-ocr page 1-

Kwartaalblad voor de afgestudeerden van de Universiteit Utrecht


Puzzelen, spelen en uitdagen


Programma Universiteitsdag


• Nummer 46 • Maart 2007 • Oplage 70.000 • www.alumni.uu.nl


De kunst


van het denken


-ocr page 2-

Themanummer


de kunst van het denken



Denken over kinderen, apen en robots

Over gezichtsbedrog, inlevingsvermogen en taal als hinderpaal


De zijsprong van Judith de Bruijn

Puzzelen, spelen en uitdagen


De sprong van Rehana de Vries

Dol op neuro-imaging


Praktische wijsheid voor iedereen

Drie filosofen met maar één missie: mensen laten nadenken


De aardse kwaliteit van dromen

Victor Spoormaker onderzoekt nachtmerries


Kiek

Uit het fotoalbum van Utrechtse alumni


utrechtse stellingen

Prikkelende, humoristische en intrigerende stellingen uit Utrechtse proefschriften


De meetbare mens

De voorspellende waarden van psychologische testen


Rebus

Los hem op en win!


Universiteitsdag 2007

Programma voor alumni, studenten en medewerkers


Hora Est

Activiteiten en publicaties voor alumni


Illuster 46, jaargang 12, maart 2007 Illuster is een uitgave van de Universileitnbsp;Utrecht en het Utrechts Universiteitsfonds,nbsp;in samenwerking met faculteiten en verenigingen. Illuster verschijnt vier keer per jaarnbsp;en wordt toegezonden aan afgestudeerdennbsp;van de Universiteit Utrecht in een oplagenbsp;van 70.000 • Hoofdredacteur: Ludonbsp;Koks • Eindredacteur. Richard van Galen


ren; Vivian de Gier, redacteur Opzij; Winnie van Rossem, excreative director Magazinenbsp;Partners; Arie Smit, voorzitter U-fondsnbsp;en oud-directeur Teleac/NOT • Aan ditnbsp;nummer werkten verder mee: Wandanbsp;Dijkstra, Ype Driessen, Ingmar Heytze,nbsp;Liesbeth Koenen, Wilma de Lange, Carinanbsp;Nijssen, Wijbrand Schaap, 8as Schreiner,nbsp;Janneke Voskamp, Pauline Weseman, Peternbsp;van der Wilt. Charlotte Wurfbain • Foto's:nbsp;Marijn Alders, Marcel Bakker, Evelyne Jacq,nbsp;Maarten van den Haak. Maarten Hartman,nbsp;Ivar Pel • Foto omslag: Ivar Pel • Illustraties: Bemet Ragetii • Ontwerp ennbsp;opmaak: WRIK (BNO), Utrecht • Druk:nbsp;Hoontetijl • ISSN: 1338 4703 • Voor toenbsp;zending is gebruik gemaakt van het alumni-bestand van de Universiteit Utrecht,


O Universiteit Utrecht. Illuster, periodiek voor alumni van de Universiteit Utrecht.nbsp;Overname van artikelen is - met bronvermelding - toegestaan.


De volgende Illuster (nr. 47) verschijnt op 30 mei 2007. Reacties, suggesties en ingezonden mededelingen kunt u sturen voor 26 maart 2007. Oenbsp;redactie houdt zich het recht voor ingezonden mededelingen te weigerennbsp;of in te korten.


Redactieadres; Illuster, Postbus 80125. 3508 TC Utrecht, (030) 253 9300,nbsp;itlusterduu.nl.


Groeten uit Utrecht

Bericht uit Utrecht van Ingmar Heytze en Ivar Pel


-ocr page 3-

Kraanongeval verwoest Ruppertgebouw

Tijdens de zware storm die op donderdag 18 januari over ons land trekt, stort een bouwkraan van 68 meter op het Ruppertgebouw. De chaos is enorm.

De kraan, die werd ingezet bij de bouw van het studentencomplex Casa Confetti van de Stichting Studentenhuisvesting Utrecht, stort dwars door de bovenste etage van het Ruppertgebouw en vernielt een strook van ongeveernbsp;20 meter. De giek valt over de rand op het volle parkeerterrein. Het contragewicht van de kraan slaat net voornbsp;het Ruppertgebouw in de grond.

Op dat moment bevinden zich relatief weinig mensen in het gebouw omdat eerder zoveel mogelijk onderwijsnbsp;wegens lawaai-overlast naar elders was ondergebracht.nbsp;'Slechts' zes mensen moeten wegens verwondingen innbsp;het UMC worden geholpen, van wie er vier vrijwel directnbsp;weer naar huis kunnen. De twee anderen kunnen nanbsp;enkele dagen het ziekenhuis verlaten. De kantoren vannbsp;Studentenservice zijn verwoest, alsook enkele onderwijsruimtes. De hulpverlening kwam goed op gang, medenbsp;dankzij het goede werk van de vele BHV'ers, maar denbsp;schok onder medewerkers en studenten is groot.

Inmiddels krabbelt de universiteit weer op. Studentenservice heeft een nieuwe plek gekregen in het Bestuursgebouw, de lessen in het Ruppertgebouw zijn elders ondergebracht. Het onderzoek naar de oorzaak van hetnbsp;omvallen van de kraan is in volle gang. Het Ruppert zalnbsp;nog maanden dicht blijven.

[Richard van Galen]


Illuster 46 ] Universiteit Utrecht | 03/2007 3

-ocr page 4-

Acht onderzoekers krijgen VICI-toekenning

Acht wetenschappers van de Universiteit Utrecht hebben van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO)nbsp;een VICI-subsidie gekregen. De Universiteitnbsp;Utrecht scoort hiermee veruit de meestenbsp;VICI-subsidies. Met deze 8 VICI-toekenningennbsp;blijft de universiteit koploper met in totaal 27nbsp;VICI-subsidies van de 138 die er sinds 2002 zijnnbsp;toegekend.

De VICI-toekenningen zijn subsidies van de NWO-Vernieuwingsimpuls. Ze zijn bestemdnbsp;voor excellente, zeer ervaren onderzoekers dienbsp;met succes een vernieuwende onderzoekslijnnbsp;hebben ontwikkeld. De wetenschappers behoren tot de top van hun onderzoeksveld. Elkenbsp;VICI-onderzoeker krijgt 1.250.000 euro. Hiermee moet hij of zij in vijf jaar tijd een eigennbsp;onderzoeksgroep opbouwen.

Bèta-canon

Antoni van Leeuwenhoek en Christiaan Huygens zijn grote Bètawetenschappers, ennbsp;toch ontbreken ze in de canon van de Nederlandse geschiedenis. Een groep prominentenbsp;wetenschappers vraagt nu met de bèta-canonnbsp;aandacht voor Nederlandse natuurwetenschappers uit het verleden.

Toen de Utrechtse universiteitshoogleraar Frits Van Oostrom de historische Nederlandsenbsp;Canon presenteerde kwamen er meteen kritische geluiden uit de natuurwetenschappelijkenbsp;hoek. Veel bètawetenschappers ontbrakennbsp;namelijk op de lijst.

Vier van de acht commissieleden die aan de bèta-canon werken zijn ook Utrechtse alumni:nbsp;Robbert Dijkgraaf, Bas Haring, Ronald Plas-terk en Frans van Lunteren. De bèta-canonnbsp;verschijnt wekelijks in de Volkskrant.

Onderdeel van de Canon is De Stijl: de Utrechtse Gerrit Rietveld was lid van dezenbsp;beweging, en ontwierp deze beroemde Roodblauwe stoel.


*“***îî^î***

***?•****••

‘*^ï?****tttït**

:

-I

::

::::::

::: :::: :::

I li' «1

:

lt; :: :

T:

:

.......

::

h ï

;

:

:

::::::::::

::::: : :

:

; ;

:

h

::: ::::: ......

:

:

::

:::::


¦f


Kijk voor


een


actueel e:


;cbrcid


nieuws- en agendaoverzicht


:: ::


:: ::


:::

:::

:::


:

:

:

::

::

::::

:::: ::::

:::::

::::

:::: ::::

00

::::

::::: :::::nbsp;::::::nbsp;::::::

op

www.uv

:

:

:

:: ::

::::


ACADEMISCHE

JAARPRIJS

06/07

HET PODIUM VOOR JOUW ONDERZOEK

De Uithof wordt Science Park Utrecht

De Uithof heeft een nieuwe naam gekregen: Science Park Utrecht. Provincie Utrecht, gemeente Utrecht, Universiteit Utrecht, UMC Utrechtnbsp;en Hogeschool Utrecht hebben hiervoor een convenant ondertekend.nbsp;Het Science Park moet uitgroeien tot een ontmoetingsplaats voor hetnbsp;bedrijfsleven en de kennisinstellingen.

Eén van de diensten binnen het Science Park Utrecht is het Centrum voor Ondernemerschap en Innovatie (CvOl). Het CvOl is bedoeld alsnbsp;spin in het web van kennisinstellingen en intermediaire organisaties.nbsp;Het nieuwe centrum heeft een doorverwijsfunctie en geeft informatienbsp;aan startende ondernemers, onderzoekers en studenten.

Expeditie naar de broeikaswereld

Een interactief lespakket over het broeikaseffect in heden en verleden, en een spannende film over klimaatexpedities naar denbsp;Noordelijke Ijszee en de zuidelijke Atlantische Oceaan. Met ditnbsp;voorstel is het Utrechtse team van wetenschappers en studentennbsp;genomineerd voor de Academische Jaarprijs 2007. Deze prijs vannbsp;100.000 euro is bestemd voor de beste vertaling van wetenschappelijk onderzoek naar een breed publiek. Het team hoopt scholierennbsp;op een spannende manier te laten kennismaken met de broeikas-problematiek.

Op woensdag 6 juni 2007 wordt de winnaar bekend gemaakt.

Zeven wetenschappers krijgen Rubicon-subsidie

Drie wetenschappers van de Universiteit Utrecht en vier onderzoekers aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht hebben van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) eennbsp;Rubicon-subsidie gekregen. De pasgepromoveerde Nederlandse onderzoekers krijgen met deze subsidie de kans om onderzoekservaring opnbsp;te doen in het buitenland.

In totaal hebben 25 onderzoekers vanwege hun innoverend en grensverleggend onderzoek aan een excellent instituut in binnen- of buitenland een subsidie ontvangen. Samen krijgen zij ongeveer 1,8 miljoen euro. Hiervan kunnen de onderzoekers maximaal twee jaar aan eennbsp;excellent buitenlands onderzoeksinstituut of één jaar aan een excellentnbsp;Nederlands onderzoeksinstituut verblijven.


4 Illuster 46 I Universiteit Utrecht | 03/2007

-ocr page 5-

Opening nieuw bèta-instituut 'Fisme'

De Universiteit Utrecht gaat de samenwerking tussen de didactici op het gebied van natuurwetenschappen en wiskunde versterken. Metnbsp;de oprichting van het Utrechtse Freudenthalnbsp;Institute for science and mathematics education (FIsme) worden de activiteiten rondnbsp;kwaliteit en inhoud van de exacte vakken innbsp;basisonderwijs en voortgezet onderwijs gebundeld.

De Universiteit Utrecht is al een aantal jaar actief om onderwijs en onderzoek in de bè-tarichting te stimuleren. Dit gebeurt ondernbsp;andere in de vorm van het Junior College, vernieuwend bètaonderwijs en de Utrecht Schoolnbsp;of Applied Science. Het beleid lijkt succesvol,nbsp;aangezien het aantal inschrijvingen voor denbsp;exacte studies in Utrecht stijgt.

Tienduizendste publicatie in Utrechts wetenschappelijknbsp;archief

Het aantal wetenschappelijke publicaties in het Igitur Archief van de Universiteitnbsp;Utrecht is inmiddels de tienduizend gepasseerd. Hiermee is het Igitur Archief hetnbsp;grootste digitaal wetenschappelijke archiefnbsp;in Nederland en één van de grootste innbsp;Europa. De tienduizendste publicatie isnbsp;van prof.dr. Martin Dijst, hoogleraar stads-geografie bij de faculteit Geowetenschap-pen.

De publicaties in het Igitur Archief (www. igitur.nl) zijn wereldwijd vrij toegankelijk.nbsp;Hoewel het archief nog in ontwikkeling is,nbsp;laten de gebruikersstatistieken zien dat denbsp;artikelen vaak geraadpleegd worden, ooknbsp;vanuit het buitenland.

Alumni in het nieuws

Gerlach Ceifoiitaiiie (1946) wordt de nieuwe voorzitter van de jury van de AKO Literatuurprijs. Cerfontaine is directeur van denbsp;luchthaven Schiphol.

Feike Sijhcsiita (1959) volgt per i mei 2007 Peter Elverding op als bestuursvoorzitternbsp;van DSM. Sijbesma is ook lid van de raadnbsp;van Toezicht van de Universiteit Utrecht.

Dr. Frank Backx is benoemd tot hoogleraar klinische sportgeneeskunde bij het UMCnbsp;Utrecht. Backx is de eerste sportarts innbsp;Nederland die tot hoogleraar sportgeneeskunde is benoemd. In zijn onderzoek richtnbsp;de hoogleraar zich op acute en chronischenbsp;blessures, overtraining en bewegen voornbsp;chronisch zieken.



Mr. Boele Staal is benoemd tot voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Bankennbsp;(NVB), de brancheorganisatie voor de innbsp;Nederland actieve banken. Staal nam nanbsp;negen jaar ontslag als commissaris van denbsp;Koningin in de provincie Utrecht.


^tCULTURELE ZONDAGEN

A^^ZONDAG 25 MAART 2007 IN UTRECHT

TRANSFORMATIE


De Culturele Zondag is een goed voorbeeld van de culturele samenwerking tussen Utrecht en de universiteit.


so

WWW.CULTURELEZONDAGEN.NL

Het College van Bestuur van de Hogeschool Utrecht heeft drs. Désirée Majoor benoemd tot directeur van de faculteitnbsp;Communicatie en Journalistiek. Désiréenbsp;Majoor is momenteel werkzaam bij de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht als voorzitter van de ficulteit Theater.

Begunstiger Steven Schuit (1942) is benoemd tot commissaris bij vastgoedfirma Breevast.nbsp;Schuit is als adviseur verbonden aan hetnbsp;advocatenkantoor Allen amp; Overy. Hij isnbsp;reeds Commissaris bij Numico NV. Schuitnbsp;is daarnaast hoogleraar Internationaal Commercieel en Financieel Recht aan de Universiteit Utrecht.

Barto Piersiiia (1959) is met ingang van i januari 2007 benoemd tot plaatsvervangendnbsp;directeur van de Directie Platteland van hetnbsp;ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Victor Schoenniakers (1953), programmamanager van het Havenbedrijf Rotterdam met als aandachtsgebied de Europese Unie, is benoemd tot vicevoorzitter van Espo (European Sea Ports Organisation), de Europesenbsp;belangenbehartiger van zeehavens.


Culturele samenwerking tussen Utrecht en universiteit

De Universiteit Utrecht en de gemeente Utrecht gaan in ieder geval tot het jaar 2013nbsp;nauwer samenwerken op cultureel gebied. Ditnbsp;betekent dat de universiteit in de toekomstnbsp;actief betrokken blijft bij het organiserennbsp;van activiteiten als de Vrede van Utrecht, denbsp;Culturele Zondag, het Museumkwartier, hetnbsp;Huis voor de Culturele Dialoog en het projectnbsp;Domplein 2013.

De universiteit en de gemeente hopen met de samenwerking de band tussen universiteit ennbsp;stad te versterken. Op termijn willen ze nagaan of ook de Hogeschool voor de Kunsten,nbsp;Hogeschool Utrecht en de provincie Utrechtnbsp;kunnen worden betrokken in de samenwerking.

Joop Schooinnan (1943), is uitgeroepen tot de ‘Dutch Master in Materials 2006’. Schoon-maii won deze bijzondere prijs vanwegenbsp;zijn onderzoek naar innovatieve materialennbsp;voor de omzetting en opslag van zonneen windenergie, om zo de uitstoot vannbsp;broeikasgassen te verminderen.


Illuster 46 ] Universiteit Utrecht [ 03/2007 5

-ocr page 6- -ocr page 7-

De een kijkt hoe kleine kinderen zich ontwikkelen, de ander bestudeert diergedrag en de derde wil intelligente apparatuur maken. Willem Koops, Liesbeth Sterck en John-Jules Meyer komen uit heelnbsp;verschillende vakgebieden en onderzoekstradities, maar houden zich alledrie bezig met denken. Opnbsp;de Universiteitsdag praten ze daarover, elk vanuit hun eigen terrein. Voor Illuster lopen ze alvastnbsp;warm. Wat vind je voor verschillen tussen volwassen mensen aan de ene kant, en kinderen, beestennbsp;en machines aan de andere? Waar liggen de raakvlakken en overeenkomsten tussen de onderzoeksgebieden? Over gezichtsbedrog, inlevingsvermogen en taal als hinderpaal.

kinderen, apen en robots

Het is gedragsbiologe en apenonderzoekster Liesbeth Sterck die samenvat wat het onderzoek van de andere twee eigenlijk ook laat zien: 'We worden steeds minder uniek.' We: wij mensen, bedoelt ze. In denbsp;laatste halve eeuw hebben we door de wetenschap nogal wat prijsnbsp;moeten geven. Om te beginnen aan de apen. Telkens werd ons weernbsp;een illusie ontnomen als bleek dat chimpansees of bonobo's of orangnbsp;oetans óók werktuigen gebruikten, of oorlogen voerden, of uitvindingen deden en die dan aan elkaar doorgaven. Maar het ging nog veelnbsp;verder. Zo werd duidelijk dat ook het kleinste wurmpje, de miniemstenbsp;mijt, iets kan leren. Sterck: 'Twintig zenuwcellen bij elkaar is al genoeg.' Steeds meer dieren blijken zichzelf in de spiegel te kunnen herkennen, laatst nog de olifanten, en de verrassingen lijken nog niet opnbsp;te zijn. Onlangs werd onomstotelijk vastgesteld dat gaaien niet alleennbsp;onthouden waar ze voedsel verstopt hebben, maar ook wat en wanneer. 'Ze hebben echt een flexibel geheugen. Er wordt al gesprokennbsp;over feathered apes, gevederde mensapen,' lacht Sterck.

Waar zij mens en dier tegenover elkaar zet, gaat het bij informaticus John-Jules (JJ) Meyer om machines. Ook die kunnen steeds meer dingen waarvan we vroeger aannamen dat ze puur menselijk waren. Nietnbsp;dat het hem daarom te doen is. 'Wij willen gewoon slimme dingen maken', zegt hij opgeruimd over zijn vak, de artificiële intelligentie (Al).nbsp;En: 'Waar filosofen vaak mooi kunnen zweven, moeten wij iets doen.'nbsp;En dat gebeurt. Sinds de begindagen van de Al, in de jaren veertig ennbsp;vijftig, hebben hooggespannen verwachtingen en tegenvallers elkaarnbsp;in flink tempo afgewisseld. Bijna ongemerkt is onze wereld vol geraaktnbsp;met apparatuur die intelligente dingen kan. Meyer: 'In de jaren tachtignbsp;had je bijvoorbeeld de vermaledijde quot;expert-systemenquot; (computersystemen die specifieke kennis van menselijke experts representeren ennbsp;gebruiken om een probleem binnen een bepaald gebied op te lossen,nbsp;red.). Die vind je nu echt overal. Tegenwoordig noemen we ze alleennbsp;quot;kennis-gebaseerde systemenquot;, of quot;beslissingsondersteuningquot;. Expertsystemen leken namelijk de pretentie te hebben dat ze bijvoorbeeldnbsp;dokters of rechters zouden gaan vervangen, en dat was pr-gewijs helemaal fout. In werkelijkheid zijn ze intussen wel een groot succes geworden. Cynici zeggen: Al is wat over tien jaar gewoon informatica is.'

Ontwikkelingspsycholoog Willem Koops toont op zijn beurt graag aan dat volwassenen heel wat minder van kleine kinderen verschillen dan ze meestal denken. Ook daar verliezen we dus een deel vannbsp;onze uniciteit. Dat kan overigens twee kanten uit gaan: soms blijkt datnbsp;kleintjes al opmerkelijk veel snappen en kunnen, en soms wordt juistnbsp;duidelijk dat volwassenen het op de keper beschouwd niet beter doennbsp;dan kinderen. Hij is er is er ook van overtuigd geraakt dat eigenlijk ainbsp;onze ideeën over de ontwikkeling en opvoeding van kinderen en denbsp;inrichting van het onderwijs berusten op een groot misverstand: datnbsp;kinderen de vier of vijf ontwikkelingsfases moeten doorlopen die Jeannbsp;Piaget in het begin van de twintigste eeuw beschreef. 'Wij zijn nognbsp;steeds bezig het ongelijk van Piaget te bewijzen,' vat Koops opgewektnbsp;zijn wetenschappelijk terrein samen.

Bedrieglijke wereld

Onversneden vertelplezier bindt de drie Utrechtse onderzoekers, die bij wijze van warming up voor hun lezingen op de Universiteitsdagnbsp;ook aan elkaar graag vast van alles kwijt willen. Eén onderwerp komtnbsp;vanzelf bij alledrie langs als ze over hun vak praten: hoe bedrieglijknbsp;de wereld kan zijn in mensenogen. Onze hersenen bedotten ons metnbsp;groot gemak, en daar steeds alert op blijven is een van de lastiger opgaven voor onderzoekers. We kunnen onder meer het personifiërennbsp;niet laten: we zijn altijd geneigd om in dieren en zelfs in machinesnbsp;trekjes van onszelf te zien.

Sterck: 'Ook de miniemste mijt kan iets leren.'

Zo vertelt Sterck over 'troostende' apen: 'Frans de Waal heeft indertijd die term ingevoerd. Na een conflict gaan veel apen naar de verliezernbsp;toe, raken die aan. Het ziet eruit als troosten. Maar wat blijkt nou, denbsp;aap vóelt zich helemaal niet getroost. Althans, als je het gaat meten,nbsp;zie je dat zijn stress niet minder wordt. De troosters zijn er waarschijnlijk op uit conflicten in de toekomst te voorkomen. Eigenbelang dus.'nbsp;En de goedlachse Meyer kan nog steeds niet goed uit over een reportage uit Amerika die hij vorig jaar zag: 'Dat ging over bejaarden dienbsp;een Aibo-robot hadden, dat zijn die robothondjes van Sony. Ik vondnbsp;het een beetje onthutsend hoe ze daar helemaal aan verknocht warennbsp;geraakt. Ze zeiden van die dingen als: hij kent me goed hoor. En ze


Illuster 46 | Universiteit Utrecht 1 03/2007 7

-ocr page 8-

Willem Koops (1944)

ontdekte dankzij dorstige kleuters en tientallen veelvormige glazen limonade dat de beroemde ontwikkelingsfasen van de grondlegger van zijn vak niet opgingen. Koops is hoogleraar ontwikkelingspsychologie aan de Universiteitnbsp;Utrecht, en decaan van de faculteit Sociale Wetenschappen. Hij spreekt op de komende Universiteitsdag over denbsp;vraag Kunnen kinderen denken?

John-Jules Meyer (1954)

had graag een mede door hem geprogrammeerde slimme speelgoedhond in de winkel willen zien, maar werpt zich nu op interessantere non playing characters (karakters in een game die niet bestuurd worden door een persoon)nbsp;voor de volgende generatie computergames. Hij is hoogleraar aan het Department of Information amp; Computingnbsp;Sciences (ICS) van de Universiteit Utrecht en was tot voor kort wetenschappelijk directeur van de onderzoeksschoolnbsp;SIKS (School voor Informatie- en Kennissystemen). Kunnen machines denken? is de titel van zijn lezing.

Liesbeth Sterck (1960)

zag op Borneo hoe een orang-oetanmannetje drie dagen nadat hij verjaagd was uit zijn groep op precies dezelfde plek leek te zitten wachten op het vrouwtje dat hij begeerde. Ze onderzoekt mede met behulp van een Vidi-subsidienbsp;of apen alleen in het heden leven of dat ze zich ook gebeurtenissen herinneren, en is universitair hoofddocent bijnbsp;de vakgroep Gedragsbiologie. Kunnen dieren denken? heet de lezing die ze op de Universiteitsdag houdt.

Koops, Meyer en Sterck speien een prominente rol in het ochtendprogramma van de Universiteitsdag op 31 maart. Op pagina 18 tot en met 21 staat het complete programma.

wilden hem absoluut niet ruilen voor een ander. Nou zijn die robots wel een heel klein beetje adaptief, maar dan nog.'

Volle glazen limonade

Het brengt het onwaarschijnlijke succes van de tamagotchi in herinnering, het Japanse elektronische huisdier in de vorm van een minicomputer met een minischermpje, dat voortdurend piepte om eten en aandacht. 'Er moet een soort universele primitieve basis zijn op grondnbsp;waarvan je affectie kunt oproepen,' zegt Koops, die zich nog levendignbsp;herinnert dat zijn dochter zo'n nepbeestje had. 'We leggen het er zelfnbsp;in.' Het verschijnsel gezichtsbedrog speelt in zijn onderzoek een opmerkelijke rol. Hij ontdekte bijvoorbeeld op een partijtje van een vannbsp;zijn eigen kinderen ('Ik was nooit thuis, maar had wel corvee, ik moestnbsp;van mijn vrouw de verjaardagen doen.') dat een klassiek proefje vannbsp;Piaget niet opging voor de tientallen vierjarigen die hij op limonadenbsp;trakteerde. Koops: 'Wij hebben niet zo'n gereguleerd huishouden, dusnbsp;ik had een tafel vol glazen in alle soorten en maten. Die had ik volnbsp;limonade geschonken. Nou, de kinderen vochten zich kapot om de glazen waar het meeste in zat - objectief het meeste. Dat bleken ze heelnbsp;goed te weten.'

En dat leek in flagrante tegenspraak met een zeer bekend testje van Piaget, waar Koops nota bene zelf college over gaf: je giet water uitnbsp;een laag en breed glas in een hoog, smal glas en vraagt een kind waarnbsp;het meeste in zit. Pas kinderen van zes, zeven jaar geven het goedenbsp;antwoord en lijken te begrijpen dat de hoeveelheid vloeistof nietnbsp;verandert. Koops' verklaring: 'Ik denk dat jongere kinderen gewoonnbsp;visueel overdonderd worden door dat enorm hoge glas. Maar bij volwassenen gebeurt dat ook. Ik heb een analoge proef gedaan in Groningen. Daar zette ik de proefpersonen bovenop de Martinitoren, ennbsp;die keken naar beneden, naar de Grote Markt. Ik had het hele eerstenbsp;jaar ingehuurd, zo'n 130 studenten, om daar te gaan staan. En daarnanbsp;bewogen die zich, zichtbaar voor de mensen op de Martinitoren, naarnbsp;de Ossemarkt. Die is veel kleiner dan de Grote Markt. De proefpersonen dachten daardoor allemaal dat er meer studenten waren opnbsp;de Ossemarkt. In het licht van die overdonderende visualiteit houdennbsp;volwassenen dus ook hun logica niet overeind. Dat was alleen nooitnbsp;uitgeprobeerd.'

Ook aan de andere ontwikkelingsfasen van Piaget schort volgens Koops nog wel het een en ander. Dat de verschillen tussen kinderennbsp;en volwassenen zo groot worden geacht, hebben we volgens hem tenbsp;danken aan Jean-Jacques Rousseau, wiens ideeën al twee eeuwen onsnbsp;denken bepalen. 'De fases van Piaget lopen exact parallel met watnbsp;Rousseau beschreef zonder ooit een kind gezien te hebben. Rara, denknbsp;je dan. Maar we zijn zijn verzonnen indeling als het ware waar gaannbsp;maken, bijvoorbeeld met het schoolsysteem waar kinderen pas op hunnbsp;zesde aan quot;concrete operatiesquot; toe zijn. Maar ik zeg altijd dat de Middeleeuwers gelijk hadden om kinderen als kleine uitvoeringen van volwassenen te beschouwen. In een niet al te ingewikkelde analfabetischenbsp;omgeving kunnen ze namelijk heel goed meedraaien: als ze drie zijnnbsp;hebben ze al een Theory of Mind, wat ze in beginsel tot gesprekspartners maakt.'


8 Illuster 46 | Universiteit Utrecht | 03/2007

-ocr page 9-

Theory of Mind

Daar heeft Koops een begrip te pakken dat een rol speelt op de onderzoeksterreinen van alledrie. Theory of Mind is zoiets als 'hetnbsp;vermogen je in de denkwereld van een ander te verplaatsen', en denbsp;oorsprong ligt bij het apenonderzoek. Sterck schetst razendsnel denbsp;geschiedenis van haar vak: 'Ten tijde van Darwin waren de dier- en denbsp;mensstudies nog niet losgekoppeld. Toen kreeg je het behaviorisme,nbsp;en mocht je alleen kijken naar wat je aan de buitenkant kon zien. Watnbsp;er in het dier omging, viel niet te bestuderen, was het idee. Maar eindnbsp;jaren zeventig ging men denken dat er toch iets van een mind moestnbsp;zijn, omdat je anders veel gedrag niet kunt verklaren. Ze probeerdennbsp;met plaatjes te testen of een chimpansee wist wat andere chimpanseesnbsp;wisten. Daar kwam overigens kritiek op, en de proeven zijn veel strenger geworden, waardoor je nog steeds niet met zekerheid kunt zeggen dat of chimpansees werkelijk een Theory of Mind hebben, maarnbsp;sindsdien is die term er.'

Koops: 'De Middeleeuwers hadden gelijk om kinderen als kleine uitvoeringen van volwassenen te beschouwen.'

Voor kinderen wordt meestal een variant gebruikt van het volgende testje: je vertelt over een jongetje dat iets lekkers heeft gekregen datnbsp;het ergens opbergt, zeg de keukenla. Dan gaat het even weg, en iemand anders verplaatst het lekkers, bijvoorbeeld naar de ijskast. Vraagnbsp;je een twee- tot driejarige waar het jongetje als het terugkomt hetnbsp;lekkers gaat zoeken dan zegt het altijd: in de ijskast. Pas daarna ontwikkelen kinderen een Theory of Mind en beginnen ze te begrijpennbsp;wat een ander al dan niet kan weten. Dan wordt hun antwoord: in denbsp;keukenla.

Autonome machines

Meyer ziet wel raakvlakken tussen het kunnen maken van dat soort gevolgtrekkingen en zijn onderzoek naar wat 'agenten' heten. Eennbsp;soort next generation van de expert-systemen, die zelfstandiger kunnen opereren, helemaal als er een aantal gecombineerd worden. 'Hetnbsp;nieuwste hype-woord is autonomie,' legt Meyer uit. 'Laten we machines meer op hun eentje proberen te laten doen, zodat ze bijvoorbeeldnbsp;in gevaarlijke gebieden bommen kunnen opruimen, is het idee. Bijnbsp;zogeheten multi-agent-systemen proberen we veel in te bouwen, zelfsnbsp;zoiets als morele oordelen. We gaan uit van BDI: beliefs, desires ennbsp;intentions, overtuigingen, wensen en bedoelingen, en om die makkelijker te programmeren hebben we een speciale BDI-programmeertaalnbsp;ontwikkeld. Helemaal autonoom mogen die agents natuurlijk niet zijn,nbsp;je wilt ze kunnen sturen, dus je geeft ze constraints mee, een soortnbsp;normen en waarden waarbinnen ze autonoom kunnen zijn.'

Een speciale programmeertaal? Zijn zulke instructies zo langzamerhand niet in gewone mensentaal te geven? Daar zijn we nog ver vanaf volgens Meyer. 'Natuurlijke taal noemen wij Al hard: net zo moeilijknbsp;als de hele Al,' verzucht hij. Gek genoeg lijkt ook voor de anderenbsp;twee taal vooral een hinderpaal. Koops: 'Ik heb alleen maar last vannbsp;taal gehad. Taalontwikkeling interesseert me niet, zeg ik altijd. Datnbsp;we infants - niet-sprekenden betekent dat - toeschrijven dat ze onbeschreven blaadjes zijn en geen cognitieve structuur van enigerleinbsp;fatsoenlijke aard hebben, kon omdat ze niks terugzeggen. Bij proefjesnbsp;is het probleem dat je vaak niet weet of ze wel goed begrijpen watnbsp;je vraagt.' Dus weet je dan ook niet wat ze denken. Taal houdt opnbsp;een aantal manieren verband met de lezingen. Het taalvermogen isnbsp;volgens Sterck een van de fundamentele punten waarop mensapennbsp;afwijken van mensen. 'Dat alleen al maakt het denken moeilijker toegankelijk bij dieren,' zegt ze. 'Waarschijnlijk maakt taal dat je overnbsp;meer dieper kunt nadenken, dat je beter kunt accumuleren, dingennbsp;stapelen. Dat is volgens mij ook een echt verschil: apen geven ook welnbsp;dingen aan elkaar door, hebben quot;cultureel gedragquot;, maar wij kunnennbsp;kennis heel gemakkelijk stapelen.'

Droste-effect

Hoewel ze alledrie over denken gaan praten, is Sterck de enige die zich aan een definitie van wat dat is waagt: 'Het vermogen te reflecteren, is volgens mij de kern. Datje kunt bedenken: wat ga ik doen.nbsp;Of dieren dat kunnen, is lastig te bewijzen. Het kan ook toeval zijn alsnbsp;chimpansees in Ivoorkust stenen meenemen naar een plek met palm-noten, die ze daarmee open kunnen krijgen, of als orang oetans opnbsp;Borneo vast kleine blaadjes gaan plukken voordat ze een nest makennbsp;waar ze die graag in hebben.' Koops piekert niet over een sluitendenbsp;omschrijving, maar ziet het menselijk denken wel als bijzonder: 'Hetnbsp;kan altijd weer een stapje achter het eigen denken nemen, een meta-niveau verzinnen, en daar dan weer over denken, tot in het oneindige.nbsp;Dat Droste-effect, je weet wel, die blikjes waarop een verpleegster eennbsp;blad met een blikje Droste-cacao vasthoudt, waarop een verpleegsternbsp;staat die...' Meyer: 'Maar dat kan een computer in feite tot op zekerenbsp;hoogte ook. Niet oneindig, maar dat kunnen wij ook niet. Maar innbsp;hoeverre de Al het denken over denken veranderd heeft, daar ben iknbsp;nog niet uit.'

[Liesbeth Koenen]


Illuster 46 I Universiteit Utrecht | 03/2007 9

-ocr page 10-

De zijsprong

Opmerkelijke loopbanen

Judith de Bruijn werkte meer dan tien jaar bij de omroep, onder andere als presentatrice van Getnbsp;The Picture. Nu heeft de onderwijskundige haarnbsp;stek gevonden als zelfstandig creativity expert.

Puzzelen, spelen en uitdagen

Creatief denken staat ruim in de belangstelling, zeker ook binnen organisaties. Mensen zijn op zoek naar onconventionele oplossingen. Daar zoeken ze een deskundige bijnbsp;die hen begeleidt in dat creatieve denkproces. Bij creatiefnbsp;denken moet je verbindingen leggen tussen beide hersenhelften. Souplesse in dat proces zorgt ervoor dat we alsnbsp;het ware met de ogen van een beginner kijken. De Bruijnnbsp;typeert het als een spier die we allemaal hebben vanafnbsp;kind zijn. Bij volwassenen is die spier echter niet meernbsp;getraind. Door training kun je weer toegang krijgen tot jenbsp;eigen creativiteit.

Aanvankelijk twijfelde ze tussen een wetenschappelijke studie en de Academie voor Expressie. Het werd het eerste. De Bruijn: 'Misschien omdat wij thuis meer 'logisch'nbsp;waren ingesteld, mijn vader is wiskundige. Na de studienbsp;ben ik een meer creatieve richting ingeslagen.' Meernbsp;dan tien jaar werkte ze voor Stadsomroep Utrecht ennbsp;de AVRO, waar ze Get The Picture presenteerde. Met denbsp;komst van een nieuwe directeur vloog ze er vijf jaar geleden uit. Ze besloot een nieuw vakgebied op te zoeken,nbsp;waarin ze haar interesse voor logica en creativiteit konnbsp;combineren.

'fk moet niet creatief zijn. Ik moet jou laten ervaren dat jij zelf creatief bent', zegt De Bruijn. 'In de sessies die iknbsp;begeleid moeten de deelnemers zelf met ideeën komen.nbsp;Eigen ideeën worden immers gedragen. Als facilitatornbsp;ben je dus in de eerste plaats groepsprocesbegeleider.

Daarnaast moet je weten wat nodig is om creatiever te worden. Het is een vak waar veel bij komt kijken. Je moetnbsp;heel goed kunnen luisteren, snel denken, terugbrengennbsp;bij afdwalingen, en het belangrijke eruit pikken. Je moetnbsp;zowel logisch als creatief onderlegd zijn. Logisch omdat jenbsp;een goede probleemstelling moet formuleren. Dat is iets

'Ik moet niet creatief zijn. Ik moet jou laten ervaren dat jij zelf creatiefnbsp;bent.'

wat ik bij onderwijskunde heb geleerd. Creatief omdat je dwarsverbanden moet leggen. Door nieuwe input, maarnbsp;ook door ontspanning of een andere setting kom je totnbsp;creativiteit.

Mijn werk zie ik dan ook als puzzelen, spelen en uitdagen. Al puzzelend kom je tot een andere benadering. Graag benader ik het oplossen van een vraagstuk als eennbsp;spel, met duidelijke spelregels. Mensen uitdagen, hennbsp;dingen laten durven, is mijn vak. Het geeft me een kick zenbsp;naar beslissingen te leiden. Samen ontdekken en inzichtnbsp;verkrijgen.'

[Charlotte Wurfbainj


10 Illuster 46 | Universiteit Utrecht | 03/2007

-ocr page 11-

Rehana de Vries, 32 jaar, studeerde in december 2005 af in de neuropsychologie. Eennbsp;alumna met ambitie, doorzettingsvermogen en de bijbehorende passie en capaciteiten.nbsp;Misschien ooit promoveren?nbsp;Rehana ziet het zitten: 'Ik wil innbsp;mijn vakgebied zo ver mogelijk

komen.'

Op zoek naar waandenkbeelden

Na haar studie ging Rehana aan de slag bij de psychiatrische afdeling van het UMC Utrecht, waar zij betrokken is bij onderzoek naar de ziekte schizofrenie. 'Schizofrenienbsp;kenmerkt zich onder andere door psychoses, periodesnbsp;waarin de patiënt niet meer in verbinding staat met denbsp;werkelijkheid. Zo iemand kan bijvoorbeeld stemmen horen of waandenkbeelden krijgen. Dit komt doordat ernbsp;in de hersenen iets fout gaat; schizofrenie is een hersenziekte. Daar doen wij onderzoek naar.'

In het UMC houdt Rehana zich bezig met 'neuro-imaging', beeldvormend onderzoek van de hersenen. 'Je moet jenbsp;voorstellen dat een hersenscan uit allemaal kleine kubusjes bestaat, in scantaal heten ze voxels: volume elements.nbsp;Wat wij doen, is voor elke voxel bepalen tot welke hersenstructuur deze behoort. Dat doen we deels geautomatiseerd, deels met de hand. Zo categoriseren we de voxels.nbsp;Je kunt dan het volume van verschillende hersenstructuren bepalen. Door dit soort onderzoek weten we datnbsp;er subtiele veranderingen zijn in de hersenstructuren ennbsp;het hersenvolume van iemand met schizofrenie. Veranderingen die een fractie verschillen van die in een gezondnbsp;brein. Zo weinig zelfs, dat een radioloog het niet op hetnbsp;oog kan zien. Toch is het een significant verschil tussennbsp;patiënten en gezonde controlepersonen.'

Het is meer wiskunde dan psychologie. Toch is Rehana helemaal op haar plek in dat wat ze nu doet: 'Ik vind hetnbsp;geweldig om zo exact bezig te zijn. Ik ben dol op neuro-imaging. Je ziet niet alleen de functie van de hersenennbsp;die tot uiting komt in het gedrag van iemand, zoals bijnbsp;neuropsychologisch onderzoek. Je ziet ook de hersenennbsp;zelf in beeld. Dat is iets heel mysterieus. En als je dat innbsp;de toekomst dichter bij elkaar kunt brengen is dat nietnbsp;alleen interessant, maar vooral ook wetenschappelijk heelnbsp;waardevol.'

[Wanda Dijkstra]


Illuster 46 I Universiteit Utrecht | 03/2007 11

-ocr page 12-

Beroep: filosoof

Drie filosofen met maar één missie: mensen laten nadenken.

Ze bieden via de filosofie handvatten voor mensen die met een probleem worstelen, die beter willen ondernemen, of die opnbsp;zoek zijn naar verdieping.

Harm van der Gaag: 'Gewoon vragen stellen en kritisch zijn. '

Praktische wijsheid voor iedereen

stop met piekeren, denk dieper

'Mensen kunnen hun leven zelf vormgeven in plaats van te wachten tot het voorbij is. Dat ze mogen ophouden met denken dat ze niks in tenbsp;brengen hebben. Veel mensen gedragen zich hier alsof ze in een politiestaat leven. Dat is erg jammer. Maak keuzes!'

Harm van der Gaag (39) is eigenaar van de Wijsgerige Praktijk. Hier ontvangt hij cliënten, particulier en zakelijk. Hij voert zogeheten socratische gesprekken. Hij stelt vragen en nog eens vragen. Op zo'n maniernbsp;dat cliënten zelf tot een inzicht komen.

Deze praktijk is hij niet direct na zijn studie in 1996 begonnen. Al bestond het idee voor zo'n praktijk al wel. 'Direct na mijn studie vond ik mezelf nog te jong om met de zielenroerselen van andere mensennbsp;bezig te zijn. Daarvoor heb je meer levenservaring nodig.' Van dernbsp;Gaag werkte eerst freelance als tekstschrijver, ontwierp hij websites ennbsp;woonde hij in Italië.

Drie jaar geleden was de tijd rijp. Economisch gezien was het geen goede timing, maar voor Van der Gaag persoonlijk wel. En het gaatnbsp;goed met de praktijk. 'Ik geloof echt, en ik merk ook, dat er eennbsp;behoefte is. Het blijft groeien. Mensen willen zelf tot inzicht komen.nbsp;Vroeger bedacht de dominee, de rabbijn of de politieke partij hoe hetnbsp;zat. Later had je goeroes zoals Emile Ratelband die mensen met hunnbsp;'wijsheid' inspireerden. Daar ben je een week vol van, maar het is ennbsp;blijft geleende wijsheid.'

'Het is vaak ontroerend om te zien hoe mensen na de gesprekken hun leven in eigen hand nemen: mensen zeggen banen op, beginnen aannbsp;kinderen, of juist niet. Ze maken eindelijk een pas op de plaats en komen daarna ook echt in actie. Mijn slogan is niet voor niets: Stop metnbsp;piekeren, denk dieper. Het werkt als een tierelier!'

Een studie als wijsbegeerte moet losstaan van praktische toepassingen, vindt Van der Gaag.

'Alumni bedenken zelf wel hoe ze het in de praktijk gebruiken. Daar moetje op kunnen vertrouwen. Filosofiestudenten zijn prima generalisten. Het zijn mensen met een kritisch denkvermogen, dat op tal vannbsp;terreinen toepasbaar is. Zo werkt het ook in mijn praktijk. Wanneernbsp;iemand met een zakelijk probleem komt, help ik hem verder zondernbsp;iets van zijn business af te weten. Gewoon door vragen te stellen ennbsp;kritisch te zijn. Zonder vooronderstellingen en zonder jargon. Heel verfrissend blijkbaar, want ik krijg steeds meer zakelijke cliënten.'

Website: www.wijsgerigepraktijk.nl


12 Illuster 46 | Universiteit Utrecht | 03/2007

-ocr page 13-

Beter zaken doen

Hans Veldhuis (47) is sinds 2005 directeur en eigenaar van Libe-raxion. Dit bedrijf biedt programma's voor mensen uit het bedrijfsleven die bereid zijn hun zaken op originele manier aan te pakken, mét de inzet van filosofie. Veldhuis is ervan overtuigd dat filosofienbsp;bevrijdende inzichten en methodes kan geven voor een nieuwe bezieling van de ondernemersgeest. Hij parafraseert Plato: 'Als filosofennbsp;geen zakelijk leiders zijn, wordt het tijd dat zakelijk leiders filosofennbsp;worden.'

Na zijn studie wijsbegeerte (en Franse Letterkunde) heeft Veldhuis jarenlang niks met filosofie gedaan. 'Toen ik studeerde, heb ik me nooit afgevraagd wat ik er mee kon. Die vraag kwam in 1985 na het afstuderen wel op me af. Mijn conclusie was: ik kan niks. Vervolgens bennbsp;ik bij Aegon in een managementklasje terechtgekomen. In het klasjenbsp;zaten nog meer mensen met een branchevreemde opleiding. Ik hadnbsp;toen geen behoefte om iets met wijsbegeerte te doen. Als studentnbsp;kijk je vrij en onbevangen naar de wereld. Na je studie kom je in denbsp;wereld terecht waar voor verwondering geen plaats is. Dan ga je hardnbsp;werken en leer je een andere vorm van kennis. In mijn geval was datnbsp;verkoop en marketing.'

Na twaalf jaar werkervaring begint Veldhuis voor zichzelf, als business consultant die zich bezighoudt met marktstrategische veranderingennbsp;bij bedrijven als Microsoft, Alcatel, Shell en ING. Stap voor stap maaktnbsp;hij vervolgens de link naar de filosofie. Hij ontdekt dat het management eigenlijk altijd binnen dezelfde matrix redeneert, en patronennbsp;herhaalt. Niet bepaald inspirerend bij vernieuwingen.

Het keerpunt was een 'leadership retraite' die hij deed voor Microsoft Europa. 'Ik besloot geen matrix op een flip-over te zetten, maar denbsp;executives het werk van de Franse filosoof Jean-Paul Sartre laten lezen.nbsp;Dat had grote impact. Het liet hen zien dat er ook anders kan wordennbsp;gekeken naar de wereld, naar leiderschap. Toen ik wegging, was iknbsp;mijn boeken kwijt en was bij mij het idee ontstaan om filosofie alsnbsp;methode te gebruiken.'

Liberaxion biedt diensten aan, van in-company projecten tot programma's met open inschrijving. Veldhuis is de brug tussen de filosofie en het bedrijfsleven. 'Wat Heidegger of Spinoza heeft gezegd, zet ik omnbsp;in thema's die voor zakenmensen interessant zijn. Ik beschouw ditnbsp;werk als mijn missie. Ik wil bedrijven opnieuw en anders leren nadenken, zodat ze meer verantwoord ondernemen. Ik wil het engagementnbsp;terug. Filosofie is erg academisch geworden terwijl het van oudsher innbsp;de samenleving thuishoort.'

Website: www.liberaxion.com

Will van Bockel-Jagtenberg: 'Mijn drijfveer is bereiken dat mensen zelf nadenken.'

Meer vragen dan antwoorden

'Ik had vroeg in mijn leven al een filosofische instelling. Als kind verwonderde ik me over alles. Rond mijn twintigste kwam ik in aanraking met De Beauvoir en Sartre en ben ik meer filosofisch werknbsp;gaan lezen.' Will van Bockel-Jagtenberg (59) geeft filosofie opnbsp;de Volksuniversiteiten van Den Bosch, Oss en Boekel. Daarnaast organiseert ze conferenties voor de Internationale School voor Wijsbegeerte te Leusden. Soms geeft ze ergens een lezing en af en toe leidtnbsp;ze het filosofisch café in Breda. Tien jaar geleden studeerde ze af nanbsp;een achtjarige deeltijdstudie wijsbegeerte.

Van Boekel was verpleegkundige en heeft tien jaar met haar man in Saoedi-Arabië en Irak gewoond. Na haar terugkeer in Nederlandnbsp;startte ze de studie wijsbegeerte. Ze wist alleen nog niet wat ze ermee wilde gaan doen. Inmiddels geeft ze alweer tien jaar les. 'Eigenlijk heb ik het altijd leuk gevonden om kennis over te dragen.'

'Een van de cursussen die ik geef is Geluk en Wijsheid bij de Volksuniversiteit in Boekel. Een les is voor mij geslaagd als cursisten met meer vragen naar huis gaan, dan waarmee ze zijn gekomen. Mijn drijfveernbsp;is bereiken dat mensen zelf nadenken.'

Ze steekt er zelf ook nog steeds van op. 'Ik geef nu tien jaar les waardoor ik in patronen vastzit over hoe en wat ik over de filosofennbsp;vertel. Dan is het fijn wanneer een opmerking uit de klas mij aan hetnbsp;denken zet. Cursisten zijn altijd heerlijk vleiend. Voor de kerst was ernbsp;een cursusevaluatie. Het was weer een warm bad. Het liefst hoor iknbsp;terug dat ze kritischer zijn geworden. Dat merk ik vaak al tijdens denbsp;cursus wanneer ze mij aan het ondervragen zijn.'

Filosofie zou ook welkom zijn in het reguliere onderwijs, vindt Van Boekel. Zoals in het basisonderwijs. 'Dan heb ik het vooral over hetnbsp;aanleren van bepaalde manieren van denken. Dat kinderen lerennbsp;formuleren en vertrouwen krijgen in hun denkvermogen.' Van Boc-kel noemt Frankrijk als voorbeeld van een land waar filosofie eennbsp;plek heeft in het onderwijs. 'Het kent wel een andere geschiedenis.nbsp;Franse filosofen zijn politiek geëngageerd en hebben zich meer metnbsp;de alledaagse praktijk bemoeid. Een filosofische kijk zou een goedenbsp;basis voor iedereen zijn. Het zou individuele krachten oproepen dienbsp;voorkomen dat volksmennerij een kans krijgt, omdat iedereen zelfnbsp;nadenkt.'

[Carina Nijssen]


Illuster 46 | Universlteit Utrecht [ 03/2007 13

-ocr page 14-

t

Uit de Toren Maatschappelijke relevantie van Utrechts onderzoek


/ De aardse kwaliteiten van dromen

ƒ Victor Spoormaker onderzoekt nachtmerries en de manier waarop we bewuster met onze i dromen kunnen omgaan.







Droomonderzoeker. Dat klinkt nogal zweverig. Is dat wel iets voor de universiteit?

’De kern van mijn onderzoek zijn nachtmerries en de manier waarop je die kunt behandelen. Daar omheen zit een heel gebied waar mijnnbsp;onderzoek ook over gaat: insomnie (slapeloosheid) en lucide dromen,nbsp;ofwel dromen waar je zelf invloed op hebt.'

Voer voor psychologen, dus.

'Het is een wijdverbreide gedachte dat nachtmerries een symptoom zijn van onderliggende syndromen. Jarenlang koos men ervoor om uitsluitend die vermoede syndromen te behandelen. Mijn onderzoek leertnbsp;dat je die nachtmerries beter apart kunt behandelen.'

Gaan mensen jou ook vragen om hun dromen te duiden?

'Ik ben pertinent niet bezig met droomduiding. Ik vind het overigens wel leuk om droomverhalen te horen. Je hebt erbij die heel bizarnbsp;dromen, en mensen die heel normaal dromen. Maar de eeuwige tweenbsp;vragen: 'wat betekent mijn droom?' en 'kunnen dromen de toekomstnbsp;voorspellen?' zijn nou net de vragen waar zowel ik als de vragenstellernbsp;niets mee kunnen. Mensen kunnen ook vragen: 'wat kan ik met mijnnbsp;dromen doen?'. Dat is wel een relevante vraag. Je kunt via je dromennbsp;op ideeën komen die je overdag nooit zou bedenken, omdat ze nietnbsp;langs een conventionele weg zijn ontstaan. Je moet een droom zien alsnbsp;een gratis brainstormsessie van een hele nacht lang.'

Als we meer dromen is dat goed voor de mensheid?

'Het denkproces tijdens dromen is zoveel spannender en interessanter dan overdag. Tijdens een droom denkt iedereen zo creatief als eennbsp;Shakespeare, of een Picasso. Alleen doen de meeste mensen er nietsnbsp;mee. Ze weten niet eens wat ze allemaal meemaken en bedenken innbsp;hun droom. Mensen kunnen veel creatievere ideeën en oplossingennbsp;bedenken voor problemen overdag als ze iets opsteken van het denkennbsp;tijdens hun REM slaap. Het normale, bewuste denkproces is namelijknbsp;lineair: van a naar b, naar c enzovoort. Dat wordt door bepaalde neurotransmitters in de hersenen (aminen) gereguleerd. Tijdens de REMnbsp;slaap zijn andere neurotransmitters (cholinen) actief en dan wordt hetnbsp;denken ineens een closed circuit, de hersenen zijn dan alleen informatie van binnenuit aan het verwerken door dwarsverbanden te zoeken.nbsp;Volledig associatief kun je dan op ideeën komen die je anders nooitnbsp;zou bedenken.'

Maar gericht dromen kan iedereen ?

'Het is aangetoond dat je tijdens je slaap bepaalde kwesties creatief kunt oplossen. Wanneer je je kort voor het slapen gaan concentreertnbsp;op zo'n kwestie die je bezighoudt, is de kans groot dat je er ook overnbsp;droomt. In zo'n droom zie je dan vaak iets langs komen waarmee jenbsp;dat probleem ook echt kunt oplossen. Einstein kwam zo op de relativiteitstheorie.

[Wijbrand Schaap]


14 Illuster 46 | Universiteit Utrecht | 03/2007


-ocr page 15-

Kiek!

Uit het album van een alumnus

'Ik herinner me nog hoe de corpsballen in koor riepen dat ik mijn pet moest afzetten.nbsp;Vriendelijk ais ik ben, wilde ik dat ook doen,nbsp;maar Willibrord siste: niet doen!'

Aan het woord is Tom Zijlstra. In mei 1969 had het USF-bestuur voor een discussienbsp;over democratisering van de universiteit denbsp;senaatszaal in het Academiegebouw bezet.nbsp;De zaal was grotendeels bezet door ledennbsp;van het Utrechts Studenten Corps, die inderhaast waren opgetrommeld om tegengasnbsp;te geven aan het linkse bestuur van het USFnbsp;(Utrechtsche Studenten Faculteiten). De fotonbsp;toont v.l.n.r. Henk van Wilpe (toen Secretarisnbsp;Sociaal), Tom Zijlstra (Secretaris Onderwijs)nbsp;en Willibrord de Graaf (voorzitter USF).

Zijlstra: 'Toch liep de discussie uiteindelijk redelijk. Deze bijeenkomst was de aanzetnbsp;tot de bezetting van het Academiegebouw,nbsp;begin juni 1969, onder leiding van ons bestuur. Daar eisten en kregen we - na een dagnbsp;of drie - de openbaarheid van de curatorenvergaderingen. Niet dat dat veel opleverde...'

Utrechtse stellingen

Prikkelende, humoristische en intrigerende stellingen uit Utrechtse proefschriften

Voor een goede nachtrust lost de bcta-AIO bij het naar bed gaan een cryptogram op, terwijl de alfa-AIO beter een sudokunbsp;ter hand neemt.

[Michel van Wijk, geoweteiwcliappcn|

Her belangrijkste eerste experiment is het gcdachte-e.xperinient, en onder het huidige financiële regime soms het enige wat nognbsp;rest.

[Martin Wapenaar, gcueesknnde|

De roltrap is de meest mislukte uitvinding van de 2Oe eeuw: het gros van de Nederlanders staat er niet bij stil dat een roltrap nietnbsp;bedoeld is om op stil te staan.

[Joyce Akse, sociale wetenschappen|

Het doel in ambitie hoort passie te zijn.

[Kozemarijn van Kijn, geneeskunde|

Hoe minder mogelijkheden een apparaat liecft, des te beter functioneert het.

[Mirjam Siesling, rechtsgeleerdheid!

Zwangerschap is een ernstige ziekte die na negen maanden gelukkig vanzelf weer overgaaf.

[Alexander Stork, geneeskunde[

Het verschil tussen geloof en overtuiging is de overdr.ichïelijk-heid, geloven doe je zelf, overtuigen iemand anders. [Maarten Kookinaaker, geneeskunde!


Illuster 46 ] Universiteit Utrecht ] 03/2007 15

-ocr page 16-

De voorspellende waarde van psychologische testen

De meetbare mens

Wie heeft ze nog nooit ingevuld, de testjes in tijdschriften die antwoord geven op prangende vragen als: Welke partner past bij mij? Hoe bereik ik mijn ambities? Wat is de waarde van die testjes en vannbsp;psychologische testen in het algemeen?

'Bij het meten van denken kom je snel uit op het meten van intelligentie. Intelligentietesten waren er al vanaf het eind vannbsp;de negentiende eeuw. Ook in de huidigenbsp;tijd leveren intelligentietesten, in diversenbsp;vormen, een belangrijke bijdrage in denbsp;voorspelling van werkprestaties, juist in denbsp;hogere functies. Daarnaast zijn er voor hetnbsp;meten van andere kenmerken, zoals persoonlijkheid en temperament, instrumentennbsp;ontwikkeld.' Aan het woord is Rendel denbsp;Jong, arbeids- en organisatiepsycholoognbsp;aan de Universiteit Utrecht. Zijn faculteitnbsp;Sociale Wetenschappen organiseert ditnbsp;voorjaar met het Universiteitsmuseum eennbsp;tentoonstelling over persoonlijkheid. Denbsp;bezoeker kan zich daar onderwerpen aannbsp;diverse testen.

Achterhaalde methodes

Testen die nu hilarisch aandoen, werden vroeger serieus ingezet voor diagnose- ennbsp;selectiedoeleinden. Bij de Szondy-test (zienbsp;foto) kregen de proefpersonen een albumnbsp;te zien met gezichten van boeven, dommenbsp;mensen en slimme mensen; zij moestennbsp;aangeven welk gezicht hen het meestenbsp;aansprak. De veronderstelling was dat eennbsp;boef een boef uitzoekt en een slimmeriknbsp;een slimmerik. Ook de zogenaamde projectietesten werden veel gebruikt, zoals denbsp;inktvlektest van Rorschach. Daarbij moesten de proefpersonen vertellen wat ze innbsp;de inktvlek zagen, waarop de therapeutnbsp;persoonlijke karaktertrekken toekende aannbsp;deze interpretatie. Inmiddels is geblekennbsp;dat de voorspellende waarde ook van ditnbsp;soort testen gering is. Er zijn tegenwoordignbsp;gestandaardiseerde methoden die verschillen in persoonlijkheid beter tot hun rechtnbsp;laten komen.

Sociale intelligentie

Intelligentie zoals gemeten met een intelligentietest is niet het enige wat telt. Het gaat er ook om hoe je in de sociale omgangnbsp;bent en of je je kunt inleven in anderen:nbsp;die eigenschappen die je succes kunnennbsp;bepalen in relaties of in een carrière. Bijnanbsp;iedere hoogopgeleide is wel eens onder-

Ben je een boef of een slimmerik: welk gezicht spreekt Je het meeste aan ? De man in het midden van deze Szondy-test is Rendel de Jong.

16 Illuster 46 I Universiteit Utrecht | 03/2007

-ocr page 17-

Los de rebus op en win!

Illuster verbot onder de goede inzenders van deze rebus vijf exemplaren van De Geschiedenis van het Denken van André Klukhuhn. Stuur je inzending voor 16 april naar illuster@uu.nl onder


Dr. André F.W. Klukhuhn (zie foto) organiseerde als staflidnbsp;en later directeur van Studiumnbsp;Generale tussen 1973 en 2004nbsp;naar schatting 2500 lezingennbsp;en symposia. Hierdoor ontpoptenbsp;hij zich in de loop der jaren aisnbsp;cultuurfilosoof en historicus vannbsp;ideeën. In 2003 leidde dit totnbsp;zijn boek De Geschiedenis vannbsp;het Denken. Dit boek geeft eennbsp;prachtig overzicht van pogingen die de mens in de loopnbsp;van de geschiedenis heeft ondernomen om greep te krijgennbsp;op zijn omgeving.

worpen aan een assessment in de race om een baan. Een dergelijk beoordelingsprogramma onderscheidt zich van andere selectietestennbsp;doordat er altijd een simulatie van de praktijk in zit, zoals een rollenspel. Zo'n simulatie heeft echter volgens De Jong lang niet altijdnbsp;extra voorspellende waarde ten opzichte van de intelligentietest ennbsp;de persoonlijkheidstest die meestal ook deel uitmaken van het assessment.

'Ook de hedendaagse psychologie worstelt nog steeds met de betrouwbaarheid van testen.'

Dit blijkt bijvoorbeeld uit een onderzoek in 1995 waarin 100 managers een ontwikkelingsassessment doorliepen. Ze werden getest op acht competenties, waaronder stressbestendigheid, ambitie, plannennbsp;en organiseren. Tien jaar later werd onderzocht of er een samenhang was tussen enerzijds de assessmentresultaten en anderzijds hetnbsp;bereiken van een senior managementfunctie en het effectief functioneren in de functie. Het resultaat bleek alleen te correleren met hetnbsp;wel of niet bereiken van die hogere functie. En het hele effect bleeknbsp;alleen te berusten op één competentie: de ambitie van de proefpersoon.

De Jong: 'Het onderstreept het belang van weten wat je wilt meten. Ook de hedendaagse psychologie worstelt nog steeds met de betrouwbaarheid van testen. Het probleem is dat veel van de beoogdenbsp;'brede competenties' erg moeilijk meetbaar te maken zijn, zeker innbsp;een simulatie van beperkte duur. Relatief goede resultaten kunnennbsp;wel worden bereikt met het meten van specifieke kennis en vaardigheid. Kortom, er is nog steeds interessant werk te doen in de ontwikkeling van valide instrumenten voor selectie en loopbaanadvisering.'

Populaire testjes

Volgens De Jong kunnen de vragenlijstjes in tijdschriften best goed zijn wanneer een aantal cruciale dimensies worden meegenomen.nbsp;Neem als voorbeeld de vraag welke baan bij iemand past. Houdtnbsp;deze persoon van regels? Kies dan voor een organisatie waar veelnbsp;structuur is en procedures op papier staan. Rendel de Jong: 'Dat zijnnbsp;natuurlijk conclusies die je op je klompen aanvoelt. De uitdaging innbsp;ons vak is nu juist om die verbanden die niet voor de hand liggen tenbsp;doorgronden en aan te tonen.'

[Wilma de Lange]

Zin en onzin over onszelf

Van 12 juni 2007 tot september 2008 loopt in het Universiteitsmuseum de tentoonstelling 'Karakter - zin en onzin over onszelf'. De tentoonstelling presenteert de huidige kennis over persoonlijkheid. De tentoonstelling zat onder andere in het teken staan vannbsp;de zin en onzin over het meten van de persoonlijkheid. Meer informatie: www.museum.uu.nl.


Illuster 46 1 Universiteit Utrecht [ 03/2007 17

-ocr page 18-

Universiteitsdag 2007

voor alumni, studenten en medewerkers

Op 31 maart bent u van harte welkom op de Universiteitsdag. Dit jaar is het thema 'de kunst van het denken'. Op pagina 18 tot en met 21 vindt u het ochtend- en middagprogramma. Aanvullende infor-

op www.alumni.uu.nl/udag.




10.00

10.25


uur:

uur:


10.30


uur:


10.45


uur:


11.45

12.00


uur: uur:nbsp;uur:nbsp;uur:


Ontvangst met koffie en thee Welkomstwoord door dr. A. Smit, voorzitter van het bestuurnbsp;van het Utrechts Universiteitsfonds/Alumnibureaunbsp;Inleiding door prof.dr. Willem Hendrik Gispen, lid College vannbsp;Bestuurnbsp;'De kunst van het denken'nbsp;Prof.dr. W. Koops: 'Kunnen kinderen denken?'nbsp;Mw.dr. E.M.H. Sterck: 'Kunnen dieren denken?'nbsp;Prof.dr. J.J.C. Meyer: 'Denkende computers'nbsp;Korte pauzenbsp;Beantwoorden van digitaal aangeleverde vragennbsp;Lunchnbsp;Start middagprogramma's



Praktische informatie

Locaties

Ochtend en lunch: Educatorium, Leuvenlaan 19 (De Uithof)nbsp;Middag: Verschillende locaties in de binnenstad en in De Uithof

Vervoer

Wij adviseren u om met het openbaar vervoer naar Utrecht te komen. Tussen De Uithof ennbsp;de binnenstad kunt u gebruik maken van hetnbsp;openbaar vervoer. Als u met eigen vervoernbsp;komt, kunt u de auto in De Uithof parkeren.

Aanmelden

Aanmelden voor het ochtend- en middagprogramma kan door de antwoordkaart in deze Illuster in te vullen of via internet:nbsp;www.alumni.uu.nl/udag. Voor sommigenbsp;programma's geldt een maximum aantalnbsp;deelnemers, dus meldt u tijdig aan! Kostennbsp;voor deelname aan het ochtendprogramma,nbsp;inclusief lunch, bedragen € 10,- voor begunstigers van het Universiteitsfonds/Alumnibureau,nbsp;andere bezoekers betalen € 15,-. De meestenbsp;middagprogramma's zijn gratis. Sommigenbsp;faculteiten/alumniverenigingen vragen eennbsp;kleine bijdrage voor niet-leden. Voor het bezoek aan de Botanische Tuinen bedragen denbsp;kosten 5 euro. Vergeet u niet de eenmaligenbsp;machtiging in te vullen en te ondertekenen?nbsp;U kunt zich tot uiterlijk 23 maart aanmelden.nbsp;Na aanmelding ontvangt u nadere informatienbsp;over tijdstip, locatie en route. Heeft u nognbsp;vragen? Bel het Communicatie Service Centrum: (030) 253 3550. Tijdens de Universiteitsdag is er een informatiepunt gevestigd in hetnbsp;Educatorium, Leuvenlaan 19, De Uithof.

(0: Ochtendprogramma

Denken kan bijna als de 'core business' van het academische bedrijf beschouwdnbsp;worden. Maar wat is het eigenlijk, ennbsp;wat is er voor nodig? Hoe 'doen' we het?nbsp;Een belangrijke basis ligt in de fysiologische processen. In het ochtendprogramma richten we de aandacht echternbsp;vooral op andere dimensies van hetnbsp;denken. Niet zozeer de 'chemie', maarnbsp;de vraag hoe ons denken qua structuurnbsp;en logica in elkaar zit, staat centraal.

Kunnen kinderen denken?

Professor Willem Koops

In de ontwikkelingspsychologie wordt duidelijk dat mensen - ook heel jonge kinderen - bij hun denken gebruik maken van beeldennbsp;en opvattingen van de werkelijkheid, die zenbsp;opdoen in communicatie met elkaar. Omdatnbsp;kinderen een idee (een Theory of Mind) kunnen ontwikkelen van wat anderen denken ofnbsp;willen - bijvoorbeeld de volwassenen die hennbsp;omringen -zijn ze in staat hun eigen denkennbsp;verder te ontwikkelen.

Kunnen dieren denken?

Dr. Liesbeth Sterck

Het ziet ernaar uit dat de grens tussen het denken van mensen en dieren mindernbsp;scherp is dan voorheen werd aangenomen.nbsp;In de gedragsbiologie wordt onderzocht ofnbsp;dieren óók een Theory of Mind hebben omnbsp;de werkelijkheid voor zichzelf in beeld tenbsp;brengen. Een belangrijk onderdeel daarvan isnbsp;bijvoorbeeld het episodisch geheugen, de capaciteit om zich gebeurtenissen te herinnerennbsp;en die 'in de tijd' te kunnen plaatsen. Dit vermogen maakt het ook mogelijk te plannennbsp;voor toekomstige gebeurtenissen.

Maar hun taal, die fundamenteel is voor het denken van mensen, lijkt een heel stuk mindernbsp;ontwikkeld. De vraag is wat dat zegt over denbsp;evolutie van het menselijk denken.

Denkende computers Professor John-Jules Meyer

Als we begrijpen hoe 'denken' gaat, kunnen we dan ook denkende machines maken?

In het vakgebied van de kunstmatige intelligentie probeert men computergebaseerde systemen te maken die 'intelligent' gedragnbsp;vertonen. Potentiële toepassingen zijn er legio.nbsp;Van robots die op eigen houtje gevaarlijkenbsp;klussen klaren bij rampbestrijding, tot geavanceerde systemen die kunnen worden ingezetnbsp;voor de diagnose van complexe problemennbsp;waarbij heel veel gegevens moeten wordennbsp;betrokken. Maar wie bewaakt het denken datnbsp;onze eigen capaciteiten te boven gaat, en wienbsp;draagt er verantwoording voor? De science fiction schrijver Asimov stelde lang geleden al denbsp;vragen die nu actueel gaan worden.

Aan de hand van vier deskundigen - Willem-Hendrik Gispen (medische biologie, tevens rector magnificus), Willem Koops (ontwikkelingspsychologie), Liesbeth Sterck (gedragsbiologie) en John-Jules Meyer (informatica)nbsp;verkennen we de herkomst en toekomst vannbsp;ons denken.

Digitaal vragen aanleveren

In het laatste deel van het ochtendprogramma gaan de sprekers in op vragen die u tot 14nbsp;maart digitaal kunt aanleveren. Vragen overnbsp;de kunst van het denken kunt u sturen naarnbsp;universiteitsdag@uu.nl.


lîlusfôÇ 46 I Uniÿs^rteïk.U.tz.ç^ht^^ oiyi’ÖO'?'

-ocr page 19-

Ben je minder dan vijf jaar afgestudeerd en op zoek naar of bezig met je eerstenbsp;of tweede baan? Volg dan een van denbsp;workshops op 31 maart, die het Univer-siteitsfonds/Alumnibureau aan begunstigers gratis aanbiedt (niet-begunstigersnbsp;betalen € 20,-). Tien professionals biedennbsp;een workshop aan die je uitdagen in jenbsp;persoonlijke ontwikkeling en verder helpen op de arbeidsmarkt. Kijk voor informatie over de trainers en de workshopsnbsp;op www.alumni.uu.nl/workshops. Jenbsp;krijgt vooraf bericht of je geplaatst bentnbsp;in de workshop van je keuze. Gezien denbsp;belangstelling voor de workshops gaannbsp;we ervan uit dat alleen zij die echt willennbsp;komen zich opgeven. Indien je niet komtnbsp;en je je wel hebt opgegeven brengen wenbsp;je € 20,- in rekening.

Aanmelding: 12.30 uur, aanvang: 13.00 uur, locatie wordt bekendgemaakt vianbsp;www.alumni.uu.nlludag. Contactpersoon: Joost Gunther, (030) 253 9624,nbsp;/. f.h.c. gun ther@uu.nl.

Communicatieve Vaardigheden

Hoe kom ik overtuigend over? Communiceren doen we de hele dag door. Maar worden wenbsp;wel altijd goed begrepen? En waarom zijnnbsp;anderen succesvoller in het behalen van hunnbsp;doelen? Deze workshop gaat over onze maniernbsp;van communiceren en onze innerlijke overtuigingen. Vaak zijn we ons niet bewust van denbsp;kwaliteiten die in onszelf verborgen liggen.nbsp;Tijdens deze sessie gaan we je mogelijkhedennbsp;voor nu en de toekomst vaststellen.

Docent: Jos van Langen Maximaal aantal deelnemers: 12

Kiezen voor jezelf

Je bent net afgestudeerd en weet niet precies wat je wilt. Of je werkt nu al een aantal jaren,nbsp;maar het bevalt je niet helemaal. Je voelt datnbsp;je de juiste keuzes moet gaan maken over hoenbsp;je verder wilt met je loopbaan. Je wilt vooralnbsp;weten hoe je dat op een goede manier doet.nbsp;De inhoud wordt bepaald aan de hand van denbsp;vragen die de deelnemers zelf formuleren. Jenbsp;leert jezelf antwoord geven op twee vragen:

  • - Wat wil ik nou écht?

  • - Hoe bereik ik dat?

Het gaat er in deze workshop primair om te ontdekken hoe je tot goede keuzes komt.nbsp;Docent.’ Stef Seykens

Maximum aantal deelnemers: 15

Managementvaardigheden

In deze workshop zal specifieke aandacht uitgaan naar effectieve gesprekstechniekennbsp;bij het geven en ontvangen van feedback;nbsp;misschien wel de belangrijkste vaardigheidnbsp;waarover managers moeten beschikken. Hetnbsp;grootste deel van de workshop experimenteren we met echte cases uit de werkpraktijknbsp;van deelnemers. Deze workshop is dan ooknbsp;voornamelijk interessant voor mensen metnbsp;vragen over de rol van de leidinggevende, dienbsp;hun dilemma's uit de eigen werkpraktijk willennbsp;bespreken en geïnteresseerd zijn in ervaringennbsp;van anderen.

Trainer: Monique Mulders

Maximaal aantal deelnemers: 12

Vaardiger onderhandelen

Deze praktische interactieve workshop is bedoeld voor jonge professionals die vaardiger willen leren onderhandelen. Allereerst word jenbsp;je bewuster van je eigen onderhandelingsstijl.nbsp;Daarnaast krijg je door oefeningen zicht opnbsp;stijlen die door anderen gehanteerd wordennbsp;en hoe deze op elkaar inwerken. Tevens wordtnbsp;een uitstapje gemaakt naar arbeidsvoorwaarden en salarisonderhandelingen. Je krijgt eennbsp;hand-out met de theorie en tips mee naar huis.nbsp;Docent: Marianne Heins

Maximaal aantal deelnemers: 15

Het voeren van een sollicitatiegesprek Solliciteren is niet een kwestie van zoveel mogelijk de rol te spelen die een werkgever van jenbsp;verwacht. Als het goed is, vind je elkaar op eennbsp;aantal belangrijke punten. Valt er dan nietsnbsp;te sturen? Ja, gelukkig wel. Het helpt als jenbsp;inzicht hebt in je eigen drijfveren, weet hoe jenbsp;overkomt, wat je kunt verwachten en hoe je jenbsp;kunt voorbereiden. Daar gaan we in deze training dan ook mee aan de slag. We zullen onsnbsp;gezien de beperkte tijd voornamelijk richtennbsp;op het voeren van een goed sollicitatiegesprek.nbsp;Docent: Marjoleine Marijtnbsp;Maximaal aantal deelnemers: 10

Timemanagement

Wordt je leven gekenmerkt door urgentie en haast? Heb je het gevoel geleefd te wordennbsp;door je werk? Wordt de stress van je werk innbsp;je persoonlijk en professioneel functionerennbsp;merkbaar? Een oplossing ligt mogelijk in efficiënt en effectief omgaan met je werk. Eennbsp;groter effect echter sorteert de handelswijze:nbsp;de dingen goed doen en vooral de goede dingen doen.

Docent: Jos Koeckhoven

Maximaal aantal deelnemers: 14

Wel willen-maar-niët doen: over uitstelgedrag

Je kent het wel: je hebt ergens geen zin in en schuift het voor je uit. Voor sommigen is ditnbsp;patroon een hardnekkig terugkerend verschijnsel. Of het nu gaat om studeren, belastingformulieren invullen, telefoontjes plegen of jenbsp;administratie op orde brengen. Deze workshopnbsp;is interessant voor iedereen die meer inzichtnbsp;wil krijgen in dit verschijnsel: wat is uitstelgedrag, en waarom doen we het? We zullen ooknbsp;stilstaan bij zes typen uitstellers, en met behulpnbsp;van een vragenlijst bekijken welke stijlen hetnbsp;beste bij jou passen.

Docent Marjan Ossebaard

Maximaal aantal deelnemers: 10

Presenteren kun je leren

Kun je niet meer eten of slaap je slecht bij de gedachte dat je een presentatie moet geven?nbsp;Krijg je liever geen rode vlekken in je hals terwijl je voor een groep staat? Presenteren kun jenbsp;leren! Deze keer niet alleen de standaard trucjes, maar terug naar de basis om van daaruitnbsp;een goed verhaal op een ontspannen manier tenbsp;vertellen.

Trainer: Rens Vandeberg

Maximaal aantal deelnemers: 15

Loopbaanoriëntatie: jezelf onderscheiden op de arbeidsmarkt

Voordat je je begeeft op de arbeidsmarkt moet je jezelf zo goed mogelijk kennen. Makkelijkernbsp;gezegd dan gedaan. Tijd voor een korte zelfanalyse en tips om dit verder uit te breiden.nbsp;Vervolgens kijken we naar de mogelijkhedennbsp;en kansen op de arbeidsmarkt in relatie totnbsp;jouw karaktereigenschappen, wensen en kwaliteiten. Deze workshop is bedoeld voor hen dienbsp;het hele loopbaantraject in de workshop intensief maar beknopt willen doorlopen.

Trainer: Gwen Dudok van Heel Maximaal aantal deelnemers: 15

Loopbaanoriëntatie: zelfanalyse

Als je kiest voor een functie die bij je talenten past, behaal je sneller en gemakkelijker resultaten en haal je meer energie uit je werk. Pas alsnbsp;je helder in beeld hebt over welke kwaliteitennbsp;je beschikt en wat je ermee wilt en kunt is hetnbsp;mogelijk (loopbaan)keuzes te maken die daarbij aansluiten. We zullen op een systematischenbsp;wijze achterhalen waar je talenten en drijfveren liggen. Tijdens interactieve en speelsenbsp;oefeningen formuleer je zelf antwoorden opnbsp;vragen die helpen bij een heldere zelfanalyse.nbsp;Trainer: Annemarie van Bruinisse

Maximaal aantal deeninemers: 12


,{¦


•••

..... . .


•••


Illuster 4e-quot;|.-Ün'vêrsit’ért'-WttechL I 0ï/2007.

BfS i'


-ocr page 20-


Middagprogramma's van de faculteiten

Wil je leren zakelijk te kunnen flirten? Of op het Juiste moment de Juiste vraag tenbsp;stellen? Of hoor Je liever Piet-Hein Donnernbsp;spreken over de vrijheid van meningsuiting en de politieke islam? Het middagprogramma van de Universiteitsdag biedt innbsp;elk geval weer een verscheidenheid aannbsp;programma's aan. Struin door de middagprogramma's die de faculteiten en alumniverenigingen aanbieden in de vorm vannbsp;lezingen en workshops. Maak een keuze ennbsp;vul de antwoordkaart in.

Algemene Gezondheidswetenschappen Dit jaar biedt Algemene Gezondheidswetenschappen voor de eerste maal een middagprogramma voor haar alumni aan. Vanwege denbsp;verscheidenheid van beroepen is er een gedifferentieerd programma met een gezamenlijkenbsp;opening en een specifiek deel voor verplegings-wetenschappers, fysiotherapiewetenschappersnbsp;en logopediewetenschappers. De middag wordtnbsp;afgesloten met een gezamenlijke borrel. Opnbsp;www.alumni.uu.nl/udag staat het completenbsp;programma. De toegang is gratis.

Aanvang: 14.00 uur, ontvangst: 13.30 uur • Locatie: Hijmans van den Berghgebouw,nbsp;Heidelberglaan 100, De Uithof* Contactpersoon: Jeroen de Groot, (030) 250 3464,nbsp;j. c.p.j. degroot@umcutrecht.nl.

Fysiotherapiewetenschap

De Kunst van het klinisch redeneren

De alumnivereniging Scientia Fundus van fysiotherapiewetenschap (AGW) verzorgt opnbsp;de Universiteitsdag een middagprogrammanbsp;dat aansluit bij het algemene thema en datnbsp;tot onderwerp heeft 'de Kunst van het klinischnbsp;redeneren'. Drie sprekers zullen hun visienbsp;geven op het belangrijke dynamische denken beslisproces van het klinisch redeneren,nbsp;gevolgd door een discussie tussen sprekers ennbsp;aanwezigen. De sprekers van deze middagnbsp;zijn: Dr. A. de Wijer, fysiotherapeut, manueel-therapeut en wetenschapper. Dr. W. Hullegie,nbsp;fysiotherapeut en wetenschapsfilosoof. Drs. R.nbsp;van Dolder, fysiotherapeut en bewegingswetenschappee promovendus op het onderwerpnbsp;klinisch redeneren. De middag wordt beëindigdnbsp;met een borrel. De toegang is gratis.nbsp;Aanvang: 14.00 uur, ontvangst 13.30 uurnbsp;• Locatie: zaal Blauw, Stratenumgebouw,nbsp;Heidelberglaan 100, De Uithof* Contactpersoon: Marijke van Dijk-van der Hilst,nbsp;(072) 509 4022, marijkevanderhilst@hccnet.nl.

Geneeskunde

Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen (RMI): Het denken in beeld. Lezingen en Brainshops.

Prof.dr. J.M. van Ree, directeur van het RMI, introduceert het eerste deel van het programma. Hierna gaan dr. M.M. Sitskoornnbsp;(hoofd van de unit neurocognitief onderzoeknbsp;en auteur van de bestseller Het Maakbarenbsp;Brein), prof.dr. R.S. Kahn (hoogleraar Psychiatrie en auteur van het zeer succesvoile boeknbsp;Onze Hersenen) en M. van Hoogenhuyzenbsp;(kunsthistoricus aan de Koninklijke Academienbsp;van Beeldende Kunst in Den Haag), in op hetnbsp;onderwerp van vandaag. In het tweede deelnbsp;van deze middag kunt u vijf zinnenprikkelendenbsp;brainshops bezoeken en kennis nemen vannbsp;de laatste ontwikkelingen op het gebied vannbsp;hersenen en imaging (structureel en functioneel), hersenen en genetica, hersenen en cognitie, en hersenen en plasticiteit bij kinderen.nbsp;Aansluitend aan het middagprogramma vindtnbsp;een borrel plaats. De toegang is gratis.nbsp;Aanvang: 14.00 uur, ontvangst 13.30 uurnbsp;* Locatie: zaal Blauw, Onderwijscentrumnbsp;AZU, UMC Utrecht, De Uithof * Contactpersoon: Henriette Dobbelaar, (030) 250 3406,nbsp;h.m.dobbelaar@umcutrechtnl.

Biologie

De kunst van het denken toegelicht vanuit de Biologie

Tegen de achtergrond van de 'Theory of Mind', toegelicht door dr. E.H.M. (Liesbeth) Stereknbsp;tijdens het ochtendprogramma van deze dag,nbsp;wordt in het middagprogramma op inspirerende wijze geïllustreerd hoe de Kunst van hetnbsp;Denken binnen deze wetenschap zich vooralnbsp;uit in het vermogen om op het juiste momentnbsp;de juiste vraag te stellen. En deze vraag vervolgens op een creatieve wijze van een antwoordnbsp;te voorzien. Prof.dr. L. A.C.J. (Rens) Voeseneknbsp;zal als vakdecaan Biologie iedereen welkomnbsp;heten en het programma openen met de voordracht: Hoe houdt een plant (letterlijk) hetnbsp;hoofd boven water. Liesbeth Sterek onderzoektnbsp;vervolgens of onze naaste verwanten, de apen,nbsp;lijken op Machiavelli of machines. Kunnennbsp;dieren denken of is het een unieke eigenschapnbsp;van de mens? Prof.dr.ir. B.J.G. (Ben) Scheresnbsp;neemt ieder op inspirerende wijze mee naarnbsp;de wereld van de stamcellen onder denbsp;titel: Boodschappers uit een ander koninkrijk.nbsp;En tenslotte zal prof.dr.ir. C.M.J. (Corné)nbsp;Pieterse laten zien dat het immuunsysteem vannbsp;planten functioneert als een feilloos geheugen.nbsp;Na afloop is er een borrel. De toegang is gratis.nbsp;Aanvang: 13.30 uur * Locatie: Blauwe Zaal,nbsp;F.A.F.C. Wentgebouw, Sorbonnelaan 16,nbsp;De Uithof * Contactpersoon: Vijko Lukkien,nbsp;(030)253 7436, v.p.a.lukkien@bio.uu.nl.

Scheikunde

De Kunst van de Chemie

In lijn met het thema van de Universiteitsdag verwondert Scheikunde zich tijdens een lezingenserie over de Kunst van de Chemie. Meernbsp;informatie over de sprekers en hun kunstennbsp;vindt u op www.alumni.uu.nl/udag. De toegang is gratis.

Aanvang: 14.00 uur * De locatie wordt bekendgemaakt via www.alumni.uu.nl/udag * Contactpersoon: Elselien Blokland, (030) 253nbsp;3793, voorlichter@chem.uu.nl.

Nederlands

Traditie en Vernieuwing

Sanne Elling, die promotieonderzoek op het gebied van tekstevaluatie verricht, geeft innbsp;een lezing een overzicht van de methodennbsp;die juist in een digitale context beschikbaarnbsp;zijn. De meest recente software zal wordennbsp;gedemonstreerd, tot en met de nieuwste eyenbsp;tracker waarmee sinds kort de oogbewegingennbsp;van een websitebezoeker nauwkeurig geregistreerd kunnen worden. In het verlengde vannbsp;deze lezing verzorgt dr. Leo Lentz een workshop over de zogenaamde scenariomethodenbsp;waarmee experts problemen, die bezoekersnbsp;van een site ervaren, op kunnen sporen.

Van andere orde is de actualiteit van de spellingsdiscussie. Met de blik van een insider bij uitstek geeft prof.dr. Henk Verkuyl een lezingnbsp;over deze boeiende, spraakmakende materie.nbsp;De traditie is in zekere zin vertegenwoordigdnbsp;in de workshop die dr. Frank van Gestel zalnbsp;verzorgen. Hij werkt aan een moderne vertaling van Hoofts Historiën en zal ingaan opnbsp;enige problematische zinnen en de oplossingen daarvoor. Het programma wordt afgesloten met een korte ledenvergadering vannbsp;Nedwerk en een borrel. Nadere gegevens overnbsp;het programma volgen op www.alumni.uu.nl/nbsp;udag. De toegang is gratis voor leden van denbsp;alumnivereniging Nedwerk;

niet-leden betalen € 5,-.

Aanvang: 14.00 uur * Locatie: Drift 21, Utrecht * Contactpersoon: Corry Dijkstra,nbsp;(030) 253 8000, corry.dijkstra@let.uu.nl.

Geschiedenis

American Studies in Utrecht

Dit jaar biedt de VIGU (Vrienden van het Instituut Geschiedenis Utrecht) 3 lezingennbsp;aan rondom het thema American Studies innbsp;Utrecht. Dr. Jaap Verheul zal de inleidendenbsp;lezing houden. Vervolgens zal een student innbsp;een lezing iets vertellen over het onderzoeknbsp;waar hij/zij mee bezig is. De afsluitende lezingnbsp;wordt verzorgd door prof.dr. Maarten vannbsp;Rossem (foto). De middag eindigt met eennbsp;borrel. Meer informatie over het programmanbsp;vindt u op www.let.uu.ni/geschiedenis. Denbsp;toegang is gratis voor VIGU-leden, niet-ledennbsp;betalen € 7,50 (incl. lunch).

Aanvang: 14.00 uur * Locatie: Drift 21, Utrecht. * Contactpersoon: Annelies van den Hurk,nbsp;(030) 253 6222 of (030) 253 6153,nbsp;ges@let.uu.nl.


____

‘i' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lilusF^ 46 1 Urx^Vfcêr'sTt'^t Utrecht IrOÿiUW’V’.......' '**••••• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*•*'

........



-ocr page 21-

Theater-, film- en televisiewetenschap Educatie met behulp van Nieuwe Medianbsp;Speien is leuk. Kinderen kunnen intens genieten van een spel. Spelen is ook leerzaam ennbsp;goed voor je ontwikkeling. Bij volwassenennbsp;wordt spelen leren en leren wordt werken.nbsp;Stoppen met spelen ontneemt je een belangrijke manier om je verder te ontwikkelen. Blijfnbsp;dus spelen, je leven lang. Gelukkig is er kortnbsp;geleden in Utrecht een centrum opgerichtnbsp;voor de ontwikkeling van gaming, simulatienbsp;en virtual reality. Het doel van dit Center fornbsp;Advanced Gaming and Simulation (AGS) isnbsp;om met computerspelen uitermate effectievenbsp;leer- en trainingservaringen te realiseren. Joostnbsp;Raessens is vanuit de master Nieuwe Medianbsp;betrokken bij dit internationale onderzoeksproject. Hij zal direct vanuit de voorhoede verslagnbsp;doen van de bijdrage van Theater, film en televisiewetenschap aan Educatie en Nieuwe Media.nbsp;Dus alumni, speel mee op 31 maart 2007 en laatnbsp;je bijpraten over de laatste stand van zaken.nbsp;Game on.

Aanvang: 13.30 uur • Locatie: U-Theater/Studio-T (Onder voorbehoud) • Contactpersoon: Clara Pafort-Overduin, keepintouch@let.uu.nl.

Wijsbegeerte Tweeluik

Alumnivereniging Autarkeia verzorgt in samenwerking met het departement Wijsbegeerte in de middag een tweeluik. Albert Visser (hoogleraar logica en hoofd van de opleiding Cognitivenbsp;Kunstmatige Intelligentie) houdt een lezingnbsp;die aansluit op het thema van het ochtendprogramma 'de kunst van het denken'. Na de theepauze vervolgt het programma met een lezingnbsp;over de (recente) scriptie van een nieuwe alumnus. Wie of wat...? Dat is nog een verrassing. Denbsp;borrel begint om 16.30 uur. De toegang is gratisnbsp;voor AUTARKEIA-leden, niet-leden betalen € 5,-.nbsp;Aanvang: 14.00 uur • Locatie: zienbsp;www.alumni.uu.nl/udag • Contactpersoon: Ernanbsp;Kas, (030) 253 2097, erna.kas@phil.uu.nl.

Sociale Wetenschappen Denken in sociale contextnbsp;Synergie tussen theorie en praktijk?

Het sociaal-wetenschappelijke onderzoek over het denken beslaat een breed terrein. Prof,nbsp;dr. Willem Koops, decaan faculteit Sociale Wetenschappen, introduceert deze middag eennbsp;drietal lezingen over het thema Denken innbsp;sociale context. Zo zien wij onszelf als mensennbsp;die met overleg ons eigen lot bepalen; maarnbsp;welke rol spelen 'rationaliteit' en 'bewustzijn'?nbsp;Prof.dr. Edward de Haan spreekt hierover in zijnnbsp;voordracht Bewust en onbewust denken. Denbsp;vraag of mensen op een objectieve of intuïtievenbsp;manier oordelen over rechtvaardigheid belichtnbsp;prof.dr. Kees van den Bos in de lezing Nadenken en intuïties over sociale rechtvaardigheid.nbsp;Tenslotte is er aandacht voor de cognitieve kant


discussie over het nieuwe onderwijs. De toegang is gratis.

Aanvang: 14.00 uur • Locatie: Boothzaal, Universiteitsbibliotheek, Heidelberglaan 3,

De Uithof • Contactpersoon: Maria Splinter, (030) 253 6718, M.M.Splinter@fss.uu.nl.

Rechtsgeleerdheid

Lezingen en workshop

Aansluitend op het thema De kunst van het denken heeft Rechtsgeleerdheid voor haarnbsp;alumni een parallelprogramma samengesteld:

1. Vrijheid van meningsuiting en de politieke islam.

Sinds de moord op Theo van Gogh en de Deense cartoons van Mohammed is de onbegrensde vrijheid van meningsuiting niet meernbsp;vanzelfsprekend. Hoe ver zou de overheid moeten gaan met het beschermen van burgers dienbsp;door hun uitlatingen bedreigd worden?



Sprekers: onder andere Piet-Hein Donner (zie foto), voormalig minister van Justitie en Tweedenbsp;Kamerlid, Afshin Elian, hoogleraar multiculturalisme, Universiteit Leiden en columnist voor NRCnbsp;Handelsblad. Inleiding door mr. Tom Zwart.

2. Criminalisering van de Holocaust en ontkenning van volkerenmoord in Europanbsp;Spreker: Ugur Umit Ungor, Amsterdam Centrenbsp;of Holocaust and Genocide Studies. Aansluitendnbsp;paneldiscussie met vertegenwoordigers vannbsp;Oekraïense, Rwandese, Kroatische en Namibische ambassade over genocide en het recht vannbsp;een slachtoffer op erkenning.

Voorzitter: Chiseche Mibenge, Studie en Informatiecentrum Mensenrechten, UU.

N.B. Deze conferentie start al om 9.30 uur met als gastsprekers o.a. Prof. Baskin Orannbsp;uit Turkije en prof. Bart Stapert, voorzitter vannbsp;Amnesty International Nederland. U kunt zichnbsp;opgeven voor alleen het middagprogramma,nbsp;maar ook voor de gehele dag. Ook worden ernbsp;op 30 maart drie workshops (voertaal Engels)nbsp;aangeboden: 1. public speaking and presentation style, 2. application procedure and jobnbsp;interviews, 3. International criminal law procedure, drafting of applications. Meer informatienbsp;via www.law.uu.nl/internationalalumni.


alumni. Deelnemers leren hoe zij hun charme kunnen inzetten om zakelijke doelen te bereiken. Onderwerpen zijn onder meer: het sturennbsp;van gesprekken en het beïnvloeden van denbsp;werksfeer. Drs. Drazen Lisak zal deze trainingnbsp;verzorgen. De toegang is gratis.

Aanvang: 14.00 uur, ontvangst: 13.30 uur • Locatie: Academiegebouw, Domplein, Utrecht.

Utrecht School of Economics

De kunst van het economisch denken

Deze keer staat USE stil bij de verschillende wijzen waarop volgens economen wordt gedacht. Drie docenten van USE zullen vanuit hun eigennbsp;disciplines ingaan op de wijze waarop denkennbsp;het gedrag beïnvloedt.

Denken vanuit een economisch-historisch en wetenschapsfilosofischZ-methodologischnbsp;perspectief: wat is de praktische betekenis vannbsp;de economische wetenschappen? door dr. Pietnbsp;Keijzer.

Denken vanuit de hoek van het ondernemerschap: hoe denken ondernemers en hoe zou je moeten denken om succesvol te zijn? doornbsp;drs. Peter O. van der Meer

Denken vanuit een rationeel, speltheoretisch perspectief: hoe denken deelnemers aan hetnbsp;ruilproces zoals in het onderzoek naar vertrouwen? door dr. Stephanie Rosenkranz. Nanbsp;afloop is er een borrel. De toegang is gratis.nbsp;Aanvang: 14.00 uur, ontvangst: 13.30 uur


ly


I,


• t».


;/¦*


Â.Î


Godgeleerdheid

Religieus denken als kunst; theologie en poëzie

In de 21e eeuw is literatuur met een theologisch thema erg populair. Het departement Godge-ieerdheid neemt u graag mee naar het themanbsp;religieus denken als kunst. De inleiding wordtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦*'

naar wij hopen verzorgd door een bekend schrijver, wiens naam nog niet bekend kan wor-den gemaakt. Vervolgens zullen twee topwe-tenschappers uit de letterkunde en de theologie \ ; ;nbsp;dieper ingaan op de combinatie van theologienbsp;en poëzie. Tot slot wordt aan mensen in de zaalnbsp;de gelegenheid geboden zich in de discussie tenbsp;mengen. Na afloop van het programma wordt .....

de deelnemers een borrel aangeboden. De toegang is gratis.

Aanvang: 14.00 uur • De locatie wordt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.........•

bekendgemaakt via www.alumni.uu.nl/udag ..........

• Contactpersoon: Maaike Swarte, (030) 253


van leren. In de voordracht Leren: oud, nieuw, anders reageert prof.dr. Paul Kirschner op de


3. Zakelijk flirten

Workshop, speciaal gericht op de jongere


9052, M.P.Swarte@theo.uu.nl.





: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lllusterJiejiÓnivérsit'ért'-UttecMJ 0Î/20O7..


gt;gt;


-ocr page 22-

.....Utrechts Universiteitsfonds/Alumnibureau


Bezoek voor de meest recente ontwikkelingen en activiteiten onze website: www.alumni.uu.nl

U bent afgestudeerd aan de Universiteit Utrecht en nog geen begunstiger van het Utrechts Universiteits-fonds/Alumnibureau? Hoog tijd om daar verandering in brengen!

De alumnigemeenschap van de Universiteit Utrecht is de grootste en meest actieve in Nederland. Steeds meer alumni sluiten zich aan om in contact te blijven met de universiteit en elkaar: een interessant netwerk van professionals met zeer diverse achtergronden en opleidingen. Inmiddels zijn zo'n 7.000 alumninbsp;begunstiger van het Utrechts Universiteitsfonds/Alumnibureau. Als begunstiger ondersteunt u de activiteiten van het Utrechts Universiteitsfonds/Alumnibureau en ontvangt u de Alumnipas met aantrekkelijkenbsp;kortingen. Wilt u ook begunstiger worden? Kijk dan op www.alumni.uu.nl.

Benoemingen

Het bestuur van het Utrechts Universiteitsfonds heeft de volgende bijzonder hoogleraren benoemd:

  • • Mr. dr. J.G. Sijmons per 1 januari 2007 op hetnbsp;vakgebied 'Privaatrechtelijke Gezondheidsrecht', bij Rechtsgeleerdheid

  • • Dr. E.P. van der Ban per 1 januari 2007 opnbsp;het vakgebied 'Lie theorie', bij de faculteitnbsp;Bètawetenschappen/Wiskunde.

Regionale netwerken

In de regio organiseren diverse alumninetwer-ken activiteiten voor alumni. Komend najaar is er weer een programma te verwachten vannbsp;Utrecht Lezingen. Maar ook in het voorjaarnbsp;worden er diverse activiteiten georganiseerd.nbsp;Actuele informatie is te vinden op de website:nbsp;www.alumni.uu.nl/regio.

Utrecht Lectures

Het Utrechts Universiteitsfonds / Alumnibureau organiseert samen met de universiteit jaarlijksnbsp;een aantal Utrecht Lectures in het buitenland.

Los Angeles: 22 februari 2007, 'Rembrandt's Last Picture', Gary Schwartz.

New York en Washington: respectievelijk 19 en 20 april 2007, 'Sexuality across the Ocean:nbsp;differences between the Netherlands and thenbsp;United States', Theo Sandfort, alumnus UU ennbsp;hoogleraar Klinische Socio-Medische studiesnbsp;aan Columbia University in New York.

Actuele informatie over de Utrecht Lectures in Engeland, Spanje en de Verenigde Staten isnbsp;te vinden op de website: www.alumni.uu.nl gt;nbsp;internationale alumninetwerken.

Academische cafés

In vervolg op de reeks Academische Cafés van vorig jaar organiseren de alumninetwerken Zwolle en Arnhem ook dit jaar weer eennbsp;Academisch Café waarvoor u van harte bentnbsp;uitgenodigd. Zwolle: 26 maart 2007 (Diesnbsp;Universiteit Utrecht), Tagrijn, Buitenkant 8.nbsp;Arnhem: 12 april 2007, café-Brasserie Dudok,nbsp;Koningstraat 40, Arnhem (20.00 - 22.30 uur).nbsp;Voor meer informatie: www.alumni.uu.nl.

Mentor Mentee Systeem

Het MMS is een zoekmachine (www.uu.nl/ mms) waarmee studenten en jonge alumninbsp;een mentor kunnen zoeken voor vragennbsp;over hun loopbaan of afstuderen. Ben je eennbsp;masterstudent of recentelijk afgestudeerd ennbsp;heb je behoefte aan advies van een ervarennbsp;kracht? Meld je dan aan voor het Mentornbsp;Mentee Systeem (MMS) door een e-mail tenbsp;sturen aan mms@uu.nl of bel (030) 253 9624.nbsp;Kijk voor meer informatie op www.alumni.nbsp;uu.nl/mms.

AlumniWeb

Wilt u jaar- of studiegenoten opzoeken en uw eigen (adres)gegevens kunnennbsp;beheren? Dat kan, activeer uw account vianbsp;www.alumni.uu.nl/alumniweb, net als ruimnbsp;14.000 medealumni!

Oproep!

Geïnteresseerde alumna/alum-nus gezocht als vrijwilliger

Het Universiteitsfonds/Alumnibureau zoekt een geïnteresseerde en ter zake kundigenbsp;vrijwilliger die het bureau wil ondersteunennbsp;bij het plegen van research naar relatiesnbsp;van de Universiteit Utrecht die een belangrijke rol spelen in de samenleving. Concreetnbsp;gaat het om het zoeken op internet en innbsp;dag- en weekbladen naar vermeldingen vannbsp;deze relaties. Waarmee zijn zij bezig, welkenbsp;(neven)functies bekleden zij en welke rolnbsp;spelen zij in de samenleving?

Wij vragen uw beschikbaarheid op de vrijdagochtend of -middag. De werkzaamheden vinden plaats op het bureau van het Universiteitsfonds. Bent u geïnteresseerd ofnbsp;wilt u nadere informatie, neemt u dan contact op met drs. R.J. (Robbert Jan) Feunekes,nbsp;telefoon (030) 253 8680, r.j.feunekes@uu.nl.


22 Illuster 46 | Universiteit Utrecht | 03/2007

-ocr page 23-


Zonder waardeoordeel te geven signaleert deze rubriek activiteiten en publicaties dienbsp;voor Utrechtse alumni interessant zijn.nbsp;Bijdragen zijn welkom: illuster@uu.nl.

Als klant in de collegebank

Heb je er wel eens aan gedacht om voor je organisatie een bijeenkomst, congres ofnbsp;presentatie te organiseren in De Uithof? Denbsp;Universiteit Utrecht verhuurt haar zalen ooknbsp;aan externe klanten. De grote collegezalen,nbsp;met een capaciteit van 100 tot 500 mensen,nbsp;hebben een amfitheateropstelling en zijnnbsp;voorzien van hoogwaardige audiovisuelenbsp;apparatuur. De werkgroepruimtes (vanaf 20nbsp;personen) zijn ingericht met los meubilair ennbsp;zijn naar eigen wens in te delen. Daarnaastnbsp;zijn er ook verschillende cateringmogelijkheden.

Meer informatie: (030) 253 95 95; IDC-zaalverhuur@fss.uu.nl; http'.Uidc. fss.uu.nl/ zaalverhuur.

Herinneringen kassen Oude Hortus gezocht

De gerestaureerde kassen van de Oude Hortus bestaan in 2007 honderd jaar.

Het Universiteitsmuseum is voor één van de feestelijke activiteiten rond de opening opnbsp;zoek naar uw bijzondere herinneringen aannbsp;de kassen. Stond u in de rij om een glimp opnbsp;te vangen van de bloeiende Victoria Regia ofnbsp;de nachtcactus? Hebt u mooie herinneringennbsp;aan uw tijd als medewerker of student? Ennbsp;wilt u deze verhalen met ons delen?

Neem dan contact op met Marleen Lutters, (030) 253 87 05, marleen.Iutters@museum.nbsp;uu.nl. Lange Nieuwstraat 106, 3512 PNnbsp;Utrecht.

HOVO: voorjaarscursussen Hoger Onderwijs voor Ouderen Utrechtnbsp;houdt in de periode februari - mei cursussennbsp;over Russische film, het universiteitsmuseum,nbsp;journalistiek, Suriname en medische genetica.nbsp;De meeste cursussen beginnen vanaf 1 februari en bevatten gemiddeld 8 bijeenkomstennbsp;van twee uur. Meer informatie: (030) 253 31nbsp;79; hovo@uu.nl; www.hovoutrecht.nl.

Geologische reizen

De stichting Geowetenschappelijke Activiteiten is een non-profit organisatie die 'geologie voor niet-geologen' wil laten zien.nbsp;De Stichting organiseert onder meer eennbsp;geologische stadswandeling in Utrecht (datanbsp;op aanvraag), een dagje 'goudpannen' aannbsp;de Rijn reis (data op aanvraag) en een geologisch Limburg weekendreis (data op aanvraag). Daarnaast staan een 11-daagse reisnbsp;naar Utah/Colorado (data: 14/4 - 25/4) en eennbsp;13-daagse geologische/ archeologische reisnbsp;naar Syrië op het programma.

Meer informatie: www.georeizen.nl.

Congres over geografie van Europa

In de zomer van 2007 organiseert EUGEO, de overkoepelende organisatie van aardrijkskundige genootschappen, haar eerste Europesenbsp;congres. De zes hoofdthema's zijn; 'Standortnbsp;Europa' at Risk, Towards Revitalized andnbsp;Cohesive Cities, The Changing Face of Ruralnbsp;Europe, Genuine European Values; Culture,nbsp;Identity, and Diversity, Nature Strikes Back,nbsp;en Balanced Multilevel Governance. Het congres wordt gehouden aan de Universiteit vannbsp;Amsterdam. Iedereen die betrokken is bij ofnbsp;geïnteresseerd is in de geografie van Europanbsp;is welkom.

Meer informatie en inschrijving: WWW. eugeo2007. org.

17e David de Wied-lezing

Op vrijdag 11 mei houdt prof, dr Elsken van der Wall in Utrecht de 17e David denbsp;Wied-lezing. De titel van de lezing luidt:nbsp;quot;Bathsheba en daarnaquot;. Ontwikkelingennbsp;in borstkankerbehandeling.

Borstkanker komt in Nederland bij 1 op de 9 vrouwen voor en is daarmee de meestnbsp;voorkomende vorm van kanker in Nederland.nbsp;De mogelijkheden tot behandeling zijn denbsp;afgelopen 10 jaar duidelijk toegenomen. Denbsp;5-jaarsoverleving is inmiddels gestegen totnbsp;boven de 80%.

Iedere borstkanker is anders. De onderlinge verschillen worden steeds duidelijker, doordat de medici naar het zogeheten 'genetischnbsp;profiel' van iedere tumor kunnen kijken. Denbsp;werkwijze van de huidige behandelingennbsp;doet echter geen recht aan deze onderlingenbsp;variatie. Ook wordt het steeds duidelijkernbsp;dat factoren in het weefsel rondom de tumor een belangrijke rol spelen in de groeinbsp;van kankercellen. Toepassing van de kennisnbsp;over de talloze genen in de tumor en haarnbsp;omgevingsfactoren maakt een steeds verdernbsp;gedifferentieerde aanpak van de borstkan-kerpatiënt mogelijk. Daarnaast leidt dezenbsp;kennis mogelijk tot de ontwikkeling vannbsp;therapieën die (borst)kanker kunnen voorkomen.

Elsken van der Wall (1960, foto) is internist-oncoloog bij het UMC Utrecht, hoogleraar interne geneeskunde bij de faculteit Geneeskunde en associate professor aan de Johnnbsp;Hopkins Universiteit in Baltimore (VS). Vannbsp;der Wall's wetenschappelijke interesse is gericht op het ontwikkelen van nieuwe methoden in de behandeling van borstkanker. Zijnbsp;is zeer actief in de publieksvoorlichting overnbsp;borstkanker.

De stichting David de Wied-lezing organiseert jaarlijks een lezing door een (inter)nationaalnbsp;vooraanstaand wetenschapper of hoogwaardigheidsbekleder over een actueelnbsp;maatschappelijk vraagstuk. De stichting isnbsp;opgericht door de Universiteit Utrecht ennbsp;CenE Bankiers NV Utrecht en organiseert denbsp;lezing in samenwerking met het AD Utrechtsnbsp;Nieuwsblad.

11 mei 2007, 16:00- 18:00 uur, Educatorium, Leuvenlaan 19, De Uithof, Utrecht

Meer informatie: Communicatie Service Centrum, (030) 253 2670, s.kremer@uu.nl, www. uu. nlida viddewied.


Illuster 46 | Universiteit Utrecht | 03/2007 23

-ocr page 24-

DIENSTREGELING


vrij.


Daaronder


zware