-ocr page 1-

Frans de Waal over moraliteit

De sociaal ondernemendenbsp;student


/ ‘(Oorlog en)Vrede’

Universiteitsdag 2013

zaterdag 6 april


-ocr page 2-

Illuster

De aftrap

2013

Op II april 1713 werd de Vrede van Utrechtnbsp;getekend en kwamnbsp;er een einde aan eennbsp;lange periode vannbsp;oorlogen en conflicten. De geboorte vannbsp;de diplomatie en denbsp;opmars van de Europese natiestaten was eennbsp;feit. 300 jaar later staan stad en universiteitnbsp;uitgebreid stil bij deze mijlpaal. De universiteit en het Utrechts Universiteitsfonds doennbsp;dat onder meer tijdens de geheel vernieuwdenbsp;Universiteitsdag op zaterdag 6 april in denbsp;Utrechtse binnenstad. Een kennisfestivalnbsp;voor alumni, studenten en medewerkersnbsp;met lezingen, topcolleges en paneldiscussiesnbsp;vanuit verschillende wetenschappelijkenbsp;disciplines rondom het thema ‘(Oorlog en)nbsp;Vrede’. En ondertussen ademt deze Illusternbsp;diplomatie. Onder meer in Generatie uunbsp;waarin Ed Kronenburg, ambassadeur innbsp;Frankrijk, zich zeer onder de indruk toontnbsp;van de nieuwe lichting diplomaten, waaronder Stefanie de Geus. Nog meer diplomatienbsp;in uu centraal waarin wetenschappers Femkenbsp;van Esch en Herman van Harten zich uitgebreid buigen over het fenomeen Europa,nbsp;300 jaar na dato. En misschien zijn apen ooknbsp;wel diplomatiek. Ze hebben in ieder gevalnbsp;een moreel besef, aldus diesspreker Fransnbsp;de Waal. 2013 is ook het jaar waarin onzenbsp;nieuwe campagne Door Geven van start isnbsp;gegaan met vier mooie projecten. Eén daarvan is volgens Universiteitshoogleraar Fritsnbsp;van Oostrom niets minder dan een Utrechtsnbsp;wereldwonder. Het is geweldig om te ziennbsp;dat ook dit jaar weer vele alumni volop bijdragen aan de campagne. Op dit momentnbsp;staat de teller al op ruim €40.000. Het kannbsp;niet anders dat 2013 in veel opzichten eennbsp;prachtigjaar wordt. Viert u met ons mee?

Dr. André Bolhuis

voorzitter Utrechts Universiteitsfonds

‘(Oorlog en) Vrede’

Universiteitsdag 2013 zaterdag 6 april

?

Moraliteit ouder dan religie

In the spotlight

In Utrecht

In het diepe Generatie UU

Werken aan je loopbaan Universiteitsdag 2013nbsp;UU centraal

Goed besteed

Bouwjaar 1988

In de spotlight

DUB

In beeld, toen

Een greep uit de agenda In beeld

Europa

is een verstandshuwelijk

UU centraal nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12



Utrechts grootste claim tofame

Door Geven 2013



2 Illuster Maart 2013

-ocr page 3-

‘De mens is ook maar een soort aap.’

— Frans de Waal, pagina 19 ?

De opening

Tekst Johan Vlasblom Foto Ivar Pel

‘We zijn gewaarschuwd’

Illuster is een uitgave van de Universiteit Utrecht en hetnbsp;Utrechts Universiteitsfonds,nbsp;verschijnt drie keer per jaarnbsp;en wordt toegezonden aannbsp;alumni van de Universiteitnbsp;Utrecht in een oplage vannbsp;96.000 exemplaren.nbsp;Redactie Maarten Vervaatnbsp;(hoofdredacteur), Nicolinenbsp;Meijer, Armand Heijnen,nbsp;Manneke Olivier, Jasper vannbsp;Winden. Xander Bronkhorst,nbsp;Joost Dankers, Haroldnbsp;Kerkhof, Robbert Jannbsp;Feunekes en Johan Vlasblomnbsp;(eindredacteur).nbsp;Redactieraad Ahe Smit,nbsp;oud directeur TeleacNot;nbsp;Lex Heerma van Voss,nbsp;hoogleraar faculteitnbsp;Geesteswetenschappen;nbsp;David Veldman,nbsp;bladmanager/tekstschrijvernbsp;Uitgeverij Virtùmedia; Olfertnbsp;Koning, communicatieadviseur GGZ Nederland;nbsp;Marianne Hoornenborg,nbsp;ondernemer De Recht amp;nbsp;Krom Producties.

Art direction amp; vormgeving Flow design communicatie.nbsp;Utrecht. Druk Pijper Media,nbsp;Groningen.

ISSN 1338-4703 18e jaargang, #67nbsp;© Universiteit Utrechtnbsp;Overname van artikelennbsp;met bronvermelding isnbsp;toegestaan. Illusternbsp;wordt gedrukt op milieuvriendelijk fsc-papier.nbsp;Volg ons op Facebooknbsp;en LinkedIn: Alumninbsp;Universiteit Utrecht.

Herman Wijffels, hoogleraar Duurzaamheid en Maatschappelijke verandering, verzorgt op zaterdagnbsp;6 april met de lezing 'Vrede is meer dan geen oorlog’nbsp;de opening van de Universiteitsdag. Wijffels ziet denbsp;manier waarop wij samenleven op een steeds vollerenbsp;wereld als een bedreiging voor de vrede.

Hoe slecht staan we er nu voor? “Onze economie is gebaseerd op een sociaal darwinistisch uitgangspunt:nbsp;de survival of the fittest. We zijn bezig elkaar heftig te beconcurreren en ondertussen putten we onze natuurlijkenbsp;hulpbronnen uit. Dit systeem loopt op zijn eind, zekernbsp;wanneer je bedenkt dat er de komende decennia nognbsp;2 miljard mensen bijkomen. We staan echt op een keerpunt in de geschiedenis. Wanneer we een toekomstnbsp;willen hebben, moeten we het nu wezenlijk anders gaannbsp;doen. Het belangrijkste is dat we onze lineaire economienbsp;inruilen voor een circulaire variant. Daarmee kunnennbsp;we het hergebruik van onze producten en grondstoffennbsp;maximaliseren en ons afval minimaliseren. Daarnaastnbsp;is er een grote mentaliteitsverandering nodig. In plaatsnbsp;van elkaar poten uit te draaien moeten we veel meer gaannbsp;samenwerken. Het is de hoogste tijd dat we anderen weernbsp;wat gaan gunnen.”

Wie moet deze ommekeer tot stand brengen? “Eerst bedrijven en burgers en dan pas de overheid. Het gaat hier namelijk om fundamentele veranderingen en die zijn

nog nooit door overheden tot stand gebracht. Bedrijven als Unilever en dsm zijn al volop bezig om duurzamernbsp;te worden en ook steeds meer burgers worden actief. Ernbsp;ontstaan in toenemende mate nieuwe burgerinitiatieven, inbsp;vaak in de vorm van coöperaties op het gebied van milieu :nbsp;en zorg. Erg stimulerend om te zien dat deze do-it-yourself ;nbsp;beweging ook in Nederland in volle bloei is. De overheid inbsp;komt pas in beeld wanneer dergelijke nieuwe initiatieven inbsp;en bewegingen geïnstitutionaliseerd moeten worden.”

Is er ook een rol voor de wetenschap weggelegd? “ja, absoluut. De wetenschap moet kennis ontwikkelen dienbsp;de samenleving verder helpt. En dat is precies wat wij innbsp;Utrecht onder meer bij het Utrecht Sustainability Institutenbsp;doen. Een maatschappelijke oriëntatie van de wetenschap inbsp;is in deze tijd zeer belangrijk, het gaat om daadwerkelijknbsp;verbinding maken met wat in de samenleving nodig is.nbsp;De ontwikkeling van nieuwe kennis en technologienbsp;moet het mogelijk maken ook met 9 miljard mensen opnbsp;deze planeet in vrede met elkaar te leven, zonder onzenbsp;biotoop te vernietigen.”

En de rol van Europa? “Europa heb je zeker nodig. Het gaat namelijk om ingrijpende veranderingen ennbsp;Europese beleidsmakers hebben meer oog voor de langenbsp;termijn dan nationale overheden. Maar ook als je naarnbsp;hele praktische maatregelen kijkt, bijvoorbeeld de taakstelling op het gebied van duurzame energie. Die isnbsp;vanuit Europa ontwikkeld en niet op nationaal niveau.nbsp;Europa krijgt meer voor elkaar.”

Ziet u ook bedreigingen? “Ik zie er twee. De Amerikaanse historicus jared Diamond schreef ooit een boek overnbsp;beschavingen die ten onder zijn gegaan en al deze beschavingen hadden twee identieke kenmerken. Allereerstnbsp;hadden ze allemaal te maken met overbelasting en uiteindelijk uitputting van hun natuurlijke hulpbronnen.nbsp;En het tweede kenmerk betrof het koste wat kost in standnbsp;willen houden van bestaande belangen. De elite was nietnbsp;van plan haar macht en welvaart te delen of op te geven.nbsp;Beide kenmerken gelden in hoge mate ook voor onzenbsp;beschaving. We zijn dus gewaarschuwd.” ?

Illuster Maart 2013 3

-ocr page 4-

In Utrecht Q

? ? www.uu.nl/nieuws


Het initiatief is al door veel Nederlandse universiteiten met jaloezie gadegeslagen; de Utrechtlezingen in het Europees Parlement in Brussel. In 2012 en 2013 worden vier lezingennbsp;georganiseerd langs de thematische universitaire speerpunten Sustainability, Life Sciences,nbsp;Youth amp; Identity en Institutions. De gastheer is telkens een 'Utrechts' parlementslid.nbsp;Afgelopen oktober ontspon zich voor een publiek van alumni en geïnteresseerden eennbsp;interessante discussie tussen de Utrechtse hoogleraar en tevens president van de KNAWnbsp;prof. dr. Hans Clevers en Europarlementariër Peter van Dalen van de Christen Unie overnbsp;stamcelonderzoek. Op woensdag 24 april is het de beurt aan prof. dr. Micha de Winter,nbsp;hoogleraar Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken. Onder de titel An Educative Civilnbsp;Society houdt hij een krachtig pleidooi voor een hernieuwde maatschappelijke ambitienbsp;in opvoeding en pedagogiek. De gastvrouw op 24 april is Europarlementariër Coriennbsp;Wortmann van het CDA.


Mark Bovens benoemd tot lid van de WRR



De WRR is een onafhankelijk adviesorgaan en adviseert de regering over belangrijke maatschappelijke vraagstukken. In Utrecht is Bovensnbsp;actief betrokken bij het Kennisinstituut van denbsp;Open Samenleving, dat zich bezighoudt metnbsp;onderzoek naar instituties. Centrale thema's innbsp;zijn onderzoek zijn onder meer publieke verantwoording, democratie, rechtsstaat en burgerschap in de informatiemaatschappij, politieknbsp;vertrouwen en succes en falen van beleid.


Digitale wereld van Blaeu


Alumni Coachcafé groot succes

Eind 2012 vond de eerste succesvolle editie van het Coachcafé voor studenten en jonge alumninbsp;plaats. Georganiseerd door het Jonge Alumninbsp;Netwerk (JAN) werden 30 jonge alumni doornbsp;10 oudere alumni in drie rondes gecoacht overnbsp;hun talenten, dromen en loopbaanstappen.nbsp;De bijeenkomst werd afgesloten met eennbsp;levende Lindkedin sessie. Het volgende Coachcafé vindt plaats op 17 april 2013.

Joop Schippers wint universitaire mediaprijs

optredens en actieve deelname aan het maatschappelijk debat over thema's als stageplaatsen voor jongeren, pensioenvoorzieningennbsp;en obstakels voor oudere werknemers. Volgensnbsp;de jury zijn de onderwerpen divers, de uitlegnbsp;helder, de stellingnames zijn stevig in de wetennbsp;schap gefundeerd, de betrokkenheid is groot.nbsp;De prijs is dit jaar voor het eerst uitgereikt.

De Utrechtse Universiteitsbibliotheek heeft als eerste instelling ter wereld een eigen exemplaar van de wereldberoemde Atlas Maior vannbsp;Joan Blaeu integraal gedigitaliseerd en onlinenbsp;gezet. In bijna zeshonderd kaarten en enkelenbsp;duizenden pagina's beschrijvingen, brachtnbsp;Blaeu 350 jaar geleden de wereld in kaart.

Een negendelige atlas in de Nederlandse editie was met ongeveer vierhonderd gulden voornbsp;een ongebonden en niet-ingekleurde versie,nbsp;het meest kostbare boek van de 17de eeuw.

Nu kan de hele wereld online kennis maken met dit prachtwerk.

? ? http://bc.library.uu.nl/nl/node/6e5


4 Illuster Maart 2013

-ocr page 5-

? ? www.uu.nl/alumni

Wagner spektakelnbsp;op de Rijn




Benoemingen


Ter gelegenheid van de 200e verjaardag van Richard Wagner vindt in Juli 2013 een revolutionair muziektheaterevenement plaats. In Rheingold op de Rijn worden de operanbsp;Das Rheingold en het symfonisch multimedia-evenement The Wagner Experience ingescheept in het ruim van een 135 meter lange Rijnaak en op het water van de Rijn uitgevoerdnbsp;in Koblenz, Duisburg, Arnhem, Utrecht, Amsterdam en Rotterdam. Met behulp van een grotenbsp;crowdfundingcampagne gaat het productieteam van Rheingold op de Rijn, dat bestaat uitnbsp;Utrechtse studenten en jonge alumni, op zoek naar financiering in de private sector.

? ? www.rheingold2013.com


Wouter Kolff

Alumnus Notarieel Recht (2003)

Benoemd tot burgemeester van Veenendaal.

Rutger van der Gaag

Alumnus Geneeskunde (1975)

Benoemd tot voorzitter van de landelijke artsenfederatie KNMG.

Ed Nijpels

Alumnus Nederlands Recht (1977)

Benoemd tot voorzitter van de raad van toezicht van watertechnologie instituutnbsp;Wetsus.

Chris Kuijpers

Alumnus Geografie/planologie (1985)

Benoemd tot directeur-generaal Milieu en Internationaal bij het ministerie vannbsp;Infrastructuur en Milieu.


Hoge scores voor Utrechtse studies

Dertien Utrechtse bachelorstudies zijn in de Keuzegids Universiteiten 2013 als beste beoordeeld ten opzichte van vergelijkbare opleidingen aan andere universiteiten. Het gaat omnbsp;aardwetenschappen, bestuurs- amp; organisatiewetenschap, culturele antropologie en ontwik-kelingssociologie, Duitse taal amp; cultuur, Fransenbsp;taal amp; cultuur, informatica, Nederlandse taalnbsp;en cultuur, onderwijskunde, sociale geografienbsp;en planologie, Spaanse taal en cultuur, University College Utrecht, literatuurwetenschap,nbsp;en taalwetenschap.

? ? www.keuzegids.org

Sportonderzoekers bijeen in Sport amp; Society

Onderzoekers en docenten van de Universiteit Utrechtnbsp;en de Hogeschool Utrechtnbsp;hebben het landelijkenbsp;netwerk Sport amp; Societynbsp;opgericht. Het netwerknbsp;moet ervoor zorgen dat instellingen en organisaties die zich bezighouden met de rol vannbsp;sport in de maatschappij elkaar beter wetennbsp;te vinden. Daarnaast willen de initiatiefnemersnbsp;sport als onderzoeksthema op de kaart zetten.

? ? www.sportandsociety.nl

Gouden Eeuw App

Nu gratis te downloaden in de Appstore: het Spel van de Gouden Eeuw. Ontwikkeldnbsp;door de Utrechtse historici Oscar Gelderblomnbsp;en Joost Jonker en mede mogelijk gemaaktnbsp;door financiële bijdragen van vele alumni.

? ? www.spelvandegoudeneeuw.nl

Agnes Jongerius

Alumna Geschiedenis (1988)

Benoemd tot onderzoeker bij het kenniscentrum Instituties van de Opennbsp;Samenleving (lOS) van de Universiteit Utrecht.

Dirk-Jan Duynstee

Alumnus Nederlands Recht (2000)

Benoemd tot partner bij advocatenkantoor Clifford Chance.

René Bekkers

Alumnus Sociale Wetenschappen (2004)

Benoemd tot bijzonder hoogleraar 'Sociale aspecten van pro sociaal gedrag, in hetnbsp;bijzonder filantropie' aan de VU.

Rinda den Besten

Alumnus Nederlandse Taal- en

Letterkunde (1996)

Benoemd tot voorzitter van de PO-Raad.

Elly Plooij

Alumnus Psychologie (1980)

Benoemd tot voorzitter van de Stelselraad eHerkenning.

Piet-Hein Buiting

Alumnus Geneeskunde (1985) en Geschiedenis (1989)

Benoemd tot voorzitter van ziekenhuizencluster Santeon.


Illuster Maart 2013 5

-ocr page 6-

In het diepe

Tekst Hanneke Oliver Foto's Ivar Pel

In het diepe. De naam van deze rubriek past hem perfect. Want zodra Michiel Bodt (Sportbeleid en Sportmanagement 2012) iets beheerst, duikt hij in nieuw ennbsp;onbekend diep water. “Soms blijkt er geen water in het zwembad te zitten en komnbsp;je hard neer.” Maar van hard neerkomen is bij Stichting Move, die is ontstaan nadatnbsp;Michiel in 2008 met een aantal medestudenten een project opzette voor kinderennbsp;uit de aandachtswijk Hoograven, zeker geen sprake.

‘Wij kijken naar wat er wél kan’

k was bestuurslid van studentenroeivereniging Orca en die ligt midden in Hoograven. Het is natuurlijknbsp;heel makkelijk om met oogkleppen door die wijknbsp;te fietsen, een rondje te varen, een biertje te drinkennbsp;en weer naar huis te gaan. Maar wij wilden graag ietsnbsp;doen. Het is geen Vogelaarwijk en krijgt dus geen geld,nbsp;maar het verdient wel extra aandacht. We hebben kinderen van een basisschool gevraagd wat de wijk leuker zounbsp;maken. Ze wilden graag een mooi speeltoestel en hebbennbsp;zelf een tekening en maquette van een vliegtuig gemaakt.nbsp;Woningcorporatie Mitros, die veel woningen in de wijknbsp;heeft, heeft het speeltoestel laten maken. En de kinderennbsp;hebben een paar keer bij ons geroeid. Het was zo leerzaam om even uit onze wereld te stappen en te ziennbsp;wat er bij die kinderen leeft. Door ons initiatief koosnbsp;het NOC*NSF ons als sportbestuur van het jaar en werdennbsp;we sportvereniging van het jaar in Utrecht.

Toen dachten we hé, dit is een mooi concept: kinderen en studenten de verantwoordelijkheid geven om eikaars leefwereld te leren kennen en samen met een

‘Eigenlijk is het tot nu toe vooral eennbsp;hosannaverhaal.’

Michiel Bodt maatschappelijk partner een concrete bijdrage te leverennbsp;aan een wijk. We bespraken in de kroeg hoe we misschien wel vijfprojecten perjaar konden doen. Hoe geweldig zou dat zijn ! Inmiddels werken er vijftien studenten en alumni bij Move en zetten we vijftig projectennbsp;perjaar op in verschillende steden. Muurtekeningen innbsp;Zuilen, een buurtboek in Pijlsweerd, een wijkestafette innbsp;Lombok en een ijscokar in het Rotterdamse Krälingen.nbsp;In 2015 willen we in vijftien studentensteden zitten ennbsp;150 projecten perjaar doen. We moeten dus flinknbsp;uitbreiden en verder professionaliseren. Wat daarbij helpt,nbsp;is dat we geselecteerd zijn voor het groeiprogramma vannbsp;het Oranjefonds van Willem Alexander en Maxima.nbsp;We krijgen driejaar financiële maar ook vooral inhoudelijke steun in de vorm van coaching, training en intervisienbsp;door grote bedrijven . Er zijn wel eens projecten mislukt,nbsp;maar eigenlijk is het tot nu toe vooral een hosannaverhaal. Soms ook nog tot onze eigen verbazing hoor.

Ik vind het leuk om zelf bezig te zijn, maar nog leuker om energie bij anderen aan te wakkeren. In plaats vannbsp;zoeken naar problemen, kijken wij bij Move naar watnbsp;wél kan en naar de kwaliteit van kinderen. Dat betekentnbsp;dat onze projecten misschien niet altijd meteen alle problemen in een wijk oplossen, maar toch veel bereiken.nbsp;Ik ben echt een pionier, over vijfjaar zit ik hier niet meernbsp;en begin ik iets nieuws. Je moet er zelfvertrouwen innbsp;hebben én mensen om je heen verzamelen die metje meenbsp;het diepe in willen springen. Mensen die de passie ennbsp;energie delen om ervoor te gaan.” ?


6 Illuster Maart 2013

-ocr page 7-

/ ''

De Universiteit Utrecht stimuleert sociale en duurzame initiatieven en activiteitennbsp;van studenten en biedt met 'The Office' vijfnbsp;studentenondernemingen gratis onderdaknbsp;op het Utrecht Science Park. Naast Stichtingnbsp;Move zijn dit What The Fiets?, As We Speak,nbsp;Sife en Soon.

www.stichtingmove.coniwww.whatthefiets.org www.aswespeak.nlnbsp;www.utrechtsife.nl

www.discoversoon.nl



Illuster Maart 2013 7

-ocr page 8-

Generatie UU

Tekst Harold Kerkhof Foto's Quintin van der Blonk

Ed Kronenburg (Nederlands Recht, 1973), ambassadeur in Frankrijk en voormalig secretaris-generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken, zat in de adviescommissie aanstellingen bij de toelating van Stefanie de Geus (Master Internationalenbsp;betrekkingen, 2011) tot het befaamde diplomatenklasje.Twee generaties Utrechtsenbsp;alumni over keuzes, ambitie en het werk van diplomaten.

‘Nieuwe lichting diplomaten is open, zelfbewust ennbsp;heeft veel lef

‘Je moet geïnteresseerd zijn in een rol achter de schermennbsp;en het verhaal achternbsp;gebeurtenissen.’

Slechts driejaar deed hij over zijn studie, en dat in de jarennbsp;zeventig, de hoogtijdagen vannbsp;de eeuwige student. Maar wienbsp;denkt dat Ed Kronenhurg denbsp;snelste weg naar zijn bul heeftnbsp;afgelegd, vergist zich. Hij volgdenbsp;tal van bijvakken: “Forensischenbsp;psychiatrie leek me bijvoorbeeldnbsp;wel interessant.” Niet verbazingwekkend dat hij na zijnnbsp;studie meerdere mogelijkheden had: “ik kon ook aan denbsp;slag bij een advocatenkantoor en er waren ook een paarnbsp;geïnteresseerde bedrijven, maar ik koos uiteindelijk voornbsp;Buitenlandse Zaken.” Zijn keuze voor de Universiteitnbsp;Utrecht was een pragmatische. “Mijn ouders woondennbsp;in Zeist en Utrecht was dus het meest dichtbij.”

Honderd procent loyaal

Hoe anders was dat voor Stefanie de Geus. Zij verruilde Amsterdam voor Utrecht om in de Domstad haar Masternbsp;Internationale Betrekkingen te volgen: “In Utrechtnbsp;kreeg ik veel meer vrijheid om mijn studie zelfin tenbsp;richten. Bovendien kon ik stage lopen bij Buitenlandsenbsp;Zaken.”

Tijdens haar studie won Stefanie de Geus de Europa-lezing-2oio-essaywedstrijd met het essay Living apart together, de relatie tussen Europa en haar burger. Nu,nbsp;een halfjaar na de training van het diplomatenklasje,nbsp;‘zit zij op Afghanistan’; vanuit Den Haag focust zij zichnbsp;op de politieke ontwikkelingen, het vredesproces ennbsp;de Nederlandse belangen. Het tekent de diplomaat, dienbsp;in de ogen van Ed Kronenburg “zich snel moet kunnennbsp;aanpassen en stevig in zijn schoenen moet staan.” Maarnbsp;er zijn nog andere kenmerken waar een diplomaat aannbsp;moet voldoen: “Je moet geïnteresseerd zijn in een rolnbsp;achter de schermen en het verhaal achter gebeurtenissen.nbsp;Je bent overal present en houdt rekening met gevoeligheden. Je bent honderd procent loyaal, maar zit in eennbsp;relatief eenzame positie. Je hebt een no-nonsense mentaliteit en gaat recht op je doel af” Om er relativerendnbsp;aan toe te voegen: “Eigenlijk is het niet anders dan bijnbsp;andere belangrijke posities in de maatschappij.”

Bittere noodzaak

Wie heeft er nooit gedroomd van een plekje in het diplomatenklasje van Buitenlandse Zaken? Ieder jaar zijn er weer talloze sollicitanten die een poging wagen en Ednbsp;Kronenburg is onder de indruk van het niveau van denbsp;sollicitaties: “In de laatste ronde zijn er dertig kandidatennbsp;over, waarvan er nog tien moeten afvallen. Dat was eennbsp;hele moeilijke keuze. Ik ben diep onder de indruk vannbsp;de cv’s van veel jonge afgestudeerden. Velen hebbennbsp;ervaring in het buitenland en hebben interessante nevenactiviteiten gedaan. Niet dat studenten in mijn tijd nietnbsp;ambitieus waren, maar dergelijke cv’s bestonden toen nognbsp;niet, al biedt de studie nu wel veel meer mogelijkheden.”nbsp;In de ogen van Stefanie de Geus is dit voor een deel ooknbsp;bittere noodzaak: “De druk om te presteren is veel


8 Illuster Maart 2013

-ocr page 9-

? ? www.uu.nl/alumni

Vriendenbijeenkomst Den Haag Op vrijdag 5 april verzorgt Ednbsp;Kronenburg bij de Raad van Statenbsp;een lezing over Europa, Frankrijk ennbsp;Nederland, 300 jaar na de Vrede vannbsp;Utrecht en geeft de Utrechtse historicusnbsp;David Onnekink een toelichting op denbsp;historische betekenis van de Vrede vannbsp;Utrecht. De bijeenkomst is exclusiefnbsp;voor Vrienden van het U-fonds en wordtnbsp;georganiseerd door het alumninetwerknbsp;Den Haag.

Aanmeldingen vóór 15 maart naar

? ? denhaag@uu.alumni.nl, ovv 'Vriendenbijeenkomst VvU' en betaling van €12,50 pp op rekening 75.51.34.133 t.n.v. M.A.F.H. vannbsp;den Broek, Den Haag.

groter; alleen studeren is niet meer genoeg om in aanmerking te komen voor interessante functies. En de mogelijkheden zijn ook enorm groot.” 1 Dat neemtnbsp;niet weg dat Ed Kronenburg zeer te spreken is over denbsp;nieuwe lichting diplomaten bij Buitenlandse Zaken:nbsp;“Ze zijn zeer open, hebben veel lef en staan heel zelfbewust in het leven. Ze hebben ook veel meer ervaringnbsp;dan ik toen ik aantrad in het diplomatenklasje.” Op haarnbsp;beurt is Stefanie de Geus weer onder de indruk van denbsp;rijke ervaring van veel van haar collega’s op het ministerie; “Dat kan soms intimiderend zijn, maar iedereen isnbsp;hier heel benaderbaar. Het beeld van een hiërarchischenbsp;organisatie kan ik niet bevestigen. Er zijn geen grotenbsp;barrières en iedereen heeft door dat de mensen vannbsp;elkaar kunnen leren.”

Politieke functie

Maar waar wordt al dat talent dan voor benut? De taken van een ambassade zijn nog helder. Ed Kronenburg; “Alsnbsp;ambassadeur in Frankrijk is het mijn taak dat Nederlandnbsp;voldoende zichtbaar is. Frankrijk is een belangrijkenbsp;partner binnen de Europese Unie en dat brengt veelnbsp;werkzaamheden met zich mee. We zijn constant op zoeknbsp;naar nieuwe mogelijkheden en spelen een rol in samenwerking tussen bedrijven, zoals bij klm en Air France.nbsp;En ook op cultureel gebied willen we Nederland voornbsp;het voetlicht brengen. Daarnaast is er veel praktischenbsp;samenwerking, bijvoorbeeld op het gebied van landbouwnbsp;en criminaliteitsbestrijding. Bovendien hebben we een

politieke functie om in de gaten te houden wat de Franse positienbsp;op tal van onderwerpen is. Ennbsp;dan zijn er natuurlijk de miljoenen vakantiegangers in Frankrijk. Als er iets misgaat, moet datnbsp;vaak door ons worden begeleid.”

Diplomatenvrede

Op het gebied van oorlog en vrede wordt de rol van de diplomaat in het algemeen kritischer bekeken. Bij gewapende conflicten geldt dat er zonder politieke wil geennbsp;einde komt aan gewelddadigheden, wat een diplomaatnbsp;ook zegt. “En soms ontkom je er dan niet aan om in tenbsp;grijpen”, aldus Kronenburg. “Maar de rol van de diplomaat ligt vooral in het voorkomen van vijandelijkheden,nbsp;om tijdens oorlog al voorbereidingen te treffen voor denbsp;periode daarna en om na een conflict de vrede te bewaren.” Een mooi voorbeeld daarvan ziet Kronenburg innbsp;Europa: “Het is niet voor niets zo dat Europa de Nobelprijs voor de Vrede heeft gewonnen; het is een echtenbsp;diplomatenvrede die al tijdens de Tweede Wereldoorlognbsp;in de maak was en waaraan sindsdien hard is gewerkt.”nbsp;Stefanie de Geus voegt daaraan toe: “Ik denk dat diplomatie ook kan helpen om bilaterale banden te verstevigen. Daarnaast kunnen we mensenrechtenkwesties opnbsp;de agenda zetten. En er is een rol voor diplomaten in hetnbsp;verstevigen van de politieke stabiliteit in een land.”nbsp;Ed Kronenburg knikt instemmend. 4

‘Er is een rol voor diplomaten in hetnbsp;verstevigen van denbsp;politieke stabiliteitnbsp;in een land.’


Illuster Maart 2013 9

-ocr page 10-

Werken aan je loopbaan

Tekst Joost Dankers

Terug naar de veertigurigenbsp;werkweek

“D

e bewuste keuze om de economie van een andere kantnbsp;te bekijken, sprak mij indertijdnbsp;enorm aan. Ik twijfelde tussennbsp;sociologie en economie, maar de open dagnbsp;bij de Universiteit Utrecht trok mij over denbsp;streep.quot; Wouter Koolmees, lid van de Tweedenbsp;Kamer voor D66, studeerde in Utrecht Socialenbsp;en Institutionele Economie (2001), een toennbsp;nog betrekkelijk nieuwe studierichting.

Meteen aan het begin van zijn studietijd schreef Koolmees zich in bij de Jongnbsp;Democraten. “Het was een spannende tijdnbsp;in de politiek. De paarse kabinetten vannbsp;Wim Kok zetten niet alleen een nieuwenbsp;sociaaleconomische koers uit, maar paktennbsp;ook gevoelige onderwerpen als abortus ennbsp;euthanasie aan.” Hij was op zijn middelbarenbsp;school al zo enthousiast geweest over denbsp;nieuwe politieke samenwerking dat hijnbsp;zijn haar paars had laten verven.

Nog tijdens zijn studie werkte Koolmees als student-assistent bij het Nederlandsnbsp;Economisch Instituut. Daar ging hij na zijnnbsp;afstuderen werken als onderzoeker om nanbsp;enkele jaren de overstap te maken naar hetnbsp;Ministerie van Financiën. Als financieelnbsp;specialist was hij betrokken bij het schrijvennbsp;van de economische paragraaf van het ver-

kiezingsprogramma van d66. Al snel vroeg Alexander Pechtold hem ofhij zich kandidaat wilde stellen. Bij de grote verkiezingsoverwinning van d66 in de zomer van 2010 werd hij in de Kamer gekozen. Koolmees kwam direct in de schijnwerpers te staan als gevolgnbsp;van de financiële crisis. Hij voerde talloze malen het woord en denbsp;Nederlandse pers riep hem uit tot politiek talentvan het jaar.


Hij was op zijn middelbare school al zo enthousiast over denbsp;nieuwe politieke samenwerkingnbsp;dat hij zijn haar paars hadnbsp;laten verven.

Het aantal gepensioneerden zal sterk toenemen, terwijl de werkende bevolking krimpt. Daarom is het volgens hem nietnbsp;alleen noodzakelijk om de pensioengerechtigde leeftijd te verhogen, ook de werkweek moet op termijn weer naar veertignbsp;uur. Die uitspraak is hem op veel kritieknbsp;komen te staan. Maar Koolmees benadruktnbsp;dat een verhoging van het aantal arbeidsuren onontkoombaar is. “Dat hoeft natuurlijk niet van vandaag op morgen, maar latennbsp;we beginnen met het wegnemen van denbsp;belemmeringen in de CAo’s. Waaromnbsp;zouden mensen in de gezondheidszorg,nbsp;waar een enorme behoefte is aan personeel,nbsp;niet meer dan 36 uur mogen werken? Datnbsp;geldt ook voor sommige sectoren in hetnbsp;bedrijfsleven waar een tekort is aan werknemers. Vooral jonge mensen willen somsnbsp;graag wat meer werken als ze daardoor watnbsp;extra kunnen verdienen. Nu kan dat vaaknbsp;gewoonweg niet.” Dat hoog opgeleiden innbsp;de praktijk nogal eens meer dan veertig uurnbsp;werken is hem bekend. Maar, juist daarnbsp;komt deeltijdarbeid nog veel voor en dat isnbsp;vaak relatief duur. “Natuurlijk moet iedereen zelfkunnen kiezen”, voegt Koolmeesnbsp;er aan toe, “Ik ben immers een sociaalnbsp;liberaal!”

Nog altijd kijkt hij met plezier terug op zijn studie. “De institutionele economie, met vooral de nadruk op de beperkte rationaliteit van hetnbsp;handelen, was zijn tijd ver vooruit. Kijk maar eens naar de financiëlenbsp;crisis. Daar spelen groepsprocessen en sentimenten als vertrouwennbsp;een belangrijke rol; markten volgen elkaar, landen en banken dienbsp;elkaar niet vertrouwen, willen elkaar ook niet steunen. Daar heb ik



Een van de grote sociale uitdagingen van de komende jaren is volgens Koolmees het in stand houden van de verzorgingsstaat.nbsp;in mijn studietijd al het nodige over geleerd en dat komt nog steedsnbsp;van pas.” lt;


10 Illuster Maart 2013

-ocr page 11-

Universiteitsdag 2013

? ? www.uu.nl/udag


»I

tlüüL

‘(Oorlog en) Vrede’ Universiteitsdag 2013nbsp;zaterdag 6 april

Kennisfestival voor alumni, studenten en medewerkers in de binnenstad

r*'

Ochtendprogramma

Domkerk, 10.30-12.00 uur

(Oorlog en) Vrede

'Vrede is meer dan geen oorlog'

Prof. dr. Herman Wijffels, hoogleraar duurzaamheid en maatschappelijke verandering.

a?

'De vrede tussen ouder en kind' met onder meer dr. Loes Keijsers, postdoc adolescentienbsp;en dr. Bas Levering, wijsgerig en historischnbsp;pedagoog.

'Onafhankelijke rechtspraak' met onder meer prof. dr. Ton Hol, hoogleraar rechtsfilosofienbsp;en prof. dr. Mirko Noordegraaf, hoogleraarnbsp;publiek management.

Colleges

'Slappe praatjes en spierballentaal: hoe woorden de lieve vrede bewaren - of niet...'nbsp;'(Ramp)zalig watermanagement' Prof. dr.nbsp;Ruud Schotting, hoogleraar kwantitatiefnbsp;watermanagement.

'Geen woorden maar daden: het theater als toneel van conflict en compassie' Prof. dr.nbsp;Maaike Bleeker, hoogleraar theaterwetenschap.

'Muziek en asociaal gedrag van jongeren' Prof. dr. Tom ter Bogt, hoogleraar populairenbsp;muziek en jeugdcultuur.

'Vernietigende wetenschappelijke ontdekkingen' Prof. dr. BertTheunissen,nbsp;hoogleraar geschiedenis van de natuurwetenschappen.

'Antibiotica resistentie: Apocalypse now of mediahype?' Prof. dr. Marc Bonten, hoogleraarnbsp;moleculaire epidemiologie van infectieziekten.

Slotmanifestatie

Aula Academiegebouw

16.15-17.00 uur

Uitreiking Vliegenthart Scriptieprijs en column door Maarten van Rossem.



Prof. dr. Jos van Berkum, hoogleraar discourse, cognitie amp; communicatie.




Middagprogramma

13.30-16.00 uur

Paneldiscussies

'De vrede tussen mens en dier' met onder meer prof. dr. Frauke Ohl, hoogleraar dierenwelzijnnbsp;en proefdierkunde.

'Duurzame vrede: people, planet, profit' met onder meer prof. ir. Klaas van Egmond,nbsp;hoogleraar milieukunde.

'Muziek, stress en een vredig brein' Prof. dr. René Kahn, hoogleraar psychiatrie.

Kinderprogramma Universiteitsmuseum Voor alumni met kinderen wordt er eennbsp;spannend kinderprogramma verzorgdnbsp;vol wetenschappelijke proefjes in hetnbsp;Utrechts Universiteitsmuseum.


'Het Higgsdeeltje'

Prof. dr. Gerard 't Hooft, hoogleraar theoretische fysica en Nobelprijswinnaar.

Rondleidingen binnenstad Als alternatief voor een lezing of eennbsp;paneldiscussie kunnen deelnemersnbsp;kiezen voor een rondleiding in denbsp;binnenstad van Utrecht.

'Onze afweer als friendly fire' Prof. dr. Linde Meyaard, hoogleraar immuunregulatie.


Illuster Maart 2013 11

-ocr page 12-

centraal


Europa



ÉÏ-j


*r



‘De monetaire markt is gekalmeerd, terwijl er nognbsp;geen cent is uitgegeven.’

12 Illuster Maart 2013

-ocr page 13-

Tekst Johan Vlasblom amp; Armand Heijnen Beeld Flow

? ? www.europa.eu

In 2013 wordt 300 jaar Vrede van Utrecht gevierd. Met de Vrede van Utrecht eindigde een lange reeks van oorlogen en conflicten. Dat gebeurde voor de eerste keer in de geschiedenisnbsp;niet vechtend maar aan de onderhandelingstafel. Daarmee werd feitelijk de diplomatienbsp;geboren en kwam het systeem van Europese staten tot bloei. Europa is anno 2013 eennbsp;veelbesproken onderwerp dat niet zelden leidt tot flinke emoties, stevige discussies, zeer verschillende toekomstscenario’s en heel veel meningen. Illuster geeft daarom graag het woordnbsp;aan twee Utrechtse Europadeskundigen: bestuurskundige Femke van Esch en jurist Hermannbsp;van Harten. Volgens hen heeft, net zoals eertijds de Vrede van Utrecht een economischenbsp;samenwerking wist te bevorderen, de Europese Unie nu bijvoorbeeld de Frans-Duitsenbsp;tegenstellingen helpen overbruggen. “De Vrede van Utrecht heeft ons geleerd dat het ietsnbsp;oplevert om mensen bij elkaar te zetten.”

Ooit was hét argument voor een verenigd Europa dat er sinds won geen oorlogen meer hebben plaatsgevondennbsp;tussen de verschillende Europese landen. Europa alsnbsp;keeper of the peace. En hoewel het sinds het uitbreken vannbsp;de crisis in 2008 vaak over hele andere zaken gaat wanneer het Europanbsp;betreft, is dat vredesideaal volgens Van Esch nog steeds springlevend.nbsp;‘Tn een onderzoek onder mijn studenten, en daar zitten aardig watnbsp;uitwisselingsstudenten uit heel Europa tussen, wordt het zorgen voornbsp;vrede nog steeds als het ultieme doel gezien van de Europese Unie.nbsp;Dat staat echt met stip op één. “Van Harten vermoedt dat dit vredesideaal eigenlijk nooit is weggeweest. “Het is hooguit wat ondergesneeuwd geraakt als gevolg van het steeds verder geradicaliseerdenbsp;debat over Europa en al het tumult rondom de crisis.”

Pure psychologie

Van Harten ziet de huidige crisis in Europa vooral als een enorme bron voor verderenbsp;ontwikkeling. ’’Europa zet grote stappen.nbsp;Er vinden momenteel heel veel institutionelenbsp;beslissingen plaats en er worden enorme stappen gezet. Kijk bijvoorbeeld naar het Europesenbsp;‘Begrotingspact’ dat op i januari in werking is getreden en denbsp;oprichting van het permanente Europees Stabiliteitsniechanismenbsp;van begin oktober 2012. Een echte mix van internationaal ennbsp;Europees recht en bovendien zeer ingrijpend voor de lidstaten.nbsp;Het gaat bij dat laatste wel over een structureel noodfonds vannbsp;maar liefst maximaal 700 miljard euro.” Wanneer het om Europanbsp;gaat, speelt vertrouwen volgens Van Esch een hele belangrijke rol.nbsp;“Economie is natuurlijk pure psychologie, het is allemaal gewoonnbsp;een kwestie van vertrouwen. De oordelen van al die rating agenciesnbsp;hadden zeker hun effect op dat vertrouwen en dat effect wordt nunbsp;steeds minder door de aangekondigde maatregelen van de Europesenbsp;Centrale Bank. Draghi heeft gezegd dat hij koste wat kost de Euronbsp;gaat redden en daarmee is hij nu de held. Die belofte werkt psychologisch uitstekend. De monetaire markt is gekalmeerd, terwijl ernbsp;nog geen cent is uitgegeven.”

‘Europa is een verstandshuwelijk, er is geen sprake van echte liefde.’

Echte liefde

Van Esch en Van Harten nemen als het om Europa gaat, een middenpositie in. Geen negatieve complotdenkers maar ook geen echte believers , zoals bijvoorbeeld Verhofstadt. “Europa is een verstandshuwelijk, er is geen sprake van echte liefde,” aldus Van Esch. “Dat is ooknbsp;niet zo raar, want wanneer iedereen in Europa op elkaar zou lijkennbsp;en het automatisch met elkaar eens zou zijn, zouden we Europa nietnbsp;nodig hebben. Maar dat is niet het geval en de verschillen zijn groot,nbsp;dus we hebben Europa wel degelijk nodig.” Van Harten ziet Europanbsp;vooral als een inmiddels niet meer weg te denken realiteit. “Wenbsp;kunnen absoluut niet meer zonder. De Utrechtse historicus Hermann Inbsp;von der Dunk zei zelfs dat wanneer Nederland uit de Europese Unienbsp;zou treden, dat gelijk zou staan aan nationale zelfmoord.” Volgens

Van Esch is Europa met name een kwestie van heel veel checks en balances en een voortdurende zoektocht naar de juiste verhouding tussennbsp;regels en vrijheid en tussen samen optrekkennbsp;en een eigen interpretatie. “De ene keer willen inbsp;we een sterke leider die snel en daadkrachtignbsp;optreedt, de andere keer is er behoefte omnbsp;voor een bepaalde kwestie uitgebreid de tijdnbsp;te nemen en een paar maanden rustig te overleggen.” Van Hartennbsp;wijst graag op het grote belang van rechterlijke, politieke maar ooknbsp;journalistieke controle op de instellingen van de EU en de lidstatennbsp;gezamenlijk. “Juist in tijden van crisis is die controle heel wezenlijk.”

Noord-zuid regio

Een verstandshuwelijk en bovendien hard werken om de vriendschap in stand te houden. Volgens Van Esch typeert dat ook de verhoudingnbsp;tussen de Europese grootmachten Frankrijk en Duitsland. “In Nederland maken we onszelf graag wijs dat wij de belangrijkste partnernbsp;van Duitsland zijn, maar de Duitsers zien dat heel anders. Die kijkennbsp;vooral naar Frankrijk, en Frankrijk kijkt intensief terug. Ze vierdennbsp;op 23 januari het vijftigjarig bestaan van hun vriendschap, het Elysée- :nbsp;Verdrag, en zullen elkaar in de toekomst ook zeker niet loslaten.nbsp;Daarom is een verdeling van Europa in een noord en zuid regio ooknbsp;nbsp;nbsp;; ?


Illuster Maartzon 13

-ocr page 14-

UU centraal

Europa is here to stay

‘Wie moet ik bellen als ik Europa aan de lijnnbsp;wil hebben?’

geen reële optie.” Hoewel beide landen nog steeds de kern van Europa vormen, zijn zenbsp;volgens Van Harten zeker niet allesbepalend.nbsp;“Door coalities te vormen kunnen de overige Europese landen flink bijten, en daarmeenbsp;heel veel bereiken.“

Olievlekwerking

De kwestie meer of minder Europa in de toekomst — bijvoorbeeld in de vorm van denbsp;Verenigde Staten van Europa — is voor beidenbsp;wetenschappers niet echt een issue. “Dat verschilt heel erg per onderwerp. Op het gebiednbsp;van handel, transport, milieu en landbouwnbsp;wordt er bijvoorbeeld al heel veel samengewerkt. En momenteel natuurlijk ook opnbsp;financieel gebied. Maar als je kijkt naar denbsp;gezondheidszorg en de belastingen is dat nietnbsp;of veel minder het geval,” aldus Van Esch.


Femke van Esch

Femke van Esch is universitair docent Europese Integratie en doet onder meernbsp;onderzoek naar het Europese antwoord opnbsp;de huidige crisis met een accent op de rolnbsp;van de Europese leiders en de nationale ennbsp;culturele invloed van de verschillendenbsp;lidstaten. Naast haar wetenschappelijkenbsp;werk is Van Esch lid van de Commissienbsp;Europese Integratie van de Adviesraadnbsp;Internationale Vraagstukken, eennbsp;onafhankelijk adviesorgaan van de regeringnbsp;op het gebied van buitenlands beleid.

Van Harten ziet wel dat er een olievlekwerking is opgetreden binnen de Europese Unie als gevolg van het vrije verkeer van goederen,nbsp;diensten, personen en kapitaal. “Vanwegenbsp;de wachtlijsten in de zorg zijn bijvoorbeeldnbsp;aardig wat Nederlanders de afgelopen jarennbsp;de grens overgestoken voor een ivf behandeling of een nieuwe heup. Wanneer de noodnbsp;aan de man is, weet de burger allerlei mogelijkheden en kansen die Europa biedt, echtnbsp;wel te vinden en te benutten. En ook opnbsp;juridische en justitieel gebied is er sprake vannbsp;meer samenwerking. Maar wel met aandachtnbsp;en respect voor de verschillen en de nationalenbsp;eigenheid. Ook hier zie je toch weer dienbsp;zoektocht naar balans.”

Buiten de lijntjes

Meer in het algemeen zien Van Harten

Herman van Harten

Herman van Harten (Nederlands Recht, 2004) is universitair docent Economischnbsp;Publiekrecht en onder meer verbonden aannbsp;het Utrecht Law College. Hij is actief op hetnbsp;terrein van het Europees economisch rechtnbsp;en de verhouding tussen Europees bestuurnbsp;en nationale rechtspleging en promoveerdenbsp;op een onderzoek naar de autonomie vannbsp;de nationale rechter in het Europees recht.nbsp;Van Harten werd in 2009 in het tijdschriftnbsp;Mr. verkozen tot beste jonge jurist binnennbsp;zijn vakgebied.nbsp;en Van Esch een ontwikkeling van een soortnbsp;Europese nivellering waarbij zaken als inflatie en begrotingsregels steeds meer in denbsp;richting van Duitsland zijn geconvergeerd.nbsp;Volgens Van Harten gaat dat steeds een stapjenbsp;verder. “Het hele economische beleid wordtnbsp;steeds verder ‘geëuropeaniseerd’. Landennbsp;bemoeien zich in toenemende mate metnbsp;elkaar en kijken steeds vaker bij elkaar overnbsp;de schutting hoe allerlei zaken zijn geregeldnbsp;en worden aangepakt. Wat Nederland betreftnbsp;gaat dat nu over onze hypotheken en bijnbsp;andere landen betreft het bijvoorbeeld hetnbsp;niveau van de rechtspraak.” De ‘europeanisering’ is volgens Van Harten ook de reden datnbsp;er nu zo hard en diep wordt ingegrepen in denbsp;sanering van Griekenland. “De impact vannbsp;deze crisis op wat Europa wordt, is bijzondernbsp;groot en gaat heel ver.” Van Esch is het nietnbsp;met hem eens. “Zeker, de huidige maatregelen in Griekenland zijn heftig en ingrijpend,nbsp;maar dat geldt alleen voor landen in nood.nbsp;De andere Europese landen behouden hunnbsp;vrijheid en bewegingsruimte in ruime mate.nbsp;Het is echt een kwestie van binnen de lijntjesnbsp;kleuren. Zolangje als land onder drie procent begrotingstekort en zestig procentnbsp;schuld blijft, mag je alles zelf doen en bepalen. Al fikje je Euro’s allemaal op. En zelfsnbsp;als je buiten de lijntjes kleurt, is er nog nietnbsp;zo veel aan de hand. Want Europa geeftnbsp;vooral aanbevelingen en dwingt weinig af”

Boter en nylonkousen

Van Esch en Van Harten beseffen ook dat Europa voor veel burgers niet gaat over visionaire vergezichten, maar vooral heel praktisch van aard is. “Goedkoop vliegen metnbsp;de low cost airlines, geen geld meer hoevennbsp;wisselen op vakantie, Franse wijn, Spaansenbsp;tapas en Italiaanse pasta in de supermarkt ennbsp;oh ja, graag tegen hetzelfde goedkope tariefnbsp;bellen en internetten in heel Europa. Dat isnbsp;voor heel veel mensen de werkelijkheid,”nbsp;aldus van Esch. Van Harten vertelt zijn studenten weleens over de levendige sniokkel-cultuur die er ooit was tussen Nederland en


14 Illuster Maart 2013

-ocr page 15-

Instituties

Het sociale en economische verkeer tussen mensen wordt vormgegevennbsp;door formele en niet-formele regelsnbsp;en door de bijbehorende organisaties.nbsp;Het onderzoek in Utrecht concentreertnbsp;zich op de vraag waarom deze institutiesnbsp;op lokaal, nationaal en Europees niveaunbsp;hun specifieke vorm hebben gekregennbsp;en hoe ze werken. Door de expertisenbsp;in onder meer geschiedenis, economie,nbsp;sociologie, recht, openbaar bestuur,nbsp;ethiek en sociale geografie te bundelen,nbsp;komen de Utrechtse wetenschappersnbsp;tot een integrale benadering van dezenbsp;vraagstukken.

gt; ? www.uu.nl/instituties

België, waarbij zaken als boter en nylonkousen illegaal werden verhandeld. “Daar kunnen ze zich helemaal nietsnbsp;bij voorstelen. Zij zijn geboren na het Verdrag van Maastricht en de val van de Berlijnse Muur en daarmee echtnbsp;opgegroeid in een Europese werkelijkheid.” Een bedreiging voor Europa is volgens Van Esch vooral te snel en tenbsp;veel willen zonder dat de burger daar klaar voor is. “Eennbsp;pas op de plaats is vaak ook goed.” Van Harten waarschuwt voor een Europa met twee snelheden. “Dat is nietnbsp;goed voor de Europese ontwikkeling. Europese landennbsp;moet samen optrekken en hun schaalgrootte benuttennbsp;ten aanzien van landen als China, India en Brazilië.”

Henry Kissinger

Op de vraag wie nou eigenlijk de baas is in Europa hebben Van Esch en Van Harten geen eenduidignbsp;antwoord. Misschien omdat er niet één baas is? “Ja, wenbsp;hebben de leiders van de lidstaten en Van Rompuy alsnbsp;hun voorzitter van de Europese Raad. Maar daarnaastnbsp;hebben we nog drie presidenten: een van de Raad vannbsp;Ministers, een van het Europees Parlement en een vannbsp;de ECB. Henry Kissinger schetste dit dilemma vroegernbsp;al zo fraai toen hij zei: ‘Wie moet ik eigenlijk bellen alsnbsp;ik Europa aan de lijn wil hebben?’ Bij een crisis wordt ernbsp;in Europa vaak niet met één stem gesproken en dat kannbsp;lastig zijn.” Hoewel het publiek daar regelmatig andersnbsp;over denkt, hebben de financiële instellingen en bankennbsp;het volgens Van Harten ook niet voor het zeggen. “Dienbsp;blijken toch ook volgend en niet leidend te zijn. Ze conformeren zich vrijwel altijd aan de opgelegde reguleringnbsp;en houden maar wat graag hun vergunningen. Daaromnbsp;is uiteindelijk de politiek de baas. Kijk maar naar

Griekenland. Als de politieke wil er is om Griekenland niet failliet te laten gaan, gebeurt het ook niet.”

Europees triviant

Diezelfde politiek mag het zich volgens Van Esch en Van Harten overigens wel aantrekken dat de berichtgevingnbsp;over Europa vaak negatiefis en de euroscepsis in de handnbsp;lijkt te werken. “Den Haag klaagt regelmatig over Europese maatregelen. Maar dat zijn vaak wel maatregelennbsp;waaronder ministers en het Europees Parlement eerdernbsp;zelf hun handtekening hebben gezet! Zo maak je Europanbsp;natuurlijk niet geliefd,” aldus Van Harten. Van Eschnbsp;denkt dat het vooral een kwestie is van meer openheidnbsp;en een heldere en simpele uitleg. “Sinds de crisis bestedennbsp;met name de kwaliteitsmedia veel aandacht aan Europanbsp;maar voor die tijd was het echt armoe troef. Wat we nunbsp;niet nodig hebben is een debat over de natiestaat of denbsp;mogelijkheid van een Verenigde Staten van Europa.nbsp;Wat dan wel? Een echt publiek debat waarbij duidelijknbsp;wordt dat Europa geen eliteproject is maar een realiteitnbsp;die here is to stay en zich steeds verder ontwikkelt. Ennbsp;burgers zouden ook meer inzicht moeten krijgen in denbsp;vaak lastige en complexe materie waar Europa mee tenbsp;maken heeft. Mijn studenten hebben daarvoor een goedenbsp;aanbeveling gemaakt: voer bij de besluitvorming in hetnbsp;Europese parlement een soort jury duty voor burgers in.”nbsp;Daarnaast wil Van Esch al op jonge leeftijd beginnen metnbsp;Europa. “Ik speel Europees Triviant met mijn studentennbsp;en misschien zijn spelletjes over Europa op de basisschoolnbsp;ook geen slecht idee.” En wellicht is de tijd eveneens rijpnbsp;voor een nieuwe show voor Linda de Mol en ruilen wenbsp;‘Ik hou van Holland’ in voor ‘Ik hou van Europa’. ?

‘De impact vannbsp;deze crisisnbsp;is bijzondernbsp;groot.’


Illuster Maart 2013 15

-ocr page 16-

Door Geven 2013 Digitalisering Utrechts Psalter

? ? www.uu.nl/doorgeven

Utrechts

Wereldwonder



Het was in de jaren zeventig van de vorige eeuw dat een Amerikaanse studente zich meldde bij de handschriftenconservator van de Utrechtsenbsp;Universiteitsbibliotheek. Of ze het Utrechts psalterium ter inzage konnbsp;krijgen. Een ongelovige reactie werd haar deel: wat dacht ze wel, eennbsp;dergelijke schat, die enkel voor erkende specialisten uit de kluis zounbsp;komen plus hooguit de koningin? Waarop het meisje in een hartverscheurend snikken uitbrak: de aanblik van het psalter moest hetnbsp;hoogtepunt worden van haar Europese reis. Waarop, naar verluidt,nbsp;de conservator — die een pastorale ziel had — het pronkstuk tochnbsp;maar even heeft getoond, en de studente gelukzalig voort kon.



qulDAIWlUiMHCUrlAWA WISUlAMnCUIClWtWMnbsp;KAKGil--ï'ïlinKW/IAIWMWUMnbsp;nCVWUCCIllAf AWIÏfAnbsp;CUMfWOOWniUFiiUl/.


tvj.vill

MiöArcöVtn DlCAItU lAUDAIlfVMnbsp;IHIKUlnr

L AUDAIlfUUOMWfJAH üillfiu; lAVDAtllUM

OMMUuikiunniur

l. AUDATHUKUOtlllUMA tAUDAlftUMOWWUnbsp;SrUtAlflLUUlMnbsp;LaudaihumcahicaHonbsp;LUM flAüMAlqUAfSUnbsp;f lACAItWr U W11 AU Of KInbsp;HOmwDHinbsp;qviAlMfDlXlIflfACïAsinbsp;IfriMANOAUlIEKFaAlAli


runiMOii •• C MiritlUlUUMtUUM ,

UlIQUlfAUlIlA fLABlI j'rnuiwiiutiitLufwinbsp;AQUAInbsp;quiAOWUWJJAIUlUU ,


ivnniAs.

KOMncniAUlIkOMWl

WATtOWJ ïnU01ClA5UA woMWAMifnrAumn-


RicarfkkAffroMwfyfo TAJll -/WWafWEWMMWnbsp;lUDlCHUkKAi

1 uuiwufrutkwMWi HHCUMlUWlÜUlUfnbsp;lAVDfWIWOMtWDWlnbsp;QUIAÏX'AIIAIUMHIMO

CONft/nOlW«UfIUAl luunrfKM iifvAliAnbsp;SlKOKMUfONUWrnbsp;hÏMWMiOMWilUXKi/nbsp;iwrFUiwwiAHafonbsp;fUlOADfkünWQUlHn


Het lijkt misschien wat dweepziek, maar de Amerikaanse bezoekster toonde zich bewust van iets dat maar heel weinig Utrechtse studentennbsp;(en afgestudeerden) zullen weten: dit vroeg-negende-eeuwse handschrift is misschien wel Utrechts grootste daim to faute. Het is hetnbsp;wereldwijd erkende meesterwerk van Karolingische boekproductie,nbsp;en quot;one of the most extraordinary and intri^fJiiing books ener made”.

Kennismaken met de heilige graal?

Niet om de tekst zozeer, al behoren de psalmen uiteraard tot de meest eerbiedwaardige van de christelijke Middeleeuwen. Maar om de volstrekt unieke, gedurfde en zeg maar gerust geniale uitvoering van hetnbsp;manuscript. Veel groter dan psalteria gewoonlijk waren, beschrevennbsp;in een ongebruikelijke lay-out en in een uitzonderlijk lettertype —nbsp;allemaal ten dienste van liefst i66 betoverende illustraties van eennbsp;bijna impressionistisch karakter en met de figuren niet sacraal-statisch, maar zeldzaam dynamisch uitgebeeld. Het handschrift steltnbsp;de boek- en kunsthistorici nog steeds voor raadsels, en staat jaarlijksnbsp;in het centrum van publicaties en symposia.

De digitalisering van het Utrechts Psalter is een van de vier projecten in de campagne Door Geven 2013.

Natuurlijk is ervan het Utrechts Psalter een cd-rom gemaakt, in 1996 - maar die draait niet meer op hedendaagse software. (Modernenbsp;high teelt is heel wat minder duurzaam dan Karolingische!) Ons tijdperk vraagt vanzelfsprekend om hernieuwde digitalisering van ditnbsp;meesterwerk. Dat dit nu pas gebeurt, heeft niets met het belang ervannbsp;te maken maar alles met de kosten. Men kan begrijpen dat een derge-lijk boek niet simpel onder de scanner gaat; het wordt een zeer veeleisend project. Wat mij betreft zelfs met een morele kant: wij zijn het denbsp;(anonieme) makers van destijds verschuldigd om voor hun sublieme

toewijding de allerhoogste standaard van ons kunnen na te streven.

Dat gaat dus even duren, en wat kosten. Maar vele giften maken licht werk. En wat een resultaat! Niet slechts een enkel plaatje, maarnbsp;het hele boek doorbladerbaar en tot in de details op ieders scherm:nbsp;van koningin tot Amerikaanse pelgrims en wij allemaal daar tussenin, die dan op elk gewenst moment ons kunnen verlustigen aan hetnbsp;verbijsterende vroege vakmanschap en de verbeeldingskracht vannbsp;weinig minder dan een Utrechts wereldwonder. ?

16 Illuster Maart 2013

-ocr page 17-

Bouwjaar 1988 De student anno 2013

‘Hart voor de


menselÿke kant’


‘ I (6 augustus 1988) is masterstudent farmacie. Tijdens haar stagenbsp;probeert ze in Marokko de meerwaarde vannbsp;de apotheek om de hoek onder de aandachtnbsp;te brengen.

'Ik heb altijd een brede bèta interesse gehad en vond het na de middelbare schoolnbsp;moeilijk kiezen, ik vond Biologie leuk maarnbsp;Scheikunde bijvoorbeeld ook. Uiteindelijknbsp;is het toch Farmacie geworden en dat hadnbsp;vooral te maken met het medische én hetnbsp;menselijke aspect; het feit dat er patiëntennbsp;bij zijn betrokken. Tijdens mijn studie bennbsp;ik steeds meer geïnteresseerd geraakt innbsp;de meerwaarde en de mogelijkheden vannbsp;de zogenaamde openbare farmacie, zegnbsp;maar de apotheek om de hoek. Hoe kunnbsp;je die zo goed mogelijk inrichten en latennbsp;functioneren? In Marokko valt op dit gebiednbsp;flink wat te verbeteren en ik ga daar ergnbsp;mijn best voor doen. Ook erg leuk om daarnbsp;weer te zijn en hoewel mijn mentaliteitnbsp;behoorlijk Nederlands is, ligt mijn toekomstnbsp;misschien toch in Marokko. Ik ben ergnbsp;benieuwd hoe het zal gaan.'

Illuster Maart 2013 17

-ocr page 18-

In de spotlight

Tekst Victor Winter Beeld Shutterstock


Frans de Waal deed tijdens zijn studie biologie in Groningen onderzoek naar vogels.

Pas tijdens zijn promotieonderzoek in Utrecht (1977) begon hij aan het onderzoek waarmee hij later zo beroemd is geworden; het observeren van apengedrag. Zijn nieuwstenbsp;boek ‘De bonobo en de tien geboden’ gaat over religie en moraal. Op 26 maart 2013nbsp;ontvangt hij een eredoctoraat en verzorgt hij de diesrede tijdens de 377e Dies Natalis vannbsp;de Universiteit Utrecht. “Ik wil aantonen dat de bouwstenen van moraliteit een stuknbsp;ouder zijn dan de huidige religies.”

ijn latere promotor Professor Jan van Hooff had begin jaren zeventig een vacature binnen de onderzoeksgroepnbsp;vergelijkende dierfysiologie op de Jan van Galenstraat.nbsp;De Waal deed aanvankelijk onderzoek naar makakennbsp;die daar in kooien waren gehuisvest. In 1975 schakelde hij over naarnbsp;een kolonie chimpansees in Burgers’ Zoo in Arnhem. “Die kolonienbsp;was toen de eerste en grootste kolonie chimpansees ter wereld dienbsp;in een min of meer natuurlijke omgeving waren gehuisvest. En hetnbsp;was ook een kolonie waar meerdere chimpanseemannen samenleefden. Een perfecte plek om mensapen en hun onderlinge interacties te bestuderen.” In Arnhem deed De Waal zijn eerste baanbrekende observaties over verzoeningsgedrag bij apen. Hij legdenbsp;daarmee het fundament voor deze tak van de gedragsbiologie dienbsp;tot dan toe eigenlijk niet bestond. In de jaren erna zijn dergelijkenbsp;observaties ook bij vele andere diersoorten gedaan waarondernbsp;hyena’s, dolfijnen en olifanten.

Empathie en samenwerking

Na zijn promotie in 1977 bleef De Waal nog een aantal jaren verbonden aan de Universiteit Utrecht tot hij in 1981 vertrok naarnbsp;de VS. “In die tijd was er relatief weinig werk in Nederland voornbsp;gedragsbiologen en bovendien kwam er een interessant aanbod uitnbsp;Amerika. Financiering van onderzoek was daar in die tijd al compe-titiever dan in Nederland en wanneer je succes had ook meteen eennbsp;stuk lucratiever.” Wat ooit begon met een jaarcontract, is inmiddelsnbsp;uitgegroeid tot een periode van meer dan dertig jaar in de vs.

“In Amerika verschoof mijn onderzoek van observeren en duiden van gedrag naar een meer experimentele insteek. Qua thema’s gingnbsp;het steeds meer in de richting van het meten en vaststellen van zakennbsp;als empathie en samenwerking bij chimpansees en kapucijnapen.”nbsp;Een concept als rechtvaardigheid ligt ook binnen het interessegebiednbsp;van De Waal. Een hilarisch filmpje over een kapucijnaap die hetnbsp;duidelijk niet eerlijk vindt dat hij een stuk komkommer krijgt innbsp;plaats van een druif spreekt wat dat betreft boekdelen.


18 Illuster Maart 2013

-ocr page 19-

? ? www.uu.nl/dies

‘In Nederland is er een wetenschappelijk dédain overnbsp;het pubhceren van populairnbsp;wetenschappelijke boeken.’

Conformistisch en beklemmend

Naast zijn wetenschappelijke publicaties is De Waal in Nederland ook bekend door zijn columns in Psychologienbsp;Magazine en nationaal én internationaal door zijn populair wetenschappelijke boeken, die in ruim twintig talennbsp;zijn vertaald, waaronder ‘Chimpansee-politiek, machtnbsp;en seks bij mensapen’ en ‘De aap en de sushimeester.nbsp;Culturele bespiegelingen van een primatoloog’. Dezenbsp;maand verschijnt zijn nieuwste boek ‘De bonobo en denbsp;tien geboden’ waarin hij voor het eerst wat dieper ingaatnbsp;op religie en moraal en op het feit of die twee zondernbsp;elkaar kunnen. “In de vs is atheïsme een controversieelnbsp;onderwerp dat de laatste tijd veel stof doet opwaaien.nbsp;Daarbij wordt vaak de redenatie gevolgd dat er geen moraliteit kan zijn zonder God, dan wordt de samenlevingnbsp;een puinhoop. Ik wil juist aantonen dat de bouwstenennbsp;van moraliteit een stuk ouder zijn dan de huidige religies.nbsp;Het behouden van een vreedzame samenleving is al bijnbsp;de apen te zien, en dat alles zonder dat religie daar specifiek voor nodig is.” Of het boek voor veel ophef ondernbsp;religieuzen in de vs gaat zorgen, betwijfelt De Waal.

“De toon van het boek is niet antireligieus, zoals bijvoorbeeld de stijl van Dawkins in The God Delusion.nbsp;In Nederland is atheïsme een geaccepteerde overtuiging,nbsp;maar in Amerika hebben atheïsten meestal wel wat uitnbsp;te leggen.” Maar ook Nederland is volgens De Waal innbsp;sommige opzichten erg conformistisch en beklemmend.nbsp;“Bijvoorbeeld als je kijkt naar het wetenschappelijkenbsp;dédain over het publiceren van populair wetenschappelijke boeken. In Amerika is iedereen blij voor je als jenbsp;boek goed verkoopt, wat dat betreft lijkt er daar mindernbsp;afgunst op succes te zijn.”

Frans de Waal

do_animals_have morals.html

Columns/Frans-de-Waal.htm


Lachen en denken

Wanneer het om wetenschapspopularisatie gaat, mag De Waal sinds kort nog een ander wapenfeit op zijn contonbsp;schrijven. Afgelopen september won hij een Ig-nobel-prijs. Deze prijzen worden toegekend aan onderzoekersnbsp;die een wetenschappelijk artikel publiceren dat ‘je eerstnbsp;aan het lachen maakt en daarna aan het denken zet’.

De Waal kreeg de prijs voor onderzoek waaruit bleek dat chimpansees elkaar aan hun achterwerk kunnen herkennen. En hoewel dit slechts een zijdelingse observatie bijnbsp;een ander onderzoek was, is hij de prijs wel gaan ophalennbsp;bij de jaarlijkse uitreikingsceremonie in Harvard.

Menselijke eigenschappen

Ondanks al zijn publicaties en populair wetenschappelijke boeken blijft er volgens De Waal nog genoeg over om te onderzoeken. Zo publiceerde hij onlangs eennbsp;wetenschappelijk artikel waarin de zogenaamde ‘Ultimatumtest’ met chimpansees wordt uitgevoerd. In dezenbsp;test krijgt een individu een beloning die gedeeld moetnbsp;worden met een partner. Deze partner kan kiezen hoenbsp;de verhouding is tussen de eigen beloning en wat denbsp;ander krijgt. Als de partner ontevreden is en weigert,nbsp;krijgt geen van beide iets. “Mensen stellen meestal eennbsp;vijftig/vijftig splitsing voor en chimpansees blijken ditnbsp;ook te doen. Ze tonen dus eenzelfde gevoel voor rechtvaardigheid. “ Deze uitkomst is volgens De Waal geennbsp;uitzondering. “Eigenschappen waarvan eerst wordtnbsp;beweerd dat de mens daarin uniek is en zich daarmeenbsp;onderscheidt van dieren, blijken later helemaal nietnbsp;zo specifiek menselijk te zijn. Een terugkerend themanbsp;waaruit blijkt dat de mens ook maar een soort aap is.” ?


Illuster Maart 2013 19

-ocr page 20-

DUB

dub.uu.nl

DUB, Het Digitale Ublad, is het onafhankelijk medium van de Universiteit Utrecht. Op www.dub.uu.nl vind je het meest actuele nieuws, achtergrondverhalen, discussienbsp;en columns op het gebied van onderwijs, onderzoek en studentenleven.

Trending topics


Facebookflirten in de bieb


Hoorcolleges volgen? Dat doe je thuis.

Het is een grote hype onder bezoekers van de universiteitsbibliotheken in Nederland; vianbsp;Facebook anoniem flirten met andere bezoekers. Twee afgestudeerde informatiekundigennbsp;uit Utrecht bedachten daarvoor 'Gespot: UB'.nbsp;Elke universiteitsstad heeft inmiddels zijnnbsp;eigen versie, maar die van Utrecht was denbsp;eerste. Het werkt als volgt: wie een aantrekkelijke mede-student een complimentje wilnbsp;maken, stuurt een privébericht naar 'Gespot:nbsp;UB'. De makers van de pagina's plaatsen ditnbsp;vervolgens anoniem door. Resultaat: velenbsp;uitnodigingen voor kopjes koffie, maar ooknbsp;meer of minder expliciete seksuele avances.

Laat studenten thuis op hun laptop kijken naar opgenomen hoorcolleges. Dat verhoogtnbsp;de kwaliteit van het onderwijs, denkt hoogleraar en DUB-columnist Harold van Rijen.

Is het aloude en welbekende hoorcollege nog wel van deze tijd? Interactiviteit is ook in hetnbsp;onderwijs een buzzwoord. Een docent dienbsp;praat en studenten die luisteren, past daarnbsp;niet echt bij.

De Nijmeegse hoogleraar Jan Derksen pleitte er begin dit jaar voor om zijn hoorcolleges maar op internet te zetten. Zijn studentennbsp;waren immers vooral bezig met kletsen ennbsp;Twitteren tijdens zijn lessen. Die gedachtenbsp;leidde echter tot een stroom van protest.nbsp;Critici voorspellen een verarming van hetnbsp;universitaire onderwijs als het persoonlijkenbsp;contact verloren gaat.

De Utrechtse onderwijshoogleraar Harold van Rijen is ook een groot voorstander van contactonderwijs. quot;Dat heeft enorm veel waarde,nbsp;zeker om passie over te brengen op studenten.quot;

Toch vindt Van Rijen, verbonden aan de genees-kundefaculteit, dat er iets moet veranderen in het onderwijs. Nieuwe technologie kan daarnbsp;volgens hem bij helpen. quot;Ik denk dat je denbsp;kwaliteit van hoorcolleges kan verbeterennbsp;met behulp van e-learning.quot;

Van Rijen bepleit het concept van de flipped classroom. Waar studenten vroegernbsp;eerst uitleg kregen in een hoorcollege ennbsp;vervolgens zelf in werkgroepen aan de slagnbsp;gingen, wil Van Rijen dit omdraaien. quot;Laatnbsp;studenten thuis een hoorcollege bekijken ennbsp;gebruik het contactmoment om studentennbsp;te helpen bij het uitwerken van de opdrachtennbsp;en om dingen die ze niet begrijpen uit tenbsp;leggen. Zo zorg je dat de docent aanwezignbsp;is op het moment dat studenten dat echtnbsp;nodig hebben.quot;

Uiteindelijk worden ook de docenten er volgens Van Rijen beter van. Zij krijgen beternbsp;voorbereide studenten in de collegezaal.nbsp;quot;Je kan meteen - baf! - de diepte in, waarbijnbsp;de studenten de vragen stellen.quot;

Meer vrouwelijke dan mannelijke promovendi

In 2012 zijn er aan de Universiteit Utrecht voor het eerst meer vrouwen dan mannen gepromoveerd. In totaal promoveerden in Utrecht vorignbsp;jaar een recordaantal van 518 onderzoekers.nbsp;Die stijging was vooral te danken aan de toename van het aantal vrouwelijke promovendi.nbsp;Dat aantal klom van 229 in 2011 naar 266 innbsp;2012. Het aantal mannelijke promovendi bleefnbsp;gelijk: 252. Vooral bij de faculteiten REBOnbsp;(Recht, Economie, Bestuurs- en Organisatiewetenschap) en Geneeskunde behaaldennbsp;veel vrouwen hun doctorsbul.


20 Illuster Maart 2013

-ocr page 21-

Foto collectie Universiteitsmuseum

In beeld, toen

Nieuwe campuscolumnist


Frank Gerritse (26), student van de medische onderzoeksmaster SUMMA, is verkozen totnbsp;campuscolumnist 2013. Hij gaat een jaar langnbsp;columns schrijven over het Utrechtse universitaire en studentenleven. Ook zal Gerritse bijnbsp;universitaire bijeenkomsten een tegendraadsnbsp;en kritisch geluid laten horen. Gerritse is denbsp;opvolger van scheikundestudent Dieudonnéenbsp;van de Willige. Zij was vorig jaar de eerste campuscolumnist van de UU. De campuscolumnistnbsp;is een initiatief van de redactie van DUB.

Gemeente zoekt plek voor spaceboxen

Wethouder Gilbert Isabella bedacht eind vorig jaar dat de spaceboxen die op De Uithofnbsp;staan, verplaatst kunnen worden naar de Vannbsp;Lieflandlaan. Deze spaceboxen bieden woonruimte aan 234 studenten. Maar na protestnbsp;van buurtbewoners uit Tuindorp, die pleitennbsp;voor seniorenwoningen, heeft de gemeenteraad in januari besloten het plan op te schorten.nbsp;De studenten houden daarentegen vast aannbsp;de Van Lieflandlaan. Het is niet uitgeslotennbsp;dat de spaceboxen uiteindelijk toch naar denbsp;Van Lieflandlaan verhuizen, maar niet voordatnbsp;ook goed nagedacht is over alternatieve locaties, zoals de Cartesiusweg, de Archimedeslaannbsp;en Leidsche Rijn.

De aula als praathuis

De afgelopen jaren zijn er op meerdere momenten universiteitsgebouwen bezet. Deze acties werden georganiseerd door het Studenten Actie Comité Utrecht om te protesterennbsp;tegen de bezuinigingen op het onderwijs en om de universiteit democratischer te maken.nbsp;Ruim 40 jaar geleden vonden er soortgelijke protesten plaats. Niet alleen aan de Rijksuniversiteit Utrecht, maar ook landelijk en internationaal. Het waren protesten tegen hetnbsp;'otoritair gezeik' waarbij de pedagogische verhoudingen binnen de universiteit ter discussienbsp;stonden en er werd opgeroepen tot erkenning van de gelijkheid van iedereen die aan denbsp;universiteit werkzaam was. Dit resulteerde in de zomer van 1969 in een bijzonder samenzijn. Van 18 tot en met 20 juni fungeerde de aula van het Academiegebouw enige dagennbsp;als 'praathuis', waarin bestuurders, docenten en studenten met elkaar in gesprek gingen.nbsp;Ondanks de aanwezigheid van een vergaderleider was het op zijn zachtst gezegd watnbsp;rommelig, maar de stemming was opperbest onder de aanwezigen. Met de kostbarenbsp;gobelins als stille getuigen.

? ? www.uu.nl/universiteitsmuseum

Illuster Maart 2013 21

-ocr page 22-

Een greep uit de agenda


‘(Oorlogen) Vrede’ 1 Universiteitsdag 2013nbsp;zaterdag 6 april .

Studium Generale


Uitgesproken idealen

In ‘Uitgesproken idealen’ geven drie denkers woorden aan de ongemakken van onze tijdnbsp;en onderzoeken ze hoe onze idealen hunnbsp;oorspronkelijke glans terug kunnen krijgen.nbsp;Theodore Dalrymple over vrijheid, Franknbsp;Furedi over angst en Koger Scruton overnbsp;gelijkheid.


Alumni Netwerken

20 maart

Jonge Alumni Netwerk (JAN)

Workshop 'Oriënteren op leidinggeven'

In de workshop ‘Oriënteren op leidinggeven’ die op woensdag 20 maart plaatsvindt, wordtnbsp;het beroep van leidinggevende uitgebreidnbsp;onder de loep genomen. De deelnemers krijgen helder voor ogen wat leidinggeven voornbsp;hen betekent en of het past bij hun persoonlijkheid, talenten en ambities. De workshopnbsp;wordt georganiseerd in samenwerking metnbsp;Schouten en Nelissen.

5 april

Alumninetwerk Den Haag

Lezing: '300 jaar na Vrede van Utrecht:

Europa, Frankrijk en Nederland'

Ed Kronenburg, de Nederlandse Ambassadeur in Frankrijk en alumnus van de Univer-siteit Utrecht, houdt op vrijdag 5 april een lezing over Europa, Frankrijk en Nederland,nbsp;joojaar na de Vrede van Utrecht. Vooraf^nbsp;gaand verzorgt de Utrechtse historicus dr.nbsp;David Onnekink een inleiding over de historische betekenis van de Vrede van Utrecht.

24 april

Utrecht Lezing Brussel

Prof. dr. Micha de Winter, hoogleraar Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken,nbsp;houdt op woensdag 24 april in het Europeesnbsp;Parlement in Brussel de lezing An Educativenbsp;Civil Society. Hierin houdt hij een krachtignbsp;pleidooi voor een hernieuwde maatschappelijke ambitie in opvoeding en pedagogiek.

29 mei

Jonge Alumni Netwerk (JAN)

Filmdebat

Op woensdag 29 mei vindt in het Louis Hartlooper Complex voor de zesde keernbsp;het JAN filmdebat plaats. Na afloop van eennbsp;documentaire over een actueel onderwerpnbsp;gaan een aantal experts met elkaar én metnbsp;de zaal tot in de late uurtjes in debat.

6 juni

Jonge Alumni Netwerk (JAN) Workshopavond 'Netwerken' ennbsp;'Doen wat je echt wilt'

Speciaal voor pas afgestudeerde alumni organiseert het jan op donderdag 6 juninbsp;een workshopavond met de workshopsnbsp;‘Netwerken’ en ‘Doen watje echt wilt’.

Lokaal mondiaal

Hoe vertaal je mondiale vraagstukken naar concrete actie op het niveau van de stad?nbsp;Acht lezingen van onder meer Marko Hek-kert. Beate Völker en Wilfried van Sark overnbsp;duurzaamheid, burgerschap en innovatie: denbsp;stad als laboratorium voor vraagstukken vannbsp;wereldschaal?


Is het maken van denkfouten inherentnbsp;aan de mens? Prof.nbsp;Herman Philipse geeftnbsp;in vier lezingen eennbsp;systematische analyse

van alle valkuilen in ons denken. Kunnen we die voorkomen?

? ? www.sg.uu.nl

Lunchseminars Valorisatie

Het Utrecht Valorisatie Centrum organiseert maandelijks informele lunchseminarsnbsp;rondom actuele thema’s waarin de toepasbaarheid en de (maatschappelijke) waardenbsp;van Utrechts onderzoek centraal staan. Ooknbsp;alumni zijn welkom bij deze seminars.


? ? www.uu.nl/alumni. Facebook en LinkedIn

? ? www.utrechtvc.nl

22 Illuster Maart 2013

-ocr page 23-

? ? www.uu.nl/alumni/agenda

Bent U al vriend?


Vrede van Utrecht

Doe meer met uw Alumnipas

In 2013 wordt 300 jaar Vrede van Utrecht gevierd. De Vrede van Utrecht werd gesloten op 11 april 1713 en maakte een einde aannbsp;bijna twee eeuwen oorlog en zorgde voor een lange periodenbsp;van relatieve rusten vrede in Europa. De Universiteit Utrecht isnbsp;op verschillende manieren betrokken bij de viering.


Vanaf 2 maart in het Universiteitsmuseum de tentoonstelling 'Peace of Cake? Vrede: geen kant-en-klaar recept'. Hierin vertellennbsp;Utrechtse wetenschappers over hun onderzoek naar het sluitennbsp;van vrede in landen als Oeganda, Joegoslavië en Zuid-Afrika.nbsp;Bezoekers kunnen in het Vredesatelier een vredesboodschapnbsp;achterlaten en in het Dilemmaspel zelf ondervinden hoe moeilijknbsp;het is om beslissingen te nemen.

ferentife^jftirgrd Said Memorial

De beroemde Amerikaans-Palestijnse wetenschapper Edward Said heeft in zijn leven en werk laten zien hoe cultuur, kunst en eennbsp;kritische kijk op menselijke relaties vrede kunnen bevorderen. Ditnbsp;congres, dat plaatsvindt van 15 t/m 17 april gaat over de betekenisnbsp;van Said als geëngageerd burger en wetenschapper en eveneensnbsp;over conflicthantering via kunst en cultuur.

Dit congres werpt nieuw licht op de betekenis van de Vrede van Utrecht, door te kijken hoe politieke en culturele uitwisselingnbsp;samengingen. Het congres vindt plaats van 24 t/m 26 april ennbsp;sluit aan bij de tentoonstelling 'In Vredesnaam' in het Centraalnbsp;Museum in Utrecht.

De Vrede van Utrecht heeft ook zwarte rafelranden. Slavernij is daar één van. Wetenschappers uit de hele wereld gaan tijdens ditnbsp;interdisciplinaire congres in op de blijvende erfenis van slavernijnbsp;en de nog altijd voortdurende uitbuiting en mensenhandel in denbsp;wereld van vandaag. Het congres vindt plaats op 21 en 22 juni.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- V

Making Peace is een fototentoonstelling in de openlucht die start op het Lepelenburg en eindigt in het bastion op Sonnenborgh.nbsp;Making Peace toont beelden van oorlog maar ook van mensen dienbsp;vechten voor vrede.

Zoek de zon op met OHRA

Ontvlucht u de kou in Nederland? Heerlijk! En helemaal met het idee dat de OHRA doorlopende reisverzekering standaard werelddekking heeft.nbsp;Want waar u ook naartoe gaat, u bent direct verzekerd van onder anderenbsp;Nederlandstalige hulp. Dag en nacht. Wel zo handig, als er 's avonds laatnbsp;iets gebeurt. Uw voordelen: Werelddekking; Standaard bagage, aansprakelijkheid, winter- en onderwatersport verzekerd; 10% collectiviteitskortingnbsp;met uw alumnipas; 15% extra korting in het eerste jaar. Sluit uw doorlopende reisverzekering af via ? ? www.ohracollectief.nl/ufonds

Abonnement nrc.next met 34% korting

Met een abonnement op nrc.next ontvangt u elke werkdag de jongste kwaliteitskrant van Nederland. Op zaterdag valt er een extra dikke weekendkrant van NRC op de mat. Bovendien krijgt u toegang tot nrc.next opnbsp;uw iPhone, iPad en computer. Vrienden van het U-fonds krijgen 34% korting en betalen slechts €99 voor zes maanden nrc.next. Let op: deze actienbsp;geldt alleen voor nieuwe abonnees. ? ? Kijk op www.uu.nl/alumni/vriend

Match4 biedt assessment met 50% korting

Speciaal voor Vrienden van het U-fonds biedt Match4 een Young Professional Assessment (YPA) voor slechts €75 (ex btw) in plaats van €150. Het YPA geeft u inzicht in uw positie op de arbeidsmarkt en laat u zien wat voornbsp;soort organisatie en functie bij u past. Bij het assessment, dat is gebaseerdnbsp;op het kleurdenken, wordt voorkeursgedrag in kaart gebracht, maar ooknbsp;uw kansen, belemmeringen en valkuilen. Het YPA bestaat uit een onlinenbsp;vragenlijst en een nabespreking met een recruiter. Het totale traject kannbsp;binnen een week worden afgerond. Nieuwsgierig hoe uw profiel eruit ziet?

Bijenkorf cadeaucard bij coachtraject

GORTcoaching is gespecialiseerd in loopbaanadvies, stress amp; burnout, ondernemersvragen en persoonlijke ontwikkeling. Om de samenwerkingnbsp;met het U-fonds te vieren krijgen alle vrienden van het U-fonds eennbsp;Bijenkorf cadeaucard van €15 bij een coachtraject. Kijk in de agenda,nbsp;kies een coach en plan direct een gratis oriëntatiegesprek via

€5 korting per klus bij MijnStudent

Kunt u wel wat hulp gebruiken bij een computerstoring, verhuizing, tuin-klus of bijles aan huis? Als alumnus van de Universiteit Utrecht krijgt u onder vermelding van uw alumnipasnummer per klus €5 korting op de dienstennbsp;van MijnStudent. ?? www.mijnstudent.nl

Utrechts Universiteitsfonds

Bestuursgebouw, Heidelberglaan 8, 3584 CS, Utrecht k (030) 253 8025 ? alumni@uu.nl ? www.uu.nl/alumninbsp;Volg ons op Facebook en LinkedIn


Illuster Maart 2013 2 3

-ocr page 24-

Waar mensen samenleven zijn conflicten en soms leiden die tot een gewapendenbsp;strijd. De weg terug naar vrede is vaaknbsp;niet gemakkelijk. De tentoonstellingnbsp;'Peace of cake? Vrede; geen kant-en-klaar recept' vormt een onderdeel vannbsp;het internationale programma van denbsp;Vrede van Utrecht en is vanaf 2 maartnbsp;2013 een heel Jaar te zien in hetnbsp;Universiteitsmuseum. ‘Peace of cake'nbsp;gunt bezoekers een kijkje in de keukennbsp;van de wetenschap achter vrede en laatnbsp;hen in het Dilemmaspel zelf ondervindennbsp;hoe moeilijk het is om beslissingen tenbsp;nemen. De tentoonstelling is tot standnbsp;gekomen in samenwerking metnbsp;Utrechtse wetenschappers van hetnbsp;focusgebied Conflicts amp; Human Rights.