najaarslezingen gaan weer van start. U komt toch ook?
Verit'ijn ben je voor het leven
JJÎâlJ^rethtse vrouwen aan de top
¦t'
nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.K\Nanaa\b\aà,\iooï,ôe afgestudeerden van de Universiteit Utrecht • Nummer 52i Auqustus 2008 • Oplaqe 81.000 •.www.alumni.uu.nl
—........i-tt-i-.- . ............. ™ Bmtmfti X^gnnmm ¦
Maarten van Kossem
# neemt afscheid
-ocr page 2-
Illuster 52, jaargang 14. augustus 2008 Illuster is een uitgave van de Universiteit Utrecht en het Utrechts Universiteitsfonds,nbsp;in samenwerking met faculteiten en verenigingen. Illuster verschijnt vier keer per jaarnbsp;en wordt toegezonden aan afgestudeerdennbsp;van de Universiteit Utrecht in een oplagenbsp;van 81.000 • Hoofdredactie: Anne-marienbsp;van Bergen Eindredactie: Richard vannbsp;Galen, Corine Malser • Redactie: Catha-rien Hamerslag, Armand Heijnen. Manonnbsp;Renaud, Jacomijn Timmermans • Adviseur:nbsp;Winnie van Kossem • Redactieraad; |
Piet vanAsseldonk, eindredacteur NOVA; tex Keerma vanVoss, hoogleraar faculteitnbsp;Sociale Wetenschappen; Monique lipping,nbsp;directeur CSC, Tom Peijster. managementnbsp;consultant directoraat communkahenbsp;Rabobank Nederland: Thijs Pollmann, emeritus hoogleraar Letteren; Arie Smit, oud-voorzitter U-fonds en oud-directeur Teleac/nbsp;NOT • Aan dit nummer werkten verdernbsp;mee: Wanda Dijkstra, Ingmar Heytze, lohnnbsp;lanserr van Galen, Eva Prins, Mariska Tjoeiter,nbsp;Anna van de We^aert • foto’s: Joan vannbsp;Nispen tot Sevenaer, Ivar Pel, Duncan de Feynbsp;• Beeld omslag: Duncan de Fey |
Illustraties: Saskia van der Linden Ontwerp en opmaak: WRIK (BNO),nbsp;Utredit • Druk: Thieme Rotatie Zwollenbsp;ISSN; 1338-4703 • Vow toezending isnbsp;gebruik gemaakt van het alumnibestaodnbsp;van de Universiteit Utrechtnbsp;© Universiteit Utrecht. Illuster, periodieknbsp;voor alumni van de Universiteit Utrecht.nbsp;Overname van artikelen is - met bronvermelding - toegestaan. De volgende Illuster (nr. 53) verschijnt 26 november 2008. Reacties en suggesties kunt u mailen naar ufonds@uu.ni |
fi«
% snbsp;inbsp;t
Afscheid van een Utrechts boegbeeld Vooruitblik op een van de lezingen uit het najaarsprogramma 2008 Terrorismebestrijding Utrechtse topvrouwen 'Ons studentenleven was Ve -, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Geoaraf«e flNieuwsiKJclKiekllIiHUtrechtse stellingen UFondsQ^fHora Estlvy Groeten uit Utrecht 2 Illuster 52 j Universiteit Utrecht} 08/2008 |
Alweer een schitterend najaar! Amerikaanse verkiezingen, nieuwe geneesmiddelen, de Nederlandse identiteit en Schiphol... Het zijn zomaar watnbsp;onderwerpen uit het najaarsprogramma in de maandennbsp;september, oktober en november. Elk jaar wordt dit programma, dat bestaat uit lezingen en activiteiten speciaalnbsp;voor alumni, georganiseerd door het Universiteitsfondsnbsp;- in samenwerking met de universiteit, alumni en verschillende bedrijven. In deze Illuster nemen we hier alvast een voorschot op. Zo leest u in een interview met Maarten van Rossem ondernbsp;meer zijn visie op de politieke ontwikkelingen in de VS.nbsp;Op 6 oktober kunt u zijn lezing bijwonen in Zwolle.nbsp;Op pagina 10 een interview met de twee sprekers van denbsp;Utrecht Lezing in Oss. Professor Leufkens en dr. Henk-Jannbsp;Out spreken over de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen én over de maatschappelijke rol van de farmaceutische industrie hierin. Beide sprekers zijn overigens zelfnbsp;ook alumni van de Universiteit Utrecht. Op 28 oktobernbsp;kunt u hun lezing bijwonen in Oss. Wilt u deze of andere lezingen zelf bezoeken? Het volledige programma vindt u in de najaarsbrochure, die u bij deze Illuster ontvangt. (Onze begunstigers hebben dezenbsp;medio augustus al tegelijkertijd met het jaarverslag ontvangen.) Een prachtige gelegenheid om uw kennis en kennissen van de universiteit te herontdekken! Dr. André Bolhuis, voorzitter Utrechts Universiteitsfonds/Alumnibureau |
Geografie is allang geen aardrijkskunde meer
Dit jaar viert het Geografisch Instituut Utrecht zijn honderdste verjaardag. Vergeleken met de eeuwenoude Utrechtse universiteit is het Geografisch Instituut nog maar een jonkie. Dat wil echternbsp;niet zeggen dat het Instituut nog geen mijlpalen heeft bereikt.
Het vakgebied geografie blijkt veel meer in te houden dan alleen het aloude aardrijkskunde van de middelbarenbsp;school. De geografen van het Geografisch Instituut besteden veel aandacht aan actuele fenomenen als grotenbsp;stedenproblematiek, infrastructuur en de gevolgen van denbsp;klimaatsverandering en het stijgen van de zeespiegel. Vooruitstrevend Al in de vorige eeuw was het Instituut vooruitstrevend: in de jaren dertig concludeerden onderzoekers van hetnbsp;Instituut dat het Sallandgebied woeste gronden moestnbsp;ontginnen om de werkloosheid tegen te gaan. Maar, zonbsp;stelden de Utrechtse geografen, er moest wel wat natuurnbsp;overblijven voor toerisme. Een bijzonder advies, want hetnbsp;toerisme stond in die tijd nog in de kinderschoenen. Denbsp;geografen kregen echter gelijk: de prachtige natuur vannbsp;Salland trekt nog steeds veel toeristen. Vogelaarwijken |
Ook tegenwoordig blijkt het Geografisch Instituut Utrecht bijzondere adviezen niet te schuwen. De Haagse politieknbsp;verwacht veel van minister Vogelaar en haar aanpak vannbsp;de probleemwijken. Over een paar jaar zijn het weernbsp;prachtwijken, zo luidt de algemene overtuiging. Drienbsp;geografen van het Instituut onderzochten de effecten vannbsp;stedelijke herstructurering en kwamen tot een heel anderenbsp;conclusie. Volgens hen leidt het beleid van Vogelaar totnbsp;een zogenaamd waterbedeffect: de problemen verdwijnennbsp;niet, maar verplaatsen zich naar andere gedeelten van denbsp;stad. De geografen concluderen dat het huidige beleid tenbsp;weinig mogelijkheden biedt om ook de omliggende wijkennbsp;goed te monitoren. De nationale pers besteedde veel aandacht aan de opmerkelijke onderzoeksresultaten.nbsp;Salland rond 1930 en de Vogelaarwijken nu: het zijnnbsp;twee willekeurige mijlpalen van het Geografisch Instituutnbsp;Utrecht. En ja, de tijd zal moeten leren of de geografennbsp;ook in het geval van de Vogelaarwijken gelijk hebben. [Mariska Tjoelker] Het Geografisch Instituut viert zijn honderdste verjaardag onder andere met een symposium op 19 septembernbsp;aanstaande, waarvoor alumni van harte zijn uitgenodigd.nbsp;Tijdens dit symposium kijkt het instituut natuurlijk terug,nbsp;maar er is ook veel aandacht voor wat er nu in het vakgebied gebeurt. Prof. dr. Ronald van Kempen: “De ontwikkeling van Schiphol is een actueel voorbeeld van de hedendaagse invulling van het vak. Vragen als: wat betekent uitbreidingnbsp;van Schiphol voor vliegvelden in Frankfurt of Londen?nbsp;Wat doet dat met die steden? Juist die brede blik maaktnbsp;het vak bijzonder interessant. Op het symposium laten wenbsp;dat zien, aan alumni én andere vakgenoten. quot;nbsp;http://100jaargeografie.geo.uu.nl |
Illuster 52 | Universiteit Utrecht 1 08/2008 3
-ocr page 4-Utrecht is favoriet bij talenten
De Universiteit Utrecht is de favoriete onderwijsinstelling voor getalenteerde scholieren uit 3 havo/vwo. Dit zijn denbsp;scholieren met een gemiddeld rapportcijfer van 8 of hoger.nbsp;De Universiteit Leiden staat op de tweede plek. Dit blijkt uitnbsp;een onderzoek van Qompas onder 30.000 derdeklassers innbsp;het voortgezet onderwijs, de zogeheten profielkiezers.nbsp;Qompas is een bureau dat onder meer studiekeuzemateriaalnbsp;aan middelbare scholen verkoopt.
Voor de hele populatie (dus niet alleen voor de talenten) gaat de Hogeschool InHolland aan kop als meest populairenbsp;hogeronderwijsinstelling. Op dat lijstje staat de Universiteitnbsp;Utrecht op drie, gevolgd door de Hogeschool Utrecht op vier.
W. van den Akker wint C. Buddingh'-prijs
Prof.dr. Wiljan van den Akker, decaan en faculteitshoogleraar aan de faculteit Geesteswetenschappen, heeft met zijn debuutbundel De afstand de C.nbsp;Buddingh'-prijs voor nieuwe Nederlandstalige poëzie 2008 gewonnen. Hij kreegnbsp;de prijs uitgereikt tijdens het 39e Poetry International Festival in Rotterdam.nbsp;Aan de C. Buddingh'-prijs is een geldbedrag van 1200 euro verbonden.
'Een bundel met gedichten in stevige reeksen van een dichter met een precieze, eigen stempel', aldus het juryrapport. 'Met gedichten en regels die als woord-lintwormen in je oor beginnen te dansen, ook al schrijnt wat er staat als eennbsp;ijskoude wind in het gezicht.'
Rectificatie
In het artikel 'Kan het nog sneller hoger sterker' in Illuster
51 is de naam van rolstoelbasketbalster Fleur Pieterse onjuist vermeld als Fleur Jurgens.
Kijk voor een
actueel en uitgebreid nieuws- en agendaoverzicht van de Universiteit Utrecht op www.uu.nl/nieuws.
Veel vrouwen, meer subsidie?
Universiteiten met relatief veel vrouwelijke hoogleraren krijgen meer Veni-subsidies dan andere universiteiten. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van OCW. Zo halen de Universiteit Utrecht (14% vrouwelijke professoren),nbsp;de Radboud Universiteit Nijmegen (13%) en de Universiteit van Amsterdamnbsp;(15%) naar verhouding de meeste Veni's binnen. Met een Veni-subsidie vannbsp;NWO kunnen jonge onderzoekers na hun promotie driejaar lang hun onder-zoeksdroom najagen.
De technische universiteiten scoren een stuk lager, maar die tellen traditioneel een stuk minder vrouwelijke professoren. De uitzonderingen op de 'regel' zijn Wageningen (12% vrouwelijke hoogleraren, maar een slechtenbsp;score in de Veni-rondes) en Leiden (15%, maar geen bovengemiddeld succes).nbsp;Een verklaring voor dit verband kan het ministerie niet geven.
Opstelten volgt Nijpels op
Ivo Opstelten is benoemd tot lid van de Raad van Toezicht van de Universiteit Utrecht. Hij volgt Ed Nijpels op die sindsnbsp;2000 vice-voorzitter van de Raad van Toezicht was. Vanwegenbsp;het bereiken van de maximale benoemingstermijn neemt hijnbsp;dit najaar afscheid. De Raad van Toezicht moet onder meernbsp;het bestuur- en beheersreglement van de universiteit, hetnbsp;Strategisch Plan, de begroting en het jaarverslag goedkeuren.nbsp;Opstelten (1944) is burgemeester van Rotterdam sinds 1999.nbsp;Daarvoor was hij vanaf 1992 burgemeester van Utrecht.nbsp;Opstelten is onder meer voorzitter van het Prins Bernhardnbsp;Cultuurfonds en voorzitter van de Raad van Toezicht van hetnbsp;Netherlands Genomics Initiative.
4 Illuster 52 ( Universiteit Utrecht | 08/2008
-ocr page 5-
Slappe voetankers De val van de hijskraan tijdens de storm op donderdag 18 januari 2007 is veroorzaaktnbsp;door een inferieure kwaliteit van de voetankers en meer specifiek de smeedknoppen.nbsp;De voetankers waarmee de kraan vast zatnbsp;aan zijn betonnen sokkel waren te slap.nbsp;Dit concludeert TNO na een onafhankelijknbsp;onderzoek. De kraan van het studentencomplex in aanbouw, Casa Confetti, viel op hetnbsp;Ruppertgebouw van de Universiteit Utrecht,nbsp;waardoor enkele medewerkers gewondnbsp;raakten. Eerste honours minor-studenten zijn klaar! De eerste 39 bachelorstudenten hebben aan de Universiteit Utrecht hun honours minor afgerond. De studenten zijn in oktober 2006 aan het kennisver-diepende programma begonnen. 'Het is een programma voor de beste studenten en verzorgd door de beste hoogleraren van de Universiteit Utrecht', aldusnbsp;hoogleraar Theo Verbeek die het honours minor-programma heeft ingericht.nbsp;Voor een selecte groep getalenteerde en gemotiveerde bachelorstudentennbsp;biedt de Universiteit Utrecht de honours minor aan om hun intellectuele ennbsp;academische kwaliteiten nog verder te verdiepen en te verbreden. Dit univer-siteitsbrede programma bestaat uit vier cursussen verspreid over twee jaar. Denbsp;studenten volgen de honours minor in de avonduren, naast hun regulierenbsp;bacheloropleiding. ttrnrnTTTTTTTTTTTix |
Alumni in het nieuws Elsbeth Etty (1951) - Alumna Nederlandse taal en cultuur — heeft de Anne Vondelingprijs voor politieke journalistieknbsp;toegekend gekregen. De prijs bestaatnbsp;uit een beeld van de in 1979 overledennbsp;PvdA-politicus Anne Vondeling en eennbsp;geldbedrag van 2.500 euro. Trude Maas-de Brouwer (1946) - Alumna Algemene Taalwetenschap — is benoemd totnbsp;voorzitter van de raad van commissarissen van Philips Electronics Nederland.nbsp;Maas is lid van onder meer de raad vannbsp;commissarissen van de Schiphol Groepnbsp;en Twynstra Gudde. Joost van Lanschot (1955) - Alumnus Nederlands Recht - is benoemd tot directeur van het VSBfonds. Hij is de opvolgernbsp;van alumnus Maarten Reuchlin (1948).nbsp;Van Lanschot is voormalig voorzitternbsp;van Stibbe en managing partner van hetnbsp;Stibbe kantoor in Amsterdam. Joris van Enst (1955) - Alumnus Geologie — is benoemd tot directeur van Het Wa-terschapshuis. Het Waterschapshuis is denbsp;regie- en uitvoeringsorganisatie voor denbsp;26 waterschappen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie.nbsp;Van Enst was hiervoor wetenschappelijknbsp;directeur van Lofar, de grootste radiotelescoop ter wereld. Emily Ansenk (1970) — Alumna Kunstgeschiedenis en Archeologie — is benoemd tot de nieuwe directeur van de Kunsthalnbsp;in Rotterdam. Ansenk was sinds 1997nbsp;directeur van het Scheringa Museumnbsp;voor Realisme in het Noord-Hollandsenbsp;Spanbroek. Freek Ossel (1954) — Alumnus Algemene Sociale fTetenschappen - is benoemdnbsp;tot nieuwe PvdA-wethouder bij denbsp;gemeente Amsterdam. Ossel krijgt denbsp;portefeuille werk en inkomen, armoedebeleid, diversiteit en haven en luchthaven. Gerard de Korte (1955) - Alumnus Gt’-schiedenis en Godgeleerdheid — is door Paus Benedictus XVI benoemd tot bisschopnbsp;van Groningen-Leeuwarden. De laatstenbsp;jaren was De Korte deken van het dekenaat IJssellanden. Ingeborg de Jong (1964) - Alumna Internationale Economie en Economische Geografie - is toegetreden tot de directie van de werkmaatschappij Ruimtelijke Investeringen van Boer amp; Croon. De Jong wasnbsp;directeur bij NS Poort, verantwoordelijknbsp;voor verkoop en beheer van gronden,nbsp;panden en stations van de NS. Wilt u een benoeming van een alumnus of alumna doorgeven aan het Utrechtsnbsp;Universiteitsfonds/Alumnihureau? Mailnbsp;naar ufondsifiuu.nl onder vermelding vannbsp;‘benoeming’. Illuster 52 I Universiteit Utrecht | 09/2008 5 |
Foto's: Duncan de Fey
-'m Rasse,^:
-ocr page 7-Een bijzonder hoogleraar neemt afscheid
'Ik ben eigenlijk mislukt door mijn succes'
Dit najaar neemt hij afscheid: Prof. Dr. Maarten van Rossem. Bijna vijftig jaar was hij verbonden aan de Universiteit Utrecht. Eerst als student, de laatste jaren als bijzonder hoogleraar Geschiedenisnbsp;aangesteld door het U-fonds. De grootste bekendheid verwierf hij als Amerika-deskundige opnbsp;radio en televisie. Met de Amerikaanse verkiezingen voor de deur blijft hij voorlopig dus in beeld.nbsp;Speciaal voor Illuster interviewde John Jansen van Galen (journalist, schrijver en presentator vannbsp;Met het Oog op Morgen) het Utrechtse boegbeeld.
Maarten van Rossem heeft mij uitgekozen voor zijn afscheidsinterview, omdat ik ooit de eerste was die hem interviewde: 'Weet je dat nietnbsp;meer? Ik was in 1967 fractievoorzitter van de Studentenvakbewegingnbsp;in de U-Raad, de 'grondraad' van de Utrechtse universiteit. Jij had eennbsp;rubriek over studentenzaken in het toenmalige Algemeen Handelsbladnbsp;en kwam mij thuis, aan de Kromme Nieuwegracht met uitzicht op denbsp;Domtoren, interviewen. Waar het over ging herinner ik mij absoluutnbsp;niet, maar ik was enorm trots.' In dit verhaal verschijnt Van Rossem aan ons in een onbekende gedaante: als vergaderaar en politicus. 'Twee jaar heb ik dat gedaan en het was de totale deceptie, maar ook heel leerzaam. Daardoor ben iknbsp;niet in de fout vervallen van veel kennissen uit die tijd: ik ben niet innbsp;de politiek gegaan. Ik had wel interesse, was PvdA-lid, maar ik bleeknbsp;er karakterologisch volkomen ongeschikt voor. Te ongeduldig en vrijnbsp;autoritair. En dan dat urenlange gezeik van vergaderingen! Had ik dienbsp;fractie eindelijk op één lijn, zei de volgende dag toch weer iemandnbsp;dat 'ie anders ging stemmen. Dan dacht ik: quot;ik sla je kop eraf!quot;' Hoogleraarsambt Op 24 oktober wordt Van Rossem 65 jaar, op 14 november neemt hij afscheid van de Universiteit Utrecht, waarmee hij niet minder dan 46nbsp;jaar verbonden was vanaf het begin van zijn studie (eerst heel even farmacie, spoedig geschiedenis) in 1962. 'Jammer', vindt hij. 'Ik was graagnbsp;nog een paar jaar doorgegaan. De minister-president roept ons bijnbsp;herhaling op om zoiets te doen, de Commissie Bakker pleit ervoor, maarnbsp;de universiteit is niet geïnteresseerd. Het gaat mij nog gemakkelijk af,nbsp;ik ben niet seniel of gestrest, en toch kreeg ik al drie jaar geleden denbsp;meest fantastische aanbiedingen om te stoppen. Ik was wel gek alsnbsp;ik die voorbij liet gaan! Het is de bekende discrepantie tussen wat denbsp;overheid aan de top beweert en wat lagere autoriteiten in praktijknbsp;brengen.' |
Hij is, sinds 1996, bijzonder hoogleraar, aangesteld vanwege het Utrechts Universiteitsfonds. Van Rossem heeft die aanstelling ervaren alsnbsp;een 'sympathiek gebaar tegenover mij'. Hij was toen namelijk al tweemaal gepasseerd voor een hoogleraarsambt waarvoor hij had gesolliciteerd. Hij heeft dat altijd toegeschreven ('maar dat is pure speculatie')nbsp;aan zijn hardnekkige weigering om mee te doen in het vergadercircuit.nbsp;Dat is niet altijd zo geweest, zoals we zagen. Ook als jong universitairnbsp;medewerker heeft Van Rossem zijn partijtje aan de vergadertafelsnbsp;meegeblazen. 'Ik was voorzitter van de Instituutsraad bij Geschiedenis,nbsp;maar ik ben afgezet. Ik hield mij heel streng aan het ordereglementnbsp;en vergaderde veel te efficiënt. We waren steeds in anderhalf uurnbsp;klaar, dus de portier was mij dankbaar dat hij niet tot diep in de avondnbsp;hoefde te blijven, maar niet iedereen neemt je dat in dank af. Ik bennbsp;eigenlijk mislukt door mijn succes.' Ook zette hij zich in voor een gemeenschappelijk onderbouwprogramma Geschiedenis, maar dat werdnbsp;'tegen de afspraak getorpedeerd' waarna hij 'een dure eed zwoer':nbsp;'Ze kunnen de moord stikken. Ik doe niets meer aan die flauwekul.' 'Ik dacht zelfs even dat ik mijn bestemming had gemist en naar de kleinkunstacademie hadnbsp;moeten gaan, maar ja, ik was toen al 46' Kleinkunstacademie Dat heeft hij sedertdien consequent volgehouden. Met instemming citeert hij de omschrijving die Henry Kissinger gaf van de universiteit:nbsp;'Nergens hebben zoveel intelligente mensen zoveel tijd om over zoveelnbsp;onbelangrijke dingen te praten.' Daar stond tegenover dat Van Rossem altijd bereid was wat meer college te geven. 'Ik begon In 1972 metnbsp;werkgroepjes. Ik was doodnerveus, bang dat ik na een kwartier doornbsp;de stof heen zou zijn, dus ik had enorme klappers boordevol materiaalnbsp;bij me. Ik heb dat gevoel soms nog als ik een lezing moet houden, eennbsp;vrees die nooit bewaarheid wordt, want ik ben een enorme ouwehoer.nbsp;Ik had ondertussen ontdekt dat ik het leuk vond om op te treden. Dusnbsp;toen mijn leermeester Van der Dunk na tien jaar schoon genoeg hadnbsp;van hoorcolleges en vroeg wie hem wilde vervangen, hield ik eerst |
Illuster 52 I Universiteit Utrecht | 08/2008 7
-ocr page 8-
bescheiden mijn mond, maar de oudere collega's zwegen en ik heb mij gemeld. Dan sta je, uiterst gespannen, tegenover 200 studenten in eennbsp;amfitheater. Ik was een verlegen kind geweest dat een half jaar doodzenuwachtig was voor een spreekbeurt over het Deltaplan. Maar het gingnbsp;goed! Ik dacht zelfs even dat ik mijn bestemming had gemist en naar denbsp;kleinkunstacademie had moeten gaan, maar ja, ik was toen al 46.'nbsp;Van een dalend niveau onder de studenten heeft hij in die bijna viernbsp;decennia niets gemerkt. 'Ja, de spelling van het voltooid deelwoord isnbsp;achteruit gegaan en als je begint over het 'kofschip' kijken ze je aannbsp;of je gek bent. Maar dat heeft niks te maken met de kwaliteit vannbsp;het denkwerk. Het grootste verschil is getalsmatig. Wij begonnen metnbsp;zeventien eerstejaars, van wie elf afstudeerden - het verhaal wil datnbsp;de eerste naar Nieuw-Guinea vertrok en door de Papoea's is opgegeten. Nu zijn er 300 eerstejaars, waaronder nogal wat met een tamelijknbsp;grote ongeïnteresseerdheid, maar of dat er percentagewijs meer zijnnbsp;dan toen...Toen hield niemand rekening met de wensen van de studenten. Professor Hugenholtz gaf rustig een jaar college over de berekening van de datum van Pasen in de Middeleeuwen. Het universitairnbsp;onderwijs is nu gelukkig veel meer gericht op wat studenten willen ennbsp;of ze er iets van opsteken.' 'Ik ben stupéfait als Rita Verdonk een lachwekkende toespraak houdt en daarna innbsp;de peiling 25 zetels haalt. Dat is het einde vannbsp;de democratie' Collectief verongelijkt Van Kossems fort is Amerika. Die interesse is tamelijk toevallig ontstaan - nichtjes uit Amerika, een prachtige, racy pocket van Theodore Whitenbsp;over de strijd om het presidentschap tussen Kennedy en Nixon in 1960 -hij noemt zich ook nooit Amerikanist. 'Amerikanistiek, Amerikakunde,nbsp;American studies, daar ben ik een faliekant tegenstander van. Je studeert geschiedenis, daarbinnen contemporaine geschiedenis en daarinnbsp;kun je je met Amerika bezighouden. Maar het behandelen van dat landnbsp;als apart thema, niet ingebed in de wereld en de loop der geschiedenis,nbsp;wortelt mij teveel in het idee van Amerika als volstrekt unieke natie.'nbsp;Toen hij buitengewoon hoogleraar werd luidde zijn leeropdrachtnbsp;merkwaardigerwijs quot;Nederlandse cultuur in internationale contextquot;.nbsp;'Omdat ik belangstelling heb voor van alles en nog wat zei een colleganbsp;dat ik beter aangesteld had kunnen worden voor het vak quot;contextquot;. Iknbsp;heb mij overigens wel daadwerkelijk met die opdracht bezig gehoudennbsp;hoor. Zo heb ik in een leuk boekje. Typisch Nederland, de vraagnbsp;besproken wat die Nederlandse cultuur dan is, vergelijkenderwijs. Wistnbsp;jij bijvoorbeeld dat Nederlanders de langste mensen zijn ter wereld.nbsp;hetgeen duidt op een grote mate van gezondheid en geluk bij denbsp;betrokkenen? Alleen zijn we de laatste zeven jaar nog wel steedsnbsp;persoonlijk gelukkig, maar collectief verongelijkt. Nederland is een vannbsp;de vijf aantrekkelijkste landen ter wereld, wat je niet zou zeggen als jenbsp;de enorme aanhang ziet van Fortuyn, Wilders en Verdonk. Men is overnbsp;zijn eigen leven globaal tevreden, maar ziet Nederland en de wereld omnbsp;zich heen via de media steeds meer als een rampzalige put van ellende.' |
'Ik maak mij ernstig zorgen over de verregaande politieke instabiliteit in vrijwel alle rijkenbsp;geïndustrialiseerde landen. Maar laatst zeinbsp;iemand: dat komt omdat je oud wordt' Vrijheid van meningsuiting Op radio en televisie kon hij zijn voorliefde voor 'optreden' ruimschoots botvieren. Hij is (weet ik als presentator van Met het Oog op Morgen uit ervaring) de ideale studiogast: helder, geestig, geen gezeik.nbsp;Maar zijn kijk op die media werd er in de loop der jaren niet zonnigernbsp;op. Met name de 'uiterst onheuse behandeling' die hem ten deel vielnbsp;nadat hij op 11 september 2001 durfde te signaleren dat de Derdenbsp;Wereldoorlog niet was uitgebroken, stemt hem nog bitter: 'Omdatnbsp;je de heersende opinie niet deelt ben je de gebeten hond en word jenbsp;geboycot. Dat was pure censuur. Wat zegt dat over onze vrijheid vannbsp;meningsuiting die ons zoveel beter zou maken dan de moslims? Hetnbsp;eerste zou toch moeten zijn dat je juist mensen aan het woord laat dienbsp;er anders over denken dan jij.' Ook Amerikaanse verkiezingscampagnes volgt hij met minder genoegen dan voorheen. Het omslagpunt kwam in 1988 toen denbsp;Republikeinen de Democratische kandidaat Dukakis onmogelijk wistennbsp;te maken door hem een verkrachtingszaak te verwijten waaraan hijnbsp;part noch deel had. 'Een dermate gruwelijke mediamanipulatie levertnbsp;absoluut geen bijdrage aan het democratisch proces. Dat type manipulatie vindt hier dan navolging met de draaikontaffaire van 2006.nbsp;Wouter Bos heeft daar niet goed op gereageerd, maar het is het CDAnbsp;met zijn hoge principes en zijn ethisch reveil dat zich er onder leidingnbsp;van een zwaar gereformeerde jongen als Jack de Vries schuldig aannbsp;maakt. En ik zie nog geen zelfreiniging in de politiek. De problemennbsp;van de parlementaire democratie zijn het gevolg van een verderenbsp;democratisering van de maatschappij: de modale, zwevende kiezernbsp;munt nu eenmaal uit door volstrekte onkunde, maar je kunt kiezersnbsp;geen examentje laten afleggen. Ik ben stupéfait als Rita Verdonk innbsp;het Passenger Terminal Amsterdam een lachwekkende toespraak houdtnbsp;vol wonderbaarlijke beweringen en daarna in de peiling van Mauricenbsp;de Hond 25 zetels haalt. Dan houdt het op, dat is het einde van de |
8 Illuster 52 I Universiteit Utrecht | 08/2008
-ocr page 9-
democratie. Ik maak mij ernstig zorgen over de verregaande politieke instabiliteit in vrijwel alle rijke geïndustrialiseerde landen. Maar laatstnbsp;zei iemand: dat komt omdat je oud wordt.' Obama Met lede ogen ziet hij hoe de dynamiek van de campagne ook Barack Obama, met zijn prachtige principes, dwingt in een fuik waaruit geennbsp;ontsnappen mogelijk is en waarin allerlei lulligheden opgeblazen worden. Dat komt door de structurele ellende van het rampzalige huwelijknbsp;tussen politiek en televisie.' Niettemin hoopt hij van harte dat Obamanbsp;zal winnen: 'Ik ben onder de indruk van hem. Hij is bijzonder getalenteerd, als retoricus, maar ook door de inhoud, die van buitengewonenbsp;aard is. Dat hebben we decennia lang niet meegemaakt. McCain isnbsp;een uiterst zwakke kandidaat wiens campagne als los zand aan elkaarnbsp;hangt. Maar er kunnen nog de gekste dingen gebeuren: een terroristische aanslag, een door Amerika gesteunde oorlog van Israël tegennbsp;Iran... Dan kan McCain zomaar het Witte Huis binnenwandelen.' [John Jansen van Galen] |
Obama of McCain? 'De Amerikanen staan voor een fundamentele keuze. Wensen zij een voortzetting van het vastgeroeste conservatieve programma ofnbsp;moet er daadwerkelijk aan een nieuwe fase van de Amerikaansenbsp;politiek worden begonnen? Is het mogelijk de polarisatie van denbsp;afgelopen decennia te stoppen? Als Obama niet wordt gekozen,nbsp;weten we zeker dat een zwarte Amerikaan, ook onder de bestnbsp;denkbare omstandigheden, in de USA niet verkiesbaar is. Dat zounbsp;een drama zijn.' Maarten van Rossem verzorgt op 6 oktober de Utrecht Lezing 'Obama of McCain?' in Zwolle. Wilt u erbij zijn? Meldt u aan vianbsp;de antwoordkaart in de najaarsbrochure of via www.alumni.uu.nl |
Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008 9
-ocr page 10-Utrecht Lezing 28 oktober
De perfecte pil bestaat niet
Wat is de maatschappelijke rol van de farmaceutische industrie? Is de farmaceutische industrie voldoende transparant? Tijdens de Utrecht Lezing op 28 oktober aanstaande in Oss spreken alumninbsp;Bert Leufkens, voorzitter College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en Henk-Jan Out,nbsp;Vice President Women's Health Schering Plough Research Institute, over deze en andere kwesties.
De perfecte pil bestaat niet, daar zijn Bert Leufkens, hoogleraar farmaco-epidemiologienbsp;van de Universiteit Utrecht, tevens voorzitternbsp;College ter Beoordeling van Geneesmiddelennbsp;en Henk-Jan Out, Vice-President Women'snbsp;Health Schering Plough Research Institute,nbsp;het roerend over eens. Het aanbieden vannbsp;het juiste geneesmiddel is een voortdurendnbsp;balanceren tussen de werkzaamheid vannbsp;een middel en de mogelijke risico's. Welkenbsp;bijwerkingen nemen we voor lief? En wanneer vinden we het middel erger dan denbsp;kwaal? 'Dynamische kwesties', vindt Leufkens,nbsp;want de opvattingen over geneesmiddelennbsp;en bijwerkingen veranderen met de tijd ennbsp;zijn vaak cultureel bepaald. 'De Nederlandsenbsp;patiënt is bijvoorbeeld een zuinige, terughoudende patiënt. Waar - kort door denbsp;bocht - de Franse patiënt een pilletje neemt,nbsp;zal de Nederlander denken: eerst maar eennbsp;glas melk met honing, eerst maar eens vroegnbsp;naar bed.' Als voorzitter van het CBG beoordeelt Leufkens de kwaliteit, veiligheid en effectiviteit van geneesmiddelen voor mens en dier, ennbsp;beslist hij of een middel op de markt magnbsp;komen. De sociale component |
Als student farmacie raakte Leufkens gefascineerd door de sociale component van medicijngebruik, en de bijkomende maatschappelijke processen. 'Nergens raken privaatnbsp;en publiek elkaar zo als in de farmacie, veelnbsp;meer dan in het openbaar vervoer of hetnbsp;onderwijs. Als je niet tevreden bent over denbsp;trein of over je onderwijsinstelling kies jenbsp;een alternatief, maar wie ziek is hééft geennbsp;keuze. Zorgen over kosten of bijwerkingennbsp;krijg je er gratis bij.' De relatie tussen denbsp;farmaceutische industrie en de patiënt is eennbsp;zeer indringende: ziek zijn raakt ons allemaal.nbsp;'De patiënt bevindt zich in een enorm kwetsbare positie, kijk naar de toegankelijkheid vannbsp;medicijnen. Dat medicijnen niet beschikbaarnbsp;zijn of te duur, daar kan de patiënt nauwelijksnbsp;rationeel over nadenken. Het geneesmiddelnbsp;móet er zijn. Tegelijkertijd hebben we heelnbsp;weinig invloed op het aanbod en de industrie.nbsp;Dat zijn keuzes die worden gemaakt in directiekamers in New York, Londen of Basel.' 'Wie ziek is heeft geen keuze. Zorgen over kosten en bijwerkingen krijg je er gratis bij' Blockbusters Of een medicijn wel of niet beschikbaar is, wordt bepaald door de agenda van de internationale farmaceutische industrie. Dienbsp;agenda komt niet altijd overeen met denbsp;behoeften van de patiënt, zo blijkt uit hetnbsp;rapport van de World Health Organizationnbsp;(WHO) Priority Medicines for Europe and thenbsp;Worid uit 2004. Daaruit bleek dat ziekten innbsp;derdewereldlanden worden genegeerd en ernbsp;weinig aandacht is voor zeldzame aandoeningen in rijke landen. De reden is eenvoudig:nbsp;De commerciële farmaceutische industrie wilnbsp;winst maken en kiest voor rendabele projecten. Vanwege de astronomische bedragennbsp;zou de industrie slechts geïnteresseerd zijn innbsp;blockbusters, medicijnen die voor grote groepen geschikt zijn en veel geld opleveren. 'Denbsp;achilleshiel van de farmacie', aldus Leufkens.nbsp;'De industrie zit vaak klem door koerswinstennbsp;en aandeelhouders.' |
Henk-Jan Out, Vice-President Women's Health, Clinical Research van Schering Plough, geeftnbsp;toe dat de industrie niet vies is van kaskrakers, maar nuanceert het beeld. 'Geneesmiddelenonderzoek is ontzettend duur. Als eennbsp;medicijn de eindstreep haalt - negen vannbsp;de tien keer is dat niet het geval - heeft hetnbsp;minstens 800 miljoen dollar gekost en is ernbsp;tien tot twaalf jaar onderzoek verricht. Als jenbsp;in deze business je investeringen wilt terugverdienen, zul je dus een middel op de marktnbsp;moeten zetten dat niet alleen veilig en effectief is, maar ook wat oplevert. Anders houd jenbsp;op te bestaan. Ook wij hebben het beste metnbsp;de patiënt voor, ook wij willen risicodragendnbsp;onderzoek doen - dat gebeurt overigens ook.nbsp;Maar het is een collectieve verantwoordelijkheid van ons als maatschappij om voldoende 'De industrie wordt vaak afgeschilderd als eennbsp;boevennest' financiële middelen beschikbaar te stellen. De overheid zou de industrie daarin nog meernbsp;tegemoet kunnen komen.' De farmaceutische industrie is een high stake |
10 Illuster 52 | Universiteit Utrecht j 08/2008
-ocr page 11-
industry met high risks. Is een medicijn eenmaal op de markt, dan is er nog de kwestie van het octrooirecht, door de lange periodenbsp;van voorafgaand onderzoek is de periodenbsp;dat fabrikanten kunnen profiteren van hunnbsp;vondst vaak zeer kort. Spin-offs gaan er metnbsp;de buit vandoor. 'Geen goede zaak', vindt ooknbsp;Bert Leufkens. 'Door deze korte exploitatie-periode komt de industrie in een stresssituatienbsp;terecht. Medicijnen worden met veel mar-ketinggeweld in de markt gezet, en komennbsp;zo niet altijd bij de juiste patiënt terecht ofnbsp;worden voor andere indicaties gebruikt dannbsp;waar ze voor bedoeld zijn. Daardoor gaat hetnbsp;soms mis, en worden ze weer van de marktnbsp;gehaald. Absurde regelgeving Hoe komt het eigenlijk dat het zo lang duurt voordat een medicijn op de markt komt?nbsp;Want dat het te lang duurt, is iets waar Leufkens en Out het over eens zijn. Out wijst alsnbsp;een belangrijke oorzaak de enorme regelgeving aan. 'Iedere maandag krijg ik een lijstnbsp;met nieuwe procedures, richtlijnen en regelsnbsp;op mijn bureau. De regelgeving is omgeslagennbsp;naar het absurde. Zo duurt het steeds langernbsp;voordat het medicijn bij de patiënt is.'nbsp;Het verwijt dat de industrie ondeugdelijknbsp;onderzoek zou verrichten of met resultatennbsp;zou sjoemelen - een veelgehoord geluid innbsp;de media - noemt Out dan ook 'volstrektnbsp;onwaar'. 'Natuurlijk zijn er incidenten, maarnbsp;de richtlijnen waar we ons aan moeten houden zijn dermate talrijk en stringent dat datnbsp;vrijwel onmogelijk is. Ik durf zelfs te zeggennbsp;dat de kwaliteit van het door de industrienbsp;gesponsorde onderzoek beter is dan hetnbsp;academische. Desondanks wordt de industrienbsp;vaak afgeschilderd als een boevennest - tennbsp;onrechte.' |
Nieuw model 'Het is onze taak om de consument duidelijker te maken hoe het feitelijk onderzoek preciesnbsp;in elkaar zit, hoe complex dat is en met hoeveel regels we te maken hebben.'nbsp;Leufkens erkent dat de enorme regelgevingnbsp;'bepaald niet helpt', maar beweren dat denbsp;enorme regelgeving de innovatie in de wegnbsp;zou staan, vindt hij 'te simpel'. 'Innovatienbsp;wordt bepaald door de keuzes die de industrie zelf maakt. We zouden naar een nieuwnbsp;model van geneesmiddelenontwikkeling toenbsp;moeten,vindt hij. 'We zouden kunnen overwegen medicijnen onder bepaalde voorwaardennbsp;eerder op de markt te brengen of delen vannbsp;het registratieproces te vereenvoudigen.'nbsp;Al met al is Leufkens optimistisch over denbsp;toekomst. De dialoog tussen overheid, uni-versiteit en industrie, die hij een jaar geledennbsp;in Vrij Nederland nog 'volledig verstoord'nbsp;noemde, is aan het herstellen. 'De samenwerking verbetert in toenemende mate.' Ook Outnbsp;ziet het zonnig in. 'Met name de samenwerking in de vroege klinische ontwikkeling isnbsp;hoopgevend.' Van molecuul tot middel: geneesmiddelenontwikkeling in de praktijk Geneesmiddelenonderzoek gebeurt volgens Good Clinical Practice (GCP), een internationale, ethische kwaliteitsstandaard waarin de nadruk wordt gelegd op het informeren van de patiënt en onderzoeker, de veiligheid van de patiënt en de kwaliteit van de vergaarde data.nbsp;Het onderzoek verloopt in drie fases. In fase 1 wordt het middel toegediend aan gezondenbsp;vrijwilligers om uit te vinden of een middel zou kunnen werken. In fase 2 wordt het middelnbsp;toegediend aan een kleine groep patiënten en wordt er gezocht naar de juiste dosering ennbsp;werkzaamheid. In fase 3 wordt er gekeken naar de effectiviteit en veiligheid van een middel. Het middel wordt in deze laatste fase aan duizenden patiënten voorschreven. Omdatnbsp;het steeds moeilijker is Westerse patiënten te rekruteren, worden klinische studies steedsnbsp;vaker in India, China en Oost-Europa gedaan. |
[Anna van de Weygaert] Meldt u voor deze en alle andere Utrecht Lezingen aan via de antwoordkaart in de najaarsbrochure of nl |
Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008 11
-ocr page 12-Uit de Toren Maatschappelijke relevantie van Utrechts onderzoek
War on terror en de grenzen van de rechtsstaat
: Met de war on terror zijn de mogelijkheden om opsporingsbevoegdheden in te zetten
i behoorlijk verruimd. Maar past dat eigenlijk wel binnen de grenzen van onze rechtsstaat?
: Of helpen we op deze manier de terrorist de
: promovenda Marianne Hirsch Ballin (24) zich
rechtsstaat omver te werpen? Dat vraagt
af.
Omdat nieuwe problemen om nieuwe oplossingen vragen, is in het kader van terrorismebestrijding de wetgeving behoorlijk verruimd. Maarnbsp;lopen Westerse landen zo niet het risico zelf de grenzen van de rechtsstaat te overschrijden? En passen de war-on-terrormaatregelen wel binnen de grenzen die traditioneel gesteld zijn aan overheidsmacht?nbsp;'Uiterst belangrijke vragen', vindt promovenda Marianne Hirsch Ballin.nbsp;'Als de overheid bij het bestrijden van terrorisme de grenzen van denbsp;rechtsstaat niet respecteert, speelt ze de terrorist in de kaart. De terrorist probeert door angst te zaaien de rechtstaat omver te werpen.'nbsp;Hirsch Ballin buigt zich de komende drie jaar over de kwestie voor haarnbsp;onderzoek Preventie van terrorisme door opsporing.
'Ons strafrecht beoogt de burger te beschermen tegen onwillekeurig overheidsoptreden'
Infiltratie
Hirsch Ballin, die zich specifiek op opsporingsbevoegdheden concentreert, vergelijkt in haar promotieonderzoek de Amerikaanse aanpak met de Nederlandse benadering. 'Daar zijn grote verschillen tussen.nbsp;Amerika heeft er bijvoorbeeld voor gekozen terrorismebestrijdingnbsp;hoofdzakelijk bij de inlichtingen- en veiligheidsdiensten neer te leggen. Deze beschikken over verregaande bevoegdheden. De grenzennbsp;van het strafrecht zijn daar grondwettelijk vastgelegd en kunnen nietnbsp;zomaar worden verruimd.'
Nederland heeft er juist wel voor gekozen terrorismebestrijding onder het strafrecht te plaatsen. Hiervoor is de wetgeving flink opgerekt.nbsp;'Werden opsporingsbevoegdheden zoals infiltratie, afluisteren en systematische observatie voorheen vooral ingezet om de waarheid bovennbsp;tafel te krijgen omtrent een gepleegd strafbaar feit, nu worden ze ooknbsp;in de preventieve sfeer gebruikt', legt Hirsch Ballin uit. Welke methodenbsp;het beste is, valt volgens Hirsch Ballin niet zo een, twee, drie te zeggen. 'Er wordt vaak geroepen dat Amerika te ver gaat, maar de zakennbsp;liggen wat complexer.'
Dat het onderzoek maatschappelijk relevant is, staat voor Hirsch Ballin buiten kijf. 'We willen allemaal dat er iets gebeurt, maar tegelijkertijdnbsp;willen we ook allemaal dat dat niet te ver gaat. Een belangrijke doelstelling van ons strafrecht is bescherming van de burger tegen onwillekeurig overheidsoptreden. Het gaat ons allemaal aan, niet alleen denbsp;verdachten van terrorisme.'
[Anna van de Weygaert]
12 Illuster 52 I Universiteit Utrecht I 08/2008 ’•
-ocr page 13-Kiek!
Uit het album van een alumnus
Meepraten over bibliotheekkwesties en Angola-koffie
De Utrechts Historische Studenten Kring (UHSK) was eind jaren zeventig hofleverancier van studentleden voor allerlei universitaire raden en commissies. Ook op landelijk niveau werd ernbsp;meevergaderd en beslist. Deze geschiedenisstudenten waren ook nog actief in tal van (sub)nbsp;commissies, secties en programma's, meer of minder geformaliseerd en gericht op onderwerpennbsp;variërend van onderwijs en onderzoek tot buitenlandse misstanden. Al die raden en commissiesnbsp;mochten, nee moesten, worden gevuld met studentleden, niet in het minst omdat onze voorgangers deze participatie te vuur en te zwaard hadden veroverd.
leder jaar waren er nieuwe vrijwilligers nodig die konden meepraten over onderwijsprogramma's, onderzoeksubsidies, bibliotheekkwesties en Angola-koffie. Natuurlijk moesten al die meningennbsp;worden afgestemd en voorbereid. Bij voorkeur gebeurde dat in een werkweekend op de hei.
Deze foto is genomen tijdens een UHSK-weekend in oktober 1979. Te zien zijn o.a. Joost Latiers, Jan van Muilekom, Lex Heerema van Vos, Ton de Korte, Inge Boer, Peter van 't Kloosternbsp;en ondergetekende.
[Ton ten Velde]
Utrechtse stellingen
Prikkelende, humoristische en intrigerende stellingen uit Utrechtse proefschriften
Ervaring is iets datje krijgt nadat je het nodig had. lAnneinarieke Rntten, Geitccskittide] Het zogenaamde ritsen is bedacht door een theoreticus die geen oog had voor de aard van de autobestuurders.nbsp;II].K. lldsoti’ics-Keiiips, Geneeskundej Een mens merkt zijn ware geluk pas op als het moment al voorbij is. llViliv de Jager. Geneesknndel Als je iemand tomatensap ziet drinken, zitje hoogstwaarschijnlijk in een vliegtuig. [Olaf V'erschnrcn, Geneeskunde] |
Een ‘nulaanstelling’ is niemand aan te raden. Het leidt tot nul aanzien. [Marie Lanise Hartefeld, Geneesknude] Appels dienen met peren te worden vergeleken, maar bananen moeten worden vermeden. IGideon Rabertus Hajer, Geneesknndel Hoe sneller de computers worden, hoe minder tijd we overhouden. [Else M. Zaïilingc, Geneeskunde] Je doet het goed of je leert wat! [Brita Margeretlie de Jong, Geneesknndel |
Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008 13
-ocr page 14-Caroline Princen, alumna psychologie en ‘Vrouwelijk manager van het jaar’
'Neem jezelf en je ambities serieus'
De helft van alle hbo- en wo-afgestudeerden is vrouw, toch bekleedt in ons land nog geen tien procent een topfunctie. Dat is weinig, maar ze zijn er dus wel degelijk:nbsp;getalenteerde vrouwen met ambities om de wetenschappelijke of zakelijke top tenbsp;bereiken. En dat ook doen. Illuster sprak er drie.
14 Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008
-ocr page 15-
Van (organisatie)psycholoog tot staaldirecteur. De loopbaan van alumna Caroline Princen (41), directeur van Nedstaal BV, isnbsp;bijzonder maar wel het resultaat van bewuste keuzes. Onlangsnbsp;werd ze verkozen tot 'Vrouwelijk manager van het Jaar 2008'.nbsp;Een gesprek over ambities, rolmodellen en werken in een mannenwereld. 'Ja, als ik zo terugkijk op mijn school- en studietijd, was ik misschien wel een 'natuurlijke leider', zegt Caroline. 'Ik was aanwezig, dreef graagnbsp;boven. Zo was ik bijvoorbeeld klassevertegenwoordiger en tijdens mijnnbsp;studie ben ik een jaar preses van studentenvereniging Veritas en eennbsp;paar jaar voorzitter van Veritas Beheer geweest.' 'Op een gegeven moment heb ik een knop om gezet en tegen mezelf gezegd: ik hebnbsp;hier iets toe te voegen' Niet bescheiden Weten wat je wilt en kunt en daarvoor gaan. Zo zou je de loopbaan van Caroline kunnen samenvatten. Dat klinkt eenvoudig, maar is - zekernbsp;voor vrouwen - niet zo vanzelfsprekend, weet ze. 'Bij hen overheerstnbsp;vaak (valse) bescheidenheid.' Zo niet bij Caroline. 'Ik kan dat en ik wilnbsp;dat. Ja, dat heb ik in mijn loopbaan wel een aantal keren gezegd.'nbsp;Zo regelde ze, net afgestudeerd, haar eerste baan bij een nog op tenbsp;zetten managementadviesbureau. De twee initiatiefnemers kende zenbsp;nauwelijks, toch stapte ze op hen af met de mededeling. 'Als jullie eennbsp;adviesbureau gaan beginnen, wil ik erbij zijn.' Ze kwam erbij en werktenbsp;zich bij het snel groeiende bureau spoedig op van medewerker totnbsp;partner. Het bureau, YDL Management Consultants in Maarssen, wist grote klanten binnen te halen: Douwe Egberts, KLM, KPN, ABN. Regelmatignbsp;leidde Caroline bijeenkomsten voor de top van deze bedrijven - vrijwelnbsp;altijd mannen. Hoe voelde ze zich daartussen als jonge vrouw? 'Als hetnbsp;voor jezelf geen punt is, dan speelt het niet. Voor mijn dertigste dachtnbsp;ik ook wel eens: ben ik niet te jong? Zou ik wel serieus worden genomen? Op een gegeven moment heb ik een knop om gezet en tegennbsp;mezelf gezegd; ik heb hier iets toe te voegen. Als je zelf zo denkt, blijktnbsp;het ook geen issue meer.' Zelf beslissen Dertien jaar bleef Caroline bij YDL. 'Heel leuk werk. Grootschalig, complex, daar hou ik van.' Toch kwam de vraag: what's next? 'Voor mijn gevoel had ik mijn top in het advieswerk bereikt. Ik bespeurde bij mezelf een soort ongeduld. Ik wilde niet langer aan de zijlijn staan, maarnbsp;zelf de beslissingen nemen.' |
Maar hoe kom je aan het roer van een bedrijf? Caroline nam een half jaar sabbatical en ging te rade bij vrouwen die al aan de top zaten:nbsp;Neelie Kroes, Claudia Zuiderwijk (voorzitter van de Raad van Bestuurnbsp;van de Tergooiziekenhuizen), Marike van Lier Leis (toen bestuurder vannbsp;Schiphol), Pamela Bouwmeester (directeur NS). 'De top 10 van machtigste vrouwen heb ik aangeschreven met de mededeling: quot;Ik wil ook welnbsp;in die top 10. Willen jullie mijn 'Idols-jury' zijn?quot;'nbsp;Net als bij haar eerste baan, was dit opnieuw zo'n voortvarende, bijnanbsp;brutale, actie. 'Wat dat zegt over mij? Dat ik niet bang ben om mijnnbsp;ambities uit te spreken'. En dat zouden volgens haar veel meer vrouwen moeten doen. 'Ja, dat is eng, je stelt je kwetsbaar op. Maar hetnbsp;helpt je ook. Daarmee neem je jezelf en je ambities serieus.'nbsp;Caroline kreeg uitsluitend positieve reacties op haar brieven. 'Ik ben bijnbsp;al die vrouwen langs geweest.' Het werden inspirerende én bemoedigende gesprekken. 'Ondanks mijn ongebruikelijk cv, zeiden ze allemaalnbsp;quot;Dat zien we jou wel doen. Ga ervoor!quot; Dat was wel een hart ondernbsp;de riem.' Manager van het jaar Nedstaal kende Caroline van haar werk bij YDL. Het staalbedrijf was al jaren haar klant. 'Ik was altijd erg gecharmeerd van het bedrijf. Hetnbsp;ambachtelijke vind ik mooi. Daarnaast is het bijna een familiebedrijf.nbsp;Er werken 300 mensen, van wie sommigen al van generatie op generatie. Dat maakt het persoonlijk.' Toen de functie van algemeen directeur vrij kwam, was ze dan ook gelijk geïnteresseerd. Dat ze het ook zou worden, lag bepaald niet voor de hand. Ze is de eerste (en enige) vrouw in het management, was hetnbsp;jongste managementlid ooit en zonder de gebruikelijke industrieach-tergrond van haar voorgangers. Ze prijst dan ook de moed van Nedstaal dat het bedrijf van de gebaande paden af heeft durven wijken.nbsp;'Daar kunnen andere bedrijven nog van leren. Want ook dat is eennbsp;reden voor het geringe aantal vrouwen aan de top. Vrouwen zijn tenbsp;bescheiden, maar bedrijven vaak ook te behoudend', meent Caroline.nbsp;'Terwijl al lang bekend is dat diversiteit succes oplevert.' Daar is ze zelfnbsp;een goed voorbeeld van. Onder haar leiding boekte Nedstaal de afgelopen jaren een flinke omzet- en winststijging. Dat resultaat leverdenbsp;haar eerder dit jaar de titel 'Vrouwelijk manager van het jaar 2008' op. 'Vrouwen zijn te bescheiden, maar bedrijven vaak te behoudend' Rolmodel Caroline combineert haar directeursfunctie met het moederschap van twee kinderen van 10 en 7 jaar. Over die combinatie is ze kort. 'Hetnbsp;vraagt om een goede organisatie, maar het kan.' Ze werkt fulltime,nbsp;waarvan één dag thuis. Twee dagen per week brengt ze de kinderennbsp;naar school. 'Die dagen heb ik voor tien uur geen afspraken. Dat isnbsp;geen probleem.'nbsp;Zoals de tien topvrouwen voor Caroline een voorbeeld waren, zo wilnbsp;ze nu zelf voor andere vrouwen wel een rolmodel zijn. Zij het metnbsp;enige schroom. 'Het voelt raar om dat van jezelf te zeggen. Maarnbsp;misschien wordt het wel eens tijd die schroom te laten varen en zo'nnbsp;'voorbeeldfunctie' wat meer uit te dragen. Daar wil ik die titel wel voornbsp;gebruiken.'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;? |
Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008 15
-ocr page 16-top
Cj
Maar het vele managen in haar laatste functie ging haar tegenstaan. Ze wilde meer inhoud, weer kennis vergaren. Van biologie naar taalwetenschap klinkt niet logisch, maarnbsp;voor Desiree is de cirkel juist weer rond. 'Tijdschriften op hetnbsp;gebied van neurowetenschappen waar ik als redacteur aannbsp;heb gewerkt, gebruik ik nu voor mijn studie.' Vooral taalverwerving van kinderen heeft haar interesse. 'Hoe leer je eennbsp;taal, hoe wordt dat verwerkt in de hersenen? Dat fascineertnbsp;me enorm.'
In haar promotieonderzoek gaat Desiree onderzoeken in hoeverre een statistisch mechanisme dat - onbewust - eennbsp;rol zou kunnen spelen bij het leren van taal ook wordt gebruikt bij het leren van beweging en het waarnemen vannbsp;beeld. Daarvoor gaat ze baby's volgen in hun (taal)ontwik-keling op een manier die nog nooit eerder is gedaan. Tweenbsp;groepen baby's worden met 9, 18 en 30 maanden onderworpen aan tests: 'gewone' baby's en baby's met één ofnbsp;twee dyslectische ouders. Zo wil Desiree ook bijdragen aannbsp;onderzoek naar oorzaken van dyslexie.
'Een carrière in de wetenschap kan in combinatie met het ouderschap'
Hard werken
Desiree Capel (42), taalwetenschapper 'Het gaat om de resultaten' Geld voor eigen promotieonderzoek. Negen studenten en pas afgestudeerden van de Universiteit Utrecht kregen onlangs zo'n 'toptalentensubsidie' toegekend vannbsp;de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Zeven van hen zijn vrouw, waarondernbsp;Desiree Capel en Sabine den Hartog. 'Ik zie dit als het begin van mijn tweede carrière, een carrière in de wetenschap', zegt Desiree Capel. De taalwetenschapper voldoet niet aan het standaardbeeld van een pas afgestudeerde: ze is 42 en moeder van twee kinderen van 9 ennbsp;6 jaar. Dat ze een beurs heeft gekregen voor 'jong talent',nbsp;maakt haar dan ook 'een beetje extra trots.' Meer inhoud Taalwetenschap is Desiree's tweede studie. Zo'n vijftien jaar geleden studeerde ze af In de moleculaire biologie. Vervolgens werkte ze met veel plezier bij verschillende uitgeverijen. |
Na haar promotie hoopt ze op een postdocplek. Dat ze daarbij als 47-jarige zal moeten concurreren met eind twintigers baart haar geen zorgen. 'Ik neem ook veel kennis ennbsp;ervaring mee.' De combinatie van onderzoek en colleges geven boeit haar. Desiree hoopt dan ook op een academischenbsp;carrière, bijvoorbeeld richting universitair (hoofd)docent.nbsp;'Maar dat is nog ver weg, eerst maar eens laten zien watnbsp;ik kan.' Zoals bij de meeste studierichtingen, geldt ook bijnbsp;taalwetenschappen: hoe hoger in de hiërarchie, hoe mindernbsp;vrouwen. Desiree vermoedt aan de top wel een old boysnbsp;network die vooral mensen kiezen die op hen lijken, maarnbsp;ze ziet haar sexe niet als belemmering. 'Het gaat toch om denbsp;resultaten.' Ook het moederschap ziet Desiree niet als obstakel. Ze heeft altijd vrijwel fulltime gewerkt. Dat kan als je partner meenbsp;zorgt en er goede opvang is. Haar man is universitair hoofddocent informatica aan de Universiteit Utrecht. Desiree: 'Hijnbsp;laat zien dat een carrière in de wetenschap kan in combinatie met het ouderschap.' Als de kinderen op bed liggen, kruipen beide ouders vaak nog achter hun laptop. 'Het is hard werken, maar datnbsp;vind ik niet erg, want ik wil dit heel graag. Ik ben enormnbsp;gemotiveerd.' |
16 Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008
-ocr page 17-Vrouwen aan de wetenschappelijke top - Utrecht scoort redelijk
De Universiteit Utrecht doet het, vergeleken met andere universiteiten, niet slecht als het gaat om (de doorstroom van) vrouwen naar de top. Zo had de Universiteit Utrecht in 2005 13,2% vrouwelijke hoogleraren en dat is boven het gemiddelde van net 10%. Ook met het aantal universitair docenten en universitair hoofddocenten scoort de Universiteit Utrecht hoger dan het gemiddelde. Respectievelijk: 33,7 %nbsp;tegen 28% en 19,4%i tegen 15,7 %. Niet verwonderlijk dat de universiteit de derde plaats inneemt als het gaat om de dunte van het glazennbsp;plafond. Alleen aan de UvA en de Rijksuniversiteit Groningen is de barrière op weg naar de top voor vrouwen kleiner. Het relatief hogenbsp;percentage vrouwen aan de top laat zich overigens deels verklaren door het hoge aantal vrouwelijke studenten. In 2005 was bijna 59%nbsp;van de studenten in Utrecht vrouw tegen een gemiddelde van bijna 45%. Het percentage vrouwelijke promovendi was datzelfde jaar innbsp;Utrecht 47,2. Landelijk was dit 41,5.
(Bron: Monitor Vrouwelijke hoogleraren 2006; EQUALproject)
Sabine den Hartog (23), geoloog 'Ik ga er helemaal voor' 'Een eer en waardering voor vijf Jaar hard werken', noemt Sabine den Hartog (23), net afgestudeerd geoloog, de subsidie van het NWO. Met het geld gaatnbsp;ze deelnemen aan een groot internationaal projectnbsp;waarin onderzoek wordt gedaan dat gebruikt kannbsp;worden bij het voorspellen van aardbevingen ennbsp;tsunami's. Die maatschappelijke relevantie heeft vast meegespeeld bij de toekenning van de subsidie. Net als haar hogenbsp;gemiddelde cijfer van de masteropleiding: een 9,1. 'Ik bennbsp;heel gemotiveerd en perfectionistisch', verklaart ze ditnbsp;hoge cijfer. 'Als ik iets interessant vind, ga ik er helemaalnbsp;voor.' |
In dit geval was dat de studie geologie. 'Ik vind het heel erg leuk om te weten hoe de aarde in elkaar zit', motiveert Sabine deze studiekeuze. Gaandeweg ontdekte zenbsp;dat haar fascinatie vooral uitging naar de theologie, denbsp;studie naar het gedrag van gesteente. Gedrag van gesteente? Stenen liggen toch stil? 'Aan de oppervlakte wel, maar diep in de aarde, onder invloednbsp;van (hoge) druk en (hoge) temperaturen niet', legt Sabinenbsp;uit. 'Dan kan het, op een tijdschaal van miljoenen jaren,nbsp;gaan vloeien en kan de samenstelling, en dus het gedrag,nbsp;veranderen.' 'Ik heb nooit het idee gehad dat mijn sexe een nadeel is' Academische carrière De Universiteit Utrecht beschikt over een apparaat waarmee deze factoren kunnen worden nagebootst. In haar promotieonderzoek gaat Sabine dit apparaat gebruikennbsp;om de verandering te onderzoeken van gesteente dat uitnbsp;een zogenaamde subductiezone bij Japan komt. In dezenbsp;zones schuift de ene tektonische plaat over de andere ennbsp;die beweging leidt (soms) tot een aardbeving en mogelijknbsp;ook een tsunami. Het gebruik van de zeldzame monstersnbsp;maakt haar onderzoek bijzonder. Ze is dan ook blij dat zenbsp;dankzij de NWO-subsidie de kans krijgt om aan dit projectnbsp;deel te nemen. stoten aan een glazen plafond, daar heeft ze nog niet Na haar promotie wil Sabine graag verder in het rheologisch onderzoek. Hoe ver die academische carrière gaat reiken en of ze tegen die tijd misschien haar hoofd zalnbsp;over nagedacht. 'Ik heb nooit het idee gehad dat mijnnbsp;sexe een issue was, laat staan een nadeel.' het moederschap of een old boys network in elk geval nog In haar studiejaar zaten minstens evenveel meisjes als jongens en van de aio's bij geologie is meer dan de helftnbsp;vrouw. De vraag is of deze tendens straks ook doorzetnbsp;in de - nu nog vooral door mannen bezette - hogerenbsp;functies. Voor Sabine zijn mogelijke belemmeringen alsnbsp;ver weg. Ze is 23 en gaat straks naar Japan, de wereld ligtnbsp;voor haar open. [Eva Prins] |
Illuster 52 [ Universiteit Utrecht ) 08/2008 17
-ocr page 18-
Netwerk met uitzicht Veritas reünisten Veritijn ben je voor het leven, vinden Dick Donker (73) en Til Zaandam-Verhees (74). Acht keer per jaar vergaderen ze als bestuursleden van denbsp;reünistenvereniging Veritas. Geen eenvoudigenbsp;opgave, want de club telt 1600 leden. 'Toch isnbsp;het heerlijk om wat terug te doen. Ons studentenleven was Veritas.' In zijn groentijd hing hij even met zijn hoofd in een toilet dat werd doorgetrokken, maar dat hoorde erbij. Dick Donker (73) bewaartnbsp;vooral goede herinneringen aan zijn tijd bij Veritas. Als preses leerdenbsp;hij er besturen en als fiscus leerde hij met financiën omgaan. 'Maar iknbsp;maakte vooral enorm veel plezier.' Dick aarzelde dan ook niet toennbsp;hem vijf jaar geleden werd gevraagd het voorzitterschap van de Reünisten Vereniging Veritas op zich te nemen. 'Het is fijn om iets terugnbsp;te kunnen doen.' Ook Til Zaandam-Verhees (74) nam met liefde zittingnbsp;in het bestuur. 'Gewoon als meedenkend lid.' Dertig jaar werkte zenbsp;als jeugdarts op de Nederlandse Antillen. Waar te beginnen? dacht zenbsp;toen ze drie jaar geleden naar Nederland kwam. 'Ik hobbelde naar eennbsp;borrel van Veritas, dat voelde als een warm bad.' Eens in de zes wekennbsp;komt het vierkoppige bestuur van de reünistenvereniging bijeen omnbsp;zich te buigen over de ledenadministratie, decenniumborrels en denbsp;aankleding van de dies. Geen eenvoudige opgave, want de verenigingnbsp;telt 1600 reünisten. 'Het jongste lid is drieëntwintig, het oudste negentig. Lastig om iets te bedenken dat iedereen leuk vindt. Maar het is zonbsp;leuk om iedereen weer te zien.' 'Ik ging iedere avond eten op de sociëteit, er was altijd wel iemand' Herinneringen De Veritijnen, allebei gepensioneerd arts, halen herinneringen op. Hoe anders was Utrecht in '53? Dick: 'Heel saai, er waren geen kroegennbsp;en er was nauwelijks vertier.' De stap naar Veritas was gauw gezet.nbsp;Een vanzelfsprekende stap, want 'niemand was nihilist'. Til: 'Iedereennbsp;hoorde ergens bij. Als je gereformeerd was, ging je naar SSR. Unitasnbsp;was niet-confessioneel en toegankelijk voor iedereen. Verder kon je jenbsp;als meisje aansluiten bij UVSV en als jongen bij het Corps.' Dick: 'Maarnbsp;die praatten me te veel met een aardappel in de keel. Bovendien waren Til en ik katholiek, Veritas was dan de juiste keuze.' Tussen de verschillende studentenverenigingen heerste een studentikoze rivaliteit. |
'Met een paar jongens probeerden we regelmatig het Corpsgebouw binnen te dringen - verboden terrein voor Veritijnen. We werden er uitnbsp;geramd.' Dick grijnst. 'Het is me één keer gelukt. Zes jaar geleden werdnbsp;ik uitgenodigd bij het bestuursdiner, mijn zoon was toen fiscus bij hetnbsp;Corps. quot;Hier zit een Veritijn!quot; riep iemand.' Katholiek Omdat Til als jong meisje vanuit het zuiden naar het midden van het land toog, waren haar ouders blij dat ze bij Veritas in goede handennbsp;was. In goede handen was Til zeker, want Veritas was het studentenleven. 'Tijdens de groentijd werden we voor twaalven naar huis gebracht door een groene.' Dick: 'Die werd dan wel geklokt, want jenbsp;mocht absoluut niet blijven hangen.' De volgende dag ontvluchtte Tilnbsp;weer de hospita en het petroleumkacheltje. 'Ik ging iedere avond etennbsp;op de sociëteit, er was altijd wel iemand. Er waren veel verbanden binnen Veritas, een schaakclub, een kamer van de dans, een club voor medici die ethische kwesties behandelde. En daarnaast had je natuurlijk jenbsp;jaarclub en je dispuut.' Feestjes waren er ook genoeg. Dick: 'Drank wasnbsp;geen enkel probleem. Ik denk dat er toen meer werd gedronken dannbsp;nu.' Maar hoe laat het ook werd, op zondag zat iedereen braaf bij denbsp;mis. 'Religie speelde een belangrijke rol, Veritas stond als parochie onder verantwoordelijkheid van het bisdom. Voor het geestelijk heil vannbsp;de studenten was er een moderator, waar studenten met psychischenbsp;problemen terecht konden. Met hem moest ook worden overlegd over |
18 Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008
-ocr page 19-de Fey
openings- en sluitingstijden. Til: 'En tijdens de groentijd kregen we seksuele voorlichting van een reünist volgens de RK-richtlijnen.' Eenheid In 1983 werd de katholieke identiteit uit de statuten gekrast. 'De leden hadden geen zin meer om naar de mis te gaan als ze zaterdag warennbsp;doorgezakt in de disco.' Jammer, vindt Til. 'Alles is nieuw en onzekernbsp;als je zo jong bent, religie kan je dan juist heel veel steun geven.' Hetnbsp;was niet de enige verandering die Dick en Til voorbij zagen komen, jnbsp;Eind jaren zeventig ging Veritas bijna ter ziele. 'Het was allemaal zonbsp;los geworden, een soort instuif met vooral veel disco. Lid of geen lid,nbsp;iedereen kwam maar binnen, er was geen enkele binding meer.'nbsp;Til: 'Dat merken we nu nog, omdat we uit die tijd nauwelijks mensennbsp;kunnen interesseren voor een reünie. Ze kennen elkaar gewoon niet.'nbsp;Gelukkig ontstond in de jaren tachtig weer wat meer eenheid in denbsp;club, maar helemaal zoals vroeger werd het nooit. 'Voor ons bestondnbsp;er buiten Veritas niks, nu hebben studenten zo veel andere verbandennbsp;waar ze deel van uitmaken.' Het mag dan iets losser zijn geworden,nbsp;het hart van de Veritijn verandert echter niet. Regelmatig loopt Dicknbsp;nog even aan bij het huidige bestuur. 'Ik herken zo veel bij die jongelui.' Til knikt. 'De nieuwsgierigheid naar het leven, naar anderen, datnbsp;kenmerkt de Veritijn. Als ik de sociëteit binnenkom, valt me altijd opnbsp;hoe warm ze zijn, hoe geïnteresseerd.' [Anna van de WeygaertJ |
(i)20e Dies Volgend Jaar viert Veritas zijn honderdtwintigste dies, voor de reünistenvereniging wordt het de twintigste dies. Met eennbsp;gala, een lezing en een disco wil het bestuur groot uitpakken.nbsp;'De Jongere leden houden altijd een disco op de vooravondnbsp;van de dies. De dag daarna komen de oudere leden. Denbsp;sociëteit wordt door het zittende bestuur helemaal opgesmukt,nbsp;kleden op de tafel en alles netjes. ' Til: 'Het valt me toch altijdnbsp;op wat een rommel het is. Hier hing toch een dure kroonluchter, denk ik dan.' Dick: 'In onze tijd was het ook een zootje,nbsp;alleen zagen we dat toen niet.' Til lacht: 'Dat zal het wel zijn.'nbsp;Dick: 'Maar gezellig dat het is.' Til: 'Fantastisch om iedereennbsp;weer te zien. Ik verheug me er nu al op.' Activiteiten: Algemene Ledenvergadering, november 2008 Lustrum/Dies viering, mei 2009 Disco, tweemaal per verenigingsjaar WWW. veritasreunisten. nl |
Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008 19
-ocr page 20-Utrechts Universiteitsfonds / Alumnibureau
Bezoek voor de meest recente ontwikkelineen en activiteiten onze website: www.alumni.uu.nl
In 1886 is het Universiteitsfonds opgericht door alumni van de Univer-siteit Utrecht. Sindsdien zet het Universiteitsfonds zich actief in voor de Utrechtse universitaire gemeenschap. Het stelt bijzondere leerstoelen in,nbsp;subsidieert studentenactiviteiten en regelt sociale zorg voor studentennbsp;in financiële nood. Het Universiteitsfonds is ook het Alumnibureau vannbsp;de universiteit. Het bureau organiseert een uitgebreid programma voornbsp;alumni in binnen- en buitenland en voor jonge alumni. Alumni die begunstiger zijn van het Universiteitsfonds ontvangen bovendien de U-fondsnbsp;alumnipas waarmee zij gemakkelijker en goedkoper toegang krijgen totnbsp;het universitaire aanbod. Winnaars Kleine Parade gefeliciteerd! De Kleine Parade is een prachtig boek over het rijke - en verborgen - verleden vannbsp;Utrecht. Via de 'Actie Kleine Parade' in Illusternbsp;51 hebben vijf mensen dit boek gewonnen.nbsp;Het Utrechts Universiteitsfonds feliciteert denbsp;winnaars van harte! De prijswinnaars zijn: Petra Hartt-Glazenburg uit Vancouver (Canada), F.C. Valk uit Utrecht,nbsp;Emmy Schölte uit Ouddorp, Mieke Luijten uitnbsp;Utrecht en Jan van Haaren uit Tilburg. Actieve leden gezocht! Bent u een alumnus die zich betrokken voelt bij de Universiteit Utrecht en zich graag wilnbsp;inzetten voor alumniactiviteiten in de regionbsp;Amsterdam? Het bestuur van het alumninet-werk regio Amsterdam zoekt enthousiastenbsp;nieuwe bestuursleden, die mee willen denkennbsp;over aansprekende alumniactiviteiten. Bent u geïnteresseerd? Stuurt u dan een mail naar amsterdam.alumni@uu.nl onder vermelding van 'bestuursleden regio Amsterdam'.nbsp;Voor meer informatie kunt u bellen met |
Bijzondere Leerstoelen Benoemingen Het bestuur van het Utrechts Universiteitsfonds heeft per 1 juli 2008 de volgende bijzondere leerstoelen ingesteld, en totnbsp;bijzonder hoogleraar benoemd:
Herbenoeming Het bestuur van het Utrechts Universiteitsfonds heeft tot Bijzonder Hoogleraar herbenoemd:
Zoek een Mentor met het MMS: www.uu.nl/mms 'Ik vind het leuk om iemands verhaal te horen en daar iets aan bij te dragen, mijn ervaringnbsp;toe te voegen.' (Mentor lan van Deijck) Ben je student of recentelijk afgestudeerd en heb je behoefte aan advies over (het beginnbsp;van) je loopbaan of overweeg je een stapnbsp;in je carrière waar je graag eens over vannbsp;gedachten zou wisselen met een ervarennbsp;alumnus uit het netwerk van de Universiteitnbsp;Utrecht? Meld je dan gratis, snel en simpel aan voor het Mentor Mentee Systeem (MMS). Dit isnbsp;een zoekmachine om een geschikte mentornbsp;te vinden voor loopbaangerelateerde vraagstukken. Ga naar www.uu.nl/mms, stuur een e-mail naar mms@uu.nl of bel 030-2539624. AlumniWeb Wilt u jaar- of studiegenoten opzoeken en uw eigen (adres)gegevens kunnen beheren?nbsp;Dat kan, activeer uw account vianbsp;www.alumni.uu.nl/alumniweb, net als ruimnbsp;14.000 medealumni! |
Voormalig ABN-topman Rijkman Groenink tijdens Utrecht Lezing in Amsterdam.
20 Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008
-ocr page 21-Alumnicontactpersonen
UES-student Ori Na zijn bachelor Natuurkunde in Israël wilde Ori Yudilevich (27) dolgraag in het buitenlandnbsp;verder studeren. Een zoektocht op internetnbsp;leerde al snel dat er weinig universiteitennbsp;zijn die onderwijs in het Engels aanbieden.nbsp;'Tot ik bij de Universiteit Utrecht uitkwam:nbsp;een topuniversiteit in mijn vakgebied, metnbsp;een tweejarig Engelstalig programma.' Nanbsp;een pittige selectie kwam er goed nieuwsnbsp;uit Nederland. Niet alleen werd Ori aangenomen, ook kreeg hij een Utrecht Excellencenbsp;Scholarship toegekend van 10.000 euro. 'Iknbsp;ben enorm dankbaar dat ik de beurs hebnbsp;gekregen. Zonder die beurs had ik hier nooitnbsp;kunnen studeren.' Beroemde professoren Ori voelt zich als in vis in het water op de universiteit. 'Het niveau van het onderwijs isnbsp;heel hoog, maar door de kleinschaligheid durfnbsp;ik makkelijk op docenten af te stappen metnbsp;vragen. We krijgen les van beroemde professoren, zelfs van Nobelprijswinnaar Gerard 'tnbsp;Hooft. Echt een eer.' Ori - die inmiddels eennbsp;aardig woordje Nederlands spreekt - heeft alnbsp;zijn tentamens gehaald. 'Volgend jaar word iknbsp;zelfs student-assistent!' Na de tweejarige master wil Ori graag promoveren in Amerika ofnbsp;Israël. 'Het is niet eenvoudig om een promo-tieplek te bemachtigen, maar dat ik in Utrechtnbsp;een master heb gedaan, zal zeker in mijnnbsp;voordeel spreken.' Voor het zover is, moet Orinbsp;eerst nog een jaar onderzoek doen. 'Ik magnbsp;hier nog een jaar studeren. Geweldig!' [Anna van de Weygaert] Word begunstiger van het U-fonds... Als afgestudeerde van de Universiteit Utrecht kunt u actief deel uitmaken van het grootstenbsp;universitaire netwerk van Nederland. Eennbsp;netwerk van professionals in binnen- en buitenland. De organisatie van dit netwerk ligtnbsp;in handen van het Utrechts Universiteitsfonds/nbsp;Alumnibureau. Vanaf 20 euro per jaar bentnbsp;u begunstiger. Als begunstiger van hetnbsp;Universiteitsfonds steunt u onze activiteitennbsp;zoals:
|
Bent u al UES-donateur? Het Utrecht Excellence Scholarship-programma j biedt getalenteerde studenten (wereldwijd) •nbsp;de kans om in Utrecht te studeren. Het UES- :nbsp;programma wordt onder meer gefinancierd ;nbsp;door donaties van alumni en andere vrienden :nbsp;van de universiteit. Sinds de start van het pro- ;nbsp;gramma heeft het U-fonds al diverse giften :nbsp;ontvangen. Maar we zijn er nog niet! We wil- ;nbsp;len graag nog veel meer aanvragen van bui- :nbsp;tenlandse studenten honoreren. Uw bijdrage :nbsp;is dan ook zeer welkom. U kunt dit eenvoudig ïnbsp;online regelen via www.alumni.uu.nl/ues. Of ;nbsp;maak uw donatie rechtstreeks over via giro înbsp;14475 o.v.v. UES-programma.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Vraag dan de folder aan 'Investeren loont' of j kijk op www.alumni.uu.nl/ues. Wij zijn benieuwd naar uw mening over UES- S programma. Wilt u reageren op de campagne ;nbsp;rondom het UES-programma of op berichtge- jnbsp;ving in Illuster? Laat het ons weten en stuur ;nbsp;een mail naar ufonds@uu.nl.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: ... en ontvang de U-fonds alumnipas Begunstigers ontvangen de U-fonds alumnipas. Met deze pas komt u in aanmerking voor allerlei aantrekkelijke kortingen. Zo krijgt unbsp;korting op vele lezingen uit het Najaarspro-gramma. Maar u komt ook de rest van het jaarnbsp;in aanmerking voor kortingen: bijvoorbeeldnbsp;op verzekeringen bij OHRA, u krijgt een gratisnbsp;lidmaatschap van de Universiteitsbibliotheeknbsp;en u kunt met korting sporten bij Olympos.nbsp;Kijk voor meer informatie op onze websitenbsp;www.alumni.uu.nl of bel (030) 253 8025. |
Contactpersonen faculteiten Faculteit Bètawetenschappen
(030) 253 2276, c.m.jansen1@uu.nl
3508 TB Utrecht, (030) 253 7313, l.denTonkelaar@uu.nl
(030) 253 3336, c.j.nijenhuis@uu.nl
(030) 253 7317, D.A.Ondaatje@uu.nl
Faculteit Diergeneeskunde
Faculteit Geesteswetenschappen
Faculteit Geowetenschappen
Faculteit Rechtsgeleerdheid, Economie, Bestuur en Organisatie
3511 BG Utrecht, (030) 253 9800
Bijlhouwerstraat 6-8, 3511 ZC, Utrecht, 030 2539389, S.A.Bergervoet@uu.nl Faculteit Sociale wetenschappen • Alle departementen, Heidelberglaan 1, 3584 CS Utrecht, (030) 253 6718, m.m.splinter@uu.nl Faculteit Geneeskunde
088 75 53464, J.C.P.J.deGroot@umcutrecht.nl
088 75 57572, Kirsten Boersma-Van Nierop, K.vanNierop@umcutrecht.nl
088 75 53406, h.m.dobbelaar@umcutrecht.nl Interfacultaire onderzoek- en opleidingsorganisaties
(030) 253 4494, m.m.vanrijswijk@uu.nl Contactpersonen nationaal
Contactpersonen internationaal
|
Illuster 52 | Universiteit Utrecht | 08/2008 21
-ocr page 22-Hora est
Zonder waardeoordeel te geven signaleert deze rubriek activiteiten en publicaties dienbsp;voor Utrechtse alumni interessant zijn.nbsp;Bijdragen zijn welkom: illuster@uu.nl. SV Contact zoekt ClW-alumni Sinds kort heeft studievereniging Contact van de bacheloropleiding Communicatie- amp;nbsp;Informatiewetenschappen haar eigen Alumninbsp;Commissie. Deze commissie stelt zichzelf tennbsp;doel het contact tussen oud ClW-studentennbsp;te behouden en speciale activiteiten voor denbsp;afgestudeerden te organiseren. Denk hierbij aan borrels, lezingen, uitstapjes en wienbsp;weet wat er nog meer komen gaat. Voornbsp;ons alumnibestand zijn wij op zoek naar afgestudeerden die een bachelordiploma CIWnbsp;hebben behaald. Heeft u CIW gestudeerdnbsp;en wilt u op de hoogte gehouden wordennbsp;over de ontwikkelingen omtrent de Alumninbsp;Commissie en haar activiteiten? Meldt u dannbsp;bij ons aan of kijk voor meer informatie opnbsp;onze Hyves-pagina. Wellicht herkent u oud-studiegenoten. Meer informatie: alumni@svcontact.nl en svcontactalumni.hyves.nl Faculty Club, de huiskamer van de universiteit De Faculty Club is de huiskamer van de Universiteit Utrecht. Een plek bij uitstek omnbsp;(buitenlandse) gasten mee naar toe tenbsp;nemen. Voor medewerkers maar zeker ooknbsp;voor alumni. Om te vergaderen, te lunchen,nbsp;te dineren of te borrelen. Ook het komendnbsp;najaar is er weer een aantrekkelijk programma: op 29 september een debat overnbsp;conflictbeheersing, een dinerconcertant metnbsp;de halve finalisten van het Internationaalnbsp;Studenten Pianoconcours op 15 oktober ennbsp;de jaarlijks terugkerende wijnproeverij opnbsp;25 november. Op 11 december wordt het 2enbsp;lustrum gevierd. Meer informatie: www.helios.uu.nl en n.vanhaaren@helios.uu.nl Studeren naast het werk? Individuele leerdoelen, collectief leren, kleinschaligheid en betrokkenheid, zelfinzicht en zelfreflectie: dat zijn de elementen waarmeenbsp;de Executive en masterprogramma's van hetnbsp;departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) zich onderscheiden. En daarinnbsp;koppelen wij uw werkervaring aan onze bewezen academische kwaliteit. Wij bieden de volgende programma's aan:
|
Meer informatie: Bianca Kooij (030) 253 8101, WWW. usg. uu.nl/emp September - December Lezingen Studium Generalenbsp;ook online Tussen september en december organiseert Studium Generale weer wekelijks lezingen,nbsp;debatten en symposia. Meer van deze activiteiten zijn terug te zien via onze site, maarnbsp;nog leuker is het natuurlijk om zelf langsnbsp;te komen. Ontmoet wetenschappers vannbsp;formaat, inspirerende politici en schrijversnbsp;die vertellen over hun vak. Dit najaar organiseren we een onder meer een lezingenserienbsp;over Amerika (in samenwerking met hetnbsp;Fulbright Center), een heus Retro-programmanbsp;in Ekko, lezingen door bekende non-fictienbsp;schrijvers (in samenwerking met de SLAU) ennbsp;de Nacht van Descartes. Bij al onze lezingennbsp;is de toegang gratis. Je kunt ook tijdens eennbsp;serie instappen. Enkele lezingen van het afgelopen seizoen zijn online te bekijken op onze site. Hier vindnbsp;je ook het najaarsprogramma: www.sg.uu.nl. September 2008 'Duits spreekt' In de tentoonstellingenreeks 'Onderzoek in beeld' besteedt het Universiteitsmuseum innbsp;een kleine presentatie aandacht aan actueelnbsp;onderzoek van de Universiteit Utrecht. Innbsp;nauwe samenwerking met de betrokken wetenschappers laat het museum zien wat denbsp;aanleiding is voor het onderzoek, het doel,nbsp;hoe het onderzoek verloopt en wat de standnbsp;van zaken is. Jaarlijks komen op deze maniernbsp;ongeveer vier onderzoeken aan bod. Tot oktober 2008 staat 'Onderzoek in beeld' in het teken van de Duitse taal en cultuur.nbsp;De presentatie 'Duits spreekt' diept het onderzoek in de Duitse taal- en letterkundenbsp;uit; accenten worden gezet op de studienbsp;van het vertalen en het onderwijs Duits. Denbsp;aanleiding voor de expositie is het 100-jarignbsp;bestaan van de Germanistiek in Utrecht.nbsp;Meer informatie: www.museum.uu.nl |
27-28 september, 30 oktober Activiteiten Vrouwennetwerknbsp;Aardwetenschappen GAIA, Netwerk voor Vrouwen in de Aardwetenschappen, heeft de volgende activiteiten op het programma staan: 27-28 september: excursie naar Texel. Het programma omvat onder meer een bezoeknbsp;aan het NIOZ (met presentaties van NIOZ medewerkers over hun onderzoek), vogelexcur-sie en een geo-culturele fietsexcursie. 30 oktober: netwerkdiner en ALV in Den Haag. Meer informatie: http:/lwww2.vrouwen.net/gaia 2 oktober Descartes voor het leven! Op 2 oktober 2008 organiseren het Descartes Centre for the History and Philosophy of thenbsp;Sciences and Humanities en Studium Generale de Nacht van Descartes. Deze jaarlijksnbsp;terugkerende nacht staat ditmaal in het teken van de vele aspecten van de filosofie vannbsp;René Descartes (1596-1650) en de bruikbaarheid daarvan in heden en verleden. Sprekersnbsp;zijn prof.dr. Maarten van Buuren, prof.dr.nbsp;Wijnand Mijnhardt en prof.dr. mr. Hermannbsp;Philipse. De toegang is gratis. Tijd: 20.00 -22.00 uur. Locatie: Geertekerk, Geertekerkhofnbsp;23 Utrecht. Meer informatie: infodescartescentre@uu.nl en www.sg.uu.nl.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; 4 oktober Feestelijk afscheid van de Eduard Reeser Stichting Na twee decennia beëindigt de Eduard Reeser Stichting haar activiteiten voor denbsp;collectie muziekwetenschap van de Utrechtsenbsp;Universiteitsbibliotheek. Op zaterdag 4 oktober is er van 15.00 - 18.00 uur een feestelijke |
22 Illuster 52 I Universiteit Utrecht | 08/2008
-ocr page 23-
afscheidsbijeenkomst. Hier worden twee uitgaven gepresenteerd: een boek met denbsp;inaugurele rede van professor Reeser en zijnnbsp;complete bibliografie en een aanwinstenboekje met een totaaloverzicht van alle aanschaffen van de stichting. Alle donateurs, oud-donateurs en geïnteresseerden worden van harte uitgenodigd om hierbij aanwezig te zijn. Helaas beschikkennbsp;we niet over alle actuele postadressen. Bent unbsp;donateur of oud-donateur? Meldt u zich dannbsp;aan via het e-mailadres ers@motetcyclus.nl 16 oktober 8e Internationaal Studentennbsp;Pianoconcours Op donderdagavond 16 oktober vindt in Muziekcentrum Vredenburg (locatie Leidschenbsp;Rijn, aanvang 19.30 uur) de finale plaats vannbsp;het 8e Internationaal Studenten Pianocon-cours. Getalenteerde studenten uit binnen- ennbsp;buitenland strijden om de eer en de hoofdprijs van 2.500 euro - om door een professionele jury tot beste pianist gekozen te worden.nbsp;De finalisten spelen elk een zelfgekozen stuknbsp;en een vaststaand pianoconcert. Ze wordennbsp;begeleid door het Utrechtsch Studenten Concert, onder leiding van Bas Pollard. |
Het Pianoconcours wordt georganiseerd door de Universiteit Utrecht in samenwerking metnbsp;het Utrechts Universiteitsfonds en Parnassosnbsp;Cultuurcentrum. Kaarten voor de finale zijnnbsp;verkrijgbaar bij de kassa van Muziekcentrumnbsp;Vredenburg (locaties Leidsche Rijn en Centrale Bibliotheek, Oudegracht 167, telefoonnummer (030) 231 45 44), op de websitenbsp;www.vredenburg.nl en bij Parnassos Cultuurcentrum, locaties Uithof/Ruppertgebouw ennbsp;Kruisstraat 201, telefoon (030) 253 84 48. De kaarten kosten 13,50 euro. Alumnipas-houders, studenten en medewerkers van de Universiteit Utrecht betalen het kortings-tarief van 10,50 euro. Meer informatie: www.pianocompetition.uu.nl 2, 9 en 16 november Illustere Domstaddebatten 2008 Op drie zondagen in november vindt op initiatief van de faculteit Sociale Wetenschappen een drietal debatten plaats over opvoeding,nbsp;de multiculturele samenleving en de geestelijke gezondheidszorg. Daarin zal de relatienbsp;tussen sociaalwetenschappelijk onderzoek, denbsp;praktijk van de hulpverlening en het beleidnbsp;centraal staan; met name waar het gaat overnbsp;het handelen van professionals en beleidsmakers op grond van stringent wetenschappelijknbsp;onderzoek - de zogenoemde evidence-basednbsp;practice. Alumni zijn zeer welkom. |
Locatie: Academiegebouw - Senaatszaal, Domplein 29 te Utrecht Tijd: 15.00 -17.00 uur
Meer informatie: Maria Splinter: m.m.splinter@uu.nl, www.fss.uu.nl gt; nieuwsnbsp;en agenda 5 november Hoornmuziek van Josephnbsp;Haydn Op woensdag 5 november verzorgen Teunis van der Zwart en het Sinuet Consortnbsp;een zeer bijzonder concert ter gelegenheidnbsp;van het 15-jarig jubileum van de Nederlandse Joseph Haydn Stichting. Het programma vermeldt vijf werken van Josephnbsp;Haydn waarin de natuurhoorn een grote,nbsp;vaak virtuoze rol speelt. Plaats en aanvang: Unie van Utrechtzaal, Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht,nbsp;20.15 uur. Kaarten: € 18,-, lllusterlezers betalen € 15,-. Kaarten bestellen: stort voor 23 oktobernbsp;het verschuldigde bedrag op gironummernbsp;4388908 t.n.v. de Nederlandse Joseph Haydnnbsp;Stichting, Utrecht, met vermelding 'concertnbsp;5/11, Illuster'. De kaarten liggen op 5nbsp;november voor u klaar bij de kassa. Er isnbsp;vrije plaatskeuze. Meer informatie: (030) 231 1505; WWW. haydnstichting. nl 4 t/m 7 {uni 2009 7th Feminist Researchnbsp;Conference Van 4 t/m 7 juni 2009 vindt in Utrecht de driejaarlijkse internationale feministischenbsp;onderzoeksconferentie plaats, georganiseerdnbsp;door het Gender Studies Programme vannbsp;de Universiteit Utrecht, AOIFE en ATHENA.nbsp;De conferentie 'Gendered Cultures at thenbsp;Crossroads of Imagination, Knowledge andnbsp;Politics' presenteert cutting edge geesteswetenschappelijk en interdisciplinair onderzoeknbsp;en zal zich concentreren op Europa en opnbsp;Europese perspectieven. De keynote lezingen worden gegeven door o.a.: prof.dr. Saranbsp;Ahmed (Goldsmiths University of London),nbsp;prof.dr. Karen Barad (University of California,nbsp;Santa Cruz), prof.dr. Claire Colebrook (University of Edinburgh) en prof.dr. Anne McClintock (University of Wisconsin-Madison).nbsp;De deadline voor de Call for Papers is opnbsp;15 September 2008. Meer informatie: www.7thfeministconference.org Illuster 52 ] Universiteit Utrecht ] 08/2008 23 |
VLINDERS
Het probleem met vlinders is dat
weinig mee kunt. Boksen
X-*
jG er
bijvoorbeeld,
Ónmogelijk. Zwemmen: vergeet net.
Ruzie? Alleen het zielige, machteloze
schelden al: 'Fladderende porseleinkast!
Overrijpe rups! Stuifmeelkwezel !
Vlinders. Verloren liefdes
zijn vlinders.