Op 10 november 1967 dachten astronomen in Cambridge signalen van buitenaardse wezens binnen te krijgen. De pulsen die werden opgevangen door radiotelescopen, kwamennbsp;van buiten het zonnestelsel en hadden een vaste regelmaat.nbsp;Dat duidde op een poging tot contact van levende wezens.nbsp;Wat nu, was de vraag. Moeten we ons kenbaar maken, metnbsp;hen proberen te communiceren? Of juist niet? Misschiennbsp;zijn ze wel agressief en komen ze de aarde koloniseren.nbsp;Toen achteraf bleek dat het ging om signalen van neutronensterren (de eerste pulsar was ontdekt), waren de wetenschappers teleurgesteld maar ook opgelucht. Want denbsp;gevolgen van een kennismaking met buitenaardse wezensnbsp;zijn ongewis. 'Misschien vind je iets dat prachtig is, maarnbsp;ook hartstikke gevaarlijk', zegt prof. dr. Ed van den Heuvel,nbsp;hoogleraar sterrenkunde aan de UvA en directeur van hetnbsp;Sterrenkundig instituut Anton Pannekoek. Van den Heuvelnbsp;is een van de drie wetenschappers in de natuur- en sterrenkunde die op 2 april de Universiteitsdag zullen inleiden.

Buitenaards leven

Al generaties lang zijn we op zoek naar tekens van intelligent leven vanuit het heelal. Waarom doen we al die moeite? Waarom steken we miljarden dollars in de zoektocht? Prof. dr. Albert van Helden, historicus op het gebiednbsp;van sterrenkunde, denkt dat de kosmologie zélf onsnbsp;dwingt te zoeken naar hoogwaardig leven op andere planeten. 'Als al die lichtpunten die wij zien sterren zijn metnbsp;planeten eromheen, dan zou je mogen verwachten dat ernbsp;op een van die planeten levende wezens zijn.' Ook Ed vannbsp;den Heuvel sluit buitenaards leven niet uit. 'Het leven opnbsp;aarde is relatief snel en gemakkelijk ontstaan, ondanks denbsp;ongunstige condities. We hebben er vier miljard jaar overnbsp;gedaan om tot dit leefniveau te komen, maar de meestnbsp;simpele leefvorm is al in het eerste half miljard jaar ontstaan. Het was toen een chaos op aarde, we werden voortdurend gebombardeerd door asteroïden. Desondanksnbsp;heeft er zich leven ontwikkeld. Als dat hier kan, dan moetnbsp;dat ook op andere plekken kunnen.'

Blind en doof

De kans dat er leven in het heelal is, is groot. Maar de kans dat we het ontdekken met onze beperkte middelen isnbsp;uiterst klein. 'We zoeken met radiogolven', zegt prof. dr.nbsp;Henny Lamers, hoogleraar astrofysica en ruimteonderzoeknbsp;aan de Universiteit Utrecht. 'Dat is op dit moment de bestenbsp;manier van communiceren. Maar deze techniek is al honderd jaar oud. Buitenaardse wezens die contact met onsnbsp;zoeken zijn waarschijnlijk technisch al veel verder dan wij,nbsp;daardoor vangen we hun signalen niet op. Misschien zijnnbsp;we daarvoor nog blind en doof.'

Onze fascinatie voor buitenaards leven heeft volgens Albert van Helden ook een andere reden. 'We willen wetennbsp;of we de enige zijn. Stel dat we hoogwaardig leven vindennbsp;op Mars, dan heeft dat grote invloed op hoe we over onszelf denken. Waar we eigenlijk naar zoeken is onszelf.'

[Leonie van den Schoor]

Digitaal vragen stellen

'Mens en kosmos' is het thema van de Universiteitsdag 2005, die op 2 april wordt gehouden. Vragen over hetnbsp;thema kunt u tot uiterliJk 15 maart per e-mail sturennbsp;naar universiteitsdag@ufonds.uu.nl. Albert van Helden,nbsp;Henny Lamers en Ed van den Heuvel openen de Universiteitsdag met een lezing en beantwoorden een selectienbsp;van de ingestuurde vragen. Meer informatie over denbsp;Universiteitsdag op pagina 18-21.

Eredoctoraten voor filosoof Marion en biomedicus Ugurbil

De Universiteit Utrecht verleent eredoctoraten aan de Franse hoogleraar filosofie Jean-Luc Marion en de Amerikaanse hoogleraarnbsp;biomedische wetenschappen Kamil Ugurbil. De eredoctoratennbsp;worden uitgereikt tijdens de 369ste Dies Natalis, op donderdag 24nbsp;maart 2005.

Vici-subsidies voor vijf Utrechtse onderzoekers De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoeknbsp;(NWO) heeft vijf wetenschappers van de Universiteit Utrecht eennbsp;Vici-subsidie toegekend. Het betreft prof. dr. Hans Heesterbeeknbsp;(Gezondheidszorg), dr. René Kager (Taalwetenschap), dr. WiUemnbsp;Kegel (Fysische chemie), prof. dr. Judith Kluniperman (Celbiologie) en dr. Renate Loll (Theoretische Fysica). Elke onderzoekernbsp;krijgt 1.250.000 euro. Hiermee moet hij of zij in vijfjaar tijd eennbsp;eigen onderzoeksgroep opbouwen. De Vici-subsidie is bestemdnbsp;voor zeer ervaren onderzoekers die behoren tot de beste tiennbsp;procent van hun onderzoeksveld.

Advocaat Knoops nieuwe voorzitter Willem Pompe Instituut

Prof.dr.mr. Geert-Jan Knoops is met ingang van i januari 2005 de nieuwe voorzitter van het Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen van de faculteit Rechtsgeleerdheid. Knoops,nbsp;die het voorzitterschap ovemeemt van prof mr. Chrisje Brants, isnbsp;sinds februari 2003 verbonden aan de faculteit Rechtsgeleerdheidnbsp;als hoogleraar internationaal straf(proces)recht.

Casimir: kruisbestuiving tussen bedrijven en universiteiten

De ministeries van EZ en OCW hebben in totaal 17 projecten aangemerkt voor het zogeheten Casimir-experiment, een subsidie die uitwisseling tussennbsp;bedrijven en universiteiten stimuleert. De UU neemtnbsp;aan drie projecten deel.

EZ en OCW willen met een subsidie de mobiliteit van onderzoekers bevorderen en het aanzien van het beroep verbeteren. Kern van het programma is om onderzoekers tijdelijk bij bedrijven onder te brengen, en vice versa.

De UU is betrokken bij drie gehonoreerde projecten. Zo komen er gastdocenten vanuit het bedrijfsleven onderwijsnbsp;verzorgen aan de Utrecht School of Applied Science en promoveren AIO'S, in dienst van de chemische industrie, aan de UU.nbsp;In het tweede project gaan een onderzoeker van het bedrijfnbsp;Arkema en een Roemeense postdoc van de UU gezamenlijk,nbsp;gedurende twee jaar en onder leiding van prof.dr. Gerardnbsp;van Koten, werken aan een onderzoek op het gebied vannbsp;katalyse.

In het derde project zal een onderzoeker van technostarter Telemetronics onder leiding van prof.dr. Hans Heesterbeek bijnbsp;de faculteit Diergeneeskunde gaan werken aan een onderzoek met cardiovasculaire metingen bij varkens.

Brad Pitt-moment voor decaan Hans Bertens

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de faculteit Letteren vereeuwigde decaan Hans Bertens zijnnbsp;handafdruk in cement. Daarmee startte hij officieelnbsp;de verhuizing van de Letterenfaculteit naar de Drift.nbsp;Bertens sprak van zijn 'Brad Pitt-moment'.

Andere 'beroemdheden' die belangrijk zijn voor de totstandkoming van een letterencampus aan de Drift zullen de 'walk of fame' in de toekomst completeren. Hun handafdrukkennbsp;krijgen een plek op het nieuw te vormen binnenterreinnbsp;achter de letterengebouwen aan de Drift 21 en 23. Dezenbsp;zomer worden de eerste stappen genomen in de grote ver-huisoperatie die de faculteit te wachten staat. De nieuwenbsp;letterencampus moet in 2012 gereed zijn.

'Quantum-prijzenslag' voor Utrechtse natuurkundige

Voor dr. Renate Loll van het Instituut voor Theoretische Fysica (Spinoza Instituut) ziet de toekomst er rooskleurig uit. In de internationale natuurkundewe-reld baarde ze eind september opzien met een baanbrekend artikel over de structuur van ruimte-tijd.nbsp;Begin december werd bekend dat ze een EU-budgetnbsp;van €2,93 miljoen in de wacht had gesleept. Ennbsp;midden december liet NWO weten dat ze een Vici-subsidie krijgt van €1,25 miljoen om de quantum-structuur van ruimte-tijd verder te onderzoeken.

In september 2004 toonde Loll in een artikel in Physical Review Letters aan dat het mogelijk is om 'gewone' vierdimensionale Universums uit 'kwantumschuim' te halen, ietsnbsp;dat natuurkundigen tot dan toe niet was gelukt. Het Vici-onderzoek moet hierop voortborduren. Voor haar voorstelnbsp;'European Network on Random Geometry' (ENRAGE), kreegnbsp;Loll de EU-subsidie. Het netwerk wordt een samenwerkingsverband van dertien Europese natuurkundegroepen uitnbsp;negen landen. Het wetenschappelijke zwaartepunt ligt in denbsp;interdisciplinaire toepassing van methoden op het gebiednbsp;van fluctuerende geometrieën en random-matrix theorie.nbsp;Deze strekken zich uit van fundamenteel onderzoek innbsp;quantumgravitatie, het vakgebied van Lolls onderzoeksgroep, tot dynamica van netwerken in de IT, de biologie ennbsp;economie.

natuurramp

Op dit moment is de wereld slecht voorbereid op de toenemende dreiging van biologisch natuurgeweld en daar moet volgens Osterhaus snel verandering in komen. Nationale overheden en internationale organisaties dienen hun verantwoordelijkheid te nemen bij de ontwikkeling van effectievenbsp;waarschuwingssystemen en scenario's, die de levens van miljoenen mensen in de toekomst kunnen redden.

Prof.dr. Ab Osterhaus is hoogleraar virologie aan het Erasmus MC te Rotterdam en hoogleraar milieuvirologie aan de Uni-versiteit Utrecht. Daarnaast is hij medeoprichter/directeur vannbsp;drie bedrijven die deel uitmaken van de Erasmus MC Holding.nbsp;Osterhaus is sinds 1995 lid van de Gezondheidsraad en werdnbsp;in 2003 benoemd tot Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Met zijn onderzoeksgroep heeft Osterhaus meernbsp;dan een dozijn 'nieuwe' virussen van mens en dier ontdekt.

Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.uu.nl/ daviddewied

Utrecht School of Applied Science van start

The Utrecht School of Applied Science is op donderdag 20 januari officieel van start gegaan. Bij de Utrecht School of Applied Sciencenbsp;draait het om de toepassing van de natuurwetenschappen. Denbsp;bètastudent wordt in de masterfase opgeleid voor het bedrijfsleven,nbsp;het onderwijs of de non-profitorganisaties zonder daarbij de wetenschap uit het oog te verliezen. Andersom kunnen professionals ernbsp;een uniek promotietraject volgen. De Utrecht School of Appliednbsp;Science vervult een brugfunctie tussen de fundamentele natuurwetenschappen en de maatschappij.

Geert Blijham nieuwe voorzitter NFU

Prof dr. Geert Blijham is per i januari 2005 voor een periode van twee jaar benoemd tot voorzitter van de Nederlandse Federatie vannbsp;Universitair medische centra (NFU). Blijham (58) is sinds 1998nbsp;voorzitter van de Kaad van Bestuur van het UMC Utrecht. Daarvoor was hij onder andere hoogleraar Interne Geneeskunde aan denbsp;Universiteiten van Maastricht en Utrecht.

Netherlands Proteomics Centre geopend

Minister Van der Hoeven van OCenW heeft op 3 februari j.1. het Netherlands Proteomics Centre (NPC) geopend. In het NPCnbsp;wordt het nationale onderzoek op het gebied van proteomicsnbsp;gecoördineerd. Proteomics is het grootschalig bestuderen van denbsp;werking van eiwitten. Het NPC is een samenwerkingsverband tussen zes universiteiten, vier academische medische centra en verschillende bedrijven op biotechnisch gebied en staat onder leidingnbsp;van de Utrechtse hoogleraar prof dr. Albert Heck.

Weer meer bezoekers voor musea van de UU

Het afgelopen jaar zijn de bezoekersaantallen van Museum Sterrenwacht Sonnenborgh en het Universiteitsmuseum wederomnbsp;gestegen, ditmaal met 10% tot ruimnbsp;55.000 bezoekers. Opvallend, wantnbsp;ook in 2004 hadden veel Nederlandse musea te maken met eennbsp;dalende belangstelling.

[un''»

,e(siteits( Mens er

5 5

Jag’

yosrnos

À

Het mist op La Palma. Het zicht is hooguit tien meter. De Roque de los Muchachos, 2327 meter boven de zeespiegel, is gehuld in de wolken.nbsp;De glimmende telescoopkoepels op de bergtop zijn nauwelijks zichtbaar, zelfs niet als je er pal onder staat. De weg naar de sterrenwacht,nbsp;met de vele tientallen haarspeldbochten, is hier en daar verraderlijknbsp;glad. Rotsblokken die van de berghellingen naar beneden zijn gekomen, moeten nog opgeruimd worden. De uitzichtpunten die normaalnbsp;gesproken een blik bieden in de gigantische vulkaancaldera liggen ernbsp;troosteloos en nutteloos bij.

Lex Thoonen baalt. Lex is geen sterrenkundige, maar webontwerper en fotograaf. Hij woont al jaren op Gran Canaria, maar was nog nooitnbsp;op de Europese sterrenwacht op La Palma geweest. Ons bezoek aannbsp;'la Isla Bonita' is weken van tevoren al gepland, maar we haddennbsp;geen slechtere dag kunnen uitzoeken. Van fotograferen komt nietnbsp;veel. Ik voel me bijna persoonlijk verantwoordelijk. Natuurlijk heb iknbsp;wolken en weer niet onder controle, maar ik heb hem wel hier meenbsp;naar toe genomen. Ik wilde hem laten delen in mijn belangstellingnbsp;voor de astronomie - mijn passie voor de kosmos. Jammer dat hetnbsp;tegenvalt.

Nietigheid van de mens

Aan Rob Rutten ligt het niet. De Utrechtse zonnefysicus neemt ons mee naar de DOT, de Dutch Open Telescope. Van de unieke kijker zelfnbsp;is niets te zien - hij staat bovenop een hoge stalen toren, en is opgeslokt door de mist. Maar in de controlekamer van de DOT, ondergebracht in het gebouw van een naburige Zweedse zonnetelescoop,nbsp;praat Rutten honderduit over adaptieve optiek, supercomputers,nbsp;magnetische velden en opborrelende gassen. Trillingen in de aardsenbsp;dampkring worden gecompenseerd; spatscherpe foto's worden aaneengeregen tot filmpjes; vurige vlammen en bellen van heet gasnbsp;krioelen op het beeldscherm.

Kijk, die bel hier is zo groot dat Europa erin zou kunnen verdwijnen. En daar vindt een explosie plaats waarbij meer energie vrijkomt dannbsp;de mensheid in duizend jaar verbruikt. Het ijle gas in de uitgestrektenbsp;dampkring van de zon heeft een temperatuur van één miljoen graden. In de kern van onze ster wordt per seconde vier miljoen tonnbsp;materie omgezet in pure energie. Zelfs op honderdvijftig miljoen kilometer afstand van die kosmische fusiereactor kan je huid nog verbranden wanneer je te lang aan het strand ligt.

De toeristen aan de playas van de Canarische Eilanden smeren zich gewoontegetrouw in met factor 20. Maar van het natuurgeweld opnbsp;en in de zon zijn ze zich niet bewust. Dat daar een strijd woedt tussennbsp;gasdruk en zwaartekracht, dat daar een ster afstevent op een onafwendbare dood, daarvan hebben ze geen weet. Dat de mens in datnbsp;kosmische epos geen enkele rol van betekenis speelt, daar denken zenbsp;liever niet aan. Maar Rutten mag zijn bezoek daar graag op wijzen.nbsp;Op de onvoorstelbare afmetingen, de verzengende temperaturen, denbsp;onmenselijke omstandigheden. Lichtjaren en eonen; astronomischenbsp;getallen.

Ik herken het gevoel. De nietigheid van de mens. We komen net kijken en we zijn nergens te vinden. Een onbetekenend oprispinkje van de natuur. Geen planeet die zich bekommert om ons ontstaan; geennbsp;ster die een traan zal laten om onze dood. Beangstigend? Allerminst.nbsp;Ik vind het een mooi gevoel, een aangename gedachte. Dat gevoelnbsp;van relativering is misschien wel de motor achter mijn behoefte omnbsp;anderen lastig te vallen met mijn passie voor de kosmos. De drijfveernbsp;achter mijn zendingsdrang. Ik had het Lex duidelijk willen maken, dienbsp;dag op La Palma.

Krabbelen aan het oppervlak

Sterrenkundigen hebben de mens van zijn voetstuk gehaald, zegt Rutten. Dat begon al in de tijd van Copernicus en Galileo, die ontdekten dat de aarde geen centrale plaats in het heelal inneemt. Maar hetnbsp;gaat nog steeds door, met elke nieuwe ontdekking over de evolutienbsp;van het universum, het botsen van sterrenstelsels, het verdampen vannbsp;zwarte gaten. Kosmologen hebben zelfs ontdekt dat de atomen waaruit wij zijn opgebouwd maar een kleine verontreiniging vormen innbsp;een heelal dat voornamelijk uit donkere materie en donkere energienbsp;bestaat. Een bijkomstigheid van de schepping; een schoonheidsfoutjenbsp;van de natuur.

Natuurlijk spoken die filosofische gedachten niet dagelijks door het hoofd van een sterrenkundige. Astronomie is gewoon een vak. Hardnbsp;werken, creatief zijn, je concurrenten net een stap voor blijven. En -zoals het een goede wetenschapper betaamt - je laten verbazen doornbsp;de natuur. Door het feit dat de formules van het elektromagnetismenbsp;dan misschien bekend mogen zijn, maar dat de zon, zoals Rutten hetnbsp;zegt, daar iets uitsleept wat je nooit verzonnen zou kunnen hebben.nbsp;Magnetische processen die op geen enkele andere manier te onderzoeken zijn, en waar nog vrijwel niets van bekend is. Een beetje krabbelen aan het oppervlak, meer is het niet.

Ja, daar wordt de zon een stuk abstracter van. Als Rob Rutten op een warme zomerdag in de tuin ligt na te denken over zijn onderzoeksobject, overvalt de gedachte hem soms: Verrek, dat is hetzelfde ding,nbsp;daar hoog aan die blauwe hemel. De zon van de DOT is dezelfde alsnbsp;de zon van Maspalomas, maar het zijn wel twee heel verschillendenbsp;werelden. En pas wanneer die twee werelden in elkaar wordennbsp;geschoven, ontstaat dat bijzondere gevoel van kosmische bescheidenheid, die tegenpool van het antropocentrisme. Het heelal heeft geennbsp;middelpunt, laat staan dat wij dat innemen.

Kosmische sneeuwschuivers

En dan gaat het nog om de zon. Om onze eigen ster; bron van licht, warmte en leven op aarde. Gezien vanaf Sirius, de nabijgelegennbsp;blauwwit fonkelende winterster en de lievelingsster van Rutten, is ernbsp;van de zon al niet bijster veel meer te zien. Een lichtstipje, temiddennbsp;van talloze andere. Een dwergster in de buitengebieden van hetnbsp;Melkwegstelsel; een zandkorrel op de stranden van de kosmos. Voornbsp;het onderzoek aan de talloze andere zandkorrels, vaak op honderdennbsp;of duizenden lichtjaren afstand, heb je niet genoeg aan een kleinenbsp;telescoop als de DOT, die nog door één instituut ontworpen ennbsp;gebouwd kan worden. Nee, om de enorme verscheidenheid aan sterren in het heelal te bestuderen, maken astronomen gebruik van internationale reuzentelescopen op aarde en gevoelige kunstmanen in denbsp;ruimte.

Een van die astronomen is de Utrechtse Henny Lamers, grossier in extremen. Lamers en zijn collega's onderzoeken de allerzwaarstenbsp;superreuzen in het heelal. Sterren die tientallen of honderden malennbsp;zo zwaar zijn als de zon, en die hun brandstofvoorraad in onvoorstelbaar hoog tempo verstoken. Nauwelijks zijn ze ter wereld gekomen,nbsp;of ze blazen zichzelf op in catastrofale supernova-explosies. Hun levennbsp;duurt maar een paar miljoen jaar - een oogwenk op de tijdschaal vannbsp;het heelal. En bij hun gewelddadige dood blazen ze nieuw gevormdenbsp;elementen de ruimte in, als kosmische alchemisten.

Puntbronnen zijn het, zegt Lamers. Lichtstipjes. Een compleet andere wereld dan die van het zonneonderzoek, waar je daadwerkelijk ietsnbsp;ziet gebeuren. De sterren van Lamers staan daarvoor veel te ver weg,nbsp;en om hun geheimen te ontraadselen moet je hun licht analyserennbsp;met gevoelige spectroscopen. Dubbele brede spectraallijnen verradennbsp;krachtige sterrenwinden, waarbij in een paar jaartijd evenveel materie de ruimte in wordt geblazen als de totale massa van de aarde. Alsnbsp;een kosmische sneeuwschuiver veegt die sterrenwind omringende gaswolken voor zich uit, waardoor Lamers' lichtstipjes vaak een gloeiende nevelkrans vertonen. Zo leveren de verre sterren toch nognbsp;prachtige plaatjes op.

Lamers herinnert zich nog de eerste ultraviolette spectra van de gor-delsterren in het wintersterrenbeeld Orion, een kleine veertig jaar geleden, verkregen met een gammel telescoopje in de neuskegel vannbsp;een sondeerraket. Zeer abnormale profielen, wijzend op een extreemnbsp;groot massaverlies. En zijn lievelingsster is de hyperreus P Cygni, nétnbsp;zichtbaar met het blote oog, ondanks de kolossale afstand van zo'nnbsp;zevenduizend lichtjaar. Ontdekt in 1600 door de Nederlandse kaartenmaker Willem Jansz. Blaeu, al had die natuurlijk geen weet van superreuzen en sterrenwinden.

Sterrenstof komt tot leven

Zwarte gaten zijn wiskundige oplossingen van de veldvergelijkingen uit Einsteins relativiteitstheorie. Vleesgeworden formules waarbij eiknbsp;menselijk voorstellingsvermogen tekortschiet. Eenrichtingsdeuren innbsp;de kosmos, gevangenissen van licht en materie, krommers en vervor-mers van ruimte en tijd. Samen met hun net wat minder extremenbsp;neefjes de neutronensterren - rondtollende ijzeren ballen van hooguitnbsp;dertig kilometer groot maar zwaarder dan de zon - vormen ze denbsp;natuurlijke laboratoria van theoretici als Frank Verbunt.

Zelf ooit gevallen voor de aantrekkingskracht van het exotische is Verbunt ervan overtuigd dat neutronensterren de interessantste sterren in de kosmos zijn, omdat ze zo'n breed scala aan natuurkundige verschijnselen tentoonspreiden. Als wetenschapper probeer je dingen tenbsp;doen waarvan je de indruk hebt daadwerkelijk vooruitgang te kunnennbsp;boeken, aldus Verbunt, en dan zitje al snel op een terrein dat letterlijk lichtjaren ver verwijderd is van het dagelijks leven. Hoewel hij hetnbsp;aarde-maansysteem ook mateloos interessant vindt, voegt hij er snelnbsp;aan toe. Misschien wel omdat het in wezen om dezelfde onderliggende wiskunde gaat.

Er is eigenlijk niet zoveel verschil tussen het alledaagse en het exotische, wil Verbunt maar zeggen. Alles maakt deel uit van één natuur, één kosmos. Daarin is een mistflard op La Palma weliswaar kleinernbsp;maar niet meer of minder dan een nevelsliert in Orion; een zwart gatnbsp;misschien raadselachtiger maar niet minder 'natuurlijk' dan de zon;nbsp;een mens kortstondiger maar daarentegen weer veel complexer dannbsp;een ster als Sirius of P Cygni.

Voor Rob Rutten is dat misschien wel de kernboodschap van de astronomie. De mens is van zijn voetstuk gestoten; we hebben onze nietigheid leren inzien, maar daarmee zijn we wel weer onderdeel van de allesomvattende natuur geworden. Wij maken deel uit van die verbazingwekkende kosmos, en dat is een prachtig inzicht. En die verbintenis gaat verder, zegt Frank Verbunt, want er is vermoedelijk eennbsp;directe link tussen de titanische gammaflitsen waarmee de extremenbsp;sterren van Henny Lamers aan hun eind komen en de vorming van denbsp;eerste eencellige organismen in de oeroceanen van de primitievenbsp;aarde.

Supernova's en gammaflitsen strooien de bouwstenen van het leven rond in de ruimte: zware elementen die zich in donkere uithoekennbsp;van het Melkwegstelsel aaneenrijgen tot complexe organische moleculen. Ooit komen die terecht in een gas- en stofwolk waaruit eennbsp;nieuwe zon en een nieuw planetenstelsel worden geboren. Ooit zullen ze ronddrijven in de warme oceaan van een vruchtbare planeetnbsp;die zich koestert in de straling van een pasgeboren ster. Sterrenstofnbsp;komt tot leven. Wat drieënhalf miljard jaar geleden op aardenbsp;gebeurde, kan geen unieke gebeurtenis zijn geweest. Naar alle waarschijnlijkheid wemelt de kosmos van het leven.

Tussen nietigheidsbesef en arrogantie

Zo beschouwd is de mens een nietige druppel in de oceaan. Maar tegelijkertijd is er geen oceaan zonder druppels. Geen wonder datnbsp;Rutten dat een 'sympathieke gedachte' noemt. En die zendingsdrang?nbsp;Daar heeft de zonnefysicus niet zo veel last van. Hij mag er graag overnbsp;praten, maar vanuit diezelfde visie huldigt hij het idee van leven ennbsp;laten leven, en heeft hij geen behoefte om zijn kijk op het bestaan opnbsp;te dringen aan anderen. En misschien hoeft dat ook helemaal niet,nbsp;want die anderen zijn meestal heel goed in staat om hun eigennbsp;gedachten te bepalen. Sterrenkunde laat niemand onberoerd, aldusnbsp;Verbunt, want uiteindelijk gaat het toch altijd om onze plaats in hetnbsp;heelal.

Nee, het besef van de nietigheid van de mens moet niet ons dagelijks handelen gaan bepalen. Maar arrogantie is het andere uiterste. Denbsp;astronomie drukt ons met de neus op de onverschilligheid van de kosmos. Die had geen speciaal plan met zon of aarde, laat staan met denbsp;onooglijke levensvormen op onze planeet. En net zoals ons bestaan tenbsp;danken is aan een toevallige samenloop van omstandigheden, eennbsp;onbeduidend hikje van de natuur, zo ligt ook ons lot besloten in denbsp;grillen van de kosmos. Een op drift geraakte planetoïde, een nieuwenbsp;supernova op iets te kleine afstand, of een tijdelijke verstoring in hetnbsp;delicate evenwicht van de zon - we hebben er geen controle over, netnbsp;zo min als over aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en tsunami's.

Op het Observatorio del Roque de los Muchachos blijven de telescoop-koepels die mistige oktobernacht dicht. Op de terugweg begint het te hozen. Rob Rutten overnacht in het astronomenhotel op de berg,nbsp;samen met zijn vrouw. Lex en ik rijden voorzichtig de berg af naarnbsp;Santa Cruz de la Palma en vliegen weer terug naar Gran Canaria. Denbsp;volgende ochtend horen we dat een Finse astronoom van de Nordicnbsp;Optical Telescope die avond met zijn auto in een ravijn is gestort ennbsp;om het leven is gekomen. Nietigheid is een relatief begrip.

[Covert Schilling]

Covert Schilling (httpj/allesoversterrenkunde.nij is freelance wetenschapsjournalist en auteur van o.a. Evoluerend heelal.nbsp;De biografie van de kosmos (Fontaine Uitgevers, 2004).

Binnen bedrijven en insteilingen ontbreekt het aan beleid en maatregelen die specifiek zijn gericht op oudere (50 )nbsp;werknemers. Bovendien beschikken managers niet overnbsp;personeelsinformatie die de basis kan vormen voor ouderenbeleid. Deze conclusies komen uit het onderzoeknbsp;'Langer doorwerken met beleid; de praktijk van ouderenbeleid in arbeidsorganisaties'. Wetenschappers van denbsp;Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschapnbsp;(USBO) voerden het uit, in opdracht van de FNV. Ondernbsp;leiding van hoogleraar Bestuurs- en Organisatiewetenschap Peter Leisink zijn twaalf organisaties binnen verschillende sectoren uitgebreid onder de loep genomen.nbsp;Aan het onderzoek werkten ruim 100 managers en 350nbsp;oudere werknemers mee.

Zonder leeftijdsbewust personeelsbeleid en beleidsmaatregelen die individueel maatwerk mogelijk maken, voorzien managers grote problemen om hun oudere medewerkersnbsp;op een gemotiveerde en gezonde manier aan het werk tenbsp;houden. Managers zien het liefst dat ouderenbeleid eennbsp;onderdeel is van een evenwichtig leeftijdsbewust personeelsbeleid. Beleidsmaatregelen die zijn gericht op scholing, taakroulatie en interne mobiliteit voor hun ouderenbsp;medewerkers vinden zij het belangrijkst.

Op basis van het onderzoek hebben de Utrechtse wetenschappers een scan ontwikkeld waarmee bedrijven en instellingen een globaal beeld kunnen krijgen van denbsp;stand van hun eigen beleid. De scan geeft onder meernbsp;antwoord op de vraag of er op het eerste gezicht sprakenbsp;is van een verantwoord en gedifferentieerd ouderenbeleid. 'De witte vlekken die in de scan naar boven komennbsp;kunnen voor managers het aanknopingspunt zijn om actienbsp;op een bepaald gebied te gaan ondernemen,' aldus Leisink. 'Een zo breed mogelijk maatregelenpakket om uit tenbsp;kiezen is hierbij het streven. Dat optimaliseert de mogelijkheid tot individueel maatwerk.'

Het onderzoek verscheen op het moment dat FNV voorzitter Lodewijk de Waal en minister De Geus met elkaar in de clinch lagen over onder meer de VUT en het pre-pensioen.nbsp;Gevolg hiervan was veel aandacht van de verschillendenbsp;media. 'Dat heeft er weer toe geleid dat veel organisatiesnbsp;en bedrijven de weg naar USBO weten te vinden. Je zietnbsp;dat ouderenbeleid sowieso steeds meer blijvende aandachtnbsp;krijgt. Zowel binnen verschillende sectoren als bij diversenbsp;beroepsgroepen zoals managers en personeelsfunctionarissen', aldus Leisink. Dat is volgens hem een goede zaak.nbsp;'Langer doorwerken is onontkoombaar. En als het dan tochnbsp;gebeurt, dan ook meteen met beleid.'

[Johan Vlasblom]

Heb je altijd al chirurg willen worden?

Ik wilde eerst dierenarts worden. Maar toen ik als vakantiewerk in Oost-Brabant op één dag 1000 varkens moest inenten vanwege een BTW-maatregel, zag ik dat mindernbsp;zitten. Aan de ene kant het vee dat als stukgoed behandeld wordt, en aan de andere kant de marmotten dienbsp;plastische chirurgie krijgen, dat beviel me niet.

En toen dus medicijnen...

Ik ben in 1993 begonnen, en was klaar in 1997. Toen ben ik acht maanden naar Zweden gegaan, en heb daar meegewerkt aan een onderzoek naar infecties aan heup-pro-theses. Dat onderzoek, gecombineerd met andere studiesnbsp;naar onder andere het effect van lange wachttijden op hetnbsp;resultaat van heupoperaties heb ik hier in Nederlandnbsp;voortgezet als assistent in opleiding, en daar ben ik innbsp;december 2004 op gepromoveerd.

En nu ga je zelf snijden.

Ik ben als chirurg in opleiding aan het werk in het Meander MC in Amersfoort. Dat is wel bijzonder omdat ik al gepromoveerd ben, en dus ook al wat ouder ben dan veelnbsp;van mijn collega's die ook arts-assistent zijn. Maar datnbsp;levert geen problemen op, hoor.

Chirurgie is toch nog steeds een echt mannenberoep? Nog wel, hoewel er steeds meer vrouwen zijn in denbsp;geneeskunde, ook binnen de chirurgie. Het is een zwaarnbsp;vak en het is lastig te combineren met een gezin. Ik hoopnbsp;dat ik het kan volhouden. Het moet kunnen als je partnernbsp;zich ook aanpast aan het zware ritme.

Wat waren je conclusies?

Iedere operatie is een nieuw experiment in bacteriologie, zeggen ze wel eens. Bij kunstgewrichten is dat helemaalnbsp;sterk het geval. Soms raakt een kunstheup geïnfecteerd ennbsp;moet dan vervangen worden. Dat is een pijnlijk en langdurig proces, en iedere manier om die infecties te voorkomennbsp;of terug te dringen is dus welkom. Ik heb onder meernbsp;gezocht naar betere methodes om die infecties te behandelen, via bepaalde operatietechnieken en antibiotica.

En dan blijf je altijd chirurg?

Ik denk het wel. Al zal ik ook wel bezig willen blijven met wetenschappelijk onderzoek. Ik hoop dat ernaast tenbsp;kunnen blijven doen.

[Wijbrand Schaap]

Illuster zoekt kersverse alumni die willen vertellen over hun eerste baan: llluster.redactie@csc.uu.nl.

Karin Heesakkers studeerde in 1990 af in de sterrenkunde en startte een eigennbsp;bedrijf in de human resources. Momenteel benut Heesakkers een sabbaticalnbsp;om een nieuwe balans te vinden tussennbsp;wetenschap en spiritualiteit.

'Al snel na mijn studie heb ik de sterrenkunde opzij geschoven en ben bij Cap Gemini gaannbsp;werken. Daar merkte ik dat ik de aansturingnbsp;van mensen veel leuker vond dan de inhoudnbsp;van de projecten en maakte de switch naarnbsp;people management. In 2000 zette ik eennbsp;eigen bedrijf op. Ik ging steeds meer op zoeknbsp;naar wat mensen drijft; zo ging ik ook vanzelf op zoek naar mijn eigen drijfveren ennbsp;besloot een sabbatical te nemen. Wat geloofnbsp;ik, hoe zit de wereld in elkaar? Zo kwam iknbsp;terug bij de sterrenkunde: de kwantummechanica. Ik zie steeds duidelijker de linksnbsp;tussen mijn kennis van het heelal en de spirituele ideeën over hoe de wereld in elkaar zit.nbsp;Het heeft me altijd verbaasd dat natuurkundigen dit verband niet willen onderzoeken.nbsp;Alsof ze denken: daar brand ik mijn vingersnbsp;niet aan. Ikzelf begin de overtuiging te krijgen dat de kwantummechanica juist het verband legt met de spirituele wereld, dat elknbsp;elementair deeltje een minimale vorm vannbsp;bewustzijn heeft. En als je dat allemaal aannbsp;elkaar plakt, dan wordt de complexiteit vannbsp;ons bewustzijn steeds groter. Ik ben ergnbsp;gecharmeerd van de visie die Neale Donaldnbsp;Walsch beschrijft in het boek 'Een ongewoonnbsp;gesprek met God'. Wij zijn daarin allemaalnbsp;een stukje God en leven hier op aarde opdatnbsp;wij hem en onszelf kunnen ervaren. Hij steltnbsp;dat elke gedachte scheppende kracht bezit.nbsp;Hoe consistenter je gedachten over iets zijn,nbsp;hoe sneller die gedachten zich manifesterennbsp;in de realiteit. Er zijn een heleboel semi-wetenschappelijke artikelen die hier wat mijnbsp;betreft prachtig op aanhaken. Geometrischenbsp;vormen en verhoudingen die van heel klein -in je lichaam- tot heel groot -in het universum- zijn terug te vinden, verklaren mogelijknbsp;hoe de manifestatie in zijn werk gaat. Hoewel mijn rationele, universitaire 'opvoeding'nbsp;steeds om bewijs roept, zoek ik het bewijsnbsp;voor mezelf nu in de ervaring. Mijn bedrijfnbsp;ligt nu stil. Als mijn jongste zoon vier is, ga iknbsp;waarschijnlijk aan de slag op het raakvlak vannbsp;wetenschap en spiritualiteit. Mijn lievelingsplek in het heelal? De zon. Als ik mijn ogennbsp;sluit en de stralen voel, dan weet ik dat ernbsp;niets mis kan gaan en word ik heel rustig.'

Mandy Hagenaar werkt als onderzoeker bij Lockheed - Martin Solar and Astrophysics Lab in San Francisco, Californië. Innbsp;199S studeerde ze af in de sterrenkunde.nbsp;'Toen mijn promotiebegeleider bij Lockheednbsp;onderzoek ging doen, ging ik in zijn kielzognbsp;mee en pendelde eindeloos op en neer tussennbsp;San Francisco en Utrecht. Lockheed bood menbsp;een baan aan nadat ik in 1999 gepromoveerdnbsp;was op magneetvelden en stromingspatronennbsp;op het zonneoppervlak. Ik heb die kansnbsp;meteen gegrepen, want er was - en is - innbsp;Nederland helaas nauwelijks werk te vindennbsp;binnen de zonnefysica. Tegenwoordig vindennbsp;veel sterrenkundigen de zon niet exotischnbsp;genoeg, ze doen liever onderzoek naarnbsp;zwarte gaten of pulsars, diep in het heelal.nbsp;En tja, de zon heb je al in je achtertuin. Maarnbsp;het is de enige ster waarvan je het oppervlaknbsp;kunt zien, dat vind ik heel bijzonder. Jenbsp;begrijpt dat de zon mijn lievelingsplek vannbsp;het heelal is. Als ik via de computer naar hetnbsp;bubbelende en kokende oppervlak kijk, hebnbsp;ik soms het idee dat ik een pan kokende soepnbsp;bestudeer. Het is wel gek: als ik vervolgensnbsp;naar buiten ga en die witte bal zie, dan denknbsp;ik: hé, het is nu een heel ander ding. Hoe kannbsp;dat? Een bevriende filosoof vindt dat eennbsp;heel interessante vraag, waar ik overigensnbsp;nog geen antwoord op heb. Nee, dat vind iknbsp;niet jammer. Ik ben een rationalist die constateert dat de zon invloed op ons heeft, maarnbsp;ik geloof niet dat er een bedoeling achter zit.nbsp;De naam Lockheed kent iedereen wel vianbsp;Prins Bernhard. We hebben een grote research- en developmentafdeling waar wapens,nbsp;raketten, vliegtuigen en ruimte-instrumentennbsp;worden gebouwd. We werken nauw samennbsp;met de astronomen van Stanford University,nbsp;hier om de hoek. Ikzelf doe puur wetenschap.nbsp;Ik bestudeer magnetische structuren dienbsp;voortdurend opduiken en rondstromen opnbsp;het zonneoppervlak; vooral kijk ik naar denbsp;waarnemingen uit de ruimte die gemaakt zijnnbsp;met telescopen in de ruimte. Het voordeelnbsp;van werken bij een bedrijf als Lockheed is,nbsp;dat ik met mijn neus bovenop de ontwikkeling van instrumenten op de nieuwste ruimtemissies sta. Overigens dachten we vroeger datnbsp;we steeds meer zouden begrijpen van hetnbsp;heelal naarmate we meer konden zien, maarnbsp;het tegendeel is waar. We zien meer maarnbsp;begrijpen minder. Het is ook niet zozeer mijnnbsp;doel om grote ontdekkingen te doen, maarnbsp;om gezond te blijven. Sinds enkele jaren hebnbsp;ik MS. Ik ben al blij dat ik geen lichamelijknbsp;werk doe en mijn baan kan houden. Mijn prioriteiten zijn veranderd.'

Henrik Spoon is sinds een jaar fellow aan de Cornell University in Ithaca (Newnbsp;York), waar hij zich intensief bezighoudtnbsp;met bestudering van botsende sterrenstelsels in infrarood licht. Spoon studeerde in 1992 af in de sterrenkunde.nbsp;'Dat ik nu in Ithaca werk, heeft alles tenbsp;maken met een perfecte timing die geheelnbsp;op toéval berust. Na mijn afstuderen heb iknbsp;bij het Max Planck Instituut in München geassisteerd bij een satellietmissie met de Europese infrarood satelliet ISO. Daar maakte iknbsp;als Utrechtse astronoom kennis met operationeel ruimteonderzoek. Op basis van dezenbsp;onderzoekservaring kon ik participeren innbsp;een fellowshipprogramma van de Europesenbsp;zuidelijke sterrenwacht (ESO). Dit programmanbsp;werd ondersteund door de universiteit vannbsp;Groningen waar ik de tweede helft van mijnnbsp;promotieonderzoek heb gedaan en in 2003nbsp;ben gepromoveerd. De timing van mijn promotie was perfect, want net twee maandennbsp;eerder had NASA een nieuwe infrarood satelliet gelanceerd waarvoor specialisten werdennbsp;gezocht. Zo kon ik meteen aan de slag bijnbsp;Cornell University, de bouwers van een vannbsp;de satelliet-instrumenten. Maar het had ooknbsp;anders kunnen lopen. Ik begon mijn promotieonderzoek namelijk met de 'restjes' van denbsp;ISO-data en zag maar weinig perspectief.

Maar door geduldig de al gepubliceerde data opnieuw te analyseren wist ik allerlei nieuwenbsp;zaken uit die restjes te peuteren. Zo ontdektenbsp;ik de spectrale vingerafdrukken van waterijsnbsp;in een aantal botsende melkwegstelsels. Datnbsp;impliceert dat er in die melkwegstelsels veelnbsp;héél koude materie voorhanden is vanwaar-uit nog sterren gevormd kunnen worden.nbsp;Met deze ontdekking nam mijn promotieonderzoek een andere wending en werd mijnnbsp;proefschrift interessant genoeg bevondennbsp;door de wetenschappers van Cornell. Ik bennbsp;er gaan praten. Ze vertelden me dat allenbsp;melkwegstelsels waar ik tot dan toe over hadnbsp;geschreven, opnieuw waargenomen zoudennbsp;worden. Toen wist ik: hier moet ik wezen. Iknbsp;werk nu met de data van de opvolger vannbsp;ISO, Spitzer, die scherper en gevoeliger isnbsp;voor infraroodstraling. Tot mijn grote opluchting bevestigen deze waarnemingen de resultaten van mijn proefschrift. Maar gelukkignbsp;zijn er ook een paar stevige verrassingen ennbsp;vallen andere stukjes van de infrarode puzzelnbsp;op hun plaats. De komende twee jaar hoopnbsp;ik veel te publiceren over de waarnemingennbsp;die we nu in handen hebben. Mijn lievelingsplek in het heelal? 's Nachts met een verrekijker naar gasnevels en nabije melkwegstelselnbsp;turen is een van de dingen die ik het liefstenbsp;doe. Je ziet niet alleen de glorie van hetnbsp;heelal, maar beseft ook deel uit te makennbsp;van een driedimensionaal heelal.'

Bijzonder hoogleraar Actuele onderwerpen uit de Natuurkunde John Heise werkt bij SRON (Stichting Ruimte Onderzoeknbsp;Nederland), het nationaal aanspreekpuntnbsp;voor de wetenschappelijke activiteitennbsp;van de Europese ruimtevaartorganisatienbsp;ESA. Heise, in 1969 afgestudeerd in denbsp;natuur,- en sterrenkunde, ontwikkeldenbsp;röntgen-groothoekcamera's die eennbsp;belangrijke rol spelen bij het onderzoeknbsp;naar gammaflitsen, de grootste explosiesnbsp;in het heelal sinds de Oerflits zelf.

'Direct na mijn afstuderen ging ik als jonge onderzoeker bij SRON aan de slag. Omdat iknbsp;niet alleen aan de wieg stond van het ruimteonderzoek maar ook van dit instituut, kon iknbsp;mede inhoud geven aan de nieuwe satelliet-projecten, zoals de eerste Nederlandse astronomische satelliet ANS. Het was boomingnbsp;business, want in die jaren ontstond hetnbsp;ruimteonderzoek. Ik heb extra geluk gehadnbsp;omdat ik me al snel specialiseerde in eennbsp;onderdeel dat een hoge vlucht heeft genomen; de hoge-energie astrofysica, met alsnbsp;specialisatie röntgenastronomie. Ik bestudeernbsp;röntgenstralen uit het heelal. Het was -en isnbsp;nog steeds- heel spannend om in zo'n jongnbsp;vakgebied te werken. Er waren genoegnbsp;zaken waar we in het begin absoluut nietsnbsp;van begrepen, maar waar we geleidelijk aannbsp;meer grip op kregen. Zo begrepen we nietnbsp;wat de energiebron was van de röntgenstralen uit het heelal. Nu weten we dat hun bronnbsp;compacte sterren zijn: witte dwergen, neutronensterren en zwarte gaten, en dat hetnbsp;ontstaan van röntgenstralen alles te makennbsp;heeft met zwaartekrachtenergie: als sterrennbsp;naar elkaar toe vallen, dan komt er röntgen-energie vrij en die energie licht op in röntgenstraling. Samen met de Amerikaannbsp;Grindlay ontdekte ik daarnaast ook nucleairenbsp;explosies in het heelal. Tijdens mijn promotieonderzoek, midden jaren zeventig, nam iknbsp;met de gloednieuwe satelliet ANS voor hetnbsp;eerst de daarbij uitgestraalde röntgenflitsennbsp;waar. Een grote doorbraak hebben we laternbsp;gerealiseerd met een mede door mij ontwikkelde groothoekcamera voor röntgenlicht.nbsp;Met deze camera hebben we die grootstenbsp;explosies in het heelal, de gammaflitsen, kunnen localiseren.

Ik ben nog steeds gegrepen door het ruimteonderzoek. Het is fascinerend datje over het heelal als geheel uitspraken kunt doen dienbsp;uitstijgen boven het niveau van de filosofische beschouwing. We doen nu voorspellingen over de oorsprong van het heelal die ooknbsp;echt gemeten kunnen worden. Dergelijkenbsp;vragen over oorsprong en evolutie raken ooknbsp;het grote publiek. Mijn lievelingsplek in hetnbsp;heelal? Het ligt voor de hand om de planetoïde Johnheise te noemen, dat is een rotsblok ergens tussen Mars en Jupiter. Maarnbsp;eigenlijk heb ik meer een lievelingsmoment.nbsp;De big bang, het moment waarop het heelalnbsp;ontstond en begon te expanderen. Op denbsp;een of andere manier zit daarin de blauwdruk al ingebakken van de latere evolutienbsp;naar een heelal vol structuur, inclusief denbsp;omstandigheden die optimaal zijn voor denbsp;ontwikkeling van leven en de mens. Dat vindnbsp;ik een fascinerende gedachte.'

[Chiara Soldati]

Na het gesprek aan de tafel in zijn woonkamer stommelt prof, dr. Max Heslinga naar boven. Hij komt terug met een rekje,nbsp;waaraan een padvindersfluit hangt en een koord-met-medaillenbsp;van de V.U.G.S. 'Waarschijnlijk heb ik die gekregen toen ik erelidnbsp;werd', zegt Heslinga. Huidig V.U.G.S.-voorzitter Flip van der Valknbsp;is onder de indruk. Met zijn mobiele telefoon neemt hij vlug eennbsp;foto van het historische V.U.G.S.-kleinood.

Leo Paul bekijkt intussen een van de boeken met foto's van vroeger. Hij bladert net zolang totdat hij een foto van zijn bestuur heeft gevonden. 'Hier, dat zijn wij', wijst hij op een foto, waaropnbsp;een groep studenten in spijkerbroek en T-shirt losjes poseert voornbsp;de fotograaf. Vergeleken met de huidige statige portretten vannbsp;het V.U.G.S.-bestuur zagen de voormannen en -vrouwen van toennbsp;er tamelijk slonzig uit.

Mores

In het woonhuis van Max Heslinga in Bilthoven hebben drie generaties voorzitters urenlang gepraat over hun Vereniging van Utrechtse Geografie Studenten, opgericht op 13 oktober 1922. Denbsp;82-jarige Max Heslinga, geboren dus in het oprichtingsjaar van denbsp;V.U.G.S., is het meest aan het woord. Hij was een van de eerstenbsp;na-oorlogse bestuursleden. Als jongeman die twee jaar lang opnbsp;de Veluwe ondergedoken was geweest, moest Heslinga wennennbsp;aan het studentenleven. 'Ik voelde me als een jong veulen na alnbsp;het geduvel. De studieverenigingen die er waren, maakten op mijnbsp;een wat onvolwassen indruk. Zo voelde ik dat toen.'

Leo Paul, voorzitter van de V.U.G.S. in 1980-1981, Max Heslinga, vice-voorzitter in 1947-1948, en Flip van dernbsp;Valk, huidig voorzitter.

Voor Heslinga betekende de V.U.G.S in de eerste plaats gezelligheid. Neem de dansavonden in het zalencentrum Trianon met muziek vannbsp;Glenn Miller. 'Je kende elkaar, je ontmoette elkaar en je dronk koffienbsp;met elkaar'. Heslinga haalt beelden van toen naar boven. Een rok-kostuum of jacquet had hij niet; die leende hij bij vrienden of huurdenbsp;hij bij bedrijven. 'Ik kan me herinneren dat ik een zwarte hoed droeg',nbsp;roept hij plotseling. 'Belachelijk! Je moest het ding binnen meteennbsp;afzetten.' Hij gaf als V.U.G.S.-bestuurder de kardinaal de hand en ontmoette in het chique hotel Pays Bas sir Edmund Hillary, de Nieuw-Zee-lander die in 1953 als eerste de Mount Everest zou beklimmen. 'Iknbsp;beleefde wel plezier aan de heersende mores. Ik heb er nooit aannbsp;getild. Je hebt tenslotte ook in het voetbal bepaalde spelregels.'

Revolutie

De 47-jarige Leo Paul hoort de verhalen van Heslinga met een glimlach aan. Hoe anders was het toen hij voorzitter was in 1980-1981. Hetnbsp;V.U.G.S.-bestuur wilde toen niets weten van decorum. In 1967 beslootnbsp;de lustrumcommissie geen gala te organiseren. Zo'n gala was in denbsp;ogen van de commissie 'toch alleen maar een verkleedpartij'. Hetnbsp;bestuur van 1968-1969 zette de revolutie in, door tijdens de bestuurswisseling zonder jacquet aan te treden en te weigeren de leden metnbsp;'u' aan te spreken.

Het bestuur van 1970-1971 ging op de radicale ramkoers. Het trok zich terug in een trappistenklooster bij Deventer om aan de hand van eennbsp;geschrift van Lenin en andere links-radicalen het beleid voor denbsp;V.U.G.S. uit te stippelen. Het bestuur wilde zijn beslissingen vanuit eennbsp;maatschappijkritische instelling nemen. De eens zo chique verenigingnbsp;was in korte tijd een links-marxistisch bolwerkje geworden. 'Het woordnbsp;quot;galaquot; was welhaast een vloek', blikte het Lustrumboek uit 1997 terugnbsp;op die periode.

'Wij zaten in de nasleep van die wilde jaren', weet Leo Paul, huidig docent geowetenschappen aan de Universiteit Utrecht. 'We waren alsnbsp;bestuur informeel gekleed. Maar we vonden het wel interessant hoenbsp;het vroeger was geweest. Wij wisten dat er in het universiteitsmuseumnbsp;allerlei spullen van de V.U.G.S. lagen. Op ons verzoek haalde de archivaris een kartonnen doosje van zolder. Er zaten nog oude foto's en watnbsp;linten in. We hebben er smakelijk om moeten lachen. Volgens de archivaris stond er ook nog een vaandel boven op zolder, maar dat viel vannbsp;ellende bijna uit elkaar.'

Paul en zijn V.U.G.S.-bestuur concentreerden zich op de inhoud en de gezelligheid. 'We organiseerden wat men altijd al had gedaan: feesten,nbsp;borrels, lezingen, studiedagen en belangenbehartiging. We kwamennbsp;met een studentenoverleg, waardoor er gepraat kon worden over hetnbsp;onderwijs. Ik denk dat het dragen van linten of kostuums niets tenbsp;maken heeft met links of rechts. Studenten geografie zijn vaak maatschappelijk heel betrokken. Het dragen van linten en pakken is eennbsp;soort toneelstukje dat bij de tijdsgeest hoort.'

Traditie

De huidige voorzitter van V.U.G.S., de 21-jarige Flip van der Valk, houdt zich tamelijk strak aan traditie en decorum. Hij heeft zijn blauwgele voorzitterslint voor het gesprek meegenomen. In de jaren negentig is de V.U.G.S. weer naar de andere, formele, kant opgeschoven. 'Iknbsp;heb er geen problemen mee', zegt Van der Valk over de huidige normen en waarden van V.U.G.S. 'Het is inderdaad een spelletje. Maar hetnbsp;is wel belangrijk. Het is een vorm van traditie. Het is goed om het verleden van je vereniging in stand te houden.' Paul heeft de comebacknbsp;van het decorum zien aankomen. 'Ik zag de parallel lopen aan de wijzenbsp;waarop studenten bij het afstuderen voor je stonden', reageert hij.nbsp;'Eerst was dat in een gewoon overhemd, later werd dat steeds chiquer.nbsp;Nu zie je studenten weer in hun normale kloffie staan.'

'Het woord quot;galaquot; was welhaast een vloek'

Reizen

De V.U.G.S. anno 2005 telt 530 leden die ieder elk jaar acht euro contributie betalen. De vereniging heeft tal van actieve commissies en kan rekenen op de steun van sponsors. Wie rondkijkt op www.vugs.nl zietnbsp;veel foto's van vrolijk drinkende studenten en stuit op ludieke V.U.G.S.-evenementen als het WK-matrasduwen. Maar, zo haast voorzitter Vannbsp;der Valk te zeggen, de inhoud blijft belangrijk. Daarom zijn er nognbsp;steeds elk jaar lezingen en een symposium.

Een van de populairste V.U.G.S.-commissies is de buitex-commissie: de commissie die de excursie in het buitenland voorbereidt. Vorig jaar gingen de leden naar Slovenië, Kroatië en Bosnië-Herzegovina, dit jaarnbsp;reizen 55 leden per vliegtuig naar Zuid-ltalië en Sicilië. Het maakt denbsp;oude V.U.G.S.-generatie weemoedig; waar zijn de tijden gebleven datnbsp;geografiestudenten tevreden waren met een uitje naar Limburg? Innbsp;het boek Minnaars der Aarde, ver van huis en haard over 125 jaarnbsp;geowetenschappen in Utrecht staat de oudste excursiefoto die bekendnbsp;is: professor Wichmann bezoekt met studenten in 1904 het Geuldal innbsp;Zuid-Limburg. Op de foto zitten mannen met strohoed en dames innbsp;het lang met handtas op de grond. Max Heslinga kwam in zijn tijdnbsp;amper buiten de landsgrenzen. 'De geografie begon en eindigde innbsp;Limburg. We volgden de taalgrens in België en later zijn we in Duitsland geweest. Dat was vlak na de oorlog heel wat. Ik heb contactnbsp;gelegd met de universiteit in Munster. We zijn eerst naar een jeugdherberg in Delden gegaan en later staken we op de fiets de grens over.nbsp;Daar werden we opgewacht door iemand van de universiteit Munster.nbsp;De Duitse studenten vonden het prachtig dat er contact was. Ik herinner me nog dat we samen hebben gezongen in een studentenherberg.'nbsp;Leo Paul ging in de jaren tachtig vaak per bus op excursie naar hetnbsp;voormalige Oostblok. Toenmalig Tsjecho-Slowakije en het voormaligenbsp;Joegoslavië waren populair. 'Dat was spannend en goedkoop', weetnbsp;Paul. 'De excursies van toen verschilden nauwelijks van nu. Je ging naarnbsp;instituten aldaar, naar lezingen, rondleidingen; vakinhoudelijk hardnbsp;werken. Je was in landen die onder invloed stonden van een ander politiek maatschappelijk systeem. In die tijd kon je nog in Praag op denbsp;beroemde Karelsbrug een foto nemen, terwijl je niemand anders zag.'nbsp;Flip van der Valk voegt toe: 'De drang naar reizen is er altijd geweest,nbsp;daar is niet veel aan veranderd.'

Binding

Aan het slot van het gesprek proberen de drie mannen antwoord te geven op de vraag wat de V.U.G.S. zo speciaal maakt. Max Heslinganbsp;denkt even na en roemt dan de mix van gezelligheid en studie, vannbsp;vrijheid en geborgenheid. 'De V.U.G.S. gaf na de oorlog structuur innbsp;een verbrokkelde wereld, in een nieuw vaderland. De vereniging wasnbsp;een centrum van gezelligheid voor studenten die uit verschillende hoeken van het land naar Utrecht kwamen.' Huidig voorzitter Flip van dernbsp;Valk wijst op een nieuw project dat de V.U.G.S. de komende twee jaarnbsp;gaat uitvoeren: het maken van een film over oud-voorzitter Wim Egginknbsp;die in de oorlog in het verzet belandde, door de nazi's werd opgepaktnbsp;en in een kamp overleed. Eggink werd onlangs samen met Buys Ballotnbsp;door de universiteit uitgeroepen tot grootste UU'er van de eeuw.

'Dat is typisch zo'n signaal van maatschappelijke betrokkenheid die je vaker bij geografiestudenten ziet', reageert oud-voorzitter Leo Paul.nbsp;'Volgens mij is het bijzondere van ons dat we zo gewoon zijn. Je treftnbsp;weinig extremen aan. Geografiestudenten volgen de maatschappelijkenbsp;ontwikkelingen, zonder voorop of achteraan te lopen. Ze zijn geïnteresseerd in de wereld om hen heen. Zo'n filmproject over Wim Egginknbsp;ontroert me.' En Max Heslinga voegt daar zachtjes aan toe: 'Studentennbsp;die een film willen maken over het leven van Wim Eggink; dat maaktnbsp;mij jaloers. In mijn tijd was zo'n houding, zo'n binding, niet denkbaar.'nbsp;[Tim Dekkers]

Het boek Minnaars der aarde, ver van huis en haard. Over 125 jaar geowetenschappen aan de Universiteit Utrecht is gratis verkrijgbaar voor in Utrecht afgestudeerde aardwetenschappers, sociaal-en fysisch-geografen, planologen, milieukundigen en innovatiewe-tenschappers. Geïnteresseerden kunnen een e-mail (met vermeldingnbsp;van naam en postadres) sturen naar r.vanderlinden@geog.uu.nl ofnbsp;bellen met (030) 253 7457.

uur: uur:nbsp;uur:nbsp;uur:

Praktische informatie

Locaties

Ochtend en lunch: Educatorium, Leuvenlaan 19 (De Uithof).

Middag: Verschillende locaties in de binnenstad en op De Uithof.

Vervoer

Wij adviseren u om met het openbaar vervoer naar Utrecht te komen. Als u met eigen vervoer komt, kunt u de auto op De Uithof parkeren. Tussen De Uithof en de binnenstad kunt unbsp;gebruik maken van het openbaar vervoer.

Aanmelden

Aanmelden voor het ochtend- en middagprogramma kan door de antwoordkaart in deze Illuster in te vullen of via internet:nbsp;www.alumni.uu.nl. Voor sommige programma’s geldt een maximum aantal deelnemers,nbsp;dus stuur de bon tijdig inl Kosten voor deelname aan het ochtendprogramma, inclusiefnbsp;lunch, bedragen €10,- voor begunstigers vannbsp;het Universiteitsfonds/Alumnibureau, anderennbsp;betalen € 15,-. De meeste middagprogramma'snbsp;zijn gratis. Sommige faculteiten/alumnivereni-gingen vragen een kleine bijdrage voor niet-leden. Voor Sterrenwacht Sonnenborgh bedragen de kosten € 5,- per persoon. Vergeet unbsp;niet de eenmalige machtiging in te vullen ennbsp;te ondertekenen? U kunt zich tot uiteriijk 24nbsp;maart aanmelden. Na aanmelding ontvangt unbsp;nadere informatie over tijdstip, locatie ennbsp;route.

Heeft u nog vragen? Bel het Communicatie Service Centrum: (030) 253 3550. Tijdens denbsp;Universiteitsdag is er een informatiepunt innbsp;het Educatorium, Leuvenlaan 19 (Uithof).

Ochtendprogramma

Ontwikkelingen in de natuurkunde, de biologie en de sterrenkunde 'dwingen'nbsp;ons opnieuw na te denken over onszelf,nbsp;en - in verband daarmee - op zoek tenbsp;gaan naar mogelijk buitenaards leven.nbsp;Het ochtendprogramma biedt een uniekenbsp;kans om drie vooraanstaande wetenschappers te horen over de ontwikkelingnbsp;van ons wereldbeeld, de mens als product van de kosmos en de zoektocht naarnbsp;leven in het heelal.

'De ontwikkeling van ons wereldbeeld', prof.dr. Albert van Helden

Tot 1500 stond de mens in zijn eigen besef centraal in het heelal, maar na Copernicusnbsp;(1473-1543) waren de aarde en de mens nietnbsp;meer het centrum van het zonnestelsel. Nanbsp;Darwin (1809-1882) staat de mens ook nietnbsp;meer centraal in de natuur. In een paar stappen is de positie van de mens teruggebrachtnbsp;tot een randverschijnsel in de kosmos. Vannbsp;Helden is hoogleraar Geschiedenis van denbsp;natuurwetenschappen, in het bijzonder denbsp;Astronomie, aan de Universiteit Utrecht.

'De mens ais product van de kosmos', prof.dr. Henny Lamers

Na de oerknal (13 miljard jaar geleden) bestond het heelal alleen uit waterstof ennbsp;helium. Sindsdien is het een voortdurendnbsp;komen en gaan van sterren geweest. In dienbsp;sterren vindt kernfusie plaats: waterstof wordtnbsp;omgezet in helium, daarna helium in koolstofnbsp;en later in alle andere chemische elementen.nbsp;Sterren zijn zo 'fabrieken' van bouwstenennbsp;voor leven. De zon en aarde zijn gevormd uitnbsp;dat verrijkte materiaal dat koolstof, zuurstof.nbsp;ijzer etc. bevatte, en uiteindelijk ook de mens.nbsp;De uitgestoten materie van sterren wordt zonbsp;goed gemengd, dat de samenstelling van denbsp;sterren bijna overal hetzelfde is. Dus ook hetnbsp;materiaal voor 'leven' is bijna overal voorhanden. Lamers is hoogleraar Astrofysica en Ruimteonderzoek aan de Universiteit Utrecht.

'Leven in het heelal', prof.dr. Ed van den Heuvel

Astronomen zoeken al vele jaren met radiotelescopen naar signalen van ander intelligent leven in het melkwegstelsel. Als er eldersnbsp;intelligent leven voorkomt, waarom laten 'ze'nbsp;dan tot nu toe niets van zich horen of zien? Innbsp;zijn lezing gaat Van den Heuvel in op deze ennbsp;andere vragen. Van den Heuvel is alumnus vannbsp;de Universiteit Utrecht, hoogleraar Sterrenkunde en directeur van het Sterrenkundignbsp;Instituut Anton Pannekoek, verbonden aannbsp;de Universiteit van Amsterdam. Hij ontving innbsp;1995 de Spinozaprijs en in 2002 de Descartes-prijs van de EU.

Digitaal vragen aanleveren

In het laatste deel van het ochtendprogramma gaan de sprekers in op vragen die u voorafnbsp;digitaal kunt aanleveren. Hebt u een brandende vraag voor één van de drie sprekers opnbsp;de Universiteitsdag, mailt u deze dan naarnbsp;Universiteitdag@ufonds.uu.nl.

Albert van Helden, Henny Lamers en Ed van den Heuvel.

Middagprogramma's

Bezoekers van de Universiteitsdag kunnen kiezen uit drie middagprogramma's:nbsp;ij.- Workshops voor jonge alumninbsp;j;.- Middagprogramma's van faculteitennbsp;j}- Rondleiding door Sterrenwachtnbsp;Sonnenborgh

Ben je minder dan vijf jaar afgestudeerd aan de UU? Ben je op zoek naar werk ofnbsp;bezig met je eerste of tweede baan?nbsp;Volg dan één van de workshops die hetnbsp;Universiteitsfonds/ Alumnibureau gratisnbsp;aanbiedt aan begunstigers (niet-begunsti-gers betalen € 15,-). Professionals gevennbsp;tien workshops die je in deze veeleisendenbsp;arbeidsmarktsituatie en dynamische economie op scherp stellen en verdernbsp;helpen. Kijk voor meer informatie overnbsp;workshops, trainers en het begunstiger-schap op www.alumni.uu.nl.

ie kunt je inschrijven met de bon in deze Illuster of via www.alumni.uu.nl. Jenbsp;krijgt vooraf bericht of je geplaatst bentnbsp;in de workshop van je keuze. Als je jenbsp;wel hebt opgegeven maar niet komt,nbsp;brengen we € 15,- in rekening.

Aanvang: 12.45 uur precies • Locatie: Rup-pertgebouw, Leuvenlaan 19 (De Uithof) • Contactpersoon: Joost Gunther, (030) 253nbsp;9624, j.gunther@ufoncls.uu.nl.

Loopbaanoriëntatie

In deze workshop verwachten we mensen die iets willen veranderen in hun loopbaan. Wenbsp;gaan oefeningen doen in zelfanalyse en innbsp;verkenning van de arbeidsmarkt. We gaan opnbsp;zoek naar je drijfveren, kwaliteiten en wensennbsp;en brengen die in verband met de mogelijkheden van de markt. Na afloop heb je inzicht in jenbsp;huidige situatie en heb je ideeën over stappennbsp;die zinvol zijn voor je loopbaanontwikkeling.nbsp;Trainer: Jacky Limvers

Onderhandelen

De Tilburgse imam Ahmad Salam én FNV-voor-man Lodewijk de Waal deden het in 2004: geen handen schudden met de minister. Een slimmenbsp;zet in een spel van onderhandelen, of socialenbsp;dommigheid? Wellicht wel allebei. Want wanneer ben je aan het onderhandelen en wanneer niet? Hoe opereer je in veel voorkomendenbsp;onderhandelingssituaties? Vragen die aan bodnbsp;komen in de workshop Onderhandelen. Onderhandel jezelf binnen en ontdek je andere ik.nbsp;Trainer: Roel Freeke

Solliciteren (0-2 jaar afgestudeerd)

Solliciteren is niet een kwestie van zoveel mogelijk de rol te spelen die een werkgevernbsp;van je verwacht. Als het goed is, vind je elkaarnbsp;op een aantal belangrijke punten - of niet.nbsp;Valt er dan iets te sturen? Ja, gelukkig wel.

Het helpt als je inzicht hebt in je eigen drijfveren en weet hoe je overkomt. Ook belangrijk: wat kun je verwachten bij een gesprek en hoenbsp;bereid je je voor.

Trainer: Marjoleine Marijt

Communicatieve vaardigheden (0-3 jaar afgestudeerd)

Hoe kom ik overtuigend over? Communiceren doen we de hele dag door. Maar worden wenbsp;wel altijd goed begrepen? En waarom zijnnbsp;anderen succesvoller in het behalen van hunnbsp;doelen? Deze workshop gaat over onze maniernbsp;van communiceren en onze innerlijke overtuigingen. Vaak zijn we ons niet bewust van denbsp;kwaliteiten die in onszelf verborgen liggen.nbsp;Trainer: Jos van Langen

Netwerken (0-3 jaar afgestudeerd)

In je loopbaan is het van belang op de hoogte te blijven van ontwikkelingen binnen en buiten je eigen organisatie. In de training Netwerken breng je je netwerk in kaart en bekijknbsp;je hoe je effectief gebruik kan maken van contacten met bekenden en onbekenden om je tenbsp;oriënteren op de arbeidsmarkt. Je inventariseert van welke groepen je deel uitmaakt ennbsp;van welke (nog) niet. Je oefent in het telefonisch benaderen van mensen en het voerennbsp;van netwerkgesprekken.

Trainer: Jeanette van Rees

Timemanagement (0-3 jaar afgestudeerd) Wordt je leven gekenmerkt door urgentie ennbsp;haast? Heb je het gevoel geleefd te wordennbsp;door je werk? Wordt de stress van je werk innbsp;je persoonlijk en professioneel functionerennbsp;merkbaar? Een oplossing ligt mogelijk in efficiënt en effectief omgaan met je werk. Eennbsp;groter effect echter sorteert de handelswijze:nbsp;de dingen goed doen en vooral de goede dingen doen.

Trainer: Jos Koeckhoven

Managementvaardigheden (gt; 2 jaar afgestudeerd)

Effectieve gesprekstechnieken bij het geven en ontvangen van feedback zijn misschiennbsp;wel de belangrijkste vaardigheden waarovernbsp;managers moeten beschikken. Na een kortenbsp;kennismaking met de thematiek, experimenteer je in deze workshop met cases uit denbsp;werkpraktijk van de deelnemers. Deze workshop is voornamelijk interessant voor mensennbsp;met vragen over de rol van de leidinggevendenbsp;en over dilemma's uit de eigen werkpraktijk.nbsp;Trainer: Marie-Jeanne Schiffelers

Kiezen voor jezeif

Je bent net afgestudeerd en weet niet precies wat je wilt. Of je werkt nu al een aantal jaren,nbsp;maar het bevalt je niet helemaal. Je voelt dat jenbsp;de juiste keuzes moet gaan maken over hoe jenbsp;verder wilt met je loopbaan. Je wilt vooralnbsp;weten hoe je dat op een goede manier doet.

Je leert jezelf antwoord geven op twee vragen: 'Wat wil ik nou écht?' en 'Hoe bereik ik dat?'.nbsp;Trainer: Stef Seykens

Workshop Ondernemen

Als afgestudeerd academicus kun je aan de slag als onderzoeker, ambtenaar of trainee.nbsp;Maar je kunt ook gaan ondernemen! Het doelnbsp;van deze workshop is om in korte tijd eennbsp;beeld te krijgen van ondernemen en je mogelijkheden op dat gebied. In deze workshopnbsp;bieden we je de gelegenheid een opzet tenbsp;maken voor je persoonlijke ondernemerspian.nbsp;Trainers: Gerard van Dieren en Gert van Veldhuisen

Coaching

Je voelt onvrede, verwarring, angst, verdriet of leegte. Gelukkig maar! Want het leven is tochnbsp;meer dan alleen maar ongestoord de bekendenbsp;wegen bewandelen? In deze workshop wordtnbsp;jou een manier aangereikt om een (confiict)situ-atie positief uit te buiten voor een beter perspectief in je leven. Deze workshop leidt ertoenbsp;dat je jezelf leert kennen en waarderen zoals jenbsp;echt bent en ook op een spiritueel niveau jenbsp;relatie tot alles om je heen bewust gaat ervaren.nbsp;Trainer: Aida Menke

De nieuwste ontwikkelingen op het gebied van dansonderzoek en -onderwijs. De kosmos in de praktijk van denbsp;rechtspraak. Amsterdam in de Goudennbsp;Eeuw. De bijdrage van chemici aan onzenbsp;gezondheid. Deze onderwerpen, en velenbsp;andere komen aan bod in de lezingen ennbsp;workshops die de faculteiten en alumniverenigingen 's middags verzorgen. Maaknbsp;uw keuze en vul de antwoordkaart in.

Aardwetenschappen Over de grenzen heen

Multidisciplinair onderzoek wint steeds meer terrein. De recente oprichting van het Utrechtnbsp;Centrum voor Geowetenschappen (UCG) ennbsp;het nationale Darwin Centrum voor Biogeolo-gie getuigen van een groeiende bewegingnbsp;'over de grenzen heen'. Na het welkomstwoord van prof.dr. Bert van der Zwaan, verkennen dr.ir. Caroline Slomp en dr. Hansnbsp;Middelkoop de grenzen met een lezing overnbsp;'Global Nutrient Fluxes at the Land-Oceannbsp;Interface (G-NUX). Prof, dr.ir. Majid Hassaniza-deh en dr.ir. Ruud Schotting geven vervolgensnbsp;een aantal voorbeelden van onderzoek binnennbsp;de Environmental Hydrogeology groep.nbsp;Prof.dr. Chris Spiers sluit het programma af metnbsp;een overzicht van recent gestarte projecten innbsp;het Hoge Druk en Temperatuur Laboratorium.nbsp;Aansluitend is er de borrel met medewerkingnbsp;van de U.G.V. De toegang is gratis.

Aanvang: 13.30 uur • Plaats: Departement Aardwetenschappen, Budapestlaan 4, De Uithof • Contactpersoon: Nicoline Meijer, (030)nbsp;253 5116 of n.meijer@geo.uu.nl • Zie ook:nbsp;www.geo.uu.nl/alumniAW

Geneeskunde

Nieuwe ontwikkelingen in de oncologie: van wetenschappelijk onderzoek totnbsp;patiëntenzorg

Dit jaar verzorgt het onderzoeksinstituut 'Ontwikkelingsbiologie en Oncologie' van het UMC Utrecht het middagprogramma. De alumninbsp;krijgen een overzicht van de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van onderzoek ennbsp;behandeling van kanker. In een serie lezingennbsp;worden nieuwe inzichten voortkomend uitnbsp;fundamenteel, translationeel en klinischnbsp;onderzoek belicht. Onderwerpen die aan ordenbsp;komen, zijn: regulatie van de ceicyclus, nieuwenbsp;geneesmiddelen en kanker, behandeling vannbsp;borstkanker en nieuwe ontwikkelingen in denbsp;oncologische chirurgie. Aansluitend aan hetnbsp;middagprogramma (ca. 16.30 uur) vindt eennbsp;borrel plaats. De toegang is gratis.

Aanvang: 14.00 uur • Locatie: Blauwe zaal. Onderwijscentrum A2U, UMC Utrecht, Heidel-berglaan 100, Utrecht • Contactpersoon:nbsp;drs. Henriette Dobbelaar, (030) 253 8759,nbsp;h. dobbelaar@med. uu.nl

Geschiedenis

Amsterdam in de Gouden Eeuw

Veel buitenlanders weten van Nederland niet veel meer dan dat de hoofdstad Amsterdamnbsp;is. Die wereldwijde faam van Amsterdam is tenbsp;danken aan een kortstondige periode vannbsp;ongeveer 75 jaar, waarin Amsterdam uitgroeide van een provinciestad tot een wereldstad. Aan die periode, die duurde van 1578nbsp;tot 1650, en het vervolg tussen 1650 en 1813,nbsp;is onlangs een nieuw standaardwerk gewijd,nbsp;waarin de resultaten zijn verwerkt van verschillende Utrechtse onderzoeksprojecten. Innbsp;hun presentaties belichten dr. Oscar Geider-blom, drs. Erika Kuijpers, drs. Thomas Poell ennbsp;prof. Maarten Prak, verschillende aspectennbsp;van de Amsterdamse geschiedenis (de financiële sector, immigratie, locale versus nationale politiek) vanuit een actuele invalshoek.nbsp;Na afloop is er een borrel. Voor leden van denbsp;Alumnivereniging VIGU is het programmanbsp;gratis. Aan andere belangstellenden wordtnbsp;een bijdrage van €7,50 gevraagd.

Aanvang: 14.00 uur • Locatie: Drift 21, Swee-linckzaal • Contactpersoon: Annelies van den Hurk, (030) 253 6153,nbsp;annelies.vandenhurk@let.uu.nl

Godgeleerdheid

De kosmische Christus

Recente opgravingen in Egypte werpen nieuw licht op de kosmische Christus in de gnostiek.nbsp;In een eerste lezing presenteert prof.dr. J. vannbsp;Oort (kerkgeschiedenis) aan de hand van visueel materiaal de nieuwste ontwikkelingen opnbsp;dit terrein. In de Oudheid werd de kosmosnbsp;gezien als een bezield verband, maar ook alsnbsp;een kerker. Opvallend is hoe in gnostiek,nbsp;jodendom en christendom een kosmische Ver-losserfiguur optreedt.

In een tweede lezing geeft prof.dr. G.C.M. van Oyen (Nieuwe Testament) een toelichting vanuit de hedendaagse exegese. Twee aspectennbsp;van Jezus wekken vandaag veel interesse: zijnnbsp;menszijn en zijn goddelijke plek in de kosmos.nbsp;Het is de kunst om beide elementen samen tenbsp;houden. Wat leren we daarover uit hetnbsp;Nieuwe Testament?

Een boeiend tweeluik over een actueel thema! Om ca. 15.30 uur is er een borrel. De toegangnbsp;is gratis.

Aanvang: 14:00 uur • Locatie: Zaal Rood, Marinus Ruppertgebouw, De Uithof • Contactpersoon: drs. Maaike Swarte, (030) 253 9052,nbsp;mswarte@theo.uu.nl

Medische-Biologie / BioMedische Wetenschappen / Phephnbsp;Biomedische wetenschap en de media,nbsp;van last tot lust?

Het thema van de jaarlijkse Pheph-dag zal van verschillende kanten belicht worden (journalis

tiek, patiëntenvereniging, voorlichting, etc.), en daarna trainen we omgang met de medianbsp;in workshops. De middag zal worden afgesloten met een borrel en daarna een diner in denbsp;binnenstad (Pheph-leden only). Kosten:nbsp;Pheph-leden gratis, MB/BMW-alumni €5,-overigen €10,-. (Pheph-iidmaatschap = €10,-).nbsp;Aanvang: 13.30 uur • Locatie: UMCU •nbsp;Aanmelden via pheph@dds.nl of Postbus 476,nbsp;3500 AL Utrecht.

Nederlandse taal en cultuur Literatuur en media

Hoewel velen wellicht het begrip 'literatuur' vooral associëren met 'boeken', zijn ooknbsp;andere media van belang voor de Nederlandsenbsp;letterkunde in heden en verleden, zoals denbsp;krant, pamfletten en natuurlijk de nieuwenbsp;media (internet en cd-roms). De relatie tussennbsp;de Nederlandse literatuur en media staat centraal in het middagprogramma van de opleiding Nederlandse taal en cultuur. Er zijnnbsp;lezingen en workshops, verzorgd door ondernbsp;andere Ed van Eeden, Thomas Vaessens ennbsp;Susanne Parren. Het middagprogramma wordtnbsp;afgesloten met een korte jaarvergadering vannbsp;de alumnivereniging Nedwerk en een borrelnbsp;vanaf 16.00 uur. De toegang is gratis voornbsp;leden van Nedwerk, van niet-leden wordt eennbsp;bijdrage van €5,- gevraagd.

Nadere gegevens volgen per post en via de website: www2.let.uu.nl/Solis/nederlands/nbsp;alumni/alumni.htm • Aanvang: 14.00 uurnbsp;Locatie: binnenstad • Contactpersoon: Corrynbsp;Dijkstra, (030) 253 8000,corry.dijkstra@let.uu.nl

Rechtsgeleerdheid

Recht tussen kosmos en individu

Na een welkomstwoord van decaan prof. mr. A. Dorresteijn, zal prof. mr. T. Hol, hoogleraarnbsp;Encyclopedie van het Recht/rechtsfilosofie metnbsp;beelden laten zien dat het niet moeilijk is denbsp;kosmos te ontdekken in de praktijk van denbsp;rechtspraak. In de architectuur van gerechtsgebouwen en in de rituelen van de rechtszitting vinden we tal van verwijzingen naar hetnbsp;gebied van de harmonische sferen. Bijnbsp;moderne vormen van geschillenbeslechtingnbsp;(bijvoorbeeld mediation), treft men eennbsp;andere symboliek aan. Hier heeft de kosmosnbsp;minder grip op de moderne mens en treedtnbsp;juist het individu meer op de voorgrond. Totnbsp;slot zal Merijn Tops, bachelorstudent Rechten,nbsp;spreken over de 'kosmos van een derdejaarsstudent'. De toegang is gratis.

Aanvang: 14.00 uur • Locatie: Achter Sint Pieter 200, 3512 HT Utrecht • Borrel: 16.30nbsp;uur • Contactpersoon: Iris Wienese, tel. (030)nbsp;253 9630, i.wienese@law.uu.nl

Scheikunde

Gezond met scheikunde

Alumnivereniging Carolus de Maets heeft weer twee vooraanstaande alumni bereidnbsp;gevonden een lezing te houden over hunnbsp;werk. Thema is dit keer de bijdrage van chemici aan onze gezondheid. De eerste sprekernbsp;is prof.dr. Joke Bouwstra, hoogleraar aan denbsp;Universiteit Leiden. In haar lezing 'De huid,nbsp;een veelzijdig grensvlak' gaat ze in op denbsp;mogelijkheden en moeilijkheden van de toediening van geneesmiddelen via de huid.nbsp;Daarna is het woord aan prof.dr. Ben van dernbsp;Zeijst, directeur van het Nederlands Vaccinnbsp;Instituut. In zijn lezing 'Vaccins voor een langer en gezonder leven' zal hij de laatste ontwikkelingen in het onderzoek naar vaccinsnbsp;schetsen, zoals vaccins tegen kanker, de ziektenbsp;van Alzheimer en verslaving aan nicotine ennbsp;drugs. Na afloop is er een borrel. De toegangnbsp;is gratis.

Aanvang: 14.00 uur • Locatie: Wentgebouw, De Uithof • Contactpersoon: Monica van der Garde,nbsp;tel. (030) 253 3793, m.vandergarde@chem.uu.nl

Sociale Wetenschappen

Kosmos en Sociale Wetenschap Aansluitend op het centrale (ochtend) themanbsp;van de alumnidag volgt een tweetal voordrachten, één op het gebied van de maatschappijwetenschappen, en één op het gebiednbsp;van de gedragswetenschappen.

In beide voordrachten analyseren de sprekers hoe in de gamma-wetenschappen de 'mechanisering van het wereldbeeld' (Dijksterhuis,nbsp;1950) heeft geleid tot een empirisch-analytische benadering van zowel samenleving alsnbsp;individu. Tegelijk gaan zij in op de voortdurende spanning van de wetenschappelijkenbsp;concentratie op mechanismen en het onvoorspelbare, vrije, speelse zo men wil chaotischenbsp;van wat typerend is voor het menselijke. Aansluitend om 15.00 uur is er een borrel in hetnbsp;Educatorium. De toegang is gratis.

Aanvang: 13.30 uur • Locatie: aula Universiteitsbibliotheek Uithof • Contactpersoon: dr. Henk J. van Rinsum, (030) 253 3564,nbsp;h.vanrinsum@fss.uu.nl

Theater-, film- en Televisiewetenschap Utrecht danst

In 2005 zal de alumnidag in het teken staan van het thema 'Utrecht danst'. Laat u op 2nbsp;april op de hoogte brengen van de nieuwstenbsp;ontwikkelingen op het gebied van dansonder-zoek en -onderwijs. Een eerbetoon aan Luuknbsp;Utrecht, de nestor van het dansonderzoek dienbsp;het afgelopen jaar overleden is.

2005 is ook het jaar waarin we afscheid nemen van prof. dr. Henri Schoenmakers. Nanbsp;bijna 20 jaar bij onze opleiding gewerkt tenbsp;hebben, vertrekt hij naar Erlangen om daarnbsp;theaterwetenschap op de kaart te zetten. Tijdens de borrel heeft u volop de gelegenheidnbsp;herinneringen met hem op te halen.nbsp;Aanvang programma: 14.00 uur (inloop vanafnbsp;13.30 uur) • Locatie: Kromme Nieuwegracht 20,nbsp;U-Theater Studio-T (onder voorbehoud) • Contactpersoon: Clara.Pafort-Overduin@let.uu.nl

Wijsbegeerte

Autarkeia

Evenals voorafgaande jaren organiseert de opleiding Wijsbegeerte in samenwerking metnbsp;de alumnivereniging Autarkeia een middagprogramma op De Uithof. Het programma isnbsp;bij het ter perse gaan van deze Illuster nognbsp;niet bekend. Het definitieve programma treftnbsp;u t.z.t aan in de Autarkeia Nieuwsbrief of opnbsp;www.phil.uu.nl onder 'na het afstuderen' bijnbsp;wijsbegeerte. Hier kunt u ook vinden hoe unbsp;zich kunt aanmelden.

Cognitieve Kunstmatige Intelligentie Het is nog niet bekend of Incognito een middagprogramma organiseert.

Raadpleeg t.z.t. de website van Incognito via www.phil.uu.nl

Rectificatie prof.mr. Pieter Verloren van Themaat

In Illuster van december 2004 stond de instelling van het Fonds Internationaal Economisch Recht vermeld. Ten onrechte werd daarinnbsp;gesteld dat professor Verloren van Themaatnbsp;(1915-2004), die dit fonds op naam bij hetnbsp;Utrechts Universiteitsfonds heeft ingesteld,nbsp;vlak voor de oorlog afstudeerde aan denbsp;Universiteit Utrecht. Professor Verloren vannbsp;Themaat behaalde het doctoraal examennbsp;Rechten in 1939 aan de Universiteit leiden.

In 1946 promoveerde hij cum laude, eveneens te leiden, op het onderwerp 'internationaalnbsp;belastingrecht'. In de periode 1958 tot 1981nbsp;was professor Verloren van Themaat als hoogleraar verbonden aan de Universiteit Utrechtnbsp;waar zijn bijzondere aandacht en verdienstennbsp;zich toespitsten op het terrein van het internationaal sociaal-economisch recht.

Bestuurswisseling

In de laatst gehouden bestuursvergadering hebben de bestuursleden afscheid genomennbsp;van Joris van Eijck. Hij gaat een jaar naar hetnbsp;buitenland om bij INSEAD een masterpro-gramma Business Administration te volgen.nbsp;Het bestuur neemt met leedwezen afscheidnbsp;van Joris, maar het afscheid is hopelijk nietnbsp;definitief. Gelukkig is er voorzien in eennbsp;opvolger die deskundig is op hetzelfdenbsp;gebied. Het bestuur heeft met ingang van 1nbsp;januari drs. Ithar (I.E.) Gielisse benoemd. Gie-lisse (1973) heeft aan onze universiteit Economische Historische Studies gestudeerd. Op ditnbsp;moment is hij werkzaam als senior adviseur bijnbsp;Turner, een management adviesbureau gerichtnbsp;op het ondersteunen van reorganisaties ennbsp;het realiseren van verandertrajecten.

Utrecht Lectures Abroad

Dit voorjaar wordt de Universiteitsdag weer georganiseerd, op zaterdag 2 april in Utrecht.nbsp;In dit nummer vindt u daarover alle informatie.nbsp;Maar ook in het buitenland worden op eennbsp;aantal locaties bijeenkomsten voor alumni georganiseerd. Het programma ziet er als volgt uit:

• • 2 maart 2005, Madrid

Samen met de Universiteit van Amsterdam organiseert de Utrechtse universiteit eennbsp;lunch in Madrid waar prof. dr. Ed Nozemannbsp;zal spreken voor Utrechtse en Amsterdamsenbsp;alumni. Nozeman heeft gestudeerd innbsp;Utrecht (Ruimtelijke Wetenschappen) ennbsp;doceert op dit moment over het terreinnbsp;'Vastgoedontwikkeling' aan de Groningse ennbsp;Amsterdamse universiteit. Hij is eveneensnbsp;verbonden aan ING Vastgoed als onderzoeks-adviseur op dit gebied. De lunch vindt plaatsnbsp;in de residentie van ambassadeur mr. Scheltonbsp;Baron van Heemstra: Isla de Oza, 24 Madridnbsp;2 maart: 13.30 - 15.00 uur.

Meer informatie en aanmeiden: alumni@nedinsmad.com of: 34 91 781 2045nbsp;of: www.aiumni.uu.nl

• • 14 april 2005, New York

• • 15 april 2005, Washington

De communicatie tussen arts en patiënt staat centraal in de Utrecht lecture die op 14 aprilnbsp;in New York en op 15 april in Washingtonnbsp;wordt georganiseerd voor alumni en anderenbsp;vrienden van de Universiteit Utrecht. Sprekernbsp;is prof. dr. Jozien Bensing, die als eerste niet-Amerikaan de prestigieuze George Engelnbsp;Award ontving van de American Academy onnbsp;Physician and Patiënt voor haar uitmuntendnbsp;onderzoek. 'Communicatie is hét instrumentnbsp;in de gezondheidszorg', aldus Bensing, 'hetnbsp;heeft een veel grotere invloed dan alle techniek bij elkaar'.

Donderdag 14 april: New York, 18.00 uur, The Netherland Club (3 West Sist Street)nbsp;Vrijdag 15 april: Washington, 18.00 uur,nbsp;Elizabeth's on I (1341 I Street)

Meer informatie en aanmelden: www.alumni.uu.nl

• • 18 april 2005, Stellenbosch

Rector Willem Hendrik Gispen zal tijdens zijn werkbezoek aan een aantal universiteiten innbsp;Zuid-Afrika, Utrechtse alumni ontmoeten innbsp;Stellenbosch op 18 april.

Meer informatie over programma, sprekers en overige activiteiten vindt op de websitenbsp;www.alumni.uu.nl

Bijzondere Leerstoelen

Benoemingen

Het bestuur van het Utrechts Universiteitsfonds heeft per 1 januari voor een periode van vijfjaar benoemd:

• • dr. F.G. van Oort tot Bijzonder Hoogleraarnbsp;'Stedelijke economie en ruimtelijke planning', bij de faculteit Geowetenschappen,

• • dr. F.N.K. Wijnen tot Bijzonder Hoogleraarnbsp;'De neurocognitie van de taal', bij de faculteit Sociale Wetenschappen.

• • Dr. A. Postma tot Bijzonder hoogleraar 'Denbsp;neuro-cognitieve en klinisch-psychologischenbsp;aspecten van ruimtelijke cognitie en geheugen', bij de faculteit Sociale Wetenschappen.

Ontslag

Het bestuur heeft eervol ontslag verleend aan:

• • Prof. dr. B.J.G. Scheres, bijzonder hoogleraar

'Moleculaire ontwikkelingsgenetica in het bijzonder van planten' (faculteit Biologie),nbsp;wegens zijn benoeming tot voltijds hoogleraar bij de Universiteit Utrecht

• • Prof. dr. C.H. Schröder, bijzonder hoogleraarnbsp;'Nefrologie' (faculteit Geneeskunde).

Alumni-agenda

• • 02/03/05: Utrecht lecture Madrid

• • 02/04/05: Universiteitsdag 2005

• • 14/04/05: Utrecht lecture New York

• • 15/04/05: Utrecht lecture Washington

• • 18/04/05: Utrecht lecture Stellenbosch

• • 20/05/05: Alumniborrel

Zonder waardeoordeel te geven signaleert deze rubriek activiteiten en publicaties dienbsp;voor Utrechtse alumni interessant zijn. Bijdragen zijn welkom: llluster.redactie@csc.uu.nl.

Pionier gezocht (m/v)

De Adviescommissie Jonge Alumni (A.j.A.) heeft tot doel de band tussen jonge alumninbsp;en de universiteit te versterken. Daarin wordtnbsp;zij door het Universiteitsfonds/Alumnibureaunbsp;ondersteund. De A.J.A. bestaat uit jonge,nbsp;betrokken alumni die plannen maken én uitvoeren, zoals workshops, de Pubquiz en hetnbsp;Academisch Café.

Ben je korter dan 5 jaar geleden afgestudeerd en kun je een paar avonden per maand vrijmaken voor brainstorms en hetnbsp;organiseren en bijwonen van activiteiten?nbsp;Neem dan contact op met Joost Gunther;nbsp;j.gunther@ufonds.uu.nl; (030) 253 9624.

Tentoonstelling 60 jaar USKO Het USKO, in 1945 opgericht door Hansnbsp;Brandts Buys, viert zijn 12e lustrum. Ter gelegenheid hiervan organiseert de reünistenvereniging van het USKO van 15 maart t/m 19nbsp;juni een audiovisuele tentoonstelling over 60nbsp;jaar USKO in het Universiteitsmuseum. Hetnbsp;thema 'vernieuwing en uitvoeringspraktijk'nbsp;geeft een historisch-musicologisch overzicht,nbsp;met o.a. extra aandacht voor de Bach-traditienbsp;en de opdrachtwerken die speciaal voor hetnbsp;USKO geschreven zijn. Alumnipashoudersnbsp;hebben gratis toegang tot het museum.nbsp;Meer informatie: rusko@usko.nl;

Karin Nelson, karin@usko.nl

Cursusprogramma Uitwijk voorjaar 2005

In maart en april starten bij de Uitwijk diverse creatieve, theoretische en ambachtelijke cursussen, zoals sieraden maken, inleiding in denbsp;architectuur (kunstgeschiedenis), yoga ennbsp;speksteen snijden. Het volledige cursusroosternbsp;staat op de website. Eerstejaars alumni vallennbsp;bij de Uitwijk in het studententarief.nbsp;Meer informatie: (030) 253 3402;

WWW.uitwijk.uu.nl

Slotconcert NESKO

Op 17 april is de prachtige Leeuwenberghkerk in Utrecht het decor voor het slotconcert vannbsp;de tournee van het Nederlands Studentennbsp;Kamerorkest. Onder leiding van dirigentnbsp;Jacob Slagter voert het NESKO werk uit vannbsp;Mendelssohn, Mozart en een nieuw gecomponeerd tromboneconcert van Florian Maier metnbsp;als solist Jörgen van Rijen. Op vertoon van uwnbsp;alumnipas betaalt u € 8,- in plaats van € 13,-.nbsp;Meer informatie en kaarten reserveren:nbsp;www.nesko.nl

Op 7, 8 en 9 april organiseert het Genootschap Belle van Zuylen in samenwerking met de Universiteit Utrecht een internationaalnbsp;congres 'Education amp; Creation' ter gelegenheid van de 200ste sterfdag van Belle vannbsp;Zuylen (1740-1805). Van Zuylen schreef alnbsp;haar werk in het Frans, en het is dan ooknbsp;binnen de opleiding Frans dat er al in denbsp;jaren 1960 en 1970 aandacht aan haar werknbsp;werd besteed, ruim voordat haar correspondentie was gepubliceerd en vertaald.

Kosten: € 15,- per dag (bij inschrijving vóór 20 maart; daarna €20,-).

Meer informatie en inschrijving: Suzan.vanDijk @let.uu.nl; www.let.uu.nl/bellevanzuylen •,

Utrechtse Biologen Vereniging zoekt alumni

Zoals iedere bioloog zal weten is biologie overal. En daarmee wordt niet alleen denbsp;aarde bedoeld maar ook de kosmos, zeker nunbsp;de mens steeds meer de kosmos verkent.nbsp;Daarom is het belangrijk dat er goed contactnbsp;blijft tussen afgestudeerde biologen onderling en met studenten. De UBV is bezig haarnbsp;alumnibestand te vergroten en wil iedereennbsp;die biologie aan de UU heeft gestudeerd vragen zich aan te melden als alumnus. Wijnbsp;hopen snel iets van u te horen.

Meer informatie: Olivier de Jong; (030) 253 6741; UBV@studver.uu.nl

Van Swieten Society speelt Haydn

Op dinsdag 8 maart 2005 verzorgt de Van Swieten Society een Haydnprogramma voornbsp;de Nederlandse Joseph Haydn Stichting. Opnbsp;het programma: pianotrio's Hob. XV nrs. 24,nbsp;26 en 32 en liederen.

Plaats: Gertrudiskapel, Willemsplantsoen 1c, Utrecht, aanvang 20.15 uur. Kaarten: €15,-,nbsp;lllusterlezers: € 12,-. Op vertoon van ditnbsp;bericht kunt u op 8 maart a.s. maximaal tweenbsp;kaarten met €3,- korting kopen. Kassa opennbsp;vanaf 19.30 uur.

Meer informatie: (030) 231 1505;

WWW. haydnstichting. nl

HOVO: buitenplaatsen en kastelen

Over het leven op buitens, kastelen en ridderhofsteden in de provincie Utrecht gaat een serie lezingen van HOVO Utrecht (Hogernbsp;Onderwijs voor Ouderen) op woensdagavondnbsp;van 9 maart tot 20 april 2005, in de aula vannbsp;de nieuwe universiteitsbibliotheek in De Uithof. Aan de orde komen gebouwen, tuinen,nbsp;bewoners en hun invloed op de omgeving.nbsp;Een folder over de lezingen over Utrechtsenbsp;buitenplaatsen kunt u aanvragen door eennbsp;briefje of mailtje te sturen aan de Volksuniversiteit Utrecht, Nieuwegracht 41, 3512 LEnbsp;Utrecht, vu-utrecht@csnet.nl. Inschrijvingnbsp;gebeurt op volgorde van aanmelding en isnbsp;alleen mogelijk voor de hele serie. Kosten ca.nbsp;€45,- incl. koffie en syllabus.

Meer informatie: www.hovoutrecht.nl; secretariaat HOVO (030) 253 3197nbsp;(ma, WO, do van 9 tot 12 uur).

Organisatiepsychologen 1999-2000

Omdat het alweer even geleden is, nodigen Dave Lamberti en Sabine Mastwijk alle orga-nisatiepsychologen van de afstudeerjarennbsp;1999 - 2000 uit voor een borrel op donderdagnbsp;14 april 2004 van 20.00-22.00 uur in Stadskasteel Oudaen. De borrel is bedoeld om bij tenbsp;praten en ervaringen met ex-studiegenotennbsp;uit te wisselen.

Je kunt je aanmelden via sabinespostbus@ hotmail.com. Ook zal er een 'kettingmail'nbsp;rondgaan, die de ontvanger kan doorsturennbsp;naar een volgende ex-studiegenoot. Iedereennbsp;die reageert, krijgt een uitnodigingskaartnbsp;thuis gestuurd.

Descartes en de Universiteit Utrecht

Op 22 en 23 maart 2005 organiseert het instituut voor Geschiedenis in het Academiegebouw een tweedaags symposium over de betekenis van de filosoof René Descartes voornbsp;de verschillende wetenschapsgebieden.nbsp;Bekende Utrechtse hoogleraren kijken vanuitnbsp;hun vakgebied naar het werk van Descartes.nbsp;De Rector Magnificus sluit het symposium afnbsp;met het symbolisch opheffen van de 'ban' opnbsp;Descartes. Het symposium is vrij toegankelijknbsp;voor UU-alumni (plaatsing op volgorde vannbsp;aanmelding).

Aanmelding en programma-informatie: p.vanderveer@bs. uu.nl

Gevraagd: klankbord

Ben je alumnus, heb je gevoel voor bladen maken en zin om ieder kwartaal met denbsp;redactie van gedachten te wisselen over verschenen en komende nummers? Meld je aannbsp;via llluster.redactie@csc.uu.nl