-ocr page 1-

''Al

'i

H

wi '•


Socic Univ«

|l ondern^rng nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

«iteit Utrecht P®®quot;''®

nieuwe

nonnaaJ

-ocr page 2-

Illuster


De aftrap


Inhoud


Sociaal en ondernemend



Beste mede-alumni, welkom bij Illuster ennbsp;een bijzonder welkomnbsp;aan Anton Pijpers,nbsp;de nieuwe voorzitternbsp;van het College vannbsp;Bestuur. Anton zal


ook zitting nemen in het bestuur van het Utrechts Universiteitsfonds. Daarmeenbsp;wordt de nauwe band tussen de universiteit en ons, alumni, opnieuw bevestigd.nbsp;Wij zien uit naar een intensievenbsp;samenwerking.

Over werken gesproken. Deze Illuster gaat over ‘sociaal ondernemerschap’. Leesnbsp;in het hart van dit blad het interview metnbsp;Harry Hummels, Kim Kiszelnik en Nielsnbsp;Bosma. Zij lopen met de Social Impactnbsp;Factory en het Social Enterpreneurshipnbsp;Initiative voorop met Utrechts onderzoeknbsp;en onderwijs op het terrein van sociaalnbsp;ondernemen. En studenten brengen hetnbsp;al sinds 2005 in praktijk, bijvoorbeeld metnbsp;Enactus Utrecht, dat met sociaal ondernemerschap allerlei maatschappelijkenbsp;problemen helpt oplossen. Zo blijft onzenbsp;universiteit werken aan een betere wereld


10

12

14

22

28


In Utrecht Generatie UUnbsp;De loopbaan van...nbsp;Andre Damiannbsp;Goed besteednbsp;JAN — Jonge Alumni Netwerknbsp;UU centraalnbsp;Bouwjaar 2012nbsp;DUBnbsp;Alumni interviewnbsp;In de spotlightnbsp;In beeld, toennbsp;Bericht uit... Dublinnbsp;Een greep uit de agendanbsp;In beeld



Sociaal ondernemerschap aan de Universiteit Utrecht



Lesmethode groeit uit tot expertisecentrum


en een betere toekomst.

Als u op onzejaarbijeenkomst op

24 november in het nieuwe Stadskantoor — compleet met een schitterend uitzichtnbsp;over uw studentenstad — bent geweest,nbsp;heeft u zelfiets van de wisselwerkingnbsp;tussen Universiteit en haar alumninbsp;kunnen ervaren. Een volgende mogelijkheid is de Universiteitsdag op zaterdagnbsp;14 april 2018. U hoort daar nog over,nbsp;maar met Anton kan ik nu reeds zeggen;nbsp;‘Wij zien uit naar uw komst! ’

Met hartelijke groeten,

Lodewijk Hijmans van den Bergh



12

Roos Ykema zet zich in voor vluchtelingen jan


Internist maakt kennisspel tegen


22


infectiegevaar in de spotlight


Bericht uit... Dublin

9


Tempo maken met sociale


verbeteringen


25


Voorzitter Utrechts Universiteitsfonds

2 Illuster December 2017

-ocr page 3-

‘Bij het opzetten van een sociale onderneming komt van alles kijken.

Dat zijn de leermomenten van Enactus.’— Maud Grootelaar, pagina 18 ?

opening nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tekst Manneke Olivier en Armand Heijnen Foto Ed van Rijswijk

‘Samen bereik je meer dan ieder voor zich’


Colofon

Illuster is een uitgave van de Universiteitnbsp;Utrecht en het Utrechtsnbsp;Universiteitsfonds,nbsp;verschijnt drie keer pernbsp;jaar en wordt toegezondennbsp;aan alumni van denbsp;Universiteit Utrecht.

Redactie Xander Bronkhorst, Joost Dankers,nbsp;Sophie van den Eisen,nbsp;Robbert Jan Feunekes,nbsp;Armand Heijnennbsp;(eindredacteur), Stephanienbsp;Helfferich, Inge Mathijssennbsp;en Manneke Olivier.nbsp;Redactieraad Mariannenbsp;Hoornenborg, ondernemernbsp;De Recht amp; Kromnbsp;Producties; Offert Koning,nbsp;communicatieadviseurnbsp;GGZ Nederland; Arie Smit,nbsp;oud-directeur TeleacNot;nbsp;David Veldman,nbsp;bladmanager/tekstschrijvernbsp;Uitgeverij Virtùmedia.

Art direction amp; vormgeving flowdesign.nlnbsp;Druk Xerox.

ISSN 1338-4703 22e jaargang, #81.nbsp;© Universiteit Utrechtnbsp;Overname van artikelennbsp;met bronvermelding isnbsp;toegestaan. Illusternbsp;wordt gedrukt op milieuvriendelijk fsc-papier.

Volg ons op Facebook en LinkedIn: Alumninbsp;Universiteit Utrechtnbsp;E-mail: alumni@uu.nl


Pijpers voelt zich een gelukkig en bevoorrecht mens dat hij leiding mag geven aan de universiteit. quot;Ik ben groot geworden bij en door de UU,nbsp;ik 'houd' van deze universiteit, het is een beetjenbsp;'mijn' alma mater!quot;, zegt hij. Illuster legt hemnbsp;enkele dilemma's en vragen voor.

Vernieuwen of behouden? “Ik ken de universiteit goed en denk dat bij deze instelling evolutie meer past dannbsp;revolutie. Ik zeg niet ‘alles moet anders’. Integendeel,nbsp;onze universiteit heeft een mooi strategisch plan en wenbsp;staan er goed voor. Dus we moeten deze lijn gewoonnbsp;doorzetten.”

Voorzitter of vicevoorzitter? “Richting geven aan de organisatie vind ik heel mooi. Als vicevoorzitternbsp;bemoeide ik me er natuurlijk ook al mee, want hetnbsp;college is gezamenlijk collegiaal verantwoordelijk.nbsp;Nu zit ik meer aan de voorkant. Maar tegelijk vraagnbsp;ik me bij alle besluiten die ik neem af: wat betekentnbsp;dit voor de betrokkenen? Wanneer je in de top vannbsp;een organisatie zit, moet je je eigen criticasters organiseren: ‘Heb je voldoende hier en daar aan gedacht?’nbsp;Natuurlijk probeer ik dat zelf ook, maar je ziet somsnbsp;gewoon dingen over het hoofd.”

Alleen of samen? “Het is hard werken in het college. Juist daarom is een mooi team dat elkaar — zowelnbsp;op technische skills als op sociaal emotioneel vlak —nbsp;aanvult en het leuk heeft met elkaar, heel belangrijk.nbsp;We moeten vooral complementair zijn, niet drie keernbsp;hetzelfde. Dat is niet goed voor de organisatie en nietnbsp;goed voor een bestuurder. Ik ben er stellig van overtuigd datje het samen moet doen; samen bereik jenbsp;meer dan ieder voor zich. Dat betekent veel overleggen. En goed luisteren naar elkaar. Iedereen magnbsp;meepraten. Maar uiteindelijk moet er ook een besluitnbsp;genomen worden. En daarin is onze academie nietnbsp;altijd even sterk. Je moet eens kijken hoe vaak er nognbsp;eens een rondje gemaakt wordt en nog een rondje.nbsp;Dan moet ik af en toe zeggen; jongens we gaan hetnbsp;tóch zo doen.”

De toekomst? “Een belangrijke vraag is natuurlijk, hoe ziet de uu en het universitaire landschap er in 2025nbsp;uit? Blijven we allemaal éénpitters als universiteiten innbsp;Nederland, of gaan er meer verbindingen en clustersnbsp;ontstaan? En hoe zorgen we ervoor dat studenten —nbsp;ondanks alle digitalisering — toch graag elkaar hiernbsp;blijven ontmoeten? Want het zijn juist deze jongenbsp;mensen die voor een belangrijk deel maken dat wenbsp;een heel bijzondere werkomgeving hebben ! ”

Alumni Net als voorheen blijft alumnibeleid in portefeuille van de voorzitter, dus is Pijpers er nu verantwoordelijk voor. “Alumni vind ik heel belangrijk, daar wil ik graag in investeren! Ik zou willen dat ooknbsp;zij zich, net zoals ikzelf, verbonden voelen met de uu.nbsp;Dat ze binnen de universiteit zichtbaar zijn, dat wenbsp;een beroep zouden mogen doen op al de kennis dienbsp;ze hebben. Dat zou voor studenten en medewerkersnbsp;van toegevoegde waarde zijn.” ?


Illuster December 2017 3

-ocr page 4-

In Utrecht Q

Het kasboekje van Nederland

Sinds wanneer krijgen kinderen zakgeld in plaats van kostgeld te moeten betalen?nbsp;Waarom lenen we tegenwoordig als wenbsp;iets kostbaars willen kopen, terwijl we ernbsp;vroeger voor spaarden? Om op dit soortnbsp;vragen antwoord te krijgen, is hoogleraarnbsp;Financiële geschiedenis Oscar Gelderblomnbsp;met een groot onderzoeksprojectnbsp;begonnen, waarvoor hij de hulp heeftnbsp;ingeroepen van eenieder die verhalennbsp;of documenten kan leveren die metnbsp;persoonlijke financiën te maken hebben.nbsp;Zijn project 'Kasboekje van Nederland'nbsp;heeft als doel zo goed mogelijk tenbsp;achterhalen hoe de persoonlijke financiënnbsp;van gewone mensen er in de twintigstenbsp;eeuw uitzagen. Hij is op zoek naarnbsp;spaarbankboekjes, hypotheekaktes,nbsp;foto's, kasboekjes, testamenten,nbsp;aankoopnota's enzovoort. Ook alumninbsp;die interesse hebben in financiëlenbsp;geschiedenis kunnen meedoen doornbsp;zich te melden bij de projectcoördinator:nbsp;marcia@marciavanwoensel.nl. Hetnbsp;onderzoek wordt gevolgd in een zesdelige NTR televisieserie die vanaf eindnbsp;maart 2018 uitgezonden wordt.

docenten. Beide initiatieven vonden in heel Nederland breed navolging. Ais beloningnbsp;voor deze initiatieven ontving Wubbels uitnbsp;handen van rector Bert van der Zwaan denbsp;zilveren penning van de Universiteit Utrechtnbsp;tijdens de opening van het nieuwe Utrechtnbsp;Centre for Academie Teaching. Dit centrumnbsp;bundelt alle bestaande Utrechtse activiteitennbsp;op het gebied van onderwijsinnovatie ennbsp;beoogt docenten te inspireren en vernieuwing te stimuleren.

? ? www.uu.nl/onderwijs/centre-for-academic-teaching

Boterhamzakje in de Oude Gracht


Podcasts van leden Utrecht Young Academy

De Utrecht Young Academy heeft sinds dit collegejaar een eigen podcast: Voice ofnbsp;UYA. In twintig minuten stellen de leden vannbsp;UYA zichzelf voor en vertellen ze over hunnbsp;onderzoek. Doel is de wetenschap én hetnbsp;wetenschapsbedrijf beschikbaar te makennbsp;voor een groter publiek. UYA is vorig Jaarnbsp;opgericht als Utrechtse pendant van denbsp;landelijke Jonge Akademie van onderzoeksorganisatie KNAW. De Academy verenigtnbsp;in Utrecht 24 talentvolle. Jeugdige onderzoekers die interdisciplinaire projecten ennbsp;het universitair wetenschapsbeleid willennbsp;stimuleren. De podcasts zijn in het Engelsnbsp;omdat de universitaire gemeenschap innbsp;toenemende mate internationaler wordt.

De podcasts zijn te beluisteren op SoundCioud: https://soundcloud.com/utrechtyoungacademy

Bedenker van de Academische Pabo onderscheiden

Emeritus hoogleraar Onderwijswetenschappen Theo Wubbels isnbsp;een van de drijvendenbsp;krachten achter denbsp;Academische Lerarenopleiding ('Academischenbsp;Pabo') en achter denbsp;basis- en seniorkwalificatie voor universitaire


In de Utrechtse binnenstad verliest iemand een plastic boterhamzakje. De wind tilt hetnbsp;op: het zakje belandt in de Oudegracht.nbsp;Niets aan te doen. En wat maakt dat enenbsp;zakje nou uit? Oceanograaf en klimaat-wetenschapper Erik van Sebille zocht uitnbsp;waar dat plastic uiteindelijk terecht kannbsp;komen en maakte daar, samen met lokaalnbsp;nieuwsmedium DUIC, een filmpje over.

Hij geeft weer wat er met plastic onderweg gebeurt, en waarom het zo schadelijk isnbsp;voor het leven in de oceaan. Sebille ziet eennbsp;kans voor Utrecht om te helpen de schadenbsp;aan het milieu te beperken.

? ? Het filmpje is te zien op YouTube: https:// www.youtube.com/watch?v=gkNpwRc2uOo


4 Illuster December 2017

-ocr page 5-

? ? www.uu.nl/nieuws

Studentenleven in Utrecht: 1945 tot heden

In 1945 kende de universiteit vijfduizend studenten, tegenwoordig ruim dertigduizend. Sommige dingen zijn in die 70 jaar onherkenbaar veranderd, andere komen ons nog vertrouwd voor.

Hoe studenten woonden, werkten en zich ontspanden leest u in dit boek onder redactie van hoogleraar Universiteitsgeschiedenisnbsp;Leen Dorsman. Het boek kwam tot stand met financiële ondersteuning uit de campagne Doorgeven van het Utrechts Universi-teitsfonds. Een prachtige reis door het verleden en heden van hetnbsp;Utrechtse studentenleven.

gt; ? Reserveer voor 15 januari uw exemplaar met alumnikorting voor maar € 29,-. Mail uw adresgegevens naar info@ddm.works.nbsp;Meer informatie: www.ddm.works/studenten-leven

Alumnus en Nobelprijswinnaar Nico Bloembergen overleden

Op 5 september 2017 overleed op 97-jarige leeftijd natuurkunde-alumnus en Nobelprijswinnaar Nico Bloembergen. quot;Een behendignbsp;experimentator die baanbrekende theorieënnbsp;ontwikkeldequot;, noemt emeritus-hoogleraarnbsp;Rob Kaptein hem. Op alle drie de onderzoeksgebieden waar hij aan werkte kwamnbsp;Bloembergen tot fundamentele inzichtennbsp;die grote technologische innovaties mogelijknbsp;maakten: de NMR-spectroscopie, waaruitnbsp;later de MRI-scanner voortkwam, de lasernbsp;en de communicatie per glasvezel.

In het Nicolaas Bloembergengebouw op De Uithof huist de NMR-groep van denbsp;faculteit Bètawetenschappen. Hier wordennbsp;— kort door de bocht — MRI-scans gemaaktnbsp;van moleculen. quot;Wij wilden ons nieuwenbsp;gebouw graag een naam van een wetenschapper geven, in plaats van Transitoriumnbsp;of zoietsquot;, lacht Kaptein. quot;Bloembergennbsp;is heel belangrijk geweest voor de ontwikkeling van de NMR-spectroscopie en hadnbsp;een link met de Universiteit Utrecht.

Hij was ook vereerd dat het gebouw naar hem genoemd werd.quot; De toen al 81-jarigenbsp;Bloembergen kwam graag voor de openingnbsp;uit de Verenigde Staten over.

Triton

Bloembergen studeerde natuurkunde in Utrecht, juist omdat hij dat op het gymnasium het moeilijkste vak vond. Hij gingnbsp;roeien bij Triton en stuurde in 1981, hetnbsp;jaar waarin hij de Nobelprijs voor de Natuurkunde kreeg, de vereniging een foto waarinnbsp;de Nobelmedaille naast twee roeimedaillesnbsp;is uitgestald.

Na de oorlog zag Bloembergen voor zichzelf in het verwoeste Nederland te weinig mogelijkheden om zijn wetenschappelijkenbsp;loopbaan voort te zetten. Hij werd denbsp;eerste promovendus van Edward Purcellnbsp;op Harvard University, die kort daarvoornbsp;samen met Robert Pound als eerste hetnbsp;verschijnsel kernspinresonantie — nuclearnbsp;magnetic resonance, NMR — had waargenomen. quot;Een bevestiging hiervan werdnbsp;geleverd dankzij de experimentele gavennbsp;van Bloembergenquot;, vertelt Kaptein.

Meest geciteerd

De belangrijkste bijdrage aan NMR-spectroscopie van Bloembergen is volgens Kaptein de relaxatietheorie geweest.nbsp;De wetenschappelijke publicatie hierover,nbsp;samen met Purcell en Pound, was jarenlangnbsp;een van de meest geciteerde in de natuurkunde. Aan toepassingen dacht Bloembergennbsp;echter niet. Het ging hem puur om hetnbsp;fenomeen.

Ook voor de laser deed hij baanbrekend onderzoek zonder directe toepassing voornbsp;ogen. De Nobelprijs kreeg Bloembergennbsp;voor zijn onderzoek naar de non-lineairenbsp;optica — de wetten die gelden voor licht,nbsp;maar dan in sterke laserbundels. Daarnaastnbsp;wordt ook zijn werk aan masers, lasers vannbsp;magnetron-golven, als Nobelprijswaardignbsp;beschouwd. Wat Bloembergen zo'n uitzonderlijk succesvol wetenschapper maakte?nbsp;De Utrechtse professor Rolf Boelens;

quot;De degelijke fysica-opleiding die hij aan de Universiteit Utrecht kreeg natuurlijk.quot;


Illuster December 2017 5

-ocr page 6-

Generatie UU

Ondernemen na promoveren komt niet veel voor. Zeker niet na een promotie aan de faculteit Geesteswetenschappen. Maar hetnbsp;kan wel, zo laten Monica Koster (1967) en Renske Bouwer (1984)nbsp;zien. Samen promoveerden ze vorigjaar op hun lesmethode voornbsp;schrijfvaardigheid op basisscholen: Tekster. De methode wordtnbsp;inmiddels toegepast op verscheidene basisscholen.

Lesmethode Tekster groeit uit tot expertisecentrum ‘Onze lesmethode isnbsp;geboren uit idealisme’

Monica Tijdens ons promotieonderzoek kregen we van docenten die onze methode testten al te horennbsp;dat hun leerlingen echt beter gingen schrijven.

‘Ons onderzoek werd groternbsp;dan alleen hetnbsp;proefschrift.’

Renske We zijn daardoor gedurende ons promotie-traject steeds meer strategische stappen gaan zetten, met het idee dat ons onderzoek groter kon wordennbsp;dan alleen het proefschrift.nbsp;Ook de promotiedatum,nbsp;2 september, lieten we nietnbsp;aan het toeval over:nbsp;dan zijn de scholen netnbsp;begonnen, en is het nognbsp;komkommertijd. Ideaalnbsp;moment om met eennbsp;persbericht over ons onderzoek naar buiten te treden.nbsp;Dat hebben we geweten. Radio-interviews, schrijvende pers, alles. Midden op de Oudegracht kreeg iknbsp;ineens een camera van rtl voor mijn neus.

Monica Het was hectisch ja. Maar wel meteen goede reclame. Ik kon in de week na die mediahoos meteennbsp;negentig proefpakketten opsturen naar diverse basisscholen die in onze lesmethode geïnteresseerd waren.

Renske We hadden er tijdens ons promotieonderzoek een tijdje op zitten broeden hoe we de methode innbsp;boekvorm aan scholen konden aanbieden. We wildennbsp;volledige controle houden over ons eigendom.nbsp;Dus besloten we alles in eigen hand te houden ennbsp;uit te geven zonder hulp van een uitgeverij.

Monica We wisten wel dat we zelf niet alle kennis en vaardigheden hadden om een heel ondernemings-traject vorm te geven. We kwamen uit bij Utrechtinc,nbsp;een start-up incubator in het Utrecht Science Park.

Renske Dat was een gouden greep. Zij hebben ons enorm goed geholpen. Vanzelfsprekend wilden zij,nbsp;als ware ondernemers, na dit traject bekijken hoenbsp;wij een superwinst konden maken.

Monica Dat was voor ons veel minder interessant.

We hadden geen product ontwikkeld waar we miljoenen mee binnen gingen slepen. Integendeel.nbsp;Onze lesmethode is geboren uit idealisme: we zagennbsp;een probleem in de maatschappij, we onderzochtennbsp;dit en kwamen met een oplossing. Ja, echt sociaalnbsp;ondernemen dus.


6 Illuster December 2017

-ocr page 7-

Tekst Ronnie van Veen Foto Ivar Pel


Renske Bij het afronden van dit onder-nemingstraject en ons onderzoek heb ik me de vraag gesteld of ik verder wildenbsp;met ondernemen of met wetenschappelijknbsp;onderzoek. Het werd het laatste: ik bennbsp;nu fulltime postdoc in Antwerpen.nbsp;Dat kon ook omdat ik zag dat Teksternbsp;bij Monica in goede handen is.nbsp;de bestelling naar een DHL-inleverpunt.nbsp;Inmiddels is Tekster uitgegroeid tot meernbsp;dan alleen het uitgeven van de lesmethode.nbsp;Het is een expertisecentrum geworden.nbsp;Ik geefbijvoorbeeld schrijfcursussen ennbsp;lezingen over goed schrijfonderwijs. Als iknbsp;de telefoon opneem, is het vaker ‘Monicanbsp;van Tekster’ dan Monica Koster. ?


‘Een deel van mijn spaargeldnbsp;heb ik geïnvesteerdnbsp;in Tekster.’

Monica Een deel van mijn spaargeld heb ik geïnvesteerd in Tekster. Ik werk vanuitnbsp;huis; het is zonde van het geld om een ofnbsp;ander fancy kantoor te huren. Als eennbsp;school lesmateriaal bestelt, laad ik de dozennbsp;met boeken op een steekkarretje en brengnbsp;Aan het eind van de basisschool isnbsp;slechts 30% van de leerlingen in staatnbsp;om een boodschap schriftelijk goed overnbsp;te brengen. Om dit te verbeteren hebbennbsp;Monica en Renske, in het kader vannbsp;hun gezamenlijke promotieonderzoek,nbsp;de lesmethode Tekster ontwikkeld ennbsp;uitgetest. Uit hun onderzoek blijkt dat alnbsp;na vier maanden onderwijs met Teksternbsp;leerlingen 1,5 leerjaar vooruitgaan.

Tekster is een strategie waarmee leerlingen op een gestructureerde en speelse manier goede teksten leren schrijven.nbsp;Hiermee worden ze voorbereid op denbsp;huidige maatschappij waarin schrijvennbsp;belangrijker is dan ooit.

? ? Meer informatie over Tekster is te vinden op de website tekster.nl. Daar kunnen basisscholen ook (proef)lesmateriaal bestellen.


Illuster December 2017 7

-ocr page 8-

De loopbaan van... Andre Damian

‘Ik kan slecht tegen onrecht en ongelijkheid’

Andre Damian is 21 en sinds juni alumnus van de Universiteitnbsp;Utrecht. Nog geen noemens-waardige loopbaan dus, zounbsp;je denken. Nou, verkeerd gedacht. Andrenbsp;is gezegend met een indrukwekkende dosisnbsp;sociaal, maatschappelijke ondernemerszinnbsp;en beschikt al over een flinke berg (levens)nbsp;ervaring. Zijn motto? quot;Laat je niet tegenhouden door je grootste vijand; jezelf.quot;

In 2015 werd Andre uitgeroepen tot Global Teen Leader en tot één van Denbsp;Jonge 100, de lijst van meest veelbelovendenbsp;jongeren van Nederland. Andere titelsnbsp;die hij op zijn naam schreef: Global Youngnbsp;Peacebuilder en Young European Leadernbsp;for Change. Ook was Andre Jongerenvertegenwoordiger voor Youth for Humannbsp;Rights International, Executive Presidentnbsp;van de 25th International Youth Forum onnbsp;World Peace, lid van de Jongerentaskforcenbsp;tegen kindermishandeling en voorzitternbsp;van de Vredesambassade Tiel. Een paarnbsp;jaar geleden startte hij zijn eigen onderneming; Leaders of Today. En in februarinbsp;— nog tijdens zijn afstuderen — werdnbsp;Andre verantwoordelijk voor Thenbsp;Collective Global Accelerator.

Tjonge Andre, waar komt die enorme drive vandaan? “Ik kan slecht tegen onrecht ennbsp;ongelijkheid en krijg veel energie wanneer


‘Ook al ben ik maar één schakeltje, ik zie het als mijnnbsp;rol in de wereld om me in tenbsp;zetten.’ — Andre Damian

ik iets doe dat positieve impact heeft en iets betekent voor de maatschappij. In mijnnbsp;persoonlijke leven heb ik veel tegenslagennbsp;gehad. En juist door die problemen voelnbsp;ik passie om er wat aan te doen. Ook alnbsp;ben ik maar één schakeltje, ik zie het alsnbsp;mijn rol in de wereld om me in te zetten.”

Wat trekt je specifiek aan in sociaal ondernemerschap? “Vroeg in mijn studie begon ik met vrijwilligerswerk bij mensenrechtenorganisaties. Ik sprak met beleidsmakers, Tweede Kamerleden en mensennbsp;bij de Verenigde Naties. Geweldige


8 Illuster December 2017

-ocr page 9-

Tekst Hanneke Olivier Foto's Kees Rutten

? ? www.uu.nl/alumni


Benoemingen



Mijn Utrecht

Andre

Studie Rechten

Studentenhuis Werner Helmichstraat -

Zuilen

Favoriete plek in Utrecht De Oudegracht

ervaring natuurlijk, maar ik vond die politieke systemen ook langzaam ennbsp;log. Ik dacht: het kan efficiënter en denbsp;impact kan groter.

Toen startte ik Leaders of Today; een internationalejongerenbe wegingnbsp;die sociaal ondernemerschap stimuleert.nbsp;We gaven advies en koppelden mensennbsp;aan elkaar. We creëerden een wereldwijdenbsp;community van jonge leiders, ondernemers en activisten die werken aan allerleinbsp;soorten maatschappelijke projecten.nbsp;Daar leerde ik écht wat sociaal ondernemerschap is.”

En die ervaring zetje nu in voor The Collective Global Accelerator. Wat is dat precies? “Innbsp;januari stuitte ik op The Collective, eennbsp;in Londen gevestigd vastgoedbedrijf metnbsp;een filantropische tak: The Collectivenbsp;Foundation. The Collective bestaat ondernbsp;meer uit het grootste co-living conceptnbsp;ter wereld met vijfhonderd appartementennbsp;en veel gemeenschappelijke ruimtes.

Via LinkedIn sprak ik mijn bewondering uit voor het gebouw en voor wat de CEO voor elkaar heeft gekregen — hij isnbsp;pas 27 en het is een gigantisch bedrijf.nbsp;Hij nodigde me uit in Londen en verteldenbsp;dat ze met de Foundation graag kansennbsp;voor mensen wilden creëren, maar nognbsp;niet wisten hoe. Toen heb ik mijn ideenbsp;voor The Collective Global Acceleratornbsp;gepitcht; een programma dat investeert innbsp;de groei van sociaal ondernemen wereldwijd. Ik kreeg meteen vertrouwen ennbsp;mocht de kar gaan trekken. Nu ben iknbsp;verantwoordelijk voor de grote pot geldnbsp;die ze willen investeren in goede zaken.”

Duik jij overal zomaar zonder vrees in? “Onzekerheden heb ik natuurlijk ook.nbsp;Wat als het niet lukt? Maar ik ben nietnbsp;iemand die zegt ‘dat kan ik niet, want iknbsp;heb het nog nooit gedaan’. Wanneer jenbsp;op je bek gaat, staje gewoon weer op ennbsp;heb je veel geleerd. Ik heb bijvoorbeeldnbsp;moeten leren om een beetje mindful tenbsp;zijn, want The Accelerator opstarten terwijlnbsp;ik ook aan het afstuderen was, was bestnbsp;veel tegelijk.”

Wat is het meest dankbare datje tot nu toe hebt gedaan? “Mijn laatste project. Wenbsp;hebben voor het acceleratorprogrammanbsp;negen sociaal ondernemers van over denbsp;hele wereld voor een maand naar Londennbsp;gehaald. Die negen — allemaal mensennbsp;met potentie om de wereld te veranderennbsp;— zijn geselecteerd uit 3500 aanmeldingennbsp;uit meer dan 150 landen. Na de initiëlenbsp;open call hebben we het afgebakend totnbsp;winstmakende startups in onderwijs,nbsp;gezondheidszorg, milieu en social inclusion.nbsp;En ze doen allemaal iets met technologie.

Het was magisch! Negen mensen die duizenden kilometers hebben gevlogennbsp;om naar Londen te komen. In een inspirerend gebouw, een maand lang samennbsp;wonen en werken; deelnemers noemdennbsp;het een levensveranderende ervaringnbsp;waarmee ze hun startup flink kunnennbsp;laten groeien. De reacties gaven echt zónbsp;veel voldoening. Wat begon met eennbsp;Linkedin-bericht, is nu een kolossaalnbsp;initiatief geworden. De bottom line is dusnbsp;gewoon ‘laatje niet tegenhouden doornbsp;je onzekerheden en daarmee je grootstenbsp;vij and : j ezelf’ -4

? ? Andre Damian Rechtsgeleerdheid (2017) staat op

'De Jonge 100', de lijst van meest veelbelovende jongeren van Nederland.nbsp;Hij is oprichter van het programma Thenbsp;Collective Global Accelerator, dat sociaalnbsp;ondernemers wereldwijd verenigt.

Cora van Nieuwenhuizen doctoraal Sociale Geografie (1987) Isnbsp;benoemd tot minister van Infrastructuurnbsp;en Waterstaat. Zij was voorheen lid vannbsp;het Europees Parlement namens de VVD.

Wouter Koolmees doctoraal Internationaal en Europeesnbsp;recht en doctoraal Economie (2001)nbsp;is benoemd tot minister van Sociale Zakennbsp;en Werkgelegenheid. Hij was voorheennbsp;Tweede Kamerlid voor D66.

René Verhuist

Rechtsgeleerdheid (1984) wordt per

8 september de nieuwe burgemeester van de gemeente Ede.

Willemien van Aalst

Theater- film- en televisiewetenschappen (1989) is de nieuwe hoofdredacteur/ bestuurder van omroep Human. Zij wasnbsp;lange tijd de directeur van Stichtingnbsp;Nederlands Film Festival.

Wouter Kolff

Notarieel Recht (2003) is per 13 september beëdigd als nieuwe burgemeester van de gemeente Dordrecht.

Ingrid de Graaf Nederlandse Taal- en Letterkunde

(1993) directielid Aegon Nederland, is Topvrouw van het Jaar geworden.

Laurens de Graaf promotie Bestuurs- en organisatiewetenschappen (2007) is in novembernbsp;geïnstalleerd als nieuwe burgemeesternbsp;van de gemeente Lopik.


Bluster December 2017 9

-ocr page 10-

Goed Besteed


Campagne Doorgeven 2018

De jaarlijkse campagne Doorgeven biedt alumni en betrokkenen de gelegenheid om een waardevollenbsp;bijdrage te leveren aan de Utrechtse academischenbsp;gemeenschap. Mede dankzij deze bijdragen kannbsp;het Utrechts Universiteitsfonds jaarlijks een aantalnbsp;prachtige, maatschappelijk relevante projecten steunen.nbsp;Voor 2018 zijn de volgende projecten geselecteerd:

Een opleiding aan een topuniversiteitnbsp;dankzij de ues.

Geef om talent

Voor veel talentvolle studenten buiten Europa is het financieel niet haalbaarnbsp;om in Utrecht te studeren. Daarvoornbsp;zijn de Utrecht Excellent Scholarshipsnbsp;(uEs) in het leven geroepen. Dankzijnbsp;deze studiebeurs krijgen zij een uitdagende opleiding aan een topuniversiteit. Met hunnbsp;talent versterken deze UES-studenten bovendien hetnbsp;internationale studieklimaat in Utrecht.

Dankzij de steun van honderden alumni kunnen deze beurzen jaarlijks toegekend worden aan eennbsp;groeiend aantal buitenlandse studenten. Ook in 2018nbsp;wil het Utrechts Universiteitsfonds dit mooie doelnbsp;graag steunen.

Kasboekje van Nederland

Financiële geschiedenis van Nederland van de twintigste eeuw; een onderzoeksproject over en met de Nederlandse bevolking. Particulieren gaan ‘op zolder’nbsp;op zoek naar oude financiële stukken en bijbehorendenbsp;verhalen. Het project maakt deel uit van het nwonbsp;onderzoeksprogramma The Dynamics of Inclusive


10 Illuster December 2017

-ocr page 11-

? ? www.uu.nl/alumni

Finance in the Netherlands, 1750—1970. Het doel van dit onderzoek is het bredenbsp;publiek inzicht te geven welke rol denbsp;normale Nederlander gespeeld heeft innbsp;de financiële geschiedenis van ons land.nbsp;{Zie ook de pagina 4 ‘In Utrecht’ in dit blad.)

Met de opbrengsten van de Door-geven-campagne wordt een online platform mogelijk gemaakt waaropnbsp;de onderzoekers informatie en verhalennbsp;met u zullen delen.


Made in Utrecht: tnclUUsion

Studenteninitiatief InclUUsion biedt vluchtelingen de mogelijkheid om kosteloos cursussen te volgen uit het regulierenbsp;cursusaanbod van de universiteit. Het doelnbsp;is om vluchtelingstudenten op een laagdrempelige manier kennis te laten makennbsp;met het hoger onderwijs. Asielmigrantennbsp;en statushouders doorlopen lange procedures voordat ze een status toegewezennbsp;krijgen en daarmee de regie over hunnbsp;leven terugkrijgen. Langdurige uitsluitingnbsp;bemoeilijkt het integratieproces.nbsp;InclUUsion maakt het voor hen mogelijknbsp;om zinvol gebruik te maken van denbsp;wachttijd. Het afgelopen jaar hebben 199nbsp;studenten met meer dan 30 nationaliteitennbsp;cursussen gevolgd. De opbrengsten uit denbsp;Doorgeven-campagne worden gebruiktnbsp;om het project te professionaliseren ennbsp;breder uit te werken. De succesvollenbsp;aanpak van InclUUsion wordt inmiddelsnbsp;ook door andere Nederlandse universitei-ten nagevolgd.

Hulphonden tegen PTSS bij veteranen

Het effect van de mens-dier interactie op verschillende menselijke aandoeningennbsp;wordt inmiddels breed onderzocht.

Zo ook het effect van hulphonden op de behandeling van veteranen met ptssnbsp;(een posttraumatische-stressstoornis).nbsp;De eerste resultaten zijn veelbelovend.

De faculteit Diergeneeskunde wilnbsp;inzicht krijgen innbsp;de dynamiek tussennbsp;veteraan en hond.

veteraan en hond. Een eerste pilot meet

Geef om wetenschap voor een betere toekomst

Bijdragen aan een betere toekomst? Heeft u al eens gedacht aan het bestemmen van (een deel van) uw nalatenschap aan de universiteit?

De groei en bloei van de universiteit wordt steeds meer afhankelijk van particuliere giften. U kunt, ook als u er zelf niet meer bent, veel betekenen voor jonge mensennbsp;en meehelpen aan het oplossen van maatschappelijke problemen. Door na te latennbsp;aan de wetenschap kunnen nieuwe generaties studenten en onderzoekers van denbsp;Universiteit Utrecht zich ontwikkelen, om zo op hun beurt een waardevolle bijdragenbsp;te leveren aan de samenleving. Elk bedrag helpt!


Ook doorgeven?

Uw bijdrage komt volledig ten goede aan hetnbsp;project van uw keuze.

? ?

het effect van de omgang met hulphonden op een aantal psychofysiologische parameters van acht veteranen met ptss.

Hiervoor worden onder meer smart watches ingezet voor het meten van:nbsp;hartslag, bloeddruk en (nachtelijke)nbsp;activiteit. Aanvullende metingen richtennbsp;zich op acceleratie, huidtemperatuur ennbsp;huid elektrische activiteit. 4

'W.Ul

Sr * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i*'W * •


Illuster December 2017 11

-ocr page 12-

JAM jong®.

alumni

netwerk

Voor alumni tot 35 jaar is er het Jonge Alumni Netwerk (JAN). Het bestuur van het JAN organiseert activiteiten en evenementennbsp;waarbij jij op een informele manier je netwerk kunt uitbreiden.

Student Milieu-Natuurwetenschappen en Rechten RoosYkema kreeg bij de Opening van het Academisch Jaar voor haar initiatief WelnU de studentenprijs voor Bijzondere Verdiensten.nbsp;De Universiteit Utrecht kent die prijs jaarlijks toe aan studenten die uitmuntend buiten hunnbsp;studie presteren. Samen met ruim honderd taalvrijwilligers verzorgt Roos taallessen voornbsp;vluchtelingen in de asielzoekerscentra Oog en Al en Overvecht in Utrecht. Zo hebbennbsp;vluchtelingen de mogelijkheid om tijdens het wachten op een verblijfsvergunning al kennisnbsp;te maken met de Nederlandse taal.

Roos Ykema zet zich in voor vluchtelingen:

‘Al snel bleek dat er een grote vraag was naar taalles’

‘Het is fijn om een prijs te winnen, maarnbsp;het doel is toch omnbsp;de vluchtelingennbsp;vooruit te helpen.’

Door ander vrijwilligerswerk kwam Roos in aanraking met de situatie waarin vluchtelingen dagelijks verkeerden; in een grijs gebouw, gevoed metnbsp;magnetronmaaltijden, verveling alom en maarnbsp;wachten tot procedures eindelijk eens van start zoudennbsp;gaan. Om beter met de vluchtelingen in contact tenbsp;komen, organiseerde Roos een sportactiviteit,nbsp;waardoor al snel duidelijk werd dat er grote vraagnbsp;was naar taalles. Samen met een vriend beslootnbsp;ze actie te ondernemen.

Ondanks dat ze beide geen taalachtergrond hebben, besloten ze om te proberen taalles op tenbsp;zetten. Een oproep op Facebook omnbsp;vrijwilligers te werven leverde binnennbsp;no-time een stroom aan reacties op.nbsp;“Veel mensen willen wel iets doen,nbsp;maar weten niet wat en vinden hetnbsp;spannend om zelf iets te organiseren”,nbsp;vertelt ze. “Er bleken ontzettend veelnbsp;mensen te zijn die niet bang warennbsp;voor de ‘tsunami aan vluchtelingen’nbsp;en juist heel graag iets wilden doen.”

De eerste vier maanden gaven Roos en haar vrijwilligers les in een oude school die dienst deed alsnbsp;tijdelijke noodopvang. “De bewaking liet ons vooralnbsp;naar binnen omdat ze het initiatief leuk vonden, maarnbsp;voor de rest was het chaotisch.” Omdat het vluchtelingen betreft zonder status en dus nog zonder rechtnbsp;op inburgering, is er geen subsidie en wordt allesnbsp;zonder budget geregeld. De overheid en het Centraalnbsp;Orgaan opvang Asielzoekers (coa) bieden soms zelfsnbsp;weerstand tegen dit soort initiatieven omdat er tenbsp;weinig controle is. “Daarom geven we nu les in eennbsp;restaurant dichtbij het Azc. De vluchtelingen stromennbsp;in steeds grotere getale toe, want de positieve verhalennbsp;van de cursisten verspreiden zich vanzelf”

Ook het resultaat is goed. “De vluchtelingen komen met veel plezier, een vaste groep staat vaaknbsp;al voor aanvang van de cursus te wachten om mee tenbsp;helpen met opbouwen. Met een aantal van hen hebnbsp;ik echt een band opgebouwd.” Het gaat om een helenbsp;diverse groep: man, vrouw, jong, oud, analfabeet totnbsp;hoogopgeleid. Sommigen willen snel de taal lerennbsp;om het inburgeren later te versnellen, maar andere,nbsp;vooral oudere vluchtelingen, zijn al blij als ze hunnbsp;eerste woordjes Nederlands leren. Meerdere zijnnbsp;inmiddels zonder professionele taalles doorgestroomdnbsp;naar vooropleidingen van het hbo en de universiteit.

Roos is blij dat de universiteit haar erkenning heeft gegeven voor haar initiatief. “Maar”, zegt ze,nbsp;“het is natuurlijk erg fijn om een prijs te winnen,nbsp;maar het doel is toch echt om de vluchtelingennbsp;vooruit te helpen.”

De toekenning van de prijs heeft haar veel positieve reacties opgeleverd. Er zijn inmiddels een hoop nieuwe vrijwilligers. Roos doet nu vrijwilligerswerknbsp;in een vluchtelingenkamp in Griekenland. ?


12 Illuster December 2017

-ocr page 13-

gegeven op maandagavond,


Mijn Utrecht


wetenschappen en Rechtsgeleerdheid


Studievereniging Studievereniging


Favoriete plek in Utrecht Café van Velsen


-ocr page 14-

centraal

Beeld flowdesign.nl

Sociaal ondernemerschap aan de Universiteit Utrecht ‘Ondernemennbsp;is per definitie eennbsp;sociale activiteit’

-ocr page 15-

Tekst Armand Heijnen Foto's Maarten Hartman

? ? www.uu.nl/alumni

‘Sociaal ondernemen beoogt behalve financiële óók maatschappelijke doelstellingen na te streven.’Aldus een bondige definitie van prof. dr. Harry Hummels, die ruimnbsp;een j aar geleden werd benoemd tot hoogleraar Sociaal Ondernemerschap aan denbsp;Universiteit Utrecht.We spreken hem in hartje Utrecht, in de ‘Social Impact Factory’ (sif),nbsp;het prachtige historische pand pal tegenover muziekcentrum Tivoli Vredenburg.

Kim Kiszelnik, een van de initiatiefnemers van sif en inmiddels directeur daarvan, sluit bij het gesprek aan, evenals dr. Niels Bosma, mede oprichter en coördinator van hetnbsp;Social Entrepreneurship Initiative van de Universiteit Utrecht.

Let wel: ik heb het over ondernemen, niet over ondernemingen. Het kan goed zo zijnnbsp;dat een onderneming, pakweg Philips, wélnbsp;bepaalde maatschappelijke doelstellingennbsp;nastreeft, zonder als totaal als sociale ondernemingnbsp;aangemerkt te kunnen worden”, nuanceert Hummelsnbsp;zijn definitie.

“Neem hier dit gebouw van sif”, vult Kiszelnik aan. “We hebben het volledig circulair proberen innbsp;te richten, dus met gerecyclede spullen. De kamernbsp;waar we nu zitten bijvoorbeeldnbsp;(ziepagina 17, red.), is ingerichtnbsp;door het bedrijf I-did. Zijnbsp;hebben zich gespecialiseerdnbsp;in zogeheten slow fashion,nbsp;waarbij ze oude stoffen latennbsp;vervilten door mensen dienbsp;op grote afstand staan van

Grote bedrijven trekken het zich steeds meer aannbsp;dat het slecht gaat metnbsp;klimaat, natuur ofnbsp;grondstoffenvoorraad.’

de arbeidsmarkt. Deze kamer ............................................

hebben ze bekleed met ver-vilte oude uniformen van klm. Dus zowel voor wat betreft het materiaal waarmee ze werken als voor watnbsp;betreft de mensen die ze aan het werk willen helpen,nbsp;is I-did sociaal ondernemend. I-did werkt bovendiennbsp;samen met Ikea, dat zich daarmee maatschappelijknbsp;óók van haar goede kant toont zonder zelf een socialenbsp;onderneming te zijn.”

Daarin onderscheidt sociaal ondernemen zich ook van mvo (maatschappelijk verantwoord ondernemen). “Bij MVO is het maatschappelijk doel eigenlijknbsp;een randproduct, niet het hoofddoel”, legt Bosma uit.nbsp;“Streven van mvo is bijvoorbeeld om zo min mogelijknbsp;schade aan te richten aan het milieu, terwijl sociaalnbsp;ondernemen dat niet als streven heeft, maar als doel.

Feitelijk zou je het een correctie kunnen noemen op de kapitalistische economie, waarbij winst het alfanbsp;en omega is en geld dus de belangrijkste drijfveer.”

Is winst maken dan niet bij alle economische activiteiten het doel? Met andere woorden: is alleennbsp;al qua naamgeving sociaal ondernemen niet eennbsp;soort contradictio in terminis? “Absoluut niet”, veertnbsp;Hummels op. “Ik denk dat ik namens ons alle drienbsp;hier spreek als ik beweer dat ondernemen per definitienbsp;een sociale activiteit is. In het ondernemen ging hetnbsp;jarenlang niet alleen om winst,nbsp;maar namen ondernemers óóknbsp;maatschappelijke, sociale ennbsp;ecologische doelstellingen meenbsp;in hun overwegingen. Innbsp;familiebedrijven bijvoorbeeld,nbsp;in de periode vóór de hogenbsp;vlucht van de aandeleneconomie — pakweg zo’nnbsp;dertigjaar geleden. Toennbsp;was het heel gewoon om ook de jongens die niet zonbsp;goed mee konden komen binnen het bedrijf aan takennbsp;te helpen, en toen werd rekening gehouden met denbsp;natuur in de omgeving. Dat willen we wel weer terugnbsp;zien te krijgen.”

Bosnia: “Het inzicht dat die aandelen-economie grenzen heeft, is deels ontstaan na de decentralisatie.nbsp;Lokale overheden kregen steeds meer taken, die zenbsp;met minder middelen moesten doen. Daarom werdnbsp;minder geleund op de verzorgingsstaat en meer eennbsp;beroep gedaan op de burgers om ‘mee te doen’. Dezenbsp;ontwikkeling werd versterkt door de mondiale beweging van development goals, die ook de noodzaak vannbsp;meer maatschappelijk georiënteerd ondernemen


Illuster December 2017 15

-ocr page 16-

UU centraal Sociaal ondernemerschap aan de Universiteit Utrecht


Prof, dr, Harry Hummels is per 1 mei 2015 benoemd tot hoogleraar Sociaal Ondernemerschap aan de Utrecht Universitynbsp;School of Economics van de faculteit Recht,nbsp;Economie, Bestuur en Organisatie. Zijnnbsp;leerstoel is mede mogelijk gemaakt doornbsp;Tony's Chocolonely, Van Doorne Advocatennbsp;en ABN AMRO. Hummels studeerde filosofie in Groningen en promoveerde innbsp;Enschede. Hij is tevens hoogleraar aan denbsp;Universiteit Maastricht waar hij zich ondernbsp;meer bezighoudt met waarden gedrevennbsp;handelen in het bedrijfsleven, de financiëlenbsp;sector en de samenleving. Daarnaastnbsp;werkt hij voor de United Nations Officenbsp;for Project Services als senior adviseurnbsp;op het gebied van impact investing.

Dr. Niels Bosma is medewerker aan de Utrecht University School of Economics. Aan de Universiteit Utrechtnbsp;studeerde hij economische geografie;nbsp;zijn master in de Econometrie behaaldenbsp;hij aan de Rijksuniversiteit Groningen.nbsp;Vervolgens was hij verbonden aannbsp;onder meer de London Business School,nbsp;de Erasmus Universiteit Rotterdam ennbsp;het instituut Tinbergen. Bosma is medenbsp;oprichter en coördinator van het Socialnbsp;Entrepreneurship Initiative (SEI) vannbsp;de Universiteit Utrecht.

Kim Kiszelnik is alumna van de Universiteit Utrecht. Ze heeft gewerktnbsp;als projectcoördinator bij ING op hetnbsp;gebied van microfinanciering, alsnbsp;programmamanager bij de Stichtingnbsp;DOEN en bij Kirkman Company, waarnbsp;ze zich vooral bezighield met co-creatingnbsp;Social Enterprises. Kiszelnik is nu werkzaam als algemeen directeur bij denbsp;Social Impact Factory.



binnen het kapitalistisch stelsel stimuleerden. Milieu bijvoorbeeld is voor grote bedrijven vannbsp;steeds meer belang. Ze trekken het zich aan datnbsp;het slecht gaat met klimaat, natuur, grondstoffen-voorraad en dergelijke.”

‘Sociaal ondernemen is wat wij ‘het nieuwenbsp;normaal’ noemen.’

Het nieuwe normaal

SIP is een mooi voorbeeld van de uitwerking van dienbsp;decentralisatie op lokale initiatieven. “De stichting is medionbsp;2015 begonnen met het bijnbsp;elkaar brengen van partijen

die zich met sociaal ondernemen bezig houden”, licht Kiszelnik toe. “We proberen kleine initiatieven tenbsp;koppelen aan grotere ondernemers in de regio, ondernbsp;meer door ze hier, in dit gebouw, samen aan tafel tenbsp;krijgen en ze samen te laten werken aan oplossingennbsp;voor maatschappelijke en ecologische uitdagingen,nbsp;zoals bijvoorbeeld op het gebied van recycling,nbsp;sociale samenhang in de buurt, het bestrijden vannbsp;zwerfvuil enzovoort. Dat is wat wij ‘het nieuwenbsp;normaal’ noemen.”

“Om het nieuwe normaal te realiseren heb je ook kennis nodig”, vult Bosma aan. Waarmee hij gelijk denbsp;rol schetst die de universiteit speelt in sip, en in sociaalnbsp;ondernemen in het algemeen. “We hebben kennisnbsp;nodig over ecosystemen. We moeten impact-metin-gen kunnen verrichten — dus zien te achterhalennbsp;welk effect die sociaal-ondernemende activiteitennbsp;nu precies hebben. En niet in de laatste plaats: wenbsp;moeten een generatie studenten opleiden die besefnbsp;hebben van sociaal ondernemen. Verschillende vannbsp;onze Izowours-studenten hebben een tijd meegelopennbsp;op de SIP en er cursussen gevolgd. Een van die studenten is er nu bezig met een eigen onderneming, Timenbsp;space, dat studieplekken beschikbaar stelt die ooknbsp;buiten kantooruren bereikbaar zijn en die er — andersnbsp;dan de studieplekken in de bibliotheek bijvoorbeeldnbsp;— niet alleen zijn om rustig te studeren, maar ooknbsp;om te sparren en het samen gezellig te hebben.”

Sociaal ondernemen krijgt bij de universiteit vooral gestalte en een herkenbare plek binnen hetnbsp;interfacultaire Social Entrepeneurship Initiative. Het seinbsp;stimuleert en faciliteert multidisciplinair onderzoeknbsp;en creëert en deelt kennis, ook met externe partners.


16 Illuster December 2017

-ocr page 17-

? ? www.uu.nl/alumni


Hummels en Bosma zijn binnen het sei werkzaam, dat is gevestigd in de Schoolnbsp;of Economics op het terrein van Universitynbsp;College. De leerstoel van Hummels en denbsp;twee PhD-posities van sei worden externnbsp;bekostigd door een stichting waaraannbsp;ABN/Amro, Tony’s Chocolonely ennbsp;Van Doorne Advocaten bijdragen.

Tony's Chocolonely als rolmodel “Tony’s Chocolonely benaderde ons metnbsp;een duidelijke kennisvraag: hoe kunnennbsp;we de kindslavernij uit de cacaosectornbsp;halen? Het bedrijf zelf is dat gelukt, maarnbsp;hoe krijgen we ook andere partijen zonbsp;ver?”, licht Hummels toe. “Niels en ik zijnnbsp;samen afgelopen december naar het bedrijfnbsp;in Ghana en Ivoorkust geweest, medenbsp;om te bezien welke opdracht we de tweenbsp;PhD’s mee zouden kunnen geven.nbsp;De ene promovendus richt zich explicietnbsp;op de waardeketen cacao en de impact dienbsp;Tony’s Chocolonely heeft in de regio ennbsp;op de cacaoproducenten en fabrikanten,nbsp;terwijl de andere ook ruimte krijgt omnbsp;naar andere ketens te kijken, bijvoorbeeldnbsp;koffie of textiel.”

Tony’s werkt. “Het bedrijf is een belangrijk rolmodel”, vertelt Bosma.nbsp;“De chocolademarkt in Nederland wasnbsp;eigenlijk al lang verzadigd, en ook de Fairnbsp;Trade chocolade had zich al een belangrijke positie verworven, maar toch slaagdenbsp;Tony’s erin een groot marktaandeel tenbsp;verwerven. Dus wat het bedrijf vooralnbsp;doet is laten zien dat het kan, datje én sociaal kunt zijn, én een concurrerend productnbsp;in de markt kunt zetten, ook al is dat voornbsp;de consument wat duurder.”

Ook de Utrechtse alumna Tissa Aunilla is een goed voorbeeld, zij het op kleinerenbsp;schaal. Hummels bezocht haar chocolade-bedrijf Pipiltin Cocoa onlangs in Jakarta.nbsp;“Mijn leerstoel komt dan in beeld”, aldusnbsp;Hummels, “omdat ik me samen met het


Alumni Office van de universiteit richt op het delen en ontwikkelen van kennis ennbsp;expertise in het wereldwijde netwerk vannbsp;alumni.” Het is de taak van de wetenschapnbsp;om met bedrijven te werken om te beziennbsp;of zij hun productieproces kunnen veranderen en welke impact dat dan heeft.”

‘Tony’s Chocolonely laat zien datje én sociaalnbsp;kunt zijn, én eennbsp;concurrend product innbsp;de markt kunt zetten.’

Plan Einstein

In toenemende mate houden ook studenten zich bezig met activiteiten op gebied van sociaal ondernemen. Een aantal isnbsp;bijvoorbeeld betrokken bij het zogehetennbsp;Plan Einstein, een project in Overvechtnbsp;voor buurtbewoners én voor vluchtelingen. “Bedoeling is”, weet Kiszelinik,nbsp;“dat dit project de kans biedt om vluchtelingen en buurtbewoners met elkaar innbsp;contact te brengen, niet alleen om samennbsp;bezig te zijn met activiteiten als sport,nbsp;muziek, koken of eten, maar juist om zichnbsp;professioneel verder te ontwikkelen alsnbsp;sociaal ondernemer. Met als belangrijknbsp;doel: het activeren van vluchtelingennbsp;vanaf dag één dat ze zich hier melden,nbsp;en ongeacht wat ze later doen: hiernbsp;blijven, naar elders doorreizen of terugkeren. In dit Plan Einstein werken allerleinbsp;instanties samen, zoals vluchtelingenwerknbsp;Nederland en wijkbewoners. Ook metnbsp;de uu is er een ondernemerschaps-programma.”

“Sociaal ondernemen is ontzettend leuk”, concludeert Hummels. “Je ziet bijnbsp;studenten een groeiende interesse, zowelnbsp;om zelf met een activiteit op dit gebied tenbsp;beginnen als belangstelling voor bedrijvennbsp;die er mee bezig zijn. Tony’s Chocolonelynbsp;is het meest populair, maar ook Fairphone,nbsp;een onderneming die duurzame smartphones ontwikkelt, beoordelen ze in toenemende mate als cool. Zien datje iets kuntnbsp;doen, dat het niet allemaal even grootsnbsp;hoeft te zijn om een verschil te kunnennbsp;maken, dat maakt ons veld van onderzoeknbsp;en onderwijs enorm dynamisch en aantrekkelijk voor studenten.” ?


Illuster December 2017 17

-ocr page 18-

Bouwjaar 2012 De student anno 2017



Enactus is een platform voor sociaal en duurzaam ondernemerschap door studenten, dat in 36 landen actief is. De Utrechtsenbsp;organisatie is de grootste van Nederland.nbsp;Binnen Enactus runnen studenten hun eigennbsp;onderneming, waarbij zij begeleiding krijgennbsp;vanuit universiteit en bedrijfsleven. Daarbijnbsp;volgen alle leden aan de Enactus Academynbsp;een stoomcursus sociaal ondernemerschapnbsp;en krijgen zij verschillende workshopsnbsp;aangeboden om zichzelf te ontwikkelen.

kwam in 2012 naar Utrecht voor een bachelor Algemene Sociale Wetenschappen en volgt inmiddels de masternbsp;Human Geography in Nijmegen. Binnennbsp;Enactus was zij een van de leden bij Oma'snbsp;United, een project om eenzaamheid ondernbsp;ouderen tegen te gaan. quot;Wij organiseerdennbsp;creatieve middagen waarop de oma's mooienbsp;producten maakten —- bloempotten, notitieboekjes, tasjes — vaak met gerecycledenbsp;materialen. Met de verkoop daarvan kondennbsp;we dit project financierenquot;, vertelt ze.

Social ondernemen door studentë^^

Inmiddels is Oma's United gestopt. quot;De bedoeling is dat uiteindelijk zo'n onderneming op zichzelf komt te staan, los van Enactus.nbsp;Na een aantal jaar is voor Oma's Unitednbsp;helaas besloten dat dit niet haalbaar wasnbsp;en hebben we het project afgerondquot;,nbsp;vervolgt Maud. quot;Ik ben nu bezig met hetnbsp;opzetten van 'Toekies', een sociale onderneming die t-shirts verkoopt met opdrukkennbsp;naar ontwerpen van vluchteling-kinderen.nbsp;De opbrengsten hiervan zullen we vervolgens weer in de kinderen kunnen investeren.nbsp;Bij dat opzetten komt van alles kijken,nbsp;en daarin zit het leermoment van Enactus.nbsp;We zijn bezig met crowdfunding, zoekennbsp;contact met de doelgroep, maken een onder-nemings- en marketingsplan enz. Dus iknbsp;leer er veel van, maar ik haal er vooral veelnbsp;energie uit. Het geeft enorme voldoeningnbsp;om iets actiefs te doen met en voor mensennbsp;waarmee je anders nooit in aanrakingnbsp;zou komen.quot;

ondersteunen of die op zoek zijn naar meer informatie,nbsp;kunnen terecht op de site.

-ocr page 19-

DU

dub.uu.nl

DUB, het Digitale Ublad, is het onafhankelijk medium van de Universiteit Utrecht. Op www.dub.uu.nl vind je het meest actuele nieuws, achtergrondverhalen, discussienbsp;en columns op het gebied van onderwijs, onderzoek en studentenleven.

Buurtbemiddeling helpt bij studentenoverlast


utrecht is een studentenstad, maar het aantal inwoners dat niet studeert is groter.nbsp;Het verschil in leven tussen de twee groepennbsp;zorgt voor overlast. Buurtbemiddelingnbsp;probeert te helpen bij conflicten.

Het is elk jaar weer raak. Vooral in de eerste maanden van het collegejaar komennbsp;er bij Buurtbemiddeling Utrecht, dat hulpnbsp;en advies biedt bij burenruzies, veel klachtennbsp;binnen over studentenoverlast.

Studenten die midden in de nacht luidruchtig afscheid nemen op de stoep voor hun huis, onaangekondigde huisfeestjes en dagelijks gestamp op de trap. Het is een kleinenbsp;greep uit de klachten die Buurtbemiddelingnbsp;Utrecht, onderdeel van welzijnsorganisatienbsp;U-centraal, krijgt over studenten. Vorig jaarnbsp;ontving Buurtbemiddeling Utrecht 370 klachten. Het overgrote deel van de klachten gaatnbsp;over geluidsoverlast. Soms worden ze vergezeld van ergernissen over rondslingerendenbsp;fietsen of over studenten die vanaf hetnbsp;balkon staan te plassen.

Dat soort geluiden kwamen traditioneel vooral uit de binnenstad, Utrecht Oost ennbsp;Noord-Oost, waar zich grote studentenpanden bevinden, maar de laatste jaren ook uitnbsp;Zuilen, Rivierenbuurt en Dichterswijk. In dienbsp;wijken wonen steeds vaker drie of vier studenten in gewone rijtjeshuizen, aldus Josénbsp;van den Berg, coördinator bij Buurtbemiddeling Utrecht.

Volgens haar tonen studenten zich over het algemeen bereid om met hun buren omnbsp;de tafel te gaan. quot;In 85 procent van de gevallen willen studentenhuizen meewerken aannbsp;een bemiddelingsgesprek. Dat percentage isnbsp;hoger dan bij niet-studenten. Studenten zijnnbsp;zich er van bewust dat ze meer overlastnbsp;geven dan een gezin met kinderen.quot;



Universiteit hijst samen met hogeschool regenboogvlag

Met het uithangen van de regenboogvlag aan het Academiegebouw lieten de universiteit en de hogeschool van Utrecht op woensdag 11 oktober weten dat iedereen openlijknbsp;voor zijn of haar seksuele voorkeur mag uitkomen. Het was de eerste keer dat de UUnbsp;deelnam aan de internationale Coming Outnbsp;Day. Johan Rozenbrand, docent bij Farmacienbsp;en lid van de Universiteitsraad, vindt hetnbsp;belangrijk dat de universiteit stil staat bijnbsp;deze nationale dag. quot;In het nieuwe Strategisch Plan neemt diversiteit en een inclusievenbsp;universiteit een belangrijke plaats in. Seksuele diversiteit krijgt echter weinig aandacht.quot;

Minister vindt declaratiegedrag UU-bestuurders 'onacceptabel'

Voormalig minister Jet Bussemaker zei in een brief aan de Tweede Kamer, dat ze het declaratiegedrag van de Utrechtse bestuurdersnbsp;niet acceptabel vindt. De Raad van Toezichtnbsp;moet volgens haar scherper controleren.

Aanleiding van de brief is een rapport van de Onderwijsinspectie over het declaratiegedrag van de Utrechtse bestuurders 2013nbsp;en 2015. Collegeleden bestelden te dure wijnnbsp;en verbleven in prijzige hotels. Ook warennbsp;de taxikosten te hoog. Naar aanleiding vannbsp;het rapport hebben de bestuurders 200 euronbsp;terugbetaald en heeft de universiteit denbsp;regels voor het declareren aangescherpt.

Oude U-bladen online door te bladeren

Alle jaargangen van het papieren U-blad zijn door de Universiteitsbibliotheek gescandnbsp;en digitaal toegankelijk gemaakt. Tot 2010nbsp;verschenen de jaargangen van het U-bladnbsp;op papier, daarna digitaal als DUB.

Door samenwerking met de UB en financiering van het K.F. Hein Fonds is hetnbsp;nu mogelijk om alle jaargangen digitaal tenbsp;bekijken. Tevens heeft DUB een expositienbsp;gemaakt met opvallende voorpagina'snbsp;tussen 1969 en 2009. In december te ziennbsp;in de UB op De Uithof, vanaf januari innbsp;de UB in de binnenstad.

? ? Bekijk het archief van het U-blad op www.dub.uu.nl.


Illuster December 2017 19

-ocr page 20-





i.L.



In gesprek met quot; horecaondernemer

Gijs Werschkull


en

Ç duurzaam denken


In plaats van enkel te schoppen tegen het kapitalistische systeem, pleit Utrechtse horecaondernemer Gijs Werschkull (36) ervoor om binnen datnbsp;systeem de juiste keuzes te maken. Ecologische en sociale duurzaamheidnbsp;staan bij zijn restaurants Gys — bekroond tot het meest duurzamenbsp;restaurant van Nederland — en Syr voorop. Net als geld verdienen.

Iedereen die in de horeca werkt, wil op een keer voor zichzelf beginnen”, weet Gijs. Dat luktnbsp;zeker niet iedereen, soms blijft het enkel bijnbsp;een plan of een idee ergens in het achterhoofd.nbsp;Zo niet bij Gijs. “Ik werd voornamelijk gemotiveerdnbsp;door twee frustraties. Het begon met dat ik op eennbsp;of andere manier altijd vegetarische vriendinnetjesnbsp;had. Ik hou heel erg van uit eten gaan, maar dat bleeknbsp;voor hen vrij snel nogal saai te zijn. Altijd maar dienbsp;quiche of die salade geitenkaas.” Groter nog wasnbsp;misschien wel zijn frustratie over het gebrek aan visienbsp;en bezieling in zijn werkomgeving. “Ik ben in mijnnbsp;studententijd begonnen als afwasser en ben uiteindelijk als kok aan de slag gegaan. Ik miste bij de bedrijven waar ik werkte een groter doel, naast het bedienennbsp;van klanten. Ik wilde heel graag iets met duurzaamheid doen. Het is niet alleen beter voor de wereld alsnbsp;mensen meer vegetarisch en veganistisch eten en omnbsp;je bedrijfzo duurzaam mogelijk te runnen, maar hetnbsp;heeft enorme economische voordelen. Maar ik liepnbsp;de hele tijd tegen een muur van desinteresse op.”

'Ik moet iets doen'

Er leek maar één ding op te zitten: eigen baas worden. Gijs schreef een businessplan voor een zaak waarnbsp;duurzaamheid tot in de kleinste details van denbsp;bedrijfsvoering is doorgevoerd. In 2014 was het plannbsp;klaar en om maar meteen de daad bij het woord te


20 niuster December 2017

-ocr page 21-

Tekst Inge Mathijssen Foto's Ed van Rijswijk

‘Ook door het helemaal commercieel aannbsp;te pakken kan je hetnbsp;juiste doen.’

voegen nam hij ontslag. Vanaf die zomer ging het ineens heel snel. Halfjuli was ernbsp;een locatie gevonden op de Voorstraat,nbsp;I augustus begon het grote klussen en opnbsp;10 oktober gingen de deuren open. Gijs:nbsp;“Vanaf die dag zat het eigenlijk iederenbsp;dag vol. Binnen een halfjaar openden wenbsp;een tweede zaak aan de Amsterdamse-straatweg en sinds kort zit er ook eennbsp;Gys in Rotterdam.”

‘Tussendoor’ ontwikkelde Gijs op de Lange Nieuwstraat in Utrecht hetnbsp;restaurant Syr. “Toen in de zomer vannbsp;2015 de stroom vluchtelingen zo ontzettend toenam, dacht ik — net als heel veelnbsp;mensen — ‘ik moet iets doen! ’ Maar watnbsp;kan ik voor die mensen doen? Een restaurant opstarten, dat kan ik wel. Dat kannbsp;dan een plek zijn voor vluchtelingen omnbsp;ervaring op te doen in de horeca en omnbsp;een netwerk op te bouwen.” Syr moestnbsp;laten zien dat naast ecologische duurzaamheid ook sociale duurzaamheid ontzettendnbsp;belangrijk is. Een idee dat in de praktijknbsp;goed lijkt uit te pakken. “Het is mooinbsp;om te zien dat het lukt om contact te stimuleren tussen mensen die nieuw zijn innbsp;Nederland en de Utrechtse samenleving.nbsp;Om mensen hier wortels te geven zodatnbsp;ze veel gemakkelijker hun weg kunnennbsp;gaan vinden”, zegt Gijs. Daarnaast wordtnbsp;de winst die gemaakt wordt gebruiktnbsp;om, via de Stichting voor Vluchteling-studenten uaf, studies mogelijk te maken.

People en profit

Het was voor Gijs bijzonder belangrijk om dit te kunnen doen zonder subsidiesnbsp;of andere hulp vanuit de overheid. Metnbsp;crowdfunding wist hij voldoende geldnbsp;op te halen om Syr te kunnen beginnen.nbsp;Nu het bedrijf goed op koers ligt is hetnbsp;tevens mogelijk om de investeerdersnbsp;binnen de gestelde tijd af te betalen.

‘Duurzaamheid en sociaal ondernemen is nietnbsp;slechts een verhaaltje.’

“Ik wilde een voorbeeld neerzetten: ook door het helemaal commercieel aannbsp;te pakken kan je hetjuiste doen. Je kuntnbsp;mensen in een lastige situatie helpen,nbsp;zonder hen op kosten van de maatschappijnbsp;te laten leven. Het is — al vind ik ditnbsp;wel een beetje vieze woorden —peoplenbsp;én profit.”

Gijs kijkt met een helikopterview naar processen in de maatschappij en naarnbsp;zijn bedrijven om telkens weer de juistenbsp;strategische keuzes te kunnen maken.nbsp;Duurzaamheid en sociaal ondernemennbsp;is niet slechts een verhaaltje, een laagjenbsp;verf, maar het is echt. “Het is een kwestienbsp;van anders denken. Als je alles op de

Mijn Utrecht

Gijs

Huis 'Ik heb in mijn studententijd op veel plekken gewoond:nbsp;de Cambridgeflat, Tuindorp-West,nbsp;Amsterdamsestraatweg,nbsp;Brigittenstraat, De Bilt.'nbsp;Leukste plek 'Voor het groen:nbsp;Amelisweerd. In de stad ben iknbsp;heel graag op het Ledig Erf.'nbsp;Nu 'Ik woon nu in Rotterdam, om vannbsp;Gysje daar een grote jongen te maken.nbsp;Maar Utrecht is nog wel m'n stadsie.'

oude manier blijft doen, dan laatje, naast datje het qua duurzaamheid niet goednbsp;doet, simpelweg ontzettend veel geldnbsp;liggen.” Het is een paar jaar lang bijzondernbsp;hard werken geweest om dit alles op denbsp;kaart te zetten. Maar, aldus Gijs: “Allesnbsp;watje doet heeft effect op de maatschappij.nbsp;Om onze positieve impact te vergroten,nbsp;moeten we ook heel hard groeien. Er zijnnbsp;plannen om Syr ook naar andere stedennbsp;te exporteren, maar dan wel pas nadatnbsp;iedereen een beetje is uitgerust.” ?


Illuster December 2017 21

-ocr page 22-

In de spotlight

Stel, een patiënte wordt in het ziekenhuis opgenomen met tuberculose. Ze wordt niet in isolatie verpleegd, waardoor medepatiënten en zorgverlenersnbsp;blootgesteld zijn aan een infectierisico. Er zijn afspraken en protocollen voor,nbsp;maar die waren bij de betrokken zorgverleners niet goed in beeld. Hoe voorkomnbsp;je zoiets? Menno Vergeer, internist bij umc Utrecht en oprichter van Redgrasp,nbsp;bedacht er iets op.

Ondernemen met hulp van Utrechtinc

Het voorkomen van infecties met behulp vannbsp;een kennisspe

et is net als met tandenpoetsen,’ zegt Menno. ‘Dat doen we niet omdat hetnbsp;goed is voor onze tanden, dat doen wenbsp;omdat het routine is. Een afspraak in

‘Dus ik vroeg mij af: hoe hou je iedereen op denbsp;hoogte? Met een spel gaatnbsp;dat heel gemakkehjk.’

een protocol of richtlijn vastleggen werkt maar heel beperkt. Mensen lezen die saaie documenten niet voornbsp;hun lol. Dus de kennis komt niet aan of zakt snel weg.nbsp;Je moet het tot een dagelijkse routine maken om metnbsp;die kennis bezig te zijn.”

Dat is dan ook het uitgangspunt van het kennisspel dat hij ontwikkelde, samen met zijn compagnon Fransnbsp;van Camp, met hun bedrijf Redgrasp. Het spel bestaatnbsp;uit quizvragen die elke dag in de mail of op de afdeling via een kiosk door artsennbsp;en verpleegkundigen wordennbsp;beantwoord. Het spelelementnbsp;werkt belonend en mensen zijnnbsp;er per dag nog geen halvenbsp;minuut aan kwijt. Zo wordennbsp;richtlijnen op een speelsenbsp;manier routine.

Hoe kwam je erbij dit spel te gaan ontwikkelen? “Ik was in opleiding tot internist toen ik dat idee kreeg. In eennbsp;ziekenhuis worden fouten gemaakt, het is mensenwerk. Bijna altijd zijn die fouten aan communicatienbsp;te wijten. Mensen hadden geen weet van bepaaldenbsp;afspraken, of ze dachten er niet aan, dat soort dingen.nbsp;Dus ik vroeg mij af: hoe hou je iedereen op de hoogte?nbsp;Met een spel gaat dat heel gemakkelijk.”

Hoe is dat gegaan? “Ik heb eerst veel te lang in mijn eentje nagedacht, zelfs een prototype in India latennbsp;maken. In die tijd deed ik het allemaal nog naastnbsp;mijn fulltime baan in het ziekenhuis. Zat ik om halfnbsp;zes ’s ochtends met India te bellen. Uiteindelijk zorgdenbsp;Margriet Schneider (de huidige voorzitter van denbsp;Raad van Bestuur van het umc) ervoor dat ik eennbsp;aanmoedigingsbeurs kreeg en hielp ze mee omnbsp;mensen in het ziekenhuis enthousiast te makennbsp;voor mijn idee.”

“Toen ben ik met Frans naar Utrechtinc gegaan. Het voordeel van zo’n incubator is datje met een programma bij de les wordt gehouden, je moet regelmatignbsp;laten zien hoe het ervoor staat. Het is een communitynbsp;van mensen die met dezelfde dingen bezig zijn, waaraan je kunt vragen: hoe doe jij dat? En natuurlijk denbsp;cirkel eromheen, advocaten, accountants, mensennbsp;die weten hoe je een bv opricht. Wat voor mij denbsp;allerbelangrijkste les was: kom van je zolderkamernbsp;af en praat met je potentiële klanten.”

Een arts met een eigen bedrijf, is dat niet vrij bijzonder? “Je hebt dokters die naast de zorg onderwijs gevennbsp;of onderzoek doen, maar er zijn weinig dokters dienbsp;ook ondernemer zijn. Ik vind dat een gemis, omdatnbsp;het eigenlijk een heel goede combinatie is, zeker metnbsp;de hausse aan e-health die op ons afkomt. Het zijnnbsp;juist de dokters die inzicht hebben in hoe de zorg innbsp;elkaar steekt en waar kansen liggen. We hebben veelnbsp;meer ondernemende artsen nodig.”


22 Illuster December 2017

-ocr page 23-

Tekst Stephanie Helfferich Foto Ed van Rijswijk

Utrechtinc is de startup incubator op Utrecht Science Park met op ditnbsp;moment 30 startups in huis. Ondernemers en onderzoekers vinden ernbsp;ondersteuning om vernieuwendenbsp;ideeën om te zetten in levensvatbarenbsp;innovaties, prototypes of startendenbsp;bedrijven. In een programma werkennbsp;zij toe naar een schaalbaar businessnbsp;model, betalende klanten, complementair team en werkend product.nbsp;De Garage van Utrechtinc is eennbsp;co-working space met werkplekkennbsp;en workshops voor pioniers —nbsp;studenten, ondernemers, alumni —nbsp;die willen experimenteren met hetnbsp;opzetten van een ondernemingnbsp;die impact heeft op een gezondenbsp;en duurzame samenleving.

? ? Lees op pagina 6-7 over hoe Utrechtinc twee taalwetenschappers ondersteunde.nbsp;Zie ook www.utrechtinc.nl

Menno Vergeer; 'tn de toekomst wil ik allenbsp;zorginstellingen innbsp;Nederland bedienennbsp;met ons kennisspel'.


Was Je altijd al zo ondernemend? “Laat ik het zo zeggen: als andere kinderen aannbsp;het huttenbouwen waren, was ik aan hetnbsp;lezen. Ik was wel altijd al nieuwsgierignbsp;en leergierig. Als student ging ik voor eennbsp;tentamen niet meteen het boek bestuderen, maar begon ik bij de oude tentamen-vragen en ging dan uitzoeken wat ik nognbsp;niet wist. Dat is voor mij de prettigste

‘Wat voor mij de allerbelangrijkste les was: kom van je zolderkamernbsp;af en praat met jenbsp;potentiële klanten.’nbsp;manier van leren: uitgaan van eennbsp;interessante vraag en dan uitzoeken hoenbsp;iets zit. Dat is eigenlijk ook de basis vannbsp;ons kennisspel.”

Hoe zie je de toekomst? Blijf je altijd arts én ondernemer? ‘Ik werk nu de helft van mijnnbsp;tijd als arts in het umc, en de andere helftnbsp;als ondernemer in The Garage. Eennbsp;geweldige combinatie, dat wil ik blijvennbsp;doen. In de toekomst wil ik alle zorginstellingen in Nederland bedienen metnbsp;ons kennisspel. En daarna internationaalnbsp;uitbreiden ofin andere bedrijfstakken.nbsp;Maar ik geloof heel erg in focus: als wenbsp;het in de zorg voor elkaar krijgen, kunnennbsp;we daarna verder kijken.” ?

('I read it. I grasp it') is een startup die quizzen maakt omnbsp;de effectiviteit van protocollennbsp;in zorginstellingen te vergroten.nbsp;Redgrasp heeft al een kennisspelnbsp;gemaakt voor het Radboud UMCnbsp;en werkt nu onder andere met denbsp;Nederlandse Vereniging voornbsp;Maag-Darm-Leverartsen en metnbsp;de Divisie Interne Geneeskunde ennbsp;Dermatologie van het UMC Utrecht.

? ? Lees meer op www.redgrasp.com


Illuster December 2017 23

-ocr page 24-

In beeld, toen

Winnen

Veritas heeft twee boeken beschikbaar gesteld om te verlotennbsp;onder de lezers van Illuster. Mocht unbsp;voor zo’n boek in aanmerking willennbsp;komen, stuur dan een mail naarnbsp;iiliiiiiiii@iiii.iil met uwnbsp;adresgegevens,------

1'


Aeterna


Veritas


Hoe kon, eind 19e eeuw, een 'Leesvereniging' van hetnbsp;Utrechtsch Studenten Corpsnbsp;de basis vormen van de eerstenbsp;katholieke studentenverenigingnbsp;in Nederland, het Collegiumnbsp;Studiosorum Veritas? En hoe konnbsp;deze vereniging uitgroeien totnbsp;de grootste studentengezellig-heidsvereniging van Utrechtnbsp;met 1700 leden nu?

Op deze en talloze andere vragen geeft het lijvige boeknbsp;‘Aeterna Verita.s’, geschrevennbsp;door Cees Willemsen,nbsp;antwoord. Ditgeschied-wetenschappehjk werk kwamnbsp;tot stand naar aanleiding vannbsp;het 125-jarig bestaan van de innbsp;1889 opgerichte ‘K.K. Studentenvereenigingnbsp;: Veritas’. De officiële presentatie van het boek vindt in het voorjaarnbsp;: van 2018 plaats. Hetjubileumboek bevat veel interessante wetenswaardigheden, bijvoorbeeld de spanning tussen de ‘geloofsver-

dieping’, die de katholieke vereniging aanvankelijk voorstond en het ‘feesten en brassen’, toch ook basale ingrediënten van het

Boek bestellen?


Oud-Veritijn(s)en en overige belangstellenden, die nog niet ingetekend hebben, kunnen het boek krijgen door eennbsp;donatie te verrichten van minimaal € 55,- op rekeningnummernbsp;NL68 RABO 0187490228 t.n.v. Stichting Wetenschappelijknbsp;Onderzoek Studentenverenigingen (SWOS; met ANBI-status)nbsp;én tegelijk een e-mail te sturen naarsecretaris@veritas125.nlnbsp;met vermelding van naam, adres, e-mail-adres en — voornbsp;oud-Veritijn(s)en — jaar van aankomst. Het boek wordt dannbsp;toegezonden.

? ? Lees meer over dit project op wvvw.veritas125.nl studentenleven? Ook over de wijze waarop de vereniging zichnbsp;een positie wist te verwerven binnen de niet bijster katholiek-vriendelijke Rijksuniversiteit Utrecht geeft het boek veel nieuwenbsp;informatie. Evenals over de rol die zij speelde in de katholiekenbsp;emancipatie überhaupt.

Interessant is ook om te lezen dat Veritas al in 1904 als eerste katholieke vereniging in Nederland meisjes toeliet. Zij gingen innbsp;het laatste kwart van die eeuw zelfs een meerderheid vormen —nbsp;in die mate zelfs dat er eindjaren zeventig een vrouwenquotumnbsp;werd ingesteld: de vereniging mocht uit niet meer dan zestignbsp;procent vrouwen bestaan.

Na de oorlog verdween de katholieke signatuur. In de jaren zeventig kwam zelfs een einde aan het studentenkarakter omdatnbsp;Veritas toen een ‘open jongerenvereniging’ werd, die ook voornbsp;werkende jongeren toegankelijk was. Dat alles heeft behoorlijknbsp;wat crises opgeleverd die de vereniging echter met glansnbsp;heeft doorstaan, én die haar hebben doen groeien tot de clubnbsp;die zij nu is, compleet met haar Eigen Huis aan de Krommenbsp;Nieuwegracht en weer met haar eigen mos, liederen,nbsp;bestuurslinten en vaandel. ?


4 Illuster December 2017

-ocr page 25-

Bericht uit... Dublin

Tekst Sara Dennedy


Tempo maken met sociale verbeteringen


Sara Dennedy heeft aan Trinity Collegenbsp;Dublin een bachelornbsp;behaald in Geschiedenis en Frans.

In Utrecht behaalde ze een masternbsp;Conflict Studiesnbsp;en Mensenrechten.nbsp;‘Pas in Utrecht ontdekte ik waar mijnnbsp;interesse in conflictennbsp;vandaan kwam.’nbsp;niet snel genoeg oplossen.nbsp;Doel van de organisatie is omnbsp;op het juiste moment aan denbsp;juiste mensen ondersteuningnbsp;te bieden, zodat hun werk tennbsp;behoeve van maatschappelijkenbsp;verbeteringen meer impactnbsp;heeft. Ik werk er al sinds 2015.

Op dit moment inventariseer ik de social entrepeneurs waarmee we samen werken, en tegelijk probeer ik programma's tenbsp;ontwikkelen en beschikbaar tenbsp;stellen waarmee we hen kunnennbsp;ondersteunen. Dat betekent datnbsp;ik de kans heb om te werkennbsp;met ongelooflijk creatieve,nbsp;ondernemende en gemotiveerdenbsp;mensen vanuit het hele land.nbsp;Mensen die zich bezighoudennbsp;met sociale onderwerpen die ernbsp;echt toe doen. Fascinerend,nbsp;uitdagend en altijd inspirerend!nbsp;De projecten die we ondersteunen variëren van het stoppennbsp;van voedselverspilling metnbsp;behulp van technologienbsp;{FoodCloud}, het benutten vannbsp;stedelijke, braakliggende terreinen voor voedselproductie (Thenbsp;Grow Dome Project}, tot de coördinatie van vrijwillig werkendenbsp;medische professionals die levensnbsp;willen redden op het Ierse platteland ('Irish Community Rapidnbsp;Response').

Toen ik in 2011 in Utrecht 'Ik hunkerde naar een meernbsp;inclusieve, rechtvaardigenbsp;samenleving'

Conflict Studies lt;S Human Rights studeerde, had ik met name interesse in internationale thema's.nbsp;Ik wilde me onderdompelen innbsp;buitenlandse conflicten: hoenbsp;waren ze ontstaan, hoe haddennbsp;ze zich ontwikkeld en hoe kwamnbsp;er een einde aan? Door die ervaring, en vooral door de belangstelling voor het conflict innbsp;Noord-lerland die jaargenotennbsp;aan de dag legden, verplaatstenbsp;mijn persoonlijke belangstellingnbsp;zich weer naar 'huis', naarnbsp;Ierland en het daar permanentenbsp;vredesproces. Hoewel ik wasnbsp;opgegroeid in een grensgebiednbsp;met genoeg conflicten, was hetnbsp;pas in Utrecht dat ik ontdektenbsp;waar mijn interesse in conflictennbsp;feitelijk vandaan kwam.

Terug in Ierland werkte ik eerst in enkele non-profitnbsp;organisaties op het gebied vannbsp;mensenrechten en vredesvraagstukken. Daar kon ik proevennbsp;aan hoe we in Ierland socialenbsp;problemen in diverse sectorennbsp;proberen op te lossen. Ik vroegnbsp;me dan soms af waar al dienbsp;frisse, nieuwe ideeën geblevennbsp;waren? Ik hunkerde naar eennbsp;meer inclusieve, rechtvaardigenbsp;samenleving, met evenveelnbsp;kansen en rechten voor iedereen. Het idee strategisch tenbsp;kunnen samenwerken metnbsp;toegewijde en ambitieuzenbsp;individuen die de problemennbsp;écht begrepen en die beschiktennbsp;over nieuwe manieren om zenbsp;op te lossen, boeide me enormnbsp;en gaf me energie.

Sociaal ondernemerschap is in Ierland nog een betrekkelijknbsp;onbekend verschijnsel, maar denbsp;belangstelling ervoor neemt toe.nbsp;Er is nog een hoop werk te doennbsp;voordat we in het oplossen vannbsp;sociale problemen even creatief,nbsp;innovatief en investerend zullennbsp;zijn als bij commerciële uitdagingen. Maar stel je eens voor watnbsp;voor mooie maatschappij wenbsp;zouden kunnen opbouwen alsnbsp;dat écht gaat lukken! ?


Illuster December 2017 25

-ocr page 26-

Een greep uit de agenda



Speciaal voor alumni

? ? Volledige agenda op www.uu.nl/alumni

Donderdag 18 januari 2018

JAN Businessborrel bij Snappcar (17:00-21:00 uur)

Tijdens de jan Businessborrel krijg je een exclusief kijkje in de keuken bij grotenbsp;en kleine Nederlandse bedrijven. Tijdensnbsp;deze activiteit is veel ruimte om te net-

Zaterdag 14 april

Universiteitsdag 2018

De Universiteitsdag maakt deel uit van de verjaardagsviering van de Universiteit,nbsp;de Dies Natalis. Een dag vol lezingen ennbsp;volop mogelijkheden om herinneringennbsp;op te halen. Zodra het volledige programma bekend is, brengen we u hiervannbsp;op de hoogte. Maar noteer vast de datum,nbsp;want de Universiteitsdag is dé jaarlijksenbsp;terugkomdag voor alumni, studenten ennbsp;medewerkers van de Universiteit Utrecht.

Zondag 14 januari 2018

Culturele Zondag College Goede voornemens, slechte gewoontes

Winkel van Sinkei (13:30-14:30 uur)

Een slechte gewoonte leer je niet zomaar af. Psycholoog dr. Marieke Adriaansenbsp;(Universiteit Utrecht) onderzoekt waaromnbsp;het zo moeilijk is om minder te snoepen.nbsp;Hoe overwinnen we onze natuurlijkenbsp;neigingen en houden we vast aan onzenbsp;voornemens?


werken met werknemers en andere jonge alumni. Dit allemaal natuurlijk ondernbsp;het genot van een hapje en een drankje.nbsp;Deze keer bij Snappcar, het initiatiefnbsp;voor particuliere ‘deelauto’s’.

Donderdag 25 januari

Themadiner Den Haag (18:30-21:30 uur) De spreker op dit 44ste themadiner innbsp;Den Haag is Joyce Sylvester, substituutnbsp;Nationale Ombudsman. Tijdens eennbsp;heerlijk driegangendiner in Brasserienbsp;Berlage zal deze alumna van de Universiteit Utrecht alles vertellen overnbsp;haar indrukwekkende carrière en haarnbsp;huidige functie.

Studium Generale

Het programma voor kennis en reflectie van de Universiteit Utrecht. Altijd voornbsp;iedereen gratis toegankelijk.

? » www.sg.uu.nl

Dinsdag 9 januari 2018

Filosofisch Café Het kwaad Hofman Café (20:15 -22:00 uur)

Het goede tegenover het kwade: in bijna alle religies, volksverhalen ennbsp;mythen speelt deze tegenstelling eennbsp;rol. Maar wat is ‘het kwaad’ precies?nbsp;FilosoofThomas Nys (UvA) laat aannbsp;de hand van klassieke werken ziennbsp;welke rol ‘het kwaad’ speelt in denbsp;literatuur. Wat zegt dit over de mens?

Woensdag 28 maart

Meet the professor

Nu al, bij het drukken van deze editie van Illuster, hebben zich 130nbsp;Utrechtse hoogleraren aangemeldnbsp;om een bezoek te gaan brengen aannbsp;een basisschool in de omgeving vannbsp;Utrecht om daar een lesje over hunnbsp;vakgebied te geven. Dit jaar is ernbsp;voor het eerst ook een vervolgprogramma, waarin de leerlingen eennbsp;tegenbezoek komen brengen aannbsp;hun hoogleraar op de universiteitnbsp;om eens te zien hoe het er daar aannbsp;toe gaat: een ‘campus-safari’.


26 Illuster December 2017

-ocr page 27-

Voor uitgebreide en actuele informatie over het alumniprogramma ?? www.uu.nl/alumni/agenda


Acht woensdagen vanaf 7 februari 2018

Wetenschapsfilosofie Zwarte zwanen Aula Academiegebouw (20:00-21:30 uur)

In deze lezingenserie gaan we op zoek naar dominante visies in de psychologie,nbsp;natuur- en geesteswetenschappen en denbsp;ideeën die daarmee botsen. Hoe wint eennbsp;theorie aan macht? En welke hindernissennbsp;kom je tegen als je daar als wetenschappernbsp;tegenin gaat?

Overige activiteiten


13,14,15 en 16 december 2017 Winterdinervoorstelling Dinner with thenbsp;Gods Parnassos (aanvang 19:00 uur)nbsp;Tijdens de Trojaanse oorlog wordt ernbsp;hoog op de besneeuwde bergtop Olym-pos feest gevierd. De góden drinken,nbsp;eten en genieten alsof hun leven er vannbsp;afhangt. Maak bij deze muziektheater-voorstelling kennis met de bekendstenbsp;góden uit de Griekse mythologie,nbsp;voor de gelegenheid in een nieuw jasjenbsp;gestoken. Schuifbij ze aan aan tafel ennbsp;geniet van de muziek, het gezelschapnbsp;en natuurlijk alle heerlijkheden die denbsp;góden voorgeschoteld krijgen. Maarnbsp;laten we het alsjeblieft niet over de oorlognbsp;hebben. Als het aan Zeus ligt, wordennbsp;we allemaal lekker in de watten gelegd.nbsp;Gastvrouw Dionysos staat al met eennbsp;goed glas wijn te wachten.

? ? Informatie en kaarten; www.uu.nl/parnassos gt; agenda

Vrijdag 26 januari 2018

Holocaust Memorial Day

Op I november 2005 riep Kofi Annan, toenmalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties, de bevrijdingsdattim van Auschwitz, 27 januari 1945 uit totnbsp;een herdenkingsdag: The Holocaust Memorial Day. Wereldwijd wordennbsp;op Holocaust Memorial Day de slachtoffers herdacht van de Holocaust ennbsp;andere genocides.

De Universiteit Utrecht heeft de afgelopen jaren prominent aandacht geschonken aan de Holocaust Memorial Day en zal daarom ook de aankomendenbsp;herdenking niet ongemerkt voorbij laten gaan. 1 )e Utrechtse Historischenbsp;Studentenkring (ui isk) — de studievereniging van de opleiding Geschiedenis-organiseert op verzoek van het College van Bestuur een dag met lezingen in denbsp;Aula van het Academiegebouw. Deze keer hebben die vooral betrekking opnbsp;de rol die veel Oost-Europese landen hebben gespeeld in deze massavernietigingnbsp;van Joden, Koma, Sinti en andere minderheden. Vaak wordt die rol ontkend ofnbsp;gebagatelliseerd; de uiisk hoopt aan de hand van enkele casussen de redenen voornbsp;deze Holocaust-ontkenning of-ontwijking uit te diepen.

? ? De toegang is vrij, maar in verband met de catering is aanmelding gewenst. Dat kan door een e-mail te sturen naar hmd.uhsk@gmail.com. Start programma: 9:30 uur. Voor meer informatie overnbsp;het programma: www.hmd.uhsk.nl


Vrijdag 19 januari 2018

Cabaretpodium Parnassos (20:30-22:30 uur) De Finalistentour Groninger Studentennbsp;Cabaret Festival geeft je de kans hetnbsp;nieuwste cabarettalent te ontdekken ennbsp;een verscheidenheid aan optredens te zien.nbsp;Het Groninger Studenten Cabaret Festivalnbsp;(gscf) is één van de vier grootste cabaretfestivals van Nederland, met als unieknbsp;concept dat het zowel voor als door studenten wordt georganiseerd. Vaak eennbsp;springplank tot landelijke bekendheid.

? ? Kaarten zijn te bestellen via www.parnassos.nl

Maandag 26 maart 2018

De 382e Dies Natalis Universiteit Utrecht

De viering van de geboortedag van de universiteit in de Domkerk, met een diesrede, de uitreiking van de eredoctoratennbsp;en de toekenning van de Docentprijs ennbsp;de prijs Jong Docenttalent. Na afloop biedtnbsp;het College van Bestuur een receptie aannbsp;in het Academiegebouw.

? ? Ook te volgen via Livestream, vanaf 15.00 uur. Nadere informatie volgt zo spoedig mogelijk.


Illuster December 2017 27

-ocr page 28-

SIF (Social Impact Factory) Utrecht is een werkplek voor sociaal ondernemers,nbsp;ondergebracht in het prachtige pandnbsp;van voormalige muziekhandel Staffhorst,nbsp;pal tegenover muziekcentrum Tivolinbsp;Vredenburg. Binnen SIF is sociaal ondernemerschap het 'nieuwe normaal'; datnbsp;wil zeggen; winst maken is goed, maarnbsp;niet zonder tegelijk maatschappelijkenbsp;verantwoordelijkheid te nemen op hetnbsp;gebied van bijvoorbeeld duurzaamheid,nbsp;deelname aan het arbeidsproces ennbsp;sociale cohesie.

Een van de clubs die van SIF gebruik maken is Time Space, een initiatiefnbsp;van vier voormalige UU-studenten.nbsp;Zij misten de perfecte studeeromgeving,nbsp;een ruimte waar studie gecombineerdnbsp;kan worden met een praatje en een kopnbsp;koffie. Volgens hen is studeren ofwelnbsp;thuis blijven en afgeleid worden doornbsp;je dagelijkse klusjes, je tv en mobieltje,nbsp;je bed of je huisgenoten. Ofwel naar denbsp;bieb gaan, met dikke kans dat er geennbsp;plek meer is en je in ieder geval doodstilnbsp;moet zijn. Het sociale aspect is ooknbsp;belangrijk, want juist tijdens je studienbsp;is ontmoeting met andere mensennbsp;en culturen wezenlijk.

(Lees meer over de samenwerking tussen SIF en de Universiteit Utrechtnbsp;op pagina's 14-17.)

sifutrecht.nl en timespace.nl