-ocr page 1-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grtnöliingctt

öce Utreen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^egenfpurg

gcbAlteit/wtc C0 Attg^fangctt v«b vei^laft^n/ 2(«cb W40 brt««tt jwifd^ctt bcnPAvtl)cyen in freönbtïü

cècm gcfpKcb tiïtwoîbcttifî* W4i:l)afFhge ersdung»

^Mr(Oßvap)cHt(^r?ß)ate(ilt;w befdeO bc/

fd^:iÇett vttb (inp lüd^t geg^^en»

(öebVMcft ^n3oifî»t( WcÇ^ïk*

icaitbrom ïTeylRnbot»*

M. D. XLVL

-ocr page 2-

-ocr page 3-

5^:FiKb »nnö Brtutk-’

Stum

grSdri^tcrfönfTt/ Y)ott (Hottes flnrtbeit/ 2^^mtfcbev Äei|ec/mere»; bee Äeicbö «Ihett/ 3»» (Hemanw / ^tfpania/ 25Ayber ©tctlùh/jô^e* mfrtlem / 5Ô Ptigattt/ ÎJalmacM/ Croatia etG

Äurtiß/(jeeçog m Äövgwttb/25cabAnt etc. (Sta^ ue 5Ô lt;?4bfp«tg/ƒ Uttbevtt/Cytohc.^bö» Bunb fllUt: mettigBIicb/Êîacb bem wir vmb fnbee vnnb AimgBatt Wille» C w^lcb« »» Ißogejeit i» Ceötfcb» la»be»gema»gelt vttbbegcct ) ei» gdtlicb v»»b fveörttlicb gefp:ed^ coup verfkccfungbes Wot^ mifcbettlctfîcttHeicbfîrtgs ) vonjwifpflltunge» bev Heligio» bette» «»gepelt/$ô Hegenfpwcg jc^ b«ltc» : ïPie on/ ja wibet vnfev mainung v»»b willen/ficb jôgetrage» bat/^^^s fold) gefptecb/ Aises W4s«»gef«ttgen/i»n feinem bnpip verf bPenwotbett/bAtbnvcbnmncbcclcy reb barno» Werbe «nfgc6:«it/fo etliche bifem tbatl / etliche bem «nbern tb«il bie phnlb «np'legte»»2ïnd) vo» vos felbs virnuBcr veben fich mt enthielte»/

-ocr page 4-

CBUtcbrtlöbctUttwwvftbtnifbcsr^^vn oîbnung jôCoUoqwcrtt/btebcmanbcvtt tblt;^H vnkybhcb

Hebtiô ber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îvit: crplïd? pïttb gen Xege«'/

prefibenten fp«rg/fl«ff bctt Xcycbôtag Bommctt /b^ßen n?tu quenuƒbcrôffeit Ulfett bù p^fibentcrt / vnb Coh ’ îoquetttctt} rt«cb anbcc / wolebe C nccb bem bû rtttbectt UitgP febon baruoit gcjogcit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v»'/

fcj:lt;$ôB«ttflrt ccwAvtct b^îthtt/X)nb aïs wir voit jrtcnbcgcmnXeUhOtt vttbduflagttng bes blt;î«'' bcIs/Damttwwtvtflêitmocbtcrt / was boeb ge? . fcbcbctt n?4pc/ôrt8 man vnfcrec vimb gemames Xatbô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnb gcïvaUô vngcacbtct/vn'/

feem manb^mt gebozebt vnb nacbïommcn wngt;' rc/vttb bev€$unbertb€8 ^eyhgcnXeicbö jônei;^/ ficbt Vîïo boffnnngmt bette genög gctb«n / @0 ipangcsaigtvnb cr^ekt wo:bcn/5«m tb«îî fctfcbci; geb^cbrimp bev facben f jum tbml a«^ fcbnffdidxtt vev^aîcbniîôen / bk tnghcb wave» rom bAttbel anO'gej^iebnet f rolBommenhcb« rnbBîavebîponabes ganBenbnnbelô / nomme» allem/was bie pav* beye» mn bk febev» gerebt r» m fcbnjft ber âcte» emgebzacbt beten.

priurtegia S?arumb b^ï^ert wm bife bAnblung/w^lebc bcebrwcferô glaubwtvbtgfticb ßefebnbett/vttba»prttfevm

êkb von ben rero:bneten rnnb Colloquenten elbö mit Peip wibev gekfen rnb evBennp / bamk niemanbtaup falfcbem neib befcbwevbt wetbe/ vo» jeberman wollen epBennt/vnb imbrncB ana

lieebt

-ocr page 5-

Ite t ßcgebot wcrbcn/v«b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folcb? wctcB

cïxvdtvttfcrn vnb b€8 b^yhflcn ^eicbö hebengc^ trcïvctt ^kjrflttbj« ïVcylRnbo:» 3ngolpchf4gt;c» ^ócbbnuBcr/ tvekbe wk ak gUubwkbïgcm vn SefcbkFtcmbifefrtcbbsfbïblt;tt b«ben/vn verbiete l)iemit/bö8 ^ßin «nber/tntt bes Xekbô gebiet/o« vnfer tviOeft vttnbbefelcb/ bt^tvercBvnbbßcb von ben âcten bcô kçten î^egenfpurnifeben (Bc^ fpteebs/ bnrcbpcbobev bnreb mnennnbernb:«» cf en boîffe/bey verlnfî ber bneber f vnb bey peen $iV4ybwoö«ct golben ïn golbt/bniben tntl ben» ge tnekem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2Uc]i:anbî0 ïVeyflenbot»/

ben anbernb^lbe tnyl m vnfer (Cnnier 5Ô bejnktt; (Beben vnter vnf(t:m nngcbtncBten ©igtU/ ïn vnfer vnbbeô Xeyeb© ©tntMegenfpurglt; 2lm nuK tngbes lomcbmonntô / ïn» 3nr besberm M» D» vnnbXLVL vnfere ^nyfertbumb© 3in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnferer Â^ycbe ïm pjtjrjr

CAROLVS

e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad Mandatum Cæfarcæ S^Cajî

V A*Pcrcnoth nbsp;nbsp;tholicæMaieftads proprium.

- Obeniburger,

-ocr page 6-

fOrtttblottS blt;ô U^tcn

^cw ktJtctt ïe»

genfpwgtfcOett (öefpjecOe/ße^xtl««

tm Mr

' nfernIlerCBiiebtglïer hcr: / bcrÂnyfcr/ ..% rK«lt;b bc fein Kntferltcbc (h4icjlnt im leijtc Âcicbôtngjn TPo:mbô/mit b^ebfîemjîeîf/ wtefribvnb«ynigl^«it/tt ber Heligtonf«^ eben mSebt ««(fgericbt werben / geb«nbletb«t/4ber vergebend vnb vmb (on^/mit ben ptotefîtrenben (len vnb ©tenben/ «le bîefelbigen etlicbc vrfncbcn fur* wenbeten/rtbjttfdjUgen vnbjn wegernbj Conciltum 5« '2^rient/b«btn |îcb bte Catbobf^cn beróffeten/ vnb î«bc bodî/b«6 lieber «lies sôoerfûcben were bann in fo fcbweremvnb (djeblidjem ;w5?fp«lt‘Ceutfcblnnbt jc:# l«flen/b«ter (bncbig(îl«fîên mit feiner 2^.«iferUd)e« (haiefîntbnnblen/vmb ein freünbtlicb vnnb friblicb (ôefptecb/bùrebgelcrte vnnbfriblicbenbe leüt buybea tnylô 5»bAUen.Ob villcicbt mit be{fêrm glücf vnb fwr^« g«ng/b«n $n vo:/bic f«lt;b bee îrtngwerenben gejcnd'd cnrUbigt/vnb b«6beylig Xeydj/fv nun lung mit $wigt; lt;nbsp;tr«4gt;tcn verunrnet vnb in letsre f«br gcffirtifî / wibe*

rinnb^nakcn» frtbvnnb aynigt-mt gcbmd?c werbe« mócbtc.^erMben t|î gewcUcr Kcyd^sMgrtufqefctjo^ ben vnb ein nnber gen KcgenfpargangcfcQc.éo «bei; 0£r€«t^o^ bie C«tboUf(fe£nbcn2lrtt(felbe6«bfctgt;tb6vom CcUogt; bf4?cn@tcn q^j0 fjif vvolren «nnemen/^uf b«6 |te ßcb nie wiber «igt; 4»e mótnuö- gebtaud) jver voifnrn/iïi vnseitUefce b^nblungein?

Iteflcn/fonber bitfacb «uffein gemaîn Ccncibum/wel cbcü àlfjbangen (Trient w«6 vsrhnbec vnnufgcfd)«# ben/glô «uf oibenlicbcgew^U vnb er^nnenii^ jlellefcn: bßc

-ocr page 7-

KcgcttfpatgifdxiîCoUoquîmô» 4 brtt^4yflt;rttcbc(ÏOa!c|l4t «te bcflcewcntgcv / alecirv gûttgct; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jwfetb vnbdnigB«ît

«tc^cd welt cvwtnbcn laßcn/btn ptetefltrcnbcn ênc« ^’S’|î$ô willfrt««/ fÎAC vnnb^eytangeféQt 5»mgc^gt; fptecb/vttb rtlkô/wae b^rv» gebétet vnb bienfîltcb J»p fad) gcrtcforcc wiîrb/mtccmlîgcm fleyß vcvetbnct»

31îô ««» ber tagbcô gcfpîcdjegen Kcgcnfpurgbeo finmpt was/nemUd) auf ben AJ^rfîen tag bea (Sonate ÎJeccmbîtô^'XVelcber bed) eclcngevt/ vnb bt^ «uffe an^ ber (ÎOenat verjegen tft/ mer auf? langfamer anBunfe ber veroîbenten perfenen / bann au^ ^atfer. ^akj« fîat gutem willcn/fdnb bic veretbenten vet au^ gaug bed jfennerebeybeatatld^nfam kernen / $wen ptep^ benren/ berbocbwirbtg 5«r^f/ tOert (^Oautittue nbsp;nbsp;nbsp;ïoUoqX

fdjoff5« yfïet/ vnnb ber welgcbetn/ bert Srtbert^/ verojbnet. (Braue $» 5ör|ïenbeeg vnb beyItgen ^erg* ^ter CeU lequenten vnb fe vil ^ubttevee auff ber CatbeU(d)en Partey/fcinb bi fe/ber ^fr wirbtg beccet petrud (foah «enbaKaiferlid?er^îOaicfîat^b^ologuô vnb (Capel^’ lan/ber 4frwtrbig Ï)eccet4jfberbarbu6 53iUtÆ ven Céln/pteuinctal ber (Carmeliten/ber ^rwtrbïg X^ai’

fOefmaylîer ven Celmar/pteninctal ber :4ugu|ïiner/vnb Jeannes (Üecleus ï)ectet vnnb Canentcuö jn^teólatv te, 'XJier Cellequencen / 2lber bie vier 4ubiteteó ßnbbife.(5eetgtud ven jCegan/Äü wigflicfcer (ïOaiefïat Äatb tc. bert Cafpar ven Äah tcttcbal ^umbbert 5« 4«gfpurg:c. Jétgjlpnger/ ^dgt;KttnigfUd?er(ÏOaieflat Xatb / vnnb Secret ^artbelemeuö fi.atemua'Crieriftber Katb / bureb ^aifcrltdJer ^aieflat fd)tetben erfetbert»

^es ^nbcrn cailsgefanbte X)ter2lubtteted ftnbtbn dn @aeb«/bcrt TPelrab/ 'o»^aucven'ïPalbecFeint?e^/25altbafar vê (BUltUn^

ein 4!:belmâ au^ IrPktenberg/vnb Jetg V^Wbny mcc

-ocr page 8-

merdn^uvgevvon närnbev^. 4babtevkr Collar quentê fctnb btfc/(lO4rHnoô ^uQer/(Seo:gtud (10 aie: Att (Iac pbtUppi dOcUntbontô/^^rbAvbue Ödbncpff »H jfoanttC6^«ntj btfcrt feinb ^»qegeben

. flonudvnbclOAVCtnudirecb/bedqldcben ben Cnebo* Ufcbcn/jwen/ ^mbtopuepdArguedn 2)octorpt«lt;gt; bigcrotbcne/VttbSlUgAnbd; ^ÖUncfbAVtctn Cnrrnc^ Ut/23AccAlrtovc«8 ^beologte«

i^6 îfï wol vttgldd?c Ankunft ge wlt;fl bd? pevfonen. jfe boeb (dnbbk CAtboltfcben bed merevn taHe vnbev ben Xirrfîengewefî/vnb bkwdl ntAtt noeb WAVtet Auff ben tneUnt^oH (lOelAntbonfAmptfdnem Slubftot A«^0Alt;bfen/welgt; ebeAuff iremcAUfolcenbte^rflenfÎAC tgt;nb »onvitbA«’ »u6lt;r» ben/fo bAtbod? ^«Qer bteberw p«(tbentenAngefp:o cben/Ald becce ev verbde^ bAVAn/bne bie fneb verwogen wuvbe / bAintc ev bte fcbnlb bed (AngffAmen AnfAbena vonben fernen A»ff bte CACboUf^en wenbec/jebod? ifljbmbAplfev begegnet/fo et? ntt vmbgeen ober I au gnen mbcVt/bAôbte fernen noch nttgAvbA wAven/vnb AleevwoltcAnPbtltppoeflAcbenpt^odumobev ben 5i?elt;btutn bAtflellen / awÂT bAdevbevfnrncmtfî were (wie tttAn AdjteOtm banbel/tfE esjm vtl mer $n »n«ergt; fdjemptev bofbAtf / bAnnjn feb^tttibafFten fletf au^gt; gelegt woîben.

^nfatiö beô aie pen» jûleçt Aile Auf beng^vt/.tAg bee ^^nneva CoUoquiûe. gegenwnrttg WAven/AuOgenomen îgt;octot CAComua vnblPolctbAymevvon TOrnbevg / welcbebocb Aucb bAlb fdnb beviîAcb ^omtnen/t jî et?|îltcb etn (IOe0 tn bev ‘Cbomftrcben vorn beyltgen (5ey|î gefunden wotben inbeywefen bev CAtboltfcbê/bAvnAcbtfl bù bAnblting Auff bem XAtb^ttijîjn X.egenfpurgAngcfAngcn/wel' Ucbaetn vBav KAtb nît rngcvn bAtingclAîfen* X^n et?|lltcb AuSbefclcb ber berm prefîbenten tfï »edefen woîbenbcvÂAtfevUcb ^ÄieftAt (lOAnbAt/An (tegegt; (felle

-ocr page 9-

fielt vnb ^ûgefcbicft/bâttnn (ntn bcfolbcn Wrtô /ait fhttvnbim namen fret dOaieflaebem CoUoqtiio voio J«fîeeH/îgt;arnad3 haben fîe ein Bur^e ‘ÏJoîtcb getban Von bcmlaf{/fo fnen anfgeUgc/von bee hanbelô grop fet widgt;ttg^aic/von bet aniptegebûr vnb melpgung bet jânigen/ïtôlchenfogtojle fad) befoihenwâvc/ bas man nie foie fiat geben cinidïen bewegungen bea gcgt; mûtôobctparteyfcVem ßet0 vnbfntnemcn/ ©onbev bao allein bielaotret vnnb vnuertndte tvatbatc C an w$ld?et vnfet aller bayl vnb ^cutfeber rîation frib biferjeyt am b6d)ffen gelegen n^âve) voî augen gebah ten wurbc.rïacbbtfem haben ßc für gelegt vnb verles fenlaffen bie ^Irncbelnatjßber Slngfpin-gifcben lt;Conlt;gt; fejfton von ÂaydOatefîat fcbtitfüidjangcjaigt/wol eher maß vnb oibnnngfolce bie fad? gebanbelt werben/ vnb enbtlid) wae von bayben tbailen vergUdKnrvur^ be/vnb tvae noch vnuergUeben bUbe/folte ber Ikaifer. CÓaiefïat vnnb blt;« ©tenben bea iOeyltgen ^eidja burd) gewitJe relation fürgetragen wet ben.

X)nb waren ber baupc arcidet föntf/Ï5er erfle/von bet iOeylfgen î)teyfalcigbait/von ber dOenfebwet« bnng Cbtifli/vn vö ber ifrbfwnb^XVeilaber bife find baiben tbailenbefentlt^/vnb ber letfler punct von bet Afrbfünbin votgehabten gefpteeben gnugfaine^ami^ niert vnbetôefevcwâre/folcmanvonbifen bingen nie wcîtferbifputirnobethanbcin.îDeranber hauprarri^ del was von ber Äedjtfevngung/ vom glauben vnnb goten werdentc/Von woldem folcbae gefpicd? an# gefangen/vnnb bernad?fotcgefd?:tttcnwecbengt; 5gt;et britte/von ben ©acranienten tnn gemain / vnb aneö vottfegblidjen inn fonberhatt. ibet vtevbie /vom fewr vnbgebecte für bie verflotbcnen / von bet f7cyU? geneervnbanrüffong/vonfremhaylcumb vnb bilbt# ttujfen/von Cloflergelübben/von vnbeweibt^m flanb 23 bet

-ocr page 10-

lejsurt

ber pncflcrn/vott vnbîcrfcbcib ber fpcyfen/ven5lt;yf* wgcM/von ptoceffîottgcbctten vnb «nbevn Ccrrnto/ iiten/^cvfûrt|fcvnble^feb«wpf«r«d‘el waô von ber 2lt;ird)en vnbjrcr 2lwfomet/vnb vomgwaltbcr fdjlüJ fein/voîî 2^ird)cit «tbnnn^/von ntacbr vnb gwrtlc bc^ K6mtfit)cn ôtôU/ber 23t(lt;bôffen vnb ber ConciUcn,.

lt;ept«npir. etn Copey vber geben/l?nb bk prcfîbcnten ^Atgten »^ctrcr an/ baefîe wolren 3{wcn rtowrten ntberfe^en/ «v^îctsevmbgcbcd)trtu|$'RJtUcrtfoltenaUeînbtc nocwen bîgen 3lcfa au|ffd?tetbett/4u^ wôld3cn/nalt;tgt; laut vnb inairtung beeiüotmtfdJcn^bftbtbtô ber Katlt;^ate. vnbben ôrcnbenbcf Xeicbd móge gewiße vnnb nit vtnbjfbwatifige vergebneobervnnóngc Xclanon ge* than werben,^ie wet^ x^nb mafjber Sleten ( bas i|lbc/ fdgt;nbencr banblong ) {oir alfo (ein/bflô eine» iegbiidjcn jwifpausarcid’et aulfwoid^etnainungcr verglichen wurbe/baoeôred^tvnb beödid)gcfdgt;ï»bcn würbe: wa* rinn er aber nit verglichen würbe / (olt bajjelbig auch ver$aid?nc£ werbc/vn beybes Mile ntninung mn fdgt;3if tcnvnb vtfndjen bargetbnn vnb aufgelegt werben/ Stlfobae bie gange fach bef §wifpalr6/au{f wa« grunb C6 beybestbaile fîônbc vnb befe^igec

tid? vernegt;ir.ert werben^^amit aber nichts inn bie ,Äcta lt;ingcbtad?c worbe anberflbann bie parccyen woUenZ folcescnbtliehinnf^îifft vctfaffecvnb ben parteyen f«rgelefe« / vnnb mit jeydichem bebend^en egaminirt »nnbbefentlichangenonjen/alsbann bord? bie iloe tarien inn bie bödjer gebnsdJt werben.

0ie3cta nbsp;nbsp;nbsp;'XVarowb aber bie j?attblungfolt^nrgbeg0ifenxgt;ttb

rurg rj)a4gt;c. gefd)tiben werben / bcf warert mer bann aine vr^ (ad)/bic fnrnembiîe aber was von wegen ber $ctt / ba# ran mangrojpn vgt;crlo{lfoabe worbe/{o man in bie fe# bernrebcn/vnaUcöwas/esUcVe partey im bifputtrn

-ocr page 11-

C^lUqtitemar.

f(tglt;t/bcfd?:ibcm!»cvtgt;c«folfc/î)lt;mi îgt;lt;?6 ColloqStum bette «itvbrtgejeit votbéKefd)eMg/vttb^«t

wuvbe Inn allbie gegcnwcrrfg fctn.'ÏVo fy itun btc frttb m bte lenge vevÿwgc^fo tnatbe »oleîtt g««^ Mv bîtî gectt/lt;be îgt;4n pe bu bmtbrîgen bkttrene vnb bea welp ettbtfd?lt;«fft tttrtcbten.

3Unnnbtflt;wd|$ CoUoquirenfûrgcbtlt;ilt;bcwlt;u ( wôlcbebAnn ber Âaifcr felbôAacb wok «Ifo gebalcetf werben/wte bern4lt;blt;iup feiner (lOn. Kefeript vonnt^ woit vernomen tÇ )vnbnrtiber bctbeparcey gefragt/ frgemntbaiJon5wentbccFen:babenbîeCatbolîfd?êge^ ^ntwore 4tttwoît/î)a6 fy von Â4i.(îOlt;î.b«r$S vcrotbnec pinb/ baafy naeb/ver (iOa.willen vn be/îimpfê furfeVjetben •‘*^*’* fid? in brtôgefpKcb einUflèn folten/jûbifetn feien fywU lt;tg vnb berait/vnb wegern peb ber bingen f nineô/wna von ben beren pîepbctttenverlefen ober von nbsp;nbsp;nbsp;inap

nnng vn von 2^ai.lt;î0a.willen fnrgebeadbt wäre / ©• vil bie bnnblong betreffe / begerten Re nicbtô liebere/ bann bae bic falt;b frennbtlicb vnnb friblid) / alle bó£e «eygang $ancf vnnb wiberwillen binbangefe^c/inoi# ge gebanblet werben, ©ie bteebten $«m Colloquio ein jolcbgemót/gleicbwiepecóvom gegentblt;ïitgern ba^^ ben vnnb erfotbern wolten/wo pebann bayber feyta a'fogepnnet wÄren/fo betten pegntte boffhung/baa bifee 5«fam bretten folt wol geratten /vnnb troinea Wegs vnglncf lieben anfgang gewinnen.

©iepîOfe(ïtcrenbêa^r/abfybattonelnenbebad)tT!5dîrfb ?ce begertcn/vnbeinwcnigjibtratfcn/pnb Pc balb wiber poicßjcrt» kommen/ vnb haben erfîlid? (Sotgebaad't/ber be« fri/ bc» begir in ber ^«rjîen gctnûce cingefenbec bette/ bar#

ban fy auch an| bifem $ûfam tret ten gute bofnung ^nïpf{cHgé/Ïgt;arnadJ bod^pieifete fy ben 2^eifer/baô er genebigpergfïtigeeitlïcbfr woltauf blfen weg beo ^cötfiV en lanbcà fr tb vri at nigïeit ver fwtbe ban e? waô

^5 lt;rn|tlb

-ocr page 12-

iOanblungbe^UQKtî

crn|ïlid)cr8 geben et en/Gle lobctcn «udgt; bk prepben# tenfelbdzbAdfteftd) nie befebwert batrcn/folcbcn Ujï/ »mb gemaince nuQ wilUtt/4of (tcb gclabcn/ îônrnacb fasten |te/ba6 (te bergkiebctt «Ik affect »nb bewegnu^ »on (îcbkgtcn/vnnb begerten/baebk fa^ on$an(£ »nb Ôopbi|ïrey / jtt (Sotte» eet »nbjnri^bee'Ceüt# ftben lanbeogebanbkt wurbe/tnae bann bieoibnong »ttb)al berarticfc(nberre|fe/woken pe bee Âayferô fcVîincUd?lt;m fnrgeben besgkitben geboteben »nb ba#^ raujf beruen. Xüaô aber von nocarqe vnb von betibe ftbtetbnng ber banblung fnrgcbtacbt wAre / bee bctlt;gt; ten pe pcb nodgt; nit gnwgfamltcb vnbterrebt/2)enn pe betten furgefebtibne map jn banbetn von beimmet tnitpcbgebtacbtaiîp frer^ntpcnbefeleb/bie botfftcn pe ntt vberfdbrcitten/btefelbigen woken peanfebawen/ vnbjeifltd) beratfcblagen/î)crbalbenbegertcn pejett/

ÆvbberVîo folebogefebebe.

twien, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bertn preRbenten kidgt;tltdî baben jn*

gelafjen/ebe bann pc oie famlnng weeb Iteflen geen ba* ben pe ein begriffene fotmbeoi^ybee/benbie rîotarif tbun foken/ben protejltercnbcn fnrgebaltcn/ weid’« peaud) bcpcbîigenfoken/obetwaebtnsûgctban ©ber jnwanbknwÀre/bamit bk warbnitber (ebripît nit ^ie 2(cf4 in gcfAbrt w«rbe.6ic vermanecê and) bifee/baô ble freigt; 30= blt;tit bc6gefptecbô fok inn piU gebaUen vnb ver(dgt;wk |?«U€n, bkibett / auff bas nit bao gemaine volcf wupre waegebanbktwnrbe/ebebann eô^«m2Vayfcr vnnb 6tcnbengcb:ad)twurbc/S)enn ee fey bain bampif/ fonberein frewnbtltdjgefptedj angcrtcbtet/rîtcbtbô* bnreb jetn^nbE 5»faben / fo nber on alk fabr/îbatmnb wurbee© pd) bepweniger gcjnnmen /waô jwtftben ben partbeyen geblt;înbek würbe inn fo etnplid?er faebzbao ce fok vot ber jeyt/fo bie map vnnbform noeb nit von ber dber^ayt angenommen wArezinn gemaynen

-ocr page 13-

Colloquiums. gt;nbsp;gcnwynctt umngccruqeuwctbeu/vnbrtns Ued^eBom^ mctt/wfc rtln »rtjcwig brtblctn/welUcb^ôin votigett «c^ fptecben vkl gefcbcben were/wie (tc Reü bee betten $uer inner tt. Darumb wolle bcr Änyfer/bAö bifee wercf biR ^uenbe/verfcbloffenvnbverR^eltsebnltenwerbe/vm viler vrfncben willen / biRbne es mit feiner vnnb bee XeydjeÖtenbenerfrttttnuR/méqemit zeitigem rntb gefcQc/vttb mit beylfnmen ^Onnbnc/ ^n frib vnbrive bee Centfdben lt;3nnbee/publiciert vnb verCwnbct wer# ben.r^ad? bem Re bife bin^ nlfo furgebtAcbt bntten/be# gerten Re/folcbee »lice jnber«tfcbl»gen/b»0 nud? b»r# neben bequeme jeyt jw b»nbUnim gefp:clt;b nngefcQt würbe/vnb b»ben »Ifb bifen cngbie fnmblungabtreitc vnb beim geen lallen.

âbeertnbcrntage/nm xS.bee^ennere/batber^u^ ^nwonM ^er/im namen ber feynen^nnntwotten/ »le er mit vil Wonen bie banblung beevongen tage er$elec/b»ter Crtbtlid) feinrebaulf DierpunccageRelc/nemlicb/VÔ bcn rtotarien/vö ber Mieten bcfctgt;:eibung/vö Öebwey gcn/vnnb von ber ^eyt $n Colloqujren / Önget/ jncn gefiele bic fró tag^eit vo: ellene/gleicb wie »uÄ ben C» rbolifeben/wo ce »ber von noten fein wolt/fo folcee in ber pteRbentcrt gewnlc fleen / »ueb n»lt;bmitt»ge jn b»nblen. X)o«n febwetgen baneft ibn vnnb bie feinen «ueb/ b»6 ee jn bifer f»dgt; voit noten fey/ bcrb»lben bie Ö®quot;* pxcRbeuten redn vnnb wolgcm»net b»ben/b»0 man ntd? i.e bin»uS vntere vollt;f trage/ er f»gc ju/in feinem vnnb ber feinen n»wen / b»e bey jnen »tlebing mit boebffer lt;öof6fo:d)f bee fdweigene follen verRgelc fein/bamit von irer m»inung vnb willen niebte ge^wei feit werbe / jebod) betten,re^nr|îm inenbefelcbge# bc»/b»6 Reinen/w»ßgeb»nbclt werbe/nid?tö verbal* ten foltcn/barumb móifcn Reinen jufd^retben. Jn wcl# lt;Vcm Re boeb folcb^ voîRcbtigèait weiten gebmueben/

25 ib in bîielf

-ocr page 14-

nanblting

Jh Biteff (îgcltt vnbin vlt;rmrt«ongbecS«v|?«tt

Catn fahr bes offenVarenô f«n foil 2)o mayncten bte Puftbemen auÿbtfenwotten / bas ber 2lvctcflt;l vont wetgen tourbe angenomen / 4f6 toaa aber sac nt^

TDoii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cettn von ben îlororys vnb von bec 3(ctett befdjeeï

•W* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bung/bar ^«Qer barnad? alfo gerebt/ bas ers vermen

gec/was er bauebegerebe baben/ X)nb fptacb / Re bee«» cenimbefetdb/b^fte/reSnellenvôaUen bmgen berleb* ten foUen / basaueb gt;re facb vnber ber banblongcrgt; fotbere/jtt toeylen anffs vonge tvîber nbsp;kommen/ vnb

was vot gebanbUc were / wiberumb$â^ennen.2gt;a* rumb m^ebten pe ber gangen banblung vnb 4cten nie enrperenzfonbermâ|Fen$nmbanbe( atnen ober $toen Xîoearien baben/btefelbfgen tvolten Re vetbinben eben

I mtebifem^Cyb/tveUfdjenbieptepbenfenben /renaup légen wurben/was bas febtelben betreffe / (eben ße ntc vr fatben/toarnmb nlt lieber folren alle bfng befcbrlbcn toctben/bann alUtn auffgejlt;ylt;bent werben bas fentg/ warln bte^tarteyen weren ver^Ult;blt;n/obct wartnn Su jiWtfpalt blybe.éte betten grof|e vrfaeben/warumbOe alfoaebteten/bas ltelt;b£ weVbe ntt gehoben/(onber be^ gert vottbenen/bieba tvoUctt/b jbte tvarbayt offenui am tag were. Vnb b« boge er bic jhm/wie ain ptebiger vnbfptad?e,

ronUngetn i^lfer banbclbettifft vnfer bayl vnb Cbrifllglotfen/ ^.^tyben bk fach berwarbatt wirbt gcbifpnttert / blefoUbatn vtr ictm. ||4cbtayl bes (ebtetbens (lat buben. (ÎOann foU alles Cbiffen vnnbburcb lefen/ welUd?es atnem kgUeben gelt;' bureau vrtbaylen/ benn tvk tanbie vrfßcb c{flt;n6^jir (ein / waruttïb bi^ vcrfloffen / warumb/encs ange^ nommen feyz wo nlt gange 3lcta bafeinb r biefeget er feiner gebal^/ bits nwn /'nen alles

was

-ocr page 15-

CelUqübme« i

»rtögcbnnbsk wstö«/ foU$it wiße« tbö«/ »nbba» tttrtnit vom Wotmtfd^e« 3tbfd)ib nit wetd^e« folt / ^tem blt;i6 etWÄ ©Ant 4w3«ßt«oö bffputatien njit bcn^Keçcr« fetnbbefcViîibew vnnb nnsUedît gegeben tt»oîben/3lUgtcrctaud?bcrt bwöcbfmbefi^ïcibe» ber reebtUdsen benbel quot;Jebod) in bifem «Hem bmn^er «»f t«ineßfo b«vc /«lóAHtfbie mainung bes fdgt;e«3ibfdgt;tb»/in tveUid?em «ufbtnctlid? gefebvibe« (lee/wieberÄayfcr gepiete/bnebie pteßbente« vnnb CoHvquenten foUen f ««cV geb«btem CoHoguio / «Ue f«dgt; fur fein 4o«icR«t vnb ftirbea Keydgt;s ©tenbe ' btingé/bi^ legt Ï5wger «Ifo «a^/b| ««lt;b iegUebe woït/ wie bic enicVevlny ïvey^ imgefpïecb fnvgef«Hen weren/ folcen in ber KelntionfiirgebïAcbcvnb beß b«lben i« bie 3(ct« eingeleibt werben/d»«ó bie ptefïbenten gef«gc bÄttcn von ber vnmc0lid)enlége/bevbleten vnb von vr f«dgt;ber jeyt/b«$ vcrwnrjfe er vnnbfptad) «lfo/m«n jolt inn bifem b«nbcl t«in vcrlwÇber jeyt febwer fein «neb iïAiner «rb«it ßlt;b rcwen laßen / wir weren (Bote Vttttb ber Kcligton / «wdJ bem bayl bce vatter lanbcoin follieber fabr febulbig/ nit allai« all vnfer bob vnnb gâter / fonber «neb bao leben felbebar^n«« ^lrcdcm

21 lonnn ber ^nQerfobttbfcblicbgerebt bette/ ifï er ï?3 »nie ben feinen «bgetrecten/ nbsp;nbsp;nbsp;fein aneb bie Catboli-

flt;bcn abgetreftcn/2lli ßetn /remracb von ben felbigcn facbcn banbleten/baben bie pteßbenten jn fnt gefebieft ^en y|ïcfifd)en CattQler/4f « febeße an / bao im ab* fd)lbgcn»gfamlilt;bbeoÄayferowill ertlert werbe/fsgt; gebotten wirbt- manfollaUe 2lcta fnrbnngen / wellb » ebeöttttgcfcbebcnmoge/ßewerbcnbannalle burebauß 9ef4)nbcn/bar»»nfoUenße jnfebert/bae niteintwebe» »otn 4bflt;bibmó{fcgcwilt;ben werben / ober bie banb* »Mng nneb ber ptoteßierenben muynws angerid?flt;

4blt;»

-ocr page 16-

OAnblung bee letzten

3ber We lt;Clt;ttboltfdgt;ettbAbeit Rd? Wfee nt(b(d bewegen U(fen/Ald(terAtbgeb4Uett/fettfb Rewtberumb$übeti puRbenrengatt^etf/bAbenben CÖaluettbA baiRênre beit/b4rumbbA6er3CwtRênbefeldgt; von 2kAtferU(blt;v (DAtefiAC empfangen becce/wte btfe (Ad? móHec ttcbc werben/(o Re Atiberfî woUê/b^ (old? Colloquium vot Attgeenbê X.eid?f (a^ fok volenbec tVerbê/obevbAR ReecwAofrucbtbaHi^e bAVAuR jugemAynenXAtb* febleqenobetbee Keicbe VAcb woUen ftirbtingen.nutt bAC betrfelbig in feinem vnb (einer mie genoffen nAUten ^n Anwotten Auffbife m Aynung Alfo gevcbc.

antwójtbcr Convier (Acben wirbt vnber vne/fr bertlid?(fcpre* CatJjolifcbê • Rbencen/gebAnbeU/fo wir berntfcblAgen vomgefpted?

bAlfelbe fru^tburlid? au ^uricbcen/wellidjee wol vmb gemAynee nuQ willen furgenommeni(l/foU Aber bod? von vne Aller mARên Alfo bArgecbun werben / bue ce vnferm trnwenvnnb vnfercr ftirR^cig^Aîc nie one frud?cbefolben wotben fey gcAcbrct werbe. Dnnb von jwAyen puncten fomincn wir leicbilîcb vber ein/nemgt; licb von ber $eyc $n Colloquieren/ vnnb votn glAuben jô bAlrcn im ©cbwcygcn / von bifen ^wAten tfî vnfcv Aller Aine ntAinung/ee fey bAnn bAG wir betrogenwer ben/ berrïofArienArbeyt vnb bie weiR bee ftfereiben bAngen im ^wifpAlt. r|îlid? wollen wir biR von vue (ebermAn vbertebt vnb vngc^weyfclt (ein/bue wir au ben bingen/ bie bAô gcgentAilfürgibt/fAine fd?etv bA* ben/wo ee ber fAd?5»£reglidgt; fein »nng / wir fnrd)ten AueV nie Ainicbe fuhr ber w Arbnic / bic All^eyt vnuber * winbclid? bleyben wirbt/wir fetnbAud? berate ^5 betrit « li^en Auf Alle treg/ee feyju freünblidjemgefpted} ober $wfd?ArpfferbifpuCA(ion / nie Allain jn wiSfaren bce gegentAtle willen inbifemtbun/ barinnwir Icicbclsd? erfeben/ bae vilmcr verbtieR vnb belcRigintg bann g^ ferligiîAic ober nAdblïcUung barinn fei» wivbc/weyt wA^

-ocr page 17-

XcgcttfpurgtfcfeettCdnoqutumeJ 9 wiVAberrttt gcwifen bcfdcb gebunbêfdnb/wktt’ïrhtt Anfang beBenncb^ben/ fo tfi vne verbotten/au^ foh d?lt;mbefcld?5Übreten/3gt;entt^ay.(:ïOrtti^bar$ó ver^ «rfacbt nn^ bem lüotnnfdjen gefpueb / fo vo:fwn|f ^JÏ’vnnï» farn nterin j^ncFifebcrweyS /bann in frewntUd^er bc# mainunö* rebnnggebnlKntlÏ/SJarnmbfeat fein (I2gt;rtye,ntt ba« ben wallen/bao man wiberamb mttbemgegentail folt tnn bic febernreben/ mit langen fdjóncn vnnb jicrli# eben wortten $wm fdjein vnb wcytem vmbfcbtvaitf/ w6lcb6 5«r ainig^ait wenig nmj vn bienfllicb i|ï/©ort ber bas bie jwifpaltige avticFel mit aygnen tvottten furçlidj bermaifen erClert würben / (o man bayber Partey maiming gegen einanberbielte/vnb ber Coh loquentengemótlicb ricbter/nitnad) bem pg/fonber Had? bem $tl ber war bait/bao man nâbeccr/fpeud) ge« gen fpmd)/ge$ewgf nup gegen ge^eügCnuf halten vnb bewegcnfolc/'^nb alfobat fein allem fonber litbemap 5um fdgt;ïciben/fonber aueb bem banbelm ge« bcimjnbaltenbcfolben/riitbarumb baemanbie |a# etennit wi{pnfolt/ober bas mane 5« feiner $etc nitop fcnclicb foltaodj anpgeen lajfen / öonber bae nit ber gematn pófel/freucnlid) bauon vïteil fptedje/ceban es Von ber Xgt;ber bait oibentUdicrweiperéant weibc/î)agt; mit and? nitbte X.atbfd?kge^nfrtblt; wóld?e ben vngt; tùwigen vnnb gotlofen mipfallcn i burd) baimlid?e piacticfenobet boreb au|fiórifcbcbód?lin/ bie vo: be» Jcicwiber bic wavbaitanfeeen mochten ( wold?6 vot# malöa«d?/wie /r wif|cf/gefd?eben tfî ) verbinbert vnb Sefd?mcd?twerben.j6crbalben vernemet /r lcld)tlid)/ baentt allatnwirfol£bcnbefeld?2^ay.vK)aie(lat bal« ten mûjfen/fonber baô and? ft barob balten folt/fo fbv '’on 2lt;eifer lid?er (ÎOaiefîat bar jn verotbnet/ vn bifem «mpc fnrgcfeçt feit/and) jnfrem namen redît vnbge^ 'talc bar5nbabc/fold?en bef elcb jôvolnMebem

c

-ocr page 18-

Crebenç X2.4|fcccudgt;nîf bc^«»îîcvrtbkft?o«bîlt; rt«jî tcm Sb«» ^ef »00©. |'4gt;tb va'Ufcn lînbz^fo jp gcjlem fctbß mer

Wîalp^bju ^{jjet/bAn Aü^ meinem berieVc/bwredît mninun^ ver «omen v» fnrgctrngcn babc/Xgt;b /r vlUetefctnod) jwet# felt ««meinen ivo:ten/fo tfï ber Crebemj b:ieff vo:/ b«nbe«/n?6ld?en meine mirgcno(|èn gefeben/vnb encb fo fre bcgert/$» b«nben gefielt werben mng.X^nnb sro lt;«lt;b bie f«cV ober ctwne noeb binbert / mtr gl«n# ben $ngeben/fo Uffet eô «n 2^«tfer gelangen/ fo bntî tnanin wenig tagen erfarn/ ob ifb waar ober falfd» gefagt/vnb was beoÄaiferewiUfey/fawaö bie facb an fr felbe erfotberc/wicwolbainer »nter vns nie fi^ bet/waebeoBayfers willen nabeter/ vnnbbcd 3bi^ febibs mainungbendiebtr geme^ ifi bamt wie ee bie fach felbserblÄrenmag«

TTiber hngt; 2gt;cnn man banbclc vom frib beo ^entfeben Ian* ßes bictirc. blt;g / bni^» ifî baô Colloquiom vom 2^«yfer ange# fielt z bar^u ifl aueb ber Xeyebtftag an^gefdptiben. ^anw’irbt «itfeim/inn wenig tagen wirr ber Äai# fer bit fein / co werbe« aneb bie Xeicb« Seenbe ba fein/($^ainet fbv/ basber; Keidîetag foil bie mélpg bangen vnnb warten / bi§, vntec vne erfnllct wer* benbie bädjer bee latten bictiren« 1 bif ber flei^ bee rbomretigen gefd^weijed ein ma$ ober ein enbe be# Ibompt :* töffet eoaber alfo fein / baoman ein maf finbe/wie mógen ober inn fnnff ober fedgt;o ten (b«ö idîîmnwenigflen (/15c )f0grofled5wifpalt«/ f cb fage nidx alle 4rti del / fonber bie fnr nembfle Sfr* tideln/ mit folebem bictirenƒ róttere werben r ÎJenn eemöflengroffe bóeberamp;ranb^ntfleen/'X^nnb foman banottfoUiiB Heiebö Karb relation tb»«/wer will matnen/bao ber2^ayferobcrbie5nrflett ober frege# fanbten fo mftflrgfein werbenzbao pcfoldîe bóeber on verbrief móchten lefett bóten X X^nnb ob fd?on bae ge* flt;beben

-ocr page 19-

flt;teben mócbt/fo mf d?t e» bocb ^ugemAinem frtb {^dn fru^t Uinsen»

©a ttnn berti nlfotjl/ w«« t|îô vo» n§cflt;»/ben nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tPiï’««’ btri

Utï bee Abfcbibö rtnbangett/vnbbfe ntAinun^ bejjclbh

geit ^nb ben gAiiism b«nbcl nit a^tmtvüm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«f w’ï*

ben lift wetdben/ vnnb babarebbk jdt »a lteren/vnnb nttbtd Aw^ct£Sgt;teR r nbsp;nbsp;nbsp;frngeober »on bené bte fo b«te

Aöfbert3lbfcbtbb:t«gett/xt!ob4ritttt mclbong befcïje^ be »ottbenrïoMvtenzbfcfteftîclî^begcn»/ »nb »om fcbtetbenvnnb btcttren/wtepceebaben wéllen

»A£ wolber Äayfer jöbifem wereF erhebe leüt mit begt; jltmpter nnjAl nie on »vfAcb benenc »nnb »evotbnee/ tm 4bflt;btb aber iff Fafn wove von ben ïlocAtten/ wéldoe bod? tm 'ÏVoïmtfcben gefpîed? nit 4«ßc|clÄfjcn l(î / 3lber bemAcfo Im Kegenfporgtfebe« CoKoqnto l|{óA»fgelA|ren/bArumbbrt6bem^Ayfei; bnô XVor* mifd? gefpreeb nie gefallen bne»

31«^ btfen wonen bes^îOrtluenbAfembble prefïben^ ünfer^an« ten ber fndje ferner nneb §wbenc?enbewlt;gt/wtewolflc Hung bee

ï’Oî» 3lbfd?tb ntt vnbebecbtUd? foltgewl^^ pteßbente.

eben werben/weylHebrtftoK tatnfebrtffc betten von 2!^4y. (I54tej?«t / fenbet nlUtn bee (^OalnenbA bloffc reb / /eborb b^t fnen gefallen bet CatboUfefeen n»atgt; tt»ng/v«b boben ben ptorelf Irenben geantwou/ baa Re wol wit ben CacboUfeben Inn ^watett pnnccen/ b lll/von ber jetton Cotloqnleren/ vnnb.ble '^ctA Inn gebann ^«balten/vber aln tommen/Slber Inn ben angt; bcrnjwAyenarddVlnfeybeybed calls vnglelcb« mat#' nung / ble móflè nad) bes Äayfers gerldjc Werbern tïun tvas Kayferlicbe^ÏOatefïat will vitnb malnnng fey / wlernans Coiloqulnnr bAken foil/ bas fey/nen gcRern Im furtrag ange^ayge / S^erbalben wéllen Reanffö ßeyOtgline vermant haben/bas Re bem wlh len vßöbbcfclfb ÂayfcrU(b€rC^^âle-geboîlt;ben vnnb

C y vnt?gt;rgt;

-ocr page 20-

leisten

»nbcvtbânfctcn wtlkn cv^aigen foUcn/wctl (ilt; »it jwet# fcUctt/SrtefvtlOakj»« bóebflem fIdS alles/wae $ßtf fad) 3b0:tv»bknet/wolfikfcbc»»»bvcvo:bn« babe. -l?nalfo»(fma»bdfdbcnfag6vottd»anbcrgcgang?.

©lepjoteff. 2|manbcrtttag/wcîd)crwacbct2ÿ. bes aùfï^wah alôinatt wibau»»b5»fam Corncn wa6/vnbkpKßbcgt; steden. nbsp;nbsp;' U» ctw^ lang mk ben ptotefîivenben tn fonbevbek ge^

banbelt bAten/babê fy ben CatboUfdje» angejetgt/ bj bte ptotefltrenbenBetnes wegs V0 frer metnung w^llê ab{ieen/b$ fy and? btoen/wibev befntjnjïebcn/ wo fy jt: begern nie móge etlangê.ïJamtc nu foldbs ntt gfd?ebe/ fo bitê wkCfptacbc bk p:e(tbenten)eud? mk fld|)/ fo fv ïn Äa.C^akgewalt fett/bj iv end? bes gtgenteils »nbth UgFdt ttlc befä wótet/fonber lafpt jnen Ikbci: nad?/vn bknetbev 5dt vtllicbeir/bann fok bas Colloqutnmjer^? geen/fowürbe Kay«^^^a^e.fnrfd?lag/»nb ber gantée Ketdîfîtagblfer ^dt vergebens fdn.sben fy befotgté/wo btSgfd)cbe/bkfd?nlbwnrbttte»55gmefjenwerbé/als beten fy fïd? ntt 5wifd?ébïe parteté etngelegt/fy auf ge fcürlilt;^ê weg ^ebïtngen/bamtt ntt alles jnrmf gtenge. Xgt;nbalfo babcnpcbkCatboltfdxnlafien baimgeen.

(^Oaluenba / ber ïoUeî ’K CarweUt/vnbev 2logn^finer 50 33tfçbof vô -i^ylîct fô ses bktirn. men/vnbatbcr Cavmeltî eben auf bkmatnûg gerebt/ wôld?c ber (ÎOalnébaben voàgê tag bate fnrgbtacbt/ vnbavnebenangesetgt/bjibê ^atboUfcbêinbtfem bait bclm'dîts bfd^weritebers fnrfalk/ banbae fyï’merd’ê/ wk bj gegen taUjnen 5nme^e/als gecrawen jîcbc ban* bel ntcbt/fonberÇkbenb$lk(bc/bariim/b5fynlt wolle btc ganzen acta fdjtetbé lajfcn.^Jfs fey lieber alles jnlet* benban fold?er fdîmabefîatgeben/wobas gegenteti/ fo folebe rend' vît brume weg (nebt bÿ werd5» binbern feinen willen erlangc/fo werbe bes Äaifers bcfclb ^bt» bert vn aller banbei vergebens/benn es fey mer »nrats infoU

-ocr page 21-

XcgenfpurstfcbenConoquiunid» if

foUtd^cm fd):eybcn bce qAn^cn b^nbcle/ ^rtnn ttiÄtt tnmijet/ bcnnbev 2^4yfcr b^b nit on wf^cb fol^emït Au^gcrrucftcnwoztcn vcvbotKit/blc P:e(tbcntcn folk» barrtuf kbc»/ wk bic knis«» wabc btc (ä^ in gcbAtm bebaken/vnb in» j^ncftfi^cnb^nbcl ^ncbt vnnbmef^ ftgbaitbaUcn/weliicbcniitfo veï^o^eem gemócbïin/ gen auf bie bep^teibnngrtllet; 3icrett/tgt;nb mit langem bictirnben banbei an enb verhieben vnnb au^btaiten wóllenMte f4?einezbaeberprote|{itenben Colloquen ten bie fad) ntt mit ernk banbeln / fo penic fudjenbem ktbnm ein lieebe vnb enbf^afl^t/fonber eyt el au^Puebt xgt;nb vetlengevung* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qäk«

Ï)ennbet23»f5ci?feynitfovttgekvt/b$ernitmevcfen^JgjjJJ^ folt/bas jvi (adgt; vbel gegtwnbec/nnn langk feb wancte »rt eine fd?nap leiben m^ge/ev fey auch nit fo vnliflig üb cinfeltig/b5 ev feinen wiberfacber lieber von feenfE woh le mitvencfenvnbffbtencfen vtt»btmben vnntób ma eben/ bann nabet f»S bey fnf fe^en/ vnnb gebmeftev mit/m ^empifen/nod) bem er aber alfo begevt/»nb fa^ get/er molk m Pain gefpteeb mit vnö eingeen/man gegt; be im bann 5 W Z wae er begert/fo geb man ime allee/ ba mit wir CatbolifcbênicbePlagt werben/al6w$lkn mir lieber bem IWfer/bann bén pugt;telîirenben!wilfavn/ vnbbnrebvnfer vevkottung frib vnb ainigPaitvergt; fcblabcn.îJae fey aber fett vö vne/foleb lafEer auf vue ligen.^nlaflcn/vnb bae liedjtjulltebcn/wellicbebie wi*« berfaebtr bet gerechten vrtb williebê riebtern nimer mer kibenmógen.ïïcrbaiben wegernwirvne ni^te mer/ Wir wóhcn in emremge wak pin/ vnnb befolgen nit/,v Werbet vnö/ber gebiir vnb billigPait nadgt; bey Äaifcr^^ lieber maiefîat in bifem banbel wol ent fcbulbigen»

3lufbieferantwoît fein btepiejtbcntennod? mer folg tüdtcr vm fclttgiEvotben/abbjfiemnken febulb tragen/eintweigt; »trebee Colloq«to^alben/fo peeesergeenliefjenZ «»ber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

C ti) bad

-ocr page 22-

=He fd)rtffen folten wibcv Ärtlferlfdjen befdd)/ bevb^l ben ßebAb^te pnrceyen bed volgenbêMgd/bee ba wi ber 3o,belt; ^ennew/wtbevum auffebau^ gefotbevc/vn et|lU(^mtebé ptotefltvenben nalt;^ ber Un^à^banbele/ Re von fret» fuvnemenab^âwetfen.^fe ware aber vmb fonfl/ vnnb alfo babenRebte Cacb^ltfcten für Rd? Utflên/vn/nenber ptoeeRtrenben ver^oc^te matnnn^ entbecft/ barauf bcr (lOalnenba/nttc wïUen feiner mie genoflên/geantwotc/fa|l ebenbîematnôg/welcbe am votigentagberCarmehc in frer aller namen gegeben bette/vnb gäbe ben ptcRbencen alle maebt btfer fachen batm/bamte ben Caebolifeben nte fcbnlb gegeben w»r be/alô tvegerten Re Rd? $n Colloqtttren.t)arautf babc bie pïepbenten gefagt/ Re wollene wey tier bebenefen/ vnb nod? alnmal mit benPtotcRtrenben banbeln/ vn am nacbuolgenben tagzam 31. vnb leçten tag bes ^cn ners /antwott geben/ ©0 aber berfelblg aln ©untag was/IR nid)t6 baran gebanbelt woîben»

l^mnadntolgenbentag/ ber bo wadber-îfrRebea (SOonatô^ebwarü (ben man Ootnungnennet) ßüib bieCatbolifd?cnmbe0 ^tfcbolfs von ^yRetbo{f be«’ ru^^en/bo baben /nenbîepteRbenîcn laRcn burdj ben XêyR’ctlf(t)sn Canjjlet an$aygeti/w3 am gegr Igen tag bie p:oc£|îîi-êbe 3$ antïvougebenbatte, 4»rrRhcbfalî ebenbk mainutig/ wclcfce voî vier tagen/ am nuarü/bcr ^««er gefagt bette-

©ic anicM nemltd? b.u Re alle bing an fre^wr Ren bnngen mo«» tier ptote^ gett/vonn’CiUlt;benRcbefeld?betten/bas Revnberber banblungmógen nottütRtlgBild? befcbettbic3kta/bj ftrgoUnS*‘Womnfd) Stbfcbtbebcnbadgcbe/badRebe«’ ^’gcrten/vnbvctbuie niebtd.^tem/bag Reent geveebte vnb beyltgcfad? bettett/bseRe tvoltenvnb begertenfe«’ bermanbef ant vnb aud? an alien otten gcptebtgt wer* ben/benn bad Ued; t Riebe metnanb / bann bic /entgen/ weld?£

-ocr page 23-

îvegcttfpiwcjlfcfcctt CàUoquiitta*

iz

ivdcfecfreintÄtlmit^ct*ÄÄ»cn/ wie gcf^rlbcnfîcc/wcr vbclb«ïnbcU/ber bAflctbnô l»ed?t/fîc betten trnnfefeew bcttó4nbc»n/bA6 bic 4ct4 pubUdrt.xvcrbcn/brtinlt ber qtunbfrcr teer von febcrmnncrtcntvnbgeurtailc wer be. 00 bte wlbcr frtcber etngate fnd) b aben/Wrtrutnb t n bdn pe/bnemrtnfolbn0gcf)»u^U0enrt«^g«»rIVn* rnmbfetnb pcwiberbtcbefcbtdbwns bercjAnBtn b‘^»* blung r X)b fte nie wißen bns bje Uer Cbrifli nit fol v«v^ botgenbleyben/fonber rtud? vô bâ4)crn geptebige wer bcn:'5gt;4r«m feycn bie /ungern in alle welt «u^gejanbt/ bas if oangelium alien volc^ern 5» peebigen / vnballe menfebtn offentlid? 5» Icescnt

416 nnn bcr Candler bifebing verbektbatte/feQctcr nbsp;nbsp;nbsp;co bfe

binjn / baa ber ptoteffirenben ve|îe vnnb vnbeweg '' fe höben'** liebe ntairtung fey vnnb fbree anewotc alfo anban^ weiten» gen/baeße eint weber aller 4cren bcfdnelbung erbnk ten/obet welle Rd? in b$ Colloquium gar nie einlaßen/ 5cbocbbaflêlbig$wffttbern(ba»ni£jnc^atn fe^ulbge^ gebe werbe)Jeyen ße mit ben pteßbente vber ain ^om*’ tnc/b$/ne$ugela^n werbe an flat aines Hotaru ber Piflorioa / ber ^reeb aber (ber aud? außerhalb ber jal lgt;a w5)w«vblt; fmjögefeqt für aine 4ufmerc?er/alfob5

au^ befgibê flat vertrete mócbte/fnen gcfal le aber/bj alle fehtHyt werbe vö pteßbente ver ßgelt / oîî ««fbc Xatbaußverftbloflenbebalte/vntcrbteien fcblif feln/bcro einen bte p:eßbente/ben anbern bte Catholic hben/bêbîitcen ße bte ptote^ierenbe/baben folte:

alfo/wo eo bie fath erfotberet/folt bie fcbîlflTt en 5« wê niemanîS ver fag £ obgewegert werbê/in mttler jeye ^^Iteße antwoît vo fren^nrjïen gewarcen/benen bic nt ««{fö erfl von btfeti fachen fd}teiben weiten»

Öo biß alleö burd? ben Canßler alfo vcrjclet wj/bie Jairlt;^lt; be *lt;5tbolif4?ê/wie wol ße votbin febon gcantwo« batte/

ß« ßd? in bifen hingen weiten bcr ptsßbeinen gewalt SkAHfAcMJ* bcyni ‘

-ocr page 24-

I?cym3«bcii/fci»bfîebo4?blt;«îcgtvon bec frtlfd?«« 5Üd)ctg»ng bev wiberptcban r welcamp;e mît vitrccbtcv »ubbo^b*»ft»3cr rtu^lMwngzwÂô gebAttbcU wAce/jSr wenbctc/Ucfi«» «wcto ctngcfcbtcy vtttccö val(f lt;»«f3lt;cn/ baô bte CatboUfcbcn^»«« HccVt brt|f«tlt;n/»nb wolccrtbrtß CoUoquióntcbcfc^vdben üflètt.Dnbacb^ KtcR/bAó fotcbefdyitfrtüntUd?^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ït j5 kibett

fey/b«bctt Rd) mit wenig wotccn »nbet:ebt/»nb ctnbel Ug^Uidxttfo ge(*ncwou/Dlt;t9 Rebaßliecbcnte geflobcn bAbenz^ud) bte otflt;nbAvnngbev 4ccenz wo eó fn ^rem gewnk Rónbe/nïe woUen ^wegert bnben/fo wey e fc^ leeô/brtôReetntcben jweyïfeltnn fachen bev CatboH* fcben vnb vnubenvtnbUcben Warb^it fe gebabc betten. 0te betten bce Ä^yfere willenzbifen blt;tnbel jâ regtrê/ benpîejîbenten angejaygt/^nb bem felbtgen/ wtebtl Ucb/gebcnfamfetrt wéllenz vnbbabenntt jveygenge^ fdjaffc geb^nbeltz fonber beeaUeir b^djfïen^wtfïene im Keyd) vnbgantjev lt;übvt(lenb«tt/(lOatejïat»0ï nu gcngebabtz vonweUtcbem (tejnbtfemamptgefanbc vnb beendenfetnbz welUdjeinnucb bUÜcbaüe gebote fam fein folten / Ötc Rieben in bifec f«d? taincs nien^ fdXtt ecfantnuR/bann bijee villeichtzbet von Rd? fclbs vetbampt vnb vecwoïffen tfl/ ©te f^iewbcn and? nit baóUcdJCznitbieÖonnenfclbó/nitbienngen vnb v:gt;’ taylbec gangen welt.

Wer bafTet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f»vd?tenbte/ wclcbtbófe getbiffen bnben/

eïgt;erfleult;bt ^ktn bcv Icetnit befïenbigblid? auff atnet maimntg gt;ad lwlt;bt» bleyben / bie nlleo vinbCeten vnnb vetmnfd'en z bte Rd? beô lted?tô bevómen / vnnb bod? nidjw bAttev* beffen bann ba$ liecbt/ vnnb bajfelbtg in all item ebnn vnb vatbfd?lcgenetïUrcnz©te aber/bic Cacboz lifcbenzbaben /re leer nie in wtncf ein vcrbotgcn gebalte/ 4f6feya«d? ntt jre befonbereleer/fonberbiegemnyne leer

-ocr page 25-

XcgcnfpuvgFfdjenCorioqufuHi«» 13 kevfnbcBrtntnu^beG^atiQcCbttHUctcnnamend/^t^ fc babctt fy ofixtttUcb gepwbtgt fcbcvmAi» / vnnb béurt nocbbeüdgscagdntcanf ^ttpubtgcn/bann Alkin nn bcn orctcn/bn bie tvarbatt nit (fac ftnbcc. ^0 flt;y vil vntcr fcbrtibce jTOtfctxn ba kcr (Ebnjlt vnb bcv jwifpAl ttgcn kcr/nndj vil jwi fcben blt;e u Angdtj tinmen vnb bcr warbntcfelbd/bnmtc nie kmnnbcö mainc/ts f«tl on vnbterfcbcibkbermnnnlkônwcb vonî)Âcbevn gegt; ptebtgec werbenktfîen begercen fie/ bnemnn Aud)/rcmcbAil woU einen riocarien vnb ^nbérer ^n Ufîên/vnb fnen jcitlieb Attsnigen/wnnn mnn fok bna gefcieebAnfnben.

4m rtttber n tng iebrn nrq/ bnf nn geb Alten wirt b ücrcmiöuïï fcfl ber rAinignng(l?Arie / iff nicbtô gcbAnbclt worgt; 5“ proceamp;i# ben/bnnn Allein bne bie ptefibenten Auff ben nbent bAbenbeybenpnrteyenirbccretbifer niAinung 5nSlt;* febirft.^e gefAllc fnen/bAß ƒeo^^UeVe pnttey móge ni* tien Gcbietber vnb Ainen ^uboter niber fcQen/bie 4ctA ^lt;0 gefpted)6 inn bie febern jnfAflen/bAö Aodgt; ber in^ bóicrmógeAnbeóÖtbieiberófÏAt cretten/ febod? Saô ber ^iÏbóter bieweil nie fcbieiben folt/tveitter foil Alk fdntifc verfebloflen werben mit breien fcbloffen/ inn et^ * nemftbreinAuffbem KAtbnn^ / wólcVee brey ftblüp fein fein foUen/cincr bey ben p:epbenten/ber Anber bey ben Colloquenten ber Aken Keltgion / ber butte bey ben pioteffirenben / iDiß foil Aber fo lAng gebAken werben / vnnb nie knger / bt^ 2^Atferlid7e dOAtejÎAC vonbifembAnbelvntcr:icbtcc/,r folcbß gefnlkn Infle ober Anbern befeld) tbó.

4le btjee 5)ecvcf ben CAtbolifeben gebtAcbt vnb von /nen gekfen iff/bAben pe ben ge fanbren ^n nntwoit ge* ben/spipjey eben bie niAtnung/bAnon niAn fo vil tng SebrtnbckbAbe/bAö nemen }y an mttbifem gebing/wie IkbenpupbcfUengcfAgt betren.nAinlidJ / wo pe ed^

Î) bkjfen/;

-ocr page 26-

fek(fcn/fo wollen jîc/It/rem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pc

ten/bae blfc welf? Colloquirn verbotfcn fcy voit Ârty.^lOalcjîae/vnb werbe jn genißinen X.Airf4?tc3c»î ftiv vnnuijgeAdîcctwerben*

fftn newer feieren fy bînjn/bae fy Wnnberten/ wammb namê €atb9 Cncbolicorumfcy tmî)ectct auj^gelefebc/ v» lifij brtrfnr gefe^t/Colloquenccn ber alten Kellgion/ben inanfrtbe/baô es an ^walen ortten wae anpgelefcbt/ »nb am ranb berauben anber |î gcmad?t / IVSl4?6 bU Catbolîfd)envcrbeop/vtib woltenegarnitptllfcbwci# gent6laipnbingcen*l?nnb ware Çatn^weilfeLbaa co von pteftbcntengefcbcbcn wârc/nicmantô jnbclatbk gcn/îDatumbbaebie ptotc/ïirenbe wolten aodgt; Ca/ tbolicîgenentwerbcn/Obcrwoeôalleîtt ben wibcrfagt; ebern würbe jngegebcn/fo wolten pc nie Colloqulrn* 2)tp acbteten ble (Tatbolifcbcnmit allatn fwr »nbllUcb/ fonber aiicb f«r etnfcbmadwnbfptacfoen/baô pebie poffe/fto^t bî/ês namenô CarboUct benenînn flâtein nad?Fomenvonvâtcrncmpfangen/vnb woUene nie laßen.'Warumbfolt man bip rcd?t ben waren 4frben ent jîcbcn/man gebe bann and? ben anbern btc von ber . -Vater leer fetnb abgcwld?cnrXgt;b pevllleid)c matnen/ wie baß alt vnnb Itew S^e/îament aln tJeyUge fd)tl|fc genenne werben/baß and? bes gleiten alte vnnb newe Catbolid innainer Streben feiten genennt werben/ ©le wollcnß aber nlt barnmb gefagt haben/ baß pe bett namen ber alten Heltglon ntegern b^reten/be» pe pd? billld? and? mit aignem lob rbömcnfollctt/Öon berbarnmb/baßbte newlgBalt ntt $nlcybenfey / bic etn fdnnad? bey pd?bat/vnbvn5et«gem wHlfarn ntt foil pat ^ngelalfen werben, 2gt;aß and? vot jeyteit glct# d?er 5and gewept fey mit ben tÖonatipcn vnb anbern fei5crn/3lber bte CbrlpUd? Ktreb babe alljeyt/br recVf bebalcen/vnnbrainem gepbweçober med^ttg^ bate

-ocr page 27-

Xcgenfpövgif^jcttCoUoquttïmsi h trtk bcv xvibcrfad?cm fe gcwtc^en* 3gt;tf«r fw^erïtfcn woken (tcanbnn^en/ vnnb tut jnhflen/ bne ftc nuf fotibt obev jngbntt ben nken vâtievUdgt;cn vnb ^vbU# d5cn««mcnfokc»binwcr|fcn C wólcbó dngvcwUcbe kfîcrw»âvlt; ) ober mir fvetn wtlkn gemamfetn laffcn ben f rembben bk nn jfcrtb^tlb ber Htvcbcn fdnb*

3Hôbtfcô bkgcfanbKn batten ben p«}ïbe»ten mît bettfclbfgenö?orctcncv§ckt/tfïbc6nrtdgt;«olgcnbc wge ( wólcbcr tvAóbcr brtccebea (^Oonntó ^«brurtvt/ ) ctn newerfÏPettjwtfcbctt ben prepbenten vnnb Cntbolb febenentffanben/Öo bk prcfibenjen {ïd? nie woken befdjwcrenlnflentnbïfer fneb feinbfcUgbbd? mk bcllt;ti? bigimg2\ay.U?atc.4b foken pewtber bcrfelbtgen wik kit big ober /enó febaffen wollen / pîotelîsrecen nud?/ bnó Re ntcbtöfoldjeßtmßn betten/woken and? niebts bAkiên/rtk btcirer CIO(ïte»bód?|ïeeer/gebo:f4m/ vnnb «uffmcrcfungfcbulbig wären/@te betten nod? ^Atn fdjritfcvomKnyfer gefeben/wobte CntboUfcben ah nebctttn/foken Re biefclbtgen bcrfnrtbnn / bamtt W4W b$ gtwijfe módjt wtlfen.Ï)ie «uRleRbung tm ^e^ crctentfdjulï^gten RcAlfb/brts Re bievrf«d)nu|f bte protcjlicrenbc legten / bte ntcbtó tb»n ober bnnbeln woken/es würben bAnn «Intweber baybe tbml ober ^aïn tb«yl tnk bem namen ber Catbokfeben genent. quot;Wiber btfe btng Rtgten bic CatboUfdJen / bas ber (^alncnbn mit gewiRèm befeld? von 2xayferkd)er UOaiejïat gefanbt fey/'wóldber baßclbig ben prcR* benuntmanfang bette angc^aigt/vnnb jbnenc ben Caebolifdjen ) Creben^ brk|f bargetban/ wóldjen Re Ærebenç inen fclbs and? Vïkfen bargeben ( vnnb bk ïbatten ^em Re ben brUif bevfiir ) bes Äny(ers vnterfdjnfft vnb Rr VT^lnenb« gnet^nerbennen. ©o fey er and? fclbs bn/nuR bem bo|f vnnb brcnR bes S^ayfere / bem wol glauben ïingcbctt fey» TÖo aber fo vil biïran gelegen (ey/

3Lgt; ü bïê

-ocr page 28-

2bU ptdtcfîircnbc 4ud) Catboltfcb^ ^unentun/ ober bA6nclt;tu4) inn btfem b«nbcl bifce namenô encperen foUen/fo wollen Re bife vnbilUg^nit and? lieber Icyben/ brtnn brtô Re bureb /re we^erung folten gemeinen ren vnbnnfeble^enbinbernuR tbnn/ Sie ptcRbenren folcen bnnbeln vnb fcQcn nbsp;nbsp;gefallene allee wae ^n be^

fotbernng bee Colloquy bienRlteb qefeben werbe/Re woken/rem qewak gebotfam fein.

®ßt willt'ö# So aber (^aluenba fabe/bjbie pteRbentenbte facb ^iu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;woken/ etwae wtbcr bce Äeifere wik

CDA ictijiigcbtetten/^udj/mnltrecbtglaubcten/wetlbee oft gemeken Slbfcfcibe wottten feine wow etwas jn wi# berw^ren/4f raber allain an feine mkgenoffèn vnnb nie an bie pteRbeneen CrebenQ brie/f beetc : bat er lie^ ber alle fahr ber vngnab auff Rd? nemen wollen/bann leiben/bae ber gançbanbelfokjnrucf gcen/wóldjer bemÄayfer fobcrQlid? anlage/gemainen frib jufot* bern/vnb faget/^r beete febon langjl »on anfang bi* fee Kriege bemÄaifergefcbnben/von wolcbem er inn burQ würbeantwow haben/bieertäglteb gewartet/ barauR ein /eher on jweiffel vernemen wurbe/bae bee Äaiferewillfeywiecr biepteRbentenvon anfang riebe vnb allzeit vermant bette/Weyl aberbte faebbife glîak babe/bae Re nie lenger móge autfgefd)obcn wer^ ben/wolle er alle fahr au^Reb felbe ncmen/weilee al* fo von netten fey/bamit bas Colloquium nit abgebe/ jnnadJtatlgemaineenoQee/oberbaegegentailvîfacb barauRfabe feiner falfcben aufllag/ale mtRtraweten wirberfad?/vnbwokennitbran/wie Remit vnucr*

■ fdîâmptem gcbicbtaulf vns auRgaben.

^ntwdïtbcr ©onubiRalfo vet nd? cwae/baben bie ptoteRiren* En îr Se nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vierbten tagFebruary / ben preRbenten au|f /r

pufiîtcnnn. îgt;ecrec//nctt voî geifern jûgefcbicf t/antwott geben inn febnifttn/A^rRUq;/bas /nen nit gebóien wok / bem ^aiRr

-ocr page 29-

Xcgciifpuvgtfcbctt CoUoqufume* If Ä Aifcr ob«?inen (ben p:cßbent€n)mrt^$ilgebett/ober oibnung fut$nfd):etbcn/wic b$ Colloquium an^ufleUe fcy/î)rttiwcb pîoKlîirtcn fy/gld(b wlcbcmKAifer irt vbev fd)tc(tcm beevet votbcfertltcn w«?c jutr^nbien bae icnig brtvin pc vbev rttn tomen wârê/rtljb folt nueb fven ^ÜK-flenvnb^bevn votbebalcen fetn/^uWAnbkn vnb «nbcvfî $wf(bAffcn bAtm bewilliget ift/von weld?en pc brieffvimbbefelcbgewAVteten/ bAôAnbernlleô/fo im bectet gcfd?t?iben pünbe/bewilligeten pe vnnb «boten pebjumgefpteeb«

Î) ife p:ote(lAtion vevbtoffe bie Cntbolifcben/bae pe bärin weiten/re SövPen vnb .Obern bev ^aiferlieben (ÎOaieflAtgleid) mAd?en/wellid?eô§u jlolç »nb boeb^ mótig geartet wurbe/Aueb ber dürften/ (bie »illeidbt niebtöbAuottWöpen/Aueb folebö nit lobeten )nAmen vnb otbnungvngebörlieb/iDerbAlben »ermaneten pe bieptepbencctt/lollieben freuelober VHwiflenbAitim gegentbAil 50prlt;t|fcn /»nnb nit leyben/bAß ber ÄAy ferlicben (I^AtcpAt bocbeyt »onn |nen würbe ver tlAinerr»

$i{nf(W3tgt;e0ColloqMi|‘

£0 nun Äuflr bife weyp bAB Colloquium bepeP ü5’'I kt/vnnbam fwn|ften wg ^ebtuArtj Alle per^

* fönen$5 bAuf tAmen/vn niber fn jpn/bic pte^ Rbenten oben au/ bie jnboter vnnb Colloqucntcn inn ber mitte / beyber feiteinn iwifaeber otbnung gegen einAUber vber/ 4up weilieben ber (10Aluenba Vnnb ber 23uQcr bie fürnemipenwAren jn reben f Wed pe nit Alle mitAinAnber reben moebten / 2fm vnberpcin on (Affen bie notArtf mitjvtn 3luprmer^ ctern : HAcb ber pzepbenten ^)o:reb / bAVinn pe

2gt; iq fAp

-ocr page 30-

iOrthbluttg U^ten fitfî eben bj fenfg / fövgaben/brtv^n ße um ifrffen e«j bnybepdvtbeyen vermant beeten.

©ïe vojveb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ber (lOaluenba an / vnnb fagt if rflUcb

WÜwnamp;c.* ©Ott bem 3lme(btfgett banc? / bne erßm bifer $ttgt;b palt ber Heltglon vnnbbetröbten $eyt/ bem “Ïent^ eben Unbt btfcnKayfergegebenbabc/ ber mit fortgt; »erltcbem ßeyß fain fotg noch arbayt nun jwayn ßiS 9lt;*nçe Jjat^ vnberla||ên batte / vnnb noeb bewgt;= tige tage f ayne weyß vnberlieffc / wie alle materie bee fcbcbltebcn jwyfpalts m^^t auff gebebt / vnnb S’ewîfcbc nation wiber«mb$n fribvnbrwc gebta^c werben / Saget ault;b bem felbigen aller frommiflen vnnb ©nebigßen ^örßen C bem 2^ayfcr ) banefe^ ben befletben halben / vnnb a«lt;b birnmb / bae er foUi^e ptefibenten $5 bifem banbcl gegeben bette / wcllid)c/ Wie ßebiß berfeinbin /rem an}ptßeyfliggelt;gt; weft/ alfo wwrbe ße boffentlid? bernacb male an jvitn emßgenßcyf vnbloblidjcrbtlligfait niebte erwinben laßen/gegen bey ben par f «yen»

WiebjtSoU ^arnad? vetbieße erfwr ßcb vnnb fnr feine mit* gegen tbayl alle ßtfamfayt vnnb $ult;be/ b»c ße vonn imn and) berwiberntn gewarteten / ba* mit beyber feyte mit gleiebem gemüc / vnnb allgef» 5änd‘ bin bann gefeijt/gemaync fadb beßer gliidli^er gebanbelt würbe. nbsp;nbsp;nbsp;were wol ( fptacb ebr D $»

(eben gewefe ein rcebt frewnbtlicb vnnb gefelligflicb gefpteeb/wiceö audgt; ber2\ayfcr adbtet vnnb haben wolt/barinn/on ptÄndifd? vitnb langee bictiren/ ber ColloqnetttenwiUvnnbmaitttmg bette fntQUcbvnb mit Wenig wottcncrSïlart vnnb verndit werben/weil es aber anberß an.^cfeben iß / fo fey er mir ben feynen anebberaitjn willfaren/mit guter boffnong vnb vertragen. b$ anf bifemgefpted) erfolgen werbe/ bae bis war bay c^aEblt;gt;ßr4?lt;r leer foU ntt ai lain i'ebcr * mats

-ocr page 31-

Kcgchfpörcjffcfcc» Colkqûbme» ntâtt offcnbcv werben/ nud) ben/emgen btectna’an«» bcm maiifun^ fcinb / fonbcr «udj bne iWAn pc mie benben C wie «»«n f^ncVc gvcwffcn móge. 4f e wób te Aber für pd? vnnb feme mitgenolfen / jsbey |ïucf binj bebingc b^be» / 2gt;«ô 4fr|le / bnô ^Ainfpmd? 4 fem p?et«piru ober ferner mitgenoflên / wfe berfnn bifem gefpiecV fnrfallen mag / folibcrmAOenverncmmcn werbe«/ brtô pc wolcenbAburd? 0 wïbev fein ber t^eyûgen febriffe / ober ^pojloüfcben fnçungen / ober «Leb gematner Streben leer vnbbecreren: fonber woeewae ber gleichen/ Aup^rtumb ober «wp vnfwrpeVeibeyt ^r fiele / bn® c® vergebens vnnb ntebttg fein foUc. agt;as nnber / wnsin ber vergleicbung ber 3rctcFeln gebAnbelc/ bewilligt ober gefcQtwerbe/ bAses Aod) nitAnberfî gelten foil / bann aIö Ainfremulicbcvbci? gefelligblidJe reb / Alfo bns es bAin brAffe eyner fdgt;lt)prcb/obcr encltd?er fAÇungober crbAtttnwp b«^* ben foil.

XlAcbbifer'VoîrebbAtbeefclbig (ÎOAluenbA etnbó^ cbleinber ^wgfpurgtfeben Confcjfton in bic bAubgc'/ nommenC bcnnbicfclbenbiclfcbcr 2kAtfer imgefpieeb (fonfefiSn. för biebAnb nemen/AnjwfAbcn vorn 4rtldclber 3«^ iïificAtton ober red?tfer«güg/wlt;c oben vermclbettjO tgt;nb bAS gegentAyl gefrAgc/ £gt;bbAS bic Confeßion wcrc/weilid?er bic ptotclîiercnbc Anbnngett/vnb web ÿepcÂAyfcrlieber CîOAiefÎAtjn 4«gfp«rg im i çs o. ZïAr fwrgcbîAdjt vnb vbcrAntwoit batten:' VnbaIs ber ^uQcr Antwotc/ôicwcrces bAt (ÇOAUîcnbAwei«? tcrgefrAgt.So/rnunbifer Confejfton vnb bcrfclbcn Apologie (ben cr$cygetsbeybc)inAirtung Annempt/ '^erbnmpt /rben Anberc/Aiid^ewer felbs fd)ritfccn/Alle fobifen ^wAyejininberfcinb vn wiberwerige mAinng J^ncbAlfcnrX;'o|îîn|ct33m5er/2Jebo(b nlscr pdjbo f«nncn bAtce/dntwo^er bd® pc folçpôAUcs verbâmen.

25o fpmd?

-ocr page 32-

2gt;o fpMcb lt;ÖAluenb4 / 6o wtcbc tttitt àlUttt bet? ^ugfpur^tfcbcn Confcjpon verrebt^tin^ fit tcr^wy” tvA^c gcUtflctt / 3« weUtebev nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3(vdlt;fcl fctnbt /

X)nb«t wdUeben bte ^rjïen buy/ï7cmUd) von (Dót* Ud)cv söveyfalttgCayc / von ber ^ftbfnnb / vnb votf ber (^enfcbtrerbnng beô4fwtgcn wotte/ bAijfeeber ÄAyfcr vbergeen / aIô beBentUeb / vnnb in ïgt;0tu genCoUoquQe genngfAm btfpudrc/vnnb will /bA$ man Anfabe vom vierten/ ber von ber ^uflificACton ewer inAynungfeQt.

üiU ptincM Xgt;on bifem mn^ man nun ^r|llfcb bAnbkn/ @o »onberSuser Aber vilpunccen in (leb begreiffc / mnS ntAn von PificÄtion. |eqUcben in fonberbAit/ober /e von benfnrnem^en

ben / vnb gegen einAnbcr ermeßen/ Auff bAO btc wAr** bAyt/mit jtey^erwegen vnb au^gwentelt/ Aneliecbc vnnb vnter Aogen kommen móge. ïtun wollen wir bi quot;nbsp;fcö Slrticfele CAtbolifcbe vnnb recht Cbri(ïlilt;bemAy# nungfür vnfern fAylcrÇtieb feQcn/vnb micfptüeben ber beyligen ©ebri|fcgrwnben vnb befefîigcn/wollen bie weilgefebweygcn ber mAtnung ewrer Confeßton vnnb 3lpologcy / wcllicbe An vill oîcen wibern fel^ ber WArbAycAn(^ó(5t / wir wollen Aber boßTcn/ wenn/r bie felbigen kennen werbt / vnnbße^wvrtAylen/nit (innlicb Affect vnb gunfî ber pAttey/jonber vnuerber* re gemót vnb gewillen Cwcllicber (©ott felbejeng fein wirbt )jn rAtbnemet/ bA0|r5wvnferer(bA6i|i:/ber CAtboUfeben Ktrd?en ) mnynnng tretten / vnnb Allen verbtief lieben vnnb vnnugen jAnct von bifer fAcb werbet fAvn Ußen. quot;ïVo Aber buofenig / fo wir werben furbnngen/eueb nit gen ugfAm berichten vnb jufrib (lellen würbe / fo wollen wir Alf bAn Aueb eöwe vr(Acbenvnbgr«nbe (wo ßebes Auffmercrene werbt egt;bcr wirbig fein werben ) gern vntibgófUd? Aiibótcn/ vu mit gcbürlicbem ßeif C wie btUicb )tn btfer fneb bcwe^ gen/

-ocr page 33-

Xcgcnfpurgifcfccii Colloquium«« igt; glt;tt/ ^unb eben brtffelbiq wollen wiv betn^cbmalo ini sangen sefpted) bureV nuS tbnn »nb batten/vnb wok lenalfobanbeln/bns niebto ber gebnr vnbbilligbeyt foil nn vn« qebteebenobcrevwunben wevben» rîutttjlbnewot^utlificntioC baôifl Keebtfevtk Bun3)rtn imfelbeoffenbnr/nulf bae wivaber biednn nit vergebene bangé/ ober fo ee etwae jweyÇifbô bat/ eHay beamp;c» follebe mer noS bent / bae bnbur^ bebeitt wirbt/ t«na. bann nu^ bee wotts benttung evHer t wer ben/ V«bocb i|l nit ^nuerfebweigen/ bne bifee Wottein ber beyligeti fdntfft jweyerlay gebtaueb i|l/ale vil vnfer fitrnemen betri|tc.4^y ncr/ale wann wir fp:ctbtn/bae ein fönbeu ober vngereebter gerecht wirbt / aie wann paulua fptiebt/bae auß bem gfeg niemant gerecht werbe, iöer anber ifl/ale wan wir fp:ecben/bae ber/welcber bureb glauben boffnung tgt;nb lieb gerecht wotben ifî/jn meb# rer gerechiigbay t jnnimpt/wie gefptochen iff 4pocat. am legten capitel/wer gerecht iflf/ ber werbe noch mebt gerecht/ vnnb ber beylig werbenoch mer beylig nun wollen wir von beyberwey^ gerecht 5Ô werben reben/ au^ wae vrfachen vnb wie ee gefchebe/ vnb wollen bae tbnn/auffe fchlcchtifî vnbautf Qchnlerifche wey^ ba mit ee befï leichter verfianben/ welche fonfl ben einfeb bigen vnb vnuerflenbigen nit wot eruiert werben mag« ^nnb fo wir folche getbon haben/ wollen wir yeglicho pofîtioneemitoffentlichfïtn hnnb klaren fchtifftenbe^ oclïigen.

sDie vrfachen ber ^uflipcation feinb jwn / ^fyneWrfa^eber (5ott ber bert / aie er ijl ber gótigifl vnnb (Benebfgi|ï/ î)te anber ittbaeverblenfBCbrifli/ vnfere verfonere ’ vnb er lofere.Af y ne tjl wwr cf llch/bteee förnemllch tbut vnnbaufrichc. îDie anber i(i verbienfilich/welche $nr Wur cf Uchen getbon/bewegt (Bott ble funbejn verjey? ben 4 i'iewey^ gerecht $n macht lltw in bergnab (Dow

ree/

-ocr page 34-

ted/Wdd?ebm frcycn wilUti bewert ^inn gl^nbchbofF mmg vnb Itcb / Dnnb (o bic fclbtgcn in vne fetnb/fo t|î rtucbbabtc Vergebung bcv fwnbctt vnnb btegerechtig^ fAtc/alôble fattna felbôCpbypce nlfo ju rçbê)bAburlt;i? ïvtr vo: (Sort gerecht fetnb vnb genént werben.

wercE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ttboch wtrbt btfe gered)ttgb4ît in ben gcwnchfenen

( vonn welchen «Untn foil btfe reb vcrfî«nbcttn?erben) ce bnnn fte gute weref creybe/ob ftc wol etn ware gered? tfgÇaitifl/ fo wirbt (te bod)b«rch gnte weref voîtonK men / tn welchen (îe erhalten wirbt/vnnb in beficrung au(f nimpt / quot;Vnub aïfo gefchidgt;t/ bas wir noch mehr gerecht werben in folchem fnrgang/wie oben vonber legern weyß gcred)t $n werben gefagtifî / vnnb fo wir in folchem pey^ verhärten / verbienen wirauSber feU bigen gnab (hottee bad ewig leben/îbarumb mad)(; vnnö gerecht (ßott ber htrt wnref lid? / Chrijîue vergt; bienflÜch/ ber glaub fe^t ben anfang ber ^«ffifica^ tion/bie ho(fnung wartet auffölohntn vertrawen/ bie lieb gibt bem glauben vnnb ber hoffnung ein fonn vnb leben / on welchebie felbigen tob vnnb cyttel feinb/ sDie nachuolgenbe werct machen vol^omlich vtib mch# renbie empfangene gerechtig^ayc/ 3lber bie votgeen« be werd beraiten vne jnr Juftification / vnb machen vnö etlicher ma^ einen weg jnr felbigen»

jBewcyfuä IVie mógen aber btfe bing beweyft werben :* 3(iiS febvifft/ hab idgt;gefagt/ bee alten vnb Hew* ©lt;9”tTn jj, ‘S^efïamentô / ^ann bad (Sott ber werdmayfîer Calfo j» reben ) vnnb bie wwrdlich vnnb furnemlich vrfach ber ^uflificatton ober geredgt;tmachuttg fey/ bezeugt ber prophet 4ffaiad am s’o* capiteU 4£hr i({ nahetcfpticht er)ber mich gerecht macht.Dnnb paugt; lud Koma.S,(Bottmacht gerecht/weri(îberba vergt; bammerjtem weicht ehr h« t berüfft / bie hat ehr auch gerecht

-ocr page 35-

Xegcnfpnr^tfcVö» Colbqoiume. iS gcrccbtgcmrtd?t.iÖ46 «bcr Cbniïuô/alôber »«fóncr/ Scrcd)cnmd7c/bezeuge eben berfelbe Paulus Kom jt aöuvcfe crlófungC fptfd’cebr )bte ba i|ï in Cbvifio ^ßf»/ xtoelcVen (5occ gefe^c bat $n eint vetioner butcb ben glauben in feinem bUtt* l?nnb ^obnnnee i. ^oban. 2.. lüiv haben einen 2lbuocacen beybentDatter^efunt Cbtiflum ben gerechten / Xgt;nnb ebr ifî bie »er|vnung für vttferc fünb / ober nit allain für bie vnfern/ fonber auch ber ganzen weit» Jtem Daulus iXimötb^i^-lf bs i|îain(Bote/auch ain dOitlcr (Bottes vnnbbermen^’ fiten ber menfeb Cb»?iflus ^efus. Îgt;a6 aber ber (Blaub ber gereebtntadbung anfangb fey / probirt Paulus lOcbre. am ylffren Capitel / -On glauben C fpndjt ebr)i|î »nmöglicb (Bott wolgefallcn/ bann er inü^glauben/welther jnÖSottgeet / bas (Bottfey vnb fey ein vcrgelrcr benen bie |n (neben ^tem Komano-ç, Öo TOir (tnb gerecht wotben auf bem glauben/ follenn ivir fryb haben 5n ^ott / X)nnb »il anbregejenef nuf. 3gt;as man bureb hojfnung gewartet ben lohn bergeik ßoffiion^. reebttgbayt / (cçc eben ber (elbe ^pofïel Komano S* ^nnb wir fclbs befeüffçen in vnns bie annemmung ber binber ©ottes/vnnb warten bieerlofungvnfers leybs/ bann burch ho|fnung (einb wir (elig gemacht wotbenn / îgt;as aber bie lieb hinjn thn bie fomt vnnb Cfcb, gleich ein leben ber Nullification/alfo bas ohnpewe^ ber ber glaub noch biehoffnung etwas nuß fey / wirbt mit vilge$enclnu|fenber(^ti(ft ptobivt. Obid? fchon allen glaubenn hette / alfo bas ich berg vmb* fe6te((p:ichtpaulus)hetteabcrbie lieb nicht /fo we^ re ich hoch nichts/Jtem kNoha.4.(Bott ifî bielieb/vnb wer in ber lieb bleibt/ ber bleybt in lt;Bott/»nnb (Bo tt in (m*Nttttiîgt;it fülle besgefeßsifî bielieb/Dnbbjenb bes gebots ifî bie lieb von reine herben vnb gntemgewifle«

At q vnb

-ocr page 36-

tOAnblungbéôkQten

vnb vnejedcbtcm gUubcn^cé/wcc ben «ccblfcit Ucht/ berboc brtôgcfcijcvfôlc.^Kmwiv fetnbvmbfcQCvom (ob $um Uben/bitn wtr Ueben bte b»^ber/ Dnb wer nit Ucbt/bcr blcybt tm tob.

üôjôecnbc ÎÔae Aba bic votgccnbc wacf vtiefétbcrnjur Ju|ïî wercF. fkrt«ott/»ttttbtbônctl»d)amrt^bcttwcglt;i«ff/vni«i;

wey^tvnô bk fcbttfcan vHotwn.'îbutbtt^Cfpîtcbtbcô bcf:n Xgt;oîlrt«flrlt;v)battit ce itâbct Rd) baercyd) bev by# «teilt. Dftnb AfjccbUl am iS.cap. Qo bev (üitbcvbuR tb»t voit allfeittett füttbett/bkev^ecboit bat/ vnnb bc# watt ailmcyitcgebot/ vitbtbwtgettcbt vttbgcted?tlg# tay t / (b wtvbt et lit leben leben/ »nb witbt nit jîetben/ allet feinet fnnbett/bteet getboit bat/will id) ntt geben den^t wltbt leben in feinet getecbtfgVatt bte et getbon foat.Jttm. 3»« bîltten bneb bet innigen am 2. ixapircl. %)nb eö l|î beo bettn teb getbon §um Deltas ÄTbef btten/ fpted)enb/ba|lo nit gefeben ben Äöntg 4d)ab vot mit gebemóttgetrweyl et bann von meinet wegen gebemó^' ttgetifî / fo wtlheb bas übel nit etnfóten in feinen tage« iS.ca.öefenellwilltcbtcbentptbet

dn volcf vn wibet ein teyd)/ba6td) baflelbe wolle awR# w«tçeln/$etp:ed3en vnb vetbetben/ wo ban bajfelbig volcf witbt bü^ tbßn vom «bel/basid? wibet es gevebt babe/fo will aneb leb büR tbnn vom übel/bas id) ftn^c/' tbnn gebaebt. y um ^icutmn am s. cap, amp;pta^ pe« ttus ^um $eubetet @tmon. 'Cbn b»R vonn bifet betnen fcbalcf bait/vitnb bitte ißott / obbit villcicbt vetjygen werben btfe gebaneVett beines betten/ Dnb 4ct.x.4ls bie 3»^tttfflt;’3ttn/was follen wtt bann tbnn/ibt b:ü# bet / Sfntwott pettns / quot;S^bntbüR/ vnnb lajj (icb ewe# yegltcbet tanffen jnr Vergebung ewtetfünben/ vnnb empfabet bie gab bes beyligen geyfî/4^b6 leeren ja alle fcbtilftenz bas wir bureb buR vnb anbte gtttc kvetef voi beraitctwctbcnjnrjufîtftcation.

Zbea

-ocr page 37-

K cgcnfpurgifdjcn Colloquiums.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

Me nrtdbuolgenbe Uocvct / bas fie mcbvtii vttttb na^odlge vol^omUcb macbeu btc empfangenen geccà^rigfayt/ vnb bas (te vns and? geveebe mad?en/ nadgt; bev lederen weyg bev ^«(îîftcation/ bartnn bes vecbtenfls gvnnb/ vnnbber lobnber gevccbtigtattCwcldjebas ewig leben i(lO fleet / bas wirbt mit »njÂlicben gejendnu(pnber feferiffe erklärt / ÎÔannbif bejengt oberjelter (ptueb/ ^pec, vit. wer gerecht ifl/ber werbe noch mehr gerecht gemache/ vnnb wer beylig ifl/ber werbe noch mehr peylig ge# macht.2gt;as aber ber (obn fey fürgelegt/bas wirbt piolt;gt; birt Att^bcm/ baspanlus fp:id?tz, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hab

cynen gnten flreytgeflryten / hab ben lauffvolenbet/ ben glauben gehalten / im übtigen ifl mir fnrbehaltcn bie Cron ber gerechttglayt / welche mir ber bert geben wirbt an fettem tag/ber gerechte Kichter/nitaber mir allein/ fojtber auch ben f enigen bie feine jnlunfft liebe. X)nb (ÎÔattbei i^.'ïüilru volkommen fein/fo gee vnnb verlauff alles was bu hafl/vnbgibsbenarmen/fo wir bejlu haben einen fchaQ imhymmel. ^tem paulus.Ze Co:in ç» îgt;ann wir »nùfjcn alle geoffenbart werbenn/ vo: bem gerich tflnl C hriflt/ au jf bas ein yeglicher bar von trag bes leybse^gene wercF/wie er gehanbelthat/ es fey gut ober bo^/Jtcm.^ohan.ç. X5nb werben herlt;? für geen/bie gutes gethon haben/jur vrfîettbbesle«^ bens/bieaber Übels gethon haben/jur vzfîenb besge^ riches.^tem ber gange te^t ^atth.xç.'Von abfüttbe* rung ber fchaffe von Ijglein/am fungjlen gericht/ ba bie vrfach bes lebens vü ber verbamnu^/auff bie werct gefegt wirbt. ^f^mcßen« am 22. ^ch habburchmi^ felbs gefchwoien / fpticht ber her:/ weil bu btf gethon/ vnnb beinern aingebomen @unnit verfchont hafl/ (b trill ich bir benebeyung fp:clt;hen/vnb beinê famen meh* ren/als bie ffernbes hynxls/IPelchen fptuch ©♦ ^aco »US in feiner lt;fpitfel auff vnfevemaynung jeuchtmit ii} bifen

-ocr page 38-

baiîMutîgbeskijtm

bîfcn woîtcn/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnfer Dixur ifl et nit 4«S

wetef^ geteiltttgt;oîbê/fo et opifetetfernen ©an 3flt;** ».pet.i, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alwtrDnnb pettuôfpncbtnlfo/iDrttumb

Ibt bîôbjet bebenefee mcbtz brtô ft batch gute wctcf en?«! ren bctnlf ©nb ettvelung gewi^ n»«d)et» Jtem paula« t?eb:e. i3.5)et woltbncen vnnb niîttaylangfoltjt ntt jpetgeflên/bnnn mit fol4)enopjfctnwttbt(5ottvctgt; bienet. 3ilU bife fchîifFten jnygen an/ bas bte gnteen wetlt;f mebten vnb fétbetn in vne bte empfangenen redîttgbayt / vnnbbae (te bae etvfge îeben vetbienen/ wîtaw^ aygnet nacat/ fo fettfie allatn ron vnfetm vt tayl vnnb willen betbommen/©onbct fo fet: (le batch (ßoetee gnab aaf glaaben boffnang imnb lieb gefche* tgt;en / batd7 weltbe wit Cbttflo bem btt:n vetatnigr vnbetngepPanQt/vetbtencnwtt vnsyebochalfo/bas mebt Cbttjlo bann vne follbes vetbten(l6namen$tV gerechnet wetben.

^bbt^tflfajïbte ©ammavttfetetmaynangvon bet ^ttfliftcat ton/TPeyiee aber ein weytlcntfrigc fad? t(l / bte vil (ïacf begtetîfc b« vonn man pßegt 5n btfpui’ titn/fo w^Uen Witbicfelbtgen nach bat^ltch vnbblo^ batgeben/ bamtt bet anfang ntt$n langt werbe ♦ ye^ bod) fo ße alfo gefetjt (tnb/ foil ntt allatn bie gan^e wei^ vnnb maynang Catboltfdjet leer braa^ vetflanbcn «jetbctt/fonbet foil aach/ wo es von n^ten fein wirbt/ inallewegmitfchntften vnnb atgamenten beaefîtgec tvetben.

@te5Brfî^5eJî(wwttîgt;et

3o(î»fication.

f«ttbetô5«lîin* cactoncbjtfi Kedtsfettigangobet gercchtma^ lt;httng}wci ben bte fnnbe vergeben batch Cbth flam

-ocr page 39-

Tvc^cit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;en CoHoquiume.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xo

hcft (ÎOtîlet/vnb brtç btc grt«b ïpirbe cinqcgofjcn/ fnnb bt^ qefdxbc lt;î»|$ lauttcr g»4b (Sottee / nit buvd? Cîîucbc vriferc verbkiî|ï.

't]. w vierten/ bas ber fclbige glaub / wiewol er von néten i{t / fo fey ebrboebuHnin »it gnngfam ben men^ feben gerecht jumacben/ ©onber eö wirbt aueb bie bof nung/bic lieb / vn bie /foin ber liebgefebiebt/bar lt;nbsp;s»nerf Otbert.

funffcen/baöbifewwrcfunge/ bte$urgerecht inaebung ey nee gewaebfenen mcnfd)ê mit laujfen/ver bienen nie felbö biefelbigen gereebnnai^ung.

yeber jeyt |t»b vergebe» wotben ober vergeben werben folle»/burd)6 ^l»c beo verfénero vergeben werben/ Trbocb wann eynervejîigfltcb vnb gewiflicb glaubt vnnb fegt/ bas ibm feine funbe vergeben pnb / vnb nie bebeneft feine febwaebayt vnnb menfcblicbe gebtecblig fait/ber fleet mehr aoff freuelicbcmvrtailbannauff aufweyfungbev febtifft.

-ocr page 40-

bcm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gebe was er fcbulbtg i^/Vnb fo er b4f|ellt;^

big tb»r/ ntr allatn (ünbtgc er ntc tobdtd?/ (o»bcr tfl vi( ntebvbey 0oct gered)ernein volnb:tngerbe6gefeQedgt; 8 ^um ad)cen / bad foldgt;e menfeben warltcb gerecbc felnb bey (5ott / vnnb erfüllen fein gefe^/barnmb bad fiebte gnab bnben/ welche bfe (ünb gcnQlteb dlgec/vnb gibt bratfc basgfeg $ü erfüllen/^Hber nie barumb/bad bie (wnbe nach empfattgener^eveebttgBayt nod? b« bleyben follen »nnb ihnen nU $^emefpn werben/obec be^hAlben allain / bae bie gereebttg^Aic/ welche nie fte fclbe/fonber bie Cbvîlïue gethon hAt/ /nen boreb Chï^ fîum^ngerecbnet werbe*

P 5wgt;« neünbten/ bad blfe werif/mft weldoen bie gc rechten erfüllen bAd gfeg/vnb volgen bem willen (Dor# ted/fetnb alfo verbienpltcb bed ewigen lebend/bAd jneif WAcb ©. Pauls gejeücfnwß itt vergelten (ey bie^ron berger cebtigEayn

«o 5«tn jehenben vÿ lebten/ basviKberefbee men* fchenƒ auch vot ber jluflificArtongechon/nicwentg bar$n hdffen / bad ber gütigifl (Bott bie augen feiner gütigEayt vnb harmhergigEayt Eere jnr vergebung. ®rey VI«s ZlAch bem bifer Anfang burch (î?Aluenbâgechon/ vn ber (Catholifchen m ay nung von ber jjufllfication Aulf bife wey^ gefegt wad / Hochuolgen bed tagd/bad Ifï am ©echlienfebruArtf/feinbbie rtotarh vnnbihr^ ^utfmereEer beyberfeytdjum fchteyben verotbnet vnb beraytet/Bein biebiey notartj mit namen geweßcTSie , nebiccud -Otto/Slleganber ^^lancEbart/ Joannesp» (lo:iu6/î)ie 3luffmcrcf er Aber/2) Autb CAltenbal/^lrtt broRud pelargud/^^ArtinudSrech/ iöifcfcinb vonbe XJreltbenten vnb beyben pArtheyen jwen vnnb jwen jüfamgefegr.

iÖArnAch hat ber ^uger/jn anewonen Auff bAd/e* »fge WAdben votigen tag vonnben CathoUfdjen

gebtAchf

-ocr page 41-

Kegciifpuvgifdjctt Colloqiîtumôé 21

gcbîrtcbt w*»rc/Af vfîUtb von (ßow gcbcfcn/brtô er wolc taô licd)c ber war bete/ welebe er btfe $eyc ber welc becté geotfenbarc/ aller menfeben bergen einpßangen / bn^ tntc an^cygee / bae bte CacboUflt;ben foltenjn jbrer leer treccen.Óarnad? gäbe er berfür ein gcfcbtybenc ptore jg,» gcfä)ii flanott/vnb fpxaeb/basbic vnfebulb ber /enigen / welgt; beneptote^ cbcbic raynen leerbcö ©on (Sortes förgeben/erfotbe^gt; rezbas pe vo: allen biogen follen p:ote|tirn/ vonn welt;= gen ber vnenbclieben logen berbófen wiber pe* î)ip »fî aber bie may nong vob /nnbalc ber pxotePatioo. ibas pe loben ben Kayfer Carl/ber naeb bem Rempel ï)a uibs folget für bie Heligion vnnb begern von jio/bas er peboit lape bord) ber bofen falfcbe beflalfongenti?

^üoben Wiber bte gottfcligen vnbvnfdtolbige menfebé lt;weld}e bie waren leer Cbri/îi forgeben^eebanner ben fcanbcl teooe/baon bip fey ems goren vnnbnie(pgen Surfienslob/nicbrsvnbebedHlid) ÿo fegen io góctlicbc faeben / fonber bie vrfad? vob war bait bcvfclbtgeo al« Iain aop bem wott (Sottes crCeôcn vnb vrtey len. ibar« ttfob fagteope/m banct / bas ebrand) bifc verfamloog bcpelt babe/ von wegen offenbar ^üioacben bie baylfa me vnb notweobigen lecr/vob begerteo von beo ptepi) benten / baepe bip wolten feiner ^aiepat io /rer 5nr^ (len namen aojaigen / “î^on peepbenten aber felbs be^ gereten pe/ bas pc bip gefpted) ber maffen wolten meffi gen/bas pe nit wolten bie warbait laf|en ver beeten vob vcrwieteln mit falfeben anbla^n ober verfd? lagen en Wonen / fonber bas pemodjt offenbar vonberleottcrt Werben / fo man bayber parcbßyenmaynonggegen einaober balte/ 50m legten/wiewolpe wopen/bas nie oogood) bequem fey/ben luge ber wlberfad)ern5nattc Wo:tcn / yebod) aoff bas pe nie mit fd?weygen 30 bifer Jctt/bic laper/bie /oen werben fürgewotffenz als wÄre pe ber felbigen pbwlbig / behnneten / fo wollen pe antlt;?

S wonen.

-ocr page 42-

^nFUgf wi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bte »cr$dctcr bk Irtfïcr/ bk «uff bc» C^w

** ß^'' hvttnb îrt ÄU^gcgangcnen bód?cvtt wibcr bi« jbtcrt t«|tirenîgt;e, ^jvuvbc» AuSgcgcbcn / McmUcb/brtö ftc von gcnwyncv fkdjcn gcwtd?cn fcycn/bnö Jie vctbamntcnbkCon* ciliA vnnbbcv bnyligcn v^feu fcbnffccn/baö (tcbcv f k?î eben $«cbt vcffcblßgen / vnnb bent void? vninc|îl»d?c frcybrtit jngeben / brtô pc «btbû« btc Alfen Certmo* nkn vnsïb ttrd^cngcbîcücbbic von vâtern pnb cinge*' feçt/Tpnbfptrtfbc/wobifcbingwAVtvctbcn/vnnbgcl ten folfcn foldje vouirtAll wlber pe/ fo weven pevevgt^' bend 5n blfent gefpjeeb Vévoîbnet.

trlt;Jé fie on pîoîcpivcc Aiîd) von Alieinbäd în bev 2ïugfpuv^ neinmen, gtfeben Confcfftô» beg«|fen t|l. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pc bk beyUi’

gen ©cbviffi baybev CepAincnt Annemmcn/ in wellt;’ d?ev aile btng/bie jnv gcvcebttgl^Ay t vnb $om b^yl noQ vnb not fetnbz volUgbltcb vn voléommcnlîd) bcgtîtfen feyen/ vnbbASpevevwevffen ail anbrelcevvnbCBotd«’ btenfl/welfbe in ben p:opbenfd?en vnb3popoUfdgt;en jcbnfften ntt bcgnffen/geboctcn obev befolben fetnb* 3£en»^2gt;rt6 pe btc btey ©ymbdA/bev 3lpojfcln/ Htce^ n«/vn ^ItbAnafq «nncinen/jcêbtc vice gtoffen Con^ ct{M/rïtccntt/Cô(lAndnopoUcAnuin/4î:pbcpn«/V» CbAlcebonenfe/Awd? rtnb:c/ vnbev alrê vàtev fdntfcê* ffin lipijjfv 3£)4 nbsp;nbsp;nbsp;lt;V Abcv brtlb btttJWSfeQtCbAKîtî Cï ttîC jn fai

glenge rnb vnfletgeAfbtet w«vbe)vttb gefptocben / fo ' jfevt jve Ucv vnb fAQungc/niit bev bAyltgcn fdîîitft «bev Atn èommen/vttb ndtbcvfelbigen beue jîtgct pnb / vnb (b fev: pd) ble vâfev felbe b^ben wéllen Angenomnien vnnb gelcfen wevben.îlOlttveldben wonen b^t ebv (ein gAnfjcbcbrtntnup/von CoitctUen vnb vâfcvngctbon/ wtbevinnb 5» felnev Wtllhiv Abgevôfft/ 2ïm cube be* fd)lewf t ebv nlfo / aIô folt m«n vmb btfev ptotejÎAt ton willen ble cv von Conciliën vnb vôtevngetbon / Acb«é/ b(îe p€ ttlt f«yen Abgewlebcn vonnbcrîlvcVen/ fonbev

-ocr page 43-

Xcgciifpnrgtfdjcn (tolioqutnms. 22 bavinn bUybcn/ sbavumb/ bag (îc mit jbvcr klt;!V bee aU ren vnbvcàjtgUübtgcn breien aîns fcy:n vnb »Mcn/berbalben pc vnbilUeb bee abwcîcbcnô bcflt;V«lgt; bitte wcrbcft.

©amacb mclbct er »on ber bifdpUn/bag pe bey,'nen rileingejognerfey bann etUtbcinaynen/Jtemronn etUeben mtpbîcncb«« »nnb Ivubnmben/btewiberbtc ©d?ritfc fcyen/ welche pe auch vetbampt haben »nnb nod) »eebammen/ wie bic Catholifchebtveh tbó/ 25egc ret u^lîch/bag bie pjepbentenbife jreConfePion »nnb Pîof ePation woken annenien/ »nb all bife b^nbUnig eifeg gej^'icd^ß / nach laut bee 'Wotmifehen ^bfchibe/ bê 2\ eyfer vnb ötenben referirn/ban pe wollen auflèr balbbeffelbigen^lbfchibgmaifiungnidjteanncmmen/ bauon wollen pe öffentlich piotcpirtbaben«

Hach vevlcpnet pxotepationbcgeret^uQerz bag pe vnaltifnb« wtube in bic4cta gebtaèbt/^evwOaluenbaaber wolc wiamp;cramp;k nit gepeen/bag bifer arc fchri|fcen inbie^lctagebo; ren/ bann {Ie fcyen fvcmbb in fachen eines frenntüchen gcfpteche/ fonber geboîcn »il ntebr jn babern »nnb c^o ri^tebenbcln/ barinn bic pavtbeyen pPegen jn p:o!gt; tepiten/Ï)cr Äayferfclbg/wann ehr ba were / würbe eenicannemmen/ barumbfolrens auch bic p:epbentc nitannemen/^üuomupfo ber^eyfer barinn brumbe angetap werbe/»nnb waebarinnip/gcbó:c nichte $um banbeU X^ermanec auch bie prepbenten/breg ampte/ bae pc weren fnrgefsgt jn frenntlichem fptech / »nnbnit jn gerichte ober baber benbcln/vnnb foltenjbrbcfolbcnawpcnitnberfchreyten . 4lgaber bicfclbigen fallen ptllfchweygent/»nnb ihren gewalt Dit barjwifchen fegten/bat (Daluenba begert/bas »nan ihn» boch erlaobece / jn antwoîtenn auff bie protepation/barinn ber Z^ayfcr werbe angegnffcn/ «bann ber^uger bie (Materien beg gefpuche fur bie $ tf hanb

-ocr page 44-

tJ^nbïung bee

banbttemc/^bv bataber blt;tflciWlt;j4ult;lgt;ntterbrtl«if tn^gcn/Dttbrtlfo »fiber'23«Qcc fo:t gefarti/vnnb ben (elben trt^nicbtô anbere f^ter ^eebon/ bann bad ct bee (lOaluettba “Votreb / btc am voîtgcn ta^ getbon was/ bat angefocbten/tlagenbr/baebie fetnen ata f e jjev vît ^ettrennev werben ber«dKigccvnbattgctafl/ wcyI baa (Begcntailftd) vnbf re teer £atboltfd) ncttnefen/ baa fie Aber fageten/ fte crad^ceten .ut frib vnb atntg^ait/ mtc waa gemót fie baa cbnn/tAffen fie (hott/bemanfebAW er herbergen»traîten»

s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vertebîget and) bfe fetnenn / ata bte fótfd^tid? be^

ÆcnXv# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;werben /baa ße feyen ober fegeweftftnb vrfad?cr

fpaltö. îgt;lt;^sflt;bebtid)fîen5wifpaltatn'Ce«ffdgt;enlanben/vntib erbotet bte vrfacb vom Anfang an/bea erbebten janda In bev Keligton (ataber Cntber bette taffen aiiftgecti ctfîfîd) blc^abylontfeben gefendnnfj vnb anbre anf^ rórifcbebócbtein an ben'Cencfdjen 3tbet vnnb gematn »otd In teneftber fptad)) vnb tegec bte fdjnlb bcjplbtge anff bte wtberfadjer/ bte niebte anbera betten fnrgeno men / bann bic uangcUfcben leiit mir grewlicben f bieten abjntretben/vnb fptadje/baa feine ^nrfïcn vnb ©tete nocbmala begerten o:benttd)e evifentnufi ber fa^ eben / vnb betten nod) ntemanta bea gegentatla betak bigt ober gepeiniget / fonber feberman latfen frey vnb vnuerfeert figen/wlewot ftc betten wol vtfacbe gebabt/ mit fd)werern ratfebtegenjn fueben gewifcnfrib/ fie haben aber bebaebt gemainen n»Q vitnb fîittea wefen/ î)aa aber gefagt ifï von frennttlcber vn fribltcber wei gefettigticb Colloguirn/baafcblwgenfle ntt ab/ye«» bocb fey von niten/baa bte 3tcta befebnben werben*

Xebindurt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ÎOaluenba bebtngt bab/ baa bt^ freünt*

ilt;e6:amp;uf Itcbgefpred) BalnvoturtAtloberttAcbtatlbtlngcnfolt/ çere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ben baflètbig wolle er fnr ftdgt; vnb fnr bie feinen aotb

beblngtbAbcn/baa ftc nie folten verbwnbê fein an eint* eV^

-ocr page 45-

Kectciïfpurgifrfxn CoUoqufome» 23 dïÉ fcbltïHvcb ober rtbreb in btfem banbcl / bann bev gc# rcd)t lebe in feinem glauben / vnnb febermanmóflebic Waren Keligfon »onCßoec gelert wetben/'XVte et abei« biß gemain: babe/baa verfecee man noch nie wol / vevbenef cn ibn aber eclicbe/ baö ers ao|f bife matnnng getebebabe/ fo et leert vn fnrgibt/bae icbctman/aiKto bie x^ngelerten t?nb ^^bioten/werben vom beylige gei(l geleert bie warbait/ alfo bae pe bie beyltg^ febiifft tecbÇ vnb bcylfamlicb vctUeen/batumb foil man pe vnbeiné yeglieben in feinet mainung vnb vttailbleyben laPen« 2)atnact) träte et näbetet $«t fach / yebocb g«lfe et vn^ bev CacbcltÇibc maynun^vanbcvjiifiificatianncii) nie an/fonbetben(0aloenba/benebtpta}fct als eine “ bofen wer cf mey per/bas ebr foltbie(^afetiengetaylt haben in Capiiel/bae wäre tedgt;£Î)talecticnm/vn folc bic poptioneö beuepiget haben- Saget auch von weiß vnnb oibrtung wie man hernach im gefptcch foit gee« folt/vnb vermanct/baö man nie anß bet 3logfpurgb fehen Confeipon geen folt/welche bet Kay fet bette beif fen ftittragcrt / baö pe von atticfel 311 attidel folt eva# mmite tverbe/bte beo ^^uangeltj reyne leer in pch habe» ©Icich alö bettelt lt;iOaluenba frembbe (Oaterien/bie jum artictcl bet J uptfication gar niebte gebótecê/ fnv gebtachf / ober ab bet« bet Keifer haben wollen / bas man bie Confepton von wo:t $n wo:t / vnnb nit lieber bic hnnptpuef vnb maynnng barinn banbcln folt/^n fumma/er róret yeglichepuncten fo Üppiglich vnb ftc «clidgt;/baö bic Catboltfchen gebachten/ weil et wüßte/ bae vmbe voîbnbcnbé Keidjetage willé/ bas gefpteeb folt fürberlich gebanbclt wetbé/er fnehet mitPeiß vmb fd) waipTe/ vnb ßechtet einen walt von wonen / bamit hie fach 5» ftynemenbgebtatht würbe, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153 »ergw

on legt/als er snr fad) träte / gäbe er für/wie bifet ƒgt;«« «tticfel von bet j^wRification/ im vongem XeichoMg îo„

i iif 5Ô ßif,canon.

-ocr page 46-

‘ quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOrtttHung bee Ittiun

jtt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1741.far gcbaltcn/were VfirejUebert

Woîbet»/vnb wolt uber:cbcn/ba6 bcrfelbig arUrf d we* vevonbcnColioqtietttcnbeifdbigert c^efptecb« «Ifoge^ feçt wotbcttz'baô jv bayiter fey barwiber gewekt/ »«b vom 2^ayfer alfo apptobtri: vnb angenommen/ baô er I'n nU allain beueben @renbé bee Ketcbe ^uberatfebin gen lalfcn f Urtvagenn / fonbev aud) / bae ebt ale war rnnbCatboltfd) (olt bnrcbegang'îeütfcblanb gep«gt; bige werben*^egcvct and) von prcpbenten/baebtcfel big vergley^nng foU tn bte 2cca angenomen werben/ vnb folcen nie leyben/bae fo gto|]c woUbat (Soctee foU »er gebene btnfalkn/fonb er bae Re ber Äny. (lOaie flat vnbber @«nben bee ÏVeteV® ^bevtait vnbgewaltfol ten barttin bebaken«

3gt;ie fïnnb wne aber {dion vergangen / vnb wae biR gcttd)t nit waav/ttnebae wol wnjîen bfefentgen/fo anffbem fdbigen Keicbetag getbeRt waven/ vnmócbt and) beweyfî werben anRbcn^cten/wo Re votbanben weren/'^nnb ob e? fdgt;on niaar wÄrc/ fo tbee cbo bod? niebtd îjwrfrtd)/ wcyîberZ^ayfcvgcbatRênbette/ bao btfer ^Irticfei foit tn bifetn gefptecn wtberumbgeban^ beltvhb e^aminirt werben / ^nnbalfotjî bae Collo* qutnmbcRclbigen tage auffgdaffen/ vnnbbernad? »|l wtber btj5 beô^u^erô begern über btfer maynung von ben Catboltfd;en geantwott worben « 3lufb bie (eVriffe ber proteRaîion/itt wdeber bie fad? anff btc 3lcta ber* fdbigctt jeytgefd?oben warb/tfîben ptefibenten über* ratebt/bao eô in bie 2lcca gebrad? t wnrbe«

ffin befftû: î)er pbenbe tag febrwarti wae ein Ö wntag/am ad? niebtegebanbelt worben/vonnwegen ^aSenba ^^»^f'd’waebaitbee anbcrnprcRbcnten. 4mneünbren în ©uçer? ^^3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;waô / ijî (KJaluenba auff*

' geRanben 51» reben/weylgeaebtec wnrbe/baôbtereb joie wibcrwmb ber Catbblijdjen fein/X’nnb wok wiber bei

-ocr page 47-

Cölloquhïrtiö. 24

ô 15 ni^cre proecfîctton lt;înt woîtctt/ wkcbi? voî vkv ragen ^ncbnn vergebene vnbaflanbenbcttc/ îDabni Ibm ber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mit gtofler inncbc wjberjîanben/vnnb

senefifeb geptge/ «nun foU feine action nie vnbevfabent over jtten/biébaeebr feiner partbey fach bette gar anggerebt / î)avgcgen aber biclt (Ôalnenba auch fïard' an/baöyet$öjeftat$nrcbcnfcinerpartbey5n#-gebotet/lL)nbfagec/ba6 man bent ^n^ernitgeflatten folt/baeer cingecnfolt inbteUOaterien beôgefptcd^ô/ ec bann anbre bing/ bie äußert halben ber fclbigcn tcricn/ab ncmlicb bie Votr eb / bie ptoteflation vnnb anbre ber gleyeben / würben au^gcrilt;bt/§nuo:au^/ treylbeö Äeyferö namen ware jnuerfcbingcn/wctcber vom (Segentay l votbem eingang bce banbcle wäre ati getafî.

^Ununber (ÎOaluenba gcbacbc beßere v:fadgt; ba^ ben/ba muvteten ßc alle vom ©egcntail/ Vnb ISrnjer trt nbet fid) 5un pteßbenten vnnb fp:ad)e/(l?an balte gleiebbait/jcncfembßu^nad? bevDotrebin bieàoa# ter ien gegangen/iab begerc/ bae mit baßelbjg and? 5n^ gegeben wetbc/i^an foil audgt; vnömebr jngebenban icnen/weil wir bie beblagccn feinb/trelebeitbaeveebi: mehr yeit jngibr ban ben tlâgcr n / bann er wolt bet be^ blagte fcin/aulf bae er 5« reben baö le^te tailbette/wilt; bernadj iflbefimbentVotben.

lgt;aßc nun alle bîQig waren/fptad) ber(5Oalnettba gûtlid)/-î^ia ^uger/tvcr ^lagt bieb ant nit ein n Hag be* frennbtlid) gefpted) vnber vnne angenommen/wie gefegt ifl im ?Û?oîmifd?em 2ibflt;bib / vnnb naeb bee Äayferö vnnb ber ^ntpen befeldgt;twie ^anbann bic rcd?t genent werben / ein anlklagwng ober ein recbtlilt;gt; ehe vcrantwoîtung t baff u von mir ober v^nn meinen miegenoßen eynig febarptf ober vnfcbón wo:t/ba6 nis fein foU/geb^ît tOagen«»/^ wer flagt bilt;b bie ant

-ocr page 48-

f04ttblungîgt;côkf5tcti!

lbo fpîacb^uQcr/ wir wtjpn wol/ wdô nn Ättbern ten von Vtt6 gerebe wirbt/ bie gnng weit Binge vns nn* fp:ad)lt;lOnlucttbn/wtr aber bnnbcln nn bifem ote/ bnmic bic fneb verriebt werbe/vnb bte^wytrnebt nuff* gebebt/vnb fr/ fo bibber boß gefebrey gebnbe / mit ben Cntbolifcbtn »Iberumb nine werbet/vnb boebflc^wi * feben eoeb vnbjnen ninigBnitvnbgntwitligBnit wer^ benuffgeriebr»

Dnber bifem/fïtlleten bte Pteftbenten bifen flreft/ vnb Itcflcn bnybe tnilnbtretê/^nb nneb bem pc etwn« Ung mtcbenprotefîirenbcngebnnbeltbttten/ vnb plt; nttbtegen moebten / haben Ite benCntboUftben fngen U|fen/bnö fte bey bem ©egentnil nllee verfnebt bnben/ «6 fey aber vmb (on(l/ bann fte fagen/bne pe Beinern heb wollen weyeben / vnb haben fteb entfebloff en/ eint/ Weber bijÀmal ^n banbeln plaç behalte/ ober von flunb An wiberumbbeim ^tehen»

Sllöbifeebie Catholifebcn vevnatnen/vnnbfahen/ bae bie ptoteflirenbe mit vil vttbiUiiber weyS bi0 f«r batten/wie(te moebten vrfacbftnben bifiCoboquiunt jnuerlaffen/bamit aber fold)?n«f gcftbchez habenfte lieber alle® leyben woilen/ vn alfo hat UOaUienöa bem 33uQer (latgeben/mit bifemgebmg/wcnnber ^uçer babe vo: au^gerebt/ baebem^iOaiiienbahcrnaebnit weniger jeit jngelaflen werbe/bann Sbut^er gehabt babe.4ber boeb bat^^Oaluenba ntt naebgelaflen/ wi/ ber freptoceflation^nantwoiten/ vnnbhat jemant/ wottfebnftlteb benjpiefibentcn bar gerauht/ auffbao peaueh/Wiber be6®egenratl6gcfch«benep:ote|iatiö/ Inbie acta würbe eingebtaebt.

Uewntwoi 5« ber felbigen antwort er Benet vnb nam er erfîlfcb «itig î»cô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{gt;40 lob ^unig îgt;auibo in vnferm 2.\.cyfer/ ber b«

niehte vnöerlielfe/bie waren vnnbCathoUäd-en Keli# gion nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;schaben / pnb vet tebigee /neben 2^ayfer)

ba^

-ocr page 49-

XcgenfpuvgffcbcnCoKoqnhntte» aç bas cv ftd? gav nit Itc^ bnvd) bófcv lent fnîfcb bcClnffutti? gcnnnvAti^cn/bcnn cv (oltbcn flnjfcvnntt iubótct/ fonbcv wol bcwcvfcv kwt Katb gcbwiidjch 25rtvnrtlt;tgt; fngct cv/bcv Äcifce wo^fc wol/von wem jnbegevn fcy bnd vvebAil von bev XcUgton vnbgócUdjcr (ad^cn eVi? Bentnu^.^^tom/bne bifc vevptmlung b«v«m angevtdgt;t fey/bamte bk wAtbnic cvflâvt/ onnb bic Xcltgton bc# fribet wcvbe/bno neme cv C bcv^OAlucnbn) mnbgevn an/rïâmlid)/4ujf bAô btcfcbebltcblîcjwttvncbf «up gebebt/ vnb bic wrtAv Crttboltfcbe leer bebnUcn wctbc/ wolcbc Aud) Icngfî vot btfen (öcfpwcbcn / bev Ätrebew nU onbewust gcwefîfey»

Oa0 pc rtbev Uageten wtbev btc leprunge vnb betUf funge/b:e man ,ncn «ntbóCz'bAö gebóïc ntt btebev/fon^ bevjnbenwtbevfAcbcvnvntcveinArtbcv.^feui von bev CatboUfeben^iVifcen vnb von bev Kegel juevfennen vn vntcvfdJAtbcrtbte wmw KeUgton vonber fatfefce/ bAnonfoUjnbtfemgefptedjgcvcbt wcvbcn/waa jufe/ Qcnfcy/wennmAnAwlf’bfefelbtgctt Arcld?eln fommen wutbc/§gt;epgleid?c «ueb von bev iOeiligen fd?nfe/von Conctlptvvottbcvl)»fc$pltn/von mi^bteweben/vö be^ vuf bevbtcnev bes woîfo/vn vH «nbevn bingc/foU man vpAVte/bi^ bte oîbnung gebe bnuon^ubAnbcln/^nl« jï bate ev/tnnn wol« binfo:tmit folebcn p:orc|îivungett vnbfcbHffenbcnbAnbdbijeepeöniltcbê, gcfp:ecbô nit vnrevfotnen obcv^ervütcn vnbinbevn/b^ «ud? biepîc Rbentcnbenfdbigênit tvoltcnfÎACgeben nod? «nnemê»

rÎAcb bcmnwn bev ^ugevwiblt;tn(l?AlucnbAbe«c3”'H’df b« bcnpl«« jiibAnbelnevobevt/btAcbtc cv cvfHtd? bevfüv

etn (ebnft/ôAVin bev 4ugfpuvgifd?en Confejfton mat / nbsp;nbsp;nbsp;3tiftifn

nungvonbcv3^«(îiftCAtionbcgvijfen«gt;A6//n w5ld?ev c«ticn, bic fum A btfeôirtbielcc/bAôpe leeren/bie menfd?cn mô# S«n ttit gcrecbt wevben vo: (Bot/nup «ignen tvetfeen/ verbienften obev wcv^en/fonbcv bas pc gevcd?( wevgt;

(é ben

-ocr page 50-

benvmbfottflvmb Cbvlfïiit willen /b«rlt;b ben gUu* ben/ö)4nnpegln«ben/brtópe in bie gnab angenvm^ men/vnnbbie fwnbe verjigen werben vmbCbvijïu» ibillcn/wólcbcr mit feinem tob fnc vnfete fnnbt» gnug geeban bAbe.^ifen glaoben recblt;^n^(ègt;0t fürgereebtig ïait i?ot im fêlbó. Ko. 3. vnb x|.^ife mAinung tblt;tiler er I» vier 2lrtilt;tclober blt;««ptflt;bl«(fe.

SZ’erÀ^rfîc»

Ï)rt« bie me» flt;^lt;n nie mógê gerecht wet ben vet lt;5 ot etu^ rtignen hrefcen/ verbienllen ober weref en.

Sgt;€C 2(nbcr»

î)«ô bie menfehen vmb fon|ï gerecht werben vmb Cbîi|î«6 willen bard) bengUtiben/wenn pe glauben/ brtô (te inn bie gnnb angenommen/vnb bie fiinbever# )igen werben vmb Cbtiflue willen.

2Zgt;ei; Sgt;ntgt;

2gt;4ôCbîi(î«6mic feinem cobfwr vnfcre'fïinben ge^ nnsgetb4nb«»be.

ï)KEbh

3t)rt6 (B0t vttô^nred^nebéglanbêfnr gerechtigfeif.

2gt;iS alles bernad?malô3nbcuc(îigen/fc^et er erpUcö Ddtt bebcöt biebebewttung bee wotts ^u^fificatiü/in wóldjem pn tung bee er bes wottsgebtandïet/vnnb wiecóinnber fd^jifftge* TOortó3iifit iioinenwarbc/öagec/eóbcbeütct ben €acboltfd?cn/ ticatio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fïinber ein geredeter werbe/^jeem / b$ nup

eim gerechten nodj ein gerednerer werbe.3lber bey ben iOebreifchen feyeeeittg'crid)Ebnnblifd?wo:t/vnnb be* bentcc/ bad man einem bas vnait$n fpnd?t/ober feiner fachen recht gibt/wicgefdbtibeit (îee.îbeut.iç.proner. ix^fa.î. ^uffbifeweipgebîiwcîxer mit ö.pnul bb fes wotts/bnô CSerecht werben fey fo vil als für frnmb gevechttrEennt vnnb gelobt wer# ben

-ocr page 51-

tert / Vrtiib ÄlUgievet et’td^c lt;?:bt beu ©d)îi|ff.

rtrrt4^ bcfe|ïigcc ev obgemdf e AVtïcf eïrt/dnê ««d? bcinanbevrt^iï*!’ wilebcrt«ombert fpmcbettble irt ge^ ntclter Cortfeffton fleert/jum uil 4»^ anbevn bie er biit 5i»feçet/wô(d}ôl4rtg5rtvev$elertwâreywert6cirter4llcô wolcrt4cbfolgert4(îO4rt trtii^ aber bifew oîc etrt nmS ttî4ct?cn/@ortfîïVttrbeetrtgrogvHb vcrbrieglicb bwcb ÄU^ weniger tag b4ttblortgert erwafbfert/samp;enn ee ifî btcrtitbie tnatrtung/allee vnb le^FUdbe/wae vntertt Parteienbifpatircwoibenifî/ 5ß«er§dert.3«cbrtit fo rurQ vberlrtulfc« bae iänig/Sarin ber fîreit geflan^^ bcrt bat/bj ni4rt nid)C folt etfenen mogen/auf woldxrt tatlSiewagfwrgefcblagenvn genaigtbabe. ^kerbaa tailberactcrt/wélcbe in bie febern gereSt woîbê i{î/foll tn befonberm werd ane lieebt lomcn:2(u^ wólcben nie weniger augenfcbeinlicto/ban au^bifer vcr^elug/ wire erfd)etnen vnb ilar werben/wólcbe tail mcrnjtfad? ge# habt b4bc/bi^ gcfp:elt;b jwwegern / fagav jwnerlaffen: Xgt;b bie CatboUfdJcrt egt;ber bie pîocefïirenbe bae liedbc/ irer febwaebait balben/gcfloben baben/vnb ob bife o5 jene lieber getraebret haben auf bie ßnebt vnb windel.

Xlw b4C 23uJ3er am erflen bie mainong ber 3lugfp»r Sifebe Cortfejftort von ber jupipeation fcbriftlicb gebmebt/ inn vier artidelgetailc/glctcb wie $K«or ber UOalucnba ber Carbo!iflt;be mainnng $rt ^eben artidel gecailtbatte/bat aber auch ßog5«}cg^lid)e feiner vier «vEîdeln befeflignngbarunbergefeQUÎbarnad^alô er antwottetaijfberCacbolifd'en maiming vnnb arti^ deln/bacerjubaiifgelefen/warinneßemit fnen aittö tvÄren/vnb w6ldgt;e noch jweiff iteb/vnb weld;c ben fei^ nen wibertvertig weren.

'ïiSue kitsen ^arupcti bcfentulicO fêp/

weren vçbrtuptflud,

(5 tf ïgt;4$,

-ocr page 52-

i 2)464ttbcr/lt;£b»(ï«6fcyein«lUUrvnbvcrfôncr.

4 2)46 VierL2)46 ber frcyttgt;iUbie3wfïinlt;^lt;»tton ntt annemen mége/er fey bnnn bewegt »nnb gebolffen bureb bte gnab (Botte«.

ç 2)$ f«nfc/b$$ûr5«fî‘ftc4ttô vô nôcéfeybgUub/ burd? welcbê wirgUnbê ber 4?n5geUfd)ê bt|îorten/vn b$ vnô(BocgcfenbcJj4b feinen fone^neittiverfôncr/vrt bÿ vne vin feinee blntô willé bie fnnbe verjigcn werben. 6 2)46 fed)(l.2)5^nfere weref / woleb mit Un jfen $ur j(u|liftc4tiott/bie^ii^ific4tionnitverbicnen.

gt; 2)46 pbcnb.2)46 4lle fwnbe/fo jeglidierseit feinb fn^ bert vergeben/werbé vergeben/bnreb bee mitlere blôt, ^{behù ^âxpfTKOeit ^îrocfel feuib bife bcrn4d?«olgenbe.

©X’utans ‘ 2)everfï/2gt;46bergllt;«ibfcyein4nf4ngbcr Julïifk Srtt 0l«ubé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»0ber

»nb »on 0e 4ngcf4ngnengered)tigbeit/bieb4 (îet imgl4ubenbof rcc^ti0f«it. nnng/ltcb vn nnbren tugenben bierin bcgtijfen/fo ne# men wire 4n.2)cn wir f4glt;n/b40 eô eittg4b (Bottcô vn ein newe lt;Cre4tur in Cbnfïv fey/bie wir 4«^ bcm gUo# ben empfaben/ vnb bs ber glnub belfclbigen crflee (ïucf (ey : quot;ÏVeil wir nit mógen lt;5ot lieben/ober gute von jm bolfen/c6 fey bann b4ô wirinnlmgUuben erkennen. 3ebod) fey bife angefangene geredïtigfait ntt bife/ burd) wóld?e wir vo: (ßofgereebt feinb/alfo ba« burd? (ÎC gcbórevne bas ewig lcbenz^ weil fte i|î aUatn (lucF# lid) vnb vnuolPoirien/vnbfbûeCBottesgefets nitgnwg weil wir bic leben/ 2gt;arumb fey /n Vttö ein anbre/nem^ licblt;Bvwc63lt;*^lt;lt;bt$3^rtyt/b»r^ wóldïc wir (CbrtjJo vertrAwen/

-ocr page 53-

X.e5^ttfp«vgtf4)Crt CoUoquîumôi 2gt; vcvtraÄ’Ctt/vnb mit ^ôactficbc bee bAyU ^efïerd^t wtr bcn.Dnb fcQt bmju ctltd? fp:wcb bcr ©cbtlfft/ Attff fci* ncnfynt^cbningctt/bkwiv m Atmanbetn b»cb fc^m tvéUctt^'ïüocôabcrvcrfÎAttbcnwctbcC fpücbtct) von JufïificAtio» bce lcbctw/fo nemen wire ntt an /weil nit ber glaub/fonber (Bottes bAVmbevçtgf nit/ ein aim fangifl vnfevev 3«|îjficAtion»

2 2)evAnber/brt6bevg’tAub/burcbïoeUicben wivgc^ ve^t wetben/bey ßdj b^be bie bû^/ boffnung vnb lieb/ tvo bi^ vetfïanbcn wevbe vö bey fein bet fubfÎAnQbifev binge/fo neme ers An:T3?o es aber folt verflanbê wetbê vïcwcfünb# von bey fein bcsverbienîîsober «ueb ber volÈommen^ ktnvôgUu# bnit/Alfo/ bAsbergUab/mitb»^ beue|îiget/mitbo|f^ î’«”* gegiert / verbiene vergebung

ber fwttben vnb bas recbt 5Îgt;ewigem Icben/fo neme ers ntt an. Dnb fettet vrfaebbarj» au^ © Sluguftinus vn ©.“^ernbarts gc^eucf rtu^.

3 ^erbnct.îbÿin ber gcrccbcmadjungainsgewaeb^Dom frcye» fenen menfebens/ mit laofjrcbas werct bes freyen wiiUm willens/bewegcvonbergnabtc. IVobi^ verfranben tverbeC fptiebter) basbtegewacbfenennttgereebc wer ben/es fey bann bas (te willigClicb / frey vnb begirlid? annemenCbriflumbenberm/als basenb bes gefeites sur gerecbtig^aic ainem fegUeben berbo gla»bt/fo fey cseingefunber vnb CbriflUeber 4rtilt;del IVoesaber verfïanben werbe vom miclauff bes freyen willens jnr 3ujîiftcatîon/ bascrau^/m felbsetwas bar^n tbue/ ober mit votberoitung vnnb etlicber maS/ fo neme ers nit an/ îDarumb/bas wir vmbfnnlï gerecht werben/ Vnb voîber Jujîification ©ottlo^ vnnb (Bottes feinb fein.

4 ^»erDiert/bas gefagtifî/biegnab wtrbeeingegof Don bec fen/wo es verlîanben werbe / vom geyfîberwiberge# lt;Bn«b. b«rr/wellt;ben ber bert reteVH^ in vns au^ gcü^t burd?

(5 iq ^cfwm

-ocr page 54-

hrtnblttngbcôlcQtcrî

vmb fonjl gcMcbtfc»* rigct fern« abcn fcycn : fo «cmc era an / weyl a»d? pan lue btc gaben (5otcea (5nab batOè.Iüo ea aber verplan ben werbe vonn ainer gab / bie jte nennen Grariam gratiim facientem / fo tafle era ben fetalen / vnnb nernc

, cantcan»

tJonn gunn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fönfft/ Jjaa bfe gerecbctgBaic gemeret werbe

wercren. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wercf/IVo ea auf bife mainunggerebc wer

be/ba6©ottbur4gt; fein willige barmberQigéajt/wélle vnfere gute weref/gleyd) ala feine gaben barjü geb:a« djen/bamit wir in ber gereebeig^aie au|f i:emen:fo gegt; falle imbiferfpîudj/weyipaulnabaiflét bit^bilippen fer/r felbflb^tyl volnbzingen mit fo:d)c:c.T^ö eaaber »er llanben werbe / baa bie gnten weref im geretfcrfer* tigtenau^ inen felbaverbienenmerungber gereefecig^ bait / ober auf aigner brafft bie gereebtigbate meren/ wieber^lrijîoteleafpncbt/ baa bic Cogent gepom »nb , gemertwetbeborlt;bgnfewörc?ungoiftgetriben:inbi jermainnngverwerîfeer bifen fpmeV.

! (Ô rate trer vtuw 4buangelifd)er leer fîreyten feyen bife Öceba bernod? gcfd/ribenc.

I iöer tfril/lbaa bie weref/fovot ber ^ulïification gefebeben beraicen »na barju/vnbbaa »tien menfd/en jre weref alfo nug gewef t feyen/baa ©ottbic aogen feigt; ner barmbergigfate gewenbe bab aulf fle / bte felbt gt;nbsp;gen bord? fein gnab geredJtjn mad)cn.

■z î)cr briber / ÎJaa bie gerecbtigbattvolbommen werbeburd)bicUeb/ wo ea »onber ^nflification bea lebcnß/»«bttit von ber angefangenen / baruon »ot verjlanbcn werbe.

3

-ocr page 55-

Hcgéttfpurgtfctcn CoUoqutum«. i« 3 2gt;cr î)tft/(cy bk gatiQ 0«b(îc poptton /bÄtIntt Scfii^e wcvbe/b$ ber/welcücr gcwipUcü vnb vefitsi^Ucb fcQt ob«t? bclt/brtö ftn feyne fünbe buv^ Cbviflam vec* $tgenfeinbz^xgt;nnbpbccbk wcyl nit «uff fein conbUion »nbfj^WÄjfcÄk/becvolgetmcrfeincm freueUdkn vv* trtyl/brtim bcr b^yïiscn (d}rt{ft.

4 î)a Dîcrt/îDrtô bte / wcUtd?«« ivi fünbc »crjigeti fdnb/ba6tf$wct4k9evlt;(Vt tfcïtenfcinb/mógcn bAd gcfcQ (Battte crfwlktt.

ç î)cr fwnjfc/ îgt;a6 btlt; inenpben ntc bAvumb gaccbe fcycn/brtö fnenfvc fwnbt nk 31t gerccbncc werben/ fon# ber barnrnb/b) PebA$sefe($(5oKeöerfttUenzbip bncce Aber (D Alncbn nk ber maifen gefe^t/fonber «Ifo.Öon# ber bArum b^ pe bAben bte gnnb/wclebe bte funben Auß kfcbc/vnnb Brafcgtbr ^»erfällen bAö gefeQ.

lt;gt; 2)er 0ecb(ï/ïbA« bureb bce geredjtfer«gten gute werct bie gercd?tigl?Ak wkbt voll:otnmen/»nb bA6 bic fclbigcnwercf feyen verbknpUeb bee ewigen lebens.

l?nnbtP bt|5 Atles geb Anbelc woiben Am Xlewnten

Kg ^^bni Art,; 3m ^cbenben c Ag ^ebïu Ar^ bat ber çer gcAtttwok Aoff bk fp:»lt;b ber lt;CAtbol»rlt;^ett/ wetlk (be pc^nr beperd’ung jrcr mAtnung Atlegkrc beetem Cipnb bne in îânev Atkwok fafî Alle fpmeb ber Öebftft Awff Attbern fyn geigen. 3m itylften tAg c benn er bwygAngerfAgcgebAttbelObAterrtenn Ocf«0 ober 3vïomAtA geffelt feiner kcr/mttwelUsben er befcblop fen xmb Alle fAii feiner mAtnung von ber 3 »PtftcAiion verfAlfetbAC.

^nb bccnAcbvermAnet^nrdnbcUig^Aîtvn vergki d)ung ber m Ainugen.l^nb Am enb bnr er bie gamje bi? lpinAîtonvnbjn’'tfpenigtAtCA«ff b:ey b^t’îptfîorf »onSerS«# nelc / ï)«ô erft ronweräen/bie voîiber /uptfkAfion gc ptftmwn, |tbcbê.2)A6 A’iber von werefen ba*gcrelt;brfertigtê/îïgt;5 ^îk'vongettifb«tf bee bnyU fwrjwncmen vnjubAltê,

3ber

-ocr page 56-

ÖAnblttnsbédUQU»

ÿtttnbbeô 3amp;eeblt;tcfMf4gt;ttcb/vnb ntt nuS beeren / alUtttbtfe ’’^bteygefe^t/batboveb 5«Pwhen ben fîorf vnnb^nflo^ hit, *^'**’^ angefrtngencn geted^tig^Att.^cnn wcU er ge* btnngenwrtvb/bevfelbtgengeveebtîgfattjngebcn ben gl«uben/btcbo|fnungvnbbtelteb/vnb Inugnec bod?/ bnd wtr bureb btfe gerecbtfg^att folcen geredde fein vnb bAiffen/vnbbnbev geredet ivetben / gleycb nb were pc tn frer nrt no^ etttd vnnb vnuolf otnmenz wtber aller ©cbrtfftenvnnb vârer mainung/Sabeer ntt/woer gcbïungen wutbe/wte er nt^ebtberanp hbluptfen/bai* rumb geflt;b wyge er bifee bauptjïncFe/weid?« bocb wett bae grópe was vnb «in bawpt bet anbern ( wtc an angt; berno:ten erflt;bctnen wirbt) vnnb fcQetallatn btean* bernbtey*

4b nunber Carnteliten ptoutnetal btS vermerctet/ begeretervon/tn / weylpe bekennet en/ baeallainbb ft biey Pucf in betbifputatton vnb ^wtcracbt Pftnben/ bae fe wolcen btefelbcn btey fïeen laflcn/ vnb plt;b in ben anbern ber Catboltfcbê matnong vnberftbretben. 0 wäre abet vergebene. ï)enn wo b^ gefdjebe/ fo tnócbx ntt allain btfee o:t/baran bae größte rayl ber 4ugfpur: gtfcbenConfeilton bangt / fonber fap bie gange leer bee Cutberô C fo ber Jrtumb cnfbcd’t were / beritn wtncfel verbeeft / bae Ueebt feubcc ) 5» Catboltfdjcr warbatc letd)tlicb wtbergebtaebt werben.

4m iweljften tag Scbuiar^/ bat ber (ÎOalticnba nad) furger i)o:reb / fwrgebta^t fein antwott wtz ber bee Augers ptotepatton / tnwelltcfccr betmltd? angepoebenwas ber Kayfer/wte oben vcrmelbectp. Sbarnad) bat ber CarmelicCaUnunbie pat ju banblr wtber ^ttbenCatboïtfdJenèommen was) geanewott awff bie ptefatton/bie betrüget am vq. tag jyebtua* rÿ wiber bte Catbolifdjengetban bette/l)nnbfoba^ pifer vnb fanjfcmûctÿlteb gerebt/baeer nid;cô vniur^ antwott

-ocr page 57-

Xcftcnfpur^tfd^cn CoHequînme.

lt;ncwotclt;t ltlt;S btng«n/«Ucó tra» einer Anca-oU krcvbc ScfebenwAvbe.

2lm i3.tA5bAtlt;ïOAluenh4gercbt/wtber bic fnntmlt;ç bev leer bes gegentbAiU/bie (te Aog ber ^ingipurgifa en Confejpaninn vier b^opffîucF ge^bAilrYatgebrArftt bitten. JmfelbtgenbAnM/Ald er tentnnn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Autf

benpnncftber ge0»igblt;nt vott ber Vergebung Oct (ün* ben/î)Arttenber^uçcr ntte vil worùen vnnb vnbe« (Icnbigblicb / wiber bie ntAinung ber Carbolifd)«»/ btfputtert bâtte / ^r Aber C berlt;îOAluenbA)nîtc gc* xvtjfeflctt febîifften vnnb 3iutboritAtcn bicfelbigcn ët# fputAttorttviberlegt bütte»

ïîAmtcer Aber volbmncnUd)er berfclbtgen fragge vnduenb« nn^ rbâte/fr Agct er bett ^rtjer ob er (in woh gefaUen Uflen/bAómAtt vnterltejfe in bie febevn jttrcben/vnnb ƒƒ mttfreiemvnbfrewntUcbcm gefpteebvott ber (Adgt; re?

bet r 211« nun ber ^uçer brob (lotset/ vnb wever bewtU ltget tied? wegerte folgen(Ireic/ (lte(fcnbie feinen itn berAtbfebUgen bic bépff jufamen/ einem gefiel bA6/ ctm Anbern ten« / 3le nun ber lt;îOAlucnbA Aubielt/ Antwotcec ^uger/bA« er« tbunrvvlt/ wo ntAn foU d}em lt;tgt;ifputicrn gewtffegefcQ vnb mng fegec/öo Aber bcr(i?AiucnbAfAgct/erwolteg Aunemen/ w«T|îèrlAy gefegvnnbniAg23ui5er bAben wolt/ba fiele(mtnn bie reb ber 0d)neptf/vnnb mit cm(llid)£m Angcßd?t be; ©«^nepif. gcrcter/bAôeenicgffbebe/fonberbAô man im bictirn foîcgtenge/3.bce liOAluenbA leret (t.:b niebtß. brnn/ vnnb fragetben ^otjer/ob er rcd?c vernommen bette bcrCAtboltfdxnmAinung vonbergewigbAirbedfunb vergeben.'VnbAlaerfAgec/rcebt/Abcrer bicUe (le für falfeb/wie bie 0d)nl Iboctorce banen leerten / î’o fptAd) UOAluenbA/ IViewol vnfer fed)(le portion/

bifen Arttdel fcgt/gnwg offenbAV i(l/ jebocb ba

»utt biefAiV notV rtlt;|?tigcr werbe/will icbe vnbefcb were

17 noc^

-ocr page 58-

brtnhlungbé^ lebten ttèdjeittmaUriffnett/vftnb herauf fîvdcbc« vnfcv« nirtinnng/bAtninuct^röcwrt! vcvfïanb betrieben ober btnbernmégc/wnb fpmeb «Ifo*

OB ilt;rti4nb IVîv fagcn/b«0ÄÜe»crbrt{|füwgclt;Sotfce«uf««lllt;p ber önab gewtfefl feie«/ vn ftiem«iU6 móge bnrtnn betrögetver* wSfev ben/b«ntt«U«tnber/wôl4îcrfîenitbcgrewftvnbberfel bfgennitvâbîglfJ/Qoisberbteversebimgbcv fwnben bAtnem gefcbWît (wir rebenbie von gcwacbfertctt nie« (eben ') b«nn «Uetn ben /cntgcit/wóldje in lt;5ot glauben vnb bofFenvnbbenfclbigenliebbaben/vnb vonfrem vongen Ubenb»^ rbun/alfo bas nicmant bann bev bo bü^t/glaubc / bo|ft vnnb Uebt/mag gcreebt werben. CÜnnbbiewcyl eogematufUeb vnglt;wt^i(l/obwir bifc bing alfo halten vnb thóen/warbaffetgéUeb vnb got# feligblidi wteeo fein foll/vnb ber he« fein gnab vnamp;mtc tayle/Äber ob er villeieht/von wegê eine vetbotgnen laliere ober gebtcebene in vne/fid) voit vne abgewenbe halte: fo botffcntvirttitfagen/baewiralfo gewt^ vn pcher feienc llit fageich/gótlteber barntherQigteic vnb gnebigen willens gegê vns/wóleheo albeit beraic iff nU len bic bo glauben vnb ^otreeht lieben / Qonbev viw fere halben/weilwir gebu4)H^e, menfdbcn feinb ) bae wir alle fottht vnnbfotg von vne werffen foUen. 'XVie jvol bashcrQint ver$weitfeln/fonber auffrichcen foll/vnnb {^a^en/ nit fo viloujf bie gebîettiîigîîayî vnfere wefene vnb Ubene ( wóilt;j36 oftrnale on fitnbe nit Iff )al8 vila'uf Chnlluttivnfern verjoner/vnauf CBoc ce6barntJxrßigbait/Sgt;»r4gt;w0llt;fee» wolthat wir gc/ futtb gmacbt/crwerbenmógen vergebung ber fnnben/ vnb follcn vnfer hayl in bifem leben mit fotcht vnb jio tfirt 5?obtil wür(fen/ögt;ic paulus leertphil x*

S^oinenr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sefagt hette/fvageter ben ^«J5cr/Xgt;b ero

barfitr hielte/bas einem bic fwitbc vergeben werben/ bet von feinem von'gen leben nicht warhaffcigËlicb reu»

-ocr page 59-

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CoHoquI oHfè. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30

reôïVttbUybbrtbc/DnbAlô^ttecvÂtttepoPtcf/eiîbUle ee ntc barfop/fonber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;penitent fcygeni5gt; *

ItcV von »âttctt.ï)û fraget (Ï?lt;il«cnbrt wetteer/wdhto bkpcnttentjvonnóftenïlï/vntib jv woU ptobiren btr gewtfbatt bet pentccn$ aujj bce glanbene gewt^bayt : TDiebewey^tfr ba»n/öagcóaUwcggefd)cblt;/wo ge* wtirerglaubtlï/bao baaueb epitre »nb gewtlfe pent* cenQ fey/bfewey I ße jway vnterfebtbUcpe'btng fetnb/be ro atne onbas anber woi fetn £an/ wie bas mie gewtf* fcr warbatterjwinge ntc allatn bk Hatnr vnb gemat* ncr pnfn vns/fonber audjbtc Oeyhg Gdbïtffef .^enn ntcVt ein jegf lid)er/bev bo glaubt/bas jm bie ßtnbe vrn CbrtfîuswtUen vcr^tgenwevben /bat aueb balb rew vnblcybvberbtefönbe/fonberUebfolcVrew vtmb Uyb (als/rwèUec^basergewt^fey/baservot (Bot relt;tgt;ce vnb bequeme bttfcbüe.Ïgt;tlt;wiberfe«|flt;r/wóldDe audb tüibernßp glauben vnb ve^tgbUd? baken /bas ƒ nen jtc fiinbe vm Cbrifïus willen vetjigenCVerben/matnelï bu/ bas pc alfo Vergebung erlangen ^^»berbas pe ware vnb reebe tebup vbcr/retnnbtge cbaten Q wolebe pe för geredet vnter /nen felbsa^ten vnbbaken^cbóen.

3lllbte (luQet ber ^uçer vnnb fo er pdJ ntcaupwt# ^u^erifï 5s cfelnmodït/watberjotnig vnnb fptacb/fr bailee bte gotfeltge gewtf^en ^weyffcln/jbr btinget bic leut $ór vetjweyffclung* 3lls er bife vnfreünbtltd?eworc jwr anrwotc gäbe / etbnbe pd? ctn gefebray von feiner patebey / bas man ben vnnuQcn fïreie fok faren (apen/ vnnb wîbctumb tnnbie febetn reben. i)nnb buret foltibetnrcbctt ijl ber ^uQer aap angjîcnbeflîl* btgen tags erlebigcwoiben.

Ïgt;crjgt;ui/.tagSebruarn was ein ©ontag* 2llm gvgt; pwofndaj tag bat ber CatmcHtbte banblüg ber Catbolifd^evoln nbsp;nbsp;^«n«eü

^ogcn/ vnnb géant woit auff bes gegentayb bictirte Kbïi^cen/vnnbfur i;anbe genomen bic3lrtidcln/btc

t“? g bof

-ocr page 60-

itt bveycrUy art vnb wct^ bâttlt; glt;tatU/©o * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er etUcbe für bc^ennce/ctUcbc für jwcilf liebe/vnb ctU«’

cbe fur wiberwertige furgabc.Dnnb i|l ber Carmelic ^wtrinn feiner anttvoxc vomgcgcntbail miteinreben/ V A ale wiber feebteer anbcrjl bann jbre mainun^ ne öSfS jey/verbtnbett wotben. Dnbname fiirftcb ben 3lrtigt; fa£ ® d?elvon ber angefangenen gcreebtigBait/ wie oben gefagt.HÀmltcb bae angefangenegercebngbatc beip |e/nic bae fic au^ natur angefangen vnb vnuol^oincn wâre/6onber bae erflUd? empfangê/nod) nit auS gegangen wäre in bie wercf/ln waleben biefelbige nemen tn frftebten ber lieb/vnnb mttflAcerübitng pd? JU beffetn bingen fcbicfen pitDnb al(o fey Re ein ange# fangne gerecbcigfeit/gure werct jntbünz/ebocb fey plt; naebirer arc vnnb wefen vol^vmcn/alebie bae gegen# tail felbe bekennet bae pe im glauben bofnnng vnb lieb fîebe/vnbievne/nwarbaitjum leben gereebc macbe/ aupvmb fonfl gegebner barmbertjig^eitCßottee/vmb Cbtifîne verbienfï willen/wéldoe vm fon(f (niebt aup vnferm verbienfï) worbe ^ügerccbnet/ntt benen bie an fn allein glauben vnb boffen/fonberaueb bie fn vber alle bing ltcben*'Wle folebe bejeügen bie iOey lige febtifc vnbbiefptücbeberfOeyligen vâteer/bero er ein grop featt$al augenfcbcinlicb vnnb CrefftigÊlicb auff alle cbailallegierc vnb fürbtad)t.

Tnö'bSdf# ^dle nu bie bae gegentail barwiber mit vil gemurmel einrtö?. f4)^vrct/ Vn laut fd'tie/man bereiremainunggarnit reebt verflanbê/vnbcr Carmelitnic befïweniger in fcilt; ner banblüg fott fûr/aîe ber wol wufte wgt;j er tbete/vn fur ratfamad^ret/bae er bae vnnug eiincbcn mit begt; fïenbigbeit vberwinben vn verfd)laben folt/bamacbe# têfypcbnocbvd vngp tcFterlauttaipg vnlielfenaud, geled)ter herauffaren baraufntt bundel móebt ver# merdt werbenire vrtbefcbeibenbatt/jö btfer fad? vn an btfem

-ocr page 61-

Kcgcnfpnvgjfdjctt Colloquiums* 31 btfcm oît gAtiQ vngcbürltcb / 5» Icçt wenbee blt;i? ^uQéV^nn p:€(îbcntcn/vnbfp:4cb/î)tc|ïunb»flocr* gangen / vnnb vnfeve mafnung ifl nocb ntt vevfl«nlt;’ ben/ ml weniger W)tb«focVtcn*Ïgt;avumb will von n$^ ten fetn/ba$ bte facb jn vot/reeVe verflanben/ vnb ge# gtfîcllt werbe / ee bann bas btotirn feinen foie gang babe*

ÎDa nun leberman barrit fdjwyge / aueb bre pieft^ benten/tbete bfe vnbilUgéatt bem ^aluenba wee/v n fpiacb 5«m ^ufter/4f rflâre bod) felbsewre mainung bie bu fellbô vnefnrgefagt vn fn bte febern gerebt bafî/ vnb laße btefacb ntt tm buncfcl vmbgeen/ fo btf gc^gt; fcbtcbt/fo wtrtfreiltcb Wolerfebetnê/ob bu Ittfamer vno cinrebefl/oberobbtematnung/btebu mltclaren vnb offnen woicen gefagt bafl/mtt beßer n vnb bapffeeer n fptüdxtt fey wiberfod?ten woibcn/ 3llôbennftlt;ngc ber^uijer an/vnnb mît vtlwoiten^n reben vorn er^-greünffenbemglauben/mtcweldJemwîrbîe gerecbttg ^53 erdreüf« Catt Cbetj^ergrcwffctt/ wclltcbe fey bte ware vnnb vok fenbtm sU» ^ommenejufitftcatîonbesmenfcben / btfewerb von ben, paulogenenntbtegered?ttgFatt bes lebens/nad) wellte (ber volge wcyttervnfere anbangenbe vnb angefan« gene gcred?tigbatt : ÎVcllttbe obße wolfn vnefey/fo macbe pebod? vns nttgercd?t/wcrbeault;bgarntc voU Bommen / bann bnrc^ benglauben/welltd?erallatn bastbun Bonne/basbtegeredbttgBaytCbvijîl begriff fen wetbe.

îDo fptad) ber (ÜOaluenba/Öo fragtd) btdgt; bte / ob ber felbigc glaub / ber bie gerecbtygBatt Cbvifît er # grcw|ft/móge in vns fein mit atner fnnbober ntt f vnb Wo ber fclbtglt;î|C7 ob bie fnnb fluv werbe aufgelefdjt ober ntt ƒ 2gt;ofp:ad)ber ^uger/basberfelbtgcmitber fünbe bleybe. quot;Salb aber / als /nbte feinen flralfeten/ « . , fpiatb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bie bt nit mit atner fnnbebte ben mcnfdjen

O tq

-ocr page 62-

h^nblung letzten

/ Weld? Ô ofpenUeb wtfecvwcrtis wAve ber »oîl^* genantwotc / wcylbic Cutberan« iJain »ntevfttJdb macbcnvntanfünben/fonba b«lflt;tt AiUfünbcn^ii^ gleyd? für cytcl tobt fünb«/ bk ben menfeben vcrb«m# tttctt/rto(b bk/wddje tbtr mit btr b«yltlt;tlt;n fd^ttjft vnb mit ben vätern k|$Ucbc fünb bAiOen»

3U mm bc« nbsp;nbsp;Alucnb^ «Ifo AJibkle/vnnb bcm

olt;bn« ßer^uffbcm bni^l^igc /gUycb aIô wolf er/n gefingert P®*”’ ncmcit / bAfkng ber Öebnepff a»/ m«lange vmb^ fd?W4l|ffge reb/mttfert gefnebtem anfang/von (5o c vnb »on Anfang ber weit / barnacb »on beo mcnfcbeti crfd)Aff«ng/von beffelblgen fall/ von ber menfeb wcr^« bung Cbrifîi/vott vnferer erlófnng/von Vrafc ber fün^ be/von fcbred’cn bcß gewiflenö vnb vll anbern btngen/ Dnnbfoeralfo gleycö wie ntnptebiger vtlfaget/baa $nr fach ntc gebetet/fptacb er legltct $wmdOAl£jenba/ w^faget fv ewevn fr anef en / wen fte fn lîerbô n5tê itgêi^ mtt wafer lay reb fïercft fr per 2) o fpîad? dOalnenba/ wkwoUd? mitbcm25ugcrbanbU nitmttbir/ bami£btra«cbnidgt;tßmangele/ wilkt? vnbepbwerbc fein bk jn antwoeten.

jjermanunö vermanen ( fptacb er;) ble fenigen / fo auf blgt; Äm?***^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnnb gar

von foegen seytUeber bmgen abfoîbern / vnnb (bore bcm berxn ergeben / vnnb alle boffnnng bcö bay Iß auff bcffelben barmbergtgfait vnb a»ff 3quot;cf«mCbrjfi«m vnfernvcî'pncrfe^cnfoUen/'Vnnb bamk pebife ver^ fpîocbene barmbcvJ5igfai£ erlangen mógen/baiifen wir pevcpjgbUd? glauben / alkobas/ was von ber beyligen 2):eyf4Uigt-aic/vom weref vnfitcr etiófungz von vergcbmig ber fünbsn/von vrfhîîbc beo peilcb/ vnnb von jnfujsp’hgem leben / tnn ber hreVen leer fnrgebracbc tp/ igt;nnb baepebenberm/ber fogrop fev wolfb^ïï vnb aller vnfcrcrg^titer vrfac^crMl/aup

ganzen»

-ocr page 63-

Xc^ertfptn’gîfc^c» CöUoquföWe;

3Z

gnn^embcpQen Itcbb^be / vjwb îit fbmbertwecbfî^rt *l6 ßcb fclbfl / Xcâgt; vnnb Irtyb brtbcn »blt;v voHgc» Ubcn/inwdcbcn pcfn crjörnt b«««« / vnnbln «lier bcmôt vcr5cyb«nng »nwb abl«^ van «U /«n fünbtn teueren / vnb gcfviffcô vsvtvA'^cst ,n Cb«l|îo vnnb (SoctUeber bAvmbcvQtg^^yt fc^en. l?nnbblt;»ô ftenU benn boffen follcn baa b^yl / weUtebea f?lt; begeven/ vnnb follen ntt $weyffcln / tvenn fie nlfo gefdjîcfs feinb /brtô |îe ntif btfcm eUenb tn brtô ewige leben «uff genommenwetben.

eofebcvtnnn naff btfe wo« mcvcFet/ fpî«cb ber tr^afoima» ©cbnepff/wtertbev/wenttAinevntCÄlfogcfcbtcFt we; bufïcrbcnöe, ve/vnb Uugn«t/brt6 ev geglaubt/gebotft vnnb geliebt nôlle»»» brtbe/nlô'vtl ev folt tbnn brtbeit/vnb móge aucb /cQunb bnflêlbige nie tbtîn / wtewol eve gern eberez wne wole ibv btfemtb^»^«’oltivbifenmcnflt;b«n/ fo erin legten 5«gen ligt / mit btfeve^v wevcfleev $tt vevjweyfelung bnngen r lt;5«v nicbt/fpmd? (Ortlwenbn/fonbev wollen jn micallem ße^ vevnmnen jn boffen/vnbdn jôvûffen (Bottee bdvmbcvgig^ditzbuvcb wellidjcevdllcein vn« tbwn Pdn/ vnnb/tnfdgenz bae ev vil mev duff (Bottee götigPdytbjtnndaffdigeneftbwdcbdit gebend’ vnnb febe/ 4ndgt; in C bti|ïtim/ben vevfonev/welltcbev b«rlt;3b feinen tobt ben fnnbcvn ben weg in l^ymmel genmdx bdc/bemncfg vnnb fenffgenbz bie d»gen bee vevtVdWî’ ene dutf bebe

310 nn bevÖtbnepff/bevvófmfclbóinbievebgefdl lêbet/fïilfcbwtge i b»be bev^tengan/bev nnd? begivig wj 5» rebê/ vn (pidcb/^Ï^^’S bi4?/lt;ï3dluettbd/d«ctgt; Vin rtirt wou fvngen/bj $nv fgd» bienetr^Hntivou ev/b» «mgÎÎ ee wol tbùn nncl) snev b»^n nin wo:t/fo bn wilff/ sbo fpmd? bev ^utiQ/mainet jv ben/bne bev ^dwb im ntenftb^a mit ninev j'tinb flecn vn fein móge 15tntwo»e Obdl^eubiV Mwivmrtincne/vnnbbdUendttcb/

bte

-ocr page 64-

tOrtnblungtxôUQtcn bieC4Cbolifd?en4lfo glauben vnnb Umttfolîen/ fpmcb bev ^tlt;ng/|v (eyt «tber in bem ^ani^ wiba p4igt; l«m/ ba 4fo fcbteibt ( vnb lafe äuS «tncm bôd?llt;in/bj (t in bev b^nb bcc /ben fpiocb auß ber Ài^ptflel $un 0 aU UternCap» x.) @owirfn(bcn gerecht 5» werben gt;rt Cbt^i|îo/ vnnb werben auch fclbe («über befunben/ i|l bennCbvtfloeein biener ber (nnbe f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ey fert.^it

fcbmuQclt (lOAluenbn vnnb fptneb / lieber ^ten^bife wotc b^ben vil einen nnbern verfl^nb/ bnnnbu fü«^ w»rtffï/vnb|lreyten fnin* wege mit vnferer Clt;ttbo^ lifchen matnung.

ijufilertunrt ^öenn prtulue bifputtrtnm felbfgen ott wiber bte ftf berwSt nigen/wellichtbrtólt;fHangeliumlt;tngcnomenbetten/ paulù nbsp;nbsp;nbsp;vnb nicht befl weniger mny neten pe/b^eflnehbaege^’

feQ^ö beleen von néten were / nemlich / ba« mich bte Prtybeiÿolcenbefchniten werben/welchen jrtnmb^n verwerffen/gebrewtebt pauluebifce Argument/ wellt* d7eobievÂterAlfv aufgelegt vnnb verfUnben bnben-Öowtrgerechtferttget(fp:ichter)in Cbrifîo / noch fönber befunben werben / ba0i|{/ burlt;ibbAltung bed gefcQô folic n gerechtferttget werben: fo tfî Cbriftue ein biener ber ftfnbe / nemlich / ber bAôgefeç «utf gebebt vnb brt6 if uangelium für gelegt bat / vnnb vrfach 5Ü fünbigen ( bau ift ) nitjnbaUen bno gefe^ / gegeben/ î)Ar4u|î fchküftcr bae 2lrgumentrtlfo. ftun iflnbei? Cbrt(l«6 nie einbiener ber jünbe / b^rumb fo wir in im gerechtfertiget feinb/werben wir nttfönberbefun* ben / berbalbcn t jl nie von néten/ bnô gefeç ^nbnlten/ bic pd?|lti baepauluôatnanbîemAtnungbat/bAnn bu fürgibp/benn ber felbtgUugnet/ bae wir jnCbri* ^0 gerechtfertiget/ bcbétjfen bno gefeç jnbnlten/wiv «ber fagen / bnô ber gl«ub mit ntner fünbe t» vnô fein ban/ôUo baô ber glaub nit nufgelcfdjt wirbt / wenn eiyner fünbtgt / wie weit aber bife $wo maynung von

-ocr page 65-

von etfMttbcr ptnb / maltin /e^^Ucber UycbHtcbcr*

ïgt;4 W4tf ba^ren^ b4« bôdjUn aulf ben dfeb/vnb ^Suijen fcbwfgeftilU ^H^er ptmUe bicweyl einen möc wtbcrn(Ö4l«cnb4/igt;n»b Ue^ farnbieantwort/bleep vnweyßU^ vomgUnben’/brt« ebemiteinernnt^ «it bleiben móge/geseben hätte/ vnnb ^nme wiber rtwff bie rongen 3gt;ifpttWf ion/vnnb fptneb. îDnnnnbmng ichnicbe^ennen/b4d wir bweb bie getedjtigFait /bie (n vnlt;i|l/wiewol Rebenglnnben/bteboffnung vnnb bie lieb inßebbnt/füllen ger erbt fertiget werben vnnb gereebe fein/îgt;ertn pe ip vnuol^ommen/vnbtbut bent gefeg (dotted nit genug.

JJnfptnd^ClOntuenbÄ/lnflebn« bingeen/vnb 4ntlt;’^‘’ir‘b»jr«J wotte mir/v?4romb bu ber boffnung vnb ber lieb nimlt;gt; “ ■ tneflbie traft |öred)tfertigen/vnbgibpplt; bemglnu« ben nllnin t igt;arunib ( fptad} er ) ba« bie bofnnng vnb lieb feinb vnfere werct/vnb bef halben vnnoltommen / biefptad? ÖOaluenb(t/4^g ijiaber ber glaub and? vn^ fer wert#/wiewol ee aud) ein gab ©ottca ip. 25en glan^ ben/bofftn/lleben/feittb nit weniger vnfere werd^zban ccrenbie ^Mtern/almnfen geben/vnb von votigeni le« benbuf tbnn.^a fptadgt; ISu^er/^cb betennebae/ 4* ber bcrglaub/fefenervnferwercFilt/ipcrvnuoltom inen/fo fer: er aber ergreifftbie voltommcne gereebtig tait © Ottes/fofagt man/er mache gerecht / Oo^oge ber UOalucnba bipargumentalfo wtber in.

Dnfer glaub C fptach er ) ab er ergreifft bie voltom tnenegeredjcigtaitCbrilJt/ip ebr vnfer werd*/wie bn felbpbetcnp/Xluniliabergleid) berfelbigeglaub/alö er vnfer werd ift/vnuoltommcn/ ît/efhalben / als er bievoltommenegerechtigtait CbnjH ergreifft / ifî er vnuoltomen.t?iefchwii5etber75uQ£r/vnbwn^tenit/'R«c (lt;^wi9 wobin er pd? wenben folt / ‘Vnï’ fo «« entfchlopffen

■3 meint/

-ocr page 66-

mod)t/bcl?lt;ttnlt;tcirfvcy/b4öbeeglanb/Ä«(feÄb tv öf* grctlfcbfcgcrccbctghit »n«»lfo«ji»cn fcy. 2gt;« fpiAeb weiter dOaltienb«/ JeV bieb nseb vmb Äitiö/^u^cr.

©if Keb er# 00 jr faget/baö ber gl^cbbArnmb gcre4)t mndje/ ßreifft befler ^43 et bu geredamp;tigiîetc Cbtifli ergreift/wetrnm gebt /r okubnitmctbifcvrrtftberlieb/biewnsnÄbeterverrtinigtwtt ® ’ Cbîifîo/wbediebcrmrt^C wie2S^tjgo.be5eug£)tn{t/m ain^mAlt;^tr jg[gt;4r#tuf i^ntwottee ^«Qcr vn fpweb/wiif Irtugnen Kit/b#i« bie lieb rtöcb (ßot ergreift/vn/n Äuf« (Icrcf IÎ vmbf#ib£t/vrir f^gen aber/bitd wir barnrnb Üe ber burd? ben glaobeR/b«»« bnreb boffnong vnb lieb/ werben gerectoefertiget / ber gl«ab in» bifem werd? bns ctfîe i|l/v»ber|îlidgt; bie geredbtigëeic ergreift/vnb befbnlben erfllid) red?tfertigc/bife «ntwoit »Atne ber (Oalwcnbit frôlidî Ä»/vnb tp:«6/bie bcBenfl bo/Tö»^ ^cr/reebt r »b wol/oiit C^tboliftb^r 2^trdjcn vn rcebc gUubige» r Arern/rnnb eben bije m»i»ung habe» wir tmrtnfßnggefeisc/Zlemlidjbneber gl^ub fey ei» an* fang ber recbtfcrtignng/o» wólebê nicmant f an ©oc wol gefalle» ben et möffe bae erfîe fein/(Sot 5» (utben. n»n lajfe vnö alle bifetmainung vneerfebidben/ vnb ingleieberwcif mitCatboliflt;^er2^ir(be» leeren / bao ber glaub inberJn/lificationbaoernSefey : %gt;ar»a^ bie b^ofnung vftblicbe/on w^lefeebie jln^ification wc* ber 5»bû|feJï nod? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^.lOie fienge bet 25»^er

wtberanallee/waeergefagtbet/bnrebdnanbermen# gen/»nnbbiefad?a«f einanbere^eren/anffbae ernte wiber fid? felbö fein geaebtet würbe / bif bie fîunb «u^ ware/vnb bie famlwng bey w gelaßen«

lt;am Kf.cag^ebruar^ batberCarmclitwibernmge* banbelt/vnb wiberlegc beö^u^cra antworte anff bi« fpr»d?e ber fd7»ft/bielt;IOaU}e»babetei»gefärt/wol(be her ^»^er anberff betw Aî?f gelegt v»»b po» ber fach ob^ewenbt*

-ocr page 67-

Kcgenfpörgtfc^enColbquïimi« 3lt;

Hm igt;.C43/bAC bév CarmelicbAd vbdct bes votigen 2(ntw9:i t«g6«w^gctn4^c/bavtt4d?lfïglt;lefent»o:bencltt 4»t#«“fF ﻫ ttgt;o:c vn »cteil ber €acbo!tflt;^e«/sgt;sm Cocbleo gmrtdjt «□ƒ bic newn Avcicfcl obcc 25giomrtflt;t bes ^u^ers / init toôllt;bencîîfclng«ttçeleer »Ort bev ^ufltpcitttonbect« tgt;ttbtjîbuflt;lbtgfcV:îffnt bic «et« gehadbr» nlt;tcb bifem brtc bec Carmdir fein faeb volenbec/ vti ttn nAtrtCrt bec CatboUfeben begerc/bj fut fold? btetkn »n Utnge teben ein freuncUeb vnb gefeUtgSUd? gefpted? Art gettebt wutbc/tn wólebê bet b^ïnbel ntóibt gegenwut* tiger vn in rutQetet^eic Außgetidx werben. 4ngt; felbtgé tng bAC AUd? ^«çct wibet AngefAugen jü Artcwotr en AufbAS /cnig/fo bet CAtmelic nm ^g Sebtimtb jn »cträbirtgcrt bet C AtboUfdjen voîteb / wibet beflelbert wtbetfcvbrert/gefAgc vnb eingebmebtbAtce»

3lm I S.tAg SebtuAti^ i|î IJuçet guutj »nb g At bAt* AnfgPwlîetgwe^t/jubeweifertbAsbetAtticfelvortbet ^ulhficAtisn fey vetgUcbcrt »oîbett i »«41 ./At vnb biele Art rtiit Aller«îAd)t/bA6biefelbîge»etgletd?ung folt irt bie ActA gebjAs^c wetbê.3lô er Abet nicb ce ctbaIcc bet/ vnb nit getr A wete/fold? ^btd?t $»etwlt;tben/ 3m b:iw ten EAgbctrtAcb/Alô bie noCAtt^ uAcb e|fertö/ Aof bem

AcbAu^ beyein Artbet WAten/Auf bA6 Re bie Act a mit eirtArtbet CollAtionitten/bA bAt bet ptfïotiuó/einer i5in fc^alcF* AuRirtert/mitgebtdjtertwoîtetî fetnen rtjitgfelle gfAgt/ {(quot;^5

A6 bie$»bó:ct feinet plt;rtlt;y/Am felbigen tAg mit ben P’l***’’^* PeeRbcrt ten geb Artbelt bAtcen/bAS bie vetgleiebung/ vort wólcbet fdjort sö^ymAl gebAnbelt wäre / folt irtit bie 3ct A gebtAd?t werbe»/»nb bette» foltbs etxvoîbe». îbAtumb wivc von bcnfelbigen befolben / bas mA» bAuoneirtfcbnfftirtAdîert folt / S5ie Auber» OotAriji wcgcrtcrt folebö er f^»d)/»nbfptAd)eazfy betten bAuort tAinen bcfeleb/SÖAtrtAdi aIô bet pijtotius beftiget an «îibicUe /»»nber/Alsiv snitgefell/rtitbArfut gcbAl*

J if ((ti

-ocr page 68-

ten wutbe baô cv in lt;|cmntnev elfcntltcbctt facb/^w wól cbcvcvfclbônudbgcfcbwowwrtvc/wibcv guten glau^ ben vnbgctbancmifyb/CCWÄ6 bo^bnftigtUd) b«»v bcln/bAbcrtbic nnbevn im gcglnubt/vnb onwiffen vn willen bev piefibenten/ein fcbtlfftgemncbc/vnbbicfcb bigen inn bie 3cm gebwcbt/wólcbó bev pifloviue mit liegen vnb tviegen evllt;ngt vnb volnbmcbc bMC/w^ldje bev^ugevmicvil ge^entfntt brttte evbnlten mógen.

»uçer nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;witbtûbictîvtwotben/fon^’

ber felbô ttneV bem vot vier Mgen bem Crtvmeliten wne bie veb vntevf«sngettwo:ben/nbfolt ev bcvptote(îivenben mninungnic «?ev(llt;inbenbAbett/b*»t Xtuijev biegnnQê jeitjnbî4cbt/fcin vnb fdnevmicgenoffcnmrtinung xvt bevbie Cntbolifcbcn/^nerflâven/vrtb leslid? fo fev: fô* men/bAd ev Aufô nàbefîjô bev Cntbolifctoen mninung f Ame.î)enn ev bcVennct/bns (BevedjegcmAcbtwcvbê/ fo vil (ey aIs/au eim füiïbev gevedbt weiben/ quot;X^nb bne inbev veebcfevtigung wevb etngegolfenbie gnab/ wôb cbe $WAy ebv §n vov gclAugenct bActe. ^e^ennet Aueb/bAdon glAuben/bofnung vnlicb/niemAnt Wur* begeved)tgemAcbc iOicngabevnocb An bev fAntAßv* tenvnbgebicbten cvgveyjf«ngbevgevelt;fefigi^Att Cbn* (îi/bAô/wev fîebAbe/bev V^be jûlet jî voile vnb volkom mene geveebtigfAic.

ffiiiwnfluçe 3m xo.tAg'bAt'^«Qev wib’gebanbclt/tvk ©opbtfircy voî/ttcmlicbmittcb vtï wtbevveb/on fcbtifcSvn lAugee befennec/bj bieboffnung vnb lieb feiê bey bem glAuben/bev bo gevecbt mAtfct/fo lAug «ecevbocé/bA«îîeç?wAôtbeflt;n$ôv3n|î‘fîCAtlon / fo vil §«v tvAtft bee vevbienene geboîc / bcnn bi^ fey Allein beo glnubenô wevef.lOic mAineten bie Casbo* lifdJCtt/bAS fîc C bie pîotelÎAnten ) bie lieb bAVomb wolcen AnUfcblielJcn / bAô fie bvAfft Jujuevbienen bec^ te/ aU wAve bi^ bie vvfAe^ be$ Awf

rwmb

-ocr page 69-

Kcgcnfpurgffcfectt CoUoquIome» 3T eutnbfrtgtcnitc ( btcC^tboUfcben ) brtvgcgen/wettrt bic Itcb brtvamb nicDtó tbc« jfujlification/ wcyl (ïc traffc vetbicncn babe / bcv glaub «bcv tbct (6 gar/ rtle bcv allain gcvccbc mad?c/wic (tc f«gtcit/fo gefcbcbc/ baóA?onn5tcnbcm glauben folt 5 ßgcgcbc« rvctbenbie Brafft ^wucvbiencn bic j(u|ïifïc«tion : 23a» abcv btS falfd) fcy/volgcc au^ bctn/ba» wir gcrcebtfcrtigct wer ben burd? Cbrijïum »mb fonII / wie (tc fîcttge rómen/ (Dlcyebalówurbcbi^nitgefagc/aucbbcjfcr / vonben CAcbolifcbcn.23arumbfeybilt; lieb nicauji^n fcblicflên »on wegen bertraffe bes »crbienenó/weld?e»rfalt;bbic Itcb au^ $n fdjlieffcn nicbtó fcy / fonber fey ain lifltg gc^^ tidje t?nb öopbïlïercy/ allain ein gauefcl weref wiber bic war bait anvtricfetcn.

tOic flrcubct pcb ber 23uecr/»« b menget vil in ainlt;^J‘'r'’‘^ nanber/vnb faget / man vcrflónbc nid?t/ jn weld?cm fynnfïc bi|ï leer en/wie viller aber fagt/fobieng er bod? gUubdUin (ictigeim votigen ^ot/wicma» fp:td)t. 3*^ fumma/bic CatbolifcVcrt btangen babin/ bas nit ber glaub allai» red?tfcrtige/Xgt;»nb befîo weniger foil man alfo leeren/ wenn e» (ebon vom Icbcnbtgen glauben alfo gerebt fcy/ bas 5« 4ugfpurg im M.ey^6fag bi^ wo:c/So{a,baô ZXllain / verbampt wo:beni|î / vnnb mit bcwilligung beyber tail ba fcibfl imgefpucb verwottfen/von wegen bet ergernu^i

4iß nun bi^ ber ^Juijer laugnet / vnb im gejenef vil wib«r»lt;IOalucnba vnb Carmeliten fnrbmcb«/ vnnb ale bieanbcrnfd?wygen/fo inennit geebnet ainem an* bern in bicreb jn fallen placet er mit aincr gellbait bcr fur an ben lugufîiner ptouincial vnb an Cocblcum/ Vnb fptacb fpotifcb/waô fagen bic r was fagt ber t?off* maijicrbar$»r wirmóljetMebifcnaudb ainmalb6:ê.

Î3ofpta(bbcr Ooffmaylïer / bo manfî mid) redît/ ^oQcr/benn id? non Unajî gern etwas gefagt bet«/

3 iq Wb

-ocr page 70-

hnnbhmg

Wo f ittîd) nit blt;tte/biflt;i* 1« bk ecb

ÎXttn wunbcve/mtc was fcb^n» vttttb beflenbt^^Atc bof«b(|fct^bk wtberd beciccbee ^agfpurgk (cbcrt X.ey(^6ta3/vnb wtbcvbctnantU^efcUeit Utbijet; (dcb/AU(b wtber bemayahe nMinan^/bù bu ecfibdn in Setru^cett ((bgt;t|f(en bdjtdttô Ikd^cgeben.'Vnnb aider S^f^dt^bdcce/^o^eev ber f»r ain ottaü^ bes l^uQevd Comment vber ben ^nbttn pfalm/welcben cr/mlt fe*» Bfttt« nbsp;nbsp;nbsp;bermnnô großen flîll fcbwcygen Infe/vnnb Unctet nlfo*

felbit b« 'WeylwtrfoUenvnöbeßeyfllgen/bdmttwirwemat «ult;b mU dim w^tcletn ârgernz fo foUßeb ntemdnbcbeflt;^ive ben A wiber ren/wenn lt;r ßbet/bao pcb ^le leuc ârgern/bad bie bey# b«ô Sola fi-' (d^reiben / wir werben «llatn burd? ben glauben geredîtfertiget/bddetrblnjôfeçe/ burd? ben lebenbt* gen/fo:mlv£lt;n f reff eigen ober ebettlsenbsarebblelkb/ ober fonfî etwa« ber gleycben/ î)enn bée Rcb Ärgern «« btfemflt;bm^/mdlnen/bd6 ble fenlgen / (o blfen fp:ud? bwacben/feijenbîegeredbtlgfalc auff eytcUeregcban^’ cFen beô gcmérô/binb«n ge{ef§t ben pey0 5» gufen voci: cfen/dle feyen fie »ergebcno/wte nlemant/aud? mit Wd ren woîten/fol geärgert werben/alfo wll leb genüg bar anbdben/ foldbbiewottberfcbnift gebmueb / vnnb fnge / bas ber gerecht itn glauben lebe/bas wir burcb ben glauben geredet vnb fellg werben/ vnb nuffen bas woît/ Soia,weld?es fo feer Argert/Dftb ale benn ble felblgen wo« nn^lege vnb fagc/burd? ben glauben wire tn vns gcpo:n ble llcb (Bottes/ we litcfee geplrt ben ßey aller tugenben/vwbmad^tvnsgams volbomen vnnb fellg.0old}6 sefagen fol mid? nlt verbîleflen/ Jd?

te aber barneben btebeyltglfîenvAter/wcllld?« fr Sola du^ ber fcbrl^t entlebec b^en/nlt verbammen laßen/ benn pcù ann woîten sn Argent / fo man ben fyn ver^ |rcec/gebô:t ben Cbr iften nlcbc sm

2lutfbtfe vnuotfebene fd?lapffctt / ble bod? bllUc^ was

-ocr page 71-

Kcctcfifptwgifdjctt CoUoquîumé. juV rot tvoîbcn/bamfc cr aber nît Wif44?lt; Baçe«« febAnb etnUgee / fo cr brtv$ó jîtU wyglt; / fpwà tv/ ^ntwo« i»5 wkwolbt^ftUcstV4Ai*ifl/ febAtamp;bolt;binbev bifput^« Sola Fid« tton dn anb:c wey^.^enn icbwilmtrs nie Uf|ën«tbn$* ten/wteidje geben mrtg / «Ifotnag t^ô 4«4) Mren/ welUeber milt;Xgt; Mber bAcomb bâclt; / vnnbbegcreta von »ntv/bem woUtlt;b« tviUtgbU«!? geben* 4utf ber C^inQel bab teb warUeb bti$ woîc Sola ntc gebmucbt / auffbas ilt;b nie Ärgerte viUeitbtbic vngelerten/ ober gebe /e^ m«nc6 vrfa^^ $â ireumb / ber bAlben wolt tcb 4ud7 fef tinnb b4 von ntt |iretten/wenn nie inAtncc bas betn èegentblt;îy l/fo bwnff btnnge vnnb mire «bnocen vn* tcrjfànbe tbiberfteen fey / Sgt;tf Hî «Ifo beflèlbtgen ergangen*

C)erxht4gj?ebtalt;?r^'ifl0nntlt;»gvnb Septuageûma gcive£t/bArombi|lntebcdgebAnbeic wotben*^m z2» wg/4U««ttbtercbbêC«tboltfcben gebikctbamte |te rtuebbin wtber mit faeler vnbernefcbUgterbtfpuMtion niôd?tdt banbeln.^er 13nQer «ber feget / er febe ïein fruebt: nbsp;nbsp;nbsp;foUiebein bifpucim Bommen/ber umb «volt

ertviber|umbtcttrn Beeren:^obetO?eluenbe engegt;0es tîîde belten/weyl^nger^tventegwiber in vnnb feine mit «enbab« genoflen bifpnttert bette/bee fm vn^^en feinen e«lt;b fo Ö«”». vil jeytÿâgeleflên wnrbe / wiber ^e ^nbAnblen / benn eofeyenetlicbeponcten/inben neeblïen bifpotettonen erobert vnjugeleffen wotben/welfbe wo pe in bie ecw gebteïbt tvnrben/vnb weyter von ben ehbern/bie nolt;i? »mjwyfpAlt weren/mtf gleitber weyp gebenblet wur* be/fo foltbife weiß beegefpte^Jô nie wenig nu^^umver Sletdjen berbHnjen.^lo er eber bie felbige poncte ver* 5eydjnec bef ft vn in einem jectel bergebe bem ^ni^er/ Rejn recognofeiren/ob cr noeb ettveo vonben fdbtgen fegen tvolt/bet pe ber ^»ßer gelefen / vnnb ße weren jWeycrley/ctlicVt^MStlAncn/vnbetli^^cwîberfptocbé» 2)le

-ocr page 72-

pwnaawm SeUlfen /W4venbtfc

I ^ev^rf(/(5et;ccVtrlt;v(t3lt;rwerben tfl/b4id4uf$4fttt (unber etn ^erec^tev werbez(o/m tvirbceingeg«ffen bte gnrtb/vnb bte fwnbe verjygen/vmb Cbnflus vetbienfï wUlen.

X 2)cr 3^nber/4^e Ifî nientAnb gereeVf/ber nit etn ge* ve(^(t3^Attblt;tt/bUinfmfey vnbvon (Sou sefebend^c i|î»

@tett)ttgt;erfpjlt;xOe«eputKW/ttgt;d(Çc

bte CACboUfcben bteUen/w4ren btfegt;

I Der rlt;ï/ Dte red)tfertig«ng wirbt ntt empfrtn# gen/nUotftntner vefltgFUcb vnnb gewipUd) barfiir bcltt/b«6im feyne fnnbeverjtgcnfeyen/fotibereô gegt; hôte merbAr^n/ vnnb niûffcnAueb nnbtebtng bnr ûy fein.

X Der 2(nber / lüir werben vot (Sott gerechtfertige bnrd) gerecbttgFAtcz bie in vnd i(î/weUtlt;bc (Sott burdgt; benbeyltgencSeyff vnoetngeitßt/ vmbChHIlue ver# bten^ willen.

-ocr page 73-

3llô becbifc puncta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Burner« mt

lt;v/bae tn ^watec tagen bifpntation gctnigram x^evmcv btlh4gt;» we* (fee tvere bae nianmtcftciwtUdKn» gefptcd) btfev wctjî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

ttîdjtô aaSttlt;ttc/bacumbb4bc ccjtn fiiccjefcQi/wibcv ^ anfamp;bictivnC baotfî/htbte febevn veben 5 juteren.^a fpîavb(ÎOa’ucnba//rbabc /ecrfarit vnfevc freuntlict^’ Èâ£/gûttgÇeït vnbfccfch4tbcnbcitn«glt;tnQcnbffent gc# fptecb/wieh* felbsaoci? gewnnfetJt bubtvn cud) bai^ti jwen tag genomett babe ime btfputitn tvsber nue/' €3a la(flt;cvu6bodgt;bccwiberu«nb$uu»wcntgjïen ben brie# ten vnbatnsgencag vVÔonjlfcbcn «’irnit/waôlobd ber g«ctviUigt:cic ob aud) ber bUUgÇah ft: tn bifent ban^ bclcrbaUcn ntógct.ït)a bteltcbcr ^«tjer mtc ben feinen/ einen ëurçcn racb/»nb fp:ad)/wteujol bcr UOalucnbn Itcbbeßetffiget/fetttcpartey jnloben alebie gnewrtti* genvnb befdjaibencn/ vnbvns atgcn(tnntgtcit vitnb jensf tfd) gemót f nr^nwerffen/fo wóUen wir bod? baft biccirn fott geen laOèn/vnb barbey bleiben. $gt;ife vnbll Uge vn vitboßid) antwott b«c bic pteßbenten bewegt/ baftber 15ifcbofjr von ^y|îet/bic fad) vntcrname/vnb bartht gerebt/vnb gefugt bat / Aüre bsincte m vnbilltd? feitt/'b ^fiiriwen tag/wold? bte ptotefiante geb:aud)t betten/bê CacbcUfchê ntcatn tag folt^uglaffen werbe* Drtbbat alfo gemadbC/baft ber ^uQcr wtberumb ratb bielte mit ben feinen/vnb $nletff brein verwilUget*

l?nbaifo auf bie^IrttcMzbie ^Oalucnbaaufgejeicb nee vnb ftirgcbtad)tbA£tlt;/fagec‘23uger/bafterbiefd# btgcH/fo fur bci?cnnfevnb vevgud?cnc würben furge^/ J« punic^ btad)C/bteit)olccerwebcranncnicn nod? vevwcrjfen.

5gt;a jn aber ber UOaluenba fraget von ben wiberfp:ogt; ebenen / wae er baken wok / Dsmb alfo vom er* ßen/ Ob (o offt einer vefîigîdid? vnb gewifUd) bar* für belt / bad ib»n feine fünbe verjtgen feyen / er bie reebfferetgung empfab« t 4nwortct l^u^er / baa

2^ lt;r woU

-ocr page 74-

kQUtf

' er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fegen/w^nn te berfelbf^ 4U^

bcö tOeyifgen (Bcyfîe rtlfo bAvfwt biclcc*

©ubtflefrÄ’ âbrtfpwd) (lOrtlncnba/wcrtit bu fpttcbfl / 2l«S gc^ re 5^ög6»u|j bc6 hcyhgcn (öey(lö/vcr|ïlt;c({u bteben gsifî bemgeyß. bccbo gcvecbt wrtcbc/oblt;r «wad ntibcrs i 2(ntïporgt; tcc^Bçer/bcn gcrc4?c m^ebcnbcn geyfî. î)o fpwd) (^alncnbfl.Aïfc bairn er folcbe/ *5«^ gcjcugFtm^ bc^ t?cyUgen lt;5cy|Î6barfôr belt vnnb gfaubt/tjîcrnocb änfönbervitnb »ngcrccbct 3a freyUeb/fptad? 25»^^ çcr^iôafraget wcttfct(^alHcnba/w« Iraner bett ge# rcd)tmad)ettbcnC5eyfî baben / fo er noch ein fönöer ifi Jf'l ct bann no4? ein (iinbev / wk i^an er au^ gc^ 5cwgenn|$bc0 gcrecbttnadjcnbengcylld/ barftir baU ten »nnbglauben/bae fbm btc fwnbc ver^igen feinb ƒ 3tent / bat er ge^ciigbnuß bee gereebe «nacbenben geyftö/ö’te i(î«r ttocb ein (nnber vnnb vngerccbctÖoH er aber geredet werben / fo mu|? er ben i^eyltgcn iSeyfî empfaben/boreb »Sieben /mbu fnnbe verjigcn wer* ben/wieBan«brjn ban»§nvotbabcrt/ ao^ wólcbe« ge$ctigBnn|? er vejîîgBUeb vnnbgewigUibbarfMr baU t£- ïHînb glaube / bao jbm bk {nnbe »erdigen f«nb:’ quot;Wie Ban er /bn empfaben/ ben er vo: bey fteb batf barer jbnaber nid?c/wlc Ban er bann auj^be^fclbigcti geseügBrtu^ vefltgBheb glaube« / baß jbm feine fün* :Bügcr aber be i^r^ige« iinb r tOie be^îecBet ^us$er / vnnb lief niaiöbgecftjgt;|ß.j^^^gf^jj^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tveyUgeniEciffe ;gt;

falle«.

^»Rcrnocb ^afraget/n berlt;^al«ettba»o«nehgt;em'Ä»betncrt» fin Kn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßnbe werben abgenommenvnbaufgcbebt/fo oft

' erevelîfghebvBgcwtfUcb barfnrbeltvnglaubcr^nt woecet löu^er/^a.iba fpeacb (^aïucnba CCvi fag mir îgt;’»tgcgen.0o öfter in funbe felc/wtrt im bfelbig ewer glaub genomen X 4ncwottet ^uger//agenQUd) / wen er in ei« tobfnnbe fcU.iÖa fptacb (Dal. von foldjer fün^ berebe

-ocr page 75-

XegettfpaPSîfdjmCeKoquîtttf»» jgt;

St rebc tdgt; / nit »on anbrev fûnb / mit Sir / rton wlU l(fe b«r Au|$ alfo AVQnuvin/ ©o oft clnet fn tin tobfnnb ftlt/fo »ctUwrtcrfol4)crt twrn glauben/wit bu fa# gclï.nunlfîabet berfclblg glaub / nacb twttr mal# nnng/bcvCatbollflt;Vglaob /bltrauf volgct/bas el# net ben CatboUfcbcnglauben vetlewrt/fo offeer m ein tobfwnb felt / bit merefet TSugec / bae er gefangen wave/benn weyl er fo offt gcrûmcc bette / baa fein glaub/fbn wólcben er ble ce4?tfcvtlg«ng |gt;Qet / (cy bec Catbollfd? glaub/botfft era nie laugnen / »nnb (lejfe 5Û/ wenn ein men(dgt; Inn tobfünb feie / »erbcvc ben CatboUfeben glauben* ÎJavauff fp:ad? balbbcv (ÎOal wen» nun einet ein tobfnnbtbnt / »et# lewtt et batbuvd? ben glauben aller attlcfeln t îgt;l^ be* tennet ^oJ5et»ngcen / moefot eô abet ntt laugnen/ Kveylet feinen glauben bleite fut ben Catbollfcbë glan# bcn/betalleartlcflbcoglaubenôbegrciftvnlnfîd? bat* â^arauf arguirec tveitter ber (ÎOal.vnbfptad,/ï»er nu lïï einer toblnnb ligt/ber ban/belnermalnungnadi i)eô£uÿtrg nttgUuben/baable Ôeyltg3gt;teyfaltlgbelt fey btey per fonvnbaln C5ot/baôCbn^uôlt;5otteofon fey/bae et menfd?lld?ôgefd?lcd?t6lt;tlôfcrfey/ba6 et gebom/ge# trcöglgt »nbauff erjîanben fey ctc2gt;enn alle blfeartl# cbel geboten Catbollfdbcn glauben/wolcben ber cob i^«nber(wtebu fagjî)»erloKbat/bte fdjtvl^ctbcr lôüf ^cr abercln mal/fo er fteb fclba bilrd? feinen falfd?en atfldrcllnfolcbcangfîvnbnoegcjîedcbette/b^ et toc# berbinb|îd?nocb fnrßcb bo»nenmod?t/©onbergabô «llca 5W/WÏC grob »n »nglenblld? es lautct/»nb wie ein bin ber/ftel er febentlld? infeine« TClbfad?cjefd?ö»etC/vn batnn er Rd) bebcljfen mó^c/»nb ult gar (lill febwige/ menget er noebmer Itttuinblnehî »niptad?AUefünb weren bca intglaubenö/belnc bet mcnfi^llcbe blóbIgbeU •berber vnanifenbelt/fonber wäre alle anf bof bett/»n

Ä ö wlbere

-ocr page 76-

^atiblungbc^kQtcn Wtblt;r6glt;wt|rcn/vnnb bcrcçlctdjen mcr/wé'ld)cdnici; . fonbcrn bifputatton bcbóïfftctt»

SXiïllbquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«bcrbkUcrtn/vnnb brrtngÉ K)n nod)

lt;ÿer jrjtomb

Utn ben glauben Ahcr^lvttcl'dnvaltcvcburd) bte tob? fwnb/©onber auctgt;/brt6 er nït mcr glaubet / bae ©ot (5otfey,ï)atwiberfp:adgt;lt;iOalucnba/i^ó mótfet tvï? bet cinanbev (ein / fo dnó bas anber folt auOtretbcn. r^un fey aber btc tobfunb nlt wibcr btfcn 4r«cFel/ bas ©ot lt;5ot ifï/öonbec btfer arctcfcl tfl bavwibev/ (5oc t|ï ntc 0ot/Ïgt;avumb tfï bife betnc matnung / bas buvd) dn cobfunb atiffgebtbt vnb vetlotn Yvetbc ber glaub allerardcfeln/falfd? vnb vncbnftltd?.

3lbcr 23u6er blibeffarrenbauffbifemimbumb/bas ber/fo ^ndn cobfnnb felt/nlc glaubc/boe (5ot fcy/vnb fittallatnbt^nicglaube/fonberaud) malne/ bas alle funbgutvnbb4tlfamfctnb/aber btcjcben gebot feien vngcrecbt vnb flt;tieblid?«2gt;a fptadi (Calucnba wenn bas war tvcrc/bas ber/wólebcr ein fünb cbût / main biefwnbfeyg»cvnbbatlfam/öottesgebot aber vnge redît vnb fcbcbltdv/a bas er aad) mt glaube/bas ent lt;5ot fey/bcrbiebófen (irafe/vnbbtcgntcnbelone:'W»e foie dn fnnber von fnnben abiaffén/vnb mt mer jn (un bigen fie»^ vnb willen haben 1 quot;Wie mod? t et lt;Öot Uebe» vnb bn^tbnn von feinem vodgen leben rlVtc mÓd?e j»n bie fünb mißfallen C woidîs bu oben von nétten fein bekennet bnjl ) vnnb jnr rccbtftttigung gefürc werben.

2gt;awuvb 23ntscrbefîurçt/vnb fptad). “ïViberlcge esmiffd?ntP^cn/fobu mainfî/es lauttenid?t* dOal^ uenba aber fptad? / was ijîs von nétten/ bifc bing mit fd?ri|ften5Û wibcrfed?fcn/ bie fo effentUd? falfd» fclt;n^gt; bas (îe aud? gemaincr (tu /n vns wt glauben mag X 21* ber bolt;V/weil bu es alfo bcgctfl/wiU teV

-ocr page 77-

K€3^nfpijr3«fcblt;hCoUoqnfam6gt; 3^

Ä»Sbcrfcb«|fc bcvbîtnqcn/ wdltdjcô jcbcvmitn wol tünbig tfi/ brtvau^ bu felbé bónen /vtumb von btr felbô «tfennen mógfl, p«wlu6/alöevnod‘gt; fdjnaufettnlttrocn vnfobfd?llt;5 ©. pculo« ben/boergcn^ntnafcomyfec/niijfbasermnnnvnb »flmn grop weybcr / bteCbrtfîumbcfenncren/gebunbcnonbgc# fangen joge g«n jcrufaUm/btfennflu Inalebenn für Sironô, atnenfwnber ober nie f 2)4 findet ^uijer / »r.b fpmd) bocb/er were 4tn (wnber gcwcf t / ÎDo fp:4d) (^OaUien^’ brt/^rglaubet aber5nr felbigen §cyc aucb / basCöotc fcy vnb bas (5otfes gcfeç / bein dOoyp gegeben/ were gut vnb baylfam/alfo bas er aup eyfer Ocpelbigen btc breben verfolget vnb atnfesnb (£brt|lt / wie modgt;t er bann nie glauben/bas (Sott fey/bo er fnnbiget r 'ÏVie barffP« bann fagen fomiSlaucenbe vnb vnglaublid?« bing/ bte wiberalte vernunffc vnnb gematnen fynn fónbr4ber 33uçer liep pd) bae n t anfeebeen vn blóte anff feiner mainungz vnb was er gefagt bette/bas wigt; berbolet er / vnnbbegerct bas maus ber inapcninbie 3lctab«ngenl ep^T)nb fo auefc fetnegefdlen breinfebrt ren/vnbfcgt;d)ncpff/inb ercbfiele/vnb jo dQalucnta etwas fagen wolt/ fo pr«|fef jn ber Öcbnepjf / vnnb fprad) / Hebe nur mtan/ ^aluenba/ lajfe biereb vmbgeen.

3lu^ follid?cr vngePÄintgFattipbommen / bas bie Butjers Up Catboitfd’tn Ptl jcbwygcn/ vnnb woken lieber bem gefibrey weidjcn / bann mit gleydjervnfuer vnnb on nbsp;nbsp;nbsp;*

frnebe a!fo jancten/ba fd)lutfe ber ^^uijcr ber für auf bett bolen/barinn ergejîedr was / vnb bamit er bie 31V borer von gebabter btfpucationabwenbet/ name er ain anbers f«r / vnnb jucFct fccni ©cbnepp^cn atn bö^ eblcin anp ber banb/vnb lape baraup ain gr e p tail bes Vierten CapUcls panlt jnn Äomern / gleyd) als ain Qd?»lmaijler/boeb alfo / bas ers a uff feynen vowayl

2k itf auplciä

-ocr page 78-

fo,'eb«rm4nfi)wf3€/gldd)«lö W^ew^nM diKtt K«bt p:cbigctt.tVjbrtvfevUglt;fdgt;«ylt;ör^t6 tieparcbeyenvonalnanber Ucffê / bubtnbcn (eiben ble ^uQcdfebcn wol mit vnnb mutwillen aewunnen/nber mtcgmnb bet facb vnb mit befcbaibett PAit^Sbanblen / (einb Re von bcnCatbolifébtttinAl* weg vber wunben vnb gefangen wotben/ ber maffen/ bae^uQec votnie$ümet mijlautenben/grobenz vnb vncbrifllitVcn 4rtidreln geb:a(amp;t wotben ifl bann aufF biß mal.

faiflt;b ge« nbsp;nbsp;nbsp;IVie wol bas gefcbtay in wenig tagen bin vnb wibev

fdftay I «ug binauRgeflogenifï c vnbbas waveber gut glaub/ bie wgcerbtcj^r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^jpgg gefptecbo ingebcym jnbaltcn 5ba« bie £acbo

Ufcben feyen von ptoteflitenbcn vberwunben wotben/ vnnb àôaluenba feybctmaflênvom ‘buçcvinangfî vnb nor getriben vnb eingecban wotben/ baeev gcfan gen vnb btob evflumpt fey.S^iß gefcbtey iftbalb fo weit etfcbaUcn/anallc ott/bjbar vonbHeff auß ^lugfpurg gen Xcgcnfpuvg tomen feinb/bie vó cim guten fveiinb bie rccbcen warbait bcgcrten.

3Lm X3 .tag ^ebmar^ ifï ^uQcr wiber auffs bictirn tomen/vn bat vil won rcplicir c wiber bie matnung ber €atbolif4?en von bcm wo:t luftiiîcari / ließ Rd? mehrte/ bjer vor vier tagen its vnge|cb:ibnerbifputacion batte jugelaffên baôlnftifîeanfovilwere alsaußainefunbe» geredjt wcrben.3imx4.cag waö Ö.(5Oatbie fefî.

3lm Xv-cag als man jwfamcn tomen wj/Jetnb febti^ c^e 3ntTOOJt ften vöÄaiferltdKr (iOaiefiat tofnen vn verlefcn wot^ ben/4lôbcrfeibigcninnbaltvernomcnîfï / haben bic wen vTîaic# pjcRbcntcn halben pavccyen 5cicgebenhißa»f nechfï volgenbcntag/fteb bai'über^nhebencten vnb ^nberar fd^lagen.^n bê felbigê febritfeen feget 2\aiferltd) UOaie |fac ben bnccen ptcRoentcn/bcn Oocbwirbigen ^ürRen vnberm hertn luhum PRng/erweiten vnb Cofirmiv tciiiSifd?vOF$nllcmi»b»ra^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xînb

-ocr page 79-

^nb bUfic bjc anbcrn per fonen 4bfi?atflt;«/ïgt;^ó AlUtn bkjenfscnbey amp;cmCoUolt;)uto(cinfoiccn/ wclUdjc ber 'Wotmtfcb Xece^in be|ltmpcerAn^4tctco^^gt;flt;c bette/ bîe anber n aber/fo etUlt;tgt; gelette ba werén/ foltê auf][êrr balb bes CoUoqutnms / gebilten werben an flatber ConßUarien. l?nbwo aineraußben verotbneten me vo:banbenfeinnnirbe/ baeavß ben felbigenainerfoU an btc fîat gtftQt werben.

onm bntcen/baeaUainblfe tTotarb foltenbem Cob loquto bienen/wetUebe van pteftbenten bor^n veratblt;gt; net weren/vnb falten nttanbtejngelaffen werben-

5nm X)lerrenzba6 alleperfanen faltet} beeybetwer9««'ftn(pr* ben/ble2lctalt;ranctlqtngebaym^nbnlccn / ntcbtejnfo^fo*quot;««** offenbaren ober eynteberlay weiß vom C ollaqulo auß I'?» / 5ncragen/blßba6frer(?Qalef{atvnbea Kelcbôôten* SimnwÄft ben were von ben ^ctU Kclatlangetbanwatbenzaber biß /rer (^alefbat bewllllgung van tgt;cv felbtgcn facb er^ langt were/ ^ußgenommen / fa etwas van ben p:c|t^ bencen were anite (fOaieftacittbünstn/ynb alnbecU» rationbarübcr^nempfaben.Ïgt;enneswólt ßcb nltgegt; b^cn/bi bes pófels frenellebe bürfiigbalt von bê flotte pnbltcld blfputlrn fait / ee bann bes 2^alfers vnnb ber Kclcbeflenbê gewalt vnXgt;berfait von ben fclblgccr# tent betten/vn gemalnem frlb vn rue bette fnrfcbung tbnn/tvle es moglldb were vn fein Jalt.îgt;ê eyb aber fo Uc crfillcb tbnn ble anbn bê pxcßbere/an flat vu hn name 2kaylt;Oay-baifîiacb ble ptiftbîtî vnter jnê felbô/aJncr vonbê anbern blt; eyb ncmêjoUen/eôfoltëaiîîbblerTa tartj ben pîc^bêcen flt;bw5ren/ba 2 fît getrcivlûl? /vê ßclß tbîîn wolten/vn allej vcrfdr-wigcn bebalten/vr»b nlegt; manbts cróónen/bißbas (te beè einen bcfelcb von pte^ pbenten/ober von2Cay.ii7gt;ay.feibdcmfpangcHbettê.

5»m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ ba« ble wo:t/ fofn» TX’otmlftben

aibfc^tb ffeen / inn wrUîcVcn gepoten were / bas s,,*

-ocr page 80-

tgt;Ättblung bcd Uqc cn bUptefWettten vanaUen 4cclt;n/wk btefilbt^enfm blt;sti bdfitrfteUn/foUen KAtferltdxr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnnb bes

KeycVs 0£ctiben tut necbflc» Xeyd)d tag KcUctott cbun/ btc felbigctt woîc foUcn «Ifo vcrfÎAnbctt werben. Xltt bas m«n alle vttb ƒ erhebe veb vnb wotf/weld)e (td? oncertt pArtbeyen würben jncragen/ foSren in ber île Uttonrer^elc werben: welcbed bann feer fdgt;wer vnnb Unc^/mtcbonfrncbcfdn wnrbe / Öonber b^ö nlUfn bte 4rttcfel/»on welcbeit bte p^rteyen vergltcben vnb Atne weren/fotren otbenUdb gefebtiben werben: IVetebe aber vnuergltcben gela|jen warben tn 5 wtf rad?c/bcr fei btgctt mainiing folc aaci? auffge^ajebnec werben/WAö ‘ febe partey btelte »nb voifeebcct baß man aacb bin jn fegen folcbayberfettß/bieargumenta/aorboritaceß vn rattoncß/bamtt ftc atilfß Curgtjî moebren erfenne vnb

Ļn lange

4ntwo:t

geurcatU werben/vnb baß follt;befd?riffe/burcbbier’fo Carlen gemaebe würbe tn gegenwerttgÇatt beyber par tey 4abtco:n vnnb (Colloqnenten.îbtfc btteff (etn gege# ben snDtrtebe / am bttccen tag ^'sbtnar^. ^m v^vi/. tag Jebmarq babe bte ptotejîtrêbe n^rbratb g^?alce. Vee gvinq. vnnb kgcerag 5«bmary waßain ©un# cag/borannîcbrsgebanbcUtjî. îOenerfeen rag (Darlt;gt; tii haben bte ptatejetvenbe autb nvd) ratbgebaUen/ 3lberau|f ben 4nbern cag^CvOarrö fembbcybcpargt; tey wtber infame Fomen a»|t‘’* 21a:batt}J/vn«lß man gefegt bette/flönbe aaff-^rftUeb ber ^agermst bc fdncn/vnnb vbeuatebet ben pteftbenten etnfeer lange fcbttifc bartnn begrtifen warb /r aticwottwibsr ferheber cDatcflat ©Æ'îttften,

4£rjlitcb/ Wölf fnen c fptatben |ie) nie gebtren/' ma^ berpzotelii# MSebcît ben banblungen vnnb ÄacfebUgcnKatferln ren^n/wj« (Ver^lOatejMc / Öonber vHmer gefege vvnber felbi* ber:slt;crlj« gen annemen / vnnb |«gebotd?en in alien btngen/

mSgUvb jey. 4ber eß gebanefe ßez baß

-ocr page 81-

Xegettfpufg{fd?énColloqoînm9, 41 bfefîîrgcfdjnbencfoîmbcô Colloquy/jôtrrtctfrenbci; KcUgtoîtbdnbcl/wctbc wenig nwQvnb bequem fey»/ fey And? bem IVotmlfcVe» ^lbfcblb nit geme^/ bem/ fo fey ße Aueb wlbetwevtlg ben ($3AnbACenó-ev ^ntflé *gt;nb £gt;bern/ bte pe mit Rd? gebmebt betten / betbAlbem betten pe/mAnwolte bip gfcQ fAtn lA|fen/»»b ble pte# pbenten weiten ƒ bnen ^olAßen (welcbo In/btermAcbc flänbe)bAd pe m^ebten fott f Aten lit benen blngen/ blc pe wibev/bte wlberfAcbec betten fntgenommen / vnnb bAPêlblge / fAmpt bem /enigen / wao Pe vot gebnnbelc »nb begert bAtten / »onblfeo Attlcfelo ben pe vo: bnn^ ben bctccn/vetgleycbimg f In ble 3[ctA geb: Acbt werbe» lÜAô betreffe ben britten ptepbenten C welche penlt 6e«3uiu Alnen 35lfcbo|fober ^wtpen / fonber yeç Aîné berômw us ppûg. ten m An/yeç Alnen Albien ber:en nenneten) wolten pe fn fur Alnen pupbenten bAlten/ w a ebo Ibren ^ôr pe» C weldoen pe bip Aucb wolten fcbtelben vnb AnbilngetO nlfo gefieU/^Pebod? bewebtc (te vnbbleltene fur blUleb/ bAô Aucb /reSnrfîen / Alnen ptepbenten In /rem nAmô $û ben Anbern ptepbenten fegen folten / ber mit ben ÄAyferlfche» üotPccn folt.

îgt;Ar»Ad? begerten pe/bAô/wber ble nbsp;nbsp;bée vorn Key 0rey öBn'e

ferwArebcpimpt//nen$figclAï]enwifrben5«mCollo!? quloblfe brey/ptpotluo/SredJ vn DltueCbeobotue/ r mb r AtbfchlAgô willen / bAnn pe módjten /reo blenp« nit cmpercn/3 tem bas balbe pArtbeyen mógen jbre XlotArlenbAben/^i^ befcbtclbê Alle 3ctA/wié peblp nn ber befcbrlben wotbeiï pub / vnb bns In benfelbtgen 4* ctl3$nfd)ïcybcnnld?£tgt; wntbe AUpgelAffcn/^utfbAO ttAch beo 'Wotmlfcbcn 3lbfdjlbó ntaynung Alle blng mochten genQltd?tnberrelAtlon fnrgebtAtht werben»

©le mochten Pd? Audi nit »ecblnbe» lAffenmlt i^lb/ vnattban* ble ^ctA In gebAlm tôhAlrcn w:c ebè ber ÄAyfcr babe» ’tgt;lt;n (’em 3a bP0lU/b4nrlt; jnen fey befoiben/ Allee wnolm Colloqalo

gebnn^

-ocr page 82-

«lt;b Atibclt werbe / jnn Sörfleti attjwbCngcit vnnb ieVtetben / bamic btefelbtgett mógen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b^b^tm über

bUfelbigen facben beprttftbUgen/jn fumm«/ an^ vf* len fbpcn »mbfcb Wrtlffenben wotten/ moebt niebte An# bevd vevfiAnben wepben/bAÜ bA6 Re bem befelcb ^Ay# ferUeber nbsp;nbsp;AyeflAC Alfo geboteben woUen/w Ann vont

CoUoqnto gefegt vnnb geotbnec würbe AlUa waö ße felbe wollen / vnb bem ^Ayfer Aueb xgt;nb ben CACbolU (eben gefet$ geben»

VTAcb btjer Antwott/ AlôbteCAîboltfçben von p:c^ fi4» 35 vo:# ßbenten gebAlflen würben/ ihre mnynung Aueb Anjm? JAygen/tlî (lOAlnenbA AuffgcfîAnbcn/vnb bAtgcAnt# wwrt/bA6bteCAtboUfebctt votlAngfïvonttAnfAng/ Aueb ttAcb empfAngenen fcbrijfren von ÄAyfevUeber (î?Ayef{At/feyen ber Ait gewcgt^n Antwouen/ ©eyen Aneb feQ ber Air/wo fte f$Ar vnb otbnung $ü bAnbeln b a ben mógen/weyl Aber ber^uçer vo: kommen fey/vnb bie lenigen / fo von ÄAy» ^AyefÏAt A«ff ber Cntbolî^» febenfeytten jwbAnblen veroîbnet feyen/ von/rcr |ïac Aw^gcf^lofien bAb/fo begeren pe/bA6 Ibnen ern Anbcr tAgbc(ftmptwerbe/fo wellen pe Aueb m feb»tF«»/w« bte ptorefltrenben/Anrwurten»

io#?reb beê 2É)lt;ô hAcbuolgenben t Agô/b t(î Am bn'tté (îo Are#/ SÊyfîetifcbî bAt ber 4Çy|lettfeb CAtt^ler/lmnAmcn berpîcpben# ^«nçiere. ten/eltt htr^e 'poîreb getbon/vnnbgefAgç/bAôbîe Ptotefîlrenbe verbinberc betten /bnô nie jeytlidîcr fey vonnber pArtbeyen Auff Âny. dDayeßae fcbnlftcn vnnbbcfelcbgeAtttwott wotben. nbsp;nbsp;nbsp;foltcn(fpîAcl) cr)

bleCAtboltfebcn nie verbtungen wotben fein vonn ben Ptotefïf renben/wey l pc ee ber Ait ge wept w Aren $n Ane wotten/vnb von ÂAyWAyefÎAt verotbnet / welcbcô ft Amen vnnb boebb Ait gebürec bie ^t|îe ßat / Jgt;ebod) bicweyljene pnb vot kommen/ wiewol vnoîbcnlicb/fo follenyeçbieCAtbolifebc» für p(bf4b6A«cbAncwo:gt;

ten/

-ocr page 83-

Xcscnfp«rglflt;Vlt;itColloqofotMô. '42 ten/ vnnb nad? bcm Itcgcbóttfcyctt/ fo wóllcn bîc pcc^ ßbcntctt/o?rt6 wcytcv jctbßn fcy/bcrrttfcfelrtgcn/^vnb «Ifo b«bctt bfc C«(boUfcbctt för p4gt; «ult;b tu feVviffte« bov(b bc» (I7«l»cnb« gc«nrwo:c/wtc folget.

Ocbwwbfgflc 5ttvfîcn/Wolgebomev

’*1 iOcnlicbflc p:c(tbcntlt;n/ wir b«bcn mit ficlf gco

L Icfcttvnnb crtt)cgcnrtUc2l«tcfcln/inwcl(beit/ 2krty»(lO«yc.vnfcv «Uce lt;5ncb:gjllt;vbcvt/eitt gf«Q vrib jgcwlffcfotm vno f«rfCbKibt/n«lt;b welchem wîr/î» bîlt; fem «ngevlchtcn Colloqulo bequcmUch vît nuQlUb p:o cebtvn vnb fott fchtey ten foUc/Dnb b«ben f «ine 5wclgt; felzb«e Atefî«t/welcl7e In gemnlnen benbeln «ufd »otfcfl w«ffcvtlîlt;wlc«llc|bvc bnnblange «ufweyfen) brtbe ble fneb «Ifobcrntf^lrtget / bneebe weyttevö brtt# itee bebenef ee beb^î jfe/ bevbnlben / Ibver rnwberwtnb^ ltcb|ïcnlt;îOAtelÏ4t/wir bUUeben vnb fcbnlbigen gebot/ fnm/nuch «uS 2lpoff oUfebem gebot/bnrbtetebe / fdnb wivbei-nltjngebotcben vnb gebotfam jôl«tfîentn«U len puncten.

^nb AirrfîUcb ben bocbwlvblgen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnnbber^ üo„

Kcn/f^cvtn^aïwm pjlng/ ben Â^rwelten vnnb Congt; 3ubo fitm'wun ^tfcboff jnr îleumburg / nemmen wir an/ mtd) K«y.lt;lO Atefînt wlUen/gern vnb mit gcbnrlicbeu tenerenç/f nr ben brltten preftbenten/ quot;ïVclchcr ohne bne blfcö one vnnb «mpte Wlrbig t fî / «le ber / weldeed fonbcrlld?e bunfî vnnb CbrijlUche (Bofffellgbalt foil bllUch von iebivman gelobt vnnb geliebt werben. 3ber blcnnbevn «rtlcfel achten wir bermAjfen gejîelc fein/ vnnb mit folchcr ^Ingbalt von l\ay. (Onycflat vev/ 5«lchnet/bA6 vns gar nlt geboren will/von benfelbigc

ß Ij fnrwl^llcl^

-ocr page 84-

fürWïltljd) Vhb î'KCKof Êtfetfdîini? V hgt;î’' * IcntVïtaba vonlt;wrnbcdbwûîgt;’lt;îi-^ wcî’scbouKiP bcr:fi^rtfrcn gebeten feAbe»/ vne jngeflaïten/b^e Acbtungb^bcrt Auff bk (Crttbobf-ijen XeUgion/ vnnö BUrt wi# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nknmnbt laßen mk vngered^ten vowro

ter ticpjoMlln bcfebweren/^attiîln Icßcvn banbUtngen b$|c6g« tt|iirenïgt;ê, fptcdjô/babcitbtc bevîti Celloqucntenbce gegcntailô/ »Il frtvgcbîAcbt/wtbev intfcrc k^tc »n»b lt;Cacbollf4)c 3ntwojt/wdcbefollcitvon»nôwlbcvUgtwcvbctt/wllt; folcbô cvfotbcvc »»ferô amptô gsbür/ vnb bk »nübcc« wlnbtllcb warbalt Cbvl|îUcber Hcltgto»/3gt;an» wcyl pc an rttncm oît mit »11 wo:«» angefccbtcn bnben bas fenig/ba »0» »nber »»ô »»b jbnt» nbsp;nbsp;nbsp;jwytvacbt gc*

«oe|cwârc/4bcr 4» 4i»ern4nbano:tb4bcnnpc»ngt; gvünbtllcb vnfcv may nu»g wibcrfocbte»/»nb bic /vcti vcrteblngc/wer foie fo »crfcömllcb »nb fo f«g fd»/bad cbv wolc acbte»/ baôl» bipr facb nk folt geanewoteee

„ nbsp;nbsp;. . wcrbcn/»nbfo»»nuiicôa»f»d)c»abgctvlbcn»

«c«6 fteem plfklt;»tto»/bano» wir b4nbk»/f»rgebe»/cr fey Im »0 rigem Kclcbôtag^» Xcg«»fporg»crgltc!blt;n wo:blt;»/ faaiîcb »o»Äayfcrll(bcr iîSayejîat vnnb »onöten^ ben bcô Kelcbôfwr vcrgîlcben »nbveratnlgtgebake» «»o:bc»/»nb bl§ nit allai» mit woxten/fonbcr aud? mU gcfebiflbnen gescüd'nußc» $» bcwelfen »nberpeen/ver mercFen wlr/bae I» bem ber warbalt große fd?mad) vnb »nrecbt befd)ld?t/weyl fold)6/webcr /re 4cta/wo ma» pered)t anpdgt;t / bezeugen/ nod) bnreb einig an^ ber gejeögbnn^pioblec werben móge ♦ TTeylbemalfo Ip/fo begern wir »0» end» / bae allee / was »on jbne» bargegen wiber »ne»nnb wiber bk fad? Catbollfd?erlt; wavbak furgebiadk l|l / anßben 3lccl6 wedgenometi werbe /^-Ober wo bae bk bllllgbatr fampt ber warbaye erwerbe nk móeste/ baeänrnwenlgßcn »nferantwoic auÿ

-ocr page 85-

KescnfpuvâifctmColloqnfume. 4$ Aud) angenommen wevbe/ welche wir /cbcvmanbün# big werben begem / 4u(t bau bte ÇntboUfcte Helt* gion von allem mil (wie billtd? ifl vnb vnfer tmw vnnb glaub erfotbei?t)befd?ugt fein m6ge.

316 nun bife antwou auS atner fcbtiffc verlefen w$/ begcreen bie ptoceflivenbe beffelbigen ein abfd7tiffc/Vn fagten/ pe weren barinn angerafl. -^0 ijl /né aber voit Ptejtbencenabgefd)lagen/ bamir abgefcbniten würbe (I3aceria bed $anclend/$ît welcVcv ße baucbc^n (uß ben.

3m vierten tag (Martti haben bie ptejibenten mite ben ptotc jlirenben gebanbelt/ baö fie woltcn bie f otm

banbeln annemen/vnnbHay.ilOayejlat jn willen werbcn/4f 0 wäre aber vmb fon jl*

3mfnnfjrcen tag / als man wibernmbeben von ber Pngkicb« felbigen fach banblet/ betten pd) bie ptoteflirenben fo begem t»et bart vnb vejlgejlcreltin jrem furnemmen/ bae pean^ P-cteftin» fagf ê/ pe wollen ee wiber baim ^ieben/ban fold)er fotm gebot(ben/@o aber jncn bie ptepbenten anbielten/fe* Qeten pe vnber anbern bifen bey fag biefebtift jemacbe/ wann bie Catbolifeben jre maynung von eim articf el/ fampt jren gtnnben vnbbcuejligunge/bettenin fdnifc vcifajfet/vnb /nenCben ptotepirenbé^nbertaiebt bet* ten / folce aine vmbd anber alfo gehalten werben/bae peebie pîotcjîantcn)bic legte jlatbetten ^nantwottê/ vnb autf foUbe weiß halber parrbeyen f^tijften in bie 3cfa gcbtacbc würben, ©o nun bie ptepbenten jn bi* fern ant wotceten/vnb fagten/pe folt en feben/obô ge^i* met in bifem banbel/bce Äayfero gewalt vît mainung Jn ver wcr|fen/vn newc vnbillidjc fotberung elnptbtirt gen / bie CacbolifdJen wercnfebonlangjlbcrait vnnb gebotfam jn allem/bie Ptotejtirenbe follen pd? nit fiel* len vnb anfeben laPén/baô pe langlfamer/ fa And) vn Seboîfam getve^t feyen gegen ÄAyferlicbem befelch/

£ ig vnb

-ocr page 86-

hrtnblungSeekgfct»

srttb vvfad) gebe«/ b«6 bae Colloquium «It «lUfn «uff Qc^ogenivlbergemainennuQ/fonbev vtllelcbc fice« würbe.

£i|Költ;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï)«ô Rc begerte« /bu leieren Rat $ß «ntwotfc« /bue

^««11 gr« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nU bllUd)/were «ucV«trcn«rd’wonrtinerli(lig*

“*** èrtit/ XTcmltcb / Wrtnnnnffber Crttbolifcbentmlrtlled berfttMeb:Äcbtwere/W4®$»rflt;»d?geb5:et/»nb RcCbte ptorefranten «uffyeglicbeo «ntwo«eten/vnb bie Rer# efifie« vubmecbttgflenargumeuc vtlleicbt$umeub vn fcbluf bcbielten/b«6 bern«lt;b br«uff $«rtncwotten/bé C«tbolifdben ^«tn f{«c ober r«um würbe ^ûgel«f|ên. 4^6 (lebe in frer m«cbr nie / etw«6 ««Cbielaffen ober je* fegen wlber Ä«y. (D«yefî«t willen vnnb befeld?. ^i^eo toeb wollen Re biR «lies «n fre (I3«tefl«t bnngen/vnnb ber felbigen wlberftbtilft ge w «r ten/^n mltlcr jey t/b«^ tntebie jeitnit verloin werbe/wolten Re verm«nrb«* ken/b«d Re bewilligen wolten jö fnrgclegrer fotm vnb «veyR /fol«ng blR wlber «ntwottfommevonnÄny. (^O«te(ï«t/©le bllbê«ber fl«rtenb«uff /rer m«ln«ng/ vnb wolten Reb In b«d Colloquium nlt mehrelnUffen/ co werben b«nn in b«d Colloquium jugeUffen Dltuo CbtoboîU6/Sre4) vnbpiRonuo/^lucbeln «Igncr Ho c«r tu5 / jnbefebzelben «Ileo w«o geb«nbelt were / vnnb b«ö Re blefelblgen 2lct« m^ebten fbren Sürflen vnnb Xgt;bern jûfeblrfen/vngewartet «uff beo Ä«yfer6begt; wllllgung vnnb «uff bie KeUtlonben HeicbeÖten^ benjetbnn.

©onunblep:eRbentéfolebverfîod'tem«lnuttgvec Ser d3 «ommen b«tten / b«ben Re In r«tb gefunben/ bie f«d? benten mu «uffofMtberllebflrtnÄAy (O«ye gelnngenjeUffen/ hî Proerfi. X)nb «Ifo n«cb bembiebilejfgefebtiben vn blngeRbicft wnren/brtmit bie jeit nlt g«r on fruebt blnglenge/ ben Re m«n(berl«y welR beb«cbt vnnb fwrgcfebl«gen/ «b Re wolten In mltlcr jelt bie Colloquenté b«tber t«ll/ vnber

-ocr page 87-

HcffCttfpwrgifcbcrtColloqttiume?

»nbcv fbnctt fclbß fvcwntltc^lt;3cfp:ed?blt;il«» ob^vmte flt;b«|ff cn gegen etn^nbet bAnbcln/4?ô gefiele aber ben Pvoteflnncen btfer wcyjj ^ntne/ »nnb wne jn befo:* gen/bne fîe vHlctcbt |tlt;b beevetjoge bedingten vnnb bnruon $ogen gt;nbsp;^evb^Iben haben bte preßbenten mit ihnen gehanbelc / weyl ße ntc woltcn hanbeln nach bet; foim vnbweyß/bieÄayfevUlt;^e (^Daieflae füvgefcbü ben hetce/foUen ßc boeh Mim wenigflen erwarten beffel bigen 3lncwo«/ $n wel4?er (Je fchon Inngjîgefdjrlben betten ron btfer fad?/tn wenig tagen würben fie verbe* men/wae ber Äatfer wolt haben ober jnlaficn»

316 nun bicpîotefîanten bi^ angenoinen / vnbben 3ör«öigt;« Piepbcnten nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hatten/pc weiten vnbefch wert Pwnp»

bc6Ä.eyfer6wiberflt;^:t|ft erwarten/haben peamjj?.

tag tIOarth ein entfchulbigung mit feer vil wetten ben ptepbenten gephteft/barinn pe pdgt; beklagten faf{ nllcrbing/bic pe vot auch allcgirt batten.

Dnb fo bic $wen ptcpbcntenCban ber ^ifebeff von ^reülub« 4fyPet wao wenig tag haim gelegen im ptllpanb/fe x’cvmanün er nie weit baimbctte)gleid) in berfetbigen (lunbPe(bie Ptotepanten ) £n bic'^timbhrcbcnberójft betten / p« ’ von jrcmf ürneiKcn abjuwenben / vnb aie pe biefelbigê gebetten hatten/ pe weiten bip auff ben volgenben tag bic fach bcratfd?lagctt vnb pch eincö beßern bebenef en/ vnb betrad? ten/wie vil bran gelegen fey/ nit allain bcr ^ay (îOaie.Mi angefe^tem Heichstag/fenber and? bj gangen Çentfehen lanbbicjwifpaltunge $nvertrage vnb hin^ulcgen / bas Cellequium/baran bifer nbsp;nbsp;aU

Ice hiçnge/folt voltogen vnnb ^n enb gcbtad?t werben Von ben /enigen/ wcldjcn eebcfelben fey / vnnb ^aine* Wege mitten im laulfverlaPcn werben.

^)arautf habe pc géantwott/pe werbe barart verhin* ^nnnerfl^ bevtbnrd? bcfcldj/rcr^nrpenvn .Obern/bad pc nit be bersôfag, »'iîîigcnmé(Vcen/3U aber bit prcpbentenanhUl««^

vnb

-ocr page 88-

vnnB nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fve / bae (tc wolten b^r wiblt;r#

fcbilfft vorn ÄAyfcv lt;c w a«c/ btwy mb m$4?tcn pcCbie p:c^cntert)m bife frc Antw^tt nie bewUHscn/ berbAlo bett foUen fie ( bie ptoteflrtntett ) bte fact wey cev bevAt^ fcblAsett bt^ AufF motsen vnb aIô bAn Atttcvotc geben» 04gt;5b bfô nbsp;nbsp;îgt; A beFettttec ^«Qcr/ei; bette eô f a ^tïgefAgt / et bet«

Aber freueîteb vttb vnbcbA^tUeb getbon/ feç Aber mógt; (len fie fren ^urflen vnb ûbern gebotfam lAtflen / von welebêftebefelcb empfAitgett bAttê. Aberbte fAch wettter jnberAtfeblAgenbetreffc/woltett pe bAôbey fre mitgettopTen Attbtingettz bte niebt Aile b a weren / vnnb WoUen Al^bAnn Anttvotten»

lt;^3itbemfelttbpebArnongcgAngen/bebArteecAbev ii4?ôTOelt;h bod) ntt befio weniger pebjiUnpen/weldjemebrctn î«l)f «' nbsp;nbsp;(ïucbt bAhnetn r AtJ ober wee^^ieben tn^ebt genent wer

ben/vnnb eyUten fttllfcbweygenb/gleîd? AlofAgeten Pe pcb felbo ^»r flAt bittAup / bAû pcb bte lent verwunberi* ten/WAô bolt;b gefdjeben werez-if tltd?e Aop ibtienzebeti biefelbtgen nA^t/ bApe pcb entfebulbigt bActen / pnb bAruon ge$ogcnz^tUd?e bee Anbern tngoz aIo mnn pe fndteczfbnenber ptepbenten niAynnng ^SencbecFetf (weldje tn ein febtiffe begtiffenz folt fnennbert Aid?t vn ù^eügt werben ) betten pdj Alfo verbotgen / b mAti pe fd? wetltcb ns6cbt Anfpîc^en / Alb ftnb pe ber mAp (en AttpgePogen / bAô And) jre wîrt vnnb ÎÎAdjbAurii ntcbte brnmb wtpén gcAcbt wnrben»

aïo bip bie ptepbenten bee Anbern tAgôfrô ( bAô f fl bsje»£junö AmsSf’tlt;*3lt;^‘*’^tl?)»ernommenbAEfenzpnbpeuber ber pjtpbê foldjcni vnflAttb bewegtz bne pe (bieptotepAnten) fo gAr lAtn A^tnng betten weber Auff'2lt;Ay.(DAye,nodgt; ÀufFgemAyne fndjzfonber verhePenC wie bic felbtPnd? eigen Jjr pAt vnnb Ampt / bAïKtnb bAben pe(bic ptep^ bente»)f«rgefegtz jbr gcbnr Atnpt vnb gebAbccn Peyp voî pberm An jô bejengen / bA$ ee bnreV Pe nit verb tnt

bert

-ocr page 89-

XcgcttfpttrglfcbcttColloqeiume.

ben ober geflanben fey / basman gemainemtm^nie gebient/ vnb angefangene bAnblung nie ^um enbau^ gefütt tvetben/'^nnb alfo bnben pe frefieifllge vermast nung mit angebeffter p:otefîation/in febtifft »etfap fec/breyen fur nemen (ÎOanneber@tat/»ber:aid?t/ bic folebe fcbîifft inen eben ptotefîirenben) folten füv^ bîingctt/ee bann peaUebinau^ fcblopffeten/vnb pc bn fer fach geheugen weren/bamit pcCbtc p:eßbenten)nit gt;|tócbtcn geaebt werben/als bette pe etwas fres ampts vnbcrlapcngt;

ï)icfelbigen brey manne fcinbbife ge wept/ ©eo:g vó Mlosan/cin4ubito:auffbcrCatboUfcbenfcytten/vn Äcy fcrlicber lOauptmanber Stat Kcgcnfpurg/2lm btopus 4mman SebuUbeis ober Kicbter ber otat/ vnnb 4nbreas 'ïüolflr/ 2kamerer/weleer $ü Kegens? fpurg Oberfïcr ZBurgcrmayflcr i|ï/ bic mainung aber »nb innbait berfelbigen febnfft vnb vermannng laut^ tetalfo,

Stt ©(^lt;(t)er^ïx(itgt;cn(cn/att bicptotcffantem

^'^ïürentfcbulbtgung/irjubótervnb lt;Eolloq«éigt; jgm fÆrift \O*ten bes tails ber Slugfpnrgifcben Confeßion/ öp^ufi.

an vns gefebief t / haben wir am geprigen tag 0« P««* empfangen vnnbmit Peipverlefen/in welcher ir/nacb vergelten befcbwerungcn/welcbe auf Xaylt;(ï?ayepac ^npruction/in neebp verfebinen tagen/von baltong vnb fotmbcsColloqub/an vnsübcrfcnbet/ewrm tail werben aupFgclcgt/jaigtir an/basir euch entfcbloffcn babt/ wiber baim jujieben ein $eyt lang / bifj bas euch etwo:bcn werbe von Äay.(^Oaycpat na^laffting ber felbigen befebwernngen / a»|f bas fo gepelt würbe eiti^

(O reeb«

-ocr page 90-

lOrtttWuJîgîgt;côlc^«ti

KcbK WétjîjS Colloqmcit /bkfrtcb ber wavbAtt / wcl* ebe^um blt;ttl aller metifeben geb6:c / nad? frer gtôjî rnb «rirbts^att; / móge gefcbfcf lid? vn frocbtbarlicb gebait belt werben/vnb begert/bae tVir ewr wed*Rieben woltc im beffen annemen/»n in gleicher mntnung bey Âny. (f0ate«aw^legen/ba6 fr feyet beraiebaô Colloquium 5Ô b«lKn/fo eebefiele würbe tweb ewr begercen puncten/ rtlô brtlb fr/ mit bewilltgung ewrer Swrfîen rn Obern/ hberûffen.Iüir ter îgt;ie p:o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jcitnicbcô weniger befotgt/ ban»

‘ ’ bae wir et wae »on bifer fadgt; folten »on ben /enigen/ bie $5 bifem banbel »eroîbnetfeinb/gcwarten/nttak Uin barumb / »0: augen jnbaben bfe Âayferlicbe» ^l?ayeflat/an wcldje wir / »on benfelbigen fachen/ auS bewillignng »nb mit ewrm wilten/gefebr iben »nb Angebmcbc baben / auch ein antwort »on berfelbtge» Äay.(iOaye,jtterwarten/nit weniger euch/ bie eealfo ^etbun babt »ns jögefagt/ bann bem gegentatl/ber Och allwcg in allen bingêgeborfam erjatgcbat/gebßrc bette »n billid? gewebt wcre:©onberauch »mb ber fach felbö willen / in welcher »illeicht biefelbige^ayferlich« (fOaiefîat ei» fonberltche betracbtunggcfleltbat/ju^ werglcichenbie X.etigton/»nbbeö Ceötfdjettlanbefrtb »nb ainigVait anff$»richten.

£eb îgt;«« nbsp;nbsp;nbsp;IVer folt nun fo »erfeümig fein am gemaitten nuti/

»eyferß^ ober fo »nbebed?tig felneeamptß gegé berfelbtge fîOafe (îat / bae er mit feinem fleig »nnb embfiger avbayt/fo bailfnmen »nb notwenbigem banbel/ au^ ainid)erlay »rfach/nit woltbeltfen bey fïeenrîgt;an/ bae wir anbre »{fachen an^laffen / achten wir gar nie/ bae fo gtofjeß Snrfîen fiey^ »nnb fanfftmätighait in bifer gemainc» fach / ober beflelben antotitet »nb gcwakjumerachte» fey/banner/eQganQe$wainQig/ar»nnb mehr/ ringt »n hmpfft fehlet mit bem glwch felbe/rnfere fcrdigbcp te»

-ocr page 91-

ColUquiume«

ten Ab^tctdben / bat Aueb bAin jeytober furfAUtnbe bequemt^bAtc vnberl Aßeti / w niAynt ^bt bAô bvAuß tt^ceben wuvbe/WAnn ebt bürd? bA^ vnnb vevflodun^ ber pAttbeyen/vnlufltg vnb verbtoffen ^emAcbt wuv ber werben wir in bie ten^errrAsenm^senfoettoffen Uflbee jwytr Actotô/ vnber welcbee faI wir aÎU muffen ^uc^leieb mitfAllen vnnb vnberligen/wo nit (ß^oct felbs vn$ Anfeben wirbe r ^ber fo wir bifen vnferer fAcben tneßiqen reßierer ver$nrnen/wA wollen wir Ainen An^ bern ftnben ober gewArten / in ben gr6|îen fertligtny# ten/ber wtberfleen móebt vnfern Übeln vnnb febâben/ bie vne fo nabec Auff bembAl^ligen/oberfoebreveri« inôlt;bt / ber ee mit gleieber togent vnb melpg^Ait tbnn wolter

n«n i(î Aber bent jn tAg bAôgAnij CentfcbÎAttb ge^ o ain viebtet vnnb Auffmercfenb Awffbifcn vnfern bAnbel/ vnb iebermAn lobt btfee fürnemmen ÂAy.dO Aycjl ac/ bAdße nicbtô vnuerfncbt lAflé/vnnbfebenAuflrvnfere trcwvnb ßcy^/vnbmAinen/ bA6 bArAuffjlee vnb ge# feçt fey AinigbAit ber Keligion/frib bes aeütfcblAnbd vnb Alljr bAb vnbgnt/ vnb werben on jweyfel verfln? (ben vn bnlJên/ Allebie fo bifem bnnbel binberung ober AintgcnnA£btAjlburcb/rf(b«lbgebîAcbtbAben/ Xgt;nb beô Allés ermanen wir eult;b/nit bAromb/b vne meb: bAueueb An bifer fAcb gelegen fey/fonber/ bAô wir wol ten genug tbnn bcm willen2^Ay.(l?AicfÎAt/bie vue bi# feô nmpt vertrAut bAt/ in frem UAmen ^etr Agen vnnb vcrweién / A«|f bnô Wir ntt genebtet werben/ bAô wir in Atntgeni tAyl vnferm Ampt ntt weren nAcb^om# men,

lt;10 An fagt/bj fein (ÎOAye.ber$nfome / vn Auj^gewif fen fcbrttftcn vcrbunbtgt mnn / bAô (le in wenig tAgen Werbe bit fnn / IVa /br nun bijî ewer Atnpt verlAffec/ vnb ben '5^otmifcblt; Abfcbib ver A(b tet/vn wlber bAim

(Î? if 5leb«Z

-ocr page 92-

jUbet/fo fbcvbet ibv feiner Äuffbem weg be* gegnen/nn bem pc bteber eylet/brtmtt )V c«cb ntt mógee beBUgen über (engere weil vnb $eir bee wartens.

ßefftige Qobannbemrtllen rtlfoifl/begeren wîrvonencb/ vnb îjerçli bds /r ïn bïfer fo grofltn facb ewrs ampte woltet ingc^ lt;igt;e vermaf ^^nÆ fein / vnb erwarten ber Äay.(lOaycjîatCbte wir alle foUen btlUcb voi äugen ba(?en)anewo:t/ vnnb gegt; tnatnen nuQbetradnen. TVelcbs nit allatn an tm felbs wirbt feiner (lOayeflatHeb vnnb angenem fetn/fonber and) von vns foil eeberfelbigen initboefoflemßeißcont menbirt vnb gerbümec werben. quot;ÏVerbet jr aber vnbe^ weglicb auff ewrer n»ay nung |îecn / vnnb vnfer ampc vnb Peyß von eud) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erbalten mag/Öo welle wir

mitbifer fcbrifftbc$eügt haben / bas an vns niebte er^-wunben bab/ bas nit genüg gefdjebe vn gcfolget wer* be bem willen Äay. ^ayefïat/ bas Colloquium jn volnjieben/ Öonber bas ebs fey bureb ewr abfd?laben vnb weà^ieben biferjeyt verlaßen vnb $er(ló:two:bê.

riacbbemnun bifefebüfft überantwou wo:bcn ifl bett ptoteßirenben/aberbodgt; vottn fnen vtigeacbcet/ wiebas halb erfebinen vnb vermetef t woîbeti iß/bann |te W5 alleittbem JOtpotio überantwott/ fo bteanbern/ bie noch ba waren/aud) in ibre» herbergen nit alfo er* |•(^)^ngf^/^4ßn,rtnßebetmógenanfp:ed)en. ^lu^ben ber *ibcntbeffelbigen tags (bas i|ïam (ÎOarnj ') iff wccFsielicn nbsp;nbsp;nbsp;pîepbetttett ein antwotc ^übommen / gefanbt von

teil. benen bie nod)ba Waren / ^Pebocb im namen aller jü* bó:er vnb Colloquenten. ^s ware aber btcfelbigc «nt? wo:t nit vonn bifen biugcn/wcldje auffs le^t bie pKft^ bentenin frer fd?nfft ßc vermant vnb bezeugt hatten/ fonber allain baruon/bas ßc nit betten glauben gchal* ten jrer ^fifag / §üer war ten bes2^ay fers aut wo:t vnb wiberfd)nfft/welcbcößcalfoentfd?u{bigtctt/gleid) als betten ße folcbs$ügefagt für ßd? felbè / vnnb allain in

Ü'cin

-ocr page 93-

Xcsenfpuvgtfc^fin CoUeqofonwi

Irem tt amen/aba nit für fve Swrfîcn vnb lgt;bern/wcl# eben ße vollen getvalt befelben vnnb gebieten betten votbebalten / beo fteb bocb bie p:eßbentennit mod?tcn cvinnevn/Dnb feieren bin$n/ivn bno Colloquium folc »olnfïtecf c werben/fo móchten bte fenigen/bie weefge# ïo^cn werctt/lcichtlicfo wiberumb betóft wevben/obet; moeten nnbte nnire|lat vero:bnet werben / Dnbbe^ gereten / bne bie pteftbenten (te bey (ÏJayejlnt nuS bifen vtfnchen wolten entfchulbigen.

àlôbifebingnlfo ergangen feinb/vnnb bas Collo# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;popi

quium vottbenptotcjïirenben verlaffcn wo:ben/i(ïin JalbdifAe wenig tagenerfavn vnnb bunbt wotben/baobiepofi^ 35 Witten# tioneo vorn 4rticfdber ^ufïiftcation/ welche von Ca bcrgamp;ifptM tbolifchen waren in bic bifputation fnrgelegt/gleich 3« jnr fclbtgêÿeyt/weilmanbanbletimColloquiojn Kc genfpurg/Hnb auch $n TTittenberg bifputtrt wotben/ vnnb nit allain btfputirt/fonber auch im bruef au^gegt; gangen am ^if.cas eîOartq/'ÏVelcheôcrfllîchnicwol glcublichgefeben Würbe / weyl ber ^Sußcr fclbô/im anp fang beo Colloquî? / nit allain bet gcp:eyf t vnnb ange# nommen / bae (îtllfchweygen vnb in gebeym ^nbnlten bie 3icta Colloquy/ vorn Äayfer gebotten vnb auffgc legt/ ©onber bette auch fur ftcb vnb feine mituerwanlt;gt; ten $ngefagt / baflelbigauff guten glauben jûbalten/ 25alb aber i(î ei n bóchlein / vonn ber felbigen ^Datctta

ÏPittenberg gebrueft/^ô Kegenfpurggefebcn wot ben/barinn begriffen waren bic ^rticfeln von ber 3u (lification/gleych in ber weyf vnb o:bnung/wie (te im Colloquio waren fiirgetragcn woîben/Dnb barnebê bicwibrigcpofttioneô ber wiberfâcher/buvch welche würben faïc wlbcrfochtem

îDajfelbigc verbtofî yeberman / vnber ben frommen vppf^Pafe : vnb cerltebenbenlcötcn/vnb würbe für vnbillichgeach 5^«cF«^ tec / nit barumb/baô bie maynungbcrCatboltfchen

(10 i^ was

-ocr page 94-

f?4nblUH3bCólcÖ«K

in bf ncf aegeben/weld^e one bad jU fetnev $dt and ftecbtfommcnVoU/ fonbev von wegen bcr$encfifd?ejgt; menfeben vntreglicte üpptgbait/badfîe vnerwnrred an^gange beo CoUoquq/wclcbeôfî^felbfrbcgerc bnc^ ten/bôîtît^nmtc vngeflûmen fveudbao gegen tatlr ec hammen / vnb btc anfd)leg jnm fcib vcc(Ïó:cn/fo bod? bec aoS3lt;^*’3 nbsp;nbsp;bep /bnen / fonbecbey :KayfecUgt;

djec (I?4tefl4t / vnb bey ben ©tenbcn bee betUgen Xeîd?6/ fliinbe vnnb$n^

gcwACtenwece.