-ocr page 1-



		brabbelingh Fan ^OEAiERVlSSCHER. y hemfihe» overfien, en meer ds de helft vermeerdert.

		V& ^E ^S ^Va0 ^R ^A ^V ^E S � � � �, ^ooMr,op'tWater,in't

-ocr page 2-



		Tot den Leßr. Unftige Lefer, ick hadde wel gehoopt dat defe mijne Brabbelingh met my ge- fturven foude hebben , en ^voort begraven op 't Kerck-hof van ^rgetelheyt: Dan fommige vanmijn grienden hebben defe pijlen uyt mijn Rocker getogen by een teffens, lon- ^er dat ick dat gevoelt hebbe: ja en eer Jck fulcks gewaer geworden ben, heb- ^^en haer lappen te hoop gewurpen, en °o by den Drucker gebrachtem mijn �«ïs-verftantjan alle-man in de mondt , geven, en fegten dat eedaen te heb- ben �� ^e& � � ].. ' om mijneereteverbreyden, ge- Jck ₀f »_t _een g_root _en loflijck dingh ^ ^ met den Narre-ftock gcloopen te it,. ^en> bekennende goet ronds dat ick ^t ys gevallen, en noch niet volko- j-ti uyt het wrack op 't drooge Landt t_e ⁰ⁿien ben. Wat iffer dan anders g_e ^Venvachten dan fchimp en berilpin- ^van dier lieden kinderen , wiens � � Voor-

			_^

-ocr page 3-



		Voor-ouders ick wel eertijdts met M°' mi ellen, wichte en mate hen-liedef gebreecken toegemeten ende vertoont hebbe. Dus wil ick u gebeden hebben dat ghy niet voorder wilt in 't werc» treden, dan de Wetten en Willeke�' ren van den alder - doorfichtighft^erlGcdt Momus u toelaten, fonder dat ghy my voor de Vierfchaer van Zoy' lus fultbetrecken: Want ick weet ^^eldat die krachtige doorlichtige San^' die de echte man is van de H. W^aejj' heydt, niet anders fal toe-ftaen , a's klare loutere Waerheydt, die fijo'⁵ , minde Huys-vrouw hem is, fal rad* * Maer de Rechters van Zoyli Vierfc¹^ re willen geen partyen hooren, fp^rCi _tken fententie op des aengevers fego^e. <, Maer dit overgeflagen , foo ben noch in meerder forge , als ghy ν hoort hebt: Wat is doch dat ? & ^ als een groot deel van mijn g^en.? ^ by den anderen f�llen vergaert zij ^ ^ den Godt Baccho facrificie te ^w dan fal de Roemer over de Α o

-ocr page 4-



		gaen, en heeft hy dan een knurf, wrack °f gael, dat fal fonder twijffel niet ver- rwegen , maer wel fcherpelijck gefift °Ver nauwe zeven, of door den buyl- kek gejaeght worden, al haddenfe an- ^^ers niet te feggen, als; Ntt�aplacere J"« nee vivere cmnina po�kn:, que fcri- °"'nur aqtu potoribus. Nu. fie ick , fal pander feggen, datghydenManw^rel *ent : Want waer hy by onie lage- «oodts in de kroegh komt, daer fmijt «ydeglafenuyt. Voort goetgunftige Lefer,moet ghy ^y oock helpen ontfchuldigen by de ylaer - bijters, wiens memorie foo leyn. i_s ₃ datfe geheel vergeten, wat fy ^edreven ende gefeydt hebben, doe fy upidoos hoed met pluymen in trium- pe op 't geyle hooft fetten: ja dat meer ^s> aen desminnensGodtsbefcheeten ,^llyers haer fpitfe neus gefnoten heb- ^etl ! ick meen die verwaende godt- _ °uts hey�ge Mannen, die niet lijden ι ,°§^en dat men een vorek een vorek ^!et> en beleefclelijck alle dingen by Α 3 fijn

-ocr page 5-



		fijn rechte naem noemt: tegen defe wil ick my niet verweeren , dan beveel fulcks uw gonfte en genade, die my beter f�llen verantwoorden dan ick felfs ibude k�nnen doen: Want mef feydt dat de Keyfer voor een fpreeck* woordt hadde, dat hy hem liever wil" de ftellen tegen de grootfte Hertog» of Grave die in fijn Hof was, dan te- gen een van de alderminfte Broede''⁵van Sinte Francifcus oorde, want d'e^el1weet wat dat hy fijn meerder moet vef* fwijgen,en d'ander wilmet fijn onfeh³' mei backhuys dwars door depoortf» ibnder aenfien van perfoon, tijdt otf weerdigheydt. Dan ick ben al m°^e^ van dus te ratelen , en ghy ⁰⁰. ' denck ick , hebt liever een V^arC?j te hooren gnorren, dan mijn dui . nigh fchrijven te lefeh. Daeroi" \ ick het in de windt ilaen , β _&�imen de pluymen wandt , ^d,e . felfs wcch vliegen. Nu dan ^ad\|V vaert wel, tot dat ick u korne - pen , dat ghy te veel om &$ ^

-ocr page 6-



		°� mijn kluchten lacht , einnickt °f§abt. Elck wat wils.

			� 4 Fraegte

-ocr page 7-



		VRaeght ycmandt, is Roemet' uytfijnfin Dat hy met brabbeling maeckt vuyl fijn papier: Suo vraeght hem "fteder meer no^c" min�) Wat fd hy dm doen? fd hy gaen^te bier ? Wat leydt daer aen-, ds men 0°^et rufen, , - 't Is foo goet in 't papier, als t» <■* gl afin.

-ocr page 8-



	Het cerfte SCHOCK Van de QJJ I C � E N.

		z.

E hobbollige Foé'tcn roepen om de Muien , Datfe haer verftandt fouden komen verkloecken , Maer �� komen tot onfent uyt alls buerhuyfen , En eten rhijn kaerflen , papier en boecken > . ot fchen de Muyfen, ick moetfe vloccken > l_ci ^c ^a- d'e 't fenijn hier nyt fuygen als padden : Woud' datfe de buyck vol Muyfen hadden. O ' Gh» ^m°gende Fortuyne feer ongeftadigh, U' Wemt tot u foo grooten recht, t>_e \|^oeden quclt ghy ongenadigh > t>e_?°_f^0ftn ^z'^ln ^door ^u opgerecht. ^Oo bederven het recht en flecht : ï)_e ^Fortuyne ßetmen de omyaerdige eeren : f fortuyne plaeght den onnofelen knecht: 1} arrnoed doetie de recluvaerdigc keeren : i)_e PⁿWaerdige gaetfe met rijekdom vermeeren: i)_e^]_o⁰ⁿgen doetfe ftervenfubijt: °⁰2el ^!aetfe ^Ieven ^vo1 fi^eckten ^en fweeren , Sy~_e'^lck deelt fy een yederfijnen tijde: Gecy"^ h.^ec den goeden, en geeftetden ypocrijti °ⁿ?elK ,^eilc,,-eydt hebbende tufl'chen recht ofkrom:' <� "««igh.broi, valfch, glat en dom , � ;* En.

-ocr page 9-



		st> "Het eerfte Schock En dicfe totlacht bedoutfe wei met dtucfc« En diefe verliet,verl�etfe met geluck. 3� Een acrdigh Meysjen, van Venus geflacht, Vraeghde, waer men de befte Schilders vandt ? Poe antwoorde ick.na datick my hadde bedacht > ^nfeyde« teBroeck, al docht het myichandt > J5y de plompite Boeren in Water] andt. 4� Jan dit is dat u fal geven "in dele wereldt een vrolijck leven, Goc<3t dat u is vcrilnrvcn , Sn niet deur u arbeydt is verwurven, Altijdt een goei vyer op uw haert, Met geen Procc flen zij η befwaert > Aen het lijf een i�mpel habijt > Daer toe een hert van forgh bevrijt« Ken gef�nt Hjf,en dat wel machtigh « Wijfefimpclheyr, Vrienden eendrarhtigh« Gemecncn ko�l fonder konfte bereydt, �sliet meer te drincken dan tot vrolijckheydt■ Een vro�jck Wijf, eneerbaerbydefen > Slapendatde nachtfchijnt kort te wefen» En wefen dat ghy iijt by alle menfehen > Den doodt te vreefen noch te wenfehen. Jan dit is dat u fal geven In defe werelt een vrolijck leven. ■\* Doe Mitndates was in fijn jonge ti;dt, Onderhielthy met venijnige kofthet leven« Daer mede dcde hyfulcken profijt , Dat men hem, oudt zijnde, niet mocht verg^eVCMaerghy hebt met kijven foo veel bcdrev«ⁿ' Datu niemandt beroepen fal met fulcke wapen Want uw mondt hebt ghy foo wijtgek«""¹' Dat ghy wel foudt tegen een oven gapen� Een twiftifler onder de Goden gereten, '*Wievan Kapiteyn Linthermeeft worde geee^^i

-ocr page 10-



		'Van äe Quicken. ׺ «acchus feydt, hy moet mijn Gildebrcer wefen, want met drincken hy hem altijdt geneert, ^ars feydt, 't is een lanft, hy vloeckt, hy fweert, rv fpreeckt niet dan van fchieten.fteken en houwen: reen, feyde Venus, hoe feer hy den dronck begeert^ »al fpreeckt hy van degens, fpietfen,kartouwen, Och liever flaept hy by fchoone Vrouwen. 7. .fjorden was uytermaten feer verHeft ■^P een rijeke Vrijfterdie hy heeft gekregen » .jyant alle dingh had fy dubbel ontdieft.� ■j,^wee tabbaerts, twee rocken, als rijeke luy plegen, >p^wee kettens, twee riemen,die elck een pont wegen, ^,"ee bedden, twee deeckens, en twee paer laken , s, ee huyfen in 't beft van de ftadc gelegen , i« hondert gulden renten op 't huys van Aken , iVee flucken landts, 't zijn geen kleyne faken, Wee koeyen , twee fchapen, twee varekens, twee �j. paerden, ÏV^W ^pVP^en ■wijns, feergoet vau fmaken', tv,^ee billen, twee borden, van grooter waerden j S₀ ^ee °°gen die fijn geficht verklaerden: Ja iv' ^c was al dubbelt als men 't weiverfint, ' Was felfs dubbelt, want fy was met kint. G[j y^ijtnet Fobert in kouflenenfehoenen, '^hv "' ^net'ⁿ'^caP' in wambasenkleeren, ^chy '^Jt ^nct in'tdanilen, in'tkufien en foeaen, %l ^Z.'i^c ^net '^�'^: kouten ende diviferen , ^Ghv>-^Cn" 'ⁿ ^Cdrincken en bancketeren , %i ^J.^c ^net ⁱⁿ "fereynen, rondeden en dichten , 1}_Q' ^zijt net in een logen teftofferen , ^hv' -^w ^netten fanghdoet ghy droef heyt fwichten s ^aL^J¹� "etter dan net, feggen Venus nichten : "Qhy �^XT^ect ghy waerom foo net is uw bedrijf., ^e"t een fiuck van een oudt net in 't lijf. '^ingij 1^0e,die ter merekr quam-gekropen , y een Tuyfchcr om een paeit te koopen, � 6 Eu

-ocr page 11-



		il HctcerfteScliock Enfeyde, fijn man hoe looft ghy dat bont ? De Tuyfcher weder, ("onder veel praten , lckfal't u geven om dertighducatcn : De Boer die boodt hem negen pondt: Hy fagh na de oogen, de Tuyfcher goer rondt , Van datghy foeckt-fprackhy, vindy niettwint. De Boer focht het geficht, en 't paert was blindt- 10� Als ick het Meysjen, dat ick bemin , Vraegh of fy my t'avondt wil laten in? Soo leydtfe : wy f�llen daer wel breeder af praten. Dat 's te feggen: ick wil u niet in-laten. II. Janncken ghy placht te wcfen fchoon van a^cn" fchijn: Maer nu wordt Majrken boven u geprcfen : Wat ghy nu zijt, fal Mayken noch zijn : Maerdatfynu is, fult ghy nimmer wefen. Wat den tijde vermach, merekt ghy in defen , Die my Mayken doetbegecren met al mijn finnen; .En dat ick hier voormacis u plachte beminnen.. 12. Waer toe dient ons altijdt ttbegceren, Dan om ons te quellen met pijn en fmert: Waat 't bcgeerendoet de finnen vertceren, En nimmer is te vreden het begeerende hert: En Jckis meeft in 't begeeren verwert : Daeicm zijndergeengeluckige menfehen, Kan die doodt zij n, of niet meer en wenfehen. 13. Men lubt een Haen om dat hy fou groeyen b' En ghy zijt gelubr,zijt ghydacrom foo vet f Segt vry dat geen boef in 't landt mijnsg''¹�¹Als ick flechs heb rijekdom en macht, riick>>'⁵' Niemandt vraeght of men goet, elek of m'J¹ . Op deught noch eere wordt niet eens gcd»^cBWant na fijn fchat wordt een yedcrgcach^f' r_iei, En foo veel ghy hebt, foo zijt ghy voonV^aer" _nj_eC. Vraeght ghy wat t�andt is te hebben ? m^ae� _Gern*

-ocr page 12-



			*■�**

		Van de Quicken. j If.* Gerrit heeft Härmen helpen kaecken , Y^ dat fij � Hnwelijck fou worden klaer, g^u helpt hy hem timmeren, en 't huys reed maeckch, ⁿ fcliier of morgen valtet hem te fwaer , ⁰⁰ mach hy hem oock helpen maken Vaer. _s ^a°etishet Wijf, foet is de Man, oock» _�^0?� is de Soon, de Dochter en Maeght, �^eSwager dat isecnfoetejan,,oock, J¹" is de Knecht; uu wordtergevraeght» jj'^'jl men byuallefoetigheytfietgrimmelèn» ^0e komt dat t'uwaerts de Vijgen verfchimmelen ? ai '⁷' >. ^'S ghy van de doodt fulc zijn verbeten, j3ï? f_ai men uw Iichaem niet meer toemeten : i:³« alleen een plaetfe van feven voeten : v".^s als ghy by uw Liefken zij t gefetcn, j^'t maken goet cier met drincken en eten, ^ danfTen, met boenen, met fpeelen en toeten , 0 jj^er°m wilt ghy foo neerftigh vroeten, <ii/ ^WlJ^slleyt te leeren, of rijekdom te verwerven ? "ⁿ en Cnfys* zijn doodt, en ghy moet fterven. � �8. \^^ans Moeder is doodt over al haerlijf, )_an! ^Vreght hy daer na, hy kan alleen wel eten : 0j_e _^ft veilooren fijn getrouwde wijf, \y ' hy wel haeft met een ander vergeten: t)_3t,'°ude hem dan doen treuren ? wildy dat weten , \s, . ^vcrloor ^daer fij � fin meeft op is geftelt: "W ghy wats ? dat is fijn geit. � � ^JP* tl ''s fweert byhet heylighkruys, ^ "y 's avondts nimmermeer eet in huys: ij_y ' Heyndrick, op dat ghy 't recht verftaet, ^ct "iet, alshy niet te guitengaet. Gin. ^ï0� V� i^C,^r_lf^aV0Bdc ^had ^ick ^u genoopt te gail, (nen, *° 8hv f T^an ^den ^drouk ^niet ^mocIlt ftaen op mijn bie- 6°y hebt hier teiftondt op gepaft, � 7 Dcnc-

-ocr page 13-



		14 �« ecrfte Schock Denckende dat u fulcks wel foude dienen : Maer 't is hachtelijck dat foude ick mienen , Ey lieden te verkeeren die houden voor waerachtiS" Of woorden by den Wijn gefey t.lang zij n gedachtig" it. Als Aris loopt om prijs na's landts gebruyck> Soo gaet hy voort als een luys op een terige huyck^;Dan als hy gaet te gaft omtevullenfijngat> "Soo loopt hy foo ftij f als een man in de ftadt. *ii.* D'een heeft luft in danffen en fpringen» D'ander heeft luft in ftrijdencn vechten j De derde heeft luft in fpeelen en fingen , De vierde heeft luft in pley ten en rechten , De vijfde wil 't al met drincken beüechten : lek houdt met een Meysje tot liefde te bewegen,,^«⁸"¹EIck volght daer lij � natuer meeft toegenegen;, in -13. Nimmermeer en mach de Rij cke verzaden, Al gaet hy veel goedts te fameD troffen, Al is fijn hals met peerlen en goudt geladen, Al moet men fijn landt ploegen met hondert offcß' Almachhy hondert fchepen laênen loffen : Doch mach hy door forge geen ruft verwerven , En fijn goedt fal fiem niet volgen na fijn fterveo� 24. Een verdriet alleen is alle mijn vreught, Dat my alle verdriet wel doet vergeten , Want wat verdriet myFortuynetoe-veught, ■Dat wordt van dit verdriet verbeten : Ey dit verdriet kan ick alle droefhey t meten : Dit verdriet is foeter dan eenigh conferven > Mocht dit verdriet alle mij � verdriet weten , ,^�, Ick geloof fy foude alle verdriet afkerven : __ I �₆(~ 'Sy is mijn vcrdriet,mijnvreugt,mijn leven,mi)" �߷ Kommer houdt my onder de voet > Daer en-boven komt my Cupido plagen : Tegen armoede foude ick zijn gemoet, Den de Liefde en kan ick niet verdragen- ' g Ta*

-ocr page 14-



		Van de Quicken. � � Jan Dirckfc die gaetfeggen over al. ~at hy van Trijntjen heeft trooft gekregen: i^aer Trijntjen feydt, de geck is mal > J� as hy wijs hy haddet wel gefwegen : fad hy de woorden verftaen te degen, ir°ehy my badtof ick wilde wefen fijn wijf _}j oefeyde ick> foude ick u laten verlegen ? ^c« fie u veel liever als 't hert in mijn lijf. 27. ~?at mijn lief myfondt een van haer boden, pf ick t'avondt by haer wilde komen eten : ,߷⁰ dat myjuno fclfs tegaftquam noodeii . ^v alle de Goden in den Hemel gefeten, ^ck'foude ièggeh, ontfchuldight mijn vermeten , .cfc blijf by de Goddinne boven alle van waerden., ^ie hier beneden by my woont op der aerden. 28. Tiet,, wil niet,, dat feydt fy goet rondt: i;ⁿ» treckt daer van,, enlaetmy in't befwaren : jj'uy. > is luy� en dubbelt van grondt: ^?.^ct Trijn,, fou 't wel z.ijn� dorft fy 't openbaren�: k ^Qyj}>> Waftgreyn,, over twee of drie jaren.� anfy^ jj j_e _nu _mv>j ;_n minnen doet dolen > ^fleefchet wefen,, van al defen,, geleent of geftolen. Tv �. ²* Op '^w']l ghy op een Rosbaer wotdt gevoert, \j S«y rijt fpeelen op een Spaeafch genet: jj^zaelis koftclijck behangen en gevloert, ^srmenahcmetdanften maeckteen pret, _QP UW tafel lijn fllvercn kroefen gefet , j."¹ te drincken een klaverbladc met een ftaert, Q*^5r toe isfachter dan zyde uw bedt, tj y ^z'jt verlieft op een Hoer vermaert, j^^cr°m kermt ghy, en ghyzijtbefwaert, '^P.^Cn<Je,wce mijns: Lieffte.hebt gy op my den haok? >ck u feggen ? ghy klaeght van gemack. � 50� bjtj^P^PMMeysjenvan manieren trat, ^e't dus eens met Mieuwesgefpot 's Mof-

-ocr page 15-



		�6 Het ecrfte Schock 's Morgens als fy vercicrdehaer jonge lijf.� Seght my eens Mieuwes,z.ijtghy wijsoffct, Dat ghy 's morgens komt als een kijck in de pot ? Komt t'achter-noen en weeft mijn tijdt-verdrijf. Ick wil c'avondt wel komen, is 't uw gerij f ? Neeni dan komt het greyn, dat ick bemin: Sint ghy dat wel Mieuwes ? foo laet ick u niet in. Mijn Liefjens Speelnoodt, om my te trooften , Quam my befoeckendaer icklagh op derven , En feyde tegen my onder ander propooftsn : Dat ick haer gracy noch foude verwerven. Datfeghtghy om mijn druck af te kerven: Soufe my ontfangen, en 't hert ontiluyten,, noch � Diehaerdeurtjenfluyt,en irïydaer buyten,, och! 32. Malctis die geeft al dat hy mach : Malcus geeft voor een appel een veeft .� Malcus geeft woorden voor fijn gelach: Maerdoehy niet meer had was hy bedeeft ; Wat hy fou geven, en hy gaf fij � geeft. 33� Goofen ghy meent meteen yeder te jocken, En dat niemandt dan ghy vreught kan voortftelleB^:Elck wilt ghy belacchen,en by d'ooren focken : Mser die eens van uw leemten gingh vertellen , En dat met wacrheyt, die u qualijck fou klincken I Ick wed ichier niemandt met u fou willen drinckC' 34� Doe Dirck was een oprecht Man, Doe had hy flechte kleeren an : Dan nu hy verklickt, en fticht verraedt, Nu voert hy eenen Heeren ftaet: Dus wilt ghy met Rijckdom vullen uw fack , Soo moet de Confciencyophet rack. 3J�� Apelles was de befte Schilder geacht, Om de fchoone Venus die hy had gewracht: Maer uw Vader gaet hem fij � eere roven > Om dat hy u (die de feboone Vcnus ilachO j_öo

-ocr page 16-



		_s Van de Quicken. 17 j°°>choon en fuyverlijck heeft volbracht, ^a' Wen uw fchoonheyt niet en mach vol loven : I₅ ^u°or Apellcs beeldt, dat foetelijck lacht, �ty^enigh Jongliman in minnen verfmacht: ^alt dacr was niet waer me men't vyer mocht do. h ^yen; ty'^r foo daerom u yemandt druck verpacht, b- ?hy hem helpen, ghy hebt wel de macht. §z°^m* ^de konft van uw Vader (in alle hoven) ^et alleen om uw fchoonheyt alle konften te boven. b.\|?_f^e'.beroemde haer tegen Elsjen Boelen , ItaeV" '^l ^RcS^ll''^ers ^Hot' ^necn °P de Doelen Sn r^r '^eVen geproeft heeft Wij � noch Broodt : 1) ^cydt, Cy fou haer fchamen daer over te bringen . ^cn gantfehen nacht metdanflenen fpringen: rj^acr fywil blijven aen de eer>wedickom eenkoot, ⁰¹ datfe van niemandc daer wordt genoodt. %� ^CnS^eyt dat gy kies fcijt in't tappen,in't fchinckerr. ^eii r'^Jt ^kies °P^bedi> °P deken en laecken i %y ^eydt dat ghy kies z.ijt in 't eten en drincken: i)_Jt) 'J^c kies in al dat men u fict maecken -. S_Ccr ^Cn Morfebelghy met hangende kaecken, S_0o I'°ot van neus, en fwert van vlies,, vrijt, ^b<yfe trouwt, ickfeghdat ghy niet kies,, zijt. E 38. k'^e do ^Vrieffche ^vrouw geheeten Thiec, "ti h ^el haer over al noemen Griet, ^acrV ^dunckt ^dattet even veel,, is: ^S°U f, ^ad ,^fy ^ ^voren geheeten moertjen , 1} jy wel willen nieten hoertjen ? "tans hier niet dan 't felfde fcheel,, is. k'een -^ls ^l>1'^ndt' en Jan is fcheel , k'een I" ^do°^ ^d'andcr hoort niet veel, b'^etn tr ^¹³'' ^d'^ander ^niec vroet, '* me°^UWde ^d'^ander ^om ^het S^oedt, ^SV bef_ch^^de ^hy bad gevangen den,bae», eten malkander fonderaers. +0. Jan.

-ocr page 17-



		j 8 Het e�rfte Schock 40. Janneken ghy begeerde immer te wefen deBru?'' En nu ghy een man helpt, nu zijt ghy bedroeft, Seker my dunckt dattet niet veel en flay t, Dattet u berouwt nu ghy 't hebt beproeft: Neen feydefy: maerick maeckgeklach , Pat ick alle daeghs de Bruydt niet wefen mach. 41. Ons Euerman heeft van ais groote overvloei > Dan nochtans fiet men dathy altijdt wroet Om meerder winft, 'tzyfpaed'ofvroegh: . De Fortuyn geeft menig te veel,maer niemant gen⁰'» 42. Jan heeft een Wijf, jahy Godt dancfe > Maer fy gaet over beyde �ijden mauck : Nu weet hy feecker datfe t'huys fal blij ven : Sy heeft een lap in haer mondt.nu kanfe niet kijW' En haer armen zijn tot den elieboogb of, j; Nu machi'e hem niet fmij ten,als hy "t maeckt teg⁽Matrjan, waert ghy van finnen berooft ? Sy en heeft geen oogen in haer hooft: Wat fchaet haer dat, fey de goe Jan facht 1 Haer meefte werck dat doetfe by nacht� Onfe Waerdin is een wonderlijck Wijf« Sy fcydt van de kramp zijnhaer beenenftijf'� ±1 Maer als fy voor een bier fchrij ft een dubbelen er* Soo heeft fy in haer armen geen gebreck t Sy mach de kramp hebben in beenenen tanden > ,_{Π, Pan in't fchrij ven heeft fy de popelefy in haer ha' 44.. _r rfglt' Ick en hooide niet foo geern de Nachtegael fij*,, Of Wijn tedrincken mochtmyfoo niet ver«^c" lek en foude niet foo geern danffen en fpringc" ' Ick at nietfoo geern bout ofpafteyen, Als ick had een kusken van u te krijgen , En dan noch wat meer, dat ick wil iwijg"¹� 4J�� Gooffen gaet alle gefellen iaecken/ . Omdat hy de quade niet goctfoumaecW � ^

-ocr page 18-



		}. Van de Quicken. i-j> jj.^aer die de goede laeckt met de boofen , '^e 'aecktfe al t'famen, weet ghy dat wel Gooffen. rj � Wijn Landt ftaet allerley kruyt > O?* \|J^a Land t ftaet lover en gras, oj, ""IJ¹¹ Landt ftaet veelderley fruyt, X� ^m'jn Landt ftaet koren en vlas, 0�? ^aer ftaet op dat my qualijckkomt te pas, t)af5^uydt dat ick niet uyt kan wien , ⁵ alle jaers hondert gulden en thien. g_n ^etemoey Nel houdt my altijdt te voren» Sy/^aedt mydat ick een wijf moet trouwen : Bi'7^dt. ick heb daer een voor u verkoren > S_v, acr handen -wel kan fleecken uyc de mouwen b j/kan wallenen, fchueren, backen en brouwen, 5') doen alle huys-werck reyhuy termaten, 5'! ^een man wel in eeren fal houwen, Sj^k'»wel manierlijck een reden praten, 'cfc '"eftfe ^veel kroonen en ducaten, E, ^gel°°f, fegh ick, dat fy goet, rijck, en koy� is, «k hoor aen uw woorden wel datfe niet moynis. Xjy_t \|.^c ''efde foo foende de Man lijn Moer, yt �- /^den ^ncef^c Loeris lij � wijf gefmeten , "^l\|rcu j^en ^neefcJ^ortle»getrouwt een Hoer, 't � "^mdeyntgen kufte, door der liefden fecreten, "t voor de naers, daer de Biuyt op had gefeten. Vr Aa. \n ß^Uter" isl?«ter� om 't gefelfchap te vermaken: Jïe₀^1��«÷.«� Dieter,, geen kommer tegen : Man' ^maeckc ^den ^AeP" ^wie ^fou '^c mogen laken f Oj; ^en» gaetfe tarten,, om fotheyt te plegen: �₀ r" 's niet wijs,, wien is daer wat aen gelegen? ll^³"" die kan,, wel fotheyt hanteren,, trouwen: ^�[»is de fat,, diefegarenfcheeren�fouwen. ^o bei 'c^de ^m'�'ⁿ d'^ien&* om decken om fteygeren, % Wil 'r°^e ." ^een ^Mey^sl^cen ^met roode wangen, ^my niet gunnen,fy wil'tmy niet weygeren; Mact

-ocr page 19-



		20 Het eerde Schock Maeir altijdt foeckt fy manierom te verlangen: Mocht ick haer Priape met mijn armkens omvang'"' Endangcbruyckennamijnbegeeren�vyerigh, . u, Soo fou ick uw hooft met kranfl'e ftoffeeren,, cid'S *��** Hans poep en ftaet het boenen niet wel aen > Want hy is een poer, hy en kan geen boert veifta'"' Spijtige Neeltjen fweert fcy Godt Almachtigh Dat men om fus niet kuil haer mondeken geprefcn ' Ickwil't welgelooven, en 't is waeiachcigh : Want Neeltjen geeft geit, als fygefoent wil wefc"' �3� Om dat Nel foufchijnen jongh en fchoon :c blijv''¹" Soogaetfe met leelijcke ouwe wijven : Maerfaeglitghyfe bydejenge mailoten wel, Ghy foudt feggen, 't is een ouwe leelijcke totebel� 74� 't Is feecker noofelijck datier is gebeurt, .� Harmcn en Mieuwes hebben vriendts kap geiene¹¹' Doe f/ elck aen een eynde begonnen te trecken : Maer 't is niet noodigh datmer veel om treurt: Want het blijven noch evenwel twee malle geckC' ^ ■■ ^S!� Ghy 2.1JC een verfpier, en een verklicker: Ghy zij t een woeckenaer, en een lieger : Ghy zitje een hovelingh, en een panlicker: Ghy zijt een koopman, en een bedrieger: Ghy zijc een futfelaer, een overvlicger , In al dat ghy oyc voortgeitelt,, hebt: Dus houdt mijn wonder dat ghy geen geit,, i"^bt' Mocht yemandr weten wat hem foudege¹¹""¹En dan lijn toekomende hinder vermyen, Soo waer: reden na fulcke konfte te lpeur^cn ' . Dan mooght ghy 't wetende geenfins °^Dtre>"i_v(:'n. Wat baet dat ghy 't weet, en nochtans moe' iy J7� MecfterCanjaert heeft rny verwaren > "ree� Dat mijn nuct en ick zijn twee vreemde Poe ^n

-ocr page 20-



		U Van de Quicken. ai tyⁿ kende hy hem fel ven, hy fo.u fwijgen faen , j_n^ant hin Moeder is van de Weftfaelfche flavinnen, fj ^an hondertfoufy de Vader niet kinnen, Siclf ^Vreemder ^dan vreemt: Maer woude hygaen ^Ken ftront, daer was geen vreemder Haen. AI, ^ ^2lJ^c foofchoon, niemandtuytgenomen, jjj ^eenig_e Vrouw, die om fchoonheyt wort geprefen: _w ^r dat t'uwaertsgeen Vryers en komen , V₀^ec" niet verwondert: Alle Vryers vreefen ^Us^� ^U ^W ^fma''o^c woorden en ftuerfche weefen: <3ro ^T''¹ S^!ly ^haer verheugen als fy u komen naer, ^Ctie met uw aers, foo lacchen fy allegaer. Vv . S9- I), ^eynt]en ghy mooght u wel beromen > � *t uw Soon van alle marckten -weer is gekomen , j?^[ hy kloeck, deur dreven en verfocht,, is: ^act 't isfnoodewaerdie nergens verkocht,, is. ty. 'e feydt dat ghy veel fchuldigh z.ijt,die moet falen: ^nt hy is alleen fchuldigh die mach betalen. ^ic _c!^!" ^oe'^�)en moet z.ij � een aerdigh dier , ö;_e ,'^en ^a'lder immer foo lief heeft ais mijn , Ö;_e � ^er laet genoegen met een lluy ver drie vier, M_ae°?.'^icf peufelaer drinckt a!sRijnfche Wijn : S_nvv ^Ieg°"i wil hebben enpeerlen fijn, L_ict ?^et 'e feggcn, dit 's lecker, en dat is moy , ^aie een Merry zjjn voor 't groote hoy.

			Het

-ocr page 21-



		2�

	Het tweede S C Η O C t Van de QJJ ICKE N.

OF bier nu quam een neuswijs i�c > Diedefebrabbelinghkreegh bydelurvcn» En feyde> (als Momus die' t al befpot) Wat heeft defe knecht al papiers bedurven. Wat leydter u aen ? Weeft daer nicc met verleg^e"' 't Is altijdt goet om den aers aen te vegen. i. *h_t* Lijs jen kaecks quijlt noch fpouwt tot genet ft⁰" Nochtans feydt men datfe heeft een vuyle mondt� 2, lek en heb van u quaet gefchreven noch gefe/" Wiltghy't nietgeloovenhetis my leydt: Maer eer ick u fou fweeren een eedt, Soo wil ick 't liever doen dat ghy 't weet. 4� De Schippers van de winden die daer waeyefl ■ De Landsknechten van oorlogh ende ftrijdt: De Boeren van het landt te bezaeyen: De Koopluy van winft en van profijt: De Herders fpreken van haer Schapen : Maer de Vryers van in Liefs arm te flapen� De Meyskens op de Nieuwendijck 2ijng^oe ' Die van 't Water nebben luftige finnen , In de Warmoes-ftraet dragenfe hooge moeo^[ > In de Kalver-ftraet doenfe niet dan fe fp.'.^nDCf₁'beni'¹¹' Op de burgwal woonen die waerdiga «iⁿ °^m . ,nen, ^m

-ocr page 22-



		O . Van de Quicken. 23 jjPeen Dam daer hebbenfe bloofendc kaken: ⁰ 'n den arm mogenfe my meeft vermaken. ^» ï ^⁰⁶' Boerinnetjen ^van '^c Wormer veer, j as by _een ft_ee._viy_erte bed gekropen: JUjj ^leP' ay my.ghydoet rayfeer. Ij '"l^ondeken mach foo wijt niet open: Icjj !^a' fchoon Lief, dat foud ick hopen> Ji_0n foo 't hoort, dus moet ghy gefolt,, wefen: 4j ?^rt het foo, doet het foo, al fou 't vel afdropen > ^en ick van't Landt, ick wil niet gepolc,, wefen. ^och' k°°P^� borten, tanden en haer, ■Hie °°S^ea koopen foo was fy klaer: Jj t nu fy Klaer nicc mach worden wel , * Ooetfe blijven fcheele Nel. 8. ^Meysjen wilt my uw ouderdom verklaren, _s tt houdt my ten beften dat ick 't u vraeg foo ftout» S₀^atwoorden ontrent de twintigh jaren : Icjj ^as uw leertjen wel tijde getout > t>i_e ^ ^etfe ^V!inf^e^^nienJ^aren ^ouc'^t» V_at rⁿ ?^lle dingh weten breeder befcheydt. C\|,_v V&'^ghyjan ? Zijn uw voctjens kout ? ' ^Zll t de eerfte geck nier.die my dat heeft gefeydt. Ofy^nnetJen heeft niet een tant in haer mondt, ^acr ^Ct ^{�3��} ^we' ^voor twintigh pondt: ^��"¹ ^roept ^fiJⁿ ^Moeder, 't is een qua flaers : }j * Moercjen, bedeckt doch fijn fchandt, « heeft dan welgekoft den aers ? lelt .^rom ^w'l ^aert ^^ocn ^met ^m7 krackeelen ? 5_a _f^w'l immers 't Katjen wel helpen wiegen � b_an°,°ghyfpeclt, wil ick wel meê fpeelen: Of j_s.^eitlngh te vooren.niemandt te bedriegen : fco f₀u ,⁰¹?¹ ^dat ^ick ^naer "eb bieten liegen ? ^sy feyded^,ckdat ^met ^{��}^^� niet feggen mogen» *' ^eat ick quaet was> en dat was gelogen. 11. Om**

-ocr page 23-



		24 ' Het tweede Schock II. Om veel gelts Gooffen heb ickgekocht een hu?' ', Dus vraegh ick,of ghy my een ['om gelts wilt le^�" Ghy fcghc neen .noch ja, dus ben ick confuys: Nochtans al fwijghcghy, ick vciftauw meenefl ■ Ghy denckt, ick foufe u niet weder fchicken : Dat 's juyft Gooffen, kondt ghf foo micken ? 12. Bouwen de Slijper die klaeghde deSchout, Dat men hem fijn wijf niet alleen liet houwen. De Schout die vraeghde, wie iffer foo bout, ? Die in uw werek treedt, en uw Leer gaet tou w^e ' Heer Schout ick en kanfe niet al onthouwen, Daer iffer foo veel over al defe Stadt. Wel watfehact haer dat? Seght lieve Bouwe ? Ja mij � Heer de Schout, ftroyt ghy foo hetpadt� Soo laet uw wijf oock wat fchaet hatr dat. . Trij ntjen is fchoon van lijf, en langh van fyen < Blanck van coleur, en bruyn van oogen daer by^:Dat is fy feecker, dat moet ick belyen > Dan is fy niet recht na mijn fantafy: Want in haer gancfchelijf enisgeencourtofy '� Maer Lijsjen isfchoou in alder manieren » Nimmermeer droevigh : Dan altijdt even b!y ^:En alffe wil danffen, fingen, en vreught hantie^fC' Paffeertfe alle ander Venus dieren. '4� uo"'" De Waerdt (goede mannen) heeft ons bc" voorwaer > atf'* Want wy drinken Engels Bier.en hy rekent F«^u 'T- Een dubbelt deurtrapt archliftigh quant: Een dubbelde Hoer, Boef, Schelm, of want: Een dubbelt Geus, en dubbelt Catholijck, Zijn een enckdt goet man heel ongelijck� Hoe dat Mieuwes aen een kint komt»^an Hyfoende noyc Vrouw, noch faehfe noyt pi^jg'

-ocr page 24-



	� Van de Quicken. � � wj^aeght dat Suycker-bosjen, ick wed dat hy 't weet: ant die fchreef noyt vaerfen, en hy is een Poëet. 17. I)ie ^�°շ^en beminde, en is niet wijs: fy °prccht bemint, en haelt geen prijs: I)_a ^e.^r>t meefte dat mendees fietdeeren> ij '^s> als fy met al haer macht, ifj.'k'cfgedient hebben dagh en nacht, j^ mogen verkrijgen dat fy begeeren. ^ 'er mogen baten geen edel Magen : S_0q ,^eiIghde!i;ck leven fal nieroandt vragen : ty_a ^erge!tdeverftandigealseenarm bloedt,, fneeft: ^a» '"Uydensdaeghsde Meysjensgemeen, tiy '^e'ven virkoopende, beminnen alleen > J leelickof moy, die 'c meefte goedc,,heefc. 18 J)₀ °eMalcusonfeTfijn quamvryen, M₅« "^ende hy dat hy 't was alleen: tijjji !V ''^e� ^W^I een ander in by tyen, Al₅i''everdan hem had, alfoo ick meen : ^t> d r flopte,^en ^ons Meyc voor quam [rcêa >


		'eydefy;	Ons Trijntjen raeil in haer tanden.
			Ons Trijntjen raeil in haer tanden.

$'»� j' ^Isc5" man,,dat feydt fijn wijf: v7 ou_tc ^w'j^s» in ander lieden faken: c^et'>fia" '^S ^Ioutcr>> 'ⁿ ^al fiiⁿ bedrijf: jAeiji ^te ^biel" ^cn ^laec ^ß'ⁿ ^wi'^f ^kakcn �* **trj, r^eereel is>»om de pijpen teftellen : '»JS fot� had Hy Hechts twee bellen. ^Oe^ertmaeldenck ick wel op een dagh, �°� � ^at fchoonheyt, abelhtyt, en jonge jeught, in een lichaem plaets hebben mach ■ � of^'maeckt t'famen zijngeveught: ï» ^^�� da � ^Godt ^wel «tancken meught, K'clc ^ 8« dat ghy oyt waert geboren, ^tt ick u ^avondt (aengefien u w deught) ¹¹ ^v°ormijn Liefheb uytvcrkoren. � 2i. Een

-ocr page 25-



			5.6 Het tweede Schock

		II. Een Schaep-heider vraeghde eenBocrinne , Hy foudehaer geven fijn belle Lam , Of ly eens wilde wefen fijn Vricndinne ? Neen,feyde fy, of 't mijn Moervemam , Watgroete, dencktghy,foufemy verkenen, Sy fou Duy vel feggen, en my foule meenen. 22. Hendrick, doe Aris had twee fypende oogen > Wilde hy met twee derde- part fijn fchuldt betalen^:jMaer nu hyfeheel 15, nu feydt hy, 't is logen , 't Was met de helft, waer foud ick het halen ? Neemt dat ghy krijgen mooght fonder dralen , Denckt datghy't vindt,, en reeckentet voor profil¹' Want wordt Aris blindt,, hy geeft u niet een mij¹' 23. Mourus die fal verliefen fijn hooft, Soo men hem in tijdis niet komt ontfetten: Heeft hy dangeftolen, gemoordt, of gerooft, Of eenigfins gedaen tegen 's Heeren Wetten ? Neen hy voorwaer, hy is fchelm noch dief : Dan de fchoone Vrouwen had hy veel te lief. H� Marry heeft al vijf Mannen getrouw t, D'een na d'ander, en fy zij � al gefturven: Dierick heeft fes-mael geweeftgehouwt, Mettet erf hebben hem fijn Wijven bedurven^;Dierick en Marry füllen te famen trouwen, Om te fien wie dat het veldt fal houwen. Peys is Moeder van voorfpoedt en aerdighw �_aeC» Deur voorfpoedt komt rijekdom, daer elckj^dt 1 Deur rijekdiom komt welluft en hovaerdig^hDeur hovaerdy komt alle twilt, en haet, En twift die rockent het oorlogh quact > Deur oorlogh komt ons armoed fubijt > Daer na komt ootmoedt, al is 't wat �»'' \ En brenghtonsde vrede weder in't krijt� . Seo draey t het rat van Fortuynen al»'^dt' ₂g, fw

-ocr page 26-

Van de Quicken. 27

ï>ie ^Jn ^H«rde Abt, en de knecht die hem dient,
b'_e ^Zl!ⁿⁱ°° gelijck oflèeen Man had geraaeckt,
jv ^Cr> is niet wijs, d'ander Godts vriendt :
t>a '� ^t'^r'^nc'^cl: ^w'j ⁿ> d'ander na geen water haeckt:
\\,ⁿ daer is een twift milchen haer geraeckt,
Op^aj^C den ^Abt mach niet flapen fonder wijn ,

�� ^C '^ly "^iez ^mi�^acllt ^als ⁿy ontwacckt:
S_0q 'jⁿ knecht mach flapen tot geen termijn,
'ängh daer een droppel in de kan mach zijn.

Ij *j>

Op °^e komt dat ick dus werd' ontfteecken,
�_� ,^ltniin Lief, foo dat het hert wil breecken ,

'ant

d°^or ^,� wincken van uw oogen klaer ?

Uychec rechter ftormc Venus mee kracht ,

K_n "~

■j,¹ Uyc het flincker fchiet Cupido fijn fchacht :
j^gen twee Goden te vechten, dat valt te fwaer:
\y" wütghy my den ftrijdt helpen beginnen ,
f fullenfe alle beyde noch wel verwinnen.

tljj 1° ^vrouwe ick wetet u grooten danck,
Mee? ^my^ne^^t geweeft foo rebel,
l)_3t j'VS^y dit mij � finnen zij � foo kranck,
V_ae ^y fou veiilooreii ? ick wed ick en fel-
V_an '?^m doch ? om dat ghy ontfeyde den tel ,
t)j_e rif fes kroonen, die u waren gerect ?
ö,_nj'J" beter in mijn borflé, dat weet ick wel,
ⁿ dat gat dat ghy wel weet.

t>j_c JJ �^at ick Kupido had genoemt een lcindt,
ti, .»"de hy myuyt om tegen hem te vechten,
� "°nde dat hy een man was, al is hy blindt.
Alf ^as geharnafcht als de Landts-knechten ,
^h°/^at lijⁿ pijlen niet mochten hechten,
M^e' ^hyder honden op my getogen:
bar g.^s ty vernam dat hy niet uyt rechten,

¹¹¹ koocker was leegh , en dat hy was bedro-
tNdef�,_f B^en'

^e gaf u ^ecn P'-¹'¹' ^en "ⁱⁿ ^my �^ev'°gen :

^lck my verwonnen fondereeniEh gekijf:

-ocr page 27-



		a8 Het tweede Schock _ � lek trock 't harnafch uyt: Want wat fou 't Q^elP mogen, Als ick mijn vyandt had binnen in mijn lijf� 30. Dat propere Jannetj en heeft altijdt gefeydt, Datfe geen Koeckocck en wilde trouwen : Enomdaifeiseeneele Meyt, _ Moeftet een cele Geeft z.ijn die haer Leer fou touV?^eWat is een cele Geeft, 6 fleur van Vrouwen ? Die fijn Mutsjen kan (lellen op drie haren ? Die men toe alle Feeften vreught fiet brouwen ? Die op de Luyt kan fpeelen, en alderley fnaren ? Die drinckten klinckt,geen geldt wil fparen ? Die dobbelt, en meefter is van alle boevery ? Die hem fraykens by een Hoerken weet te paren? Endiefchetmen kan, en fingen fijn party ? Die nimmermeer droevigh is> maeraltijdt bly ? Is dat een eeie Geeft? Ick feghdattet veel,, is: .» MaeruwKoningisgefalft.dat maecktdat hyeel;> 31� Als Trijntjen wil fpelden, Vryer gaet van hief 1 Met praten hebt ghy mijn ooren verdooft, Soo behoeftfe letters, pen, noch papier, Om dattct beter fou worden gelooft: Dan fyfpelt Hechts de doeck van haer hooft. 32. Giccher fou geern veranderen fijn naem, Mier hy en wetet niet by te bringen : Dan 't Wijf had geerngelegen inde kraem > Daerom liet fy haer van een ander befpringen ' En 's anderen daeghs hoorde ick haer fingen , Dat huyden niet en is, mach morgen worden I Mijn man was giller, en nu is hy Jordea. 33� Ons Doftor Slemper is veel meer geleert > Dan eenigh Meefter in dees Landouwen : Want hy draeght twee Laerfen wel gefmeert' Een leeren Wambas, met twee leeren mouwen» Een leeren Bioeck, en die vol vouwen , Eea Tabbert gevoert met Romenyfe vellen' y^t*

-ocr page 28-



		� Van de Quicken. zy 5«"n Handtfchoenen, die hy met de handt gaet dou- j^¹¹ 'eeren Riem, langer dan drie ellen : (wen.) Q^^erom een geleerde reden te vertellen , ΐ]γ* geven raedt om de krancken te verquicken, ^CeC hy niet meer als een bock en icken. _G, 34�� j^^�y fcght, ick ben van uw befte vrienden een: ^?^er Wat doet ghy, daer ick dat uyt mach bevroen? ij. ^ant doe ghy veel gelts had, begeerde ick te leen l) Pont groot van u,maergy woudet my niet doen: D ^e Shyeen Osgefiagen had, waert ghy niet fo koen fc^�hy my opde Harfttegaftdorftnooden : fcj Soy fondt my noyt Haes noch Kapoen, k,i ^<-^tl van uw tafel gebraden noch gezoden : \, ^et dat ick yet begeer, flach [ende dea foooden : V'Ser wat teyekens van vriendtfehap bewijft ghy my, "ders, dandatgby welvijftdaeriek ftaby ? /n »o fulcke fimen foo zijtghy Griet, �n 't* ^u jaegh, loopt ghy en vliedt, Aid -^ ^V00rJ°°P volght ghy mykocB» �_n il ^lc\ ^wil>^dat ^wi,t gty^nict' ^ICK niet wil, dat wilt ghy doen. t>i_e f gevoel in my een nieuwen brandt ontileken, A\[_t ?^er fpruyt uyt een ooifaeck van waerden , Sn fel ?^e8^ns ^my eggende dat my trooil fal ontbreken, ⁰ Li /.^UcIct.moct blijven op defer aerden: 4y _m ^de� Liefde, dat ghy wreedthey t baerden > C_h^aeftu ^a'^d«l>=ffte,die myhebtgevaen , b;_e"< �ieerftigh en ftelt u voor my te weere, ϊ� j^ieedc Liefde wil uw Lief doodt flaen, So₀ , '^c oock doen, dat forgh ick fcere , ^^hy my niet wapent met hetgoet dat ick begeere. Xy 57. ^�t ^l^yde, malmoedige, grijfegeck, ^ylee^ghy? (feydet Meysjen) inmijngebreck, ^i,rime^I'H^Cen ^br00dt' '^c* ^is ^te ^fP^a °f te vroegh, 'de tweeback feker heb ick t'huysgenoegh. Β 5 3δ. Ai

-ocr page 29-



		�� Het tweede Schock 38- Al dat men mach dencken gaet Manen beginnen > Maer geen dingh kan hy maken ree , Daeromdenck ick, als hy fijn Wijf fal minneni Soo breeckt fijn maft ter halver zee. 39- Hcbtghy quakleeren? laetilaenuw pronckc"� Hebt ghy een quacdt gaft ? wijfthem voort. Hebt ghy quacdt bier ? foo drinckt niet dronckcn� Hcbtghy qua vracht ? werptfe over boort. Hebt ghy een quaec vriendt ? ghy mooght hem fth" wen. ., Maer hebt ghy een quaet hooft ? ghy moetet hou* 40. Meysjcn als ick u mach wefen ontrent > Al ftonden de tterren aen het firmament > Soo is, als dagh> den Hemel klaer: Maer als ick van u moet zijnabfent» Al fchcen die Son noch foo excellent, Soo is het nacht voor mijneeupaer: Wat baet my dan der Sonnen kracht > Als ghy my maecktdagh ende nacht. 41. Mayken feyde datfe gek had, tegen haer Vron^-' Om te betalen twee hemden, of een zijden klet» En vraeghde haer raedt wat fy koopen fou , Satijn en Damaft ftaet uyttermatcn net, En 't is noch doncker als ick ga te bedt: . .ji, Koopt dan cenkledt (feyde Vrouw) loop Vitf* loop, _g0f� Als' t hemd gebroken is, dat geeft gy weleen^" 4.2. Mieuwes vrijt Lijsbeth by daegh en by nach Selfs in perfoon, oock door Vrienden en Mag^et" Roffianen en Koppeierfien loopen al haer ma"¹Om haer voor hem tot een Bruydt te bejage" '� Is fy dan foo fchoon ? dat meughdy Wel ^vt3^^C'J}c '� Neen,fy isoudt, leelick, verfchrompelt en b>' , Waerom heeft hy dan in haer foo groot beha_aWil ick u dat fcggen : fy is rijck en fieck. ��)

-ocr page 30-



		Van de Quicken. 31 ν 4.3. ^Miysjen eer ghy u begeeft in de Echt, ty^ert Spelden 't woordeken trouwe recht; S₀^ant vergeet ghy d'eerfte letter in 't fchrij ven , ⁰ '°udeu niet dan rouwe blijven, "Kr 44" ^ ^Cn, mishaeght en geeft quaden moedt, lq* ^men dat fpreeckt met een ftuers gelaet: met de oogen wordt verfoet: S 'l^ckalsghydeedt,doeick u gaf een praet > j\l ^er> ishetfeecker niet fooquaedt, S₀ ^c" Wordt'ergeen volmaeckt confent verleent > U, ""ewijftmen nochtans welmetterdaedt, '* tonge fpreeckt, dat het herte niet en meent. Moet ick eens? vraeght ghy wat ? een nachtjen by jj u flapen, \$ bid ick u Lief, al uyt mijn hertfen grondt: j^/t te veel, foo doet my vreughden rapen, tyi gevende een kusjen met uw rooder mondt: \}ghy dat noch niet, foo bid ick metgeklagh, ¹ "an flecht hengen dat ick u kuilen mach. I)� 46. L�;,,, ^ecn bloem met verwen wil na maken > 6� , ³ⁿ hem fchilderen virtuyt noch kracht: Op L^le ^een Mcysjen recht wil raken , Op ,^,er tronye moet hy nemen acht, M_5er^aP ^cn kleeren, en al haer dracht^ H>_et°^m ^ilaerbet ^te ^ralce" ^na 't leven , men haer 't penfeel in handen geven. j^hy reeckent uw geflacht van Haver tot Garft , �_r 8hy een Ridder zijt van Naem en Wapen : 1)°^ uw mondt niet, biaclldatghybaift, (pen� S_n�L^lct moefl wat hooghszijndatm uwarmfou �a- bjg'y wilde tot laegheydt niet fielten uw finne , ^0<li hebt ghy nugetrouwt eenGravinne. D,_v 4.8. ^sy k_aetr^ycrs danff'cn een gantfehen nacht, «en haer felven uyt alle weer, ί 4 Sy

-ocr page 31-



		2,i Het tweede Schock Sy vogelen, fy vifl'chen, fy loopen ter jacht > _ Sy drincken en klincken dat het hooft doet ie« � Maer waren fy totfulcks te doen verbonden > Sy fouden 't niet willen doen voor haer fondc". 49- Mijn liefjen laet ons met foenen en iabben Ons leven verflijten, dewijl het ons luit, En niet daerop achten wat dat fy Iabben, Die haren brandt nu al hebben gebluft: De Sonne dadt en rijft weer in d'Oofterfchekittt» De Mane vernieuwt haer hoornen fubijt: Macr als wy door de doodt zijn gebracht tot ruft' Soo f�llen wy flapen een langen tijdt: Dus geeft my dan hondert foenen met vlijt, En dan noch duyfent, ghy weet wel hoe : Maer hondert duyfent is niet eene mijt, Algaeft ghy myduyfentmaelduyfentdaer toe: Dus lact ons foenen totdat wy zijn moe, Op dat de klappers niet van ons rellen , Dat wy malkander de foenen toe tellen. i* Als een Moeder (met lief) is verloft van kindt^:Als een Schipper mach zeylen voor de windt, _�)>, En als een Vryervan fijn lief wort wellekomgeh' Soo is al het verleden verdriet vergeten. }'■ Daer H�rmen eens was de belle vnent > Daer moet hy nu buyten de deure ftaen, Een ander heeft den danck verdient, Die hy fich voorbeeldedoorydel waen , Om den Haes te fien fpringen was hy gegaen Ter jacht, maer met beter avontuer, Soo is het wildt van een ander gevaen : _ _f. Nu feydt hy met Reyntjen, de druyven zijn f" }"■■�. . itst^a' DeByen bvde bloemen.de Konijnen it>⁰"' DeNachtegael in het groene wout, DeAelin de modder, het Swijnby dchuy" ' DeVifiihen op de grondt van't water k°"'_ut, De Vorfch op de oever, de Kat daermenf« ^K'

-ocr page 32-



		_fe Van Je Quicken. "ij f "e Moffel op 't ilijck, de Raven by 't doode beeft, ⁿ de Vryers zijn voor haer Liefs deurtjen mecft. ^.I-iefde is niet dan brandende rafernye, J^e Wet roock vervult de fantafye, ^ettenfus, meteen kus, met een boert; met eer, if> fwinck: ^ant droomenen minnen dat is bykans een dinck, ta ^c�ht my doch, fchoon kindt. hoe dattet ftaec j_s^7«a« Veneca,* 't hooft van alle quaet: �, "y quaet (feyde fy) daer weet ick niet van , ⁿ ick weet wel dat hy is een dapper man. Γι ..* .. iL� v^ewijl ghyi>ey.dezijtvan eender aerc , .. 5^cn quadc Waerdin, een quade Waert, »?o ben ick al te feer verwondert, ^°e dattet t'uwent foo dickwils dondert. _c,^GeUick werdt u Vrouwe met uw fchoon Lief, jj ^v �ijt nu te vreden, als genaeckt de nacht, fclad ^C "? gelaten een verdrietigh ongerief, Jje ^ac jek na tiooft langh hadde gewacht: Ij ^J�" is gekomen die voor hooft-fom en pacht, Goj ⁿ'kt luchten, duchten, en jammer groot, ^a.n ^^eef ^dattet ^van ^u ³'"ί^^Γ werde belacht: een oprecht Vriendt wordt bekent ter noodt. 'tr, , ^s7'* 'tls ^ver'^oren gefloten, als't Pacrt niet wil piflen-, 'tn^Verloren gebeden, ak deVreckc niet wil miff�n , � 'Verloren gefcylt, als de wind niet voegen,, wil , ■_t «Verloren gewicght, als 't kindc niet wil ilapen, '(^Verloren kau feggen, als de Vogel niet wil gapen, ⁵ Verloren geven, als d'ontfanger niet genoegen,, 't_i5 wil, (wil, 'tl₅ ^er'oren vrede maken.als men weder wroegen,, etloren dat men den blinde met een brandende ''�sv_et, kaers�leydt, "Oren 't hert leggen , daer een ander de naers,, leydt. J5 % j8. Altijdt

-ocr page 33-



		ia. Het tweede Schock van de Quicken� Altijdt is 't geen fwoel Weer al fchijnt de Soli» Altijdt mach men niet praten van droevige dinge«' Altijdt rapt menjuyft ayt geen volle ton , Altijdt mach men geen wijshcydt by-bringen , Altijdt en mach men de luft niet bedwingen , Altijdt mach men de Kafe niet dick fnyen : Dan altijdt word' ick bedanckt als ick ga vryen. �9' 1 't Is Molenaers maeltijdt als liy moet hebben rn^e�'t Is Schilders maeltijdt, als 't geldt is door de keel� 't Is Vryers maeltijdt, van naturen jongh en heet > Als hv een Meysjen bemint van manieren ecl: Maer de befte maeltijdt daer ick afweet, Is als men met appetij t wat drinckt en eett 60. Hans is een abel en fracy gefel, Doetuytdeg, foo net ghy't wel. 61. Hans is geftoort, om dat ick gingh fchrij ven > Dat hy is een abel en fraey gefel: Maerdat men de g uyt moet wrijven , Dat bewijfen fijn eygen manieren wel: Dus weet ick niet waerom hy hem mach ftooren > Dan dat hy heeft foo kleyne ooren.

			C&fi

-ocr page 34-



			Het derde SCHOCK Van de QJJ I C � � �.

		SOo haeit als Joris uyt den bedt is opgeßaen, En fijn kleederen properHjck heeftaengedaen > Gewaflchen, gekernt, en gcpronckc is in als, Spoedt hem tot het fchappra en fnijdt een itick, 41 te met wel drie of vier vinger dick, ^at wringht hy fonder drincken door fijn hals, kan gaet hy in de Kerck fwieren met veel gebrals , ^s°eckc plaetfe daer hy mocht op fijn Lief minjooi,, ^ loncken, Hoe fo_u _men anders feggen, dan Mieuwes is broodt,, droncken. 2- j-^ceur de dooren komt te Bremen alle wijsheyt in, "^eur de dooren komt al haer welvacrt en gewin, j* dooren houden den vyandt daer buy ten, jS dooren fcheyden en verfamen twee goe Heven, ^^e dooren bewaren al haer zegels en brieven , j« dooren den wijfen racdt befluyten , i;? Bremers en gebreken niet dan tuyten , vi'⁶ fich om defe reden ftooren : ^ant de Stadt van Bremen is befet met dooren. 3- ick prijs uw roo lipjens en halsjen blanck, 5. ° meent ghy alti'dt dat ick dat doe op fpot, _G, »Is ick u leclijck acht, heb ick ondanck , IckV^⁶"' fwijght, ghy iijt een malle Marot, "> 't u niet te pas maken, neen ick byGodt: � $ Hoe

-ocr page 35-



		�j� Het derde Schock , Hoe ghy gedaen zijr, wil ick u niet meel' uy !^L,n. Datgy daeraf hooren wilt,dat mooght gy fe!>'^e� 4* � Geurt fict een Koe aen voor een Windt-meule"', Het dondert, en hy feydt, hoort de Windt die ^ru�_(;U. Hy fict de Diemer Ketek aen voor den Dom te ■ Een Trompet hoorende,feyd,'t is een Mugh die'^u" > En fijn Vader vraeght noch, is onfe Geurt niet g�^ul., Om de wacrheydt te fcggen ; hy fiet IcUerp, en t>° nauw. �� Seght my doch Jorden wat is voor een pronckef> Die met uw Wij f dagelijcks komt courteferen ? Hy is gekleedt al was hy een Joncker, Met fijn FJuweclen en Zijden kleeren : De Ringen aen fiin handt doet hy draeyen en kee^fCfl' Sijn Lubbekcnsgcfet, engekrult is fijn Haer , Het ichijnt een �dvocaet te zijn aen fijn veeren '� Als ick vraegh wat hy doet? foo feght ghy ; maef' Hy doet mijn Wijfs dingen :eyfoetevaer ■ Dat hy uw Wij ('s dingen fou doen, dat is een neft^:Maeidat hy uw dingen doet, dat geloof ick beft. De hoogmoedige Loeirs.die altijdt fprack fo b"¹Dat hy geen anders fchoenen en foude dragen > Want vap het Wijfdat hyhaddegetrouwt, ,p, Een waerachtigantwoort, op eenheymelijckvW Waerom datfe noyt had durven wagen , Voor de Bruylofc met hem een uurtjen te malle" ■ ₍Onwijs (�ey fy) zij nfe, die niet fchouwen depla\|>^cEn den lieen daerfe eens over hebben gevallen. 7� Foberr, ghy dicht Refereynen, Rondeelen» Daer toe Liedekens, en Amoureufe Balladen ^:Ghy dicht Batementen, en Tafel-fpeelen: Chy dicht van de Wijn, en van 't Gebraden» Uw dichten en mach my niet verzaden: Dan wil tghy met dichten uw lcon�beW^j'^e'^1,Soo dicht het gat van /Uit Gijfen, « ■$&'*

-ocr page 36-



			Van de Quicken

		fontei beklad, vol kreucken en vouwen: 'ck� '^cnaemt ghy u niet mijn foete Bouwen , ^i ^(feghtghy) al bevrijt: maer mydunckt neen, '■" ghy bevrijt ? ghy hebt een bloek aen 't been, > "oofen vrijt fijn Lief om haer manieren : Iv "^ert om datfc heeft den Gouden tel: ln'* 'm haer boerten, laahen en tieren : ^1 ^�risom te 1'peelen der mniRenCpel.: O ^c^ om haerichoone leden en vel, \. ^atl bruyn oosen en roode -wangen : ]λ"γ foete Viycrs, meickc ghy niet wel, jj^s ghy verwerft, dat ghy met hopen en verlangen ^ebt gevrijd dat ghy ielf dan zijt gevangen. *10.* .$} °ud maet in'tverbIyen,houd maetin't bedroeven, jj⁰¹¹^ maet in 't hopen, houdt mact in 't vreefen , Jj "j�aetin 't verteeren.houdmaetin 't behoeven, ij₀ ,' ""aet in't ichrijven, fprckenenlefen, tl, ^ Waet Hendrick in al wat ghy gaet beginnen: J ^b°ven maten moetghyuw Lief beminnen. f.�.. "� ʄ f ""iet fijn Wijf Hoer tot elckcr keeren , ^ljc ' '^ ^eb ^u g^emaeckt een Vrouw van eeren: icjj/�hy mooght wel fwijgen,feydt (γ, goede Jan, en dat ick was, maer ick maeckte u een Man. rs ^I2� O, ^ver al vind ick wel Wijn of Bier, oJ⁵' al vind ick gezoden of gebraden , 0_y^et al vind ick koftelijcke gewaden , O_v°'^al vind ick die my willen raden , ^»er*¹ ^vintl ^ick ^wel ^een Wijf of Maeghtj °ver al vind ick niet die my behaeght. ^eHL^gerijffelijcke Vrouw wil noemen Hoer» "«"knecht Beul, een Landtman Boer, � 7 Pie

-ocr page 37-



		58 Het tierde Schock Die de Kay leutetc Geck, een Bedelaer Guyt > _fEen Hopman Brandtfchatter, een Vrybuy ter R° Een Verklicker Verfpier, een Aenbrenger StoV^er' En feggen mijn Nichte datfe heeft eengeele huy¹' Die moec met de waerheydt eer deuren uy t. ^I4" 1 Vil''' Noemt een Boots- man Schipper,een MomcK' Een Dienft-maeght Vrijfter, een Nonne Mater > _[( Een Pagienjonckcr, alshyrijdtop'sMeefters P* ^, Een Landsknecht Hopman,Meefter groet den K"^� Een Hoere Juffrouw, uwe wijsheydt Simon �ed¹ Soofultghy over al z.ijn lief ende waert: Want de logen heeft de befte fte� by den haert. IJ� De Koe wordtgemolckenal isfyfwart, Om de witte Melck die feer vet en foet� is: d'Aerde wordt dcurgraven al ifievuylen hart, Om 'troodeGoutjdatfchier't opperde goede»^,s' De ftinckende Bock by de Schapen gevoedt,, is > ₍, ■ Om het fachte Seems dat men van lijn huyt,,tof ■ Een leelijck Man feer dickmael gegroet,, is, i₍,i Die een fchoone Vrouwe voor fij η waerde Bs»1 trouwt. 16. Die in Pruyffen het Meters Ambacht aenvae''■' ■ Moet by eedt beveiligen voor den eerbaren Rae"' Altijdt des Burgers beften te weten, Dat is fwcercn,niemandt recht te meten. *'7�* *af¹"* ' Kibbelen wien't aen de hooger hant te gaen b^e' Later komen als 't hoort, genoodt zijnde te g>' ' Niet willen fitten daer 't de Waerdt fal bcvec^ gefit Het Tah'l-bordt, hem gegeven,een ander v<"^,i/.gg^c'" Om 'tderdewoordtuwei liefden of wijsbey'^efl' Wie eerft deur een nauwe deur fal gaen kr»' :₅Onder 't gefelfchap, dat tegen den ander i'l'' fy�^,s' Dunckt my nietdattetbekcftheyt,raaerc^olir , 18. .iceenh"^' De Mutfe heb ick verwurpen,nu dracg '^ _e<), . Een alleen heeft wel duyfeut Kuycke¹⁸ > ,_t fjc^

-ocr page 38-



		>_m Van de Quicken. 39 jj. ^ert is ftormendethand fij η plaets komen "winnen, j^^le vreefe die ick had is geworden waerachtigh , ]_cf'^efcke hope is doodt, of ten minftenonmachtigh, Jv ^c" genefcn van de fieckte der minnen , 'lekende het droncksken van wel verfilmen. '9'* 0_� °^uken Freecx houdt haer in als feer net, f/* Anifterdamfe manicreja fy in trouwen, 0p^Ct k^aP '^s °P d'Amfterdatnfe wijfe gefet, fj^lmfterdams is gemaeckt haer Rock en Bouwen ? E ''_Hals-doek,haer Klet,haer Morien tn Mouwen, lj₀ «>o haeft als fy begint te fpreken, °^rtttien wel datfe t'Enkhuyfen isin't pak gefteken. Al , ²⁰' 'S de Schoorfteens m« roocken ., foo koockt de . Koek,, niet: J^s't uurwerek is gebroken,, en (het de kloek,, niet, 4j^S 't Razeyl heeft voor wint�fo treckt de fock�niet, j,⁵ ^de Mey t is met kindt,, en reckt de rock,, niet: S₀⁵ⁿ ^als ick geweeft ben by lukken wereke , ⁰ Set men aen my noch tcyeken noch metcke. �_ae,^en Schriftgeleerde zijndegoet Chriften , l^_e ^U hebbende, gelde om te verquiften : S_U] 'fchten, en Dodtoor-nuttigetide Medecijnen _s. §ⁿy felden of qualijck k�nnen vijnen. Cpⁿ goorder Boer was in de May getrocken uyt i>_aer^arijs, omdeFranfchefpraeck te leeren, W J>^af men hem teetenSla en groen Kruyt, S 'ddaeghs en '1 avonds, meer dan lijn begeeren : V dacht hy, ick wil weder t'huyswaerrs kecren : i>. ^nt dacr men in de Somer eet gras, parmafoy , ' "loet men in de "Winter oock eten hoy. Ht>_t ? ick u meer bemin, mijn lieve Tiet, Mi]_n ,^at ick van u meer word' gehaet: rf^,er f�k¹* ^macl1 ^tot ^^ic^'^u bewegen niet, ^at Khv ^ghy ^zi,t ^tegen ^uw ^cyS^en ^baet > * '^my doodt, die toch vroegh of laet Moee

-ocr page 39-



		40 He� derde Schock Moet ftcrven, en tot uw dienfte was geboten: Maer denckt dan wat dienaer ghy hebt verloren- Ick badt Venus en Kupido even ftijf, Dat fy my wilden togen of fchicken aen 't lij/> Dat Venusjen dat tot mijn Vrouw is geboren: Venus feyde neen ; maer die met foet bedrijf Ghy leflmael ginght focnen, die fal uw Wijf j,: WeIzijn,fooghy'thaerernftelijck houdt te voO�_jC(Och, ick mocht haer niet foenen dan achter" ooren, En dan moeft het noch te pas komen in de dans� Al wordt ghy geweygert, wilt u dies niet �oore°' Al aerfeltfy wat,fy doetet nochtans. *ij.* Geen dingh is waerder dan dat men begeert, w, En hoe men't min fcri jgt.hoe men't meer is blake" Als men 't niet mach krijgen, het herte verteert > Soo vermeert altijdt 'tbegeeren hakende: Als men fich laet duncken dat trooft is nakende Door de hope, foo is 't wel half verpacht: Maer foo men door 't geluck dan is gerakende Tot vernoegingh van dat men beeft verwacht > Dat fclve gebruyekende met begeerte vurigh, Soo walt de kjft,«n de Liefde blijft gedurigh. af Als ick u bemin met vyerige lufl, Soo dunckt my uw fchoonhcyt niet om vernettc¹¹' Maer als ick koel mijn herte ftel in ruft, Soo fmelt uw fchoonhcyt alsfneeuwin dehett'¹¹Haeftudan, om op mij η Liefde te letten, Sonder my te doen meer moey ten of fpij t: Want kan ick de Liefde eens over fetten, Soo feght adieu fchoonhcyt, ick ben u quijt. ^x7' Vr"^g' Om dat blinde Pieter immer fou hebben e"¹Soo heeft hygetrouwt ons aldermancke Neel^:Maer noch is 't niet recht foo 't wel wefen f°^u' Nochtans zij nfe twee halven van geheel: ,. Maer hy fiet te weynigh, en fy weet te veel > yfi>

-ocr page 40-



		ty.. Van de Qiikken. 41 �^"nyhaer vragen.fo mocht men 'thuwelijk prijfen> ^eet by niet hoe 'c hoort, fy fal hem de weg wel wij» fen, 1^ ?^u'us is bekent by Princenen Heeren , jj/ is bekent by Edelluy end� Boeren: jj/is bekent met de Vryers die domineeren> jj' !s bekent met Roffianen en Hoeren, jj/^ls oekent met al die den elleboogh roeren , al de eele Gceften die nimmer 't geldt bedelven» Mi* ^fiet: ⁶¹ dat alderilechtfte is, hy kan hem felven,, niet. j. 29- Jj^ ^arcus die telt de Boomen in 't Reguliers Hof, �}* ^ζ1ί de 2.o�n op den dijck, de Sceenen op ftraet * \) ^Cltal de Mannen diedacr zijn in 'c Vrouwen lof» j,y telt al de Beeilen die men jaerlijcksilaet, ■^ ^telt hoe veel volcks dat ter Kercken gaet, ij^lt hoeveel fporten datier lijn in 't Varekens kot> i( 'elt al de woorden die Elsjen praet, l{ ^ al de Gorten di« daer gaen in de pot, - fy_a ^nc ^wat hy fou koopcn.kreeg hy 't hoogfte lot: ty_ac V°P tellen en rekenen hy fijn fin ge�ek,, heeft: '°ud' hy anders tellen, als hy geen geit,, heeft ?, ρ 3°� 5_e ^e" <choone Bloem is een^ieraet van 't kruyt> �,_Cri ^c^oone Kerfe is een fmakelijck fruyt, 5_C. fjjoonc Valck een vliegende luft,, is , !Q«iooneBu(�e is een plage yfelijck , �₅ ^hoon Swacrt is een klcynoodt afgrijfelijck, *�b r^loon ^Paer'^lc ^ecn hoovaerdige onruft,, is , t>in ^Hond ^lS ^cen ^beeft ^G>ⁿ meefter getrouw : d'aldcrbcquaemftc fchoonhcydt is een fchoonc Vrouw. ^;_m'^mrn-ermcer heeft de gierige genoeghgefpaert, toiu^rniecr is de dronckaeit voor Wijn vervaert, ^^ir>im^etmeer ^necftde wraekgierig fij η leet gewroken, ^'Rin ^rrtlccv ^wil ^^cm ^^e hoog^hertige verneeren, lermecr heeft de pronken κ koftelijke kierren, Nim-

-ocr page 41-



		41 Het derde Schock Nimmermeer heeft de klappaert genoegh g^e'?^w. ^ Nimmermeer mach men leckere luy te koftel¹J^c ken, _cji. Nimmermeer gefchicdc goede dienft door beth^va' Nimmermeer is een Vryerby fijn lief te lanck' 5». De Vryfters prijfen den Nachtegael in 't Wo^ul' Om dat hy in liefde leeft fonder bedwanck : Sy prijfen die men in de Kou gevangen houdt Om de lieflijckemelody van lijnen fanck s . Maerde Nachtegael dicfe prijfen boven alledi°� Dat is de Nachtegael die Katrijnken vingh. 33- Het kuffen daer de Gryfaert veel af feydt, Isdaerhy mackelijckopiit, of facht opieydt: j,, Maer 't kuilen dat de Jonghman,met liefde geVf° Prijft: is 't kuffen van Liefs rooder mondt. 34�� Eva boodt my den Appel van Liefs begeeren : Anna deughtfaem konft my wel hopen leeren : Margrietegingh my met forgh befwaren,, mal' Elifabeth leerde lijden mijn bedaeghde finnen: �: Magdalena wracht berou van onbedachtigh mi"" Nu foeckick Maria die 't kindeken baren,, fal� 't En is niet waer dat men door liefd mach ft^ctOf ick was al doodt en over langh begraven » wi' Door't groot verdriet dat mijn hert quamde^u' ven. _ca < 't En is niet waer, dat door fecr loopen en dr* Een Vryer mach gonit van fijn Lief genaken , Of ick had al ruft, en dorft niet meer flavcn. ^jc!' 't En is niet waer, dat men door ftadighey"�¹raken, Tot vcrgeldinge van ontelbare droevige nacht^en ' Na dien fy mijn liefde fooheel kan wraken- j^t�' 't En is niet waer.dat men op Vrouwe" �j j_S> Mach bouwen dat vaft tegen aenftoots gewclt,, ■ Om dat defc hare belofte ioo klcyn g^et achten. ₍ 't En is niet waer, dattet in de macht gefteK» ^

-ocr page 42-



V, Van de Quicken. 4j 't ÷⁰/^,?^��%^� Fortuyne en mifvals tooren, ^lchaem vyandc te maken, daer 't hert tot Hefd ge- fielt is. I_n ' ^n is niet waer, dat een ander uytveikoren , jlj^'jn herte fou herbergh of plaetfe winnen, J"ftantvaftighey t laet haer alfooniet fmooren. jv ^ati het is waer, dit wil ick wel bekinnen > Jjj^te'ck, die mijn Lief fiet, en eens hoort fpreken , J_a '⁽ anders denckt, dan dat fij � hert fal breken, l^,^atfcge!uckighzijn die na konfte ruycken : ^e' geluckig boven al, diefe als Lief fal gebruycken. V;:c ^cdel jeught, 6 bloem van achtien Jaren! ^!t j� P^unten vinde ick in liefden perfeckt, J) ^rfe is, het iicn dat d'oogen doet verklaren, ii>r n_a> het kouten, dat liefde verweckt, j,'^ct volght een kusken, daer 't hert toe treckt, j.�¹ vierde, hetlieflijck handen douwen, )v ^tot het vijfde Zij � al dees vier geftreckt , ^ⁿ ^wat het z.y, wil ick u niet ontfouwen : lc�ftk°^mt0P mijnKamer.o Vrouw der Vrouwen, Of _m^c' ^my in 't wambas, voorwaer gefeydt, Wek my heel naeckt, om u te doen befcheydr. ^ii ^^-bekijekers feggen ,dat niet langh fal dueren V_yⁿ ^cve", Hendrick : maer wat acht ick dat, Sr, � °^eten ^docn allegaer de doodt befueren, k._0tn^r°^egh °^ '^aec treden het bebaende padt: �>_5�� ^ne'pt my dan uytdrincken een vol vat, ^S<io r'i ^mcn ^tc ^vocc ^nict detwaerts mach trecken , lal 't ons, als "t uytis, een fchuyt verllrecken. >j 38. ?jj ^cl met haer Moeder, en haer Vryer mede, OjJ¹ j-'famen tegen de Meygetrocken uyt, ^Otn ^r ''"^¹ ^te ^^en'°'^c ^nocii* *^a^ °P fij" ft^e^^e � M^ndedaer ontrent foo ftolpte de fchuyt: Ëlclt J^ln� ^een fn°eck, fy een hinckert,hy een aelpuyt, s^teep na 't vlot-gras dat hy mocht aen de kant,,


	'^ocht	en haci leven niet beter na 't landt,, fien. 39. Dat
		en haci leven niet beter na 't landt,, fien. 39. Dat

-ocr page 43-



		Het derde Schock 39�
44

	Datmoyc Mannetjen met fijngeeleHaef > Wiens Jubbekensaltijdt ftaen effen in 't ront, Met fijn roode wangekens, met fijn ooghjens k �� Dat hippelinghjen, dat niet een hayr heeft^ott> ^mondt, _n,_: Troudegifter eenWijf,dan de Paep macktent t^e * Seght tay, goede mannen, vrarghde hy overluyt > Welck van defe twee is hier nu de Bruyt ? 40� Dat moye Maddaleentjen heeft, als Kupido fl'^c"' Sijn pijlen geftolen, dies hy fchreyde en riep, _s; Doe hyontwaeckte.en heeft grooten rouwbedtf' Dan fij � Moeder die feyde, ghy malle geck 1 ~ Maddeleentjen heertfe gefchuylt, 't ea is geen brei'' Sy falfe " flus Jens wel weder geven. Sy behoeftfe niet, fy kan daer niet me leven > � Om de Vryers te fchicten, die iy wel in haer bedtf , Brengt, metgeiicht, wefen, kouten.cn met haer �^ä 4�'� �(0 Al de Vrouwen die Fobert bemint, gsen MES fterven, .$ Beminde Fobert mijn Wijf.by mochtet niet beden 41. Hoe wondcrbaer is dcrForruyncn tegenheyt» Hoe felfaem veranderen oock alle dingen, _hCyt; Want die Voorfpraeck die daer wift alle gelege"' Om geit het recht te buygen en te dringen , Aict fijn luyt roepen, die moert geringen . /ij" Komen voor Radamantus, om te toonen i³ kueren, En daer moert hy doe felfs een Taelman huer«"' 3� Dat propereJannetjen, dat eele Dier, Daer Pieter proper ibo dickmaelgaet te bief ',_gtt,* Dat fraye Hoertjen, dat haer werek foo ^i! ^_e(,* Daerisjorden op ontfleken met der minn^enEn foiidcr" haer foo heeft hy nergens fijn ^tUtAeto^tl^:Noch hy mach niet ilapen of hy heeft ^hacrA\|_edt <' <. Is/ordendannietbeforghtvoor'tgc⁰¹"" ⁶ ^ **

-ocr page 44-



		Van de Quicken. 4$� ïti f'^ick ^�� voor mijn Liefjens deur, '°o t^We' bereydr is my te laten in , 5ii ^ ⁰mter altijdt een lap of een leur, t>a_n j°^0rt my van mijn goet begin , Qflj- °P ick wcch, verbaeft van fin, ^»t d ^als ^ee" '^' ^een ^⁰⁰ ^hccf^cg^eft°l^en» "oet men om dat Liefde iöu blijven verholen ? f _w .'^0m ^wordt ghy foo beroert en bevreeft ? %] j³ⁱ 's 't dat u van u w Li efs deur doet rennen i ^«jn^ehy u felvenkent, 6 eele Geeft , ?^c Bnl^'¹¹' ^^M ^a ^daer°m elck een fou kennen ? "de -^r'"^cnaemt hem niet de Paerden [ernennen: hem ppn JonÉfhman �� ichamen te vryee � «em fijn neeringh fchaemt, en fal bedyen,, niet. j, 4«. b₀ 'trnen de Bäcker was in bedroefde noodt, Hij?^lemant woude koopen fijn onderbleven broodt: So₀t^ïedert hy geraeckt is aen de afkets kift, ^e«ft Heereman al veel beter gegift. ^»etQ¹ %S^en Mouris wat dattet is, iSd' "^ ^men " altijdt vindt in de Mis ? ^H(j_a^ten of d'anderdeur fijn beurs tevliegen : 1't in ^^ln ^de Vefper gaet, dat fpelt, 1 '^� C "f' '^>eurfe ^en ^is g^een ?^elt» G'⁽lie ^et ^ghy ^om ^ee" ^Vry^^er ^te b'driegen » »Vin ^Waer'^r°° ^hiec my liegen : " Vr,\ �^��° \^ho°"� «I>y fineed t het yfer Iaeuw, 'Jt by nacht, foo zijn alle katten graeuw. pP Uil^Woollt in e^en Kelder, als een arm Moet, ~3?t_e kefte Kamer foo pillen de katten , V " f i,^W<lt ^aIs ^een ^flact ^die ^vuvl ^werck doet i S °^0t Uw °^0ne kleerendie "^en ^de Matten; ^■fitn, ^er%^enamen vergadert ghy fchatten : Wt⁰? ^uw ^nakomelingen te bederven, Sbyajraelijck, om rijck te fterven. *p. Maf-

-ocr page 45-



		4,6 Het derde Schock 49' fit Mayken is leelijck, maer finght met foeten to° En daer by feer vriendelijck en goedertieren : En Trijntjen is fmeelijck, maerfy is fchoon , Daerom verdraeght men haerfpitfe manieren: Maer feght my, waerom foud men u vieren ? . M] Ghy lijt leelijck en fmeelijck, ghy raeft,ghy kij'¹'" baert, Die u fict, en die u hoort.die is voor u vervaert' ��. Wafleroyt Paradijs in 'sWerelts hoeckeu , Soo is het daer ghy zijtfondcr falen : Maer fulck mocht een Paradijs aen u foecken> Die daer niet dan pijn en verdriet fou halen , Nochtans behoor� hy «■<>-. b,.d.-ooA- _tc dwalen , _�[; Want 't isgeluckom iuicke fchoonheyt te lijden; Daerom de geen die ghy wilt beminnen liet, En oiitfangen fal worden van een foo uytgelefen � Wat fal hy lijn ï dat weet ick feker niet: Dan hy fal zij n, dat ick wel wilde wefen. O foet verdriet, wilt miins ontfarmen, Omhelft my lieffelijck met uwen armen > Geeft my een foentjen met uw mondt dat klapt» Geeft my den beker daer ghy uyt hebt geflapt, En woud" ghy my geven dan noch wat meer, Soo bad ick het beter dan onfe lieven Heer. Quam daer een meysjen in defen tuyn, Ick fou niet roepen alluyn, a'luyn : Dan in mijn armen foud ick haer luycken > En helpen haer de Boonkens pluyeken. fj. Zij t ghy verwondert dat Canjaert is dus mi'^c � En waer hy komt dat hy daer-fpeelt de gilt: ^(f� By fijn Moedeis milrheyt machmen de fijn niet n° Want fy gaf alle man, hy iffer afgekomen. 54* Soo menighmae! als ghy my komt ceg^emott' En foo haeft als ghy my hebt gegroet - S°°

-ocr page 46-



		5₀ Van de Quicken. 47 V l*^¹" gty >^wat ^ick ^ioe'^recht ^als ^ccn ^kIerck � S^⁵¹ gebeurde dit thienmael op een dagh, �.� ^or ick van u geen ander gewagh > 5₀°'^at doet ghy ? hebt ghy anders geen werck, ^lo°pt blaeft de tampen uyt in de Kerck. Gl�, f?'* \^by feght, al eer ghy werdt gevraeght, Hti ? ⁿ°cl> ^z'i^c ^een reyrieMaeght: t)_at ^il ick u feggen wat dat ick gis, _ >"y feghtgemeenlijck dat niet en is. te S⁶� bj_tfⁿⁿy de Wael neemt nat met een vet Kapoen, ^_tt^Et hymecfchijfkens van Orangen te (moren, Me_t S^aet hy een pijntjen Wijns toe-doen > i), j^uyckcren Kaneel, 't blijft niet verloren ! b, Jenny «ie Wael fou 'c foo wel maken , ¹ het fop van de Slijp-fteen wel (oude fmaken> κ, ff- W* haet u, gelooft my, hoe dattet my fpijt,
			cj^³« u Lijsjen, lbo gay als ghy zij ^^^^^ λ{»« u feker, al foud' ick ontfinnen : Sk ■ ^dacick ^uhaet'^ick ^kcn '^� ^en ^>^il \_Ki ^an '^ck niet laten u te beminnen: �n i⁰* "lij η Liefde kan los maken en binnen, tli₅j door wreedtheyt ute beminnen fwicht � ^0ckt ghy weder door uw fchoon gelicht. %_t °^udegeenfinszijn vervaert, �j»erd ^groote g'ove fpitfe baert: »t', ■ ^m'iⁿ ^vree(e meeit vermeert, niet dat ghy gebaert rijt, dan gebardeert. �j. 5-9. "flehen hier en Uy trecht ftondt Nellen beek noyfc SfrK ^ft�' �>,� '^ct>ortenthaer op de Burgers, dan op de Boeren _a ijiet h j^de ^Raedt ^niet ^wel g^edaen ^na ^ha" ^wil» J⁾5er»^adden ^de Vryers gekamerthaer Hoeren, Seri ν ^fedrincken> ^en ^den ^elIebo°g^h roeren : ^ryfter was te flordigh > d'ander te veel befliv. weelt: a-Bet

-ocr page 47-



		4,8 Het derde Schock van de Quicken ■ d'Eea Vrouw was te flechc,d'ander wou te veel» voeren: . . Sulck is een Hoeren-vooght; die dobbelt en 't", (jje 'k En kan met kallen (fey fy noch) elckhe^eit ' lack,, t'huys: _s, Soo heeft de Duy vel dan gefpeelt met haer back-⁰ ' 60. Soo ghy in mijn moeyten kondt fchcppen luft > En hebt ghy in een ander beter behagen , Wijdt dan niet my te doen leven in onruft, En laet mijn oogen het jammer beklagen : Dewijl fy 't beginfcl geweeft zijn van dees plagen' Soo is 't reden oock datfe de pij ne lijden: Wel aen mijn oogen, wilt foetjens dragen, De rouw', gefproten uyt onfeker verblijden. Si. Mattalleenken Lief,als ick ugeef een foen, Soofeghtghyaltijdt, datick ben wel half grijs > En ghy fielt uw nagels, wel wat wilt ghy doen?, "cGraeuw hayruyt-trecken,watghyiijtniet -w>J^sEen graeuw of fwert hayr is even goet van prijs > Om u te foenen aen uw twee roode wangen > Als ghy n* 't ander hebt geen verlangen.

			H«<

-ocr page 48-



		49 Het vierde schock Vän de QJJ I C � E N. �� temandt verftoor hem die (ij � naem hier Icfen,, �*�� hl. ï^ Of men faldencken dat hy moet weien,, mat ', j^o fo gy 'c met vreugde leeft onder malkander,, fijn, ^s1ckt dat ben ick niet.maet 't moet een ander�zijn, H ^a\ , i>a_e ^arraen, waer dat ghy uj t ter Feeft, ij₀ '�'^�� ghy over al wefen de meeft : b,_t T³"« het doch, dat ghy ztjt foo koen , &^hy den Haen maeckt, daer ghy zij t een Kapoen ? tl_ïtl^le,pandc gelooft meer indegantfcheStadt, V^'Jcke symon : hoe verftaick dat ? ^rif. Jyismet bey fijn oogeneven blindt, /«t, dac fij � Lief de fchoonil' is die men vindt. hTlfr ^Vr''^� ^r'J^cke Lijsbeth met liefde krachtigh , &>t u ^Cert,foo hy haer trouwe niet word deelachtigh, Qi_ep hemlevendigh h] i_aten bedelven : t}y �^lefde is groot, ja fy waerachtigh : ^Crnint haer niet: wie dan ? hem felven. 5tijgj^ers die de Schippers ontnemen de lading^e, Jr'evi^'^vangen zijnde) de doodt tot peen ot ftraf: 5 °et _m ^c ^uyt de huyfen wech nemen haer gadinge, "aphj ^e" wet Leeren klimmen in haer graf: "e« die de Koopluyden fetten af, e set

-ocr page 49-



		f o Het vierde Schock Set men op Raden, in alle landen en contreyen: _eS)En de Hcrtfieeliters moet men eeien , dien^�nvleyen. 6. Nel maecfct met Ioogh fchoon en geel het Ha^e'' Met rijgen haer liif dun, fchoon en fris, ■ .Metfalfhacr tanden wit, fuyverenklaer , Haer afem foct mee water van Melis , Haeraenfchijn maecktfe fchoon met Vernis: Daerom diencfe niet om in mijn arm te waken » Dan wel om mijnfehoenen fchoon te maken. 7. Janneken heeft een Man die misfiet en mishoO'_1(\|Die haer misbruyekemtsfieckt,mistrouwt misb" Mifl'elijck van finnen, van leden heel mis-maeck'' Die fijn vyandtmis-prijit, mis-doet fijn viunc, � Sijn gebuerenhaer nceringhen voorfpoedt mi3-i? Diedewaerheyt, eercen diught mis-faeckt> En feydt, dat mis-doen is een werek niet bcus'. Watdunckt u Rochus, is hy Papau of Geus ? 8. Als ick rijde, foo denck ick op het paert, Als ick by den vyer fit, denck ick op den haert, Als ick ga wandelen, deiick ick op de landou^e ₍ Als ick c'fchcep vaer, denck ick op zee en mee'^e Als ick op't bed legh, denck ick op de veeren > Inde Kerck denck ick op de verlturvenouwe"' Al ie feldcn denck ick op fchoone vrouwen : _fl, Maer alle mijn vreught was my fchier ontnotf^C" Om dat ik op de Liefde te denken niet mocht gli» Ik dank u fchoon Lief voor uw roofen en ^gof¹" Dan na uw fchoon Bloem (ou mijn neus me¹' 'O� ��ru"' Met brandende liefde, groote moeyten en ?_e«e"' Ben ick ovcrieegezcylt, naonslieffelijck'ß, � Door golven en baren, die niet hebben g^cb _2�n <"^C Het vyer dat deur twee oogen , twee"⁰* ich reyen, hef^'ni' Hopende van wedcrkceren den tijdt ce veroc/ _v

-ocr page 50-



		j. Van de Quicken. �■ ι atghy fult feggen tegen my, en anders geen , ^h�lijt mijn Lief, en ick uw Mset alleen. � π. ^, m Vryer die onder de luftige getelt,, wert, ^'fteerde eens een Meysjen meer dan met woorden, ^ae_r _0V(,_r jy ^^ jj^^j _en gcwelt,, hert, j\ ^at Wilt ghy doen ? hy feyde, moorden : )_s,^erfoo ^nae" als'tgedaen was> feyde fy, ja by-loo, ^aat moorden Vryer, moordt my noch eens vry,,foo. V .. '²-* ^upido heeft niet meer den Boogh wicedelijck ge- D. kromt, Ijv, 5 ">' de menfihen me� plach te plagen , bj_Cjl^ceftie voordie van Diana vertomt, 5i.,y^eveldeopdc jachc plach re dragen , WjOcbbcn geniylt, en wilt niet meer vragen , j_Cj"^e heeft u de waerhf yt daer af gefeydt ? (Λ Sc de Liefde dickwils de Beeilen jagen, � ">tfy veeltijdt wondt Mannen van befcheydt. 0p^^yt ^vryermet liefden foo was ontfteken , _4ls «jn eerfle _Lief, die het hert doei breken . iSi h � °^P ^kaecfen ^en ^bal ^ce ^�3ea ■■ ^ijj ⁿJ"lle opkaetfetj Helde al lijn gedacht > ' 'Ui °^r '^,eI kaetfen foo verre uebracht. ^y ^de kaetfen ceyekent in de baen. Po_CL^CrcchteGods vrucht uw ziel had ontfteken, M�,_t ^er"ie_ghy BiiTchop, Paftoor en Deken �. \, 'ug.mge Ypocryfyuw herthcett bevacn, «entghy Hechts Pouwels uw Kappellaen. °^e Hans Poep een Schip voerde van hondert ^o_ei latten, ^s 'ri?^e ^C-ⁿ ^brl1>'^iye ty�-^en had* altijdt gatten , ⁿ°oft dickwils ioo kranck was als een oude h "letri r ^t ^verIo'^cn opTecrlinger zant, ^,?r Va_e! '^"uy t is hy gekomen te landt, ^c "y nu me�, en hy vaert veel beter. C ζ ι6. Voor

-ocr page 51-



		yi Het vierde Schock Voor den Leeuw' vliedt de Wolf in Gj � hol °< l. Aen 't Schaepken maeckt hy fijn tanden btbloed^^ Voor den Houten kruypt Wolfaert in't Verckens-¹" ₍Den bloodcn vervaert hy met fijn gelicht verwOC" Die hem dicnaem gaf> voorwaer hy moet Voorfien hebben dat de daedt nu openbaert, Dat hy min naeen mcnfch,dan na een Wolf aef'' V- 't Is met my en mij � Lief al meer dan 't placM' Want fy die te vooren my hoogh heeft geacht; Die negene my nu� dat maeckt krackeei: Want als ick by haer ben iflèr een te veel. 18. Mijn Lief en heeft my niet verkocht, Noch wech gefchoncken dat ben ick vroet, Den fchaeck die fy my heeft gebracht > Heb ick met de Komnginne geboet. En voor een Riddergetrouw' en goet , Nam fy den ouden,die fymoeteersn , Voor een vette Gans verrotte Peeren. 19. Van koft en dranck wordt niemandt fat: Van Water, Wijn, Melck, wordt niemandt n»¹' Van Wicht en is geen laftefwaer: Van de Man wordt geen Vrouw mee kint: Van Vlas en Werck men geen garen fpint: Van't Vyercn wordt de koft niet gaer : Van arbeydt of pij � fal niemandt fweten: Dan van u mijn Lief word' ick vergeten. 20. Jan is bedroeft meer dan het betaemt. De ooifaeck is groot, maer niet die t>hy racrri''■' ^e»' Om dar hy fijn twee kir.d'ren in 'tgrafging"^^� Maer om dathydc Moeder noch heeft beho^u 21. De Geufen kruyeenons met gcwelt: 't HofvanBourgoiignekniyft ons om g^e'^t: ; De Raedtkruyft de Burgers en Boeren, �_VoC< \,j Mogen wy met wel drie kruyeenin'' .�Ag3'"^C

-ocr page 52-



		Van de Quicken. 5-3 . "� jj^gatocles deTyran in fijnKonincklijckHof, ^on-^fcttcn ^ondel ^fiJⁿ ^Glver ^en g^ulden/^chaleu: �). '^che aerden potten van flechte ftof, b_e "^em rijck fij � armocdt mochten voor-malen: bJ'Waeckgevraeght zijnde, gii'gh verhalen. \y "ydieSycilien alsKoningh had gcfworen > È_E?^sVaneen SyciliaenfchePottebacker geboren. Gjj ^ü^htu voor 'tgeluck, hoedt u voor haer wijck , ' "»e arm waert, en haeiligh lijf geworden rijck. �] � ^l3� ^hv-^s ^u dunckt^da: sⁿy ^z'J^c ^eeG fr^aey <3^uanc» ^5,1 p'j^[ gelubt om de hals, gelubt op de handt: ��. i°ris, de fchoone Vrouwen altans, en geeu dingh min dan gelubde Mans. ï *� §rn duy tfchen yver heeft Jan de Wael, 0? gereken te berooven, en vernielen te macl > O? d'oude Papiften met fchclden te plagen , ^ Papen en Xlonnicken uyt den lande te jagen, * °m door wereken van Liefde't Geloof«mi« \(_tU kenftijver, jan de Wael in fijn eygen tijver. JC₀^ⁿ?eyle Vrouw' engierigaertvreck, V_ao^ⁿ "immer tot haer voorbeelde bedeck : ¹¹ üv ^C 1 ^w''^meer ^en ^meer ^voort'^an» ^et 't Meer eu quam noyc Man. , Jcfc � i6. JU ,nefa geen vrede, en ben met niemand twiftigh : <k �°°ѷ ";"� « vricfe in den brandt : tf'jt)? � � Aerde, en vlicgh ten Hemel HBigh: '^crn ^e" ^z''ⁿ ^vu^' ^e" °P ^ecn P'aets geplant: ?? vi'^llee''^; gevangen> die wijftmy van der handt: J^ille ^y niet hebben, die my vaft houdt gebonden: MefijJ"j^S ^Iclc verderf, en roep help fallen ftonden : jkkrijH¹ ^myfterven, noch vrcê verwerven niet: n^Cche»d\r^a" ^tong^h>^,ie ^met ⁰⁰S^e" bewondert: flaeb h ^ht'^ck'^ick ^verl>15' ^my '� 't verdriet: � ^by daegh, en 's nachts alt 't niemandt fiet, C 3 Loop

-ocr page 53-



		�4� Het vierde Schock Loop ick op ftract, prijs duyftcrheyt voor lichte^:Den liercken itock verwerp ick,en fteun op een^rl' Leven en iieiven is my eens in 't gewichte : -�1 decs vreught rijft my alleen uyt Liefs gefichte. 27� Trijnrjen, deLuyden roeper] overluyt, Darghy welhaeftiulr wefen mijnBruyr: , Geloof-tet niet Mieuwcs, 't zijn boeven dieu gen , Dan ick fal wel dra toonen dat iy 't liegen. 28. Omdat ghydie Nachtegael niet wilt bedwingen' Daerom fal voor Mey de Kocckuy t hngen. 29. Doeghy niet rijcker waertdan honden pondti Doe reedt ghy te Pacrt met een fraeyen moedt: Dan nu hetgebraên viieght in uw mondt, En het geluck fchaft u veel geit en goedt, Nu loopt ghy neerftigh, en gaet te voet : Daerom bid ick Godtdat hy u niet meer befwae'" Maerdat hy u weder wil helpen te paert. 30. Fobert doe ick u niet en kende cer.'cyn , Doe a,chte ick 11 voor eengroot Kapiteyn : Maer nu ick u ken, en weet al uw bedrijf» Kuzijt ghy Fobert over al uw li,f. Ghy hebt veel kleeren vanZijden van Fluwe^�'' Gckoort, geboort, gepiekt, ick weet niet hoe > In uw huys is menigh koilelijck Tafereel > Koftelijcke Bedden, Linden en Wollen daer toe> ,�■ Op uw Koper en Tin fchueren feven Macghdc" Ghy hebt geincden Kallen, en ingcleyde Buffet'⁶Die vol fijne Dwalen, Tafel-lakens en Servett^�" Veel Kriitallijne Bekers, en 1'orfeleyne Vaten > _ Sprien,Gordijncn,Tapirl'en> niet om vernette"'._c,ii Ghy hebr alle frayigheyt daer men af weet te �' jf Die ghy niet mooght miffen , om finnelijekhey geeren: , u_cc<'\ En nu hebt gy geen ge!t,moogt gy dat wel ont^ _$co

-ocr page 54-



		Van de Quicken. 5-5 32.
		Van de Quicken. 5-5 32.
	j ^s°o haeil alsDirck mjjnTrijntjenhadgefien, _s^eS°nft hy haer {foo 't lcheeri) wat hertigh te vrv tfende, dat hem de doodt na by was, indien

j¹⁵" ?ee_n trooft en kreegh, foo groot v/as (ij η lyen , 5°^n<icr haer en mocht hy verlacchcn noch vcrbiyen : ' ^a\|lcen mocht fijn fieckt',doodt, droefheyi verdrij- j, ' ven,, al: ' ^5?ckt dat andere wijs (feyfy) en last my blijven,, mal. 31 � * ^'etriandt Thais te weygercn mocht u noch beta- Niemandt niet te weygeren , moet ghy u Thais ichamen. \,^ten ander meer dan hem ielven beminnen> )} ' ydel hoop voeden lijf, ziel en finnen, jj^yfencmael herdenckendat men dacht terftondt, t ^cl> felven voorbeelden veel vremdegrillen, fyT⁶" "a de regel van eens anders willen, V_a ^r?.^eft lijn van herten, en fingen met de mondt > )t uchaem wel te pas, van finnen ongefont, t>a_t - ^!1 'oonendanck voor avbeydt groot, 's huyejen der Minnaers dagelijcks broodr, V_r. ^leiJwes waer ick een ocgenblickbyu blijf, S₀ j^�at ghy, wel Roemer hebt ghy noch geen Wijf: Ma_e°�^ut ghy immers niet kallen dattet te degen,, is ί tl ' �nt ghy niet Mieuwes, foo zij t ghy een Beeft , t, «et met in 't praten van de Vryers mceft , b lm 't gelooven van de Vryfters gelegen,, is: � ^u* genoeg'h gepreeckt, die ten Geloof genegen,, is. t>i_e j?^e\omt het dat Mouris is banefceroet, Icli; °° trayen Koopman te wefen plach ? Om jj^ocdat hy was vol gegoten goet, ^tef/h hy foo wel betaelde op fij η dagh: hy nictgehadt menigen goeden flagh, C 4. En

-ocr page 55-



		f6 Het vierde Schock En reyn Boeck gehouden al fijn leven ? Juyft geraden, hy heeft niet gefchreven. 37� ' Om dat Trijntjen altemet leeft uwen Brief, Dacrom gaet ghyfeggen, dat fy u heeft feer lief: Maerfeghtmy eens na, een kort relaes, Wat iaet ick my duncken, ick arme dwaes. 38. Klaesfcghtghy datJanDitckfzis eengeck? Met meerder dancksfoudy houden uw beek : Wift hy dat een wijs Vryer op dendagh van morgC Sou fterven, hy fou voor fijnaclkorf i�rgen. *39-* Om dat Trijntien altemet hoort na uw woorden> Daerom wacnt ghy de Lieffie te zijn van haer, Uw kleeicnlactghy maken roet Fluweele boorde"' Gelijck of het Hou welijck alrcc was klaer Tufichen uw tv/een: dan jan Dirckfz Vaer, Wift fy datfe fulks droomen fou.wil ick wel V)e�^eVan al de nacht en gingh fy niet te bedden. 40. Harmcn loopt bloot« hooft, en is wel gemoedc: Want die Godt behoedt, is wel behoedt. 4-'� Jans Wij f dat is Half ftinckent, half fris , Half moy, half leelijck, Half vriendclijck, half fmeclijck > Half quaet, half goct, Half dwaes, half vroet, Half luy, half vlijtigh , Half lieflij ck.hsl f fpijtigh , Half bont, hal f dreck, Half milt, half vreck, Half broodt, halffuyvel 1 Half Engel, half Duyvcl, Half Wijf, half Man, Half Moer, half Kint, Is 't wonder dat haer Jan, Half haet, half mint? pit'*

-ocr page 56-



		jj. _ Vfin de Quicken. 57 't'λ '^S ⁿ'^Ct ^^a" ^^e ^^C'^tC ^Van ^ecn 1^ua^^e ^Vr°W ; Moeft een goe Jan zijn , die een heele beminnen fou. 421 j.," ijsheyt gekocht van kloecke verftanden > ^- 'heyt gekocht aen Wapens en Lauden: j^'de gekoch t van fchoone Vrouwen, ^c" men die wel voor eygen houwen f 43. ■\p~* Heer,, liet neer,, hoedt my voor druck , \y°rHeeren Brief,,danckvan L.ief,,engrootgeluck« j) ^atlt met groot geiuck is een quaderbefchut: van Lief brenghtmy in den dut, Of, ?^eren fchrijveo niet eenen treek > t is van wraeck, of van gebreck. 44. ^Kits-hert loopt altijdt om fchoone Vrouwen : b⁰¹gh-hertvolght foohaeft goei als quaet: k?.S">-hert fal niet dan deughden brouwen ; �['^k-hert is vrolijck, ja in lbberen ftaet: "«t doet dan dattet den menfeh. wel of qua�jck gaet. let l�, &'' �_cu Γ" ^Den niet mal, dan die wijsheyt aen my foeckt: l_cf °^cn niet fcheldigh, dan die my fcheldc en vloeckt: '^ck h ⁿ ⁿ'^et eerg�c-rigti, danhyis 't,diemy eert: lc^ , ^ctl niet fchamper.dan die my fchimpigh groet: ^ck t,"¹ ""i" 6^u'%h> dan die my drincken doet: 'cW^en ⁿ>et nijdigh.dandie mijn voorfpoedc deert: � ,.^qn ^nict aim,dan die yet van my begeert: V^ie danft,fooick fpcel,dieislichtvaerdfeh : "er die my prijft, is die al prijfens wac-rdieh ? O⁰⁰H�rmen fendt een Mskelaer uyt , �_�e^hy «n Koppelerfe fendt om een Bruyt, Vj ⁿ Jvijs fookomen fy altijft weer : Vy^¹' wen waerom ? meu feydi uiet meer : 'Us s,»'¹'⁶¹¹ ^met ^te ^doen hebben met dieHarmen,want &=09C�h gefcydt, heeft hy eenigh verftant. C s* 47- Een

-ocr page 57-



		jS Het vierde Schock 47� .. ... EenBoerinne worde vaneen Courtilaengevnl'' Die fichlictbeduncken dathy wel ter tael , was> Geheel washy gekieedt in Damaft en in Zi d , Waerie Lem a�n taften, hy al even kae!,, was» Ka fijn fprake wanende dat hyeen Wacl,. was > -, Dacht, ick wd niet hebben, om mijn goedt te V'" ^ren ' � L-l�<' Een krom- toi.gh , die niet een nop heeft op fijn <�' ren. 48. Op dat aen Mieuwes fou wefen geen laken , Dede hy van Zi;d, Seem en Linden maken , Rock, Kouden, Wambas, Kappoot en Kap: Nu blijfter geen Laken, dan een wollen lap. 4.9. Wynant fchoont fijnkleeren bovenalle dinge"' Niemandt moet gaen op fijn befchoten za!en , _t, Hy fchoont fijn amailleerde baggen en gouden ri"? Metglafen verfchoont hy fijn vergulden fchalen'� Dan lijn aenficht vol gekarbonckelde natten , Draeght hy alle dacghs, of het fou vermatten. So. Ick word niet bemint, om dr,t ick rijckelijcK Voorfun ben met [..anden, als de groote Heeren ;, ψ Noch om dat ick met Koopmanfchap pra<3'' lijck, Meer kan winnen, dan ick moet vertceren , Veel min om dat ick draegh koflelijcke kleeren^:Maer daer my de Luffte om heeft verkooren > Dat is my van de nature aengebooren. jx. . lek haddet alfoo welgcmaeckt , Dat ick haer Man had gefluert ter jacht : Maer een ander heeft deluftgefmaeckt, Dieick met mijn Lief te bedrijven dacht. Alfoo gaet ghy Offen met groot geque'/ Trecken den l'lnegh, tot een anders 'g"'i'* A'foo draeght ghy fotte Schaepkens'« , ,'-_fSter dick van Wol, voor een andei o? t lyt. ^

-ocr page 58-



		Van de Qaickeö» � 9 ��00 gaet ghy vogelkens uw nette maken , m datter een ander fou ruften in: g^lf°o fiet men uw Beykens om Honigh braken, ¹¹ ^e«i ander ftrijckt al het gewin. �²- j. Srneeckt met Neptuno_:die de Zee paflërende�zijt, j,^at derf ick niet doen, blijve op't landt. rneeckt met Mars, die de Krijgh hanterende,, zijt, )^ hïet te vechten met ge wapender handt: ÏJ.^acr houdt met de Vrede luftigb en playfanc, j^ie met Liefde't herte doet verjolyfen. "^ckc met Phsbus Waerfeggers , ghy diekijckt in ₈ de handt. j ^qeeckt met Diana, ghy die wilt jagen en byfen: > t de IConilenaers Minerva eei c bcwij fen : ^Ct de Boeren Ceres en Bacchus verheven : päftor en Pollux mogen de Ridders prijfen: vj?er wil ick u Venus de cere geven , V, � mydoch guniligh, doet my in vreughde leven, �^et de fleur der Vrouwen, daer'rhert om lacht,, eel, ^lcmijn fin en wille heeft in haer macht,, heel. *en,* ^J°risu wasgefeydcdarghy haefl('oudt bederven , ■^. "^eSterreki!ckers,daer ghy opginght betrouwen _a� ^aer deur ghy waende dat ghy haciliöudc fterven > V? °P dat uw Vrienden niet fouden houwen , b '^erde ghy uw Have met fchoone Vrouwen, \y^er gyde Pocken binnens jaersaf hebt verwurven : ^at dunckt u Joris, zij t ghy nu niet haeft bedurven ? � �4� ^obbekcn fagh geern dat haer Dochter was de �, ^B�y^l> jj ^e>'om gaeife ten toon dickmael met haer uyt , s'ⁿ met haer te fpreken wil fyniemandt toelaten, V ^m°et ftinckent van afem zijn, Hom of doof, Tj " melen kort, van naers licht, öFgoec van geloof, ICtj^llend van woorden, flordigh in't praten , ^«ei ^sh' ^��3� ^en 1^ua<:iJl;� ^of ^warr<%h om haten : l_s dj' ^Van fulcks ïfl'e al dat een Vryft_er fol,, _wef_en . ¹ ^wrachtigh ? ioomoetfedan mal» wefen. C 6 ff. Een

-ocr page 59-



			ßd Het vierde Schock

		Een feboone Vrouw' is een lieflijclce logen > � Ken Hel voor de zjcl, een Hemel voor de oogcn, Een Vagevyer voor de beurs, een nootclijck quaet > Dat de «atuer bemint, en 't verftandt verfmact. 5(5. Stucrs, anminnigh.afwijfigh, meewarigh» Treurigh, vrolijck, wulps, en zeebarigh, Zijt ghy die ick niet wil, noch kan begeven, Met u en mach ick, en Tonder u niet leven. 57- , ■ Micuwes wat vraeght ghy alle dagen, Waerom dat ick foo flordigh ben gekleed:, Gelijck.of ick de Bruyt Tou helpen uytdragen , Of om jonge Alven te vangen myhad befteedt; Ja met Vrouw vuyl te danffen waer bereedt, Ofte op een becfem na Kol foude ryen ? Neen feker, 't is daerom niet, dat ghy 't weet'. Macr om dat ghy my niet foudt komen vryen. Si. Jooft tracht met lift na fijn Vrienden goedt, Want 't fijne heeft hy over lange verfmeert: Op fijn Vrienden eer draeght hy hooge moede, De fijne is langh in fchande verkeert : Op fijn Vriendercgeloof hy ruyterlijck teert, Dan't fijne dat blijft al binnen fijn lippen : Van fijn'Vrienden vroomheyt hy lof begeert > Self Tou hy een Vlo niet durven knippen : ₍<i Macr van Vriendts kap en maeckt hygantfclJ^ werek: Want fijn eygen is groot, wijt, langh en fterek� , - ^S9� Jan heeft een rijck Wijf getrouwt om profil¹.. Dat men leelijcker mach malen metgeenpinf^� Maer als liy fijn Dochters in toekomende tijdt Sal moeten uythouwcn, fal men vragen h°e v^eC Wil hy met haer geven, fy is fwart en {chc^ci' Dan fal hy fco veel toe-geven op clckek'^nc' . Als hy nu eens met het lcelijcke Wjf ^wel ^m^[ ��"

-ocr page 60-



		Van de Quicken. gl *60.* ^E«n eerelij cke fchaemte die haer wangen doet bloo- fc ν ^fcn' inbare Liefde ineen oprecht gemoei, i^ceborsjensrondt, twee lipkens als roofen, /"halsjen gedraeyt, een keel fingende foet, Y^ei> vriendelij cke f praeck daerfe my me groet, t^ee ooghjens die de mi'jiie verklarende quellen , y^CnbevallighWefeninaldatfedoet, involgende reden als fy wat fal vertellen, >ⁿ. 't lodderlijck foenen en lieffelijck lellen , ■"> de kruyden daerfe me betovert mijn domme fin- * nen ,' ^a ">akendat ick haer eeuwigh fal>wil,en moet be- minnen. 61. j, Onfe H�rmen heeftcr al te veel gevrijt, >;ⁿ Pauwels hcefter al te veel gevangen > h'^roni moeten fy hooren dat de Gemeente krijt, jjfy hopen dat fy noch allebey f�llen hangen, »nder aen een galgh> d'eerft aen twee bolle wangen.

			C 7 Het

-ocr page 61-



			6z Het vijfde S C HO Cl Van de QJJ I C � E N.

		ISfer yemandt foo bitter, ofquaet mijns, Diefeydt dat dces dichten zijn vol venijns: Wat fal ick hem anders (eggen, dan, Die daer met bcfmet is, die trecket hem an. 2. Doe ick met alle vlijt op mijn Hof ginghpaflc"' Doe wilden de Roofen daer niet wel waffen : Maer nu ick niet atht wat dat men daer doet, Komt fiet nu bloeyt de roos aen mijn voet. Menig Vryer noemt fijn Cief.reyn Roosjen dcl>^c' Soo langhals't noch voor hem tepluyckenftaet».., Dan fmakende de eggighey t van 't voorgebeelde i° Heeft hyfe foo lief, als ick de Roos aen mijn vo'^[' 4� Mijn voeten gaengecn liever wcgh , Mijn oogenen Men geenfchoondervcrtooningc» Mijn ooren niet liever dan uw lof aenhooren ■ Mijnftemme finght niet liever dan tot uw eer» Mijn memorygedencktgeendinghföofcer, *, Dan 'r heflijck antwoordt van u mijn uytverk⁰' Mijn verlangen wordt uytuw lietdcherboren¹ v; Ghy zijt mij� leytfter, rechtfnoer, compas en Nu weet ick wat al de Werelt is in een rock. Hans Mifmaf was gifteren gaer vol gcdroncke Nu heeft hy vcelpluymen op't hooft gehecht, j_�ji

-ocr page 62-



		Het vijfde Schock van de Quicken. 63 Ick wed _hy f_a] (eggen, fy zijn hem gefchoncken , C\^m te dragen ah ten vroom Lands knecht_:jl^fickdenck weinten�,'t is andersdie-'t wift, y di'acghcie te drogen, hy beeft fijn bed ^faepift. 6. .^adt ghy niet meer gedroreken, dan gelefen> * neus die loude {00 root niei weien. 7. s "V die een Trechter maeckte van fiin keel» p^r' een lecke Bierlaers van fiin gloeyende dermen , j^y die fin geloof beiaft heeft foo veel > jj" de Waerdinnen nier langer wilden ontfermen > In^j" ^^em begeven onder't getal der armen , 't � ^r'^\|c'^te gtloovige milde mient : ⁵ Godc niet Fobert, dan fijn buyck die hy dient. 8. _h Povere Jan die feydt dat al de Doftoren, '^e feggen datier niets niet van niet wordt geboren » ö?n met, hebben van niet, niet geproeft de fmert, ^ant niet in fijn Beurs, baert eeu Kruys in fijn hert. � ⁹' k ^Laet af Michiel van hooghmoedigh fpreken, ₀^at uw jonge Wijf maeckt een fluweelen deken , j.^ lacht toe te decken uw oude koude vel> ^U«G>1 geen deken z,ij � Michiel, dan een pel. IC ^I0' j, »-oele Wijn, fchoone Vrouwen, Ros noch Wagen 5 jj bochten my in den Haegh behagen , ^ndaerelckeen ten Hoof over klaeght, 't is dat my in den Haegh behaeght. II.. Retrograde van H. L. Spiegel.* , Ontwaecktnu Gecften oorboort deught. Jï^tckt gedichten, enkonftjgh u verheught, ^Prtfen wordt ghy, wilt prafliferen, _St^Cr°°rfaeckt tijdikortingb, blyfchap engeneught» ■y^atckt fantafyen, en bedrijft nu vreught, ^rrEien is fy, konft lal floreren. g 12. ^dntivoordtvän R.VijJcher. ��"'^Bocke"' Wytingh, en fulcke Vis, ⁿ⁵ⁿ *ltemet wel op onfe Dis: Dan

-ocr page 63-



		64 Het vijfde Schock Dan met uw prefent fal ick my niet beflabben > Recht uytgekalc, ick en mach geen Krabben. Datfeer verf�chte, wel betaelde, beflepen KU»¹' ken. Dat voor midnacht niet flapen gingh met fijn wil> Dat lij ffingende, jent, gepopte, enge dierken, Dat feven Vryers voor Liefften hielt op ter tril, Ishuyden met Jan Dras-broeckhaeftigh en ftil, Opdattet nicmant fou beletten, in deKerck gef�L Trouwt hy haer voor Wedu we,foo is hy mina bei^ gen. 14.. Jorden, ghy verkoopt goudt, yfer en ftael, , Dat de kooper neemt wech.en gaet daer me� ftrijl" Maeruw Wijf verkoopt ghy foo menighmael, En ghy behoudtfe altijdt, dat zijn praflijck�n. Als ick begeer een nacht, by u mijn Lief berni"¹"' Te flapen, foo feght ghy dat ick ben een kint: �st waer dat ghy feght, ick weet ons raedtjWeU¹" Ben ick een kindt, foo maecki van my een Man. 16. ._�ii Om dat ick in 't itormen drie kuikens gaf mijn f Daerom gaetfe feggen, dat ick ben een dief: Met verlof Vryer. wie heef; u dat bevoolen ? Ben ick een dief, omdat ick heb gegeven? Veel meerder dievcry hebtghy felfs bedreven : Want in 'tioenenhebt ghy mijn hertgeftoolen� '7- rfd' Ghy zijt een vriendelijk Meysjen,dat fien W/ Ghy zijtfehoon van aenficht, van lijf, van vel>, Ghy zijt lijckvangi-lt, van bouwens en rocke"' Maer ghy feght het felfs, daerom is 't jocken. 18 Doe ghy in 't Pothuys/at«» lapt«fchoen» Doe foiight ghy altijdt.cn hadt een vrolijck '^eVCDan nu men t'uwaert 't gcluck fier fpo�n» En Godt uheeft geldt eng.«dr gegeven > Nu fiec men u »lujdc forgeu en beven s yfti*

-ocr page 64-



		s, Van de Quicken. 6f �^at füllen wy dan bidden dat u moet gebeuren ? "> Weder fchoenen te lappen fonder treuren. <5.^Gily hebt alleen Jan uw huys en hof, fV hebt alleen uw renten en pracht > $ l>ebt alleen uw eer en lof > rj, ? hebt een knecht die op u wacht, C^hcbt alleen uw gefontheyt en kracht , CÏ^ebtErenoeKh.'tMVanwijnofbroodt, S> hebt uw zijden kleederen,een kofteh)cke dracht, t),^y hebt alleen al dat u is van noodt: K* ^of ghy gantfeh lij t fonder wederftoot, V ^We« ick niet, dan dorft wel fcggen neen: 'et Uw Wijf (foo men feyd) en hebt gy niet »Ue«n. � _20l Opeen Beeldt van Venue. ��\ � Heer"en, ick ben de felfde Venus certeyn , u^s den Appel kreegh door mijn fchoonheyt reyn : 0^,St oen berooft foo feer van mijnen prijs, J)¹¹¹ dat ick drinck noch eet, noch nuttigh geene fpil.Sl 5 ^us Weeft niet verwondert, al ben ick ftijf als hout , ^0llder Cm, _�� Sacthus is altijdt Venu* kout. V^^at ^fal ick feggen van u,die altijdt ruyckt foo foe{ }} "Ambra, sivctta, of Mufceliaet, °tn ^a"^ecn ^dat Sⁿy '^c ^om ^necers wille doet» �^te bedecken uw verburgen quaet: Xjj:^nt ftinckende luyden bJSrooter vlijt, in^^eQde ruyekende Kruyden > ^ dat altijdt. ' S ¹²� jv % daereen Dochter is in 't gantfche landt , fc'^e Seeufiüs te houwen wil ftellen haer finnen , ïtf ,^fal ^mY i«yft beroeren mijn verftandt, lu* °ngeluck fal my haer doen beminnen: b_ie ^r ^foo ick ergens een foetelijck Dier kan vinnen , b'J^tn, als haer Moeder, fou doen het beft , ^�� vp ^of d'ander fal voor my beginnen , Ë_e� , ^«ven accoort op fijn requeft: ^aiIderkrij_ghtde Vogel, enick hetlege neft i₃. Of

-ocr page 65-



		66 Het vijfde Schock 23. Opgroote Va�elavofidt. Dat niemar.dt in ftadt foo was gefint, Die u te nacht gedacht heeft te fouten, Sou dat beduyen dat ghy niet wordt gemint ? Wie fou hem fulcks te (eggen verdomen ? Veel eer die u een's heeft hoor�n kouten, i._;, Kan wel bcmeicken- aen de woorden dieghy fpf^^�CDatier geen pecckel op uw vleyfcli en gebreeckt� 2+� Prickelende wil, aengeboren genegeiitheydt, Woelende lud, en voorgebcelde fpoet, Tyrannige gewoonte, lockende gelegentheydt, Hebben my gejaeght tot het alderfucrile loet, Dat Liefde genaemt is, en uw Wefcn vroet, ' Weifprekende fchoonheyt, lodderlijcke wangen 1 Dacrick ruft aen focht in mijn verdoolde moede, Leydcn my in den Kerckcr van hopen en vef' gen: Komt trooft toch Lief uw arme gevangen. ij�- Alle mijn Suffers, feydt Hilleken, my benyen > Dat ick dus langh hebbe geweeft te vryen , ,(, Om dat fy weynigh gehadt hebben vari haer jong' ven ν Neen, foo niet Meysken, dan fy hebben geproeft» Dat fy gewifl�lijck weten dat ghy behoeft, En uytlouteregunlt willen fy ugeven, ^ ₍<ι� Aen de vreught, daer alle vreugt om wordt beaf^e26. In Gjneenigheytdenckendeop fijn lief Menfcb' Seyde Gooffen, na haer ftaet alle mijn wenfeh, Nahaerverlanght ziel, fin engemoedt, Om haer is al mijn hopen en duchten , Om haer is al mijn fingen en fochten > Om haer foo gaf ick wel al mijngoedt, Haer Hemels Wefen, is dat mijn doet Verllij ten des Jaers foo menigh pacr fchoen , Iffer dan Gooden foo veel om hayr te doen � Vraeghde een Bagijnken van de vetten > Ick heb hayrs genoegh tot uwen beft^e0' ₂«. Schae"¹'

-ocr page 66-

Van de Quicken. 67

^Schaem_t ghy a niet, Gooffen , van die verwermde
jj logen,

Shy uw Lief feght te wefen een aerdtfcheGod-

\- dinne ?

^e"s fchoonheydt uyt den Hemel is nedergevlo-

0_m gen,

S\v ■ "gebeden te worden als een Sanöinne ?
tä_ti!f>ht ghy botterlijck.creatuerlijcke minne,
V₀ '^e<lt elck een te ftoitcn (die vruchten wilfien)
^r fulcke lijn devotie op bey fijn knien.

Al ^l8�

�_e, , ^watter op de Tafel komt neemt ghy tot dijn,
^evft ^vc Ha^es,.^eri Xaelingh, een heel Konijn,

|j ' <! Voorbouten van her gebraden Kapoen ,

t't middel van de Vogel mecdeborft ende fwans ,
j>^et|kuyl van de SwaCn, de.romp van de Gans,
^^(t leusken van de Ham,, de fpieren van het Hoen �
Q^,er gaet ghy een fchoonfervet omdoen , ■

jj^t'huys tedragen meteentarwenbroodt,
}j^e ^hotels zijn ledigh, wat fal men vermoên ,
\y °' ghy eenige fchaemte foo fchud uyt uw fchoot 3.
^ant morgen zijt ghy hier niet te galt genoot.

Ali *9�

I), !^leght ghy Jafper dagelijcks op fijn broodt,
� ^l ⁿy aen foo kleynen wijfken is gebonden,
lek n^UL^V ⁿ°oft> teydt hy> ten is geen noodt,
Sn � , 'mmers niet t'huys gefonden,

^ls t, foo ick menighmael heb hooren vermon-

den 1

> ^t een Vrouwe is een onmijdelijck verdriet :
^sAin de kleynfte de befte niet ?

r^ans die verkleede al fijn fchat en have,
V^m te g_ae� _vryen eens Vorften Dochter ftout,
�"> meeningh noch te worden een Vorft of Grave ,
S�ⁿ ^dcur marien hem vindende van poverbenonwis
jj Wft hy een Ticchelaers Dochter getrouwt,
_ö^aet ^hy tot fulcken ftaet met is geraeckt,
^4t ^hy nufelf Vorften en Grayen maeckt.

� � � /�-

-ocr page 67-



		68 Het vijfde Schock 3'� Dewijl men om het aflaet te verdienen, moet Biechten fijn fonden groot ende kleyn , En om te fchouwen de helfche gloet > Men moet hebben berouw met herten reyn; Soo bid ick u, mijn alderlicfftegreyn , Geeft my weder mijnhert, dat ghy houdt in pijn: Of wilt ghy dat behouwen voor u alleyn , Soo bieght dan uw fonden,en oockde mijn. 31. Een arm menfch , die om Godts willen bcoodt t>^{' geert, Seydt mcn.Godt trooft u, Godt help u vrient: Een Jongelingfa die fijn Lief liefde prefemeert, Seydt men. ick danck u Vryer, 't is unverdient: De woorden zijn goet, dat moet ick feggen : Dan beter zijn d'Eenden die de Eyeren leggen. , 33; De goede Jan heeft tweejaergeweeft van huys> Sijn landt. Icydt ter Drefch, en fijn Wijf gaet groot^;Vraeghtghy hoe 't komt? wel zijtghy buys? Dairisniemant die fijn Acker wil bouwenter noo' Dan om fijn Wijf te maken met kindt, Ick wed hy wel hondert noodthulpers vindt. 34- O foet Engels Bier, � lieffeliicknat, Wanneer fult ghy weder komen acn onfekuft ? Sot zijnfe, die voor u wenfehen geit of fchat > En Hellen in gierighey tal haerluft : Mocht mij � brandt van u eens worden gebluft, Ick liet den Vreckaert garen geit en fchat, En verfchaelt Scharbier drinckeninfijngat. 3!�* Hanshuerde een fchuyt om een gouden kroo»' Doe hy met moy Grietjen fou varen in 't groen^:Wat gingh hem over ? dat hy foo groot loon , _en, Gaf? daer't Klaesom eenfchellingh wel w"" Dan wil ick eens raen de oorfaeck waerom ? ^gU Hoe na was de fchuyt overdeckt ? ofdef<^uy^c' flom? _6i of»*

-ocr page 68-



		Van de Quicken. 69 36. ₀ °m het gefelfchap gingh Klaes Mack te Romen, ^"1 het gefelfchap is hy weerom gekomen -.. Q^a«om mijn Vriendt, die daer is wacker, �"¹ met my te wandelen ginfen en weer 1 j,^c" eenen ftraet op, en den ander neer, v? forntijdt buyten over Veldt en Acker: ^,ch ick die niet welheetcn Macker ? 37* k ke Schoenmakers 't leer met de tanden trecken : j)⁵ ^Drooghfcheerders 't laken op de ramen recken: ï/ ^snijder heeft een oogh dat fchalck en groot,, is: ^e Brouwers ftorten eer uyt emmers dan uyt fac- ti',« ken: T\ ^Pteeckers -wel Meel onder de Suycker backen : >!^e Eacker patt wel dat met te Iwaer lici broodt � is : ' Taplier die overmaet tapt, een rechte malloot» S is: j^ftirna, ekk iseen Diefken fijnderhanteeringe : ^a" 't drinpken dat 's een rechtvaerdige neeringe. 3⁸� �!�' ^heeft gefchapenalle menfehen gelijck , b'_eⁿ r^tn* ^feer ^arm'^en ^d'^an<ier ^feer ^ri'^ck ^;j^^Cnfeer fcherpfinnigli, en d'ander feer bot ; t,,^cetl feer kleyn, d'ander feer groot; t).'^en feer itout, d'ander feer bloot; V, ^e° for wijs, en d'ander feer fot ; ft ° ^al dit heb ick een onbcklagelijck lot: S₀ ' °m dat ick fonder feer niet fou wcfen alleen, gaf my de goede Godt een feer been. 39� "m een foenken badc ick u mijns hertfen rofe. ïn S^aert' T_t 2?'' uw lipkens quaemt gy mij � mondeken rij nen, 0_V ""dt ontfpringende als een die vervaert, ⁵o₀, ^ets ^een ^flang^e raeckt vol venijnen , t>_at '°^ckt ghy uw wangeskens ver van de mij nen, is dj ^as het niet Lief dat ick u wilde vergen : gsen foenen? Neen 't : Wat is't dan ? Maei tergen. 40. Marteis

-ocr page 69-



		70 Het vijfde Schock 40. Marten Slocker had Giert Niclaes toegefeydt, Opdati�voornem fou gaen vryeneen Meyt, Thien Krooneu tot »rbeydts-l�on te geven, Vijf beeft hy haer op de handt getelt, Nu komt fy eyfehende ieft van 't geit > Dat ialfe niet hebben van al haerieven : Waerom toch ? fy en heeft niets niet bedreven > ��< Soo veel te meer meent fy komt haer toe tOn' gen, Om datfe dickmael gehaelt heeft roode wangen� De Waert in 't fchaeck biechte van henen dev" Dat hy in de heete Wijn dickw�s watergoot, Tegen een Priefterdie 't garen had iftfijn vel, Ochkint (leyile hy} dat is een doemeiijcke dooati VooL'deesreys abfolvecrick die fondegroot, Danfooghy 't meer doet, foo vaertghv inde H�'J₍) Men moet geen dingh verquaen , dan vetbe' wel : Doen verftondt de Waert eerft den rechten g'°% Nu giet hy de wijn ia 't water, dat en is geen ion' 41. DoeJanneken d'eerfle mael was de Bruyt, Worde fy van haer Neef gegeve'i uyt, Aen een Riickaert die gaten 'tgoe beft had ged3^{Dan nu fy 't haer om-fec, en verandert het vel. Nu fal fy trouwen een Ael jongh gefel, Die voor een goet Man wel mach beftaen : ^jjfl� Dit heeft haer niet haer Neef, dan haer Nift g^ef 43� ,._ft, Troen Knoetfes Dochter met haer lieve N'! Zijn met Teftament van veel duyfenden be�' J,_t; Doch onder haers Vaders beleet en geheel g^�l ■ 'Nu drinckt hy wiintjen la la, en eet altijdc b° Leeft vrolijck en noodt feerdickmaels g^a"^ei_a'{leB' Maer fijn Dochter met haer Nift die laet V/ Tot datfe de fake verftondt perfeckt, ,.\ v?t^s» Doe gaffe haer Nift wat eten eer de T³ . 4eckt. ₀. J^e?*

-ocr page 70-



		Van de Quicken. η ι » . 44� 1)'"Ρ is op het lieve gelt foo feer verfot, gj "V om dat te bejagen fchetpt al fijn verftandt > Go"?⁵'¹ Vereken (ueit hy g�ieyrft op het kot, j^de g_e)_te Hi-nnip wafter op fijn landt, θ''dan gelte Baers mach fijilcckrre tandt, S₀ dat akijdt geit fou hebben in fijngewour, heeft hy daer boven noch een gek Wij; getrout. ^e oude Jaep foet had met een Vryfter op eend« So₀ � ^naclu' �₆ ■ ^rre gevrij t, dat fy door der minnen kracht » . i»l₉ ^tlngh op trouw van hem had ontfangen > tij oo haeifden dagh haer maeckte wijs , ^K Qa�r Lief was van baeic t'n hayren grijs , jj 'itigh fy haer handen met betra�nde wangen , °^e leelijck heb ick my acn den dorren boom ver- 0_ce hangen: ^aj-ief, feydehy, hoort, wik treuren noch krac- 4j keelen: ⁿshebben oock graeuwe hoofden , maer groene �eelcn. lj_Q ^lccher pleeght raedt m�t fijn vrunden al, l,_Q 'ly behouden fijn eero d'anckehjck fal , t>_Jt)^nen Do&oorMats voor fijn konftigh bedrijf, 0o_c\| ^e'^c °f gclts waerde is by hem felden , met geen gek te vergelden ; �tij'hy heeft hem gef�nt gemaeckt van lijf, ^,er-en-boven noch me t kint fij η Wij f. dr�cken treckt aen een hemdeken fris, Sy ""et wollen te gaen als een Klaris , O^^fct aen een rock en koftelijcke bouwen , Sy _tt ^athaer!edekens teer niet fouden verkouwen,. ^�ο,^¹ aen een paer fch�enen en mtvylen hoogh, ^ydt°°^r^^cn ^y^ck ^tc ^tte^^en fiboon en droogh ,° . "Kn dan een woordt, dat heeft fy terltondt ge. «eckt fy haer oock aen, waerom doetfe dat ? 48. Fou>

-ocr page 71-



		�% Het vijfde Schock 4-3. jj, Pouwels feydt dat fijn Lief die hy dient te <&"' , Van de fes HoUandtfche Steden heeft hy uytge^l�'^cDat 't een"Amfterdams aenficht, een Delffe gan<>' Dortfe middel, en Leydtfe tongh by defen, Een Goutfe Item, een Haerlems wefen : j, lek heb't geraden Pouwels, al feyde ghy neen»'¹Dat is niemandt anders dan Magdaleen,, Jans. 49- , Ruth gaerde aren op 't veldt, dan was verzaet» Doefe had dat nootdruftige armoed behoefde > Ghy loopt feer naerftigh om eerlijcke baet, Daerom leeft ghy veeltijds als de bedroefde : Waercdat ghy des noods rechte pit eens proefde Vji,' Die ghy foighvuldigh vooi des ouwe- mans ' gaert, Soo waert ghy Ruth, nu zij t ghy noch Rut-gaett� *^s°-* *. v* Op'tHumelijcl^vanW.^ippelmati, en Griet' df Prijft Sint Jans Appels* Rabbauwen en K«>r S^en:Prijft Schüf-appels, Goe-foeten enErmgaerden : Prijft Emmer- appels, Queen en Guldelingen : _:Frijftden Paradijs appel, al wafl hy by der icti' Prijft den Oranjen, als groot van waerden : . ,rf' Dan de Griet is prijs waerdighft, mooght ghy W^c weten : Want d'Appelman houdtfe voor fijn eygen etC' I S�* Rijckdom over Zee met perijckel gehaelt, , "Wordt dickmael met forgh en hertfeerbetad'' Maer ghy met de neeringe die u Godt toevoeg¹¹Zijt heymrijck, om datier u mede genoeght" ~� i/' tu*' Die met vette veeren koopt een magere " Die is bekocht voor een maeltijdt; maer _$, Die een magere Koe koopt, meteen vette »" Die is bekocht voor het gantfche Jaer �. «apt®' Dan die een quaet Wij f om niet werdt uy'° ° Die is aen 't vleyfch bekocht al fijn J«»^en< _jV �'

-ocr page 72-



		Van de Quicken. 73 j. "en Vrouwe die noyt op ander Man en dacht, _E ^at> doefe den eerften te Kercken bracht, ⁿ «en Vryer die in de Bruyloft, daer hy fij � Lief ver- � Heft, >^e.ⁿ ander in de plaets voor fijn alJerlieffte kieft, ^lj1 met reden begaeft, al acht men 't wauckelbarig- ty heydt: ""t fy dragen reyne liefde, en fetten kleyiie fwarig- heydt. \^^e Beelden gemaeckc van Silver of Gout, �) 'den gevangen gehouwen in verburgen fecretea, ty beelden gefneden of gefchilderc op houc , ij °^rden over al aen ftucken gefmeren , 1 'Seborduerde worden aen tween gereten�, � "Ie Geufe Kercken fonder fchromen : ^erom derf mijn Lief inde Kerck niet komen. 5ij_e 'je Elsken jongh was, en feer geacht, V,, ^otn "iet by, menigen lieve nacht, ^t '^ei7^e ^dac haer bloeyiel eeu wigh fou dueren, V ^ »et dat het getal der Jaren, ^ "atUerlijcke fchoonheyt doet verharen , ^e om fchandelijck gewin haer lichaem verhue* W_tt ren, Net ^te ^herbo«wen d'Atheenfe mueren : "e d"¹ ^a'^S ^ '^s ^out'^t' verrompelt en verfuert, «an geldt fou hebben om hueren, datfe nu ver- huerc. S tS Me,,⁰de« tijdt is, fy moet toch geleden,, zijn , � je \^^5ach hopen dattet fal beteren dra, b'^ict ^^3� "'^et ^we' te vreden,, zijn, il⁶" teg ^Van ^aicn ^my geEeel omfla , ^'i Vefl,^Wo°rdigen tijdt wil ick flaen ga, ï '^cht_e» j ^en kan ick "iet weder locken, Wc . ^Wlt ^de toekomende fal b rengenna, * ""tuflehen lacchen, boetten en jocken, D ;j. Hans

-ocr page 73-



		74 Het vijfde Schock van de Quicke«� f7� Hans Vonck mach wel voor een Hopman bel� Niet om dat hy de knechten doet houden g° wacht, Noch om dat hy een Ridder-ftuckfou grijpen ae"' Om de vyandt in fij � Leger te verlacken by nach^[' Veel min om voor de vuyft met loutere kracht > Een flagh te leveren opd'opene velden : Dan hy is een Hopman om de Hop te doen gelde* �8. Een kudde borftelige wroetende Swijnen , .-, Worden gedreven van de Hoeder deur dick deut»' Een kudde ruygh bewolde Engelfche Mijnen , Volgen fachtfinnigh haers Herders fin , Soo volght ghy de menighte meer noch min, Alwashaer Leyds-maneenboefof fchuddenjä" \ Wordt ghy noch quaet als ick u noem Kudde-rii'¹¹

			riet

-ocr page 74-



		Het feite schock Van de QJLJ I C � � �. IX/f Ouris die komt alledaegh in mijn Hof) "* »J^ En pluckt bloemen, kruyden en vruchten of> fr Terwijl dat in d'aerde legh en wroet» fr^iiu üjngierigheyt wordefoo wijs, 8₀'"e niet gebruyeken kan lbnder prijs > t₅ j ^verkoop ick hem fijn eygen goedt, l)^^at niet bedriegen ? Voorwaer 't en doet: fy vriendt isgoet koop aen het erf geraeckt: ^5t ick heb hem een recht Tuyn-ezel gemaeckt. ' Ai , 2. til � ê"y by my hebt geweeft te gaft , ^rn ^lUV vermogen weydelijck hebt gebraffc , t>,_t ' haelt uw fcha weer in, feght ghy op 't left, ^clc die buyten floot Mieuwes, waer my dat niet beft? j 5. fa 'boordt op des Heers van Noordtwijcks Elegia. V^e, uw Brief is my gekomen ter handt, � ai^hy>ommy te pnjfen.oeffent uw verftandt: °t),. ghy van my feght al dat ghy denckt of wee t, ^l)tghy een ongevalHgh Waerfegger, eneengoet Poëet. «Ufcj. 4 �yien den felvcn Heere. W heb Heer gefprongen en gedanft, C^Clt heb' §^eS^eteD>^ende gef°P^en' 'Vtijji^ftormt, gefchoten, gefchanft, ^Ctt> gevrij t, by Dacht geloopen: D � Maer

-ocr page 75-



		j6 Het fefte Schock Maer't meefte werek hebcghy my gewricht» Vraeghtgby noch wat ? Ick heb u gewacht. f. Noch asn den [elven. Gelijck de Koopluy het geit quaet achten, Daer haer de taye betalers na doen wachten, t'Onrechtbefchuldigendat van haer wordt gepcei^cSoo heb ick Heer u in 't qua blaedtken gefet, Om dat uw komfte foo lange is belet Deur die van Hoorn, dan wiltdaerom niet vreeft"^ Komt, gelijck als 't geldt fukghy noch welle'' weien. 6. Als ick fegh Maria ave tegen die ick vrye > Meent ghy dat ick dan fegge ave Marie ? � Soo zij t ghy van ooran Mieu wes doof, en van f" flecht: Maria was Moeder en Maeght, loof ick gewis, En ick weet dat fy Moeder noch Maeght en is : � Segh ick dan niet Marie ave recht ? 7� Jannekenfal trouwen den ouden gnjfen , Dm dat hy haer belooft heeft den wegh te wijft¹¹' Beter dan de Jonghfaliger gedachten dede , Wacht fy van den behoeftigen, foo is fy geck, Vcrvullingh van haer behoeftigh gebreck, Om de luft te ftellen in ruft en vrede: Dat haer gebreeckt, gebreeckt hem mede. 8. Een Vrouwe die anders niet leert noch kan > Dan proncken, en pralen, en flapen byeen Ma"' Faerden om haer in de fperde- wagen te veure°' Tot liaer lijf alleen eenbyfondere Maeght. ^, Een keuxken, een Amme die 't kindeken drae# ,, Een knecht die den handel drijft buyten der d^J* ^r¹'" Eij � de Honden die den Pruyffen A&eon verfc" Mieuwes laet hem duncken dat hy w^el �, » De (choonfte Vryfter foo hy haer begon te ^ryLjji' En't mocht daer wel by blijven.kan hy ß^echs $ Maer wil hy klappen, fel by moeten iy^c" �

-ocr page 76-



		� Van de Quicken. 77 ^,^at Wen hem reckende fal ribfacken en ryen , ^s Oen me: u op't naeft waende,fou men op't vceril,, gi, wefen: * Wil hem meer alsd'ander, maer niemandt wil d'ecrft,, wefen. h- ^IO' onbekeerde Sint Pouwels feydt , feght my de (3 waerheydt , V ^e" dingh ter Werclt ick foogacrn machhooren , ^0t Ketters tedoen branden,maeckt hygeenfwaer- t), heydt, Jvj^eSchriftuere telcfen en beleven fporen : ' 8₅,^et oro dat fijn bede niet fou zijn verloren , i)_e ^lck ^e ware waeiheyt leggen, Tonder duchten : Waeiheyc Pouwcls mooghighy niec luchecn. II. � ^aer ick, als ghy, fcydt Mieuwcs, ick foude varen� ' °oüen, en daer twee of dne duyfcnt gulden win- * «aer na by my in 't huwclijck paren, �" ^aerd'gh Meysken waert om berr,innen_tvan aenficht, luchtigh van finnen : 't j ^aer ^wel goet Mieuwes,dan daer eyfchc veel�toe: ^�� te feggen , back wit, dan daer hoort Meel,, toe. Ü . ^,2� bi_e ?!^r '^s niet een Vjyfterin de gantfche ßadt, ^3\|]p ^Ienwes weygeren mach fijn Lief te wefen, V ?ⁿ «era dan alle Vryfters foo plat, � J" ^ick verwondert dat hy met uyt gaet lefen , 'H \ ^dC ^fchoonfte ^tot fijn huys-vrouw geprefen : 6\|_c, Mieuwes heeft een brief, en fleept het block ; is wel zijn, dan dat hy haer Lief fou zijn , 13 jock. j,Al_sï. 13. h" ^ri»k^aP"^eyⁿ Wolfaert treckt op de wacht, ^fff _e^ondert knechten heeft in fijn macht, " Bu_rKer _wei/eggen , wat hem leydt op fijn °⁰i«hvo� ^kr°P»dan: ' 6^cen bloot loer, noch geen ftout Hop-man. �> 3 14. Se ven

-ocr page 77-



		-S Het fefte Schock SevenhondcrtDucaten had Schipper Hans onii^s ge» > u\c Van vracht, en gaf rekeningh waer' t geit was g^eB ^ven'' . rfn< In den eerilen ecu vlagh gekocht, om mee te pra^S Kofi $9 dalers, 2.0 om edick daer beneven, Noch 30 dalers om zennip gegeven , ja om bloocks, om juffers, om fchij ven. .17 ifler in de naden aen wcrck verdreven, � om een bretfpil, om den tijdt te verdrijven � yo dalers om vijgen voor de Reeders wij ven * En de reft is verteert doe 't Schip was geloft : Rekentfchrijveyn wat de ton wel koft is� De befte Griet, feydt Micuwes, die men vant 1 Was, die de Duy vel op het kuilen bant: Danhaer rechte goethcy.t werdthierbevonden» De quade had hem op een hekel gebonden. 16. MijnUeys-broedcr heeft bedrogen de Waerdin » Sy fchafte hem een Ey, en daer een kieexken in > Hy fweegh ftil, en flobberdefe op alle bey, En hy gingh deur, en betaelde niet dan 't Ey. ¹⁷ � </ Dat gy hondert gulden Nel geeft voor een boU^, Vijfthicn of fefthien voor een paer Satijnemou^» Seven pondt voor een keursken van root fcharl5" Dat cick doeexken dat ghy draeght u koft een fcj. Dat uw oorlap en huyfken feer ruyeken na 't l'W' En een Angclot van een hals-doeck geeft van tK dat ghy met aqua Nymphe* wafcht uw kaken , ₀cf' Daer dcur wilt gby dat wy u fchoon te zijn ve' , v° Een fchoone dochter Nel heeft het al te <"' doen. 18. _ ga<" Als de Fortuyne uwen Vrient een weynig" ° ₍ Soo maeckr ghy Dirck tegenhem u fclve" S�. Niet uyt mis-dient vergrijpen, of bitte*«"� � Dan deur heylige gierigheyt, om lc»>^K,-P^ron�' ,_?, �¹

-ocr page 78-



		Van de Quicken. 79 19. daeran, geen fwick , , -» ixuiijci luu xuiiigh by de Man , j,^s eene die blancker is dan ick , j.^et blanck verandert met een klick , in een wefen» , '^crom ben ick liever bruyngeprefen , j^⁰ geftadigheyrgepHcht, ^'ⁿ blanck als volle Maen gerefen, 'inde in 't veranderen licht. 20. jj Λ-1 is 't faeck dat blanck haeft vergaet, h^Erom mach men 't nochtans niet -wraken» . ^ bruyn blijft in geen eene itaec, r* tijdt kan 't oock wel leelijck maken : i?'er ick en wil dat hier niet laken , j"irny te wreken met woorden kranck, ^,'ⁿ ick ben al veel liever blanck , ,Q«ien twintigh Jacr aen een gefchreven, jj^dient van Vryers om den danck, n bruyn en iwert al mijn leven. Hans,* Hoc dtts gepronckt lijs ? noodt ghy nicmant �_;, te dans? fcod ^^e ^Bruyg^om ^1S vervormt.mijnalderlieffte Hans_�^m ^e ^^ven '^s ^nect ^a' gereet om backen. �j. ^J,"VVat falmen na de maeltijtdan?loopen kacken? V'Neen,hy (foo 't behoort) fal vermaken deEruyt) V ' 'oet flordige Racdtfelen geven uyt: r °ttna middernacht allcgacr even ftijf ^e«Wen, dat de ziel kout wordt in 't lijf. λ\|, !^e Jooft, die niet een oogenblick fonderWijn 'tty^�even, heeft gcflagen eengoct vet Swijn , \V_a^ ^H�rmen feer prijil,nochtans eet hy geen worftj ^tom doet hy 't dan ? Hy heeft leckeren dorft. rvf;_e ^a5- ^Jcls? Ick telde noyt hacr fchat. O.4, XSt

-ocr page 79-



		So Het feile Schock Ifle fchoon ? Dat heb ick u niet gefeydt. Ifle anniinnigh ? Als een benepen Kat: Dan fy is puntigh, ick fegh u dat, Soo prijft men een naelt of een diamant: Maercen puntige vingerhocdt quetft de handt. � Is ick 's avonts ga ontdecken mij � lieffeliick Iy^e ' Ey baer die luit raept in mijn minrijcke klacht, Soo feydt ('y, g!iy foudt Mayken of Griet gaen vry'flä Die zijn rijcker, gefchickter, cn van hooger geflact¹Ghy mochtet u beklagen als ghy recht bedacht, Dat ghy u by roy gefielt had in foo liederen Itaet: G_teft daci ick om koom Lief,ick koom om geen ra'¹' 'S- Heb ick u gebeden met woorden behoorlijck. En fionfl daerom uw neusken niet al te feer > ]a al waert na uw ftaet oock onbchoorlijck » Soo waert ghy my fchuldigh gonft, dienft en meef < Uw Vader cn deed u noyt foo groote eer, Als ick gcdacn heb, dus tiert niet al te byfler, Hy maecktc u een kim Truy: Maer ick een Vryftef' Mijn Vader heeft my als een kindt getcclt, Diesmocft ïckleven na fijn wil in dwanck , Ghy hebt my (ick ken't) tot een Vryftererweelt» Dat heb ick u geloont met grooten danck, Maerdie myfehenckt dat hy mijn Moeder fchancfcI En maeckt van een Vryfter Moeder na Wijf, Die alleen wil ick dienen met Zielen met Lijf. 27� Alle daeghs draeghtJoris verfcheyden kleeren > Om dat hyfe fou vetiuchten in der Sonnen, Hy SontTapiflcn Deeckens, Bedden vol Veeren» .₍Hy Sontaldatmenfluytenmachin Kallenen Bonn' Hy Sont Killen, Kevis, Schappraen en Tonnen "� Dan hy felfs alleen blijft altijdtongefont: Want clck die hem fiet die maent hem tcrft°° a8. Hy die fijn gangh (lelt met een grevité' �.�� mode de Fraiue doet maken f»jⁿ kleeren > ,₍ Seggen«

-ocr page 80-



		5 Van de Quicken.' 3'i' ^J>ênde hoort toe Monfienrs* met een kravkt', ^ ^at ffly bclaft is u te communicecren > jj'n de Magiltract, onfe notable Heeren, 4j^CE« Wel foo veel verftands van de Franfche tael, l/ ^een Raven die fijn fwagcr kan fahiteeren , ^ecit ghy dat ick liegh ? brenght hem by een Wae! Mi � - »9> j ^N« is altijdt feer naerftigh in de weer > sj^eetfchierbefcheydt vanaldcrley Waren , h ?^0oP^�Kooren' Hennip, Afch, Piek en Teer_a� j^evrac'^,t Schepen om over Zeete.varen , rj ""e Laken doetfe weven, ruylc Vlas om Garen , V3 Moeyen te houden, foo huert fy Landt, fc ⁿ Katte darmen laetfe maken fnaren, \l ^ doornen heyningh heefcfe om haer Hof geplant;, jjair hoe komt dat nicmandt wil aen haer kant, y. trouwen dees Vryfter verltandigh enkloeck? fj '1 ick dat leggen, na mijn plompe verftandt, ¹¹¹ dat elck Vryer forge draeght voor iij � broeck. 3°� h� ^at Mieuwesdoet,hy kan krijgen geen Wijf, i)'^ ^om dathy arm is, of weynigh goedt,, heeft, A]_s "J� "och loogh heeft hy in fijn lijf: 't jr ⁿ Van vechten fpreeckt_;diearme bloedt,,beefi:^:fy 'fteel te beftormen hy gantfeh geen moedt,,heeft: ^"t hy weet dattet noyt Man heeft mogen winnen, ¹ ! hy dan doen ? Maerleeren fpinnen. ï),'" Dirckfz draeght een fcer hooge moedt > �[, "y van elck een Mecfter wordt gegroet, Ij 'an kouflen maken of fnyen weet hy niet van , ij' j» Medecijn, Barbier, noch geleert in de Rechten , y an fpeelen, danflen, worftelen noch vechten , Kj_a ^V/acrom heet hy dan meefterjan ? ^Sr ^d« Beul van Haerlem was fijn genan. ⁵ Joris by 't werek komt» foo weet hy foo veel ^S°° Ulo �^te ^fti?S^cn � ^etdit t foo moet dat, foo moet het ander we- ien, � y Soa

-ocr page 81-



		gi Het fefteSchock Soo rooit men dit flu wen, foo moet het ander \C0^C ' Dat men 't loo aenleyde, foo waert uyt allen vree'"¹' Soofou 't worden gclaeckt, en foo geprefen, Daniaetu foo itaen Joris enbrenght ons flijck: . Want foo duyfentmael foo, brenght niet een zog' dendijek. J5- . ,�? Jan falu Hopman Overftezijn overal de Soldat' Nccnhy, nietdaer ickaf hoor of afweet: Hy fall elck een weet dacr veel af te praten ; Voorwacr foo wordt het ampt niet wel bclteet, Van Overile of Cornelihoc dat tet heet: Ja Cornel mach hy zijn, dat's reden die iluyt, Want daer is 't fijne Meel meeft al uyt. 34� Elck een vraeght. Roemer hoe komt het by, Dat ghy noch geen Wijf hebt aen uw zy ? Ghy wilt te veel keurs hebben wat iigefchiet : Neen, de keurs moet uyt, of ick wille niet. 35�� Packcbier kan fpeelen, fingen, noch feggen, Vackebierkan onder noch boven leggen , Packebier kan lefen noch fchrijven te degen : Dan meefterlijck kan hy de kan uytvegen. 36. Totebel was uyt haer handt gepropheteert, Van de Heydensloos, datfe niet fou fterven, Om datfe Sinte Barbar had neerftigh ge-eert, Of t'eeuwige leven fou fy verwerven , Sy nu waenfeker voort vernietigh bederven _tOingh met licht gefindeken triumphecren, Tuyfchen, buyfchen, fwicren enfwerven , Vcrtceren landt, gelt,juweelcn enkleercn > foei' Wacr door fy (om dat de Waerlegger niet f"" geeren) _c0^; Ja voor haer dood t'eeuwige leven heeft ver^^uDat's een Pels vol Juyfen, daer fy is ingeftur'^c"' 37� Een iultigh Weduwe, een dappere Tas» Die fcer auick (Too elck docht) te vtyea was ',�_�(�^�

-ocr page 82-



		^ 'Van de Quicken.' '83 'Wdt van Mieuwes gevracght , of fy niet wilde v, houwen ? jy � (feydefy,) is mijnfindaertoenietgefielt, ^an foo mijn Vrouw van Middelburgh my weder 5 quclt > q°° wil ick voor al geen Vryer trouwen. > "üeuwes, nu mooghdy uw hooft wel klouwen, ^e° placht u af te fetten ua ghy veel redens had gc- j, waeght: , ^5er hier ftootghyuw fcheenen.al eer ghy 't hebt ge- vraeght. ,, 58. j^'^k fchenck mijn Lief lijf, hert en fin, jJJ" erf, mijn haef, en mijngewin, 1 ^Jn moedr, mijn bloede, mijn renten pacht, JJjjn loopen, mijnhoopen, mijn fuchten en heelen, i^ijn wincken, mijn lacchen,mijn fmgen en fpeelen, ij'in tijdt, mijn ftondt, mij � dagh en nacht, ^3n fy dje _ai dit feer luttel acht, ^,ncktmy, om van ondanckbaethey ts naem te zijn * verlort) (koft, "Weygert my een focnken , dat haer doch niet eo �? 39� ^Je'l Lanft met een mes,, een Boer met een tes , b Een Aep met kleeren : ^Cn f aep met een fouter,,een Ploegh met een kouter, j) Een Man met eeren; ;^^er toceenVryermct fijn Lieffte dil, ⁿ)ach menfcheydenalsmen wil. ' ., 40. ..'M die weymgb hebben en veel verteeren, �' «ie recht of t'onrecht ichat begeeren , �^d>e een logen rr.eefteriijckkoBnen ftoffecreu, � ^e wetens en willens valfchelijck fweeren _s��'�* ^teS^en ^de waerheyt argueeren , �;■ ^ledroomen voorGodts-dienftleeren: ^Jn' »a de letter, al luy met eeren. cl_ct i ^Vger is een beeft van loope fnel: ^0v>tj matery van groot gewichte,,; D � Bc

-ocr page 83-



		84 Het feile Schock De Moeriaen een Menfche fwart van vel; De Son een Planeet van groote lichte; De Swaen een Vogel wit van Veeren; Soo is Geert juyft ecn Man van eeren : Maer beteeckent van gefcheyden van alle waerde � En gelooft ghy in de Schepper van Hemel en **¹ Aerde ? 4.2. Veel periculeufe wateren hebt ghy deiir-fwomm^CI" Geluckigh (foo ghy feght) dan niet fonder befware"' Met de leer van fchenckage na officy geklommen » Over de zee van woecker, na rijekdom gevaren > Na tijtel en naem door onfchamelheytsbaren, Inde kelder van fchande na welluft gcdaelc, Met de tortfe van brafien gefocht uw befte karen, Met de haeck hoovaerdy de Zijd worm fijngoedt on'' haelt, Dan nu hebt ghy, fiet toe dat ghy nieten faelt, Met mijn Vrouw van Middelburgh een faeck te b⁽' flechten, Die gy wel fult winnen,hebt gy verftant van rechts"' 43� Ick had u twee ofdriemael geboden goeden dagh> Dacrghy my tegen quaemt op een tocht,, lek wilt niet dat u hierprohjt in lach, Dan ghy onbefchaemt terftondt aenmy verfocht» Dat ick voor uw fchuldt als borgh my heb verknoc'"' Die ick fonder ;wijffel fal betalen moeten , ■Ick wed Joris dat ick u iiiet meer fal groeten. 44��. �( Jaep Dacl is een Koopman , ja een Koopman»" ö^ros' - �, Jaep Dael is een Hopman over fes Vaendel knecht' Jaep Dael mach doen vangen en laten los , ! iy is Artellery-meefter met de mondt te vecht'" '^e Macckc Ordonnantien , Willekeuren, en ��"¹ Rechten, �. Wil zijn boven Schout, Schepens, Eurgermeeflè^rs temacl, Godt geeft dat hy ceuwigh moet blijven Pa^c'� ^_CJ

-ocr page 84-



		Van de Quicken, Sj ^^W«I Jooil, zijt ghy mal ? Vraeght ghy dat my jj ^aeiOm 't vliegende Vaendel treckt op de Wacht ? '_t ^^r zijn (feght ghy) geen vyanden om veer noch by, J₅, ^e Wenfchte volck is aen 't Regiment gebracht, to'Landt niet te vrcden, of iffer noch tweedracht? ^en 't,dan men moet 't Vaendel vetluchten,of't forj ij, verrotten,. ⁵ Hopmans.kleeren bewaren voor de Motten. i ^ePaep had geboden dat Fobert fou vaften , 5jj"^lny wift niet hoe dat hy't fou beginnen, �Vi?udehuysituttehy ^met twee ftercke Maften , }j ^cht vullij op de wal.dat men die niet fou winnen) V ^c3ite fijn Liefs borften tot vaften van minnen , ty' Vaften van 't lijf, heeft hy al den dagh gebraft , 't dunckt Ui heeft Fobert niet devotigh gevalt ? �j ' feght ghy Jorden dat hy een fchelm en dief,, ii, b J Roffiaen en Haneray, 't en is geen fwaerheyt, {; ' ^hy fijns Wijfs Jofeph een ander haer Lief,, is , ikpthaerkindt tegen een onrecht Vaer�feydt, Vd ^m "'"^lleuren' ^wam ^tet ^is ^^e ^waerbeyt: ^r °at hy een bloot loer is, moet ghy hem niet na» ty ieggen: ^nt hy.fagh dePaepbyfijiiWijf, en hy dorft wel ba� feggen. . �U., 4S� Sei,,!p^leydt, falTriintjen die Hoer-jager trouwen? 'iyS^ fy Sint Job wel ontlteken een kacrs, ?» 3p ^>aer ^we) ^befP^�n:n met ander Vrouwen , Ne_rS,^p°^cIcCn ^eD ^Ieemtei» helpen binnen 's Jaer« : \^ Trijnken verftaetde facck al aers, b_�tl � ^a"e Hoer-jagers zijn goegefdien : ^ftet 2ij_n de Hoere-vaiigers die de pocken quel- len. bc -j,, 49- "uyn-man wint met moeyehjek Boeken fijn ^ 't Vel ^t)roc"^lt' ^el te verkoopen flaet de Boer de Boeken doot. D s De

-ocr page 85-



		g� Het fefte Schock De geroockte Boeken verkoopen die van Eiickhuy ^duer; r (iet En als Mieuwes een Boeken om niet krijght ι lbo hy fuer- JO- De botte Hollander haelt de Bot uytde Zee > �>e vette Botter melckt hy van het grove vee : j_[(Dan ghy alderbotft.die voor bot den Hollander ich' Waeiom geeft ghy hem. voor Bot en Botter, Ko°' en Geit ? fi. 0/> cc» Spiegel. De fchoonheydt die ghy fiet in defen , Overtreft hetfehoon van ander Vrouwen» Hoefuyverlijckmoet hetfehoondan wefen, Dat men met oogen niet mach befchouweu. ^2, , Av Onder de kloecke Geeflen, Gorisghy ufelven t^e' Dat zij t ghy niet, wat dan? Eenguyt, Een die groot gemack geeft om kleyn geit, ,, Kniyt voor Rotten en Muyfen, en roept vlacken¹¹' Die by nacht uytdracght de vuyle Bruyt, Een fchommel-kock van Sint Sobers convent, Een houten fchietjen van de blaeuwe fchuyt, Een Schooi ftien-veger fonder leere behent, Een Klaudijt van Kalewaerts regiment, Een Kramer van gebroken glafen en kruyeken > Voor �lefpiegels Meeller waert ghy gaern bek^e Gaet bedrieght die langh-bereede bier-buyeke"' Defes landts neufen u al te nau ruyeken: _�C\|i^! Want die door beroemen fijn eygen faeck¹ vuyl, Dat en is geeft" Ulenfpiegel, dan een Uyl. Om duyfent gulden foo het rijt en zeylt, Is't Schip dat Joris gekocht heeft geveylt > En om duyfent gulden heeft hy 't toegeladen, Twee duyfent heeft hy op bodemery gehaelt, Voor twee duyfent verfuyckereringh bet^eIt' Om hem te degen te verwifl�n voor fchaden, ia fchoon Weer, met het Boot, op Godtsg»³ ,gfi*

-ocr page 86-



		.. Van cle Quicken. 87 ^fenkïeyn leekeen onklare pomp>ishy 'tgeruyrnt, ^ceft hy niet omiofel al willens fijn Schip Verfuymt ? , , �4� j..^Ick wil niet hebben foo over lijnen Vrou, j.!^ehaer armen deur mij � ringen wel fteecken fou, w^ een neus heeft om te befigerrvoor een fret j ^jens vingeren te dun z.ijn tot een fwick , w^ns knien bequacm zijn totcen wiek, � 'ens rugge-been als een fage is gefet: 7k* wil ickfe niet hebben ioo over vet , \|sdees bolbeende Waterlandtfe onfoete korilen _s'^e sen ton vullen met billen , een tobben met bor- M . ^ften ' j ^aer als ick aen een van beyen moeit foenen iat, °° Waer ick liever in 't VJeys-huys , als in 't kniels- vat. _, , SS- "ny kaeckelt dat Gerrit een quinckernel heeft ge» \f, haelt, Q ^atroertetuJorden,als hy u wel betaelt ? ^i^ris bilt Neelken, dat weetghy wel, \ ^at roert u _Wat clck doet met fijn eygen vel ? sn den avondt tot den morgen doet Hans niet dafl \ lapen ? ^at roertct u , als ghy de gamfche nacht mooght Aa- rt pen: °fl"en geeft 100 gulden om te flapen by een V. Meyt: � ^<c roertct u waer Gooflen fijn geit aenleydt ? J^dat u roert, en beftaet re wachten , \)^^� wilt ghyjorden niet eens op achten �. k Dochter is met eenl-andts-knechtop ter tril," )>'t roeit u Jorden, en uw Wijf die wil, f) s ter Weeck gaen flapen by haer Lief, V_Q ^r°ert u oock, en uw Soon is een Dief: t);_e .^rt wie uwer edelheyt wil leenen of borgen , t)_at ^aet ghy voor goede betalinge forgen , ^r°ert u , en veel meer dat t'uwen huys ge- t>3_n fchiet: ^atghydoet, dat roert my gantfchelijck niet. }6,* Boven

-ocr page 87-



		gS Het fefte Schock *$6. fr* Boven Helena hoor ick uw Bruydts fchoonhi) loven , Meer gevrij t dan Penelope van gefellen veel, Ingeylheyt gaetfe de geleerde Sappho te boven > Kiefcher dan Apitius op een lecker morfeel, Niet dan delicate deel-wij � mach door haer keel > Nu derftghyjorden uwhuysraetniet bewaken'. Want geen Dieven en füllen uw huys genaken. �7. Klapmuts beroemt fich te zijn foo dapperen M'^eDie een jaer of fes van huys wefen kan > En van fijn huys-vrouw even fecr blijven bemint» Welverftaende dat hy te vooren beitelt, Datfe in haer kiften en kallen klecren en geit, En in de Koocken genocgh te eten en drincken vi"" En voort felfs mach forgen om te worden met ki"¹' _Si. Sy weet al watter gefchiedt op ftraet, Sy weet wat mijn Heeren fluytcn in den Raed:, Sy weet wie met fijn Wijf niet mach overeen , Sy weet waer Pieter liep een blaeuwe fcheen , Sy weet wie dat Nel heeft gemaeckt metkinc, Sy weet wat Vryiter dat Jan bemint � Sy weet al wat inde gantfeheftadtgefchiet: Dan datfe mal is, dat en weet fy niet. *59-* Jolden heeft gifleren getrouwt een Wijf) Huyden hceftfehem eenkint gebaert, Dies danckte hy Godt met al lijn lijf, En feyde; die Voefter is van goeder aert: Is fulcken Man niet wel eere waert ? Macr Jorden,,laet u gorden,, aen beyde uw zyi" '_ict Ghy zijt een Loer,, uw Wijf een Hoer,) ghyrfl⁰lyen. «o. De oude Jan Druyl hielt een Meysjen te v°°'^en ' Of fy by hem wilde flapen op trouw en eer, Hy foude haer fchencken van fijn trefoor"¹' Goudc ketens en ringen, en dan noch w"¹' �tt^riCr

-ocr page 88-



		ty Van de Quicken. 89 iL¹ ^oor het Meysjen volbracht fijn begeer: ^r "°ε de nacht fchier over was, heeft fy ge> Hht vraeght, tjy ji' 'Waer f�llen wy trouwen, ende wanneer ? \ ^cyde, Lief jen wacht tot dattet beter daeght ■ '^! de heetfte zijn met my nu al gejaeght. Al r ^δ1, Op ⁵ 'noepige Gooffen, om een uurtjen te praten, VJ₀ ^etl ouden avondt wordt inne gelaten , '^0 ^EC," Volijcke, luftige, jonge tas, �ti~^is 't niet genocgh dat men fluyt de deuren dicht, \,?^Γ^nen en hiycken hanght voor het iicht, Op j ^et klinckgat Itopt hy oock noch toe met Was» M_if ^a'hem niemandt overrompcl�updat pas : Q_� "ie een Dochter vrijt op deught en eere _Ά "en, die fchaemt hem fclden foo feere. Pon^rcur'^us ^'^e '^s kh°^on in '^c behagen : �, ''° mach met fijn fchoonheyt brallen: ^Ut> '^s ^ooc'^c f^¹⁰⁰⁰ by vlagen : ijPidoisdefchoonft van hen allen : \i ^Va" ^PliaP^us fchoonheyt hoor ick niet kallen i �s h_y ,^s °^m ^van een Meysjen te maken een Wijf» ' Wei foo fray als fulcke vier of vij fi

			Het

-ocr page 89-



		₉t> Het fevende S C Η O C t Van de QJJ I C Κ E N. ALs ghy krijght brabbelingh van mijn M"' foet, � Hendrick> foo feghtghy.byloo dat is feerg⁰Uw werck verbetert altijdt noch in 't left: Dat 's te feggen, oude Narren zijn de beft. 2. Jan was met een quaet en fpijtigh Wijf gequel" Die met hem leefde als de Kat met de Muyi, Die veekijdt wel foo lief waer had als reedt gel'' Die hem meenige nacht floot buytens huys ; Nuiflegefturven.� welckenkruys , En reden heeft Jan om te weenen en fchreyen, 'Celijck of de koorts van hem was gefcheyen. 3- Packebiei kan niet,alfl�ryet moet zijn geda�" Sal men danffen, foo feydt hy,ick kan niet fpring^cSalhy een boodtfehap doen, foo kaD hy niecgaC'^i Moet hy rijden, foo en kap hy 't Paert niet dw>"* Sal hy wat koopen, hy en kan niet dingen: "Hy en kan niets niet, dit 's een wonder verftan" ' En nimmermeer foo is de kan uy t fijn handt. 4�� ,lit"' Dat ghy Jooft een handfehrift hebt tocgedro" ^ti Daer hy u twee duyfent gulden met fchuldigh b Gaet daerpm niet feggen, ick heb hem gcfch°^nCTwee duyfent gulden dat is niet eene mij'' ■■._lHy wafle my fchuldigh, dan ghy wacrtfe al Wr^cf

-ocr page 90-



		^ Het fevende Schock van de Quicken. 91 tw ^W''^E Sⁿy ^netn ^eens hondert gulden tellen , ' «1 u dat handtfchrift wel weer beftellen. h ^^s Jaep en de Ver zijn bey van eender zede, b Z^et '^s een Meefter, foo is wsJaep oock mede , b_eX^er maeckt leer, wsjaep die touwt het vel, \ff ^ver maeckt Vaerfen die hippelen en fpringen, J)_e^s J^cp maeckt vaerfen die men danflen en fingen , Μ ileeckt met hoornen , ws Jaep met woordea li,., . feU w"s is hy dat een Ver is, wefen fal, of was, "de hy in 't veldt met de Koeyen eten gras. ^JaeP maeckt Vaerfen met voeten om danffen en fj fingen, ]}''rom wordt hy geacht een Po�telijck Geeft, jj ^ver maeckt Vaerfen die hippelen en fpringen, J)°^t�ns blijft hy een onredelijck beeft, Ach ⁱⁿ ^Waterlandt ^met boonen gemeft , 'εη des Vers vaerfen ver voor de beft. u 7. Een Cfamen-lprAeck.* \,"�".* lek jaegh de Haes op barre Heyden. )/^er' ^Enickfeergaernindonckere nollen. > �� Aen kanten van flooten op gras-rijeke weydeh. 5/' ^In Kamers, in KufFen, met kittelent krollen. V� ^et bracks, met winden, met dunne fretten. 'iL�* M^et daelders, met duyten, en die met hopen. VA' ^an mijn vanghft fmul ick in de Cabaretten. 34 �S^ ^kies ^den fptongh en laetfeloopen. ]r&�* Wy twee hebben elck verfchcyden fin. ³' J^a i ghy jaeght een Haes, en ick een Haefm. S. J) *it mackelijckParadijs, dacr de aldcreerfte nacht rv p'chaemdc Eruyt, haer heete Bruygom wacht, ti₅ .' Scnot van de boom des levens te fmaken : kl_Ct, ^er dacr twee wel-gegaeyde finnen , I)a_cr gehenden arbeyd fchrcyende vruchten winnen, �^act H�rmen de Pijnbanckvan fijn Wijf af mi- Och μ ^ken: "men hoc qualijck moeten ftaen fijn faken. 9. Met

-ocr page 91-



		ja Het i�yende Schock Met een Rentemeefterfchap was Jooft van ^�' verfien � Nu verfiet hy Huys, Hof en Kamers deur dien , Ήγ veri�et fijn Wijf met blinckendecieraden , Hy verfier fijn Dochters op de nieuwe manier > Hy verfiel fijn Keldervan Wijn en van Bier , Hy verfiel fijn Tafel metgezo�n en gebraden > Hy verfiet fijn Lichaem van bontegewaden: Dan verfiet hem de reeckeningh niet euvei wel, Soo verfiet hy de kans en 't geheele fpel. 10.* Ghy zij t abel broer Jooft om een Mcy t te vcrley"¹Ghy zijt abel om 'c reclic te buygen en breken , Ghy zijtabel om een flechten Boer te ontweyen, Om een Burger het kaper vol hoys te fteecken; Maer verftaet Kaim eens uw abele teecken , Hy helpt u om een luchjen ter fchuldiger ftondt , En Godt fal hem vergeven faeck enfondt. II. Die tot leckere beetje? voor h«er vijven begeert" Een ontbijten,die hebbent voor twee goude krooD^c" En tot Morfes mogen wel een goe maeltijdt teere"' Om minder gelts veel meerperfoonen, ι Dan noch moet ick feggen,(Godt moetcthem loont"' Die my 's morgens tot leckere beetjes fiet gaen lag'" Derf 's middaeghs tot Morfes niet na my vragen. ia. Janneken vraeght ghy noch, wat Wantbeduyt' Want dat is Laken by de Duyticheknechten, Wantisdat de zijden vandeHuyfenfluyt, Wantfeydt hy, die met reden wat wil uytrechtei'' Want is reedtfehap om de Vifl�hen te bevechten' Want deckt de handt voor hette en voor kout» Dan de meeite Want hebt ghy getrouwe. ^J?� Ringen, kleynodien, noch geborduerdekleer«" ' Geb�ck, gebraden, noch koftelijcke dranck > Danfi�n, fpringen, mommen, noch banck'^cte"^en' Waudelen, vryen, kouten, nochlieflijcke _a'_ticV>>

-ocr page 92-



		� Van de Quicken. pj j, Srfs, trompen, fluyten, noch fnaren geklanck , h Wogen niet vermaken mijn waertfte Kerfou : 1 alleen dat van een Maget maeckt eeu Vrouw. I_s srmen heeft veel dijcks en luttel landts > }j^Ve«l fchuldigh, en doet weynigh boets , j_s^eeft een groote pleyt, en weynigh verftandts , Jj^Cen Krijghs-man,en heeft weynigh moedts, ^ ^eft veel kinderen, en weynigh goedts, " krom Mes dat nicc langer dan een Engelfche �. gaert,, is, «ck feydt dat arman recht befwäert,, is. Al �■ '"* ^' wijft ghy Jafper waer te vryen is ecu hubfchc V Maeghc, �'� eerbaer geflachte, en van goede feden , (j'fchickt, lieflijck, die haer eerlijck draeghc, g^sfen_c van lichaem, enbegaeft van reden, j^r vraeght hy niet na, als deesjonge fotten: ^n hy vraeght flechts na nobels en angelotten. 16. 5_o°m dat Nelleken is van have rijck, L° ^wil ^{y "iet anckeren dan aen haers gelijck : $ ^ïer OVerleydt fy de fake bloot en naeckt, ⁰ "hoet het ongelijck zijn dat het huwelick maeckp, l_ciI' bof is uy t, men trompter niet meer, jj hebber geweeft, ickkomer niet weer, ), ^aerheyt gefwegen en is niet geloogen , W l^efcen feker is noch gekomen ter eer , tl 'egh niet datfe gebroken heeft menigen fpeer, fy" ten minden gefpilt, gekraeckt of gebogen , ^c haer voor Weduw' trouwt > die fal minft lijn be^ drogen. > 18. ^J,eP 1 wat doet ghy aliijdt op 't hoecksken v*n dat Èy j ftraetjen ty, l "'«versDochter.'mii� lievekint ? i)_ie 5^ertien ick verleen haer een droogh praet]en, ^ie alleen by haer Moerken fit en fpint 1 En

-ocr page 93-



		94- Het fevende Schock En geeft fomtijdts 't Vlas datfe om de toeken W" _>' Daerom fiet mer my garen, dat 's goet te geloof '^ Maer wie verkoopt de webben , die men wee»^cde rooven ? 19. Hans ghy zijt geen Patriot dat ghy 't weet , Dan ick geloof wel dat uw Pater Jotto heet. 20. Hans is uyt Weftphalen fijn Vaerontloopen, Over 't heek gefprongen, of deur gekroopen , En hier roept en krij t hy om te werden verheven' Al de oude Burgers zijn verraders of foi, Ick ben een goet oprecht Patriot: Was het foo, hy had wel heym gebleven : � Dan die hem Landtlooper fcheldt, fou hem die o" toenaem geven ? 21. Uyt erre moedt heeft Jorden een Wijf getrouw^' Uyt erre moedt heeft hy haer Hoer geheeten > Uyt erre moedt maeckt hy rijck de Schout, Uyt erre moedt heeft hy fijn Moergefmeten, Uyt erre moedt heeft h/ veel quaedsbedreven: Is 't niet recht dat hy nu in arremoed moet leven i 22. JU Die Jonker die om een kleyntjen niet wilde bc-c* Zijndedaerde Kaentjes haerrijekdom quellen, aC Sagh foo noeft dat hy met (ij � oogen fcheen " flocken, \|_�� Dees fnoepige Kamer-katjes die haer knipj en ft''_n, Om te belagen, niet mijn of mijus gelijckegei' Maer dierbare beminners van fchoone vrouwe"' Riep, laet Wijntjen halen, doet eyeren pellen > ₍Met Suycker en Kaneel om Ka.idiel te brouwden� Gelt mach de tandt bijten noch de maegh ver")' Patrijfen, Phafanen, laet braden en koocken> ^" Haelt Thaerten, Matfepeynen, om bancke'^c wen , Wateren,fpeceryen,foetgeurige roocken? , _it\o^ D»a 's morgens dosn hem de fteit veet ^*⁵ ken, >"

-ocr page 94-



		t . _r Van de Quicken. 9$� ^o'? ^ⁿ W^el feherp was munt noch kruys, ^c«t hy een duyt aen Spieringh > endroeghiefeif t'huys. }j °^e de ftadt van vreughden ftondt over endt, '' mijn Joncker van Weeldemal fijn befte kap ge- li, fmeten, t^ ^er> huys daer hy uytermaten wet was bekent, «tf ^aer ^het "^aet> ^t'^at ^ ⁿ^ gantfch vergeten. bf.' Weder dat met fchanden van u fou lijn befeten, i)\|₍ jjat de kay niet verkouwen fou,och haeft u knap, ^b»d u mijn Joncker niet, dan de kap. fcl ²4" '⁵es timmerde een huys , na Amfterdams ge- 0_Ö mack. �j ^ien erf ontrent van dertien voeten breedt, 'Voor-huys, eeiiKoocken, een Schoorllien, een h Back, \n. ^s?.ⁿ ^een Kamer befchoten en bekleedt, �� ^e'Ü^ckgenoegh, als de manier wel weet, S_t. °P dat hy die voor doorloop fou bevryen, ��,°°^� hy daer een door-gangh af ter zyen, \ " ^hoe ^reyn komt doch alle dingh ter fnee: "^es niaeckte een Gangh, en hy heefter twee. S_ïcr^ercules had op fijn fchoftcn den Hemel gevat: Mi\|?j⁰ⁿ verdroegh de Poorten van Gala de Stadt: Jü_r�, .^roegh een vol waffen vier jarige Stier: �˙ >n elcke handt een tonne vol Bier s ^e Woorden van Lijs Kaecks, ó jammerlijcke pi» %_h gen. ^erc, Sampfon, Milo, noch Jorgh verdragen, ft] ^a<5� \f ^ck een vraeght my, feght doch wanneer, »cl^eerfukghydaer een eynd af maken, %.° mij � beft, en menigenkcer, ^Hf^ijnLiefsdeurengracy te raken , 'Me ^c keter verftondt de faken , S«o '^0t«haeftelijckhet eynd te vinnen: ^0etghy fchooh Ljsf in'[ middel beginnen. »7� ^s?

-ocr page 95-



		27. Sy die my op den tuy heeft gehouwen , Heeft my getoont haer barmheitigheyt > In haer Kamer brocht my de fleur van Vto�Vf^ Daer ftondt een beddeken wel bereydt, Al haer ftuersheydt hadt fy afgeleydt, Wilde ick haerkuflen, fy boodt my de mondt» Haer hert fchonck fy my door edelheyt, wjl. Dies vlieg ick van vreughden, 't dunckt my goe' 28. Verdriet en droefheyt liet ick vallen , Doen ick fagh dat haer hert was mijn , Ick feyde> Liefken 't is niet met allen , Mach ick niet llapen indearmkensdijn: Daer op antwoorde dat Meysken fijn, Laet my met dit vragen doch ongequek j "Want van't lijffal hy haeft Mcefter lijn, Die'therte heeft in fijn gewelt. 9- Soo veel genoegh meer is als veel; 800* veel als dapper gaet voor eel; Soo veel vrolijck min isalsbly^:_;Soo veel fcheelt beleeftheyt en courtofy. 30. Abel regeert nu landt, luyden en fteden, Abel heeft (ich op Moyfes ftocl geftelt, Abel heeft nu recht met geweldige reden , Kaim is vernielt, en Abel houdt het veldt ι Abel heeft Kaim met lift en geweldt Verdreven, verjaeght, verbannen, verftoten> �ijnfe dan met een fop niet overgoten ? 5»� Verlepte afgemende vin lenden moe, Dat ghy Rogge-broodt eet en drinckt water toe Voorwaer Marry Bredeborfts is niet byfonder' ^:^oH' Pin uw Dochter drinckt water, dat is ^^atders. Ghy wilt een proper en groot man t>)" S^eiC ' y«orwaer 1'ietjcn Proper, dat is al nicht, $(0

-ocr page 96-



		j. Van de Quicken. 97 j"l proper Dier is dat fiere jentejanneken : ^e" proper man is geen man, dan een manneken. jj ^wie mifdoet meer ? hy die gaet fpreen , ^ gy mijn Bruvt fulc u\n met uw bloofcnde kaken ? >. ghy, die hem maeckteen logenaer gemeen ₃j�etghy 't »ochta¹ s wei waer kondt maken ? ^^et hier ftacn u te doen dne fraye laken. j-^iiooght ghy van alle Verdriet genefen > b ^c,n helpen dat hy uy t de logen mach raken , "datghy niet ondanckbaer fulc fchijnen te wefen. (Q^eenr ghy dat Jood die onfoete korft, 4 <iathy belooft heeft tot berouw m boet, 5 k ^CrS ⁿ^et fedrincken dan voor den dorftj b ereren wil ? Voorwacr liy en doet, ⁵�it en flecht is fijn meeningh en gemoedc, V ^Cs ben niet meer dat ick heb geweefl, jehfai 't niet worden tot geender tijde : llj'J" Lemen en mijn Somer meeit> Cu "en ick al geworden quijr: V_e^Cfdn '^ck ^heb ^u g^edlei,c ^met vlijt, ^n ^a ^ot^en niet om veihoogen , §₀ Werde ick herboorerr in 's werclcs krijt > ⁰ foude ick u weder dienen mogen. ^iti ,^aei°nr bedrijft ghy (00 grooten rouw ? ^kc ^uwjeughtu heeft begeven ? �_a ' ghy iijt al traeyer nou , '"CU 'ejeughd�kens onbedreven j S_e°ten knoppen Rofc η verheven » 0_ej Verteil rk dorren en vergacn » t)_e ^u^i'iger fchoonheyt fiet men aenkleven 'aden groen, die op den Rofelaer ftaen. ϊ\" Rh'°^m ^wen'"^cnt ?ⁿ/ ^om ^weiler ^tc ftryen, ?rn j ^y ^lr> de Werelt wilt lijn herboren ? *"dt °¹'ⁿ"^en> ^en druck te lyen ? Shy daer voordeel in befporen ? e Sek«

-ocr page 97-



		9§ Het fevende Schock Seker my dunckt hy flacht de doorcn > Die t weemael een harde noot wil kraken , En deur den wegh wil gaen daerhy te voorcn > Met nauwer noodt koft deur geraken. 38. Janneken feydt datfe my laetft fach Soo dronckcn, dat men wel mocht vreefen: lek geloof dattet welfoo wefen mach, Want fy mocht felf wel droncken wefen. 3S� Nel meent dattet een pari is aen haer krans, Datfe noyt voor mom gingh, noch te dans: Dan Maleyeren is geftuvven Maeght > Om dattet haer niet en is gevraeght. 4.0. Om winft foo fleeckt de Vifl'cher van ftrant > Om winft vaert de Schipper over zee en zant; . Om winft reyft de Koopman door' t gantfche land'' Om winft gebruyekt den Landtman den kouter; Om winft ftelt de Lands-knccht fijn lij f te pandt; Om winft foo leeft de Hoere in fchandt; _tj Om winft fpreeckt de vootfpraeck als een loos qu* Om winft foet gaet de Paep ten Outer: Dan alleende Vryers('t moet haer verdrieten) Die moeten altijdt 't haer daer in fchieten. 41. De Meyskens van de courtofye, Stellen op Brabandshaerfantafye; Op Brabands fetten fy het kap; Op Brabands is 't huyfkcn met den oorlap j Op Brabands zijn haer lubbekens gefet; Op Brabands is haer fluweelen klet; Op Brabands knoopen (y haer mouwen ; Op Brabands fronfen fy haer bouwen; Op Brabandsfeggenfe ja voorwaer ; Op Brabands fpreken fyallcgacr; Op Brabands fingenfe haren fangh ; Op Brabands makenfe haren gangh; Op Brabands yU*'

-ocr page 98-



		Van de Quicken. p^ «ftifterdamfche Dochters doet my befcheydt, ^c«aemtghy u van de Hollandtfche bottigheydt? . 42� .Men lubt een Heynil, omeenRuyn temaken, p^en lubt een Ver, om aen een Os te raken, }j^en lubt een Haen om een Kappoen te fpeten: "»aerghy zijtgelubt, feght, hoe wik ghy hceted? 43' j^ Hendrick, dit fende ick u tot uw nieu wejaer , f;°udt het my ten beften, offer yet gebrack : jSriztjn niet dan woorden : feghtghy, dat's waer: ^aer betaelt my met woorden, f�o is 't lapfack. tv +'** >.. ie fondcr Hop fijn bierken brouwt, ir'e fijn koftkoockt for.der eeck of fout, JOodr. backt fonder heven ofte fueren, >"niaeckt vaerfenfonder merrighdaer in , ^^ach vryelijck dencken in fijnen fachten fin, ^cfijnioeti�pigh werek nieclangh fal dueren. f* rans noemt fijn KockKoocker, en'tisecnMcyt, κ 's 't wat quaet Duyrs, 't �sgoet befcheyt, κ ydoettet op dat hem niet fou gebreken ¹¹ fchie, om fijn Penne-mes in te ileken. U Gooflen byfcheel Neelken altemet komtpr�- $_Q ten , '■> al c ^c ty'* ^datft ^exce"^ent '^s' '^a ^aI boven maten �y.'naer wcfen, ftaen, gaen endoen , �j^Xcellent van neus,lippen en ta'idcn , 't^ ^c"ent van middel, voeten en handen , Sy ^etlQcht excellent van coleuren van fatfoen, he ^et excellent in koutten en in fchoen, '■ln^flen feydt de wacrheyt, ey flechte oy: ' excellent is alfoo wel leelijck als moy. r,^at��,. ?' � ^^""hicke welgedaenheytisgeenfinsgenoegh . k^aert_c^^m,8'^erigh tn fchoonhey t de moedt te verheffen, beeld i":^chen' fiⁿg^en ^en fpreken wel te voegh, "«ijckefuyverheyt ver overtreffen, E ζ* Natuer«

-ocr page 99-



		� �� Het feventle Schock Natuere wordt gehulpen door wel belede kond �. Maer iffér geen genegenthcyt ? Soo iffct al om ion'' 48. O aerdige waerdige Meysken klcen, O Vrouwen hert [00 hart als iteen , Waerom marteltgby mij � gedachten, Met een lijmigh verdwijnigh wachten? Ick bemin u fiet iu fulcker voegen , Als 't Paert moe en mat van ploegen , 't Gareel bemint daer 't in moet braken > Om dattet daer af niet vry kan raken. Bemin ick dan ��jt mijnen fin, Tegen mijn danck dat ick bemin : Soo en hact ick immers hoe het gefchiet, Dan evenwel foo en bemin ick niet. 4-9- Amour & mort m'ont faitt outmge , Fourquoy me plcins amercjüent, Amour majettèen fervaze D'une belle vrayemetit: Maii Ia mort crueUement » � icelle � oße U vie : Amour �� mon entendement, Ei la mort ma douke «mie.* Overgefel iy H. L. Spiegel. Liefde ende doodt tegen mijn partyen . Dies weent mijn hert, het kermt, het klaeght, Liefde door fijn brandt hcctt my doen vrycn Een fchoone en fuyverli':cke Maeght: Macr de doodt feer wrcedt en onvertfacght, Heeft haer gehaelt t'mijnder onvromen : Liefde heeft my mijn veritandtontjaeghtj En de doodt heeft my mijn Lief genomen. Si- GeGnde dat niet trouw en is, Stinckent vleyl'ch.gcfturvenvis, Vuyle eyeren over hoop , Malleluy en rotte peeren, Boccken die geen dcught ea keren > __f^�

-ocr page 100-



^ Vau de Quicken. ranckskens die d»er maken loop, *»oe meet om 't gelt, hoe quader koop� J¹� h^Ghy hebbet foo ver gebracht met uw labben, ^atghy u wel löudt met neuten beüabben. r, ^Bie 't laeckt is quaet, die 't prij ft is mal: ³'i ick werp op 't dack, kaetit ghy de bal. 'tIsgoet�'tis jock , 'clsioct,, 't isgoet, 'clsroet./tiskrock, 't Isgoet,,'t is jock : Malle moy rock.
			��


	�� van de Quicken,

		23 Het

-ocr page 101-

Het eerfte

SC HO Ci

Van de

ROMMELSOO.

Ν O� plante denWijngaert foet,
En befpoeyde de itam met bloet >
Van Leeuw, van Lam, van Aep, van Swijⁿ>
De vier complexien van de Wijn :
Leeuwen Wijn is trots en woedigh :
Lammekens Wijn is gul en goedigh:
Ver ekens Wijn doet Sorten en fpillen:
Apen Wijnmaeckt vreemde grillen.

Eer fal een Kat bro�n Eyeren van Hennen »
Eer fal de Wagen de Paerden mennen,.
Eer fal het Speek fijn Vet verliefen ,

Dan ick een ander tief fal kiefen.

Eer fal de Son opgaen in 't Weden >
En Koeyen in Boomen maken nellen ,
En Hout enSteen fa! hoeften en fniefen >
Dan ick eenander Lief fal kiefen.

Eer fal een Viflchers Kater vergaen ,
Van honger fal Ilcrven een Molenaers Hacn j
En Schapen dragen gulden vliefen ,
Dan ick een ander Lief fal kiefen.

Als de Schepen Mylen tegen windt,
Als de Vader jonger is dan fijn kindt,
En injulioeen voet dick fal vriefen >
Dan fal ick een ander Liefken kiefen.

-ocr page 102-



Het eerfte Schock van de Roramelfoo. 103 3. Aen Jan van Hout. Klaes van Hout kan loopcn noch fpringen : fjans van Hout kan lefcn nochfchiijven : �^ercen van Hout kan leggen noch fingen : r^fber van Hout kan waffchen noch ftijven : ^a0 mijn vriendt van Hout kan alle vreugt bedrijven, 4. <Aen Lambert.* j, Sebt ghy een quaedc Wijf, die ghy moet achten ? ijebt ghy kinderen die u om eten quellen ? gebt ghy een Meefter daer ghy op moet wachten ? ?«bt ghy een pley t op Aniculen te Hellen ? ?^ebtghy tefchrijven of geit te tellen ? j.^f wil het ledigh gaen u niet toe-laten, ^e° uutken by uw vriendt te komen praten ? 5. jtendenfelvcn. ρ Ghy zijt niet lam in dani��n en fpringen, J[y zijt niet lam in 't loopen, in 't gaen , ,J>y zijt niet lam in 't worftelen en wringen, Q^y zijt niet lam in hippelen of ftaen ,

	�>;	� Zijt niet lam als ghy rijdt op de baen :
	�>;
	j ^e reden waerom ick u Lammert moet nomen , ⁵' dat ghy lam zij t, by uw lamme maet te komen. 6. Noch aen hem. . "ny Zij t niet lam, als ghy na uw Liefken fpoet, Q ^s ghy danft foo en hebt ghy geen lamme voet, b^ptie marckt oock gaet ghy recht als een brammert j ^atl my te befoecken zijt ghy een rechte lammert. t> ⁷' tj_e ,^eur hopende hoop u.^oodt dunckt my een geruftigh leven » (t '"> felf plaegh ick met geneughtc fiet, �j doormijngencughtc lijd ick verdriet, 1}^ door de pijn, die my geneught kan geven. ί^Γ hopende hoop- t) "^c batelijcke liefde heeft onmaet verdreven, 'W's ^matigheyt moet my ongeneught aenklevcn : t>_e °^l met netten het myverkoelinge biedt, tj_et, opende hoop komt wanhoop my beneven, V_ctb.'"dt dat fijn Moeder brenght in fneven , '"dt Hjn oogen om my te fien beven , E 4, Her

-ocr page 103-



		104 Het eerfte Schock Het loopt wechen kan vanmy wücken niet, Blijft in duyfternis verholen en verfpiet , Op dat mijn lijden openbaer zy gei'chrcven. Deur hopende hoop. Janreken, mijn Lief, moet ick u een reysken ? Al vraeght ghy, wat? Ghy weet wel watick ��'' Een halven daclder geef ick u proper Mcyskcn. {anneken, mijn Lief, moet ick u een reysken ? Wilt ghy dan meer, loo mooghtghy 'tielfseyffche^11.Dan tot mijn begeeren en wilt nittfeggen neen Janneken, mijn Lief, meet ick u een reysken ? Al vracght ghy, wat ? Ghy weet wel wat ick mee⁰' Proeven, fchoon Lief, of ghy oock zijt te kleen. 8. En vraeght niet al te veel, Maer fiaei hardt aen den Ploegh » Wy Meyskens, wy zijn eel: En vraeght niet al te veel» Sonder twiftof krackeel, Soo doet r.a uw gevoegh. En vraeght niet alte veel > Macr flaet handt aen den Ploegh : Ben ick dan te kleyn, foo maeckt my groot genoeg"' 9. Graf-fihrift. Hier onder lcydt > Een jonge Meyt > Dieplach te zijn, Vrolijck van praet, Eerlijck vandaedt,. Schoon van aenfehijn. Met hare vrcught, Heeft fy verheught, Groot ende kleyn: Maerhacr verdriet, Klaeghde fy.niet, Dan Godt alleyp. Den wegh ter doodt. Deur lijden groot, Is fy getreden: i'it ï aziro bloot, Jl>

-ocr page 104-



		Van de Rommelfoo. iof '^� Abrahams fchoot, "uftfy in vieden. Amen. ��. ï Aiiijtghyop my nu feer geitoort > ygramfchap fal ickin 't foct gebruycker) t �'� u heb ick veel vreughts oorboort, �; ^z')t ghy op my nu feer geiloort; ijQ '""" ^cen ander die u w herte bekoort > Ijjilt hem vry in uwarmkens luycken. 5' Zij t ghy op my nu feer geitoort > * gramfchap fal ick in 't toet gebruycken. II. jj. Waer is, fchoon Lief, den tiidt voorleden , 'e Ons dede hanteeren folaes en vreught ? ?'» wy namen fpraken met lieflijclce reden �, Äer is,fchoon lief, den tiidt voorleden , v^e uw hart en 't mijn ftelde in vreden ? vj^erfcheyden van u, maeckt ongeneught. v?.^aer is,fchoon Lief, den tijdt voorleden ₉i;^Ie ons dede hanteeren folaes en vreught ? tynft'erom, Lief, als ghy niet flapen meughs. . "reter meent ghy te wefen eel , mdatghydraeght Zijd en Fluweel ? jf om dat ghy hebt foo fraeyen Van ? Qj^en : maer waert ghy eel van geflacht _sS� ^gefondertdeurdeughtofkracht». ⁰ Waert ghy eerft een Edelman, jyftlderlieffte ghy geeft my bioffmen en blaen , W' die de vrucht begeert leplocken : J) 't fal ick hier anders uyt verftaen , ^ïn dat ghy niet v/iltdan beerten en jockeu? eerft de bladen en bloemen fder, t,_5e'f.Uchte moet noch wat zun gefpaeri, V_CJ ^e het rijpen, foo wordtfegoet: ^Sedt ghy ft kleyn, foo zij t ghy 't groot aki* v/s«;; *� S* :�. -Am

-ocr page 105-



		io6 Hst eerfteSchock 14. �� Arent. Heb ick geen geloof, ghy averechte Loth ? Om dat ick niet geloof, dat ghy gelooft in Godt! Nochtans geloot ick dat ghy 't Vaderlandt verliet. Om 't geloof, en ghy kent uw Pater Nofter niet. lek geloof dat ghy zitteen Kali, fijn ift , lek geloof dat ghy den Paus houdt voor Antechrifti lek geloof dat ghy haet d'Inquifity van Spanjen , En kortwijhgen Raec zijt by den Prince van Oranje' lek geioof dat gy een Landsknecht lij t by de wil¹" lek geloof dat ghy een Ruyter zijt achter 'tgordiji" Ick geloof dat uw Wijf u maeckte rijck, Ick geloof dat ghy Commiflaiis zijt van den dijck- lek geloof dat ghy zij t een Gans of Duyf, Een Uyl of Kievit met een groote kuyf > , Of een Koeckoeckdiede Nachtegael wil verdoovC' Dan dat ghy een Aient zijt en kan ick niet geloovti¹' ir� Die u vrijt mooght ghy niet lyen , En die ghy begeert, komt u niet vryen : Ghy mochtet uw dagen niet beter paffen, Om tuffchen twee ftoelen te raken in der affen. 16. Uyt uw finne, feght ghy, foudtghy worden wel' Als ghy liet een pufpuntige flordebel; Dan op dat u deur fulcks geen leet gefchiet, Soo rade ick u, kijekt in defpiegel niet. 17� Als ick 's avonds voorby uw huys loop hoep«" Daer ghy ftaet tuffchen twee fteenen floepen, En ick van groeten u fchenck uw deel: Soo antwoordt ghy alle drie even veel. 18. Heteerfl dattet aen u werdt verfocht, Slaet toe de koop uw Lief op trouwen > 't Is beter berouwen en verkocht, Dan behouwen en berouwen. 19- Met Water dorfchen, Eyeren fchillen > Met Neten kraken, Vorfchen villen > �

-ocr page 106-



		Van de Rommelfoo� a�>7 ί�^η met Janneken een jaerte vryen» "Ultghyeven veel bedyen. ao. j. Ghy zijt foofchoon en foet van wefen > j^^at ick voor u niet bid den Heer, t;^ai1 dat hy u flechts behoudt in defen: "'antfchoondermaeckt hyu nimmermeer. 21. ₀ 4en mach my wel elwaerts no�n te gaft _�jJO- met Wijn en Bier wel te rra�eeren: �^aer nergens is beter op my gepaft, '1 dacrick met u mach triumpheeren, 22. van have, flux van leden > (j^r°Ujck van praec, foet van zeden , �^choon van aenficht, wijs van finnen , ^at droes en foude u niet beminnen ? 2.5. v. ^hy hebt foo dick by uw eedt verklaerε» js^5t ghy geen ander en foudt beminnen , q?" ghy reeckende doe al fonder waerd't, V fult efter wel bet verfmnen. Truy beval haer Soon dat hy een Vryller > van hae� - verfpiec, l°udegaen vryen, wiens naem hy alleenlijck wift: {,^5ει om datter meer als een Hondt lodder hiet > jjj-eft hy hier door de recht-fchuldige gemift, ' 'prekende van liefde aen die op fulcks niet had ge- %\ gift. (gtont s ₀ fghhemfoeteliick, feggende, ick ken des Vryers )^<1 Liet ick meen 't feker fonder argh of lift , ^I^Mcke hier oock aenidat uw hert my Liefde jont; ^e flaghis my foo foet, als een fuyekerkoeck in mijn mondt. �ti j^fcer dat men u voor wijs fiet an, b_at) * Wen u Loeris acht voor een Man, ^er τ ^^at ^uw ^Baerc' d'^e ^u °° ^^an vergieren: ^Lo«tis, dat ick « »cht voor eea loen, e e* Voet

-ocr page 107-



		to8 Het eerfte Schock Voor een geck, voor een dwaes, voor een mal Κ>~ procn ) Danckt dat> Loeris, uw eygen manieren. 16. Het fweeren is by u alfoo gcmeyn , Ghy fwecrt om eendingh,'c iy groot oikleyn , Ghy fwecrt wel als u bij t een Vloo, Ghy fwecrt wel om een Haverftroo, Ghy ibudc om een Beulingh wel fweeren liet, Dat het Vereken gortights. endeught niet: Maer al fwoert ghy by den Duyvel of onfen Heef f Soo lal ick u gelooveu doch nimmermeer. 7- Zijt gegroet, mijn Lieffte, boven alle Vrouwen-; Zijtgegroet, de fchoonfte in 's weteldts rondth�yt '■ Zij t gegroet, die ick met vreughden moet aenfch" wen : Zijtgegroet, de Lieffte boven alle Vrouwen : . Zijt gegroet,op wicn ick mijngepeyns moet botiW' Zi\|t gegroet, op wien mijn levens grondt leydt'. Zijt gegroet, mijn Liefde boven alle Vrouwen: Zijt gegroet, de fchoonfle in 's werelts rondth�yt' Godt geve u goeden dagh en goede gefontheyt. 18. Stryen,, en fchanffen,, foo doen de Hanflen , Die krijgen leeren: Vryen,, en danflen,, om Roofe-kranffen » Die liefd hanteeren. 29. Hyis een dwaes, ja vertwijffelt foc, Die Venus kindt acht voor een Godt; J_f* Want Godt is goet, fijn goetheyt wy mereken,, * (el� Kupido iseeu fchelm, 't blijektaen fijn werck^�l" 3°� Γ- Grootefpoet,, is felden goet,,dus loopt nietfr^eli Maer gaet traegh,, en llaegh�ghy fulter kom^e0Dan wilt ghy vliegen, gehjek doet uw ged^cllC' Ghy deed deesxeyle wel opeender nacl»^c' Maeral ginght ghy in uw-droom teR<"^tien' Soo fult ghy wen wijs wederom kom^eD� ^ -^sf 31. v-

-ocr page 108-



	Van ae Rommelfoo. 109

		;:.
		;:.
. Quaedt is de Wolf die de Schapen quelt -, , H�stelt is de Regen op 't rijpe Koren, g�aedf i_s de Wmdt die de Boomen velt , x�edt is voor my mijn Liefkens toren. 31. » ^s°et is de Regen op 't gezacnde Vlas, j ^et 2-ijη de Bladen den gefpa^nden Geyt > j°^et is de Koeyen het groene Gras > °^et is voor my een jonge Μ ey t. 35� , Ms ghy doet een eerlijike daer-, jj '^s' t met moeyten en aibeydt groot» ^e arbeydt door den ruft vergaet, ¹¹ de eereblijfc oock na aedoodc. toaer lbo ghy doet een fchandelijck ftick , jl is daer welluftin begrepen 1 v^le luil (al vergaen met een kliek > ⁰ Ceuwigh fal u de fchandc na fljepen. . 34�� , Meyskensvande courtozy■, ^efthicrvry, 's u de Jongers doen honneur, �J'lgnt, en fcght na d'oude fleur , ^'arnmercy. 3ί� j, ^eysken door der* minnen dwanck , ^ⁿ ick kranck , t ''de ghy de fieckt' genefen , ^ foude fcggen mee vroliick wefen , 'Ooten danclc- 3«-' v-Nergens beter dan inde Kerck is de Paep devoot, ^ergens beter is de Vryer, dan daer dat hy fijn Lief ^ 'aenfehouwt, jegens beter is'c Kint, dan op fij η Moeders fchoot > ^JS^tis beter is de Vis, dan in 't Water kout, jegens b_e[eI ;_s d_e Vogel, dan in 't wilde Wout,. fcterf^Cns ^betcr ^is ^de ^K°^e' ^dan ⁱⁿ'' S^roenc ^Gras � S«ns betet is 't geit dan in eygen us, �7 37 De

-ocr page 109-



		HO J-i'et ectfte Schock ⁿ7> De Wereldt-wijfe op fijn kloeck vernuftig!¹' ftandt, De Rij cke op fijn ongewis veranderlij ck goedt» De Stacke opfijn gewapende borft en handt > De Jonge op Ijj η onverfochte reuckeloofe moedt > Op hooge Mueren, dicke Wallen de bloode fot: Maer de Geloovige verlaet hem alleen op Godc. 38. Vreemde Bedelaers te maken Heeren > Boeven verheven in grooter eeren, Uyt den landejagenden rechten Patriot: Den Rijckengoederen confifqueeren , De arme Gemeente fchatten en fcheeren , Is der Tyrannen raedt, daedt en (lot: Een oprechte Oirerigheyt is een gaef van Godt. 39� Schepen die wetend valfch oordeel velt, Koopman die verdurven Ware verkoopt voor got'' Prieiler die gierigb is in 't vergaren van gek , Vuylc Hoeie die fich fchoon voor doet, En folliciteren in groote Heeren hoven, En fal hem niemandt feer beloven. 40. Op de Bmyhft van Willem A. en Tri/n ΐ� Geluck Maget van leden onbevleckt, Geluck Vryfter eertijdts van veele bemint, Geluck Bruyt met kranfen van eeren gedeckt, Geluck Vrouwe van de fchoonft� die men vint > Godt make u moeder binnen 's Jaers van een kio^f',(C �ytdruckcnde 't beeldt van uw Bruydegom getr"¹¹Geluck Maget, Vryfter, Bruydt, ende Vrouw. 41. Op He Bruyhft van Dierget en Godefrid, Noyt fchoonder dagh, noyt blijder tijdinge > Noyt meerfolaes, noyt meerverblijdinge, Noyt om droefheyt te ftaken foo feer bereydr, Noyt foo genegen tot fpeelen en fingen , f₀rirJ' Noyt jeuckten mijn voeten foo om danffe« ^eD " gen, Dan nu Diewer (wat fchaettet gefeydt) Van Godes-fredi wordt t« neer geleydc� oi

-ocr page 110-



		Van de Rommelfoo. isM 42. Op de Bruyloft van Machtelt. 4,1 fachtjes loetjes in 't danfien en fpringen, . j ftchtjes foetjes in 't fpeelen en fingen, .. '�chtjes foetjes in 't praten en rellen j , '�chtjes foetjes in 't kittelen en toeken > es foetjes in 't boerten en jocken : j) nachtjes e» foetjes in 't l'oencn en lellen : Q^,n als ghy uw Lief, die daer na wacht,, velt, °°tgeef u ge!uck,en toont dan uw macht,, helt; , ύΑ� Tafel-recht.* y ' Hooft van de d 1 ich (y Wacrdt en Waerdinne > jj .^rwaendecourtofykon"ic hier niet inne , te. ^eft en goets ronds na Hollandtfche aert, '^coiandt z,y boven deuomgangermetdrinckenbe- ]>, fwaett : s,'^ck moet fitten daer de Waerdt fal beveelert: j,^c" minften moet elck een Liedeken queelen : 5'^l Tafel-bordt^ u gegeven, laet voor u leggen , jP°ut niet het woordt (wat fou men feggen) te^�en de helft van het gediende en dient niet voort: '^cRiandt waeyc met fijn hoedt na de benedijftis ge- jj_Q hoort, V₀Q'ⁿ.^ecns ^fal hem niemandt excufeeten : tv. , . ^e'^c boertigh en eerlijck, na uw felfs begeeren« j^lcnieterfchimp, trots, fmaedt, onwil, ^°jnoet dewijfte hier fwijgen ftil : ^ck doe voort fijn beft om't gefelfchap te verma- \ ken, �_eC "en moet men daer niet ten quaden of kaken ; fcj ρ Wetten gaf Roemet in fij η eygen huys , '^c niet en behagen, die blij ve t'hays. �> r 44�� Ali ^e ^fchoo»heyt van uw aenfehijn klaer, C^8aer� \Vi^C?,^enprijfcnoveral, �>a� ,^ls'^er die anders feggen fal ' <s waer ? 1» 'r »^ei^�ck <«^J« Bruydt verwacht, BWacht, Coit*

-ocr page 111-



		� � � Het eerfte Schock Godrgeef dattet u moet gebeuren , Van uw Liefken i'ondei treuren . Nu te nacht. Ghy bewijftbyjonghenoudt > Deur u kout, Dat in een fchoon lijf, wefen cerbaer, Is gclijck een fchoon blinckende klaer Pari in't gout. 47� Wift ghy Mey sfccn het fecreet, Dat ick weet > Om uw deckte tegenefen , Ick wed dat ghy terftondt ioudt wefen Algereet. 48. Meysken hebt ghy uw Lief befpiet, Haeft u fiet, Om hem te krijgen aen uw lij f, Dan foo lult ghy lijneen Wijf, Suit ghy niet ? 49� Hier mede weidt u geluck- Vfeuw Bruyt, Als't is uyt, Menfal't u geven in uw handt , Wilt het lappen ('t is geen fchandt) In uw huyt. 50. Ghy wilt niet dan uyt twee de derde gelöovefl' Met uw neus foudt ghy wel eenklaphout klorcfl' "Wil ick u feggen wat ick gis, Dattetis, Waerom ghy niet en wordt gevrijt, Omdat men wel fiet datghyzijc, Vleys noch Vis. ia- Al zi] u alle Meyskens gay, in de May» ��

-ocr page 112-



		V.mdeRommelfoo. lij _b^Q° wordt ghy nochtans geprefen , r,^4ttet onder haer mach weien , «ofoofray. Si- ly^ck vcrfta niet defe rancken , r>^le<1aer wancken, h^llci<:t de Mcyskens onvertfaeght, JH (alhoewel 't haer niet behaeght) ''idt dancken. . J4. ff. Uurcntfx.aen Roemers antwoirdt. S ^Bie haer bemint,mach wenfclien om mijn fkrven, j?⁰ hy dan vindt hope om te verwerven, vdientfe trouw,, maer ick houw 4]�^V°or gewis, '«W ick nou,, iy fou My volgen lis. *sa�* J' Mocht haer betamen�voert ghy van defer erven, \.^et de Vryers al t'famen � datfe dan riep om fterveu! ³«t waert ghy doodt,, en een ander haer boot , »., Metlieaijck praten,, trouw, ^E«er ick waen,, datfe nau een traea, °m uwer liefden laten,, fou. �6- Ant-mttordt. , & begeer niet meer, al wilde men my geven,* i'Midas rijekdommen tot rrfijnder baten, v" genoegh is tot onderhoudt van 't leven , h^ct met wil ick my wel genoegen laten , ^,a t>wit mtut,* behaeght my boven maten. 57- i ^dicu j,_cf_eli_en en dochters mede, A6^leu Amfterdam, wel fchoone tod«, Ad^leu� fchtijf ick voor eenen tijdt. Aj'^Cu getieughce en alle jolijt > A>» danilen, fpringen en fuaren-geluyt, Ad-^u bommel, trompet ende fluyt, AÏ^al dat vreught mach verwecken, �j^U ^Van niet '^0O ^wii ^ick ^trccken� U ^dle« praten, kouten en'divifccren ,. ^c "ochters inde Doelen gaenfpafeeren �
			!s
			!s

-ocr page 113-



		114 Het eerfte Schock In de May of by de Mane-fchijn ; Adieu, � klare Rijnfche Wijn , Adieu Poflet daer ick of droom, Adieu Stremmelis ende Room, Adieu Sint Anthonis-dijck en Outewael, Adieu fegh ick u altemael. Adieu Anneken Huys en Reguliers Hof» Adieu Jan ghy fneedt die kaes te grof, Met uw Ysbolten en Suycker-peeren , Adieu Haerlem, daer men de krijgh ufceren , Adieu Heemilee, en dat deur bedwangh, Adieu Mai ryken Kuyers met uwen foeten fangh > Die ghy als een Nachtegael i�nght onderde Linde^:Adieu, vaer wel, tot dat ick u weder vinde. Adieu Aerden-hout en Overveen , Adieu /acht-honden groot ende kleen, Adieu Duynen daer ick op plach te jagen > Adieu Hafen, Konijnen, ghy fult niet meer klagen» Over my: Adieu fegh ick voor een balf Jaer, Godc beteruw fchade om dragen fwaer, Tegen dat ick u weder koom vifitceren ; Adieu, ick hoop de tijdt fal keeren. Adieu Hof vol bloemen gepoot, Adieu Angulieren en Rooskens root, Adieu duyfent fchoon, als mijn Lief playfanr, Die niet hoe langet hoe liever is in 't herte geplafl" Adieu Leli�n wit, en welrieckende Violetten, Adieu Gout-bloemen, adieu Brunetten, Adieu Tydelofen, en adieu Aqucleyen : Adieu, ick wil my gaen yermeyen. Nu wel aen, adieu en blijft gef�nt, Adieu mijn waerdrlte rooder mondt ι Adieu mijn Lief in liefden rebel, Adieu ghy kent u felven wel, Adieu ick fal u altijdt ecren , Het zy in 't gaen of in 't keeren , Adieu mijn hert hebt ghy cc pandt, Adieu, want ick treek uyt hetlandt. Adieu Kupido met uw booghenfchi^c!^lten' Schiet mijn Lief, of doet mijn Liefde fvvichtcn » ^.

-ocr page 114-

jj _n Van de Rommclfoo. � � f

»*^w'jl ick van haer ben abfent r

?T!^eu plactfe daerfe my eerft worde bekent,

^,1�« Huys daer ick haer eerft van minnen acn-
i,. fprack ■

jj ^leU leegh erf daer fy feer veifcbrack ,
ij?'ek haerfubijt quam overvallen ,

"'«u mijn Licfi ick wil niet meer kallen.
j8.
Jj"« fchrale Water uyt een koperen vlotele,
h^et groene Wey uyt een houten fchotele ,
J)^et Po�Fe-bier uyt tinnen flappers wichtigh,
). *lare Wij � uyt Roemers heel deurlichtigh :

^c" mach 't weelinge Kandeel uyt gulden ftop en
b fchincken _;

⁰ niet beter als Mos uyt een aerden kopken dnni-
ken.

^o. Tot'janm doufa,
gelijcke boom, gelijcke bladen,
tjJ.'Jcke kaes, gelijcke maden »
� ikke finnen, gelijcke raedt,

rJ.'i^cke merekt, gelijcke koo

pe.

rj_c].'J*e vreefe, gelijcke hope .
\^1J "'""� gelijcke daedr:
$ meen ick dat ghy wel verftaet
Q '^eroW u E. Janiu isgeheeten ?

�kt ghy bemint d'oude en nieuwe Poëten.

O ■�■ ^6o'

tyj/'jekdom, Moeder van alle quaet,

0� ^V!U) ^vallciie verradery ,
V₀ Jter van forgh, Sufter Jun haet,
tj ^e''er van alle fchelmery ,
ï^hebbcn dat doet vreefen ,
°>5t te hebben droevigh wefen.

Op,^s|lIant Vrycr het ryeii is gedaen,
't ij'^ater mocht ghy vrycngaen,
Mc ^ar,ders als 't was in voorleden Jaren .

5t r °P ^tvs ^te ryen,enin � water

^G,ftm^ht 8^hyJ^an� *»i« è^hy^aI ^wiJ^s?

^cn op 't water, en brandt het ys ?

te varen ;

öj. H. Lm-

-ocr page 115-



		� �� Het eerfte Schock 6z. �. Lourifz. nen Hoemer. Bef et,, 't iiediet,, van defcn fin : Maer acht,, die 't a>racbt� te meer noch min� Wat ftaet of handel füllen -wy beft verkicfen > Roemer, goede vrieudt, om geluckigh te leven? , 't Hof doet veel lieden haer goedt en tijde verlief'¹^ DieKoopmanlchap wert met veel moey tens gedre' Den Zee-man liet men door groot perijckel ihevC' Seiden byhuys, en dickwils indoodts noodt; Die Landt� man oock moet hem met vlij t begeve"' Tot wereken enflavenfal hy hebben 't broodt ; ^, De Wcrelt te befoecken maeckt denRijcken<i^lC)> ■wils bloot; Die veel goets heeft, die ilaet veel avontucren; En niet te hebben, is arger dan de doodt; d'Huweüjcke ftaet brouwt oock vee! quadekui'CÖ' En d'ongehuwede moetet al alleen befueren j Kinderen te hebben, en geen te hebben mede, Doet bey den Menfch dick ongeruftigh treuren; De jonckheydtis dom, enonbequaemvan zeden! d'Ouderdom is quellijck met ongefonde leden > Eu vreefe des doodts of lijden te verwerven: Dus Roemer Viffcher is dit de befte reden , Of noyt te zijn, of geboren zijnde, fterven ? 63. Roemers antwoordt. �� tin bloem de Spinne,, is Cratesvanfinne, 'f Leven te gebruiken : MaeralsHonicbde Byen,, Metrodorm 'tvtrblyil' Daeruyt kjmfuye\ea. Watwegh des levens dat ghy wilt wandele"' Daer vindt ghy geneughte; gemack of eer; _je<i t Soo ghy 't Hof wilt volgen, en 't pleyten han<i^{Ghy krijght een faem en geit dats meer; , Maer uw verftandt moet ghy hieroeffenente¹^ En byhuys te blijven vindt ghy eenruftighl^e' Soo op't landt te woonen is uw begeer, _cje"^c<l' 't Aenfchouwen der Ackeren fal uw geneug' jj_fSoo ghy in de Koopmanfchap wel zijtbedr^sïOf met perijckel over Zee wilt varen, �_� kle*^cl] De winft faj 't verfoetcn,die mendaM »^en ' ��

-ocr page 116-



		�.. Van de Rommelfoo. j � � ^Jtghybuytcnslandts, wilt u niet befwaren: » ^s ghy veel gelts hebt, men fiet u garen, (ji ^nebdy geen foo durfdy u niet 1'chamen, Jj y �ijt Tonder forgh en hebt nier te bewaren ; ïnt ^y ^ecn W\)f> �^�� ^te^'^c Kinderen t'lamen, v,«^ebr ghy geen, ghy beforght geen kramen > S '^� ghy een Vader die ti � Kinderen heeft belïnt> j.' gullen u beminnen, als't wel fou betamen: 5t> S'gVgceri kinderen by uwhuys-vrou bemint> k n d-rtdy met forgen als een Vader voor fijn kint: 5_Q 8^pHjck als mende eught feerfch >on bctgr ieyen> jv° ncr _men oock verilant in de graeuwheyt geprinC; j) ^s wtct ick niet waerom ghyu gaet moeyen , \f^l* Bhy geboren zijnde, tot itewen wilt fpoeyen : b y rnoeten ons deel hebben,als d'ander mcnfchen,,al: 'o goec Man de doot, noch vrcefen,ncch wenfchen,, fal.

			Het tweede S C � O C � Van de KOMMELSOO. Rleyne Gedichten w/t Cato, om op Tafel- borden tefchrijven. ^ tatigh of vrolijck, foo de tijdt eyfcht,foo zijt, ^0rider fchande fchickt hem de Wijle na den tijc. ^?^ul<iigh leert dragen desarmoeds laft, ^Kt *ij t ghy geworden des werclrs galt. s. "ooi

-ocr page 117-



		118 Het tweede Schock 3� Voor de leftc ure weeft niet al te beducht» Die de doodt vreeit, verlieli des levens vrucht� 4�� Op dat u niet en gebreeckt> wilt met vergeten > Dat men wel mach fparen,en fat eten. e�. i. Mooght ghy niemant helpen fonder fcha of fcb'' Spoedt Ui want dat is winft voor de handc. 6. Schud quaet vermoeden uy t uwen fchoot, Vreefcn en vermoeden is een dagelijckfche doodt� 7- De fchande van uw vricndt wilt helpen decken >. g Om 'tverdriec tefchouwenj dat men met hem' gecken. S. Der onwaerdiger voorfpoedt laet u niet quell'" 't Geluck verheft den quaden om lager te vellen. 9� Wilt ghy leven langh, fterck en gefönt, Steeckt het leckere beetjen dick bezijden uw m"⁰ ' Die uyt het verleden merekt het toekomende * Sulck een die weet tij � weetjen wel. II. Dat u belooft is> wilt niemandt vafl tocfeggefl' �. Want ghy mooght de fchult wel op een ander lei' ia. pt Lijdt ghy fchadeaen uw goedt, laet u dat fo* niet rouwen: ,, Maer fielt u te vreden met dat ghy hebt behoutf' '3� . ,�' Ofterflijck Menfch.waeropis dat ghy betre" Die op een anders doodt uw weelde bouwt. Laet de geheymeniflên Godts, en den He»¹ fpien, . jjfl" Dewijl ghy fterffelijck zi.it, wilt ope^erfl'J^c genfien. , �⁽'*

-ocr page 118-



		Van de Rommelioo. 11 , �� ^ruyckt dat ghy hebt of weet te werven, ^eeft niet armelijck. om rijck ce fterven. �» \6. Boertige.* ta,³^ Sⁿ/ ⁿ'^ec ^meer gedroncken dan gelcfen � ^eus en fou foo root niet wefen. t;₀ ^e" lubt een Haen om dat hy fou groeycn te bet > Shy zjjt gelubt, zijt ghy dacrom foo vet ? \ "y Zijtgoetronds, merck ick aen dy : «ut veeltijdt vindeick u by my. W ^ac aenficht volgekarbonckeldedatten , s ^5t ghy alle daeghs dragen, of't fou vermatten. Ij t>at uw leden trillen, en uw handen beven, ' dat van veel om Godts-willen geven ? b, ^earrnen tebeforgen wiltghy niet laten blijven, ^0tr» willen de Heydens de Kerftenen verdrijven. j_s* 22. \ �, ^k°ocken foo beforght van vleys en fpeck , " Peulu ? Soo forghc voor geen gebreck. Oh ¹Ï' � boudt veel van de gracy > foo uw aenficht be» \ wijft, '^eel liever noch hoort ghy de benedijft. _ht);._r. *� '6to�^1Jn ^k"'P ^fet ^orn ^te ^vangen vreemde Meefen , ^wil bedriegen, of bedrogen wefen. \₅ 'hier niet prikken, om van ons te blaffen, k'er een Hoy-bergh wel een Gans Ibud ftraffen. " hek ^y ^⁰⁰ meefterlij ck een Hoen kondt breken, ¹ ghy Sondaghs niet geleert inde preken. ^ls '7� %_t^Cen alleen by eene gepaert is, ^c«nc en een wat elcks aert is. »8. Die

-ocr page 119-



	iio Het tweede Schock a8. Pic te tiid gebiuyckt Konft, Haef en VrouW > Die heeft wat, ais hy 't hebben fou. zo. Op het Oordeel -van Paris. Dier jeught onbedacht,, heeft in fijn macht» Den prijs te geen, Wordt rijeke pracht,, met wijsheyt veracht > En Uiil vc'heven. o. Op de veranterin^e van ^Aiieon,* Die al fijn behagen., hier wilt bejagen, Tot allen ilonden, Sal worden verdagen,, als 't beeil in de lagen» Van lijn felfs houden. 3 � � Ju Ghy weent, ghy lacht, ghy zilt verblijt en bed'.⁰Ghy loopt, gtw ruft, ghyiiit rijck, en ghy bchoe'¹',. Ghy zijt vei wondert Harmao , watudusd^¹

		finnen ,	��,�'
			��,�'
Sulcks is 't gemeene leven van al de geen die mi⁰¹¹' 31. Des Menfchen leven, ïiel, vleyfch en bloedt. Is geldt, en 't vermaledijde goedt �, Die 'c niet en heeft, noch daerom weet geen rae"'' Die islcveudtgh doodt aldacrhygaet. 33- _(c, Laet ghyu genoegen met dat de natuerbcho^eISoo fult ghy door armocd niet worden bedroeft '�� Dan foeckt gy uw begeeren te krijgen met pra¹¹' Soo fult ghy nimmermeer worden rijck. 34 Of Paefch daghaen H. L. Spiegel. �&* Seght Hendrick, wout ghy niet dattet al rfl" was f Want by Vryfters te gaen geeft huyden geen p³';',^'¹¹En in de Herbergh is 't fchand, ja by de CathoW By der ftraten te wandelen feer qlialijck ftaet � Kaetfen, dobbelen, of fpeelen is oock geen fäf¹' In de Kerck foudt ghy al te langh futen '� ïj Buytcn op den dijck foudt ghy u feer beö'jf' ^�' Geibnt t'huysblijven kan ick fo qualij'¹¹ . ' ^y. Weet ghy nergens te gaen ? {ookocai^iM ' - �^�1'*

-ocr page 120-



		Van de Rommelfoo. 111 3J". Aatamrit van �. L. Spiegel, Wifl: ick nergens te geen , en quam ick u dan he- » foeckcn, Oo had ick luttel dancks van fulck bedrijf: j^an nu heb ik t'huys wel gefelfchap aen mij � boeken, j 1 op ftraet daet. loop ick niemandc op 't lij f _;ir^uft my mijn Lief teilen, tot mijn gerijf, > ^at paile noy t beter als op defe.n dagh, j? de Kerck zijnde, en fbo ick daer wat blijf, jsr is gefpel cn gcfangh, oock geen quaet gelach , °chtans koom ick u by, als die wel beter mach. 35. Op de Briiyloft van Jllarten en Helena.* & ^ls milde Märten mildelijck fchinckc» > "Vrolijcke Helene begeerlijckdrinckt» � ^at dat elck een bracht op de beene , Sht dan dactec een paer is, een Heel ccnc. . 37� ^.Nieuwe Kleeren zijn onmackelijck, v!⁵uv/-e Klercken fchrijven klackelijck, jj!⁽oe Wagens altijdt kraken, ^!^eUWe Schepen zeylen qualijck , W^5uw Gereetfchap is ongalijck, k:'"¹" Schouten fcherper waken � .. »euwe Wetten veel luy laken. 38. j^ieuwe Kramers die wel borgen , ^j^eUwe Doctoren ftout in 't worgen» ^^uVre Preeckacrs foet van leeringe > ^UVfe Hoeren die wel fingen , ^j⁶Uwe Speel-luy die vrtughe bringen > Jjjj^c Waerden vet van fmeeringe > "ben altijdt goede nceringe. ^j^euwe Wijn, nieuwe Vaten, istj.^e Honigh, nieuwe Raten, ^iJ)** Danffer«, nieuwe Pretten . ^i_tj ^e Liefde, nieuwe Vernichten, ^i₅y^^e Oorlogh, nieuwe geruchten, ti_Cu^ePaus, nieuwe Gefeiten, ^Wc Heeren, nieuwe Wetten. f +0; Nieuwe

-ocr page 121-



		11 ζ Het tweede Schock van de R.omffl^e"� 40. Nieuwe Boecken doen wel lefen > Nieuwgchuwet wel t'huys wefcn, Nieuwe Haringh krijght de Kroon » Nieuwe Vryfterszijn niet fpijtigh , Nieuwe Maeghdendienen vlijtigh > Nieuwe Liedt is foet van toon > Nieuwe befemen vegen fchoon. 41. Dieals fterfFelijck Menfch verteert fijngocdt > En fpaert hetgelijck of hy noch een tijdt lou leV^cSulck man is wijs, en van een recht gcmoedc > En weet wel waer hy 'c fal nemen en geven. 4²� Sooden tijdt is, fy moet geleden zijn. Men mach hopen dattet lal beteren dra, Die wenfehtenkan niet wel te vredenzijn , Dies ick van my geheel ontfla , Den tegenwoordigen tijdt wil ick flaenga > Den verleden kan ick niet weder locken , Wachtende wat de toekomende fal brengen n�< Enhier-en tuflchenlacchen, boerten,jocken. * ~EyiAe van de Rommelfoo.

			*uP^v*

-ocr page 122-



RAEDTSELEN. 14. ONs allen is gegeven van den Heer der Heeren , Yct wat, dat wy geenfins mogen ontbeeren , En nochtans wordt gefocht van Mannen en j. Wijven , '3del en manier om dat te verdrijven. 'Pfi* ^}d* J) X daegh ben ick meeft bol en facht, V "leefte verdruckingh lijd ick by nacht > S' ^ee goe lieven ploegen op my om vrucht, 'Dte Luyerijns gefelfchap hout my ingrootef waer- h- ^dcn' Ü' yel is van 't meeft lijdende gewas der aerden, 'In ingewant heeft vleys gedragen by de lucht. ■ippig «33- , 12. i._eyⁿ �5f 's geblafen een levendigen Geeft, )ij_e " 'gh nochtans heb ick noyt geweeft , W ^urven b^en 'ck gegiert by de grondt , ^0 j" ^het Barckhoutheb ick een gladde mondt» Mc» } ^^en '^ck a'^s een omgekeerde Kloek, tclj ,"^et deur en deur mijn klare Rock, fc(_e ^en aendiendeï van de verdrijver van rouw j V_ü ^f ^Vord ick gefoent dan eenige Vrouw, È^^rt ben ick een lichter van de Kan , 'ie dit fchrcef was mijn genan. ⁵°4" ^Vo"e fpinrocken heb ick van binnen , ��_5[5^�handen kan ick braeyen en fijn garen fpinnen₉ ⁰ b^C^^bitlt ^voor ^de ^v°g^elaers ^�0�"^� ^en final, «hoor ick mede onder het getal.

	Fi	11. Nieuw
		11. Nieuw

-ocr page 123-



			� *4 Racitfelcu.

		1ɷ. Nieuw ben ick heel wit, en gebefight viel. Ick floot feer dick tegen fwarte kuilen, Van binnen met hayr, en van buyccn kael, Het Gelderfe Oorlogh komt met mijn ruften. Die moede van leegh gaenjaeght my met luiten, Horwaert en derwaert met een getralyde bril, En die my j aeght ftaet felfs niet ftil, Voort al die haer op my willen geneeren. Die moeten eerft »1 haer goedt verteeren. 7� Van binnen hol ben ick, een vierkant gemack» Dicht zijn mijn wanten, en gat is mijn dack, Mijn hert is vyer, mijn maegh met een drey > Is in een oven gebacken van gekneden kley, Meeft ben ick onderfaet van dat elck man begeert, Daer de luftige Troya om is gedeftruecrt. ■fonts v>I 8. Half ben ick van een morfigh Vereken genomen, «V Ander helft is uyt het wilde Wout gekomen . '�Met heet peck ben ick in 't gatgefteken , Daer ick ben, en fal geen pluymftrijcker gebreken > Die niet flordigh en is houdt my in fij � gemack » Maei Pieter Puntigh draeght my in (ij � lack. i8. Ick ben een fchuer voor des Bedelaers kooren > De Jonckvrouwe met my uyt linckeren gaet, Wordt gekocht voor 't kindt eer 't is geboore«» De Zant-man gebmyekt my voor fijn m*'' De Kramer beflaet,, in my veel Waren > Uk ben gewtven van gewoßen garen-

-ocr page 124-

Raedtfelen. ι**�

3�

De Sone van die het al weet, heeft en fict,
OpdeWcrek wefendeenhad my niet,
Mijn coleuris wit, root, groen, of paers,
^Js Nachts dien ick het hooft, en daeghs de naers.»
En als mij η naem een werck beduyt,
�en ick de meefte luft op een na van de Bruyt.

�«»» Ψ3

10.

Ick heb geen mondt, maer wel lange tanden ,
t Scheel legh ick over een %y door onkorjftige handen»
Tapifleryen, linden noch wollen laken,
"°ud men rechtfinnigh ibndcr my k�nnen maken,
Ter jacht word ick gevoert in het Wout,
Daeimen'l gevangen verlieft.en 't ongevangen behowj.'

.«.

. Mijn bloedt is foo fmakeli�ck als Rijnfe mos>
Mijn hert is hart, mijnvleyfchis ros,
«Coralijcker is mijn vel dan de lippen van uw Lief»
*« hy die my fteck die en is geen dief.

12.
. Ick heb twee ooren, en:hoor niet met allen *
j^CK hebeen tongh,en ick kan niet kallen,
J-k heb een groote buyck die vol is met een veegh ,
^trghy honden foudt tellen isfe wederom leegh ,

:^c« help leer heerlijck de pijpen ftcllen,

'»'t gil't van de neufen mach men my
?? de Alcumiilen ben ick feer liefen -

wel tellen,

aert,

^k woongemeenlijck op alle-mans haert,
^�lckwil_s noemt men my by d'Ambachten van 't
v, kleyn gewin,

^4Nl1 raedt _&h� Heeren wat dat ick bin ?

■^sip^ssvja "'S

f 3

J3- Jan-

-ocr page 125-



		12(5 Raedti�ls. '3� Jamieken had fdatfe noy t voelde noch fagh , Noch noycwiftfywaer't Hordt oflagh) Een juweelken veel wacrder dan gulden treforeB, In een oogcnb�ck is fy dat geworden quijt, En die het nam krecgh nie: cene mijt, Dan moede lenden van fijn uytvcikoren, Nu feght doch wat dat fy heeft verloren ? �tuepqiirjt 14.. Vulcanus is mijn Vader vermaert: Natuerede Moeder die my heeft gebaert; Minerva gebruyekt myin den ftiijdt, lek ben opgevoede van konft en tijde Niet kan mij η groote krachte geven : Drie fubftanticn doen my leven : Die kinderen die ick breng� voort , Zijn Donder, Deftru�y, Gramfchapen Moort. Ick kan gebruyeken fpictfen noch fwaerden: lek ben Monfterder Zee, noch der Aerden: Daer toe geen Duyvel van der Hellen: Nochtans kan ick de menfehen quellen. ■ixtnouv^l fo 'Jf'B. "'3 ij�� Mijn Moeder is flap, en ick benftiji, Gelijckals Kryfial i's al mijn lijf: En foo wanneer dat ick ga verleren, Werde mij η Moeder wedcruyt my geboren. 16. ��crept vooreen VryftcT, Neemt Mcysjen d'ceifte van een Meloen , De middclft van Ham dclcft van Hoen , Nuttight na de kond, als 't behoort te wefen , Geendingh en fal u betgentien. Eynde van ds Rasdtfelev.

			*τϋ¹'*

-ocr page 126-



		1*7 TUYTERS.

KUpido is uyt den Hemel gedaelt opd'aerdt, Om een Smit te worden, niet dat hy heeft be- hagen , In 't Ambacht, dan �elt om my te plagen , Midden in mijn hart fijn natgierigen haert. Mijn Longen zijn fijn blaes-balcken , met fliehten be- fwaert, Op 't vyer foo fprcnght hy het water van mijn oogen, Op mijn levei fi/n ambeck; met neerftig pogen, smeet hy duyfcnt fchichten van vinniger vaere. Meteenilompe vijl knaeghthy mij η gedacht, Aen mijn verdriet fpijckcrendcde forte wacht, Met hoopen polyftende de geleden quaden. bovenal noch dees jongen tot fijn behoef, Leert in mijniichaem, en doet daer fijn proef, En foo hy yet mift, dat valt tot mijnder Ichaden, Mecnigh fou met recht mijn geluck benyen , Om de fclioonheyt van haer, die my bemint, ' Dan hier tegen zijn mijn oogen foo fecr vetblint, j Dat ick haer geenfins fou k�nnen vryen. ^c* bemin een ander die my iet ter zyen, Siet hoe rcchcvacidigh my liefdeplaeght, Door Liefde i'my wacre, van die my mishaeght, ^ Door Liefde t'haerwaett, die my niet mach lycn, ^w»ei'om ben ick by d'eenelief en waert? Wa'erom is d'andcr doch voor mijn vervaert ? w E>an Kupido wil met gonft mijn luftbcdelven: ^a"t vliedende voor haer, die om mijnfucht, En volgende naeiftigh die voor my vlucht, ^sooftrompel ick rechte voort over myfclven. Al �* waer ick een Kour, Deen, Schot, of Vin ,
	Behoe/tigh, gevangen, arm, kreupel en lam ,
	Behoe/tigh, gevangen, arm, kreupel en lam ,
				On,

			>■ 4
			>■ 4

-ocr page 127-



		ii8 Tuytcrs. Onmachtigh , verfchrompclt, oudt > leeljjck �° ftram, Soo behoorde ghy niet te zijn foo wreet van (in- lok weet wel dat ick nitt waerdigh en bin , Soo hooge te minnen dan uw deughde Halt, Mijnen wille, en hoe ghy my ftraffcr valt, Hoc ick uw fchoonheyt meer en meer bemin» Dcnckt ghy eenen uws ichoonhcydts waerdigh te wichten, Soo zij t ghy bedrogen van uw loofe gedachten; "Want dat moil een Godt en geen menfehe wefen"� Äiaer wilt ghy gevrijt zijn foo finckt uwen moed. Overleggende dat Venu s die Goddinne foet, Een Herder voor haer Lief had uytgeicfen. 4- iUs'ict grooteoogh dat alle dinghverfrayt, In ��-Twtelimen rijft, alle boomen bloeyen-, De groene velden met grove aren vloeycn , De kanten der rivieren z.ij � vol bloemen gefpray't» Maer wanneer dattct vluchtigh weder drayt, Doot den wegh des Schutters die neder valt, Soo komtcr terftondt een heel ander geftalc, Dat alle de aren en bloemen afmayt. Defgelijcks als't oogh van mijnGoddinneblinckt, In mijn hert, mijn hert overvloedig vooitbringt» Een vermakelijck bloeyfcl van feker nopen. Seohaeit fich dan die ltralen verliefen, Des belovenden voor-jaers bloemen venrricftⁿ!* Voor den Ooghftafmaeyende mijn wanckcl'j¹* hopen. ?� Drijft üytfchoonLiefde ftrafheyt wpedigh, Die u doet wederftaen der minnen kracht, En denckt niet dat een Dochter van goed' S flacht, ijrf Sonder Liefde te dragen mach leven voof'P * Waer toe dan dees fchoonheyt overvloedig⁰ � Schoonheyt die in den itrick my houdt beg Soo die ongepluckt op den ftruyek verdort, Sondci te genieten hare gave goedig!». ,_t jj

-ocr page 128-



		Tuyters. 119 't Is niet genoegh dat uw Acker is vet en goet, Soo ghy den behoorlijcken atbeydt daer niet aen en doet. Luttel vruchten fuk gy i« u fchuef en beluycken. Deigelijcksdie fiju jeughdelijckheyt niet en verght, U een woeckenaer gelijck, die �jn fchatver- berght, Eneerfoudefterven dathy 't foude gebruycken. 6\ Het duncken my voorwaer geen kleyne faken, Dewijl hec lichaem gevoeght is van armen en beenen, Van longen, lever, milt, aderen en zeenen, Handen, voeten, brcyn, haiflinen en kaken. Dat Kupido hier tegen geen ftrijdt komt maken , Dan alleen hertneckigh in fijn opini verwen , Nergens anders na fchiet dan op 't wit van mijn "hert, Sonder immermeer hooger of lager te rake». "Was hy (foo men feydt) noch foo jongen kindt, Wulps, reuckeloos, wilt, woeft en blindt, Sijn pijlen foo juyft niet vlogen na haer fted«. Maer hy is een Landtlooper, oudt, kloeck, verfocht, Daer onfe jeught altijdt af wordt verkocht, En van de wijn-koop drincken wy felfs mede- 7� Ougeluckiger is hy die hem.felven verwert, In de banden van minnen, dan of hy fat, Hier beneden metlrionophet draeyende rat > Of 'daer de Promethiffehe gier veifcheurde fijn hert. l�y voelt waflen in hem met verdriet en fmere, Een pijnlijcke vreugt die hem twijffelijknoopt, Ja noopt of deerlijck het vel afftroopt, Reden leydt onmachtigh door begeerte verfperc ^G'�jck een Vogelken dat aen ccn lijmtack fnceft, Hoe 't meer fpartclt en vliegt.hoe 't vafterkleefts Onmogclijck is te ontkomen des vogelaers juck. "°o is de Minnaer, hoe hy hem n«rftiger fpoet, f $ tjoe

-ocr page 129-



		f 30 Tiiyters. Hoehy hem meer bint foo het wefcn moet, Aen het genoegclijck onilippelijck on/eluck. 8. O Lief, die u met Liefde niet wilt verftooren , Danvandeught eneeredieudoen achten , Sal doorhittc en koude dan moeten veifmachten, Mijnhertedathetuwe niet mach bekooren. Al heb ick rampfaligh mijn moeytcn verloren, Om dat Liefde noyt quam in uw gedachten , So fa! ick my nochtans te noemen niet wachten. De Stadt geluckigh, daer ghy zijt geboren. Ick �aaet u nimmermeer, al -wacrc ghy noch foo rebel, Dan hem, fegh ick, hem, mach ick haten wel, Die my bracht daer ick van uw fchoonheydt ben gevaen. Hy, hy heeft my vermoordt, als 't al isgefeydt, Wan t iit niet vermoorden alsmen yemant gcleyti Daer men de ftrick des doodts machontryen noch ontgacn? 9� 'Zedertdat ickdoornatuerlijck nopen, Tot een wettelijcke Liefde mijn vrolijck leven, In getrouwe dienften hadde begeven, SooifTcr wel Jaerendaghverloopen. Ick blijf die ick ben, wie fou fulcks hopen , Dat door 't verloopen des tijds fpoedigheyt, Kupido niet fou minderen fijn brandende woc digheyt, Of de treforen van gratie my doen open. Maer ick vinde in 't vryen foo goede partuer , Dat ick nu nimmer, noch tot geender uur : Veranderen fal mijn ftantachtige hult. Die toekomende vreught daer ick na wacht, - Van tegenwoordigh verdriet de pijne facht, En d'onfekere hoop voedt mijn feker gedult� 10. Ick ben alfoo, alsghy wiltdat ick zy , Gef�nt, fieck, h�pent en defperaet, Stil, ongerulligh, goct ende quaet, Vriendlijck, vyandigh, droevig« e« oly, r^

-ocr page 130-



		Tuyters. ijl Mortigh,puntigh, oock y ende fy» Genoeghlijckj pruyligh, heet enkout _sRaveltuyr, ftom, bloot en ftout > Voorfichtigh, reuckeloos, gevangen envry. Te vooren eer ghy my waert bekent, Was een wefenin mijn aenficht geprent, Bctamende een gemoedt hem felven machtigh: Maernuickvan uw fchoonheytbcngevaen , Nu mach ick een oogenblick niet ftille ilaen > En dat om dat ghy zij t foo onftantachtigh. II. Vry, los van jeden, een flaefvan rafery, Soo loop ick ter jacht na een ai te wilden Dier, Als nu op een Bcrgh, nu langhs een Rivier . Nu in het bofch van jonge dwafery. Ick befigl) voor een leyfeel een lange dafery, Voor een Brack heb ick een beniende luil, Ick gebruyek voor Honden, forgh, pijn, oniuft» Jammer, verdriet, en vifevafery. Defe fiende hoe fy meer in 't jagen verftijven, Hoe fy meer en meer teruggeblijven, Soo keeren fy den kop om my te befchaden. Als hongerige reeckels grettighom eten. Reppende haer muylen met gr�ote beten , Verfcheuren haer Meeftcr fonder genaden. 12. Ghy en wilt dan niet Lief ? Soo moet ick zij η gepaeyt, Gedult tegen uw ftrafheyt wil my Godt geven, Gewroken fal ick zijn, mogen wy dertigh ja« leven, Si�nde de fchoonheydt verwekken die nu mijn ziel verfraeyt. Sulcke minnaers, Lief, zijd heel dun gezaeyt, Die fonder wederlicft oyt mijinaeis zijngeble- ven, En ten waer ick in onfpoedt wel was bedreven, Dit weygeren hadde my het leven langh ont- draeyt. Dan als ick wel overlegh in mijn hert > Dat ik d'eerfte bedrogen dooi vrouwe nieten bin» E 6 Ea

-ocr page 131-



		131 Tuytcrs. En dat kloecker dan ich verkregen icha e» fmert. Soo vergeer'ick'tmyfelven in mij η eygenfin , En u oock, die't my'doet,na uwergewoonheyt� Om dat ghyl'e alle te boven gaet in ichoonlicy t. '3- Ce liralende Sonne had haer Paerdeo op den�al > 'Of mueckte met de Antipodes goede eier , De Volle Maen was omeen pijntjen gegaen te bier, Achtereen Wolcke , die fy foolangh'de Wachl beval. Soo kreegh ick luit om te befoecken dat Mryskc� irnal, Dat mijn finnekens heel heeft in hacrgewelt : Maer haer vindende aen een danffegeftelt. Sprack ick met een ander tot boete van misval� Baer fy foojaloerfen gepeyns uyt heeft gevat, Dat ick' fint dier rijdt noyt van haer heb gehadt» Noch wincke noch woordt van Courtofy� O vermaledijde Liefde, was fchoonheyt behagclijck» Kiet genoegh gewapeiit met wreetheydt plag� lij'ck, Sonder die noch te verdubbelen door jalotify ? H� Altijdt de bergen op haren top niet dragen , Desgeduerigen Winters fneeuwige vacht: Altijdt zijn de Goden foo niet bedacht > Met dreygende blixem de menfehen te plagen. Altijdtdc Zee metonverbolgen wagen, Door felheyt des wints, niet beftormt de ftr»^nt' Maer forge my houdt met een wreede tant > Altijdt] altijdt komt mijn herteknagen� Hoe ick my meer om hem te verdrincken vetrn^e"' Hoehy meer en meer walt, en dapperder ac" » Om mijn leven in onruft tehouden hem fte«� ' O Hercules, had uw dienftclijckekracht, Dit wreede Monfter oock omme-ge^I»^ricnt > ^ Mocht door uw deriieade yrgomJieyd' wel tf 4eng«telt. ^n»

-ocr page 132-



		Tuyters. , j* 'S- Kans isgeteriuynt op een neus-doeck te mincken > Beter dan de Schoenmaeckers op het leer te rec- ken, Beter dan deDuyven opliet trecke�becken > Beter San een dronckaert een glas -uyt te drinc- ken. Als hy buy ten komt de Molenaers wincken, Dat de Bleeckfters de klceren bergen in de floot. Als hem de Nayfters fien.'t werek inhaer fchoot Laten fy, om te bewaren, nederwaerts finc-ken. Noyf heeft hy gefelfchap van Dochters verfocht, Daerhyneus� doecks gelijck oy t heeft gebrockt. Sonder neus-doeck c'huys en gingh hy van fijn dagen. Dan Viyflers al weet ghy dit wel voor de handt» Met uw fchade rade ick u, verfet uw fchandt > Of hy fal u een ftuck van uw hemt ontdrage�. 16. Helaes wat is 't ? Wat pijn voel ick by vlagen ? Is dat Liefde ? Wat dingh mach Liefde weien ? Is hy goet ? Waerora wil ick dan voor hem vreefen ? Ishyquaet ? Hoefcijn myfoofoet fijn flagen ? ■«and ick met mijn wil? tOnrechtisalmijnklagenf En is 't tegen mijn danck dat ick dees Godt moei wijeken ? Hoe doet hy foo hoogmoedigh aen my fijn hoog» moedt blijeken ? Mach hy foo gebieden fonder oorlof te vragen ? O vliegende kindt, hoe vieemt is uw geweyde ? Ick drijf in de'Zee en dat op uwgeleyde, Sonder Zeyl , fonder Roer, fonder Ancker of Touwe. ^ny voedt my met fuchten,al lacchende ween�ick > 't Leven my verdriet, al fingende fteen,, ick, Iri de Winter lijd ik hitte,en inde Soraer konwc, »icbegeerigh is om fien in een jonge jeught , De fdioonhey t VMmenjht kuyfcbs matighey f.

-ocr page 133-



		134. Tuyters. Ootmoedige foetheyt en lieflijcke ftatigheyt > Aerdigheyt gebonden aen oprechte deught. Die hem in een Goddinnelijck wefen verheught, Dat mijn jaren in geduerigegroenheyt hout, Soo is 't recht dat hy die Keriou aenfehouwt> Die ekk een my voor een Lief toeveught. Hier fal hy fien hoe liefde bij ten lacht, Hoe hy wondt, hoe hy weer heelt en facht , En Tal dan roepen; � fchoone creatuere. Geluckigh is hy; ja geluckigh voorwaer, Diedaer mach befchou wen uwaenfchijnklaer : Maer geluckighft die van u krijght een gocc avonture. 18. Om in de handel van Liefde wel te bedyeu, �s 't niet genoegh dat ghy feght met fchoonen fchijn, Duyfentmael meer dan ghy iijt verlieft te zijn, Op haer volmaeckcheydt, die u mach gebene- dyen. Neen, dan eerft voor al moetgfiy leeren lyen , En van een weygeren terftondt niet blijven vef- fuft, Een Vrouwe fal niet achten den haeffen ver- bluft, Dan den hertneckten ftouten acnhouder in t vryen. Want gemeenlijck prijfen wy aen een acr, Dat wy aen ons voelen te gebreken > Die blinde prijft het gefichte klaer. Die ftomme prijft voor al het fpeken, En die Vrouwen kennende haer wanckclc�"" nen, Geen dingh. meer dan geftadigheydt en b«¹�" nen. 19. Vyt* mijn hert fal ick flippen tot geene ftohden, Ja als ick al onder eenfarckfalz>J^llVerg^etcI1Ji), Het gedencken van een lieflij ck wellekom W⁽Dat fuivende genas tojj _n djepe wonden, ^

-ocr page 134-



Tuyters. �� Als fy, die my doet doen de ronden , Met een heufegroeteop myhaer oogenflaet, Soo geheel en al mijn verdriet afdwaet, Dauer geen achteriialmeeren wordt gevonden, Soo nu de groete van eenen goeden dagh , Meteen dicht omhelfcn na langh'bejagh, In fuyeker verkeert mijn bitter kermen. Wat een Hemel fal mydan zij � die nacht, Als mijn lijden niet alleen fal worden verfacht; Maer gantfchelijck verfwinden in haer armen. 2�. ïck peyl het water in een grondeloofc put, Ick drijf mijn ploegh op de barre ftrandt, lek z.aey mijn zacdt in het dorre zant , Sondcr hoop van' winnen ick 't fpelleken fchut. Ick ftort mijn gebedt voor een doove jut, Ick offer een San�t die des maeckt geen werek, lek loop te bevaert na een gefloten Kerck, Ick doe grooten arbeydt en ben niemand! nut. ßie wel acnfiet mijns levens loop, Sal niet feggeri dat ick goede koop , Duslangh gebruyek mijn vrye luffi. lek hoop, ick vrees, ick reeckenfonder Waerdt, Op een bed mocht ick, en ick flaep op d'aerdt: Godt geef mijn benijders oock fulcke ruft. *21.* ^a dat te vergeefs mij � oogh t'ontdecken ttacht, Deur droevig Gen, de droefheyt van mijn finnen, En dat het uwe (de oorfaeck van mijn minnen) Niet en merekt, fiende mijn lijden onfacht: ^sOo is 't noodig met de tong uyt te meten het gedacht, Ontdeckende den brant die ick noch heb geheelt: Maer alsick koom by u mijn uytverkoren beelcj Mijn mondt open te doen , en heb ick gantfch v_T geen macht. ^Nu ick dan te danck van het fchietende wicht, U hebgeherberght in mijn herte dicht, Mijn gepeyns u te verbergen heb ick geen ver-

	So daer \		mogen,
	So daer \
		t woonende mooght ghy meicken bed,

-ocr page 135-



		�j� Tuyters. En vertellen felf tegen uw felvea, hoe veel Deur uw waeide,mijn ziele heeft moeten dogen� 22. Die twee bruyn opgen, twee lichten van mijn kveP» Op my blixemende haer ftralcnde blyhey t > Hebbenfoo feer beknelt mijn jonge vryheyt > Dat ick gewilligh haer gevangen ben gebleven. Haer liefde heeft mijn reden foo t'onder gedreven , Dat ick veifuft in haer fchoonheydt t'aenfchon� wen> So henneckig mijn beloofde woort faIhouwen> Dat ick na �nderte fien my niet fa! begeven. Geen ander fporen f�llen my wandelen doen , Geen ander kiekens f�llen uyt dees eyeren broen» Noch tot geen anderSan�inmijndevocyftrec ken. Mij η tonge geen ander fchier roemen kan, Mijn penne eninckt niet anders dan Haet lof op papier en willen trecken. �ynde van de Tuytert.

			JhU'

-ocr page 136-



			'37

	JA MME EITJE NS.


O		Μ al het gocdt datter is ia Nederlandt , Soude ick van u, noch oiemandt, feggen fchandc
O
Tegen reden, alfoodatmenwcl mach dencken > �at ick niet gaeni.yemant fou blameeren of kienken. Maer ibo moet ghy oock gelooven daer by > "at uw gunft (Godt lof) my foo niet van noode ly ι t>at ick my daerom foude willen verneeren , Om u te prijfen met liegen en flatteeren , Dit lact ick doen dees ionge finnen, Die noch geen Liefde hebben mogen winnen , En zijn te vreden al te nemen in 't goet, Op datfe in minnen mochten houden voet. Dit laet ick doende Spaenfche natie,, Of de Italianen die begeeren uw gratie , ■Oie meer feggen, dan fy oyc dachten , Om meer te vcrkrijgen,dan fy hopen en verwaertten, Want van die Landen, die meelt dooren, Weten wel dat uw ooren fulcks-geern hooren , En datter uyt vreemde Landen komt waer doch fto�-i "at foo luttel koft als prijs en lof. Sy f�llen feggen.dat uw oogeneenpaer, Souden verduyfleren de Soane klaer, ^ndattetzijn twee Sterren aen het Firmament, 'eroorfakende haer vreught, en al haer torment. U fiende, f�llen fyfehij neu vcrbaeil te wefen, Dat Godt u heeft gefchapen foo uytgelefen: �n f�llenbenedyenhetjaer enden tijde., ^atghy lijc geboren in 's Werelds krijt, Sy f�llen feggen, dat ghy door uw lacchen propijs, *°udt ontfteken het vyervan minnen in een man van ^ⁿ dat aide Speceryen van de nieuwe IConinkrijckcn, "y ^uw foet-rieckendcafem »iet en zijn tegelijcken. ^sy f�llen (weeren dat uw handen lijn foo wit, ^at hetfnee daer by ge�jcken, fwert is als git,

-ocr page 137-



		ij8 Jammertjens. En dat uw tandekens gelijcken punten van Diaman- ten, Zijnde de gevangenis van d'amoureufe quanten, Endeuwlipkens, die als koralen bloofen , Die befchamen de alderrootfte roofen : Uw hayr (ick loof niet dat fy 't meenen ) Prijfen fy boven gout en koftelijcke fteenen. Sy f�llen feggen, dat uw woorden u bevallen fo wel» Dat gby daer door Heelt het hert van een gefel: En dat de lieflijekheydt uwer manieren voort, Soude Mars gramfchap f�llen, al was hy geftoort. Sooghy fiBght een Liedeken, of fpeelt op fnaren, Soo ftilt ghy het ruyffchen van t^fe/wi dienaren : En waer ghy op 't veldtuw Voetjensgaet fetten > Daer wallen rooskens en violetten. Met den kortften gefeyt.ons tij t wel waert te loven, Gaet om uw fchoonheyt alleen alle tijden te boven. Maerhoefoude ick dusdanige beufelen kallen , Sonder van lacchen onder de voet te vallen ? Sy feggen foo veel, dat die het derdendeel fou ramen In't ichrijven, die fou het papier wel befchamen. Aengaende van my, ick ben niet van de finnen, Dar ick mijn Liefde alfoo wil beginnen : En mijn verftandt en is niet foo verbolgen, Dat ick hier in Pettarcha fou willen volgen. Dan fal wel feggen, en wou 't wel waer maken , Datghyuwdingh wel doet onder een wit laken : En.datter wel veel zijn die proncken en pralen, Dieby uwfraeyigheytgeen prijs en halen. Maer dat ick u een Goddin foude nomen , Men foude feggen, 't zijn leugens en dromen ; Want in uw lichaem, al is 't lieflijck en aerdigh , Zijn veel dingen die den Hemel niet zijn waerd'k'"� 2. C Oo uw beloften uyt Liefde beftaen > Waren volkomclijck ten cynde voldaen : Gelooft my Lief, dat ick uyt getrouwe deugⁿ'' Soudc gedient hebben uw fchoonheyt en jeug" > Doende voor u met lijf, ziel en leven, Dat minnacr voor fijn Lief oyt heeft bedreven, ^

-ocr page 138-



		Jammert jens. 159 Ick fegh. niet dat ick a oyt heb hooren fpreken, Woorden daer waerheyt aen foude gebreken, Maer met oogen fchouwende u w fchoone itaturc, Soo dochtet my te veel dat foo goeden avonture, Soo geringe voor my fou ftaen te verdienen'. Dus foude ick felf niet gelooven of mienen , Dat ick mocht geraken tot foodanigen ftaet, t>an alleen door uw genade en gunftigen raedt. Sooghydanuw herte t'mywaerts wilt voegen, En u met liet mijne wilt laten genoegen , Gelooft zy de Liefde: Nu laes ons onbekommert Schuwen 't verdriet daer de Liefd' me� is beflorr�-. mett: Lact ons vinden middel, tijdt, plaets al ftille , Om tcneynde te brengen υ en mijn wille. Siethier de dagen daer hem elck in verblijdt _sWy zijn allebey in ons jeughdelijcke tijde: laet ons dan ons jonge jaren gebruyeken : Eer trage ouderdom ons komt beruyeken: Want tijdt verloren, en jeught die faelt, En mach de tweede reys niet worden verhaelc. Uw werekfal dan zijn my te ontfangen met gonft» En 't mijn; dat ick uytlegge alle mijn konft, Om u te behagen (en fonderbefwaren) Wegh te vinden, om u en mijn eer te bewaren. Nu foo bid ick dat door uw handt my zy bereydt. ~P defe Brief, een volmaeckt en eyndlijck befcheydt: En dat ick mach weten door uw fchrijven, "f ick volkomen vreught of rouw fal bedrijven. . 3, ~\^J Ie foudedencken datteraen fou hangen Soodanigen luft ineen brief te ontfangen? "ie had gemeent dat de luft van een vry hert ^ocht verborgen zijn onder wit en {wert ? ρ" hoe mach 't hert deur 't ooge foo verheugt wefen, r^-11 dat alleen door een briefken te lefen? (den, . j �^erwaerlijck mijnViouwcfomoct my God fchen- ^ heb g_cj_ef_cn die gulden Legenden , Het Eoeck van Marcus Aurelius niet om verhoogen, an Amadis heb ick gclcfeii, de heerlijcke logen , Noch

-ocr page 139-



		ΐ4�ο Jarrimertjens. Noch 0 vidius de Po�et vol amoureufe finnen , Daer toe Kolijn van Rijfl�l, de Spiegel van minnen, Metten kortften, ick heb veel gelefen in mijn tijdt j Maergeendingh dat my foo feer heeft verblijdt, Als uwen Brief, die ghy my hebt gefonden, Daer ick feer goet duytfch in heb gevonden, En daer by vervolgh van feer goede reden, Daer in een woordeken, dat ftelde te vreden Mijn hert, dat befwaert was met groote rouwe, Dat's.dat ghy my toelaet u te noemen mijn Vrouwe, Godt geef udan, mijn Vrouwe excellent, Dewijl ick u foo te noemen heb confent: Godt geef u dan een amoureus begeeren., Om my, uw Dienaer, wel re tra&ecren. Ben ick niet.geluckig dat my Godt heeft toegevcOgt Een Vrouwe die verciert is met fchoonhcyt en deugt ? In datgeluck dat quam tot my gedreven, Met uwen Brief, die ghy my hebt gefchreven j Geluck is waerlijck de veeder en ichacht, Die fchreef dat foo groot van my is geacht: Geluckig is de hand diefe geregelt heeft en gebonden: En aen my, door gratie, heeft gefonden: Geluckig was de bode diefetiriywaertsirengenginS'� Maer noch veel geluckigerdteden Brief ontnngh- Hoe ick defen Brief meer en meer deur las > Hoegrooter mijnluft om telefen was : Want alle mijn verdriet datruymde 't velt , Eu mijn geneught drongh op metgewelt, Ter tijdt toe dat ick las een woordeken ongier ι Dat ick defen Brief moeft werpen in 't vyer. Doe liet mijngeneughte weder hangen 't hooft» Denckt hoe dat twijffel mijn finnen had berooft: Want de onderdanigheyt die t'uwaert groot,, is�» Mydefcn Brief te verbranden geboodt,, wis » En de luft die ick had om die te bewaren, Trock de handt te rugge, en dedet niet gaten. Al temet wurp ick die in't vyer om tcbr»ⁿ<j^e ; Tcrftondr greep ickfe weder uyt met mijn handen � Dan weder daer in, en kort weer uyt na defen: Ten lactil� liet ikfe branden,om darret fo molt w<�_(B_

-ocr page 140-



		Jammertjeris. 141 Seggende, �» dat kkfe menighmael had gekitft, Ghy moet vctbfandc lij n om dattet haer foo luft: Want ik wil hacr liever gehoorfaem met druk en pijn, Dan ongehooifaem met alle vreughde lij �, Siet hoe tot ftof enafch is gekomen , Die meeftevreught die ick oyt heb vernomen. Maer foo ick van u mach krijgen noch een Brief, Om die te verbranden mijn alderlieffte Lief, Sal ick die by mijn herte leggen met ge voegh, Daerfalfe, om te barnen, vinden vyersgenoegh , En fal bevinden hoe feer het amoureufe vyer, Mij � herte heeft ontileken door haer fbet beftier: Maerin de'plaets van alle hertfeeren torment, Dat my alle daeghs door uw Liefde komt ontrent. Bid ick dat ghy in danck wilt aenvaerden , Den kriftalen Spiegel die ick fend uwer waerden, Die nemende, fult ghy my maken bly: Want ick meen dat ghy wel fukdencken om my, Ah ghy u fel ven daer in fult befchouwen , Die in fchoonheyt paffeert alle ander Vrouwen. Het is wel waer, en ick weet voor gewis , Dattet noyt Spiegel was, komende fal, noch ii, Die u na 'c leven foo konde toonen juyft, Uw fchoonheyc, maer gelooft voor de vuyft . Waert dat uw oogen, veel klaerder als kriftael, Sagen mijn herte getrouw en fonder fael, Sy fouden daer in gedruckt vinden te wefen, Na 't leven uw fchoonheyt, die feer wordt geprefea ; En aen uw fchoonheyt fouden fy (ien geknocht, Mjjngetrouwen dienft t'uwaercfogy hebt verfocht» Ende dac fiende, foo mochten uw edel finnen, My daerom een weynigh te meer beminnen: Wilde Godt dattet eens mochte gefchièn , ^Dat ghy het binnenfte van mijn hert mocht fien, Soo ws ick de geluckighfte van alle menfehen; "Want daerom alleen is al mijn wenfehen. Hier mede adieu, wenfeh ick voor u niet meet,' ^»n <at ghy mooght krijgen al uw begeer , Wat dat het is, fchrijf ick u niet op t left: "an wat ghy bcgeeB, dat weet ghy felf beft.

-ocr page 141-



		141 Jammertjens. 4�� � Lle mcnfchen dieopde Aerdezijt woonachtigb.» Vertreckt, op dat ghy niet wordt deelachcigh , Door 't hooren,hct verdriet,daer 't hert meê is bclaen» Oock begeer ick niet dattet van yemandt fou worde⁰ verftaen, Dan van haer alleen, die ick dien nacht en daghj Nochtans over haer maeck ick geen geklagh : Want al iturfickomhaer door pijnen verdriet > Over haet foude ick nochtans willen klagen niet. Over haer noch over de Liefde klaegh ick in geen' der wijs, Maerde Liefde moet ick geven dubbelden prijs ■ En dubbelden danck heeft fy aen my in 't vat; Want dubbelde de-ught heb ick van haer gehadt; Omdatick mijn Liefde foo hoogelijck heb gehangen« En met Liefde van haer nochtans ben ontfangen , Waerom dan is dit groot verdriet in my gerefen ? My dunckt dat mijn klagen onrecht moet wefen ? Aengefien van geen meerder vreught mach wor^⁰ vertelt, Dan bemint te lijn van haer, daer 't hert �� is gei" . Om de waerheyt tefeggen/tismygrooterect'"' In mijn hert een ('ware tcmtatie , Dat ick niet vry mach dienen in 't openbaer > Sulken uytnemende fchoonheyt,alfl'er blijkt aen haefl De Liefde foude dat wel mogen lyen, Maerperijckel en raedthet tot geenentyen , Ons houdende dagelijcks verwijt voor oogen, Soo wy elkander te veel vriendtfehap togen. O HeereGodt, woonendein Hemelrijcke, Iffer welpijn die mijn pijn is gehjeke? Ick fie het water dat mijn dorft mach laven , En van drooghte füllen mij � gebeenten verftave" '.. Met den kortten al 't geluk dat in de werelt ma* ^a' ' Wordt my gejont, macr 't is tot meerder pijn > Dan of fy mijn Liefde verfteecken; Met de fchoone enderf ick gaen noch fprek^en > Die met genadige oogen my gaet bekijeke¹¹ '� Dus ben ick in pijn en verdriet te gelijck"¹ > jjy

-ocr page 142-



		Jammertjcns. 142 8y de Man die al't gout had na fijn begeeren, ■ En mochtdaer niet een penningsken af vctteeren. Dies niectemin.omdatfehaer liefd my heeft gegeven� Soofalick haer dienen, al fou 't korten mijn leven , En wil liever met haer liefde hebben ongeneught, Danfonderdiefelvente leven in volle vreught. Maer helaes, 's nachts isfe al te wel bewaerc , En daeghs wordt met hondert oogen op hacr geiUerie Meer dan To van Argus over een deel Jaren , Die hondert oogen had om haer wel te bewaren: Maer niemandc verwondere hem in fijn gedacht, Dat een koftelijck Juweel feer nau wordt gewacht; Want dat fchoon is het men veel menfchen verkiefen, En die 't heeft moettet nau wachten , of hy fou 't ver- liefen. Nu, mijn Lief, dat is een peerle groot van prijs , Dat niemant fal uytfpteken, al waer hy noch fo wijs ? Haer waerdei en wat fal ick feggen meer ? Sy is de rijckdom van een feer grooten Heer : Maer wilde Godt dat de Fortuyne wou dreyen, "at fy op 't veldt de Schapen molt weyen. Och quaemtalfoo, hoe dickmael foud ick dan , ^an mijn Lancy maken een Schaep-herders pan, En i�ude voeren in de plaets van een groot getal -andtsknechren,de Schapen overBergh en Dal; Janfoudeick met haergaen futen in 't groen, peggen, wat ick om haer Liefde fou willen doen: Mijn klagen fou fy daer dan mogen verhooren , donder forgh dat ons yemandt fou komen verftooren: "ant verre fouden fy zijn die ons by nacht verklic» ken , En die hondert oogen die dagelijcks op haer micken _p"ouden haer niet fien ; van perijckeldeRabbaut, ^pudcn wy op 't veldt niet haeft worden benaut > % blijft altijdt in de Konincklicke Huyfen, �?^m aldaer de getrouwe Minnaers te verguyfen , ⁿ «-'linde vry op 't velt.foud ick fo fchoon wel kallen» jj^at 'ck haer mocht kuffen.e« 't mocht fo wel vallen, jj" ty fou gehengen om mijn brandt te bluffen , *»« geen dat ick noch liever doe dan 't kuffeo : Set?

-ocr page 143-



		»44� Jammertjens. Soo was my dan beier de ftaet van een Schaeplierdif > Dun Heet te zijn over't aidergrootite Werder. O ghy minnaers die beminteen macht vankley^ncftaet, By haer roooght ghy wefcn dickrfiael vroegh of laet, Uw vreught benijd ick niet, dan 't foumyminvei' drieten, Mocht ick in Liefdenoock fomtijdt wat genieten > Van de vryheyt die men u fiethantceren. Wat feght ghy hier toe Princefle vol eeren ? Seght, of u mijn wenfehte behagen in 't leite,, fou ? Maerickbid u flaet het laken inde befte,, voui Aenfiende dat mijn Liefde t'uwaert ftreckende, Mijn begeeren tot fulcks te feggen is verweckende. En om te fluyten mij-� Brief met klachten vervult» $00 bid ick ootmoedelijckhebt dochgcdult, Blij vende by dit goet en lieffelijck begin . Nimmermeer daer af keerende uwen foeten fin: Aengaende van my, u alleen fal ick lijdfaem dienen > Soo langh myGodt het leven fal verlienen: Of tot dat de Fortuna anders beraden , Mijn verdriet fal wech nemen door uw genade«» _ f- f~\ SchooneDanaesvan Jupiter geboren, Die daer befloten was in een koperen toren > Nademael de Fortune, contrary van 't geluck, Voor vreught en folaes fchaft jammer en druck: Nademael my 't geficht nu gantfeh is belet, Van 't fchoone prefent daei 't herte op isgefet: Nademael ick u niet mach fpreken om 't quaedt^v� meien, Wat fouden mijn finnen dan anders mogen doen» Dan met fchrijven u te laten weten tijdinge > Van mijn verdriet, en tot uw verblijdinge , V fchencken mijn herte t'uwen dienllegehele ? Het herte dat gantfeh is in uw gewelt, Het herte dat na vryheyt noyt hadde veriaog^en» Siat dat het worde uw arme gevangen ■. E« dat met meerder pijne noch is befwaert, �m d»t ghy foo fcherpelijci: wordt bewaerc: �_��

-ocr page 144-



		Jammert jcns. 14$� Ban ick bid u,deur't verdrieten fmarte der finnen« Bat wy lijden, om d�t wy elck ander beminnen , Battet by u fijn wooninge mach verwerven , Ter tijdt toedatd'een of d'anderfal fterven: Of dat de fortuyne fijn euvelen moedt, Veranderen fal, gelijck als fy dicfemael doet, En meerder gcluck en vreught noch fal fchencken, Ban wy nu niet durven hopen noch dencken. Dus dan alderlieffte weeft toch wat getrooft , Wet defe hope, en neemt in uw propooft , Bat ghy niet dan de helft lijd van onfe plagen , En gelooft dat ick de ander helft moet dragen > Benckende, waerzijnfc die fonder onruft, In liefden gehad hebben al haer lull : ^y Zijnder niet» nofch hebben daer noyt ge weeft, Noch f�llen daer niet komen, dus zijt onbevreeit, Want ick fie van verre noch komen de tijdt, Bat wy meer.dan wyoyt waren,fullen wefen verblijr, Sn dat ick u noch dienfte fal doen in fecreet�ris, Sonder ecnige forge, ter fpijt die 't leet,, is. 6. y Oor mijn gebreecken wil ick niet ftryen, Noch de ongerechtige wapenen in handen vatea > Ick belijt, foo 't yet baet fij η gebreck te bclyen > Ban als dol loop ick weder de felfde ftraten , fck haet de daedt.dan d'oorfaeck kan ick niet haten _aioe fwaer is onwillige lad om dragen en heven ! J/ant reden en oordeel hebben my verlaten, jf^een macht om regeeren is my gebleven: °an als'tfchip voorftroom word ik neder gedreven. Geen feker gcdaente is my deur Liefde pramelijck, ondert oorfaken fcijnder die my doen minnen, ?? eenige haer oogen voor my flaen neder fehamelijk; P'er fchamelheyt ontfteclt my mijn hert en finnen > _s^sfeftuers in't weefen, flachtendede Boerinnen, ■ - y foii wel willen, dorft fy 't feggen.is mijn vermoen, �^;^e fpijtigh en fnar, fy fal mijn Liefde winnen : j j^icdieisnietBoerachtigh, dan fris en koen: ^cic hoop djtfe op een ftil water haer dingh wel* fal doen. 6 Htcftfc

-ocr page 145-



		146 Jammert jens. Heeftfe yet geleert, ick beminfe om de konft: Isfe plornpi haer fimpelheyt doet my haer Liefde dra" gen : Hebben mijn dichten by yemandt boven CaUimachi gon�; Die ick beliacgh, moet my terftondt behagen ; Wil yemandt over my.of mijn Gedichten klagen , Noch bied ick mijn dienil met ootmoedige handt_;Die luchtige deur haer luchtigheyt kan mijn Licfd be- jagen , En die twee tre�n in eenfaufier maeckt, 't derde op de kant: Van een Man te dienen, denck ick, heeftfe luchtig�¹verilandt. Die fingende kan iieffelijck draeyen en quiucken» Die wilde ick onder't werek weleenfoenkenont' fleelen, Die met lichte vingerkens de fnaren doet klinck^cn' , Wie fou van fuik een geen vrientichap mogen veelei. d'Ander door jocken, danfl�n ende fpeelen, Of door'twincken van oogenin 't henetaeckt: Kleyn oorfaeck doet my minnen, wat batet te heele¹' Ick bengeenHn>poiytus,diee!cks Liefde laeckt: Maer hebeen Oaithuy�, alsPriapus, vanm'i^nner Ghy om uw lanckheyt flacht d'omle Dochters cud¹* Die men niet verliefen fal in de vouw vaneen Uk"' Defe is om haer kortigheyt aerdighen luchtigh > De kort ende laDge doet mi j η begeere η waken > d'Ongecjerde kan ick met dencken cjerlijck mw" ' En de gepronckte toont dat rijck vangoedt,," ' De bleecke en de blancke doet my vierigh hak'"', ._$jEenhubfchbrunetken geeft my in liefden m»' " _lS, De blancke fchoon.maer 'tbruynken peulu^f * <^j», Sao een fwart haetken hangt op een blai"-^⁰¹Dan ge�jck ickfe by Ltda, en foo fic ickf« g^arcn' Of iffet geel als Aurora, ick beminfe van als, Alle !,"i(torien mogen u mij η Liefde verklaren > _t0, Ick bemin die jongh,enoock die oudt iiinvaiU,g_eB

-ocr page 146-



		Jammertjens. 147 d'Eenmymec fchoonheyt.d'andei met manieren fert, Eyndelijck alle dochters die oyt geprefen waren, Sy zijn vet of mager, bleeck, blanck of fwart, Bemin ick al c'famen uyc degrondt van mijn hart. 7� �� Upido heefc fijn leger, alle Vryers ruftigh, (Hendrick gelooft my) zijn fijn Landsknechten, Den tijde betamende, den Landsknecht luiligh > U oock bequaem om Venus itandaert te rechten > 't Staet qualijck dat oude luy vry«n of vechten; De jaren diemen in een Landsknecht wenft ter keure. Sou een Vryfter oock kiefeu,om haerfaeck te befisch- ten > Alle bey ruften fy op d'aerde, en waken met getreurej d'Een bewaert fijns Heeren, d'ander fijns Liefs deure. Een Landsknecht moet trecken over bergh en dal, Door hagel, regen, windt en koude fnee, Als de Vryfter voor reyft, de Vryer volgen fal, Niet ontfiende quaet weder of Winters wee, !y fal niet myen te varen door wilde Zee , ^cquame tjjdt fal hy fecr luttel wachten, Dat een Landsknecht doet, doet een Vryer mee , Swemmen door flijck, door flob. en diepe grachten, Op Duyvel, op Doodt, noch op de Hel niet achten. Wie foude de fnee, vermenght met regen dicht ? ^an een Landsknecht of Vryer können verdragen ? d\|Eenfijns vyandsLeger bcipiet en deurficht, d^Ander pooght van fijn Liefs deur te jagen , "ie,om hem de fchoen uyt de voet te tteên,!eyt lagen: . ^stcden en sloten beleggen, is Krijghsmaos voer : Liefs liuys te bewaren moet een Vryer behagen, ^ees fehlet Poorten ter neder met groot rumoer, ^' Ander loopt altcmet een deur op de vloer. _� 't Geluckt wel den ilapenden vyandt te verkeken, , ^e bloote Gemeente flaen met gewapende hand; > �00 konde Uliffis ter neder fmacken , °^e wreedthtyt van Roefus tot fijnderfchandt: ~^e Paerdcn lieten hacr Heeren te pandt, ;n de Vry_er, om haer Liefs deurtjen vliegen, W dat de Vader geheel door vaecke outmanc, G %* Hem

-ocr page 147-



		148 Jammcrtjcns. Hem met een warme ileen in 'c flacp Iaet wiegen > Soo kanelck door den flaep fijn vyandt bedriegen. Schaerwaken verfchalcken , deur de fchildtwacht fluypen , U een moedigh Lands-knechts praftifeeren : Heymelijck by nacht een huys bckmypen, Doet een recht Vryer met nechtigh begeeren : Dekrijgh is een geluck.defgelijcks het boeleeren". Die men fterck waent, is haeft te verwinnen: Dus dan, die ie Liefde fcheiden en blameeren, Mogen haer wel fchamen te fpreken van minnen: Want Liefde oeffent het verftant en fcherpt de finnen� Achilles droevigh om Bryfeis die hem genomen >» was 1 Liet de Troyanende Grieckfe fchatten verpletten: Heitor is na 't helfen te velde gekomen,, ras, Liet hem van fijn Huys-vrouw' de Helm op fetten ; Ja het puyekjen van al de Grieckfe cadetten, Beroert door't aenfien van Polixenaes fchoon haer,>^lS:Mars wordt gevangen in de gefmede netten Van Vulcanus, daer hy by fijn Lieffte kaer,, is: Geen klucht in den Hemel foo hel en klaer» i^s- lek wetetby mijn felven,wat leyter aen bedreven � Die tot vatfige ledigheyt was gebooren, En heel bedurven deur 't mackelijck leven, Op een facht bed,en een weeck kuffen onder dOor"¹� Maer foo haeft ick een fchoon kint had uy tverkoore"' Moeft ick onder dees ftandaert als ruyter ryen,, mⁿ' Daerom fiet men my nu feer neerftigh fpooren , Om eete te bevechten met vromelijck ftryen,, J^ⁿ ^:Die niet ledi;;h wil zijn, die machgaen vryen» ^^aB' 8. ,T En is de Hemel niet die op dees Nederlanden >..* Met Nijdt ontftcecken, wet fijn wraeckgi'"» tanden : _[( Want alsfe niet getergt word van onfe verwoedhey^ Sop genieten wy overvloedigh haer mildeg°^eth^evEn die Godt die na fijn Beeldt ons heeft g«^wraci^lt.'_2C. Draeghtforghvoor fijnfchepfel, ket menichelij«*» flacht s j^er

-ocr page 148-



		Jammcrtjcns. 149 Maerdefe raferyis in ons ingewant verburgen > Wy felis backen den broek daer wy aen wurgen , En ons eygen Inwoonders als fchelmen fpeuren , HetfceteVaderlandtaen flerden tefcheuren : d'Eenom tedoenbarftenfijn gierige darmen > Verkoopt den boofen het recht der armen : d'Anderdeureergierigheytom op'1 kuilen te raken, Tracht door oproer des volcks (ich groot te maken: Eenige die fottelijck haer eygen goede verquirlen , Staken garen haer handen inderfparender kiften, Die met quaec voornemen ncerftigh wroeten , Om haerna-gejaeghdebehoeftigheyt te boeten , Op der gemeene middelen koften en fchaden , Haer boomloofe beurten weer te mogen laden : En hier-en-ruflehen met haer woedende min , Komt degerechtigheyt niet eens in haren fin: Haer heylige hoogheyt, haer enegeprefen, Noch haergramfchap zy niet eens en vreefen , Alhoewel datfe een is van de Hemellche Goddinncn, Staende byGodts raect onder de Scraphinnen. Defe Goddinne kan uyt den Hemel mereken , Al onfe fnoodeliftige wrockendc wereken, En al ftraftfe juyft �ltijdt niet op heeter daedt: Haerrtrengheyt vergeeft nimmer het bedreven quact; Maer fendt t'haerder tiidt blixemendeftormcn , Tot gerechtige wrske op ons hovaerdigc wormen. Dan mogen Rijcken, Staten, noch Steden groot, Niet ontkomen de ftraffe en verdiende noodt: Hier uyt fiet men dat geweldige Burgeryen, Den hals buygen onder'c juck der ilavernyen, Die eertijds voor niemandt zijnde beducht , Den kop hooghmocdigh ftaken in de lucht: En wrockende tweedracht op.halende verfmoorige woorden, ^oet dat d'oproerige Burgers elkander vermoorden, ®f door waen haerder gewapender krachten, ^feken 'tverbondt tuffchen haer gebueren meerder van machten; Hier volght dan vernielinge met fnellen loop, ^triffende geiechtelijckden meyneedigenhoop. G $ See

-ocr page 149-



		� �0 Jammertjeris. Soo dan 't ongcluckigh gcluck fommigs uyt gact fondercn , Die haer lieve Vaderlandt hebben fien pionderen > Zijnde mogelijck tot meerder ongclucks geboren > Z.ijn dan noch niet vry vandatter is bcfchorcn » Als Ballingen katyvigh van goeden verfcheyden _IMoeten armetijck een beklagelijck leven leydcn > Sonder hoop, ibnder trooil» op eens anders haerc > Altijdt reeckenen met eenen vreemden Waert : En een yegelijck daer't fco gaet, hy ly rijck of cel, M^ct vanderForcuyncn gramfchap hebben fijn deel: En nietnandt mach dan fco fckeriijck duycken , Of he: ongcluck (al hem wel op-ruyeken , Tot ui hacr kelders, kamers en fchrijnen : Ja tot op het bed achter de gordijnen. Nedeilandfche Mannen, dees Solonifcheklaciheyt» Is kluyt noch droom, dati Goddelijcke waerheyt: En ai die daerGodt en fijn gebodt verachten , Suilen niet verdriet in hacr boosheyt verfmachtcn : Macrdie 'oillijckhcyt beminnen en Juilicy krooncn» Daer fai de foete Vrede by komen woonen. De onderdanige eeredie mendejufticy doet» Die ftraft het quaer, en beloont het goet � Ereydelt de boosheyt tegen quade lullen , Eereydt de goeden een veyligh ruften: Betert de misbruyeken inelcken ftaet: Straft den Rechter die kromme gangen gaet". Leydt neder de twift van Burgers cnBotrcn , Die Landen en Steden houden in rep en roeren. Met denkoriftcn, Heunigh en Melck lal vloeys" ' Ey't mcr.fchelijck geflacht,ib lang als wy ons moe/' . Te handthaven dejuftitie en goede Wetten , En de Heylige Billijckhcyt dacr beneven fetten� Eynfa van ds fammertjens�

			� E'

-ocr page 150-



		iyi

	TEPEL-WERCKEN.

'./ Lef ν «η Rethorica. Die in een kleyndingh te prijfeneenighfins aer- digh�i», - Prijft wclgenoegh dat kleyneprijs wacrdigb.as, Daerom is 't haiit goet, hoe dat hy 't gaet vercieren : Maerelckfalfeggen,dat ick benuyt mijn finne , Dat ick fulck een dingh te prijfen beginne , Dat men volprijfen mach in geender manieren. Dan evenwel fal ick vooi t nacyen dcfen naedt, En fpinnen van fijn vlas een groven dtaedt , Omdat ick mi;njonftighcytfou brengen te werck> Tegen haer, die mijn kindshcyt heeft gevoed met ruft, Mijn jeughdelijckheyr door gejaeght met lud: Denckende,uoyt mecfter foo goet,hy was eerft klerck. Nu haren rechten naem en weet ick niet, d'Een ftydt datlc Rethorica, d'ander Po�fis hiet: Maer hierom willen wy ons foo feer niet quelleu : Soudt ghy de Lieffte die met jonft op u liet, Laten varen om de naem van Nel ofte Tiet ? Beantwoordt dit eerft, ghy goede geiellen. lek peyns wel neen ghy, en foo foud ick mede> Daerom wil ick fluyten een eeuwige vrede, Enonverbrekelijck houden dat elcitzyblijcke�jck, F.n achten al die voor vernuftige Sophiften . Die om een naem, woordt,of tiitelken twiften > En loven Rethorica Re'thorijckelijck. Sy is de gene die my vcrfelfchaptaltijdt, >n blyfehap, in droeffenis, in vrede, in ftrijdt, ?^�er zee. over zant, in rotfen, in ryen , > ie jorigers en Macghdenisfe myeeneere > Ga. In

-ocr page 151-



	� fi Tepel-wercken. �� 't by-z,i;n der ouden noch immer foo leere : In eenigheyc verdrijftfecjuellende fantafien. Komt nu Mnemofme met uw dochteren al, Van den Bergh Parnafl'o in dit focte dal, Befpocyt my uyt de Fonteyn van Pcgafo getreden » Stuwt onder mijn pennc woordekens foet,. L'yt druckende merckeliick der finnen gloct, Om Rethorices lof lofwaerdigh te verbreden. Rethorica dan gcfcydt op het ronfte � Is alleen onder allen de c-enige konite , X>acr men alle anderen door recht leert gebruyckcn : Want in geen konilcn mach men worden ervaren » Oi' men moet gehoort hebben 'tgeluyt van hacr f:;a- ren: Is 't niet recht datfe dan alle hieronder duyeken ? Alle andere konften hoe verheven en ge-eert , Worden uyt Boecken of in Schooien geleert , Boor 't onthouwen van langhwijligh lefen en hoor^en- Macrdefe voncke, of lichtende klaerhcyt, Eenftraie vanGodes eeuwige v/aerheyc , Wordt alle Rethoiijckcrs van jongs acngt boren. 't Lof defes voncks mach dan niet blijven verbür- gen , In mijn plompe vertlandt, of't fou my verwurgen » En voort begraven op 't Kerck-hof vanvergecclh«y^[:'tlsifcgh ick.cen voncke vande rechtyvere kolen» Geen vyer des vernufts uyt den Hemel geilolen ■ Door des ouden Promcthei verwaende vcrmetelh^c>' Lof loflijcke voncke boven allcprijfenswaerc^:Lof Rethorica, gebroedt van Goddeliicker aert' Gevende vreught voor en najonvermenght met f'¹¹⁰Ongelijck ander Konftcn , die door 't leeren 00 ^ru"'^en ' 11 n< Voort gebrayekt worden met moeyten en onlulU

Als de Arent beknagendc 't onvertcerüjck hert
Als de Arent beknagendc 't onvertcerüjck hert			UU'


		*C>^:*

-ocr page 152-



		Tepel-wercken. 7 $$'■ Grammatica leert flechs fchrijven en fpellen ; Arithmetica is om den Koopman te quellen : Aftrologia maeckt van logens een neeringe : Diale�ica fprecckc van twiften en grauwen: MuGcakan niet danftameren en bauwen: Dan Rethoriea is vol Goddelijcke leeringe. MoyfesfiendefijnvolckgepalTeerC, Door 't Roode Meyr, heeft gedanckt en ge- eet t, Godc den Heer met vaerfen van Rerhorijcke; 't Boeck Deuteronomy ismet vaerfen befchreven: Salomon heeft in gedicht fijn item verheven: Efaias en Job deden oockdefgelijcke. Maer boven al David, die op fijn Herps geklanck, RethorijckelijckGodtslof metvaerflenfanck, Met hondert vijftighPfalmen, die lieflijck en foet,, zijn, Wordt geprefen van die dees konft willen bedelven: Maer onverftandt ftrijdt altijdc tegen hem felven, Dat eens goet is, foudc dat altijdc niet goet,, zijn ? Meeft alIe-Propheten daer men of leeft of hoort, Brachten onder defenfehijη de kern van Gods Woorr, Deur een fonderliiigen in - val van den rafendeft Geeft: Sulcks deden de Po�ten, en de Rethorijckers doen 't noch, ^aer in is' c eenfdeels een volcksken doch , Die daerzijn,f�llenkomtn,en hebben geweeft. Dattet de Romeynen foo hebben vcritaen als ick, . ^ewijfen haer ichouw-plaetlen van mueren dick, ^Gebouwt naeyfch, tot des konft gelcgemheyt: ^'e Veronenfers gingen op defen baen : ^i« van Ninus hebben oock niet ftil gefiaen, ⁰m tebetoonen haer goede genegentheyt. Geen van alle andere konften machmen vry nomenj D»« defe aJken, die alcijdt fonder fchroomen, G S Vryelijck

-ocr page 153-



		^;fy4 Tepel-wercken. Vryclijck uytroCpt voor alle ßnten en ßegen , Tegen al der Tyrannen ftraffe gefetten, Steecken het deur-dringend geluyt der Trompetten, Des waerheyts, daer fy is toe genegen. WoudeRethorica en 't kindeken fwijgen» HoehaeH fou menigh Jonghman verkrijgen, Daer hy na jacght met neehtigh begeeren: Hoe fouden de Wijven haer Mannenfmijten : Hoe fouden de Kramers het vokk belchij ten : Hoe fouden de Apen de Schapen fcheeren. Momus'heeft genoegh in den Hemel tebeflechtcn > Om der fchij �-Goden pleyten te berechten , Dat hy nictbedillen mach defe kluchten: Maer heeft Rethorica hier op der aerden > Gefteltals fijn Stadthouflere van waerden, Hier uyt fpruyt dat fchijns-volck haer niet mogen luchten. Tyrannen regeerende tegen recht en reden , En die om eygen baet prijfen Oorlogh voor Vrede: Rechters die doorgonftdejufticybuygen: Preeckers die haer kettcry als Schriftuercdrijven : Ucmemeefters die primum mihi fchrijven : Omgekochte Taelmans en valfchegecuygen. Krijghsluy die de vrienden meer dan de vyan<J' quellen: ,, Woeckeracrs die op een-en-dertigh ten hondert � ^len: �: Koopluy die voor goet verkoopen bedurven War' _ Koppelaersdie metlogenseen buwelijck knooP^el>' Jordens die om gek haer Vrouwen verkoopen'� .�, Voort die haer trouwde Wijven met andere b' P^a Pieba!ickcroctgefpeelt,en overvloedig*¹ � ben, _beb- En die Broeders die Sint Jobs trappe⁰ getcu ben, Jij �

-ocr page 154-



		Tepel-werCkefi. tff Zijn de geen daer dees kond of wordt gewracckt, Niet om datfe eenighfins is bevleckt: Maer om datfe te met haer gebreecken ontdeckt: �an is 't niet prijfelijck, dat van defe wordt gelaeckt ? Cicero is daer door feer hoogh vermaert > Dat hy van Catilina vyandt was verklaert, Leet fijn fmaet en lift met groote ftandachtigheyt. Als Oflavius van boeven worde verheven, Vraeghde wat quaets heb ick onwetent bedreven, Dat defe my prijfen met fukke aendachtigheyt ? Orphei fnaren die 't woefte volck bekoorden> Waren Rethorices foet-luydende woorden ι Onderwijfende wacr in de» levens prijs leydt: Eerfther huys-gefin te regeerenrcdelijck , Met vreemden en gebueren te leven vredelijck ι Kn alle dingh oordeclen met verftant en wijsheyc. Dit is van den rechten Dedalo , de gefponnen draet, Daer men mede uyt en in den doolhof gaet > Om de Minotaurifl'che ypocrify te verfchoren, Meer te werck brengende doorboertelijckfchiijven, �an door difputerenc hertneckigh kijven > Λ1 defe verttandige Werelt- wijle DoSoren. Dan defe groote belantarendekaerfen , Seggen, de Rerhorijckers mengen onderhaer vaerfen a Po�telijcke droomen, kluchten en fabulen : Wie foude haer ftraffen ? Datfe feggen iswaer: ��ier in volgen fy 't exempel van haer Meeftcr naer, °ie 't EuaDgely verkondighde, ja by uw parabulen. Maer op datfe niet valfchsen fouden fliehten, " groeven fy haer vleugels op d'amoureufe Gedichten, j°° voort in Philofophy, en Wet der natueren: �^ls dit draf van haer honger niet mach verladen , J>onit Rethorica en leydtfe op de rechte paden > ^Ujn te titiaken den kern, en broot der Schtiftueren. G 6 :* Gelijcfc

-ocr page 155-



		jy� Tepel-wcrcken. Geiijck als d'ecnige Soon van d'eeuwige Vader > De noodt geiturvcn is voor ons allegader, Omdat wy vand'eeuwige doodt vry foudenriken j Soo draeght fy geduldigh der n.enfchen fpot, Treckt de kap aen, en wordt gewilligh fot > Om al de wetelt wijs te maken. Wat geeft Rethorica ? fal de gierige vragen , Veel meer dan uw Afgoden t'ccnigen dagen > U f�llen verkenen met forgen en luchten, Ghy hebt veel, lijt arm door bcgeerende luft , Hy weynigh, is rijckdoor vernoegende ruft : Want alle Jaers waflen doch nieuwe vruchten. Dan fy geeft haer Dienaers een goet oordeel, Den welbefpraeckten fecr groot voordcel > Om met fpreucken te vergieten haers redens glans» Alle dingh met woorden levendigh afmalen> Eu daer toe eenen rijeken fchat der talen > J�och bier-en-boven een Lauren-krans. Swaer zijn der vraten gulfige buyeken, Swaer zijn der gierigen gulden fuyeken , Swaet is de fonde, dalende ter hellen : Licht is de konft die niemandt vcrlaft > Licht is de deughti des waerheyts gaft: Rethorica vlicght ten Hemel met haer lichte gcfelleB� Sy is een klare fpiegcl voor de leecken, Een berifpende ftemme van alle gebreken , Een fcherp gebit om de Ketters te mennen , Een preken daer de Gemeente veel af onthout ι Een bril daer een Vorft fijn gebreken door fchouwt» Een fppre die na deught en eere doet rennen. Sy is den kinderen een groote vermakclijc!<'^lCS'^t' 'Dcnjongersgeeftfeeen violijckefprakelijckheyt» Een folacelijck overdencken voor d'oade bedaeg den, Sy is foo cerlijckcn kertwijl als men maeu uoeio^c

-ocr page 156-



Tepel-wercken. j-fj- Sy is de Studenten een bogaert vol bloemen , Een tegel van alle eerbare Vrouwen en Maeghden. Trouwe is doodt over lange Jaren: Eere is al Iangh voor Mey vervaren: Juititi is gevloden voor kracht en gewelf. Geloof is van Ypocrify gevangen: Liefde flaept op beyde haer wangen : Dan Rethorica alleen behoudt noch het velt. Hola mijn penne het wordt feer laet, Ghy z.ijt moede (weet ick) maer onvetfaet, Om van de konft prijs en eer te feggen. Ruft, fegh ick, ruft uw gefpleten lip, Scheyteruyc alstle Schipper uyc fijn Schip >. Die uut midden in 't water leggen,

	*� �*
		H«c

-ocr page 157-



		ij-S Het Lof van een BLAEUWR SCHEEN. WOnderlijckis Kupido met fijne loofe minne: Wonder koockt Venus in domme jonckheyts finnc: Wonder fchijntet te wefen dat ick wil voort ftcÜcn: Want ick denk met een wonder-fprook te bewcercn» Dat een Blaeuwe Scheen is te prijfeii en begeeren � Voor alle ruftige luftige jonge gefellen. Dan op dat ghy weet watBlaeuwe Scheen is te feg- gen, Soo fal ick dat met koite woorden uytleggen. itls affnijdingh van hoop en waen, dat twijffel doet derven; Als yemant fijn Liefd op een onrecht heeft geleydt, Als hy dan krijght feker en klaer befcheydt, Dat hy' t begeerde Lief nimmermeer fal vcrwer^vcn' Nu hope, dat is een onfeker verlangen, Dat met forgh en vreefe altijdt is behangen � 't Welck een Blaeuwe Scheen alderbeft kan genefen: Wantfe verdrijft twijffel door weygerensklaerhcyt> Verjaeght de waen, en toont de waerheyt > Dat waerheyt toont, is dat niet waert geprefen ? Die in Liefden noyt heeft gehadt ongeluck, Die weet van geen Myfchap, want had noyt druck � En wroet in de weelde met de fotte menfehen ; Maer een Blaeuwe Scheen maeckt wijs en vroet, Leert in reden (lellen 't bedroefde gemoet, Dat redelick en wijs maeckt > hoort men dat nie'' wenfehen ? Een Blaeuwe Scheen befchermt voor 't nootclijd¹� quaet, Datde jonckbeyc begeert deur onbedachten wet. ^

-ocr page 158-



		Tepel- wercken. if9 Waerdoorfchade, fchande , mocytehernkomt.be- Had Paris fijn fcheen geftooten by de fchoone Helena, De huyfen van Troyen ftonden noch op een na , is 't met luftigh engoet dat behoedt voor lyen ? Een Doaoor die den fiecken fijns kranckheydts grondt fcydt, , En brengt hem door fijn konfte weder tot gefonthcyt, Loont men die met kroonen en ducaten vaerdign? En een Blaeuwe Scheen die door danck of fpijt, De Vryers vand'eeuwigekoortfe bevnjt, Is die dan niet wel wat prijfens waerdigh ? ■NTu mocht yemant vragen, fou men dan niet vinnen Een eoede vrouwe,deugtfaem,wacrdjg om beminnen, Die 's mans hert mocht verheugen en van verdriet ontlaften; Onderde vijftigh Dochters van Danaesgebroec, Isfer een maer nauweHjeks gevonden goet: Dus is 't een heet hangh-yfer om aen te taften. 't Sal met my fo niet locken denckt de meeften deel, Miin Lief is goedertieren, verftandigh en «1, Ge rouw enlinnelijck, en dat falfe wel bh; ven, Maer dit docht van fij η Wij f elck Man byfonder , ■vVaer komen dan van daen, dat geeft my wonder, Al dees leelijcke, flordige, fnarre, quade Wijven ? 't Is beter fijn Scheen te flooten door 't loopen vlij- tigh , Dan te krijsen een Wijf quaet, fnai en fpij tigh, Die derf f�ggen , houdt uw mond, ghy licght als een wachter, � lek fal in de Winkel de Koopluy wel nemen.waer, Gaet fietofdepot-fpijsoock fal worden gaer, Het kint datfehreyt, nu Jan gaet achter. 2.iit ghy foo goet, dat ghy dit al verdraeght, Soo fait ghy niet moeten doen dan dat haer betiaeght.

-ocr page 159-



		I�G Tepel- wercken. 't Zyin'tkoopen,of verkoopen.inbuytcn ofruyU�j En foo gantfch moeten volgen haren fin, Dat ghy uw ouden fpeelnoot niet fult brengen in , Of fy fal terftondt knorren, kijven en pruylen. Maer fegt ghy eens ja, wel hoort dit qua vsl�barcii, Soo feydtfe wel weer, al foud ick in de Hel,, varen, lek ben foo wel vooght als ghy, ghy droncke fnuyt, Ghykael-gat, ghyluys-bos, 't zijnmijnfehijvendie klappen , Sal ick mee gelden, foo wil ick mee faappen , �nishsthuys u, foo gaeter dan uyt. Is fy al goet en oprecht, foo men daer luttel vint, Diefilnufieckziju, dan bevrucht/ of met kint, Soo fult ghy niet een oogenblick-moeten van haer zy,, zijn, (fieck, En hooren haer ftcenende feggen.och Lief ick be« foo Ik heb pijn in mijn hooft, in mijn rug,in mijn kr.cck, Dcncktdsn, die een Blacuwe Jcheen loopt, die mach wel bly� zijn. Hy is niet verwachtende 't fchreyen van de kinderen, Hy heeft Maerten noch Knapen die fijn goet vermin- deren ; Met backen, brouwen, met fmeulen en fmoken: Al heeft hy geen peris hy fpeelt wel met fluys, En waer dat hy komt, is wellekoorn t'huys , Daer fijn beurs opgact, daer roockt fijn koken. Waer een mondt eet, die krijght haeft de koft, En voor meer te forgen de Blaeuwe Scheen verlort > Daerom mach hy de kolf wel werpen na de bal: Hy vaert van huys met minder verdriet, Na 't wederkeeren verlanght hem foo fecr niet: Want als hy cpfpringht, foo waeghtct al. Een. Blaeuwe Seheen bevrijt dat men niet mach. worden Bock)Koeck«eck, Hjneray, nochtejordca > _a

-ocr page 160-



		Tepel-wercken. 161 Geen Jaloufy komt quellen de gedachten : En's avonds ah't hemluft, hy flapengaet.. En �aept fouder foigh tot den dageraet: Dus heeft hy goe dagen, en ruftige nachten. Een hopent Vrycr die is ahijdt in treuren , Kijckt deur 't klinckgat.kuftde ringh van der deuren, Wacr door hy verlieft fijn naem, fijn rutt.fijn blyhey t: Maer door 't dancken dat de foibxyt niet wil doogen , Worden geopent fijn verminde blinde oogen , En krijght weder fijnnaem met fijneetfie vryheyi. Het dancken van r�aer, die 't hert dede daolen , Ecfchermt de handen voor de brandende kooien , � Drijft- de voeten met ge wek op den wegh van rufte _sRey'night het breyn van woedende raftry , Macckt het onruftlge hert na droef heyt bly: Hdanck van Lief dan niet een grootelufte? Danckvan Lief brenght menigh tot wanhopen, Wanhoop doeterveel in een Kloofter loopen , Daerfe door vaften enbiddea defonden vernielen; Verfaken de Liefde van alle fchoooe Vrouwen , Een Godt fy beminnen, op hem fy betrouwen ; Danck van Lief werekt oock falighey t der zielen. Als Martha, die altijdt tot woelen was gefint > Is een Man die te beforgen heeft Wijf en Kinc, Geen oorfaeck van profijt laet hy gaen verloren ', Maer een Vryer die aflaet deur hope kranck : �ie heeft met Maria, al is 't tegen lijn danck, Verre het befte deel tvytverkoren. Een Vryer die fijn Lief om geen trooft derf vragen., Qf die ten eerften van fijn eerlle Lief wordt beflagen > Jij« beyde gequelt met goetduncken twijffelijck , ^'Eendenckt, dorftick het vragen, ick fou wel trooft ontfaen: �l'Andcr, had ick hooger gevrijtick had beter gedaen : «ier voor is een Blaeuwc Scheen ook leer gerij ffelijk. Veel

-ocr page 161-



		i6i Tepel-wercken. Veel hebben haer Lief boven maren geprefen , Niet feggende, foo 't is, dan foo 't mocht wefen, Datfe is lieffeliick, manierlijckj en fchoon byfonder; Voort datfe geen Menfchis> maereen Goddinnc , Wel waerdigh te wefen een Koninginne > En datfe haer fcheenen ilootcn dat geeft haer wonder. Veel prijfensontfteeckt het hert hovaerdigh , Meenen dattet foo is, cndatfy 't al zij � waerdigh , Willen niet hooren na Liefs bidden en fmeken , Denckende, ben ick fchoon, en ghy zijt leelijck , Mijn manieren zijn vriendelijck, de uwe fmeelijck : Ick wil u niet hebben, al fou uw herte breken. Ziinder dan fommige die haer niet en verhoogen, Wel wetende dat het is een verfierde logen, Betalen goede woorden met eenen foetenpract, Soo blij ft hy gevangen in fijneygen itrick, En ftoot dan alfoo fijn Scheenen feer dick, Tot dat hy hem recht op de neeringh verftaet. Een Blaeuwe Scheen dan geloopen , na oude wea- ��, Die geeft door 't ondervinden goede kenniffe, Dat Vrouwen gedachten fcerdiep zijn te delven, En dat fijn tonge door ontijdigh vleyen, Sijn oogen bereydt heeft een treurigh fchrcyen : Dui leertfe kennen een ander, en hem fclven. De ver winner en niet de verwonnen perfoon > Krijghteen rofen- hoedt voor arbeyds loon , Tot een teyeken van eer en van viitoric , Die fijn fclven verwint in Liefs verliefen , Wordt gekroont met een hoedtjen van biefen : De Blaeuwe Scheen is oorfaek van triumph eng'⁰¹¹ Hoe zijn de Vryers dan foo malle gecken , Dat �� 't teyeken van eere met de kous bfd^e^, " ' En houden't vermu ft als gekapte hcyl'S¹¹'�^" ■Om dat fchimp en nijtit zijn van dier aci't,

-ocr page 162-



		Tepel-werckcn. j�j Datfe altijdt fchieten op eer vermaert j Dus blijftet verburgen om ruft en veyligheyt. Niemantdenckedat ick 't houwelijck wil laken, Of da: ickeenSanflof San�iin wil maken > De Blaeuwe Scheen prijfende met fulke heerlijkheyt; Dan 't is een playfter die heelt en verfacht, Euygende onder reden den Wil Tonder macht, Om tegenefen des fcheens blaeuwe begeerlijckheyt. Beter leven heeft een Vryfter te verhopen, By een Man die een Blaeuwe Scheen had geloopen , Dan by dees jougskens die fy nemen uyt het neft ; Want elck moet toch eenskootcnin iijntijt} Door't floten van de Scheen wordt men veel kooten quijt: En 't is beter op 't eerft te kooten dan op 't left. Een jonghman die van fijn eerde Lief wordt be- ftruyft, Is een wilden Valck geli]ck, die eerft is gehuyft. Die vlieght dickmael op, al tegen den bandt: Maer die fijn Scheen te ltooten is gewoon , Blijft ftil fitten, want hy weet van 't loon: t-aet hem ftreelen en �roken, en dragen op de handt. Heeft een ionghman fchooneen Wijfihy voelt geen banden, Loopt drincken, hoereeren, tot fijnder fchinden , Tot verdriet van fijn Lief,en ongcmack van fijn lijf: Maer die fij η Scheen gefloten heeft, is moe en mat, Dat loopen en jagen by nacht is hy al fat, Komt wel t'huyseten, enfiapenby fijn Wijf. Byfondcr foo fy is vrolijck en deughdelijck , Sijn herte houdt fy met vreughdc jeughdehjek, ^aer door hy wel alle ander kan vergeten, Y.an 't loopen, van 't draven is fy het endt, ~"'^η rnoeyten wordt door hacr tot tufte gewent: Dat rnct arbeyt verkregen is,wort met minne befeten. Dan

-ocr page 163-



		164 Tepel-wercken. Dan de Blaeuwe Scheen wil ick niet prijfen foo feer, Of den Huwelijcken Staetacht ick noch veel mecry Als van Godi ingeftelt, de menfchen falighen nut: Maer als ick niet krijgen mach die ick wil, Soo trooit ick mijn felven en fwijge ftil: Denckende dateer quader mee wordt befchut. Want een goet Schutter die fchiet wel mis; Een goet Vii�'chci� vanght alcijdt geen visj Een goet Vogelaer om niet fijn net wel kan fpreen ; Een goet Pijper blaeftaltcmet wel difcoort; Een goet Zeeman vai t oock wel over boort; Een goet Gefel loopt wel een Blaeuwe Scheen. Verlies op de Wier geeft den Koopman verftandt: Een naerftigh Boer woont op onvmehtbaer landt: Hardefmacken leeren den Ryer op het ys: Schipbrekingefchcrpt des Stuermans finnen: jStederlaegh doet de Krijgsluy voordachter beginnen : Scheen ftooten uiaekt den Vryervoorfichtigh en wi\|�� Nu Vryers vaert wel, leeft alcijdt ruftigh 1 Loopt ghy een Blaeuwe Scheen toont u even luiligh > Houdt het ftil, foo kan daer niemandt op fprekeu» 't Is genoegh geprefen dat elck een laeckc, Die 't fop geproeft heeft, die weet wel hoe 't fmackti 'tls.beft dar, wy hier dan een fpeltken by ftekeii.

			�e»

-ocr page 164-



		Een ViflTchers Praetj en. EEns als Zieuwert Viffcher van leien moe en mat, Op den hoegen oort voor fijn lage hutte fat, Daerhy in'cplat,, de Zuyer Zee mocht beoogen. Terwijl dat fijn maets aen de lange touwen toogen » Om te mogen,, de Viffchen die daer niet op letten , Beftricken met haer deurluchtige netten , Of haer fuycken fetten,, op een hoeckvan 't landt, En d'ander waren doende met ncerftiger handc Haer gefcheurde Want,, met de naelde te boeten; Dan hy eylaes, om fijn druck te verfoeten, Overdacht defe verskens.alshy fijn Lief mocht vrye». Om daer mede te oncdecken i�fn heymelijck lyen. O wreede Elsjen, ghy mooght u niet verftoorer» Met mij η giften noch gaven, en ghy wilt niet hooren. Na mij η bidden en fmeecken, dat achtende als wint: 't Is te vergeefs fo het water flaet op de klippenblint, Aenfiet mijn eilend, en defeftille nacht: Al de Viffchen zijn nu met flaep bevracht, Het windeken waeyt facht,, over degvoote Zee» Al de Sterren aenden Hemel die fluymeren mee > Dan ick eylaes, 6 wee,, mijn Liefde verhalende , Ben den gantfehen nacht onruftigh malende , Den flapepalende,, heel uyt mijn hert, Ghy mooght, en wilt my niet helpen uyt de fmert, Nochtans de dochter van Rochetten achte my geen fchuyf: Ick ben wel bemint van de dochter van fpijtige Duyf: De Weduw' van Jan Kuyf heb ick om il verfmaet, Al was fy rondt van Borften en Billen,lieve maet; Liefd' metier daedt,, heb ick u willen toonen : Al de Meyden die aen den hoogen Dijck woonen , Hebben fin in my, om de vieught die ick ga fliehten , J"¹» fy prijfen de Liedekens die ick kan dichten : �5¹. den eerften uw Nichten,, al zijnfe groot van ftam _s*?'« rekenen dat haerge�acht van Neptuno quam , Oic de Zee, al wasfc gram,, kondt ftiUen met macht: °an wat baet my ai dit, als ick van u veracht, IM

-ocr page 165-



		166 Tepel- wercken. Lief Elsjcn veracht ben ? wie fou fulcks hopen ? Ja dat ghy (6 wreede) voor my gaet loopen, En verfmactalleen 't nopen,,van mijn Liefde vierigh» lek heb u de zood gefbnden, ick ben niet gierigh, En fal u goedertierigh,, noch wel fenden meer > Van ons eygen vanghft, mach ick komen weer, Die ick ginfen veer,, heb laten bewaren, In tienen korven, en hputen vis-karen: En mijn maet H�rmen die heeft noch in de hoecken > Scs karpers, tweebrafems en drie fnoecken , Dan noch fpieringh en pos alfoo veel als zant: En behalven al dit heb ick noch goet verftant, Om de moffelen op ftranc, ccfoecken en vinnen , Daer peerlen in leggen : oock kan ick vinnen, De Hacken daer binnen�in is de koleur van kramofye, Waer loopt ghy ? komt lijdt doch dat ick u vrye > Wol fijn als lye,, daer de koleur op fal werden geleyt, Die wordt nu al t'uwen beften bereydt, Daer ghy boven ander Meyden me fult gaen prijeken, Wol,3aer fchuym van witheyt niet by is te gelijcken, Die eertijds Hanneken de Herder uyt goeder jonft, My heeft gefchoncken tot vereeringh van de konft, En feyde op 't ronft,, houdt dat tot een danck , Om dat ghy de cerft zij t die mij η arbeyd verlicht met fanck, Daer na heb ick die lanck» in manden bewaert, Om u weder te fchenckc-n na der Liefden aert: Maer ghy leer tfaert,, om dat ick fou gaen verloren, Hebrfe niet willen ontfangen, maer Hopte uw oore"< Om dat ghy niet foudthooren,, hoe 't met my gaet > Dat is, ja dat is dat aldcrgrootfte quaet, Loopt wech, en gaet met dekonfle fwermen , Elsjen die veracht uw fuchten en kermen: _? Waerom och armen�om dat ik ben een onnofel g^uVt� Te weten, een Schipper van een kleyne fchuyt^?Die niet weet dan van oude netten en kromo¹⁶ ^noec" ken? Denckt dat uw Oom ook fo fi'm koft phch ie focke»' Al heeft hy nu rijekdom in killenen vaten : Of fleurt ghy u, om dat fcheel Neel gaet blaten, r_e

-ocr page 166-



		Tepel-wercken. 167 Datfe my heeft ingelaten,, Γ00 menigen nacht ? Seker om haer te vryen heb ick noy t gedacht, Al gaetfe haer tegen ander Vryftsrs roemen , Dat ick haer dick gebracht heb fchoone bloemen . Nochtans heb ick haer noyc begeert noch bemint , Of Godt geef dat ick altijdt heb in de wint , En nimmermeer met de Nimphen moet hebben peys_aJa dat ick het Schip verlies op d'eerfte reys , Dat ick in Zee koom, foo ick logen heb vertelt: Maer wat doe ick ? Mijn fin heb ick geftclt > Te reyfen over Zee , door golven en baren , Daer noyt Viilcher noch Zeeman heeft gevaren 1 Daer wil ik voort befwaren�van 't verdriet vluchten. Voor den duyve] in Koor wegen,in vremde gehuchten, Of in Indien om Papegays tongen te halen , Dan wat fegh ick? Hoe mach 't verftant dus dwalen ? Sullen de gedachten in vremde palcn,over berg en dal, Waer mij η voeten gaen, my niet voeren al ? Men fchouwt de regen, de wint.en de hetten des fons, Miei de Liefde niet, die blijft altijdt by ons , En fal goet ronds,, met my werden begraven, Ofwilick vandendijck, om't woede hert te laven, Springen in 'c water: en my ielven verdrincken ? Oghy Zee-goddinnen wilt mijnder gedincken , En gracyfchincken�als 't water my wech fal fpoelen, Dat mijn brandende minne oock mach verkoelen , En dat men hooren over een deel Jaren , *n de groote Schepen die van Ooften komen varen, Den heefchen Stuerman vandeCompanje fchreeuwcn, Sijn volck vermanende, � Mannen als Leeuwen, Douwt op het roer, en houdt na ftuerboorts wal , Daer leyt de gront daer de Viflcher had het misval, t.aetons al,,doch daet voor houden wachte : Die hem aen een anderfpiegelt, fpiegelt hem fachte. Dufdanige klachtc,, met veel fotte wenfehen, �Neuwert Viilcher verhaeldcdaer beeften noch men- fchen , Mochten aenhooren fijn jammerlijck klagen: ^E» terftondt daer a% foo begon' t te dagen.

			'tLo�

-ocr page 167-



			�63

		't Lof van de � U � S E. NU wel op met vreughden,ons ka t heeft jongen» lek behoefde wel te wenfehen om duylcnt ton- gen, Duyfcnt pennen» en duyfenc verftanden wijfelijck : Wint ick fcgh dat de Muis een foete neeringe , Tegen alle Phüofophen mcyningh en leeringe, Is wenfchelijck, behagelijck,goet en prijfelijck, Wech dm gy Mufe,ick wil van u niet zij � gehulpenj Komt hier ghy aerdige Meysjens en jonge wulpen, Helpt my 't Lof van de Muts te degen wieken , Komt ghy fpeel-luy die de Mutsdragers verblijt, Helpt oock ghy Schoenmakers, 't fal zijn uw profijt: Want de Mutfe doet loopen veel fchoenen aen lticken. Komt fpiegelblafers,kammefagers,huy vebrayfters � Welopkoufemakers,fnijdersenliriden-nayltcrs > En ghy vinders van nieuw fatfoen van kleeren , Peerlltickers.borduerwerckérs, komt doch gcreet, PafTementwevers, brenghtal by dat ghy weet, Om 't lof van de lofwaerdige Muts te vermeerca. Wat is de Mutfe ? Eenbegcerlijcke genegentheyt > Mctluft verblint, foeckende allegelegentheyt > Om 'tgebruyk van een waerdeVrouwe te verwerven, Deur natuere bewegende de jonge finnen , Tot het aengeboren weitk, het fpel van minnen, Om verhoeden het menfehdijek geflachts verderven. Nu isnicmandt ter Werelt foo mal ofgeck , Wetende dat het verderven fou wereken gebrfck, Sal met vlijt om fulcks te befchutten trachten : En elck weet dat de Werelt moft vergaen > 't En dede de Muts, die port het huwelijck aen : Isfe dan niet wenfehclij ck voor alle geflachten ?

-ocr page 168-



		Tepel-wercken. 169 Een die door gramfchap een menfch flaet doodt, Worde die niet geacht voor een moordenaer fnoodt ? Engefttaft na de Wet met des Scherpiecbcers fwaert? De Mutfe aenfiende, de mcufchen verminderen , Is begeerte om teelen barvoete kinderen: Contrary van 'c quaet, is dat niet prijfens waert ? Yemandt mocht feggen, prijft ghy de manieren, Van de Muts-dragers, die als ontfinnigc tieren, In 't fpreken, in 't fuchten, in hippelen of gaen , K4etoog-wincken,hand-duwen,cnkuffen deklinck ? Ja men vindt ter Wetelt geen foofotten dinck, Soo 't de Licffte gebood, het worde van hem g'cdaen. Het middel en beginfel van al dat men doet, - Wordt geprefen omhet eynde, foo dat is goet: Want half gedaen werck toont men geen fotte klere- ken : 41 floven dan dees Vryers,die de Mutfe dragen, ^agb. en nacht als fotten, om haer Lief te behagen > 1"sn houwelijck ftrecken al haer fotte wereken. Nu is het houwelijck immer foo feer van noodt, Tot noodtdrufc des levens, als wijn, water en broodt: Is 't dan met recht dat men daer af lof en prijs icyde ? drijft oock dan de Mutfe, wamfe ftroyt het padt, 41 isfer fotheyt mee vermenght, wat �chaet doch dat ? ®P bequame tijdtfot lijn, isdemeefte wijsheyt. Alder wijfen wijsheyt is niet waert een boon , 41 haer wijsheyt maeckte niet een jonge Soon , ^an dies bequame matheyt is alle wijshcy ts vader , "ier uyt liin gefproten al dees groote cadetten , J die Anitoteles broeck op 't fware hooft fetten, ®^xt des Muts werck laeckt, lacekt ons allegader. Laetfe praten datfe willen, fy weten anders niet g^efegge«,clandattetiseen gencngelijefe verdriet, en VerttantJigc dwa�ngh, een talende blybeyt , ^cn ^a�pe vol forgen, een lieflijke vracht a « Eca*

-ocr page 169-



		j-jo Tepel-wercken. Een willige üaverny, een goe wil fonder macht > Een quellende vreught, een gevangen vryheyt. Van wit en fwart menght de Schilder graeuw , Heet vetmenght met kout wordt van paden laeuw > Die noyt bitter en proefde, weet niet wat (bet,, is > Edick en fuyeker geeft een fmakelijck fuer > Harde fteen en weecke kalck maeckt eenvafte muer: Hier uyt tiet men dat de Muts niet quaet > dan goet, � is. Godt Almachtighi Schepper aller dingen > Heeft deur natuere daer toe willen dringen , Doe hy Eva fchiep om te wefen Adams maet, Seggende, dat het leven fou wefen vol rouwen > Sonder het gefelfchap van waerde Vrouwen , Du» moet de Muts goet iij a, of werekt Godt quaet ? Daer-eo-boven heeft hy geboden dat men fal be- ( geven , Vaderen Moederi en het lieve wijf aenkleven» Om te waflen ende Werelt te vermenighvuldigen > Seghc nughy neuswijfe fooghy leght in de loegh » Isdefe reden u noch niet krachtig!) genoegh ? Om al de fotheyt van de Muts-dragers te ontfchuldi- gen? Iswaerhetfeggenvanveel kloecke verftanden» Om het gemeene fpreeckwoort in verfcheyde landen, Dat Godt noch de natuere geen dingh maeckt om fus> "Waer toedienen ons dan de prickelende leden? Waer toe zijn nut der Vrouwen aentreckende reden � Waer toe is dan gevonden die lieSijcken Kus ? Om de menfeh te fteken als een paert met fporen? Om ons fonder gebruyek tot lud te bekoren ? Of om 't Paelch-bort te kuilen indeKercke? Neen feker, fy doen onsinwendigh vermaen � Dat wy moeten, als ons ouders hebben gedaen > Ons pondt niet begraven^ maer ftellen te ^werclc^�,'^

-ocr page 170-



		Tepel-wercken. 171 �t Welck gefchiet door 't Houwelijck dit Godt g«. benedijt, Dat fondei de Mutfe niet wacrt is een Mijt: Want fonder Liefden mach men houden geen goct huys, En de Mutfe is eensdeels der Liefden fondament > Als die Liefs oogen op Liefs gebreken verblent, 't Fondament gefchaert.deugt bouwen met een kruys. Gy fult niet meenen als 't Houweliik is geknocbt, Dat de Muts dan fijn heyligh avondt heeft volwrocht> Als niet meernutdegehoudeperfoonen : Neen, neen: Want als de Muts verlieft fijn kracht > Soo komt terftondt twift ende tweedracht, En ver$ieren de hoofden met doorne krooncn. Daer de Mutfe deur verachtingh is verlieten, Komt Suermuyl en Pruyler dick ten eten , En Krackeclken loopt over het huys en ball: Maerdaerfealtiidtblijft in eenen doen, j» 't focte Lief komt te bed, en geeft my een foen , In hoe langh hebt ghy mijn boriten niet gctaft ? Soo veel de deught beter is dan argheyt lifligh , Paffeert dees vreed-maeckende fotheydtde wijsheydt twiftigh , Is de menfchenoock veel nutter en bequamer , �e eenvoudige vrede maeckt rijck en overvloedigh : Τ willende Wijsheyt maeckt de fwaerden bloedigh : Welck behoort ons dan te zijn aeugenamer ? 'C-Is niet genoegh dat wy hebben bewefen. I>at de Mutfe goet is en waerdigh geprefen : Maer willen oock met exempelen verklaren, ?*tfe de vreefe verjacght van Hel, Duyvcl enDoot₃^atfe Wijsheyt verleenti en hulp ter noot, ^s gevende al haer trouwe dienaren. ^De Mutfe deed Jacob dienen trouwelijck > «Ven Jaer, om te krijgen ten houwelijck, H 2 SijB

-ocr page 171-



		17* Tepel- wercken. Sijn Ooms dochter Rachel, dejonghfte geboren: Maer Lea hem toegeitopt zijnde door bedrogh > Liet hem niet verdrieten om te dienen noch Seven Jaer, om te krijgen lijn uytverkoren. Is 't wacr dat van Amadis is gefchreven ? Welckefeytenvan wapenen z.ijn door hem bedteven? Om Orianefijn Lief te dienen en behagen ? Hoe menighmael fijn lijfin perijckel geftelt ? Omhaer tevcrlofien of be�chermen voor gewclt > Ten exempel van alie Edclmans dicdeMutfedra- � gen. Orpheus neeft niet gevreeft te gacn in de Hel > Om fijn Lief te loflen met fijn fnaren-fpel, Uyt Plutoos handen, dicfe hem had ontfehaeckt > Leander en dochtet geen arbeydc te wefen, Alle avondt te fwemmen na de Liefite geprefen > Door de Zee Hellefponte heel moeder naeckt. Pelops heeft Hippodame, van gieriger aert, Met gulden Appelen getoete den �hellen vaert, Dieshyhaer tot prijs met loopen heeft gewonnen > Acontius defgelijcks met liftige treken, Sijn Lief het woordt van trouw dede fpreken: Door de Muts is menig ftout en liftigh feyt begonnen. DcMutfe heeft Chymons verftandt verweckt., Die te voren als een plompaert worde begeckt, Soo haeft hy �igenc had fien flapen in 't green; Dies hy veel wijsheyt leerde in korte tijdt, Hanterende Boccl-.cn, Wapenen, en 't Hof met vlijt: Want luft maeckt arbeyd licht, en doet wel Ipoen. De Godt Jupiter deedfe veranderen in een Stier» In een Swaen, in een Arent, en menigh ander dier, In de gedaente van Amphitreon ginghfe hem Hellen, Mercurium konftfc met een Bocks huyt bedecken , Apollo het wcefen van een Herder aentrecken , En noch veel meer, dat te langh is om vertellen.

-ocr page 172-



		Tepel-wercken. 175 Bydemenfchenfchiintfc niet fookrachtigh tetijn > Λ1 maecktfe altemet,'t isonder menfchelijck fchijn , Een Bock fonder hoornen, een Ezel fonder ftaert, Dan fy kan veranderen uytermaten -wel, Een fwartehuyt ineen fchoon blanck vel, En maecken van cengraeuwe, een fchoone fwarte baert. Tibullus Propcrtius met gulden tongen', Hebben veel fchoone vaerfen doot de Muts gefongen, Diewaerdigh zijn mer gouden letteren te fchrijvcn : Ovidius dragende de Mtitfe goede jon�e, Heeft daer door gefchrcven der minnen konilc , � Dies fijn naem in eeuwige gedachtenis fal blijven. O lofwaerdige Mutfe, oorfprongh aldcr deught, Ghy houdt de ellendige V/erelt in geftadige vreughr; Ghy verjaeght kyvage , hateringh en tweedracht mede, Als de Vorften 't t.andt bedurven hebben met Oor- logh verwoet, Ghy maeckt door een huwelijck al de faek haeft goet> Enbrenght door uw goethcyt weder pays en vrede. Ghy maeckt den Jongelingh die u draeght > Stout, fterek, kloeckmoedigh en onvertiacght, Ter wapenen vroom, luchtigh en rat ter handt, Ghy leert hem dichten, refercynen, rondeclen, Minne-brieven, balladen, liedekens en fpeelen : Ghy fcherpc de finnen en oefient het verftandt. Ghy leert flaen op Herpen, Cijters en Luytcn > Wafen op Kromhorens, Schalmeyen en Fluyten > Daer toe de Mufijcke op de mate fingen, ^en Allemande danfl�n vcor de vuyft, ^�^en paifemede treen op de paflen juyft, duftige fprongen in de galjaetden fpringen. Den Vreckcn doet ghy fpeelen de gilde, <sn tarrime Vogel verandert ghy in een wilde, Η 3* Een:

-ocr page 173-



		174 Tepel-wercken. Een aertigh geeft maeckt ghy haeft van een molick > Den flapcrigen Luyaert kond ghy houden wacker > Van een flordigert maeckt ghy wel JandeBackcr, Den fwaermoedigen peyufer doet ghy fingen vrolijck. Ghy ii;t de Vryers by nacht een lantaern , Ecn uurwerek dat de Vryltersdoet wachten gaern » En ecn oorfaeck om lacchcn voorde Kanne-kijckcrs _sEen renten daer hendcKoppelaers op genceren t Ecn recept om des nijders hert te verteeren : Matery om dichten voor de Rethorijcken. Om de Kramers niet te flachten, die achter landt loopen, Haer Waer feer prijfende, diefe willen verkoopen. Soo heb ick dit hier by te laten gedacht: Want het brillen verkoopen ben ick al moe » Sonder gelt, en geven de huyskens toe�. Kijck door de Vinger, bid ick, geen fauten acht: Hier hebt ghy 't eyudt Lief, maer niet daergfcy R3 waiiit.

			Strijdt

-ocr page 174-



		Strijdt tuflcheir WAERHEYT en SCHYN. Hier voormaels heeft Waerhcy t feer groote vrede> Tegen ydel Schijn, haer oude vyandin,gedrsgen> En om dat elck (lbo het fcheen) fijn macht wijt fpreede, Groote giften belovenden om te bejagen , Veel menfehen die 't met haer wilden wagen , Hebben al die werelt (tot elcks fchaed) aen den dans gebracht; Niet alleen flechte burgers van kleync macht , Maer oock groote 'landen en machtige fteden , Bemoeydenhaer rhet dees vetdervende tweedracht, Sommige volghdcn de Waeihcyt, gcieydt met reden, En ander hebben ydel Schijn als Godt aengebeden. De afkomfte was defes twifts cerfte ader, Elck roemde uyt den Hemel te tijn neder gevlogen, d'Ecn noemde Jupiter, d'ander Dis haer Vader, Eey waren fy fchoon, dan die Sarrende oogen, Worden meeft al door 't fchimmcren bedrogen, De heyrkracht daer clck op had fijn wijck , Waren in als feer verfcheyden en ongelijck , Des Schijns volck was veel meer in 't tellen : Maer nieuwe Krijghs-luy uyt menigh Koninckrijck, Des Weerheyts, veel gefchieter in ordonnancy te ftcl- len > Al t'famen wefende vrome en verf�chte gefeilen. Schijn had haer prijfen in allemans oogen gefielt,, bloot, Daerfe mede pronckte, feker fchijnende hcerlick, Daer liep 't meefte volck toe met geweld, groot j ^ant 't waren rijekdom, die elck is begcerlick, Mocye�ckeeere, ende welluftdeerlick, ^Reeriuge van Rijcken, daer men veel om twitt > "e Wacrheyt toonde een gefloten kift , Η φ. Die�

-ocr page 175-



		ij6 Tepel-wercken. Diefy heyligh noemde, van louter gout geilegen , Metoricntael-ftecnen verciert, niet door konih'iiacrs lift, Daer (foo de wijfe feggen) falighcyt in was gelegen : Luttel menfehen bekent, en van wcyrugh verkregen. Bequame mannen om handelen grocte faken , ITcbbcn menighmael benaerffcight met groote vlijt , Vrede tuflehen defc doorluchtige Vrouwen te maken, Om dat het fchcen te Ureckcn tot het gemeen profijt: Maer als dit nu vorderde niet eene mijt, Is t'famen gerockt d'�deldom en derde fiaet, En na da: van de fake veel wasgepraet , Van ginfen en weder, over beyde zyen, Is tcnlaetflen befioten door gemecnen raedt, Om 't landt van langhduerende oorlogh te vryen , Door een fiach t'ongenefelijck lidt af te fnyen. Dcfe conditien zijn haer dan voorgeftelt > Datfebeyde fouden komen opeenbeftemdendagh > In een vlack, open, onbeklagelijck veldt > � Elck foude haer ftereken, foofy aldermeeft mach , Om malkanderen te leveren een vryen ilagh > Wapenen mocht elk kiefen fo fy haer wilden weeren, ('Samen een Rechter haers gefchils fouden fy ordon- neeren, Loon na werken fou hebben elck,en clcks bemindere» De verwonnen worden gebannen t'haerderonecren: Met een lauren-krans gekroont tle verwindere > Des eensprofijt, is des anders hindere. Na dat het voormelde haer bc-yden behagclijck;» was > Hebben de plaetfedes flachts beteyekent terftondt > Tot Sonnevelt,van den Rechter elck iragelijck»^wa' Omuyt te fpreken haers herten grondt, Dan noch befioten met gelijcke mondt: Dat Hercules* daer toe wel was de bequaemft^e> Die behalven dat hy van Monfter dwingen was de o faemfte, ^r._lS

-ocr page 176-



		Tepel-wercken.� � �� Was ook eerwaerdigh om de graeuheyt fij nder haren. En Tonder wederfeggen in wijsheyt de voornaemfte, In 'c gebruyk der dingen geen fo verfocht en ervaren, Boven alle anderen die in die tijden waren. Doe fy nu haer legers te velde floegen, Op een Sondagh, wcfende de beftemde tijde, Soo duncket my noodigh hier by te voegen , Hoedatelck gecierthad met alle vlijt, Haerperfoon en haet volgers om te komen in't krijt, Schijns omhangen waren klaer oogfieniijk blinkende, Soo dattet door 't uitteren de oogen was minckende j Geborduert met veel laberintige ilricken , Verfchildert merTroinges na't leven winckende, "Vermakende de oogen met getapiffeerdeiticken, De finnen met devijfen en nieuwe quicken. Haer wapenen(meeft zijnde van fchillen van bomen, Ja van papier gepapt, en fraykens bereydt, Of leder van de rugh vaneen BufFel genomen ) ^aren met bladt-gout properkens ommegelcydt, ktfetveelderleykoleurkens overgefpreyt, Selfwasfe vermomt, gefchilderc,geblancket, En had een fchoone doeck op haer hooft gefec > � ■ iSTiec veel fchoonder isfe als 't Apen-geflacht bloot: �>us trockfc te velde met een gemaeckte tret, Voor haer gingh waens bedriegelijckc macht,, fnoot, n dicht achter aen volgde felfs behagelijcke pracht,, groot. Voort wasfe om ringelt met fwarmendehoopen , Êen wonder luit voor al die geen die 't fagen , Van ftei'rekijkeis,waerfeggers die dromen veikoopen, ^eboonfchiijvers,hamki\|kers,die nergens na vragen, Van advocaten, voorfpraken,diede pleytfack dragen, ~^reck-roerders, pis-kijekersen a'cumiften, ?P^roetige predikanten, vernuftige fophiften , ^■fputeerende ketters, die 't al wel weten , l^f* hiftory-fchrijvers, die haer papier verquiften, Om derlevenden Koningen lof uyt te meten : "iet meeftalde oude en nieuwe Poëten, � ; Das

-ocr page 177-



		ιη%Γ T�pel-wercken. Dan noch een groot deel verraders en verklickers, Waerden, roffiancn, puyitige kannekijckers, Schoon praten, pocchers, vrattigepanlickcrs, Snorckers.koppeldtaeyersende plnymftrijckeis» Eeyermans, danffers, fpecl-luy, mu�jckcrs, Aefl'ack-fpeelders,guychelaers, aerdige bedriegers» Jan de backers, roockmakers, en overv�egers, ■Cedelaers,pracchers, onderluyaertsregiment, Landdoopers, heydens, feer groote licgers , En men feydt dat veel Reufen daer waren ontrent,: Dan noch wel duyfent Montieren my onbekent. Superftitie de overfte van de hindertocht,, was > Gnder wien dat gefpoken en onvcrmaende gceften , >�achtmemen,fchimmen,en menigh ander gedrocht,, was, Kolrijftcts, weermaeckftcrs, van donderende veellen, En ontallijckeopinien van devote bctfteD , Swaen noch fpieshadden dcesydelbuycken , Dan geweeren tot verlacken, enby nacht tegcbruyc- ken, Als herpoen-yfers, voet-angels, lijm-tacken vuyl, Haecken, ftncken,hoecken, vallen, kubben en fuyc- ken , Dan noch veel meer van fulcker handt-getuyl:. En in haer vaendel was gefcUUdert eeu Uyl. Waerheyt hier tegen voerde een wackere armeye, (Liet waeyen in een wit vaendel een Sonfchijnende klaerlijck) Uuftigh onbekemmett fonder getier of gefchreye, Edel, gtootmocdigli, grootdadigh,eenpaerlijck: Den vrienden bequaem, den vyanden vervaerlijck, Met Harnas waren bedeckt haer borftcn ftout ■ Van louter metael, kooper, (ilver of gout: De hoofden ontdeckt, de voeten naeckt op d'aert > Stellende onbefchroomt de luchter handen bout, Met een Boeck, in de plaets van een fcliilt, bewaert: Ia de rechter - handt had elck een icherp-fni;deE^a

-ocr page 178-



		Tepel-wercken.' , ι ?9 Niema.dchadvreemt of geleeat gepronck, Dan Sde kruya van elcks huyfken om t hayr op te <!rr,ndt een diamant/die uytncmende blonck , lelfs 1 etii � de vierkante flaghoorde vinnen , Τ,ffchenNaerftigheyt en Trouwe, hacrgefelhnnen, kroon , «-»(.� t..�� Die ftrakn hatrder oogen (die groot waren) fchichtig, Waren teyver, teel, fcher_P,klaer en deurfichtrgh, v>�t,svren over ^-t geheele lichaem fliiyilcrende , Hebb�crfchijnlndeflralen (alsdeSon) uytge- fchoten> De oogen der gemeente feer verduyfterende, Ta heel verblint, en gantfeh toegefloten, Haet Overfte Kapiieynen en bondtgenoten , ν , VjI� mer r-efchicktheyt ftil en bequamekjck , DeihTl�fopfen, wefende van het eelfte geflacht, ^Oprechte Keyfers, Koningen en Vorften voorname- De Landsknechten die eer en eedt wel hebben bc- Oock de Doloren'die bekent zijn der naturen kracht. r_n noch (dat u immer foo wonder fal geven) Veel die Wiingaerden fnoeyen, en Ackers bouwen, Schaephcrders die eenlijck op de Heyde leven, Bocre« die Verekens en Kocyen houwen, VMctaf. die in �ee opGodts gena vertrouwen, Wrneeitersdie metdeughdehjeke pra&jek, De Undenbefchniten met Sluys, Molenen Dijck, Alle vinders van konften nut ende waert, Waeidoorhet volck wordt deughdeh,ck en r jck, �in al t'famenWaerheyts trouwe dienaers vckla t Sukk Heer.fulck Knechr.iulke Vrouw.fulcke Maen.
			H 6
			H 6

-ocr page 179-



		lSo Tepel-werckcn. ' Hier onder vermcnghde haer met wondere frayig- heyt, 't Soete gefelfchap der negen Goddinnen eerli'jck, Handtaen handt danfl�nde metkuyfchegayigheyt, Befichtighdcn (fmgende) de flaghoorden wcerlijck , Befwaert met gecnderhand letiel deerlijck , Hadden geen uyterlijk gefelfchap om haer te bevrycn-: Voorde Orden gingh Momus dapper in't ftryen , Gefproten van Nemefis uyc Mercurius zade , En foo hy een deurfichtigh Godt is tot allen tyen > Verfpiende der vyandcn aenflagen , gangen en beflot van rade , (gade. Op haer konften, ftricken, nettenwackeilijck flaende Aldus elck verfien na fijn manier van wapen�was, End'ooi'den gefchickt om den flagh teaenheven > In 't aenfien van veel volcks,dat gekomen om gapen,, ■was: Nu het teyekendat men beginnen fou,zijndegegeven, Isfer tcrltondt groot rumoer bedreven , In den eerften aenvangh met een fcer grooten loop > Van de Adelbors en voerders van ydcl Schijnshoop, Die met fchreeuwent geluyt quamen aenprangen,,ias, Om de Waerheyt te binden of te geven doods noop : Want de vifiory docht haer niet fwaer te erlangen ,, was : Als het hooft geflagen ofte gevangen,, was. Aen "WaerheytsICapiteynen is hiergebltken , Batfe vrome.Hopluy waren over gchoorfame knech- ten, Van fijn (lede is niemant te rugge geweken : Maer Momus de aldervoorite in 't vechten , Sulcken vreefe onder Schijns volck aenrechte > Roepende fcer luyt na ouder wenniffe: Ja ghy doove Monltren, des Werelts fchenniffe» Sal de Heylige Waetheytfoo van u zijn gegroet ? Ick fal u haeft brengen tot beter kennifl�: En met een tradt hy toe, geheel verwoede, Siaende in denhoop met een grammen moed:� ,_}

-ocr page 180-



		Tepel-wercken. igi� Ah hy daer nu veel had gewont en deurftekcn, Gebuylr, gcblaerr, deur 't onfacht wreken, Had lult in haeckcn en ltricken te breken, En de grijnfen daer fich de vyanden mee decken > Van hacr mismaccktebackhuyfcn re trecken, Om elck watfy waren re toonen openbaerlijck, En hoe veel 't Schijn fcheelt van de Waerheydt klaer-> lijck , Op dat Schijns regiment hier door mocht minderen, En dat haer gefpoock niet meer fou zijn vervaerlijckj Dan die door boofe wercken haer gewiiTen hinderen» Devote Priefters, oude tuffen, enjongekinderen. Men feyde dat Momus was honderc-handigh, Om dac hy in den flagh was ilrijdrbaer boven maet, Vroom , geftadigh , ftantachtigh, neerftigh, verftan- digh�, Onbeweeghli^ck, verachtende fpoten fmaet, Seggende vry 'rgebreck dat elck een misitaet, Ontcrghlijck,onroeriijck, reder in 'rvermocn, Ruyekende foo haeft Schijn yet quaets wil doen, Hoorende haer blafFent gekruys en gekras, Voelende wat datuyt haer eyeren fal broen, Door een dubbele huyck, fiende wat fy heeft in haer tas; Als een Godtdie uy� den Hemel gefproten was. Ten laetften als den flagh tot den ondergangh det Sonnen , Gcduert had, de vyanden ver�royt en geilagen op de jacht , I« Schijn gevangen, als zijnde overwonnen, En in tegenwoordigheyt van Hercules gebracht» , �>ie hoogh verheven fat, als een Rechter van macht, ^aer hy al de gefchiften had mogen aenfehouwen, J~n foo fy beleeft is boven eeuige ander Vrouwen > J>adc dat haer een dienftbyhem wordegejont, "m in eeren bedeckrelijck haerftaet re onderhouwen, Maer Waetheyt-, nakrijghs gebruyck, eyfthr rerftondt "il menfefoii bannen, naluydthet verbondt. Β 7 Doe

-ocr page 181-



		I&4 Tepel-wcrcken. Doe fprack Htrculei, na dat hy had doen gebieden» Hoor een Roeper, dat elck gehoor foude geven, Met een heldere ftemme voor alle de lieden, Defes gelijcke woorden hier nagefchreven: De TVairheyt, grootmoedige Vrouwe verheven ■ Moet ick met recht den Lauren-krans toe-fekrijven» . En begeer datfe altijdt by my wil blijven, Momus (om dat hy haer eere dapper heeft bewaert) Sal trouwen tot fijn Bruyt, die bloem der Wijven: Schij � wordt met willigh banniffement befwaert > Datfe nergens fal woonen dan op allemans haert. Uyt de gemeente falfe niet doorongelijckheyt, TJytgcfondert zijn door coleuren of Weeren reyn j Noch door afkomfte, eere of cenige rijekheyt > Dan Hechts met der finnen bewijs alleyn. Nadat Hercules dit had gekondight pleyn , En fijn Adelfulcks voor goet was aenfchouwelijck, Soo begonft clck te mommelen van dit Houwelijcki En de Waerfeggers Honden in groot befwaren. Om datfe wel willenen voorfeyden trouwelijck , Soo verre men Momum met de waerheyt ging paren, Datfe ongetwijffelt vervloeckte haet fou baren. Urania de wijfte van de negen Goddinnen,,foet ■ Seyde.'t waer ons nochtans leet waer 't achter gege- ven , Want wy Jupiters kinderen in 's Hemels tinnen» vroet, Hebben Hact overlanghby ydel Schijn gefchrevcn > En de Waerheyt met Momo in den Hemel verheven * Daerde Waerheyt ter eeren een Kerk wort gebouw' In wiens Gevelmendefen tijtelaenfehouwt > (Om dat menfe wel fou lefen van veer, Gcfchreven met groote letteren van gout: Waerheydt goet rovdt�fpreeckt na de mondt �* Noch Joncker noch Heer-t Bn'tydelgekrijt,, vanfpot ofnijdt Set fy in htetdeer- ,_an

-ocr page 182-



		i8j Van den Os op den Efel. E Lek fpiegel hem felven: Wat zijnder al fotten. Niemandt heeft geit, en elck wilt potten. De Fitter heeft fijn Saterdagh wel gevaft, Hy heeft het taye vel op 't bed verraft, Nu mach hy fij � eyeren gaen leggen uy t. En Vrouw mallemoyrock die is de Bruyt, Wat fal men in de Bruyloft al vreught bedrijven. �Helpt Venus, wekke vier moye Wijven Sullen woonen,daer 't Bagij nken kreegh een klater. Een Viffcher die houdt hem akijdt by't water: Maer wat paft den Otter op fijn fuyeken of netten ? DePottaert fal al de aenflagen beletten , Wie heeft dat koftelijcke flal gehuert ? Het befte Heynft, noch komt daer in de buert. 2.ijt geduerigh in Liefden, vierigh mijn Lief bemint. Wel wat? Hoe dus grof? de Dochter met kint? Giet op de vis, de ketel is gefchuymt. Hy fal trouwen twee Vrouwen , wat gaet'er voor Je ruymt? Het ishem groote eer, konde hy fiechs fwijgen , Hoort toch, wat tijdingh ifler van de vijgen? Hier over in 't landt isalledingh goet koop. Verteert uw gek, loop Koopluy, loop. Hier voormaels was u geen Wijn te dier, Nufouden wy weldrincken, hadden wy flecbsBier» En houdent met de feile der Peufelariften: Tot Reymkens hoort men 't gek te verquiflen , Die geeft de vaen om een (toter, t'onbijten voor drie groot, De kan isuyt, hclaes! Aefisdoot. Scheyden, Scheyden, dat is een bitter lot. Ja als een hoofefchtydt van een fchavot, Godtheb de ziel, het moet zij � gefcheyden, ^Vat gaender al Schapen onder de Boeken weyden, Ende de meefte Ezels die rijden op Muylen. Sin: Jobs Heynften zijn meeft lamme guylen. .

-ocr page 183-



		ϊ8ψ Tepel wercken. Maer wie drijft de luy om de Schrift uyt het landt? Dat doet de Waerdm met haer bevende handt, Beefde foo haet ilern, fy foude wel fingen. En of een Meyt haer vleyfch niet mocht bedwingen» Soii'fydaerom terftondt moeten wefen een Hoer ? Ockerghy zijt mal, ghy flaept by uw Moer, Maer uw Sulfer fliep liever by onfe Rutgert. Het geloof is uyt, vraeget Pacp Lutgert > En op Pater nofter wil niemandc borgen. Watheeft een Man oockal tebeforgen, Die een huys vol kinderen heeft, en feven pieyten� Noch zijnder (foo ickhoor) meer beeften dan geyicn, Die onderden kin dragen een grauwen baert. d'Onbekeerde Sinte Paulus die is vervaiyt, Hyderf fonder knechten niet flapen in dcfiadc« Maer wou dathy daer vijf of fes vaendelen hadt. Dan de Vifch-teven roepen met veelgefchals» Godt geef alle dieven een baftom haet hals. Hoe is de Wint, isfy Weilten Noorden? Een gifte is beter dan duyfent woorden , Datieggen deesMcysjens die trouv/begeeren. Alle Jaers. ifT�r een nieuwe fiiof van kleeren , De Vryefs dragen nu lange lijven, korte broecken, De Vryfters dragen meer huyfkens dan doecken, Lange lubben met nauwe kleyne kragen. Dat Meefter mijn niet weet, dat fal hy vragen , Geen beter dan hy, om een maeltijdt te bereyen, Hy laet de fpijs opbrengen met vier fchalmeycn > Daer toe ifl�r mufijck of choor-fangh gefongen: Saeght ghy niet hoe die mommekens iprongen ? Wie viel in 'tflijck ? de foetfte van hen allen , Hy woude dat hy in 't water had gevallen , Gm haer te bthagen die hem fchanck de Mutfe: Menigh foeckt een beytel, en vint een gutfe. Ramp heb de koppelcrff�die my heeft bedrogen '■ Beter by een Uyl geleten , dan by een Valck gevl°�^{R� Maer had Jan geen Wijf, hoe rijck was hy dan: Nu heeft hy'er een, nu is hyeen Man , Daer is hy aen gebonden, als een hont acn een KCi� Eenkruysjen opde borftis eenfrayjuweel; _n

-ocr page 184-



		Tepel-wercken. i8^ Dan niemandt begeertet in 't hert te dragen. Van te veel heb ick noyt Vrouw hooren klagen, Sy mogen wel meer, maer moeten dick te vreen,, zijn. Dirckmach geen Vrouwen Gen, hy moeteen queen,, zijn. Hola, haeft u, haeft u, of de pot loopt over, Manen wil rijck fchijnen, en is een arm (lover, Dacrombordeert hy fijn klceren met fijn krackeel _aAl fcliijnt het voor fommige te wefen fluweel» Sekcr 't en is ai geen gout dat blinckt. Ruyckt Mofceliaet, myduncktdatfe ftincktv Of fy ftincken ten minden die daer mee belaen-, lijn. Ons Kofterken dat moet een vreemt haen», zijn � Diefeydc dat de Vrycrs niet komen ter Kerckeii Uyt devocy, maer op haer Lief te mereken , Of fy mochten krijgen eenige leus of winck > Dat de deur t'avondt fal iiaen op een klinck : Komt als ghy placht, ick fal u laten in. Bafla, hy heeft een Meysjen getrouwt na fijn fin > Duyfent gulden te min, is eer gefeydt dan getek: En Douwen nam een Wijf, niet dan om haer geit, Nemende haer Beurs in de handt, feyde» weUckorn Lief. Meefter Kagnaert wil niet waken,hy heeft een brief � Al doen 't ander Meeftcis, verltaet ghy dat? Die hebben Officien te bedienen van de iladt: Hy is een Advocaet van 't Hof, noyt wijfer geboren» Van fij � leven heeft hy noyt Proces verloren» 't Een feydt hy felf, 't ander het volck. Soud' ick Ludcwina vryen , ick behoefde wel een. tolck , Soo veel termen bruyektfe in't divifeeren : ^AIa mode de lacourt, is al haer ufecren ; Sy feydt al tijdc van te houden de graviteyt � ^aev ick, niet wetende wat dat is gefeydt, Segh, houdt wat ghy wilt, maer ick wil t'huys. De motten dat is een vuyl gefpuys , We eeten mijn klecrcn als ick die niet en draegh. Wet beleefde volck komt al uytdenHaegh ,

-ocr page 185-



i86 Tepel-wercken. En t'Amfterdam woonen meeftplompe Boeren« Behalven fommige, die wi! ick niet roeren > Of fy fouden mij η hooft wel kemmen met een ftoel, Nu adieu Maert, in de May is 't koel. Blijft gef�nt,, t'alder�ondt,, laet de Mol delven : Die hem ftoort�als hy dit hooit�die raelt hem frlven. Hyndt van de TepeUwercken.



	Vol-

		«tf

-ocr page 186-



		i8₇Volgen foramige GEDICHTEN Van HENDRICK. LAURENTS2. SPIEGEL, Z-. ROemer wilt ghy weten hoe dattet my nu gaet, Leeft dit met aendacht, ick fal 't ugaen verha- len : Daer en is ter werelt geen foo droeven ftaet _sDie in 't minftgclijckt by mijnder qu�len, Ick heb niet, ick heb 't al.dat ick wil moet my falen* Ick fterf, ick word herborcn,ick vriefe in den brandt» I>at ick hoop, moet ick vreeienj 't hoogh vliegen doet my dalen : In vrede heb ick ftrijdt, in eeren vind iele fchandt, �ckwil'tvaft, al omvamen, en hou niet in de handt}. Dus leef ick ongeftaiigh na mijn Liefjens behagen : Voor alle wedergcldinge vind ick aen elcken kant > Suchten en duchten, kermen en klagen, Steenen en weenen, fwaermoedige knagen , Dit zijn de plagen,, die wy deur Liefde winnen ί� Sy zijn wel faligh die noyt foo leerden minnen, 9a Adieu Lief die ick heb bemint: Mint ghy een ander : U wel beraet: Raedt, of ick my bet heb befint, Sint dat ghy my liet defperaet: Raedt ontbrack my, en ick quam te laeti Laet ghy my, ick kies oock een Lief: Liefft had ick noch van uw genatdt: Na 't fcheyden mift men fij η gerief. 3. Ick

-ocr page 187-



			iS8 Gedichten van

		lek noode Ocker te gaft, en 't mael was bercydt, Met veel fmeeckens, of hy my daer in behagen» wou : Hyfeyde.hyfou my komen leggen befcheydt, Dat 's te feggen, dat hy't fijn Moer eerft vragen,, ion. 4� Fobert die kan een yder begrijpen , Hykan Tiet bediMclen en Stijn beflijpen: HyfietdatGooffen quaet,endat Hil verkeert,, is, DatPieter mal, en dat Janongcleert,, is, Dat Nel qualijck hoort, dat Weyn qualijck fpreeckt: Somma, hy weet wat dat Trijngebreeckt: GeHjek Momus, foo begrijpt hy elck byfonder , En dat rr.en om hem lacht, dat geeft hem wonder. Τ Jan de Bors ftt altijdt in de taverne , En drinckt pcufelaer, dat hem de ooren tuy teren »- Maer 't Hamborger Bier drinckt hy feer gaerne , In hy durf niet> deur vreefe dat hy fou luyteren. 6. Nel is verwondert, daer haer Speelnoodts trou- wen , Bat fy ongermwt haer leven verflijt, Syis leelijck en quaedt, foo elck mach fchouwcn: Geeftet u vreemr dat haer niemandt en vrijt ? Maer fy is feer rijck, dit 's dat haerfpijt: Dan ick acht fy huwt noch ineenjaer,, niet: Want haer minder en acht fy niet een mijt , Ende haers gelijckdie en acht haer,, niet.. 7� Jood heeft veel geit en goeds getocht, Endehy heefteen Wijf daer mede gekregen.» Sy is quaet, en lee�ck, en onbedocht, Sy grauwt en fy fnauwt in alle wegen , Hoe dat hy't maeckt, fy wil niet te degen > Altijdt heeft fy 't lette woordt met haer (happen: En ftraft hyfe, dan foo feydtfe daer tegen, Het zijnmijnfchijvendicdacrklappen. _he{t

-ocr page 188-



		H.L.Spiegel. 'i8j 8'. Fobert voorwier ick fagb u an, Eer ick u kende, voor een wijs Man: Maer nu ick merck al uw fecreien > Mach rrien u wel een Fobert heetcn. 9� De Schipper fpreeckt van fchepen en touwen: DeKoopluy fpreken van haer bedrijf: De Boeren van haer landt te bouwen : De Advocaten fpreken van 't gekijf: De Herder van 't vee en lijn gerijf: De Krijghs-luy van vechten, ftormen en fchauflen . Maer de Vryers van lacchen, foenen en danffen. 10. De Heer Abc eu fijn fooil accorderen feer Fray, En zijn malkanderen gelrjck in al haer manieren , d'Een is puer mal, d'ander leutert de kay, Sy drinckengaren bey gce wijn en goe bieren ! Wil d'een lacchen, d'ander wil narren en tieren, Sy accorderen den gantfehen dagh feer fijn 1 Maer 'savondts beginter difcoorr teregicren, Want de Heer Abt en wil des nachts ionder wija Niet flapen, dies hy feer qualijckdaer an,, is: En fij η fooft kan niet ruften, of in vreden aijn , Als'er een droppel bier of wijn in de kan» is. 11. Wie fondight meer, hy die verfierlijck feydt» Dat ick 't ja-woordc van uw Lief heb verkregen ? Of ghy die maeckt dac hy mee logen fpreyc , 't Welck als ghy wilde mocht hy met waerheyt ple- gen? Ja dat meer is, ghy mooght helpen te degen , �aer deur ons drie (och of ghy u feggen liet) Hem uyt de logen, dacr hy is toegenegen , ^ van ondanckbaerheyt, en my uyt groot verdriet, ia. Goris, uw Vader gaf u alle daegh een pondt, Om dit ghy altijdt foudc hebben geit: Want al hebdy veel, ghy verdoet het terltondc. ^wtom had hy u een regel geftclt. Nu

-ocr page 189-



		190 Gedicken van Nu'ishy door de doodt ter neder gevelt, Dies ghy alleen al fijn goed: verwerft; En my dunckt dat hy υ daer deur onterft, 13. Waerom quaemt ghy, Cato,aen de taneelen�doch � Die 's volcks fothey t wel kende te vooren, Haer wulpsheydt, haer vryheydt, haer fotte fpcelen» noch? Of quaemdy om dat ghy u foudt verftooren ? >+� Ghy vraeght, wat voor Vryfters dat kk fou begee- ren ? Uk fegh, die niet gantfch van den goeden of quaden»j �ijn: Want de maet behoort men in alles te ufeeren , Dat fy niet en quellen, of haeit ver iaden,> mijn. Ghy looft my vaft veel, Mieuwes, alsghy doodt,, zi'lt, Maer levende geeft ghy my niet een lenfch : Soo ghy niet puei of gantfch van wijiheyt bloot�iijtj Soo weet ghy Mieuwes' wel wat ick weufch. 16. Eerft was Braker Do�lor,nu begraeft hy de dooden: Wat is't anders te feggen ? Dan dat Braker,, is, 't Selfde dat hy was, doe hem de Hecken nooden: Want dat doet hy oock nu hy Gravemakcr,, is. 17- Soo yemant meent dat Goris ruyekt foo vunftign> Na't Bier dat hem gifter avondt is gefchoncken > Die is bedrogen : Want Goris feerkunftigh , Drinckt hem alle daeghs wel driemael droncken. ■i8. Men hoort niet, fuyckerbasken.van u gedicht�fiiⁿ> Nochtans wildy een Rethotijckerzijn geheeteo ^:.. Soomooghdy oock wel puer fot, mal of flicht» ^zlJⁿ' Als ghy 't iijt, en dat wy 't niet en weten. 'S� Leckere gerechtem En vratige luft in 't eten, _ΰ

-ocr page 190-



		H.L.Spieg�l. 191 Uw gefonthcyt bevechten, Enfcharpfinnigheyt flechten: Dus wilt fimpel aenrechten> En de maet niet vergeten. 20. Dat uw Vricndt, Mouris, ('t welck tot uw ver- wijt,, is) U liever de helft wil geven, als 't geheele borgen: Dat 's te leggen, dat hy liever de helft quijt,, is, Als de heele fom, daer hy mocht voor forgen. *zi.* Een ibet neen leggen, met een lachjen daer by, Dat is feer jent Liefken, ghy moecet keren : Al wout ghy ja leggen ttgens my > 't En fou my foo wel niet contenteeren > �iet dat ghy mijn druck fult vermeeren, Maer ick wou dat ghy u feggen liet, En liet my doen al mijn begeeren, Seggende, neen,neen ghy en verkrijghthet niet. zx. 'c Is of, 't is an, fy wil, en fy wil,, niet: Seght my, als fy wil, en fy wil niet, watvr� _ni Griet ? 23. Liefde brandt mijn hert aen alle zyen , AU Liefd met Liefde wordt betaelt: Maer ick en kan geen Vrylter vryen , Als haer jonde niet te mywaert daelt. Elck die fijn hert in Liefden dwaelc _aDie fy voordachtigh in 't beginnen , Soo hem gelijcke Liefde facit, Soofal hy niet dan druck gewinnen. M�� 'k En ben in 't minnen niet ongeftadigh, Noch wanckelbarigh in mijngemoedt: ~an wou my Bryfeydazijn genidigh , *^ck fo_udc Dynacs en Micols Liefde foet₅^^vel haeft vergeten,'t is bey nietgoet, Wanckelbarigh of obftmaec te zijn , "e wanckelbarigc heeft geen voorfpoet, Door

-ocr page 191-



		\gi Gedichten van Door fijn lichtvaerdigheydt wordt hy veracht te» fijn : Endeopilinate wint niet dan druck en pijn, Volgende begeerigh »en flraffe Vrouwe,, dan : Dus prijs ick die maet in 't minnen houwen,, kan. tr- ieft quam ick op 't flagh recht in de May, Dat fy haer deed laten mij � Liefken foet: Ick feyde den Barbier 'ten is niet fray, Dat ghy haer ontneemt dit warme bloedt, Want fy is veel te kout, ickheb'tmetonfpoedt, Befocht deur veel verdriet en lyen. Hy antwoorde my j ghy en zij t niet vroec , Ick ontneem haer 't bloedt, dat haei' doet partyen, Om in defe Maendt der melodyen , Weer bloedt te vergaren, lieflijck en bly,, (iet: 'c Welck oock gefchagh,fy kreegh fin in 't vryen: Maer 't quaetile is, helaes! 't en is om my� niet. *16.* Des nachts ontrent de middernacht > De Bruydegom aen de Bruydt begeert, 't' Spel der minnen : Hola al facht , Sprack fy, onwilligh ende verkeert 1 Ghy fult my feer doen, ick ben verveert: Ick e,i fa', liet daer mijn vinger in uw mondt, Spiack hy, bij t vry, is dattet u deert j Sy confentecrt,en hy begint tcrltondt: Als 't fpel ge-eynt was, vraeghde hy goet rondt , Hoe is'tfchoon Lief, heb ick my welgequetcn ? Sy antwoorde weder, 't was een goe vondt, Ick heb u immers oock niet gebeten. 17. Kupido die heeft fiet in fij � bevanck , Een Hemel, eer. Vagevyeren een Hel, Dact houdt hy de Minnaers in bedwanck> In luft, in onruft, in lyen iel : Die hierhaer begeeren verkrijgen fnel, Zijn in den Hemel, 't blijekt opcnbaerlijck : Die deur onfekei hopen lij � in gequel > j,;_c

-ocr page 192-



		H.L� Spiegel. 195 Die woonen in 't Vagevyer eenpaetlijck; Maer meerder laft hebben fy, 't is klaerlijck , Die door luil in den Hel zijn getogen , Inhoogh begeeren en kleyn vermogen. 28. Dien vryenkus, dat minlijck foenen mede, Soo wel gegeven> enoockfoo wel onefaen, Hoefoet was dat, � lieffelijcke'iede, O foete mondt, feer reyn en fchoon gedaen, Hondertmael daeghs wilt my �00 kuilen gaen , En neemt my aen nu en tot alle tyen , In uw gena : Maer wilt ghy my verfmaen, Soo mach ick feggen, fonder my te vcrblycn: » Door groot geluck foo komt my druclc en lyen. 25. Wel laet ftacn, fitilil, fprack een Meysjen reene» Tot een Vryer, wiens by-zij � haer verdroot, Ick v/ou ghy over fes mijlen ftondt, ghy Deenc : ïioch hoorde ick datfe hem defe vraegh ontfloot: 't Grootfte beeft dat men vindt, fegh Liefminjoot, "Waer vcur fietmen dat in 't gemeen,, aen? Een Olyphant, fprack hy, is ongefchickt groot j Gaet Olyphant fey fy, laet my alleen,, itaen. 30. 't Praten alleen kan ick geen vryen heeten , 't Gelijckt de windt, de welcke haeft verwaeyt, Of't water dat fnellijckaf komtgevleteu: / Een fchoone Valck die 's menfchen hert vetfrayt, tly vlieghc, hy hippelt, hy fpringhc of hy drayt > Het is al niet, foo hy niet gaet beftryen, Patrijs of Duyf, daer hy fij � Heer mee payc: t>us Kupido breughc btiy t, wilt ons verblyen, Of gaet felfs alleen de Vryfters vryen. 3¹� "Vraeght ghy hoe ick foo trotfigh ben gefmc ? Giert heeft gefeydt, 't en is my niet vergeten, Datfe van ons drien mijn meelt bemint, ^ach ick dan niet wel geluckigh heeten ? Ghy mooght weer feggen, wa zydy vermeeten? °» was om 't jocks, 't ftl u tot verwijt,, ftaen,

-ocr page 193-



		194� Gedichten van Ick wctct wel, maer ick en wil 't niet weten: Of ick foudaer door mijn blijdcfchap qui)t�gacn. 32; Inu alleen is al mijn rufte: In u alleen is al mijn lufte : In u alleen is al mijnvreught: In u alleen is mijn verblyen : In u alleen is t'allen tyen Mijn blyfehap, vrede en geneught. In 't verdriet ben ick van u abfent, Send my doch eens trooft, reyn Liefken foet, Soetelijck zijtghy in mijn hert geprent, Prenc myoock weder in uw gemoedt, Moet ick van ü wefen ongegroet, Groeten wil ick u foo veel te meer, Meerdert dies tot my uw jonflegoet, Goedigh zydy doch in elcken keer, Keert uw wreedtheyt in een foet geweer > Weert defperacy, wilt my trooft geven , Geven moogheghy my de doodt of 'tleveu� 34» Het vryen en kan ick niet volprijfen , Al ben ick een heclen dagh by mij � Lief > Wy hebben veel verfche>den devijfen, De ci;dc ontloopt onsgelijck een dief, Daer by zijn, behoed: my voor miskief, De daghdunckt mycen uur waerachtigh , Spreeckt my ycmandr aen, 't is ongerief, Ick fwijgh heel [til, of ick fpreeck malachtigh 1 Mijn voorgaende reden nietgedachiigh , Ickvaryer rn mijn woorden t'elcker llondt: Maer als ick by haerben, die feer krachtigh , Mijn jonge herteken heeft deurwondt , Soo vlocyen de woorden uy t mij � mondt: Wy fouden wel t'fameneen gantfch Jaer,, kalle�¹ _sEn kliffen, en lacchen.en jockengoct rondt. Honden Jaer foud ick f jo wel met haer,> mallen: En het fcheyden fon my dan noch fwaer,« vallen- ^.-j

-ocr page 194-



�. L. Spiegel. i^ �* . Wilyemandt fchoonheyt en jonge jeught, Een eerbaer weefen, alle volkomen deught, Schaemte zebarigh, en ooek kuysheyt geprefen, Een minnelijck gc-Iact dat yder een verheught, Aüe bevaliigheyt ineenlichaem geveught; Een licffelijck geficht dat wond en kan genefen, Dat menigh verblijdt, en menigh houdt in vree- feh; Die koom beficn mijn Liefken met jolijt, Hy vindt voor fc-kcr hoe dac Kupidoos peefen, Wonden en heelen, en hoc dat hy lacht en bij t; Hoe hy bedroeft, en wederom verblijdt j En haerdeuifiende, ial hy meckloecke finnen , Dien geluckigh achten, die haet bemint en vrijt: Eu noch veel meer dien fy felfs wil beminnen. ₃5. Goris feydt, Dat hy niet uytgenoodt zijnde , altijdt 's avondts ,. vail, 't Isgoet befcheydt, Hy eet niet, of men noodt hem tegaft. 37� Ghy zijt een verrader, en een bedrieger, Ghy zijt een pleyter, en een koopman , Ghy zij teen achterklapper, en eenlieger, Ghy zijt een banckcrorier of ein loapmaii, Ghy zijc meefter van alle fchalcke pra�tijck: fcn 't is wonder Mourisj ghy zijt niet rijek. 38. Liefde en de Doodt tegen my partyen, J'ies weent mijn hert, het kermt, het kiaeght: L'efdedoor fij»brandr beeft mydoen vryeti f*⁶⁰ fchoonet'p fuyverlijckc maeght
	ï,^aer de Doodt feer wretdt en onvertfaeght f? ^eeft haergehaelt t'mijnderonvromen :
		�lefde ⁿ de D	heeft my mijn verftandt ontjaeghtj Lief genomen. � � 39. Neen,

-ocr page 195-



		ipö Gedichten van. 39- Neen, dat mishaeght en 't veroorfaeckt lyen_tAls 't den Minnaer wrccdelijck werdt begroet: Maer 't doet den felfdeu oock wel vcrblyen, Als't met een lachsken werdt verfoet". Soo bewijftfe met haer wecfen goet, Al fchijntfe in 't praten te zijn vcrfteent, Dat de tonge fpreeckt, dattet herte niet en meent. 40. Dewijl ghy mygeen trooft wik geven» Soo wil ick Liefken oock afftaen, Ick had noch wel by u gebleven : Had ick gehoopt trooit teontfaen: Een ander mooght ghy nemen aen , Die doen u trouw> dat 's mij � verlangen. Nu, adieu Lief, foet, wijs,enfchoongedaen.» Mijn hert dat was heel met uw Liefd bevangen: Een die uw min bemint fal mifTchjen meer ontfatt- gen. ' +1. Sy, in wie alleen mijn toeverlaet,, ftaet > � Sprack lcil een woordt, door my feer hoogh geacht! lek fal u moeten geven door genaet,, baet, En tot uw minne noch worden gebracht: Ick antwoorde, gaet met grooter aendacht: Och Liefken foct, foud ick noch wel trooft «i* nen? Helaes, wat feghick ? Certeyn ick mocht die nacht Wel vrecfen, als ghy fu'icks ginght beginnen: Want ick min te leer als men my wil minnen. 42. Die kleyne liefd die me: vreefe verfelt�i3 , Doet u verliefen daer ghy met vlijt nataelt: Want mij � hert daer deur foo feer ontftelt,, is > Dat ick mijn woorden heb wederhaelt, Indien u aan uw begeerte faelc > En dat men u voor goet wil quaet uytkeeren , Gefchiet u recht, want feker ghy dwaelt, Dat ghy 't goet als 't quaet gaet eftimeren , En vrees over Liefde laec triumpheren. g_fl

-ocr page 196-



		� �. L. Spiegel. 197 43� . 'k En heb niet gefeydt, Lieiken geprefen, Dat ick vreefe van ubemint tezijn : Maer dat ick dat behoor te vreefen, Duchtende voor over grootc pijn: Maer vierigh begeeren verwint ten fijn j Alfulcke vrees, dies ick wel fou begeeren U foo feer te minnen, dat ick fclfs verdwijn, En my gantfch in u mocht transformieren: Want ghy zijt alleen mijn recreere*.

			ï s Noc'o

-ocr page 197-

��8

Noch van �. L. Spiegel.

DE Winter is voorby, de Somer genaeckt ,
Het ouweeris geftiltj en tot rulle geraeckt >
De Regen is over. de Son is Ichij ncnde :
Defperacy heeft my hce! om niiiigh gemaecfcc,
Tu flehen honp en vreeic heb ick langh gehaeekt,
Trooftloos na trooft my feiven pijnende :
Deur twijfFelachtig mis-trouwen byna verdwijnende,
Geitadelijck quijnendr,, fonder confoort:
Ku is de Lieflle dit pack ontbijnende ,
En gunt my uyt genade haer accoort;
Dies verdwijn iele van vreughde fchier rechtevporr .
En fcgh, nu fy my dus komt gerieven :
't Soet irnaeckt wel na 't fuer, 't verlangen doet wel
lieven.

Soomenigh menfeh als men ter Werelt vindt₃Soo menigh isfer verfcheyden gafint:
Een wijs en voorfichtigh Man ,
Hem na veclderk-y z.eden fchicken kan.

� ³'

Een vry, ledighjgeniftgemocdt,
Stilt ghy buytcn u niet verwerven :
Het quaedt begeeren van u doet,
Soomooght ghy vrede in't hert bc- erven.

4�
� Het bedroeven;

Daer uw reden
En de waerheyt,
Door haer klacrheyt
De wech wijfen :
Wilt misprijfen
t'Allen rijden
Het verblijden
Boven maten j
En wilt haten ■

Wilt niet proeven
Hoop misprefen ₅Schuwt her vrecfen ;■
In ttirbacy
Zijn fy lacy ,
En verbolgen
In onrutt,
Die haer luft

Altijd r, volgen

Geftä"

-ocr page 198-



		Gedichten van �. L. Spiegel. 19p s- Gcftadigen arbeydt kan 't al verwinnen , 't Volherden brenght alledingb ten endt: Deur de lijdt, deur eruit, en geftadigh minnen, Soo raeckc menigh Vjycr uyt fijn clkndt: Deur de tijdt wordict Kier al om gewent , Deur de tijdt verloopen itonrlen en jaren , Deur de tijd; heeft fy rny liat-r trooft gefent , Die my eer'tijdts met ontrooft gingh befwaren: Dus neemt de tijdt waer, wilt unier vervaren , Al fchijnt � deur't vcrtreck alle t rooit reontzügcn s Houdt volftandigh acn, wilt dit woordt bewaren : Men feydt gemeenlijk , dat aenftaen doet verkrij- gen. Des nackenden otiderdoms weeft gedaebtigh >, al- tijdt , Soo en Tact ghv geen ftonde te vergeefs paffeeren , Terwijlghy tijdt hebt, niet flofachtighu en z.i)t, Maer'eert en gebrqycktfein uwjeughts floreeren: Want geli.ck des waters vloeden defcendeeren , Aifoogaende jaren fnellijck voort acn : En gdijck ghy geen water mooght doen wedetkee,- 1 en, Soo en komt geen uur weder die voorby is gegacn: Dus heb acht op uw tijdt, wiitfe gade flaen : Want fcer hacftigh vcrloopen uw ftonden en iaren , En volgen na foo goet niet als d'eerfte waren. ■ 7- Laet de Schippers en Boots luy Ncpcunem ecren : Laetde Krijrrlis luy Marti facrificeeren: Laet de Waerfeggers Phcbo dienen playfant : Laet de Jagers Dianacseervermeercn : Laet de Konilcnacrs Minervam adoreeren: Laet de Boeren Cereri en Eaccho doen offerhandt: Lact de Piincen en Ridders in't gantfche landt. Kaftors en Pollux eere betrachten : lek v/i! u Venus en Kupido, na mijn verftandt 1 Eercn en dienen met al mijn kracht r; ■ Dtis wondt oockmijnLiefkenriut uw« fchachten, J ,. 8, Stndt,

-ocr page 199-



		�oo Gedichten van.

			8. Stndt-brief.�

	Ongeftadigh, Veel bcradigh Is bevonden Uw vermonden : Dat ghy viy I.iefken my Ginght verklaren Om'te varen: Maer feer facn Was 'tgedaen En te niet, Als een riet Dat verdrayt Eoohet wayt, Zijn te achten Uw gedachten : Die met duren Eender uren In een weefen : Waertgeprefen Is uwdeught, Enuwjeught. Is teprijfen. Uwdeyijfen Z'jnfeer rr.inlijck ;			Gby zijtfinlijck In uw leven : Daer beneven Van perfoone Overfchoone : Alle gracy Hebdy lacy Met den anderen, Maer't veranderen Van uw finnen Moet ghy kinnen. Is niet goet. Tot een groet Wenfchick u Liefken nu , Metgeluck Sondet druck Te leven lanck. Neemt in daock Defen Brief: Adieu Lief. Godt diefpacr,, u," Enbewaer,,u Voor miskief.


Kupido, voor de doodt onfacht, Behoedt mijn, en geeft my voorfpoedt: My voorfpoedt gevende, neemt uw fchacht, En febiet de gene die 't my doet: Haerfchietcnde, geeft ghy my moedt, En ick fal vervolgen haer prefentie, Eyhaer z�nde, fal uwdienaer vroeti Alfoo volbrengen fijn intentie,
					Sinds
					Sinds

-ocr page 200-



		H.L. Spiegel % 10. SendtMtf. Komt deur-kerven: Ick moet flervea, Soo ghy niet Mijn verdriet Eens verhoort: Met ceu woordc Kond t ghy my Maken bly: Dus toont u Niet foo fchu In 't bcgeeren: Wilt u keeren Tot myLief: Ecryet lanck, Neemtindanck Defcn Brief.
Z�'ltgegfoct Liefken (bet En fucadigh: Weeft genadigh En niet wreet, Dien ghy weet Dat benopen Leeft op hopen Vanuwjonfte: 't Is geen konfte Straf te wefen: Wiltgenefen TJw dienaer Van befwaer, Pijnenfmerc, Dat mijn hen


	VerbUnt,,vanfinnen , Door 't kint,, van minnen,, heel in turbatie : Mijn hert.,geraeckt, En fmert�genaeckt>, met lamentatie: Druck en,, fantafyen Aenftucken,,ryen�doorinflammatie, �in,,engemoet: ick win,, onfpoet,, en tribulade : Verbaefb,, foo ben ick , liynaefl:,, dit ken ick,, in defperatie: O doodt,, komt hier, Ontbloot,, my fchier,,toidefer fpatk, ^anlichtiicn leven : Ick fwicht,, nu even,, geen recreatie , pfecnigegratie,, en mach ick verwerven: �^rooft ghy my niet Lief, foo moet ick ltcrvcn, ■ it. Nu heb ick tijdt en ftoiidt betraept, Jm mijn Heer te fendent'erjackte , ~en ander by mijn Licfkenracpt "e vretight die ick daer door verwachte. / f. Al

-ocr page 201-



		xox- Gedichten van H. L.Spiegel. Alfoo ghy Ofl'cn ftcrck van k; achte, En werekt ghy niet voor u alleyn : Alfoo ghy Schaepkens vet en fachte, Draeght ghy Biet de Wol oock in 't gemeyn. Alfoo en houdt ghy Vogelkens kleyn , ' Voor uw felfsnoch Ey nochKuycken : Alfoo en m�oght ghy Byckens reyn , Uw eygen Konigh metgebruycken. IS- Wacrlijckghy zij tfchoonen wijs, Naer mijn advijs, Kamt u de gulden appel fchoonc , Ende oock eerdeughdenkroone, Tot een prijs. 14�� Ghy jongh Schutterken wilt u wachten , Met uw ichachten, Haeraen't herte te geraken : Want uw brandt fou fy verfaken, En verachten. ij- Onder haer vriendelijck gelaet, En foctepraet, Mocht wel wreedtheyt zijtibedeckt: Want dick wils by reyn rooskens fleckt De doornc quact. 16. Ghy gclijckt dattet niet en fcheelt, Kupidoos beeldt, Om dat ghy bey hebt twee bruyn oogen » . Om dat ghy bcy foudcr meedoogen, Elckshettcfteelt. '7- Gebruycktjolijt,, terwijl ghyzijt, fn uw jonge jaren : Want d'oiiderdom liet,, komt mctvcrariet, Snellijck voortvaren.

			^Λ

-ocr page 202-

2ÖJ

Het Lof van
D � � S S E N.

Erfcheyden luy prijfen verfcheydcn hanteerin-

ge »

Sommige wijsheydt, konft, ofte goede lee-

Andere prijfen vechten, ftormen en fchanflen:
Het lof der fothcydt hoort men oock verbreeii,
Eenige prijfen een kereker of een blaeuwe fcheen;
Komt hier en hoort het lof van daoflen.

Langh heb ick getwijffelt of ick 't fouverfwij-

gen>
Want men kanhaeftdeur fpreken hinder krijgen ;
Oock is 't een (ware laft voor mijn fwacke fchoud'-

ren,

�� nu te be wij fen bey voor keek en klerck ,
Dattet danffen is eenprijfelijck werek ,
En dat men eerlijck gedanft heeft by den Oud'ren.

Menigh acht nu het danffen voor quaedt en voof

fonde,
Dus fal haer vreemt dtincken 't geen dat ick vet-

monde,
Als pogende quaedt of fonde te prijfen :
Wser fonde of quaedt in haer opiny gelegen ,
Soo had ick hier gantfeh niet te feggen tegen :
Nu meen ick met reden contraiy te bewijlèn.

Alle dingh oock wat ter Werelt gefchiet,
Is goedt of quaedt, of geen vanbeyden niet:
't Quaedt kan men geenfins tot gotdt gebruyeken,
Maer blijft quaedt; ja oock wie dattet. doet,
Ende wordt nimmermeer middclbaerofgoet:
"Want men kan uyt gal geen heunigh fuyeken.

I 6 ilet

-ocr page 203-



		Z04. 'iLofvanDaufl�n.- Het middclbacr dat is goet of fchadclijck , Na des geens hert die daer wcrcktdadelijck , Hier onder hoort het danfl'cn en fpringen : Of onder 't goedt dat men oock tot quaedt kaa kce- ren, Hoewei dat rechte goetheyt niet kan varieeren , Nochtans is 't meeitc rnisbruyck in de befte dingen. Chriftus, Godts ware goctheyt ongemeten, "Wordt feifs een fteen des aenftoots geheten. ln'tfaligh Paradijskreegh Adam Cmert. Judas heefe, tot fijn verderf, Chriftum gegeten. Kamis geveynide Godis-dienft wordt hem verwe- ten : Dusleydt het rechte quaedt in's menfehen hert. Is 't danficn om 't Kalf der Ifra�'Hten kinderlijck ί "Was Herodias danfien Joanni hinderlijck ? Sal men fchadelijck houden hun beyder dacdt ? Wijt dat het danfl'cn niet menighvuldigh , Macrdcnquaedidocndcrs felfdie zijn fchuldigh : Hacr d-inflcn had anders niemand! gefchaedt. 't DanfTcn, in hem fclven, dat is feer prijfe'ijc'.; Mctdanfl�n loofde David Godti�lijfeHjck > En gcbietlt ons mctdanflen Godts lot cc verbreden. Moies Suffer heeft Godts lof gedanft en gefpron- gen. Ifra�l heeft hacr vi�ory dick gedanft en gefangen: Dat het danffen niet quaedt is, volght uyt defe reden. Want het blijekt dat men gedanft heeft van oude tyen: Met danflen loofdenfe Godt in hun verblyen: 't Danfien heeft met de menfehen begin genomen : De dwalende Sterren in 't Firmament , Houden haer tret in 't veranderen jent : Dus feydt men is 't danfien van den Hemel geko- men,

-ocr page 204-



	't Lof van Danflcn. icj

Is het danffen dan een tcecken van viftory ? Maecktcthcerlijck,cn verbreydtet Godtsglory ? Is 't gebruyckt van den Ouden , Vromen en Wij- , Ceal Heefier Ifra�l Godts laf door verbreet ? Gcbiediet ons de Schrift te doen met befcheet ? Seght, waerom fal men 't nu dan misprijfen ? . De Schrift gebiedt onder andere faken, U met geen danfferffe te maken , Dit heeft men nu altoos in de mondt met vlijt: Maer is 't geen Dronckert die fijn noodtdruft drinckt ? Is't geen Mufiicker dienalufte �nght? Soo is 'c oock geen danffer, die danftop bequamc tijde Alle Kond voorwaer geen meerder vyandt heeft, Als die, die van de felfde geen verilandt heeft -. Dit 'secn oudt fpreeck-wooidt, enfeeckerwaerach- tigh , Dattet danfien is een eerli';ckeexercitie, Die men wel gebruyeken kan fonder malitie: Dgt blijckt aen alle defc reden eendrachrigh. Het danfl�n had 'oy onfe voor� ouders fukke kracht, Dat Cicero Rofcium dapperder acht , Om 't volck te bewegen door fijn danflen aerdigh > Als hy door kloeckc reden, lijnde een Oratoor: Want het geficht is veel krachtiger als't gehoor: Is dan het wel danflen niet fecr eerweerdigh ? Want het danflen heeft fulcke melody, Dat te t oock den ireuiigin kan maken bly: In 't dar.ficn kan men veel brengen te weegh , Door geficht beweginghi en handen douwen : De vrome gebruytktet opeer en trouwen : ka de ciuadc en doe; geen goet werek te decgh.

			De
		//	De
		//

-ocr page 205-



		₂₀ß � Lofvan Danffen. DeRomeynen in hserfcefien tedan0én plegen, 't Gebruyck baddenfe van de Hetrufcis gekregen , Pevonn aen.ilein Theffalonicadaniten alom : De Lacedemooiers hebben feer op 't danffen ge- paft; Datfeoockop't fpcl ten oorlogh traden vaft : Hier af koBH «och in de kri_;gh pijp en trom. In Delos geen Godts- dienft Tonder danffen was: SalydeRooml'che Pricfters danftenop haer pas, InhunGodts-dienftreliRioos en prelatigh : Plato heeft feit in 't danfl'en wetten geftelt: Dus ghy fwijghl vry, die uw hooft daer meequelt: Want al dit volck .heeft gcdanft manicrigh en fta- tigh. Merione was voor Troyen onder de Griecken bc- faemt, Endoor fijn wel danfl'en hoogh vernaemt. Thymcle , fchrijft men, heeft het danfkn eerft opge- bracht: Neptholemus werdt door (ij � danffen hoogh ge-een : Socrates heeft in (iinouderfclf danffen geleert: Van defen is 't danfl'en een loffdijck werek geacht. Het danffen fcherpt de memory van binnen ; 't Maeckr voorfichtigh verftandt en fnelle finnen j 't Leert eick vlij tigh op fin doen acht, hebben _s't Maeckt het lichaem grfeat, en fnel deleden; 't Leert de voeten vaft en feker treden ; Dus kamt datterdOudci sfeer na getracht,, hebben. Homerus, VirgiUus, ende meer ander geleerden, Achten dat de Goden lukken hooghlijck vereerden ; Dienfyjonden de gave om wel te danfl'en. Kaftor en Pollux zijn konftigedanflersgewceft: Oock Orpheus en Mufeus,a!s men noch lcelt; / Dcfe lij � al gekroont met Laure-kianfTen. Want

-ocr page 206-



		't Lof van Danffen. 107 Want fybrachten de menfeben daer door tot tuch- uinitydt, Tot matigheyac, wackerheydt.entotGodtsvruchtig- heydt, . Infteliende in haer Godt» dienft danffen �n fpnngen : _w»nt in 't danfl'cn moet men zijn voorfichtigh , Op de paffen achten vaerdigh en licbtiri»; En men moet wd maet houden in alle dmgen. Maet in alle dmgen wordt immers hoogh gepre- fe η �. Maer byfonder hier in moet goe mate weien, Of foei en dans .s moeyte verlooren : Konden on, tcgnifp« kers ulcke mate houden In 't b�rifpen, als «y in 't danffen,, fcte fyfouden Ons met meer quellen, noch haer feit verftooren. 't Danffen dan is een verheughlijck tijdt verdrijf > En 't helpt menigh fonghman aen een Wijf ₅Dcervaremhcytdoctet my «rijten eerlfjck : Want wil menoejoageluy hier van omrijven, ₍ Seght waer mee lu'.knfe doch den tijdt verdrijven? Dat f�o goei lal lijn, foo ruchtigh, (00 eerlijck ? Sullenfe drincken dat haer de oosen puylen ? Sullenfe elck in een h�cckjen tuten en pruyltn ? Sullen fy Qord^� raedtfelen geven uyt ? Sullen ly achterklap van anderluy fpreken ? Su'len ly befchimpen malkander« gebreken? Of lul en fy altijdt fingen even luyt ? Men wilfe immers van by-cen komft niet ontwen- nen , Op dat elck ander mach leeren kenn n �. Wat ander tijdverdrijf fal men haer ftellcn ter handt i Onfe Voorouders en lijn geen kinderen geweeft: Defe prefen het danffen in een vrohjcke teelt: *■ Nu wil men 't bykaus achten voor ichandt. Dat

-ocr page 207-



		't Lof van DaniTen.
	aoS	't Lof van DaniTen.
	aoS

Dat eenige Oudt-vaders 't danflen vetboden > Dat was op die tijde hoogh van nooden : Want de Pantomimij, als lichte guyten, Brachten alle zcdigheyt daer door te niet: Nu mach men 't gebreck helpen datier gefchiet» En daerom de fpeel-luy de mondt niet (luvten. Wil men de danflen nu niet toe-laten al, Den ronden dans moet men gedoogen in allen ge- val , Daer een voorfinghc een Liedeken prijfelijck : Want dit is een maniervan een ray , Die men van oudts gebiuyckt heeft eerlijck en fray , Diele dan uu fou verachten, die deed'.onwijslijck. Want als Ifra�l de Egyptenaers verdroncken fa- gen: Als Goliath de Reus in 't veldt was verflagen: Als Jephtba fijnvyandenmetkrachtbedwangh : Als David dePhihrleend'Arckhad benomen : Als de verlooren Soon was weder gekomen, Hebbenfcallegaervrolijckgedanilmetfangh. Mach men over 't misbruyek met leden klagen, Wordtet veel onrecht gebruyekt in onfen dagen. Tot dertelheyt, ydelheyc, en tot lichtigheydt, Wilt viy 't misbruyek met reden (haffen, Will heipen reformacy in 't danffcn fchaffen, Dat men 't mach cerlijck gebruycken tot (lichtig- heydt. Hatoheeftct in ff.n tijde ger.eformeert, Eenige danflen verboden, en and'rc geleert: Ooft-vaeris wordenie tju noch al met toe-geia- tcn: "il alles komt misbruyek mettcr tijdt, .'^nfic toe dat men dat vermijt, �n daerom fal men niet alle de Daiiffers hateu..

			Hier

-ocr page 208-



	'tLofvatiDanffen. *°9' Hier fou noch wel veel �er te fegge� vallen,

Macr ick heb alleen hier willen bewi'iiea > Dat men wel ecrlijck te dans mach gaea. Eynie van 't Lof vm Danffm.

		Hier

-ocr page 209-



			21 �

		Hier volgen de Gedichten die by den Autheur, noch by �. L. Spiegel niet bekent zijn; dan heb die hierbyge- voeght , om datfe in 't oncorreckte Leydtfe Exemplaer ftaen, die mooght ghy nemen op uw eygen oordeel. �. Hlllegont hecfr een Man gaen trouwen , Metgroor goede, foo hy heefc gcfeydt �, Om Jen derden dagh was't haer wel negen mael berouwen , Want by had al fijn geit aen lijf-renten geleydt; Nu krijf/htfe niet in dehandr goe meyt, Dan dor vleyfch en ledige fuyeken : Want fy kan hier Mans goedt tot haer wil nict ge- bruyeken. i. Een Meysken Amoreus narft Venus geleken > Fraeygemaniert, minneliick fpreken, Wel gel'chickt van weefen, van lijf, van leden � Eeibaer, beleeft, feer foet van (anck, Deesvriide Lambert tegens fijn danck, En heeft hem tot een Man gebedel : lek wil u (fprackhy) wel hebben , maer derf u niet trouwen , Wantick forgh dat icku alleen niet fou kunnen hou- wen. 3- Is Hans een fraeyen abel gefel, Dan dit men de g uyt m »et wrijven , Bewijfcn dat fijn manieren wel, Stoort hy hem dar ghy't ginghr fchrijvcn : Maer wiirghy hem hier in gerijven , ' Op dat hy 'c efterre bet mocht weten» Soo mooghdy liever de g vergeten. 4. Jan

-ocr page 210-



Sommige Gedichten. 211 4- Jan klaeghde Lijs fijn quaedt avonture , Hoe hy van den Turck eens was gevangen > En geleden hadde voor yct �oets veel fuere , Gegeefleltigepiinighr, en halt gehangen ; Ja, (iey Lijsjey feght doch, ick hebs verlangen , Hoe leeft men met de Vrouwkens die in gevangens noodt,,zijn ? Pit knft men foo lange aen haer roode wangen, Totdat ly heel en gant ich doodt,, zijn. Och dat verdriet (iey Cis) moet te groot,, lijn : Kieiemin, (V Tuilen wederom voor druck vreugt ver-.

			werven:
		w	werven:
	Och die foo mocht voor 't Chriften geloof fterven. Lammert noemen myal de luyden > Voor een Lammert fiet men my over al aen, Die kinderen die roepen Lammert, wat moet het De- duyden ? Ja wat Lammert, 't en kraydc noyt Haen : Immers �flir niet lams aen 't lijf, foo ick waen , Hoewel de naeite vrienden my lbo denaem geven , Ja dat meer is, mijn eygen Wijf, al mach 't met wel llaen, Seydt Lammeu : Oock Vaderen Moedtr feydt daer neven, Ghy �ijt Lammert gebooren , en Lammert ten doop gegeven , En Lammert luldy fterven , dies was ick befchic- kere, Och, al heeft een Wijfe toekomende dingen befchre- ven, Is hy daerom een befchuldieer verklickere , Hoo , neen : Men heet Dirck Uuyvel, 't en is daerom geen Nickerc. 6. Timmermans nagelen marekt men mee valt, Αptekers nagelen eetmendickwilsdaet men bralt. De Smidt verkoopt fijn nagelen om geldeken glat , En Hans houdt fijn nagelen en klouwt fijn gat. ° 7. Mieu-

-ocr page 211-



		»li Sommige Gedichten. 7- Iviieuwes ghy maeckt oock Vccrf�nopfijn maet metvoeten, Des wilt ghy dat men u voor een Po�et fal groeten: Maer die Ver doet al veel meer, Mieuwes. dat ghy 't weet, Bie maeckt levendige Veerfen, noch is by geen Po�et.

				Eysrfi dei Boecks.