja. rcfiirrectioiiem probeiit. Qii_8?lt;aufa cli, quod huius potiCsinnim arrgrmien-l'cirusapudGorneliummeminit, quando Apoftolos tuni Chrio rcfufcitato edill'e amp; lo, Mcdicw^ Minime tarnen hoc ita accipi debet, quafi corpora clanfieatacibo amp; potu adhucnbsp;opui haberc, auc(altem his deieclari putcnnis, hcutidekio paradiio Ma^umciani tabiilannbsp;gt;r. Q^iiacnim corruptio mnis tollittir, nee genetatio amphuseit necelTaria. Nam quod iiinbsp;ptsfani lecit Ghriltus, in eumfinem fecit, vt corpus fuum cale efl'e docerer, qild cibi amp; potusnbsp;(fiilliusorganalpeles) capaxht, licet illis non amplius hillentari oporteat. Hoe iplum denbsp;daniicaiiscorporibus D. Augtilnusfenfit, quaiido ilia cibuin qtiidem nonguilatura,nbsp;Witatem vero edendi cibos, li his opus foret, habittira dieit.nbsp;nbsp;nbsp;Elf veto hoe eximium

tisClrrilU argiinientum, qui rebijs non neeelfarijs lbi vti voluit, ne quod dubium de refurre diuefua in dilcipulorum animis hreret. In quem vfum clauorumquoq; amp; vulnexis in la*nbsp;ttteliiantisveliigiarctinuit,qupoftcaThomas exhibuiccontreclanda.

Qiiartpromifsionesfuasamp;^cterisScripturtcflifnoniatllis in nientem reuocat, di-.cfcwywreyir Kns; Hc tuut verba, qu locutusfum ad vos, cuni adhtic ellem vobiltum, quod neeeflefo re!ingt;emnbsp;t itnplcri oninia, qu feripta funt in lege Mohs,amp; Pcophetis, c Plalmis de me. Klis vernbsp;obiuiolam carnis tarditatem Ipfis.exprobat, Qtiah dieejt : m de his toties admonuerim ,*? .nbsp;amp;hoc ipfuni fcripturx telfcntiir.quas ilta mentis hebetudo cft,qu ilHs fidem habere prohiber?nbsp;Voflait hic feriptur veteris loci adduci, in quibtis Chrilti mors fitnul, amp; rcfurreUo vel apej'tenbsp;prdicitur, vel typis amp; figuris adumbtatur : fed quia hi pafsim occurrunc.Sc ralibi de iiljs agen-dioccafio fefe fterer, in prfenti cum Marco noftro breuitati ftudebimus. bfetiiabimus tarnen, quod mprtc refulcitatus Dei filius, non noua amp; inaudita hadenus^docet, fed (criptiirasnbsp;liibindeallegat, dCcx illis fui regniamp; noftrselaluiis myftcria exponit. Quin feriptur veterisnbsp;bbtos in tuas quafi dalles aut tiiulos diftinguit, in Mofem nimirum, Prophetas amp; Pfalmos ;nbsp;vt nobis cerio conftaret, qui nam libri pro autheniicrs haberi debeant. Sub Prophetis verb hi-ftoriciquoq;libriconiinentvr,quos a Prophetis conlcrip.tos efle, non obi'euris argumentisnbsp;toUigipoteft. AdmonemutaiitemChriftiexemplo,.nobis quoque dodtrinam ex fciiptutisnbsp;petendam eiTe,Sci non modo turpiter, fedpernitiofeetiam errarc eo s,qui ex alio mundo fibinbsp;Dodores dari pollulant.vel inania hominum placita (etiantur. Confutantur item, qui Ve#nbsp;hristeftainentilibroshoditeijciunt.cmex illis Chriftus fimul ScApoftoli fuarum condo-uni atgumenta defumplerint.

Noftrnna fuit in his omnibus Chvifti fidem Sebonitatem agnofeere, qui vtuoftrfa-r hiticonfuleret, refurrelt;Piiouem (uam non mo-idferipturte etfenfuum nollrorum teftimdnjsnbsp;affitmari voluit.verum etiam rebiisfibi non amplius neceffarijs vtivt mododiximus., -Vndnbsp;patet dcteftabilem cfl'cilloruin impudentiam, qui vel crporis Chfdli Vetitate, vel qu exEacnbsp;dcpcndet.nionuorurefurretUonadhticnegareaudentqualesforeolimPetrtisprdixit.etipf;

hoiiienonpaiicosaudlmiis.(.^id.n.ifti aliudfaCiuht.qudm quod Defiliu mendacij afgutint? Q!JpdciimVirobonointollerabilevideacur,illeccrtinultum nunquamftnet. Poft'tis erg ''-

Wcisaftrtibus Scproculcxplofis omnibus , qutc 'dai di^lat, (alutisft'pem mneminVrto

Ghtifto rcpofitam habeamtis, qui pro peeatis noftris nirtuus amp; propter iuftificationem hon iri rtfukttatus, infecredcntibuslocuminclisparauit, vbiolim cum ipfo ternafeiickau ^****nbsp;frueniur. IpE debetur beneditlio, Honor, glorianbsp;nbsp;poteftas~in eetetnum, Amen.

HOM ILIA Ik

Et dixit eis t Prfch in tnundnm vniuer farn, prdicate Euan-^ geliumomni creaturx ; Qui crediderit^ amp; baptilatus fuerit, feruabi-tur. Qui veto non crediderit, condevnnabitur. Sisn^autetn cos c|uinbsp;crtdidennt,bc fubfcciuuntut : Per nomen meuna dmonia eijeientnbsp;Vinuajsloqucntur nouis^Sijrpcntes tollcnt, amp; fi quid Igtbale biberintinbsp;net^uaquara nocebit eis : Super infirtnos manus imponent, Sc bCn^

:

HxeOr: dquot;. in?,

^abbunt;,

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.4

...

T

f t Ai-.^

t

-ocr page 252-

HISTORIA SGENS DOMIi'ql it*nbsp;iiXPOSVIT HVCVS(y-E EVANGELISTA lt;^i.nbsp;cunqj Dei Filius in tern's agens propter nos fecit, amp; pafTus eft. *nbsp;his funt, Dolrina, quam miraculis confirmauit: Mors, quanbsp;nbsp;nbsp;lis i*'*'^*

cxpiauit; amp; Rcfurrelio, qua mortem deuicit, Sc eftraibs pot rum, nos in libertatem filiorum Dei alTeriiiunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ppOfO'

Continctur his tota noflr redemptionis ratio,nobis auteni^ .jlyS funt, nifi ilia amp; intelligamus rede, amp; fide vera ainple-xemur. Ideo^nbsp;ne qua in parte nobis deelTet, iam terris difeeflurus, difeipulis ifta per totum orb^nbsp;candi munuscommifit: Schuncilliusaflum, qui ipfi in terris poltremusnbsp;Marcus defcribit : amp; primo quidem narrat, quid in mandatis acceperint difeipuli :nbsp;eofdem miraculis inltruxerit Dominus, qu dodrin ipforum fidem facerent. Etfi'nbsp;ad difcipulos potifsimum pertinuerint, donee tarnen falutem per Euangelij prardicnbsp;nobisofFerri,umuiq; oflcndunt, quam rationem de niodum in illo prdicandoi^*nbsp;ranes tenerc debcant, amp; quanta illius elfe debeac authoritas apud cos, qui faluiis lus^nbsp;quo tenentur.

ft^remut ChriJH men*i,nbsp;eUiMtne

Mutth, ttt

Mh,

Mandatum lefu Chrifti talc cfl : ProfeH in mundum vniuerfum,predicate omni ereatur. Conuenit hoc cum eo, quod olim futurum Prophet prdixerant :nbsp;' rum Lex cZion egrclTa totum orbem illuftraret, qu prius in lola ludaaudiebaiur.nbsp;regnifines conltituitextremos orbis habitat!cardincs, iuxta illud Prophet, Imperia'nbsp;mari ad marc,amp; fluuio vfq; ad fines terr. Vbi'nobis immenfa Chrilti potentia amp; jibfnbsp;amplitudo confideranda venir. Fuit quid magna amp; fbrmidabilis vald Aflyrioriin jvt'nbsp;loniorum potentia, qu Afiam prop oinnem amp; maiorem Afric partem obtinuit-ynbsp;r vitra Babylonic Monarchi fines in Europam quoq; imperium fuum extcndillnbsp;Superauitvtrosq; Alexander Macedo, cuius ambitiofam potentiam vix totusnbsp;olTc videbatur, cm iara nouos orbes fomniare inciperet, vt non infeit Pocta de illo .jp.nbsp;husPello iuucni non fufficit Orbis. Poft hune Romani vilricibusarmisOrbciinbsp;turn peruaferunt. Attamcn nullis iftorum tanta fuit Imperij maieftas amp; authoritas,nbsp;num mentesmutare.Rcligioncmnouaminucherc, adcoqj vniuerfam mundi liui''?,y((bnbsp;mutarcpotuerint. Ulud ver Chriftum fccilTe Icimus, non quidem armata manu, '\iiii?nbsp;fui prdicatione, quam difeipulis commendauit, qui vt numroquot;pauci, ita non aliq^^^pjPnbsp;feculiaudioritatefinepotentia inftrudifuerunt. Qtiia veripfcilloscxirc,amp; Euanglt;^quot;J fliiinbsp;fm prdicare iuit, nihil fuit tam excellens amp; formidabilc, quod hiiius prdicationb*^nbsp;impedireamp;filierepotucrit. Eli hoc ingens diuin potentiChrifti argumentum,nbsp;minus hodicfcfc exerit, quando Euangelij dodrina palfim prdicatur, ncquicquam ff* jiiCnbsp;tibus omnibus illis, qui quftus fui erg illam opprelTam amp;cxtindari vellenr. Atnbsp;mandatum Chrifti iam mundo hoc abituripoftremum fuir, non inutilefucrit,nbsp;Verba paul diligentius confiderauilTe.

Jf/ltltmin tntmut eflnbsp;fnuMre^

I,

t,Pe(,U

Primo munusillorum definit, quando illos prdicare uber. Grcc e.Q, quod propric de prconibus dicitur, qui ex fuorura principum mandato aliquid P^'ifiiii'nbsp;ioritate promulgant. Ergo falutis,quam ipfefu mortis amp; refurredionis meritoii^rnbsp;prcones fcit difcipulos fuos, non aiithores, ncc etiam rcrum dominos, qui fibi innbsp;vrbes, inftar huius feculi principum, aliquid iuris amp; poteftatis vsndicent', fed qui fp.Xnbsp;drinam miferis hominibus propona'nt. Fatetur hoc de lemctipfo amp; rcliquis Apofiolos'pj^*nbsp;quando dicit: Miiiftrifumus per quod credidiftis, amp; vt cuiqj Dominus ddit,nbsp;Apoftolus grauiter monct Eeelefiarum antiftites, ne ita prfint, quafi Dominium excf^^oii'nbsp;piantin Clerum, id eft, in fortem velhreditatcm Domini, quam Ecclcfiam eflcfcimu^'^jfrfnbsp;lutantur igttur hoc loco, primum.quicunq; Apoftolosamp;horum fucceircs falutisnbsp;faciunt, illos inuocant, amp; in illos transferuntgloriam. quam fibi vni deberi Chriftusfnbsp;locotcftatur.

Deinde Romani Pontifices, qui cum Apoftolorum fuccelTorcs dici, amp;haberivj(jjiigt; ^3 iriuadunt, furimium rcrum imperium ad le pertinerc clamant, amp; Patrimoniumnbsp;nbsp;nbsp;foC'

4w(egt;

Petri finxcrunt, quod non paruam ncc contemnendam partem Itali continet. Nat ceffionis Apoftolic titulum illis concedamus, illo certc non aliud euincerc poterunhnbsp;quq^dEuangeliumprdtcarc, amp; auditoresfuos Chrifto adducere.dcbeanr. Vndccrgor^5|^^nbsp;htiiusfeculi ? vndcorona triplex ? Vndc opulentum illud Ptri Patrimoniuro, qi*nbsp;lium long latcqj propagarct, pifeatoriam quoqj nauiculam, rctia,amp; qutequid prtcr*nbsp;volcns rcliquit ? Si (inquam ) Apoftolorum fuccelToresfunt, cur non audiunt Chrillt**^^^;))'nbsp;ftolis dicentem : Principes gentium dominantur illis, amp; qui magni funt, poteftatef^^^inbsp;in cas ; non ita erit inter vos, amp;c. At Gonftantini liberalitatc Ecclefiam ditatam,amp;nbsp;cum terris adiaccntibusPontificibusdonaamfuifldicun{, Atfiquis donationcni*

-ocr page 253-

H O M 11 T A IL EX MARC.

23'7

ipfijconfiflamefrererpondeat, quibusargumentisillam probare poteriint ? Quando lilfto-tiiilliusnufpian menunerunt, amp; ex hiorijs confit, Griccos Imperatores port Conrtanti-numMagnum annis circiter trccentis amp; odluaginta nouem in Italia per Exarchos regnauilTe., vlijiadLconcm 11L qui propter imagines tcmplo eieclas Gregorio 111, excocnmunicatus,nbsp;^ciuCdtinGrcgorij aufpieijs Itali regno exutus eft, occifo Paulo Exarcho, qui Kaenn cumnbsp;impttiofiicrat. AdPipinum ergo amp;Carolum Magnum , eiusq;filiumLudoicum, confogi-oportet, qui komanam federn opibtis amp; terris donrunt. At quo iure hoc illis licuerit ad-I'uc fub ludice lis eft : codem fortaffis, quo Pipinus Chilperichum Kcgem, ex Pap Zacharinbsp;Wnfcnl, regno exutum in monafterium detrufit, vt ipfe florentifstmum Franci regnum pof-fcoccuparc.Sed quid opus eftjfta multis agere, quando fatis conftat, Pontificum potentiamnbsp;'Um Chrifti inftitutione pugnarc, Sc marts artibus e vfq; afceiidilTe, vt kegibus Sc Imperato-ribus formidabilis pofteafuerit?

kedcamus ergo ad Chrifti verba, qui fecundo loco quid Apoftoliprdicaredebcant, iocet.amp;illudomneEuangelij vocabulocomprehendit. Apud Matthum ver hoc ipium })r^idlcent X- 'nbsp;piutibus cxponcns ait : jDocete omnes gentes, baptizantes cos in nomen patris, amp; Filij amp; Spi-rttusfanrti, docentes cos leruare omnia qucunqjprecpivobis. In Luca doclrinuange-l'c partes conftituit, Pnitentiam amp; kemifsionem peccatortim, vtramqj in liio nomine ^*'quot;^**nbsp;ptxdicarideberemonet. Et deEuangelio quidemalias diximus. Hieilludaddimus, Euan-gclij voce primo hiftoriam filij Deiincarnati, deinde iilius vfum, comprehendi. Hiftoripar-ttslntprcipu, Pafsio.Sc kefurrelio. Pafsionis enim nomine totum vit ipfius in terrisnbsp;'utriculum continetur, quam aftlidionum amp; dolorum continuam palrtram fuifl conftat.nbsp;Adhiltoriam hanc, ceu ad Icopum certum, referuntur promifsiones, typi, Propheti amp; hifto-JefactK,quibusexcmplacrcdentiumamp;non credentium deferibuntur. Vfus veto omniumnbsp;ncell,inChriftohabeamuspnitcntiamamp;rcmifsioncmpeccatorum. Docct hoc cxiplius^^,nbsp;re Petrus Apoftolus, quando Senatui Hierofolymitano dicit Deus patrum noftrorum excita-lefum, quern vos intercmiftis, fufpendentes in ligno. Hunc Principem amp; Seruatorem De

lt;*5 exaltauit dextra fua ad dandam pnitentiam Ifraeli ,amp; rcmifsionem peeatorum. ,

Nos autem in prfcnti admoncmur, qu vera fit Euangelij prdicandi ratio : ca ninii-fum, vt non modo rerum Chrifto geftarum narratio texatur, led vt ad pnitentiam exciten-homines, amp; in Chrifto per fidem fuorurn, peccatorum rcmifsionem inucniant, Pnitentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Vtalibi diximus )conuerfio eft ad Dcum, amp; totiusvitse cmendationem continet : quando Inon poteft, vt ad Dcum redeamus, nifi relinquamus pcccata amp; errores, quos lecuti Deonbsp;I'cfsimus. Ab eavevo prdicandi initium fieri oportet, quia cum natura a Deo alicni liinus,nbsp;uti'. in Chrifto exhibits non erimus capaces, nifi prparatio qusdam prccdat, qus in p-'tciitia potiliimm confiftit, vt ex JoannisBaptifthiftoria apparcr, quae Marei i, defcribitur,nbsp;Htti cum Clinfti prscurlor eilet, pnitenti dochina hominum mentes ad ilium cxcipiendumnbsp;ptparauir. Atpnitentiampeccatorumnunquam agent, nifi qui pcccata fua amp; ilJoruin ,nbsp;tocitatem vcrcagnouerint: co quod caro ex illis voluptatemfummam capit, amp; in ijfdeinnbsp;'^niiriricplacet. Vtergoillaredarguantur, opuseft, inqucmfincm Deo legem nobis da-tncITe conftat, iuxtaillud Pauli; Per legem agnitiopeccati. Item : Peccatum non cognouinbsp;per legem. Minimeergo ab Euangelij prdicatione legis dolrina feparari debet, quodnbsp;*^tophetas amp; Apoftolos diligenter obferuauilTe conftat omnibus, qui illorum fermones amp; Icri-P'iiion ofcitantcr infpexerunt. Et Chriftus ipfe inter Spiritus famrti ( quem Apoftolis promit*nbsp;'0 officia hoe primumnumcrat, quando ait: Ipfearguet mundumdepeccato. Errant Igitur himttiinbsp;*otclo,q;ii haue doftrin partem omitti veilent, qua hodi cum primis opus cfTc, imma*nbsp;'s ilia peccaadiliccntiateftatur, qu pafsimregnumobtiner. Obferuabis autem, quod hancnbsp;in ftjo nomineChriftus prdicare iubet, Ita cnim cauet, nc audita pnitenti mentionnbsp;'liquid nollris operibus aut meritiS tribui putemus. Etfi enim ilia omnino opus fit, ex nobisnbsp;nien non orietur nifi Chrifti Spiritu attrafti, in illo peccatis moriamur ,amp; in eodem ad vita:nbsp;^ouitatem rcfurgamus,ficuti Paulus ad kom.admonct. Pnitet quidem impios fcclcrumnbsp;quot;orum, quando Dei indicium illis oboculos verfatur : at quia Chrifto carent, amp; in fuis mod ,nbsp;''fibus flue operibus fatisfaflionem qurunt, poenitentia illorum fere in defperationcm defi*nbsp;'hqu illis exitij amp; interitus terni caufa eft : cuius exempla in Caino, luda horum fimit- cnbsp;habentur. Facit hue illud Pauli ; Qui fecundum Deum eft dolor pnitentiamadnbsp;lautem pant, cuius nunqum pniteat : contra mundi dolor inortem afiert. Dolorem * r, ef. poftnbsp;''Uiicum Deum vocat(vtChrjfoftomusamp;Thcodoretusannotrunt)qui propter peccata cor.Thet-'rniiU potius, qum illorum pnas fufeipitur, Huius finis eft, vt cumDeo in gratia redcat

-ocr page 254-

258

HISTORIAE ASCENS. DOMINI qui ab illo diicefst: qui cum abfq-, Chrifto fieri ncqticat. fine illo ctiam nunqum vcfenbsp;tariter pnitebi'mus. Vehementer ergo inepciiint, im prorfns delirant, qnicxpaniwnbsp;flrinaiiofirofumopcrumraeritatabilirccduaiituf, cuni ills in nobis nullaviupnbsp;fit, nifi in Chriflo nobis diuinitusdonctur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.

'ft, Remiio fact atarttm,nbsp;Matth, Ig.

At pnitenti rerniffioncmpeccatorum coniungit Chriftus, cuius nifiIpcs*io i fiat, pcecatorum agnitio terrebit quidem, fed ad falutem nihil confrer. Remiioius vonbsp;ex gratia contingere docet, vtcum dbita iili remittuntur, quifoluendonbsp;ChriltusinEiiangelio vtitur. Ex gratia autem pcccata rcmitti dcet/criptuta.nonquonbsp;laornninofatisfadio intercdt, led quoad nos, qui cumexnobisiphsneadcongitai'^^^nbsp;quidem idonei fimus, diuin iultici ltisfacere minime poflhmus. Ne tarnen ilhnbsp;cederet, Chriftus datus tfi, qui cum pcccata nofira in lfe recepiiict, pro ijidcni iunbsp;tisfccit, vt in le credeniibus imputari non poisint. Vt ergo pnitenti articula iniiiil'nbsp;diri, amp; illam in Chriflo monilratc debent; Ita pcccatorum cognitionccerritis coiiictet'nbsp;tisfalionem amp; remifsioncm gratuitam prdicaredebent, cinus idem Cliriftns iiobiinbsp;nbsp;nbsp;j

. Cr, I,

cfL Serurunt ordinem huneProphet vctcrcs, ipfe ctiam Chriftus,amp; ab codein p nunqum difccffrunt. Eundem ergoiencanr, quicunq; Chrifti miniflri cenferivoluinbsp;fibi pcrmillum purent, vt pro fuo arbitrio doclrin genus nouum confingaut, aiitaliquinbsp;rum omittant, qu Chriftus doccre iuffit, Argiturcnimhoc locograuitcradiiioduiu'^inbsp;rum audacia, qui.'vcl fuas vel alioriim hominum traditiones, in Ecclcfiam inuchunt,nbsp;fiib plaufibili Ecclefi titulo quibufuis feruandas obirudunt. Cm enini Apoflolosnbsp;mandate Chriflus aflrinxerit, amp; olim Prophetas verbum ex fuo ore iuirit petere,nbsp;ris temporibusaliquibusmortalium hoc iuris datum cfTeputabimus in EcclcfiaDci,nbsp;metipfisdodrinam fingaiKnouam.aut Chriflo traditam aliqua ex parte iinnititcinbsp;potius perpetu ratam fore credamus Dci fententiam, quam olim per os Ifai prolawinbsp;tus fui tcflimonij authoritatcconfirmauit; Frultra me colunt docentes dolrinashoniu''

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; nef-'

'ariiM ftifmtn (

^8, U

ft. Car, 14

1.7/Z. ft.

Caetcrm dolrine Baptifmum coniungit Chriflus.vt patet ex Matthi verbis : omnes gentes, baptizantes cos, amp;c. Omifit earn partem Marcus, quia eius nicnnouciupnbsp;facit, vbiflutis in Chriflo pcrcipicnd ratio traditur. Vt enim ab ipfo niundiexordiunbsp;verbo fuo ritus externos amp; fymbola fcraconiunxit,quie hodic Sacranienta yocaiitiif : 'nbsp;Chrifti aduentum fieri debuit. quaiido veteres quidem ritus, qui amp; operofiorcs dtuu-rant,aboliti font, inflituti ver alij.quorum fimplicitascum gratia in Chriflo ininbsp;lius conuenit, Sunthi Baptifhws ScCnamyltica, dequibus fingtdisalibi dixiiiius. Iquot;nbsp;fentifoliusBaptifmimentioncm facitChriftus, quia vt Ecefefia primocoliigi dcbcar, ', j.nbsp;nccintrimCcenam cxcludit,aut fuperuacaneam ducit,cuius obfeniationein pollca'nbsp;Ecelefijs diligcntertradidcrunt, vt ex Aitorum iibro, amp; priori ad Corinth, ltis paict- ^1^^nbsp;fmum vero flatim eonferri voluit credentibus, primo quidem, quia iuftici fidei figtquot; jnbsp;( qubd de Circumeifione dixit Apoflolus, in cuius locum iJJel'ucccfsit ) Deinde veto,nbsp;hdciprofefsioncm fcir,qua nos rcliquis populis fiucflisChriflusfcparatos eircviilt.nbsp;Petrus rcfpexit vidctur,quando flutis confilium petentibus ludis dicit ; Dcliloruu'nbsp;littentiam agitc,amp;; baptizetur viiufquifq; veflrm in nomineIcfuChrifli, Scfcrucniiiui pnbsp;rationc ifla praua. At hc fimul obferuabimus Chrillum non alios aptifhiinbsp;tuercjquni quibus Euangelij prdicandi munus commifit. Conuiiicitur enim hu nbsp;crror,qui Baptifmum permulieres adminiftrari pofTcfen-.iunt, fi quando iiifiis pariu,nbsp;moriturus videatur. Cum .n. niulieri verbum Dei prdicare non liceat,amp;eandcni in 1nbsp;loqui vetet Apoflolus, ccrtnec baptizare debet, quando Bapti'nius abfqj Dci 'Cfbuj 'nbsp;ftrari non potcft,amp; ad Eeclefi miniflerium cum primis pertineat. Qtiid verb de illisnbsp;qui annisfuperioribus peregrin Ecclefi miniftro, quem Sacranientarij erroris fuqnbsp;habebant, permiferunt, vtin baptifmi adminiflrattoncip/c quidem verba EuangcHjnbsp;aquam ver perDiaconum illius loci afpergi voluerunt ? Ridiculi homines, quaiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj.

Trafftt, i iahaa.

ptifmi verbo prftcr, cum potius confier, omnem baptifmi authoritateni ex Dci rerbif '-^^ rc, iuxtaillud Augultini: Accedit verbum adElemcntum,amp;fit Sacranientiiiu. Sednbsp;dendospropinant, qui pro fuperflitiofis hominum comnuiitispertinacitcrcontciiduii'i'nbsp;mnem mftitutionem improbe reijciurrt,

^ihar /rat. tart tlaheat.

to,

1,

Tertio,quibusprdicardbeat Euangcliuni, vidcamtis. Predicate creatur, Perexccilentiam itadehomincloquitur, quem onMiium rcrum crcaiart'inbsp;principcmconftiiuit. Non aliudergo vuk.qum vt omnibus gciitibus,nbsp;liominibus,flutcm prardicent, quam ipfcnobisacquifiuit. Non efl enim perlbnan .nbsp;fpclus apud Deum , fed in quauis genre (vt Petrus ait) acceptus cft illi, lt;]gt;nbsp;timet amp; iufticiam operatur, tinCKMiftXO 1 s v non cil Gratcus aut

-ocr page 255-

OM ILIA II. EX MARCO.

239

necbirbirusaut Scytha, feruus autliber, amp;c.Nechoc modo in mandatis dedir, Chri-ftus, veriimetiam admirabilifua virtutc fccit,vt difcipulisvbiquelocorutn oftium pr-dicandi fuperiretur adeo vt viuentibus adhuc plxrisque Apoftolorum Euangelium in toto ofbediuiilgnum fiisric, ficiiti Paulus teftatur. Venithic nobis obferuanda fin, caloj!, unbsp;gularbbonitasDei,qui falutemgentibuscommunicauit,lt;|uasRepub. Ifraelis alie-nifsraas,amp;tenebrarumpoteftatiomninofubie:asfuifrefcimus, Q^dver poftcrisnbsp;tcmporibuscurfus illeEuangelij ceflauit, amp; partim Mahomecicis furoribus,partim Pa-pifticiifuperftitionibusfalutisdolt;rinaobfcurata,amp;multisexlocisextinclafuit,homi-niimvitiofaciumeft,qui(vcPaulusinquic)dile(ionemveritatisnon reccperunt,im *nbsp;tcnebrisluccm poftpofuerunt, ne illorum opera mala argucrentur. Inftauratur tarnennbsp;hdi cur(usillc,amp; fingulari Dei beneficio in Germania veritatis lux denuo accenfa eftjnbsp;qnx non mod Europam totam illuftrauit, fed in Africam amp; Afiam vfquc radios fuosnbsp;iamlacipitdifFundere. Oportetenim impleri, quod fupra/y.capite dixit Chriftus,nbsp;fore, vtante vltimum fuum aduentum Euangelium in toto orbe prdicetur. Curentnbsp;modo quibus ilia fclix affulget, ne vcl ingratitudine, vel peccandi licentia am abs fefcnbsp;repcllant.

Admonct pratterea locus hic, falutis rationem, qu in Chrifto habetur,omnibus gcntibus communem elfe, amp; vehementer eos fallt, qui plures amp; diuerfas falutis vias fta-tuuntjamp;vnumquenquc in patruin fuorum religione faluari pofte docent} modo anisnbsp;miinientioncbonaamp;fandaducatur. Qmd enim vel Chriftumincarnari,amp; morijamp;nbsp;refurgtrc,vcl Euangelium tanto cum laborc Apoftolorum, manifeft vit diferimine,nbsp;per tutmn orbemprdicari opus erat, ft abfq; Chrifti cognitione amp; fide genres feruartnbsp;pottrant? Diximus de hac recopiofius Micl^c 2, cap. cuius cxplicationcm, qui volet,iode petere poterit.

Cterm mandate fuo Chriftus prbmifsioncm fimul amp; communicationem fub-i)cit,qua mentes hominumcxcitare vult, ne falutis nuntiura contemnant. Sequitur duur promi enim : Qui credideritSc baptizatusfuerit, feruabitur, Quiver non crediderit con--^^^**quot;nbsp;demnabitur. Sunthcdifert amp; grauiter pronunciata ab eo,qui ipfa eft veritas ? Quinbsp;JC de illorum fidc nemo dubitare debet, Continetur autem his verbis vera falutis innbsp;Chrifto prxdicatx apprxhendendxratio,quamin Sola Fide confiftereChriftusdote. Ncc enim dicit : Qoj hoc vel illud fccerit, feruabitur. Sed, Qui crediderit, amp; ba-ptizuusfurit. Baptifmum vero propter fidei profefsionem coniungijfupra diximus,nbsp;nomud illi falusneceftariconnexafit. Ideoinlequenrimembro, vbinoncreden-nbsp;fibiis condemnationem minatur, nullam illius mentionem facit. Etconftat interdumnbsp;ncccfitate cxcludi pios, vt Baptifmo vti non pofsinr ; quibus illud non magis fraudi elF,nbsp;qiim Ifraclitarum infantibus fuit, fi quando ante olauum diem, priufquam circum-tiderentur, dcccdebant.

Firmum ergo ratumque nobis fit, falutem non alia ratone, qum fide, apprs bendi pofte. Qma enim ilia in vno Chrifto habetur, hune apprhendant oportet, qui- 7^*nbsp;ctinqacvoluntfaluifieri. Apprhcnditur autem is folafide, amp; proinde bac etiam foil feruanturhomines. Hinc ilia in Euangclio : Abi in pace, fiat tibi fccundum fidernbsp;ttiam.-Fidestuaferuauitte: Qui crdit in me,habetvitamternam.m hinc illud fuisnbsp;W .Axioma deriuant Apoftoli,quofola fidc homin iuftificari amp; feruari paftim do--cent.

Porto fidei nomine non inanis qudam opinio fiue perfuafio intelligi debet, fed . Ccttus firmusque animiaftenfus, quotalcmagnofeimus Chriftum, qualem fcripturxnbsp;prop9nuut;Nimifum Deifilium,patricoxternum Scconfubllantialem, qui prfinitonbsp;ctniporc ex Maria virgine homo fa'hus, peccata noftrain fe tranftulit, eadem morris nbsp;fix mcrito expiauit, mortem veto rcfurreionefu deuicit, amp;proinde vnicus humaninbsp;gentns rcdemptor,amp; nofter apud Patre mediator,Tmo amp; facerdos Rex fux EcclefiS: fu_ ,nbsp;premus illain conferuat,amp; nouifsimo die ad indicium venturus eft, vt fuis quide proraif-jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^viti xtcrnx prxmia, impijs vero pnas fempixernas rtribut. Videntur ifta nudam fideieftat

-hnftihiftoriam ontinere,at qui eain illo vcramp;ex animo agnolcunt,i] in eodomn , iifiutisfijcmamp;fiduciam collocatam habnt,amp;id'circo nulla alia quxrunt pro pec^nbsp;citu iuis facrificia, nullis aliis raediatoribus nituntur j ab hoc item vno rege amp; lceri

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X dote

-ocr page 256-

24.0

H5TRAE A5CENS. DOINI dotefuo JcpeiiJancJllurn vnum.'iudiunt, illius verbo non modo carnisaffcluSjVJ-rm cram rationcm amp; intelleiim fuutn,pei' fidei obedicntiam fbijciunt amp; qus lnbsp;vel prTcipit vel promitrit,ncquaqiiam ad fu rationis calculum reuocant,fed illis fini*'nbsp;crnituntur,licetijsnon rationeramodamp;communcmfcnfum, vevin etiam curfunbsp;natui' aduerfari videant.

ffhtt) lean,t

Deniq;perfidem hancChrifto tt3inferuntur,vtinillo viuanty illiusSpiriw tiH' antur,ilium dilt;is amp; fadis rcferantjdum in lcundis innoccnti amp;c chariiati (ludenf jnbsp;aduerfis ver inuila fidei conftancia,amp; patientia conftanti ,omncs huius mundi conatinnbsp;vincunt. H: (inquam)fidci eftcc'tus funt,quorum excmpla in Abrahamo,MfejDaui^,nbsp;Apoftolis 8c alijs infinitis lcr liter proponunt. At fi ilia diligenter examines,ilia vif*nbsp;noftras 8c Humana; rationis captura long fupcrarc videbis. Qujs nim ficarnis rai'nbsp;nemaudiat, hominem miferum,qui poft omnis generis contumelias in medio latronunbsp;expirauitj mortis visorem efl'ccredet ? Qrasfalutisauthorcm pucabit cum,quiipfnbsp;hoftiummapusdeuenit? Quisdiledumillum Deifiliumdieet, quemincrucecia*nbsp;mantem audit : Deus meus, Deus meus, cur rae dereliquifti ? -Aut num huraanaruinbsp;virium elTedicemus, abnegatisScmortificatiscarnis afFedibus omnia relinquerCinbsp;terrenis cleftia,8cpro prfcntibus futura,l(ftari,8c inter perptuas affiiionesfdic^'nbsp;tem ternam Iperarc? Hc cert tara funtgrauia,vt ea nunquam prftituri fimuS)''nbsp;Deuseffiaei Spiritus opcrationc anitpos noftros non illuminer modo, vcrmrf'^l'nbsp;trahat,vt camera rcluhantcm fuperemus. Ideo fidemDci donum cfl Apoftolusi!^''nbsp;Sz Chri ftus.clamat : Nemo venir ad me, nifi pater meus traxerit eum. Non ergo 1*^'nbsp;ula eft lalutis ratio,qu fide in Chriftum nititur, quin Chrifto ver credere plus .nbsp;dain Sc.magisarduumopuseft,qum fi omnium quotquot vnqumfucruar,amp;f^)'*J?nbsp;funt.Monachorum 8c hypocritarum opera in vnum cumulumcongcras, quibusnbsp;crelum mereri pofl fomniant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poflunt enia;i ilia Prophanis quoq; hominibus

ftari,8c illis gentium Philofophis olim cxcelluiie conftat,qualcs fuerunt Diogenes, tes 8c infiniti alij,quorum mores 8c ftuJia ab omni auaritia Scambitioncalienifsiin^''*nbsp;inendantur. At fides diuinum quiddam eft, 8c proindc rei omnium prftantiimflfnbsp;mium quoq; maximum, vita nirairum,falusq; tcrn3,proniittitur.

DMBitUf,

.! tre-dttnt Etnut-ItltB,

Porr cum fola fidcs falutis in Chrifto exhibits confortes reddat, fequitur r^ damnationi obnoxios manere eos,qui fide ilia deftituuntur. Vbi obferuabisjpet'*?nbsp;dulitatem i]lam(vt ira loquamur) non modo priuarioncm boni notarised fiibnbsp;contincri,quo vix vllum grauius 8c atrocius in ipfum Deum commiiti poteft. Adnilt;nbsp;de hoc loanncs Apoftolus, quando ait ; Qui non credit Deo, mendaceip facit nbsp;quia non credidit in teftimoniunijquod Deus teftatus eft de filio fuo. Drumnbsp;cem facerc dixit, pro mendacem putarc, aut mendaeij infiraulare. Id verofacetsnbsp;quicunq; non credunt Euangelio,per illud probat,quod Dei patris teftimoniuninbsp;fuolefu Chrifto reijeiant. Nam vtalibi Euangclium teftimonium lefu Chrift*nbsp;tur,itaconftat hoc non aliud contincri,quam quod Deus iam inde ab originenbsp;humani generis redemtionc teftatus eft. Chriftus enim hie ipfe eft, quern jfSnbsp;lim redemptorem Deus promifit,quera typi legales adumbrrunr, de quonbsp;Dei Spiritus vaticinatifunr,8ccui poft hare omnia Deus pater teftimonium clit*^j({jnbsp;dicens ; Hie eft Filiiis meus diledus, in quo placata eft anima mea.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si qucin

omnia non mouent,vt Euangclio fidem habeat,quis negaufrit,illum mendaeij lare Deum, 8c promde larf maieftatis diuin crimine tencri ? Eft hocnbsp;grauiimum,8c,fi nihil aliud accedatjdamnationcmtcmammcrctur. .j..nbsp;foecundifsima virtutum omnium mater cft,co quod non poflunt non obfequi

ceptis 8cpromifsionibus,quicunq; illi verecredunt; Ita fieri non poteft, quin Icelus prcipites ruant,quorquoc Deo credere nolunt. lidcm enim carnisfen'f* Jitat^nbsp;metjentes,prccpra eius rident, promiiones contemnunt, minas improbanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fult;

cxibilant, 5c proinde rebus lecundis ad peccandi licentiam abutuhtiir, aduerfis peratiimpatientia peccant,8cplrumq; horribilcsblalphemias in Deum 8c vcrbunbsp;euomunt,Sunthcomniumfeculoruracxeraplisconfirmata, 8c mulrafiuntq*^.. jj.nbsp;qu illis poffunt fidem ficere. Non temcrc ergo tern damnationis fuppliciunbsp;* lt;crnitur,qui Euangelio prdicato credere detrei^iant,

-ocr page 257-

HO H I LI A II. EX MARC. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 t

Priufquam liinc difceJatnus, Anabaptiftis quoquercfpondendum erit,quihu!us loci authoritate abutuntur, dum infantes baptizandos efle iiegant. Chrifti ( inquiunt )nbsp;mandatum eft, vt qui credunt baptizentr t Infantes verb credere non poftunt. Ergonbsp;necbaptizari debent. Errant autcm primuin in eo, quod mandatum faciunt ex promif-ilonc.Nccenim ifto loco Chriftus mandate voluit, qui nam baptizari, aut baptifmonbsp;reijei vcl cxcludi debeant : fed potius oftendcre^falutem ad eos pertinere,qui Euangclionbsp;eredunt Sc fidem fuam publice profitentur. Deinde quia degentibus in fidei amp; falu-tis confortium vocaudis agit, ref dodrina initium fieri iufsit. Quid enim baptif-oproficiasapUdprophanum hominem Sc non rudern modotanti inyfterij verum Cf'.nbsp;tiam confortio Ecclefi alienum? At alia eft infantum ratio', qui ex parentibusnbsp;lgt;uspijs8cfide donatis nafcuniur. Hos enim fdere Deicontineri 8c fandos imbpronbsp;credentibus cenferi,Sc adEcclefiamregni clorum Confortium pertinere, exferiptUinbsp;pturisliquidoconftat. Baptifmus ergo illisnegarinon poteft, nifipris pfobetur jCosquot;**^*nbsp;proalienisabEcclcfi.1 8c propbanis Deoiudicari. Q^od cm illinunquam facercnbsp;pofsint jScCHRlSTVS infantes fibi adduci velit, noftrm fuerit veterem Eccle-ftconfuetudinemretinere, nec .adire fanaticos illos,quorumomne ftudium in hocnbsp;incumbitj vt Eeelefias bene conftitutas euertant, 8c damnatis omnibus alijs ipfifolinbsp;closconfccndant,quod olim Acefio NouacianorumEplfcopoConftantinus non mi*nbsp;nus vcrc qum areut refpondit.

Portovtlegatisliter dantur,quas hodic credentiasvocantjitaChriftus Apo-ftolos teftimonio publico cotnmendare voluit, ne quis eos priuato confilio fundionem fiteiant, iftatn fufcepilfe putart. At literarum loco nraculorum donum concefsit,quorum ebnbsp;maior fuit authoritas, qubd non Apoftoli modbbc edcndi facultatent habucrunt, fednbsp;demilliquoqueornatifont,qui ipforUmdodrinsccredebant. AitenimSignaeos,nbsp;quicrediderint,hc fubfequent;ur, Per nomen meum dmonia eijcient,Unguislo-quentur nouis,8cc. Conlcntiunt his, qu apud loannm dicit : Amen amen dico vo-bis,Qm credit in me, opera qu egofacio, Scipfe facict, Sc maiora his faciet, See.nbsp;vtrhc impletafuilfe AdofumUber teftatur,vbi, Petri vmbram Sc Pauli cindorianbsp;multisfalutcmcontuliftelegimS jt nirairUm Chritto occulta fua virtute teftimoni-urnferente deillorumdodrina. Sed 8cilloslinguis nouis locutos legimus ,qui Apofto-brum dodrin crcdidernt. Obferuabimus autern, promifsionem hanc temporalemnbsp;tfle, Sc ad primordiaEcclefi nafcentis reftringi debere, quando dodrinam, qu gen-, nbusiQauditafuerathadenus,Scqu fenfo communi alina videnpoterat,figniscon-Urtnari oportuit. Qmid ipfom Hieronymus teftatUr gt; qui in fois luper Dan. . com-I tncnufcribit .-Signafiu'nt per feriiosDei apudBarbarasnationcs , vt vnius Dei cultusnbsp;Sc religio prdicctur. Barbaras cnitfi vocat cas, qu feripturarum cognitione omni de-ftituifunt,8c proinde alijs argumentis opus habent, quibu^ dodrina fcripturipfisnbsp;ipptobetur. Quod cum abund olim fad'urti fit per Apoftolos, 8c horum focceflbres,nbsp;tniracula ccfsrunt, vt qui im Chrifto nomen dedetant, non fignis 8c externis operi-bus,fed ab vno Dei verbo pendere difeerent. Q^m caufam Auguftinus quoque nbsp;obferuauit, qui in libro de vera religione fic fcribit Accepimus maiorcs notlros eo *nbsp;; gtadu^quo a tcmporalibus ad terna confeenditur vilibilia miracula(no enim aliter po-' ^tantfecutos efle : per quos iu adiitn eft, vt ncceffaria non efleut pofteris. Cum cnirnnbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teebfia Catholica per totuin orbcm diffofa atque fundata fit,nec miracula ifta in noftra

tempora diirare permifla font, n animus fempcr vifibilia qureret, eorum confuetU

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dine frigefeeret genus humanum, quoruni nouitate flagrauil, 8cc.

Qmbus efiam illud adijci poteft,quod idem Pater in libCo de Vtilitate credendi ad nbsp;nbsp;nbsp;u.

llonoratum fcribit : Gur ifta modo non fiunt ? Quia non tttouerent, nifi mira eflnt. Ak fl folita effent, mira non eflent j See. Neque tarnen ifta fic acci pi debent, quafiho-diedodrinE.uangelii miraculis omninb careat. Nam 8c vetera ilia nobis ctiarn infergt;nbsp;bunt, ut illorum fcriptis credamus, qui olim miraculis fibi fidem apud homines rudesnbsp;Scbarbarosconciliarunt .- Sc fi itaexigat necefsitas , non exhaufta eft Dei virtns, quinnbsp;verbo foo per flgna aliqua teftimonium ferre pofsit. Qimd foo tempore Auguftinusnbsp;fadurU foitlc, feque Mcdioiani ccum quendam miraculof e illuminatum vidifle fcri-'*^*'''quot;'*nbsp;X iinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bit.

-ocr page 258-

242

irantttr fidet eeirw.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I,

HISTRIAE ASCENS. DOMIN

bit. Et-poflentnonnul]a Jiuius generis reeen/eri, qu noHrofceuJo 6a confult omirtimus,neqiiii,i in alicniusgvatiam diccre videainur. Miracustainen nnbsp;immeritadnumerari pflnc (tupenda Dci indicia, quibus iila Tyrannoriiniconnbsp;prter oninem expeationcindiipat, vtEccicfiainter mediosboftes, perindcvtounbsp;uni grex inter lupos, incolumis feruetur

Oferuabis prter3-,fignis,qu bc commeniorantuf,efeclusfidei inChrifi* aduinbrari. Hc ennn Chrifti Spiritu animata diaboluin eijcit, ne in nobis periupef^^*'nbsp;tionts amp; icelera regnuiu obtineat. Facit hue,quod olim oracula ccfl'auillelegini'*^^nbsp;iod hodie diaboli Spelris ludficantur, quicunque Euangtlium lefuChridi audiu''*nbsp;Deinde mentesquoq; amp; Imguas hominuin fides ifta innouaT,vt amp;inte]Iigamusnbsp;myfteria,amp; ea loqiiamur quad Dci gloriam Hcproximi dificatiuneni faciunt.nbsp;veceri^feipentis niorlui medetur, ne exitio nobis fit peccacum Originalejquod exprii'*^nbsp;parnibijs contraximiis.Lno peccata quoq; aualia, etfi inftartoxicifinqtoJIifjnco'nbsp;bjsniipurari queant. Fideenim fir,vt non Chriftum ampiedainur , qui nobis iult'^nbsp;arqjansfaiio Deo fahis eft, amp;perpccaitentiam quotidieinnoXicmur.Fidcdeiil^'*nbsp;ii Iccundis carnis feroeem condenf'**'nbsp;reprmit, in adueifis ver vacillantibus confeientijs confolationes dulcifsiinas adlii^ct-Vides ergo quad a nobis Euangelium fieri debear,quando illo nobis conferuntur,^^nbsp;buraanum captum longfijperant, amp; nulla alia arte vel ftndio acquiri poflunt, Audi'nbsp;^iiis hoc, amp;redqmns, vt omnipcccati noxa liberati viuamus,amp;rcgnemuscunj Cbf*'nbsp;olefu,cuidebeturbenediio,honor,glo^wamp;potefias inacernum, Amen,

HO MI LI A ni.

Dominus jgicur poftquam locutus fuifTec eis, rLirfum alTuni^ pens eft jri clum, amp; fedicad dextera Dei. illiveregrefsinbsp;dcaueruric vbique, Domino vnoprante,amp;; fermonem confirn''^^nbsp;teperfigna fublquentia.

ELISTA non EA MODO narr a 5^ quIefusChrifius,priufquaminoreretur, fecit SepalTuselljVeiu'nbsp;eciam? qu illius mortem proxim fiintfecura ; equodamp;illacuinp^*nbsp;niispcrtineant ad noftr redemptionis negotium, cuius ille authuf^nbsp;executor elfe debuit Primm inter illaelt Rcfurreiociiis, 1^*nbsp;aduerrariam poteftatem deuicit, cuius mult'''nbsp;Secundum locum ordinatio Apoftolorura miniftcrij Euang''''nbsp;Cl inftitutio habet, per quod falutem, fuo nieriro acquifitam, nobis Chriftusnbsp;vt nuper abunde didum eft. lt; Sequitur nnc Afeenfio ciufdera in clum,qut nbsp;adiicit,qiiid difeipuli faftitrint, poftqum a*'*'nbsp;HR I SI VS fuoduftus eft, bosvero in horum quoq;confideratione ifa''^'^nbsp;lari conuenit, vt omnia bc noftrfalutis ergo fadafuifle, Sad noftram turn in/l''''nbsp;tionem turn conf^ationem factre cogitemus.

^fienpanit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Afcenfionis i^ofiam, vt alia quoque, paucis Marcusabfoluit, quafC,^

^/ortd, bc defideranturjexDicalarciridebent,qui infinehiftoriluEuangelicjStA rmjibro, 111am luculenterdefiribir. tfummaquidem narratioriis ril j.nbsp;difcip^los BetbaniameduxiireadmohtemOIiuarurn, poftquarii illos fuioft^'1, .nbsp;Bionuit,ijfdem Iblennitcr fiibJatis manibus benedixifle, amp;moxab illis receisirnbsp;videntibus incoelum,vbi dextera Dci confedcrit,amp; horum omniu teftesfuill*^quot;^^!nbsp;los, qui ea difcipulis dclarrint qu pro vifus bumani imbecillitate ipfi non

-ocr page 259-

HO Ml LI A H. EX MARC. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24*5

pCrfcc cerncre, ficuti gefta fuerant, Hc ( inquam ) hiftorise fumma eft, in qua fin-JjUlx partes diligentera confdcrationm merentur,

Vidcamus igitur primum, ex quo loco in clos confcendere volucrit. Fuit is Be^x BethdnU tlianu, ad montera Oliuarum fita, Lazaro amp; fororibus ipfius illuftris , ficuti loan-nts z/.tradit. Nomen habet ab affliiftione, amp;Latinis Domus afflilionisdicicur.nbsp;Atqm ex codera loco d mortem illmn profeum fuifle, Euangelifttertantur.nbsp;tniercrgSjocfafturaputabimus,fedvt cxemplo fuo nosinrtitueretfimul Sgt;i con-Xwf. ip,nbsp;loUrttur. ' Vtenim Dci filiuspermotrem ignminioGm 'io gloram patris ingrefTusnbsp;ha omnibus nobis hanc fortem Deo conftitutam elfe Paulus teltatur, vt per^'^^ **nbsp;ttiulras tribttlationcs in rcghvm D E1 ingfediatrir. ' Vt autem CHrifti glori inler-iiuit lucQs, qui ignominiamp; pafsionis ipfius initium dederat, ita in ipYm creden-ibiis 8i patinter ferentibuL Deo impofitam rucm, d gloriam amp; falutem ter-icruient^qucunquecatni accrbaamp;ignominiolaputancur. Poftulat enimhpnbsp;* lici lex, Vt gloriat fuquot; confortes faciat CHRISTVS, qui afflilionum ipfius cori-fucrunt;' Hc fi diligenter raeditemur 5 dm in publicisqum priuatis affliftio/nbsp;, haud Yulgaritcr nos in fide amp; patienria Chriltiana fentiemus confirmari,

SecundA' quisafeenderitvidendumeft/S^-quisafeenfionishuius modus fuerit.cfcwyft ^untcnim , qui cm alcenfionis articulurfi ipforum fententi de corporali

prfentta in cna obftare videant , tnirifcis figmentis illum cludere fatagunt/quot;'^''^'^'* Nindifparrtionem fingunt, 8c Afcenfiotiem non atmd, quamconuerfanonis,fienbsp;^otiuuionis C H RIST 1,mutationem elfe, contendunt, vt quipriuslu terris vi-Nlitcr, amp; humano more, verfabatur, nunequidem inter nos vero corpore verifnbsp;non autem pro ratione huius feculi, fed rnodo inuifibili, 8c quem riulla bomi-'quot;s ntio pofsit caperc. Negant ergo in afeenfione motum aliquem Eidum elfe,nbsp;yoCHRI ST r corpus ex tetris furfum in clos fubielura fiuc translatum fit.nbsp;'tfuum illud commentum tueantur, clum tetra: milcent, amp;^illud loci nomennbsp;negant , vt CHRISTI corpus iam nullo loCocertocontineii euneant. Mi- .nbsp;nniycro efthomines, qui inCn negotio tropisade iniqui funtjvt illis CiibUPfinbsp;^Aegov (quod prceibio diitr ) indixifle vidcanturj fexcentos Scripture locosnbsp;^^'pretationibus nonfiguretsnod,Sedviolentis in fenfuinalienmdtorquerejnbsp;^'^ine inter clumamp;teirartr difcrimentollere,ne in locutiotie Scramentali tro-aliqcm admittere cogantur. At fi afeenfionis hiltoriam diligenter excutia-^^imoxomnes eiuscircurriftantias ifiorumopiniohi adurfaripatebit, Primmnbsp;de C H R I S T O hc fermocft,qu{ in corpore, quod x Maria virgine atnbsp;JJnipierat, ver mortuus, amp;. in codera refufeitatus per dies quadraginta cura difcipu-'^^ifcquclllis non tnod vidndm , verumetiam contrcStandunl prbuit, imonbsp;^'^tpusfimtnmanusamp;pedcsh'ibet, amp;ex carn atqueofsibus conftare teftatus eft. II-' ( nquam j afccodifte dicitur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt ergo ilium in fuo corpore reuera mortuum elfe,

ttiam refurrexifle , amp; poft rcfurreftincm Ver comedifle amp;: bibiffe credimus-J * tjndcm etiam reuera afeendiffe credendum eft, nbsp;nbsp;nbsp;Quod fi id aduerlarij fateri ho-

1

(

t

1

j dicentisHoc eft corpus meum.. Hie e^ fanguis njeus , c. . '-HIV. n Kt b 1 V ;

/^'nfutnxpcdit vobi;

^^^tationem aliquam adducant, qu illos co^atin afeenfionis hiftoria ad interpteta-figuratas, imo violentas confugere, quciinique de morte amp;rfrreionc eius ^^anr,verc8i iuxtaliteram accipiant, 'Lgt;iccntiHi,feverbiscnmoueri,qui-^^'alis 8i fubftantialis pratfentia corporis 'C H R I S T I fatiatur, qu confifterenbsp;j ^oeat,i afcenfionem ita ntelligamus faftatn ciTc, Vt mundo hoc c.orpus fuum innbsp;traUftulerit. At hcegorurfus fcirevclim, quat ratio illos moueac,vt nbsp;vctha craffb fenfu iuxta litram accipiht, ea veto aliter interpretentur, qu denbsp;CHRISTI verba funt,inquiunt, difert Sc or? ro- *nbsp;dicentis : Hoc eft corpus meum.. Hie eft fanguis meus, amp;c., Audio , Sednbsp;C pj quot;p_,j 5 J Y M eadem hora dixilTe audio.- Filioli,adhuc'paulifpct vo-^'^fnmxpcdit vobis, vt ego Vadatn ; Exiui Patre amp; veniin 'mundum,iterumnbsp;X iijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;relin*

:go Vadatn ; Exiui Patre amp; veni in mundum, iterum

-ocr page 260-

HI5TORAE A5CENS. DOialNI.

rclinquo mundum amp; vado adpatrem. nbsp;nbsp;Dira nt ergo illi, cur omnia iftapptiuSjtl'^^

Cn verba,per trps exponere opus fit, cm lila ad fitnplicem hiftorix narratio* nem pertincanc, inCna vero Sacrnientum in(tituatur,cuius finis amp;vfus prscipuusnbsp;t.catt lu eft, ommmoratio mortis Cbrifii, quam Paulus ex ipfius Chrifti yerbis in hune mO'nbsp;dura dehnir : Quqtieicunqu comddfpitis hune panem amp; de poculo ilto bibcritis,aiv

. ,.nunciate,vl prt4icate mortem pomi'ni., donee veniar.

Deinde hcibifcum facit ip aehfionis modus, quem ita defcribunf-Eoangdift^) vt fingula commmorent J qua: hic cnrfgerunt,quafi de indufiria. cauer^r voluctintjnbsp;, ne qiiis aliquidimaginari faffuni putaret, aut hilloriat narrationem.figuratit incerprnbsp;ttionibs euertere^' Nam cim benediceret illis ( inquitLucas ) recefsit/ib cis.

* Cott t X. lo.

I. C'-

At recedendiyibo abitionem in alium locum denorari, nemoua; mentis ne-gatierit. Et quo nath reeeerit, idetn' innuit, diccns : Et ferebatur in Ctrl um. Fcrcbi' tur (inquit) qu iterum mots exloco in locum nota-eli certiima. Et ne codinbsp;ambigua amp; incerta eilet, idem cum Marco ilium furfum amp; in pltum alTuwptuin e֫nbsp;tcftattir. De clo tgitur, quod ffipr^nos eft, loquuntur, non de coelcfti .conuerfi*nbsp;tionc,quaKs in terris etiam'efl'e poteft/Neq; hiscontentus Lucas,ctiam nubis roemi*',nbsp;qu ilium vehiculi inftar in altum.fubucxit. Et hc quidem ipfisyidntibnsfadif'i-tfle feribit, Ergo non difparuit C H RIS TV S vr, quo nam abijflt, omninoiftt'O'nbsp;ratent. , Nmdefixis in clumoculii ilium fecuti funt abcuntem, quod ridiculenbsp;ftlt faburi erant, nifi ilium inaltum ferrf vidifl'ent. Accedit his Angelorutn'dbnbsp;monium,quos ego banc potifsimum ob caufam afcenljonis buius interpretnbsp;fresadhibitosminecrcdiderim,, ne. quid minus vcr fauro fulpicarcmur. Si eunbsp;ca gratia ini'prfcnti dignatus.eflctApoftolos C H- R.lSTVS,qua paulo pollnbsp;phanus illuminatus cos apertos filiuip hominis dextris Dei llantcm ,nbsp;non imracritoillosinExtafi amp; vifipflclupernaturali tale qui-l IpedlaniflcrederfiUnbsp;quahaoliin multa propbetas,polfea Paulum amp; Petrum amp; loanncm vidiflelei*^nbsp;N quid ergo eius generis bic faClum putaremus, Apoftoli nec extra fe rapii, necnbsp;amp;inlolita oculorum acicdnati fu,nt., iedeoufi^ ilium viderunt afcendcre,qnu'*^lnbsp;viiusipforum penetrate potuit. Quod veto in illo defuir, hoc poftea Angeloiquot;nbsp;teftimpniofaiciri voluit C.hriftus, qui totius adlionis teftes,amp; ilium afeendifleiu'-'''nbsp;Ium,amp; inde olim rediturum elfe, dixerunt. His ergo nos infiftere conuenit,nbsp;Einplicitcr defcribi curauit Spiritus faniuSjita inter fidei articules referri voluit, in 4^nbsp;bus omnia fimpliciter,amp;absq;trpporum. inuolucro, continerifcimus,qucogngt;''nbsp;. crditu neceflaria funt.

Ht lot gt; e hrt-afitnilttt

Cterum cogit nos Aduerfarjorum obftinatio, vt de loco, in quem Chriusalcc** dfjpluraadbucdiamus. Marcus iliumalTuniptum eflc ait in ccelum , 8c confedil*^^nbsp;dextra Dei. Et quia cli fimul 8lt; dextt Dei mcminit ,qua fiepius diuinamaieft^*.nbsp;potcntia denot3tur,arbitranturini,non aliud dici, quam quod Chriftus diuinnbsp;ftatisconlbrtium affumptus fit, amp; proindc quodhumanitatem,perinde vtDc)nbsp;vbiq;. Et argumentum infolubilefcafferre putapt, quando dicunt? Chriftus honbsp;cendit ad dextram Patris. Dextra patris eft vbiq;. Ergo Chriftus homo eft vbiqgt;)nbsp;mirum quo ad humanitatem, amp; corpus, quod ex Maria Virginc aflumlit,

AtqurddeilloargumentoGntiamus,pofteadicetur. Nunede eemus,qui duo fimul comprehendit. Locum videlicet, in quern'C H R1 nbsp;nbsp;nbsp;

alcenditjamp;Maieftatem.fiue gloriam, in quam earn em ipfius afliimptam efle gt; megegamus, modoillud re intqlligatur.

*

Calum tttmea Q? locum, in coclum aicendiflc dicirur CHRISTVS Per codu Lad, phdif,j. tcrn beatitudinis, locum intelligimus, iuxta illudApoftoli gt; qui noftruto

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' coelum alcendifledicirur C H RI ST VS Percoclu*^^

-ocr page 261-

KOMILIA ni. EX MARCO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O

ciuitatem amp; patriam, in clis effe dicit, vbi nitnirum thcfauri iili incorruptlbiles *obis repofiti funt,quos Cbriftus nos quaerere iubef. Locum vero ilium extra huncnbsp;^undutn corruptibilem, adeoq; fupra aut extra omnes clos cfl, primm ipfe Chri-.nbsp;quot;^steftatur,quandofenonampliusfn mundo forait : Deinde Apoftolus quo quenbsp;quiillum fupra omnes clos afeendifle, amp; olim in nubib.us ventururri efle ,nbsp;'Qqmilli obuiam per arem rapiendos doec. Quod ver Aduerlrij ex eo colli-Chrifti corpus iam non amplius loco certocontineri fed vbiq; efle, id nimis ri-'^'ilefaciunt. Quomagis enimclamant, ilium fupraomnes clos afeendifle, amp;nbsp;hunc corruptibilem, amp; buius conditiones, reliquifle, eo magis noltram con- nbsp;finafitfentwitiam qui ilium,nonaniplius in terris corpo!;aliter qurendum efle doce#nbsp;Cauillanturilli, nos phyficis rationibus niti, necaltius quid.datn, qum Ari-'*tlicailiaprincipia, fapere poire,quxcorpusomneloco certocontineri docent.Imonbsp; f Ros Det Omnipotentiam negari plenisbuccis vociferantur, quod Chriftum, qui fu-Pf^oninescQclosafcendit, corporefuo non fimulirj.clo in terris efle , amp; omnesnbsp;Rudipirtes'corporalitcr implere fentimus. -At fi rem ipfa,m penitius infpiciamus ,nbsp;^Ito magis illos philofopborum placitis falli patebit, Se diuinaeChrUii potenti maio-J^Jpbillis^qy^m^nQljiSjiniuriamfieri. Quisenim ignort illorum argumenta :nbsp;briftns afeendit fupra omnes ccelos. Supra omnes clos non eft locus ; Ergo Cbri-non eft in loco. Item : Clum non continetur loco, Cbriftus afeendit in clura.

J go non continetur loco. Vnde verb hc fua Axiomata babent, quibus vel clum ':ncontincti,vellupra clos locum aliquem effe negant S Nonne ifta Philofophi tra-nulla eft in regno clocum harxditas ? Illis autem nos CHRISTInbsp;~ V.authoritatem opponimus, qui amp; fe loco continei,i^amp; fupra omnes clos locumnbsp;c.teftatnr. Eins enim verba funt: In domo pa.trismeimanfionsmultfunt; quod

s itis, bcce, manfiones multas in domo patrisftii efle teftatur, amp; loci meminit,in 9gt;'mabirurus fit ipfe, amp; in quern nos quoque ad ipfum colligi oporteat, Chriftonbsp; 'g'tur magis, qum AriftoteUd^ Philofophis, ct.edemus quos Tertullianus olim hx-^ricoruni patriarchas efle dixit,

Inlocum ergo certum Cbriftus abijt, non quidem, vt illic ceu vinculis alligatus fat, aut ergaftulo amp; carcercclaufus detineatur ( vt quidam nimis feurriliter loquun-Ur,quorum dicacitati vt ignofcatD E VS prcamuQfcd in fedesbeatorum, vbi ne-^0 iiniiius detinetur, amp; vbi nullum eftIterius loci tut conditionisdeftderium, cum

omnipotentiam negamus, fed de voluntate eius difputamus, fine qua nihil ex eius 'bmnipotentiam colligi potdl. AgnofeimusetiamChrifti promifsiones . vbi duo aucnbsp;congregatifuerint in nomine meo, ero in rnedio ipforum. Idem: Ecce, Egonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

*bifcutnfum , vsqueadconfummationem feculi. Illas verb de ipfius diuinitate in-fUigi debere dicimus, qufba viriute omhia pntrt, amp; Chrifti meritum noisb vbiq; locorum prfens amp; falutare exhiber. Per Idiomatumvcrbcommunicationemde totanbsp;Ehriftiperfona dicitur,quoc alterius modb natur proprium eft.Quam rcgulam non ip-fl primi finximus, fed patribus Qrthodoxis acceptam obleruamus,quot;inter quos Theodo-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fftus eft, cuius verba habentur; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;la Wy lt;p6esuv rlt;b,idcft, qua

^aturarutn propria funt,perfoncoramunicantur. Etparumhonorificede Chri-flo fcniire videntur , qui ilium nobis non aliter (alutarcm efle putant, qum ft corpore in terris verfetur, cum illuui olim patribus affuifle conftet, priusquam corpus ex Ma* nbsp;riavirgioe aflumpfiflet.

Obijeiunt illi y non modb cli fed etiam Dextr D mentioncm fieri, per De^txter* $uatndiuinamaicftasamp;,potcntiaintelligi debeat, in cuiusconfortium Chrifti humani

X Iiy

X. ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura

-ocr page 262-

(

ffal, HO. Matth, zx,

Matth, 28*

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HISTORIAE ASCEN5. bOMϫInbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.(jj

naturaalTuniptat. Fatemuriftud nosetiamjamp;Dauidisoraculumj authoritateconfirmatuiuagnofcimus: Dixit Dominus Domino meo,nbsp;mea, donee poftiero inimicos tuos fcabellum pedum tuorum.nbsp;nbsp;nbsp;Fatemur etian)

ftum, quo ad humanatn naturara, vcr defcmctiplb dixifl: Datac(t mihi oinnis p (tas in clo amp; in terra. Paulum quoque de co loqui dicimus,quando ad Ephcli .nbsp;bit : Pater glori efficaviam roboris fortitudinis fu in Chrirto exercuit, cm fuu^nbsp;um cx mortuis, amp; federe fecit ad dexteram fuam in coelcftibs fuper omnem prnbsp;turnamp;potcftatem,amp;virtucem, amp;dominium, amp;omnenomensquodnominaturj^^i^jnbsp;foliim in feculo hoe, verumetiam in futuro, amp; omnia fubiecit fub pedes illiuSj^P jnbsp;dedit caput lper omnia ipfi Eccleli, qu eft corpus iilius j complcmentum ds)nbsp;omnia in omnibus adimplct.

At hc addimus in pratfenti caufa, Dei Dextra non mod diuin fortium, vermetiam locum, in quo Humana Chrilti natura glori amp; maieftatisnbsp;conforsfadaeft, denotari. Id ver ex eo colligimus, quodpriulqum Ivfarcusnbsp;dextris Dei confdtfldicat,, ilium in clum aflmpturn elfcfcribit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rfjt*

eo, quem modo citauimus,loco, vtrumq; coniungit, quando Chriftum ad Dei in cleftibus federe air, Et huius gnois loci infcriptufispafsimoccurr**^' nbsp;phanus Protomartyrplenus Spiritu Sando, clamabt : Ecee yideo closap^^j()(,nbsp;fibum hominis ftantem dextris Dei, Et hc ilium oculis in clum intends ji,,nbsp;Lucascribir, Paulus item ad cololf. lcribit Si rcfurrexiftisvncmChn' ' ,lt;1nbsp;perna qrite, vbi Chriftus eft adtlextfam Dei fedens.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qmbus verbis Chn

jtSo, i

De dextram federe quidem ait, fed eiindem in fupernis monftrat, ijs niniirup^ffi] terramp;terrcnispponit, cmmoxinfrt.- Superna curate, nonterreftria. p4nbsp;quoq; Apoftolusait : lefus Chriftus eft ad dextram Dei, profedusin coelun^^nbsp;tetur quidem ilium ad deXtram Deieflefiibicdisfibi omnibus Angelis amp; potnbsp;Fed ramen eundemm clum profedum efleait Vt illichums glori amp;maieft^^nbsp;nbsp;jli'H

ire, i

tre, IS. ffff.

Ehr. g.

Matth, xSt

1. riiS 4.

Vhtbf.it

tem faceret carnem fuam quam,quam ex nobis aflimpfcrat. Et idem ApoH'^' fatctr, Chriftum,oportere calos tencre vsq; ad tempus reftitutionis omnium-vti(|,- de iilius corpore dixit, cm iilius diuinitas in ccelo fimul Sein terranbsp;veto Petrus clum amp; dextram Dei coniungit, adeoq; per dextram Dei bcatim|,oCnbsp;tern locum, fimul Si diuinglori conlbrtium, comprhendit: ftanbsp;ipfum facere conftat, quando ad Ebra'osfcribit: Filius per lmeripfum putg^nbsp;da peccatorum noftrorum, cohlcdit in dextra maieftatis in cxCelfis. Quid .jfU'nbsp;erat addere. In excelfis, ft in terris quoque C //J ZI humatiitasdiuinnbsp;ceps fada eft ? Quo amp; illud pertinet, quod in eadem Epiftola ilium dextrisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pj

confediftdicit. nbsp;nbsp;Thronuscnim Dei clum eft, ficutiipleapud Iiam,

rurlumj Qui confedit ad dextram maieftatis in clis. Qmbus etiam illud numerari poteft j Videbitisfilium hominisfedentemdextrisvirtutis,amp;'^nbsp;in nubibus cli. CuretiaminnubibuscIiveniat,imodeclodefccndt^,|j0)^nbsp;( quod ipfum difertc dicit Paulus ) fi illuc non ver afeendit ? Aut cur idem (,,0nbsp;clis expedare feribit, fi non illuc aflumptus eft, fed in terris manens co^uf |,jiinbsp;fui condiciones cum cleftibus commutauitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nihil ergo cfficiunt aduerfa

Dei dextram pro illiiis potentia amp; raaieftate exponunt. Sc Chriftum, quoad naturam , vbiq; prfentem efle t ex colligunt, quoad ad dextram Deinbsp;logizant illi ab co quod eft lcundum quid ad id, quod eft fimpliciter ^jjllanbsp;de gloria carnis in clo agentis dicitur, illi ad cius fubftantiam referunt, quanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h

quam mtationcm ftibierit, vcl diuinittis vnione nunc per omnia loca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

a'^RPgnathuicIntentiApoftoliauthoritas,quinoftracorpora gloriofo pori conformia fore, amp; illi obuiam per arem transferenda dicit, in eutnnbsp;cum, quem nobis fuo mmo illc acquifiuit. Abunde demonftratum cflnbsp;Chriftum corpus fuum in clarificatione non cxinaniuifle,necin alcenfionc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

tiones mutafl,nifi quatenus illude terris in clos/ubuexit,vbi in gloria Pt* terna cum illo potentia Sebeatitudinefruitur.

-ocr page 263-

HOMlllA III. EX MRCO, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;24*7

At nc qnis nos dodrinam nouam Sc Ecclefi ante hc tempora ncogntam af-Ferrtputctj patrum aliquot icltimonia adducemuSjSceorumquideinjquosin contro-uerfijs dcnaturis in Chrifto, amp; caruin vnione, nemo vnquam erroris aut hrefeos cufauit.

Primus ex his prodeat Auguftinus, qi in piftola ad Dardanum ex profeflb ad 'lijm quaftioncm refpondens, Quomodo Chriftus non fit vbiq;, Sc rurfus fit vbiq;,nbsp;^wtjii4fic (cribit ; Nolidubitare,ibinunce(rchominemChiiftum lefum , vndenbsp;'''ntUruseltjUieinoriterqjrecoleSc fidelitertenc Chriftianam confefsionem , quoni-sni refurrexit mortuis, alcendit in clum, fedet ad dextram patris, nee aliunde,quainnbsp;indc,vnturuseRadviuosraortuofq;iudicandos Et fic venturus eft illa angelicanbsp;vocete(hntc,quemadiuodum ire vifus eft in clum,id eft, in eadem carnis forhia atq;nbsp;ftib(lantia,cuiprofclt;) immonalitatcm dedit naturam non abftulit. SECVNDf Ainbsp;HANC FO RAi a Ai non. pucandus vbiq; diffnfus. Cauendum eft enim ncnbsp;diutnitatem aftruamus hominis , vt veritaum corporis aufferamus.

Et in eadem Epiftola loci accidens ita proprium cft docer Cofpori, vt hoc fine illo pofleconfiftere negat. Spacia locorum (inquit ) toile corporibus nusquam erunt :nbsp;8cqiiianusquamerunt,neccrunt. Tolleipfacorpora quahtatibus corporum , nonnbsp;etit vbi fit, amp; idco neceft'e eft, vt non fint,

Utra Pater illudChrifti exponens, Pauperes femper habebitis vobifeum, me non femper habebitis, fic ait ; Loquebatur de prfentia corporis : Nara fecundum ma- ^***'*^'nbsp;ieftatem fuam, fecundum prouidentiam, fecuridum ineffabtlem Sc inuifibilem gratiamnbsp;iinplctiir,quad ab eo didum eft : Ecce, ego vobiicum fura omnibus diebus vfquc adnbsp;cotifumni4tioncm fcculi. Secundum camera verq, quam verbum afliiinpfit,feCun-dmn id, nnod de virgine natus eft,fecunduinid, quod ludiscoraprcehenfiis eft,quodnbsp;ligno cotifixus,quod de cruce depofitus, quod liineis inuolutus,quod in fepulchrocon-d tus, q'ndinrelurrcdionemanifeftatus, nonfemper habebitis vobifeum.

Q^ire? Qupniaraconuerfatuseftfecundum corporis prfentiamquadraginta aicbuscu,a uifcipulisfms ,Sc eis deducentibus videndo, nonitquendo, alcendit in coe-bii,i,amp;n'jnefthic. Ibienimfedetaddextrarapatris. Ethic eft, non enim recelsicnbsp;pixicntu maieftatis. AEter Secundum prfentiam maieftatisfemper habemus Ghrknbsp;ftuin ; Sttundum prfcntiam carnis, rede didum eft. Me autem non femper habebitis. H ibmt.cnim ilium Ecclefia fecundum prfcntiam carnis paucis diebus . modnbsp;fide tenet,'Kulis non vider. Sed Sc idem Auguftinus contra Serm ; Arianorum cap.nbsp;p.depatrisdextcraficpronunciauit; Qmdautem eftdextera Patris, nifixternaill*nbsp;incffabilnq;flicitas , quo perucnitfilius hominis etiam carnis iramortalitate percepta.

^iuus Hieronymus ad Damafeum lcribens,fic ait ; Refurrexit tertia die, afeen-dit in ccclnm^fedet ad dextram Dei patris,manente ea natura carnisyin qua natus Sc pa.

. nbsp;nbsp;nbsp;fiu eft, in qua etiam refurrexit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Non enim cxinanita eft humanitatls fubftantia, fed glorificata Sein ternum tuiuDciutemanfura.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

liiigentiusvcro: Idem atq; infeparabilis(inquit) G7'^*^fecundum to-luni liominem j qucm accepit., terram LOC A Li^ ER deferens ad clum afeendtt, amp; in Jextris Dei ledet,

^tit cum his Cyprianus, qui in fymboli cxpofitioneita fcribit : Alcendft ad closl)u;,iii,Qs ,non vbi verbum Deus ante non fucrat,(quippe qui erat femper^nnbsp;in patre). fed vbi verbum caro fadum ante non fedebar. Deniquenbsp;qtm notiuiifteingrclfus portarum clixdituis Sc principibus videbatur,vidcnrcs natu-cai'iii. clorum fccreta penetrantem, dicunt adinuicem , ficut D.uiid pleniusnbsp;1 ^'htu enunciat : Tollite portas principis veftri , Sc eleuaraitli portxnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, seternalcs

9

-ocr page 264-

24-8

RISTOK'IA^ ASCENff. DOHINI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ptC'*

ternals5introisitrexglori. Qujseftifterexglori ? Dominus fortis Dominus potens in prlio. Qu vox vtiq; non propter diuinitatis potentui^'nbsp;ptcr nouitatem carnis afcendenns ad dcxreram Dci, ferebatur. Et PaiiWP^(,porf^nbsp;dciequoq; ad dexteram paciiscarnis afTumptmyfterium eft. Ncq; enini in*'nbsp;illi natur conuenienter ifta abfq; aflumptionc carnis adduntur, neq; fcdiscc^ nbsp;feclurrt dtuiua naturajfed humana natura conquirit.

, Addamus hic Epiphanium qui ctfi de corpore Chrifti qudam dieaG rata confideratione i fobrio iudicioopushabcnt, dum illud e^nieffnbsp;nvjfjfof^ov, id ef-,tenuium parriumjamp;in diuinitarem counifumjvocatjciuf^ j,,d'nbsp;fubttanriam poft rcfurretionem non exinanitam efle, amp;furfum in ccelos af[igt;*\^(iI.nbsp;fatetur. Nam contra Apellcianos fcribens, cumamp; Pauli amp; Stephaninbsp;adduxiftet (quorum fupra mentionem fecimus) tandem infcrt :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ty

p,tt eut/ rr, Oirtili o©-esf gt; f sf ^eS,iiaei^f^@ ccSf^i^ ^nra^Kifuci^sui/,}^ -izSv iya.y^tKie;^^髫/erf OTTnbsp;et lic^M ? satfif. Id eft, Superne eft ipfum Sanlum corpus, vn cum tfJ jnbsp;Deus , vnus Rlius ilJe Sandus DE I , fedens ad dexteram partis ,nbsp;Marei Evangelium amp; aliorum EvangeliftarumEt alcendit in clum f8Cnbsp;dexteram Dei Patris*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i,

if ene ft

: Poflem huiusgeneris muita exThodoreto amp;. Cyrillo produccrc, JisduosvetuftiimosEcclefia;Do(oresaudiamus, quiex ijs, quorum fcrip^^i^iji nbsp;ad Apftolorum tempora proxim accfruht ireneum amp; Tertullianum q** Cjcltl'nbsp;! ' *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nfO*

na/fpKfxor f CiTtr afgt;jtii( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;txtfanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;euetAtiyir /1'

ita illnis verba citante Epiphanie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Jiil(

Atqni aflumptionem Chriftiin clos iinrafnei/, jiJ eft, in carnefadantH H R l STFM credidiflt in ilia carne caelum afeendifle, quamcxnnbsp;fumferar.

TertnUiAn'M,

Itan, iff-

Efh, 1, a.Cor.uC^ f.

Tertullianusautm in ibro decarnis refurrelione hctradidit : In 'P regio clorumfedttlefijsad dexterampatris:homo, etf Deus: Adamnbsp;ctf fermo primarius ; caroamp;ftnguis,etfinoftrispriorar idem ramen amp; igt;nbsp;Si forma, quaalcendit : talisetiam delcenfurus(vrangeliaffirmant) agooicen unbsp;licet eis qui, ilium conuulnerauerunr. Htc Sequefter Dei atq; hominum **??' *^14nbsp;vtriufq; partis depofito commifl fibi,carnis quoq; depofitum feruatinfemctip'Onbsp;bonera fummtotius. Quemadmodum cnim nobis Arrhabonc Spiritus reli^^*nbsp; nobis arrhabonem cainisaccepir,amp; vcxitinclupignustotiusfumnia:illucqu*^ji^^i^nbsp;fedigend. amp;c. Et hcquidem Chrifti verbis conueniunt,qui Spirirumnbsp;fuifle teftatur,nifi ipfe mundo abijfl'er.Et Paulus Spiritum Chrifti noftraTslun^j^^gnbsp;boncmdicit, quo quid obfecro opus erat, fi Chriftus Corporaliter nobifc^quot;nbsp;jdebuit ?. Hcprter mo(emnoftrum.pluribuspatrum tcftimonijs connrni^nbsp;vt inuidiofa noui dogmatis fufpicione nos, Se Ecclefias noftras, liberemus,nbsp;raedeamur, quos nonnullorum authoritas hodi ita rrahit, vt aut illos non ponbsp;rc arbitrentur, aut ne fa s purent ab illorum fententia dilccdercinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si'Cnim ,

minis authoritas valere debet in fidei Sedogmatum controuerfijs, maior vtiq crit, qui olim Chrifti fidem contra varias hrefcs non modo labore Sc ftudionbsp;ctiam exilio ,carceribus, Scmultieciamnguinisfuiteftimonio, defenderunbsp;eorum , quorum oculi ad,hue papifticfuperftitionisfulgoreperftringuntur)nbsp;tio abundantes amp;ritulis ambitiofis, amp; plrumq; vel prccio vclfauore empt'^ jeotibnbsp;rum Chrifti Martyrum indigna fupplicia fecuri audiunt, imo illic in cruce pe^pyj^iiif'nbsp;fi*as Gnnas amp; Icommata Icurrilia, acetum long acerbiftimum, propinanc,nbsp;fragijs pontificumfcntentias confirmant,dum hreticos dicunt cos, quosi rnbsp;(. folam Chrifti fidem amp;veritatisdodrinamperlquuntur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .

lt;

Dt gt;iee ua-iurjtrum fer-Janaltt

Cterm non fufficiuntiftaijs, qui animos fuos in tuendisfuis firmarunt, fed ad vnionem perlbnalem naturarumin Ghrifto confUiJir^ nbsp;hune modum argumentantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

-ocr page 265-

homilia iii. ex marco. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24*9

nChriftiperfona naturae dux.diuina Schuman a infcparabili vniuneconucniunt Efgvbiciinq;eftChnftidiuinitas,ibidem humanitas ciufdcm fit oportet. Si enimnbsp;diciibifit cius diuinitas, vbi humana natura non clt, fcinditur ilbrum nsTurarirm vnio.nbsp;-thicipfif|uoq;Patrumte(Vimoniaallegant, cpiibus illi contra Eytychen amp; Neftoii-ro vfifunt, quorum illcquidcm duas naturas in vnain coaluifle, Sc hunianam in diui-nitnconucrfain efl'e,doccbat.- hic vero duas in Chrifto pevfonas confiituebar. Atquinbsp;gaorciinusnosquoqjinfcparabilcminvnaeadcmq; Chrifti perfona duarum natura-futu vnioncm,fed ilas cum patribusScScripturis dicimus ita vnin, vt diftincla mancatnbsp;rundem proprietas, Sc nullius fiat in alteram conucrfio , aut vtriusq; Confufio fiuenbsp;pcrmhrio, qu Sc proprietres Sc aclioncs illarum confundat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et hic cumprimis lo

cum habere debet Auguftini rgula j cuius paulo ante meminimus, ne ita aftiuamus / ' hominis diuinitatem, vt corporis veritatem auferamus. At quomodo maoebit Cor-potis Chrilb veritas, fiilludvbiq; fit, Sc omnia peneti et, id quod foli diuin natura:nbsp;Scriptura Sacra tribuit? Neq; vt vbiq;fit,infeparabilisillanaturarum vnioin eadein ;nbsp;perlbnarequivit,8ufficitcnimadhancconfcruandam., quodin coelis ad dextram par 'nbsp;itisChrillus Deus Sc homo confidet, nec Diuiniratis vllum deliquium patitur, etfi hcnbsp;cedos Sc terras impleat, amp; vbiq; prxlcns fit. Imo quia vbiq; prfens eft, Sc on\nianbsp;iuiplet'mcoelisquoq-, fit oportet, quo Chriftus homo alcendit; Manet ergo indiuifanbsp;8cinfcparabilis naturarum vnio,licetChriftihumanitatem nullo nouo figmento in tep'nbsp;ras detrahamus, aut per oinnia ditfundi dicamus,

Nam,vt idem Augufiinus ait,tion coniequens e(l,vt quod in Deo eft,ica fit vbiqi vtDcus. NamScdenobisveraciisimaScriptura dicit qudin dlo viuimus, moue-tnur Sc fumus, nec tarnen ficut illc vbiq; fumus ; Sed aliter hOftio ille in Deo, quoni-amalitcrSc Deus ille in homine, proprio quodam Scfingularimodo, V'na enimnbsp;perfona Deus Sc homo eft, 8c vtrumq; cllCHRlSTVS lESVS, vbique pr id ,nbsp;quudDcus eft, in clo autcra per id , quod homo,Scc. Mirum vero eft aduerfari-us noftros putarc,qud perlonalis vnio naturarum in Chriftoconfifterc non pofsit, ninbsp;lihununitaseiuspcrindc vtdiuinicas,vbiq;eftedicatur, cum in ipfo homine exemplumnbsp;habeainus,quo illorum error confutari pofsit. Conftat ille anima Sc Corpore, Sc inter duohxc vnio perfonalis intercedit. Quis ver corpus vbiqilocorum prfenscflenbsp;Scoperari dicat,ad qu anima fuis operationibus fefc extendit ?

Num oculumibi efle diccmusvbi vifus operatur? Num auristam procul qum auditus extenditur ? Num nares cum olfau ad huius obieftum vfque porrigi dicc-mus ? Qua: ergo ratio nos cogit in CHRISTO naturarum proprietates con-fundcrc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.i

?V

Sed agedum propiuscongrediamur. Si pcrfonali illa(vt ipfi loquuntur) naturarum vnione neceflario conficitur, vt vbicunq; Deus eft,ibi quoque homo fit, quern illeinperfnVnionemaftLimpfit,bocipfumctiampriufqumin clos afeenderet innbsp;1 illo ftatucrc oportebit. Nec cnim in afcenfionc dtmum cpit ilia naturarum vnio,fednbsp;qumprimminvtero Virginis conceptus eft, quaraideo veteres rowxsv, id eft, Detnbsp;I genitricem dixorunt, quia eum pcpcrit, qui fimul verus Sc fubftantialis eft Dei filius. Sinbsp;ergo iftos audiamus.CH RIST V S quoad humanam naturam tunc quoq; in coclo fi,-mul Sc in terra,imo in omnibus Sc fingulis terrx totius locis erat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Htc autem ego li-

bensintcrrogaucro,quidde illius alionibus Sc pafsionibus, quas tunc humana natura fubi)t,ftatuiacdicidebcat ? In ludaenim Sc Galdata ilium docniffe,, miracula fe-ci(re,cdi(rc,biblife,flcuifle, Sctandcmcaptum ,flagellatumScin crucein fuffixum effenbsp;feimus. Num ergo hc ipfa eodem tempore in extrema quoq;Afia, in Africa, innbsp;Europa jGaramantas, Sc toto diuifos orbe Britannos,fecit ,8c palTus eft ? Imo,cumnbsp;adem in coelis quoq; tunc ab illo faa funt ? Cum in ccelo iam tunc ipfum fnilfe, ex nbsp;iilius orc nobis conftct,quando dicit : Nemo afeendit in coclum, nifi qui de coclo ds-

i fccnditjulius hominis qui eft in coclo

Si

-ocr page 266-

H IS TO RI AE as'cENS. DOMINI

250

r=quot;

I

Si ergo vbiq; tunc fuit illius hutnanitas, propter diuinitaris vnionem biq;fecentamp; palfa he oportet, autalicubiotiofa fuit, amp;in fola luda officionbsp;da eft. Si eadera vbiq; fecit, cur ilia apud ludos vifibjliter, alibi ver inuijiPnbsp;da funt?

DttrtU,

Vel quisoblcrin clis per ilium miraculofcurari opus babuit eum prodidit ? Qms ibidem vinculis conftrinxit, flagellauit, crucifixitnbsp;hc diccre fratres, at vt dicamus necefle eft, quando hsec, Si his abfurdiora,nbsp;figmentis fequuntur, qui nos quouis fupplicio dignosclamant, quia cum iHisnbsp;nolumus. Quod ft hc Chrifti maieftate indigna efle vident, cur eiufinodinbsp;traduntjCX quibus ifta colligi omnes intelligynt ? Aut enim ( vt mododixini^VjIcit.'nbsp;lt;^ue locorum eadem facit, amp; patitur Chrifti humna natura, aut alicubi otiofalt;1nbsp;quorum alterum plan ablurdum, alterum verb ridiculum eft. Quid enii'^ iji?nbsp;biq; prfntem efle opus eft, fi nihil eorum facit,quorum ergo ilia Dei Filiusnbsp;Quanto redius ergo Auguftinus ? Secundum hominem in terra crat, nonnbsp;vbi nunc eft, quando dicebant : Nemo afeendit in coelum ,nifi qui de coclonbsp;dit,Filius hominis, quieftinclo : Quamuisfecundum idqudFiliusnbsp;lt in clo ; Secundum id verb quod Filius hominis erat,adhuccflrin terra,noonbsp;in clum afccndiflTet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e(^

Etpaulopoft, Secundum haneformam ( humanam fcilicet naturam) putandus vbiq; diffufus. Q^antb etiam religiofius amp; magis fobriloquemur,**nbsp;ftiimcorporefuo in clisgloriaternafrui, fua veidiuinit3tcamp; virtutenbsp;lntem efl amp;fu mortis amp; refurredionis meritum ad omnes credentes extender^ :nbsp;mus ? Ita enim Scconfolatio efficacioradpios redibit, amp; abfurdis aeprodigio*^ nbsp;tationibusvia omnis obftruetur.

Ethcquidem prolixius nobis tradata funt, quia multos hodie abfurdis ftionibusamp;opinionibus mirificcexagitariIcimus, amp;qubdeadem ad prfentis hit.nbsp;tradarionem pertinent, vt nimirum ret intelligamus, quid nos de Chrifti jjij.nbsp;(entire coneniat : quam vetus Ecclefia non temer inter fidei articules fingubnnbsp;gentia rccenfiiit, cum Sc Chrifti in clo regnantis maieftatem illuftri adrnodumnbsp;mento dcclaret, amp; noftr faluti multifariam feruiat, vtexfequcntibuspatehi'

f'

Nam omilsis dilputationibus fuperuacaneis,afccnGionis Chrifti frudlus c n

tritOttt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

rabimus, qui multi func amp; faluti noftr multifariam inferuiunc, utChrifii^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ....

4

9d, ffS*

JLl liVlklA. lliuiktiai lalLXl llllVi UlUUL* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. q

itM. ifi

Prim enim falutis noftr certitudinem, Sc illius Ipcm fiuefiduciam infilht* aflrit, dum Chriftum reuera peccati, mortis Sc diaboli vidorem efle docet. Triui^nbsp;phieniminftarfuit,quemilledehoftibusdeuidisegit. Sc (vt Paulus ex Plalrnis anno^nbsp;tauit) in altum afeendens captiuitatem captiuam duxit. ImoquiaCorpusiui^^^^nbsp;mundo in closfubuexit,abundteftatus eft, iam peradaefle qucunq; in terrisnbsp;ftr redemptionis ergo peragendafueriint,ficutiiam moricnsteftatuseft, quanaonbsp;cebat: Confiimatura eft.nbsp;nbsp;nbsp;Quo dido Spiritum fuum Deo Patri commcndansf'P

rauit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pj

Secundo, quod vnum reftabat in noftr redemptionis nego tio , fua afeen ' perfecit. Clos enim aperuit, qui propter peccatum nobis anteaclaufifucrunt, ait 'tnbsp;carnem quam ex nobis alfumpfit inftar pignoris in clos intulir,ne pofthac diibitcninbsp;illos noftr etiam carni iam patere, qu olim ebdem fit fubuehenda, vt cum ip'*^ .

A*,I.Pfotnii hreditatefruatur, Ipfiusenim promifiio eft: Volo, vtvbiego (um ,-etiam miniftcr meus. Vado vobis paraturuslocum,amp;itrum veniam, amp; alfum^ nbsp;nbsp;nbsp;VOS ad meipfiim y vt vbi film ego. Sc VOS fitis. Vndeolim Tertullianus dicebat' bt'

curicftotecaro Sc languis, vnirpaftisScclum Sc regnum Dei in Chrifto.

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tcrtib in clis iam Sacerdotem pro nobis agt Chriftus, Sc pro nobis apud P^'

trem Aduocatus fiue Mediatorcomparet.- Cuius rei rypus olim prcefiir, quando ZfMf, tft cerdotem Summum quotannis non absq; fimguine intra velum in Sandum Sanoru'nbsp;ingredi oportuit, quod myfterium ab Apoftolo in Epiftola ad Ebros pu lehre

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xur.


I

-ocr page 267-

HOMItlA .'ex marco.

Hiuc vcr dulciflima ad nos confolatio redit, quando conftat nos iatn Aduocatum ha- loathu heteincalis.amp;ftdclcmPontificem-,quicuinipleinhrmiwtesexpertusut, nobis compatiSc eir.tnbsp;condolctc poteltnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; j

Vides ergo in Chrifti afccnfionc ptcipua noftr falutis myftcria contincr^, adcoq, pr 'dira conlunimari amp;pcrfici. Quod iplum Paulus obfcruauit.quando hanc cum morte cc re-luireftionc eins coniungens feribit,Ciiriltus elt,qui ittortuus clt, imo qui Sc fuTcitatus eii *1^quot;^ xwanbsp;ctum cil ad dcxirani Dci, qui amp; inicrccdit pro uobis- Et mox qua ltum Paua uue Epi-nicion canens, omniq; poteltati aduerfari infultans,fubiicit ; Quis nos feparabit dilectioMnbsp;h? Num Atliclio?Nuin AngidhalNumperfecutioScc. Breuioresfumus in his traitan-dis,quia tadem ex noilris lupet Atla poltolotum homilijsfequentibus-peti poffunt.

Quibus in prfenti Quarto loco addimus, nos Afeenfionis Clirifti cxcmplo noftri ct-um ofRcij dmoncri, vt nimirum ipli quoqi vbi in Ghrilto peccatis mortui fumus, amp; ad vit iiouiiatem refurreximus,mentes noitras terrellribus auocemus ad clclliura bonorum con-lidcratioiiem : Qua de re Paulus ad Goloffcnies feribens nos admonet. Si rel'urrexiftisinquit)nbsp;vnacuinGhrilto,l'upernaquritc,vbiGhriltusellad dextramDcifedens. Superna curate,nbsp;non terrcllria: liquidem emortuicftiSjSc vita vellraabfcondita eft cum Ghrifto in Deo ,amp;c,nbsp;^ceim decct,vttcrtcnisftudi)s Stimpuris carnis voluptatibus occupentur, qui amp; Chri-ftuni llt;edemptorem,St patriam, Sc hrcditatem fuam in ccelis cflc prohtentur. In horum o-wnium coiilideratione li diligenter verfemur, multo plus inde ad nos vtilitatis redibit, quninbsp;xcutiolis ccontentionumplenis, de corporal! Ghrilli in terris prfcntia,difputationibus. ....

Keltat poltrema huius hiltori pars, qua narratur.vt difeipuli Afcenlionc Glirifti affedti flat. Sc quid teccrint, vbi ipfum abs Ic difcclsifle viderunt. Primo illos Ghriftum adorauiffenbsp;^ucas tibii, nimirum quod iara ilium plnius qum antehac verum Deum amp; Dominum fu*nbsp;una agnofcetent.qui haftenus regnum tertenum in illo qufiuerant. Deinde ficuti iufsi funtnbsp;nvtbcmteucrtuntur, Prterca frquences funt in templo,8c ibi Dei beneftciuni publice cele-^tant. Tandem, vbi Spiritus fanlus illis datusfuit, intotura orbem egrelsi Euangelium vbi-qucgcntiiimmagno8cincrcdibilifuccciruprdicaucrunt,Domiuoipscooperante,amp;fe(-wonemcontirmantcperfigna,qudoftrinam ipforum comitabantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. \

Quolocoprimumadmoncmur,quomodonobisquoquecelcbraridebat.Afccnfio-j,,,,/,^^^^-nisbili)Deimemoria,quam multihodic(vt 8crcliquaomnia) th fabulam theatricam con- tiebeat uertetunt, Agnofeamus ilium verum Deum Sc Dominum noftrum elfe, qui omne ius in nos ?nbsp;obtiiicat, CO quod ex peccati c mortis tyrannidc in libertatem filirum Der alfcruit. Adore-ntus ergo ilium, non fucato cultu, fed in Spiritu 5c Veritate. Frequentes fimus in piorumnbsp;ooctibus, 8c ilhc cum fide 8c gratiarum aftione beneficia ilUus cclebremus,iuxta illud Plalmi : P/iAi **nbsp;nbsp;nbsp;'

'lirtabo nomen tuum fratribus, in media congregatione laudabo te. Imprimis autem pr-hicmus illi obedientiam fidei, cuius hic memorabilc exemplum in difcipulis proponitur. Sei# nius cnim quim incommodum fuetit, Hicrofolymis moram ducere, hominibus peregrinis^nbsp;quorum fottuna tnuiores erant. Sed C periculi plenum erat, tn vrbe fanguinaria ver-

Gr.,111 qua iurati holies Ghrilti return poticbantur. Imo vt hoc faccrent dilcipuli,fupcruacane-tun C temerarium videri poterat, quando conftat, Spiritum'fanlum null! loco certo alliga-turneilc, c non minus in Galila,qamHicrofolymis,daripotuiflc, ft ita Deo vifum fuiC-G. Ncc adeo hebetes fucrunt dilcipuli, vt ifta eogitarc non potuerinl. At quia diferto Ghrilti niandato allritti erant, qui cos Hierofolyma abirc vetuerat, priufqum donum illud promif-fum i patre accepillent, nihil libi contra illud audendum efleputant gt; nec modo illi obtempe-tant.ledinOTblicoverfantur, ncc illos fui redemptorispudet, quern mortis Sc diaboli vifto-rem clTc didicerant. Et vbi Spiritu inftrufti funt, mox abfquc omni mora doceudi munus ag*nbsp;gtediuntur.nec vrbcm modo Hicrofoly tnotum,fcd ludseam omnem, imo orbem vniuerfum,nbsp;Ghtilli prxdicatione complcnt, Hc nobis hodicimitanda lunt fratrcs.vt linguli pro fucnbsp;vocationis raiione Dei mandatis obtemprent, 8c quam ab illo acccpcrunt ftationem tuean-tut, ncc Vlias rationes admitunt, quibus ab ofticio Icfc rcuocari fentiunt.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hoc vt maiori animo prRttemu, vtilifsimu m fuerit fucceflum quoque tciiccra confi- m-

derate, quo Apollli in fuo hoc munere vt laborioftfsimo ita pcricidofil'simo, vfi funt. Pri- ^tu^rtuUt^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mo enim coopcratus eftillis Dominus 8c interna Spiritus virtutc homir.um mentes mouit,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtijs.qudicebantur, aurcs ftraul 8c fidem adhiberent. Et lndiuinam virtutem^liuc

opetationem illorum ptserheationi coniunlam fuifle, illius effeda fatis teftantur. Quis * cninihumanarum virium opus dicat,hominummentesinnocarc , voluntates mutate,fu#nbsp;perIVitioncs vetercs abolcrc, nouum ver religionis fenfura induccre, C paucotum anno*nbsp;rum currieulo dolrinx nouo 8c inaudito gcncrc orbem totum replete ? Atqui haec o

i ninia viueniibus adliuc plcrifque Aoftolorum faa fuifle , ex Paulqfcriptis Sc Aftorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiftotia

-ocr page 268-

212

FIS.TOKI1E AJCNJIO. DOMIHI

hiftoria, coHigfcpofTumus. Eundcrn vcr fucccffuni fibi polliceri detrnr,

D EI vocatione fidclitcr verfantiir. Ncc enim deeft vxtbo fuo D E V S, amp; qui aliquid oen mandat,finiul vires fuficit,amp;ad fuum finem fuoriim adiones dcftinat,vt,quod ipfe mnain,nbsp;effduni futini habere, poffit. Deinde fignis qiioque do-drinara difcipulorum confir^J'nbsp;uit Dominus,ficut[promiferat, Quibus tune temporis opus.ftiin, niiper diximtis. nP-dieillix rninime opus cft , cum fidei dodrina vetcribus illis fignis abunde fit couhr^'^nbsp;fiqilrdieadhucreqtiirunt.eoipfofiiam diffidentiam .amp;impieiatem noanifeftepr^'nbsp;xiunt. Autenim crcdtint DE VM inferipturisjoqui, aut noncredunr. Sicredunt.q^nbsp;impudentiaeft,peterc, vtquod illeloquitur, fignoruni teftimonio confirmer.

Augufinus oiim Confefs. lib. lo. capit, 3 j. feribebat : In ip/a religione tentaturPtu^ .ciim figna amp; prodigia flagitantur non ad aliquam falutcm, fed ad folam experientiam ddidc-,xata. Et idem de confenfa Euangeliftarura 4. capir.70. ludos, t fignis pendentes, ideo nbsp;ChriftoreprsdienfosfuilTcdicit, qudillccrcdentis men tem firper omnia mutabilia ade *nbsp;tolli velit, vt pec ipfa miracula diuinitus fada, afidclibus qtiri debcant. Sin ver illinonbsp;creduntjDei verbum efic, quod in fcripturis habetur., cur fidem profitentor? CiirCfitn'i*nbsp;nomen vfurpanit? Cur inter Chriflianosfibi locui dari voluut?

Interim dc miraculorum vfu locus iftenos admonct, 8i. vt vera d falfis difeerni deb*quot;^ docct. Qucunqj cnim olim per Prophetas, Deinde ab ipfo Chrifto,amp; tandem per Apoll;nbsp;'Jos, amp; horum fucccfiorcs, dita fuerunr, ad Jiunc fohim finem defiinata fuiffe confit, vt v'*nbsp;, -tatis dodrinam confirmarent. Qucunque erg ad fuperfiitionum 5c dodrin falfat co-Ermationem fclunt, pro falfis fignis reputari deben t, licet in re ipfa dolus nullus IttWif,nbsp;uerafiat,quodfieri videtur. Nam abimpoftoribusquoquemiraculaamp;fignafieri,feript?*nbsp;non vno loco tefiatur. In lege Certe Mofes.fic Icribit : Si furrexrit in medio nii Propheta,nbsp;qui lomnium fomnict, d^deritque fibi aut fignum aut pprtentum, cueneritq/ fignuni Sc P*'nbsp;} dixeritautem : Eamus pfi Dcos alios ( quos non notiilti ?

-A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;audics verba Prophet illius, aut eius, qui fomniauerithuiufmodi foin''

t^m : quia tentt vs Dominus Deus vefter, num fitis amantes Domini Dei vefiri in toto dcvefiro,amp;c. VWesergoDeipermiifineEgnaabim.podoribusfieri, qu falfadici mcf-'.'nbsp;tut, quia ad falf dodrin amp; mcndaciorum epnfirmationem feruiunt. Illa vero permi'^nbsp;Deus , non qud hominum fedudion5dcledctur ,fedvt fidemfuorumprobet,amp;in li^fnbsp;dcmius verbi fut ftudium accendan Admonct de hoc Chriltus etiam in Euangelio.qi':'nbsp;nouifiimis tcmporibu's exorituros dicit Pfeudoprophetas amp; Pfeudocliriftos, qui proJipb^nbsp;ligna edant, quibus mendacia fua liahilirc conentur Et Paulus Antichrifti aducntiifl'^^'''^nbsp;efle fccundum operationem fataux cunt omnipotentia, ae fignis aeprodigijs mendacibuSi;'''nbsp;wm omni decptinciniuftici. Cau/m veto, cur ifiapermittat Dominus in reprob/it;'*nbsp;ljicat, quos cfficaci crrorcfcduci iuftym fit, co quod veritatis luceni improbe fcijciuiir.nbsp;trgopms /pcftemus,fiue impios, Deus acculari nequit, c qudillorum quidera fidcin J''nbsp;...wri expenmento probat, horum ver impietatemlunimo iure vJeifeitur. Habcnt hicnbsp;amp;;mperiti, quod illis re(pondc.ant qui fupcrfiitiols imaginum Sc Diuorum cultus figU 'nbsp;miraculis probate conantur. C^uia cnim horum legitimus yfus eft, vt veritati confirma'^nbsp;Jcruiant, merit filfi crimen eos inturrilTe dicemus,quiperilla.fupetfiitiones abiiiunt.

dientur Apodoii, ipfis vero prdicantibus fua virtute coopratiis eK Dominus,vt dod'J*


ff

Prxterea mraifterij Ecclefiaftici ratio nobis hoc loco confideranda venir. Prstdit^'* ipforuntin'auditorum animis fuum cfFedum 'haberet. Quod ver de h'is dici t ur, vbiq''*nbsp;in omnibus obferuari dbet, vt externam quidem verbi prdicationem adminifiriun,nbsp;ver vim amp;cfFcdum adpcum,referamus, qui lolus in animos noftros ius habet amp; imp'^*'nbsp;Sjnc huius bcn^dicflione cnini nihil proficitur^ficuti Paulus, eleganti parabolanbsp;quam ab agricultura defumpfit, Huie ergo transferibenda eft.vriiuerfa faltitis nofitjcijl^*nbsp;nec vnquam excidat iliudApoltoli iMinifiri Dei fiimus, per quos credidiftis, proutnbsp;Dominus ddit. Nee tarnen ideo externam verbi prdicationem ceu inutilem Sc fiipet^*^nbsp;enim abfque Dei Cooperatione nihil efficiat, quia tarnen nicdinoinbsp;eft Sc mfirumenrunl, quo ille in hominibus conuertendis Sc illuminandis vtitur ad laluU'quot;'nbsp;ram vitternamp; regni coelcltis cogniiionem nunquamperuenient, quicunque iilam i''nbsp;probe contempftrint.

Notum eft enim illud Pauli Eides ex auditu eft, auditus aurem per vcrbtit DEI. Et illud CHKIS.TI. Qui vos audit, me audit, df'qui me audit, euiratA^'f*nbsp;quimifitme. Qui ver vos.^rnit, melperuitjamp;c. Qux.fenicntentiavt verbiminilb ''^nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niagi-''

-ocr page 269-

H o Hl LIA, HI. .EX H A RC. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

inagnificcommendac.itadocetqutantcontumaciaccaufafit.quahodie mundus fuper* ** l'iiiones manifeftas amp; ldilTimos idoloruni cultus tuetur, amp; in illis fcins volensq; prit.nbsp;Quid eiiiin aliud fiat, quando Dei verbum afpernatur.quod vnum amp; folum malo huic mede*nbsp;d poterat ?

Hxcin pofteriorem partem biftorisc lefu Chrifti, Domini noflri ; qtiam Marcus Euan-gclifta defcripfit, pro gratia nobis Domino data, diximus. Finis autem omnium eorum dt,vtlESVM hune, qui ex Maria virginenatus cft, agnofeamus effe verum acternumnbsp;ljifilium,Ecclefi regemamp; Sacerdotcm,in quo vnofalusomnis nobis Dco ptre fit exhi-l'ira. Patet hoc ex illius dorinajjmiraculis,morte item,refurrcfl:tone mortuis, amp; gloriofa innbsp;toclos afccnfione.quam non mult pft Spiritus fancli miftio fecuta eft, ficuti in Fefto Penteco-Ihs.Deo dante. audiemus. ' Propagauit Chriftus hic olim regnumfuum per Apoftolos, amp;nbsp;illudiphuncvfquc diem aduerfus hreiicorum infidiofas artes, amp; horribiles tyrannorumnbsp;tonatus mirificconferuauit, amp;in pofterum quoque conferuabit vfque in confummatio-fcculi, quando tota hc mundi machina corruptionis pondr liberabitur,amp; Eleli ipfi-proiniflatcrn vitprmia recipient. Credamus ergo illi Chrifti fideles,amp; cidemnbsp;fcniiamus in fidc , non fucata, in vit innocentia, amp; charitatc fraterna, vt olim cum illo rc-giuim illud obtincamus, quod in fe credentibus prparauit. Ipfi debetur benedilio, honor,nbsp;gloria, amp;poteflas, in ternum, Amen.

1,

EXPLICATIO HISTORIAE,

QJAE DIE FlLIl DEI, CVM TRlVMPHQ

X HOC mVNDQ VISIBIH IN COELVM SVR-fum afeendentis, ex primo cap. alorum pro concionc enarratur,

H O M I LI A I,

Priorem quidem iermonem fccimus, Thophile,deomnir hus,qucpitlerusfacereamp;;docereadcum viquediem, quo poft,nbsp;quam mandata perSpiritumlanlumdedifl'et Apoftolis,furfum anbsp;fumptuseft,

AGNA HISTORIAE, ETIAM PROPHANAE,

laus eft, quod etiainfapientiftimiquiq{tcftemtemporunx,luccm veritatis, ni/itri. fitr vitam memoria:, magiftram vita: amp; nuntiam vetuftatis dixerunt. Nullt tammtadtttiunbsp;tarnen tituloshofccn'crit devenus tribui,ccrtum cft,quam ei, quam Veteris amp; Noui Teftamcnti libris comprxhenfam Spiritus fantus Ecclefix tra-jdidir. Eaenimtcmpormexaiamamp;inlallibilcm fupputationem prima mundi origine ad Chrifti lefu vfque natales diicit.qu apud omnes ali

os incerta amp; fallax habetur. adcm veritafis hiftoric non modo lu.x cft, fed ctiam injX, ad qucmreliquorumhiftoricorumcripta amp; fides examinari debent. Hxc rerum Scvere'gefta-runi amp; ad noftram falutem vcrcpcrtincntium memoriam nobis conferuat, amp; qu in abditif-hmis facrolanfl vetuftatis penetralibus habentut,nobis fidelifliijn nuntiat. Vit vernbsp;niagifira vnica amp; fola dici meictnr- Quia non cxcmpla tantm vitiorum amp; virtutum pro-poiiit,variofq;rerumeucntus.exquibusquadprlcntis vit inftituiionemfpelant, dif-canrus : Sed atiori vulatu fefe cxtollcns,de terna animarum falute prxccpta tradit, Dei vornbsp;luntatein fandam reuclat,promi(sionura amp; minarum Dei exempla proponit,iudicia Dsi counbsp;traimmorigerosdcfcribit,amp; ciufdcm patrocinium.quo cultoribus fuis fideliter adeftj com-tncniprat. Dcniq; vniuerfum Dei itg.eniumccu in fpeculo contemplandum proponit, vtqui-II is vidcrc poft .qiialis ctga nosihus cfl dignctur.dc quales nos viciffiin exigat. Qu nifi animo comprehcnda.mus.fruftra in omnibus aliarum gentium hiftorijs verfabimur , qu ani- nbsp;muni quidem inani voluptatc demulccrcpoflum,eundem ver virtutis ver amore amp; fandnbsp;teligiouis ftudio inflammarc non poffunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Ctcrum inter Sacr Scriptur libres,qui hiftoricas rerum geftarum narratones conti-*W 4e AS f cm, nullum cxtarc puto,cuius ledio amp; cgnitio vtilior fit amp; magis neceflaria hoc ipfo,qui de Afeaiontmnbsp;Apoltolorum Adis inferibitur. Nam vt de authore Lca nihil dicam,cius laus eft in Euange- ^^^'quot;*^****nbsp;bo Cluilti, quiq; omnium fere oculatus teftis fuit ( nec cnim diuin liter, cum diuinitus in-fpiratfiiitjiominumauthoritatecommcndaridebent) tanta eft return , qu in hoc tra- *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

dantur,digituascinaieftas,vt,fi qumillainhuiu3libri admirationm amp; amorem abipcre

Y ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nequit.


-ocr page 270-

2T4

V.

KIS-TklA Ascf^io. jyMlJ^

necjuit, illtn frurtra humanis ratonibusperfuadsrcconcris, Exiilis ergo eas in prxfcnt! conB-Wmofabi(inis,qu fotitis narracioiiis argamencuni amp;funim3ni coinprliendcre vidcniuf dfcribiturLu'caregni Chri/.quod in hoc innndo habet, initininbsp;c^r,j,hM progrefllisScincrenienttim.dc quo multaProphetisprdidaextant,Dauidcnini Chrilluninbsp;w g, Deo Ptre regem declaratuiu eii teftatur, cuius iiceditas fint onines genres terra;, amp; cuigt;'nbsp;dem Inflis quog; imperitaturum dicir, Pfl. ^jz. Zachariaa regni ipfius liiaites niatiadnbsp;raarcextendeiidas eile vaticinatur. Zach. . Apud Danielen! vero mohs dicitur,qui totumot-bera implcat, Dan, 2. Quo etiam refrri debent, qu apud alios Proplietas in hc verba kgW'nbsp;Domini prparatus in verticc niontiuni, amp;nbsp;editior eric collibus, confluentqj ad eum omnes genres,amp;c. Ila. i. Mich.^t, amp;c. Prtcrco niul-t^ficprolixiorfim,quni hancfenrentiampfoducipoternt. Atfihcin Chrifti lefu hillo*nbsp;ria,quabEuangeliflis dcicr:ptaeil,requiras,nihil aut parum inuenies, quod oraculistaninbsp;magnificis re/pondeat. Illi cnim Ghri/ium delcribunthumilem,egenurn, iniurijs amp; contumt^nbsp;lijs quormuis obnxium, quiq; poil infinitas calamitates in cruce infamem mortemfuftinU'nbsp;regni'ipfius terniinosperqudim anguftos indicanf,c quod Iiuius myfteria pii*'nbsp;cifsimistantummodagnofcercntur, Quod li verb hune librumAflorumApoltolicoriwnbsp;infpiclas, mox patebit verifsima elle ,'qucunq; de Chrilli regno Prophetseprdixerunt. Qnbsp;cnim contemptus amp; nulliusprccijhomo videbatur,gloriofaafcenfione in cios de Saia'nbsp;amp;omni aducrlria poteltarc triumphans, ad dexteram patris confidet, indeproniiiTuinnbsp;^iidtutn Apoflolis demittit, quo illi inflainmati Chrillum prdicarcincipiunt,neCnbsp;nibus contenti, in genres difperguntur, amp; inter has regnum ChriRi fimplici Euangelijnbsp;catione longe lateq; propaganr. Ita Chriftus marc regnum extendit. Ira infbl maris reg^nbsp;hune agnofeere coep.erunt,amp; ApoRolorum miniRcrio faflum cfl, vt ad montem hune lup^nbsp;omnes colles exaltatum, imo in coelis regnantenr, omnesgenres amp; populi confluxerint,nbsp;fore iplChriRus paucis ante mortem fuam diebus, his verbis prdixerat : vbi exaltanisnbsp;a terra,omnes traham ad meiplum. loan./2. Tainq^ euidens elt ifiud regni ChriRinbsp;in ChtiRo potenti argumentum, vt nullum hoc euidentius inueniri pofsit. Nec cni'i! ' 'nbsp;principum, quantumuispotens, vniucrfm Orbis terrarum fcicm innouare tani citnbsp;let, quam paucis annis ApoRoii, viles amp; contempti homines, ChriRi fpiritu in ipRsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

animis hominum nouum Se incognitum antea fidei amp; religinis ChriRian Rudiuni extarer,regni ChriRi veritas amp; maicRas vel nulla oranino appaf^ nbsp;vcllaltem obfcura amp; incerta videri poterar.

Accedithis aliud, cuiuscognitionon minus vtilis amp;ncccirariacR, qunimiruoiP/'(L t'u Ecclefi, per ApoRolos hnidat,form3 amp; facis fuerir, fecundum quam omnibusnbsp;JriTu ^==K'^^quot;^=^^^^?*'=*'.quot;quot;breformari debear. De quarc vthodie paininbsp;mnibusdi/putatur; Ita paocos inuenias, qui redla via, amp; per ApoRolos olim aperta, vdh'!,.^nbsp;gredi, Qu fit, vt veteribus nouos furrogemus, amp; veteres fuperRitiones nouis non niiu^^j,nbsp;pris amp; noxijs propulfemtrs. Q^tod fi ver qu a Luca feribuntur obferuare Iibcar,taninbsp;nx qum Cremoniarum, quas olim ApoRoli Ecclcfijs tradiderunt, certa amp; infallibilinbsp;conRabit. Docucruntilli vnum IelumChriRum,quivnicus Sc folus noRr falutise,nbsp;fit ; ac homines, qui natura peccatores amp; damnationi obnoxij finit, non alia rationc, qi*nbsp;dy *^^'*^^^'dRum,iuRificariamp;falunricontendunt, Im featet liber hicAtorumnbsp;plis iiluRtifsimis.quibusprincipalis amp; fummus quem modo diximus, fidei Chrifh'ana:nbsp;lus cohtra omnes SophiRarum amp; Phariforum cauillationes confirmatur. Quid enimnbsp;puris gentibus amp; R.epub. populi Dei alicnis, vnquam aliud rcqulfitierunt Apoftoli,qi'^jj,/nbsp;veteri fuperRitione abiela, in ChriRum crederent ? Nonne ex aperta idololatria cond^'nbsp;'cnxisioncin prdicrunt ? Nonne tenebriotibus iRis fefenbsp;yaliaiuim, qui legis opera gentibus obtruderc conabantur, quafiChriRus non nlfi*^*^nbsp;fifccfret.quiperlcgisoperafcfeadhuncprpaTauifint?

Qudfi ergogentibusolimfidesin Icfum ChriRum fiiccre pottiit, neclcg^ TUS lat operibus amp; ceremonijs aggrauari debuerunt : quid obfecro obRabit, quonbsp;ipl fides nobis hodicfuficiat? Vel num hominum traditiones ad iuRificationeni

confequendum magis vtiles Sc ncccRrias dicemus, qum qu Deo olini ad correptionis vlquc niRitutx fuerunt ? Quoad verb Ceremonias amp; externes ritus lt;nbsp;jduxcfunt ApoRoli,quicqu3mpriuata authoritatc Ecclejs oberudere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-uic^

formam GhriRo domino acccpcrant, fimplicifsimc tradiderunt, Cnx

amp; formam , qualem ChriRus inflitucrat , retinendam efle putaucriit, Verb Ecclefi Oeconomia hoc illis potiRimm cttrx fuit, vt /lu3amp; integra elTeCnbsp;qua improbos amp; falfos fratres coerccri ChriRus voluit,etvtpanpcribus dignenbsp;quorum- cauim Sc curam Dominus tanto Rudio nobis commendarc dig'^ .(Ud*nbsp;'02^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hc ho die Ecclefijs fub ApoRolorum nomine, amp; Csnonum Apon^d^j^

-ocr page 271-

MO MI LIA I, EX ACT. AP o s T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/-

[totu, obtfuduntur.pro Apololicisagnofcere non poflu nuis: nec id nobis aliquis bonus *iovcrtet,quandnullamhorummcntioncm Lucas tacit, cuius opera amp; ftudioSpiritusnbsp;^^oftusin Apoftolorumconcionibus amp; abis confignandis vti voluit. Ego cert Spiri--.nbsp;m liiiihim nunquam vel tam imprudentemputabo, vt negligentem feriptorem tantis .nbsp;fcbtij adhibucrit : Vel tam obliuiofum, vt illi quiequam eorum, quorum cognitio obferua-'Join Ecclefijs nccelTaria ell, exciderc potucrit. Diccrem de fingulis Cbpiofius, nifi in hiftoriai. ;nbsp;fftatioiie recurrerent, vbi commodius de illis agi potcrit. Suffidat mod eximiam huiusnbsp;vtilitatcin monltrauilTc, qud veram amp; infallibilem Ecclefije reformand regulam exhi-lgt;.quamnifiobferucnt,quireformatGrcs dici amp; haberivolunt, relormationibus qui demnbsp;Jinis iudicio glotiari potcrunt, Ecdelas ver nunquam dabunt, quas omni ex parte fincerasnbsp;ver Apoftolicas quilquam in Sacris lit cris mediocriter ver^tus ,,^nofccre poflit.

Atqui non formam mod Si, exemplar Ecclefi-Chrifti liber hic exhiber, yeru^tiam * jii illiui in tetris hifee conditio fit.difcrtc docett quant cognouilTc cum primis veile Sc necef-,nbsp;fiurticft, cum propter dorinam amp; inftitutionem,turn propter conlolationem,qu.indeadnbsp;*ios redit. Videbimus enim Apollolos vbiq; terrarum expertos ell,quod de crucc amp;; perfe-utionib. fullinendis Chriltus prdixerit. Ncc.n.ita per ipfos operari voluit Dominus,vc fpd'nbsp;teilloru[nprdicaciomccderent,qu!efuperllitiof et impie eufqi in mundo obferuata crut,nbsp;Sedlaboribus amp; contentionibus-illos cxercuii. Et vbiuis locorum inuentifunt, qui ipforumnbsp;dolrinx conttadiccrent,ij4;uon vulgares homines Scobfcuri, fed qui illo lsculo uditionisnbsp;pietatis nomine pLrrilque fulpiciebantur, quales intet Ifraciitas Scrib Sc Sacerdotes eranr,nbsp;inter gentcsphilolophi. Nec verbis modo adumell, Sed tantum authoritate valuc-niiit veritatis holles, vt magiratus in fuas partespeitraherent. Coram his ergo caufam dicc-re,amp;illorum mandatis cmaperto capitisdiirimincfefcopponere co?lt; font. Profligatinbsp;ergo natali folo, exilij moleltias fuftinuere, terra mariq; prit H tari font, carcerum fqualore 5c nbsp;vinculorum molcltijs funt excrciti, omnium petiri odijs amp; conuitijs.tandemqi morte amp;.fan-guine impohtam fibi EuangeliZandi fonftionem finiurc. Hjec^fiixpcndamu. videbimunbsp;quid nobis hodie fperandum lit,ncc oflcndcmur vlla hominum vel authoritate vel potentia;nbsp;qtii fiinili furore amp; conatu Euangelij doftrinae-rclutantur, Kurfum Vr mirifte nos confo?nbsp;UbiturGhrillifides,quam in promifsis fuis Apolloli fanlifsimamamp; inuiolabilcm expertinbsp;finit. Promiferat enim fui Spiritus fuggclltonem, prfens in aduerfisconfiliura, patrocinrttm,nbsp;amp; defenfionem contra quosuis. Qua: omnia fie prftirit, vt omni fortuna fuperiores, inuitonbsp;mundo, amp; mundi principe, caufam luam obiincrc amp; commiflb fibi munerc Icliciter omninonbsp;defungipotuerint. Nemo igiturhodietyrannotum minisconcutiatur,neminemfatan co*nbsp;natus perterreant, nemo mundi procellis frangatur. Viuit enim adhuc Chrillus, amp; inuiolatnbsp;cftptomifsionum iplius Veritas: qu rt Apoltolis olimlaftse font.ita adomnes extenduntur,nbsp;qui in Chrillum iuxta ipforum dorinam credunt. loan. 17. Et fan , fi nulla alia effet huiusnbsp;libri vfilitas.qum vna hxc,ncmo non videt qum neceffaria fit hodie eius cognitio, quandonbsp;t mundi contra Chrifli Ecclefiam horribiles conatus, amp; infelices Ecclefi motus pafsim Onbsp;wlit noltris incurrunt.

Prxter hatc tarnen omnia non exiguum eruditionls amp; pietath frudum exemplamobis 4. prbent, quibus hiftoria hxc tefettifsima cil. Confpiciantur enim in hoc quafi theatro Eccle-fix Apoftoli,viriqiApollolicit, quorum cxemplo Ecclefi Chrilli mininn onines dilunc ,nbsp;qua fide amp; prudentia Ghrilli caufam agerc, qua conllantia in veritat defendenda vti, quanbsp;moruinintcgritatereliquis prasire, qua item fortitudinc amp;patientiaaduerfam fortunara otn-'nbsp;nem fuperate, debeant. Producuntur hic Magillratibus boni amp; mail, ex quoruni cOnfihjsnbsp;amp; falis, qui in magillratu verfantur, fui muneris formam fumere polTunt. Non dfunt di-uituin exempla, non pauperum, Habent viri quibus difcant.amp;'cumprimis illullria.muhc-rutn quarundam ala commemorantur, ex quibus totus ille fexus viucndircgulam fumerenbsp;potcfit. Denique nullus in Kepub. ScEcclcfia hominum otdo ell, quem non infinkis , amp;nbsp;illis quidem proprijlsimis, cxemplis liber hic inftituat. Et licet pauca fint, qu in eiuSnbsp;commenditionem dixi , conllare tarnen ex his puto , deum fingulari quodam^ 5nbsp;pretiofifsimo thefauro Ecclefiam fuam in hoc mundo militantem , donate voluiffe. nbsp;quando per D. Luc minillcrium Apoftolicam , amp; primitiu Ecclefi , hiltoriam con-lcribi'voluit. Huius bonitatem nos cognofcerc , 8c Spiritus fanli diligentiam imltar,nbsp;dtt, in js cognofeendis, qufcripto hoctam faltari comprhcnfa font, quod his ver-bis Lucas orditur.

Priorem quid fermonem fecimu. , 6 TheopWk . dcomuib.,! , qux cpit !amp; fgt;re amp; doceic, te, PriufquMn icrum p Apollolos geftaium nraiiononnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

-ocr page 272-

H.STORTA A5CRN.?. DOMINI,, .

ca qu Clirirtus refurrclionc fua cnm Apoflolis pauio ante afcenfionem cgif.fonwicniorf Pcfatiuncula ver vturhrcui amp;pcrfpicua,qua per Anacephalofiii hune librum cuni prio-rirqui Euangeliuin Icfu Ghriftifccundunj Liicain infertbitur, coniungit, h'iDulq; innuit,quwnbsp;akero hocluo libro craifare inftituat. Scnfusenini verborum hic clTe videtut; PriorilibfU*nbsp;omnibus ijs lrnionem feci, qu Dei Filius lefus Chriftus, dum in terris hifee verfatus eft, t'*nbsp;ftfifajutis crgoegtt; Nunc verb eorumnarrationeminititui.qupoftquam corpore luonbsp;mundo hoc feie lubduxit,xi4poftoiprurii fuorum rainifterio perhei voluit.

Eflibrum hune Thcophiloin/cribit.quemfingularem aliqoem Lue amicuni,^^^ dt inigoem fuilTc, plarriq^ arbitrantur. Epitheton certc.quo ilium in operis fui Euangeliui'*'nbsp;fcfiptioncornt,ideftprltantiffimum vocando.nonnili principibus virisnbsp;ucnit. Et infra hoc ipfuni Felici amp; Fcfto, prfidibus lud tribui Icgimus, Fuit ergo ptquot;nbsp;ceps aliquis pius, qualcs femper Deus Ecclefis fu darcfolct, qui illam in huius niundi p^nbsp;, lira cercanrem iuuent amp; protegant. Ncc Jamen inde quifquam colligat,libruni hune non a''nbsp;mnes nos pertinerc. Quin potius finguli fludcant, fc quoq; ipfos Theophilos, id eil,nbsp;nbsp;nbsp;.

mantes praebcrc, amp; Luem hbi non minus,'qum vetcri illi Theophilo, loqui cogitent, ncquotquotChriftocrcdunt, perhuncDco rcconciiiati, cundem ex animo amp; totis vinnbsp;fois diligunt. Sed vtut hc fefe habcant, non multm intereft, quando fatis confit,on:nbsp;tam veteris qum noui Tcflamcnti dodrinam. cumprimis adomnesDeiamantes,nbsp;vt inde dodrinaniconfolationcmhabeanc.Rom, zj.Prodcftautem pauca hc oang^^nbsp;ft verba diligentiu exctere.

tainiufiri-9l*rit

Vbi primo occurrit.quodfc de omnibus fcripfifTcprofitctur. Poteft enimvideri Lu- loanni contradicerc,qui circahnem Euangdij,abs feconferipti, ait; Sunt amp;alia miiftanbsp;fecit Icfns, quse fi finguU lcribantur, nec ipf opinor mundus caperct eos, qui fcribirenttt'nbsp;bros. Scdkcilis eft locorum eonciliatio, Nec c-nim Lucas omnia abs fc fingtilatim fenp'nbsp;fe^loriatur, fed de omnibus abs fe didum ciTe tcflatur ; ijs nimirum quorum cognitio nbsp;lutem afTequendam iiobis ncceflria cfl, amp; qua fufficienti Chrifli lefu cognitionc nos if*nbsp;repofTunt. Nam liect non omnia Chnflitutn dida turn fada Euangeiift comnieni^f' j'nbsp;nihil tarnen fidci in Chriftum decedit, ncc, vtomnia exponcrentur, opus fuit. Confh'.^^nbsp;dem Ghriftum, qui.ipla veritas eft, fibiipfi nufpiam contradixifle, fed vnum amp; eundeni**nbsp;mnibus fuisfinem obferuauifle. Gonflt ad eundemfeopum omnia Ghrifli opera tennbsp;Quarc ctfi nihil ex omnibus iliis rcticuilfcht Apoftoli, non tarnen aliam habere jjjjcnbsp;Ghrifli CQgnitioncm,non aliam fidem, qum ex ijs qua fcripta extant, dilcitur,nbsp;loanncs, quando inquit ; Multa quidem alia figna fecit lefus in confpcdu difeipuloruninbsp;rum.qunon font fcripta in libro hoc; Hacautemfcriptafont, vtcredatis,quud*^.j^.j.nbsp;Ghriftus ille hlius Dei, amp; vt credentes vitam habeatis per nomen eins. Ioan, io. Fide innbsp;Hum nos vitam confequi loanncs fatetur. Quia vero Fidcs ilia ex ijs, qua de Ciirifto Knbsp;font, plcnc difei amp;pcrcipipoteft, nemo opinonnifiplane imprudens, negate poterit, nbsp;pturisEuangelicis perfedam falutis noftra: amp; fidci Chriflian dodrinam comprxhen'^.^yp,nbsp;guitigiturhifeeverbisLucasSophiflarumnoftri fcculi arrogantem impudcntiani,nbsp;cclefi abfq; Scripture facr authoritatc multa obtrufifTe coniiincuntur, Imc effugionbsp;duccrc conantur, quod non omnia fcripturis cemprhenfafint, qua: credi cobfcruari n'^^jj^nbsp;fit. Quodfiadmittamus, ycl fidem in Ghriftum ab Apollolis amp; Prophetis irrspcrfcdlc nbsp;-vcl hanc ad falutem non fofficerc,fatcndumcrit. At neutrum ex his Chriflianis auribu*nbsp;'Tabilc clTe poterit.

Porr Vniuerfum I ESV CHRISTI minifterium , fiuc munus , terris geffit, duobus terminis compraehendit Lucas , Fadis nimirum fiuc operib^^^jjnbsp;Dodrina. Nolumus hie de Dodoris Officio loqui , quern operum exempli Pnbsp;deberc bend dicitur. Non cnim hoc loco Dodoris partes traderc vult Euangrl' 'nbsp;ea proponere, qua in CHRISTO confidcrari debenr.

* * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J' *

Chrilti

erttru amne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

^eribin Sacerdotem Eeelefi Dei datum fuifle, paflm feriptura doect,imprimis verb Da*'*' rut^cenu - dehoc promifsip feda fuitPC^.ct z/o.Itaq; pro Regis officio leges tulit vita:nbsp;mundum hune qua icxpeditionefda aduerfus ltanam communcm noftrigcnerisnbsp;bellum geffit,eundcm deuicitjc nos,qui peccatorum laqueis conftriti tenebamur,

Ui.

Primumlpcutn opcribus tribuit, quorum nomine non miracuh modo inf bent, fed quacunque noflrae falutis caufa, tanquam Rcxamp; Sacerdos.egit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jplt;*

amp; Sacerdotem Ecclefi Dei datuni fuifte, paffim fcriptura docct,imprimis verb Dan* . ,11

-ocr page 273-

tt OMI LIA la EX ACT. APOS Y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9^*7

teraaferuit. Adhaecplusqum regialibcrarnateregni lorum thefauris omnesin fc creden-tcabiindc ditauit, Kurfum ver Sacerdoiis miincrc defungens docuit.oranit pro omnibus, tuni pro ijs quoq;, quibus in crucem agebatur, amp; corpus fuum atq; fanguinem, qu nobisnbsp;ftmpfcrat pro peccatis noftris hoftiam lutficicntem,amp; Deo gracilsimam obiulir. Hic accefle-runt miracula,quibus fenfus quoq; honiinum in iidei obcdienciam caperc, amp; quantumnis ru-dibusfuicognitionemperfuadcrc voluit. Alterum locum doftrin tribuit, qua omnium, quxnbsp;perChriftum gefta funr, ratio exponitur. Interim non temer faftum putbimus, quod operanbsp;amp;doftrinamconinngens Lucas, diiobus hifee terminis omnia, quChrillnm Ipeclant, corn-Praehendit. Docet cnim, in Chrifti confideratione duo hc neceflari coniuugi debere. Nifinbsp;*nim doftrinim confidcremus.ctim operitus hxc non plus adfalutis cogn tionem nobis confrent, quant alterius cuitifdam, qui annis mille quiiigcntis aut amplius nos prccfsit.res gellanbsp;conferrepoflent. At fi doftrinam confidereinus, omnia hc propter nos fada elle intelligc-nuis.vtChrilIircdemptorisbcnefieiofalus nobis obtingeret. Simul etiam operum confide-latio doilrin authoritatem amp; fidem conciliabit,eo quod hc de diuina Chriiti virtute.adeoq;nbsp;ipfaDiuinitatc, luculcntifsimum tellmonium ferunt : quodiplcChrillusadinonet, dicens:nbsp;Opraqu ddit mihi pater, vt perficiam ca, ipfa inquam opera qu ego facio , telUficantur denbsp;me, quod pater milcrit me. loan. 5. Et rurfum. Si non facio opra patris mei nolite credere mihi. Sinvetofacio,ctfimihinoncredatisjoperibuscrdit, vt cognofeatis amp; credatis, quoinbsp;patetinme eft,amp;egoineo.Ioan.zo. Arguuntur his nolfri feculi Pludochriftianiqui operanbsp;qiiidein Chrifti fatentur omnia, ikhiftorica fide inftruli,qucunqiillc vnquam vcl fecit v.clnbsp;pilliis eft, magnified commcmorarc folcnt : Vbi ver de fide in vnum Chtifium coliocandanbsp;amp;falutein vniusChrilli meritoqurcndaagitur, mox quafi priorisconfefsionis obliii,al;nbsp;conuertuntur, amp; extra Chrillum infinita falutis conlcquend media confingunt. Priodenbsp;autein faciunt ilti homines, quod ij, qui vel communisiam icftl'.boiaio velamiciti amp;fami-liantaiis vinculo compulfi, mcdicorum artem fplendid prdicant, vbi vef ipfi laborare t-petunt, ilia vtl detredant, ca re abundc dclarantes, fc illorum arti amp; periti prorlus diifidcrc.nbsp;Ita ilh, quod orc deChrifto confitentur, faebis negant. Caufa ver huius tam noxitergiuer-fationis non alia eft, quam quod nuda Chrifti opeia confiderant. quibus in aliquam eins al^nbsp;miraoncm rapiuntur, qu tarnen ftabilis amp; firma non cflepotcll, quia doebrin fulcro de-ftituitur,3t operum finem ignort. Quod fi ver ChriRum docentem audirent, opera hcnbsp;ide amp;(. tafta amp; deferipta clTc inteHigercnt,vt in vno hoc omnem falutis lpem rcpofiiam habca-mus. Huius cnim voxell : E,go fum via, fux amp; veritas, Nemo venit ad patrem nili per me.nbsp;loan, decimoquarto. Quifquis bibet ex aqua Elemcntali, vel proprijs viribus liaufla', iterutnnbsp;filler ; qui autem biberit ex aqua, quam ego do , non fitiet in tetnum. loan, quarto,nbsp;Venite ad me, quilabotatis amp; onratieftis, Scego requiem vobisprllabo , Matihtvhda-clnio, Scc.

***.

Prtctcanon neggendum efi, qud Euangclic hiftori terminum finelimitern Chr- cfcri, ftiafcenfioncm Lucas conllituit. Dicitenim fc priori iibro de omnibus dixilfe, qu Chrillus Euangehenbsp;I.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/*nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jquot;*____JIll____ nbsp;nbsp;*.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r td

tinn fecit rem ociiit, vfqoe ad ilium diem , quo poltquam Apoftoiis, quos elegsrat manda-

lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/*\Cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I. /La a a - .vl.xaaaZX Cf\ \ iaZVkl ZVOnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffHf

ladcdiflct.alumptusefiinclos. Hinccolligimus, Chrifium gloriofa in clos afeenfionc onincs noftr redemptionis amp; falutispartesimplcuifie. Nam fupra docuimus, Euangelionbsp;pctfectradi, q faluti noftrderuiunt. Qtiia ergo in hoc poftrcmum locnm afcciifionbsp;Chtilli obtinct, candem omnium, qu ad nos faluandos neceflaria erant,Colophonem l'aillenbsp;cettum cft. Hoc fitencamus, luce clatius patebit, nos corporali lfu Chrifti in terris prfentianbsp;pofthac non opus habere. Quid i terris ageret, qui iam olim, qu agcnd.a c, ant,nbsp;fideliterfimulamp;plencprftitit? Spiritu, gratia, rnerito, doftrima, confilijsamp;protecbionenbsp;Chrifti nobis opus cft, qu illcnunquam fuisatiffcrt, Scearationeficiitpromifit, cum illisnbsp;eftvftjiadconfummationcm feculi. Matth. 2J. Idem ver fidem illis adhibcre prohibt,nbsp;qui ipfunacorporaliter ptxfentcm alienbi monftrarc audent, Matlh, 24. Sed quia de his pan- _nbsp;b poft conimodiorctitdifrcrendi locus, vbi AfccnfioinShiftoriatraflabitur, paucula hc in 'nbsp;prfcnti fufficint.

V,

Illudnuncobfctuandura venit, quodnonanteterras hafeedcfcrcrc voluit Chriftus, qum mandatis fuos inftruxillet Apoftolos, Neque cnim de vnico illo mandato hunc^nbsp;locum intclligo, quo, ne tb Hicrofolymis difeederent , prccpit , priufquam Spiritinnnbsp;ptonfTum accepiftent. Sed vniucrfalitcr de omnibus illis mihi Lucas diccrc videtur, denbsp;quibus C H ILI STVS fuos admonerc voluit, amp; imprimis quidem ijs, qu ad A-poftolici muncris funlioncni peninebant. de qu* ifra plura adhunbsp;Y iiij

fequcnti. ;ft

J

-ocr page 274-

25'g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HISTORIA ASlt;EN5. DOMINI

Eil auteni hoc confolationc plenum, qud Chriftumjicct corpore abfntcm, Ecclcfix ram minime depofuiiTc confit. Boni cnim amp; fidiParrisfamilias officio tn prfciitinbsp;qui peregre profcliirus, familix fu cnram amicis, quorum fides ipfi perfpcdifsiina dbnbsp;mittit, fimulq;quidfinguli domcflicorum interca, dum ipfcabeft,fci3nt,prcipit. ijnbsp;flus in clos alcenfuros Ecclefi fu curam Apofiolis commendauit, quos amicoruni .jjnbsp;babuiflin Euangelio teilatur.Eofdcm vermandatisinflituic , ne vei temeritatenbsp;pcccarepolTent. FaciuntadhuiusJoci cxpofitionem parabol, qu Matth,a;,nbsp;tur. Nemoitaq;fefetyranniscfcdiidoribusitapratdexpofitum putet, vtnulloChri'P jjnbsp;fidio munitus, illorum crudelitati amp; libidini per omnia fubiaccat. Qui enim oues fussnbsp;fanguinis pretio redemit, amp; earundem curam, c mundo difcclTurus. Apofiolis coniniij^Vjj,,nbsp;haud-dubi nuncquoqj videt, nec illas c manu fuaeripi patietur. loan. i. Interim amp;nbsp;tioni hocipfum feruirc debet. Qui cnim difcefiurus mandata ddit, ea re fc aliquando Knbsp;rum non obfeure teftatur. Prparcmurergoad ipfius aduentum, fernper vetborumnbsp;mcmoresquibusait: Sintlumbi vefiriprjccimfiiamp;lucernae accenfat, amp;ncc fimilesnbsp;bus expelantibus Dominum lum, quando reuertatur nuptijs, vt cm vencrit ac p)'nbsp;rit, confefiim apcriant ei. Beati ferui illi, quos ciirn vencrit Dominus, inuencrit vigilant^'nbsp;Lucte/^.

jtfifltltium Priufquamvcrfermonifincmimponamus, quxdarn in his excutienda refii't^ fStarin Apofiolicdodrin dignitatem authoritatemq; nobis commendant. Prinnim jil-ttrnndem qtid illos Chrifto eledos dicit. Loquitur autem dcfpeciali elelione, qua nonnbsp;thtritm, uandorum numerum cooptt, fed in eum quoq; finem amp; vfum defiinati fucrunt, 'nbsp;grati, per Chriftum collt, prcones, amp; ( vt Paulus nominat ) myfteriorum Dei *P^iptlt;nbsp;tores cfent. z.Cor.#. Deinde hos Clirifto mandata quoq; acccpifle dicit. Vtaiimpf''|,,'nbsp;Icgatisliteras mandtorias ( quas nofirates Inftrudioncs vocant ) expediunt, quibusno.jijfinbsp;do rcrum agendarum memoria conferuatur, verm etiam legatis fides amp; auihoritas co' ynbsp;folct : Ita lefus Chrifius fuos jegatos mandatis inftruere voluit, vt, quid illi agcrcnbsp;mnibus compertum cfit. At quia multi Chriftum lefum, vt nudum hominem confnbsp;nee in Apoftolis quicquam vulgari hominum conditione cxcellcntius obferuant, add^ ' i^tnbsp;mandata hcpcrSpiritum fanftum data efle, Hc ft omnia in vnum conferamus, dinbsp;non humanum, patebit negocium eftc, cuius cxccutio Apoftolis commifTafuit. joi'fnbsp;dodrinam Ipforum ad Chriftum authorem dcberc referri. Nam Cbrifti nomine kg Q0inbsp;funguntur, vtPaulusmoncta.Cor. r.EtChrifti teftimonio commendantur dicenth'. inbsp;rccipitqucmcunq;mifero, mcrccipit.Ioan. z;. Item; Qui rccipit vos, me recipit,nbsp;recipit, recipit cum quimifit me. Matth. zo. Noftrum ergo eft Fratres,vt de Apoflolorunnbsp;ftioncamp;dodrinaredc iudiccmus, amp;incfbilc Dei beneficium, quod hortim przdi y(al*nbsp;nobis oftert, gratis animis agnofcamus, ac fide vera amplcftamur. Sic enim fiet, vtnbsp;illo ditiini verbi fcminercgcnerati,vit3mfilijs Dei dignam dcgamus,amp; illius prfidionbsp;di huius immanibus proccllis crepti, tcrnm in eoelis viuamus cum filio Dei,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

ftro amp; Saluatore vnico, lefu Chrifto, Cui debetur beuedidio,honor,gloria amp; potelw * num, Amen.

HOM ILIA II,

Quibus( Apoftolis) Icfus etiam feipfum exhibuic poftquam pafluscrat, compluribusargumentis, dumnbsp;quadraginca ab illis confpkitur, amp; diflerit de regno Dei.

IV vs LVCAS DE APOSTOLORVM

fcripturus, cam narrationcmcum Euangelica hiftoria, vt in prio

l diximus, connedit. Facit hoc non tcmere, fed Spiritus fandi^^ jjoct* admonitus,quifublimius quiddam hac connexions ^{,11nbsp;re voluit. Hine cnim patet, Apoftolicam hiftoriani ab Eoang*nbsp;modo feparari vel dinungi dcberc, amp; qucunq; per Apoftolos in

ac regni lefu Chrilii propagationc ftda funr, non minus ad Chriftum authorem quamcaqu is in propria perfonageftit,ciim corpore adhuc in terris agcrct.nbsp;Apoftolos nihil priuato confilio vci proprijs viribus cgifle, (cd vt elcda Chrifti org yfnbsp;Spiritu ad quuis agenda fuifle impulfos. Docent hoc ipfius Chrifti verbanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; qi.f

eftis loquentes, fed Spiritus Partis mei, qui in vobis eft. Et alibi Spiritum p jnnem Veritatem, adcoqj rerum agendarum confilia ftiggcrat. Ioan, z A Quo *

t

-ocr page 275-

R iL A L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A CT. AP O ST.

nsCorntliijsait: Numcxpeninentumquxritisloquentisin meChrifti? i^.Cot,rj. Kon quot; J uianis auteni clt lioruin cognitio, c, quod inrtitutioni Si confolationt inuknni fcruiunt, Hisnbsp;tcllimonijs docemiir,Apoltolorym dofthn Si faips nos r.ut credere pofTc, non mo-*^'lU'aIcrChrillilegatifunt (nam iegatos aliquandonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;videmns (fed quia

illofuggerentcSimouente,fiianj funtiouemobieriint., Coidlario ''wonoiivulgariseH,qudEccleamChrtocur.edc cerniuais. Qiii enim olim corporenbsp;lilccffurus Apollolos reliquit, quorum minillcrio illa congregaretur, idem, omnibus fcculisnbsp;Spiritus fui dona diltribucns, Ecclefi fu dar alios quidem Apoltolos, alios veto Prophews,nbsp;csautcmEuangeliltas,alios autem paltorcsac Doilorcs, ad inllauracionem Sandlorum innbsp;opusadininillrationis, in dihcationcm corporis fui Sic. Ephef.4,Ca:teruin quia in i. liomi-IdLucasafcenfionisChrilliinclosmeminerat, inde occafione fumpta vlcimumChriltia-dum.qucm paulo ante afccnfionem Iiabuit,commmort ; co quod is inltiiut narration! plu*nbsp;riiuuni fciuiebat. Et in prfenti quidem duo proponuntur, de quibus Chrillus cum difeipulisnbsp;luis iralauit, quorum alterum ell, Kelurredionis alfcrtio diligens, alterum Inilitutio fiue do-fttina de regno Dei. Nos de veroq; quantum Dominus dederit, diecmus.

Aiqui in refurreCtionis veritate allerenda paueis quidem fed ijs grauilsimis verbis vtitur. j. Refitrreait^ lllecniin Iclus (inquit)qui anteqummorcretur mulu in terris fecerat Si docuerat,is nqum chriinbsp;i pollquini palfus fuit Si mortuus, fcle viuentem denuo exhibuit diicipulis, Si feipfum quidem,nbsp;iion aliuin.nccafio allumpto corpore, fed hocipfo, in quo palTus erat, Nee obiter tantum Sj,nbsp;quali alitid agens, fe illis exhibuit, led fe reuera viuere, ae vero fuo corporc, quo antea in terrisnbsp;V'us erat, vere relurrexilTe, multis argumentis. Si intaiboilibus demonllrattonibus, comproha-uit. Loquitur autem de illis Lucas, quae in Euangelij hilloria de rebus Chrilli poll reiurrcSlio-ncni geltis copiofius dcfcrlbuntur.

Priniuni inter ilia locum apparitioncs tenent, vt quod Mari Magdalen in horto prop' i fepukhri locum fioriulani habitu vifus,Si ab illa agnitus ell loan. 20. Et paulo poll veliquis ct-iainiiiuficribus,afepulchroredcuntibus, occurrensiiiisSifalutcm dicit. Si fuam refiirelio-nein fratribus fuis, ac imprimis quidem Petro,annunciate iufsit, Matth, zf, Marc, 16. ILurfuninbsp;duobus difeipulis Emauntem proficifeentibus fefe comitem itineris adiunxit, amp; poll longainnbsp;dilpucaiioncm, cum iam menfc accubuilnt, fe illis agnolcendum prbuit. Luc. 2f. Et pollnbsp;nuiitas eiusgeneris apparitioncs, tandem plus qningentis fratribus ( vt Paulus tellatur ) appa'nbsp;ruit. z.Cor. /t. Ctcrum quia oculorum fenfus vt plurimum falltr, Si nota funt dmonis pr-lligi, quibus incautos apparitionibus laltis iatpe demcntauit. non videndum modo , verum-ctiaincoiitrclindum luis fefeprbuit Dominus. Timentibus enim ne fatanica aliqua illu-lioue aut fpedto fallcrcntur, ait : VTdete manus mcas. Si pedes meos, quia ego ipfc fum. Gon-ticilitc me, Si videtc, quia Spiritus carncm Si olfa non habet.ficut me videtis habere. Luc, 24,nbsp;'onergo formam modo prillini corporis, verum etiam fubllantiam Si partes,adeoq; carnemnbsp;ci olfa,Chrillus a mortuisreliirgensalfumpfit. Ecvtccrtius eilet eins rei argumentum , nonnbsp;tantum contredari fefe palTtis ell, fed etiam nc quid fupcrellt dubij. cibum petijt, Si fpsdanti-busxlifciptilis nianducauit. Non quidem ca ratine, qiid corpora qu in refurredionc clari-fiata flint, cibo Si potu rehei, Si ali opus habcant (quia enim ab omni corruptione libera func,

I generatione etiam nulla indigem^ fed vt omnibus tcllatum faceret,fe omnes organic! corporis partes rctincre. Clarificatio enim ncc fubllantiam nec partes corporis tollit,fed corruptione.^nbsp;aflcdionei,qux c.x peccato in corporibus obortx funt,aufcrc, vt iuxta Pauli fententiam, quodnbsp;corruptibilefuerat Si mortale, incorruptibilc,immortale,glorio.um Si coeiellisvitcapax, rc-lurgat. I. Cor. zt, I'acit veto ad refurredionis Chrilli afl'ertionem St temporis circumdantianq*nbsp;Nec enim vno ant altero die inter dilcipulos hc egit.fcd quadraginra diebus continuis cum il*nbsp;liseonuetfatus cll,Sc fingulis quidem diebus eiufmodi rclurredionis l argument.! prbuit.

1'uerunthccopiofiuspauloStdiligentiusrcccnfenda, Fratres in Chrillo diledi, co quod omnibus leculisreperti funt, qui vclrelurredioncm Chrilli in dubium v oca re, vel cor-nan eHnbsp;poris refufcit^fi vciiiatem aliquo modo cxinanire conati funt. Nec defunt hodie, qui Chrillinbsp;corpus clanficatioiieitamutatum Si conucrfumc(recontcndunt,vt iam nullo loco recto con- ,nbsp;I tincri opus,fit,fed v biq; prfcns elTc queat. Ncc aliam habent fui Uhus dogmatis caufam.qutnnbsp;quod corporalem Chrilli in cn.a prfcntiam tucri lludent. Non autem vident interea con-tenftofi lionaines,ic durn corporalem prfcntiam llatuunt, corporis Chrilli veritatem negate,nbsp;Si ita fpoptc abijcerc id, pro quo ardentilfimc, tanquam pro focis Si aris,depugnant. Si enimnbsp;I torporafner ill cna Chrillus prfens cll.aut corpus cius loco contincri oportct.aut nii m'agia nbsp;I iiicna.qum vbitfis alibi, nobis rcpcriri Si pcrcipi potcrit. Qua autem ratione fieri poterit,nbsp;vterrto loco coniincatur, quod multis in locis fimulell ? Reelins ergo hc D. Augullinusnbsp;per'pe.xir, qui locorum fpatia . corporibus adco non feparari poHe vidit, vt fi ilia auieras, cot-piraampliis non dici mcrcantur. Spatia locorum (inquit) toile corporibus ,nufquam c*nbsp;runt : quia nufquam erunt, nec crunt. Tolle ipfa corpora qualitatibus corporum , non

, crit vbi hut. Sc ideo needle ell, vt non lint. Idem Augullinus inhac caufa ad Chri

lli Diulnitaiciu St Omnipoientiam confugientibus , egregi rcfpondcc , cum ait ; Caucnduni

-ocr page 276-

^^0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. HISTORIAE A-CEN'5- DOMINI

Cauendftin efl, te ita diuiniratcrn aflmamus hominis, vt Veritatcm corporis auferani'is-de hisalibi plura diccnnir. Nunc ad eas cairfas explicandas rranlcamus, qu Chriii' corporis refurrelioncm tam mulrisaflreret, mouerunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tt Refiirreio ' Prima liic mihi elTe vidcur.rcghi Chrifti maieas ccrtitudo,qtiam re{ijrreflio''-^j regimm cAw-probari oportuit. Qnia enim Chrilhim leftim vermortiium amp; fepultum eile conlb^ nbsp;nteritt de ludi fatcncur, nifi eundemvere mortuis refurrexilTeconftaret, vani/sima /nbsp;quzcunq; de'illius regno extanrteffimOnia. Quis enim hunefuper monteni Sion,i(ifgt;id^^nbsp;fiam, Dci regem conrtitutiim crederet, quem mortotim eilecert fcirct, rcfu(ti;aiuinnbsp;nefeiret ? Quis ad dextram Pacris ilium federe, amp; hoftibus fuis ranquam pediiin fobnbsp;confidat, de cuius vita inccrcus eil? Nifi ergo Chrifii lefu refurreftio nobis pcrlpeilsii''nbsp;ilium nee regem agnolcere, nee in illius regno quicquam prfidij velauxilij iperarepotfi nbsp;Nec dubium eft, Apoftolos hac fiducia omnes mundi minas contcmpfiic, amp; iinpofitonbsp;re tanta conftantiafuifrcdefundlos,qud ilium mortis vidoremagnolcebant, innbsp;gnarenouerant, qui ipfos fui Euangelij miniftros fecerat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Secundam alTcrnonishuius tarn diligentis cauiara arbitrer Apoltolorum

atqjfundionem,cuiuscertitudinemcontra mundiiudiciafortiter altrui oportebat. iie^ deSriHtt. vcro illius clficaciusargumentum inucniri potuit, quam gloriofa ac omnibus nota U'f' 'nbsp;dtmAjjeritt quem illi prdicabant, rclurretio ? Qtiodfiobfcurum aliquem amp; ignotum oiiinib^ .nbsp;minem prdicaffnt.non immerito fufpedi eflepotcrant.Qiiis autem nunc deilloremnbsp;na dubitcr, qui cum annunciantatq; docent,:qui potenti relurretionc mortis imperiiquot; nbsp;trioit, ac omni aduerfariapotefiateluperata regnum in clis fempiternum obtinuit ! ,nbsp;cquidem confideratio facile nobis fidem facit, vt Chrifium Icfiim fuo Spiritu in Apoftolisnbsp;cutum elle credamus, amp; quse illi tradidcrunt, totis animis ampleftamur.

ftrrcdemptionisScfaJutiscardo verfctur. Ilium cnim in curtte, ' 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.......

, Tertio, Chnfti refitrrcionen teftatifsimam efle oportuir, e quod in hac viiitierius ..........'ujii vui.u Ill Euangelio frequenter reliirfob ncm amp;vitam ternamnobispolliccrilegimus, Qiiifermoncm meumaudit, amp;credit^l^nbsp;mifit me, habet vitam ternam, amp; in indicium non veniet, led tranfiuit a morte innbsp;an. . Hsbc ell voluntas eins qui mifit me, vt omnis, qui videt filium amp; credit in eurn, *nbsp;vitam ternam, amp; ego fufeirabo cum in nouilsimo die Joan. 6. Et alibi dicit : Egonbsp;ftio amp; vita, Qui credit in me, etiamfi mortuus fucrit, viuet : amp; omnis qui viuit amp;nbsp;me, non morietur in ternum. Ioan./I, Quidmultis? Non alia nobis in Chrifiumnbsp;caula eft, quam quod tarn corporum quam animarum vitam in illo nobis Deus palsimnbsp;cetur. Qiiis vero vitam in co inueniri putaret, qui feipfum in vitam alTercre non polletnbsp;ergo Chrifti morte offnfi, de illius promifsionibus dubit.iremus, tertio ftatim poll^nbsp;diercoixit,amp; vero corporerefufcitatuSjfcnoftraqtioq; corpora refufeitandi ins amp;nbsp;haberedcclarauit. Quicnim, ciim iu.xtahumanam naturam vere mortuus amp; fepulmJ^nbsp;ipfum excitare potuit, nonne mult magis iam viuens amp; regnans, nos mortuisnbsp;in terrain verfis corporibus noftris vitam rcfiitucre, porcrit ? Eodem amp; ali Chrifti ptnbsp;ncspertinent,quilliusrefurreftionem fiagitabant. Aitenim; Vbiegofum, ilJict^jjnbsp;meus erit. Ioan, 12. Et alibi, herum veniam. Si alTumam vos ad meipliim, vt, vbiego Inbsp;VOS fitis. Ioan. /4. Item : Pater quos dedifti mihi.volo vt vbi lum ego, amp; illi fintnbsp;deant gloriammeam. Ioan. //. Qtiid vero promifsioncs ift tarn magnifie aliudqtnbsp;tern nobis dcnunciare porcrant, nifi morte Chriftus refufeitatus in clis viuerct b'nbsp;neceflari concludcndum fuilTet : Vbi Chriftus eft, ibi erunt amp; mmifiri ipfius, qui in .nbsp;dunt. Atqui Chriftus mortuusamp;lepultus in morte manfir. Ergo amp; miniftri ipftus m nbsp;mancant oporter, Argumentum vero hoc, defperationis plenum, Chrifti refurreftio yJnbsp;me confutat, amp;contra mortis minas amp; inferorum terrores fic argumenrari docct ; ?'{duinbsp;ftus eftjibi amp; miniftri eiuserunt. Chriftus mortuus morte refurrexit, amp; in clos fnbsp;ad dextram Dei partis corifidet. Ergo amp; miniftri Chrifti mortuis refurgent, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' p,oX

Chrifto Rege fuoaternum viuenuQu fi penitius inlpcfta animis fuis rccondantfidd, cum Paulo Apoftolo Chrifti fiducia animati,tam morti,qum omni aducrlarij po'^ ' ronbsp;tareaudcbuntamp; diccrc: Vbi tuus mors aculeus? Vbi tuadinferneviftoria ?nbsp;nobis, quis contra nos ? Perfuafum fiquidem habcnt.quod neqj mors, ncq; vita, ipl^ynbsp;pofsit dileftioneDei,qu eft in Chrifto lefu Dominb noftro. Vide locos /.Cor./p*nbsp;cap. Accedithis,quodmors,quatpeccatiftipendiumarq;pnaeft, non aliter quy^^nbsp;ftionc vineipotcrat.Qiioadenim ilia mortuos detinebat, quos femel vitafufiifo^^yjjjnnbsp;illius nequaquam confral amp; attrit videri porcrant. Atqui illam vinei oportebat,nbsp;humano gcneri'libcrtas c pcccatis amp; lalus debebat obtingcre-Qiiis enim de peccatorumnbsp;fionc, amp; reconciliationc cum Deo patre, certus elTet, rgnanteadhuemorte, quantnbsp;peccatipnam conftitucrati Chriftum Icfiim igitur mortis ingum cxcutcrc,nbsp;fufewan necefie fuit, vt certo conftarct, amp; mortem deuiftam,amp; peccatum ( qui mornbsp;lt;rat /. Cor. //,) fublatum,amp; humano generi falutem ex integro reftitutam efle, No

I

-ocr page 277-

HOMILIA II. EX ACT. APOST.

ergofidum cHjCjuodChrillus fuie rclurredionls veritate cot tarnq; euidentibus argmentis afle rendputauit. Et hase caufa maxima e.qud caude veteiesProphct, Spiiicu Ghriiti inftigati,nbsp;pridixcrtiat, vt cum alibi, turn Pial. M. amp; Ea. ccraitur. Ha.nc certd.pi.Qxuin omnium fpernnbsp;ptiauauifuHre,difummum confefsionis amp; fidsiarticulum, exquoCatoiici Sc vericultoresnbsp;lewpcr agniti Sc probati fiint, lobi exemplo difeimus, qui ab ainicis nimium iinportunisnbsp;V'olaufidci Sc religionis acculatus, hoc vno l innocentem efl'e probat, quod radicem SC fun-djinciuum falutis lirmyaa credat. Quod veto illud lundamentum, Sc qu ilia radix eft ? No-'iiquiilSccgo, qudvindcx meus viuit, qui nouifsimo tempore adhibebit vimfuam pul*nbsp;'*1. Pouqudm veto corpus hoc nica cute circumdederit, fpedtabo Deum carne niea. Quctnnbsp;mihi contcmplabor, Sc oculi mei videount, Sc non alius : quod vqicum meum eft deft-,nbsp;criuni. Vide lob. ig. cap.

''no hocfcab omni religionealienos efle, probarc poterant. Ita enim in hoc articulo omnia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

ɑldScrcligioniscapitaconueniunt,v.t,quihuacncgrint,omnemfidem Sc omnia hum an falutismyllcqafemelfuftulerint. SenfurahuncexPauliverbisaccepimus,quicontraeoslcri-tens,quiapud Corinthios refurreftionem negabant, inter aha inquit : Si Chriftus prdicatur.

i niouuis refurtexifle, quomodo dicunt quidam inter vos, non elfe refurredionem mortuo-tutn ? Equidem ft mortui non refurgunt,ae Ghriftus quidem reftirrexit. Quod ft Ghriftus non' tdutrexit, fupcruacanea 8c inanis eft fides veftra.adhuc eftis in peccatis veftris. Igitur Sc qui in-Quito bormiecunt,pctirunt,.Et ft in hac vita fpem in Chrifto, tantm fixant.ftabems,.nbsp;finxiinc mifctabilcs omnium hominum fumus, See. i. Cor. r j. Procul ergo arcndi funt iinpij.nbsp;iltiilluforcs, Sc locus negandustalLbus inbeneordinatisKebufp. Quid enim iotentatum rconbsp;linquciit, qui falutis noltrse fundamentum tarn audatcr euetterc conanttir, Sc quaft yno.iftunbsp;^ujiuujninipfiseftjomncmftdematq; religionemiugulantinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .

D'llcamus auicm in rlt;^urieiit;iom^ raeditationc rite vetfaji, vt ca 8c vit gubernandtSt RetrreaitaSr tonfolationi feruiat. Efficacifsimum enim hoc eft contra carnis Sc mundi illeccbras antidotu, C?nbsp;fl oouilsimi iudicij fimulachrurQ,_in fcripturis propomin.rebr ob oculos Sc in mentem re-uocemui. Kutfum nulla Ghfjftianohoraini efficacior CQnfq^tip,obty)gttqujji,m.ifw:efur-reftionc moriuorunljnftoc ipfo corporc cleftis vit gau'dia fefe pcrcpturum-eoguat, quodnbsp;quot;iincinlinitis mQlcftiis,cutis Sc doloribus conficitur. Paailus-certd Ghtlftiarios Uor^atur, vt ijs',nbsp;fcfeinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...... nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

quot;iftiuiuLocutus eft (inquit Utcas^de regno Dci.V fitatus vero ille feriptut mos eft, vt noftr ' xfbc^ttnr^ denuionis Sclalum negotium, regni Dei vcl clorum nomine appelletur ; e quod hie vni- lt; .nbsp;tusilVius finis Sc fcopuscft,vt,quoad hie viuimus,Dei Spiritu regaraur.Schac vita exempti,cum'nbsp;l^coviuamusSctcgnemusinhs. Qcnq; ergo ad huius rei.my ftcriaperfinent, Ghriftusnbsp;diVigenut amp;otdinecertocxpoftfit. Huius veto mitium nobis fumitur. Ante omnia enim ,nbsp;qua nain in regno naleamur S4.verfemur,antequam nobis Ghriftus illucefcit, nouifle oportef.nbsp;iN'iftenun pcccatoros n31cetemur,Sc propter peccatum regno diaboh atq; uiferorum efiemus-obuuxi),nulla in nobis rcgni Di inftauratione opus effet. At quia tarn mifera eft noftra condi-fio,Illium Dcidar'i oportuit.qui.peccata noftra in fc transferens, ilia corporis Sc fanguinis-finnbsp;fttt'ificio in ata ciucis c.xpiaret,Sc Spiritus fui opetaone nos per immortal verbi fui fernen re*.nbsp;gencraret inftlifig Dei. regcnctatio veteris hominis inortificationcm, Sc vitse tDXius.inno-' ,nbsp;vaiioncm gign'u.Scfacit,vt,qui antea fatanicis fuggcftionibus Sc corruptisfafFefEtbus regeban-tu[,fub ftdei obcdicniiam tcdafti.tofi Deo Sc verbo ipftus pen deant. ,Et hoe illud Dei regnomnbsp;cll.quodpcr filium I'uum inter no?inftautauit,8c pro canisurftautationc, iubenteChrifto ora-tnus dicentes t Aducniat regnum tuum. ^ecelTe veto fuit, huius regni myfteria Apoftolis di-\ b^cntcicxplicati, co quod communi ludorumetrorc dccepti,terrenum in Ghrifto regnumnbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;imaginabantur, in quo honores,QpesSc viciorias.Sc pacem huius feculi fperabant^quoft cre-i

btxillotunidcpiimaiucOntcntiones abunddocent.K4atthrx.SC2. Eus/z.Scc.- ;


^gififioncerudite St docerc voluit. Afquihos cumillo trienulo fere toto^erfatos j concioni.

bus ipftus inicrfuifl'e,amp; miraculotftm mnium fpeSlatores.ad prdicandu deniq-, miflos fuif-3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

bipums. Voluit ergo admonetc Dommus.docendi prouincia in Ecclefta non temere quouis-lukipi.necetiamcuiuis fine diligenii examine committidcberc. Si enim res prefiolh:., quaii,;

lt;n cuftodia difftcifts amp; pcriculofa eftj non cuiuis emnmittunttit, nec 'alias., quilt;snq-, fapit ,- . ^udft temere deponipatitur ; quanto, maiori ct|p Scftudiohlcopuseftj'Vbi de Ecclefia ,nbsp;OttiftiScanlmarumfahitc, quai proprio fanguine fdius Deiredimeredignatuseft, agitur J-


Mum


I

-ocr page 278-

, H'STORA ASCENS BOMNl ,

Num vcrallqutd-his preciofius inucniri potcrit Quam difficilis autem amp; pericnh P , harum confcruatio,non ignorarepoteft,quinofl:rc3rnisinfirmitatem, mundinbsp;communis noftri hoftis artes, perlpelas habet. Atqui Dei vox eft, qu Ezcchieli oliߒ jjjiivnbsp;ciata,adomnesEcclefiminiftrospcrtinet: Sanguinem pereuntiumde manutujr^l^^jjli'nbsp;Ezech. Sc 3g. Huius frequenter meminifle debenr,qui Theologi Candidati,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;juj/'

' quando fubituri funt, vt ardentius facrarum iiterarum lectioni incumbant,amp; in regn' pci-fterijsinueftig3ndisindefcflbftudiodefiident,neforteignorantia dectfpti in funftions 'peram aliquid committaHt.Paulus cquide periculi,quodhic maximum fubcft,non , jjii*'nbsp;Timotheum, quem puero facras litcras didicifle fatetur, grauiter vrget, vrieftioni 1'nbsp;nbsp;nbsp;j^cf

cumbat, ^.Tim.^. Sc. i.Tim. Debent huius etiam meminiff,quorum ea eft authority dfia, vtminiftros eligercamp;: ordinrepofsint,ne ineptos cligendo Ecclefiam diisipsn^^jiiJi'nbsp;. cura ipfis maxime cordi ciTe debet. Necenimleuis eft error,qui hiccommittituriqu'^jiiin'nbsp;pationis in Ecclefia authores funt,amp; alienis peccatis communicant vt Paulus non obK 11'^'nbsp;nct/.Tim. p Vtinam obferuarent hc,qui Ecclefi minifterium paupertatis anbsp;illud non nifi priuati commodi amp; ventris caul inuadunt, vel nullo mature conflit jcnbsp;fed ccis alFcdibus ebrij, Ecclefijs ineptiffimos homines,amp; interdum palam impfO 'nbsp;mnis difeiplin ofores, obtrudunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; z

chriiane- Poftrem,Chrifticxemplodi/cimus,quamp;^aIlaChriftianorum colloquia fellcqtiia ant. Sanda nimirum, Sc qu morum emendation! pictatiqj leruiant. Chriftus enin]

Dei cum Apoftolis colloquitur. Ad huius excmplum intenti, de regno Dei Scfalnn^ per Chriftum p3rt,ncgotiofrcquenter difleramus. Exciitiamus diligenter natura:nbsp;ruptioncm,amp; vt hanc alj quoq; intell(gant,elaboremus. Meditemur Sc prdiccinijsnbsp;nos beneficia. Repetamus officium,quo is nos fibi totos obftrinxit. Etigiamus vio'nbsp;quia praua,qu bonos mores corrumpunt. Paulini dili memores, qui turpiloqtnunbsp;rccnft,propter qu venir ira Deifuper omnes inobedientes. CololT. . Et ilkid Chnbsp;quam non occurrat,qui de omni verbo otiofo nos rationeni reddiruros cfl dicit i Jli*nbsp;Matth. 12. faxit Dcus,Vt in regni fui meditationecrebr verlntes, terrena faftidirc,nbsp;mare, carncinori,amp; Spiritu vioerc,difc3mus, vt olim in clis viucrcSc regnaredetu^nbsp;Chrilto, Gui debetur benedidio, honor, gloria amp; poteftas in ternum, Amen.

HO M I LIA III.

Et congregatisillis,prccpit,nedilcederent Hierofolvi^' ijiߕ cxpehrenc promilFum Patris* De quo ( inquit) audiuinbsp;Quia loannes quidem baptizauit aqua. Vos autem bapdz^nbsp;Spiritu fanto poft diesholccnon multos,nbsp;g^VONIAM APOSTOLOS IN EVM FINEMnbsp;fgt;r.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftus delegerat, vt ipforum minifterio fahitis doftrina in omnes genteS i

ftntit Utit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;retur.ncceflfuit,vnpfi priorcs,probc inftituerentur in omnibus ijs,

rum munus ^elabanr. Qua m re vt nihil intermifit Chriftus,queni ^pli* tis fitientifsimum elfe confit; Ita D. Luces poftrematn ipfius cum Apnbsp;uerltionem magna diligentia defGribit,partim quidem vtChrifti ftudium nobh * ()jji^,nbsp;partim vero vt oftendatqunam verbi miniftris maxime ncceflria fint. Etnbsp;furrclionis fti veritatem muftis argumentis per dies quadraginta afleruit. C^ia jUjrnbsp;lutis noftr fundamntum cft, nihil in Euangelij prdicationeprofeccrit, quicunlt;]t (,ingt;nbsp;. probe habueritpci-fpeiftam amp;cognitam. Secundo loco regni Dei myfteriaexponquot;nbsp;*opinionem.ex commun! errore de terreno Chrifti regno conceptam, animis illof^nbsp;retztum vtintelligcrent,qudmodo amp;ordincfalutis amp;fidci negotium perEuangenbsp;tionem mundo prdicari debeat. Gohrct duobus hifeetertiurn, promifsjonbsp;iritufan(fto,qu3mamp;in prfenti repetit,amp;illius veritatem, ne fbit ipfius c terris jjjjnbsp; confternarentur,graui teftimonio confirmt, fimulqj de loco amp; tempore, qunbsp;uandacrant,admonet. Eft autem infignislocus,cuius diligens confideratio tau

* qumconfolationiplurimnferuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed'' iiX-

nbsp;y..nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Principio delocoadmonet,dnmprcipit,ncabHicrofolymisdigrediantur,^jliiilt;

expetent. Hicrofolymorum ergo vrbs ngocie omnium maxim^ pd tbcatianir^i^ quonullum vnqUam faftitarius amp; excellentius in orbe terrarum contigit, vt j[ollt;^S(^nbsp;corporis fanguinis fui facrificio human!generis falutem reparauit; Ita bidcgt;pnbsp;rifu ftio illuftrari, Sc Euangclic prdicationis initium fieri voHit. Erit hic quodnbsp;admiremur,fi vrbis huius ftatum confidetes. Illa enim ipfa ciuitas eft, de qua tai ^,ii'nbsp;rendu pronunciauitChriftus Dominus. In illam dicitur, quod extat Matth/ JO'.||(nbsp;Hicrufalem, quoccidisProphetas,amp; lapidas cos qui ad te mittuntur:nbsp;nbsp;nbsp;Q^

gregarefilios tuos,quemadmodumgailina congregat pullos fuos 6ib alas, P

-ocr page 279-

HO MILIA III. EX ACT. AP O ST.

26 s

Et cumin G alilaea agens de infidijs ab Herode fibi ftrulis admoncretur, refponder, fier' non polie, vt Propheta alibi pereat, qum Hierofolymis. Luc. j/, Nec flla tantum dcciiiitatisilbuspeccatisrecenfetjfedeideminteritum amp; excidium non femeldenunsnbsp;t'3t. Matth, zj.Luc. Qinm ergo caufam fuiffe putabimus, qu Chriftum, vc .nbsp;fcelcratam vrbem, amp; exitio proximam, tant rei amp;. tara fan deftinaret,impulit ?Nonnbsp;liacertqumirrefragabilisDeiveritas,cuius promifsiones fallerenonpofTunt. Anbsp;Ec'^phetisolim prdidum erat, falutis prdicationem bincorituram. Temporibusnbsp;*O'fsimis (aiunt Prophet ) erit mons domus domini prparatus in vertice montiumnbsp;amp;editiorcnt collibus conflucntq; ad eum omnes gentes,amp; proficifeentur multi popu-l'dicentcs;Adelle,amp; afeendamus admontemDni.,ad domDci Iacob,amp; docebit nos denbsp;vijs fuis,ambulabimusquc in femitis cius; Qi^oniam de Zion exibit Lex amp; verbum Domini de lerufilem : Ifa. a. Mich. 4.Vbi non prtermittendum mihi videtur,euius Suetonius Ethnicus quuis author amp; Chridianis male propitius,inVefpaliano meminit, innbsp;totoOrienteveterem amp;conftantopinionem fui{fc,in fatis elTejVtlnda profeli rerumnbsp;potirentur. Q^od oraculum ipfcquidem, vtpote homoprophanus,dc Vefpafiano in-tcrprctatur,quiIudaicobeUoftrcnurcsgcrendoad imperiumfibi amp; filijsaditumfe-t't. Reclius autcin de Apoftolis exponemus, qui ex uda oriundi, in Hierofolymo-rum vrbcEuangelicam prdication exorf,poftea totam ludam dorina fua repleue-runt ,tandemq; ex luda in omnes genres difperf, totum orbem Chrifto fubiecerunt.nbsp;Hc quia Deo ptre dcrta elfe,Chriftus ignorare non potuit,Apoftolos Hierofoly-mis difcederc vetat.

Interim noftr tam confolationi qum inftitutioni plurimm feruit horum confis deratio.Hinc.n,conftat,dci promifsiones aliquor hominu improbitateamp;impietate non'^^^^^quot;^nbsp;in vniucrfum irritas fieri fiueaboleri. Q^denim (inquit Paulus) fi quidam fueruntnbsp;increduli? NumillorumincrcdulitasfidemDci faciet irrltam? bfit; Imofit Deusnbsp;veraxjomnis autemborao mendax.Rom.^. Debet hoc imis animis recondi, quia frequenter fieri videmus, vt, vniuerfali fer omniumhominum impietatc 5c incredulitatcnbsp;confpcth, ab Omni noftr falutis fpedeijciamur, quafiaborum impictas nobis etiamnbsp;fraudi fit. tentatis grauifsima eft,amp; vt De vel nimi feueritatis,vel etia iniuftitinbsp;infiinulaf.ita in pictatis curfu qum maxime remoratur. Cur .n. in illo pcrgat.qui femelnbsp;in animum induxit, qud ipfi vn cum maiori impiorum numero fit pereundum ?nbsp;Hic ergo nos contra armari necetfc eft- Nullus autem armis validioribus poterimus innbsp;ftrui, qum fi cogitemus, Deum fuos nouifle, vtut ingens impiorum turba fit. a.Thim.nbsp;a.EtapudProphctamfeeo innosalfeu prditumeffefatctur, quo matres ex vteronbsp;fub prognatos infantes profequuntur. Ifa.4jgt;.Etquiaiuftus vniucrf terr iudex cftl,nbsp;I non perdit pium cum impio , id quod pater credentium, Abraham, probe obferuauit.

Gen. I !. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Imfios nullit

Rurfum,quia8c fapientifsimus eft Sc omniwtentes,facile inter pios ac impios difeer-ncre, Sc bis quidem mritas pnas immitterc, illos verb tueri, poteft. Quo referri debet, quod Baptifta Chrifto Ventilabrum tribuit, quo aream fuam purgat, 8c paleasnbsp;triticodifeernit,Matth.?.Extanthuius vciexemplavndiquc. NouitLotuminmedqsnbsp;SodomisDominus.ldem Patriarcharum curam habet inter chananos verfantium, li-tet illi diuma fententia cxcidio am effent deftinati,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ra in prfenti Apoftolos fuos, '

nnuit^Sc quofcunquc Hierofolymis ex elelorum fuorum numero habuit ; nec illis frau# dicftaliorum corruptioSc impietas,qui numero Sc authoritate prualebant. Eadcmnbsp;ergo rationc 8c nos hodie pro fuis agnofeet 5c faluabii,modb ab iniquitatedifcedamus,8cnbsp;^iia exprimamus Chriftiani nominis profefsioncm.

Ad vit verb inftitutioncm facit, quodHicrofolymorum cxemplo difeimus nulla 1 velmaiorum gloria 5c authoritate, vel nominis ptrogatiua,eoscontra Dei iudici-' Mm dcfcndi poffe, qui impq 5c Deo ingrati effe per gunt. Si qu cnim vnquam vrbesnbsp;gloria8c potcntia infignes fuerunt, inter bas facil fibi primatum Vlierufalem vendi- nbsp;cat. Nam vt omittam,qubd per annos circiter quadringentos fptuaginta feptem innbsp;populo Dei rcgni fimulbc Sacerdoffi fedes fuit, qubd regnum adEuphraten vfque cx-tendit.qubd fornVsimos reges, fanftifsimos Sacerdots , 5c Prophetas diuinifsimosnbsp;pepcrii ; v num hoc oranem tnundi gloriam longe fuperat, qubd illam Ecclefi Chriftinbsp;1 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ufu

I

-ocr page 280-

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HISTORAE ASCEN^ DOMINI.

Iefutypnmamp;exemplar Deus faceredignatus eft. Eoenim nominetot prfonijs^'''^ ' Prophetas 8c in Plairais illuftratur. Ideo in Zion Chriftus regnaturus dicitur, Pi^^tnbsp;Ideo ciuitatera magni rgis illamcrtptur appellant. Pfal, .//.Match./. Accedit veroinbsp;gloriara hanc,quod in cadem 8c Spiritura Santum accipiunt Apottoli, 8c diuinis au^P*'nbsp;cijslutaremEuangelij prdicationera prim lira aggrediuntur. Num veto oninisnbsp;gloria illam ex manu irati Dei, 8c imminenti excidio, liberate potuit,cum beneficior'nbsp;Si prceptorum Dei immemor, ncc maiorum virturibus tefponderet,nec Deofd^o^^'nbsp;tarn 8c obedientem exhiberet ? Imo,quia eos potius ex patrum numero imitari pbeu'^nbsp;qui diuina 8c humana iura violarant, Sc Propfaetarum languinem effuderanc,nonnbsp;uidis ( qui primus illic federn regno Sctemplo conftituerat) pittas, non Solomonis Si*nbsp;pientia, non lofopl^ati integritas, non Ezcchi forritudo,non lofi 2elus,non Pfopb**nbsp;tarumfcrmones,quibus perlbna erat,non miracula perChriftum 8c Apoftolosedm,nbsp;non iilic inchoatum Euangelij preonium, obftarepotuit, quin intra quadraginta ao*nbsp;jiostotafunditus excinderenturjScfoloquatavix aliquodvrbis tantatroonunieniunbsp;poftderelifiqucrct. EtquodHicrofoIymiscontigifledicimus,hoc ipfum SeCaperf^'nbsp;- timfpeculiarisiliaciuitasDomini)8cCorozain 8c Bethfaida Apoftolis alumnispr^quot;nbsp;dare fenferunt. Vide Matth, ii. Dcfinant ergo auitis maiorum virtutibus,8c antiqu]nbsp;Dei bencficijs,gloriari,qui ingratitudine Sc inobedientia Dei iram prouocare non de'nbsp;nunt.Nifi enim verbi Dei audientes, eiufdem beneficijsrefpondcant,eandetncumiO'nbsp;fauftis ludae ciuitatibus lortem fiibibunt,

Sfiriltu S Mt. ut promp

Porro vt ad Chrifti inftitucum reucrtamur,quid Apoftoli in Hicrofolymcrutn in' be faccrc debucrint,videndum eft. lubet autem vt ibi expedient promiflum patris'nbsp;no mine SpiritumSandumintelligit, quern patris promiftiim vocatjtmquod jnbsp;Deo patre 8c ver proniittitur 8c datur, turn autem quod illcper Proplietas nonnbsp;pollicitus erat, fe in aduentu Mefsi Spiritum fuum fupcr homines liberalirer efind^'nbsp;re vcllc J quemadmodura Petrus poftea ex dicto loclis cap,nbsp;nbsp;nbsp;docet primo diePentf*^'

ftes. Interim fuas quoq; promilsioncs ipfis in aniraum reuocat, qu palsiin in lio extant : Si quisxredic in me ( inquit ) ficut dicit Scriptura : flumina de ventre ciusI*nbsp;ent aqu viuac, Ioan. 7.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verba de Spiritu Sandlo, quern in Chriftumcredence*

cepturi erant J intelligi deberc, Euangelifta ibidem docet. Et alibi ait; Ego patrem, 8c alium conlolatorcm dabit vobis,vt mancat voicum in atternum, Spir^^^nbsp;veritatis, quern mundus non poteft accipere, Ioan. /./. Item : Paracletus illc,qui tnbsp;ritus Sanus, quem pater mittet nomine meo,ille vos docebitomnia,Scfuggcret''lt;nbsp;omnia,qucunq; dixi vobis. Et rurfum Ioan, z/, Ciim venerit paracletus, qunbsp;mittam vobis patre, Spiritus veritatis,qui ptre procedit, ille teftimonium p^fnbsp;bit de me. Et paul pft ; Cum vencrit ile qui eft Spiritus vcritatis,ducet vosin oinbsp;veritatera. loan. ztf.C^a ergo 8c pater olim per Propbetas Spiritum huncfiljj* .nbsp;Chrifti cultoribus promifit,8c eundem Chriftus pro Mediatoris Si interceflbrisnbsp;nobis patre impetrauit, relt; patris promiflum dicitur.

mU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Venitautem hic obferuandum/quod Chriftus lefus difcipulos fuos iam oli

quot;^*^*^* defiaftice vel Euangelicfunlioni dcftinatos,8c longo tempore abs fefidelifsi tutos, non illico ad muneris huius adrainiftationem exilire patitur, fcdobcdif'^nbsp;exigens, promiflum patreSpiritum expelareiubet. Docemur hocChriftinbsp;diuinorumprceptorum obedientiam cumprimis verbi miniftrisrequiri.nbsp;eniraeftj vt qui alios ad obedientiam fldei (quiEuangelic piccdicationis iCPnbsp;a.Corinth./^. Rom.r.Sc z^)adduccre dcbcnr,ipfl priores obedienti afl'uefcant,nc^ftj^nbsp;quam fine ChriftiImpcratoris fui nutu atquc prcepto faciant. Ita cnim non nbsp;rina,qum proprio exemplo ebedientia; ftudiuan auditoribusperfuadebunt.

niri Spirittt SttnQt tpn

Pratterea admonct locus hic /non fufficere miniftris verbi,fi rerum cogoi eruditione inftrudi fint, nifi Spiritus Sanli donum accedat. Quia cnimnbsp;Chriftum,nifi patre cedefti trahatur.fruftra docendo8c monendo inftabunt,qnbsp;fiarura Antiftites funt. Nifi^Spiritum Sanum luis ftudijs8claboribusnbsp;habeant. Vidic hoc Paulus Apoftolus, qui Ecclefiam D EI agricoJatione

-ocr page 281-

. HOHILIA III. EX ACT. APOST. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265* '

'C eum,qui plsntat, nec,qui rigat, quicquam die fatetur, fed omncm huius funt-effchum Si gloriam vni Deo transicribit, qui incrementum folus dare pored. Pr-

1 nbsp;nbsp;nbsp;PMtionc ergo per Spiritum fanlum minidris opus eftjue dutn fine huius aufpicijs tan-

*nionusfujcipiunt,non fibijpfis modo veruinetiam tori Ecclefi malum dent. Nec *nc}uainhuicmuneri idoneuserit,qui non efficaces intra animum fiium Spiritus fantinbsp;otusexperitur. Hinc praparationes ill Prophetarum in fcripturis leguntur, qualesnbsp;qu Ifai,Ieremix,EzechielisjSc aliorum prdicationem prceflcrunt. ,Qu caula *nbsp;^itletur, quod Neophytos ad Ecclefi minifterium admitti Paulus prohiber, equodnbsp;alet plrunque de Spiritus fand! operatione amp; prfenti auxiiio non fatis ccrti efle pof-

'pofTunt. Ctertr.quod de verbi miniftris dicitur,ad omnes quoque alios referri itbetjqui rebus arduis amp; ad publicam multorum falutem pertinentibusjdeftinati funt.

Quorum in numero non poftremum locum obtincnt qui in magidratu verfan-lUrjSc iudiciorum Dei interprtes, dij nominari in fcripturis folent. Quid cnim illi vel profpiccrc vcl iudicarc potcrunt, nifi Spiritusfanii virtute praui affedus^quinbsp;ffansuerlosabripiunt cohcrceaniur? vel qu nam Rerumpub. incolumitas ede pote-non Dei Spiritu, fed carnali prudcntia, reguntur, quando omnem felicitatetnnbsp; vnoDcodepcnderecondat? Obfcruauithoc fapicntifiimus mortalium Solomon,nbsp;cutncptionem inter ea, qu maximo in pretio inter homines habentur, fibidiuini-*us offerri audiret, omnibus alijs contemptis , fapienti Spiritum Deo petijt, amp; yerxnbsp;lt;Igt;lt;lctn illius fapienti, quam in Prouerbiorum libro dcfcribit, cuius initium amp; radix , nbsp;timor Domini, At qui vtinam in huius rei meditatione frequentes edent,qui hodicnbsp;cclcfiarum amp; Rerumpublicarum habenas moderantur. Ea enim ad preces amp; pietatisnbsp;udiutn ardens accendcrcr, amp; verbi Dei audientiores rcdderet, vnd non poflct nonnbsp;Vera amp; folida cmanare popirli qui ipforum fidei commidus ed,incolumitas. ,

Priufquam veto ab hoc loeo digrcdiamur,duo excuticnda reftant,qua? ex promiG fionc Spiritus Sami*, Apodolis fada, non fine frudu elici podiint, Primo cnim hincnbsp;confit, Apodolic dodrin authorem ede Spiritum Sandum, amp;proinde illam, non ,nbsp;bumanatBjfeddiuinamccnferi deberc. Quia enim docendi munus accepto demum Spi*nbsp;ritufando fubicrunt, qui iuxta Chridi promlfsionem,omnem veritatem illis fuggefeit,nbsp;id cundem cert Spiritum omnis illorum dof rina referri debet. Hinc tanta eius agno-fei debet dignitas amp;authoritas,quantam illiChridus tribuit, dum prdicatum difeipu-los emittens ait .'Qm vos audit, me audit: Qm autem vos fpernit.* Lue./tf. Qupipfonbsp;atgumento Paulus mihi animatus dixide videtur : Si angelus clo prdicauerit vobisnbsp;uangelium prtcr id, quod prdicauimus vobis, anathema fit. Gai, i. Nam quanta-cunque fit angclorummaiedasSc gloria, ca tarnen fi cum Spiritu Sando per quem illinbsp;Crati funt,conferatur, nullius momenti fuerit. Habemus itaque hoc loco quod illis rc-fpondeamus, qui,ybi hmanas traditiones nobis reijci amp; damnari audiunt, Apodolosnbsp;quoque homines fuidc clamant, amp; hoc vno euinci pofi confidunf, vel Apoftolorutnnbsp;quoq; dodrinam reijci debere,vel aliquem humanis traditionibus locum in Ecclefia edenbsp;rclinquendum. Atqui homines fuidc Apodolos non ignoramus. Qma vero nonnbsp;vt homincslocuti funt, ncc human mentis cogitationes inter docendum expofuerunt,nbsp;fed didante in cordibus ipforum Spiritu lando falutis amp; regni clorum myderia nun-fiarunt,illorun dogmata inter humanas traditiones nuUo modo cenferi cnerentur.

Secund admoner locus hic,nihil in Ecclefia doceri amp; prdicari debcrc,otfi Spi-ritu Sandotraditum. Dei cnim Dqmus cd Ecclcfia,in qua vnius Paterfamilias vox au-diri,amp; adhuiusprfcriptum omniaindituidebent. nbsp;nbsp;EtvtSponfavnius Sponfi iufiis diatHtrtt

obtemprt, neccadarenfcbitur,fiamatorumamp; impudentium procorumvel blandi# tijs vcl promifsis aurcs prbeat : Itacum fideliumEcclcfiam Dei filius proprio fanguine nbsp;ablutara fibijpfidefponderit,nolq;(qui coniugijproprijfiimusfinised) bonorum fuo-rum omnium fecerit confortes, minime admittendnm erit, vt aliam vocem fquamur ,nbsp;quamqiia Sponfus Chriftus nos ad ,fefe inuirat. Adhc quiaoues fuigregis nos fecitnbsp;Chrifius, Si falutem nodr proprij fanguinis difpcndio redcmit,illius vocem nos feqinbsp;Z ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non

-ocr page 282-

266 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;msTORIAE ASCEN5. DOMINInbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

non alienam amp; mercenariam audire,conuen;f. Ioan. jp. Necillorum opinio r^cPquot;^*^ eft,qui venia dignum erroi ein cenfent, fi in falutis amp; fiJei doftrina non maloifl't'^nbsp;quicquam imnuitent, modo in omnibus vnius Dei cuitum folicit fpcent.nbsp;concedeamus talcs habere zelum Dei, quia ramen feientia veriratis deftituunwlnbsp;non magis placere poterunc,quam ludi olim,qui zelo Dei inflammatbpropriau'nbsp;tiam ftabilire nirebantur,eam verb reijeiebant, quam in filio fuo nobis Deus pernbsp;ampletendam offert. Et fane, fnofter zelus in tanta re fafficeret,fuperuacanani^*^j.nbsp;ApoftolosSpiritusSandi rnifsionera expetare.Qmn ergo prorumpebantad Euangnbsp;2andum,amp;pro omni propofito tradcbant,qucnquead Dei cultutn amp;Chrifti giunbsp;ampertiaerevidebantur? SedCbrifti prxeeptumobftabat,quivt alibiabs tetranbsp;prdicare iufsit. ( Matth, z. amp; 2S, '} Ita non fine Spiriru duce ipfos prdicandinbsp;1'ubire vult, ne vei human fapienti confilijs vel corrupeis carnis affedibus leuunbsp;exorbitarent. Atqui eodem prcepto veteres Prophecas obftridos fuiffelegi^^^*nbsp;jnquibusSpiritumChrifti locutum elfe Apofto,lus nonobfcur teftatur./.Pet.y ^^5nbsp;raiequidem dicitur: Ecceegopofuiverbameainostuum. lercm.,. amp; Ezechiel au inbsp; Deo : Audies verbum ex ore meo,amp; diferr monebis eos ex me. Ezcch. . amp; ii-ergo amp; Cyclopa illorum temeritas eft, qui fibi permiffum piitant, nouosfideiartieu-los ftatuere3amp;: humanrationisdudu inuentastraditiones ecclefijs obtrudere. Etquisnbsp;obfecro fidelem Paranymphum dixerit, quiconque fponfam, vt fuis legibus amp; lulsisnbsp;obtemperet, folicitarc non vereatur ? ExDci igituroredodrinam fiiam omticuinbsp;excerpant,quiinEcclefia docendi'munerefunguntur. Loquitur is nobis in fcripturisnbsp;perSpiritum fuum.Hos ergolegant,amp;err3renonpoterunr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

Promiiin

chrtfft^ cenfr. caufaixi fcdditurus ait ; De quo audiuiftis ex me. Quia loanncs quidem baptiz^nit aqua malia,areu- xr ___ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,T . , . * kAk-fz-

ta diflie.


team J.

Cterm ad Chrifti verba,vnde digrefsifumus reuertamur.Ts cnim prccp^ lut baptizaminiSpirituSando poft dies hoice non multos. Habent verbah.TCnbsp;promifsionis confirmationein amp; confblationem cum primis neceflariam, Vt euiw mu -taerantalia, qu Apoftolisfui munerisconfiderationefblicitos redderc poterant. Kanbsp;non leuis timendi cauffa erat,ne cx mora amp; diuturniori Spiritus Sandti cundationc albnbsp;quid incommodi oboriretur.Quaproptcr vt omnem metum exiraat, promilsio'*^,nbsp;repetit,non ijs quidem verbis,quibus apud Eangeliftas compraehenft funt,fed tali jus,nbsp;qu etiamjoannis Baptift hac de re fententiam in animum reuocarepotcrantzinbsp;quodfadu erat valde neceflarium,proptcr fummam, qua apud omnes pollebatjoanuisnbsp;authoritatera. Nec abfurdum videri debet, Chriftum Icfum ( qui alibi ab hoinincu i-inonium nonaccipit,Ioan.gt;.)promifsionifu,argumento ab loannis amp; Baptuun auinbsp;thoritate dudo,fidem facere voluifle . quando hic Dei mos eft, vt noftri captusim Kinbsp;litatifefe accommodet,amp; loannera ex Spiritu Sando locutum effe conftar. Hic ci^nbsp;verborum Chrifti mihi fenfus effevidetur : Si qu Scipfe non femel pollicitusiurujnbsp;qu exloanne prcurfbre meo audiuiftis, meraori mente reuoluatis, de Spiritus a^ncnbsp;mifsionedubitareampliusnon poteritis. Is enim cum ad fe venientes baptiz^ietinnbsp;lordane, non fibi, fed mihi populum colligebat, quem fe prrtantiorem efl mgcnttnbsp;fatebatur,amp; quid ipfeinmecredentibuscollaturusefre,monebat, Spiritum vlt; ynbsp;Sandum^qui amp;adoptionis Spiritus eft ac falutis arrhabo ,amp;credentesmirincear ornbsp;regni mei preuehendi accendit. Huius beneficij per me olim conferendi Symnbsp;erataqubaptifmus, quemcm non fine numinisdudu ab IoanneacccperitiSj ttnbsp;dubitare de ijs, qu idem vobis pollicitus eft. Vt cnim fuo officio erga nosloannesnbsp;funduseft,amp;aqua tindos in meicorporis,ideftEcclcfi,confortiumaftumpt.nbsp;ego quoque, quod mearum eft partium, non minus fidelirer exequar, vr bpirituinbsp;um liberalifiim in vos effundam, cuius fignaculum iam olim accepiftis- Hicnbsp;(inquamJ Chrifti inftituto pralijsconuenire videtur.nbsp;nbsp;NecChriftus hoc loco in^^^

fuum amp; loannis baptifinum externum diftinguere voluit. Quia vnum Bapt^ confit amp; loannis amp; Chrifti,cum hic ab illo baptizari voluerit. Pofius egonbsp;fignatam amp; fignum diftinguit , inttrque fuum amp; loannis officium,

UC iUUiU

ppellarper alJufionem, amp; propter ^Analog'-i fignatas cernitur. Catterum habciuus

Prinii

, Sandi vero mifsionem baptifmi nomine ai. am , qu in Sacramentis interfigna externa amp; resnbsp;in his duo confideratu dignifsima.

-ocr page 283-

KOMILIA UIL EX ACT. APOST.

Primo,diftinguendum effe inter miniftros amp; Chriftum , Cuius illi mnftri funt j ^istribuatur,quod folius Chrifti eft. loannes aqua baptizat, Chriftus ver Spirituranbsp;c? internbsp;^^afilargitur.Minifter ergo circa cxterna oCcupatur, dum verbum prdicat, monct, nifiros Chri

in anitnis vero hominum nihil illi iuris eft, vt illos pro fuo arbitrio formate fine flcfterepofsit. Sed vniChriftofubiaCent^ qui iniliisper Spirilumfuum pro bonafuanbsp;Voluntare verbi Femen vinificacjmotus fandtus opcfatur confolatione exhilaratjtotos dc-quot;iqudDeiimaginern reformat. Necobftatj quod omnia hcminiftris interdum tri:nbsp;igt;uuntur, amp; quod Paulus fc Corinthios in Chrifto gcnuiffe Calatas fc dcnuo partu-dicit. Quia enim DeuSjqui noftri minime indigcbat, hominibus cooperarijs vti dknbsp;g'^^tuSiVtinaiorfitminifterijabs fe inftituti authoritasgt; illud eiusmodi titulis orharcnbsp;confacuit. Qu caufaeftjquodidem PaulusGorinthijs,quos miniftris nimium ad-diftoseffevidebat. ait Oui s eft Paulus? Ouic Ann11o?nifiminiftriDer auos credidt-

Secundocumprimismemorabilceft,quodChriftusa baptifaoargu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m

cit',quo Apoftolisfupromilsionisfidem facit. Docemurhic,SacrauKuta eipro-niiftiones'amp;beneficia ficobfignare,vt nullus dubitationi locus fupei fit. ec enitn ina-nibus fignisamp;promifsionibusnosludicDeuSjlcdqucunquevcrbo polliceturjcSa-cramentisobfignatjvcruobisprOftare folet. Promittitautem pcrEuangeij pi i-cationcm peccatorum remifsionem in lefu Chrifti nomine,amp; adoptionis Spiruum, qi^^ in filios Dei regeneremur. Promifsioni baptifmum fignaculi inftar addir j quo bnc inbsp;vifibiliterinexternam Ecclfia Chrifti vel filiorum Dei focietitem Cooptamur. ^ms-quis ergo Euangelicx promifsioni crediderit,dc peccatorum fiiorum remifsione, amp; ad-optioncfua^accaleftishxreditatis poffefsioneumcertus eft.qumcerto febaptilmuasnbsp;uacro tiniftum effe nouic. Simili rationcEuangelio docemur, Chrifti carnem amp; fan-guincm in ara crucc pro mundi vita data amp; immolata clTe, vt mundi pcccata immacu a-tiagni facrificio expiarentur. Promifsioni huic Cnam fuam, mortis fu commemo.nbsp;rationem,Chriftus fignaculi loco adiunxit.Qmcnqlt;igitnrEu3ngeho credit,tam certusnbsp;eft Chrifti corpus amp; fanguincm pro fuis pcccatis immolata elfe j

amp; languinis Chrifti mcritocibatur ad vitamxternam,^am certo cit, epani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

domitiic raenf ex Chrifti inftitutione participate. nbsp;nbsp;Et hac ratio ne acramen a ei

iufticiam obfignare, fidem corrfirmare amp; alere dicuntur : non ftuod externa fymboU vim quandam occultiorem ex Confccratioms verbis conCipiant,Fed effic^ta ilia propternbsp;Chrifti inftitutionem toti illi aftioni faerde tribuenda eft, quam fi vel tollas, vel contignbsp;Chrifti inftitutuin immutes aut violes, Sacrmentum prorfus euertifle amp; prophanuiflenbsp;diccris. Surfum] ergo tollcnda: mentes,vt quod externa aftione teftamut, fide quoq;nbsp;peraganius,qu fola amp; Chriftum, amp; qu ille in nos contulit,beneficia petcipere poreft ,nbsp;amp; corutn numero aggregat, qui in coelis cum Chnfto regnaturi funt j Cui debetur be-ticdiio,honor, gloria 8c poteftas in atternum Amen.

MOMILIA III.

Uli igitur cm coftueniflentjinterrogabnt ilium dicentes Do^ ^ine, An in tempore hoc reftituis regnum Ifreli ? Dixit utm il- nbsp;lis : Non eft veftrum nofte tempora amp; articulos temporum,quos pa^nbsp;ter in fuo ipfius poteftate conftituit. Sed accipietis virtutem,cum Spi. nbsp;*itusSandusaduenerit Riper vos. amp; eritismihi teftes tam Hierofoly^nbsp;^is,qum in tota ludae,amp; in Samaria,amp; vfqi d extremum terr.

POST-

-ocr page 284-

682,


HSTORAE ASCENS. DO2I4i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

,lt;1'^ O S T Cty A M NON SINE MAGNA D(LIGE^^][,jnbsp;W Lucas expofuitjVt Saluator nofter leius Cniftiu Apofioi'^^^J^-o'nbsp;dtoreseflc volebat, oninibusilbs inttruxcn^quof** ^^nbsp;gnitio amp; vfus ipfisin muneris lui adniiniftratione nectflaiius'er^^pj.;'nbsp;dein ad gloriofam AkenonisCbrifti hiftoriani rranfirum par^L.p-niittit verb illi narrationi poHremm aum , qui Chrifto Cu



tf^ locf^


lis intercefsit, in quo illos amp; confoLitur,amp; de officio ipforum, cuis ratioilc jjV minus perfpexilfe videb:ntur,euidcntius amp; plenius difient. Occafionefn vcronbsp;diffcrcndi Chrifto ipfi diicipuli prbuerunr, dum craflm regniCbrifti ignorant'^nbsp;eptiisiina amp; mulris modis abfiirda quftionc produnt. Et quia locus hic mutip*^nbsp;fum cumprim'S neceftatiafum coguitionem continet, neminem vel ftudijnbsp;pigere debet,quod in fingularmn partium confideracione erit impendendum-L^Fnbsp;quidem difcipulorum quftionem,deinde verb vt Chriftus illi refpondcrr,videl^|,[|.nbsp;Qmftioncra paucis verbis proponunt,{ed qu multiplicem ignorantianbsp;. ditatem incredibilem,arpuant. Domine f inquiunt) an in temporchereftituisnbsp;fl I a IiraeuT'Qnruut autemde^terreno cccarnali rcgno^quale commune ludorum^nbsp;x Prophetatum oraculis, finiftr intelle(ftis,exoriturum fpcrabat. Nam Dauidi ((jnbsp;nus dixcrat; Quum exacti fuerint dies tui,dormierisq; cum patribus tuis,txcitabonbsp;tuum pjftte, quodegrcdieturdevterotuo,regnumq;eins firmabo,Etfirmabi^j,pC/nbsp;mus lua amp; regnum tuum perpetuo coram facie tua, firmumq; erit folium tuunbsp;'tuo. amp;c. 2, Sam./. Semel per Sanfitarem mcam iuraui, haudquaquam Dauidf^nbsp;lero.Semen eius in ternumerit,folium eius Coram inc,vi Solpcrftabir F'*nbsp;Luna manebif, qu eft ternusin itthcre rcftis.Plal.j/j.Etrun'uni :

dicit Dominus,Vt cxcitem germen luftum Dauidi,rcgnabitq; Rex,amp; prudenterf , ^1,/-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fet,amp;faciet indicium amp; iuftitiam in terra. In diebus eius faluabitur luda, amp;

tabit tueb amp;c. lercm. 23- Omitto infinita alia, qu in hanc fententiam palsim j. phetis amp; in PLimis extant. Hc verb cm fecundum literam acciperent difp^ Liiinbsp;renum regem ex Dauidis pofteritate proditurum credebant, qui Ifraeiiticanbsp;cRomanorumtyrannide liberatam,auirlibcrtati reftituerct,regnumq;nbsp;vicforijsamp;rriumphis darum , quale olim Dauidis amp; Solomonis temporibus fnbsp;QE? errore etiamnum hodie ludi fafeinati, lefum Chriftum, verurn Dauidis unbsp;afpcrnantur,amp; Mefsiam , qualem modb delcripfitnus, vanifsima fpc expeda^',nbsp;error, quia quafi percontagium, difcipulorum quoq; mentes obfederac,nbsp;hanc valdeineptam loco amp; temporeimportunifsimo proponunt,infignc docunbsp;d3ntes,quidijs eueniat,quiin fcripturisolciranter vei'fiintes, in folo corticenbsp;ad ipfam medullam vel nucleam fno ftudio contendunt

Sed prftat circumftantiasomnes excucei''e,vt videas,totfer?n quftiof^'^^nt rores,qo't verbacontineri. Primoinfigniserroreft,qubd deregn tencronbsp;lerttm^^^ltquot;' ^Friftusttiesllosdecrucc ferenda admonuift'et. Ipfum tficentem aud^^i^r,nbsp;flex,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si quis vult poft me vcnire,abnegetfcmctipfumamp; tollat crucemfuam,amp; Fcqua^^pd'

Matth, ztf. Ecce mitto vos vc oucs in mediorum luporum. Tradentenim vos jpH lia,amp; in Conciliubulis fuis flagris cdent vos : quin ad Principes amp; reges ductinbsp;leftimonium ipfis ac gentibus Matth. zlt;?.Si me perfccuti fi.int,amp; vos perfquent^'*^' ^iibnbsp;nos fynagogis facient vos. Et veniet tempus, vt quisquis interficiat vos ,nbsp;tumprftarcDco. loan. zj. amp; ztfItem inpatientia veftra polsidebitis anim^ .piiJnbsp;Luc.^i.Hc(inquam7amp;mUlta alia huius generis ex Chriftoaudiucre. Nibnbsp;tarnen omnium immemores terrenum regnum fomnianr,in quofequoq; rcfUt^^

nbsp;nbsp;nbsp;nos fore fperant. Arguit hoc in illis amp; ambitionis malum amp; ignauum timor}^

culfi aduerfa amp; crucem imminerttem horrent,acreghare cupiuhtj prlufquam.d vt bonos milites decet, certauerint.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{fj-jfquot;

Demde in hoc quoq; reprhendendi funt,qud deChrifti regno qurcnt^^^jfffS lisfolius mentionem faciunt,nihil dealiarum gentiumfalutefoliciti.nbsp;feriptur, Chriftum Saluatorem non Ifraele folo, fed in toto orbe,regnaturu ^uin*nbsp;lli enim dicitur ; Ego conftitui regem meum fuper Zion, montem meu L(U-*'nbsp;Pftula me, daboq; gentes,vt fint hreditas tua, amp; tenninus terr ytfint pofl^ ^pijliX

-ocr page 285-

KSfTtIA III. act. apo.

Pni. ^.Dc eoJeni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intcUigi debent qu Pt 72gt; Icginius r Ifnpcntct a man ad ma-

rc vfq;,amp; fluinine vfq; ad terminos rerr vtfint polTcio tua. Plal.2, De eodem cuoq; intcUigi debent qu Pfal./z-Icgimus : Itnpcritct a mari ad mare vfq;,amp; fluminc vlq; adnbsp;terminos tcrrse.Coram illo procumbant accolaedefertijamp;inimici eius puluerem lingatnbsp;Reges meditcrranei maris amp; Infularum munera adfcrant, reges S'cheba Si Scba honoraria adducant. Et adorent eum omnes reges, omncsgentes lruiant eijamp;c. At non ergonbsp;notabilis difcipulorum error eft, quod de lolius Ifraelis regno fcilcitantur ? Ita cnim amp;nbsp;CbriRo multilm derogantjuius regnum tarn anguftisterminis inciudujttSi in rcliquasnbsp;genres vehementeriniurij fiint, quarum falus ipfis commendatifsima eft debebat.

Hisfifontem maliomnis confras, amp;quo affeu moii quftionem banc moue-nt,inqiiiras,grauifsimam adhuc culpam deprhendes,cuius rcos ilios paulo poft Chri-ftnsfacit; Curiofitatem videlicet, quam nemoabsq;graui numinisofFcnfequi,amp;eui nemo absq; ingenti falutis iadlura iatisfacere poteft. Nec enim de regni reftiturioncnbsp;fiinpliciter qurunt,(d temporis articulum fcrurantur,quo regnuin illud(quod fore nenbsp;quaquatn dubitabant)reftiiui debcat. Atquam inulta alia reftabanr-,quorum inquifi*nbsp;ti ipfisS: vtilior erat,8f magis neceflaria? ^n potius de luo officio interrogant,amp;quianbsp;^hriftumin terris principum more regnjturum confidant, qu ipfis in regno illo mu-nia obeunda fint,fcdcitantur ? Cur non fuam induftriam, fua ftudia,curas,vigilias,amp;la-horcs,ad Chrifti regnum prouehendura alacriter offerunt? Sed eft hoc curiolitatis main,nbsp;vtdcijs,qux nihil ad nos pertinent,vehementer foliciti,ea facile ncgligaiius, in quibusnbsp;Omnis n^Woffici) ratio verfatur. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Diiigcntius autem amp; prolixins in Apoftolorum errore inueftigando verlamur, neram non quod volupc fir,illos cum contempto traduccre amp; diffamare,quorum labor amp; fidcs ccrrufiioKemnbsp;pollca in falutis regno longe lateq; propagando clarifsimc eluxit, amp; quibus gratias de-cent immortales quicunq; illorum dolrina Chrifti cognitionem adepti funt, Sed in hocnbsp;fumus,v;noftrxcarnisamp; corrupts; natur ingenium difcamus agnofcere,qui primusfanbsp;lutilcriUiusamp;verafapientiaraduseft. Etfolctin enm vfum fcrintura frequenter

nitn ifti de clcfti Chrifti regno parum foliciti,terrenum regnum expedant, amp; in hoc tnagnarum' opum, potenti, glori amp; voluptatum fpcm animo conceperunt ; Ita plx-rolq; cum Chrifti meritum,amp; in hoc libertas nobis reftituta prdicatur, affeflos videanbsp;hodie,vt in fola terrena bona intenti, fub Chrifti prstextu honores, opes, pacem publi-m,8c alia eius generis qurant,nulla interim cleftium amp; aeternorum bonorum ratisnbsp;one habita , qu fanguinis fui merito nobis Qariftus acquifiuit. Vi interim denbsp;iinpuris illis, Epicurl de grege porcis, nihil dicam,qui Chriftianam fidem profefsi hocnbsp;'inum aguntjVt omni fandlioris vit difciplinaabiea,eftienem peccandi hccntiam fc-cntui*. Cert qui noftrofeculo inter optiinoshaberi pofliint , fub p au ii pacisnbsp;amp;Concordixprtcxtu non raro fidei fimplicitatc difeedunt, amp;in hominumgratiamnbsp;multa amp;: concedunt amp;faciunt,qu Chrifti prccptis alienifsima funt ; quafi vero muninbsp;difludium cum Chrifti vero cultuconiungi pofsit,amp;non venus multoIambus pronun-,nbsp;tiet, ainicitiam huius mundi effe inimicitiam cumDeo.Iacob. 4. hit autem hcnbsp;maxima fidei amp; religionis peftis , qu licet interdum egregio fuco amp; prtex-tu fefc celct , tandem tarnen horribi cum iaftura falutis , amp; multorum

-ocr page 286-

HI5T0RIAE ASCENJ. DOMINI

prcocesenafci folcnt, quos Dominus apud Matthum per terram petrcofaii'adii^* brat. Nam vthc fernen quidem cxcipit,amp; confcftim in luccm profre,iHudipfutnnbsp;ro ad maturitatemjSc frugem aliquam proferre nequit quia humoris expers eft 5nbsp;nbsp;nbsp;**'

lud contra torrentes Solis ftus defendat : Ita Ifti homines,cum priuati alicuius co' di fpem ex Evangelio conceperuntjillius miro ftudio flagrare videntr, Chriftumnbsp;quam non in orehabent, amp;pro illiusgloria cumquouis piignareparatos feie glorian-tur. Aft vbi Ipcs iJIa faUit^dc prter Ipern c rucis ftus incumbit,atq; cxilium, pauperWnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;periculaq;!omnis generis,lfe ofFerunt,mox tanquamangue conlpcio refiliunt, atqu

omni fidefideiqjmulariooeabicdajnevocibus quidem temprant,quibus fc impro'^ deceptos conqueruntur,amp; in apertosveritatis holtes dgnrant, qui paul ante illiquot;*nbsp;propugnatorcs putabantur.

Ne quid ergo tale amp; nobis contingat,Chrillum amp; dodrinam eius rec marcconuenit,nbsp;nbsp;nbsp;Quramusin illocoeleftia bon3,quternfalutiferuiunt. QH?*

ad verb hie viuimus,crucem amp; afflidioncs omnifarias nos manere putemus. Ita fietj nec fpe frullremur, qu nobis in coclo repofita eft, nec cruce amp; afiflidionibus olfco^nbsp;raur,ad quas patienter feiendas nos iamlolim praeparauimus*

hnt/inlti er-Toret tollere ^tffieilt e^.

Accedit his alia adhuc ex Apoftolorum errore vtilitas. Docet enim horuni exf*^ plum,quam difficile amp;laboriofum fit, inuetcratos errorcs hominum animis cximercnbsp;quibus Sc ipfi confenuerunt,8c publico multorum excmplo confirmantur. Nao'nbsp;paul ante didum cft,vetus Sc communis hie fuit de |terreno Melsia: regno udxofOnbsp;error, in quo corrigendo Chriftus lefiis plus fer,qum vlpiam alibi,laborauillenbsp;Qimties enim hoc errore fedudi de primatu contendunt Apoftoli, totics^illosnbsp;tis admonet,Sclongealiara fuiregni, quammundihuiusrarionem elle teftatur.nbsp;Matth./j-Sc 2tf.Luc.J2. Nec femel refurredionis die in hanc, dilputationcmin^** 'nbsp;Cum enim duobusEmauntem euntibus, erronea hcopinio ofFendiculi occalio^'*nbsp;prbcret.Sc ilium crucifijeum acmortuum elfe quererentur, quern ipfi Ilraelisnbsp;ptoremforclperaueranr,Chriftusrelpondct;ftlti, Setardi corde ad credenJuinbsp;mnibus,qu locuti funt Prophet,

Nonne hc oportuit pati Chriftum,8c intrare in gloriam fuam ?Luc.^^. fupra Lucas monuit,Chriftum perquadraginta dies cum Apoftolis conuertum gt;nbsp;cum iilis de regno Dei adeoq; de omnibus fui regni myfterijs difleruille.Vndccrgnbsp;eft,quod toties explola Sc fortifiime confutata qultio denuo profertur ? Non ahnbsp;prefedo, quamexcorruptonoftrnaturingcnio, qu vferrores facileimbibif?^^nbsp;ofdem pertinacifsime retinet. Et quod Ethnicus Poeta dixit.*

'N^turam expeasfurctty tarnen vf^ recur rit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jj

hic maxime locum habet. Sic Ifralitolim, Aegyptjorum idolatri allucti, a cultum relabuntur,licet terrificam Dei concionantis,8i omnem imaginum vfunip^j|-g,nbsp;bentis,maicftatem non multisante diebus vidilfenr. Hinc ctiam pcrtinaxilla ^,0nbsp;rum fuperftitio in libris Regum tara diulruata raihi videtur.quam ne pijfsiminbsp;Reges in vniucrfuni tollere potuerunn Et vtinara non hodic ctiam cxcmpla exta*nbsp;qu quod dicimus,luculcntifiim comprobarent, Eft ver huius confiderationi^jnbsp;vt partira dilcamus,qum rfrt in refornriationibus radicitus euellcrc quctinqi Jnbsp;ius erroris vellpeciem vel occafionera prfefcrunt: partira ver quiorcsfimusij^Jijinbsp;cura veteribusiperftitionibus bellum perpctugerunt, quando omnium leculfnbsp;cxemplis corapertum eft,null diligentiara hac in re nimiam, 5c nullum ftdiuiril^rnbsp;uacancum, elfe polie.

Porr tempus mihi,poftulare videtur, vtChriftj refponlonem cxplicefflUVp ejut/i,. duabus partibus confit. Prima Apoftolorum quftionem,ccu ineptam 8c

*indignain,reijcit : Altera ver regni lui rationem clarius explicat,8c ira quidcni, poftolosformidulofos conlbletur,8c,quo officioipfi in fuo regno funduri fint,c3^P mSnbsp;^d primam partem hc verba pertinent : Non eft vcftrum nolle tempora Scnbsp;temporum,quos pater in fuaipfiuspoteftateconftituit. Etiniti quidem nihN jj[,nbsp;gnoluo,nec aliquid aduerlusfallmipforum deluoregno opinionem dicir,quM^nbsp;multis hoc egcrat,8c Spiritus Sandi aduentus inftabat,qui omnem veritatem ip*^nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dodurus. Pcrindutem verba hc fonant,ac fi dicerct

-ocr page 287-

HO MILIA IIII. EX ACT. APOST.

Spe qudetn de meo regno dicruijnec quicquam,vt video,hucufq; potui profi-fCK. Sed efto,in fatis eflt,vt regnum, quale vos foiuniatis,in Ifradlitica genre confti-wercm,veftra ramen curioftas reprhendi meretur,qui temporis articulum inquiritis , nihil me vnquam differuifle audiuiftis, amp; quem vos in patienria amp; fpe expetarcnbsp;'^fccbat, nonautem mutiliamp;conhdcnti temeritare Dci reuelationem anteurrere.

Sunt hc Chrifti verba diligenter obferuanda. His enim ingenij humanis lt;ljccm cnriofitatem cohercetjSc Chriltian fapienti terminos defcribir,quos'tranfilirenbsp;'^phaseft. Qnia enim hoc nomine rcprhendunturdilcipuli,qudqu pater in fuanbsp;*fgt;hus poteftate conftituit.curiofius inquirerent ; atis conftat hune nobis lpiendi mo-lt;lulunamp;]imitemprffriptume{re,vtinillorum inquifitione amp; confideratione alsiduinbsp;verlcmuv,quorum notitiain deus nonfibi lolireferuare,fedin lcripturis nobisquoquenbsp;reuelarc dignatus e(t. Qucunq; verb is ablconfa amp; incogixca elle voluit, iplius potc-ati,fapienti, amp; iudicio mfti(simo,rclinquamus, vsq; in eum dicra, quo non ex partenbsp;fognofcetnus,led facie,ad faciem regni clorum myfteria intuebimur.j.Cor.zy.Idem fa-picnsillemonetjCuius verba vtinam cunoforum multorum animis intcripra eflnt. Al-^ogt;ats(inquit)nequras,amp; ne Icruteris ftulr,qu vires tuas fuperant. Qu ribi man-'^tfuntaDeo,fanlmcditare,necpluriura operum eius efto curiofus. Non enimnbsp;opus cftjvt oculis tuis arcana pruidcas. Plura negotijs tuis ne cura, ncc fuperuacuanbsp;^iiteris tnultifariam. Nam plura qum pro humano capta tibi funt patefada. Multosnbsp;eniradecpitvanafua opinio,Scprauaconieiura fenfusfui labefaauit. Ecclefiaftici .nbsp;tertio.Qno amp;illud Solomonis referri debet: Qui ferutatur maieatem, oppritnetur nbsp;glorij. Prouerb.a/.cap.

Confutantur ergo amp;damnanturhac Chrifti fententiafatidic Mathematicorum ncs,inter quas Aftrologia iudiciaria ferc primatum obtinet. Nam temporum articu- tat,diet emnitnbsp;OS,id ell,qnid vno quouis tempore fieri debeat,vel quod nam tempus cuius rei deftina-tuin fii.Chriftusinquirereprohiber, Atqui hic prcipuus Aftrologia: vfus eft,vt rcrumnbsp;uentusincerta tempora prnunciet. Tndicaturenim natiuitatis hora,amp; moxhorofco-po vol creli figura infpeda de totiusvitxcurfu vaticinantur: nee ijs, quse corporis amp;nbsp;iormnbonaattinent,contenti,inanimam quoq;fibiiusfumunt,quafi hominis virtu-tts K vitia,amp; per confequens falus quoq; terna, ex aftris dependeant. Simili rationsnbsp;cungulotum annorum eucntibusprognofitcaedunt,in quibus de bellis, de morbis,nbsp;j otuiu penuria amp; caritate deniq; de vitijs amp; fceleribus venturi anni,tanquam ex triponbsp;dc diflerunt.

Quid veto ifti homines aliud faciunt, qum quod in difeipulis rcprhenditur ,

401 tarnen non per artem aliquam diuinitus prohibitam talequidpiam cognolcere,fed eer,!, oxChriftiore,qui nobis patrefapientiafaus eft,difeereftuducrunt ? Nec eft, quodnbsp;*oois Prophetarum exempla obijciant,quorum vaficinia de futuris rebus extant, quiq;nbsp;tebusfuturis interdum certa tempora afsignauere,quod leremiam imprimis amp; Danielenbsp;liftconftat. Hi enim quse ex Spiritus Sani reuelatione acceperant,ad hominum in-liitutionem amp; confolationem prodidcrunt. Et folet frequenter Deus per Prophetasnbsp;wosfiitura prdiccre,vt hominum faluri confulat : Idem veto artes fatidicas,quibus fu-''toruni cognitio human! ingenij fblertia inquiratur,nufpiam tradit,fed damnauitfiUa-^^4 ftudiofos . populi amp; regni fui conlortio excludit,vt videre eft Deut.z/. amp; Miche

. Damnanturctiam hoc ipfo loco,quorum curiofitas longius progrelfa nouifsimi *'*5 Scaduenius Chrifti,terminuminquirercaudet,quemin foliuspatrispotettateitanbsp;bi'iftusconrtituit,vt nec Angelis necfihi)pfi,quacenus homo eft,cognitu efl'edicatMarnbsp;7^^ounq; verb nos nouifle prodcft,abunde lacris litcrisfiinttradita.Pe fignis.n. illu nbsp;'^tn prccfluris admonemur.non vt ex illis de temporis illius articulo difputemus, fednbsp; onino vitiorum exciti,leucmus capita noftra,vtappi opinqu3nt Redemtionis noftrsc nbsp;jfainuli fidiamp;induftrij reperiamur. Luc.2gt;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j/}'

Simili ratione hic mihi reprhendi videntur,qui tern prdeftinationis, amp; proui-^dDci,arcana altius fcrutantur,dum elckoru numer inquirunt,amp;Dei indicia qui# gt; ille amp; digit 2^ reprobat,ad human rationis cajcul reuoet, qu vt human captnbsp;long

-ocr page 288-

272

Chrijfi SfiritiKtlt,

ffieium Je chn߻ t^ari

'

HISTORIAE ASCENS. DOMINI long fuperant^ita fine maximo periculo inueftigari non pofTunr, At quse in ilbnbsp;noftne tarn inftitytioni, quam confoIationi,feruiunt,Dcus reuclare digwatus eft. )*nbsp;ftat enitn fideles ab tcrno ex mera gratia Dei in foloChriftojnuIlo nofhorum opcrunbsp;fiuemeritorum reljjedujcledos eile. Confit eleionem hancefle firmainamp;^ .nbsp;leni,cuius Deum(vt Paulus inquit, pnitcre non poteft. Rom. //. Confit clsifiiojnbsp;huius fignuracflinfallibilefidera ,qu3 amp;Chriftum Iefum,amp;in hof iuftitiamatq;*^'nbsp;tem ipfam ,apprhendimus. Confit elclionis finem amp;fcopum efljVtfanil^'f^'nbsp;prhenfibilesfimus,quoadprlcntivitafruimur, hacaurem exempli, in coeb*^nbsp;arterniim viuamus cun Chrifto Iefu,Ephefi i. Hc rcuelauit DominuSjSc his nos co'nbsp;tentos efleoportebat. In illis verb qu Humana ratione ncc percipi necinuefiig^n p^' gt;nbsp;funtjcum Paulo nos piaamp;fandaignoranti noftr confefsione obftupefcere cccnbsp;exclamare : O profunditatcm diuitiarum amp; fapienti amp; cognitionis Dei ; q^^^m *nbsp;Icrutabilia funt indicia eins, amp; impcruefiigabiles vi eins ? Quis enim cognouitnbsp;tem Domini? Autquisilli fuitconfilijs ? Autquis prior deditci, amp;redden*riJJnbsp;QMniam ex illo,amp; per ilium,amp; in ilium omnia,amp;c. Rom.z;. cap.

Porr alteram quoqj Rcfponfionis Chrifti partem videamus, qua de rcgno*^ j pctit,quprfentiinftitutoferuir'evidebantur. Itavero negotium hoc traatZ^^nbsp;amp; fupra monuiinus) vt amp; dilcipulos mirific confoletur, amp; fui eofdem officij adnioonbsp;Ait enim ; Accipietis virtututem,cm Spiritus Sanus aduenerit fuper vos. Etnbsp;mihi telles tam Hierofolymis quam in totaluda,amp; in Samaria, amp;vfq; ad extret

Primo quidem promifionem Spiritus Santi repetit, qua amp; confolatur los,amp; regnifui conditionem defcribit.Nolim(inquit)vos animo dcijci,quandnbsp;gnimei propagation! inter genres deftinatoscflauditis. Nec enim humanisnbsp;quas in vobis exiguas amp; contemptas elfe non ignoro,hoc opus perficienduni eftnbsp;ftiamp; diuina virtureopuscrit,quam vobisnondeforefiepiuspromifi, amp;nuiic^nbsp;promitto. Veniet enim fuper vos Spiritus Sandus,qui amp; aniraum Si vires adde gt;nbsp;commillo vobis muncri fufficcrc polsins,

Admonemur autem hocloco,Chri(li rcgnum(vt ipfc coram Pilato loan.*-tur)non mundanum fiue terrenum fedSpirituale elle,nec huius feculi potenti-b^ aj gloria, triumphis,opibus amp; voluptaribus,fed iuftitia,pace, amp; gaudio in Spiritnbsp;conftare.Rom.z-^.Vnde rurfum colligimus nec carnalibus armis amp;principuinnbsp;culi viribus regnum illud propagari amp; dtfendijfed verbi prdicatione,cuSpint^ .jt;nbsp;fti in hominum mentibus efficacitcr cooperari folet.Docent hoc Pauli verba,qu*nbsp;In carne ambulantes nonfecundum carnem miliamus. Siquidem arma militi^-'nbsp;non carnaliafunr,fcdpotentia Deiaddemolitionemraunitionum,quibus coonbsp;molimur,amp;omnem celfitudinem,quexrollituraduerfuscognitionemDei,^*'nbsp;ducimus omnem cogirationem adobediendum Chrifto,amp;c.a.Cor.jtf Jruftracrgo nbsp;rant,quicunq; hic humanisconfilijs,foEderibus,armis,principum fauorcamp;aro*fnbsp;quibuscunq; eius generis medijs,Chrirti regnum prouchere conaotur. In anii^ finbsp;hominum Chriftus regnum optinet,qui nulla Humana vi,fed Iblius Spiritusnbsp;operationc cogi polTunt, Reges equidem amp; principes Ecclefi Chrifti nutrittosnbsp;fenfores elle decet,vcJuti Ilias monct, lcd ijdem externis virbus atq; armis Chnbsp;gnum minime propagabunt.

Etexempla omniumlculorumluculenter docent,nunquamfliciterccb* cunq; humanis confilijs atq; viribus in ilium finem inftituta funt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. eS'

Deinde officium,quod Apoftoli in hoc luo regno adminiftraturi fint, de prlmit,amp;vtitadicam,lpecificat. Erirismihitcftes,inquit.

Hoc veftrura illud regnum eric,hoc veftrum munusSc hare veftra digniw^J^^^d-mcadolrina,vita,miraculis,paftiontr,raortc,lpultura,refurreioneexmortuis,^jj^jj,,

fione in clos,de omnibus deniq; quar lutis human caufa tam feciqumpafl (i/ ingenue teftemini. Ncc hiftoriam modo rerumabsmcgeftcarumcxponctis, lenbsp;nem amp; vfiim vrgebitis,vt videlicet n ie dodorem vnicum,faluatorem amp; Rcdein?nbsp;luum omnesgenresagnolcant. Voluit autem Chriftus hoc Ioco,vt etiam Ioan.)nbsp;teftis vocabulo vti,vt tarn Apoftolo s,quam illorum auditorcs,officij fui adraon^

lt;


I

-ocr page 289-

H o MI LIA nil. EX ACT- APO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2r Z 3

rlt;unt cn'im exteftis officio Apoftolijamp; quihorum fucceflorcs funt,qua ratione Evangelium Icfu Chrifti prdicari debeat. In tefte veritatis udium cum primis requiritur, amp; tnendacem teftein odit Dominus.Proucrb . Deinde tcftis eft,non nifi coinpcrta loqui,nbsp;quxtam certo ipfe vidit amp; audiuit,vt de illorum veiitate dubius cfTe non pofsic. Adhcnbsp;ffeusprauiremouendi funt,ne quid vel odio velmctu vel fauoreimpulfusfiue addatnbsp;fiuecelet amp;reticcat,fcdingenue,qm ipfi comperta funr,proferat. Eiufmodi teftes A-poftolos fuifle Icgimus. Qi^cunq;cnim Chriftumdocentemacfacientem audiue-ntjvidcrantq; ingenue prdicauerunt,nec hoftium minis fradi func, quo minus de ijsnbsp;teftarcntur,id quod per omnem hiftoriam patebit. Nec verbis modo,fed vita , fed mortenbsp;Sefanguinefuum illuddeChriftotedimonium conHrmauere. Horum fidem amp; conftannbsp;tiam verbi miniftros imitari dccet,qui fi in hominum gratiam,vcl periculi metu,in Chrifti caufa quicquam mutare,vel faltem difsimulare audcnt,horribili crimine fefe polluuntnbsp;amp; Chrifti fententiac fubiacent ; Qi^mcunq; puduerit oram mundo hoc prauo amp; adul-terOjeius amp; me pudebit,vbi vcncro cum angehs fandis in gloria pairis mei. Mar. .

Qftitnttun fit-

Rurfum admonentur hie Apoftolorum amp; dcrin Apoftolic auditorcs, qum troxfcelust,Evangelie fidem negate,velctiamcontradicere. Nec coim fimplexde re'.nbsp;Chrifto prconium vel hiftorica narratio cenferi debet,/ed ccftimonium eft,quod Apo=nbsp;ftolijccu iurati tcttes,ab ipfo Dei filio in mundum produi,non modo coram vili plebenbsp;vermetiam coram faceidotibus,Concilijs,principibus amp; rcgibustulerunt. At qui innbsp;forcnfi aione iuratis teftibus fidem derogat,amp; illorum teftimonio palm contradicit,nbsp;capitali periculo fefe inuoluit. Qmd ergo de illis dicemus,qui Apoftolis Chrifti teftibusnbsp;obloqui non verentur $ Nec enim x\.poftolos modo mendaci) infimulant,fed ipfumnbsp;C HRisTrA(quantum in ipfis eft)im Deum patremfufpetumfaciunt,quafi jsfal-fos telles filtere,amp; fili) fui caufam fubornatis teftibus obtinere voluerit. Vidit hoc di- nbsp;Iclus ille Chrifti difcipulus, cm ait ; Si teftimonium hominum accipimus, teftimo- 'nbsp;timm Dei maius eft : quoniam hoc eft teftimonium Dci,quod teftificatuselidefilionbsp;fuo. Qui Crdit in filium Dei,habet teftimonium in feipl. Qui non crdit Dco,'TIC'quot;nbsp;dacem fecit eum : quia non credit in teftimonium,quod teftificatus eft Deus de filio fuo. ,nbsp;amp;c.).Ioanj.HcfiexpendamusFratres,praecipuam malorum noftri feculi caufam de-prahendimus.

Qma enim pro lufu amp; ioco habetur,ea m quftionem amp; dubium vocare, qu de Cbriftolefuab Apoftolistraduntur,im tllis multi improbe contradicunt, amp;teftiino-tiimn illud lefu Chrifti ferro Sc ign pcrfcquunrur,fieri nequit,quin Denm mundus fibinbsp;iratmnhabcar,amp; proinde Omni malorum generi implicetur. Baptifta enim an ; Paternbsp;diligit filium,amp; omuia deditilli in manum, Qm credit filro,habct vitam ternamjQmnbsp;non ctedit filio,non vi debit vitam,fed ira Dei manet fuper eum. loan.?, cap.

Poftremb regnifui terminos,quosilli Uralitic gentis finibus contineri putabant, retminir Chriftus deferibit. Nam cum Apoftolos fibi teftes fore dicitvfq; ad extremum terr , chrtfit.nbsp;non obfcurc innuit,ipfius regnum ad omnes genres per vniuerfum terrarum orbem extendi. Significanter verb Sedifertlocorum aliquot meminit,nec id temer.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quia

cnimHicrofolymorum vrbs propter immanifsimum facinus,in filium Deidefignatum falutari Evanndic grati teftimonio indigna videbatur,illam quoq; nominari oporru-it.vt fcirenQllic prconi) falutis initium fieri debere, vbi maxime abundarac iniquitas.nbsp;Rurfum,quia inucteratoamp; ingenito fiuc hxreditario odio Samaritanos ludi pci feque,nbsp;bautur. Samari quoq; mentionem expreflam fieri oportuit,ne Apoftoli.communinbsp;ludorum exemple,eb ea genre fibi abftincndum effe putarent, Q^m vet o ncccflcnbsp;fuerit alias genres omnes per totum orbera difpcrfas,finibus hdcc regni Ch; ifti compr-hcndcrc,Ptriexemplum abund docet qui tune quoq; cum SamariaChrifto nomen de- nbsp;diflet,liarum gentium conuctfatione ab(tinct,doncc vifione clefti inftituitur. Alo-rum. 10.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cterum eos regni fui fines in prfenfi Chriftus conftituit,quos in Prophe is iam

olim Spiritus Sanlusdefignauerat. Nota fiint enim quPfal. 2. amp; 72. habentur , quorum fupra meminimus. At hc Zacharias cap.de Chrifto loquens ait :nbsp;i Imperium eins pertinget mari vfq; ad mare, Sc fluuio vfq; ad fines terrx.Omni vetonbsp;euiden-

-ocr page 290-

tu ltd.

HISTORIAE ASCENS. DOMINI euidentiimuutn eft, quod apud Ifaiam cap. 49, his verbis conti nctur? Lene fit,nbsp;feruus meus fis ad erigendas tribus Iacob, amp; ad reducendas vaftitates Ifi aclis, quot;nbsp;dero,vt fis lux gentium,amp; fis lus mea vfq; ad extremum terr. Extant infinira aWnbsp;iusgeneris teftimonia,qu Prophetas legentibus pafsim occurrent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p

chri/ltM ttm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem hocconfolationis plnum, qud Chriftum lefum communern

mngt;titiniS 11m gentium Saluatoremeflevidemus,in quo (vt Paulus amp; Petrus inquiunt) Grcusjuon BarbantsnecScytha, non feruus neq;liber, non nias

* mina : fed in quauis genre, qui timet ipfumamp; operaturiuftitiam, acceptiis Galar.?.Colof^. Ad. le. cap. Admonentur etiam hic officij fui,quos Evangtli) P jj,nbsp;conesChriftns elle voluit,ne vnius tantummodgentislluti ftudeant,fednbsp;ipfis eft,Chrifti lefu amp; falutis cognitioncm tam docendo quam fcribendo(quod t'Pnbsp;losquoq;fecifllegimus)in vniuerlborbediflmrncnt.

Omnium vero Sc fingulorum cft,Chrifti bonitatem ampJcdi,qui falutcm guine partam omnibus tam liberalitcr offert. Excipiamus ergo gratis animisnbsp;hoe falutis,vt aliquando in eoelis cum Chrifto regnemus ; Cui debecur benedifiOnbsp;aor, gloria amp; poteftasin temnm.

HO Ml LI A V.

Atq; bc Iocutus,videntibus n akum fublatns eft, Hibduxit ilium ab oculis eorum, Cm autem eflent defixis if lnbsp;lumocuIiSjCunteillojEcceviri duo afticenintillisamili ,nbsp;bis, qui amp;: dixerunt. Viri Galili,quid ftacis, intuentes in cf jnbsp;Hic lESvs quiafliimptuseft voLisinclum,fic veniet,quc^nbsp;modum ipfum vidiftis cuncem in clum.

V O N I AM DIVVS LYCAS SPIRITVS fuggeftioncmotus, Apoftolorum Ada commcmorarcnbsp;incommod abillorum narrationeorditur,qu Dominus amp;nbsp;tor nofter lefus Chriftus,iamterras hafee relidurus,cum ApOnbsp;gir. Ex illis enim euidentifiim conijci pottft, Apoftolosnbsp;authoritate vel tementate gefsilfe, fed eorum fu 1 (Te executor,

Wixaw* ifcwww gsrkuiaa ) XVM wwt UIXI

Chriftus ipfis iniunxerat, amp; proindeillorum dodrinam nonpro humana r:em^, proipfius Chrifti dodrina agnofei amp; rccipi debere. Sequitur tandcmChrifii Icitinbsp;difcelTusm clos,quem amp; iple Lucas magna djligentia defcnbit, amp; nos fingular^^^^j^ulinbsp;confiderare decet e quod in huius dcfcriptionc duo infignes fidei Chriftian^^nbsp;coroprhenduntur,in quibus potifsima Chriftianorum fpesfundataeft. ^oti'nbsp;Afccnfio nimirum Chrifti lefu in clos,amp;eiufdem reditus,quo innbsp;fummationc in nubibuscliveniet ad iudicandum viuos mortuos Prfi^nbsp;fingulaeojquoLucadefcribuntur, ordine,confiderarc,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. qiiid

Afeenfionis Chrifti lefu hiftoriam paucisablbluif. Nam hclocutus(*^|,jiiK lt;c'z^fejfrM'vidcntibusillis,in altum fublatus eft,amp; nubes fubduxitillum ab oculis illorum-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jr

taris huius cau videtur, turn qud angelorum orationem fitbijeit, qui rem ferrius exponunt, turnqudipfcLucascircafinem Evangeliexhiftorinbsp;egerat. Illic enim ait : Eduxitlefus difcipulos foras vfq; in Bethaniam, amp; fnbsp;turn manibus fuis benedixit eis. Etfaium eft,dum benediccret illis recefsit anbsp;ferebatur in clum. Quibus coniungi debenr, qu Mar.jt^. cap. feribuntur ffdi'*nbsp;I fententiam.- Dominus poftqum locutus fuilt eis, receptus cft in clum, amp;nbsp;dextris Dei. Summa ver omnium eft ,lefum^hrift, qui hucusq; in terris

pus fuum ex mundo hoc fubduxifl in clum,Si ibi dextris Dei patris fui co jpi-iuxra iilud Dauidis :Dominus dixit Domino mco fede dextris meis,donecpe micostuos fcabellum pedum tuorum .Pl.//tf. Qpamuis vertanta fitnbsp;fimplicitas,vt his ipsis verbis ferinter fidei Chriftian velfymboli Apoftoficinbsp;relata fit, in quibus maiores noftri omnia fimpicifsima eftvoluerunt,iwv


I

-ocr page 291-

H O WI LIA V. EX ACT. A PO ST,

coprwiendi amp; intelligi pofl'ent : diligsntius tarnen per lingulas circumftantas nobis cxcii-ieiida eft, propter eos, qui noiho feeulo iliain maxima ex parte eleuare audent, dum exnbsp;AU.i'.lionc Dilparitionem vel euanitioncm fingunt.S: nihil prxter inane fpelrum nobis reli-qiiuii uciunt. Eo auteni delabuntur illi homines, vi localem amp; lubdantialem corporis Chfpnbsp;itiinpanedorainicoprfennaniftatuant. Sed non obferuantcontentionisftudiofafcitrati,nbsp;quod dumChrilli corpus certo loco coniinerinegant, cidem ncc in Cna locum relinquinbsp;polTc. Vidcamus ergo primo,quid per Afcenlioncm propri intelligi debeat ? Deinde, quis af-cenderit? Quo item modo,amp; in quern locum ? His deinceps cauias alcenfionis iubijcieinus,nbsp;quibusctiain Iructus contincntur, qui ex ilia ad nos redeunt.

Alccnderc proprie dicuntur,qul ex loco interiori in fuperioreni cuadunt. Qiiare Afcen-fio motus clt fine vtgrl nominanr,ex loco in locum, amp; quidem ex luperiori in lup-riorcm. Atqui talc quid hie quoq; intclligendum cde, nemo nui contentiofilsimiis negabit. Hoc cnini hiiius libri initio Lucas innuigeum de Chrifti afcenlione loquens, eMtA^(p^,inquignbsp;quod in prienti loco dixit. Vtrumqivcr aflumptionem vel fubueftiqnem ex loconbsp;interiori in alitimfublimiorem fignifieat. 'eec cauillum admittimus, quo verba hc per illudnbsp;expontint,quod nubes ipfum ab oculis ipibrurn fubduxerit, vnde illi (uam difparitionem fin-gunt.Nam illic quoq^ de nube dicitur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, id eft, in ahum alTumpfit. Vt interim ra-

ccant.Ctiriftumnon potuiftc non certo in loco e(re,quando in nube fuit, cuius opera vti voluit. Accedit his,quod Apoftoli oculis amp; vifti fequuntur euntem,non autem dilparentem aut cuancfcentcm oculis bine inde iadatis aut circumadtis requirunt. Namnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turt/,

id ell eunte illo ( obferua locutioncm qua motus de loco in locum difert expnmitur ) Apo-lloli defixis in clum oculis conftitcrunt. Qitid autem opus erat oculos in clum defigere, ft non in clum ferebatur Dominus ? Quin potius acrem hinc inde vifti luftrantes eum qurc-bangquitamfiibitodifparuerat? Sed amp; Angcli poftea non ideo Apoftolos reprhcndunt,nbsp;qiiafi falfo purent in clum illud elementaleChriftum penetrauiftc,quin illud ipfum fatentur, nbsp;amp; de eiiifdem ex clis reditu non obfeure verba iaeiunt, Afcenfioigiturmotusdelocoinfc-


N,

rioriin fuperioremeft.quoChriftuse terris fubuefluseft. Nili enim hoefateamur, Spiritus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fanftus incufandus erit, qui fine caufa in fimplicis hiftori narrations quam omnibus notilsi-mam cde oportcbat.inanibus verbis nobis fucum facere voluerit,

Proximum eft,vt quis afcenderit.vidcamus. Atqui de Chrifto lefu fermo eft,qu) mor tuis rtifcitattis, corporis fui veritatem per dies quadraginta quam pluribus argumentis afie-^quot;''^nbsp;ruit. Cterni quando de Chrifto fcripturx diftcrungnaturarum diltinftio probe obferuandanbsp;eft, quibus ilium conftare orrwiis fcripttira docet. Qui enim ab terno verus Deus eft,ciufdem ' **nbsp;cum patremaieftatis amp; glori confors, im patri confubftantialis , is conftituio tempore exnbsp;nailicrc (vt Paulus ait) homo fadtis eft, id eft humanam naturam aflurirpfit. Qnare in vnanbsp;t ( ,-mqj Chrifti perfoita du naturx, diuina amp;hHmana,conueniunt, vt virus amp;. idemChri-ftus.d: verus Deus amp; verus homo fit. Nec tarnen propterperfon vnitatem, natur vel con-iiuiduntuc vel mutantur, fed diftinda amp; integra mance vtriufq;natur proprictas. Propternbsp;vnitatem vcrpcrfon fit, vt quod vnius tantummo d natur proprium eft toti Chrifto iri-btiaiur,amp;torus Chriftusfeciffe vel paffiiseftedicatur, quod vni duntaxat natur propriumnbsp;eft,quod vetcres Idiomatum communicationem dixerunt. Adhanc pertinet, quodChriftusnbsp;abternofiiilTc dici-ur,8cpriufquam Abraham nafccrctur, qui tarnen quad humanitatemnbsp;prfinito demum tempore natus clL Et h'ilius Dei pafTus amp; mortuus dicitur, ctirn diuinitasnbsp;ncc patinecmori poffit.Verc tarnen hoc dicitur,quia qui Verc filiusDci eftfecundum id quodnbsp;inoripotuit, mortuus eft. Eademrationefiiiushaminisincloefledicebatur , quando innbsp;tetris agcb.tt, quia idem ille, quoad diuinitatem.clos quoq; penetrabat, licetfecundumcar-ncm ill terris agetct,amp;ibi cum Nicodemo colloqueretur. Qii fi hoc loco obferuemus,nbsp;patebit Chriftum lefum humanam naturam, quam ex Virginis vtero aftumpferat, in closnbsp;I fiibucxilTc. De Dluiiiitate enim hoc minime intelligi poreft, de qua dicitur : Cocluni amp; ter-r.tm ego impleo. lere. aj. Item clum mihi thronus eft, amp; terra fcabellum pedum meorum.

1 llh. 6. Et quia diuinitas de loco in locunnion mouetur, imo immenfa amp;. infinita eft,in illani alccnfio minime competit. Iiiicrim Deum afeendiftercb dicimus, quiaChriftus qui vercnbsp;Deus eft,in alTumpta hominis natura afeendit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Neepropterea Chriftum in partes diftrahimus,aut vn'ionem perfonalemncgamus,vt ( olim Neftoritis fecit: led inter naturas Chrifti, amp; cartindem proprietres ,diftinguimus : vtnbsp;! ncc hominem feindit, qui inter airim amp; corporis aiones, quas diuerfifsimas elle confit,nbsp;diftinguit. Et hc cum prinris illud Auguftini tenendum eft,quo prohibet,ne omne id quodnbsp;I in Deo eft, perindcvt Deum vbique elfeftattiamus. Et Chriftus fu diuinitatis prfentiam,nbsp;non corporis fui extenfione in omnes locos,fed Spiritus fiiioperatione, probari voluit.

Aa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed

-ocr page 292-

276

i .1' r

. fit ChnfUt

rriST^RIAE s'ctNSlO. DOMINI

Scd locum quoq; in quem Chriftus afcendit, fcriptur monfirant. Et Lucagt; ^tchr^fu' aitumfublatumcfledicit. EtAngclipofteaclumnominant,vtconftarctnobiMnbsp;nam locorum ille abijfict. Et Marcus in ipfb clo locum fignificantius exprimens,nbsp;in dextra Patris confcdifie Icribit. Scimus, quid multi de clis philofophcntur, qui perh^nbsp;gnum amp;prfentiam Deiintclligunt, Scimus etiain dextram Dei, pro diuin maieiliti^rnbsp;icgni confortio, fumi polTe, in quod Chriftum vcreaflumptumefle fstemur, iu?cta idnbsp;cit: Dataefimihiomnispoteftas in clo amp; in terra; Matth.2#. Sed certuin aliquenilo^^|j,nbsp;hicdefignari dicimus, amp; ilium quidem ipfum, in quem nos olim recipiemur, terniinnbsp;Chrifto rcgnaturi. Et hunc fenlum ex Glirifti verbis haurimus, qui de ftio difcellu loquci^nbsp;Jn domo Patrismei mult manfiones funt. Qndfi fccus efict, dixificm vobis. Vadop^f^jnbsp;rus vobis locum. Et fi abicro ad parandum vobis locum, herum veniam amp; afluniamnbsp;meipfum, vtvbifumego, amp;vosfitis? lohan,nbsp;nbsp;nbsp;Num ver apertius amp; magis dikrclO|'

-aliquemcertumdefignarepoteraf? Paulus certe in clefti loco 5c bcatorum fede . nobis monftrat, dicens ; Gonuerlatio noftrain clis eft, ex quibus amp; laluatoremnbsp;pedamus, Dominum lelum Ghriftum amp;c. Philip. /. Annon hie eundem locum -buit in quem nofira corpora olim fint transferenda ? Goriiungi his debet, quod ninbsp;ordinem omnem futur refurredionis defcribens,, ait .; Ipfe Dominus cum hortaui^* jenbsp;ArchangeliactubaDeidefcendetdcclo;amp;morturin Ghrifto refurgent prinwm,nbsp;nos qui viuemus, qui reliqui erimus.fimdl um illis rapiemur in nubibus in occurfunt ynbsp;ni in aera, fiefemper cum Domino erin;us,v. ThclT. ^'De clo venturum, imonbsp;rum, dicit Chnfium Dominum, Si. vt conftaret,quopam de clo ifiud deberct intdlig*'nbsp;nubibus ad Domini occurfum in acremabripiendosefte dicit. De fiibmiori igiiufnbsp;quo in clefiibus omnia hc intelligcnda/unr, in quod Gliriftus fuo corpore rgnai'^nbsp;in quem eledi omnes olim transferentur.

Cterm ia modo Afeenfionis deferibendo diligentifsimus eft Luca's. Ii mum locum obtinet quod manibus in clum lublatis GHR.ISTVS Apofiobnbsp;dixit, id eft, valedixit, cofqj pro conimuni difcedentiummorc diuinprotedionic' .jlli;nbsp;dauit. Deinde ipfisvidentibus in ahum fubuedus eft. Quod vnum vanitatis Si Sinbsp;mi erroris cos conuincit, qui Qiriftura dilparuific, amp; invifibilem fadum fuifle nbsp;enim'hoc vere dicunt, quomodo videntibus difcipulisinaltumfublatus eft ? Vdnbsp;tafcenderevidcri voluit, vt nos ilium in terris adhuc verfari credamus ? Acceditji i [prfnbsp;minifterium, qu, vt ilium terris inftar vchiculi fubuexit, ita ilium altius,qundnbsp;alTequi poffit, lubuedum tandem illorum -oculis abftulit. Nube autem vehicuH *nbsp;cftjiuxts illudPfalmi/o.^.Oraculum. Quiponisnubemafeenfum tuum.nbsp;clilmbolum eft, quo illeerat afcenlbrus amp; dcillius clefti aediuina maieflatenbsp;feure teftabatur. Quo amp; Angelorum apparitio referri debet, quos non tellesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^;

ctiam miniftros afeenfionis adhibcre voluit. Gonueniebat enim, vt qui in concepf*^^, tojj tiuitate, tentatione, morte amp; refurredione angelorum minifterio vfus erat, nunc qi* nbsp;dem miniftros haberet, quando maximum diuin maieftatis opus erat defignattiUnbsp;Si nobis proderat rgis cSaluatoris noftri maieftatem agnofccre, vt fcircmus ^^jlcnbsp;corpore abfentem,nosamp;Spiritufuo protedurumcflc,amp; Angelorum minified* .gbinbsp;fenluruni, quorum poteftasimmenfadc inuida elk multisxxemplisiam olim

Atqui magna licet amp; prclara fint hc diuin Ghrifti maieftatis amp; tarnen confolationis ex caufis percipere poterimus, qu Ghriftum vt innbsp;i.PxZf/z-zlt;-fet,mouerunt. Quia ex his eximij, qui inde ad nos redeunt/frtidus elucenu plt;gt;^jnbsp;ltrmftres. quidem exigebathocnoftrredcmptioriis atque lalutis ratio, qu aliter

rar. Quiaenim propter peccatum regni clorum fores nobis occlul tant, noftr natur corruptio, vt Paulus carnemfanguinem (id eft hominem jjonbsp;fedionibus, ingenit corruptioni adhuc obnoxium) regni clorumnbsp;pofte neget; neeeftari clos per Chriftum referari amp; rurlum pateficri P'^^n.(it nbsp; dem pro Saluatoreamp;redemptorevolebathaberiiCommodiftimc veto hoc pt* *nbsp;carnem, quam ex nobis aftumpferat, clis infrendo. Quis enim nonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

ftraditumlnclospatere,quandoGhrifticarnem', noftr per omnia fim peccato excepto ) in clis refidere audit ? Vt interim de permutatione , qo* ^;t,nbsp;nihil dicamus. Nara vt fuum Spiritutn animis noftris CH R.IST VSnbsp;in hoc mundo agentibus faltitis noftr pignus amp; arrhabo fit : Ita viciftii^nbsp;ftram, quam ex Maria virgiueaflumpferat,clisjutulit,vteo quafipignorenobi

z

-ocr page 293-

H O M I L 1 A V. X A C- T. A P O S T.

27

fias lt;inoq; olim vn cum corporibus noliris rcg,ni clorutij hreditatem adituros. QuoPaxi lui rcipicicns fcribit; Deus, qui diues e!Un mifsiicordia, proptei multam charitatem fijam ,nbsp;Qiia dilcKic uosjctiam cum ciTemus mortui per delila, comiiiicaoit nos vn cxim CJtrifto (pernbsp;gratiani cllis lruati) fimulq^ cumeo rcfuicitatiit, amp; fimulcum eo federe fecit in coelcftibus^etc.nbsp;tphcL 1. NecTcmere ilta Paulas prontiuciat, fedfententiaefu fuffragatoremimo auth.o-icmjiab leliimChriftum, cuius hocquafi teilamentum eft : Volo pater, vt, vl?i cgo fum, illinbsp;eiiammccuin fint, quos dedilti mihi lohan. /7. Quaproptcr omnium animis ex aiccenfionisnbsp;cciideratione Fortis illa amp; inuifla fiducia oboriri debet, quam Tertullianus his verbis cxpri'nbsp;mit; Securi cflote caro amp; fanguis ,vlurpaltis amp;coelumamp; rcgnum Dei in Ghrifto.

Bcindc afcenionc Chrifli in ccelos ecu publico triumpho, nos de Victoria, quam is de-j, riff- Satana rcportauit,certioresfierioportuir. Vtenimprincipeshoiusfcculi,vbihoftesnbsp;fitunt, ad fiios cum iriumpho redetnn, in quo amp; hoftium duecs capti ducuntur, Sc -eorun- '*!*'nbsp;deinfigna oitendantur,qu omnia viftoriam verifsimc partam effe detnonftrantjlta Deifilijsnbsp;cincoinra mundi prindpem, diabolum^ bellum fufeepiffet, cumque deuiciiTctpenitus, haCnbsp;quafifolcnni pompa in luorumconfpclu crielos rcpctere voluit,vt cert nobisconftarct,di-*boli vires fradlas, Sc nos exiilius tyrannidc reuera liHeratos elfe. Et in hunc inem Paulusnbsp;illudPfalmi 6g. adduccrc videtur : Gm aicendiftn ahum /captiuarti duxit captiaitatem, 8Cnbsp;dedit dona hominibus, Ephef. 4. Et alibi fcribit ; Expoliatos prindpatus amp; poteftates often-muit palam, triumphans de illis per femetipfuni CoJofE 2, Qotics ergo -fatan, peccati amp;nbsp;mortis vires nobis formidinem 5c terrorem incutcre incipiunt, totius ad afcenfionem Chrini nbsp;tonfugiaifjujjqjjjyiir^ori fu contra has euidennfsimum lignum dedit Dominus , 5^ lt;5nbsp;demptionis noftrx negotium ecu publico triumpho obfignar c voluit.

TcrtivtChriftusin clos afeenderet, facerdotij ratio poftulabat^ cui Ilium deftina- fn 'quot;mfuiffe tellatur Dauid dicens : lurauit Dominus non pnitebit eum ^Tu es Sacerdos in ol imtrcenbsp;*tcrnum iuxta ordinem Mekhifcdcch.Pfal.z/. Atqui Sacerdos fummus olim femel quotannis fir tn cceiunbsp;linaum famftotum, quod intra velum crat, ingredicbatur.necid fine fanguiue. Lcuit. /;.:Quinbsp;tdin rerum fiiturarum typusfuerit, Chriftum quoq; femel in verum illd fanduatium, c-los nimirum cum veto fuo corpore5t fanguine, qu ex nobisafrumpferat jingredi oportuit*nbsp;vt illicinconfpedu Deipronoftrispcccatiscomparerct.amp;placaret iram Dei, Hue pertitKtnbsp;quod Paulus aitc Non in manuflalnda ingrcfluseftCriliuslcd in ipftim clum, vt ap-parcat nunc in conlpedu Dei pro nobis. Item ; Chriftus accedens Pontifex futurorum bono-rum, per niaius Sc perfedius tabcrnaculum, non manu faiftum,hoc eft, non hoius ftrudura,nbsp;nc(j;pcrfanguincinhircorumacvitulorum,fed per proprium lnguinem ingrefliis cft femelnbsp;ia fanfta,terna redemptionc reperta. Ebr. 9- Ex quibus coftigltur Ghrifftim, poftquam exc-tutus cft qucunquc in terris agenda erant, clos ingrcflumelfc, vt quod illicagendum refta-bit, petageret,ideft, vt ibi feipfum pro nobis mcdiatorcm.inxerccfrorem, amp; aduocatum,nbsp;filieret. Qurcfrri debent,quzcunque deinterccfToriSjamp;Aduocati,officio In feriptorisnbsp;bbentur, Etefthicnon pnitendus afeenfionisChriftifrudus: Quoties enim peccatoromnbsp;tonfeientianos exagitat, Sc nobls propter peccata aditum in clos prdufum effe lentimu^nbsp;tuticsinafcenfionisconfidcrationem.vt tutifsimuniafylfm ,nos recipete poflumus, accert,nbsp;ftatucrequd in ctis fit, qui pro nobis interpeilet, qui fui meriti ref^du noftram immunnbsp;ditiam tegat,nosq; cum Dco rcconcilict. Docct hoc loannes Apoftolas his verbis ; Filioli,nbsp;ficfcrrho vobis,nepcccctis. Quod fiquis pcccaucrit ,aduocatam habetius apud patternnbsp;HumChtiftumiuftqm,/. loan.i. Et Paulus; Quis intentabit crimina aduerfus elcdosDci,nbsp;fgt;euscllauiiuftificat,quis ille.qui condemnet? Chriftuscft, quimortuuscft, im quiamp;nbsp;fufcitatuscft.quiciiameftaddcxtrani Dci,qui 8C interceditpro nobis Rom. .

* .? -' Potto quia bc nondura videbant Apoftoli, amp;proinde fubito Chtifti, difeeffu ftupcfaVi, clos defixi oculis intuebantur,amp;Cofpor81em Chtifti,prfentiam , coi tamnbsp;diu afl'ucuerant.tequirebnt, plenios jllosopottcfiat inftitui. Apparent ergo angeli.albis'nbsp;niifti veftibus, qui illos inhunemodum compellanp Viri Galila , quid ftatis intuentes

1 in clum? Hicipfe lefos, quialfumptuseft yobis in clpm , fie veniet, quemadmo-dum ipfum vidiftis cuntem inclaai. Ineft verbis hifee primm rcprhenfio qudam, deinde amp; confolatio haud vulgaris : Nosiiaqucde vtraque, quantum prfns locus ri*

git,diccmus.

Mhcf.onh fpc*m hate orauon^to^^^

tuentes in clum ? Non autem difcipulorumiactun p Aa ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ml pO

-ocr page 294-

HiSTORA AJCENS. DO MINI

mi potus affeium amp; ignorantiam. In clum enim ide oculos defixcrant Apoftoli, qiil Chnftomilkicinnubefubuedum cflcvidiflnf. Nccidnegaturab angelis, qui id vcri/i'nbsp;facluni fatentur. Reprhenfionc vcr dignuni crat, quod tories de Chrilti difccffti adni*nbsp;niii,amp;totpron'jiffionibus deSpiritufnfto inftruH, adhuc corporalem ChrifHprfcW^nbsp;.arn^ defiderant, iilam menteScoculisreqairuntjamp;quadammodo expeant, vt denyoaonbsp;illos delabatur. Hoc ergo repraehcndnnt Angeli, quafi dicant : Qu hc vcftra cIHgno-rantia amp; aniraoritm cralTities ? 0uid adhuc Chrilli difcelTum miramini ? Nonne htinc taisnbsp;fore iam antcaudiuiftis ? Nonne Spirituin fanlum vobis confoJatorcm amp; tutorenipfnbsp;' mifit ? Quin ergo ilium expeftatis, fic corporalem prasfentiam in ilium die'm vfque it'nbsp;tis, quo in gloria ptris adiudicandum viuosamp; raortuos venturus elt , vt ilium prdiXFnbsp;memipiftis?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Qud fi ver Angelorum verba cum. ijs, quse paul ant in Afcenfionis tiiftoria

Z.amp;Wchrifii conferamus, luce clarius patebit, nullam pofthac corporalem Chrifti lefu in terris tenfiam ftattii Jebere. analem illi finoiinf ani cornus Chrifti.auod ex Maria virsinc flau,


urpuntHLcr, luuuaiMiaiuu vc Vident illi cralfhtiic opinioni

fentiam ftatui deberc, qualem^lli fingunt, qui corpus Chrifti.quod ex Maria virgine eft, quod in cruce pependit, amp; fepukum eft, in cna corporaliter, fubftantialiter amp; rcalit'^.nbsp;delium manibus contrclari, amp; manducari dicunr. Vident illi crafite htiic opinioninbsp;onis hiftoriam bftarc. Quare ex illa di^aritionem faciunr,vt ftipra diximus. Dlt;ifl'nbsp;fcriptura; locis abutuntnr.

Primo Pauli verba allegant: Chriftusafccnditfopraomncs clos, vtimplerct'''^^' Ephef. 4. Vndc coHigunt, illtirti corporis conditionc mutata, per omnes tam lupcros q*nbsp;inferos locos diflfufumcflc,amp; corpore fuo omnia implcre.

,

Deinde ad diuinitatem confugientes,hulusrationehumanam quoque naturani.'^ ticcelriclTcconteridunt, qia cumdiuinaconiunftaamp;vnitafit. Et Gordiumnbsp;noduml rcperiHaputanr, cum dicunr: Ea eft naturarum in Chrifto coniunftiogt; ''nbsp;morte dirimipotuerit: quanto minus ergo crafla hc locorum diftantia illamnbsp;left ? Habcntetiam Chrifti promifsioncs , quibus opinionem fijam ftabilkcnbsp;HIS enim verba fiint : Vbicunquc duo aut tres congregatifunt in nomine meo , ibinbsp;medio eorum. Matthi/#. Item : Ego vobifcum fum vfque ad conf'ummationciWnbsp;Matthi 2t.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

Coniungunfhis Cna: yerba , amp; ad rauim vfqucclamant ; Hoc eft Corpus u' - queamp; promilsionis verba faciunt, quafi iilis Chriftus realem amp; abftantialem corpf*^nbsp;pratfentiam polliceatur, $ed faciliseft ad omnia hc relponfio.

nbsp;nbsp;( Arid^

Quoad Pauli locum ,nos dcGlisHiilofophicc dilputare nolumus. ScunU telem extra clorum orbem extremum nullum locum amplius ftatucre. Sed nds.nbsp;minisEthniciauthoritateniti,quandofidcicaufacontrauertitur. Paulus decoelisPp yjf-nos funfloquitur,quiaamp;hi inter mundi partes nirmerantur, amp; nouilsinu diei ig* 1nbsp;cent, Qrriftum fupra hos afeendifte dicit, vt teftetur ilium iam extra munduui buncnbsp;biiem pofitum efl'e, amp; ineum locumreceptum, qutab terno eleflis dcllinatus, ji-oorruptionis expers eft. Qu magisergo ilIi hocvrgent, Ghriftum fupra omnesnbsp;,ccndiire, co magis liquet, illume mundo cxiuifl. Addit Paulus : Vt impletct omnia,nbsp;ipfi de Corpore Ghrifti cxponunt,vt fatis craftbs amp; ridiculos fefe prbeanr. Qiiisnbsp;widcat ineptam amp; plufqum puerilerii conlcqucntiam : Chriftus corpus fuuni cuexitnbsp;nines clos, f5c omnes mundi huius vi/tbills partes.nbsp;nbsp;nbsp;Ergo .Chrifti corpus mundui

totum implet corporaliter amp; fubftantialiter ? Atqui ad huncmodum illi argumentaiu^.'^jjic Paulus hie dc vctcfisfcriptur oraculis ,ftue ( vt alij Icntiunt ) de Chrifti potentia amp; J o-loquitur. Alij de Ipirituali gratia amp; donis locum exponunt, quse Chriftus poft acccpC.jinbsp;mnem poteftatem in homines cftundcrc cpit, ficuti foei olim prdixcrar, Sed ipfif*nbsp; ligas, nulla ftatuituf corporalis Chrifti in terris prfcntia. Iniplcucrat Chriftus, qu 3nbsp;incarnationc, pafsione,mortc amp; refurreftioneprdita crant.Luc. 24, Reftabat Afc^ inis*nbsp;quaxtab3nt,oracula,amp;qua redcniptiOnis noftr negotium ( vtditpra dcmonftr*'Q[|nbsp;cohfummari 'amp; perfici oportdiat. Aftcnditetgo, neqttidin hoc infeftum rclinqoerct-figt;quis de maieftatepotiusamp; potentiaChrifti 116c diuunl velit, quam donoruin

diftnbutionc declarat, cum illo non contendenm. Eodem enim fentenn^ quia C HRISTVS peradlo demtim lalutis negotio (quoad humanamnbsp;poteftatem acccpifte.dicit in clo amp; in terra, Matthi 23, . Et idem fc tuncnbsp;ritum mifeurum ait, quando ex hocmundo adpatrem difeefsit. Joan. 14. Inbsp;vbbis ( inouir) vt vadam : Nani fi non abicro, confoiator ille non veniet ad vosgt;

2^

-ocr page 295-

R OMI LI A V. EX ACT. A POST.


279


Non minns fxiuoluin eft, quodi Diainitatc ad humankatem Chrifti argumentantuf. rui,tat Fatemur equidem duas hafeenaiuras inClirifto coniuntas elle, nee perfonam Chriftipro- t^nfiUnna.nbsp;pier has fciudiant diuidi deberc; nee morre diiiuatlas ofle dicimus, Sed quod in morte fa- nitMenfntnbsp;itum eile nemo pius negat,id hiequot;quoqj obleruandom eft.nbsp;nbsp;nbsp;Manlit in morte lakMiamp;mtcgranbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

nacurirum 5c proprietatum diftinctio, Humana liquidem natura mortem fubijt, qnam diui^ fitluftinercnonpofcrat, Humana crucemde dolorespcrtulit* qui in druinam non cadunt.'nbsp;ttquivtverushonioincruccmoriebatur.mortuusicpclicbatut, idem vtVcrusDcusterramnbsp;quitjebac. Soliiucemeripiebat,in animis hominum emcatiter operabatur.dc veriffima edebatnbsp;lt;liuini[atislue indiciae Idem fihic obieruetoi,reritperlpeftu tacilis, 'Ghriftus enim quoadnbsp;diuinam naturm,vbiqtft,dc vbiqj operator. Idem vcroquoadhumanam. cenocli loco,nbsp;ternanimirum bicatorum fedeconiinetur. NccprsBtercadiuinitatcm abhumaniiate fepara'


mus, quandoiilamomnia impleredc vbiq; pralentem clTe dicimusr SedAuguftini Kegu-lam kquiniur dicentifii Gauendum eft nt ua tdiuiniutem aftruamus iiominis, vt veritatem corpoui autcramuj, Sic,


uuiia amp; virtute illas exponimus, Adeft quippe ftns'Chrittusdiuina'rututtjamp;ispintusfui ope-

.uieniptilcMi. nihilWciltonldice,ilO'llllcmChrifti vMfasedoamm^*.*? doabiturom,Stnonampliuiin mundemoraturumnon femelf^oltnbsp;li veto priores Ulas promiisioacs de corporis prfcncia poncfelibcc,altcra illa,qui^s lep 1nbsp;hac in inundo maidutura dfcncgac,de DiuinkausabfcntiainteUig necefle alioani diner-pcrnaturariimdiftinaioncm.veHdiomatumGommunicationcm,locosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anani

UonciUemu., incertiamp; perplexi hrcbims ^id ergo aliud ift. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

quod de corporeGhrillcontcndcnic, Spirits Ulms;amp; draina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r, iJnm illnd

lentes Ipoliant, amp; quod Comicus dixit, cuni ratione inlaniunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; 3 ,,ue,r,no

amp;ienobilc fuftugium adtniuimus,quoad vifibilcm corporis Ghriftt m mini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xr lt;lt; in

Hem cltboniur. Necenirn de qualiiateaut modo rd, fed ipfa reGhriftus mundo pofthacmanfurum negat. At qua ratione hoc dicerct, ft in mundo tnuiftbmtcr c-rat inaniutus 1 t Matth.lt;4i.ilfts credere vctat.quiipfiim hinc'indc in pcftccralibus,lt;elpciianbsp;lt;i|s,0C cibarijs, nouiftiraofeculo ftnt monliraturi.

Ex his veto facilecolligitur,quo cnfuGnvcr'ba accipi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si

Rutnpanemporrexifle difeipulis ,amp; dixifle : Hoc eft corpus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x ? ;

noXl^ppX..u?N idxiM' in pricM f* fgquot;' j*; faCdft.\\ri..Ueltin .Uqunrici dxxHriu.. K.pfcChnfa. ?X.nbsp;'lis Ctalamdccarnis ftuemanducationeopinionem eximcrcvolens, cosadAfccnftottcmre-lgat, vtex ca videlicet dilcant, corpus lumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'

Sed fpiritualem manducationem. quaftde conficur,mtdhgj debere.Vide Ioan.. nbsp;nbsp;nbsp;Tran-

teoiifinitaalia qusedici porerant.nevcrbohorftm. Noftrum eft, fimpliccm icnerc Aft cenfionis Chriftihiftoriam.amp;Ghriftum animisperftdemclcuatis,inta:lo-qurcrc, vt car-uis iphusSc fanguinis virtutede tnerito xiernum pafcanror.


--- J| - nbsp;nbsp;nbsp;4-nbsp;nbsp;nbsp;------

Nain vtcrafTam'diicipulorum opinioncmrcprhcndunt,quaii corpoialem Ghrftti pr-fentiam dclidcrabant Itaeafdemptomiffionc noifsimi Aducntusconiolantar. Hic ipfc lefns (linquiunt ) qui alTumptuseft a vobis in tlam, fie vcnict, quetnadmodum ipfum abnbsp;eunwm vidiftis. VifibilcmChriftiaducntum polliccntur ngcli. Inuifibifem, pratterrumnbsp;^uiSpint conftar,fcnpturaprorfusigi)orat. Vilibilis ver illc eftgt;^ucin in ftdci artic^lis gt;nbsp;prohtemur.qno venturus 'cftad radicandum viuos amp; mrtuos. Mulca de hoc iufai-piutis extant, vt viderc cil, Daniel. 7. ri. EtChriftus ciindcm diligenter defcnbtt. J Matnbsp;hia 4. Si if. loan. j. Vofuitautem huius in prfenti Apoftolvs qoquc admoneri ,nbsp;qui de inftitarieni noftfe huius meditatto plurimm feruit. Si cnim luxta Eccleftaftici di-in, mords rccotdatio pcccandi cupiditatem reprimk quantopls Cfftcwtur , finnbsp;uiftimi iudicii'unaainem animo voluamus . ouo omnes nos coram tfibnali Chriftifift-

-ocr page 296-

280

kSC'^'^SVQ'^lS DOMINI PRIMA

Qnid cnim tuncJiomini proderic, ttuni munduin lucrifcccrit, anima; veto fit ratnfaciat? Macthxi i6- Rwi'fuin mirica ad nos redit ex eins diei Recordarione eoniwnbsp;lio. Qiiieniin vindex.maloruin amp; vltor adueniecimpijs/uorumRcdemptor appateoiinbsp;quos corpore amp; anima glorificatos fui regnj, amp; iu meni , confortes facietnbsp; ' quot; nbsp;Quapropter de fignis nouifsimuar diem prscefTuris Joqnens ait His fieri incipient'nbsp;lattollite capita vera., quiaappropinquatRedemptio vefira, Luc.a/, Et fob de CHi^nbsp;ST O, ad indicium ventnro, loquens : Scio(inqnit) quod Vindex fine Redennptot tn^'nbsp;; ns vinit, .amp;c. lob /^.capic. Huiiis ergo admoneri oportuit difcipulos , vtnbsp;.pericuJa amp; iabores grauifsinios, qui ipfosnianebnt, hac/pe animati vinccre poflent.

larecim noftri quoque muneris e intcUigamus, vtin cadem tneditatfonc . ter verfemnr, quae ijearnis pranas cupiditates reprimere, amp; inter iabores acpcrkula'P^nbsp;inuitam animis noftris addere poterif, qua animati vir prfcntis'curfum felicity P..nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abimus ternum aliquando viduri cum Chriflo lefii Domino nofiro : Cui dibetur bene

-dlio, honor,,gloria,Sepojeftasin ternum, Amen.

DIEI TRIVMPHI FILli

DEI A SVEN DENTIS

IN COELVM.

ZZZ HE I HD Mit E lESE' CH RTS 'I posi reuitationent tnam ,nbsp;nbsp;nbsp;40. dierum dulciimam

(unt Matre^ dicipul tuis^eHante magna muitiiudine, cof * ^S^bneCan Hor um homtnum in tlum vi bi liter triumphantnbsp;esbiaddexteram aterni'Patr exaltattis^tn lutew inaceed^^f^^'^^^,nbsp;diiiadregnumaterwtmiamp;Etclcd tueteciantiofiendiigui^''' r^,

net gloria tua : Supplices te rogamusy erigas oculos nora mentis^ vt qaeramus ea, Jmfunt, vbitu es, Ecclea tua in hac vita exulanti dato dona ^ferua minifleriuttnbsp;tem tua doHrina incorrupt am. Ha HoHores, qui tuam vent at em nent intnbsp;idlatrtc, ( tu intufin cordibus norintlla nobis gtum at er na vita^ amp;nbsp;dentes in vera agmtione df inuocatione tui, reufcitati ex morte te rurts innbsp;untem lati contctamtts etuestuiregniinomniaternitaternttSi Amen.nbsp;ALIA PRECATIO ET GR'^'nbsp;TJAR.VM ACTIO ILLIVS Dl^'nbsp;Ctyo fILIVS DEI, EX HC MVNP^nbsp;vifibili cumtriumpho afcendiclurfumin Jocumnbsp;ckftcirij.Marc. jlt;gt;, cap^


quot;^osr s TAV IS SI MA M Ej, Ar6rS^i^!, ytft

F^lLl DSr(

J:r../?:a: .. !... ^^iCLil.____/}

J, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J.,------------- ---- ei'tl^

fa agfniaetuorum dieifliex hocvibilt mufit^s (gt amp; regnum clefie. Tibi totope orcgr atlas aginiff^nbsp;nbsp;nbsp;^lr

btnecu^Et tefupplices^ oramw^nof otiam tuo exei^^^^j,ifi-mini incribe^quodte triamphantem comitatur : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0

rographum fcripturn ex tetmonio rem norasonf'^^,, fi-, tforam camp;ndemnationem ex tua cruce.' Aboh^^^^Lf^nbsp;Untia damnationisj indttSia tuo cruore, ^ui nos mund at ab omnibtupeccatii,

-ocr page 297-

ET II. PRECATIO ET GRAJf. ACTIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28|

vtnBiht^eseliiloram^dlMi amp; ton, amp;vaiueri?n agmcccelce amp; terrtre impie-twn diutfia Uttcia^ tuam vi^oriam amp; beneficia/riticat. E^clea calt if fruit ur tuo tri-'o vihi{iter,ea qut: in terris esi,e falua fuEla, esl, dr ornatmfdiA rgis esi intus. Tu rnttliitfidinepiorum auditarum (f fancla tult;t matresclante, vifibiliternbsp;nbsp;nbsp;fA; oc9

in/erwi.^ ad nubes, in loiumexleem^ translatuscs^oendii guflum Aterax, vit a it Aftsfiplis admiritntib(u.iamp;per Angelos Hilf de tus reditu ad tudiciitm es eoneionat us znbsp;'in naturam tu am humanam gloricat gloria tnenarrabilty qualis creaturis al non pote^inbsp;(Qmpelere,amp;pritereaeandemcoilocat ad dextram Patristiaad regnum At er num. Sur-i'm /uni etiim alij p^ homines, ornt i luee, gloria amp; uit a perptua apud te : Sed tua ciatu nbsp;ihntnana nonJolm fur film esi^vt fanci, fed exaltata eil tn ueem inaccefibilem omnibus ireaturis. Rgnas apud Patremtuum vibiliter implens tetat Eccleam catleemnbsp;iiiicia dr gloria diutna. Rgna etiam in hac vita., for is in rntnierio, dr intus in anima.nbsp;Afcenti tn altum,duxii captiuam capttuitatem,v dans dona httpuintbus. Ante tuumnbsp;bitum repetiuti tnflttutione/n mtntflerij Euangeliei ; dedti mandata de doeendis omnibus genttbus. Proquo beneciolattttbi gratdu agimt(s,quodkosetiamad focietatemEccle-fia vocat, luua nos tuo Spiritn, vt tuo Euangelioajfenttamury vt fxdus qiiod in lauacro Re-generationis tecumpaPlifumusperptu euodiamus. Tu munus Apoolarum tuorum ,nbsp;etreumferentium nouum genus doPlrina in orbe terrarum., or na ifingularibus teimonijsnbsp;miraculorurn, vt Ecclefu certa eet ipfos non errafe. Tu nobts et tarn /erua winierium, amp;nbsp;tiocem doPirinA incorrupt am. Mitte nobis Ettangelias, Paeres^ Doctores, lt;puife contun-.nbsp;gant (um doPlnna Apofiolorum, eamidebterpropagent. Et tu qui Domintss es mtnierij,^nbsp;tMus in cordibus tuam vocem loquere, egt;- fimdesflatus amp; motus per Spiritutn tuum excita..nbsp;Tu euePl usestn alt um, vt s caput EcclefiA tuA omnia complens. Comple etiam t uus effe-Pl tones in nobis, in fire nos tuAglorcatA dr exalt at a mafiie, effunde ex ea in noram mt fitnbsp;ram dr (orruptam naturam de tua diuina eentia fimilem Spirit um, qui fi (m nra anima permieat, qui in hac vita in nobis inc heet Atcrnam vit am, qui creet in nobis hominemnbsp;noutimfaPlaw adfimilitutnem dr imaginemtuam, quijpiret tn nobts talem integritatemnbsp;driuteiam, qualem tu expePore ater ni Patr tui profers;qualemtuA loumanA maffsi im-primis, tllam lucem fequantur finPli motus congruentes cum volant at e Dei. Emena tene-bras noflra anima, exttngue vitiojos mttus n^ri cordis^fufiipiat quot/di fua incremcnflt;tnbsp;nottM homo forts : Defends ettamtuam Ecclefiam tua dextera aduerfits omnem potentiantnbsp;diabolorum dr hominum : Euolantes animas noflras perfundeguflu noua vita , dr comple-Utre tua manu, dt facitOyUt tn reufiitatione drglorificatione EcclefiA lati te, qui in nubenbsp;redih dr fulgebis, intueamur, ad te etiam euehamur, dr in regnum nottui^nbsp;quad tune Patri tuo trades, ad perpeeuam bcatitudinem

transferamur,Aniea,

DIE NATALI lOANNIS BAVTIST EVaNGE.

LIVM SLVQ 1.

HOMILIA L

Elizabetli autem impletom eft tetnpuspancndi,amp;peperit filu ura, Ecaudieruncvicinilt;.cognaneiiis,lt;^ud magnifier lua miferi-' *nbsp;cordia ergaillam vfus eflec Dominus amp; ei gratulabantur. Et fal;um 'nbsp;cftdieoauojveneruncvtcircumeidcrent puerulum : amp; vocabaac*nbsp;cum ex nomine patris ipfius, Zachariam^ Sed relpondens maternbsp; eius ait ; Nequaquam , lcd vocabitur loannes. Et dixeruntnbsp;ad cam : Nemo eft in cognatiotie tua, qui vocetur ifto nomine.

Aa iiij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;innuc-

-ocr page 298-

lOANNJ BAPTISTAE

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TMwebant autem patri eius, quid vellet eum vocari. Isqjpo(luUi^lt;

tabellislcripfitdicens; lobannes eft nomen eius. Et mirati omnes Apertiimell autem os eiusillico,amp;; lingua eius,amp;loquebatlt;^fnbsp;bencdicens Deo.Ortuseft igiturtimor omnibus vicinis eorum^'nbsp;tota mundana regione ludacac-diuulgata'funtomnia verba ifta.nbsp;omnes qui audctunt,repofuerunt ea in corde fuo,diccntes:Quis:fl3^nbsp;puerulus bic erit? Manusautem Domini cratcumeo.

T D E VS '^OMNB V S SECVL'IS

legit cx pcculiari gratiagt; quorum opera amp; miniftcrio honiinibul uandis vtcretur; Iw eofiieni fiiiglar-ibus tcliimonijs Sc operibTJSin ipiynbsp;tirrN|i{anriaftuepueritiacommendauit, quolfacilius inter honiinesnnbsp;inuenirent. ExempJa huius rei iaMofe,^muelc, Si. mult alijs occurf)^nbsp;quoum pueritia pcculiaribuS'fidis atqj donis illuftris fitiu jlnterlios^nbsp;imprirais numerarrmtretur loannes, cui pollea Baptifta; nomen ex oft nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U Z-V*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 Dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A 'r rrrtmiiC xyrJinX



ftrituti/ Dfi txtrflum.

impofitum fuit. ' Qiiia enim hicpromilsi Redemptoris aiucambulo, amp; primus grande ui TcJtamcnti preco, efle debebatvqucOTventurinni Prophet olim pratdixcrant, it onbsp;cipi amp; nafci voluit Deus; vt cordati quiq; intelligereahomincm fore non vulgarem, amp; P jnbsp;indcexcopccliarcquid expeftari dcberc. Conceptum cnim ( vc prseecdentia teftai'nbsp;fuiflcamatrefterili, amp;iamgrandEua. Ad hacc conceptioncni cius pratdixit Angelusnbsp;cefsit item miraculum, qud Zacharias pater fermonis vfu fpoliatus fuit, co quod diuin'Pj^^,nbsp;niifsioni minus credidiflet. Iraq; non dubiuni eft , quinifta multorum animos fufpeuft^fjznbsp;buerint, qui rci noute amp; infolit cuentum cum defiderio expedabant. His ergo nuncnbsp;ptionem natiuitatis eius fubijeit Lucas^ quat ctiam ipfa plurima habet, quat oblcnsatioucnbsp;admirationem merentur. Omnium verohicfcopuseltv-tteflimonioioannis ctedarou^nnbsp;isdcCfarirtoIcfu'tuIit

Praetnittiturinftio'nariuitatis huins brcuis amp; fimplex Narratio. Elivabeth /p* tempus paricndi,amp; pcpcrit hlium. Dum temporis inlpleti meniinit,'Iftnbsp;cundum naturxordinem, pcrindc vt alios homines, natum efle oftendit. Eftnbsp;' frequens admodum in fcripturis, quod dum Sanfliliimorum Dei fcruorom hifton^ *^pac**nbsp;buntur, non pudet Spiritum fandum conceptionis corum dcpartusmentiouemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liji'

hoc plurimum id Coniugij dcthoriconiugaliscommendationcm, quern Paulus quOT pollutum dixit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, o*

Deinde communis ilia natura: lex aut ordo nobis ob oculosrponitur, qui mnium hominum foftem amp; conditionem efle docer, iam inde ex vtero matris. Natunbsp;modo-omnesconcipiuntur, amp; naicuntur : in pcccato nimirumgt; vi de femetipfonbsp;tur, amp; ptteter corruptam atqj vitiolam naturam nihipopttum, fecum in hanc Juccinnbsp;Quo ad corpus auteni fimiliter onmes ex marris vtcro nudiamp; imbelles prodcunt, Sinbsp;crymaru m vallem prodire mi/rabili vagitu teftantur. Quod verb poftea alij alijsnbsp;tioresfiunt, diuinae difpcnltinis opuseft, qu noftri commodi caufa diuerlbsnbsp;ordincs inftituit. Debent ergo, qui reliquis'hominibus prftant, Dei beneficium agoo* .-jJnbsp;fe huiegratos prbcret nonautemnatalium loofOtnfplendorcfupcrbirc^quafi'CXnbsp;reliquis hominibus exccllentius habcant.ft quidem non vulgare Dei donum, cxnbsp;progenitum efte virtute cximijs, amp;quos Tcs geftat nobilitrunt. Sed quibus hoenbsp;memincrint, miiorum gloriam ipfis ignominia maioris caulam fore, nifi cofdemnbsp;fcrant,amp;illcnumveftigijsinfiftant,

Hdbet praeterca locus hie memorabilc veritatis diuina Excmplum. Promifif^, Zachari per Angelom futtm, qUod Si filius ipfi ex vxore Elizabetha nafeiturus eilet,nbsp;multi eius natioitate efleWt gauiiuri. Vtrunq; vero human raiioni impofsibiicnbsp;enini Elizabetha naturalftcrilis, amp; huic vitio attasgrandioraccedebat,, quae ficoiidas'lj^i,,((Vnbsp; ad conceptum ineptas reddit. Ea autem tunc cratTerumludaicarum conditio,nbsp;res quiqj ob nalcentcs fibi liberos dolerc potius,quim gauderc debcrent, turn nulla:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,il'

^ftrcmahomil. die vifitationis Mari Deo dante audiemus ) rccupcrand libertatis quaeflet. Fit tarnen quod Deus promilcrat. Parit cnim fliciter Elizabetha , amp; tS.Wnbsp;atqac cognaugaudftini indc concipiunc, quodillis de publica ctiam faliitc mcliusnbsp;occafionem pfebet,vt in fcqucntibns patebit. Debet hoc cxcmpluni omnibus alijip^i^qdi'nbsp;onibus applicari, ne de carum verifate dubitemus. Sunt promifsioncs Euangelic^ gt;nbsp;bus iuftitiam fuam nobis poicetot Deus, cum in nobis nihil quam pcccatumvt^jjfii*

-ocr page 299-

HOMILIA i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;283

polliccturitemfuamgratiamamp;fauorem.crapafsiin ireius argumenta in ciilos noftros currant; poUiceturvitam,amp;ccce morbis obnoxij tandem more abCLimimur. At nonidconbsp;dcproinifsionibus Dei dubitarc nos oportet, Potefte.nimilienoshiij fui iiiftitia donarc, po-*ftfalutem noftram per ca promouere, qu ir amp; exitij indicia efle videntur ; poteft in mortenbsp;fetuate, into hanc iam pridem in melius mutauit, vt iam feiix ex hoc infelici mundo ad vitamnbsp;tcrnanitranfitus fit, qu priospeccati poena fuit. Eademell promifsionis ratio , qua fuumnbsp;Ecclcfipatrociniumamp;perptuant incolumitatem, vfq^ in leculi huiusconfummationem,nbsp;pollicetur. Vidcnius enim Ecclefiant nouis fubindc cafibus iaflari, multis in locis collabi, SCnbsp;pafsini ab hollibus imntanifsimis peti, Sed nop deerit fuis pollicitis Dei Filius, amp; nine nos cogitate oportet, hoc illi proprium elfe, qud per crucent triumphat, amp; in medio fuorunt hofti-urn dontinatur. Suntprterea priuatpromifsiones de vilu amp; aniilu, quenthabituri fint,nbsp;qui tegnunt Dei amp; iufticiam eius ante omnia qurunt- At frequenter illi bonis omnibus fpo-bantur,pitti)s fedibus exulant, amp; ittopes oberrant. Sed tune meminerinuis, non in folo pa-'hominem viucre, fed queuis verbo, quod egreditur ex ore Dei, amp; phrillum panibus hor- MAtth,nbsp;Jcceisfnospafccre, vttarnen faturentur, amp; in iiia inopiaregum opulentifsiraorum thefauros /-. lt;r.nbsp;longe(uperent. Deniq^fidemhabcamus Dei prontifsis omnibus,nbsp;nbsp;nbsp;huitcltauddubicinillis

'ctaceni effe experieniuf

Sed ad inilitutam Lues narrationem redeantus, qua docetur, quid loanne,iam in lucent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xwZ.

*dito, ptterea fitfalum, Audierunt ( inquir) vicini amp; cognati eins, qud magnifice fua mi-fcricordia erga illam vfus eilet Dominus, amp; ei gratulabantur. Efiergohic vetusntos, quo ijs-fquot;^ gtatulamur, qu felicipartuleuat liberos pepcrerunt. Ncq^ hoc afifg^ ratioite pij faciunr.nbsp;^am perfe ingens Dei beneficium efi, liberos ex fe progenitos viderc, in quibus parentes quafinbsp;icuiuifcnt,amp; qui fua aceefiionegenus humanum augent, ideo Chriltus mulierem,nbsp;pepcrit, dolorisfui non amplius recordari ait, eo quod hominem ex fe ip mundum progeny,nbsp;turnefle videat. Meretur ergo hoc beneficium, vt amp; Deo gratias 3ganiH5,5c iilis ex animo gra-^nbsp;tulcntur,quibus illtidcontigit. Adhc ipfa rei nccefsitas requirit, vt fimul apud Deum pijsnbsp;precibusiuftentus, vt tarn noftri quant aliorunt liberirecfeinftituantur.amp;in ijsproficiaut,,nbsp;qux ipfotum faluti, amp; prouehend glori Dei, fcruiunt. Docet enim experientia, qugnt pro-cliuisadlafciuiantfitiuuentus, vtvixvllaparentuntamp; ipftitutorum diligentia fumciat, nifinbsp;nos fuo Spiritu Deus in hoc opcre tarn fano amp; neceffario adiuuet. At iit hoc hodie plciquenbsp;cghg'utifsinii funt. Seruatur quidem vulgo mos, quo puerperis, aut puerperio printumnbsp;prodeuittibuSjgratulantur; at qui de liberorum inftitutioneferr co.gitent, paucosc^y.iderc.nbsp;Publica igitur autoritre opus erat, qum hic cos imprimis adhibere oportebat, qui Ecclefiae nbsp;Keipiib.prfuitt.

Siittul veto generalem doflrinant hoc cxemplura continet. Agnofeunt vicini rlli amp; co- fi gnati ntilericordiam Dei,cuius magnificunt fane fpecimcn erga Elizahetbani editum videbant.nbsp;ta fl quod Dei opus peculiare cernintus, mox in eo illius bonitatcm.iulliciam, fapicntiant, vc-litateni amp; oninipotcntiam, oblrumus, vt his confideratis noftr inftitutioni amp; dificationinbsp;fermant, qu prius fortuita videbantur, Qtii hoc non faciunt, ij ex eorum num'dro funt, quosnbsp;Ifihshoc nontlnc rcprhendit, qud circa gul St ventris udiuni occupt! non confiderentnbsp;opus Domini, Deinde ad t.osquoq;pertlnereputentus, qu cum alijs aguntur, lubet hocnbsp;chatitatis lex, amp; dcodent nos cphimunis omnium fors conditio adntonet.. Quia enitnnbsp;eiufdeat corporis membra, Sc ijfdem cafibus pmnes obnoxij funius, alioruni Fortuna perindcnbsp;vtnoltranosafficicoiiuenit.' Iraq; fccundunt Apoftoli prceptumgaudeamus cum gauden- ha.nbsp;lt;ibus, quos aqua psculiari gratia Deus dignatur, ploremus item cum plorantibus, quos ali-quis trilViorcafus exercer. Etenim niniis turpiter peccant,inuidi mulatores, quos alioruninbsp;fclicitas vrit, Sc qui perindc faciunt, ac fi foli digni fint, quibus benefaciat Deus ncq^ niinor co-runt culpa eft, qui, quafi ipfi extra oninein fortuit cafunt conftituti fint, omnium allorumnbsp;lamitatcs abfq; gentitu, Sc ficcis oculis, iittuentur. Sftnt hinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illi, qui naturalibus afFe-,,

ftionibiis dellituuntur, Scquales nouilsiniistcmporibus veitturos effe olim Paulus prdixit. Rgnt hoc malum hodie pafsint,into tanta ell noftri fculi durities vt non priuatas modo, venbsp;xunietiam publicas calamitates plxriq; itegligaitt, ntod ipfis in pace Sc otio voluptuari liceat.nbsp;Sedhtfere iufto Dei iudicio, vt proprijs mails tandem doleaut,qui alieiiis condolcrenolunt. gt;

Porropergamus in hiftoria,qua navratur,vi,cinos Sc cognatexs illos die oftauo rtirliis Zachariant conucniffc, vt puerum circuntciderent. S^flj^t hoc domi apud parentes facerc,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r-

nlntiiunt qud citcumcifio non poftet fine acerbifsinflS^mantis cruciatu fieri, cut rentedium mmcU^turt abiqi tnora adliiberl oportebat. Veruntanten vidcntus,hoc i^s non inter paucos,fedaV,|jiqyanbsp;formacoctusEcclefiafticifeciftc,ad quent vicini 8c cogn^tiqniites conueiticbant.,, Bt-l^nbsp;probe obfertiandunt in Sacranienti?. Quj^ enim public^lirtfut grati figiUaj,nbsp;cifiifunt,qu tofiEcclcfi Deus tradidit, niiuim a'dmittendiinieft, vt priuata ant.,,^nbsp;0 itqj altcrojpriuatim vfurpcittur. Peccant igi'tur Papift , qui vt Papifmi adminiftrationern

-ocr page 300-

^2 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t)l IOANNIS BAPTISTAE

obRetricibus permittnt, itaenamlt;juoq;inMiflampriuatamlt;:onertcnjnt, in qiiavn Zachtriatnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bibit, cteris omnibus circa nudum amp; inane ipelaculiim occupatis. Inter alia ant (W

diligenter obferuari nieretur,qiidZach'arrasamp; Elizabethafiliumfum circumeidi curt-f- iierunt. Erat Circumeifio {igntim federis olim cumpatribus inniti. Eadem innat corru' rrf/ ptionisdmonebat, cm in genitali membro fieret, amp; recens natis infantibus adhiberetur.

Prtcrc3adChrifium reniittebaf; qui fderis illius complementum eft, quiqj folus nos ah m-nata natur vitiofitatc,'amp;inde enacentibuspeccatis, eniundat. Itaqj fupcruacaneapoteraty* deri Circumeifio inloanne. Sciebant enim htincex fingulari Dei confilio natum, amp; iain m 'nbsp;- ab vtero matris Spiritu fandoeieimpletum. Sciebanteum Chrifti prcurforeni fore, amp; ' *nbsp;iampridem tellimonium'rulifle,quan-do ad Diu Virginis falutationem in matris vtero exil') 'nbsp;Sciebantprfereaiam inforibus adelte tempus'illudeorreftionis, quo noouni tefiameflt^nbsp;- impleri, amp; vmbras legales cum veritate commutari oportebax. Attamen non ncgligon'^nbsp;circtimcifionis vltim, queni a Deo tanta cum ^a'uitate mandatum elfe notierant; amp;nbsp;abfq; moraeodemdiefilium circumeidi curant, quem Deus hui Sacramento deftinaraf.nbsp; benfhiiius meminilTe, quicuno; verum Dei cuttum profitentur. Et quia Chriftinbsp;eft, vt per baptifmum in Ecclefi lu focietatem adoptentur, quotquot ad earnpeftinen^nbsp;ftet autem huius'mcmbra etiam infantes-elfe, qui-ex-Ghriftianis hominibus nafCtinttitnbsp;quoq; ad fvenire velit Ghriftus, etia atq; criant curentparentes,ne quid hic negligantnbsp;tentur.- Etenimgrauitcr peccant, qui baptilmum leues ob caufas diutius difFerunt,dumnbsp;dbmi omnia ad fadtum, pro ipforum arbitrio, prpareiltur, aut conuiulum inftfi' r '||}nbsp;quodgulamp;ventrifufficiar. Fithocvulghodi, amp; plrifqj Icuiculum videtur,nbsp;venia dignumfeeluseft,nonlandiusiudicare de Sacramentiscommunis, qunbsp;Chriftojlcfuintcrcedit,amp;ex quaomnis noftra fai us dep en der.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quid verb deAnaf^r^,

, nbsp;nbsp;nbsp;. .ftis dicenius, qui vt verbum externum contemnunt, amp; Sacramentofum vfum fuperiia'^^

clfe ducunt ; 1 ta infadfe Baptifmo prorfus reijcitint, iSc Ghriftiana focietate Innt hi quidem Sacramentorum vindices videri, qui eorum prophanationem vitarenynbsp;i5n vident autem, vel potis videre nolunt, quam atrocem iniuriam Ecclefi'Chrin -fit-cuius conditionem detcrio'rem fingunt, quam olim veteris ante Chrifti incarnationern^^ jj,nbsp;Plus ergo apud nos vctusdcreccptusEcclefite mos, amp; fantifsimorum hominuninbsp;valeant, quam phanaticorum illorum deliria, qui nullis rationibus fefe in viant reduci p*nbsp;tur, fi quid defendendum femel fufeeperunt.

CtnfnJltur Cjctcrum in loannis circumcifionem to'ntentio inci dit memorabilis, amp; c

Je nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conftderationem diligentifsimam meretur, Ea de nomine, quod infant! impoinquot; .,pt-

Ram, ffe

1 ta/, t *lt;4 X

V'

exorta eft. Fuit enim hic vetus mos, vt infantibus in Circumcifione nomina imp^ (jii' vthodiinterChriftianos fierifolet, quando per Baptifmum in Ecclefi focietatemnbsp;tur. R.atio eins eft, vtquoties nominis noftri recordamur, fimtiletiam cogiteinusnbsp;quando illud nobis fit datum,amp; ita fimul ofticij noftri admoncamur,quod in hoc p |nbsp;confiftit, vtquoniam in Chrifti Icfu mortem baptizaniur ( vtApoftolusfcribit)fi\^^nbsp;. moriamur peccato, amp; ad vit nouitatem refurgamus ; vt deniq^ in lefu Chrifti milidnbsp;pti, eins aufpieijs fubq; sins figno fOrtiter dimicmus aduerfus hoftes iJlius, pcccatufj.nbsp;dum, diabolum amp; omnia ea, quibushfc regnum illius oppugnar, Ade nihil in EccR nbsp;fti fortuittim elfe voluit Spiritus fn^bus-, vt eertam quoqj noininum imponendinid),j|jfilt;nbsp;nem eft vluerit. Atqui confit anriquits pis patres hoc etiam oblruaull,nbsp;nomina vel ex PropheticaSpiritus fuggefiionc, qua deillorum officio aut fine, cui ijiiPquot;nbsp;rant,' admonebantor, vel ex certo aliqo euentu impofuilfe. Sic lacob planta autnbsp;tionenmen accepir, Samuel ab co, quod matris Ann preccs exaudiuilfet Deus : nbsp;filium fibi peregreagenti natum Gerfonem dLxit vt nuncinfinita aliahuius gsneu^Jj.pijSnbsp;cam. At pbfieris temporibus, ne nulltis qmnino clfet fingendoru nominum modus,nbsp;. fere'obfertiatum fuit,- vtex fc natis liberis ea imponercnt,qu lu gentis hominibusnbsp;ma-fuerant femper, amp; quvel maiorum fuorum, vel veterum beneficiorum Dei, uh vd'nbsp;cartleruare, aurin mentem reuocarepoterant, Quem morcm iftos etiam obfrui^*-^jpti;jnbsp;bis-eoru'm patet. Etlaudcmmerentur, qudparentis,optimi Viri , amp;fandlifsjnftS^^nbsp;nomen hie puero indere volucrunt, ncq; peregrinum aliquod amp; infolens qurunt:nbsp;folenr' qui vt eruditionem fuam ofientgpt, aut i'nani fuco fl vendirent, fuis liberis iU'^nbsp;ignota'prorfus vulgo, vel etiam propwhfimponunt, qu ab hominibus fanguinaui^.^^jiG'^nbsp;raris defununt, quorum memoria pi^'h^ritinuifa elfe debebat. Verumtamen P^r,nar fnbsp;illilt;ht^tiequdDcieonfihum^^rceptumignorarent,quodilleper AngcluU ,^1^^nbsp;chari'dederat. Iraq; materElizaB?th4,qu procul dubio per maritum ea denbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dit

fa'(ft:afuit,i'}lis contfadicit, iSi'Ioaniwfvult dici. Et magnum auimi affum junf,-quand9 ex abrupto exclamans ait; Ncquaqam, fed v ocabltur loannes. Sed fd

/

-ocr page 301-

hohilia I- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;93?^

fcleopponunt'cognatatq; vicii, amp; communi more illius inftitutum confutare volnnt.dken-t; Nemo cit in cogitatione tua, qui vocetur ifto nomine. Attamen ne quid infolcntius agant 'Kalinapatrisfententiam relcirecupiunt : qui poftulatata tabella fcribir: loannes eft nomen

Quod ctii illis admirationem moucat, definunt ramen contradicerc, vt qui ifta non ft-icnuminelieriiam demum intelligereincipiant. Atquimirum alicui vidcri poteratiifta tarn iiligenter dcfcribi ; fed non mirabimur, ft cogitemus, noj hie de rebus cognitu amp; obferuatunbsp;naxime neceflarijs adinoncri. Primo enim adumbratur, perptuas lires tore inter prconesnbsp;gtati Dei (ex qua loannem denominatum fuifte nomen eius innuit) amp; cos. qui iudaica lega-lisiullici fiducia turgent. Cur ergo contentionibus noftri feculi oftendimur, qu circa hocnbsp;wgumentum maxime verfantur, qupd alij quidem Dei grati, nobis in Chrifto exhibit con-fidunt, alij verb fuorum operum amp;. propri iuftici meritum ftabilirc contendunt.

Djindememorabilcadmodumeft,qudinZacharia.amp;Elizabetha nobis proponitur z'ath^r'nu obedientiexcmplum. Etcnim per fe indiffcrens eft,quo quis nomine appelletur.quando no-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e-

Biina ad hominis falutem nihil faciunt. Sedquiaifticertumamp;expreffum Dei mandatum ac- if' cpcrant,nolunialiquidfacere,quodilliaduerfetur, quamuis in contrariam partem rationes *''*'*nbsp;flentniultamp;graues. Nam vtvicinidicebant, nemo vnquam in ipforum cognationchocnbsp;uominediftys fuerat. Ergo infolens amp;afFelt;ftatum nimis poterat videri, filio nomen eiuftnbsp;modiimponere, quod magnum quid amp; infolitum porten debar. Ad hc incinilcs nimium amp;nbsp;quo iiiotofiores fortalsis videbantur, qui fc in rc tantilla tori cognationi amp; vicini opponc-rent. Adnihiihuius inouetfancliftimosConiugcs, qui iam ante didicerant, Dei verbum o-mnibusargumentisprualere, qu ex human rationisferinio depromuntur. Er hc Illa a*, if.nbsp;^^dientia eft, quam in Lege Deus requirit, monens, ne quod nobis bonum videtur faciamus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Dcueabipfmsmandatis vcladdcxteram, veladftniftramdefleclamus, id eft, ne quid contra ^pfiusvoluntatcmvcldeuotoadpeccandumanimo, vdpiaamp;bona intentione defignemus.nbsp;JDcbebant excmplum hoc diligenter obferuarc, qui hodic veterem Ecclefi morem amp; multo-Uai lculorum confuetudinem vrgpnt. Nam vt D. Gyprianus olim dicebat, qu apud quof-datnobrepfitconfuetudo, minime impedirc debet, quo minus veritas prualeat amp; vincar,nbsp;^amconfuctudo fine veritatatev-etuftaserroris eft. Qenim obftinati qutte prfumptionbsp;5!^) humanam traditioncm diuin difpofitionis anteponere, nec animaduer tere, iadignari SC.nbsp;irafei Deum, quotics diuina prccpta Ibluit amp; prterit humana traditio ? Fruftra igitur qui ra-lioiievincuntur, confuetudinem nobis opponunt.quaficonfuetudomaior fttvcritate. Qui4nbsp;Veto de confuetudinc opus eft diccrc,quando conftat ne ipfam quidem religionem, amp; diuini'nbsp;tus inllituta Ucraj nos ab obcdienti debito eximere, quo nos fibi Deus obftrinxit : Sicuti Saulis exemple doccmur.cui Samuel dicebat : obedireprftantius cfifacrificijs.Sc aufcultare pr-ftat arieitun adipi./,San^. zr.

Sed non opus eft teftimonijs aut cxcmplls alienis agere, quando prfcns hiftoria abundd docet,quam dclcftetur Deus eorum officijs.qui ipfi fidele obfequium prftant. Puit enim ifti- flttmtttr ifitnbsp;usobedienti multiplex frutus.ftucZachariam.ftucreliquos.fpeclemus,qui iftius negorij fp'e- //*.nbsp;ftatores fucrunt. De illo etcnim fic fcribit Lucas : Apertum eft os cius illiCo, amp; lingua eins, dcnbsp;loquebatur bcncdicens Deo, Atqui prius dictum fuit, Zachari fermonis amp; lingu vftim we-ptum fuilfc.e qudDei promilsis n crcdidit.Sc contrailla difputareaufus fuit. Erat hcgra-uis admodum multa.qhd cum publica ignominia coniunta efret,amp; maleuolis multa in ilkinbsp;dicendi occaftonem prberet. Nunc verb quia Dei prceptum conftanter vrget.et nullis ratio-nibus fefe ab co dimoucri fmit.non modb lingu vfum rccipit, fed inluper noua gloria Deonbsp;oniatur,quandoinlaudcsciuscum omnium admirationecrumpit, 8c infuperplenusSpiritunbsp;linfto (yt fuo loco docetur)dc Chrifto amp; regno cius.yaticinium contexit,plenum confolationbsp;nis. Ita folet ltifsimus ede finisaftlitionum, quas pij interdum fuftinent, eb qud ad Domi-niini conuerfi rcfipifcunt atq; emendantur.Dcbet autem hinc generalis dotrina peti.obedicn-tiam effe vnicam rationem, qua poenas Deo immilTas fubterfugere, amp; ex afflilionibus elabinbsp;pofsimus. Clamat enim per ProphetasDominus tConuertimini ad me, amp; ego conuertar adnbsp;Vus, Et alibi nianum (uam adhuc extenfam effe ait ad percuticndum.eb qubd i.pfi redire nolintnbsp;*deum,qui hucufq; ipfos pcrcufTerit.Quod vnum ft hodic omnes obfcruarent.minus ofFendc-teiuurnollrifcculicalarnitatibus, amp;non multis difputationibus de via effugij fibi opuscfTcnbsp;Vidrent. At limul corum officium adumbratur,qui ex pnis liberati font, Benedicit Deo Za-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

dntias.amp;huiciamconfccratlinguam, qua prius aduerfus illius promifsionem difputando abufus erat. Deum ergo carificare debent, qui cius manu fe liberatos effe fcntiunu fient Pfal. j#.

; docet,amp;die Vifitationis Mari homil. 2. audiemus Deo dame. At non ftifficiat hoc verbis fe- iiiTe,nififimuladprouhcndamDeigloriam noftris fcultatibus vniuerfis Vtamur, quibus contraillumaliquandoabufifumus. Debet ergo hoc transferriad omnia, tam animi qunnbsp;corporis amp; fortun,bona,quorumpmnium hic demum vfus legitimus eft, ft eius glort fer-uiant,qui illa nobis ddit.

Cterm non in folo Zachriahuius obedienti fruftus hret.fed ad plureS alios redundat.

Napriiji timor fanfius oboritur vicinis omnibus,qui tant rei admiratione abrepti videbant ^lt;/lt;/, Deo

-ocr page 302-

DIEI lOANNiS BAPTISTAE

Deo magnum quid Stinfolitum agi. Deindeintotam regionemfinitimamreifani-iditniV gatur. Ad hc quotquot ilia audiunt, fimul ea cordefuo reponunt.deq; ijs inter le colleqHi'nbsp;tur, vt omnium fr communis vox audiatur: Quisnam puerulus hic eric ? Et hcqoiinnbsp;caufa prxcipua eft, propter quam hc omnia Deus fieri voluit : vt nimirum opiiiioncW'^Jnbsp;loanneprclatam omnes animo conciperent, Scfacilius pofteacrederentteftiinonio, quodnbsp;ille Chrifto perhibuit. Nee dubium mihi eft, plures, qui ifta vel tune viderunt, vel polU*-^nbsp;fuis audierunt, plurimum ijs adiutosfuifl, vt dolrin loannis celerius accederent. Et huncnbsp;nobis quoq; iftorum omnium vlumeftedcbere,lnitidiximus. Debent autem fimili udionbsp;obfruari omnia opera Dci fingularia, qu propter nos multa quotidi fiunt, vt ex illis tuipfi'nbsp;us cognitione amp; pietate vera proficiamus.

Maoat Demi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Additur huic iiarrationi : Manusautem Domini erat cum co, puerulo niniiruni I*'

ncum teanae ne. Idft, Dcus li fua virtute amp; gratia fieadfuir,vt omnes perfpicerent, hicfingulareqoitl*^' fitrofaii infantem iftum in virum non vulgarem aliquando eua/urum ef. Id veto fururuni ug':'nbsp;lus prdixerat. Et eft hoc etiam in genere applicandum noftris infantibus. De illis ciiini pt'nbsp;nunciatChriftus, quod Deo Patri cur fint, quod ipforum fit regnum clotum, Nun'*^'!nbsp;ergo nobis excidat, Dcum effe noftrum ab vtero matris : agnofcamus autem in hisiilius 'cr*nbsp;tatem, mifericordiam, iufticiam amp;fapientiam, quarum Virtutum thefauros falubertiinosiO'nbsp;bis propofuit in filio fiio lefu Chrifto, Domino amp; Seruatore noftro vnico : Cui debetutbco^'nbsp;didio, honor, gloria amp; poteftas in ternum.. Amen.

HO MI LIA II.

, f

Et Zacharias pater eius repletuseft Spiritu lano, Prophcuuf^9 dicens : Bcneditus Dominus, Deus Ifral, qud inuiferit amp;:reJei^5'nbsp;rit populumfuum,amp;erexerit cornu flutisnobis in domonbsp;puerifui: proutlocutus cft per os fantorum, qui iculonbsp;Prophetarum fuorum .Salutem nimirum ex inimicis noftris,amp;fgt;^^'nbsp;nu omnium, quioderunt nos. Vt vteretur mifericordia ergaP^^nbsp;noftros, ac memor cflet teftamenti lui fanC:i,8d iurifiurandi,qu^*^'nbsp;rauit Abrahamo patri nollro: nimirum fe daturumnobis, librtnbsp;feruiamusiphinlanlitateamp;iufticiacoram ipfo cunis diebus'it^nbsp;noftr^

OANNIS BAPTISTAE NATIVITATE'M ''gt'tweiitis illuftrem e/Te oportuir, vt omnibus conftaret, iliumnbsp;lm ei, Hc plus fidei haberet teftimonium. quod de Chriftonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

auteni, quineaaccidcrunt, cum primismcmorabileeltjqucdi-O quiinitipropterincredulitatemmutusfucratfadusjfubito,nbsp;torum admirationc, vfus lingu rcllituitur, quando ille Dci prclt;^nbsp;ftanterobtemperat,necenim vulgarem inodferinonis vfuin

rum etam Spritu fando repletus prophetat:amp; ficquidem,vtnonfolm vetera PropW' oracula interpretetur, (d ipfe etiam ex peculiari Spiritus fuggeftione vaticiniumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,jJ-

nionemur, quam libcraliter Deus pcccata remittat ijs, qui ad ipfum vere amp; ex (oiuic tuntur Ita nimirm, vt eos non modo pnis liberet, quibus pcccata illorumpriusnbsp;fed infuper donis maioribus ornet,amp; rebus cxcellcntioribus idoneos reddat.nbsp;amPttrusquoqjexpertuseft, quempoHabnegationernfadam adfereuerfum,nbsp;fundioni Chriilus rcflituit, amp; vberiori Spiritus virtute donauit, vrprimus ad prnbsp;prodiretjamp; qum plurimos ad fidem veram conuerterct.Quod ipfum polteaamp; Paulonbsp;qui ex immani perlcutore Ecelefi cxiniium amp; eledum lefu ChrifH organumnbsp;doillius vocationlffemorigerum prbuir.Nemoigitur de Dcibonitateamp;niifcr-nbsp;fperct, fed hoc nobis perlafiHimum fit,ilium interdum noftris peccatis prouocatuii,nbsp;ingenio fuo quafi alienum (vt Propheta loquitur) faccrc, vt pofica nobis ad ipfum nbsp;occafionem habeat amplioris gratite in nos effundend. Sed ad Zachari vaticimum . pjj-mus, quod carmine confit,amp; circa duo potiimum capita vcrfatur. Primo Degt; m ^^(jonSnbsp;am amp; veritatem clbrt, qui falutem olim patribus promiffm mine prflct : amp;nbsp;de humani generis redemptione fie differit, vt fimal Chrifti regnum deferibat, quidqi quot;nbsp;illo fperandum fit, doceat. Altcro defilio fuoloanne vaticinatur, deq; cius officio,nbsp;deftinatum efTe, ex Angelo intellcxerat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propo^'quot;^


Heit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;totohumaiiredempnonisngotio.quodtuneprforibuscrac. Quoexem

tfrremttt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fcccAta^


-ocr page 303-

H p mi LI'A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Piopofirio totiusCarmtniscft.- Benedilns Dominus Deus Ifraelis.Habent Ifta Epi- vrtptfttfCM-.

. _ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; r. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;___ ___-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__________rL.^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* *


phoncmacis fpcci, quia ex abrupto amp; prter omnium cxpccbtion, exclamar, De ill ' Prdicari^amp;: laudiri debere,qui lfracl,iam indc prima gentis origine,fingulari fauorc *'**nbsp;^bonitate corn plexus fit. Iftaautcm dicendo negotiumhoc omnead vnuauthor. Deunt refcrt, qu vera ell gratiarum aftio,quant ille nobis requirit, quando iubet, vt li-bcrati ex aducrfis iplumglorificcmus. Eft hoc in omnibus Dei beneficijs diligenter ob-feriiandum, ne quid nobisipfis tribuendo aduerfus ilium elferamur inColentius,amp; abnbsp;ipfdtisbonis turpiter abutainur. Peccauitin hoc olim grauiter Nabuchodonofor,nbsp;ideo rationis vfu amiflb, interfras vitam egit, vt ita Deura omnis boni authoremnbsp;ciredifccrct.Et hodie ad eundem lapidem multi ofiFendunt,qui naihi quodammodo cumnbsp;ratione infanire viJeptur,quando inter tot noftr infirmiratis amp; corruptifsima: naturnbsp;^gunaenta adhuc fuperbire, amp; fuis viribus auc meritis aliquid tribuere audent.

Nontemerautemfatumputablmus,qud Dominum Deumifraclis dicit Za-cHarias.Num vero ludorum Deus (blunt inquit Paulus, Nonne amp; gentium? Cert amp; gentium, Ifraclitarum verb Deus fere dicitur in feri ptuns gt; quia illos pr alijs genti-nbsp;nbsp;nbsp;ifiMltt

busclegit,vt feipfum Sc voluntatem fuam in illis toti mundo mamfeftaret. Cum illis ergo fdus fecit,quo fc ipfis obftrinxit; inter illos fui cultus iedem conftituit, amp; quodnbsp;ontniaalia long fuperatfiliumfuum ex illis hominem nafci voluit. Ethcquidem pri-fei patres diligenter obfcrurunt, quibus frequenter in ore fuit Deus ille lfraelis,Yt ma-iorent confolationem haberent in tentationibus quando Deum genti ipforum peculia-ritcrobftrium,amp;fchuluspeculium elfcogitabant. Hinc voces ill in Plalmis;Notus in luda Deus , prclarum nqmen cius in Ifraele. In Salem eft tabcrnaculum cius, amp;nbsp;manfioeiusinZione. Nuntiat verbum fuumlacob,amp; dcrta fiiaatq; indicia fualfra-eli :Non egit ad hune modum cum vlla genre. Etconftat pios ex co effcacilsimam coo-folationcm petijfle, quod ad fc priuatim pertinerc crederent promifsiones, quibus felcnbsp;toti genti Ebrxorum Deus obftrinxerat Dcbent ergo illas etiam ad fe transferts hodie,nbsp;quicunque per fidem verilfraclit fafti funt. Quiacnim promifsionum omnium eom-plenientum eftChriftus,adeos imprimis illarum frudus pcrtinet,qui Chriftoperfi#nbsp;dentfuntinfiti. Iraq;in medijstentationibushoc eosmaxime confolctur, quod Deumnbsp;feiant fuuin Deum effe, amp; fibi hanc poteftarem ab ipfo Chrifto datam efle, vt ilium pa-Iris nomine inuocare,8c quidem fuum patrem dicere,pofsint.

At fimul officij fui meminerint,quod in eoconfirtit,vt Deo fe totos vicifiim con- ' fecrent,huic indiuulf adhxreant, amp; eundem fide vera colant, ne quando idem, quodnbsp;Indi,patiantur,quos per incredulitatem amp; contumaciam fuam ab ilia dignitate excidif-fePauius tellatur. Sequunturrationes,curDeuscelebraridcbeat, Schisprimumhunbsp;ius Cantici canut abfluitur.

inuifendi aut vifitandi verbo vtitur',more Ebrxorum amp; ad populi ftatura_affliadsi-mum alludit. Quafi dicat, Euimus aliquanto tempore mortalium milerrimi, vt Deo oinnino derelidi videripotucrimus,cm in Ecclefia fimul amp; Rcpub.nihil fanumnbsp;amp; integrum eflet. Sed rcfpexit nos Deus tandem, amp; quodammodo ad nos redi!t,v rc-demptionem, olim patribus promilfam, nunc rcipfa prftaret. Debet autem ex hoc ex-cmplogeneralisdobrinapeti,Deumfuipopuli curam minime negligere,hcctopemnbsp;aliqnandiu diffrt. Sinit quidem nos exerceri,quia fie nobis opus eft, ne noftri limulnbsp;amp;.ipfiusimmcmorescum impio Sc pcenitere nefeio mundo mal pereamus.l em autemnbsp;quia nos terram 5c pulucrem elfe nouit, noftr infirmiratis rnemor eft, 8c nos upra vires tentari non finit,im vires nobis interea fufficit,quibus tentationum certamina *nbsp;vincamus. Et quando tempus eft prter omnem expedationem librt. Sic ohm ta-um,quando filiorum Ifraelis res in extremis conftitut tant, vt Deus eus Vnbsp;!quot;*------

Bb

Deum

-ocr page 304-

28S

D'iEI IOHANNIS BAPTISTAE.

Deum cx file vera inuocant,amp; huiu^gencris exempla quotidie inulta cernrmus. Vfu$ eorum nobis liic cllo, nc in afHitionibus defperemnsjed cxpeciemiis Doininiim,nee);nbsp;cxcidac nobis diduin illud Prophtt, quiiufilenno amp;: fpe robur noftruin fore polli*nbsp;cetnr. Ifa.^cixap,

Srfxit eerUM faluttt.

*lt;**.,

Sed euidentius docet Zacharias, quomodo populum fuum inuifent amp; rcdeineric Dominus. Eicxitnobis(inquit)cornu faiutis in domo Dauidis pueri fui, prout locutusnbsp;eftperosfantoi um,qui lcculofucrunt,prophcrarum fuoruni. Sunt hcdcfutnpu exnbsp;, Plalmo lii.. vbi fic loquitur Dominus ; Illic cornu Dauidi gerniinare faciam, liicernainnbsp;parauivnbomeo. Per cornu autem intelligit regnum amp; robur, metaphora cornutisnbsp;aoimalibus fumpta,quorum viresferiacornibus exiftunr. ERq; nietaphora hcfre-quens admodum in Icripturis, amp; tarn in malani quam in bonani partem fumicur.nbsp;Pfal,//. ait Chriftus : Confringamomne cornu impiorum,ccrnuaveriulloruineii'nbsp;gentur. Ec in Pfal. z 2, lt;le viro pio amp; benefico dicitur . Cornu eins altum eritcuni glo'nbsp;ria. Qmbusaddi poteft,qud apu.d Prophetas, Danielem inprimisamp;Zachariainjtnbsp;gnahuiusmu-ndinon vno loco per cornua adumbrantur. Qmire verhorum iftor*nbsp;fenfus eft,Deum nuncprarltare, qud olim promiferit, vt nimirum in Dauidisdonnbsp;regnum iud faiutiferum conftituar,de quo Prophet, homi nes lmifsimi, pafsimnbsp;ticinari fint. Promifsioncs,quar ad huius loci iiluftrationem faciunt prterillamnbsp;lt;x Pfal. V2.adduximus,plurira extant. Inter quas primum locum tenet qu inPnbsp;riori Samuelis libro cap.fi:primo.perNathanum dita Icgitur. Exponitur cadeinnbsp;admodum in Pfal.J^. Et Propheta Raias de furculo aut germinc ex trunco Rainbsp;turovaticinatur.Nihildeniq;frequentiuselt,quam quod Humana Redemptiopetnbsp;uidis regnum dc(cribitur,amp; ipIeChrifius Dauidis nomineinfignitur. Qunbsp;charias paucis bifee verbis pijs in mentem rcuocat.

segMMmchrit Continct autcm fiojul dcfcriptionem fcgni CHrifti, quam obferuauifle jit deribitm, rum proderit, e quod ad fidem confirmandam multm facit. Primo enim duifnbsp;nu dicitjillud potentia amp; viribus infirutum efl docet, quibus fese tueatur,8t3nbsp;fariorum conatibus refiftat. Qnod de illo verifsime dici, resipfa teftatur, quanbsp;olim omnem aduerfiiriam poteftatem Chriftus deuicit,amp; hodie regnum fuumnbsp;quicquamaduerfusiliumpugnantibus, qui illud euerfum cupiunt.nbsp;hoc pijs atq; credentibus regnum lutis elt Nam fublatoSc deftrudto diaboli rnbsp;peccata mundi expiauit Chiiftus, iuftitiam fempiternam reduxit, patri Deonbsp;ciliauit, regni cleftis hredes fecit, amp; nos vfq;tuetur , ne fibi cripiantur, ft-in ouium fuarura gregem adoptauit. Non ergo huius mundi regnis Je*nbsp;gnum Chrifti. Illa enim fiibditis onerosa amp; molefta funt, eo quod illi Reges lUnbsp;recogantur,ijsdem tributaamp;veHgaliafoluant, pro ijfdem Bella gcrantjamp;pi^^pj*nbsp;vix in confpclumillorum venire pofsint, fi quam cauflam habent, in qua Reg j|i)nbsp;trocinio inprimis opus crat. At nihil huius in Chrifti regno inuenitur. *nbsp;fuosalit, amp;vthocpoflct,carncmamp;fanguincm fuum pro illis tradidit.nbsp;Spintuahaamp;corporaliainterfuoslibcralifsimc diftribuit, ipfe profua Eccleua^^^^gt;nbsp;gulis eius membris pugnat, amp;aures fuas nobis faciles prbct adeoq;adfein*^jP,e'nbsp;nines qui fesegrauatos efle fentiunt. Magna ergo mundi huius infelicitas eftnbsp;gem tam beneficium faftidit, amp; Antichriftum fibijpfi imponit, quem pcrditioiU^^i^jijr,nbsp;fcriptura dicit, eo quod amp; ipse perditus fit,Sceosperdat fecum, qui ipsum feq^^|.|jn(nbsp;Prterca non nouum eft Chrifti regnum,fed omnium,quvnquam in mundq^^^i^fanbsp;vttuftiimum Vt enim de illo vaticinati funt Prophet, Sic in ternonbsp;fundatum eft, amp; inter homines tunccpit, quando faiutis promilsioprimispynbsp;data fuit.quot; Inde vero nouis fubinde incrementis confirmatum adhuc hodienbsp;^einceps quoq; durabit vsq; ad confummationem fcculi. Faciunt ifta ad fidcinbsp;anse amp; faiutis noftrse certitudinem, quamturpitcramp;pernitioselabefadant,qnbsp;Prophecarumlibros,quafi nihil ad nos pertinentes reijeiunt*

I

-ocr page 305-

HO MILIA IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 20

Cterum pergit Zacharias,amp; clarius adhuc defclibt redcmptionetn illamjlt;|uain olim Deus per Prophetasfuos proniiferit,nunc autetn inChrifto velit pracftare.Salutem f,er*chr!H.mnbsp;(inquit)iJeftliberationcin aut redeintioncm(Sic cnim Ebri Salutis vocabulo interdumnbsp;vtuntur)exinimicisnoftris,8:manu omnium,quioderuntnos. Atqui non poflentillanbsp;intelligidcliberatione tyrannide,qualudi tunc per Romanos amp; Herodem preme-bantur. Conftat enim illos fub hac deinceps quoqj laborauiffe , iin Romanorum armisnbsp;non multu pft cxcifosjamp; in totum orbem difpcrfos fuifle,cm increduli Sc contumacesnbsp;cffcpergerent. Ergo de Spiritual! libcrationcloquitur,quatotiushumani generis falusnbsp;continetur.Habuit illudjSc adhuc habet,hoftcs acerrimos,amp; omniu crudelifsimos; quotum princeps cft-Satan fiue diabolus,quem Chriftus in vcritate non perftitiffe amp; iamnbsp;Je ah initio homicidam fuilfc ait.

Is enim cum fua culpa ipfc dignitate fua excidiflt, inuidia ftimulante bominis quoq^primm-crcatifaluti infidias ftruxir,S effecit,vt Dei mandatum transgredereturnbsp;amp; ita Deijmagine amifla pcccati feruus ficret. Hinc exorta cft maledidio,qu vt terraninbsp;nobis aducrfariam,amp; ad profercndas fruges,atq; alia vit fubfidia,difficilem fecit : fie onbsp;nines alias huius mundi partes nobis infeftas reddidit. Huie ergo dcbcmus.qud coeli-tus demiflx tempeftates prouentus agrrum intercipiunt, quod modoignem nobis ini-micum fentimus,mod aquarum vel inundationc vel penuria pertclitaraur; quod acretnnbsp;nobis noxium experimur quod animalia aduerfusnos ferociunt; quod deniq; nihilnbsp;tarn minutum aut vile eft,quod non fufficiat nobis perdendis, im quod ipfe homo bo-mini hoftis Sc dmon fit. Ne tarnen in fobs corporibus aut fortunis bsc pernities hx-rcat, non quicfcitintcrea hoftis illc noftcr diabolus, fed inftar leonis rugiemis obambu-lat,amp; animabus quoq;ternum cxitium ftruit.ltaq; modo cordibus nolbisfese infinu-ns iminanifsimorum facinorum nobis author eft, modo propbanm Dei Citemptumnbsp;nobis perfuadere conatur, modo mundi illcccbris nos circumucnit., modo tyrannos Scnbsp;teligionisomnis contemptores aduerfus nos atmat, modo in fecundis rebus confidentes amp; fuperbos,in aduerfis autem impatientes amp; murmuratoresjfacit. Quid multis? Au.nbsp;thor eft nobis improbus ille,vt omnibus ad noftram pernitiem abutamur.nbsp;nbsp;nbsp;Domina*

1 nbsp;nbsp;nbsp;batur ergo illetotihumanogcneri olim per peccatum Sc mortem, eoq; infelicior rat

noftra conditio, quod mifcriam^hancnulliagnofcercntjperditione autem propria delc-arcntUr,adhc diabolo feipfos fpont fiftcrent,amp; ci arma prberent, quibus in ipfis debellandis illc vteretur. Fuit ergo dcploratifsima hominum omnium conditio, neq; fa-lutis fpes vlla crat,cum ipfi homines fese hoftifeientes volentcs dedcrent,amp; in propriumnbsp;rutrent cxitium. Et hanc miferiam Paulus alicubi vno verbo explicat, quando nospote-ftatitcnebrarumfubieaosfuifl'efcribit.Succurrithic nobis vnus Deus perFiliumfuumnbsp;vnigenitum lefum Ghriftum. Is ex virgine Maria homo faus in mundum venit, Scnbsp;in domumfortis illiusfvt ipfe in Euangelio loquitur)ingrelfus,ilium vicit Sc conftrinxit,nbsp;eiufq; vafa dlripuit,id cft,in libertatem afleruit miferos mortalcs, quibus illeceu vafis Scnbsp;armis proprijs ad omnem iniuftitiam abutebatur. Viftorix modus uit, quod in crucenbsp;pro nobismortuusfux mortis mcritopeccatamundi expiauit.deinde ex mortuis refu-fiitatusfux refurreftionisvirtutemortemdeuicit,8cportasinfcrorum effregit, nenosnbsp;amplius dctincrc pofsint. Itaq; illc fernen illud mulieris eft, quod veteris ferpentisnbsp;caput contriuit,Sc principem huius mundi foras cictlum omni poteftatc exuit, vt quam-uis adhuc tumultuetur nihil tarnen pofsit aduerfus ipfum Sc cos, qui ipfi per fidem funtnbsp;infiti.Et huius redemptionis hie etiam fruus cft,qud nobis placatus pater maledidi-oncm aboleuit : quo fit, vt iam nobis omnia adiumento fint in bonum,8c nihil vfpiaronbsp;in tcrum natura fit,quod nos fepararc pofsit dileftione Dei, quse noftrx falutis funda-mentum eft fivmifsimum,vt mox audiemus.Nam etfi nos per legem accufet Satan,Sc innbsp;tra conftientias noftrs nos pcccati conuincat, non tarnen(vtPaulus fcribiDpeccatum^*quot;****nbsp;j nobis dominatur,vt vcl totos nos in fcruitutem redigat, vcl ad moiiem imputetur : conbsp;quod non fumus fublegc,fed fub gratia,id eft,nonea eft amplius noftra conditio qu^*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;olim,quando Lex,fuo rigorc adhuc armata,omnes damnabat, qui vcl in minima deli-

1 quiflenf. fed iam fub regno gratix fumus,quam Chriftus nobis meruit. Sc qua fit, vt Sc pcccata nobis non imputentur,Sc fimulin Chrifto pofsimus omnia. Suraus ergo verenbsp;B b iinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liberati

-ocr page 306-

290

Diei ioannis baptistae.

liberati ex manu bo(|ium nortrorum, quando neq; peccatum nos damnare porcR, in nos ius habet ahquod Saran,neq; mors aut inferi nos detinent,,qu minus cuniChf*^nbsp;tto rernum viuamus, Debet amen; diligenter oblruari, huius redcmptionis auth^'nbsp;lt;fm vnicum elTe Deum, Mediatorem quoq; vnicum lelrn Ghriftum, Si proindc nnbsp;minus pernitiosc quam tuipiter CGsfallijquillutemfuara alibi qurunt.

clt;*y3rf^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^t mretur aliquis qu caul Deum mouerit,vt tantam de nobis cufam fuR'P^

retamp;hcfereorum errorfescprodit,qui faiutemlorum operum nieritisautvcKf*'^ D*tmtfirr- P^truin virtutiadfcribunr. Sed rediusmulto Zachariastanti beneficijfontesnobi^'nbsp;Spiritusreuelarionemonffrat, quando Deuiniftafeciffedicit,vt vtereturmifericof'nbsp;erga patres noftros,ac memor effet teftamenti lui lndi,amp; iunljurandi,quodiurauigt;^nbsp;brahamo patri noftro, Quibus verbis amp; cauffas amp; ordinem lutjs fimul comprhco,'nbsp;Primam caulm adeoq; fontem ipsum in mifericordia Dei commonftrar,qui ita nos*nbsp;lexitjvt flium fuum vnigenitum pro nobis dederit. Ver autem hoc ab illo dicipitnbsp;fi adprimm pat entera noftrum, Adamum alcendamus. Quid enim^lcnbsp;cm prcepti diuini iramemor peccaret,peccando diuinitatem affedarct. Si moxa^^y-Dei voce in pedes fc cooijceret,vt ab eiui conlpcdu fese occuitaret ? Quid obfeff! inbsp;debebat Deus,qui neq; cupam fuamdeprecabatur,neq;ipfiusgratiamiraplorabab*'nbsp;potius cupam omnem in ipfum transferre ftudebat ?Atqui raiera Deus quxfiuiinbsp;cauitjeidcmq; ex fuga retrado fernen illud mulieris promifit,quod ferpentis caputnbsp;culcaturum fitjVt eius regno deftrudo humanum genus vindicctur. Solius ergo inbsp;ricordi hoc beneficium fuit. Item fateri cogemur, fi Abrabamum inlpiciamus,q^'nbsp;i. inter idololatras amp; Deorum aliorum cu]toresagentem(vtlosueait)exchalda:atunbsp;uic,amp;cum eo foedus falutisferijt, idq; poftea iurciurandoconfirmauit. Similittfnbsp;uumquoq; teftatnentum fecit,cm ludi la perfidia prius illud prophanauiffcDtJ^nbsp;ti apud lereraiam ipse conqueritur.

-----.........

erga patres noftros,ac memor effet teftamenti lui lnlt;ijamp; iunljurandi,quodiurauigt;p r*/ h mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y4' 1*1 nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111 i*! i cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t p z / i 11 c ri mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i \ inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z* /t ii )

Jtre.iX,

Quod autem ex gratuitofauorepatribuspromifit, hoc Rio tempore prxlhtif' in camera filio fuo,in quo omnes promilsiones funt Etiam amp; Amen3amp; qui ipfcnbsp;teftamentura in luo lnguine confirmari atq; ratum fieri teftatur. Concuriuntergnbsp;mifericordia amp; veritas Dei,amp; apparct fimul cet tara amp; infallibilem elfe falutisnbsp;duciam. Nam,vtmodo diximus,exmilricordi Deifontibusilia emanat,quo$P5nbsp;aies amp; incxhaultos elfe confit. Eadem Dei verirate confirmatur, qu amp; ipfa neq; jjnbsp;neq;fallitur.Namin ternum manet verbum Domini,amp; quamuisolimtotahcn'^'^^nbsp;machina ruitura fit,exillo tarnen neiotaquidem aut apex vnicusperibit. HisergOy^,nbsp;damentis nos inlficre conuenit firmiter,neq; cos audirc, qui dura humana iullit/ifnbsp;cris falutis fiduciam fulcire conantur,eius certitudinem omnino labefadant,nbsp;tuseuertunt,

At hc inter alia ooferuatudignilsimum eft,qud in Chrifto nobis cxhibitan^ gratiam ad patres vfq; extendit. lllius ergomerito illi quoq; feruati funt,amp; alib*nbsp;nomine agnus ille dicitur,qui immolatus fit ab origine niundi. Admonct id nosnbsp;fim communin!S,q nobis cura ledifsimis illis Dei amicisintcrcedit,amp;itanbsp;falutis fiducia amplius confirmatur Poffumus etiam ex hoc loco animarumiin -tatem, amp; corporum relrrcdionem,afl'erere aduerfus Epicuratos, qui vt fibi in pnbsp;bus luis blandicias faciant,illa negarcfolent. Si enim,quam in Chrifto exhibuit.^^nbsp;Deus,mifericordia ad vetercs etiam patres fcsc cxtcndit,qui iam feculis aliquotnbsp;defundi fucruntjilli poft mortem iam tunc fuperftites fuerint oportet. Vixerunt anbsp;llorum Spiritus cm Dco,amp; corundem corpora,in fpc referredionis quiefcunt,q^ inbsp;Iis llutem omnibus numerisperfedam afferet. Vfus eftfiiniliargumcntoChruld

uerfusSadducoSjVtcxcap.aoapparer. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Relit vltimum huius de Chrifto vaticinij membrum,quo docetur,qus ^'***A*^nis amp;falutis huius finis aut feopus nobis elle debcat,quoad vit noftrconfuetodt'^.^^^^nbsp;jnijcoruin noftrorumliberati, Deoferuiamusinnbsp;ditateamp;iuftitta coram iploincundisdiebus vitnoftrtc. Contnctur bisverbi^j^nbsp;quid ad vitara ver Chriftianam pertinet,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ybl

-ocr page 307-

HOMILIA ir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29)

Vbi ante omnia obferuare oportet, finetn amp;vfumrcdcmpuonis nequaquam fiunc eflcjvc gratiam Dei,ad vit, amp; morum licentiain transferamus, Si impun peccc-musjfed vt Dei cultores fimus,8e vitam viuamus Chriftiana profefsione dignam. Admo-net nos de hoe Chriftus,quando iubet vt in ipfo multum frudutn feramus, amp; vt,qui pernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u f.

ipfum loti funt,quotidic pedes los abluant. Nifi ergo hoe faciamus, Chrifti mcriturn nobisirrituin 8e inutile rcddemus,SequodoreproHtemur,idipfiimfadisncgabimiis.nbsp;Non ofcitanter autem prxtercunduiii cft,quod nos Deo ^oCafjid eft, fine metu aut timor feruire iubet,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Non enimdamnatur hic pius file 8c ingenuus Dei timor, quem fapienti ver principiura dicit Solomon,8e fine quo carnis libidinem reftingucre non poflumus: fednbsp;I'llutifera ilia animi religiofi fecuritate fermo eft,quam in nobis parit certa mifericordi gt;nbsp;Dei fiducia,8e qu nos in Dei cultu alacres atq; confiantes reddit.Q^am nifi habeamus,nbsp;ncq; Dei fidere poftumus,neq; nobis ipfis perfiiadere,quod illi grata fint noftra officia,nbsp;Seproindcin cius cultu nimim frigebimus.Ideo Paulus decarnis mortificationc8evi-tnouitatcdifferensjVtinfirraisfpemfaceretjdiccbat. Pcccatum vobi^ non dominabunbsp;tut,quia non cftis fub lege, fed fub gratia. Adde,qud neq; mundi tcrriculamentis refi-ftercpoterunt,quos non confirmt certa diuin era 8e mifericordi fiducia. Vides

4uid de Scholafticorum dogmate fentircdeDcas,qui hominem, quoad hic vixerit, de Dei gratia certum fieri poffe negant. Dicunt fe ita docerc, vt fegnes ad ardentius pie-tstisftudiuinaccendant. At quomodohunc colent ex animo, qui cum fibi inimicumnbsp;fingunt?Itaq;ifti homines nonfolumfalutisfiduciamlabefadant, fed verum colcndinbsp;Deiftudiumquoq;inhominumanimisreftinguunl.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; vtntaferu'

Sed imprimis fpehare conuenit, quibus rebus potifsimura nos Deus fibi fcruirC dthtamua^ velit.ln fanitate(ait Zachai ias)Se iuftitia. Duobus membris vtraraq; Legis tabulamnbsp;complciitur. Sanlitate eniin toti Deo confecramur ; quod fi fiat,iam ilium ex toto cornbsp;dediligemusjin illo vno fpeiu 8c fiduciam omnem collocabimus, eundem colemus 64nbsp;tonna 8c ritu,quern ills nobis prfcripfit : nomen deniq; eius nobis fandum Si venera-bile crit,neq; aliquid corum omittemus qu ad ipfius gloriam faciunt. luftitia vero eanbsp;virtuseft,qufuumcuiq; tribuit. At quia omnibus hominibus diletioncm debcmus,nbsp;qux totius fecund tabul ett completio, nihil in huius prcepta peccabunt, quicunq;nbsp;iurtiti ver ftuducrint. Cur enim occidant cum,quem vt feipfos diligunt ? Vel cur ciusnbsp;vxorcm aut filiam polluant,vel eius opes dirlpiant,vcl famam ldant : cui fe omne offi-tium debere fentiunt ? Certij, quibus iuftitia hc cordi eft, cupiditates quoq; frena-bunt,ne extra illius limites vagentur. Duobus itaq; verbis Zacharias abfoluit,quod Pro

phet 8c Apoftoli in fuis kriptis,propter carnis noftr tarditatem, admodum prolixe x..

A nbsp;nbsp;nbsp;-rnbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;It.,.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 1 J

tractant. Impnmis autem ad huius loci explicationcmpertinet, quod Paulus ad Titum fie fcribit; llluxit gratia ilia Dei lalutifera omnibus hominibus,erudiensnos,vtabnega-ta impictate 8c mundaniscupiditatibus, moderate amp; iuft 8c pie viuamus in prfentinbsp;lcculo.8cc.nbsp;nbsp;nbsp;Non temerc autem hie nos admonet Spiritus Sanlus.vt coram ipfo Deo

landitati 8c iuftiti ftudeamus id cft,vt mcminerimus, nos in Dei confpelu agere, qui nullo fuco aut hypocrifi fallitur,fcd ipfos hominum animos infptcit,8c proinde fic viua-ipusjVt cius iudicio probcmur.Qmd enim iuuabit,nos hominibus fantos 8c iuftos vi-dcrijfi Dei fententia nos damnet,cui executio certa coniunfta eft?

Ne quid tarnen omittat Zacharias,quam dm etiam nos in hoc Dei cultu 8c lerui-


hoc adijei propter eos, qui vel Dei cultum certis diebus aftringunt,quibus fe totos ma- mm, gna cum animorum deuotione (vt videri volunt)rei diuinx confecrant,ijs autem trans- nbsp;aftis ad effrenem pcccandi licentiam redcunt : vel cos etiam, qui vbi res aduerf 8c gra-uiora pericula lmmincnt,ad pnitentiam fese aemparantjVtDei fauorcm demercantur:nbsp;banc veto momentaneam agunt,8c moxin priores mores effunduntur, vbi periculi me-tus euanuit.Sunthi ex corum numero,quibus per Qlcam olim dicebat Dominus cap,?.nbsp;QmdfaciamfibiEphraim?quidfaciamtibiluda? Pistas veftra eft quafi nubes matu-tina,8c vcluti ros mane venions 8c abicns. Et talcs fere funt, qui hodie optimi videntur.nbsp;f^md verb dll aliud aguntjquara quod duobus heris iimul feruire volunt,Deo niroirum xoifc, s,nbsp;8c Diabolo ? quod fattu iuipofsibilc efle Chriftus docct. Meminerimus ergo , nos vt Rom,s,

Paulus

Bb ii)

gt;

-ocr page 308-

DIEI lOANHIS BAPTISTAE

Paulus inonet)ea conditione ex pcccati feruitio liberacos efle, vt nunc Deo nuncip^f huicfoli feruiamus.Et haecin primain huius Cantici parrera dicl;afinr,cuiiisdoria^nbsp;nbis accommodarc debcmus,vtDei quidem graciam totis animis agnofcamus, ci'l':quot;'nbsp;verp nos rotoS confecremus inlanitate amp; iuHitia,cuius nobis Mediatornbsp;ChriftuSjCui dcbetur benedi:io,i?Qapr,gloria 8lt; potcftas in tcrnum. Amen.

.i-


HO MI LIA HL

Er cu.puerule,Propheca alciimi vocaberis^ Pribisenim^fi^ facieiti Domini, vc pares viaseiiis; Et des cognitionem falutis popi'\nbsp;eins per reraifsionetn peccatorm ipforum: Proptervifceranbsp;ordi Dei noftri,quibusinu'ifit nosoriensexalro:nbsp;nbsp;Vt apparent 0

qui in tencbrisamp;vmbra mortis pofitifunt, ad dirigendos pedes^^^J Erosin viam pacisjpfe autem pueruliiscrefcebat amp;c corroborabagt;^nbsp;Spiricu, fultq; iri deiertis ad cum v lq5diem,quofeoftcnderet

V.AM.ViS ZACHARIAS HOC CANTiCO DE.I fieiunacelebrareinftituerir,qui ipfiex Eiizabetha vxore crili *nbsp;dederat,priraa tarnen eius parte ex Spiritus fandi fuggeftionenbsp;Chrifto vaticinatuvjamp; caoccafione totum human lutis ncgonbsp;exponit, quod tribus fercapitibus comprhendit. Primo ju'nbsp;huius virtuteSc merito liberatos efic ab iriimicis nollris quorunP

r, : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\


llralenii,


A

ceps,'diabolus,nos fub iinmani peccatorm feruitute premebat. Secundo ptionis hiiius indicat in Dei miiericordia amp; veritate,qui,vr olim noftri mifertiisbnbsp;patribus promiferat,fic eandem miflb in mundum filio fuo prftitir. Tertio ((('nbsp;Ghriftian tradit,quorum fumma eft,vt omni damnationis metuexeuflb, vni Enbsp;uiamus in lnitate amp;iuPticia omnibus diebus vir noftr,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. ^,iii

t Sequitur nunc altera huius Canticipars, qua de filio loanncagit, euius o primo fummatim paucis verbis comprhcnfum proponit,mox verb idemnbsp;ponit. In his au'tera ferc Prophetarum veteriim amp; Angcli verbis vtitur,quod no^nbsp;uare conuenit, vt videams, quafn benfibi femper confier Spiritus Sanus?nbsp;non eadem fit verbi Dei qu humanorum figmentorum,conditio, qu in .|,ari^nbsp;p momenta pro vanifsimorum hominum arbitrio mutantur. Cantico autcni^^,^nbsp;cducationem loannis fubijcit Lucas,quia hc quoq; ad eius inftitutum faciebat.nbsp;i'ftisortnibusloannisfdsamp;authoritascommendatur.-Itafidelisprconisau*:nbsp;firi verbi Dei exerriplum continent, ex quo de omnibus iudicare pofiiimus? b'''nbsp;here EccJefiaftico funt conftiruti,auf huiuS authoritatem fibi vendicanr.nbsp;locus cognitu amp; confideratu valde neceflrius hodie, in tanta iudiciorum vaU^nbsp;de munere illo magna cum contentionc animorum pugnatur.

/eMnet Pra- Ordfiur vcro partem hancZacharias cum Apoftrophe pathctica, amp;lt;]' J fUeMttitiimi.aniiXii afFetlum pulchr exprimit. Dicit enim ; Et tu puerule,Propheta altiquot;* piicf'*nbsp;beris. Cohrent autem ifiacumijs,qu praceiferunt,amp;fenfuseft; Etfinbsp;lus fis tantillus,amp; nihil eximium pr te feras, in hoc tarnen regno tam potentnbsp;co non poftremas partes tenebis. Vocaberis enim Propheta Altifsimi,iu^

terni Dei, quern fic vocat Scripturajquia coelis terrisq; fublimior in omncs perium habet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Vcandi autem verbo non folum pro communi more Ebrorum 5,'igt;'(^ lem reuera fore oftendat,fed vt fimul doceat,eum publice hoc nomine celcbnbsp;gnem fore,vt pro Propheta maximo plerifq; cognolcatur.Dicirur autem \nbsp;facnslitcris,non folum, qui futuraprdicit,fed quisquis voluntatis diuina- ^ [joinbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xeuelat interpres eft,amp; huius dodnnamad Ecclef fiue audirorum ii

-ocr page 309-

H O MILA UK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 O*

^confolationeti aut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accommodt. Sic cnimmunusab Hoc ipfo Deonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

pud Icremiam defci ibitur. Ciim enim illi dixiflet Dominus, Proplictam gentibus tc ^onftituijinoxfubijcipEccccgopofui verbameainostuum,E.ccecgo conititui te ho-^ic fupcr gentcs amp; fuper regna^vt euellas,amp; extirpes,vt perdas,amp; difsipes, vt difices amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

pbntcs. Q^o Paulus videtur refpexilTejCum fcribcrct : Qm Prophetat, hominibus ^^4iturxdificationcm,amp;exkortationemamp;confolationem. Etinhis quidem fedulunbsp;^uilicloannem, eius faca abundc teftantur,vt huiusamp; reliquorura Evangeliftarum te*nbsp;inionia de ipfo hoc declarant. Neq;hic alicui fcrupulum moueat,quod apud Ioan-,nbsp;nein Evangcliftam ipfefe Prophetam eUc negat. Illic enim de magno ilio Prophetanbsp;agcbatur,qvjcm Deus olim per Mofem promiferat,quern non alium quam lefum hfi- nbsp;hum clTjCx Petri amp; Stephani interpretationeconftat, Vide At.^. amp; 7, cap '

Nunc autem nobis paulo diligentius Zachari animus infpiciendus crit, qui hoc zachariiaibi nomine fibiinfi potifsimum sratulatur, quod diu exoptatum fihum DeijProphetam amp; gratulatur oi/nbsp;veAiprxconXfcrcfcircunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...

Poteft hoc ratio ni human mirum amp; abfurdum videri. Scicbatenim munus hoc arduum,adhcinuidiamp;odij plenum ,effe. Scicbat quid olim Prophetis accidiC.-Icqquibuscumpopulicontumaciajcumrcgibus, cumSacerdotibus, perpetuo fuit lu-handumiamp;qudplriqjillorum vel patrijs finibuseieifuerunt,vel in carceribus tetris concabucrunt,vellapidibu3 obruti, aut gladiopercufsi, vitam finicrunt. Neq;nbsp;^cliorem Hlij fortem fperare poterat, quoad rerum qu tunc cratconditionem : cm innbsp;Kcpub: quidem prophangenres,inEccleliaautem PharifxiS^ Scrib , fupcrftitio-nuni Sc traditionum humanarum magiftrijdominarentur. At non adhuius mundinbsp;fortem rcfpicit Zacharias, fed rem ipfam fecum expendit. Etenim quia prcipuumnbsp;dimni fauoris argumentum eft,quod nobifeura colloqui', amp; nos fu voluntatis certio-rcifaccre dignatur,eximium amp; diuinum fit munus oportet,quod in eum finem eftinfti*nbsp;tutmn. Neq; hic nos mouere debet, quod eius dignitatem mundus non videt nequenbsp;intclligit. Dei cnimminiftrifunt, qui cos amicorum loco habet (vt de ApoftolisChri- iom. ly.nbsp;Hus loquitur) amp; in medijs periculis tuetur quoad illorum operam fibi amp; Ecclefix viilemnbsp;eftenouif. Qma ergo vidit Zacharias, quanto fatius fit Deo, qum mundo impionbsp;^ingratoferuire,nonpotuit non gaudere,quod filium illius feruifto deftinatum effenbsp;mtclligcbac. Idem olim Samuelis parentes vidcrunt, quorum hoc fupremum votutnnbsp;fuit, vt Hlius inEcclcfiaftico minifteriofuam operam Deo collocaret. Arguituriftisnbsp;xcmplisinfclixfeculinottn corruptie,quando nullum vit genusmagis contemptumnbsp;^exofumc(t,vtplrosq:pudeatfiliosfuosEcclefi8c verbi Dei minifterioconfecra-rc. Olim quidem cum lub Antichrifti regno errorum atq; fuperftitionum tenebra:nbsp;dominarentur, non pudebat principes viros ex filijs fuis Abbates amp; Epifeopos facerc ,nbsp;nulla familia tarn nobilis, tarn opulenta, tarn ampla ,velctiam inops Sc contempta e-r,qunonaliquoscxfuisEcclefiaftica: fundioni,aut MonachorumSc Monialiumnbsp;Collegijs deftinarct

At poftejuam veritatis lux tenebras illas difeufsit, Sc plurimis non felum corporis , verumetiam animarum libertatem pcpcrit, vix quisquam inuenitur ,qui filium ChriftiScEvangelijprxconcmcffc velit. Imo nifi iam inde pueris aliqui ad munus . ,nbsp;^u J publicis Ecclcfix impenfis educarentur,breui dolrinam omnem cum Ecclefia ru-iiuram vldercmus,

Iraq; ad minifterium factum foli ij fevc veniunt, quos vel fua paupertas,vel fami- lix obfeuritas, contemptos reddir. Qui enim diuitijs abundant, ij filios fuos vel adnbsp;mercaturam. Scartes vfurarias,deftinarc, vclprincipum aulismancipare, vel ignauonbsp;turpi otio confccrarc, malunt. Confit ergo hodie plxrisq; pluris fieri gloriam ho-minum,quam Dei,8c omnis iudicij inopia turpiter laborare eos,qui ita fentiunt. Namnbsp;fi infiabilcm mundi huius conditionem reclc expenderent , multo aliter iudica-rent. Olim quidem magna fuit Pharaonum , Achabi, Manafsis , Zedeebixnbsp;Hcrodis , Pontificum ludxorum, Sc Roraanorum Imperatorura, ^oria.

B b iiij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At

-ocr page 310-

294

.

/

ntt.

Malach, j.

Mmtrerutn

ierh oiaum (;clcfia: officio fpiritus fanlus admonef Etfi enim Chriftus V/V/rfOT paretnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

Dtmint, ]

J. lo.in, J,

lt; Math, J,

lean,If

DI El lOANNlS BAPTISTAE

Acquis non vidcthoJicfaiiCtiurcm Sclaudabiliorcinefl'ememoriam Mofis, Proplic-tarum, Apoftolorum Sc Martyriim, quos illi iniquis fois iudicijs damnrunt, quos bo-ftiliter pcifecuti fonc,amp; infamibus lupplicijs extinxcrunt i In horum igitur confideratio-ne veidentur Ecclefi miniftri,ScfonuI mcminehntjfo Dei altifsimi PrOplietas efle,qui amp;{, ipfos tuerijamp;^quam hic foftinent ignominiain,eterna gloria compenfore potcrit.

Sed ad Zachariam rcdeanius,qui cum filiura loanneni Prophetam fore dixifletj mox eius officium diligencius defcribit, fic diccns : Praeibis enim anrcfaciem Domini,nbsp;VC pares vias ciuSjSc des cognitionemfalutis populo ciusper rcmifiionem peccatorumnbsp;ipforum. Primo Chrifti lefu Domini nofiri anteambulonem fore afoquodde tempo*nbsp;re miniftcrij loannis in tclligi debet. Vt enim Reges ScMonarch non fobito aduenirnbsp;folenr,fcd ex fois aliquosprmittunt,qui Scipforum aduentum denuntiant, 8cin bunonbsp;prparantjqu illis aur necefl'aria font auc honorifica t Ira Dei filius, jeternus illcnbsp;gloriae, non ignaris omnibus in mundumirrepercafod loanne prcurfore Sc pratcoq^nbsp;vti,voluit,quideeiusaduentuomnesadmoneretjSchominum mentes ad ilium exop*'nbsp;endum prpararet. Qi^od ita fore olim Prophet prdixerant. Apud Mabcbianbsp;ante me. Ilaias autem vocisin deforto meminitclamantis,Parate viamDominO}*^^*nbsp;litudineplanam facitcfomitamDconoftro. Adqu vaticinia Zachariam relpcxiflcvc^nbsp;ba eius laris teftantur. Eft autem hoc magnum diuin bonitatis argumentum,quo 'nbsp;lij fui aduentum publice omnibus innotefocre voluit : at eodem omnemfimulnbsp;oncm ludis abftulit,qui contempti Chrifti panas horribiles merit dederunt, qu^onbsp;eum alpernati font, qui tanti prconis teftimonio,adhc docendi dexteritate,8cprop'^nbsp;is miraculiscommendabatur.

At prcipuum huius loci caput eft, quod loannis excmplo nos de miniftro*^ ix officio fpiritus fanlus admonef Etfi enim Chriftus in terras hafeenbsp;plius corporali Sc vifibili modo delcendat,Sc proindc antcambulone eiufinodi,qua .nbsp;lim loannes fait,minime opus habeat, eft tarnen hoc commune Sc proprium adminj^^^nbsp;rum verbi munus, vt ipfi viam parent,id eft,hominum mentes inftruant, vt Dom'nbsp;apud illos locum atq; domicilium inueniar. Hicenim minifterij Ecclcfiafticinbsp;vt homines cum Deo communioncm habcant,quod dilctftus ille difcipulus in fiw tPnbsp;la his verbis perfpicue docet : Quod vidimus Sc audiuimus,id annuntiamus vobisgt;nbsp;voscommunionem habeatis nobifoum : Sccommunio noftrafircum patreSe cunnbsp;eius lefo Chrifto. y\t qua ratione via hxcDomino paretur,vt loanneshicnbsp;exemplo abunde docet. Fecit is docendi initium poenitentia,quam ita docuitjVt^^^jj^nbsp;loci Sc ordinis hominum pcccata accufaritjSc vt ifta emendari oporteat,oftenderic.^^^nbsp;bertatc certc dicendi tanta vfos eft,vt neq; Sacerdotibus SePharifieis pepcrcerit,nc9nbsp;rodi,cum is quoq; mali exempli Sc publier foandali author eflet. Inde veroChriftu'^Pnbsp;dicauit,Schuncdigitocommonftrans dixit ; Ecccagnus ille Dei,quitollitpc^^^nbsp;mundi. Hunc ergo ordinem etiam hodie miniftri omnes teneant. Quiaenim p' Jnbsp;nos inftar maceri cuiufdam Deo foparant, nunquam huic,nifi illis foblatis,connbsp;poterimus. Ethcfontad qucucllenda,diruendaScextirpanda, leremiamnbsp;fuifle fopra audiuirous. Ifaias quoq; cxgutturcclamare,amp; vocein inftar tubznbsp;iubebatur,vt populo peccata fuaannuntiai'ct. Imo Chriftus' panitentis donbsp;Apoftolosfoosprdicandi initium facereiufsit. '

Nihil ergo prter officium faciunt,qui hodie pcccata arguunt,8c qnosuis^^j^jjj nitenti ftudium grauiter hortantur. Qui enim hc intada relinquunt,nbsp;Doores vidcri vclint,penndefaciunt, ac fi medicus humores noxios in corpor^^^^nbsp;di patiarur,interim vero valetudinem meliorcm xgrotanti promittat. At nc jjjj/nbsp;dclperationem conijeiat pnitenti prxdicatio, 8c acrior Icelcrura redargutiojnbsp;^s ftudium nosinani propriiuftitifiduciainflet, fimul Chriftumprzdicarcopnbsp;qui nobis Deo patre/tisfa:io,Redemtio Sc iuftitia fadus eft. ideoq; vehementnbsp;rant, qui in increpandis quidem hominum fiagitijs, Sc tradenda rcfipifoentiaijiijnbsp;font,nullam vero Chrifti mentionem fatiunt, qui folus afflifbs conicientijs me lt;nbsp;veram adhibet,

-ocr page 311-

HOMLIA ni.

Et He illeprcipuus error eft, qui in papatu plurimos fallit, quod pntcntatn fine '

Chrifto tradunt, amp; ita vel in defperationis prcipitium miferos adducunt, vel fuorum , opcrumfiduciaturgentesfalutis via abducunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

RcdergZachariasfiliooannihocquoq; tribuit,qudin hocordinatumait, nluZ vt falutiscognitioneiu det populo Domini. Fiuftra cnim excindentur , qu in falutisnbsp;via nobis occurrunt, obftacula,nifi verara huius cognitionem tenesmus. At privfquamnbsp;dehocplura dicamus,videndum erit, quo Icnfuloanncs illam dedifle dicatur. Nam finbsp;propri loqui libeat,folus Deus fuo Spiritu hominum mentes illumint, vt vrram falutisnbsp;rationemvidereamp;intclligcrcpofsint. Docethocipfe ChriftusinEvangelio dicens nbsp;Nemo nouit filium nifi pater , Se nemo nouit pattern nif filius^Se eu i films vult reuela-re. Item : Nemo venir ad me, nifi pater meus traxerit ipfum. Et Petto, qui ipfum ilt;r.nbsp;Deifilium amp; Chriftum elfe canfclfiis eratjrefpondct : Beatus es Simon , quia caro amp; inbsp;languis tibi non tnanifcftauit, fed pater meus , qui in clis eft. Q^od ergo de loan-nedicitur, folius minifterij ratione accipi debet, quo Spiritus Sandus vfus cil, vtfalu-tis cognitionem in hominum cordibus accenderet. Si enim huius grati facultas pe-Msloanncm fuiflet, procul dubio Sacerdotes quoq; amp; Scrib,inpriniis Herodes , co-'^itionc ilia per ipfum fuiflttdonatL Vtautem Deus opera, quorum ipfe in nobisnbsp;author eft. noftradicit,amp; eadem ex gratia peculiaritanquamnoftra in nobis remune-rawr : hominum mnifterio ca tribuit qu non illi propria virtute faciunt, fed innbsp;S^ibiis conficiendis ipfe hominibus, ecu organis amp; inftrumcntis, vtitur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lnfu zri74.

Paulus amp; Barnabas credentium animasconfirmauiflcdicuntur cura hoc quoq; folius Spiritus Sanfti opus fit, Ethocquidem Apoftolus ipfe diligenter exponit, quando .cor,,nbsp;Corinthijs, qui, qud miniftris nimim tribucrent, infeasfcindebantur, dicit .nbsp;Q^s eft Paulus? Quu Apollo ? Nonneminiftrifunt per quos credidiftis, amp; vtnbsp;^iq; Dominus ddit ? Egoplantaui, Apollos rigauit, fed Deus dedit incremen-um. itaqueneque is qui plantar eft aliquid,neq;qui rigat : fed Deus qui dat in-crctnentum. Eft autem hc diftinftio probe obferuanda ad confutandam Epifcopo-^tn8cSacrificulorumtyrannidem,qui fibieovumpoteftatem attribucrunt , quas denbsp;lolo miniftevio intelligi debebant.

Qu caufafuit, vt clauium prtextu fibi in hominum animas amp; confilcntias poteftatem vfurprint, quafi penes i^os eflet peccata vel remittere, vcl irremifta tenere. Admonct item diftinbtio ifta , nc miniftris nimim addii fimus , amp; ira Iwminum feruinbsp;reddamur, amp;, quam in Ghrifto obrinuimus ,libcrtatcm turpiter prodamus. Memine-rithus ergo omnet verbi prconcs Chrifti miniftros elfe, quorum fit, non fibijpfis fednbsp;vni Sc foli Chrifto difcipulos colligcrc. Elis ergo credamus , quatenus Dei verbumnbsp;I predicant, Interim vero lES Y M CHRISTVMagnofcamusvnicum Regem.nbsp;Sacerdotem ,, cuius nomine nos gloriari, amp; m co (blo falutis fiduciara habere congt;nbsp;'t^uiat.

Pergit autem Zacharias,8c,qu ilia falutis cognifio fit, quibufq; partibus con^-J*/* 1 ftet, diligentius exponit ,diccns; Vt des cognitionem falutis populo eius per romifsi-^'^'^/*'-oncnapaccatorumipforum; propter vifeera mifcricofdi Deinoftri , quibus invifit*'nbsp;t'osoriensex altoxvt appareatfisqui in tenebris amp; in vmbra mortis pofiti funtl ad di- .nbsp;rigendospedes noftrosin viam pacis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Comprhendithis vei-bis omnia capita, in

1 tjuibus vera amp; folida falutis cognitio confiftit, qu fi nobis ab oculos ponamus , facil 1 de quavis doQrinaiudicare.potcricnus , an ex Deo fit, vel num in viam falutis nos diri-,

autinde abducat. Nam primo docet, in quo nam falusomnisfit fita. Dind usfontcmatquc oiiginem commonftrat- . Tertio medium quoque falutis often--

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:r-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; V

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qvurtfincm quoq; Stfrudumtradit, qui inde ad nos redit.nbsp;nbsp;De quibus etfi

tn prima etiam Cantici huius parte multa dixevimus , exigit tarnen huius loci traiatio , vtcaufam banc herum excutiamus.

Quoad primum , cognitionem falutis , vel potius falutem pfam nobis pertain pcccatorum rcmifsioae taonftrat. Quia enim pcccata Dei iram pcQuocant, t(vt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

fupra A/. .

-ocr page 312-

Aq/^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIEI IOASNIS BAPTISTAE

^upradidutncft)rislDcofeparant,(lt;jna; omnismiferi amp; perJictonis vnica e(t) fiuscert nulla fperari potefic,vbi pcccau regnant, autadhuc in ranoncm

Obferuabis autem Zachariam, falutera noftram non in hoccollocare,vtpe^ in nobis prorlus nulla fintifed in peccatorutn rcmilsionc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

U laan^jt

Quoad cnini in carne vixerimuSjabsq; peccato efle non poflumuSjCum in w cepti amp; nati fimus,vt de fcmetipfo Dauid facetur. Q^a propter Apoftolus dicebat^^nbsp;dicamus nos peccatum non habere, nofipfosfallimus j ^veritasDei intiobisnonnbsp;imoDcunj inendaccnifacimus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ijjt

Quia ergo-natura pcccatores liimus, peccati veto ftipendium eft mort Vtiq; falutem noftram in eo confiftcre, vt peccata nobis non imputentur, id eft)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p

remilsione gratuita. Ad hunc modum Dauid quoq; ( ficuti Paulus oblcruUit) nisbeatificationcm deftribit : Beati (inquit)quorum rcmiflsc funtiniquitates,nbsp;rum obteda funt pcccata* Beatus vir, cui non imputarit Dominusnbsp;hoc falutis principium probe tenendum,vtagnita peccacorum noftrorum inultitunbsp;amp;grauitatc,procui abijeiamus pharifaicam Si cxirialcm propri iuftitix hduciaffl)nbsp;lutem noftram in remifsioncpcccatorum quramus,qu3e vhica nobis iuftitwreft^t-

^.4

Atqunam(inquit)remiftionisiftiuscauleft? RurfuscrgoZachariain^'^^ pqJj.j ottigifle ait propter viftcra milericordiac Dei noftri. Vt ergo prift^nbsp;debitores efl often dit, quibus remilsione gratuita opus fit ; Ita hancin ineranbsp;dericordiacommonftrat. Vtq;hancnobis magis commendet,vifccra niilcr**^^nbsp;nominat, ita nimirum naturales illos commiferationis motus intelligens,nbsp;tes erga liberos ex fc natos affici TolcntjquasGrxci dicunt,amp;quarunbsp;retricc ilia proponitur,qu de filio fuoapud Solomonis tribunal contcndiffcnbsp;Tanta autem harum vis eft vt tunequoq; Icfc cxcrant,quando contumaces filiosnbsp;uis fupplicio dignos in periculo aliquo grauiori parentes confpicantur.nbsp;has Dco tribuit Zacharias,eo quod hie fe patrem no drum profiteatur gt;nbsp;dicat : Num obliuioni'tradit mulier infantem fiium, quo minus milroatur fiwnbsp;fill ? Sedeftoobliuifeantur illx,ego tarnen tui non obliujlcar. Confentit a j/nbsp;cum Zaharia ipfe Dei fiiius,IcfiisGhriftus,Nicodemo diccns : Sic Deus dilexitnbsp;vt filium fuum vnigenitum pro illo tradiderit amp;c.nbsp;nbsp;nbsp;Et Paulus nos tunc illi

tos fuifle dicit, cum inimici amp; filij irx, id eft, ira amp; lupplicio digni eflemus. verb tertimonijs pluribus eft opus, ciim huius generis loci pafsim occurrant,amp; j'jjptnbsp;patrum cxempla iam inde ab origine mundi teftentur, eos perfolam Dei mifcricofnbsp;feruatos efl'e.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rurius ergo vanitatisarguitur noftrorum opcrum amp; proprij

ducia. Si cnim ipfi nobis fiiccurrere potcramus,minim opus erat diUinX ' dix vilcera propter nos commoueri.nbsp;nbsp;nbsp;At hoc non tcmcre fadum fuiftcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

rcebat,cm multitudinemmifcrationum Deiimploraret,quam non minori dw omnes etiam ij inuocabunt, qui feiplos amp; peccata fiia propius infpexcrint.

I-MfJfMtar filtt Sed medium quoq; vidcre oportet, per quod nobis Deus lalutcm attulu Mchrifittt cnm ille non folum mifericors, verumeriam iuttus amp; feuerus Icclcrum vindexnbsp;fofficicbat, ilium ndftri mifertum efl jfdinfuper peccata noftra expiari oporic . jnbsp;ea ratione etiam ipfius iuftitixfatisfieret.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod, qua rarione fadum fit )

ficdocer: Inuifit nosQrienscxalto. Ita ver noftiinat xternuni Dei filin'* Chriftum, amp; alludcre videtur ad promifiionem -, quat apud Malachiam habetur nbsp;tur vobis timentibus nomen meum Sol iuftitix,amp;fimitas fiuemedicina in alisnbsp;lam huius nominis loannes Evangeliftx reddit, quando ilium dicit lucem iH^'nbsp;efle, qux fijo in muridum aduentu omnem hominem illUminet. Et ipfenbsp;Iclucem mundicflefatetur,quam quifcquUntur,honambuIentin tenebrisnbsp;Hie Sol (inquit Zacharias ) inuiur nos ex altOj id eft Deus filium fuumnbsp;fehumiliauityamp;aflumptacarnecaufam quoq; noftram fulcepit, vtnoftrxnbsp;diatorfieretjficq; fuis alis imtradijsafflido hoooinum generi mcdicinam attulJ^ .yipj

-ocr page 313-

H o n 111A in. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 P

ilium faduram Malachias prdixir. Ita vero filium Dei hiimiliari, amp; venim hominem fieri, oportuit,vt frater nofterfadus,fimulvindexquoq;no(lcr fieret, ad quem noftrfalutiscaufaiurcpertineret. Ita vero hanc cgit, vt peccata quidem noftra innbsp;letranslatamortisfumeritocxpirit, mortem vcio refitrreione viccrit, amp; indeanbsp;nobisafliimptam carnem in closfubuchendo, horum quoq; portas nobis patefecerir,nbsp;lt;)upropter pcccatum prius occluf crant. Et in his quidem noitr cum Deo recon.nbsp;uliationisfumma confiftit, qu omnia cum vnus amp; folusCbriftus pr!fiterit,hic quoq;nbsp;vnicus nobisapudDeum mediator eft. Quod ipfenon obfcur teftaturdicens rNc- jtiatih. j, irjnbsp;movenit ad pattern, nifi per me. Et huius difti ipfum pattern fuifragatorem habet,nbsp;quiclituschmat.quot; Hic eft films ille meus ddelus, in quo placatus fum. Non te-mereautemSolifte exalto exortusefte,amp;nosinuififlsdicitur. Ea enim locutionsnbsp;innuit Spiritus Sandus, falutem noftram per nulla humana aut terrena media obtigiflo,nbsp;fed negotium hoc totum diuinum amp; clefte effe, atq; ex fola Dei mifericordia pendere ,nbsp;quifiliiim fuum nobis de ccelo Seruatorcm mtlcrit. Ideo apud Ifaiam bc quafi com-muniscredentium,8c falutem promiffam expedantium, vox auditur ; O fi clum fein-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

das,acdefcendas,vtmontcsfacietuavtabignis incendio colliqucfeant. Cui amp; hoc Dauidicum confentit: Attollo oculosmeos ad montes, vnde nam veniat auxiliumnbsp;nicum.Auxiliummeum Domino, conditorcchamp;terr. Pfal.jij.

Rcftatvtfalutis huius per Chriftumexlaibita: finem aut frudutn confuleremus, . qui ex ilia ad nos redit. Tradit hunc Zacharias, quando Solem hunc nos ex alto in- eVz/a.

nilsilTe ait, vt appareat ijs, qui in tenebris amp; in vmbra mortis pofiti funt, ad dirigendos pedesnoftros in viam pacis. Comprhcnditur his verbis ftudus duplex, quorumnbsp;alter ad confeientiarum confolationcm maxim rcfeicur, alter etiara ad vitx totius infti-tutionem pertinet.

Primus eft quod ijs apparct Gtriftus Solisinftar, qui intenebris8cin vmbra tnortisfunt pofitiMeminithuiuslfaiasquoq';,ad cuius vatcinium Zacharias allufiffenbsp;videtur. Sic enim file ait : Populus, qui in tenebris ambulat ,vidit lueem m:gnam 8cnbsp;habitantibus in terra vmbr mortis aifulfitlux. Vmbra mortis Ebtaica pbrafi dixit pronbsp;vmbramortiferaSc exitiali. Adumbratur autem per tenebras amp; vmbram morris calami-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tofa amp; intchxgeneris humani conditio,quamtemporibusignoranticefub porelbitcten

brarum(^viPaulusloquitur^uftinuimus, priufquam Chriftnsnobisinnotefcc'-et. Vt enim qui perjoca ignotxamp; tencbricofa ambulant^exirc quidem cup'unt, fed , quo fnbsp;venant, nefeiunt :Ita qui Dei ignorantia amp; errorum tenebris cxccati funt, veilent qui-i dem viam falutis inuenirc, non vident autem quid agant,aut quo pedes funs dirigant.nbsp;1 Imo, vt qui in obfeuro carcere capitis fententiarn in fingnlas boras expeftat/bipl'ci mx-1 rorcconficitur,dum amp; tqortem inftaniem pertimefcit,amp; tenebris impedltus,quidfolatilnbsp;' quxrat,non videt ; Ita roiferi mortalescaecitate mentis amp; Dei ignoran- ia,ceu carcere ali-quo tctcrrimo,conclufi fuerunt, qu illis vmbra mortis, id eft.perditionis 8c cxirij caufanbsp;fuit,e quod inde otnnis generis errorcs 8c infinita peccata eraanarunt.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Senfenintplriqthancfuammifeiiam, 8c intra confeientiasfuas grauifsime cxlt;

cruciatifunt,cum fc quidem aDco alienos Sc mortis xtern reos, propria confeientia

1 iefteintelligercnt,nefcirentautemquanam illisad thronum grari 8c falutem aditus

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paterct. Exorti funt bine cultus fuperftitiofi, qui etfi fcftatoribus fuis laborum 8c

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fumpiuum gtauifsimorum caufam prberent, nunquam ramen per illos eff-.ci potuir,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo minus mifcrls illis pcccata fimul, 8c horum pn ,fubinde ob oculos verfarentur.

At in his anguftqs agentibusSoliuftiti exortus eft ,1E S V S CHRIST V S . nimirum,qui8cDeivcricognitionefalu'.ifcrabominummsntcs illumint,8lt; , folutis^^nbsp;peccati vinculis,nos in lueem educlt,adhc in feipfo nobis acceffum ad thronum gvanbsp;tnonftrans,confcientias,antmetu8cterroredamnarionisconftcrrfetas,incredibiligsu- jxb.n.nbsp;dio cxhilarat. Cur enim non gaudeant 8c exultent,qui ilium clamantem audiunt ; Veni-

1 waimeumncSjquilabqratisSconcratieftis, Scego requiem vobisprxftabogt;

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si quis

V

I

-ocr page 314-

298

DI EI 10 ANN IS BAPTISTAE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iL

'n

Si quis fitit veniat ad me amp; bibat. nbsp;nbsp;nbsp;Gaudij cert huius vis tanta cn

.Kite fafiiu

isquoq;affliftionibus nos exhilaret, vthoftibus noltris pia gloriatione in'' liJ vcrcamur,quando nos Chrifti focios,amp; rcgni dus cohredes fados, ellenbsp;Dei ddis amp; nomen ciustimentibusaurcsilleiuftitiSolorirurjqiiifuiJi'a*) ijijiynbsp;cinam afFcrt prfentifsimam confcientijs,fub peccatorum pondr amp; mortis mnbsp;rantibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. U, pir

hMtHAS

Alter Chrirti fruduseft,qud pedes noftros dirigit in viam pacis. H mine afFedusamp;inflitutum hominis notarifpcdiximus. Et videturhocnbsp;Prophet verbis opponi,qui hominum,Ddamp; Chiiftiduscognitioncalicnof jp-rcs defcribenSjinter alia dicit,pedes eorum veloccs elle ad cfFundendu fang Squot;?nbsp;terim oftendit Zacharias, Chriftum nobisa patrenon raodqSeruatoKtn, ^^pp^nbsp;Dodorem datum efle, qualemolii Mofes quoqjfub.magni illiiis Prophft^*^nbsp;defcripfrat. Red autem metaphoris amp; fimilibus vtitur abijs, qui iterfa^^j^j ppfnbsp;fumptis, quando confit vitam nollrara omnem peregrinationem effe, quanbsp;vallem lacrymarum ad cleftis patri poflcfsioncm enitendum eft. Eftnbsp;grinatio ilia vtlaboris,fie etiam periculi, plena.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infeftat enim nos varimui

amp;dusprinceps, ltan: amp; ne quid periculi defit,ipfi pedes noftri id cft, innau nobis plurimum negotij exhibent, dum nos poft errorum auia amp; pcccatinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^n^pil^'

ucrfbs abripiunt. Hc ergo duce opus eft fido amp; itinerum pento,qucm Chr* If fum cfTe Zacharias docet, amp; idem Prophetarum quoqueoraculapafsim teftantu*'^^.nbsp;nos in viam pacis dirigit, amp; ita quidem, vt non folum verbis doceat,vermctiaf^nbsp;plo proprio procdt,vt ad fequendum magisexcitet, amp; peregrinationem ha'* (pitfnbsp;tutiorera amp; faciliorem reddat. Pacis autem nomine omnem felicitatem pro bunbsp;more intclligit,ad quem per Chriflum deducimur. Hic nos patri rconcilit ? nbsp;mnis bcatitatis principium cfl.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ycli'

Docet itcm,quid nos agercdcceat, in Dei fauore amp; protedione ati^ mus; quo loco fideranobiscommendat,quxvtnosbonorumclcltiumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jifl

cit,ita frudusquoq; fndi/simosparit, pacem confeientj,diledionem Dei Sep obedicntiverftudium,vitinnocenriam,iuflitiamamp;fanditarem. EdisflGnbsp;ftudenr,ij amp;Deopropitfo vtunturjamp;cum hominibusquibufuis, quantum in 'P^ pj'nbsp;pacific viuunt,amp; proinde tam hoclecul qum in futuro verfelices amp; bcatiiu .nbsp;(nt hc multis rcccnferi prcepta Chrifti ex ordinc,qu ad hanc ii^ytcunbsp;oncm faciuntjfed cum facra legen tibus pafsim occurrant,amp; iam plus fans excrenbsp;tio,illa confulto prtermittimus.

n f4iiMtt J. Srmitm h^ntnbsp;ftifafneritfnbsp;it^n. j.

Et hc quidem cognitio ilia falutis efl,quam loannes populo tradere eius dodrinam infpiciamus,illum hoc ordine amp; modo ifla tradidifl parebitnbsp;entra in gratutta peccatorum remiionc, cuius nobis Chnflus author ell, nbsp;nbsp;nbsp;jicn

. quandoillovifodixit: EcccagnusilleDei,qui tollit peccatum mundi.

homines ad vnum Chriflum remifr,huiic vnicum flutis Mcdiatorcm effe fiu^ tanto prxconio commendauit, vt fc indignum diceret, qui corrigiam calcconbsp;folucret. Et cum difcipulos prpoflero Zelo accenfbs Cbriftum mulari vi (cunbsp;gna cum grauitate ait : Ipfi vos tefles eflis, quod dixerim,Ego non fumnbsp;miflus fura ante ilium.

Qra fponm habet fponfiis efl,amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;Item ;lllura oportet crefccre,^^^|,jb^

minui. Pater diligit filium, amp; omnia dcdit in manum eius, Qe credit n vitara xternam. Qm non credit filio, non videbit vitam,fed ira Dei manc^ j

^nento multiplici Spiritus Sandi teftimoniocommendatur, deqjcodem pronuntiat, neminem tllo fiindiorem cxmulicrcnatum clTe . nefasfuentonbsp;nam,amp;quaraillefccutus efl docendi rationcra ,indubiumvocare.

-ocr page 315-

deducit. Clirittus enitn fibiipfi temper confit, amp; unus idemq; eft hodie amp; heri amp; in otn-ni (ccula. Atquialiam viam ingreflusad operum m.eiita, latisfadiones,huraan4m iu-ftitiain,diuorumintercersioncm, ignis purgatorij luftrantem ,Miflar oblationesamp;alia liuiusfarinaE,remittit,quibusamp; Dei gratia negatur, amp; Chnfti lefu mcritum exinan iur :nbsp;iiEuangelium aliud pratficiit p rter illud,quod Apoftolum temporibus prxdicatum eft,nbsp;amp; proindeimpoftor cft,ctiamn Angelus de ccelofuerit. Fruftta igitur hodie queiunturnbsp;multi,fc nefcirc,quid credant,aut faciant in tanta,fententiarum de fide amp;religione,varie-tate. Si enitn Chnftianus cs,Chrifto aulculta.Si oui* Chrifti es, voeem eius audi amp; leque-rc. Si Dei filius es,patris voci obtempra. Si Chrifti fponla et,aut fponfte eius merabru,nbsp;huic vniadhre,hunc dil:gc,amp;eius monitiste obedientein prbe.Qud fi cui ifta.non fa-tisfaciuntjted infuper patrum StConciliorum decretts atq; fuperftltion.bus quotidic nouisnbsp;opuseffe putat,amp; ea mordicus tucrur,qu nuilo fcripturarum teftiinonio probari poftenbsp;nouirhunc nos luoiudici Telinquamus,vt in ipfotandem impleatur.quodChriftusdixitrnbsp;Si cicuscco dux fucrit,ambo cadent in foueam. Matth.JS'.Eihatc dita funt in diUinumnbsp;hoe Zachari canticum,quod vtinam tam ddigenter expenderent Monachi amp; lacnficuli,nbsp;quain in illo de cantando afsidui funt.

Sequitur loannis pueritia amp; inftitutio,adhc vit totius ratio,quatU ad eum vfqne dienitcnuit,quoimpofitam fibi a Deo funbioncm coepitobire. Vbi paucis verb;s remnbsp;uiaximi momenti Lucas abfoluit. Ip-e autem puerulus (^inquit) crcfcebit Stcorroboraba-turSptritu,fuiiq;in defertis adeti vlq;diem,quo feoftendcret apudifralem. Primo illnbsp;creui'c, Si fimulSpiriiu corroboratum fu.fle,ait.Ergo vttaiis progreftu corpore creuir,nbsp;itaSpiritus quoq; lanfi donis indies autus eft,qu in illo nouis quotidi argumentis fefcnbsp;mag aiqunagis exeruerunt. Non temer autem ab hoc orditur Euangehfta, Ex eo enitnnbsp;appar,qua: nam virtutura omnium in loanne caufla atq; origo fuerit : non quidem pro-prixnatufaeindoles, (nam vi alij homines in pcccato conceptusamp;natusfuit) non paien-lutnmcritum (Z.charias enim ob incredulitatem quouis fupplicio dtgnus fui) led Deinbsp;gratia,qui ficuti promitcrat,ilium adhuc in matris vtero delitefcenrem Sptritu fuo dona-uiqamp;huius dona deinde in illo quotidcauxit. Spiritus ergo fandi opus fuit, quo i vitamnbsp;egiiloanncs communi viuendi confuetudinc31ienam,amp;qu3e omnibus admirationi fuit:

cuit.St fcclcra publica tanto ardore St libertaic docendi corripuit,vt ne rgi quidem Fle-lodipirccndum putaiit, quin mortem potius crudelem volucrit perpeti, qum ad flaglti-Umiantocumfcandaloccniunumconniuere.Namfiiftaad noftr rationis calculutn cxan.ines,huic impefsibilefucrit,pericula tanti fpebonorum cocleftium fubire, amp; propter futuram retributioncm praefentis vit commoda negligere. Quae cauffa eft, quodnbsp;vhnftusdifcipulos non ame ab Hicrololymisdilcedere,Siadpraedicandi munusprodire,nbsp;vulLit,donccSpiritum famftum accepiflent,qui rebus agendiiidoneo$,amp;'d pericula qu-U's ititrepidoSjfaccret. Debent hoc obferuaic quicunq; adminifterium Ecclefi vocan-tur,vtpictaii,lanitati,8iinnocenti ftudeant : quando cerium eft,illos abfq;Spiritusnbsp;linti auxdio nihil egregi] faluroi cfle,dle autem euro impijs amp; impuris commercij nihilnbsp;halct.neq; in animain malignam ingreditur. Orcni deniq; indefinenter, ne Spiritum fu-um idis Deus fubducai.fed hunc in ipfis- indies confirmer amp; auteat, vt amp; ftanonem fuamnbsp;tuen,Si min ftcrium fuum roaiori cum frulu obirc pofsint. Excitet illo aduentus Domini,qmvt tune vcnict,quando mmhne venturusputabiiur : fie ab illis fu funionis ratio*nbsp;nem cxiget,amp;t de illoium manu requit fanguinem corum omnium, qui iplorum negh- *nbsp;gCQiia ptricrunt.

Deinde in defertis vitam cg'flc diciturloanncs. Vit veto rationem Matthus 3kioiinf id inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mircui diVigeniius cxprimunt,qui ilium pilis Camelorum veftitum.amp;Zona coreacea fuc- jaits a^it

' cinCtum fuillc,mclle auicm fylucfttiamp;locuftis viftitauifle,lcribunt.Fuit ergo tota vit ra* Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tio conformis ci loco,in lt;^uo vcrfabaiur.Vbi nemo putauerit,exemplo hoc vitam Mona*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fticatn aut eremitiam commendari.Nullum cnimDei prceptum extat, quo in loliiudine

1 tetc4cre,Si hominum confoitio nos in vniuerfum lubducere,iuheamur. Quin potius fo-1 tCiatcSi mutuis hominum officiis,ex charitate non fucata manant.bus. Deus delecfaiur, 1 ^qucniqtin fua vocatione obeunda diligentera effc iubet. Quod ergo loanncs vit ge-

-ocr page 316-

500

/ Stun. J.

a. Tun. 3,

DIT, lOANNIJ BAPTIST

nus peculiare prima pueritia fccutus eft,id ex finguIariSpintus fani jmpuhu,amp;n'quot;|^^|j rij cau(ra,fecit,cuiipfutn Deus deftinauerat. Quia enim Chi ifti prnuntiusatqjp'^' 4-^nbsp;noui Teftamenti rainifter, adeoq; Prophctis omnibus excellentior efle debcbat,n'nbsp;fuit ira eum pueris educari, vb rulg omnes vidrent,fingulare quid dedlonbsp;bcre. Deinde cum per annos circitcr quadringentos amp; quinquaginta ( poftnbsp;nimirum,qui vltimus veteris teftamenti Propheta fuit ) prophetandi munus qaie*^nbsp;illud non fine noua aliqua prpararioneinftaurari oportuit,vt omnium ment^nbsp;endum verbum Domini excitarentur. Prterca quia Angelus dixeraf, vinuni amp; W'nbsp;non bibetihominum quoq; confuetudinera vitare debuir,ne ea corrumperetur.nbsp;etiam tale quid populi (udaici ingenium,qui in externis h3Erere,amp;ex his de doioribnnbsp;dicium facere, lolebat. Ulis ergo fefeaccommodare voluit Dominus, ne quamfua^quot;| j)j.nbsp;duliratis amp; contumaciexculationem ha berent. Ex his vercolligitur, non deber^ lt;nbsp;loannisfadum in exemplfi trahi,amp;nili ipfi quoq;diuinitus vecemur,non nouam innbsp;debere viuendi rationem, fed hoc potius curanduin clFejVt noftrx vocation! fatisfaci^nbsp;Interim difcimuSj pueris afluefeendum efleijs, quad fundjonem, cui dcftinaiiln j,nbsp;neceflaria font. Quantum enim pofsit educatio,in brutis quoq; animantibus cernim'^^^nbsp;olim Lycurgus Spartanos fuos duorum catulorum exemplo docuit, qui etfi ex ijsden^nbsp;rentibus nati eftent, aber tarnen venauoni idoneus, alter ignauus culinsecuftoswannbsp;ciim diuerfo modo inftituti eflent. Eft veto hocinprimis obferuandum innbsp;do ad Ecclcf minifterium accedere debent, cum eotum funtio vires humanasfup'nbsp;amp; cum eruditione pictatis quoq; ftudium fingulare requirat. Ideo Samuclem ol m nbsp;res pueris apud Eli facerdotem in tabernaculo inftitui volebant, ciim ilium faci'o inbsp;fterio deftinauiflent. Etfrequenseftin regum hiftoria filiorum propheticorumnbsp;quiin Collegijs educabantur, vtindefuo tempore ad docendum prodirent. De 1nbsp;tho etiam luo Paulus teftatur, quod puero facras literas didxerit. Apud Araos 1quot;*nbsp;grauitcr accufantur, qui Nazarseos, id eft, lacris ftudijs deftinatos iuuenes vininbsp;bt difciplina diflolutiori corrumpebant. Huius vtinam hodie meminiflent omnesnbsp;rum cur iuucntus commifla eft. Sed vt in alijs, iia bic quoq; plurimm pcccatur,^nbsp;infeliciotcs funt tarn refpublicqum Ecclcf, quod earum gubernaculis ijnbsp;bcniur,qui primisannisabfq; difciplina educati,pefsimus moribus afliicucrunt

l9.mnet vo Poftremo indicatur, quam diu loannes in de'ertis vixeiit. N mirura vfq;.. eatKifutn Dei oftenflonis fu, id eft,ad eurn diem vfq;, quoDeo euocatuseft, vtdocendirauo^^^^'nbsp;xpfdaf. fufciperetjfeq; ip'iim Ifracli manifeftarer.Vbi apparct,ilium etfi donis Spiritusnbsp;inftrutifsimus eflet, non ramen confideniiorem fuiife, neque feipfum infolentetnbsp;magnas amp; arduasingefl'fle, Imoetfiin Ecclcfia Kraelitica fummam corruption!' ,,nbsp;ret.quam ipfi ex animo difplxuilfe non eft dubinm, Dei tarnen vocationem ^quot;Pnbsp;ne quid abfq; huius aufpicijsimprudenter amp; inconlultagerct. Efthocobferuatu 3 .^nbsp;fimum. Vt enim vnicus in Ecclefiapa.erfamilis eft DeuSjita huius mandatum esp*nbsp;quirn ilia aliquid tentant.Nam conftat olim grauitcr accuGuos fuiffejquinonmifs'^nbsp;bant. caufla eft, qud prophet amp; Apoftoli fu vocationis ispius mcmin'nbsp;amp; dodrin fuauthoritatem aflerant,amp; fvpfos confirment aduerfus hoftium-raio^^'f,;nbsp;regnum Dcicuerfum cupiunt.Peccatur in hoc plurimum hodieab ijs,qui folios*nbsp;ftudioadEcclefiminifteriumalpirant,automnes cos Ecclefiae obtrudunr,nbsp;alia rationevidumfibi parare pofl*e vident. Qinfver Ecclefia prop^er minir' y'nbsp;autem potius hi propter Ecclefiam, inftituti lint. Sed funt hi fere ex mercenariot^'^^j,;/nbsp;mero, qui vt vifo periculo Ecclefiam turpiter defcrunt; Ita dum res falu funbre*quot;^nbsp;* mis amp; fidispaftoribusmoleftiam exhibent, dum amp; fcandalorum publcorura^'nbsp;funt,amp; illorum auihoritatem tarn exemplo quam calumniandi libidine

Xrgo probe confideranda miniftrisomnibus loannistota hiftoria, vncum CaftiJ parte, qua dcillius minifterio sgitur : vt falutis cognitionem vere amp; fidebter t*. . 'jjci'nbsp;cui perditionis authores fint. Difcant prarterca finguli homines de verbi min.ftris*nbsp;re, vtirapoftoresquidemcaueanr, fidisautem paftonbus obtemprent, amp;itanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amotnneminftituant, vt falutisternpoflefsionem olim ad re pofsint cumlf'

fto, Domino noftro. Cui debetur benediiio, honor,gloria,

amp;poteftas in ternum, Amen.

27/^

-ocr page 317-

PETRI APOSTOLl HlSTORIA

THE NATALI jOANNIS

Buptit Precalio.

Tibi it er ne Pater Domini nofiri ku C hr it toto peBore grattai agimtu quod perpetuo ftr propterfllium tuurn^in genere humano colligit Eccleam, (if perptua fer ie miinbsp;*rtsadonis (^ teimotif diuind excellentes.^ quifuerunt inauratores dr propagatoresnbsp;witatisnter quos excelluie fetrnus heroicum iliumfilq tuipracurfirem,San(um Ioan-et Biptimy qui primus do^or noui Teamenti do^rtnam Euangelijab erroribus Phari-teis repurgnuitimnes articulesfidei illurauit.^ df filium Dei digitis monrauit : Supplicesnbsp;te rogtmus ,ttllige tibi inter nos at er nam Eccleam.^ doce corda nora tuo veraci Spirit u vtnbsp;'^fr ijjntiamurfalutari tua doSlrina, quam fonuit Paptia, vt inferti tuo gregi faciamusnbsp;frucltupo:nitentiadignos.^njt nobis etiam illucefiat diuinitas oenft foanni, vt verafidenbsp;t^fletlamur agnum tuum Chrium, illius auguiimi f^onmusficfamp;vt eumpofiden-tts libertmur ab ira Bei, amp; efficiamur haredes aterna vita tua, Amen.

die PETRI ETPAVLI

APOSTOLOR.VM EVANGELIVM

Hi AT TH, XVI, CAP,

V n HODIERNA DIE, Qjr EST PBNVLTIMAIV* Anno nato Chrifto feptiiagefimo.hi dno Apoftoli,Petrus amp; Paulus raar-tyriocoronatifciibanturvltimoNeronisanno.corutn memoria coniunltmnbsp;euam cclebraturin noftris cibuf, non vt ipforum inuocationem ( quam, vt iinpiam Scnbsp;inFiliumDeijDominSc vnicum Mediaiorem noftruni,blafphemam,omnino detefta-,nbsp;mur, cm x verbo, dtuinitus nobis reuelato feiamut, adorationem foli Deo setcrnojquinbsp;lolus cerda omnium hominum nouit amp; ferutatur, nulli vero naturx creat, competcre,nbsp;ficut feriptum eft : Dominum Deum tuum adarabis, Sc ipfi foli fcru'CJ, amp;c. ) confirme-tnuj, fed vt auditonbus noftris hiftoriam ipforum, quomodo fcilicct ad Apoftolatum vo-*nbsp;caii fint, fitniliter quoq; conftantiam ipforum in confefsione ab ipfisprdicati Euangelijnbsp;lefuChriftijiccmexefcitia inuocationis,Scaliorumbonorum operura,8c tandem gc,nbsp;nui mortis ipforum,Scc. ordine proponeremus.

Beati Pauli hiftoriam prolixe enarrauimus die conuerfionis ipfius, quo pium lelo# rcm remittimus.

Petrus, priufquam ad Apoftolatum Chrifto vocaretur, proprio nomine, quod in rircumcifioncipfiinditum eft,Simon,ideft,auditor, diius eft. Sed Petri feu Cfpha*nbsp;gno!:^tn, quod latine rupera feu faxum fignificat, Chrifto acccpitloan. j.Marc.?. Nansnbsp;licuti rupes, feu lapides folidi in xdificijs fundamenti loco ponuntur,ita fides Petri Sc fin-gilwuoj fidclium nititur firma Sc immota Petra,Chrifto fcilicct, fupra quem fingula ve-rat Fxclefi membra dificata funt, Sc in eo contra otnnes procellas , ab hypocriris Pfeu-dodo^qribusSctyrannjsjDiaboli organis,motaj,atq; ado.conta omnes inferorum portas jOaftferuanrur;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Natus eft Petrus cum fratre Andrea in oppido Bethfaida, fita ad littus maris Ga-lil,patreloanne, vt apparetex 2). Sc gt;. cap, loan. Sc Matth, j. cap. Cumq; effet pifcagt; tor,aChrifto ad munus Apoftohcti'AVocatur Matth 4.Tuc.f. Marc. J.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Inconiugio cafto ipfum vixifTe,noh tanrm x^ cap pririsEpiftolPauh adCo-rintlu, fed inde quoq;, confit, quod Matth. 8,8c Luc. 4quot; Chnftus focrum ipfiu$,in oppL do Capernaum fcbriiaboratitem,fanauit. Eiushiftoria,ex Euangeliftis 8c ais Apolio-licis bteuitcr fumpta, hc eft :

Ambulat in mari Matth. i^.Edit confefsionem deChrifto,qu hodierno die pro condone explicaturMat,,6.Luc. 9. Mar.s.Chriftus Dominus hunc rebus grauifsimis te-ftem adhibuit,vtpote transfigurationi in monteThabor faIar,in quo Hellas Sc Mofes cnnbsp;Cbnfto colloquuti funt. Matt.j7.Marc.).5cLuc.9.cap.Poftea rairaculo refufeitatae lairi fi-1 X Marc. f. Et tandem agoni foextremo ad montem Oliueti.Mat.26.Marc, j^ Luc.zx.nbsp;Pro fc Sc Chrifto pendit Staterein feu didrachmuroMatih.)gt;,

, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C c ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tempore

Tempore

I

-ocr page 318-

?ETRI APOSTOL HlSTOKlJi

Tempore pafstonis Chrifti,cm nimim liis virib. tnbuerct,ncc Oirifti ope fibiopus cflepufarct,ancepericulum iaitansfamfortitudinem,cnHansert vfq; ad Anollavo*nbsp;cem,qua frattus iureiurando ncgat Chriftutn.Sed Chrii Domini intuitu degrauiliiola-pfo admonituSjfleuit amarjegitqj pnitentiam. Mat.2.Mar44,Luc. zi. Ioan, js.cap.

Poftrefuneioncm Cbrirti,ab ipfo Chrifto accepit mandatum palcendiouejChrifb ( loan. z,.cap.)non Rom tantum,fed invniuerfo orbe tcrrarura, iuxta mandatum Chri-fti : Ire in vniuerlum mundum,docete oranei gentes,amp;c. Poft af cnfionem Chrifti in talos cum reliquis Apoftolis,iuxta Dei voluntatem forte eIegitMatthiamApftvlum.A.bnbsp;Primo die pentecoftesnouiTeftamentiipfectiam Spsritu fanlo repletus, pnanbsp;concionem habuit de Chrjfto lefu crucifixo, mortuo, refufcitato, amp; fedentc ad dextertnbsp;afterni Patris. Qua concionc ad Deum 3000. auditorum conucrfi funt. Ah cap'

Perjpfum quoq;amp; loannem primuro miraculum in natoclaudo cditumeft. A'* Confefsionemfuara editcoramponnficibus. Intetficjt An3niam,amp; ignon*quot;nbsp;afficiiur propter nomen Chrifti. Ad. f. Obiurgat Simonem Magum Ad. 8. Sanat Anbsp;amparaIyticum,Tabitamq;mortuam refufcitat Ad. . Apud Corneliucn conic' ,nbsp;Prophetarum de Chrifto in concione fua hunc adducir,qud omnes homines remds*nbsp;Jreceatorum accipiant per nomen Chrifti,qui credunt in ipfum. Ad.jo.Captusnbsp;iberatur cpc Angeli, quam rairandam liberationcm nunciari iubct lacobo minorbP ,nbsp;ri feu Epifcopo Hrcrofoiymitano.Ad. gt; 2. Primo Apoftolorum conciliainterfuit, l'nbsp;chrura dccretum fanxit de abrogatione legis ceremonialis amp; iudicialis.-Crediraus *nbsp;gratiamDomini noftri lefu Chrifti laluari,ficut amp; patres faluati funt. Ad. ) s'.cap-Poftea venions Antiochiamjamp;fimulans fcabEthnicorumconfuetudineab*nbsp;amp; fua fimulaiione ac infirmitatc ftabiliens opinionem, legem Mofi ad falutcm d*'nbsp;lariam, palam arguitur Paulo,afferente,fide in Chriftum ,non vero operibos pnbsp;iuftificari hominem. Gal.2.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Scripfit Petrus Apoftolus duas Epiftolas, quarnm prior.quam ad ludrosol' audilorcs,difperfo$ioPonto,GaIatiaquot;,Cappadocia,Afi3amp;!thynia,fcripit,Babyl*^,jnbsp;ptam efle apparet,quaE eftMetropolis Chaldaar,Iicet quidam,vt Eufebiuslib.2.fPnbsp;Roma interpretentur Babylonem.

Tandem, ficut Tertullianus Iib,4.contra Marcion. ait : Petrus amp; Paulu^ Je Euangelium fuo fanguine fignanim leliquetunt, feu vc Eufeb. lib. 2. cap. Jf*''nbsp;Nerone,hofte Dei, quod P.iulus abeoRomscapite truncatus, amp; Petrus pab^inbsp;Icobantur. Hteronymus in caial. fuo addir, Petrum cruct affixum,ita,vt pedesf jfjfnbsp;coelum tenderent,caput veroad terram inclmarct.Non enim fe dignumeffcnbsp;roauit, vt eo modo cruci affigaretur,quoMagiftrum feu praceptoremnbsp;um crucifixum efle feiebar. Qu ponrificij, Sc qui hos fequuntur, de Pcf*nbsp;que Romaf.Ann. tenuifle contendunt,fabulantur, merar nugtefuncQu^snbsp;mus, cm nec ex lcra feriptura, nec ex alijs probatis hiftorijs ill probari po*''nbsp;dimus igiturad explicationem Euangclij,qu3ehodicrna die pro concione cxplicacnbsp;DIE PETRI ET PAVE*

APOSTOLO^RVM EVANGELiVA*

MATTH. XVb CAP*

iCOMILIA prima

Cum veniflt autem lefus in partes Cfre Piilippb^j^ ferrogauit difcipulos fuos,dicens:Quem me dicunt homingnbsp;fe, Filium hominis C Illi verd dixerunt : Ali) quidem loani^nbsp;Baptiftam, ait) verd Eliam, altj verd leremiara, aut vnuf^nbsp;Prophetis. Didt cis. vos autem quem me dicitis efl Znbsp;dens verd Simon Petrus, dixie ; Tuesille Chrillus fs Unbsp;viuentis,

f

-ocr page 319-

hom il 1 A 1 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;503

VAMVIS DOMINVS NOSTER lESVS CHRI- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* *

ftus per dodrinam amp; miracula fefe inter ludos abund manifeftrit, varia amp;mukainterfcdiuerfafuerunthominutndeiUo ludiria. Qui enitn sperii^^^jjnbsp;eins hoftes eranljPharifi ac Scrib cum toto Sacerdotum colkgio vini poto-nbsp;nbsp;nbsp;*

rem amp; helluonem, Samaritanum,dmoniacum atq; iuratum fatan locium,



diccbant. Melioresautem ex vulgo, inipfo velIoannemBaptidam, velEdtam, vel ali-quemalium ex Propbetarum veterum numero refurrexiffe arbitrabantur. Difcipuli ver^^^ domeftici,quiipfum Mefsiameffecredebant,errore communifafcinati, in ipfo regnutnnbsp;crrenum fomniabant ; qu caufla fuit, vt qum primm aliquid aduerfum accideret, innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

fide fluluarent. Exemplum eius infirmitatis, ex prcedentibus verbis apparet, in qui-butdicitur,ipfos proptercommeatus penuriam inter fe difceptffe. Qu^ia autem hoc dmodum frequens eft, qud eledi quoque fibijplis nebulas offundunt, qu fidem ipfo-tumlabefadant, dum velC H R I S T V M aliumfibifingunt ,qum reuera fit, velnbsp;in aliotum iudicia refpcdant i ipfc nunc adioncm cum difcipulis memorabilem inftituit,nbsp;quaeosaduerfusfalf mundi de fide amp; religioneiudicia inftruit, amp; quid de fecredi debe-atjdocet. Eftq; eo diligentius confideranda bc tradatio, qud Lucas eum preces huic,e,^,nbsp;prmififtefcnbit, quibushaud dubi fidei vcrlumen difcipulis pairepoftulauit. No-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

bisautetnvfustotiusadioniscffedebet,vtdifcamus, qunam fides ver Apoftolica 8c Catholica fit, quam eos teuere oportet, qui le Chriftlanos elfe profitentur, amp; feruari vo-lunt. Quia ergo dereraaximimomennhcagiiur, diligenter hiftoriam narrat, Matthaus tEiprim vbi hoc cum difcipuliscolloquium Domiuus habuerit,docet. Deindenbsp;quxeiusfuerit occafio,quam ipfe Chriftus prbuk. Tertio difcipulorum refponfio-nemnarrat, qua aliorum de Chriftoiudiciaexponunt. Quartolt;|ualemipfide illofi-dciconfefsioncm ediderint.

Locus fuit Cfarea Philippi, in cuius fines Chriftus peruenit, poftquam Pharif Cxfared is amp; Sadducis abijt, qui fignum de coelo poftularunt. Puit autem Clarea hc Ph Pbthpptnbsp;nicisevrbs inter riuos tomium lordaniseofer loco, vbihi confluunt, fita. Antiquitusnbsp;Pancas dicebatur.Poftea Philippo Herodis Magni filio inftaurata 8c auda Cfare no-tncn acccpitin laudem CfarisTyberi), cui hac re gratificari voluit Philippus tctrarcha.nbsp;Idco cftam Cfarea Philippi diciiur, ad differeniiam eius,quam pater in honorem Augu-ftiCxfaream appellauit,cum prius turris Stratonis dtcerciur. Appatetautem ex hac locinbsp;dotanone,ChriftumferiPharifis 8cSadducisfecefsioncmfecifle,cum in Phoeni-ciamvfq; adgentesabietit. Et illic voluit Petro nomine omnium difcipulorum confef-fionctn fieri, vt rurfum adumbraret, regnum fuum ad gentes iransferendum efle, apudnbsp;quas fcdemfirmiorcm, qum apudincredulosatq; contumaces,habiturus fi^* Vtenimnbsp;iple relidis ludis in fines gentium fecefsii : ita Apoftoli quoq; luda pulfi, fidem, qumnbsp;hic confefti funt feliciori fuccefsu inter gentes prdicrunt, initio fado in his ipfis locis,nbsp;VI Aorum liber docet. Obferuari hoc debet propter eos, qui fidem 8c Ecclefiam certisnbsp;locis aftringunt . quod hodie faciunt,qui fucccfdonem Ecclefi veram 8c perpetuam.Ro-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11,

m alligatam cffeclamant : qui fi interrogentur, cur non potius Cfare earn conftitu-ant,vbicontefsionem fu fideiPetrus edid.it: aut Antiochi, vbinomen Chriftiano-

min primm coepit, non babebunt, quod refpondeant. Sed hoc in prfcnti obiter di* 4. /o, \xilfc fufficiat.

Nunc prfcntis adionis occafionem videamus, qumDominus Chriftus prbuit chriflui difcipulos interrogans; Qucmmedicunt homines efle, Fdium hominis? Quritau,-'ii'3ie inbsp;temnoncxignorantia nonpotuerunt enimvulgi fcrmonesipfumltere,quicordiuml^*ijfft*^nbsp;cogitationesperfpedashabcbat) necambuios,quodlaudumfuarra commemoratio- ^***^nbsp;nbsp;nbsp;,

nemaudirccupiuerit,fed potiusvt occafionem habeat difcipulos prouocandiad veratfc^ fidei confefsionem,qu fcandalo medeatur, quod bc iudiciorum de ipfo diuerfitas pa-ticbai. Etfilium hominisfeipfumdicit,viexprimai offenfionis 8c erroris omnis circa

\ fidem caufam; qu eft qud pleriqvnih lhomme mains de ipfo fentiant. Quia autem deabotumfententi)s difcipulos qui orbis doQoresefle dehebant,interrQgat,nonob-fcur mon,verbiadminiftros,non modo veritatisdodrinam fimpliciter proponeronbsp;dcbetc,veimetiam in aliorum opiniones inquirere, vt easconfntare pofsmt, 8c im-pctiuutes monete , vtaberroribusfibicaueant. Id quod hodie plus qum neceflanum .j.jfnbsp;dhquando 8t vetcres hrefes poftliminio leuocantur, noua quoitdie abfutdilsimotum

Ce il) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dogmai

-ocr page 320-

304

temperfuerSt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AtquodprsecipuuinhuiusJoci caputclt,oblerucmus, omnibus fcculisvan

dijfenonetia diuerfas fuifledcrcligioneamp; fideidoSrina h'-minum fententias.Nec enim alitcrfief'P' religiene^ quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

h Cor. ,

DIEI POSTOLOR.VM PETR.I T PAVLI dogmatunt portenta quidam ambitiofi rixatorcs pariunt. Nee audire debcnt,qui errorcnbsp;8c talfa dogmata argui indigne ferunt : quafi fufficiar, veriiatis dorinam fitnplicitcfnbsp;didiffe. Atqui conltai plures cffe hoe feculo, qui hanc audire dedignantur, amp;nbsp;mentes ad mendacia Sc impofturas propendent. Vide ieundo Timotheos tertio nbsp;quarto

Diiierf hottii- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Difeipuli Chrifto refpondent, amp; eorum iudieia atque fententias narrant,qui ho'

num de cM* ftius de illo fentiebtjde Phatifeorum autc Si Scribarum calumnijs nihil dicunt, quodh ftoindiei, neminiignotaterant, ScCbriftuiipfeillorumconuitiaquotidieaudirct. Etbudenim*^'nbsp;rctur hee ipforum modeftia, qud ea nolint absque caulFa exagitarc. Intrim quoad 3-lios, nihil dtfsimulant, nequeetiam aliquid affingunc, vt folent qui feruiliter illis adulm-tur, quos fibi patronos dclegerunt. Simpliciter ergo refpondent : Altj quidem loanncmnbsp;Baptiftam teeffe dicunt, alijverIeremiara,autvnumcxProphetis. Ethiquide'''nbsp;nesetfi honorificfenferintdcChnlto, multuai tarnen diuerffuerunt illorum Isucp'nbsp;ti, omnes autem ex eodem fonte erroris raanrunt, qui tune inter ludos rcccptusnbsp;it : qud putarent (vt alibi dixitnus ) animas defunCtor in aha corpora migrate, amp; nouisnbsp;donisaugeri. Quia ergo Dominum videbant eodem Spiritus ardore Dei negou''nbsp;agere, eademdicendiltbertatevitiamagnatum Scantiftitura arguere , qua olimnbsp;Piophet, amp; nenita pridem Joannes, v crant,illorum aliquem in illo reuixiflefibip^'nbsp;fuaUebant. Etlicet vehementer errent, tarnen Sacerdotum ScPhariamp;orum iiupfynbsp;tatem fuoexemploarguunt,qul ilium falmniari,amp;horrendis cnuitijslacefl'ere, 'nbsp;bant, in quo homines plebei amp; illiterati Spiritus Dei fpecimina obferuarepoterant, Nnbsp;ergo mireraur,fihodieetiam vulgus hominum melius de veritate iudicat Sc ea vide nbsp;qu ambitione exccati Prfules atque Theologi videre nolunc.

At quod prsecipuum huius loci caput eft, obferuemus, omnibus fcculis i

Miuwi AO AUiAamp;w uv 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v.% uM*i wwMini i' 'iAiaiiuixanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WV VXiUii iiifck *' * .

teft,quando animalis homo hon percipit,que funt Spiritus Dei, amp; proinde munduJ ille dicebat) opinions regitur. Fit ergo gt; vt plerique fuis figtnentis indulgeant, amp; nbsp;meliores funt, amp; veritatis amantes interdum inter fe diflentiant. Neminem ergo onnbsp;dantnoftrifeculidiflenfiones. Im niroidm ridiculi funt, qui vniuerfalem conKO*nbsp;fe expeare veile dicunt, priufquam aliquidde religionc ftatuant. Expeant illi nbsp;nunquarn fuit, neque vnquam erir, quad mundus hie ftctcrir, Nee enim mutabi'nbsp;ingenium fuum, amp; feas efle oportet ( vt Paulus ait) vt qui probati funt, manifeU*nbsp;Et ipfe Dominus, ciirn de nouifsimis temporibus vaticinaretur,non modo faJfos P/op,nbsp;taSjVermeiiamfalfosChriftos, cxoriturosprdixir,quosnimirurailli fingant.nbsp;ergo inalios reipicere,fediu hoctotiincumberedebemus, vtnos fidem habcamusnbsp;ram amp; orthodoxam de filio Dei, qui folus verba vitae tern habet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-,

Et de eo admonet Dominus,quando, quid difeipuli de ipfo fntiaflr,qurit ...non eiufmodi eft caulfa fidei, in quaaliorum fententijs ftare debeamus.Namfinbsp;0 refpici probaretur , omnes ifti cxcufari potcrant, cum Regis fuiHerodis eadem fera eflb'nbsp;jejjtia,yte,{j^^cap.fupraapparet. Qui item pefsimdde Chrifto fcnticbant,eos/3.^i^nbsp;dotum amp; Scribarum authoritas exculauiflet, qui in cathedra Mofis fcdebant,amp; illunbsp;pridem damnauerant. Nee etiam quenquara excufat, qud fe dicit illiieratumnbsp;Nam cum vnufquisque fua fide yiuat, vnumquenque etiam de fua fcnicntianbsp;efle oportet, ficuti Apoftolus monet. Ita que quifque fibi Domino dici putet: Tunbsp;quem me dicis eflc^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. f

CtermadhancDominiquftionem, Petrus,qui vtique alijs fcruenno'g[{ Ptrieottfeio prbuit, omnium nomine refpondet, dicens : Tu es Chtiftus ille, filius Dei ^s)

Jftec ver Apoftolica confefsio, quam Petrs omnium Apoftolorum nomiue edidit,amp; quam ChriftuselogioprclaroprobauitjVtfuo loco audiemus. Confit anbsp;duabuspartibus, quarum prima,quis fitilleFiliushominis, quadofficiumnbsp;tera quid de ipfius perfona fiue fubftantia 8c eflntia i'entiri debeat.

Adprimam pcrtinet:TuesGliriftusille. Chrifti vox refpondet Hebrat* ebriftut, amp; vtraquevnum fignificat. Vngebantur autem olim Saeerdotes amp; Reg*^nbsp;quodgratiDeifymbolumerat, cuius donis omnesornariacinftruincceffeeMnbsp;alefaevelReipublicse praeeffe volunt.

. Cer.//.

MnJ.

In religione

dum in allot

Habc,

tj,

I

-ocr page 321-

H O JM I L I A I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2Q 5

Multus etiam in medicina olei vfus eft, eo quod illius virtute vcnse ac nerui confirman-membra rigentiamoturaamp;agilitatetn fuam recipiunt. Adhc orientibus popu-vnioncs balneorum loco funt ,8c corporis fordibus abftergendis feruiunt. Vndio-'Sergo admonebantur Saccrdoies Sc Reges, fc Deo vocatos elle, amp; proinde huius gra- nbsp;nbsp;Wcei'dot.

'ia fibi opus elle, vt fidclium medicorum inftar omnibus mederi polfent, amp; fingulos in officiocontincre, vigloria DEI prouehatur. Sc publica falus conleruetur. (^iave- Epi../.nbsp;To Deus atterno decreto Filiura fuum vnigenitum, qui prfinito tempore exvirginenbsp;homo nafei debuic, prdeftinauit, vt populi fui Rex Sc Sacerdos eflec, eundem Hebrai-Mcfsiam, Grxcc C H R I S T V M, dici voluit, quod nomen , quia in nouo tefta-ncnioilli tribuitur,in alijs quoquelinguisvfurpatur,proprieautem vnum fignificatnbsp;Ratio autem cius eft, non quod iplum oleo aliquo matcriali inungi oportucrit, led quodnbsp;(vtPfaltcs canit) DEVS iliumolco ltiti (id eft, Spiritu lano,qui folus men- ppil.nbsp;tesver exhilarat Scconfimat) vnxeritprconfortibus fuis, ideft,pr cumis morta-libu, ade, vt ex eius plenitudine dona Spiritus in nos quoque redundent. Dum i.nbsp;ergo Chriftum dicit Petrus, Sacerdotem 5c Regem Ecclefise, amp; omnium credentium ef-fe confitetur. Et vtriufque officio cum fungi feriptura pafsim docct. Nam Sacerdo*nbsp;tein agit, docendo 8c miniftros furroganda Ecclcfi lu ,benedicendo item,interce- Epitf, 4,nbsp;dendo, c inprimis, qud femetipfum pro nobis peccatum , id eft, hoftiam pro peccato a. Cor. jnbsp;fecit, cuiuiraeritum durt in xternum, vt in ipfo remifiionem peccatorum omnium in- 'nbsp;ueniant, qui eumvera fide apprehenduni. Sed 8c Regem agit fortem 8c fidelem, dumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fuos exdiabolityrannide vindicauit,eofdemtuetur, Iceptro verbi lui rgit, bonorum fiiorum, cleftium thefauros inter eos diftribuit, 8c olim ad indicium venturus eft,nbsp;St vntcuique rtribuer in corpore fuo , prout bonum aut malum fecerit. a. Cor.nbsp;ftCapice.

Altera parte perfonam Chrifti dcfcriblt Petrus, quand priori addit, Filis Dci perfoijacbri* viuentis. Repetenda autem particula T Vjquaemphatic vtitur Apoftolus.Quafi di- jlf*nbsp;cet ; Tu, qui te Filium hominis dicis, 8c reuera homo es, ex Maria virgine natus, iranbsp;qui ( vt Ifaias quinquagefimo tertio capite de te dixit) abiedifsimus virorum elfe videris,nbsp;amp;virdolorum,fimulesFiliusDei,5cquidcmviuentis,idcft,veriDei,qui in lehuda **/*nbsp;notus eft, qui omnia ersauit, 8c regit, 8c qui folus viuit in fecula fempiterna. Huius (in-quam) Filius es ternus, verus, eiufdem cum Ptre clfenti, potentise, glorix 8c Maie-Ratis. Agnolcit ergo Petrus in vna cademque indiuil perfona Chrifti, Deum Sc homUnbsp;nem ; Deum videlicet fvt D. Athanafius ait) ex fubftantia Patris ante fecula genitum, Scnbsp;hominem ex fubftantia matris in fcculo natum : perfeum Deum, perfelum hominemnbsp;ex anima rationali, Sc humana carne fubfiftentera,5cc. Et talem elfe oportebat,qui Mediator inter Deum Sc nos effe debebat, vt coram illo pro nobis intercederc,8c idem noftramnbsp;cauffam in fo reciperejpoet,nofq; illi fidere poffemus,vt facer dotifideli,qui noftris infir*nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mitatibus afficeretur,amp; condoleret.Hc igitur Petri Apoftoli fides eft,quam ex Patris re-

; uelaiione (vt mox fequetur) didicit,8c quam omnium difcipulorum nomine confelfus eft, quam item Apoftoliomnes (vt D. Vigilius fcribit)poftca tradiderunt,Martyres robora-i uerunt,8c fideles nunc vlq; euftodiunt : qu deniq; conciliorum prilcorum decretis ftabi-l lita,8c Imperatorum Chriftianorumlegibus,Ecclefiaecommcndataeft, Etquia hcfolanbsp;1 Catholica fides eft,Catholici funt,qui illam corde toto amplcuntur, Sc orc cOnfitentur.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itaque confefsionis huius hic nobis vfus efto : Primm , vt inter trilles 5c infclices ttipleje vfirt

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huius feculi controucrfias, vnum lefum, qui ex Maria virgine natus eft, credamus Chti- confejitoni

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hum ilium elfe, Sc acternum Dci Filium , quem Pater in mundum mifit conftituto tem- Pt.

1 porc,vt hominem verum ex virgine Maria alTumeret, 8c in vnaindiuifa perfona De- t 1 us 8c homo nofter Sacerdos 8c Rex, id eft, Seruator , vindex ac Mediator effet, Apudnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hune ergo, extra quem nullum eft nomen in quo feruari pofsimus , quseramus , qu fa-

i lutisfunt. Soluscnimhic f vt alibi Petrus ait) habetverba vit tern*. quod dium \ cum Petro omnibus opponcre debemus , qui defelionem ab hac fide nobis fuadercnbsp;\ nonvetentur. Eftenim l E S S CHRISTAS idcmherijbodiejScinxiernbsp;I num. Deinde vthanc fidem non orc modo Sc verbis publice confitcamur , vermetiam j .nbsp;1 obedientia Scoraniobferuantigenetcteftemur. Etenim quia olim Sacerdotis lumminbsp;1 authoritatem tantam elle voluit D E V S, vtmortisfupplicio mulQari debucrit,qui ^tut.nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eiui fententix aut decreto reluStarctur ; fimiliter huius feculi Regibus 8c magiftrati-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus obcdirc tenemur, non folftm propter iram, fed etiam propter confeiensiam, cd qud

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C c iii)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Di

-ocr page 322-

306

Pp/w. nt,

ift. 69,

I04 J.

BA, 2,4.

t. Tim. i.

Matih. 2t.

i. Tim. ,

DIEI APOSTOLORVM PETRI ET PAVLI

Dei rainiftri funvQuanto magii aeterno Dei filio hic honoi amp; oblequiuin (iebetur,queni Pater terno fuodecretoprdcRinauit, vt Ecclefi lurexfitamp;Sacerdoiinteriiuninbsp;fcundum ordinem Melchifedech ? De illo cert olim Deus per Ilajain pronuntwuitnbsp;Gens amp; regnum, qu tibi ieruire noluerint, peribunt,amp; loannes Baptifta diecbat. Patefnbsp;dilgit Filium, amp; omnia ddit in manum eius : Qui credit in Filium,habet vitam ternaro-qui autem non paret Filio,non videbitvitam,fedira Dci manetfuper eum. Prtereato''nbsp;lolationem bine petamus in oranitentationum genere. Onuntur hgrauifs mstexpt^'nbsp;cati confeientia. His opponc Sacerdotium Chrifti qui fidelis elt pontifex,8^pro petcstisnbsp;noftris perlitauit : adhc noftras infirmitates expertus, nobis potell condolerc amp; compnbsp;Sunt item tentationes, qu ex cruce amp; aduerfis leu tribulationibus nafcuntUGgui^^*nbsp;obnoxij funt omnes, qui volunt in illo pi viuere. Sed bis opponamus hune Regemnbsp;ftrum, cui poteftas data eft in clo 5c in terra. Habet ergo imperium in omnei creaturasnbsp;in morbos item, amp; qucunque alia nobis molefta amp; inimica liinr, vt ea nobis depellff^nbsp;amp; vicifsim largiri poit, qu nobis iucundaamp; llutaria funt. Huicitaquefidamusamp;^'''

ftanter feruiamus ex toto corde. Ipfi debetur benedidio, honor, gloria, amp; poteftas 10 ternum, Atnen.

HO MILIA SECVNDA.

Tune rcfpondens kfus , dixt eis: Beatus Simon Bar lona : quia caro fanguis non reuelauit tibi hoc/ed Pater njelt;nbsp;us, qui eft in ccelis. Sed amp; ego tibi dico, Tu es Petrus, amp; fupernbsp;banc Petram dificabo Ecdefiam meam : C port infcronwnnbsp;nonpruaiebuntaduerfus eam

VEMADMODVM DEVS IN FILIO SVO nigenito I E S r CHRISTO omnes grati iu amp; falutis theu^^nbsp;nobisoftert:itaquumeft, vt huic vni fidamuj,amp; fidem in hunenbsp;fadis profiteamur. Requirit hoc ille graui prcepto, cuius rationcranbsp;redditjdiccns; Corde cnim creditur adiuftitiam, oreautemnbsp;adflutem.Atpeccaturhcmultiiignorantia,quiquidde Chrifto debeant con^^^?nbsp;nefciunt ; multi item fufficere arbitrantuf, alijt confemiant, qui authotitatepraftf^



nAae. 2.

apud plerofque in pretio funt. Spe ergo nos in feripturis de hac caulfa inftituit Spiti'*^ fandus : Inprimis autem hue facit prfens hc Chrifti cum difcipuJis adio, Requifiui'nbsp;his nuper, quid de ipfo homines fentiant amp; fequantur : non autem illi latis fuir, qiiil*'nbsp;orum leqtentias refenepoterant, fed infuper, quid pfi credant, incecrogir. loi vetonbsp;trusomnium nominerefpondensait: Tues Chriftusille FiJius Deiviuentis.nbsp;dilcimiis, vnumquenquedcfua fidecertumefTcdebcre, non autem ah aliorumnbsp;pendere. Deinde fidei Chriftian fummam in eo confiftere, vt lefum hune, qui exnbsp;virginc verus homo natus eft, etiam verum amp; ternum Dei viuentisF.lium, aJlitecVO^*^nbsp;Dei, id eft. Regem amp; Sacerdotem noftrum, elle credamus. Sequitur nunc butus refp^'nbsp;oy qua Petri confelsionem magnified commendat, 5c Rdei huius effedta fiue fruofnbsp;pbnit. Tradit ergo locus hic vniuerfam falutis noftr rationem, amp; fimul argumenMnbsp;difsiraa fuggcrit, quibusnosipfosaduerlusomnisgeneris tentationes in veranbsp;memus.

Pitrusiutus Pnmilm,Beatusfinquit) es Simon Bar Iona, id eft lon fill, E(l b sec maai pronuatiatiir, dci,quamprofefluserat,approbatio,quandoilium proptereius confeftionem bcatut^nbsp;pronuntiat. Obleruari debet ergo hic locus propter ludos Sc Tarcas,adeoqtieotaoei^'nbsp;Itrtm.ir. lios, qui ternam Chrifti diuinitatem neg3nr,amp; nos contra Dei mandatum hoinin'*'^nbsp;tali amp; crucifix fidereclamitant.Etenimfi Petrus ideobeatusdicitur, quod lefum^*^'^nbsp;. quern hominem amp; filium hominis efl probe lciebat,verum amp; naturalem Dei Filium P^^nbsp;fefluscft,hancciusconfefsionem verilsimam fuifleconftat. Nam fi falfaautmend^^ jnbsp;iMn h- iflt, ex diabolo fuiflet, qui mendacij pater eft, amp; propter illara Petrus non beafUSj'^nbsp;potiusinfelixamp;damnationisrcusdicimerebatur. Icaqueexhoc Chrifti didolquit^nbsp;damnatos amp; perditos efte , qui FiLohuicDei fidere dedignantur, SceiufJsin diu'^quot;,nbsp;tarera negare audent. De illi enim intelligi debet oannis Baptift fenieP^j

-ocr page 323-

H O M I L I A II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5OZ

Qui non par Filio, non vidcbit viiam, fed ira Dei raanet fuper ipfutn joannia tertio capit.

Interim indicatur his Chrifti verbis primus fidci fruus, qui eft, quod crcdentes ptrhancbcati fiunt, amp; proindeiuftificantur. Suntenimconnexainter le, bearitasnbsp;mdificatio, vt Paulus in Epiftola ad Romanos capire quartodocet, Scilla ex bac fe-^* ***nbsp;qnuur. Natura quippe omncs homines peccatores, 8c propter peccatuta irfilij atquenbsp;damnafunt: nequcal qna in nobis iuftjtia eft, qua: nos in Det confpeu tueatur.^P^ 'nbsp;Agnouerunt hoc amp; confcfsi funt palm fanifsimi quiquc, amp;DE VM lerijs pre-Clous orarunt, ne in judicium cum ipfis ingredi,aut delitorum, qu puentia patri-^*^*****nbsp;tint, meminifle velit. Nectemer Solomon dicebaizQuisdieet, Mundum eft cor*'^****^*nbsp;meutn^ parus luma peccato meo? Et grauius adhuc Apoftolus pronuntiat: Sidixeri-mus, nos non peccafte,nos iplos Libmus,im mendacem facimus Deum amp; Icrmonbsp;eiusnon cftinnobii, Laque alina iuftitia nobis opus eft : eanimirum,quamipfe De*-ugt; nobis in Filio (uodiledto lefuChrfto, oifert per Euangelium, Is ver non alina ratione, quampcr fidem apprehend tur, q-ia tola ad eum venitur, 8c idem man-ducatur, vtnofterfiat. Quia ergo in ilium eredebat Petrus, 8c fidem hanc ingenue aCnbsp;intrpideconfitebatur, non immerito ilium C HustKS beatuni dicit, Athlcnosnbsp;tius meminifle opoitet, quod Paulus de Abiahirr'o Iciibit. Vtenim huic fides io pro-tnilTum fernen ad iuftitiam imputata eft , id ver non propter Abrahamum folum fcri-piumtft, fed ctiam propter nos, quibus fimilncr impu.abitur ad iuftitiam, fi credi*nbsp;de.imus in eum, qui txcitauit I E S V M Donimum noftrum i mortuis: Ita qui Pcnbsp;iruni propter fidem 8c hberam cunfosioncm bea urn dixit, nosquoque inbeatorumnbsp;cenlu numerabitjfieandem fidem lynccramScinconculLm leruauerimus. Vide Paulumnbsp;dRom.^,. lap.

At ne qui. Petrum fidem hanc ex feipfohabuifle, cpioindefua induftriabcath- fidet Dtiitt dmemiftamconfecutum efle purer, addi, Dominos: care-8c fargU'S non reurlauit tibinaw ft:nbsp;hoc, led Parer meus, qui eft,in clis. Carmsamp;iang mis vocabulis hominem cum o-nimbus facul atibus intelligit, 8c eodt-m icnlu Paulus ilbs vtitur, quaodo fc non cumnbsp;tarne8cfanguine contuliircfcribit,vtdemonftret^le E-.dngelium non ex vllo homi-ncmdidicifle, fedabipifo Deofuifleedottum. Sen us ergo verbo urn eft: Quod msnbsp;Filium Dei, 8c vnuro 'Hum fiue promtlTuro Seruatorem efle agnofeis 8c confiierii Pc-trc,id nontui-ngenijacumine 8c propria mdnft ia didicifti,neque ex patentibushaufi-111,aut ab vllu homin.busedoduses:ScdP-tei meusccelcftu ex fingulari gratia, quivnbsp;ic profeq'iitur, fuo Spii itu menicm luam illuminauit, vt tub vili 8c mortali carne latentem DciFil.um,8c humani generis redemptorem, videos amp; agnofcas. Docet ergo hienbsp;locus, fidem fublimius 8c augulhu quiddam eile,quam quod Humana ratio vidcre aut in-well ga;e pofsit; hed Dei donumefle, in quo lenlus nottnomnescaecutiunt,doneeillenbsp;mentis oculos nobis aperiat, Etenim filtfu Ch'ifti myftena ad noftr rationis calculumnbsp;examines, non folum obfeura 8c intricata till videbuntuv, verumeium ftultiiia illi crunt,nbsp;neqne vnquam intelligerc poterit,indllius motte vitam inufcuir!,qui pauper 8c egenus vi- nbsp;I X'i,8c ignommiole iq cruce eft mortuui. haq; vt diuinitu. illvminerour amp; trab.mur opus*. C^'r-1.nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ell: ficLti olim per Paia 8c puftca proprio oreCb- iftuticftatus eft olim,dtcens :Erunt om,^***^- *7

nes Dco doi- bcm,Nemo venir ad me, nifi Pater meus iraxerii eum.Ex co autem ap-paiet,10um redemptionis Sc laluus noftrs beneficium ex gr tuita Det ini ericordia ma- *

1 tiaie, neque aliquid in eo noftris v ribus aut nitreu tribui dcberc. Ealluntur go turpi-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ter, vcl potius feisifjs milerc Bllunt, qm n con'roueifijs, quae noftro fcculo inter ple-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rofque agirantur, ad hommes refpetan , qui erudit oms 8c durin, aut potentise futn* ,

lu atque auihoritatis exiftimationem fuftineui. En.ir.uero fl id fccilTcnt Apoftoli,nun quatn ven ffentadChrtfti agnitionem, neque coutebionem hanc edidiffent, qusipfislj*nbsp;lutcm auhi,8c quam Dominus tam pracclaro elog O dignacus eft.

Nemo tarnen ex eo occafionem artipiat, qua dod inaro 8c inftituttonem tJ.y** Qein,tam puhVcam qum priuatam, reijccre velu. Nam etfi fides Dei donum fit, tipr^dwtrtionbsp;quilolus in mentes noftras iushabet, vteaimutet Sc illuftrctfuo Spiritu; ciufdem ta- nnidtHr. ,nbsp;men oidinavium medium atque organum eft , verbi pubhea prsd'.catio, qua Spiri-

\ tusin cordium rccetfus pntrt. Ideo alibi dicebat Chriftus: Amen amen dicovobis, qui letmonem meum audit, 8c credit ci, qui mifit me,habet vitara ternam. Etnbsp;iitn in talos abiturus idem dicit i lie in otbem vniuerfum , 5c prxdicatc Euah* ' *nbsp;geliuttt

i

-ocr page 324-

308

nota. 10,

Tu et Fetritf loan./.

/. Sat,

DIEI APOSTOLORVM PETRI ET PAVEI gtlium toti creaturae ; Qui crediderit amp; baptizatus fucrit, feruabitur. Idem ctiam doflonbsp;res amp; miniftros excitt, quibusad reuelationem Euangelij ergaalios vtatur, ficuti Paulus ad Galatas primo de feiplb fcribit. Et hoe adeo lolenne eft Deo, vt idem alibi di-cat : Quomodo credent ei, de quo non audierint ? quomodo autem audient abique prx-dicante? Et poft multaConcludit: Fides ergo exauditueft, auditus autem per verbumnbsp;Dei. Vt veto in agricultura, nihil eft, qui plantt aut feritamp;rigat, led Deus foluse,nbsp;qui incrementum dat: ita etiam de verbi minifterio amp; huiuspraeconibus nosfentiredt-bemus, vt oranis effedus folius Deivirtuti amp;gratiaetranffcribatur. Videj. Corinth.nbsp;quot;Pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Cterm pergit Dominus, amp; dicit : Tu es Petrus, In mentem ei reuocat,quo cifubinitiumfuvocationisipfoprimum vifodixerat: Tu es Simon filiuslona,tuvo-caberis Cephas : qud declaratur Petrus vel lapis. Nunc autem cognomen hoc ei imp'nbsp;nitamp;confirmt,occafione ex coarrepta, quod iplum, qui Ipiritualisilla petranbsp;Ecclefia ( vt paulo poft fequeturj ceu fundamento folido amp; inconculo in.nitar,ronbsp;bcrcrat confeffus. Quafi diceret: Quia tu fpretis omnium aliorum demeiudicip*nbsp;Icntentijs, me credis ternum ac vnigenitum effe Dei Filium, Chriftum item ilium P'nbsp;tribuspromiffum, id eft. Regem amp; Sacerdotern Ecclcfi fiucpopuli Dei, adcoque bu-ius caput amp; fundamentum, exquofalus omnismanat, ego quoque vicifsim prop^*^nbsp;hanc fidei conftantiam amp; intrepidam eiusconfefsionem, Petri nomen tibi confirmnbsp;amp; te pro taliagnofco amp; praedico, qui in mea domo fiue Ecclefia lapis viuus amp;nbsp;efl debeas ad mei nominis gloriara , amp; multorum aliorum dificationem.nbsp;dicendo pra:ftat Chriftus promifsionem veterem Dei : Qiii me honorauerit, eufflnbsp;honorabo.Item : Oranis qui confitebitur me coram hominibus,cum amp; go confitebor*nbsp;ram Patre meo,qui in celis eft, Matth, jo.

I At ne quis in fblius Petri perfona harereu ipfe poftca quod fibi dium hniumcrcdcntiumtnftitutioniapplicans, in priori liia epiftola icribtt: Siquideing'nbsp;uiftis i quod bcnignus fit Dominus ad quem accedentes, qui eft lapis viuus, abnbsp;busquidem reprobatusiapud DVM ver eleds ac pretioamp;Sj ipfi quoqu*.^nbsp;ti viui lapides dificemini, domfpiritualis gt; faccrdotium lanum, ad oftcrendum Fnbsp;rituales hoftias, acceptas Deo per I E S M C H R ISTnbsp;volunt germani efle Chrifti difcipuli,ijprimo d Chriftum accederc debcnt, 0^9nbsp;fis 8c iniquis aliorum hidicijs atillo auocarifinant. Deinde l'uper hune ceu viui hp'nbsp;dificenturvndcumalijs credentibus, vtpars fintaliqua domus illius fpintualis,nbsp;nimirumjin qua folaDeusre coliturhoftijsfpintualibus, qu illi propternbsp;gratae amp; accepta fiint. Meminerintautem credences amp; cletos non (tipulis, fanOjnbsp;putrido,alij materi*fragili, fedlapidibus viuis, finefibcsbusiconferri: niminiiigt;4nbsp;infideamp; eius confefiionefolidosamp;firmoscfle con^eniat, qui fefe nonnbsp;numinftar, aquouis ventododrin aut opinioiHirncircumterri. Hc fnbsp;pendas , mox videbis non dignos efl Chriftiia-to. um or .r - cnbsp;Cfariftum vagantur, mundo addidi funt amp;in fide v^failant, nc qui'quam fob^nbsp;ftabilehabentin religioneamp;falutisnegotio.

Porr apertis d totam cclefiam exiendic Dommusj quod de Ptro dixcf^^^^,z mirm, quod pruideret, quid futurum effet nuifsirais temporibus, quandop^^^^pfznbsp;li fucceffores Petri J Romani Pontifices, ius verbis in alienumamp;impiumfenfu^nbsp;Dicitautem'^'i^Jffnbsp;banc petram dificabo cclefiam meam, amp; portae inferrum nori prasualebunt / vt

Chnflidniott nes fint Pt'nbsp;trtts,id eIljAnbsp;fides viuLnbsp;t, Petr.x,

e. Cor,/.

Ephef.


Ui.

/-ar

loan,i0.

1

Ad Eecle/iiftn totam ^ihdi* nbsp;tur odd lUCCCnores l'ctn , xvumam r-unimccs , ci us vernis in aiicnum oc lujpuui iw-- ijjninbsp;diHum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;leipfos'cclefiac fundamentum fimul amp; caput con (litue^unt. Dicit autem nbsp;nbsp;nbsp;jffu^

banc petram adificabo cclefiam meam, amp; portae inferrum nori prasualebunt ( vt earn. PrimEcclefiaememinit,vtdifcipulosconroletur, qui tunc numero pau^* ptianbsp;Lue. 12,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alibi ait) pufillusgrex erant ,amp; terreri proterant aduerfariorum multitudine amp; P (itquot;

Docet ergo fore breui, vt in immenfiim crefcant, amp; impleatur,q'uod obnu Tedeaeli tae de gentium omnium accefiione ad cclefiam prftdixerunt. Et obferuari -iiiJJnbsp;cortwpropr vt difca mus veile D E V M, vtekdi ctum pro^ifim rcliquo mundo fep*nbsp;Scfibiconfccratum conftiluant. Ita olim ludaeorum gentem fuum peculiumnbsp;illa coli voluit :adbaec legem ei dedit, amp; cultus lui (dem certain cnftitdit,ad qua'nbsp;nitr diebus feltis conueniret ex terris omnibus, ne in lehs fcinderentur.Et in onbsp;ftamento diferteChriftus teftatur,vn ouile amp; vnum greg fore,cuius ipfe vnicus .nbsp;munis paftor fit. Et baec eft Ecclefia illaCatholicafiuevniucrialis,quam m

-ocr page 325-

HOMILIAII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^09

ApoftolicoprofitemuFjamp; communionem Sanorum dicimuj,id eft, emniutn, qui per (idem in C H R I ST V M fnificati funt. Huie ergo (e coninngant, quicunq; Deonbsp;plach^c, amp;i eius domeftici cenferi arque fcruari cupiunt. Er quia Catholics illius Ecclefinbsp;partesfuntcoetuiillifidcliumjquihincinde perverti prsdicationem colliguntur,amp; innbsp;quitus Deus Pater per nomen Filij fut lefu Chriftiinuocatur, diligenter hos frequen-lare debent Chriftiani homines, adeo vt cum Dauide Pfalmp centefimo vigefitno fccun-to dicant : Ltor cum mihi dicant ; Eamus ad domum Domini, amp;c. Prophani autem reuera funt, amp; feipfos Chrifti amp; falinii, qus in ipfo habeturj, communione excludunt,nbsp;qui ctus facros ncgligunt, 8f infclicis mundi ftudia, exercitijs fidei amp; religlonis Chrifti-an prsferunt : digni vt cum Ilrasliris carncs Aegyptias Manns prsferentibus, in hu-iusmundi deferto, male pereant.

DeindeEcclefisfus architedum fimul amp; fundamentum indicat. Ego (inquit) Adaittni Ecclcfiam meam sdificabo fuper hanc petram . Ipfe ergo Chriftus verm architedus eft,nbsp;lii idco fuam dicit cfTe Ecclcfiam : quo Paulus refpiciens dicebat, Dei aruum, Dei sdifi-catioelhs. Hominibus quiden; admmiftris vtitur, qui interdum architediEcclcfisdicun-tuv, fed ex gratia, qua eosdignatur Dominus, cum ij dem (vt Paulus de Apoftolis fimulnbsp;omnibus fatetur ) ex femetipfis ne ad cogitandum quidem idonei fint. Et voluit difrtc innbsp;prfen dicerc,Ecclcfiam meam, vt corum ambition! occurreret, quos nouifsimis tem-poiibus dominium in Ecclefiam vfurpaturos feiebat. Atqui Chriftus folus eft Dominus, qui gloriam fuam dai nemini : amp; cmidem ille Ecclefiam fui fanguinis pretio redemerit , amp; fibi confecrrit, inexeufabilis facnlegij eft, fi quis illain fibijpfi vcndicarc au-dcat.

Porr non architedus modo amp; Dominus Ecclefis eft Chriftus, vcrmetiam funda- Ttwi^tnentia fnencum,quodfatisperfpicuedocet,dicent:Tues Petrus,S{fuperhancpetram sdificabo,nbsp;amp;c. Qn vcrba Romani Pontifices de Petro exponunt, qui fimul petra ipfa dicati-,amp; fuper hanc Ecclefiam sdificatam dicunt,vt eadem opera feipfos propter fuccefsioncm Apo-flucjm, qua falf gloriari folent, Ecclefis illius fundamentum conftituant Sed amp; huiusnbsp;loci coutextu, amp; rcipfa conuincuniur. Cm enim apud Grscos Petrus amp; Petra, quoadnbsp;, fignificationera idem fint, amp; vtrunq; fignificct lapidera, amp; verifimilc fit, Chriftura cuinnbsp;Syriace loqueretur,vtrobiq; Ceph vocabulo vfum fuiffe, non tarnen abfq; numine fadinbsp;elt, quod Matihsi interpres fquisquis is fuerit) diftind loqui voluit : Tu es Petrus amp; fuper hancpetram : vt nimirum inter petrum amp; petram, qu Ecclefis fundamentum confti-tuitur,diftingueret,amp; hoc efle doceret petram illara,quara Petrus confefTus fuerat,amp; d quanbsp;cognomen fuum accepcrat.Atqui non alium ille qqm lefum Chriftura confeflus eft : Er-go defemetipfo loquitur Dominus,amp; pollicetur,qud ipfeEcclefis fiisfundamentu eflenbsp;vciit,cui tuto inniti point omnes, qui exndem fidem cura Petro ex corde fyncero profi-tentur. Et vt fta intelligamus hune loc rei ipfa {vt dixiraus) amp; totius feripturs confenfusnbsp;docct.NamfundamcntEcclefisoportet efrefolidum,firmum,immobilc,quod neq;loconbsp;nbsp;nbsp;,

onei i,neque corruerc pofsit,ne illo euerfo, Ecclefia collabatur. At oranis homo natura ^ end.ix efhqui amp; falli poteft,amp; fallere : adhsc affedibus obnoxij funt homines, qui ipfosnbsp;'''n finuntin eadfemper fententia perfeuerare, fspe eiiam metu autalio affedu fuperati

^^^i^nt 8c dicunt,qusillicita elfe, amp; male fieri,norunt, amp; propria confeientia arguun-: quod ipfi Petro accidiffe fcimus,quando Chriftura,quem ante confefTus fucrat, tur-piterabnegauit.Ergo qui hominem Ecclefis fundamentum conftituunt,ij Ecclefiam fin. gontjcuius falus dubia 8c incerta fir,8c dulcifsima confolatione fpoliant credentes , qui i-Phs h;c locus exhibet.ldco feriptura pafgim in vno Domino hoc fundamentum monftrat. Deut, jtnbsp;Mtes Deum vocat petram falutis noftrs,8c ludso hoc nomine accufat,qudd illo rclido,nbsp;daliaprslidia conuerfifint. Dauid item in Pfalmisfolutn Deum petram 8crupera fuam*nbsp;hcquenter profitetur. Quis eft Deus (inquit) prter lehouam ? Si quis Zur,id eft , petra,nbsp;prtcrDcum noflrum paul^s ver Chriftura vocat fundamentum Prophetarura 8c A# spbej.e,nbsp;poftolorum,e quod tam hi qum illi ad vnura ilium reraittunt,8c illi vni confidere docet.nbsp;dem ad Corinthioi fcribens ait : Fundament aliud nemo poteft ponere prster id,quodnbsp;pfitum eft, quod eft lefus Chriftus. Sed 8c ipfe Petrus Chriftura dicit lapidera ilium vi- **

urn, iiucpetram elfe, fuper quara credentessdifican debeant,8c deillo exponit lo- Ifai. Ecce pono in Zion lapidera in fumino ponendura angulo, cleam pretio-jcm qui credit non pudefiet. Nirais ergo impudentes funt, qui Chrifti verba dePc-

0 J aut deperfonatis eius fuccefloribuSjexponut.Nihil iara dicimus de cmentila ilia fuc-cefsione.

-ocr page 326-

5O

Gal. a.

Dettt, Hal, j,

Conditio Ec-ilsfi ut terris

DIEI APOSTOLORVM PETRI ET PAVEI ceriione,qu^prorfusnullaert,nequetefttmonijs aui argumentis vllis poteftnbsp;Quomoda entm Perri fuccefiores Romani Pontifices dici polfunt, cm Petrus non po)*nbsp;cpifcopus dl ci, nifi cum deiert fu ftationis accufare libeat. Apoftolum eninonbsp;ftusj non epifcopum, qui in vnoaliquolocorefidcret, c Paulus illi prdicationtn EO'nbsp;angelij inter ludos creditam eflclcribit Rom quidem crucifixum fuifle Petrumnbsp;gare nolim, cmid vetuftiimi fcriptorcs vnanimi fere confenfu tcftentur : Sed numnbsp;primatusEcclefi Roradebetadfcribi, amp;nonpotius Hierofblym, vbinbsp;um in cruce mortuura efl conftat? Arquiioiquumeft, vel hancvelillam proptff*'^^nbsp;des indignas5 im propter parricidia,alijs ciuitatibut prferre. At quamuisnbsp;Roma Epifcopum egiffet,quid hoc ad noftrifeculi pontificcs, quia Ptri amp; eorugt;^^nbsp;qui hune proximfecuti funt, vcftigijs, itadegenerarunt jVtNeronisSc Domitianipnbsp;tins, qum Petrifucceflbres dici mereantur. Quod ergo Paulus in fideinbsp;commendationem lcribit, quod item de veterum epifbporum fide amp; conftantisjnbsp;dorinam fuam proprio nguineobfignrunt, amp; martyrij coronara meruerunt,!nbsp;ftorij$narratur,non magis ad noftros illoj,qui hodieRorotriplici corona amp;regalip^nbsp;damento,aut trabea, fuperbi dominantur, pertinet, qum ad Annam amp; Caiapliam inbsp;ripoflunt,qu de fummi Sacerdouj authoritate in lege, aut de veterum Sacerdo^quot;nbsp;fideapud Malachiam commrmorantur. Itaque firmicer tencri dcbt,Ecclcfianbsp;alio fundamento niti, qum Filio Dei l E S V CHRISTO^. quo ctiaranbsp;ues Chriftiani dicuntur , vt meminerint, hune vnicum noftr flutis authorfnbsp;Mediatorem elle, cui vnifideredebeant. Nam qui hune honorem in alios transferquot; jnbsp; quibusdenominari volunt,ij Chriftum dilcerpunt(vt Paulus ait)amp; eoipfo teftantur,nbsp;cTporeeius, quodeftEcclefia,fecefsioncmfccifle, videj. Cor,

i. Pet, I. i, Petr, j.

Praterea de Ecckfise fu in terris conditione nosadmonet Dominus, ad Jit : Etport inferorura non prualebunt aduerfuseam. Eft ergo certaminibusPnbsp;pecuiobnoxia,quini aduerfusmundum,amp;huiuprincipem,deceriandafunt- *nbsp;quoadin terris agit,militaredicitur: neque hc multa demonftratione opusnbsp;do rej ip(a loquitur, 8c iple CHRISTAS paul pft dieet : Si quis vultnbsp;venire, abneget fmetipfum, amp; tollat crucem fuam amp; fequatur me. In prfcquot;^'/ nbsp;tem portas inferorum nominat, vt partim oftendat, quo cum hofte nobis res fit,quot;nbsp;rum cum tenebrarum redore amp; principe, Satana nimirum, qui ad fempiternosnbsp;lium tormenrorum cruciatus iam olim damnatus , hocperpetuagit, vtqum pluf'*^^nbsp;fui exitij Se pn focios habeat : partim vt doceat quibus armis ills aduerfus nos pugnbsp;In portis fer munitiones vrbium cxcitantur, aggeres fiant, difponuntur bombardanbsp;militum prfidia: In portis item indicia exercebantur olim. Innuit ergo Dorainus^^nbsp;tanam aduerfus Ecclefiam, Sieiusfingulosciues, primmaperta vi amp; omniyn)0'|^^^nbsp;genere, deinde Cilumnijs quoque amp; obtreationibus, iniquisdenique iudicijspquot;gquot;^^nbsp;turum efl, Et virunque iam olira fadum fuifle, docent hiftori, amp; idem hod enbsp;riuntur quiconque hrifto feruire, amp; in copie viuere cupiunr. Ertanracft Et' /nbsp;Satan rabies, vt eos nulliusfcelerisamp;calumni pudeat, qua religioncm amp;nbsp;nbsp;nbsp;.

am expugnariamp; euerti pofl exiftimant. Itaqueplerunqnc in calumnijs amp; mend^^''^^ in proditorrjconfilijs, in cdibus amp; crudeli fanguinis efFufione, laudem quruntt^^^jnbsp;fquod fore Dominus prdixit) fc D E O culrum prftare fibi perfuadent, fnbsp;plurimosexfeiuisilJiushorrendis fuppliciorum exemplis medio fuftulerint. Imtitnbsp;ta efthoftis noftri callidiraSjVtcordibuseledorum fefe infinuare, amp; illic graues unbsp;illos aceufationes inftituere norit, vt dignos efle perfuadeat, qui Deodereliflinbsp;pereant. Aduerfusomnesiftasmachinationes nosia prfenticonfolatur

Ephef. 4^

Gen. f.

amp;teftatur, nullam mundi amp; principis eius potentiam, nullas vires, nullos conatus tos, nullas i n fi dia s aut calumnias tam callidas aut aftutat fore , vt Ecclefiam, amp; Inbsp;huius membra, expugnare pofsint. Namiampridem vicithoftem noftrum iplnbsp;Filiuamp; caput illius contriuit. Idem raundo quoque fuperior fadus, deomniaduef^^^nbsp;potefttetriumphauit. Et quia eledi perfidem ipfiinferuntur,ijdem in ipfo etianbsp;nia poflnt.*amp; vidoria ipforum eft fides ilia, qua ilium spprehenderunt. Itaque p^^r^nbsp;tu fit, quodolim vaticinatuseft Zacharias, vtEcclefia fit quidem lapisille.inqquot;^^^,nbsp;Jendoomnesryranni amp; hoftes CHRIST I fatigantur, manet tarnen falua, P^^jnbsp;untibus interim omnibus,qui certamen aduerfus jllara fufcipiunt, Eftitemnbsp;terreusinfornaceardens amp;totus candens, non disrumpiturautera, fed dum

-ocr page 327-

H O M 1. 1 X

lib

Yrunx'm dneres amp; fauAUs rediguntar , aurutn ignis videfecawm purgatur, vt fplen-didws Sc pretioGus fiat. nbsp;nbsp;quot;Efthoc demonftratum omnium fccuiorum cxemplis, c^uae aVi-

Vvrcciuuimus*. amp; quotidie tnultafiunt , quiftis poffunt fidem facerc. Itaqvie fortes \ infidcftcmusj 8c teneamusftationem noftram ,nobisdeniqueapplicemusin omniten-\ tafione, quod Apoftol -s quafi ltum paeanaaut emvljuoycanens, dick: Q^isintenta-\ Vtt crimina aduerius de dos Dei^ Deus eft, qui iuftificat : quit eft, qui condemnet?nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qds nos fepatabit cb ui-teGbriftilt; num opptefsio? num anguftia? num perfecutio ?

\ nbsp;nbsp;nbsp;num fames? num nudivas? num penculum? num gladius? Imo in bis omnibus plus

\ quam vidores fumus per eum , qui ddexit nos, 8gt;Cc. Ipfi debetur benedidio,honor , I gloria,amp; poteftasin xternum. Amen.

a.

HO MILIA TERTJA.

I

ld,ttibidalgt;o claucsregnicodorum. ^tcjuicquidligaue# risin terrajcritligatum in coclis : Sc quicquid (olucris in terra,nbsp;critfolutum in coclis

IGVTl PETRVS EX SPIRITVS SANCTT RE-t uelatione Dominum leCum confeffus eft, efts xternum Dei Pilium, Sc Gbriftum ilium, id eft, promiffum bumani generis Seruatorem : Ita vi-cifsim bic .ilium beatum pronuntiauit, Sc propter ingenuam Sc intrepi-* dam fide'r buius confefsionem, ei nomen Petri impofuit , quod initionbsp;V^omiferat. At ne quis folum Petrumbeatumputaret,fimul pollicitns eft, quod lupetnbsp;^*ncpetram, quam file confeffus erat, feipfum videlicet Ecclefiam fuam velit xdificare,nbsp;^eandem ita munbcfuopraefidiojVt ne porta quidem inferorum ipfm fuperare poGnbsp;lint. difeirous C H R I S T V Ecclefiam habere , ad quameos colligi oporte*nbsp;qui in ipfo feruari volunt; Deinde eorum ,qui ad banc colhguntur, falutem certamnbsp;^fteacfolidam ,vtnulhsmundi huius aut principis eius machinationibus euerti pofsit,nbsp;Namquicquid hiemoliatur , firmum. tarnen ratumque erit, quod Deus decreuitj Scnbsp;quiabic nobis inPdio iuo placaius eft, in codem eiiam vidores erunt, quiconque ad eiusnbsp;Ecclefiam pertinent.

His commode fiibtexit hunc locum Dominus , quo docet, qua ratione Eccle- jj, lJlt;e fiam fuam regat, Sc quaviafiue ratione nos miferi mortales, qui natura peccatores,nbsp;Sc propter peccatum a D E O 8c eius domo , alieni, imo irx filij fumus, ad illi- n.nbsp;us confortium perueiiire pofsimus. Sc bonorum eius coeleftium participes fieri. Eft-quebuiusloci iodvina admodum memorabilis, Scneccffariaconfideraiu;quiavniuer-fam noftrx falutis rationem , Sc vt hc per Ecclefix minifterium difpenletur tra-dit,

Tibi dabo (^inquit') ,claues regni coclorum , Scc.Pctro loquitur CHRIS TVS, atqux illt dicuntur , ad alios quoque difcipulos pertinere , docet totius hiftori feunbsp;narraiidnis contextus. Nam illos omnes interrogauerat Dominus queronam ipfum jjnbsp;effe diccrent? Omnium ctiam nomine refpondit Petrus , Sc fideicommunis confefsio- pertinent,nbsp;nemedidit. Ergo,qux illi CHRISTV S dicit, communiter ad omnes ill os de- x,nbsp;bent referri. Demdc quod in prsfenti pollicetur, poftea omnibus exbibet. Namnbsp;infra odauo capite ait: Amen dico vobis,quxcunqucligaueritis in terra, erunt li-gataincloiScquxcunquefolueritisin terra , erunt foluta in coelo. Et poft refucredinbsp;oncm , cum fe illis rediuiuum fifteret,in ipfosfufflansdicit: Accipite Spiritum fan-'nbsp;dum. Quorumeunqueremiferitis peccata, remittuntur cis: quorumeunque retinue^ loan..nbsp;tuis, retenta erunt, Debet hoc dihgenter obferuari propter eos, qui Petro foliclau esnbsp;regni clorum datas effe contendunt, vt PontificisRomani Primaium Sc dominium fta-bifiant. Debet ergo bxc prmifsso in genere accipi. Sc ad omnes Apoftolos Sc legitimosnbsp;\otum fiiccefforcs extendi, vt conftet bos audiendos effe, fi qui ad illius poffefsionem Scnbsp;hxrcd.utem pcruenire cupiunt. Vt autem redius locum hunc totum intelligamus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

ptimovidebimus, quid per claues intelligi debeat. Deinde quomodohae Apoftolisda-txfint:tertio quomodobis vti debuerint Apoftoli^ Sc quishodicleg timus earum vfus fit : quarto quanta illarum fit autboritas. Ex quibus patebit, vt locus hie tam min ftrorumnbsp;quim auditorum inftitutioni ac confolationi fermt.

Clauis

D d

-ocr page 328-

DIEI APO5TOLORVM PETRI ET PAVLr

' hfiss tltiid ^.nt.

h Cor, 4.

Jodn. 14^ Lut, II,

Glauis proprie e.inftrumentum , quo des, conclauia , arc Sc quscuo^* eius generis funt, clauduniur vel aperiuntur. Vnde nonnuUi prpofitionff^*^nbsp;diam vlunt,qudilla clauduniur, quse coelata efle, amp; non omnibus paterenbsp;mus. E quia ci qui claues habet,ad eapencirarc licet, cdein poteftatji crdit^*nbsp;commifl' jmbolura funt. Ita quando maritus vxori claues tradit, hancfe proC^^^nbsp;forte fua agnolcere eoipfo teftatur, amp; cidem domus adminiftrandae curam cuifl*^nbsp;imponit. Ad cundem modum oeconomis dilpenfatoribus claues committunii*^ nbsp;qui cura his eorum, quatfubeis latent, poteftatem accipiunt. Et principibusnbsp;vrbiura ofFerunt, qui fe illis dedunt, aut eorum imperio lubijciunt. Metaphofnbsp;banc inpraefenti CHRISTAS adEcclefiam Scregnum clerumtransfert,lt;*nbsp;claues cura Petro amp; condtfcipuiis eius poUicetur, illius conomos aut difpenft^C^nbsp;fore docct, qui eius thefauros recludere l( apeKrej^tt)ent ijsjquiad eorum ponbsp;onemvel vfumfrufhim adrhitti debent : eofdcm veru occludere indignis Si prop^nbsp;nis, quos procul ab eis arceri vult .Deus ; Facit ad huius fententix, confirmation^nbsp;quod infra doores conomis confert, quos domui fu prfecert. Et ita Paulus n**nbsp;lexit, qui de fc amp;alijs ApoRolis atquo viris Apoftolicis feribis: Sic nos atftimet honbsp;\t miniftros Chrifti c difpenfatores myftcriorum D E l . C^uod fi qur^^*^nbsp;medio Apoftoli regnum D E I patetecerint, amp; eius myfteria dilpenfrint,nibnfnbsp;ter Euangelij prdicationcm inuenis. Hac igitur clauis eft , qua regnumnbsp;jiperitur, via Se ratio ad illud perueniendi monthatur in Chrifto, qui loluseft v^ -ritas, Se vita. Eadcm clauditur regnum Deiper accidens, quando alienisa^^,nbsp;fto illud negalur, Seeildcm pnaj infernales Se ferapiterna: dcnuntiantur.nbsp;bi dorina alibi clauis feienua dicitur, quia hominis intelleum illuftrat,nbsp;aperit mentis oculos, vt myfteria hc cernant, qui (u rationis acuraine ill* P^nbsp;pere non poflent. Itaque patetex his omnibus, Apoftolis non aliud qum Bnbsp;lij pradicationtm cieditam efl, cuius minifterium cm in Ecclefia perpetuuinbsp;effeChriftus, Sehocomnes obire debcant, qui lgitim vocati funt, iniquiamp;'nbsp;audaces funt poncifices,qui clauium poteftatem fibtfolisvendicant.

Qwmoi clt net Apaolisnbsp;datK,

2oin, 6.7^

IvAlt, 29,

Quomodo aurem data: funt ? Num vt pro fua libidine claudant fiue pa Isfequaquam. Im CHRISTAS loannes capite vigefimo ait; Sicut menbsp;ter, itaSe ego mitto vos. Non debet autem hoc fimpliciter inteligi ,nbsp;quoad dignitatem Se poteftatem CHRISTO quemus. Hic cnim mill* h,j(Inbsp;noftec Redemptor Se Scruator efler, Se idem dauern Dauidis geftat cum , jatnbsp;poteftatc , fic vt ipfo claudente nemo aperiat, ipfo aperiente nemo gt;2*nbsp;quam gloriam nulli creatur concedit. Itaque hoc dium ad ea debet renbsp;qux Apoftolis Se omnibuslegitimis Ecclefi miniftris cum illo commuuia,ft'f'jjAnbsp;lus eft C H R I S T V S non vtfuam voluntatem faceret, led Pattis: Si idnbsp;Dodrina mea,non eft mca, fedPatris, qui mifit me. Ita Apoftoli nonnbsp;DEI voluntatem prdicarc debuerunt. Scab huius folius ofe pendcrc. 1nbsp;hoc dixiflei illis Chriftus, mox flauit in cos dic-ens : Accipite Spintumnbsp;vt Lucas vigefimo quarto capite annotauit, fimul aperuit eorummentem,''^nbsp;gerentIcripturas. Quibus confentit, quod apud Matthum vigefimonbsp;habetur: Profedi docetc omnesgentes, baptizantes cos in nomine Patris^ foi***nbsp;Spirinas fandi, docentes cosferuaro omnia, qu mandaui vobis. Non ergquot; Pnbsp;pfis vifum fuit prdicare debuerunt Apoftoli, fed limitarafuiteorumnbsp;clauium nomine eis Dominus tradidit. Qyapropter hie quoqjfalficonuincii^ ijp*nbsp;tifices,quifubelauiumprtextu liceniiam quiduis ftatuendi,Sc nouas leg*,nbsp;in Ecclefia vEirparunt: Quod Antichriftiproprium elfe, olim Daniel '

Z Ouonodoiirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modum quoque amp; rationem prfcribit Dominus, quam in P*^ pcfv.

^dredtbuf le* ^ut fequi debeant: Nam apud Lucam ait : Ita feriptum eft, Lfi lintApofloli. C.H R IS T y CAd: pati, amp; refurgere mortuis tertio die, amp; prdicari innbsp;rcfipifcentiam Se remifsioncm peccaorum inomnes genres, amp;c. Vndenbsp;qu Chriftus pro humani generis redemptione fecit aepaflus eft, amp; ciufdctnnbsp;onemprdicare debuifie: idque ineum fincm,vt fimul omnes honain

-ocr page 329-

H O M I L I A III.

5)5

agerent, conuios ad refipifcentiatn amp; vitar totius nouitatem hortarentur , contrts autem corde rcmifsionem peccatorurn gratuitamin illius nomine amp; merito non obiter modo monftrarent, (ed prdicationi huic credennbus ferio quolt;|ue pollicerentur.nbsp;Ideoapud Marcum fedecimo capiteait: Profetiin orbeni vniuerfum,prdicate Eu-angelium omni creatur: Qui crediderit amp; baptiZatusfuerit leruabitur : qui vero nonnbsp;credidefir,condemnabitur. Ec hunc ordinem Apoftoloiin prdicandofecutosfuiffe,innbsp;Ait amp; fcrmonibus illorum apparet, vt paulo pft dicetur.

Nunc qua autboritate illos Dominus inftruxerit, videamus. In prasfenti Petro 4K dich; Quicquid ligaueris in terra , eric ligatum in clo: amp; quicquid iblucris in ter- tberif.nbsp;ra, eritlolutum in clo. Qu verba alibi (vt nuper diximus) omnibus applicat,vcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. *

ciufdem cum Petro authoritatis in fuo miniftciio omnes elfe demonllret. At fi in clauium parabola inftcre libuifft, dicendum erat: cuicumquc aperueritis foresrc-gni clorum in terra,illi apert erunt in clo: amp; contra cuicunque claulcritisreanbsp;gnmn clorumin terra, illi occlufum eritinclo. Sed folucndtSc bgandi vocabulisnbsp;viitur;quatparabol propotaenon malconueniunt, veterum morera fpelcs,quinbsp;(vtEuftathiusfenbit) cmnonduminuentusefletlerarum amp; clauium vfus, funibus Scnbsp;loris, fiueligamentis, fores amp; areas aftringcbant,qu folui oportebat ad aperien^um.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Sed cum Chrifti tempore, amp; mult etiara ante eras incarnationerafviexIudicumU. ** bro Selfaia vigefimo fecundo capite patet) ferseScclaues in vfufuertnt, his vocabulis ;nbsp;iliumvlura aibitror, vtclarius doceret,qufit horainum conditio,amp; cur nobis nonnbsp;pateatad regnum clorum aditus: Nimirum quia non modo peccatores, fed peccatinbsp;niancipia, Sc viof aut peccaniis naturae vinculis conftridti, fumus, adco vt fi nobis foies illpatcrent, nos tarnen per ess nonpoffemusingredi.EtbcetiamjHavincuifunt, MaUh.ii.nbsp;quibusin Euangtlioeorumpedes amp; manui conltringuntur,quiintenebrascxtcjioresnbsp;nicrentureije*. Hoc vtinfelicem human! generis conditionem adumbrat, ita rainiftenjnbsp;Eirngelici authoritatem rairifice extollit,per quod his nexibusfoloimur, qui nulla hu-nianapotentia aut induftria d flolui potTjint. Hue facit, quod inprlenti Petro, 8cnbsp;in hums perlbna omnibus Apoltolii dicitur: Quicquid ligauerisin lerra, ligatum e-rit inclo:amp; quicquid folueris in terra, folutum ent in clo. Apud loannera vigefimo c*pite verb eadem clarius exponens,ait ; Quorumeunque remiieiiiis peccaia,re-luitiuntur eis; amp; quorumeunque retinueritis,reten alunt. Cauendum iamsn,neeonbsp;fenfu hc verba accipiantur,quafi peccatorurn lerailsio aut retentio miniftri arbitrionbsp;pcndeatiqu petfuafio pontificum potcncum in immeufum auxit. Sc miCeiorum con-icicntjslaqucos iniecit. Etenim quia peccatum noxi eh aduerfus Dei legem adraiifa ,nbsp;nemo prater hunc illam remittendi potehatein habet, quod Pharifo quantmuu con-lentcs Sc cxciEcatos, intellexilfe ex nono capite Matihai apparet. luque minifterij ra-iiooc hoc dicitur, neque aliter peccata remittunt aut retinent Euangelij pra;cones,quranbsp;olimSaccidotcs fvt D. Hieronymus annotauit^ leprofos mundabant,aut lepr damna-bant. Quare peccata reraittcre dicuntur, eo quod paenitentibus ScadCf/f^T FeJWnbsp;vera fiue conuerfis, remilsionem pollicentur : Sc contra peccata retinent,quando con-lumacibus, amp; pnitejenefeijs,fententiam damnationisdenuntiant, Etinclora-tum eft, quod mmiftrilegiiimi pronuntiant, quia cum Chiifti decreto illud conuenit,nbsp;dcen is : Qui credident, feruabitur: qui non credidertl, condemnabitur. Exemplanbsp;inviramqac partem in Apoftolorum Adis inueniuntur. Cum Petrus prima conci- a.nbsp;one, quam accepto Spiiitu fando habuit,Iudosfceleris in DEI Filium commifsinbsp;conuifillet, Sc hi totis animis compundi qurerent : Qiid faciemus viri fratres^ Re-fpondit Petrus : Refipifcitc , Sc bapiizetur vniifquisque vcftium in nomine I E S V,nbsp;C H R I S T I in remifsionem peccatorurn: Sc accipietis donum Spiritus fandi. Etnbsp;in crrlo ratamfuitfe fententiam, cuentus probauit : Nam.quilbenter acceperuntfer-moncin eras, bapiizati funt , Sc addit funt Ecclefi die illo anim qua ter mille.nbsp;Eiufdera generis eft, quod.apud Philippenle cum carccris publici cuftode adum eft.nbsp;Etante natura C H Rl ST V M eandem fuiffe verbi Dei efficaciam,Dauidisexera-plumdocet, cui peccatum hmm confitenti, Scper fidem in promifsumSeruatorem re-fpicienti, N.than dicebat : Et nunc tranftulit Dominus peccatum tuum. Econtra lu-dutum retenta funt, quando incurabili pettinacia Chriftum reiecerunt,8c Apoftoli ex-

D d i] nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cuffo

-ocr page 330-

34

t. Cor, t.

Mini/lri vt hoc loco vtinbsp; dcbeaat,

. I g,

Aaici!, J.

a, Cor, l9^,

DIEl APOSTOLORVM PETRI ET PAVLI cuffb fuperillos pedum puluercjab illisfefead genres conuerterunc. NecdubiteinuJ^^nbsp;am hodieratameffeapudDcum,quoad omnes pnirere nefcioj,quod Pauhsici* itnbsp;Neque fcortatorcs, neque idololatra:, neqiie mchi, neque molies, oeque qui coof'nbsp;bunt cum mafculis, neque fures,neque auari, neque elpjiofi, neque conuitiatores,nbsp;rapaces, regni Dei hreditatem conlcqucntur.Conftat cnim fibijpfi verbumnbsp;hie lemel Itaruir, nulla veltas, vel confuetudo, vel autLoritas hominum abrogabic.

Itaque hums loci vfus hie debet cfl,vt primiim miniftri Ecclefixanimcnturamp;ti'' firmentur aduerfus verbi contemtores,qui comminationei eiufinodi rident, corrcptionnbsp;ferre nolunt, difciplinam denique omnem oderunc, amp; velfilentium ipfis mandsnbnbsp;dicendi leges prfcribuni. His omnibus illi authoritatem, qua C Hnbsp;armauit, conltanrer opponanc, amp; fibi didum purent, quod olim Paulo trepidantiamp; *'nbsp;cito diccbaturjNetimeaSjledloquere, amp; netaccas. Improbis autemillisSi confiuei^*'nbsp;bus cum codera Apottolo refpondcant ; Num experimentum quriris CHRl^nbsp;inmeloquentis? Deniquead fepertinere putenisprophetica ilia : Speculatorcffl tonbsp;tui re, audits igitur verbum ex ore meo,amp;dileremonebis ex me, amp;c. Item:nbsp;gutture, neparcas ,extolleinftartub vocem tuam, amp; annuncia populo meopru^f*^**nbsp;tionem lam, amp;c. Er ex his cum Araos colligant : Leo fi rugiat, quis non timebitnbsp;minus Deus locutus eft, amp; quis non prophetaret Interim meminerint, poteftatcini*nbsp;certis finibus circurofcriptam efie, amp; ipfos nihil ex priuato arbitrio, fed omnia fecundnbsp;verbi diuini regulara facere deberead dificationem : quod Paulus ipfeteftatur,tlnbsp;gloriari die it ea poteftate, quam Dominus Apoftolis dederit ad difcatiooem, non anbsp;licuiusfubuerfioncm Et idem ad Romanos fcribit, Non fuftinuerim loqui quicq^^nbsp;quod non eft'ecerit Chriftus per me, amp;c. Quodfi omnes obferuauilTent, quinbsp;rum fuccelfores dici volucrunt,nunquam ea tyrannisin Ecclefiam iotroduda eifetj^nbsp;dodrin puritatem amp; religionem omnem corrupit, amp; multorum confeientias turba*'nbsp;hodieadhuc multos falutis luincertosreddir. Sediam olim cpic hoc malum. Na, /nbsp;Hieronymus in huius loci interpretatione fcribit : Iftum locum Epifeopi amp; presbycet*nbsp;intelligentes, aliquid fibi de Pharifaorum alTumunt fupercilio, vt vel damnent innbsp;tes, vel foluerefenoxiosarbitrentur, cumapudDeum non fententia Sacerdotumr*nbsp;reorum vita quaratur : Nimirum,vt qui peccaiunt, refipifeanr, amp; per fidem ad iliumnbsp;uertantur. Quod fi jllo feculo non iniufta fuit neque luperuacanea querela ifta, quw .nbsp;die fiat,quandoeraentitahcclauiumpoteftas,quam interinfigniafua,amp;invcxiln^*nbsp;litaribus plus quam Perfico fallu, oftentant Romani pontifices ,iainpridem non vUanbsp;folumChriftianorum, fed regibus amp; Imperatoribus intolerabilisfalacft? Sedw.nbsp;nerint illijDeo Ecclefiam curefle, qui non patitur eos hominum feruos fieri, quod*nbsp;lui fanguine in libertatemalTcruit.

Sed amp; qui Chriftiani dkiamp;cITe volunt, de verbi miniftcrio,amp; miniftrorum gnitate,rede iudicare difcani,amp; verbo Deifcfe accommodent, vt hoc in honoffnbsp;pretiohabeant.,vcrafideamplexentur,amp; perillud admoniti aut correpti ferio r*rnbsp;fcant. Eft quidem Euangelij prdicatio clauisilla, quforesregoiclorumnbsp;bus aperit, amp; confeientias vinculispeccatorum ac mortisterroribuslibrt, Sednoii^^^^nbsp;uem illara digne admittere oportet, vtin animos penetret, amp;intellecium apcriar, vinbsp;gni clorum myfteria pcrciperc pofsimus, 8e eorundem amore atque ftudio acceonnbsp;tamamp; moresfecundum verbidodrinaminftituamus. Vtetiimlera,nifi dauernnbsp;tat, non aperitur : ita fi qui non locum dant Euangelij prdicanoni, eorumnbsp;ledusilluminatur,nequepeccataremittuntur, amp; proindeijidem clauf manent rCpnbsp;Clorum fores, qu folis credentibus patent,

, . Quoad verb eorum tradationcm, qu hucufq; cu difdpulis ada funt, vtilc rsh^u^'tra- *^^**^5 capita proberenerc, acin eorum meditatione fedula verlari. Prirauranbsp;iiatienis eft,neopinionum defide amp;religionediuerfitateolfendamur. Necenimfieri pot',-idem de regno Dei fentiant homines, quorum intelledus, nifi aDeo illuminetiir,nbsp;nanonpercipit. Deinde perfuafum nobis fit, vnam jhodd fidem Caiholicamefl^f,*^

feruan poflumus : earn videlicet, quam D. Petrus omnium Apoftolorum nomin feflus eft, qu lefum docet efl'e ternum Dei Filiura, amp; vnicum human!nbsp;ptorem. Qui hac prditi funt, ij fuper Chriftum ecu viui lapides dificantur in

loan. g.

Auditores ft debeant hocnbsp;loco vti.

-ocr page 331-

HOMILIA Illi

Dei fpiritualcm, Ecclefia ilia eft, extra quam nemo feruaiur. Tn hac Euangell) fui mis nilleriotn fanciuit Dei Filins, per quod regni clorum ianua credentibus referatur,clau-diWr autem incredulij amp; pnitcrc nefeijs. Credamus igitur Euangelto, amp; per hoc pecca-torum conuidi,ad vnum lefum Chriftum conuerfi, inipfo viuamus viiam nouara, amp;nbsp;fpeecrta confirma per aduerfa omnia coniendamus ad regni cleftis poffefsioneraiIpfinbsp;debetnr beneditio, honor, gloria amp; poteftas in ternum, Amen.

5)?

1{O MILIA OVARTA-

Tunc interdixit difeipulis fuis, vt ncmini diccrent, ipfum Icfum effc ilium ChriftumXx co tempore cpit kfus indicatenbsp;difeipulis fuis, qud oporteret ipfum abirc Hicrofolymam j oinbsp;muka pati fenioribus, amp; principibus Sacerdotum amp; Scribis,nbsp;Bf occidi^ 8lt; tertio die fufeitari ?

V AE C V N Q^V E DOMINVS NOSTER lESVS Apoltolis fuis egit, ita nobis acclpi dcbenr,vt memincrimus,nbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minus noftr qum illorurn inftituoni feruire. Ideo enim illos e-

bgit, feque ipfum illis familiarius manifeftauit, vi fua dodrina amp; cxemplo *^*^*^^^ omnesgentcsin ipfiuscognitione atque fide inftituerenr. Debet hoc im-prirauobferuari in ilia ationc, quam hucufque audiuimus. Vbi primum occurrit, quodnbsp;a Domino requifiti Apoltol, per Petrum fideiiu confefsionem edunt, ex qua difcimus,nbsp;q jid de illo crcdcre amp; fentire debeant, qui in ipfo feruari volant : Nempe,.qud fi seter-nus Dti lilius,qui ideoexMariavirginehominemaffumpfit, vtChriftusfieret,id eft,nbsp;rcx i facrds ternus Ecclcfi Dei, denique vt petra ilia pretiofa effet amp; inuida, fupernbsp;qium zJdicari oporteac Ecclefiam, vt aduerfus inferorum portas pofsit confiftete. Deinsnbsp;dedCJitctiam,quarationeEcclcfiamfuamdificetatqueregat,amp; vt nos huiusciuesnbsp;ut-meiJibri fieri pofsimus : Nimirum , fi Euingelio credamus. Huiusenim praedicati-oiiem Apoftolis commendauit, qua ecu claue regnum clorurr. amp; huius thelaros refe-icnt,5lt; ptccatotum remlfsionem atque certam lalutem omnibu* polliccantur, qui ini-J mm credunt. At quia difeipulis mulca adhuc decrant, Icquitur quid deinceps cum illis e-gerit, vt cos plenius inftrucret amp; armaret aduerfuscrucis Icand-lum, quod breui fecutu-runi efle feiebat.

Pfincipigiauitcramp;cumincrepationc (vt Lucas annotauit ) interdicit difeipulis , Cbnffa* prone cuidicant, ipfum effe QHRI STy illum , promiflum huraani generis Scr-atorcm. Atquncum finemilloclegsrat, vtfui teftes effent, amp; alibiiubet, vt qu i-pfi'S in aureni, id ell, familiarius amp; in occulto dida crant, ex tedis diuulgent. Adhc i-plosStnoi omneshortatur.vtipfum coram mundo hoc ingenue confiteamur. Atob-IcrUaridebet, mandatum hoc, quod nunc dat, tempotarium fuifle,amp; prfenti modo terns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9,

pori Icruiuiffe. Nam fi difcipulos fpedes, erant quidem iam ante emifsi ad prxdicandum per ludam amp; Galilam.fcd eo fine, vt populum pafsim excitarent, Sc aliquo modo pr -pjrarentad excipiendum Chriftum,qui intcrca perdodrinam amp; miraculalbfemanifcfta-bal : non autom, vt ipfi eius cognitionera folidam traderent. Nec enim hoc potuiffent,nbsp;turn prxeipua illlus myfteria adhuc ignorarent, amp; in illo regnura terrenura fomniarent,nbsp;pro quo interfere frequenter altercabantur. Quoad veto populum Iudorum,ne hicnbsp;quidcni dodfinx illius adhuc capax crat, vtpote communi errors cum Apoftolii fafeina-tugt;. Non potuifl'ctit ergo eum pro Mefsia agnofccre, in quo nihil magnificum aut regi-um ccincbant. Itaquc procul dubio omnibus ludibrium fadi fuiffent Apoftoli, fi euninbsp;piJuuiffcntSeiuarorem amp; Regem, qui non multo pft debebat in crucem fuffigi:5cnbsp;Co gra iius fuiftet crucis fcandalum, qu altius in fpcm futur liberationis omnium ani-I niuscrtxiffcht. Ncceffe igitur crat, vt ipfc Deminus prius moreretur, amp; gloriofa ex mor*nbsp;Ituisrciirrcdione fcandalum illud crucis remouerct, quando fc peccati amp; mortis atquenbsp;uninu aducrlaripoteftatisvidotemcffe,reiplateftabaiur. Quscetiara cauffafuit,quodnbsp;iiiii Icicl atqueKci urn ludisingratis amp; contumacibus fignum infidiofe ab ipfo polf en-tibus,fignum lonx prophets proraifit, qui mortis Sc relurrcdionis typus ohm fuerat.

D d iii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Docc-

-ocr page 332-

f Kon fentcrnbsp;ocendosmnbsp;ntu dibtt fu

A. I,

Dcccmurigirur hoccxemplojQon tcmerad docendum profilircdcbereeos^q' l.quem habcnt guftum rerutn diuinarumj non autem adhucllid inftituti funtJ 'nbsp;rimam vocationcm Slt; mslsionem cxpedenr, de qua Spiritus ipfos certiorcs faciernbsp;us inftituti fuerint, amp;c Deus ipforum opera vti veht. Facit ad huiusprseccpti confit**'nbsp;nein,quod Chr ftusjcm iam roortuus, amp; mortuis rcfufcitatu effet,af que per dies^***nbsp;draginta cum Apoftolis crebra habuifleede regno Deicolloquia,noluit tarnennbsp;cium digrelfo, ftatim ad prasdicandum prod.rent, fed adhuccosHic qfolyniartuWnbsp;re, amp; prcmifluni Paire.Spiritum expcdare,!Ulsit. Non rcmerc ergo lacobus monenbsp;fenbens; Neff is multi magiftri, fratres rnci,fcicntes,qudgraumsiudicium auterenilt;nbsp;In multis cnim Icbimur omncs,amp;omnium facillimus lapfus amp; lingux.At qyihacp*'^nbsp;imer docendum,ij non fibi lolis peccant, fed multis al.js etiam errons amp; perditionisnbsp;dum occafioncm .prbent. Et videmus frequenter fieri,vt p.raccocis ingeruj honiin?.nbsp;priuato affedumotiad docendi munus afpirant,aut.cti.am inter priuatos derebuduWinbsp;bus difputatiooesinftituunt, aduerfariorrsim argumentis non femper refponderepoU'''*nbsp;nonmodo infanti fuam turpitcr prodanr,fed dodritiam fidei atq; religionein oronc**nbsp;pijsilluforibus deridendam propinenc.Debebant hoc obferuarediligent'ul Anab-polt gt;nbsp;quiciim nequelinguas norint, neque fripturas vnquam rede expender.nt,eoU*nbsp;confidentiat prog ediuntur, vtin iua infeitia fibijpfis niirifice placean , edquen.agi*'nbsp;neos fe efle purent,qud fiint indodiores, Vere igitur impletur in illis,quod vuJgonbsp;mhilarrogantiuf eile infeitia*

Ko ftwptr ottinin lebtntnbsp;frAdit^ri.

tcce,f,

1, Cor. 4,

ydftb. 24,

i, Tiiu- i.

Pratterea legithni quoqueSc ordinsrij Eclefiarum miniftri ex hoc loco difean^r^^ rmr lenipcr amp; vbique velinter omnes,cftunenda effc, qu probedidicerunf,*lt;P^^^nbsp;me perfpeda habent : Sed diligentem temporis,loci amp; pcrfonariim rationemnbsp;ber : non quidem, vt cuiusuis affedui fccaccommodent,autdod-tocapitau'i* nbsp;fed vt prudenter ci.fcumfpiciant, quibus rarionibut autargnmentis quisque mouert*nbsp;crifien pofsit, quid item prfeniis temporis amp;kci, in quo agunt,ratio iequirat,q'[,Tnbsp;ad Ecclefia: coinmunis ac fingulorun: dificationem faciar, Etenim omnia tempusnbsp;beo,vtSolomon dicebit, ncqs femper correptioneacriviri opugt; eft, Jed interdumanbsp;inftitutioneplusproficiturivtvjcifsiinintcrdumprofpiritulen tatis virga autnbsp;tendum fuerit. Et vt in agricultuta non omnis fert omnia teliis,ita inhaoquot;.'nbsp;rum cultu a non omnesomnia capiunt,amp;ingenia inultum inter (e ditsimil nbsp;ferunt. Icaque Dominus alibiio domus fii dilpenfatore fidem iinml amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'1 (ix

requ rit, vt familia: lu alimentum in tempoie dcproinas. Ft Paulus miniftrum ciufmedi effc vult, qui letmonem veritadsreCtc fccarcnoritvtonbsp;infttiifioniSt dificat'oni feruiat. Obferuauit hoc ipfe diligenter in Coriniliijslm^*!nbsp;initio kdealuiCjquando cibi fohdioris nondum capace; videbar : pofte. autemab*^quot; nbsp;us, aiios feuerius iradauit,qurcontumaciamerebatur, vtexpetimentuaiCm**nbsp;CW/wpr.. pfoloqnentis fentirent. a.Cor.n*nbsp;ditit ijuidfibi Porr ipfe Dminus non obfcilr fui illius raandati cauffm indicar, duinnbsp;(uentumm. Iis prdicit, quid defefuturum fit : dequoilh nunquam huculque

?utero hoc, vt Mefiaofficium proprium,quodadhucignorabanr( vt pofteain* cmplo videbimus) illos doceat amp; fimul feandalo occurrat, quod ex ciusnbsp;nafeiturum efie. Ethuc potiisimm facit tarri diligenscircuroftannarum omn.'U^nbsp;ratio. Ex eo tempore ( inquitMatthus) cpiclcfijs indicaredifci,-iilisfnis*l*^j^iinbsp;effet euenturum. Mouit ergo eum ingenua Petn confefsio,'qu Eiogium illudp''nbsp;meruerat : Beatus es Simon Bar Ion3,amp;:c. Et ne confidentiores fadi,eanegligerquot;;j,^,nbsp;cognitu amp; obCeruatu qum maxime ncceffaria tant, fie illis loqu.tur. Oportet mnbsp;Hie'flymam, St muka pati Senioribus Scprincipibus Sacerdo um S( Scfib* p,;nbsp;^i, amp; rerf O die fuicirari. Primo locum dnott, vbi hc fieri debeanr, Hierel^lynbsp;mirum. Qnia eniin ludis prcipu promiftus ex ijldem carnem afl'uropleraf) bnbsp;ma antem gentisdlius caput,amp; dinini cultus fedes,erat,ilkcipfum immolari opof'* .^|nnbsp;facrificia publica amp; priuata peragebantur,vtm3gis nota eflcrilius mrs,amp; .prx-facilius amp; citius per totum orbem terrarum diuulgaretur : quod fore,ohm proprenbsp;dixerant. Adhc eportebat Hierofolymam indigna Chrifti ncceimpleie nenfui*nbsp;tehacprophetasamp;DeiferuosinnumerabilesCcidcrant.Hiucapp*^

HierctfclyiM loeut paionifnbsp;cbri/li.nbsp;pfj/. (/.

}fi i,

iKΒ. 4.

Mth. 2i. fuoifi,t|ui anti

-ocr page 333-

' H o J I L A I gt; t I

(lube faciunt,quireligonem,5icum hac -alutein a?.ernsm, Incis certis alligare folent. EtcniiB nulla ciuira't vnquamfuitin terrisjtjU vetufta c, vittorijs, potentu , rcligo-nis amp; cultus diuini maieftate,Icrofclymatn fopcra tr Qii cauil'a eft, quod earn Dominus ciuitatem magni Regis vocat, amp; vulgo apud Euaogflifia'-cxyfa* (anla dicitur.nbsp;Atcidem fanguineProphetarum madu;t,amp; Fili, Dei indigna ntce exc duin honibilcnbsp;cum fcmpiterna infamia fibi accerfiult. Q^ddigitur de Konia aut alijs vrbibus d canons,quae in hoc vna [erofoiymatn imitanur,qud fi iiih iinpiecaic contra Deum in-laniu'nc, nullis alijs pi arogatiuis aut virtutibus clbrs.

3J7

Mdffb.

Deinde oportet me(iriquitjillicmultapati. Eten m iam fimplici aut vulgar! Quid cbrlflus morte obijt Chriftus.fed concurrunt hic omnia,qu acerba 8c d ra Cunt, 8cmor-tern poffunt infamem facere. Eten ma domefticoddcipulo proditus eft , quo nomine in vltima cna pr dolore infremuit, vt loannes kripftr. Deinde cum laternisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

amp; facibus atquc aflumpta militum cohorte ad ilium capicndnm egrei funt , lan-qujtn ad hom.ncm facinorofum jqui dignusfit , vt publ co omnium concuifu op primatur.

Captus concilio Seniorum 8c Sacerdotum fiftitur, quivt fehifmaticiim examinant, atque viobtae religion patriae condcmnant. Inde Pibio prifidi t adirur #pud cu us tribunal regni affeati 8c feditionis accufatur. A Pil'to ad Harodetnnbsp;dcJucitur,qui ilium PUato remirtit , 5c quaft de ipfius capite luJeute, d lo ift ftbinbsp;mutuo gi aiiHcantur. Adhc innocenicm pratfej cum irraba lacronc Sc I'cditiofonbsp;confert , Sc hunc infehx populus illi prlsrt, Innocens damnatur ad diruVn Sc innbsp;fame ciucis fupplicium ,prius amem fpineo ferto cpronatur , con p.iuur,cxdi ur in-fafiem,5c per ludibrium irridetur. Mox ducitur in pubicum 1'uppl cij locum, nomine Sc atpeStu terribilem, amp; cruccm prop iam humeri's gettat, llluc vbi ventuinnbsp;eft , amarilsimum illi potum propinant milites , amp; mox veftibus exutum in cru-rem fuffigunt,medium inter lairones. Accdant his omnis gene is contnmtl nbsp;amp; opprobria , quorum omnium tanta vis fuit , vt exclamar-i : DEVS meus, Matt,nbsp;DEVS mcuj , vt quid me dcreliquifti ? Tandem inter dolores accrbifsimosnbsp;an mam Patri reddens, expirt. Reuera igitur mulca dira 5c nefaoda paifusnbsp;eft.

Qpi vero horutn omnium fuerunt authores ? Nominatipfe Seniores,Sacer-

d ites Sc fcr;bas , fun qnibus omnes comprehendit , qui in Republica 8c Ecclefia fionii Cunftt. an hontatis, lanluatis 8c eruditionis exiftiuiationeni aliquam loft ncbant ; quodnbsp;ipi.'ii per Ic mottem hanc illi aceibam reddere p-.tuit , S; lupplicj intam.iam au-gerc. Nominintur autera ifti, quod totius ncgotij duces fuegt;unt, adeo vt Illis ac-veptnmfcrri dtbeat , quicc|uid alij fcccrunt. Nam ah hs condu^us eft Iud*s,7tnbsp;ilium proderet.

Ipfi mierunt fuos feruos cum militibus , qm iftum captiuum faccrent.Tpfi ca-pt'im concilio ftitttunt , teftes falfos fubornrunt,captlo5ftconfe(sioncmveritaiis ex eius ore elicuerunt,vtciusdamnandi occaGoncm inucnirent. Uli cum dammn-ront, damnatum fcruis fuis improbifsirais illudendum tiadiderunt. Uli eundem Pi-latoadduxcrunt , ad cuius tribunal faills crimimbus infontem grauiunt, populonbsp;denique perfuaferunt, vt huic B^rrabam latronem prferrct, amp; fua improbitaic Pi-latum coegerunt , vt inuitus cap.talcm contra ilium ferret fententiam.

Atqui hoc eft, quod olim Dauid prdixerat, fore, vt architei lapidem ib him ptetiofum, qui Ecclefiac fundamentum 8c caput anguli fucurus fit , reprobent*nbsp;atque reijeiant. Et hc quidem omnia in pracfenti ApoftUis prdicit, 8c le tertionbsp;die refurrcurum ex mortuis polllcetur, ne iftss offendcrentur poftea,8c anini^snbsp;fuos aducrlus Icandalum obfi-marent, fpe laetse reiireonii , qu niox fccuta ilium mortis viforem eftc oftendit. Nobis autem in tota hacnarrationeduopoiilsi-ruum confideranda lunt

.... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Summit re'

Primum eft, redemptionis noftr negotium, quod in 1rs conGftit,8c ira bc pro- ^tespnoM poniturjVtabundodemonftrctlefleChriftumGuevrilum Dei, ideft, Sacerdotem

-ocr page 334-

il.

amp; regem Ecclefi, cui omnis falus accepta ferri debeat. Hoc initi ftatira l'nnuJt, quando dicit OPORTETmeabircHierofoJymam. Paflus igitur eft iftajquiaiunbsp;fiert oportutr. Non debet autem hoc diium ita accipi , quafi ip(e nolens amp; inui-usjvel ab aliqo boflium fuorum coalus tfta tulerit. Nam volcns paflus amp; root-tuus eft,ficuti verbi amp; re ipfa teftatut. Nam apud loannem ait;Nemo tollit ani-mm meam me,fed ego pono me ipfo,amp;c.

KOW. J, Epb, 2.nbsp;pfitl. Jl,nbsp;2. Cor 3.

Utb, 19,

Deinde cm quid fibi eucnturum eflet,nonignoraret,tarnen Ipontamp;.vo-lens Hierofolymam abijt,e dehortantibus ipfum dilcipulis multoties, facicm fuaffl ad illuditerobfirmauit:amp;pcfteainhortura fpont exiuit,vbi f capicndum ftiebatjnbsp;neque difcipulorum armi,neque Angelorum ope amp; auxilto defendi voluiccop-tra vim hoftilera. Itaque huius neccftitatis ratio, quam hc allcgat in terao Pault;^nbsp;dccreto quri debet : vt dicamus,hc ita fieri oportuifl'e,quia Pater ita voluit) SC'nbsp;nobis milris mortalibus aliter fubuenin non poicrat. Oranes enitn peccaueratnu^nbsp;tic propter peccatum mortis rei eramus : neque nos ipfos potcramus libcrart);-quod in peccatis conccpti amp; nati, ne ad cogitandum quidem ex nobis ipf iJQQ0nbsp;fumus. Non proderat etiam fanguispecudum,qui inter genres amp; udsos quotiili*nbsp;magna copia fundebatur. Nulla enitn inter pecudes amp; nos vcl natur vel deliflo'nbsp;rura communio cft,amp; ex diuinat iuftiti decreto non pecudes,fed nos ad Euppi*'nbsp;cium pofcebamur. Non etiam fiiluti noftr conluli potcrat,etjamfi quidem homines ceunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feu piacula firent ; quod inter genres aliquas barbaras mgquot;*

f. Ptt, t,

Eph, ,,

fiW, J, i. Cor, 13.nbsp;loan. },nbsp;pb.

ioM, i.^,

i.loati 4, itrent. 23,

cym crudclitate fub religionis prtextu fieri folitura fuit. Quia enim vna ommu nqxa erat, vno reatu item omnes tenebamur, nemo alterius culpara praiflarejUnbsp;aliorum fcelera expiare poterat. In ifta igitur rerum humanaruin anguftianbsp;quia banc calamitatem, priusquam eflemus , pruidit, noftri mifertus ab zKrnnbsp;prdefttnauit Fibum fuura vnigenitum, qui homo faus ex Virgine, omnium b*nbsp;minum peccata in fe transferret, amp; cadem lnguine fuo pretiofo cxpiaret.Idtm^nbsp;prfinito tempore ex Maria natus,hoc omne prftitit,amp; volens quidemPatfiob'nbsp;diens faus vlque ad mortem cruris, l ipfum ceu fidus Pontifex pro nobis obfb'nbsp;lit : vt quemadmodum per vnius Adami patri omnium noftrflm inobedien^nbsp;peccatum in mnndum introierat : ita per illtus obedientiam iuftift'earerour,nbsp;noxa folueremur. Quia vero non fatis crat peccata noftra expiari amp; tolli, nthnbsp;pna peccati, morsjdeuinceretur, qua? pei peccatumnobisdominabatur,hancq'lnbsp;que refurreione fua glriofa vicie , amp; ftimulo, ceu aculco fuo, exarroatamnbsp;boleuit,vt qua? olim peccati pna erat, nunc in ilium credentibus felixnbsp;tranfitu fit ex hac lachrymarum valle in vitam ternam. Itaque Regis inftar df'nbsp;uiis boftibus noftris,peccato, morte,inferis,diabolo,clox a/cendittriumpl^J^nbsp;amp; illic nobis roanfionera parauit , in quam ipfi quoque olim transferremur,^nbsp;ipfe venerit ad iudicandum viuos amp; mortuos. Hc (inquam) noftr redempti'nbsp;fumma eft,qu in feripturis fuffsim tradatur : quarum teftinionia cum vbiq***nbsp;occurrant,amp; alibi fpius adduda fint,non opus eft ea in prfenti repetere. Pfnbsp;deft autem de his crebro cogitare,yt agnofcamus peccati atrocitatem , neque*nbsp;blanditias adraittamus, quibus nobis Satan infidiatur, vt in fuum feruitiumnbsp;hat. Quid cnim in illo Jeuiculum,quid iucundum cenferi poteft , quod nonnbsp;pretio qudra innocenti languineFilij Dei expiari potuit? Deinde mcminerimu^d^nbsp;aliara inueniri polfe rationcra,qua fcrueraur. Si qua enim eflet,procul dubionbsp;latuiflet ca Deum, cuius oculi vniuerfam terram pcrcurrunt, amp; qui abftruhnbsp;brarum fcrutatur. Idem quia,'ipfa charitas f iuftitia eft,noluiflet hanc potiuJquot;nbsp;tis noftr viam fcqui, qu iniufta amp; crudelis dici poterat,fi qu alia potuinetnbsp;gi. Huie ergo nos infiftamus,ncc ecidat Apoftolicum illu^ de Chriftonbsp;Non eft in alio quoquam falus. Nec enim aliud nomen eft fub clo,qued datumnbsp;ter homines, per quod oporteat nos feruari. Ad. 4. cap.

Pij non offc^n* Prterea quia hsc Apoftoli dixit Dominus, vt eos contra Crucis fcandalumP*^^ tmr. muniret, nobis quoque huiusloci vfus efto, vt dilcamus, qu fempcr in terrisnbsp;futurafitferuorum illlus,quiipfumcumfide amplexantur neqoffendamur/*^nbsp;durius nobis accidat.

-ocr page 335-

O A I L T A V

Neen, melius poteft cfTc^mcmbris quam C3pti,dilcipulis amp; feruis,quam magiftroSe hero.

Hibent ergo ctiam ill! aduerfarios amp; hoftes ex eorutn numero, qui Filium Dei exofcula- pfal. 2. njamp;eiusleruos fouere Seiuuare debebant ; inter hos auteiii facile principes funt,qui #,'nbsp;hcclcfia: Anfiftites volunt haberi, amp; fpiritualium nomine gloriantur. Et hi ijfdem artibusnbsp;acarmis pugnant,quibus veteres illi : calumnijs nim'.riim,mendaeijs Sc dolis;ne-que eos vllius iniuftitias aut fceleris pudet dummodo Ecclefi Si Cbrifto pofsint of-ficcre; Ad base crudeles funt , neque vllis fuppheijs piorum exaturari poffunc.nbsp;bxpeni funtcalcs Apoftoliolim,amp; tales hodiepafsim crcdeniibus negotium faciunt.nbsp;Non ergo offendamur eorum conatibus, neque vt re peregrina ac infolita percellamurnbsp;xplorationeilla , quar per ignemfit adnoftriexperimentum. Soletur autem nosrefurre- P*^'**nbsp;iChrifti. Vtenim non diuturnafuithuius perpefsio,nequeeum mors detinerc.po-^itjfcdtertio die ad vitara immortalem refufeitatus eft, atque mirabili confilio Dei fa-umeft,vtineptiill!ac perfidi architei,qui lapidera ilium pretiofum reprobarunt,nbsp;cum in caput Angulieuexerintj Itahifceetiam poftremis temporibus fieri folet, vt quinbsp;Petram illam inuiara, lefum Chriftum xpugnare Sc fuper banc extrudes vere creden-teseuertereacdeftruere volunt, illius regnum luis conatibus prouehant,amp;illuftnusre4-^ant. Ipfi debetur benedidio, honor, gloria,amp; poteftas in acternum,Amen,

ifOMILIA QJflNTA-

Etprhcnfum eum Petrus cocpi't obiurgare, dkens: Propitius tibi fis Domine : nequaquam erit tibi hoc. Atnbsp;ille eonuerfus dixit Petro : Abkede me Satana , fcandalonbsp;esmihi : Nam non fapis, qu funt Dei, fed qu funt homknbsp;num.

^^^VAMvis apostoli scirent iesvm esse

OH RIST V M , id eft, proroiflum humani gener.s Seruatorem, Sacer- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sternum , Sc Regem ilium gloriae, cuiomnes genres obedireaefub-

hoc tarnen illis defuii, quod ignorarunt in quo redemptioSc falushoftra confiftat, amp; quale regnum ille in terris babcat. Nam vtfspenbsp;diximus,regnum terrenum inillo fomniabant,in quoomnem huius feculi felicitatemnbsp;libiipfis polliccbantur. Qucaufla fuit, quodpoftea ciuscruce amp; morte grauiter of*nbsp;lenfifunt. Idcoille, vteosaduerfus crucisfcandalum confirmaret, nuperex ordinediligenter recenfuit, quidfibi Hierofolyms, authoribus Sacerdotibus amp; fcribis, euen-turura,amp; vt ex morte advitam refurredurus fit,vt amp; nos fuse mortis merito redimat,nbsp;amp; per banc ingloriam Patris ac regni coeleftis poflefsionem ingrediatur. Qum ve-r necefle firent, illos de his prmoneri hic locus docet, ex quo apparec, ilios hcnbsp;omnia finiftre intellcX'fle. Nam Petrus ipfum dehortatur, ne id faciat,quod inpri-mis fui officij erat,thoc nomine abeo accerritnd corripitur. Quiaautem error iftenbsp;Apoftolorum hodietiam vulgariseft,amp; locusifte de multis admonet,qu nobis co-gnitu neceflaria funt, videamus primra, in quo pecrit Petrus : Deinde vt eum Cbri-ftus corripuerit.

Quoad ilium,dicitur,quod prehenderit Chriftum , vel f vt Grcum verbum petm chru iniiuii) cum ad fe alTumptum feotfim, cperit obiurgare , amp;c. Atqui non dubium ?nnbsp;eft , ilium , quicquid fecit , bona animi intentione feciffe. Nam impens Chriftum varienbsp;amauit,vt ab eo diuelli non polTet. Itaque ne mentionem quidem ferre poteft eorumnbsp;qu ipfi euentura efle audiebat. At quia zelus hic fiue intentio non regebatur fcicn-na vcra,in vno hoc fado errores amp; vicia multa concurrunt. Primo quafi aliquod innbsp;eum .us amp; imperium habeat, prehenfum abducero vult leorfim. Deinde inexcufabilisnbsp;ell CQnfidentia,qud non contentusmonuifle, cinfuperobiurgat Sicorripitjcumipfe nbsp;puiiui ab illo dilcere dcbetct,cur ipf ifta perpeti oporteat. Sed Sc verba Petri aceufationnbsp;letnefi-!

-ocr page 336-

320

t

lo^irt. 4-, Matth, sgt;nbsp;Marc, ,nbsp;Luc.?,nbsp;loan, ih

Dl-El APOSTOLORVM PETRI ET PAVLI temcritatisfp'rantjcm dicat : Propitius tibi fis Domine , nequaquam crit tibi boc.nbsp;Quafidiceret: Tuquidem ifta fieri oporterc dicis: Sed quistecogctadift3,fitu noLs.nbsp;Enimuer cm alios frurishadenusj amp; morbis, venris, fludibus, fp'ritibiis iietn im*nbsp;mundis imperes,amp;ex mords faucibus, quosvis extrahar, facile dbi fuerit re ipfuniferuarc.nbsp;Ad hc cm noris, qum infenfo in te fine animo fentores lcerdotes cum tota coniurato-rum fuorum cohorte, confulduserit vclnonabire illuc vbiiliidominantur, vclillosnonnbsp;irricare. Nam etfi illi digni fint, qui durius tralentur.tu ramen tui ipfius rationemhabere debes,neifta tam diraSciniquia dbiaccidant. Addit his poftrem : Nequaquamnbsp;erit rjbi hoc. IJ eft etfi vclis tu llutem tuara negbgere, nos tarnen ifta fieri non pane-mur, necdcerunralijedam,quilcle illorum homnum furoribus opponent,amp;c.Omnium ver iftorum hic finis amp; ftatus eft, vt Chriftum ab eo reuocet, cuius ergo in niuu-dum venerat, amp; homo erat fadus.

* Lue, I, Cer,

Vndeautem tantailli fiducia venir Non aliunde, quam quod carnis rationihus plaufibiles. Nam Filia Dei viuends erat, in quern mors nihil iuris habebat. Deindenbsp;Meias erat, qui regnum Dei inter homines debebatinftaurare. Cur ego feipfuinlpo'nbsp;te morti obijeeret ? Pra:;erea innocens erat, amp; non folm ab omni maleficio alienus,nbsp;rum etiara,benefieijs incomparabilibus quoddieomnes ad fe venientes cumulabar. Wnbsp;iftis colligit Petrus, indignura amp; iniquum effe, vtinfamem mortem fubeat,nequera5nbsp;fore promifiiones de Mefsia , fi tfta fiant, qu fieri oportere dixerar. Et eandem Wnbsp;difcipulorum omnium fententiam certo conitat. Nam cum ifta omnia, qu pratdixerat,nbsp;eieucniflent, non prdidionumeus recordati, led morte eins oftenfi funtjVtexnbsp;rum fermonibus apparetjquiiplorcfurredionisde Emauntem prefeduriinipf^J'*^nbsp;ciderunt. Cmemmipfi ceu peiegrino amp; rerum ignaro expoluiflent, qux cuoinbsp;ada erant,addunt tandem : Nosautem fpetabamus eum efle ilium, qui redempf'^fj^nbsp;effet Ifi-aelem. Atqui hie lapis illeeft, ad quem ludi omnes olim offenderuntP^nbsp;tcfte,amp;adhuchodiecffendunt,vtnonpoisint eumproSeruatore promifloagno'^nbsp;quem acerbam amp; crudelem mortem fuftmuilTeaudiunc. Sed amp; Turc,cm de illi^^nbsp;quihonorificclcndant, nostamen copotifiimm nomineoderuntatque perfequuf jjnbsp;quod ilium in crucem fuffixura effe, amp; medium inter lairones expirauifle crediiflUS'nbsp;enim indignifsimum putanteffe, vt deeo dicitur,quem illi Dei Verbum amp; anii^nbsp;adhc maximum omnium Prophetarum, quotquotante Mahuraetein fueruntj^pP^jnbsp;lant. Inter Chriftianosautemn hil tarn vulgare eit, quam quod plerique, qui in nbsp;lefu Chrifti fc fpem faluds omnem haberegloriantur, ipfi adillam offendanf,finbsp;illofercndum eft.Et hoc tune maxime fit, quando interea huius leculi filios amp;nbsp;Chrifti hoftes fliciter agcre amp;florere vident. Tune enim de Euangelij promifi'^(j,nbsp;dubitare,adhc de Dei iudicijs conqueri,amp;(vt Afaphde femetipfo dicebatjoi^*^^nbsp;filiorum Deigenerationem damnareincipiunt: neque credere poflunt,illorumnbsp;atque cultum Deo probari,quos hic perpetuis perlecutionibus amp; aduerfis exCC'Pnbsp;Cterum omnes ifti cogitaredebebant, non temer Chrifto didum efle,OPOKnbsp;rae abire lerofolymam, amp; multa pari Senioribu$,amp;c-lt : ira O PORT VlTCbrJ'^,nbsp;patiamp;refurgercamortuis tertio die, amp;c. Nimirum quod non alia effet ratio, yjjpnbsp;mul iuftitiDeifatisfieretpropcccatis noftrit, amp; nos emfdemgratmta mifericot*!'^nbsp;uaremur. Nc^ 'ie ignominiofum hoc fuit Dei Filio, qui Patri obediuit, amp; exeufi'* janbsp;tis aculcojgloriofa refurredione hanc vn cum inferno amp; diabolo vicit, , jinbsp;clisviuitbc rgnt. Eadem noftrarum quoqueafflidionumeft ratio. Quianbsp;t.Pet, 4. Tandis quoque amp; credentibus peccata hrent, iuftuin ac quum eft jVtquanonbsp;rnundum punire vult, indicium fua domo inchoet, ne in fuisea probarc P^^^po'nbsp;in alijs grauifsim vlcilcitur. Deinde hoc noftr faluti ratio requirit,nbsp;mino caftigemur ad pnitentiam , ne cum mundo incurabili ternum .fffnbsp;/. Cortir, Nobis autemhocgloriofifsimum eft, quod ternus DeiFilius fiicrucis fociosnbsp;dignatur nos, qui propter delida noftra muldari merebamur. Hinc enimnbsp;cum eo toleramus, cum eodem regnemus fi item cum eo meriamur, cum eodcinbsp;mus.i.Tim.2. cap.

ducitwfilt;iuilium non fnunt animi oculos aldus attollerc. t erant hin fpeci' pitur.


Porr alteram huius loci partem videamus, quar re*ponfionem CH* jj) cbn/rwfeirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conuerfus, difcipulos fimul omnes ( vt MARC VS anoot

obw^At, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

-ocr page 337-

-OHILA V, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;221

intuitus eft nimiruin qnod(vt paulo ante diximus ) codem affedu omnes effent'^ prditi Petrum obiutgauit, dicens ; Abfcede poft me Satana, amp;c. Verba per fc clara amp;:nbsp;perfpicua funt,quibusPetrum,vt pcfsimum confultorem fe reijcit; quamobrein res ipfas,nbsp;lt;lUt his continenturvideamus; Primo videlicet, cuiloquatur, amp;quid iubeat; Deindenbsp;tjuamfui mandati rationem afterat : Poftremo, quo argumente hoc totum confinnbsp;met

Primo, etficaufla hare ad omnes pertinear,prarcipu tarnen Petro loquitur qui l'js fcruentior fibi tantum iuris in ilium fumpfeiat,vt non requifiius ipficonfilium dater,nbsp;Utah inrtituto dchoi taretur. Dicit autem ei : Abi poft me Satana. Non Petri aut Simo- *nbsp;nis nomine eum compellat, fed Satanam dicit,quod comunis hoftis noftri nomen eftpro-priara,amp; aducrfaiium fignificat. Ita veto vocat Petrum ,partim, quod fua dehortationcnbsp;ipfiaducrfarbur,amp; obftaret, quo minus quod ipfi Patre initindum erat,faceret : par-tm,quod Satan ipfehoc confilium ei fugge'siffetjVt Petri fimp icitati atq; zelo bono abi-.nbsp;tretiir,amp;per huncefheeret, quod fed Chrifto nunquam itnpetracurum efte feiebat.nbsp;Nara ant quidemfimili lentatione ipfum aggreflurus erat, quando ei omnia huiusnbsp;tnundircgnapollicebatur,fi proftratusipfum adoraret:Sedab eo cum graui correptio-ncrepollus, ex arena difeefsit ,nec quicquam tale prarterea aufus fuit, e quod Chriftujnbsp;^uotid e diuinam fuam virtutem operibus miraculofis declararct,amp; ipfum ex obfefsis ,nbsp;magna cum virtute eijccret. Iraq; vt olim non Adarauro, fed Euam aggrelTus eft, quamnbsp;infirtniorem elfcfcitbac, vt perhatc illiusfidera expugnaret; itanunc per Petrum co- nbsp;natur ipfum Chriftum dcuincere, amp; illius fimplicitate Sc Zelo abutitur. Iraq; non tarn Pe*nbsp;tro,quatn ipfi Saianaeifta dicit, 8c vtrumq; poft feabire iybet.

Debet autem obleruari quod hie, qui eadem bora inuidum Petri nomen acce- /nprmifxtpuj. pit,quern beaium dixit,8c cm claucs regni coelorum promifit, nunc Satan dicitur,nbsp;quo nomine nihil abominabilius 8c magu exofum Chriftianis hominibusefle debet. E- Ro. 7.nbsp;lucctinhocexempio communis infirmitas, quae in Sandisquoque locum inuenit,pro- Cen ts, if,nbsp;ptcrlegem peccati, quam inmcmbiii fuis circumferunr. Docent hoc innumera exeronbsp;pla, qua: pafiim occurrunr. Abraham, Pater credentium, qui Deo vocante, intrepidusnbsp;patriot lares 8c cognates fimul omnes reliquerat, 8c qui Ifaacum filium , illo mandante,nbsp;immolare voluit; non multopoft ignauoraetu fuperatus vxorem Saram abnegat, 8cnbsp;niendacio illo turpifiimo earn in prfcnspudiciti fuse periculumadducit. Motes mor-Nio'nbsp;t31ium,quotquotvnquam fuerunc,mitif,imus 8c p3tientifsimus,populi tarnen impro-bitate vincitut, vtDeo non detgloriam, 8cindignusiudiccturqui in terram promiffamnbsp;ingrcdiatur, Dauidvirfecundum cor Dei, quando minime putabat, turpis adul er Sc po-jjnbsp;pull Dei proditor fit. Idem in Petro fadum fuifle hoc loco videmus, qui infuper Chri- 1 Sam. /?.nbsp;Hum tandem turpiisime ab nrgauit. Et huius generis infinita pafsimoccurrunt: quorum a. Sa.nbsp;omnium h'ic nobis vfus efte debet, ne fecuritati nos dedamus,fed vt qui fibi videtur fta-rfcjcaueatnccadat.Cor. jo. cap.

lubet autem Pctrum poft fe abire ; Ipfi Satanae, qui ei rgna orbis terrarum omnia aU pojl tnt. polliccbatur, vt ipfum ab obcdintia Pairis auocaret, fimpliter dicebat ; Abi Satana. Mdtf,nbsp;Petiumveropoftfeabire, id eft, fefequivult. Id veroeius confidcniiae opponit, quinbsp;ipfum manu prhcndcrc, 8c fe ei ducem praebere aufus fucrat ; quafi melius qudm ipicsnbsp;profpireret, quid ipfi eftet agendum. lubct ergo , vt fu infeitise 8c infirmitatis mcmor,nbsp;intra difcipuli termines fefecontincat, ipfum oblruet ,8c ciusveftigfis infiftat. Eft hocnbsp;generale prsceptum, quod omnibus mandatur, 8c quod finguli fibiipfis applicate debent. Quam primum enimChriftoprire volumus,ex difeipulis in Satanas degenera-mus, Sc fimilem correptionem mcrcmur.

Sed diligentius confiderctur caufta, quae Dominum mouit, vt qui prohibet. Matt.ebriftw $.rratremfatuumautRachavocare,PctrumSatanam nominrit.' Quia ( inquit) fcan- petrant tamnbsp;daloe$mihi,ideft,mcimped(revis,heinpatris vocationc pergam,amp; lapfus cccafito- duriier Itrwnbsp;nem mihi prbere. Etenim patris decretum erat, vt ea pateretur Chriftus, qu f paflu- liaHcnt.nbsp;rum dixcrat, nequealiter poterat confuli humanfaluti. Et Deidcrta nullo humanonbsp;Cunfdio, nulla vi aut machinatione, impediri poflunt. Quia tarnen Petrus , quantum innbsp;Iplbtrat,obftareconabatur,neilia firent,quomninofieri oportebat, red eum fibinbsp;obftaculo effe dicit, 8c ideo Satan nomen ei tribuit.

Rvrfus

t

-ocr page 338-

522

DIEI APOSTOLOKVW PETRI et PAVLI

Tint./,'

Conrtmtio fomptionitnbsp;JPttru

Rurfis autctn fuo exemplo docet, quo loco habendi fint, quotquot nos ab officio reuo cant, aut quacunq; ratione obftant,nc Deo obfequiu prseftemus. Faciunt hoc fep an*-'nbsp;coniundifsimi bono2elo amp; intentione, fed non fecundm fcientiatn : quando dum n*nbsp;bis (netuunt,amp;nos quam diutifsime incoluraes manere volunt, vel cefTationem ab officiojnbsp;velfugam turpem, luadent. Ita nonnunquam verbi miniftri fideles monentur,vtfibip^fnbsp;cant quoad labores amp; curas,aucali fe confrant : amp; in eo Satan frequenter pijimorumnbsp;hominura opera abutitur, vt fuo regno confulat, ne libra amp; afsidua verbi prxdication*nbsp;expugnatum ruat. Idem folet principibus fidis accidere, quos fimiliter otiari vellet Satannbsp;ne ex illis liio regno aliquid incommodi accidar. Et eft quidem laudanda piorum hoinmnbsp;intentio, qui excharitatenon fucata fidis Chri(li,miniris confultura volunt: fedquod^'nbsp;guntexSatanae, quiillorum pietate abutitur, amp; ideo eorumconfilijs nonfemperobc'nbsp;dire debent, qui in publica aliqua funfione conituti funt, fed videre, quoipfosnbsp;Deus, ne officio fuo defint, quoad hic bene agendi occafiones atq; vires fuppeditat. t,'nbsp;emplum Chriflrfecutus e Paulus Apoolus, qui etfi in porema fua perfedioneinSytquot;nbsp;am,perfingulas propeciuitates moneretur pijs amp; fandis fratribus, ne Hierofolym^'^^nbsp;afcenderet, amp;c ipfe fciret fibi illic vincula parata effe, nulla tarnen periculi denuntiationcnbsp;ab inituto reuocari pafTus e, quo minus Spiritus Dei vocationem fequeretur.nbsp;vero piorum amp; fandorum confilijs inconfideratis cauere nobis debemus, quanto magnbsp;cauere debent ij, quos ne fpccies quidem aliqua pietatis commendat, amp; quinbsp;prtextu fuadent, quat palam turpia, inhonea amp; iniua funt. Tales funt, qui vt tyr^nnbsp;norum offenfm amp; prfens vit periculum vitemus, nos idola colere, amp; fuperflition*'^^nbsp;impijs communicare, aut ali profugere iubent^ Habent hi rationes carni quidemnbsp;biles, dum monent, vt nos melioribus temporibus referucmus, ncq; nora ope amp; connbsp;btione fraudemus eos, quibus aliquo modo prodefle poHumus. Sed reuera obacuWnbsp;bis funt,amp;Satanse oratores cenferi debent ( AmafifimilesJ qui hoc qustrit, vcnos^^^^nbsp;deiconfefsione amp; vero Dei cultu aberreat, amp; noro exemplo etiam ad alios feducennbsp;abutatur. Similes horum funt, qui puellarura amp; matronarum pudiciti infidiantu*^^,nbsp;miris blanditijs ac Icnocinijs ad fcortationem eas folicitant: qui item vt cum mundo co nbsp;femur,ludamus,carafequamur,vfurarias artes fcdemur nos admonent. Voluntnbsp;deri examicorum numero, qui nobis bene ee copiant: fed reuera Satanse funtjamp;'^^^jnbsp;gni,quibus aures prsebeant, qui fidem in Chrium profitenrur. Et debet hoe propte*quot;nbsp;quoq; obferuari,qui indignius ferunt, fi fcelera amp; fcandalorura publicorum ^uthoroj^^^^nbsp;is nominibus appellcntur.Quid enim contra hos nimium dici potefiiquandoPetrunbsp;minusSatanam vocauir,qui pioamp; lando zelo ipfum ab officio abducere conabatur. jjnbsp;Sedaudiamus,quoargumento ipfe hoe fuum didum confirmer ; Nam nonnbsp;( inquit ) quse funt Dei, fed quse funt hominura.Prius patris fiiggefiionem fecutus fugt;'nbsp;trus,quando Chrium confeflus e,amp; ideo beatum hic pronuntiauit, amp; dignum i'nbsp;uit,cui domus fu difpenfationem amp; claues regni clorum commitreret. Nunc Satanbsp;vocat,qud carnis rationem fecutus, non quid Deus velit, fed^ quod fibi commodn' nbsp;vtilevidcbatur,fpedauit.Vnde colligimus,ad regnumDei non idoneos fore,qui no*J|3inbsp;Dei funr,fapiunt, fed humanam prudentiam in confilium adhibcnt. Rationemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pjji.

i. Om,

Paulus monrat,fcribens:Propterea quod inteiligentia carnis,inimicitia e adueriuJ Carnis autem vocabulo hominem nondumrenatuintclligit,quem alibi animalsnbsp;quod nihil norit aut fpiat,quam quod natiuus intellcdus fuggerit. Iraq; fenlu^ jpjznbsp;rum e. Quiequid homo ex fe ipfo fapit,nouit,intellig;r,vult amp; cupit,illud orancMnbsp;micu e,cuiille quantus quantus cft reludaturSc hoiliter rcfiir. Et ne hocduriusnbsp;dixifle putetur,alia rationc ifiud quoq; cfirmat,addens:Legi enim Dei non fubi^J J?

ne pote quidem. Ergo non voluntas modo praua e in homine,fed eidem neq . qu funt, quibus illam corrigat, aut Deo obedirecogat. Quod idem Apoolus* jjjx,nbsp;py)bat,quando fe videre ait. Legem aliam in membris fuis ,re bdhniero Leginbsp;quipfum captiuum reddatLegi peccati.E hoc graue certamen,quod intrafef',^^-dem exclamat : Mifer ego homo,quis me eripiet ex i.a corpore mortis ?Et monbsp;Gratias ago Deo per lefum Chrium Dominum norum. Difeimus ergo ex b'* .nbsp;verbis,aliam ee fpientiamDei,31iam hominum. Dei fapientia e,quam ex verb* qu**nbsp;renati per fid confequuntur in Chrio,qui nobis Ptre fapientia fadus efl.Et f** pj,]!)nbsp;in folum Deum refpicit,amp; eius verbo atq; Spiritu ducitur,neq} ipfa falli po^^nbsp;alios : Humana vero fapientia e,qua huius feculi fil j fuperbiunt,quib. fumma PL

-ocr page 339-

H O M ILIA I.

vidctur,iliorutn placidis amp; excmplis fe accommodare, curare vt tibi bene fit, amp; proxim

luaq; pericula declinare,ftulto$ autcm putare eoSjQui fpc futurorum praffentia negligunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; lt;

kconteropiis huius feculi commodis incruce Chrifti gloriari, Qutn turpiter auicmSc miler f*llanturjquinafentiunt,quotidianis exempli* doccmur. Iraq; procul iclitbs om-n;bus cac carnis amp; infelicis roundi placitis in Filiura lefuni Chriftum refpiciatnus,amp;:nbsp;hunc duccm fecuti,afpircmus ad coelcftia bona, quae iUe nobis meruit. Ipfi debetur bene-didiojhonor,gloria amp; poteftas internum) Amen.

PRECATIO DfEI RECORDATIONS

Apofiolorum Pet. Pauli.

Fili Dei Demine lefiu ChriJiCj qui es oy nbsp;nbsp;xterni pat ris tui^ amp; orator, ab initio mijjits ad

haltfiam, loquere intm tn cordibus noflris tuam clefiemfapientiam : illuflra car new amp; pngutnem neftrum, amp; hanc imbectllem noram nat nr am, noua luce tui -, vt interrogati innbsp;Omni agone ver agnefeere amp; prefit er i psfiimui,quod tues Chriftusfiliut Dciviuentis, Sal-*tir rex noftri\ Et quia magna rabies magna^ potentia cil hoflium, qui cum tua ver it atenbsp;pugnant ,petenter defende Ecclefiam tuam, finantem hancfiapientiam contra emnesportasnbsp;inferorum, (ifficut in Ecclefia recenti huius do^irina propagator es fuerunt illufiria duo la.nbsp;onina Ecclefia Petrus amp; Paulus, it a nobis etiam firuato miniflerium, (fi mittito pios doclo-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

qui tuis clauibuspi (fi reti vtantur, in confitlando (fi cajligande, vt in hac vita fimtu

lt;fi mantamus dues tui ccetus, qui te habet proteiiienem^ (fi in altera har ede s at er ni tui re* i^i 3 ^men.

DIE ONGRESSIONIS

MARI VIRGINIS,BT ELIZABETH

IN DOMO ZACHAKI, CLVI ET DIES vifitatienis Maria vuige dicitur. Euang, Luc.i. cap.

HOMILIA PRIMA.

Cum autcm furrexiflet Maria in diebusillis, profcdlt cft inmontanamrdigionemcumfcftinationcin vrbemluda* Etnbsp;ingrefla eft domumZachariSe, falutauitElizabeiham.Etfa*nbsp;ftumcft,vtaudiuitElizabethafalutationem Marise,falrjcfat*nbsp;tus in vtero eius, amp; replcta eft Spiritu fanefto Elizabetha, ejKa*nbsp;mauit^ Voce magna, d dixit : Beneditfta tu inter mulieres, Cnbsp;benediduB frudus ventris tui. Et vnde hoc mihi,vt veniat ma*nbsp;ter Domini mci admeC Ecccenim vtperuenit vox falutatio*nbsp;nis tu ad aures meas, (alrjt ftus pr gaudio in vtero meo. Etnbsp;beataqucrcdidit : quia perficientur ea,qu3e dida funtei Uatiacniiinbsp;Domino.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zitbata de tua*

VAMMVIS IN VNIGENITO DEI FILIO, DO-minonoftrolefu Chrifto, omnesdiuinxgratiamp;falutishumanthefauri contineantur, idem tarnen non prcdcft,ntfi verc cognitus, amp; fide vera per-ceptus.ldeo illius incarnaiionem iam inde ab origine rerumDeus multif'ari-Pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;am hominibus innotcfccrc voluit,amp;cm iam illius tempus appropioquauiC.

jfandem non vno modo manifcftauit. Vbi poft Angclum Gabrielern primas tenent ^ulieres, qujt in prfenti producuntur, nempe Elizabetha amp; Maria virgo, Diflerult;icnbsp;quot;exSpirirus fantli fuggeftioncde myftcrio omnium cxcellentifsimo, quod ( vt Paulusnbsp;it) temporibus ternis taciturn fuit, amp; quod omnes gentium Pbiloiophi, amp; quctquotnbsp;^nquatn fapientix fumm exiftimationem fuftinuere, ignorauerunt. Superat ergo collo-tjuium hoc fua authoritate omnia Pontificum Concilia,qui etfi Spiritus lantb nomen fuisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

decrctis prtcxant, de fidci tarnen amp;falutisnoftr my fterijs ade inepte amp; obicurbal-utiunt, vt cordatis omnibus rifum mouere poJsint, fi in re tarn feria rilus vlluro locum bcrct ; rudtt ver amp; inperitos rcrum omnium magis incertos reddant.

e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Volui ,

-ocr page 340-

524

chriftutWHi* cTum^uo^nbsp;fenuHor,

BIBI VIS1TATI0KI5 HARI

lac, r. Jean, 2,

LHC, 2^,

Vlt;dvdtatttera Dcuj tanto negoto mulicres adhibcre, vt certius coaftaretjH**'' breni quoq; fexum perChriftum reftitutum cfTe.ad quodpcculiari demonftrationso'nbsp;ninoepinerat. C^ianim njulierprirailmpcccauir,amp; humanpcrditioniscHu^nbsp;prcipua, atq; ideo fexum illura Deus varijs morborum amp; laboruni moleftijsnbsp;fadlis inter has ad defperationcm laplus efl poterat,nifi peculiarcs quoque confolatio^nbsp;accefsiffent, quibus in (pe certa falutii confirmarencur. Qua caufla eft, quod ex mu*nbsp;hominem nafcioportuit Dei filiunijVt ex eodcrafexu iuftitia amp; vitaoriretur, pernbsp;peccatum 8c mors ingrefla fucrant. Et iplCfariftu, cum iam in terris agerct.ulie^nbsp;ad ipium confluenttbus fatniliarifsimum fefe prabuit, amp; quidem ijs ctiani, quanbsp;8e vitijs infames erant : ncq; Pharifaorum calumniji abfterreri ptuit,qu minus illisP'^nbsp;nitentiaamp;reniifsionera pcccatorum ofterret. Conftatprterea,feJeas aliquot muunbsp;mortis Screfurrehonistpftus telles fuifle,quarum fides ipfis Apoftolispraltantiornbsp;qui tune mctu difpcrficrantj amp; terum dubij vacillabant. Debent iftaanimumaddetcPJ^nbsp;iaminis, vt amp; certam falutis in Chrifto exhibita fpem concipiant, amp; patientius ferantnbsp;leresatq; molcftias, quailhsinlibcrorum educatione, amp; rota re domeftica,fubiu'nbsp;lunt. Deindeapparet in hac aioncmoj Dcijqui vt alibiperfonashumilcs amp;contemP .nbsp;bus maximi deftinat : Ita hie quoq; ad iftud colloquium Elizabethatn anum j jnbsp;taris nota infamem,Mariam item pauperculaniamp; contempram,delegit,cum non deeu^nbsp;quae dignitate, opibus,amp;externo fplcndore,coromendabantur,quasipfi facile fuifl^tnbsp;Spiritu cxcitarc, amp; ad tanti myftcrij traationemidoneas faccrc. SeditafoletDcuSjVf/ .nbsp;ius mundi faftura atq; excellentiarn confundat, amp; vt omnibus conftctgt; ea qus inter nOnbsp;nes in pretio haben tur, ad falutcm ternaro nthil conferre,neq; nobis Ir qua reliaiD nbsp;gloriandi occafionem, crim rota illius ratio ex mcra Dei gratia dependear

Porradreraipfraaccedamus, vbi primilm coUoquij iftius occafi 0ccurrit3lt;]quot;^^ Hc enim crim ex Angelo didiciflet, promiftum ilium liuwa'3(jnbsp;ii,atgt;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;redemptorcm ex ipfa nafei debere, mox in regionem montanam proficifeitur

earn ciuiratem tribus luda veniat , in qua Zacharias habitabat: qudcum feftinaot^*^ niflet, illius domuro ingrefl Elizabetham falutat, Caufla profelioniiftiusfuibnbsp;riofitas, authincinde vagandihbido, (quihus vitjjs ferefexusillclaborat) fed quonbsp;gelus inter argumenta, quibus diuinam promiionem confirmauit,Elizabethnbsp;craplum adduxerat, quae iam anus amp; antea fterilis vterura ferret, amp; filium clTetnbsp;Jtaq; quod ex Angelo audmerar, coram cgnofeere cupit, non quod verbis illius oifnnbsp;fed vt in fide confirmetur, amp; vt mutuo colloquia felc inuicem conlblentur. Eftnbsp;fidei proprium, quod magno ftudio ca Icciarur, quae nos picnius ioftituere conUnbsp;re poflunt,Idco quibacdonati funt, non raodoDeiVerbum frequenter audiunt,^'nbsp;ctiam in prccibus funt aliiduijquib.petunr,vtDomjniis ipfi vias fuasoft'ndaf,Spii*^'.^jnbsp;ItaLL, fulciatatqucfidcmipforumconfirmet. Etnotumeft Paulixeraplum,qui hocnbsp;Ecclefiam Romanerum inuifere cupiebat ,vt ex mutua: fidei colbuone vtrinque cnbsp;tionem accipcrenr,amp;ad huius ftudium mutuo exemplo excitarentur.Suntigiurfifnbsp;nif$imi,qui amp; in precibus fngenr,amp; Dei verbu atq; facras concioncs negligunt,ifU|^,/nbsp;tunc quoque faftidiunt atq; afpernantur,quando hoc illi Dominus tfert. Eft h*?j0(itnbsp;gnus numerus hodie, quibus nullum negotium tam vile j nullum lucrum taronbsp;eexiguum eft, quod non ctibus facris prfcrant, in quibus verbumnbsp;publicprccesfiunt. Arguit hos fuo exemple Maria, qu etfi audiftet,fe eflenbsp;dam illam inter mulicres,amp;iam vtero geftaret ternum Dei filium, iter tamco Pnbsp;quum Sc arduum fufeipit, vt maiores in fide progreflus faciat. Pudcat ergo iftonbsp;cordi,amp;faltempamaterreantur,quamdcillisfmnitDeus,quando eosin

^cerefinit, vt undem fideitotiusiaduram faciantaSi falutis fu fccuri nnis roi^** ant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjj

ftfiitictio Ma , Non tcmcro autem Maria in hac profedione feftinauifle dicitur. Naro

ardentis argumentum, amp; quod Dei benefjejum magnifecerit. Deinde rurfus plo Spiritus ndus virginesofficij admonet. Decet ha vt alibi data occafionetDC |tianbsp;domum curare, amp; qu illicagenda funtfideliter agere. Quod fi quando propter onbsp;neceflaria prodeundura eft, curent, ne in publico vel diutrus verfentur, amp; mora* P .jp'nbsp;inanes, vel temere difeurrant. Quantum enim hoc mali olim Din dcderit,dic conbsp;nis Chrifti diximus : amp; quam periculofiim fit puellas vagari,excmplis quotidiao*^^^^ (('nbsp;poteramus,nifi iam pridem toti obfurduiflemus ad ca,quse nos honeftatemnbsp;dari docent.

-ocr page 341-

H O MILIA I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;525'

Caeterum ad falutationem Mati Virginis inElizabetha vtcro ftus fubfilijt.Quod loannes ful fil fingulariSpiritusfandtoperationc fatutn fuifl'e,poftea ex Elizabeth verbis patebit. lijt in wauw nbsp;ba enim dcclarari oportuiteum,quem Maria iam conceperat, amp; fuo vtero geftabat, quot;tero.nbsp;tfle cxoptatum illudfandorum patrum dcfiderium ; ilium (inquam ) cuius diem Abraha-mus gcftiuit vidcre, amp; cuius fiducia atq; fpc gauifus eft. Simul autem denotatur hue argu-menio, quanta fit loannis prftantia amp; dignitas, qui cum in vtero materno adhuc delicenbsp;feerct, officio fuo fungi cpit. Nam ad hoc ilium Deo cledum amp; prdeftinatum fuiflenbsp;feimus, vt Chrifti Icfu anteambulo amp; teftis cflet,amp; ad hunc excipiendum omnes excitarer*nbsp;Id ergo iam nunc facitjSi nonduminlucemhanceditusinfolita exuliationc Elizabethamnbsp;matrem admonet, Mariam ftum ilium diu exoptatum concepifle. Verd igitur de illo di-xerat Angelus, ipfum Spiritus fandi plenum fore ab vtcro matris fu. Nee fine caufl denbsp;illo pcfteaChriftusteftatu eft, quod inter natos exmulieribus nemo illo maioramp;pr-ftniiorhabeatur.Hc autem nos in eumfinem obferuare conuenit,non vt(quod fuper-ftitiofifolent) loannem inuocemus, amp; honoribus diuinis profequaraur;-fed vte maiornbsp;apud nos Ht auihoritas teftimonij, quod de Chrifto tulit, amp; proinde hunc agnofeamus ef-feagnutnilium Dei, quilollitpcccatum mndigatq;in illo vno omnem falutis fiduciam lodn,i,nbsp;collocemus. Et hue facit, qud hoc ipfo argumento conftat, loannem ex gratia habuifle,nbsp;quicquid infigne amp; eximium habuit, cuius nomine altjs hominib. prferri meretur. Quidnbsp;cnim ilium meruifle dicemus, cm adhuc in marris vtero conclufus detinerctur^ Aut numnbsp;ipfius proprium opus fuit, qud amp;ipfenondum natusChriftum nuper ex Spiritu fandonbsp;conceptum, amp; adhuc ftum informera, in Virginis vtero iacentera agnouit, 8d de illo te-ftatus eft ? Dei cert hoc opus fuit, qui vt de illo per Prophetas olim vaticinatus fuit, iranbsp;eundem,priufquam effet,elegit amp; ad hoc munus prdcftinauit,vtq; ei fufficere poftet,iaranbsp;inde ab vtcro matris donis Spiritus fndi ad illud neceffarijs inftruxit. Atqui eandem effenbsp;omnium hominura ration. Paulos ad Romanos exeniplo lacobi amp;Efaui probat,qui mnbsp;fimulconcept! effent, amp; neuter aliquid vel boni vel mali fecifler,alter tarnen Deo ele-dus,alter reprobatus aut dereliduSjfuit.Neq; ideoDeum vel iniuftiti vel crudelitatis ac-eufarepoffumus, cura nemini quicquam debeat, amp; neminem immerentemdaranet,po-tius illius bonitatem nos agnofeere amp; prdicare decct, qui ex corrupta amp; perdita huraaninbsp;generis maffa aliquos eligere dignatur, quos, absq; omni ipforum merito, flutis atternanbsp;amp; bonorum fuorum cleftium confprtes facit.

Eft prterea excmplum hoc plenum confolationis, qud videmus, infantes,ieu f- mvlf tus potiut, adhuc in matris vtero delitefeentes Deo cura: effe. Quod cnim de loanne Bap. nbsp;de Itremia, Paulo Apoftolo amp; horum fimihbus dicitur, hoc fandifsimi quiq; ad feipfos e-tiara tranftulerunt. Dauid ccrt,vt feipfura confoletur,non femel exclamat: Ab vtero ma- *nbsp;tris mest Deus meus es tu. Tu is es, qui me ex vtero matris extraxi fti. Item, tu pofsides re-ncsmeoi,amp;contexifti me in ventre matris me.Oculitui me viderunt, cm effera ftui pl. utnbsp;informisjamp;inlibrotuo vniuerradefcriptafuetunt,qudeinceps formarentur,amp;c. Hatcnbsp;VI Deibonitatem nobis commendant,it3confolationcm dulcifsimam afferunt prgnan-fibui, im parentibus vniierfis, quos cura liberorum amp; plena laborii eorundem educa-tio vehementer exercer. Adhatc vit Si mor inftiiutioni feruiunt,vt memores nos Deonbsp;creatosamp; formatos effe,vitarri omnem amp;omna corporis membra (vt Paulus monet)illi-tisferuitio confccremus,vttanquam arma iuftiti ad illius gloriam omnia facnt. Gonfunbsp;antur item cxcraplis iftis Anabaptift3,qui infantes abEcclefix confortio excludunt,amp;eosnbsp;bapiizandos effe negant.Atqui infantes quoq;fde credentium infantibus oquorjDeinbsp;fdcrccontineri,Spiritus fani,amp; proinde donorum eius,fidei nirairum,remifsionis pec-catorum Si vitaratern capaces effe conftat. Qu ergo iniquitas amp; temeritas eft,illis lym-bolum externum grati amp; Ecclcfi negate, amp; ab hums fcietatc ajienos ducere ? Atquinbsp;tiefciraus nos,quomodo ifta infantes capiant. Fatoor. Nurn vero noftrainfeitia amp;ign-rantia illis fraudi efle debet ? Quin potius Chrifto pro illis ftipulanti credimus, qui illo innbsp;fe credere, amp; regnum clorum ad eofdera pertinere teftatur,amp;idco vult,vt ipfi adducan-tur. (^ia tarnen de his ahbi commodius dici poteft, hc nunc obiter perftrinxiffe fufficiat.

Nunc ad Elizabeths fermonem accedamus,cuius co maior apud nos debet effe au- iJi'xakfbd thorltai,quodSpiritu fanio repleta fuifle amp; exclamauiffe,id eft, voce clara ,amp; fingulari Spirit/tnnbsp;animi intcnrione,ifta pronunciauiffe,dicitur. Sunt ergo hc non vt anicul vulgaris ver- rrpirt Manbsp;ba, fed vt Del oracula confideranda, ex cuius infpiratione ilia locuta eft. Ante omnia ve- hoc loco nobis obferuandum eft, fidclium amp; piorum ftudia nequaquam irrita amp; ina-

E e ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nia effc.-

-ocr page 342-

526

tnos, J,

Elizibetbii jingeli verbanbsp;repeat

DIET VI 51 TATI ON IS MART 7E nia ee, Qriarfiuit Maria fidei fuae cpofirmationcin amp; vt in rnydeiio incarnationis fil'lnbsp;Dei plenius inftitueretur.Id vero inuenitjamp;ipfaquoq; paulo poll prop:on Spiritusatfljti*nbsp;excitata cannon profundit , quo de toto hoc negotio mira perfpi.cuitatc amp; grauiwnbsp;te differit, amp;ipfi etiam Elizabeths confolationem nouant impertit. Id vero omnibus certo fperare licet,qui ferio falucis Si glori Dei ftudio tanguntur. Extantnbsp;eoint generales promilsiones : Quxrite Dominum, Si viuetis. Item, Qurite Si inucnifi'nbsp;tis. Vt enira Deus ieipfum omnibus in Chrifto filio fuo offert, ira etiant apprhendi vult,nbsp;vt gratia Si bonorum ipfiuscommunione fruatnur.Quod ergo hodie pauci falutem amp;nbsp;ritatis terncognitioneni inueniunt,non Dei,hancinuidios occultantis vitio, fcdip!o-rum culpa fir, qui circa infelicis mundi Si carnis impui Itudia occupati, ea fecure negli-gunt, qu3E ipfos ad regni clorum poflekionetn proueherepoterant. Porro fertnonisE-lizabeth partes funt quatuor.

Prima Angeli Gabrielis veiba repetit exclaman : Benedila tu inter mulieres. Facit hoc ad fidei Mans' confirmationem. Quia enitn eadem ex El zabecha audit,qu prius ipfi Angelus dixerat,facile intelligit,nihil hicex carnis afteu agi,fed negotium hocom-nc diuirio confitiogubernari. Quod ergo El zabeih exemplo ffe tuentur, qui falutio-nem angelicam in pieces cnuerterunt,nimis friuolum eft. Vt enim verba ifta repereretnbsp;Eliz3betha,tunc fuum vfum certum babuit,at vt idem hodie fiat minime opus eft.Ddndenbsp;ineptum eftablentem falutarc,5i perindeeam alloqui,acfi prfens eflet. Obferuatu dignanbsp;autem eft Elizabethmodeftia, qu etfitate Si conditione( vt pote Sacerdotis vxor3nbsp;Manant excellerer. Si in eandem propter cognationetn ius aliquod peculiare hjberet,innbsp;ilia tarnen Dei dona ingenue 3gnolcir,atq; commendar, neq; ei dignitatem maiorcm in-uidet,in quam Deus ipfam extulerat. Sunt ah huius faniifsim matrons ingeoio alieninbsp;nimis, qui vt foli inter homines elnioeant,omn bus inuidcnr,8i qu in alijs conipicanturnbsp;prclara Dei dona,omn no fepulta cupiunt,neq; glori Dei Si public multorum llutinbsp;aliquant rationem.liabent,qua fimul in periculum venit.Eft hoevitium nimis vulgate^*nbsp;diein repub,SiEcclefia,quo fii,vt qui in illis prfunr,multis publice incmodent,Sifimmnbsp;proprij honorisnon mediocre iaturam faciantjdu huic ambitiofius confulereinftituuor

Secunda parte addt.Et benedidus frudus ventris tui.Quib. verbis rationem reJdib

Maria ctnnem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . .

dignitauin bnedihm inter mulieres dixerit : Quafi diceret : Qiiia tu promifsum illud fenicn exchrifioha- paries,n quo omnes genres benedici,amp;- promifuones de falute huniani generisnbsp;buit. i 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;....... ' -


! vninerfas impkri oportet. Docet autem hc cauff redditio,Mariam ex Chnfto habuiffe,quiclt;l'^nbsp;exiniium babuit,8i non alia ratione benedidam illam Si omnium roulierum beatifsinbsp;dici, quam quod earn ex gratia ad hoc delegit Deus,vt filij fui tn carne manifeftandi maternbsp;fiereu Nam, vtloan.Baptifta loan.j. cap. etiam ait, ex Chrifti plenitudine omnes lanttinbsp;acceperunt quicquid habent. Nimis ergo prsepofteie faciunrjqui negledo Chriftoinnbsp;ria matre eiusjautalijs Diuis clitibus, hrenr,quos non ad hoc deftinauit Deus,Vila'nbsp;fis aut gratis eius autores effent, Agnofcamus nos in illisDei gratiamSihuius organanbsp;fuift6fatcaniur,adhceorum fidem Si virtutes alias imitemur : falutem vero noftra nbsp;folius Dei gratia quramusper lefum CHriftum, quern illc inter fc, amp; nos, Mediatottnbsp;vnicum conrtituit.

cbriu! fco mo verut,nbsp;Gtn.f. 22,nbsp;}fa. II.

Luc, !,

Afteritur autem hoc Elizabeth dido vera lefu Chrifti humanitas. Quia eni dus ventris Mari dicitur Spiritu fando,qui per illam locutus eft, ex virgine raatrP^^*''nbsp;nem acceperitoportet; Confenriunt huic dido veteres pvomiiones,in qiiibusnbsp;mu)ieri$,8iAbrahami3gernin aut furculus ex trunco Ifa enafciturus,8iDauidis filii*^nbsp;catur.Qu omnia impropri dicere'ntur,nifi iIle ex ipfa virginis fubftantia veratn carnenbsp;Si fanguinemaffumpfifrei.Nequft fernere tories inculcantur Si repetuntur.

Hebr. J.

t.

vnum ex prcipuis n^ftr fidei Si falutis fundamentum latet. Nam quia veruslio Maria natus eft Dei filius, ver ctiam nofter frater eft, Si ad nos pertinet eiusnbsp;ntrtis meritum, Iraq; Si fidelem pro nobis Pontificem agerepotuit. Si certa nobis innbsp;falutis fpes effe poteft,qud regni cleftis cum ipfo cohred.es futuii fimus. Proc Snbsp;faceflant,quihocfaltisnoftrfundamentumlabefadantjdum Chriftocorpus adnbsp;aut clefte tribuunt,quod per,Mariam,ceu canalem, in raundum venerit. Aquorunbsp;lirijs non proculabfunt,qui etfiilium ex Maria verum hominem affumpfiffenbsp;corpus tarnen eius nunc tale fingunt,quod veri corporis proprietres depofuerit,oi^ .nbsp;tte abfbrptum,adeoq; totum clefte fadum fit,vt inter res creatas nonamplius c^nbsp;debeat. Volunt ifti omnes maieftatis Chrifti propugnatores videri : at interim jnbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cip 1*^

-ocr page 343-

HO MILIA I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;327

cipuafua gloria fpoliant, dum merituin eius extnuant, cuius virtu ex hoc potifsitnufn de. pendet, quod noliiam Cirnena aflumere,amp; eandein in clcfteni glotiam fubuchere,digna-iuscrt,vtipfiqu q; noftriicorporibusolim eiusdem confortes etficiamur.

Tertia lui fermonis pattegratiarti Dei fingularem,quam tunc experiebatur,Eb2abe-tba clbrt, dicens:Ecvde hoc mihi,vtveniat mater Dommi meiadme? Et ne hoc te-mere dici Maria exiftimet, quid ipfi accident, narrat. Ecce eoim ( inquit ) vi peruenit vox lalutatiis tuae ad aures meas,fali]t ftus pr gaudio in vtero meo.Quod rurfus ad fideiMa-riconfirmationem fecir.

Dei gratiK clbrt.

At quodElizabetha facit,hocpijt amp; fandis omn'bus proprium atq; commune eft; quod nimirum de lemetipfis admodum humil'ter lentiant. Dei autem beneficia magnifiednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

cxtollun',vt fe praeter omne meritum ab tllo tarn benigne lefpiciteftentur. Exempla hmus lt;Stn. i g modctliin Abrahamo amp; Dauide alibi oftenduntur.Quib. adnumeraii debet Petrus Apo- Pfa.sifnbsp;bolus,Item centurio ille.cuius fidem pr omnious IfraclitisChriftus pracdicat. Neqne abternbsp;ipfatn quoq; Mariam alfedam fuiflc in fequenti fermone dicetur.Arguunt Ufa Phari ur Lf, nbsp;confidcntiam,qui fuorum operum mentis,qu nulla (unt,fLipe. bi,fe qjouis honore digoosnbsp;aftimant. Magni facit El zilseiha Mari Virgin's,Chrirtum aJhuc in vtero geftantis, 4J fenbsp;aduentumatqjlalutationem. Atifti, quia fefibiipfislufficereputint,iplum quoq;C rift,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

le amp; mei icutn fuum ipfis offerentcmjEftidiosc nimis contemnunt, amp; Deum ipfis nihft non dbcie fibi perluadent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ..

Vc vero in pixcedentibus verar incarna'ioni Chrifti teftimonum tuhtElizabetha : (*c inpraeleniieiuldem verara amp; iernam Dcitatem aflerir, Nam Domini fui matrem vucatnbsp;Manam. At qua ratione fatum adhuc in vtero delite centem poterat Dominum fuum di-cere,n fi in illu aliquid homine maiusagnoui(fct?Confent t ergo hoc d dum cum dlo Da-uidis.Dixit Dominus Domino meo,amp;c. Vcrc autem hic titulusChrifto conucnit,cui omniSnbsp;poicftasdataeft in clo Si in terra. Propri tarnen credentium Dominus tft,quos lui lang- jnbsp;uini pretio redemit,vi fuum fint peculium.Ideo apud Ifa am clamat Ego Dominur,hoc g.nbsp;elf nomen meum,amp;gloriammcamaheri non dabo. Et edem Paulus relpic ens in p iutinbsp;ad Corin h.fcribitEtumfi multi fint,qui d!canturDomini,nobis tarnen vnir eft Djminnsnbsp;lefus Chriftus,per quem omnia Si nos per ipfum. Quod veteres quoq; patres obferurunt,nbsp;quandoVirginem Mariam coToxo'jid eft^Deiparam dixerunt. Etfi enim Dei as m nimnbsp;ex ilia n-ita lit, fiue fuam origmem habucrit,vcrc tarnen fie dicitur illa,quando enm pepe-nt,qui cum Deus fit vcrui Si a:ternus,ex ipfa tarnen hominem anumpfir,vt in eadem perfojnbsp;na Deus amp; homoinfcparabiliter vnirentur. Neminem ergo ludorum Si Turcarum ludi-bria moue; nsqui nos Deum colcre aiunt,qui ex muliere natus fit, neminem quoq; impu-rorumhommum blafphcmi oftendant,qui cumDei filium ex Vtrginc natum 3udinnt,im-pura Si fxda quxdam animo concipiunt. Nam vt reuera Deus et nus eft Chnftus, ita ve-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

tcxMaiiaVirginehomo natuseftjSinuncDeusSi homo nofter apud patr Mediator efti . ,

Sequitur poftrema fermonisElizabeth pars,qua cauflam felicitatisMari exponens ait : Et bcata,qucredldii,quia pei ficientur ea.qu dida luntei Domino. Neq;dubiumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

eft,hocillam magno ferio dixiftejVtpote domeftico exemplo edodam , cm maritum pr-

1 pterincreduliutem filentij pxna muldatum elfe videret. Ad fidem ergo omne hoc bonum ' rcferr,quaMaria oblatam fibi promif ionem amplexa fuerat. Quod li quras, qu ilia fi-' desfuentjpatet ea ex Angeli verb s. Piomifcrat ille,qudDei filium paritura efler,p-omif-iumilium humanigeneru Redempto . Si tlliusregnum dclcriplcrat. Ifti vromifsioni eve-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;didii Maria,Si proindc de fide in Cbriftum El zabeib verba debent intell gi. Ergo eadem

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fide Virgo mater beatitudinem aflecuta eft,qua Abrabamum olim iuftificatum elle, Paulus

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adRom.docet.Obferuabis autem quod ibidem ex Abvabami exemplo dodrinam gencrar

i lem Apoftolus colligent ait; Scriptum eft non prop er Abrabamum lolm ,q' d fi.es ei ad 1 luftiiiamimputata fucritildetiam propter nos,quibus futurum elf, vt imputetur,qut*re-' dimusin eum,quiexcitauitlelDom n noftrum moruis,Sic Quod non mirtut deM iranbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dici debet,cuius explo dodrinaApoftvlica de iuftificationeSibeatificatie fides validnsi u

I confirmaiur.Si enim illa,quinter omnes homines merito gradfi fupremii obtinet,rion ab

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ter qutn per fidembcata fada eft,nimiumconfidentes,8i in Deura ipfum impcriofi hint,

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quifibiipfis nouaro falutii confequend rationem fingunt,8ifuorum opetum mer tis ccelos

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conlcendereconantur. Habetprterealocushic aliam quoque dodr nam, Dei nimirum

I ptomifsioncs nonntficrcdentibusimpleri.EftquidcroDcusverax,neq;illiusp omilsiino-1 ftraincredulitaifiuediffidentiaquicquamdcroga.Sedvtfides organum eft Vnicm,quo 1 ptomifsioncs eius applicamus nobis. lu incredultas allas refpuit,Sinos indignos facit,'vnb.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ee iiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deus

-ocr page 344-

Ti'E. ViSlTATlO'i;iSKA R. zE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Luc. IJ,

Deus P omiflj prfter. Et quia lile eu coiidicione nobis lua bona pollicetur,vt nos ilH**' geros amp; fideles prbeamusjnihii nobts in eiu promilsiones iuris ell,!! nos mcredulosamp;inbsp;obedientes prbeamus. Debet hoc applicari omnibus promiEis5t3m ijs, quadfaluce^*nbsp;ternam petant, qum qude bonis temporalijs habentur.Vbiq; enim iliud ChriftifW*nbsp;erit; Eiatnbifecundum fidem tuam. Quia ergo hodie fides in terris rara eft, nonfflirunbsp;videri debet, pauciores efle, qui promifsionum Det fruu fruantur. Itaq; procul exclunbsp;diffidentiaik omnibus carnis incredulrationibus Euanglium de lefu Chriftoatcentis aW-luis cudiamusjipfum verb fide ebnftanti amplelamur,amp; in iplo beati crimus. lHi debeiufnbsp;benedidio, honor,glorianbsp;nbsp;poteftasin ternumAmen.

UOMLIA SECVNDA.

iUi gratitu* dnent exi^it 8nbsp;lt;i oamp;w,

Et ait Maria: Magnificat anima mea Dominu,Sexulcauit Spi* ritus meus fuper Deo feruatore meo, Quia refpexit ad humiliiatemnbsp;ancill fu.Ecce enim ex hoe me beatam prdicabunt omnes gene*nbsp;rationes.Quia mihi fecit magnifca potens ille. Et fanefium eft nomnbsp;eiusjc mifericordiaeius in omnes progenies timentibus ipfumnbsp;VEMADMODVM DEVS AD IVVANDVM PRO'nbsp;penfu efi,amp; luam gratiam nobis fpontamp; liberaliter offert: Ita, vtnosiphnbsp;gratos prabeamu,poftu]at. Et fan cm graritudinem nobis ipfa naturl^nbsp;conmender,qu illiu cxcmpla in brutis quoq; animalib. prarclara proponinnbsp;nulla venia digni fuerint,qui Deo ingrati unt,cui nosipfoSjSe omniauotonbsp;dcbemus. Etfi verb gratitudo hc maxime in obedieniia, Se prceptorum Dei obferuati'nbsp;ne, con fi fiat: fitnul ramen publica quoq; acceptoriim beneficiorum amp; gratis Dei prcecfica'nbsp;tio exig tur . Ipfius enim praceptum eft : In die tribulationis tu inuoca me, amp;liberabot,nbsp;amp; tu me glorificabis. Id autem Deq acceptius efle Dauid teftatur, qum fi quis iuucDCUU*nbsp;cornibusamp;vngulispraftantem ipfiofcrat.Nec enim (vtipfe ait) boum carnibus vefc'bnbsp;neq; hircorum fanguincm bibit : delcatur autem laude amp; grati-irum adione^non quidet^nbsp;vt ainbiifi folent, quib.nulla Muficadulcior eft,qum'qua laudesfuas decantariaudiuo^nbsp;fed quod perillain,fi publice fiat,plures alij in ipfius cognitionem adducantur,'3:adculiu'nbsp;eius verum excitentur : multi Ter,quiin affliiont conltituri func.iil s'auditis exhilarc^^*^nbsp;amp; cum conlblationecertam fu eti falutis fpem concipiant. Ideo hic mosinter piosamp;fi*nbsp;os Dei cultures obferuatus eft omnibus ieculis,vt fingularia Dei beneficia carminibusnbsp;publica gratiarura adione celebrrint. Exempla vetuftfisima habemus in Mole amp; Aato^nbsp;qui Ifiieiiticam gentem ad hoc affuefecerunt : quos poftea imitata eftDebora,cm cunJ^'nbsp;populum Deus ipfius opera exhoftium tyrannidc vindicamflet.Priuatim verb hocfecerU''nbsp;Anna Samuclis mater,Ionas,Ezechias,amp; inpritnis Dauid,qui vtin grauiorib.periculis**^*'nbsp;aliud Domino vouit,qum cantica Euchariftica: ita Iiberatus ilia prftitit, Sc toti pop

Exod. //, }j(Ult 9.nbsp;mdic.f.j,

* h SMt. 1,

istt. Z.

Z, Keg. 19-pfsv. e,6i.

z. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Canticum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bomtatem sxperta efiet.

M'triit.

, decantanda propofuit,vt fuo exemplo qum plurimoserudtret,

Imitatur hos in prfenti Maria Virgo, cm iinracnfiim amp; exemplocafoof , ~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ . Audiuerat enim ex Angelo, feeflc bcnedidamilfint'^,'

lierem,ex qua Dei filium amp; vnicum human falutis authorern hominc nalci oportcat-diccrat item conceptionis amp; generationis huius modum fore nouum amp; cum primisgl^** fum,vt nimirum illfa virginitate coociperet amp; pareret. lam ve b per El.zabetha nouH P .nbsp;mifsionib.amp; figno memorabili c5firm3ta,amp;ab ipfoSpiritu fandto beata dida fuerat,eonbsp;Dei promifsis fide habuiflet.Sunt hceiufinodi bona,que yt capcu bumanfi .ibpcrant,iwnbsp;publica orani hominUra falutcconiunda funt,Sc proinde fingulargratitudmmetonbsp;nir.Quid ergo pro illii rep6nditMariaDomino?Hoc vnum,qubd ex Spiritusnbsp;in Dei laudes erumpif,Sc carmen profundit verb diuin amp; magnificu : quo priinmnbsp;bengnitat mifericordia commendat,qu2m ipfa experta erat : deinde eiuldnbsp;iudicia,non minus iufta qua feuera,in gencreprdicat ; poftremb omne hocd caulla pnbsp;fente accommodt,amp; illic de redemptione populi Dei diflerit,qua olim promiftainnbsp;forib.adefle videbat. Voluit aute Spiritus Hindus carmen hoc,cuius ipfe author fuic, 3nbsp;fcriptis mandari,quia generale 8c confolationis plena dodrina continet, quanbsp;virtutei il]uftr3ntur,bonitas nimirn amp; mifericordia,qua nosmiferot amp; indignifsifflO*nbsp;ttiles dignarur : Porentia it amp; iuftitia quib.in coercendis,impijs,amp;afferendisfuis,vtitfnbsp;veritas, qua fidelifsimb prreftatjqucunq; pollicetur. Quarn omniu confiJerationbsp;vf homines in officio continet,ita fidci confirmand imprimisferuit. Eft ergocarffl^p^ju-d'gnifsimum,cuius fingulas partes ex ordine conlTdefemus.

-ocr page 345-

HOMILIA II

Plincipio proponit rem omn his verbis : Magnificat anima mca Dominum^ amp; exulta-uitSpiritui meus fuper Deo feruatore meo, Magnificandi verbo pro Ebroi more vtitur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; *

^b, illud idem fignificat,quod celebrare aut hudibus exim ') atq; mignificis vehere. Aniin at amp; Spiritus vocabuhs omnes hominis facultates comprhenditjincelleium, ration,vo-luntateni,8c qncunq; alia ex his dependent. Iraq; fenlus eft : Quanta quanta lum ; tota innbsp;Dei laudes eftundar,amp; qcqd in me eft virium ciim corporis turn aniini, illud omno impen-dam,vc Deus per meglorificetur : neq; id inottaaut coada faciam,ied cum Spiritus exulta-tionc,qui totus mihi geftit ad hoc officiumDeo prftandum.Conueniunt ergo ifta cu Daui-dis vcrbisj^b. illc intrdum fefe ad Dei laudes excitt : Paratum eft cor meum, o Deus para- rjnbsp;tuineftcormeum,amp; pfallam.Expcrgifcereogloria mejjexpergcere nabluSc cicharaamp;c,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

Item : Propterea canet tibi gloria mea,amp; non filebit. Vbi glorix nomine omne id intelligit, quod in fe glonofum amp; eximium habebat,i?c quod glori Dei celebrand leruiie poterat*

Obferuabis autem in Marise exemplo,quis effetus fit fidei, qua illam prarditam fuifle in priori Hom. dixiraus. Nititur hjec vno Deo,Sc proinde huius glori vnic ftuder,amp; hancnbsp;promotam cupit. Nam vi bon indolis filij de parenrum gloria vehementer tohciti funt,amp;nbsp;ab ijs omnib. abhorrent,qu parentibus dedecori fore nouerunt : Ira qui per fidem Dei filijnbsp;fatti int,illius gloria nihil an iquius habentjSe huicprouehendfetotosimpcndunt.Pa-rithoc ftudium publicam fidei Cvnfefiioncm,8c cum gratiarum aVione coniunl grati innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

lefuCh iftoexhibits prxdicationem. Cur.n. illos Chrifti pudeat,in quo vitain amp; l^lutctn fuatnomn,em icpofitam efte nouerunt? Velcur fidem fuamdilsirnulent, qua IolaChriftusnbsp;appihendhu-,qui nobis a Deo Patre fapientia 8c iuftitia faclus eft? Neq; verbis folirra Dei i. Cor. t, nbsp;gloriam prJicant.fed vitam quoq; omnem ira inftituunr,vt propter iplos Dei nomen apudnbsp;'iosquoq; glorificetur,qui nondum in plenam e-us cognit.onem peruenerunr. Potefthocnbsp;Infiniti, exciiiplis probart eo ft,quo fides amp; pietas in fcripturis commcn lant'ir*S'unt e gonbsp;fidejlienilumi,qus nulla gl- r Dcicura detinet,8c qu; ita viuunt, /vr propter ipfos vermnbsp;Dei Clltus,5c tota rel g oChnftiana,mal audiant.Sc iplorum exemplo multi abfteirean ur,nbsp;quo minu'. ad Chriltum ccedant.quem licenti huiu 5c proterui auihorcm a bitrantur,nbsp;quam in dlis cernunt, Eft hotum infinitus numerus hodie inter eos,quiEuangelij doinninbsp;profiientur,vi iam de ill is nihil dicaiiijqui ineptilsimis fuperftitionibus, Sc publico idoloiu.nbsp;culcuChriitianum nomen Turcarum amp; ludorumludibrijsexponunt.

Admonemur item hoc loco, vt Deus laudari debeat. Nimirutn non obi ter,fed anima amp; vt new. aa-Spiritu. C^j'a .n. ex illo habemus.qrqd futnus,merito ide nos totos fibi vendicar,Sc proinde iridrUMt. faciilcgij (pccies erir,fi qnam noft i parte ab illius cultu 5c oblequio alicnemus. Moust hoc D(ut. igt;.nbsp;ipie,cum in lege requirit,vr iptom dil gamus ex toto corde,ex tota anima, Sc omnibus virib.nbsp;noftnt.Nihilc goad verum Dei cuitum faciunt,quiillioreappropinquant,8c eum labijsnbsp;honoraiitjCorde aut prOcul ab eo abfiinr.Erjnt tales olim inter Iudos,quos per Ifaiam De? 2f.nbsp;usgrauiter rcprhendit: Sc horuni fimiles lunt hodie, qui Pfalmos vel non intelleos,velnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

faltcin non bene confidcratoS4demurmurant,aut publice decantant,8c in cantu illo praecipu am cultus diuini partem collocant. Sunt hi potius prophanatores nominis Dei, quando denbsp;Ul' non horificentius fentiunr,qum quod ilium eiuimodi vlulatu placari pofte pu-ant Adsnbsp;litre evm Ecclefia nimis fcurnliter ludunt,dum populi aures inani verb ifum non inteftedlosnbsp;riiir: luno pafcunt.imo ta; g.nt potius,5c eos inutiliter decinent in templis, quos fana vei binbsp;Dei dolrina dificare debebant. Cpithoc vitium Apoftolo: um temporibus, vt in Corinth js eft videre, quos linguarum peregrinarum oftentatione fuperbiu Ife Paulus fcribic :nbsp;fed idem illos grau ter cornpt, Sc cra ipfe linguarum dono pr muleis alijs excelleret, ma-limtamen (inqnit) quinque verbaloqui,quScipfeintelligam, Sc quibus alij info'-raen-tur, qudm deeem millia verborum linguis peregnnis profundere. At non eadera eft hod enbsp;Clci 1 Papiftici fententia, cuius potentta atque tyrannis populi ignoraniia poiifsimuin fultnbsp;turamp;confirmatur.

Eft aiit in M -.rite verbt-. inter alia maxime obferuatu dignum, quod ait . Exultauit Spi- Mari t ci-d- u ritus meus fuper Deo Seruarore meo. Eft hccaufi'a prioris, quo fe Deum magnified cele- mnbsp;braturam dixerar.- Nec cnim id faciunt, nifi quiSc ilium fuura Seruatorem elTeagnofcunr, torejuo.nbsp;Scinillofalu'is Ipemcertam collociunt,qua fit,vt illo geftiani Sc exultent. Equideranbsp;niirabitur Mariaedidum humana ratio,fi hoc abeadici cog tet, qu pjuperculaSc nonnbsp;vno modo mifera er,ar, quoad huius feculi conditionem. Sed quia fides animos altiusnbsp;cuchit in corum bonorum confiderationem, qu nobis in D E O repofita lunt, nonnbsp;ioucQCur huius mundt cafibus Sc periculis fideles, quo minus tune in D'dE, O exultent

E c iiij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8c tripu-

-ocr page 346-

530

DIEI VISITATION! S H A R I , tr'pudient,quando omnia deploratilsima videntur.Intell gunt .n.cruem

RW./,

F[al, JJ.

SoniMls CT )ltife(ordilt;enbsp;Dti ctltirntio

nihil derogare felicitati ver,vt potiusin his ferendis Chnfti Icfu locij cfficiamurj^Jp^^ljij de arCtius quoque cum Deo vniainur,in quo omnis noitra feliticas amp; beatitudo co'i jnbsp;Iraq; vt PauK s ad Romanos lciibif,ipfis etiam affliiionib.gloriantur. Nam prtef*^nbsp;mod diximus, vident in illis fibi materiam patienti propolicam efle : quam quinbsp;Deo, I) bu;us gratiarn S)i bonitaiem quetidic maiorem experiuntur : ex eo autem fpeennbsp;esmaiorem concipiunt, quar illos minimefruftiacur,cum diledionis Dei telkm -,nbsp;cu. leti!; imum, Spiritum landum,qui certus amp; minime fallax falutisarihabo eft.nbsp;parct, fille nondiim redprsditos efle coi, qui ad primum aduerffortun aflultut^nbsp;ciduiit, amp; non iolum ciulatu muliebri fuam diffidentiam produnt, verumetiatn Dei lnbsp;audacius acculant,deque eius rigore nimio, vel etiam negligentia quititantur,qufifronbsp;nus cuter. Eft autem hcprclara fidei laus,qud fola hc nobis iuipetiat,vtinternbsp;periGula amp; in medijs caUmitatibus pofs-musin Deoexultare. Nelciunt huiusvirtutetnbsp;lices buius mnndi filij, amp; ideo in opibus,dignitatibus,fderibus,8j fociorura potcntHnbsp;tant, quando longiusabluntpericula, Vt primum verb hispropiusvrgcntur,amp;ie^^,j,lnbsp;diuirij4,neque honoiibus,neque amicorum amp; fociorum vinbus iuuari fentiunt,otnni ^^[^nbsp;Ipedeftituti luccumbunt, amp; le omnibus modis miferos amp; infelices efle clamantnbsp;verjcm llo careant,qui vt foins Seruatoreftjita folusin periculisintrepidosamp;conquot;nbsp;reddir, C^uani autem omnibus hisinfeliciores funr, qui in ncquitia fua exultant,,0nbsp;bi bean videntur,quando ipfis impune helluari,fcorta. i,mchari,ludere, amp; qufuisa*nbsp;iu arbitrio facere licet Sunt hi ex potentum illorum numero,quos Dauid in malinSnbsp;riait: Seddifiipanturijdem in a:ternum,amp;abraditcos Dominus detabernaculofuOinbsp;illos radices agere fint in terra ver viuentium. Dilcant etgo,quicunq; fibi bene efle v jjjnbsp;in vno Deo gloriari amp; exulcarc, qui triftitiam omnem in gaudium conueriere,amp;in'nbsp;aduerfisferuarepoteft.

bed ad Mariam redeamus, qua? his prmiftij primam fugratiarum adionis p^' aggreditur,qu diuin bonitatis amp; mifericordi commendationem continet. Primonbsp;earn grstiam clbrt, quam ipl in prfcnti experiebat ur,amp; ait : Qui* repexit a J huil''^'nbsp;tem ancillrefuT. Quo loco ineptisamp;fuperftitiofis Madatcultonbus impofuitnbsp;\oxy quaiJIi virtutemillius commendari, amp; banc ab ea qnafi meritumquodJaraaddocipu-tauerunt,cuius caufla Oeus tantam dignitatem illi contulerir. Atm Grarco nonw^mtst^S'nbsp;f-vv)} babetur, qua animi humiliter de feiplbfentientis modeftiam fignificat,nbsp;qua humilis amp; vilis fiue abieda hominis alicuius conditio denotatur. Neq; tarnen negamu*nbsp;Mariam,vt reliquis virturibus, ficeriara animi modefti,prclarornatm fuifle,Ihaci -Lm minime gloriaram fuilfedicimus hocloco,vbi Dei potius bonitatem, qua is fle ad no*nbsp;vfque demittir, quain feiptn,prxdicare voluit, Iraq; vcrboruin fenfus eft.

Ciirn paupcrcula eflTem, c ab omnibus coDiemnerer, m cum fainiliam meam HtO' des crudeliter perftqueretur, amp; nihil in me inueniretur, quod aliquein fplendoicm pr^

.$icxf*ortt

hf^^ vcr^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -- - -------j------1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;------------------------7'1-j------- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

i:eo[gt;hylalt;^iu ferrer, Deus me refpexit : Deus f'inquam) me vilemanc llainjcfpexifjoon ego lUumfugt;P'


xi ; illc meimiirrtus eft,non ego quicquam apud eum mcrui amp;c.

Rurlus autem admonemur,nos dum Dei beneficia celebramus,imprimis, quamvucs indtgni nos fimujjfpedare debere. Nifi.n. hoc fiat facileeflerimur,vtDeum exnoftris'*nbsp;riris ilia nobis debere putemus,quo fir,vt nobis exitio fint,quillc in nosconfcrt,amp;w^' .'nbsp;eius bonitatem agnofeerc debebamus. At fi in nosipfos de(cendamus,amp; cum noftn* .nbsp;primam quoq; onginem noftram confideremus,amp; qualesex matris vtero nalcamur,(ioof''nbsp;tem modis Dci iuftifsimi amp; fandiiiimi iudicis ocuIqs oftenderimus : mox patebir,nobis omnia ba?c ex gratia obtingcre,amp;ita de nobis quidem ipfis humiliter fentiemus,Deo aute nosnbsp;gtatosprbebimus. Exempl3,qu hc adduci poterant,alibi commemorauimus,nbsp;primus locus merito Maria? debetur : cuius ingenio nimis alieni fi]nt,quihodieflja^nbsp;apmfDeum oftcntant,amp; bunefibi quafi debitorem faciunt.

Marid rgt;ei ?rdt/ainnbsp;ld:.

Id veto euidentius patebit in ijs.qu fequuntur.Nam pergit Diua virgo amp; aii; nbsp;nbsp;,

ex hoc me bcatam prdicabut omnesgeneratienes.Quafi diceret- Nunc qd tuEl'Z f me benedidam inter mulicres pronuntiauifti, fed non tu folaficdemeiudicas. Fioinbsp;deinceps, vt quotquct in Chiiftum ex menalciturum credide-inr,idem tecumnbsp;amp; me mulicrem bcatifsimam prdicent. Qua vero de Caiifla ? aut quo meonbsp;Num propter meam virtutem?Non:/ed quia mibi fecit raagnifica porcnsilleiDeusnnbsp;qui omnibus pro fuo nutu amp; ar bitrio impcrat, Iraq; Mana felicitatis fu cauflan

-ocr page 347-

homtlia ir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,221

ijscnnnituir,quipfafecerathucnfq;,fed quipfifeceratDeus.Etfi.n.Omni vircutgene-icornatifsima fijenr, nihil tamex feipfa habuit,quad no diuinitus accepitrec: Sc ideo nul lu luu meriui potuit aut voluit allegare. Qu aut erant illa,qu iph IcceratDeusRcipc-xcrathumilem amp; afflictim. Deinde ad hoc illam dellinrat, vt fili] fui terni in carne ma-nifeftandi mater fieret,amp; faluo virginitatis flore pareret promilTum humani generis re-demptorem. Adhc fide cam donrat,qua promifsiones omni captu humani ingenij am-pliorespoflet ampledi.Hc ver magnifica lunt,Sc omn huius mdi dignitatearq; felicinbsp;hifuperant..Prdicatur in Romana hiftoria.Q^Metellus,vt qui mortalifclicifsimusfu ^4. Mdx.hb,nbsp;crit.^s veto oh cau{ras?Qudin vrbe terrarum principe natus fit ; qud parentes ha- y.cdf.z.nbsp;bueritnabildsimostqudaniini dotibus Sc corporis virib.inflrufus laborib.fufficere po-tuent ; qud vxor illi obtigerit,pudicitia fimul amp; fcunditate Celebris : qud confulaturanbsp;ipetatoriam poteftatem cum iaude geflerit ; qud Remp. amp; domu propria triumphis

Ipecilifsimis ornarit; qud eodem tempore tres filios conlulares,vnum etia cenforiu dus os tniimphaleSjSc quarium prtorium viderit; qud tres filias nuptui dederitjCarumq; fos -boiemiuo finu exceperit : qudq; tandem vliim fenedutis (pacio defunum, amp; lenigenbsp;titretnorf^inrerofcula atq; coroplcxus charifsimor pignorextindum,filij Scgcncri Itisnbsp;is hnmciis pec vrbem lat,rogo impofuerunt, Sunt hc lane magna amp; rara,qu in huiusnbsp;vitas cutficul paucis obtingere confit,vfl|on fingula infin.tis curis amp; aduerfis cafib.in-icrdura mrbentur. Attamen omnia hc temporariajcaduca amp; vana funt,ncq; aliqd facitnbsp;aJ vei filicitaic,qu ex gratuito Dei fauorc dcpcnder,amp; nec ipfa morte finiiur,fed contsnbsp;iita urput!us,vi atern durer. Releergo Maria feliciratisfucauflam in gratuitis Deinbsp;h-ncfiqs conltimir, qu cum ipfius fimul 8c totius generis humani falute coniuna fue-'1'1. \p. j. veto inepte (vt neqdgrauius dic)faciuntfuperftitiofi cius cultore,qui nonbsp;'is'..',! , Jj; lanbusitaillatn oinarcSc cxtollere fatagunt, vt qu Deus in illam vernbsp;! 'gi'.iii-.a b eximia contulit,quodammodo obruanr.ne quoq; digne confiderentur.Vo-ttntilhmpotsra CQcli,lpem falutis,reginin coeli,ftell ma'ris,vit,dulcedinem3amp; infinitanbsp;ala fongerunt,qu non minus smpi,qu ridicule,de ilia prdicantur.Neq; contenu funrnbsp;thnfh honerem in ill tranftuliire,dum cam nobis aduocatam faciunt,infuper ei in iliumnbsp;lus amp; imperium tribuunt,8c qud per vbera ab ilia rogatus petenti nihil denegare pofsit.nbsp;Sunt hac alina lcripturis,amp; ipfius Maria teftimonio confutanturz neq; maiorc illi iniu-nfcerepotcrant,qum quod ex eaidolm fingunt,quam inea dignitat Deus euexit,vtnbsp;Chtiftum nobis parerer.cutus folius merito nos ipfi rcconciltaremur. Ergo omifsis illorunbsp;dclirijr ad Mari verba redeamus,in quibus hoc ctiam non ofeitanter confiderari debet,nbsp;qud Dei b'nitatem prdicatura,potentia: quoq; illius meminit.Nam Eecit mihi (inquit)nbsp;magn.ficapotensille. Equidem ncefle eft,vtin Dei bonitatefimul ciufdem potentiamnbsp;quoq; fpclemus.Ita enim promifsionibus e us credcmus,etiarafi h noftri ingenij capturanbsp;viftcant,8c infuper in fide confirmabimur,certi,qud in pofterum quoque fuum fauoremnbsp;cnntinuare, 8c omnibus aduerfis fuperiores faccre pofsit,

Cterm vt quod de fe dixit Maria,comrauni omnium inftitutioni feruiat, hc ipfa , in genere adomnes exiendit. Summa veto omnium, qu de Deo dici polTunt, prminir, *nbsp;fib cxclamationis fpccie dicens : Et lanlum eft nomen eius, Vb bferabis,Deum nul-l'ini liijctc nomen proprium vt res creat, qu fuis nominibus definiuntur. Quia enimnbsp;life inimenfus 8ctnfinitus cft, null quoq; nomen poteft fingi aut inueniri,quod eius na-uiimr. ;tq; eflntiam comprhcndat. Ideo lacobo nomen eins qurenti dicebat: Cur interroges de nomine mco.Ec Mofi eandem quftionem mouenfi refpondit: Sum qui fum, Gen, ^^2..nbsp;Dicitur ergo Dei nomen,qcqd de illo prdicatur,Sc quo fe nobis cognofeend ille pr- Exod.j,nbsp;het, It.q; hiicpertint cius attributa omnia,fapientianimir,bonitas,mifericordia,iuftit!a,nbsp;vciitaSjOmnipotentiajSc qucunq; alia funt huius generi.Sunt hc omnia per fe fan:a,id nbsp;c(l,vencraiionc d-gnaSc adoranda : ade vt nihil in illo aceufari dcbeat,etiamfi qu de il-1'3 dicuntur,8c qu facitmoftr rationi interd minus qua aut tolerabilia videtur.QtK/flnbsp;vt vbvi; alias,fie maxime in Chrifti Icfu negotio,obferuari debet. In hoc .n. virtutes tuasnbsp;omnes Deus nobis ceu in Ipeculo (peandas propofuit, 8c eidera poftea nomen desnbsp;dit,quod(vtPaulus ait)eft fupra omne nomen,Sein quo omnia omnia genua ettm clefti- pbita,nbsp;uni,turn terrelfri 8c eorum,q apud inferos fiint, flefi conuenit. Klud aut Epiphonemanbsp;hie imerfcri neceflefuir, Itaenim Diua virgo primiim multisqaftionibus pccurrit:nbsp;Cur fill) lui aduentum hucufque DEVS dillulerlt? Cur ad negotium hoc pu-lt;llam delegerit vilem , 8c nullius inter homines authoritatis ? Cur -fil'j fuinbsp;conceptionem non aliquo publico miraculo omnibus commendavit, 8cc. Suffi-cit enim

\

-ocr page 348-

522 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIET V 1 S I T ATI O N I S M AR l .

Ao. g. 14. a^ocjg, 22.

cit enim adhsec omnia rerpondi{fe:Sandum eft nomen cius, amp; non falli poteftDi fP*^ tia, neop aliquid praeter quum amp; rationem agit, cuius iudicia funt, iuftitia amp; veriwJ ' *nbsp;vero qais ei,qui ab illo faor rationem exigas ? Deinde fupcrftitioni mederi voluit ynbsp;dido Spiritus fanus,quam circa Mari cultum exorituram efle praeuidebat.Cum.U'^**nbsp;ria in media corum commemoratione,quac fbi eximia contigerant,ad hune inoJumf^nbsp;matjfimul non obicurc omneshominesabs fead vnius veriDei cult remittit,neqi'^'^p,!nbsp;vt in ipfa hereamus,aut penes ipfam quraraus,qu apud vnumDen inueniri poflni-hoc proprium fandis omnibus,ficuti Apoftolorum loannis amp; Petri,Pauli iteni amp;nbsp;bjcxempla teftantur. Angeli quoq5 fefc adorari non finunt, fcq; hominum piorumnbsp;feruos elfe proHtentur, vt omnem fuperftitiofi cultus occafioncm nobis prripiau'nbsp;hoc probe obfcruandum,vt quotics nobis Diuorum virtutes homines fuperftitwl*nbsp;mendant in cum finera,vt illos inuocemus,parata nobis fit rcfponfio.DointniDcif'nbsp;fandumeft, amp; is foius dignus eft, qum omnes colant amp; innocent.

Mifericordia Dei vniuerfanbsp;Hi er perpe^nbsp;tua.

Ixed, 20.

^e.Gre.

Matth, ijf.

pO(, /,

At generali huius dodrinae peculiarcm diuin bonitatis commendation ria,addens; Et mifericordia eiusin omnes progenies timentibusipfum.Id veto nonnbsp;cerebrofingtt,fcdin fdere Deu luafidem amp; bonitatnon foli Abrahanio,fedeiuJ^jnbsp;femini obftrinxifle fciebat.Et nota eft omnib,eiufdem proraifsio,quE in lege habetuf^^^^nbsp;fe mifericordia faccre ait in mi Ilia his, q ipfum diligunt,amp; prsecepta eius obieruant.nbsp;tuitatiftudhc adijet, ne qs gratiDeicurfum in Maria fubftitiire,auteinsnbsp;ta in hc libcralitate exhauftum elfe putaret. Etenim probe tenend eft hoc noftr^nbsp;ver confolationis principium,quod (criptur pafsim tradunt,amp; quod Dauidnuo^jijjnbsp;in Pf. repetit amp; inculcat,Mifericordi Domini manere in tcrn,amp; in otnnib.opef*. jinbsp;cminere fupra alias pfius virtute$.Teftatur hoc continuus hiftori totius mundi eut* jnbsp;inde prima origine.Etfi .n, patribus,qui diluuium prcefferunr, fuam gratianbsp;contulerit Deus,non obftitit tarnen hoc,quo minus pofteris quoq; benefecerit.lnif .juinbsp;dijs fcelerum pnis raifericordi fu recordari (olet, qua pnas fie temprt, vt nbsp;fer nobis cedant,qu prius exitio fore videbantur. Vicit tamen o'mnia alia diuin^'^j^*nbsp;cordi opera benefici,quod in Chrifto lefu accepimus. In hoe.n, nos,qriusq;nbsp;legit ab terno.Eunde prfinito tempore in mund mit, vt human! generisnbsp;efltjdeo toto illo temporc,quo in terris vixit,in miferos mortales beneficenti otjnbsp;ercuit,in docendo amp; confolando diligens,in miraculis afsiduusjqu omnia non^* .jpnbsp;tation, fed ad hominu vtilitat,inftituta fuerunt.Attamen quafi nihil fecilfci vn^nbsp;licite qufiuit,qb. benefacerer,amp; quafi vlnis expanfis omnes laborantes, atq; oofnbsp;fe inuitauit, Deniq; hoftium quoq; milertus eor in felicitate, amp; quod illis imini'nbsp;bat excidium,lacrymis minimefdis profecutus eft.Etquodolim fecit,hocipfu' y^r.nbsp;die ilium facere videmus,dum per Euangelium quotidie nos ad fe vocat,amp;nbsp;tib.falutcm benigne offert.Tantus at eft bcneficenti ipfius fons,vt quemadwonbsp;ti eius virtus ad primos vfq; parentes extenditur(quo nomine agnusdiciturimi^nbsp;origine mundita in confummation fcculi vfq; durer,amp; omnib. feruandis l'Jnbsp;ipfum acccdunt.Arguunt hc illorum ftultiti,qui c fontem mifericordinbsp;apertum elfe videant,hoc tamen relido cifternas fodiunt,amp; circa Diuosnbsp;gratiam qd Dei fingularem expert! funt,non at earn ab illo poteftatem accep^^^^^^ue*.nbsp;andern ad nos deriuare pofsint. Diligenter ergo hoc Virginis Deiparnbsp;afflid confcienti,qb.hac potifsimm rationeDeus confulere voluit,quod innbsp;fcricordiam illis fuam libcraliter olFert,n incertis ambagibus defatigentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er

gworuw mife* unturDeua,

Probe at teuere oportet,qb. mifericordi huius frudus deftinatus atq; parat ^e) ' mrum ijs,qui ipfum timent. Comprhenditur at fub timor Dei omnisnbsp;gio.Vbi ante omnia Dei cognitione opus eft. Parit haec fid,ex qua timor,atq! .nbsp;nafeuntur. Turpis ergo amp; perniciofus illorum error eft, qui Dei mifericordianbsp;kribus pergunt,amp; ita fibijpfis thefaurum ir colligunt,neq; cogitant(vtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do'c j

2,

um fua ilia lenitate ad pnitentia inuitare.Calumniantur qd aduerfarij noftrb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

na grati amp; mifericordi Dei hominib.fccuritatis amp; licenti fcelerum rithor^^(jip^f. ignorant illi,aut faltem ignorare voluot,huius dodrin vfun?, amp; notior eft pJnbsp;innocentia noftra, qum vt multa exeufatione opus fit. Nos itaq; obferuemusnbsp;hoc dido veram felicitatis confequend rationem. Pendet hc tota ex eo,nbsp;propitium habcamus,qui vnicus omnis boni fons eft. Id veto tune fiet,fi iliumnbsp;amp; timorem hune fiindo atq; afsiduo obedienti ftudio tefteraur. In hoc ergo pnbsp;omnes,quando fame,pefte, bello ut alijscalamitatibus,vexantUr.Priuf*

-ocr page 349-

HO MILIA III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;535

debocfericog!tent,quiremdomefticatnfibifaluam cfle cupiunt. Atqunoftri feculi eft perucrfitas, hanc viam pauci ing ediuntur, plxriq; vero ad media iliicita recurrunt, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

icelera fcclcribuj accumulant. Qu raufia eft, quod continuis plagis nos percuiit DeuSjSc qndomnia ea nosindefinencer fatigatit.qunouifsiini feculihominibusohmDominusnbsp;comminatus eft. Veut tarnen ifta habeant, debent ex hoc etiam loco conlblaiionem peterenbsp;pbEtfi cnim in illos totus mundus conjurer, amp; circutiiquaq; tyranni faruiant, Dei tarnennbsp;mifericordiam in sternum durttimentibus ipfum,amp; ijdcm vindicem habent fidclifsimunbsp;IcfmnChriftum,cuiuspromifstoeft: Ecce ego vobilcum lum vfq; inconfummationem j/,nbsp;fcculi. lllidcbetur benediio,honor gloria,amp; poteftas in ternum, Amen.

lEOMILlA TERTIA.

Fecit potentiam in brachio ftjo : difsipauit fuperbos cogititione cordis ipforum.Detraxit potentes thronis,amp; extulit humiles.Fame*nbsp;licos impleuit bonis,amp; diuites ablegauit inanes. Suicepit I fra el pucr5nbsp;fuum,vtmemor effet mifericordic; (proutlocutus eltpatribus no*nbsp;rtris,Abraham,Slt; femini dus) in seternum. Manfit autem Maria cumnbsp;ilia quafi menfes tres, 06 inde reuertit domum fuam.

TfihominesDeo,iurnmoamp;ternobono,quiq; nulliusreiindiguseft,proin-fidtis.queinnosquotidieconfert, beneficijsjdignigratiam referrcnulio mo-res do polsint : vult tarnen illc,v ca gratis animis agnofcamus, amp; laudes ipfius publice prxdicemuSjVt plures alij noftro exemple ilium agnoicerc,amp; cidem confidcre difcat. Fccttunthoc diligenter omnes ij,quor tides amp; pictasinfcripturiscoramcndatur. amp; hocnbsp;ipl'nm Maria quoq; facit,quam ex fingulari gratia Deus reb. maximis, amp;ad comtnuncinnbsp;bnmsni generis falutcin pcrtinenrtbus,dcftinauerat. Pro ijs vere omnib, non aliud,qua!nnbsp;Cantcum repend!t,quo omnia compleftitur,qu nos in ven Dei cognition inducere,nbsp;in^; cius fide confirmarc poffunt. Nam primo,quam ipfa experta erat,Dei bonitatem pra:nbsp;dicatjfimulq; hanc omnib.,iqui ilium timent,parata efle docet. Ab hoc aul orditur,vt luonbsp;exemple doceat,omniumbeneficiorum Dcicauflam adfobm cius gratia atq; mifericor-diam deberc refcrri,cm nihil in nobis fit,quo aliquid apud ilium mercamur. Deinde po-tcntiaDci clbrt,amp; ita quidera,vt hanc oftendat cum luftitia coniundam cfle,qua in conbsp;lt;ircendi$inipijs',amp;fuisferuandis,vtatur. Tandem verb hoc omne ad prfentem cauffamnbsp;inc.irnat!onis filij Dei accommodt. Et de prima quidem Canticihuim parte nupcr di-unrcft, nunc ergo dual altras videamuJ.

Sccunda(vt dixiraus^de potentia Dei inuida agit,qua inttib in gencre proponit dicens : Fecitpotcntiam(id eft,potenter operatus eft)in brachio fiio.Brachium aut Deo tribuit,nnbsp;quod is membris humanis conftet (Spiritus .n. eft,omnia complens amp; penetrans^fed vt osnbsp;liendat,ilium propria virtute omnia facerc.neq; auxilio alieno opus habere. Itaq; locinionbsp;eft Cl rimilis,qua Haias cap.'9.vtitur.Videt DominuijSe difplicet in oculis eius,qud n6 eftnbsp;iud'.cium,vidct(inquamjquod non fit quisq;,Sc obftupefcit,qud nemo interccdit,amp; falutcin opcrabitur ei brachium fuum. Quafi diccret : Etfi nemo fit,q rebus affiidis opetn fe nbsp;rat,!;;) tarnen idco falus omnit delpcrata eft t QuiaDcus ipfc fibi lufGcit,amp; proprijs(quodnbsp;aiunt' manib. falutera afferre poterit.Sunt igitur iftae locutiones plen confolationis,amp;: docent,non defperandum nobis eire,etiamfi nullum in humanis auxilium appareat. No ob-ftat .n.hoc,qub minus fuu brachium excratDeus,amp; cos iuuet,qui ab omnib.dcrelidi funt.nbsp;Imovtolim Philoludausfocjsob Cai Cfarisminasconftcrnatisdicebat,necefleefta-dcflediuitium,vbihumanum ceffaiauxilium.Quod vtin omni alio cafuobferuari debet,nbsp;ita maxime locum habet in tern falutis negotio.Illic verb brachium aut manus Dei dicinbsp;tur sternum illud verbum,pcr quod omnia creata funt,amp; cuius virtute omnia gubernan- 2#, /,nbsp;tUf.Filius nimirum Dei, qhomo fadusin mundum vcnit,amp; prepria virtute atq; merino Io*. /.nbsp;filutetn humani generis operatus eft, dum nemine alio ipfum adiuuante pcccatum omnenbsp;fuftulit,mortem deuicit.inferorum portt eftregit amp; diaboli regnum euertit. In hoc igiturnbsp;nobis vniuerfa falutis fpes collocata elle debet, ne dum alia adminicula quarimuf, illiusnbsp;potentiam in dubium vocemus.

Ctxterum quia Dei virtutem non femper agnolcunt homincs,8 quamuis earn in gene nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, *

rc fateantur,non tarnen illiin quouis caulfa confidant,illam Maria eperum aliquot com- 7.'* memorationc illuftrat,vthisobferuati$ineius fide confirmemur.Interhscprimum his *nbsp;verbis comprahendif. Difsipauit fuperbos cogitaoQC cordis ipforura.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

-ocr page 350-

DIEIV1SITATI0NISMAR.Iƻ

Geit. /I.

Eos autcin intelligit, qui coufidenter nitnis quiduis fa effsluros putant, amp; n^' fibijpfis de fuis viribus atq; induflria pqllicentur.Ab bis vcro orditur, vt oftenditnbsp;cfle Dei potentiain,vt njhil aduerfus ilium pioficere pofsinr,quicunq; aduerfusiH^nbsp;cogitationes atq; confilia conferunt. Sunt hi reuera gigantens illi,quos poettenbsp;aceruauiffe, amp; Pelion offeimpofuiflefabulantur,vtlauem clo deijcerent.N. .nbsp;undem modum hi quoq; confilia fuaamp; vires congeruntjpotentifsimos quofq; in j^ficnbsp;focietatem attrahuntjVtjquod femel inftituerunt,etiam inuitoDe conficianc,ad^i ,}nbsp;ipfum inordioem redigant,Sed tuncfere fitjquod in prfenti dicitur,amp; cuiperoin^^^i^;nbsp;pjM. ij, leniiensDauidinquit:Nouit Dominus cogitationes hominumjquod vanfint-Dominus irritum facit confilium gentium,amp; cogitationes populorum diftert: Connbsp;autera Domini in tcrnum perRat,amp; cogitationes cordis eius per omnia fecul*nbsp;Typus huius rei pulcherrimus Sceuidentifsiraus in illis prcefsit olim,quinbsp;terram dilpcrgerentur,ficuti Deus conRituerat,fibijpfi nomen faccrc,amp; turrim st*nbsp;conati funt, cuius faRigiura elos contingcrer. Qui conatus initio illil pulcbr jnbsp;vtfus fuir,cum amp; locum dificio huic commod,amp; materia omnemprparataronbsp;nus haberent; Sed eccein medio opr Deus fuperbas illas cordis ipfor cogitatio^,^^^nbsp;fperfit,amp; qdnullonegotio,amp;quafiperiudibrium. Subito ,n. linguas diuerfasnbsp;ncq; fe mutu intelligcre,neq; ad qufita relpondere poflent : amp; ita fa eR, vtq* ^cfnbsp;pfis nome gloriofum parare voluerunt,intermiflb hoc opr luo tara ambitiofo in jiJitnbsp;terras difperfi fint,amp;: locum ilium pna fua nobilitrint,qui ex linguarum confuli /jPnbsp;fada Babel dilus eR. Voluit at eo exemplo docere Dominus,idcm omnib. cuentnbsp;fe,qui confidentia propria elati cogitationes concipiunt eumipfiusvoluntateamp;^^j^,fnbsp;pugnantes. Idem ergo pofieris temporibus fenfus Sennacherib AfsyriorumRe^j*! pijsnbsp;Ifaias de illo narraCregnorum amp; populorum fines abolere,amp;gentes omnes vnnnbsp;fuis Afsyriorum Monarchifubijccreconabatur : fed dilperfiteius cogitationesnbsp;tniflb apud Hierolblym muros exercitu ipl inglorius profugeret,amp; mox in con Enbsp;Dci fui fititi) Nifroch proprijs filijs trucidatus vitam cum imperio finiret, Acci*^nbsp;quidpoReaBalcazariBabyIoniorumregi,cuiuscogitationeserant: elos conR^.^jdnbsp;ftipcrn penes Relias Dei cxaltabo folium meum, amp; fedebo in monte congregad*nbsp;lateribus Aqlonis afcendamfupcr altitudinem nubium,altifsimo qualis ero. AtJ^nbsp;multpR vrbe d Perfis amp; Mdis captainter ebriofor fatraparum amp; meretricunbsp;crudcliter occifus infernalibus fpiritib. (vt idem Ifaias teRatur) fpcdaculprbuit*nbsp;quoq; Alcxandri Macedonia Fortuna fuit,cuius arabitioni ne totus qd orbis ,,idnbsp;imo qui diuinitat affeabat, tand ver valus poculi hauRu fatiatus cogitationunbsp;fuperbiimarum fine triRifimu inuenit. Sed dies me deficeret,fi qucunq; huiuSonbsp;exemplain hiRoriJ?occurrunt,commemorare vell, Neq;illoru comraemoratio*gt;^|j(jlt;nbsp;eR,cum priuati quoq; homines experiantur vcrifsim effejquod Maria canit,Qu**jjprnbsp;.n. videmus,qui de opib, amp; dignitatibus huius feculi confequendis cogitationesnbsp;unt mirificas,amp;: confilia incunt,quorn euentum infallibilc fore fibijpfisnbsp;de fer vel fubito aliquo infortunio circurauenti ad egeRatem extrem redigunturnbsp;mes fiuntjvclimprouifa morte abrepticogitationes quoq; fuasfiraul abrumpuntjfnbsp;earfineattinganr. DebentiRanoscorcere,neinconfulto Deoderebus noftn*nbsp;mus,neq; aliqd tribuamus noRris viribus,fed fub potentis Dei manu humilieraun^jiKnbsp;prterea didu hoc egregi confolation,qua fide noRram aduerfus pcricul3,qua:nbsp;his Ecclcfi perfecutorib. impendenc,confirmemus.Furunt.n.omnib,feculisq*^j^|[]ii)nbsp;fia Dei excindere,inq; ea relucent veritatis dorinam extinguere,in3 huius Rcg' ^c'nbsp;ChriRn c regno fuo deturbare,conati funt. Et hodie adhuc fremunt gcnies,amp;nbsp;ditantur populi,rges terr item concurfnt,amp; confilia fua conferunt principes anbsp;Domin amp; vnum eius. Sed qui in clis fedet rider,amp; Dominus fublannacnbsp;dtciiui;)dilsipat confidentes illas cordis ipfor cogitationes. Et quod olira Pharao*j^yPnbsp;ocho,Romanis Imperatorib, Scmultis alijsaccidilfe confit,qui in hoc lapide taH'.nbsp;res filas experiri volucrunt, hoc ipfum nofiro fculopotenrifsimis Regib.amp;pop , ^,11)1nbsp;cifsirais euenitjVt non modo irritos viderint effiior coiifilioreueotus,verunicnbsp;di totiusludibrium fai fint. Ifiaergo n$ confoientur,5c in fide Cbrifiilefuf^****^(,cf'* inbsp;confiantes reddant,Nam vtutmundus hicfcrociatatq; tumultuetur,facilta^ b(t-ChriRo eiusconfilia difsipare,amp; pufillum fuum gregem in medioInporum denbsp;Interim ratura firmumque Rabit Dei decretum, qui perifiam olimitnpip -i en'lnbsp;Ecclefam fuam coniurannbus dixit: Societateminite o popuh, at inferior

ifil, 14,

t. Pet. j.

Pfahtt, 2,

-ocr page 351-

HO MI LIA HI.

353

aufcultatc, qui in remolis eftis regionibus accingamini, at inferiores critis : accingamini (inquaro^ at inferiores eritis: iniie confiliura,8 fiet initum loquimini fermonem,led nonnbsp;ftabit: Qponiam nobifcum eft Deus. Ifais. capitc.

Sed aliud adhuc opus Dei commemorat Maria,quo eius potentia illuftratur. Detraxic (** (inquit) potentes e ihronis,amp; extulit fiue euexit humiles. Facit hoc ad prions confirinati-one. Oftcndit .n. non eos modo, qui priuata confidentia aduerfus Deum confilia ineuntgt;nbsp;huius potentia debellari, vcrumctiam ipfius gubcrnationi amp; prouidcnli illos efle fubic-ttos.qui legitim inter homines imperium obtinent : adeoq; Deum e{re,qui (vt Daniel amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Dauid loquuntur)regria mutet8ctransfrt. Reges deijciat fudignitatisfaftigio,amp; humiles atq; paupcres puluere amp; luto extrahat, vt inter populi fui principes collocentur.nbsp;Probari haecpofluntomniu gentium atq-, feculorum exemplis. Conftat .n. Reges potcn-tilsimos prxicr omn expcationem fubito deiedos amp; fortuns ludibrium fados effe,mulnbsp;tos c.ia vna cum regnis fuis corruiffe. Crfus Lydix Rex, cum regum ditifsimus cflet,8cnbsp;le mortalium felicilsimum putarer, Apollinis ambiguo oraculo delufus in Cyri manus venbsp;nit, qui regno exutum amp; bello captii rogo impofuit. At Cyrus poft multas vidorias Tho-mi.isregiux Scythicinfidijs circumuentus vitam amp; rcgnum fimul amifit. Dionyfiumnbsp;Sycilixtyrannumdiuina vindida eo vfq; perfecuta eft, vtregno eiedus Corinthi puerosnbsp;tnerctde lheras doceret. Inter Romanos Tmperatorcs Diocletianusamp; Maximiaiius vnonbsp;dicdepofita purpura vitam priuaieagcre cperunt. Taceo nuncfcptuaginta illos reges, lad.j,nbsp;quos Adonibxfex amputatis manuu atq; pedum pollicib.canuinftar fub menfa fua cibo-rircliquiascolligere cocgit.Licinium verb Valerianum Saporcs Pcrfariim rex fibi equunbsp;ten cenluro Icabellum fecit,amp; tandem viuenii adhuc pellcm detraxit. Quid dcNabucho-donozorc diceraus, qui amiffa hominis rationeinftar fer in lyluis amp; defertis loc;s vitamnbsp;degi ,vtlux infolcntix pocnaslueret Sed qd egoifta teccnferc incipio, quando nullumnbsp;vnqjtcgnum in mundo extitit, quod non innuraera huius generis cxempla viderit ?Necnbsp;paucioralunteorumexempla, quiex humili amp; abiedifsima conditionc ad fuprcmasdi-gni.ates ouedi lunt. Incer quos in facris literis cenfentur lofephus, Mofes, Saul, Daiiidj Ge ??*nbsp;kroboam,Hefteri : in prophanis aut hiftorijs Cyrus,Romulus, lurtinus maiorjOitomas^''^'nbsp;Rusamp;pluresalij. Echxcquid homin busDeicognitionealieHisccforiunseldibria^* 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

efle videntur, amp; ideo cum Poeta dicunt : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Reg^. a-

Si fortuna volet, fies de Rhetore conful, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hefl.j.

Si volet hceadem, fies de Confute Rhetor. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wnal.

At aliter nos docct Spiritus S.,qui ifta per Dei prouidentiam certo amp; iufto iudicio adminb isatij. 7. ftran oftcndit. Ita.n. fieri oportet,vt omnib. notum fiat.regnaSi prinepiatus non hominiinbsp;figmenta, fed Dei inftituta elfe, amp; proinde nemin in externo fplendore folilm obftupe-fccTc dcbere,aut etia illo efferri infolentius. Deinde tyrannorura petulantii amp; crudclita-tctn fic punit Dcus,amp; oppreflbs crip it. Et hoc in prxfenti Maria ex peculiariSpiritus fug-gcftionc obferuauiffe videtur, 5c inter Dei opera huius etiam mentione ideo feciffe, vt af-thludor genti confolationc afferret,amp; oftcndcret,Romanoru potentiam,quantu-nisitnmanemSt hucusqjinuidam, non obftiruram efle, quo minus Chtiftus nafcatur, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, gt;

humdit licet quad carnem Regnum tarnen obtineat,8c populo fuo afflido opem fetat.

Debent interim hxc omnes homines ad fuam inftitutionem atq; confolationem accoth-'^f'*^ mo dare ; vt primo quidem non confidant fu potenti neq; magnificis huius mundi di-gnitatibus fuperbiant.Quid.n. in his firmum aut (labile eft ? Aut quis ei Condition! fidatjnbsp;I qux prx alijs omni pcriculorum generi eft obnoxia? Etenim vt fulmina non imas valles,nbsp;led fumma montium cacumina Si turres alfms eminentes feriunt : ita qui in fummo digni-lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tads gradu conftituti funt,pluribus quoq; cafibus lubijciuntur,8c quo altius afeenderunt,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Co grauiori lapfu ruunt. ^od eo citius Si miore ipforum malo fit, quo confidentius tu-

1 perbiunt. Notum cnim eftillud Apoftoli Deus fuperbis refiftit, humilibus autem datgrj,pet,y.

. tianr.Deinde difeimus neminem otfendi debcre impiorum potentia atq; fuccefsibus.Faci-l Ic cnim illos dcturbarc poicftDeus cum tloluerit : Si procul dubio voletfvtmodo dixitflusquot;) \ fiab illodatis vinbus aducrlus ilium Si cultoreseiusabutuntur. Apparet quidem ihter-dum extra omnem teli ia4Eium confiftcre illorum conditio , fed reuera ( vt Alaph dicebat) pjalfti 7/^nbsp;in lubrico conftituti funt, Si fubito fere prcipites cadunt, qui perpetuo regnaturi vide-bantur, Prxterea hinc confolationem petant affh^li nc (e propter huius feculi miferias

I Deo dcrelios efle exiftiment. Solet cnim hie tahum curam potifsimum fufcipere,quia in I illis illuftrius lucet eius bonitas atq; potentia. Quod Vt in multis alijs, fic in Marix exeminbsp;plo cuidenlsim apparet. Hanc entra vulgb contcmptam,5; magnatibus ignoiam,in filijnbsp;F fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fui

-ocr page 352-

DIEI VISITATIONIS MARlƻ

fui matrem elegit Deus jpicericis tot reginis amp; heroinisnobililsnnis, qui tune in toto terra rum orbe celebrabantur.Quis ergo illa infelicm dixcrit aut quis dubiiet,quin in o-mnibus quoq; alijs fuam potcntiani Deus aliquo fingulari fpccirnincpofs.tdeclarare?

TiiSielieos Boa nis taiplet, dtanbsp;uitts able^atnbsp;tnanfs.

Vidcamus nunc tertium diuin virtutis opujquod Maria his verbis clbrt:Fame Jicos inipleuit bonisjdiuites autem ablegauit manes. Falura hoefspe fecundin literaiu,nbsp;amp; hodiehocipfum non rar fie.-i videmus, vtquiditfsiraifunt,vcladege(latemlubiionbsp;redigantur,vel curis edacibus excriicientur.aut morbis lentis contabelcant, vt Tantali m-liar in medijs opibus egeantj dum illii frui nequaq; poflnt : Aljjs interea vel ad opesf^^nbsp;xmias ex inopia extrema peruenientibus, vel in mcdiocri fortuna ltisjdum,quantum iplj*nbsp;fatis eftgt;habcntjSc bonis libi Deo concefsis ciim honefta voluptatefruuntur. Ethic^usnbsp;exempla nobis proponit Deus, vt eius manu ea etiamjqu ad vidtum noftrmn faciuntnbsp;fpenfaii inteiligamus, amp; proinde piocul abiea carnis folieitudinein ipfius benediionbsp;refpiciamus.Etenim vtPaulusdicebat,magnus quftusert pietasnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Mttuh p, LUC. 7.

cum animo fua fortecontento. Et quihunefibi parrunt, ij potentilsimis quoq; bcatiores funt. V.dit hpc olim Solon , cui inter feptem Grci Sapientes primusnbsp;dacus fuir. j enim C'-fojRegum fui leculi opulentHsimo,quad veram beicitateiiiaf^'nbsp;pofuit Aglaum quendaArcadem,qui patrij agelli finibus contentus,intra hos in bonaf^^nbsp;amp; honelto atque tolerabili labureconfenuerat. Quo inagis damnarimercnturjqu*^'nbsp;chriftiani dici velmr, feipfos diuitiarurn inimcdicarum runs excrutiant,amp; duminli^quot;nbsp;rerum copia metuunt,ne quando egeaht,ijs ttiam non audent fruijqu manibui ten^^'*nbsp;Coeferum quod hc Mat ia dicit,akiori etiam ienlu exponi pote(t,amp; imprimis locum bnbsp;in tein lalutis negotio. Illic.n. famehcidicuntur, qui propriinfirmitatisfenlbPnbsp;catorum cognition preiiuftiliain Deiatq; falutem eiuriuntatq;ficiunt:HosCm*nbsp;fiturar,amp; bonis fpiritualibus implet. Eftm, panis ille vit,qui femelperceptusnbsp;efurire non finit: elf item fons aqu viuentis ex quo qui bibit,is in ternum nonnbsp;det qdemin credetttib. vi: tern defiderium amp; dilioluicupmnt, vt cum Chriftulunbsp;lis viuant ; fed procul ab illis abeft anxietas ilia, qu defperationem parit : quianbsp;certi funr,amp; intra animos (uos Spirirus tellimonio arq; arrhabone confirlnantur.nbsp;diuites vocat Icriptura eos,qui fibijpfis tales videntur, amp; lui arbitrij Iibertate, propt'Pnbsp;natur viribus,adbc fuorum operum meritis,amp; propria iuliitia in Dei coofpcdlUjliJPnbsp;biunt. Hosinanes ablegatabsfe Dominut. Quia.n.fibijpfisfufficere videntur, ,nbsp;iuftitia conftituere volunt, non recipiunt iultitiam Dei,quam ille nobis in filio fuonbsp;amp; quarauis circa multa occupentur,nih 1 tarnen proficiunt. Nam vt Chriftus ai,q;*nbsp;quam ex ipfo,bibunt, fifiunt iierum, im perptua animarum fame atq; fiti excruttanbsp;Exempla in vtramq; partem Euangelica hiftoria proponir, VeneruntadChridtimf jnbsp;trices amp; publicani,quos peccatorum conicientia famelicos faciebar, amp; illiui gratianbsp;funt; at interim propria lftiti fiducia fuperbi Phanfi coniabuerunr,amp; tandem 0nbsp;temptum Chriftum grauilsiroe puniti lunt. Ethuius generis multa acciduntquotidi* inbsp;nos admonere debent, ne quid nobisipfis tribuamus, fed vnius Dei gratisnbsp;hocpeculiarefupotentifpecimen edidit,quod fil j im in carne msnifeftatinbsp;catum aboieu;t,amp; ad hunc eonfugientium animas verc faturat amp; tranquillas redditnbsp;Sequitur poftrema huius Cantici pars, qua ad caulTam prfentem propiusnbsp;Maria, amp; firnul Dei veritatem prdicat, qui ohm promilfimfui populi redemp.^pf/nbsp;{ ntuT. nuncprffllare velit.Sicautemait:Sufcep!tI raelpuerumfuura,vi memorefletnbsp;d ae ( proutlccutus eftpatribus nofliis, Abrahamo, amp; feminieius) in ternum*nbsp;verbis ad Ifai oraculum allddere videtur, quod c; p. 4;. extar,vbi ficloquiturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[t

Tu Ifrael feruus meus es,Iacob que eiegi,(cme Abr-hami amici mei.Quia apPf^^^^pul ab extremis terr,amp; finibus ems vocaui te.dixiq; tibi ;Seruus meus es tu^eleginbsp;*abiecite. Netimeas,quoniam tecum fum ego:ne terrcaris,qa ego Deus tuu '.-.ct'nbsp;raqi tc,infuper auxiliatus lum t bi,arq; fulcepi te dextera iufliti me,amp;c.Sufcipgt;^'nbsp;bumautein adaffliflum amp; infelicera populi ludaici ftatum iefcrtur,quie redaus Jnbsp;vt nulla reftitutionis Ipesreliqua cfTcr.Nam Ecclefia? gubernatio penes Pharifos^fj.^j'nbsp;annis ante Chriftum natum circiterfeptuaginta ab Alexandra,Hircani amp; Ariflobnbsp;tre,in fiimmam dignitatem eue:i,faniorem legis dofrinam humanis ttaditionib* nbsp;rarant,amp; facra omnia fecerant venalia. Relpub. aiit fub Romams erat, qui Hetonbsp;infeftifsima Idumorum genteoriundum, hominem infuper crudelem amp; fangumnbsp;illis impofuerant,quiamp; veterem politiaboleuerac,fubbtolup:emoSenatu,'qui ''jpatinbsp;Senionbus conftabat, amp; deleta Machaborum pofteritate omni,Dauidis quoq

I

-ocr page 353-

HO MI LIA Hi,

V-/ V-/ lt; hoftiliter pcrlequebatur,Erat ergo hoc ingens amp; infperatum bencfici,qud illorutn cu-ram Deus tune fufeipiebat. At ne quis eius cauffam in hominn meritis conftitueict, hocnbsp;Deura fecifle ait, vt uiemor effet fu tnifericordiaf, olim patribus promiff, adeoq; vt f,-dui cum Abrahamo amp; feraine eius fancitum confirinaret. Etenim fi ipfum Abrahamum,nbsp;amp;priraain eius vocatioBem,confdercmus,nihililli ex proprio merito accidiffcconfta-Gen..nbsp;bitJedgratuitoDeifauoreadhocdeleaum fuiffe, vtinipfoinftaurareturfacdus falutis,nbsp;quodindiluuioabolitumvideripoterat.Promifsioncs.quarum hcfitmcntio,ex ordinenbsp;comtnemorare nunc minime opus eft, quando in Mofe amp; Prophetis pafsim occurrunt^nbsp;amp; omnibus fatis not funt.

Nuncautem probe obferuemus, Deum fuse mifcricordimemorem effeih tr-nutn,8 proindeVeraeem quoqueeffe, neque vnquam obliuifcipromifsionum fuarum, tisumntifc^ quamuisresinterdum affliftifsim amp; omnino deplorat videantur. Et inprimis memo- ricoriMcoiifnbsp;rabilc eft, quod promilsiones cum mfericordi Dei coniuhgit. Sunt enim qui hanc qui- wngufttar.nbsp;dem nutiq, non in ore habeni, ei tarnen non poffunt cetto confidere, fi quando tentatinbsp;aliqua grauior incidit ; quia proraifsiones ignorant, quibusfe nobis Deus ex gratia ob-Unnxit. Itaq; exeius mifcricordia non plus commodi refert,qu ex diuitijs opulenti ali-cuius,qui iplis nullo iure obftridus eft,amp; cum quo illis nulla focietas aut commuhio internbsp;cedit. Rcc igitur Maria promifsionum fimul meminit,amp; in bas procul dubio omnes ill

fore ohm Ptophet prisdixerant. t rauhm facit cm ad commendandam noftr fidei cerntudinero,iumadlalutisfpemconfirmandam,quodvtramq; non in ^iquo nouo ho-minura figtnento, fed in vetuftifsimis Dei promifsionibs fundatam cGe feimus , quas adnbsp;nos ctiam pertinereferiptura pafsim teftatu'rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r j

At hc fimul diligenter meminiffe oportet, quinam illi fini quorum Deus fecundli pjj proffjfii-promifsioncs fuas perpeiuo miferetur.Maria .n. dilcrtlfralis feruiDeb 8c feminiS feu fi- ones ad quos liorum Abrabaroi,mcminit. Sed non omnes finqtPaulus) qui funtexfral funtIfral. pertineant.nbsp;ncq,quia funt fernen Abrabamifecundm carnem nimirum)omnesfunt filij *. fedIfrh- Row ?nbsp;t5c germani Abraharai filij funt, qui promilsiones Dei fide conftanti apprhendunr,nbsp;fcq; Deo per fidei obedientiam fubijciunt. Non ergo pertinent promifsiones iftae falutisnbsp;ad incredulos amp; fi]perftitiofos,qui extra Chriftum vagantur.'non item ad rebelles8c contumaces,qui aduerfus Deum impdenterproteruiunt. Docet itaqjhuivs lociconfiderainbsp;tio.qui fiat,quo minus fruamur hodie prothifsionumDei frufu. Quomodo.n.bunc per-cipiant,qui promifsionibs non credunt Atqui vt Cbriftus olim prdixit, fides in ternsnbsp;tara eft.Nam quoad falutis tern negotium multi clura cum inferis negant,amp;: religm-neminter indifferentia, aut etiam inter rcs inutiles amp; fuperuacaneas numerat. Qui vernbsp;Cbnfti nomen profitentur,non hoc vno contenu funt,fed in finita alia ei coniungunt,qb.nbsp;meritiipfiusvirtuseuacuatur. Multi,ad quoduis periculumconfternati,abilloturpiternbsp;deficiunt. Multi ver fidem, qua uno efu Chrifto nititur, amp; huius fedatores Ferro Si i-gneptvicquuntur, Qudfi adrcsextcrnastrantcamus,inillis quoq; pacifsimi Deo fi-duni -, led quafi fua induftria ipfis fufficiat,illius beneficentiam plh negligunt. Eit ergo^nbsp;''t reipub. qd falutem plseriqt in fderibus,8c mundi amicitia,confiftre pment,amp; proinnbsp;dchanccurpiChriftodefeftionerediinantrreidomefiic verincolumitatem ih artiUnbsp;vfurarijs amp; infatiabili opum augendarum ftudio collocent ; quae cauffa ft,qud ius amp; e-quum violant,charitaiis leges impie negligunt,amp; tam priuam qutn public omnia tur-bant. Quis ergo miretur,Deum quafi promifsionum mifericordi fu immetnorem, tocnbsp;tantaq; fcelera vltrici manu 8c perpetuis plagis punire ? Ifta emendate necefie eft, fi malnbsp;prsefenlia effuoere, 8c promifsionum Dei frudum percipere, volumus.

Reftat p'oftrema huiusloci panicula,qua Maria dicitur tribus quafi menfibus apud^^^.^ 1 Elizabetam iubfiitiffe, nimirum ad partum vfq;,vt 8c gaudio pio cum illa tune frueretr ,

m .fpeun,, amp; Tm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sramnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S P* i

ius

-ocr page 354-

358 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p R E C A T I o.

iusloci vfus erit, vt Cantici Matidoftrinam nobis applicemus. Mcminerirau$cf Deum nobis qiioq; (alutcm in lelu Chrifto offerre ex gratia.* amp; ipfumnon njio*Pnbsp;fentem , quam iuftum elfe, qui fuperbos fugran contemptorespun.at, htnils*j?nbsp;amp;i obfequentes benign fufeipiat : Adhc veracem efle in promitsis luis, etiatnftnbsp;noftri oblitus effe videatur. Huie ergo credamut, eundem timeamuj, amp; colamusviP'**nbsp;mifsionum etus fruftu fruamur in filio ipfiui vnigenito lefu Chnfto : Gui dcbeiurWnbsp;dilio,honor gloria^amp; potettss in ternum, Amen.

DIE CONGT^ESSIONIS ^AKl^

EltZi^ethA in domo Z^achariA.

VTtuAterne,,(omnipgtens Dent mirabili bonitate texii tuguru ,quA er Ant CMariit matris Chrii,orgrisigus,Elizabetha,Zacharta, hominumformanbsp;fietate quot; vera agnitione tut fraantium, igfasg^ eun/ts etiam recens att Bapttfla jnbsp;Pahtina vagarentur exercittfspeimorum iatronum : Ita toto perfore te rogamus-etiam noros catusin hacruina imperisrum^ poremsi atatis calamitattbusgrAuif^^nbsp;Et facito^ vt noflri etiam congretisnt hela, in quibus exaudiamus vocem matm ctnbsp;a,per tpuamFilius tuus in aurtbus noris falutationemtuamnet, vt inde cordanot^nbsp;Togaudio exiliant^vt anima nofira illurata vera agnitione tui, perfuja ttio ptrftH''nbsp;latetur, amp; acquiefcat in te^ vt inter mtferias huius vita amp; inter infirmitates nrtnbsp;impleamur viuifico alimente tuorum bonorum^amp;fentiamue guum tua miferierdit^'^nbsp;fa EceUa tua ab initio in voce Euaugel^^ ^men.

DIE I ACOBI APO^

STOLI EVANGELlVM

J A T T H. X X. C A P,

IAcobu Maior (c diius ad difterentiam lacobi minoris,'cuius memoria calcndi cclebratur)fuit filiUiZebcdi amp; Salomes, forris lolephi Iponfi Man virgin''^nbsp;tuChriftocumfratre loanneEuangeliftaadmunus Apodolicum. Marth.nbsp;Luc. 5. Huius ctiam alilufitmcntioapud Euangeliftas videlicet Matth.nbsp;Marc.j.p. jo.,?.)^. Lifc.6.9 cap.

Anno Chriii 4$ bunc lacobum Herodes Agrippa gladio fuftulic. Aft. P mox poft occilm lacobum Apoflol tyrannidis (ii pnas ddit. A vertnib quot;'quot;JijUitnbsp;rofus miferrime intenjt. Corpus Apoftoli lacobi in Hiipaniam deiatum, amp;i. Cotnpnbsp;conditum elle, ferihunr.

De huius Apoftoli. nece extant apud Eulb,lib, z, cap. 9,hc verba : De hoc 13 Clemens hiftoriam memoratu dignam in 7. hypot.,quam ex prcedeniinmnbsp;ceperat,ponit,dicens : Is fan, qui cum ad Tribuhal duxerat, cum martyrium 1^^nbsp;ceinerer, ea re motus,amp; fe Chriftianum elfe vitro confcftu eft. Dufti igitur funtnbsp;mul, nie ver in itinere peojtjVt ignofcet c.ur fibilacobo. Hic ro parumper jgijpnbsp;fet,pax bi (inquit) amp; ofculatus eft eum, atq; ita ftmul v erq; decollatus eft. Etb^*^nbsp;ftoria huius Apoftoli ditafinr, Nunc ad explicationem hodiefni Euangehjnbsp;mus.

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HO MILIA VN IC A. .

Tune venir ad eum mater filiorum Zebedicum adorans, Si petens aliquid ab eo. Ipf verd dixit ei : quid vis ^5nbsp;ei: Die, vt ledeant ifti duo filq met vnusad dexteram tuam,0^nbsp;ter ad fnifi;ram,in regno tuo.Rcfpondensautem lefus, dixit:nbsp;fcitisqiiidpetitis. Poteftisbibere poculum jquod ego bibitur^f*nbsp;fum,amp; baptifmate, quo ego baptizor, baptizari : Dicunt i :nbsp;fumus. T une dicit eis : Pocuhim quidem raeum bibetisj

-ocr page 355-

HO Ml LIA VN I CA..


mate,quo ego baptizorjbaptizabimim : federe autem ad dex^ teram meam finiftram meam, non eft meum dare, fed dabicnbsp;tur,quibus paratum eft Patremeo.

55?

Vamuis Dominus Si Scruator nofterlefijs Chriftus dileis fuis difcipulis, qui omnibus reliis ipfum fecuti fuerunt,in prcedentibus verbis amplifsi-


mam remunerationem cap. J9. pollicitus fit, fore nimirum vt quando ipfc 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;throno glori fuae,illi quoq; tanq; affelTores fedeant in thronis du-

Qjecim, amp; tribus Ifralis iudicent: mox tarnen neiftud fccundum carnis fenfern de huius feculi gloria amp; otio ignauo intelligcrent de regno fuo ita differuit, vt a-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

bunde doccat longe abam efle huius, qum regnorum huius mundi conditionem. Nam primo parabolam vincrecitauit, in quam aPatreDeo operarij mittantur, non otiofi fu-cbaui ventres ignaui, qui earns fudefiderijsindulgeant,fed qui feipfos amp; alios excolantnbsp;ad ferendum fidci fruius. Deinde,quae ipfe Icrofolymae pafTurus fit,ex ordine illis prdi-xit, vt fuo exemplo doceat, nobis quoque crueem ferendam efTcjfi ipfiuS difeipuli amp; regni i. Tint. j.nbsp;eius confortes autciucs effe velimus. Confentiunt his,quae pafsim in fcripturis de piorumnbsp;afflidionibushabentur, per quasillos in regnum Dei ingredioporteat. Ctcrra in haenbsp;caulTi potifsiroum cernitur, quam verc Paulus dixertt, animalem hominem non percipe- Cor.a.nbsp;re ca, qu funt Spiritus Dei, Sc quam non fufficiat nobis vlla externa inftitutio,nifi Spirisnbsp;lus mentes noftras illuminer ac trahat. Exemplum eius rei euidens exhibet hiftoria,qu3mnbsp;modrecitauimus.amp;quprimmin prftantifsimorum difcipulorum poftulanone o-^nbsp;(lend r, quid caro in Chrifto amp; eius regno potifsimum qurat : deinde, qu fint Chrifti*nbsp;am hominis officia,ad qu feipfos prpararc oporteateos, qui regnum eius pofsidercnbsp;volunt.Quvtrctiusmaioricumfrulu intelligamus, fingulasadionisiftius partes exnbsp;ordine videbimus.

Principio producuntur duo Zebedi fili),Iacobus amp; oannes,quorum mater d D* FilijzeMtei minolefu fupplex poftulat, vt ipfi velitdare, quod petitura fit. Marcus ipfos filiospoftu- per mttnntnbsp;lationemhanc Chrifto propofuilTe fcribit : Nimirum quod ipfi matrem, vt hoe faceret, pftuitt prima*nbsp;fubornarint. Fuit hc (vt veteres tradideruntySalome lofephi filia ex priori vxore aut f.nbsp;ror, 8c ideo idonea vifa cft, qu ex iure cognationis 8c familiaritatis, qu ipfi euro lefu dnbsp;pucris fuerat, hoe facile impetratura effet, quod illi cupiebanf. Qua verooccafione id fe- inbsp;ceritjtctnporiscircumftantiaindicat. DicitenimEuangeliftatTunc venitadeum maternbsp;filiorum Zebedi, amp;c. quando nimirum vine parabolam recitrat, qua ad imodeftiamnbsp;8chutnilitatem dilcipulosadhortatus fuit:8c mox iifdem,quidlerofolymxeuenturumnbsp;tffet, prdixerat. His ergo auditis conijeiunt, nunc tempus efle, quo regnum fuum con-ftitucre 8c inchoate velit,8cproindeipfismalurandum effe, ne qui hatenus inter Apo-ftolos ex primis fueranr, ab alijs prueniantur. Credibile item eft, extimulatos etiam fuiGnbsp;fcxinulationiiaffeu. qudnonitapridemclaues regni clorum Petro promiffas effcnbsp;audierant, Scquiadifcipulosfitnulomnesfuos aflefforesforedixcrt,in regeneratione,nbsp;fibi m hoc confefsu aliquam prrogatiuam deberi putarunt. Petunt ergo,vt vnus ad dex*nbsp;teram Chrifti, alter ad finiftram,collocetur, id eft,vt primos poft ipfum dignitatis gradusnbsp;in eius regno obtineant.C^ia veto pudor 8c reuerentiaeos non nihil abfterrebat, pernbsp;matrisintcrccfsioncmimpctrare cupiunt, quod ipfemet non audebant petere,Venit ergo hc, 8c primo adorat Chriftum, vtgeftuindicetcauflam hanc fibi quam maxime cor-di efle. Deinde tam eft audacula, vt Chnfti affenfum poftulct, priufquam quid velit pro-ponat. Quod non vulgaris confidenti argumentum eft, dum fibi peculiari promiflo e-umnbftringcrcvult,dc cuius fideSc bonitate omnia,quhoneft8cvtiliterpeti8cdari^nbsp;poflunt, fimplicitcr debebat fperare.

Habemus ergo htc prim ambitionis muliebris exemplum,qu prumque matfs p^rtntavn dm, extimulat, vt ncglebis ijs, fine quibus fillj verc beati 8c feliccs non poflunt efle, alia pe- bitto quoad lUnbsp;tun,quillisnequevtilianequefatishoneftafunt. EtenimfiquCHRlSTVS^y beropo,nbsp;fcipulisdixerat, red expendiflet : araplifsiraa erat occafio longe alia filijs ab illo petendi*nbsp;vt niminum fidos in fuavinea operarios facercr, 8c Spiritus fui donis inftrueret atque

. confi maret, ne inter crucis certamina fuccumberent, fed in fide effent confiantes. At nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

quafi nihil aliud dellt filijs, vtprimm in regno Chrifti, quod ilia terrenum fbmmabat, j locum teneant, petit : ncc expendit quam periculofa fit eorum.qui in gradum fubhmio-

Ff iij

rem

-ocr page 356-

^^0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dieiiacobimaioris.

rem afcendunt, conditio. Eft vitium hoc nitnis vulgare, Si pauc,o parentes inuenirclicet , qui non ad hune lapidera offendant. Etcr.im prima fere cura omnibus eft vt liberis fuis de coniugijs opulentis amp; honoratis, de vit generc quaftuofo, de huius mundi fa-uoreamp; amicitijs profpiciant, nihilaucparura loIiciti,numinDei cognitione veraiflft^nbsp;tuti fint? Num Deo pie amp; Ga(fcruiant?nura honeft viuant? Ade vt omnium cordnbsp;bus inferipturo videri pofsit Satyricura illud .

O ciues clues qurenda pecunia primum, Virtuspoft nummos.

' Et hc caufla eft, cur liberimale educentur, amp;morura licentia pafsim regnet, non fin manifeftisir Detindseijs.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

inge tj^ peruerfittU

IMO I,

z

Clriui tilt teniere annuit.

Occurricprterea hoc loco meraorabile peruerfitatis human exemplutn,qm:* clcdhis quoque locum inuenit.^, Fueruflt lacobus amp; loannes ex primis, qui Cbrifti vocatio*nbsp;nera fecutifunt, amp; boc eos ex fide fecifle, ex eo conftar, quod'Patre Zebedo 8i rebn*nbsp;omnibus rclitis, badtenus illi conftauter adbafferunt neque aliorum leuitate, qui quoo*nbsp;dieab illo deficiebanr, mod funt, vt idem facerent. Eofdera Dominus propter Spirit*nbsp;fanti virtute amp; xelum, qui in iplbrum concionibus fe proferebar,filios tonitrui dixit. At-tamen ad hunc lapidera oftendunt, vc petant, quod Cbrifti regno aliemfsimuraerat,amp;nbsp;de quo illc omnes difcipulos admodura grsuirer admonuerat non mult ante, vt excpgt;nbsp;decimo auo apparet. Quod fi tanti erroris cauflara quaeras,non alia reddi poteft.qn^nbsp;quod de regno ilhus no ree iudicant, fed terrenu foraniant, quod inftar regnum humsnbsp;feculi habiturus fit. Et hoc illud eft, quod hodie multis imponir, amp; idco fub prtcxiu E''quot;nbsp;angelij lefuChr.ftiopesamp;diuitias qurt, honoret,amp; dignitatesjvoluptatcsitcmamp;ni'*nbsp;rum licentiam, fcelerum denique immunitatem. Idcirco multa pafsira inepte,indigns;''nbsp;honeft,amp; cum publico feandalo, fiunt, amp; propter eos fere male audit EuangeliumSi'nbsp;des Chriftiana, quiluoexemploalios dificare, amp; Cbrifto adducere debebanr.nbsp;obrem neceffe eft, vt prcces ad Deum patrem luminum afsiduas fundamus,vt non Inbsp;raodo veritatis agnitlone nos illuminer, vermetiam cogitationes amp; egrefts noftros dir*quot;nbsp;gat, vtanimisin closeueis ea, quae luprfunt quramus, vbi vita noftraabfeondinbsp;eftin Deo cumCbrifto,vtc.,mhicpatefalt;usfucrit,nos curaillo dcclaremurgloriofijS^'*nbsp;Vide Colofs. . cap.

lercm. 17,

hlic. 6,

Porr,quid Chriftus, bac poftulatione audita,fecei it, videamus, Non ftatim annuib*' fe facturum promittat, quicquid petietit, fed qurit, quid velit Quo exemple docctnufnbsp;non temer promittendum elTecuiqueraorraJiutn, priufquam fciasjquidpetatur,*^^^nbsp;pus fit, de re tota ddigen tins cogitat e pofsis. Eft snim infcrutabile cor hominis fvtnbsp;remiam ait Dominus^Sc mpltorum infatisbdis cupiditas, quos nihilpudet petere,nbsp;iplrum defiderijamp;libidini latisfiatj Exemplum eiusrci in Herodeexhiberloanni*nbsp;ptift dcollati hiftoria. Et fi Chriftus in prfcnti annuilfer,temer huius mulierispo'^nbsp;tioni fimiliter faurus erat,qucd ipfiim non decbat,ficuti exclus verbis intclligf !nbsp;Nam poftquam mater ifta petitionem fuam propoluit^erraonead filios conuerfo,!*nbsp;faurura negat. Reljjondet autem non matri fed filijs, quos totiusnegorij authorc^nbsp;feiebar, Se quos in regno fui cognitione melius in'ftitutos elfe decebar. Rurfum ergonbsp;fuo exemplo,qudfiquid vitij cornmittitur,quod reprabenfioneamp;correptioncdig'^^nbsp;eft,eo cum primis pert debercpr alijs,qui illius prcipui authores funt. Enimueronbsp;absqueiudiio lapides, qui in ipfo? prqijciuntur, mordicus inuadunt. At non ita -mines facere, quos inteleuamp;rationeinftruxit Deus. Nec etiam temer negatDonbsp;nus, fed fiinulargumcntis grauibusillorum pollulationem confutat.

t'ilijzelecliti petantnbsp;tftja'ant.

loAtt, U,

Primm ab illorum perlna petit,diccns : Nefeitis quid petitis. Quo dido ira ^umentari : Qui, quid petant, autqu fit petitionis ipforum vtilitas,non intclliguntj^^^nbsp;gni lunr, qui exaudiantur, At yos petitis, quod nefeitis : Ergo veftr poftulationinbsp;be fatisfacere. Minor facile probatur. tenim arbitrantur tlli,fe rem quam,iuft'.nbsp;neftam,vtile!n,atq; falutarem peterc Sed error multiplex concurrebar,quem ip ;nbsp;refafcinatinon poterant infeipfisagnolcere. Nam primo ignorabant conditionnbsp;Chrifti,quod hic de mundo elle negat ia. moriturus,ipfi ver terrenfi efle fibi perlua^^^nbsp;Deinde officio amp; muneri,cui ipls Deus deftinrat,contrari erar,quod petebaflf..nbsp;uangeli prdicare,non more huius fculi regnare,debebanr, Prterea ipfis ven ,nbsp;noeuilfet. Qgi.n.plusfatisfuperbiebant,majorera fefeefterendi habuifTentoccalio^.^^jnbsp;quod iam antrao coaceperant, impetraflent. Accdt bis, quod in fratres amp; fbcio*

-ocr page 357-

H o il I L IA VNICA, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5-4}

amp; iniurij fiint, dam fhpra alios eminere volant, cum potius humiliter de feipfis Rmtirc, Sc rouiu-s officijs inter fe certare, debercnt. Rede ergo dicit DominuSjCos ignorare quidnbsp;pciant,amp;indignos cfle quorum votis fatijfiat.

Debet autem e* hoc loco generalis dodrina peti, quales elle oporteat eos, qui in clji precibus fuis exaudiii volant ?amp;qucaufla fit J quod interdum ptecantes non exaA.idiat debeartt-, quinbsp;Deus. Exiantquidem proraifsioneeius : In dte afflifionis inuoca mCjSt iiberabo te.nbsp;Item:Fiet, vtpriusquaminuoccnt,egorefpondeam: Scadhuciliisloqucntibus, egoexsnbsp;audam. Et ipfe Dominus in Euanee'io ait: Petite dabitur vobi;qurice,amp;inueni-

1. nbsp;nbsp;nbsp;* o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 T Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r L- 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; Aiatth.r

ctii:pul!ate, Sc aperieturvobis. Item, Amen, amen dicovobis, qucunquepeientisa Patrcmeoin nominemeo, dabitvobis. Verura ijslblisrataefunt promdsibnes ill, quinbsp;cettacuniratione petunt,qu licita funt, amp; fibi falutaria eflc iciunt-Nihilergb ad eos faci-uor,qiiiaffcdibusabrepti et ignorances petuntinepa,abfurda,indigna,iniu(l;a,amp; proindcnbsp;noxiaquoq;.F.tenim cumDeus'fiimme fapiens amp; bonus fit,adhec homin amans,atq; nosnbsp;faluos vclit y non poteft neq; vult iniqua Hi nox;a pecenics cxaudire. Pofiunt hoc ptoprionbsp;exemple intclligere parentes, quibuslibenlunt ex ipfitnaii. Nametfiillis fuaiuc natura 7,*nbsp;maliSc toii cori upti fint (vc Chiillus alibi ait) aorunt rariien dona ytilia amp; lalutaria darenbsp;filijsfiiis, neq; his lapidera pro pane, fcorpiura pro 0110 ., ferpencem pro pifce, porrigunt:nbsp;ijdcm paruulos cultrum improbius pofeentes, virg-s casdunt potius, quara vcipforum cu-p:d.:anindulgeant. Qtjantoinagisergo Deus, qui ipla bonicas eft ,nihd dabic , quamnbsp;qvoj nobis vcle amp; bonijtn eilenouit^ Inter homines item, qui ratione fana vtuatur,nbsp;funcio non dant gladsum. ne velleipfum vel aims ldat. Cur ergo miramur,fi Deus no-h,s neger ea, qmbus ceu gladio nocentiEimo abutcremur ? Atqui gladij inftar funt auaronbsp;dm;: x, cbrioio vinum, amp; aiiarum frngum abundantia, fuperbo dignitates, crudeli amp;nbsp;fanguiiunopotentia, libidinofo corporis forma in faniras. Iraq; his omnibus loquitur la- 'nbsp;cobus, dum quorundara preces damnat amp; reijcit, dicens : Peticis amp; non acc!pitis,e quodnbsp;niulipet3tis,vtin volupcates veftrasinfiimatis. Quod ne nobis dici pofsic, has precandi TresregttInbsp;rgulas obfet uari oportet : Vt primo petamus, qu noft; vocationi, amp; prfenti condi-tionijconucniunr. Deinde, vt ne quid prfcribamus temer Deo, led eius voluntati nbsp;bonxciuft vota noftra lubijeiamus, de quo Dominus nosin orationis formula ab ipfonbsp;tradita, adhc proprio exemple admonet, quandi dirum crucis fupplicium deprecansnbsp;diccbat: Non mea Pater, fedtua voluntas fiat. Precernurprasterea, vtlua gratia amp; Spiri-tu nos Deus dignetur, vt ab ipfo acceptis donis refe vtamur ad lui nominis gloriam, atq;nbsp;nofttiSc roultorum aliorum dificationem. Hxc fi obferuentur, procul dubio rat eruntnbsp;prcces noftr, amp; l.cet non det Deus, quod penmus., maiora tarnen dabic, fidei nimirumnbsp;conllantiam, patientiam, confolationem,.vt qucuoqgt; etiam aduerfa accidunt, nobis adnbsp;boaum adiumento fint. Rom. s. cap.

Akcrum argnmentum credntium\fiue fidelium coramuni conditione peritur, quzeft, vr cri.icecxctceantur,amp; per multas tribulationesintroeant in regnum Dei. Quianbsp;o ddcipulos hos conhgt;!f ntiores elfe fciebat,per interrogationem illud proponit,dicens;

P Ih - nc b/bere poculura, quod ego b bitu' ns fum ? amp; baptizari Baptiftmate, quo ego bap .2.0 ?Pocnli vocabulo lots, qu vnicuiq; Deo dcrta hue deftinata eft,intelligitur; Jt*nbsp;Sii iq'xnreftin P ophet sifta fimilitudo,quando decalice iraut furoris loquuntur,nbsp;qurni Deus Indus amp; gentibus propinare velit. Et infra cap. 26. de fiia forte, quam innbsp;ervcefiibircdebuit,loquensDoininiiS piecatur: Paterfi pofsibileeft,tranfeatarae posnbsp;enkm iftud.Evdem ItnfuEaptifmi quoq; raemin.t,amp; codpm bapiifmo fecum baptizarinbsp;dic:t CO!, qui eandem cum iplo crucem ferunt. Prfenti autem inftiiuto ifta locutiomc-liinconuentt, quia in Baptifmo militi Chriftian initiamur, amp; Chrifto quafi nomen da^nbsp;mus vtcius aufpicijs fub crucis vexillo contra mundum amp; eius principem militemus. Ita-qiva hic verborum lnfus cft ; Vos de regno meo amp; dignitatibus, quas vobis in regno meonbsp;pi'''icemini,quritis. Atqui longe alia funt, de quibus vos folicitos elfe amp;qurere dc-cebit. Etcnim quimiliti adfcripti funt, non debent detriunipho qurerc, priusquaranbsp;exhorte vioriam rfrant. At vos me militi nomen dedirtis, amp; dura vos certa-mina manent; Ergo de hitpotius, amp; quibut armis viioria obtineri pofsit, qurerenbsp;debebitit.

Arguiturhoc argumento communis horainum ignauia, qui priufquara vicerint chiidni nd hortem jtriumphosagere Ecotio fedederc cupiunt. Nunquamergo excidat, eleos ad rtiuaifu vonbsp;F f iujnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;certa-*'*^*'

-ocr page 358-

342

loan f.

PfJ. ft.

i..or, i.

Mdrc. tj.

2.Tlttf, j.

Condcnt fihoritai ?:gt;- diei.

Matth. 20, iAArei4.

2, Cor, j. /. Cor, .

DIEI lACOBIJMAIORIS certamina afsidua vocari,qua ipfisfub crucis vexillo decerranda funt.Neque finit nos in'nbsp;liorcm fortem fperare mundi pcruerfitas, qui lucem odifle non definet, quoad fteterit:nbsp;vt ita fiat, propria? carnis prauitas requiric,quse nifi per crucem amp; affliiones in ordinenbsp;redigatur, nunquam emendabitur. Soletur autem nos in iftis certaminibu,primupf'nbsp;uidentia Dei : in cuiu manu funt dies noftri, amp; qui vnicuiq; fiiura caliccm certa menlurnbsp;diftribuit, adeo vt nihil nobis fortuitutn accidat, nque etiam cum fidelis amp; hommuni fnbsp;mans fit, nos arapiius, quam ferre pofsimus,tentari finit. Deinde quod Chrifti poculunbsp;bibimus amp; eodem baptifmate cum illo baptizamur, id eft, illius in cruce ferenda foci) W'nbsp;mus, amp; vt olim Simon Cyrenus illius crucem ferimus, qui remunerator elf liberalin*'nbsp;mus. Iraque fi cum illo roorimur, cum eodem viuemus, fi.cum illo luficrimus, cum wnbsp;dem regnabimus. In horum meditaiionc nos fcdulos amp; afiiduos efle decebar. Sedplcnbsp;que Bacchi amp; Sileni, Veneris amp; Mammon caliccm fibi dcligunt,amp; cum indefefsinbsp;fatiabilesfintin cxhauriendispoculis,quiliis Satan propinat, aconitii amp;rox!colitwnbsp;m xta magnam fibi iniuriam fieri arbitrantur, fi boneftd amp; pie viuere iubentur, Pnbsp;Chrii nomine perfecutionem aliquam fuftinere debent,

Sed ad Zebedi filios redeamus, qui non minori confidentia, quam qua primatu fibi daripftuIaruntjfepoTeaffirmant, idem cum Chrifto poculum bibere, amp;nbsp;cum illo baptifmate bapuzari. Aquamtemcreliocdixerint,euentus docet,quan(ioanbsp;montem oliueti ne vnius quidem horul fpacio cum illo vigilarc potuerunt, amp; illo capWnbsp;vn cum alijs,mctu fuperati , amp; turpi fiiga dilapfi funt. Nouum ergo humanatnbsp;confidenti amp; temeritatis fpecimen exhibent, nec memores funt , homiucinbsp;feipfo ne ad cogitandum quidem idoneum efle ., ncque aliquid habere , quod nonnbsp;accepetir. Quia tarnen aliquando futurum erat , vt nouis viribus conficman pfnbsp;Chrio multa lufferrent ( etenim lacobus ab Herode Agrippa ca?fus eft gladio/'nbsp;annem autem fub Domitiano feruenti oleo immerlum miraculose quidem ieruauit P''nbsp;minus,atidem vlq;ad extremam feneam multa amp; grauia certamina fuftinuitjnbsp;prfentiadione aliquam menti fiduciam conciperent. Terfum argumentum fubcorr*-ioniifpecieadducitDominus,dicens: Poculum quidem tneum bibetis, amp; baptihu^'^nbsp;quo ego baptizor, baptizamini : federe autem ad dextram meam amp; finiftram mcam,**nbsp;eltmeum dare, fedijsdabitur,fiuecontinget, quibusparatum eft meopatremW

X coftditiene Sumitur argumentum iftud cceleftis regni conditione, Si ipfius Chrifti perfo^ rtgnie ej ir,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft; Primo enim fic colligit. Regnum Dei, amp; qui in eofnt dignitatis

Lc /%. titud.nisgradus, nonpro raeritorumraioneautcogn3tionisiurc,fd ex gratuit! SioM. t. II. ricordia difpenfantur; Ergo etfi multa pro me fuffeiat^s, non tarnen ex ment aliquiJp'^nbsp;ftulare, fed potius vos inutiles lruos efle debetjs fareri, vt alias monui. Dein Je iu qquot;nbsp;que ratiocinatur. Deus pater ab terno elegit, quos mihi daret, vc mei regni consfnbsp;amp; confortesfaceretjamp;illiusdonaamp;vocatio firmafunt, vthorum non polsit ilium p**nbsp;nirere : Ergo non meum eft, vt neglefa illius clefione ex perlbnarum, aut meritor^nbsp;rcfpe:u,ifta bonaintermeosdiftrtbuam. Summa iftorum hue redit,ipfospoftuW nbsp;qued minimeeosdeceat, amp; quod ipfenon polsit dare. Non debet autem hocin^^Ynbsp;quafi non eadem fit Filij cPatrediuinitasatq;poteftas(pei petun.rarum manetnbsp;bi d xit ) Ego amp; pater vnum fumus : Qui me videt, patrem videt, amp;c. fed in peci jj.nbsp;dtatoris loquitur,amp; adfudifpenfiitionis myfterium relpcit, quodin aftiimpta carncnbsp;buit obire, amp; quod in eleorum redemptionis, non in cleftisgloriiE d.ftribution^nbsp;fabatur. Et nccefle erat difcipulorum errorem confutari, qui propter cognationitnbsp;propria mrita, fibiipfisaliquam prrogatiuam vcndicabant.

Vfui kei toi* Hocigitur firmiterteneamus.hredtatem regni clorum gratuita amp;LberJp''''^ leionepcnderc, nec aliquid hominum digmtaii aut mentis deben. Etenim filijnbsp;loan.,Z.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;excarnisvoluntarenafeuntut,nequenoftris viribusautmentis ,fcdperfidemfiun^q .

Evhe 2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;donum eft, vt ref Paulus dixerit : Non eft volentis aut currentis,fed miferent'^

Rom . Vtergo hcnoftri meriti fiducia euertitur, amp; Dei gratia afteriturr ita delalute noftr certosfacithc onfideratio, amp; inter tentationes nos validifsim confirmt atq;nbsp;tur. Prrerea de officio admonet, vthumiliemur fub potentimanu Dei.deq;nbsp;modeft fentiamus.Deo autem grti fimus,amp; (vt Petrus mener ) vocationem amp;nbsp;noftram firma efficiamus elfefisfidei,qiianosgrat: Dei in Chrifto ver appreheqnbsp;tcftctur.Interim nihil nobisipfistribuamus,neq;huiusmdi gloria fetemur,vtnosl^l^j

i. Pet. i.

-ocr page 359-

HOM ilia VH1CA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

efferainus, fed cceleftia amp; xternabona qutamus jDcr fidem inIefumCbnftm,

lt;jui vnicus rederoptor eft j cui dbetur bcncditiOj honor j gloriajfti poteftas in stternumj Atncn.

PRECATIO DIEr T^CORTgt;ATlONrS

J acohi^Apofl.Eiltj Salomes.

^lU Dei Domine let Chrifie^ qui venii in hune mundum, vt unimA m tUAm poneres Xi-1 rc^t^vpro mult : Excita corda nora adveram cogitationim de ttto heneficio ^obedten^ tfa^qua eii aquiualenspreciumprepeccatis tetius generii humani^placans iram Det,nbsp;nbsp;nbsp;red-

dem tternam iuflitiam'verade ad te accdent ibtts. Inuocamus et tarn te.cumin nobis,cut etiam tn dtjcipulis amitinis tu in hac 'vita hareat ingens inmundities ,ina mentes norasnbsp;tue ptrttu, exttngue in nobis malas cupiaaatesjperbia amp; ambitionis, qux in animis homi-num mirahiltter ardent. Eacito vt tut miniri intelhgant ( retineant dirimen intermtnbsp;feriapdtttca minierium, ist tibi non per Ittdibrium iniant purpuram, nec coronai-net tuum caput ptmgant, d in humiUtate Ecclex tus. ruiant ^eutdeles dientoresnbsp;tHtrumntqlitrtorum,imttatituumexempluin^in quo humilitasin tmmo gradu conildanbsp;cii, tum te abiecics lufra omnes Angelbs amp; homines, luuato etiam, 'vt hauriamw tnumnbsp;calicem^(^tingamur tuo bapttmo in vera inuocatione patientia.onec osirfum ad con^nbsp;eil um ttti rtgni vibts, quod eii ad dexter am xterni fatris.^ attrahas^Amen.

i DIE MVLIERIS PECCA-

1 TRlClS', Q_V P ECC AT ORVM C ON-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SCltNTlA, GRAVITLK PRLSSA.,T OENlTtNTl

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Audio ardens jin Pbarili domo ad CbviAum accedii, c\^uo ab'

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;foluitur apeccatis ,amp; iuAiAcaiut Ade^c^uaiptum (^CbriAum)

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;pii nobis fatisfadio Sc iuAitia Patte daius eA, ap-

pr xbendvt. Euang. Luc. 7. ca p.

S0R1AMMVL1RIS pfeCCATKICyS erio pctnitenii ftudio axdens ,veracpie covdis con'nti SthumA an fidcciinbsp;CHRIST confugiemis, amp; ab eo gratis acventis,rfemiVonem ,nbsp;peccaioruro , annuiiitn pro conevone expiieamus, non vtinvvocationem ian-, aut ineptias dias Ponuficiovum, patnm iropus amp; inHdgt;um Dei biafpbemas,qusnbsp;ab \p\snbsp;nbsp;nbsp;poRca dicemos') exLotnbardvea biftotja de Maria Magdalena coutmemoran-

tr Aabdiamus, fed vt Muberis iibus ptccatr^cis conneris,tn\vte gratiatn receptx Deo, amp; S^ri\(jtnsVbarifei ,biftoriam ,femtno Audio ^ftnguiaricptedvbgentiaab boc lAuangc-i'diieV \ptavn noArts audttoriiyis proponanuis. Hia enitn vnnierfatn redempttonts Scnbsp;Abuv.noVVtarauonemconncf. Simuietiamdocct,ad banc peteipiendam magnido-t'^osaSpirim {ano leddiiWosbomincs, cpi^arom confeientia pondus peccatornm, lt;\uonbsp;ptcnvmt, iuAamcpie iram Dei aduetfus pectata Vua , fentn, c\\iam ios quos nuiiusnbsp;\cccatotum tenfus tangtt ,fcd cpii Ytopter opera,irt ipeciem rpiidm cotara bominibusnbsp;3dna.ibbnetips-aut etiam ab^s bominibus iuAitfte videntur. Quam obcabt-am rntet e opponuntur Mubet petcatrix, proprer bbidrnts inanus^ ScPbatifseus, ptnbsp;ptra ruAnr tutgrdus^ Acut feoXoco audremusin txpbcatione textus.

NomenMuberisbux abP-uangebAa non exptifnitur. Qm ei nomen Man Magiden atibnuntlt;mde occaAonem (orAtanAxmpfetunt,lt;pibd\ninitio ^.capittsManbsp;''^Migdaiena nonoXAm primainter rXXas mnXieres,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;comitatu QbtiAns mm

baburt^oonrinetur ,(edtpibdinAiper deipfaenam additumAt^ ex ipa eptem dxmo-\ nbsp;nbsp;nbsp;'^'^''^^^muXta^varia^Simagna peccata, CbtiAumetcctA'e. MuXtv ,opinanmr banc

\ nbsp;nbsp;nbsp;tibwem peccatrrcem ( \ieam nominal X-ucas') de Marta ,X^axatt quot;amp;ctbanienAs tordre

\ '^^^^'.indameAe.

-ocr page 360-

34-4

DIEI MARI MAGDALEN nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; P'

SedexcircumftantijscolligipotcftjhoseTiamfalli. Bethaniacnim, qu zari, Manx, amp; Manhar, ditnidio milliari diftat Hierofolymis venus meridiem.nbsp;ria autem Magdalena ex Galila fuit oriunda. Magdaluscnim oppidum. Mansquot;nbsp;patriajin tribuNcphtalim adripara marisGalil fitum fuir,vndcMagdalenaj3d ynbsp;tiam allrum eiufdem nominis (Mariae fcilicet Virginis, Matris Chrifti,Itein,W*^jj^nbsp;Cleoph, fratris lofcphi poft mortem Alphxi, Vxoris, qua Virginis MarixlofO*^nbsp;amp; tertixMariat, lororisLazari) cognominata eft.

Prxtcrea diuerf etiam funt vnioncs, quarum fit mentio ah Euangeftis. enim eft ilia vnguenti effufio, amp; pedum Chrifti lotio, fada Maria Lazari forore,nbsp;fit mentio Ioan. )2. cap. Et iterum alia, quae in Simonis Pharifxi domo pcccatncefnbsp;rc fada eft, cuiut Lucas meminit.

Qu ver ad confrmandam illam fallam opinioncm ( Mariam Magdalenai licet de Lazari forore Maria intcliigendam efle ) ex Lombardica hiftoria, feu aiir^^nbsp;dorumlegenda,pontificijs infuperetiam afferuntur,planefiditiaamp;tnanifefte**^nbsp;funt. FabulanturenimjMariamMagdalenam,poftafcenfionem Chrifti in cceinbsp;Petro Apoftolocommiftm efleMaximinocuidam C3^ (ptuaginta duobus difeip'^'^j-cumillopropterperfccutionesChriftianorum,tum temporis oborras, nauigio P nbsp;nifle in Gallix vrbem , Mafsiliam, ibiq; publice non folm docuifl, fed etiam nbsp;magna miracula ibidem fecilTe. Prterea Lazarum, fratrem cius, in tadem vrbenbsp;pum f'forfiranMagdalenpromotione)fatumc{re. Poftea illam trigintaanois'quot;nbsp;mopnirentiam egifle, nec vllo pane, aut cibo confucto, fed tantm fylueftribusnbsp;bis,ibidem vfame(re,amp;indics(epties,fub tempus leptem horarumCanonicat^^j.nbsp;Angelis in ara fublaramTuramo cum gaudio : Idq; tandem refciuiflcpiumnbsp;cerdotem,etiam in Eremoagentemvitam.Expletis ver triginta annis, Mariam ,,nbsp;dalenamfub.fincmvfu ab Angelis intcmplum Mafsihenfe deportatamnbsp;lm eleuatam ab Angelis terra ftetifle in ipfo choro, amp;t fubfelhjs fteerdotatn,nbsp;bus tune quoqueMaximinus fuifl feribitur, amp; ibi tum procumbentem ante ab^f,nbsp;pfifl corpus Dominicum, amp; ftatim eo ipfo momento poft fiimptionem corporisnbsp;elfe mortuam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi'fii

Si nihil iropietati huic narration! efletadmixtum,t cam vt alias aniletfabm .q, explodcremus. Ridiculaenimfuntomnia ,amp;plena ftulr ablurditatis,quxnbsp;Maximino, amp; nauigatione, dicuntur. Prrerco nunc ilia, an, permifiu facrxnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^p(igt;

MulierinEcclefiadocerepoftit. Porr, qud trigintaannos in locis defertis ciborum,pro peccatisfuispnitenti egcrir,manifeftimpiu,amp;inFilij Oei fnerimlt;j^j.nbsp;tumeliofum eft, pugnatq; cum omnibus illis, qux ab Euangdiftis de Mria Mnbsp;na commemorantur, vt nunc non dicam, dodrinam dxmoniorum efle, vitare cib'nbsp;Deus, vt fe crcatos,ita cum gratiariim adione nobis fumi cupit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jii'

Sed quid opus eft hc omnia figillatim refellere, cum absq; dubio Saunas P thoresharumfabularum duoquafiuerit ? primra ,.vt hoc pado bominumnbsp;cum faceret, quo horCanonic, amp; facrificium mifl,commendarentur. Dequot; ,;'tinbsp;recitatione harum, amp; fmilium anilium nugarum, tempus extraheretur, ne faquot;^nbsp;pnirentia, dodrinajfides,qua feruati funt,item exercith fidei, amp; quae alia in fam^nbsp;bisconfiderandaoccurrunt,aditoribusproponcrentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ;.(5

y-

Qu de Maria Magdalena ab Euangeliftis alijs referuntur, pij Ledores aquot; vbieiusfit mentio,vtpoteMatth, zg,Marc, jy.j.Ioan. ,9. 20. amp;fc. pctercnbsp;Inter qux memorabile eft, quod Chriftus deuida morte, primum omnium fenbsp;exhibuerit Maris Magdalcnae, de qua ante ipfius pafsioncm amp; mortem fepiem 'nbsp;' nia exierantjVt hoc iplo exemple confirmenturomnes in Chriftum credentes, *%{lt;)'nbsp;yonemChrifti ad eos maxime pertinere,qui,fiducia cordis cotritiamp;humiliatinbsp;propter peccata, ad Chriftum Mediatorero confugiunt, amp; ab eo refocillationemnbsp;peccatorum fuorum remifsione, gratis perfidem accipiunt.Nunchiftori*nbsp;mulieris peccatricis conuerfic, amp; Simonis Pharifxi, videamus,nbsp;quam tribus hom. Deo dante abfoluemus.

HO^'

/

-ocr page 361-

H o M 11 gt; A I. ifOMILIA F KI MA

Rogauit autem lefum quidam ex Pharifs, vt cum ipfo vcfccretur: ItatjingrefTusdomurn PharilidifcubuiLEteccenbsp;Malier, qu erat in vrbe peccatrix, cum cognouifTet eum ac*nbsp;cubuifle in domo Pharifei, attulit alabaftrum vngucnti, SCnbsp;ftans ad pedcs cius retro, flens coepit lachrymis rigarc pedesnbsp;cius, C capillis capitis fui extergebat deofculabatur pedcsnbsp;cius, amp; vnguento vngebau Cum autem id vidiffet Pharifus,nbsp;qui vocauerat eum, dixit apud fe : Hic ciet Propheta, nof#nbsp;let, qu Sc quails fit hc mulier, qu tangit ipfum : Nam eftnbsp;pcccatrix*

TSI DEI FILIVS,IESVS CHRISTVS , SALVTEM y vitani cuius ipfe nobis author atq; mediator eft, omnibus hominibui ad#nbsp;modum liberalitsr offetat, plrique tarnen tam ipfum, quam doirinain eiusjnbsp;afpernariconfueuerunt. Inter hos tarnen primatum facile tenent Pharifeicnbsp;hypoctit,quifuorum operum mei itis amp; proprias iuftin fiducia turgenr,


345



* aies enim al.cna iuftitia aut iuftificatoi'e alio fe nequaquam opus habere arbitrantur : amp; gt;)Idem ftultitia magna videtur alina iuftitia niti veile, iSc quidem iuftitia Chrifti, qui,cumnbsp;facinorofis damnatus, in cruce mortem infamem fuftinuit. Non admitiunt ergo ternuranbsp;*lludamp; lalutiferum Deiconfilium, qui in vno filio fuo nobis iuftitiam 8c falutera perfe-Ctam exhibet, amp; dum propriam iuftitiam (vt Paulus aitj conftituere volunt, non lub'jci-ntur iuftiii Dei, qu Iola nos tueri amp; feruarc poteft. Exemplum huius rei emdens innbsp;)s qua proxim prcefleruntjapparet.

Cin enitn publicani amp; plures alij peccatis non vulgaribus infames Chriftum am-plcercntur,itnloannis dolrina amp; bsptifmo iampridem ad pnitenti veras ftudium inflammati eftent, Phaiitl tarnen amp; Legis interprts corifilium Dei fpreuerunt, amp; tamnbsp;loannem quam Chriftum Dominum conuitijs atrocibui infeati funr, Grauiierergoil- Mdft. a/.nbsp;los Dominus obiurgat,8c idem non temere alibi dicit illis : Amen, amen dico vobis,qudnbsp;Eublicani amp; metctriccpreunt vobis in regnumDei. Facit ad huius illuftrationem hi-ftoria,quam Lucas in prfenti lubijcit.Ea enim primo diluftur eorum calumnia,qui Chriftum comeffatoremSi vinipotorem dicebant. Nam docet, quomodo amp;in quem finernnbsp;cum peccatoribui familiarius conuerlari foleat : non quidem, vt peccandi licentiam in illisnbsp;xculet, fed vt ad pnitentiam excitet, amp; vt peccatorm confeientia opprefsi confcientijsnbsp;remedium adhibeat. Oftendit deinde quid plrosq; abfterret, quo minus ad ipfum acce-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

dantamp;falutis in ipfo participes fiant.

Occafionemtotius negorij aut trafationisPharifus quidam,Simon nomine,prbuit. Is cnimcm Chriftum domum fuam inuitauiftet,mulier qudam proftituto pudoreamp;li-Eld;n infamis,nunc autem peccatorum confeientia mifer preffa,amp;pnitenrix ftudio ar-*lcns, ad illum accedens,eius gratiam ambiuit,vt cum Deo reconciliata mortem effugerct. 'nbsp;Qeod fatum,vt Pharifura amp; reliquos conuiuas offendic,ita Chrifto de tota hac cauflanbsp;dicendi occafionem prbuit. At nunc pnmam hiftori partem videbimuj.

Primo autem Uco Pharifus fc offert,qui eif non ex apertis amp; violeniis Chrifti hofti- pjnfgut ex* busfui(lcvidcatur,malitiofum tarnen amp; aftutura hypocritam fuifle apparet, cm in cap- etnplumhyponbsp;tandis ffcnfionib.nimium diligcns fuerit,vtChriftum in contemptum adducere, autin-uidimilliconflarepofsct. Egregi autem hypocritarura ingenium arq; mores exprimit. *nbsp;Nam odium,quo Chriftum perlequebaturdifiimulare nouit, quando illum non modonbsp;nicnl fus adh.bet,vermetiam officios rogat,vt ad fe venire dignetur. Qud fi cauffamnbsp;qujcras,qu illum mouit,ego banc prcipuam effe crcdidcrim,vt ea raiine populi fauornbsp;fibi conciliarctjin quo plrosq; de Chrifto honorific lentire intelligebat. D ergo Chti-ftum honort,priuatum honore quacrit,ne ex eorum numero putetur fe, qui tllum propter vcritatisdotrinam,amp; liberiorem verbi diuini prdicationem, extinttum volebant.nbsp;Efthoc proprium illis,qui fub Euangelij prxtextu fuum commodum qu3erunt,quos Chri-ftusinlementis parabola'2!r^o5Xotlt;^iff,ideft,temporariosvocat,equd ad tempus modonbsp;de fcipfis aliquam pietatis ver ipera prbcantjqu tarnen mox fallit, fi quid pro Chriftonbsp;audicndum cft,autfidlfuis ftudijs aduerfari fentiunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft

-ocr page 362-

DIBI MARI MAGDALENTE

Eftborum non exiguus numerus hodie, qui cm Euangeliura pefsimc oderint,tarnen amp; concio nes facras audiunt, illius praecones in honore habent, amp; frequenter ad conuiuianbsp;honoraria inuitant, ijfdem aflentiuntur amp; fuam opem promittunt : id vero orone non ali-am ob cauflam taciunt, quam vtapud vcrosChrifti cultores fibi locum parent,ad honoresnbsp;publicos admittahtur, amp; fuis rebus confulant. Eft igitur infidiola valdeciufmodi hominunbsp;amicitia,e quod frequenter ingcns aliquod malum dent, ft qu Euangclij oppriraendinbsp;occafto fefcofferat. Ethic imprimis itnpletur illud Chrifti, qui huius feculi filios in luanbsp;Luc..id. gcncrationeprudentioreseflteftatrjqum filios lucis. Quamobrem circumfpeSionnbsp;magna opus eft, ne illorum artibus cifcumucnii falutis iaduram faciainusgt; aut periculo-ruin inextricabilium Labyrinthis impliccmur.

Chri/lut ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;----- 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r' t

pharif^tuxdi* uertit,quainuis amp; euin hoftiliin fe animo prditum efle,amp;hoc ipfum fibi vitio vcrtifnrt, Mtrtit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; -


Deinde Chriftus quoq; non ofcitanter confiderandus venir, qui ad Pharifum *' qud conuiuijs lautioribus intercfl foleret. Hoc enim ex officio fecit, vt medicu$,amp;2ter-n fautis dodor, non vt gul feruiat, aut eorura fauorcm fibi concilier, quos incurabi 1nbsp;contumaciaaduerfusDcumpugnarefciebat. Suo igitur exemplo minime patrocinaturnbsp;Monachorum amp; Papifticorum prsfulum conuiuis, quos folus lautioris culins nidor?'nbsp;canes fmelicos,allicit,amp; qui omnibus aflntari iarapridcm in animum induxeruntgt;*'nbsp;gratuiiis epulis frui, amp; ex alieno voluptuarijpofsint. Tuentur quidem illi feipfos Chrnbsp;exemplo, lcd verius illisPetri cxcmplum conuenit.Nam vt h;c cm ad eundem igocmnbsp;fummi Pontificis famulis Icfe calefaceret,in zelo Chrifti frigidior fadus eum turpi't' nbsp;negauit,cuiui caufl'a prius omnia fua reliqucrat : Ira ifti Abbatura amp; Epifcorum benti^^^nbsp;amp; confuetudine frequeotiori,deuidi,fidcm, amp; Chrift'ani hominis officium, paubt)'nbsp;di!cunt,amp; tandem apertiabnegaroresfiunt, ne ruftice n;mis abijs diftentire videao'*'^'nbsp;quorum amicitiam fibi quftuofam cftcfentiunt.Vtcrgo olim Diogenes dicebat aurf-^'nbsp;illam liberratem, qux fub Saturno floruit,in pultibus vefeendis inuenirijnon in rcgoi^*^nbsp;xuriofis epulis : ita fidei libertatem facilius feruanr,qui contemp.is huius fcculi dlit'nbsp;Chrifti hoftium fauore, frugalitati amp;c temperantiac ftudium fedantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

jr. Tim- J,

ch'^fiufalu' Imprimisautemhcobferuatudignifsimumeftardcns illud Icfii Chrifti*, ;s howiTiaw um , quod in feruandis hominibusadhibuit. Hune enim cibum fiium elfe dicit,vtb*nbsp;fiudhfilsmus. voluntatem patris fui, amp; opus eius perficiar. AtquiDei voluntatem Puluso'^^nbsp;fttnr,vtomnes homines falui fiant, amp; in cognitionem veritatis inducantur. Huic'g'nbsp;open fie ille mtentus fuit, vt ne eos quidem negligendos elfeputrit,quos maligno * .nbsp;ftjliin fe animo prdiros,amp; llute indignifsimos elfe, non ignorabat. Idco bc Ph^*nbsp;domumingreditur, amp;infidiosfcumagcntibus falutem prdicat. Et alibi neqipt^* .nbsp;tia,neque infidi hoftium, ilium abfterrerepoffunr, quo minus docendopergat,amp;wnbsp;ficam fuam virtutem miraculofisoperibus declarer. Hince'go confolationeni pctaiD nbsp;fi quando nos tentationes grauiores exercent, Qifi enim hoftibusjamp;psnitcre ncfctjS*nbsp;fe amicum amp; propitium prbuit, nunquam eos faftidire poterir, qui ipfum animo aninbsp;Si precibus ver pijs,inuitauerint,autpuHanti3peruerint. Eius enim promilsio eft;nbsp;fto ad oftium,amp; pulfo. Si quisaudierit voeem meam amp; aperueritianuam,ingrediat anbsp;lum, amp; cnabo cum illo, Si ipfe mecum. Admonet praeterea nos Chnfti exemplumjnbsp;me defrendam cfl vocationem,aut munus Deo nobis iniundum, ctiamfi mulms ,nbsp;ftiliter erga nosafledos elfe, multaetiam in calumniam malignius trahi fentiamu*^nbsp;munus erat docere, oues perditas qurere, errantes in viam reducere, lafciuientesnbsp;cece,dcniq; neminem ad fe venientem eijeere fords, Hcille indefeflo ftudio fitccre pnbsp;rexit, neq; pereoslauocari pafluseft,qui amp;faa eius omnia calumnbbantur,amp;o unbsp;ones iufidioi captabanr, vt ipfum qudm plurimis inuifum amp; exofum facerent, t*nbsp;huius ftudij paliim occurrunt Euangelicam hiftoriam legentibus. Imitenturboco'*nbsp;homines, imprimis autem illi,qui in gradu aliquo fublimtori d Deo conftituti funr,otqnbsp;fum fidei multorum quoq; aliorum laus commilfa eft.Etenim qui Ecclefijs fcruiunbnbsp;tos fui minifter j .irftimatorcsiniquosplrosq;autem ingrates experiuntur,pronbsp;laluteipfi dies nolesq; excubant: neq; calumniatores dfunt, quiqu beneautnbsp;luntjin fenfum alienum detorquent. At nihilominus lili peigsrc debent, neq;nbsp;ingratifsimorum iudicijs moueri,quando hcipfis fraudi elle non poterunr,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; uS.

fuam Deo probare pofiinr, qui fuorum feruoru vindex atq; retnuneratoreftnJel' Ead eft eorum conditio,quiRempub.adminiftrant. Nam fi hi quoque officium Rnbsp;alijsquidfcueri nimimamp;crudeles, multiiniquiamp;irHufti,vidcbuntur,amp;fortalii5 nbsp;num authores ipfispeiicuJum ftruent.


-ocr page 363-

HOMILII nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24*7

Atnon propterea difcedcndum eft aRcipub. gabcrnacuHsjfed co dil'gcntiusadvigilare, amp;aDeo coramiflam fundlioncm obire oponcr,neduin ignauo metu vidi fuccurobunt,nbsp;tarn feipfosjquam infelicem populum,in periciilum addiicant. Debet hoc ipfum priuatimnbsp;ad fetransferrc,quicunq; Chno nooaen dcderunc. Quia enim lucem vcritatis mundus itan.nbsp;odii,raulta quoqj in huius featores comminifcitur.vt exolos reddat omnibus, quo fit, vtnbsp;nihil fcr ab illis dici aut fieri pofsit, quod non impudentcr nimis profcindant calumnia-torcsimprobi, qui ex eo laudem fibi qurunr, fi Chrifti cultoribus negotium facianr.nbsp;Verumtamen Inc quoq; confiantia opus eft, neq; ideo intermitti debent verat pictatis ex-crciiia, quibus Dcum delelan feimus. In ij's ver, quae vel per fe illicita funt, vel falua fide amp; pietate vitari pofliint, etiam atque eoam videndum eft, ne cui infirmo adhuc fcansnbsp;dali alicuius auiboi ei fimus. Vide Rom. gt;4^. amp; j.Cor. 8-amp;

Tranfeamus nunc ad mulierem , quae pratcipua buius adionis perfona eft, amp; qua: Malier difputationi, qua: mox lequetur, argumentum fine anfam prxbiiit. De hac fic fcribit Lu- c^trix,nbsp;cas : Et ecce mulier, qux erat in vrbe peccatrix, cum coguouiftet emn accubuifle in dotnonbsp;Pharifi,detulitalabaftrum vnguenti,amp; ftans ad pedes eins retro, flens cnepit lachry-niis rigarc pedes cius, amp; cap.Ills capitis fui extergebat, Si deofeubbatur pede eius,nbsp;vnguento vngebat. Qu bus vert is initio mulieris huius conditionem dcfcri bit. Erat, (in-t^uit) peccatrix in vrbe, Nam quamuis ferta hjtc conuesfio ad Chriftum, ilbm, quoadnbsp;Dei iud cium, ab omni culpa libcrauerat, apud homines tarnen pefsim adhuc audiebat,nbsp;neq; alio loco habebatur,quam quo proftituti pudoris fmin haberi folent. Quod ideonbsp;oileruart dbet, vtillufti tor fit Chrifti bonitas, qui lalcm in confpcdlum admitterc, 8cnbsp;tiutdem in fe officia probarc, amp; in gratiam recipere, digoatus eft. Facit hue demonftra-tiuaparticula ,E CCE. Ea enim nos,-vtad retnoua: amp; cenfideratu d'gnifsima: confi-dcrationem Euangelifta exc.tat.Et fane multa admirationc dignura eft, mulierem libidine Sticortanonc infamem, fubita peccati cognitionc pcrculfam , de conuerfionead Deinbsp;tamfcriocogiiauifle, vt omni mora abrupta ad Chriftum contender.t, eo interceflorcnbsp;atq; mcdiatorecumilloreconciliarioptaiit. Non ergo pigeat earn diligentius paul in-Ipiccre.

P*

Proponitur enim hoc loco pnitentia: exemplum perfcaifsimum,quod nifi imite- 7lt;tnittntt mur, falueflc non poflumus. Inco auicmprimum occurrit peccati cogn tio, qua'm in exemplum,nbsp;nuilic.e iff* feriam 5c minime fucatam fuifTejcircumftantiac omnes abunde docCnr. Nun-quam enim adduci potuiftet, vt in ahenam domura , amp; quidem Pharili domum, in consnbsp;uiuiumitcm honeftifsimorum hominum, adhc inChrifti confpeum, veniret,nifi exnbsp;fcclcrum admifloium ccgniiione dolorem in anniio fenfiflet inciedjbilcm , qui hocillamnbsp;faccre coegit. Fuit ci go cum peccati cognitionc csniuncfa cordis contritio amp; ir diuinxnbsp;lenlus,qui vt animum eius mirifice excruc suit, ita eandem mouit, vt lalutem apud Chri-llum qurerct. Id vero nunqua feciffetjnifi iam m animo eius radxcs egiffet fides,qua lUanbsp;donatam fuifteChfiftuspofteadiferte teftabitur. Accendit hancprocul dubio in animonbsp;eins Spiritus fandus,qui ipfi author fuit,vt Chrifttconcioncsaudiiet,amp; eiuldem miraculanbsp;diligentius obleruaret. Audiuerat ergo ilium omnes qui laborant amp; onerati funt,ad le in-uitare,amp; ad (e ven-cntib. quietem poliiceri : audicrat medicum effe, qui ad Gnandum manbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

Ic aficiftos in mundum veniflet : paftorem item,qui errantes amp; perditos qurerct amp; pec-catorcs vocaret ad puitentiam idenjq; clamantem audiuerat : Siquis fitit veniatadmc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fctbibat. Item: Amen,amen dicovobis,qui credit in me, habet viiam ternam. Viderat ^04. lo.^. autem promiibiones ilbs infinitis fignis confirmari,in quibus animamp;voluntatem eins adnbsp;iuuandum propenlliimum,amp; ciuldem virtutem fine potentiam plane diuinani oblerua-bat : cm amp; neminem, quantmui vilem amp; ind gnum,abs fe reijeeret, amp; morbis huma-

1 iiaane incurabdibus iple lolo verbo mederetur. Nec dubitarim ad aures illius iam del

1 tarn fuilTefam de paralytici curatione,qua non obfcur demonftrauerat, k animi qiiqq;

' niorbit mederi pofte , C peccata rcmittcndi poteftateiu habere. Hc ( inquam) fidei in f.

Chriftum femina fucrunt, qu iam animo concepta Spiritus fanus vimficauit, vt cum tiducia certa ad lluni accederet. Et quia v;rtutem humana maiorem in fllo agnolcit, ho-noic ctiam dignum ludicat.Ideo alabaftrum vnguenti pretiofi fcum aflfci't,vt e pro more gtnfis inungat. At inter hc omnia metus amp; pudor ex prions vitamp; fcelerum confei-ent a enatus eani impediunt, quo minus ref in :irus confpclum fe inferar. Iraq; ter-g ' ceedens ad pedes iccumbeiitis conftitit,amp; 10 a in pias lach-^ymas foluiiur,quibus pcc-lai. fua dplort. Mox umen vbi pudorem amp; luc.um fidss vicit,pedib. illius aduoluitur.

-ocr page 364-

mis, I AR!E MAGAJLEN , tnbsp;quoslaiglchrymarum inibrerigat,capillis abftergit,amp; vngucnto nungft. hoc nini*nbsp;ofhcio indicans,qualem ipfum cfle credar,amp; quid ab eo iperct, cm id verbis non ponbsp;exprimere.

Habes ergo hc otnnes verx amp; faluitaris pnitentipartes.Hc ( vt ism farpJi^*' mus) tociu hominis conuerfio eft ad Deum, quo peccator iJIccebras fecuti recclsim^^'nbsp;Vbi ante omnia pcccatorum cognitione vera opus eft. Quia enim natura ad pcccandu*^nbsp;procliues fumus,amp; peccatis dcleamur, nunquam ijs iciitiis ad Deum conucrtcraUG'*nbsp;iilorum atrecitaj probe nobis cognitaatq; pcrfpeta fit. Eaveroin Jegis fpeculodepf^nbsp;benditiir,fi cum prjeecptis Dci dia amp; fada noftra omnia diligenter confcratnus,Et 9^**nbsp;lexdirisquoqscomminationibusaduerlustrantgrcfiocs fulmint,amp;iramDeinobis'nbsp;oculos ftatuit,parie cognitio hxc terrores hcrribiles,qui nobis omnia infcfta,adeoqi .nbsp;jpfam iniucundam reddunt. SenfithocDauid,quando in PfalmijclamabatiTransgf'nbsp;oncsraeasagnofco,pcccatumnieum femper coram meeft. Contrcmefaafuntnbsp;fed amp; anima mea territa eft vehementer. De fatigatus fum in gemitu meOjflmSuare^*^*nbsp;tora node ledum raeum, lachryinis meisgrabbatum meum irrigo. Dies nodesqu**nbsp;grauefeit fuper me manus tu3,verlus eft fuccus meus in ficcirates aftiuas.Et buiusgtpnbsp;inulca in fanderum excmplis occurrunt, qu ideo obferuarc conuenit, ne, nbsp;nobis accidit,confcienti terroribus teti abforbcamur ; quin potius agnofeasnus in onbsp;verx pnitentix initia.

i, t!.

Cquot;;.t -t,

Afi,

Mox autem Dei promtfsiones amp; gratix3tq; bonitatiieius cxcrapla,in mentt . uocemus,vtexhislpeveni concepta inhdc confirmemur, fine qua (vtnbsp;Deum nemopoteftaccedere.Etnififidcsnonfuftenter,peccati cognitio defpcrationbsp;piricfjlcuii in Caini amp; lud excmplis eft videre. Quod ne nobis quoq; accidat/an?.nbsp;uebin'ju, ft in Chriftum intenti fimus,qui nobis grati Dci raediator,im iuftitianbsp;fidio ptre fadus eft : vt quse nobii defunr,tpre fua perfedionelrciat.Adbcnbsp;mifsionibus diuinat grari cxempla conferamus corura,qu non valgaribus deliftiSnbsp;uati cumDeoin gratiam rcdieruntjamp;huic meditationi prcces coniungamusarunnbsp;vt amp; peccatis noltrispropitius fit Deus,amp; fidem noftram fulciat,Spintu idem Sanftfnbsp;confirmctjnedeeius bonitatc defperemus-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Sc. 6.

Quamuis autem fidem in nobis ben confirmatam fentiamus fn de Dci gr^'* undecerti fimus,non tarnen ex eo confidenti Spiritus concipere, fed pio mctuamp;P,nbsp;humihari debemus,bone indolis filios imitati,qui etfi de patns bonitate tninimcn^i^yj,nbsp;eund tarnen reusrentur,amp;qui fux inobedientix ipfos pudet,non fine timoteingnbsp;in cius confped veniunt.Eftenim fidei coniunda modeftia amp; humilitai, vtinnbsp;cmplo videmus,qui diuin inChrifto virtutis confiderationc percHlfus,ad pedes quot;Snbsp;cidit damans. Esi meDomine,quia homo peccator fum. EtDauid eciamfi degMnbsp;fpem bonamconcepiffet,iamen inlachrymis ( vt modo diximus) aftiduus,fibitnbsp;dine miferationura opus elfe fentiebat. Vehementer ergo errant,qui fuorum opcf pnbsp;ducia elati,perinde in Dei confpedum irrumpunt,ac fi ipfi pro luis deliis fatisPnbsp;fint.Neq; ideo bona operadmnamus,im hij omnino ftudendura elfe dicimuSjVnbsp;verbis profitcinur,pnitentiam,reipla teftemur. Quomodo enim ad Deumnbsp;d!centur,qui adhuc priftinis ftudijs dditi peccato feruiunt, amp; carnis cup'diratibu^nbsp;gent ? Sibi ergo dium putent,qui veram pnitentiam agere videri voluut,jnbsp;manos Paulus ait .-Ne regnet peccatum in mortali corpore veftrojViobediatisp^^yinbsp;cupiditatibus corporis. Neq; fiftite membra veftra arma iniuftitix, fed fiftite vosnbsp;ex mortuis viuos,amp; membra veftra arma iuftitix Deo. Qiiorum fenlus eft, vtnbsp;omnes adDei feruitium fiue cultum conferamus,quibus aliquando carni atq;p*-

uiuimus. Excitemus ergo nos quoq; odor bonx fragrantix Chrifto, amp; i vt p nobisileglorificetur.Ethxcverafalutisratioeft,quam feriptur pafsimpjor*nbsp;*** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hcenim exponi debet,quod apud Propheram dlt;citDominus:Viuo ego quod no

tem peccatoris,fed vt conuertatur,amp; viuat.Item iReuertimin' ad me,amp; ego tar. Hac igitur v'a nobis etiam hodie ingrediendum crir,fi quas totfignisnbsp;Deus,pnas effugere libeat. At in hocplriquc peccant quod aut nunquamnbsp;vit amp; morum fuorum emendatione,aut a^d creaturas amp; fuorum operumnbsp;Deum negligunt,autludofcenicosinftituunrquos uniieua: pubhcxritulonbsp;etiam pnitentiam agunt momentancan),amp;:ad pnftina ftiidia redeunr,quamPnbsp;iram deferbuilTe arbitrantur. Sunt hi omnes eorura fimiles, quos hoc noffli pfiiiS'nbsp;fejexto accfat, amp;c.

-ocr page 365-

HOMILA I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;549

Priuiquam tarnen ab hoc loco digrediamur, in peccatricis exemple obfernari debet Muliern,)t of* ptxterea,quid muliercs imprimis deceat. Eft fexusilte natura procliuis ab libidincra iSificiumcr de*nbsp;ftrCjqu corpus ftupris intalum cuftodiunt,ornamentis tarnen amp; cultu deledantur ni- cotum.nbsp;gt;TiioScadlalciuiamcompofito.Namereocollo faciem fucodepiftamoftentanr,capillo-rnbsp;rum crifpannum cincinnis frontera cxornantjreliquis per hUmeros fparfis amp; ad imu dornbsp;fum vfq; demifsis luperbiuntjpeus auro multo ornatum quafi vcnale exponunt, brachianbsp;armiftsjdigitos gemmir,aggravant,nec contr corpus toium ferico nimio Yeftiui(Ic,amp;fnbsp;pc formas veftium finxifls non latis pudjc3$,!n pedib.quoq; fuperbi amp;lafciuiae illecebrasnbsp;ollcniant. At funt hc omnia indigna Chrifttanis fxminis,quar ornatus ( vt Petrus fcri-bit)non debet efieexternusille,qui in capillorum nod'sSc circumpofito auro,Ycl pallioru *** i*nbsp;amictu confiftit-.fed occultus ille cordis homo,fitus in incorrnptione lenisamp;quietiSpiritsn,nbsp;qui eft coram Deo pretiofus.Si quae ergo immodico corporis cultu peccaucrunr, peccatricis huius ex animo conuerfae exemplum imitentur,amp;meretriciunr vultus impudici fucuntnbsp;vers pnitenti bchrymis abluant,pedus ab impuris cogitationibus Lbevent, brachia amp;nbsp;inanus,ft)petbiaelaqueis foluias,adDei miniftcrium cxpedianr,corpus totum Chriftoft-ftantviuentemhoftiam,capillosautem,id eft,ornatum omnem lupeif uumamp;quicquid ne-ecGitan minus feruit, ad Chrifti pedes tergendos confrant. Sunt auttin Chriiti pedesnbsp;(vt Auguftinus in hiftoriamMaii Lazari fororis annotauit)p3upees,qu5gt;s nobis die eanbsp;conditionc commendatjVt infuas rationes (eafcripturum efle poiliceatur ofHcia, quinnbsp;illosimpendimus. O ergofelices cpillos quiiftos extergunt, b vcr pretiofs annulos 8cnbsp;torques,qui paupcrum tamem fatiant: o purpuram beatam , qu nudos vcftit, Sc inopesnbsp;morbis contabefcentes fouet. Hxc vos meditan opottebat, o tnatronie Sc virgines, qunbsp;Chriftianum nomen profitemini. Nee enimiuxura veftrum vel generis nobilitas vel opnbsp;abundtiaexeufat: quia nobilitas vei a eft in Chriftortnatutn 8c filium Dei facb.imefte,nbsp;opum vcr vfus bcltus eft,vt 8c noftis neccfsltati fsruiant,8c noftra abundantia egentiumnbsp;inop:aclliccur;at.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

CtermPharifaiSimonis de hoc fado indicium audiaraus.Prodit is fuum Ingenium, nbsp;nbsp;Phdriflt;eM

I-

amp;inJcoccaft.)nem fumitjVtChrifto calumniain ftruat. Cautumen 8c aftut rem intra d'/!'' animum fuum mcditatur,priufquamaliquidcontra eum pronnntiet,quern ad refpondennbsp;dum fads inftruclum efle ex ante adis feiebat. Esq; npud ic dicit : Hie, fi elfet Propheta,nbsp;nortet^qua: 8c qualis fit hc muller,qu tangit ipum : Nam eft pcccatiix.Vbl ante omnianbsp; sib.eruabisjnihil impudicum de Chrift ilium (ufpicarj, fed Propheti modo dignitatemnbsp;ilii ncgare,quam populus ei tribuebat. Vndeapparec,cara in Cbnfto innocendam vit 8cnbsp;moJelhaia fuiirc,vt ne hoftes quidem infenfifsimi in illo iuftam finiftr alicuius lufpicio-lUi caiiflam inuenire potuerint. Itaq; talem omnino agnofeit Chriftuin, qui feab ifta munbsp;litretangi minime paflurus fuiftet,!! qunam 8c qulis ea fit fcivet. Qtda autem hoc iliumnbsp;nckie arbitratur,ex eo coHigit,nePropheta quidem cfle quafi veroPropherseomneso-lunium fata 8c mores femper nouerint, Caufl erroris huius prcipua eft, quod Mefsinbsp;officium non intellexitjCuiuseftMediatorcmagerc, 8c miferos peccatores curn Deo innbsp;gritiamreducerc, Ethocilludfcandalumeftjadquod noftro etiam feculo Anabaptiftsnbsp;ortendunt, quando Ecclcfus noftras hoc nomine damoant, qud in illis admittantur,quinbsp;pcccadsScfceleribus infames funr. Atqui cogitarc debebt,Euangelium refis aut verriculinbsp;iiillar efle,quo omnis generis pifees trahuntur.neq; nos teraer nobis de aliorum confeUnbsp;entiaiudicium fumere debere. Et vt ad Simonem iftum redcamus,fi in femefipfum ille de-fcrndiflet.Chriftum non aufus fuiflet ad raenfam fuam vocare,fed cum centurione dixif-fet : Domine,non fum dignus,vt fub telum meum ingrediaris : Im, non minus fuiflet Mitthnbsp;adiTidatus,Chrirtum in fiiain domum diuertifle,qu muliere hac multo deterior erat,qunbsp;qud (e ab ilia tangi palFus erar.Elucet igiiur in hoc exstnpio,quo ingenio prditi finthy-po:ntx,qui veritaiifcopponerc femel inanimuminduxerunt. Sum hi mortalium oculnbsp;tib'mi in aliorum vitijs notandis,in eorura maximd,quos ab ipfis fecefsionem fecifle, autnbsp;iplorum ftudijs aduerfos efle norunt. In fuis autc vitijs obferuandis plus quam cci fiint :nbsp;ini quimuis illa atrocifsima fint,ea tarnen mirifice extenuare,8cfibiipfis blandidas facercnbsp;cor.fucuerunL Athic prterea non ofeitanter obferuari debet,Pharilum ex mulieris ifti-tttmoribusoccafionern arripuifle,qua Chrifti dolrinam in dubium vocaret. Eft hocad-n.odum frequens hodie. Quia cnim tanta eft Euangeic dotrin puritas,vt in illa nemonbsp;al.q-iid inueniatreprhenfione dignum,eos oculatifsim obleruant eius hoftes,qui illamnbsp;piofitcntur: vtaliquam calumniandi cauflam inuenianr. Fa.fiunt hoc ( vt paul ante di-ttum eft) Anabapdft,quando in EuangeicdorinScfidei noftr contemptura eosnbsp;*1 ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis

-ocr page 366-

570

I5IEI MARI MAGDALEN nob'cxpTobrant, qui in noftrisEccIcfiJs vrtam'viuunt Chriftiana profcloncin^Jignininbsp;Faciunt hoc ipfum Papiftic fupcrftitionis feiarores, amp; ira fir,vt qui ipf priter officiumnbsp;facimuj, in Chrifti contumeliamredundenc.Erar dehoc nobis fpe cogitandum, amp; denbsp;hocnosilleadmoner, quando nosciuitatisinftai-effedcit,quin monte fica latere nonnbsp;potert:,exeo autcm inferr, operanoftraluceredebere, vc pera pater nofferglorificetur.nbsp;Meminerimu ergo hc non noftram modo cauflm ag\ fed fimul in periculum venirefi-lij Dei lefu Chrifti gloriam, cui nos toros confccratos efle conuenir. Illi debetur benedi-io, honor, gloria amp; poteftas in ,a:ternum, Amen.

SECT^NDA.

Tune refpondens fefus dixit ci : Simon habeo quiddam quod ri* Bi dicam. Atilleaic: Magiftcr, die. Duodcbitorcs(inqujt Idus)nbsp;rant quidam creditori : vnus debebac denarios quingentos, alternbsp;verd quinquaginta. Cura autem illi non eienc foluendo, gratifi*nbsp;catus eft verifeg. Horum igitur,die,veer eum plus dilfget f Rcfpoii*nbsp;dens v-er Simon dixit : Exiftimo eum, cui plus gratificatusnbsp;ille dixit ci : Rede iudicauifti,

EVANGELISTA NON TEMERE HISTO-r.am mulicris peccatricis, amp; Simonis Pharifei fumma diligentia amp; ftudio.df-fcribit.Coniinet enimhc vniucrtn redemtionis er ialutis noftrrationcmjli'

Tftaamp;drgu. mentum totimnbsp;iifieriit

mulq;docct,adhancpefcipiendammagisidncoseffeeos, qui pcccatorum debifo pondr pr alijs opprefsi funt, quain rib, qui propter opera in fpecicni bona fibijp*''nbsp;autctiamalijshomiaibusinftieftevidentur. Opponunturenitn inter fe mulier, l.b1quot;'nbsp;infamis, Sc pharifus propri iuftitia fiducia ebrius. Illa peccatorum agnitione terri?*^nbsp;Chriftumconfugit5amp; fuo example docetjqu vera fir pnitentia, He quid nosnbsp;conueniar, G cum Deo in gratiam redire amp; feruari velimus. Opus hicante omnianbsp;iorumagnitiones,quantmicontiiiionemamp; hum liationem parit, finiulq; obibt, nbsp;noftrarum viriumautraeritorum fidueia eft'eramur. Simulautper fidem inlefumn-ftum ad thronum gratisconfugiamus oporrer. Sequeturhinc obedientia, quse nostowsnbsp;Deo vendicabit, vt is per nos amp; opera noftra glorificctur. Ab bislonoe ahcnifsiniinbsp;Pharifeus ifte,quern fuijpfiusfiduciaficdcmenrauitjvt non contentus mulierem iH?nbsp;niraium prcipiti iudicio damnauifle,infuper Chriftum quoq; caloninictur,autialt^l'nbsp;niftrisfufpitionibus grauet. Eft hoc proprium hypocritis, amp; propri iuftitia;ofteBto;'nbsp;bus. Nam vt iufti amp; lni putentur, in quosuis obuios fibi cenfuram fumunt,vitia oain*nbsp;urn obferuant,omne$damnant,amp; ipfam quoqj gratiprdicationem iniquifsimis calm''nbsp;nijslacefibntjid quodabfq; Dei Parris amp; Chriftj mediatoris contumelia fieri non podl*nbsp;Cterm ad horum pleniorem explicationem facit,qu modo fequitur,altera huiusbill^^nbsp;riarpars, qua docerur, quid pkrosq; hominum abfterreat, quo minus ad Chriftumnbsp;cedant. Nimirm quod grati Dei in illo nobis exhibita maonitudinem nonagnoft^quot;''nbsp;Accidie hoc ram Emcurcis apertis omnis religionis contemptoribus,quam illiSjqu*^^nbsp;mftiri meritis confidunt. Nam vt hi graruira miiericordta fibi nquaquam opusnbsp;iilimantt ita illi hanc rident, co quod fabula ipfis videtur, quicquidfcriptundec'*^nbsp;inferisjSt alterius vir prmijs aut pnis,tradunr.In prfenti tarneChriftas aduerfus n*;nbsp;ft'ciariosadionem inftituir,qu ob fingularem gratuirarera,cura diuina fuauitaiecoim'*nbsp;xtam, admodum memorabilis,amp; multa confiderationc dignifsima eft.

affriput Primm occurrit,qud etfi nihil in Chrift dixifict Pharifus, illc ramen ad oo-'ul^ tifetnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cogirationes refponder, et has quafi ex latcbris in lucem protraas confurat-A'l^'

wesptotrlt;t agendo Pharifumreipla errorisconuincit. Nam cogirabatille:Hic fi effet Pfop*','? noiTet qu amp; qualis fit he mulier, amp; proinde le ab ea contriftari non pareretur, Adnbsp;ergoabsqjmoraautcuriofiore inuefbgaiione Chriftus refpondeny, abundc teftatur quot;nbsp;mulieris iftius mores atq; condirionem non ignorare imo fe pur, quam Prophetam^u^nbsp;qui amp; omnia norit, Sc fimul omnibus affiiis pofsit fuccurrere, Eteftl^fnbsp; ^Jriensdiuiniratis lefu Chrifti argumentum.Nam , vr alias diximus, confit, folius

. eflc, cordium cogitationesamp; occulta hominum defideria fcrutari. At Chriftum taiil^ quam lias nouilTc, exhoc amp; infinitisalijs exemplis apparct. Deus ergo verusfitopet' 'nbsp;Neq; h'ic mihi aliqui reuelationcs fomniet,qu?les ohm PropbetihabuerunuNthibp''

-ocr page 367-

H o M JLIA 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X T t

fiuius de Chrift# traditur, qui vt propria virtute opera fecit humanis viribus maiora,fc cti- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

am X femetipf omnia neuit^neq; aliunde cura aliqnid difeere opus fuit, in quo omnes fei-tntiac amp;fapienii thefauro$reconditoscire,amp; qua nobis ptre fapientiam fae({,Apo- corf ftolui feribit. Prodeft autc hc omnifeientiaChrifti argumenta obfcruare.e quod dulcifsi-mam confolationcm continent,amp; ad vitara re picq; inftituendara pulriram conferunt.

^i cnim mortali carne vefttus fuorura laboresamp; hofti occultas cogitation vidit,is pro

cul dubio nunc (juoq; in clefti gloria conftitutus nos laborantes fpear,amp;iufto atq; vindi ceoculointucturecruraraachinationes,quiEcclefiamfuam eiusq; membra pertequuntur*nbsp;Quid ergo trepidamus auditis impiorura cnlijs ? Aut cur nobis terrori funt heminura vires,quas flatu fuo facile diipabit,qui pro fuo nutu coelum terramq; gubernat ? Quid enitnnbsp;iHoinfeiohominestentare,autcoderainuitoperficcrepolTunt? Ccrte,qui hoc diligentiusnbsp;mcditantur,hi ad omnem Fortuna euentum intrepidi amp; confiantes funt. lidem vitara quoq;nbsp;fuam amp; aionea omnes fic inftituunt,ne cius oculos offendant, quem olim omnts carnis iu-dictmventurumefleaudiunt. Si enimpudet coram hominibus aliqua authoritate prditisnbsp;res turpesdefignarc,multmagiseos fuse ncquitiat pu debit, qui fein Chrifti lelu, iudicisnbsp;tatius terrst, confpeu agerc cogitant. Et hxc caufla eft, quod hoc fere hominibus perfua-dcre ftudet Satan ,vt cum impio Nabale dicant aut fentiant, non elTe Deum, qui res homi*nbsp;num infpiciat. Nam eft hoc omnis impietatis fundamentum, quod fi fcmcl in animo iauranbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

fuerit,raoxeftcumfuumhabebunt carnis defideria, quae nos ad omne fclus procliucs abripiunt.

In primis autem hoc loco nobis obferuanda venit Chrifti naanfuetudo, qui hofpitem chriftiu Si male fidum, amp; ad calumnias nimis procliuem, ncq; relinquit illico, neq; ( vt mcrebatur ) won boj)i#nbsp;durius increpat, fed potius humaniter 6c amice inftituit: iraoofficij, quod hofpites decet, ienigivinbsp;probmcmor,honorificaprfatiunculavtitur,quadicendicopiarafibi fieri petit. Simonnbsp;(inquit)habeoquiddam quodtibidicam. Efthzebonitas ilia,quam Propheu promiflbnbsp;humani generis redemptori tribuit, fic de illo feribens : Non clamabit, ncqj effcretur, nonnbsp;facictaudiriinplatcavocemfuam; Arundinera fraam noncontoret,amp; linum fumigausnbsp;non extinguet,amp;c. Vfus eft bonitate ilia etiam priufquam in arnom venirct, cum ludatotu U*' ***nbsp;gente,ficuti Prophetarum fermoncsteftantur,quosiUiusfpiritutnotosfuiff Petrus teftatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

Ct in Euangelio infinite illius exempla occurrunt, qux eiusmodi funt, vt non admiration falm, fed ftupore dignum fit, ilium genti, ad miraculum vfque contumaci, tantum indul-gerc potuiffet. Minus tarnen rairabimur, fi cogitemui, eum fimili facilitate amp; manfuetu-dinc nobifcuin etiam gere,qui non minori proteruia admonitioncs eius reijeimus amp; beneficia contemnimus. Ex co autem apparet, ilium noftrx falutis cupidifsimum efle, quod vt innbsp;tcntaiionibus confeientiae nos folatur, ita vicifsim excitarc debet, vt nos illi gratos amp; obfe-quentesprbcamus.Quodenim dehominibusolimMimusdixit: Furor fitlarfadiupati-entia ; hocipfum de Deo reifsimd dici poteft, qui cifi non cco furore excandefcat, iuftonbsp;tamer.iudicio patnas acriui 8c feueriusexigit,quandofuara manftietudinera a nobis con-temni, 8c noftrara contumaciam incurabilem efle videt. Quod ludsos olim fenfifl notiusnbsp;cftjqum vtmultisdemonftrarioporteat.Interimlefu Chrifticxemplum omnwhorainesnbsp;imitentur, imprimis autem Euangclij przeones, nc proterue nimis vt przeipitantius agendo multos abfterreant, quos fuis admonitionibui amp; correptionibus allicere aut lucrifacerenbsp;debebant. lubet hoc Paulus in pofteriori adThimoth. fic Icribens : Scruum Domini nonnbsp;oponct pugnarejfedplacidumelfe erga omnes, aptum ad docendum, tolerantem malos, ****?nbsp;cum Icnitate erudientem eos, qui contrarie funt animo affei,experturum ecquando det cisnbsp;Dcu$,Ytconuerfiagnofcantveritatcm.ReliquiverSimonem hunc fibi imitandumpro-, ponant,qui etfiiniquius deChrifto iudicaret,8c animum cius finiftr fufpicionesiamnbsp;occupauilfent, nontamenreijeitindignius pro fc dicere volentem, fed aures illi amic

atque patienter prbet. Hodie multi eo grauifsime peccant, quod priudicijs iniquifmis


fafeinati ne viderc quidem velaudire volunt cos, de quibut fufpiciones prauas animo con* cepcrunt,autquos abipfisdilfentirc norunt. Atmeminific oportet, nihil tallacius eflenbsp;fufpicione,ncq;temereApoftolum dixifle : Omnia probate,quod bonum eft tenete. |.nbsp;Thcttf.

Sed ad Chriftum redeamus, qui quod diurus erat, per parabolam exponit, ad hanc a moreEbracorum, vt rem vere gftam narrat. Vt vero alias omnes, ita iftam quoq; ex rebus ****nbsp;yulgo notisdefumit, 8c indicium cauflx oropofitz ipfi Pharifato permittit vt masis per-


-ocr page 368-

DIE I ARI MAGDALEN . .. nbsp;nbsp;nbsp; Jjdk

/

aiojsc, qiod primo mulicrcm dcfendit, quam Simon nimis prafcipiti Tiucrat,dum adhur pcccatrtcem, Slt; bonorum confuetudine indignam ,dixicjnbsp;ipfeabfluerat:Dendefcquoq;excuIat,qui per hancfibi prarftna pietatisnbsp;officia non debuerit refpuere : poitrerao ram Simonis, quam aliorum fui ordinisnbsp;ingratifudinem peirtringit,in)ograuiteraccuft, qui oatam fibiapeogfatiamag^nbsp;amp; amplei dedignentur. Duo debitores (inquit) eraxitcuidam creditori: vnu?de cnbsp;tiarios quingeriros,alter vero quinquaginra. Ciirn autcra illinon foluendoeuent,granbsp;tus eft vtrisq;. Horum igitur dc,vtereuni plui diJiget ? Id cft,vter horum ilium plus 'S .nbsp;re, amp; diieionem pluribus officijs tcftari debet? Ad hanc quaeftionem Simon exnbsp;fenfuamp;naturlegibusretrtfpondensait: Exiftimoeum , cui plus graiificatuie nbsp;Per duos debitores Simonem Pharifumamp;mufercm iftam intelbgit, (ii hanc quinbsp;gt;conferr, quidenarios,oo. debuie; iliumrerquifolumfo. Earn autm comparation^ronbsp;hominmn ludicio fjcinfticuit, qm Pharifos al )S melioresSe fandiores efle putab^t/^^nbsp;; in Dei iudicio c fceleratiorcs elfcnt, quo magis fu iuftiti fiducia eerebantur. Etnbsp;ftus cum neutrum exillis folucndofuitreait,vtrumqiineodcmgraducollocat, amp;poIiW,nbsp;fUo loco dicetur,bunc muliere ifta peiorem elfe docet, qud non pari gratitudine Delnbsp;tarera excipiat. Et quiaconuiuismirun) videri poterat, mulicrein, qulibidini Si lupetnbsp;atq; luxui aflueuerarynunctotam in lachryraas lolui, amp; fead eluspcdes vsq; dcmitterCj'lnbsp;plrisq; contemptus amp; inuifus erat,huius tarn fubitae muiationis animiq; tara ofncioiiwnbsp;indicat : Nitnirum qud ram debtti fui,quam gratise lbi fad, magnitudinem agnolMEnbsp;protndel Deo gratam prbcre cupiat. Eit eo autem collrgif,uon debere amphusnbsp;ffelerat3amp;vitijsinfamihabeiijCiDfcUJjpfeculpam emnem condonrit,quiqueicfunbsp;Deo impendcre cupiat ;fimuiq;.C/tT - dir,fc quoq; non pofte non grata amp; accepta habcic -ficia,quiEcxanimo verpiojSi Dei 'in* ftciom dign gnofcente, proficifcantur. 1^^-,nbsp;(quod iam ante monuimus)euincit,tri.!lierem hcncjquakmcunq; alij iudiceRt,omnibJnbsp;riiis pratftare,qui Dei boniratem t uii contemnantjneq; vllo erga iliumgratirudiniJO -ciofungantur. Hic(ioquam)paraboje huius finis,amp; hoc Chrifti earn proponcntis,inlunbsp;eft.Quod dum aliqui minusobfcruantjtotiushiftorifenfum amp; vfum yerum corrupcf^^^^nbsp;quafi nim'rum ifta officijs hifcc cxremis pcccatorum remilsionem meruerit,cm pouuSnnbsp;tuittp rcmilsionis lnlus atq; agnicio illorutn cauflfuifleindicetur. Quodipfumdeonioinbsp;alij s dicipoteft,quorum opera in fcripturiscommendantur: amp;ideo non in operib.ntnbsp;fed ad horum fbntem feendere oportet,vt.quicquid boni hibemus,d folius Deigr^'nbsp;referatur. Et debet bine generalis dodrina pri : Ea demum opera Deo grata Scaccepti cnbsp;qu.ex charitate non fucata fiunt,quam fides amp; mifei icordi Dei fenlus in nobis parit-enim nos toto Deo m3nc.pat,amp;cauiraeft,vtnoftra omnia iccundum rcguhni verbi c^.nbsp;inftituamus : amp; vt.charitas legis totius impletio eft,teftcApoftolo : ita poccaium cftnbsp;non ex fide fit. Ctcrm conunet parabola hc vniuerlam redemptionisamp;falu^'*nbsp;rationem,cuiusfingulaspartespropiut inlpexilfeprods ir,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jhj

Ontntt

Occurrii bc priinum,qud Simonera Phari(a:um,t mulierem iftam, duob. debitor* r confert. Comprathcndicfubhisiolfumsenusboniinum,amp;oftendittamt'os,quimii!^iinbsp;mtnisianfenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n i r- i , r,- n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; r\

untur iiigt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habcncur,quara illos,quipublic(sfce!erib.amp; fligmjs intanics lunr,iu Ueiart,' ^^

Geti. .

I4*. t.

apud Del tribunal peccati atq; mortis ros efte. Nam fi ad natales'noftros defcciiJ^t^^ dem omnicorruprioapparcbit : e qud in fua imaginefid eft,in natura fua corrupt-*)nbsp;ex prima transgrelsione contraxerar,Adam omnes fuoi libei os gcnuit,amp;fic(vt Pauluf;nbsp;bar}peccatumin mundiim introiuic,c quod defcmetipfo Dauidolim dixit, hocnbsp;cent,qui verum fateri voluerint:In iniquitateformatus fum,amp; in pcccato concepit**nbsp;ter mea. Deinde etfi gradus fint peccatorum,S: quoad peccata,qu vocant aualia,nbsp;ioneftioresamp; meliorcs fint,nemo tarnen hominum fe prorfusiuftum ,amp;ab om***nbsp;immunemdiccre poteft.Exeritenim klein ipfis quoq;infantibus ex primo parent*nbsp;deriuata naturae vitiofitas,amp; non temere Deo didu eft,figmcnta cordis humauinbsp;i pueritia fua. Hoc enim verifsimum eile fatebontur,quicunq; in cunis iaccntiuninbsp;amp; non obfeura irc,amularionis,contumaci,amp; aliorum aftetuuro,argumenta,nbsp;obferuauerint. Crefeit autem cum setate peccati vis,amp;caufi eft,vtin muleis omnes lanbsp;vt lacob.ApoftoLlcribir. Et fi cut d3tur,vt ab omni maleficio manus Sfcorpus tel**!nbsp;ne3t(quod ramen nefeio an vlli vnqtiam datu fit)atftuant tn-intra animos noftro* f,nbsp;dcfidena,qua:cogitationumamp;:meditatlt;onum pelsimariim caufl3funt3amp;nbsp;rein ab ea obedientia abducunr,qua nos totoiDco conlecrare debcbamus-Itaq; q***nbsp;fimus heminum iudicio,Deo tarnen debitores fumus,dum occulta carnis defiJerUjnbsp;cgifationes,amp; quaecunq; alia funt eiu gcaeris,ab illo alienamus.

-ocr page 369-

ROHILII nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

Qni,(^uo qu er tc bona it fanQavini opera nobis ollutur,dum In ilts i^fts cupiAU '

Utes noxix, iSc coonationcs impur, concurrunt Quod probe olim Kaias obicruauit, ^ul nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

pio cuoque Sc verbs culiorc t)ei ixdamare docuit ; Sumus nos omnes veluri immundumj StinUarveftis centonum abiedifsimorum omnes iulVuias nolbse. Et tanta eftbuius debi\inbsp;toroma, vtipfi lolucndonon fimus,cum St nibilpobimusexnobisi^fts,Scnouac^uotidienbsp;cbfta vctctibus accutnulerauAgboueruntboc olim ianolsimi lt;^uiq^,lt;pior iU fer prenbsp;xxs fuiffcleguntur : Ratio ini^uitaiu noftraru tupcrauit noS : ne mgrediaris cum ferui tui*nbsp;miudiemm, pcccatorum adolcCcentia no.ftrse Sc fcclcrurn noftroru ne lis memor Nam fi qnbsp;pcccata obVeruaucris Domine,lt;\uis conftftetEt boc illud cft,c^uod eaern debitor parabola Cbriftus apud Mattbcap. )$. fuftus ekppnit. Debent iliadd gent anobis confidetari,nbsp;Ptimo .n. nos de pcccatorum atvocitate admonci,Sc borublanduus coofait,^b. plric^nbsp;capiuotur,vi fecutiafiedibus carnis indulgeantjamp; in fceleribus (uis peylcuerdiJ^t.At^^ui pec-caia debitoru inllar Gint,Sc nos iuftitix Dei oblbidos redd.unt,cui no* laiistacere no potfu-anus, mfi c\uas ilia peccatis fingulisjpoenas^conlliiuit^luamus, Ita ve.d moiiemlernam lu-tnntaenuv oportct,lt;^uampeccatiftipendiumelfe,lcrpcuraomnis vnanimicon.enfudocet,nbsp;VI cnim c^uiin magifttaiuslcges delin^nii^in ilbus ane cli,cproad muldam non dilfolmtAtanbsp;mortis rev amp;c inferorum poems obnox'i manent, c^uantuin in ipbs ell, c^uicuntpic Dei legea

lt;pocunc^ue modo tranigs ediuntur.

Qnoncs ergo *d peccandum folicitans,cogua telam ante plus fatis grauatu cllejSt bomb res tiugi imv avc,c^uiiG le ad dilfoluendu ats alienum no luthcerc lenuunt,cauenttame nenbsp;pixter caulVam nouisSc non neceflariis debitis Iciplbs onetent, Demde docct quoique nxenbsp;C\.(npar*tio, vanlfsimas c{lc,qualcunqiboraines exluo cctebro fingunt,Catisfadiones. Q*nbsp;,n. 1C diuinoc iullitia fatisfaciat bomo,qui quantus quantus eft,ptccaium ell, St noms quo-iiiic dclitis Dei oculis oftend;t Aut li nos bodvc tantum nobis de noftris viribus aut mcri'nbsp;tnpolluemur, qult;ratio r.bm fanblilsiraosDei cuborcs cocgit,vi precarentur,necum ipGsnbsp;s'.lcin iudicium defeenderet Vides ergo gloriofulos illos luar. lauslattionum ollentatoresnbsp;*gt;0 modo aducrrusDciiullitiam inlurgctc, ledillos ipVos llolidx St non necedarixtubie-Ciionis mfimularc, ex quibus verx pietaus exerapla capete debebanl.

Qux ergo ratio elqinquvJ^pM quara.i peocatonundebitobbetcmur,Eflboc alteram Deiexgylt;(M buius iradaiionis caput.quod vno verbo Cbrillus expbc*r,drccn : Cum illi non effent fol- tixremittitnbsp;uendo,^atificai.m ell vtnfqt. Eoquiiur autem de gtatuita Dei milericorUia, quatn is nobis debit,nbsp;per Euangcliura offert in bbo fuo,qui nobis ab illo lulliiia St iamp;stalio falus ell. Ad eunde Cor.j.nbsp;modura apudMitib. de fruo,quiloluendononerat,dicitur: tSiffilerius eius Dominas, di-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

m-.fit cum,St debiium ci rfcmiffi.Etgo quoad Deum omnibusillis graiificatur,St ad delenda nomina fc facile St mifcricorde pTxbet.Etenim vniuerfales promilsiones lunf. Ego ego dienbsp;ip le fum,qui dcleo tranVgtcfsiones tuas,idqi propter me, St peccaiovum tuorum non recor-dibor. licm,Ego delebo tranlgrcfsioncs tuas vi denfas nebulas. Sc vt nubc pcccata tua : re-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

ucvterc ad mc,qa redemi te. Quod veto non oranes bac gratia fruuntur,corum contumacia

G',qm promifsioni cius non crcdnnt,neq-, oblatam ftbi peccatorum rcmifsionem quo decet

ammo excipiunt. bides ctenim fola medin illud cll,quod nos Cbrillo inlcrii, St iuftitix atqi fatufatlionis,quarain co nobis pater offert,participcsfacit.undatutiiaqibic prxcpiuum illud dolvina Apoftolic capuf.Sola fide bomincsiuftificari St laluos fieri.Rurfiis autouer-tuniuT omnes fiiisfaClionc aut expiationes peccatoru, qb. bomines fuperftitiofi confidunt.nbsp;\ oi.n, gratis rcmittuniur dbita,aut altcriusimpcnfis dilloluutur,ibi de noftra farisfalinonbsp;glorian neqnaq-, poftunuis.Et quicunqi banc ftatuunt ,1) St gratiam Dei nimis iinpudcntet gt;nbsp;neganr.Sc in fibum cius leftim Cbriftum iniurfi funr,qui folus patrera nobis propitium red-didif.M.irum veroeftbodietammubos pro latisfationibus furs contcndctejquastarnenipfinbsp;negant,quQties nobi'.cum precantur ; Remitte nobis dbita noftra, Stc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Ergo (inquis') nibil nobis agendum rcftat,quando Iola ftds fufficit? Nibilvtiq; prater Qjd Deo d* fldem rcquiritur,fi de rcmifsionis pcccatorum caufsisintcrrogcs.Nam per gratiam tbs fer- beatur pro renbsp;uariiam ante cuicimus. Atbanc Apoftolusoperum meritisitaopponii, vi duo bate fimul ifjianc J*lt;lnbsp;fabfiftcrcpoflcncget, Nam fi per gratiam finquit) iam non ex openbusialioq gratia nonnbsp;ff gratia.Sin ex opcrib, iam no eft gratia : alioq opus iam non eft oput. At ex co minime fe-quitur,bona opera non debere fieri, aut nullum eorumvlum effe-Etfi .n. qui foluendo rionnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

wnt,gratuita rcmilsione opus babcnt,bdem tarnen creditorc tarn facile St beneficu ddigere, St gratiiudincm,quo poffunt officio,teftari debent,Eadcm ratio apud Deu quoqi obferuati

G g ilij

debet.

-ocr page 370-

BIBI HARI2B MAGDALEN

debet, d qoo, etfi nihil mereri pofsint,qui natura peccatores amp; filij rar funt, ilium tarnen a

Vter horum debitoribus creditorem plus diliget i Et rede relpondet Pharifxus,cutn e* ftimans, cui plus fit illc gratificatus : Nimirum cum intelligent, qui gratiam fibi fadain melius agnofiit. Id verd pr ab'js faciunr,quorum peccata tarn multa,tamq; atrocia Si manife-ftafiintjVtea diimularc non pofsint. Minime ergo bonis operibut inimica cftdotrio*nbsp;hxc,ncq; fecuros Facit hooaines, fed potiui bonorum operum Fontes aperit, amp; not ad illa henbsp;obRridos efle docet, vt ea intermitters non pofsimus, nifi nss mortalium ingratifiimos^nbsp;omni gratia indignoi velimus prftare.

met, qfqs intelligit quanto amore ills nos complexus fit,vt nimira filium fuum vnigenitun pro nobis in msrte dsderit. ER autem gemina hxc diledio : qa fic Deu amplcditur, vtuogt;quot;nbsp;in proximum rcdundet,que is nobis tantopere commendauii. t qa eius origo in cordenbsp;animo eR,quern omnium adionu foncera efl conRat,illiuscffedaperomnemhominis**'*nbsp;exccnduntur,amp; ideo rede d Paulo legis totius complcmenturo efle dicitur. Nam quinbsp;exfidevera diligir, vnum hunc obferuat, colit amp; aud;t,neq; aliqd officij detredat, quo***nbsp;dclcdarinouit. Hine ergoaudiendi verbi Radium accenditur,hiocprccandiafsiduitase*u*'nbsp;natjhinc vitx innocentia nafcitur,hinc mifericordia erga calaraitofos excitacur, hiocnbsp;tia in aduerfis fpei inuidum robur,fidei conRanti3,amp; qcqd praeterca ChriRianarum v*r**'nbsp;sRjOriginem ducunr. Arguit hoc eorum vanitatem,quicura omnibus iftts careant,adhucnbsp;men fidei titulo fuperbiunt,amp; fe per fidem iuRificatos efle gloriantur. Quos rede .nbsp;compellansait; ORenderaihifidem warn ex opcribus tuis. Etijfdemolim Chriftusd*^*^nbsp;N noui vosjdifcedite ms qui operamini iniquitatem,amp;c,Nos ergo o fratres ,g*'atia **nbsp;in IcfuChriRo fadam fic agnofcamus,vt hunc viua fideamplexiin eundem transformen*nbsp;nofque eius Spiritu agi teflemur didis amp; fadis noRris omnibus. lUi debetur benedidio*nbsp;nor gloria Si poteRas in sternum, Amen.

irOMILIA TER tia.

Et conuerfus ad mulierem dixit Sitnoni, : Vides hanc mulierem* IngrcfTus fum domum tuam,aquam pedibusmeis non dcdifti:hx^nbsp;autem lachrymis rigauit pedes mcos,amp;fcapilliscapiris fui exterfitnbsp;Ofculum mihi non dedifti : hc autem ex quo intraui,non interne*nbsp;fitdeoicukri pedes meos. Oleo caput meum non vnxifti Haec autnbsp;vnguento vnxic pedes meos. Cuius reigratia dico tjbi, remifl ciTcnbsp;peccata eius mulra, nam dflexit multurn. Cui autem paululum resnbsp;mittitur,paululum diligit. Dixit aut ad illam : Remiifa funt tibi pec*nbsp;cata. Et cperuntj qui fimul accumbebant, dicere inter fe : Quis efinbsp;hic,qui etiampeccatarcmittit7 Dixit autem mulicri: Eidestuatcnbsp;feruauit, vade in pace.

2 Oranus noRer lefus ChriRus Simoni Phariro,qui,proprar iuRitis fidur** gidus Si inflatus, mulierem peccatricem temerc damnauerat, parabolam f.nbsp;obus debitoribus propofuit, qu vniuerfam noRrx falutis rationcmnbsp;peripieue compleditur. Docet enim omnes homines natura pcccatore*nbsp;Deo obnoxios efle, vt huic latisfacere aut eius iudicium luR nere nullnbsp;point ; iuRificari aufero gratis propter fidem, qua ipfura, qui nobis faiisfadio Paftenbsp;efl, apprxhendunt. Vnde colligituir,nn alia efle noflram iuflitiam,quam quod pcccaranbsp;bis non imputantur, fed Chrifli merito tcguntur,vel ctiam delentur, vtolim Prophe*^,nbsp;ti funt. Simul ver qu fint iuflificatorum officia, indicator : nimirum, vt fibi fadait* anbsp;gratiara agnolcant,amp;animi graritudiuem atq; fidem in Deum dileftionis fyncerxoffit'^^j^,nbsp;flentur. qu imraatim omnia comjnrhendunt, qux ad prxeeptorum Dei obferuatio^*nbsp;etq; veram obedientiara faciunt,quodprobetenendumcR,nevitxamp;morumlicc**' .jfnbsp;calamniandi occafionem demus, qui Euangelij dodrinam hoc nomine fulpcdam^^^^nbsp;faciunt, quod bonis operibus inimica m efle vociferantur. Sed videamus rcliqua, qux ' jnbsp;riam iflam abfoluunt.

-ocr page 371-

H 0 M I L I A I r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5'5*?

Perg. enim Chriftiis, Sc parabolam rebut amp; perfonis prfeniibus, lt;jbus cum agebat, p pphcai. Priul^;veroad verboruminterpretationemaccedainus,exemplum eiusobfer- i;hmpe(o-Uari debet, quod nimirum non contentus rem per parabolam propofuiffe, qu auditorib. nii err ebMnbsp;tenth, aut non omnino ftupidis fufficere potcrat, nunc eandem ipfe exponit, vt audiio- applieat.nbsp;rum inftttutioni magis feruiat. Eft hoc in docendo imprimis ncceflarium, Vt enim homonbsp;animalis fuopte Ingenio non percipit ea, quae lunt Spiritus Dei : Ita cco philautiae atfetiu *nbsp;plerique peiftringi folent, vt, qux dicuntur, vix purent ad ie pertinere. Et hoc illud viti-umeft,quod infementis parabola Chriftus perftriogit, deilljs loqucnsjqui fernen illud Lw..nbsp;terbi Deiin viam, id eft, in animos fecuros amp; patentes excipiunt,amp; roox per cogitationcsnbsp;carnh, amp; quofuis alios, idem fibi eripi patiuntureo quod in illo de rebus non ultm adnbsp;fe pertinentibus agi cxiftiment. Quod genus hominum per Ezcchielem quoq; olim Deus Exwfn j;,nbsp;arcufauit, quando eos verbum fuum non aliter, quam cantilcnam aliquam, audire aic,cusnbsp;iuselFedus aut frudus vn cum fono euanefcit.Jdco Chnftustam hic qum alibi parabo- Mattb. ij,nbsp;lis explicationcs fubijcit, amp; concioncs fuas omnes ita inftituit, vt de fe agi non; ob-feurefenfennt ij,qulbus loqucbatur.Echocilfud eft,quod Apoftolsin dodorerequirit,nbsp;Vt verbum Dei rede feindat: hoc nimirum volens,vc dodriiiam prudenter applicandonbsp;in fingulorumanimospenctrei,8cvtfinguli id exilla referre pofiini, qiiod iplis necef-fariumeft. Obferurunt iftud admodum diligenter veteres Prophet,amp;qumredidnbsp;fccerint,in Nathani Si Dauidis exemple apparct. Cin enim h,c turpi adulterio feipfumnbsp;polluiftetjamp;huichomicidium ,vel potius parricidium accuraulauiifet, non atroci amp;nbsp;manifefta nominis diuini ignominia, parabolam quidem ci Nathan propofui, qua feelusnbsp;illud ceu in tabula depidum cxhibebatur: ted quia eundem libidinis affedu ita exccatutnnbsp;cernebat, vt de (c agi non fentiret, mox animum ems propius feriens iplum elfe oftendit,nbsp;qui Dci iram aducrus le prouocrit, amp; qui ob imminentem fibi diuinam vindidam ma-tura Si feria pnitentia opus habeat. Debent candem in docendo rationem omnes mini-ftri tenere St Ulutis quidem rationem fie ti adere debent, vt quicunq; viam diuerfaro in-greJiuntur,fccrrarefentiant : fcelera autem ita arguereSt increpare, vtEpCurei quoquenbsp;pcrcellantur, St eorum fecuritas fiue ftupor, prdicationis perfpicuitate fine vehementia,nbsp;lperctur, Coniblationcs item Euangelicasitaadhibeant, vt per illas fubleuentur, qui-cunq; confeientise terrorcs fibi infeftos elfe, aut alijs molcftijs fefe premi fentiunt. Eft ergo ndiculus St pernitiofus illorum error, qui nudam vetbi Dei recitationem ltficere ar-biti antur, St proindc inJignius ferunt, fi dodrina rebus prxfent^bus St perfonis accom-tnodetur. Belli piofed St egregij Dei fibj^qui pattem ita loqui volunt,vt ipfis ferraonetnnbsp;fieri nemo intelligat. Faciunt at ftli perinde, ac fi quis morbo aliqno grauiori laborans ,nbsp;medicura accerfat, qui de morbo, eius caufsis St curatione, in genere quidetrt apud ipfumnbsp;dilputet, adhc phai maca ipfo vidente mifeeat, St emplaftra diligenter paret, nolit autemnbsp;admittcrc, vt lotis aftedis ilia apponat, autipfum ad pharmaca fumenda inuitet aut cogar.nbsp;Quid vero ifti difputationcs quantumuis dods St elegantes prodevunt ? quid in abaco di-fpofita pharmaca St vnguenta iuuabynt? Atqui nihilo meliorem frudum ex concionibusnbsp;verbiDei gcncralioribui percipiunt,qui fuos erroves cojrigi ,8t peccata fua arguhnolunr.nbsp;Idem ergo cum mundo contumaci St ftupido concionatores faciant, quod cum phrenett-cis fidi St periti medici ; vt nimirum iuuitis St multum reludantibus dodiinam earn ingrant, quam ipfis neceflariaro effe vident.

If.

CoEtcrm quoad parabolae hums interpretationem, hoc agit Dominus, vt often-dat.SimonemPhaiifxum maiori reprahcnfione dignum eflb,quam mulierem hanc,quam rile omni conforiio aut confuctudine indignam iudicabat. Eadem vero opera feiplum

Clriflui Pha* rifieum mag

quoque cxcufat, qui ilia diledionis officia non teraere fibi ab ilia impend! paflus fit. Ar- titai nprlt;-guinentura,quoChiiftus'vtitur,efteiufmodi; Quisquisjgrati Dei magnitudinem,8c fccnjuneilt-qinm is hominibusoffertpeccatorum remifsionem ,rel agnofcit,is non poteft ni g*eJi mcdil gere,quivnicux gratishuiusMediatorfum-.ioeoqueamorem hunc officijs ex- ****nbsp;ternis leftatur, qua Daus fibi grata St accepta habet, cum ex fide amp; charitaie non fuca-cata manent : Atqui mulier ilia fuum erga me amorem omni officionim generc dclart, dum pedes meos lachrymis abluit, St dcotculaiur, dum cofdem capdlis. fuis cxtergit,8cnbsp;vngiicnio pretiofo dignos iudicat, Agnofeit ergo fibi fadam gratia, neq; ego dus officianbsp;alj,crnari debeo, quorum cauflafiue origo tam pia St fanda eft. Hc (mquam ) corumnbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fumma eft,qu Chrifto in prxfcnti dicuntur. Vtautem etficacins feriat Pharifi a-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nimuin , qui propri iuftitix fiducia quafi occallueri c vt grati prsdicatione non

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multoi


-ocr page 372-

DIEI MAR17E AAGDALEN multummoueri poflt, Minorem elcganticomparatione amplificar, quamulicnJift'i*nbsp;officiofam munificentiam cum illius parfimonia, velforditic potius,confert,Ego^inqugt;'}nbsp;ingreffiisfumdomum tuam,aquampedibus meisnon dedifti,haec autemlachrytniUi'nbsp;gauic pedes meos, amp; capillis capitis fui extcrfit, amp;c.

Pf oderit autcm fmgulashuius comparationis partes diligcntius excutcre. Ego tuam domum ingrcffus fum, quern tarnen tu negicxifti : ifta me in domo alina quxliuitnbsp;vt dignis officijs profequeretur.Tu nc vulgari quidem aqua meos pedes ablucre, amp; paoonbsp;flue linteo aliquo reicitio ablutos tergere dignat es :at ifta Iachrymis,quas peccatoruninbsp;agnitio, amp; pius vers pnitenii dolor,extorfit,illos abluit,amp; capillis proprijs exrcrfit.T^nbsp;olculum, commune amoris amp;amicitiae lymbolum, ori meo negauiftiifta ver ne peakbus quidem meis abhorruir,quo minus eos ofculis fuis,ijfq; celebcrrimis amp;itidem repou-tis dignos iudicarer. Tu caput raeum oleo vulgari inungere detredafti : hc autcm pedib,nbsp;vnguentum pretiofum adhibuit. Vnde verb hc tua parfimonia, amp; qunam ifti tantxTi-beralitatis cauflfuitHxc nimirum, quod bare multum diligit,quia eius peccata multarfiquot;nbsp;milfa funt,amp;c. Id eft,ex fcelerura fuorum multitudine gratiam fibi fadam ftimans,nbsp;Ium officium tantum efl'eexiftimat, quodilli rc/pondere polsit : tu verb, quiateiuHoo'nbsp;putas, neque Dei gratiam agnofeis, neque mihi aliquo iure te obftridum elfe arbitrais.nbsp;Ita verb Simonisimpudentem confidentiam arguit, qui fibijpfi defua pietate amp;dilelt;*O'nbsp;ne Dei procul dubio plurimm poUicebatur, ciim interim vulgaria quoqueSdcomoiu-nia verar pietatis officia fecur negligcret. Ex eo autem colligis , eius conditionernbsp;multb deteriorem efl'e, quam mulieris iftius : eb qubd ipfe nullo adhuc diuina: milericor-diE (enfu tangatur j Seproinde in reddenda gratia tarn frigidum Si negligentem fefepf^'nbsp;beat.

Cttr btec tuul-tris offie Chrifiut dnbsp;mi^erit.

rE /f. /Jlt;t. i, f3 -fS.

Miib.

Mitih,

Luc. i4, mrc. i6i

Interim non obfeure apparet in his verbis, cur hare tarn delicata amp; fumptuofa iniquot;' eris iftius officia Chriftus admiferit,quemin cneterisab omni luxu etdelitijsalienifsitni'nbsp;fuiflcconftat; Nimirum,qubd Si hypocrit Simonis improbam confidentiamnbsp;hoc arguere,amp; fimul eodem ver pietatis officia nobis commendare voluit.Inter hcP'fnbsp;mus locus pnitentiardcbetur,qiiam conuerfionem pcccatisad Deum efte, albi^'^*'nbsp;mus.Nifi enim hinc exordiamur,inutilis Si fruftraneus crit omnis conatus,quem inp^nbsp;tatis negotioadhiberaus. At quia pnitentiam fei iam Deus reqrir, qu non innbsp;oftentationeconfiftatjid cum vera pcccatorum agnitione Sc animi contrifiooe com nbsp;fit:iliapij lacbryraisteftemuroportet: Etcnim ciirn peccarifenfus,amp;qui sxcoenJ*f*'J^Jnbsp;dolor,acerbilsimus fit,fieri non poteft,quin fe tot os in ludu conijeiant, quicunq;nbsp;fua ex animo agnofeunc. Hinc Dauidis ill querel manarunt : Transgrefsionesnbsp;gnofco,amp; peccaiu meum afsiduemihi obuer^atur.In te,in te(inqu)lolupeccaiii,nbsp;hoc in oculis tuis admifi: Contremefada funt omnia ofla mc3,amp; anima mea terrir Cquot; 'nbsp;hementer. Defatigatus fum in gemitu meo,fluduarefacio tota nodelcdu meum,h^7nbsp;mis meis grabbatu meum liquefacio. Nihil integrum eft in came mea propternbsp;ntu non eftpaxofsibus mets propter peccatuin meum,amp;c.Sed amp; Petrumnbsp;mare aut acerbe fleuifrelcgimu$,ciimgallicantuamp;efficaci Chriftiiplum reipicienu*nbsp;tute excitatus fceleris fui atrocitaic fentiret. At quia dolor ifte inutilis,imb noxiusnbsp;ad Deum conuertamur,fecundo loco ceitam veni fp animo conciperedebcmus.'tj''^^nbsp;illius promifiionibus facile hauriri poterif,fi in illas toto animo intend de eiusnbsp;mul Sc omnipotenria fenb cogtcmus.Promifsiones eiufmodi pafiim in fcripturisof .nbsp;amp; inter has imprimis memorabiles funt : viuo egofdicit Dominus)nolo morte pet^^ .nbsp;fed vt conuertatur Sc viuat. Item . Si peccata veftra fuerint vt coccus, niue albiora r..nbsp;tunfl rubeat inftar purpur,vt natiua lana erunt.Et rurfus : Ego ego ille iplenbsp;transgrefiionestuas,idq; propter me,amp; pcccatorum tuorum norccordabor.Eftc*nbsp;fohtionis dulcifsimar plenum,quod Michcas dicit : QuisDcus ficut tu ? q tollisnbsp;fuper fcelus tranfis reliqujs hreditaiis tu.N retinet ira fua perpetub,quoni deknbsp;boniratc. Reuertetur Sc noftri miferebitur,fubigetiniqtates noftras amp; deijeitinnbsp;maris omnia peccata eoru.Quib. omnino addi debent Euangciic ill Chriftinbsp;No veniad vocandu iuftos,fed peccatores ad pnitti.Opcrtetprdicari innbsp;pnitentia amp; remifsionc peccatorum.Item.Quisqs crediderir,amp; baptizatus fuerit,*nbsp;tur, Cum his fi eorum cxempla cofcramus, q ex atrocifiimis fceleribus ad Deum fo-remifiionem gratuitam inuenerunt,mox nos quoq; mirifice confirmari fentietnuSinbsp;cul abieda delperationead thronum grati recurramus. At hic etiatq; etia

I

-ocr page 373-

557

HOMILIA T T.

(cjuod tcrtium huiui traaiionis caput eft)nc impudenti proteruia n Del confpeutn ru-anius.Etfi cntm hic nos blandilsimis promifsis inuitet, nos tarnen noftrijpfius pudere debet,vt lotis animis contriti cum filio prodigo clametnus : Pater,peccaui in clum amp; in te, neqjfum dignus,vt dicar filius tuus, Quem affeum ifta quoqtpeccatrix prodit, quandonbsp;dcChrifti bonitate quidem optime fperat, tergo tamen altans cum lachryrais ad pedes i-pfius aduoluitur, Poftrem vnguentis quoq; noftri Chrftum Honorare amp; eins pedes in-ungere, amp; eofdem capillis noftris tergercdebcrnus.Fiet hoc,fi nostotos illi confecremusnbsp;in viu hoftiam,vt propter nos glorificetur nomen eius: fimul at in paupercs eius libera-liter conferamus ca,qu nobis aut fupcrfla (unt, aut prius voluptat atqj fuperb se irritanbsp;menta fuerunt.Hc ter funt pietatis Chriftianas officia,qb.reucra delcftatur Deus,8c g.b.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

cm prfentistum futurs vit promifsiones datas effe,Paulus affirmt ,).Tim. 4.C3p,

Admonctprterea nos locus i(le,quomodo de operibustam noftris qura aliorum iudi- QMweio de caredebcamus.Fuerunt .n.Phariforum opera, quo ad externam fpeciem fplendidifsima. opcnbiw itbt-Manus 8c corpus totum frequenter abluebant, 8c nefas illis videbatur 'foro reeerfum tiKiiica.nbsp;accumberc,priusq; quis probe lotus cffet.Simili cura 8c ftudio in vafis quoq; purgands v-tebantur, leiunabant item crebr, eleemofynas multas faciebantpublicd,decimal,nbsp;8c qu alia funt huiui generis bona fide reddebani : adhatc veftitut,inceffus, 8c totius corporis geftu,ad piecatem,Sc animi deuotionem declarandam,erant compofitl.Et fi huncSi-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

monem ees,pr alijs illius ordinis hominibus hoc quoq; habuit,qud Chriftum domi fu excipit,eunde;n menfa fua dignatur,8c qumuis non fans quo in ilium fit animo, nihil tamen aducrlus eum hoftile molitur. Verumtamen omnium tftorfi operibus prfcrturnbsp;idjquod mulier peccatrix'fecit. Quod fi cauflam qurasmon alia redd I poteft,qum quodnbsp;fide prdita fuit,qua Pharifxi omnes deftituebantur, Fidci ctenim luce excitata in pecca-toru fuoru cognitionc vemtjDeigratiam hunailiterimplorauitjfeipfam 8c omnia fuaChri-fti pcdibusfubieclt,8c tota in hoc fuit,Yt vita omnilli conlecrarctjqidm prius in turpilii- .nbsp;mil voluptatib. tranfegerat. Extant huius generis multa exempla apud Prophctas,q difer-tis verbis eos djmnnt,qui circa templum,8c facra externa,occupatifsimi erant,econtra venbsp;ro illos commendant,qui vnum Deum inuocant,indicium 8c luftitia faciuni,benefici funt nbsp;8c humilitcr cum Deo fuo ambulant. Quapropter dcoperib, hominum nequaq; ludicarinbsp;debet,fccundm externum fplendorem. Nam vt Paulus ait,qc(jd fine fide fir,pcccaiu eft,nbsp;neq; cum opetib. noftris inDei confpedu cumparere pofi,umus,nifi ilium nobis propitiutnnbsp;rcddai Chriftjs Ictus,in quo folo illi complacitum eft.At fidei ingemum eft, in folius Dei '7nbsp;verbum refpicerc,hoc omnium aionum regulam putarc,8c falutis fiduciam in vno Chri-fto habere collocatam.Vnde fequitur,bona opera non eftc,neq;Oeo placere pofte,qux nonbsp;lecunddm De; verbum fiunt,8cin quibus taluiis meriium homines fuperftitiofi quaerunt.nbsp;Hahes ergo hie quod ijs re'pondeaSjqui nos bonorum operum inimicos efle vociferantur,nbsp;to quod nolimus circa ca occupari,quar ipfiexhumanaru traditionum prxfcripto faciunt,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

At prius illis probandum erat,iftain bonorum operum cenfum deberereferri.Td verofa-ftu impofsii ile eft,cum hominum traditiones iamprid Deus proprio ore damnrit, 8c fe ' tills nequicq; coli icftetur. Imo ne tergiuerfari videamur, libr 8c rotundo ore dicimus,nbsp;patresfamihasSc horum vxores,agricoUs,itcm,operarios,m3fchanicos,magiftraius item,8cnbsp;, quicunq; horum fimtlcs fua vocatione fideliter obeunt, labores 8c curas huic coniunasnbsp;1 pancnierfeiunt,neminem defraudant,8c vitam viuuntinnocuam,plus bonorum operumnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hibcrc,quam omnes vel facrificulos vel monachos aut eremitas,quos nefcio qux vit rao-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rumq; afpcr.tas commendat. Quid ,n. illi fimul omnes faciunr,quod diuinislegibus com-

I nicndttur,aut aborum hominum commodis fiue naccisitati ferutai?Enimuerex fidei fon* 1 tib. illorum opera manare nemo dixei it, cm Dei verba deftituanturdn quod vnum fidesnbsp;iiicumbit. Eft ergo illorum hominu eo.turpior confidtia,qud ab ijs loge iupei atur apud*nbsp;Dei tribunal,qus ipfi vix confpetu fuo.aut familiariori colloquio, dignos iudicanr.

Porto ad Chriftum redeamus,qui ad mulier conuerfus ait illi iRemifta lunt tibi pecca, jstu ta.Poteratl)oc fupcruacaneum videri,cm hocipfum iam ante no femel in debitorura pa- e pcclt;if4nbsp;1rabola,8c eius cxpofi.ionc,dixiflet,Sed fidem mulieris amplius confirmarioportuit,quam rusiuit.nbsp;nonleuiter tentatam fuiflevei ifimile eft, cm eos fibi aduerfariosScinfeftos effe videret,nbsp;qui pr alijs iuftiti 8c fanfitatis opinione eminebant. Neque debet aliqua dorina fiuenbsp;cuniblatio fupcruacua videri,quando fiogulis horit plurimaoccurrunc, qu nos vitanbsp;falutis tranfuerlos .ibripiunt, aut fidem nolb am aliqua ex pane labefatant. Nos poilus D E 1 bonitaicm obfcruar amp;exolcu!aridebcmus, qui in tempore nobis adt-ffe.

-ocr page 374-

5?8

p'uriffi intek i -riiaf foluwnbsp;Pd'jw peccatitnbsp;r.iliicitte

UMh.it. M4rc. ti.

Tontetfilutit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j. -' -------..

inJicatchri^ ftitiofilsimorun) iudicia, tnulierem noua confolatione confirmt,amp; idc fontes . ftui.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.... V.


Epft.A

rruliut fidii.

Philip,

DIEI laARTE MAGDALEN7E

nquefdis admonkionibus amp; confolationibus in officio retinere confiieuit. Sedarce-dit in prfenti alia etiam eau Ha. Nam nouas cogitationes,fiuc caluinnias occultas, Pharif orunl, inlucem prorrahere voluit ,vt eaoccafione fontes rcmifsionis peccacorutn aperti-us indicarct. Etenim bis auditis oftendiintur coniru,amp; inter fe dicunt. Quisefthic,quinbsp;peccata remittit? OlFsnfionis aut fcandali caufla eH,qud Mefsise offiemm non etia intel-ligunt,quetn diuinse gi ati amp; rcmifsionis peccatorum Mediatotc nobi fore, olim Prophets prdixerant. Ethic jllelapis eft,adquetn etiam hodie iuftitiaiij hypocritximpin-gunt : qb. hoc proprium eft,qud amp; miler is peccatoribus remifsionem gratuitam inuidr,nbsp;amp; eandem in Chrifto monftrari ind gnifsim feront,e quod vtrumq; glori ipforum of-ficit, amp; operum iuftitiam euertit, qua illi quam maxime fuperbiunr. Auget vererroremnbsp;hunc,qud feipfos amp;: peccata fua nonagnolcunt. Nam fiinhrentem fibiproprinaturnbsp;vitiofitatem,amp; qu ex hac quotid e promanant,peccata, ptopiu intuerentur, fibijpfis eo-dem remedio opus elle vides ent,quod in alijs indignius feront.

At qualefcunq; ifti fint,in eo laudem merenrur,qud Ibla Mef$iignoranti3,qua;tunC omnib, communis erat,peccant,interim ver hoc fidei amp; religionis vers principium con-ftanter tetinent, quodocemur peccator remifsionem in foli,is Dei po'eftateeHejamp;jp*^*^nbsp;hune lolum quh debete. At hodie, impurifsimi homines facrilega audacia in ipfius D*nbsp;ditionem(vtficloquar)manum inferunt,amp;,quodhuiusfolius,fibi e coniuratisfuis vendi*nbsp;cant : neq; eo contenti,infuper miferos amp; rerum imperitos cogurit,vt peccata finguh ifl*^nbsp;in aurem confiteantur, amp; eorund remilsionem ab ipfis prece Sepretio redimant. Sunthnbsp;ludoi Pharifis det6riores,amp; mirum cft,chriftianum orbe illorum tyrannidem tam dit*nbsp;ferre po'uilfe,cuius prattextu innumeros principes proditori circumuentos cHe omnii^'nbsp;prop gentium hiftori teftantur,vt iam de tentata (pius matronai pudicitia,amp;interet'nbsp;ptis hreditatib. alienis nihil dicamus. Abutuntur tll* ad fu audacia: defenlioncm Chrt*nbsp;verbis,qb. is claues regni clor dilcipulis credidir. At lub clauibus iftis non aliud, quaninbsp;Euangelij prdicationem amp;C legitim Ecclefi minilieriu intelligi debere res ipfa claniit^ nbsp;per quod verc credeutib. peccatorum remifsio,incredulis aut amp; pniteienefcijsnbsp;damnationis fn:entia,denantiatur : quod vtrumq; in clisrat eft, non quia fie vnft' ,nbsp;rafi proniitiant, fed qa fie Dei filius ex rerno patiisdecrero conft-ruit dicens/Lcino'*^nbsp;vniuerfura,amp; prdicateEuangeliuomnicreatur.Qnisqs crediderit amp; baptiz uus fucf*'nbsp;feruabitur.Qui vero non crediderit,damnabitur. Sed plura de his alibi fpedicuntur.

Pergamus nuncin Chriftiadione,qui nihil moratus hyoocr tarum c homin dencius demonftrat. Fides tua (inquite feruauir,vade in pace.Qnafi dicat : Nonnbsp;criticorum iftor fntcntiam formides,aut propter illos de falute tua quicq; dubites Unbsp;.n. Dei promifsionibus credidifti, amp; peccatorum tuorum remiision apud me, qui h'nbsp;mediator ptre conftitutus fum,qua'fiiiifti,harc tua fides tibi falut. ttuJit ceri amp; inynbsp;ta'iquiftoriniquis amp;temcrarijsiudicijs neq; euerti neq; eripi pcterit.Tu igicur lOnbsp;tua fi le acquiefcitOjamp;lta atque falutis fecuraabi,refq; tuas agi to. Eft hc tonusnbsp;conclufio,quddigenti defideratiQneamp; afiduamed t^itionedigniisima eft.nbsp;eosconfutat,qui ex ijs,qu prcefleru'nt, anim arnpiunr, vt luae iufti i merituft'^^^nbsp;Ex his .n. verbis fat apparer,peccatorum remif ion mul en iftiexfla fideobngdlf^nbsp;iuseffeda fine frulusfurc,quprinscommemorauimuspie.atisamp;dilcionis^'nbsp;Neq; hc Chrifto placuifient,nifi ex fide fada fuiflnt.Firmiter ergo amp; conltanteft^^^^nbsp;mus axioma illud dodrin ApoftoIic,S'ola fide in Chr.ft nos luftific.'iri Stferua ).nbsp;enim fola Clo iftum apprheridit,qui nobis Deo ptre iuft;tia,latisfadio,fnlifi^f^|.jnbsp;redemptio faduseft. Nonpoflumusergoiuftitia? amp; falutis fiduciamin qiiacunqi^'nbsp;collocare,quin Dei filium fuo honore fpoliemus,amp; hune aut in creaturas aut nom^nbsp;ra^ransferamus. Atquiafides Deidonum eft,amp;ad Chriftumneino venitjOifieUi^Pnbsp;traxerit,fautem quoq; gratuit Dei mifricordia: beneficium efte confit.

Secundo frud verfideihocd.donobis Chrifiusin dicat. Eft is pax amp; tranq' con(cienti,quex eo nafcitur,qud De nobis propitium iam elfe fcimut,quipr*^nbsp;pter peccata nobisinfenfuserat. Quo Paulus relpiciens dicebat : lufiificati ig'fnbsp;p.acem habemuserga Deum,per Dominum noftrum lefum Chnftunijper quem^nbsp;de habuirou. aditum in grati hanc,per quam ftainus,amp; gloriamur fub Ipgor'*^ nbsp;peratpaxifia (vtidem Apoftolusmoner^ omn intelledum inundi,equodinnbsp;Hdionibusinconculla manet, amp; tune maxime fuam vinutemexcrit,quandonulli' 0nbsp;manis Ipes nobis eft rthqua.

-ocr page 375-

5^9

edaeftimabimus^fi eos

H O M 1 L K II.

Eftcrgo hic incomparahilis veicredentiurDthefaurus,quem r

nobis ob oculosponamus, qui defperationisftroexagnati horribiles contcienuatetros nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

re$,adeoqueinferorumdiroscruciatus, fentiunt. Procul ergo vt public lalunshuma-nhoftesarceridebent, qui pacetn iftam exiniperirorum animisauferunt, quando hominem falutis fu certutn fieri poffe negani Si proinde de falute, amp; gratia perpetu du-hitandum effe docent. Adhaec falfi arguuntur hoc loco abfclutiones pontifici,quas facri-ficuliSi Monachi fuper illorum capita detnurmurt,qui ad ipforum genua prouoluti pec-cata fua illis confitentur.H n. non pacem aut tranquillitat animor gignunt, led qa his ad fuas fatiifaiones mifcri reminuntur nouoslabores, curas amp; moleiias, ad hc per-pctuam confcienti fluuantis carnificinam , exhibent. Et qui his nituntur, in ills per-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

petuoimplerifolet^quodChriftusSamariiidi dicehat; Quisquisbiberir ex aqua ia,quani oin. 4.

ipfc hau rit fuis viribus, amp; induftria, fittet iterotn amp;c. Nos ergo a 1 verum amp; vntc um gra-t, fontem contendatnus, quem in filio luo nobis Deus apetuit, neque hyp'crifarum iu-dicijs moueatnur, quos cca fuperftio in rabiem agit, vt nos eo nomine damnent.qubd vnoChrifto contend fumus. Vt enim ridiculus amp; irrius eorum labor td^qui folem pulvere inico exdnguere aut obfcurare conantur ; ita nihd pvefic eni Soj. hih,duin luceinnbsp;illamvit tcrnex credentium animis eripere volunt, aur diuinx gratis cffectnnr nnr e-dire.Nohis ergo fingulis priuatitn dici puiemus^quod mulien huic die turfidcoq; firnu Scnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

inttepidiftemus,amp;precemurDeumPatrem,vtnos in credendo omnt gaud-o pace , nbsp;,

impleat,vt fpeinuilaabundetnusper virtutem Spiritus fand, Sc olim cum Chrifto le u in cttlis viuamus atque regnetnus. Ipfi debelur btnedicdo, honor, gloria amp; potcllas innbsp;ttiernum, Amen.

DIEI TECCATRICIS

fadChriflum.T^recatO.

p/D Domine lefu Chrie^cui g^aliima flint cDKuitiiajn quibtu homines ad feietatem * (ale/iium epnUrum neeedunt ; nuocamns te, cenuertenos Domine dr conuertemur^fici-to vt prouoluti ad pedes tuos fundamus Uchrymasfrio pcccata nora dplorantes : dr nur fitsnbsp;inclinai i ad te nofir urn caput ^te arripiamus^vinciamtif^ dr capiemm tuumofiulum. Tu et~nbsp;iam nts ofiulare ofculo oris tuf dtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^pititufanclo tuo, exata in nobis nouam vitam o^ua

tevngat veraagnitione tut,fitauiodore verse inuocationts dr nouA obedientiA. Da etia'iTt vt tn haevita vencremurpedes tuos, qui pacem annuntiant : dtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extrema atate

mundi'^ngelipads amarefintploraturi finuatovt nos etiam arumnis Ecclefia tut afficta-mur,drei!is noris efficqs fanareudeamtss, atq. ita vere efetamur membra illitss cttua.cui tnultum remififli dr vidim ardenter diligtt. Et detnde euoiati ex hac valle tadryinbsp;marumaccumbamt^i adtuum conuiuium,quoderit fine lachrymis dr fine peccato,in domo parnbsp;trii tui, vbi funt multt amp; augua manftones, c^men.

DIE LAVRENU, EVAUGELIVM lOARMIS

X 1 1. CKPiXE.

T Autendus in Hifpanu natus. Sixd fecund Aibenis nat, amp; Romani Epifeopi Diaco-^nus, ac quftor RovuanEcclefi tuit. Cm autem Sixtus ad tupplicium duceretur, vt fartytq cotonam acciperct,fedulo monuit Laurcniura,vt tbefauros Ecclcfi ad kutls*nbsp;tanonem pauperum diigenter adleruaret. Hoc ciim Decio imperator nunciamm effet, thadm Laurentius quoque comprxbenfus ,amp;cin vinculaconieus eft. Cutnque^,-telV.tcs ab eo tbefauros Ecclefi polccrent, vt eos imperator aften ent, trdui (pactum adnbsp;tolbgcndostbefauros fb\ conced rogauit. fniereaLaurentius, quoscunque po;uit,con-tiociuit mendteos ,pauperes, amp; omn generc norborum aftbtfos sgrotos. Quos con-ftirotabota eLpf tridu ,oftend.t iatelltbusDecifrapraioris ,pronurcians de iy , bosnbsp;eftcEcclefsibefauro,necquicquatn Corum petit e, quod bis detur , led cum ampWsi-mo fJtnorein ccelo td compenfari. Hac oraitone Imperator cum fuis barpqs, qu Ec-dtfii ibelautos cotuorum inftar, cadauer.businbiant.um,expetebant,delulus Si exarer-Hbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;batus,

-ocr page 376-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIE LAVRENTII

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;batus, Laurentiumcarnificibutradicurauit,quieumcraticulafferrca,cuipruns.(^j

fubftrat,impofucrunt. lacensautemincraticula Laurentius, fumma alacritatc'^^^ gUriatus eft fe non torreri, fed fuauiter carbonibus ardencibus refrigerari. Pric*nbsp;peratoris aftanti tandem dixit : Vnum latus iamfatis aflatum eft , Apponc igftur amp;nbsp;mede, aflaturam ver verte. amp;c. Tandem Laurentius commendans aniroain fuamnbsp;Dei, placide ex bac vita decefsit Anno Chrifti nati ex virgine 2 $* 4. die j 0. Augii^**

irOMILIA PRIMA.

-rant autcm quidam Grci ex fjs, qui afeendere fota bant, vt adorarent in fefto* Ifti ergo veneruntad Philipputn,nbsp;qui crat ex Bethfaida Gali, rogarunt eum,dicentS : Dolt;nbsp;mine, cupimusleiumvidere^ VenitPhilippus,amp; dicit An*nbsp;dre : Andreas rurfum C Philippus dicunt lefu. efus auten*nbsp;refponditeis dicens: Venir hora, vtglorificetur Filius homnbsp;nis. Amen amen dico vobis, nifi granum frumenri lapfumnbsp;interrammortuumfuerit,ipfumfolum manet:fi verd mot*nbsp;tuum fuerit,multum frulum affert,

VLTA (XVIDEM SCRIPTVRAE VETERES

ff-c V K. 1 n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1ME.IV1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 V K AU V C.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;((f

hoftiumChrifti confilijs atquc conaiibus diierntjquibus regnuii'


pctuoppugnaturi fint :fimul ver eiusdem gloriam atq; -n# genter exponunt, qu nullis impiorum viribus obfcuraripofsit,quonbsp;fl excVatj amp;inuitisquoqueaduerfarijsdominetur. Excplahu!Ugt;hnbsp;risEuangeliftmulca pafsimproponunt,interquememorabilceft,quodhuitisnbsp;ftorianobis exbibct. Legimus enim in prcedenticap. iacerdotumconiurationenjqnbsp;nanimiconfenfudecreuerunt,vffiquiChriftusvbifitnorint, ilium indicent,nbsp;mortis fuppLcium fumant. Sed quid luo iilo edido proficiunt ? Nibil prorls. 1nbsp;enim qum plunmi ex vrbe Bethaniam excurrunt, vt Chriftum amp; Laz3rum,eiusnbsp;refufcitatum videant. Deinde ijdera Cbriftura honorifice deducunt, amp; infeij licednbsp;, quod olim Zacb arias de illo prdixerat. Prierea alij fa ma excita,obuiam ipfinbsp;9gt;^ untur,8c omne officij genus illi prftant.Et vt alij Euangelift annotrunt,nonnbsp;lum aliquem obfcurum fe illerecipit, vtilliclateat,fed redin tcmplum diuertit/*^|^|i)nbsp;formationeraraoxaggreditur, dumex eo vendentes amp; ementes eijcit, numu^^nbsp;menfaseuertit, amp;dctemplilegitirao vfu public concionatur. Etbcquidem^^*nbsp;cum authoritate amp; fucceflu, vt Phariiei quoque queranturj irrita efle fua aduerf^nbsp;confilia,neq; fehadenusquicquamaliud profecifie,qumquodfotusprobemp*,nbsp;pfis relidis ilium fequatur. Gonfirmantur ifta nunc nouo exemple, quod in pts'llnbsp;annesdefcribit,amp; quodeiusmodi eft, vtamp;Iudorumingratitudinem palm arS' jjii-'nbsp;Chrifto nou concionis occafionem prbcat : qua priraum de regni fui propagannbsp;ter genres differit, amp; ita fuas pnas ludis non obfcur denuntiat : Deinde docct pnbsp;qua via 8d ratione nos quoque ad gloriam,qu nobis in ipfb propofita cft,perutP*nbsp;firaus,

Prirai autem producuntur, qui toti huic tradationi occafionem dedre. fy GT^cci ijdem ht quidam Grcorum ex sodem numero, qui diebusfeftis Hierofolymam afenbsp;quicr gentet, lebant, vein templo adorarent. Solentautem inNouo teftamento Grci dicig^.nbsp;pbe/a. quicunque d Republica ludorum alieni eranr, ficuti ex Pauli epiftolis apparet.R^ ^^|,^illlt;nbsp;nominis inter ludos prcipua fuit, quod pleriq; populi Orientis Grc loquef (l'nbsp;veT Ebraicam lioguam, vcl ex ea deriuatum Syriacum idioma, excolcre amp; il*nbsp;derent, e quod in illo Lex amp; Prophetarum libri deferipti eflenr. Eigo exnbsp;fuerunt,quod veteres quoq; interprts fenferunt,exmore tamHierofolyma^.nbsp;runt, vt illic Deum adorarent, amp; fcra faccrent. Quod nemini debet mirum viuCfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eifi ludorum religionera non per omnia probarent, neque per leges Romano^ ^s'

ad ludaifmum tranfire : magna tarnen erat rempli Hierofolymitani celebrita, iH rodis exemplum haud dubi maiorem fecerat, cm is templum nouumincredi^ *nbsp;nbsp;nbsp;'

dificfet. Prterca non dubium eft, quinplures ex gentibus aliquani vcriP^Gppfi

-ocr page 377-

fionem aflecuti fucrint ex ludoruin confuetudine qui tunc per omncs propd terras di-

^perfi erant. Qua: caufla eft, quod Lucas in aflis frequenter religioforum meminit, qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

luda:orum fynagogas ingredi folebant amp; fer primi fuerunt,quibus Apoftoli Euangeli-Um pratdicarunt. Et qui tales erant, interdum ad templum veniebant, vbi Deus fui cultus fedemordinariameflevoluerat: cuius rci cxeraplum in Eunucho Aethyopeidem no- nbsp;nbsp;nbsp;**

bisproponit. Neque tales ludisabominationi erant, vtreliqui ex gentibus, qui veri Dei notitia prorfus carebant, amp; facra Leuiiica prophano contemptu afpernabantur. Ha-bebant enim Solomonis oraculum , qui in rempli primi dedicatjqne, gentibus quoquenbsp;illic adorandi copiam fecerat. Sic enim ille diett in priori Regura cap. g. Alienum quoqnbsp;qui non eft de populo tuo Ifrael, qui longnqua regione propter nomen tuum venericnbsp;( audient enim nomen tuum magunm, manutn warn robuftam, atque brachium tuum,nbsp;extentum, venientqueoraturiin domo ifta) audics tuin clis, in habiuculo manfionisnbsp;tuar, facieique omniajpro quibus alienigena clamauerit ad te,vt cognofcant omnes popu-11 tetr nomen tuum amp;c. Ita veto genres ad regnum Chrifti prparari oportuit,quod fuonbsp;tempore ad ipfas debebat transferri: amp; commode ad earn rem Deus ludorura bine indenbsp;difpcrlorum opera vfui eft, licet illi Chriftum immani odio profequerentur: vt ita confta-ret, negotium hoc omne non humanis artibus, fed diuinoe prouidenti confilio gu-bernatum fuiffe. Nobis veto hic obferuandura eft, regnum ^Chrifti non vmus gentisnbsp;finibus concludi, fed per totum orbem extendi, ficuti ohm Prophets non voo loco prs-dixerunt .De quo vt minus dubitari polset, omnibus leculis inter genres reperti bint, quinbsp;vcnDeicognitionealiquaimbuti,fuperftitionesfibicauendieflepuirunt. Imo voluitnbsp;Deus primum tabernaculum ex Aegyptiorum fpolijs contexi, poftea vero m priaai amp; fe-cunJitempli sdificatione Tyriorum amp; aliarum gentium opera atqueliberalitate vlus eft,nbsp;ne quit regnum fuum foli ludsofum genti alligatum putaret.Seruit hoc inftitutioni fimulnbsp;8t confolationi,ne vel aliquot temer damnemus,vel nosipfos propter gentem aut locumnbsp;vndc oriundi fumus, falutis confortio exclufos effe arbiiremur.

Vidcamus autcm,quid ifti fccerint.Vnerunt vt adorent in die fefto Hierofoly mis. Gr veniKitS Atquipoteranihocdomifaccre,quandoconftatadorationem5 cultum Dei loco nulli adorent wnbsp;efle alligatum : neque dubium eft,illo8 frequenter preces fudifle amp; Deum coluifsd in fpi- *nbsp;rituamp;vitsinnocentia. Sed quia tunc temporis adhucdurabantexercitia ilia externa fidci 8t p'ctatis, qu Deus in lege inftituerat, ilia minim negligenda efle putSrunt. Nonnbsp;ergo lumptibus parcunt, non laborem vllum fubterfugiunt, non fuorum gentUium fan-ms St ludibrijs abfterrentur, quo minus veriDei cultum publice confiteantur,amp; eius po-puli focictatem ambiant, quem pvomifsionibus , amp; certa religionis forma, Deo dona-tum tuide intellexerant. Pudcat ergo fuae negligenti Sc ignauia eos, qui facra, qu domi

I fuicxcrcentur,turpiterncglignt,amp;velfomnoindulgent,vel ludis inmihbus vacant, Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut lucro turpi ftudent, dura alij ctus facros ingrediuntur,'Dci verbura audiunt,precan-

' tur,8t Sacramentis Chrifti communicant. Teftantur ill! bac fua negligentia, le Dei cul-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn,ScEcclefifocictatem,nonmagnifaccte,adeoqueindignos effe, quos pro fuis a-

\ gnofcatDcut, cum iph fidei Sc cultus fui profcfsionem tm fecur negligant, cuius ' omnts fanai fempcr ftudiofifsimi fuerunt.

in omnium ore eilet. Poterat hoc curiofum vidcri, fed quia zelo glori Dei ipfos flagra-uiffccxmultisindicils conftat,pium quoque fuit toc defiderium: Irapium veto fuiflet nulla eius cura tangi, quern tot tantisq miraculis illuftrem elle intellexerant. Interes au-icm modeft agunt, quando non teraere aut impudenter in Chrifti confpeaum ruunt,nbsp;ledPbdippum prius conueniunt, vt hic nimirum ad ilium ipfis adiium parct. Qvio cxem- *nbsp;ploVapift diuorumintetcefsioneraHabilite putant,qua nobis opus elle aiunt, vi^mnbsp;CbnfticonlpeQ.ura admittamuv, qui deindonofter apudDeum aduocatus atque medianbsp;atot dr. Sed nimis ridiculum eft illud commentura. Prim enim ex fado, quo modeftianbsp;Sc rcucrcniia commendatur, quambominibus,in magna dignitate conftitutis,debevnus,nbsp;dogma ftdei conftiiuunt, quod Chrifti prcepto tepugnat,qui omneslaboranies Sc one-ratos ad fc venire iubet. Deinde Grcosiftos in exemplum trabunt,cum quibus nihil ' ***nbsp;ipfn commune eft Sc fimile. Illi enim Pbilippum in tetris agentem cum Cbrifto conueniunt ,ipft verb Apoftolos in clis iam aterno gaudio fruentes flicitant, RurlumilliPhilippe lui anitui defiderium ftmpliciter exponunt,neqi quicquam comuni more alienum

Hb

-ocr page 378-

52

frt. JI*

Jlpofloifa

prudentie

tttodelli^ X ingredian^ini, amp;c.Itera. Non fum miffu$,nifi ad oues perdiras domus Ifral. fwp/uw.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......... -

attb, 19. IJ,

Tgt;l'E,\LkyTi'E,lSi ril, fadunt : ipfi vero Diuos inuocant, amp; illis vota faciunt, adeoq; in illos transferuflt culfnbsp;qui vni Deo dcbetur. Praterea Chriftum inftar terreni principis efle finguDt, amp;nbsp;Deiaubs regum huius fecli fimile faciunt,vbi infinitis mediatoribus opus eft, vtgt;nnbsp;cipis confpedum admittaris. At long aliud ipfe Dominui docet, quando pernbsp;loquitur zCogitationes menon fun t cogitation es veftr, neq; vi veftrviafne*nbsp;queinadmodum cli terra fublimiores funt, ita excedunt vi me vias veftras, amp;nbsp;tiones me cogitationes veftras. Sic. Nihil ergo ad diuorum intercefsienera locus iltnbsp;cit. Attamennonnegauerira,hocfafl:otypum, contincri, quo primm adufflw^^nbsp;genres, per Apoftolorum minifterium Cbrifto adduci oportcrc: Deiad omnes ho'nbsp;admonentur, quos imitari amp; audire debeant, fi in Chrifti cogninonem,amp; lalutisnbsp;fum acquifit focietatem , venire cupiunt: Apoftolosnimirum, amp; quofcunq; vide''nbsp;rum dodrina illutninato 8c Chrifti amicos fados eft. Errant hic perniticfadmodnbsp;lt;m Chrifti 8c fidei zelum magnified prtexant, cos tarnen audiunt 8c fequtur,q*P .nbsp;fef$!onc,veftitu,geftibus, 8c infininsalijiindicijsfe non Chrifti, fed bominuni dinbsp;los, atq; feruos cfle profiientur : vt interim, de illis nihil dicamus, qui conciliotquot;jnbsp;creris fefe fubijciunt, in quibus ceu Areopagit quidam prfidcnt, quiaduerls^nbsp;Chrifti iampridemconiurauerunt.

Sed ad Philippum tranfeamus, qui necipfe hos confeftim ad Chriftum C nimirum,qud myfterium vocationis gentium adhuc ignorarct, 8c ipfum Chriftutquot; jnbsp;quando dtxifte audiuifiethn yiam gentium ne abieriiis,8c in ciuitatcm Samaritanof^^^^jjnbsp;autem non fuperb aut indigne rijcit,quos Chrifti ftudiofos efle videbat i fednbsp;rem cum Andiea communicat, qui 8c couciuis ipfiu erai, c prior in Chriftinbsp;fuert vocafus, ficuti ex j. cap.huius Euangelift apparer. Et bi quidem ambo 'nbsp;caulm ad Dominum referunt.Eft hoc prclarum prudenti et modefti Apoft' f onbsp;emplum, quod in ijs edi voluit Spiritus Sandus, quos nondum plena c perftnbsp;afflauerat: vi doceret , quid in difoenfandis regni Dei myfterijs oberuar*nbsp;at. Opus hc eftprudenti cautione, nemargariias iftis canibus 8f porcisproO^* fobnbsp;mul vcrcaucrenosdecef,ne fuperbo 8c faftidiofo contemru aut inhumanitatenbsp;oblatasnobis occafiones negligamus,quibus aliqui lucrifieri poflunt. Et hc qu* jjiOnbsp;Paulo Apoftolomeminerimus, nos omnibus hominibus debitoresefle , necnbsp;propter naiionem aut vit fucond tionem negligi debere. Irao hccum primd Pnbsp;norum ratio habenda eft,cm quod hos nobis Deu in lcripturis pafsitnnbsp;tum quod regnum Dei non alia rationc ciiius 8c latius propagari poteft, qumnbsp;rum 8c d uerfifsmarum gentium homines, in Chrifticognifiinem adducantur-go Chrifti fpiritu alieniimi,qui vel peregrinos Chrifti exulesinhiimaniterode'' [jjenbsp;lt;oram aduenis 8c exteris fidem fijam difsitnulant, vel eiiam fua malediccntianbsp;rent, ne conciones facras accdant, quibus in fide vera poterantinftitui. j!(^'nbsp;PorrChriftum audiamus, qui difcipulorum reiationi re rpoQder,nonnbsp;chriIhtUifei ,fed vt eos deijs admoRear,quipfis cognitu qum maximenecefsarianbsp;fulorumdert ^j confi:tet,quo illide fijo regno lampridemexcoramuniludorum opinion,nbsp;gnGjBopin j-^nt.Sonaniabant enimfvtfpius data occafione dicimus) regnum tcrrenuin,^^pOilnbsp;osf co/utat, Jjgniratej^opej g;; |{a omnia, poJlicebantur. Et credibile eft, eos nunc huiunbsp;concepifle,quando Chriftum ludis quidem tanto cum applaufu,inftar regisnbsp;gcatesvcreiufderadefiderioiamaccenfaseftevidebant. Sperabant itaq;nbsp;am facile conftitu pofte, Sc vndfq; confluxuras copias, quibus fcfe aduerius m'nbsp;defendant Ne ergo illos Chriftus in concepto errore confirmt, aut occafionf^

aliquam res nouas tentand^, deduobus eos admonet,quomncm errorein fim conftant. Primo enim de fua glorifications difserit, 8c eius ration perlp'^nbsp;nt. Deinde dorinam hanc illis applicat,8c,quid ipfi euenturum fi, Jocet,amp;nbsp;cem ferendam excitt rationibus idoneis 8c validifsimij,nbsp;chrim tirenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quoad primum,fic ait : venir hora,vt glot ifiectur filius hominis, 8cc.

zniamp;Mortii glorificationem Dominus,glorificam fui nominispropsgationera per orbeffl rdtitntm qu per Euanglijprdicationem fada fuit, 8c qu mox fieri cpit, poftqu!nbsp;reddH, nobis in mortem traditus, 8c ex ea refufeitatus noftr redemptionis negotiuif f Pnbsp;Senfus ergo verboruro eft : Ne miremini Grcos iftos ineum colloquium expct nbsp;enim ioftat hora, quando Euangeliura in toto orbe prdicabitur, i huiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fH*

t** l

1. Cof, f, low. *

-ocr page 379-

563

fsetiam inftitut, mefuum Seruatorem amp; Regem agnofcent: neque(vt vos arbitramini) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

tgnurn meum lud finibus concludenir, fed per omnes gentes ad fines vfq; otbis terra-Um propagabitur. At ne mortis amp; crucis eius ignominia orfenderentur, proccupatlo-ie vtiiur, qua amp; rationem illiuiomnem amp; fruum eiufdem vberrimum exponitjfic dicens: Amen,amen dico vobis, nifi granum frumenti lapfum in terram mortuum fueritjipfum fonbsp;lum manet: fi vero mortuum fucritj multum fruftum aftcrt. Aflcuerationem pr3emittit,quaenbsp;iHi iurisiurandi loco elt, quia de re graui amp; ncceflria hc agitur. Sic autcm ait : Priufquamnbsp;fiat,quod modo dixi,mc ignominiofam crucis mortem fubirc oportebit.Sd multa fient pr-ter veftram expcdationcm, quando amicos fimul amp; voaipfos turpiter dilapfos,hoftes vcr,nbsp;quafi viioria aducrfui me patta, infolcnter fcrocire videbitis. At non debent ifta vos terre*

neq; ideo aliquid regno meo deceflurum putabitis.

adem enim mortis me ratio eft,qufationis. Nam vt frumenti granum, quoad in fiorreo afleruaturjfolum manet, amp; plane infrugiferum eft,terr ver amp; lulcjs commifluro,nbsp;8^ in illis cmortuum,fruus fert plurimos,ct magno cum fnore ad agrirolam redit: ita ni-fiego morcrer,nulla efletcarnis meat,ex Maria aflumptat vtilitas,amp; ego lolus maneremDeinbsp;films,regniq; coelcftis hres : at vbi in ara crucis,mortuas amp; poftca icpultus fuero,tunc nonnbsp;ipfe modo morte refurgam,vermetiam frudusferam copiofos,quorum vfus amp; vtilitas adnbsp;plurcs alios redundabit.Nam peccatum rae carnis et fanguinis facrificio expiabo,et mortisnbsp;culeum auferam amp; vetens ferpentit caput conteram,nc fua tyrannidc porrd premat genusnbsp;nu)rulium,vosautem meo fpiritu donates ad prdicandum emittam,qui breui temporisnbsp;fpatio orbem totum incredibili focceflu pcrcurretis,amp;: eleos meos ex omnibus nationibusnbsp;ad mes Ecclefi focietatem congregabitis,qui amp; ipfi meo verbo arq; fpiritu faecundati, fru-us fidci vberrimos fcrent, amp; nouos mibi quotidic difcipulos adducent. Itaq; ego qdem exnbsp;morte gloriofior refurgam vos aut hor memores,vanas de regno terreno coguattoncs de-ponite,in hoc magis intti,vt officio fidelitcr fungarainijcui vos deftinatos elle audstis. Hcnbsp;verborDni.femctia c(l,qbui amp;regni fui rationperfpicu explicat,amp; difcipulos officij fuinbsp;admonet. At nos hc oblcruabimus primo,glorificationc Chrifti amp; regni cius in Euangelijnbsp;pratdicatione confiftere,quoad hoc prfens feculu.Pcr hanc n. ille hominib innotefcit,qai ckrijb lt; zttnbsp;nifi pcrEuangehinftituantur^exfemeriofis nihil vident autintelliaunt.Noteft n. illud lt;nge// prius


iuiftdiwfi videri volunt.Ethinc fimul apparec,elt;usd holles elle ioimicos, qui Euangelij eutfum impedire ftudent, amp; ijs moleftiam exhibent, penes quos illius dolrina fonat. Qunbsp;Paulus refpcxit,quda ludos Chrifti innuicos adhuc eflt fcrbitgt;e qud Apollolis refilltnbsp;quo minus Euangcli inter genres prdicetur, j.Thef. z.Qaod vtinam expenderent,qui cnbsp;EcclefiaeChrifti capita amp; propugnatores videri velint,in cum tarnen laudemqurunt,quodnbsp;Euangclium pertinaciodio vbiqjlocorum perfequuntur.

Deinde grani feu frumenti fimilitudo propter multiplex myfterium diligentius expendi sufiiede debet.Adhanc n. pertinct,qudfuprac^.6, fepanemvit clfedixit, amp; qud nos in illo nonbsp;vn panem falot e(rc,ait Apoftolus. Et lane multa hc concurrunt,quibus Chrifti amp; falutis ' n,nbsp;uoftr cognitio illullatur. Primo,vr granum non proptr fc,fd propter fruG, leminatur,nbsp;qnem ex co fperat agricola: ita Chriftus lefus non fuijpfius cau{la,fed propter nos,homo fa-aseft,vtnimirumfrulufuincarnationinos beatos amp; fclices redderen Erat n. ipfe innbsp;forma Dei,ad coip vn cum patre eft ab aeterno,amp; proinde ncquaquam opus habuit,vt nosnbsp;u.imfibiahquagloriamacquirerer, nifiDeu alicuiu indigum aliquando fuilTc dicamus,nbsp;quod vcl cogit.atu abfurdum atq; nefarium eltDeinde nullus ex grano fruiftus enafei poteftnbsp;nifi in tcrrglcbis mortuum germinct,5c denuo fuccrefest: ita nec Chriftus aliquid frudusnbsp;hommibusattuliflet, nifiin aflumpta carnemortuus,amp; in eadem refufeitatus, illius merit*nbsp;pcccjtum expiaGTct, amp; deuitla morte vitara nobis reftituilTct aeternam. Ideo fupra de ^rnisnbsp;lua fl iilu ,amp; manducatione loquens dicebat : Panis,quem ego dabo, caro meaeft, quamnbsp;ego dabo pro mundi vita:docen$ nimirum camera fuam eatenus nobis lalutarem amp; viuificanbsp;fadam cire,quatcnus pro mundi vita data eft,quod no alibi, qua in morte feu ara crucis fa-luni fuiftc notius eft,qum vt demonftrari oporteat.Sunt ergo nimium ridiculi,q^ui de etusnbsp;tnanducationc corporali nobiscum contendunt, qua inurilcm efle codera loco dilerte tefta- nbsp;tur.Prtcrcavt granum frumenti fruum fert fui fimilem : Ita Ch-iftus fute mortis meritonbsp;nos fui fitniles fecit,vntos nimirn dei,id eft,Rege* atq} facerdotes,adcoq; filiosdei,n5 qui-dem naturales,fedadoptiuos,qui fpiritu regcncrati vetcixcm hominem exuerunt-S; Ulins

H h lij

veil gia

-ocr page 380-

564

f

D I EI LAVRENTI I veftigia fecuti in vitae nouitate ambulant, atque olim cum iplo regni coelcftis baereditatfinnbsp;adibunt. Q^a nota veroj Chriftianoi faills difeernere polTumuSjqui ciim eiui^ norotnenbsp;gloriencurj vita tarnen amp; moribus fc ab eo alienifsimos elTe non obfeure produnt. Et tnbsp;primam refponfionis Chriftipartem dida fint. Difcaat finguli bonitatem Dei agnolcere,nbsp;qui filium fuumpro nobis hominem fieri, amp; mori voluit; ampledamur autem huncno runbsp;Redemptoremvera fidc,vt amp; nos in illo frudus feramus profefsionc noftradigno,amp;cttmnbsp;Odern in clis viuamus.Ipfi debeturbenedidtio,honor gloria amp; potclUs in ternu AfflC

HOUILIA II,

amt AMmMt fitam^ perdtt e^m : amp; ^ui odit aninntm futttu in hoc mundff, t vitam itternitm cuodiet earn, Siquis mihi minifirAuetit-jmtfiquatur : amp; ubit^ffnbsp;fum, illic 0 minifl er mem er it : fl ^u mihi miniftruiurit^ffnwidffit eurnfttt^

Voniamdifcipuliin Chriftolefijregnumterrenumfomniabant,frequenterilW.^ |^^^hlt;Tceamp; morte fua concionatur, quo minus ea offendantur, amp; , quid denbsp;raundo dcbcant (p era re, intclligani.Fadum hoc in ijs ctiam,qvuE preximcnbsp;lerunt. Cum cnim triumphantis inllar vrbem ngreflus eflct,amp; non modo ludorun' .nbsp;xnationibus celebratus,verumetiam Grci quidam ilium conuentum cupcrent,noui regnbsp;acqwirendi fpes Philippi amp; Andre animos titillarecpit.Rutfum ergo docct,fc qu*nbsp;breui glorificandum efle, fed prccfluram prius mortem,qu illi inftar lemcntisnbsp;Ex ea n.enafcituros frudas vberjimos,quorum prsedicationcgcntcs omnesadregniipnbsp;confortium fint adducend.Quia ver cadem eft crcdcntium,qu Chrifti conditio,nnbsp;altera fu refpfonis parte,quod de feipfo dixit,difeipulis acmodat,qu magisnbsp;fluocct fpe regni tcrrci,fimulq; coftatia fidci et patictia illos armet aduerffnbsp;iriipfis ferda fir.Tnby autc argumtis vtitur,qn fioguli cfidcratu no min^nt^*'*nbsp;qua vctlia fur. Seruit n. cfirmd fidei aduerfus onia,qu nobis defcdioncnbsp;Et primo quidcm illis racdeiur, qui de vita pericl.tari nolunt,amp; ne illamnbsp;Confrrfwert turpi abnegationeipfum dodrincius (quantum in ipfiseft) proderc non veiert'*''j^[.jnbsp;timortM [uot inprimisfolida dodtina Sc confolationeopus fuerit, quando confit, viicupidnbsp;omnibusinhrere,qu non pancis(vt hiftori tcftanturjvcl nouoru fcclerun'ijVclet'^nbsp;ignominice caufia fuit.Et inter Chrifiianos homines hodic quafi prouerbio vulgari unbsp;Nos nihil vita nobilius aut pretiofius pofsidere; qua ration ad quamuis a porta lia m igt;nbsp;fedionem excufandam multi lufficerearbicrantur.Hinc igituriniuo Edo Cbriftus^*''i^j(,,nbsp;amatanimam fijam,perdct earn? amp; qui oditanimamfuam in hoc mundo, in vitamnbsp;cuftodiet earn. Scopus amp; finis argumenti eft,quod maioris periculi comroinationc O /(,/nbsp;metu exectere S)C profl-gareconatur.Qnod vt rediius intelligamus,verba,feulociltio^nbsp;gulis inlpicereoportet. Ecanimam quidcm pro ipla vitafvt Ebrxifolcntjhicaccpi^^^j, dnbsp;rci ipfa docct, de qua agitur. Amare vero animam,id eft vitam hanc prjefentero dicuo jnbsp;ata huic fctotos ad(J^xerunt,vt Chrifti amp; regni eius caufla nihil faccrc aut pari jjinbsp;cam velin periculum adducar, vcl ipfis iniucundam Si moleftam reddat. Eandeinnbsp;oderunt,qui illam parui faciunr,quando Chriftus St regnum eius in comparationci^ nbsp;amp; proinde vel ciies mori,vel vita in egeftate,ex:lio,vinculis, amp; omnis gaudij munnbsp;Dk rrem, viuere malunr,quam fidem abnegando Chrifto amp; regni cius focietatcnbsp;Iraq; hacdicendo ipfis parabolam grani aut femctisaccommodt,qua modo fuxnbsp;tionem expofuit. Quafi diceret : Quemadmodum grana frumenti perdit, quiftuhonbsp;amore captus ea in granarijs recondita leruat,8i veruftatecorrumpi patitur:nbsp;uacScaugetjquifulcismanditjSiglcbisobruit, lub quibusrefoluta multiplie cunnbsp;fuccrefcLitjSi fiudificant ; I;a qui anim fus fiue vit defiderio prtepoftero vius, rre';;nbsp;deponere vult proprer me,n.eq; aliquid pati.quod eius gaudijs teporalibus ofhciatjnbsp;vitam hanc amp; feipfum,quoad corpus amp; animam, milrc perdit. Hoc autemnbsp;dici: res ipfa docet.Pnmo n. inutili inani cura feipfum excruc!at,dum vitam bancnbsp;ftudt,quam fuo tempore velit nolit deponere cogetur,etiamfi eius conferuandailWnbsp;riiatem centiesaboegauerir.Dcindedacerba quuisfugiunt,carnificinamnbsp;fuifsimaccerfiint, confeientiarnimirn terroreJ,qui nihil illis dulceaut iucundiicnbsp;Quodfi verohos itnrnani Si Epicureo numinisconipti excuriant.in omnefeewnbsp;du caccis afteib? indulgt,viuctcs mortui funt,ficuci de vidua lafciuicicnbsp;terea ciiabnegado leipfos Chrifto lpolict,in quo vno vita atq; falus habetur,niortinbsp;fint oporret.Itaq; etfi ad tepus felicesefle videatur,du apod impios in pretio funt, 'nbsp;hononbp abundc,voluptatibus impuris diffluunr,raoriturii tame noui rerrorcs onbsp;r.ur, quibus fuperati defperationis plenas voces edunt,8i nifi gratia peculiar! ipio^

-ocr page 381-

. i-K ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. frMfi7rA if!

i^^^^.^^^jantmquidemipforumcrudatibus sternisdeftinanrin' n' ' a quoq; ijfdem a Jiudicabuncur. Eft cr^o hcChnfti fenr^nril

^i'.45=-.n;xd; oninij dcbcmus.Nam quitta aflfeiQiipn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nos noftpa-

pi Ch lt;lnt,Scvi. i ,0,,, ccrt p kXrquot;dh 'quot;' S' M.aion k ,ej.nbsp;cnptd.titibuspriuis moriificrunt multknbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lgt;'inra cum hus

amp;.npdo.dd,aose,cr;rS. oJ,? innMos circ,amp; in Chrilk viuere teSmr 0.77/9'quot; iUos fp.ritanbsp;gt;n Do minus deponunt,qu licundum cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp; f quot;quot; 'mgt;Jum tuctit, animas

'rpora,crrfurrcaiuc,p'quot;5'quot;''Pquot;'''7'quot;quot;,'''tinviiamtranrnr.

quot;gt;gt; (ip,u, (Hmonijs a.qucuxX ' quot; rnrquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hxc ,,ije,

nSamp;p js(a,i,o.i(u:,(,;.mtid,ft, ; quot;''quot;quot;'P'quot;quot;'-'.'!quot;'^'PIsi.n occur-

Hc autem, aux tnod dixin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cowracmoraoone abftinemus.

Jiierfus mortis lorores cfficlcirs.mc 7o7rf,quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;obis leurs reddunt. i.a

s conitionon c(re, ciniffi fui, Nam7, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;quot;Jquot;quot; quot;'' mor.

.rmfmflo traJua t l,a\oV nos fidri^t/f ufl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'''quot;f'quot;quot; iquot; -

corrupnbd,amp; d.uerfiisinis affeibus obnL^. quot;quot; percpiemus algt;quctD,n, earner banc ruin ononne capax cft,nifi in rcforrcionci.^ oPaulus a,t)reani cio-uj oneminctuainus, quamp;ncccffariaeft^r^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;induat.

/. Cor. If,

Adaehis,qudvtChriftu$certaL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mare iam nc-

Jcanobis quoq; ngqlis viixfinemccrtumDcnT*'quot; c^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cunlbcumm hsbuit,

dXuwc' ^ianf,3n[icipare poterie/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o tyrannurum, quan-

qu nobis chara Sc iucunda clic loJentXbmSm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoqne exendi,

tutifgf^ rt ojtneiois.nbsp;/ertwtd!.

ccroor atq;comodbr,^;fi,Ha propter ^ns,qui ea nob,s((, ita p,, f,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rethioecT'Y

quode terra orig.neniduct\amp;pro;ndf quot;''^'admodumdif-o.nnem coftftes erc putar.nihd hc prftabunS nXo '7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^cLcitatem

QNianiniiSut

ram. iOM.

quot;fgatioprccdat.ldco Chr.ftn,,cm M,r 5. bancquot;'^*-'*lt;^1.0 amp; noftri ab nniuncm regulam prxn)i(it,qux ncccfl'ari obf. 1140/'^uquot; P'^P^quot;e'e inftituiflet,nbsp;^n:lo qua pnmus Leus noftr,jp(iusabneaanooitnbni 'n quot;^'''''quot;''^'^'quot;'Pnbsp;^n.re,abncgc-. icmetipiLn,,et tollat ci uccin iua St fcn/ nquot;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ult poli me

p o/enutnt, vi carnii icniyi Sf alFcibus renunticn? me.Porr -bn.gatiotvs pt xce- m^ssI, * Uinzvoluntau lubijlt;i;mus:q,.,d olmj patriarebasc/^ quot;l*-p'crastn vcreri Icnptura co^n^nenda^ur, deinde Annbsp;rua,-trornis omn.l,(,s,vi,im quoqt quinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fies,q,

Kf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ds.vi,r?Lc feilmunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rpnrndi.u

tact operanone opus eft,qnoj ex femine verb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;^'^^vfgt;unbld (.urinent Sunt tarnen,qu hic Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regenerer,atq; homines nouosef-

rum hums kcui, cfidcravo amp; eonindprcipuum fer eft dsPeens i-f monctdc hic i pri D7''''*': %quot;- ^inbsp;cuftoJict e.His n. verbis mumiri I - ^uirna jua in hoc mundo^in vita attemSnbsp;nim perpetu odifli,3ut ineptibU ei?,in -'f'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicetet, N iubco ini

-'nJirffodico,vt.ihi Sc rZgnome nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;',quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;quot;fgt; 1 - nti fcii

ta conleruari debcate Prcin.Ta ri,.c r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n. haoe: tngt;ind9bir,cuitj4j, n-

qui omnia hxc partim mala amp; noxia,pT;^\'Xm amp; catfaftns vit. a vci/vdftu* ^7quot; labile aut perpetu cft.Ergo ftultutn fuerit7kTrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Qiod h yerjns fimul amp; vft huicrempiX'^ropte tX-X puXnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'^^^^tonitane vm b^nciarX^^quot;''amittetis,

Peiabms.Hxcvcrbr.i Cbr.fti cnrenti, cfhqnx iTita animas m quot;-quot; ^ tentanoncterrena lixccm clelbbos.tSr remporaria cum xr cocip.atnr,yt in quauisnbsp;S'atc nobn v.debitur illis rcntiare,vitq; finu abiRere,G ira Si^X^poftXrquot; 'X


-ocr page 382-

D E 1 LAVRENTI I.

Cbiflwm f-^uiitur, ejui litu di/cipullnbsp;tffe voluut.

Addamusbuicconfidcrationi proces ardentes Si afsiduum verbi ftudiiim, moxq;nobi Icue videbitur, quod carni amp; externo bomini prius impofsibile erat.

Vtdeamus nunc feeuftdum argutnentum, quo Chriftus nos ad pnitentiam amp; conftantiam rtcitat.Sumit hocab exemplo,amp; quidem luo exemplo,quoJ nemo piusimpro-bare, vel vt nihil ad fe petinens contemnere poteft.Si quis(ait) mihiminiftraucnt,raefe-quatur: Senfus eft : Vos mei miniftri eftis,amp; tales vultis videri. Me erg vobii prseunteninbsp;fequamini, 5c cm me pauprem, cgenum adhaec hoftium calumniji amp; infidijs expofitum,nbsp;videatis, nee multo poft in cruce ignominiofa morton tem vifuri fitis, nolite vobis melioremnbsp;conduionem polliceri, fed ad fimilera pugnam, Sc eadam certamina,vos quoq; prxparate.nbsp;Non enim eft fcruus maior sut prftantior hero fuo : amp; lufficit diftipulo, ft mag-ftri fui fi'nbsp;inilem fefe videat,amp;c.Habent autem bate verba generalem dorinam de hominisCbridu-ni offici. Prafcipuum huius caput eft,vt Chrifto miniftret amp; feruiat, quem Redemptoretnnbsp;amp; Dominum noftrum profitemur.Seruiuntautem illi, qui ipfum lquuntur. Quod funinbsp;corpore non pofsit fieri, quoad in hifee tern's viuimus,animo fiat oportet. Sequuntur ergonbsp;ilium,qui fidei oculi* in ipfum vnum relpiciunc,iQ co vno omnem lalutis fpem atque fid-ciam collocantjinillo deniq; vno qmrruntpanem,fontemSclucem v.t.nec quicq; admit*nbsp;tunt,quod eius merito 8f glorix minima ex parte deroget, Parit deinde fides ifta obedienti-am, qualegibus Scprceptiseius paremus,amp;mortifica{isalfedibus carnis noftr nos ipftnbsp;fiftimus viuentem hoftiam. Comiratur obedientiam fidei patieniia in cruce, qu diuinariinbsp;promifsionum expcrimentisquotidianisconfirmata,aduerfa omnia vincit,Sc tandecaH'^nbsp;regnihreditatemgoriofotriumphoingred tur. Hafc(inqu3m ') hominis Chriftiani officia funt, qu nift ledulo obeamus inanis amp; inutilis,im etiam noxia nobis erit eius notniounbsp;pr'ofeio. Falfi n. conuincemur,amp; ex illorum numero erimus, quibus ille olim diurusc*quot;nbsp;Non omnis,quid:citmihi,Dne.Domine,ingredietur in regnum coelorum, fed qui K'fcquot;nbsp;voluntatem patris mei qui in clis eft. Et (and quouis fupplicio digni funt,qui cum le Cht'*nbsp;ftianes profiteantUFjcius tarnen prtceptis patere recufanr.quSc kuia amp; falutaria funt, dCnbsp;qu ipfiuscxetnplu cincndantur. Quid n. nobis iiie poftulat,quod non ipeoriorprxfii-terit ? petit obedient: officium: atqui ipfe patri obediens fadus eft vk ad morrcm,motteii)nbsp;( inq; ) crucis. Petit noftri abnegationem: atqui ipfefefeexinaniuif,amp; cum in forma Dei effet, ferui formam a(Iumpfit,nobisq; per omnia ( vno peccato excepto ) fimilis faus eft Pf*nbsp;tit vt ipfius caufla relinqu3muspes,honores,volnptafe$ huius feculi : Atqui idem ipfe pn^nbsp;fecit, quando omnium egenus non habuir,qu caput fuum reclinarer. Petit vt exilium :pl*'nbsp;us nomine fubcamus : atq ipfe etiam in terras venire, peregrc nafci, amp; nihil proprij habefnbsp;voluit. Petit vt patienter feramus,qucunq; nobis imponunturonera : atqui ipfe cum diid'nbsp;fima quq; fuftmeret, tanquam ouis non aperuit os fuum, Petit vt intmicof diligamusnbsp;bene precemur ijs, qui oderunt nos .* atqui hoe ipfe fecit,qui pro hoftibus animam liiamnbsp;pofuit,proq; illis interceliit apud patrem, quibus in crticem fuffigebatur. Deinde nihiliHnbsp;prsEcipit,cuius non exemplumabfolutifsimum ipfe nobis prbuerit. Eft ergo incxcufabib*nbsp;eofu inobcditia,qui vel doloris impatitia vel alijs affeiibus fuperati, ipsu fq dedignatun

tue, ti.

2, Tim, 2.

Terftum argumentum ab vuil fumit, quo homines cum primis permoueri cuti fuerint.Quo loco admirabilis Dei bpnitas obfruari debet,qui inutiles feruos, quorumnbsp;nullus ipfi vfus eft, pnrrnijsinuiiare dignatur: amp;quidem eiufmodi qu omnem mundihu*nbsp;ius raagnificentiam longe fuperant. Primo enim ait : vbi ego fum,illic amp; minifter meuJfr^nbsp;Exponithancpromifsionem ipi'e alibi de retno rcgniconiortio, cuiur nos cohredes k'nbsp;cum efte velit, Nm in vltima cn dikipulisdicit: vos ij eftis, qui permanfiftismecumijnbsp;tentationibus meis : amp; ego vobis difpono, prout raihi pater meus difpofuitregn : vtnbsp;amp;igt;ibatis fupefmenfam meam in regno rneo. Et infra cap.j4, dieet: Vado paraturus vobi*nbsp;locum.Et cum abiero,amp; parauero vobis lacum,rurfus veniam,amp; aftumam vos ad mciplujt^nbsp;vt vbi fam ego, amp; vos fins. Item cap.j^.piter quos ledifti mihi,icupio,vt vbi fum ego,amp;* *nbsp;fint mecum : vtfpcentgloriam illam meam, quarn dedifti tnihi,amp;c. pclliCetur ergo,quonbsp;luiregni Si glori confortes habere veliteos, qui inter crucis amp; mortis pericula in fuinbsp;minis amp; ver fidei confeftione conftanterperfeueraucrint. Redergo Paulus pijtkt*nbsp;bebat: Fidus fermo : Nam fi cum eo mortui fuerimui, cum eo etiam viuemus: Sitolcr^'nbsp;mus, etiam cum eo regnabiraus* Siabnegamus, amp;ille abnegabitnos,amp;c. Sunthcniunbsp;confideratione dignifsima , e quod omnem crucis maleftiain eximerc, amp; omnesnbsp;terroresdifcuterepofrunt,fimulque omnem aducrlus Deum murmurandi aut jnbsp;occafionena nobis auferaot.

* ''ni4rgamentumaDv.ii.int,t|U0 hommes cuoi pr.m.! pemouen .* Prmia en.m ainphis.m.a poil.tnr ijs,, ipf,s eaemplum pasien.i ful. crucontol=-' ' - . . . , .1


-ocr page 383-

K o T I T A T Tf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 67

Q^iiJenmpratere9Vigt;lumus?autnutniniutiam nobis fieri djcemns, fi fu crnci nos participesfaciat Dei filus, qui nos glori etiam fuconfortes, amp; cohredcs, hafiere dinbsp;gnabitur ? Equidem quo minus dubitemus, aliam infuper promifsionem huic coniungirnbsp;qua ipfum Patrcm hoc ratum habiturum efle doccr, quod ipfc pollicetur. Ait enim : Et finbsp;quismihiminiftrauerit, honorabiteum Pater Quiaenitn verus Sc ternus Dei filins ,nbsp;amp; vnumcum Ptre eft,quum fueritvt ipfum Patrem remuneratoretn {entrant, quicun-queillifideliterferuiunt. Facit ad hujus confirmatiooem, quod olim perProphctamdi- /.S4W,anbsp;xicDtus ; Honorantes me honorabo. Fit autem hoc multifariam

Nam frequenter in hoc etiam feculo gloria amp; honore corcnantur, qui in pericu-lisChriftigloriamconllanter defenderunt. Exempa luntin Conftautino Magno, loui-niano, Vaentiniano, amp; fitnilibus, vr eanunc omittamus, quTn ve.eri teftamento coma memorantur. Deinde etfi omne genus contumeli fulbneant in mundo,amp; inluper non-nunquam morte ignominiofa medio iollantur,memoria- tarnen t-^ foi um coniuht Dc-usjviapudpoftcros in honore et pretiofini,qui dumin viuis eraot,omnium odijsSe con-uitijs profcindebantur : quod videre eft in Prophcns Si Apoftolit,quorum memoria internbsp;osetiamhonorificacfthodte, qui doiinamillorum minime piobant. Acccdit his im-mortalis gloria, quanimabusfiraul amp;corporibujillorumin chsparata ell, vt paulonbsp;anrcdiximus. Sunt hc eiusraodi, vi omnes labores nobisleuei reddere,amp; periculornninbsp;omnium terrores procul propulfare pofsint, fi ea diligentius confideremus. Et eft hicnbsp;obfcruandum,non loliiverbi minirtrisiftapromitti, qui ind^cendi munere Apoftohsnbsp;Jucccffcrunt, vermctiam magiftratibus, im pnuaiis hominibus.qui Chrifto Tc% in lu*nbsp;vocationclgitima fidele oblquium prftant.Poteft enim (vt Auguftinus annotauit) v-nufquisquepaterfamilias interfiles domefticos Epifcopale iinplere officluin, dura illosnbsp;Chiiftoadducit, Si in vers pietatiyofficio continet, Sineuhetgo h:c fibi a^gt;plicent, Sfinbsp;cum filus Dei Icfus Chriftus nobis miniftrare dignatus lit, nos vicilstrn ipfi miniftretnus,nbsp;in ciusdolrinam atquc cxemplum intenti iplum lequamur, vt iernum cum iHo fimus.nbsp;Illi debciur benediio, honor, gloria Si poteftas in cernum. Amen.

TRECArrO COMPLECTEJSrs S^M-

tnatnprecedentium dtttrum homtUarum Ivh^a. it. ca^.

/CTernc Sf viuc Fili Dei nobis date, Si Puer nobis nate,vcre tu es Rex admirab;lis,non '^ntm propter admirabilem illam diuerfifsiraarum illarum duarum, diuin Si hu-nianar, naturarum, in vna eaderaque perfona lua coniundionera fiue vnionem , nec fo-lm propter miraculofa psta tua, Si noftri redemptionem, cuius ergo tu terni patrisnbsp;VEPvBV M, ad aftumendam naturam noftramabsq^peccatojin mundura yeuifti : fednbsp;ttiatn quod regnum tutim, quod muabiliter, voce IciliceiEuangehj (.qua foris in mini-ftcnomcmbra regni tui affavis, intus veto in cordibus eorum lucera Si iuftitiam tuam ac-cendis. Si bencficta tua, te parata , Si in verbo luo nobis proroiira,externis tuis ceremo-nqsin nobi. obfignaSjfinguhs tuis fidelibus apphcas) in medio ciiam inimicorura tuorunbsp;inhocnnmdocoll.gis, Si modo plane admirabiliconfcruas. Nam ficuti Apoftoli tui fcr-rcnum rcgnum in te lomniabant, Tu veto frequenter de cruce amp; morte tua iplos in ftatunbsp;humil ationis tu commonefccifti, quo minus tnftt iHo tuo fpet'Uculo offendcrentur, Scnbsp;ccontra, quid in tuo regno, te fic cupiente S Volente, ipfis amp; ommbus tuis fidelibus, innbsp;hoc mundo expeCtandum, Si cuilibet de femetipfo fperanduni fit, intclhgant ;Tta adhucnbsp;hodic plurimi reperiuntur,qui ex feeptro Euangelij tui,quo in his terris coctum tuum col-ligi,tericnum regnum ,Si in eo dignitates, opes,Si lta omnia, fibi iomniant Si polirnbsp;ccnnir. Sed tibi fic placuit, ex mirando. Si in hac vita nobis imperfcrutabil,confilio tud^nbsp;dileftxm tuam animam dare in hac vita in medium iniraicotum tuorum. Si arcam feu na*nbsp;uim tuam (in qua tu es gubernator remigum, inter terribiles turbinum Si procellaruranbsp;ternpeftat,que, te conniuentc, Diaboli, Si fatelhtibus ipforurn ideo excitantur, vtnbsp;nauiaila, id cft,Ecclefia tua ijs omnino opprimatur Si fuffocetur ) mirabiliter tueri, con-fennre. Si prouchcre,ficut populum tuum Ifral inter vndasrubri maris,8i rumnofumnbsp;Nohatn,altrom poft diluuium generis humani paren'cm, in area natantem cura Eccle-fi 1 fua domcftica tempore diluufi, quando genus humanum trifti exmplo propter fcelenbsp;ra fua in vndisfuffocaium omnino perijt,vrabra manusiuomnipoteutis, modo plannbsp;adtnitabili protexifti Si conferuafti*

T.

-ocr page 384-

DIE LAVRENTII

Tefupplicivoce rogamu, fac, vite,regemnoftrum,rede agnoCcamiis naus Fer etiam opem imbecillitati noftr, caligini vero amp; dubitationibus mentis nolnbsp;niedere. Confirma anxia corda noflra, ne propter fcandala,arrumnas, aut deforineijnbsp;jpeciem ciuium regni tui veritate,amp; Ecclefia tua, deficiamus, fed te, rege nefro,tuoqnbsp;fceptrojamp;patefadionibusabjteediris,firmiterimitamur, acin ctu illo tnaneamusnbsp;quitehabetducem, amp; tuaduIcifsimaEuangcIij voce, curn fpelti exitus, inter mdiasnbsp;calamitates fruitur. Auoca nos fpe regni terreni, amp;, cm jrotrevfAct nolirum non mnbsp;vallchaclachrymarum ,fedin clis,fit, doce nos, vt vera bonaregnitui, qua: cceldl'*nbsp;fiint, quxramus, non dignitate, non opes, non voluptatcsmundana, qux pofsefsof*:nbsp;fuos, nifiad leconuertantur in bac vita in ternum exitium trahunt,incl3gemu$,amp;ipj*nbsp;tu tuo forti accende pedora noftra, fimulque conftantia fidei, amp; patentia arma nos ad-uerfus crucein, quat tui verbiindiuulfuscornes, nobii vero ncccflriin hc vitaferend*nbsp;eft.

Obfigna in nobis vframque dodrinam, tam illam, quae nobis multiplex um incarnaiionis pafsionis, amp; mortis tu, in fimili de grano frumenti ping t, amp; obnbsp;lo*ftatuit,qumaheramhanc,que vanifpemundani regni,amp; eiuscaducorumbonorum, tuosciuesaucar, amp; ccontra vera fidei conftantia 8c patienria armat nos aJucr.usnbsp;crucem, qu nobis, difeipulis tuis, in bac vita neceflari ferenda eft, cum in arcano con-filio diuinitatis, ab tetno tuo pare,te, amp; fpiritu ftndo, hoc ira concljfim,amp; perm'iii-ftros tuos nobis reuelatum fit,Omnes cohredet tuos tecum, in buius vitx ergaftulo, padnbsp;oportere, vt 8c tecum vna tandem glorificemurjue reputemut pares efle afflnftiones prrnbsp;fentis vitaf adgloriain, qua;erga nos certo reuelabitur in altera vita, qtiando ermius coi'^nbsp;tbbcrnales tui amp; vniuerfi agminis beatorum Angclorum amp; faorainuro, vbi vere erit bo-num effe in gloria amp; latitia inenarrabili.

Fac vt granum frumenti nos de te, vero pane vitae commonefaciat : in te vero ert' dentes vnum panem in te fadot efle credamus. Fac,vt re, verbum terni Pdtris,non tui-ipfius caufla, fed proprer nos, amp; noftram falutem, atq; adeo hanc ob cauflm, afliimph*quot;nbsp;le naturam humanamjfirmiter credamus, vt frudui incarnationis tux in nos rctundarc'nbsp;qui elt hie prcipuu,vt eo nos diuites,felices amp; beati redderemur, ficut granum f unie'*nbsp;non propter fe,ied ideo fcminatur,vt ex eo Agricola copiofum amp; diuitem frudum peiO'nbsp;piat. Vt verincainationistufrdui in no$retundaretcopiofifsimus,Teff:ernuinI^^*nbsp;filium, fontem amp; datorem omnis vit, in afliimta carne mori, amp; in eadem relufc tan o-f oi tuit, vt tux prettofifsima? mortis merito ,peccatum generis huroani hac raiionecxpH'nbsp;retur,amp; vita, quamlapfusAdx nobis eripuit,amp;mortem in mundum intulit, dcuiCPnbsp;nione reftitueretur nobis. Caro enim tua eatenus nobis lalutaris amp; viuifica eft, qu-quot;;'nbsp;nus pro mundi vita data eft, quod non ahfai, qum in ara crucis lemel fadum efle, firmt'nbsp;ter nobis credendum eft: Sicuti frudum mortis tux nobis in grano fiumenti etiam adui'nbsp;brate volu.fti, ex quo nullus frudus enafei poteft, nifi in glebis terrx mortuum gerniinf*nbsp;amp; denuo fuccrefcat, vt culmum amp; Ipicas, granorum domiciliuni, producat.

Tandem ficur granum frumenti frudum fert fui fimilem : ira tu Chrifte lefu, ***,' cifsime Immanuel nofler, morris tux merito nos tibi fmiles fecifti, vndoi videlicetnbsp;id eft. Reges 8c Sacerdotes, adeoque etiam filios Dei adoptiuos, qui fpiritu tuo regc^nbsp;rati, veterem hominem exuimus, amp; tua veftigia, nobis in verbo tuo monftrara, fcuti nbsp;vit nouitatcambulamuseovfque, donee tandem in gUriofum amp; auguftifsimuro bo^nbsp;reumtuum, ad polsidendam hxrcdtatem xternam regni tui clcftisper te introdudnbsp;colligamur.

Quia ver vit huiuscupiditas omnibus natura inhrct,qux non paucisvelno'*** rum fcelerura, vel ctiam extrem ignominix, caufl exiftit fxpifsimc, efticc etiam,nbsp;nim^tn noftram, id eft, vitam hanc prxfcntem, ira amemus aut huic totos nos ita adJ^'nbsp;mus, vt tui, amp; regni tui,cauira, nihd facere aut pari velimus, quod cam vel in pericu***nbsp;adducat, vel nobis iniucundam Scmolcftam reddat. Doce vero nos eandem ani^nbsp;ideft vitam noftram prxfentem,odiflre,vt illamparui facerc difcaraus, quandoiUinbsp;regnum tuum, illiusquethefauri, in comparationem apud nos veniunt, vt vel cent'nbsp;mori, autvitam in egeftate ,exilio, vinculis, amp; omnis mundanigaudij expertem,nbsp;malimus, qum fidera femel abnegando te. Rege noftro, deficcre, amp; regni tui fod**nbsp;excidere.

-ocr page 385-

M A K 1 VIRGINIS HOM ILIA - .. nbsp;56lt;)

Fc, vt nos, qui miniftri, amp; membra corporis tui, fumus, tc, caput amp; magiftrtti f oftnim , nobis prseuntem, fequamur, qui in bis terris pauper, egenus, hoftium calum*nbsp;niisexpofitui,flagellatus,fputo commaculatus,tandem in crucc ignominiola monuus efl:nbsp;hiec nobis meliorem conditionem polliceamur, fed ad fimilem fortem, amp; eiufdem quoq; 'nbsp;certaminispugnam nos indies prparcnius jVtfideioculis in te,regem noftrum, foliimnbsp;refpiciainuSjin te vno falutis Ipern atquefiduciam collocemus, ac deniquein te vno quee-ramuspanem,fontem, amp;lucem vit,necquiequam adroittamus, quod tuo preciofifsi-mo merito glori minima ex patte aliquid deroget : Sinas fidem illam ift nobis parrenbsp;obcdientiam, qua legibus amp;pra;ceptis tuis fpontepareams, amp; mortificatis aflfedibusnbsp;farms noftrac,nos tibi offeramusjamp;fiftamushoftiam viuenrem, vtnos, nonexfemi-ncmcrtali,fed immortali verbitui viueniisregencrati, amp; fpiritu tuo preeparati, panisnbsp;inundus inueniamur, quo faturari atque delelcari pofsis, ficut Mrtyr tuus, beatus I-gnaiiusde feipfoad martyrium ducendo, olim dicebat. Ac obedientiam illam fideinbsp;iinasetiam comitari patientiam incruce, qu diuinarum tuaruhi prornilfionura experi-mentis quotidianis confirmata, aduerla omnia non folilm toierat, fed etiam vincit,amp; tandem cleftistui regni hrcditatem ingreditur gloriofo triumpbo, vt vbi tu, dux amp; Ma-gifter nofter,cs, 5t nosfubditi amp; miniftri tui etiam fimus, vt non tantm glotiam ttiamnbsp;coram intucamur ( ficut agonizans paulo ante mortem tuam pro nobis precatus cs;nbsp;Pater fane, cupio, vt vbi Ium ego, amp; illi fint mecuro, quos dediftlmihi,vt {pelentglo-riiinmeam, quam dcdifti mihi : lt;^ibus verbis cett promififti, quod tui regni amp; glori*nbsp;conlortcs habere vclis omnes cos, qui inter crucis amp; mortis pericula conitanter in tuinbsp;nominit, amp; ver fidei, confefiione, in bac lachrymarum valle perfeuerauerunt ) Sed etiam immortali gloria amp; honore, qua: animabus fimul amp; corporalibusnoftris, tua inter-ccfiione amp; morte in coelis parata eft, ab aeterno patre tuo vicifsim ccronabimur, quinbsp;tccuni in vnitate fpiritus fani regnat Deus benedius 5{ laudandus in ternum. Amen.

DIE ASSVMPTIOiNIS SEV

EMIGRATIONIS MARI EXHAC

VITA, BVANGE cimo

KIVM LVC DM*

I

capite.

QVando, amp; quo finefcfta matris Chnfti,Maria: virginis, primm celebrau, pofte* vfri abinucntoribus fuperftttionum nouarura cumulata, amp; in Ecclefiam Chriftinbsp;introJuhfint,bomiliaprimadiximu, qudicincarnationis Filij Dei, jmnciat abnbsp;Angelo Gabriele virgini Mari, proconcione explicamr, qu pium Leflorem re-nuttimui. Felta verb fanorum , atqueadeo Maris virginis , non ideo ,vt ipfts honorem, foli Deo dcbiium, alsigncmus , quod illifaciunt, qui circa cultum Maris amp;nbsp;reliqnorum lanorum occupati funt , quem multisfeculis poft Apoftolorum mortemnbsp;demum inftitutmn, amp; Rouis lubinde fuperftitionibus autum efle xprobatis hiftorijsnbsp;ollcndi poteft .-Scd alijs de cauftis, cclebramus , quasinprincipio poftremhuiuspar-tiscomplclcntis homilias dc'fanis ,expofuimus, quo itentm pium Lelorem ablega-mus. Relia igitur fnpcrftitiofi cultus Mari enumeratione, qnam Pontificij traant , accedamus ad explicationem Euangelij , quod hodierno die pro concionenbsp;tradatur.

HOMILIA VNICA.

Fadum eftautetn inter eundem, ingreffus eftChriftus Dominus in quendam vicum : Mlier ver qusedam, Mar* nbsp;tha nomine, cxccpit eum domum fuam. Ethuic erat foror,nbsp;qu vocabatur Maria, qu etiam afsidens ad pedes Icfu,nbsp;audiebat ipGusfermonem. Martha verd diftrabebatur circanbsp;frequens miniftcrium, fuperueniens igitur ait t Domine, nonnbsp;eft tibi cur, qudd foror mea reliquit me, vt fola miuiftrem Cnbsp;Die ergo ei, vt mihi vicifsim opituktur.


Kcfpondcn


-ocr page 386-

570


T) l-R ASSVMPTIONIS Rcfpondcns autem dixit ci lefus : Martha, Martha, foH^nbsp;cita CS, amp;r turbaris circa multa : Atqui vna re opus cft. Manbsp;ha ver bonam partcm clegit, qu non aufcrctur ab eagt;nbsp;VLTA toto hoc CAPITE, VSQVE. anbsp; hodiernafn leioncm dia lunt, de prdicarione vcrbt Dci -,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Subiecit pofteahi$ colloquium,feudifputationcm lESV CtiRlSTI cum arrog*'nbsp;fafluofo legis interprte, qufummam ver dodrinae, Si omniui^*'nbsp;torum Dei continet, qu confiflit in duobus capitibus, dileione Dci nimirumnbsp;dem in hune, amp; obedientiam veram, coroprachendit,amp; poftea dileione proxim' 9nbsp;vitinnocentiaderiuatur. Etdeproximi dileione, abundquidcm dicirurm a ,nbsp;ritaniparabola, quaChriftus docct,quisproximi loco haberi debeat, amp;quibus onbsp;charitatem fiueddeionem erga ilium teftari debeamus,ficuti ilia Dominica, J. ponbsp;nitatis homilia vltima copiofe cxplicantur.

Ne quis autem bine coiligeret,falurem noftrorum operum meriris debcri,coni de nunc liibtexitur hiftoria , quam modo recitauimus, qu exemplis pulcherriniisinbsp;hancdorinam illuftrar. Continet enim hofpitalitatis prclarum exemplunijquo^nbsp;charitatis officia traduntur. Viciisim vero docet, quisnam verus Dei cultus (if, 9quot;'^nbsp;ius dileionem teftari debeamus ,amp; ex quo tota noftr faint s rat.o lt;nbsp;vtlESVM CHRISTVMaudiamus,quernillenobisdooiemacnbsp;dit, amp;c.

Cbrifliu i Orditur autem ab occal srntdiiMir- 'autperreionem fuam verfusHnbsp;tbiOMC Ala* ad Marihatn amp; Mariam , forores.

41.



I. Cot /.

dependetjOiiiii' ferua/oreniJ'

fione totius hiftori, qu fuit quod lefus Cbrift quot;ierofolymam prolequitur ,in vicum quenJam ai'nbsp;Vicum hunc Bethaniam,Mariam veramp;M''*^^^^nbsp;Lazari forores, fuiffe, confit ex vndecimo capire loannii.nbsp;nbsp;nbsp;Singubri autem ben

lentiafamiliam hancCbiflus profequutus eft,ade, vtcm LaZarus inmorbumb' incidilFet, orores non aliud ill abfentinuntiaricurcntjquam : Domine,is,qucintiUnbsp;ag orat. Et ipfe paulo poll djfcipulis ait : Lazarus, amicus nofler dormit, amp; jnbsp;reluan.ibus ob pet iculimetum, Bethaniam abit,amp;iam quartum diem in fepuknfnbsp;gentem mortuis refufeitat.

Nunc autem ante omnia Chriflus obferuandus venit, qui etfi Rex regum fit j mnia illi tradita lint Ptre fuo, tarnen in des alinas diuertit, non autem more regtii^nbsp;huius fcculi pafsim per vrbes amp; vicos celeUriorespalatia habet, amp;ipfum expeantes^nbsp;uos aulicos, qui eum excipiant. Debuit enim in aflumpta humanitatc, quoad hcnbsp;nihil proprium habere, vt nos rernis regni cloruin bonis locupletaret. At magnbsp;bonitatis eius argumentum eff, quod fub nde ad homines priuatos diuertit : quodnbsp;demumnobisrepatebir, fi, quis ipfeft, expendamus. Eft enim fernenillud Abt,,nbsp;mopromiffum, quodmalediionem oninemab humanogenercauertere, Benedict,^nbsp;nem veromnibusgentibusreduceredebuit. E(ld leusilleamp;ternu$DeiFili?nbsp;quo Patri complacuir, vt nobifeum in gratians rediret. Eflis,fn quoomnes thefaurifi*^?^nbsp;ti Si cognitionis recditi funt,amp; qui nobis Deo faus eft fapicntiajuflitiajfanflifi^^^j^nbsp;amp; redemptionis noftr precium. Non potell ergo ad aliquem amice ac familiarit*^nbsp;uertere, quin fecum ferat hc fua bona omn.'a Si ca cum falutc certa ijs confrt, 9^nbsp;micorurti loco habet, ideo infra ,9. cap.Zachi domui falutem contigilfedieet,c!nbsp;ilium diuertifR't, amp; ab eodem fu'ilfct exceptus, Et hoc quidem hodie multi fa ten tir, tnbsp; paratos cffeaiunt ad ilium excipiendum, fi mod ad ipfos veniret, vt olim adZach^^!nbsp;ad Lazarum, amp; frores eius, venited.gnatus fuit. Atqui vtira ad nos diueitat, minbsp;ops efl. Nam quod illi in terris agendum erat, dudum peregir,amp; nobis vtile fuit, vtft^^nbsp;lio raund hoc ad cleftis tern beatitudinf ledesa'ccndeier, Senobis illiclocH* .^^nbsp;raret, atq; nuncapud Patrem pro nobi intercdt. Nihiiomious tarnen ad nos qnbsp;diuertit per verbum fuum, in quo feipfum, amp; bona fua omnia, nobis offert, amp;nbsp;illii fruamur, inuitat. Hc ergo paratas habeamus, non Jes nofras ex lignss amp;hp*nbsp;extruas, fed mentes noflras,vt verbum eius cum fide vera excipiamus,amp; eidemob*nbsp;peremus, vtpoflea prolixms dicetur. Diuertit ad nos etiam in pauperibus,nbsp;me, qui eius nomine exulant : quos in fuum locum lubttituit, vt in fuas rationes fc

-ocr page 387-

H A R 1 VIRGINIS HO MILIA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

P'wmm polliceatur, quicquid officij in ipfos fuerit collatuin. Siquibuj ergo tam charus grjtus foret ipfius Chrilh aduentus, qum ipfi glorianturjagedum hc iefc ad prftan-dileionis officia accinganr, amp; ipfutn Chriftum cxcepifle iudicabuntur.

Habcnt illi hoc loco mcmorabile hofpitalitatis exemplum, quod imitcntur. Fuit fiimiluhcdiuei admoduni,amp; inter iudosmagnexifiimationis, vt in circumftantijsnbsp;hiftoriat de Lazaro refufcitato, amp;in faoMari, Ghriftum preciofifsimo oleo vnguen-tiS) eft videre.nbsp;nbsp;nbsp;Et ea tune erat rerum conditio vt non fol um Chriftus publice exofus ef-

lOldtr f.

Ictjvcrmetiamcum illopericlitarentur, quotquotipfius difeipuli aut fedatores erant, Pharifi cnitn, quorum potentia ipfis quoque priinatibus formidolofa erat, publico edi-o excommunicationem aut exclufionera Synagoga in omnesdecreuerant, qui innbsp;illuin credebant. At venit nunc Chriftus Bethaniam cum numerofiimo cotnitatu,vtnbsp;latere nullo tnod poflt, amp; palam in domum illam diuertit. Concurrunt ergo multafi- jnbsp;mul, quLazarum cum fororibus mouere poicrant, vt aut excluderent eum, aut amic,nbsp;vt ali diuerterct, rogarenr, furaptus nimirum ingens, labor non exiguus, moleftia magna, amp; quod hc omnia fuperat, ex communicationis periculum. Sed nihil horum illosnbsp;abftcrrere potell,qu minus ill cum fuis hofpitio excipiant : neque id inuiti aut c murmure faciuntjVtfolent i) quoslaborum amp; impenlarum p'get: Sed omneveriamoris indicium monftrant, torique in eo funt,vt amice amp; honorific ab ipfis traretur. Taies de-cet cflcChriianos holpitales videlicet, Sc ita quidem, vt laeto Sc alacri vultu peregrinisnbsp;omne hofpitalitatis officium prseftent.Vt cnim Deus ipfe hilarcm datorem diligit: ita con-folationem maximam hoc peregrinis 8c cxulaaiibus affert, fi fe diligi, Sc nemini grauesnbsp;aut molcftos effe fentiant. Nec nos hc alicuius laboris aut fumptuum pigere debet, Suonbsp;cnim cxeraplo nobis praeiucrunt. Abraham, Lothus 8c altj fanifsimi homines,nbsp;quos non imitariturpe foret. Etijdcminterdum Angelos fufeeperunt, cum homines adnbsp;le diuertereputarent. Excitent nos practcreaDeiprccpta,quibusperegrinos nobis di- Exoi/a,nbsp;ligentifsim commendat,8c,ne quam illis iniuriam faciamus, leueriiim prohibet. Et finbsp;lucri fpes nobit cordi eft, quis nobis quftus vberior poteft, excogitari, quam fi iplum * *nbsp;Dci filium nobis debitorem faciamus, qui fe remuneratorem fore pollicctur, 8c olim innbsp;inagno illo die in fe collatum efl reputabit, quicquid in fuos euhores collatum fuerit ?

Quia veto de his fatpe dium eft, nunc quid in domo LsZari 8c fororum eius,Doi chrijlm minus fecerit vidcamus,quam primum eo diuertit.Num turpi odio aut ignauo fomno fe-k dedidit ? Vcl num pro impeno familiat impcrauit ftatim, quid fieri velit, 8c qualis apparatus effe debeat? Vel num mox epulari coepit? Nihil borum locus narrat,led eummoxnbsp;docendi officio fumum efle, 8c patris cleftis verbum pradicauiffe, fcribit. Nam,vt exnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

praccdentibus apparet, comitatum in profeione ilia maximum habuit tarn virorum qum mulierum, qui omnes ilium, vidodrinam eius audi, ent, fequebantur. Itaque locum commodum nadus, illos inftituit,8c cadem opera familia huic verbum aterns falu-tis denuntiat.Eft autem obferuatu dignifsima ciui induftria atq; fcdulitas, qua in obeun^nbsp;domunerefibiPatrccommiffq,vfuscft. Namvtdeillolfaiasvaticinatus fuerat,ad ift.it,nbsp;Euangelizandum paupcribus mitti debuit, 8c ipfe non vno loco fatetur,fi ideo veniffe,Ytnbsp;regnum Dei pafsim prxdicet.Id igitur tarn fedulo ac indefeflo ftudio a it jVt nc tunc quidem ceflet, quando locus 8c tempus otium fine quietem poftulare videbantur, Exemplanbsp;huius induftrix multa alia in Euangelio extant, qua ex ordine recitare non eft opus, cumnbsp;Icgentibus lubinde occurrant. Nos hinc colligamus, ilium falutis noftra fuientifsimum ka. 4,nbsp;efle, adeoq; ( vt apud loannem teftatur ) hunc cibum fuum efTe, vt ex patris voluntate at-que mandate qum plurimos ad falutc inftituat.Hinc ergo confolatio peti debet in tenta-tionibpjne facile de lalutc noftra defperemus, q; fidilsimo huic paftori et medico tatope-rc cordi effe cernimUs.Simul autem bona indolis difcipulos imitati induftria eius confide-^nbsp;rationc cxcitemur, vt non minori diligentia ilium, in verbo fuo nobis loquentem,audia-mus, deniq; praparemus nos, vt (quod beams Ignatius olim defeipfo dicebat) panis mvi-dus inucniamur, quo Chriftus faturari atque deleari poflit. Praterca difeant exemplonbsp;Chrifti omnes homines, vt ipfi quoq; fundiones fuas, ad quas diuinitus vocaii funt, parinbsp;ftudio obeant, vt olim Deo de illis rationem pofsint reddere.

His pramiftis ad duas hafee fbrores accedamus, de quibuspotifsimum hc agitur. sororw Vmis vtrique affedus, idem in vtraque Chrifti amor, idem deniq; ftudium, quod videli- ri,nbsp;cctillumhonorare, Scfuamergahuocvoluntatem dignis offieijs declarare volunt. Idnbsp;VCX non cadem rationc, neque eadem modo, faciunn

H

Qtiare

-ocr page 388-

272

Gm. / trweti. fl.

D 1,1. I ASSVMPTIQNIS

Quhrefingulas ftorfim infpexii proderir, vtplus vtiliutis amp; frudus ex confidwaiion* corura, quae fcctrunt, ad nos redeat. Martha, qua ftrenua amp; laboriofa matrisfira*ligt;*nbsp;typum gerit, tora in hoc eft, vt domuni ado met, conuiuium inftruat, omnibus,qui w*nbsp;nerant digne profpiiat,dniq;{' vtipfeChriftuspoftea ei dieet) circa multa fatsgit 'qnbsp;occupatur. Maria autem intcrca ad pedes lefu docentis confidct,amp; ilium concionantciunbsp;audit.Difplicet hoc Martha,non qud earn laberis pigeatjfed quod fororis opcm ism fi*nbsp;bi neceflariam put, amp; ideo Dominum compellanjait: Domine non eft tibi curar,qunbsp;foror mea reliquit me, vt fola miniftrem i Die ergo ei, vt mihi viciisim opitulctur, vl vtnbsp;ipfa quoq; manus operi adrnoueat, amp; me tam muleis occupatam adiuueamp; Quid veto sdnbsp;ilia Dominus ? Martha Martba( inquit J folicita cs,amp;turbari,vel fatagis circa multa;At-qui vna re opus eftJ/aria vero bonam partem elegit, qua non aufereturabea.nbsp;verbis ttfi Martha reprahendalur, Maria autem defendatur, non tarnen ita accipinbsp;bent, quafi Martha fedulitas per (e vitupcrio digna fiicrir, amp; Chrifto improbetur. Quianbsp;potius eo nomine laudc digna eft, qud licet diuitijs abundet, amp; pre alijs multis internbsp;genus homines in honore fitamp;pretio,nondcdignatur tarnen laboremiftum lubirc,^nbsp;nihil non facit,quo Chriftum 8c hofpites reliquos honorari pofle exiftimat-Talera mai'nbsp;rumcredentiura matrem, Sarara Mofis defiribit. Nani cum Abrahamus hofpites d*nbsp;mum deduxiflet ipfa profeda iam atatis farinara fubigit, panes amp; placentas parst,nullum deniq; dctredatlaborcm, vt amp; marito amp; hofpitibus rem gratara facitt. Talein**nbsp;tremfamiuas delcribit Solomon, qua lanam amp; linum quarat, amp; manibns fuis cum volu-praie operctur imo qua de node furgat, vt familia fua cibum, 8c pucllis fuis penfa f**nbsp;diftribuat : Qua deniq; ipfa lumbos fuos'accingat, brachiaq; fua ad opus faciendum cnbsp;roboret. Et Paulus Apoftolus Chriftianasfammas diligentesrci domefticae adroinif^Jnbsp;efle vult, 8c qua liberos fideliter educent : quod virunq; absq; labore amp; molcftia fiefi.nbsp;poteft. Pudcat ergo multas fua ignauia ,,qua molies 8c delicatula vcl domi defident,''*nbsp;Vero domcftica curam, nihil ad fe pertinefe putani ; vcl magno cum faftu otiofa -desm-bulant, aquis mollitergradientibus, aut rhedis magnified ornatit vchuntur. Suntnbsp;fer familiarum calamitas, dum qua virorum induftria parantur, ipfa turpi faftu Sclu*nbsp;prodigunt. Non talisMartha hac, cuiuspietasalibi quoque commcndatur:nbsp;etiam fedulitas, quam nuncpraftat,laudemfuammeruiflt,nifi(quodpijsfapeacadiOnbsp;vitia alia coacurrifient, qua reprahenfione digna fucrunt

Prini0cnimmodumexcedit,amp;Chriftumapparatulplcndidiorc, atq; lautiorU* pulis,excipcre vult, quiftugalitatepotiusdeledaiur. Dcindexircahac, quaexrorpof*nbsp;curando feruiunt, occupata, falutarem anima cibum negligit, quem Chriftus auditoH-bus fuis deproraebat. Tertio de forore audaciusiudicat, 8c ignauia adfcriVit,quodnbsp;difeendi ftudio ab ca fiebat, fc deniq; ilia mtliorem putat propter externa hstc, qu l**nbsp;bat, officia. Accedit his immodeftia, quod Chriftum de rebus grauibus diflerentetn i*nbsp;tcrpellat.Propter ifta reprf hefionc digna fuit,qup fua induftria laudc fumma mcrebaturinbsp;ii ea 8c in tepore vfa cflct,8c candc vitijs hifee no polluifIct.Eft ergo hoc memorabile***nbsp;plum, quo admoncmur^ qudm nobis fofpeda efledebeant opera 8c ftudia noftraom^nbsp;8c quam diligenti cura opus fir, nc tunc quoqj, quando, quid boni facimus, exco df*nbsp;MitrArf typitt abrepti exorbitemus.

norum quiott nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habemui ergo in Martha typum omnium eorum, qui Deum externis officijsf*

stwi externie fui anirai arbitrio colere inftituuntOccupantur hi circa ffiulta.Tcmpla fumptuofs,amp; o* [/idifioluat, regum palatijs, certantia dificant, addunt his facelia,qua? in ropitis quoq; amp; tnuiji ej-truunt : auro 8c argento illaexornant, preciofifsima quatej ad Deicultum congerunt/**nbsp;feurrunt, fuffitdm faciunt, accendunt cerea 8c, lampades, cancant, ludunt orgsnii, oo'^nbsp; xcubias agunt, facta celebrant matutina Sc antclucana,iemnijs fefe fmmodicii macof*?nbsp;induiitur cilici;s,humi dormiunr,nudis pediblt;gt;,ct capite difeooperto incedfit.deniq.f*^'^nbsp;ta alia faciunt,quar ipfii magnifica ,pia 8c Deo accepta effe puttur.Ectra pios Dei cui'*nbsp;re$,qvno verbo c5teti,no ead cuipfi$faciur,ignaui accust,et bonoru operu cotept*^nbsp;, atq; hoftes effe clamt,8ctantum non deum ipfum vna cii cLs 8c infeni aduerfusiH^nbsp;vindi prouocat.Sed id illis dici poteft,quod inprsneti Mar thse dicitunVos quidc fol*'nbsp;citi eftis 8c vobis ipfislaboresatquemoleftias facitis,dum circa multa tumultusmini'^*^nbsp;rttm 4, ad falutem tonfequendam vnica re opus eft, qu vobis negligitur. Nam vtipf^P^nbsp;minus Samaritidi dicebat. Deus externa hc non curat : Sed cum Spiritus fit, in fpif*'**nbsp;veritate vult coli 8c adorari, Quin olim, cum externa facra adhuc in vfu effent, dnbsp;m

-ocr page 389-

M A R1 VIRGINIS HOHLIA

575

men abominatus eftjquoties ijs foils occupt! ea negligebant^que per lila adunibrabatur. Et cum in Pfalm. o. Litem inftitueret aducrlus populum iudaicum, inter alia dicit : Nonnbsp;reprhendamtefacrificiorumcauffajholocauftaenimtuafuntiugiter coram me ; Neenbsp;cftj VI accipiam de domo tua iuuencum, nee de caulis tuos hircos. Me etenim funt o.nbsp;nines ferae fyluarum, pecudes in mille mont.bus, Noui vniuerfas in montibus volucres,nbsp;penes me funt omnes animantes agreftes. Si efuricro, non eft vt tibi indicem, cum meusnbsp;fit orbis J amp; quicquid die continet, amp;c. Et huius generis infiniti loci apud Prophetas oCinbsp;currunt. QiPd li olim hc Dei mens fuit, cm cultus ille leuiticus adhuc durarct^numnbsp;eum hodie externis bis delcari putabimus, poftquam Chriftus, veteribus vmbris fiibla-tis,cultumfubftituitfimplicifsimum amp; nos ad fpiritum amp; veritatem reuoc3t?Non ergonbsp;lempla illi extrui poterunt, quibus includatur, cuius thronus coelum, fcabellum vero pe-dum terra eft. Non aurum amp; argentum requirit, qus Antichnfti Deo Mayzira Danielnbsp;tribuit. Non nobis odores fuaues poftulat5 qui thura amp; aromata omnia creauit. Non nbsp;noftris difeurfionibus delcatur, qui gratiam fuam,amp; filij fui n.eritum nobis vbiq; locorum per Euangelijprdicationcm offert, Num verb noftris cereis opus habebit, quinbsp;lotum orbcm terrarum fobs radijs, amp; nois tenebras Luna atq; Gderibus illuftrat ? Numnbsp;item noftrum cantum amp; nobis ex cogitatorum organorum harmoniam alicuius facietis,nbsp;Cui cleftes chori hymnos ineffabiles concinunt,8cqui auriculas voce donauit,que omnenbsp;bumani ingenij artificium longe fuperat i Num deniq; ex noftris vigilsjs,ieiunij.s, cilieijsnbsp;alijsq; corporis noftri caftigationibus, voluptatem aliquam capiet, qui lomnum dedit,Ytnbsp;vires diiirno labore fatigatas recreet, qui cibos creauit, amp; ijfdem cum gratiarum ationenbsp;velciiulsit, qui deniq;aues, feras 8c flores agri, mirificvcftit? Sunt bccogitatuSc di#nbsp;u puerilia, amp; poflunt hc folaluffleere ad confutandas fuperftltiones, pro quibus hodie multi perinde pugnant, ac fi tota hominis falus ab illis fobs depcndcrec.

Quod ergo vnicum illud eft, in quo verus Di cultus, amp; vniuerla noftr falutis ra# ttfcefft* tio, confiftit, amp; quo folo opus effe Chriftus ait ? Id hie nobis ceu digito,monftrat in Ma- rmw,nbsp;rix exemple, quando banc dicit bonam partem clegiffe, qu ab ca nunquam auferatur.nbsp;Quid verb ilia fecit ? Sedit ad pedes lefu, amp; audiuit verbum eius. Solebant ohm dllcipulinbsp;amp; auditores ad pedes doorum fuorum federe, quod humibtatis amp; voluntarix obedi-Cuti fignum erat. Ica Paulus ad pedes Gamalicbs in lege patria infticutus fuiffe dicitur.Innbsp;hoc igitur verus Dei cultus 8c falus hominis confiftit, vt primb nos ad pedes lefu Chriftinbsp;demntamus', id eft, vt contrito animo coram illo humiliemur,8 reucrenter afficiamur adnbsp;verbum ipfius, Docct hoc iple per Ifaiam ficloquens^ad quern refpiciam^ ad pauperemnbsp;amp; contritum fpiritu,amp; qui ad verbum meum contremifcu.Deinde alterum accedat opor*nbsp;t.It,vt verbum hoc fide veraampledamur. Sunt enim,qu( amp; verbum audiunt,amp; eo au-d.roconftefnantur (cuiusreiexemplum inimpio Achabo hiftoria facra proponit ) fednbsp;quia fide deftituuntur, non credunt promifsionibus Dei, 8c promde vel impie contem-nunt 8c rident qur dicuntur, vel conicientix terronbus luperati defperant. At fides Delnbsp;amorcm g'gnit, promifsionum dulci contcmplatione animas exhilarat,vnde ardens obe-dientia ftudium na(citur,qu caufla cft.quod verbi fruftus fefe per omnem vitam diffun-It. El hoc vnicum illud eft, quod Chriftus folum neceflarium effe dicit, amp; cuius ftudium alibi quoq; omnibus alljs exercitijs, 8c rebus per fc fantiiimii, prfertur. Nam vt adnbsp;veteris teftamenti tcftlmonia veniamus , Dauid non temer pronuntiat ; viimam amp; fa-ficium cibjrium non amas, aures autem perfodifti mihi: holocauftum amp; hoftiam pro pec. Pj! *0.nbsp;cato non poftulauifti. Tum dixi, En ipfe adlum, in pagina libri feriptum eft de me : Vtnbsp;faciam, qu tu probas, 0 Deus meus,colllbuit, 8c lex tua in medio vifeerum meornm.Scc.nbsp;Quo loco verbi Del ftudium,8c qu illi debetur^obedientiam ( quam per aurium perfo,.nbsp;raiioncm, locutione ex lege petita, intelligit ) omnibus facrificijs difcrte pra fert.nbsp;nbsp;nbsp;Et

2f.

primo Pfalmo, beatum pronuntiat non eum , qui in externo cultu afsiduus fit f quod et-iam in hypocritis eft viderc ) fed eum, qui procul reliis impiorum 8c illuforum conTor-tijs, io lege Domini dies 8c nocs meditatur. Et huius generis multa in Pfalmi in veibi diuini commendationem dicuntur. Sed alla quoq; Chnlti teftimonia audiamus. Matthainbsp;diiodecirao capitc, cum inter docendum matre 8c fratribus fora euocaretur,non paruitnbsp;lcd extenfafuperdifcipulos manu fua dixit ; Ecce mater mea, 8c fratres mei : Quisquis n.nbsp;fcccrit voluntatem patris mei, qui eft in clis, die meus frater, 8c foror, 8c mater eft. Etnbsp;rutlus alibi,cm mulier qudam ,dolt;9trinx tius adiniratine abrepta , eXclamaret;Bcanbsp;lus venter, qui te portauit, 8c vbera , qu luxifti : Refpondit ille, lmb verb btati, qui-i ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;audiunt

!/

t

-ocr page 390-

M A R I VIRGINIS H O M 1 L I A

i.Cor. i,

biUt./

audiunt fermoncm Dei, amp; cuftodiunt eum. Adde hi Apoftolorum excmpIuni,(jufiW iniiiobonorum Eccleldifpenfanoncm lufcepiflent,vtexijj vium pauperbus diftri-bucrent fqnod officium pijlsimum fanifsimum eft)poftca autem len firent, feipr*nbsp;dicationc verbi Dei reuocari, conuocata Ecclefia tota muneri huic renunuarunt j indi-gnum boe efle arbitrati, vt relio docendi officio menfis miniftrareot, Et Paulus Apo-Itolus tanii fecitEuangebj prdicationem vt earn Scramentis quoq; prftantiorem du*nbsp;icrit. Nam vt in priori ad Corinthios, fe quim paucifsimos bap^izauilFc dixifTei,rationed!nbsp;fubijcit Non enim mlfit me Chriftus vt baptiZarem,fcd vt Euangelizarem. In quoipusnbsp;Dominicxemplum fecutusfuifleuidetur,quiamp;ipfc in docendo quidem afsiduusfuit,nbsp;neminem autem baptizauit. Ad inter externa exerciria religSonis Ectlcfia nihil faniSnbsp;amp; falutanus habet Sacramentis. Cum vei hc infra Dei verbum longe fubfidantnbsp;nifcftc confit, huius ftudium Deo cultum eflc omnium acceptifsimum, amp; proinde vdic*nbsp;menter falli orones, qui boe relio aut contempto, circa cx.ernos ntus occupantur.U'Unbsp;in prfcnri Ghiiftus Mariam ait bonam, adeoqj potiorcm amp; meliorem partem elegifienbsp;amp; add t: Qiinon auferetur ab ca. Quorobro fruum huiusfiudij exprima, amp; hunCnbsp;perpetuum efiin atternum mancrc,doccr, Quodipfum apud /oannem quoq; inJicajnbsp;quandu le d.lcipulos mififfe dicit, vt praedicando verbum Dei inter homines frii^u*i/f*nbsp;rant, amp; fruus eorum maneat. Et land non poteft intercidere aut perire Euangelij h*nbsp;usapud clcdos Dci, quiiliudcumfideaudiunt.Chrifius cnimbonusamp;fJclisnbsp;ftor elf, qui oues iuas nouit, amp; eas ex manibus fuis eripi non finit. Idem quoq; nosnbsp;fuo clelti ita rcconcibauir, vt neq; affliio vlla^neq; angufia, neq; pcrlcuriogt;gt;^lnbsp;mes, neq;nudiras, neqj vlhespericuh metus, neq;gladius, neq; mors, neq; vira,noinbsp;cius dilefionc fepara- e pofsit. Latet qi.idem inrerdum frulus die, dum pij q'ioqinbsp;defider js opprelsi, aut lecuritatecircumuenri, officium luuro minus faciunr, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pe illS dcleru fic videtur, fed quia lemen fihorum Dei mira le habent, fuic tat boclJ'^ pore fpiritus Domini, vt in viam redeant, amp; tune Deus etiam fauorem luum denoonbsp;illos exerit,nccin huius modo vitarcurriculo eustuctur, lcd etiam,vbi hoc emcohnbsp;rint, regni lui clcfiii hcdes fac t.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. g

Hc fi diligentius expendantur, blind docent, quam turpiter hac ht Porta

M*

1 fint Monachi,non fineatroci omnium aliorum bommum cnntumelu.Fmxetunt'b vir genera, quorum altcruro con^emplatiuum dixere, qnod Angelis fimilc* fac''^nbsp;rumaiuum,quodcircahuiusecubnegoriaverlctur, amp; homines a rert'mnbsp;contemplt! one amp; meditafione reuocct. Illius excmplum in Maria, huius auemnbsp;tha,proponi rradiderunr.Et in aiuo quidem oenereverfaridicunt omneseos,nbsp;Remp. adminiftranr, vcl agriculturam autartincia manuaria exercent:quorumnbsp;conditionem tanquam inutdem, im vt noxism, daranrunt, Contemplatiuum*^^ jgnbsp;tgenusfibi tribucnres^illud in otio monaftico conftitucrunt. At vbi nam hocnbsp;Deus, vt quis eiiiraro hominum confortio fde in luftrum aliquod abda^St fibi loi*nbsp;Aut qua? ratio efi, qu nos ex Mari exemplo taie, quid colligcredoceat^ Nunfnbsp;fum tamprclarafefcotferet,ocCfiojadpcdesChrifticonfcdit, vt docentemnbsp;Num autem illic hfit perpetuAn non poftea ad rei domefiicat curam redijiJGof'nbsp;illam fecifle, fatis docent, qu toannis vndccimo amp; duodecimo cap. Icribuntur.Enbsp;human ratsonem nobis Deo pislcriptam confideremus, nihil minus ilJc vulrgt; l?nbsp;circa ignauam amp; otiolam contemplationcm occupafi, ab alijs negorij*, ad viw*nbsp;tandam necelTarijs, abfirneamus. Adamo quidem ille promifsionem de femme jjjjjitnbsp;ddit, in cuius meditatione frequentem amp; asiduum elle voluit : fimul tarnen eidetunbsp;In fudorc vultustui comedes panem tuum.Dcindc Dci ord!natioefi,vt alijnbsp;^dminiftrcnt,alij opifices finr,alij alijs rtbui ncccflriji vacent : Et nullum illi accep** ,nbsp;officium,qum fi finguli fui vocationem fcdul fequantur. Ns itaq; omifsisnbsp;ruminepfijs,quibus luarrogantiam fimpietatem produnt, verum huius hinbsp;obferucraus, quiefi, vt difcamui, quomodo nobi Chriftus excipi debeat.nbsp;efi vt verbum eius fedul audiamus. Alterum, vt quod ex illo didicimus, fabte*

amp; imprimis qu'dem charitatisofficijs, inter qu hoftitalitas non pofiremumloC^f^^jCU net. Qui duoficconiungunt,ij filium Dei lefum Chriftum dignecxcipiunt,qd (,g/nbsp;Paire ad eos diuertet, amp; quat in luis feruis ipfi prftantur officia cumulatifsimenbsp;rabitur. Illi debetur benediio, honor, glona amp; poteftas in rernum. Amen.

DIE ASSKMPTIONIS SEV EMIGRATIONIS

rnutris Cbrii e)i hac vit Lite le. cap Prtcatio^

/

-ocr page 391-

H s T OR 1 A.

f^Ttrne, omnhotens, benefice Deiu, qui Mariant virginem, in cuius aluo carnem fiuam hu-^^ntm ajfitmfitfilius tuus.fsfieaq^ tant cum fuis inter ingentia pericula belia^feditiones quot; ftmem clementifiim ta protexifti, eam^ s. anno atatisfisit ad vifibilem tut confuetudinem e-Mtcsfit y celhge etiam tibi inter nos Ecclefiatn^ tam^^guherna amp; protege t uo auxilio. uuatonbsp;rp)s^ 'vt imitati exemplum fanSiarum muUerum^filium tuum hopitio excipiamus, irt *ira eon^nbsp;uerfunt expet ente s ipfius confolattonem ^prafentiam ; amp; facit o, vt neqaaquam difir-^amui^nbsp;adflora, non agitemur omni vente doSirinx.nonfrangantur metu penculorum : fe d afiidentesnbsp;aafedes Chrifii, lt;vnum, quod necejjrium cf/, eligamui^vt vocem Eilij 1)01 fonantem in mini-fieri reuerenter audiamus, ver a agnitione ipfius, iqua e vita at erna perfundantur, quanbsp;J nob in hac vita non aufi^ertur,amp; in aternaperficiatur, '^nten.

die BARTHO.LOMI

APOSTOLI BVANGELIVM

LVC XXI b CAP.

Artholomus fuit vnus ex Apoftolis duodecicn, C|UOS Chriftus ad hoc elegit 8c s vocauii, vtiam doftrina amp; miraculovUm , ad confiitnatiQnem fu docliina lenbsp;OM) - qum afsionis,mortis,refurreionis ex motte, amp; glo-iof fu in c-los afcenfunis,eflent teftes. Huius Apoftolt fit mentio Matthi gt; o.Marc. 5. Luc.nbsp;lextOjAerum primo capite. Poft reiurreionera Chrifti, amp; gloriolam acenfio-nem ciudem in codos,Bartholomaus in Indix citerioris pattes venir,vbi (parfit l'eminanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

vangdij, ficut fcribit Eulelus lib. . cap. jo. qui ddit, Barfholomxum ibi reperifte Euan.. gelium Matthi Ebris hteris fcriptum, quod difcedens ifthinc ibidem reliquerit. Magnanbsp;veranimiconftantiaamp;aUcritateIndsfrdicauitEuangcliumI ES V CH R 1ST Inbsp;qua prsdicatione , DEO gubernante ipfius curium , tantum proraouit, vt mranbsp;treue tempuiomniscclebiicas amp; cuhutidolorum collaberetur, amp; in contemptum adduce-retur. Etat enim turn temporit in populo illo incredibilis fupcrftitio, quam rairabsli im-pofturaDiabolus fouebat amp; promoucbat. Nam per idola, hmc indem tcmplacollocata.nbsp;Diabolus rcfponfa dabat, fub priextu veriDei, amp; male habeatcs, tanquam beneficio feunbsp;opeDeivcri,in iftislociscuraiilunt. Hincfrequentifsimushominumconcurfus ad iftanbsp;idola faus eft. Inter alia idola verb admodum clbr fuit idolum Aftaroth propter oracu-la,amp; curatianem infirmorum. Sed vbi agnitio CHRISTI exalsiduanbsp;ptdicationc Banholomi hominibus innotefeere coepiflet,non folum adrairatio idolola-tns cadeccpii in hominum animis, fed iple etiamDiabolus obmutefcens nulla ampli-ws rcfponfa darc potuit, Idcoq; etiam Idolum Aftaroth, Bariholemxo in templm ingreffonbsp;ftatiin obmutuit, ncc vllum refponfum amplius ddit. Porto cauflam filentij mcolis amp; pe-regrinis,qui cxlonginquo auxilij amp; confilij capiendi cauffa adueneraat,qu2reniibus ab alionbsp;quodam idolo, ex quo Diabolus adhucloquebatur, refponfum eft, propter prifentiam, amp;nbsp;nouutn dorinx genus petegrini cuiufdam hominis(Bartholomxi fcilicet;) ipfum Aftarothnbsp;obnmtuilTc, amp; fibi non tolum, fed alijsquoq; Dijsregni illius idem periculum imminere,nbsp;nifi mature iftum hominem e finibus fuis propellant. Hinc contrarijs amp; diffentientibus iu -dicijs ac fententijs aniraorum, prout fieri folet in raundo hoc, exortis,alj approbruntBsr-iholomxidorinam,ahi verb edem contcmnere,Sc psUm damnare cperunt.Nihilqmi-nusautem adfuit filius DeiminiftcrioBartholomi, quod etiam multis lignis 8i miraculisnbsp;cnfirmauit.Inter qux etiam hoc celebratur, quod Polymij Regis filiam Lunaticaro lanauitnbsp;hic Apoftolus, quo miraculo motusRex, cum coniuge, duobus filijs, amp; multis alij, Bar-ihol jtnio baptiZitus, in confortium Ecciefi Chrifti adoptatus eft*

Id verb indigne ferentestemplorum prfei,amp; idolorum cxSacerdotibus cultorts, grauiter accufaruni Baribolomxum apud Aftyagem, fratrem Polymij, qubd homo perc-gr'Bu,amp;impoftor, arte 4/agicainftrudus, omnem veterem cultum Dcorum fuSuertat,nbsp;puhhamq; regni tranquillitatem perturber, amp; tdem futurum effe, vt non folum Deorumnbsp;culms, amp; vtus religio , fed ipfius etiam Regis autortas labefiat, amp; tandem prorfus conci-d*t,Rifihoraoillcperegrinus,amp;impoftor,cit medio tollatur.

Hac falfa perfuafione commotus Aftyagcs,mifit apparitores fuos ad comprehenden-duvuBartholomxum, quem cm adduxilfent, magna cumindignatione aitRex;Tu ne es ille .mpoftor,qui cultum Sc rellgionem veterem Deorum in hoc meo regnolabefte ftu-' des,Stprstercafratremmeumeuertiftinouadorina tuaAd quod refpondit Bartholo-'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U il)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mus

-ocr page 392-

76

D I E ri B A A T K o L o M AS I APOJT.

IBUS ; Ego nn eutrti fratrcm tuum Rex, fed conuerti potius. Ad quod R{,Ego,iU) Ita te trtStabo, vt ficut fecifti fratrem'raeum reltnquere Deum fuum, amp; tuo credere : .im,Wnbsp;quo.q; tuum Deum dferas, amp; meo Deo in pofterum crifice, cui Apoftolui relpoiydivnbsp;Ego idolum illud, quod pro Deo coluit frater tuns, in nomine Chrifti doinini, eiufqj yirw*nbsp;teieu potentiaobmutefccre feci, amp;oftendi illud non Deum, fed inane fimulachruni, eU^nbsp;Qnd.fi eodem modo meam deGhrifto crucifixo, relufciuto, amp;gloriofe nunc ad dextr^nbsp;terni Patris rgnante, dorinam poteris refellere, facile cquidem in tuam fententiaraiWnbsp;rus film. Intcrea dum rainas iftas fpiraret Aftyages,amp; praetcrca per 'alioi etiam nuntiareturnbsp;Kegi in multis alijs regni locis, Deorum cultum amp; fimulachra corruifle, pr nioiia amnHnbsp;indignatioBC purpuram , qua pro more regum indutus erat, difeerpfit, amp; AoftolucaWli*nbsp;bus cardiiufxit, cfun^er vjuutn excoriari , amp; tandem capitetruncan, in Armenia,nbsp;Albina, prcept. Sed Aftyages breui poft huius lu crudefiiatis pcenas etiaradcdir.TU'nbsp;cefimo enim die poftinterfeumdBarthoIomaum, nn folum Aftyages,a diaboloobitMnbsp;amp; in templum venlens, fed vn cum ipfobranes qubq; Sacerdotes idolatrici, quorumnbsp;pulfu interfeftus it Bartholorous, djabolis oblefsj funt, qui Regem amp; Sacerdternbsp;viter affligebant. Tandem poftquam Rex amp; Sacerdoces de minifterio Barthelomainbsp;bonorificdixiicnt,mortuifunt. EthcdeBartliolamarivocationeamp;confefsionci'*'!'nbsp;;gelij Domini noftri lefiiChrifti, quam magna animi conftantia, vfq;adfinem vitinbsp;tatus eft, dixilTc fufficiat, quem probe intcllexifle dorinam Euangelij, ex diio illonbsp;ripoteft, quobreuiterfummam Euangclijcomplexuseft,quod in libello^^quinbsp;Dionylo Areopagit,quamuis verifimihusvideaiur librum cfleDionyfij Cerinihipl'i^nbsp;verbis rccitaturrEuangelium eftbreue amp; longum. Breuem dorinaro vocauitdor'.^nbsp;Euangelij,qUia paucifs mi verbis proponi poteft,nempc,homo agens pcenitentiara. fnbsp;in lelura Chnftvm, verum Deum amp; hominem, ac retinens fidem amp; bonam confeien*^;nbsp;non cendemnatur, fed habet vitam rernam. Longam verb vocauit dorinamnbsp;quia ciusfapicntiain ternumnon porerit exhauririjqucdfcilietfiliusDei,creator01,^^nbsp;miferam amp; fragilem naturam neftram, fc crcatam,cum omnibus proprietatibus,follt;Pnbsp;cato exceptoaftumfit, q; in setern no delret.Ni licet in aftumpia carne paflusamp;mo^nbsp;ft Chriftus, tarnen in morte earn non reliquit, fed ex morte reiufcitatam adhuc.geft*^,nbsp;n ternum geftabit,vnaq; inuocatione bearis angelis amp; heminibus adoratur Deui^nbsp;lt;no. Hanc fapientiara Euangelij,quam admirantur etiam Angeli beati.fiue vt j.Pct.J-tur, 7ra.cix,tApe6f, id eft, intentis oculis conteroplari defiderant hoc magnum myftcriurnbsp;rarnationis Filij Dei, amp; tjmen ab ipls tali admiratione tantam rem non pofte peniturPnbsp;veftigari, quam neq; in hac,neq; in altra, terna, vita, nos etiam totam poteritnuseiijij^nbsp;rire, fed in ternum, gratias agentes filio*Dei pro aftumptione noftr natur, exclatn^^nbsp;mus ; magnum, tremendurp,a:ternad'mirationc dignum myfteriunr.Deus boflnbsp;us, quod erat permanfit, quod non erat afTinnpft. Idco non immeriib longa dob*^nbsp;pellatur Euangelij dorina.

H O M I L I A PRIMA.

Orta eft autem etiam contentio inter cos, qui cor um videretur i maior. Ipfe ver dixit eis : Rcge^gentium dominancur cis : f qiJnbsp;poteftatem habenc in cas, benefid vocantur, Vos atem non ita. Senbsp;qui maximus eft inter vos, fit ficut qui minimus eft : qui princep*nbsp;eft, ficut qui miniftrat,

? OminusnofterlefusChriftuSjin vltjraa cena,non folum defua raoriCj^^^j, s fruu, raultis difseruit (vtloanne* Euangdifta teftatur) verdmeriamnbsp;a mcmoriam folenni riru commendauir,cna niiairum myftica, quaronbsp;uifsimum vfq; illius aduentum in Ecclefia perpetub retineri et exerrerid^ ,,

Paulusfa priori ad Corinth,,;, diferte docct. Eft ea rederoptionis noftr amp; falutisinili^^*, hibit ceriifsimum figillum, nosq; fimul de omnibus admonet, qu in toto (alucisnbsp;nobis obferuatu amp; fatu necefTaria funt. Quia verb ad iliam cum duodcciin diicipuliJ ,nbsp;buit,quos multis vitijs obnoxios fuilfe conftat,8f inter quos Iudat,fceleratifsimU8prod^^nbsp;quoq; numeratur, non immeritb,aliquis miretur, quid cum hoc fimul,amp; cu illis-fadtiinbsp;quidq; hodie etiam fieri debeat, fi quando in externa Ecclefi (bcietatem, amp; facroruiD^* ,nbsp;munione, irrepunthominesfraudulenti,autetiam ftagitijsinfamesCmodccrgo lt;nbsp;hjsnc nouam narrationem de difcipulis, cui quadam de prodic^reluda prccmifit


-ocr page 393-

377'

pJa ponit, quid cum luda fecerit Chriftus, qui deuoto ad omnem mpetatem animo in proprium exitium ruebat, quid item cum reliquis vndecim difcipulis, quos adhuc curabiSesnbsp;nnoacvat. Eftq; traatio hsec muleis nominibus confideratu d-gnifsima, vtChtifti exemsnbsp;idmn fecudjueq; indulgenria nimia fcandalis patrocinemur, quibus Ecclefiordo atq; di-ciplina turbatur,quod m luda monendum erit; Neq; nimia lueritate auc importuno rigo-recotabfterreamus, quiinftitutionc amp; confolaiioneopus habent, quod in Apoftolis', nonnbsp;vulgariter peccantibus, monebimus. Ideoq; adionero Chrjfti cum luda videamus, quam exnbsp;Vfrbis,quhodierniEuangcli) leioni prraittuntur,paul altius repetitamtraabimus.

Fr nrim ouidem Cbnftus ludam anpredltur. in qua parte Lucas breuior eft.nud e-


vnus ex vobis prodet me. Quam animi turbationem Lucas quoq? non omnino difsiroulat, quandc narrationembanc cum cn infticutione coniungens,ilium quafi ex abrupto dixiC-ie fcribii : Veruntamen , ecce manus eiui, qui me prodit, mecum ett i'n raenfa. Vbi nemi-ni mirum videri debet, Cbrirtum toto animo tutbatum fuidegt; quando amp; verum hominem,nbsp;nollritq; infirmitatlbus ( folo peccato excepto ) obnoxiam faille leimus, amp; nj.inc multiplexnbsp;dolendi caulfa fuit, qua animus tam paiern glori, qum human falutis, rtudio fiagransnbsp;non poterat non coramoueri. Nam vt nihil dicamus de atrocilsimi fappiicij,recordauone,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

qu alibi eum conturbauit, dolorem illi moult deteftabilis ingratitudo lud, qua is fibi exi-tiuni accccrlebat. Qui cnim toto animo comnotus fuit,quando populum inftar ouium abl-que pallorevagarividebat, procul dubidifcipulidomeftici interitum fine gemicu videre nonpotuit. item alibi fcandalorum autoribusvae illud horrendum denuntiauit, nonnbsp;poiuitnonturbari, quando fcand:|lum,quo nullum vnquam in orbelceleratius vifum fuit,nbsp;ex fua familia (vt fic loquarj enafeitutum elle cogiiabat, Debet autem diligenter obferuarinbsp;in Chrifto hc animi turbauo,vt difcamm, quam illi dilpliccant homines nequam amp; hypo-crit, quibus lufus eft Sacrameniis cius abuti, amp; publica fcandala pratberc Ecclefijs. Imi-tcrour prxtcrea nos quoq; illius exemplum. Nili enim tuvbemur alorura impietate Si ne-quitia, per quos religionem prophanari. Si Eccleftam offendi cctnimus , falis conllac nos anbsp;Chrifti ipiritu nimis elle alicnos.

Ctcrutn etfi iuftifiimam doloris cauffam haberei, gi optimo lure pofset in udam verbis accrbioiibu'sinuehi, fic tam cum illo agit,Yt adhuc eius faluti atq;honori confultum cu-pi at. Primm enim in generc fcclus perttringit, ne ludas hoc ilium latere putaret. V nus (inquit ) ex vobis prodet me, Vel, manus eius qui me prodit, mecum eft in raenfa. Deinde, quia ilium minus commoueri feiebat, propius ferit, Si fimul profidia irtius atrocitatemnbsp;cxpnmit (viMarcus annotauit) dicens-.Vnus ex duodccim,qui in tingit mecum in catinum.nbsp;Quo ctiam facit, quod apud loannem Dauidisieftimonium de fimili perfidia conquerentisnbsp;add'icit: Qui edit meum panem, fuftulit aduerfus me calcanum fuum Terti quia *nbsp;nt fir quidem aliquid proficiebatapud contumacem, amp; obftinjts ncquiti hominem, ex-cuiationem omnem ei adimit ; Si quia tales, ciirn Deum prorfus ludibrio habeant,fub eiusnbsp;tarnen prouidcnia fcelerum fuorum latibula qurunt, magna cum grauitate pronuntiat*.nbsp;Ijliuquidemhominii, proUt definitum eft,vadit .* Vx tarnen hominiilli , per quemnbsp;prodiiur. Iia nimirura admonens,Dcum, qui rerum cuentus fu prouidenti decretis co-prhcndit,Siimpiorumquoq; prauis conaubus adfuorum operum executionem bene y-titur, fimul'illis pasnas conftituifle, quibus corum impietas puuijtur. Poftremo, cum difcipulis tant! fcelcris atrocitatc attonitis, Si quisnam proditor ille effet interrogantibus, ipfcnbsp;cium /udas ( apud Matthum habetur) num fe ilium effe dicetec, qurere nderet, aperti-us ilium arguii, dicens : Tudixifti. Et inox vtloannes narrat J adiecit; Quod tacis,fac ci-to. Non quidem iubens aut hortans,vi conceptum animo facinus exequi pergeret ; Sed po-tiui (no ilium, vt merebatur,arbiiriopermlttens,vt quando incurabihs erat protini^i inde

hit indignantis verba , quibus parentes boni interdum hlios rebelles Si incurabiles abs fe reqeinnt, vtpote indignos, quibus cum porro altercentur. Et fenfit intra animu fuum ludasnbsp;diuinae cminationis vim.Mox n.fort fe pcoripuit, vt iliis fe cingeret,c qbp antea aduer-fus Chriftii c'pirauerat. Quia tame difcipuloru tta fuit ftupiditas,vt nihil hui intelligert,nbsp;loanni prius r apertius indicauit,cui offa intinfa',amp; ludar tradita,proditcr quafi digito o-ftcudit,nimiru vtper illu poftea alij difcipuli de tolo ifto negoiio edoceteniur. Eft aute totanbsp;bate ttadatio admodum memorabilis,eo quod multa contine.'it,quovfi cogniiio nobis hodie

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

-nnio

cttaaa non tam vtilis quam ncceflara eft.


-ocr page 394-

DIEI BARTHOLOM AEI APOST.

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prim enim docetin Chrifti exemplo, qu Ecclefi fidelium omnium conditio ft

ptr habtt bot fiue ingeniutn : vt ncq; lucem veritatis neq; cos ferre pofsit, qui earn fouent atq; fcqunnir, fl{i dotneflitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed plus pcriculi domefticis atq; occult inimicis imminet, qui,vt minuscaueripof-

funt, ita miris artibus amp; incredibili aftutia fefe infinuant, vt ne tune quidem faciJdeprx-bendantur, quandocumapertisboftibus confiliafuaconferunt,amp; nihil non in Ecclcfia pernitiem tnoliuntur,Tales olim Mofex habuitinter Zlraclitas, quorum gratia opes amp; honores Aegypti reliquerat.

Talc icrunt, de quibus Dauid in Pimls non vno loco conqueritur. Paulusquoq;

Dommui nofter lefus Chriftus alibi a fui prudeniiam ferpentinamrequirit. Matih.pXP'

gittcfisfiarf dctfot.

Secundo idem hic fuo exemplo no admonet, quid fieri debeat ) cum hommibiijH^ gitiofis J fiuc illi holies occulti fme aperti fint. Eft hc dotrina admodum ntcelb*''^nbsp;Ahj enim dumzelutn gloria Dei prtexunt, nihil non fibiin talcs licereputant,amp; iuP'!'nbsp;uataf vindt cupiditatem exaturare ftudent. Aly vero ut ignauiam fuam excufent, ch^f*'nbsp;tatis prstextu vtuntur,amp; fua indulgcntia impios prarfradiores amp;audaciorcsreddunt-legem charitatis Chriftus fuo exemple interpretatur J dum ludx proditori mmimnbsp;neq; fcclus illius extenuat, faluti autem eius confulere ftudet, St quoad eius firri poteftjnbsp;uct, ne quae turba, aut tumultuofior cententio, inter dd'ctpuloj oriatur. Hac igitur rationbsp;nos ctiam vti conuenit, vt primo mcminerimus, non debere quenquam conniuercnbsp;fcelera, in quos ei alt quid iuris eft Si imperij. Nec eft, qud vel amicitiam vcl chanra^nbsp;prtexarous,quandoprEcipuum amici officium, amp; proprium charitatis Cbriftianaf op^^^nbsp;eft, hominem in peccato fuo periturum ab interitu rcuocare. Elt;enim cum hc vtili^nbsp;inimiciscaptaripofsit fvtPhilofophidocuerunt)qudillorura conuitij* doccmur, lt;1nbsp;in noftris moribus corrigi amp; emendari debeat, ab amici veri amp; fidelis officionbsp;qui fua indulgcntia nobis autor eft, vt dtriorsfiamu,aut fahem io vitijs nollrisP*-*nbsp;remus.

Secunda autem cura fir, vt faluti amp; honori illorum confulere ftudeamus ne admonitionibus infames fiant,aut etiam magis exafperentur, qui corrigi debebant.nbsp;propteretfi pubhea fcelera, qutam multis alijs fcandalofuernnr,pnblice corripinbsp;bendi debcant, occulta tarnen prudenter tegi amp; dilsimulari debent, ne amp; eoruronbsp;damus, quoram araicos nos elfe profitemur, Sc multi alijs fcandalum obijciamus,q*Pnbsp;nihilhuiusfufpicabanturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.gid'

froueri. /tgt;

Peccant in co multi hodie, qui fimul importun fuis correptionibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et'

rum difsidiorum autores funt, dura ea in lucera proferunt, qua? melius latebanr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

go locum hbet illud Solomonis, quo charitas muhitudinem peccatorum openr nbsp;nbsp;gof

Quod fi autem aliqui delperata Sc incurabili malitia in apertum fcelus Sc exiiiuro -cl' tunc liberius Sc apertius non argucre modo, fed procul arcere, Sc noftro confort*nbsp;lere, conuenit quo minor fit exempli eorum autoritas, carteri veto timoremnbsp;Interea autem fi quid illi contra nos hoftilc mcliantur, ad diuimr prouidentiasnbsp;edbfugere tmifsimum fucrit. Illic enim difeemus $ neq; nobis liquid fortuituinnbsp;poffe, jjuod non dudum pratuiderit Deus, qui fuo non fupra vires tentari patiturnbsp;impunelaturoseflefuamimpietateraees,quieffreni piarum admonitionum c**nbsp;^duerfusiplumDeuminfurgunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fotcr^d, Terti de noftri ingenij fcordia nos admonet difcipulorum ftupor,qui (vt gcliftteftantur) Chrifti verbis perterrefai fefe mutuo infpiciunt. Si

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;die fit, qui tantum faciuus defignare audcat. Quafi verd aliquod fcelus tam tr**pg V?'

ne fit, quod non pofsit in vnumquemquecadere, fi fuam gratiam ipfilubducat Qum multa autem in femetipfis finguli deprathendere potuilTent, qu cos .^qii*nbsp;vt de fua pocius fua potius falute foliciti effent, qum in aliorum corda atq;

-ocr page 395-

H O T t t ft r*. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5Z9

Went. Scd eft vtum hoc omnibus ex carnis ingenio innatum vt curt in genere fcelera arguntur, ali) alios infpiciant, amp; fufpeos habeant, nullj autetn fer in (emttipfos de-fcendant amp; fui cordis afteus fcrutentur. Qu caufla eft,quod ex facris concionibus pau-ci meliores difccdunt. Cur enim bis rooueantur, qui de quouis alio, quim de ipfis aginbsp;putant? Eft ramen laude dignus difcipuloruin dolor, quem illos ex tam tetri flagit j relati-oneconcepiffo lij EuaogeliR narrant. Eftenim hocfiliorumDeiingcnium,vtamp;huiusnbsp;gloriam ex animo qurant, amp;quorumuisaliorumlaluticonk)ltum copiant. Non pcl-lunt ergo non doiereamp;lngemifcete, fi quid vident fiueaudtuni, quo Dei gloria obfcru-ratur, amp; multorum falus impeditur. Difcimus igitur hoc loco de illu ludicare, qui omm*nbsp;fusq; deque fcrunt,modo ipfi pro fua hbidinepeftimis fms cnpiditatibus indulgere pof.nbsp;fint. El hsec quidem diia fint in adioncm j quam cum luda} perdito Sc defpcrato pro-ditorcChriftui inftituit.

Tranfeamus nunc ad reliquos vndccim difcipulos, quiamp;ipfi non vulgariter pecs c3rant, vtfimul videamus ,qid cum illis fit adum. Quo loco illorum peccaiUm Lucas 'Tft'pitHron*nbsp;proemittit his verbis : Orta eft autem etiam contentio inter eos, quis comm videieiur elTenbsp;tnaior. Ergo contentionein veterem de priinatu inftauraufcrunt, in qua roultiplex pecca- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tumoccurrit. Priroenimnoncxcu'abilisnegligenrj^at'gumentumcft, q..d eorum tam facile tam^; cito oblitifunt, qua: de hat caulla lam non emel illis Chriftu dixerat. Sinbsp;quaapudMatth. cap. jg.atq; 20 prolixe dcfcribuntur. Coniunfla eft negligentia: huicnbsp;aliqua (pecies ingrjtirudinis,cfntrifti ilia mortisChrifti mentione non aliter affician-tur,qu(n de luis rebus contenrionein inftituunt. Vbi enimzelusglori Dei, quo rotinbsp;arderedebebant? vbi deChiiftobeneraerendiftudium^cuins bencricentiam to iei erantnbsp;expeiti ? Quo item confuettidinis illius dulcilsimse defiderium receisic, quod olim Petrusnbsp;profclliis dicebat ; Domme quo ib mus ?Tu verba vtiern habes. Qjiid verilludnbsp;cft)quod Sc hoc ,amp; memoriam beneficorumciusieftinxit^ Carcus ambitionis affeusnbsp;amp;inlanum,pral'js eminendi ftudium.Qiiodcm per lereprhenfionem mcreaiur granbsp;uifsiniam,aiiget tarnen crimen hoc,quod qui fratres amp; condtlcipuii erant, iain le inUiCemnbsp;contcmnunt, amp; chariratis immemorcs inter le altercantur quod ab^q; aemulatione, inui-ditjodio, fimultate, amp; ira, fier': non potuit, qu omnia hominibus Cbriftianis indignifinbsp;fitia fnnt. Sunt enini fvt Paulus .id Galat, fcribirj oper.t ca: nli,quam inortific*re debet. Gal. nbsp;qnicunq; Deo in Spiritu amp; vcrit.u fermre volant. Eft hoc magnum argumentum noftratnbsp;tcr- uption s, quo item d^'cetur, quanta fit humani ingenij tai diras in percipiCndis Regninbsp;Dci tuy'dcrijs. Hi eniin ill font, q-jos mundos dicu Ghriftus, St quos toto hominumnbsp;gti.ere lelegcrasamp; relitis terrenis omnibus ad clerte regnuro afpirarent,et eius pome- iolt;tn. r/,nbsp;tin ' cr vniuerfum orbem terrarum exienderent.Atiam'en regnum carnale fmniant,vtq;nbsp;in illo cxccllctc pofslnr,non magna cura tanguntur corum,qu de ems indignifsima mor-tc,amp; condifcipuli impi)fiuno conatu, dici audiuerant. Eft autem hoc comunc fere omni-bm hominibus vitium, quod aut omnino negligunt rcligioncm, aut fub huius prtextunbsp;hl qustrunt. Qu caufla eft quod eorum facile obliuifeuntur, qua: audiunt amp; tunc fefenbsp;turpi^simos prxbent, quando ingenua amp; forti conftantia imprirn.s opus erat.Prodeft au-icu) hoc dilcipulorum exemplum aduerlus cos obferuare, qui rcgni Dei Sc (alutii noftrsnbsp;myftcriahuinance rationisacumineinueftigaripofle arbitrantur, Sc qui poftquam vnamnbsp;am alteram de Chrifto concionem audiuerunt, quafi ad fummuro fidei amp; omnis fcienti;enbsp;fi(bgiuma'ccnderint,omnemprtcreainftitutionem,adh3:c admonitiones quoq; o-tnncs,ccufupcruacanca$,contemnunt, Atqui nunquam itaproficimus.quin carnisnbsp;rtliquixmaneant, cum quibusperperuo pugnandum ft,vt Paulus proprio Cxemplo doter. Accedit huic domcftico malo fatan,qnouis quotidiecuniculi animos noftros fubit^nbsp;folet, fi quo modo fidem noftram euerterc queat. Qnarc perpetuo Audio opus eft illis, qnbsp;faluiis Sc fidei naufragium nolunt faccrc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Porrvidcamus,quidcum iftis egeritDominus.Merebantur quidem acerrimm re- lt;2-fE dtfi' prxhcnfionpropter viiia,qu (vt diximus ) plurima Sc grauifsima in vno hoc lalo c- p,Xjnbsp;currebant. Cjuia tarnen communi, qui tunc inter ludos regnabat, errore decepti, non iunuit,nbsp;malitia pcccabant, nec aduerfus ipfum aliquid hoftditer mohebantar,amice eos inftituit,nbsp;Rfquxnam regni fui conditio fit, qaodq; iplorum in illo officium futurum fit, docet. *nbsp;l-iiii ergo manfuctudinis exemplum nobis exhiber, quam in illo ICuas prdicauit, quodnbsp;linum fumigans non extinguat, neque calamum quaflatum conterat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jq;

Extant huius generis muha alia in facris liveris, qua: vt infirmos confobniur, ita omnc'

eo^.

-ocr page 396-

ggQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIEI BARTBOLOJaAEI APO St,

Row, ff.

eoSj qui Ecclefiarum gubernacula moderantur, admonent, vc ipfi quoq; fimililopi'^^ atqj indulgentia vtantur erga peccatores.-ne nimiafcucntatcin defperationemfo*''^quot;nbsp;ijciant, de quorum pniteRtia adhuc fpes bona effe poceft. Admonet de co nosP^u*nbsp;Apoftolus ad Roman, fcribens. Debcmus nos qui fir mi fumuijimcectllitates infirfflOi^nbsp;portare, neq;nobi$ipfisindulgerejid eftjuon noftrisaffedibusmorem gererc,nbsp;cca semulationcaccenfos adnimium rigorcm transuerfosabripiunt.Peccantin eoO'*nbsp;ti hodicjqui quafi Draconis leges (quai aliqui (anguine fcriptas olim dicebantJacccpcHnbsp;peccataomniacapitaliafaciuntjamp;iemerarijs condemnationibus, atq; excomniu'^nbsp;onibus jindelperationemconi)clunr,autfaltcmholiesfaciuntcos,quificonimotiius^^^nbsp;arentur J facilein viam reducipoteranr, Quis veroMedicura probaueric, qui innbsp;uis morbo pharmaca vchementilsima adhibeatjaut quam primura aliquod membrun'nbsp;le aftedum viderit, mox ferras,v'ftiones amp; cauteria profrt ? Quanto magis confcinn^^^nbsp;rum ratio haberi debet,qu ne confolatione amp;dorina opus habenr,durioribus mm*nbsp;correptione importuna territfuccumbantProderit ergo non folm j quianbsp;videre, fed qua occafioneamp; quo animo quidque fiat expendere, aec ftatimnbsp;ijs J qui adhuc lucrifieri pofle videntur. Porro quoad Chrifti adlionem cutnnbsp;iftis, hoc ordin procedit. Primum inter principes fine magi lira t us huius feculi amp;nbsp;los diftinguit. Deinde foi ipfos admonet officij Poftremo premium pollicetur gt; 4nbsp;pforum labores compenfare velir.

Diflinguit inter Xeg/s cy poolos,nbsp;jjai, it.

Quadprimum, fepeiam diximus jdifoipulos cum vulgo ludarorum cxPrjP rum oraculis, perp eram intelleis, Regnum terrenum fomniauiflej in quo ipfinbsp;' tibus donati fupra omnes alios excdlerent. Et quia Chrifti regnum per omnesgc**nbsp;que ad extremos fines orbis terrarum prophet extendunt,amp; Ifaias perituros dicic /jjnbsp;eos, qui illi feruire detredtauerint, illi omnia alia rgna ceffatura putabant, vt Chr*nbsp;locus eflet. Vt ergo ifti errori medeatur, ait : Regej gentium dominantur eis,amp;nbsp;ftatem habent in eas, benefici vocantur . Vos autem non ita ; Quorum verboruninbsp;eftiVos quidem regnum fomniatis,8c vos in eorum locum putatis focceffurosnbsp;gentibus hincindeimperant.Sed multum falliminihac veftra perfoafione.nbsp;politiam J minime turbabitur mundi huius facies, amp; manebunt omnino reges, 4^ jytcisnbsp;bus dominentur, amp;quosalij pro fois tutoribusSt benefaoribusagnoscant:nbsp;adeo noninuadetis illorum rgna, vt nihil prorfos cum illis conlmunc habituri lit nbsp;bis enim non regnum fod minifterium : non principatus, fed obfequium dsfttu^ .nbsp;vt omnium aliorum ferui fin's atq; miniftri. Zmo quo quis pluribus eruierit,eo 2nbsp;in veftro ordinegradum merebitur.

Eft autem hoc loco diligenterobferuandum,Chriftum neq; magiftratus I neq; regibus aur principibus, quod fuum eft, eripere : ficuti neq; oeconomiafflgt;**^(,iirnbsp;lujjium na jL-z-ui iiiLLliULd tui Urtla Xnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HUt liCpC FCgeS^CJUIUUinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

cMflutnon _ _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____________i-

mBoet jrtgi. iugium ,au alia Dei inftitutaturbat. Timent hoc fpe reges,quibus Epifcop^ ftratlU, -L------ n r r . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T.

chi perfuadent poteftatem foam ipfi* minimefiluam fore,fi Chriftum amp; Euang^* usadmittant, Sed eft is Hcrodis error, qui, cum nouum Judorum regemnbsp;audiretjVtregnofuoconfuleretjipfom extinumvoluit, amp;e crulelitatis deue^,nbsp;puellos Bethlebemicicos exemple inaudito iugulari.curaret : Et vtinam hodie mnbsp;fimili truculentia in fo fidei creditum populum graftarentur, dum Euangelij pf (juinbsp;regnis fois infidiari arbitrantur, qui de nulJa alia rc minus cogitant. Fateornbsp;mali culp non minima ex parte in pbanaticis quibufdam hxrercjqui religionist^nbsp;nbsp;nbsp;Ji'

pfal, f/s, Ijai, i.ih

tis Chriftianarprtextu abutuntur, vt ordinem politicum turbent, amp; indignui^^^^int* cunt, hominem Chriftianum gladio armatum efle, quo alios fo profefsionisnbsp;corceat. Nam in Pfalmis Chrifto populum fpontaneum tribui dicunt,qui voWnbsp;pf obedientiam prftet, neq; vi aliqua cogi opus habcar Addunt amp; ilianbsp;cdent gladios fuos in Iigones,amp; lanceas foas in falces; Nec feretgens contranbsp;diunf, neq; porr bellis afluefeent. Item : Coinmorabitur lupus cum agno, rnbsp;hdo accubabit, fimiliter iuuencu$,leo, amp; pecus faginatum fimul erunt, amp;nbsp;ducet ea.Vacc Sc vrlus pafcentur,fimulq: accubabunt catuli,eor amp;c.Itetn:nbsp;malis neq; vaftabunt per ornem montem meum findum, quia plena erit of jjnbsp;Domini amp;c. Ex his amp; fimilibus locis colligunt illi, magiftratu atq; iudicijsnbsp;fore inter hominesChriftianos, inter quos nullus locus fit iniurijs autnbsp;femutu afficere cofueuert.Sed fallntur omnes ifti bifari. Primo qtid prom* ^Jif*nbsp;mnes Chriftiani nominisprofeflbres extendunt, quod non nifi de vcrpijs, p^innbsp;renatis, debet intelligi.

-ocr page 397-

H O M 1 I fi. ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gg J

tgt;cind6 J quod Ecclcfiam fingunt eiuftnodi, qut, quoad externufft ftatum, Colis pijs con-ftet; Nec obferuantillud Chrifti quiEuangelium reti inagno confert, quo non loi um pi* Alrfftb. ij, fee* boni amp; fani, vei-nietiani putres attrahuniur, Ecclefiam item agro confert, in quonbsp;feroente fada hofti zizania fua fpargere folcat Denique non vident, Propbeias lubnbsp;parabolis ciufmodi cam pacem Si tranquillitatem piorura defcriber,qua in clis demunbsp;fruentur : ad huius feculi autetn conditionem pertinere, qu de cruce Chiiftus concio-natur, amp; quod Paulus ait : Omnes qui volent pi viuere in Chrifto lefu perfecutoneranbsp;patitnmr. Et rurlus P er multas tribulationes oportet no* ingredi in rcgnumDei.Ne-minem ergo iftorum hominum intempries mouere debet,qui vt Remp. turbant, ira no-Ibo tempore multaEcclefia* in extremum diferimenadduxerunt, multas omnino difsi*nbsp;prunt. Et fulHciat piis,quod Chriftu* regnum fuum ex hoc mundo efle ncgatjvndc col-ligitur, ilium neque mundi huius rgna, neq? ordmem politicuni, euerrere.

At non minus principe* viri amp;quimag'ftratumgerunt,ddigenterobferurede-bent, quid illis in prxfcnti Chriftus tnbuat. Primo illosgentibus dominartdicit. Id vero non de violenio aui Tyrannico imperio, fed de lgitima poteftate debet intelligt,qua illosnbsp;Deu*armauit. Quo illud Pauli pertinet, quipeteftatetn nullam efleait, qum qu exnbsp;Deofit. Et notura eft illud Piophct ; Deus iudicia tua Rgi da, Do-minautur ergo Rege*, non quod quiduis pro fua libidine agendi ius habenbsp;ant,{cd qud Deus in ilium gradntn eos eexit,vtfuaautoritateiamp; leginmo imperio,nbsp;alosconiineant,nepaxpublicaturbetur. GoUigitexeoPaulus,eosquimagiflratui re-flftunt, ordination! Dei refiltere, amp; proinde huic obtemperandum effe, non folura Kom. /ftnbsp;fuppliciorum metu, vctmctiam propter confeientiam, ne ipfiu* Del iram prouocemus^nbsp;ciuus multa dira amp; tnftia excmpla iam inde ab origine mundi dita fupt, in eos, qui fedi-tionibus temerarijsRemp, turbauerunt. Simul autem dominandi vetbum principes officii adtnonet, vt nimirum feDomtnos eflememinertnt, amp; proinde non langueant neqjnbsp;frigeant in muncre, fibi commiffb , 5c ne indulgcntia nimia, aut etiam vitx diflolunorisnbsp;exemple,autontatem fuam proftituant.nbsp;nbsp;nbsp;Si enim patremfamilis non decent mores,qui

in pueris aut leruulis facile exeufantur : mult minus eo, qui in Rep. patrum loco lune, omnia ea decent, qu in priuaiis hominibus aliqua ratione exeufari pollunt. Et cm oui-ne fcandalumtui iij'pcrnitiofum fit, nullum turpiusSc perniiioliu elt illo, quod ex ijsnbsp;nafcitur,quitotipopulovirtutisexemplarefledebebant. inexeufabihs autem eft illoliinbsp;ignauia, qui feipl'os exarmant ca poteftate amp; autoritre, qua illos Deus donauit. Sunt ntnbsp;illunftar iiunci ilhus, quern ranis loue regem datum, amp; ab illis ludibrio habitum fuif-fcAefopus ohm fabulaiu* eft,quod in illo nihil viderct regia maieftate et feueritate dignu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; c^i

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nc tarnen hc in tyrannidem aui credulitatem degeneret, fimul alterius etiam m- ,

bn memincrint principes, quo eos bencfico* dici Chriftus ait ; Conftat enim hunc vetu-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftiUimum tituhun efle,quo etiam vnus exPtolomorum numero deletatus eft prcipu,

vt le Euergeten dici vellet.Nec alius illos magi* decet. Quia enim in eura finem Deo in-ftuuti lunt,vt publicam pacem tucantur, amp; vt quisq; priuatim fub illis ius fuum obtinerC polsit,mcrito ita dicuntur.Ethincfaftum videturvtquotquoc pafsim inter genres vnqinbsp;( prxfuerunt,eiu*modi nominibus vfi fint, qu fubditis confolaiioni potius , quam terror! 'nbsp;, client. AegyptijcerteolimPharaonumnomineluosappellabant,quvox vindicem finbsp;gnificatico quod principum fit populum luum vindicare,Si tueri ne aliquorum vel tyran-ni ie vl auaritia opprimatur. Grcis in vfu fuit ( vt apud Homcrum eft videre) quod reg':* luos neifxer auv , id eft, paftores populorum diccrent. Latini Reges regendo vo-tarunt, vt in i c militari duces ducendo, amp; Impcratores ab imperando, quo ver bo kgl*nbsp;titra Si lufta all quid mandandi poteftas denotatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et quamuis poftea Impcratores

plxraquchbidlnof amp; tyrannicc facerent, plrique tarnen patres patri dici voluerunts* i qux dignitasiUis omnium maxima efle vifa eft. Noftris remporibus nihil frequentiusnbsp;cil titulo clemcnii Si grati, quibus ita dcledantur principes, vt parum fit clcmenMisi-mijsdlccrc,nifiipfamclcmentiam,8igratiamitidemingemine*, Maiore* tioftrireg'' dixcriint feiendo, quod fcientia Sc fapientita inftruos efle oporteat eos,quinbsp;aVtui genti cum vtihtatc Si laude imperare volunt. Vctuftifsimus etiam Diadematuttinbsp;at que Iccptrorum vfus eft, quibu* ceu proprijs regni infignibus gaudent vt admonean#nbsp;tir, ipfos tune demum reges veros fore, fi virtutum oroni genere coronati fint,5c iudicianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

ndhatq;rcdaproferanr,fi denique omnia ad iuftiii Si publics pacis regulam ditigant.-P-ttdco Pota rege per feeptrum fuumiur.antcs inducit,nimirum,quod hoc ftt potefta-U* (cratifsimum fy mbolum efle fentirent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qj.ix

-ocr page 398-

582

DIET BARTHOLOM AE I APOST.

/

Apoolinon oimntntuh

Quae omnia fi probe expendant^quicunque Remp, adminiftrant, ij procul dubiobenefi' ci erunt, tamq; aberit, vt ipforum poteftas alicui grauis fir,vt potius loti populo nihil vtib'nbsp;us,nihiliucundius,nihildeniqueraagisneceflarium pofsit excogirari. Hienim vtib*nbsp;ditorum corpora amp; fortunas tuentur, ita religionis ctiam patroni funt, vt illos Eccle^nbsp;nutricios merico appellaueris.

Sed alterum quoq; refponfionis Chrifti caput confideremus,quo de Apoftolorui officio ille concionatur, amp; id duobus membris comprzhendit.

Primum eft : Vol autem non fic. Paucis verbis prohiber, ne fub Ecclefiaftici nerispraetextuinRemp.dotninium affedent,neueetihm inijs,quae vulgfpirituali'^*'nbsp;cuntur, more Regum impcrare velint Qua de re Petrus in vltimo capne Epiftolnbsp;prioris grauem admonitionem contexir. Quo loco tarnen minime difsimulanduffl ***nbsp;inter Reipublic praefides, amp;c verbiadminiftros, arifsimam communioncra efle debs'nbsp;re; vt hi quidem illos per Dei verbum reganc,illi autem hos fua authoritate defendant-.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Docuit hoc Deus, quando in fuo populo duos germanos fratreg ipfc conftituitj^^

I *smo ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Reipublic cura eflet, alter verdofrinamp;facris vacaret. Saulis

, Sam. 7', I J. iiKpsriutn Ilraelitis vtilifsimum fuit,quoad ipfe Samuelem audiuit ex Dei verbo fibif^' i.Sd.ak fcribentem quid fado opus eflet. SicDauidiGad amp; Nathan Prophet familiard*''nbsp;fuerunt. EtloasRexludinlehoiada Sacerdoteprsfidium fortilsimum habuit,idc^nbsp; ,Par,fj. verinfeliciftimperijtjpoftquam eiufdcm filiuraZachariam crudeliter occidit, amp; absft*^nbsp;Dei verbo regnare voluit . liaias quoqueExechiae fidelem operamcontulitjManalsi*^nbsp;rpefsimcelsit, quod amp; ilium amp; alios Prophetas medio fuftuliftet. Interimnbsp;curaredecet, ne principumfamiliaritateamp;booitateprofuoaffeduabutantur,amp;**'nbsp;cafione nouum in Ecclefia imperium fibi vendicent, aut in ditioncm alienam raanusnbsp;extendant. Etfi enim inter duos iftosordincsconiundioanimorum firmifsima elle lt;nbsp;beat, diftinda tarnen funt horum muncra,amp; fic Deus ipfe conftituit : primo quidem.nbsp;vnus non poieft vtriqucfufficere(quod in Mofis amp; Apoftolorum excmplis euidcnnnbsp;me cernitur) partim veto ne dodores fibi ius fumant aliqutd in Ecclefia ftatuendipfOnbsp;libidine . Quod optimi amp; fandifsimi quiq; Reges fic oblerurunt, vt non femel iplonbsp;cerdotesin ordmem redegerint,fi eos velexorbitare, vel in fuo officio negligentnbsp;elle viderunt. Eft ergo intolerabilis Pontificum tyrannis, qui religion curam adnbsp;ftratum nihilpertinercaiunr,5cfacrilcgaudac!3E eos acculant, qui ipfis cefsantibiJSnbsp;reformationera abufuum, ver dodrin inftaurationem, manum admouent : ac irnbsp;fibi licere volunt, vt ipfis quoq; principibus fuperbe imperent,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Preuerb.je,

Altcro membro Apoftolorum munus definit dicens : Sed qui maximus eft Jpo/tolimini* vos, fit ficut qui minimus eft : amp; qui princeps eft, ficut qui miniftrar. Exponuntutnbsp;fltri deflin darius apud Matth, quando contentione firaili propter ambitiofam filiorum Zebedfnbsp;ftulationemexortadifcipulisdicit: Quicunqjvolueritinter vosmagnus fieri,nbsp;minifter : amp; quicunq; voluerit inter vos primus elTe, fit vefter feruus.Quibus verbisnbsp;non dominie fed minifterio deftinat, amp; ex leruorum officio argumentum petit,nbsp;modeftiam,amp; quibusuis feruiendi ftudium, commendat.Conftat eniminterferuosnbsp;cxcellere, qui plurimiira laborer, amp; ad rci domcfticas curam plus alijs confert. Qu*nbsp;VOS finquit Chriftus ) ego meos amp; Ecclefiz meat Icruos feci, hunc ego omniumnbsp;tifiimum iudicabo ,qui fe minimum putauerit,adeoq; qui reliquis omnibus volunMjnbsp;fruitium prftiterit. Vnde iam colligitur, in Chrifti leges peccarc cos, quicun^^^^i^jnbsp;minifterijEcclefiafticiprtextualijs dorainari volunt, quosproconferuis luisnbsp;agnolcere. Solomon olim terram contremifcerc dicebat fub feruo, quiimpet^tnbsp;ergo dubitet, totam rerum naturam, adeoq; ipfos clefte fpiritus exhorrcfccred**nbsp;eos fibi in regno Chrifti imperium vendicare vident, qui ne ferui quidem dicinbsp;*cm nihil eorum prftent,qu illc feruis fuis requirit Nemo tarnen putaueritnbsp;puiyianimitatem hc precipi,qua dodores fefc omnium libidini fubijciant,amp;indunbsp;ores quo illis turpiter blndiantur, quos arguere amp; reprhcndere debebant.nbsp;potius in docendo magnanimitate opus eft,vt(quod Paulus dicebat) experimentu^^^^^^nbsp;bantChrifti in ipfisloqucntis. Eaautem m3gnanimitashumil!tateamp; charitatenbsp;rari debet, vtomnibus conftet,eosomnia facere, vtaliorum faluticonfulant, 0*nbsp;ara poteftatem oftentent, aut alicui infolentius dominentur. Faciunt hue prop** Jnbsp;amp; Apoftolorum exempla, qufi imitentur miniftrijnon poteruntabeirare.nbsp;hac rem fequenti fermonedicetur.Nuncquod prxcipuum huiusloci caput

Cor.//

-ocr page 399-

H o M f J. A ?

585

mus ,'vt dbita feucritate corceantur, qui aduerfus Deum amp; verbum eus boftifiter nlurgunr: pia autem lenitate foueantur,amp; in viam reuocentur,quos adhuc tiaftabiljoreSnbsp;amp;oirabilcs cffe videmus. Cura deniq; quam plurimosefu Chnlto adducamusjquinbsp;fidij fuis miniftri optata tcrnx felicitatis prraia rtribuer. Illi debetur benediio, ho-orj gloria amp; potcas in SEternum. Amen.

UQMILIA SECVl^VA.

Namvter maiorcft7 qui accumbtt, snqui miniftratC' Nonnequiaccumbit7 At ego fum in meJio vtftrum vt quinbsp;miniftrat. Vos porr eftis,qui manfiftis mccum in tenttioninbsp;busmeiSjSu ego vobispacikor, proui padiis eft mihi Paternbsp;meus, regnum : vt edatis bibatis in tnenfa meainregnonbsp;meojc iedeatis fuper ihronos iudicantes duodecim tribusnbsp;Kraclis.


frau.fle;Excmpluin buius vitij memorabilein Apoltolis proponiturr qui cum omnibus fuis reliis buculq; Chrifto comits indiuulfi adhfiient,tarnen regni tes reni fpc decepnbsp;de hocpotiusqum de regno eius clefti propugnando cogi runt.Er tantas in lis viresnbsp;habuitexambitioneenataamulatio,vt quieiuldem magiftri diic'puli, amp;eiu(dem patrisnbsp;filij erantj odio'.as inter le de primacu contentiones excitarent. Qnas licet non fmel iainnbsp;antcaChrillus, non fine g-aui rcpr3rbenfione,reptclsilTer, candein tarnen litem in vltimanbsp;coenainftaurauerunt ; amp; tunc qu dem, quando ills de fua morte concsonatnS) eiuld me-tnoni foln inftituerat,ct inter hc indign ikimmane lud pt oduors facm detexerar.nbsp;Elucetaui in tanta dtfcipulorum imbccillstateadmnabjlis amp; plus quam paterna Cbriftinbsp;bonitas, qui cum optimo iure illos grauifsim co- nperc, imd vt fuo conf jrtio indignosnbsp;rcijccre poffet, amc tarnen cos indituit, adb tc confolationibus dulcifsimis 8c magnifiersnbsp;protnilsionibus fpem eorum in pofterum quoq; confirmt, ne vnquam Um turpis delidinbsp;conlcientia fuperati defperarent.

FrnrimA nnidpm ioiorum funlioncm renum 8c orincinum conditione dt(Vinoi*ns .


pratltantiaiuperbicndioccafionem arripiant. Vt enim Deus natura beneficuselt: ita nos donis Ulis ita vti vult,vi aliorum commodis fcruiant. Sic magiftratum quidem autboritatenbsp;gloria8cpoteftate arinauit; ied in cum fincm vtRcipub. ferui3t,8c vnumquemqitucatur, *nbsp;8c fuo lure vti pofsit. Sic maritus vxorem excellit dignitite, led vt huic conUilat, 8c earn adnbsp;uerfus omne vim iniuftam defendat.Similitcr fieri leruos exiftimationc multuro lupet at ;nbsp;fed fl rem propius confideres, nemo magis feruit,quam herus, cm totius domus cura in-cumbit, 8c qui vilitsimis quoq; raancipijs profpicere cogitur. Neq; aba eft donorum Deinbsp;ratio, flue de animi,fiue de corporis autfortunae bonis loqnamur. Ideo n. fapientia amp; re-rum cognitionc multidonantur,vtimprudentiores confilio iuuent Ideo corporis vir.busnbsp;multi cxcclluntvt infirmioresfubleuent. Ideo pacem Sc otium muitis largitur Deus, vtnbsp;erulcs 8c egenos ipfi fufcipiant.ldeo quidam diuitijs ampbfsimis abundant, vtpaupeiibp^nbsp;a'.yii 8c prfidii loco fint. Peccant igitur vehementer in Dei leges,amp; prouidentiar eius fta nbsp;tula, qui dona ifta fibi fobs vendicant, adeo vt iniuriam fibi fieri arbitrentur, fi quid oifi.nbsp;ci) ab illis tequiratur.Habent illi quidem rationes fuas,quib9 fefe apud homines excufentnbsp;b l nunquam illas admittetDeus,qui olim difpenfationis fu rationem longe feucrius abnbsp;illn requiret.

Sequitur aliud argumentum ab Ecclefiar digntate derumptum,quod cum interro-gaiioneproponit ,vt animos eotum magis feriit : Nam vter (inquitj maior eft?qui accu- Erdcfi-i b,an qui miniftrat? Nonne qui accumbit -jVeftitur tota argumentatio fimili cx commu'^^-quot; .doori*nbsp;m bommum confuctudine petito 8c eft eiulmodi : Qiii accumbnt eorum maior eft qumnbsp;ad racufam miniftrantlum,digniias. Ecclefia autem eft qu 3ccumbit,vi cibo aterno arq;

clefti

-ocr page 400-

384-

Dl EI EAB.THDLOMI A POST.

Cer.;

coelcfti fiiturctur, VOS autcm huius cibi adminiftri eftis. Ergo illa vobis maior atq; cd' lenttor eft, amp; abfurdum fuerit, vos in illa primatum atfeare, aut in illam dorainari, eknbsp;le, Id enim periode eft,3c fi qiiis feruus fibi in herum ius fumat atq; imperium, Atqujnbsp;Grzcus die comicus dicebat ; At?*- p.e p,i^ociiKtTiilt;p^ofuD, id eft, Moleftusffi't*nbsp;feruus eft, qui ahius fa in ulo lapit. Quis ergo eum terre pofjit,qui fupra herum quoqifdnbsp;extollit. Eft autem hoc loco non ofcitanter nobis obleruanda Ecclefiz dignitas,cuius ft'nbsp;licitatem ciim alibi nuptiaii fefto Spiritus lndus confcrar,re hanc Chr ftus in prxlen-ti fponfam facit, cui accurobenti Apoftoli tuiniftrent. At fi illius miniftri fiint hi, quosi*nbsp;pie Deifil us ex toto mundo elegii, vt eos amicorum loco haberet, quanto magiscideinbsp;omnia alia, qu in mundo funt debent leru;re?Re ergo Paulus Corinth js d cebaeO'nbsp;mnia veftra lunt : fiue Paulus, fine Apollos,fiue Cephas,ftue mundus,fine vita,Hue niofnbsp;Hue prfentia, Hue futura, omnia finquam ) veftra funt, vos autem Chrifti, Cbridusin*nbsp;tem Dei. Poflent tfta infinids exemplis demonftrari. Propter Ecclefiam en in rgna connbsp;leruari amp; perdi,omniumfeculorum h-ftoriz docent: in quibus videmusfloruiflenbsp;quae illi holpitium amicum prbuerunt, eadem veto funditus corruifte,qum primu*nbsp;lam hoftiliterfunt aggrefla. Afgypto cerre per lo'ephum immenfa beneficia con'tquot;nbsp;quot;Deus,cum illic Ecclcliz fuz domicilium pararet. At poftquam Pharao veterum benencnbsp;orum oblitus illam opprimerecpir,lib;jpfis^ regno luo exitiumaccerfiuit.Babylon^'^nbsp;quoq; gloria et pojcntia in immefuro creuiftc fcimus,qu4ndo Nabuchodonofor Euilߒnbsp;rodach Dei populum fub illis proprer pcccata captiuum huroanius traauerunt.Bd'^^nbsp;veto, qui tam Deo quam Ecclefi eius fuperb ac crudeliter infultabat, cum regno 1nbsp;veie aurco fvt apud Daniclem dicitur ) mifer perijt, Zdetn perfarum regibus accid'' 1 nbsp; Cyri pieiate degenerauerunt, qui ludosab exdio abylonicoliberaucrat, vtvennbsp;cultum inttauraret. In Grcoruin quoiq; regibus, aut Alexandri M. luccellor.bus,n'f^^nbsp;exempla fu'nt dita. At qu dde regnis dicimus,quando totam hancraundifabnc^n'P nbsp;peer Ecclefiamlt;ondiram elle conftat,amp;propter hanc quocj^ citius perituram elle,nbsp;nouifsimorum tempotum turbis atq; calamitatibus viti in fide fuccumbantnbsp;enim illud Chrifti ; Proprer eletos decur abuntur dies illi. Superar tarnennbsp;quodzternus Dei films huic Spongat luz feruire dignatuseft,8c bodicetiamadliucl^nbsp;Nam vt illam langumeluo pretioloabluit, ita etiam num earn proprio corporenbsp;guineal tamp; leruat, cuius Irberiaiisteftimonium, atq; figillum nobis in cana fusnbsp;cxhibet, Etideoeam in przfnti pcraccumbentis parabolam defcnbir.

Traamus ifta paulo fufius,quia de duobus nos admonent, qu cognitu uatu non tam vtiiia, quam neceffaria lunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. yni

lt;,Cer. y.

3.

Primo enim qui Ecclefi membra per fdcm fadi fiint, dilcant in nullo glo' iandum eire,fed in lolo Chrifto, quem vtSponlum fuum amare,amp; folum V j(tf'nbsp;debent. Sen per enim illud Apoftolicum in ammo verlent : pretio empti eftis,n* poSnbsp;ui hominum. Si enim nos ipfos abnegate debemus, mult minus in aliorum .poilnbsp;iuuare conuenit, ne fidem Ch; ifto debitam vlla ex parte violemus. Et hue pertin^ Jinbsp;in Pfalmo Ecclefiz dicitur; Audi fiha amp; vide, amp; incl na aurem tuam ; Obliuifccr^rnbsp;lui, amp; domus partis tui.Concupifcitrex formam tuam;Quia ipfeeft dominus tuunbsp;adorabis. Deinde omnes ctiam Ecdefi miniftros hic locus officij admonct:nbsp;fponfam hanc foli Chrifto adducant, virgincm pui amp; cafta,vt Paulus loquitur- , *nbsp;annes Baptifta re 'piciens d Icipuhs, ccaglori ipfius mulatione turbatis diceb^ .jjpiti-ipfi mihi teftes eftis, quod dixerm. Non lum ego ille Chriftu$,fed milTus fumnbsp;Qui habet fponfam Iponfiii eft.-amicus autem )ponfi,qui ft3t,amp; audit eunbsp;propter vocem fponfi: Hoc ergo g.mdium meum impletum eft.At quia fimul'

qui raenf feruiuntconfcruntur,fimul fui munenseft mcminerint,vtEcckft^ .jM' fuum opponant zipfum videlicet Chriftum, qui eft panis ille vir,amp; quilolus a* piflnbsp;turtatq;feruataci vitam rernam. chue pertinent, qucapja. defetuoautct^

Chrifti lupra feripta funt.

Relit tertium argumentum, quo dilcipulorum ambitionem Dominus priprietittm- proprio nimirum exemplo eosarguens. At ego fum ( mquit ) in medip veftruonbsp;^to chriui miniftrat. Habent verba ifta non oblcuram exprobrationis Ipcciem- Quafinbsp;qui tniror,vnde hc ambitio in animos vellros irrepferit,qua: odiofas haftenbsp;fuadet. tentiones fubindeinftaurat?Num veroin me aliquid huius vnquam deprahcnU'^pit^^nbsp;ffnk /Anfii nafri vnJin.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rripinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnnmenfn


, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

centjfbcenfu nafci voluij Sgt;i ipfo inci naialis momentQ hurailnatcm amp;

-ocr page 401-

O M. ( V 1 A It*

fiatusfum.' Ego n regnum in hifce terri affeaarevidcrer,autacuitumuhuandianfam nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp; e

darcm, ipfe cenluin perlolui : amp; de eo interrogatus, iu8 fuum Caefari difcrtis verbis afTerui. t; quamuis vos mihi difcipuloi domefticos delegerim , nibil tarnen vnquatn fed pro impe-Tio-quin potius vefter minifter faQus fum,amp; tabs eiiamnum io medio vcftrum verfor.Qmnnbsp;ergo fopito illo ambitiolo contentionis Spiritu, mcum exemplum imitamini? Haec inquam,nbsp;amp; quxcunq aba in banc fententiam dici potcrantjCbriftus paucis bifce verbis cotnprben-dtt. Et ne verbis nudis agere videretur, mox nonum exjemplum fubiecir, cuius nunquamnbsp;obliuifcipoflent. Nam vt loanncs fcribit, amenia furrexit,amp; bnteo hiccinftus difcipulo-rum pedes abluit,banc fimul lui fafti interpretationem infcrens : V os vocatis me, Magifternbsp;acDomine, amp; rede dicitis-.fum enim. Si ergo ego laui pedes vedroSi Dominus amp; Magi-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

ftcr jvosquoq; debctisinuicem abjaliorum pedeslauare. Etbocillud regnum atq-,impe* rium eft, quod difcipulis fuis ad buiusfeculi potcntiam afpirantibusChriftus deftinauit.Iplinbsp;vcro dcinccps iftorum memores,nibil vnquam fibi infolentius arrogaucrunt imo ne ferre,nbsp;quidcm potuerunt, vt aliqui pio etiam zelo de ipfis magificcntius quo fentirent, fjcuti innbsp;Petri Sc loannls, Pauli Sc Barnab, exemplis cernitur quae Ad. cap. Sc defcribuntur*nbsp;Paulus certe Corinibijs nimijs fuoru dotorum admiratoribus fcribebav.Sic nos ftimet bonbsp;mojViferuosCbrifti,Scc.).Cor.4.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l'Hd regKiwquot; '

Porrqurat bic abquis,vnde ergofuum regnumbabeant,'RomaniPontifices qui pKw'bjbed/ Apoftolorum fuccclfores fe elfe dicunt, ,Sc patrimonium Petriiadant,quod per mal- Row. Poritijinbsp;tas terras longe latequc extendunt ? Eft quftiobc digna Sc neceffaria cognitu.Nam ver-boDciifti pugnant, 8c Petro didum aiunt ; Pafee oues meas. Item :Ttbi dabo dauer regninbsp;clorum,8cc. At baec non foliPetro dida elfe, Sc falfifsimum efle, quodilli de cathedra Pein Rom pofita fabulantur , die Petri 8c Pauli lupr abund demonftratum eft. Habent ta-men propugnatores Sc defenfores tnul.os 8c graues ; multi etiam tyrannidis illius diuturni-tatc Ik fuccefsibus atq; vidorijs illorum offenduntur, Sed facile patebit buiur cauff veritas,nbsp;Il vcicrumProphctarum 5c Apoftolorum vaticinia cum illorum hiftorijs conferamus.Apudnbsp;Danielem quatuor monarebiarum luccelsio per quatuor animalia delcribitur, qu ex marinbsp;sentis perttirbato prodibant. Quavta befti, cuius nomen nuUum extat, confertur,8c bancnbsp;K imanam elle notius eft, quam vt demonftrari debcat,Tribuuntur illi decem cornua, quxnbsp;cam in rgna diuerfa diftrabcndam elfe portendunt.lnter illa enafdtur cornu paruuro,quodnbsp;tnbus cornibus deiedis 8c depreftis creuit, quodq-, grandialoquebatur, amp; imperium fibi in 'nbsp;omnia, cum diuina tum bumana , vendicans bellum mouebat fanVis.Conueniunthis qu a.Tbe, 2,nbsp;PulusinpoftetioriadThelf.demagnoilloCbtiftiaduerfario vaticinatur: fore nimirum,nbsp;vtdefediofiat,8ctuncreueletur,homoillcfceleraiu$,filius (inquam) perditionis , qui fenbsp;opponat atq; etferat, aduerfus omne quod dicitur. Deus aut numen. Quibus cum fi biftori-ai Romani impcrij confra , 5c ea, quat in boePontifices gefferunt,mox vi bc impleta fint ,nbsp;sidcbis, Detedioni enim caulfam fiue occafionem dedit primam Conftantinus Ma gnus,qnbsp;ltdem imperi) Bizantium transtubt, quae ab illo Conftafinopobs nomen accepit, Ea enimnbsp;i'npcrium vehementer labefadatum fuilfeconftat, cum vetercsfamiliae vni cum opibus in*nbsp;*1 hraciamtransferrentur, 8c peregrinis gentibus oftium aperiretur inuadendi Italiam , 8cnbsp;koraim ipfam vaftandi, qua Deus fanguinem Martyrum fuorum requirere ftatuerat. Abnbsp;CO igitur tempore imperium diuifum eft, vt alter quidem Imperatorin oriepte, alter in oc-ciAentcrcgnarcdiceretur. Caeperunttuneemergeredecemcornua, ideft,plures gente5cnbsp;tcgngt;inquximperij potentiad ftradaeft,8c qupaul poft ipfi Ronix cxiiio fuerunt.nbsp;Namfbannum DominiCCCCX.HonorioImperanteFranci Treuiros occcuparunt,nbsp;cuocati Senatore quodam, cuius vxorem Lucius Prxfcs Romanus conftuprauerat,8c indenbsp;in Relgicum 5c Cclticamprogrefsi regnum conftitucrunt in Gallia duce Varamundo , guinbsp;primus illorum Rex nominatur. Et eodem tempore Gtti quoq; arma mouerunr. Cum n.nbsp;borum auxilijsTbeodofius contra Maximum 8c Eugenium bellum febeiter gefsiffed^Sc ijldenbsp;ob rem bene geftam ftipendia conftituiffet, Arcadius autem 5c Honorius illa nollent pendele, coS contra fc prouocauerunt, vt magnis copijs in Itabam mouerent,5c Stiliconis perfidia,nbsp;oui in diePafcatis eot ex improuifo aggreflus erat,magis irritaiiRomam totobiennio obfef-tam tandem coeperunt duce Alarico.Fadum id anno CbriftiCCCCXlII I. Caepit ergonbsp;tune ffledifsimalmpcrij dtlaceratio, 8c Francorum atq; Gottorum exemplis abj quoq; populi *nbsp;audaciores fadi fimilia tentrunt. Gcnfericus enim, qui cum Vandabs in Africa confede-rat, abEudoxia, quxValentinianill I. vxor fuerat, 5c quam Maximus illo occifo fibi du-xerat,cuocatufiDttibtcrvrbcmcapii5cdir:pir, atqj Eudoxiam cum Imperij infignibps innbsp;K r ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Africain

-ocr page 402-

DI EI B AR T H O L O H 2E T P OS T,

Africain transfert: Anno Domini CCCCLIX. Vix autem chpfis annis ledecim anno nimirumincarnatifilij DeiCCCCLXXV. Odoacer Rugianus fine Hciulus Orsfteni,nbsp;quifilium'fuum, Auguftulnm nomine,excrcitusfauore adiutus Imperatorem feceratj^*^nbsp;Ticinum praflio vicit,vbi roburltaliae prorluscxiinum eft. Auguttulus aiea purpuranbsp;profugit, vrbem Odoacer triumphans ingreditur jfeq; Roms amp; Italis Regem dicit. Et hitnbsp;finis fuit Impcrij in Italia ? Nam etfi imperatorese fuos duces amp; prfeos fpe minrent,nbsp;nulius tamen illic verc regnare aut genres, qu illam fubinde inuadebant, prorfus expelle-re potuit. Nam luftiniani tempore Gotti, duce Totila, Romam obtederunt.Sc non auJto-te ad illam appropinquareBellifrio, quem Imperatornbsp;nbsp;nbsp;mifcrac,illam tandem captamftj'

ro amp; fiamma horribihter vaftrunt,: quod fadhim cfleicribiturannofalutisliumaHD^^ VI, Et quamuis Totila digreffb vrbem Bcliilrius reciperet, atq; nonnihil indaurtflet,'nbsp;men triennio poft eam Totilredeuntirurfusoccupandam rclmquit. Inter iftas turbasnbsp;regnorum,qu ex Romani Imperij dilacration exort erant, collifione,cmerfit paruurnbsp;illud cornu de quo Daniel Icribit:Epilcoporum videlicet Romanoruin potentia, qui but*nbsp;ufq; viles, amp; maxima ex parte Martyres Chrifti fuerant, tune autem in vrbe lacera amp; U*'!*nbsp;omnibus prfidijs nudata regnum fibi vendicarc cperunt,dum Imperatores in oriente anbsp;j negotijs diftincbantur.Et priinum quidem de primatu in Ecclefia contentonero niouitrf*nbsp;gnantcMauritio lmp, loannes Conftantinopolitanus Epifeopus, cui fe grauiter oppo^quot;^nbsp;Gregorius Magnus, qui tunc Roms prfidebat. Non multo poft tamen BonifaciuUnbsp;anno Chrifti DC V III. Phoca imprtrauit, vt Roma Ecclefiarum omnium caput,nbsp;Romanuf Epifeopus oDcuptevuioir , id eft, vniuerflistotius orbis Ecclefiarum Paftornbsp;recur. Fuithcquafi natiuitasparuiillius cornu,quod paulatim crefeendo 1'nbsp;rnaiores aoquifiuit.Hac enim occafione Romani Epilcopi in Imperatores ipfos iusnbsp;prtexere cperunt. Iraq; cum Leo III, Imperator Conftantinopolitanus diuinoKnbsp;dilsimo edio imagines templis auferri mandauiflet, Gregorius III. Papa id adeo .nbsp;gn tulit, vtfulmine excoramunicationis Leonem feriret, 5ceidemperItaliam tributsnbsp;prohiberet. Fuit ea res magnorum motuum caufTa. Rauenn certe ( vbinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

propter Longobardos, qui in Italia fedes pofuerant, Exarchatum inftituerat ad coe* dam horum vim atq; potentiamfeditione excitata Paulus Exarchus cfiis, amp; jfcnbsp;Leoni omne in Italia imperium abrogatumfiueablatum cfttamp;itavnum cornu ex ilh^nbsp;deculTumfiueexcifuni fuir. Fatum hoceftannonato filioDciDCCXXIX. nbsp;erat contraImperatorem Papaimprimis Longobardorum auxiiijs, quorumnbsp;in Ealia omnibus formidabilis erat. Sed fuit hc nouarum turbarum caufla. Long .jnbsp;enim, vt fuum in Italia regnum ftabilirent atq; propagarent,Rauennam amp; quxnbsp;hucufq;,ceu infelices bellor Gotticorum amp; vandalicorum reliquias, perExarcboss^i^^^^^nbsp;ftrrunt, occupare cperunt,amp; tandem Romam quoq;cinxcrunt obfidione.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V.

nus, qui Imperatorem fibi propter multas grauesq;iniuria$ merit infenlum elfe non illius, led Pipinijqui Maior domus fiuc magifter equitura apud Francos erat, op j,

plorauit.-quiin Icalim dudo exercitu effecit, vtLongobardi obfidionem vrbis lo Fuit hoc officium tara gratum Tandis illis patribus, vt mirifico confilio amp; aftutia mcnbsp;P pinum Regem Francorum faccret Zacharias Papa ,Hilderico Reg ( quemiH* , pjnbsp;5c regno indignum dicebant)in monafterium detrufo : quod accidifle conftat iwctinbsp;mini D C C L I.Fuit hoc alterum,cor;iu quod fer humiliuit Papa,vt fui imperi, nu

Tenforem baberet Pipinum. Rctulit hic quoq; Pontifie! gratiam, 5c vrbes qu priusImperatoris fuerant, Romana? ledi donauit, 8c tune terrarura amp; vrbiutunbsp;fieu cperunt Epifeopi. Nondum tamen prda ifta pacified 8ctut fruinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^j.pfti*''

hardis fubinde Romam 8c Italian) infeftantibus, vt acceptas ab illis iniurias Sc i*rtalsis metuebant, ne aliquando Gra?ci quoq; Imperatores fua repeterent.nbsp;aft con^menti, Carol Pi pi ni filium,qui pofteaMagnus didus eft,rurfus a dtierlu^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji,

bardos euocauert,qui hos magno prlio vicit,8c Dcfiderifi Reg cum vxorc Gallia mifit.Sc regnilIorLi,quodannos ducctos Scquatuorinlialia tenucrt,proi jjpJptnbsp;uit,anno Chrifti nati DCCLXXI11. Ira veto terri,quoq; beftiarillius cornunbsp;8c eo fado pottia fu vehemter auxit. N fublatis i ex Itaha impedimetis on p 0^nbsp;Gtci quoq; Imperatores moliri poftent,imagin veteris befti cxcogitauit ,8cnbsp;cidsntis Imperator creauit,vt ad manu haberet principe potente,cuius auxilionbsp;quofuis defendererur : Fad hoc eft anno ab incarnatione fili Deii DC CCI. .nbsp;dan lanuarijjin Bafilica Ptri,acclamante toto populo 8c clero Romano : Clt;iro^ 'peffnbsp;Deo coronato, amp; pacifico mferatori, vitd vl^ortd.

-ocr page 403-

H O MILIA IL


inulia in faciem Caroli ctitra Imperium illud nouuro diere, amp; illud aliurura omnium nomme dctrcare. Inter alia hc ilium dixilTe hiftorici perhibent. Franci in tanta nomi-nii lui amplitiidin pjaieftateq; nihil optamus aliud, qum vt Franci fimus, qui fuimus.nbsp;Armorum vacationdm, fi vitro olferrct, notari ignominia nos putaremus, Cur militesnbsp;tuos,K.egnum tuum,Franciam tuam,Imperi) prouinciam facere ftudes, Impcrioq fubij-we, rei vag,( vt expertus ipfc es ) amp; profug ? vt cm more fuo,qu fortun ludibrianbsp;lut.t,circutnagi,tcmeruecperir5nobis autiureferuiendum fitjauttniuriadimicandum?nbsp;Iiiipcrium cnim in Francia Icmpiternum fore, quis fpondere aufit, qued ex Italia in Ori-cnttni, ex Oriente ad te, non nominis Francici cbaritate, ld viorarum felicitate reuo-catjm fil?Ncq; animus fefellit optimum hune amp; fusegentis amantifsimum principem.nbsp;Nam ctiamfi Carolus Romanam ledern ex omni diferimme lib er a lier, amp; eius filius Ludo-uii ;s noua donatione fata ipfara quoqtRomam cura omnibus circa earn terris,ciuitatib,,nbsp;pormbus amp; maritimisHetruriae locis Pontifici tradidiflet,non tarnen fempiterna fuit apudnbsp;illc gt; homines tantorum bcneficioru mcmoriaiSed cam Francos in ipfis defendedis minusnbsp;aUcrespoRcavidrent,F.cclefixdefenfienem vnacum Imperio adgermanos tranftule-rur.;,amp; tandem inftitutisElcdoribus Septemuiris illud in ea gente ftabiliuerunt ijs condianbsp;tici.;bus,qusE vt ipfis vtilcs, itaGcrmanis principibus moleftias,labores belli dcniq;exteranbsp;amp; ciuiliapcpcrunt, fuiiti hiftorici copiose teftantur. Hc ergo Pontifici tyrannidis initia fuic,Stillis incrcmcniis atq; gradibus ad tantam potentiam afeenderunt, qu nuncnbsp;rt- bus quoq; potentifsimis forniidolofa eft. Habet cniin cornu illud) ficuti Daniel narrat,ociilos honiinis,id eft,valet aftutia,prudentia,rerum vfuStaifib.quib.ea etiam confici-ui.: Pontifices, quae non vnquam fieri polTc videbantur. Habet os loquens grandia, amp; adnbsp;laiijs altilsimiloquitur, quafi ab hocQidinatum fit, St huius cauflam agat. Nam vicaiiumnbsp;C.i.riftt Ic efle dicit Pontifex,Pen i St Pauli fuccelToi cm, Sanclifsimum patrcm,cui plenumnbsp;itu '.It in ctelum euehendi quos vult,aut ad inferos detrudendi omnes,qui ipfi minus pro-haaiur. Mutt ergo leges St tempora. Sc tam in dininis qum humanis pro fuo arbitrionbsp;drpcnlat. Potcrant hxc raulfis demonftrari.nifi publice omnibus nota eflent. ' Sufficiatnbsp;nunc monuillc,vel co vno indicio iftos homines argui, quod cum Apoftolorum lucceflb-rts dici St habci i vclintjtanta tarnen impudentia regnum in hoc leculo vendicant, neq; adnbsp;It pertinerc cogitant,qu Chriftus in prfenti Apoftohs dicit. Defendunt illi cauflam fu-aiii Regum autotitatc,5t donationes iadiant, quorum ahqu fabulos funt fvt quCon-lUniini Magni nomme palliatur) alise per fraudem aul etiam vim apertam extort. Sed nbsp;vt nihil in illis fiitium, nihil violcntum fit, nos tarnen fimpliciter dicimu, neq; regibusnbsp;lituiflc dare, neq; Fpilcopis accipere ea,qu3e cum eo munere pugnant, cui ipfos Deus dc-Ibnauit. Regum enim St principum'eft reropub.adminiftrarc,iusdicerc,gentibus do-tninari; Ecclcfurum miniftrisdicitur; Vos autem non fic.Et generalis rgula eft: Vnut- ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

qi.sq; in fua vocationc mancat. Ifta obleruent homines Chriltiani, neq; magnificis Pon- f pj,. titicum liiulisautcorundcmimmaniiaraque aliquot feculis confirmata potentia raoue-sntur.

11 ires,arnica Stdulci cofolatione animos eorum erigit atq; confirmat.Partes eius funt duar. prima corum fidem atq; conftantiam prdicat, quod magnum eftad virtutem incitatnen-tiim, quo gcncrofioresanimi vehementius, qum vlla aha ratione, mouentur. Dicit ergo :nbsp;Vos porro cftis,qui pcrmanfiftismccum in tcntationibu$meis,8tc. Quafi diceret: Etfihicnbsp;vellet lapfus grauis fit,St acerrimam correptioncm mereamini, nolim tarnen vos de meanbsp;gratia aut lalutcvcftradcfpcrarc. Nee cnim vcflra: fideiideo oblitusfum ; quin memoi inbsp;1 entcteno,qum facile mea: vocationi aflenlcritis, St quod alijs omnibus meturpiternbsp;c -hcicniibus, vos ioli mccum perfeucraucritis,!dq; in omnis generis tentationlbus,|qunbsp;i..einhunc vfq;dlcm cxctcuctunt. Pergite modo in pofterum aueq;, neq; vos fallet Ipe

praemij

-ocr page 404-

388

DI El BAATHOLOMAI A E O S T .

prmij amplilsima,etiamfi'nullum in terris hifee regnum vobis paratom fit. Eftautem^ emplum hoc Chrifti probe obferuandum,ne alperiusSfdurius trademus eos,qui aliqua^'nbsp;do non pnitentia fidei Sepietatis fu argumenta prbuerunt, Polfunt enim raies facilemnbsp;viam reduci, fi commode tralt;entr,amp; eorum qusered feceruntaljquam rationenil'nbsp;beri videant. Sunt ergo non lacis prudentes, qui omnia delictapro capitalibiis ducunt,nbsp;eos, qui femel lapfi funt, tantum non pedibus conculcant, ne^; eos refurger paiiuntubnbsp;dum opem quoq; mclioris fonis omnem illis negant.

TenMtonet

2, Cor. g, Luc.i.f.

'Non temerautChriftus frura tentationii meminit.Sgnifcantur ea voceomnisg^* netis aducrla,quib.addiffidentiaamp;dfeionc folkitafnur,fiueilla propridadeorpus^*nbsp;ad animain pernne3nt.Etenmiomnibus,quhomifli accidere polfunt, ilium obnoxiuinbsp;fmfte conftat.Paupertac cert amp; inopiam iam incf pncris fuftinuir,ade vt non htbct^inbsp;qu reclinaret caput fuu.Fuit inopi coiunda ignom!ni3,cm omni probris peiitus^nbsp;amp; a proprijs eticognatiscontptui habitus.'Scdibus^tfnreffis hihcinde oberrspals*

Mdtfh.ra(Jerfarios inuic,qui infidiofis difpurafinib.ill veiirretirc,vcl populo firnulamp;mag,' tib. exofum fine fulpedum facers conati'lhnc. Taceo niic fugas amp; perfecutioncs,nbsp;finem non potuitattingere,quad in tfert-is hifee visit.Quia autem ille capc noftruin* nbsp;fuo exemplo docuit, qua:omnium crtdehtiuni fors i'n'hoc mundo Icmperfutura fit.nbsp;n,(vtipleai9difcipul.magiftro prftat,ncq;herus IferujtqucftjVtFilioDeiconforP'nbsp;fiant quoad crucemamp;affl)iones,qui regni amp; glori cleftis hredcs en illo elle cupi^*''nbsp;Simul autem Apoftolorum exemplo admonemur, quid nos inter toc rerumnbsp;fcrimina facerc conueniat. Commendantur eo nomine illi, qudcum Chrifto


Mutth 2. loan. .nbsp;Lp he, t.nbsp;Mat., tt.nbsp;^cm s.

?. Tan.

Cuin chrijo mjoferinc. In eo igitur nobis quoq; eftannicendum.Nec enim afflidioncsper ^ftentquot;t^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feruare polunc, vc quie ex peccato originem ducunt, amp;

{but.


s - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; rhri(!gt;

LUC. f. J- Pet.

Mitrth, J.

jmpijs arque fcelcratis communes funt. Eaedein aurem exemplo amp; roento fandifi cantur, vt exercitiaad virtutem 8f falutem fiant. Hune ergo nobisnbsp;proponamus amp; lius fcdtnur veftgia . Docct fiocille , quando gcnersJem rnbsp;Chrifiianis omnibus regubm prfcribit; Siquis vult poft me venire, abnegetfeipl^*nbsp;amp; tollat crucemfuamquotidie,amp;lquaturpe. Iraq; prima nobis cura fit (quo^ .nbsp;etiammonetj nequis vthomicida, autfur,autmalcficus, autahenarum rerumnbsp;affligatur, Beatos enim ipfe Chriftus ptonuntiat eos, qui propter iuftitiam perftcutiof'nbsp;patiuntur. Deinde non moueant nos mundi huius illccebr aut excmplum :nbsp;ftanierperfeuercmusin finem vfq;,quantuis triftia amp;liorrenda fint,qu Satan obip'nbsp;ucundaautem amp; fuauiacatni,quibusnos ad defeionem llicitat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pr^ntium p-'omittitnbsp;fciplis.

propterdelia noftra affligicontingat,ramen ne runequidem animus nobis conci Nam pro facinorofi ideo Chriftus in publico firppliciorum loco pari voluit, vt mer**nbsp;fuum ad hos quoq; extenderet. Denicj; ira cum iilo permancamus, vt in eius foliusnbsp;to vniuerlnoftraefalutisfiduc'.a nobisrepofita fit,neue meritum ftatuamusinijs,^nbsp;ipfi patimur, vt fuperftitiofi folent, qui in corporal! cxercitationeipem omnem collo^^nbsp;Quia enim huius Icculiafflironesnullo modo conferri poftntcum cceleftinbsp;quolim reuelabitur, illisquoq; hanc mereri nemopoterit. Etnorum eftilludPU'*nbsp;um : Si tradam corpus meum vtcomburar,non ha beam aurem charitatem, nihilnbsp;Altera parte prmium amplifsimum difeipulis Chriftus pollicetur. Et ego Lnbsp;circor,prout padus eft mihi Parer,Regnum,amp;c.InGrEco eftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quod de ilh^

5ciit!tuo flt;c.

JUf.

folet,qui teftamcnta condunt,amp;legant cuiqr,quod ck fuis bonis ad ilium redire voluof conuenit ca vox lam moriiuro. Neq; c.bftar,qud eadem de Ptre vtitur Nanbsp;hune minime mortuum elfe conftet,idem ram filio Regnum hredifario jurenbsp;vfhocamp;legitimura amp; perpetuum eflefignificaret. Ideo in Pfah feribiturtPoftula* jnbsp;ftaboq; genres vt fint hreditas tua. Facit autem mulrm ad falutis certitiidmem, lt;]nbsp;huius rationem omnem Deus teftroento complexus eft, ficutin Epiftola adEbrttsnbsp;lix demonftratur.Nam fi hominis teftamentum authoritate lgitima confirmatunijpnbsp;abrogat, quanto inuiolabilior eric eins veritas, quo nos Deus perFilium iuumReg*nbsp;leftis bredes fcripfit Q[iod enim hc difeipulis dicir,id poftea ( vt loan. J7.cap. hab^ .nbsp;adomnesextendit, qui illorfi verboaut prdicarione edodi in ilium ciedunt.Inpr^nbsp;autem Rcgni illius,quod pollicetur,gaudium atq; maieftate duob.capitib. comptl'nbsp;, Primum eft: Vtedatisamp;bibatisin menfiimeajin regno meo.Non debet hocnbsp;fenfuaccipijnefelicitatemajteriusfeculiin vemris guludditijs colloceinus, vriinPnbsp;illeamp;infelixMahumet,qui primus Saraceniiamp;Turcis leges tuiit. Nam vt cap.2gt;

-ocr page 405-

HO M I Iz I 1 ϻ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

dicur'.Anoelis fimiles crimus neq; cibo aut generatione vlla opus erit,vbi corrupto nul-

Iumlocumhabebit. EtregnuDei cibutnaut potum efle negat Apoftoluj.Eftergohcfi- ow. ' gurata locutio rcgummoribusautconfuetudinelumpta,qui mcnfa fua eosjdignan-tur, quos amore lummo conipleluntur, amp; fui honorc participe volunt facere.nbsp;Etfcnfuseft:ipfoscoeleftisgraudtj atque felicitatis ipfi confortes atque cobrede fore,nbsp;lia ipfe apud loannem exponit : Vado paraturus vobis locura, amp; cm abiero amp; parauero Mijjnbsp;vobis locum, rurfus vcniam, amp; alTumam vos ad meipfum, vt vbi fum ego, 8c vos fitis. Etnbsp;rurfut : Pater, quoi dedifti mibi, volo vt vbi fum ego , amp; illi fint mecum : vt fpeent glo-riam illam mcam, quam dedifti mibi ; quia dilexiftt me ante iaa fundamenta mundi. Eftnbsp;hxc non minus veraamp; certa qum magnifica prorailsio, Nam huius amplitudincm denbsp;feripturus Propheta, Deum diligentibus ipfura ea praeparauifle dicit, qu neque oculi,nbsp;neque aurej mortales, neque hominis animalis intelledus comprahendere poflunt. Nccnbsp;eft quod quifquam in mora periculum elfe vercatur.Nam vt loannis quinto capitedocetnbsp;bi iftus, anima quamprimm hinc migrt, ad fedes illas tern felicitatlt colligitur,cor-pus lutem in fpeltserefurrcdionis quiefeit, in qua ipfum quoque animfu reftitu-tum ab omnicorruptioncliberabitur, vttius homo regniillius delitij atque gloria frunbsp;atur, quod hc nobis Chriftus promittit. Horum meditations noiipfos conlolcmur in o-innibus aduerfis; neque dubitemus fore diem ilium retributionis,de quo fupra etiam cap.nbsp;i).locutus eft Chriftus.

Secundum huius promifsionis caput eft ; Sedebitis fuper thronoS uicanteS duo-decim tribus Ifticlu. Idem apud Matih. cap. jp. habetur, Dicitur autem hoc etiam figura ^^j^^'*^*^*** tc. Nam fi proprie loqui velimus,omne indicium Dei eft. Is verb onine indicium dedit fi-lio, amp; (vt Paulus Aihcnieofibus concionatur) hunc dcfiniunt,vt in magno illo die iudicetnbsp;orbem tenarum. Dicuntur autem iudicare Apftoli,prira propter verbum,quod in totonbsp;mundo prdicauerunt ; quia ex co Chriftus iudicabit,feundum illud : Prdicate Euannbsp;gelium omni creatur. Qui credideritSc baptizatus fuerit,feruabitur : Qui non credidc-rit,condemnabitur. Cui conlennt,quod apud loannem dicit ; Qui reijcit, me, necrecipitnbsp;verba mea, habet qui condemnet ipfum : Sermo quemlocutus fum, ills iudicabit eum innbsp;vitimo dieillo. Faciunt hocc plurimum ad comniendndam dorin Apoftolic fine Eu*nbsp;angeli] author,tatem. Nam ex nouiisimi iudicij fententia falus St perdino homini pende*nbsp;bit; ncq; aliquisirritum facerepoterit,quodtune iudexilie jronuntiauerit. Ilia autem nonbsp;a lundc qum ex Euangeho petetur,cuius certa atq; infalbbilis veritas tune multis magnonbsp;luoinalo innote.cet,quinuncprcipua eus capitafcurnliter rident. Deinde iudicaturinbsp;dicuniur Apoftoftoli duodecim tribus Ifralis,quia fuo exemplo ludis omnem exeufati-unem igno; antix en pient : quo fenfu Niniuius, Sc reginam Sab, alibi eorundem indices fore dicit, Debet at hinc quoq; generalis admonitio peti, n nobis aliquem iuft aut Mdttb z.nbsp;idone cxcusationis prtextum tore putemus. Nam vt olitH,iia hodie quoq; Dci verbumnbsp;bominibusprdicatur,S{ vbiqtlocorum omnis generis eordinis homines inueniuntur,nbsp;qui illi credunt amp; refipiftiunt. Horum igitur exempla,eifi nihil aliud acccderetjincredulis

St contumacibus damnandi fufficient. Iudicabit aulicos regum authoritate pendentes Hc^r. zz Moles,qui cuin fratribus affiigi maluit, quam auls delitij frui.Iudicabunt diuites,qui pronbsp;tegno Dei nihil amittere volunt, Abrahamus,Zachus amp; fimile,qui Deo vocante omnianbsp;fua icliqucrunt.ludicabit pauperes impatientes amp; murmuratos Lazaru : milites impies amp;nbsp;crudelcs, Cornelius Centurio : Vfurarios,publicani,qui olim ad Chriftum conuerfi funt: lhc.7,nbsp;Impudicas omnes,fcort3,qu olim pcccatorum luoi veniam cum acerbis lacrymis que-huerunt.Scd longum foret per omnes hominum ordines fermonem extendcre,amp; tempusnbsp;cft.vt dicendi fincm faciamu. Sufficiat nunc tenuiffcnancs fore in illo die delitias, quasnbsp;libihodie multi fingunt.Eos enim,quitottcftibusconuincuntur,5c quos propria conffl-eniia accult, qux mille teftium loco eft, nemo liberauit, prater lefum Chriftum ,,qui vtnbsp;1 udex venict iuftus ad puniendum impios, ita fidus aduocatus Sc vindex erit omnium, quinbsp;Euangclio eius fidem habuerunt,8c ex illius femine renati vitam vixerunt Chriftiana pro-Icfsionc dignam. Hit debetur bcneditio.honor,gloria Sc poteftas in aternum. Amen.

DIE RECORDATIONTS BARTHOLOMI zApooli precatio recitanda.

r\VtntA in tuii '.^fsfloUs C H R 1 ST E fuit imbcillits nbsp;nbsp;ofeitanti, qui in fupre-

ffl? inituerint litem de antecellentia amp; de imperie mundane. Deinde^ini-K k ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

-ocr page 406-

300


Argumenttem er fits pr^cnbsp;fentif bei.


Cfcriji noKot paiminiionbsp;tcJcU, i


Gen, ?,

Gen. 22, 2fi,

49.

rfal.2 Jef. (I.C7C,nbsp;Joan* y.

Luf, 24,


DIEI DECOLLATIONIS lOANNlS BAPTIST pfio Agone tuo cumAnimAtUA triii eetvfque Ad mortem dormierant quot;jAntA veree edinbsp;go amp; egligentiA hnius vltimA AtAtii.,qtiAprAltAtur de opibui fub frAtextu Euangel^,nbsp;dulget Ambitioni eߓ fAui,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intercA ltum dormit j non mouetur horribili idolatritgt;

quA mttndtu implicAtus e, quA tu contumeltA officeris.^ neq^ ip molepnArum, quA nesftt' munt : SedtufiU Bei, exeute nobis iumuporen, doce tuos miniros ne fint el)t\vmot,tn/fnbsp;pugnent de AntecellentiA, nee trAnsfiorment EuAngelium., in regnum poUticum, verum iutnbsp;nos. vt omnes cogitemui de tuo noAndAto.^ q^ui dixti^ Bifiite nte, quiA mit isfium O' burntnbsp;corde, inilla nabis et iAmfimiles vir tut es, quA in te fiuntj in grAdu excellentifiimo, TuoUnbsp;perdidti,genus hAmAnum quodse offenderntyfiedabieeii te infrA omnes Angelos ' bomt'nbsp;nes, amp; b.Anc mifirAnt nofiram mafiminduifii, vt nosfiruurcs, amp; nobverein Altifi^nbsp;humilitAtefiruqfii.Tuyqui ab Aternoafiides nd men[m Patris tut, amp; inquolucetornttufi'nbsp;pientia diuina^, agenos infirmas etiam collacato in imis fiubfieijs hamp; menfie ^in qua tuiG/tfegt;nbsp;fioli amp; Boblores., qui multos adiuitiam erudierunt, fulgent vt lumina EcclefiAjamp;tMraUdnbsp;dar it ate ab infirmioribus membris differunt. Verum ufificit nobis , micas celligimfss tx t*nbsp;menfii, qua vefeentes implet at er na beatitudinenbsp;nbsp;nbsp;gloria, t^men.

DIE DECOLLATIONIS

lOANNIS BAPTIST EVANGELP

VM MARC. VI. CAP,

HO MILIA PRIMA.

Etaudiuit Rex Herodes (innotueratenim nomen Icfu) dixittj : loannes, qui baptizabat, refurrexit mortuis, pro*nbsp;pterea virtutes aguntiniUo. Alrj diccbant ; Elias eft. Alnnbsp;dicebant : Propheta eftjvel tanquam vnus ex Prophetis, Ctimnbsp;audifletaucem Herodesait ; Cui ego prcidi caput, loannesi*nbsp;fte eft, is furrexit mortuis,

Xpofuicin prcedentibus verbi? Diuu MarcuSjVt Chriftus lefus difdpulo fos ad docendum emiferit, amp; quam felici fuccefl'u munus fibicomniifluij^nbsp;adminiftrtint.Vndevtrumque nobis objeruandum efijSi quantum Chuy*nbsp;Domini fiteiga nos ftudium nos !eruandi,amp; quam proipereomniaillisi'^*'nbsp; cedant, qui in vocationefideliter vetfantur. SequiturraodprfensJocus?nbsp;quo vulgi de CI1 ifto amp; dorina ipfius iudicia commeraorantur, qua occaone deincef*nbsp;indigna loannisBaptiftmors deferibitur. Quorum confideratio roiniftros docet,nbsp;in hoc mundo fperare debeant, amp; fimul fimplices amp; rudes inftituit, ne iniquis huiusffli''nbsp;di huius iudicijs offcndancur,

, Principi autem Chrifti nomen evfqueinnotuiffefcribit, vtilliusfamaadReg^' Herodem vfq; peruenerit. Neq;illud temereab Euangcliftisannotaturjta enimonin^?nbsp;ignorantiprtextum Iudisauferunt,dum Chriftum tarn doirinam.quam miracuW',nbsp;iuftituifle docent, vt nemini ignotus effe potuerit. Eft ver hc magna Dei boniras j 9^*nbsp;non modo Saluatorem nobis ddit Chriftum, vermetiam eundem omnib. raanifeft*'fnbsp;nequis prietcr culpam ft)am,ignorantia potius,quatn iufto Dei ludicio perijlTevidcnqU^'nbsp;at. Patec hoceuidenter, ft ialutis human hiftonam ab ipfa mundi origine rptas.nbsp;plt;imis parent,bus ilium promifit,amp;,quahs futurus efiet,docuit.,quando defemine muBnbsp;l is vaticinatus eft,quod lerpentis caput fit conculcaturum. Mox vero promiftionem haPnbsp;patribes muhum ac fpe repetitam inculcauit,amp; Abrahami genus monftrauit, quoKnbsp;demptor illeexpeari debeat. Rurfum vniucria myfteria legalibus typis per Mofen 1nbsp;ftrauit. Hunclecuti Prophet, deilhus regno adeo perfpicuekcuti Jnnt, vt nontafflnbsp;tura prdicere,qum rem geftam narrare videantur. Vbi vero aduenit plnitudenbsp;iis,amp; promiflus ille Saluator exmulierehotnofaus eft, non diutiuslatere,fed vix 0^nbsp;natusomnisloci amp; ordmishominibusannunciari voluit, ficuti in natiiiitatis ipfius W


/ Pt I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;UUHJJ3 IMVt va Ki) LJl 14nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U U-J IA IJ vt (A V4 Mt T wavif-jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---

Luc. 1.2. riaeftvidere. Nunc veroadukus^nonipfemodododrin.iamp;miraculisfefecon/picu'^'^ /.r. ^/eddit, vermetiam dilcipuloseminit, quorum minillesio notninis lt;i famam

6-7. S, propagatj V ad Herodem vfq;) horain :ncefium,amp; regno Dei ahcniisinmm,pefffo,^


'4.


-ocr page 407-

HMLIft-T* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;588

Omtto Elf, quJB poftea contigerunt, quando Euangelij dorina ad extreraos vfq; orbs fi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

nejdiuulgatae(t. Noftrumeft,eam Deifidem amp; induftriam obferuare,qua non minus , liodic mundo ingraifsitno fill] fuicognitionemreuelatjVtnefciamjfiab Apoftolorumtem-poribus vnquam maior amp; lucidior Euangelij lux fulferit. Agnofcamus itaq; banc illius bo-nitatem,amp; officij memoreseandem gratis aniinis ampleamur, ncaliquandoomni fubla-toignorantiaepratextUjborendoDeiiudiciomulcmurj quod Chriftus tninacur ludisnbsp;apudloannem,5. capite.

At minime negligendum eft, quod cum Cbrifti dorina iam dudum ludam amp; Ga- chrljtu Ue* lilm perfuafiffet, vix ler tandem Herodi innotuerit, ad quem illius cognitio cm prim is rodi firitft innbsp;pertincbat,vttam luqum communifaluti profpicere poftet. Gauftameiusrei non aliam netKit,nbsp;viderc poffumus, quam quod homo impurus religionis amp; fidei dorinam minime curabat,nbsp;nec a fuis ( vt pote fui fimilibus) de ilia admonebatur.Eft bc fer Regum amp; principum hu-iusfeculi fors. Debebatillis ccmmendatifsima efte religionis raufta, cm illosDeus Ec- ifdi. 49nbsp;clefix fuse nutritiosconftituerit, nec vllifehciterregnent,nifi qui Deifilium cxofculantur,nbsp;amp; rgna fua illi fubijciunt.Sed quia amp; ipfi fer ad libidinem procliuej otium amant,nbsp;luorum confilia admittunt, qui illos grauioribus curis auocant,quo faeilius ipfi in quoC-vus dominentur ; facile eo deueniunt principes vt religionis curam nihil ad fe pcrtinere pu-tcnt, nifi quando ilia quaeftui authbidini iplorum feruitura videtur : amp; qui illos circumftantnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

auhci, diligenter quidem fuggerunt, qu ad inanem faftum amp; libidinem faciunt, curant autcm fedulo,nc qs de rchgionc aut virtute verba facies,illos ad meliore frugc per ducat. Sicnbsp;olimPharaoniSare formam aulici pratdicant, amp;vthanc ad feperduci curet,authores funi: Ge/f, it,nbsp;at, qui cidem Abrahami fidem commendet, nullus inuenitur. Nec dubium eft,non defuif-fe Herodi llbidinis 8c luxus magiftros, dfunt autem, qui illt falutarem Chrifti cognitionemnbsp;tradant. Sunt hate nobn obferuanda, ne moxoft'endamur, fl quando reges amp;: principes inbsp;Chrifti dorina abhoriere videmus ; quin potius illorum exemphs cdoi, quantum impe-dimenti aft'erat otium, amp; luxus ftudium, his calcatis,Dei verbo amp; precibus afsidue vocemp,nbsp;vt f hriftum vere amplexi, in illo fan amp; feheiter viuanius ; amp; iuxta Pauli prceptura pronbsp;rcgibus amp; omnibus ijs, qui in eminentia conftituti funt, pieces fundamus afiiduas,vt illosnbsp;Deus fill) fui cognitione illuminare dignetur, amp; ipforum ftudia ad Reipub. fahn dirigere.

Sed audiamus Herodis de Chrifto indicium, Lucas ilium hfitauifl'e fcribit, cm ali-qusfuorum audiffet, quiloannem f quem paulo antedecollari curauerat ) refurrexifle di- Herodfi de cebant. NeccnimminorilibertateChriftusdocebatamp; arguebat,quamloannes anteafe- Chriftoiudi-cciat. Atvbiabcodcm mir'aculaedi refciuit,qu hunianas vires longe excedebant , in cim.nbsp;fententiailia planeconfirmatuseft. Etfienim loannes cm in viuis effet, nullis miraculisnbsp;claruit, nunc tarnen noua virtute inftrufum credit, qu ilium refufeitatum efte, 5c Deonbsp;ptafente,viiteftetur. itaverogentilitioserroresprodit,quibuspluresdecepti ,Heroicosnbsp;viios poft mortem clariores fieri, 5c tn Semideos conuerti,purabant; Alij ver animas poftnbsp;mortem in noua corpora tranfire credebant. His (inquamj erroribus imbutus Hcrodes,nbsp;velipfumloannemrcdi)ffe,velilliusanimamnouis6cdiuinis viribus aulam io Chrifto *nbsp;opetari avbitratur.

Admonetcxemplum hoc ,impios tyrannos, dumDel verbum perfequuntur, nun- Tyrdttnor^ qvam illud affequi pofte, quod maxims confelum volunt ; nirairum vt quieti 8c fecuri fu fnbsp;lib diniindulgeant. Elfi enim miniftros verbi vinculis conftringant ; Dei tarnen verbumnbsp;vincirinonpoteft,5cDeusveleofdemminiftroslibrt,8canimofioresreddit,vclnouosnbsp;tubmittit, qui fimili, aut etiam maorilibertate peccaia arguant, 5c pniiere nelc js pnasnbsp;imminentes denun.ient. Sic olim Elias qui ad tempus latuerat, animofior redit, 8c Baali- 2, Rtg.a.j-tas public conuilos occidlt. Et rurfum, illo nufpiam comparente,M.ichas Achabo Delnbsp;indicium muiatur . tandem eideroElifeus fuccedit, qui non minorixelo Dei negotium agit.nbsp;Sicin prfentiloannem Chriftus fequitur, qui cm Herodi tum reliquisimpijs nouas terrines concitaf. Chrifto autem terrisfublatofuccedunt Apoftoli, quiillius dorinam paf-fim prdicant. Necdfunt noftrofeculo exempla huiusgeneris,quorum hic nobis vfusnbsp;efledebet,nelyrannorum conatibus offendamur,aut de Chrifti regno defperemus,finbsp;quando vnus 8c alter rainiftroruro verbi vel in exilium eijcitur, vel occiditur. Ecil enim ro4tj f.nbsp;ab'SexcitabiiDeus,qui Spiritu fuo fpirat,vbicunque voluerit, vel regnum fuum aVionbsp;it ..,ifrt, k huius ingratos contempiores grauifsimis fupplicijs mullat, quod Herodi fi-v; . )5itoludaoium gentil eueniffehiftori teftantur,

Admo

-ocr page 408-

DIEI DECOLLAT. lOAN. BAPTIST.

Admonet item Herodis exemplum , qum mifer fallantur, qui in caufia gionisprincipin luorumauthonratc dependent, amp; tune fe faluti fu probenbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- I Hcrodiaccidit,vtde^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O- ...rtlS

Due des (mm plt:r;i aiuminbsp;tndl bl con g

P'/.

U^tb. i7gt; fpecyijtrices amp; vindicc facnorutn 5c fceleris, omnia ilbs infefta amp; inuifa faciant.

_ nbsp;nbsp;nbsp;______r ________________I________;......r______1.______J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; ......

j9)

*

prauipttw

itf'ihoritdf in putant, li illorum vel edida vsl excmpla fequantur. Quod enim Hcrodi accidit,vt peuidulfjno ito inepnbimeindicaret, hoc ipfum fercontingitomnihus, qui ambitionem amp;carn* .nbsp;t::h:.r plt;len luptates Dei verbo amp; religioni prferunt. Fieri ergo non poteft, quin grauiter errw^nnbsp;cunq; llos fibi itnttandos proponunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; i vn*

Hominibusenim nituntur, quivttoti affelt;9:ibusreguntur,itain religione quam certi amp; lolidi habere pofTunt. Deinde alina fide le llutem confecuturosnbsp;tra illd Prophetx : luftuslua fide viuet. Nos ergo contemptis homtnum iudicijs, D* jjujnbsp;bo nuamurj5c luxtadhus prfcriptum fidcm.atq; cultum omnem inftituamus, quod onbsp;oiiinci eos fccifle confit, quorum fides amp; religio in lacris literis probatur.Sed Sinbsp;tus dJcanc, ne in rebgionis caulTj fuo iudicio nimium thbuant, ne dum fapientcsSci^^jnbsp;ofi haberi volunr, iuani ftulcitiain fimul amp; temeritatem magno fuo Si eipub. tnalojO^*'nbsp;perptt a UI nominis infainia , turpter piodanr,nbsp;J Habemus prterea ;n Herode exemplum anmi male fibiconfeij. E;fienimnbsp;an:ea dccolUfict, nec al quis pofi haceaudaci progreflirrus vide.etur,Yt illiusnbsp;guectj inox tarnen vbi deChiifto audit,animi dubiusamp;anxius nouoi terroresnbsp;Vnde verb hoc? N nir urn, quod etfiauribusipfiusnemoobftTeperet,Confcientiatt,.nbsp;ftimulisexagitabatur, qu milletefiium inftradmifium feelusfubinde refncabat,amp;*nbsp;Dei iudicium denuntiabat, tanraq; eins vis eft, vt rgi potentilsimo Chriftus terroiib')^nbsp;nihil in tern'sconteraptius amp; infirmius efie videbatUr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft hc omnium impiorutDi^^i^^

ficuti Caini,Saulis,Iud amp; multorum aliorum exempla teftantur.Viderunt bocip US tes olim, quando furijsimpios exag'taii dixerunt, quse( vtCicilib: j dcNai:

ergo impiorura fortunam ymuletur,qui vtut fecundis vent i vii vidcanturjintiistamtUr^ ues hoice animi terrores fuftinent. Studeamus autem fidei in Chriftum,innoccntiX)'nbsp;ricaci 5c beneficenti, vt bene nobis conlcij non mundi modo calumnias amp; minaSjnbsp;ctiam fatan tencationes, fuperarepolsimus.

/

, Atpriufquam dicendi finem Faciainus, aliorum quoq; deChriftoiudicia videreop^' ter. Sunt enim , qui Eliam efle putent, nimirum falfa oraculi veteris interpretationenbsp;pti, quo A/alachias Eliam ante magnum ilium 8c terhbilem diem Domini venturuninbsp;dixit. Quod enim de verbi pnrdicationc 8c miniftris verbi fahdo zclo ardentibus nbsp;pheta d!xera*,qui nouifsimo tempore mundum ad pnitentiam exhortaturi finnllliad^nbsp;Thesbiiis pei Linam reftringebant, quafi illein terras rediturusclTer. Alij alium quenu^nbsp;Prophetarum reuixi(re,aut,ldhem horuin fimilem effc,rbitrantur,rbi mirum vidcripo' nbsp;qud cum io diuerfas lententis feindantur, nullus tarnen eum pro Chrifto agnofcit,qult;f5^nbsp;uera erat, Leet 5c tempons illius conditio, 8c vniuerfa Chrifti conuerfttio abunde teftar^^'nbsp;tur, qu.'s nam cenferi deheret. Ptomiferai enim Redemptorem Deus, qui rebus Iiurnaf*nbsp;generisafflidifs m sconfuletet. Tempusilliuslacob patriarcha,8c Danielceriifsimisf^jnbsp;ti$ indicrant, ficuti fupra vidimus. Extabant eiiam infinira alia oracula, quibus pub .nbsp;conueniebant omnia qua; Chrifto agebantur. Attamen quiduii potius, quam quodnbsp;era-, de illo lentiunt. Vides ergo quim nihd tribui debeat hominum iudicijs in ijs, quaf^nbsp;regnum Deifaciunt. Catca enim eft in illismyfterijs carnisnoftr ratio, nec vnquaQi bnbsp;pum attinget, nifi Dei verbo 8c Spiritu dirigatur.

Interim fimul obferuabis, quod licet honorifice de Chrifto lentiant, 8c prophet^' T/gt ignorit aliquem eximium els fateantur, eidem tarnen non credunt, nec ilhus dodrin obedb''nbsp;tiade chrio Simile quid defignant,quando decenfu Cfari reddendo Jlum imerrogant. amp;c, ^0nbsp;ttperuicae. proprium impijs, quod etfi interdum in Dei mimftris eximij dona agnolcant, nec nbsp;War. li, ra virtutis iplbrum teftimonia negatepofs!nt, eoldem tanien comemnere Sc odilTclioinbsp;ilattfcaa. finunt, quam diu illos prauis ipforum ftudijs obftaie vident. In quo uni numeronbsp;feri debent, quibodie diuosin orchabent, amp;illorum culcuglorianiur, interim veio i'nbsp;rum fidem arq; dodrinam hrefeos acculant 8c cxtind.m volunt. Sed non offendantb^*^nbsp;loag 14, quando ira folet mundus,qui veritatis Ipiritum caperenon poteft.-Sed in vnum Dei verbu*^nbsp;intenti, Cbriftum lefumampledamur,qualisin eo nobis proponitur : Cuide-betur benedidio, honor, gloria Sepoteftasinatternum,

AMEN.

Hon'

gt;

yugi de Chrh fit iudicin,nbsp;MaI.4,

Gen. 49. Dun. 2, f.

-ocr page 409-

H 0 l 1 * T .

HOMILIA SECVl^^DA.

NamipfeHerodes mifsis fatellitibus prachendcrat loanncm, 8c vinxerateumincarccre,propter Herodiadem vxorem Philippinbsp;fratris fui : Quia duxerat cam vxorem. Dicebat enim loannes He*nbsp;rodi : Non licet tibi habere vxorem fra tris tui. Herodias autemnbsp;infidiabaiur ci, cupiebat^eum occiderc, nec poterat. Herodesnbsp;enim metuebat loannem, feiens cum eife virum iuftum SC fan*nbsp;dum, Sc obferuabat eum, auditocg zo multa faciebat, SC cum vo*nbsp;luptate eum audiebat.

Oftlt;quam Diuus Marcus expofnir, viCbr'-ftus difdpulos ad docendume-mileric,amp;qum profpcr ijlde cedejit e us inunens adTiiniftrano,inox fub- ^lrgamttfwsr iccit abfurda amp; iniqua tumvulgimni mgnatum d^ChriftojBc doftnn.! i- 7 v߫ pr*:nbsp;pfius indicia. Facit hoc ca ranonSpin:usianlus,vtminiftri limul amp; reli-qui fideles, exemphs hce admoniti, non oftendantur fi quando mundu


590



de veritatis dodrina minus dextr iudicai e videant, quin potins aduerfus itb feie prpa-tcnqficutiChriftus alibi pluribus etiara docet, Acquiafimulioann sBaptifixmentio Miitfb. . h. nbsp;nbsp;nbsp;

faa eft, quem Herodes moriuis relurrexiflc ptat,ca occaficne mortis ipfius hifioristn Eue. u, i-f. Marcusfubijeit,quEuangelij miniCtrospleniusedocet, quid fibijpfis de mundo hocnbsp;pollkeantur,quando primum noui icdamenti prconcm tam indignis modis tradatutnnbsp;vident.

Cxtcrum-vtplenius nobis bc omnia pateant ^pvincipiobiftoriae tous fummatn

amp; ordincm probe tencamus oportet; qua in re non inutile tuerit ,Iolcphum leg de, licet ism Philippi nomine aberrauit, dura hums loco Herodeui ahum, noflri huius patruu (vxnbsp;quidamvolunQnominat.Poftquam rnonuomagno iHoHerode, qui infantes Bethle- ,g(ap. ^.,9,nbsp;hcmiticosoccidit,filij ipfius j Archclaus^Philippts, Herodes Antypas, amp; Lyfanias, de MtUh.nbsp;regno difeeptarent, Anguftusliccm dtrcin-.t^ vrRcgnnm totum intetrarchias diuide-rct,cx qudrasAidaquidem cum Iduma-aamp; Samaria Archelao, Galilara autetn Heiodinbsp;Antypx,Ly!ani AbilcnaJhdlppoCqiiiHcrodiadem fuara ex Anftobulo fcatre defun- .nbsp; neptim 5 vxorem duxer.it^ Itura amp; Trarchoniiu. celsit. Accidit vcrjVt Herodes R.O-niatn euocatus ad Phihppuin fra:t exitinere diucrte:et, apud quem plusculos diescom-Jtioraius Herodiadem dcpcrire coepit, qu ilh de nnpnjs ipfnn compellanti ea conditio-nc allenfit 5 fi vxorem quam habeat, Aret rgis fiiiam rcpuJiaret. (^^re Roma re*nbsp;Mertens,illam lecum abdulam vxorisloco habuir.Doctbat tunc temporis loannes amp; poenbsp;nitenti prdicationc homines ad regnum Dei prpaiabat, qui inter alia facinus hoc in-dignusimum libr amp; grauiter acculauit. Itaq;Herodes vericus, nepopulus,quem reiin-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

dijnitashaud dubieoftcndcbat,amp; apud quem fumma erar, Ioan nit authoritas,res nouas muLretur,loannem captum in Macherunte afleruari curauu, amp; cundem poftea b He- nbsp;rodiadecircumtientus vt in fequenti lermone dicemui, occidit. Hc hiftonst lummaeft,nbsp;CUIUS perfon fingulx^ quoad prfentem locum, nobis modo infpicicnd funtjvbi multa obferuatu dignifsima occurrent.

EtinHerodequidemtyrannorum mores amp; ingenium eft videretquibus hoc cum . pntnis proprium eft, quod cum fibi, quod lubetjice'reputent, omnia pro fua libidinenbsp;)nftituunt,fiquidemaliquidvellucrivelvoluptatisfperarepo(runt. Quod fi quis repr-her.dat, id demum faciniisindignifsimum e{reputjnt,amp; aduerfus raonitorcshoftiliter in-lurgunt. Interim ne fefe ad impietatem deuouilfc videantur,publcam pacem prtexunt,nbsp;amp; Ucicrum fuoruni correptores pro turbarum et feditionu auihoribus habent. Tails olin^nbsp;Pharaofu;t,talisAchib,talisZedeclnas,amp;infinitialii'.quos in prfenti Herodes egregi / y,nbsp;iiraiatur. Nam libidine exccatuseiusamorearder, qua ob confangutnitatis vinculum R(g ,g a.nbsp;abliinere debebat, eo quod neptis ex fratre eflet.Nec co conttus legitimam vxorem,qua lere at, z3-c.nbsp;cum vixerat, rcijcit. Prterea violato fimul fraternitatis amp; hofpitij iure,fratris vxorem leuit. n,nbsp;illoadhuc viucEite,fibi ducit. Et hcquidem non occult facit, fed in publico , amp;fcelusnbsp;illud fuum plusquam canina impudentia omnium oculis ingcrit : nec velfratris recorda-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

tionc vcl eiufdcm filiae confpedu, quam fiinul cum matre abduxerat, commouetur, vt de fceleris tanti atrocitate cogitet.

Itadeniqifcelus fcelcrl accumult,vt non immrit quis miretur, quomodo tellus homi-

-ocr page 410-

55gt;3

DIET DECOLLAT. IOAN.. BAPTIST* bominem vfq; adeo fceleratum Ferre potucrit. At vbi Fc corripi amp;officij admonlt;i fentitnbsp;tnox quafi atrcci contumelia affedus excandefcit,et pro lediuofb populi turbatore in car-ceres abduci iubet eum j qui publics pacts amp; falutis Audio hoc omoe faciebat, Sunt hxnbsp;nobis probe obferuanda , ne impiorum calumnijs mox credamus, qui etiam hodie Cnri-1 tniniftrosijfdcm criminibusgrauant : fed rcmipfam potius infpiciamus, Scfacilcp''nbsp;bit publias calatniratejjturbas item amp; feditiones, non aliunde frequentius,qu etnbsp;gnatum Lbidine, exoriri, amp; eofdem ideo Euangelij miniftros per'equsquddillos*anec:nbsp;bus ipforum corruptifsimis obftare vident.Interim difeant principes libidinem luanbsp;nare, amp; principijs obftare : ne tandem ilia abrepti Icelera accumulent,amp; verbi diUinicenbsp;tempiu atq; perfccutione turn fibijpfis, turn populis fuis, intcritum confeifeant,

Icdttnej Hlt;*o dem reprdbtnnbsp;t.

Sed omifso Herode, loanncm audiarous, qui iliius peccatum libr adinodu' grauitcrcorripit. Necenim in genercdicit, cosmique facer e, quiiale quid j-ied palam ipfi Herodi loquens, Non licet ( inquit ) tibi habere vxorein trau is tui.nbsp;diceret ; Puras fortalsis Rex, tibi licere,quod Lbet : fed longe aliter (efe re hbef. ;nbsp;reges quoq; legibus aftrinxitDeus, qui eosdem exemple fuo alijs prirevulnbsp;nocenti Sc iultitiie tutores atq; vindiccsconftituit. Pacis ergo priTter officium.q jnbsp;oremalicnam contredas. Atgtauiu peccas,quodeandemhabesvxoris loco*nbsp;ver grauilimum eft, amp; nulla venia dignum, quod fratri in uriam tarn atrocemfi^'^nbsp;mulq;amp;c:iJgijamp;confanguinitatisiutal,bid ne plus quam belluina polluis, amp;c. .

Ud^tliratus berc. Quia enini poteRatem iuam omnetn Deo acceperunt,hanc illi grariatn P^wrtfl dfi fe tsdem moi 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

Ko, tj.

t, 2, 1re, I,

ft.

Quoexeroplo priinm admonemur,magiftratusquoq; Dei verbofubdiiojj* rigercs prbeant. Deinde poftulat hoc publica falus,qua:vt illisnbsp;tifsinr.a eff debet, ita ex verbi Dei ftudio maxime dependet. Prterca nonaliarej'*^-,nbsp;nori Sc authoritati melius confulenr,qum fi deDei honore propagande folicitinbsp;dohuius voxeft.-Honorcprofequareosquime honoraueriotj Sequi me con;''* ,,nbsp;ignomuiaafficientur.Ideolegislibrum penes feperpecuo habere iubcn!urrcg^b^ jjnbsp;jni dicitur, quod ipfum non minus reg bus amp; facerdotibus, quam populonbsp;Deus dederii.ld quod Propheras omnei diligenter obirualTe patetex illornbsp;quibus Regei Sc ludiccsofficij lui magna libertre admonuerunt.-Nec id grauitffnbsp;runt Reges p j Scfindi,quaIesDauid,Ezechi3s, lofias amp; al.j herum fimilcs^^nbsp;quorum fidemamp;pieratemlcripturaprtedicat. Ncc enim Prophetas in lecontut^nbsp;putabantjli qusndoab illis corriperentur, fed ho potius officium Facerccogirsbgt;'[i](,,nbsp;le maion honore ab illis affici pofte crcdebanqquim fi per illos ab interimnbsp;Quodipfum fi hodic etiam ccgiurenqquotquotin miagftratu verfantur, mulwnbsp;Refpublicas fuas adminiftrarcnr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. jjj.

J-

f^entodo pugt; beant. Piiino diferce dicendiim, qutn ilia grauia fint amp; atrocia, amp; quu biictf ftelerd ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

debeunt for*

(gt;1.

t,Tim j, tfai st.

Deinde mmiftros fuo exemplo docet loannes, vt publica fcelera ab ipfis .. . nbsp;nbsp;........ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a carovndirjInbsp;textus quarit, Dei verbum conftantervrgcri oportet, quod hasc vel lila neminil't^p [,nbsp;cet. Deinde perfonis applicari debet correptio, vt qui pecCarunr, ifta defed eiintdia^jnbsp;Nifi n. id fiat, plriq; de alijs agiarbitrantur, 5c proinde nihilo meJiores difeedun^^^nbsp;enimdixit ille, nemini dici,quodomnibusdicitur. Prterea quandoin aperiu ^;,,znbsp;ruperunt fcelera, 8c illis multi olfenduntur, publice coram omnibus argui debenb^^^nbsp;ft ir rurbsr vocem minifter exal.er, vt fi nihil proficiat, faltem alij timor aliquonbsp;cxempla mala imitari definant. Has rgulas loannem obleruafle videinusnbsp;fan fsimos Dei Prophetas, quorum libertre amp; conftantiam Apoftoli quoq;nbsp;ficuti illorum fermones amp; Icripta teftantur. Has quicunq; negbgunt, amp;nbsp;ftudent, ijnonDeiferuifed ventrisraancipia 8ccanes muti lunt, qui 8c fibijpi'^nbsp;^Sc Ecclefijs, qua fua indulgentia cofrumpunt,Dei iram confiant,qua tandemnbsp;fumuntur.Porro ad HerodSc Herodiade reuerfi,quid illifecerinr, videamus-l'^^nbsp;ipfumoccidendioccafionem folicitecaptzt, nimiruro q^^, j0ii^nbsp;: viderct,qu fe poftet recipere, fi Herodesanbsp;perfuafusipfam dimittcret Quareextinum cnpit, effedum dare non poreft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jii

Caldt t.

Tfti. s^.

Herodes

Herodids Io- ncioanni, amp; omnem i annem oed/u fiiam turpirer laborarc fentiret,necnbsp;volunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- - -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Haith.

Herodes populum metuebar,ncin illo turba aliqua onretur.fi loannem occider plriq; eximium Dei prophetam effe credebant. Deindepropri conlcientisnbsp;conunuSjipfum quoq;loannem reiiercbatur,quem vnum bonum 8c fandumnbsp;bat, 8c proinde ilium liquando audire,8c ipfius confilijs vtqconfueuera.Tanta jjcnbsp;ti vis eft, vt hoftes quoq; in admirationem rapiar, amp; Dei verbum in repiobis enbsp;aculeos interdum excrit, vt vel inuiti illud rcuereantur.

-ocr page 411-

BAPTIST. HOMILIA 11.


SPS*

Quod urnen ad falutem non fufficit, quando illudin ijs non admittunt, quae cum primisad dliuspracfcriptumemendaredcbcbant. Et fruftrafibijpfisblandiuntur, qui fc verbi Dei ftudi-ofos cfie iaftitant, interim veto fidei obedientia abhorrent, qui prcipuus prsdicationis ver x.c*r^io^nbsp;bi fini atquc fcopus eft.

Eft autcm nobis obfcruanda hoc loco miniftrorum fors, quibuspefTimam ter fcmpcr gtatiam rcpendii niundiis, cuius falutem illi vnice qurunt. Ncqueunt cnim veritatis lucem ^erbt/irt,nbsp;t'crre ij, quorum opera prana funt : Quapropter ab ipfa mundi origine affiduis perfccutionibusnbsp;agitatos fuiflc legimus, quorum minifterio Deus mundum ab intcritu reuocare ftuduiuNonnbsp;otFcndamurergo, ft quid fimilehodie nobis quoque contingat.nbsp;nbsp;Confoletur autem , qud

tyranni non feniper poffunt quod volunt. Nam capillos quoque noftros Deus numcratos quot; habet,ncque vnicum vitae diem prsetcr Dei voluntatem impij nobis cripient. Et frequenternbsp;fit, VIimpij magiftratus cos timcre cogantur, quibus ipfi formidolofi efle debebant. Horuhinbsp;itaque memorcs Dei vocationcm fedul faquamur, amp; fortes fimus in aflerenda veritate amp; iu-fticia : ncc dcrit fandis conatibus propitius Deus, qui amp; in praefenti feculo tyrannorum furores coerccrc poteft, amp; tandem nominis fui fidos aifertorcs in regnum fuum transfcrct, vbinbsp;vita amp; gaudio nunquam finiendo fruentur cum filio fuo lefuGhiifto, cui debetur benedidio, nbsp;honor, gloria amp; poteftas in aetcrnum,Amcn.

HOMILIA Ilk

Et cm dies opportuuns adefl'et, quando Hcrodes in natalities fuis ccenam faciebat Cuis proceribus, amp; tribunis, primoribus Gali-kae:amp;introiflethliaipfiusHerodiadis, acfaltaflet,placuifletq; He, nbsp;rodi,acfimuldifcumbentibus,rexaitpuellae:Peteanic quodcunq-,nbsp;voliicris, amp; dabo tibi. lurauitq; ei ; Quodciinque me petieris, da-bo tibi,vfque ad dimidium regni mck

tu ist it


Sequitur,vtHerodias diucaptatam occafioncm inucncrit, qua loanncsfublatuseft.

Quo loco multaconcurrunt, qu nos dcimpiorumingenio,moribus ,cftiidijs, edocent: quorum cognitio vtilifsima amp; ncccfl'aria eft, quo facilius illorum infidias euitarepofsimus,


conuiuium fcirct fore plenum intemperanti, amp; Hcrodis ingenium noflet, qui ebrius quid- gt; uis poUiccri amp; facerc loleret Vix enim hcri poteft,vt conuiuijs lauds amp; opiparis luxus omuisnbsp;amp; intcmpcranriacxcludatur.Nam hilaritate abrepti largius bibunt conuiu, amp; fcrmoncs fenbsp;Ttmt panim verecundos, fibiq; ipfts ad multa viam fternunt, de quibus fobrij vix cogitarent.nbsp;Vidit hoc olim lobus, qui filijs fuis conuiuiaagitantibus facriftcarc folcbat, amp; pro illisDco /t/unbsp;pcccatotum veniam pcterc. At longe alia mente de hifee rebus Herodias cogitauit qu innbsp;conuiuiorumluxuvindiloccafioncmcaptabat. Itaveroaninji inquicti,amp; veritatis odionbsp;flagtantis,cxcmplumprxbet. loanncmcnim odio habuit,qudlibidini ipfius obftarct,necnbsp;dubium eft, quin Herodem fxpe aduerfus ilium incitrit ; quod licet in vanum leccrit hade- nbsp;nus,non ceflat tarnen ,fedfolicitc omnem occafionem obferuare pergit. Eft hoc propriumnbsp;omnibus impijs. Sentiunt hi intra fefe vehementifsimos pcffimorum affeftuum motus, ^ui



Suid tale agendum fit. Talcs poftca ponpfiecs quoque Sc Scribas vn cum luda pro* liiorc fuille, ex hiftoria paffionis C H KIS T1 apparct. Debent ifta nos excitare, vt qu

ad falutem noftram faciunt co maiori ftudio agamus,necimpios ex noftra focordiafti-

L1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcmus,


-ocr page 412-

D f E I D ECO Lt A T. l O A N.'

niemcrs, qtia pij pJarriinigcfe lborre folcnr. nbsp;nbsp;Simui vcrillius nos pudere debet,(juinim

iciannis, quo cum hoJtenobis res/ir, urnen fecuri oinnem bene gendi occaoneni


Sxempluin rf. Habemus prterea hic ftatuin fiue conditionem ragni omnibus modis comipti/mJquot; (rritftti~ pjjgfgt nefndalibidine R.ex, amp; inceUis nuptijs feipfum totunwji regnum poJJuit, nec


ett, quiUlumadmoneaf,praterloannem,quern in optima caufa omnes turpitcr dcicruiH' Interim imptirus homo more gentilitio diem natajem clbrt, quafi iJlo die omnes gaudetcnbsp;debeant, quo tyrannus truculentifsimus crat natus. Idem conuiuium latiapis,Tribnnis Scpfquot;*nbsp;moribus indruxit,nullam vero lubditorum aut pauperum rafioncm habet,, qui interimnbsp;modicis exadionibusexpilabantur, vttantis fumpiibus polTet fuflicere. Inluper duDi mnbsp;fiant, in carccredetineturloanneSjCuiusindigna mors tandem fiinefto conuiuio finenu.'nbsp;poloit. Eli hie fere magnorum regum mos, qui vbi bellis, tcnicre fufeeptis, populo luo nw*''nbsp;anoruai malorum au tores fucrunt, tandem triumphos, nuptias, (pcdlacula amp;^conuii/if?^nbsp;liainliituunt, vtquodex bellis populo reliquum e/hpcrlulum ablumant. Interimnbsp;ma eltfitb illis piorum conditio,qui autfottunislpoiiaii obcrrant,autcarceribus.iinmerlici^nbsp;tabclcunt, aut luo languinc tyrannorum oculos exatiant. Quorum obl'eruatio adliocnonbsp;.feruire debet, vt libertatem i Deo nobis conceflam eo confiantius tueamur, nec illiregumnbsp;fidiofa .nunerapriramus,quorum potentia nobis aliquand intolerabilisfiat. Lnbsp;ro jnagifiratus dilcant, Ic diu regnarc non pofie. fi horum mores amp; vitia imitentur.nbsp;moribus potentilfima rgna corruilTc, exhifiorijs pater,5c quid Hcrodi tandem accident gt;nbsp;hilioriaiplius aliunde cognoicendum eft, quod tarnen paucis nos quoque pollea tiioii






-ocr page 413-

BAPTISTAE HO AHL I A III,

Ncc procul abfuit poena, cjua Deus fcrui fui mortem vindicauif, Mox cnini ab Arcta fege, Socero fuo,prelio vinc'itur, quant cladeni (ficuti lofephus fcribit ) pltcriquc ludseorumnbsp;ideo illi accidiffe putarunt , quod loanncm iufticj prconent occidiflet: ncc muitpoftnbsp;uin iinpura fua Herodiade Lugdununi Galli in cxiliunt ablegatur. Atqiii omnibus hifeenbsp;nialisnon minimam caufam prbuil conftat impudicam pueilaj iftius faltationem, quselinbsp;bidineaeftuantent rgis anlmurneovfquc deduxir.

fuerunt hc paulo fufius exponenda, vt hinc de choreis amp; ialtationibus, qu hodi in nbsp;nbsp;chared

vfu func, iudicare difeamus. Et illud perqum neceffarium.quando niultos fummse digni- p,ltatiigt;nibnt tatis amp; autoritatis viros hie errare conftat, qui lafeiuia; huic patrocinantur, vt interim de vuk chnfliMi-go Chriftianorura nihil dicam,qui omnes modeftiseterminostransgredi folent, dunt faltannbsp;do fuKrc potius, quant ludere,videntur.

At primo cogitandum erat faltationesciufmodinunquam in vfu fuifl pijs Dei culto- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ibus.quosfcripuiranobisimitandosproponir, Nam quod de Maria forore Mofis, de fW.ir, Dattide,-5c cltoris pfallentium, apud Prophetas obijeitur,niitiis friuolurn eft, cum dechoreis i.nbsp;facrilintclligi debeat, in quibus vel fol muliercs , vel viri foil eximia Dei beneficia carmini-bus d earn rem compafitis,noit fine concinno decoro corporis motu celbrabant,

5altationcs autem dcqulbus agimus,3 geittibus origitietit duxere, qu illis primnt in- SalMtitit terfacraluae vfe funt,itaniniitum illas exagitante diabolo,cui fuperftitiofi cultus turn demuntnbsp;gratifitmifiinqfi lafeiuia: Sc iilicitisvolviptafibusfinwlitiferuiant. Gentium morent firaeli-tlptit4cifuerunt,quando poft pcraftavituliaurei facra lufiftc dicuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Poftca in ludis Scfpettculispublicis faltari cptum, quibus tarnen antiquitusfimi* n'arccbantur.nc quidftlo fexu indigitunt viderent. At vbi pudor Sc honeftas extingui coc-pit ; ftemin ctiant C virgines admiff, amp; illis chore, propri coitceftk iiint. Tan dem longonbsp;pft tempore co impudenti progreftum eft,vt viri fentinis interniixti faltarent. Ecft vernbsp;pafsim ohtinucrit faltandi liccntia,illam tarnen viris grauibus SC hotaeftis .ftmper difciplicuiflnbsp;confit-, nee ilia aliter, quant dcHerodiadisScfilip^ujpg^jjjQQejydicandumeft,

A

Primoenint quid magisindecorum fexuimulierum,quant virginent aut fntinam saltatlenSf i vtToquouis in publico prhenfari, trahi , circumagi amp; illani fpedantibus omnibus cor-poris fui agilitatem lafciuo ntotu oftentare ? Quid difciplina Chriftiana alienitis , qu., rAr/Tir,nbsp;nos non ntalo duntaxat, vermetiam fpecie ittali abftinere iubet, amp; obfcnitatcm atque Ephtfi-j,nbsp;fcurrilitatcnt inter Chriftianos velnominari indignum putat? Neqtie illud cumvocation Arlt;7ZzA.ilt;r.nbsp;noftra conuehit, quos CH R. IS T VS abnegatis nobisipfis , amp; reliais operibus tenebra-.-^'nbsp;runt.cruccm tollere,amp;feinf:quiiubet,quinnbismodefti, humilitatis, charitatis, Sc in-nocenti , pcrfclifsimum cxemplum prbuit,. Quant ver ab his alina fit faltandi libi- ***'**nbsp;do.mox pitebit, fi illiusefteaconfideres, qu non alia funt,quant qu modo in Hcrodia-dis filii annotauimus.

Inflammatur cnim libidinis ign concupifcentia , datur feortandi amp; mchandi oc- tf-, cafio, oHicIjSc onditionisfu obliuifcuntur,quintundoniori,amp; Deo vniviucre, debe-bant : Acceduntfeiniones lafciui, promifsioncs inconfiderat.Jantantunt obteftationesnbsp;amp;'pcrinria, amp; frequenter rix amp; pugn incidunt, quas non raro cdes ntiferabiles coniitafinbsp;folcnt. Ncceftqudaliquisbijciat,iftanonfemper fieri.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, f *

Vateorenim: at vix vnquamfaltaridico,quinfaltent aliqua fiant eorunt, qumodo rccenfuimus. Et fi nihil aliud fiat, cert concupilcentiant carnis amp; ul.orum chords beffenbsp;ncinofcnus dixrit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; *

Si cnim ilia non ibi regpatj ir non vri foli lltitant ? Cur non fol fniln amp; virgines chorew ducunt ? Cur cum ift ptius quant altera faltare iuuat ? Cut puella hunc.potius quamnbsp;illurafibifidtatorcmobucnirecupit? Aiqui loanncs concupifceittiant carnis 6c oculorunt 14/m,*.nbsp;inter ca.qu ex mundolunt; numerat, quibusqui delcflantur, eo patris dileftione alienosnbsp;fte fcribit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

At vbi nulla cft Del patris dileftio ,ibi.necChriftus eft, qui patreni nobis rconcilia-uit. Vbi Chriftus non eft, ibi peccatum cft, ibi mors eft , ibi ilttritus eft 6c daritnatib, At nullqminquiunt y Del mandatum extt-, quo faltare prohibeantur? Audio. Sedftuptnbsp;ca prohiberi confier, qu faltationcfciungi non poftiint, hanc quoque diuinis legibus, v'e-liiam elTc fatcamur oportet, nifi cunt ratione infanirclibeat. Iubet Dominus ne concu'pi- Exetf.zo,nbsp;.. feas f xorent, filiant, autaifclllaniproximi tui. Muite minus ergo eoncupifeenti tu tah-tum5^iilgerc debcs, vt cs/ibifaltatrices deligas ,-quas concupifcerc nefas eft. Etntnbsp;Gltrfifeis ilium in corde iara adulterium commlfiffc dicat , qui vxorent alterius vident adnbsp;concupifccndunt illam, quid de iis dicemus, qui lafciuo intuUq non contenu , illam ma-Ll ilnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nibus

-ocr page 414-

Utt/At It


ryz.utf.


DI EI DECOLLAT. O A N-nibus prliennt, contrelant, amp; petulanti falratione bine inde rapiunt, vt fiuantcffl cupiditatemaliquo modofueant?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Monet prterea Chriflus,vt bonas arbores faciamus amp; fru^lus bonos, nifi excin^iA ignem abijcijlibeat.

At quis obfecro bonam arborera cfTe dieetfaltationcra virl cura fmina, cuius ffi* adeo malos eJ confit?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii'

Sedadliucaliqiobijciunt,ferripofrefaltationcs, fiabufustollatur, amp; cdcm fti legibuicoherceantur- Quibus ego refpondeo, nullu.ra om'nino vfum bonum ellenbsp;fe rei per fe mal amp; iiiicit, nec l'uficcre, fi quad externes geftus modeliiam amp;nbsp;prlefrantfaltatores, nifi fimul concupifeentiara reftingqant, quod non alia ratiooe^^^^nbsp;qurafioculosquoi^jcontemplandavanitate,nedum marais contredandis alienis^^pnbsp;terint. Quod fi concupifeentiara carnis reftinxerint, mox faltationes illas non vnius aftisnbsp;ent. Hcamp;plura alia huiusgeneris olirafnliflimi patres viderunt, qui conciliorH^^;nbsp;cretis publicis cenfuknt, Chrillianos homines choreis amp; lafciuis fpedaculis arcendo?nbsp;amp; hodicnon vulgarem ladem merentur pij magifirattrs, qui licentiam iflam -fandis l^nbsp;cohercent, qu fi non alio, cert hoc vno nomine Chriftianis exofa cfl debebaf, qud inbsp;cafionefndiffimura virum ioannem indignam raortem obirc contigit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. pJj'

Sedrefiantqudam deHerode dicenda, Placuitillilafciira amp; impudens btrix. cuit amp;reliquisconuiuis, qui amp; Kegis firhiles d'ara, amp; illi in oriinibusafrcntariafTueu ^nbsp;Iftis ergo adnumerari picrcntur, quibus eadem vanitas hodic fie placet, vt illius patronnbsp;prbcrcnon pudeat. Deinde libidine amp; vino inflartimatus Herodes fe puell daturiiinr^nbsp;raittit, quicquidpetat, vfquead dimidium regni fui,amp; promiffionem iureiurandonbsp;mat. A.dco verura eft, qud vinum amp; mulicrcs cor hominis auferre Propheta dixit.nbsp;ndignum enira rcgefacinus hoc fucrit, quamqj temerarium, fupra diximus, Scquiuisinbsp;Is intelliget, qui regis officium confideraucrit.

jNcc prteriri debet hoc loco, qum infeliciter cefTcrit Herodi Magno fua tyw*, yoi vt regnum fuum Ifabiliret, humana fmul Si. diuina iura euertit, nec in alienos inodo^^,]nbsp;regnum affetare fulpicabatur, verdmetiara in vxorem Mariamnem amp; liberos, Alexa ii(j'nbsp;Ariflobulum, crudelifsira grafTatus cft. At illius, de quo hc agitur, effieni iH'nbsp;te dimidium regni lafciuamp;turpiffimse faltatrici promittit.nbsp;nbsp;nbsp;Fit hoc frequenter,

finitis laboribus parentum contra ius amp; fas corrafa funt, liberis poftca amp; nepotibus tn * jf piffimas, amp; homines nullius pretij,lenoncs, mimos,fcurras, fcort3,amp; alios eins farina:, rnbsp;gantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funf''**

Vbi fimul humani ingenij peruerfitas obferuanda venit qua fit, vt nullorutn i (o' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ o- 1 .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* A . o, r...-J Jifrnl

UUl liJ ins nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XU icuuanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiuiiii parCIIUHi* ww*--

lent, Quot cnim in Herodis regno patipcres amp; famelicos-fuifie putabimus, quds ** negligir,interim fatrapis conuiuium luxuriofifsimum inffruit^ amp; infuper regninbsp;pucll racretriccis artibus inffrud pollicctur, Fiunt cius generis mttlta hodie, no jnbsp;in regumaulis, verura etiam priuatis hominibus, qui cum in ijs qa cuhnianbsp;perum fubuentionem, amp; honefta fludia, faciunt, tcnacifsiniifint, interim in vcfi*nbsp;comeflationes,ludos, venationes, fcortaSc feurras, totum patrimoniumnbsp;temerario Herodis iuramento fequenti fermone dicetur,fi Deus volet. Noftrum 1nbsp;di artes amp; fludia agnofcerc, vt illius infidias caucrc, nofque Chrifto incolumesnbsp;mus, quoad illi noflra opera vtiplacuerit. Ipfi debetur benedidio, honor, gloi**nbsp;ftas in ternum, Amen.


cupiditatem aliquo modo fueant ?


KertJit ^ttni, tiu tnunfl-titrtttafr-atitf.


o4!


Fttretttum 4-uantitt ltie~ rarttm^nbsp;gtiltttltefnni-tttr^


Muntlat in Ji- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.......................^^^.,.1 nbsp;_______________________. ..i, vju nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; li

Minifp^rctii. yjj, j.(.5 turpes cos piaeat,nbsp;quinbsp;in rebus honeltis Scnbsp;diuinisnbsp;parciflimi

H, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/. /-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r _nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ------ illCk., ..d

ft int frtdiga-itmtn.


HO MILIA III,

At illacgrcfladixic inatrifu:Quidpetam? Illavcro put loannisBaptift Et ingrefla ftatim cum feftinationcaal^.^^rnbsp;petiuitdicens: Volo vtprotinus des mihi in lance caputnbsp;ptift. Et dolore afFelus Rex, propter iufiurandum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

accumbebant,noluit|eam reijccre. Miflbq; confeftim iuit inferri caput cius Ille vero abijt, c decollauiteuni ionbsp;iattulit caput eins in lancedcditque illud puell, c pu^o


-ocr page 415-

BAPTIST. HOMILIA IHB


tnatri Rix Quo audito venerunt difcipulieius, Sc fuftuleruht c- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; j gt;

dauer cius, pofueruntque illud in monumento,

ISTORIA lOANNIS BAPTIST AE NON M O D O indignam miniftrorum Dei fortcm in hc mundo continet, vcrornetiamnbsp;docet, quihus caufis impij aduerfus veritatefft fritcntiir, quantas^tetn innbsp;lis vires habcat veritatis odium,qua denique pertinaeia amp; quibus dolis cau-famfuamagant,vtquodaninioconceperunt,txcquantm. Facit hue cutn 'nbsp;primis Herodias, qu vt libidini fuse confulat, loannem occiftirfi vult, 8cnbsp;quamuishaftenusfruttralaborrit,noncefl'attarnen occaonemomriem


captire, qus nu tandem in Herodis natalicijs commodifsim obuenit. Cum enim regem glo* rise maai funul Sc vino inebriatum videret, filiam (ubornat,qti lafciua faltatione illius libidi*nbsp;nem magis inammet, amp; ad promiffa temcraria cxcitet. Nee illam fpes fua fallit, quando Hc-rods.fcilliquiduisdaturumcflepoilicetur, ScpolUcitationem iurcitirando confinriat. Qua *' 'nbsp;rgis tcmeritatc,vt impia amp; impudica mulier ad occidendum loannem abufa fit, in prfendnbsp;itadefctibit Marcus,vt multa fimul comprhendat,quadnollraEfidciamp;vitaeinfiitutio*nbsp;nein faciunp de quibus fingulis ex ordine dieemus.

Et primo quidem puclla exiuiff amp; matrem confijluiffc dictr, quid nam potifTimum purlin ex pcteret, Vbimirumvidcripoteft, lafciuenafaltatticulam matriif adeo obferuantem fuif- cfgt;niife^nbsp;le, vt abfqi illius confilio nihil fibi faciundum putrit: cum pij amp; honefti parentes liberos fnosnbsp;fere inobcdientilTimos amp; contumacilfimos experiaritur. Ac nouerat ilia matris in geriium,nccnbsp;aliud ab ilia conlilium expeftabat, qum quod illius libidini amp; improb cupiditati f^uiret.nbsp;Dciiideh8Ecitaficriprodcrai,ncquidexcompofitoagi viderctur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Porto mater de Lcgispromiflioneedofta, illam caput loannis poftularciubet. Nec , nbsp;nbsp;-

nota, redit in cnuiuiumimpudcnsfaltatrix,amp;infigniaudacia fimul amp; impudentia, Volo (ail jvtprotinus des mihi caput loannisBaptifi. O crudelem impudentiam,8c-crudclita-um impudcnfilTimam. Horrent natura vulnerum Scfanguinisafpeftumulieres, Atillanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

vixdumnubilisadhuccaputcruentumcrecensabfcilTum fibidarivult,vtilludin lariceini-ilar ierculilautilsimi ad matrem dclcrat : nec illam in tanto principum confclTu eins petitions podet, qu illi turpilfimam amifsi pudoris amp;. apimi ab omni litimanitate alienifsimi fuf' -picioiicm apud omnes bonos c cordatos vilos c'ontlare poterat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Sedclucct hie quantum pofsit apudimpios veritatis odium.-Habent ift promifsionem R-cj;: ampnl'sgt;mam,amp; quiduts atquirendi occafioncm. At oriinibtis qu in mundo optarinbsp;potciant.caput loannis prxfcrunt,Cuius optionis non aliacaiifa ell, qum qud illeipfarum Marenttnbsp;libidiui obllabat.ncc ferre potell Herodias, vt ab ipfo arguatur. Ell hoc proprium impijs : quinbsp;cni nihil perinde odilTefoieant,vt veritatis liiccm,illam quoq- extingui cumprimis optant, Itanbsp;niindemumlefelicestorcarbitramur, fi.nemine prohibente, turpilsimisfpis aftblibusin*nbsp;dulgctt pofsint.Ncc defunt etiam in alijs hillorijs huius generis exempla. lefabel certolim E- Ree,\9.nbsp;litaputpotius.quam quiduis ali.ud,habere cupiebat. EtimpijZedcchiaulicilcremiam /erew.,?,nbsp;muUu intolrabiliorcm putant,qum chaldos, quibus grauifsima obfidione premebantur, i8.nbsp;quinChriltum ipfum pollea ludi tanto ftudio ad crucem depofcunt,quafi tunc demum ipfo-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -

rum genfl confultum fit,ft ille mortem fubeat. Facit hue quod in Apocalypfi fcribitur, terrenos


telles nue prconcs occidi confingat,quorum dolrina fefe excruciari fenferunt.

Vbi fimul clucet admirabilis verbi diuini vis, cuius fenfu Herodias Ita tangitur,vt loan-nem ne captiuum quidem amp; vinlum ferrepolsit.Nec enim vinciri potell Dei verbum , fed iinpiorum quoq^ animis obllrcpit,duradpfius minillri in carceribus denncnttir. Quare mi-ft admodumfalluntur, qui libiipfisfecuritatempromittuntcx minillrorum morte, qpxnbsp;ipfispirumqimaiorummalorumcaufama{Fcrrcconfueuit,amp;c. '

Potro ad Herodem tranfeamus, qui indoluiffe dicitur ; nimirum quod hoc illi prter o-mncm.expeflationcm accidcrct, amp; loannem in pretio haberct,mec ignorarct,qutn foedam f/u petitioner ignoininiie notant fibijpfi effet inullurus. Nec enim illis confenrio,qi ilium dolorem fimula- ^f^fiolutt^ 'nbsp;uillc putant,quando aliter Euangelillse fcribunt. Attamen inufilem fuiffe dico ilium dolorem,nbsp;co quod non Dei verbo regerctur ; Qu caufa fuit, quod fui promifsi amp; conuiuarum maio*nbsp;rem i Jtioncm habuit, qum Dei amp; ofiicij.ad quod ilium Deus dellinrar.

Et hic quidem confidcranda venir mifera amp; infelix corum conditio , qui exculTo Dei ti- infelix imfith. motc.affcftlbus fuis indulgcrc confueucrunt. Habet aliqUam veri amp;boni cognitionem Hero- rtim teniiititnbsp;des, qua motus loannem crebr, nec illibenter.audiuit. At quia libidini fefe addixit.monitorinbsp;fido non obtemprt,led in vinculis dctinet.que tueri debebat. Mox libidine abreptus p.romif-fionc . iuramento tcmcrario fidem fuam obftringit.Vbi fe circumuentn amp; captum vidit.doletnbsp;quideni.lcd.uuid faciat.non videt. Nefas elfe iittelligithominem innocentem occidere. F.con-

-ocr page 416-

4*00'

ms,! jytCO LI AT. fo'AN.

II

S' .

pfomflprflaredeTreler. Ethcprpofterc religiofusefl, cui antcalufus fuenc faCfnlim coniugij vinculuni dilToluerc, fidem vxori datani faJlere, finaulq; diuina Schu-nunaiuraviolare. Efthc omnium eortim'fors, qui, carnisaifetibusdufti, Iiominutnpo-fiusqumDciocuIosamp;iudieiumvcrcntur. Habentquidem incordibus fuis naturkgtninbsp;amp;gt;3propria confcientia ffe accfari fentint. Qdo fit vt Dei vcrbo ihtcrdum aifentianutt.^nbsp;3dolorequ^dam fefeaffici fentiant; Ciquidcontfa ius Si.sagendum fuerir. Acquiacarnisai*nbsp;dedibys fimul locum dant, Si. liumance rationis confiiia audiuntjiinefficax amp; Inutilis eft dololnbsp;ifie, im perniciofus,quafido vt proximam quamq; infamiam fubterfugiant, peccata peecatinbsp;accuniularefoJent; quod Dauidi-quoqj accidie,.donee Dei timor correptiis, depeccai luonbsp;reuera, dotierecpit. Obferuent iftud, qui hoc vanifsimo dolore fibijpfis blandiuntur, amp;'*nbsp;dem fufficere putanc,licet nunquam definantpeccare: qui nifi principijs obfient,amp;fcfioagaiicnbsp;lalutis ncgotium, tandem magno fuo malo e,xpericntur, quid fit cum Deo ludere, amp; ibpiunbsp;vanifsimorum peccatorum blanditijs ladare.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .j' ni

D* iureju-T/tnd^

sir, a

Dtm.e, Mt

u

Ambr.ltbf ij, titf, J9t

Bxtdt

ϻ

At quia Hero des propter iusiurandum puell petitionem admifif, adeoq; p3rfgt;9 Iioc iuramenti prtextu excufauit, nec hodie defunt, qui fimilia codem argumentonbsp;folent, de iurciurandi ratione qudam dicenda erunt,qu ad pratfentis loci traationcmnbsp;ciant. Eftautem ivsiurandumpromifsio foIennis,qu3Dcumeorum, qu polliceiiiu^j^nbsp;fteiri, amp; fide'i violat vindiceni conllituimus. Vfus illius eit in rebus dubijs amp; coiitro'nbsp;quas cius audioritate vel confirmari vel dirimi oportet, qui tarn nos quam reliquosnbsp;ceilit, Sc cuis fides apud omnes certa amp; indubicata habetur. Eft is vnus Deus per cui^^nbsp;US nomen iurandum eife, omnis feriptura dccet. Solus enim ille cordium arcana noi'* 51nbsp;veradicentes tueri, folus item perfidos dcperiurospunirepoteft. Qucauleft, qud.'^fU.nbsp;martyres olim iusiurandum ad fidei confeionem percincre putarunt, amp; nota eftilla^'jjliigt;nbsp;fij ad valencinianum impcratorem feribentis fententia : Quid eft iurare, nifi cius quo jjjjsnbsp;risfidei tu prfulem, diuinam potentiam confiteri ? At quia Dci nomen adhibetur, qnnbsp;in vanum Si. temer vfurpari non patitur, duo Inc prxcipu bfruandafunt, ^[i*nbsp;Prlmum, ne temere fufeipiatur iusiurandum ; quo facit, vt non nifi in re graui gt;1nbsp;mur, amp; quidem feri, ncc abfq; religionc. Deinde, ne illud quifausuis committatur, 4 j[enbsp;fides amp; religio non temer fulpefla eft. Prtereane quidiuremus, quodcuni Dei vo*'nbsp;pugnet,amp; ab officio noftro alienum fit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Alterum cft,vt quod:iurauimus,fant.prftcmui. Cum enim omne mendatii^ ^us exofum habeat, non poteft non illi execrabis cenferi, quifquis fub ipfius prxtcxtUnbsp;mine mentiri non veretur. Viderunt hocEthifici olim, apud quos turpiffimum facinVS j,tnbsp;fuit, fidemdacamfallerc, ncc defunt exempla lt; qu ineos Deusedidit, quosauttetu^v^j,nbsp;falf iurare non puduit. Hic tarnen probe obferuabis, ea demum iuramenta prxftari 0nbsp;qute .amp; rite fufeepta funt, amp; in quibus nihd impium aut iniuftum fiuc iniquuinbsp;miferis. Nam fi in eo erratum fuerit, ftius erit peccatum agnofeere, Si de illo pnitef^'pf#'nbsp;prftando,quod impie iurai.fcelus fccleri accun^ulare. Qui enim fub diuini nontijjj;110nbsp;textufaciunt, quod impium Si, iniuftum eft, hi Deum fceleris autorem conftituunt, qquot;nbsp;vrgcnteamp; cogence illud faciant.

Pcccauic ergo Hcrodes dum temere iurat. Sa idem maiori fcelcrc rcmcrariuni iri tum preftat, quod abfq; parricidio prftari non poterat, Reftius multoDauid, qu**;, j(i)*nbsp;abcptus iuraft, fcNatalis domum omnem deleturum elfe, vbi Abigaelis orations ilquot; .jjjii*nbsp;eft,manusabftinuit,nihileiusiuramenti religio'ncm veritus, quod non nifinbsp;guinis cffufionc implcri poterat. Eft ergo probe tenenda Ifidori rgula : In malis_?*nbsp;refeindefideni,in turpi votomuta decrctum, quod incautc nouifti, ne facias.nbsp;ijsobferuanda, qui vota monaftica tuentur, quibus incautiamp; ftulti homines ad )''nbsp;ftringunt quvcipalmimpiafiint, vel vireshumanas fuperant, Scmaiorumnbsp;im prbent. Iis autem, qui mcrcenariam militiam, amp; quiquid ilia malorum parit,inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

religionc defendunr, quibus fl exteris principibus temere Sc iniquifiime obftrinxeriquot;

SertijMn

Cterum ad Herodem reuerfi, illiusqoq; conuiuas vidcamus, propter quos dccollarj iufsit, ne parum religiofus iurisiurandi obferuator haberctur. Patethincili*^j,nbsp; ptifsimos fuilTc, quando nevnusquidem reperitur,quiin reindignifsimafefcinterpo joHnbsp;quualesfer funtRegum aulici, qui vbi illis affentari in animum induxerunt, adoiu^^^^j^fiynbsp;niuent,tZt Si ipfiprincipum exemplo licentiofius pcccare pofsint. Taies autem mPnbsp;bentur, regum menfisafsident, corundcmconfilijs interfunt, cum intrimnbsp;autexulent,autin vinculis teneantur, aut morte pnasluant. Dilcant autemnbsp;cmplo non reges modo, amp; principes, vermctiam priuati quiq; qum noxia fit hoinbsp;proborumconfuctudo,quivt mulcoruni occafiones prbcnt,itavolentes pcdcn^nbsp;multifariamimpedirifolent,amp;c.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

-ocr page 417-

B AP TI ST AE HO Al ILIA I I I I.

.4'Of . t aannu tiecat,nbsp;latte,

l.

Sequitnr ipfa loannis mors, cuius fingulx circumlhnti aliquid habent, quod ad rei in dignitateai dcclarandam facit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

PnmoeniraKex ebrius inter pocula fert captalcra fententiam, non alia caufa, qu.im in-ceftifcoriiiScimpudcntisfakathculac petitions motus. Atqui olim Portias Cato L. Flamini-uni c numero Senatorum fudulit, qud in prouincia quendam damnatnm furi percufsiiTamp;t-, tempor:upplici) ad arbitriunimulierculx, cuius amorc tenebatur, ebflo. Muk minusnbsp;rgoHcrodisfacinusaliquisprobsamp;cordatus probare poterit, qui innocentem damnarenbsp;oon eR veritas, vtmcretriciturpifsimgTatificaretur, Neemora, ftelles fine miles imnbsp;purus ex Ripatorum,regis numro mittiiur, qui fententiam iniquifsimam exequatur. Sole-baiit euiin vetercs in fontibus plcftendis militnm opera vti, cuius rei exempla non modo Ko-manorum, vcrm ctiam facra hiftoria habet, vbi Salomonis resgeftasdeferibit. Miles veronbsp;iRc noi in publicum producit loannem, fed in careers ilium occidit : quod vt contra morem.nbsp;fit, itap- non poteflnon moleftifsimum elle, qui publicmoricupiunt, vt fids ipforum Scnbsp;innocer.'ia omnibus teRata fit, vtq; Ipefacorum precibus adiuuentur, inter quos plrunq; a-liqui boni amp; pij interefl folent. Sed ncchoc quideni beneficio loanni frui'datur,quem in tetronbsp;carcereprophanus miles dcollt., Qui idem caput fanflilsimum, cruore adhuc, horridum,nbsp;luxuriio conuiuio infert, amp; lafciu fakatriculse tradit, qu iliud non ad matrem defert,quaninbsp;credibileeR, non oculos modo hoc tara nefando fpeftculo fatiauil, vcrm ctiam omnenbsp;contiiti; -ic contumeli genus eftiidill,quo.d non muk ante aduerfus Ciceronmf uluia An-tonij vxorfecetat.

Ir. his vcr incredibilis Dei Io nganmitas ehrtet, qui faniifsimuni viruni amp; feruum H- Wz-muni fam inrliotMc irgt;/\/4e fr'XV'^rt nolTfi #(1 A * J k/ ^**f*r firir infrim nlim OIlOOllC

I

dclifsimum tam indignis modis traftari palTus cR. At quod hic fecit, hoc ipfum olim qiioquc

faRum cR,quando non minori fuitia in Erophetas impij grafiati funt : amp; eodem pertinet,

q^iwdc-.tnin ApoRoloscadem iniuRiciaamp;crudelitatcmundus vterctur, vindiRam diu di- g. nulit. Proponuntur autemea in hunc vfum, nc offendamur, fi quid fimilc kodic contingat. t.car, lo,nbsp;Cgiteinuspotisnos in aRli'tionibus C H R.I STO conformes fieri,DEVM veronbsp;ddcniciie,ncc vnquam admiffiirum.vtfupra vires tentemur. Confolcturprtcrca,qudnonnbsp;kiemt. LopijsconfolationibusDeusfuosconfirmt, verum etiam ijldera prmiapropofuit nbsp;anipli(i.ma, quibus ipforum trihulationes abund compenfabit. Cura ChriRo enim in regnonbsp;patris mi edent Sc bibcnt,.qui in tentationibus cum iplo perfeuerauerint, Quad vero impiosnbsp;tyrannos, non dormitat Deus, iuRus fcclerum vindex, cuius indicium nemo fubterfugiet, li-cet intifdum fuoruinoblitus elfe videatur. Senfit hoc impura Herodias, quando cum mari-toincdloc-xulauit,SefuximpuritatisarqjTyr.innidisfoedammemoriam ad poReros trans- nbsp;niifit. f^iod nonillifoli aecidilTc,cxcmpla aliorum docent, qute hiRorias legentibus pafsim

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diftll-ttli u.

1'oRrcino de dncipulis agittir, quos magiRri fui corpus, quod inhumatum crudelis car- attaii cor^ , nifexKquerat, fcpcliuille, amp; inde ChriRo ren, omnem nunciauilTe, EuangeliR fcribunt.nbsp;ERhocfidciconRantisc.xcmplum,quo 8c pieiatis officium prRant, nee fc adhuc eins doRii-nac pudere icRantur, cuius caufa loanncs indignam mortem fubierat. imitaia cRhos primiti-ua Eckiclia, quando Stephanum, ludtcis lapidatum,fimilitcr fepukur mandauit. Imitemurnbsp;eofdem nos quoq; vt mortuis prceptoribus gratitudinis officium pfRemus, amp; in pcriculisnbsp;TOli tidem profitcamur, qua, dum tuta effent omnia,gloriati Rimus. ERenim immanis plane illoTurn inhumanitas, qui eos conuitijs prolcindunt, quibus falutis doRrinam hauferunt,nbsp;fi quid prtcr cxpcRationcm fibi accidcrc vitkftnt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Admonemur prterea, quid defunRis impendi debeat. Nulla fit hie fuperRitiofarum A-cerctnGniaruni mentio, cc illos fnRi viri ofl Rue rcliquias collcgille, aut eundem nefeio Q^\^ fun8i, deieot Canonifatione inter Deos retulifl feribitur. Solius fepultur honorera ipfi impenderuni, eu i^pentli.nbsp;ins inRitutio ad Deum authorem refertur, qui Adamo dixit ; Terra es, Sc in terram reuerteris :nbsp;quani item rcfurreRionis Symbolum effe, ex ijs facile patet, qu dehac ab ipfo ChriRo apud l3 ,nbsp;loannem, deinde Paulo quoq; adCorinthios dicuntur, Debemus ergo hanequoq; dcfqnRis* ?nbsp;prRarc.nc du illor corpora contumeliofe abijcimus, inhumanitatis aceufemur, wMoabitanbsp;olim, quos Deus omni venia indignos dicit, e qud offa R.cgis Idumi combufsifl'ent. QuOdnbsp;in ChtiRianishoininibus co magis obfcruari debet, quorum corpora Chrilius fanguine fuo in*^*'*nbsp;tcmpli Spiritus fanRi confecrauit. Curandum tamen, ne fuperRitiofis exequijs 8c immodico *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

luRu.telChriRimcritoaliquid derogemus, qui in fe credentes a morte in vitam tranfire ait, *utgentiumfunilcsreddamur, qulpem rcfurreRionis ignorant. Faxit Deus, vt vera f?de r, Theff'i 4nbsp;illuminati, yit huius curfum fanfl confumemus, amp; coronam iuRieix aflequ-

mur in ChriRo Icfu, cui debetur benediRio, honor, gloria

amp; poteftas in ternum, Amen,

ij

DIEI

\

-ocr page 418-

*diEI NECATI lOANNIS

BAPTIST P R EC A Tg O,

Pf^LLA iubet^S.an^uidecoIUtur. Ut tu decreuti Fili Deiy vfnbsp;fnembrt Ecclefit^ fulgentiapde-, don Sj/irittufant, bifMt (tt-formit etitminpaisne -, Jdeo tutu heroicuiprtcurferttiamin^dtW,nbsp;tpulti amp; ludos ceruicts abfcinduntur ; Et tu tpfe tdttm btf'nbsp;rtndum impietat exemplum nulUm vocem minacem (d (Ofifrt'Pjnbsp;rannum^tmteetiamfb manumPatris tuipotentum humiliates. Te inaeeemtu, tuleffnbsp;fut Ecclea (ub cruce^eiuuato nos nepudeat nosfi arefub cruce cum tu in crucefiftndffit'nbsp;Seruafo tibt tarnen aliciuai reli^uiM^ ne omnes confumamur, Oneratos trumnis ioM,nbsp;te^utpercutis. Suffidatipfisetficonteruntur^ quodboctuamanwfittt, Itnbsp;prime autemfurores diabolorum e Tyrannorum^qui tonuiuia fua ornantfinguin(ft^gt;nbsp;quibuicharioresfunt chorea, deUtia vita, conferuattofuifilendoris, quam totumUfimd'nbsp;ttifierium dr Ecclea. Largire aliquot Abdias qut Prophet as tuos fuffurentur,quinbsp;cclefiam tuant, vt ntulti in hac vitate cognofiant ^ein omni at emit ate celebrentgt;

DIE NATAL! MARl VIRGINIS MATRIS IE SV CHKl'nbsp;STI, DOMINI ET REDEMPTORlSnbsp;noftri: Euangelium Match, i,cap.

HOMILIA I.

Libergcnerationis Iesv Christi, Fili/DauUis,Fili)

Abraharni.

Detuangelf*.

VONIAM AE T E R N T S DEI FILIVS IS'^^ CHRISTAS, qui ex Maria virgine Homo naf us eft totius lalotis huniao^nbsp;Mediator amp; author, fundameurum deniqj vnicum eft, non abliji

Oe. 2 Remt ei St '

Rara, it

^^^osprinium locum Spiritus lnlus ijs afsig'''L' qui ilJius incarnationem, amp; oniniuni, qu ills in aiTumptacanic^'^''.^nbsp;paftus eft, hiftoriam explicant. Horum autem Scriptores rcceptonbsp;^^oa'^Eusiigelift dicunrur; abEuanglionimirtimGrcavogt;^Lnbsp;bonumfiuefclixltumqinunciHmfignificat. Ita ver IESV CHRISTI hiftof^)^nbsp;meretur, quia redemptionis noftf nuncium continet, quo nullum vnquam in tetrisnbsp;eft ltius atqj falutariui. Etnim peccauerat primus parens nofter Adam,amp;ami/Ta Deiiunbsp;omniq; dignitatefua priori, feruusfaflus eratpcccati, cuiusnon aliud ftipendiutnefie,nbsp;mortem oranes Scriptur teftantur. Quia autem in hac fua infelici conditione filiosnbsp;genuit, milerabilis ills peccati leruitus in omnem pofteritatem iure hreditario dcriuat^nbsp;V t veriftime de toto homin um gcncre Paulus dixerit : Omnes peccauerunt 8c deficiun'''^nbsp;^^metfipromifsionem deIminemulicrisacccpiflrAdam, amp; candeinnbsp;ciusq; filijs inftauraffet Deus, hrebat tarnen in omnium cordibus peccati vis, amp;nbsp;confeientijs Legis terrores obftrepebant.per quam (, vtidem Apoftolus ait) omniumnbsp;turabantur, 8i totus mundus condemnatioiji obnoxius ftebar. Licet ergo multi /i'nbsp;peculiari gratia dignabatur, grati diuinluceminpromiftionibus illis left cxerenKi . j('nbsp;rent, ilUm tarnen quafi eminus, amp;, ( vt D. Petrus ait ) in oblcuriori loco videbant,nbsp;dentifsimo illius diei deldrio tenebantur, quo fernen illud benedidum nafci,amp;rebusnbsp;faluteraafFerre debebat : coqj moleftiusferebantmoram ift3m,quodintcreamundumi^^(rnbsp;dira tenebrarum poteftate premi, amp; communem humani generis hoftem, diabolum F nbsp;mnis generis fcelera amp; horri biles fuperftitiones regnum ftium,ctim fempiterno multof ipii-xio loag latcqi propagate viderent. Hine ergo prodibant qaerd iii,lt;juaspijsliai*

-ocr page 419-

nicrit cxpiauir, deleto quod nos rcos agebat Legis chirographo ; Adhc effralis inferorum partis Ceblutis mortis doloribus, hanequoq; reliirlftione gloriof vicit ; Inde de diabolo,nbsp;amp; iniii jduerfariapoteftate deuifta, triumphans in ccelum alcendir, vt nobis, iam aflertis innbsp;tilioruiu Dei libertatem, illic locum amp; cleltis hreditatis ius acquirerer. Itaq; plena amp; omnibus numnisabllutafalus nobis per Chriltumicfum parta eft. Ne tarnen tantum bonumnbsp;perpetuofilentio fcpultum lateret, nobisq; per ignorantiam inutile fieret, priufquam in coclosnbsp;ille bitet, Apoftolisfuis, quos omnium, qufecit amp;palTns eft, tefteselfe voluit, in mandatisnbsp;dedit, vt lilu din toto orbetercafum diuulgarent. Et1ri illi funt, dequibus olim Il'aias dixerat :nbsp;O quiin Ipcciofi funt fuper montes pedes Euangelizan'tis, prdicantis paeem, Euangelizan-tis bonu.Ti, prdicantis (alutem , dicentis Zioni : lyegnat )eus tuns. .tfi rem omnem rctcnbsp;confidetcmus,.patcbitfolam lefuiat'tftiprdicatioem EVANGELIVM, id eft,fau-fttim ltumq; ntintium dici deber.'Qucunq^ enim alia infeliei mundo nuntiantttt, quibusnbsp;ille gatidzt, qualia funt opum magnarum aequifitib', hb'norcs, viflorl, triumphi, valetudi-nis teftitutio,amicorum reditus, amp; qucunqi aliafunt huius generis, ea omnia partim temponbsp;rariafunt 8cfluxa,partim eiufmodi, vtfolidam confolationem in aducrfis afterre non pofnbsp;fuit, abti'.uautcm fuo (adquem natura procliucs fumus ) nobis exitio elle pofr!nt,amp;fpcnonnbsp;corpus inod, fed animam quoque in exitium adducanr. At in carnemti Eilij Dei, amp; eft-luni, qu hic propcr nos in carne fecit, prdicatio, animos afflifos folido gaudio recreaf,nbsp;conlcieiitiaspcccafisfaucias fanat, totum deniq; hominem vit verre Scnunquam intermori-tur rcltiuiir. Hue igitur Angelus quoq; refpexit', qui Chrifti natitiitatem paftofibus annn-tians dicbat : EcceEuangclizo vobisgaudium magnum, quoderit toti populo,amp;c.

Ni autem Deus,prifeis patribustern filutis 8cfutursRedemptionis promifsiones, rm ver plctatis dolrina,fcr viua voce tradidit poftea ver cum 8c Ifra^itarum gens, quamnbsp;ili fibi pceulitiin fecerat, ad multitudinem incredibilem excreuiflet, ftmulq; onines homine^ ... ,nbsp;qtiotidie in pcitis proficerent, fus voluntatis fummam, certis capitibuscomprhenfam.tabu -lis dtiabu; infcripfit, candemq;.perMofts mtnifteriumprolixe interpretatus eft, cuius librsnbsp;ad pofteros tranfmitti, amp; perpetuo feruari voluit ; Ita ltum illud de humani generis redenlnbsp;ptionc ir: itium non modo Anoftolorum prdicatione diuulgari, fed ne eius dolrina vel -initicret''.r, vel iupcrftitions cC malferiatis Satan miniftris corrumperctur -, vniuerfam l B*-S V C IRIS TI hiftoriam feriptis mandari oportuit. Ad quod munus quatuor pr ali-is dcllinati funt ; duo nimirum Apoftoli, Matthus 8c loannes : Sc totidem Ap.oftolici , Euenbsp;Anoftolorum difeipuli cindiuidfi comits, Marcus 8c Lucas. Et ita banc operam inter iftos nbsp;partiri libuit Deo, partim, vt ne quis Spiritum fanlum folis Apoilotis datum elfe ptet : paf-tint, vteertius nobis conftet hiftori Euangelic veritas,:quando qui neque in eodem gradunbsp;conftitiv.lucrunt, neq; hmul femper verfati,neque eodem loco amp; tempore feriptionem iilamnbsp;ggtefsiiunttarnenin fummaretumperChrilumgeftaruju,inq;ftdeiChriftianx capi'tibsnbsp;itaconfc;itiunt,vt vnoSpiritu ad vnum cundemqj fcopum colliment, qui eft, ( ficut loh-nesanno',iuit,)vtcredamus,qud,I.ES V S eltC HKlST V S, illeBiliusDei,8c vt eVedn-i tes habeamus vitam ternam, Eft hoc fingulare bonitatis Dei argumentum, qui ( vt PtilBs *nbsp;) ait ) vult omtes homines laluos fieri, 8c in veritatis cognitionem venire. A nobis aUtenf di-genter obieruari debet inftituti huius diuini ratio, qu ij/n alia eft, qum quod communi ho-ntinum luti (vt modo diximus ) beuignifsimus ille Vater confultum voluit, vt nimimmanbsp;I certanobisconftaretilliusconlquendratio, nevitiataveritatis dol:rina,dubi)s8cincertjsnbsp;I opinionutn fludibus iadentur ij, quos ille fibi elegit. Vt ergo olim Prophet fuarum coh-l'cionum argumenta ex Lege pet Mofm data 8c 1eripta petebant, c eos, qui per fuperftitio -ntimauia vagabantur, ad illara folam, ceu irrefragabile voluntatis Dei teftimonium, reuo-cabant. ita nos quoque dodrinam omnem ex Apoftolorum libris petere, 8c in contrO- *.nbsp;ucrfisartitulispotilsimmadEuaftgelichiftori codieem recurrere debemus.vt illic no-bis loqueateinaU diamus ternum DEI filium,lE,SVM CHRIST VM, qui fibijpfi nbsp; fmpcrconfttt, idemqt eft herijSchodie, Sein fecula.

Solus cuira ille verba vittern habet, 8c. fola Euangeli) dodrina , quam Apoftoft Ein tu tradiderant, annexas fibi habet icrn falutis pronrilsiones, vt alibi ctiam didum eft.

N une

-ocr page 420-

404. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;NATALS HAR.AE

De MattbAi.

Nuncergoiftis omifls dcMattho dicamuSjCuiushilloriam Deigratia. J- y, Jid' fratres in Ghrifto diledli, precibus freti.exponere inltituimus. Hune ali nomin^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(jieP^

Sc Alphi f'ilium fuii Marcus annotauit. Num vero lacobi Apofl:oli,quemniino^|^j,flit'^ ( qui amp; ipfe pattern nomine Alphum habuit) frater fuerit,incertum clt. Atnbsp;i/cx eorum numero,qui qultusgratia veligalia redimebant,amp; Roman tyran' jsijnnbsp;llri,.ideoq; omnibus inuifi amp; vulgo infames tant, dicMatth ex g. cap, nudiem^ gt;nbsp;telonium fedentem Chriftus vocauit,amp; in duodecim Apoftolorum numcniinnbsp;cutuseflilie vocantem , amp;abeo tempore cornes illi fidus amp; indiuulfus adhlif.- ,nbsp;quts collegisfuis Spiritu fanfo donatus elt, vt mortis amp; refurrelionis amp; afccnfioni^i^f^jjiinbsp;lliselTet. Idverquam bonafLdeamp; diligentiaprliiterit, ex co apparet, quodnbsp;dunt)primushiltoriam lESV CHllSTI delcripfit,ScquidemHcbraicofefn ,iitP*^nbsp;pter eos, qui ex lodis crediderant. Qupdanno polt afcenfionem Domininbsp;noillumfecilIcD. Athanafius teflatur. Poltea gentibus quq; plurimisnbsp;Aethiopes vlqj progrelfus cum multos ex iJlis ad Chriltum conuertiflt, abimpiAt'nbsp;cifus dolrinam fuam proprij fangtiinis teftimonio confirmauit. Qup autcni intt Fnbsp;angelium, quod iile.Ebraic lcriplrar, in Grcam linguartj translatum fit, non coninbsp;Theopliylaitus interpretem eiusfuilTe dicitloannem Apoftolum ; quod qua .nbsp;cat, nefeio. Illud tamen ab Apoftolis alijs approbatum amp; in primitiua Ecclefia in jjjjii'l'f nbsp;.tiofHifie,exeopatct, quodBartoIemum Apoltolum ex illoindis Chrifiumnbsp;Paptnus tradit, ficuii idcm illud, D. Athanafi telle,lacobus frater Domini Ecclei'^^i^jipi*nbsp;mitan expofuit. Debet ergo nos cm priniitiu Ecclefi exemplum, turn propn'nbsp;raexeitare, yt ipfi quoq; in eruendo diuini Scriptorii fnfu non ofeitanter verfemt'^nbsp;Opt. Max. precemur, vz ex eo conceptum verbi fui fem'en in cordibus noftris ip^inbsp;amp; nobis falutare reddat.

Zjnw igrAfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Priufquam tarnen hinc digrediamur, obferuari debet Vtus ille Dei nios, 3^ Jeui'y'

PftK tngr^n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1011^^,11 nm. Uigik-uiauiui, vrkziviuaii utvi.i uiuo lut xgt;k.i **i tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ^

frAfrAtoftbiM gratuit fii niifericordi exempia in illis edit, quos fu gratite prcones fcere u k fectlittriA fjjjjj Matthum, cum auariti laqueis irfetitus ad interitum traheretur, Dei 1* iiiiii*'','nbsp;---....---- .i ... .... nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itiri-repo,. Vnbsp;noltris ingcnijs fefeaccommodat^j


grot! A wm, ft*.

I. rin^'u

jiiiin irauciciui, tire Oportuit, cuius pfeco non mult poll fieri debebar. Idem de Dauidc dicer Pp^tis-de Petro item amp; Paulo atq; infinitis aliis. At in eo nollris ingcnijs fefe accommoda*nbsp;nmfidifsimifiintbonitatisdiuinprcnes, qui eiusgultum ipfi percepertint,nbsp;qui in grauiimis confeienti tentationibus expert! funt, quam ilia nobis necelria ' nbsp;nos inopes fihis amp; milri ; Ita libcntlus os medicos plrique admittunt, quos iJ**nbsp;bis, quibusipfilaborant, aliquando laborauifie, amp; ex illis liberatoselTenorunt.,nbsp;.magnum ad confolatonem momentum affrt, fi in eo ipfograti Dei exemple'nbsp;deamus,quiillam nobispollicetur, ' AgnouthcDeiconfiliumPaulus, qui ^^gjiinbsp;milrtura elfe feribit, vt in ipfo clernenti fu exemplar ollenderct eis, qui et efl^ nbsp;vitam ternam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'cotd'*^

Id verfimulnosadmonet,neEuangelijadminiflris, quinosgratuitniif prdicationeadrefipifcentiamhortantur, vit anteafl vida odiofe exprobreni ^i'^.nbsp;multi nimis infolentcrfaciunt, quafi aliorum delidlis liia exeufare pofsint. ** iquot;*nbsp;qui funt, dum e exprobrant, qu Deus iampridem condonauit. Malitiofi i'quot;pjnbsp;ingenij argumentum ell, anteala in mentem rcuocare, negleflis interim ^,,5 'Cnbsp;plis, qu in oculosnoHros incurrunr. Peccaruntin eoPliarifi, quando inj'nbsp;prioris lludia maligne notarunt, non autem oblrurunt rcfipilcentiam illoruni, anbsp;Deus vocabat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

ffuij Jete/tt rterftti ii

At fimulMatthuscxemplo fuo eos omnes officij admonct, quos Deus fordibus adfrugem nieliorcm veafe dignatur. Secutus ell ille abfq; moranbsp;minum, leq; totum ei irnpendit. Sed Si. ludoruia gentifalasiniurias pro vir'*'nbsp;uit. Qu* s'l'*'* P^'i'^'s tniqua amp; rigida vedligalium exadione multis molellusfoeratgt;^,],i 1 .nbsp;in IES V CHRIS TI cognitionem adduxit,qui Virgam exadorisilliusJ''nbsp;git, nosq^infiliorum Dei libertatem alruit. Dcniq; foli Clirillo vixit deinceps (,ci)lnbsp;dem nomine mortem'verc gioriofam fubiuir. Faciamus hoc iplum nos quoq;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t**

Sis vitijs, quibus amp; Dcum amp; homines olFendimus, foli Chrillo viuamos, quipf twus eft, amp; eidem adducamus illos, quibus antea nobis Icandalum eft datum.

liter genera. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;His prmifsjs Matthum ipfnm audiamus, qui librum ftiuin lie cxorditor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti

ncrationts lESV CHRISTI FHij Daoidis, Filij Abrahami, Putarunt quidam jjiif''i) libri titulum efle, amp;proindc quftipncm moucrunt, qua rarionc dudus Mattha:nbsp;titulum prfixctit, qui propri ad prlmum caput folum pertineat,nbsp;Eermonjs ignorantia, in quo libri rocabulum fp pro Catalogo fiuc Regiftro ( 9

-ocr page 421-

VIRGINIS ' hOMILIA I.

Rcgeftum dixeris ) acini folet. Ita certe illud Mofes vfurpar, cum (cribit : Hie eft liber gene-



rationh Adsmi 8cc. Quo fenlu latinietiam Scriptore; libelli voce viuntur. Cicero alicubi U, bcllummandatoruni dixit, in quo mcinoricaul', qu alicui inandantur, funt perfcripta,nbsp;Etidemlibelli nominum meininit, qui nomina cerca ex ordinedcfcripta continet Vult ergo,nbsp;hoc diccTc Matt lixus : Hie eft Catalogus fiue R^egeftum gensrationis I ES VC H Ki STInbsp;inaiotoillius amp; profapise totius feriem complctcns, amp;c. Ac priulquam in huius loci expo-fitioneprogrcdiamur, ad duas quftiones ent rcipondendum.

Prima eft,curChrifti genealogia fcribendi initium faciat Matthus,cm iamolioi Ifaias dixerit : Generationem eius quis enarrabit ? Num ergo rem prftitu impolsibilem, aut etiamnbsp; Proplea prohibitam ille aggreftus clt ? Ad banc rclpondemtis.Chrifti perfonam duabus na;nbsp;turisconllarc.diuinanimirum Schumana, quxita vniuntut, vt viraq^luas proprietates na-turalcsretincat. Itaquellidiflum dediuinacxponidebet, 1ecundum quamille ab ternonbsp;ex Patrenatus eft modo amp; rationc ineftabili. Maulius vero genus Chrifti, ex quo fecunduninbsp;carnein iiatus elb, cxponcrc inftiiuit. Et banc diftitihoucm Paulus quoq; obleruauit, quan-do Indite gentis dignitatem enumerans, inter alia fcribit : Ex quibus eft Cbriftus quoad car- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?

nein, qui eft lpra oinnes Deus Bencdiclus in Iccula.

Altera quftio eft : Cur Paulus prxeipiat, ne circa Gcnealogias occupentur Ecclefiarum cur Paul* minillr;, aim amp; in VeteriTeftamento ill frequenter occurrant, amp;C. Matthaeus (ficuti Lucas gne^logiMnbsp;4^04; ) tpiius Chrifti Gcnealogiam tarn diligenter contexat ? Pauli verba in priori ad Timoth,nbsp;ptiniocap.bcfunt: Denuncies quibufdam , ne diuerlm dorinam doceani, nee attendant tabwlis 8c gcncalogijs Infinitis, qu potius quftiones prbcnt, qum dificationern, amp;c.

E- ad Tituni : Stultas autem quftiones, amp; geiiealogias, amp; contenfiones ac pugnas legales co- ** bibe: Suntenim inutiles ficvana?.


tcclefia. adquampromilsionesdeScminebenedidopertinerent. Et taies lune quibus Mo-les Caini profapiam filijs Dei fiuc fidelibus, qui ex Sethi liuea defeenderunt, dillinguii, amp; hos. adNoachum vfqjdeducic: ScindeperocmadAbrahamum: in cuius faniilia rurfus liniae-kill cum lua progenic ab Ifaaco fcparat, ficiiti poftea Efauum iacobo, vt omnibus conftetnbsp;penes qu'jsEcclcfitnulus,amp;promi(sionumlalutisius,fuerit, Deinde in Kepub, quoqj Cnbsp;ciuilibus rebus vfum fuum habebant Gencalogi, qu ad breditates amp; coniugia, ne inordU. nbsp;nata familiartim permixtione breditates confunderentur, Sc nuptijs illiitjs in lus iatur.Ssnbsp;public noneftatis leges pccarctur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Adhcproderatillasconfignari, vtMf^ilinea feruaretur, cuius cognito certa fpem. atqi fidempiorum vehementer confinnabat. Atqui longe alla eft Noui Tcftamenti ratio,nbsp;Nuncen'nncqucvnigcntincquevnilocE.cclefiacum tcrn lutis promifsionibus alli-gati eft ; Sed ad omnes genres per totum orbem terraruin exteuditur. Deinde iam in carniinbsp;nobis exiiibitus eft Melsias, amp;. ex illis quidem natus eft, ex quibus nafci debuit. D.eniqj propter breditates quoque amp; coniugia non opus eft curiofiori amp; prolixiori cognationuni 1er ie,nbsp;quanJo ad vtrumquefulficit propiorum graduumcognitio. Quia vero Pauli tempore multinbsp;ex ludeft idhuc circa Geiiealogias occupabantur, vt partim curiolitati fuse fatisfacerent, partim ambiiiofc nimis, vt fe Scripturarum peritos, amp; impietat pr alijs profetifte oftenderent,nbsp;ne qui CHIC STI culiotesfunt.illorunivanitatcmimitentur, Apoftolus mqpet. Et nenbsp;vetercs, qu in Scripturs lcra habentur, damnare putetur, difert eas prohiber. qp quftiones pariu.it nunquani finiendas, amp; cum conteniionibus vanis atq; inutilibus coniun lunr. :nbsp;Hodic cr^o Apoftoli prceptum ad cos pertinct, qui vel fuas vel aliorum Gensalgias ambi-,nbsp;tiofa curioniaie inueftigant, vt vel ftjam nobilitatem oftntandi, vel alijs aduiandi matriatn,nbsp;habcani. Et hoc in ijs, qui ad rcs magnas vocati funt, nocentifsimum vitium ; quia fer offi-cij lui immemores facit, dumfui nominisexiftimationem in generis fplendo're .d maiotumnbsp;llemmabus conliftctc putant, nihil interim vel de propria falute vel maiojfum virtute,nbsp;folititi.

ditiir : vt nimirum illos attendorcs reddat, vtqj VtusTcftamentuni cum Nou confungen^ do, le nihil nouum aut prius inauditum afferre proteftetur, fed eius hiftoriam cootexcreqtunbsp;olim priitispatribuspromiflus fit, amp; in cuius aduentu illi omncmfu falutis fpem habuc-,'nbsp;rint repoitam. Et hccaufaeft, quod neq^i Mana matre, neque a,b loftpho ptre (vtnbsp;Lucas) diiur *. Sed mox initio illuni Dauidis Sc Abrabami biliura eile dieft. Hic eft^nbsp;(inqu)t ) liber gencrationis lESV GHKISTl, Filij Dauidis , quot;ilij brabamu .

-ocr page 422-

DIEI NATALl AI A RI AE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p

Et lES VM quidem nominar.vtfcdefilio Maris loqui ortend,'cui hocflii'' mandato impofittim ftiirtc audiemiis non tanttim pridie natalis, fed etiani diebu^' jtfinbsp;fionis,IncarnationisChrifti, Eundemver CHKISTVM dicit,quodnbsp;ilium Ebraico vocabulo Meflam dixiflt; quo, cum Euangclium rtium fcribercf,nbsp;hand dubic vrtis fuit: Vtraqj cnim vox vnftum fignificat: Quo nomineproniiilu'quot; .nbsp;generis Seruatorem lam inde ab initio fer return appellatumfuiire,nemoignorat,nbsp;literas primo limineCquod aiunt )rtilutauir. Atncnouum aliquem Chrilluin^'nbsp;tradcre viderctur, addit, fc non de alio qiram Dauidis amp; Abraliami Filio loqui. \ binbsp;beris DauidcmAbrahamum coniungi, cminterhuius mortem Si Dauidis *0*jpn*nbsp;fere* otingnti intcrccflcrint. liiud cnim propterpromiiones fit, quitus Seruatof^-ju*'nbsp;exJAbrahami, deinde ex Dauidis Itirpc fiuc profapia nafeiturum cilcj, olimPnbsp;iuerat.

Quamuis enimpfimis parentibusfernen mlieris promfilTctDeus, quod teris Serpentis capitc amTam falutem inrtauraret : erat tarnen promifsio ilia gciicf^nbsp;vt Seruator illc facile' pofltagnofei. Quid, qud diluuio, quo ttus mundus(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jts*'

frnt!jiitiet ftlKtK cumnbsp;^iriihlt;trigt;9 |nbsp;DaKttle !-ftauralat

HAMt

Cen. izt

Cfzr. tt

Cal, j,

lt;7*a 2(7.18

ExtJt 2,ilt;lt;7^i7 poft lacobi amp; lofephi mortem Ifraclit.

-

familia lua excepto ) miferabiiiter deletus crt,prima ill promifsio prorRis extintw elfe videbatur. Itaq; crefeente rurfus mortalium genere. Si iam in varias .jsiquot;! nbsp;ftrao, AB R.HAMVM DeusexChaldaeuocauir, cumnbsp;raret, amp; eundem promifsi illius feminis progenitorem conftitueret. Hoic enini dilt;' :nbsp;nctuo benedicentur omnesgenres terr. Qiiam promirtionem de Chrifto -Jjiilinbsp;Paulus difert docet. Eft hc non mult port repetita in Ifaaco amp; iacobo:nbsp;das nominatus fuit, in cuius pofteritateillud tandem nafeeretur. Sed turpiternbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nam in Aegypto idola coliicrunt. Si

quantuis Legem Dco accepifient, incurabiii tarnen amp; indomita pertinacia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fHiit j

ftati funt, eiuslt;jue iram nunc querulo murmure, nunc apertarebellione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(d'bQ)

StutiiK,

fub udicibus quoque port lolo mortem perannos circtcrtrecentosab iJlis. ralt;-gimus, vfqi ad Samuelis tempora. Vixautem hicRemp. amp; rcligionem inflaui^v jjjp illos libertatis fu tdere, cpit adeo, vt Regem fibi dari portularent. Datus cf jJJ' ,jnbsp;Dco Saul, qui tyrannide Si impietate fua infeliccm populum in extremas S?* fjii L i lnbsp;Rurfus ergo Deus foederis cum Abrahamo initi, amp; cum patribus iam tories nbsp;nbsp;nbsp;jx i''. jjigt;

1, $am. T}lt; t. lt;7' W

lO.

, t7t

clTe, aut iilud magno illorum mcrito abrupirtc, adhc Mcrti cilam linea in ipl* piii'. j f familias prop innumcrabiles diuifa, iam prorfus amifia eife videbatur : Ql'^', g 1 'nbsp;in ucn it Deus, Virnm fccundum cor fttum, quern primo 'quidem IE SVnbsp;typum fecit ( quando nimirum is deui(rto Goliatho Ifraelcm feruauit, amp;portnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j ff'-.,, .quot;

p'erfccutiones, quibus eum Saul cxcrcuit, ad regni folium euedus ert ) Deinde ' , df* it* torem^quoqj defignauit. Nam per Nathanum illi dixit : Cum exafti fuerintnbsp;ris(iue cum patribus tuis, excitabo fernen tuum port te, qitodcgredicturfff?Lpjinbsp;gnumq; eius firmabo ; Is extruet domum nomini meo, amp; ego confirmabo jnbsp;pcrpet, Qti verba ctfi de Salomonc ludi cxponanf.propriramcn ad Gnbsp;debent, cuius illctypus fuit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qtf-

Hic cnim ex Dauidis portertate, o iampridem ante annos mille amp; non ex Viri Si mulicris congrertu natus, fed Deo Spiritus fanti virtutenbsp;Maria Virgine, qu Dauidic domus filia fuit, nafeeretur. Et hic ille eft, quinbsp;truxit, non lapideam. Si externe Iplendorecon/picuam, fed fpiriiualcm, ciuunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.,i-

intus eft, Ecclcfiam nimirum, in qua illevcre colitur : Qui denique regnum ns jnftaurauit, cuius non eft finis. Confirmata eft deinceps hc promifsionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iii''

cinijs, qu partim ipf Dauid ex Spiritus fani fuggertione, partim, gui ilium phet'cdiderunt. Hue enim referri debent, quille fub fua perfena in Pfalmunbsp;alla fie'eanit : Ego conftitui regem nicum fuperZion montem mcuni fanclun^ iUnbsp;decretum. Dominus dixit ad me; Filius meus es tu, ego hodicgenuitc.

. genres, vt finthreditas tua, amp; terminos terr, vertntpolTcfsio tua. Et rurfus rabit mari ad mare, amp; fluminc vfqj ad terminos terr. Nomen cius perpnbsp;dum Sol luxent propagabitur nomen eius. Si beatos fe prdicabunt in ^,,icit'nbsp;*Idem Pfal. Semel perfanftitatem mcam iurau, fiDauidcm fcfcllcro q SeuV ipf^. jnbsp;niim erit,folium eius coram me vt Solperftabit, amp;c. Qu omnia cm nequnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.

ncqu de Salomone, aut qoquam alio regum luda, quiex illo dcfccndcriiiU-5' de Ghrifto intelligantur oportet,nbsp;nbsp;nbsp;Quibus adde quod Pfal. //c. habeturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

iS4llhi

Domino meo,fc(ic dextris meis,donec ponam inimicos tuos fcabcllum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Quod depromilTo Seruatrc di fuifie, ne Scrib guidera Si Sacerdotes

-ocr page 423-

407

Uluftriora tarnen his funtjqu apud Pvophetasleguntur. Ifaias cei t fie feribit; Puer na- ~ ' tui cft nobis,Filius datus clt nobis,cuius imperium crit fuper huinero cius, Sc vocabitur

noincn cius Admirabilis,Confiliarius,Deus fortis,Pater aetcrnicatis, Princeps pacis, ad

proterendum imperium,amp; ad paccm,qu finem non habet,fuper foliumPuidis,amp; fu-per regnum eius, vt inftauret illud, amp; fulciat illud iudicio Sc iufiitia ab hinc vfc|; in seter-num. Etcapitc vndccimo .Tune prodibit germen deTrunco Ifi, Sc flos de radicibus CIUS nafcctur.fupcr quo Spiritus Domini rcquiefcet,cc. Per lercmiam ver ita dicitnbsp;Deus : Ecee dies vcnient,vt excitem germen iuftum Dauidi,rcgnabitq; Rex, amp; fliciternbsp;rcuj gerce, amp; facict ludicium amp; iuftitiam in terra. n diebus eius faluabitur uda, amp; Ifra-clhabitabit tuto.Et hoc nomen eius, lEHO V A luftitia noftra.Per Ezechicem quo-que candem promifsionem de Dauide fub paftoris parabola rcpctit,dicens. Ego feruabonbsp;oucs incas,vt non pateant porro direpcioni,8c iudicabo inter pecus amp; pecus. Et fulcita-ho fupcr cas paflorcm Ynum,qui pafeat cas, Dauidem feruum meum,amp;c. Quo loco ob-,nbsp;icruabisi,qudcmfeipfumpaftoreniforepromififletDeus, max munus pafeendi innbsp;Dauidem transfert : nimirum dcChriftoloquens,qui cum ternus fitDci filius,amp; v- ,nbsp;num cum patrc,ex Damdis ftirpe hominem aflumpfit, amp; Ecclcfi fuae paftonfadus eftnbsp;non minus fidelis quam fortis : vt qui animam fuam pro ouibus pofuit, amp; ex cuius ma- iom.xnbsp;nibus nemo illas raperc poteft, cum ipfi omnis poteftas fit data in clo amp; in terra. Pote-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g

rant huius generis alia multa adduci,qu3E tunc apud ludacos m omnium orc crant,adco


ium,tta Melsiam vulgo Dauidis Filium diccrent.

Idco qui Icfum Chriltum poftca ex doftrina Scmiraculofis opefibus agnoftebanc promitTum Scruatorcm c(fe,cundcm fub hoc nomine inuocabant. Not enim funt iliacnbsp;ccorum voces ; Mifcrcrc noftriFili Dauid : Et totius populi,qui operuro ^s admi-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

rationc abrcptusidicebat 1 Annon hie eft Filius illc Dautd ? Qmbus acceflei^unt publica: ill acclamationcs : HofannaFilio Dauid , Benedilus qui venit in nomine Domini.nbsp;Fttcrunt hc paulo altius rcpctenda.nequis miretur Matthum in principio Euange-licx fux hiftoriz kfuin ChriftumDauidis potius 8c Abrahami, quam Dei Filium,dice-rc voluilfc.Nain DeiFilium c(fc, poftca ex conceptionis hiftoriacuiusinterprctem An#nbsp;gclum lofcphus habutt)8c miraculis patebit ; nunc autem udorum ratio habenda fuit,nbsp;in quorum gratiam opus illnd confcripfit,quiqi interMcfsix progenitores Abrahamumnbsp;t Dauidem ecu capha prxeipua agnofeebant.

Nobis autem omnium iftorumhievfusefto, vtprimo quidcmlefum Chriftum, r/iihttiut qui ex Maria virginc homo fakus cft,tcrnum DeiFilium,amp; patribus promiflum , di-expetkatum humani generis Seruatorem efte credamus : Deinde fimul agnofcamusnbsp;Dcibonitatcm,quipromifsioncsfalutis,quashorainumimprobitas toties labcfecifle amp;nbsp;euertiftevidebatuv,omnibus fcculisinftaurauit, neqUuam ventatem 8c Mifericordiamnbsp;illorum ingratitudine aut contumacia vinei pafliis eft. Experimur cius fidem nos quoq;,nbsp;quando noudsimis hifee temporibus inter denfifsimas abfurdifsimarum fuperftitionutn ,nbsp;tenchras,8c plus quam Cyclopum omnis pietatis contcmptum,Fili'j fei Sc xrern falusnbsp;cognitioncm,ccu lalutifcruin iubar exoriri voluit,amp; puriorem Euangclij fui prxdicati-oncin nobis rcftiiuiu Audiamus ergo in hoc nobis loquentem Icfum Chriftum, vt, einbsp;per fidem inftti,cum codem viuamus 8c regnemus. Ipfi debetur bencdikio,honor,glo-nbsp;ria 8c poteftas m xternum. Amen,

HOMILIA It

Abraham genuit Ifaac, Ifaac autem genuitlacob. lacob autem gcnuic ludam c (ratres cius, ludas autem genuit Phares amp; Z,aram ex *nbsp;Thamar. Pharesautem genuit Efrom. Efromautem genuit Aram,nbsp;Aram autem genuit Aminadab. Aminadab autem genuitNaaflbn,nbsp;Naalfon autem genuit Salmon. Salmon autem genuitBooz ex Ra-chab, Bool autem genuit Obed ex Rhiith, Obed autem genuit leflc.^ 'nbsp;IclTc autem genuit Dauidem Regem,

DIVVS

-ocr page 424-

408

* nbsp;nbsp; Cura Ce/tMf

Cbri^i exurtaturnbsp;JHatfhtM,

Diri S.

IVVS M.ATTAVS HISTORlAM SVAM, DE Chrifto gencalogia ordituf,qua eius Maioics, ex quibusnbsp;carnem natus eft, cnumerar.

ld ver ex Spiritus Santi luggeftionefacit duabuspotifsb decaufsis.

PrimunijVt doceat,illum efl patribs promilEjni humani gtiit* ris Seruatorem : amp; ide eum initio ftatim Filium Dauidis amp; Abrahami dicit, ex quibusnbsp;Mefsiam nafciturura eflc olim Deus promiferat.

Deinde, vt fcandalutn i cmoueat, quod ex vili amp; obfcura matris eins paupertu* Maria?, Si. patrisadopciui (vtficloquar) lolcpbiconditioncnalccbatur. Vix enini cr^*nbsp;. dibile videri potcrat, lefum hunc, diu expeciatum Regem,glori Sc rcgni Dei infl^ur**nbsp;torem efl[e,qui ex matrc egena natus,amp; lofephoTabro duriter eniitritus, cognatos^^nbsp;ffines habcbat obfcuros,qui vitam gr inter duros manuum laborcs luftentabant.

Oportuit ergo propter rudiores altius repeti generis aut Profapi ex qua iH ?' wseft,origincm,vt conftaret omnibus, nullam vnquam in terris nobiliorem extinll^nbsp;liuc vetultatcm,fiue maiorum virtutem , fiucrcrumgcffarumgloriam,fpeftes.nbsp;hue facit,quod nunc viritim ex ordinc fingulos rcccnfct,ca nimirum ferie,qua exnbsp;bamo adipfum vlq; Chriftum delccndcrunf. Nobisautem huiusgenealogix prxtft^nbsp;ca hie vfus elle debet,vt Dei bonitatem agnolcamus,qui Filij fiii nobilitatem nobifo'nbsp;communicat, ideo enitn eum voluit hominem fieri, vt nos fuos fratresatq: Dei fiiilt;*nbsp;faccret. Id vero nos de rebus maximis amp; obferuatu ncccllarijs admonet.

Primra, vt dignitatem noftram ldul tucamur,neuc carnis defideria fcuti d* meripfoscxDcifilijsfaciamusdiaboli mancipia. Deinde vt honorificc de proxinj**nbsp;lentiamus,neue ahquem mortalium temer pr nobis contemnamus. Etenin*nbsp;venia dignusfadusfuerit'eumfaftidire, quern Deus filij loco habet, amp; quemnbsp;Dei Filius pro fratre agnolcir,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Prtercabinc conlolationisargumentapetamusinomni tentatione, ncD* Deoneghgi putcmus,qui nos in filios adoptauit.

Df Jiuer/itat^ Priusquam tamen ad huiusGencalogi contextum accedamus,aliqui3 dicendquot;' .-nzfrcrit de diuerfitatc,quje inter Matthxum 8cl,ucam inGcncalogi Chrifti fcrie efle'^^nbsp;occafionem calumniandi arripuerunt lulianus Apofti^nbsp;ante huncPorphyrins Philofophus,acerrimiChrilbamc fidci oppugnatorcs, vt Eunbsp;gelic hiftori fidem cleuarent, vtpotc cuius autortsneingencalogiaquidciu'^nbsp;quem vnic prdicarent, conlntirent. At non vidcrunt infelices illi, iufto nitnif^^nbsp;Dei iudicio cxccati,diuerfitatem iftam ad alrcndam potius qum labcfalandnbsp;dei noftr inChriftum certitudinem facere,

Etenim quod in omnibus aiionibus prafcipuumcft, vnus idemq; Icopui propofitusfuit, amp; ideo vrerq; Abrahami amp; Dauidis meminit, vtlcfum hunCjlt;l''nbsp;Maria natuseft, Semen illud benedidum efledemonftrent. Diuerfitasautem p*'*^nbsp;in co eft, quod Matthus non vitra Abrahamum progreditur, Lucas vcrCbriHnbsp;J:.A Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T' . 'Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

I

nus ad primum parentem Adamum,vsq; deducit : Imo ad Dcum vsq;, qui Adamu J* luto terrcreauit, 8c materia: vita 8c fenfu carenti animam vitalem inljjirauit.nbsp;tamen in ifta diuerfitate eft inter il!osdillenfio,im ne Ipccics quidem dilTenfiouf^nbsp;vterq; fui inftituri,certas rationes habuit. Quia cnim (vt nuper diximus) Manbsp;Iuda.ipotilsimm lcribebatjltis illi fuit demonftrauifle, lefum huncefl'e Abrabinbsp;DauidisFilium ; quo demonftrato, nemini dubium rat, quin idem ex Adaroonbsp;defeendetet,8c homo verus eflet fadus. At Lucas,qui Pauli gentium dodori

indiuulfus fuit, ad primum vfq; parentem afcendit,'Cum,vt ijsoccurrat,qui Chriftu Iblos ludospertinere contendebantjgcntesver, nifi circumciderenturadEcdc'*^nbsp;laliTtis focietatera pertincrenegabant: turn vt iam turn glifcchtes haerescsnbsp;quibus verailliusIncarnactoin dubiUm vocabatur : Adhc, vt illorum incredy*,^^^nbsp;l^bucnirct, quibus abfurdum videbatur, Chriftum absq; viri congreffunbsp;Datum fuifl'c. Hi cnim ad Deum ipfum reuocandi erant, totius n^oh)

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autorem,qui(vt irenxus Icribit) primum hominem ablq; viri 8c mulicrisnbsp;nbsp;


-ocr page 425-

VIRG. HOMILIA Ib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*09

terravirgineadhuc (vtquxneqjpluuijsiirigata, neq;aquoquam cultafuerar) pro- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Cicauit.

Deinde cm ad Dauidein vfq; probe conueniat, duobus iftis Euangeliftis, dein-teps dilVcncirwidcntur. Maithus enitn Chrifti genus per Solomonem, Lucas verb per Natlianiimdcducit. At nc hoc quidem alicuifcrupulum mouercdebet. Huius enini di*-ucrl'itatis caufla eft, quod Lucas naturalem, Matthus ver legalem lincam fiue ordi-uciBjfcqmtur,eo quod polt Ochozi mortem Solomonis poftentas dcfccitjamp;in cius lo-um loaSjCX Nathani (lirpe dclcendenSjruccefsitjVt lu o loco ampljus demondrabitur. Etnbsp;bxc ctiam caufla eil quod Lucas pluresjMatthus autem pauciores^cx Ghrifti maioribusnbsp;numeral : quod item diucrfaquoq; multorum nomma ponuntur. Qma vero tandc'Ounbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

in lolepho rurfus conueniunt, eo certiiis genealogist huius ferlm afti uu nt.Ncqj hic nobis quisquamobijciat, diuerloslofcphi patres ab illis nominari, dum hic eum lacobi^ lilc vero Hell filium eireLcribat. Fueruntenim duo ifti fratres, quorum cum hic absq;nbsp;proie rclida mortem obijtlet, lacqbus defunti vxore fecundum legem dudta,ille fernennbsp;cxcitauit, lolephum vldelicet,quifi carnjsgenerationem lpetes,Iacobi filius fuit, idemnbsp;vero quoad legcm,ipfius Hcli films cenfebatnr. Scio alios aliter fenrirc, quod nimirumnbsp;Lucas maternum Chrifti genus exponatj amp;Heli Mari Virginis patfcm fuiffe dicunt,nbsp;quemalio nomincIoachimumvocatumfuitfe/vetusEcclefi traditio docet. Quorumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

kntentiafi recipiatur,lofcphusHclifilius4icttar,equodeiusgenerfuerit. At mihi verifimilius videtur effc,quod diximus, cm in gcnealogi fu contextu nullam prorfusnbsp;Marix mentionem Lucas faciat, fed fimplicitep dicat, lelm pro lofephi filio, qui Helinbsp;fiVus tuerie, habitumfuifle. Itaq; eamlententiamfequor, quam ofim D. Ambrofiusnbsp;qunq;, Auguftinus item amp; Hieronymus fecutifunt,amp;his multo vetuftior Aphricanusnbsp;Hiftoricus,quern Eufebius citt .hift.Ecclefiaft,iib./..cap.nbsp;nbsp;nbsp;Ctcrm de hoc amp; alijs qu

ampliori confidcratione digna fuHt,fuo loco plura dicentur.

gt; . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilia pijs fufficiant, nc dum curiofius ea fcrutantur,qu Spiritus SanlS in

acris itens no uttclarius exprirai,in Pauli Apoftoli prxceptum peccent qui, nein ge-ncalogijs quxftiones vanas aut mutiles moueamus, neue in ilfis excutiendis nimium (o-* hciti aut contcotioli fnnus,raonmt.nbsp;nbsp;nbsp;Neq; dubium eft, Euangeliftas ideo fimplici ifta

gvaduum fiuc gcnerationum enumeratione contentos fuilTemubd ifta tune temporis o, nmibus nota amp; perfpetta eflent. Cm enim ludxi omnes in fuavum familiarum ge-ncalogijs confignandis diligentifsimi fucrint (ficuti in primo paralippjibro, amp; alijs feri-pturxlocis eft vidcrc) minime putari debec,eosinDauidisfamilia ngligcntiores'fuifl'cnbsp; qua promilfus populi vindex expe^abatur.nbsp;nbsp;nbsp;. Iraq; fi quid finxiffeut Euangeliftx,ex

luJxorum archiuis,qu penes Sacerdotesamp;Scribas, im inter templi fee redores the-faurosvtidera Aphricanus annotauit)aflruab3ntur falfi facild conuinci potcrant , ncq; illi, qui Chrifti amp; religionis Chriftianx tunc pafsim furgentis hoftes eraut a-cerrnui, lm opportunam caluraniandi occafionem neglcxiffenr. . Ar cm nemo nbsp;de hac re ,ll,s htera mouerit, imo ne in quxftionem quidem venerit ante Porphy,nbsp;num amp; lulianum,qux inter Matth. ScLucameft diucrfitas,fatiscuidentcrapparer,nbsp;.Vtvunq; bona fide recitauifle,quod omnibus abund erat compertum, -

Quoad Matthxuravero, diftribuit is abs fe contextam gcnealogiam m trs TefTaradecadcs, id eft, tres partes Hue capita,quibus fingulis generationes quatu-ordecim tribuit. Primam ab Abrahamo ad Dauidem vfq; deducit. Sccundam anbsp;Dauide ad deportationem Babylonicam* .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Tertiam inde vfq; ad Chriftum. Rationem huius partitionis illihanc fulffc.plat. riq;arbitrantur,vtlelt;ftorummemorix eonfuleret. Ego tarnen Imc ilium ex receptonbsp;pud ludxos more fccilfecxiftimo, qui in Genealogijs contexendis infigmores tn repub. fua fadas mutationes obferuarint, vt amp;certior ipfis eflet temporum fine annorumnbsp;fupputatio, amp; familiarum vetuftas melius cognolceretur. .IV illx fere tres fuerunt, amp;nbsp;lotidcm populi illiusftatusconftituunt. Horum prtmuslt;Fc^ till tempon tnbuitur^

-ocr page 426-

4)0

' DITSI NATALIS - MAKIA

lt;}uodb Ab'rah'ainopolfaacum natum ( in quo illipromiio data fuit) ptr^hnOl circicerD.CCCXL ad Dauidctn decuniv, quod tempus totum Deinociaci parrsnbsp;amp; partim Ariftocrtise tribui ptett. Nam tfi regem fi'bi fecient Saulein, nunqiian'tj'nbsp;men fub eocerta regni forma conftituta, ledpotius aia^xut qirdam fuit,cin regeB' nbsp;Ium Deus in furore (uo eisticdiflr,vtHoiaspoftea docuit. At fub Dauicie,qi.cni Utnbsp;US ipfe regem conibtuerat, amp; in cuius domo regnum ex fingulari Dci decreto fuit fta-b.ilitum,alia cpitRcip.forma, fiucfecundus (latus, qui pr nnos CGCCLXVtnbsp;vfq; adpopuli deportationcm adBabylonios durauit, quando cum regnpatriamquO'nbsp;que amp; natale flum amiierunt. Huic tcrtius (latus fucceit,qiai perannosDCV.f'nbsp;tenditur.ad Chriftl natalem v(q; in quo poft reditum cx Bablo'ne, primo ducesnbsp;ui.dis pr.ofapia oriundos habueruntquindccim, Zorbabclmiflimiruin,Rcfam Mtf nbsp;lam, loannamBenRefam, ludara Hi rca nu m , lofephum primm, Abneruni Scnnbnbsp;lfMatathiam, Afar Mahat, Nagid^Artaxaf, Haggai Eli, -Maslor Nahum, Anionbsp;racli, Matathiam Siloa, lofephum Secundum, amp; loannam Secundum Hiicanuin, l'**nbsp;mnes Luca qoq; recitantur omifsis taiacn eorum cognominibus, Fuit auttmLnbsp;na Hiicanus poliremus Ducum ex Dauidisfaniilia.

Nam eo rgnante, Pontificufn -fbelerata ambitio amp;auaritia Antiochum atff^ xitin ludam, qui., ilio in arcis expugnatione occ.fo, horribilem tyrannidem exercuit*nbsp;Quem cmMachabi,qui cxLeuitica tribu oriundi erant,reprefsi(lcnt, ip(ianniscentum regnrunt,donec Ariftobolus amp; Hircatnis ambitione fua bellumciuileexciraruihnbsp;quod Romanis ludam octupandi occaftontm dedit *capca Pompeio Magno Hif'nbsp;.-folymavt alibi data occafione,dicitur,amp; tandem poft varies tumultus, quibus ptran-nos arhplius-viginti, infelix ludseorumgens miler ialata eft, Romanis Rexillis'^^'**nbsp;eft Herodcs, fub quo Chriftum natum efl'e conftat. Et bac ratione accidir, yt poft 1nbsp;naniHircanumfuperftesquidem maneret Dauidis familia, non pollet autem adpn'^nbsp;.natij; dignitatem emergerc, ideoq; eiuspoftcripaularim adegeftatem ledigerenwb

- inglociy viuerent,

Cenralttiti Chnftt ctnt~nbsp;mt cK-nt Jacebtnbsp;.ttictma,nbsp;Gen, 4P,

Et ifta quidem diligentius annotate libuit,quia ad alTerendam promifsionuf . KHiriftocertitudinem faciunt,quas null mmtationesjquantumuis pcriculcsa; ho^nbsp;jbifes, nuli populi deportationcs,nuHa exiiia abolcrc potucrunt. Et vt promifsiont'nbsp;%eres impleri oportuic.'Ita hc probe conueniuntum celeberrimoillo lacobinbsp;ch.atjinio ; Non recedetfeeptruffl de Iuda,amp;Legislator de pedibus eius donft'^i^nbsp;niat Schilojid eftjSofpitator iile promifl'us, qui rebus afflidlis falutem afterat. P^inbsp;.Sceptrimeminit,quo regni (latus,quem in Dauide cpilTe diximuSjCXprimitur.Pt*nbsp;L^islatorempoqitjquo nominegubernatores quosuisfignificari, doifsiminbsp;,ruin fatentur : quia horum (it, in liais terris leges amp; flatuta prfcribere. Ita vernbsp;4tatura mutandum forelacob prdixit,vt Regibus duces fine gubernatores Fic.jj'nbsp;tSed-c pedum facit mencionem,vt innuat,Seruatorem ilium diu optatum lub fint*nbsp;usReipub. intcrvariosmotusamp;mutationcsdeficientisventurusefle, Qu qu***!.^^nbsp;^bAIefttGlirifti natahbus conueniant, non opus eft demonftrare, cum per fe fitnbsp;ftum. Quia tameu ifta altcrius loci funt,nunc qua: in prima Teflradecade fiant intnbsp;ratu digna videamus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Ab Abraliamo exodus ait ; Abraham genuit Kac : Ifaac autem genuit ! ' Prmittuntur Patriarclix tres illuftrifsimi Abraham,quem ex Chalda mocauK^^^nbsp;vttern(alutisfosdus,quod (vt aliasdixims)abolitum videri potcrat,cum coinnbsp;rarer. Et huic coniungunturl(aacfilius,amp;ex hoc natus nepos lacob. At hic .jnbsp; dignum eft, ex omnium iftorum filiis,ccrtosaliquos eicilos fuill, cxquotinnnbsp;Ghyftts nafceretur..Nam quoad Abrahamum,non folum Ifaacum hicgenuit,ftnbsp;xHagareancillalsmaleai fulcepetatj quem ipfi vehementer cordifuilfeconlii 'nbsp;-enim ei exSarafiliutrt poilicereturDeus, promiftionem quidem iftam gratonbsp;fideindubitata airi^Uxus eft,amp;fimul in preces paterni araoris plenas erupit dicen;nbsp;tiara Iscpael viuat coraip te, Quafi dicati Noli qufo mi -Den s, e quod Saranbsp;liuEQ. paritura eft Ismaelem facie tua abijcerc ; Sed da, vt hic quoq; coram te

-ocr page 427-

? 11\. vi tl V ivi 1 h IA n* tepropitio vtatur : Ec exauJiuic qutdctn illius precationem Deus, veruntamen Scmeh *nbsp;illud Bcncdium Sc Salutifctunijiion ex Ismale ( quamuis primogenitus effet) Sed exnbsp;Ifaaco nafci voluit,cumquo illtus promiCsionem poftea renoait.

Sed Sc Ifaaco gemelli nati fuut ex eademmatre Rebecca, fauus Sclacob. At pviufquain iQi nafccrcntur,Deus foederis fui Sc pronnfsionis%eredem defignauit aco- ,,nbsp;buin,diccnsMaior feruiet luinori. Etpcr Prophetara poftea :Iacobutn dilexi,Efauutn C?7?nbsp;autcni odio habui. Qj^busadde, quod vt Efauus primogcniti ius temer vendidit t-it Deus in lacobum tianftulit,Sc illius confilivrm per Rcbeccatn mirific turbauit.Simiinbsp;liter lacobo filij duodecim nati funr,inter quos ordine quartus fuit ludasj Sc quidem exnbsp;LeaConiuge,minus dilea,Sc tarnen ilium practeritis alijs promifsionis hredem fierinbsp;Sc inter Seruatoris lefu Chrifti progenitores recenferi Deus voluit. Scc,

Docent ifta,in falutis tern cauffa neq; carnis generationi, heq; bominum au-toritati aliquid effe tribuendum. Quoad camera enim omnes ex Adamo peccatoresE^^^\, nafcimur,ncq; ex vtcro matris aliquid nobifeum in hunc mundum inferimus,prter exnbsp;primis parentibus in nos propagatam natur vitiofitatem, qua fit, vt neq; fapere, neq; 'nbsp;veile, pofsimus ea, qu funt Spiritus Dei. Sunt ergo figmenta cordis noftri praua abnbsp;ipfa infantia, Sc quo magis state proficimus,e magis viribus augetur innata nobis viti- R,m,7tnbsp;ofKas,quam Paulus legem peccati dicit,vt captiuos quoq; ducat nos infelices, quo nolu-mus. Itaq; regcncraiione oranino opus eft, fine qua regnum Dei ne videre quidem,nc-dum ingredi poffumus. Ad banc verb quid confrt homo,qui quoad fuas vires,ne ad conbsp;gitandum quidem idoneus eft,vtvel corporis fui ftaturat aliquid addat, vcl capilium v-num album aut nigrum faciat.

Qimad vero bominum autoritrem, falluntur in bac cauffa fuo iudicio viri prae-ftantifsiini, Sc quos Spiritus Dei propius afflauit.Etenim fuitlfaacus promifsionis filius, idemq; Dei cultor fidelis,Sc (quod alia omnia fuperat)Cbrifti ex eius ftlrpe olim nafeitu?nbsp;ri typus. Attamcn fuo iudicio turpifsime falfus cft,quando in Efaui primogeniti roburnbsp;Si in rebus agendisinduftriarti potius,quara in Dei decretum refpexit. Fit idem omni- .rnbsp;bus,qui perfonarum refpelu ducuntur, Senonvnius Dei verbum obferuant, quandonbsp;de ijs,qux ad falutcm ter nam Sc regnum Dei pertinent,pronuntiandum eft. Eteniranbsp;Carofcropcrumfplendoremfpelat. At falus exgratuitaDei mifericordia pendet,nbsp;qui luos in filio fuo Icfu Chrifto elegit,priufquam muhdusbic conderetur. Ita quandonbsp;de ilia quxftio eft,folius Dei vox audiri debet,quae falutem folis credentibus pollicctur . nbsp;niinivum quod Iola fide apprbendi pofsit Chriftus,qui nobis Deo luftitia Sc Redem-ptio faus eft. Fluius igitur iudicio ftemUs, fteq; eorum autoritre moueamur, qui ali^nbsp;ter fcntiunt,Sc,quod in folo Chrifto per fidem obtinetur, fuoru operu meritis fc affequinbsp;poffe fibi perfuadent. Vamantur bi ad Efaui cxcmplu magno cum labore,Sc prdam canbsp;piunt.qua: coecae carnis palato egregi fapitgt;8c infupcr Anticbrifti culihm impinguat;atnbsp;idem mterca Chriftum 3mittunt,qui folus bencdiionis autor eft : Imo qui folus agnusnbsp;Dei pcccaia mundi cxplant,Sc folus panis vitat eft,anim eluriem fatians.

Porto lacob genuitludam Si fratres eius. Etfi ludas folus inter Chrifti progeni-

lores nominatim rccenfeatur,huic tarnen fratres aliosMatthus coniungit,quod in pris Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;otibus ilhs,Ifaaco 8c lacobo non fecit Nimirum ne quis benediftionem Sc falutem ad

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folam ludx tribum perfinere putaret. Etcnim falutis fdus cum lacobo ira De-

I us inftaurauit,vt illo totam eius poftcritatem compraehenderct ; Sc quamuis filij eius \ duodecim ad miraculum vfq; multiplicati fint,non ramen in genres diuerfas feifsi funt c nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orura pofteri, fed vnum populum, adeoq; vnam ciuitatem ifti omhes conftirucrunt, Sc

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eosdem ad vnum templum conuenirc,Sc eiufdcm cultus focios effe voluit Deus Sc pro-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inde quotquot eius promifsionibus de Chrifto crediderUnt,l) omnes falutis per bunc ac-

quifibrcdesfadi font, -

-ocr page 428-

4)2

DI EI NATALIS MARIAE.

ĻwP.

Debet bine generalis-dotrina petilefum Chriftum non ad eos modo pertintf^ ex quibuseeundum carnem natiis eit,fed ad omnes qui ipfum fide vera amplcdunturnbsp;Nam etiam hi (vt Paulus docet)filij promifsianis. Si proindc veri Ifraelit fuut. amp;nbsp;Chriftus ipfeomne perfonarum fiucgentium diferimen fuftulitjquando Apoftolis'^'^nbsp;Ite in orbem vniuerfum,amp; prdicate Euangelium omni Creatur: Omnis,qui credit*nbsp;ritamp;baptizatusueritjferuabitur. ideo Paulus dicebat) Euangelium efiepotenti*nbsp;Deiadlutcm omni credcntiamp;c. Hcvtin confeientia: tentationibus cfficacifsinnbsp;Confolationem pariunt,quando vndiq; rationes colligit fa tan, quibus nos Dei pro*nbsp;mifsionibus exclulos elfe nobis perfuadeat tira fimul charitatemfraternam nobis ton'nbsp;mendant,ne quem proprer gcntem,conditioncm)aut quameunq; aliain caufam/al^'''nbsp;amus, quicadem nobilcum fide donatus,cundem Chriftum proficetur, amp;eundeifPnbsp;trem in coelis nobilcum inuocat. Sed ad lud fobolem veniamus, qui genuitnbsp;amp; Zaram exThamar, Fuit hc lud nurus, amp; proindeexinceftuiftiduonati foo^'nbsp;Hiftoria prolixe narraturGen. . Cap. Ex qua allegoriam Chriftiamp;Ecclcfi,qu^'^nbsp;udisamp;gcntibusfilios Dcignrt,contexunt* quorum induftriam vt minimo**nbsp;probo, ita non puto opus efl,vt ex locisobfcurioribus, Scriptur C3 myfteria eruawnbsp;qu pafiim abfq; omni i nuolucro qum fimplicilsim traduntur,Itaq; ad reliquos tr^'nbsp;camus. Phares enim genuit Efiom : Efiom genuit Aram . Aram genuit Aminidionbsp;hicNaaflncm.Naaflon Salmonem. Deiftisfer omnibus nihil traditur memor^nbsp;dignum. inciderunt enim in tempus illud lruitutis Aegyptiae, qua filij Ifradop*nbsp;prefsi nihil ex fuo arbitrio potuerunt agcrc.DcSalmonedicitur,quod Boozcmgwoof*^nbsp;ex Rachab, quam meretricrn fuift, ex lofu hittoria notum eft.

Eft autem hic obferuatu dignifsimum, inter Icfu ChrifFt progenitorcs ccnferi * liquos vitijs non vulgaribus infames. In ludcertccum nuruThamarcincefluO'*nbsp;Concurruntfdajiniquaamp;iniufta,fiuchancfiuciliumilpctes. At Rachab corp^nbsp;mrpem quftum fccifl,eiusq; domum quibusuis patuifl, ex eo fatis patet, quodnbsp;ratores Israeliticos,homines ignotos,tam facile recepit : ncq; grauis viri officiumnbsp;videtur Salmon,qui talem in vxorem duxit. Atqui facile cauere poterat Deus,no

* iti hune cenfiim venirent, Sed ita fjeri oportuit,vt conftaret nobis,Dei filium,vtpoo^ tores faluos faceret, in mundum venifl, Ideo ipfum (vt in Pfalmis loquitur) opP^jj-temhominum fieri debuit, amp; maiorura quoq; probris doincfticisnotari,vtnosonbsp;gnitatem filiorum Dei eueherer.

Deinde tfcftari voluit,quod ipfumhoftri minimepudeat j qui pcccatoresfumO^ Et hue facit,quod in toto ifto Catalogo nullius heroin illuftrioris nomen infermf,^nbsp;lesfuerunt Sara,Rebecca,Lea: fed carum folm,qu cxterfuerunt,autalicuiu$ngnbsp;nota infames. Prterca qui Sacerdos vcnerat,ex peccatoribus accipere debuit carnonbsp;fuam,quam pro mundi pccccatis immolarcc. Deniq; ex co patet, ilium fuam digquot;''^nbsp;tem atq; lndimoniam qua Patri placuit,non ex fuis progenitorib. fed ex feipfonbsp;amp; proinde potuifl fufficicntem elle pro noftris peccatis vidimam. Qux oninia**nbsp;ligentius confiderentur,confolationcm illara de qua paulo ant diximus, vehemoonbsp;confirmant, ncq,- nos dubitare finunt de llutis certitudinc, quam illefux mortis mOf'nbsp;to acquifiuir.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

PtMAr. Eztth,ii.

4,P^r.Zf

Simul verb officij quoq; ifta nos admonent, nc quis fiiorum natalium infolentius efferatur,aut alijs fuorum maiorum vitia exprobret. Etenim, quia onbsp;fumus homincs,amp; Adami filij, in omnibus familijs tm boni qummali inucniun^ nbsp;ncq; propter malos aut fceleratos culpari debent meliorcs,qui virtuti ftudent, 8^**,nbsp;honeft ttanfigunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In lege certe cauit Deus, ne filij parentum delida luant,amp; *P

a^piid Ezcchiclem teftatur,patris ncquiriam autimprobitatem minim fraudi for pio amp; iufto,qui prccpta fua cuftodit. Enimucro , fi maiorum culpa in yjnbsp;ret,Chriftus quoq; reijcimercrctur,intcr cuius maiores plurimi rcccnfenrur, fc*nbsp;amp;impietate infames,

-ocr page 429-

IRU. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jt

Qm veramp; nobilitatis gloriam afFeftantjillam qurantjquat foh vr glorfs amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ifcatos facit ; vt nimirum Dei fill) fint. nbsp;nbsp;nbsp;At Hi non ex voluntate viri aut carnis gene-

rantutjfcd ex Deo,per fidem in lefumChriftumjVtloanncsEvangelifta docec. Et hit iniitariconuenii Rahab exemplum. ErathcgenteChananxa,amp; Conditionemeretrixinbsp;8c vtroq; nomine infamis. At eadem auditis Dei opcribus, in Aegypto amp; deferto pro*,nbsp;populi fiii liberationc cditis,tota exhorruit,8c oblata fibi diuinitus Salutis occafione be-nc vfa e, nccquantum tnodo turpem,fed Deos quoque patrios reltquit, fimulque cum nbsp;fortunis omnibus vitam quoque prlenti pcriculo expofiiit, vt Ecclefiae veri Deinbsp;coniungerctur : quod fidei opus fuifle, Apoftolus ad Ebros docct. Huius excmplum *nbsp;quotqupt imitantutji) Chrifto infiti, fili) Dei amp; bonorumcleftium hrcdes fiunt.

Refiat in prima Genealogiiftius parte Boozgenuit Obed ex Ruth: Obedau-tem genuit lefie : leflegenuit Dauidem Regem. Rurfus alienigena fmina Ruth no- . minatur,proba tarnen,honefta amp;fidelis. Cmenitn viroludo,quicum parentibus ** ** *nbsp;tempore famis in terrain Moabiticamfecontulerat,nupfilfet,religionem quoq; purio-rem ita amplexa efi, vt poftmariti obitum relido patrio folo focrum,adfuos redeuntem,nbsp;fponte fecuta fit,cumq; ca non longinqui modo itineris labores,vcrumetiam domi ege-ftatem patienter tulerit,8c rarifsimo fidei 8c pietatis in Dcum, maritura defunduin,atq;nbsp;locruin,gentemq; ludaicam,exemplo, fibijpfi gloriam iinmortalem pararit. Norai-oantnr autem iftae Ruth 8c Rahab,vt Chriftum ad genres quoq; pertinerc intcUigamus.*nbsp;quod ludis olim incredibilc 8c iniquum videbatur. At qui hoc frui volunt -, eafdemnbsp;imitari debcnt,vt (quod in Pfalmocanit)obliuifcantur populi fui 8c domus patris fui, amp;nbsp;reliais vitx prioris ftudijs,fidem fuam morumfanaimonia,paticntiain aduerfis, dile-ionc item non fucata,teftentur.

Obed veroIcffegcnuit,exquoDautdRex natusefi. Atleflehominem oblcu- j'^**'*** rum,ncq;maioribus fuis paremfuiffe ex multisindicijsapparet,co inprimis, quod po- 'nbsp;fica Saul 8c Seba,alijq; fimiles,qui hoftili in Dauidem animo erant, cum percontemtumnbsp;folitifuerunt filium Icffe dicere. Sed ScSolomonisfilioRoboamoIfraclitproauumnbsp;leffe exprobrrunt,cum ipforum poftulationi non annuiffet. Sed 8c inter filios lelTe o-o Dauid natu minimus fuit, 8c inter fratres fer contemptus. Hune tarnen Deus ex nbsp;caulaad regnifafiigiumeuexit, 8c infuper filij fui seterni, incarne olim manifeftandi,nbsp;pl ogenitorem elfe voluit.nbsp;nbsp;nbsp;Agnouithanc Dei bonitatem Dauid, 8c candem fpe

prxdicat. Et hune folum inter cos,qui mox recenfentur, Matthus Regem prdicat , ** eo qud in ipfo Deus regnum fanciuit,quod promifsionum de Mefsia ex Dauidis fami-lia nafeituro pignus,8c regnj per hune inftaurandi typus fuit.

In prfcnti autem obferuari debet, qum probe Dauid ScChriftus inter fc con-ueniant. Vt enim Dauidis familia, qu prius in aliqua dignitate 8c exiftirnatione fu-eratvtin Boozi ScRuthathiftoriacernitur) obfcura 8c ignobilis fada fuit paul ante-quain illc ad regni folium euchercturt Ita pofteritatem illius adpriorem illam inopianr 8c obfcuritatem rurfus dcijci oportuit,priusqum Chriftus nafccretur. Inutroqquot;, au*nbsp;tein exofculcmur Dci bonitatem, qui fcfe in filio fuo c vsq; demittere dignatus cft , vtnbsp;noscxlutopeccatorumcdudos,Reges8cS3ccrdotesfaceret, atq;'gloria aeterna coro-naret. Cuius bcnefici)confideratio,vt nobis confolationcm afert in tentationibus,nbsp;itacxcitarcdebetjVtChriftoIcIuconfecrati, in ipfo vitam viuamus noftra proFelsioncnbsp;dignam, Huic debetur benedidio,honor,gloria 8c poteftas in xternum. c//M

HO Ml LIA lit

Dauid autem Rex genuit Solomonemexca)quxfucrat ywor Vtix. Solomon autem genuit Roboam. Roboam genuit Abiaminbsp;Abia genuit Afam. Afa autem genuit lofapbat. ofapbat autem ge*nbsp;nuitloram. loram genuit Oziam. Ozias autem genuit oatbam.

M m iiij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loatbam

-ocr page 430-

DIEI NATALIS MARIAE.

loatham genuit Acbaz^ AcliazautcmgenuitEzechiam Hzcchia^ genuicManaffem^ Manaflcs autemgenuitAraon. Amonautemg^nbsp;nuit Ofiam* loEas genuit. loachim autem genuit lechoniam^nbsp;fratres ei us in deportatione Babylonica.

VONIAM OMNIS SCRIPTVR DIVlNlT'^^ infpirara eft, nihil eius libris continetur,lt;]uod non friidutn amp;nbsp;tern ngularem fcrat. Qui cnim in ilia loquitur Spiritusnbsp;lapienti Spiritus elljSelibres iftosideo ex taro voluit, vt noftrx inbsp;tutionij dificationi amp;c confolationi,feruianr.

Qi^apropter etfi nonnulli in his locis pariirn vtilitatis conff^



yfM^eneala~ ^lAChrit,

videantur,cogitabi!nus ramen,PropberasSc Apollolos Dei feruos^fiucamanufnles,', t/e lt;vf),ifa. rt- (vtChiyfolloraus dicebat)Dei os fuiflcjideoq; nihil ab illis temerc fuifle liceris manii'nbsp;^^8 quimetalla fodiunt,nc minima quidero venarura auri amp; argent! indicianbsp;gu nt : Ita nos in Scripturis facere oportet, vt ex illis veram amp; cleftera fapientiainnbsp;c^p,Aa, Afefl, musjcuius non obfeura indicia in illis ctiam locis occurrunr,qiii primo intuitunbsp;r)lcs,amp; cognitu indigni,videntur. Hocipfum ergo in lefu Chriftigenealogiaq'JO1nbsp;obferuetur,quetfi nudanomina recitethominum,qui olitn vixerunt, Sequibus^nbsp;nobis nihil negotij efle videtur : eadem tarnen propius confiderata fidem noftraninbsp;menter confirmt,deq; multis admonct non vtilibus modo, verumetiam necefln)

flio Nam vt nuper dixmus,prm docet,Z S'/hunc,qui ex Marianbsp;natus ell,efle promilfum human! generis Scruatorcm, Deinde ilium ad omnisS^jj,nbsp;loci homines pertinerc demonftrar,quando bic absq; fexus, generis amp; condition'^^^nbsp;fcrimine,cenfcntur Tudi,Ethnic! p3upcrcs,diuites,principes5plebei,clari,obfcuri-ilium ne peccatores quidem fallidirc apparetjCra fccleribus infames in hoc ordm^nbsp;memorentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pj.

Adhc humilitatem amp;modelliam nos Catalogus illcerudic,ne velmaioru^^^j, ftrorum virtute amp; fplendore efleramur,vel alios propter luorum progenitoriitn vinbsp;mercontemnamus.

Quod cnim inter Chrifti progenitores olim fatum fuir,vt ex optimis pgt;P' Dei cultofibus filij dgnrs amp; impijiamp; econtra ex peimis optimi,progenitfnbsp;ipfum ab ipfa rerum origine omnibus familijs commune fuit,amp;adhuc vulgonbsp;negate potcll. At qui de ifto rcl cogitant,ij ver nobilitati lludcre difcuntjlt;l jptnbsp;vtperfidem lESV CHRISTI^ ex verbifeminerenati,Deifilijfiant,nbsp;his mulra alia,fi fingulorum,qui hie cenfcntur,hilloriam fpeftemus, quantum CMif'nbsp;argument! ratio permittit. Quod ergo in prima TclTaradecadc fcciraus,nunc mnbsp;da quoq;brcuiterfacicnius.

Primus hic recenfetur Dauid,qui genuit Solomonem ex ca,qua: Poterat Solomontsfimplicitcrmcminifle; Sed vtfupra Thamans inccllfi^f!nbsp;chab meretricis,ita hic Bethfab adulter mcminit,vt hilloriam totam ledl'* nbsp;tcmreuocet,qu in hiftoriafacra prolixenarrarur. Id veroprirnumpropt^f. jjiiU'nbsp;falum putabimus, qui Dauide, amp;c huiedatis promiionibus j infolcntiusnbsp;tur,ideoq;eoshoc tarn turpi lapfuadmonerioportuit,gratuitam planefuiflc .nbsp;inilericordiam,qua Dauidem elegit amp; in eius familia regnUm llabiliuit.nbsp;ipfumnoltrinftitutjoniferuit,neinfalutiscaufaqutcquam velpatrum,nbsp;ritis tribuaraus, fpcm vero falutis certam ex coconcipiamus, qudaeternS^^(,fi)'^nbsp;ex peccatoribus accipere voluit, quod pro nobis patri oflerret,nbsp;nbsp;nbsp;Nam vtD'

usrsnnotauir,voluir C Ar/JT'Z^^humanRedemptionis beneficium fubP'^^^jif'* ribus inchoate,ne quis originis maculam,idell,quam ex primis parentibusnbsp;natur noflr vitioftatem obllareputct,qu minus in iplb iullificemur aclefnbsp;iJ^^

I. P.I.

Djtuidgennit Stlamtnem,

-ocr page 431-

VIRG, HO MI LIA HI.

d ergo ijseonfutandisferuiat, qui Ecclefiam in terris finguotj-qu omni ruga Ezlt;gt;/zi 0 Carcat Sc maculajAq;noftrisEcclelijsiccefsionemfaciunt,qud in eis videant effe ali-gt;-quos,apcrtis flagitijs infames. Cur vero alicui mirum videacurjEcclefiam , qu myfti-cum aut Spirituale Icfu Chrifti corpus eft^ex peccatoribus congregari, quando alle ex ta-libus homo nafei voluit ? OUferuari potius debet Spiritus Sanli confilium, qui eleo-rumSefanfifsimorum hominum graues lapfus amp; enormia flagitia commmort, ne finbsp;eorum virtutes Colas prxdicari audiamus, illos plus quin hominesfutfle putemus : vtq;nbsp;in illis agnofeamus gratuitam Dei mifcricordiam, qui communibus nobifeum aHcti-hus obnoxios homines cligere Sc vafa grati facere dignatus eft. lt;

Intrim nobis ciufmodi cxemplorura ctiam hic vfus elfe debct,vt ne quid noftris vl f^emefau lt;v'(~ ribus tribuamus, neue propria virtute confifi fecuriores fimus. Fuit Dauid vir fccundnbsp;corDeijin aduerfis conibnsjinaffercndo Dei cultu feruidus,modeftus item 8c prob, po *nbsp;puli 8c patri amans,Prophcta deniq; eximius, 8c(quod oinnia alia fuperat ) typus IcCunbsp;Chriftijqui Dauidis filius dici 8c inuocari voluit.Idcm tarnen polt multa egregi fa-l:a,cunbsp;paceSc otio abundaretjfecurior fadus,non adultcrio folum jfcd ctia homicidio fcelerato,nbsp;5c plane proditorio, non fine nominis diuini contumelia,lfe polluit. Et quamuis cumnbsp;duriter cafiigauiflet Dcus,idem tarnen poltca ambitione feda6kus,ccnfum populi agit,Senbsp;nouo delilo Deum rurfus offendit. Ex illo natus Solomon Deo itidemcharifsimus fu#nbsp;it,8cideolcdidiadi:us eft,Solomonls autem nomen pace accepit,GO quod ipfic etiamnbsp;Chrifti typus fucrit,qui vnicus inter Dcum 8c nos pacis princeps 8c autor eft,teraplumq;nbsp;Dciviuum,Ecclefiam videlicet,exludisScgentibusdificauit. SedSc Sapientiain-comparabili,opibus inftimabllibus,5c potentia atq; gloria exterisquoq; regibus adminbsp;I at'.oni fuit Solomon. Veruntamen idem illc,cum tatc8c rerum vfu iam profecilft,nbsp;fuiipfius 8c Deiimmcmor,mulieresextcrasjidam3uit, quibusfedu:usDeodefecir,nbsp;C Ifraelitis fuis idololatri autor fuit,qua: annis totis trecentis durauir, neq; aliter quamnbsp;fcopis abylonicls,8c vrbis excidio,expurgari potuit. Multa ergo cura 8c ftudio opusnbsp;cft,vtDci donis ret vtamur,8cin co quod bencocptum eft in finem vfq; perfeucremusnbsp;C^id enim de nobis fiat,qui vt'natura peccatores Sc tantis viris nullo modo conferendi *nbsp;lumus ; Ita hoftem habemus improbifsimum , qui nunquam quiefeit, feq; in Angclumnbsp;lucis transformarc nouit.

Huie certe non poterimusrcfiftere.nifiiliumfub pedibus noftris Dominuscon-culcct.Interca autem nos vigilare,in Dei verbum rclpiccre 8c precibus intentos elftf o- . porter, ncquando illius aftu fupcrari fuccumbamus.

Solomon gcnuit Roboamum tx Naama Amonitide Af miraculo fimile eft, quod ex vxoribus regijs feptingcntis,8c concubinis trecentis,vnicum filium genuit, cu- quot;nbsp;ius hiftotia Sacra mentioncm faciat, Atqui inter promifiiones, Abrhamo datas, heCnbsp;nonpoftremacrat:Faciamtcingcnrcmmagnam,Scponam fernen tuum quafi pul'ue- nbsp;rem terr 8cc. Cuius promifsionis veritas vt olim cluxit, ita hodie adhuc eius argumentum cuidens cft,qdod tanta eft ludaeorum in toto orbe difperforum multitudo,vt finbsp;onincs in vnum conucnirent,nulla gens fiuc nato ipfispoffet quari. At Solomon,nbsp;qui beneditionis Dei immemor contra Legem vxoresmultiplicauit,c infnper alicni-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.

genas ducendo lanitatem prophanauit (vt Prophctaait) vnicum filium fufeepit, 8c eun quidcm degenercm ac pefsimfrngisRoboamum videlicet; qui primm infolen-tia lua 8c mlnacibus dilis populum offendit,Sefehisma inuexit,quod rcligionis quoq; 8cnbsp;cultus diuini difsimilitudinem peperit : DeinderclilaDeilege, populum quoq; ab eanbsp;abduxit : Qu caufa fuit,vt Deus Aethiopes 8c Acgyptios immiticret, qui direptis udnbsp;ciuitatibuSjCxHcrofolyma quoq; omns domus regi 8c rempli tbefauros abftulerunt.nbsp;Mcmorabilc exemplum,quo docemurjqum inaulpicata fintcefiiugia,qu contra Deinbsp;voluntatem contrahuntur.

In primam crgoconiugij inftitutioncmrcfpiciant,8c Deo datas leges obfer-ucnt,qui fibi confultum volunt Qui fccus aguntjij fer farolias fuas cuei tunt,dum , cas propagate ftudent. Qupd lofaphato etiam accidilTe^mox audiemus.

Roboam,

-ocr page 432-

d'iEI NATALIS MARIAE*

Roboani gnuit AbiamjCuiuseadetn qnx patris fcituna fiiit, eo quoJfiin ingclt; niuni atq; mores imirarctur. . Attamen vt hiHorja doccc,Dcus propter DuW'l':' Jenbsp;dit lucernam in leriifakm , vt filium haberet Afain,qui princeps fuit bonus amp; pius. I'Cnbsp;cit eniin quod boniim rtcfumq; fuit in oculis Domini, amp; toti populo, vt Deum pacrmnbsp;fuoruminquircrent,mandauit. Iraq; illo aurore ludi fdusinierunt,vt4Uirlt;-lt;-''^nbsp;Deum in toto corde amp; rota animafua, Sfiqui fecusagei er, interficeretur, tjm pjf'quot;nbsp;quam ma^nus, tain vir qum mulier. Er tantum fuit in Afa promoucndi cultusDnbsp;udiumjVtmatrctpMaacbamloco moueritj quod fupcrftitionum cxecrabiliuuinbsp;magiftra.

lefaphtt Jer/tm gt;

a. Par.zi

Afa genuit lofaphatum. Secutus eft bic boni patris veftigia, amp; quia verbi Pf* obleruantiisimus cratjcum Repub, religioncm quoq; reformaiiitatq; conftituinGciiU'nbsp;it hie filium loram, qui degcner in vijs regum Ifrael ambulauir : Qu culpa tafnbsp;non parua ex parte loEphato accepta ferri debet, qui peimo confilio aflinitateiu eunbsp;Acbabo fecit jamp;huiusfiliam Atthaliam, ex pefsimamatrelefibelenatamjorauiowi^nbsp;rem dedit. Ab vxore ergo ledulus multainiuft amp; nefari fecit, tandem defun'nbsp;o ptrelofphato, vt.regnum luum ftabilirer, fratres (uos omnes occidit. Sedpu'^*nbsp;uit crudelita;cem iftam Dominus talionis lege. Qina enim ipl Deo dtfcionrf' quot;*nbsp;cerat, ab eo Idui defecerunr,Moxitem Pbiliftt Arabes in ludxaindncurlion^^***nbsp;da,domum regiam diripucrunt : atq; cius vxores amp;filiosomnes, vnoloachjzjfiuc 0-choziaexcepto, abduxerunt : ipfe autem fdo amp;intolcrabili inteftinorum morbo rt'nbsp;cruciatus vitam finiuic,amp; fepultur honore caruit.

Taminfelix fuitconiugij cum impia amp; infideli Atthalia contraii exituSj quflgt; adhuc magis Tragica fecuta funt.

J. ineit natur4'

Ik ^entrtt Chrilii inttr-rupta I

loramo enim Matthus Oziam fubijcit, dicenslorsm genuit Oziatn. Regum hiftoriam confulas, hie naturalem genealogi Chiifti Jineam inteirump'nbsp;Matthaeum ab ea ad legalem tranfilire patebit. Etenim lorami filins fuit Cchozia**nbsp;qui folusfupcrftes manfir, fratribus eius ( vtraodo diximus) in Phibxorum amp;nbsp;bum irruptione fublatis,

74r. J.

Ethunc domus Achabj generum dicit Scriptura : nimirm quod Atrhalia vxorera ei dediflet exfua familia. Huic in regno fuccefsit loas, quem Ochozinbsp;urn hiftoria lcra vocar. Is Ampziam genuit, ex quo demum Ozias nacus 'nbsp;Omittuntur ergo hc reges tres , Ochozias loas amp; Aniazias, Caufaiu ynbsp;rei plieriq;x noftris banc annotrunt, quod cum generationcs J4. DauidC)nbsp;ad deportationem dbylonicam,numcrare Match, volueritjnecelfari tres oinittcnbsp;fuifte, ne numerus excrefeeret. tqurenti,cur hos pocius,qui loramuin pw*'nbsp;fecuci funr,qum alios,prterierit ? Rcfpondet D. Hieronymus, voluiflenbsp;mi memoriam ad tertiam vfij; gcnerationein deleri, co qud fefe lezabelis amp;nbsp;ffinitate polluiflct. Et fan non alius crat ( meo iudicio ) locus commodiornbsp;prtereundi,qum is, in quo Reipub. fimul amp; Religionis mutatio horribilis fadtanbsp;amp; deleta Solomonis pQfterirate,regnum vn cm venturi Mcfsi promifsionibi*nbsp;Nathani(quiamp;ipfe ex BethfabaSolomonis frater fuit) hncam translatum fuit.nbsp;nira Atthalia, cum filiuraiuum Ochoziam lehu occifum eflaudiret, omne fein'quot; .nbsp;gium delere ftatuit : nimirum quod Ochozia absq; liberis mortuo, regnum adnbsp;pofteros ( qui vulgo Ahifirim ,id eft,,fratresprincipisdicebantur) translatumnbsp;le ab omni fpe pi iftin autontatis rctinend excidiffe, riderct.

Nec dubito, impiara mulierem infuper religionis purioris e^io exritnulaW^^^^ ifl, quam promifsionibus Mefiicx Dauidis genere nafeituri porifsimUinnbsp;potuit ignorare, cum ill in omnium ore cflnt, amp; propter cas Dauidis domiis anbsp;mriibus obferuaretur. Vt ergo amp; priuatam i^iuriam, quam fibi fieri putaby inbsp;feeretur,amp;fimul,rcligionem cum tota flutisfuturfpc euerterct, facinusilludt-'^nbsp;lifsimum,amp;plus qum parricidiale, aufa eft. Sed obftititeius conatui Deus,nbsp;rat effent Dauidi dae promifsioncs ex tanta clade loram cripuit,qui polls h jnbsp;Pontificis beneficio amp; opera regnum obtinuit. Hune Lucas S'imeonem diot 4nbsp;nemini mirum videri dbet, qtiando ludis vfitatifsimum fuit, vt illuftres vii'i iquot;nbsp;ns amp; fpc trinomines eflent. Idem etiam Ochozi filius dkitur^quia vt

-ocr page 433-

VIRG. HO MILIA III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yLl*/

iijlcgttnusquoq; fatnili Solomonis,cju in Ochozi: lt;lefecerat,inftaufator fuir.Qupd ft oblcruetur,promifsioni etiam tju Solomoni data fuit, nihil decefsifle patcbic : quan-lohxc non tarn Solomoncra,quam Dauidein , pro bafi hahuit, quo niteretuv. Qmanbsp;ergofvtad Matihxum redeamus) omnino reges tresomitcendi fuerunt, vt fibi Teffara-dccadishuiusfccundx numerus conllaret, non alio commodiori loco (vt dixitnns) idnbsp;fieri poteratjamp;debcbat ex lESV C H R l S T1 genealogia merito expungi Ocho-zias, cuius pater loramfratresfuosgermanos occiderat , amp;qui degener plane domusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

DauidicK furculus j feipfum proatilsionibus deChrifto datis propria impietate abdi-caucrat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

l'uerunthc aliquanto prolixiusexplicanda.

Continet cnim',hiltotia hxc memorabilem doftrinam,' qua admonemur, qum infelix fitconliliorum,quabsq; Dci verbo incuntufjeuentus, apud eosquoq;quiZelo eweers,nbsp;aut animi intentionebona Sclanftaducuntur.

Nee cnim dubium elUofaphatum, optimum pijfsimumq; prmcipemiCUfu Atba-bo Sceius filio fitdera amp; affinitatem fccilTc non alio animi pvopoftto.qum vt vtriusque regnipaciconfuleret,amp; eadem occafione veris Dci cultorilius,qui apudlfralitas adhucnbsp;multi erant, profpiccret, vtliberiusfidem fuam ptofiterij cultui vero vacate pol-fent.

Atquiain hac re carnis prudentiam potius, ouatn Dei verbum , fqu.tur,long aliter, qumipfe inlfituerat, rcs cecidtt. Nam Acbab eo foedcrcconfidentior fattus,nbsp;bellum non necclfarium contia Syrosfiifcipit jCui lofaphat quoq;(vt paulo ante dixi-imis ) iuiplicitus vit periculum fubit, 8c accepta graui clade reuertitur. Accefsit granbsp;uius malutn, quod ilb occafionc loramus filius, ab vxore corruptus,idololatriamin re-OTumludjinucxit.Jkpatre Auoq;relbtutum veri Dei cultum cuertic. Deniquenbsp;lixccaufa fmt,vt muni ipfius poftcritatiin Ochozia ,infclici illiusconiugi] fobole, de-Icta, regnum in Nathaui lincam transferretur, quod non absq; motu graui amp; periculonbsp;fo buin fuilfc hiftoria docct. Difcint ergo pij carnisconfilta fufpecla haberc , neuenbsp;illiusprudentiamin rebus agendisfequantur,fed Dci verbo atquemonitis feduloinfl-ftant, adeo vt ne ad dcxteram;quidem, id eft, Zelo bono ab illis dclinent. Vt primnvnbsp;cnimcaroauditor, moxnosillaDciviistranfuerfosabiiipit. Exemolaquibus hocnbsp;probctur,palsim occurrunt : quorum omnium hic nobis finis amp; vfus efle debet, vtfen-lus noftros omnes per fidei obedientiam Dei verbo fubijciamus ; quem Evangeli- ,nbsp;ca prxdicationis fincmatq; feopum eflePaulusdocet. Vide 2.Corinth. q. Roman. 1.nbsp;amp;/lt;^.cap.

Docet ctiam hiftoria ifta, qum pcriculofa Simaxia fint j qux eum prophanisS ce^tu^i^ru^ infidclibus contrahunuir,coniugi3.

Vt cnim nulla copula arthor cftconiugali : Sic nulla ctiam ad feducendum eft efficacior. Prlufum olim fuit huic malo in primis parentibus,qu3ndo Eva fc'rpentc

'J

dccepta Adamum quoq; feduxit. Poftca ex imparibus filiorum Dei, id eft fidelium nbsp;nbsp;nbsp;

qui ex Seth progeniti tant, cum filiabus Canatticis coniugijs Nephilim nati fuerunt, homines dubij in rcligionc, amp; dcfccforcs, propter quorum incurabilcm amp; etftenemnbsp;contumaciam orbisterrarunidiluuioinundatuseft. Solomonemquoq; mulieribus n., inbsp;idllatricis feduum fuifte, vt idololatriam public inueherct in terram Deo facram,nbsp;fupr diximus.nbsp;nbsp;nbsp;His exemplis loramus acccdit,cuiiis exitus tanto infelicior fuit,quan-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; \

to maior fuit Iczabclis 8c Aithalia: impietas. Quarc non minus prden ter, qum pi hoc obfcruatum fuit fanftifstmis patribus, vt filijs fuis vxorcs qurercnt pias , amp; re-ligionis verac ftudiofas, ne cum-prophanisamp;Deoalicnis gentibus cmmifcerentur :

1 ficuti in Abrabami 8c Ifaaci cxemplis eft videre. Pofteris veto temporibus Legern quo. r. 4, m lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quede hac re tulit Dominus, qux extat Deut. 7. amp; quam optimi quiq; femper raram efth

' vuluctunt. Vide loi, ij. Efd.p.Nehem.)/. Malxa. Et ad hanc Paulus rcfpexit,cm feri-*

her ; Ne ahcao iugo copulcminicum infidclibus. Cor. cap.


-ocr page 434-

4.8 anttM Dch'jnbsp;fiJes in fro-rnitt) ntbut,nbsp;a. Ar/, 8,

DIEI NATALIS MARIAE.

t Ar/.

Sed quod maxime feruit huius loci tradationi, apparet in temporutn illoru ftoria Dei bonicasplusqumpaterna,amp;infdllibilis inferuandis promiisfidcs.nbsp;licettalis effet loram, qualem fuiirediximus, noluit tarnen (ait fcriptura) Doiiii'**nbsp;vaftare domum Dauidispropterfdus,quodinieratcura Dauide , amp;qud proffynbsp;ratfedaturum illi lucernam ,amp; filijsfuisciintis diebus. Etcnim Sicpcr Ahbn'^*'nbsp;lonitcm leroboamo dixerat Dominus : Filio Solomonis dabo tribnm vnam, vtnbsp;na Dauidi feruo mco cunlis diebus ante faciem meam in lerufflcm.nbsp;nbsp;nbsp;Diffi

tem reges luda Lucern, quia in illis fulgebatgrati amp; bonitatis diuin lux, cm gnum jllud inftar arrhsp effet, qua promiio Melsi ex Dauidis familia nalciturinbsp;frmabatur. Etenim ficuti lucerna alia ex alia accenditur, ne vna dficiente, tci^nbsp;br omnia occupent Tta inter Dauidis pofteros continua fuit regum fuccefsio,nbsp;nbsp;nbsp;r

dem promifsionum de Meia fubindc indaurabat, 8c inter varios cafus interdutn cenccm rurfus accendebat. Qupd ihJoa tam mirificfalumfuit, vrilludnbsp;fuifle nemo negare poit ; vt iam de illis nihil dicanius,qu tempore exilij abylooi^*nbsp;lechonia acciderunt.

Oportebatenim Rempub Jud^iicam inftar lucernconlruari propterCW' qui fuo tempore,in ea nafci debebat. In genere ramen docet lucernse parabolnbsp;de principibus 8c magiftrati)usdebearausfcntire : Nimirm, quod inftar lucernj|.(^nbsp;dentur Deo, nenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit,qu vt nox fuis tenebris rerum colores 8c diferiminnbsp;nbsp;nbsp;y

fie ilia fublato rerum 8c perfonarum diferimine confuftonem parit,cuin exitio pf^ coniundam. Curent modo principes virr,vt lucernarum inftar totipopulo pi'i'nbsp;iuftitia,8cconfilo,vitdcniq; raorumq; exemple prluceant,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Quoad ver oziam,fuit is initio princeps bonus,8c ver religionis amans,' vidorijs 8c potentia illuftris. At Fortuna ebrius tandem peccauir,quandonbsp;munus in adolendofuffitufuper aram incenfi inuafit,8cpropterca'leprapereuffusf^anbsp;ceit.i.Paralipp.atf'.cap.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ppi

Genuithic filium Iotham,fimilirerbonum Sc pium,qui patris exetnplo tus intra fuos fines file continuit Si quam Deo acceperat Spartam ledulo

At idem genuit Achazum,impijfsimurii hypocritam,qui 8c peregrines tu p, uexitjSc veri Dei cultum aboleuit,templi vafa pro fua libidine tranftulit,C3honbsp;crara demolitus eft,8c tandem templum Domini cj3ufit,ne cui in hoc adituspat^ /,nbsp;lium deniq; per ignem traduxit,8c ntfarijsfupcrftitionibus oronia polluit, A 'nbsp;Reg.ztf*cap.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Habuithic filium Ezechiam , quo nullus Dauidis obitu in ^$0' fuit religiofior 8c melior, de quo plura diccre non opus eft cura hifto**nbsp;ninibus nota fit.

Ex hocautem natuseft Manafles, qui vt Pater pietate,ita ipleiplcf.^^^^yjjl' eulentia anteceffores fuos omnes fuperauit. Idem ramen,ab Aflrijs in capti*^nbsp;dudus, refipuit,8c memorabilc verse pnitcnti exemplum fadus eft.

Manafles genuit Amoncm,qui,nec aui pietate,nec patris cxemploo'^ yjii oncm ira contemptui habuit,vtipfo rgnante Liber Legisamifl'us, amp;buiusnbsp;ex omnium fer cordibus deletafucrit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IiiiH*

Huicfuceeit flius Iofias,optimi pijfsimiq; Regis exemplar,fed quo fec^ fjjji corruptifsimum plan indignum crat, Iraq; confiliariorum 8c procru f pjii^nbsp;8c populi contumacia fadura eft, vt ilium in bello temer fulcepto esnbsp;terris eriperet, ne imminensiara amp; propinquum vrbis 8c regni totius c^cc*

lt;ieret, ... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

lofas inter aliosfiliosloachimum habuit, incurabilis conturaaciat .

quefti nec patris pictas, nec in fratrem loachaz editum diuiniuftiri^

hune Nechao Aegypri Rex vintum abduxerat ) moucrcpotuit,quo mtnus 0H um infurgcret,Ieremi Serra ones flammis daret,Vriam Prophetam innbsp;perfequeretur,8cindcredudum occideret. At tandem Nabuchodonozo*nbsp;Si io itinere mortuus,facdcq; relidus,dignas impietatis fu panas didit, lerCtnbsp;cap.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

-ocr page 435-

VIRGINIS HOM I fl A I.

loachinivcrgenuitlechoniamamp;fratreseius/ub tempus deportatons Babylonic. lechoniani aueem alijs nonfmibus leboiachim amp; Cbonenian quoq; fcriptura appellat. Etnbsp;fuit hic qooqnc non bonae friigis^ amp; malum dcfignauitln otulis Domini: In hoc vi^o laude (nbsp;digiuis,qud lereml, deditincmftiadenti, obtemperauit, amp; quam pcccando meritus erat, nbsp;cjptiiiitatcm,patientcrtulit. Pditionemirtam hilloria facta Gc narrat : EgrelTu^'eff eboi^- nbsp;chin (GueIcchonias)llt;cx ludaadrgem'Bablonium, rpfcamp; mater cius.Icrtiieius.^ldtip-** *^****nbsp;cius, atq; Eunudii cius. Et tulif W Kex abyionis,amp; extulit inde omnes thc/atiros doniwsnbsp;Domini, St thefauros domus Regis', amp; concdu umnia vafa aurea, qu fecerat Solomon re^nbsp;Ilraclis.Tranftulit deinde omnem erofoly mam,omnes proceres, omnes heroes fortes (nm-pc deeem millia) in captiuitatem, omnes artifices atquc inclufores : nihil fuit reliquum, pr^nbsp;ter inopes terra: amp;c. HancigiturMatthus propri dicitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id eft, deportationeni

populiludaici inBabylonios, amp; .ab hacannoriMU captiuitatis lptuaginta initium conftitui debet. V't enim tune prcipua amp; nobilifsima populi pars cum fuo rege abduda fuit : Ita cefla-uii in lechonia regnam ludaicum, Gcuti multis dcet D AmbroGus.

Prodeft autem hc obfcruaue vices rerum humanarum, quibus omnia mutantur,maxi- rega. nacautem regnorum huiusfeculi, in quibus bonimans,amp; malisbonifuccedunt, amp; ne Glijnbsp;qnideni fernper parentum funt Gmiles. Inde ver grucs, amp; periculof mutationcs nafcuntur.nbsp;Nee enim R.cx malus bono fuccedit, quin omnia turbet, amp; q Bene conftituta crant euertat.nbsp;lt;^o niagis anniti debent viri principes, vt Glios fuos fnde inftitoi curent, amp; ad pictatem eosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

alfuefaciaiit. Rurfus G quibus principes pij Sc boni obtinguut, hi in illis Gngulare Dei bene-ficium agnofcant ,amp; corundem bonis legibus obtemprent, ne contumacia amp; ingratitudine fua GbijpGs loramus, Mafl'es, Amones, loachas, Icchonias St Zedechias accerfant, quaridonbsp;Alas, lofaphatos. Ezcchias St loGas, ferre nolunt.

Sed St confolationcm dulcifsimam iftorum temporum hiftoria exhiber. CotKCurrrunt ecrteoinnia, qupromilsiones Dci labcfafare potuil videnttir; patrum videlicet prauaex- li ,nbsp;einpla, inalaGliorum inftitutio,Regum impictas, Sacerdotum non fatisbonhdeiluitas, ftrf-( qualcm Achazi tempore Vriam fuifte Icgimus ) vis deniq; aperta, qua Atthalia crudqliter yf^nbsp;elt. Attamcn rata manGt inter ifta omnia Dauidi fala promifsio neq; Mefsi modo Jinea (r- *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

uata eft, lcd cxcitauit inluper Deus fubinde Prophetas extraordinarios, ex omnis loci amp; ordi* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;quot;

ni$ hominibus, qui Samuclis tempore ( vr Petrus ait) promifsiones yeteres nous vaticintjs luftraucrunt : qualcs ante deportaiioncm in Babylonios fucrunt Ifais, Micheas^ loel, l|ofgt; nbsp;s, St plures alij, iainqj imminente vrbis cxcidio Sophonias, leremias, Raruch ; amp; in ipio exi-lio Daniel St Ezechiel : poft reditum item cx.Babylone, Haggus, Zacharias Sc Malachiasnbsp;Ergo infidcliuni contumacia Dei promiGionibus ftdem minim derogat, neq; credentibusnbsp;fraudi eft. Hine ver confolatio peti debet, quando verbi dodrina periclitari videtur. Aeter#nbsp;numcftcnimrcgnumChrifti.Stlcmper ratum.eritiquqdDeus Ifai de EcclcGa dixit: Ego -S quot;nbsp;hoc toedus cum cis pangam : Spiritus meus qui fuper te eft, St verba mca, qu inferui ori tuo ,nbsp;nunquam recdent de orc tuo,ncque de orc leminis tui, neque de ore nepotum ac abnepotumnbsp;tuorum ab hiuc in Icmpitcrnum. Cui onlcntit promifsio ChriiE : Non teliquam vos orpha-nos : Ego vobifeum lm vlquc in confummationem lculi. Item ne timeas puftlle grex, quianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

placuit patri vcftro dare vobis regnum. loan. /lt;. Matth. 2S. Luc. 12. cap.

Intrim non temer Matthus deportationis in Babylonctn meminit. Fuit enim hc cur feiicritatis diuinx cxemplum,quo nullum in vcrcri Teftamento editum eft grauitrs. Etcnitn ttanit i a-taminulrsctainijiprclardcHicrollymattcmplopromifsionesextabant , vt incrcdibilc m.nbsp;?idcrctui illam cuerti 6c popultim abduci pofte, quem Deus Gbi peculium fecerat. Qu per,-(ualio inlcliccs dcccpit, vt Prophetarum minas riderent, amp; in fceleribus pergerent incurabiles.nbsp;Proluit autcminiius exempli mentioncm hc Geri. Eo enim non oblcurc docet Euangelifta,nbsp;cauendutn nobis efte, ne cos imitemUr, qui, verbi Dcicontemptu, contumacia item St ingra-titudinefua, GbijpGs Sttoti populo tant calamitatis autorcsfuerunt. Scimus autem ludosnbsp;pofteris temporibus grauiora paftbs fuifte, quando cultus Mofaicos contra Gdei doclrinamnbsp;aperta vi hollilitcr dcl'cnderunt, St vt fuorum operum iuftitiam ftabilirent, quam Deus ipG^ nbsp;in Glio fuo oftcrcbat,iuftitiam afpcrnafi funt.

'l'uneenim irreparabiiicxcidio cxiirpati, St in orbem totum difpcrG,Gmul ab hr ditateregni Dci cxcidcrunt. Sapiant ergo illorum cxcmplo, qui hodic fuorum operum iu-ftitiam atq; meritumpropugnant. Nos ver gratis animis, St conftantiftde,amplc:a-mur lESVM CHRIST VM, qui ex Dauidis gcncrc homo faiusnbsp;uosrcdcmit. Huiedebetur benedidio, honor,

gloria St poteftas internutn.

Amen.

Nn

H O MI-

-ocr page 436-

P I EI NATAL5 MARIAE H OM ILIA ini.

Poft ver deportafionem Babylonicara IcchoniasgcniiitS^^ thiclcm, Salatbiel autcm genuit Zorobabet Zorobabelnbsp;Abiiid* Abiudautem genuitEliakim, Eliakim genuit Azorem,nbsp;zorautemgenuit Zadocum^ Zadocus genuit Acbin. Achin^^^^nbsp;genuit Eliud. Eud genuitEleazarem. Eleazar autem genuitMnbsp;tham* Mattham gcrtuit lacob. lacob autem genuit Iofcpbuin'*f^y^nbsp;tumMari,cxquagenitus eftIes v|s illc, lt;jui diciturnbsp;niucri igitur progenies ab Abraham vfque ad Dauid,nbsp;quatuordecim: Sc Dauid vlq; ad dcportationcm BabylonicanhPnbsp;eenics quatuordccim : Sc dcportationeBabylonica vfquc ad nbsp;ftum,progenies quatuordccim.

t; 1quot; ICVTl AETERNVM DE PILIVM EXnbsp;noPatris dccrctohominem verumnafcioportuit.vtffatcrnoflcff^'' pofTcf'


420


ttlm ^tnert^

? fam noftramfufcipcrc,no%cxpeccati amp; diabolipoteIUtevindic^''t

Ita nos de eins incarnatione rede inftitutos eflc oportet, quo cerr*^ jjodi' ilr falutis fiducia. Ideo Eiiangclift non obiter mod dicunt. illuninbsp;nem faftum cfle, fed Abrahami amp; Daiiidis Filium eiTe tefhntur, cSH vinbsp;flirpc promhTum Seruatorem nafciturum vetcres Scriptur iam olim dociieranu \ ti'nbsp;minus dubitemus, Matthus genealogiameius ab Abrahamo vfg; ad lolcphuip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0*^*'

ginis fponfum, deducit, amp;. illam in tres Teffaradccades,diftinguit, cuius duas priorc P': mJ vlq; ad lechoniam, qui in abylonem abdulus fuit. Relit tertia,dc qua niinc ^^^0'nbsp;Poft yer dcportationcm Babylonicam, id eft poftquam lechonias cumnbsp;biliori ludatorum parte in Babylonem deportatus eft , genuit baJatbiclein.nbsp;cum co quod z. Paral. Icribitur ; Filij tcchonise, Afsir amp; Salathiel,filiuscius;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t''

amp; Phedai3,SenazaT, lekamia, amp;c. Porro lechoniam pleriq^ interprts non abfqi ciTclentiunt.qnem Lucas Neri,id eft, Lucernam mcam vocat. Etenim confianbsp;'fis filios atqjiiepotes propterincurabilem contumaciam ablqjliberis dcccfsifle,nbsp;cxcepfo,qui leremi,deditionem amp; voluntarium cxilium fHadcnti,paruit. In conbsp;ficutiper Ahiam Silonitempromiferat,familiDaidicae,.quteiam omninoextin^ j(,nbsp;tr,n'ouam lucernam aceendit, quse miferam amp; aftliclam ludatorum gentemnbsp;de illo hifto'ria facrafic tradit : Falura eft anno,j 7. captiuitatis leboiachin (q^**^.nbsp;lechonia ) Regis Iuda, menlc/2.27. dicmcnfis. vtEuilmcrodach Rex Babylonis.nbsp;rcgnifoi Icuaret caput IchoiachinRegisIuda,amp; cduxitcum dccarceic, amp; locutu iii\ (nbsp;humamter, conftiruitq; folium eiirs lupra folium rcgum,qui cum co crant innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

uit item veltem captiuitatis cius, amp;c. Vt ergo lucerna, quee vix iam Icintillans y amp; deficere, oleo infufo nouas flanimas concipit, atqjfulgorem fuum difiundensnbsp;Zlantiumrccreat ; Sic per hanc infperatam Euilmerodachi bencuolentiam Dauidis nbsp;ftauratatotiludorumgcntilttiamattulit, amp; lidcilucem in multorumaiiu'Jj^^jijsynbsp;qui iam labafeebant, deq; beiproinifiionibus dubitabanr. Accefiitad cuinult^nbsp;citatis, quod in exilio filiosgenuit plurcs, inter quos vnum dixit Salathielein,id:^iJM''i,,nbsp;-nim Deo. Vndc apparet, ilium frequenter precatum fui^c,vtDcus, senior pro'GjciJ^I,/nbsp;Dauidi fernencxcitaret. impetrauit ergo quod poftulab3t,amp;fic noH3fpesIuas^G,l)'nbsp;rc,vt redirent ad fua, ficuti Icrcmias promiferat : amp; quod poft annos jy. fubZonbsp;ftum fuifle Icgimus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Qiio loco obferuanda venit admirabilis ratio ,qnyDcs illo tempore clefiavfuscft, Potabantpleriqjhanc-vncum cultuomni alligatam elle icrolo y j/nbsp;gtomiffiones detemploSolomoniflas;Qucaufafuit, vtinterimmanianbsp;Dei minas,im inter manifefta imminentis excidij prludia, fiduciani in . yf *.'nbsp;tam haberent, amp;Propherarum minis vocesillas opponerent: Templum Donuinbsp;Domini, amp;e. Accedebantfalfi Prophetic, qui hanc improborum confident!nbsp;bant, amp; bcllo iam exorto, adhuc vrbis amp; rempli dcfenlionenafuadebant. So . jjHnbsp;omnibus iftis oppofuit, Sededitionem fuafit, co quod menforara ludaicge*nbsp;iim,amp; Dei fententiara irrcuocabilem efle/circt. At lalutaria monenti nemo pa

-ocr page 437-

VIRGINIS HOMlLA IlII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ot

lechoiiiam.qui lofiae cx loachimo nepos fuit.amp;patris excmpio territus fenil De dorfiim Cub-icit, Ideniergotfipcrannos^y. exulc capiiuus duriter admodum traftetur , miraculof ciini iuisfuatur,amp; tandem inter medioshpftes in tena peregrina dignitati fu refti-mlmr,oninibusncntisR.egibiisprfrtur,(ilios deniquegenuit, qui poea populo Dei adnbsp;lila redcunti duccs fucrunc, Ecclclinm inftauraruntjSc in hoc illultri progenitorum Chrifti ca-lalogo ccnlentur. Admonctautem hillonailta, quid fiert debet, liquando Deus.iudicij fuinbsp;rigotein exerit. Memincriinus Dei morem elfe, vt domo fua incipiat, fi quando niundi*t. petr, 4,nbsp;fcclcta puiiirc ftatuit. Idem omnipotens eft Dominus excrcituum, qui.quod femel decreuir, /w.zf,nbsp;facile cxcquiiur. Q* ^gt;^80 cum eo ludlari volunt, nihil proficient,quam qud eius iram.qua Prefer.ti,nbsp;nihilacrocius,nihilintolerabiliuseil,prouocanc,eoqimiferabiliuspereunt. Etenim proprinbsp;Deo feruit, quod de R-omanisPoeta dicebat:

Par certfubieli, amp; debt Hart fip erbot. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reriH. iii,4t

Qnarcicchoniamimitcntur, qui rebus fuis cnfijltum volunt: amp;paticnter in fe rccipi-'^ ant,qiiod Deus imponitjamp;huiusgratiamatqueopcm implorent. Erat hoc diligenter ob-fertiandumhodic,quandoeademfunttempora,quolimfiiblofi filijs fuerunt. Prdica-tur Dei verbum, amp;fugratithcl3uroshchberalitcrrecludit 5c offert: fed peccatur vbiquenbsp;ingratitudinc, verbi contemptu.fuperfiitione amp; idololatria. Tuentur lta potentifsimi Keges,nbsp;qui cumBabylonica ilia meretriceiampridem in Chrifti membra confpirauerunt. Rgntnbsp;item efirenis fcelerum licentia apud eos ctiam, qui Euangelij dotrinam' profitentur,quK caii-fa cil, qud hc apud multos male audit. Acccditfatalis qudam lcuritas amp;, vecordia, qunbsp;oinniiiin mentes occupt. Excitt ergo flagella fua Dcus,amp; prter feditiones Sc bella intefiina,nbsp;qyibtis orbis Chriltianus turbatur,Turc ceruicibus noflris immincnt,quos relt;n:c Gog amp; Magog dixeris, de qiiibus in Apocalypfi dicitur. Occuprunt hi orientem totum, AEgyptumnbsp;amp; Aphricam, ctim non contemnenda Europparte, aique indies pomria fua promouent.vtnbsp;pr toribus elle videatur tempus illud, quo imperium in orientem reuerfurum elfe , Laftan-i. Anbsp;us olim dixit, Hc multorum confilia audiunturde illis arcendis,fiuntfcedera, armantur,^//. nbsp;claffcs, militum dclpflus habentur, amp; arma vndiq, flrepunt, clafsicum fer caiientibus ijs, qui 'quot;A rnbsp;ad Ecclcfix gubernacula fedent. At qui Dei iudicio hxc fieri agncicant, qui de peccatis_ do-Icant, St ad ilium feri conuertantur, paucifsimi finir. Nihil ergo confilijs amp; machinationi^ J,,,,,,nbsp;bus ifiis pfoficitur, fed qui circa has lumultuantur, ad Zedeefii exemplum peribunt. Snt ( hirr/nbsp;cnim nOtiifsima tempora, quando ratum omnino eiit,quod olimZrobabeli,Hierofolyinamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

inflauranti,diccbatur.: Non per exercitum, ncque per vun, fd pe, Spiritum rneum dieit minus. Et quia regnum Chrifii non ell de hoc niuudo, folios Dei aulpicijs lruabitur. toUcttrcle ter-.

ra, luaferi-Sequitur autem in CHRIS Tl Gencalogia : Salathicl geuuit Zorobabelem. um m jlfiam At in parai, libro hic Phedai filtus dicitur, Vnde apparct eum ex Phedaia qui- reueruntr,nbsp;dem cnittlm ftiiflc , Salathieli autem adlcribi , cui Jabfque proie defunifio fratei\^*^^^rquot;quot;*nbsp;Phedaias, vt Lex iubebat, feinen excitauit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vtut veto iflud fit, confit Zorobabelem le-

chonix nepotem fuiflexfilio, amp; exDauidis flirpe defceiidifl. Fuit autem i hoc nomen ex jerniett rciinpofitum nonabfqjiiuminc. SignificatenimaduenamBabylonis, qtiod propric ci con-ucniebat.qui ludos ex Babyloiie reduxit. Hifioriacius prolixe deferibitur in tertio Efdr*nbsp;librocap. J. amp;4. Continet ca nicniorabile exemplum bonitatis St veritatis Dei, qui,nbsp;ntilla in humanis fpes reditus apparcrer, infinit autem reniorx obijcerciitur, qu ilium im-pcdircpofcrantjoccafioncm diu optatam per Zorobabidem,vix duip ex Ephebis egrefTiinr ob-nbsp;nbsp;*

tiilit, St limul populi contumacifsimi animos flexit, vt ilium fequerentur, ciufqj imperio parrent- Exeoigiitit tonfolaiioncmpetamus, fi quando Ecclefiain huius feculiexilio laborat, amp; oinniafiui, qu ruinam irreparabilcm minantur. Habemus enim nos quoq; promifsio-iKt Chrifii, qui le nobis protcorem amp; Vindieem fore promifit. Oremus autem ilium inde^nbsp;fiiicnter, vt iii hac mundi infelicis fenelaZorobabeles.fidos excitet, qui ipfius Spifitu confir-mati, Ecclctiani regant amp; cius ruinas fedulo inflaurent. fuit autem Zorobabel primus ex 4nbsp;Ecgislatoribus, quorum meminit lacobus Patriarcha, quando de Schilo ex luda nafeituro vanbsp;ticinttisell. AbhocMatthuslineamMefsipcr Abiuddcducitvfque ad lofcphum ,nbsp;111 co variai Ltica, qui pet Mefullam, cognomento Rliefam, progreditur. Eft autem Abi-^nbsp;ud( qui alibi badias dicitur ) poftremus in hac gencalogia.cuius aliqua fit mentio in facrisnbsp;literis, Nam qui poil Zorobabelem ex Dauidis poficritate populi duces fiierunt, vfqjic adnbsp;Maclibxorum tempora , ij per Rcfamefull lincam defeenderunt. At hi quoque teni-poribiis iilis difliciliinis, ad inopiam amp; egefiatem redati, non admodum claruerunt. Inter hos Lucas pofireinum nominal Heli,quemlofcphipattern fuifi'e dieet. Sed Matthus buiusloti) lacobum ponit; neque propterca Eangelifl difl'entiunt, aut lofephum c*nbsp;duobus pairibus genitumefle tradunt, vt olim lulianus Icurriliter garriebat.

N n ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nam *

-ocr page 438-

^2^2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'NATALIS MARIAE

xEcclthtfl, Nam vtex Africano vctnhftoricoanno:auitEufebius, Heli amp;Iacob fratrcsfnernntVti^'^ nbsp;nbsp;nbsp; 4,lt;*,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exmatreEflha,quexMatthanolacobum peperit, cuius filius naturalis fuit lolephos:

Melchi vet Heli, quo ablij; liberis dcfunclo, lacob vxorem cius duxit, amp; illi fernen lofcplium. Itaquehicexlacoboquidemnatuscft, fecunduni Legem tarnen Helifihi'S**nbsp;tur, Fueruot autem omues illi, quorum nominahc-recitaiitur, fcrc'obfcuri amp;. inopes. Opnbsp;icbatenim Dauidis familiam regia m paulatim decrefcerc, amp; ex vetcri dignitate ad i?.nbsp;conditionem, quali Ici olim vixeral, Jcdire, vt ex eius -^1000,10 fpeciem-llerili Sznbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1J

promilTus illc Seruacor nafceretur, ficuti KaiaS prdixerar. Vide Ifa. 11, cap. At hic -obferuarc, quam incert Sc inltabiles lint res hominum, amp; quam fallantur, qui generisnbsp;tte amp; llemmatum fplendorefuperbiunt. Etenim cadem eil familiarum omniuin ofigOi^nbsp;cx Adamo phmiim, deinde ex Noa amp; huius filijs omnes defccnderint. Aliqtias auteii' 'nbsp;lus amp; rerum geltarum gloria euexit, amp; apud R.cges honoraras fecit, qui illas priuilegijs^,jj|nbsp;munitatibus donrunt : amp;. vt idem fiat in R.cpub., non tarn iullum amp; quum, qiininbsp;eft. Non autem dignitates ill propterea hreditari funt, nequeconuenit, vtmaioruOJp^nbsp;icgijs gaudeant.qui ab illorum virtutc degcncrrunc Docct hoc Dauidic polteritatisnbsp;plum. NamliueresgeltaSjfiue regnimaiellatcm, fiuc regum natorum fetiem,fpels,nbsp;vnquam in terris fainilia, fuit qu cum Dauidica cnferri mcreatur. Scd cadeni poflcfOnbsp;dcgcrcrantiumignauiaamp;malitiaco vfquedelaplaell vtnihileacontcmptius,nihilnbsp;quoad humana, fuerit. Vera nobilitas ell, cx Deo natum elTe. Htec nos immunitaicnbsp;urnfaluberrimadonat, amp;cxcommunihominum forte eximit,nc quid iuris in nosl^j.nbsp;mundus, aut huius princeps, fatan. Hc etiam llabilis ell amp; perptua, atq; egcllaie aut al')nbsp;lamitatibus ade non aboietur , vt tunc maxime fefe cxeratfilioruinDei'dignit3S,q'nbsp;nihil ell in humanis, quo niti autfidere poit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ja*

' Atqurunthcnonnulli, cur Euangclll Gcnealogiam Chrifli ad lofephufO cant, fi ille ex hoc non conceptus ell amp; genitus 1 Quibus relpondemus illis fineiunbsp;pum propofitum fuilTe, vt demonllrarcnt ,IESVM CHKISTVM iliumnbsp;lium elTe, qui mundiferuatorcxpelabatuc. Confit autem Hebros in genealogijs .^''jjyi'nbsp;iicres,fedvirosfolosrccenfere,fubquibus mulierescomprhcndunt. Neq;ho^'''^u|jiinbsp;rum videri debet, aut incoramoduni.quando Lege cauwm fuit, ne qua viro ex alia';(!()nbsp;familia oriundo nuberct. Sic cnim feribit Mofes ; Quaecunque filia hreditatemnbsp;aliqua tribu filiorum Ifrael, nubat vni ex familia tribus patris fui, vt.quifq; fiorum j Lii^nbsp;deat hrcditatem patrum fuorum, nec transferatur hrcditas de tribu vna in aliam, 1quot;'^ \iiS,nbsp;dharreat hreditati fu inter tribus filiorum Ifracl. Quamlcgem proctildubio neqjnbsp;qui vir iullus crat amp; timens Dei, violare voluit, neque Maria viro alterius cognationisnbsp;voluilTet ; Deniq^ nihil abfurdius fingi poterat, quam in eius gencratioue, qui iLegcio 'nbsp;re debuir, aliquid contra Legem fuil commilTuni. Quia ergo lotephos fui generis of' ,,,0'nbsp;X Dauide deduxit,cx codem Mariam quoq; dcfcendill oportet, nili vtriq; ( quodnbsp;Jat Legis diuin crimen vclimus intentare. Et hoc Matthum Ipctauilfe apparet 9nbsp;dicit; lacob autem genuit Ilphum,marirum Mari. Quid enim opus erat anno'nbsp;flic maritus fuerit, nifidocere vellct,fegcnealogiam iftam non propter lofcphtim, Lb*nbsp;propter Mariam contexere, vt hanc ex Dauidis fiirpe progenitam elfe demonliret?nbsp;ipfum hiltoria cenfus, quara Lucas dcfcribit. Dicit enim,omnes abijife vt cenlcrciitirr,nbsp;nimirum in fuam ciuitatem,Id eft,in primariam fu tribus autlam'h vrbem. At Mnbsp;fuo Sponfo Bethleltcmum abijt,qu Dauidic gentis primaria fedcs erat. Exeademnbsp;progenitam fateamur oportet,nifi dibcat, cam partui vicinam laborem imitilenri,nbsp;necelfariam , tempore omnium incommodilfimofnfccpiire,amp; infuper cenfus inftit^^^,#nbsp;nematq; rationes omnes turbauifte. Quibusadde,quodMatthus, vbi adlofephfnbsp;non.vt hadenus fecit,ait : lofcph autem genuit IE S V M : Sed mutato prorfus Scr^. gei'*nbsp;textu, aft : lacob genuilTc lofephum, maritum Maria virginis. Ex qua ( Maria fcihlt;- 'nbsp;-tuselllESVS ille,quidiciturCHKITVS.

Obijeiunt hc aiiqui ; Atqui Mariam confit cognatam fuilTc Elizabet quam 'filiabusAaronisfuilfc feribit. Si ergo tribus Ifraelit non debuerunt permiftet*,nbsp;quoq; ex Lcuttis natam fuifle oportet ; Sed non valet confequcnti3,qux ex particulafnbsp;ut vniuerfale colligit, Et Lex de non permifeendis tribubus Leuitas non obftriog^'nbsp;hus nulla terra portioerat airignata,e qudillos per omnes tribus difpcrfos elfe op^di^^nbsp;Legis^ilciplina per eos vbiq; feruarctur. Non poterat ergo per ilios ali cuiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilit^

transferri ; quod vnum Deus ilia Lege cautum voluit : Etproinde licebat Leuitis pJF tibus vxores ex alia tribu ducere; ea in primis,in qua quifq; habitabat. Nam vtnbsp;nihil dicamus,qui ante confiitutam Kemp, Ifracliticam,filiam Amminadahi ex ini 'nbsp;orem habuit.conftat, lehoiada potificem lorami Kegis filiam duxiffe. Quare fieri ptnbsp;amita vcl materteraiaut alia qudam Maria cognataparenti Eiizabetha nupfctiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p*

-ocr page 439-

VIRGINIS HOHILIA II1.

Ncqj hoc abfq^ Tingulari numinis difpenfatione faftum putabimus, quod qui Ecclefise Dci Kexamp;6accrdosterniiscfldcbebat,exeamatrenatuse{l,quetfiex tribu iuda amp; Davidis llirpc Priunda c'et, Saccrdotalem tarnen tribum ianguinis propinquitatc contingcret,nbsp;amp; hac rationc Dei Hlius, quo ad carnis gencrationcm ad Kegium fimul atq^ Sacerdotale genusnbsp;luanioiigincm referret. bt hoc olim quoq-, B. Auguftinus obferuatiit. Sed quid opus eftde-niuullraiioite diligentiori, quando ( vt alibi diximus ) Veteres ludsei, quibus hc res cornpernbsp;tusiina tiiit, luo fileiitio Euangcliltarum narrationcni approbrunt quod homines improbif-luui iiuaquam faturi crant, h quam probabilem habuiflcnt calumniandi occafionem. Horum ergo tcllinionium nobis tanti pretij elle debet, vt canum, qui ho die aduerfus fidci noftrsenbsp;axiomaia latraat, cauillationes, neafsis quidem vniusftimemus

Obferuemus potius, quod.vbiinMari mentioncm incidit Matthseus, ait: Ex qua genitus elt 1E S V S*ille amp;c. Conuenit his, quod Lucaslait, illam pepcrilTcFiliuni fuu qui ninbsp;iniruri) in ipl conceptus, exclus carneamp;fanguine homiitem alTumpferat. Ift ver locutio*nbsp;nci, vt Heluidi) impuriftgmencumconfutant, dequo in vigilia natalis Chrifti homil.vlti-ma copiof di'tum cil : ita eps conuincunt, qui Chriftum carnem cxvirginis fubftantia ac-tepillncgant, fed Ei phantafmatribuunt,a'it corpus arium, amp; clitusallatum.quodpernbsp;Mariam ecu canalem natum fit. Opinionum illarum primi ferautorcslucrunt Cerdon cMarcion, Valentinus item quidam, quo Valentinianidilifunt: quibus tandem ac-cefTeruntetiamMauichi. Hodieautemhorumerrorcm poftliminiorcuocant, quietfiil-lum verum hominem natum eflltcantur, corpus tamen eius, adcoq; totam, quam alTum-pfit hominis naturam, corporis veri proprietatibus naturalibus cxuunt, propter vnionem hynbsp;pollaticam. At nos Scriptur verbis infiltcre conuenit, qu illum mulicris amp; Abralw: fernennbsp;efle. oc quoad carnem ex Dauidis lumbis prodijfl, docet. Etc quidem fidei noftr cardonbsp;vctiiur. Nifi enim verus homo fit Chriltus, idem ne frater quidem nolter crit,5c proinde e*nbsp;ius meritum nihil ad nos pcriincbit. Quod fi ver quem aflumpfit olim hominem, rurfusnbsp;cxuii aut homo elfe defijt, qu nobis fpes cfl'c potell, quod pro nobis Pontificem fidelem agat,nbsp;no'krqi fit apud Pattern Mediator ? Ita veto nequeChriftus erit, neque l E S V S, id cllSerua-tor c'ilcdcmptor. Sed de vocibus fiue nominibusillis, tarn in vigilia nawlis, quam dc cir^nbsp;tumcifiqnis, Sc incarnationisChrifti, commode Sc copiojc didtumelt.quopium leftoremnbsp;reinittimus.

Videamtis nunc Gcncalogi iftius conclufionem qua eus fummam complcftitur Eu* ngelilla fideribens : Vniuerl igitur progenies ab Abrahamo vfque ad Datiidem, progenies q iaiuordetim: amp; aDauidc vlquead deportationem abylonicam progenies quatuor-dci.iin : Sc deportatione Babylonica vfqu : ad Chriftunj progenies quatuordecim. Di-ftiiiguit totum hunc taialogum in tres ordines.

Primus ab Abrahamo incipit,quo cum fdus falutis Deus inftaurauit, amp; ab hoc ad aui Jem deducitur, amp; habet illullriores in uibu iuda viros, qui ab Abrahami tempore vfquenbsp;ad Dauid...1 per annos olingentos amp; quadraginta vixerunt.

Sc .undi initium eil Dauid.cum quo promilsioncs de femine benediSlo inftaurat funt, amp;re;;;brcccnfet,bonosScmalo$,felicesamp;infclices, omnes autem ex Dauidis ftirpe oriun-do*; ,qtnE tandem dignitatc regia exuta. Sc in exilium deportata dl : Sc compleSlitur ordo tenbsp;vl'qu ad Icchoniam annos quadringentos fexaginta fcx.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

In Tertio primumduccs aliquot populi numerantur, ipfietiam Dauidicae familipo-flcr, cuius dignitas tandem omnino defecit ; ade vt pollremo aliqui obfcuri ccnfeantur,quo/ r jin fola nomna extant. Non temerq autem hc quoq; confignari voluit Spiritus fanlus.nbsp;^^liacnitn in deportatione Babylonica Deus fui fderis fimul Sc promifsiohum oblituselTcnbsp;vidcbatur, rurfus earum inllautatione opuserat,quam tune libcralifsimfalamfuiiTc,cx illiusnbsp;fc:uil Pfophetisapparet,nbsp;nbsp;nbsp;Apud leremiam certilta legimus : Ecce dies veniunt, dicit Do-

niinus, amp; excitabo germen iultum Dauidi, regnabitqueRex, Sc profper rem geret, amp; faciet iuiciurn Sciullitiam in terra. Indicbuscius feruabitiir luda, Sc Ifrael habitabit tut: amp;nbsp;hoe nomen elus, quo vocabitur Ichoua iullitia noftra. hem : Ecce dies veniunt, ait Dominus, vtleriam cum domo liraelSc cum domo Iuda fdus fiue Teftamenttimnouum,amp;c.*nbsp;lt;^icin locum Paulus ad Ebrxos de Tdlamcnto Nouo exponit,quod Chrifti fanguine fanci: snbsp;turn cil, licuti hic ipfcinvliima tna icftatur., Ethisaddipoterant,quapudEzeclnclcmgt;^*'**'nbsp;cap. J*. St.Daniel.. habcntur,totadeniqueHaggi amp; Zacharix prophetia cum ijs, qunbsp;MdachiascapitctertioScquarto prodidit, quittes poft reditum cxBabylone prophetauc-

Intcrini in hoc progenitorum Chrifti cenfn adumbratur Ecclefi fors Sc conditio, ^lniu cxiinios ScSanlosDei feruos habet,quos illius patres rel dixeris, c quodnbsp;oruiu opcta)yj in ilia propaganda vtitur; modo fub regibus nutritijs floret, mox lubnbsp;N O iijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tyrannis

-ocr page 440-

' 424, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIE MATTHAEI A^OTOLI

tyrannislaborat amp; prmitur,Incrdum omnino extinla videmr, quand ad pacu* obfcHTos dada., ipfamcc (vt apud I/aiam cft videre) defua tenuitaie qucritur: Scdiunnbsp;quoqu^rteromnem expsdationememergit, atguc nouis viribus inftaiiiatur. Vivtto*'nbsp;iorum Chrifti diflimilkudoamp; variafortuna non obftitit, quniinus iii prfoitonbsp;afceretur; Itanulla rumhuiusfeculi viciisitudo ncque vlla, quse EccJeii acridcrcnbsp;calamit3S,poteft obrta, qu minus in Dei filios rcnaicantur electi, dc^iJlius tcgiHUHnbsp;pctu duc, ficuti olim Dauidi Deusproniifir,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atfifinguloscxordineinipgt;lt;-is,

bis omnibus gratuita Dei mifricordia opus fuiilc; Qua hodiectiam nobis opus dl. ius ver autor arque Mediator eft vnicus IE S V S C HK IS T V S , quew qui We 'crtnbsp;ampleduntor, ij in ipfo renati, in eodem viuent atqueregnabunt : Cui debewfnbsp;gloria.Sc potcilas in ternura. Amen.

D I E I NATALIS M R I VIR G INIS

P R E C A T I O,

ETERNE DrS PATER SALrATORIS lESr C H Rf STI, qui ex immenfa lonitate filium tuum vebf 4*nbsp;/umere noflrum nut ar am in aluo virginis MurtA, da vt mm vteml/rAnbsp;illiuf c eet Ui y qui hue tua beneficia agneit, amp; telebrah E/btadnbsp;hanc lucemoptima virgo tempore caiamitofiit^^i lt;^lt;tm Heredes tqraitAgt;t^nbsp;tarn anfiotuf. inpopulum ludaicunt grajiretttrifiirerift^'*''''^


*^^^ ^lt;^^^egt;cterfiliirottibuirepui^^^ Arr.tr^t, t 1......j 4

fttima lues peeudunt ^hominum -Xt

Mnaiinopis infantis nbsp;nbsp;nbsp;.b iH.r l i .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mantbus tuorum Aneclorum

^abtUter defendii sic cufiodi E I r ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adelecentitformam (fi cerpm

liac vltima mundiatate_j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ficLnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ppfeam magna mole arumnarnm ,

iudteytui contra fitnaoeoam bn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E^etaeodem dte post annos Sj, exnlif

ammata toiaarderet^^confiaorrPr.^^^^ **hpraitiictim ifiadteancla vrisd-argerentur, vt extaret memoria rHi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dreineres in iift*

ilito corda nora vt EiUum tuurri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noua Ec cleft a eff autorem : lu ߑ;

^Pfi^^^renouotibiferuiamuipropter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doPlrtnam accipm^

mexfemine Abrahainduit,,eamd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;'quot;f

drferuet ad vit am Aternawy Am^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natara, vt nos mtd in ta d

^sroF.^/^fHl A PO-

^^^ngelist, evangel, Matth, g, cap.

^l'liAErji^ A LIO NOA/INE LEPl ^^iVt teantur Lut.r. amp; Marc. 2. captte,Alfhaifilgt;'^nbsp;JttijJe Marcus annotauit. Num verb lacobi Apoflolt, aetfnbsp;fwrem icunt (^quidfipfe Patrem nommeAlphaumnbsp;raterfuerit, incertum ePi^ Atpuhlicanum fui'e txnbsp;^*^^*^^^0,qutqifxff^veSitgaltaredimebant, dnbsp;tia tyranhid mtniri, ideoq, omnibus tnus, (fi

Nam adtelontum ptauit.Matth o Marr , rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^^cim Apofiolorum numenOid^'

ties tllidus (fi indiuuliua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;vecantem Chrifium, (fiab eotttnftff

plljVtmortfidrrerurreEli *' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;collegfu Srituando Jtof,,

f ^^^^Efiajcenonts illiuiteiseffet, ldvereqMmbooߑ^.

.

-ocr page 441-

H O M L A .

idtgtntuprifterit, ex e apparet, qud vt veteres tradunt^ prtmtis hiflorUm Jept Chrifii deirfpfit, amp; quidem Hebrauo fermons propter eos, ^ut ex ludx crediderant, tejle quot;quot; ' 'anbsp;t.ufebiolib,j.(ap.24:3Sgt;.ljbgt;S.cap.io.s^diuoHieronymeincatelogofriptorunt^quiex^nbsp;ttrelibrumtllumEbrAnminBtbltothecaCeipirtenf ,fedelcriptumeffe,affirmiit. ^dnbsp;MtupoHafenfienemUomtnioSluuoautnonoedideritinlttdeeaEuangel^hiforiamfinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

(onfrtptam^teflantnr D. Athantti^(^ Eufebiui in chromcii. ^1^0 autem Interprets Etti

tin^eltum,quo'i ills Hebraic fcrtpfrai, tngrxcam linguam translatum fit ,non Jlis confit, Sobu TheophilaSud Interpretern eitufaifi dicit loannem Apoftolum^ (juo, qua autho^


ritate dicat,nejci0. Illud tarnen ab als Apofiolis, sfi tnprimittua Ecclefia in magno pretio /uiffe,indepatst^quod Bortoiomaum poftolum ex tUo India incot (pe TD.Hieronymo} Chri-fiumpradicauijfe^Pantanueiradtt^ficuttidemtlludD. Athanafiotefte} lacobus ApoflelM^nbsp;[rater Domini, Ecclefia Hierofolymitana expofuit.nbsp;nbsp;nbsp;Tandem Matthaus peragrata A fia dr

Ponto in Aethiopiam venit^ ubt 20. annos docuit, dr Ecclefias rexit, conuerfts inter multos

tus eil.^ d tta dodrinamfitam,quam de chrifio vois dlquot;jcriptii tradidit ,propr fiinguins tefitmonioconfirmautt Matthaus, Nunc kodier ni Euangelij explicationsm 'vtdsamus, .

H O Ml LIA L

Et cm prxtcr^rederetut Iesvs illinc, vidit quendam feden-tem ad tclonium, quiMattbxusdicebatur,amp;dixitE;Sequereme* Atquc is fuvgcns letutus cft. eutn.


c,TERNVSTgt;EI F1 Ll V S , D O M 1N V S N ST

Icfus ChtiftuSji^eoinmunduin vcnlt, Sthomo fascft , vt pcceatorcs' faluos faccret. Et ne de eo dubitcmus,fc hoc veile amp; poffe, non verbis modo pollicctut, fed operlbusquoq^ricmraciofisdocct. Inter haccmemora-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

bile eft, quo d in ptaecedentibus verbis de paraly tico feribit Euangelifta no-cf (tuiushiotiamDominic. zp.pollTrinitat.audiuimus.^ Qniaenim huicmotbusiftccxpecatisacciderat,abhiuorditurDominus,amp;intercon-


feienjc tormenta ftuau horum rcmiflionem libcralltcr offert ; Pharifeis autem amp; Scribis,

ipfunt idcitco in cordibais fuis blafphctnix accufantibus,iox illorum cogitationes arguit, vt 0 argumenio fe Deunt ciTc demonllret, mox Paraly ticum folas verbi virtute reftituit. -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Qtiia veto non falls ell, li peccata nobis remittantur, nifi nos totos Dco confccremus', '

8crclitloillorumfetuiiio .huicinvit nouitatcamp;iulliciafctuartius,commodehapc hiftori*gt; am liibicxit Maiihxus, qua narrat, vt ipfum ex vit gnr iniullo 5c infami Chrillus euoe

rit, C in lutipulorum domcllicorum ordincm adoptarit, vttx auaro 8c iniquo Mammon manopio Apollohnn, amp; myllctiorum regni lui difpcnfatorem, facer. Quo exemple dot-mur, primoi Clitillum it^ nos pcccaiis liberate, vt infuper viofx natur medeatur, amp; obte-quciues Del lilios facial ex ijs, qui pviUs peccati ferui, 8c ira fthj, ej^nt. Deinde,qu frnt eorum, Xfhefla,nbsp;quos illc v ocat.ofhcia. Hc v t relius.c maiori cum frudu intelligamus,partes fmgulas hu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

iusnatrationiscx ordinepcrcurtcmus, Quis nimirum Matthxus fuerit? VteumChriftus VQcititl Quisitemvocationlsillisfuerit efteflus?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Quoad ptimum,Mattusamp; Lucas Leni votant, Alphxifilium. Binominem ergo fu- fifatthatu tjui MTe conllai,vt multos alios, quorum in facris liieris mentio ht. In prfenti autenvfibi nomen ftterUinbsp;Mauhxi tribut, quod vulgo notiUs erat, quo magis tc{letur,fc non pudere gtati Del per nbsp;Chrillumfibifatlx, Ideo fe ad tcloniumquoquefedill'e feribit. Fuit ergo ex publicaio* tnbsp;lum numcro,quiaRomanis impolita ludorum genti veftigalia 8c tributa colligebant: Et hVanbsp;tune temporis vulgo infames 8c cxofi tant, 8c in Euangelio tere pcecatoribus 8c meretticibus ;l

I accenfcniur. Chriftus certc Pharifo, propri iulliti ftdueia iriflato, infignem p'eCcatOremX, t|. ( opoqncrc volens, publicanum producit, 8c infra cap. 21. Sacerdotibus 8cltioribus didt r nbsp;! ^ublicani t Mctctriccs prxccQcnt vos in rtgno Dei.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; c?; ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

-ocr page 442-

DIE MATTH AEI APD ST 0 LI

i-eHi a'hum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcbct autsm lioc ita accipi, quafi tdonia amp; veligalia nomincmagiftratuslfg'^

fxaitte notule iiefas aut inhoncum fir. Etcnim Magiftratum Deo inftiiutum amp; Dci fcruum gt;


Non debet autem hoc ita accipi, qtiafi tclonia amp; veligalia nomine ma;

lictta,

13gt;

*f, ,

12.

C-ftr. zt

notnis cft, quam vt multisprobari oporteat Eft autem Derferuus in ijs,qu adpoptditonO , amp;.Keipub. paccm, atq; incolumitatem, pertinent ; vt nimirum ius dicant, litcs compoiiquot;.'nbsp;bonos tueantur, malos puni3nt,armisdeniq;,quando opus cft, fu fidci crcditos,nbsp;communis iura, atq; libertrem, defendant. Adeoldem ergoaedificiorum publicorum,nbsp;nitionum, annon, viarum.fontium, amp;aliorum, qu huiusgeneris funt, tura pertintt. nbsp;ifta vero miiiillris multis, amp; proindcctiam impenfis magnis opus eft, yt iam deeo liy^nbsp;mus, quod pro publica pace amp; falute cxcubantibus, fua quoq, merces non minus, quimnbsp;operarijs debetur, Vnde verb iuftius exigantur, pecuni ad impenlas ifias, quamex pPl''?,.nbsp;fingulis, quibus illi feruiunt.? Hine ergo antiquitus origineai duxerunt vctigalia, qoxnbsp;cibus dum importantur aut exportantur, colligi folent : tributa item, quse 'indhibennbsp;pifl'e Varrodoeetj quod pecunia, qu populo impcrataerat, tributim pro ccnfirs potrioilfnbsp;ftnguiis exigeretur. Alij tribuendo deriuant, co quod ex priuato in publicum rribiiaruf. ;nbsp;tarn func hc necelria, vt Cicero non temere vedligaiia ncruos Reipub. efle-dixerit :nbsp;rum,quodhis fublatisterarium exhauritur, dificia collabuntur, iura ceflant, coruntl'';^nbsp;cutio friget, licentia nimia fecuritati amp; pact ofiicit, amp; Refpub. tandem, vt corpus ncriiisiit*,nbsp;collabitur. Qyarcdiuinoetiamiurcvcdligaliaatq; tributa confirmari, Euangdio doceiru^'nbsp;Nam primus huius miniftcr, loanncs Baptifta, publicarfis interrogatus, quid facerent,nbsp;iubet, vt relirtis tclonijs aliud vitgenus lquantur, fed, Nihil amplius ( inquit) qtim ''Onbsp;conftitutumeft, cxigitc. EtChriftusadquftioncm decenfu relpondet : Redditeǒ^'?nbsp;quluntCiBfaris, amp;c. Non fimpliciter dare iubet, quia Cfar ficvelit : fed quia ilianbsp;Ent,amp;proindehuic iure diuinoamp;humano debeantur. Et hincPaulusfuain rcgulain,^' jnbsp;omnibus Chriftianiscommunemelle vuh, delumfit: Reddlteomnibus, quod debetis:*-tributum, tributum : cui veiftigal,veiligal ; cui timorem, timorem ; cui honorem,nbsp;Adde his Chrifticxemplum, qui fob cenfu nafei, amp;ne matrem quidem Virgincm inimufquot;nbsp;frui voluit, amp; poftea iplcmet prp fe amp; Petro didrachma foluit; ytnimirum ijs occurret^b 1.nbsp;fub rcligionisprtcxtu immunitatem captando Rempub. tyrbant. Qiiaproptcr quinbsp;magiftratui fuo negant vcctigalia, portoria, tributa, amp; alia hfM'ufmodi,qu ex more amp; ii'''*fnbsp;teriinaliquagenteexiguntur, auiin illisfoluendis dolo malo vtuntur, ij Qon foluoiiuS^Vnbsp;verum ctiam iniufti 8c iniqui funt, atq; in Deum peccant, adeo^; indigni funt , qui pacisnbsp;ex beneficiotruantur.

Puil/eMt ettr ftr e.K^tigrltnbsp;male andtantt

S0lt;4 loi

I

r. 19*

Sed obijeiat aliquis : Si hc eft vcligalium amp; tributorum ratio, cur ergo in male audiunt Publirani, qui ilia olim cxigebant.? Cui relpondeo, hoc primo faftuiu f'quot;nbsp;quod Roman tyrannidis miniftri elnt, qu ludis intolerabilis 8c indigna videbaiff' .nbsp;pulumDei videlicet principibusprophanis, amp;a veri Dei cognitionc atq; cuhu aliei'i^ ''^.nbsp;huius oforibus atq; inimiciSjfubijci. Deindeimpium quoq; per fccrat, quod Rounninbsp;fum, quern ludi ex lege ad farta tedia rempli contribuercfliri ferant, fibi vendicnr.'n'-vero ctfiiuftoiudicio Dci fiebat, qui illorumingratitudinem amp; rempli proplianatioiic'nbsp;vlcifcebatur, nonpotuerunt tarnen cxcufari,quotquot ex ludis fuam opcram fllisnbsp;crilcgio locabant. Accedebathis, quod ijdcxn tributa atq; veftigalia prfidibus Ro'?nbsp;certa pecunia redimerent, populo autem infclici amplius, quam par erat, exigrent. Cnbsp;illos fecifle, ex Baptift verbis, qupaul ante citauimus, amp;cx Zachi confelsioneapp^ nbsp;Infatiabilem ergofuiffeoportetpublicanortimauaritiam.cum crudelitareconiunftami inbsp;vtquftumniaioremfacercntiugumilludfcruitutisRoman aduerfus cos magis rfij,nbsp;bant, quos pro fratribus fuis debebant agnofeere : neq; iniuria in Euangclio hominibusnbsp;ratifsimis adnumerantur, amp; omnibus exofi fucrunt.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h jlb

Puilicani rt Jeculi,

0

Similes horum funt, qui hodi Regibus exteris, poftquam hi gentem aut quam armisiniuftisopprefcrunt, fuam operam addicunt, amp; in ciucs fuos inhunwu*!'nbsp;peritim exercentj Vt fuo commodo priuato fruiant : quod vttnam non multis in lo^bnbsp;.. Jt hi e nocentiores funt, quod, qu uiu.lq; fortun fint, melius norunt, amp; interdumnbsp;tas iniuriashac occafione vlcifcuntur. His adnumera cos, qui in Repub. ben adhiiccu';;.^,nbsp;lajfi ofikijs publicis adhibeantur, vt magiftratus nomine exigant, qualij debent, amp; jj.nbsp;qiiodalijs debccur, fideliterfoluairt,in exigendo rigidiftimi funt, in exponendoaiitcm nbsp;fpenfando iniqui amp; maligni, multos defraudant, amp; infuperrationibus luis adlcribtintc,9nbsp;-, inftium vfum priuatum conuerrerunt. Sunthi ludIfcayiotisfocij atquccontribuas, nbsp;dormitatiudicium Deijquietfiadpcculatusamp;facrilcgia eiufmodi omnes conniiiea' ^,iinbsp;dem manum vltricem aduerfus ilios excrct. PoflunthisaddiMonopolamp;fncMtorcSinbsp;fruges 8c alia infinita , qu hominum vitui amp; alimonifruiuni, infaciabiii

-ocr page 443-

HO MI LIA I.

cncmiint, amp; prccium iftorum artibus fuis miriricc augcnr, fraudes item quotidic nouas,quoad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ponderaamp;.mcnfuras,monctamdcniq;excogitant, quibusnonfortunas niod populi dirif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

piuiit.lcdhuncinlcruitutcmredigunt. Ethifuntjiub quibus terrain contremifcere Prophcta dixit. At qua noitri feculi calamitas cH, tales non vt apud ludos Publicani infames amp; exofi,nbsp;led apud plcrosq; in precio funt, Sc vt apud Koinanos pubiicani teftc Cicerone, ornamentumnbsp;ciuiiaiis amp;, llt;cipub.ftrmamcntuin cflcjexillimantur. Sed iurauit Dominus per exceilentiam la-tobi, quod iilorum opera nunquam obliuioni tradere velit, quo minus dignas pnas de illisnbsp;fumar.

Ctcrm vt ad Matthum redcamus, ex publicanorum ordinc euin Chriftus vocauic, fi amp; jple hoc vitae genus in feipfo non diflimulat.acfc ad telonium fcdiflefcribit. Eft hoc ina- pMcanumnbsp;guuin fidcihifloricaeargumentum, qua Apoftoli amp; viri Apoftoliciindcfcribcnda I E SVnbsp;Cl llUSTl hilloria viifunt; quandonon obiter modhuiusres, amp; qu ipfis honorificanbsp;cife putcrant apud pofleros, narrarunt, fed vitia quoq; fua atqj nuos non diflimulauerunt vtnbsp;grati Dei diuitias SeChrdti mcritura magis illultrarcnt. Huius generis eft, quod ambitiofasnbsp;di(cipulorumdcprimatucontcntioncs,coiutidemnegligentiam, amp; obliuioncm in ijs, qunbsp;audicrantSc vidcrant, turpem fugam ad montem oliueti, ignauum mcturti, horribilem Petrinbsp;Chtiltum abnegantis laplum, amp; aliainfinita Euangelilt literis mandaucrunt. Quotics veronbsp;Paulus eoruin, qu iniuftc St crudclitcr aduerfiis Chrifti Ecclefiam defignaucrat, raeminit?nbsp;^.^nis ergo de iilorum fide dubitet? Quis.illos mentiri, aut aliquid fui comraodiaut honorisnbsp;ergo fingere voluifle, fufpicctur, qui ilia de fc ipfis commcmorarunt, qu commode uceri autnbsp;difsiinulari potcrant ? Sed plura de hac re alibi.

Nuncaudiamus,quomodoMatthumChrifiusvocrit, CumprtergredcrctuUic ( iiinfiruin ex vibe verfus marc, fine lacum.vt Marcus annotauit: vidit fedentem adteloni-utn.idcll.coloco, vbi veftigaliafolebantcxigi. Non ergo inuenit aliquo bono opcrc occu-patum, non in tcmplo inter lacra aut prcccs, non clccmofynas facientem, aut Dei laudes ca-iientem, ( qu omnia interdum ab auaris amp; vfurarijs fieri folent ) fd in officina iniquitafts Scnbsp;anaritix icdcntcm inuenit, quando nihilhuiuscogitabat, quod de ipfoDEVS ftatuerat.nbsp;nil tic tarnen cum Chriltus vocat, St, vt fc fcquatur, iubet : nimirm vt Apoftolum faciat, amp; fui nbsp;Euangcli)prcconcny ltaqiCxgratuitamifcticordia,nulloMatthi merito intercedente, hocnbsp;, fadumclt. Quod iplum de omnibus dilcipulis dipi poteft. Nam omnibus in genercChrir...

ilus loquitur : Nonvosmcclcgiltis,fcdcgo vosclcgi. Paulus quoq; de fc ipfoillud fatetur,

I-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diecns : Gvafia Dei fum, quod fum. Et voluit D E V S talium minifterio vti, vt gratis fu a- *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tquot;

I bundaniiainhuiusprcconibuscluccrct,inconfolationemcorum, quibus ila opuscfE Et

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ininc filtern Paulus monfirat, de feiplo loquens : Idco raei mifertus eft, vt tn me primo often-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

I dcret,lESVS CH ICI ST VS omncmclcmcntiam, vteflcm exemplar ijs, qui credituri 1 eflent ipfi in vitam ternam. Deinde, vt hinc conftarct, regnum Chrifti, non ex hominumnbsp;atnotiiaic, confilio, amp; induttria, fed ex Dci terno dccrcto pcndetc, qui, qu in mundo hoc f- .nbsp;infirma, ftulta, contempta, amp; nullius pretij fuat, elegit, vt omnem mundi potentiam, fapien# ,

l liam.atqifaftum.confunderct. Non eft ergo regnum Chrifti ex hoc mundo.quareneq^ mini-l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftrorum St ctcdcnfiuin indignitatc, aliquis offendi.neqi aduerfariorum potentia St conatibus

I qnilquant ictreri debet. Difiipat cnlm gentium confilia DEVS, fuum autem confilium ma- p/M, i, 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uct in icinum. Non tarnen idco fccuri aut confidentes elfe debent Euangelij preconcs, ld

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tr.c.nincrint,lcihclaurum iliumprctiolifsimum geftare in tcftaccis vafculis, Sc proinde fibi

I v ura S; diligentia opus cfte, nc dunt alijsprxdicantipfireprobi fiant. Vide 2.Cor.#. /.Cor, ...

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9-cap.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aifimulcommunisomniumnofeumvocationistypum hc hiftoria nobis exhiben^j,^^^^^*

j nbsp;nbsp;nbsp;l'Acnintcadcmomnium,quMatthifuit,cftconditio. Sedemus omnesinofficinainiqui-

1 ans amp; mailfix, cum figmenta cordis noftri pratu fintab ineuntc tatc, vt ne ad cogitandum f. a.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'iidcmidoncifimus. Attune nos refpicit D EV S, St quamuis nos interdum negligcrc ptite -

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot; , tauten, qnos ante mundum condiium elegit in Chrifto, fuo tempore vocat.Scquos vocat, , st

I . incaf. amp; quos iuftificat, efiam glorificat. Sic olim quafi prtcricns vocauit ludorum 1 .cm.vt apudEzcchiclcnt ipfeteftatur. Et huius generis cxempla Aftorum liber fit Mace-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; utibus, Corinihijs, h-phefis, amp; alijs gentibus, exhibet, quibus omnibus, nihil huius opinanti-

l ; JspAiangclijpteconcsDcusfubmifit.quiillosadregnifuihreditatem vocarenu Idem ho-* 1 nie fieri plctiq^fatcbuntut, quicunq^ fu fidci 5c falutis initia propius infpcxcrint. Huius ergonbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lundamcntum in gtatuita Dei ntilcricotdia pofitum eft, quod qui probe tenent, de illius certi-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .

1 tudinc non polTunt duEitarc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...

K\. nc qui ex co fccuriorcs fiant, St in licentlam pcccandi effundantur, quis vocationis fl,. Matthxi cftcftusfuent,vidcrcoportct,vt quod fit vocatoru officium intelligamus. Surgit file,nbsp;SlfvtEucas ait)omnib. rclidis Chriftum Icquitur. Vbi primo dluina Chrifti virtus obferuanda cfcr/y


-ocr page 444-

^28- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MATTHAEI APSTOLI

Iml, 4.

f, 9,

Mart! f,

Luea 9, Ita, It,

Rtot, 41

22*

venir. Alibi morbis pro impcrio prcipit,vt cedunr: ventis amp;fluflibus quictem mandat atq; obediunt: dsemonibusquidfaciant, edicit, neemora, iobfequentesg^^nbsp;quin mortuos fiirgerc iiibet rediuiuos, amp; hi quoq; in vitam rcdcunt. Docent ilta,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj^l^

cfl,qui foltis vocat ca.qu non fiint,aut finr. dmo omnipotens illiid verbum cit, cuius^^, olim omnia funt condita. Accedichis,quodin corda quoq; hominumius habet amp; iiiP^Ho'nbsp;vt hcprofuo notu amp;arbirrio fle6tat, arqj nouas voluntates in illis creet. Docent hocnbsp;Jorum voeationes, quas fupra cap. 4. vidimus, amp; Matthi', qu hic delcribitur.nbsp;Deieltjincordibuscfficaciteroperari. Hcvtad fidei noflrcertitudinemfaciunt. *nbsp;nent, ne terner de alicuius falute dcfperemus. Magna cnim vocationis ChriliLvise^nbsp;nos fui Sp'iritus luce illuftrauit,hoc ipfum alijs quoq; poteft facerc, Spjrat Spiritusnbsp;vult,nec poflunt illi obiccs pni,quo minus,quocunqi vult,penetret. Ioan. . cap.

Matth, IJ,

Deinde mcmorabile obedienti fidci cxemplum Matrhus prtebcr. Chriftii^*^F pliciter, vtip/um fequatur,iuber, non autem dicit, qulcum abirc dcbcat ? nonnbsp;nus definit, muiro minus ihi aliquam /pern facit opum,honorum,3Ut fortunatlautio^^idnbsp;tra neparerct, multa obftabant ; Diuiti nimirum, amp; vberrimus quftus, quibusnbsp;irapediri homines, quo minus ad regnum Dei perueniant, Chrifius'ipfe teftatur j:nbsp;item rerum Chrilii, amp;. quod non conftarer, quomodo, amp; vndcfuosalcret ? Stulti

Cf*. IS

Thil, 2.

* turtur mundo, qui certa pro incertis commutant. Poterat prterea doracicoruni d' fociorum odium, amp; prasfidium Romanorura, quibus ex officio obftridus erat, indiS^^l^f'nbsp;meri. Sed nihil horum ipfum detincrc potefi, quo minus Chriftuni vocantem Icqnatn^j^jfetnbsp;hamum ergo imitator, patrem credentium, qui idem fceiTclegitur. Idem fupra (cap-''*^nbsp;dejpetro amp; Andrea, lacobo amp; loahnc didum eft. Er Paulus fimilitcr nonnbsp;vocanti Chrifto, fed pro fiercoribus Sc damnis duxit omnia, qu ipfinn ab illo rcuoc^^nbsp;rant, quantumuis magnifica mundo vidcrentur. Et talcs fedatores ilium quzrere,fopfnbsp;legitur. Iftos ergo imitemur, fi falus noftra nobis cordi eft.

n MMih, imi- Eft cnim Chriftum fequi, relidis mundi amp; carnis propri ftudijs, Ce totum ill* tart,/eitamttt, rc, vt quifqj pto fu conditionis rationc voluntatem cius obferuct, amp; omnianbsp;* Ctr, s, minis Dei gloriam Sc proximi dificationem. Itaq; Matthi cxemplum finguli fibgt;JPjj|p^^nbsp;cent, amp; mox quid ipfos faccrc oportcat videbunt ; Exempli gratia : Sedent aliqui *^^^(1**^,nbsp; tionum tenebris, amp; audiunt Chriftum ipfis dicentem ; Exite de medio illorum amp;

* b illis. Exiteex illispopulOsmcus,necparticepsfitis delidorum eiuSjVtncdepli'g\ji*^ cipiatis, amp;c. abfq; mora ergo obtemprent, amp; Euangclij Jucem fcquantur, fcdcs innbsp;Ma/ih, A*' ' ' ficina, amp; Chriftum sudis, qui dicit : Ne condite vobis thefauros in terra, fed in coxl*^ 1nbsp;Ctltff, 2* ergo furgis, amp;mentcm in clum erigis, vfai vita tua abfeondita eft in Dco cum CIiiquot; .^j,nbsp;cumbis ad Bacchi menfam. Sc poculis dies nodesq; deditus, non obferuas opusnbsp;. .hnftusauribustuisintonansclamatt.Cauetcvobis, nequandograuenturcordanbsp;pulaSebrictate,.amp;c. Item.ne inebriemini vino, in quo Juxus eft ; Surge ergo jScci-'*^

Jjihf'

X*f.Sb

Efbefif, ..

ff*

Scortorum gteges volutaris, amp; Chriftus per Apoftolum tibi dicit : Annefeitis, yeftra funt membra Chrifti.? Num ergo tollens membra Chrifti, facianr fcorti** [nbsp;item ; Honorabile eft inter quofuis coniugium, fcortatores aistem Sc adultcros itidic jtnbsp;minus Ne erretis, neq; fcortatores neq; adulteri, neq; molies, See. regni Dei hrcditanbsp;pient.nbsp;nbsp;nbsp;Annon ergo ferreus es, fi, te non mouet tarn dira commiuatio, vt relidish

tuis fandimoni ftudeas,fine qua nemo videbit Dcum ? Delcdanc tc mundi faftus

I,, 7*4*. t. la(tli.4\

quot; fti vox excitarc potuit, vt quftu maximo.Sc prfidium Romaiiorum fauore nbsp;nbsp;j

fequeretur : At ho die paucos inuenias, quos Chrifti minx atroces, aut fpes certala nobispropofita,mouerepofsit,vtfcclcribusrenunciarevelint, quipfislabores,cj*nbsp;J- tniniam, amp; egeftatem, prfensq; cxitium pariunt. Vnde veto hc contumacia ? ., nbsp;rum, quod carnis rarionem in confilium admittunt, amp; quod in mundo fas clTe v*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1,

Celt. 19. tue, ir

CO quoqj excufari fibijpfis perfuadent. Sed vehementer hc ratio illos fallit, amp;* dit, quod vxori Lothi, cuius nos mcmores elTc iubet Dominus nofter I Enbsp;ST V S. Huius ergo voci nos acconimodcmus, amp; per fidei obedientiam^, j

ST V S. Huins ergo voci nos attuuiujuucniui, tx. per nu-ti vi/vw.v..........

/M*'i4* . tionibusamp;aff-flibusipfumfequamur, quiroluscftvia, verixas, cvitl Ipfi dcP' lio, honor, gloria, amp; poteftas in ternuni, Amen,


-ocr page 445-

H o H 1 L I A I .

429

HO MI LIA II.

LtfalumcftjCml Esvs accumberec in domo, ccce multi piiblicaniamp;pcccatores,qui vencrantjaccubuerqnt cum I e s v amp; difci-pulis eins. Et cum id vidifl'enc Phariii, dixerunt difcipulis cius:nbsp;Quarc cum Publicanis amp; pcccatoribus edit Magifter vefter ?

^gN SCRIPTVRIS SACRIS NON PAVCl D E-mifericordia pcccatortim feruitio li-berauit.Sc cofdem ad liium miniiterium vocatos vaia grati amp; gloria: fecit : quibuspralijsadnumerari debet Matthaeus, quern ad tclonkini feden-tern, ex Mammons vcl auariti officina cxtratum Chriftus fuum Apo-olum, amp; falutis sterns preconem, facere dignatus eft. Debent autetnnbsp;ciufmodi exempla lie conftderari, vtlontcm milericordis nondum cxliau-


ftum cflc, fed candem gratiam nobis quoq; ofterri non dubitemus, ft ad illum/a peccatis con-uctiamur. At hie fere fidcm noftram oppugner Satan, dum vcl confeientijs noftris perfuaderc ftudet, nos parem gratiarn fpcrare non pofle, e quod alijs fimus fcelcratiorcs gt; vcl hypocritasnbsp;excitt, qui lalfa doftrin3,amp; fus iufticis fuco, nobis ncgocium faciunt. ideo Chriftus exem-pliiin hoc gratis, qus Matthso fafta fuit, nunc iplc latifsimccxtcndit, amp; fc communem o-mnium fcruatorcm efle docct, quotquot ad ipfum conuerli refiphcunt, amp; falutcm feri qu#nbsp;runt. Quia ver plus qumncccflc eft, vt quo ad hanccaulm rel inftituti amp; in fide probenbsp;confirmaii fimus, non foliim quid dixerit Deminus, narrat Euangclifta, Vcriipieiiam qua oc-cafionc, amp; aduerfus quos, de hac re diiitrir,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Occafionem totj tradationiprsbuii,quodMattlisusChfiftum domum fuam deduxir, Iroporario item conuiuio excepit, ad quod multi ex publicanis amp; alij quoq; pcccatores conue-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

ncrunt. Dicuntur autent peccatOres, qui propter vitia non vulgaria infmes erant.ncq; pro bo* nis am honeftis hominibus habebantur, Ethiomnescum IE SV in eodem epulo accubuc*nbsp;runt. Quo loco primumMatihiisobferuari debet, in quo prsclarum gratitudinisamp; dile-lioniscxcmplum ptopqnitur. Gratitudinis eft, quod Chriftum, quern Maghatibusinuifumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

elle Icicbat, hofpiiio excipit, ciufdem caufa fumtus facit, amp; alios qiioqj inuitat. Ita cnim tefta-^ uir, quanti facial falutis beneficium, cuius guftum iam intra animum fuum percipiebac, amp;nbsp;quod vitxprioris ipmm(eripocniteat,nccdubium eft, quin intra animum luum exultarir.

SimiliaexemplainZacho,amp;carccrarioPhilippenfi extant, qui fimilibus indieijs animiliii Lfu, xf, graiitudinem declararunt,ciiin cognitione Chrifti fc illuininatos fentirent, Dileitbonis autem *nbsp;non fiQiulats argumentum eft, quod publicanos amp; alios infioneftioris nots homines fimulnbsp;inuitat : nimiriim vt falutis focij fiant, qui prius ipfi fcclerum foeij fuerant.

Quo exemple doccmur. quid omns eos dcceat, quos atriftus per Euangcfium adfc MiiJeteai vocat, amp; fus gratis atq; falutis participes facit. Ante omnia beneficium iftud a^tofcant, quo rttatos 4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

nullum mains 5lt;-exccllcntiusexcogitaripoteft, Vtenimpcccatorum feruitio nihil duriusamp; calamitofiuscft; itanihillstiusamp;iucundius,nihilitemfalmariuseft,quam inlibertatem filio- *'^**nbsp;turn DeiSc veritatis lueem transferri, qua iftifruuntur. Et cm parentibus parem gratiam finbsp;liisrependipolfcolimgcntiumPhilofophincgarint, quis ternoDeifiliofaitsgratusfit, quinbsp;ex perditis Adami tilijs, Dei filios, amp;regni cleftis hsrcdcs, facit ? Curent deinde, vtilium vi-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

cifsim cxcipiant, adcoq; hofpitium illi prsbeant. Fit hoc primura per fidem amp; obedicntiaui fidci, qus cum dilcdionc coiiiunfla nos toms eius prsceptis fubijeit, adeoqi illius nos hofpi*nbsp;res facit Iccundum hoc, quod ipfe dicit ; Qui diliget me, lrmojiem meum firuabit : amp;. Pater Zlt;Mr, i.nbsp;meusdiligetcum,Siadeumvenicmus,amp;manfioncmapudeum faciemus. Deinde bene-fitentia in cos.quos illc nobis commendaoit. Rurlus cnim ipfius verba funt : Amen amen di- **nbsp;co vobis, quirccipit.fiqucmego tnifi.merccipit; quiautemmcrecipit, recipit eum, qui menbsp;niifit. Miititautcm ad nos CHRIST VS Euangelij fui precones, vtpacpm, quant ipfenobis^nbsp;apud Vatrem meruit, nofiis annuncient atque oft'erant. Mitcit prterea pauperes amp; ege-, 'nbsp;nos, vt in hos conferamus, qu ipfi, fi in terris nobifeum viuerct, prftituri effemusnbsp;officia, atque in fuas rationes fe adferiberc vellc poUicetur, quidquid in illos conferiinus. ^**nbsp;Superar tarnen omnia alia bencficenti officia, fi plures alios inillius.cognitionemadduca-ntus,vtlalutiscohtrides fiant. Eo cnim nihil acceptius G H RI SI O amp; iucundius; quianbsp;hc C gloria DEI propagator, falui fiunt, qui alioqui in ignorantite tenebxis prirent.

Scit

-ocr page 446-

430

s.

VMitajti tumbuvt cumnbsp;C hrtpat

LtM t.

Chritu fttli.. ecuifttitlaitt'.

rhtlyifit ehrt, umcaltemtii-ntuttr.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIEI MATTHAEI AP05T0LI

Sciat ( inquit lacobus ) qi auerterit peccatorem ab errors vi fii, feruabit amni'iii jjpii, amp; obtegetmultitudinempeccatoruni. ideo in hoc tam feJiili ac indefefsi hiertnitnbsp;intr qiios Paujus, feomnibus omnia/adum ftiifle fcribir,;Vt quam plurimbsnbsp;guuntifta noltri lculi mores. Enimuer vocatnosperEuangelij fui prdicationcninbsp;amp; jpfcum toto gratis cleHis thefauro ad nos diuertit, adcoq; feipium nobis in qnbsp;ttcrnpropinat: At quigratiam iltam veragnofeunt, paucifunt. InuenitquuWnbsp;uasplurimos, quando ventri amp; gui fpes aliqua aftulgec,qui ex Ecclefix amp; pauprr9quot;|](,,piiilt;nbsp;nis helluari, amp; ditefcere.cupiant. At qui ipfum in fuis pauperibus excipiant, velnbsp;fumtus facere velint, rari reperiuntur. In aliorumautem lalutequsrenda, autnbsp;dicationead aiis prpagai^ida pleriq; frigent, multi autem fi hoc ali) faciantnbsp;vt primiim aliqua periculi fpecies occurrit. Taceo nunc illos, qui ad menfam Chn jjt/nbsp;dentibusfcandala opponunr,8c eos cxemplo fuo vel etiam didis feurrilibus lh'n'nbsp;ilo ac falutari reuocant. Dilcant hi omnes Matthum imitari, fi Clirilio placere,nbsp;uari volunt.

Sedamp; Publican! atq;peccatoresifiiobfruaridebent, qui ad illius accedere, qui relilo vit prions tramite ab ipfis fecefsionem fecerat. Ex co app^r^'nbsp;clum Matthsinonpotuillomnino improbars ; nimirum quod ipfietianinbsp;conicientia comppni, L falutis Itudioli finecupidi effent, corum fimiJes, quosnbsp;lia priori loanne Bap. confilium pctijffe diximus. Agnolcuntcrgo in Maubinbsp;uinamChriftivirtutem, amp; non abfquenumine hoc fieri intelligunt, quod ilium pt'nbsp;mutatum, amp; ex auaro populi expilatore tam liberalem amp; bencficum fatuin effenbsp;bemuseiufmodiexcmplaipfiquoqjoblruare, vt quando ad Chrium cosnbsp;mus, qui prius Euangelrum eius oppugnabant, vel auariti amp; mundo atq; libidinib'^nbsp;inomnelceJuseffrencsruebant, Dcigratiamprdicemus, amp; ipforum vcltigia fcoquot; (Hiiinbsp;mur. Sedahnofiri feculi calamitatem, quando multi in fuis Iceleribus itanbsp;vt refipilcentiam amp; morum emendationem ne in alijs quidem patienter fetr^nbsp;amp; eos maleditis petaht, quos ab ipfis deficere, amp;C vitam in melius coniniuw*''

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.-noi*''

Prterea CHRIS T VS quoq^ nobis non ofcitanterconfideranduscrit, qui luminMatthidomoaccumbit, fed omnes, qui adueniebant, vn fccum accumb^nbsp;nullo prius feueriori examine fado, multo minus aliquo cxclufo aut reiedo. Atqui nnbsp;rabat, quiddidurieffentPharifi,qui moxexeo occafionemcalumniandi optatam nbsp;runt. At rriiorem eorum, qui intra confcientiasfuas premebantHr,qum illorunbf^nbsp;haboit, quosarrogansIpijpfiusfiducia dementabat.nbsp;nbsp;nbsp;Hocautem fado dulcifsinugt;.j,igt;^

lationem peccatoribus omnibus adhibet. Etenim menfam apud omnes gentes lt;;ommunionis lymbolum fuifle confit, ade vt M. Cato menfm amicortim iiii'nbsp;procreatricem dixerit: amp; inter Pythagorfymbola hoc quoqj numeratur, quo pa***nbsp;gere prohibeat : nimirum hoc lntiens, ne amiciti iura violentur, quam olimnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di'^

diftributione lancicbant : Cum ergo in prfenti publicanos,amp; peccatis infmes ad fV fam admittat, non obfcurc docet, fe cum iliis perfed in gratiam redijffe, ade vtnbsp;rum loco habeat. Itaq/ho.c (o fado dulcifsimam confolaiionem peccatoribus omU j|i/nbsp;pinat, ad cuius confirmaiipnem facit Cna myfiica, ad quam ille omnes crcdcntcsnbsp;vocat,amp;qucorporisamp;fanguinis CHRISTI communio abApoftolodiciiur.nbsp;tur exemplp Anabaptifias confutat, qui non neceffariam ab Eeelefijs fecefsionemnbsp;a'ienis peccatis ( vtipfiloquuntur) communicent; Deindeaufierosillosamp; confio^ pC*nbsp;pcccatores,fripnitentes,facracommunioneinhumaniterexcludunt,nequeadnbsp;mirtunt,nifieosprofuo libitu diuturnis fatisfadlonibus fatigatos, omnium ludibUnbsp;fuerint.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

, ( Sunthi Phariforum focij ( quibus Marcus amp; Lucas feribas coniungunt) fadum calumniantur, 8(. eins difcipulos aggrefsi qurunt. Quarc cum publicanisnbsp;ribus edit Magifier veficr? Non autem fimpliciter amp; ingenue qurunt,vtfolent,qi^'nbsp;nbsp;nbsp;1*^

alicuius fadi edoceri cupiunt, fed potius Chrifium fuggillani, vt qui rem fciat ab nefiate alienam, amp; indignam eo, qui aliorum Magifier aut prateeptor dici veJit. QPnbsp;hoc volunt dicere : Quihonefiatis Sepietatis vcrcfiudiofifunt, ijinhonefiahomin^''^,(iinbsp;fcclere infamium commercia vitare folcnr. At veficr ille Magifier hc ade nonnbsp;pubticnis,prophantyrannidis minifiris,amp;libcrtatispatrioppreflbribus, cumnbsp;qui propter mores corruptos, 8c vitam maletransadam, vulgo infames funr, palm (iPnbsp;fetur: Quisergilium virum bonumamp;honeftum dixerit ? Videteautem vos,nbsp;profpiciatis veftr exifiimationi, qui relidispatrum traditionibus, patria item religi (jFnbsp;dinarijsatq;legitimisDodoribus,quoi5ftja vocatio certa amp; vit fnditas commen nbsp;tobis magifirum delegifiis ? amp;c.

-ocr page 447-

HO MI L A II. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t ^21

taqibic finis amp; fcopus Pharlfis propofitiis cft^vt dilcipulis difcefiionem Chrifto per-luadcantjSc eadem ratione populi cottus anicnos ab illo alinent. Et fan fu.t hc non kuis tentatio,quando impiotum Sc fcekratorutn confortia ab ipfo Deo in Lege prohi-bentur,Sc notum eft illud^quod cultus externi prophanatoribus diciturin Pialmo . Si vfah-;.nbsp;vidcbasfarcitijCurrcbas cumco, Sc cum adulteris habebas portionem tuam. Etnbsp;fan proculfugtcndam eflc eius modi hominum confuetudinem , fenlus communis do-cct. Vt enim qui picem coBtrckat,ab ca inquinatur : ita qui cum fuperbis Sc irapro-bis verfatur, horum fit fimilis Sc vt proucrbio dicitur, qui cum claudo habitant, fub-claudicarcdifcunt. Nam,vt Piucarchusfcribit,tanta eftalsidu confuetudinis vis, vt in- nbsp;fcijfei iniitctnur vitia corum,quibuscum viuimus^Sc quosin pretio habeinus. Ita 'o*nbsp;limPlatonis difcipuli cius gibbum,Anftotelis veto balbutiem, illius amici amp; admirato-res imitabantuv. Ideo prudenter Lacdemonij dc filiovum fuorum moribus percun-katuri.quos aut quales focios haberent,interrogabant : quod non dubitarent, illos horum fimilcseflc. Potcrat ergohic Phaviforum cauillus apud fimpliccs, Sc incautos,nbsp;multm derogate exiftimationi Chrifti, Errant tarnen 8c paralogizant, quod non di*nbsp;ftinguunt inter commcrciorum cau{fas,que non fuot eiusdem generis, fed ali necefTanbsp;rise alix non neceffariae funt commercia item alia cum malis quruntur bono Sc hone-llo animi propofito,alia autem ex inconfulta leuitatc aut libidinc.Quaprofter reprhcnnbsp;frone digni funt,qui nulla de caufl neceflria confortijs malorum fefc immifccnt,vt co-nrodri pnuatuip quranr,vcl carnis cupiditatibus indulgeant ; Sc hi fere illorum fimilcsnbsp;fiunt. Alia autem eft corum conditio, qui vel ex officio c improbis aut ctiam fide alie-nis vcrlantur(vtcm quisconiugem habet in fidel,qu3etamipfi cohabitare dtgijatur) jrnbsp;vfcl illicloci agunt,vbi illos omnino vitarc non pofl'unt,nifi(^quod Paulus dicit) ex mundo exil e libeat. Et talis equidem fuit conditio Chrifti qui cum publicanis 8c pcccatori-bus edebat, atq;bibebat,non vt fcclerum focius cflctjaut commodum aliquod priuatumnbsp;ex illis captarct,multo minus vt illorum fimilis fieret, fed vt Dooris ac mbnitoris fidinbsp;officio erga illos dcfungerctur,8c meliores faccret ,vt fuoloco audiemus.

In prarfenti rurfus oWeruemus, PharifxosScScrihaspalsimacerrimos ChriftiS. , aduerfarios eflet quorum hi quidem fcicntiae Sc fapientijilli vero iuftiti amp; fanfitatis, t oonettttt^nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lumoiam cxiftimaiioncm fuUincbant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clir.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fl O

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim vtriq; hypocrita: crant, ( vt ipfe alibi illis dicit) non Dei , fed pro-

I priam g)oriam,Sc,vt ab hominibus magnifiercnt,qurebant,non potuerunt credere,5c I lueenr veritatis ferre, qua; in Chrifto Sc dokrina eius relucebat. Apparct ergo iniftis,nbsp;1 qunr paruin confrt ad falutem ternamhumana fapientia Sciuftitia. Vtenim illanbsp;I in diuinis coecutit, ciim animalis homo non capiat, quse funt Spiritus Dei : hc autemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nrancaScpollutaeft,neq;poteftconfiftcread Dei tribunal; ita vtraq;,nifi Dei SpirituScnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimoregubcrnetur,inflat,8c Chriftoreuocat,quifolus nobis Patre fapientia Sc iufti-

I cia fatus eft Exemph u vtrifqr Euangclica hiftoriapafsim exhibct,8chodie ciu$gencris * 1 infinita occurrunt. QuiaergoadQrriftilucemiftorumhypocrifiscuanefcitjhancilli

1 non poflimt ftrrc, 8c tandem eius hoftes aperti Sc implacabilesfiunt. Difcamus ergo

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihil nobis ipfis tribucrc,ncq; etiam offendamur, fi tales nobis obftrepant,8c Euangeli.

l um xtinfkuin yelint,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SedprodeftiftorumaftutiamSc nequitiam aliquanto propius viderc., Primo pfe4ryr)wi

j aftutc admoduin,non ipfuin Chriftum,cuius caufta agebatur, fed difcipulos eius, ag-*?^*^*** l grediuntur. Si caulfrm quras, non alia fuit, quam quod Chrifti virtutem. Sc omni-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feientiam diuinam iam pridem cognouerant, Sc nuper cum magna fui confufionc 8c

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ignominia experti erant, quando ipforum cogitationcs, quibus ilium blafphem arrw-

I ganti ufabant,arguic, Scraabifefta Paralyticireftitutionc confutauit. Econtra ' dilcipulosfciebant rdes Sc return ignares elfe. Vt ergo qui vrbcs oppugnant, loca.

vibiam

1 . '

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-* *

I

-ocr page 448-

^2 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MTTHAe .AP o s to LI

vrbuin infirmiora pralijstent3nt,ita iftifaciunt. Et eadem aftiltia}iodie,quio^' jdifputationein de religione fubterfugiunt amp; detrctanc, fer infidiofis qualbonibusnbsp;adoriuntur fimplices, cj^uos minus inltrudhos efle aibitrancur amp; mirificfibijpfispli'''nbsp;I mulierculariim amp;pueroruni orafiiisSophifticis argutijs obturarejaucetianiniiDistf''*nbsp;.i .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rere polsinc.Fic tarnen pliunq;,vtlpefuafall3n!;urj amp; dum dentes in fragile vobnt iz

cuerejiniiliduin Sc durum incidant.

phari/i ex r

mirtiue Chri'^ __ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

oocm moucnt, amp; quideiTi cx 60 occaftoncm calumniandi venantur, quod per tgt; .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^unrn*

Deinde in eo quoq; malitiam fuam produnt,quodcum dodrinamChiidiopf' : gnent, amp; bane velintfulpedamfacere, non dehac, fed dc vita amp; moribus iHius qo^ib*nbsp;malum erat, amp; commode excufaripoterat, fiaffbduihodijdifsimularejautirquiiw*nbsp;ftudio moderarijVoluifl'er. Nam conuiuium iftud non fuiflluxuriofum, neq; Chn-ftum aut alios conuiuas edendo-Sc potando temperanti leges aut moduin cxcelH^i^' jnbsp;eoapparet, quod nihilhuiusacculant,nondifsimulaturi nimirum, fi quid tale foiH^nbsp;fatum. Vnum ergo hoc reprehendunt, quod inter publicanosamp;peccatotes1nbsp;cumbat. Atqui ipfe hos nopinuitacat,neq; ipfiuserat,in domo alina Leges dare,nbsp; Mattho inuitatos eijeere, amp; turbas inouerc nonneceffarias. Quin culpa hsc.nbsp;los redundatjdum fibi tantum iuris fumuntScimpcrij, . Et fi nefas fuit in puW'*-' |nbsp;domo cibum cap.ere j cur ipfi in earn ingrediutitur ? cur fadi illiciti Spedatoteslw^nbsp;cumpoflentemanerejuecabaliquocogerenturinillam ingredi ? Sed ita folent*;'nbsp;pocrit in alijs obferuarefeftucas,cm ipfi in grauibribus dlinquant. Etqui^y^*'nbsp;tatisodio ardent, hoc eosdem calumniatores facit, quibus hoc proprium eft, q?nbsp;ptima qua:quearrodunt,amp;in finiftram partem interprtant ur. Itaq; in illisnbsp;locum habet,quod dicitur, Sycophanta: morfum emtarc difficileefl'e.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Difcant intrf

rimmalediciomnes, quorum focij fint,fi caodiose carpant, qucommodiurf^' rant excufari.

Matth, fg

Utheff.j, .

Inprimis verb Ecclefiarum miniftri eorum,quChrifto accidcrunt, Jiienilt;'^ Mmtrtlt;^lu de vita amp; moribus fuis pie 8c honelte inftituendis diligenter cogitent, ne, quiEu^Sj^nbsp;obrant, fis, illis occafionem arripianr,qua illius dodrinam apud fimple^nbsp;^lt;r4. vulgus in fufpicioncm Sccontemtum adducant. SienimhocinChrifto,iplt;'^nbsp;non inuentus eft dolus,aufi funt Phrifi,quid de nobis fiat, quorum iufticif'nbsp;tones'fordidi ? Nunquam ergo excidat nobis fratres, nos propter raunusn'nbsp;mundo excfos elfe, amp; cm in Ipecula Ecclefi conftitutifimus, nonnbsp;quaefacimus. Iraq; ab omni Ipccie maii abftineamus, ne Verbum Domin'prrnbsp;nos malaudiat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

t,Ttm,t. Ttt.i,

8

ItNtr, j.

Hoc ertc Paulus obleruauit, quando Epifeopum iiibct elfe inculpatum y prehcnfibilem', 8c non folum qualis iple,{ed quales cius coniunx, liberi, doinelticquot;^^nbsp;cl debeant, diligentifiime docct. Idem cavnium efit potius perpetuonbsp;lt}ic,qumfratreminfrmioremoffenderc. Atfunt hodic,quos liccuranbsp;gft, Si ij deinde exemplo mundi fefe cxculnt, cumpotius hocnomincinexc^nbsp;fint, quod, qui alios mundi ftudijs auellerc,amp; fuo exemple prscire debebanr,ip'nbsp;dum itnitentur. Applicenthoc ipfum fibi etiara qui in Repub. cxcellunt,priu^j^jVnbsp;Chriftiani omnes, quos ideo priulquam mundus fiiecrearctur, Paterclegit C vif Inbsp;CHRIS TO, vtmculpati Scirreprehenfibilcsfimus,per charitatem vtq; f' .^Jc'nbsp;tem prdicemus, qui nos extenebris cuocauit in lucem fuam admirabilem,nbsp;betur benedidio,honor, gloria, amp; poteftss in ternura,Amen.

HO MILIA HL

I ES V S autem cum hoc dixiflet, dixit cis; Qui valent gent metjieo, fed qui m^IafFedi funt, Prfedi veto djldtgt;nbsp;ft ; Mifcricordiamvolo amp; non Sacrificium. Non enim veninbsp;carem iuftos,fed pecc^tores ad refipifeentiam,

-ocr page 449-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

HOMIL A III. -

i VHADMODVM pharisaei et sc'ribae IESVM / Chnftuni,qu0d in domo Matthi, quern recens ex publiGano fuuninbsp;I difcipulum fecerar,inter plures publicanos, vitijs infames, accubuiGnbsp;ff fct, accufarunt, quali publicanorum amicus atq; focius, 8c prptereanbsp;indigniis effet,quem aliquis bonus amp; pietatis amans,pro fuo Magiftro

55 aut Dotiere agnofcertftahode adhuc mnes, qui propriiurtiti


fiducia nituntur, Euangelij prxdicationem, quinChriftum credentibus gratuitain pcccatorum remifsionem pollicctur,accurre,S2 optiraisquibirsq; fuipettarri facere ftu-dcnt,quafi bonis operibus inimica fit, amp; fublata omni difiplina, fcelcrum licnti ofti-

Urti aperiat. Oftenduntur eo multi boni j amp; rerum imperiti, eoq; magis, qubd pafsim ' / non pauci fint,qui Euangelio Sc fidei profcfsitie ad licentie fu praetextum abaruntur.nbsp;Prodeft ergo diligenter viderq, quid ChrHlus in bac GauflTeceric , quibus item argu-luentij Pharifxorum calumnias refutaritvt' quid hodie fieri debat, intellig-

Et bic quidem ante omnia obfcruari dcbet,quod audiuifle dicitur, q ilt pulis in ipfius contemtum dicebant. Nibil ergo eum latet, amp; vt nuper cogitatiopes illo- luraniamfh^

jruin fi:iuit,quando ofi pcccatorum rcmifsionem paralytico promiffam ipfum blasphc-init accuGuunt : ita nunc,quid difcipulorum auribus infufurrcnt, intcllexit. Ncc audit


qu ad ipfum oertinebat. fixcoigiturconfolationcmpctamus, neq;dubitemusillum ' nobis quoq; adeffe aduocatum 8c confultoreui, fi quando aduerfarij fuis calumnijs autnbsp;dolis negotium nobis faciunt. Eiuscnim promifsio cft : Non relinquamvos or-^''*****nbsp;pha nos; 8c ibidem Spiritum Sanftuin pollicctur, qui nobis omnia fuggcrcre dcbat,quenbsp;cognitu ncccffaiia funt. Adhc nos prfcnti animo 8c fccuros effe iubet, fi fuitiomi-niscauffa ad prfidum8c leguni tribunalia fiftamur. Nam cto f inquietdabo vo*

in vubis loquitur. Habuerunt hc poftca fuum complementiim in Apoftolis, qui ff, r cuin homines Idiot 8c iUitcraticffeni,tamcn poft acceptum Spiritum SanumScribis

amp; Pnneipibus Sacerdotutn admirarioni fucrunt propter dicendi libertattm, qua ' ' Chnftuaufl'am egerunt. EtSrephani facicm, Anglic jnftar fnlgentem, viderunt, Lnbsp;qui ad ilium damnandum confederant. Exempla item huius generis in hiftori^ Ectle-

Deinde cauffa, qq hic agebatur, communis erat, amp; ad Dcigloriam atq; publi-/ cam omnium falutem pertinabat, ideoq; cius defenfionem fufiipcre voluit Suo autem^-*' nbsp;excmplo officij admonet omnes, qui vcl autoritre vel facultatc aliqua funt inttrutli, c*^'*quot;**nbsp;.videlicet veritati fiium patr ocinium denegent, Nec cnim audiendi fiinr, qui, vt mo-derati 8c pacifici homines habcantur, omnia, qu fiunt 8c dicur^uvjdifsimulant, Sc in- ,nbsp;digne fru nt, fi qis fidei atep Euangelic dotfrin aduerfarijs liberius relpondeat. At-qui maior multo infirmoruen 8c fimplicium,qui oftendipbffunt,ratiohabenda eft,nbsp;qum iinproborum iftorum, quorum fcrocia filcntio noftro 8c indulgcntia crefeit.

Entmucr qui bon indolis filij funt, ijs intolcrabilc videtur, fi patris fii exfti-* mationein calumnijs aut conuitijslsedifentiant. Et qui boni dues fiint, non difii-mulant ea, ex quibus comniuni ciuitati priculum creari poteft. CurergoDeiFili)nbsp;adcaconniucant,qu in Patris fui cleftis cntumeliam dicuntur? Curfidem in**-^^*nbsp;Qiriftum, ex qua communis omnium falus depeudet, adultcrari, aut huius dotrinim ^^**^*'^ nbsp;cum manifefto multorum Icandalo in fufpicionena adduei finant , * Veteres olim aui

O O ij

ditis

-ocr page 450-

25^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diei matthaei apostoli

dits bU^phemijs veftes fcindebant,vt ex illisconceptum cordis dolorem public rntur. At quae bbsphctnia atrocior aut horribilior eft, quam DEVM Op'quot;*nbsp;Max. quivt Djaboli opera amp; regnum deftrucret, Filiuni vnigenitum in quot;'Lnbsp;venire, .amp; in aflumpta carne, diram atq; infamem mortem fubirc, voluit,licconbsp;fcclerum authorem diccr.c? Qucalumpiaimpudentior Sc noccntior,quni d.nbsp;epcrib,qsipimicamdicereEuangeli}przdic4nonem, cuius finis eft obediential^nbsp;quiB.totii,m hominem cum omni fuo fenfu amp; intellcdu Verbo Dei fubijeit ? /nbsp;ifta qui cbnniucnc aut tacent, ij neq^germani Filij Dei, neq; boni Ecclcfi'^*nbsp;funt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; (1,

Keffim߻ Chrttf

. Sed accedamus ad Chfifti refponfionem qut breuis quidem fed eiustnodi * Yt non pi.odo faum fuum Scleipfum aduerfusSycophantarum illorum rnorius^^nbsp;dat,verwmetiam corundem ignorantiam atq; crudelem Fypocrifin grauiterarguat)nbsp;hate affiidlis confeiendjs confolationem dulcdsinjam adhibeat, qua totam (alutis 1nbsp;nafrationemcomprehendit, amp; quid fui nominis Profeflbres faccre conueniat, nbsp;Partes ilius funt trs.

I, ttnftrt.

Prima fimili conftat, quod prfenti caufl cura primis conucnit. (inquit) non egent nicdico,fcd qui male affeh funt. Medico feipfum confert/^ unbsp;ad nomen lefu alhideas, quod Scruatorera fiue Mcdicum fignificat. Itaq; ftnbsp;ci officio argumentum peti^quafi diccret : Medici proprium raunus eft cos, qunbsp;habent, aut aliquo morbo laborant, acccdcre, 8c familiarius quoq; cum iJIis vem nbsp;. morbi ira amp; pcriculum,in quo a;grotans conftitutus eft,mclius cognolcat;neq;i*nbsp;prehenditur Medicus, fed potius fides ius prxdicatur, fi eos queq; non fafti*^nbsp;quibusalij delicatiorescontagium timerefojent. Atquiiftivobis ipfis teftibuspj^^^.,nbsp;maffeilune,quoad animara, mevercorperisfimul8c animat Mcdicum elle .jj,nbsp;ufq; rairaculisin,ntimerisprobaui,quie nemo veftrum negarepoteft. Recergo^nbsp;quiifltisfmiliariterconuerfor,adcoq;operam meameisliberaliterofferojosaut .jjj,nbsp;prehcpfioneScodio digni cftis,qui meum hoeftudium calumnianhni, amp;nbsp;felicitatem hanc inuidetis, Aut fi mea benignitas, qua iftis mederi cupio,nbsp;*racretur,quonon fupplicio digna cft,veftra.crudelitas,qui vt rae exiftimationinbsp;tis, illos perire cupitis?

I

i

i

Petc/tlirtt et! ftrtntur nbsp;irtt,

Rtm,9

Quo loco non olcitanterjobftruari debetpeccatores inualidis laborantibus. conferri, quibus Medico opus fit. Etcnim vt natura morbis o .nbsp;furnuSjita etiamomnes homines natura peccatores funt, vt quiinpeccatoconnbsp;nafcifolenr, Vt item morhi intra corpusnafeuntur, amp; nifi horum initijs nbsp;ratur, corpus totum dbilitant, amp; tandem fuperato cextino Spiritu vHnbsp;tera afferunt . Ita peccati virus in membris noftris (vt de feipfo Apo zjjtjftnbsp;bit) delitefeit, Sc cuptditatcs atq; cogitates illicitas ciet, quibus nifi qubnbsp;vires cum mora raaiorcs colligunt, hominis mentem, intelleum, voluntatem,nbsp;deniq;, in fuara poteftatem redigunt,exquo prfecs totius hominis interitus ^5nbsp;Cl vt qui per morbos toto corpore debilitati funt, fibijpfis fubuenire non P ^ntnbsp;rault minus ex mortefeipfosferuar : ita nemo hominum ft ,quifu4 indmnbsp;virtte feipfumpeccatilaqueisaut ncxibuslibcrare qucat,8c mortis attern .rnbsp;tffugere. Horum conuderatio non minus vtilisqumncceflariacft. Exci^nbsp;mentes noftras,vt procul exclufis peccatorura irritamentis atq; blanditijs, abnbsp;nbsp;nbsp;5oO*

nobls quradiligcnEiraccaueamuSjSc fimul de Medico folicitifimus,quuO fcruarc poteft.

CUrifltitfilquot;* tuiimrumnbsp;tUtiiiOUt

Quisver illc eft ? Vnus IHSKS CHRISrrS, qui omnia j/ fidelis officia praftat. Huius cft, vt morbos probe norit, vt argrotantH^i^fiiJnbsp;loribus atq; raiferijs ipfc ctiam afficiatur, vt ijsdem mederi pofsit 8c ftnbsp;ifta Chnftus habet. Qma cnim per ipfum conditi fumus, non poteftnbsp;fuum figmenturti, vtq; in Pfalmis canit Dauid, nouit conditionem noftram j

-ocr page 451-

HO Mi LI A III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*0$nbsp;nbsp;nbsp; *

tjiiodfuniuspuluis, Et cum ipfc propter nos homo filus,in omnibus perinde vt nos tfntatus lit, non potcft non nobis condolere amp; compati quo nomine ab Ifaia vir dolo- if'.,nbsp;ruin dicitur. Qi^d autem pofsit morbis ac vitijs omnibus medcri, rc ipfa amp; fadis a-bundcdcclarauit, deo enim fuidorumaures apernit, ccorum oculos illuminauir,nbsp;tnutoruiu linguas foluit,lcprofos muBdauit,hydropicos curauit paralyticos amp; claudosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g,

rclbtuit, Dsemonia ex oblefsis eiccltj mortuos in vitam reuocauit,dcniqj mortem ipfam f.za, cum omnibus fuis fatellitibus,cumquibus per pcccatum ingrtfla eft ,deuicir, vtfecum Matth.iitnbsp;ctTc ttftarciur,qui pcccati noxiahumanum genus liberarc,Serpentis veteris caput con-cukare, Diaboli opera deftruerc, amp; hominis naturamcollapfam inftaurare debcbat.nbsp;Plcn ergo nos fcruat,amp; infupcr viribus nouis nos inftaurar,vt in ipfo poisimus omnia.nbsp;Dcvoluntateverociuscurdubitcmus,qui volensinmundum venit, amp;ita nos dile-xit.vl propter nos hominem alTumcre, amp; feipfum pro nobis tradere voluit ? qui deni-que omnes qui laborant amp; onerati lunt,3d le benigne vocat, nec qusnquam ad fe veni-nttm foras eijeit? Matth.//.loan.tf.cap.

Porro nc illi aliam peccatorum, quara morborum corporis, rationem eft dice- ir, scriptur rent 5 amp; Scripturas fine Legis prxeepta allcgarent, qu (vtHomilia prcedenti dixi--^'-/'nbsp;musquot;) fcclcratorum commercia,amp;t nelcpram vcl immundum aliquidtangamus, prohi.nbsp;bcntdpfc p^ Proccupationem Prophetx teftimonium adducit, vt fe nihil Scr^turisnbsp;aut Lcgi contrarium facet c oftendat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et quia ipfi res crat cum ijs, qui Seriptuvarum

feientiam profitebantur, non fine ftomacbo, St mordaci ignorantix tuVpis exprobratio-ncillis difit ; Profedi verb difeite, quid fit, Mifericordiam volo, amp; non Sacrificium. Quafi dicerct : Vos quidemkientix dauern vobis vendicatis, Lege Dei gloriamini, Lttt.n,nbsp;adhxc coccorum duccs,lux eorum,qul in tenebris agunt,infipientiuni erudiiores,infan*nbsp;tiuin Magiftri, qui Dei volnntai-cm St quxcunq; Cognim ncceflaria funt, exade noueri#nbsp;lis,videri vultis : At fl tarn dodi eftis,taro lufti 8c leduU Legis Dei obferuatores , curnbsp;cii ca ca modo occupamini,qux ille non multiim curat ueglignis autem alia, qux maio- nbsp;ns funt momcnti.Sc fine quibus nullus cultus illi acceptus eft? Annoii olim Patribusnbsp;vtftrls,perKoteamdixit:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mifericordiam volo, St non Sacrificium ? Scientiam

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dei pins quamholocaufta?nbsp;nbsp;nbsp;Item. Melioreftobcdientia,quaiTi vidima, 8canfcul-,,j^^ji,,/jj,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tifeprxftat adipi arictum.nbsp;nbsp;nbsp;Quia ergo h'xc Vos fecuri ncglighis, Sc infuperimmani

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confiJentia veftra ijs moleftiam exhibetis, quorum vos miferei i oportebat, priusquam

1 inihl,quiinPatiisvoluntatioccupatusmi{ct icordix officium peccatorum confcienfia I gr.',riiiis pvxfto, c.alumniam ftruat s,bitc,Sc dlligcnfius Legem Domini excutite, vt in*nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iclligatis, quanto maiorisfaciatD EV S mifericordiam,quam externafacra cum omni-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus Cci emonijs 8c puriftcationibus cxte;nis,quibus vosipfos 8c eos,qui vos confulunt,

ncquicquamfitigatis, 8cc. Hic (inquam ) verborum Chrifti fenfus eft, quxbaud ' W

i dubiintolcvabilia vila fuerunthominibus ambitiofis, 8c in fupremo dignitatis gtadu \ conftitutis. Et fl Chrifti perfonam cum Illis confras,videri potcrat non officij mod,nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed umnis inodcftix limites prxtcrgrcdi qui tarn duro 8c acri dido iUis ignorantiam fi-

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mulatq;cvudelitatem, flue neglcdummifericordix officium exprobret. Sed reuera

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihilprxter officium fecit, cum ipfe Patre conftitutus fit Sacerdos xternus fccundurn ppz,ne,

ordinem Mclchixedcck, qui non folvim pro hominum falutc vidima fieri, verumefiam

1 in icmplumfuum fandum venire debuit, ad cxcoquendum 8c repurgandum filios Le-

1 ui, qui fuarum traditionumfcoria atq-, fuperftitionum dofrinamfideiatq; verumDei cultum , adultcrauerant. Et docet fuo excmplo Dominus, qvomodo tradari debeant nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctiam hodie, qui, Scribis iftis ScPharifxis nihilo dodiorcs aut mcliores,tarnen fiinili^r-

1 rogantia lus omne in Ecclefia fibi vcndicant,8c confeienb)^ afflidis.quas ni mis diu one \ ribus giauiftimis immifcricorditcr opprcCfcrunt ,Euangelij conlolationcm inuident,nbsp;1 qux folaillas confirmarc8c rccrearc potcft.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verb Hofex locum, quern Chviftns allegat, funt bxc Dei verba, lu- toe Hofr

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dxosfimulamp;clfracliias accufantis,qud contemptis omnibus ip'fius prxceptis atq; mo-

Oo iij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niiis in

-ocr page 452-

5^ nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIE! HATTIWET APOSTOL.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[.

nids in fcdcrum licentia contumaciterpergcrent.-vtq;m3gismuerct3tiait^^j,i,z inos,patrisob filioruin contumaciam dolcntis affeclum induens,3!t;Qwcl6nJ^nbsp;phraim ? quidfaciam tibiluda? Qnafi diccret.- Qmd nonfcci hucufqbQ^'nbsp;liri potiieratis, nifiprrfus calluin obduxifletis ? Scd nequicquatn onia- [yiinbsp;vt nihil nunc dicam de apertis flagitijs,pictas veftra eft quafi nubcs matutin^ gt; fpnbsp;ros mane venions amp; abiens, Id ell, quando pijlsimi amp; lanlifsimi vulcis vidcfbnbsp;t amp;nebulones eftis.nbsp;nbsp;nbsp;Vt enim diuo tempore,dura nimijscaloribusterrai*

hiar,interdum fubauroram nubeculce fpcm pluuifaciunt.fcd cdemadSolisof j uanelcunCjSi rtis gutcpergramina lparguntur,quas tarnen SolexoriensfXi nbsp;vos externo tantum fuco mihi ocuios oblinereftudcris,dum pnitentiam in^nbsp;ne in imuiationcquidem'tftadiu perfiftitis, fed vt primm viriolnatur deiionbsp;calefcitis, amp; fi aliqua prions licenti occafio datur,ad earn reditis. Idcirconbsp;buihatenusper Prophetas,adeoq; crebris horum monitisatq; incrcpationibu5l^i^l,znbsp;met fatemini ) tantumnon enecaui vos : adhc iudicia tua, qu partim in . jn'nbsp;feruanda tradidi,partim exemplis infinitis pnarum,quasdetcfum,conni^nbsp;ftar lucisfulferunt, vtde ignorantia horum nemo velirm pofiit conquen.nbsp;tarnen vos adhuccircaCeremoniasfolas, amp; inutilia corporis excrcitia, occup^n^^i^unbsp;agedum vno verbo expre e repetam, quod millies dixi ; Milcricordiatn voIojnbsp;Sacrificium, cognitionem Dei plus qum holocauftum

Sub miiricordi nomine caritatem, amp;omnem beneficentiam Dei aiitem cognitio in fe fidem amp; obedientiam compleditur. In vtroq;nbsp;itaconiunlafunt,vrlcpararinullo modo pofsint.

Z-

Ifia auTcm facrificijsSc holocauftisopponir,vtbccum tora ccremoni2*'j^jfff' terum congerieabsfedamnari teftetur, nifi xfidc Secundum caritatis regular J,nbsp;antur. Hune veto locum Phapifis amp; Scribis in menrem rcuocat CHRI (fji'nbsp;quiaipforum hypocrificonfutandinprimisferuiebat. At non minusnol qiHnbsp;I poribus feruit, amp; vtinam in eius confidcrationc afiidua verlrentur tam Papnbsp;pro fuis fuperfiieionibus mordicus retinendis ferro amp; ign pugnant, qumnbsp;ddrin Profefibres, qui quam ore iaant fidem, fais negant. Vrriqi **nbsp;lim Tudi amp;Ifi-aelit,quando optimifunt,hypocritfiant, mox vcr,omnicii^*nbsp;latione pietatis relida, in omnem licentiam cfFunduntur.

III. Ctffljfui r^ttine fi tie.

Rendit,

itZ Reflat rertia relponfionis Chrifti pars, qua quod in prima de Medico .X'nbsp;tius fibi applicans ait : Non vent vt vocarem luftos, fed pcccatores ad poefnbsp;Quia ergo ifti Peccatoresfiant, ex corum numerofunt, quos vocare,qn^*^nbsp;alhcerc debeo, vt ex peccati feruitio edudi vitam in melius conuertant, y rnbsp;mihinon leuem iniuriam facitis, quime ideo aceufatis, quod officiumnbsp;gatautera fcveniflcjVtiuHos vocct, non quodaliqiii fint, qui vcrc iufti di^^'Pq^p^nbsp;aut quod taies iple aucrfetur : Sed ex Phrifieorum opinione loquitur,nbsp;alijsiuftos elle gloriabantur,vt in parabola Pharifei amp; publieani apud Luc^*|^p;'*'nbsp;dere. Tals non vocat Chriftus, non quod ad fc^conuerfos negligatnbsp;lum ex Phariforum numero, amp; quoad Legis iufticiam, irreprehenfibilcm jyll'nbsp;mus, qui tarnen eledum illud organum fadus eft) fedquod quoadnbsp;ci propri fiducia turgent, Chriftum vocantem non audiunt, amp; (nbsp;ait) dum propriam iuftitiam qurunt conftitucre, iuftiti Dei non fubgt;) nbsp;qu^ hic nobis in CHRIST O offert, nobis autem fola Fide percipit^*:'nbsp;terum breui hoc dido rurfus amp; Pharilorum calumniam confutat, amp; totani*nbsp;ftr rationem euidenter tradit,in qua hc confiderari debent.

^-

'quot;

r

priu^

-ocr page 453-

WOMLIA in. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X7

Pitinoqn-busferuandisCHRISTVSvencrit? PeccatoresSolos notntnat,amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

qiiiJem ingenerc, nc quisfc cxclufum putet propter vitzgenus,gentem autfexum. In pterfeccatoret illo cnim non ell ludzus aut Grcus, non herus aut feruus, non mas aut foemina. Quinbsp;fit ergo (inquis) quod cum omnes homines peccatores fint, non omnesferuentur.

Refpondco,qula non omnes fe peccatores efle agnofcunt,nec,quam grauis amp; hor# ribilis pcccati noxa fit, intelligunt, qu caulfa eft,vt quemadmodum racdicum non ac-ccdunt aut quxrunt, qui fc grotare non intelligunt, aut morbuin fuum non tarn difli#nbsp;cilem amp; pcriculofum elTc putant, vt Medici confilio vel opera fit opus, ita multi Chri-llum fccuri ncgligunt, quod de fua iuftitia tantm fibi polliccntur, vt illo fc ncquaquanbsp;egerc cxiftiment. Primus ergo nobis ad falutem graduseft, peccatiamp; vitiofz velnbsp;pcccatricis naturzvera cognitio, quz fecuros excitar, amp; cogi MedicumScfcruato-rcm Chriftum accedcre. Hac qui Icfc intra cor fuum compunos amp; faucios Icntiunt,nbsp;non idea defpcrarc, fed potius certam falutis fpcm ex eo concipere debent, quod ex corum numero fint, propter quos DEIFilius inmundura venir, amp;homo faduseft.,nbsp;Vide primam ad Timotheura primo cap.

Secundo modum falutis noftrz indicat, dum fc peccatores vocarcdicit. Q^d chriiopenjf. non ita accipi debet, quafi vocatio fola fufficiat.nbsp;nbsp;nbsp;Etenim vt nos fcruaret D El Filius

hominem ex virgine nafei, pcccata noftra infe recipere, eadem mortis fu merito expi-arc.tnortemquoqUuarcfurrcdione vinccre, Scclosfua Afeenfione rclerafb ilium oportuit. Adhzc tanta bona per Evangelium nobis offert, amp; huius przdicationenbsp;nos ad illorum focietatem vocat,ad quam perucniunt, qui illi credunt, amp; vocantem fe-quuntur. In przfenti autem folius vocationis mcminit, vt gratuitam DEI miferi-cordiam commendet, quz nofltz falutis prima caulTa atq; fcaturigo eft. Typus hu-lusolim in Adamo przeefsit, quem pcccati rcum, Scexhuius confcientia trepidantem ,nbsp;fugicntem, amp; latcbras quzrentcm vocauit D E V S, vt ex fuga ilia, qua fc ipfum in pernbsp;ditionis przeipitium datums erat, infcliccm retrahcrct , amp; feminis benedidi, cx^nbsp;inuiicrc nalcitun pvomifsionc Eum confolarctur. Ad eundem modum adhuc nobi-fcuni agit Doininus, quando pcccati conuidos amp; proprij cordis iudicio damnatos pernbsp;l..vangclium ad le vocat,amp;hinc inde per auia amp; Labyrinthos fuperftitionum vaganti-bus Iztam banc voeem occinit.nbsp;nbsp;nbsp;Venitc ad me, qui Uboratis amp; onerati eftis, amp; ego j

gt;. II.

icfocillabo vos. Item: O vos omnes, qui fititis, venire ad aquas, etiam vos, qui-bus non eft pecunia, vcnitc : Comparatc amp; c omeditcjcmitc fine argento amp; prztio vi-nuinamp;lac. amp;C.

Ifta vero folidara confolationem in tentationibus pariunt,quam non pofTunt fentire,quotquot in fuorum opcrum meritis confidunt.

Poftrem, ad quid vocemur, docct ? Ad refipjfccntiara nimirum. Dc eo fi- ^Urt. lt;ic loquitur, qui nobis in hums vitz curriculo propofitus effc debet. Ergo non fcelc- ffienttamt.nbsp;ratoruin fociu$,neq; fcclerum fautor fiuc patronus eft C H R1S T V S, vt Pharifzi ca-lutuniati funt olim . neq-, (vt hodiequidam garriunt).fccleruinliccnti oftium apcritnbsp;L^angcli) pratdicatio, quz certatn peccatorum rcinifsionen in ilium credentibus polli-cctuv, nosq; fola fide iuftificari ac fcruari docet. Ad refipifeentiam nos vocat Chri-(tus, vt ipfc dorinam fuam ab hoc articulo exorfus eft, cum in terris agcrct ; ita abnbsp;eodem Apoftolos quoq;Evangelij przdicationcm exordiri iufsit. Et vt ad primamnbsp;Nlcp falutis noftr cauflam fiuc radicem Election cm nimirum DEI gratuitam, afeen- nbsp;damus, elcgit nos ( Apoftolo tefte ) D E V S in Eilio hio, antequam iaccrentur funda- //gt;? i.nbsp;monta inundi, vt eftemus Sanifti, amp; inculpati coram ipfo in caritatc, amp; przdeftinauitnbsp;nos, quos adoptarei in filios pcr/ESTAf c HRJnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lefe fecundum bcnepla#

tiiuin voluntatis fuz adlaudcm gloriofz gratiz fuz, vt fimns genus clctum, regale fa-Cerdotium, gens fanfta , populus D E O in p^culium acquifitus, vttji virtutes prsdicc- nbsp;nbsp;nbsp;**

, Poftremo, ad quid vocemur, docct ? Ad refipifccntianit nimirum.

ratoruin fociu$,neq; fcclerum fautor fiuc patronus eft CHRISTVS, vt Pharifzi ca-lumniati funt olim . neq-, (vt hodiequidam garriunt).fcclerumliccntiz oftium apcrit L^angcli) przdicatio, quz certam peccatorum rcmifsionem in ilium credentibus polli-cctur, nosq; fola fide iuftificari ac fcruari docet. Ad refipifeentiam nos vocat Chri-(lus, amp; vt ipfc dodrinam fuam ab hoc articulo exorfus eft, cum in terris agcrct ; ita abnbsp;xodem Apoftolos quoq;Evangeli) przdicationcm exordiri iufsit.

gt;lq; falutis noftrz cauflam fiuc radicem, Eledioncm nimirum DEI gratuitam, afeen-

monta muhdi, vt eff^mus Sandi inculpati coram ipfo tn cantate, amp; przdeftinauit nos, quos adoptaret in filios per / E S CHRJSTrMin fefe fecundum benepla,nbsp;tiiuin voluntatis fuz adlaudcm gloriofz gratiz fuz. vt fimus^genus eledum, regalefa-CtTdoimm,censfanda jpopulusDEOinJ .nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

inusillius, qui nos ex lencbris vocauit in admirabilcm fuam lucem.

O o iiij

Yc

-ocr page 454-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRECATIO.

Vtergo Evangelij doulrtnafalutern ornnem exgratnita Dei mifcvicordu per Chriftum manaredocet, medium verocius pei'cipicnda: monftratfolam /den),qu3 omncnoRro*nbsp;rum opcrum meritutn,omni$ item humana; iuftitise fiducia excluditur: flc cadcm nosadnbsp;rcfipjfcentiam vocat, vtnimirum,ex peccatiferuitio Si rencbrarum operibusad Dcuinnbsp;conuer/, huicvni toros nosraancipemus,ei vni feruiamus, amp; omnibusdiebusvit^no-ftrambulcmiisin ea luce,quam in feiplb nobis prfcrt Dominus amp; Seruafor nofternbsp;vnicns,lefusChriftus. Ipfi debeturbencdiio,bonor,gloria Sepoteftasin xcernui

PRECATIO

DI EI, QVO CELEBRA' TVR. MEMORIA MATTHInbsp;APOSTOLl ET EVANGELJSTnbsp;. Match, p.

tta est k

AEGROriS ESSE

: Sidifnre Ecilextui,c^lt;^' r ,.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'quot; ^^^^orant-fnaloruni-

'^^geltum tum ^raKsformantiu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt i nuad/ti adqullt;^^

^ejmbraintf^ra^ qttx 'te Afedtcum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0/gt;um . Tu ipttur feruitihittif

le ! tone Le^is liherai, nbsp;nbsp;reddieiii}nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teile apoat, quint!***quot;

9uteloct(^ Pecleutnoulte/lumenei ^'^^^^^'****'tt/llt;ttittoeiterni) Patretuf. P' eentonigeee adftlitium Afofiicam,ni^ *^nbsp;^tatlbiee lucem dollri^ff^. /ߔ*****^^^lt;^nrpuiierrorem Phatttkantinbsp;tora(te. Serua ohium lucenanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cerem9/pilt;tnt antrertniia tߑ

mifium fidambulerntti inpracent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nongeibut, non aandi!*^

amp; veritate. Tuincamp;oteinnoboi, nbsp;nbsp;P**''**^gt; amp; te colamtu in Sf

^*^iVtretinenteffide,nc^i,o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Leinvtraq'

^iPTEpq^,

IN FESTO S. MICH*'

ELIS ARCHANGEL/, EV'

ANGEL, Matth, js, cap,

hom ILIA j,

Eoiplo [empre aadieruncj ES VM dircipuIhdicenKs:QE^f^^^'^^ maximus elin regno clorum'Etcm aduocaff premiumnbsp;llacair cum in medio eorumfamp;dixic : Amen dico vobis, niiieonE^^nbsp;fuerius, amp;hacis vtpuernlbneqaaqaam ingredienuniin ^egna^^nbsp;lorum. Quisquis igicur/Jemilcnr fe ipfum^eut edpucralus^nbsp;emaximasillein regno corum. Ec quisquis receperk a J fnbsp;pucrulum talem in nominemeo^ merecipk,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j-^fo

-ocr page 455-

M o M L I A I.

O T O HOC CAPITE MAT TH At VS INSG4E

5^1

Donni noftri J E SV C HRlSTl cum difcipulis fuis coUoc|uium de. fcribit, in t^uo vtilis ac omnibus ncceflaria dotrina proponitur, qua-les efl oportcat cos , qui in regno Chrifti cxcellcrc , 8c veri cius ciucsnbsp;crtc,amp; tandem coelcftis regni hxrcditatem adir volunt. Vbi haecnbsp;requiruntur primum vt depofito ambitionis amp; fupcrbi affeftuhu-militatiftudeaiUjScquibusuisinfcruiant : deindevtncmini fcandalum prxbeantj 8cnbsp;inprinus nc, qui fimpliciorcs funt, aliquo ipforum dito aui fao offcndantur,curent ;nbsp;tcrii vt ratresqui pcccarunt pi)S admonitionibus non folm priuatim , fed publice ct-iam gt;fl opus fitjCorrigercgt; Sc in viam rcducere ftudcant ; quarto vt omnibus iniuriasnbsp;atqi otfenfas fuas benigne condonent.

I

Ad ptitnum pcrtinct hie locus, quern modo rccltauimus, de dKcipulorum quae- (Hone de primatu. Qtua verb Mattharus breuitati ftudet , hiftoriac contextus ex alijs fnmattt,nbsp;farciendus erit Hanc ita narrat Marcus , vt apparcat, difcipulos in itincre verfus ^*^^**nbsp;Capcrnaufnlnterfedifccptauilfc,quiscxilhsmaximus cenferi dcbcat in regno coelo-_rum. At Dominus, quern ipforum difeeptatio non latuit , vbi domum ingretfusnbsp;eft, interrogat cos. Quid in via inter vos difccptabatis $ Iph verb percul luenbsp;runt initi nimirm quod iplbs fui fai puderet : fed tandem ad ilium referunt hancnbsp;queftionem , 8c interrogant ; Quisnam maximus cft m regno Coclorum ? Vocantnbsp;autena regnum coclorum , cxcmplo Chrifti, regnum , quod ipfi in illo lomniabai#,nonnbsp;quod ilium in coalis fore crederent, fed quod illud coclitus promiffum in terris expeta-rent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rigocontentionisfuitfalfoconccptaderegno CHRlSTlinterris opi

nio , in quo fibijpfis honores 5c dignitatespolliccbantur. Et difeeptatio ifta inter iplos exoriretur, multiplex caufa poteftindicari. Ptimo, quodDominutnbsp;intrapaucosdicsvtnuperquoquemonuimus)tr^ucquatcrquede fus mort dilfc-tucrar. Cogitant ergo libi duce aut Antiftiic opus fore, qui in alios ius habest at-que imperium, 8c fua autboritate illos regat, Aemulationis autem 5c fixt occafio-pcm praebuit, quod ille Petrum alijs antepofuifle vibebatur , quando ci claues regninbsp;Coclorum promifit, 5c paulb pft cumeum duobusalijs, lacobo Scoanne,in montemnbsp;feerfum fubdxil : quod item pro illo didrachmafolucrat, non fine miraculo ; ex quonbsp;hodieeiiamperfonaiifucceflorcs Petri primatum in Ecclefia fibi vcndicant. Ex hisnbsp;armulatio accenfa cft, qux difeeptationem iftam peperit,in qiia multifarim peccarunt,nbsp;Pnmm ambitionc 8c luperbia : deinde quod immemores corum , quac de crucc ferenda dixerat nuper Dommus, deijsquxrunt, qux ille nunquam promiferat : Sclicecnbsp;promifilfct , error tarnen io eo fuiffet non leuis , quod triumphare volunt priusqumnbsp;pugnaucrant, tertio qubd , qui coniunis animis 5c ftudijs debebant pro Chrifti glo*nbsp;lia pugnarc, inter fe committuntur.

Concurrunt prxterea, vt inter taies fieri fokt attnulatio, inuidia, odium, fimuV .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tas, apertue rixx ; qux vt multis regnis exitium pepererunt, ita regno Dei excludunu

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ita fol ftre fieri omnibus, qui ambitionc accenu de rebus arduis , 8c nihil ad nos per-

i ncniibus , quxrunt vt bodie , qui de clo ,8c conditione coelitum , difputant, qu jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lune demum pcrfclc cognofeemus, vbi, hac carne foluti , in patriam peruenerimus.

I taque hoc difcipulorum exemplo admoncraur , qux 8c quanta fitnaturSc inge-** Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni) noftri vitiufiiat,8c qum parum tribui dcbcat noftris viribus.

SuntKi difcipuli lt;)(^uos CHRIST V S fibiinpcculiuinclegerat , fed non Wc modu peccant, vcrumctiam poft inftitutionem amp; corrcptioncm , c^uam hoc loco einbsp;ill adhibuic, non Icmcl itcrum atnbitionit oiftro fest vinei pafsi funt.

-ocr page 456-

440

X#, Zt,


DI El S. MICHAEXIS

Nifi ergo fingulari gratia fei uaflct Dominus, amp; pro illis interceiflct apu J cuti in vlciraa cna Petro dixit ) prorfus defecilfet illorum fides,amp; toti pewjflnt-nioenimfibijpfiautdignitati, in quam cuedus eft,fidat. Nam quo akiong jnbsp;confiffimus co periculofius amp; grauius labimur, nifi Deus fuo Spiritu amp; manu Pnbsp;nos fijffulciat.

Faclum hoc in fucceflbribus Apoftolorum, vt in Apocalypfi per.ftella abumbratur, quclo decidit,cui data eftclauis puteiabyfsi, amp;c.


Z^rceTicliTm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chliftumvideamus,quemnonlatuitdifceptatio, quaminterfew

tli/itfitliiruin. difcipuli, amp; dco eos arguit, im tacentes amp; tergiuerfantesfateri cogit

ipfo requirere. nbsp;nbsp;nbsp;Eft hoc nouum diuinitatis indicium, qualia ex ipfius hiftotia

alia habemus,amp;firaul hoc excmploadmonemur, qum difpliceant Dco ni ambitie. Qui enim occultam redargutione amp; corrcptione dignam iudicauit,nbsp;m inultos finet autimpunitos eos,qui priuatglorixaut commodinbsp;in Eccl'efia amp; Republica turbas excitant, amp;{candalorum noccntifiimornbsp;fijnunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pj^'

Quoadcaufmvcr,nondireladquftionempropofitamrefpondfi ' nus, vtquisnam fitmaximusillein regno fuo oftcndat, fed docct potiuSjquiJ^^nbsp;re; quiduc vitarc oporteat,quiin illoyoluntlocum habere. Enimucronbsp;rausfitin regno clorum qurerendiculum eft, quando hune, elfe Icf'nbsp;Conftat, cui datum nomen, quod eft fupra omne nomen, amp;c. Nobisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipiiif?

curaefle debet qurere,vcnos eius confortes fiamus. itaque prfenti nil* afFeuireponfionemaccommodans,ambitionem ipforum dilrt damnat j jjijii**nbsp;illi longura valere renuntient , regnum fuum ncquaquara ingrefl'uros c

Nee nudis verbis rem agit, fed Chria vtitur, ficuti poftea quoq; fjsbu'fi cum eandcmcontcntioncmin vltima cenainftauraflcnt,pedumablutioneiPnbsp;litatem coramendar. Voluit autem tanto ftudio in hac caufa vti, quodnbsp;difficile fit ex hominumanimisfuperbiSpiritum cximere,qcmex primis P.nbsp;haufimus,qui jllo decepti peccarunt : qu cauG eft, quod fuperbiara peccat PL(j0]ii'*jnbsp;Sirachides dixit. ideo in prfcnfi magna cum grauitate caufam banc agitnbsp;Nam pucrulum vocat, amp;( vt Marcus annotauit) huncin vlnas acceptumcoiffnbsp;deinde ftatuit in medio diftipulorumA non fine grauiima alfeuerationeattnbsp;dico vobis,nificonuerfifucritis,5cfiatis, vtpueruli,nequaquam ingredicjd*nbsp;gnum clorum, Quafi dicat : Quritis, quis in regno coclorum niax.-que aliorum princeps futurus fit, amp; arabitiofc ad principatum iftum omnc^ nbsp;y

Sed tarn abeft, vt hie alicui veftrum debeatur , vt nulli ex vobis m ; x locus futurus fit, nifi teti conuertaraini, amp; depofito Spiritu ambition*^.j^fl\nbsp;hon agit, pucrulorum fimilcs fiatis. Idem ergo hic dicit, quod rfciLnbsp;fi quis fueritrenatus, non poteft videre regnum Dei. Itaq; non mO inbsp;lorumfaium reprhendit,fed totam hominesnaturara damnat, quando^ .foynbsp;efle, vt conuertantur. Et vt norint , qualis hc conuerfio efle, amp; quoui*!'nbsp;dfebeat,pucriirorum nos vult firailes fieri.

At hic quoq; diligenter videre oportet, in quo nos puerulos bjjim fi de pueris fimpliciter dicendum fit, omnes in peccato eoncep^^nbsp;efle conftat , amp;idco figmenta cordishumaniabipfa jnfantia praua Ji'nbsp;nuntiat. Et in puerulis quoq; affeius fuperbia:, mulationis Scinui *nbsp;fcurisindicijsffi:prodit. Scdmcraineriraus,fitoiHtudinein omncm.( *


Chri^ B! fiireamp;e rejBa-tt


han, t.


ccli,\o.


Marc,^,


lMn,u


t gt;t ffUB puet-M-le tmitandi /int.


-ocr page 457-

ro'mla. 1.

cnr) claniicirc, 8c iJeo non ad viuiim illS deberirefecar. t CHRSTV S fimplicitcr ad hoc refpicit, qud etfi lex peccati 8f natur vitiofitas in puerislocim


habcat,(|uieosctian\ mortis reos facit, tarnen nondum in e's dominantnr affeus pr-n, vtinopuscrumpant , netpieadhncnrnntdigniiatiFngradiis, rnuko minusnbsp;alijs dominari cupiunt , vtpro impcrio cura qilquam digladicntur ; Scd fua fortenbsp;ftcparcntum complcxu atqut fauore cnvcnti, nihil prtcrea expctuni : a'dh'c difci-plinam facile admittunt, ii in tempore llis adhibeatur offcnfl ad parentes rcHt'-runt, amp; facile placantur, Inhisputrulosimitari debemus. EthocPaulsqo-quemonet, Corinthijs feribens : Fratres.ne itis pueri intelligentia . Sed malitia'*nbsp;pucri : intelligentia verb adulti fitis. Er alibi quoad fidem amp; agnitionm Fili) .nbsp;DEl nosfldolcfcere vult in virum perfeftuin , qui non fluftuemus, amp; pnerorm *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

inftar incerti circumfcramur quouis vento dyfin. ' Et C H K I S T V S Dominus prfcnti argumento folum puerulorum'exeraplum applicat, cm elicit f Quis. quis igitur dcmilerit fc ipfum , iieut eh puevulus idc , is eft maximus ille in r^nonbsp;cielorum. Etapd Lucam addit f Qra minimus cil'inter vos , ifte erit raa-^quot;^-

Hxcautem dicendo non dam'iiat Icgitiraos dignitatum gradusi Republi

can Ecclcfia,flt;ddocei, ad quid hi nobis fermre debeant , qua ratione item ad eos pcrueniriamp;quomodo rctincripofsinc; SiMnimirum ad feruie-rrdum alijs prompt! Sc ,nbsp;parati fiinus , n quo altius quis fupra'iistmciet, e plus-alijsffcruiat. 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

HiccnimpropriusdonornusDEIvfus eft. - Conlentithis quodAiffbi dicte Dominus; Qra maximus eft intervos,lit, ficut qui minimus eft amp; qui princepsnbsp;eft, ficut qui miniftrat. Et hoc ipfum propno exeraplo confirmt, addensj Namnbsp;vtcr maior eft, qui accumbit , an qui miniftrat. At quid multis opii's eft, quandonbsp;res ipfa loquitur, orancs ptiblicorum officiorum autmuncrum dignitates cum mini-fterio coniumftoscfTc^Sc vt in domo bene conftimta nemo mapisfcruuscft amrpa-s

Efique hoc diligenter qbferuandijm',vtin quonam vera humilitas confiftat, intclligamus. Nam hc vehementer errant bypocryt, quiillam vt olim Pharifei,nbsp;veftitu 8c geftibus mcfiuntur, cm intnmfuperbi Spiritu intlati lupva .D EV M fe-r eft'erantur, 8c homines prx fc contemnant. Sed qu D EQ probatur humjlitas,nbsp;incoconliftit; vtprimm coram ipfo,8cfubeius potent! manu', humiliemur, ne-que nobis ipfis aut noftris viribus aliquid tribuamus, ex quo ilhus gratix quicquain deinbsp;rogetur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' n; .J-.'

mitemur ergo ptrm noftrum Abrahamum, qui ctfi jpfum DEV S-fder ceef, i,. iunxifretigcfuicontra'SdomxbsdccreticbnfciumJeciflet , tarnen fe pulurernamp;xine-nerem efte fatebatur. 'Et vt Dauid in regio throho fedens non obliuifceb't?cuEx,nbsp;ex qua-ipfum DEVS extraxerat : Vt item Paulus , cm plus omnbsApo-a-T-w.rnbsp;ftohs Uborquiiret in. vwb' nuiftcrio, priftinx fuxeonditionts non fuit iramjemr.t'*^'*'''*nbsp;ifa nos qui quales fimus natura mcmincrimus ctiam tune, quando nos fupra multos,nbsp;D E V S euexit. Hic dert verx pictatisfons, 8cad eandem ftimulus eft acerri-mus. Ex CO altcrum fcquitur, ne quem prx nobis contemnamus. Ecnim vt id

-ocr page 458-

44*2

f-tt. 14*

DIEI S. MICHAELIS

Quod fi qui nobis amp; mukis ali js prftanr, quum eft, vt in eis dons Dci lemur. Cognent deniq; finguli gt; nullum cfl inter homines, qui foius fibijplinbsp;idcirco mutuis officijs indigemus,amp; exempla funt potentifiimoruni regum, quosilff'nbsp;uis,autpifcatoribus,autalijs oblcurishominibuslerudtosfuifl'elegiinus Nef''nbsp;plis veceribus opus cft, cm quotidie huius generis mulca fiant. De bis qui dilig''nbsp;ter cogitant,hi facildepofito fijperbiSpiritu fefe, humiliabunt, vt omnibus inltf'*nbsp;aqj. Hosautera Dominus exaltat,vt alibi Chriftus loquitur : amp; tunc mutuis offijtnbsp;foueturcharitas amp; Concordia, qu inter am bitiolbsamp;fijperbos nonpoteftconfilltf*

fntruli cam^ mtnilaiitiirt

tfii I laremA,nbsp;Mnnh, t.

UrnAttftifi

Porr necui turpeautindecorum videretur, Apoftolosorbis toiius dodor!'^ puerulum magiftrum remitti, Dominus hunc magnified commendat. Nam vtdi'nbsp;mus,in vlnas eum accipit, Sz eundem quafi luo loco fijbftituit,dicens;Quisqufsr^fPnbsp;rit aliquem puerulum talem in nomincineo, merecipit, . RecipiuntpueruJos r'lnbsp;nomi.nc, qui ab ipfo commendatosfouent, tucntur, iuuant, infhtuunr, amp; vieii'*'nbsp;demimitantur,quatenus nobis ab illoceu exemplar propofitifunt. Quodfifnbsp;ipfum Chiftum recipimus dodorem. Nemo igitur dolrinam veritatis afprn'fnbsp;proptcr vilcm amp; contemptibilem eius adminifirum. Vt enim alibi dixiinus,nbsp;Deus humilia eligere vt verbo (o confiet authoritas ex feipfo : amp; vt noftram in^o'^''nbsp;tiam depiimat,non ad pueros modo aut homines oblcuros, lcdlpeadafinos Sinbsp;nos remittit . adaucsitem omnis generis, amp;ad flores teracrcin agris nafcenctsnbsp;^uthoritate Anabaptifi, quipuerosindignosiudicanb^l^'nbsp;Ecclefefocietatemrecipiantur, amp;ideo fymbolum Cbri/han inmationis infinnbj^nbsp;Unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non intelligeremyfteriarcgni cJorum. Quidium)^*^'

0^ininus teftabitur,amp;in prarlnti lubet uos^ rum limiles fieri, fi iJlius dues amp; hredes velimus fieri

Phil,

... pjura de hac re alibi. NunC difiamus humiliarifub potenti manu o alij ahjslcruiamus. Quod fi pudet pucrulis difeere,/rJTAf CHRIS^^^nbsp;itnitemur,qui cum elTet ternus DciFilius, humiliauitfefeamp; pacri obediensnbsp;^vlq; mortem crucis, vt nos exaltaret, amp; regni fui cleftis h^redes facerct. Illnbsp;betur benedidio, honor,glorw amp;:poteftas in ernura,

HO MILIA IL

Quisquis autem ofFenderic aliqneni ex paruis i(lis,cjui credunt,prfliteric ei vt mola alinaria llpendacurin collonbsp;demergatur inprofundomaris* V mundo ab ofFcndiculis.nbsp;cefleftenim vtveniantoflfendicula: veruntamen vxhominiillhP^^nbsp;quem ofcndiculum venit* Si veto manustua velpes tuns facitnbsp;o/fendas,excindea,amp;3bijceabs[c. BonumeUcibhdnbsp;grediclaudum, quam duasmanusaut duos pedes habeneem cU'Anbsp;in ignemacternum. Et ocuus tous f^cic, vt ofFendas, erucnbsp;amp;abi}ceabste, Bonum efttibi lufcumingredi in vitam,quin^'nbsp;6s ocutos habentem conijciin gehennam ignis.

V ONIAM DiscipyLI DOMINI NOSTRi

CH R IS TI ainbitiopis aifeii accen de primatu inter fediielgt;^ humilitatem a cos hortatuseft, vtpueruloin^^^nbsp;produdograuirerminatusfif, ipfosoullmn,omninolocum innbsp;'' ruohabiturosefTej aiCi excuifoprorfus Tuperbiar Spirkunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

pucrulorum fimiles fiant. Etnecui ind/gnumhoCYideretur,eo^gt;^^ diu ia Chrifiifichola infikutijcorbistorius dodtoresfuturicrant, nuncad

-ocr page 459-

HO Ml LIA II.

loi rcmittit, vt ab h'is dlfcant : qu fui fuit otTicij, hos tanti abs fc fieri moner, vt fcipfum rccipi

puict, h quics in luo iioniincreccpcrint. Quia vero anibiiioii i.li priinatus affeftatores , qui

klc ali|s pracferunt, fallu fuo multos oflendunt.pr cteris autem liinpUciorcs,amp; qui nonduni in fuie cunfirmati funt, vehementer oftendi lolent, fi verbi niiniiiros.qui altjs modcllije amp;; hu-iniliiatis dodores ehe, amp; calcato huius mundi tahu ad ccelelha ai'pirare debebant, anibitionnbsp;c lupcrbiatuvgcrc, ac inter fc mulaionc cca commitii videant: Dominus ex ca occafioncnbsp;arrepta ,in dottrinam defcandalis digreditur : amp; primm admonct, quam graue ftelus fn,nbsp;quis alicui feandalum pracbcat : Deinde quantum pcriculi mundo fcandalis immincat, prj-dicit: pohrcni,vtillapoHintcaueriamp;vitari, doccr

Vt ver rem omnem redius intclligamus, initio de feandalo, quid hoc propric 5c qum multiplex fit,dicendumerit. Grcis fcandala amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicuntur lingua , quibui

in dccipulis aut laqueis tcndicula alligatur vel fuhinetur, ad qu fera oftendens aut obruitur auttapitur. Deindcin generc accipiiur fcandali vox pro omni co , ad quod iicr facientesnbsp;ofiendunt, vtveleadant, vcllfiimpcdiuntur.vt minus poffint progredi, Inde veto pernbsp;Metaphoram advitseconucrfationcmiranstcrtur,amp;feandalum diciturquicquidin Domininbsp;vt^s liucprxccptisambulantibus obhaculo cil,aut delinquendi occafioncm prbet, gt;Josnbsp;gcrmani proprio vocabulo id exprimimus, amp; lSrgerrtU vocamus illud, quo homo deteriornbsp;fit. Eli igitur feandalum diftum aut falum quodcunquc, ad quod aliqui in fuo officio , autnbsp;taluiis via,impcdiuntur,aut pcccandi occafionc inde arrepta dtriores fiunt,

EUautem feandalum multiplex in didis5c falis, quoad item religioncm 5: mores, aut alia vit (ludia. Noccntifsimafinit fcandala, qu in rcligionc obijciuntur, quia ex hac o-innis laus hominis dependet. Ethc prxcipuum cil dolrlna fall, qu Dcoa nouosautnbsp;ahcnoiprscdicat, cultu item nouos tradit,C idololatras facit; Velaliquiineptis c^lbfurdisnbsp;qullionibus tcligionis caufam implicat Sc oblcurat, vt fimplicioribus dubia c lulpefta fiat.nbsp;Deinde non minus lue peccant principes, qui vel fupcrftitionc amp; fah dodtrina fafeinati ean-dem populo obtrudunt : aut vt regnum iuum llabiliant, cultus nouos 5c illicitos inHituunt,cnbsp;eicVn Dci feruis falfos dolorcs c fu libidiniferuientes, myftas fibi accerfunt, adhc Icgcs ,,/., a,nbsp;condunt, quibus inuitos cogunt, vt fupcrftitioncs abfurdifsiinas fedentur: quod olim lerobo-amum, primum Ifraclitarum regem, Deinde Hcrodem Magnum fcciffe Icgimus. Neq; extranbsp;tulparn funt principes, qui ctfivcrumDcicultum non abrogent, in aliorum tarnengratiamnbsp;permittunt, vt fimul idola cfupcrllitioncs introducantur. Sic Solomon toti ludorum^.SCf*nbsp;gcnii feandalum pofuit fua indulgcntia, qua vxoribus alienigenis permifn, vt fuis Dijs cxcelfa* ,nbsp;dificarcni 6c facra faccrent. Scandalum ctiam fibiipfis aut fuis in rcligionc obijciunt, qui l-Ipfos imparibus coniugijs obllringunt, autfilias fuas alicnis a vera fide elocant. Scandalumnbsp;cjuoquc patiuntur non Icuc infirmiorcs, quaiido ver fidei profeflbrcs fuperftitionibus com-inuiucarc, aut in i)s qu indifterentia amp; media funt , libertatc fua nimimlicenterabuti vident. Et hue referri debent Encnia, carnispriuij ludi, vel potius Bacchanalia amp; Lupcrcalia,nbsp;.faltationum item amp; ehorcarum licentia C alia cius generis, qu ex Papatu, vel potius genti-lilsnno ad nos deriuata, magno cum multoruin feandalo quidam retinent, qui Euangelij do-rinam prolitcntur. Suntprtcrca vitcmorum fcandala, qu dilis 5c faclis prbentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Etenim corrumpunt mores bonos colloquia praua. Multi enim ex obfeoenis fermonibus, aut Cantu laftiuo libidinis occafioncm arripiunt. Idco Apoffolus fcortationem, obfeoenitatem,nbsp;llultiloquium, amp; qucunqi fcurrilitaicm redolent, interChriffianos nc nominari quidem vo-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

luit, Scandalum quoq; multis pracbent, qui facrolanfto Dei nomine ad cxccrationcs 5c icbcic- ' rationes impie abutuntur; qui ablcntibus obtrclant.autpijs magiftratibus efidis Eeelefinbsp;ininillrisconuitiantur,autcalumnijsvirulcntisillos in odium c contemptum adducunt :nbsp;quod hodic apud multos nimis vulgare cfl. Grauius peccant, qui nc faftis quidem turpi-bus abllincnt, t co nocentiora funt Icandala, quo maior eft eorum qui ilia prbcnt autliori-tas. Grauilsim igitur peccant parentes, dum fiia petulantia amp; improbitate liberis tenellisnbsp;pcfiimarum cogitationum matcriam obijciunt, 5c cupiditatum illicitarum Icintillas in eorumnbsp;cordibus excitant : Minillri item Ecclcfiarum,qui fua intemperantia, libidine, auaritia, fallu,nbsp;5c feurrilitate, ininiffcriuni verbi contemptum reddunt. Quibus adnumerari debent magi*nbsp;ihatus, qui fualicentia bonas leges cncruant, c cxillimationcm fuam turpiter proftituunt.nbsp;Adcundciu modum diuites pauperibus C egenis imp^rienti c murmurationis adintrfusnbsp;Dcum feandalum proponunt, dum in horum confpelu voluptuantur, comeffantur, c vc^nbsp;(liiu luxiiriofo fuperbiunt. Vscifsim hi egentium multorum cxcmplo offenfi ex beiieficisnbsp;inimits C durihunt, quando multos ex mcndicationcqufturnfacere, c clccmofynis bonorum turpiter ad iiinauum oftium C omnem .llccntiam abuti conlbicantur, Denique

'P P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;foecun-

-ocr page 460-

A il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIE! s. MICHAELISnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fcundilsuna c fcaiidalorum feges, nbsp;latifsime per onines hooiinum ordLies exK

omnibus applicari debet quod in prfeiiti dicic Dominus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,01-

utn graine

Je fin fit. Jinn-ibdutn^

Docet Ilie primum/quam graue fcelus fit, quis alijs fcandalo fit,amp; magna tateait.Qnilquisofienderit aliquem, vel vnum ex paruis illis, qui in mecrediint,nbsp;ei, vt mola afinaria fulpendatur in collo cis, ac demergatiir in profundoniati*nbsp;Oy IS Q^V IS,aite vt vniucrfale hoc decretum efleoftcndat.quo omnescuiufcuiiy.|,j,jtf^nbsp;Ofdinis homines comprehendantur : vt nemo fit, qui fe immunem polsit dicere,nbsp;plus quam alijs liceat. Deinde addit, A LIQV E M vel vnum ex paruis iftis : amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pgt;*

indefinite loquitur, ne quem cxcipiat, qui impun offen di poit. Et vt nuperpfinj rtiJo quem in medio dilcipulorum Riterat, locutus eft ; deinde ad omnes, qui pffnbsp;rulorum fimiles fadi funt, orationem cxtcndit.dicens : Quifquis receperit aliquem P ^^,|i *nbsp;talem;Itahicvtrofq;comprehendit: nimirm.qudquicredunt, mundiiodt^mnbsp;nullius pretij homines funt, im ( vt Paulus ipfos Apoftoloj il^ocat) purga^ientanbsp;raundi cenfentur, Paruos autem hic nominarc voluit, vt ijs occurrat, qui conte elnbsp;cant, qud fibi purent quiduis literc in cos,quorum nulla cfl in mundo authoritas.nbsp;iam addit, Quiinmccrcdunr: vtmoncat,nonfpcdandumcflc, quis qnifqififl^^p(oiinbsp;conditioncin, fed qualis quoad fidem fit : nimiruni Chrifli difcipulus S(- frater gt;nbsp;Filius Dei atq; Chrifti cohrcs. Eftqjmulta obferuationc dignum , qud puerulo^^j jf*nbsp;credentibus in ipfum adnumcrat, non vtiq; quod aftu eredam,fed procul dubinbsp;tiam foederis, quo eos Deus complexus eft, qu caufa eft,quod ijdem ad Ecclcfinbsp;focietatem pertinent,amp;( vt in fcquenti capite dicctur ) ad ipfosquoq; pertincatnbsp;.rum hreditss, Suficit hoc ad confutandum Anabaptiflas, qui infantibus baptm .jiiKnbsp;gant,ccMudncqjcrederepofsint,neq;fidemfatcri. Nam ctfi hoc vercdicant^^^i.nbsp;hoc obnat, quo minus fidci fymbolum accipiant,amp; in Ecclcfi focict3tcni,adfcri^ 1(10'^nbsp;Dei Filius, qui amp; aptifini author amp; Ecclcfia: caput atqj fponfus cfl, cosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjjj

Tet. Quoad autem caufam prfcntcm,fcclcris huius, de quo agitur.atrocitateni fufP* ' minationcdnott,quodapud Palcflinos grauifsimum fiflc, Diuusnbsp;Qui enim lapide molari ex coo fuo fufpenf dcmcrgebantur in maris abyffuni,nbsp;dicabantur, qui vnquam folis huius aut aeris bcncficio frucrcntur. Qud fi veto Fnbsp;hoc fupplicio muldlari fcandalorum authorcs, non bfcurc docet, cos in futuronbsp;pniS fempitcrnis excruciandos fore. Et conucnit cum Gfarifti dilo, quod in leg yijnbsp;tiat Deus :Malediflus qui ccum errate aut impingcrc facit in via : amp; dieet omnb fnbsp;Amen. Qud fimalcdilioncm merctur( qua nihil atrcius dici amp; fingi potcfl)nbsp;corpus offendere facit ccum, quid dcillo het, qui fcandalum infirmis C incautispnbsp;anima hominis in perditionis fempitern periaulum adducitur : Rationes tam dir^^jilt)nbsp;nationis ex Pauli ad Corinthioscpiltolapriori adducipoficnt, fi temporis ratioflOnbsp;ben da.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji''

SeMthtliferif tftlum

h

t, Cir.zt

I Etfi veto hoc fufficere debeat verd pio, vt fibi fcandalis caucat, vt tarnen temur,depericulo communiadmonct,diccns; Vx mundo ah ofcndiculis: qua *311,11nbsp;ne partim fcandalorum authoribus malcdicit, partim monct nulia re magis cauei.^,,! lt;*nbsp;qudm fcandalis. Et caufam tarn feri admonitionis indicat. Ncccffe ell cnim, vtnbsp;fcndicula. Et ne quis obijeeret. Ergo cxcufati funt qui ilia dant, cum necelsitatc Pfnbsp;occupt : Veruntamen v homini illi,pcr qucmoffcndiculum vetiit. Non ergo.bit^^nbsp;cefTitatcm fatalem fingat, cuius prtextu fefe excufcnt,qui alios oftenduiu. Nani n*-' (t(ifnbsp;ex nobis eft, C^iacnimmundushictotusinmalpiacct, amp; homo animalisnbsp;ca qu funt Spiritus Dei, vbiq^ occafiones inuenit Satan, per quas fcandala obijcut -jit*'nbsp;Quid cnimaliud in mundo occurrit, prterillccebras oninisgeneris, qucarnisnbsp;acccnderc, libidinem oculorum inflammare , amp; latentem in nobis faftum fiue **nbsp;inflammarc poffuntrEt adiuuatSatan conatum vulgi mos,quihodie pafsim regnfi^jji.nbsp;riq^ fua fcelera mundi exemple excufant. Fieri ergo non potcft, quin alius alium on^*jnbsp;vitia grauifsima ecu contagione quadam latifsime propagentur. Quid denbsp;cfl in liuius feculi fiiijs nequitia, vt fcandala ipfi arripiant ex co, quo ad virtutis

r,x, , Cr.ai

* tatem excitari debebant; Excmpla huius maliti alibi in Caino, Efauo, lofcphi ftaif* raoiif, Saule amp; fimilibus vidimus. Et niliil hodic vulgarius eft, puam qud multi,nbsp;felicitate,amp; prolpera Euangelij propagationc.fibi fcandala f3bricant,amp; ad Chriftunnbsp;(ficutiSimeon prdixit) vtipfisfiatoffcndiculilapis, quicleftis falutisauthor elfnbsp;Euangclium odor mortis eft multis ad mortem. quodvere credentibus odornbsp;tarn. Quia autem tanta eft hominum peruerfitas , quanto magis ipfi eanbsp;quuntur,qu fibijpfisSc alijs fcandalo funt ? Permittit autem ifta Deus,nbsp;probentur, amp; fidci cxerccnd matcriam habcant.

-ocr page 461-

44s

Admonet autem ifta conGderatio, qum prouidos oporteat eos cfle, qui fa In tern fuamtucri volunt.nc vcl alijsfcandalumponant, aut ipG tcmere accipiant. Et in primis honim nos mc-niiniUc decctaducrlus cos, qui in Gde St religionc patram vcftigijs aut multitudinis cxemplonbsp;iiiGikndum cflc clamitant. Quia .n. in mundo fcmper plurcs mali (unt,amp;ratio noftra in diui-nis caeca eft,errent atq; ofFendant,oportet quotquot raaudi authoritatc ducuntur,Non temercnbsp;ergo taftiim putabimns, quod Dominus admonitioncm hancapudLucamhreui'quidem,nbsp;fed graiiiadmodum Epiphoncmate, concludit lt; Caucte vobis.

In prxienti autem Tatioocm quoquetradit, quam fccufi fcandalum omnecuitarepofTu-

mus : Si manustua vcl pcs tuus facit, vt tu offcndas,excindeea,amp; abijee abs tc,amp;c. Zt mox mnit eaatri idem de oculo quoq; prcipit. Simili vtur,Chirurgispctito,qui i totius corporis fahis amp;nbsp;vita pcrelitctur ob membrum aliquodvitiofum, illud rcfccare folcnt, vthominis faluti con-fulaiit : Ita hc nobis fadendum cffcmonct, vt tam feri rcftftamus fcandali occafionibus, vtnbsp;ne membris quidem proprijs parcamus, G nos illis offendi fcniimus, Nonautem Gmpliciternbsp; oculos crucrc, manus amp; pcdesabfcindcrc iubet, fed vt aftcftusprauos cocrccannis necefle cft,nbsp;qui nos ad fcelcra folicitant. Lafciuiunt plcrumq; oculi, dummundi fallu ddetantur, aut innbsp;fpctandis formis alicnis occupt! funt. Eruc tune illos, ideft-, auertcabilliciwrum conicm*nbsp;plationc, amp; malam concupifccntiam, qu exilla concipitur, gladio verbi iu^ula. Sentis ma- *nbsp;nus tuas, id eft,naturales agendi facultatcs, pedes itcm,idcft, afteftus carni intos,adillicitanbsp;propcnderc,amp;ijsoft'cndi,qu Satan Semundusobijcit. Mox igitur cundemiliumgladiumnbsp;ilringito.vt (quod Paulasmonct)membrahcterrcftriamortiftccSamp;crjtpustotuminfer-uitutem redigas. Quod autem fingulis prcipitur,publicc tiam in Republica amp; EccleGanbsp;obferuaridebet. Quiaenimiftanonomncsfpontfeciunt , verbipraedicationeSc Iceibus o-pus cft, verbiminiftris item amp; magiftratibus,qui opusDciapudumnesvrgeant, amp; mfeiplinanbsp;quoqi vcl caftigationefeueriori in officio contincant cos, quosalijs feandalo elfe vident. Sint

igitur hi feduli in coramiflb fibi mvnerc, vt neque oculis,nequcmanibus aut pedibus parcant.


Oculi in EccleGa funt verbi pracconcs, qui idco fpeculatoribus confcruntur,amp;Epilcopi dicun-riJr. Oculorum inftar ctiam fimt m3giftratus,qui morum difciplinpr!'^! lnt,quos idco Lacedxmonij Ephoros ffixerunt. Manuum loco funt officiales publici. Pedes C cruranbsp;diccte poftiimus populum totum,quiniftfaluusGt,Kcspublicanon poteft confiftcrc, Hisnbsp;omnibus adhiberi debet haccChriftircgula,vt ncmini propter fua mrita aut dignitatem par-lt;aiiir,G alicuiusfcandali authorfit: nemoctiamproptervcm Scobicftamconditioncmnc-enbsp;gligatur, vt ipfi impunc pcccare liccat. Etenim nullius hominis tanta poffunt efle mrita, vtnbsp;prnptcT ipfum fcandalum publicum ferfi debeat:necctiamfccurcncgligidebet,quifquisfuonbsp;exemple vcl minimum offendere poteft. Breuius ifta nunc annotamus,quia alibihc cademnbsp;vetba prolixius interpretatifumus. NuncmonuiiTc fiifficiat,communcmacgeneralemdo-ftrinam hictradi, quam GbijpGs Gnguli applicent, amp; primo quidem curent, ne ipG quen-quam ditto aut fatlo offendant : deinde pro fua: vocationis deuffieij ratione apud alios quo-qiic fcandalorum licentiamcocrccant ; Ita deniqj viuant omnes, vt inipfius Dci omenglornbsp;lihictur. Alij veto cum quibus verfantur, in Gdc amp; pietate per eosprociant,amp; vt in n-uiflimo illoDomini noftri lESV CHKISTI aduentu coram illocorildlcrc^dcnbsp;regni clclVis hrcditatcm cum eo adir pofsint. IpG debetut baie-

ditlio,honor, gloria Scpotcftas insctct-uura.Amcn.

HOMILIA

ViJetcnc contcmnatisaliquem ex paruis ilis: dico cnirh vo-bis,c|ud Angcli eorumin cs femper vident faciem Paths mei, lt;|uiin cliseft, Venitenira Filius hominis, vtferuet cjuod perieratnbsp;Quid vobis videtur Si fuerint alicui bomini centum oues, amp; erraue- nbsp;rit vna ex cis,nonne relitis niisnonagintanoucm,pTofelusinnTon#nbsp;tes qurit cam quaberrauerat ^Qud fi acccdcrit vtinueniat cam,nbsp;amen dico vobis, gaudet fuperca magis, lt;|um fuper illis nonagintanbsp;noucm,quacnon aberrrunt. Itanon vultPatervcftcr,lt;|uiin c#nbsp;lis cft, vt pert vnus ex paruis iftis.

Dome

-ocr page 462-

DIE! S. MICHAELIS

OMINVS ET SALVATOR NOSTER lESVS CHRW

S T V S non abfq; graui caufa difcipulos ftios, in his omnes, qui nomen cius profitentiir, monuit, vt ffc vitam fuani inftituant, ne quis iplbrum Jj'nbsp;ctis autfalis oftendatur. Quia cnim peccarum ( vt loannc* definit)nbsp;eff, id elijlcgis transgrefsio, amp; ideo per fc omnes damnat,qui in inopetfeue*nbsp;:ant,grauior eft corum culpa, quiinfuperalijs pcceandioccafioncmpr*nbsp;bent.At quia ea vft ingcnij humani prauitas, vt non, poftunt non in mundo


24^



Cnttfmftum *dfrttn* frO'nbsp;htitt*

Xwr.t,

Vh'iKtu

Dt

'turtfxil.

fcandala quotidic noua incidcrc, redit ad id Ghriftus, yndepratfcntis difceptationis initi* cxortum fuit, vt fontcm fcandalorum obturer. Eft hie fuperbia.qua quifqj fealijs prfrt,Pi'nbsp;rithcaiionim coiitemptum,qui caufcft,qudcos,quibus cum nobis res eft,non putamusnbsp;digjios, in quorum gratia nt aliquidfaccrc aut omitterc debcamus. De hoc vitio igitur,^*'nbsp;ucm admonitionem fubtexit.

JPropofitio fine fumma eft ; Videte nejeondemnatis aliquam ex paruisiftis. Rnrfia parues nominat, 'Sc horam nomine partim tate paruulos intclligit,partim cos,qui partiulo-rum ftmiles fafti, ab ipfo vno pendent,amp;ideo apud mundum coniemptui iunt, amp; tales cen-fentur, quorum nulla ratio haberi debeat, Viderc autcraiijbet,yt hie multa cura dcfoliu'nbsp;dine opus efle-doceat, Quafi dicerct: Scio quale fit hominis ingeuium,Subliniiafpcftat,lt;5^.''.nbsp;contentum forte fua,fubinde ad altioracontcndit; cuius vitij cxemplum lubcniusinnbsp;parentibus, qui cm foli eftent, neq, aliquem ipfis prcftaniiorcm haberent, prrter vntim fnbsp;urn, huius ftmiles fieri voluerunr. Eftqj hoc vitiumica commune omnibus, vt quiop'\^nbsp;funt,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iniurijs facile abftinent, tarnen alios prfe contemnunt, quos fe inferiores eile

dent, vtid faciant, fibi liccrc arbitrantur. Et hoc iam in vqbis ipftg expetiaftni, dicit

Vnde cnim hate de primatu difeeptatio exorta eft ? Nonne ex co, quod vnufquifq^'^^^i lnim fealijs prjcftare fibi perfuadet. Quod fi inter vos, qui omnes difeipuli mei donKrti:'j|^,nbsp;ffatres eftis, quos ego omnes hatenus pari ftudio amp; amore complcxus fum, hoc fit, 4 uiinbsp;et quoad; alios,nifi de reprimendo hocftipcrbiat Spiritu ferio cogitetis ? Itaqt quam chaw '' .nbsp;eft falus veftra, videtc qutefb.ne huic vitio locum detis : vt deniq; nc quem ex paruis imM ^/nbsp;y obis neqtiaquam conferendos cfre,palam conftat,contcmnatis : Sed potius,quo quiftj ?nbsp;Gc indignior, vefinfirmior videtur, e magis ilium omni diltionis officio profcquaflHii'' j,

fuperbacinhumaniterinfuitat, fdamicc condolct, Hicinquam verborumChriftifeniU Et quod breui dido hie monct Dominus, Paulus adPhilippenfes prolixe , Gc admodunJ^,nbsp;theficcxplicat.dicens ; Si qua eft confolatio in Chrifto,id cft,Chriftiana,fi quodfolatiu*nbsp;ritatis, fi qua communio fpiritus, fi qute vifccra ac miferationcs : cxplctc meum gaudiuinbsp;ttidem fitis aftbi, eandem charitatem habentes, id eft,parcm amp; mutuam, vnanimes,nbsp;lentijs vni, nihil gerite per contcntioncm,aut per inanem gloriam, fed exmodeftianbsp;urn fe praeftantiorcm exiftimet, neqj fua quifquc fpefetiSjfed vnufquifq; etiam quae prnbsp;rum. Et hisChrifti excmplum addit,qui cm eflet in forma Dei.adcoq; vntim cumnbsp;ire, tarnen vt noftr falutis confuleret, demifit fc,amp;c. Eodem pertinet, quod alibi moflCt gt;nbsp;alij alios honore prueni3ntjR.om./a.cap.

Quia autem in hac caufa nihil nobis nimiiim dici poteft , propter innataǒ,^) bis philautiam amp; ambitioncm, rationcm huius precepti aut admonitionis grauib* ,)inbsp;adducit, paruulos ita Deo Patri curcf,vt nolit aliquem eft illisperirc , Vndenbsp;Dcum ipliim eos peccare, qui illos contemnunt, amp; ex contemptu cis fcandalum ,il'nbsp;Id ver duobusargumentisconfirmt, qumoxparabola eleganti amp; conlolationiP^nbsp;Juftrar.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

, Primum argumentum s D E I protcdlionc petit, qui Angelorum ^jiii uulos cuftodiat. Nam ait tAngeli corum in coelis fempcr vident faciemPatrism';fpf,nbsp;clis eft : Paruulorum Angelos dicit, qui ipforum cuftodia: ac defcafioni depu'i^' )iiJ

cos famulos delgit; Ergo non funt contemnendi. Quis cnim non dicat iniquum ij 3,quoquam ho'minum parui fint ncgligaptur, quos DEVS in/uam tuidanbsp;pit,amp; pro quibus Angeli cxcubant.

-ocr page 463-

HOMILIA in.

De hoc AngelorumprddioScripturafpe loquitur : Meminit haius Ahraham, quando ferigt; Cf,z4, uo luo, quem inMefopotamiam ablcgabat pro vxore Ifaacofilio qurenda dixic : Do/mimisnbsp;Dciiscli,qui tulit me de domo Partis mciamp;mihi dixit, Semini too dabo iftam terram, isnbsp;mittet Angclum fuum ante te, amp;c. Et in Pfalmis habentnr ida Dauidis : Cadrametatur Ange-lus Domini circa cos qui timent eum, 8c eripit cos. Item, Angelis fuis prcepit,de te,vt in o- fjeirj.nbsp;mnibus vijs tuis cuttodiant te,8cc. Quo Paulus refpexit.quando Angelos fcripfit effe minidra-tores fpiritus, qui miniderij caufa mittuntur propter eos, qui hredes erunt lalutis. Exemptanbsp;prfidij huius aut defenonis Angclic.pafsim occurrunt in hidoria facra, qu alibi recitaui-mus. P.t (i de infantibus dicendum dt, res ipfa tedatur, periculis tam multis tamq; grauibusnbsp;coscPrcobnoxioSjVtnullaparentumcura illis defendendis aut feruandis fufficeret,nid illis -Angcli eudodes adedent. Idem de nobisipfis pofiiimus dicere.qui multotics ex periculis gra^nbsp;iiidimis,qu ipd ignoramus , etiam prter animi nodri voluntatemfubducimur : nimiruninbsp;Angclorum miniderio.qui fe nobis indnuant,

Cauendus tarnen ell illorum crror.qui vnicnio! ab iufa infantia duos Anselos borium 8c


Angclum aflignat, vt quando Daniel Michaelis meminit, quera alius Angelus principem due^^* dueem populi ludaici veat : alias ver vni homini plures adfuifle docct, vt lacobo , qui viditnbsp;cadra due cohortes Angclorum: Elifo item.quem innumerabiles Angeli,qui currum 8c equi- i. ff.nbsp;tum igneorum fpeciem referebant, contra Syros defenderunt. Multo magis caeri debet fu-perditio, qua nonnulli dccepti Angelos idcirco colunt 8c adorant, quod nos ab eis iuuari autnbsp;dcFcndi audiunt. Quod olim quoq; aliquos fecifle, author ed Theodoretus in fuis in epido-km Pauli ad CololTcnfcs commentarijs.vbi fcribit.eos.qui Legis iuditiam defendebant, Ange-lorum quoque cultum docuhTe.e quod Legem per hos datain elle dicerenr. Et lit Synonbsp;dus Laodicena hnc diperditionem damnaffet,tarnen adhucfuo tempore in Phrygia 8c dniti-mislocis oratoriaSani Michaelis vifafuile. Hodieautenamultos Angelicum Diuis cli-tibus coluntur. Sed lus conditandis fufficere nobis debet,qud Angelus ille Sanlus, qui loan-ni rcuelationis illius nobilildm, qua eum Chridus dignatus ed, interpres fuit, ipd, ad pedesnbsp;eins prodrato vt cum adoraret,dixit : Vide ne feceris,conferuus enini tuns fum c fratrum tuo-rum,habcntium tedimonium l E S V. Apo. ig. 8c 22. cap.

mbDci bonitatem agnofcamus.qui non lolm terredrescrcaturas.veriim etiam cledes fpi-^-^' ritus nobis ( vt ita dicam fubiecit ) vt ijdem ipfius 8c nodri ferui fine, 8c ex eo petamus confo-lationem,qua nos armemus a.ducrfus metu ai in tentationibus,quas Satan aut inundus nobisnbsp;mouent :vt cum Paulo dieamus,perfuafum mihi cd.quodneq; mors neq; vita, neq^ Angelinbsp;neq; principatus, ncq-, potcdates,neqi indantia neq; futura, neq; fublimitas, neq;profunditas , Z'nbsp;ncq; vlla rcs crcata,poterit nos fepararc charitate Dei,qti ed in C H IL IS T O IE S V Domino nodro. Deinde nodr huius dignitatis memores lolicit caueamus, ne morum impu-ritatc aut fcrmonibtis impijs duc obfcnis nos ipfos tam neceflario Angclorum prddio fpo -liemus; fcdpcrpetu niemincrimus,illos nobis adede,ideoq; qu puderet coram hominibusnbsp;honedis dicerc autfaccre,mult minus faciamus in illorum confpelu, quos Deus nobis eu- . -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

dodes addidit.

Sed vt ad prfcntis loci traftationcm redeamus, alterum argumentum addticit Chri- chri^ lt;ienit dus, proprio excmplo, Sc fine fui in mundum aduentus, due incarnationis , defumptum, fos t^uinbsp;quod hoc dilo comprehendit, Venit Filius hominis, vtferuet, quod pericrar. Si totiuslonbsp;ci contextum confideres,diccre debebat ; veni vt fernem paruulos , 8c eos qui coram mundonbsp;propter me pro nullius pretij hominibus habentnr, Sed eornra meminit, qui periernnt, vt argumentum comparationc drmius fiat : qnod ita formabis. Qui mei difcipnli cenferi voluut,nbsp;non debent cos contcmncrc, quorum caufa ergo in mundum'veni, vt per me feruentur : Veninbsp;autem vt fernem cos, qui pcricrant : Ergo non debent contemni ctiam ij, quorum falus omni-no dcplorata cd, quoad mnndiiudicium. Hoe ver dprfenticauf applicabis, irrefragabilinbsp;confcqncntia concludes, mult minus paruulos contemni aut offendi debere,qui eo ipfo nomine Deo acccptlorcs c chariores (unt.quod in hoe mundo abielilTimi cenfentur.

Argumentum verhoerationeexcommuni hominumjmore petita confirmt : quo p^rahoUrui dt, vt plus gaudeanius de ijs, qu cum amiffa edent 8c perdita, recuperauiriius, qum dlt; ijs, perdit,nbsp;qu nobis femper falna 8c Integra manferunt. ldver eleganti parabola illudrat, qu vt ma#nbsp;gis moucat animos di(cipnlorum,initio ait : Quid vobis videtur ? Id ed, vos iudices'appello,nbsp;dielte, quid ipft de cafu, quem proponam.fcntiatis ; Sc fat feio , quod idem mecum diluri d-tis. Si fncrint alicui hmini centum ucs,8c vna ex eis errauerit, reliSto grege, nonne ipfe reli-ftis alijs oninibus.profcidiis p(cr montes 8c valles, quret perditam, qu aberrauit? Id cerrnbsp;vulgo folcnt faccrc, qui boni padores funt aut frugi pattesfamilis , cum feiant rem do-nicdicam nota in co confidcrc totam, vt qux hanc.augent 8c ornant, acquiramus, fed non mi

nus

-ocr page 464-

448

DIE! S. MICHAELIS

nus opus effc, vtqux nobis parta amp; acquifita funt tuc3mur,3ut aniTa Scperdita recnpefemw Qud fi perditani amp; amifiani ouem ille inueniat, fant vobis affirmo, qud fiipcr ca raagiinbsp;g3udet,q3in ftipcr omnibus alijs, qu non oberrauerunt. Etcnim dolor amp; folicitudo.qu^nbsp;ex amiflione obortafucrat, ex recuperatione conceptum gaudium augerefolet. Ifla veto adnbsp;canlni prfentem applicans.concludii; Ita non vult Pater veltcr,qui in clis eft.vt pereat vniHnbsp;cxparuulisilUs. Etquiapcrditorumfalittcgaudet.nonpoteficosprobarc , qui fuperbo cofl*nbsp;temptu aliquos ita negligunt,V't eis fcandali aut lapfus authores fint.

Apud Lucam cadem parabola aliquantum diucrfo fenfu amp; in alium finem rcpetituf,d additur alia eiufdem generis vel argumenti de drachma vna x deccm 3miHa,vi Phariloruninbsp;infolentem confidenam confutet, qui indignius ferebant, quod publicanos amp; peccatisinfa-nies reciperet, amp; cum eis etiam vcfccretur. ^ibus per parabolas illas ita refpondet, vt doerat,nbsp;hoe abs Ic rccle fieri. Nam amp; Deum Patrem ita veile, amp; in clis Angelos gaudere, fi peccato-rs,quorum falus defperata videbatur, in viam redeant ac failli fiant. Ita ver Pharilos pO'nbsp;tiusimpios elfe probat, quam Sanflitatis amantes,ciim Dei voluntatiaducrfcntur, amp; cosper*nbsp;ditos velint.quorum ftluredebebant gaudere. Et hoc fen/u confiderat parafaol ifinbsp;pluribusDoniinie.j. poll Trin. explicat font} dorinam Sc confolationcm dukilsinW'*nbsp;continent, qua vniuerini human falutis myfterium ceu in tabulaadumbratur.

Dei eriA ntt ndtam,

,

Ittta, i.

Centfit,

Vbi primum occurrit,qua; fit omnium noftrum conditio, fi quales natura finius, conii-______ Eadcm niniirum, qu ouis perdit amp; extra gregis fepta vagantis, Eli ouis anitf' '' ftolidum,amp; futuri ignara, peq; feipfani iuuare poteft, neqj fi a grege fecelTerit, ad cum redire,nbsp;nifi pafllt;ris cura amp; ftudio rcducatur; Ita homo cx femetipfo non lapit caqufuiKSpiri^nbsp;Dei, amp; prlcntibus intcntus,hitura negligit. Adhc fi femel via veritatis aberret, tab E-'nbsp;elefi locictatc audiatur, non redit fponte e vnde abierat. Itiio vt ouis alias per przcipitia h'nbsp;quifur, amp; in exitium propri voluntatis impulfu ruit ; ita homo fuorum aftccluuni libidinnbsp;cxccatus, in ornne vitium prolabitur, amp; neexemplis quidem coruni,quibus hoepriusp^'nbsp;me ccfsitjtcrrctur, vt de falutc fua feri cogitet. Et hoe illud cft,quod llaias olim dixir ;nbsp;mnes tanquatn ouis errauimus, quifq^ ad viam fuam refpeximus. Itaq; pallore opus etst,qi**nbsp;nos quacrcret; quod de femetipfo Dauidfatctur,Diccns ; Erraui ficuti ouis perdita, qultrrnbsp;^uum tuum.Pfalm.//^.

Athc cluect Dei erga nos Iludium, qui cm quales futurI elTemus, pruideret.abffW^' no paftorem nobis prdeltinauic Filiuni fuum vnigenitum, ficuti promifsioncs vctcrcs i*'nbsp;cent Sc Prophet vaticinantur. Et qualis nam ille pallor ell? Qulern parabola hze adumbff*nbsp;Prinini de certo numero ouiuni agitur. Habet ergo fijos in numcrato,amp;(vt Paulonbsp;nouit qui fint fui. Deinde non cas niodoucsnouit,qucunigrcgcnianciit,fcdcffdnbsp;quoq; amp; tcmcrc vagantes. Ita olim ones fe habere dixit, qua inter genres amp; fuperllittone *nbsp;furdifsimas di/perf palabantur. Tertio, rnam quoque amp; folitariam non negligit. Itanbsp;ftusfingulosquritjamp;nominatim vocat , ficuti olim Adamuni fugitiuum,amp;13tcbfasqu*^nbsp;rentem, amp; Dauidcni inter libidines fuas fecurc Icfc volutantcni qufiuit amp; vocauit. Sic p'nbsp;ftcaface Euangdij accenfa totum orbem terrarum lullrauit, vt filios Dei inter genres difpconbsp;colligcret. Quarto, quid agit cum inuentis ouibus ? Num ferox Sc iratus terrz illidic, pg^I^nbsp;Sc calcibus ferit, laniat Sc niiferas ad ncccni vfquc muldat ?Im in humeros attollit,amp;{ vtn*^nbsp;as olim prdixit ) brachio fuo eongregat agnos, Sc ingrcmio fuo gcllat, fta autcninbsp;ducit. Non alio autem qum ad gregem fuum rcducit, id eil, ad Ecclcfiz fuz focictatemc^nbsp;gitjinqujfiilapafcua illainueniuntur, qu Dauid commendat. PfaLa.^.

Simulautemnos officijillaadmoncnt,vtprimm non dcfpcremus n tentatiߒ^ de Dei erga nos boni tare, qui Filium fuum nobis pallorcm amp; Scruatorem dedit,5 nunq*..^nbsp;excidat nobis, quod Paulus cx hoc Domini dido defumpfit, diccns : Fidus fermo, amp;nbsp;omnibus dignus, quern ampledamur, quod GHKISTVS IE SV S venit in

vt pcec.atorcs fcruarct. Deinde huic nos accommodemus,amp; licet frequenter aberremuij]. tarnen incurabiliconturoacia in errorc pergamus, fed nos inueniri, Sc ad Ecclefiain coB',^nbsp;patiamur, atq; noniinis Ghriliiani profefsioiii refpondcamus : ncq; nos terreat nollra ino^nbsp;tas.qunosmundocontemptibilesrcddit,amp;fpecaufaell,vtnobis ipfijita difplicc**nbsp;vt ipli etiam Deo nos dilpliccre putemus. Etcnim vt oucs Ghrilli fimus, non diuitijnbsp;exquifita eruditione, non liuius fcculi prudentia, honoribus, dignitatibus, fplendore,^^jnbsp;tijs aut clientelis opus ell, led pallorem noflrum agnolccrc ,8c cius vocem audirc,nbsp;eporter. Hoc fi fiat, hie vicifsim nos agnofcct,vocabit itcm,amp; Spiritu fuo ducct,rt voliH*nbsp;mobfcquiumipfiprllando Angelos cocleftes cxliilaremus.

-ocr page 465-

PRECATIO; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y 4.0

Qui vcr fecus agunt, vt impij amp; contumaces ef!epergant,amp;alijsqucKj; fcanJal^ntJjSpiri- * turn fanium ttillicia afficiunt, amp; ainiflb (lutis gtiaculo infeliciter in peccatis pweunt. Po-llrcm, qui huius loci feopns ell, deprimanius luperbi crillas, amp; ne quera conteinnamus, fednbsp;vnulquiiq; l alijs debitorein elK agnofeat, atq; alij alios iuuenius, vcl'anlo amp; indefeflb picta-tis ftudio dignitatem (iliornm Dei retinrepolnmus, quam lu mertis nicrit nobis acquiHnbsp;iiit lESVS CHKISTVS Dominusnoer: Cuidebetur benedidio, honor,gloria,cnbsp;poteltas in ternum, Amen.

R E* C A lt;7quot; T D

DIE! S. ANGELORVM

ET DEO OBEDIENTIVM,

MNtPoTENS etcrnae ririficE DErs, sri tcrno oenuii Filium imaginem tuaw^ in quofulget lux tuinm inacnbsp;cetbtl crturii ,cuituguumnbsp;nbsp;nbsp;tntiUam aliquam homines creden.

tes-^illuranteeos Filto tuo inveraconuerfione conftlatione finfiunt hauriunt. Tu fer Filiumtuum prontinciaflt decretum,Fiat lux 'vbtntnnbsp;flmcendita fiint corfgt;or a fulgent ta nobili luce^ ed irrationali, vertim



alias natur as Spirituales, Angelos., freduxii, tn qum transfudti radios tux lucis, tuA ft^ pienttA, tuA lutcia ls- njitA, (f agmen eorum, qut injua tntegntateeterunt, coArmainbsp;adptrpttuamtuiciam(^vitam,'Vtfemperaiciant'vuliuni AterniPatris , tmpleti ton*nbsp;fummatahonitate : tUamcjj natur am omnium pra ant iimam ex inenarrabtli eonlionbsp;mtfiricordia ordinafti, vt t ferua EccleAvt defendat hunc fqtiallidum amp; tmbecillemnbsp;ctum homtnum^ qui in hat vita ad Filium tuum tonuertuniur, amp; tubes heroites amp; potentes illos SpirttfutueriEccleam,polittits.,piasholas ^hosmiferosnidosamp;eunas., in quitnbsp;bui habitant homines inrmi, te inuotantes in agnttione Filij tut : Tibi toto pe^lore agimusnbsp;grattasprotantonbsp;nbsp;nbsp;tum immenbeneficio, amp; fnpp'ices oramus te, tonuerte nos Domine^

amp; tonuertemur : Dote me etiam agnofiere tuumtonfilim, imitatt exemplum fnlo-rum Spirituum in vera humilitate [irutamw tibi amp; alqs homintbus, amp; perpetu 'o ttngito norasEttltas,noflrasReub.dtquot; Oeconomias,prAdio an^tlorum tuorum. Arte veronbsp; nobis (Irtugurijs noris diabolos, haestuos, Spiritus mendates, blahemos, crudclesnbsp;homitidas ,tnceos,qui odio tut amp; Filq tut ,naturamhumanam excruciant, tlli tndian-tur hocagunt ,vt totumgenus humanumat hlahemum in te Rprim furores tllo-rum graffatitium in fals docloribus, in hoibtssveritatis tua, tn Tunis amp; alijs organiinbsp;diabolt, quA nosperfcquuntur : luua vero nos, vt tn hat vita inrti tuo agmini, quod'tenbsp;anElis Angelis habet proteEitonem, maneamus fideles vjj. ad mortem, amp; trans*nbsp;lati in Aternam vitamfiamus fimtles Angelis, tibt tum tota EctUa

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a coelei in omnem Atcrnitatem grat fas

agentes, Amen.

DIE LVC EVAN GD LIST, EVANGELIVMnbsp;LVC, X. CAP.

JFFA/ tresM EX sEPTeacinta DroyM Dil,tpul,rumChi/Il

fej fMM fM*, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l-f, 'Pfinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

r H ur t F SF oearum e ab Apoolts, ceu t e thus oculatis, cr ^r^l^tunin^iatteptf^^^^^^^ Eu.hit.ltb,,.taf.,.refert.nbsp;Lneam naiione S^rum amp; AntioehtA natum ee ,fttut ex Antiochia eum

Ff ti^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trtun*

-ocr page 466-

LVCAE EVANGELISTAE critiridiim/^ijfe vn Animi confnfit omnes vetera ptrhihent., amp; ^rofeisfie MeJic^nbsp;titulo ilium Paulmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in EptoU ad Cole. cap. vit. exornat^ p'hi vera

tionem conuerfttifuit ( quod non mult o tempore post illtt^i Afcnfionem faUam futf fat^ Paulumpra alijs comitattu elt ', non quidem priuatoconfilio aut affedamotfu gt;rnbsp;Bcclofiarum conlio, qua ipptm Ulipercgrinattonumpericulotmarum (omitemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff.

runty ficut 2. Corinth. S. dcitur : Mimucum Tstofratrem eum, cuius huu e'si gclio per omnes EcclecMy Nec idfelm, vermetiam deleclfts eli ab Ec clefsnbsp;nationis nora. In quo officio tantafide (fi conanii.t verfatuse^i, vt poll in''^^'finbsp;res y terra martfi^ perpeoSy Paulum quo^^ capt um Romamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecutu4fit, vhinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

vel defientibua turpiter, veladpta dilabentibusyfolus tp tndiuulf adhafit ,fi^'^^ moth.vit imo capfcrtptum est. Et quia ei Paulm laud em eximiam tribuit innbsp;modo dibium ediynon dubtum eli, quin inpradicando quog^ ddigens (fi afitehut^,nbsp;Chrio adduxerit, multos item infide conrmartt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Ql

Tandem ex Spiritus fanctipuggefltone duos hbros fcript, quorum altctu i hioriam complextas eli, qua conceptionemy natinitatem ex Abarta virgi, nbsp;C miracula feu resgeas Chriiy vfc^ ad ipus referrexioncm ex morte, 6'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/#*

los afcenonem, ordine de fripfit, qui liber idea Eaangeltum dtcitur : Altern^ olorum adlis, quo et, qua Chrifli aficenonem tn eerlospcuta funt,profequdi^ y *nbsp;cfi regni Chriiprogreum vf^ adNeronis tempora, annum videlicet mio Ch'Jnbsp;gefimum, deduxit, docenSy vtfieSy amp; religio Chnfliana y per orhemterrartern fil ffitnbsp;fit y qui^ arguments treuer itmul at^fiovuera inter vapios Ubores, (fi vnoiqil anbsp;pertcula,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni)h

Et qua prsicipUA hiorici laus ell, in vtroj^ opr ver it at i (fiperictaH

nt resgeflasnon tam narrare, qum fuis coloribiesdepiTasomnium tun vnde apudmultospiEoris nomen obtinuit, ^aa occaone Satan fabuU^nbsp;eSl de Chrii dr Marta virgind imagtnibus ab Uloptdiis, quarum nonnullt tnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji

diem fuperitiofts magna cum reltgione afferuantur. Futt autem hoc afiutipt norifir at agemay quo inc autos amp;fuperuiofos decepit, vt ctrea imaginespicEttnbsp;^occitpatiy ver am vtuamfi^ lefu Chrii imaginem, in Euan gelto expreffaniynbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0^'

quia iflorum error totitssfcriptura confenfiu, amp; fan Fl or urn omnium exemplts tt fut at ury in ills refellendo non opus ell nunc infiere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Obferuari autem debet in his Det bonitos, qui, vt Eiliumfuum vnigeffi'* tradidtty it a fertptores quoq^ exettauit, qui y quacunq^ illefecit aut paffus al ynbsp;druntyVt certa effet nobis omnium, qua ad no fir am falutempertinent,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi ff

hoc Dei bonitos e memorabiliory qudlibres ifies, quibtu chrii boria

f: Aiduos perfiecuttonum EcelefiamotuSy (fi-impiesimmanifiimorum Tqranno gt; .nbsp;hune vfqjdiemmirificconferuauityCfi-eofdeminomnesfer hnguosnbsp;tarn mult is interea elariimorumferiptorum monument is amiisy aut tiipcrnbsp;demerfisy in quorum conferuatione Regespotentiimi omneudium impeti enbsp;nos confideratio i a ad diligent em illorum leFlionem er eognit ionemnbsp;SpiritusJanFiitheurumingrati aernemur. Seieturpraterea nos,neimpudnbsp;machinationtbiis terreamur, qui hodi Euangelifi doolrinam extinFlant vt un gt;nbsp;ibros ferro atflamma grajfantur.

bferuatu quo^ digniimum e hoc loco Dei conlium, qui triam, non ab Apofiblis modo, Matthso (fir- loanney conrtbt voluityd isnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

pulos, Marcum amp; Lucam, quoq^ coniunxit. Ita enim cauere voluit, ne qu^ Flum,fi)li Apofiolorum collegio alligatum effe put ar et : Et ne quanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ff

icio. etiant multis cau effe videtur, ob quam non qfdem ver nbsp;nbsp;iff .ff

tur, (op tnfifieciem inter fe diident, ctim tarnen diffenfioplane nu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atiH^^^i fl d

gentius^propiustniciamtssy (fi-c, Hieronjmus commmort, clibem,(fiConfiantinopoli fepubum effe , in quam vrbem ou ^pbcitid^ ,nbsp;Achaia, Et hoc de hifioriaLucst Euangeliadicerevoluimua, Hunc^ (-fnbsp;mngelfguodhoe dieprconcioneexpiicarifolet yaccedintfu,

-ocr page 467-

H O H 1 L I A I.

HO Ml LIA 1.

Pofthc defignauit Dominus etiarn alios feptuaginta, mifitq; eosbinosantefaciem fuamin omnemvrbem amp; locum, quo fucu#nbsp;Tum erat, vt ipCc venivet* Dicebat ergo eis : Mefsis quidein mulca ,nbsp;fed opcrarij pauci* Rogate ergo Dominum Mefsis, vt extrudat ope-rariosin mcflem fuam.

VeMADMODVM DEI flLlVS, DOMINVS N elfter lefusGhriftus,noftr redetnptionis amp;{alutts caufain aiundum venir, amp; Homo faftus eft'. Ita adionesluasonines ftcinttituit, vt fe falutis no-ftr ftudiofiffimum efle, nouis fubindc indieijs oftenderet. Quod ex eiusnbsp;dohinaamp;miracolis.quinprccdcntibus cap. defcribimtur, apparct,nbsp;; maxime-, ramen id elucet in viiima eius profe^tione Hierofolymitana,nbsp;quam Lucas proximo capire dclcribcrc coepft. Primo enim cm tempus


mortisinftarc feitet, Ipontc ad earn accingitur, amp; quidem obftrmatafacie, vt omnes afteftus, diijcrfiim luadentes, exclufcrit. Deinde Samaritanos, qui inhofpitalitate amp; ingratitudine innbsp;ipliim tuTpifsimc pcccarant, nob modo non perdit, venintctiam Dilcipulos, vindift ftudi.anbsp;tlagraincs, grauitcr teprxhendit. Tertio tribus cxcmplis doect, vteos aft'cifos efl'c oporteat,nbsp;qui gcrinani eius dikipuli efle, amp;in ipld feruari, cupiunt. Exigitur ab bis, ne fua qurant,nbsp;kd qu Chtifti lunt, vi item feiplos amp; omnia fua abnegent, amp; poftquam ilii nomen de4erunr,nbsp;couftantcr cum eo in finem vfqi perfeuercut.

Pcrtinct codem prima huius cap, pars, qua narratur, vt fui cognitionem , amp; appropin* qttantem liumani generis tedemptionem, per plures diuulgari,amp; ad hanc excipiendam omnesnbsp;preparari, curaucrit. In prfenti autem deferibit Lucas, quam muUos ad hoc dtfvgnrit, Scnbsp;quo illox mifetit.

Primtim bis verbis narratur: Poftbc dcfignaint Dominus etiara alios feptuaginta,mi-

fitqi cos binos ante faciem Inam in omnem vrbem amp; locutn, quo, futurum erat, vt iple veni- -'.4 rci. Antcaquidcm.cminGaVaadbucagcret, duodecini Difeipulos, qui Apoftoli dicun-ruT.foloscadcm decaufacmiftqqtiodbiinregioncanguftion^amp;inpopulorradabiliori, fut-(teere potcraitt. Nune verb, quando lud appropinquat, qu latius paicbat, amp; in quo Sarer.nbsp;dotes cum Sciibis amp; fenioribus inijs, qu ad rcligioncmfpedant, dominabantur', fumrna au#nbsp;icm terum poteftas penes homines ptophanos, Komanos nimirumprft Jes erat, populus ve-TO Sacerdium amp; icniorum fauore pendens, Cftrifto amp; eius dochina magis adhorrebat,nbsp;pintes prmittit, lui aducnius de appropinquaniis rqgniDeiprxcones. E,t qudin duodeciranbsp;ApoftolisfatiumfuiflcMatcusannoiauitjVtbinimittcrcntur, id in prfentiquoq;obferua Mar.e^nbsp;Tut, Soiet cnim Deus inhtmitatisnoftr rationemhabere, amp; ijjlaborum atq; peticulorum fo-

tios adiungere, quos rebus atduis 8c peticulofis deftinat. Qud ft id non initio ftstimfacit, fahein lam opus initiundum aggreflos non negligit, quin ftbi vnde minime fperabant auxili-uni,t opem atterri videant. Exempla huius rei adduximus alibi, ftita tulit occafio, qu nunc

non tepetemus, Debet autemhxcDci ftdes Sc bonitas nos excitarc, ne, quod ille nobis iniun- git, dcttedemus. Habet cnim ille in manu loa omnium cotda, vt vcl amicos amp; focios excitartnbsp;poffit qtiofctinqi volucrit,vel hoftium animos conunerc, ne, quod volunt amp; poirunt,taciant.

Quodftquras,curfeptuagintanumeroprmittcrcvolucrii, cm vcl pluresvclpan-6otesmiucrpofret,inpromptu caufacft. Scimus cnim omnia, quinnouoTeftamento ut, gella funt,i)s tcfponderc debuiffe, qu veteribus fvt Vatilus ah /.Gor. jt. cap, ) in figura accide-tunt. l'uetunt autem in vcieri populo duodecim Patriarch, ex quibus tribus duodccim pro-pagat funt.Sc quos tota gens luos progenitores agnouit. Horum igiturloco Chriftus duode- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

tim ApuftoloselTcvoluit, quospopuliChriftianiPatriarchasiuredicerepoffumus, quando per hos ludxi ftmul 6t gentes ex imniorialis xtetniq-, verbi femine in filios Dei regenerati funt.

VndePaulusCorinthijs dieebatin priori Ephef.cap,^. Etft dcccm milia pdagogorum ha# bucritis in Chrifto, non tarnen muhos patres. InChtiftoenim Icfu per tuaugelium ego osnbsp;g nui. Et ad G al. cap. *. idem fer ibit t Vilioli mci, quos herum parturio, vfqucquo fotmetunbsp;hriftux invobix.

Quadvet feptuagintahofccDifcipulos.cumnumerum obfcruarc voluit Dominus., qui propter multas caufas populo Ifraclitico in fumma authotitatc, Sc quadam rationc facer,nbsp;erat. Kim cum Icptuaginta animabus in Aegyptum lacobus dcfccndcrat, quibus ita benedixitnbsp;ilhc Deus, V t propter inftnitam multitudinem, qu ex illis progenita fuit., ftlij Iftacl toti Acgy -pro lormidabilcs herent.

Demd

/

-ocr page 468-

^^2, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LVCAE EVANGELIJTAE

Deinde cm in defcrto Mo fes de onere tanti populi regendi quercretur,-ixjfsiip^ Jofl* vtex prfelistribuum Scfamiliarum viros ieptuaginta fegregarct, inter quos Sp'^/ jfcfltinbsp;non fine miraculo dillribuit, amp; cosMofi adiunxit, vt eum in onerehoc fcreiidonbsp;fictNum.//.cap. eaiegipolTunt. Vndcfactum videtur,qudpopHloexBbylo^.(let)nbsp;rurfus feptuaginta duo Seniores conHituti funt, qui vulgo ( vc in numeris ciunooi^^fi)'nbsp;Septuaginta Seniores, aou^iov, amp; vel corrupto vocabulo Sanhedrim dicebantur/ynbsp;premum totius populi fenatum referrent. Hos, quia plcriqjcx DauidispoHcritatc ' jcH'nbsp;bant, Hcrodes, vt regntim fuum ftabilirer, fimul omnes interfici, amp; Senatum illunnbsp;rauit. Fuit hoc euidens argumentum, ex quo popiili totius difsipatio colliginbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjilin*

regnum penes alicnigenam effet, Sc iam fublatus effet Scnaius.ille,qui.folus veteris su dignitatis fpccicm aJiquam pr feferbai.

Opportune igitur nunc feptuaginta hos fui aduentus prcconcs per Iudam^^,^[,(^ mittit. vtvelipfo numro admoneantur, adeffcprforibus nouam populinbsp;noui nim.irm illius populi Dei, hue cclefi, qu inter ludos quidem primum n*.nbsp;ligi, inde ver per totum orbem rerrarum, maxlmis incrementis difndi,amp; propagaf'nbsp;Ffa;c e diligentius recitamus, vt conflet, in toto lefu Ghrilti ncgocio nihil ft''*^jil 0^''quot;nbsp;fed plena niyftcriorum elfe omnia, amp; proinde in eorum confiderationc non obiternbsp;lantcrnobiseffe verfandum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;elir*^'

Quiver iftfeptuagintafuerint,Euangelinnufpiam docent, Semon tutur riofius inquircrc, qu in feripturis non traduntur, Haud dubi ex Chrifti comitatynbsp;quemin vltima hacprofelionenumerofifsimum ex vtroqucfexuhabuit, amp;nbsp;conieluri?, ad centum illosamp;viginti pertinent, qui (vt Lucas in Afl./, cap.nbsp;congregati furc, cum Matthias in lud proditoris locum furrogaretur, ficuc dic^nbsp;poftondilumeft. Etcredibilecft,illospofteaquoq;inprouehendoregnoChriftib y[dinbsp;fidelem operara nauauif. Nomina autem eorum Spiritus fanflus fuppreffa vonbsp;feamus, regnum Dei non ab hominumfplcndorefiueauthoritatependere,fedillofnbsp;opera Deum vti interdum, qui inter homines ne nomen quldem habent.

Mint/iret^er. Admonemurautcm Chrifticxemplo/EcclefiaTum minifirosndnadccnHni*^fjiM nan ^/^.gftringi, fed pro locorum amp;temporum atq; ncgociorura rationcplures flue

irttm arm-

auringi, icu pro locorum t icmporuin aiq; ucguciorum rationcpiurcs uv ri debcrc. Olim fanfubMofcLeuitarum circiterviginii duo millia cenfebantur, vnbsp;cm Ifraelitterram-promiflam occupauiffent, per omnes tribus diftributi funt,nbsp;amp; cuiufqj tribus conditio poftlabat. Pofteris tcmporibus,cm illinbsp;extra ordinari vocati font Prophet, qui populum ex Dei verbo erudirent. ChniW jp|S^nbsp;fupra duodccim mod diftipuJos emift,hc feptuaginta illi muneri deftinat, cuni rnbsp;hoc exigerevi derer.nbsp;nbsp;nbsp;Et Titum ab Apoflolo in Creta relilum fuhfe tmus, vt L

prefoyteros feu Ecclefi miniftrosconftitucret. Non exprimiturautem numerus multi nimirum in fingufisoppidis conftitui debeant ; Sed quia id Paulo non pn'nbsp;niri, illudomncTiti iudiciorelinquit, vtprolocoium amp;hominumrationeagat.

Sunthatc propter cos obferuanda, qui cm verbum Dei faflidiant, qn^, f j 5^^ huius prcconcs effe vellcnt, Sc proindc fumeere putant, fi lingulis parochijs ( vfnbsp;bibus vnus aliquis prficiatur, qui verbum prdicct, amp; Sacramenta diftribuat, neq)^^|nbsp;niultitudinis rationem habent, qu fp tanta eft, vt vix decent vni vrbilufnt'*^]nbsp;plurcs, maxime fi peftis, aut alij morbi graffentur. Sed faciunt iftiJiomines p'-'nr [nbsp;Paftorcm, qui centum oucs pafeit, multis etiam millibus pafeendisnbsp;lue dumfumptibus parcit, gregem totum Lupis obijcit : ita ifti dum minifuf^f^^j^/gt;'fnbsp;minuunt, Ecclefijs fer difsipationis authores funt, qu non fine aniniarunt pnbsp;mntur, quando minime opus erat, quid fit fidispaftoribusdeftitui.

ISun prterea bferuabimus, qu nam feptuagintalftos Chfiftus niifcrir locum amp; vrbcni ( inquit Lucas) qu, futurum crat, vtipfevenirct. Fucruntnbsp;qualis loannesBaptifta fuit, qui homines de eius aduentu admonefe, amp; Onbsp;ipfum digne excipiendum excitare debuerunr. Q^io loco primmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'* p'

cul ab impoftorum amp;fedulorum ingenio fiue morihus Chriftus abfuerit. amp;fiolt;ftuplerunqi, nouarumamp;vcfpertilionuminftar, invrbesingredi,nbsp;moth. . de illis feribit) in familias obrepcrc, vt ntulierculas amp;honiines rudes,^[^^^f^nbsp;ritos, capiant, amp; per hos, ceu cuniculosquofdam,fibi ad plurcs aliqsaaituninbsp;hodi Anabaptiftas nonminori aftutia, quant impudentia,fcercvidentS-ipfcmodoapertagit, vcrm etiam prcurforcsprm'ittit, quiipfum venire 'nbsp;enim Lux ipfa, qu latere non poteft : Altcri ver illi-dum lucent fugiunt, jnbsp;ttebulones, amp; opera ipfonfm praua effe, teftantur. Ncc enim vnqqaoi ta c V

'jtnJft Jnt mt/fi


-ocr page 469-

HOMILI I.

Omnis cjui pcruetf agit, odkluccm, nec venit ad Inccni, iie argnantnr opera eins, ^i autetn (ynccrcagitjVcnitad lucetn, vt nianifeatiantlala ipus , c^uod lecuudum Dcum ut tatla,nbsp;ncut Ioan. j. feriptu ai clt

Vorroprcipuum huius ioeicaput, quodChriftus,vt prius loannem, ita nunc iftos pr- ^achrifhtm CTirforcs, habet, qui populuiii ipft prparent. Nee enim prodcll illcnih digue nobis excipia- fxeipiendttmnbsp;nir. Docent hoc omnes parabolas, quibusfeipfum in Euangelio depingit, Dich loan, 4. cap.nbsp;fc pancm vitx efle. At qupanisvtilitas, fl in menfaprpohtus lit, non autemedatur, amp;pcrnbsp;digedioueminalimcntumtranfcat ? Dieitur item fons aqu viuentis lerem.2. loan.-s', cap.nbsp;Sed nunquam nobis fnim aqua reltinguct, nifi earn bibamus. Similiter lucem raundi le ellenbsp;loan. cap.ait. Quid vero Lux proderit nifi vifus organa lint integra , quillam apprhennbsp;dant? Mcdicumquoq;feefleprofitcturMatth.9.cap. Sed quomodo eoscurabit medicus,nbsp;qui ipfum admittcrc, de eius conlio vti, nolunt ? Eadem elt Padoris ratio, quem l elle loan,nbsp;1*. cap. teftatur. Nec cnim huius ciiraalijs proded qum ouibus, qu voeem eius audiantatqjnbsp;fcquuinur. Odium quoqj ibidem dicitur : fed quid libi odium profuerit, fl per illud indo-mum nolis ingeedi ?

Vides igitur ncmncm in Chrido fcruar'i,nifi qui ipfum vet cognitiim toto animo am* plexusfnerit. ideoinprecationeiliaardentiffimaIoan.//.cap.dicebat : Hc ed vita ternanbsp;Parer, vt cognofcant tc folum verum Deum, amp; quern mifidi Icibm Chridum. Parit cnim co-gfliiio ilia fidem viuam amp; vcram.vcl potius ipfiffima fides ed, qu ita Chridum apprsehendit,nbsp;vt nos in illo fimus,iple veto in nobis agat, nofq^ fuijpfius, amp; bonorum fuorum omnium,nbsp;participes reddat.

At quemadmodum Stomachus,qucm mali amp; noxij humores repleucrunt.cibum quan-tumuis fuauem Sc falutarcm relpuit, amp; proin de purgatione, amp; confortatione opus habet ; Ita ciun nos natura corrupti fimus, amp; mentem partim prauis cupiditatibus,partim falfis, lt;lc rcli-gionc, amp;fummo hominis bono, opinionibus.proccupatam habeamus,Chridum, pancmnbsp;ilium vitas, amp; fontein aqu viuentis, non admittimus, nequc lucem illam ternam lippientes,nbsp;nodri intcllcttus oculi ferre polTunt, amp; quod malorum funimum ed, Medicum fugimus, Pa-dorctn dctedamur,Sc fpontc relifto Odio regni Dei ambages, amp; auia, qurimus. Iraq; multanbsp;amp;diligcniiprxparationc nobis hie quoq;opusefl,quam Deus per verbi prdicationcm ad-hibet. Per hoc cnim innatam natur vitiofitatem arguit,Si qu ex hac emanant, peccata accu-fac. Qu caula cd,vt nobis ipfls difpliccre, iudicilt;m efurirc amp; fitire,lucem veritatis toto animonbsp;dcfidcrarc, padorcm ipfi qurcrc,Sc ad vit tern viam,fiue odium,anhelarc incipiamus-Idco minidri Dei paflim pocnitentia prdicandi initium faciunt, qu line liducia diui^nbsp;n grati amp; mifcricordi elfe non poted, amp; proinde hominem excitt, vt peccatis amp; infelicinbsp;Saian feruitio ad Deum conuerti, amp; cum illo rcconciliari cupiat. Ibi veto fcfe Chridus offert, quem illc inter fc St homines Mediatorem condituit. Erhcillaprparatioed, de quanbsp;olim Ifaias cap. 4. amp;Malachuscap.4.vaticinatifunt, amp; cuius primus in neuoTedamentonbsp;niinidcrfuitloanncsBaptida: cuius deniq^ dorina Chridus exorfus, eandem Apodolisnbsp;commendanit, quando ait in flio nomine, amp; pniintiam, 8c rcmilsioncm pcccatorum, pr-1 dicari oportere.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qtiamuis atitcm dotrinam idam Septuaginta illi plcnam amp; exalam traderc non po.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tucrint, fuit tarnen hoc non Icuc incitamentum ad promouendos hominum animos, vt de fa^

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lute fua diligentius cogitate inciperent,quando tt homines per regionemamp;oppida difcurrerc,

1 omnes eandem docirinam traderc, amp; rcrum omnium mutationem, ipfius nimirum Dei re- l guum, annunciate audiebant. Nam plus qum dupidus, im ferreus fuerit oportet, cui nonnbsp;I pridin vit milerabilis conditio in mentem venerit, vt finiul cogitaret, quomodo ad excipi-I endum regnum Dei Icfe deberet prparare. Argnuntut autem hc, primm, qui per Euange-1 lium bona opra prohiberi, dcpeccandilicennamplantari, clamante Deinde, qui lub illiusnbsp;1 prxtcxiuliccntctnimisviuunt,amp;aductlariiscalumniandioccafionem prbent. Fciunt hinbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem magnam iniuriam Chrido, qui in niundum venit,vi opra Diaboli dedruat,inter qu

1 peccato primus locus debetur. Altcri vero illi Icandalorum, quorum autores funt, graues p-I nas dabuni, quando Chridum dicentem audient ; Non omnis,qui dixerit mihi,Dominc,Do* lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mine, ingtedietut in regnum meum, fed is,qui fecerit voluntatem Patris m, qui in clis cd,,

1 Matth.7. cap.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1orrluiinditucattfamChridus difeipulis exponit, ne fe tcmcrc mitti fufpicentjur

; Mclfts quidem (inquiQ mulia,fed opetarij Pauli. ApudMaxth. cap.,9. eadem habetur fenten-* r Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tia, lcd alia occafionc cam illic profert. Cm cnim populum yidilTet, qui doftrina, amp; con-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lolationc, deditutus, adhcmilerc didralus Scdifperfuscrat indar ouium, qu padorcm

I nullum habent, ex animo corum milcttus, cadem yerba , qu hc habentur, pronunciauit, 1 In prlcnti ver, ctfi idem aft'cftus erga populum m illo hand dubi non delerbuillt ,nbsp;tarnen pous fcptuaguita illos Difcipulos rcfpicit, quos certa Ipe erigere , inq^ coramif-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipflj njuncr confirmarc vult, ne fc udra laboraiuros autpcticlitaturoscffcarbitrentur

infanta Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

-ocr page 470-

'4'3'4* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lvcae EVAnGELHTAE

in tanta populi coecitate, amp; Antiilitum eius contuniacia. Scnfus enini eft : Ne forniiilt^ hunclaboremfubire, qui frudufuo minime carebit. Etfi enim indomita fit Sacerdotuninbsp;Scribarum audacia, amp; pleriq; in populo qiioq; halenus nullis ncq; admonitionibus,ncqin''nbsp;raculis, fleli potuerint, vt niihi obedirent; non tarnen omnium eadcm mens ell,nbsp;tia. Eft enim multa melTis, id eft, plurimi funt veritatis cupidi, amp; multi rcgnninDdI'''nbsp;mo animi defiderio expctant. Qui qudlialenus mihi non accelTcrint, iioiialh^'*nbsp;clt, qum operariorum inopia, qui Dei negocium fideliter egcrint. Vos igituralacri animo *nbsp;pus hoc aggredimini, admouete verbi diuinifalccm, often dite optatam lalutem prae Ionnbsp;adcftCjScappropinquateiamreguumilludDei, quod tarn diuanxij amp;; loliciti cxpc^tuo'*nbsp;Hc fi annunciaueritis, non dcrit fucceflus, amp; paflim mucnictis, qui vos, vt par eft, cxcip*

At mireturhc aliquis, qua ratione adduflus Dominus ope ra ri os pancos clTedioib sferurtf duMv. populum, falutis copidum, inftituant, amp; ad regnum Dei colliganr. Atqui ingens eratnbsp;zz-r j-ynj numerus,quorum multa miliia olim fuifle confit. Erantprterea infinit Synago^ 'nbsp;in qiribus Scriba; amp; Legilperiti docendi munus fibi vfurpabnt. Erant itcinliiperiorisof!^nbsp;Sacerdotes, qui le dauern feienti habere gloriabantur, amp; magna cum authoritate Mo^nbsp;thedramfibi vendicabant, Accedebanthis omnibus Pharifi, penes quos tunc eratnbsp;dodrin amp; lnlitatis, exiftimatio. Quomodo igiturablqj paftoribus erat populusififnbsp;quis in ilia mefl operarios paucos fuifle dixerit?

Sed hic oblruandum cft, Chriftum non deinfidis mercenarijs, aut ignauis Poflon loqui, qui nominis amp; tituli Iplendorccontenti, de muncre fuo vix vnquani cogitant :nbsp;fidis, laboriofis, amp;indufirijs, quibus Dci gloria, amp; populi llus, vercordinbsp;funt, vt populum in veritatis cognitioncinftituant, amp; ipfi adducant, in quo vno vitao^^^,,nbsp;habetWr. Taies in ludaico populo tune temporis paudfsimi, adeoq-, nulli erant,nbsp;Euangelica hiftoria docet, ad hypocrifim amp; oftentationcm omnia fua inftituebant :nbsp;ro dodrinam iampridem humanis traditionibus corruperant , Templum auteniinbsp;um, amp; externum cultum omnem in quftum priuatum, commutrant. Seipfosnbsp;nines pafeebant, populus autem falutis incertus circa opiniones vanas vagabatur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(h

eflet veri Melsiaj cognitio, im hc quoq; Scribis amp;Saccrdotibusputidilsiniisfigm^'' feuraretur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; jti^

Atqui vtinam non idem in Orbe'Chriftianoamolim accidiflet, amp; hodic' non adhtic fieret. Quis enim nefeit, populum Chriftianum in mille Icdas amp; fratcnii'*'^][yiijnbsp;ftraum,amp; difperfo gregi, qui Paftorc deftituitur, fimillimu foifle,amp; etiam hodic inigt;J'^nbsp;locis talcm cerni.? Atqui non defunr, qui Pafiorum nominegloriantur. Eft fumniunbsp;fioruni Princeps, Komanus pontifex,qui feChrifti vicarium in terris elfe, amp;nbsp;rate cfrecUmat,vtomnis anima ipfi obtemprer. Habet is aditindum fibi 3Ug^^jy[,nbsp;Cardinalium,porpuratorum collegium,qui vt Ecclefiprocercsamp; columnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt

ita fenatum fupreinum Chriftiani orbis referunt. Et ex his plurimi in aulis Kegum jij pafiiin rebus profpiciant. Acceduntliis Epifeopi, quorum infinitus eft numerus, '*^,,iuilt;nbsp;quoq; fijos vicarios,ftiff'ragancos amp; Canonicos, Plerumq;generis nobilitatc illufirc^,*nbsp;Ecclefiarum prouentibus egregie ditatos. Habent prtereafingul parocliiae|jlt;,nbsp;tut Paftorcs,quibus fere adiundi funtfui diaconL Acccdunt his SacelJani.Oftiarij.b'^ Ajiotinbsp;Lclores, Exorcift, Acoluthi, quorum tanta eft multitudo, vt fpc in vno tempinbsp;quadragintaautquinquagintaconfpiciantur,qui omnes pro publica populinbsp;videri volunt. His fi addasMonachorum greges.fratcrcolorum examina, Lolh^nbsp;hiaics.BeguttaSjDcum inimortalcm,quot miliia inuenics,quorumfinguiifcpro jnbsp;rare gloriantur ?nbsp;nbsp;nbsp;Quis ergo fine paltoribus efle dixerit Chriftianum populum ? Sc jjojrJ

ex eorum numero funt,quos(vt.Paulus a.Tim..^. prdixit) ij fibijpfis accerfiucruni,^(^^j(,$ veritatis dolrinam ferre non pofliint, amp; ide omiflb verbi Dei circa traditiuncuhs ' der-'nbsp;cercmotiias frigidifsimas,occupantur. Fit ergo vt pleriq; in populo quid credant, q rtivgt;rgt;gt;nbsp;ligione,amp; toto lutis negocio,feniianr,inccru fint,led fide quadam tmpherta conteinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,jil,

ninijs circuducantur. Ellhc miferriraa populi conditio,qua nulla infcliciorcxcog'

Solctur tarnen oos,qH3ndo ifta videmus, quod Deus talcs,etiamfi fic traftari y^ppli-non omnino ncgligit,amp; vt horum miiferetur, ita grauiter ijs irafcitur,qui infclicis ciwte pro hbidincadquftum abuti folent. Olim cerrperEzechielem de ciul*^.^nbsp;fur fortegrautter conquefium fuifle fcimus,cum cap.^^.ioquir. Errauit Grex metisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ci

montibus, amp; in omni colle excelfQ,Scin omni fuperficictcrr difpcrfuseftgrcxmc'J^'jfOiir qui qurat,aut requirat. Sed ibidemhorribilcs pnas falfis paftoribus minatiifgt; jffiiiquot;'nbsp;filas qufiturum pollicetur, necui porr prd fint. Et in Chrifto, qucfl^opub ri di*'*^rnbsp;fertum fuifl, amp; noilr redemptions Sc falutis caufa in muudura venifle,nbsp;non inanis aut otiofus afteftus fuit, fed non muit poft nfidos iilos

-ocr page 471-

H o MI LI A I

Romanorum arma, cum templo Sc vrbc cxciJit, prius vei-oper Apoftolasoucsfuascol- legit, Sc (vt in Prophetis promiferat) reliquias ex illo incendio feruauit, qii Ecclefinbsp;qux indclatifsimcpropagatafuit,ininum dedcrunt. Viuit autem adhuc Chriftus, Scnbsp;proculdubio ctiam hodic fuos difperfos Sc afflidos videt,quos{uo tempore ex perlona-torura pallorum manibusjnon fine magno ipforum raalo,vindicabit,ne fponf fue,Ec-clcfijdiutius illudant.

Sed vt ad Chrifti verba redeamus, eft in bis multa obferuationc dignum, quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

in corruptifsima, Sc multismodis exccECata,gente,multam adhuc melftm ubi fupcrefle teftatur,eos nimirum intelligens,qui falutis cupidi,8c ad regnum Dei excipiendum idosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Juper.

neilunt. Ita vbiq; gentium fuosEledlos habet mifericors Deus,quos, vbi tempus eft , nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

vocat Sc colligit,nc cum infclici mundo pereant. Exemplahuius rei multa extant. In Sodomis cnirn Lothum fuiffe feimus fidum cultorem Domini, quern, reliquts omnibusnbsp;pcrcuntibus,miriflc feruauit. Helix item temporibus, cum illc neminem piorum lu-perftitcm putaret, feptero milliavirorumhabuitDeus,quineq; publics idolatrix con- x.nj-g,nbsp;tagio polluti fuerunt,neq; in Achabi, Sc lezabclis crudeles manus inciderunt.

Qi^d fl Atorum librum excutiasjvidebis in Cypro, Veneri facra ,Corinthi in omnis libidinis proftibulo,Ephefi,inter curiofarum artium cultores,llt;omx deniq;,Sc innbsp;ipla Cxfaris familia,quafi in tftedio luporum,Ghiift.o multum populum fuifl'e,qui illiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

bcncfitiofeiuatus eft.Sptratenimventusillelalutifer Domini vbicunq; voluerit, ncq; vllis hominum viribus,aut impiorum ncquitia,impcdiri poteft. Quod vtnobis dulcifsi-niam confolationem affci t,quando omnia in deterius mere videmus . It^aiimonecnbsp;quoque, vt diuinx bonitatis atq; virtutis memorcs de nemine mortalium tcmcr de-ipcremus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Prxtcrea non temer fieri putemus,quod Ecclcfiam,aut clclos fuos,fegcti, ad melTem matUTX,confert. Eft parabola hsc frequens inEuangclio, imprimis tarnen -fnbsp;hue pertinct, quod loan.cap.#. Chriftus difcipulis dicit, cum Samaritanos ex Sichern adnbsp;fcaducntantesvidcret:nbsp;nbsp;nbsp;Nonne vos dicitis,adhucquadrimeftrefpaciumfupereft. Sc

mefsis adcrit? Fxce dico vQbis,attollito oculos veftros,Sc fpeftate regiones, nam albx iamfunt ad mefl'em See, Doceiparabolx huius confideratiu,Ecclcfiara fua habere ii^nbsp;crcincnta,ncq5fcmpcrconftarc,quinamvcraamp;germanaillius membra fint. Vt cnimnbsp;femcn,vbl lulcis cominiffum fuerit, non ftatim fculum fert, fed aliquandiu fub glebisnbsp;dclitcfcit, tandem germinat, mox autem pruinis autumnalibus aduritur, niuibus quafinbsp;fcpclitur. Sc verno demum tempore herbefeit, poftca culmum facit,Sc ariftas fine fpicas,nbsp;in quibus,mod inter pluuias,mod inter intcnfifiimos Solis ardores , grana ad matu-ritatem excoquuntur .-Ita verbi fernen per prxdicationem Ipargitur, Sc hominum ani-iuis concipitur,vlx autem poft multos labores, Sc dura crucisccrtaimnaeodeucnitur,vt ' 'nbsp;inregnicoclcftishorteacolligaraur. Prodeft autem,Vt in horum meditatione frequenter vcrfemur,qm) minus offcndamur,fivel fruus ex verbi prxdicatione nullus initionbsp;apparet, vcl Ecclcfum grauibus tentationibus Sc aduerfis cxerccri vidcamus. Eric tan- nbsp;dem iftorum omnium lartifsimus finis, Sc cum minime fperatur, frutum feret verbumnbsp;Doniini.quod prorfus intcrcidilfe videbatur.

Ucftatipollrema huius loci pars,qua docct Chriftus^ quid nosin fidelium Dofto- fygt;'4ilyneff'e, turn fine Adminiftrorum verbi inopia facerc dcceat, Dicic cnimtRogate ergo Domi- J^rie^xtr-minummtfsis,vtcxtrudatoperarlosinmcflemfuam. Primum ad Dominum mefsis zCxr,nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nos remtit,qui non alius,quam Deus, fingi debet. Nam vtPaulus i. Corinth. air,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dei aruum eft Ecclcfia,Sc vtilUcolitur,ita ad Eundem tota quoq; mefsis, Scfrufus o-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mnis,pcitinet. Dein de ilium orarciubet,vtoperarios in meftem hanc fuam cxti udat

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tidos nimirum, quiipfiusSiPublic-a: falutis negoqum fend agant,Scilli,non fibijpfis me

tant atq; congregent. Etcnim talcsdarefoliusDci eft.Nam vt Apoftolus 2.Ck)rint. it. bttuv,neih iioftrum ne adcogitandum quidem idoneus eft.Vr ergo ad tantam fun^nbsp;0ionemidoncjfimus,ab illo donisncccfTariisinftruamur oportet,Ideo Ifaix labiaipfenbsp;purgauic,8cmifcrcmi os verba fua pol'uifrc,legiturlsalt;tf jercm.j.cap.Apoftolis qnoqnbsp;Spiptumfaii^ufli dqdit,priulquampromitteret, vt in totum orbum ad prxdicandunvnbsp;cxtrcnt.Quo P.(ulns refpiciens Rom.zo. dicebat ; Quomodo prxdicabunt, nifi mifsi fq^,nbsp;trint?Sciebat cnim Deo ncmincm,nifi idoneum,mitti,incptos autem,vclctiam infi-diidlquot;omni,quifpont currunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod

-ocr page 472-

DI El LVCAE EVANGELISTAS.

t.Kf/.to.

Qud fi vero difeipuli orare debuerunt,vt Deus operarios in meflem fiiamCWf dar, vtiq; omnium eft, vt hanc cauftam fibi commendatifsimam habeanr,nbsp;turn in iplrs eft, curent, vt Ecclefijs, quoad fidosminiftros,profpiciatur.nbsp;ergo omni ftudio id, quo negotium hoc promoueri pofte vident. Olim quidemD'^nbsp;abaratro, amp; nccorum armentis,Prophetasvocabat, SeChriftumhominesiftitcratoSnbsp;huic miHicri deftinauifle lcimus,quos miraculos Sz fubic inftruxit, vt ad iftud idonrtnbsp;Client. Sed iam pridem rniracub illa celTarunt. reli autem nobis fuit fcripturxamp;^f^nbsp;cum bonarum literarum amp;arcium rtudijs, in quibusfefecum inuoca^ioneDcinbsp;debent,qui fe ad Ecclef minifterium vocari fentiunt. Paulus Apoftolus gentium coDnbsp;ftituitur,qui Hierofolymis fub prceptore Gamalicle cducatus eft,priulquamjVO^nbsp;Chrifti coclitusobiurgatusjvocaretur a J poenitentiam, vt ex 22.cap. Ad. pater.

Magiftratus ergo fuerit fcholas inftituere, amp;curare,vtin illisingenut icentes probe inftituantur. Pa rentes quoq; hanc cu ram ad Ic pertinerc feiant, vt quolt;nbsp;ex fuis Filijs huic fundioni idoneos efle vident, Chrifto amp; Ecclefi confecrent. Ernbsp;non aliud poflunt, faltem prccibus amp; pijs votis opus hoc fandifiimum adiuucnt. QPnbsp;cum omni tempore fieri debeat,hodie imprimis fado opus eft. Quan tarn enimnbsp;copiofam meflem videmus, o fratrcs,in potcntilsimis Europz regnis, vbi ad Euang^lnbsp;libertatcm multa hominum millia alpirant,ea autem frui non poflunt,quod vel Oprf^'nbsp;rii nulii funt, vel, fi qui fc ofFerunt, ij Regum ediHs, minis amp; horrendis lupplicijs pr*nbsp;cul ab ^^rearccntur?Hicnos afflidorum fratrum ex animo milreri, amp;apudnbsp;prccibus afsiduisinftare conucHir,Yt tandem tyrannidi finem facial, amp; propter nomtnbsp;fuum pcriclitantibus fuccurrat.

extKui cf-or^ Non tcmcrc putemus Chrinum hic extrudcndi aur eijcendi rocabulo vti.

tere efcww enitn innmt, non facile fidos operarios inucniri qui fua fpontc ad hoe opusaccedif^ /ninnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z'tim (fldiC / -lift,',- 111 f* f a*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n r lt; 111.. J ........i.. ..At-lnnA ^iikr^rfu^^

ler^l.


Non temerc putemus Chriftum hic extrudendi aur eijeiendi rocabulo vti.

Nam qui fuas vires cum iiiius difficultate confcrunt,ij illud quauis ratione Cubterfugti^ conantur. Cuius rci excmpla in Mofe, Icrcmiajlona, amp; pluribus alijs, cerniraus.Di**nbsp;a ergo virturc opus eft, qua non mod idonci fiant, qui vocanturivcjiimetiam volu*nbsp;rij, quiChnfto bi Eccleli cius operam fuam prxftarecupiat. Porto qui vocatitt*nbsp;ij fe non ad otium,fed ad rncflm vocari,amp; operarios dici cogitent. Necenim wtrri''*nbsp;laruis conftar Ecclefi minifterium , fed tales requiruntur, qui aruum Domininbsp;colantjfcmcn verbi prudenter fpargant,incommodis (egetum diligenteroccurranh'^nbsp;turas cyngregent, amp; ita Domino arui frudum vbcrrimuiij reddant.

Idem docent paftorum vinitoi5r,oeconomoijr amp; railitum,parabolz,quib,alibi prura vritunNam apud hos quoq; nullus otij aut fcgnitiei locus eft ; fed ftudio,laborti*nbsp;induftria vtantur oportcr,fi officium facere vclint. Procul ergo ab Ecclefia facrflant^'nbsp;perarijmaIi,amp;perfon3tiPaftQres,qualibus olimludafcatebat, amp; quales hodieni*^nbsp;multi pafsiminueniuntur. Orent autem omnes Deum Patrem, vtEccicfifuz,gt; jnbsp;tismodisafflidiimx,mftrtuSjfidos operarios exciret, qui dilperloscongrcgePfnbsp;Chriftum Icfum, in quo arternum fcruentur*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lift debetur benedidio, honor,

amp; poteftas in awernum. Amen.

HO MILIA II.

nbsp;nbsp;nbsp;Abitc, eccc ego mitto vos vt agnos in medium luporum.

porete criirnenam, neq;pcrara, neq; calceatnenta: amp;ncniin^,. via falutaucrids In quamcunq; domum ingrediamini, primn^nbsp;cite : Pax huic domui* Quod fi fuerit illic quifpiam Filiusnbsp;cis, rcquielcct fupcr eum pax veftra : Sin minus, ad vos r^uc

-ocr page 473-

H o H I L I A ! I.

NTER DEI OPERA NVLLVH PRAESTANTlVS habetur J qum quod Filium {uumvnigenitum, amp;fibicoternum ,nbsp;propter nos hominem fieri voluit,'amp; cundeni in mortem acerbam amp;nbsp;infamem crucis pro nobis tradidit, Nam vthuiusconfideratioo-mncmhumanrationisintcllclumfuperat; Ita ab eodem vniuer-fa noftrafalus depend, qu aliter reparari non poterat. ideo ipfe


ctiamDciFilius, cum iamhora mortis cius inftaret, omnia fuafictnftituit, vt omnibus notum fieret, in morte fua humani generis redemptionem contineii.nbsp;nbsp;nbsp;Q^o cumpri-

mis facit, qd cm ad crucis fupplicium Hierofolymarh proficifccretur, Sc ludac iam appropinquarct, (eptuagintadifcipulosprmifit, qui omnia loca amp; oppida, quo ipfcnbsp;venturus eratjprscurrerent, 8c fingulos admonerent,iam ad eile tempus illud optacumnbsp;quo Diboli regnum deftrui,Dci autem regnum inftaurari oportcat.nbsp;nbsp;nbsp;Vfus ittius

Icgationis 8c prx Jicationis fuit, vt ad eius aduentum omnes cxcitarentur, Sc ita concio-numfuarum, cuas vltimas habuit, mortis item 8crcfurretionis,plurcsteftcshabret. Qiumuis auten. prdicatio iftorum initio non admodm fruhuofa fuifie videatur, fuonbsp;taincn tcraporc irufum tulit non pcenitendum,quando poft eius afeenfionero in coelosnbsp;plurimi crediderunt, quibus proculdubio tune in mentem venir, quod prius ex ipfonbsp;ChriftOiSceivsOdcipuliSjaudiucrant. idene fe in caflum laboraturos putarent,nbsp;diferte illos nonuit,fibiin genre ill3,quantumuis corrupti(sima,copiofam meflemeffenbsp;defuifl'c autem hueufq; fidos opevarios,qui homines ad le congregarent. Sequitur nuncnbsp;diligentior inftructio, quomodo fese in itinere, in vrbibusamp;hofpitijs, gere^,quidq;nbsp;prdicare debeant.

nitioramen depcriculisImminentibus admoner,ne fibi tuta 8claetaomntapol-liccndofccurinimisScconfidcntiorcsficrent. Dicit ioitur. Abite, Ecee mitto vos vt a-gnos in medium Luporum. Agnis confcrt,quia incrmcs,8c omni prfidio deftituti e-rant. Sacerdotes autem 5c eos, quitunc rerum in ludxa potiebantur, Lupos dicit, partim propter rabiem,qua contra veritatis miniftros atdcbant,partim propter potenti-am 5c vires, quibus ad nocendum crant inftimii. Nam 8c prfidum Romanotum aunbsp;thoritatemumei crant,8c ab illis maierpopuii pars pendebat.' vt plcrumq; fierifolet vtnbsp;ftolida admiratione cos fufpiciat 8c colat rude vulgus, quibus dccipitur 8c fpoliatur.

Eft autem hr ferfors piorum omnium in hoc mundo, vttanquam Agni inter Lupus verlcntur, unt cnim pafsim falfi Antiftites,quifub religionisfpecieihquifiti-oiiibus,delaiinibus,c;dumni)S,8c omni infidiarumgenereipfis negotium faciunt.Suntnbsp;prxtcicaTyrannt,qui'novum confilijs iese rgi patiunturgt;8c in illotumgratiam nihilnbsp;noh audent. H.ne ergo pcrfecutioncs oriuntur, in quibus pi} vincula,carcei es,exilia ,nbsp;mortes infames,fuftinen;,8c (vt Paulus Rom.f. cap. ex.^4.Pfalmo annotauit^ non alionbsp;loco habentur,qum oucs,quae ad maftationem deftinat funt. Inter qux pericula a-de vires 5c pixfidia,quibus lese dfcndMnt,nulla habent,Vt,prius ipfis amici erant,tales *nbsp;ampliusvideri nolint,ne propter eos in periculum,aut faltem in fufpitionem, veniant.nbsp;Prodeft autem de bis fpe ctigltarc,quo minus offendamur, fi quid huius accidit. Etnbsp;idco Chi iftus nunc fcpluaginti illos de hac piorum forte adraonet, qumuisjin ifta pro-teftione nihil aduerfum illos fubituros feiret. Nam in pofterum illis pvofpicere voluit,nbsp;ne cundem fucceflum perpetuum fore putarent fed ad quxuts ferenda fefe prmunirent.

Eft autem probe obferuandum, quod etfi pericula prdicat, tarnen ire iubet, 8c ckri^

ipicns Simili a cxempla alibi quoq; habcmus.Nam cm Mofi 8c Aaron legationem adPl)araonemcommittcrct,fimulprxdicitExod.7.cap,fccorRcgisinduraturumelfe,nbsp;vt COI minime audiat. Qmd vero illi ex co aliud,quam triftifsima quq; potcrant fperanbsp;re i! Vult t*men,vt iniundum fibi munus cxcquantur,5c prius Mofi ilium fuccenfuiflenbsp;legimus cap. primo,aduerfus quemReges,Principes,Sacerdotes,populumdcniq;to-luin pugnaiuros dicit,n'hllominus tarnen mandat,vt,qucunq; ab ipfo in mandatis ac-clt;pcrit,conftanter exequatur.


-ocr page 474-

478

Tltquot;o eues in. trr Lujiot tue.nbsp;tur.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIEI LVCAE EV AN GEiLIST AE.

Etquodhicfepruaginta iftis dicitur, hocipfum npoftolis queq; dium Matthus feribit. Docenthc,neminem pcriculisautlaborum diLhcultatcterrennbsp;bere, vt Dcivocationcm negligat. Cm enim omnis vita laborum amp; periculoruu^nbsp;plena fit,qu Qulticiafuerit,pro Deo nihil ferre autfacere veile? Imprimis veroioquot;^nbsp;uos iftos hc arguunt,qui neq; hominum fceiera, neq; fuperftitiones amp; errores, hberiu*nbsp;acculant,amp; id fruftra fieri dicunt,cum nemo emendetur. Qi^afi verb nihil nosfacere^nbsp;conueniat,nifi de cuentu certi fmus,amp; non porius Dei mandatum debeat relpi^inbsp;cum prfcnti ctiam vitpericulo obedireoportet. Sed ifti plaufibilem prcextumq^^^nbsp;runt, quo timiditatem,amp;huius feculi lludium,excufent, cui ita addidilunt, vtnihil gt;nbsp;rendum aut faciendum efl purent, quo potentumiram contra fe prouocent.nbsp;meminerunt inferca, quanto grauius fit incidcrc in manumDciviucntiSjquninbsp;minum.

Iraq; ne quid huius pij patiantur, hoepotius memori mente teneant,quoiQj].| medium luporum holceagnosluosemifir5eosdct'nmirificedcfendit,amp;feruauit,vt oinbsp;aduerfi ipfis acciderit, qucmadinodum ipfimetfatentur,nihilvnqua ips adui tnbsp;Luc. 22, cap. Quod ipfura multi alij expert! funt, qui in opre Domini fideles amp;nbsp;nui fucrunt.nbsp;nbsp;nbsp;Nam hue rurfus Mofes amp; Aaron pertinent,quj etfi illis cum innnan^^^^

fimo Tyranno, amp; aperto Dei conccmptore,res effet,diuinitus tamen feruatifunb illc ipfis manum inijcerct,vcl ab Aegyptiorum genre ob tot tamque grauesnbsp;ceptas trucidarentur. Idem de Propheris poilumus diccrc,quorum aliqui fuhnbsp;lifsimis ^egibus,amp; populo contumaci amp;impio per anno'trig!nta,alij quadragin^Mj^nbsp;dam quinquagintaamp;amplius verbum Dei prdicarunt. Senferunt hancnbsp;fenfionem Apoftoli,qui,licet ludorum Princcpsfimul,amp;RomanosImpcratorcbnbsp;lies baberent, non antea tarnen occifi funt, qum curfum fuum fliciter abloJU*nbsp;Inter quos, fi vel vnum Paulum diligentius confideremus, non poteriinus^ nonnbsp;ilium inter totinfidia feruatum fuiffe,ex vinculis amp; carceribus tories euafiffe,nbsp;lapidum grandines non occubuifle,deniq; docendi libertatcm habuiffe RomjCnnbsp;fub Neronc,omnis libidinis amp; crudeliratis portento, captiuus ageret. Ncc adhucnbsp;Winda eft hc Dei fidesamp;potentia. Nam hodic huius generis multavideinusnbsp;cjuando amp; miniltri tuto docent inter apertos hoftes, amp; vrbes atq; Principes non^nbsp;tlum potentesleruanturcontra potentifsimostyrannos, qui nouis quotidieconiunbsp;nibus,fadis aduerfus illos, extrema quq; moliuntur. Qmd, quod vt olimnbsp;ronisdomcfticos fuas Chriftus habuitjitahodiein aulis Regumimpijfsimorumnbsp;tis degunt, amp;fpe in pretio funt, qui fidem orthodoxam nondiffitentur?nbsp;non fine miraculo,amp; proinde nos in illis Dei nollri potentiam confidiarc,amp;ionbsp;Iblationcm peterc debemus, vt fortes amp; animofi fimuS,fi quid ex vocationcDO*^ 1nbsp;Dei gloria,amp; publica faiute,audndum eft.

Interim,quod apud Marthura, vbi idem Apoftolis dicitur, Chriftus

Interim,quodapudMarthura,vbiidcm ApoftoUsChriftusadm ditum purent,ne videlicet diuin protcionis fiducia in confidennalt;^|^nbsp;*tuiprt.aft' generctjqu fecuros amp; temerarios rcddat,fcd cum colutnbina firnplicitarc Icrpcnnbsp;tfr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prudentiam coniungant. Vtenim ferpentes,quiafeoinnibuscxolosefllt;;nlt;'unj^^

minum confpedmfugiunr,amp;in fuis latebrisise continent Itacmconftci ti mundo inuifosefle,amp;impisomnem noscircumuenitndi oeafionem captaittnbsp;ad eius fieri poteft, nobis ab hominibus huius feculi caueamus, confilia coriim onbsp;mus,non ncccffaria cum illis commercia viteraus,nc iUix noftra negligentiaatnbsp;facilitate nobis nocendi occafionem arripiant,

Veniamus nunc ad ea, qu dilcipulis hifee in itincreobferuandafiicrii^ duobus admonct. Primum decommeatu fine viatico, amp; toto profedionisnbsp;elh Ne portate(inquit) crumenam, neque peram, neq; cqlccamenta,nbsp;prcipit, qu Apoftolis proximo capite prccdcntc mandauit, nifi quod hicc*nbsp;ta quoq; prohiber, quibus promote ilfiusregionis nonomnesvtebantar. [{fnbsp;autem hsce partim remporaria,amp;: huic modprofedioni accominodatain qua


'Static o Ji' /cif ulo unit


-ocr page 475-

plus quidam fignificabatur. Elucet autetn inhac cenuitacc Legatonim Clu'ii, ipfius pctcntia,qui nihtlomtnus illis profpicere potuit, ne quid rcruni neceflariarum eis deef-fcc ; Siinultp nos admoncmur,ne illo fplendovetn quramus externum, ncq; iplius pro-uidcntix ditfidanius,ctiam non ftatim ad inanum efle videamus, quibus nos pmamusnbsp;opus habere.

Alterum eft, ne quem in via falutent. Conuenlt hoc cum co, quod Elizxus fa-mulo fuo Giczi 2. Rcg. prcipit, cum eins opera tn refufcitando Sunamitidis filio vti vellet, Accingc ( inquic) lumbos cuos, amp; toile baculum in manum tuam, amp; vade,nbsp;Quod fl tibi quilpiam obuius fadlus fuerit.nefalutaueris ilium, amp; fi quifpiarn te faluta-uei it, ne rcfpondcase!,amp; pone baculum meum fupcr faciem pueri. amp;c. Eft autlt;mnbsp;prxeeptum hoc fymboltcum qualta in fcripturis multa habentur. Nam neq; Pro-phtt ncqiChrilti mens eft, vt mciuilcs amp; inhumani fimus, qui minima quoq; officianbsp;negligainus, quibus frequenter inter ignotosamicitia conciliatuv. Sed fumma fefti-naiionc opus efle docet,adeo,vt inter cundum,ne falute quidem aliquem un partianeur ,nbsp;neqtfalutanti relpondeant. Scimuscnimfpecxfalutatione colloquijs prolixioribusnbsp;occafionem dari, quibus impediuntur amp; detinentur,qui aliquid grauioris negocij cxcnbsp;quidebebant. Hancergo morscauftatnChriftus illos vult abrumpcre.

Continet autem prceptumhoc generalem dotrinam , ne quis fub aliquo icxtu, quantumuis in fpcciem pio amp; honefto ea prtcrmittat, qu fui funt oflki;,nbsp;eft parentes amp; cognatos amare, amp; in necefsitatc conftitutis fuccurrere. At hie fimulgti.


t'cm,ikliberos,plusqumme,non eft me digUus. luftura amp; quum eft obedire Maqiftracibus. Sed hiC quoq; Chriftus audiatur, qui Cxfari ita reddete iubet, qu Ar-z/zto.ai,nbsp;funt Cifjris, vt, qu Del hint, huic etiam fidchter prstftcmus. Quoties ergo magi-fttatusm:!ndat,quDeiprcepiiseontrariafunt, cum Apoftolis dicamus Oportet'^'Vnbsp;hgt;co niagis obedire qu5iu hominibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Similiter ijs, qui in maglftratu funt, pauperes^

amp;af(lictus iu'piimis Dec cemmendatos elTcfcimus, At quandoilli ad audiendum cauifas coniedciu rtjtunc fibiab eodem Deo dimm elfe meminerint Ne ornes pau-percm m c.; ;fta fin : vt nirairum perlon eius refpfiu contra aduerfarium illius ini*nbsp;quam feraslentcntiam. Ita inimicosquidem exChriftiprcepto diligere debemus,nbsp;lcd .ibftincndum eft ab eiusinodi lllorum commerciis, qutbus amp; ipfiin roalo confirma-ri, amp; nos corrumpi, vcl ctiam in periculum non necelfarium incidcrc, pofliimus. Etnbsp;huius generismulta funt, qu diligenter obfcruaTeoportet,ncfub pietatisprtextu no-bis iplis deliiiasfacicndo aliquid prtcr officium faciamus.


dignus fit, ad quem diuertant,amp; cui prdicent. At quia multi fiilfa pietatisfpeciecom. inendantur, hic ccvto etiam indicio amp; argumente explorare docet, num qu domus adnbsp;excipiendam dorinam dcrCgno Dei idonea fit. Vt enim conuerfationis 8c confue-tudinis ratio diligens hibcnda eft ijs, qui ad res magnas deftinti funt, ne propter malo-I um conlui tia bonis amp; honeftis fufpei fiant : Ita verbum Dei', amp; tern falutis my-Ileria non temerequibusuis proijcidebcnt, vt ChriftusMatth.7. cap. admonet. Hincnbsp;enimeoutemptus verbinafeitur, qui tandem in illius authorem ,,Dcum redundau Et,nbsp;impi) illi,qm)s Chriftus porcos amp; canes dicit, non contend verbum fpreuifte, aduerfusnbsp;cius ptxconcs quoq; infurgunt,qui tune nulla graui amp;iufta de cauffa in periculumVeni-unt.nbsp;nbsp;nbsp;Ketfc ergo Solomon proucrb.p.moncbat ; Qui rudit illforem,reportt fibi

ignomiuiam; Etquiimpiumcorripit, maculamfuam. Noli ergo illforem corri-pere, ne te oderit, Redargue fapicntcm,Sc amabit te. Hinc vero ftimare licet, qum



-ocr page 476-

DIEI LVCAE E VANCELISTJ^S

tiotieiTijnobis'recelt,qua noh omnibus fruidatur. Debet ergo huiusconfidcratio'* ad grarifudinem, amp; obcdientiain voluntariam, excicarc,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ar quod nam iiiud iudicium eft, quo domus aut familias explorare dcbucn'|.^^

'exfla. Dlt;-'ite finquit) pax huic domui. Fuit hc ludis ex prifco more vulgaris amp; jj, rariftinti lutandi formula,vt pacem fibi mutuo prec3rentur,fcd qua totam bominisfclicitatci^nbsp;ueincolumitarem comprhendunt. Ar quia hic nihil vulgare Chrilhis praop'^nbsp;quiddam innuicur. Nam cum hi eiusJegati eflent,qui nobis yer pacisamp;rtconnbsp;tionis cum Deo Patre author eft,hanc pacem illi ab initio ftatimjqum primutnnbsp;aliquam ingrcdicbantur,denunciare debueruntjita vt domeftici lentire poflent,il^^j,^jnbsp;ui'faiutis prconcsefle. Ideoaddit Dominus: Quod fi fucrit illicquifp*^*^nbsp;pacisjvequiefcetfupereumpaxvcftraamp;c, Filium pacis dicit,quinbsp;ipfum videlicet Euangelium,non faftidir,amp; quern Deus elegir, vt ad venr paf*^nbsp;tis cognitionem vocetur. Si quis ergo (inquit)talis in aliqua domo fueritji^ njnbsp;mietet. Si quod illi verbis prccamini, id reuera ei cucnict, vr nimirum pacis iHii'^nbsp;fi uatiir. Ratum enim habet Deus, quicquid miniltri fui ipfius nomine illis po*nbsp;qui promifsionibus cius fidem adhibent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod films pacis in domo ilh

omnesincreduli amp; contumacesfuerinr, pax veftra (inquit)ad vosrcueiTCtiir. eft ; Nihil vobis peribit, vos veftro fundi eftis officio,Siilli quidem in uaincffnbsp;teperibunt, pacis autem denuntiatio vobisfalua manebit, vtca apud alios ponbsp;qui earn digne excipianr. Necenim ab vllorum hominum dignitatependec*^Sj^ji)nbsp;Dei, amp;lt;ihil ei decedit, etianifi hi aut ifti iiiud non excipiant amp;c.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Su nt in his

ordine obferuanda*

Primm, perEuangcliam nobis pacem denuntiariamp;olFerri.

i.uangeli pax nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;----

frt.dtc4titr, catur Chriftus, qucm Principem pacis Prophecx vocanr,non quidem pacis

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n. nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-gt;*nbsp;nbsp;nbsp;''nbsp;nbsp;nbsp;/-ll'

Vhil,4^

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'------1----------r IT '

qu incerta amp; fluxa, adhcpicrumq; maiorum turbarum caufla eftfeddiuin*|^^jtiJ RiSjver amp; perptua; qu in medijs etiam affiidionibus durat,amp; proindeoinn*^^ cjiiJnbsp;mundiintelledum fupcrat, Nam nos cum Deo ixconciliat, cumquO'^nbsp;propter pcccata nonconuenicbat, Hine pax confeienti nafeitur ,qu aduer gt;nbsp;nobis non leuia modo, verum etiam lta amp; iucunda reddit.nbsp;nbsp;nbsp;Frudus vetocf ^,{1

ad banc vitam, eft, quod homincsinterle quoq;conciliat,amp; caulTa eft, vt qu P (;orp^* inimici erant,vel fe mutuo non nouerant, per fidem fub Chrifto lefu in vnut* j^cifnbsp;coalefcant,nbsp;nbsp;nbsp;Iraq; tam priuata, qum publica hominum, falus, ex hac pace

origin em-.

Patet igitur hoc loco caufla turbarum amp; maiorum omnium , quibiis infelix mundus excrcctur. Eft hc, quod pleriq; Principem amp; authoicm pjfct'nbsp;ftum,fuperfcregnarcnoIunt;imEuangeIij Prcones, perquospacemnbsp;fcditiolos eff clamant, fimiles plane leditioforum, qui non contenti turb.isnbsp;fuper Reglos legatos pacem, amp; condonationem omnium delidorumnbsp;inruriarumgenerc, vel etiam mortis fiipplicio, afficiunt. Meritoigitur'nbsp;turbatores dar, qui bellis, feditionibus, amp; inimicitijs, totum orbem rerratuiu gt;nbsp;Et ita pax vtraq;,Humana amp;diuinaamittitur. Neqjnouumhoceft, fcdcxcuPnbsp;dis amp;genibus,prceflcrunt,quibus idem olim accidit. Simus ergo filijnbsp;eruntnobiy omnia.

(fl S'ccundoloco oblcfuabis,;qudpropter vnum filium pacis difcipulofnbsp;Prfjtrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ill-I tnancre, toti famili regnura Dei prdicare,amp; lutis fpem certani faccrcit ,

Cezr.i?.

./wgt;gt;gt;xlt;'/(^''mur hic, Deum lui rdensgratiam non in vno Patreramilias hftere, icu ' dam^xcem, beros amp; domcfticos omncs extendcre, Quod cum Abrahamo fabum *nbsp;eft,qm vtdemonftrarioporteati Sic proprer Zachum toti domui faluteni^j.fl^nbsp;amp;illain Abrahami filiam fadam fuifleGhriftus teftatur. Similia exemplairnbsp;centurione,Lydia purpuraria, carceriscuftodeapud Philippenfesjamp;infmitisnbsp;ria facra nobis exhiber. Et hc caufl eft, qud Apoftoli toras famihas abfq;nbsp;zarqnt, in quibus ver fidei profefsionem apud adukiorcs locum habtr^'^of'

-ocr page 477-

H o H I 11 A IT.

46}

Qimrum excmpkNouatianos arguunr^cjui fua morofitate multis auxHorcs furjVtba ptiltnuminhorain moitis vfq; di{ferrent,amp;: ne hoc accepte iterum peccarent, decum-bentes in IcUs baptizabantur, vndc apud veteres Clinici diU funu Imitantur hosnbsp;magna ex pavtc noftri Anabapti(t,hoinines ad hoc nati,vt amp; Ecclefias turbent, amp; iin-pentorum confeientijs fcrupulnm inijeiant.nbsp;nbsp;nbsp;Simnl autem admonet hie locus, quan

to in honore habendi fint viri boni amp; pij,Nam quod hc de domibus amp; familijs dicitur alibi totisregnis Si ciuitatibusaccidilfe confit, vt paucorum, etiam ynius, pietas, Scnbsp;cuin tide coniunCfa prudcniia illis falutem attulerit.

Hue peitinet,quoddelofcpho,apud Aegyptiosagente,fcfibitur,dc ofiaitem, quo viuentciniiuinensludisexinum Deus dillulit. Econtra paucorum impictasnbsp;toti populo fpe cxitialisefi , nifi dignafucritatcjamp;iufiispnisjcorceantur.

Pfircmo adhucdlllgentiusexpendidehet,qudait: Paxveftra ad vos reuerte faw prxdle. tut ; Ofiendit officium ilaborem ipfis minime periturum effe,quando habituri fint,nbsp;quodalijs dcnucient. Semper eniminueniuntur,qui Chriftum,ab alijsreieftum, magno defidetio 8c fide conftantiapprhcndunc. Hinc autem generalis doftrina pe-tenda crt,non frufira laborare cos, qui etiam apudindiguos amp; ingrates officio fuo fide-litev dcfunguniuv. Nam beneficium ad illos redit, Si fi non aliud proficiunt, faltetnnbsp;apud DEVMexeufati, qui remunerator eft liberalis Si fidclis. Et ad miniftrosnbsp;quidcmpcrtinet,quodEzechieh diciiur/^, cap. ipfum fuam animatn libcraturuninbsp;ctTe fidctcr Sc difcrt monendo impios,etiamfi illi non conuertantur.

Idem ver ad fe transferre debentomnes ali', ordinC. Magiftratus eft',pieta-tem veram Sivitx honeftatem prouchcre, bonos tuevi, malos dignis modis coercere. At dum officium facit, fxpe obfiat populi conturaacia, amp; eorum perfidia, quorum mhnbsp;nifteiio ilium vti oportet : quod olim Dauidi,EzechiJofi3fgt; Si alijs pijfsimis Principi-bus accidiU'c confit. Sed nihilominus pergere, Sc cum omnium improbitatelulainbsp;onuenit, ncq; dccrunt, quifidcm ipforum agnofcent,8c DEVS promifsis pr-nii|S illos minime fraudabit. Pettinct item ad patres familias, quorum officium efi:nbsp;hberos fantte inftituere,petulantiam eorum frsEnare,domefticos deniqi omnes ad p ietassnbsp;tem Schoncfiatcmafiucfaccrc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sedheet illi fandifsiinifint, Sc officium fedulo faci-

ant, tanta tarnen nonnunquameftliberorum contumacia, vt neq; admonitionibus ncq; correptionibus, Si nc virgis quidem aut alia difcipfinafcueriori ftcli pofsit. Nonnbsp;autem idco cefiandum eft,vtfaltcmfuamfidemScinduftriamDEO approbent, qui illos dignohonore olim rcmuncrabitur.nbsp;nbsp;nbsp;Q^d fi vcrd ngligentes fuerint, iam ipfis

imputantur liberorum fcclcra, Sc cum bis ipfi quoq; multabuntur,cuius rei cxemplum tnemorabileinHcli faccrdotchabemusi.Sara, 2.8C4, cap. Eandemratincmfecum ,nbsp;ir.eant ferm Sc ancill,quibus cum heris duris Si inhumanis res cft. Sint illi fideles, Sc,nbsp;ad iplos rcdibit bcncficij gratia, cui digna praemia Dus rctribuet. Idem de illis pof-fumus diceic, q^ui inimicoshabent implacabilcs, Sc infuperabili vindif cupiditatc ardentes.nbsp;nbsp;nbsp;t'aciant modo ipfi charitatis officia,Sc apudD E V M.haec gratia cis minime

penbit,alteri veto illi poenas (uo odio dignas fubibunt. nbsp;nbsp;nbsp;Deniq; horum confidcratio

omnes excitct,vtin officio fuo fatigentur: Imprimis ver,vtDElbeneficium agnofcant qui ex filfis irx filios pacis Sc grati faccre dignatur. Amplelamur ergo conttanti fisnbsp;ac//;SEAf C H RISTKM, qui huius pacis mediator eft, Sc hunc oremus, vt in eanbsp;nos fcruare, Sc tandem in xtcrnx pacis regnum transferre dignetur.nbsp;nbsp;nbsp;Illi debetur be-

oedidio, houor,gloria Sc poteftas in seternum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^.

HOMILU U.

Manetc autem in ea ipCadomo, cdentesamp;.bibcntes,c|uab ipfis appoCitafuennt. Dignuseft

cnim operarius mercede fua Ne ij tranfite

-ocr page 478-

DIEI LVCAE EVANGELSTAE trahfie domo in doraum^ Sed in quamcunq; vrbein ingrefsinbsp;ricis, amp;exceperintvoSjedite,quapponuntiir vobis Ec fanate*'^'nbsp;grotoSjCjui in ea fLierinc,amp; dicite eis : Appropinquauic ad vosregn^'^nbsp;Oei in quamcunq; autem vrbem ingrefsi ftiericis j amp; non exccp^^'nbsp;rincvosegrefsiinplaccas eins dicite: Etiam puluerem, qui aclha:ii^nbsp;nobis ex vrbeveftra/vobisabftergimus: Tarnen hoc rcitote,appgt;''nbsp;pinquaifead vosregnum Dei, Djcoautemvobisjquod Sodomistenbsp;lerabilius erit in die illo, quam vrbi illi,

VONIAM HOMINVM SALVS POTlSSlMVM hoc verfttur,vt verbum Dei diligenter audiant,amp;quam is per boenbsp;bis offert graara verafideampledhantutjCHRISTVSnbsp;difeipuios fuos,quoshuicprdicationi deftinauit, non finegrauibu^nbsp;Cufis tanta diligentia inQituir. Nec enim fimpliciterdocet,nbsp;--- faciantjvermetiam officium fum iliis commendat,vtintcll'gai^''* hiltam honeftum,tam necerium deniq; cfle,cuius pratrextu iliud negligere dcbcinnbsp;Hucenim pertinet, quod non vult decommeatu aut viatico folicitos elfe : quod itejnbsp;prohibctjne quera inter eundum falutent : prterea quod difert docet,iilos opfrjm i*''nbsp;am minime ]u(ursd,ctiamfi in indignes amp; contumaces incid3nt,qui verbumnbsp;audire edignentur. His nunc alia fubijcit, qu ad ipforum inllitutionttn pef'

De ^iu mi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primum inter hc eft, viiusparandi ratiojdc qua ipfos exprefse admoneri op

Ktfirerum Ver erat, cm absq; commeatUjamp; absq; pecunijs remittcrentur. Poterantenim dicti'' Quidedemus ? aut quis viclum nobis luppcdttabit, fi nudi amp;vacuiveniamus? N**nbsp;jnobuiaquq; raanus inijciemus, amp;inuitisautinfcijsDominisalinavfrpabinib'nbsp;Occurrit ergo Chriftus, amp; dicit : Manetc autem in ea ipfadomojcdcntcs amp; bibeot^^*nbsp;qu abipfisoppofirafuerint. Dignus eltenim operariusmercedefua. EtmoX,.|,nbsp;melius inculcet hoc,quod non parui moment! erat, idem rptons addit : Sed *nbsp;quameunq; vrbemingrefsi fueritjs,amp;'exceperint vos, edite, qu apponuntur vo 'nbsp;Qmbus verbis duo doccr. Primum,non defutrum viium in hoc officio verlannbsp;Eos eiiini, qui ipfos excipiunt,amp; filij pacis fnt, libenter fua cum illis communicai^nbsp;elTe. Needubium cft,quaro hocfaciant,qui Evangclij prasdicationcin, amp;nbsp;banc nobis offeruncur bona,dignlliiUarit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Simul autem fcrupulum illis exnfl'b

fpeccareputent, fi ab aiiditoribus vium accipiant. Et ideoillis applicat

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regulam,ex naturlgibuspetitam :Dignus ell operarius mercedefua. Rurlusvff

perarios dicit,vt omnes verbi adminiftri intc]igant,Chriftum non pigros 5c

trs inliituifl,fed qui inEcclefia,qu aruum 5c vnea Domini eft,operi (Irenuc inc^ bant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U

Aleree^et mi' turarum S/er

Stabiliuntur hoc loco ipfius Chrifti authoritatc ftipendia Adminiftrorum v Dei. Mercedis enim nomine omnia intelligunturjqu ad vit huius vfumnbsp;funt. Acquum enim eft,vr qui,omnibus alijsnegotijsrcliiSjfoliEcclefifctoi^nbsp;pendit,abeademaccipiatvi:um,amiumamp;alia,finequibus viuinon poteft.nbsp;noc Paulus multisin locis. Nam ad Galatas cap. fcribit : Comraunicet, quinbsp;tur in fcrmone,ei,qui f inflituitjomnia bona. Et in priori ad Tim. cap.Anbsp;prfunt prfoyterijduplici honore digni funt(vbi honoris nomine etiam vitbb^nbsp; 8cquuisergaillnsofficiacomp:henduntur)maximii,quilaborantinlcrmonf-drin?. Imprimis autem in priori ad Cor. cap. contra maleuolos amp; iniquesnbsp;rij Ecclefiaftici fiimatoreshanccaufam diligentifiime traatmultisargumenti^nbsp;liSjquibus p!obat,vt ex vt-rbi prdicatione viuant,qui fc totos illi conlecrarunr. .

Primo enim fimilibus vtitur,huic negocio mir congruentibus. i,pii militt proprijs Ilipendijs vnquam ? Qms plantt vineam , 8c de fruftunbsp;edit ?nbsp;nbsp;nbsp;Aut quis palcitgrcgem,8c de lade gregis non, edit? Quafi diceret : Qf


-ocr page 479-

HO Ml LI A lil. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*63

ltamfcquuntur,fuijimpcratotibusftipenlt;lia3ccipiunt5quLus viuant. Cur ergo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

non idem verbi minillris conccdatur,qui pcvpctu pro Ecclefia in armis fiint contra Si-tanam,pcccatum,mundm'namp; alia,qua: buman faluti officiunt ? Prterea , cm -quilsiuium fit,vt vinitores ex fuis vineis,paftores ex fuo grege vitum rccipiant, Annon finiiliter ex fuis laboribusviucrcdebent,qutVineain Domini cxcolunt, amp; eius grcgcinnbsp;pafcunt? Deinde,nebumanisrationibusincaufadiuina vtivideretur,Legem Dei,nbsp;eaJenidoccncem, allcgat : Num fccundmn hominem bcdico? Nonne etiam Lexnbsp;Ircdicit? Nam inMofislcgefcriptumeft.Nonobligabisosbouitrituranti. Numnbsp;boues cur funt Deo? Vt nimirum propter hos leges ferre velit? Velnum propternbsp;nosbocomnino dicit ? Propter nosenimhoe (cripium cft. Et moxaliafimiba , exnbsp;natur legibus,amp; communi morc,defumpta,adducens addit Nam fub fpe debet jSjquinbsp;arat, arare, amp; qui triturt fub fpe, fpei lu particeps clfc. Qu limilia hue pertinent,nbsp;quia verbi prconesEcclcfiferuiunt,quaruum Sc area Dei cft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Tcrti collationem facit bonorumjqu vtrinq; dantur amp; rccipiuntur,vt inde col- hgat,nibil iniquum bic cxigi. Si nos vobisfpirituali# feininauimus,magnum nc cft,nbsp;fi nosvcftracarnalia mcflucrimus? Oftcnditillos inlucro elfe, coquod pro bonisnbsp;temporarijs, qu Doloribus fuis in vit fubfidium largiantur , terna rccipiant Scnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

coelcftia.

Et tandem veteris amp; noui teftamenti comparationc fadta,candetn vtriq;, quoad ininiftrorum ftlpcndia,rationcm elfe docet,An nefcitis (inquit) qud qui facris ope-rantur, qu ex facrario funt edunt ? Qui altari afsidcnt,cura altari participant ^lta Scnbsp;Dommus conftituit ijs, qui Evangelium annuntiant, vt ex Evangclio viuant. dnbsp;vcrodicit proptcrca,qu bic Sc duodccim Apoftolisapud Matth, Chrifto dia elfe *nbsp;feiebat. Et bc quidem fieri debuerunt co tempore,quo Ecclcfi hinc inde difperl,nbsp;opes publicas nullas babebant,nifi qux ab ipfis fidelibus contribuebantur. Hodie mul-l tolerabilior cft ratio, quando Principum Sc maiorum noftrorum libcralitate Eccle-fi ditat redditusbabent annuos,cx quibus Si miniftrosfuos alcre, 8c alijs nccefsitati-bus profpicere poffunt.nbsp;nbsp;nbsp;At fimul hoc multorum ingratitudinem arguit, qui cin ipl

nihil dent,nec quisquam ab illis aliquid poftulet,ca tarnen tniniftris inuident, qu olim pijs 8c fanlis viris funt donata. At non debet borum malignitas illis aliquem ferunbsp;puluminijcere,quominusiurtfuo,quodillisChriftusfecit,vtantur: Cuvent modo,nbsp;t in commilfo ubi muncre feduli fint,ncq; cos imitcntentur,qui maximos Eeelefiarutunbsp;icdditus intercipiunt,ilbs autem nulla prorfus in rc feruiunt.

Alterum quod hic Cbriftus agit, eft, qubd modefti Sc tcmpcrantl Difcipulos Mixi/lros temf 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*dmonct,quando iubet, vt qu apponuntur edant Sc bibant, non autem vt ipfi nouas

1 lauiifias petant,aut morofi ea faftidiant, quibus alij contenu viuunt. Eftboc vitium ** *^ quot;* 1 intolcrabilc illis.quifpontaneabbevalitate hominibus peregrinis bcnefacerc ftudent nbsp;I Turpifsimum autem eft in verbi Adminiftri$,qui alijs continenti, frugalitatis, 8c tem-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peranti,magiftri elle debent. At fimul admonentur hic omnes Ecclefiarum mini-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftri, vt ipfi quoq; non iminodicas opes,non dclitias fuperfluas , non faftum Sc fplendo-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rem externum qustrant, fed ijs contenu fint, qu ad huius vit necefsitatem faciunt

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sc quzdarepolfuntij,quibusverhum prxdicant. Peccatur in hoc vehementer

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonnullis, quibus nibil fatis eft, qud vel infatiabili auaritia laborant, vel intemperan-

l tins viuunt,qum homines Chriftianos ,ncdum verbi Dci Adminiftros,deceat. Qu je 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufa eft,, vt Ecclefijs intolcrabiles fiant,Sc plcrunq; pinguiori ftipendio oblato illas de-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lcrunt non fine fcandalo. Sunt hi ex mercenariorum numero, de quibus Cbriftus lo-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;an. 19. cap. dilfcrit, Sc foepe in canes mutos dgnrant, dum ad publica fcelcra conni-

I ucnt,Sc quibusuis fcruilitcrblandiuntur, quibus ftipcndij audioncm fperare polfunt. 1 Atmcminerint qufoilli,qum immanc fcelusfitdiuinum illud minifterium, quo ni-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lui imer homines fantius Sc Ulutavius eft, propter quftum aut ventrem hominibus

1 prophanis proftiiucic.

Eft

-ocr page 480-

464

Oferartitf tit-gnut mereede

DI El LVCAE EVANGELISTAE

Eft prtcrca omnibus,cuiufcunq; loci auc ordinis fintjdiligentcr tenciahc^quam ex lege nacur dcfuniptam efl'elt;liximus,operanuin fua merc^nbsp;cl. Nemo igitur inercede fua fraudari debet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjj iii'

Q^d vt ergo omnes tcneredecft,quorum opra amp;miniftero vtimur) pv** ximerga cosjquinianuumfuarumlaborcin diem viuunr. Extatdehofnbsp;Exod. cap. Opus mcrcenari ne pernoetapud tcvlqjmane. Et Moles Pnbsp;hoc inter damantia numerat, Deut.a^.cap.qu omnium atrocifsima habcntf'nbsp;ibidem fie ftribit : Ne negesjaut vi retineas mercenario pauperi amp; inopbfiu ' pienbsp;tribus tuis, fiue de peregrinis tuis,qui funt in terra tua, atq; intra portas tuas -jjnbsp;dabis ci mcrccdem fiiam,neq; fol occidat fuper eum : quoniam pauper eft,amp;nbsp;tollit animum fuuni : ne contra Tead Dominum clamet,amp; cdt tibi innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-fin'

fapiensille Siracides grauiteradmodumcap.7^,prnuntiat:JQucmquisvi^^ffjjri' eum interficit : amp; qui mercedem fubtrahit mercenario,effundit fanguinem,nbsp;pud Malachiam cap.^. CHRISTVS ipfe inter eos,qucs ex ^cclefialua cg***nbsp;illos quoq; numerat,qui mercenarij mercedem fupprimunt. Si enim pcccantjCJ^nbsp;ti non fubueniunr,qum graue fit oportet illorum lcelus,qui illius fimul openbsp;gratis abutuntur ?Ideo lacobus Apoftolus cap.j.horribilc Dei iudicium nbsp;denuntians, inter alia inquitj; Ecce mcrces opcrariorum,quiincflu* Xnbsp;ones vdlrasjqn fraude non reddita efta vobis,damar ; amp;; clamorcs corum,cj^ pgt;nbsp;rant,in aurcs Domini Sebaoth introierunt. Quid verde illis dicemusjquinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(lili'

talaboribus violenter diripiunt, qui hodie multis quseftus vt vberrimus, iw musiudicatur?Sedquiahcnonfunthuiusloci,adC3,qua:in CHRISTI Vnbsp;quuntur,pergamus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ldi

Hic non modo poteftatem facit edendi bibendi apud audi-orcs,nniu perantiam prcipit, vermctiam perh!bct,ne rmr mutent hcip icia,qu^nbsp;rint. Netranfite(inquit) domo in doraum, Seruiebatquidem ct'amnbsp;fed fimul vagas amp; curiofas difcurfioncs vetat, qu peregrinosfpcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l.

reddunt. , Vultitem,nepluriusmolcfifint33utcxlcukate,autalio afedu

Temeritr he-fiitij mutatte-nes f/rthihe-tur.

[i''J At fimul hoc prceptum nos admonet ciuilitaris amp;honeftatis public^nbsp;habendam eflebommibusCbnftianis, neahquofserndccennonEvangel*)nbsp;fufpedam aut inuifam rc^Mant Docet hoc Paulus 0uoq:,q.^.ndo iubet, vt lt;1gt;)^^nbsp;norepiTueniant. Minime ergo audiendi funtbarbari illbquituncdeminjnbsp;gclicos amp; vere Chriftianos efleputant,fi absq; omniper/bnarum rcfpeduruu*nbsp;ciuiliier agant omnia : quafi ver religio ciuiitati morum aduerfenjr, amp; ey Knbsp;canes Diogenianos effteiar. Quanto autem magis caucndum,nc apcjns fccicf*nbsp;angclijprofefsioncmdiffamemus?

jM/w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pofiquam veto Dominus di/cipulos prcepts,ad vi:us rationem amp;

enuDtctfuie. ncntibus,inftruxir,nunc Icgationis huius ftatum exponir, amp; quid fu? nomine P '' quot;** debeantjdocethis verbis ; Sanate grotos,qui in ea vrbefucrint,amp; dicite eis.*

fteriusp'onitur,annuntiatio nimirum regni Dei. Confit enim miracula , trinam amp; prdicationem fieri, vt earn confirment; Et fi quando illam prie Jnbsp;nen alia ratione fitjqum vt homines ad Dolrinam audiendam excitenturnbsp;gula videamus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

t^^ngeliepr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Priiuo quid prdicarc debucrunt? Rcgnum Dei,qud

regni pinquauerit. Ita vernominattorumrcdcm'ptionisnoftrncgot!um,quod '^[^p_,-f|^ **'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exprdicationis argumentum eft, Appropinquaflautem dicir,quiaiain imp*

-ocr page 481-

hohilia hi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*6^

prifinitum iUud tempus, de quo Prophets, amp; inter hos Daniel imprimis, fuerant vati-cinati. Eldicitur regnum Dei totum hoc negotium Evangelicum , quia rationein oflcndit, vt in nobis Deus, amp; nos olim regni cius cleftis participes efficiamur. N amnbsp;vt alias diximus, prius regnum in mundo hoc toto obtinebat Satan per peccatum,amp; regni cius finis erat totius hominis perditio. At CHRIS r V S, Patre miflus, opera ciusdedruxit,regnum cucrrit,amp; nosinlibertatem aireruit,deniq;Deo Patri fuo nosnbsp;reges8i(accrdoieskcit,vt in Apocal.fcribitur. Qucm ahbi occafione oblata fufiusz/pf. unbsp;traata fint, nunc confulto breuitati (ludemus. Pater autem ex his finem Evangeliesnbsp;prxdicationisefle, vt homines intelligant, regnum Dei iam inftauratum efle,amp; proindenbsp;IctotosbuicconfcCrcntpcrfideiobcdientiam. Quodvt fiat, omnibus obftare de-bentminiftri Ecclcfia'.um,qux homines impedirc autauocare polTunt, quo minus De-um in fc regnare paiiantur. Sunt inter hc prxeipua fcrc,falfa doftrina, fuperftitto,nbsp;idololatria,lcclcrum hccntia,fecuTitas nimia, amp; qu alia fiint huius generis. Hcolininbsp;oppugnruncomni ItudioProphctjSc adhcdemolicndanoui Teftamcnti miniCuosnbsp;wmls fpititualibus inllrulos elfe feribit Apodolus.

Qui ergo hodic obdant,quo fniuus Ifta actufcntur amp; confutentur,!) Chrifti man* dato rcfidunc,quod imjnm non ferent.

Secundo drin inlracula coniungit.non vana,amp; ad odentationcm compofita fedfalutaria,8cquxprxdicat!onircfpondeant. lubetenimfanarexgrotos aut infir-^/^^nbsp;mos. At confit morbos vna cum morte ex pcccatoori^inem habere, amp; proptxr hocquot;'*nbsp;homines Satans tradi,qni homines mortis affligat. Ideo alibi cos fcriptur-i' flagellanbsp;vocant, Sc fpintum iniirmitatis habere dscuniur, qui morbis grauioribuslaborant.z., g,nbsp;(.^and a igitur Apoftoli amp; Septuaginta ifti morbos in folo C H R1S TI nomine pro-fiig.ibant,iatistedatum ficbat, tempus ialucis adeffe, quo ptccatum cxpiarigt;amp; Diabolonbsp;vires fuas fi-aug,, oportcat.

Er hie verus mir^culorum vfus cft,non quem homines fuperftitiofi fingunt, qui X ijs occafionemfumuntjVtrehftoChr.do diuos colant, amp; innocent, quos aliquandonbsp;nuraculis claimde audiunt. Etfimul arguunturhic , qui hodte mir-acula requirunt, nbsp;quihus minime epus ed,cm vetevibui Illis Chriftiana fidcs amp; religio abund confirma-tiht, Elucrt prxtcrca hoc loco dioinaChridipotcntla,qui virtutemcdendimiracu-i la vera 8c lalutaria, cpiie ipfi propria eft, fulo nutu 8c voluntatis fuse declaratiorre fuisnbsp;I kruis potcdlargirijBi fimul ijs ad fuam gloriam vtijquz propter pcccatum inualucrunr,nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nedr;.* pcrdiiionis pratludta quxdam cenferi potcrant ; qUalia funt morbi, Dmon

1 vc'.;iuonei,dcniq; ipfa mors. In his cniirr8c fimilibusprofljgandis maxime oRcndit.fi-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;biomnemptclhttmd.'^tamcircincloScinterra.nbsp;nbsp;nbsp;Efl doo reuera humani generis

t Seruatcr, ad quern Vnum confug(;re,8c in omni ncccfsitatc ab illo opem 8c auxihum po- gt;' Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftulaicdebemus.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f.xtcrum potcrant difclpuli ifti propter tarn lactutu nuntum,T.amq; falutaria mi-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;racula fibi omniatxrapolliceri,quod nimirum ipfos ottines obui)s(quod aiunt)vlnis ex-

cepturicfrtnt,8cipfosinfuinmopreno8c honore habituri. I'^ecrgolpe vana feie la-antpoftcamulkonimcontumaciaoffendercntur, odcnditpluresfore, qui ipfos ex-cludant ,8c 3udirdcdigncntur,fimlq; docet,quid cum talibusfit, agendum. Verba cius hxc lunt; In qnamcunqj autem vibcm ingrefsi fucritis,8c non exceperint vos,egref-fi in phtcas ciui,^!^^^, Etiam puluercm,qui adhfic nbis ex vrbe vedra,nobis abfter-I'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gunus . 1 amen lnvc fcitate,appropinquaui(fc ad vos regnum Dei.

Primb in puWicas vrbis plateas cxire iubet,^t qui nihil difsimulantcr aut meticujt Viftigere dtbcant.Demdc pulucrcm excutiantcontra ipfos in tedimohium. Hocenim *nbsp;iiinuit publici protc{latio,qua vti lubentur,cuiusfctifus cfttNos vobis regnum Dei,8cnbsp;Uliwetp vetnm in foVibus adellc nuntiamus^Sc vos ad banc excipiendam hortamur. Acnbsp;VOS nunttum hoc faflidibs, amp; nos proculabirecupitis. Atqui non multo negotio o-l fiusefl. Spontttnim ddccdirnus,8c vt VOS nodrum difeeffumoptatis, ita nos vicifsiranbsp;I veftrim vrhem'tnio dudio dcuitandam elfe iudicamus,vt nc puluercm quidem,qui no-' bis adhxfit,nohilcum efferrclibcat.Eum ergo vobis abftcrimus,vt hoc etiam fuli fru*nbsp;mini, lulciitu lue ipfc aliquando contra vos tedabitur, quod Deu s regnum fuura vobis ,nbsp;obtulc-

-ocr page 482-

466

DIEI LVCAE EVANGELISTAE f * i2^nbsp;obiuleritj vos autcm eius prcones reiecerits', proinde quouis fupplK*

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; ve*^'

Fuit aijtem pulucris excufsio Chria runc vfitata inter ludatos. Vt fn'*quot; um fciisione te(tabantur,qum abhorrrent blafpbcmijs,quifausD Elhonornbsp;ita pulueris excuionefceleratis denuntiabant,eoshominesefexecrabiles,amp;nbsp;mnibus fugiendos,ade vt nepulueri quidem ipforuen communicate debeanr. nbsp;proteftatio eiufinodi cum publicaignominia totius vrbis,in qua ficbat,coo*nbsp;amp; proinde ea vtipericulofifsimumfuit, Et qum indign hanc ignomio'^?nbsp;ferre folitifuerint,exemplumeorum docet^qui Corinthi poft pulueris abfterlinbsp;Paul fadam,maiori rabiein ilium infutrcxerunt. Vndecolligimus,quaniinbsp;lo armatos efle conucniat CHRISTI miniftros,vt in aflrenda gloria Dei, 8^ *nbsp;dotrina, neque hominumrefpetuvllo, neque proprio periculogt; terreau'

Hc tarnen multa cautione opus eft,vt ante monuimus,nc, qui Ecclefiarum paftores funt,{ibi idem permiflum putent,quod hic Dilcipulis,nbsp;ftoliSjinandatur. Hi enim non vniloco affixi tant,fed CHRISTInbsp;longe lateq; deb ebant circumferre. Non licbat ergo illisdiutiuscunnnip*)^ jepl*^nbsp;do moras nedere inutiles. Deinde ab illis modo diiccdendum fuit jquoru^ [,gt;nbsp;rata contumacia amp; incrudelitas iam ltis perfpela erat : amp; ideo rarifsiiuc Apo*. p(i'nbsp;feueritate vfos cfllcgimus. Ergonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccantPaftoresnonnulli,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fquot;

mm non omnes iplorum monitis obediunt,fibi ius elle arbitrantur dilceoeo clefijl,etiamfi plurimi fint,qui,vt german oues,vocem CHRISTIaudiunbnbsp;pro luis paftoribus agnofcunt. Sunt hi difsipationis Ecclefiarum authorcs,otnbsp;nasdabunt Domino : iraoplerunq; feipfosin pericuk amp; cafus difficiliorfS

in

Qu^od fi vcr omnino dilcedcndum eft, vt cm,qui oues videbantur^jlio dcgenerantjvel propter alicuius miniftri prfentiam Ecclefia tota pcriclitatur?nbsp;digreftb tutius agere poterit,tunc hanc quidem ita relinquerc oportet,vt inuiconbsp;fine acerbo animi dolore abire omnibus conftet,fimulq; quoad eius fieri pow pfO''nbsp;vtaliusfidusamp;idoneusfuccedatergaillos verfiduciaamp;conftantiaatq; Jonbsp;teftatione vticonuenit,qua Deigloria afreratur,amp;,qui curabiles funt, alilt;l^^.|j,ijllnbsp;falute fua cogitandioccafionem habeant,Contumacium veramp;incurabiliutnnbsp;mulus inijciatur,qui,vbi Dei indicium fupra illos vcnerit,eius iuftiti intra oo**nbsp;ipforum teRimonium ferat.

Tencontem- Porr nequis pulueris excufsionem,vt rem rediculamjContcmncret, / ,.^m ab hominibus exteris amp; V3gis,qui nulla vel publica authoritate comme pli^'nbsp;fieri videbat,grauifsimam pn comminationem infert, quam ab exempi^. 'i ni'^^nbsp;dicens : Dico autem vobis,qud Sodomis tolcrabilius erit in illo dic(nouinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

rumiudicij,vtinMatth,cap.ztf.ipfeinterpretatur)qumvrbiilli, ftoria Genef j^.i/./^.cap. delcribitur,vbi dicuntur hominespefiiminbsp;Domino fuifl,adco,vtillorum Clamor ad Dominum afeenderit.

Pcccata autem corum Ezechiel definit cap./^'.faftumjabundantiam tem, otium, quditemmanmpauperisamp;egeninonfirmauerint, fedhisnbsp;fint pro fua libidioe,abominanda patrauerint coram Domino,horrendumnbsp;Chriftianis auribus indignum mafcul Veneris fcelus inte]Iigent,cuiusnbsp;cimen no:e,quipfis vltiraa fuit,dederunt,cm Lothi domum obfidentesgt;^^|i^lnbsp;ius, Angelos,ad nefariam hanc libidinem fibi dari poftularent.nbsp;fub ortum Solis nouo amp; in audito exemplo,per ignem Sc fulphurclitusnbsp;n cum vicinis vrbibus amp; tota regione exuRi funt,amp; in locum terra:, qusmnbsp;priusfueratjlacus bitumine Scfulphureredolens fuccefsit.qui ( vt prophani lt;1nbsp;ptores tradu nt)de eius loci hominum Iceleribus fimul amp; fupplicionbsp;Idea Prophet, quoties horrenda flagitia populi aceufant, amp; his pnbsp;gares minantur,Sodomorum exemplumallegarcfolcnt,vtIfaiascapquot;^Anbsp;hylonios, quos iuratos Eccicf difsipatorcsforcin Spiritupratuidebat.

-ocr page 483-

H O M 1 L A I I I.

cap. lt;9. contra Idumos. Sophon'us cap. 3. contra Moabitas amp; Ammonitas, infcftiflinias popiili Dei gentes. Im ijdem,quotics contra ludaeorum Icclera akius inlurgunt, cxempluninbsp;dein allcgant. lllos ergo inutatus Chtillus, ciuldem in prlenti meminit, vt amp; fcclerisatro-ciiatcni arguat, amp; funul olkndat, qtiam facile fit Deo illud pnis gtauillimis molftare. Atnbsp;inter Dei indicia, quibus ab ipfa return ongure poll diiuuium fceleraios homines puniuit,nbsp;nullum illoatrocius elf, quo Sodomorunrdc Gonrorthorunr regionem , cum circumia-centibus oppidis amp; vicis, igne amp;fulphurc coelitus immill'o exulsit, amp; Sodomiiicorum fcclc-ni in ictram atqj Irortibilcm menronam omni polfencati vlq^ ad hnem mundi reliquit. Qtia-lia fuerint ilia icclera, ex Ezechiele iara modo aitigimus. At cum grauiora maneant Euange-lij cnniempiorcsJ illos vtiq; grauius peccarc fatendum erit, nifi Deum iniuftitise acculare veil#nbsp;mus, Necid oblcurumeric,fi rem ipfanr cxcutiamus. R.eliqua',enim peccatavelfimpliccninbsp;Icgis diuinsc tranlgrclsionemhabent, vel cum ofciianti quodam verbi contemptu coniunftanbsp;lunt, qui non tarn deuotse malitise, qum ingenit corrupdonis indicium, ccnleri poteft. Atnbsp;qui Euangeli) prsedicatloncm improbe afpernantur, i) limulDeigratiam reijeiunt, quam illenbsp;cxiiiumcommctiiisfponte often, CquodStcphanus de Iudis,ficuthom.7^, qu die Stephani pro condone cxplicatur, dixit ) Spiritui lauft reftftunt, illorum plane limiles, qui nonnbsp;conicniifcdiiionibusamp;,bonatum legum drfputationc.ftmulctiam legatos pads (vthomi-lia fecunda eiiam aitigimus) contumcliolc amp; holliliier mulftant. Sunt illi indigni, quibusnbsp;ignolcaiur. Quareli qui hoc ipfum contra Deum audent, hostile noniramerito omni venianbsp;indignos iudicat. Nec exempla dclunt, quae talcs in prlcu etiara fcculo miferis raodis aftli-ftos clTe docent. At quia ijdem fere in pcccaiis fuis moriuntur.ncchabent quod illis prxten-dant.fimul eiiam intcrorum pnis fubtacent; Qu caufa cft,qud illorum fortem Sodomo-tum forte in die iudieij detcriorcm fore Clrriftus minatur.

Hc ft proplus iirfpiciamus, facile patcbit, quid nobis hodiefperandum fit. Regnant publice Sodomotum fcelera, qu paulo ante ex Ezcdricle commcmorauimus, Imo cxecra- n/tmlttnbsp;bills ilia libido, quz ab illis nomen accepit, inter illos locum habet, qui Ecclefi primi Antifti- nbsp;tes habcrivolunt. Nec modo fccleris vindiccs dfunt,veriim eiiam pro illorum incolumitatcnbsp;leges amp;. populi dimicant, qui amp; ipfi Euangelium non modo contumclrofc teijeiunt, vertimet-iam fetto igne perfequuntur. Et cm patsim gtalTcntur immnifsiraa fcelera,impun lamcnnbsp;graiTantiir ; Soli autem pnis digni ccnfcntur.qui de fide in Chriftum paulo liberius loquun-iiir, amp; atroces illas idolomanias improbant, quibus plcriqjfafdnati, Euangeli0 aurcs prbercnbsp;deircftaiu. Quid ergo aliud huic noftro infelid fcculo,quam diruraexddiura onrtnabimur^nbsp;cuius cxccutorcm multi non icmctc Turcam Deo iam conftitutum arbitrantur ? Et viinamnbsp;vel lie rcfipifcant Euangclij holies,quo lernas inferorum poenas lubtcrfugcrc polsint,

Ctcrum cm illi ciuitaii hc tam dira Chriftus minctur, quat Euaogelij prsccones ncc retipit,necaudit,patcthinc,ciuiiaium amp; Rerumpub.incolumiiatcm in eo verlarifiltum im^ntie m-illud amp; faluiifcrum diuin grati nuncium gratis animis accipiant, amp; Chrillo ad fe venienrinbsp;holpitiunr ptbeani, ScimuS enira quid Legis fuse lludiofis Deus promittat, amp; qum felidter Ltui^AS,nbsp;regnafuaanteChtllliaduentum adminiftrrint,quotquotillam amplcxi, externum cultumnbsp;fimul t Rempub. iuxta illius prfcripium rcformrunt. Quanta enim Gonftantini glorianbsp;lucrit, qui Ecdclix pacenr reddidit, t Euangclij iugum in fefe rcccpit, notius cft,quam vt mul-tis exponi opottcai. Quin ipfi cxpcrtmur.quantum fplendotis,opum,cgoti, noftro fcculnbsp;ijs accclfctii,qui doftrinam Euangclij non lalfo corde tcccpcrunt, Ncceft, quod nobis crueemnbsp;6c pctfccuone8,indiuiills Euangclij comits,rmpijobijciant. Has Cnim nollra meretur fc-curiias amp; ingratitudo. liriciinr non abs re pcrfccutionibus gloriaraur, quz nos Chrifto con-lornrcs tcddunt.c quibus tcrn glori prnrium in clis paratum effe feimus, fiCHt hornihnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?!

10. qu ex J, cap.Maith, die omnium lanftorum cxplicatur,prolixcdicimr. Sunt hcprobe aducrliis illos obferuanda, qui per Euangclij prdicationem Rcfpub. turbari claraant,8c idemnbsp;nobis,quod olim Eli Achab.obijdunt, Et horum mcmotes,qui in magiftratu funt, Euan-gclij doftrinam,hdcmqiinChriftumconftantcrprouehant.necfanftis illorum ftudijs Deusnbsp;verax amp; omnipotens dccrit,imptimifqi dilcantRcipub, incolumitatem amp; pacem in co confi-ftcte,v t verbum pads admittatur, quod alibi Sceptrum Mcfsi didtur.Eft crgo hocincompa-labilc Dei benclidum, quod cum Sodomorum fcelera hodie regnent , pnas tarnen ille ad/nbsp;hue differi,c interim fuam graiiam amp; pacem nobis ofterre dignatur, Itaque qum chara eftnbsp;nobis falus,cum priuaia tm publica,nuntium pads admittamus,vt6c diras pnasnbsp;cuitemus.qu illius contemptotibus parats lunt, 8c inChrifto leinbsp;lalutem veram confequamur. iili debetur benedi-ftio,honor, gloria 8c poteftas in

ztcinum.Araen,

gratia.

Rt

-ocr page 484-

Ditl LVCAE EVANGELISTAE

GRATIAKVM ACTIO, ET PRECATIO COMPLECTENS

BREVITER DOCTRINAS PRCE dentium trium HomiJiarum*

^ETERT^E PATER yNiGENITl ET AETEt^^ Filij tuiyDomini wfirilefu Chrifli, vere Filisti tuus ditttur^

tam ti^ quam nojlri reJ^eHa, Tui^ quia ipfe eHfubftanttalii*!* ^^^^r-cogiatiofjenafcitur. Nerivero, qui iffe e'Hferfina/rifr^'^nbsp;ex arctno nu tue frsmiionem Euangelq ,qMm primut entrtiiiiii iitnbsp;^radtfi Ada quot; Eua^ Ac etiamnum, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adnem mundi

aus minierium Euangelq,(3 huius minifiros^ dicens in cordtbua fidelium fiorum cixf^quot; dationem^qua mentesferterrefadiafenfu ira tuararfuteriguntury ds-dicends te ater/i'lt;tnbsp;Patrem oendens nobu. Ttbi igitur aterne Pater ardentipecitre gimujgratiai,qiid^^^^^nbsp;alias noui Tefiamentt minirosy Lucam Euan^liantyA^toltrum Ftltj tut Difctfttln^gt;^nbsp;dum CQmitemperegrinatwnum Pauli conuer, Apaalt gentium, ad hec etian exata^'^^nbsp;ex sptrittsi tuiggefiione nendum hioriam conceptianii Filij tut, etu^detanbsp;te^'ex Maria virgine, dodrinam, miraculujpaitientyntartemyrefurrellisaemyG'^!*^^*nbsp;jam tn cades aerienem, fed i a quaq,, quaitlamcutafuntyUtq^ it a progreutn regni Ptnbsp;l^tuiy q^modo id per orbem terr arum propagatumt,quibtu argumentu creutritei'fl^nbsp;orueritinterplurimoslabores,ac 'vndiquaq^furgentiapericulayduohtu libris ctrnfltH^f

(utianurn Ecclefia motttSy nbsp;nbsp;impios immaniptmorura Tjratinoruai cenatat, in hitnc

dtem canfiruai, eofdem in omnes fere Itnguaa transferri curai, cum ecentn rum clart.riptorum volumina amia,aut in perpetuus tenebras demerfanty in qutfquot;*nbsp;^onruatiane potentimi etiam Reges omnefludium, omnem^ peram impendtruat.

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ptahocyereliqufs fumm tuis in nos collt bnfices, easgt; quas deiesnus f*!

fumtpsygraiias agimus maximas. Ted^fuppUcivoce oramusy conrua nob ernntbut^ eris neris vfq^ adgloriofum Filq tui aaluentum in iudicium ypreciitmum tdumnbsp;tus tui thefatirufn,ripta videbcet ProphetarumyApoolorumy- Euangebarumtiuitif'^nbsp;integrum^tncorruptumysantra Hqpocritarum furoresiTjrannorumyaliorumqitnfb^'^nbsp;hominurnyminas e machinationeSyqui thefaurum idam contammare, autflatnmanbsp;peffundare,extirpareq^ vobtnt. Et cum hact Ftltj tat vox : Meb qutdem multa, Oflnbsp;veropauciy Rogate Dominum me,vt extradt operarios in'meim fuam Te Isurrbt^nbsp;rogamftSy extrude Tu fideles operarios in vineam Filq tuiycantinua firit excelle/itis'tf^^,nbsp;Flor um verbt tuiyvfq^ addier tudicqyemtayVt nsinierio verbi,( e'tcaii ojerattjnt^'

obedientia prodesi, nt digne excipiatur, quodpluribits paraholis docet nos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'l^'

entia rua eential,quibus hocipfum in verbofuoita depingtt.

' I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vttbtas nulla ad nos redit, ni ftpaner edamus, Aqfuquot;'

re bibamus,amp; ilia per digeflionem tn abmentum corporis noritranfeant'. Fel fuut Lut AledicM non profunt nobis, ni vifus ( audit us nori organa fint integra yqus t'*nbsp;apprhendantyhuncverein curationeadmittant, eiusq^falutari confiboabjq^ tadionbsp;per ent : Aut t andernficut pa or is cura, aut etiam oittm, ouibus nonpreaeii,ntill'^^^nbsp;cem audiantyOamf^ quant ur,ac per hoc in ouile ingredi vebnt-. It a nemo homitnuanbsp;OydileFlo Filio tuo,feruaripoteiymfi qui Ipfum ver cegnitum toto animo amplextfut^'lnbsp;feu ver a fide tptm ita apprehenderint,vt tn illofilo totifint, ipfe vero tn qfdem agit gt;nbsp;Iptfutpfiusyomntumfi^bonorttmfuorum,parttctpesreddat. ^upd vtfiatyWultt (nbsp;genti praparatione no^bis opus ee daces,quam tu tpfe perFtlij tut verbumfidebternbsp; minifir is tudy^ effiiacem eperationem Spiritus tui, in EleFlit tuis, adhtbes. Perbo^nbsp;tnnatam natura nofir a vitiofitatem arguiSyCt peccata,quit ex hacfiaturiunt ,'unbsp;aicufits. ^uapofiea (fipiritu tuo in nobis per verbum Filif tui oprante') caufaesi, vt itnbsp;d/fis dtfilicerefiufiiciam efurire cfentirettcetn verit^is tote enimo defi.4ttttt 0

-ocr page 485-

P R B C A T IO.

Ff, Medtcum nbsp;Paflorem antnurum norarum lt;jt(iirere,Eus 'vocem auid amp;Jponte attdi-


ebcai,fiwTu,lt;x uggefi'tone Sptritui Fiiif tui, dsiuifii rniniflros 'utriufij^teflimenti tut . pu'nttttia}irtdicanditnitiumflt;tcere,quiinegr.'itu amp; mtfertcordi^ tuamp; ducia homtni



'umexcttnt ^vt .peccat(^i^ux,ficHt tram tuam


agnopcit mens barnmis motuverho tuo,propter iUi admtjt dolores involuntate ( corde Jerios [ntit')-ab infelitthofiis humant generis^ Sat and geruit io,ad te conucrti, ( te-tum Jri reconctbart cuptat. Hdc omnta t tn nob per ver ht preedicattonem , ( Spirit um tuum,operaris,tum cert Filius tuus ddelus, tn tjuo ulo tiht complacitum esl.,fefe nobis of-fi rt,lt;iuem Tu inter Te, amp; nos hommes. Mdiat orern conflituit, qui Joltts esil ES K S, Sal-uator noer, ( merito,amp; efficaa,

illumina mentes noras tuoSpiritu^vt diligenter conderetnus caufas,cur FtUus tuui dtlelw,Elei'los uos, quos alibi benedictostuos nommt,fegeti,ad meem mature, confrt,nbsp;vt fciltcet tnde dtamus,Eccleam tuamfua habere tncrenienta, neq^femper nobii conare.



nullu intti apparet, velEcclefiagrautfimis tentattoatb.et aduerfis exerceri videmtis,quo-rum omntumUttJitmus finis (uo tempore fequetur,cr ciirn minime nobis er at iir, fernen



uattonem mintjtrorum tt benedicente cerdtumnoi


hominum animis conceptum, \ium,lt;ߑ tandempo multos


labores,dt dura crucis certamina,e nobifium deuenitur, vt tn regni caeleis horrea codiga-tnur.Sicut (ernen fulcis agrt commium,nonatim fert frtdiuifi-, fed fub glebis aliquanditt delitef ens,primtintgerminaf,poea veropruinis autumnalibus aduum,niHtbu^^ bruma-libui, *glactei mole, qua fepultum, verno tempore tandem herbefcit, amp;poea culmumnbsp;ac artM facit in qutbus modo inter plaitids, modb inter intenimos Salts ar dores , muf *nbsp;turn vero inter maximos ventorumatus ,grana ad maturitatem excoquuntur, ( tandem



vucatitnis ftia munere,arma 'robora eos Spiritu Ftlij 1111,111 ad quauispericulafirenda pramuniant,ne rabie Hypocritarum fieu faljorum Antiiturn,qua contra veritatis tua Pro-ftfjores ar dent,c inquifitionibus.delationibus, calumnies, omnifi^ infidiarum genere ipfisnbsp;negoctum faciuntjoendantur,Aut etidprooterpericula,carcercs, exilia, mortefq^ infames,nbsp;qiiibusTyrannt ingratiam hqpocrttica turba doHorum verbi tui, mtntros tuosperTequunonbsp;tur,imuneredocendi aberreantur, Seruaamp;defendetuouestnas , quas inter mintrosnbsp;tuos,( horum audtloresfabes, amp; qui ex collo Filtj tui pendent,aduer fus omneni immani^nbsp;tatem amp; rabie Leonis famelici (if rugtentis,Dtaboli,circa ouile tutim obambulantd,amp; qua-rentis qu.ts deuoret ouiculas,omniumq, fiatelhtum eim,quos pater Ute mendaciorum (homi-tidiorum inter Antiflites falfos (^Tyrannos habet,nas os in tri. tUa lucia rapi exnbsp;manibtss vnici et verinori Pafloris,Ftlii tut. Proice Legat is tuis,ne quid rerum neceffarii



geltf ./filendoremexternum quarant neq.prouidentiatua dcidant,nonatimad manitm f//f videani ,quibus fe opus habere extimant,ne fiub aliquopratextu , quantumuis tn (fiecisnbsp;tm pto efi- honeo, ta pratermittant,qua junt ip forum officq , aut fub pietatis ecie fibfipsnbsp;delit tas faciend altquidyipfiorum vocatione indignum,faciant. Fac vt Mtniri Ftlij tui,nbsp;qui nobis vera pacis (fi-rconcilitionis,apudteparta, author efi,pacis tllius nuncij,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tx-

pltcatores confiantes fint,vt nos,domeici tui,{ntire poimus, tUos ee vera falutis mnium beneficiorum Filtj tut Pracones, dr fideles tefies.

Da ettarn vt os Filq pacisfimus,qui doFlrinampacis tttafipfum fcilicet Etiangelium Fi-lij tut,non fatdtamus,(edfirmiter credamus,(fi-nos tllos eeatuamus.quosTu inlto tuo, priufquam iacerentur fundamentamundt,elegifii ,'igt;t addtutna, coeleis ,vera dp aternst



hareditatis nofira tnredempttoneacquifitapoetonis,inlaudegloriAtua,obfignemur.Fac, vt hac pace,qua nos tecu concilit,cum quo propter peccataprius non conueniebat ,pax confci-rntianofira nafcatur,qua nobis aduerfaquaq^non leuiamodo,verumetiamlata d)iucundti


reddat,Eitssfruiiui,qu ad hanc vitam producitOtUt lUa cum alqs homintbus nos conciUet,



-ocr page 486-

JXQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I5IEi LVCAE EVANGELIST'AE ,

nobs^cauflt;imfrAbeAt^ut,quiprttuvelinimicitrAmutyvenosnonmutui ver amfi dem fiub Filto tue, Domino uofiro Jefiu Qhrtflo, in vnum corpuinbsp;ffii experiamur.tarnpruatam,qumpublicam omniumfialutm ex hatnbsp;ginem. Tur bat ores veto vtriuj^ paciSidiuina amp; humanu,quifalfii docirtnui^^'nbsp;bus, amp;inimicitqs, totum terrarum implent,fifantfianabiles^coKuerteduf^^^nbsp;contumaces euertepropter nominis tuiglortam,amp; domefijcorum tuorumfilutt'nbsp;Sinas propter vnum pacis fiUumpoti familia tua verbum pacis annunciate pt nbsp;labor legates tuispereat^quando habiturt Junt,quib(tspacem tuam denuntiefitCfinbsp;per inueniantur,qui Authorempacis,Filium tuum,magnofiuo incommodenbsp;tnter illos etiam aliquos tibi referuarepotes, quiprincipempac-,ab alqs reieHif^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

derio, dn confi anti fide, apprhendent. Vbi^^ enim genttum Fkos tuos habet t j mtfericors Pater,ques,quando vis,voces dn codigis, ne cum infelici mundo pet(otgt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^jit

emplis dquot; noui Teamenti,Lotht,dn feptem mtUium virorum temporeHedii declarafii,quos etiam in Cjpro, Veneris idolo addtSli, Corinthian omnis Itbidit* rnbsp;lo ; Ephefi,inter Curiofrum artium cult ores : Tpf ettam Roma,orbis quidemnbsp;mnis idololatriupatronaoediimarumfuperittonum, dn horrendorumnbsp;elerum matre dn fautrice : imo in ip TSleronis^abominanda libidinisnbsp;ri dnc. aula, Eleflos habuifli,quos voce miniftrorum tuorum vocatrs,ptici( lt;nSnbsp;nx participesfeeii. Et cm Adminiri tui fie tot os Ec dfi a tuA,omnib.alfine^^^tnbsp;impendant,permitte,vt abeademaccipiant vtu,amiclum,dnalia,fiinequ^nbsp;lo viuere non pojfiunt. Fac vt prxc ones verbi tui,qui alijs continentiAfifugdild'gt;nbsp;ranti ^agifiri ee debentppfiquo^^ non opes immodtcas,non delitiasnbsp;autlendorcm externum,quarant, fed cont ent i fint,au a ad huius vit anbsp;ant,et qua darepount et debet q,quibus verbum tuuprAdicant,ne veltnfiiltlt;^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfi

vel intemperantia,vel etiam turpi libidine,audit oribusfuisfiandalofint.

Mercenaries ee,aut in canes mut os degenerare,aue etiam propter pinguis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufi

licafeeler a conniuere,qfifi^^quibprAfiunt,ficurriliter blandirijet ad auditorut luntatempradcatione verbi tuiflelere,quod immane fields omnesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

^inii minierium tuum,propt er quafium aut ventremhominibi prophanisprcj nihilfanlius,nihilf^ fialutaritti inter homines in toto orbe terr aru efl. Pct hocnbsp;doces nos,quomodo regnum inhocmundoobtinueritSatanperpeccatu, cufiUnbsp;'totius homtnisperdttio,vertimetiamrationemoflendis,qnomodotuinnobisdtnbsp;incipiasfit nosprApares,vt ohm regni tui cotleflisparticipes eiciAmur,nempt sinbsp;tuds ad hoc apparuerit,vt Diaboli opera derueret,regnum eha euerteret,om ^fl'nbsp;dentes in libertaTe aereret,ac deni^nos tibi, aterno Patrifiuo, Regeset Sacernbsp;Sinas nobisnbsp;nbsp;nbsp;omnibus poeris noris Sodomeorum poenas verfiario

eontemptu Euangelij tui, quod Filius tuus, iy^,qui innu tuo eil,nebts miticorumficelerum imitt or esfacli,iri exci harum regionutn,in qui^

tuA adbuc euangeli'^tur,executor em d?quot; vaatorem, Turcam aut Adofichum^ fiediuua nos,amp; omnespoeros noros, vt lAtum drfialutiferum diuinAnbsp;gratis animis excipiamus,et Filio tuo,ad nos vententi,hoitiupfifbeamM,'vinbsp;uitemu4,quA illissscontemptorib.parAtAfunt,Ciuitatesvero et Rettb. vj^i

tudiciumflorentesdP incolumes habeamtn , ac

Mediiitore nofiro,Aternam Jalutew co(elt;^tiamur qui tecum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c

gnut DeMbenediuiinomnemAternitatem,Anien.

PIE

-, qui tecum in vnitateSpdd*

SIMONIS ET IVD

angel. IOAN, ir. CAP,

I MONIS ET STDE morationem coniunciimfiert voluerunt DoSles cc j gt;nbsp;in vnoloco ,eodemd tempore,ficut multiopinantur,p j

S Euangelij interfieSitnt, fied quiafiratres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b

^^etiam lac obus minor , nati f'unt Alphao ex - Virginis, matris CHRIS T fi Simon eogmgt;

-ocr page 487-

(

HO MI LIA I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ATI

J. amp; Catiifiites A^atth. lo. .Marei cp. Kana enintgnificat :^ltem fea Awulato- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' f

rem tefie Hieronjmo in le. (put Matthi. Sed Nefhortts amp; alif exijiimant Ettm ab oppit do Cana Galilaa, ^uodin eo natwt ./accepii nomen,

Poii vtbilern effnonem S^iritua ancltcribitur Euangelium tn AegjptoLib'pa, amp; Pera dacate. Inde reuertu lacoba jratri in gubernatione Ecclea Hieroolymitananbsp;fuceett,amp; anno atatis 120. primm per aliquot diesagr coem, (pr tandem crucifixtM nbsp;martyr io niutt vttam,cut ex Egappo Eufi bites libro tap. u. (pr 32, teatur, vbi huncnbsp;iSimeonem Cleopha filtumacit,hinc fortad., quad Maria mortuo Alphao marito , ntiperitnbsp;Cleopharatri lopepl:i,)onvirginis Maria.

Jud.es vero dicltts etiam Lebhauadesi, cordattsseupiens,cogNomine Thaddaus, id eil, tonfejr, frater fuit Simonis amp; lacohi minor is ^vt ex Epigraphe Epifl ola Juda ,nbsp;y. Matth. Marc. tJ. Luca cf. amp; Aid. 1. capitibtts apparet. Huieifcitanti ex Chriflo , eurnbsp;Je dipulis, non mundo., velit manifeflare, reondet Chrifltis ; Si quis diligit me, fermo-nem meum ruabit.,(- Pater metu ddtget Eum,pf veniemus ad Eum, manonem apudnbsp;Eumfactemus. Joan, 14. cap.

Poll afeenonem Chrii ad clos,(pr isibilem S.fan^i effuflonem,contigit Iudlt;spri^ mumm Meopotamtac-vontOjpofieain Pera.,prstdi(are Euangelium lefu Chrifli., 'ubi^nbsp;tumidnccre^Jummacumfldedoeuict contra impietatem.,^ idololatriamgentium, Prnbsp;Juperflittontm operumhumanorum ,concitautt in f Mogos : Sie enim nominant Perjienbsp;Juos Sacerotts.flut,tndigntftmferentes,prsidicationc tUa de Jeu Chriflo, apud ipfosnbsp;nouauam autoritatem in populo eleuari,(p-cultum lUttm Deorum idolatricum,qunps quinbsp;fluoui erat, ita reqci,proictetesf hoc futurum ee,vt ipfl,deflituti fuis commodis amp; ho~nbsp;nonb qttus ex cultu idduruMperapiebant, ejurirent tandem , verbis amp; Uteris infligrunt *nbsp;praf'elos templorum aduerfw hune etiam Apoflolum., vt per public um tumulturn amp; fi-diiionem, Magis motam.,opprefi'tts (pr interfeLlusfit. G)un de Thaddso, amp; Uteris Agbarinbsp;Efgis ad Chrifturn Seruatorem noflrum,amp; ctu/dem refiono ad Agbarum,Itemfle fanationenbsp;Agbari ipp Abdipodagrtci.,cppc. Eufibiies commmort ab initio 13. capitis vfq^ adflnem Ub.nbsp;t.hiortaEccleafiua^pinsleilor abeopeterepotePi,Himis enim longum foret fi omni^nbsp;tlla hue adjeriberentur. Piuncadexplicationern hodierni Euangeliy accedamus.

HOMILIA

Hxc prxcipio vobis,v alij alios diVigatis, Si mundus vos oditjfci-tis,(.|ud me prins tjum vos odio babuerit^ Si de mundo efTetis, mun-dns,tpiod fu cd,amarct ; tyuia ver de mundo non eftis, led ego vos clegi ex mundo, proptereaodit vos mundus, Mementote ferraonis,nbsp;1 cpiem ego dixiv obis. Non eft feruusmaior Domino luo.Sime perfe#nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuti fuut,amp; vos pcrreaucntur,fi fermonem meum leruaucrunt,amp; ve-

i Rrum lcruabunt.Scd nc omnia facient vobis propter nomen me-l um : c|uia non nouerunt Eura, qui mifit Me.

^tnS ET GRAVISSIMIS RATIONIBVS D l S-

cipnlos fuos Chrilius in proxime hanc IccVioncm prcedentib. verbis taus eft ad conantem in bdc perfeucrantiam. Polircma ex ijs fuit.qud tnjirutt,nbsp;lu illos dignitaris admonens.eos amp;amicos fuos Sein hoc eleftos effe do-cnit.viin otbcnttotnmdigrcni.ip ex omnibus populis difcipulos addu-, cant,ct il a -uangclii fruhim ftant,qui perpetuo duret. Quia ergo ifta oc-*nbsp;cafione in minilictiApoftoiici mentionem incidit.quo nullum vnquam inter homines grauins amp;peticulo(ius fnit,plura in prfenti de hoc dicit,et de ijs prcipu eos ad-luonei ,qnx ipGs in hoc obfcruatu amp; cognitu neceflaria erant ; deinde aduerfus crucem amp; per-Iccniioncm pcricnla illos argumeniis firmiflimis inlfruit. Vbi nobis ante omnia confiderandanbsp;venittlhrilh tidcs.qua illc cm luis dil'cipulis cgit.quando illis non modo dignitatem eximiamnbsp;h ocnlos ponit prmia.qux fperare debeant.vcrm etiam ipfis imminentia periculaprdinbsp;lii, V.lle.rgQalicni(limusabimpoll.orunimoribusamp;in2cnio,qui h quosinfuas partes attra-heve tonamut.iUos Iplcndidis quidem promiHis laftant.ftudiof autem difsimulant pericula,nbsp;qu* cetio iinmincrc norunt. Fit hoc tam in rcligionis negotio, qum in alijs, qux ad externanbsp;Kr iiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huius

-ocr page 488-

DIEI SIMON. ET IVDAE

- huios vit temporari commoda fpelant. Qiiic etiam caufa cft,qud multi aut bus circumueniunttir,aut fceleribtis fefeimmergiint.quibus extremum libijpfis acccriunnbsp;uni. At longe aliter Ghriltus,qui vt regnum fuum non de hoc mundo clTc tcllatur,i:a anbsp;(tls modo gaudijpromilonesfuosremittit, ijfdem ver inhuius vitcurriculoiiil'i .^uinbsp;crucem amp; omnis generis afliidiones propofitflelTe docet. Et quod Apofiolis dicitjio''nbsp;ad omnes credentes periinet, quibus alibi prcipit.vt abnegatacarnis natura crucemnbsp;lant, amp; ipfius velligia lequantur.,Debent ilia diligenter meditarhqui ad Chrillum accenbsp;fuas vires probe expendere, ne ex corum numero eirelnueniantur,qui non fubdutispnbsp;tionibus dificia inagnifica aggrediunttir, Si. tandem omnibus ridiculi fiunt,nbsp;ea hc ijs confutandis, qui nobis crutem.mundi odia amp; afsiduas perlecuiionesepro nbsp;inde argumenta petunt, quibus fidem ncllram, Sc vniuerfam Euangeiij doflrinam,nbsp;demuenr ; cum ex his potius conftet illius veritas,quando Chrilti prditionibus omnbsp;benconueniunt. Hisprmifsisadlocihuiustralationemaccedemus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^pif'

Orditur autem mutu diledionis prcepto,quod nunc tertio repetit dicens: * j^i-. cipio vobis.vt alij alios diligatis. Njc fuperuacanea nobis videbitur tam crebra amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5, II'

tn ut U* frtte-ftnm repettt.

dem prccpti repetitio.fi vel iplbs difcipulos.vel rem,dequa agitur,propius confider* los enim, communi de terreno Ghrifti regno errore deceptos, zlo amp; mulatione jiivnbsp;uerfus fcipfos laborauifTc feimus. Deinde quia illos aduerfus immiiicntia pedeoU m . pj-Eituit, diletionem mutuam illis reld commendat,qu amp; durifsima quq;

ricula nobis iucunda reddit.fi alios quoq; illis amice commoueri,amp; illos nobis fuo am pp' ede videamus. Sic coniuges facile ferunt labores, egeftatem, amp; omnes coniugij nioKnbsp;more rautuo ardeanc. Et in militia nullusjlabor tam ni olefins, nullum periculumnbsp;amp; terribib eft,quod non leue videatur ijs,qui fe iiiuicem fideliter diligunt, Imptim'^^^nbsp;hoc necelTarium eft ijs, qui in Ecclefi minifterio eidem Domino feruiunt. Si 1^/ ,nbsp;dem ftudiorum feopumaut finempropofitum habere debenr. Nifienimilkanimis jtnbsp;bc confcntiant,fieri quidem poteft, vt initio quidein linguli Ecclefiam dificarcnbsp;ijdem mox inuidia amp; mulationefuperati priuato honori atqjgloriftudebunt,^ pst'nbsp;authorcs erunt,aut etiam apertis hoftibus aliquid contra Ecclefiam audendi occalioo jjiii'nbsp;bebunuNam vt in re domeftica omnium fortunarum diisipatio fequitur.fiintercomnbsp;morum alienatio incidar,amp;:inR.epub. magiftratuumambitio partiumftudia,nbsp;omniumordinumconfufionem pant, miniftrorum odia amp;fimultates vniucrf^nbsp;ft.atuin cuerterc confueuerunt. Exempla huius mali pafsim occurrunt in hiftorijs Si .jjjiii''nbsp;memorabilccft,quodEufebius narrat de miniftrorum moribus amp;di!mdijs,quho'^^^^(,ih^nbsp;lam Si diuturnam,qu fub Diocletiano mota efl,perfecutioncm prcefTerunt. Etnbsp;die nulla extarent, qu his polTent fidem fcere. Idco Spiritus fandtus olim Ecclelinbsp;am perDauidem in Pfalmo/j7. tammagnificcommendauit, amp; nunc difcipulos^'^^^nbsp;volens Dominus,non temerc dilelionis mutu prceptum repetit hoc loco.oi mnbsp;poftolipofitisaftchbuspriuatisoperamfuamin commune conferanGatq; internbsp;jninifterij labores amp; pericula Cs mutu diligant,iuuent amp; confolcntur. Debet etiamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pij'^

monitio omnibus miniftrisjcommendacilsima eire,neex eorum numero fint, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in \

lus loquitur; Omnes qufua ipforum funt qurunt,non qu Ghrifti lefu ; amp; tan impleatur, quod idem Apoftolus ait ; Quod fi alius alium viciffim mordetis amp; de^nbsp;detc ne vicifsira alius ab ali confumamini, Philippenfium 2. Gai. j.

in fericulit ttiaxtm rftt-nendn dtle-ta.

Simul ver generalem confiderationem meretur, qud de crucc amp; perfecutiomj lis di(fturusChriftus, charitatis mutu prcepto,toties iam repetito,cxordium fum 'nbsp;omnes Ghriftianos officij fui admoncr, quod eft,charitati tuncqum maxime ftudcf'^^jlJnbsp;fratresin periculisconftitutos vident, ^a de renosadmonerimultum prodeft,cnnbsp;gc aliter mundus hic iudicat,qucm fer eorum pudet,qui fub cruce gemunt,amp;nbsp;is infeftantur. Multos etiam priuati commodi ftudium itaexccat, amp;aliorumI.abonbsp;pericula facile contemnant,dHmmod ipfis bene fit; im libijpfis vehementer place ;nbsp;otium amp; pacem aliorum vel turpi defertione, vel etiam proditione,rcdimcre aut juSnbsp;At long aliter nos docet Ghriftianfocietatisatq; ccmmunionislcx. Q^ianbsp;*ufdem corporis membra fuinus.eum internos confenfum efle conuenit, quern gt;nbsp;corporis membra videmus. Admonet de hoc nos diligenter Paulus in priori adnbsp;Et idem ad Ebros fcribens,ait : Mcmores eftote vinlorum tanq; vna cum illis viinbsp;qui aftliguntur,ac fi ipfi quoq; aftligeremini, Obferuauit hoc ftudiofc vetus Ecclefia,q^,,,J^^_,nbsp;tuin amp; preces Publica iudicere folita fuit,fi quando eis periclitari vidit,quorum opnbsp;vtilem elfe feiebat. Sic captis amp; in carcerem conietftisApoftolis,pij omnes horiini nbsp;fibi quam maxime cordi elfe, fuis precibus teftabantur. Et in veteri Teftamentonbsp;fermonesextant,quibusidem docetur,interquosadmodum prclaruseft,qucninbsp;At in hoc etiam apparct mifera amp; infelix noftri temporis conditio. Etlrcnim innbsp;pij i3borentgrauifsirae,amp; communi Ecclefi exitiumftruant, qui iampridcmc g

-ocr page 489-

HOMLIA I.

gfVi'i doflriinni confpirauerunt : plriq; tamcn intcrca ludos agunt,poenlis,fahationibus, amp; nu pi oiio indulgent, corum plane linnles, quos Amos in cbutneis Icftulis diftendi, cantn la-luuocxuliarc,amp;. vinuni inpateiis capacioribus bibere dicit, neq-, aliqncm exlofephi contritio-iic dnioicni concipcre. Qi^iid vero de illis diccmus.qtit veibi minillros non modo negligunt innbsp;peneulis.fcd ij',dein lcnrriliiev infultant, amp; pio coininuni faluic laborantcs felle, amp; aceto, id elf,nbsp;conuiilj'i Sc ealumnijs ainaiulcntibimis,perfiinderc non verentur ? Stmt hi onnics Chrii innbsp;genio alieniGimt, cuius mandatum nos anxi Icqui conucnict, fi german! eins diicipuli ccnferinbsp;veliuius.

'l'vanfcainus imnc ad alterum huius loei captit, quo ad patientiam fub cruccamp; afliflioni F4t!en(!jtm bu lt; horiatur, Craiiuncs adducit grauifsiinas,qu non minus hodie lutim vfum habent, ciininbsp;c.blein leinpcr iit niundi huius,amp;.piorum lnhocagentium,condixio.Prim3m his verbis convnbsp;piiehendu : ji mundus vos odit,lcitls,qud me prins quant vos odio habuerir. Medetur hisnbsp;commmii homiuuin iudicio.quo Ht.uuod rebus nouis,amp; qu prtcr expclationem nobis ac-ciJua;,olc idimur. Docct ergo nihil nouura aut inlolens fore, ccfi mundo fe exofos efle vide-atit, quando hoc ipii quoq; acciderit. (ijuafi diceret ; Mundi quidem odium lubibitis, fed hocnbsp;vobis miriini videri non debet, cum non primifitis, quos homines impij amp; mundo addifinbsp;perfccuu luni. bt nccxemplisper'grinis vos diutius detineam.vos ipfosappcllo,quifcitis, quaenbsp;inea haeteuusin hoc mundo lors fuerit. Alibi veto Prophetarum quoq; exempla producit,nbsp;Matth, {. he loqucns : Beati eills,cum probra ieccrint in vos homines, amp; inletbui fuerint, amp;nbsp;dixerint omne malum vnbum aduerlus vos, mentientes propter me, amp;c. Sic enim pcrfecutinbsp;iueiunt t'joph.ias, qui i'uctunt ante vos,

V bi piinu) conllderari debet admirabilc Dei confiUum.qui Ecclefiam amp; veritatis doclri- eeltjtmter nam inter continuas perieetmoncs amp;. pericula feruauit, amp; indies latius extendit. Naij fi mtm- ffneuLt fim.nbsp;di hldoriam inlpicia- /la n in de ab cxordlo eins haue piorum fortem fuille patebit, quod odijsnbsp;inlidiis,amp; ma hinarionibushoftiumpotcmifsimorumcxpofitifuerunt, Qiiod enim primis ce. ,nbsp;parcntibtis de promiito muhens lemine, iclii Chrilto, dicitur, quo cum perptuas inimicitias nbsp;Veins ille ferpens gcllutus lic,hc ipl'um ad illiiis membra quoq; referri debet, in quibus Satannbsp;ind-hncntcrChrillum oppugnat. Cpithocfacerc in Abelo veri Dei cultore, in cuius cdem Cf, 4, inbsp;liiuuu iiaircm gctmanum excitauii.Qu vetopiorum Patrum antediluuium conditio f'ue*nbsp;i.t.cxhominum lecuil illuis ntoribus prudens quil'q; conijeere potclf. De Patriarchis,Prophc-gt;nbsp;ti,uChoruinpi)sauditoribus non opus eft dicere_, cum illortim labores amp; indignant forteinnbsp;Icnptura) diligenter exponant, Atlanten feruauit cclefiant fuam Deus,vt fep foleittus tnonefnbsp;r , Sc filij fill regni in medio hollium fuoruni propagauit indies. Et debet hoc obferuari nonnbsp;modo aduerfus cruels lc3ndalum,lcd in cum quoq; fincm,vt perfpeefa promifsioitum Dei ve-inatc.in lidc Chrilbana coiifirmentur. (^lia enim hxe mundo femper inuifa, amp; ab hoc omnibus fcciil Ioppugnata.nihilominus tarnen ittirabiliier inhunc vfq; dient conferuata fuit,amp; ho*nbsp;die adhuc (eruatur,latis euidenter appavei,totum hoc iel'u Chriffi negociunt ditiinunt clfcjSc abnbsp;atevno diiiinx prouidenti conlilio pendeve : quo argumento olim Ganialielent Pauli prxce-ptorent in Senaiu i licrololyntitano vfiiitt fuille,Laieas Afofun^ j. capite pro di dir.

Deinde non oleiianter prxtcrirc debcnius, quodChridus holles fuos ntundi nomine ito- chrifti heJfet tat,qiiem in peiorem partem hoc loco accipi(pro hontinibus nimirum mundo deditis^omnes d,cgt;tntrnbsp;cirtumllaniix docent. Atqui Inter hosprxcipui fuerunt Sacerdotes, Seribx amp;Pharifi, qui undxf.nbsp;luiindo mortui, adhac religionfsimi omnium hoittintini amp; toti fpirituales videri volebant. *nbsp;Ifgo non reiert, quibus titulis aut ipfi nos ornemus, aut nollri fintilibus vel feruilis ingenijnbsp;parafuis pratdicemur. l^tiotqtiot enim Dei fthunt Sccius dodrinani perfequuntur, hi ntundinbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibus lih) amp; fertii lunt.cuius princeps eil Satan,fitte illi Saitdifsinti patres.ftue Keuerendi amp; R.e*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiquot;-tcndilsimi,huc Spirituales,Scraphici,dtcrubici,Gucetiant Semidei dictur, Itaq;frullrano-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bis hodie titellos illos obijciuitt, qui nos hxreticos dicunt, eo quod ab Ecclcfia B.omana fcccf-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fionent leccrimus. Quo citint Spiritu plriq; ex illis agantur,nobis facentibus otttnes abuitde

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intclligunt.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Secunda ratio ex ntundi ingeniopetitur, qua docct aliter fieri non poffe, quin plerifque

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuifi : exoft fmt,ncq; illos aliud nunc dcbcrc fperare. Dicit autem : Si de mundo efletis,tnun- an mund*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dus quod futim eil antarct tQuia veto de mundo non eflis,fcdego vos clegi ex mundo, pro-,exe/lt;fjfe

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptcrei odii vos mundus. Nititur hoc argunientunt communi fenfu ltominunt,q fit.vt con-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I r Il ia inter le coinicnlrc non polsinr,ncq; aniiitorum conlcnfio ft inter difsintiles amp; qui ftudia

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voiiiraii.i (i quiiuiur. Perinde cnint cfl,ac fi dixiffet : Muitdtis non nifi fuos, id eft, ftbi addiftos

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bligir. At ego vos de mundo delegi Scfegrcgaui.vtiUius ftudijs relitlis tttihi viti feruiatis. Er-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;go vos mundus odit. lia vero ilia propoiiit, vtfintuloftendac, hoc gloriofunt potius , quatn

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igiiDiuiiiioium.lorc, fi mundi odlunt fuftineant. Nain mundinomiite (vt moddixi-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inns') cosiiitclligit, qui nondumin ipfo renati, adhuc ntuitdi dcfiderijs ardent, amp; illis ton

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indulgent, amp;. proinde Deunt libi iratunt atq; infeftum Itabcnt. Ab illis ergo feparatunt efle,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iumnta corain Deo gloria , amp; ftmul ver felicitatis initiuiti cft. Quia quoad in mun-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do l'umus, cuiu Deo itonpoftunius coniungi. Nam'vt lacobus ait, anticitia huius ntun-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kr iiijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diitti'

-ocr page 490-

DIEI SIMON. ET IVDAE

di hiimictia cft cnm Dco.Quapropterquifquis vokiciit amicus ede mundi,ininiicus Hiiuitur.facob ^.Quo Paulus refpiciens diccbat: Si hominibusplaccrcm Dei fruusnondi*nbsp;Qninfcutia omaibus verbi miniftris commendatifsima efle debet, nedoclrinam fuanipnbsp;liominum arbitrio inftituant, amp; mundi huius applaufum qurendo, tam ipfius Dei glons'nbsp;qiim /ltitem corum negligant, quos fidei ipforum ille commendauit. Arment ergo Icipjosnbsp;adtierfus iniqua mundi iudicia, qui in fidis rainiftris multa reprhendere amp; caluniniariloW-Qu cum in ibis probet amp; laudi ducat,fatis apparet,hoc ex veritatis odio fieri,quani iJlipraea'*nbsp;cant. Dicant igitur cum Paulo ; Mihi pro minimo efl vobis iudicari, autabaliquo hunii'nbsp;iudicio. Et hominum minis Dei mandatum opponant,ficuti olim Prophetfcerunt,cx]'nbsp;bus Amos cap.^.aiebat: Leo fi rugiat.quis non timebit? Dominus Deus locutus ell,nbsp;nonprophetaret? Quibusillud Apolloiicum rclponlbm confentit; Oportet Deo magis olgt;lt;quot;nbsp;direquam hominibus. A61. . Quod ipfum priuatim quoq;finguli ad fc transferredcbentinbsp;; quotquotEuangelij dodlrinam lecuti in Chriflo pie viuere decreuerunt. Nam lios fimul O'nbsp;mnes mundus hie odit, quia abs fe illos deficere, amp; fuos mores illorum exemplo argui, vider.nbsp;Et tellantur Ecciefiaftici icriptores, quam fda crimina olim Chriftianis obiela fueritit: qWnbsp;C ipla hodie paifim audiuntur. Sed foletur nos confcientipropri tellimonium, amp; Inbsp;procul dubiChfilus eos mundi mendaeijsamp; calumnijs obruinon patietur.quosexnwigt;'nbsp;felelos fibi confecrauit.nbsp;nbsp;nbsp;Simul veto defalutis ratione amp; nollro officio hc verba nos adn'

nent. Si enim difcipulos fuos ex mundo elegit Dominus,prius vtiq; mundi parsfuerunr,elc^ autem flint ex gratia,amp; ijfdem falus ex gratia obtingit.nbsp;nbsp;nbsp;ILurfum, quia ex mundo nos ille'*

git, minime conueniet, vt pollhac mundo feruiamus aut illius fedemur lludia. Sunwsenquot; (vt Petrus loquitur ) acquifitus ille populus,quem fibi vindicauit Dominus,vt tam dilis qunbsp;faftis nolj^is ipfius virtutes prdicemus qui ex tenebris nos vocauit in admirabileni fuanbsp;cem/. Pet. a. Sed de his plura alibi.

Tertio repetit quod initio de fuo exemplo caeperatdicere: Memcntotelermonis.qiquot; vobis. Non ell feruus maior Domino fuo ; Si me perfccuti funt, amp; vos perlqucn^nbsp;chrtfiicenth- filrmonemmeumferuauerunt,amp;veftrumferuabunt. Gonucniunt autem hecnbsp;publico moreamp;lenfu communi. Necenimprobaturalicui bono feruus, qinfuamconnbsp;nem vultpotiorem amp; lautiorem cfTe quam hcri fui fir. At quid mihi accidcrit feitis,nbsp;ta cum pertinacia mundus hie tam meipfum quam dolrinam meam reieccrir. Non aliu*^,nbsp;go vobisquoq; deillo polliceri debetis. Commode autem,amp; non fine grauicaufanbsp;?iam mcminit. Ita enim non mod adtierfus perlecutiones amp; odia mulcorum illos 3^'nbsp;veruqi etiam aduerfus dolrinsc amp; verbi Dei contemptum, ex quograuius multfcand3i''^iJnbsp;amp; maior impatientiis occafio enafei folent. Ell hoc videre in Prophetis, qui interJu,'nbsp;queruntur modo,veriim etiam cum Deo expollulant,quod nihil proficiant docendojfcqinbsp;inanilabare fatigent. Et hodie multi minillri hanc ob caulm animum defpondent,amp;3'^j^jnbsp;nilterium verbi omnino deferunt,aut obiter mod amp; perfiinlori in eo verfantur, neq;nbsp;aliquo feuerius agunt. Sed amp; inter holies Euangclij reperiuntur, qui exeo calumniaiidio^j^nbsp;fionem arripiunt, quod nullus ex noltra dolrina frudlus prodeat, amp; fere ab ijs etiam conbsp;mnamur, qui relidlo Papatu religionem puriorem profitentur. Sed tunc nobis Chrilti j,,nbsp;* plum in meutern venire debet, ne nobis ipfis plus tribuamus, quam Chrillus olim innbsp;agens prlliterit. Si enim tam parom illprofccit, qui cum docendi dexteritateftiin*j],|',nbsp;0 modelliam, manfuetudinem, amp; beneficentiam coniunxit incomparabilem, quidoblccronbsp;rum fuerit, fi candem doflrinam hodi reijciant filij huius Icculi, quando nobis propoii'nbsp;qui vt vitijs nollris laboramus, ita nihil iuris habemusin hominum mentes, neg; alicuiuQ,nbsp;luntatcm pro nollro arbitrio mutarcpolumus ? Stulti certfunt, qui defua indultriacc mnbsp;dellia fibijpfis plus pollicentur ; iniqui autem, qui hoc nobis exigunt, vt dodriuam no'* ,(nbsp;omnibusapprobemus. Quod fiquisobijeiat, cur ergo verbum luuni Dcusprdican'y^,nbsp;facilis erit refponfio. Nam habet is vbiq; locorum fuos clelos, in quibusillud fruflnnbsp;Deindencque reprobis frultra prdicatur, qui illud fibijpfis in tellimonium audiunt, ijiijnbsp;culabiles Hunt,quando auditse veritatierederenoluerunt. CertaigiturDeoconfitfni^ jyjnbsp;ratio, qu minillros quoq; cxcitare debet, vt officium fuum ledulo faciant, neq; tnunnbsp;igratitudinc amp; conturaacia fe abfterreri patiantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.(f

^intflripre-pterinomfn ! hrtiperfi-(ittianem fu-jitaent.

Quartum conlblationis argumentum ex caula perfecutionum producit, quho * .ijS citt. Hc omnia (inquiOfcient vobis propter nomen meum,amp;c, Opponit hoccaWnbsp;quibus fere Euangclij prcones grauantur, quando feditiofi, pacis turbatorcs, ambitioiii j^inbsp;gnorum alFelatorcs, dicuntur. Etquiaimpij quoq; hofles Dei atq; veritatis minim ,;tnbsp;volunt, fere cum publicisproteflationibus ilia crimina pijs obijeere confucueiuut, vtnbsp;imperitis fucum faciant. Sic erg vult dicere Dominus dicant illi quod volent, attam^^ jjjjjnbsp;alia caufa eos contra vos extimulat, quam quod nomen meum ferre non polTunt, qnonbsp;prauis Itudijs inimicum amp; aduerfum cflefentiunt.Continet autem hc ratio ampliinn?nbsp;prmijpromiioncm. Quia enim iullusrcniunerator ell Deus, non fraudabic

-ocr page 491-

H o M I L I A I.

prom'ifTa tn creeds,qui propter filium fuum dile-luminpericuium veniunt.EtiUluspromiffio


c'.t: Volo.vtvbi film ego, ibictiamfuminiller meus. Et notum edilliid Pauli : Si cum eo moriinur, cum eodem viuenius ; cum illo affligimur, cum codem regnabimus. Eft prtercanbsp;li:cc ingens crucis noftr gloria, quod propter nomeu fuum nos afliigi Unit Dei filius, ficq; funbsp;cruets locios facit, qui propter uoftrapcccataquouisfupplicio digni eramus. Ignort hancnbsp;gloriamnoftram mundushie,Stideonobispetulantcr inlultat, quafi Deo etiam ipflffirausnbsp;ctofi, Sed olim apparebit qui fimusquando promilia tern felicuatis prxmia nobis Domi*nbsp;iius rtribut. Vide qux habentur Sap, cap.

At quxrat aliquis, quid caufx fit, quod Chrifti nomen adeo exofum eft mundo, vt pro- Cur chrifti ptcr hoc cos etiam odio perfequatur, quos propter communis natur focietatem St mutua wenbsp;ollicia atnarc debebat ? Kelp on det ergo Dominus SC ait : Qtiia non noucrunt eum, qui mifitnbsp;me; Ideft.quiaDeicognitionedcftitutintur,quimchumani generis Eedemptorem confti-tuit. Ita veto oftendit, munduna exco furore in proprium cxitium ferri, vel potius ruere, Sednbsp;rutfus mircttirquis, quomodo ludxos dicat Dei ignorantes elfe gt; cm hc fe illis potifsimumnbsp;rciiclaueiit, amp;eos inhunc finem maximeclegcrit ofim, vt fui cognitionem per illos in totonbsp;otbcpropagarct. Cxtcrm facile ad hoc refpondetur. Quia enim Deus fe nobis in falio ma- 'nbsp;nifeftat, in qu vno fux bonitatis gratix thefauros aperuit, nulla poteft fine hoc falutis co-gnitio D:i coi'ftare, St ideo Iruftta illam profitentur,quvcunq; Chriftum ignorant.

Eadem autem eft hodi Turcarum ratio, qui cum fe Dei veri cultores cfle profiteantur, interimChrifti meritum reijeiunt, per quod folum illenobisplacatus eft. Oendunt adeun,nbsp;dem lapidemPapiftx etiam, qui non alia de caufa nos propter Euangelij doftrinam oderuntnbsp;Sc pcrfequuntur, qtiin quod Deum ignorant. Si enim hunc refle nouifl'ent, Chriftuga qiioq^,nbsp;amp; in hoc exhibitum falutis myfterium, noftent, amp; proinde neqi pro MKTis, neque purgatorionbsp;igne, ncqj pro noftrorum operum meritis, neq^ pro Diuorum intercefsione, aut afijs fimilibusnbsp;rebus, qux Chrifti merito amp; glorix derogant, cum quoquam hoftiliter contenderent. Nosnbsp;itaq; bis rationibus conlirmati, fortes fimus in Chrifto lefu, qui propter nomen fuum pericli-rantes amp; in hoc feculo ad fui nominis gloriarn tuebitur, amp; in clis beata immortalitate donatie. Uh debetur bcncdiiftio, honor, gloria, amp; poreftas in xternum, Amen,

homilia n.

Si nonvcnifiemjamp;locutuseflei'n eis,peccatura non haberent: Nunc autem non habenc, quod prcexant peccato fuo. Qui me odit,nbsp;is c Patrem meum odic. Si opera non feciffem inter eos, qu nemonbsp;alius fecit, peccatum non baberent : nunc autem amp; viderunt amp; ode-runt non folmme, vernmetiam Patremmeum, Sedbc fiunt,vcnbsp;compleatur lcrrno,qui in lege eorum fcriptuseft : Odcruntmeim-merito. Cum autem vencrit Paracletus, quern ego mittam vobis nbsp;Patre,Spiritus inquam ille veritatis,quiPatrcprocedit, illeteftabi- *nbsp;turdeme. Sedamp;vosteftabimini,quiaaprincipiomecum eftis^


7IR1TV5 SANCTVS IN SCRIPTVRIS NON modpiorumaftliliones amp; furiofos hoftium veritatis conatus comme-


.\


morat, vcriim etiam pcenas defcribit, quibus impiam illorum audaciam vl-lurus fit Deus, qui fuos quidem varie cxerccri, non autem opprimi amp; perdi patitur. finis amp; vfus iftorum omnium eft, vt St impij horum comme-morationc terreantur, amp;. ex ijfdem pij confolationem petant, neq^ dubitentnbsp;de fide Dei, qui promifsionibus I'uis nequaquam dcrit. Obferuat hunc Ico-*


pumChrifttiscfiaminprxfenti traftatione. Expoluit enim nupcr, vt in prxeedenti homil, auditiimtis, quid fui in hoc fcculo pafluri fint, amp; fimul caufam omnium indicauit hanc fore,nbsp;quod mundus Dcum ignorct,amp; proindccxco furore in fuum cxitium ruat. Ne quis ergonbsp;impios hoc ignorantix fux prxtcxtu excufari putaret,mod hunc locum fubijcit.quo primiininbsp;iUisomnemexcufationcmcripit, oftendens hoftes fuos voluntaria Sc maliciofa ignorantianbsp;peccarc, adcoq; oculis videnfibus cxcutirc, St proihde corani Deo elfe inexcufabiles, cuius reuera apetti hoftes fint.


Deind


-ocr page 492-

DIEI SIMOjsr. ET IVDAE

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deinde in altera parte huius homilircpetitpromifsionem Spiritus fanfli, ne hnitis yiriot^

mundi furoribus iinpediri polle exilliment. Hane poltremani huius homil. partem l^m n tralabimus, cm cadem prolixe explicata fit Dominica Exaudi, quo pium Icflorem tsnbsp;mus. Nunc ad primam partem huius homili accedimus , qua Ghriftus Dominus ttinbsp;argumentis holtes fuos validifsimc conoincit.

Primum eil eiufmodi : Si non vcnilfem, amp; locutus clTem cis , peccatum non haherefl^ ftiitr jypj peccatores, Sc confit ludos etiam gt; priufquam Chriftus in carnem veniret,nbsp;pcccatis amp; flagitijs obnoxios fuiffe. Ergo incredulitatis peccatum hoc loco intelligitnbsp;Itus, amp; fenfus eil : Nifi veniflem ad Eos, amp; mc illis manifeltaflem, haberent aliquemnbsp;tum , quo incredulitatcm amp; inobedientiam fuam, cxcufarent. Nam fc ornnim Snbsp;ros fuifle diccrent, amp; ita aliqua venia amp; commiferatione digni viderentur. At veninbsp;hunc mtindum, imo ad ipfos veni, amp; quidem eo tempore amp; modo, quo me vcntufU'nbsp;olim Prophet prdixerunt. Natus enim fum, quando fceptrum a ludafoblatum foit.nbsp;lacobus vaticinatus eil : locus natalis fuit Bethlehem, quem Michcas indicauit: ^^fusnbsp;item familia carnem alfumpfi, ficuti promifit Deus. Nec veni modo, fed in publico vcnbsp;fura, inter illos in tcmplo S lynagogis docui, expofui qui fim, amp; ternum paths dednbsp;ipfis cnarraui ; nimirum.quod humanum genus mco merito redirai amp;Icruari oporteaf-hc dolrinam meam frequenter Mofis Sc Prophetarum tclliraonijs confirmaui.nbsp;nihilominusmeafpernatifunthactenuSj.amp;inpolterum quoqj afpernabuntur, nonnbsp;quo peccatum fuum cxcufent, fed in illis hrct tarn ig noranti quam aliorum fcelctumnbsp;qu cx illa emanrunt, aut ca comitata funt ; Hic, inquam verborum Chrilli fenfus eitgt; nbsp;verifsimeWta dixifle patcbit, fi cius incarnationem, dicta, fata cum promiflionibos amp; *^ ^^5nbsp;nijs vctcribus confras. Ita enim illa omnia inter fc confentiunr, vt neminem aliuni

Zrx/fXrt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;______ __________________,_________________ r______________ jjj

ttifiiMnu eri, amp;c. Non autcm in eenere hc dc omnibus peccatis loquirur. Suntcnim omncs bonim^

toil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-XAUkU* tli V* txvil* V*****. ; PUfi

pcccatis amp; flagitijs obnoxios fuifTe, Ergo incredulitatis peccatuni hoc loco intellig't tus, amp; fenfus cft : Nifi vcnifleni ad Eos, amp; mc iilis manifeltaflem, habcrciit aliqucoinbsp;turn , quo incredulitatcm amp; inobedientiam fuain, cxcufarent. Nam fc omnh}''Snbsp;hunc mtindum, imo ad ipfos veni, 8c, quidem co tempore amp; modo, quo me vcntof^nbsp;olim Prophet prdixerunt. Natus cnimfum, quando fceptrum ------

lacobus vaticinatuseft: locus natalis fuit Bethlehem, quem Michcas indicauit; ex fura, inter illos in tcmplo amp; lynagogis docui, expofui qui fim, amp; ternum paths Jnbsp;-T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; --nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; n_ /nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;----

hc dodrinam meam frequenterMofis amp;Prophecarum tcltimonijsconfirmaui. 01quot;^ nihilominusmeafpernatifunthactenuSj.amp;inpollerum quoqj afpernabuntur, non 1-' ,nbsp;quo peccatum fuum cxcufent, fed in iilis hret tarn ig noranti quam aliorum fcelcrmnbsp;quBex illacmanrunt,autcacomitatafunt; Hic, inquam verborumChrillifciiluseit,1nbsp;vcrifsimcflfta dixilic patcbit, fi cius incarnationem, dicla, fafla cum promiflionibos amp;

-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---------------- f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---- _J

liccat, in quo impleta ftnt, qu olim dc Mefsia amp; promiflb humani generis redcmpior r didafoerunr.

Non rmr autem cxcutionis prtcrextum omnem ludxis eripere voluit Cn ,, ggjgjjaj enim, quodfitcarnisnoftringenium, qu ad peccandum quidem procliuiseHtjj,

gfuttaaim.


dia foerunt.

Non icmcre autem cxcufationis prtcxtum omnem ludis eripere

I,

--------------'* i-------------------------O-------- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pnbsp;catum vcrnunquamagnofcit, amp;quamuis in ipfo facto deprehenl conuincatur, nu^ j-men captat, amp; fi non alia rations fe cxcufarc poteft, translationibus vtitur, qoibus culp^nbsp;miffam in alios derioet. Cpit malum hoc in primis parentibus, quando Adam quide^nbsp;dc arbore prohibita comedilTct, interrogatus, rclpondit Deo ; Mulicr, quam dedifti y* 'nbsp;dedit mihi amp; comedi. Hc autem, Serpens feduxit me amp; comedi. Qtiod quid aliunbsp;quam in ipfum Deum crimen transferrc ? Durt hoc ipfura adliuc hodie, amp; palsimnbsp;eil, qui prdcllinationis Si, prouidenti dotrina ad hoc vnum vtuntur, vt Deuni fuxnbsp;dulitatis amp; pcccatorum omnium authorcm laciant, Sc ita in ilium transfrant culpatu 9nbsp;in fernetipfis debebant agnolcere.

... J 1 V''' Sed illis ctiam confutandis hc Chrilli verba faciunt. Quia cram is in munouinnbsp;patris fui voluntatem expofuitjfalutisviam indicauit, frultra inafcano Dei confilionbsp;qurunt, quibus fcfeiucantur, qui reuclatam fibi cius voluntatem iraprobc conteflnbsp;Quod fialiqui nondum co impictatis progrefsi flint,vt Dcum acculare, Sc in ius trab^'^^ji(,nbsp;dcant,commune tarnen hoc omnibus efl.quod ad Adami excmplum fibi pcrizomata u pj,nbsp;quibus pcccata fua tegant, dura aut illa fimpllciter negant, aut cultus inftitOunt hypo^^nbsp;quibus cacxpiaripolTcarbitrantur. Sed nihil proficitur eiufmodi tcrgiucrftionibus. nbsp;enim externis facris expiari non poffunt ; Deo autem facilimum ell confeienti ptopf*^.nbsp;monio cos conuinccrc, qui culpam agnofeere nolunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,;

Tutifsiina igitur ratio nobis fuerit, peccata coram Deo fatcri, amp; illius implorate cordiam per IE S VM CHR.ISTV M, quern ills nobis mediatorem St rcdcniptofnbsp;nicum conllituit. Docct hoc fuo exempio Dauid. qui cum in Pfel. omneni nolu^',nbsp;ficationis Sc beatitudinis rationcm exponere inltituilTct inter alia inquit ; Quoniam [((gt;nbsp;tabuerunt ofla mea in rugitu mco tota die. Die 5c node ingrauefeebatfupcr menbsp;verfus ell fuccus meus in ficcitates ftiuas.At vbi pcccatn mCum tibi notum feci,amp;ini9^jfill*nbsp;mcam non cclauSc dixi : Fatebot contra mc transgrefsioncs mcas Domino : tunbsp;iniquitatem pcccati mci. Sed Sc ipfc Dominus in orationis formula, quam nobisnbsp;nos dbita nollra Deo confiteri, amp; gratuitam corundem reinifsionem pcterc, docet.nbsp;illud loannis cx prima cius Epillolaadde: Si dixerimus nospeccatum non habereifl (lt;'nbsp;fallimus, amp; veritas in nobis non eft. Si confiteamur peccata noItfa,fidcli$cftS[juliU*nbsp;mittac nobis pcccata noflra Scpurgct nos ab omni iniquitatc.

-ocr page 493-

HUMILIA 11.

Scdvt adhuius loci datum amp; Chrifti inrtinnum redeamus , docct Uc nos ludscorum omr. cnmplo, non omncm ignoraniiam exciil'ari apiid Dcum.vt nec apud homincs. Imo qudam i^ner^nti,* tfctnbsp;ignotaniia cil, qu per le damnat, G ca nimirum nclciamus/iua. o unes necrlario (cire debent. cu/lt;HHrlt;tftt4nbsp;'JaliscratSaccrdotum C Scribarum : qui cum legis pcritiani proGteientur, Melst mylleria ^***quot;'nbsp;minime debebant ignorare. De lUis cnim per Malachiam dixcra.t Dominus ; Lah-a iacefdotis 9,,nbsp;tullodient feicmiam, legcmqi ex orc cius requirent,cc, Talis item multorum cil hodie, quinbsp;cum Ecclclix prfulcs haberi velint, amp; ex bonis EccleG voluptuentur, prima ramen Gdei dnbsp;rcligiouis capita ignorant, amp; de controucrGjs, qu hodie totum orbem feindunt, interrogati,nbsp;le nihil horuni iniclligcrc aiunt, neqi vt intclligantaliquandodudent , fedquaG res nihil ad fcnbsp;pertinentes negligunt. ERhortim fecuritas Sc negligentia, etG nihil grauioris mali accedar,nbsp;turn lacrilcgio coniunda, 5c quouis digna fupplicio, cm^ indar canum in prfcpi EcclcGarumnbsp;redditus ipli iniert ipiant, qui iludiofis verbi Docloribus, 5c Gdis Padoribus , debentur. Peio-res bis funt, qui nialitiolc errant, c inditutionem omnem impio c immaniDpi contemptunbsp;rcijciunt, C pro hodibus ducunt cos, qui ipfos meliora edocerc volunt.

Talcs crantplriqiludorumChriditemporibus. Etenim illius doirinaGmulS opcribusquotidicconuinccrcntur, tarnen non modo voluntari ignorantes manebant, ve^nbsp;ruinciiain hodili in ilium animo nunquam non de ipfo crudeliter occideudo condiltabanr.nbsp;Ciiius coniumaciac cxcmpla in Euangelto pafsim occurrunt, c imprimis memorabilia lnt,nbsp;quae in cci nati, dc Lazari refufeitati, hidoria, cap, nono c vndccirao extant.

Idcii nullaipGsrclilafuitexeufatio, c fccutum cdmox horribilc Dei iudicium, qui non mod vrbem cum templo cfcrtunis omnibus illis abdulit, verm ctiam repudium eisnbsp;dixit, regnumqi fuum ab iliis trandulit ad genres, quod olim euenturuin cfle Prophex mina*nbsp;ti fucrant. Vbi mcminil'c debemus, Deum in ludorum genre generale exemplum edtaifTc ,nbsp;quo docemur, quidfuturum fit de omnibus, qui veritatis amp; falutis doflrinam vcl non admic-tunt Dco oblatam, vcl agnitam (cientes c volentcs oppugnant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

^id veraliudhodicfaciunt, quihrclcosnosaceufant propter cam fideni, quam ipfiplcnisbuccisprofttcntur,quotiesSymbolumApofiolicumrcitant ? Quid enimabhocnbsp;oiuerl'um aut alienum docemus? Autquid, quodillb continetur, in nodra dodrina omitti^nbsp;nius ? Erat hoc maxime obferuandum ijs, qui hodie maiorum fuorum cxcmplo abutuntur innbsp;excufandaluacontumacia.quaducrfus vbiqifurgcntcmEuangclijluccm pugnant, c camnbsp;xiinlam volunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

l uit cniin longe alia maiorum noftrorum ratio, qui communibus tenebris impliciti vc-aitatii lueem plane nullam vidcrunt, neque tarnen animo ad impictatem deuoto errarunt, fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

veritatis atqueiudieix dudiofidimifucruni.quodcrebr illorum cumR-omanis Pontificibus conccrtaiionc.s tcdaniur, propter quas non icmcl excommunicati funt.

Nihilcrgohorum exemplum ijs patrocinatur, qui hodie pafsim fefeoculisingerentem veritatem vldcic noluiu, vt am fuperditiones luas tucri, aut maiori cum licentia fcclcribus in-diilgcrc pofsint. Et vt mcrito horrorcm nobis incuterc debet Dei feiieritas, qui lueem fuamnbsp;iliis temporibus tarn diu occuluit : ita nunc fiimma animorum graiitudine agnofei debet ciuC-dem boniiiS qui cam hoc corruptifsimo,0c omnibus modisrnilcrrimo, fcculo, rcducerc di-gmiu* Caucamus ergo nc in nobis locum habcat Chridi fententia : Seruus, qui nouit vo-iuniaicm hcrl fui, c non facie cam, pluribus plagis vapulabit. Luc. 12, cap.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Cxtcrtim quia ludxi, ctfi contra Chridum hoftiliter pugnarent, non tarnen Dei hodcs, fed culmrcs potius habcri volcbant, imo hoc fere prtextu Chridum perfequebantur , vt Deinbsp;hunurcm vindiearcnt, quem ab illo abolcri c conc'ilcari clamabant : occurrit iliis Dominus :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

C'lccundo loco hune quoque prtextum iliis ira cripit, vt ipfius Dei bodes elle cuincat. Died cnim. Qui me odit, is C pattern nitum odit.

ILationcm dili huiusalibi expofuimus, c docuimus, cam cfle duplicera. Prima, qtidpaici cGliusvnumfunt. Altera,qudquiinuifibilisedDeus, infilio per carnem af-lumptain Ie mani(cdauit,inqi illo fc nobis placatum atq; propicium cxlribuit,qui prius ir filijnbsp;eramus. Vt ergo KcgcmhodilitcrodilTcdicctur.quifquis femel fada rcbcllionc non conten-Jfc*nbsp;4US infuper lilitim regis, grati c clcmcnti regix legatum atqj mediatorem, contumcliof rc-i)cit ila non uuted non hodis Dei dlei ,,qui prioribus pcccatis hoe ctiam addit, quod filiumnbsp;1 )cl pani cocicntialcm , c vnicum diuinoc grati meddatorem rpudit, amp; perfcquitur. Quia nbsp;cnim titilla nobis cum Deo amicitia due coniunitio intercedit, nifi cuius author ed Chridtis,nbsp;ab illoalicni c ciufdem holies mancant oportet, quotquot ilium agnofccrc nolunt,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Conlu*

-ocr page 494-

DIEI SIMONIS ET IVDAB nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

Confiitanturigiturhc verbis non modo ludi, quitus cum tunenegocium f'' J Turc, vel quicunqj alij exprofcflb eum afpernantlir, verum ctiam qui cmCIiri'^nbsp;vcri cultores dici amp; haberi vclinc, nihilominus Chrilli meritum contcmnunt,nbsp;fticiam ftabiliant, illius dohinam ferro amp; ign perfquuntur, clamant quidcm iH*nbsp;nos elle, etfi Euangclium iflud uouum ( ita cnim loquuntur ) non rccipiant. .nbsp;Sedqomodo Chriftiani erunt, qui Chriftum loquentem non atidiunt?nbsp;fidunt? qui eins merito amp; glori derogant ? Quomodo Deicultorcs erunt, qu*'nbsp;non recipiunt ? qui ilium in verbo amp; membris,fuis oppugnant ? Sed de hi alibi

Of ert^/iii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nunc tertio loco quafiad primom argumentum rcucTtiturChriftus, amp; op SX

chnfitn tud., in me^junjproducit, vtpcriJlaeuincatincxcufabilcseflceos, qui ip/um

fatmie/f, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qf,qj0 ^Qiyfgciflgni jQs^^^y aus fgcit, pcccatum

VirpntTir hiipr mnr^^nn n/*rtfn'i hiE^rlt;* vf c r^/Annrlpor niii r\hir(-K*lf HOH^ _ 0'


Videntur hc conceffionis fpeciem habere, vt ijs rcfpondeat, qui obijciebant, no dendum elle ci, qui amp; obfcurius omnia tradat, amp; multa Lcgi, perMofem pfomu'nbsp;traria doceat. Ita ergo Vult dicere : Efto, non potuerint capcrc meam doftrinam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

dccuerit cos, qui legis difciplinalTueucrant, me flatim rccipcrc, qui midis verbis nouumdoftrin genus proponebam. Attamen nclioe quidcm iiscxculandisW^nbsp;enim nudisverbis egi, fed fimul opra feci miraculol, qualia ncminc morr31i'^cisnbsp;faila funtgt; amp; quidcm ca, qu Mefsiam faurumrlTe lias olim pratdixitnbsp;fum, claudis intgras corporis vires, Sefurdis auditum reftituir, amp; multorumlinS'j,jja'^nbsp;lum folui, multa deniq; fcci his longe maiora. Et hc quidcm non occult, fed in p^^^ Ji4nbsp;vt ea non potuerint non videre. Nihilominus tarnen amp; me oderunt, amp; patrein nK^nbsp;excufationisprtcxtumnonhabcntaliqucm, Faciunt ad minoris illultrtionnnbsp;matifcnem, qu pafsim ab Euangeliftis narrantur. Et ln, fi hiftorias omnes eol fOpTnbsp;mo reperietur, qui vel plura vcl maiora miracula fcerir, quam Chriltus Icfut, rnbsp;virtute ea fcccrit, qua ilium inftrudum fuiHcfcimus. Ex illo cert virtutem cxiuinfnbsp;bit, qu omnes fanauent. Fuit ergo inexcufabilis amp;plus quam infanaaut lutin* f|iilgt;' ji-cia, quod eum agnofeere noluerunt ludi, cui dmoncs ipfi teftiinoiiiuni P' jnbsp;Elt ver non ofeitanter prtcreundum, quod tam frequenter ad opera fua aduefi^f|)j,fl |Vnbsp;tit, vtamp; le diuinitusmiffum elfe probet, amp;illorum contumaciam argut. Idem nbsp;cap. J. amp; decimo fecillc legimus. Vult ergo ilia diligenter obferuari pijs quoq^nbsp;contemplationein fidcconfirmemur. Debet autem hoc non ad ca modo cpiFnbsp;qu olim fecit, quando interris agebat,fcd ad ca etiam extendi, qu qudi jnbsp;fum facit in Ecclcfia ad fui regni propagationem.

Qualia funt, quod nollro fcculo Euangclij lucem per homines antea viles reduxir, quod per eofdem inuitis potentifiimis totius orbis Monarchis reforma^nbsp;fi inuexir, quodeandem hadenus inter pcriculavndique imminentianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'jiiiF

Daidprdixit) perpetu inter medios holles dominatur. Sunthcmanifclia tis argumenta, qu totum illud ncgocium Euangclij non humanum clic, fed abnbsp;n prouidciiti confilio pendere doccar. Erimus ergo nos quoque incxculbile^'nbsp;agnofeamus, amp; oblatam veritatis lucem alpernemur.

fcJiV

SkriitiK Itt. i/M l^mere^nbsp;ttf tJer/Mt^

Facit autem partim ad pcccati amplificationcmpartim ad remouendum quodaddit; Sed hunthc vtcompicaturfermo, quiin Icgccorum fcripuscll,nbsp;immerit. Eft verlocus hic ex Pllmis defumptus, quoslegis nomine compf'^nbsp;quod omnes rcliqui feriptur libri ad legis amp; diuin voluntatis interprcMtioU^jjAnbsp;Extat locusPfal. 6^. amp;fimilc quid etiam Pl. Icgitur. Vtrumq; autem Dauid nbsp;Confcripfit;-amp; his corum iniulliciam aceufat, qui ipfum mcliora de regno, amp; p3tri*nbsp;meritum, oderant fimul atqjperlquebantur. At quia idem Chrilli typuni gei^*nbsp;prlufum fuit, quid de hoc olim ellt futurum, rede ilia ad fc transfert DomiiHj^^nbsp;puli minus olFendantur, amp;Iudosmaiorumfuorumlimiles elfe ollendat, q*,nbsp;bene defemeritos inquifsim perfccuti fint. Sed amp; legem ipforum voc3t,vtacui',|^jnbsp;lorum confcicntias,qtraudofc illis ipfis Icripturis conuinci lentiunt, quibusnbsp;gloriabantur, EU autem multa conldcrationcdignum, qud fsrc Icriptura^i^^fi)^^nbsp;dodefuamortcautalijsloquitur, quipfum in hoc mundo pari oportuit,nbsp;huius generis loci innumeri apud Euangclillas, qui ilium poil refurredionem 1 jpPnbsp;lis ex Mole Se Prophetisconcionatum elfetellantur. Voluit quidcm hoc mo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1*^

moucre, quod ex la cruccoriturirmfciebat ; fimul vcro docct, vtipfi quoqj poii pX, num genere in feripturas rclpiciamus, qunosmultifariam docerc amp; con/ t Lu*' Xnbsp;jllis cnim difeemos,nihil nobis frtuitum, amp; abfqj certo Dci conlilio, accidetc tnbsp;argumentum ad frenanda carnis impatientis murmura cfiicacilfimura elt, vt

-ocr page 495-

H o H I I J A ! t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Q

fione monuimt Deinde veram rationem tradiint fcriptiirse, quae mala aul efFugere^ aut lalubritcr ferre poffumus. Adhc quando ea nobis aceidcre videmus, qu olim innbsp;Icripturis prdika funt, de harum fide amp; veritate admonemur,nc dubitemus,ea queq;nbsp;fuuin bibitura cumplemcntum qu de piovum liberatione , 8c impiorum poenis, in ijs-dem prdicuntur.Indicanthunc lcripnul'acr vfum Paulus ad Rom.cap.i/.fic dicens;nbsp;qu antclcripta funt in nodrain dotlnnam fcripta funt,vt per patientiam 8c confolatio-ncm fcripturarum Ipem habeamus.

Arguiturprterca tarn Dauidis quam Chrifti cxemplo inuifta mundi huius im- in/rMituJ probita$,qui plruinq; de fe optime mcritos odiffe 8c perfequi folet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Senfit banc in-

gratitudinem olim Mofes cum fratre Aaronc. Experti funt eandem Prophtt. Et ne in diuinis modo earn exerccri putarcmus,in gentium hidorijs innumera exempla extant corum,qui priuatim 8c publice eos erga fe ingratifsimos fenferunt,pro quorum fa-lutc ipfi fe totos impendebant : quales apudGrcos quidem fucrcThemidoclcs,Phoci-on,Cimon, Miltiades, apudRomanos autem Camillus,ScipioneSj Cicero,8c horum fi-miles. Neminem ergo vuig' ingralitudo offcndcre debent, quafi res noua fit Sc info-litaiquin potiuscumeabenefieijs certare debent,quotquot feaDco donisampliori-busindruftos vident, ne dum mundum vlcifci volunt,ipfi male grati fi nt Deo, cuiusnbsp;donadcfodiunt,autctiam illis abutuntur. Poterattamentolerabilis videri ,ingratitu-do bc mundi, fi intra hominura fines contincretur ; at contra Deum maxime caput at-tollit.nbsp;nbsp;nbsp;Cum enim huic omnia fua debeant homines,illius tarnen verba 8c leges non

contemnunt modo,fed profcindunt,conculcant, perlequuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

FacmnthocHypocritxsquifucumfibiabdergi nolunt. Faciunt idem Epicuri

amp; fcelcraii,qui difciplmam omnem oderunt. Et vt vetera exempla omittamus, qu in- numcra adduci poterant,nodri Icculi mores de hoc abunde tedari podunt. Ec fi enimnbsp;Dei vetbo debcamusbonaslitcras,paccm veram 8c fohdam ,libertatem animarum atq;nbsp;covporum, plriq-, tarnen illud odio habent,8c apud multos ij demum lupplicio quouisnbsp;digni putantur,qui illud prdicant, Sc eius authoritatem aflerunt, Ylcilceiur proculnbsp;dubio Deus ingrafitudinemidamPij veto co ardentius verbum illud compleii de-bent,quo impudentius illud mundo conculcari vident ; vt quisq; fuo loco officia vo-cationis faciat, 8c omnes ita viuamus,vt vita 8c mores confefsioninodr refpondeanr,nbsp;Hacenimfola ratione erelede regnum Domini nodri lefu Chridi indies propagatur,nbsp;Cui debeturbenedilio, honor, gloria 8c potedas in ternum. Amen.

T RECATIO

DlEl RECORDATIONIS APOSTOLORVM SIMONIS, ET 1VDnbsp;EILIORYM MARIAE SORqris MATRISnbsp;Chrifti*

OMISE lESV CHRSTE, gyi MOESTOS TVOS A-fofiolo!, pthiiuros odia mundisonfiUtits es-^ hac du(ci i/oce ; Ego vos esc mundo fegregaui,ideo mundui vos odit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etitsm ex caliginty

ex taolu amp;turpitudinehuiuimunds'. amp; tnfiro nos tuo ctetui^ in qu hahttat DiuinitM. Da, vtfimtu conittnli in vera dileftone copulatinbsp;dz/ at er num Pattern tuum per tuut Spiritum, ^ui efi vinculum coa-gmentationU. Eac,vt non expauefcamta iniqua indicia mundi,necpropterpericulainbsp;tua verttate deficiamus,fedpattenter inturtas,quanobts tecumcommunes funt,feramttt tnbsp;cut praantiftm doiiortbus generis humant Apoflolis cognatis tuis^nbsp;impreti Jjmbela tua paion, eosg^ ttbt fectt confor

mes ,

-ocr page 496-

480 _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVS. DE HARTYR7M MEMORIA'.

DIE, QVO CELEBRATVR GLORIA VNIVERS ECCLESI^nbsp;NVNC VIVENTIS IN CONSVETVDlN^^

Clelli Marth. cap, memoria in Eccefia retinendacnbsp;t^ugflinn^ iib. oiauo deciuit.Deicap. ^Itimox

Non martyrievs

I . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-


templa, dotin^jacru^^HOnbsp;Dem ear am, nobis efi Dem. Honorammjane metnort^nbsp;tanqutm fincorum homfntimDei,iut v, admortem^^^^fnbsp;I norum cor por um ,provernate certrunt^vtinnoititi''^^ pnbsp;reiigtOyfals religiottibm viHisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conuiis,

onteaentiebant^timendoreprimebant. ^u/s autero^digt;^^ j liquand fideiium Mtem Sacerdofem ad aiiare,eff*^lT^nbsp;pcHunf corpmPdarlyris^ad Dei honoremcultuw^confO inbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, dicereinprectbm-. offero tthiracrtfictumPetre,'velHti^!

Cyprsane ? tumapudeorum memorias offeratur Dca,qui eos homtnts amp;Marfyr(sf^^^^. janiisjuis Angeles ccelei honoreficiauit,vt ea clbra ate amp; Deovereeillorum'vidf'V^nbsp;gratiM aganim,C!- nos ad imitattoaetn talium coronarum ata palmar um,eodemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

auxd/um,ex e0rum memoria renouatione adhortemur. ^acund, igitur adhtbenHif i ^yorum obequia in Martyrumlocis,adornamnta fut^emeriarum^nonft^ri^^'''nbsp;jacrieia mortuoram/anquam Deorum (dre,

Populm enim Chrtanm vt idem contra Manichaum lib.io. cap.n-edam tnorim Marty rum, reltgiofa Colennitate concelebrat,amp;ad excitendamimitatitnetn-fdnbsp;rneritis eorum confoiietur, tta tamen^vt nulli Martyrumjquamuis in memorianbsp;ionftituamm altaria. Colimmergo Martyres eo cultu dileHionisidr ocietatis, quixyi^..nbsp;Y^acolunturnthominesDet.nbsp;nbsp;nbsp;Atillo cultu,quigrac diciturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lattni

bo diet nonpotefl,cumt quadampropria diuinitati dbita Ceruitus, nec colimus,fid(^\ dumdocemm, nivnum Deum. Ipenimandltvelhomines,velAngeliexhfbcrif'[.nbsp;P^cedeberi norunt.nbsp;nbsp;nbsp;Nam (bnHi omnes (vtidem altbi quoq. d^gt;^'gt;L

abtllo anttquo Abel, ad IoannemBaptiflam,ue ab tpfts Apoolispjyiiadlidff, detneepsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adtermiaumeculi, in Domino funt laudandi,non intps,

rum VOX eil : Gratta Det fum,quodptm,i;adomnespertinet,vt,quigloriatur, i glortetur. Hact^uguintts.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c r i e,

'Kun ad expitcattnern concionu,d Chrio Domino in monte habita, de fummo beffttudtne homtn,atcedamus,quadte omniumanorumpro condone traaril^^-cum multiplicern dodrinam,quanon modo vtlisedadmedumneceffaria quoy^tt^*nbsp;delsbtu, eie quibus edoceri nos oportet, compleSiatur conciotUa de Id^'nbsp;tttiidinibuspvndecim homils,Deo Patre nos iuuante Spiritufilftti,

illam traSiabimtts.

i H O M I L I .

. . . . - . . . Cm aucem vidilTet lefus turbas, alcendit in montetn-cm conSediHet, acceflerunc ad Euna difcipuli, Si apertonbsp;docebateos, dicens: Beati.dcc.

-ocr page 497-

HOMlLIA I.

i-Jamp;I^X'POSVlT EVANGELISTA MATTHAEVS CAPITI- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

bus tertio amp; quarto, qua: ternus Dei Filius lESKS C HR ISTVS-^

fecit toto co tempore, quod ab ciusbaptifmo vfq; ad finem vit fu in terris transegit. Eum verb docuifle, amp; doftritiam fuam operibus migt;

9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liculofis atqifalutiferisconfirmauirtejfcripfit.

Fuetuntautemdofrinxciuspartes du. Prima oftendit,ad-

clVeiam tempus illud prfinitum j quod Deus regnum fuum inter homines inftaurare, Sc gratii fux fontes aperirc velit. Altera ad refipifeentiam hortacus eft,vt omnes,Teli-disi'nundiSccarnisftudijs,fetotosDeoconfecrent, amp;huicin fanfititatc feiuianr. Atnbsp;quiahxcpaucis verbis complexus erat Euangelifta, vita autem bominis Chriftianinbsp;latifsimc patct,dcfcribit tribus proximis capitibus integram Chrifti Concioncm,quabic gt;nbsp;perfete amp; ordine Commodifsimo omnia tradidit,que ad veram pietatem amp; vitam leclenbsp;fanteq; inftituendam funt neceflaria.

Primo cnim de fummo bono dilferit amp; docet,in quo nam Vera homluis beatitu-

do fiucflicitas confiUat. Deinde Apoftolos inftituit,amp; cum his fimul omnes verbi pix- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

cones fiueminillros officij admonet.

TccttiLcgem,qScribrumamp;5accrdotum falfis interpretationibus depra-uatacrat,rcftituit, amp; verumhuiusfenfum vfumc|; tradit. Qwrto de prclpuis vtree pictatis cxercitijs agit: clccmofyna nimirum,prcatione,ieiunijs8c vcracarhisdiici-plina. Qmnto ca remouct,quibus pictatis ftudium maxime impeditur qualia funt Aua-ritia,8c qu hanc comitatur nimia viefus folicitudo : Indicia item temer aria,qu fer exnbsp;philautia nafcuntur,qua Ht,vt dum in aliorum vitijs obferuandis occupamur,noftra ne-gligamus. Sexto ijsoccurrit,qui fcipfosamp;pcccatafuaexcufanu Quod Deus Legem nbsp;dcdcrlt,quam nemo prxUave pofsit, qu item prolixiorfit amp; intricatior, quam vt ab o-ntuibus mcclligatur.' vbi illos quidem ad preccs afsiduas rcmittit.-his verb cpitomen toti-us k'gis pvoponit, quam omnium cordtbus infcripfit Deus, amp; qua: ipftfsima naturae lexnbsp;eft. Ibidem ijs quoq; refpondet, qui vcl mundi cxemplo vel quod fuis doftoribus de-cepti pcccarlnt,fcse cxcufanL It3q-neillud fcquamur,monet,amp;quomodofalfi doctores, hue lupi, fub ouium pellibus latentes, agnofei amp; vitari debeant, docet. Pos*nbsp;ftrcinb orationcm graui cum authoritate concludit,vt nimirum qui germani cius dilci-puli elle, amp; falutcm confequi cupiunt, verbum eius non folum auribus psreipiant, fednbsp;cordis rcccfsibuscxceptuin vita amp;faftis exprimant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itaq;quod in initio huius ler-

monts quotn diximus,amp;quod D. Auguftinus quoq; annocauit,condoneiftaperfe-tlum vitx Chrlftiana; modum,adeoqt prccpta omnia compra:hendit,qu ad vitam rede informandam pftincnt.Ethccauffa eft, quod omnes circumftantias Matthaus diligentifsime annotare voluit,co qubd fmguladeiu{commcndationemfaciunt,vcnbsp;maiorf mmm.nus nnftej audiemiis nin-nriraS

Cum vidilfct (inquit) turbas Stc.Nam ex prcedentibus apparet, ex diuerfis locis innu- nbsp;nbsp;*

nicrabilcm populi multitudinem ad ilium confluxilTc : ex Galila nimirum Decapoli, ludxa, amp; ex ipfa Hicrol.yrbe,cx tota deniq; regionc trans lordanajquibus infuper multos ex maritimolyri amp; Sidonis trau accef$ifleLuc.fcvibit.Vnde apparet,ilium (quodnbsp;alibi diciiuv^populi infellcis mifertum fuiflc,amp; ideo ad docendum fe accinxilfe.Errabantnbsp;quidem plxriq; cotum, quod foils miraculis mofi ilium rcqucrcntur,amp; in eoterrenanbsp;modo tk carnalla quxrcrent quia verb errorishuius caulTa poftfsima erat, in Scribisnbsp;ikSaterdotibus, qui illos in promifsi Mefsix agnitione non aliter inllituerant,amp;iamnbsp;nunc ctiam fimplici veritatis dodrina Carcrent.non potuit non eorum miferatlone tan-gl, qui, vt pcccatorcs fcruaret, in mundum vencrat. ideoq; non morbis folum me-dctur,quibus aliqui corum grauabantur,fedanimorum quoque medicinam, xternxnbsp;nimivum veritatis dodrinam,illisadhibet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

f^uo loco adiTioncmur,fummum Dei beneficium elfe,verbi finceram prxdicati- rtrii fgt;rAgt;iic4~ oncm.Eicnim homo,dum fola rationis communis luce vtitur, non percipit ea,qux funtnbsp;Spiritus Dei, amp;proindcinijs,quadfalutemxtcrnam faciunt, nihil vidr,nihilfapit,nbsp;aut iniclligit.Qux ctiam caufaeft,vt neq; fcrio eorum defidcrio teneatur , fed incertusnbsp;fluluet,amp; intra fc turbctur.AtDei verbum lucerna iliafalutaris eft, qux anjjni oculosnbsp;illumint,cundem procul fugatis triftitix nubilis Icrenat, amp; omnes actiones regit.

K,cle

s ij

-ocr page 498-

482

DIEI 21;lIVx\i ^AN'CTORVM.

Re'^lc ergo liiiius ddfina inter Dei beneficia ftrp''imIoCoccnfttur,J'''r Dei Filius quamdiu in rerris hifce vixir,in docendoafsiduusfuit. Prodcrt autemnbsp;ipecogitare,vt diguftinieinus hoc Dei beneficium,qui hoc nouifsimo temporc'nbsp;bi fui lucernaspaisim accendit/quas quia multi conteranunt,multi etiam contum-*^*nbsp;illirclud:antur,fibijpfisexirijauthoresfunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Mntriiquot; mnes eccrto-nfs tnientt

Obferucnt prterea Chrifii excmplum omnesEccIefixSe verbi miniftrh'^f^^. mirumipfi quoq;inomnesoccafionesintenti, amp; ad docendum nunquamnonp^nbsp;fint. Etenim pilcatores hominum ab ipfo Chrifto dicuntur. Imitenturergopigt;^'nbsp;indi.ifhios,amp; vbicunq; occafiofeseofferr,Euangclij retia extcndant,hamositcnie^rnbsp;antjVerbumqUeduloprdicent omnibus, quos dodrina amp; inftitutione, admonH*nbsp;item, aut rtdargutione,hortatione vel conlolatione opus habere vident. nbsp;Qm)d enirain prxfenti fecit Chridus, fpc abas cum fecilfclcgimuSjfiufnbsp;ccrct,fiuc etiara conuiuijs interefl'et.Ncuc vllam ncgligerctoccafioncm, ,nbsp;r CK vulgo, amp; rebus vfitatdsimis, dcfiimpfit,vt frequentius occurrcrent anifflis nonbsp;de quibus ilie nos olim adnionuit,vt item fideles verbi minidri vbiq; dicendi algo*nbsp;tuminuenirent. Et fanequi hicolcitaniioresfunt, frufiraqueruntur, fc quod dicnbsp;non habere,cum nihil fere in rcrum natura fitjquod non ipfe Dei filius fuo cxempionbsp;hunc vfum coniecrarit, vt vberrimara dodrinconfolationis materianii

I.eesss remmss-siss moKS, ixosl^ z

Deinde locum quoq;indicat Matthus,exquo,ceu cathedra, Chriftus ^dp? lum coj^cionatus eft. Fuit hic cditior,raons videlicet,in quem afcenditiniini^ vtW*'nbsp;ab omnibus exaudiri polTet, Pofeunt tarnen aliar etiara cauflae afferri. Ira enimnbsp;dere voluit typo, qui olim prclferat, Etenim Deus olim ex monte Sinai magntnbsp;maiefta te amp; voce terribili Leg promulgauit,qu miferos homines pcccati reos agtnbsp;amp;ad mortem fempiternara darnnabat. At nunc Chriftus mitis amp; humilis ex montenbsp;tionem habet .dulcifsimara,quam lsetis vei bcatitudinispromifiionibusexorui nbsp;qua item verum legis fenlum exponit, amp; ternx falutis viam nobis monftrat. Adnbsp;locum fublimioreii'fibidcligit,vt eo argumento auditorcsadmoncret,fenondet

lt; terrenis atq; p cri eu ris verba fadurum, ld cleftis fui regni myfteria traditiirum

Mitiiri Hfl/-mos tsltiw at^ toUitSltt

Rurfus autera fiio excmplo officij admonet eos, qui docendi raunerc in .funguntur : vt nimirum non circa rcstcrrcnasoccupcntur, neq;carnisafFedusaudinbsp;fed animos fuos altius attollant in rerum clcftium confiderationcra. Etenimnbsp;ratum erit,quod omnibus Chriftianis Paulus prcipit, vt non ca, qu in terr.s fn^nbsp;fuperna Sccleftiafapiant, verboDci autem mortificent membra fuaterrcftri,'!nbsp;nos cleftium ftudio auocanr. At quomodo adifta hortabitur verbi minifttr, qi''P^^nbsp;circa terrenaoccupatur? aut quomodo ad cleftium bonorum poflthionem . .nbsp;erit alijs,qui ipfc totus carnis defiderijs atq; ftudijs imme^fus eft?Suos ergo animoslnbsp;euehant fupra mundi huius corruptibilis confiderationcra, quicunq; cum fiuduonbsp;re volunt. id ipfura ver faciant auditorcs quoq;, qui ex dodrina frudum fua pr*^nbsp;one dignumvolunt reportarc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Ceflsu Chrii tlsctntss,

M4tsh,ztj, ' *J.

Tertio geftum quoq; vel fitum docentis Chrifti Euangelifta indicat,q*^,,\ lum fcdiflelcribit,Fuit hic vtus mos, yt in coctibus facris dodores Scripturxqi*^^nbsp;locos,qus exponcre volebanr,ftantes recita rent, poftea ver confiJeient, amp;,nbsp;tauerantjiaterprctarentur.Obferuauit hunemorem in Synagoga NazarethanaP,^^nbsp;nuSjficut Lucas feribit. Et eundem Hierofolymis in templo fcdilfc,amp; populum det'nbsp;loannes an nott. Sed amp; ipfc ijs loquens, qui ad ipfijra capiendum mifsi erant, iot*fnbsp;dicit : Quocidie apud vos fedebam docens in templo,amp; non compraehcndillisnbsp;quis ipfura folum fiefaccrcfolitumfuifl purer,cundem corporis fitum Senbisnbsp;de quibus infra dicit : In cathedra Mofis fedent Scrib amp; Pharifi.amp;c. Et videtjrnbsp;mosinter Chriftianosquoq; diu oblcruatusfuile, quando cathedras dixerunt cU'nbsp;cum,ex quo miilftridoccbanr,quem hodie vulgo fuggeftum vocanr.HincCathwnbsp;Ecclefi didfunt,in quib.ordinarij crant dodorclt;,vt illas hoc nomine abnbsp;ftmguert,qulolis prccibus erant deftinata.Pofteristemponbus Cathdrales E*nbsp;vocarunt eas in quibus Epifeopus raitra amp; pedo ornatus prsefidet, cm talcs ferenbsp;ldcnics neq; ftantes doceant,fed nudo titulo fuperbi muta idola fint, qualeinnbsp;Deus apu3 Zachar.//,c.ingrari Scconturaaci ludoijt populo idatuijt rainatur.

-ocr page 499-

HOMIUA I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Etvtnam lli fidis Chriftifcruis locum darent,ne populus verbi pabuloprorfus dcftitucreiur. Scd funt hc alterius loci : quare vtut ifta habcant, Chriftus obferuarinbsp;dcbct,qi tnorcm tunc temporis rcccptum fequi voluit : quod ipfum hodic quoq; debetnbsp;lien,ne quis xquo morofior temere mutet,quod absq;incommodo ferri potcft, amp; nonnbsp;tain leiplumquam doiinam non neceflaiiam nouationc fufpelam reddat.

Inprimisautcmofficijdoores admonet vcus iftcmos j vt nimirum animo fint ftdatOjpacatOjc bene compofttOjueq; affeibus paucis feturbari aut abripi finant.Qi .nbsp;eninivellucricupidifuaqurunt^autvindilcupiditate fuperatiin iras immoderatasnbsp;.'xardefcuntjautquocunqialioaffecluturbanturjijindolrina finccri elle nonpoffunt 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Semper enim aliquid concurret, quo lius finceritas violetur. Quod vero dotoribus diciturj hoc ipfum auditoresquoq; fibi didum exiftiment. Qui enim ad Dei verbum a-nimo,praui aftcribusproccupatOj accedunr, ij illudeum frutuaudirc non pofiunt;nbsp;qua de rc in feminatoris parabola,plura dicuntur exLuca Dominica feXagcfim.

Apparet autem ex his, qu caulfa fit,qud hodic in tm clara Euangelij luce do-cendo parum proficitur. Etenim negate non poteft,inter dootes pafsim reperiri mul-/'^quot;'quot; ts, qui pcfsiinis affedibus indulgent, ideoq*, aut canes mti ad omnia conniuent,nc^^*nbsp;quid lu exiftimationi aut quftui dcccdat : aut aduerhrix partis odio circa qullioncsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

non neceflarias occupantursamp;fimulinabfcntesconuiriorumplauftraeffundunr, nihil am parum foliciti de sudicorum profelu , qui ferc rebus nihil ad fe pertinentibus fati-gati 8c naufeabundi domum redeunt. Inter auditorcs quoq; fpe idem fit, qu^vel corporis habitu C vcllitu animos produnt, religione Sc falutis xtcrn ftudio alienos, vdnbsp;dotions odio fiuccontemptuprxoccupati, quouisvetbulo,quod defe dilum putantnbsp;iiritaniur.gt;4engt;incrint ifti omnes, eos,qui ad ctusfacros veniunt, in Dei confpetumnbsp;V mire,8c Chrifti verbum elfe,quod prdicaur, idcoq; quafi ad huius pedes fedeant, 8cnbsp;fvpohio Omni allclu illud attcut' audtant. Admonet nos de hac re Corneli) Centurio-jus cxcmplum,qmPciro5qucm ex ( )ci mandato acccrfiuerat,admodum pi amp; religiose '**nbsp;diccbat .'Nunc omnes nos coram Dco adfumus,vt audiamus omnia, que tibi prceptanbsp;lunta Dco.Qmaniinurfi omnibus auditoribuse(rct,maioret invcrbiDci,8toto fa*nbsp;lutis negoti, pvngrcflus ficcrcnt.

QuarrJJilc'.pulospropius adChriftum acccfsiflc Maitbxusfcribit.ta verb ipfe Difiifuli pr-Vluit fiel i,vt nimivum idonci dfent telles omnium,qu dixit 8c fecit; qux ctiam cauflV'* cll,qud cosdem non in publico folum cuin alLjs, lcd priuatim quoq;familiarius inftitu-it,vt ex cap.; . infra idem apparet. Facit hoc ad afferendam veritatem 8c certitudinem

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dochinx Euaugriicx,qii3m illi pollca tradiderunt. Nec enim de rebus ignotis prorfus , P '*-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vd incerti fama cognitis locuti funt, fed de iis,qux cm Chrifto fa'miliarifsimc conuer-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xarcntur,cuniq; eof\t Petrus ait) ederent Sc biberent,corm viderunt, 8c ex eins orenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

1 didicerunt. ideoloanncsEpiftolam fuam,quadoflrin Apoftolic fummam compte-^^*quot;*** 1 XUS c(l,fic cxorditur ; Quod erat principio,quod audiuimus, quod vidimus oculis no- nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;llris, quodfpcdauimus,8c manus no(lrxcontrclauctunt,8cc.quod (inquam) vidimus

' 8c audiuimus, Id annuntiamus vobis.Nec eft qubd aliquis obijciatjillos multorum for-tafsis oblitos fuifl'c, 8c proindc non potuilTc orania feriptis mandate, aut viua voce tra-derc. Nam Spivicum Sanum illis Chrifts pollicitus cft,qui eis omni3,qux prius ex ,

i ipfiusorcaudiucrant,fuggerercdcbuit,8cquemillos accepifeconftat.Noucruntcrgo

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia,nec quicquam poil acceptum Spiritum illoslatuit corum,qux cognitu necelfaria

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fu nt. De fide autem corum in illis tradendis,nemini pio 8c religiofo dubitare licet. Cur

1 enim aliquid mentirentur de Chrifto cuius gratia fe omnibus inuifosSc exofos elfe vide-1 bant? aut quid fperarc poterant, qui prius omnia fua propter ilium reliquerant ? num 1 deniq; tam amentes fuilfe aliquis dicat,qui dotrinam falfamSc fe confilam voluilTentnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ianguine fuo obfignarc,cum nulla vel lucri vel honoris fpes affulgerct ? De iftis eos coi

' gitave dcccbat,qui hodic falutis fu nimium ngligentes. Dei verbum impun conte-1 inni polfe arbitrantur, 8c proindelufum iocumq; putant elfe,quillo traduntur.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quintb os aperuifle dicitur Chriftus, cm docere incipertt. Poterat autem hic

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neptusPlconalmusautPcrilTollogiavidcri.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quis enim non aperit osdumloquitur? autquisvnquamoreclai^folocutus

l cft? Scd eft hc feriptur facrx phrafis,qua vti folet,quando de ijs loquitur, qui de re

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S s iijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;graui lt;

I

-ocr page 500-

484

^g

tfih

l.Pet,3.

t.Cer.t, c(Ui,igt;

Dl EI OMSIVM 5ANCTRVM, grauiciirH matura deliberauQneferio amp;: libei vel ingenue difsrere nflltueniot.nbsp;lph inPfal. ait.-Aperiam in parabohs osmeumjeloquarxniginataiainindeaban''*l|^^nbsp;Et Salomon fc matre ho mandatum acccpille ait; Aperi os tuura muto in iuJilt;:'.nbsp;nium filiorum tranfitusj id eft, pcregrinorum. Aperi ( inqua.m J os tu uni, iuJi^^nbsp;caum pauperis amp; cgcni.Nec reinere hae loquendi formula Spiritus Sandusnbsp;cnim fermo animi index, amp; (Cbriftotcftc) exabundantia cordis os loquitur. Vinbsp;ftultiamp; vecordesiudiciocarent, amp; nihil penfi habcnttita osfuum non aperiun^)nbsp;nunquam nonhabentapertum,amp;tcmercquicquidin buccam venir cfFutiunt.nbsp;tra fapientcs amp; graues virilinguam fuam( vtDauid monet) oblrtiant,oriiteniinbsp;ftodiam ponunt, adeoq; capiftro illud frenant amp; cohibent, neq; alia quamnbsp;fana, honefta, vtilia fiuc neceflaria, loquuntur. Etvthommes frugi amp;nbsp;nia, in quibus thcfaurmn fiuc clenodia fua habent repofita,non rmr cuiuis ape^nbsp;ira illiquod animefentiunt, non nifi cumdiligenti mcditationcilhs patefaciunt^nbsp;rumintcreft illud lcirc,amp; qui ex eofrudum aliqucm poflunt pcrcipere.nbsp;quod res ell:,libr diciintamp;ingenue, vt quia doloamp; fallendi ftudio funt aliengt;nbsp;Quia ergo lefus Chriftus terna eft Dei partis fapientia locutio ilta ncmini rediu^nbsp;uenire poterat, amp; quidem hoc tempore, quando ea tradere voluit, fine quorumnbsp;tioncfalus nobis conftare non potcft. Ideo eum aperto orepopulum docuilfenbsp;usfcribir.

loquitur, ternus Jit comm^flA' ...

Tact autcmhc locutio ad doc:rin,quampoftea ab eo traditam fuifle ' .tvjiius Dei filiusamp;(vtn)^nbsp;diximus) terna partis fapientia cft,quem hic nobis quoq; fapientiam facerc vonbsp;Idem Veritas quoq; eft, neq; in eius ore unquaminuentus eft dolus. Isnbsp;audiemus, non temer effucijt, fed cum decent! grauitate amp; maturo confilio ex Hnbsp;decretoosaperuit,vtexcleftisfcientiatqj fapienti fcrinijs profcrret, qu noinbsp;falutcm, cuiuserg in. mundum vencratjpqfl'ent promoucre. Aperiaraus ergonbsp;qiloq; ei vicifsim aurcs amp; corda noftra, vt qu ille dixit, memori mente reconditaPnbsp;petuo ruminemus. Ifaias olim clos amp; terram atrentis auribus elfe iubcbat,nbsp;Deus didurus crat, percipcrent. Quanto magis igitur homines, qui ad Dciimag''^^^nbsp;conditifiint, qui item Chrifti nomen profitentur, aurcs fuas artigere conuenitjlt;lnbsp;do ilium loquiaudiunt, qui folus habet verba vit rern? Ethic nobisnbsp;veniat, quod qui olim in vili amp; mortali carnisaftumptlpecic verba fecit, idem gt;*'nbsp;uilsimo die irreuocabilem iudicij poftrcmi lenrentiam profrer, quam magnofim onbsp;cogentur audire, qui in Euangelio loquentem audire noluerunt.

Gictum mi. tuflrtrHm ^erbt, 0nbsp;Kob.U

tfheft

^tnist l

Citl, I

Rurfusautem lESrS C H RISTV s\ txVt fui adminiftros officij admquot;J quod in duobus hifee confiftit. Primo, vt os fuum non temer aperiant, fednbsp;culam fuam conftituti ( vt Prophera olim dicebat ) audiant prius quid in ipfisnbsp;loquatur, ncquidcxfuo Cerebro confidtum pro Dei oraculis venditent.nbsp;quod Deo in mandatis acceperunt, aperto^^ id eft libero amp; rotundo ( vt dici loi^^nbsp;enuntienr. Necenim Deoprobanturfcruiilli, quosfuipuder, Sequinemundun^,^nbsp;fendant,multafrigidedicunr, multadifsiraulant, IdeoChriftus in plateis,twonbsp;is ca prdicarc iubebat Apoftolos, qu ipl eis in aurem infulurrauiftet,nbsp;Cuiusprccpti Paulusmemor,Ecclefias rogabat, vtpro fcpreccsnbsp;Dominusilli daret fermonem cum orisapertione, id eft, intrepidani amp;iiheran_^nbsp;di facultatem. Eftq; hoe omnibus, qu^ hoc faxum voluunt,plusquam nccefl3rm|J^* ^,,nbsp;quod multa funt,quminiftris os obturate pofl'unt. vtpotecommodi priuati ft .||jnbsp;ambitio,timor, mundi cxemplum, amp; qucunq; alia fiint huius generis. Sed tufnbsp;fibijpfis Propheticum illud occinant.quot; Leo, firugiat, quis non tiinebitnbsp;Deus locutus eft,amp; quisnon prophetabit. Item Apoltolicum illud:nbsp;magis obsdirc,quamhominibus. Sihominibusplaccrein, Dei feruus nonnbsp;primisautem meditentur, quodin priori ad Corinth, de nouiimo lefuChrifti^nbsp;tu dicitur, ad cuius tribunal Verbi quoq; prcones fifti oporteat, vt in corpore mnbsp;guli recipiant digna fuis facits prraia. Ipfi debetur benedilio, honor,glorunbsp;teftasin ttrnum Amen,

-ocr page 501-

H OM I LIA II,

Bean pauperes Spiritu : Quoniara ipforum cR; regtjum clovum,

OMINVS NOSTER lESVS CHRISTVS C O N CI-

onem lunefuatn non tcmcv Dolrina debcatitudinefeu felicitate, no/intenMi


aut (vt Philofophi loquntur^de fummo hominis bono exovditur. Eli enim do^rina ifta non vtilis mod,fed admodum necelfaria. Q^ad

W cnimfummunibonumignoratur,viucndi quoq; rationem (^vt Cicero olim ver dixit)ignorari ncceffe eft,nc dura vt de religione aliquid certur. A.t long aliter Chriftus,qui pauperes,lugentes,efurientes,fitientes,cos deniq;,quinbsp;plrisq, cxofi pcrfecutioncm in hoc mundo fuftinent,beatos pronuntiat. Ita veto fontein obturt,ex quo noftri lapfus amp; exitij principium raanauit;fuperbam nin^rum ani-miconfidcntiam,qua fit,vt non contenu noftra forte,nobismaiorcmfelicitatem polliccnbsp;ainur, fi rclih Del wocationc,cupiditatum malarum fuggeftioncs fctemur. Inprimis *nbsp;autctndehacreedoceri oportebatdifcipulos,quos (vtnuperdidumcft) fibi priuatimnbsp;inftitucmios delegcrat, ne qui commun! cum toto ludzorum vulgo ervore fafeinati, innbsp;pronnflo Seruatorc regnum terrenum viorijs, triumphis, amp; dlultiarum magnificen-tia illuftre foinniabant,poftca crucisinfamia, egeftate item amp; coniinui, qu ipfos ma-nebant, pcrfccufionibus,ofFendcrentur. Atqui eandem ob caufara dotvinahc einbsp;amhodic non minus ncccflaria eft,quando idem rror eorum quoq^ animos occupauitnbsp;qui Chrilhanos ffc profitcniur : adeo vt plriq; de fide amp; religione non ex Dei vfcrbo,nbsp;icdexprzfcntis fcculifelicitate.pronunticnt. cauflaeftjVtpofteafubcrucenon -modo turpiter dcficiant,vcrumetiam blafphrai fiant,amp;: alijs fub ilia laborantibus impienbsp;infulccnt.


Ne ver), quod gentium Philofophi fecerunt, doftrlnam tam vtilera tamq; necef-fariam prolixis amp; Incerfis dilputationlbus iniricaret,8i obfcuram rcdderet,paucis,id eft, nouera Icntcntijs fiuc aphorifmis,eam comple:ltur,iisq-,brcuibus, 8lt; carnts iudicio pa-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

radoxis fiuc abfurdis : nimirum vt bac ratione eos,quibus falus fua cordl cft,ad diligentl-orenv totlus cautx confiderationcm exciter. Apud Lucam ver breuior,quatuor modo Icntcntias proponlt,quibus totidera contraria opponuntur,vt veheraentius eorum ftul-iiiiam confutarei, qui in hac caufa czci amp; infclicis mundl indicium fequuntur. Primo i *nbsp;bcati(inquit) pauperesSpil itu; Q^niam ipforum eft regnum clorum, Opponiturnbsp;hoedidura direthuiusmundi opinionl, in quo maiorhominum pars (vt paulo ante frtsSftritianbsp;diximus)bcatitatera in diuitijs huius feculi fitam elle fibi perfuadent ; Nirairm , qudnbsp;hac coraitetur omnium return fufficicntia,vel potius abundantia, materia item volu-ptatum,honores quoq; publici,quibus clati homines faftu, amp; pomp magnificentia, feie pro Scmideisoftentant,amp; pro talibus vulgo ftolido adoraniur.nbsp;nbsp;nbsp;Accedit ergo im-

iiunisquiduisaudendilicentiacumimpunitatcconiuna, quapi) quoq; interdum of-

tos omnium mortalium bcatifsimos elfe arbitrantur. Econtra i)dcm paupertate nihil infcliciusautmilerius elfe exiftimanu Peneshanc enim penuriaamp;indigentia eft rcura omnium carum quoq;,fine quibus vita hzc non poteft fubfiftere.nbsp;nbsp;nbsp;Comitantuv

hanc fames maleluada,amp; quod incertls fcdibuspauperesvagantur,amp;nouaquodam-modo iwlia quofidlc fijbeunt,

Ss jii') * Quc

-ocr page 502-

OHNI7H SANCT.

Quraufa eft,vt plrisq; dclpicatui, multis etiam exofi fint, qui in illos fibi quidiil^*' rc putant. Iraq; fulpicionibus finiftris non absqjpericulo grauantur, omnisgenetinbsp;iniuriasferunt5amp; plruraq; prorfusopprirauntur. Hine fit vtinopiatnfiue paup^f'nbsp;tatem omncsexborrelcant, diuitiasveroexpetant: Vndeimmanc illudamp; infitiaonbsp;ditclcendi (tudium nalcitur jquod vt curas,la bores,amp;moleftias,pa rit, ita pratcipw^nbsp;omnis generis (celerum caufa efi. Vt igitur huic nocentifsimo errori mederetur, nnbsp;fine animi geftientis, Si difcipulis fiiis^ratulantij,fignificationc exclamat.' Bcatipaup^-res Spiritu Sic,

FAuf/erfs Sjgt;i-ritH qHtntt

Vtvero men tern eius reft intelligamus, de quibus nam loquitur, probe tene dum eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etcnim paupertas per fe res eft indifferens, quz neq; feruat, neq; perdit

Fret/, 30,

mincm; amp;vtdiuitimultiscxitiofiint,quodhisfiiperbiant amp; ijsdem abutantur' quod illicitismcdijsjllas acquifiucrunt ; Ita paupertas quoq; multorum cum mle'nbsp;oneconiunta eft, qui nimirum vel ipfimetearn fibi accerfiuerunt vitae improbx^^nbsp;leratz liccntia, Si Deo caftigati,neq; huius manum,neq; fuam culpatn agnoftuntnbsp;aduerfusilium fremnntgt;St ab ipfo impofitumiugum conanturexcuterc. Misverd'*nbsp;lefuada eft egeftas, dum velalias ipfi inertes amp;otiofi grauanc, vel etiam aliensrapt*^nbsp;furantur, amp; nihil non defignant, quo fibi fuccurri pofte exiftimant.nbsp;olim fapiens iile,qui vt diuitias immenfiis fibi dari nalebat ne harum fiducia elatusnbsp;ret; Qjis eft Deus? ita inopiam quoq; deprecabatur,ne huius impatientiaviftusnbsp;retur,aut nomen Dei fitiabiurarer. Definit ergo paupercsfiios Doininus,amp;fcY .nbsp;peribus ^iritu loqui ait, Intelligitautcm non Dei Spiritum quo nos implcrinbsp;vt in eo diuites fimus atq; abundemus : fed de hominis Spiritu fiue animo aut mentnbsp;quitur, amp; huius paupertatem commendat. Iraq; pauperes Spiritu funt,quinibil*nbsp;metipfis velvirium vel prfidij inueniunt, cuius fiducia fpiritus altioresconcip^^^j.nbsp;fibijpfis quicquam arrogatepofiint,amp;hanc boni omnis penuriamita innbsp;gnolcuntjVt fub Dei manu Ipont humiliati le totos tpfius mifcricordia: gt'atuitxnbsp;mirtant.Hcfalutaris ilia paupertas eft, qucuro patientiaconiundam habet fidtnbsp;^ientiam,amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft animos fuo forte contentos parit, quern quftum vb^.

I, Tim, 4.

f7e,l4,t4,C^ cum S.

1

efte Paulus ait,amp; ipfe rerum vfus abunde docet. Ea etiam eft huius paupertatis bp conditiojVt inter diuitiarum quoq; thelauros maximos amp;vndiq; affluentes honff mnbsp;1 habere pofsit, Etenim Abrahamus Pater credentium,amp; Ci ditifsimus eirct,^t*r jnbsp;gento,armentis,grcgibus,abundaret, ex Vernis verb amp; feruis fiio zre cmptisnbsp;militum centurias armare poftt,erat tarnen pauper Spiritu, vt qui fc coramnbsp;prterterrani amp;cinerem,cfle noflquot;cr,amp; inter Chananositviuerct vt nemo ^^|ttpnbsp;quod de ipfia conqueretur. Idem de Dauidepolfumus diccrc,qui inter regales opnbsp;caul tarnen,ex qua ipfum extraxcrat DEVS, nunquam immeraorru'fjj߻nbsp;nimi humiliatem publice etiam declarauit contra vxoris Micbolis voluntatcm Jr

Saulis patris geniusconfidentiorcm foiebat facere. Habet ergo hoc CURD (0 lum eoplus confolationis,quodamp;fi difcipulos fuos aduerfus futuram

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conlblari volucrit, illud ramen ita pronuntiat, vt omnis loci amp; Fortuna; bominf*

fcijpfispofsintaccommpdare, nbsp;nbsp;Sed amp;pauperesipfos monet, nein

'tg.

rum penuria fibijpfis placeant, quafi propter hanc Deo raagis accepti lint. profuerit, fi quoad huius feculi opes pauper fis, corde autem fuperbias, amp;nbsp;agendo teipfumamp; virtutestuasiaes. Eft hc omnium infelicilsima opulftit'^^^ vtnbsp;ritusperfuafio. Imoinopia eftplane noxia amp;delpcrata. Iraq; curent pp ./o'nbsp;Spiritus pauperesfint,amp;fe non minus quam opulentifiimos quosq; Dei gratuitnbsp;ricordia opus habere meminerint.

At hicteneri oportet, vndchc Spiritus paupertas nobis obtingar. feres Sfsrttu. obus othnino opus eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primum, vt nos ipfos relc noucrimus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecenim

fibijpfis aliqui multis alijs prftare, amp; reuera prftant, vel corporis vel fpeies.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At ijdem in feipfos defeendant, amp; inuenient, fc homines efte, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(1)'^'

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nesfunt natura pcccatores, propter peccatum autem filiosinz Sc mortis gt;

Hoc qui probe norunt, ij quam primum caroinfelixSpiritusaltiorcsconcipib bijpfis illucftPauli occinunt : Qmd habes, quod noa acceperis ?

-ocr page 503-

nOMlLA n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 487

nod fl accpifti,qidgloriaris ,quafi non acceperis? m vt pauoni pedes turpibus ,, cer.n, Iquanimis horrentes intuenti crlft Sicaiid ftellatfplendor concidunt : Ita ifti natu-rx pccctvicis Si vitiorum fuorum contemplatione territi animos dcmittunt,Sccum Da-uidc clamant ;Nc ingrediaris Domine in iudicium cum feruo tuo ; En ego in iniquitatenbsp;lormaiusfum,5iinpeccatoconccpitmcmatermea: Ne ergo peccatorum adolcfccnti UJ-tyi.nbsp;me Si Icelcrummeorummcmorfis; memento autem mel lecundura mifericordiam nbsp;uiam Domine,proptcrbonitatcmtuam Sic. Atq;hic Spiritus illecontrituse(l:,queranbsp;Deo facrificiuni longe gratifsimura effe Dauid tfiatur. Hc paupertas ilia Spiritus,qua,nbsp;m prxfcnti C H K l S T V S commendat.

At quia bonorum huius fccull fplendor atq; fiducia multos inebriat Si infl3t,vt, qummileri Siinfeliccsfint.non obfcrucnt,alteruin quoq; nouille oportet qum ni-niiriini vana, incerta Si fluxa fint,qucunq; in hoc feculo maxlmi fiunt ab ijs,qui animosnbsp;non dum extulerunt ad clertium bonorum confiderationem.Vbi nequaquam opusfu-crit prolixa demonfirationc, cm rcs ipfa abund hoc doccat. Etenim opes infpiciasnbsp;nihil lus incertms,nihilinfiabiliusi Si quotidie multi ex opulcntifsimis pauperrimi fiunt,nbsp;fi non fua, faltcm aliorum culpa,qui illos defraudant,fallunt, aut fpbliant. Eadem cftnbsp;honorum huiusleculi fors, qui cum fortuna cuanefeunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cnim non alio funda#.

niento,quam vulgi iudicio aituntur,quod in horasrautatur , Itabiles elfe non poflunt. Idem de corporis valctudinc poteft dici,qu tot morborum genenbus obnoxia eft,vt nenbsp;dies quidem totus illis enumerandis poisit fufficcrc. Vita deniq; ipfa vt laborum Si cu-ratum plena cfi,ita lingulls momentis ad finem fuum dccurrit, quo qum multum ab-funms,ncmonouit,plriq; tarnen opinionecitiusmoriuntur. Qmd , qu^ nec ipfanbsp;huius mundi machina durabilis eil, Si in ca mutationcs crebras ilia quoq-, fubeunt, qu **nbsp;atterna videbantur? Vcrifsim ergo exclamauit fapientifsimus ille mortalium Solomon; ,,nbsp;VanitasX'anitaium Si omnia Vanitas. Cuiconfentit, quod Ifaias ex Dei mandatonbsp;protlanuuit ; Oninis caro fcxnum, Si omnis gloria eius flos agri. Hc qui non vi- /y. 4.nbsp;denr, Siproindc bonishuiusfeculi caducis eiferuntur,?] reuera miferi Si infeliccs funt.nbsp;At qui lila i ctl Si diligenter expendunt, ijs mox Spiritus fuperbiconcidit. Si adhancnbsp;Spiritus pcnurlam rcdiguntur.quam In prfenti, vt vcrxbeatitudinis principium , no;^nbsp;bisChrlllus commcndatjSi fimulillos beatos elfe pronuntiat.

Ncvcrboc temerfaccrcputctur, fuidil rationetnfubijcit Quoniam ipfo. rum ett rtgnum coclorum. Rcgni cwlorum nomine Chriftus interdum Evangeliumnbsp;dnott, qm fenfus huic cfiam loceprjb conuenit : vt nimirura Evangelium cum bo-ms illis omnibus, qu illo pradicantur, ad pauperes Spiritu pertincre dicat. Fauethuicnbsp;icnlui^quod de illo ohm Haus prxdixit: Spiritus Domini fuper me , proptcrca quod-^*nbsp;vnxitmc : vtF.vangclizem pauper:busmifitmc,vtfanern contritoscorde, amp;c.' Etnbsp;quod , pk Iohannis Bapt.ftx di{cipulis,ad (c mlfsis, poftca dixit : Cci vifum rccipiunt, ^.nh. n,nbsp;cbuJ. amhuliMjeprof, munjinmr, amp; furdi auJiu,, onui excitintur, amp; pauperesnbsp;ksangerunrur. Ueo(,nqu,u) p^fenri aupesSpirira bea.os drar.quiaLodnbsp;Lvangcho pidicatur,rcgnumcolorumadiplospcrtineaf.

ld ver ynum omnem hominis felicitatcm comprhcndit. Evangeli', cnim fqm-maatq; finis eltquodDcumnobisinfili fuo lefu Chrillo rcconcUiatum amp; placatum fie docct,adco vt totus noftcr efta, nosq; pro filijs 8c haircdibus agnofccrc vclit. At quinbsp;Deo propitio vtuntur, ijs nihil torura,qu velad prxfcntis vit felicitatcm,vel ad ter-r oen, ip.nbsp;nam iahitem faciuntjdcefle poteft. Eli enim Deus illc Schadai, omni fufficiens nimi-rum bonorum omnium fons 8t thefaurus inexhauftus.

Wem liheralitcr largitur fuis , quxcunq; ipfis futnneceflana. Cur enim fiV) fui languinc redemptos ncgUgcrct qui cceli volucres curat amp; feris fylueftrinbsp;bus prolpicit ? Wem fuos verbo amp; Spiritu fuo docet , folatur 8r regit in o- nbsp;mni Fortuna neque ftcundis efferantur , neque aduerfis fuccumbant* Et e-fdem ybi huiux vit curfum eincnfi fuerint, adfcrcciplt, vtregnumfuumcleftcnbsp;ternutn

-ocr page 504-

488

DIEI OAINiyM SAN;CT.

terntn pofsideanc. nbsp;nbsp;nbsp;Qujs ergo tales bcatos efl ncgct ? At pauperum

tanta bona funtjqu nunquam aUequentur alteri illi, qni, vel propri iuftitiYvjjiij frcti. Spiritus altiores animo concipiunt, velhuiusfeculi bonaaternisSccocl^nbsp;bonis prseferunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ^jiH

l uc^ H Diuiti4rum^nbsp;conclilltt

Cterm vtifta nos magis afficiant, proderit quod huic dio apud CHRISTVSopponitfimulaudire / Vvobisdiuitibus: nam receplisnbsp;tionem veftrara. Quo loco repctendum quod de paupertate fupra diximu'nbsp;enim diuitiquoq; indilFerentes, vtpcr fneminem velferuent vel damnent.nbsp;qu iufto titulo poidentur diuiti , ex Dei beneditione obtingunt j amp; multosnbsp;lorum numero opulentiimos fuifle confit,vt lobumjIofephumjArimaths^uffl^l^nbsp;primispatrem credentium Abrahainum,in cuiusfinufedes beatorumCHK*nbsp;nobis monfiratur, in quara pauper Lazarus ab Angelis deportatus fuit.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; talf*

/*?

Quare hoc ctiam didum de diuitibus Spiritu exponj debet. Sunt eni^J DinitefSpr/-cum in diuitijs felicitatem fitam efle fibi pcrfuafcrint,vt illas per fas nefasq;al*n(.jpj,nbsp;tur fludent, ijsdem poftea cor apponunt, earumq; fiducia freti, Spiritus altosnbsp;unt, qu cauG efl, vttamfuijpfius, qum Dei immemores,illisjprofuianitm^nbsp;ad voluptates abutantur,neq; etiamlein ordinem redigi finant. Dcniq;(vtvno^j^[^nbsp;bo dicam ) nihil aliud quam diuitcs,amp; bonorum huiusfeculi pleni funt, vacuinbsp;fide, religione, modeftia, dilelione, amp; alijs virtutibus, quibus homines vacatenbsp;bat.nbsp;nbsp;nbsp;TalemDauid Doegum Iduraumdcfcrxbitin Pfalmis. Talcm Nabalcin4

I, 5'xzw, af.

iiqucfuifltlcgimus ,amp;Epulonem,dequo CHRIS TVS inEvangeliodiflcrit, fatuum quoq; ilium, qui quod bonis abundaret, vit mortisq; fecurus,tam illiusqua

illorum vfumfubitoamifir. Et tales ho die nimium multi (proh dolor) pafsiu'***^ niuntur,dc quibus verc dicipoflunt, qucunq; de iniquis diuitibus Scnpturapron'nbsp;tiat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 'f

Cur Jiuitet emfnioi fintnbsp;talamitoji,

Sunt item fua opinione diuites Spiritu, qui, fuarum virium atq; iuftitiae prop^, fiducia inflati non agnofeunt, fuam inopiam atq; vitiofitatem, in qua nati amp; concepnbsp;flint : inprimisautem, qui opera fiiperarroganti (fupcr erogationis dicercnbsp;bam ) ialant, quafi de fuo alijs largiri point. De quibus fuo loco pluribus dinbsp;tur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . hil

In prfenti autern iflis omnibus V horrendum denunciat Deifilius, quo grauius, nihil trifliusfingipoterar. Et cum tamgrauisfententi caus multas etnbsp;lorum rnoribus adducere poflet, eius flius meminit, qu illos qum maxitn tertet^nbsp;amp; fimul omnem fortis melioris fpem cis eripere poterat, Habcnt enim hoc ptop'^nbsp;um prioresilli, qud omnia pericula amp; incommoda pecunijs redimi pofexiftimant,nbsp;ideo de futura quoque vita ( fi modo de ilia vnquam feri cogitant, fibijpht^nbsp;m nia lta pollicentur.nbsp;nbsp;nbsp;Sed ipem omnem cis eripit C H RIS T V S, quan do vx i**

minatur, eo qudconfolationera fuam iam receperint : Idefl, quicquid exopibus^ ni vobis obtingerepotefl, id iamnuncrecipitis, nihil ergo in poflerum fpcrarc liret#nbsp;qum vt dignas veflr incredulitatis,iniquitatis,interaperanti amp;fiipcrbixjpanasnbsp;oluatis. Id vero verifsime dictur. Quia enim raortalesfunt,cum vita vfuni'i''.'^nbsp;queomnem opumfuarum amittunt,amp;fiabsq;fideamp;friarefipifcentiainpeccaiisnbsp;morianturjanim quidem illorum apud inferos collet, cura fui fimilibus corquen^nbsp;interris vero memoria illorum auteuanefcitjautignomini, vel potius ftorisjfnbsp;efl.

Zrff

Quid qud morituris fere occurfant, qucunq; ioiqu,impi,inflcnter amp; piterfecerunt,quorum confcientiaimpediti,nonpofruntdeijscogitare, qunbsp;ipforum iuuare poterant ? Faciunt adhorum confirmationem, qu diuitinbsp;pud inferos excruciato Abrahamus refpondct,8i qu lacobus Apoltolus fui fculinbsp;tibus denuntiat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; i-

Alteri vero illi, quos PhariGica bonorum operum opulcntia fnflat, fmih o norationefuammercedemhc recipiunt, dura vulg proiuftishabentur.amp;exc^^l^nbsp;flum faciunt : Interim CHRIS Tliuflitia nudati, non poflunt in D EI

-ocr page 505-

. H O Ml LIA i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4,QQ

filiere. Difeantigitur Cb-rilliant homines procul abiefli opum huius fcculi cupidi-titc a'q-, fiducia, forte fua contenti vtuerc , deq; ht a iuftit-a delpcranda a nimos atiollant ad clctlis' cgni tbefauros, quos nobis luo luci '.to acquifimc xternus Dei fibus, 1 E-S V S CH RI ST VS, qui propter nos pan 'er Etus clt, vt nos ternis atq; incorru#nbsp;ptibilibus bonis bearct. Ipfi debetur bened.tbio,honor , g'ori.i 8c poteftas in ter-nuiu.i^,lf?^.

HOMILIA HL

Btati tpi lurent c^uonianquot; pfi confoUtionem accipient.

^NES QVIDEM HOMINES NATVRA SlBl E E# 1C ciTe volunt,amp; fcVicitatis ttenUS funtjfuliuntur auttnijqud bancnbsp;ill huis l'jcuii bonis fluxis'atq-, tempovatijs confifterc puiant,qu cau-liclt , vtadiierfisoffenfi debona Dsi evgale voluinatc dubitent , amp;cnbsp;Ixpc afidcdcficiant, c|u fola wrbeatos facit. Qbia ergb fcicbacnbsp;CH KlS'r V S, qux dilcipnlorum (uocum fors in teivisfutura effet,nbsp;epiodip pcrlecutio omnes cos nv.neat, c|'ii in ipio volunt pi viucre, vt eos pvtnuniatnbsp;dcbcatitudineitadillerit, vt hanc nullis huiusicculi incoinmodisaut aduerfis turbari^nbsp;poffcdoceat,fimukppciutrfisdebacvcmundi upinionibus occurrat. Italie quianbsp;vulgobcatidicunuirdiuites,CO qnodvcium omnium abundaniia vtantur , in bonoienbsp;ik pvctio ImtjSt nibil non ijsdcm impunliccat, paupcriatem vcr,vt extremum omnium uuluruui,pliviq;bori cnt,ab eo exorfus docuit nupeisqu ver bears opes,qui itemnbsp;verc diuues fint,qui bvaii dici meieantuv . Nitnirum pauperes Spiritu. Sunt autem bi,nbsp;qumibdiulcuictiplisvident,quoglo icntur,amp;pvoindecoram Heo humiliatiab bniusnbsp;lobus gratia pendent. Qui enim talcs lum ,i)dem fua forte contenti omnem fortunamnbsp;patienter ferunt, 8c exfidt Dco obediunt. llprop cr qncunque fit eorum , quoadnbsp;huius feCulifortun.is,condlt!0,beati Gmt : quja ad ipfes progt;pi i pei tinct Regnum ccclo*nbsp;ruui, fine l'.vangclium,cumtbe(auris gratis clcfiis omnibus, quos nobis C H RIST VS meruit.

Sequitur nunc fccundusbuius tralationis Aphorismus : Beati qui lu gent, quo- niam iplicunlolationcm accipicnt. Conuenit ditum boccumeo, quod Lues fextonbsp;cap.dicn ; Beati qui nunc (Ictis quia ridebitis. Qviod autem illic priuatim folis Apofto-bs ditum videri potcrat.in prxfenfi general us ad lugentes txtendu,amp; boc quoq; oppo-nitcorruptoScperucrlobuiusmundiiudicio. Hic enim fcreosdicit beatosefse,quinbsp;nibil babeut quod ipfis dolcat alicnis autem malis omnino non tanguntuv, vel etiam resnbsp;(nas ita iiiftitucre pffunt,vt ex cis vtibtatcm percipiint ad bc conlcientise ftimulos atq;nbsp;curasonincsnurificccludunt,vtludum iocumq; faciant cxi)S, qu de Heo fceleruitnbsp;vindicc, .aut de nouilsimo l E S V C H RIS l l ad mdicium aduentu in feripturis di-cuutur. Sed vt hic cum i ilu 8c gaudio vitam tranfigentibus fletum 8c plandum fempi-tcrnuiu alibi minatur :ita in prfcnti lugentesbeatosdicit, 8c bac ratione nobis lulum ,nbsp;comuicndat.qiicm vcr.a 8c folida conlol.itio comitetur.

Atita loqucnsC H RI ST V S aptrtc danmatStoicosSeborumimitatores, qui wtoOmomGiuc indolcntiam Cbrirtianishominibusrequirunt,8c mox vitio vertunt, fi.nbsp;quos vclfuam fortem dcplorare , vcl gaudio 6cIxtitia perfundi.videant. Atqui Deusnbsp;nos iiequaquamtruncs aut Uipites fecit, fed homines, qui affeftionibus animi 8c cor-povisobnoxi) fuut, ncq-, ijs fciuper peccant. Extant enim exemplafandifsimorum ho-minuni,qui 8c pic contriftati 8c fanc gauifi funt. ? Luxit Sar fu obitum Abrabamus,nbsp;ncq-, boc nomiiicm feripturis rcprxbcndttur, lofepbi filij amifsionem lacobnbsp;leuterttilii,ncq-,idcoimprobatur,8crnrfusilliusinucnti nuntio exbilaratus cft.

Sed 8c lofepbi pictas in fratres 8c patrem commendatur, quod illis quidem non 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fine ciuhui IcGc cognoGccndum ptsbuit, huius autem morte culacrymis profecutus eft.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poterat

A.

.41

-ocr page 506-

490

Zej. 1,.


3 TVw, J,


mtth, iSi


txtj, ts.


I


DIET OMNIVM SANCT.

Poterat idem de multis alijs dici, fed fufficiac nobis vnus Chriftus, cui Lazarianji'^* tus lacryinas excufsit, amp; qui hoc loco bcatos clfe ait eos qui lugent. Nonnbsp;Paulus inter nouifsimi feculipeftes incurabilcs nuiueratlt;i3fyKf,qui alfedioncs^*'*nbsp;rum natuntlesexucrunt. Qi^tnodo enim his cxtindis locum habebitnbsp;quagermani Z5F CZ//iT/difcipuli agnofcuntur, Nc ver hcnbsp;primo quibus de caufis Chriftiani lugerejamp; quis ipfis lugendi modus elfe dcbei'A'nbsp;dumcrir.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'J

Quoad primum vehementer errant,qui non aliatn ob caufam lugentjquaiHHf^^^ vel ipfis priuatim aliquid prter animi fententiam accidie, vcl quod vitam hanc nbsp;lern curaruii,laborum,amp;omnisgeneris mifriarum plenam efle videntnbsp;in iftacontemplationepedem figunt,nec vlterius progrediuntur,ij tandemj,nbsp;ueniuntjVt dicant optimum elle non nalci, aut natum moxmori. Fuit haec olim* .nbsp;cum opinio,qui fuorum filiorum natales lacrymisprofequcbaotur , defunorunbsp;funera cum gaudijs amp; iubilis dcducebant.

Et Heraclitus Philofophus,quotiese domo fiia prodibar, animi Imum ftabatur, Sed quia ita fentiunt, grauiter in D E V M peccant, quando noo Squot;*quot;nbsp;feunt vit huiusperhunedat beneficium, neq; expen dunt, qum eximiumlit^i*nbsp;rationalis amp; immortalis dor.um, quo ctcris animantibus prlainus ; vt iamnbsp;caturdeijs,qunobisChriftusfuamorteacquifiuit. Deindeluushicpline tnbsp;inuseft, amp;infupervittBdiumimimpacientiam, amp;fa;pc horribilem defperationbsp;parit, qi^m infelix illc ploratus atq; dentium ftndor fequitur,quera Chriftusnbsp;natur

Itaq; qui bcncScfliciterlugere volunt,ij omnium,qu nos moltftant sut gf uantcaufam veramrefpiciant,deq;eadoleant, Eft hc peccatum, fine vclu^nbsp;Dei rransgrefiio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etenim hominem initio ad Dei imaginem benecondituni }*

rbeatumatqjfelicemfuiffe fcimus* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

At fui conditoris mandatum transgreflus J\dam fibijpfi atq; poftcris fuis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

toti autem mundi huius machin malediionem accerfiuit, fubquahc(vtH iribit) fulpirat, liberationem expelans. Ex hoe igitur fonte rerrarum fterilunbsp;improbusagricultur labor, curse item, morbi, fames, fitisamp; rcliqua omnu nbsp;runt, quyitam hancnobismoleftamamp;accrbam reddunt. Ecquianbsp;catur, inq;\nultis ( vt lacobus ait ) labimuromnes, quotidie etiam D E V *'nbsp;iram nouis indicijs fiuepnis manifeftar. Hc igitur nobisprcipualugencnbsp;fa fit i quod nos pecCutores elfe fentimus, nee tam propter plagas lugeamus, qua'quot; quot;nbsp;trem illum noftrum , quo nemo cft indulgentior, offendimus. Hoc .nbsp;bonseindolisfilij. Exempla huius Gnilutus in Dauide, in pcccatnce ilwnbsp;gclica, in Petro item amp; fimilibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Scriptuia proponit : amp;hic dolor illelcundumDEVMeft, qui .A, ftolo pnitentiara veram gignit , cuius neminem poteft poenitere 3, Cormnbsp;cap,

Nee noftra modo pcccata deploremus, fed aliorum quoq; delia atq: gere debent Chriftiani, eos inprimis, qui cum publico fcandalo coniuninbsp;git hoc primum gloria DEI, quse peccatis noftris quafi ob{curatur,dum ex his deinbsp;verbo eius, male loqucndi occafionem prophani homines arripiunt. Deindenbsp;idem fidei amp; charitatis Chriftianse vinculum, quo vt eiufdem corporis membra ah)nbsp;fumus obftridi. Et extant fant huius fympathise excmpla in Sandisnbsp;quorum fidem amp; pietatem fcriptura commendat. De Lotho cert Petrusnbsp;cum inter Sodomos habiraret, eorum conuerlatione fatigatus quoridie aniinainnbsp;iuftam, videndo amp; audiendo iniqua illorum faa difcrutiauerit. Mofem qtjoq .

litarurr^conrumacia amp; inobdientia vehementer doluifle, crebrse amp; ardentese'US Deum pro illis inrercefsiones teftantur. Quod ipfum de Icremia quoq; o,nbsp;cere, qui infeicisgentis exiliiim,8c vrbisfanguinana: exitium,threnisaccrbifsini'* Pnbsp;fccutus eft. Saulem vero reiedura ita luxit Samuel,vt etiam Dominus illum **Pf



-ocr page 507-

4-91

dr. Etapud Ezechietem cotum pietas probatur, qui gcinebant amp; dolcBantpquot;ropter abomi* nationcs taas Hierol'olymse. Paulus vero Corinihios idco grauiffinie cortipit, quod non i.cer.nbsp;luxiirciu cafuin iniputi illius, qui inccllu luo Pxcleiiam oftcnderat.c idololaths dederat de.fi*nbsp;de ChtilUaiia male loqucndi occafioncin. Cum autem mtdta quotidic pricr fiicium fiant,nbsp;in Ecclcftjs ctiam bene cOnlfiiuns, quis non vider qum muk, quamq-, graues oftrentur lu-gendicaufschominibus pijs.quibus Dei gloria amp; publica Talus cordi efi? Quod vtinaninbsp;cxpcndcrcnt, qui hodie dum infrcnis eazM, t indomita Icelerum grauksimo-rum nccn*

fia, rgnt, ipfi quali rcbcnc gclta fcturi rident amp;''cxulianr.

Qui vcr luftum fuum ab hoc tam fano principio cxbrditintur , ijdcna poftea n ealamitatibus, tam publicis qum priuatis, ablq-, cnminclugete pount, imo kigcre onininonbsp;dcbent: Vtpotequando pcnccutioncs moucnt lytanni, qui pios Chril cukorcs luis Tedious cijciuitt, incarcrs detrudunt, tormcntis dirisexcrciant, Ecsfclusdilsipant,multosnbsp;fidcm abnegate cogunt, amp;iamquafivioriaaduerlsChrillumpotitiepinicia canunt, pijsnbsp;vern cum petulaui ver fidei exprobratione infukant. Eft hciuliffima lugendi caula,thuenbsp;tderri debet Apoftoli prscceptum.: WcmorcscRote vindorum,tanquam vn cum iUis vin-fti : corom item qui aftliguniur, ac fi ipfi quoq-, fuis in corpore, Q^od iplum in altjs quq;nbsp;publicisealamitatibus,pelle,fame,bellisalijsqifitnilibus,obleruari debet , vcnirirum le-cundum eiuldem Apoltoli admonitioncm ploremus cum plorantibua, condoiearaus donbsp;Iciuibus. -ulus quoq-, caul grauis eR, fi virl de Kepub. amp; Ecclefia bene meriti toUantut. -R,**nbsp;Luxit lofijc rgis opiimi mortem Ictcinias. Idem priusin Mos 6c Aaronis obitu rellece-tuntfilij ll'racliszc primiiiuain Ecdcfiamin Stephalll morteplantuni publicum fccilfc Lucasnbsp;icRaiur. AoudllaiamanrfinacciiGinriir. anibiis non cnrdi erai, Clfi virosiuRoS 6C benchcos


plex lugendicaul nobls ofteratur, Inuenientinicfinguli priuaiim vitioitatemiimatam,quamp; in. eftetisuiibusnunquam non feie exerit, Rgnt palsim eftrcnis pcccandl liceniia , propternbsp;quam Euangeliumamp; fides ChtiRlana male audit, bcruet in mukis locispcrlecutio ; diflipaii- nbsp;tut Ecclefix, multi deficiunt, multi inopes 6c egcni oberraiiL Non ceflant interca tamis, pe-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ftis 6c llcllonx tlagclla. Etgrauiora nobis minaturlatalis mundi fecuritas, quando pauci iihi, vt pat ctat, afliciuntur. Q.uid ergo aliud faciantpij, qum vt luu feie maccreut, quodnbsp;dim Prophetas ApoRolos lecifle letmus.

At nclugcndo pccccmns,modumtetretc oportet, quern fequamut, Nec entra Etbnicos,quiluiutse vit*Ipcmignorant,lugcredec ClanRianos homines t multominusnbsp;auicin ijdcmin vlulatum crumpetc debent, qUalisbelluarum cR, qux inlaqueos aut loaca* nbsp;nbsp;nbsp;-

incidcriint. Primtimergo meminerint nihil abCq^Dci decreto fieri,cuius iudiciaomnia lunt luRitia 8c vctitas,quiquc ncmini iniuriam tacit,cum nemo fu,pui non grauiores pocnas mcrca-atur. liaquc in Ic iplos finguli dcl'ccndant.peccata lua 5c aliorum deplorcnt,6c a)j ijs abllineant, /nbsp;quibus Beilin oncnderuntivtqj Icrio iplos alfici conRct, licitisquoqf gaudijs fibi temptent; quob olim loci monuit, quando, Iponlum iubebat c thalamo luo ad Icthauias publicas .nbsp;prt)d)rc. Deinde cogitemus Dcum fidelem elfe, qui nos fiipra vires tentarinon fthat. Ncergonbsp;impaticntia aut dctpcrailonc abforbeamur. Subijciamusnos prtcrca Dco cumfideiobcdt-eniia,8ceiusopcmiiaimplorcmus, vitarnen ipfincq-, tempus neq^ raodum prxlcrtbamus.nbsp;Sic olim Dauidem fccilfc Icgimus, quando lurpi aduketio 6c de indtgnilfima Dei itam pro- *?nbsp;uocaucrai, Scfilio Ablolone ex vrbe regia cxpcllebatur, Et multumprodcritPfalmos. quos

Quiaver carni nihil dutius 8c difficiliustft, quant inter xrumnas amp; calamitatcs fpeni certam taluiisconcipcrc.Sc bcatos diccrccoS, quipcrpctuisaduerfiscxerccntur, dulctlsimanbsp;ptomifiionc lugentes ChriRusconfirmt,quando cetiam confolailonem ets poRiectur, Loquitur auicm de veta confolatione, quam lu iplo Itabent pij, qux multiplex elt

Quoad cnim communes huius vitx motiais afflifliones, conlblatio non leuis cft, canfiJau ; qudfcnonfolosalHigi ftiunt,fed'illasfibicum omnib.homiiiibus,inpriitiis autem cum pijs, *gt;*nbsp;adcoqi cu ipfo Chrdlo,communes cc.qui non lolum omnisgeneris aductl pettulit, fed qunbsp;cunqi nobis acciderc poirunt,fuo cxcmplo faiiflificauit,vt animas Ixdcre non polsinultii po-nbsp;nbsp;nbsp;

fills nobis adiumcnio fint ad boHum. Q^ia cnim ntorialis huius vitx amantes lumus 6c ntuiidi quoqi quantumuis calamitoficinfchcis-defidcrio tenentur.vt inuiti ab eo diuellaraur t

-ocr page 508-

492

huius gaudla 8c voluptatcs, fi qu fie dici merentur, aduerfis continuis Dctis nob^ ores reddit.vt hisfatigatos munditandem tdeat,amp;ad meliorem vitamalpircoi^'^ nbsp;vix vnquam fafturi cflmus, fi nobis omnia ex voto fuccedcrcnt.

Quoad vcr confcientiamfcclerum , qu pnis grauioribus Deiiscafiigaril'^^^ji iratum fibi Icntiantpij.amp;ideo in mentem illis veniat, ipfosDco reiedoselfenbsp;dulcifsitnas grati DeipromiffionesSpirituslnduscis uggerit; Spiritumcontrit' jnbsp;humiliatum non delpicies, Deus : Apud te Domine ell dementia, propterea ti^yji-amp;Dumipfum clamantemaudiunt; Nolo mortem pecatoris, fed vt contiertattquot;' nbsp;Neenon Ghrifti duldfsimainuitationelfe confirmant, dicentis; Venitenbsp;laboratis 8i oncrati eftis, amp; ego vos refocillabo. Deniqj cum fchuius meritoablui^^ppO'nbsp;ificatos. Patri deniqj recondliatos efficfdant, intrpide cum Paulo dicuiit; Si De?nbsp;bis,quis contranosJQu^isintentabitcriminaaduerfuseledosDci? Deusell, q'*nbsp;quis cil qui condemnet 8cc, Rom./, cap,

(fl*''quot;' , In aliorun} vr delidis, fi hi fratres 8c ex credentiom numro fint,

Jugeant, confoiaypnem tamen percipiunt,quodproraifsioncsift, quas modorccjiiilt; adillos quoqucpertincrefciunt, ncqjtantam circ.diafaolipetcntiam, vtoues yli)'nbsp;Chrilti raper. Sciunt, inquam, fratres Domino Rio ftarc amp; cadcrc, 8c cundeni {JO (irnbsp;erigerc amp; llabilirc. Quoad veto effrenem mundi licentiam, ctfihc pijs moleftift* ^jiri*nbsp;latur tarnen eofdcm, quod hanenon perpetu fore, amp; mundum adfincm fuunbsp;flum deniqj iudicem venturum efle fdunt, vttotam huius mundi madiinam isiupnbsp;fua mole laboranten! librer,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

I Quod fi propter fidei profeffionem Ce mundi principibus exofoscircfcnt'^lt;^iii* uis infles periculis atque laboribus cxerccri,mult vberior confolatio illisadulgct.^^nbsp;crucem Ghrifti ferre, amp;fibifupatientiatqjfideiexercendoccafionemdatantnbsp;qud ipfosfu crucis locios facere dignetur ternus Dci filius, qui vt mundon^ iir'-'nbsp;principe vicit,itanobisvicit,amp;vidorianoltra cft idem ills , cui fidimus. Sci nbsp;Deum fidelem elfe, qui nos non finattentari fupra qum ferrepoirumus;amp;quodJ'.^jiiflnbsp;fioncs Ghrifti in nobis abundant, itaetiam in nobis redundet, per Clirilluninbsp;noftra|, idcoque cum Dauide dicunt: Virga tua amp; pedum tuum confolanturnbsp;Pro ftu multarum cogitationum intra me recrerunt animam mcam confolannbsp; amp;c. Pfalmo 2 4-, amp; Pfaimo 94-.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fcd' ** Atqui has confolationcs plj fentiunt, dum adhuc inhoccarnis mortalcs^* ^p^t,nbsp;dantur, Sequetur autem olim maior his, qu omnem huius mundi intellcftiquot;nbsp;-quando nirnirumanima huius ergaftuli vinculis folutaadbeatorum fedescolligi'^'nbsp;Ghrifto viuat amp;gaudeat. Reftatprtercapcrfedioramp; plena rcdcjntio, qu lit'!nbsp;fubfincm mundi QiriftusI in gloria Patris fui venict ad iudicium. Tune cniinnbsp;corpora illis reftitucntur,amp;,ex carne fuafvt lobus aiebat^ proprijs oculisfibijp*Vc^nbsp;vindieem amp; Redemptorcm luum,in quo Ipcraucrunt; qui corpora noftrajno'*^j,)flt;^nbsp;ruptibilia, amp; ignominiofa, fuo corpori immortali, incorrupiibili , 8cnbsp;mia redder ; quibus induci in lus occurfum pet acrem rapientur , vt cum ,nbsp;amp; in cius confpedu fatietatc gaudiorum fruantur. Quis ergo non beatosnbsp;quibus confolatio tam lta amp; folida terno DEI dccrcto parata eft Quis knbsp;get eflcludum hune, qui gaudioclefti amp; tcrrto compenibitur?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

tin^ulihee Ctcrm qud initio diximus, cum iftiid didum in generc C H R I cbritdiHttm omnibus pijs fiuc credentibus pronuntict, debent hoc finguli, quad fuum ''nbsp;ft Affluent, f,e vocationem , fibijpfis priuatim applicarc.


ttnfcienM tn

^^.18.31


Mierum titli-

/tau, IQ, Rquot;, H


Catijilatipin ftr/etMiom-ittt.


CenfoLitii t Mtrmt,


Vbil, s.

'


ttrtnt.tf. , Cor, n.


Habent enim fingulavitse genera fuam crucetn , fob qua laborant, lent, qui officio fuo fideliter fungi volent- Nam vt vrrbi adminiftrisnbsp;vix dici poteft , quam multa bis ferenda, im dctioranda fint cum accrbifs''p nji:'*'nbsp;fiquidem Domino amp; Ecdefitc fideles fint. Docent hoc Apolloloriimnbsp;rum exerapla. Elias,certe mori cupiebatl, vt curis tanris,'atquc folicitudiiiibus ** ^i.nbsp;Neue porro cogcrctur videre , quae diu cum maxima anima animi molcltia p.

leremiam ver cxclamflc kgiqus ; Ve mihi mater mca, quod me PT Iltigatorcm, 8c virum controuerfi , vniucrf terr , Sic. Pauli auicmnbsp;fiint : Quis affligitur, quin ego affiigarf Qui^ offenttur, quin ego vrarfnbsp;amp; elfe cum Chrilto Cc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*


-ocr page 509-

H o H l LI A IIK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Qvixfingulranimumdolcntcm cmuiiiplici luduobfcium atguunt. De Magiftrafibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

pi)S hoe iphimvetiflim dici,Mofts, Daiiidis, Ezechi, loli, C hmilium exempla teftantur; ** t hodie expcriuinur boni principes, quibus Dei gloria amp; publica laus cordi ell : Dam e-iiimipfipro omnibusexcubant,terepeflinramgratiam reurunt, amp;alijs fecur iripudianti-bus.iptipatrix ruinameum dolore Sclulu pruidenu bimilner lugendi cauias priuatasnbsp;wbcntcoiuges, parentes, opificcs,Agticolae,nautse.diuites,paperes, dcc,

Sedhisomnibus fua quoq; confolatio Domino ia promifla atq; deftinata eft. Ad verbi miniftros.n.pertinent,qusolim Ptophetisamp;Apoolis dixit Dominus: Gaue metuas vul-tmcotum: Egocnlm tecumfum,vttelibercm. Non vos eltis,loqucntes, led Spiritus /r.!.nbsp;Pattis veilri, qui in clis ell, amp;c. Et ijdem, fi Domino hdeies lucrint, in Hncm vlq-, ohm l- Matth nbsp;um illam vocem audient: Euge frue bone amp; fidelis : inpaucisfuillihdclis^multistcpr-ficiam ; intta in gaudium Domini tui, cc* Similiter pnncipibusfanlis omnibus diertur,nbsp;quod olim lofu Deus dicebat : Sis fortis amp; robullus, ne fotmides, neue animo frangarls :nbsp;quoniam ego Dominus Deus tuns adfum tibi in omnibus , ad qu tu proficilteris. Etnbsp;i|dcm olim cum Chriilo R.cgc R.egum amp; EJomino dominantium in ccelis viuent atque rc-gnabunu

Coniugibus veto pijs confolationtm cx'imiam exhibet Pfalmus 12 g. vt iam de cmiaftt, co nihildlcam,quod incoftatufcagctckiuntquototanoltr falutis ratio adumbratur,nbsp;qu noftra cum fponfo lES V GHKISTO coniunftionc dependet. Et quid nonnbsp;i)dlt;m Chriilo Ipcrcnt, qui primum miraculum, quo fc mundo reuelarc dignatus ell, in nu-ptijs cdidit,quasvino honotario(vtita dicam ) ornauit miuculolcexaqua conle^lo: nimi-rum vtdoccret,lctalibusbcncdiccre,amp;omncm coniugij amaritudinem fu confolationisnbsp;vinofalubcrtimo temporre atq^condireveile. Dcniq^nullum vit genuseft, quod nonnbsp;Vuasptoptiasconfolationcs inScriptutisinueniat.adomnesautcm ex quo pettinet, quodnbsp;Apollolus pietatem dich habere ptomifsioncs prxlcntis amp;.futuri leculi: Quod item omni- nbsp;bus in luftu conllitutis amp; laborantibus pet Dauidem Spiritus fandusait: Keijce in Dominum fatcinaraiuam,amp;,ipfcicfuftulcict: non permittct ,vtiuftuspcrpctu labafcat. Pfahjj.

^tetm opponi debet his,qu in praefenti dich Cbriftus, quod idem ipud Lucam onttatioplanlcntuptonuntiat :Vvobis, qui nunc ridetis: nam lugebhis dc flebius, C^onbsp;diclo nonftmplicitet omnegaudium auttifum omnem daranauSunt cntmlicita quoq^gainbsp;dia,8chabentpijiincrdumiullasgtauefq;CKultandi caulks: vtquando Dei gloriam ari nbsp;icgnumqt eins longe latcqiptopagari, pios florere ptoficere 8C in fide proficcre vident: vefnbsp;quando Icipfos priuatim Dei bcncficentia adiuuari atq; fcruati fentiiint, Iraq-, de iliicitis mundinbsp;Mudijs hoc iiyclligi dbet, qu fere nulla de iufta caula condpiuntur, amp;, infuper imtnodetatanbsp;funt.amp;incftrencmpctulantiamdgnrant. Etcnimimpijlt;vtSalomonait ) ltaniur cumnbsp;male tccctunt,amp;cx luis Iteleribus, qualit bene gefta,iaudem captant :^uodnodic multi fa- ciunt, qui non line gaudij fignificationc fua llupra,vluras,rapmas, cdes amp; alia flagitia prxdi-cant. Et qui intet huius fcculi fillos optimi funt,tj non nifi externis amp; tempora rijs bonis Ixtan-tur,8t quia non refpidunt adomnls boni larghorem,Dcum,ijfdcm pro animi fui libidine ab-uiuntu.ade VI intercancq; Domini opus conliderent, ncqj de propria aut aliotumfalutenbsp;tognent. I ales Im foculi ho mines finde Ifaias amp; AmosPxopltet fcribunt : Sctalcm nobisnbsp;illpm cplilonem Chnllus depingit. Ulis veto omnibus v denuntiatDomintis. Nam vcUu-bitocalaniitatcaliqua obtountur, qu illis co accrbiorcll,qudimprouifafit,-Schacipfosnbsp;ptcmentcfunul Dei iraiu libi ob oculos vctliri fentiunt, qu omnem confolationcm proculnbsp;ab cis atect : vcl mots ipfa cis nihil huius cogitantibus obrepit, qu non poteft non ipfis ludu-ohfiima ed'e, quando qucunq; ipfis charifsima luerunt, icllnqucrc coguntur, futur autcninbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fclicitatis fpem nullam habent. Itaq-, miferi 8c defperabundi ciulant.dc omnis confolationis

I vacuicum Adriano Impctatotcfibijpfis occinunt: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Animnla,vagula,blandula,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hofpes comclq; corporis,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qu nunc abibis in local

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pallidula, frigida, nudulanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nee vt foies dabis iocos ?

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exempla huius mlfcrtim fortis quotidie muha occurrunt : qu diigentlus iodic

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftbferuati debebant, quando hc nouifsimafunttempora, quorum mores corruptiffimos

\ Tore CHKISTVS amp; Apoftoliprdixerunt : at ijdem mpnent, quid euenturunj fit o- mnibus illis, qui fccuri cum mundo exultant amp; rident. Gum dixerint ; Pax amp; tuta omnianbsp;(inquit Paulus) tuncrepentinum cis invminct cxitium, ficuti dolor panas mulieri vteromnbsp;Ttrcnti, nec effugient. Et GHKlSTV S : Tunc appatcbitfigjmmfilij hominis in-lo, ttc tunc plangent omnes tribus terr, dec.

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;NeD

I-

-ocr page 510-

nit ON.-iiViii sanct.

Ncqueacerbus modoScomnicomparationemaioreritluflusille, venimctam infinitusSt teniiis erit. Ablegabnnturenimifti hominescum fuo capite, diabolo in tencbras cxtcri-orcs, vbi crit lempiternus ploratus amp; ftridor dentiiim, vbi denique vermis eorunr non mo-rietur, neq; ignis extinguetur. Vidit hoe Solomon, quando dixit : Melius eit adir domuninbsp;letus, qum domHmconuiuiJ ; lllic enim cernituf finis omnium honiinum /Scqui viuit, idnbsp;rcponic in corde fiio. Ecclel,/. cap.

Are,,

Moueat ergo nos iftorum confideratio, ne infelicis mundi iliieitis amp; immoderatis?' dijsnosinefc3ripatiamur,neq^piorumcalamitatibus amp;lacrymis.quas tyrannis imp''''nbsp;illis exprimit, offendamur ; fed Mofem potius imitemur, qui ( vt Paulus feribit ) ianigf^nbsp;disrenuir vocatifilius fili Pharaonis , potius cligens fimulmalis affici cum popnlo^f*nbsp;qnin tempotarijs commodis peccatifrui. Erit enim reuera rcrum vicifiitudo itijUoicnbsp;quam poltlatam iudicisfententiam nulla alia-lquctur. Itaquchumilicraurfubpotcnn*^nbsp;nuDei Sepijs lacrymis dcploremuscmpeccata noftra, tm infelicis mundi mores,nbsp;fa aiitcm omnia amp; qucunquc nobis dolris amp; luftus caufa fie polfimt, vincamusnbsp;futurcenfolationis,quamnobisglofiofofuo aduentu afferct lESVS CHRIST*nbsp;Dominus nofter; Guidebceur benedilio, honor,gloria amp; porellasin a:ternuin,A/n^

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HO MI LIA HIK

lt;

Bead mites : Quoniam ipfi Hareditatis iure terram

bunt

VONIAM PRAECIPVA NON MODO tiffimorum errorum, verumetiam grauifsimorum fcelcrum origonbsp;mundus dc fummo bono aut felicitate non redd iudicat, adeo vt pauciw^nbsp;mi norinr, in quo nam ilia confifiar, amp; qua ratone ad earnnbsp;temerefadum eft, quod ternus Dei filius , Dominus noHcr Inbsp;G H RIS T V S, quern pater catholicum totius mundi Dodoremnbsp;. . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uni fermonem afa co cxorditur.vt, qni nam vei bead lint, doceat.

nim fuam de bac refententiam proponit.vrfimul iallas de cadem fapientum huiiis fecva niones confuret. Etnuper quidem, cum plreriqj cos Felices atq-, beams prdicent,qui inquot;'^nbsp;abuadancia fecuri rcrum gaudent,rident, jubilant, ncqj aliquid kntiunt, quo laetitiaipl^^^nbsp;turbati pofsit : ille eos potius bearos elCepronuntiauir, qui amp; fijje amp; communisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

minumfortismemores,3foliusDeimilcricordiagratuitapcndcnt,amp;inpcrpctuoltidufi

meroreCunt. Hisen^conrola[ioneinvcraaiatqiCoiid3minDeo'p3ratame{re,qii^'^

ius virlaborcs re.focilieticar,amp; qua olim teternum gaudeant.

Gterm huic dido commode in pnefenti fubijeit : Bead mites : qiioniam

ratis iure cerram polHdebunt. Etenim arbitrantur multi, pbetofqi fibijpds (Sc iuhim non nccefiarium accerferefua ignauia , qua quiduis Icrant, amp; eadetanbsp;borum ferociara contra feprouocenr. ha cnim in hoc mundo res compartes t gt;nbsp;impunicas licendam par/ar, amp; qidiingenio funtferocioripiorura padendaamp;facHicaits

, nbsp;nbsp;nbsp;. tur : Econtra beau dicuntur, qui omnibus terrori funt. militariferocia gentes

Cubigunt, amp; deuidisimpund dominantur: priuatim verb iniurias hbiladias de iure Cuo vlli cedant, exaiieno item ditelcunr, ita deniqj agunt, vt bene dcCca^ipttt^nbsp;bus nihil cum Ulis negotij e. Eh autem error Hie nocentilsimus,di varia ex fegign/'^,iiiinbsp;moda, quibus hominumfocietas Sc pax, cmpublic turn priuatim, turbattir.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

vindidxcupiditas accenditur, rix augentur, lires forens inilituuntur,conuitijscetu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

dibus omnia miCcentur: Deniqj ne Deo quidem parcitur, amp; vulg inueniancur ftili^ les qui olim Malacbix Proplierix tempore dicebant : Fraitra feruitur Deo :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iflCi'

tas, quod cultodiam eius cuhodiuimus, amp; quodhumiliaticoram Domino nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t' I

.dimus ? Quin beatosdicimus Cuperbos velaudaces, fed amp; qui iniquitatemdefi^i^i^ I

dicantur. See. ESxhoc denique Conte prouerbia ilia vere diahoHca enata deuorgri eos,quiagnosCefeprbeant: Item cum Cretenhbus elle CretiHandum.nbsp;quoque multi moris vetuttiCsimi immemores, quo Keges Sc principesnbsp;AacHf, id eh, benebel, Scpopulorum paiiores, item patres patrix dicuntur^nbsp;amp;iniuriarum acceptarunigraui vin(nbsp;les, expahoribus lupi, expstribus tyranni unb

dit3/ruan,atqiavgeri,putaat,Scideocxt^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

'.plena Cunt, ia regait autera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

i

- Idinc ergo Inter priuatos ohenoaum omnia

9

-ocr page 511-

HO MILIA nil.

minibus amp; dirisfupplicijshorrcnt,quibuspopulianimifuisprmcipib. alicnantvr: vtiam de bellis non ncccllarijs oniittam diccrc,qu ex niniia vindift cupiditate fuicipi lolent, amp; pl-lumq; regnis Horcntilsimis cxitium pariunt.Vt ergo vitijs ilUs omuibus reniediiiinChiiltus af-fcrat.liiis difeipulis ait ; Bead mites, qiioniam ipli hreditariu iutc terrain polsidcbunt. Quaftnbsp;dicar; Si bean cfleamp; bene viuerccupitismon irx,non vinditi cupiditati indulgete, nee amp; vtnbsp;ilijs terrori aut formidini fitis ltudcte,led initcsgt;manlueii amp; faciles eliotc.fi^c. V i vero reftiusnbsp;intelligamus meinem Chrilli, primo, de qiubus loquatur,videndum erit. Deindo^quid pro#nbsp;niittat. Poftremo, qu fit manfuetudinis Clirifiian ratio, amp; vbi ea locum habat.

Manfuctudincm Philofophi rec definiunt, cflc immobilem animi aduerfus ir im- De^ultule. pctum conftantiam. Non ergo ncvnquamiralcamui^^briflus prohiber (eftenim iraetiamnbsp;iulta amp; nccclTaria) fed vt irati non pccccmus,neq^ aliquid faciamus prter otficium,vt Paulusnbsp;in Epift. ad Ephei'. admonet. Ctcrum quia Chriltus in tota hac iraftatione ea docet, quaenbsp;olimDcopcrPiophctastraditafuerunt, hunequoq; aphorifinum ex Pfalm.57. delumpfir,nbsp;Doeet co Dauid, ne pij impios mulcntur, propter fuccelTus ltos, quibus cos fer vident vti ;

amp; poll defetiptum repentinum impij inieritun ait: Manlucti terram hreditario polfidebunt, ficobleftabuntfcmultitudine pacis. Ergo non aliunde melior huius vocis interpretatip pctinbsp;potcrit, quam ex codem Pfalmo.in quo cadem promifiio fsepitis rcpctitur.Et primo quide ante illud quod modo adduximus.dicit Propheta ; Kcmittc iram.mifl'um fac turorcm.nc fucccn-dasadtnalcfacicndura : Quoniam malcfacicntcs cxcindcntur : qui vero Dominum priUo-lafifucrint, ij terram iurchreditatio polsidcbunt. Ei mox : Qui benedicunt Dominojiasrc-ditatio terram polsidcbunt. Item iulti hreditario terram pol'sidebiint.

., l^tturfus expdia Dominum , amp; viam eius oblerua : amp; cxaltabir tc, vt hrcdita-no terram pofsideas. Ex quibus apparct , Dominum in praefenti de ver cdenti-busloqui ,quiproculrclilisir,vindil, inuidi, amp; odijaffedlibus , in D E O fiduciam (uam collocant.eidcm feipfos Sc res luas committunt, Sc in omni fortuna tarn Iseta quam ad-uerfa, Dei nomen cum lobo bencdidlum prdicant, huius opcm obcdienier expdiant, 5c vtnbsp;D. Augull. ail )iniu.rijs malorum cedunt. Sc in bono malum vincunt.

Opponit ergo diftum hociracundiae,8c, quomnibus innataeft, vindidt cupidita-ti.Sc in prfemis paucis tradit.quodpollca pluribusexplicat,diccns : Diligitcinimicosvc- 4**/,^* liros .bcncpreccmini deuouentibus vos, bcnefacitc ijs.quivos odioprofequuntur. Sc ora-tc pro ijs,qui Ixdiint Scpcrfcquuntur vos. -Et debet huius dodlrinaeco maior apud nos*.,* tnanfut-erte authoritas, quod tota lundatur in lege charitatis, qu nota propria ell, ex qua Chrilli tiniinemt'nbsp;dhcir.p.li dinofcUniur, Sc cuius proprium eft (vt ex Solomone Petrus Apollolusannotauit) s*nbsp;pfccatotum multitudinem tegcrc , adcoque difsimtilate, qu in tc proximus defignauit:nbsp;Quod item Dominus feiplum nobis exempli loco fittit.dicens : Dilcitc me quod mitis *'^*'0nbsp;fim.Schumdiscordc.Sc inucnictisrequiem animabus veftfis. Quoj^prceptum , vt al-lius animis nollris inlidctet non dedignatus ell iam mortem aditurus difcipulorum fuo-rum, Sc inter hos lud quoqueproditoris , pedes abluere. Et cum hoc fccillct, dixit : Excmplum prbui vobis, vt ficut ego feci vobis , ha Sc vos faciatis. Vide loan.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Siipcrat tamci) omnia fimilis manfuetudinis argumenta , qu in eius didlis Sc fadlis plu-ci.mainticniuntur, qudipfcinnoccns pro nobis morivoluit.jSc cum non loinm malcdi-is Sc coniiicijs afticcrctur, verumetiam criminibus non minus falfis, quam grauibusdmo t ipiiuVibus, grauarctur, tarnen non regeflit malcdidla , neq; minatus eft, fed ( vt Petru#nbsp;tit) cummifit vindidtam ci, qui iudicatiuftc.Scvtouisad macellum dudlus, cm ita ad** **** *nbsp;drueem alfigctciur , militum , fiuc carnificum potius , falutcm pijs precibus Deo Patrinbsp;Commciidauit. Cur ergo alictii graue fit hoc faccrc, quodtcrnum Dei filium iam olimnbsp;pro nobis fccilfc audit, vt miferis nobis Sc icrh mortis fupplicium meritis fubueniet.

Ctcrm quod nobis pro Impcrio, quod illi in nos eft, mandate poterat. Sc nifi parcamus , dbitas pocnas dcnuntiarc , id blanditijs potius Sc luauifsimis pollicitationi-DUS i nobis impctratc ftudet. Nam bcatos nos fore dicit, ft mites Sc manfueti fimus. *nbsp;Et huius difti tationcm reddit : Quia talcs hrcdiuiis iure terram poflclsuri fiht. Poteftnbsp;auiem hc promifsio bifariam exponi.

Primo dterra , quam nobis in hoc fcctilo incolcndqp DEVS dedit , quo fenfu ill Lege ciiam dicit,DEVS : Honora pattern tuum Sc mattem tuam , vt ptotd^entur *nbsp;dies tui fupcr ictrain, quam Dominus Deus tous dat tibi. lt;^10 loco non longui-tis flm , fed lta quoque amp; tuta , adhc com multiplici D benediSlione coniundanbsp;huius terrx poll'el'sio ijs ptoniitiitut, qui parentes, vt pat eft, honoraucrint. Hoc ipfumnbsp;T t ii|nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^lUt

-ocr page 512-

D EI OMN I. SAN C T.


406..

T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igitur in prsefenti mitibus amp; manfuccis Chriftus poUicetur : Nimiru m fore, vt, quod iph*

.H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.k.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i?-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a. A a~araUa,a~l-(Kai.gt; aaa ..a.-? ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-1, ZllC

Ttrra

tmm qtt fit J

142.

t'

hifeltx mtre-/trum rt^ xxiirimn un^nbsp;tltin.

lefifbi txtm-flnm,

''tc.

us deitinauit.obiineaiic,amp;eoveramp;benfruantur,non obllantibusijs,quiipfis qj exhibent, aiuipfosdiua liationcvoluntdctufbare. Deinde poiliimus hoe de clcHinbsp;patriainteUigerc,qu interdura terra viucntium dicitur.eoqudiU.c demum vercnbsp;tlices, c, extra oninc pericultim, qui quoad hic viuimus, ni uitis amp; varijs cafibus jji,nbsp;noxij. Ita Dauid I inter calainitates, quas iuges amp; graues fultiuebat , fuccubiturua)lquot;*^^j(Xnbsp;nih credidilct I vifurura bona Domini in terra viuentium; nirairura de ternis iishonbsp;qucns,qu nobis inelo repofitafunt. Et eodem fcni alibi Deura diciteflruainnbsp;iuam lortem in terra viuentium. Habent ergo mites promi/sionem prfcntis

t, Tim, 4, ^3 li ; fjcujj Je pietatc Paulos fcribit,qu ne raanfuctudinc, de qua hc agitur, non powl filtere.

Quam verc autcmChriftus vtnimqj poliicearar-, cxcmpla, qu illod probent.p^^^.j^, pr'uatimamp; publieoccurrunr, Namvtab ijscxordiamur, qu ad vniufeuiufq; rcgt;P'jjjjnbsp;. tas Ipeitant.quisncfcit,morofisamp;ijs.qui facile irritantur, cura ncniinc conuenifnbsp;C^ia eniiH vicahc offcnlionum plena eft, fingults prop horis ca vident atqj audint.nbsp;exprohrandi amp; iurgandi occafioncm arripiunt. Fit ergo, vt rixas dcliteS cum qcibosiiinbsp;cipiant, amp; duraiusluumquorigidiusperfcquuntur,iniquifiant, amp; infoleiabilcs, *nbsp;aliquem habeant,quo amico vti aut cui toto fidcrcpolsint. Itaqj molcltias fibi *:*''*;nbsp;amp; laborcs non nccelFarios, adeoqj iplra vitara fibijpfis acerbam, fciunt, quando aniiO*nbsp;rent,qui nobis in lcundis ornamcnto.in aduerfis lubfidiofunt,in vtraq; autforcuiia v^Pnbsp;veramScfolidampariunt. Accedithisaliud'malum.quodiltfidumiites frenfesfqi^nbsp;plrumq; rei domellic quoqj,amp; fortunarum iadturam faciuut irrcparabilcni, Q*?nbsp;amicis aft benemcritisnegant,illudomnc in auaros caufidicos, in vnales iudte?*?nbsp;.pretio condutos,inprconcs, apparitores amp; in incxpicbilcm Scribarum autNoi^nnbsp;lurbam, coguntur profunderee amp; ita vel ad cgcltatcm redigunturexiremam, vclnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjjj

adraodum lsutafbrtunalunt,amp;omjubuscxofi contemptiqj viuunt.qui beati manletudini amp; fcilitati fluderent. Tacco none eos, quos ira prjeps ad coiiu'^nbsp;dit, quibusaliorum exiftimationem atq; famam ldunt, quse noua alionuninbsp;caola clt, amp; l'pe talionis lege multati inlerecipiunt, quara alijs voluerunt inurfnbsp;inf'ami- Quid, quod talcs ob Icucm oftnfam fp verbis ad manus pcrucniuntgt;^nbsp;)fab ijs,qoosproocrunt,occiduntur, velipfialios occidunt, Sc cum dcdecorcnbsp;patrio profugiunt. Sunthsec tara nota, vt cxcmplis minim opus fit, etim quotto* .nbsp;generis multa fiant, Sufficiat nobis,.quod in Gaino proponitur, quem intradabibsnbsp;animi ita exccauit, vt Icmel conceptum contra fratrera odium non pollet deponednbsp;Dei monita admittere, Ita codera crudeliter occil^ ctfi terrara ineolerct, Si. vrblt;nbsp;ret, tarnen Deo fiinul amp;parentum confpclu profugus exulauit.

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, verebb*

inan/itettruK

At fi diucrfo mitium amp; manfiictorum mores fiuc conditioncm inipic*^ pAioX atos amp; flices effc videbis. Nam licet interdum abalijslfi iralcantur,iramf^ fibijp^i*nbsp;reprimunt, principijsq; obftant , nc in flamnias amp; incendium crumpat :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;((tula

animi quietem Si tranquiilitatcm pariunt , qu non pofircma felicitatis i *? pars eft. Deinde litibus amp; rixis nullis implicantur , fori molcftias nullas patnbsp;entia amp; quanimitatc inlurias illatas vincunt, amp; fcr cos amicosfibi faciunt gt;nbsp;pari referte vellent, ferociores firent : Et licet interdum in homines illiquid**?nbsp;placabiles incidant, horum tarnen vim atqj infidias prudenti animi modew jllilnbsp;dcpellere autcuitare polTuntjqudm fi vindicl cupiditatc abrepti paribus arniispoPnbsp;congrederentur, Adhc ben fibi confeij de Dei onitate amp; auxilio fpeO' p/attcf*nbsp;funt coiKipere , amp; ad eius tribunal animo lto amp; intrepido prouocant.nbsp;ca lu innocenti teftes amp; prconcs homines pios Si bonos , quinbsp;.prdicant, amp; quibus tantifiunt, vt ipforum fmam malcuolorum improt* ^^yjbo*nbsp;iumni nequaquam denigrarc pofsint. Accedit his,quod charitatiftudcniib^jy^tltii'nbsp;ncdicit,rcs corumauget, vtinhis quoqjterris agentesbenignitatisSi manfuetudinbsp;ilom amplifsmum rccipiant.

'ofPp^

Exempla., quibus hoc confirmetur, multa in hiftorijs cm facris extant.* Inter qu duo llteracommcmorarc libet, lofephi nirairum , amp;nbsp;qudvterque lESV CHR.ISTI typus fucrit. Iliumfratresccamula ,*nbsp;implacabiliter oderunt^ amp; tandem non fine parricidali immanitateexterisnbsp;ex ingenuo amp; libero vile mneipium fieret- Videri ergb poterat hominumnbsp;que magis quodnonmultpofiiniuriamatrociamfccitin^udens'libhi^fl

-ocr page 513-

HMLTA i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oy

falfo cnnAnc gtaiiatumin vit pcriculuni prfcns adduxit. Sed tanta fuitinuenia pjjfsimt

, luxnfuctudo tanta in tam grauibus iniurijs fcrendis animi moderatio, vt necji de fratrum fcc* kre apud herum Potipharcm, cm apud hune gratia valcret, neq^ de fccicrat her ealumnijsnbsp;apudcarccrisprfcftum.quomilitcrpropitiovtcbatur, vnriuam conquellus fuerit. Fuitnbsp;ergo in medijs malts ver fclix hac animi tranquilliratc, quac ilorum acerbitatem mltigauitnbsp;Tandem veto rcfpexit ilium Dominus, amp; ex carccre cduthim in fummam dignitatem extulit,nbsp;vt Aegypti Dominus fieret, adcoqj ( quod in prfcnti Ghriftus ait) lerram illam quafi hseredi?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4M

tario iurc pofsidcrct, in quam prccio cmpium mancipium vcncrai, amp; fupplices ad cius pedes ptocumberent, qui ilium in paternis aedibus nolucrant ferre.

Similis plane Dauldisfonuna fuit. Namhunequoq; de communi patria prscclar me* ritum Saul iinmani odiopcrfecuius elf, amp; ex ea terra prolugerccoegit, quam toties aduerfusnbsp;hoiks fortifsimc dcfctidcrat, amp; cuius imperium iam fibi Deo promilfum ed feiebar. hJega-batur prxterea illi omnis fc purgandi potelfas, claufa cram omnia tribunalia, calumniatoribusnbsp;vero amp;. malcdicis aures Saulis atq; iudicum fine priucipuro regni patebanu Tulit autem ilk nbsp;tain grauem iniuriam admirabili conftantia, amp; manfuciudine tanta.vtpoilquam Deo caufamnbsp;nbsp;nbsp;**

fim commcndauilTct, vinditFa priuata tam fiierii alienus, vt,cra Saylem abfq; negtftio, St nullo cum periculo, occidctc pofl'et, nohierit tarnen cius fanguinc manus fuas polluexc : fednbsp;immancmillum benefieijs potius vincere conatus cil.At idem ctfi reprobum illii nullis offieijxnbsp;dclinirc ac miiigarc poflet, obtinuit tarnen promiffum fibi Deo regnum, amp; fublato vt par e-lat Saule ipic fupcrlks maniit, amp; nunc adhuc viuit c regnat in ccelelli patria, quae vere ( vtfu.nbsp;pra annoiauimus ) terra viucniium diciiur.

lt;^d autem de iftis diximus,idcm de multis alijs dici potcrat. Etcnira tanta eft man-metudinis vis, vt in quocunqj vit gcncrc obfcructur, hoc ilia nobis iucundura, vtilc St. ftu- ctuofum reddat. Qui huic in Goniugio ftudcnt.omncs huius laborcs amp; moleftias non modo ^^*'^**^'**-Icrunt patienter, vetim ctiam fibi iucundas reddunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et confit vxorum^ facilitate amp;

nunfuetudinc viros morofifsimos amp; fcrocifsimos vinei, vtfefe illis cop^modiores pr- . . M ''bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui vxoribus bcnigni fiint, ijfdcm fcrc commodioribus vtuatur, amp;

idco aulus diccbat ; Qui vxorcm diligit, fcipfum diligit. Quantum item in libcrorum cdu- r, cationc momentum habeat prudens Sc cum paterni aft'eftus manfuetudinc coniunla graui-taSi nemo cft qui ignorer. Vndeidem Apoftolusmonebat, ne parentes ad iram prouocenwnbsp;liberos fuos, fed in ctuditione amp; monitis Dominienutriant. Ita qui opiticia manuaria exercent, fi ntes benigi fint,plures attrahunt, qui ipforuni opra vtantur c ita qusefium faci-tint vbcriorcn. Idem de mcrcatoribus, de omnibus deniq^ aftjs cuiufcunq; loci 6c ordinis ve-tifsime dicciur. Imo fi de magiftratibus 6c viris principib. dicendum fit,nulli remp. melius ad-minifiraiu, neq^ fubditis'magis fidis amp; obfcquentibus vtuntur, qum qui communis hominunbsp;fprtis memorcs, iuris amp; legnm rigorem quitate liucnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tempmt, quod nunquam ,,,

fret,nifimites 6cbenignos,fcfc omnibusprxbeant, Exemplehuius rei in Dauidc amp; Solomo-nc habemus, quorum rgna 6c fclicia C diuturna fucrunt, quod omnibus faciles C manfueti fucrunt. Etprudcnierhocoblcruruntfcniorcs , quiR,oboamo,Salomonis filio fuadebant, a, Kef,!*nbsp;VIpopnbiuantumuisimportunipctitionibusbenignerefpondcret; Ita cnimfore, vt illo ianbsp;polkiumobfcqucniifsimo vtcrctur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

At quia illc ex iunioruni confiUo potius iurc fuo vti, amp; qum magnat eins vires effent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

omnibus dcclararc voluit, maior populi pars ab ipfo dcfeionem fecit, 6c regnum ad pofteros mutilaturadeinquictumtransmifiu Qu.od multisalijs accidifle, ex hiftorijs apparct : tnbsp;confit, aliquos principes, alioqui, non omnino malosaut inutiles, fcfcperdidifTe j qud ergnbsp;fuos tigidiotes C vindiftx cupidiorcs elTcnt.. Inter quos non immerit Pcrnacem numera-ueris, qui cum ex infimo loco ad Impcrij fafccs pcrucnilTct, amp; naturabenignus efl'et atq; afiabknbsp;lis tarnen cum milites prtorlanos,qui Gommodi temporibus liccnii C moribus corruptiC-fimis affucucrant,vult fub initium Impcrij fuiftatim in ordincm rcdigcrc, c fortafsis aliquanbsp;pic quidcrn'C honcfic, non autem fatis circumfpcft amp; prudenter aduerfus iUos infiituit, il-lorum odium in fc prouocauir, amp; Lto Prxfcfto Prxtorij, cuius opera ad rgnum peruen-rat, inicTfcti.uscft, cum non tribus totis menfibus regnaffet, Vt enim cqui ferociorcs fi impor-tunius trafteniur, fcrociam fuam fcrc in hros aut cqrators futis conuertunt,ijdcm vcrpalpis nbsp;6c popyfmis gaudent, c cos amant atq, libenter patiuntur. quibus fe amantcrtralari inteknbsp;ligunt: Ita fcrcinrepub.folctfieri,vtquinulloIcgum autpnarumrigorc poflunt ad officknbsp;Cm adduci, manfucta principtim modcrationc vincantur, vt hos^ro patrix palbus agno-dcant, C vitam quoq; pro illis libenter prolun dant, fi opus fit-

Porri

-ocr page 514-

DIEI OMKIVM SANCT.

% in Ecclea PoiT quod dc manfuetudinis fruftu fine prmio Dominus hc pollicetur, in eredentiitm tota filioriim Dei regeiieratione, id eft, Ecclcfiajocuni habet. Etenim hanc Chrifius aliWnbsp;htcpromita , gj j^ter lupos verfaiiti confre,non tarn vt de pcriculis, qoibus obnoxij funr, credenteSja**nbsp;tmfltMtir. quni vt illorum ingenium mite, amp; mores faciles atqj placidos exprimt. , -jnbsp;Confit auicm hos, iam inde prima rerum origine ab impijs amp; crudelibus ador^nbsp;priuatimamp;publicoppugnatosfuifie.amp;inhunc vfqj diem omncgcnusiniurianimfun'*! j,nbsp;Sed iampridem deletismnumeris tyrannis, quorum potentia inuilaefie videbatur,nbsp;hue fbperftes Ecclcfia, Sc in hac quoq^ terra locum habet, amp; habehit in poftertimnbsp;confummationem feculi, ficut Dominus teftatur, dicens : Ecce ego vobilum fumnbsp;nem fcculi,Matth, vltimo.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

dL)nttlt;t trtden-tmmt '

Neq; hc mihi aliquis piorum exilia, Ipoliationes, Sc indignas mortes, obijciat.aut^* Ecclefiainccrtisfedibushincindetransfertur, vt non ablqjcaufa in mundo exulare die*nbsp;Nam fi, quod verum eft, dicerelibeat.fola hc legitimam fibiqj debitam in terris poflefjioinbsp;habet, amp; quod olim vin' fpientes viro forti omnem terram patriam cfic dixerunt, hocpiPnbsp;dc Dei Sc Ecclcfise filijs, qui in Chrifto fortes amp; conftantes funt, debet intcliigi. Etenimnbsp;mini eft terra amp; plenitudo eius. Vbicunqj ergo font Dei filij, in paths fui territorio, amp; pfnbsp;in patriaTunt ; amp; cum homines prophani fere alina occupent,pro,alieno inter fc pugn''nbsp;digladicntur, Chrifti fideles dc Dei manu accipiunt,quicquidhabent,;amp; vt fuis atq; pmP ;nbsp;tfiU. bonisfaluaconfeientiafruuntur. Stoici (vtCiceroannotauit) diuites dicebant omnesJ^,nbsp;pofient : Id verb de folo prafentis vit vfu intelligcbanr. Quis ergo vcl 'nbsp;' les vel inopcs dicat Chriftianos homines, qui iftis omnibus diuino iure vtuntur, amp;nbsp;Deo, cui credunt, cur efi feiunt ? Denique dc omnibus his dici potefij, quod dcnbsp;Paulus; Qgafipauperes,fed multosditantcs ; vt nihilhabentes , tarnen omnia polfionbsp;vbiqjcnim terrarum parentes, fra tres amp;foro res inucniunt,. qui ipfis nihil dcficri

Ad hc fcruat 8c dfendit eofdem illc iuftus amp;fortis fuorum vindex, vt quam diu ipfi . ji-in medio hoftium viuant, atqj incolumes mancant, neq; ipforum fernen vnquara ex tern cindatur. Nam Dei promiEioncs ftint : Semen eius in ternum manebit. Item:nbsp;ftorum feruabitur, Vbi verb vit fu curfum impleucrunt, in veram viuentium terraiu,dc 4nbsp;fupra diximus, transferuntur, vt cum Chrifto in coelis viuant anim eorura.vfq; in cumnbsp;quando aboltta hac corruptibilis mundi machina, mortui quoq; reforgent, corpora itC''nbsp;animabus reftiiucntur,amp;JtotamEcclefiamille cum fois membris omnibus ad Ic colligf^'j^.nbsp;ieros autem totam impiorum amp; prophanorum colluuiem cum fbo principe, diabolonbsp;trudet. Excltct ergo amp; confirmer nos iftorum confideratio, vt non quod nobis licetnbsp;fed, charitatisfratern mcmores, ius noftrum manluctudine tcmpcrcmus, quamChrifimnbsp;bistantopcrccommendat.

QHtiitnM

I

JStfituUndHoti

Interim memincrimus doflrinam hanc in ijs folis lcum habere, qu ad nos *^*^* dicam ) ijifis funt. At fi Dei gloria in periculum venir, tune zclo amp;nbsp;, Mm,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manfuctudo amp; patientia in ignauiam dcgcncrct, Sc ex manfuctis tepidi

^tdt

Knm^ Iff, y. ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I.

Lkc. 9. nbsp;

Mtttth, n, itt

{f,x

quosChriftus ferre non poteft. Excmpla, quhcimitcmur, infchpturis raultapropo* tur. Fuit Mofes hominum manfuetiEimus, amp; iniuriasatrociimasconcoquerepotitj^^^nbsp;quando vitulicultuDeigloriamprophanarij feditiofis ordinem aDcoinfiitutunitui^jj,nbsp;principes viros fcortatione amp; idololatria populum fcducerc videbat, ita exarfit, vt pfOy .jjnbsp;aliummutatusvidcripoflet. Idem dc Elia dcalijs Prophetis dici^oterat, vt iamnbsp;Chrifto omittarnus dicere, qui vt erga peccatores ad fc conuerfos mitilsimus fuit. jg(i-fus Pharifos amp; Sacerdotes dodrin amp; cultus diuini corruptorcs, non verbis modo dofnbsp;bus, fed flagello ctiam vfus eft. Eadcm ratio eft in ijs qu cx officio pcculiahter iniumnbsp;ri debent in puniendis fontibus. Vbi videndum nc manfuctudo in ignauiam degeneretr^^,nbsp;Sauli, dum Agago parcit, amp; Heli in filijs fuis, accidifle conftar, amp;c. At hodic picriq 0 jnnbsp;fum faciunt :-qui nimirum in fuis iniurijs vindicahdis fcucriimi, im implacabilcs imnbsp;ijs vero, quaduerfus fideiChriftianleges defignantur, quibusitem Dei gloriakditofP^^^nbsp;fuslanguenr. Efthiczelosprpoftcrus,cxquovciccoappareat, iftos hominesnbsp;fui priuati commodi, quam glori Dei rationem habere; Nos igitur vt vere beatinbsp;manfuctudini itaftudeamus, vt fimulexcmplum IES V CHRIS TI imitemur,nbsp;abcrrarc non finct. Huie debetur benediflio, honor, gloria amp; poteftas in ternum,

ho MI LIA V.

Bead qui cluwunt amp; fidunt iufticiam : Quoniam ip buntur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.p

DO**

t

-ocr page 515-

^OmINVS NOSTER IESVS CHRIST VS NVP er

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 1?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; r*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m^9a


bcatos pronunciauic mites (iiic manfuetos, quoniam ipfiterram iure hre-diiario pofldTuri fint. Loquiturautem deillis, qui iniurijsf.bifadis,patten- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*'

ter ccdunr, amp; procul abieda priuat vindidsc c'upiditate inaium bot'io vin-euiit, dcqj hollibus 1eruandis potius qum vicil'ccndis cogitant, Vt autem in omnibus alijs Dei mandatis fefe exerit humant ingcnij prauitas, qu ex

viriutibus luui lurmarc, Cc diuerfo vitia virtutum tirolis palliare nouir. Ita in praclenti ctiatn hcri lolct : Multi enim, vt mites amp; manfueii vidcantur, non folm ad ea qu contra iptos inique dcfignaniur, vctm ctiam ad rnanifeUa feelera conniuent, qu cum diuini nomints con-lumclia coniundafinit, amp; proindc non mites fed tepidi funt, amp; digni, quosChriltus lt;vtinnbsp;Apoealypfi de quibufdam loquitur ) cxpiiat. Qitpd vitium etfi neminem pium atq^ Chriftia* itnbsp;num dcccat, intolerabilc tamcti cil in ijs, qui rebus prfedt funt, 6c qui leelera atqj blalphemi-as ex olKcio coercerc dehent Ex eo enim licentianafeitur, qu vbi multorum exemplisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

cotifirmata fucrit, in FOxia dgnrt, qu Ecclefi amp; Keipub. femperfuit exitialis. Itaq^ Chrillus, vt c liuic malo occurrat, amp; mul cos confirmct,qui in tali licentia improborura pernbsp;ticliiantur, hoc dilum fubtexit.

Bcati, qui cfuriunt amp; fitiunt iufticiam ; Quoniam pfi faturabuntur. Opponit ver hanc ^at', quoqi fcnteniiam, vt priores, corrupto amp; peruerfo mundi iudicio, cui felices videntur.qi de-litijs abundant amp;fortunacbrij,adcofamcm nullam fentiunt, vt potius appetitum perptuanbsp;iatictate languentetn exquilitis amp; exoticis condimentis prouocarecogantur : amp; infuper po-tentia, opibus,atnicitijs, amp; clientclis, inftruli, nulla tribunalia mctuunt, fed hc cum legibusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

in fua habent potcllatc. At Chrillus beatos dicit eos, qui cfuriunt C fitiunt iufticiam, Vt enim paupertas per le neminena bcatum facit, fed vt Spiritu pauperes fimus necelTe ell : iia fames, ftnbsp;an fc eonhdcrctur, malcfuada cil, nifi ftmul iulliciam efuriamus amp; fitiamus. His ergo folis be- .

titatem Dominus poUicetur. Videndum itaq;, de quibus hic fermo fit. Vbi tria hominum ge-icra occurrutiL.

Primm corum eft,qui zelo glori Dci amp; falut'ts communis accenfi, vt iuftlcia amp; ptetas i. 竻 inter homines llorcant, vnicc cupiunt. Efuriei huius cxcmplum in ipfo Chrilto habemus, qui *fllt;irerenbsp;aliquando difeipulis monitus vt ederet, rclpondcbat : Meus cibus elt, vt faciam voluntatemnbsp;cius, qui miht me, amp; perficiam opus eius. Id ver crat, vt iufticiam fempiternam (ficut Dani-clprdixit)rcduccrct,amp;homincscxpcccatifcruitiorcdcmptosfaluoslaceret. Hanc igiturnbsp;cluriciucfamcm afsiduo ftudio amp; laborcteftatus dies noftesq-, ell, amp;vtillamcxplcret, lepcnbsp;n cibig, lomno 5c quietc ablnuit. Hc deniqi fams in co inuilam illam animi conftantiam^nbsp;amp; fortitudiuem peperit, qua fcfc oppofuii Sacerdoribus 5c Scribis, qui populum vera iufticinbsp;Icniita abduccbaiu,5c vt priuato qullui confulcrent, tcniplum in emporium eonuerterant.nbsp;Dcniq; leipfum volciis in mortem tradidit. vt nobis panisad vitam ternam fierctr Sc ideo in fox, .nbsp;vltima Cccna diccbat ; Dcfidcrio dcftdcraui hoc pafeha vcfci vobifeum, 8cc. c difliiadentibusnbsp;quoq; dilcipulis 1 licrololy mam contendit, vbi fc moriturum fciebat. Talcs ergo nos quoq;nbsp;vile vult,'qui non niinori alicnx qum proprifalutis dcfidcrio ardcamW, SclorcpoLlicetur vtnbsp;fturemur. Nam cili non femper profteiant talcs, quantum volunt apud mundum infelieem,nbsp;qui in fua licentia fer pcrgit.attamen habet vbiq; fuos elctos Dcus,in quibus non frullralabo-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

ratur, 5c ( vt Vaulo, apud Corinthios verfanti,diccbat)fpi niultus cilpopulusDomino,vbi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Saian regnum oni ne teuere videtur. Dcniq; li in humaifts omnia fallant, ipfi ben fibi con-Rij fuas animas librant, Dco item propitio vtuntur, ne aliorum impietas iplis fraudi fit.

Ellqi hoc diligenter obfcru.andurn propter illufores Epicuros, qui cm Deum res mot-taliuin curarenegent, non multm referre putant,quibus moribus homines viuant, 5cproiri-de pro latuis cos habcilt, qui fcipfos propter aliorum delila cxcruciant. At font illi Ethnicis dcicriorcs,quando conllat multos olim fuiflc.qui de publica fuorum ciuium licentia ,5c mocunbsp;corrupiionc, acerbe conquefti funt. Et longe alia mens eft germanis Dei cultoribus, qui vt fe-iplis incipiunt, 6c iufticiam ardenter appetutn ; Ita alios ctiam in eius ftudio proftcerc cupiunt,nbsp;cftfccusliat.aliorumintcrituaccrbilsim dolent. Excmpla huius generis pafsim occurunt.nbsp;Etcnim de Lotho,Abrahanii ncpotc,Pctrus fcribit,quod cum inter exitio deuotos Sodomoj, , ,nbsp;agens illorum iniqua 5c fcclcrata fala videret, animam fuam iullam cxcruciaucrit. Et Daui *lt;*?nbsp;dem zclus domus Dci exedebat, quando opprobrijs, qu impij in Deum iaciebant, perind vt ***nbsp;proprijs, afftcicbtur ;quod nihil aliud crat,qum iufticiam efurire, vt nimirum liac reftituta,nbsp;venu quoqi Dci cultus inftaurarettir. Idem animus fuit Eft,qui cm Dcicultum prophanari,nbsp;altaria huius cucrti.prophctasimpuniugulari videret, fcq;lBlum cxDci cultoribus i^iquum nbsp;elfe putarct.mori maluit,qum ilia diutius videre. Et Paulus Apoftoius aliorum fcandalis vrcnbsp;baur : nimirum quod in ijs, qui ilia patiuntur, Dei gloriam feiret periclitari.nbsp;nbsp;nbsp;Parum ergo in

plctatc vcra orofcccrunr.quos nihil horuni mouegaut qui fc c feHtiorcs elfe arbitrantur, qud

-ocr page 516-

)CXgt; luHi^ fiffitnbsp;tnct^taattnbsp;Vrut, II

bl OMNViM SANCT.

At hc ctiam atq; ctiam videndum efl, vt qui iufticiam verctfiirirc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

I. Xf, Ij,

aliorni iniufticia conqueri, feipfis inciprant, nc quod in'alijs rcprshendunt, Semper ergo fibijpfis occinantilludSolomonis; luftusprimum accufatorfiiijp*^nbsp;qui negligunc, ij vt bypocrifi peccant, ita fibijpfis odium amp; inuidtam conciliant.nbsp;lnfta iultici fame feriafficiuntr, Sc fi ofiicij memores alijs exemplonbsp;ctil dubio faturancur. Nam plrunq; plus proficiunr, qum initi aiifi fucrintlpff^^i^^nbsp;tem pliK qum putruntifeprofecifl tndem fentiunr. Cuius exempkimnbsp;ptur proponunn ^i enim fe foluin reliquum efl rbitrabatur, ex Dca auditnbsp;ifraele feptem milia virorum qui genua fua Baali nunquam flexerint.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

at Inflitittm t-Jurmnt fret,nbsp;ehtlti.

Hodi minus proficitur, quia paci ver efuriunt, amp; qui videntur zel mara ferc priati coramodi rationem habent, ideoq;, ne mundum offendant, i'nbsp;facile negligunr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, r-

Altrum genus lufiiciam efuricHtium, eft eorum, qui vel per vim opprn!''- , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(,

Sunf. I, 3*

t, Alt;J0 19* gt;9 za.

lo, amp; artibus iniquis, circumuenti, non pofluntius fuum obtincre. Eft hocadmo vt tyranni rgnant^ adcoq^ hoc illud eft, quo piorum amp; elsdorum Dci crux r'jic'nbsp;Quia enim hoc ex mundo fclelt;los fibi confcrauit Dominus,amp; ijdcm patrcni jnbsp;item amp; OTrnu^rtfiuc ciuitatcm fuam in celis habcnt,vtiqj in hoc mundonbsp;nigtfh, omnium odijs atq; iniurijs expofiti funt. Etcum quiuis fibi in ils 4**.nbsp;ftimet, ij quoq; quimagiftratus gcrunt,amp; iudicijsprsefecli funt,frc iHorunicauliS [ijj^nbsp;neq; putant cos communis iuris atq; iegm patrocinio frui dcbcrc quinbsp;ferantj amp;vit genus proprium fcquantor. Typus huius rei in Kraelitispratccfsitnbsp;Aegyptjjslibertatefuafpohati Sciniquiftiineoppre/fifucrunt. Tunenbsp;cderc, amp; ad labores intolerabilcs adigcre : at qui caufam corum fufcipcret, YiidfWnbsp;fes cn^tale quid tcntaflt, ctiamfi pro rgis nepote ex filia haberetur, tarnen in exinbsp;gerc coadus fiiit. Similis fuit Dauidis, amp; eorum, qui ad ipfum confugcrant.cono^nbsp;leimmanifsimoTyranno. Nam ctfiiliumhiccontra omne ius pcrlequercrtir,nbsp;iniquifsimis grauaret, nuUum tarnen in toto regno tribunal ilii patebat, nulli iteflinbsp;CCS, qui caufam cius cognofccre, cinnocentem tueri vcllentvelauderent. Ideo nbsp;naiptouoeauittoties, amp;conteftationibusquoq;grauifsimis vtitur,clamans :nbsp;meus fi iftud cormi, fi eft peruerfitas in manibus meis. Si ci, qui mihi pacis ftcnbsp;dusfuit,ifjalumrepcndi,imfi deftituiinfeftantenime abfq;cauf3,nbsp;mam mearn, amp;c. Dcniq; Inec omnibus feculis fuit totius Ecclcfi conditio,Vt

amp; iuris prfidio deftiluta vindiccs amp; tutores nequiequam in terris hifee nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji,i!

iufticiam cftirierit. nbsp;Hc caufa fuit olim, quod Proplicta Habakuk fub Manafle^

Xer n.

1 or, 4.

Rege communes piorUm querelas in Dei confpedum proferens clamabat; clamo, amp;nonexaudisJ Vociferoradteobviolentiam, Senonferuas.? Item :nbsp;vt pifees maris, amp; ficut reptile, quod ducem non habet. Cur afpicis pruaricatorcs^j.(,t^,,nbsp;laSjCm impius iuftiorcm fe dcuorat ? Similis dolor Icrcmi quoq; poftca vccnbsp;Qufit,vtviaimpic#ftmprolperetur? amp;c. Quid Apoftolisaccidcrit, not^^jiiiiinbsp;commcmorari oportcat. Quis enimillosiufticiamefuriuifleneget,quandofali^nbsp;;gr3uati,ad iniquifsimorum iudicum tribunaliaabrcpti, contra leges virgisc gt; fyin Vnbsp;mttndo, fed angclis quoq; fpedaculum ladi funt ? Quanta veto ilia iufticia*nbsp;Polum toties in legibus Romanis prfidium qurcre, amp; tandem ad Ncronis, pnbsp;umquotquot vnquam vixcrunt, immanifsimi tribunal prouocare coegit ? 1 jti',nbsp;quoq; temporibus accidit Chriftianis fub Imperatoribus, inter quos lullanuinbsp;de iniuiijs fibi fadis conquerentes excipcre folebat, Chrifti prsecepta cis obijeiens 4nbsp;filtere prohibcat. Si. peru tientibus alteram quoq; maxillam iubcat obuertert.nbsp;pctulntircfthoftiumEangelij tyrannishocnoftrolecuJo, quando Antichf**'*nbsp;vires excrit,vt regnum fuum impie occupatum aduerfus Chrifti dodrinain tunbsp;contra omne lus cxhredantur, qui Chrifto nomen dant, ijdcm intcftabiles fi' )j$nbsp;fortunis omnibus Ipoliati principum amp; iudicum aurcs lupplicibus libellis amp; 4*^ poii'(l'nbsp;ncqiiicquam fatigant. EtqHodolimPilatoSaCerdotcsIudrumimpetr3reno*fnbsp;vt Chriftum caufa nondura cognita, fola ipforum authoritatc contentus, damn'^nbsp;die tam vulgare eftamp;frequens vt nihilfrequentius fieri folear. Patent enimnbsp;ures putidilsimis faCrificulorm amp; monachorufn caluranijs, quas vcl ipficonn (jnii .nbsp;alijs, quos clin ipforum nidor inefeauit, acceperunt : amp; fit fpius, vt idem

nbsp;nbsp;teftes 4nt, im interdum caufie^d cos iudiccs traliuntur.qui in illorum verba

Tune ergo vel fortunis multantur fideles Chrifti cultores, vel in cxilium In carccribus contabefeunt, aut etiam gladio amp; igne crudclitcr occiduntur, cumnbsp;aceufati fint, neq; vtcaufaWpforum legitime cognofecretur, vllisnbsp;Excmpla huius iniqmiatis non opus eftadducere, cum vbique.geiuium huiS g

-ocr page 517-

H oM f L A nbsp;V.

f ant, Scpafsini audiantur, querclse piorum, qui iufticiam cfuriimt, amp; ius fuum fibi reddi magna conicntionc poftulant. Acccdit his mails aliud, quando ulmirum prxfules amp; Abbates nouas quotidicUtes Agricolis amp; vrbiumciuibus tntendunt, vttributariosiaciant,

vcltotoslibimancipent, cmortuisquoqitributaxigant. Et qia cum incredibili aliutia opes immenfas babent coniuntas, quibus fimulata pietatis fpecics acccdit, facile illis ell Um-pliciores artibus luis circumuenire.iudiccs corrumpcrc, amp; bonis quoqj importcrc, Cadunt ergo caufa fua pij, quibus illi Utes mouent, 5c ita in multorum cordibus fames accenditur, quanbsp;nulla eft vehementior, nulla ctiam homini intolcrabilior. Fit idem multis'aU)S in ijs, qu adnbsp;tes hulus feculi fpedant, amp; hi quoqi vi iulliciam efuriunt, ita quia indicium ( vt Ptopheta ait )nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

cis in abfynthium conuertitur, ad eius mentionem tantum non naufeant.

Et hi quidem omne mortalium miferiimifclTc videntur, cm dolorem amp; irrcparabilcm Offrei it* (ortunarumcfama: tu iaduram ex cofentiant.quod vnum in humanis prfidi ell aduerl'usnbsp;imptobotum vim atq^ calumnias. AtChriflus iUos bcatos eflepronunciat, 5c caufam huiusnbsp;dith reddit, quod aliqtiando laturcntur. Etcnim Deus omnium, qui contra ius Sc quumnbsp;opprimuntur vindex ell acerrimns, Sc ideo fc pcregrinorum.viduarum Sc orphanorum tuto- v/i. ^g.nbsp;rem in Scripturis profitetut. Quaproptcr ctiamfi illi interdum diu affligantur,tarnen iam nuncnbsp;diem redemptionis corum illc conllituit, quern minime ngliger, quo minus eos^llcrat, pyiZ, gt;7.nbsp;Idco Dauid dicebat : Salus iullorum Domino , qui Sc fortitudo eorum ell in tempore affli-dionis: AdiuuabittllosDominus, Scllbcrabitcosabimpijs, Seferuabitcos. Exempla huius gt;nbsp;promilslonis multapafsim habentur in hitlorijs facris Scprophanis, Afflixerunt diu Ifraelitas Cent Wt ry* nbsp;Aegyptij, Sc vldcripotcrat Deus tarn ipforum, qum foederis cum Abrahamo fadi, obUtusnbsp;He. Ar quando quarts gcncrationisfiuc feculi tempus appropinquauit vindicem manumnbsp;illc cxcruit, licutiJAbrahamo pollicitus fuerat, Sc Mofi in runo apparens clamat ; Vadens vidinbsp;alUidioncm poptili mci. Sc clamorcm corum audiui propter cxadorcs, quos habent, quoni-om feio dolores corum. Dclccndi itaq^ vt libcrcm cos de manu Aegyptiorura, Scc Idem denbsp;Dauidc dici potcll.qucm tunc ex Saulis manu libcrauit, quando res eius omnino deplorat tlt;wn4 is gt;nbsp;videbantur, Sc nullus illi in terra Ifraclitica locus erat reliquus t amp; tunc ipfe non modo ius fu-umobtinuit.fcdtcgniquoquc promifsi bonis faturaturus eft. Debet codem veferri Su-iaiiuK hilloria, qux duorum Seniorum calumnijs ciremnuenta, 6c adultcrij damnata, proculnbsp;dubio iulliciam toto animo cluriuit. Sc fitiuit. Sed laturauit eius defidcrium Deus per Da-niclcm, qui Sc illorum calumnias arguit, Sc huius innocaiitiam aderuit.im infontem ex igno-

miniolo mortis lppUcio retraxit. Sed dies me dcticerct, ft qucunquc huius generis extant^ exempla rcccnlcrc velim.

Nopotius vfum illorum obferuemus, qui eft, vt qui fubiniquis iudicibus aut violen-lis opprclloribus pcriclitanttir, animum ncquaquam defpondeant, fed in Deum rclpiciant, qui /lt;,. ipfos prorfuS pcrirc non ftnet. De co nos Dauid olim admonuit,diccns: Deuoluc fupcr Do- iy/.J7rt.nbsp;minum viam tuam. Sc co nitcrc. Sc iplc facict ( nimirum quod iullunffrquumqj fucrit) Sc iulliciam tuam feu lumen in apertum producer, C indicia tua ecu meridiem. Item: Ltabl- 'nbsp;turiullus,cum vidcritvltioncm : pedesfuos in fanguin impf) lauabit. Et dieet homo,nbsp;Certe iulluin manct fuus ftuSlus cert ell Deus iudicans in terra. Cur cnim animasnbsp;fuorum iullicix fame pcrirc ftnat , qui corporibus nollris de vidu fuo tam liberalinbsp;ter prolpicit, vt propter nos omnes mundi partes perpetuo quail fcruitio fatiget?



a. nbsp;nbsp;-------1, ------ ---------------- -----, \|UUU Ulllil

nnihij inarcyruininyriadibus, acciditgt;Naniprcno(adl in oculis Domini mors fanlorum eiui. Sc cum laudcconiuntlaclliullorum memoria, cm c contra impiorum memoria vcl pp/, u,nbsp;cumipfis mal pcreat; vcl apudpollcrltatcm mifcrc foeteat, ftcutidc Scnnachcribo Afl'yrio- Pro. 10.nbsp;rum lyranno loci dixit. Exempla in vtramq; partem plurima palftmoccurrunt. Conferan-tnr cnim inter fe Ifraclitac 8c Acevotii Mofes Sc Pharan Dauid Sc Saul. Protdretae. 5c horum *


Iccutoribur,MartyresdeniquecumKomanislmpcratoribus, Sc vcrilsimumcflc apparebit, quod modo diximus. Quod ft dicas multos pcrijilc bonos Sc pios, quorum nomina quoquenbsp;cum illi intcricrunt ; ego rclpondco.in illis qiioq^ rcplctum clTc.quod Chrillus m prfcnti pol o*.nbsp;licctur. Quia cnim mcmoria corum inter homittes extintla dH, ftmul ctiam ab omni ^fami enbsp;oia liberati funt, nomina autem corum in clis alfcripu funt, Anim veto ibidem omni bonorum faiiciaicfruuntur. Addehis, quodin nouiflimo diecotundem corpora quoq; refur-gent. Sc tunc ad lESV C HR.IST1 tribunal ftUcntur omnes 4ionftncs, vt illic manifeftnbsp;liant In lotius mundi conlpcdu, C in corporibus fuis tccipwnt digria fuis fadis ptsemia

Tuns

-ocr page 518-

IIEI OMNVM SANCT.

3.77gt;. 3. ' Tune ver, qui cum Chrifto mortuifunt.cum eodem viiient: amp; qui proptercius noW*^.

it Peceateritm ttnfctenliM

I߻, er^. fecutionsm lurtinuerunt cum eodem glorificabuntur, amp; faturabuiitur bonis illis billbus,quroculus nonyidit amp; aoris non audiuir, neq;humano Icnfununcpercipinbsp;Ex bis ergo confoiatinem petanr, quotquot nunc inique oppriinuntur : e,co|Jtra verot'nbsp;irtorumconfideratio impios amp; froces piorum opprerfbres. Nam amp; illis in hoc leculoo^^nbsp;tribunalia negate, aut etiam inffta facerc pofsint, veniet tarnen olim fuorum vindex Cbfnbsp;amp; tune cm incredibili dolore fpefabunt eum,in quem pupugerunt, loan.if. Zach.nbsp;, Tcrtim genus corum eit, qui intra animos fos Icelerunj confeientia grauati, lt;i(nbsp;Dci,amp;flute propria dubitant, ideoq} iufticiam, qu ipfos ad tribunal DeitucripoHlt;f (j(nbsp;riuntatq; fitint. Hc fames vt propric cledorum eft,ira eiani grauifsimaeff, tantoq; b'rnbsp;priores iltas,dequibus dixirnusgt;quantDeushominibus amp; omnibus humanis iudidl^^/nbsp;hat. Oritur autem ex nodrijpfius cognitionc. Etenimagnofeuntpij inhrcnteinnbsp;vitiofitatemjnquaconceptiamp;natifunt,amp;ciufdemtrilHfsima cftda lentiunt,nbsp;tionibus vanifsimisdirahuntur,defiderijs illicitis tentantur, amp;.interdom fc. captiiiof^nbsp;flar, abripi vident quo noiunt. Qjjod quam graue illis fit, Paulus tefiatur, qui ciitn hocnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

ciderefaterctur, moxexclamabat; Miler ego homo, quismeeripiet ex ifio corpore Qud fi ijdem aliquando cupiditatibus fuperatihrfcclus aliquodlabantur, mox De* jpli(nbsp;amp;pro/friconfcientitcftimonio conuifli, intra animumfuum sclfuant, dum peccs**nbsp;perpetuob oCuJos verfantur, quorum atrocitatem agnoftunt, amp; fimul iram Dcigraue*^j^nbsp;liunt,quaminfupercommunishoftisSatanhorribilioremreddit, dum omnia obijci*\flinbsp;mentem turbatam ad dclpcrationis prcipitium poflunt, adducere.nbsp;nbsp;Et hc in elciffisjfS

Vtl. j 8

. Cz. 1,

9fH, 3

1

habere, Daiiidis exemplo docemur, cuius h voces in Pfalmis habentur ; Domine, n tua arguas me, neq^ caftiges mc in furore tuo. Sagitf tu in me defix funt, aggrauainbsp;permen]^nus tua. Nihil integrum eft in carnemea propter indignationemiuam,nbsp;pax olfibus meis propter pcccatum meum. Nam iniqiiitates me tranfcenduntcaptit*nbsp;grauiores funt, quam fim ferendo, amp;c. Et Paulus fibi datum fatetiir angelumnbsp;ipfum colaphis percullerit: quodego degrauifsirais tentationibus inielligo, qux eXnbsp;recordatione, qu aliquando contra Chriftum fecerat, enafeebantur. Sentiunt hnbsp;mina, frequenterpij, qui iamaliquvfqj in fide progrelsi funt, amp; ifia fimul grauilli**quot; ji;gt;nbsp;mem atq; fitim iultici ver pariunt, qua velati pofsint ad Dei tribunal conlilterc.nbsp;feipfis qurant, nullam inuenient, neq; fernem iftam aliquis mortalium fedare, aut nj' Jcnbsp;ftingucre potefl. Etenim ficulncum Admi perizoma eft, im fordidifsimus centohgt;nbsp;^uidexfeipfisconfuunthomines. Sc adprimumdiuin comminationis tonitru di*'**^nbsp;Ad hc quo crebrius amp; diligentius in feipfis aut alijs qurunt homincs,quod pcccati cof jjji)nbsp;tia ftuantem animam fatiet.e magis cluriunt atq; fitiunt,amp;acccndit lamem iftam ig*,nbsp;iculis Satan, dum ex Legis comminationibus reproborum exeniplis omnia congef* nbsp;nos magis terrere. Sc vt de Dei mifericordia defperemus impellere polnr,

Ctnjiienti^t fret atn-runtuTt

At nemo propPea animum hc/pondeat. Hc cnim fames ilia fanfla amp; flc qua nemo in Deo diues, nemo fetur, nemo falutis tcrn cnfors erit, Hac enim iiVnbsp;nimos altitis attollimus, vt, quod neo; in nobis ipfis neqj alibi inucnimus, illicnbsp;inueniripoteft. Inhacanguftiaergoconftitutisdiciputcmus : Beati, qui eluriunt*^!**''nbsp;iulticiam ; Qironiam laturabuntur. Etenim qui hoc dicit, idem ille eft, qui (lus, *1^ 5'**'nbsp;'zquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;proindealibiclamat. Venitcadmeomnes, qui

Mit/fk, n,

7,

hAU. ct

I 9 u

t Ciirt/ht'i fonjctenttatnbsp;Jaturett

nerati eftis, amp; ego rcfocillabo vos. Item: Siquisfitit, veniatadmcamp;bibat. Q***.^ , jii^ aqua elementali.fiticiiterum : Qui autem biberit ex aqua, quain^odabo, nonnbsp;ternum. Ad hune ergo feftinent.quicunq; iufticiam elriuntamp;fitiuntf Vtenimip*^nbsp;qu viuentis eft, ira panis etiani vit eft, quem qui ederit, non efuriec amplius. jnbsp; Ptre feflus eft iuftitia Sc fendificatio, lq; ipfuni pro nobis peccatum fecit,vt nosnbsp;cfticiamurperipfum.Neq;'timcamusrepulfem,cm ipfedixerit:Quicquiddatniih'nbsp;me veniet : amp; eum qui venir ad me,non eijcio. Itaq; quifquis es homo,qui ad Chrilh''^uiir'^nbsp;co iplb telfaris tcci Ptre datum, amp; proinde ex eledorum numero ci. Minime ergnbsp;fuam bonusillePaftorreijciet,fdad fereceptamfouebitamp;ducet in pafeua vitaetc**nbsp;nim proprium Oei opus eftpafcerefamelicos, amp; qui fnum pccori produit, quinbsp;feris prdam deftinar, qua alantur,amp;coruorum pullis adfe crocitantibus clcaninbsp;deniqj corpori noftro de vifu tam liberaliterprolpexir, vt non necclaria modo det,nbsp;volupipti lruiunt, mim animaei,qu nobililsima hominis pars eft, negligat fnbsp;nbsp;nbsp;.

Etenim quiiufticiam efuriunt, ipftim efuriunt, qui nobis ( vt diximus) lus eft, amp; famelici illi funt , quos ille ( vt Diua virgo canit) bonis omnibus iiuplf*-' feipfirm lllis propinat,id6gt;qi in carnem v-enitamp;alTumptamexnobis carneininnO jj,nbsp;, didit,vt fc nobis cibum vit tern faccret. Id in fc crcdcnics ex verbi fui feniinenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jit)**

-ocr page 519-

HOMLIA V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$05

nouis viribus inftaurat, vt noua creatuva Tahi in ipfo pofsint omniajSc eiusSpiritu ani-mati, in ipfo frulum ferant copiofum. Exempla, quibus hc confirmentur, paf- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

lim inScripturis occurrunt. Efurierunt amp; fitieruntChriftum veteres, quotquot cum Abrahamo geftierunt vt eius dicm vidrent : amp; hi omnes per fidem videruntjScfatura* z,nbsp;tifunt. Venir bac fame amp; fiti inflammata peccatrix, amp; eius pedeslaciymis fuis abluit,nbsp;ablutosq-,capillisterfit, mox faturata fuit ,illo dicente: Pides tuatefcruauit, vadeinnbsp;pace. Ycncrunt autem fame vrgentc ad cum pubhcani, qui ipfi.inucnerunt,quodnbsp;confeientijs ftuantibusfatisfacerct. Dcniq; inter divos Sf atroces fupplicij cruciatusnbsp;ad Chrirtum fe conuertit latro ille verebeatus,ex fcelcrum admibrum confeientia acu-tiores,qumeximmantcrucisfupplicio,doloresfentiens, amp; fame hac felici accenfusnbsp;clamauit: Memento mei Domine cum veneris in regnum tuum ; Nec mora ferculonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

omnium lautifsimo faturatus eft.quando fibi dici audiuit : Hodie mccum eris in para-difo. Cur ergo pofthac aliquis dclperet ? Cur fe miferos amp; infelices dicant, qui pecca-torumconfeientia intra animos fuos coniunii iuftitiam efuriuntamp; fitiunt $ Non eft txhauftus pcnusillc ES Fquot; C HRI ST/, durt in ternum mortis fu meritura,neq;nbsp;vnquam deficient thefauri dilc'tionis amp; mifericordia;, qua nos coroplexus efft Necnbsp;iiioueai te quod interduin tentationibus diuturnis, aut mox redeuntibus , exerceris. Idnbsp;enim noftro bono fieri patitur Pater ille optimus, ne Mann iHius cleftis naufea nobisnbsp;oboriatur : amp; ferc alias ab caufas nobis incognitas vtile eft ne adhuc rude donemur,neq;nbsp;cducaniur omnino ex palftra hac,in qui idem ille pro nobis pugnauit. Soletur inte-rca ,quod non fupra vires nos tentari patietur,Sc cum tempus ent animant ver fatura-bit, quando Corporis vinculis lolutam ad fe colliget : olim verb plena amp; peWela totius ?c'.#nbsp;hominisfatutitas fequetur , quando ex mortuis refufeitati ad ipilus menfam cum Abra-hamo,lfaaco,amp;lacobo accumbemus,amp; diuinabeat immortalitatis ambrofia atqu^nbsp;nelarc in Dei confpcu implebimur.Matth, .

Behentifta nobis fic confidcrari,vt fimul obferuemus infelicem noftri feculi fta-

tuni,qiiandofainisefunciiftiusbeatoccafio pafsimoccurrit Regnantvbiq; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

nis fcclcvum liccntia, vt (quod olim Poc dixcrunt ) Aftra, fme iuttitiajVna ctrm^ie-tate tcvras omnino rcliquiflc vlderi pofsit. Occurrunt pafsim,qui dura hoftium veri-tatis tyrannidc preist, tus fuum obtincrc ncqueunt.im in auditi damnantur.fpoliantuVa * cxcavnificantur. Singuli in fcmetipfis lentiunt, qummiferi,nudi6c ieiunifint, Hnbsp;cmipfisDcusiurcfuo vclicagcrc. Qmd verb fit ? Qm opes, honores, mundiap-plaulum , libidines, voluptates , vinum deniqj amp; pocula fiiiant atq; efuriant,vbiq; plu-rimifunt: at qui iuftitiam quaerant,prohac confcqucndalabor?nt, paucifsimi. Imonbsp;quioptimibodiehabcntur.propriiuftitifiduciafaturi,fibijpfismirifics placent, Snbsp;cum VbariCxo fua opra iadant, quafi cum Deo rationem fubducere velint. Quid cr-fpercinusaliud,quin quod CHRIST V S apudLucatn in co dilo, quod huic prsnbsp;ienti opponit,nntur? vvobis, qui implcti cftis; quoniam cfurietis. Nec enimnbsp;dormitatiudicium Domini, qui diuitijs abundantes ad egeftatem redigere, voluptuan-tibus omnium dclitiarum naucamexcitarc, verbifui contemptores defpcratione exa-eitarc poteft, vt lUud efuriant quidera,fcd nequicquatn. Idem etiam fuorum operuinnbsp;amp; iufiitix oftcntatorcs olim confundet, vt idem illis accidat,quod dcTantalo Pot fa-bulantur , vt in lua ilia imaginaria iuftitia fame perptua ringantur atq^ pereant. Quianbsp;autem de his dicendi locus commodior alibi fefeofferer, nunc iftius diii meraores,nbsp;icplorcmus infelieem noftri fcculi ftatum, amp; inbsrentem nobis noftr natura: vitiofita-tem, Sc procul rcliCtjs mundi amp; carnis ftudiis,ardeamus ver iufti dcfiderio,qu3e nobisnbsp;per l'.vangclium in CHRIST O lESV offertur, qui nobis Deo Ptre iuftitianbsp;fantificatio amp; Redemptio facluscft, Huiedebetur benedidio, honor, gloria amp;nbsp;poteftas in ternuin.-^?!^ E'C

HOMILIA Vl, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Bcati miCericordes ; Quoniam ipl^mifericordiam confequentur.


Vu


INTER

I


-ocr page 520-

504

DIEI OMNIVM JANCTORVM

? TER HVMANI INGENII VITIA, QVAE HVLT* amp;grauiafuot,nonpoftremumcft,quodfcelera virtutum nominibunbsp;atq; prtextu palliare folemus, amp; tune quoq; re facere videri vok'nbsp;mus,quando ea defignamus,qux Deus dilerte prohibe. Non teniernbsp;ergDominusnofter lESVS CHRISTESnbsp;nisbeatitudine, dodrinain c proponit,vt diligenteroccurratnouisnbsp;peccandi occafionibuSjqu ex eius verbis non rc intellehis arripi pofliint. Vidiniusnbsp;hoc nuper in ijs, qua; proximc prccfl'erunr. Cum enim beatos dixiflcc mites, amp; codi-oman{uctudinem,amp;ab omni vindidcupiditatealienam patientiamjCommcndafenbsp;neq; ignoraret, aliquos exeoignauifupatrociniumqurere, quaquiduis feruobnbsp;amp; ad manifefta quoq; fcelera conniuent,mox fubiecit; eati qui efuriunt amp; fitiunt iud**nbsp;tiam,8cc.Ita nimirum admonens,efle quidem laude dignam patientiam3tq;manluctu-dincm,huicver ficelle ftudendum, vt ne quid contrains amp; officium faciamus, neuenbsp;nos ab ipfo patiamur abduci,qui Iblus noftra iuftitia cft. At quia vieiim non ramnbsp;fit, Ytqui iuftifsimi videri volunt,nimia feueritate peccenr, adeoq; crudcles fiant,dunnbsp;vel rigid?nimis pnas delinqucntib.,vel quosuis in aliquanecelsitatcconlfitutisiub'^nbsp;manitcr negligunt,inprimis fi qui fibiipfis propria culpa egeftatem vcl alias terumnasai:nbsp;cerfiuerunt,rurfus huic etiam vitioChriftus occurrens ait.-Beati milericordes/Q^ntannbsp;ipfi mifericordiam confequentur.Eftq; hoc dium per quam memorabile, amp;quiaeanbsp;vit noftr conditio, vt finemifericordia neq; commode neq; rc,nc dum pieamp;Cbrn tnbsp;an,viuer^ofsimus,prodcritdiligentius ca, qu hucfaciuntconfidcrarc.Qipd vt re-lt;ius fiat,hoc ordine progrediemu r.-vt primo dicamus,quid fit mifericofdiajamp;dcquibunbsp;hic fermo fit.Deindequor mifereri nos dcceat?Tcrti, quis verus fit mifericordiamugt;nbsp;dus,amp;quulq;ea debcatprogredi?Pofirem,quid prmij mifericordibusChriftuspuu'nbsp;ccatur.Mifericordiam Latini ex Ciceronis authritate definiunt,xgritudincin elfe,nbsp;ai/iriettil'ui cx milcria alterius iniuria laborantis nafeitur. Etid mifericordia inuidentiz oppon^ 'nbsp;.^A^^^'Tufc.fic fcribenstQ^emadmod mifericordia gritudo eft ex alterius reb.aduSnbsp;c^r//7rf^lt;/?.fis:fic inuidentia gritudo eil exjalterius rebusfecundisD.Auguftinusmifericordia d*nbsp;de ai^uod miferum cor faciatcondolelcentis alieno malo.Et hanc alibi eandemlcund^nbsp;efteis definiens inquit: Mifericordia quid eft, nifi alieni inific*

* qud in nottro corde compafsio,qua(fi vtiq; pofsimus)fubuenirc compellimur,Et^^ uenit hoc cum Grcorum fententia, qui eandem reifiim fie delcribunt/t^f/

Atrnj tj irvfjiTmOcitt ^Tn cttr^taa }ia,x,o7s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Id eft,mifcricordi^^^

voluntaria amp;cum charj^te coniunda triftitia aut condolentia,qu ex alienis malisf flat. Voluntariamgritudinemdicunt, vt diftinguant abijs, ad quasinuitivioK^nbsp;compellimur, Caufl'am vero eius cfficientem, quo ad nos often dunt charitatem'Cnbsp;dileionem, fine qua milcricordia locum habere non poteft. Debet ergo hocChfnbsp;didum de illis intelligi, qui ex dilebionis affedu dolentibus afflidis condolcnG^Jj-^^nbsp;9 dem confultum atq; lubuentum cupiunt,im ipfi,fi qu ratio iufta 8c idonca fese nbsp;rat,illis fuccurrere ftudent.

Dum vero hoc bcatospronuntiat Chriftus, hocquoq;didum infelicismund'' opponit.Huic enim fere bead efle putantur,qui fibi folis viuunt, 8caliorumlf^ ^jjnbsp;^u^^e^i^iQJCOrnnmodisconfuIunt: Infelices autem 8c bis miferi, adhcmori'^^^nbsp;ffenitur, ftultifsimi elfe dicuntur,qui non contend proprijs miferijs,infuper aliorum quoq;

mittes in fcrecipiunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p

Q^ opinio cm charitatem prorsus aboleat,mirum eft qum aftut Satan nO , nes in ea confirmer. Nec enim Philauti malo folura, quod omnibus exnaruram*nbsp;ofitateinfitum eft, hiccontra nos vtitur,dum quid nobis vtilc autnoxiumelfcp.nbsp;curiofiusqua[nparfit,cxpendimus, verumetiam fub pietatis prtextu multosnbsp;^vt ne in fuosimpij fiar,prorfus immites fiant, 8c omnem milricordi afteumnbsp;ant,qu^roxima adimpictatenfviaeft.Multisitcmfiib cmentit fapicnti .*^,1.nbsp;ponit,quod olim Philofophis acidifliconfit, quos etfi prcipuam lapientix ibnbsp;lis exiftimationem fuftinervt,non puduit tarnen railcricordiam inter vida nmnw^*^

, quibus virfapicnsalienifsimusclTedcbcat.

-ocr page 521-

Argumentum illorum Cicero in Tufcul. quft. lib./.tale adducit. Tn quera cadit vh,ifhi A niifcrcri,in cundciu etiam inuidre.Non caditauttn inuidere in fapiehtetn. Ergo ney?z/corlt;'/4w nbsp;nbsp;

iiiitcreri quidem. Stultilsimi fane hominum.qui dura plus alijs fapere voluntj ex hoini-lubus truiicos amp; Ihpitcs nngunt,qui communi cciam lenlu deibtuantur.

Valfilsimaautcmconclufiocft, milcrevi ideo vitiofum effe, quod in cundemi quimifci ctur,cadaittiaminuidcrc. Qmn potius mifereri bonum elfe ex eo fequituv,nbsp;quodinuideniixgt; quae temper vitiofaelt gt; opponatur. Sed dccepic infclices illos falsanbsp;pcifu.ilio,quacontra omnem rationem affetfiones hominis omnes perfe vitiofaselfcnbsp;arbitvatiluni,cqiiodmentcm,quxmclior hominis parsed, perturbent. At fi remnbsp;plopius inlpiciamus, non ornais animiperturbatio mala ed,fed eamod,qu Dei vo^nbsp;luntaiiaducrlatur. Etenimamor,giudium,ira,odium, dolor, amp;qu3caliafunthuiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

generis,naturales hominis affeliones (unt,ab ipfb Deo animis noftris inlita:,8c proinde perfe ncqtvitiotx ncq; illicitz,fcd raedix func, quibus tarn ben,.quam male vti poffu'nbsp;mus. Nitn(i per fc vitiolx efl'ent, ncq; Deo illas Scriptura Sacra trtbuerec^ ncq; easdemnbsp;mlc rcccpillct in came minifedatus Dei Filius,Telus Chridus,cuiustotam in terris connbsp;uevlationcm,omius vitq 8c labis expertem, atq;ivtzprachenfibilem, dfe oportuit.^tquinbsp;hie loanncm prx alijs difcipulis dilexit,fpiritu exultauic,aduerfus latanam 8c eiusfatelli- fg*^'**nbsp;tcs,iudaira exarfit,prx dolore infrcmuit,toto animo perturbatus inlactymaserupit, 8c twr.ip! -(vt Gvxci verbi Etymon docct) tons vil'ceribus aliquindo comraotus ed, cum papuli Af4rf.(y.nbsp;padorc dcdituti,8c miforc difperli,datum infelicifsimum videret. Et ijsdem paionibusnbsp;multos Dei cultorcs eximios absq;vitioa{felosfuidc, imo hoc ipfo nomine Spiritunbsp;Santku coinmcndari Icgimus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Peccant autem idis affedionibus,qui Illis addudiaSc dcfideria illicita abutuntur : vt qm ea diliglt;int qux Deus od, 8c contra odcrunt, qu ipfi probantur : qui item a- nbsp;nioubus lUicitis xduant,qui absq-,caufa iu da 8c graui irafcuntur,qui fceleribus gaudentnbsp;dolent autem propter ea,de quibus gaudere 8c exultare debebant. Peccant prxcerea,quinbsp;in idis inodiim cxccdunt,8c intcrci lui ofiici) obliuifeuntur. Q^apropter ctfi aliqua ra-lioncintcr Ic opponantur Milercri8clnuidere,8cvtrunq;ad vnum idcmq;xgritudirnbsp;Ills genus l elcrn polslt,non tarnen ex eo recolligitursVtrumqifapicnteahenumnbsp;debere, Etcnim qm fclicitati alicn inuidcnt,i) in charitatis legem peccant,8c fimulDe-uni iniudiiix inliinulantjquafi hie indignis benefaciat ; 8c proinde illorum affedus pernbsp;fc malus cd,noq; vlla rationc potedexcufari .- At qui aliorum miferia anguntur,!) cha-litatis opus faciunt, quam nobis Deus commendat8c cuius excnxpliun hie nobis innbsp;Icmetiplo propoluit. Itaq; ctli doleatipfisinfclix aliorum fbrsjq^hos Deus iurc punit,quia tarnen affefio ilia per fc bona cd, non proptcrca in Dcum peccant,cum iudici-:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;umhuiusmundi minime accufent,fcdciusrigorem,ft qua iuda Sc bona tatione polfet

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftcri,initigari cupiunt.Ed ergo non turpis modo , fed inhumanus plus quam barbarus

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Philolophornm error, qui dummifcricordiam inter vitia adnumerant,diledionem

i, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoq; cncruant.Sccadciu opera amicitias aboient,quasqui tollunt, ij Solem mundo '

tollere, Cicerone dicuntur. Et idcirco Chridus hoc fuo axiomatx deprauatum mundi fapientum iudiciiim improbat,dum quos hie miferos dicit, ipfe beatos pronuntiet hoc nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfo nomine,quod aliorum milcrijs 8c malts coadoleanc,8c hc aliquo modo ad fe per-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tincrc pntent.

Vidcamus nunc altcrum huius traamp;ationis caput,quorum nos mifereri conue- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

niat. Vbinonminoricautioneac diligentia opus eft, eb quod hie potifsimum nobis imponitftitan.Etcnimqulbusdampcrfuadet,aliorumxrumnas 8c calamitates nihil adnbsp;ipfos pcrtintrc,nia*imc,ft qui vel prorfus ignoti vel exteri aut peregrini ftnt.Hinc immanbsp;nis 8c cum aliorum conteinptu coniunda iccuritas nafeitur, 8c indefeflura voluptuandtnbsp;ftudiuiu,cui plxriq; dies nofkesq; indulgent.dum alij fam e ringuntur,aut alqs incommonbsp;dis grauitcr laborant : quod vitium Amos in fui feculi hominibus reprxhendit, 8c quod Ama, tnbsp;hodicitarcgnai,vt multi omnem humanitatisfenfum euilfe vidcri pofsint. SWnr tur- *nbsp;fus,qui non quid ipfos deccat,vident,fed curiofius.quam par fit,in corum vitam anre a*

tkani inquirunt,quorum mifereri debebant. Si quos ergo veyha turpiter prodegifte,veT fua culpa calamitates fibijpfts acccrftuilfccompcriant,hos impune negligi polfc ftbi per#nbsp;fuadcnt,amp;C vulgatutn iUud cis exprobrant; Tute hoc intriuidi tibi cxedendum eft;

-ocr page 522-

5ro6

DIEI OMHIVM 5ANCTORVM

y.

bl Quod fl ah illis ipfs vel dicto vcl fado lfi fint, nihil non fibi aduerfiis inosIicff'^^Lnbsp;trantur,amp;; m cruce pendentibus acetum fcllcmixtuni propinant/'um mderoSOiffff'^nbsp;probriiim generc laceflunt, Alijs rurfus quos ad rem attcntioi es ee nouit Satannbsp;riti ftimiilurnadhibet, vtquamuiscommiferationealiqua tangdntiir, beneb^'^'^jfnbsp;tarnen abftineanr,nc,dijm alijs fuccurrunt,fcipfos negligant,amp; ad egcaiein leJ'o'''Jnbsp;Quin Theologuin hic agit,il]ud Pauli obijcieny,quo infidelibus dtriors dicuniffi^,jnbsp;iins dome(hcis,amp; ex ( natis,non profpiciunt.Prterca ex hominum ingratitudiff^jf,nbsp;menrum prit, quopcrfuader,nimis fiulteos faccrgj qui fua alijs largiuntur, cun'Pjj,nbsp;que bcaefadoribusfuispefiimamgratiam rtribuant. Et hiclatibitnumcampnbsp;cendi inueniunt,quialioquindiletioBefraternaalienioresfunt,cin cxctaph^ jJnbsp;vbiq; occurr3nt,qui fcelerata plan ingratitudjne in optime meritos pcccanf,nbsp;Philolopho redeamusjhi mifericordiara ijs folis deberi putarunt, qui prater ''^^^111nbsp;amp;iniuriaaffltguntur,neq; eosredfacere, quoshoniinisfacinorofi, duin lupP^^nbsp;luitjmilret.Q^perfuafiohodie etiara multos crudeles facit, dum iuftitixvindi'^'^nbsp;deri volunr,vtinitiodiximus.

it ff-' amp; hoc diomifericordiain ingenereomnibusamp; crgaomnescom-^l,i-/r.

II,


J,

^fhej.4,

UCar,ii

^edChriftum andiamus,qui indefiniteamp;absq;omn!exceptionebcato$d'^'^jy, tcricoruvs, amp; hoc ddomfercordairringencromnibusamp; ergaomnescoiniff-*'j|,j-quo Paulus rlpiciens nos cum gaudentibusgaudere, ccum flentibus fiere,adc^' jj*nbsp;micis quoq; itiifcricordi officium prftareiubet. Etenim-quiamifericordiamffff-^i).nbsp;Icdtione coniuudam elfe, adeoq; exilla nalci diximus, vtiq; omnium nostnifer^*'jjenbsp;uenit,quos Deus diligereiufsit. At huius de proximo diligendo prceptum vniff^^j|[{nbsp;c,amp; qtllmq; obuiunnquem nofir opis indigum efl vdemuSjCompledi iubetM^j,nbsp;nobis notus flueignotus,nolhs fiueaJienigena,amicus fiueinimicusfit. Ergo*quot; c,nbsp;cordia quoq; omnibus d5bctur,quod Chrius in Samaritani parabola diligente^5pjjnbsp;cat. ItaqjOtnnis perlonarum reipedus procul excudi debet,qum quiadmittun'dl^nbsp;feprarare volunt, qui Solern fuum bonis amp; malisoririfinit, qui dcniq;niundi^^jj(,nbsp;ptifiimi Sc degeneris milertus Filiuin fuum vnigenitum pro omnibus tradidit. ^jjiSnbsp;quod neminem prorfus a nobis alienum dicerepoffumus. Etenim fi quisnbsp;^t, tuus in Chrio ffater,amp; fub hoc capitetccum ciusdem corporis membrumnbsp;nbsp;nbsp;(^)if

ergo eius miferia tangeris,te corpore Chrifti alienum cfl prodis. Sin vert quisff^^iiJ Chriftianus,homo tarnen e(l,amp;eiusdem tecum naturparticeps. Quod innbsp;quoq;, dum pleduntur,obferuari debet, Etfi enim in his iufium Dei ludiciutnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji

UodtM mifi ricerix ,

UtMH, J,

re, amp;rudicum /nteotiam probaredebcamus,merit tarnen nos moueat, lapfi fint,amp; fimul n^r vitioficatis recrdari,qu tanta eft,vtnullumfeelus tai dnbsp;amp; atrox fit,quod non pofsit in vnumqucmq; noftrum cadere,fi fui Spiritusgtff**^' ^'nbsp;bis Deus fiibducat. Imo fi fimul vtam ant adam examinemus, moxilludot''**nbsp;Autfumus,autfuimus,vel taies poflumus cfle.amp;c. Sequitur terttumhuiusnbsp;quis mifericordi Chriltian modus fit,amp; quousq; progredi debeat? Qimloconbsp;h etymon confiderari debet. Quia enim mifericordia cordis affedio cfl, quemnbsp;adionum atq;confiliorumfontem eflconftat,minimc ilia otioiacrit, fednbsp;opeiibus dilcdionis {esedclart,vtprimumoccafiooffertur. Docethocquoq;nbsp;tani parabola,qui cum faucij amp; Spoliati ex toto corde mifereretur, niox accurrit)-^inbsp;raabluit,eadem obligat,indeiiimentoimpofitum in holpitium deport.it, illicff'quot;^of'nbsp;gerit,eundem hofpiti commendar,proq; eo Ipondet. Et alibi Chrius operanbsp;di elfe docet,efurientibus cibum,fiticntibus potum pra;bere,nudos vefiire^p^*^^nbsp;Si extorres domi tuaf excipere gros inuifere,vindos confolari,quibus confendff*^^ qitfnbsp;apud Iliam cap.j/.Ieguntur, Fruflra ergo milericordi laudem fibijpfisnbsp;miferos ncgligunt,amp;,qum eis ferre poterant,opem negaQt,lq;omniofficionbsp;arbitrantur,fi ipfi neminem lfcrint.Sunthi exeorum numero,quos lacdbusAp*nbsp;fide fimul amp; charitate deitui feribit. Nam fi frater(inquit)aut loi or nudi fucriquot; yjj*nbsp;genres ^uotidiano vidu,dicacutem eis aliquis verumZAbite cum pace,caW^*'*' hJO*nbsp;.ult;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I.W.. .M....... .^...^..1 .v.unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WInbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w... ? till t.tSjCCnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jljff*quot;

iuramini;non tarnen dederitis eiSjqu corpori icruiunr,qua; ent v cgentem,daufentautein vdcera fua coranj eo.nbsp;probe tenendum,mifericordaain non in anbsp;feria quidcne^cquiefcerc, i'edopeiibusfesedeclarare, quibusij niuentur q'nbsp;miferec. -

fententiam Ioannesquoq;^it;Si quis habucritfacultatcs raundi,amp; yiderrt _ ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mj oo,quomodo,charitas Dei manetioff^[j(tff

affdionecordislcuicul.1 confiere,fcd^

-ocr page 523-

HOMILIA VI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Interim fimul meminifle oportet, inter opera Illa diftlnguendum e{re,nc quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

-contra officium fiat,cm nos deUinauit Dominus. Eft qui dem mifericordi prceptum ^'carthafrt' (vi diximus')generale, quo omnes homines obllrinounturamp; milericordiam fontibus'^quot;'*'*'*''*nbsp;quoq; flue maleficis deberi docuimus 1 fed hac conditione, ne impune fcrant fcelera,nbsp;qua: Deus punirc iufsit.Hic enim vt mifereri nos iubet cgentium,ita iudicibus, ne pau- e*..nbsp;ptrum milereantur, vetat. Et notum eft Solomonis diduin : Ex quo abominatur Do-'*'*^****nbsp;minus tam cum,qui tontem abfolutt,quam qui infontem damnat.ltemQuj impium fine fcclcratum dicit iuftum.illi malcdicunt populi, 8c eundem nationesdeteftabuntur.nbsp;Debet ergo magiftratus facinoroforum mifevicovdia tangi,8c quoad eius fieri poteft,abnbsp;exquifitis fuppliciorum tormentis abftinere,prorfus autem abfoluere cos,qui capitis peenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

nam mcrcniur,minime debet. Ad illos eniin inprimis pcrtinet,quod in legetoiies incul catuf.Excindcs malum ex medio tui. Item : Quia dimififti virum, quern ego excinderenbsp;iutfcram,erit anima tua loco anim illius,Scc Qi^d ergo fupra de manfuetudine di-tum e(f,nefub buius prtcxtu ignaui difsimulatores fimus eorum, qujDei glori de-roganijSc cum fcandala conluiita funt, hoc ipfmn m ijs obferuari debet,qu dniferi-cordia hucolq; diximus. Hate enim vt crudeles effe vetat,ita minime obftat legum atq; iunbsp;risdiuiniexecutioBi.Qmaenimhacnonnoftriimiseftjfed exDeiraandatodependet,nbsp;nullus affeuspriuatus earn debet impedire.

Citeriim quia non ignorabatDominus,quamtardi fimus in omnibus,qux ex **^''quot;**J* charitatis lcgcfaccrctenemur,8c quam ingeniofos facial in excufandis nobis philautia,*quot;''**^nbsp;quam cxprimisparcntibuscontraximus huic quoq; aphorifmo promifsionei#addit ra-tionis loco.qua nobis mifericoidi ttudium perfuadeat. Quoniam ipfi (inquit)mi{c-icordiam conlcqucntur. Debet autem ha:c ratio co pluspondetis habere, quod non nbsp;tamab vtili quam neccfl'aiio petita eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Elcnira communis fortis nos admonct,

quae eiufmodi eft, vt omnibus cuiuscunque loci aul ordinis fint , mifcricordia tam Dei quam hominum fit opus. Etenim natura peccatoresfumus, 8cproinde cla- PA/.riti.if.nbsp;marc cogimur : Mifcrere niei Domine lecundum multitudinera miferationum tuarurt;nbsp;Nc ingrediaris in indicium cum feruo mo. Domine; quia nun. iuftificatur in confp^nbsp;du tuo vll carO.Ne memincrii debdorum adolcfccnti mes, fed memento meifecunnbsp;dumbonitatemtuam;SidelidaobfcruauerisDominc,quisIubfiftet? Sed 8c Chriftusnbsp;Sciuator noftcr nos orareiufsitRemitte nobis dbita noftra. At quo ore.qua frontenbsp;Dei mifcricordiam implorabunus,fi ipfi in fratres duri 8c immites fimus $ Nec minusnbsp;nobis alioi urn hominum miferatione opus eft, quando ijsdem cafibus ( vt de fe ipfo Scnbsp;Barnaba Paulus loquitur)umnes obnoxifumus, 8f nemo fibijpfiWfficit.

Vtenim omnibus abundent diuucs,ab omnibus timeantur Tyrann!, omnibus pro impcrio reges impcrcnt,in omnibus fapiant iuris 8c legum periti, multi item crudi-tione amp; dodrina alqs prftent jquid tarnen hi omnes in vidu parando, Sc alijs neceffa-rljs potcrunt,nifi agricolarum 8c opificum minifterio lublcuentur ? Qimties item accinbsp;dit.vt non ditifsimi modo mercatores,fed potentifsimi reges mancipiorum vilifsimorutnnbsp;opem implorarc cogantut ? Xerxen certe,qui montes transferre,flumina exiccare, marenbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poniibus fterncre folcbat, clades inlperata cogit fcapbam meriioriam pauperculi pifea-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loris ingredi, vt Afiae rcddcrctur.Et buius generis multa quotidic fiunt,vt nunc de ijs

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taceam, qui interdum in hoftium aut alic.rum,quos prius vcl iniurijs aifecerunt, vclfu-

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perbe 8c contemptim ncglcxcrunt.poteftatem veniunt.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Debet igitur ( vt dixi) promifsiunis iftius maximum apud nos pondus effe, cum prtMip'nH'

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quia,vt ca potiamur,nobis plus quam necclTe eft, turn quod eadem verifsima atq; infal- 9ew/r.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;libilis cft.Etcnim fieri non poteft,quin mifcricordiam Deus mifereatur : quia buius filij

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt, 8c eius ingenium referont, cuius proprium eft miscrcri 8c affiidis fuccurrere. Bo-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nos eft Dominos ( canit Pfaltes ille diuinus) in omnes 8c mifcricordia eius fupcrat o- pyaz.ws.uy

I mniaoperaeius,Item;Mifeiicorseft8cbcneficusDomlt;lius,paiiens8cmagnxlonita- ' tis. Nonfolctperpetuolitigate,neq-,memoriamacceptainiuriinternumretinct.

Non tradai nos pro ratione pcccatorum noftrorum, neq; rependit, quodiniquitates

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftrx mercntiir : Vt pater mifcrctur liberorum, ita Dommus miferetur timentium

iplum. lufeenimnouitcondifionctnnofttaui,rccordans,quodfimuspuluis. Etin V u iii Nouo

-ocr page 524-

$08

DIEI OMNIVM ANCTORVM',

rpii, 41.

#r. lU

Nouo Teftamento pater milrationum ab Apoftolo vocatur, e quod mileritord*^ fonsfitinexhauftus. Chriftus deniq; noseiusfimiles fieriiubet,vtitaipfiusfiliaJi'nbsp;elfe teftemur. Reuera igitur milericordiam apud illura eonfequentur,qui ex fide Ycra,8^nbsp;diledione non fucata.milericordi erga alios ftuducrint. Deinde in talion is kgepf'nbsp;milsio hc fundata elt,qu vt iuftitiima eft, ira effedum habet in hac caulTa prxfcn^nbsp;fimum non mod,quad Deum , verum etiam quoad homines tam in prefenti,qu^nbsp;futuro feculo. Q^oad hoc feculura cnim etfi ingratifsimi fint homines. Deustaintgt;*nbsp;mnium corda infuamanu habet,vtilla pro fuonutu mutet,exduritmolliareddat,amp;nbsp;dijsaccenlain fubitam miferationem conuertat. Exemplum huius rei euidens in Ss'J.nbsp;habetur:qui ciim Dauidem caneamp;anguepeius odiflet,huiustarnen faonitateamp; gt;Jquot;nbsp;ricordia femel atq; iterura feruatus, etfi reprobus maneret, tarnen in lacrymasnbsp;culpam deprecatur,amp; cius mifericordiam porro implort Qmd ergo non pofsit Vnbsp;in illisfledendis,qiH nondum in impietatecallum obduxerunt?Pertinet huc,qnonbsp;Pfalmofcribitur : Beatus qui gri aut afflidi rationem habet,cum tempus fueric^du^^^nbsp;fum,#ipiet ilium Dominus. Neq; aliquem hic moueat improbitas impiorum, q'**nbsp;talibus infultancNam vt nullis officijs emolliantur reprobri,Deus tarnen reniunefnbsp;fidelis eft,amp; in magno illo die rtribuer omnibus, qui afflidorum ipfius miferti WSnbsp;Et hue referri debent,qu de nouilsimi iudicij proceflu dicuntur.

Cduf tmle-r/fa nori Jeculi.

Docer nos loci huius confideratio,cur hodieir Dei figna pafsim appatf^'^^^^ affiidioWibus alsiduis infelix terrarum orbis exerceatur ? Nimirum quia interIk^JJnbsp;fcelerum charitas cxtinda,amp; proinde mifericordia inter homines rara adeoq;nbsp;Periclitantur quidem omnespopuli,amp;priuatim plrosq; egeftaspremit, lues i* jjnbsp;tyranni perfequuntur. Sed qui optimi funt,vt fu quieti confulant, aliorum caUnbsp;nihilad fepertinerc arbitranrur.Alij ex miferijs aliorum lucrum captant, vt oiotip.nbsp;vfurarij,brcdipetx,amp; his omnibus peiores,Carcs mercenarij,quifanguinis junf'nbsp;difioncm gentium amp;vrbiumexcidia atq; terrarum vaftationem fibi quftum nbsp;Quid ergo aliud fiat, qum quod ex hoc Chrifti didolacobusincontrariun*^'^^],^!!nbsp;^Lbsq; mifericordia iudicabitur,qui non prftiterit mifericordiam. Sequenturnbsp;grauiora,nifi emndemur. Iraq; communis fortis amp; fimulnoftr vocationistnlt;^^|,nbsp;diledioni mutu ftudeamus, amp; hanc mifcricordi non fimulat operibus teftc^nbsp;quibus nos olim in aduentu fuo gloriolb pro fiiis agnolcat ternus Dei filius,*nbsp;ftusjcui debetur benedidio,honor, gloria amp; poteftas in sternum. Amen.

H O M I L I A vn.

Beat! miindo corde : Quoniam ipfi videbunc Deum.

VAHVIJ IVSTICIAE ET BENEFICENTM mifericordiftudium omnesferhominesprofiteantur,amp; pf^'nbsp;dignos iudicentjqui iftis virtutibus dediti funt,Yafrum wnifnbsp;phetaait)amp;infcrutabilecftcorhominis,idcoplseriq; ffauo^nbsp;gunt,amp; tunc quoq; Deo amp; hominibusfucum faciuntiquan^.j^ujA'nbsp;mi amp; beneficentiimi videri volunt. Non temcre ergopri^

phorifrais quibus Dominus nofter lefus Chriftiis humilitatcm manfuctudio^'^ijO^ tiam amp; mifcricordiam,difcjpulis fuis commendauit,iftum fubijcit,quo beatosnbsp;at eos, qui funt mundo corde. Quia ver hic de fonte omnium noftraruni rtii'**nbsp;ideoq;de{ummafalutisnoftragitur,vtrcmmnem redius amp; maiori cuin. z^fi^ jnbsp;telligamus , primo videre oportet, qu ilia cordis mundities fit, quam nobisnbsp;comn^ndat. Deinde,vndc ca^em nobis obtingat. Qi^ item ciuseffedafij^j,^nbsp;fse declarer, Poftremquod nam prmium mundis cordc Dominus polcca^

Qimad.mundiciem,eftca duplex, Vnaperfeda, quae omnis virij pers eft.amp;hanc nemo hminum exfeipfohabet, neq; dum inhaccarnenbsp;potcft.Quia enim in pcccato concipimuramp;nalcimur,figmenta cordisnoftriiiJ^dSnbsp;praua funtab incuntc etateiamp; ideo red olim diccbat Solom;quis dicermuD


-ocr page 525-

HOMlLIA VIJ.

meum? purusfum 4pcccato nico? Narn 11 c|uis hocfloi arrcgare aufit, vnox cum ar-gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Guent cogitationcsfu, 8c cupiditates mais 5 tpiasfanctilsinai cpVK|; in feipfis lurgeie entiont, 8c de ijsdem acerbe concyucruntur. E-xcmplo hic nobis cil Paulus ad Rom.7.nbsp;cap. Et apudIfa. cleli queruntur iufticias fuas tlR inllar fovdidorum centonuni : ni- //. 4.nbsp;mitumquodcumopcrlbus bonis cogitationes eiufmodi illic;t concurrant, qu ilianbsp;polluunt. Altraautcinmundiciescil,qualiasmScriptu;is intcgritas 8c fimplicitssnbsp;fine rcdhudo cordis dicitur,8cin eo confillir,quod etfi cupiditates 8c cogitationes impu-ri furgant,non tarnen cas regnare finimus, ncqvaliquid dolo maio auifraudolenter fa-ciinus. De bac in prxfcnti D aminus loquitur.

Cordis auteni meminit, quia in boc omnium diftorum atq; fadorum fons atq; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

crigo cft. Nam vt alibi ait ; Bonus bomo ex bono tbefauro cordis pi ofert bona, malus nttmtnent autcm ex malotbcfauro cordis mala : 8c ex abundantia cordis os loquitur. Qm ergonbsp;cor mundum8cfincerumhibcntdolis8cbypocrifi,i)dcm recum Deo 8c homini-'^**'nbsp;bus ambulant ,8c borum cor dibsatq,fa'.sipl'orurarelponder ,\t non aliud corde clt;e.nbsp;lent, qum quod loquuntur 8c faciunt. E,contra quorum cor non e(l finceruffl, ij nibilnbsp;reftc Vitlunt. Etcnim quoad D Ex.V M\ 8c religicncm bypocryt font,8c vt olimnbsp;Pbarilai lanimoniam vtllitu , iciunijs, 8c pvcctionibusin publico,purificationibusnbsp;8c ablutionibusvaloium,fimulabant,cmintus pleni cflent malitia.nbsp;tempcrantia : Ita iftiquoqtreligioncm externiscercmoniisprohtentur, cm animos^*''-**nbsp;babcant ab omni rcligioncaiienos ; Vtl ctiam cum Deo ^uali ludunt, quando cultusnbsp;exfoo arbitrio nouos indituunt,8cborum pvxtcxtu commodis fois priuati?confulunt

, rapina 8c in-A/x/fe. i,j *'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; r .

VI olim leroboam,qui vt rcgnum luum llabiliret, vitulorum cultum inuexit ;8c vtlfra-tR'ia*0M lit,qui lub Acbabo in vtrainq; partem claudicabant. Et borum numerus bodie ma-*nbsp;gnus cllintcrPapillas, 8c Evangclij profcllorcs. Qum multi enimbodieP.ip3tum le-antur,cmeiusfopcrftitioncsScabufosborribilcsnon ignorent, eo quodilium foisnbsp;ftudijs priuaus l'eruire vident ? Similiter quam multi Evangell) fide atq; dotlrina glosnbsp;riantur ,nonquodCH Rl ST V M ver noriut, fed vtluis commodispriuatis corMu-lant,qni inicrea ludas agunt,duml ctlcfias deglubunt,8c. tandem,nifi omnia votis^c-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

cedant,exfaciileglsdcfelorcs 8caperti bodes fiunt ? At qui Deum fallere audent, quantum in ipfiscft,quid nonfaciant,quando eis cum bominibus res edTunc certcxnbsp;bac cordis immunditie manant mcndacia, doli, fraudes,impodutx, libidines vag , 8c *nbsp;qucunq,bominis vitam polluunt , Nibil cert t?m turpe cd, quod talcs non aufint, finbsp;vel Inert prxlcntis vcl impunitatis Ipcs aliqua affulgeat. Hxc ergo caufa ed, quodnbsp;cordis mundicicm fiueintegritatcm Deus pafsim fuisrequir^ldco in foedere dicebat^//^,^f,^i,r7*nbsp;Abrabamo.l'.do perfittus fine integer,atq;,:imbul,icnram me. Quafi diccret : Qui nonGf. i?nbsp;externo tucodecipior,fed cordis recclfusinfpicio. fo lege item dum concupifccntiam nbsp;probibet,cormundum 8cpuiumpodulat,8c(pcrepetit.- Sanliedote, quoniam egonbsp;lanttus lum,qiu inter vos babiio, Vrgent eandem,dotrinam Propbtt in fuis consnbsp;tionibus,8c ad eiusobfcruationem veterem populum perCircumcifionisfymbolum, 8cnbsp;purificationes legales,Deus obftrinxit quarum omnium verum vfom Moles 8c Propbc-tx mondrant,quando iubent,vt corda circumcidant,8c fie lauentur,vt mundi fint.Qui-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bui confentiunt Apodoli,qui banc docent cfic voluntatem Dei, vt fanfti fimus,quandonbsp;nbsp;nbsp;

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bunc absq; landimonia nemo viderc pofsit. Sed 8c Chriftus de pcdum,id ed affcluum ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ablutionceosadmonct,quosipfelauit.- Scinprxlcntibcatosforcclaroatmundos corde, zsxn.u

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt cumbypocrlfi omnem impuritatem cxcludat,8c fimul errori publico mcde.atur, quo

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plxriq; fafci nati beatos elfe putant vafros illos fimulatorcs,qui ih quouis cafo,fiue de re-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ligionc fuie alljs rebus,agaiur,fe omnium ingenijs atq; monbus accommodate norunt ,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt ipfi Caluis fills fortunls extra tell laum confidant,8c In honore fint atq; pretlo.E.con-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;travulgolnfclices8cdultilslmi mortlium elfe dlcuntur, qui dum omnem dolum an-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xl dcuitant,8c integritati dudcnt,fcipfiis omnium ludftrijs 8c prdx exponuiit. Monet*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo l.)ominus,nevulgl8c mundi infcllcisludiciomoueantur,fed cordis mundiciei 8c

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;integritati dudcamu8,qux ver beatos faciat, ctiamfi interi^m carnis fenfui aliter vide-

Kt hic tcncrc oportet,vndc cordis mundicics obtingat. Ex nobis cert, vt fupra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S'*

V U Vlij

I

-ocr page 526-

.p

lai. 14 ifatih. ftnbsp;i.. C-ir, J,nbsp;yi/. $ I.

Jdatlh, t.

DIEI OMNIVM SANCT.

diximus, nulla e(l, cm peccati fcrui, Sz prorfus vitiofi atq; mmundi nafcamuf : noftra induftria aut viribusacquiritur, Qihs enim fadetmundum ex immundo?t''''Jnbsp;ne pilum quidem capitis noftri pofsimusalbum aut nigrumfaccre? amp;neadcogitH.nbsp;quidera fumus idonei ? Ex Deo igitur oportet ilia veniat,qui vt folus per fc fanusnbsp;nos quoq; fandificat.nbsp;nbsp;nbsp;Qupd Dauid oblruans orabat. Cor mundum cra inmey

us. Et prima orationis Dominic petitione hoc iplum poHulamus,diccntes : cctur nomen tuum, id eft. Da nobis o Pater vt nomen tuum fandum per nos quoQnbsp;fandificetur,nequandonoftris vitijs aut delidis prophanatumin contcmptuin vquot;nbsp;Qmd vcro hoc peters opus erat,fi per nos prftari poterat,

I. ran. U lum, J.

Otd.S,

Sandificat autcm nos Deus in filio fuo Icfu Chrifto, qui nobis ab illo fadu fapicntia, iuftitia fandificatio amp; rcdemptio. Hie enim nos emundat amp; abliiitnbsp;nisfuilauacroabomnipeccaro. Idem nos ex verbi fui femine per Spirituninbsp;generat,vt ex corruptis Adami filijs,noua creatura amp; filij Dei efficiamur. AdhxclUnbsp;obedicntiam,iuftitiam amp;fanditatem nobis communicar. Ethcquidemomnianbsp;per Evangelium fuum ofFcrt,cui qui credunt,ij per fidem illi inferuntur, amp; tamip*' nbsp;quam donorum eius omnium participes hunt, ideo difeipulis fuis poft vltiniamnbsp;dicebat . Vos mundi eftis propterfermonem meum , quern ego vobislocutus fufflnbsp;niirirra refpiciens ad fidem,qua illi ipfum rcceperant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eteodem fenfu Petrus p'

tf.

inSynodoHierofolymitanaaduerliiseosjquioperum legis iuftitiam pronuntiauit, corda per fidem in Chriftum purificari. Paulus item cum in prionnbsp;rinthios cumerafl'et catalogum fcelcrum,propter qua: regno Dciexcludunturnbsp;jllis incurabilcs pergunt,mox ad cos qui crediderant conuerfus addit : Et hxcnbsp; dam ; fed abluti eftis, fed fandificati eftis fed iuftificati eftis in nomine Domini I bnbsp;per Spiritum Dei noftri. Quo ctiam referri debet, quod idem cm de pugn^ y*nbsp;cum innata vitiofitaredifferuiflet, amp;inilia quafi fuccqmbcns cxclamaret :nbsp;homo, quis me eripiet ex ifto corpore mortis ? Mox animum rccolligcns ait :nbsp;ago Deo per lefiim Chriftum Dominum noftrum, Q^tquot ergo innata notnbsp;tiofirate liberari, amp; intra corda fua mundari, cupiunt, Evangelium audiantnbsp;iiTlioc fefe offerentem, nosq; ablucntem, Chriftum ampledantur, feq; iplos cinbsp;dosfiftant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alioqui ad ipfos pertinebit quod ille olim Petro dicebat: Nifi^g

rote, non habebis partem mecum Ioan. /. Vndefcquitur cos qui Evang^ faftidiunt, adhuc immundos efle, feque ipfos regni Dei hreditate cxcludcrc.

g^SAnnmf ttrttu.

if. 9. auth. ift

Atquiahc (vifflximus) cordis res agitur, ex quo ecu fonte omnes ones atq; ftudia manant, non in otiofa contcmplatione mundities ifta confiftitgt;nbsp;dis pulcherrimis fefc prodit, amp; in totam hominis vitam per omnia eius didanbsp;diftunditur. Etcnim qui adhuncmodum cordemundatifunt,ii quoadnbsp;fidem fei uant illibaram, neq; vt perfrid frontis amp; proftitut pudicitia: mulies^ jjs^nbsp;poftDeos alienos,fiuc creaturas fcortantur,Deum item hunc non inanibus jirnbsp;led in Spiritu amp; veritate colunt,neq; ex corum numero fiint de quibus illeapud inbsp;tarn queritur, quod ore fibi appropinquent, amp; labijs ipfiim honorent, . joi*nbsp;proculab coabfint. Adhc Dcumfuper omnia diligunt ex toto corde j amp; jpr,nbsp;ma ,amp;omnibus viribus fiiis. Qua:cairfa eft, vtiplum patris fidi loco reucnbsp;Se eidem fetotosconfecrent per fidei obedientiam. Q^odquifaciunt,nbsp;mum quoq; diligunt, amp; fecundum voluntatis Dei prfcnptum vitam viuunt .^^01nbsp;amp; fandam, adeoq; peccatis quotidic in Chrifto moriunrur ,vt cum eodem rnbsp;vit nouitatc ambulent. Denique per omnes vita: human fundioncsnbsp;munditia extcnditur.cum publicastum priuatas, amp; omnibus fcelcrum iniqmnbsp;obftr,qu nobis mundo infelici amp; impure obijeiuntur,

* t^o loco apparetjqualerenfcri debeant prophani illi qui omniafcus^^ Ajijo' in religionc quidem ( vt fupra dixiraus) vcl hypocrita: funt, amp; ineptifsimis WPnbsp;nibus occupantur, vel cum Deo impie amp; fcurriliter ludunt, adhc verbumnbsp;liter oderunt. Qui item* vita amp; monbus corrupti,mcndacijsamp; fraudibiis j^oS,nbsp;libidinibus vagis indulgent, perpountjinebriantur, fcrraoncs effutiunt

-ocr page 527-

homha vu.

obfcxnosamp;impuros.amp;cum auditorum fcandalo coniunkos. Suot hi cordis im- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e *

mundi indices, amp; cin talcs animo fiinul Si corpore polluti fint, nequaquambeatis iftis polVuntacccnlci-i,deqmhushicfcrmocftj fedolimforasexcludcatur,vt vtdere eft A-pocalip. 21. cap.

Q^avero nobis in hacre vehementer ohftantcarnisSc mundi illecehr quibus a/W/D fitjVt non obferuemus fub hislatentem fcelerum immundicicm,qu nos Deo inutfos Sinbsp;exolosrcddit,amplilsimipra:mii pvomifsione nos C HR 1ST V Sexcitat,dicens ; Quo-niam ipfi Deum videbunt. Atqui Deum videri pofle Scriptura negat, amp;. notum eftnbsp;quid Mli hune videre cupienti ille refponderit : Non videbit me homo, amp; viuet. Etnbsp;illndloannis Baptifta: : Deum nemo vidit vnquam. Paulus item Deum dicit inj-tuhl)ilcm effe, amp; hoc poftca exponens, ait . Quj l^^us habet immortalitatem, lucem i.i'im. i. r,nbsp;hahitans inaccellam, quem vidit nemo hominum , neq; vidcie poteft. At'debcnt loci illi de Dci Eflcntia intelligi, quam nemo bac carne moi tali veftitus oculis corporelsnbsp;videri potcll. Q^uomodotnim Dei confpclum fuftineret homo mortalls, quandonbsp;conllat,landifsimus Dei Icvuos ohm ad Angclorum conlpedum j fi hi ipfis illuirioresnbsp;apparueiunt, conllernaios t'niffe. Et tres ills difcipulos,quos Chriftus fibi pr ahjsnbsp;tamiliirifslmoslubuit, cxpauefakoscccidiffe legimuscum ipfcalit^uera fu maieftatis 17,nbsp;gulluinillis cxhibcrct.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Qimd igitur Inc pollicciur, primmde veraamp; falutari cognitioneDejdebet in-ttlligi, qux lohs i)s contingit, qui corde mundo (unt amp; integro. nbsp;nbsp;nbsp;His eniin fefe Devis,

quantum ncccffc nobis eft, manifeftat in filit fuo, qui proptius petfonx eins haracief eft. Idco hic dicebat ; Qm me videtjpatrem videt. Et fane vt fide in Cbriftum cordanbsp;pnrificantur ,ita qui hune lemcl fide vera appraehenderunt,bi in illo vident Del iuftiti- nbsp;am,bonitdtcm,milcricvdiavn,vcntatcm,fpicntiatn omnipotentiam, Sc omnia alia einsnbsp;ttributa,in quorum cogniiionc indics proficiunt.

Deinde de ea vifione proniilsio ifta exponi debet, qu in Ecclefix focietatem re-ccptisobiingit. nbsp;nbsp;Inbac enim fese Deus manifeftat non per verbum modo, vcrumetlt;

iamperSacramenta,qux D. Augnftinus rctcdixit vifibilia figna inuifibilis gratix. lt ohm qmdem in labernaculo hue templo Area teftimonij fiuc foederisertcuiWlt;')gt;,nbsp;l^ropitu'.orio, quod Qierubim duobus obumbrabatur, amp; D ET populo fuo prfen-tis erat Sacramentura, cm illis refponfa darct qurentibus,Sc proinde Deus inter Cherubim babitans dicerctur. Imo propter Analogiam,quxfignis eft cum re fignata *nbsp;Arcam iplam Dominum cxcrcituum fcripturavocat. Ideo Dauid facrorum com-T/^^*** *nbsp;lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mnnionc exclufus orsbat . Sitit animamea DominumDeum vlm : quando tandem

1 vernam ,vt compaream in confpcluDei. Mitteluccmtuamamp;veritatem tuarn, h 1 deducttntmo,admonicrlanlumtuumintroducantmcamp;adbabitaculatua ;

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grediar ad altar Dci, ad Deum, qui eft gaudiumamp;cxultatiomcajamp;cnbsp;nbsp;nbsp;Etludiin'^ *

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exiho fuo de rempli dcftruftionc querentes inter alia hoc potifsimum nomine dolent,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qubd non vidcant ampbusfua figna ; ca nimirum, quibus fuam prxfentiam atq; orati- *

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;am Dens illis prlus folitus fucratteftari. Eadcm eft noftrorum quoq; Sacramentorum ,

ratio, qncc fimilitcr grati Dci Si falutis in Chrifto fa figifta funt : adeo, vt qui ilia

\vidii Si luinit ,ipfilsimum Dci filium, Si in hoc Patrem videre amp; pcrcipere dicatur,-,Ad. l'rclcfix vero focietatem internam non admittuntur, nifi quorum corda per fidem innbsp;(. Ihnftuni purificata funt, fccundum illudPfalmi : Qms afcendlt in montemDomini? -qms in loco lanftuari) ci ns confiftet ? Qui eft inoocens manibus Si repurgatus cordenbsp;Sic. quibus illud CHRISTI confentit, Petro dicentis . Nifi ego te lauero , nonnbsp;babcbis partem mecum. Rcf ergo in prfcnti D E V M videre dlcuntur, qui abnbsp;lutioms per C H R l S T V M participes fai,St per fidem corde fuo mundati, Ecclefianbsp;membra funt.

Terii qdem Deum vident, quia hic fuper cos fac'm fuam illuftrat, id efti, fe eis propiiium prbct,aut eis benignus affulgct. Qu? fenfu oli.m Sacerdotes populo Le-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nedicentcs inter alia aicbant ; llluftrciDominus facicm fuam fuper te,8i mifereatur tui :

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atiohat Dominus facicm fuam fuper te, Si det tibi tranquillitaTem Sic. , Etfimili fen- p/f.

iufanUim Pfabnis prccantur-. pac illucefterevel oftendeyfaciemiuatn, Sifaluieri-l luus liciM ; Q^arc facicm luatn aucrtis ? Q^usque faciem tijiam ^feondis ? Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etenitn

-ocr page 528-

DIEI OMSIVM ANGTORVH

Etenim fi Deus nobis propitius ffulgeat mox lta ilia confcientia: paxnafciquot;*^* quam omnem hominis intcllelum fuperare djcit Apoftolus, co quo J in mcdijsaffli^*'nbsp;onibus durt, Sc omnem trilbtiam difcutit, Nam fi indignauo Regis ( vt Soloinnbsp;ait ) ert nuntius mortis, amp; contra in vultu rgis fercno vita cftjiusq; gratia, vcluuDii'nbsp;bes imbris fcfotini: Quanto maiorempurabimuscofum elle obleftationera, quorui^nbsp;mentes Deus fu bonitatis amp; mifcricordi luce illumint, Senfrunt hoc olim l'**nbsp;CHRISTY Mvera hdcamplexidellutcfua certiiam erant, qualesfueruntiathi*nbsp;us, Eunuchus,Acthiops,Saman ciues,carceriscuftos apud Philippcnfes, amp;ali)H*nbsp;quosgauifosfuifle legimus, ctiarafi pericula perfecutionum vndiq; illos circuiuHquot;nbsp;rent,

Itt,

Scqueturolim veraamp;propria Dei vifio. Nam quibus hoc obtingic if* P?* fentifculo, vtDeumin filiofuolES V CHRISTOreftcagnofcant,innbsp;focietatc fignis grati vifibilibus, fruantur 8c de hac intra animosluos certi linc,iinbsp;liuiusmortalisvitvinculis amp;tencbris omnibus exempt! Deum facie ad facieffl^*nbsp;buut.Etenim animillorum tranlunt mortein vitam, amp;adCHRlST VW/nbsp;liguntur ; eorundcm verb corpora quiefcunt . laboribus fuis in fpc beats rcfurret'nbsp;InquaDeum amp;redemptorcra fuum (vtlobus olim dicebat ) ex carne fuaoculism*nbsp;debunt,quibus in haC vita omnis generis aduerfa intuentur,amp; in illius facie bonorugt;quot;nbsp;mnium abundantiaGtiabuntur,

Vt ergo cordis munditics omnem pictatem complelitur, quam Paulus C habere p|^miEionesprfntisamp;futur!lculi/Itahc Chrifti promilsio onmianbsp;net,qux ad hominis felicitatem perfedam amp; fempiternam faciunt.

fen.

9cr. Hi

At hic meminiffe oportet, immundis amp; impuris bonum iltud tam multipl^^P fus negari. Nam fine fandiroonia(inquit Paulus)nerao videbit Deum. Sun* jnbsp;infelicifsimi mortal)um,qui in prophana quiduis fimulandi amp; difsimulandi vafi;*^ y,nbsp;ollcant,amp; tune f beatos arbitrantur,fi vel in relligione luduntjvel cum mundonbsp;r^ vuluptuantur, feq; carnisimpur ftudijs polluunt. Carent talcs falutifcraDt*^nbsp;tione,quando neq; hic fe eis manifcftat,neq; ipfi cum viderc poflimt. Nam vtfp^JJ^p,nbsp;Ifefi mundum fit,non recipit obiedas rerum imagines , ita neq; Dei vifiooem at^nbsp;tiam admitterc poteft cor immundum amp;dolis obfitum. Et vt lumen hoc vulg^f^^^nbsp;poteft nif oculis repurgatis amp; fanis cerni : ita Deum, qui lux perfedifsima omnbsp;origo eft,nemo vidcbit,nifi qui animi oculos verfuti amp; vitioriim oculis repurgnbsp;Licet ergo impuri interdum ad Deum accedere videanturgt;verbum audiant,Sactsf^jjj;nbsp;coramunicent, amp; injkclefia dominium teneant, non tarnen fupt germananbsp;membra, neq; facicm fuam fuper eos illumint Deus, lcd potius auertit fc abnbsp;ipforum mens amp; confcientia polluta fit. Vt ergo verbum fibijpfis in teftirooniuif^^^fl#nbsp;ita Sacramentorum vfu, vel potius abufu,iudicium fibi acccrfiint,vt ad Con de inbsp;prophanatoribus Paulus fcribit. Quis vero alius finis mancat, qudm quodnbsp;regno excluduntur,amp; in tenebras exteripres ablegantur,vbi erit ploratus amp; ftf***nbsp;um. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...

Excitet nos fratres horum confideratio,vt procul relida impuri mnd* y amp; omni Ipeci mali, de animi munditie cogiteins,fine qua Deo non placebitnU^^pta*nbsp;derunt hoc gentium Philolbphi amp; pot ex quibus contra vanos extern! cultus onbsp;torcsPerfius Satyricus olimicripfit;

^Mndamusidfnpers ,demagaaquodireUnce poitmagni MeJJU Uff a fr of .go

Comfofitumtui ,faf^animi,fanSivf^receffui ^Mentis t amp; ificoSJutn generofifeus honejto,

.L

9 '

udeat ergo Chriftian^ homines ab Ethnicisfupcrarbamp; filijshuiusfo^ ^^ti' garibus. Curant plriq;, vt quoad corpus round! fint, corpus amp; roanus (O'nbsp;unt,dentes fricant, amp; priufquam in publicum prodeant, pileum, caligas, tun^*nbsp;gam,fcopis veftiarijspur^nt, calceosdeniq; iniquinatosbaberenolunt,nbsp;totaniteatjftudent. At quanto magis de cordis mundicie laborandum er^tnbsp;enim extern^hc parui momenti, amp; nifi cordispuritasacccdat^ nonimpuraO*

-ocr page 529-

H o M 1 L A Vll.

infnpcr noxia Cunt, Sctnpcr dgo huius dili rnci'n'tnerinius5amp;: ftnul in menteni reuo- / cennis, quid in Bapfmo voucrimus Deo, (^uid idem nominis Chriftiani piofefsio ic-quirat. Et quia mundities vcra pcifeda in nobis nulla cll, fide conCianti amplexemurnbsp;wtcrnum Eilium Dei ,IES V M CHR ST V M, qui nobis Deo iuftitia amp; fan ,.crVnbsp;ttficatio daius eft. Huic dcbctur bcnediSlio gt; boaot, gloria amp; poicltas in tcrnum

Amen,

HOMILIA Vin,

BeatipaciflciQuoniamfiiij Dei vocabuntur.

A C 1 S VOCABVLO SCRlPTVRA SECVNDVM E-bri fermonis idioma omnem hominis incolumitatem , quoad corpus fettetur.


amp;animamcompvhcndit. Confilbt ilia in duobus potifsimum ; Vt


nobis cum Deo, qui lummum bonum , c omnisboni fons eft conueniat Deinde vt inter nos pacem Sc concordiam colamus. Etfi ve-comncscordati fatcantur, in vtroq; tarnen pluiimum peccatur.nbsp;Q^ad Dcum cnim,pla;riq; hunc fcelcrum licentia offendunt,vt pacem cum eo haberc

trioinlfituunt, non feiplos mod Deo vero alines reddunt, veriiroetiam fub pr-textu religionis , qua 8c DEO Sc hominibus debebamus obftringi, fichfmata in-ucbunt,qux poltea difsidiorum grauifsimorum caufafunt. Quoad vei paceir^ qu inter nos coll debtbat.plriq; exmnato ipfisphilauti vitio,vt priuatis commodis Con-lulant,autiniuriasacceptas vlcifcaniur,charitati fratern renuntiant,Scpacem atq;conlt;nbsp;cordiam non modo fraudibus, impollurisjcalumnijs Sc quouis alio iniuriarum generenbsp;violant,fedinfuper armiscorrcptisalij aliosmaiori crudclitatc 8c truculentia, qumnbsp;jmmancsbcluinfcftant atq; intcrficiunt,non absq; terrarum horribili vaftationeSc vr-bium gentiumq; excidio. Quam infaniam plusquam belluinam vehementer auger per-uerfuminfelicismundiiudicium,qui ferbeatos elfepucat,amp;:prali)S eos colit atquc *nbsp;laudat, qui bac rallie alios vincunt, plui es tei ras populantur, ingentes hoftium ftragesnbsp;faciunt, 8c occifornm aut gentium deuiarum fpolijs fuperbiunt. Eo deniq; progrefl'anbsp;fuit olim hxc rabies, vt talcs in dcorum numerum referrentur. Acccdithc maiorno- .nbsp;xa.quodqui pacicumDeo ftudcnt,Sc.pacisconfilia traftant,fcr omnibus exofi funr,nbsp;aut altcm pro lgnauis,quorum nullus in Repub. 8c patria defendenda vfus fit, conteanbsp;mnuntur. Quapropter fi qui alijs mcliorcs ab immanitate ilia abio^rent, ij fe officionbsp;luo probe defuntos, 8c infuper bcatos quoq; effe arbitrantur, fi otio fuo confulere , 8cnbsp;ipfi extra omne difsidiorum 8c bellorum periculum viucre pofiint t 8chi deinde rerumnbsp;luarum fccuri alios facile negligunt. Idco Dominus nofter lESVS CHRIS T VSnbsp;vthuic malo, quo nullum in vita humana immanius 8c nocentius habetur, remedium ,nbsp;affcrat, bcatos dicit, non furiofos illos difsidiorum fetninatorcs , aut crudeles vfaninbsp;Martis8cBcllonxfilios,nccignauosillos8c otiofos, omnium , qua aguntur , difsi-mnlaiores,fcdpacificos : eosnimirum,qui 8c ipfi paeem colunt, 8c eiufdem cumnbsp;Deo 8chominibus authorcs funt alijs, Itaque hoc difto pacis ftudium fic nobisnbsp;commendat , vt primum eos damnet , qui illam improbe turbant : Deinde alteros quonbsp;que illos, qui de alijs omnibus fccuri,fu modo faluti confulunt.


proiuiuat^



-ocr page 530-

DIEI OJMNIVM 5ANCT.

Difcdtumini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quoad pnmum ft diidiutn hcinter Deum amp;nosnonnouumautrc^t'5

adinodum, amp; in primo parente noftro, Adamo, cpic. HunccniinD omtnettiKa.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fijani imaginem boniim amp;pcrfedum crcauerat,amp;in paradifuin,

vit amp; conditionis fdra, introdutum Creatorum omnium principcraatq;f-' num conftituerac, Ea conditione vt fum creatorera ipfeagnofceret,coleiet, onbsp;debitobedienti officium prftarct.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

At bic tanta Dei libertalitate,amp; forte omnium bcatifsima,non contentus* confilio paruit, vt Deo per omnia fimilis fieri conaretur. Itaq; fpreto Dei^nbsp;mandaro, ex vetit arboris fruu comedit, vt quamhicfibirefcruaratgloriquot;^nbsp;transferret: qu fan aperta fuit aduerfus ilium rcbellio.nbsp;nbsp;nbsp;Ideoq; non folum vy

fuacxcidit ,fed peccati mancipiumfalus,vtrcbcUisparadifocic(Sus,amp;qu^'* um rclegatus, paradifi autemaditusgladiocorufcante eiprclufusfuit,quo(lnbsp;ftum erat ir Dei amp; inimiciti indicium.

EffeHjt reltUi~ n Adami,

EfFeta buius rcbellionistrifliima fiint.

Nampofterosfimulomncsin luainfeliciconditionegenuir. Itaq; . amp;cbelles Deo omnes nafcuntur, quod in omnibus bominum facukatibus cH **nbsp;Etfi enim intelledlu alijsanimantibusprcmus, idem tarnen non percipieernbsp;Spiritus Dei.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.j,

7*. 8

i, tr, , Matth^ J-,

**.?*

IJ// s8.

Nafcitur ex eo voluntatis quoq; deprauatio, vt neq; velimus, neq; prob^ quDeo probantur ,fd figmenta cordisnoftri (vtDeusipfeloquitur ) prrunbsp;ineuntetate. Viresaucemin nobis nullfunt,quibus huic noftr vitioftrt^nbsp;dearrftr. Qnid cnim hc faciat homo , qui ex femetipfo ne ad cogitandun9^^nbsp;idoneus eft, amp; neq; corporis ftaturquicquam adiJcerCjaut capitis fui pilos veUT(,jsnbsp;nigros poteft facere. Itaq; apertum iam eft inter Deum St nos difsidiur.vt nnbsp;amp; aqua tantum inter fe, quantum nos Deo difsidemus. Hic enim ipfiIsimrnbsp;tas,nosomnesnaturamcndaceisfumus,amp;mendacijsarq;fabulis deleamur. ||.nbsp;iuftus, fnus, bonus amp; bencficus, adhc ternus amp; nulli corruptioni obno*'nbsp;nosveriniuftijimpuriamp;propbanijphilautijinuidi, amp; malcfici, adhasc innbsp;pafsionibus obnoxij amp; mortalcs fumus, ade, vt ex terra defumpti in eani j,,;;nbsp;uertamur Deniq; , id eft, fnfus atq; omnis cogitacio earnis ,11^nbsp;iftius corrupti, cft inimicitia cum Deo. lure ergo fuam iram hic aduerfus nnbsp;rit, qu de clo ( vt Paulus ait ) manifeftatur aduerfus omnem impietatem amp;nbsp;amhominum: im quia propter hominem tota hc mundi machina corrupt'^'nbsp;noxiafufpirt,in omnibuseriam eius partibus irati Dei indicia apparent,nbsp;qucunq;nos vei^ius,in oculos noftrosincurrunt. Talia funt, qunbsp;are vifuntur prodigia, qucunq; item in terris amp; aquis contra naturnbsp;peftates prterea incommod, morborum nouorum cxamina,befti ooccnteSj^jjj^)nbsp;quid prtcrea nobis in feftum accidie. Quin confeientijs noftris ira Dei nbsp;quando vel per fcriptam legem, vcl per notitias naturales ( quam alij naturnbsp;cant) de pcccatis conuidi, nosiram amp;exitium meruiflefentimus. Dequonbsp;mos Dei cultures aliquando conqueftos fuiffe leg^mus,inter quos Dauidnbsp;grefsiones raeas agnofco peccatum meum mihi quotidie obuerfatur. D'nbsp;ira tua me arguas, neue caftiges me in furore tuo. Q^oniam fagitt tua jj,canbsp;x funt, Scag^rauata eftfuperme manus tua. Nihil integrum eft incarnnbsp;pter indignationem tuam . non eft pax ofsibus meis propter iram tuamnbsp;autem huiusterroris vis eft ,.vt nccum feipfo quidem bomini conucnirepofs*fj|.jcKnbsp;fcelcris conuidus videt, quam multis, quamq; indignis modis Dei iramnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjs

tetur hoc de femetipfo Paulus ad Romanos feribens : Scimus quod Lex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^gi

ego carnalisfum, venditus fub peccatum,amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;Idem : Congratuler cnii^

quoad inferiorem hominem : Sd video aliam legem in membris meis rebell P mentis me, amp; captiuum rderitem me legi pcccaii, qu eft in membrisnbsp;tand huius certaminis pondr quafi opprefTus clamaqMifcr ego homo,quis''nbsp;ex ifto corpore mortis ? Atqui fimilera omnino pugnam in feipfis videbunt gt;nbsp;quein feipfos paulo altiusdefcenderint, amp;fua fada, voluntatem ,defideriinbsp;tates ad legis regulam examinarint. A tquoraodo poterie ijs cum Deo coou tiquot;

-ocr page 531-

H O MI LIA VllI.

bus ne fccum quidcmipfis conuenit. Nam h ( vt loanncs ait^ condcinnet ^os cor notlrum, j, ttuiof cil Deus cordenollro.amp;nouitomni.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;

Quia veto ita comparatx lunt rcs nollr, PaciGcatore omnino opus erat, qui nos cum l)co itt gtatiam rcduccrct. At inter homines nullus inucrdebatur.quando reat codent omnesnbsp;icncbauiut. Ncq^ quicquam extra hominem in rerum natura ell, quod vel Deo fatisfacerc, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?

vel lub tentationunt pondreaclluantcm animant placarcaut latiarc pollet. Non polTunt hoe opes, quarunt liducia fallax cll,amp; fcr multorunt l'cclcrum fibi conlcia,quando ( vt prouerbionbsp;dtciiuv ) omitis diucs aut iniquus cll.aut iniqui hres. Nihil etiam prolunt honores, nihil hu-us Iceull anticitia into illis fere animus grauatur, quando propter ilia pcccantus, amp; Dei iramnbsp;uobis accctfuttus. Similiter iteq^ cultus lupcrllitioh animas Huantes rcltinguuitt , neque denbsp;Dei gratia nos ccrtiorcsrcddunt. Domini euim vox ell: 1'rullra mecolunt docttcs dolri-nas honiinunt. Q^odhquis virtutisftudio huius mcriii laudent tribuere veliA nosei hoenbsp;VtophciK ditlum obijticmus : Nos I'untus omnes vcluii intmundunt,amp; ficut iellis Cento- //.as,,nbsp;num abicCloium omtes iullici nollrx. Kellat ergo Iblus Deus.quinobispropiftus affulgcnsnbsp;c inicicniixicrrurcsdilcuiiianimosnubilosfcrenatjnoua liducia impletos docet dicere,nbsp;bi Deus nobileunt.quis contra nos ? Et hxc ilia pax Dei eft, qux omnem mundi intellelum ^.8.nbsp;lupciat.C inter medias atflitliones durt,ftcuti Paulus Apollolus docet Phil. ^.Rom.j. ^p.

' cro pacis huius atbltet hue mediator ell, qui Deunt iratunt nobis placat? Vtique citnut lolus illc,quem Deus lanclilkauit, vt per cum libi rcconciliaret omnia,turn qux in terra, turnnbsp;qux in cuelis hint : atetnus nintirum Dei 1 ilius Iclus Chrillus : qui vt ntediatorcm inter nosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

agcrc pollet, homo fatus ell, ncqi humanant ntodottaturam in pcrfoitx lux vnitatem alfum-pln.lcdpcccataquoq, noilrain ic recipit, cadent mortis lux merito expiauit , amp; ita caufam c/}?, i. dusidij, qux inter nos cDciint erat, c medio luftuht,cpaccm fecit , cuius participes hunt,nbsp;quoiquot ipfunt lide vera luerini antplcxi. Docet hoc idem Paulus ad Cololi. fWibens :nbsp;In iplo pUcuii patri, vt ontiiis plcnitudo habitaret, amp;L per cum rcconciliaret omnia, pacificatisnbsp;pct Unguincm ctucis cius,ium qux in icrra,ium qux in coelis funt. Itaq-, nos quondam abalie-natos C holies,ntcnicopcribus mails intenta, nunc fane rcconciliauit jn corpore illo carnis Calaf,^nbsp;lux par mortem, vt lilletct vos lauQos C irrcptxhcnfos amp; inculpatos coram fe. Et rurfum.

lulbiieati ex ltdc pacent habentus erga Deunt, per Dontinum noltrum lefum Chriltum, per e.y quent efum lidchabuintus aditum in graiiam hanc, per quam ftamus amp; gloriamur fub fpcnbsp;giorix Dei te.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

De hoc vno Mcdiatorc olim promifsioncs datx iuerunt Abrahamo, Ifaaco amp; lacobo, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

quibui lingulis ab ipfo Deo diClunt fuittln hminc tuo bcncdicentur omnes gentes

^eberc, Apollolus adGalatas teftatur. In illius naiiuitatc Angeli cc.iitcruiti : Gloria nt cxcclhs Deo, in terra pax, in homines bencuolentia. De codent loan (7r,2,xff.z8*nbsp;nc\haptilla icllintoiiium perhibuit diccns. LcxpcrMofentdataell, gratia amp; veritas per IE- agt;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S V M C11R. I ST V M. lala clt. Et nc qux fupcrcUct verihmilts de illo dubitandi occaho,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vateripfccliiusbis ptonuntiauit .Hie ell I il,us ille metis dilclus, in^^plactus fum.Dc-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niq, hie ille cft.dc quo omttes Prophcias, quotquot locuti funt, vatichtatos ftiilTc Petrus ait, amp;

1 quern vnum Apolluli omnesprxdicaucrunt ; Quo nomine Prophetarum amp;Apoftolorum I iundamentum dicitur. Et notuntcftillud Pauli : Vnus Deus vntis etiam mediator Dei amp; ho- i.rxOT.a.nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;milium , homo C11 IL 1S T V S IE S V S. Quibus confentit, quod ipCe in Euattgelio cla- Mrt/zfc.u,

mat : Venitc ad ntc,qui l.tboratis 8cc. 1 treilt, nili per me. Itaq^ hunc audiaitt amp;. amplctlantur oportet, quotquot Deo reconciliari, amp;nbsp;cunt eo pacent haberecupiunt, ex qua iota noftrx lalutis ratio depcitdet. Admoiiet de hocnbsp;ipl'c P*icr,qui cum ilium dixilTct 1ilium iuunt dilcauni clTchn quo placatus fit, mox fubiecit,nbsp;I lune audiic. Et Bapiilla de codent dicit ; Pater diligit ftlium , amp; omnia dedit in mantis eius.nbsp;Qui credit m lilium hab vitam xternam : Qui ver non parct filio, non videbit vitam , fednbsp;ira Dei man fupcr cunt,loan.^. cap.nbsp;nbsp;

ter atqi mediator cll.ncqi in alios transferri dcbct,qux ipft dcbur,gloria, qui ergo funt pacifici f^aficatar A-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mat :Vcnitcadntc,quil.tbotatisamp;.c. Item Ego fum Via,Veritas SVna: nemo venttadPa-

1 trent. nili Dcr me. Itao; hunc audiaitt amp;. amplctlantur oportet Quotouot Deo reconciliari. amp; nbsp;nbsp;nbsp;

!

At hc quiat aliquis : Si v nus lESVS CHR.ISTVS pacis inter Deum amp; nos arbi- tr illi, lic pacilicatorcs, dcquibusille in prxfcnti loquitur? Ad quam qulUonem refpoiide-mus,dc illis cunr diccrc, ad quos concionis huius principiuna iaprimis pertinet, amp; quos paulo fl^^^**^*^*nbsp;pull lucent mundi amp; faleni icrrx vocat. De Apollolis niinirum, amp; hruni in E.uangelio mi- nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

kncaagat , quac nollrX llutis funt , hominibus tamen ex pculiari gratia delclistanquam


mus,dc illis cunt dicere, ad quos concionis huius principium iaprimis pertinet, amp; quos paulo

iilllcrio fucccll'oribus. Etcnini ea eft Dei erga nos bonitas atq; indulgcntia.vt quantuis ipfefo-lutcaagat , qux noftrX lalutis funt , honiinibus tarnen ex pcculiari gratia delclistanquam ntvtytK, id ell adntinirtris hue coopcrarijs, atq; organis, vtitur, non qudhorum opera hue **nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

minillcrio ipfc opus habcat,fcd vt nollrxinfirntitati fclc accommoder, qui ft fuani potentiam aiqi maiellatcnt nudant exerat,corani ipfo confiltere non polTumus^llos autem, vt maior fitnbsp;mmillcri) corum amp; qux per iplos hunt authoritas, ijs fere nominibus atq; titulis exornat, quinbsp;(fipi opricloqucnduntftt)ipfifoli dcbentur.Vt ergo indices atq; magiftratus Dij dicuntur ,nbsp;to quod ab iplo ordinati funt,vt eius iudicia enuntient atqj exequantur ; Ita ApoftoJ^s in fcri- aSw. iff.nbsp;pturis

Xx

-ocr page 532-

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIET 'OMNIVJ' SANCT.

I Cer,f,

tt'ipiliri faeit herum effict-

Utt

rli* pturis Seruatorcs, Patres, Ecclefije archfteflos amp; agricolas vocat Spiritus fanfltis,nbsp;Deusfalutemfilij fui mcritoqufitam nobisconinninicat, percofdem nosinfilios(iiosnbsp;nerat, Eeclefiamfuani colligit, dificar,amp;infuperfingulos excolit, vtfruflusfermns,Q^^,nbsp;ftr vocationis amp; eleflioni rclpondeant, vt deniq; Apoltolos falcm terr amp; luceninbsp;cit. Quia ipfi miferis mortalibus, qui toti terraifunt, fakitarem verbi falem afpergiinf, jj.nbsp;ftudijs terrenis computrefcant, amp; in tenebris ignoranti fedentibus lucem veritatis Etnbsp;cproponunt: itain prfcnti eofdem pacificatores dicit, e quod ipfi nobis pacemDfnbsp;vnicus author amp; mediator ipfe'ed,nobis annunciantjfimulqj omnes ad hanc amplecl'^*^nbsp;hortantur. Ipficnimfunr, dequibusolimIfaiasdicebat: Oquam Ipcciofi font Enp^t.jjjj*nbsp;pedes Euangclizantis, prdicantis paeem, Euangelizantis bonum, prdicantis faint'' po-tis Zioni, regnat Deus tuus. Et facit inprimis ad huius locicxplic3tionem,quodPault^^p.nbsp;fteriori ad Cdrinth. de feipfo amp; alijs Apoftolis fcribit in hsec verba: Deus erat innbsp;dum reconcilians fibf,non imputando cis pcccata ipforum,pofuitq; in nobis fernionrtnbsp;reconciliationis. Iraq; nomine Chrillilegationefungimur.velut Deo prccante per nos pj-Chrilti nomine,R.econciliemini Deo.amp;c.Ne^j irritum fuilTc, quod Apofloli fecerunt.'P^^i^jiinbsp;minus teflatufjdicens : In quameunq; domum ingrcdiamini.priminn dicite:Pax hm'nbsp;Et fi apiilpiam fuerit illic filius pacis, qui fcilicct dodrin pacis credit obtemprt,fclt;lnbsp;fuper eum pax vellra.amp;c. Ndatth, 19. cap. At quia Euangelic prdicationisnbsp;poftolis non fie aftrilum fuit,vt iliis raorientibus cefsrit,fcd in ipfis ita fuitfancitiim,''nbsp;clefia perpetuum fit, quod de iliis dicitur,ad omnes eos pertinct,qui poft illos Euang'*nbsp;dicant. Officijergohiadmonentur, vt meminerintfe Chrifti pacificatoris,amp;proinbsp;miniftros efte,

U Ort

* Crlt;io

Mjiflh, St

C^are primo auditores fuos ad vnum Chriftum remittant,vt perhunc cum D cilientucVbi inprimis cauere debent,nc populum in fclas diftrahant, quod olini^P^^jpirfnbsp;rinthios quofdamfeciffe legimus.Deindc cos,qui perfidem fub Chrifto capiteinnbsp;coalucrunr,charitati ftudere'et interfeconcordiam atq; pacem colerc doccant,neq;nbsp;vl Ecclefiafticorum vel ciuilium authores fint : multo minus bellica confilia aut arina 'r jiJ-ftent. Nihil .n. Chrifti miniftris amp; Euangelij prxconibus magis alienum.nbsp;lum,quo nihilfceleratius fingi poteft. Quid .n. negotij cum armis ci,qui,vtpacisnbsp;prdicet, Deo milTus eft ? Arma militi noftr (inquitPaulus ) fpiritualia font.Scnbsp;valida. Et Chriftus difcipulis.qui ignem clitus cijccre cupiebant contra Sanisriraoos,nbsp;Jgt;Jcfcitis cuius fpiritus vos fitis. Et Petro ; Kecoiide gladium in locum fuiim,.nbsp;fcelcrumlicentia oftenditur8cirritaturDeus,aducrfus rllapugnent mihiftriliberal po*nbsp;pifeenti prdicaNonc,8c in ill is arguendis clament ex gttur ( vt olirn ffainbsp;minus) iScinftaftuba:exaltent vocem fuam,vt ftertentesexcitent. Etquamuisnonpnbsp;quantum vcllent,amp; Dcum incurabili licentia multorum ofFenfum,videant,iamnbsp;turn cumpniterencfcijsgerere,dum eos fameamp; rerum pcniiria, leueamp; pefte,nbsp;ftibus aliunde addtiaii^autcnrihbus armis mulflat,tamcnnc tunc quidcm dehnan P jjentnbsp;tores fideles cffcjlcd in rupturam muri afeendant, amp; fepem opponant,pro doiiio Ilfquot;' .ydi*nbsp;pia intercefsione amp; prccibus afsiduis apud Deum inftent, amp; quod de Aaronefcribquot;,nbsp;ccrraprccum inter viuos amp;niortuos confiftant,!! forte cladem pofsint cohibere.Fc'''? -oFnbsp;Samuel,qui ctfi iniuria atroci ab Iffaeiitis affeus eflet, tarnen nefas ingens putauit. Knbsp;prccaridefinerct. EtpaulatimproIudeis,hoftibHsfuis acerrimis dies nodefq;nbsp;gimus. Hc (inquam)funtminiftrorum Euangelij officia,quibus fi diligenterintehnbsp;crunt pacific! ifti,de quibus hc Chriftus loquitur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{(il'u

^um.\S

t.*w.r.

Rib.io

Muniut f4ei-cataret mtnt-Jirai adit,

xad,^,

I. 18.

7,

At hoc loco non tarn confideranda qum dcploranda venit infelix tas.qui pacis iftius,non minus necefl3ri,qum lt amp; faltaris,intcrnuntios odifl'nbsp;licpacis turbatres perfequi folet. Eft hoc frequens admodum, im vtusnbsp;iam olim fidos Dei fei tios cxercuit. Hoc no mine Pharao Mofem amp; Aaroncmnbsp;hi IfraclitasDco vindicate vellent. Et Elite Achabum dixifte feimus ; Tu ne es, q'nbsp;Ifraclem ? Amafias quoq; Sacerdos idoLolatra Prophetam Amos apud Icrobo3m'kjp(,Jj\nbsp;abatur,qad huius concioncs feditio'as terra non poftet fuftinere.QuidIcremiz 'i'igs'quot; j,rnbsp;bilsima eius querimonia teftatur: V mihi mater mca.qud mepeperifti viruiUnbsp;amp; virum controuerfi vniuerf terr. Et de Apoftolis non femel has voces publ'^. I ijinbsp;ifte legimus : ifti homines conturbant ciuitatem noftram ciim fint ludi. Item ; Kel'^

terrar^n ftatumliibuerterunr,jKiam hc adfunt. fjodiecertenihil vulgarius quemadmodum aliquando viri boni,dHm alios pugnantes dirimerc ftudent,ip** joff. nbsp;tur: fta fideles verbi miniftri conuitijs petantur,veletiam vitpcrictilum incurrai'i^^fjt'*^nbsp;minibus paeem veram conciliate volunt. Sedefthoc mundiingenium, qui lu'*!nbsp;dit, amp; indigne fett, fi, quam impij inter fc habent fuperftitionum amp; fcclcrunijfo'* Jnbsp;gelijgladio dirimatur. Ncmini ergo hoenouum aut infolens vider( debet.


-ocr page 533-

HO MILIA VIII.

Quid enim aliud fuuquando ipfumChrilluin ijfdcmalumnijs pctitUni fuineleginasNon ck icruusnuior hero luo.ncqi dil'cipuli fors tnclior,quam ptccpiiistffe debit. gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; tej.


Opponaiur auicrti intelicis mundi fu rohbus pctuetlo ludicio ptaelens hoc Chrifti dtdum, qui quos itnpi) terratum lurbatores effe dicunt, beatos amp; tclices eile ptvnuuiiat,.Scnbsp;huius dii raiioucm haucreddit :Quouiara (ili) Del vocabuniur gt; idelV^ tu fihoium hgt;i ntnbsp;mero ccnlcbuuiur , vcl, Deus illos in hlios adopiabit. Et facit ad huius dicli conHnnaonem,nbsp;quodalibiApokolosfrancsfuos dicit.Etcurnou klij Dcidicantuisquidus ingeniumrefcrinjnbsp;qui Deus pacis dici vult.qui vnigeniti illius (ilij prcepto ct cxcmplo inlikut.vc quam plo. iftosnbsp;hlio Deo gcncrcut, amp; cum hoc eos in gtaiiam tcducant, qui prius ir hiq amp; inimici cram ?nbsp;At h nil) Dei fuut pacihei illigt; viiq; hacrcdcs qiioq^ Dei,amp; Chttki cohredcs etunt. ha euim Xnbsp;communi failu Paulus nos argumentavi docci. Et ipic Dominus in talcntortim parabola, {inbsp;ohm hdis Euangcli) fui ntimllris.qui donis hbi i.reditis alios lucrifaciunt, ditturum ait ; Edgenbsp;Icruiboniamp;tidelcs, lupetpaucafuikis fidclcs, luper muha vos conkituafn : ingredimini innbsp;gaudium Domini vekti, Matth, it.cap.

I iacc vt vetbi prxeones conlolat. debent,ne inittrijs amp; caltimnijs vllis fuccumhant ; ha allgt;Trnm quoqiinkuutionclcruiaut, nc luundiiniqulsiudicijsquicquamtribuant , cuius hoc nmuJt tadt.nbsp;ptiipnum cflc.modo diximus. Namquicquid tandemclamiicnt inieh tt. Cprophani^omi-WLcertum ell, non alios kdcliorcs otbis leirarum patihcaiorcs elle , .qum qui vnum-IE- V M CHlSTVM ptscdicant,qui lolusck Via, Veritas cViia, fine quo nemo ad ^'****nbsp;Vaitcm venire, amp; cum co rcconcihati potell. Huius enim prxdicatione omnes feftae atqj fanbsp;(hones abolcmnc.t qui ilium rccipiunt, i) m eodem vnom idemq; lapiuntgt;idem fcntiuuiat.q-,nbsp;loqur n nr, Quod veto ad hums pnedicationem dilsidia amp; turbat exoriuniur,id iinpijs amp; pronbsp;ph.uns hums Icculi hVqs adferibi debet,qui vcruaiis lueem fugiunt.ncqi ferre poflunt,vt,ab.ipfisnbsp;dchcimt. QUI UriUSnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c iin^ (imerll Lrifnofj.lt;Q-/iTrs*i*c (iprttnr. Wnh/*i m C^hri-


cuut Clcquuntur. Pit ergo, vthacaudiia, rclittis ignoranti tenebru lUcem fibi affulgentem lo. *dmittant,amp; ab illis fcpatcniur,quibus paulo ante epniundifsimi fueruixv bed hc lalutarisnbsp;ilia leparaiio, hoc lantlum illud difsidium cll,quam vnitas in Chtiko lequitur, amp;. qupaeemnbsp;veram gignit, qua fola in aducrfisquoq; durt, C cum certa ialutis tcrn ipc coniunla clt. nbsp;Qui veto 1hiangclica pacis intcrnuntiosaudirc nolunt, ij fere inter fe tumuhuantur , vt necnbsp;mundi pace frui pofsint ( quod ludais pok Chrikum occifum amp; Apokolos eiedos accidii: iSinbsp;hodic multis In, qui P.uangclij pradicationem lakidiunt ) olim vero iudiejum lubibunt gra-nius quimbodomaiScGomorthaiMatth. (, De ikis ergo cum prconcs tum auditornbsp;Euangelq frequenter cogitent, amp;kmulmemincrint,Dominumnokrum lESy M Ci iKl-ST V M fms dilcipulis non mundihuius paeem,fedfuam proniikflc, pro tiairibus auicmamp;nbsp;cohatedm'ts fiiismncscosagnofccrc,quitclihsmundikudijs,iphdunti.teruiunt; Gui ,nbsp;dcbciur hcr.cdichu,honor,gloria 5c potklas in xternum, Amen. .

HO Ml LIA IX.

Bean pacific! -.QiioniaTn Fibj Dei vocabuntut. Vper QVOOyE HAEC DOMINI

Vper QVOQVE HAEC DOMINI NOSTRl -it Ghriki gnome hue fententia rccitala k.non autem otnnia difta ftjnt,qux


in cius cxpoftlioncm diet potcrant. Etcnim pacts vocabulo ficuti tunc rao-ntiimus ) Ebrai vniuerfam amp; perfetTam hominis incolumitatem comprx-ihcndunt. Earn in duobus confikcrc diximus : primm vt cum Deo, qui ! fummum c vnicum bonum ett, nobis refl ciiueniat; Deinde vt inter hosnbsp;' concotdi 8c pact kudcamus. De primo diftum ek nupct.qttantum ad loci

- - - - -------

|)rafcniis vfum opus ck. Kckat ergo vt de pace cum hominibus colenda dicamus, 8c ita in* telligcmus.cuv huiu lludiofos aiqj conciliaiorcs Chrikus tarn ptaclafo l'gio exornet.

Vax Laiinis pado , vcl potius padionc diciiur, 5c ab Vlpiano dehnitur clTc duorum iiiriumvc dccicium hue conlcnfum in idem. Etcnim abfqj conlcnfu pak nulla coirc potek.nbsp;liccro ab ck'eiVis illam dcfinicns, ttanquillamlibcrtatcm dixit eke . rtim'frm qud pace exnbsp;muiuopaifmmconfenfu fanciia,quifqitutus5cfccutus viuit,8cfuisbonisllbcreamp;tranquillcnbsp;fruiiut,ncmincipfumimpcdicntc. Ideo codem Cicerone llc, nomen pacts dulc^ek gt; 8C .nbsp;ipfa res falutaris 6c iticunda. Athic ante omnia obferuari debet, quod non mintis vete qUamnbsp;pie I). I hlaiio olim didum ck : Spcciofumqipdtm nomen ckpacis,8cpulchra opinio vnh uhrtnbsp;tails : fed quls amblgat,eam folam v nitatem Ecclcfix paeem eflc,i^i Ghriki ek,

Sciifn enim vu Sandifsimus.ipfum Dominum inter fuam amp; mundihuius paeem dikin- ^*quot;*^^** 3^'c,quando diftipulis dicebat. I'accm tclinquo vobis,paccm illam meark'do vobis : non fic^ quot;

Xx i) iinun-.

-ocr page 534-

D1 OM5I. 5 AN CT.


wi'O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DI1 OM5I. ANCT. , _nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{(!(,

J IV ut mundus datjCgo do vobis. Ne ergo fub pacis prtextu quis nobis imponacvidend^ qu pax raundi lir,quK item pax Chrifti, cuius Itudium nobis commendar. (ji)*

* 9mi mnrnti


qu pax raundi lir,quK item pax Chrifti, cuius Itudiura nobis commendar. y.

Pax muudi elt,quam homines prophani colunt,non aliam ob caufam, quainwirt ieculo commode viuant, nulla interim rationc habita Dei amp; religion is, vt vitamnbsp;huius volunratem inftituanu Imo hanc facile negligunt, Sc alij alijs indulgent, niodonbsp;coramodyconfulant.Eft paxiftapijs infidiofa; quia fob cius prtcxiu aut Chrillu' jgjnbsp;vera proditur,ficuti olira factum fuit, quando Pilatus amp; Herodes amici ffti lunt, 4^nbsp;ilio occidendoagebatur: Autpijamp;clectifcducuntyr, vt multa prtetcrofficiumnbsp;aulaeft, vt cum huius feculi filijs amp; impijs periclitentur,quibus cum pacem amp;nbsp;lunr, Talispax fuir, quafUijDei cum Caini p.ofteris per coniugia Sc alia commerc* ,(|nbsp;runt : qu hand dubi vtrifq; iucunda fuit.amp;adfeliccm humani generis pfopgauof' .jfrnbsp;conleruationemfcerevidebatur:fedcadcmcaufafuit,vtcx imparibus cpniiigijsnbsp;philira nafeerentur, qui ciim in rciigionc nihil cetturn haberent,tandem omni timjnbsp;rindlo in orane nefas eft'ufi funt,amp; diluuij authores fucrunt, quo totus muiidusnbsp;Similis pax fuit.quando fub lofaphatodcAchabo regibus, Iudi cum Ifralitis pubj^T^ftf'nbsp;quihitatis ergo idera Sc coniugia fecetunt,quorum cuentus tandem iQfclicifsimUS.gt;''jj0)(i^nbsp;dos com rege lofaphato , pio alioqui amp; bono principe, in extremum periculun^jjjfnbsp;Quo^ic fortuitum viderctur, Propheta lofaphato dicebat t Tu ne impio auxilionbsp;gere eos voluilti,qui Dominum oderunt ? Ob cam rem venit Jupcr te indignatio anbsp;amp;c, Qu exempla obteruari debent,ne corum fermonibus dccipiaraur, qui,vtnbsp;pdio Sc inuidia fub papatu grauenf,m3gnifice iadant pacem,quae ante inftauratamnbsp;itatione fub Papatu fucrit,amp; fimul co prtcxtu iJlicita cum hominib.iuperllitiofisnbsp;-commcrcia cxcufant, quibus amp; ipft inficiuntur.vt in fide languclcant,amp; ill innbsp;mamur. Veruntamen de pace qtiooj ilia priflina flf gloriantur,amp; facile demoullf''^jnbsp;quant poBtentofa pontificum icifmata Ecclcfiam turbarint, qum multa item Scnbsp;ijdem cxcitarint, quibus reges commiffiriwos dcfluminafanguinisChnltiani jjifll*'nbsp;tarnen hoc illis demus, fuifle tunc pacem folidam, amp; ab omni diffidij fpccie alicnamnbsp;inenprobarinondebct,ncq; de tali Chriflus in prfenti loquitur; quin potius alibi 'nbsp;fe veniflc,vt giaditim mittat,amp; ignem cxcitct in tcrra,quo eiufmodi pax dirimatur, iquot;nbsp;diffideant, qui prius crant coniundiffirai. Vtq; laudem mcrcntur,qui furcs amp; latrone*nbsp;ant ; Ita ij quoq;,qui exitialem infelicis mundi pacem turbant amp; dillluunt,quaftip6dnbsp;ieiti cultus,atq; fcclcra, fouentur.Verit^s autem amp; cius fedatores opprimuntur.

Bonaautcmamp;iandaChriftrpaxcIhquapijamp;bonilecunduinDeivoluntaten Tt pofitis iniraicitijs defimukatibus ab iniurijs vtrinq-, omnibus abflincant, chari tatetflnbsp;am colant,idq; in eum finem.vt amp; Deo feruirc polTint in confeientia bona,amp; vitamnbsp;lam viucre,cum fibertate item falutem publicam tueri. Talcm paeem Deus in legenbsp;fiiis pollicctur: amp; inter promifsiones de regno Cluiftihc fere pr alijs inculcatur, *nbsp;deniqjpij ex Spiritus fandimandatoprecantur; Sit pax intra muros luos, amp; fall .nbsp;palatijstuis. Iraq;huiq^acisftudium inprfentiChriflusquoq;commendar:nbsp;non temerc fieri mox intelliget, qui tem ipfm paul diligctitius infpcxcrint.vt pactsnbsp;da cum bliincommodis inter fc confrant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; cft'j

Etcnim pace amp; concordia nihiliucundtus,nihil vtilius, nihil magis ncccflan^ . contra difeordia amp; bello nihil triftius, nihil infclicius, amp; nocentius fingi poteft.nbsp;Scconcordi caofa efficiens fiue origo eft haritas,qua nihil araabilius,dulciHSamp;:dm|^j(,f^nbsp;ficia vtilius efrc,nenio fanus negaucrir, Idco,qui ex charitate non fucatapacem au]; 'nbsp;am colunt,ij fe mutu iuuant,lcunda 8c duerf quis animisferu.-t, amp; omnibuj,nbsp;communis conferuationem vtuntur. Viderunt hoc gentium fapientes.qui concord Jnbsp;uas crefcere,difcordia,maximas dilabi dixerunr. Quia cnim Dci mandatum elf, vt * ?nbsp;ineraus,amp;paci ftudcann(S,ficri non potcft.quinfuabcncdidionc illis adfit,quinbsp;io'obediunt.IdqjeganteradmodmdocecPfalmus//^. his verbis; Ecce qttamnbsp;ijtcundum clt,fi fratres vnanimes cohabitent. Perindeeft, ac fi vnguentum bonuinbsp;defeendat in barbant A3ronis,amp; inde defluat ad fimbrias veftium eius; Sicuti rosnbsp;defeendit in montes Zion; Quia Dominus mandauit ibi cfTc bencdidioacni amp;nbsp;ternara. Primo honora amp; iucundum elTc ait,fi ffaterna vnanimitas feruetur, jnbsp;fMc/M Ufiui Si ftabilis vinculum cil. Hocenini vit totius condimentum eft duleiffimum,fin''ijj..^;i'2nbsp;profuntncq; iuuant alia omnia,qu ab hominibus expetuntur. Nam vt GregoriUnbsp;Icribit.fwmnia fuppetanf,quctmq; in vita magnifiunt,amp; in pretio ftint,vt diuKi^^^jjitj)^

Zttt,

iudo,v.wr,libertdomus,parentcs,miniftn,amici 8cc. horti,vcfiationes,13uacra,Joc* voluptatibus honeftis dellinat^ ac fi quid aliud cft, per quod delitias lcdantibysnbsp;cxiHit;fihc(inquam)orgniafuppctant,pacis vcrbonum nonadfit,quidnbsp;uant ? quid profunt, bcllo, quo minus illis vtamur.impcdientc ? Quod fi vcrjnbsp;4um accedat^tunc demum Ulis cum volu^tatc firuimur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'


-ocr page 535-

H O M 1 L I A 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S' I y

Re\ci(',itiir paccm atque coiicordiain oleo icro confert Dauid, quo'd capici nfufum per velUs dtflluii, C odore luauii'siino onincs rcrt. Nam ilia llorenie, boni omnes gaiident,nbsp;vCililiis vpnliodorercfeiexultant,qui priiis inter difiidiortimSc bellorum pericula mlUnbsp;diivcuuabantur. bltuaulihoc ipl'o reium vfu cdohtsCicero , cin fcriberet : Nihil eftnbsp;lam populre qum pax,qua non modo i), quibus I'enlum natura ddit, fed etiam tefta atqucnbsp;agri luihi ltari videntur.

Deinde Kotifimilem dicitfratetnani in pace eolenda confcnfionem, vt hanc ccelcftc raxrtrifimi-l)ci donum clVc ollendat,cx quo frulus multiplex naltatur. Nam vt Kos Deo datur.ita vc- lt rx tll ibdis pacislarguor elkvnus Deus,quern Apoftolus ideopacis Dcumvocat. Et vt cez, u.nbsp;lorecnelclti itrigatx legetea Si prata mitifice virelcunt, qtix nimio ftu aduri amp; flacccfccrc fo- 1.1 t.nbsp;knx ; ha pigt;.c reddita res domefticx Si public llorcnt, Sc quaft vit reftituuntur, qu priusnbsp;mortua lanqucbaut. Et corditraationis loco addit : QupniamDominus niandauit ibi elTcnbsp;bcuediebonanj amp; vitam xternam.id eft ;Sicuti in return natura Dei decreto fit, vt agroruninbsp;iectiliiasrote.quaftotgano beueditkionis diuinx , adiuuetur ; lu ille ipfc terno Scftabilinbsp;dk'crctoftaiuit.vtbcncdiftio vitxillic florcat, vbi pax St Concordia coluntur. Vocat autemnbsp;bcncdiionem vit omne id, quod nobis in hoc Iccuload benedc beat viuendum vtilc 6cnbsp;Btetlatium eft ; quo item sterna vita atq, filtis adiuuatur. Omnia ergo pollicctur, qj^scunq;nbsp;ad homuiis bcatiiudiucm faciunt, coq^ plus pondcris habet promifsio, quod huic mandatumnbsp;Dei cqnuinftmu hi. Vt cnim qu,c die mandat neceflario hunt, neq; vIlls hominum viribusnbsp;aut conlilijs muiati vel iinpediri poli'unt : ita nemo obfbbit.quo minus Dei benediftione tarnnbsp;in hoc ptxfcnti.quam Iuturo Icculo fruaniut.quicunqi paccin fauftam colunt.

!.r.

Exempla, qulbus hoc conhtmetur .hiftorias Icgcntibus pafsim occurrunt, amp; quotidie hunt, qu huic doclriu potunthdemfaccrc. Ecclchamolim ex paruis initijs ^hemeneernbsp;auckam fuiilc Sc tloruillc Iciiwiis, quando Apoftoli vnuni idemq; lenticbant amp; doccbant.crc- * **nbsp;dcmitim verb ctai cot vnum Sc anima vna. At eadem pofteris temporibus, cum fefe longe nbsp;laicq,extenditlct.ambitioforuinhominumditlenfionibusSc inteftinis diftidijs diftrafta, 8cnbsp;eueru nihil ptstet nudam Clitiftiani nominis protcflionem, amp; nc hanc quidem intcgram,re-iiuuit. Et quantum hodie vcriiatix doSlrins olHciant infcliccs Thcologorum concertationesnbsp;de ic dactamc itatia, 8t al|S quibufdam ariiculis, notius eft, qudm vt demonttrari oporteat.nbsp;Vuiiam non expetiamur bretii, quod Apoftolus Galatis minabatur : Quod fl alij alios rac- cVx,nbsp;de.u 8c detioraiis, videte ne viciflim alius ab alio confumamini. Idem in Kepub, ftcri conftw,nbsp;qu.c, pace 8c Concordia florentc, lloret, beliis autem exortis periclitatnr, inteftinis autem Ɣ-itdijs amp; leditmnibus eiietiiiur. Exemplo lunt Gtscia, Koma, Sc plurcs alis. ' Et hodie vide*nbsp;inuiGhrilbanum qtbem 'I urcis laniari, qui dum principes Chrilliani inter fe belligerantur,nbsp;fuoi lines latilsimcpropagam, cum magno noftro dedecore Sc incommodo. In coniugijsnbsp;8c tcdomcfticaidem omninocernitut. Sunt quidem multa8cgrauia incommoda,qns con-inges diferutiant : Sed It pacem colant.fcq; mutuo diligant, ea non^imcunt mod , fed fibinbsp;hiauia 8C iucunda reddunt. i amilias item, quantumuis numcrofas^lorere vidcmus,fi, qui innbsp;illis Im-.t pace vera vniti, operas fuas hdelitcr confrant : Cum econtra cum fortunis omnibusnbsp;male perant 5c difsipentur, qui inter le difsident 8c contentionibus atq; rixis indulgent. Dc-mque lempcr ratuni erit quod olim Chriftiis pronuntiauit : Omne regnum pattitum aduer- az..

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lusfefc.vaftaiiit : 5c omnis domus partita aducrius lefe cadit. P.oterant ifta fufifsimc traSkaii,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8c cxcmplotum plutium commemotationc conhrmari, ft in re omnibus nota ampliori de- *

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uionllrationceilet opus, Excitet nos potius ctiin ipfa tci necefsitas, turn Scruatorls noftri IE-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S V C11K l S 1 I authoritas.vt pacis ftudio accenfi ad beatiiudincm.quam nobis in prxfcn-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

pollicctur, magnispafsibus contendamus. Quod vt rediusfiat, duo nos tenere oportet : 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vriinum, cum quibus paeem d-.bcamus colerc? alterum.quatenus ilia coli debeat, 8c qu eins

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rgula fit, quam fcquamur ? V trunq; Paulus breui dido comprhcndit, a^Koman. capit. t2.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ita fcribens ; Si fieri potcll, quantum eft in vobis,cum omnibus hominibus in pace viuitc.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liaq, quoad primuni.Chriftiani hominis eft, quantum in ipfo fucrit, paeem cum omni-c,

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus colcre. ia cnim Dei Vilius IE S V S G VI KIS T V S, ideo in mundum venir, vt o*/-* tltieM

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nines homiiics patri tcconciliatct, idemqi quam nobis meruit paeem per Euangclium omni-^.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus tiflert, abfq, omni perfonarum refpedu : Imo cum,qu maxima erat inter ludos 8c gen-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;us dilsidi) caula.Lcgis maccrlam c medio fuftulit, vfdiuctftfsimi populiin ipfo vnirentur,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8Cin vnum idemq, Ecclclix corpus coalcfccrent, nullacaufaram grauis tamq; neceffariano-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bis videvi debet ( deijs loquot qu ad nos priuatim fpedan* vt propter cam hoc ta*Ra necef-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fariuni pacis vinculum, quod ille languinis lui pretio fanciuit, temcrc abrumpamus. Cur

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim aliqncin nobis alientim elfe putemus.qui vcl iam Ghtiftiagus , 8c proinde frater no-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;her eft , vd laltcm nobis Deo commendatus eft , vt de co fetuando laboremus ? Aut cur

nob fadas iniutiis lanii xllimemus, vt paci rcnunciatclibeat, dim Chriftus multo graui-Xx iii * ores

Xx iii

-ocr page 536-

OMNIVM SANCT.

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ores iampridc remifrt, idemqj nos prccari iubeat : Remitte nobis dbita noUra.fetiti noJf^'

mittimus debitoribus noflris? Eftquidem multorum cacontumacia.vtnullis rationib**' moUiri aut placari po/fint attamen noftrum eft caucrc, ne quam illis aliquid aduerfus iiosl'nbsp;Itiliter ageiidi prbeamus occafo.nem ; fed potius malum bono vincamus, amp; iniurias 1^nbsp;potius qum facere libeat. Quap^pter vcliementer peccant,quotqut ius fuum rigidius P'^'*nbsp;icquuntur,amp; ita nouas fubindclires ferunt,dum ex vindidta priuata laudem venanttir; wnbsp;de illis nihil dicam,qui nulla de caufa ab alijs dilfidenr, adeoq; rixas qurunt, vcl ctiani ad afquot;nbsp;ma rmr proliliunt,amp; bellis per alios excitatis fefe immifeent.

Quia veto multi ignaui potius,qum iniuriarum tolerantes amp; pacific! funt,amp; fuhphU' fibili pietatis prtextu ab officio difcedunt.vt neq; Deo,neq; fo fidei creditis hominibush^'nbsp;les fint,de altero quoq;, idell de rgula amp; modo pacis colendat nos Paulus admonct dicefls'nbsp;Si fieri potefl,quantum elt in vobis.amp;c.Quod periiidc eft, ac fi dixiffet : Qiiad illuiglof*nbsp;Dei p3titur,amp;falua picrate poteft fieri. EtenimquadDeumfpelant, amp; qux nobisabnbsp;mandata flint, nequaquam noftri iuris, neq; in noftrapoteftatefunt, vtea in aliquonirngf*'nbsp;am prtcrmittcre, aut aliter qum illeiuffit.inftituercnobis liccar. Qmi ergo in illii

. UiXA |/A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lAlS knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aki L IkVnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kil Jlkjll I I kt kkl Vk V Al W .r * AI WAk k.^UI Vt^xz *-

gt;*4iCSFgt; rumlibidiniaccommodantjj de alicno liberales funr.ideoq; non poflbnt proban'.

HUithi aa.

Deo qjpati, amp; ptreundem pretiofo Filij vnigeniti fanguine redempti fumuj, itirenosfibiiH obftrinxit, amp;cidcm nos plus quam hominibus debemus obedirc. QuodigiturChrinusdnbsp;cenfu Gfiiri reddendo interrogatus refpondit ; Date Gfari,qu funt Gatfarise amp; D inbsp;font Deir hoc ipfum ad omnes alios extendi debet,vt, qufingulis dcbcntHr,ociincp*nbsp;ftemus, vt Dco.femper fuum ius apud nos integrum maneat.neq; ab co, quod illinbsp;fequio rccedamus, Iraq; fi de pecunia, nominis exiftimatione, agrorum finibus, veftihos,nbsp;reditate, aut quacunq; :ia re, quas in noftra poteftatc eft, lis incidat,nihil nobis ps nbsp;cordia ant^uius effe debet : neq; ad bellum vnquam nifi extrema nccefsitatc coafti pro .nbsp;mus. Eft cnim hoc e.x eorum temediorum gcncfc, quse fideles medici tune dcmuninbsp;bent,quandonullafpesaliafupereft. Atfi, qu Dei funt incoutroucrfiamvcnia%^'nbsp;funtdodrinaspuritas,fidesamp;huiu$ confefsio,cultusfiue externus fiue internus,nbsp;item,quam ex noftrse vocationis rationc Deo debemus : tuncadc nihil tribui debet vlnbsp;talium,vtcum dulcifsimapatriaparentesquoq;, coniuges,liberos,fr3trcs,amp; amicos,nbsp;oporteat potius quam ab ofticio difcedamus.Nam qui hc cum mundo prauo amp; degnbsp;dnlgentius aguntpj dtimbuius amicitiam aucupantur.Dei inimici fiunt ( t Apqftoimnbsp;fakem Deo inobedientes funt,amp; eidem pefsimam gratiam referunr. Quia ver J:nbsp;ri Dei derogat,amp; falutem ternam in periculum adducit,huius ratio potifsimum Wnbsp;bet, adeo vt ab officio nos abduci non patiamur,ctiarafi clum terrsc mifeeatur, nqnbsp;num modo mortalium minis atq; odiis,verumctiam ipfius diaboli arq; inferoruninbsp;que diris machinationibus omnia perftrepant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, rjctU.

Pm4M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft ergo incxcufabilis eorum ciilpa.qui fub pacis prtcxtu officium ncgligtn^'

/itifndtfre^ Jjoc multj ex vcrbi adn-yi^ris. Qua enim vulg hoe nobis exprobari atidiunt.quo

quot;unt*quot;* prdicatione orbein terrarum turbemus.amp;infupcr multos omnia aduerfus nos hol quot; liri vident, ipfi, ne homines tutbulenticfTedicantur, neue alicuius odium cum

_____________________; c....- o, . J ...... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;________t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aoud

lant, qui iccicn - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

pcrfidiftint,

* A/4rvAn*rte hoftium 'zi.id


Eft ergo incxcufabilis eorum eu'---------' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-------------t.rmiif.

_: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terrarum turbemus,amp;infupcr multos omnia aduerfus nos

fin vident, ipfi, ne homines tutbulenticfTedicantur, neue alicuius odium cum yitpcriculo incurrant, canes mri fiunt,amp; ad omnia conniucnr,vcl ctiani ( vtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j-

Icm ait Domimis ) puluillos confuttnt.quibus fuauitcr indormiant, qui fcelcrum nbsp;nbsp;nbsp;.fiffl*

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; f^hntur illi nyitis,amp; pacific! dicuntur; fed reuera perfidifiint, amp; O* /jpflfl*

k' J motus aliquis in vrbe oriatur, nullum incendij aut aduentus hoftiw* rubadanr. Vtemmhiyrbemfuaignauiaprodunt: Ita illi neq; Deo neq; hotninihu* ; Hnbsp;elim graues fua; perfidi pnas dabunt. Similis eft principum Sc magiftratuumnbsp;paci publie confulanr, fijperftitiofbs 8, illicitos cultus in Ecclefiam inuchunt,nbsp;reluctanti obtrudunt,aut quacunq; alia rationc cum idololatris pacifeunturirinbsp;del purioris priu^icium,Atqui debent illi Ecclefi nutricij elfe. Quis veto nutriu^^ fjlnbsp;eile dixerit, qui fti fidei creditis akimnis toxicum vel ipf mifcct,velab alijs mifccd. jjiJi^nbsp;uatim quoq; pecc3nt,qui de fide requifiti,veram 4bnegt,amp; falfam rccipiunt,ncalict^nbsp;authorcs fint. Eft quidem iftorum omnium prtextus admodum plaufibilis ; atnbsp;uiq; ponderis cft,qu lu'ncpetitur,excufatio : vt eorum quoq;, qui fcclcribus alicn*^ ,nbsp;nicant,nc^qnam difsidij occafionm alicui prbeant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ftif^

P/gt;t

Sit ergo harc nobis pacis eolend rgula,vt cum neminc lltcm non neceflaria^ , poteft,pacem colamus cum omnibus, nifi vel Dei glorianbsp;ix lficiquot;ioftri,r3tio,aliud nobis cxigar.Imfi id lJua pictatefacere poirumu5,cfnbsp;quipacem oderant,p3cifici fimus(quodDaHidcm olimfccilTc confiant) idq;nbsp;malignitatis ( vt D. Auguftigi verbis vtar)fcd fpc correftionis: vt fi nccexcmplutnbsp;tationum diferetionem /quantuf,cauf3s timen non habcanf,quibusnos dcbc3ntLlf^nbsp;enim neq; in charitatis Icgem pccc3bimus,neq; noftra indulgcntia fouebiiniMahot^^jjftrnbsp;ani fiuc impgjbitatcm,.

!

-ocr page 537-

K 0 M 1 L 1 A X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w

Gxtcini tararihudem nKvcaiuiir, qui ad hune tnoduin paci ftudentjChriRus tarnen p^eiefttrtt

io ptjclciui plus qiiiddam exigit. 'Nam beatos dicit paeificos, line pacildeatores, id crt, cos, qui HOU ipli modo paccin coluitt, amp; liiibus abftincn;, venu criain inter alios, qui dilsident, pa-ccru eonci^arc Ihidcut, Nam vt riirfum D. A/ u!i. monct.homini rdigiofo parum cTe de-bat, iulmiciilas aliotum nccxcitavc. vcl aiigere maiv loqueado, nift etlam cas extinguercnbsp;deal bene loqueudo. Exoriuntur cnim quoiidic eiiam inter coniunifsimos crebr atlimoquot;''*'^*nbsp;rum Qiinfiones,ex quipusdites, iutgia, limultatcsnbsp;nbsp;nbsp;inimieiti nafcu'ntur ; qu tandc'm ma-

iorisalituius malicaufalunt.nilirnox aliqua rationc commoda coinpouantuv. Opti iguiit-iiitKhminibus modcratiamp;,-qui animos cxaccrbaiostcniant, duros-amp; prsefratos emolliianr,-vmdiii eupiditatc ardcr.tesrclhoguant, dcniq'iie rcmftris procul omnibus offenfionuhTeau-lis, cos in guuam rcdiieant,qui inter le holUlitcr dinidebant. Hoe enim proprium charitatis o-pus li, quod Ghiilhanos homines inprimis dccct, amp; quo Deus vnice deledatur. Cirm nifn-bencdiioacmlam illiipromitiat, qui vnanimes co 'labiiant, non potchnon amarceos.qui iui'upct alioi quoq; tanti bout authores amp;adminiUvi lunt. Et quanti raies faciat ille.in prfennbsp;ptsc'.Era ptontilsluncChtiilus docet,Nam beaii inquic ) pacihei : Quoniam hlij Dci vocanbsp;buutut.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

l'ilium Dei vocari ( vt nuper diximus) idem cft, quodfdiumDei elTc, aut in filiorum ri/; dus nutuero eculri. Id veto omnem fecitaiis cumulum comprhendit. Qtii cnim Wli)'Dci'/nbsp;funi ijdem Innusquoq; hiredes, i tohairedes Chril l'unt, eum quo olim ternis regni coclc-IVisboiiit iiueniur : vi nimirtim ipii qtioqj ex caducis amp; fragilibus integri, exniortalibusim-nbsp;mottilcs,ex icnipnratijs ztsrni, deuiq, ex miletis bcati amp; fehecs liant. AgnoCcit autem Deus'nbsp;pro hlqs fuis pacilicos.quia ipftus Spiritu rcguntur,qui iphs regenerationis authr eft, 5c eiuf--dcm'ingcuium atq^ moresimitautur. Vt enim Deus vnus ell : ita vnitatcgaudct,amp; in Scriptu-nbsp;ris Deus paci; dieiiur.quamcultoribusquoqilurspafsimcommcndat.vtiamfp^xinlus.

Id veto vt lheijcos admonet, qui l'ili) Del di 8c habere vlunt : Ita conlolationcm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

dultilsim,\in 41h;n, nos ipfos coniittncmus aduerfus calumnias, quibus pacificatores fer *W*''*** obnoxi|imit. f^ldenimvcrbi adminiliiisaccidat.quandohominsDco, S interfeconci- nbsp;liatc ftttdent,nuper audiu'nuus ; Atqui eadem ell virorum principum fors, qui magiftraium.nbsp;ludiijs prxlidcut, VI de rebus controuerhs pronuntienti amp; fuum'cuiq-, tribuendo.nbsp;htci dileepiantium ditimant, Eftca rcsplena laboris amp; molefti.Vit enim plrunq;, vt quemnbsp;admjduiiiqoiarmispuguAutesdhimcrc vohqit,ipG vtilnerentur? ItaIndices,diimalioru^nbsp;conttoucthjs iSclitibus linem imponere fatagunt, eos qut morofiores amp; contumaciores fiantnbsp;ontraleiplos pitiient, cftbi non folum ingraios.fedhoftilitei quoq; infenfos fentiant.^u:nbsp;vcioprn(aiim lit vins boirs, qtiando in;cr vicinos aut cognatos paem componcrc ftudent',nbsp;quotidiilliexpeviuntur; idem nimirum quod olimMofi, dum Ifraclitas altcrcantcs 8c pu-puantes ad cuncotdiam hordabaiur. Srd neminem propicrea laboris hutus tam fanli 8c pi)nbsp;|ii;crc debet ; cum cert tonftet. hoc ofli..ium Deo quu\ maxime placers, qui huic intentosnbsp;filiutumlocohabet, Scolimregui fuihxrcdcs facict.

thind li aiuem Dei (ilij flint pacihei, quales ergo cenferi debclW^acis amp; concordl tur-. pstoies,hominesliiigiofi dc rixarum femimatorcs ? Vtpotc diaboll progenies, qui vt ipfc iamnbsp;inde ab iio humicida fuit ; Ita ptimogenitum fuum fecit Cainum parricidam, cuius ger-jnnMftaitc;,tuni,quoiquotcius motes imitantur. Aftipulatur huie Icntcnti fapientifsimusnbsp;jllc Kegum Solomon, oui inter ea, qu Dominus odit atq^ deieftatur, cum nominal, vui internbsp;itaitcs difsidia 8t tixas letlt. Ptou;rb. 6.

Damnaniur igiiur hoeCkvifti diilo ambitioft Sciftarij,qui vtcruditionis titulum ftuc i.j94r, cxillinaaiioucm hbt parent,aut iniunas acceptas vlcifeantur, nouis dogmatibus Eccleftse' vni-,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tatem femdunt quod olim Arium fcciflc legimus, Sc quod noftro feculo Anabaptifmi pfD

mos auiores fatVuiire conftat. t^iotum veftigi'is vtinam non infiftcrent, qui infclicem de re Sacramentaria conceriationem nouis fubindc difputationibus, 8c fcriptis malcdicis, inftau-rant.l lord certe intemprie rcs co adduSla cft,vt Sacrofanda DominiCn,quat communionbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni'. 8c pacis t'.hriftianJE fymbolum effe dcbcbat,in reftim contentionis oommutata fit,8c vulgo

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;palsim au liantut non minus faSVofaqu-am odiofaLuthcranorum,Zuinglianoruny,Caluini

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilutim.VViclephiiaritm.Sactamentariotum,nomina*. Homines reueradigni,quiabfeindan-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tut,lient Paulus olim de Galaticaruna Ecclefiarum turbatoribus pronunciauit Gal. y.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Damnaniiir ctiam perfonati Apoftolici, Pontifices, Cardinales, Epifeopi, Abbates, Le jftftUei

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f.ati ti laitvr, 8c totum illud infcliC(um locuftarum agmen, qui cum Spirituales diet 8c habcri

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcVn.t,Sc mundo mortui,non folum in vtbibus populofifsiais nidulantur,8c per pittas 8cfo-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;la omnia difeutrunt, fed in aulas itrepunt, ScKcgum aures obfident,cdfdem aduerfjsChrifti

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuhotes ad arma excitant,bcllorum authores funt, iin in meijs cartris vifuntur.Sc fp inter

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aimttnruihacics volitant, aAcoq;clafsicumcaiiunt, vtpugnattis animos magis accendant

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dCbiiiUjullanguiuiscftufiouem.

Damnaa-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X X iiij

-ocr page 538-

^2%

j, Cattdtct,

Dl EI OMNIVM SANCT.

Damnantur item auari amp; infatiabiles Gaufidici, qui vt quftum faciant inter quo fuis excitant, amp; femel excitaras mirificis artibus fouent amp; extrahunt, vt vixvft^nbsp;pacellacocantrurfus, qiiotquot jllorum confilia fecuti fefeinextricabiliforeiifiuffl^'^nbsp;Euripo fine Labiryntho femel commiferunt. iilis cert debemus horribilem iuris pubtonbsp;prauationem, familiarum difsidia, fortunarumeuerfiones,fimultatcS', initnicitiasamp;nbsp;alia, quibtispax publica milrrimturbatur.

41 Prineiftt Caret mer^nbsp;tettarijinbsp;DtM,

Damnantur quoq; Keges Principes viri, qui belJa non ncclTaria fufcipiunt, nomina fua dant Gares mercenarij, qui cm militiam Cibi quaeftum fecerint, omnes ojwnbsp;angu pcius odertint, qui Kegibus pacem luadent, aut bella iaci exorta fopireftudent Vtnbsp;nim hic beatos dicit Chriltus pacificos : Ita in Lege olim folenni fctcntia maJediinbsp;ciantur, quotquotpro pretio funduntinnocentemfanguinem, t notumeft illudD*!quot;*'nbsp;I^iipa Deus genres, qu bella volunt, Pfal. 6t.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

*t.SnfuTTtnet. ' Damnantur prterea hie fufurrones amp; obtredatorcs, qui venenatat lingua

* interconiundilsimos odiaatq; fimultatesfeminanc; Quod genus hominuin hodi dquot; quentifsimum. Omnibus autem feruit, quod Dauid olim dixit ; Quidfaciat, amp; qw'd^nbsp;tibi Deus, lingua dolol? Sagittas acutas viri fortisamp; Carbones Iuniperi,amp;c. Pfah** .

Magnamcrgoamp; vberem cogitandi materiam hoc loco habentomnis loiSlof* homhvs,in qua fidiligentius omnes excrcerentur, faciliustam fibjjplis qutn anjs wnWnbsp;rent. At quia plerolqj abripitfatalis ilia difsidiorum nouifsimi feculi calamitas, fuinbsp;officij mcminerint,qui Euangelica dodrina Itudium profitentur, rt Stipfi interfeptu .

9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcant. Sc quantum in ipfis elt, alijs quoq; pacis authores atq; adminiftrifint. Ita

beati erunt, amp; vt Germani Dei filij hreditatem regni cceleftis adibunt cum I ES V C-B S TO, Domino noftro ; Cui debetur benedidio, honor, gloria,amp; poieltasin'nbsp;Amen.

_lt;

H O M I L I A X.

Bead qui perfccutionem patiuncur lufticia: caufa : ipforum eft regnum clorum.

NtER EOS, oyos DOMINVS NOSTER SVS CHR.ISTVS,beatoseircpronunciar,nupcrpacificosnuiutf^^nbsp;Sc hos Dei filios elTe dixit, Intelligit autem hoc nomine,primiininbsp;lij fui prseconcs, qui ltum illud pacis inter nos amp; Deum fad nununbsp;prdicant, amp; reconciliationis noftr cum Deo funt quafi mediator^-Deindequofuispiosamp;verecrcdentcs, qui ex fide omnes dib?'' 'nbsp;amp;proinde cum omnibus pacem colunt, quantum in ipfis ell,



quae inter alios oriuntuij/dia componere amp; diflidentes in gratiam reducere ftudent. y rum ca elt infclicis mundi peruerfitas, vt qiillos magis contemnere, imo odilTetnbsp;leat, qum cos,qui publics omnium faluti confultum cupiunt. Docent hoc ( vt ex fd'?*nbsp;nihil adducamus) quae in prophanis hiltorijs leguntur exempla corum,qui ciirn patn*^ gt;nbsp;niunemfuaprudentiaamp;fortitudinelerualTent, pollea ab ingratis vel ciedi velnbsp;funt. Quid ergo aliud verbi Dei adminiftri fperent, quando lueem illius mundus

dit, quod per hanc opera fua mala arguiamp;corripilentiat? At tunc fieri folct.vt multi tudinc ilia ofFcnfi, in officio fuo fegncfcant, neqj vclint pro ingratis amp; conttimacibusnbsp;ri ; multi item de Euangelij amp; fidei Ghrillianae veritate dubitent, quando htiiusfedaWf^ jnbsp;dignilsimc tradari, amp; Deum ad iniurias, quas patiuntur, conniuerc vident : Sunt di*'jyjnbsp;tentationeiliafupcrati fide omnino deficiunt. VtergoChriftushisfcandalis occutn^**nbsp;loci Aphorifmum fubijcitdiccns;

Per/ietti t^ufdt.

Beati, qui perfccutionem patiuntur iulliciae caula, Quoniam ipforum eft rcgntifU rum. Perfccutionisenim nomine omnia intelligit, qualij nobis faciunt, noccndiatid .g,nbsp;mninoperdendi, Itudio, Fonsamp;origohorum eft odium, quomundus ipftimamp;d'^Sgfl,nbsp;resperfequitur. Parit hoc inimicitiam,infidias,calumnias,t5obtredationcm: ex fi***jyotnbsp;tur-fuga C cxilium, cuius comes fere eft egeftas, amp; fames, infamia amp; contemptus ;nbsp;his plerunqj carccres, amp; vinula, flagra, amp; diri tormentofum cruciatus, qnos tandenii'*nbsp;^nus acerbum qum ignominiofum mortis infamis fupplieium fequitur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; 1^.

CHJentetfer-ficutionibui tbnexj/itttlt

Dtftn ergo difeipulis fuis veroa faciens Ghriftus, pcrfecutionis meminit.non nuit, his omnibus illosobnoxios fore; quod alibi diftrtis verbis docet: Non elt y{lt;nbsp;I maior fuoprceptore, neqj fouus hero prftantior. Si meum fermonem feruaucrunt-ftrumTeruabunt : Simcperlccutifunr,5cvosperfcquentur ; In mundo aftlidioneifllgt;*

-ocr page 539-

h'om I L 1 a X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 X

s.tcno Synagogis fadcnt vos, amp; vcniet hora, qua, qui vos occiderit, putabit fc cultum '' prlhrtDeo. lftavcrnnideodicit,vtquenquainleabfterreat , fedvt qui ipfius difcipulinbsp;cflc voluut, fete ad cruccmfcrcndam prparent. In prlntiver, quando beaios dich cos, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

uibus tfta accidunt, ne his ofFendantur, monct, fed vt nihilominus finguli officium-feduld nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

atiant, Qitafidiccret ; Scio,quodftt mundi inf'elicisingcaium.que filiorum huius lecuhim probhasj 8c quid inter hoseuenturum (it vobis, adcoq^ omnibqs, qui me vera fide amplexi,nbsp;tn me pl volunt viucrc, amp; alijs quoq; falutis adminifiti funt. Eruni hi inuili amp; exofi pieti%nbsp;tquotidianisaduerftsiaabuiuur. Sed neminem itta oftendant aut pertcrrefaciant, Eto-niin reuera bead lun't ules, neq; ipforum beatitudini aliquid derogabic impiorum improbitas.nbsp;Ad illos etiim pertinet tegnum clorum, id ell omnia, qu per Euangelium predicaittur, cu-hjquot; hk finis amp; fcopus ell, vt regnum Dei in hominibus, adhuc in carne viuentibusj, intiaure*nbsp;tur, Sc ijdcm huius vite curriculum emenfi in cldUsregnipofl'cfsioncm transtrantur. Hic 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

(inquam ) huius didi fcn(us ell, in quo dub potifsimum debent obleruati.

ihimum, neminem ex huius fcculi fortuna vel beatum vel miferum cenferi deberc. Vt enim in alijs Aphorhmis, quos audiuimus, ita in hocctiam Dommus.ceco amp; pcruerfo iudi-cio mundi occurrit, qui fere beams amp; (dices dich eos, qui propter opes amp; poteniiam in ho-aoreSt prefio funt, vt ab omnibus vel amentur vel colantur, vel (ahem timcantur ; amp;p|inde fert dehtt^nbsp;quieii 8c fccuil viuunt. Econtra miferos 8c infelices dich omnes, qui non folm communibusnbsp;miletijs 8c calibus obnoxij,fcd ft infupcr plrifq^ exofi Sc improborum quorumuis iniurijs cx-pofni font Et lane fi rem omnem conlidcremus, mox patebit, neq; bcathudinem hominis innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pteicntis fcculi bonis confillcrc,ncqiaduetfa Sc incommoda huius vite quenquam mildura infcliccm taccre.

Etcnimquecunqimondushicinprctiohabct,quafibeatosfaciant,jpri'hio pctfefluxa caducafunt. Omniscatofacnum(clamatPropheta) Scomnisgloriacarnis, floeagri. Etgt;^*^'*nbsp;lapicntlUinius Kcguin Solomon, cum, quecunqj magnifica videntur, intus 8c in cute petfpc- ' 'nbsp;xillct, cxclamauii; VanitasVanitatumScomnia vanitas. iSIonpoteft ergo in his aliquafeli-nils dTellablfis 8c perptua. Deinde hec ipfa fuis icccbris fenfus incfcant, 8c. ptoindc abulunbsp;tuonoccnt,fiquiseisanimum addicat. Qiiod Apollolus obferuans fcribit ; Nc diligafis i, tofc.*,nbsp;muudum, neq^ ca que ip mundo funt, cc. Cui confentit Dauidicum illud t Auerte oculos we*nbsp;tuos.nc vidcant vanitatem. Quia ergo his inefcaii peccant, fit fere , vt ijdem prter omnemnbsp;cxpclationcm percant, bcipforum flicitas atq^ gloria fubito collabatur. Sunt ergo talcs vnbsp;Alaphduchatjinlubricoconllhuti, Scfrpcexpcrimur, qyod Dauid dicit : Vidi impiiunnbsp;violeuiuu 1 lc Icfc dirtundentem infiar Lauri frondof : Et tranfiuit, 8c ecce non erat-; quafiu^nbsp;eum , 8t no .1 dl inuentus. Et mirum ell in his obfetuandis adeo llupidos die multos ; quinbsp;Chrilli nomen ptofnentur cm gentium Philofophiifta viderepotuerint, ex quorum fcholis .nbsp;Pocticuin illud ohm defumptum fuif; _________Dici be^tu

^nteebitumnemp ptprem^fittiera debet.

Cclcbratur itcmCroefi Lydotum Kegis opulcniifsimi hiftoria,^! cmfe propter tegni amplifsimi opes bcatifsimum mortalium die fibi perfuafiflct, 8c Solonem, qui vitae ficm cx-pedandum die monucrat, non abfq; Iloniacho rcieciffct, tandem Cyro in acic vilus in ho-Ilium potellatcmycnit, 8c rogo impofitus slta voce Solonem inclaraauit, fefe infclicem 8cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iluliura fuifle confcffui eft, qui huius fcculi fottuflse nimium fuiflet addiftus. Sed quid

opus elL V etcra exempla commemorate, quando huius generis multa occurrunr quoti-dic, amp;. omn'rum loco nobis futliccie poffunt quae In diuitibus illis, fatuo, 8c cpulone Cirtiftus i* 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptoponit.

Econtra neq; miferos aut infelices dfe, qui in hoc fcculo aduerfam fbrtunam fcrunt, multis argunicntis confit. Nam primo nihil nobis accidit abfq; Dei voluntate, qui cm nnbsp;llriamantifsimui,ciprabonitasht,bonum 8cfalutarccft, quicqtrid ex Ipfuts manu datut ;nbsp;8t vt ohm, qucunq; crcauh,crant valde bona, Ita hodic ctiam, quicquidfa^t, bonum 8c fit-is cultoribus viilc ell. Quae ergo nobis aduerfa aCcidunt.virgas fine calligationes paternas fti-marc dcbemus,quibus in nobis cOcrccndisviituT.vtamp;icclermoccafincs videmus, 8c ipfi

oftidofius obfequamur. Itaq, dileftionis patern documenta nobis prxbet vt Paulus ex Ebr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m*

Pairis exemple docct. Nee oftendat quenquam quod fere hominibus imptobis amp; prophank nos calligindos permittit. Nam in cpquoq; parentes imitatur,qui ftlijsfuis pdagogos prfi- .nbsp;ciunuqni ctfi in illos imperium habere videantur, rtwera tarnen feruorum loco funt, neq^ cutn'nbsp;fili)s hxtcditatcmadeuBt. Et cur elelotum opra in fuis ex ct^fificandis vteretur Dcu^8c ex *nbsp;valis gratlsc vafa irx faccret l Deindc,vi bona huius vit non pctpetufunt Cvt paul aiwc dixii,Corianbsp;musytu neq^ afilittioncs.Ncc .n. nos fupra vires tentari finit fidelis ille Patcr.fcd cum tentatio-


ne euentum dat felieem, vt omnia nobis coadiuraento fintinbonmn. Sp etiatnfit, vt qti c*. as. nobit nocltuta videbantur.maioris felicitatis occafio fint. Ita lofephus ex feruH enditione 8cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**?

lt;*rcib. ad Acjypti jubctnacula peruenit, vi Patrem Sc fratres alcrceEi Dauideiimili ration

P

9

-ocr page 540-

52'4-

I .x-?W, 17 18

IPlt;

a,Sam, z,

ito, f.iy.

ttrfetMti fro-fttr titfticuuo Jiltt bcitit

)utci4

IJ^. ^,6ii

I, Cw. 4. quot;gt;1J.

I, Cer, I*

Cntmehit

en/erttt flt;t- profugi jnccrtis fcdibus vaga'ntur. Etenim Petrus Apoftolus, cum ex Domini ok ttn^r^s^ ______:_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n.: _____ %Z1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. xr^ z,..:,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* zJ

( Per, 4


it

per omnis generis aduerfa ad regni folium afcendifle leginnts. Giiis generis dunt. Quibus adnumerari debet, quod interdum aducrl obllant, ne nobis ipfis ni4U.nbsp;grauioris'authors fimus, Qud fi ver nihil huius fiat, neq; vllus calamitttim amp; v,nbsp;num finis appareatjfaltem mors illis fineniimponet., ad quam fingulis moincntdnbsp;mus ; Et iic qualifcunq; nobisaccidat, nos ex perfccuforum manibus eripit.quinbsp;pus occidere poflunt, amp; ne hoc quidem, nifi ira pcrmiuat Deus, penes quem loh'* *'nbsp;nbsp;nbsp;,

vltie amp; mortis arbitriunii Ex morteautem in vitam vcram tranfimus, teile ChrillP-^^ Epopa-teftamentum clt; Volo Pater, vt vbi fum ego, mecum fint, quos dedilti mihi, heo yjjjm. cilcorvobis, ficuti mihi padus ell Pater, vt ad meam menfam edatis amp;c. Et lie Dc *'(,Qjjjinenbsp;tum eile dicit Paulus, vt per multas aftlidiones ingrediamiir in regnum Dci. Qi!? (]jfnbsp;beati dicuntur mortui, qui in Domino moriuntur, requiefeunt enim laboribusnbsp;ergo miferi amp; infelices dicanturquidDeoPatrecaftigantur, amp; filij Deinbsp;olim cum eodemtcrnmviuent? Quin potius Temper in auribus 'amp; animis n0'nbsp;Beati qui perlccutionem patiuntur ; Quoniam ipforum eil regnum clorum.

At non minus obferuari debet aliertim, qwod Chrillus non fimpliciter beatos mneS, qui perfccutionem ferunt, fed vt fuprapaupercs quidem beatos dixit, deijsnbsp;locutt^cft, qui funt paupercs Spiritu: itain prrclenti promifsionem illam ad eos Knbsp;quibuspcrfecutio propter iulliciamaccidit.

VidendUm ergo ante omnia, qu fit iuftica ilia, de quahic dicitui. Natn bis quseras, nullam inuenies. In peccato enim omnes concepti amp; nati fumus,amp;nbsp;noftrfuntinftarfordidorumcentonitm. Et notumeftilludPauli : Nullius mih^.^pi,nbsp;fum, fed non propterea itillificatus fum. Item ; Omnes pcccauerunt, amp; dehtiunturgi .dnbsp;amp;o Itq;fiDeiiudiciumfpedcs,exmeritpatimur, qiiicquidnobisactidit. ^^r^i-yiili'*'nbsp;feipfum ominus paulo pofl,dicens: Beati eritis.cum conuitiati fuefint vobis,amp;pdnbsp;rint,PKOPTER ME.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Iraq; iiillici nomine primo ipfum Chriftum intelligere debemus, qui nobis a iufticia fadus eft. Deinde iufticia quoq; dicitur fides, qua ilium apprathcndiniuSznbsp;deiuftificari dicimtir. Sequitur hanc obedientia fidei, qu hominem toium D^o vei*- . )iilt;nbsp;huiic fuper omnia diligat, eidem obediat in lnlitate Sc eins nomine quiduis ferre P?-pili^nbsp;Qui vero tales funt, ij honiinibus quoqj fingulis, quod cuiqj debetur, tribuunt, qunbsp;j^oprium fte olim Philofophi intellexerunt, etiamfi ver iuftici authoreni,ChrilK'nbsp;rarenr. Ad eos ergo foloshe gnome pertinet, qui ideo perfccutionem abjmpijsnbsp;^opter Chriflum, qud nimirum neq; fidem in hune abnegate volunt,- neq;nbsp;ges quiquamfacerefiueincultu, fiucin vitiiconleruatione. Talcs olini Ap,nbsp;runt, qui ctfi fefe propter Chriftum omnibus inuils efle vidrent, carccribus,nbsp;amp; verberibus mularentur, amp; ( vt Paulus ait ) bominibiis amp; Angelis fpelacultimnbsp;men neqj ilium abnegate volucrunt, quem,folum Iciebant habere verba vitnbsp;CO iplis mandatam Eotujgelij prdicationcm intermittcrc. Horura veftigiafccutinbsp;Martyres alij, quos nui tyrannorum min, nulla exilia, uulli carcercs, null P*nbsp;exquifitiflunorumcruciatus,cogrpotuerunt, vtabnegato lESV CHRISTnbsp;Dijj gentium adolerent, aut per Cfarum fortunam iurarent:. qttibus deniqi -quo ^j^^tnbsp;vitam ne hoftes quidem iuftici amp; innocente teftimonium potuerunt negate.nbsp;meritoadnumerari, quicunqjiodic propterfidei inChriftum confefsionem, amp;nbsp;conl'cientilibertateferuiant,exiliumlpontaneum patrijspenatibusprfertint,nbsp;mnis generis tonnen ta fuftinent, amp; vitam fuam inter hc deponuntpotius.quamnbsp;.facrificium approbarc, Diuos inuocarc, imaginibus cultum cxhibcre,aut alia faccrenbsp;falua fidei confeientia non pofliint fieri. De hislt; inquam ) Chriftus in pracfcui

Nihil ergo hoc diltim ijs fertiit, qui propter admifl fcelcra poeuas dant,aut quid pariamini ^opter iufticiam, beati cftis ; non mult pft ait ; Ne quis vcftriiinbsp;vthomicida,autfur,3utmaleficus, autalienarum rcrum in^edor: Sed fi vt Chrift'^^f

pudefiat, imj glorificet Deum in hac parte. Enimuero non debet animarum catorum remifioijs negari,qui propter atrocia delia, ad necem infamem ducuntut (Tnbsp;putet qud fupplicij grauitate amp; infamia expient fcelera,amp; vitam ternam ereaiit^nbsp;cnim peccatis fempiterni inferorum cruciatus debcntur,nullo fupplicio temporari jc!^nbsp;uis diro amp;crudeli,ina expiari podunt : fed folius Chrifti cruci amp; merit hc lausnbsp;,in qo,eA pcccata omnium nollnim Deus confluere fecit, Sc qui mulftam noftra:yLipi|^nbsp; (vt Ifaias ait) in fe reep'it, vt fuo vibice nobis mederetur. (^apropter miferi ilH ,(,nbsp;numremittidebent,vtlatmnem ilium EuangcHcumimitati ex fide vera clament:nbsp;mci Domine IES V, qui deuia morte Sc inferis,fedes in regnotuo ad dc.xtrainnbsp;Rex modo viorioftK,fcdSaCerdos SiAduocatus noftcr,perquem aditura habetnu* r

Jiuqr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

-ocr page 541-

nOMLlA X.

Prxi:ta neq 'illis Apborifrnus ilie patrocuutur, ^ui fibijpfjs petfccutionem amp; afliio- co^traeei n-s ctcrlitnt non ncccflarias, amp; idco fe bcatos efic, aui de ftde amp; religionc rede lendfccontcn- fiHjffsferfe-dui'ii. Nanr vt vcicrcs dixeriint, non iupplicionx, fid caufa, facit Mrtyrern.

Abidi dint ig,ituThocChrdVi dido olim Uoiiatift, lt;ini quando propter fchifinata amp; Ecclefiarum iniquas damnationcs, amp; mulia aha, qu canira hdem amp;.chaiiiatcm fiib religio-ifo prtcKtti degnabant, ab Imperatoribus Chriltianis coercebantur, amp; pnis propofitis co-gerentue ad EcJcliain redire, luntfc fo'.os Chrilh.germanos difcipulos efle dicebant, quodnbsp;ctticcm litrcnt, amp;. omnibus exoG etVent.

Qiiorinn vclbiquot;i)s hodie Anabaptill infidunt, qui fimiliterbaptifmum non abfq; facti le}gt;,apiop'iunationc iterant, ab EcclihjS feditiofam taciunt feccfllonem, vnitatem Ecclefi fein- .nbsp;dunt, dogmata itena fpargunt partim impia, qtiibtis veteris TeEanaenti libros amp; pfdeos patresnbsp;tbimnani t partim feditiofa, quibuspnblicx quidena iuriliurar:di religionem, amp;. naagillratuumnbsp;tiihliiatem, cciiant, priiiatim vero fanailias eucriunc diffipant ; Et ideo principum edi-disot pnis coerceanttirjnaoxiniqniSsimlecunv agi clamant, amp; propiiam Eeclefi notaninbsp;eji'i aiunu'pcrf.cutioncm ; quo argumento hommes rerum imperitos raouent, vt ipfos feden-tiir, nc in pace ili o'.io ( vt ipli loqutintur ) lalutis iadiiram faciant. Sed idem illis refponderinbsp;poteE,quod ohm lgt;. AugulhnushuiiislocioecahoneDonatiltisrefpondit ; Non ifta oerpetinbsp;Ituduolum til, led ilia proChiiili nomine non folum xqtio animo, led etiara cum exmtatio-ne lOlcrarc. Nam multi hvetici, nomineChriltiano animas decipientes, mtilta talia patiunnbsp;tut ; Stil idio excluduirtiir ab ilia incrtede, quia non diduni eft tantum : Bead qui perfecu-lioncm patitinttii ; led additum eE, Propter iulliciam. Vbi autem fana fides non eft, non po-ted elle indicia ; Quia iullu'S ex fide viuit. Neq, fchifraatici aliquid fibi ex ifta mctccdc pro-raiitant ; Qiiiafitnilittr vbi thavitas non ed.non poted eEe indicia : Diledio enira proximinbsp;nialum non opcrattir ; quam 11 habcrent, non dilaniarent corpus Chridi, quod eib Ecclcha.

lie conlideniia iadarent. Similiter, li charitateChridiana aidrent, non tara confidenter damn Kent Ecelefias totas , in qnibusEuangeliumpur prxdicatut, Sc Deus ex ddepern.o-nu'.i I l' S 7 C. HKlsri in-jocatur : neque relidis fuis rebus vita m vlucrcnt in qua iphoiiofialijs onc'ii dint, raulio minus defertis fuis coniugibus aiq^ liberis, hinc indenbsp;vag.ircntur, Etcnim qu fcintilla charitaiis apud cos reliqua cd, qui quoq;, id cd, natgt;-rales aflediones in cotdibus fuis redinguunt, amp; bcdi)s dtriores funi, qu fuis caiulis pro vi- 'nbsp;r'.liptofpieinnt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Obg'.iunt ihi ; At iia nos Chridus iubet, qui dixit : Si quis venit ad me, ncc odit patrem /.e.r t futim, ac matrem,amp;vxorcmamp;libcros,Sc fratres8cforores, araphus autem etiam animamnbsp;lu am, non poted mcusctl'e dilcipulus. hem. quinon valedicit omnibus bonis luis, non po- nbsp;ted meus elle dileipulus. Kidiculum. ErgoncChridus,qui vt regnuni Dei inter homines,nbsp;indauraret, in inuudum venit, nullus admittit, nifi qui prius in pontes, fratres., coniuges,nbsp;libi ros.imi'iifaAifuetinil Non redeigiturargumentatur Apodohis : Qui fratrem, quemJ**nbsp;videt, non dilij,ct,qui)modo illcDcum, quem non videt, diligere potcrit ? Quin ergo ipfiimnbsp;Chtidum audiunt Ifii illius dhti inicrpretcm, fidelilfnnum , 8c ilium condieionaliter locutum nbsp;elle vidrent. Nam ahbi dcaif, Qiu araat patrem 8c matrem fupra me , non cd medignus:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to

'S

Et qui amai l'ilium 8c filiam lupra me non cd me digntis. Item nullus cd, qui reliquerit do- * muni ant Itatrcs ant lororcs, aut pattern atit matrem, aut vxorem 8c liberos, aut agros ME A nbsp;cailla 8c V.uangcli), qtiin accipiat centiiphcia mine in hoc feculo , 8cin future vitam ternam,nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CC. Non ctgo vt temerc nodros telinquamus, 8c nobisjpfis crucem non ncccffariam aecerfa# ,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nruj.iubet Dominus,ledquando inhoebiuium nos adduebos videmus, vt aut ipfccuinfuo

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ituang'dio abnc;.,andus, aut parentes, vxor, liberi, domus 8c agri rclinquendi dm, tiinc ilia o- Mrc. i^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;milia libi pollponi vult. Ed ergo temccaria nimis prfnmptio 8c ccus fur^r Anabaptiftarum,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu.) hrcpiifita tcVmquunt, 6c lutbarum in Eeclcfta 8cEeip. authores funt. Dcijsloquox ,qui

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubfilividianisniigldratibusviuunt.quiabolitisfupcrditionibus Papidicis, portas fuas rgi

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;glotixChrido aperucruut.C vlhuiusEuangcliunlpurprdicetur,pubJicaauthoritateman-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Qtns cnim illic obftat idif,qu minus Chrido crcdant,Chriftum colant,fequantut,5cci-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rt:m obtemprent ? (.i^iis,ne ilium publlc proHtcantur.prohibct? Quis illos ad ilcitos cultus

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut lupeilhtiofos cogit.aut vetat quo minus vitam viuant finftam 6c Chridiana profeflinc^

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dignam lAoicrant ergu dorai fu m3ncrc,opus aliquod hoiicdum facerc,fuos cducc 8c alerc,-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dus diiiq; res agcrc : fed malunt viucre amp; o-tifi9moxTii, quod vtrunqi Apo-*'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*?

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ihili-iChrilhanishominibusalicnilsimumcflcvolunt. (^art^cminem moucant idorura ' 4

hoiiiiiium qucrel 8c hypocrifis, qui duraMariytibus acccnfcri volunt in fidem fimul 8c ha- ,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitate peccant,8c ijs aihiumctari mercntur,quos dd abncgauilTe, 8c inhdelibus dtriores elfe,.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; Paului

-ocr page 542-

gt; S oriaamp;potcll^sin ^tem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viuamusamp;r^gne^^'

nun-j, Amen.

j. . Ho M Li VT quot;Wlnmadueriusvos, tHnbsp;^^^nimperfecuri/'''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;raerces veS^ fos,

P^Wecut, fueruntProphetas, qui fuaun^^ triblatiories infl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^CRptvr^,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yoiuini!^

P viuere j Perfecutionem paluros untur. E,ri ver fdT'?^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P'^amp;

sflcjqum oiin rui nbsp;nbsp;nbsp;Pf^^*^otgt;pforin fommnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ju

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ^^figt;criuo^??Jamp;Scruatoris, lESV

^^'^eifiosfieri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpu

toto CO X i.p ferre recu^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?'ht nfihi taXanbsp;nbsp;nbsp;P^^ttm amp; mortuam elfe frmitsi'

tatnificum mfP^^^tus, rebellis di(gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^totnani ioris contanp^^^'^^.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oti^

tes amp; ridicnr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^S^iitar id vr^^^- tlicar, citi tem dchifcst,

ftn. Qai^ ,r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;perlequidicar PPj^tt mundutn rnquam tat impo

cib^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prinfis angifnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tferitatis Sc iuiiiei cltores fnt-

Chriflttt fat/iiiafiemnbsp;flitAft

tiWicfrr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^t Apofifoi Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriflus

d^nfuri s;T^f^^^'tgt;runi eaufa iX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patbctica fernioneib

species h'^r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adoerfii ^^^^^^badfiterintrobis.Scp^''^^'^i ^^ij]ii}p^^J.

Senfus ytrinr ^7^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sc nomennbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vos odcrinthomines, amp; P

Ptiquamn! -^ ^ticeft; Beatosri ^^^'^^fojalom,aecerintpropicf psii^'^./ tgratusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adv *101 proprer iufticiam pcrfeciio jjjielsj

ah oTn Xquot;quot;^^'Ptos7d?r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'pt-nris pertiner. ftenim

dcXquot;*^'^^^ciuderXTP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;com/nerao

pterrne in ^^^tinun, inenm ^^^itijs apertis amp; caliirnnijsinfi^* P

Pieruna in kat ftcnlafirt^

Cfttce ofte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^resnoM ncidtrntjanquam boaisScin ^-Uiip^^^^i,!,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfuaftodecepit, vfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X

uniDfin ^*^^Pttextuhni ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'^nki feipfs fcduciiM, q^apnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.pJ

EX n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dignitatcs,velcaa^ (

comn^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annotauit ) onf*^^ ^biperregnum eins non ede de h^e nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cred^^

4r.

S - nbsp;nbsp;) tuseS amp;Vnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regis (id eft,rcied^gt;^

d^^rpriSt^'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fine fpirirualibus eondare,

'' -t/evidea^^'WwXquohoaanoierqisatuorfpeciebiisetPi^tsilt;^:

dtint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen non nti-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prophani ipfosperfecucun hnr,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifl'

*5 '

*

}

ddittn'^tttant. Atnfinnquot; V^u'^^t. Tyrannorumquidem Scfiden:i!:f!tit^

-ocr page 543-

HUMILIA 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'2i7

chcaloquens diccbat:Eft quidem adhuc vit, per quem polTemin Domin qurerc,fcd ego qdi J. xlt;j. . ilium : quia nunquam mihl prophetat bonum.l'cd duntakat malum. Et miles quidem vocesnbsp;hodic ex multis audiuntur. Sed quid aliud facerent prophani homines amp; apeni holtes, quan-do quiEuangelij nomine fuperbiunt,odium minillrorum verbi nd poir'inidiisimiilare.Quis *nbsp;cnim odi) malitioliliiini indicia effe negauerit.qud itipendia aut victum necelTarlum malignenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

largiuntur, quodaliorum'Jiberalitatem illis inuident, quodiplorum coiloquia,congreflum, into confpefttim qnoqj deuitant ? Id vero deploratam huius mundi malitiam arguit, quandonbsp;cos odcrunt, qui ipfis patrum loco lunt, qui icrna clcltis rcgni bona iphs dilpenlant, quiq^nbsp;vt ipli rgnent,laborcs,inopiam amp; cruces perptuas ferunt.

Deinde feparationem nominat,pcr quam non dubium eft cxclufioncm Ftuc cieftloncm exSynagogaintclligi.quam po'Aca Pharifos ItaiuilTc aduertus cos.qui Chriltum iequebantur, /' .nbsp;loanncs Euangclilta Ictibit. Erat lila non modo ignominiola.fed cum infigni lortunartim o*nbsp;mninmiailutaconiunta : co quod omne commerciorum ius talibuS negaretur, vt alibi dixinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

mus. Et hoe illud tclum cll.quo Pontihccs iam leculis aliquot totum orbcm tcrrucrunt, amp; reget potentifsimos dcbcllrunt : quo item hodic etiam aduerfus eos vtuntur, quos fua obedi-entia difcefsilTc vident. Sed tunc in mentem nobis veniat, eos Chrilto colligi.quos fuperbi il-liamp;artogantesfidcidominatorcsamp;animarCityrannicl)ciunt. Excmplumeius rci cuidensin ceo illo habcmui.cuiushiltoriam loanncs cap. p. prolixe defcribit. Videtuntolimh^co virinbsp;Tigutini.maiotcs noltri,quando propter obcdicniiam Ludouico Illi, Imp. praeltitam a Papanbsp;cxcommunlcati fum.St totis annis oftodecim incommoda amp; pericula ornnis generis fortil-fimc fultinucrunt.Cm cnim poltca abfolutioncmCardinalis quidam Pap nomine ofterrer, nbsp;liquidem illam fuppliccspctctcnt,rcfpondcrunt;Sc nihil faturos viris bonis amp; tidis indignumnbsp;ncq, mcruiffc vt cxconimunicatentur,facial ergo Papa ( dicebant ) de nobis, quod ipfi vilumnbsp;l'ucrit.cc,

Tertiutlocusconuit)sttibultur,fubquibusomnisgenerisprobra Sccrimit comprx- c*. nbsp;nbsp;

hcndit.quK vcl pttfcnfibus in faciem obijeiuntur, vcl in abfentes fingnntur, vt omnibus in-tames 6t exoliliant.Qux quam acute vulncrcnt animos gcncroliorcs.in Dauide cernitur, qui oullo aVioiniutiarum gcncre tarn acerbe conqueritur, ficuti in Pfalmis cius eit vidcrc. Sed

* a I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;innocentiam aduerfus maledita ciufmodi non lemcl magna cum graui-

rate dtendit, quando nimitum impij holtes ilium Samariianum clTc, cum Beelzebub daemo- ,^0. nioruinprincipeconiurauiffc.populumitemfcdutcrc amp;paccmpublicam turbarc calumnia-bantuf. Qux omnia dcinceps Apoltolisquoq-,cxprobratafuilTe.ltorum liber docct, amp; )Snbsp;txcinplis aliquot alias docuimus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

IdipluinycropoltcristcmporibusChriltianis accidiffc ex hiltorijs Ecclcfialticis ap^a-tet, 1 lutrcnda fum.qux ab illis in coetibut nofturnis dcfignari dixerunt, qui cos extinCtos cu-picbant : yi viderceit apud'Tctiullianum,Gyptianum, Arnobium.amp;plurcs alios qui ilioruin innocentiam publicis Icriptis 8c apologciicis fermonibus apud Imperatorcs habitis derende- nbsp;runi.Scd5club Froiaiio Imp. Plinius Secundus Afix Procof. deillorum inuocentia tcltimo-niuinluculcntum pcthibuit. Hodic autem milcdiccndi licentia lio^alfatur.vt nullum crimennbsp;ram atrox.tamqi ahenumfit ab hominibus Chriltianis.quod non illis exprobretot ab ijs, quinbsp;ptincipum aurcs aiq, animos iampridem poiledcrunt. Quod veto pios maxime offendit,tercnbsp;occlul lunt antes principum apologijsChriltianorum-.id quod corum holtes audaciorcs atq;nbsp;fctociotci teddit. Sed prodclt tunc corum mcminillc,qux hie Ghrilto dicuntur. Qui veto ex 'nbsp;principum Sciudiciu otdinefunt.difcant alteram aurcm accufatis rclcruarc,ncq; acculationcmnbsp;vllam temerc admittant.nifiquam tellimoni)s amp; rationibus idoneis contirmata elle vidciint. nbsp;Sed addit his quatiumChtlltus,fotcvi impij holtes nomen quoq-, fuorumvt malum,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id clt, fccletaium,inlauftum 8cinaufpicatum.cijciant t nimirum quod dignos iudicent,quo- AmA.

rum mcmotia quoq-,in vniucrlum abolcatur. Quod quam multis Stvarljs artibus olim quidam tcntrint,rails uotum clt. Hue cnim rerri debet,quod publica iufamia Chriltianos no laruiit, exautoratis balihcum miliiatcm abftulcrunt,domus tolo qurui^,eoldcm profciiplc-runi, 8c nc quit corum mcniioncm lacetct honcltam.grauifsimis cditis mandrunt. Huntnbsp;Uta quoq, omniahodic,llcuti cum alijscxcmplisinnumcris,tum Catalogis htcticorum probat! poiclt,quibus vetitatis miniltros adfcribuni,vt hotum libros (ufpctos reddanf; qu cau-fa clt, Vt multi corum nomina cxccrcntut,quorum ncqi dottrinam neq; vitam adhuc cogno-rictunt. Sed tunc folctut nos,quod nomina noltra in clis defcripta effe Chriltus ait.in clccto-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum albo,quern neq-, ferrum neqr ignis, nulla item vciultas abolcte poielt,nc dum vt homi- Lr.iD.

num imptobotumaudaeix in ilium allquid liceat.

Atquiilta omnia,quxhucufqicommcmorauimus.pijs inhocfeculo fcrenSa funt: in quibus caulam potifsimum oportet tcfpicctc, propter quam illos muudus odit, cxcliidlt,pet- chnfittm txafinbsp;lcqniiut,8t cxfmftos cupir. Hanc vno vcrboexprimitChriltiKi cum ait: Propter me : vcl vt ,5nbsp;apud l.ucam habetur propter hli hominis. Eicnim vt vnica modo clt laltitis alfequcnd ra- xquot;**'*nbsp;iio.lic vnita modo clt Ecclef Dci.cui falutil 8c gratix fux ihclautos illc dcitinault : qu idco

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y y lt; Catholic*

-ocr page 544-

sr28

-

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TilE OMNIVW SNCT.

a

Cnnt^t,

ariintt

ǫ ^nntn^

Catholtcadicftir, quoad cam oranes omnium fcciilorum atq; gentium clcfli atq; credfl* pertineant. De hac in Canticis dicitur: Vna ilia clt Columba mea, pcrfeda mea,amp;c. Haiici}\nbsp;fibiDeuscxmundollcgit.amp;inCHKISTO lESV filioluo libi delpondit.ipquo')';nbsp;vno hoc contenta.vniuerlas alias mundi fuperftitioncs procul relinquit amp; damnat, Chril^*nbsp;verb libr amp; ingenue profitetur. Hune autem alij vel palm oderunt, ne nomennbsp;cius pofl'unt ferre : alij veto non folo contenti inftnita alia ei coniungunt, in qu meriti iph^nbsp;gloriam transferunt. Qu omnia cum gcrrtianis Chrilti cultoribus reijciantiir, Hnbsp;torius mundiodiumaduerfusillosexardefcit:amp;qui Chrilliani dici volunt, ncquidco'nbsp;Chrilti fidem facere videantur, faills illos criminibusgrauant: quod nimirum in Diuanii'quot;nbsp;ginem amp;lanftosomnes contumelioli lint,quodSacramentaconculcetit, quod rcligionisnbsp;cfcitia contemnant.bona opera cum precibus prohibeant licentia peccandi inueliant.temp 'nbsp;turbentjieges eueriant,magiltratuum authoritatem labcfa6lent,dcniq; iura diuina amp;nbsp;violent. Ncq; pudci eos mendaciorum.qui viri grauifsimi Scprudentifsimi videnturefleJnbsp;ta enim eltluperftitionisvis,amp; tantum ccontravcritatis odium, vt fibiquidtiislicerepuU 'nbsp;niodo iuperltitiones atq^ cultus,quos mordicus rctioerc femel in animum induxctunt,pon'nbsp;deiendere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Et hue rclpicit Dominus,quando ait ; Mentientes propter me, Ea enim particula 0^. quam affox fit odium illud,quo ipfum mundus profequitur.Veritaus tantus decor atq, d#nbsp;tas eft, vt ij, in quitus aliqua honellatis fcintilla elt cliqua,licet interdum verb aberrent, n^nbsp;dacia tarnen lua artificiole teg3nt,amp; veritatis fpccic pallient,ne mentiri videantur. At quinbsp;fti fidem atq; dodtrinam odillc,amp; perfequi,femel in animunt induxerunt.ij cum pietateablnbsp;fo ctiam pudorc quicquid in mentem amp; in buccam venir,aducrfiis illius profeflaresremU'^^jnbsp;impudentcr eftutiunt, nee quicquam penfi habent,dummod illos aliqua raiionc exofosnbsp;faltem fulp^os reddant. Sciunt enim cam elle calumni vim,vt fi non vulnus faciat,vibicnbsp;tarnen aut huorem polt fc rclinqu3t,qua cius fama,cui ilia fit,dcnigretur. Et quid hie de vunbsp;hominum expedtes,qu3ndo hodie in omnium ore eft axioma illud Pontificum amp; Concinbsp;rum authoritatc confirmatum. Hrctico non leruandam elfe fidem, imo eos qui

Ecclefia dilfcntiunfipromifsis magnificis,amp;puhiica authontatc,in naflam pertrahi deberc-^p poltea fu temcritatis poenas luant ? Debet ergo hie locus fatpc nobis in mentem venire,nbsp;fendamur,fi quid huius nobis accidit,amp; vt vigilemus aduerfus iltorum hominum meiid^nbsp;at^caiumnias,quibus Euangclij fcdatorcs dilFamant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.j.

Kan, U

Car,n,

C^id verb hcfieri dcbcat.Chriftus in prfcnri fie docct,vt fimul animos fuorum nntrfatMi cil^ia confolationc confirmet. Nam gaudetc (inquit) amp; exultate , Non fimpliciter.jnbsp;iubct.lcd animigelticntis alFcftum corpotis quoq; gcllu exprimerc. Quafi diccret : Aoeo *nbsp;nonolFcndereautcontriltariiftadebent,v'tpotius ideovoslxtari amp;toio animofiniul^Hnbsp;corpore exultarc conueniat. Caufas huius prsecepti mox fubijcir.led priuf'quam eas videsinbsp;meminiltcoportct,idconosgabderc,amp;exultarcdcberc,liquid huiusaccidat,qudpernbsp;gens bonum fit,propter Chrilti nomen alfligi. Nam feimus vitam hominis alioquinbsp;amp; serumnarum plcnam clqu ex malediione dcpendent,quam primis parcntibus,dtnbsp;ptcr hos terr, adeoq; toti huius mundi machin,Dcus impofuit,qupropter nos n.nbsp;niobnoxia fulpirat, amp; vna nobifeum fuam liberationem expedtat. Deinde neme tamnbsp;dtus elt,in quo non locum adhuc habeant reliqui pcccati,amp; quse ex primo parente in nbsp;riuata ell natura vitiolitas. Quare ex mcrito nobis accidit,quicquid mali amp; aduerli inc^ nbsp; grauiora mercbamur,fi Deus luurn contra nos ius perlequi vclit., Magnum igiturhoc binbsp;cium clt,qud vitijs noltris dbitas pnas in crueem filij lui commutarc dignatur, vtpfOP^nbsp;huius nomen iniurias,contumelias,earccrcs,amp; tormenta patiamur. Id enim perinde' nbsp;fi quis Rex ferreas hominis facinorofi catenas in torquem aureiim, equcllris ordinis inn? nbsp;conuerteretjamp;infuiordinis equitum album adferiberet eum , qui mortis fupplicio int^^nbsp;muldlari merebatur. Accedithuic aliud beneficium, qud hac fatiohe Deus carnemnbsp;ftram coercct, amp; latfttes peccati fcintillas rcprimit,vt ad refipifeentiam excitet, nc cum nnbsp;do infclici percamus. Ifta per fe ciufmodi funt,vt fi nihil aliud accedcrct,nos confolari pon'nbsp;amp; exhilarate hoc fandto gaudio,quod Chriftus in prsefenti prcipit.

Vtverbnoftro ingenio femagisaccommodet,alias duasrationesIbbijcit. Pr^Pjjj

traminnifie-

annmutaffli. mij promiioncm haber. Quoniam mcrccs veftra ( inqtiit) nulta elt in coelis. gnntnr,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -nbsp;nbsp;nbsp; -

4(M7,a

vocabulo vtitur, non vt noftrum mcritum aftruat.led vt Dei patrft libcralitatcm atq; tern paternam nobis commendet. Nam fi mrita noftrafpedtcs,ea per icnulla funt :nbsp;qfu in pra^nti perpetimur, paria ftnt futur gloria nobis rcuclanda. Vt autemnbsp;opus elfqubdnosfilij lui pafsionum participes facit : ita illius donum eft patientia,nbsp;conftantia,qua in ilto certaminc vincimus. Vt ergo pater oblcquia filiorum, qua exnbsp;unt,amp;ad quipfeillisfacultas ScnecclTariafubfidia fubminiftrat pramijs rmunrt nbsp;Deus fua dona,( yt Augufl. ait) in nobis coronauEthoclcnfu mercedis vocabulumhn^^nbsp;que accipi debet. 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

-ocr page 545-

ft 0 MIL1A nbsp;n*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O O

Ficit autcm ad buius amplitudinem,qud earn non definit fhoc enlm auarorum fordidorutneft)fcdfimplicitcr multam efle ait. Nam quae oculus nonvidit, aurisnbsp;non audiuit,ncq-,in hominiscogiiationcm venire pofl*unt,ea praeparauit Deus diligen-tibusfe. Etfancinxftimabile fit oportet, quod non aliter quampretiosoFilij Deinbsp;fanguineacquiri potuit. Docet hoc ipfum Paulus adCor.fcribcnsMomcntnealeui-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

tas afflidionis nofirac cxccllcntcr aeternum pondus glori confit nobis

At quia caro in prfcntibus haercre folet(quae prcipua cauffa eft, quod pcrfecu-tione offenfi fuccumbimus) Chriftus mcrcedcm banc nobis in clo monfirat,vt animi oculosabhuiusfcculiconditioncillucattollamus, vbi nobis ipfc patriam amp; ciuitatemnbsp;permanentem acquifiuit. Eo ipfo autem fpei noftrae certitudinem vehementer confirmt. Q^niam enim merccs nollra in coehs, vtiq; extra oranetn huius feculi aleam. Scnbsp;proinde nullis cafibusobnoxia eft idcoq; per mortem quoqi non amittitur,fedpotiusnbsp;pulsidetur, Etenim qubad in hoc corporc viuimuSj patria illacoelefti peregrinamur x,cer,nbsp;foluti autem huius corporis nexu ad illius poflclsioncm cuadimus,vt verb viuant Sc gau-dcant animx nofirx cum Chrifto,cui credidcrunt, corpora verb Ixu refurretiongt; fpcnbsp;quielcant vlq; ad dicm rcdcmptionisjqux fiet, quando Dominus in nubibus cli veni-(gt; Sc finguhs in corporc quoq; fuo rcpendct,qux propter ipfum pafsi funt.

Alteram rationcm ab exemplo petit,quo priorcmhanc confirmt,diccns; tta c nim pcvfccuti lunt,qui fuerunt ante VOS, C^bus verbis duplex confolatio continetur.nbsp;Nam nihil nouum aut infolens ipfi accidcre docet. Sc proinde non effe ahquam caulam,nbsp;yt de nimio erga ft Dei rigorc conquerantur. Deinde cos nominat,quos Dei {luos fu-ilfc, Sc nunc in clis beatos viucrc,tunc ij quoq; fatebantur, qui ipfum, de quo Illi vati-cinati crant,odcrant,Sc quorum memoria hodic etiam apud omnes bonos in honore 8c nbsp;pretio cll. Atqui iuris rgula eft, qu communis fensus iudicio confirmatur, candemnbsp;retributioncm debcii omnibus, qui pro cadem cauffabona Sc iufta fimilia patiuntnr Scnbsp;faciunt. Si ergo pro veritatis diuinx caufla, qua nulla iuftior Sc fanftior eft, eosdem laborcs tcrimus, cademq; fufttnemus pcrfccutionum certamina,qux olhn Prophetaenbsp;poft hos Apoftoli alijq; Martyres fuftinucrunt,non dubium eft, quin feiusdem regni Sinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

gaudi j ctKlcftis hxrcditatc cum illis fruemur.Etenim eft hxc vniucrfalis promifsio V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj-.

ego futn,illtc crit itiam miniftcr meus. Item . Yolo Pater,vt,vbi fum ego,ibi etiam fint, quos dcJifti mihi. Ifta ergo nos confitmcnt,nc impij mundi infolentia Sc fuccefsibusnbsp;tfendamur.neq;iniuri)s,contumclljs Sc periculisfuccumbamus. Golligentur olim in^,a,nbsp;fcliccs till ad fuS antccclfores, qui pofucrunt terrorem fuum.tn terraviuentium Suosnbsp;autem frt uos ad fc colligct xternus Dci Filiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C Hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gui debetur

bencdittiojhonor,gloria Sc poteftas in xternum, Amen.

Dl EI QVO CELEER AT VR

GLORIA VNIVERS ECCLESI

VIVEN ns IN CONSVETVDINE COELESTI

FRECATIO. MATTHAEI V. CAP..

GIMVS TIBI GRATIAS AETERN RateR

morte filiui tutts ornbttgloru tnetnrrAbtU : SubDlicfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

Vt to hoc vtto tochoetur tn nobtf btnecittm oteroo viu,ttbi obediomtt^ tn core con. trito^

4

-ocr page 546-

1

5O ... nbsp;nbsp;. ANDREA APOST. HSTORIA.

triio,patienterfieramw xrumnas comitantes confiefiionem : fimus mites,benefiet, amp;fittamus tuam iufliciam toto cor de,dr ea pabula vttx vmc quxramus.factto

* nofir urn fit per fed urn : Vere Ixtemurfide intuente ilium augufium ceet urn beatoru^ lorum (fi homtnum, qui tua vifibtli confuetudtnefruuntur .inquibusfolgetD ^fetUnbsp;quern vident de facie adfaciemydrimpletiinenarrabililxtitia audiunt turn conetenbsp;de miranda tua fiapientia in colleLiione amp; confieruatione Ecclefix ; adilludgloriofitunbsp;facito vt nos aggregemtts tn hac vita,dr deindefimus dues illius aterni regnitud'^nbsp;bus fianiis Angelis df heminibtis, Beati, qui habitant in domo tux Domine, tnfitu inbsp;rumlaudabuntte. Amen.

y ARNESIS.

'r tv^d^^ P Cdfia Cathohea non fignificat clum,qut retinet dP dfendit vitiofm conjittnbsp;^multorum animorumpugnanem cum fundamento : cum vitiofi confuetudonbsp;nbsp;nbsp;I D,

gala diuina,fied afierrima tyannis ; Sedfignificat agmen colledurn ex tatogenere nbsp;nbsp;-^(t

Itidxi^^genttbus,non alltgatum adcertum locum,aut adpolitiam Mojaicam ; ftind.'imentum fana dodrinx congruens ad normam feripturx prophetiex

quod ab tempore efi frequentius dp a uguflius, alio tempore obfcurtus amp; minus]' cJtantficfium efi,paulatim creuifie abufus,inter quos multifiitnt admodum recent et-illf iaditant conjenfitm Ecclefix Catholicx ?qui fciunt veterem Ecclefiam nonnbsp;fefie adftatuos ; non transformajfie fancam opnam in opus totogenere diuerfum *onbsp;tione : ndf iugedafifie innocentes homines propter ver am Inuocationem, propter eornbsp;aut vfum ciborum Deo conceffiorum. Teneamus igitur regulam : Si quit aliudBuit^^nbsp;docuerit anthemafit, c^c. Item : Pugtte idola. Hunc audtte.

DIE ANDRE APOST^

LI EVANGELIVM MATTHAEI

EVANGELIVM MATTHAE^

QVARTO CAPITE.

NDREAS APOSTOLVS FRATER JIMONIS 4gt; to. lohan. i.natwi in oppido Bethfaidt.to adlititt^

lilxa. Initio fuit difcipulM loann Baptifix jquctnpofieadtj^^ p Chrifltii ip monflraretur dtgito y voce hat prxceptotjhnbsp;gntts tile Dei., qui tollitpeccatum mundi,quem fecutui eidemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ltd

gt;(ttfratretn ttum, Petr um. loan.i. ^uomodo ad munus ApfoU^'' fratre vocatas fit, non tantum hodierni Euangelij homtbxfed Lucas s. amp;nbsp;nos docent.

Bo refurreclionem Chrifii., amp; vifibilem ejfufionemSptritw fattHh Septhia docuit Euangelium Chriflt, vt tefiatur Eufebita lib. cap.\. Inde in pontuf^nbsp;niam, Macedoniam, amp; i Athaiam, Gracia partem, prof eci us, magna diligentianbsp;nenttq^fiudio mt/toere ptofunHus efi, dr vbi^, retecio omni vet erum idolorum c*nbsp;rochiasplurimas inflituityijsp^purosIniniftrosEuangclijprxfecit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iflld

BedhancfelicemEuangelijChriflipropagationemtn Achaia, dr euerfiofi^di jdolorum,indignetulit Satan. Accidieentm,vt Aegeoi Proconful cuius conioU''^ cdnbsp;miliaminifterio Andrea ad Deum conuerfa fuit') adminifiranstum Acbaiawd^nbsp;improbaret dP contemneret do^rinam Euangelq, quam de Chrifto le/ucruci/ls' fidnbsp;^refifcit^OfdPaddexteramxtetiftiPatrisgloriose rgnante, prxdtcabat tmAnnbsp;nbsp;nbsp;. ff

manfefletiam fiesefuaautoritateilliprxdicationi opponeret, eamj^ profus delere conaretur,td^ ex publico Senatus Romani^dr Nerenis Cxfiar[s,nJandato.At^nbsp;modius idfiacere pofifet,prs^epit, vt omnesfubditi,pro vet eri con/uetudine,

--- - - -------- '-------

0



reatyne^.^ recentoiamohmDeorttm cult recederent.

-ocr page 547-

AHDRAEA APOST. HISTOR.



Huie mandatoimpio AndreM,wiemor diuini mandati ; Vee mgtqum homimbta thediendum e,/e[i oppofuit^ palam Aege^ reitit dicens Tu , qui e^tagiratuenbsp;es, mertto tllum Deum qui hanc tibi poteatem dedit, adorare nec populum, ad cul~


tum tdolorum impium, amp; blahemum in Filium Bei, cogere debercs. Hatte obitir-gationem indign ferens Preconful dixit-. Tuneesille impoor amp; feditiajits hamo, qui nortam illam docirtnamin hasterridinuehis quam pubUeo mandata reprobauit SC'nbsp;natus Pomantts ? Hac locutus, magno fau cpit tnul contemnere amp; deridereda-(Irinam de Chrio erucixo addens nihtl vel abfurdius, uel ineptius diet pof, quamnbsp;quad Andrccu doceret thominesferuari debere per talem hominem quilruci affixw amp;nbsp;mortutu eet. Sed omnes ias ealumnias alaeri animo refutauit Andreas quaanbsp;Aegaas non iUuminatus Spiritu Sanldo eontra Chrii patonem protulit, multq^nbsp;rationibw ex Saera Seriptura addu^is eomprobauit, ita oportute Chrtum patt pronbsp;peecatis homtnumy amp; propter ipfirum iuicattonem ex morte refurgere ,vt hoc modo feruarentur eredentestn nomine ipfius. Proconful uer nee iis Andrea Apoo- .nbsp;li argumentis, nec eimdem eonanti eonfeione, commotus, tandem ad Andream diitnbsp;xit'. fhdatu ita magnifaeis extellis tuum eruetfixum Beum , Ego te qttg^^ eru-'^inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expertar, quid fit, eontra veterem Bei cultum nouas opiniones de

Chnotuo erudfixo invulgus argere.



Proinde Andreas ob finceram Euangelij doElrinam de Chrio crueifixo, moriaoy reptsettato, amp; gloriose ad dexter am aterntpatr rgnante propter fingularem vit a



HOMILIA K

Ambulans autem IE S V S ad mare Galil vidit duos Fratres, Simonem, t|ui dicitur Petrus,amp; Andream, fratrem eius,iacientesnbsp;rcte in mare erant enim Pifcatores ) amp; di^t eis ; Seqirniifi me, Scnbsp;faciam vos piCcatoresHominum. Uli vero ftatim omifsis retibus fe*nbsp;cuti funt eum.

DEVS

-ocr page 548-

Dl El AHDREAE apo^t.

EVS FILIVM SVVl VGL^ITV Hl atE^^' no fuo decreto ad boe prdeHinauit, vt non lolutn hun*nbsp;generis Redemptor,veriimetiani veritaris Dodor eflet irf^nbsp;fragabiliSjVtnifnirum per hunede eius volunrateedoi,fdiinbsp;tem,quam ipfe nobis meruit, retinere pofsimu$,neq)i^nbsp;eius via exorbitemus. Et talcm qui Jein fore,o]ini Mofesnbsp;Prophetxprdixerunt. Et ipfe ein iain ininundunivS'nbsp;niffet, doeendo exorfuseftfuamfuni:!onem,vcexprcc-


Zi9X,i4.

'[lt;19,

Dan, ffi

Matth,\g,

deatibusapparet, vbidieitur Chrifium prxdicaflamp;dixi^ Refipilcie, appropinquat enim regnum ccelorum.

Qma autera ipfenon femper in terris manfuruserat, nos autem dorina SiiO' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftitufionc perpetuo opushaberaus, ab initio ftatim certosdifcipulosfibideligerevo

luit, quorum opera atq; minilterio poftea in Euangeiij fui prdicatione per totuni orbem terrarum propaganda vteietur; in quibus item perpetuum verbi minitlfH'nbsp;urn in nouiTeftamenti Eeclcfia fimeinit. Fucrunt inter hosprimi, Petrus amp; AnJ^nbsp;as, lacubus item amp; loannes, de quorum voeatione deinceps agetur, quamnbsp;Icribit Euangelifta, vt euidenter apparear,illos non ex priuato carnis affedu, hoc viutnbsp;genusfibi dclegifle,exquo pofteaaddocendimunustransfierinr,fedCHRlS 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; lESV vocatos amp; ordinatos fuifle.

Id verb facit ad eommendationem doclrin Apoftolicxjne quis hanctemerec^' ortam: autab hominibus inquietis amp;: tenierarijs diuulgatam efle arbitretur,nbsp;quo vt mitjiis dubitcmus,proderit in tota hac hiftoria diligenter viderc, quis iftos voc-*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rir,quiamp;qualesfuerint,quomodo item,amp; ad quid vocati finr,vtdeniq; ipfi vocationeni

iftam fint fecuti.

Oh? 3 J priniufn, de Dei Elio, IE S V C H RIS T O, hc fermo eft, qui iī ipfe vocauit, neque\llius alterius, vel Angeli vel hominis minifterio ad hoc vfiaseft-Vbi obferuai i debet, ilium non tunc demum difcipulos iftos vocauiffe,quibus Euangc-lijEi diuulgandi munusmandaret,fed eundem ohm quoq; per Prop betas locutunil^fnbsp;iff^quoseiusSpiritu duiosea inueftigauiffe Icribit Petrus, qu illefuo tempore pahnbsp;filles amp; falurus erat. Et de eodem Paulus feribit, quod ex alto Spiritus dona intefnbsp;homines diftribuat, amp; alios det Apoftolos,alios veroProphetas, alios autem Euangdi-ftas, alios item Paftores amp; Do:ores,ad difcationem corporis fiai Ecclefi.

' ipfum hodie etiam abipfo fieri non eft dubium. Eius enim promifsio eft: Non r' linquam vos orphanos. Item : Ecce ego vobifeum fum vfij; ad confummationem lt;!'nbsp;culi. Qui^bus adde qufRdim Ecdefi fu per Ifaiam promifit, dicens : Hoc eft 1'^'nbsp;dus meum cum eisjdicit Dominus : Spiritus meus, qui fuper te cft,amp; verba meajq^*^nbsp;inferui ori tuo,nunquam recedent de oretuo, ncq; de orefministui, neq; de orenf'nbsp;potum ac pronepotura tuorum,dicit Dominus, porro in fempiternum. Quod ergo ^'nbsp;clefi verbi adrainiftri dantur, id omne Dei beneficium eft. Quomodo enim prd';

caFupt (inquit Apoftolus ) nifi mii fuerint? nimirum de lgitima amp; ordinaria niil-fione loquens, cuius auror eft Deus : Sc idcirco, verbi minifterium ex Deo eft,neq; inftitutohumanoautfupcruacaneodebetcenferi. Athic nobis nonnulla diligentiu$nbsp;confideranda veniunt.

Primum obferuari debet, bonitas Dei, qui cum nosfiiraaieftatis voeem neqiW'q quam filftinerepofnorif, vt noftra? infirmitaris rationem habeat, thelaurum hunc'nbsp;ilibus vafis committeredignatur, dum ex horqinibus, qui ijfdcm nobifeum atfedlio'nbsp;nibus obnoxij fiint ( vt de feipfb Paulus loquitur ) aliquos digit, quos fuis donisinftr'*'nbsp;(os Ecdefi amp; verbi fui minifterio deftinar,

Obferuandum hoc propter eos,qui dum verbum nefcio quod, neq; fcriptum nf' qije prditum, fingunt, quodftx peculiari Spiritus infpirationc addifeatur, vilionnbsp;amp; reuelationes iadant, Sf interim ordinarium Ecdefi minifterium vna cumvrr^*nbsp;prdicatione amp; Sacramentorum vfii contemptui habent atq; faftidiunt. Clamantnbsp;illifer, Chriftum dixifle, ^mo venir ad me,nifi Pater meus traxerit eum.nbsp;Beatus es Simon Barlona, Caro amp;fanguis non reuelauit ribi, fed Pater meus, qui eftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;COwJ*

Senitai Dei,

*

-ocr page 549-

HOJt I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;....... 533

cxlis. Kl ideo refl concltidercPauluni,^!!! fidctn Dci donum tffe diXeriuAtqui Ivc omnia nos t|uoq;fatcmur,fedaddimus non proptcrea Dei donum eflefidcm, fi earnnbsp;per ordinartum vcvbi ininifierium in animis noftris accendat.Ktenim vtaDeotraha-mur ncceffcelt^ai hic in nohistrahcndisamp;illuminandis verbi prdicatioue vtitur, cuinbsp;fficax SpiritusSanhopcraiioconiuntaeft : ncq; proptereacarni amp; fanguini, id cft,nbsp;noftrxraiioniautintcUeuifiueindufti-ialiquid tribui debet, cmquicquid rainiftrinbsp;agunt,non ipfi propria virtutc aut induftija agant,fed Dei,per ipios agentis, fint in ft ruin enta.nbsp;nbsp;nbsp;Sedperindefaciuntiftihomines,acfiquisfrugestelluris Dei dona efle ne-

garet, quia per agriculturam nobis dantur, aut hanc pro inutili amp; minime neceflari* damnai Cl, quia kriptum fit Nihil eft qui plantai, que qui rigat, fed Deus qui datnbsp;incrcincntuni. Item, Deus producit fnura pecori,nbsp;nbsp;herbam ad vfum homims, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

pancm,quicordivircsfufficit,8cc, EicurnonChriftumloquentcm audiunt fubli-raos illi si nimium fpiritualcs Theologi, qui iam mortem aditurus fe pro illis orare dicit qui in ipluiu credituri fint per fermonem fiue prdicationem Apoftolorum , quos Do-tlorcs lotius orbis illc conftituit. Id certc Paulus obferuans feribit . Qimmodonbsp;credent ci, de quo on audicrunt . Qproodo autera audient abfq; prdicant^Fidesnbsp;ergo ex auditu eft. amp;c. Rom. /o. cap.

QniavcrpratconcsVerbi lESy CHRISTO dantriCuifoliinEcclcfi-JfJ*^^quot;?*

am,quant langmnis lui preno redcmit, lus eft ,huius vocationem cxpelarc debent j elt;, quiconque cum fvuu docerc volunt. Etenim intolerabilis audaci fuert,vcllc in alina domo absq,patrisfamiliasvoluntateconomum fiue difpeXatoremagcrejetiamfinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

quis prudentia amp; rcrum vfu multis alljs prftaret

Q^anioverdimptudentioresScminusferendi funt, qui in 4omoDelviuentis tantum h')i)pfispermiitunt,in cuius gubcinationc nihil proficias humani ingenij acu-minc,nifi Spiritus fandidonis prius inftruaris. Hic cnim dcDci regno agitur, amp; huiusnbsp;myftcria dilpcnfantur,qua: vt omni xftimationemaiora funt,ita omnem humanijingfe-ni) captum i'upcrant. QiL^d non ofeitanter Paulus obferuauit, qui, cum de hoc mjj^i- nbsp;llcrio kribcrct,cxcl3mabjt ; Et ad ifta quis idoneus ? Etcnim ex nobis ipfis ade nonnbsp;percipimus qux funtSpivims Dei, vt ne ad cogandum quidem idonei fimus. At quanbsp;ratione Spiritum Santum fihi propitium amp; fuorum ftudiorura moderaterem fibi pol-liceri pollunt, qui ncc mifsi,ncc expedata Dei vocatione cxcurunt, priuata temerita-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

te onus humeris luis intollerabile imponunt,vt vel ventri fuo^nfulant, vcl ambition! ccx lat'.sfaciani? D.imnathos grauitcrperlercmiam Dominus , quem Paulus fe-cutusdicebat .l^omodoprdicabunt.nifimifiifuerinl.? Cert fi hiftorias confide-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

rennis,multis cxemplis patebit, temerarios iftos omnibus feculis Ecclefix maximorurn ' fcandalorumfuillc autorcs.

At non minor eorum culpa cft,qui in Ecclefias fibijpfis tantum iuris amp; imperij CautrM Eccle-fumunt, vt ipfis paftores prfictant pro fuo arbitrio. At olim ne Apoftoli quidem fibi-^'^^'^lj tantm permilerunt, lcd cum in lud proditoris locum alius fufficicnduselfct,rcmnbsp;iftam ad Ecclcfiam refcrcndam putarunt,amp; cim duos nominlfentfpeiat fidei amp; in-duftrix viros, fortibus elettioncm commiferunt, quasaDeo gubei^ari, ex Solomonsnbsp;dedicerant. Et Antiocheni fideles,cm Paulutamp; Barnabara Dco deftinatos audi-rcntEuangclijminifterio inter gentes, ne fie quidem ahquid absqi religions cgeruoi,nbsp;fedcum iciunio Sc publicis prccibusmanus impofueruut, vt de mifsionefuacerti con. 'nbsp;ftantius agerent Domini negotium.

Sed rgulas prlciipfcrunt Apoftoli,quas in dodoribus eligendis Ecclefix ob-feruarent. Al nouifsimis temporibus Monachi fer iti Ecclefias dominium exercent cum dccimisetiamius patron3tus(vtipfiloquuntur)ad fetraxerunt, quoruft potent*nbsp;eovlqicxcrcuic,vt multis regionibus in reformatas Ecclefias ipfi mittant Doores, amp;nbsp;cosdcni in fua verba c certas conditioncs iurare cogunt,vwEuangeli) libertatem angu-nbsp;nbsp;nbsp;'

ftiotibus canccllis circumfcribant. Faciunt idem viri principes, amp; multi ex nobilitate, iuihoc iure lixrcditario in Ecclefias fuperbiunt, q^io non maiori cum religione vtun-

tur,

-ocr page 550-

DIET ANDREAS APOST.

lilrjquln; ft de fcudis fecularibus agerctur. Ita verd fic,vt qui Ecc'eiunrn coni^itio* Ignorant,interduin etiam ab omni religionc alicni, auc Evangelica? veritatis hoftcs*'*nbsp;paftores multis inuitis obtrudant, homines plrunq; ignotos, Si. (xpc inepcos,imoi^'nbsp;probes fcurras, quos nemo bonus do'fni fu feruorum loco baberct. Ed hare horn'*nbsp;lisconfufio, Sedeteftanda minifterijfacripropbanatio, cuiSimoniamlongchttq;'^nbsp;gnantcmdcbeniUSjamp;canes,mulos,atqugnailaventrismancipia quihus Eccldwi^**nbsp;firn grauantur,multi etiam impediuntur,vt in fide amp; pietate vera minus proficianf.H*^nbsp;deniquecaufa prjecipua eft, quod miniftris perle non malis ncq; animus eft, quaiis ciienbsp;debebar,neq; aufboritas,qualem huius funiionis excellcntia merebatur, cum ncq! P*nbsp;pulus neq; ipfi dc fua vocarione fatis certi fint

Sunt tarnen iftaferenda patienter pi}s,quandoabsq; publico tumuitu mutaiin' polTunt, donee Deus huic malo medicam manum admoueat,qucm certum eft fuperb*nbsp;illos fi fponf procos,, amp; opum fua ru in abliguritores non inultos dimilfuruin,amp;''''nbsp;dem ohm magno confthbit imperium iftud, quo tam impudentcr fuperbiunt. Qi*nbsp;vero^ibiftorumimperiodeguntEcclefiarum miniftri, meminerint leplut Deoamp; E.quot;nbsp;elefi eius,qum prophanis illishuius oppreflbribus debere . Si proindecaueant,ncinnbsp;horum gratiam veritatero dilsiinulent, aut quid aliud prarrer officium facianc. T'**nbsp;reat eosinfelix lud exemplum,qui dum fubfidei prtextu fuasresaqerevoluitjCxJib'*nbsp;pulofacrilegus amp; peculator,ex peculatorcproditor fadus eft, amp; vitam infclicm mdli-ciori,fed fe digno,cxicu finiuit.

Quitlet Ckri-* fiitt ^fcitnt ?

S1 redeamus ad prxfcntis hiftoriar explicationem , vt videamus, quos amp; qiialcs vocritDominus : nimirum duo fratrum paria, Simonem Petrum ScAndreanijb'nbsp;cobum item Scloannem ,omnesautem pilca,tores amp; oblcuros,qui vt tenuioris fortunnbsp;homines folcnt,antc hac duro manuum labore viclum fibi parauerant-

Atqui in oTnnium cordaius habet, 8ceaprofuoarbitrio verfat amp; inouet, lcil poteratpnncipum filios, autaliquos ex Scribisamp;Sacerdoribus,qualispofteaPaulujf*'nbsp;i^fibi deligere,quorum opera in regni fui propagatione vterctur.

Sed ita demonftrarioportuit quale fit regnum Chrifti. Etenim huius Reges, quia ipfi plrunq; infirmi, amp; fpe ad res gerendas inepti funr, ncq; aliquem p*'nbsp;iint virtutibus amp; donis necellarijs inftruere, oportet in fuum famulititum iani antc-n-ftrudos amp; idoneos deliganr. Deinde hoc ipfisgloriofum videtur, fi aliorum rcguiu^nbsp;principum filios in fuo comitatu habcant,fi magna nobilium caterua ftipentur, (i denrq*nbsp;artnis amp; viris militaribiWrinli non fine terrare in publicum prodcant. Si ergo b*nbsp;imiratus eflet Chriftus, humanum videri poterat totum hoc negotium, cuiiiscrguii'nbsp;mundum venerat. At regnum eius non eft de hoc mundo, amp; idcirco nuliis vd p*nbsp;tentivellpientihumanprfidijs opus habet quibushuius mundi rgna amp; 2q^*nbsp;runrur amp; adminiftrantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Er licet Cbrifto, fi velit, quosvis obuios in fuum icr''

urn cooptarc,quiaquoscunq; ipfe vocrit, corum mentes mutare, exindoftis do^if*'' mos, ex in^ptis idoneos, exignauis ftrenuos,exformidulofisimperterritos, exnbsp;bus eloquentes faccrc poteft. Eftq; illuftrior regni eius gloria, quod ex illitcrat nbsp;obfeuris pifeatoribus principes fecit, amp; orbem terrarum fibi fubiecit per eos, qui nuH**nbsp;armis tcrribiles, ncq; alicuigraues, fola Evangelij prdicationeauditorum aiiimos vi'nbsp;Cerunt, amp; ijsdem lutis tern fucrunt adminiftri. Et debet hoc diligenternbsp;ri proptereos, qui deEvangclio 5c toft) Chrifti regno lecundura mundi huiusnbsp;rem indicant, amp; ex eo cilumniandi occafioncm arripiunt, in quo cum eius pocentMnbsp;virtuteinexhauftam Dei bonitatera atq; milericordiam debebant-agnofeere.

ǻides mint-flrt 9oejirt (k-be4ntt

Atdocet fimulChriftus primorum dilcipulorum vocarione, quales ad Eo'kl'* verbirninifterium vocarideb^nt. Fucrunthiquidem ilJiterari,fedviri bomh'*nbsp;runt, nuliolcclerc infames : non item otiofi comeflatorcs, vel otiola amp; inurilianbsp;pondera, qui ex aliorum laboribus viuere fohti fuerint, vt errons amp; inhoneftm'J''nbsp;artiumprofelToresfaciunt. Nam frugales fuifl'e amp; fuarum manuum Jaborc vixnbsp;illos , omnescircumftanti,amp;:qupofteafuo loco deillis narrabuntur docent,nbsp;amp; pios in parantes amp; fratcrnconaordiftudiofosfuiflc,exijspatcr, quod lacobu^

-ocr page 551-

r;--'-^a^-sSfaS^iS ^^''bun, pubamp;anun, amp; p ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;*'''^

quot;Tuncproarefr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ

''lncviditaliosduosf . fi'o.farcicntesrctialua^'''quot;quot; n auisiocum 7h?nbsp;-S.oamp;pa.fu,,^^^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;-ftacSSC,

JXiSs? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o;.

'quot;'quot;i'WoEva^'''gosamp;Kft'fedvre'quot; bains h.lfe.-i“rX quot;? P'quot; 'lt;ae

cuu lnr.

.*..Siquot;;S;,t;= ..... *-quot;i-gt;-.A,-

XpXquot;quot;' ;?quot;W''dStquot;fcl'''quot;'- C quot;=nm^rpiri'quot;'

pitji adT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prus tcrritufgt;?dus 1Pquot;*'' co,

^nftiis^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;procidcns,dixif Exi i m ?^ quot;'quot;netnaius in l? quot;P^quot;ntr.

onitiinj cfjcoiir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quo IE S V M aonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loannis Bantift j-r '

' vlt;SVquot;'quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'quot;O dieP^lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pubcft -

'Pre,,,,,,^ gmaonen. perucniendiaccaSo.^^OnUr= Saprt

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^candiinj

-ocr page 552-

DIEI ADREAE APOS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fcandiimlaxareiufsifunt. Qmavero resmagnimomentierat quam CHRIST^ hicmolicbacur,vt nimirmreliisalijs rebus omnibus ipfnm fequerentur, tniracu^nbsp;pus erat,quo excitati fefe eius voluntati facilius accommodarent : Qwi ctiain caula tnbsp;quod occafionem miraculi ex re prfcntiamp; pifcatura petit,cui illi airucueranc,amp;quinbsp;gotio,quod hic agebatur,omnino conucniebat.

lieti eidifntes quot;on fritflmn.nbsp;tttrt

At bine generalis dolrinapeti debet,non fruftrari eos,qui fuaretia iaciuntj Dei mandato,id eft qui in rebus agendis Dei iufla fequntur. Qui cnim iubetidcniqquot;nbsp;iubetelfedum darepoteft,cum eius nutuiomnia obediant. Sed amp; bcncdiionem*nbsp;amp; felicem rerum fueccfliim omnibus pollicetur, qui prceptis fuisfefe morigcrosnbsp;bent. Et rede Paulus monuitpietatem habere proroiisiones prfentisamp;futut' ,^.nbsp;culi. Obferuent ergo cxemplum hoc finguliin fua vocatione. laciant adnbsp;mandatum rete fuum Ecclcfi miniftri, id eft, in prtedicando fideles amp; induftrijnbsp;cut illc iubet,neq; dcrit fucceflus. Faciant item qui in magiftratu funt, quod fuinbsp;ficij, amp; Deum fuis conatibus adtfle fentient. Oblerucnt hoc ipfum in redoindl* pnbsp;mnes^cquid contra illius voluntatdm faciant. Si fua omnia lalua fore experientupnbsp;terat hoc excmplis probari,led long petitis non eft opus, quaudo quotidicfiunc, Inbsp;his pofluntfideinfacerc. Enimueio, quod hodieplriq; fruftr pifcancur publi^^.^nbsp;priuaeimjCx co eft,quod neq; vocationem Domini cxpcd3nt,ncq; ex eius mand^to rnbsp;fua expandunt, fed pro fuo arbitrio in tenebris mundi laborant.nbsp;nbsp;nbsp;Non miruro

ipfis accidat ,quod Dauid ait : Fruftra eft, quod mane furgitis, Sefero quietetn r jjsedcntefpanem doloris,amp;c. Pfal,7.2/.

hri/lm ^ri-^ uattm docuit '^nbsp;ilifttfHles,

Quid veroiftis dicit Dominus ? Sequiminimeait. Vult ergo, vtdifnpuli priuati fiant, ipfum quotidic audiant,miraculo{a ipfius opera vidcant, Si fie prou^ .nbsp;in vera ipfius ipfius cognitione Itaq; etfi Idiotas vocrit, noluit tarnen idiotas amp; r*,nbsp;ignaros perpetuo manere, fed illis inftitutionem priuatam adhibuit,amp; quae aliosnbsp;i^fis familiarius expofuit,

f4 A4.'.

Obferuandum hoc propter cos, qui bonarum literarum ftudia contemnuntgt;Y^ eftn non didiccrint,docerc volunt contra Apoftoli prceptum,qui nepluresniagi^nbsp;mus prohiber, Gloriantr hi quidem Apoftolorum exemplo amp; hominesdiuinir^^jjnbsp;doccri oportercex llia amp; CHRISTO clamant. At non modo quales Apnbsp;initi fuerint, videndum cftjfed quales poftea fai fint, priusquam ad docendu Pjnbsp;erunt. Neccontemnidebet, qudPaulus Epilcopum vultnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ideftj^ i

cendumidoneumeflc^uodvtqujsafl'equatur,ccrtftudio amp; leione afsidu eft, quam idem Timotheo (uo graiiitercommendat,cifi eum pucrisfcircc in iacrJSnbsp;ris elle inftituturn. Vidcfecundam ad Tim. j. amp; primam /. cap,

Porto ad quid iftos CHRISTVS vocrit, videamus. Petro Si Andres , - J pifeatores hominum. Item, vtapud Lucam habetur, Pofthac .(Inbsp;uoscapics. Athcadaltcrosquoqduosjimadomncs Apoftolos pertinercnbsp;dubium, cm eadem omnium fit fundio, amp; eadem dignitas. Ira vero vult dicere.nbsp;vfq; pifees cepiftis, vt vobis ipfis amp; veftris vidum qureretis ; at nunemaius o|)us *nbsp;incumbit,quod amp; vobis gloriofius amp; alijs vtilius erit atq; falutarius : vt nimirunbsp;ns ex huius mun lacu fiue mari viuos cxtrahatis,vctcrnum viuanc. Volo ( ifynbsp;vt milros, qui hadenus inter mundi^urgites,perinde vt in mari procellofo amp; '* -,nbsp;gabilijpifcium inrtar fine lege di{perfi,amp; in diuerfa ftudia diftradi, crraueiunt,Evnbsp;lij prdicatioDe,ceu retibus,captosadmeadducatis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jt-

**^*,Z*^7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igitur fimilitudinc Chriftus omnem minifterij Evangelici rationed

^ditur.Etenim vt diximus,hominum eadem conditio cft,qupilcium in mari: 4 nundusJiic reuera mare eft nuequam quielcens ,quod amp;ftu naturali fubindenbsp;tur,amp; ventis infuper vehementibus turbatur. Et vtpilccsalij alios deuoranf jnbsp;homines fieri folct,nif ex Dci verbo renati in ordinem redigantur. Magna *8'.nbsp;hc Dei bonitas,qui de noSis ex hoegurgiteextrahendis cogitauir,dum iplinbsp;teremus.Id veto facit per Evangelij prdicationem,quje rcte illud cft, quodnbsp;Chriftus con^endauit.Non ergo hor fijcccftrcsgermani funr, qui in vi

-ocr page 553-

M o M I L T A ri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S3Z

Finis autem minifterij totius eft, vt viui capiantur homines . id eft, vt Chrifto vuant , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

qui prius carni Sc peccato dcditi, viuentes mortui crant, ficut de vidua luxuriante Pau- lusfcribir. Hic ergo leriapnitcntiprdicatione opus eft. Qma enim inundusnbsp;cocus in niaJo iacet, homines peccatis deleantur, difficile eft, eos ab horum feiuitionbsp;aucllcrc, Itaq;clamareoportet, vt olim Ifaidicebat Deus : quod fi ferre nolunt,nbsp;ij cuni mundopcrire volunt, Qiules vcr funt Apoftolici illi perfonati, qui dura e-ninia ad quxftuni inftituunt, nfiipercrudeliter macbnt eos,qui Chrifto viuere cupi-unt. Sentient illi olim, quid fit cum Chrifto amp; Ecclefia eius ludere.

ObIcruabisprxtereaEccIcfiseminifterium paimpereiufinodi munerafiuefun- ^a*^*f* T**' ionesadumbrari,quxlahorum amp;curarum plenxfunt. Vtcnimhic pilcatoribus rte/tZ, **nbsp;conferuntur Apoftoli,itaalibiagricol, paftores,architedi, Oeconomi vcldilpenfa-torcs jmatrcsamp;nutriccs, milites deniq;aut militia: duces dicuntur. Qufimilitu-dincs partim deploratamamp; omnibus modiscorruptamhominum, conditionem dnotant, partim quam laboriofum fit docent, eos laluti lucrificare.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt cnim ters^ nifi

afsiduo laborerepurgetur amp;colatur,bona deniq, lemina aliunde accipiat,frulum bo-nuni non fert : Ita neq; homines fibi falutares amp; Deo acceptos frutus ferunt,nifi verbi miniftrorum labore atq; ftudio repurgati pietatis verx fernen concipiant. Neq; fuf- ficit hoc femel fparfille, fed indefinenti cura Opus eft,ne vel ab infelici pefsimarum cu-piditjtutn virio deuorctur, vel fcelerum fubnalcentium fpinis fuffocetur, vel inter fo-cordix amp; ignauix lacunas computrefcat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SimiliterjVt laboriofa res eft,oues4iolidum

pecus intra fepta continere,in pafeuis afleruare contra lupos amp; feras defenderc ; ita non parui 1.1 b0ris opus eft homines non tam ineptos amp; ftolidos, quam ad malum procliues , nbsp;intra Eccicfix fepta amp; pafcua leruare,ne diabolo amp; huius fatellitibus prxda fiant, Vtnbsp;item non absq;laboribus amp; curisdomus xdificantur : ita non nifi cum infinitismoleftijsnbsp;homittes co adducuntur, vt ceu viui lapides in Dei donum coalefcant,qui prius diabolinbsp;organa fiierunr.

Adhxc ciirn alienx domus dilpenfatio cum multiplici labore 8c indefinenti folici- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

tudiueconiunla fit, amp; frequenter noclesinfomncsducant fidi conomi dum ita r fibi crditas adminiftrarc ftudent, vthcro point fux difpenfationis rationem reddere .nbsp;quanto plus curarumamp;folicitudinisfubirccoguntur,quibus fux domus gubernatio-ncm Deus credidit,vt fux familix dimenfum fuum in tempore depromant, amp; ea bona *nbsp;difpenlcnt,qux non alio pretioquam vnigeniti Filij fui fanguine acquiri potuerunt ?nbsp;Chiantisauccin cum doloribus matres ,quos vterogeftruntinfkcs enitantur, quatnnbsp;iiiugno laborc cofdem cduccnt atq; nutriant, nemo eft qui ignorer. Quid verb de verbi niiniftris diccmus,qui Deo amp; Ecclefix fideles cfc vclint, quotidic illi nouos filios parre debent, 8c fxpc numero,quos pepercrant, rurfus maiori cum dolore parturirc co-mintur,vt oblitcratam ipforum incuria Chriftiimagincmin eisinftaurent : ficuti Pausnbsp;lus de Galatis fuis loquitur: Qux verb militia laboriofior 8c periculofior eft jquam eanbsp;cui Ecclcfiis miniftri nomen deiTcrunt. His enim non cum mundo folo,non cum carn^nbsp;8c fanguine mod,fed cum tniindi principe res eft, cuius potentia immenfa, aftutia autem tain profunda 8c cam multiplex cft,vt nulla hominis induftria adomnes eius infidiasnbsp;detegendas 8ccauendas pofsit lufficcrc. Taceo nunc, quod in perfccutionum publi-cai inn cei taminibus primi Icmper miniftri petuntur, 8c quod tunc no#rarb cos ingra-tos,iinb male fidos 8c apertos holtes fibi efle fentiunF, pro quorum falute ipfi pcriclitan-tur. Sunt hxcolim Prophetarum 8c Apoftolorumcxcmplisabundprobata jamp;ho^ nbsp;die ilia omnia fic Hunt in omnium oculis, vtimpudcntifsimus fit, qui negare velit De-bent autein de his frequenter cogitarc, cum miniftri turn reliqui omnes : vt illi quidcinnbsp;lux fiinionis memores ignauum otium fugiant, in fcripturis fefe cxerceant, docendo,nbsp;inoncndo, hortando inftent, in prccibus item ad Dcum q^idui fint, curent deqiq;, nc nbsp;qui per ipforumincuriamfiuenegligcntiam pereant: hi verb fefe fuis paftoribus fidosnbsp;giatosq; prarbeant, nc dum eorumlaborcs inaligniusftimant ,inCHRlST V Mnbsp;*^ecccnt,cuius illi funtminiftri,amp; |ucm cuinfuo miuiftcrio coiunbluiu elfe, nemo de-

pecccntjcuius Li'tdubiurc.

---\

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Oterum

-ocr page 554-

558 feterint .

Sit cat! J

DIEI ANDREAE APO5- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

It A, I O,

Cterm videamus, quidifti omnes fccerint,quando f Chriftovocari^ runt : Priores quidem, Simon Petrus amp; Andreas, retia fua cum nauigio, amp;ali)^nbsp;icarorij offici) in(trumentis,alteri vcrocumhis omnibuspatrem fuumjZebcdafunbnbsp;liquerunt, Sd lefum vocantem fecuti funr. Fuit ergo hc non inanis amp; niidisnbsp;autverborumfono conftans vocatio, fedcum verbis in ariimos ftmul eoruranbsp;uit Spiritus Chrifti virtus , qui amp; corda mutauit, amp; banc voluntatem in eis rfiouij gt;nbsp;quiduis potius relinquere, quant vocationi fti dcefl vellent. Quo exempionbsp;mur, quam verChrifto dium fit : Ouesmeagnolcunt vocemmearajamp;lf^'^^nbsp;tur earn. Quos enim ille trahere vult eos non voce modo compcllar, fed Simul ^P', nbsp;fuo illorum animos mouetjvtvoci flue verbis eius fidem habeant. Ea autemnbsp;virtus eft, vt quemadmodum ab vno Chrifto pendet, amp; in hoc vno repolira efle nbsp;qucunq; ad hominis lalutem faciunt: ita omnia ea facile contemnit, qii ab illnbsp;auocarepotcrant. Qualia hic multa fuerunt. Etenim quam graue carni vidt^'^nbsp;rem domefticam relinquere amp; quftum, cui aflueueris, finguli in femctipfisnbsp;tur. Et conftat homines cordatos vix adduci pofte,vt de vitgenerc mutandonbsp;tent, etiamfi aliqua maioris commodi fpes fefe oftentet. Putant enim in ciufm^^nbsp;fu matura deliberatione opus eft'e, ne leuitatis crimen incurrant, Qiiod fi jjnbsp;cumaliquopericulofiuealiquorum odioconiundafir, dementise hoc elfenbsp;quis earn feiens volensq; fulcipiat. Qur'id ft infupcr piecatis prtextus aut aliqua nnbsp;Ipecies accdat, iara nihil non nobis licerc puramusj

Cet 11

Atqui ifta omnia hicconcurrcrunt. Relinquereiubenturfolitumvins cam artem, cxquahaenusforrafsis non omnino incommod vixerant, cumnbsp;haberent proprias, amp; feruis mercenarijs ( quorum Marcus meminir ) vterentur.nbsp;intcrea quftum ahum eis Chriftus pollicetur, nifi quodhominum pilcatoresfoi'Cnbsp;quod quo fenfu diceretur ,ego illos non intellexifle puto. Non carcbat etiaiu Pnbsp;culifufpicione huic fe coniungercqui eandem cum loanneBaptifta dorinaniP^'nbsp;Tabat,cuiuscaufailium Herodes in carcerem iiifferat abduci. Cum honeflatenbsp;I^ignarevidebatur,rclitomanuumartificio, hincinde vagarijSe cumnbsp;yxoresquoq; relinquere. Interim impietatislpecies erat, patrem iam statenbsp;interlabores cum conduditijsferuulisdeferere. . Neqjtam ftolidos fuifle putOjnbsp;nihil horum cogitrint. Fuit ergo hc fingularis fidei virtus , qu iftos mou*' nbsp;absq; omni mora Chriftum vocantem fequerentur; amp; iam tunccperuntgermaf^[]||,nbsp;brahami filios agcre ,^andohoc ipfum feceru n t, quod ille olim, quandonbsp;reliquit, vt Deo le vocanti obedirer. Examinent ergo ad hc exempla fideen^nbsp;quotquotChriftiani dici volunt, vt quantum adhuc meta fidei abfint intelliganf.^jj;,nbsp;primis difeant hoc exempio verbi Dei prcones amp; Ecclefiarum miniftri, fui quo1nbsp;cij elT?., vt pofthabitis omnibus rebus fuis priuatis fe totos Chrifto amp; Ecckfinbsp;cret, Verenimamp;proprihclocumhabet, quod Paulus dicit.- Nemojqnbsp;tat, implicatur vit negotijs ( ijs nimirum, qu ad rem domefticam faciunt)nbsp;le in miliciam delcgit, placeat. 2, Tim, 2. cap.

vemeda A-fooli cmni4 reltquerittf I

j*

Veruntamen hic probeobleruari debet, quomodo fua omnia ifti re neeorumdehrij^autfuroribuslocumdemus,quivtApoftolicivideanturjrcbquot;nbsp;mibusfuis, coniugibus itematq; liioeris, nouum vitgenusiantur, velnbsp;^efededunt,authincindedilcurrendo alijsmolcftiam exhibent; ncq; Chrilb^^j^jj(inbsp;uera elfe clamant eos, qui non idem cum ipfis fecerint.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Faciunt hoc, qui 1^'

vitam monafticam ampleluntur, votisq; nouisfefe aftringunt. Idem Au faciunt, maiori tarnen fer cum impudentia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At fi hos omnes cum Apoft**^

ramus ^toto clo eos aberra^ patebit.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Primo enim Apoftoli peculiar! Tefu Chrifti mandato cxcitati lua teliq Ifti ver hoc rmr faciu^t,neq; fui fati ratione certam exDci verbo poflunta

-ocr page 555-

HOHILIA II.

Adfcqudemrraliunt,quoddifcipulisbifccin prfenti CHRISTVS dixit : fed id non generalecirc,ncq; ab omnibus Chriftiani nominis profefforibus requijs ex alio-rum excinplis apparct, qui poftca cum Evangelio crcdeient, amp; Chritti non modo difci- *nbsp;puli, led amici clfent non vulgares , tarnen fuaferuiunt,,amp;rem doraefticam Eoneftnbsp;aJminillri unt ; qualcs fucrunt lofephus Arimathus, Lazarus Betbanienfis, Zacb.nbsp;us,Nicodemus, quibus adnumerari debent,qui poftea Apoftolis vbiq; terrarum Ev-angeliuin pracdicantibusjfidcm quidem CHRISTI amplcxi funt,vitae vero genus pernbsp;fc honeftum non mutarunt, Iraq; quod Apoftoli ex fingulari mandato Chrilli feceruntnbsp;fieri oportuit, quia hoc Apoftolici muneris ratio poftulabat, quod obire non poterant,nbsp;fl domos fuas rctinerc, amp; priftinum vitse genus fequi voluiffcnt. Rcliquis vero ijdemnbsp;monitoresfuerunt,nequidhuiustemerefubreligionis prtextu facerc-nt. Notum eftnbsp;enimillud Pauli ad Cor. feribentis.- Vnufquisq; in qua vocationc vocatus fuit, in canbsp;maneat. Atqui Dei vocationem certam habent coniuges, viri principes, Senatores,nbsp;agvicolx,opifices,omnesdeniq;patresfamilias,quibus omnibus idem Apoftolus dUnbsp;tit : Si quis fuis amp; maxime domefticis non prouidet, fidem abnegauit, amp; eft infideli de.nbsp;terior. Nemo igitur iftorum vocationem fuam defercrc debet, nifi certo Sc ^preflo .nbsp;Dei mandato id faccrc iubebatur, ficuti in Apoftolis 5c Prophetis eft videre. Natnnbsp;mii fccus agunt, ex eorura numero funt, de quibu^ apud Icrem. quritur Dominus : nbsp;Cucurrcnint, Si ego non mifi eos.

_ Deinde vt ad quatuor iftos rcdcamus, non in alium finem fua reliqucrunt, qum vt Chriluini Icqui polfcnt. Iraq; quoties per hunc licuit, ad fua rcuerli fu, Sc pro-indc It a vcbquerunt lua, vt interim ipfis falua manerct eorura poffefsio. Eft hoc innbsp;eovldcie,quod I etruspoftcaCHRlST V Meum totofuo comitatu doraum'fuam ,,nbsp;deduxtt, qu'jd item poll illius refurredtionem ad fua rctia Sc pilcationcm reuerfus eft.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod cum iam tempus illud prfinitum adueniffet, quo Evange

lium inter omnesgentes prxdicari oportebat, tarnen vxores fuas adco non reliqueru^t, vtpotios cas fccumcircumduxcrint, ficuti Paulus in priori ad Cor. teftatur. Q^-propter Apoftoloruui cxemplum ncquaquam Monachis patrocinaiur, qui cra nIMlnbsp;rclinquant, co tarnen prtcxtu argentum Sc aurum atq; opes ingentes fibi acqijirunt ,nbsp;autlalteminti'aclauftrorumfuo.'urafeptaotioftviuunt,neq; fibijpfis ncqi alijs vtiles.nbsp;Mult minus lllo Anabapiiftici furores cxcufantur, quibus multi abrepti relida rci do nbsp;meftiex cura vn cum coniugibus Sc liber is, fimul ab Ecclefqs fccelsionem faciunt, c-tus notturnos nulla necefsitate coali frquentant, Sc dum al^ rcligioforcs vidcri vo-lunt,(comnischaritatisvacuos,8comninoB^feflcprodunt, in quibus naturalesnbsp;quoq; affeiiones extin fint aut mortu. Difcant finguli fuam Spartam, qux exnbsp;lgitima Dei vocationc ipfis obtigit pro virili exornarc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q^d fi. vero accidat vt aut

fortunx omnes cum dilcfta ,coniuge Sc dulcifsimisliberis rclinqucndae fint, a . fidera abncgarc oporteat, tune mcmincrint, fc Deo plus debcrc quam hominibus, neq; fe a - nbsp;ucllipatiantur lES V CHRISTO , in quo vnohabeturiuftitia, vitafalus. Ipfinbsp;debetur benediio, honor, gloria Sc potettasin xternum.

DlEl, FIT erVO RECOS,. DATIO ANDRE APOSTOLInbsp;E 1lt; A T R I S PETRI, GRATIA-rum alioamp;Precatio.

IS TOTO PECTORE GRATlAS AG lAfVS AETERNE Pilt Dei, qui amp; (afut r Cufios Ecclefu tu^, qu/^ ex immundi mafft gener ttnbsp;hi,nniptri)etutibiexcerpuftniumugmen^agglutin4tttm tibi ver^ ngni-tmne iuititi(y vitUtTtt Jub/nde frer^tonem de reconciUutioae homtnis

-ocr page 556-

C-AQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;THOMAE AFO5. HISTORIK

/it/ repetiuil illurai, continua ferieexceentium Doilorum emiffa,

tAm eiem tuAfapientu ctrtATn arcem in medh or bis habitati ereAm^ folitiArn * vndt (A toto genere human o exaudirtfoit : Tandem affaruijli in tarne ^fa

tula veteris Te amenti, amp; nouumfceta tua voce exorts es nbsp;nbsp;nbsp;vocai Pr0fgt;Ag*if^^\^^

USfanilos tuos Afoolos quos voluii ee tees tua veritatisnepoteate felittcA, tes teimenia quod non errent : Seruato in nobis lucem iam, vt i is tuis ttflf^nbsp;riftis tUorum ,tanquamvoci de itelofonanti jaentiamur, amp; mtu ctuesnbsp;(^uiextruuseii fuperfundament um Prophetarum amp; Apoolorum in qua ti^^nbsp;es Lapis angularis ^geans tot um adificium verbopotentia tua : 'Da vt imitti fi*nbsp;DoHorum exempla tefiquamur, de qutbus dilum eil : Punt es ibant, dt fltbs^lnbsp;tentes femina Jua, redibunt cum txultatione ,portantes manipulas fuos. Dato tfgt; ffnbsp;tieft a tuAperpetui)fanilos amp; de les Doilores, qutnt pifcatores hominumnbsp;formam fanorum verborum, ntfideles Oeconomi tuorum mintrorum, quot;nbsp;gnum Gregem tuo regno aggregent j donee confummato numero EleiJtquot;nbsp;rum, rete mtnierq fpendatur, dr tot a Ecclea toneilu tutnbsp;vibdifruatur. t^men^

/

Dip. QVO record* TIO THOM APOSTOLI

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CELEER ATVR, EV ANGEL,

lOAN* XX. CAP, , HOMAS PSTOLVS lESr CHRISTI,nbsp;Luc.6^ A^o.i. Cognomine Did'pmui Ioan,tt. 20.

Huius Apoolidubitatiofitfi^^ jPii ^^Id^tem quomodo Chritu correxerit infigni hac voce *nbsp;Thoma, credidii : Peati qui non vident ( crediderunt,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OfoeUf

I ^^^^^quot;f^^ftdtemus. PoafienenemChrii,amp;vifib(let^''l atU SptrttusfanmtnParthtqJocuitEvangelturn, vtteaturEufebb.s^cap.t.nbsp;verortbttThomam Periquo^^, prdis, Carmand, RaBris amp; Indis annuffCfTnbsp;gelium. Tatmem ab impys s- idolatrie is Sacerdottbus in India ideo ectifiis,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad*'

rusfiribtt gt;haa eonfoits e, quedad Solis tdolum neu. tngenuaprocumbtre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

revoluerdjipfi^^diabob Chrtinominemandrit^vttlludSolisidoluminfi*^^*^

tum confrtngereL CalaminA tn India fepuUus ee feribitur.

^ia hodierni Evangelq verba, Dominica ^uamodogeniti , poiifeum paha duabus homiliis copiof explicatafitnt, eepinm Leit or emnbsp;PIEI-THOM. PERT'*nbsp;NACIS QVIDEM, SEDnbsp;TAMEN DOCLIS PR Em

C A T I o.

-ocr page 557-

r4i


ET IPSVS DIEI PRECATIO.

RISTES TENEBRAE, HORRTBTLES TtrB l-tatsonum diffidentu ettam fuut tn renatis feta A-poflolu Thomas, qui carm haurat vocem Ftlq Dei, i;-fuerat ff e flat or miraculorum^ qua dicebant ttfimonium de ipjo^ auodnbsp;vera doceret erpradiceret . Ipjeetiam fenjerat inttss tn cerdtnbsp;fiioprnfentiam tllttes Domini, cuius erat auditor z Tarnen prxet.nbsp;puumfideiarticulumderefuitatione Chrit non credit, cnbsp;mit, qut Dominum viuentem conexerant non a'entitur. Sednbsp;Tu Edi Dei, qui arundinem quafatam non franganbsp;nbsp;linumfu'



tnigans an fiffecat, nos et tam dace amp; confirma, faut erudijfii, confirmst infirmum dfcipulumtuum'. Adeo etsam nofira imbecillttatituaviufica prefntta'. Apparel o nobisnbsp;fub nolem, ne caligo humana tuam lucem in nobis extinguat : Transfer tua dona in domotnbsp;clan fa,in hsec mira nofin tuguria,quibus imminent grauitma pencula ab hofiibta tuis :nbsp;Affre nos tua beat a vote, for is annuncians per verbum, dr intus per Spiritum tuum in no-hu effteiens pacem tuam, vtperfufifenfu tuteprajentia acquiefcamus , ptx te in Spiritu tuonbsp;eopulati ad aternum Patrern tuum. Suipeetiam nos fragiles dr hafitantes in hac ^ta,nbsp;Oendito nobis tua vulnera, vt tui menti, in lulu confcteniisi noflra cum ira ater nis Patrie, recordemur,dr nospauidos dr anxios tn latus tuum, amp; vulnera tua, inuoluito,vt itludnbsp;tnuolucrumnos tegat abtraDei, drvt fugamtu ex tuo corpore vndam, lauantem omnemnbsp;immundiciem noflram, dr viutficum aliment urn tut Janguinis, quod nos alat ad nouam drnbsp;stternamvitam,vtnosetiamnonflmusincreduli,fdcredentes'. dr toto pcFiorc tmite-mur illufirem confeflianem tui Apofloli, vt contra omnes blaflhemos Diabolos f hffles tuas,nbsp;qui tibiglortam diutnitatis inuidtnt,pr0fiteamur te effe Dominum dr Deum noflrum , tl-hum Deum, qui ah initio affuit fua Ecclefla, compellauit earn foris tn miniflerio, dr intus fenbsp;eredentthus oflendit, qui Ecclefiam fuam texit contra omnem rabiem tnimicerum, drfde-ttefaUo cumgenere humano credent es fust maffse affumtst vntt. Facito tu Ftli Dei lehoua ,nbsp;vt huic tust promtflioAi, tanquam vod de coelo fonanti, tonftanter credamus, nttamur

J/fe tui auxtl^ contraJpem, dr falutem nortm 4 tuo verba patefaSto^ or dit.' mur ^vtcredenttt in te lefum,qut es Chrifitufummui Pontifexnbsp;(ir Rex naer in te vit am aternam haben-mui j ^^men,.

FINIS,


-ocr page 558- -ocr page 559- -ocr page 560-

• »■ ‘

•' *. '

•.*:■ * ■ ■ ■'.■^*

■ ‘■■^■■■■■■. ’.'1

' nbsp;nbsp;4

r- •

’’y

' ».

]• • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•■.’• '•■ . A'

'.s'; '.3^.

-t ■*'ƒ•

.*'■ i


*

* «lt;


*

•'V

»


? *

It