-ocr page 1-

Niets menselijks is het paard vreemd

Fatsoen in een SUV-cultuurnbsp;volgens oud-ombudsman Alexnbsp;Brenninkmeijer

Alumnimagazine

November 2016


De bevrijding



van

Collectieve autonomie voor het onderwijs


,0ro




-ocr page 2-

Illuster


De aftrap



Niet dat dat een alles bepalend gegeven is, maar toch...


Het Universiteitsfonds vertaalt deze positie door te leven en te werken vanuit het adagium

‘Dienend in liefde’

Wellicht in elk huwelijk een goede startpositie. Kort geleden heeft de Universiteit Utrecht haarnbsp;Strategisch Plan 2016-2020 het licht doen zien.nbsp;Goed om daarin te lezen dat “aan de Universiteitnbsp;Utrecht verbonden zijn betekent datje de ambitienbsp;hebt om een bijdrage te leveren aan een betere wereld.nbsp;De universiteit is naar buiten gericht, internationaalnbsp;georiënteerd, en ze weet wat er in de wereld speeltnbsp;en wat de maatschappij vraagt.”

Het aardige is voorts dat alumni uitdrukkelijk worden genoemd als onderdeel van de academischenbsp;gemeenschap: “De universiteit intensiveert hetnbsp;contact met haar alumni en betrekt via een gerichtnbsp;alumnibeleid haar alumni graag bij initiatievennbsp;om het onderwijs beter op de arbeidsmarkt te latennbsp;aansluiten, bij het ontwikkelen van een aanbod opnbsp;het gebied van leven lang leren en bij het versterkennbsp;van de maatschappelijke impact van ons onderzoek.”

Alumni denken weleens dat het Universiteitsfonds louter uit is op geld. Gelukkig kan ik zeggen dat datnbsp;niet juist is. Verbinding en betrokkenheid zijn de toverwoorden; onze waarde voor de universiteit wordt zonbsp;divers en rijk toegelicht in het strategisch plan.

Er zijn vele mogelijkheden om betrokken te zijn bij uw universiteit. Onder aanmoediging van onzenbsp;nieuwe directeur Fenna Hanraets zullen deze mogelijkheden de komende periode nog verder uitgebreidnbsp;en verdiept worden. Wij houden u op de hoogte.


Mr. Robert S. Croll voorzitter Utrechts Universiteitsfonds


Inhoud


4 In Utrecht

6 Generatie UU

8 De loopbaan van... Honoré Verbeet

10 Goed besteed

12 JAN — Jonge Alumni Netwerk


14 UU centraal


22 In de spotlight

28 In beeld



Niets menselijks is het paard vreemd


Goed Besteed



12


Droombaan binnen handbereik jan



Collectieve autonomie voornbsp;het onderwijs



Fatsoen in een 22 suv-cultuur


Bericht uit... Teheran

9

Een stukje mindernbsp;allochtoon


2 Illuster November 2016

-ocr page 3-

? ? Vrijwilliger worden? Meer weten over hoe u zich kunt inzetten voor de Universiteit Utrecht? Mail ons op alumni@uu.nl.

De opening

Colofon

Illuster is een uitgave van de Universiteitnbsp;Utrecht en het Utrechtsnbsp;Universiteitsfonds,nbsp;verschijnt drie keer pernbsp;jaar en wordt toegezondennbsp;aan alumni van denbsp;Universiteit Utrecht.

Redactie Robbert Jan Peunekes, Nicoline Meijer,nbsp;Armand Heijnen, Mannekenbsp;Olivier, Xander Bronkhorst,nbsp;Joost Dankers en Haroldnbsp;Kerkhof (eindredacteur).nbsp;Redactieraad Arie Smit,nbsp;oud-directeur TeleacNot;nbsp;David Veldman,nbsp;bladmanager/tekstschrijvernbsp;Uitgeverij Virtùmedia;nbsp;Offert Koning,nbsp;communicatieadviseurnbsp;GGZ Nederland;

Marianne Hoornenborg, ondernemer De Rechtnbsp;amp; Krom Producties.

Art direction amp; vormgeving Flow designnbsp; communicatie. Utrecht.nbsp;Druk Xerox.

ISSN 1338-4703 21e jaargang, #78.

© Universiteit Utrecht Overname van artikelennbsp;met bronvermelding isnbsp;toegestaan. Illusternbsp;wordt gedrukt op milieuvriendelijk fsc-papier.

Volg ons op Facebook en LinkedIn: Alumninbsp;Universiteit Utrechtnbsp;E-mail: alumni@uu.nl

Afgestudeerden wereldwijd betrekkennbsp;Nieuwe directeur alumnirelaties Fenna Hanraets


of Western Australia in Perth waar zij eerst drie jaar werkte als manager donor relations andnbsp;stewardship en daarna vanuit Singapore bouwdenbsp;aan de internationale alumnirelaties voornbsp;diezelfde universiteit. Ze studeerde internationalenbsp;bedrijfskunde aan Maastricht University.

Universiteit Utrecht of Maastricht University? Het was voor mij in 1996 de beste keuze om bedrijfskunde tenbsp;gaan studeren in Maastricht, maar voor wat betreftnbsp;alumnirelaties had ik niet op een betere plek kunnennbsp;zitten dan bij de Universiteit Utrecht. Ten eerste is ernbsp;al een mooie alumni-traditie in Utrecht — hetnbsp;Utrechts Universiteitsfonds is het oudste universiteitsfonds van Nederland. En ten tweede: ik houd van denbsp;ambitie van deze universiteit om zich internationaalnbsp;te meten met de beste universiteiten.

Australië of Nederland? Ik heb een fantastische tijd gehad in Australië, maar in Nederland voel ik menbsp;thuis en vind ik het heerlijk om mijn moedertaal weernbsp;te kunnen spreken. Natuurlijk mis ik het buitenleven,nbsp;de relaxte cultuur van down under en had ik ontzettendnbsp;veel geluk dat ik op zo’n mooie werkplek ervaringnbsp;op mocht doen met alumnirelaties. In Australië is hetnbsp;heel normaal om actief betrokken te blijven bij denbsp;universiteit en iets terug te doen voor je Alma Mater.nbsp;De universiteit daar is heel internationaal. Het is fijnnbsp;om die blik nu in Nederland te delen en te gebruiken.

Tekst Harold Kerkhof

Angelsaksische fondsenwerving of relatiebeleid op z'n continentaal-Europees? Er is in Nederland zeker eennbsp;cultuur van geven, maar die vindt haar weg nog nietnbsp;altijd naar de universiteiten. Daar is nog veel werk tenbsp;doen en daar gaan jaren overheen, maar het is zekernbsp;mijn ambitie om mijn ervaringen met fondsen wervennbsp;volledig in te zetten voor de Universiteit Utrecht.nbsp;In eerste instantie wil ik dat doen door concretenbsp;voorbeelden te laten zien van waar ons fonds nu alnbsp;het verschil maakt. De universiteiten in Nederlandnbsp;krijgen veel overheidssubsidie, maar dat geld is nietnbsp;vrij te besteden. Wij ondersteunen hele waardevollenbsp;projecten die zonder externe donaties niet ontwikkeldnbsp;kunnen worden.

Alumnibeleid: een breed programma voor iedereen of een toegespitst programma voor betrokken alumni? Dat moetnbsp;een combinatie zijn. We hebben op dit moment ruimnbsp;120.000 geregistreerde alumni in binnen- en buitenland die geïnformeerd willen worden over denbsp;ontwikkelingen binnen de universiteit. We moetennbsp;de mensen die meer kunnen en willen doen daarinnbsp;faciliteren. Dat doen we met een klein bureau.nbsp;Daarom is het van belang dat we de samenwerkingnbsp;met partners binnen en buiten de Universiteit Utrechtnbsp;verstevigen: met de faculteiten, het Universiteitsmuseum, Studium Generale..., maar natuurlijk ooknbsp;met de vele vrijwilligers, nationaal en internationaal.

Waar verheug jij je het meeste op? Ik vind de opdracht om afgestudeerden wereldwijd te betrekken bijnbsp;de universitaire gemeenschap enorm inspirerend.nbsp;Samen met het team en de vrijwilligers wil ik gerichtnbsp;een verschil gaan maken, waarbij ik het belangrijknbsp;vind dat alumni ook echt vinden dat het universitairenbsp;netwerk een toegevoegde waarde heeft. En dannbsp;ontstaat stap voor stap een cultuur over de hele wereldnbsp;van alumni die trots zijn op hun universiteit. ?


Illuster November 2016 3

-ocr page 4-

In Utrecht Q

Universiteit ontvangt unieke boekrol over eerste vrouwelijke student

Rector Bert van der Zwaan heeft een bijzondere boekrol overhandigd gekregen over de naam en faam van Anna Marianbsp;van Schorman (1607-1678). Zij was in 1636 de eerste vrouwelijkenbsp;student aan de Universiteit Utrecht.

Van Schurman blonk als tiener uit in het maken van kunst en het schrijven van gedichten en brieven. Ze kreeg al snel faam doornbsp;haar geleerdheid. Dat werd ook opgemerkt door grote namennbsp;uit haar tijd, onder wie haar buurman, de beroemde hoogleraarnbsp;Voetius. Hij vroeg haar een Latijns gedicht te schrijven voor denbsp;in 1636 net opgerichte universiteit. In dat gedicht betreurde zenbsp;het dat aan de universiteit geen vrouwen werden toegelaten.nbsp;Prompt maakte Voetius voor haar een uitzondering. Ze moestnbsp;echter wel apart zitten tijdens de colleges om de jongemannennbsp;niet af te leiden.

De boekrol is vervaardigd door de Utrechtse letterkundige en alumna Pieta van Beek, die zich heeft verdiept in het levennbsp;van Van Schurman en dit jaar de essaybundel Het wereldwondernbsp;van Utrechts Academie: naam en faam van Anna Maria vannbsp;Schurman (1636-2016) publiceert.

Verklaring van Utrecht inzake Academische Vrijheid aangenomen

Uit solidariteit met bedreigde collega’s wereldwijd heeft de Association ofnbsp;Human Rights Institutes (ahri, hetnbsp;wereldwijde netwerk van academischenbsp;onderzoeksinstituten op het gebiednbsp;van mensenrechten) de Verklaring vannbsp;Utrecht inzake Academisch Vrijheid aangenomen. Dit gebeurde op 3 septembernbsp;tijdens de ahri Conferentie bij het Studie-en Informatiecentrum Mensenrechtennbsp;(sim) van de Universiteit Utrecht.

Academische vrijheid staat op veel plekken in de wereld onder druk.nbsp;Wetenschappers en studenten wordennbsp;vervolgd, ontslagen, geïntimideerd ennbsp;zelfs mishandeld uit naam van veiligheid,nbsp;openbare orde en contra-terrorisme.

Zoals de recente gebeurtenissen in Turkije, Rusland en veel andere landennbsp;tonen, worden hierdoor de academischenbsp;vrijheid en het recht op onderwijsnbsp;ernstig bedreigd.

De verklaring (Utrecht Declaration on Academie Freedom) van ahri onderstreept dat intimidatie en onderdrukkingnbsp;van onderzoekers, docenten en studentennbsp;hun mensenrechten schendt. Hierdoornbsp;worden niet alleen de onafhankelijkheidnbsp;van wetenschappelijk onderzoek ennbsp;onderwijs in gevaar gebracht, maar ooknbsp;vrije en democratische samenlevingennbsp;als geheel. Een klimaat van angst verstiktnbsp;creatief en kritisch denken. De verklaringnbsp;roept collega-wetenschappers maar ooknbsp;overheden op duidelijk stelling te nemennbsp;tegen deze praktijken en om wetenschappers, docenten en studenten die in gevaarnbsp;verkeren bij te staan.

'Utrechtse betrokkenheid bij Nationale Wetenschapsagendanbsp;is geen toéval'

Alle Nederlanders kregen vorig jaar de uitnodiging om vragen in te dienennbsp;voor de Nationale Wetenschapsagendanbsp;(n wa) . Resultaat was een uitgebreidenbsp;agenda die in november werd aangebodennbsp;aan de minister. Mooi. Maar ligt dienbsp;agenda sindsdien ergens in een la?


4 Illuster November 2016

-ocr page 5-

? ? www.uu.nl/nieuws

'De Uithof ideale plek voor aardwarmtewinning'

De Universiteit Utrecht neemt deel aan een nieuw project in Mexico naar de benutting van aardwarmte. De Utrechtsenbsp;wetenschappers denken dat in de toekomst een eigen diepenbsp;warmwaterput in De Uithof ook mogelijk is.

quot;De Uithof is een hele goede plek voor diepe aardwarmtewinningquot;, meent geoloog Jan-Diederik van Wees, een lot uit de loterij. En omdat we vooraan zitten in het aardwarmtewinning-project in Mexico, kunnen we het hier echt gaan waarmaken.

De EU start deze maand het miljoenenproject GEMex, waarvan ongeveer een miljoen ten bate komt voor onderzoek aan denbsp;Universiteit Utrecht. Dit project maakt serieus werk van aardwarmtewinning op een schaal die de bestaande olie- ennbsp;gaswinning kan aanvullen en op termijn gedeeltelijk vervangen.

“Zeker niet”, zegt Prof. dr. Ton Hol (zie foto), vice-decaan van de faculteitnbsp;Recht, Economie, Bestuur en Organisatie.nbsp;Volgens hem is er hard gewerkt aan hetnbsp;verder in kaart brengen van verschillendenbsp;complexe clustervragen en exemplarischenbsp;routes voor die vragen. De hoogleraarnbsp;Rechtstheorie is één van de Utrechtsenbsp;onderzoekers en bestuurders die nauwnbsp;betrokken zijn bij de nwa. Samen metnbsp;experts en onderzoekers uit anderenbsp;(kennis)instellingen, bedrijfsleven ennbsp;maatschappelijke organisaties hebben zenbsp;geprobeerd belangrijke wetenschappelijke,nbsp;maatschappelijke en economische vraagstukken in de samenleving om te zettennbsp;naar onderzoekbare thema’s.

“Die investeringsagenda dient als onderbouwing om de politiek te verleidennbsp;extra te investeren in wetenschap ennbsp;innovatie”, verduidelijkt Hol. “Ooknbsp;zonder de Nationale Wetenschapsagendanbsp;worden er uiteraard complexe vraagstukken onderzocht. Maar de nwa focust opnbsp;vernieuwing en op kansrijke verbindingennbsp;en samenwerkingsvormen. Waar onderzoek vaak vooral wordt gedaan vanuitnbsp;één discipline, wordt hier de vraag gesteld:nbsp;‘wat is er nodig uit elk vakgebied omnbsp;een vraagstuk te kunnen doorgronden?’

Deze aanpak past uitstekend bij de Universiteit Utrecht, waar ook sterk wordtnbsp;ingezet op multidisciplinair onderzoek.”

Utrecht na veertig jaar in Werkhoven

Aan het begin van ieder collegejaar worden er duizenden jongeren tijdensnbsp;de Utrechtse Introductie Tijd en de eerstenbsp;studieweken verdeeld over diversenbsp;mentorgroepjes om op weg te wordennbsp;geholpen met de studie, de stad en...nbsp;elkaar. Ondanks de goede voornemensnbsp;vallen veel van die groepjes ook weer uitnbsp;elkaar. Zo niet een groep psychologiestudenten die in 1976 samen terechtnbsp;kwamen in een introductiegroepjes vannbsp;de Faculteit Sociale Wetenschappen.nbsp;Zij zien elkaar nog regelmatig, op i september jl. bijvoorbeeld in Werkhoven.nbsp;Op de foto van links naar rechts: Liesnbsp;Bunk, Fanny Landman, Emmy Sluijs,nbsp;Anne-Marie Bakker, Eveline Deirkauf,nbsp;Hanny Daniels, Ineke den Hoed, Cobynbsp;Minnema en Mieke Dingemans.



Illuster November 2016 5

-ocr page 6-

Generatie UU

Ze werden groot op een melkveehouderij en kozen unaniem voor een studie Natuurkunde aan de Universiteit Utrecht. De broers Marius, Hendrik, Hansnbsp;en Arie-Willem de Leeuw — alle vier gepromoveerd — wilden van kleinsnbsp;af aan al weten ‘hoe iets in elkaar zat’. Volgens de broers ontdek je dat doornbsp;je te verdiepen in de natuurkunde. Illuster sprak met hen over hoe hunnbsp;gemeenschappelijke keuze toch leidde tot vier zeer verschillende loopbanen.

Vier broers, één studierichting

‘Onderzoek moetje doen uit passie, andersnbsp;houd je het niet vol’

Op basis van hun uiterlijk zie je niet direct dat Marius (34), Hendrik (32), Hans (29) en Arie-Willem (27)nbsp;broers zijn. Volgens henzelf hebben ze ook uiteenlopende karakters. Marius, die het interview vanuitnbsp;Kopenhagen bijwoont via een live Skype-verbinding,nbsp;is volgens hemzelf de rustige, oudere broer. Arie-Willem (links op de foto) is de eigenzinnige sportie-veling en Hans (midden) is de vrolijke grappenmakernbsp;van het stel. Hendrik (rechts) vindt zichzelf het meestnbsp;tegendraads: “Ik wil steeds nieuwe dingen proberen

‘Soms is het wel lastig om ‘s ochtendsnbsp;enthousiast uitjenbsp;bed te springen.’

en doe daardoor soms iets onverwachts. Zo heb iknbsp;ook de meeste affiniteitnbsp;met het boerenbedrijfnbsp;van onze ouders.”

Arie-Willem: “Bij boerenfamilies hoor je vaak dat de ouders het fyn zoudennbsp;vinden als één van de kinderen het boerenbedrijf opnbsp;een dag overneemt. Dat hebben wij nooit zo gevoeld.”

Marius: “Onze ouders stimuleerden ons juist om eerst een goede opleiding af te ronden. Daarna kondennbsp;we altijd nog beslissen of het boerenbedrijfbij ons zounbsp;passen. Het belangrijkste was volgens hen dat we altijdnbsp;onze interesses zouden volgen.”

Eén vakgebied, uiteenlopende richtingen

Met hun identieke studiekeuze kwamen die interesses nog zeer overeen, maar de specialisaties van de broersnbsp;gingen al snel verschillende richtingen op. Marius’nbsp;promotieonderzoek was veruit het meest theoretisch:nbsp;hij richtte zich op de Snaartheorie, een wiskundignbsp;model dat de aantrekkingskracht tussen de kleinstenbsp;deeltjes onderzoekt. Momenteel is hij postdoc aan denbsp;Universiteit van Kopenhagen.

Ook Arie-Willems onderzoek was fundamenteel. Hij promoveerde afgelopen zomer in Utrecht opnbsp;Bose-Einsteincondensatie van licht. Hans koos voornbsp;de meteorologie, onderzocht neerslagpatronen en isnbsp;nu onderzoeker bij het imau (Instituut voor Mariennbsp;en Atmosferisch onderzoek Utrecht). Het meest toegepaste onderzoek was dat van Hendrik: hij werkte innbsp;het UMC mee aan MRi-onderzoek naar een verbeterdenbsp;behandeling van leverkanker. Inmiddels is hij echternbsp;wiskundedocent op een middelbare school.

Opoffering

“Ik heb in eerste instantie heel bewust voor de wetenschap gekozen,” legt Hendrik uit. “Puur omdat ik het zo leuk vond. Maar als je echt in de onderzoekswereldnbsp;wilt blijven werken, moetje er wel dingen voornbsp;opofferen. Ik heb nu een gezin en de combinatie


6 Illuster November 2016

-ocr page 7-

Tekst Evelyne Hermans Foto Ivar Pel


met het onderzoek werd voor mij steeds lastiger. Als je een gezin hebt, kunje niet,nbsp;net als Marius nu, even een paar jaar in hetnbsp;buitenland gaan werken.”

‘Als je dan ineens resultaten ziet,nbsp;geeft dat eennbsp;enorme kick.’

“De reden dat ik in Kopenhagen zit,” voegt Marius vanaf het grote scherm toe,nbsp;“is omdat ik in de toekomst uiteindelijknbsp;ook meer vastigheid wil. Ik zou bijvoorbeeld wel een eigen onderzoeksgroepnbsp;willen starten aan een universiteit en omnbsp;dat te kunnen bereiken is internationalenbsp;ervaring erg belangrijk. Vandaar dat iknbsp;steeds verhuis naar een ander land metnbsp;ander werk. Maar dat maakt het welnbsp;moeilijk om nu een vaste vriendenkringnbsp;of een gezinsleven op te bouwen.”

Om die reden verruilde Hendrik zijn wetenschappelijke carrière ruim één jaarnbsp;geleden voor het onderwijs. “Werken innbsp;het onderwijs is iets heel anders,” glimlachtnbsp;hij, “maar ik zie ook parallellen met hetnbsp;onderzoek. Zo heb ik vorigjaar een leerlinge geholpen om te slagen voor haarnbsp;examen. Ze was het jaar ervoor gezaktnbsp;voor haar eindexamen wiskunde, dusnbsp;er was werk aan de winkel. Ik ben éénnbsp;op één met haar gaan kijken waar het misnbsp;ging en samen vonden we de oplossing.nbsp;Dat is precies hoe ik vanuit mijn onder-zoeksachtergrond gewend ben om tenbsp;werken. De waardering die ik hiervoornbsp;van de leerling kreeg, was geweldig.”

Hans knikt bevestigend. “Net als in het onderwijs doe jeje werk als wetenschapper ook niet voor het geld. Niet datnbsp;we slecht verdienen, maar het zijn zekernbsp;niet de grote bedragen die je in het bedrijfsleven krijgt. Je kiest dit leven puurnbsp;omdat je allerlei verschillende ervaringennbsp;op wilt doen.”

Marius vult aan: “Je moet het echt doen vanuit een gevoel van passie, andersnbsp;hondje het niet vol.”

Daar doe je het voor

De vraag of één van de broers wel eens heeft gedacht ‘Waar ben ik aan begonnen? ’ beantwoorden ze alle vier metnbsp;een volmondig ‘nee’.

“Er zijn natuurlijk altijd wel momenten,” zegt Hans, “dat het onderzoek een tijd lang stagneert. Tijdens mijn promotieonderzoek in Engeland werkte ik metnbsp;natuurkundige modellen en op een dagnbsp;kreeg ik zo’n model niet aan de praat.nbsp;Ik zat wekenlang achter m’n computernbsp;te zoeken naar het foutje, maar kon hetnbsp;niet vinden. Dat valt niet mee. Maar dannbsp;ontdek je waar het aan ligt en ga je ineensnbsp;resultaten zien. Dat geeft een ontzettendenbsp;kick, daar doe je het voor.”

“Iedere onderzoeker loopt daar tegenaan,” knikt Arie-Willem. “Dan is het wel eens lastig om ’s ochtends enthousiast uitnbsp;je bed te springen met het gevoel ‘Joepie,nbsp;nu ga ik er tot vanavond laat weer lekkernbsp;tegenaan!”’ Arie-Willem weet al dat hijnbsp;niet in de onderzoekswereld wil blijven.nbsp;Hij ziet zijn toekomst meer in het bedrijfsleven en wellicht bij organisaties zoalsnbsp;TNO, een consultancybureau of overheidsinstelling.

Hans begrijpt dat wel. “Als onderzoeker begeefje je richting het plafond van de huidige kennis. Dat maakt dit werknbsp;af en toe heel solistisch.” Om de vraag ofnbsp;het een eenzaam bestaan is moet hij echternbsp;lachen. “Nee, het beeld datje als wetenschapper uitsluitend in je eentje op eennbsp;kamer zit, klopt niet. We hebben alle viernbsp;gewoon een leuk sociaal leven.”

“Precies,” voegt Arie-Willem toe, “in de wetenschappelijke wereld heb jenbsp;ook ontzettend veel contact met collega’s.nbsp;Bij de koffieautomaat staan altijd mensennbsp;met wie je een praatje kunt maken overnbsp;allerlei dingen, zoals het weer.”

Hans kucht. “Nou ja, ik onderzoek elke dag het weer, dus ik heb het op zo’nnbsp;moment dan liever over iets anders.” ?


Illuster November 2016 7

-ocr page 8-

De loopbaan van... Honoré Verbeet

Honoré Verbeet

Waarom word je geen headhunter?


geworden van Signium, een internationaal opererend bureau voor executive search. Dit lag niet in de lijn der verwachtingen toen hij in 1980 voor denbsp;studie geschiedenis koos.

; “Ik zal wel leraar worden”, dacht Verbeet toen hij startte met zijn studie.

“Mijn vader zat in het onderwijs en ik heb zelf ook mijn lesbevoegdheidnbsp;gehaald.” Het waren economischnbsp;moeilijke tijden in de jaren ’8o ennbsp;Verbeet had geen hoge verwachtingen;

i “Het was een gevecht tegen de bijstand ; toen. Er waren heel weinig mogelijkheden. Toch heb ik altijd wel gedachtnbsp;dat het zou moeten lukken. Ik zagnbsp;de studie geschiedenis als een brede

¦ basisvorming op academisch niveau. : Daarna zou ik wel weer zien. Tijdensnbsp;en na mijn studie heb ik me breednbsp;georiënteerd. Ik heb wetenschappelijke

: artikelen geschreven, en ik oriënteerde me op traineeships, dejournalistiek en

; diplomatie.” Het werd al snel duidelijk

i dat het leraarschap niks voor hem was: “Als leraar zou ik meer ; bezig zijn met andere zaken dan met kennisoverdracht en datnbsp;zag ik niet zitten.”

‘Blijf Stevige, hoge eisen stellen aan studenten.

Daar heeft iedereen baat bij.’ — Honoré Verbeet

Van intercedent tot headhunter

Verbeet ging na zijn studie aan de slag bij Randstad als intercedent, een baannbsp;waar destijds veel afgestudeerde ennbsp;gesjeesde studenten op uit kwamen,nbsp;maar die niet veel aanzien had.

Ten onrechte, meent Verbeet: “Daar kwam ik erachter dat er gewerkt moetnbsp;worden. Bovendien heb ik daar veelnbsp;dingen geleerd; over commercie, overnbsp;het midden- en kleinbedrijf, over hoenbsp;de arbeidsmarkt in elkaar zit. Daarnaastnbsp;zat ik in de ondernemingsraad ennbsp;leerde ik veel over hoe een groot bedrijfnbsp;aangestuurd wordt.”

Hij vond arbeidsbemiddeling erg leuk, maar “het was soms ook wel ergnbsp;frustrerend om op maandagmorgennbsp;naar het Bart Smit-magazijn te moetennbsp;bellen of de uitzendkrachten wel warennbsp;komen opdagen. Ik wilde echt hogerop. Iemand vroeg toen aan mij :nbsp;waarom word je geen headhunter?”nbsp;Er volgde een carrière bij diversenbsp;bureaus voor executive search, de eerstenbsp;jaren als desk researcher en supportnbsp;consultant. Later ging hij ook zelf kandidaten interviewen, opdrachtgeversnbsp;benaderen en zette hij een eigen praktijk op: “Dan wordt het een kwestienbsp;van consciëntieus bellen en verkopen. De kwaliteit moet goednbsp;zijn. En als de omzet dan ook voldoende is, dan kunje partnernbsp;worden van een bureau. Zo commercieel is het nu eenmaal.”


8 Illuster November 2016

-ocr page 9-

Tekst Harold Kerkhof Foto Wouter van der Wolk

? ? www.uu.nl/alumni


Benoemingen

? ? Honoré Verbeet

Geschiedenis (1980-1988) is benoemd tot partner van Signium Executive Search


Mijn Utrecht

Honoré

Studie Geschiedenis, 1980-1988

Vereniging Studievereniging UHSK — quot;Ik was nogal een wereldverbeteraar en daar vond ik een studentenvereniging toen niet bij horen.quot;nbsp;Huis quot;Ik woonde met een vriend in een woning aan de Beukstraat,nbsp;ideaal zo tussen De Uithof en het centrum.quot;

Favoriete plek quot;In de werfkelders waren de mooiste feesten. Daar kom ik tegenwoordig veel minder. Nu verblijf ik liever in het Wilhelminapark.quot;


De kracht van het individu

Verbeet is als headhunter erg gaan geloven in de kracht van het individu: “Een goede manager kan eennbsp;enorme stimulans zijn voor eennbsp;organisatie. Recentelijk heb ik nognbsp;bij een non-profitorganisatie geziennbsp;hoe een nieuwe directeur de sfeer innbsp;anderhalfjaar totaal had veranderd.nbsp;Die was nogal terneergeslagen, maarnbsp;hij wist het personeel te enthousiasmeren en te binden. En dat deednbsp;hij met grotendeels dezelfde mensen.nbsp;Dat wil niet zeggen dat zijn voorganger een slechte manager was,nbsp;maar blijkbaar was hij op datnbsp;moment het juiste recept voor dienbsp;organisatie. Het boeiende aannbsp;mensen is dat niemand gelijk is ennbsp;dat iedereen een eigen persoonlijkenbsp;benadering verdient. Als managernbsp;moetje voorop lopen en er lolnbsp;uithalen om met en door mensennbsp;dingen voor elkaar te krijgen.nbsp;Autoritair leiderschap werkt vrijwelnbsp;niet, al is dat wel cultureel bepaald.nbsp;Buiten Nederland is dat misschiennbsp;anders. Belangrijk is vooral datjenbsp;als leider ziet welke stappen gezetnbsp;moeten worden en ook gezetnbsp;worden.”

Internationaal

Bij een zoektocht naar de juiste senior managers kijken headhuntersnbsp;niet naar de universiteit. “Als iemandnbsp;een high potential is, dan uit zich datnbsp;in het bedrijfsleven”, aldus Verbeet.nbsp;Toch heeft Verbeet zeker wel watnbsp;tips voor de universiteit om talentnbsp;te ontwikkelen: “Blijf stevige, hogenbsp;eisen stellen aan studenten. Daarnbsp;heeft iedereen baat bij. En minimaliseer het aanbod van studies waarmeenbsp;je toch geen werk vindt.”

Bovenal gelooft Verbeet erg in de internationalisering van de universiteit: “maar ik heb begrepennbsp;dat de universiteiten daar al heel ergnbsp;mee bezig zijn. Bij de zoektocht naarnbsp;goede managers kijken we ooknbsp;steeds meer buiten Nederland.nbsp;Eigenlijk zou het verplicht moetennbsp;zijn voor iedere student om eennbsp;aantal maanden in het buitenlandnbsp;te studeren. De wereld is heel grootnbsp;en de Nederlandse methode is nietnbsp;altijd de beste methode.”

Dat internationale aspect was ook een belangrijke reden voor Verbeetnbsp;om zich als partner aan te sluiten bijnbsp;Signium, dat circa 45 kantoren in 30nbsp;landen heeft, verspreid over alle continenten. “Zo’n grote internationalenbsp;organisatie biedt weer veel nieuwenbsp;mogelijkheden en inzichten.” ?

Neides Hovestad Scheikunde (1993-1995, waarna promotie) is benoemd totnbsp;voorzitter werkgeversvereniging BZW Zeeland

Alice Bavinek MA Communicatie,nbsp;beleid en managementnbsp;en BA Theater-, filmen televisiewetenschapnbsp;(2005-2010) is benoemdnbsp;tot operationeel directeurnbsp;bij opieidings- en examen-instituut Lindenhaeghe

Harry van de Kraats Nederlands rechtnbsp;(1985-1991) is benoemdnbsp;tot directeur sociale zakennbsp;van VNO-NCW/MKBnbsp;Nederland

Feike Sijbesma Biologie (1977-1984)nbsp;ontving een Duurzaam

Lintje van IVN, de organisatie achter

Duurzame Dinsdag

Casper de Mooy Nederlands rechtnbsp;(1995-2000) is benoemdnbsp;tot specialist in interimnbsp;en professional searchnbsp;in pensioen en jongenbsp;pensioenfondsbestuurders bij Whyz

Claudia Straatmens Theater, film- ennbsp;televisiewetenschappen (1987-1983) isnbsp;benoemd tot hoofdredacteur van Nouveaunbsp;bij Sanoma Media

Ben Swagerman Nederlands rechtnbsp;(1977-1983) is benoemdnbsp;tot Chief Legal Officernbsp;bij Qatar Airways

Inez Meurs Nederlandse taal- ennbsp;letterkunde (1990-

  • 1997) is benoemd tot lidnbsp;van het Bestuur van denbsp;European Association fornbsp;International Education

Jos Wienen Geschiedenis en

Theologie (1979-1988) is benoemd tot burgemeester van Haarlem

Jeroen van Weerden Nederlands rechtnbsp;(1991-1997) heeft denbsp;onvoorwaardelijkenbsp;aantekening 'advocaat bijnbsp;de Hoge Raad' verkregen

Maarten Kroeze Nederlands rechtnbsp;(1989-1994, waarnanbsp;promotie) is benoemdnbsp;tot raadsheer in de civielenbsp;kamer van de Hoge Raad

Judith Krens Nederlands rechtnbsp;en Scheikunde (1992-

  • 1998) is benoemdnbsp;tot Partner van Taylornbsp;Wessing

Marije van Wijngaarden

MA Communicatie-studies (2009-2011) is benoemd totnbsp;contentcreator van

Contentbureau.nl


Illuster November 2016 9

-ocr page 10-

Goed Besteed

lt;lNiet| menselijks is


het paard vreemd

Simultane ontwikkelingnbsp;state-of-the-artnbsp;mobiliteitsmonitoringnbsp;voor mensen?

quot;A horse, a horse, my Kingdom for a horse ... !quot; (Uit: Richard III, William Shakespeare, ca. 1592) Het strategisch belang van paardennbsp;in oorlogen, transport en landbouw was eeuwenlang nauwelijksnbsp;te onderschatten. Tegenwoordig heeft het paard voor de mensnbsp;voornamelijk een recreatieve functie, maar paarden kunnen nognbsp;steeds strategische belangen dienen. State-of-the-art systemennbsp;van de Universiteit Utrecht om de gang van paarden te analyserennbsp;zullen verstrekkende gevolgen hebben voor de inzet van vergelijkbare technieken bij de mens.

Communiceren met paarden spreekt enorm tot de verbeelding. Toch zal het voor veel paardenbezitters heel prettig zijn als zenbsp;hun eigen intuïtie of gedachten over hun paarden kunnen stavennbsp;aan objectieve en nauwkeurige observaties. Het Departementnbsp;Gezondheidszorg Paard van de faculteitnbsp;Diergeneeskunde — de enige faculteitnbsp;Diergeneeskunde in Nederland en langenbsp;tijd de enige in Europa met een accreditatie door de American Veterinary Medicalnbsp;Association — werkt aan systemen omnbsp;specifiek de gang van paarden te analyseren. Doel is om realtime en online het effectnbsp;van orthopedische behandelingen tenbsp;meten, maar ook — voor de topsport —nbsp;om te zien of een paard in goede vorm is.

‘Ons belang is natuurlijk het welzijn van het paard,

maar ik ben ervan overtuigd dat het ook Olympische medailles kan opleveren. ’ - wim Back

En daar is een grote behoefte aan: de paardensport is na voetbal de tweede sport van Nederland. Veel paardenbezitters en dierenartsen vertrouwen vooral op hun eigen ogen en hun gevoel.nbsp;En dat gevoel blijkt niet altijd te kloppen met werkelijkheid.nbsp;Zo is uit experimenten met manuele therapie in het verledennbsp;gebleken dat paardeneigenaren behoorlijk gevoelig zijn voornbsp;het placebo-effect. De wens van verbetering bleek vaak de vadernbsp;van de — positieve — observatie. Niets menselijks is immersnbsp;ook de eigenaar van het paard vreemd.

Van 'gouden standaard' via 'state-of-the-art' naar 'smart'

Onder leiding van prof. dr. Wim Back en afdelingshoofd prof, dr. P. René van Weeren is de faculteit Diergeneeskunde al jarennbsp;bezig om de ganganalyse van paarden te verbeteren en daarbijnbsp;hebben ze een voortrekkersrol in denbsp;wereld. Denk daarbij aan het meten vannbsp;krachten van de hoef op de bodem, denbsp;positie en de beweging van het paard innbsp;de ruimte en het bepalen van de hoekennbsp;en posities van de ledematen. Alles omnbsp;gangafwijkingen te meten, asymmetrieënnbsp;vast te stellen en het effect van behandelingen te meten. Het infrarood camerasysteem (QHorse®) is hiervoor denbsp;zogenaamde gouden standaard, maar


10 Illuster November 2016

-ocr page 11-

? ? www.uu.nl/alumni

Back en Van Weeren hebben nu samen met een startup van de Universiteitnbsp;Twente bewegingssensoren ontwikkeldnbsp;die ook onder praktijkomstandighedennbsp;de gang van de paarden gedetailleerdnbsp;in beeld brengen (EquiMoves®).

garage te gaan. Zoiets wil


‘De technologie van auto’s is al zo vernbsp;dat een lichtje mijnbsp;waarschuwt om naar denbsp;ik ook voor paarden.nbsp;Dat kan een hoop leednbsp;schelen.’ — René van Weeren

En een door studenten Diergeneeskunde en Informatiekunde ontwikkelde appnbsp;kan een aantal voor de gezondheid vannbsp;het paard belangrijke parameters continunbsp;meten bij het dagelijkse gebruiknbsp;en de ruiter of trainer waarschuwennbsp;als er problemen dreigen (Rhaebus®).nbsp;Er zijn zelfs plannen om binnenkortnbsp;het paard aan het internet te koppelennbsp;(Connected Horse®).

De klapschaats voor het paard

Deze analyses spelen dus niet alleen een rol bij de (klinische) behandeling vannbsp;paarden, maar ook bij de preventievenbsp;geneeskunde, de topsport en... de gang-analyse van mensen, die mee kunnennbsp;profiteren van deze technieken. In iedernbsp;geval is dat al gebeurd in de topsport.nbsp;Zo is op basis van de ganganalyse vannbsp;schaatsers aan de Vrije Universiteit (vu)nbsp;de klapschaats ontwikkeld. Ook is er innbsp;samenwerking met de vu gewerkt aannbsp;speciale sportbrillen, niet alleen voornbsp;ruiters (EquiGlass®), maar ook éénnbsp;waarmee de Nederlandse Olympischenbsp;roeiers konden werken aan een beterenbsp;roeihouding. ?

Het UU Mobility project — Help mee om realtimenbsp;blessures te voorkomennbsp;bij je paard!

Voor een optimale sportprestatie is feedback voor een atleet vannbsp;essentieel belang. Zowel uitnbsp;onderzoek als uit de sportpraktijknbsp;blijkt dat het potentieel om binnennbsp;de sportsituatie optimaal overnbsp;feedback te kunnen beschikken maarnbsp;in zeer beperkte mate wordt benut.nbsp;Met behulp van de huidige modernenbsp;microsensor en microdisplay-technologie wordt het mogelijknbsp;om die gewenste realtime feedbacknbsp;daadwerkelijk tijdens het sportennbsp;te geven en zo prestaties te verhogen,nbsp;en nog belangrijken blessures bij hetnbsp;paard te voorkomen. Het doel vannbsp;het 'UU Mobility project' is juist hetnbsp;online laten uitlezen van eennbsp;praktisch en op locatie toepasbaar




ity project maakt onderdeel uit van wdfundingspiatform van de faculteitnbsp;inde: Vriendendiergeneeskunde.nlnbsp;tvoeren van belangrijk wetenschappelijknbsp;aar diergezondheid, dierwelzijn ennbsp;zorg voor dieren. Doneer aan een vannbsp;1 deel jouw betrokkenheid bij dierennbsp;Honderd procent van jouw donatienbsp;het gekozen onderzoek of naarnbsp;n aanpalende activiteit.

Illuster November 2016 11

-ocr page 12-

JAN ilüân

netwe

Voor alumni tot 35 jaar is er het Jonge Alumni Netwerk (JAN). Het bestuur van het JAN organiseert activiteiten en evenementennbsp;waarbij jij op een informele manier je netwerk kunt uitbreiden.

Meer dan loo.ooo werknemers onder de 35 jaar hebben het afgelopen jaar langdurig thuis gezeten vanwege stressgerelateerde klachten. Andere jongerennbsp;vervelen zich juist op hun werk doordat ze niet genoeg worden uitgedaagd.nbsp;Hoe kun je zorgen datje een baan hebt die je leuk vindt en je uitdaagt, terwijlnbsp;je voorkomt dat je jezelf voorbij loopt? Een coach kan uitkomst bieden bij hetnbsp;vinden van de balans tussen ambities en plezier in je werk.

Droombaan binnen handbereik

Het coachcafé is een prima gelegenheid om je mogelijkheden te onderzoeken

‘Je krijgt heel veel steun en ideeën vannbsp;zowel de verschillendenbsp;coaches als de anderenbsp;deelnemers.’

Het coachcafé van het Jonge Alumni Netwerk (JAN) speelt in op deze behoefte.nbsp;Tijdens een coachcafé kunnen afstuderende studenten en alumni onder de 35 jaarnbsp;laagdrempelig vragen stellen en gesprekken voeren metnbsp;professionele coaches (mede-alumni). In een informelenbsp;setting helpen de coaches de deelnemers uitzoekennbsp;wat ze nou eigenlijk verwachten of willen van een baan.nbsp;In kleine groepjes spreken de deelnemers met in totaalnbsp;drie coaches. Een coach en een coachee hebben eennbsp;gesprek gevoerd over hoe coaching je kan helpen bijnbsp;het verwezenlijken van je dromen: Winand Kisselsnbsp;(coach) en Jessica de Koning (coachee).

Winand: “Ik heb diergeneeskunde gestuurd, heb vervolgens een paar jaar als dierenarts gewerkt en ben toen bij een farmaceutisch bedrijfnbsp;gaan werken. Daar heb ik een aantalnbsp;ingrijpende veranderingen meegemaakt als manager en heb ik geziennbsp;wat dat met mensen deed. Ik merktenbsp;dat coaching mensen tijdens zo’nnbsp;verandering heel erg hielp. Sterkernbsp;nog: het was nódig. Ik wilde zelfnbsp;ook graag coachen. Ik heb toen eennbsp;coachopleiding gevolgd en nu help ik allerlei mensennbsp;die een veranderfase meemaken op hun werk. Tijdensnbsp;een coachcafé spreek je studenten die willen uitzoeken

In 2016 organiseerde het JAN twee coachcafe's: op zaterdag 2 april en donderdag 27 oktober.nbsp;Voor 2017 staan er wederom twee gepland: opnbsp;donderdag 20 april en donderdag 12 oktober.

welke richting ze op willen, ofjonge alumni die al werken en op zoek zijn naar de volgende stap.”nbsp;Jessica; “Ik ben nu bezig met mijn masterscriptie.nbsp;Ik zag de email langskomen van het jan over hetnbsp;coachcafé en heb me ingeschreven. Ik had eerder eennbsp;test gedaan op internet over wat mijn vaardighedennbsp;zijn en dat klopte aardig. Ik wilde daarna weten watnbsp;ik daarmee kon doen. Tijdens het coachcafé heb iknbsp;ook ongeveer te horen gekregen wat er uit die testnbsp;kwam en het was leuk om die bevestiging te krijgen!

“Tijdens een coachcafé ontmoetje allerlei jonge mensen die op zoek zijn naar wat ze willen doen metnbsp;hun loopbaan. Het is heel fijn om te zien datje nietnbsp;de enige bent en je krijgt heel veel steun en ideeënnbsp;van zowel de verschillende coaches die je spreekt alsnbsp;de andere deelnemers. Ik had eerder meegedaan metnbsp;een studentenchallenge over water. Daarvoor moestnbsp;ik een businessplan maken om een uv-reactor tenbsp;introduceren in ontwikkelingslanden, omdat die


12 Illuster November 2016

-ocr page 13-

? ? www.uu.nl/jan



op een duurzame manier drinkwater zuivert. Tijdens mijn studie had ik nooitnbsp;gedacht dat ik dat leuk zou vinden, maarnbsp;door de challenge ben ik erachternbsp;gekomen dat ik het echt boeiend vind.nbsp;Onder andere door het coachcafé weetnbsp;ik dat het niet gek is om ineens van koersnbsp;te veranderen. Dat heeft geholpen bij denbsp;beslissing om naar Zuid-Afrika te gaannbsp;om het project voort te zetten.

Winand: “De mensen die naar een coachcafé komen zoeken verschillende dingen. Ik probeer met jou te ontdekken watjenbsp;drijft en ofje energie uitje werk haalt.nbsp;De systematiek van het coachcafé is gerichtnbsp;op watje leuk vindt, watje gelukkignbsp;maakt, hoe je toekomst er uit kan ziennbsp;en watje daar aan kan doen. Het is welnbsp;handig als je met een gerichte vraag naarnbsp;mij toe komt. Wat wil je bereiken metnbsp;het gesprek? Een actieve houding is heelnbsp;belangrijk!”

“Ik zie veel mensen van wie ik denk dat ze op het randje zitten van een burn-out.nbsp;Soms denk ik dat er onvoldoende aandachtnbsp;wordt besteed aan de stap van studerennbsp;naar werken. Je krijgt te snel teveel verantwoordelijkheid. Maar je ziet ook het


Mijn Utrecht

Jessica

Studie{s) BSc. Earth Science 2011-2014, MSc. Water Science andnbsp;Management 2014-2016

Studie-Zstudentenvereniging Softijs Favoriete plek in Utrecht quot;Twijnstraatnbsp;aan de Werf, dat vind ik hetnbsp;allermooiste stukje Utrecht.quot;

tegenovergestelde: een bore-out. Tegenwoordig hebben wc de kans om veel te lezen en te weten over de wereld om onsnbsp;heen. Ook hebben we hoge verwachtingen van onze baan. We willen dat het leuknbsp;is, dat het ons uitdaagt en dat het ons helptnbsp;om verder te groeien. Ik vind dat het denbsp;verantwoordelijkheid van de werkgevernbsp;is om een omgeving te bieden waarin je


X

Mijn Utrecht

Winand

Studie(s) Diergeneeskunde (1975-1985) Studie-Zstudentenvereniging Utrechts

Studenten Corps

Favoriete plek in Utrecht quot;Het Lepelenburg. Ik woonde er vlakbij en heb gezien hoenbsp;het oude Tivoli afbrandde. Nu is het eennbsp;lekker plantsoen om te ontspannen.quot;

verder kunt groeien, een leven lang kan blijven leren. Anders kun je als werkgevernbsp;niet de aandacht van jonge mensen behouden. En sowieso: tegenwoordig is het nietnbsp;meer vanzelfsprekend datje 40 jaar lang innbsp;dezelfde baan gaat blijven. Het coachcafé isnbsp;een goede gelegenheid om te onderzoekennbsp;watje mogelijkheden zijn en ideeën op tenbsp;doen over je volgende stap.” 4


Illuster November 2016 13

-ocr page 14-

Centraal

Tekst Armand Heijnen en Harold Kerkhof lllustratiesflowdesign.nl

Collectieve autonomie voornbsp;het onder wij s


14 Illuster Novern


-ocr page 15-

? ? www.uu.nl/els

Er is voldoende aanleiding om het onderwijs weer eens op te schudden, vinden onderwijshoogleraar Liesbeth Kester en geschiedenisdocent Jelmer Evers.nbsp;‘Maar alsjeblieft geen vergezichten meer’, aldus Evers. ‘Verandering moetennbsp;we geleidehjk laten ontstaan binnen communities of practice, waarin alle betrokkennbsp;partijen zijn vertegenwoordigd.’ Kester: ‘Als dat goed gebeurt, leren we daar alsnbsp;wetenschappers ook van.’


Langeveld was zo’n beetje de grootste Nederlandse pedagoog uit de vorige eeuw — kunnen we nietnbsp;bedenken voor een gesprek over onderwijsinnovatie.nbsp;“Ook al zo jammer”, merkt Evers halverwege hetnbsp;interview tijdens een van zijn vurige pleidooien op,nbsp;“dat de pedagogiek uit het onderwijs is verdwenen.”

Communities of practice

De OECD (de VN-organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling) zegt dat er wereldwijd behoefte is aan ‘21st century skills’, en heeftnbsp;geconstateerd dat de kenniscomponent daarin achterblijft.nbsp;Een Nederlandse pogingnbsp;tot antwoord is het rapportnbsp;Onderwijs 2032, gemaakt innbsp;opdracht van het ministerie vannbsp;ocw door een werkgroep ondernbsp;leiding van de Utrechtse universiteitshoogleraar Paul Schnabel, maar die plannennbsp;zijn even ‘on hold’ gezet. Terecht, vindt in iedernbsp;geval Evers, want die plannen hebben én te weinignbsp;draagvlak, én te weinig inhoud.

“Er zitten beslist goede dingen in het rapport Schnabel”, vindt Evers. “Maar het is politiek tenbsp;voorgekookt en eigenlijk een soort Studiehuis 2.0.nbsp;Er wordt weer gesleuteld aan het curriculum en ernbsp;worden vergezichten geschetst, terwijl er behoeftenbsp;is aan netwerken, aan communities of practice.”nbsp;Evers denkt dan bijvoorbeeld aan samenwerkingnbsp;tussen scholen, schoolbesturen, onderwijsorganisaties,nbsp;vakbonden, ouders en verenigingen van leraren. “Nunbsp;ligt de macht volledig bij de besturen en zijn scholennbsp;semi-private organisaties die alles dichttimmeren.”nbsp;“Maar ook de wetenschap zou in zo’n netwerknbsp;een belangrijke rol moeten spelen”, vult Kester aan.nbsp;“Er zijn geen wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen voor die 2ist century skills. Innovaties in dienbsp;richting zijn lastig, omdat er véél partijen bij betrokken zijn — niet alleen leraren en wetenschappers,nbsp;maar ook uitgeverijen en beleidsmakers. Die lopen innbsp;hun wens te innoveren niet parallel en dat maakt hetnbsp;zicht op de uitkomst van de vernieuwingen troebel.”

Want de gemiddelde docent heeft geen tijd omnbsp;uit te zoeken wat wel ofnbsp;niet werkt’ — Liesbeth Kester

Methodendwang

“Er heersen veel hardnekkige misverstanden die telkens weer de kop opsteken in de discussies over onsnbsp;onderwijs”, zegt Evers. Eén daarvan zijn de leerstijlen,nbsp;een theorie over de verschillende manieren om leerstofnbsp;te verwerken. “Daarvoornbsp;bestaat geen enkele evidentie,nbsp;maar het blijft meespelen innbsp;gesprekken.” Kesters knikt:nbsp;“Het is — vooral voor oudersnbsp;— een populaire theorie,nbsp;maar er is geen wetenschappelijk bewijs voor.”

Een ander voorbeeld van een remmende factor in de verbetering van het onderwijs is de ‘methodendwang’. Uitgevers hebben hier een commercieelnbsp;belang, maar, aldus Evers: “veel vernieuwingen ketsennbsp;daar op af. Een docent zal geen moeite doen om zoietsnbsp;als gepersonaliseerd leren te verwezenlijken, omdatnbsp;de gebruikte methode dat niet toelaat. Leraren zijnnbsp;heel erg op zoek naar dingen die werken. Op dat puntnbsp;zouden wetenschap en praktijk bij elkaar moetennbsp;kunnen komen. Wissel uit wat werkt, wat goed lesmateriaal is of goede leerstrategieën. Een leraar leertnbsp;niet van een congres waarop gezegd wordt waar hetnbsp;met het onderwijs naar toe moet.


Illuster November 2016 15

-ocr page 16-

UU Centraal

Collectieve autonomie voor het onderwijs



Liesbeth Kester is hoogleraar Onderwijswetenschappen bij de Universiteit Utrecht en bijzonder hoogleraar Multimedianbsp;Educatie bij de Open Universiteit. Ze is onderwijsdirecteurnbsp;bij het Interuniversitaire Centrum voor Onderwijsonderzoeknbsp;(ICO) en voorzitter van ICO's thema Leren en Instructie. Ze isnbsp;associate editor van het Journal of Computer-assisted Learning.nbsp;In 2007 kreeg zij een persoonlijke Veni subsidie van NWO ennbsp;zij is een Fulbrightalumnus. Haar expertise omvat multimedianbsp;leren, hypermedia leren, gepersonaliseerd leren, zelfregulerendnbsp;leren, cognitieve aspecten van leren, inclusief bijvoorbeeldnbsp;voorkennisactivatie en leren, testen en onthouden ofnbsp;uitgewerkte voorbeelden en het ontwerpen en ontwikkelennbsp;van flexibele leeromgevingen.

Jelmer Evers (Geschiedenis van de internationale betrekkingen, 1995-2001) is leraar geschiedenis, schrijver en onderwijs-innovator. Hij geeft twee dagen per week les aan UniC innbsp;Utrecht. Door het gebruik van nieuwe concepten (persoonlijkenbsp;leeromgevingen, connected learning, MOOC's, Flipped Classroom,nbsp;game based leren etc.) wil hij leeromgevingen creëren waarinnbsp;leren overal en altijd kan plaatsvinden. Na zijn studie volgdenbsp;hij de leergang Buitenlandse Betrekkingen aan het Clingendaelnbsp;Instituut en daarna de Bi-Lingual and International Teachernbsp;Training Programme. In 2012 werd Evers genomineerd voornbsp;leraar van het jaar. Hij is mede-auteur van de boeken Hetnbsp;Alternatief en Flip the system.


Een leraar leert van wat direct aansluit bij zijn of haar lespraktijk.”

“Dat onderzoek daarnaar is er al”, weet Kester. “De onderwijswetenschappers doen aljaren onderzoek naar wat in de klas werkt. Hoewel het nog eennbsp;relatiefjong vakgebied is en we een heleboel ook nognbsp;niet weten, is het niettemin nu het moment om tenbsp;oogsten en om wat we wél al weten door te gevennbsp;aan docenten basis- en voortgezet onderwijs. In iedernbsp;geval hen te helpen met kiezen in wat ze wel of nietnbsp;zouden kunnen gebruikennbsp;in hun onderwijs.”

Kester geeft haar eigen specialiteit, multimediaalnbsp;leren, als voorbeeld; “Wijnbsp;doen onderzoek naar hoenbsp;een boodschap op de nieuwenbsp;media overkomt. Wat doetnbsp;de tekst, het plaatje, het beeldnbsp;of filmpje met watje bij leerlingen wilt overbrengen?nbsp;Wat zegt zo’n niet-realistisch plaatje in een biologie -boek precies? Daarbij gebruiken we inzichten uitnbsp;verschillende disciplines: cognitieve psychologie,nbsp;onderwijskunde, communicatiewetenschappen enzovoort. Die inzichten proberen we samen te brengennbsp;tot aanbevelingen waarmee we het vakmanschap vannbsp;docenten kunnen helpen verbeteren. Want de gemiddelde docent heeft geen tijd om uit te zoeken wat welnbsp;of niet werkt. Daar komt ook die methodendwangnbsp;vandaan... dan maar volgens het boekje.”

‘In Shanghai staan leraren met een full time baannbsp;vijftien uur voor de klas.nbsp;Vijftien of 26 uur. Dat isnbsp;een keuze.’ —Jelmer Evers

Extra tijd

Maar, als gezegd, een heleboel weten we ook nog niet — “hoe leer je kinderen om samen te werken bijvoorbeeld, daarover zijn we het nog lang niet eens.”nbsp;Daarom is er meer behoefte aan kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Zowel Kesternbsp;als Evers hebben veel vertrouwen in de zogenaamde learningnbsp;analytics, een geautomatiseerdnbsp;systeem om methodes ennbsp;resultaten te verwerken.

Toch niet nóg een administratieve taak voor de leraren? “Nee, daar wordt aan gewerkt,nbsp;dat zal minimaal zijn”, zegt Kester geruststellend.

‘Tijd’ is inderdaad een probleem, zegt Evers. “Een full time leraar staat 26 uur voor de klas.nbsp;Dan blijft er nauwelijks nog ruimte over om zelfnbsp;lesmateriaal te maken, om aan lesbezoek te doen,nbsp;laat staan om in de stad bij zusterscholen op bezoek tenbsp;gaan en daarmee uit te wisselen. Wilje écht innoveren


16 Illuster November 2016

-ocr page 17-

? ? www.uu.nl/els

dan zou daaraan iets moeten gebeuren. In Shanghai staan leraren met een full timenbsp;baan vijftien uur voor de klas. Vijftien ofnbsp;26 uur, dat is dus een keuze. Net zoals zenbsp;hier ooit gezegd hebben dat onze kinderennbsp;1040 lesuren perjaar moeten volgen...nbsp;ik bedoel: wat is dat voor een getal?nbsp;Er is geen enkele evidentie voor dat 1040nbsp;uur beter zou zijn dan 1100 of 1000 uur.nbsp;Ook dat is niet meer en niet minder dan

een keuze. Dat soort heilige huisjes moet je omver durven trekken.”

Die extra tijd is nodig om leraren meer autonomie te geven. Niet dat we terugnbsp;zouden moeten willen naar de leraar alsnbsp;koning in eigen klas, maar evenminnbsp;zouden we, aldusnbsp;Kester, lerarennbsp;moeten hebbennbsp;die aan de leibandnbsp;lopen van citonbsp;of methode.nbsp;En hierbij zoudennbsp;ouders ook een rolnbsp;in kunnen spelen. “Ouders zijn en massenbsp;vertegenwoordigd op school”, ziet Evers,nbsp;“maar vooral als luizenkammers en innbsp;de activiteitencommissie. Ze zoudennbsp;meer verantwoordelijkheid kunnennbsp;nemen.” Als voorbeeld noemt Kesternbsp;dat ze zich teweer kunnen stellen tegennbsp;de toetscultuur. “Schoolkeuzes zoudennbsp;minder gebaseerd moeten worden opnbsp;citoscores”, vult Evers aan.

Collectieve autonomie

“Waarvoor ik zou pleiten”, verduidelijk Evers zijn doel, “is een soort collectievenbsp;autonomie van de leraar, voor een leraarschap als professie waarvoor we gezamenlijk verantwoordelijk zijn en waartoe wenbsp;samen die netwerken, die collectievennbsp;realiseren. Als we dat niet doen, als we nietnbsp;als leraren zelf het heft in handen nemennbsp;en durven uitstijgen boven het belang vannbsp;onze eigen klas, dan hebben we over tiennbsp;jaar weer een rapport Schnabel met eennbsp;lij stj e vernieu wings voorstellen.”

‘Ouders zouden meer verantwoordelijkheidnbsp;kunnen nemen.’

— Liesbeth Kester

De droom van Evers richt zich dus op ‘learning communities’. “Niet weernbsp;een lijstje metnbsp;minder geschiedenis en méér Engelsnbsp;in het curriculum,nbsp;maar plekkennbsp;waar mensennbsp;samenkomen. De regio Utrecht is eennbsp;mooie plek om zo’n ‘hub’ uit te rollen.nbsp;Je hebt hier heel veel scholen, met ooknbsp;heel verschillende onderwijsvormen,nbsp;je hebt hbo en een universiteit metnbsp;verstand van onderwijs, met pedagogen,nbsp;ontwikkelingspsychologen en onderwijskundigen, je hebt bestuurders,nbsp;onderwijsorganisaties, ouderverenigingen. Daar liggen veel kansen ennbsp;mogelijkheden.”

En als het aan Evers ligt, moet de wetenschap hierin een grote rol gaannbsp;spelen. Toch waakt Kester ervoor omnbsp;het initiatief voor een dergelijke hub bijnbsp;de universiteit te leggen: “Dan wordt hetnbsp;weer van boven af opgelegd en dat is nounbsp;net wat we niet willen.” d

Education for Learning Societies

Goed ondetwijs komt ie^^^^| ten goede: jong en oud. Eh goednbsp;onderwezen mensen helpen denbsp;samenleving vooruit. Binnen hetnbsp;focusgebied Education for Learning .nbsp;Societies (ELS) bundelen onderzoekersnbsp;van de Universiteit Utrecht hunnbsp;krachten. De achtergrond van denbsp;betrokken onderzoekers loofrt uiteen;nbsp;van pedagoog tot taalwetensctepper,nbsp;van psycholoog tot econoom en vannbsp;onderwijskundige tot arts. De vrag^nbsp;die zij willen beantwoorden zijnnbsp;eveneens divers, zoals:

  • * Moet een Marokkaans kind thuisnbsp;zijn moedertaal spreken?

  • * Kunnen prentenboeken bijdragennbsp;aan de rekenvaardigheid vannbsp;kleuters?

  • * Hoe leer je radiologen in opleidingnbsp;3D-beelden te interpreteren?

Hoe verschillend de achtergrond en de te beantwoorden vragen ook zijn,nbsp;het onderzoek van de ELS-weten-schappers heeft een doel: doornbsp;onderwijs de ontwikkeling van jongnbsp;en oud bevorderen.


Illuster November 2016 17

-ocr page 18-

Bouwjaar 1993 Antoine Steenkamer — De student anno 2016

Foto Iris Tasseron


‘Bingo is leuk, maar daar zit ^weinig


Tijdens de opening van het academisch jaar ontving masterstudent Recht amp; Ondernemingnbsp;de studentenprijs voornbsp;bijzondere maatschappelijke verdiensten.nbsp;Hij is de initiatiefnemer van SpelenderGrijs,nbsp;een samenwerkingsverband dat verzorgings-en verpleeghuizen koppelt aan talentvollenbsp;studenten en scholieren. Door met jongerennbsp;te werken bieden zij verfrissende activiteitennbsp;aan die vermaken, verdiepen, verbreden ennbsp;verkennen. Zo helpen zij ouderen en gevennbsp;zij talenten de kans zich te ontwikkelen.

Toen Antoine als scholier werkte in een verzorgingstehuis ergerde hij zich bij denbsp;activiteiten aan quot;weer een Urker mannenkoor,nbsp;of mensen die wel ambities hebben, maar nietnbsp;het talent. Dat kan beter, dacht ik.quot; Hij leerdenbsp;dat een goed activiteitenaanbod een belangrijkenbsp;rol speelt tegen de eenzaamheid van denbsp;ouderen: quot;Een deel van de oplossing is om

Maar dat niet alleen: quot;We zetten ons in om scholieren en studenten de huizen in te krijgen.nbsp;Het is leuk voor ouderen om ze met elkaarnbsp;in contact te brengen.quot; Voor dementerendenbsp;ouderen blijkt eigenlijk alleen muziek tenbsp;werken, dus in die huizen komen voornamelijknbsp;conservatoriumstudenten. Voor ouderen metnbsp;alleen fysieke beperkingen worden ook collegesnbsp;of workshops georganiseerd: quot;bijvoorbeeld overnbsp;verliefdheid... dat zijn echt hele leuke sessies.quot;

www.spelendergrijs.nl



18 Illuster November 2016

-ocr page 19-

DU

dub.uu.nl

DUB, het Digitale Ublad, is het onafhankelijk medium van de Universiteit Utrecht. Op vvww.dub.uu.nl vind je het meest actuele nieuws, achtergrondverhalen, discussienbsp;en columns op het gebied van onderwijs, onderzoek en studentenleven.

Iedereen ergert zich aan 'de stille werkgroep'

Werkcolleges waarin niemand wat zegt. Iedereen heeft er ervaring mee, maarnbsp;studenten en docenten praten er niet snelnbsp;openlijk over. Studenten Nederlands zettennbsp;het fenomeen op de agenda.

Zo'n werkgroep waarin het angstvallig stil blijft als een vraag wordt gesteld of een discussie gevoerd moet worden. Elke docent ennbsp;student maakt het wel mee. De docent blijftnbsp;achter met het rotgevoel dat hij de boel nietnbsp;aan de praat heeft gekregen en studentennbsp;klagen bij de koffieautomaat of geven eennbsp;negatief oordeel in de evaluatie achteraf.

Studenten Nederlands startten een discussie over wat zij betitelden als 'de stille werkgroep'. Daaruit bleek dat studenten zichnbsp;vaak niet voldoende voorbereiden, maarnbsp;soms ook gewoon te verlegen zijn. Ze durvennbsp;niets te zeggen. Volgens anderen vertonennbsp;studenten ook in toenemende mate 'consumentengedrag' waarin ze vooral veel van


een docent verwachten.

Als oplossing worden vaak strafmaatregelen voorgesteld, of juist extra punten uitdelen voor een actieve bijdrage aan een werkgroep. Maar veel studenten en docenten vinden dit te betuttelend. Zij denken dat studenten op de universiteit de verantwoordelijkheid moeten kunnen nemen voor hunnbsp;eigen onderwijs en hun eigen ontwikkeling.nbsp;Universiteiten zouden vooral duidelijkernbsp;moeten maken dat academisch onderwijsnbsp;echt iets anders is dan wat studentennbsp;gewend waren van de middelbare school.nbsp;Discussie wordt vervolgd.




Verenigingscultuur nationaal erfgoed

Nieuw Strategisch Plan voor betere wereld

Studenten beginnen Strafrechtswinkel


Borrelen, ontgroenen, de mores op de sociëteit... Nederlandse studentenverenigingen zouden tot het immaterieel cultureel erfgoednbsp;van het koninkrijk Nederland gaan behoren.nbsp;Een aanvraag van de Landelijke Kamer vannbsp;Verenigingen (LKvV) werd goedgekeurd.nbsp;Op de lijst van het Nederlands Centrum voornbsp;Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed staatnbsp;naast de Indische rijsttafel, en het Sinterklaasfeest ook al de jaarlijkse studenten-roeiwedstrijd Varsity bij Houten. Door denbsp;recente discussie over excessen bij ontgroeningen is de daadwerkelijke ondertekeningnbsp;voorlopig uitgesteld.

Tijdens de Opening van het Academisch Jaar in de Domkerk presenteerde collegevoorzitter Marjan Oudeman het nieuwe Strategischnbsp;Plan van de Universiteit Utrecht. De UU wilnbsp;de komende vijfjaar de banden met denbsp;maatschappij aanhalen, vertelt Oudemannbsp;in een interview met DUB. Studenten moetennbsp;beter worden toegerust op hun toekomstigenbsp;rol in de samenleving en onderzoekersnbsp;moeten nadrukkelijk samenwerking zoekennbsp;met bedrijven, instellingen en overheden.nbsp;Mooie plannen waarmee de universiteitnbsp;de wereld een stukje beter zegt te willennbsp;maken.

Sinds dit najaar bieden Utrechtse rechtenstudenten gratis rechtshulp in de nieuwe Strafrechtswinkel. Iedereen die een bekeuring of een parkeerboete wil aanvechten,nbsp;kan hier gratis terecht. Zo'n vijftien rechtenstudenten zijn actief in de nieuwe 'winkel'nbsp;in buurthuis Sterrenzicht in Sterrenwijk.

Op vrijwillige basis buigen zij zich over strafrechtelijke en bestuursrechtelijke vragen, bijvoorbeeld rondom bekeuringen voornbsp;door rood licht rijden of parkeerboetes.nbsp;Door middel van de strafrechtswinkel willennbsp;de studenten juridische hulp voor iedereennbsp;bereikbaar maken, zegt initiatiefnemernbsp;Quirine Amelink.


Illuster November 2016 19

-ocr page 20-

UTRECHT SCIENCE PARK


Wie nu het Utrecht Science Park (USP) bezoekt, waantnbsp;zich in een grote bouwput.nbsp;De komende twee jaar wordtnbsp;er veel gebouwd.

De voorbereidingen voor de aanleg van de sneltram zijn inmiddels op het USPnbsp;gestart. In 2018 reis je van Utrecht Centraalnbsp;in 17 minuten naar het Utrecht Science Park.nbsp;Onderweg passeer je ook de andere bouwprojecten. Allereerst de nieuwbouw vannbsp;het Rijksinstituut voor Volksgezondheidnbsp;en Milieu (RIVM) dat in 2018 nog innbsp;volle gang is. In de Noordwesthoek is hetnbsp;nieuwe kantoorgebouw van de faculteitnbsp;Geowetenschappen inmiddels gereed.nbsp;Ook is het nieuwe Earth Simulation Labnbsp;een bezoekje waard.

Verderop op de Heidelberglaan, achter het huidige kantoor van het Utrecht Sciencenbsp;Park, is het nieuwe gebouw van de Hogeschool Utrecht verrezen. Hier zijn het ICTnbsp;Instituut en de instituten van de Faculteitnbsp;Economie amp; Management en de Faculteitnbsp;Communicatie amp; Journalistiek gehuisvest.nbsp;In 2018 is de gehele Hogeschool Utrechtnbsp;op het Utrecht Science Park gevestigd.

Dit betekent ook dat het studentenaantal is gegroeid van 50.000 naar 60.000.

De sneltram rijdt verder. De eindhalte is de P R. Naast de parkeergarage staat hetnbsp;nieuwe gebouw van Genmab. Genmab,nbsp;in 1999 ontstaan op het USP en inmiddelsnbsp;10 miljard Euro waard, is het tweede biotech-bedrijf in Europa en ontwikkelt medicijnennbsp;tegen kanker. In 2016 is het bedrijf 10 miljardnbsp;Euro waard. Achter de parkeergarage staatnbsp;het Prinses Maxima Centrum, het grootstenbsp;kinderkankerziekenhuis in Europa. In 2018nbsp;werken er ongeveer duizend mensen.

Door de bundeling van alle kennis en expertise in één ziekenhuis is de genezingskans van kinderen met kanker vergroot vannbsp;75% naar 95%.

GROOTSTE SCIENCE PARK VAN NEDERLAND

Op het Utrecht Science Park wordt gebouwd aan de toekomst. Dat doen we met elkaar.nbsp;Op het grootste science park van Nederlandnbsp;bouwen we aan nieuwe medicijnen ennbsp;immunotherapieën voor kanker, aan denbsp;bestrijding van antibioticaresistentie,nbsp;aan duurzame stedelijke ontwikkeling


20 Illuster November 2016

-ocr page 21-

De Stichting Utrecht Science Park is een onafhankelijke organisatie die begin 2013 is opgericht door de Gemeente Utrecht, de Provincie Utrecht en de grote kennisinstellingen op het USP. De Stichting dient hetnbsp;gezamenlijk belang van alle partijen die op het USP gevestigd zijn, www.utrechtsciencepark.nl




Studenten; 9.300 •


Banen; 4.000 •


61.000120211-

.....- 51.700 120161-


¦ Bedrijven: -t 40


Utrecht Science Park is in 2016 het grootstenbsp;Science Park vannbsp;Nedertand


27,400120211-

22.600120161-


19ï






en 3D bioprinting. De bouwvakkers bouwen aan een toplocatie. Een plek waar mensennbsp;op het hoogste niveau aan een beterenbsp;wereld werken. Gezonder en duurzamer.

Samen maken we de wereld van morgen. Dat is de lijn van de gebiedscampagne dienbsp;in het najaar start. De bouwactiviteiten zijnnbsp;misschien niet altijd even plezierig, maar wenbsp;doen het ergens voor. De campagne verteltnbsp;de persoonlijke verhalen van de mensen dienbsp;werken, studeren of wonen op het Utrechtnbsp;Science Park. Zij vertellen hoe ze bijdragennbsp;aan de wereld van morgen.

'IK HEB HEEL WAT LEVENS GERED' Winston Woei is een van de mensen die isnbsp;gefotografeerd voor de campagne. Winstonnbsp;werkt als verkeersregelaar voor de BAM die


de tramlijn aanlegt. Hij zorgt dagelijks voor de veiligheid van de mensen op het Utrechtnbsp;Science Park. Hij is trots om dit werk tenbsp;mogen doen. Winston: quot;Ik heb al heel watnbsp;levens gered. Mensen zijn vaak zo onrustig.nbsp;Als je gewoon even naar links en naar rechtsnbsp;kijkt of er wat aan komt, leef je langer bijnbsp;wijze van spreken.quot; Naast Winston zijn ernbsp;nog negen andere mensen gefotografeerd.nbsp;Van hoogleraar tot barista. Het komende jaarnbsp;breidt de campagne uit met nog meer verhalen. Het zijn uiteindelijk de mensen op hetnbsp;Utrecht Science Park die het verschil maken.nbsp;Zij bouwen aan ons USP, zij maken onzenbsp;wereld van morgen.


NA VIJF JAAR BLIKT FLORIS DE GELDER TERUG OP HETnbsp;UTRECHT SCIENCE PARK.

EIND VAN HET JAAR VERTREKT HIJ ALS DIRECTEUR.

quot;Het Utrecht Science Park (USP) is het levende bewijs dat de wetenschap, de economie en de samenleving uitstekend samen gaan.nbsp;Op het USP komen tienduizendennbsp;zaadjes in een zeer vruchtbare bodemnbsp;tot bloei. We creëren met festivals ennbsp;evenementen prachtige ontmoetingsplekken voor heel veel verschillendenbsp;mensen. Zo ontstaan de mooistenbsp;nieuwe ideeën en initiatieven.

Het USP is de afgelopen vijfjaar uitgegroeid tot de binnenstad van de Utrechtse kenniseconomie. De komstnbsp;van veel nieuwe bedrijven zorgt denbsp;komende vijf jaar naar verwachtingnbsp;voor een verdubbeling van de werkgelegenheid in de profitsector.

Het USP is ook de plek waar eeuwenoude tradities een geslaagd huwelijk zijn aangegaan met de nieuwstenbsp;kennis, inzichten en ontwikkelingen.nbsp;Het nieuwe Prinses Maxima Centrumnbsp;voor Kinderoncologie, het wereldberoemde Hubrecht Instituut en hetnbsp;snelgroeiende Genmab illustreren opnbsp;fraaie wijze de grootsheid en vooralnbsp;het belang van het USP. Op het USPnbsp;vinden ontwikkelingen plaats die ernbsp;voor zorgen dat onze kinderen ennbsp;kleinkinderen ook in de toekomstnbsp;voorop kunnen blijven lopen.nbsp;Wanneer alumni op het USP komen,nbsp;worden ze vaak verrast door allenbsp;ruimtelijke veranderingen maarnbsp;vooral ook door de vele prachtigenbsp;verhalen. Ik nodig al onze alumni dannbsp;ook van harte uit om langs te komen.nbsp;Er gaat letterlijk en figuurlijk eennbsp;wereld voor je open.quot;


Illuster November 2016 21

-ocr page 22-

In de spotlight

In een steeds intolerantere samenleving willen we alles dichttimmeren met recht, regels en handhaving. Maar om Kafkaëske situaties te voorkomen is ernbsp;volgens hoogleraar en oud-Ombudsman Alex Brenninkmeijer meer nodig.nbsp;‘Respect voor de mens in de samenleving is niet alleen afhankelijk van rechtsregels, maar vooral ook van behoorÜjkheidsnormen.’

Hoogleraar Brenninkmeijer: 'Behandel burgers behoorlijk'

Fatsoen

in een suv-cultuur


‘Het grootste probleem is dat we een probleemnbsp;als terrorisme eennbsp;megaprobleem vinden.’

getooide jongens met vetkuiven stonden mensen net zo te vervelen als de jongeren die bij een supermarkt innbsp;de Zaanstreek de boel liepen te verstieren. “Klierendenbsp;pestkoppen met testosteron in alle aderen zijn van allenbsp;tijden. De vraag is alleen; wat doe je er mee?” Hetnbsp;enige watje kunt doen, is zorgen dat een situatie de-escaleert, doceert Brenninkmeijer: “Je negeert ze, gaatnbsp;het gesprek aan of laat de problemen op zijn beloop.nbsp;Zulke dingen ebben wel weernbsp;weg. Je gaat in elk geval geennbsp;oorlog met de jongerennbsp;voeren, dan worden ze veel tenbsp;belangrijk.” Dat gebeurde wel.nbsp;De media vlogen erop, premiernbsp;Mark Rutte noemde ze tuignbsp;van de richel, ‘het land’ riepnbsp;van alles op sociale media, denbsp;burgemeester stelde een samenscholingsverbod in ennbsp;de politie pakte jongeren op. Geen de-escalatie, maarnbsp;escalatie. “Er ontstond een indruk dat het probleemnbsp;hier en nu opgelost moest worden en dat zette de boelnbsp;op scherp en zorgde voor hysterie.”

Geen megaprobleem

Dat is wél iets van de huidige tijd, verzucht Brenninkmeijer, die zich aan de Universiteit Utrecht als facul-teitshoogleraar bezighoudt met de instituties van de rechtsstaat en het vertrouwen van burgers in deze instituties. “Door die escalatie voelen we ons niet meernbsp;veilig en ontstaat het beeld dat het allemaal misgaatnbsp;in de samenleving. Terwijl dat natuurlijk niet zo is.nbsp;Neem terrorisme, een ongelooflijke vloek en bedreigend voor de samenleving. Maar we moeten ook reëelnbsp;zijn: al lange tijd is er weinig terrorisme.” Zo’n relativering, ook van thema’s als migratie of integratie,nbsp;zorgt voor verontwaardiging in het publieke debat.nbsp;“Maar als je er wetenschappelijk onderzoek op loslaat,nbsp;moetje zeggen; het grootste probleem is dat we eennbsp;probleem als terrorisme een megaprobleem vinden.nbsp;En dat dat juist het doel van terrorisme is.”

Grote bak

Polarisatie en escalatie zijn volgens hem een mondiale tendens en beïnvloeden de relatie tussen burger ennbsp;overheid. De schreeuw om regels en handhavingnbsp;neemt toe, terwijl normen en waarden in de samenleving vervagen. “Ik heb het recht om mijn buurmannbsp;te beledigen, want het is vrijheid van meningsuiting.nbsp;Maar ik kan het beter niet doen, want dan wordt hetnbsp;wel onaangenaam in de buurt.” Brenninkmeijer zietnbsp;de tolerantie verdwijnen in een maatschappij waarinnbsp;individualisme enjezelf manifesteren overal zijnnbsp;doorgedrongen. Van financieel managers bij topbedrijven die met producten als woekerpolissen totnbsp;het uiterste gaan om meer te verdienen tot laagnbsp;opgeleide jongeren die ook wel in een patserbaknbsp;willen rijden. “Je zou het de suv-cultuur kunnennbsp;noemen. Iedereen een grote bak, iedereen een grote


22 Illuster November 2016

-ocr page 23-

Tekst Tim de Hullu

bek. Een lastige cultuur om in samen te leven. Je hebt de winnaars, maar ook denbsp;verliezers. Laatstgenoemden vormen eennbsp;groep mensen met een groot onbehagennbsp;en een gevoel van onmacht, die de aansluiting met de politiek is verloren.”

Behoorlijkheidsnormen

Het is volgens Brenninkmeijer aan de rechtstatelijke instituties om de verbindingnbsp;met die mensen te leggen. “We zijn langnbsp;gefixeerd geweest op wetten, protocollen,nbsp;procedures en handhaving, die de maatschappij benaderen als een machine,nbsp;waarbij je aan de knoppen moet draaien.nbsp;Terwijl de maatschappij helemaal geennbsp;machine is.” Als Nationale Ombudsmannbsp;zag hij waar de schoen wrong in het contact tussen burger en overheid. “Respectnbsp;voor de mens in de samenleving is nietnbsp;alleen afhankelijk van rechtsregels, maarnbsp;vooral ook van behoorlijkheidsnormen.”nbsp;Hij liep eens mee met de politie tijdens eennbsp;voetbalwedstrijd van Feyenoord. Supporters moesten binnen een geel omlijnd vaknbsp;blijven. Eén hooligan sprong uitdagendnbsp;over de gele lijn. “De agent had volgensnbsp;de regels handhavend kunnen optreden,nbsp;maar hij sprak de supporter alleen maarnbsp;streng toe. Waarop de hooligan netjesnbsp;terugsprong binnen de lijnen.”

Interface

Communiceren alvorens met boetes, straffen en verboden te slingeren; het pastnbsp;bij een ‘interface’ die Brenninkmeijer ontwikkelde voor contact tussen overheid ennbsp;burger. Een stappenplan dat voor allerleinbsp;instellingen te gebruiken is en dat begint


met persoonlijk contact. “Een burgemeester vertelde me dat hij een twintigjarig durend conflict met burgers over illegalenbsp;opslag oploste door een halfuur metnbsp;hen om tafel te zitten. En een officier vannbsp;justitie die door fouten een verdachtenbsp;van een moord op een kind niet meernbsp;kon vervolgen, ging persoonlijk bij denbsp;betreffende ouders langs.” Stap twee isnbsp;mensen serieus nemen, stap drie hennbsp;behoorlijk behandelen en de laatste hennbsp;vertrouwen geven. De stappen staannbsp;garant voor soepel contact. Brenninkmeijer was eens bij een cursus ‘gevaarlijkenbsp;mensen uit de auto halen’ van specialenbsp;arrestatieteams. “Hoe je dat doet?nbsp;Gewoon vragen of ze uitstappen. Nietnbsp;gaan trekken, want dat red je nooit.”

Bellen met burgers

Mensen behandelen als mensen. Respect tonen, praten, luisteren. Het lijkt zonbsp;simpel. “Dat is het ook. Bij lastige procedures zouden ambtenaren gewoon evennbsp;moeten bellen met burgers. Niet alleennbsp;om toelichting te geven, maar ook omnbsp;mee te denken met hun klanten.”nbsp;De hoogleraar staat in zijn woning bij hetnbsp;Wilhelminapark in Utrecht op het puntnbsp;terug naar Luxemburg te gaan, waar hijnbsp;werkt als lid van de Europese Rekenkamernbsp;en zich stort op de wondere wereld vannbsp;de accountants. Ondanks de vele regelsnbsp;waren er vele boekhoudschandalen, metnbsp;nog meer regels als gevolg. Brenninkmeijer: “Ook hier geldt: je kunt denbsp;werkelijkheid wel proberen te beheersennbsp;met regels, maar de werkelijkheid wordtnbsp;pas beheersbaar met waarden.” Tot zijnnbsp;tevredenheid wordt de interface bij steedsnbsp;meer Nederlandse overheidsinstellingennbsp;toegepast en vroeg een gerenommeerdnbsp;Amerikaans wetenschappelijk tijdschriftnbsp;hem erover te publiceren. Brenninkmeijernbsp;staat op om te vertrekken en grijnst.

“Ik vond het een behoorlijk gesprek.” ?



Institutionele aspecten van de rechtsstaat. Hij voelt zich verbonden alle domeinen en legt verbindingen. Samen metnbsp;promovendus Hilke Grootelaar analyseerde hij de spanningennbsp;in de rechterlijke macht en met de onderzoeksgroep vannbsp;universitair docent Gijs-Jan Brandsma van Bestuurs- ennbsp;Organisatiewetenschappen organiseerde hij een symposiumnbsp;in Luxemburg. Brenninkmeijer zorgt voor kruisbestuiving tussennbsp;zijn werk in Utrecht en bij de Rekenkamer. Zo lopen Utrechtsenbsp;studenten stage in Luxemburg.


Illuster November 2016 23

-ocr page 24-

In beeld, toen


Fondsen op Naam

Zelf instellen of bijdragen aan een bestaand fonds

Het Universiteitsfonds biedt de mogelijkheid tot het instellen van een Fonds op Naam. De insteller bepaalt zelf de naam,nbsp;de doelstelling en de startdatum van hetnbsp;fonds. Op deze manier kunnen substantiële schenkingen geoormerkt worden.nbsp;De toekenning, administratie en verantwoording van de bestedingen uit hetnbsp;fonds worden verzorgd door het Universiteitsfonds.

Naast het instellen van een eigen Fonds op Naam, is het ook mogelijk tenbsp;geven aan een bestaand Fonds. Eén van denbsp;Fondsen op Naam waaraan u kunt bijdragen is het Professor Olaf Schuilingfonds.

Professor Olaf Schuilingfonds

Het Professor Olaf Schuilingfonds is vernoemd naar emeritus hoogleraar geo-chemie prof. dr. R.D. Schuiling (1932).nbsp;Het fonds richt zich op het mogelijknbsp;maken van extra onderzoek en onderwijsnbsp;op het terrein van de geochemie waarvoornbsp;reguliere middelen ontoereikend zijn.nbsp;Dat onderzoek kan betrekking hebbennbsp;op een breed scala aan processen in denbsp;geosfeer, inclusief de mogelijke invloednbsp;daarvan op de biosfeer.

Initiatiefnemer en insteller van een fonds in professor Schuilings naam isnbsp;drs. Henk Vrins. Hij studeerde in 1968nbsp;als een van de eersten af bij — toen nog—nbsp;dr. Olaf Schuiling, die in 1972 werd benoemd tot hoogleraar geochemie en experimentele petrologie. Schuiling speeldenbsp;in de periode tot aan zijn emeritaat in 1997nbsp;een cruciale rol in de ontwikkeling vannbsp;het vakgebied geochemie aan de Universi-teit Utrecht.

Sinds zijn afscheid houdt hij zich onder meer bezig met methoden om een eventuele klimaatverandering door het broeikasgas kooldioxide tegen te gaan. Met zijnnbsp;olivijnmethode wordt kooldioxide in eennbsp;mineraal opgeborgen, waarbij bruikbarenbsp;warmte vrij komt.

? ? Voor inhoudelijke informatie en aanvragen uit het Professor Olaf Schuiling Fonds kunt u contactnbsp;opnemen met professor Jack Middelburg vianbsp;J.B.M.Middelburg@uu.nl

Heeft u vragen over een Fonds op Naam? Neem contact op met Robbert Jan Feunekes;

Tel. 31 30 253 86 80 / r.J.feunekes@uu.nl


24 Illuster November 2016

-ocr page 25-

Bericht uit... Teheran

Tekst Carolien Omidi


Een stulqe minder allochtoon

Carolien Omidi studeerde in de j arennbsp;negentig Nederlandsenbsp;taal- en letterkundenbsp;in Utrecht. In 2000nbsp;vertrok ze naarnbsp;Teheran waar ze nu alnbsp;weer vele j aren werktnbsp;als journalist, schrijvernbsp;en columnist.

Met een koffer, mijn man, een acht maanden oude dochternbsp;en wat vage toezeggingen vannbsp;diverse media kwam ik in 2000nbsp;in Teheran. Het was de tijd vannbsp;de hervormingsgezinde president Khatami en in de stratennbsp;van de Iraanse hoofdstad, dienbsp;trots de namen van martelarennbsp;dragen, hing een onmiskenbarenbsp;geur van verwachting. Irannbsp;gonsde en het leek me fantastisch de ontwikkelingen in ditnbsp;geïsoleerde en volgens westerlingen tamelijk enge land tenbsp;beschrijven voor een Nederlandsnbsp;publiek. Algauw kreeg ik hiertoenbsp;de kans door een serie columnsnbsp;voor de Volkskrant te schrijvennbsp;onder de toepasselijke titelnbsp;Allochtoon in Iran. Direct begonnbsp;ik met Perzische les en al snelnbsp;voelde ik me een stukje mindernbsp;allochtoon en kon ik converserennbsp;met mijn buurvrouw en groenteboer. Op verzoek van denbsp;Nederlandse ambassade heb iknbsp;in die tijd ook een Nederlandsenbsp;school opgezet waar ik acht jaarnbsp;lang als directeur en docent aannbsp;verbonden ben geweest.

Met de aardbeving in Bam (2003) begon mijn loopbaannbsp;als correspondent voor het dagblad Trouw. Daarnaast werkte iknbsp;ook voor de VRT, NOS, VPRO,nbsp;BNR, diverse bladen en schreefnbsp;ik boeken. Het Vuur van PerzIë,nbsp;een roman over de soefi-dichternbsp;Roemi en later het non-fictie-boek Standplaats Teheran. Mijnnbsp;laatste roman De Miniatuur-meesteres speelt zich af in hetnbsp;Perzië van de zestiende eeuw.

'Ik werd namelijk benaderd om mee te spelen in een Iraansenbsp;oorlogsserie waar ik de rolnbsp;van Sarah Shilton speelde,nbsp;een waarneemster van hetnbsp;Rode Kruis.'

In Utrecht heb ik naast mijn studie Nederlands ook eennbsp;jaartje Film-, theater- ennbsp;televisiewetenschappennbsp;gestudeerd. Maar dat was menbsp;iets te theoretisch. Echt acterennbsp;leek me veel leuker. Die kansnbsp;kreeg ik ook nog in Iran. Ik werdnbsp;namelijk benaderd om mee tenbsp;spelen in een Iraanse oorlogsserie waar ik de rol van Sarahnbsp;Shilton speelde, een waarneemster van het Rode Kruis. De setnbsp;werd gevormd door een nagebouwde gevangenis, zogenaamdnbsp;in Bagdad. Hier werden denbsp;Iraanse krijgsgevangenen gemarteld. Acteren in het Perzisch metnbsp;beroemde acteurs : het was eennbsp;bijzondere ervaring. Als enigenbsp;vrouw op de set had ik zelfs mijnnbsp;eigen visagiste en een persoonlijke assistente die erop toezagnbsp;of mijn kleding wel bedekkendnbsp;genoeg was.

In de loop van de jaren heb ik Iran zien moderniseren, denbsp;hoop zien vervliegen, de bitterenbsp;smaak van de sancties geproefd,nbsp;de prijzen zien vervijfvoudigen,nbsp;ontelbare verwensingen aan hetnbsp;adres van 'Grote Satan' Amerikanbsp;en Israël uit de monden vannbsp;conservatieven gehoord,nbsp;verkiezingen verslagen, veelnbsp;gastvrijheid ervaren en denbsp;vreugde en het verdriet vannbsp;de Iraniërs mogen delen.nbsp;Het nucleaire akkoord dat Irannbsp;onlangs met het Westen sloot,nbsp;bracht aanvankelijk nieuwenbsp;hoop. Toch merken de burgersnbsp;tot nu toe bar weinig van denbsp;deal. Wat de toekomst gaatnbsp;brengen blijft dan ook onduidelijk, maar één ding is zeker;nbsp;saai wordt het hier nooit!


Illuster November 2016 25

-ocr page 26-

Een greep uit de agenda



Alumniprogramma nationaal

? ? Voor actuele informatie over tijden en locaties: www.uu.nl/alumni

we willen allemaal dat ze goed zijn en snel op de markt komen. Maar ja...nbsp;Het kan wél, toont prof. Ellen Moorsnbsp;met haar onderzoek aan. Het publieknbsp;kan bij deze lezing meedenken, ooknbsp;de start-ups die worden uitgenodigd.nbsp;Korting voor jongeren mogelijk.

Donderdag 26 januari 2017

Themadiner Den Haag in Brasserie Berlage Gastspreker: prof. dr. José van Dijck,nbsp;president Koninklijke Nederlandsenbsp;Akademie van Wetenschappen


Donderdag 10 november

JAN Business Borrel

Een kans om binnen te kijken bij Utrechtse bedrijven, jouw ideeën te pit—nbsp;chen en te netwerken met andere alumni.

Woensdag 16 november 2016

Alumniavond Brabant/Limburg bij ECl Cultuurfabriek in Roermond

Lezing: ‘De circulaire economie’ met alumnus dr. André van Wageningennbsp;(dsm Dyneema) en prof.dr. Markonbsp;Hekkert, directeur Copernicus Instituutnbsp;voor Duurzame Ontwikkeling.

Vrijdag 18 november

Utrechtlezing Gelderland bij Teijin Aramid

Arnhem Nieuwe medicijnen, duurzame producten, innovaties in het algemeen:

Maandag 21 november

Alumnidiner Meppel in Herberg 't Plein Inhoudelijk hoofdgerecht door prof dr.nbsp;Sjef Smeekens: “Voldoende voedsel voornbsp;allen in 2100; wetenschappelijk onderzoeknbsp;en de productiviteit van gewassen”.

Donderdag 24 november

Themadiner Den Haag in Brasserie Berlage

Gastspreker: Maurice Unck, directeur Commercie en Ontwikkelingnbsp;Nederlandse Spoorwegen.

Vrijdag 25 november

Jaarbijeenkomst voor Vrienden en donateurs van het Utrechtsnbsp;Universiteitsfonds Academiegebouw

Thema: internationalisering

Woensdag 18 januari 2017 Informatieavond oorlogsmonumentnbsp;Unitas S.R. op Lucas Bolwerk 8nbsp;(vanaf 20.00 uur)

Studentenvereniging Unitas S.R. heeft sinds kort een kunstzinnignbsp;monument waarop de (voormalige)nbsp;leden worden herdacht die in denbsp;Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Alle geïnteresseerden,nbsp;zeker alumni van de Universiteitnbsp;Utrecht, zijn van harte welkomnbsp;bij deze informatieavond over ditnbsp;monument.

? ? Meer info en aanmelding: www.usr.nl / senaat@usr.nl


26 Illuster November 2016

-ocr page 27-

Voor uitgebreide en actuele informatie over het alumniprogramma ? ? www.uu.nl/alumni/agenda

Alumni international

» ? Check www.uu.nl/international-alumni for recent and future international alumni events.

Thursday 17 November

Pitch presentations on Future Food in Brussels (Sheraton hotel)

Speakers; professors Rens Voesenek,

Denise de Ridder and Monique Smeets

Thursday 8 December

Alumni lecture London (Royal

Veterinary College)

Speakers: amongst others ucu-graduate and historian of science

Daniel Margócsy PhD

Studium Generale

Het podium voor lezing en debat van de Universiteit Utrecht. Altijdnbsp;voor iedereen gratis toegankelijk.

» » www.sg.uu.nl

Maandag 21 november

Science Café over kick Tivoli/Vredenburg

Ofje het nu haalt uit extreme sporten of een beetje ‘drank amp; drugs’, een kick isnbsp;voor velen aanlokkelijk. Bungeejumpen,nbsp;een pilletje op een feestje of een bergnbsp;beklimmen. Deze vorm van thrill seekingnbsp;behavior is natuurlijk niet zonder gevaar.nbsp;Waarom zoeken we het op? En is denbsp;kick verslavend? Met onder meernbsp;dr. Christel Lutz (Psychologie, ucu).

Dinsdag 22 november

Herman Phiiipse in gesprek met... Femke Halsema Aula Academiegebouw

Van arbeider tot elite, iedereen deelt tegenwoordig in de onvrede over hetnbsp;politieke systeem. Populisme is al langnbsp;geen vies woord meer. Wat betekent datnbsp;voor onze democratie? Prof. dr. Hermannbsp;Phiiipse spreekt met oud-politica Femkenbsp;Halsema over de noodzaak en mogelijkheden van democratische vernieuwing.

Maandag 28 november

Movies amp; Science: E-team Filmtheater

't Hoogt (Engelstalig)

Human Rights Watch operates on the front lines of Syria and Libya to documentnbsp;war crimes. Getting this information innbsp;the hands of criminal courts and medianbsp;is a dangerous task, qamp;a with dr. Briannenbsp;McGonigle Leyh (Human Rights, uu).nbsp;How can victims of mass atrocities committed by governments and non-statenbsp;actors get justice?

gt; ? Reserveer Je ticket via www.hoogt.nl

Dinsdag 8 en 13 december Filosofisch Café Café Hofman

Tijdens de filosofische cafés onderzoeken we de wereld om ons heen. Dr. Jannbsp;Vorstenbosch (Praktische Filosofie,nbsp;uu) roept de hulp in van filosofie om tenbsp;begrijpen waarom we topsporters blijvennbsp;bewonderen in tijden van doping, matchfixing en commercialisering. Prof. dr.nbsp;Catarina Dutilh Novaes (Theoretischenbsp;Filosofie, rug) onderzoekt ons beeld ennbsp;de ethiek van porno. Porno heeft eennbsp;slechte reputatie, maar is dat wel terecht?

vrijdag 27 januari

Academiegebouw

De rol van de maatschappelijke instituten tijdens de Holocaust

In opdracht van het College van Bestuur van de Universiteit Utrecht organiseert de Utrechtse Historische Studentenkring ieder jaar een Holocaust Memorial Day.nbsp;Het thema van de Holocaust Memorial Day 2017 is de rol die maatschappelijkenbsp;instituten al dan niet speelden tijdens de Holocaust. Na een algemene introductienbsp;zullen er drie casussen worden behandeld waarvan één door prof. dr. Leennbsp;Dorsman over de Universiteit Utrecht. Iedereen is welkom, entree is gratis ennbsp;lunch en een afsluitende borrel zullen worden verzorgd.

» » Meer informatie: www.uhsk.nl


Institutions for Open Societies

Donderdag 1 december

Speedlecture Institutions for Open Societies Raadzaal Achter Sint Pieter 200nbsp;(vanaf 16.00 uur)

Eén van de strategisch onderzoeksthema’s van de Universiteit Utrecht is Institutionsnbsp;for Open Societies. Onderzoekers uit verschillende disciplines doen onderzoek naarnbsp;vragen als: waarom ontwikkelen samenlevingen zich op deze punten zo verschillend? En welke rol spelen instituties in denbsp;vorming van open en duurzame samenlevingen, ofjuist het blokkeren daarvan?nbsp;Het thema organiseert maandelijks eennbsp;speedlecture om de nieuwste onderzoeks-ontwikkelingen binnen het thema tenbsp;delen. De lezingen zijn speciaal voornbsp;onderzoekers, masterstudenten en geïnteresseerden en zijn gericht op het delen,nbsp;uitwisselen en verbinden van onderzoek,nbsp;kennis en mensen. De eerste volgendenbsp;lecture is met prof. dr. Utz Weitzel, hoogleraar financiering en financiële markten.nbsp;Gevolgd door een borrel.

? ? Meer informatie: www.uu.nl/institutions


Illuster November 2016 27

-ocr page 28-

Binnen de bedrijfsvoering is de stip op de horizon dat de Universiteit Utrechtnbsp;in 2030 klimaatneutraal moet zijn.nbsp;Om die ambitie te realiseren moet ernbsp;nog veel gebeuren, maar daar wordtnbsp;hard aan gewerkt. Het afgelopen jaarnbsp;zijn er 4600 zonnepanelen op negennbsp;universiteitsgebouwen neergelegd.nbsp;Nieuwe universiteitsgebouwen wordennbsp;zo duurzaam mogelijk gebouwd ennbsp;ook bij renovatie van bestaande bouwnbsp;is duurzaamheid een leidend principe.nbsp;Er wordt hard gewerkt aan het terugbrengen van de hoeveelheid restafval.nbsp;Onder het motto 'Afval bestaat niet'nbsp;worden zoveel mogelijk materialennbsp;gerecycled.

Mobiliteit is ook een belangrijk punt van aandacht. De vliegreizen van onzenbsp;onderzoekers zijn essentieel bij hetnbsp;bedrijven van wetenschap, maar zijnnbsp;alle reizen nodig? Het Copernicusnbsp;Instituut heeft daar sinds jaar en dagnbsp;aandacht voor. Het kijkt kritisch naarnbsp;de aard van de reizen en als er dan echtnbsp;gevlogen moet worden, compenseertnbsp;het de zogeheten 'wetenschaps-kilometers' door geld te geven aannbsp;duurzame, goede doelen.

Studenten en medewerkers worden gestimuleerd om duurzame initiatievennbsp;te ontwikkelen en ondersteunen via denbsp;universitaire Green Office. Onder hetnbsp;motto Sustainable UU, Sustainable menbsp;worden zij bewust gemaakt waar denbsp;universiteit aan werkt en wat zij zelfnbsp;kunnen doen om op een meer duurzamenbsp;manier te studeren, werken en leven.

www.uu.nl/greenoffice