So N s I LI V M

H L c

‘'tCTORVM CARDINAL! VM

amp; alio rum Prælatoru m,d e emen* dandaEccIefia.

4.

^OLa I0ANNI5 STVRJMII DE re,ad Cardinales cætcros^ aitos

'' ad cam co nfukationem ddeâos.

«. D» xxxriii.

CONSILIVM delectorvm cardinalivm et aliorum Prælarorum,deemensî danda Ecclefia,

EATIS SIME PATER, Tantum abeft,ut uecbis explicas? te pofïïmus, quam magnas gta «asRefpublica ChriftianaDeo Opt. Max. agere debeat, quod te Pontificem hifce tcponbus, acPaftotemgtegi fuo pt^fece# j —---al tit,eam^ quâhabes mente de^

5 Ht minime fperemus cogitatione eas, quas Deo debetjçonfequi poffe : nam fpiritus illeDei,quo ^itPropheta, labantem, ^^fffècollapfaminptæceps Ecckfiam Chrifti per te manam,ut uidemus,fupponcre decteuir, '^’^^erigeread ptiftinamfublimitatem,decori^prifti fententiæ con= «utam nos facere ualemus,quibus Sanditas tua ad fe ßiandauit, ut nullius aut commodi tui, au t eu* fti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habita ratione,tibifignificaremus abu

dem Fmorbos,quibus iam pris: tia*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laborat,ac prçfcrtim hçc RomanaCn

ßta^ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptopè eft, ut paulatim ac fenfim in*

^am^ *^^*^**^’*^5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;morbis magnam hanc rui*

Sanditas, PHltUDçiçj-qJjjj^qyj^yjjj^qqjj^ygyJJjjjyg jQqyj^ â J, turin

tat in cotdibas nullo öetborutti ftrepîtâ, ptobc oööewj principium horum malorum indefuiiT?, quod nonno li Pontifices tui ptædeceffores prurientes auribos,. ƒ quitApoftolus Paulus, coaceruauerunt fibi magiftt^ ad defideriafua,non utab eis difcerent,quod faceted« berent,fed ut eotum ftudio ÔCcalIiditateinueniretuf «o,qua liceret idjquod liberet, inde effeâum eft, quam quod ptincipatuniomnetnfequitutadulattO;,*’^ umbra corpus : difticillimus^ Temper fuitaditus tis ad aures Ptincipu, quod confeftim prodirent quidocerentPontificemeffe dominum beneficiotd^^ omnium :acideo cum dominus iure uendatid qdO fuum eft,neceflariofeqoi,in Pont.non poffe cadet« gt;nbsp;moniâjitaquoduoIuntasPôtificis qualifcû^ eafu«*^^ fit régula qua eius operationes acaâiones ditigatuj' quo proculdubio effici,ut quicquid libeat,id etiali«^? '

Ex hoc fonte,Sande Pater, tanquam ex equo no trrupequot;re in Ecclefiam Dei tot abufus, amp;nbsp;tarn gt^o*quot; mimorbi,quibus nuncconfpicimus earn addeTpef^^ nemferèfalutjslàboraffe,uelmanafleharum reruO}^^^ mam ad infidèles ufcj. CredatSanditas ueftrafd^^L tibus,quiobhancpcçcipuecaufamChriftianamtelig' nem derident adeô,ut per nos, per nos inquimus, men Chriftiblafphemetur inter gentes. Tu uero . diflime Pater,amp; uere fandiffime, edodus à fpiritu P,’ pærter uererem illam tuam prudentiam,cö torus in n® curam incubueris, utfanatis çgritudinibus Chrifti fiatuæcuræcommiffæ,bonam ualetudinem rccupet», rer,uidifti,ac probe uidiftijindeincipiendam cationcm,unde primum orrus eft morbus,fecutus^n^ drinam Apoftoli Pauli,uis effe difpenfator,non do’^^

noî,amp; Rd dis inocnîrià Dortiîno, îmitaws èriam femî ilium,queminEuangdio Dominus præfccit familiae fuæjUt det illis in tempore tritici menfutam, ac propte« Kadecreuifti nolle quod non liceat,nec uis poffe quod non debes. Ideo^ nos ad te accerfiuifti, imperitos qui* Qcniactammagno negocio impares,non parum ta« menaffeâos corn honori 62 gloriæ Sanâitati tuæ,tuna præcipueinftaurationi Ecckfiæ Chriftijacgrauiffimis uetbis iniunxiftijUt omnes hos abufus colligeremuSjti# illos fignificaremus, obteftatus nos reddituros effç tationem huius negocij nobis demanda« Deo opti« ^o,fi negligéter ac infideliter ageremus. At*^ ut omnia libfrius inter nos traâari poflent,tibi^à nobis explica« n,iuteiurâdo nosdeftrinxifti,addita etiam excommu« nicationispœna,necuipiamaliquid huius noftri mu« neris proderemus. Nos igiturtuo imperio parentes, wllegimus quanto paucioribus fieri poterit, hos mor« nos,eorum^ remedia, ea inquam quæ pro tenuitatein gfnij noftri excogitate potuimus.Tu uero pro tuaboni ^teaefapietîtia omnia refarcics acpcrficies,in quibus pto tenuitate noftra oiFenderimus. Veruutomnia cet« ^quibufdamfinibuscôpleaamur,cumSanâitas tua, ^neprinceps prouinciarûharum quæ fubfuntditioni tcclefiaftjcæj PQiiiifex uniuerfalis Ecclefiæ,fit etia ^pnçopus Romanus,nihil nobis dicêdum fumpfimus déhisquæ pertinér ad hune principatûEcclefiæ, quem tua ptudentia opnm? régi uidemus,tangemus tantum eaquæpçpfjjiçj^j officium uniuerfalis Pontifïci,Ô2 nonnuliaqQæ funt Romani Epifcopi.llludueroante omniaBeatiffîme Pater putamus ftatuendumeflejuc wtcu Ariftotelcsin Polit.ficut in uiiaquagg Repubata 62

Ai in hac

in hat Ecclcfiafticâ gübcrnatione Ecclefi^ Chtiftt pcæ omnibus Icgem habcndam, ut quantum fif teftJegesfcruentur.Nccputemus nobislicetediip^’!' farein legibus nifi urgentidecaufa Sineceflaria. Nu» nanijpernitiofiorconfuetudo inquauisRepub.indü ci poteft,quàm bac Icgum inobferuantia, quas maioresnoftrieffeuolueruntjeatum^potcftatem*’ nerandam,amp; diuinam appcllarunt. Scis tu hæc Optime Pont. legifti iampridem apud Philofopb^ amp;nbsp;Th€ologos,illud uetonô tantum huicproxim^’’^’ fed longe prius 8^ potius fuperiore putamus, nonli^^*'^ Pont. amp;Chrifti Vicario in ufu poteftatiscIauiumjP^j teftatis inquimusà Chrifto eiçollatæ, lucrum aliq^’“’. comparare. Hoc etenim eft Chrifti mandatum : nbsp;nbsp;nbsp;,

accepiftis,gratis date. His primum ftatutiSjCum San^*' tas ueftra ira gerat curam Ecclefiæ Chrifti, ut minift'^“’ plurimoshabeat,perquoshanccuramexerceat.H*^ tem funt Clerici omnes, quibus mandatus eft Dei,Presbytcri præfertim,ôô maxime CuratijS^P^^ omnibus Epifcopi. Idcirco fi gubernatio hæc proceffura, primo danda eft opera, ut hi miniftn’“® «ei fint muneri quo fungi debent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,

Primus abufus in hac parte eft ordinatio

tum,amp; prçfertim Presbyterotum, in qua nulla adhii’^^ turcura,nullaadhibetur diligentia,quod paflim^?* cuntjfint imperitiffimi,fint uiliffimo genereorti,»’^^ malis moribusornati,fint adolefcentes,admitwnt‘’ ad ordines facros, amp;nbsp;maxime ad presbyteratu, ad cM taderem inquam Chriftum maxime exprimen té, hiO innumera fcandala, hinccontemptus Ordinis Ecdd*' afticLhinc diuini cultus uenetatio non tantudimm^J J

etiatn propeiaih cxtinfla. Ideo patattitisoptimutti OïPjfiSanâitastuaprimoinhac nrbe præficetcthuic ’’fgotio duos aut tres Prçl3tos,uiros dodos amp;nbsp;probos, ^uiOrdinationibus clericorum præeffent,tniungcret ^tiatrjEpifcopisomnibus,adhibitisctiam pcenisccn= JJtarumjUt id cura ré t in fuis diocefibus. Nee permittat an^ftitas ueftra, ut quifpiam ordinetur, nifi ab Epifcos! p fuo,uel cum licentia deputatorum in Vrbe,3ut Epi* ‘:opifui:infuper utin Eccicfijs fuis quifij Epifcopus ma S'fttum habest,à quo cletici minores,6dlitens ói mori^ °^sinftruantur,utiura præcipiunt.

Abufus alius maximi ponderis eft in collatione bene 'Riorum Ecclefiafticorum,maximecuratorum,amp;præ '^y^nibus Epifeopatuû, in quibus ufusinualuit, ut pros« ”'«faturperfonisquibus cóferuntur beneficia, nonau^ /•^gtegi Chrifti Ecclefiæ. Ideo in conferenâishis /*^eficiiscuratisinquam,fed præ alijs Epifcopatibus ƒ *^3ndum eft, ut conferantur ui ris bonis dodis^ : ideo .^petfepoffintfungi illismuneribus,adquætenentur, ‘^petillis , quos uerifimile eft refidentiam faduroSj J’P’^ftgo Italo conferendumeft beneficium inHifpa^ pgt;aut in Britannia,aut econtra,hoc fetuandumeft jpincollationibus cum uacantperdeceffum,quam I ’^^flionibus, in quibus nunetantum habetur ratio uo, ^”^tatiscedentis,nutlius præterea reiinceffionibtis:his 9uifpiam prçficeretur probus unus pluresue,benefa« “^iriputatemus.

J Alius abufus,cum beneficia conferunturfeu cumce^ ontutaiijs irrepfit in conftituendis fuper eorum fru« penfionibus, imo quando^ cedens beneficio o#^ ‘^•lesfibiftudus referuat. Qua in re illud eft animad* uertendum

tjertendum,nulla alia de caufa, nullo^ alio iute oncsconftituipo(re,nifiutquafdamelecmofyn3S,q‘’^ in pios ufus,amp; indigentibus concedi dcbenc.Namc^ ditus funt anncxi beneficio, ut corp us animæ t idco I“« natura pcrnncnt ad cum qui beneficium habet, ut fit ex CIS U iu ere honefte pro fuo ordinCjfimul^q'’^'’ fubftincrcimpenfas pro diuinocultu rempli tum^ ædium reparationem, amp;nbsp;quod rcliquum eft’® pendat in pios ufus. Hæc eft enim natura eorum re^^' tuum. Verum ficuti in return naturae adminiftratio*’, nonnullafiuntà natura uniuerfali prætcr iiiclinatioj® uniuerfalisnaturæ,SicinPontifice,quieft uniuerfa*quot; difpenfator bonorum Ecclcfiæ,fiuideritcam fruduui” portioncm,quæ in pios ufus expedi debet, aureiusp^* temin pium quempiaaliumufum, utexpendatut^^ gis cxpedirc, poteft proculdubio id faccrc. Idco mcrito penfionem ponerc poteft, ut fubueniat egf”^’ præfertim Clcrico, ut honefte queat uitam ducere,Pf^ eiufdem ordine. Idco omnes fruâus refcruari, adiu”^ id omne, quod diuino cultui fubftentationi^ beneficium tribui debet,magnus cftabufus.ltctn^P^^ fiones dari Clericis diuitibus, qui commode ftcuiuerequeuntex redditibus quoshabentjOiag”“ ccrteabufuSjtollendusuterqg. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Alius item abufus in permutationibus bcncficio^”^ quae fiunt cum paftionibus, quæ Simoniacae on”’ funt,nullo^refpeduhabitonifilucri.

Abufus alius omnino auferédus,qui calliditate damnonnullorumpcritorumiaminualuit in hacC ria,nam cum legecautumfit,bcncficia teftameutoKg ri non poffe,cum non fint teftatoris, fed Ecdcfiæ, amp;

tes hæcEccIefiaftica fcrnareturcômunîsbonoruotnnî:* unniion autcm fieret priuara cuiufpiam : inuenit huma na,non tarnen Chriftiana induftria plinimos modos, quibus huic legi illudatur. Nam hunt renunciationes Epifcopatuum,aliorum^ beneficiorum, primo cum rc gtefru,adduntreferuationemfruâuum,adduntreferua ponem collationis bencficiorum. Infuper cumulant te lei'uationem adminiftrationis,faciunt^ hoc pado Epi^ icopum,qinnunumius habetEpifcopi:alcerum uero, tunura omnia Epifcopi conipecant, non ramen Epifco pum: VideatSanditastua ^quo' proceffit affentatoria »la dodrina^qua tandem effedumeft,utidliceatquod »beat. Quidquæfo efthoc,nifihæredem beneficrj fibi tonftituere^ Àlius præterhuncinuentuseftdolus,cuni ‘dlicetcoadiutores danturEpifcopis petentibus,minus •doneiquàmipfifintjita ut,nifiquifpiamclaudereocu!s •osuolueritjiquidouidearhçredem ea rationeinftitui, lex eftantiqua inftaurata à Clemente, nefilij PfÇsbyterorum habeant parentum beneficia, nefcilicet f^^cotnmunis hoc modo fiat priuata. Difpenfaturta^ *’’fn,otaudimus,in hacuenerandalege. Nolumustas« ^fteidquodueriffimumeffequiuisprudens per feiudi ^äuerit,nullam rem magis conflaffe hanc inuidiam Cle »«SjUnde totfeditionesfuntortæ,ôôaliæ inftant, qua pancauerrionemcommodorumôiproucntuumEcde •afticorûà commun!ad rem priuatâ,ante hac omnes *P«abant,nunc indefperationem addudi acuuntlin« 8»3s contra hancfedem.

abufuseft in expedatiuis Sirefetuationibus be »fnciorumjquibusamp;daturoccafiojutalienamors défi »fcetutjamp;libentetaudiatur, Prgcluduntetiamaditum

B fu premum

ftiprenmm digiiîovibuscumuacantjdanthubuscau^ fam. Om ties has putamustolkndas effe.

Abnfus alius eft cadcmcalliditatcinuéais. Namqus dam beneficia incomparibiliaiure font, etappellainur, quae ex ipfa ui nominis maioies noftrt admonerenos uoluecunt,nö d eberi ea uni confetti, nunc in his difpco fatufjnontantum duobus/edpluribus jamp;quod peios eftjinEpifcoparibus: Huncmorequiobauaricam tan’’ tuminualuitjtollendumducimuSjpræfertiminEpifto’’ paribus- Quiddeunionibusbcneficioru aduita unius, nefcilicerobftetillabeneficiorû pluralitas ad obtinen^ da incompatibilia,nonne eft meta fraus legis

Juliusetiamabufusinualuit,ut ReuerendilT. Catrl' Epifcopatusconferunturfeu commendentur,nó unUJ tantum,fed plures, que Pater BeatiflimeputamuS gni effe momenti in Ecclefia Dei, primo qutdem, officium Cardinalatus,Si officium Epifcopiincotnp^^ tibilia funt. Nam Catd.eftaffiftereSanâ.tuæ, ingubtt’’ nanda uniuerfali Ecclefia.Officiumautem Epifcopi^^’ pafceregregem fuum,quod præftare bene, nec ut dcbt^ poteft,nifi habiter cum ouibus fuis, ut paftor cu greg^*

Præterea Pater Sand:, hicufus maxime obeft plo. Quomodo nanç hæcSanda Sedes poteritditig^ reSicorrigerealiorum abufuSjfiinprçcipuisfuism«t”'' bris abufus tolerâtur c nec ob id q» Cardinales fint,pf'^® museismagisliceretranfgredilegem,imôlôgc Horum enim uita debet effealijs lex : nec imitandif^’*”' Pharifæi,quidicunt8inonfaciunt,fed Chriftus tornofterincepitfacere,8ipoftea docere. Ampltu^ ufus nocet in confultationibus Ecclefiæ,nam hæclict*’^ tia fomentumeft auariciae. ?imbiunrpræterea Car^

Rcgîbusamp;Pnncipibus Epifcópatns,3 qiiibus poftea de pendent,nee poffunr libéré fententiani dicere,imo fi poffentamp;uellcntjfallerentur tarnen paffioneanimiin •udicando perturbati. Ideo utinam hic mos tollcretur, amp;prouideretucCard.urpoffenthoneftepro dignitate uiuere,omnibus æquales redditus, quod putamus faci lefietipoffejfiuellemus a bij cere feruitutemMammo=«

Chrifto tantum feruire.

. His caftigatis quç pertinent ad conftituendos tibi mi *^’ftfos,quibus ueluti inftrumentis Só cultus Dei bene ^dniiniftrari,amp; populus Chriftianus inuita Chriftiana bene inftitui amp;nbsp;regi poffit,accedcdum nobis eft ad ilia, 'luæfpeâantadgubernationemChriftianipopoli. In 9ua re Pater Beatiffimeabufusille primo 8lt;:præomnitf buscorrigenduseft,nefcilicetEpifcopiprimum,amp;præ ^’nibus alijs,deinde ne CuratiabelTent à fuisEcclefijs

Parochtjs,nifi ob grauem aliq ud caufam, fed refidensî 3ni facerent, maximeEpifeopi, ut diximus, quia func ponfiEcclefigipfisdemandatg. Nam perDeûimmor^ ^‘^■ïîjquismiferabilior uiro Chriftiano cófpedus efte E^feft Chriftianum orbem peragranti, ^hçcfolitudo ’j^lffiarum c Omnes fere paftores recefferunt à fuis gre °’ '^'SjCommiffifunt omnes fere mercenarijs. Impo^ (jçp ^*’§0effetmagnapoenaEpifeopis præalijs,dein tar

jijp^’ffdetiam ne reciperent redditus illi qui abfunt, abEpifcopi,Curati Leamp; ^’f’^°P*^f^*s,perbreuealiquod temporis fpacium» fiiaE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“°” abeffeà

ccclçfiajnifi [j.jbqs □qji^ ÎQieis,

B Z âbufus

Abufus etbm eft,quodtotReucrendiff. Card, abfi’’^ abhacCun‘a,necaliquainpartefaciant quidptam officrj quod fpcâar ad Cardinales. Ideo 6ifi forta»^ non omnes,qina expedite exiftimamus nonnullos bitareinprouincijsfuis,namperillos tanquam dices quafdam in totuorbem Chriftianumfparfas tinentur populi fub hacRomana Sede, plurimos effet Sanâitatis tuç uocate ad Curiam, ut hic refider?^' Hacenimrationepræterquam quod fungerentur o®’’ ciofuo Cardptouidercturetiaamplitudini Curiæ/“,^ plereturcpfi quideidettadumfuiffet perreceffumni^^^ torum Epifcoporu,qui ad fuas Ecclefias fecótuliffdir*

Alius abufus magnus, amp;nbsp;minime tolerandus, uniuerfus popuIusChriftianus fcandalizatur,eftex^ pedimentisquæinferunturEpifcopis ingubernatio*! fuatumouium,maximeinpuniendisfceleftis,5^co'^*^^ gendis. Nam primo multis uijs eximuntfe mali nes,præfertim Clerici,à iutisdidione fui Ordinarij indefinonfuntexemptijConfugiunt ftatim ad tentiam,ueladDatariam,ubiconfeftim inueniunt^i am impunitati,amp; quod peius eft,ob pecuniam tarn:hocfcandalum BeatiffimePater tantopereco“^ turbatChriftianum populum,utnon queat uetbis?’^ plicari. Tollantur,obteftamut Sanditatetuampft*^. guinem Chrifti, quo redeniit fi bi Ecclcfiam fuä, lauit eodem fanguine: tollantur hç maculæ, quib^’’^ dareturquifpiamaditusinquacun^ hominum R^P“ blica aut regno,confeftim,aut paulopoft in prçceps retjiiullo^ padodiutiusconftarepoffet;8^ tarnen p“^ Camus nobis licere,ut per nos in Chriftianam RcnipuP' iüducantur hæc monßra.

Ahu^

^iusâbufuscotrîgenduseftin Ordinibus religiofo turn J qnôdadeo multi dcformatifun£,ut magno fint icandalo fcculanbus, cxemplo^ plurimum noceant, ConuctualesOcdincsaboIédos effc putamusomnes, Bon tarnen ut alicuifiatiniuna,fedprohibendo ne notf uospoflintadmittere. Sicenim fine ulliusiniuriacito deletentuc, amp;nbsp;boni rcligiofi às fubftitui poffent. Nunc putamus optimum fore,fi omnes pueri, qui non font ptofeffi,ab eorum monafterijs repellerentur.

Hoc ctiam animaduertendum 8ô corrigendum cen^ ffmusjn prædicatoribusamp; confeflbribusconftituen«: ^‘sàfratribuSj quod ab eorum præfedis primum adhi* “ftetur magna diligentia,ut idonei effent, deinde ut PJ-æffntarenturEpifcopis,quibus præ omnibus curaEc deiiæ çft demandata,à quibus examinarentur perfc, “^*pfr uiros idoneos, necnifi eorum confenfu admit* ffr^Hutad {jæj. peragencja.

. ^iximusBeatiffime Pater,non licere aliquo paâo

“dauium aliquid lucri utenti comparari,cft in hac ^‘irmum uerbum Chrifti:Gratis accepiftis,gratis date» Hoc non tantum ad Sanâitatem tuam pertinet, fed ad qqj nbsp;nbsp;nbsp;participes huius poteftatis, ideo à lega*

“ nuncrjs uellemus idem feruari. Nam ficut ufus ?“*ounc inualuit,dedecorathanc Sedem,amp;:contur* , ^'popnlum , ita fi fieret econtra, maximum decus palus compararetur, amp;nbsp;ædificaretur mirifice po* alibturbatChriftianum populumin Moni in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fnb cura fratrum conuentualium,ubi

xim nbsp;nbsp;* cponafterijs fiunt publica facrilegia cum ma*

0 omnium fcandalo. Auferat ergo Sanditas ueftra

B i omnetn

onmem cam curam à cönaentualibns, eatn^ Ordinarijs,autalî)s,proutmeliusindebitur. .■

Abufiis magnus amp;nbsp;pcniitiofus eft in gyninafijs po^’ cis,prgfertiniinItalia,inquibusmulti philofophiæP^^’ , fcfforcs impietatem docent, imôin templis fiuntdilp'^ rationes impijffimæ:amp;fi quæ funt piæ,traâanturiw^‘^ tesdiuinæ,coram populo ualdeirreuerentec, ideo taremus indicendum Epifcopis,ubi funt publica nafi3,ut per eos admoneret Ledores, qui legunt,nr cerentadolefcentes impietatem ,fed ollenderentin**^' mitatemluminis naturalisin quæftionibuspertine*’^quot; bus ad Deum, ad mundi nouitatem, uel æternitatd’’’ amp;fimilia,eos^ad pietatem dirigèrent. Similiter n^P^^ mitterét fieripublicasdifputationes de huiufmodilt;l‘'' ftionibus,nc(5etiamde rebus Theologicis, multumexiftimationis çerdunt apuduulgus,ff^P^'j uatim de his rébus fiantdifputationes, publics qujftionibus Phyficis.Idem^iniungendû effet oiP*’. bus alijs Epifcopis maxime infignium ciuitatû, igt;’ bus huius generis difputationes fieri folent. Inlii’P , fioneetiamlibrorumeadem adhibenda effetdillt;S^*'^ tia, fcribendum^ Principibus omnibus, utcaue^i’^ paffim quiuis libri in eorû ditione imprimait tut • daq» effet huius rei cura Ordinariis. Et gi^niam in ludis folent nunc legi ColloquiaEralmi in q^,* multa funt, q uæ rudes animosm formant ad ‘O’P' tem, ideo eorum ledio in ludis literarijs prohibé’ cffet,amp; fi qua alia funt huius ordinis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Pofthæcquæadinftituendos miniftrostuos m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

uniuerfalis Ecclefiæ cura, amp;nbsp;in eius deinde adniin* tionefpedare uidentur,animadu€rtendûeft«» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

fitintàtna Beâtîcadine, prater pnoresabnfus^alios 9^0^ abufus intcoduâos cfle.

Primus eft in fratribus feu religiofis apoftatis, qui Poftubtûfolenneàfuareligione recedut, impétrant^, '’rreneanturgerere habirum fui Ordinis, imo nec uefti habitus, fed tantum iieftem honeftam Clerical ‘ffrioptçtermittamus nunc delucro. lam enim diximus '”phiicipio,nonlicere ex ufuclauium,amp; poteftatisà Chtifto traditecompararefibilucrum,fed etiamab hac Sfstiaabftinendû. Nam habitus eftfignûprofeffîonis, ^ndenecabEpifcopo poteftdimitti,cuitenéturhi Apo ^3tç,ideo hæc gratia eis cócedi non deberet, neij etiam ^umipfi recefferint à uoto, quo Deo feobligarât eis per i^ittaturjUt habeant beneficia,nelt;5 adminiftrationes.

Alius abufus in Q.Liæftuarijs Sanâi Spiritus,Sanfti ^‘’tonijjalijs^ huius generis, qui decipiunr rufticos 8£ “ßiplices, eos^innumecis fuperftitionibus implicant, foHendos hos quçftuarios cenfemus.

Abufus alius in difpenfatione cum conftituto infa^ 7*sOrdinibus,utpoflîtuxoremducere,hæcdifpenfas! ^'0non effet Hili danda,nifi pro conferuatione populi ^^•ufpiam,uelgentis,ubi effet publica caufa grauiffii: ■^ajpræfemm his temporibus,in quibus urgent Luthc fsni hanc rem maxime.

Abufusindifpenfatione in nuptijs interconfanguis: neos,feu affines, cette in fecundo gradu non putanius laciendam effe, nifi ob publicam caufam grauem. In alijs uero gradibus,nô nifi obcaufam honefta, amp;: abfog pecuniajet diximus, nifi iampriusconiunâi effent, ubi hcetetproabfolutioneàpeccato iam perpetrato impo# nimulda pecuniaria, poil abfolutioné, amp;nbsp;deputari ad

piOS ufüs, inquibos facit Sanâitas ma împenfas. Nâi’’ ficut ubi nô çft peccatum in ufu clauium,nihil cxigi pO*. teft pecuniç, ita ubi abfolutio petitur à peccatojnipoi’ niuldapecuniariapoteft,amp;deputanaapiosufus.

yibufus alius in abfolutionc Simohiaci,prohdollt;’ quantum in Ecclefia Dei regnat hoe peftilcns uiting’ adeout quidam nonucrétur Simoniam committ^ j deinde confeHim petunt abfolutionem à poena,!*’' earn emunt,fic^ietinent beneficium quod emet***^' NondicimusSaiiftitatemtuam non poffepoeuaO*'* I lam quæ eft de iure pofitiuo conftituta eis condon^’^’ fedquödnullopaäodebcar,uttanto fcelerirefift^*quot; ’ | quo nullum pernitiofius,nccmagiskandalofun’* .. j

Licentia etiam teftandi Clericis de bonis Ecdf*'^^ , non effet danda,nifi pro caufa urgenti,ne bona pauP tumconuerterenturinpriuatas delicias amp;nbsp;amplif^**’^^ onesdomorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Confeffionalia autem cum ufu altaris porratilis effent facile danda,fic enim uilefcuntEcclefiaftk^’^ amp;Sacramentum omnium præcipuum.Necindulg^^ tiæ, item dandæ effent ,nifi femel in anno in unaq**^’ infignium ciuitatum. Cómutatio etiam uotorutn **^’ ita facile facienda,neij commutanda, prgter^ in^^ ualensbonum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Confueu ere etiam mutariuoluntates ultimo rum,quiadpiascauf3slegantquampiam pecunis*** j mam,quamauthoritateSanâitatistuætransferun^ haredemuellegatariumobprçtenfampaupertaKÖ^ ’ id^oblucrumcerte,nififafla fit magna mutation* familiari hæredis per obitumteftatoriSjita quod milefit, teftatorem ob earn mutationem

fuifliuoluntâtetti. Voluntates tcflatotam tnutanj'm^ piumcftrdelucto iam totiesdiximuSjquaceputamus omnino abftinendum»

Omnibus infumma cxplicatis quæ pertinentad uni ««falls Ecclefiæ Pondficem, quantum animo potuil muscomprchendetejceftatutnonnulladicamus quæ pertinent ad Romanum Epifcopum. HæcRomana ci «itasôdEcckfia,matereftamp;magiftraaliarum Ecclefia^’ mtn Jdeo maximein ea uigere debet diuinus cultus 62 motu honeftas: ideoBeatiffime Pater fcandalizantuc '^mnesexteri,quiingrediunturtemplum BeatiffimiPe ^fbubifacerdotes quidam fordidi,ignari,indutipara«’ meiitisamp;ueftibySjquibusnecinfordidis ædibus hone |■^'’dpo^^ent,Miffas celebrant: hoc magnueft omni* fcandalum : ideo iniungendû eft Reuerendiffimo ^f^hipræsbyterOjUelReuerendiffimo Pœnitentiario, Ecclæ f

Äiam Vrbe meretrices ut matrona: incedunc ,feu mula uehuntur,quas afledantur de me* ^ie nobiles familiäres Card-Clerici^. Nulla in urbe i^(^’tnushanccorruptionem,prætcrquaminhac omni du^’^’’’mntetiaminfignes ædes : corrigen ^fiamhicturpisabufus.

ptiaatotom cuiuim odia, amp;: conciliate præ* quofdam miciti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magis effent idonei, omnes h? ini*

Sun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effentjamp;ciuiûanimiconciliandû

^atumhofpitalia,funt pupilli,funtuiduæ, maximepertinet ad Epifcopum amp;nbsp;ad Prin

G cipem»

cipetri; ideo Sanâîtiïtua pet Cardinales uiros probot poffer etiam commode hæc omnia curare.

HæcfLintBeatiffimePater,quæ inpræfentia pro te* nuitateingenij noftricolligenda effcduxtmus,amp;qu$ nobis corrigenda iiiderentur. Tu nero pro rua bonitatf amp;nbsp;fapientia omnia moderabere,nos certe fi non rei inâ gnicudini,quænoftrasuires longe fuperatjConfcientiî tarnen noftræ fatisfecimus, non fine magna fpe,utfob te Principe uideamus Ecclefiam Dei purgatamjornio^ fam,utcolumbamfibicôcordeminunumcorpuscon^ fentientenijCum æterna tui nominis memoria. Sutnp” fti tibi nomen Pauli,imitaberis fperamus charitatéPa*^ liteledus fuit ille ut uas quod deferret nomen Chri»î per genres: te uero fperamus eleâu,ut nomen iam Ch^’ fti oblitum à gentibus ôi à nobis Clericis, reftituas,*” cordibusamp;in operibus noftrisægritudinesfanes, Chrifti in unum ouilereducas, amoueas^ à nobis it^^ ) Deijamp;ultionem earn quam meremur,iam parata, iü*’^ cetuicibusnoftris imminentem.

Gafpar Card.Contarenus. ïoh.Petrus Card.^Theatinus. lacobus Card.SadoIetus.

Reginaldus Card.Anglieus.

Federicos Jirch.SoIernitanus.

Hieronymus Arch.Brondufinus. loh.MatthæusEpifcopus Veronenfis. Gregorius Abbas fanâi Georgi) Venet. Frater Thomas magifter facri Palatij.

I o AN N E s äTVRMIVS cardinalibvs cætetis^ Prælatis del eft is

S, P. D»

VAU PONTIFICIS IVSSV Contarcne de religionisinftau* ratione ftatuiftis, ea fuperiore menfe ad nos allata, uanas ho^ minum noces excitarut. Etquan quam ad nos pernnere non atbi icoCj quid quifi^ de ueflns ration nibns fentiat, nihil enim in fuo

L ------------ genercitaperfeftumeft,utomni

Placeat : tarnen niiï neftrorum faftorum ratio ho# j^'*^ibuscruditisatqj ftudiofisconftet,nullo conuenru jv 'I^od optatis uos confecuturos puto, ut Ecclefiæ pri# j 'lani dignitatem reftituatis. Nam cû fica fint omnia ftQptimorumconfiIiorumratione,quam uos prone# /f’ptudentia cum uultis facile poteftis prouidere,ta# J f'^nifieodem uirorumdodorumcomprobatioacce# . ^fj’iiinqnamuos homines earn uiam quam requirut, quot;’gteffbs effecogitabunt. Quamobrem cum in illis lo# Jsuetferjubipermulttfuntjquideueftris confilijs fum# prudentia indicant:amp; cum mihi non obfcu# æ”fit illorum fcntentiæ,cogitaui breuiter eas ad uos '^petfcribendas,quo quid probent, quid tepræhen# ~^'’tjquid aliterinftituendumfentiantjuideretis. Mui . enim iamfpem aliquam inueftra doârina, ueftro^ «udicio cepofitam habeut quos etiam hoc nouum

G s at^

atlt;5 înauditum Pontificîscôfiliurti,incogîtanonest«lt;* liorcsaliquarationeinducttjUtexiftimétpofle aliquao do æquioribus conditionibus internos cóuenire. Nani duin antehac claufæ effent ueritati Pontificuni aures, eædem^ patcrentadulatoribus,nullus locus medicine conceffus eft:nunc uero cum cxtitit tandem Pontiï^’^ qui eiufmodiconquiratjinterquosaliquitalesfunt,qni adulari non confueuerunt,qui mcntiri non poffunt,0^ q iios ufus doärina^ plutima docuit : aut remedia peftiferis ueftræ Ecclefiæ morbis inuenientur,aut ip'^ iam multis labefadara malis, neceffe eft uniuerfa colla* batin'. Q.ui ante uos religioni Præfuerunt,nunum in uitium uolueruntagnofcere,cuius Pontifices authot^^ । extitiffent : is error à nobis tandem fublatus eftjqui folum magnam partem maloru indicans, 82 occafuin Ecclefiæ prædicitis,uernm etiâ in Pontificibus eam famconftitiffefatemini:qui adulatorum uoculasif“-'’ | ti, dominos fe legum effe putarunr. Hæc oratio gja* tiffimaeftnoftrishominibuSjpropterea quod qna“‘*‘ gentia perfpeâæ uobis funt calamitates, quibus areg afflidaEcclefia magnas ruinas tempeftates^ nin*^ fiftatisjuidetureditura jeademuosimpendentibusna lis occurfnros fperanr. Rara res eft, ôi præter omnin'’ opinionetnoblataoccafio,Pontificem datumotb^a lem, quiiureiurando fidemfuorumfibiad patcfaci^n damiieritatéaftrinxerit, utfiquidfecusftatuatis religio defideret,uobis ea culpa,non Pontifici præfta dauideatut’ Itacj uosc]uiadremtampræclaram,tai^^ neceffariam deledi eftis, etiam anj etiam eniti atç “ borate debetis, ut quod inftituiftis, perficiatisj 6^ niam huiusPontificis afeenfioné mandatum^

intermittî, neq; interturbati rctti tantatn pariami# «i.Si hic incokimis mancat,fi eadem tiolutas erir, fi ue^ rum cft quod fcr!bitis,nihil nobis ad maximas cómodi rates dceriüjfi mutabit confilium,ramen uidetis expedi tamaduituperationeni niam patefadam,fi pcruostas= UStanta^fpcs deEcclefia Chrifti tollatur. Quod enim •alutaceorbi eft, amp;nbsp;cuius femel à Pontificeuobis efFici# fttui poteftas eft fada, id finefummo dedecorenegligi ’uobis non poteft. Quamobrem dum eius,cnius fum^ ’’la poteftas hoc tempore eft, uolutas finit, dum idem inftandum iiobis eftat«^ urgendum ,utueftrain=« uuftha,fide,prudentia,uirtute,inclinataiamamp;prope follapfareligiorurfus erigatur.Siuero propteraffeda *^agt;nætatemaufcratur,tarnen uobis eiufcemodi nunc ^’’damenta iacienda funt, ut qui poft creabuntur, fine uißmo fcelere rem tantam negligeie non poffint, ut Ruam primum licebit optimorum uirorum arbitratu,

Ecclefiæ curatione deliberetur.Habebitis ^'slaboribusadiutores multos 8^ pnncipesuiros,Ôd fOpulos^pej. quos iufta poterie fieri conuocatio, qui ad ’“frtatem iudicioru non ad feruitutem adulädi opem ^''d’?.^°^*ßpritßisnoftrismoribus eft neceffarium. p ^frije enim omnis conciliorum authoritas,dum illa ontificritn libidine , no religionis ftudio funt habita, I. ^^‘^'^‘'•’^onhiqui liberead cactus uitia proferreuek 'irjed qiios fibi illi turn Pontifices deuiciffentfunt

outnemademir,quorum uoluntatesamp;fufFragatitf

fol /^•'’‘Çredeuobisuifumeftnondeberelibeium utu^legibus effePontifice,ne^licere ei quodlibet,

C 3 fed

fed quod licet td dettium ei Ubefedcbetej'neoijff gnam laudcm apud noftros obtinuiftis,quod uos pn mi inter eos extitiftiSjin ueftro ordine,qui hocaufii' pronunciare,eafdem leges Pontifici,8^comproba“ amp;nbsp;colendas effe,quibns Ecclefiam uelit obtempft^

Etiam quod huic finitimum eft prudentiffirneft^fj iftis:nó efledominatum qui committiturPontificML • cutfltionem talent, qua Ecclefiaruni munera fu'S nibus difpenfet,at(5 diftribuat.ltalt;$ curatotem dominum tantarum rerum:amp;*fefe lie Ecclefiæ eiuspf^j dentiæjfidei,diligentiæcommiferunt,utnullafiiib' / tio,atqg poteftasfolutalegibuSjnulIadominatio,»^'' tegnum, unde poteftas comparetur, aut cómutao“ tum,aut uiolandarum Icgum. Si uos hoc admitiit*^’ hoc nobis cóceditis, fublata inter nos eft maxima controuerfiæ, atep illud largiemini, non defuifle*’?^^ iuftiffimascauffasdiffentiendi. Primumeninafi'^L minidifpenfationemfolam effe quæmandatPoP^* ci5nonneilludetiâfentitis,caeterosMagiftratuson’*’ Ecclefiafticos, nihil aliud effe nifi miniftros dio'f rum curationum, ut fi bono fit Ecclefi? eorum ratio,fi falutaris,fi cónfentiés legibus retineantur, 'I '* tiliSjfi petniciofa,fi contra leges, auferaturabilhs ei^ modibonor,quemadmodummultisinlocisfactisgt; ' gibus iuffum eft.

Quamobrem rede etiam illud addidiftis fandas perpétuas^ leges,ne^ ullius poffePontificisautptjd legio,aut calumnia,aut indulgentia tolli. Si eniui ilia permiffum effet,quid ufquam effet fandu, quid tutu abomnilibidineatcjflagitio. Videmuseninidunni hoefuperioribusannis Poatificçs arrogarunt,quau feneit*-'*

1

Ijg'onis. Nunc dum leges retinentur, manebit illud ut •j‘1 conftituantur, prçficiantur^ populo Dei, de quota «oftnna,amp; uitç innocentia, amp;nbsp;fide,diligétia^ confteu quot;t enini ftudas copiofi aliquando colligantur,idoneo populo tan^ fubaào fundo eft opus, qui turn demum ^deexcolitur^cum uerus adhibetur colonus,in quo fit ^icientia,ôlt;!: ftudium Semenspura,finequibusne^ populusteâedoceri necg Ecclefia flötete, ne^ autho«: ullacomparati poteft.

, hm quain prçclarû illud eft,’quod fctibitis deSimo:« ^’’ciSjquorûnumerustantushodieeftjUtfiuefttafen* f*itia uim habeat,fi ut leges uoluntillianaoueâtur, qui qui prçcio inuaferunt Ecclefiaftica munera, fitis Pwtimas^g^j^jximas maculas, quæ tu rpiflîmeinuftæ J^**gio ni fu nt, d el etu ri. Tu m fu m m æ effen t o P O tt U ni ta f petueniendi ad id, quod uultis,ut idonei conftitue^^ quilegitimecreati effent, in quibusef« aJeffent apud populum fuum prgfenss P ’ Qui omnia fufciperent ilia, quæ D- Paulus, quæ S. ^oucilia^qqæ maiores uoftri fanciuerunt.

. Hscfimt quæ fanflifllme à nobis deliberata, animos ®°’iis,quihicfuntuiris,addiderunt,adfperandum.Ni p'senim nouum eft, exortos effein ueftro ordinê, qui ‘“fteiudicent. In conuentu Nurembergenfi Adrianus ontifex fimilia quçdam agnouit, amp;nbsp;cum cius fummâ «lent effeauthoritaté,tarnen petmultifuetutreliquo;! “*^ordinû,quiobtalem confeffionê indignatentur» ^uiuhoc aliud eft impunitaté flagitioruPontificiR côcedere Qi auferte confeffionê, amp;nbsp;cum liceat quod. Icelus dçfignace, tarnen fatetifine fcelere non poffe

Poutiûcem*

Pontifîcetti.Quo mihi magîs appellandi cRis Contât? ne,amp; tu Sadolete, Qi. tu Federice Salernitane,uos^ q”* ad rem tantam dcledi eftis, quo diligenter in hanc te^ incumbatiSjatqj fie ftatuatis, in manu ueftra datam hoctempore Ecclefiæ ueftrçamp;falutem amp;nbsp;dignitaten’* At fi diligenter Si cum fide agatis, ueftra uirtutCjflor?” lem ChriftiRemp.confpiciamuSjfinegligenterôi:*:'’ pide, ut cuius reiadhucreliquiæ nonnullæ fuperfunt» illæ continuo ira tollantur,fimulaccalumniariacni^gt;‘ agereceperitis,utneueftigia quidemullius fandit^^' apud ueftras quidem partes pofteris noftris apparfâlt;’^j Sed quontam q«æ placent, indicaui, iam qu^^teq^ tant uidete. Atçg in hocloeo quædam omittâ, q «oe etfiad difeeptandum neceffaria funt, tarnen quon*^*; deprauata confuetudinercceptafunt,diffimulabo/f^^ men diflimulatur,quod in tacita,perpétua^cogit^f* J nedefixummanet. Nam quid argument! autratio’^ habet, quod Pontificem uniuerfaléappellatis. goriushomouehcmensamp;acerinamplificando,P°*L tificatum, hanc uocem ut Antichriftirepudiauitj ratio cæteros quo^ xx. mouit, q ui ante Gregorio*^ L crunt, utconceffum id nomen tributum^ à Calcedonenfitarnen recufarint.Sed relinquaniü^ . fputationemhancinuidiofam,8ó permittamus nobis appellationem, duntaxat id quod decet, ud*? ’ amp;nbsp;ueftra potentiaueftra^ ftudia ad gloriam Cht*^* honeftanda cóuertantur. Tyrannis nobis obftât hoc nominein Ecclefiam inducitis, uim fecum ^ P niciem hic titulus adferr,ideo^qui uirture qui mala prouidere poffunt, tandem fublatam P ram huius rei occafionem uolut. Hæc cauffa Pelag^

Gregorium tnouit,ut quod tedamarinbus aitis bö Difl. 99. *’is,captatis,idfibi ultro oblatum repudiarint-

. Sed anguntur uehementer ttiultorumanimi,q«od fioUi •nuefttoconfilionullaufquammentiodedodrinareli giouisfiatjcutus oportcbat priniam rationem haben, Narnutdeillaloquamur,quis populuseft,quæciuitas, uero coada eftaliqua multitudo perueftram ditio

^^^fibquærcde infotmetur. Nufquam apparct maioc ®iiobis Dei alienatio, qiiàm in ignoradoiic Euangelij, Auæ tanta fuitjUtnonfolum populus ipfequidfacris lis ignoraret,uerum hæc quoij infdtia iï’u^fti'oConrarenc ordine ita uerfata hüt noftra tempora Pontifices uiderintjignaroslitera , ’pfacratum,8lt;iimperitosomninoreligionis.Nam’ut ^lünocentio Oâauo amp;alqs multis nihil dicam, cedo ^®üolete,quoniamtu eummirificelaudas,quædoâris tuhliterarumin Clementefuit, fed ^’^^j^nüiJ^oruntprobarepoffïs,mitto cognouiffe.

Oeil

(ç‘^8detipfe,uelfibiexplicaricuraret.Credo ego necj aliq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hfs quibus coniandus fuit,meminiffc

imperitiâ mus falfa teftimonia damus, dû placereftude *^üs’^ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peflîma exempla excita

utqu*’*’ffqüürür,exiftimentinfe poffe,quodnofttis mendactjs in Clemente, hate CJP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hominibus obfcucamus. Nolo nomis

ôes,qçj-^^°5 neftriordinis fœdos Sdimperitos homis ’ ‘^^«bebâtuosilladauat^ domefticaexcpla co

O hoitati

hotta«,utraaonetti do'ârinæfàUem aligna

Neij enim ignorare uos exiftimo, quàm neccffariali* eins cognitio. Nam fi uoceuiua exciiatur animus ad n dudamChriftijamp;fimensipfa confidens nitens^^^^ fto,adpictatem ôiagendum inflammatur,ibi necffl* cftjOmnegenus uitiorum uerfari, ubinulla uoxdiuiugt;gt; fententijs informata percipitur,ibineccffeeftignotet'’f Chtiftusjubieius beneficia fafta^tacitaiacent,idquo“ fitjubicunque fefe ueftra ditio atqg poteftas explKäUi^’ Quid tarn uanum eft,quàm Erafmi Colloquiaöi fticas difputationes tollere5amp; illam foeda, impiatn inueteratam confuetudiné relinquere, amp;nbsp;pro facris ni’’’ gasdocere. Sed non eohaec dico,quodprobeni^* ftrum difputandimorem,autquod purem gis Erafmi non poffeconfiftereftudia. Habenc rumtemporum fcholæpermultaquçcorrigidebentj^ | cloqucntiæ amp;nbsp;fapientiæ 8ê Theologiæ doârina ciufmodi dicendigenere teneripoteft,fedidmihiquot;°^ Ier, res maximas, atij omnino neceffarias à uobis teririjdum in paruis amp;nbsp;humilibus occupati eftis • quam id ueremur non proprer ea quac moribus obfu^j à uobis de fcholis detjci colloquia,fed quodaliquaq^’* apuduos iure reprehendipoffunt,notent,idcircouÇ’ mortui Erafmi fcripta ferre non poffe, quæ quaindi'^'’^ uita effec,comprobaftis, aut quod nunc facitis,ntgt;l’ nati eftis repræhendere. SedutomittamusbaecJ^Î^’^ certetencndumeft,cum intenuibus illis rebuscogjt^ tionemponitis^tiamconfiderarcdebetis,perGall*^*7 fiçitaliamnegligiEuangelium,doceri fabulas, gionis ignorationemjummam excufationern Quis enim non uidetjquàmfint omnia ex ueris in

co^niutatafNam quid potcftîbîfyncetfidid, ùbiprà J«ligionefuperftttio,prodiuinafapicntiahominû phi» •olophia, pro Chtifto Socrates, pro facris Scriptoribus Atiftoteles atij Plato in Ecclefiam irruperunt. Ne^ hgc *j3intelligiuelim,quafirepcæhendam Philofophie fto ®'uni,habctenim iftadodrina multas commoditates: ftdficfereshabctjUtnifidiuinitatis cognitio primons: “tatrix fit,mens ipfa hominis errans amp;nbsp;uaga ad loca fpi ^ofa deuia^ deducatur. Cum cnim animus fibi nô con ignoratio ofFufaeft,quænam pars Ecclefig ofFi

'■utnfuutîi poteritpræftarer

Hæcuosanimaducrtereoportcba t,at^ cogitate, a ni *'’’steâeinformatis facilcm fore reftitutionem carum *^tüni,quas nobis ingeniorum fœditas amp;nbsp;infeitia diui* return ad emit. Neeg enimuideo quomodohçc '’fftraratio defendipoffit,njfiilludcogitetis quodali=» *1“’ fpetant, conftitutis legitime ueris miniftris, reftitui 9‘’o$doârinam,cuiusmentionem finemagnis offen '^Jiibus in ueftro confilio facerenó potuiftis,Sed fi hoc h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui iurati eftis, qui principatum tenetis,non

pttJtis fine metu de re maximopere neceffaria libetc J''’igt;te,propter alienationem eorumquibus fumma re

^*^fgtio,uetetisatçEccIefiafticæ difctplinx;quot; Exhis hç? . .î diffïmulaftis, uel metu nô protuliftis, eam^ ^jj^i’îiftrosobducitis.uel nihil de ilia cogitaftis- Si ni

timoré diffimulaffe, dolebi .’punquamperpotentiamôityrannidem licere ue ‘‘^folem délucetn prodite. Cette aut uobifipfis ue

D t’ citas

ritâsodiofa eft,aat illis formidolofa, quos uosproptft accepta beneficia amp;inueteratam potentiam neremini» Nonenimpoteftignorari,nouituniuetfus orbisfubla/ tumefle exEcclefijs ueftris Euangelium. Hocfibi reft»* tuihominesiiolunt,amp;hoc tandem oobis réclamant** bus obtinebunt.Nullam amplius hicuim habent uefttf minæ,cuftodiç,pcEnç,flammç,patefaâafunt mala,pro culoftenfa bona,à quibus fiomnes genres abarcerecq* nemini,noncumhominibus,fed cumDeo, cumChtt* fto,cutus nominetantasopes facultates poffidetis» bellum uobis eft fufcipiendum. Noftri nullum maiu^ argumentûueftri occafus habent,^ tam uanas fpesop* prtmendæueritatis,qui peruim potius quàmcomm“^ nibusconfilijs Si légitima difceptationejamp;perRegO»” opematqg iniuriam magis quàm ueteri difciplinaautO'' ritatem putatis retinere» Nifi proterueamp;fceletofeag^*’^ do,non concitabitis in uos tanta hominum ftudia, 9^*^ ad ueftrâ potentiâ opprimendâ fatis magnas funt habitura. Vtinam hæc falfo augeremur,amp;aliquan*’‘’ Concordia fieretconfiliorum,amp; ad pace potius ôitrai^ quillamemendationem,quâmaduimat(^ arma âaretur.

ObfectoteContarene,tcTheatine,teSadoIet«5f^ Friderice,per ueftram doârinam,ptudentiam,ft*‘’‘^^ ftriam,oirtutem,uosobteftor,tefpidte eas calarnitat^ omnes,quibus afflida eftChriftiRefpublica,ÔJ ^dhan rem aequitatem,quæ in rebus exacerbatis necelTaria ’ adhibite- Tu Sadolete,in Dialogis tuis multa de no*’ falfo dicis:amp; nifi teignoratione magis amp;uanapfdn fione iudicio feciffe cogitaremus, non uideo do uitis bonis fadum mû excufare poffis. Non

mos qaæ nobis o bij cis, telles funt omnerqui reâeiudi wnt,remota elfe à tuis ctiminibus noftra ftudia, fi hanç opinionem ad iftud indicium adfers nbsp;nbsp;noftra prius $

‘fgftiscondemnas,nonpolTumuslibi easquascupis mus uirtutcs,æquitatem,doannâ,fideRi, pictatem tri:? Ducrc.Rapit me rei indignitaSiamp;; perturbatjUt acerbiqs quam propofui fcribam.Sed amica hæc de Chrifti rep, comtnonido eft,non hoftilisdeiurealiquo priuatærei toncertatio.NódeopibuspugnamuSjquasnunquatn “obis inmdimus, non contendimus, ut uos non fitis, non certamuSjUt ueftra potétia nu.IIa rir,cupimus in Eçi« défia manere autoritäre, ôi. id elaboramus, ut fi omnia ’mittamos, tarnen tetineamus in populo Dei Euâgelij -dodtinam, ut qui hæredes cum Chrifto funt uolunta#

partis cognofcantjUt quod quiuis parer liberos ue^ lit tenere, q uæ fcilicet extrema fu a fuerit fentétia, idem Deo parti noftro SI Chrifto domino noftro permittass *^ns,ut quæ diuina uoce notata funt, nobis^ eeliéla, ôi tjuibusquafi hçreditariæ polTeffîonis teftamentûcon* hnetutjomnes q uibus ilia poffelfio promilfa eft, dece« ’ntur. Itacj dodrinæ curam in uobis uiri boni requirûr, Qui pet quam ipfi faâi funt meliores,eam etiam caeteris petneceffariam elfe P utant. Deinde ut fi opes, fi poten# nam retinere uultis,eas ita retineatis,ut ad amplificati# onem religionis,ôd ad glotiam Chrifti conuertatis.

lam deSacramentis amp;deceremonijs,quid dicendu exiftiniatis,an non horum ufus maximopereconfpuc# carusçftç'atiijjtjçfogj^jjQjjj remedium nullum inue# niendumputaftisjamp;frletis qûafifanafit hæcparsteli# gtonis.NamutdcEuchaciftia loquamur,nonnefimul cum nomine ufum petuetiiftis.Cuœ enim ad ecigédas

Di

infpem at® fîdcm animos inftituta fit corporis Chrifc communiOjSê non nilï participanti ptofit,uos indefo^ litariûpriuatum® opus efFectftis,aur cette permififtis tantum facerdotu auatitiæ, ut ex gratuita cómunicatio^ nemercenacium opus, amp;nbsp;quafi uenalem interccffionc erigerent, Si. eo cuius nos pudeat, uentum fit,utmagis tlla infana aAione, quam Chrifti motte niti, pleriij tones uideantut.Illudetiamconceditut, ut etiamfiuitC genus non corrigatur, fia fceletibus non abftineant,ta‘’ men credatur pet illos fanAificatos tnercenarios uenia poffeimpettari. Et quo maiot effet confceleratiilliusin ftttutiauthoritas,etiamfolam aufcultationem putaot magnum pondus habere, ad placandam in defignan^ dis flagtttjs,quæ iam animo fufcepetnt, iram pcenamlt;S Dei. Et nos huncabufumfilentioat® reipfacomptcba mus,qui contra Chtiftiinftitutionem,contra Apoftol*’ tuin iSè maiotum noftrorum confuetudinem,contral^ gum uerba uoluntatcm® in Ecclefia irrepfit. At® to id homines animaduerterent, introduAus nobis“* Deihoftein Italorum,GalIotum,Germanorum,Hii^Pj norû cœtus, fetrno latinus eft, quifgpenumero no fol** àcircumftanti turba, fed neafaipfis quidem facetdot*^ buSjhominibusOperarijs ac barbaris intelhgitur,io‘' ipfiedunt,quodmultïscómunicandumerat,morsd‘’ mini noftd, amp;nbsp;uere domini non denûciatur, pauottn* tantum Öiconfternationem animarumadferunt, no” daboratutjUtfidespromiffisdiuinishabeatutjnonnt fpes tecordatione Chrifti augeatur,uc charitas excn^ tur, fed ut ueluti prgftigijs quibufdam a uero iudicio tu dis populus depellatur.

Ac quenaadmodum tat» folennis rei ufus deform^ tusfn»

eft,ira etîam c{t«atum ceremoniarum ratio eft pet;# ‘’Mamp;jutitnaginumquæcumadrecordâdumconftituc tæelt;rent,nosincultumcômutauimus,urquasprinci^ pio homines tantum intuebantur, nûcantc eafdetnin gf luia dclabantur,orent,obteftentur. Offa concinnaui ’’’“^jftpulchta ereximus,ligna inuenimus,antcquae anitnicolendopolluerentur.NontampropeuanifueiS tuntAçgyptijinfua rdigione,quàmnos quibuscerta

eft prçfcripta. Quia cum temporibus uoluntatem Jjficômutari opinamur, putamus nos figna fculptaju ‘^pida^ poffe erigere, amp;D. Chriftophorum fandiorê fueritAbraham,aut lofue nobis ipfi finxiipus, ^‘faconftituimus, quodludæisnonlicetjUtMoyfen ^3gt;^ peumcolant,id nobislicere, ut ante ftatuam Da ÎJ’'’niincuroiscorporibusingenuacôfidamus.Patungt; quot;OHotis opinamur eis haberi, fi ad illorû recordationê fef ï^itus 3é lachrymas præbeamus, neiç fatis fit cupidi«: ’tibiis nofttis, nifi deuotiones amp;nbsp;pecuniarum donati«? •’fs, amp;nbsp;hæreditatum aflignationes, ad eamimmanw ”:^adiungantur.

Quid de indulgentijs ueftrisf inatiditum ea in re uo* ’holum eft, res etiâ ipfa fiâa ôi uana eft. Quid de ilia ®üoncquam pŒoitentibuspræfctibitis,nonne falfa, Pî’Of peruerfa, nonne ad quçftum magis amp;nbsp;ad tyrans emendationem, Si cotreâionem morbos quçrunt, harrf^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eijciendos putatis, Si condemnatis

«anr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;priftinam puritatéreligioni cos

Profl''''^’^°^ tolkte, qui cereraonias purgare, eos recuperarej i '^onfitmareiCos imminuere ÔC lahefaâate damatis,

Vtinaoa

Vcinam fub oculos caderc poffint amp;nbsp;noftra Itudia a( ftræ cogitationes ï* necj enim un^ affenfionem cætcra* turn nationumobnnebimus ante^ eô indignitasue^ ftrorum faâotum deducatur, utiam non ampliusintel ligtjfedociilisquafi cerni uideatur.Quid enim aliult;) agitis, quam ut fpccic corredionis, affequamini, quoâ optatis,utapud genres aliquot fradamucftramimtnâ^ nem autoritäre per uim recuperetisjamp; eos tollatis,quo* turn induftria QL fidesjamp;conftâtia, ÔC pictas ueftris ftn* dqsobftat,quifaciledrcumucniripoffenr,fieiufcenio* diconciliûqualefuit Conftantienfe,conuocaripoifif’ Non mirantur homines,efle quædam in ueftra aelibf^ tatione,quæ fimplicitateni atçg religionem indicant» obfcurädaenimflagitiafuntjuirturisimagine/edilln» iiolent,ceremoniasuos inanes requirere,amp;docendif* tionem contaminatam opprcffam^ relinquere. hoceft/inoneftornamenta quædâin uiciatofolo^tJ^ patate, quafdam etiam excrefcentes ramulos tollet^/“’ dices relinquere,plantationem meliorem,amp;: irrigatie,। nenijdi culturam fundi negligere. Quantulum en»»’? ' hideft,autquopertinet,quoddeteligioforumueft*t^ tonftituiftisf Quodapud maiores noftros in foU”” uituperationefuitjhabitu religionem profiteri,it^f‘’ ueftra prudentiaaudetisreuocare. Q.aiaatoresfo(i^^ talis uitæ, quomodo uos,aut cui hominugeneri ptt)*’ re poteftis,eos colore, figura^ ueftimentorû dirtinxiffe.An nondiferteillæfixæmonachorum,qti* Auguftino,Frâcifco,Benedido tribuunturregulatuft hotabileseffeüeftiû formas in religione folitaria, A in uita amp;nbsp;moribus, non in indumétis ponunt. ueftræceremoniæDeogtatæfunt, atçg Chtiftoi^tjetu^

ludæoruttî îeîûnîa. O crudelftatem dcuotîonu, în quis: bus cutnfefcmclautfalfafupcfftitione,autimprudêtia homines deuinxerûtj nulla dcinceps fpes efteuadcndi ^*^83111110,in quod quoniam inconfiderateilla^ pluseftaiiqqiSjiibcrtatemomncm amifit,nclt;5 eo' tedi *^^poteft,ad quod narus,à Deo^ uocatus uidetur,6i ^uomaioresuberiores^ commoditates inRempubli*

Chtiftianam poteftimporcare. Quod enimuefti* 8*um uerorum monachoruni, de quibus Auguftinus ®^9ue Chrifoftomus fcribunt, poft ueftras coaâas 8C uita pcrpetuatas deuotiones eft reliäumr Quos fus in condones ôi ad docendum populum uocat, . uosinter odoforum hominum fepta includitis : qui tif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confulere poflunt,amp; ad idnaü

ï^flt;ï’P“b.fpoliatis. Quibus acunien,aniorcm,induftriam,ad doârinâ coii Buendatn naturaconceffit, eos uos cum illis coniun^ ftudianeij coluntur,neque doâores ullos habent. Atmaioresno#

hte ^^‘^Rgt;ffpnb.accederent,quo easreâeamp;fanâecu uoluerunt, nobis per uos ui^ç^ffturufuscœnobiorumjquàm florentes Refpub. exifteret,quàni poÇç ”^*ïcraritatembonorum atquedoflorum uitare Nihil uobis ad fummanitranquillitatê atqg f’°^untatettî honeftiflîmorum cum duæ res fint,quæ in omni nego^ habent,hæcontra uosambæinhac

P 3nonefadunc,perfpeftaue£itas,§ilaudatauita.

E Non

Non enîm ea uioendi ratio qoam uosinftituiftk,foBIa# to rantufacerdotummatrimoniojn hacfoedirate libi‘= diimnicommendaripoteft. Etcnim ine.ptumeft,6^i-’ tionecarct, quoddeeoconfticuitis. Primum entnilU placita pofticmorum Pontificuni confcructis, Apofto* loiiîmiiiftituta,8i Niceni conuentusuoluntatem aiiß cftisuiolare. Deinde tametfi poft Niceniconcilijrcin== poranouis legibus ablatæ fint ab Ecclefîaftico ordiiK uxores,tarnen ceritiuecantiusfuumantiqunm aliqu® gcnres,-Slt;: qiiod natura requirit,8óquodcolueruntma^ ioresnoftrijdàfeuteriperçturpatinoluecût- Tandei^ Gregorius îeptimus cxorcuseft,quiperuim,maximis eoncitatisoffenfionibuSjConiugiumfuftulit.Meliusig* tur amp;fandius Pius fecundus matrimonium olim g«“* nes ob caufas ablatunTfacerdotibus dixit, hoc tiero tcni poregrauiores effe eiufdem reftituendi. Huiusfenten/ tiamfequiuosoportebat,amp;reäiusconfulcre Pontifié’' Videtis enim quantümalorum inde habeamus, les maculas Ecclefiæ,facerdotum impudicæ cfFoemi^ tae^ uoluptates inufferint, quariim obliuifei honiinf$ »on poflunt,tolli tarnen hæfi per uos liceret,approb.'ii’ »bus bonis, reftituta^ priftina confuetudine,poflBnt.

Hçcfunt, quæ inueftracófultatione noftros,qtiibus teligiomaximæcurçcft,in contrarias cogitationestra^ hunt. Nam quod Pontificeni non dominû, fed difpt” fatorem,curatorem^ ftatuitis, quod legum canonas xasperpetuas4’cffeuulîis,quodSimoniâ tollms^Q^^“ tniniftros idoneos requiritis,uehcmentec approBant, optant^ uos id uerecogitare.Metuunt enim qu* ommi diligentiusintiientur,quoniam doârinærationemnui taoihabetis, quoniain ufom factamçntotû peruerfuro

lt;^e(inftîs,quontâtn in rcbns partim feuibüs, partim fal lisoccupati eftiSjSófolicineftiSjdeueftimcnrorumgene rçjdefacerdotum connubijs, non uos cogitaLe,qua ra* done rede Ecclefia corrigiatq? emendari poffK,fed qua uiaeos poffitis tollere, qui ueftrampotentiam infringe tfconanturr

Deinde CÛ (ïngulahçcfeorfum pofitafunt,aut uana, 3pcfalfa,autimpia uidentur, turn etiam cdiundafimul fiufceniodi ratione có/htuunr, qu? noftris tempohbus obtineti non poteft. Neij in te,neq3 in hominum natu* ^3 pofituni cft,quod inftituitis, Fruftra fufcipitis,illis iugt;s ®idbus,Ecclefi£E corredionem. Narti cum uultis auto* dtatem effe,illorum principumuirorum quosiam fere qui fi leges antiquçfloretent minus poffent, Rüàm pofTnntin hoc tempore, quid fperandu eft poffe •^fdedecernif Suntenim aliquipartimfucceftionema ^•naatumrerum,partim Regum Principumcg uirorum ofnefieijs,itaopibus atquefacultatibus amplificati,ita *^°dbus uita corrupti,ut ueftram corredionem fuftis pf^non poffint,tollere, quoniam eoriim uultis effe 62 1b' autoritatem,poffint. Non mutabunt hi in* •htutam receptam^ in confuetudinem uiuendi ratio* non finit auaricia,non patiturambitio,nonper* ’’’*dunrcætcrçcopiditates,quas nificuuita autperuina omniu m eft qu i uel auferet,u el co ere ebit.

«a^ nifi qeros indices conceditis, qui ad ipfumcon* ‘adferre enpiut, °’3teftituetisnobisEcclefiæ commoditates. VtSyna gogæeinendarionemChtiftusnô facerdotibus 62Pha ^‘æis,fed Apoftolis 82 fuis miniftris commifit : 82 ut ma otlt;snoftti tcligioneni non Gïæcorum aut Romanotu E i facetdo

Ciccïdo mm Collegijs mandacunt,uerum hts qüM dflt;st «ina imbuti atcg conficmati erant : fic nos illis qui Ecdlt; fiafticadignitatead honeftatemacfalucemuti,nonqui ad dedccusamp;;:pernidemabuti uoIunt,Rempub.Chm ueftro fadtis confilio,cómittcredebctis. Eos enim qui eadem quæ monuemnt amp;nbsp;uitia notarunt^eijdtis de ueftraEcclefia, quorumuero uitamcorrigcndam pur^* ds,eosarbitrosiudices^cöftituitis. Nonne hoc eft aö^ nofos QL uitiofos ramos relinquere, ôimcliorc ftirpeip in meliore folo fubnafcentem, nonfinere propagar*-Sed non hæc ira diäa uelim^quafi nihil fit apud uos uC ri,aut quod niilli fint à uobis,quibtischata fitreligio, fed quod illommuultis effeautoritärem,quibusfi cauones florcrent,fi Simoniafublata effetjfi tantum cct d 8d ueri adminiftri conftituerentur,genus uit? cum mq nbuseffetcommutandum. Deceffiteuitahomoucftrt lodjfedauarus^amp;crudeliSjamp;indoduSjLeodienfid’’ Epifcopusrhabetistaliamonftramultafnolo enim^î’ ininarequiuiuunc,deLeodienfi quiaid notumeft5“'^ CO) fi illis poteftatem fadetisftatuendi quod fenn^*’'» autnonadmittenrquodponitis,autdecetnent da. Itatj frufttafufcepta uobis hçc cófultatio eftjd^ minesin uanamfpem erigi metuunt, nifi hociudim*^ genus rericiatur,amp;illifumantuc,quibus publica chariot eft^quàm commoditates domefticæ.

Sed iam eo' ueniamus,ubi de Epifcopo Romano prf cipitis. Tria enim uultis effein Pontifice: ut fit Pontife* uniuerfalis,utEpifcopusRomanns,utPrinceps,S^?^'^^ tarum Rerumpub. dominus. -Atqg ex his tribus patumRomanumultro concedimus,nam id eius pn mummunus apud maiores fuit,ô^ folum fuitjcuni ur dottn^

doÄcinaChnfti florerer,cçrera funt aducntkia,amp; con* ttaconfuetudincm Apoftolorum,arrogata. Scdcum niulti corcigéda fint in ueftro cœtu,quarû qucfo recuna cönioneds Pontificcm, nihil de doârinçdefœdatione fcribitis, nihil deambitiöe, nihil decorruptis ulciatisç inoribus,nihil de illis quoiii Gömemoratio turpifftma, S^cogitatiotriftiffima,niaximasolFenfiones parat. Prg iftillammcretriciamuitain,de faccrdotüindumentis fokitn cóquefti eftis ,quibus in facris curationibns utmi tLitjdeilIiusSacramenâdeprauata confuetndinenihil cotnmonuirtis.Si id Romæ permittitis qnidapud eas gftnes fit, qui nomen ueftrum folum uerentur, noce ueftta propter locorum interualla, amp;nbsp;ueftram negli^ gfntiaminformari non poffunt. Q.uid dealijs rebus ^og'tandum eft,fl in maxima QL necelTaria fitis neglk gfntes. Quod enim inftitutum, non cogitarum ab ho* P^*nibus,fed diuinitusacceptum,nó tempor3rium,fed •’’deab initio factofanâum, non emptum,nön homk ^uniofficio comparatû,non temeriratead resalias de* ducendum,uerum datum, tributum, ad certum finem PfSkriptû eft,id nos noftrisartibus cômutauimus,amp; in Mllacé fucofam^ metcem côuertimus,amp; eos qui in par ïftnuenire uolunc,nundinaci cogimus,atq^ ita nun* dgt;nari, utcredant illud ad eluendas antmorum macu* «as5amp; ad confcientiaeangorem ôd folicitudinem rollen «am çffe fads. Sed accidit in hac re quod cæteris omni*

usquæ fmjJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jUtcidflïmecontaminétuc. Nam

fluoniamilla fuboculosipfa noncadunt, amp;cogiratio* eiolum côprçhenduntur, facillimehæc falfa perfuaÇe nequammultitudo,amp;ætasamp;conliietudoadferr,im peaitut.Si ut ignis corporis pactibus cum dplote percif

E i pitur.

ctîâ resdiuînæ, SL diuîna uolantâs ânifno ciri poffitjCaufa effer^quamobreni ageremus ociol’e. mocnimnifi in cruciatu clamaret,fed quoniânient’? acumine,induftna,diligen«a^opuscft,turpiirimefit^ nobis, quod quafi nulla pars corporis Ghrifti ægrotet, quoniâdolornonanimaducrnrur,ncgligentes funuis, ^indicatis à uiris bonis at^ peritis morbis,mcdidn® netjquerimus ncq; admittinius. In ueftro confilio ta quçdâ oftcnditis, amp;nbsp;mcinbrorii, finequibus dira nerenonpoteftjuitianô notatisrneq; animaduertitgt;5 fanguincmEcdçfiæ,amp;Chrifti corporis corruprûcfl^» iecurconraminatumeflc,coratqj cercbrûlanguefce*'*^» pulmoncsefleuiciofos. V'tenimhochunianûrcccpW’* culuni fine fanguine,amp;iecore,^corde,amp;pulnio”^ confiftcrc non poteft, ira etiâ religio una cuni redo u(^’ cnmlt;ioflrina,cutn ueriscôfilrjs, cutn idoneisniû’’^'^'^ aniittitur. Hæc enirnquatuorfuntquæin uobisteqt’”* mus, ficeremoniarum ufum talem, qui Ghrifti inft'tUi* tis non fit contrarius, reftitueris, fi cognitionemEuai”* gelij liberam permittetis, fi legitimos conuentus cood ditis,fi aptes curatores dabitis coniungeinus Ecclefi”* noftrasjdeponemus offlt;nfiones,amp;: obliuifccniurqo^* tclarum.

Falfo enim illud cogitat{s,tolli à nobis cereinon** as,fedcumoidereniuspIeraD^cumimpietateconiot:ii taseffe,neceflrariascetinuimus,impias abrogauimo^, de cçterarû correâione amp;nbsp;confirmatione deliberamus-Credo enim amp;nbsp;cetto fcio maiorem apud nos St Euey.a tiftiæ amp;nbsp;Babrifmo reuerentiam adhiberi, quam in ƒ îocisubiueftraadhuc côfuetudoualet.Fefti^rianidie» eiufcemodi habent iuftituta ocia, utcum ueftris lauda# bilic«

bilitercompatatî po (Hnt. Et qoonùmbæc omnia non foluniapnd externs nanones,ucrum etiamRomç,8iin •pfaPonnf(cisaracôfpurcataiunt,uçftnoffici|eit,hæc ftnendanda proponcre.

Sed hæc de Epifcopo Romano,cur de pnncipis pet^ fon.i quatn nominatis,nihjl decernitis c Vnde illud ius habet occupandi Refpub. qua lege Roma, Rauenna, Bononia jCæteræ^ciuiraces Pontificibus obuenerunt, Qiiaratione fakem probabili Imperij ditio imminura fft.Viduis 8i- pupillis pcæefle, Siconferuare horum fa* citâtes fanflüTimum offieiû eft, at canones uetant de* t’costutoris aut procuratoris munasfufdpere, Sainte ^ætero quin neceiTaria diftringi. Q.uod in priuatisre* hiisnonlinuiitlegeSjid nos in publicis ufurpatis, à qui* “Usuosillæipfaelegesdarisuerbisabarcent,nec conce* ^unt eundem amp;nbsp;Ecdefiam curare, ôL ad Rempub.acce

Si leges non præfcriberent, tarnen quoniam in re natura poïîtum non eft,ut unus multis negotijs,ôil nifiunétiffimis locis prçeffe poffit,debcbatis pro ueftra Pfndentta côfuIecePontifici,ut quo difficilior effet tan* ^3cuni ciuitarum adminifttatio,eo maiorem curam ad* “'heret in illis populis inftantâdç celigionis .Nonduin çx miiltorû animismemoria difceffir, quæ bella, 9‘^gt;31es cædes, cuiufmodi uaftationes inde natæ fint,rp •^ontificcs Régna, ciuitates^occu parent, lllæ roaculæ, P'^adminiftratione, amp;uer3religione delendæ effent, y.'*“Çgram uelletis effePontificis autoritärem. Non fa* ®shaberenos Reges, qui pro uertra potentia propu 8nfnt,qLii Qt regneris cfficiant3amp; eamuobis.uim retine ^f poffiiiunifïilla quæ profiteminicuretis,Bifirdigio* quot;Çmciuitaubus à uobis ptofligaram.Eeftituatis,nifi uira talis.

talîsfit,quaïem Chtiftas,tnaiores^ noftri tcquirunf» nifi uiris bonis confilia ueftra probetiSjtiifi alijs facrifï« tionibus,quam illis quas uos habetis Deum placctisju turum breui eft,ut etiam eocum confenfu, qui iam à uo bisftantjdeijciamini. Nonita.inuifum Lutherinomen faccrc potcftis,ut ilia calumnia in luccm produâa ueti* tasobfcurctuc.CumanimaducrtenthomineSjnonpra illis facereucritatcm,quibusfacrarum literarum cog”* tio obftat, ad eos aliquando confugient, qui abfij his» propter inuetetatampefltmam^ côfuetudincm,nun^ ftareuixpoffunt.

Expofuibreuiter,quid in ueftra deliberationeprO'* bentjôi quid reprghendent hi qui iudicare de religion^ poffunt, nunc quæ defiderent ad reâe deliberandû ponam. Primum, utad perfeâionéoperis,ôi adabfo“* lutam emendationematqjcorreâionem firma fußda* menta ponantur,ueræ^habeantur radices, quæ in ârinaamp;redacognitione diuinarum literarum recon** duntur.DehaccômonefacienduSjôidocendusPon^ fexerat^Eftenimomnino deprauata. Vbicunç enit» nullifunt Euangeli) dodores y ibi mens ipfa erigi demdiuinis promiffïs habere non poteft*Atfinehac, falustollituruniuerfa.Quoniam igitur plus apudut^ poffunt, diuorumcœIeftiûmerita,quamuoxChrifti, facerdotum fanacesceremoniæ,quamfupplicationcs oeræ,Pûntificumindulgentiaamp;abfolutio,quamDei promiffio, temporarius ftatus corpotiscrociatus,qu3 perpétua uitçcorredio, conftabit neqg religionem reâa doceri inueftris Ecdefrjs, neij cogirationum ,Chrifti^ fiduciâftabilé effe, neçg falutem poffe comparari • Do^ drina per aures ad animum delabitur, idem etiam pet cerimO#

cefettioniastanquampercoilfpicuaiïerba,qucmadmo dum fentit AuguftinuSjduci ad reââ uiam poteft, utca^ «iam hæc in Ecdeßjs neceffaria funt, fed cum contami natadocendi ratio eft,cum deprauatæ ceremoniæ,qua filabefaâatis fundamentis,nulla potent ibi effe fubftru äio,nulla perfeda cogdificatio. Sunt enim ut dodrina, ficcetimoniç quædam neceffanç,quædâ utiles : fed fi ui deniur,fi no rede adhibeantur,magnas incômoditates adfetut, fçpe eriâ religióis integtitaté ad pernicic uocare

, Video quàmfit difficile iftud à ueftris ho* Cfolent-•minibus impetrari : nam cu femel peruerfa mens eft,82 “’tçgenus cum profeffione pietatis pugnat, non poteft ^diu gratior eftuitæ ratio, per illosamiffapietas refti* !“gt; Sedquod ab his concedi no poteft,id Deus requirit, *d teligio defideratjamp;extorquendu eft ab inuitis,quod f‘tfo debebât permittere.Non enim pofthac diifimula 9 poteft,multoiammaxima pars hominum intelligit, j'^^taChriftum diuinitus miffum, amp;: noftræ carni in*' ^'^^“’ii,uitam mortalem amififfe,^ adimmortalem facrificationibus,amp; adionibus ordinatis,6d: uinbus parte cœleftis Q’îiicilij confequi poffemus. Adimantus apud PlatQ= iufticia Deum placate poflre,hancuero

jjj^æ^noftrarum return curamgerere,Sóuerunoftra* ludeï^teijciendum il hom' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^vnoij Ik nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod

’’Cttim^^*''^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intellexeruntjid nos nó animad*

“^^^»animo maleinformato,necg amorem,neque F reuereiv

teaécenttam ergaDenm effe poffe,qua? duo cum nó ad flint, nonfacrificationes, non ullæceremoniæ uimali# qnamadfalutemadfcrunt. Vbiuerodininitatis cogni# tio eft,ibifncntisardor,ucruscgcukus excitatur,amp;ank mnsipfedoniitusat(5condoccfadus,nihil concupifdt quodDeiplacitisfitcontranum, uerumad ciusuoluiv tatemomnes adioncs atq? confilia commutât. Ncqac cnimufquamillaStoicorum a7r«amp;a«fedemhabercpo teftjiiifi in homine Chriftiano, cuius mens amp;nbsp;uoluntas diuinitus doda,Deo^deuota, nihil inftiruir^quodma^ culamâliquampoffitafpcrgere. Sed hoc Stoicicopfi^ deravuntciredcberc,confequiuero,quiaDeumnô no* uere,nô potuetunt» Nam cum natura nihil in nobisfii quodnonfitcontaminatum,nafcimur cnimadomn^ genus CU piditatum inclinati, nifi Cheiftus nobis often^ datur,nifiilleindicetur,per quern falutemàDeoaccip* musjiieceffeeftnoftrascogitationesfcopulofas ftra^ ftudia ad noftras utilitates, non ad Dei fenfum gloriam conferri- Hicigitur docendus eft, à quo nobis pax at^ uenia datur,quifolus humanum genus à p^^^^ torum fcelerum^ pœna liberate potuit,amp; libetauir.

Itacg dehac re in primis commonefaciendus ecat Pontifex,deinde quoniam tantararitas efteoruinqu* uere docent,conquirendi diligenter funt, qui talem tan tam^profeffionéfufciperepolTint. Sed qui id hoctern porefaciunt,8dfeceruntannisfuperioribus,eosnócotn paratis,fed refugitis : no tuemini, fed uinculis coercitisƒ non in ciuitatibus retinetis, fed eijeitis ; non à periculis cripitit{s,fed uita ÔC hac luce fpoliatis finecaufa, fumnia Guminiufticiaamp;crudclitate. Quidenim aliud inEccle ßjsnoftris docetur.quâm omnia fcripta uniuerfas ce remonias

Fftnoniasco' conuertcndascffe,uthoniines inftknanr ad cognofccndum^deprauaram omnium noftrum nax turam amp;nbsp;uitiofam effcdibcraros nos nece Chrifti, ec per fum ueniam atqg falutem comparalTc. Calumnia eft enim quod obijcituc,dfhortari nosnoftra doflrinaa benefande^ agendo,amp; quandam uaftatio^ cecemoniarû excitare. Sed dum ilia abcogamus, 'luæcumimpietateconÎLinftafuntjdum Lieras cetemos: •lias reuocamuSjdum uererem illam docendirationem portamus, cruces interea nobis, Só flammæ, cætera^ ^fudelifnmafupplicia proponuntur. Nontam immas olim Græci fuerunt,in madandis ante facraria Deo futnfuorumuiuis hominibus,quàmuosueftris crucias *^futis eftis.

Hæcimmanitasfuppliciorum facir,utuideamus nô Poffefieri, ut de noftris uereiudicetis. Et quanquâ poft taiita^ feripta deberent effe explorata uobis nos “®$rga religionem ftudia, tarnen etiamfi falfam de J^obis opinionem habeatis, de Synodo cogitareopors ^?3t,fedquamuiri pi) conuocentur,de quorû ^f’amp;moribusôôdodrina prçclarateftimonia extent: . ’■^’îifufpicioomnis crudelitatis amp;nbsp;uiolentæ potens ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;locum deligere,

’.J 9uéomnes ad libéré fentiendumeonuenirepoffmt, ll^'^'-^^ionem factotum fcriptorumôôSimoniamipfæ ino nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;curationes non admittunt.Nam fi

f^*^*^* nô debent,nullus eis in fos lem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;locus poteftrelinqui, noftris præfertim

fft iFmnihil tranquillum, nihil integrum ’lEcclefia. Pet Getmaniam in maximo numero

F i Epifeos

E^îfcoporiim huilas eft,qui,fi CânonutMâurontâsrefti nita cffet,locumfuumtucripoffit. In Gallia quocÿpauci funt ,fed tn ilia fœlicior eft Germania. De Italia nihil affiim.ire poffum.Anglia fola eft quç excplo efle poflir» Sedpcrmuki apuduos funt,qui uociferantur,nei minetn in facto coetu fententiam dicjere poffe,præ^ tereosqniinEcclefianoftris moribus nomen dignita# tem^ effent confecuti,quorûclamores ficomprobeni« tur,fi nulla ratio uitæ atqg eruditionis habeatur,quçlaus poterit effe Concilioriim f Hic igitur hortandus àuobis Pontifex eftjUtà Regibus impetret,amp; ex omnibus Chri ftiani nominis gentibus atfj nationibus uiros honeftif^ fimos, doftiffimos, fanâiffimos conuocet, ut priftin^ autoritas Conciliorum aliquandobene laudate^ del*«* berandorecuperetur,quamfuperiores conuentus fuO’’’ inocumdedecore amiferunt. Nam illud etiamcaufïi* dum eft,ne illorum fententia ualear,qui ftatuunt Lotbf tanos propterea audiendos nô effe, quod décréta Co” ciliorumuiolarint- Nemoenimadhucilludporuitp”^ blice probate, amp;nbsp;ea demû Concilia ualere debent, nihil quod Apoftolorum fcriptis contrarium fit, decft^^ nunt.Teftes funt libri illorum quos uocatis Luther^* nos,nihil cos contra Chrifti gloriam,amp;Apoftoloro”’ înftituta,amp; ueterum Conciliorû rationem, quae cano” pofteris effe debebat, fcripfiffe. Tollantur hic infig”^ amp;nbsp;pulchri tituli,recedant male compara ti honores, cum nullum habeantfraudcs,fed uitgintegritas ualc^tj doârinafanafpeâetur,amp;ftudium uerum adhibeatut, fi florentem Ecclefiam uidereoptamus,etgregern Chti fti ualentem,co piofum^ retinere uolumus.Ad hac tety maxima uosadiumentaadferre potcftis,exea^

çoandô uetutn FruôS prudentiæcapereniihil uobîsad •URimos at^ fandiflimos honores décrit, fi ueftra uirs» ^uteatqg induftria benebeate^ uiuamus. Q.uæ enim m* ^3 effe poteft in hac uaftationereligionis, amp;nbsp;in hoccere ^oniarû contaminato ufu,in tantis tam^ peftiferis ofs ^^■’fionibns attj difcordijs.Hic ego riirfus warn Contai j^fnefinguiarenidodrinamimplorojamp;te FedericeSos *ffnitane,perillamrccufatamampliirimâ dignitatem, ^?P*^^uoniamfemelnóadmififl:i,maiori es dignus, °°æcto,ô^te Sadoicte per cas laudes, quas ex ftudijs ^onfccuws es, uos^quibus tanta deliberatiocommen '*5^3 eftjoro atlt;5 obteftor, ut per uos inftaurentur ucte# ^^difcipiinæ fundamenta,ut reftituaturdodrina,ut ue Canones ualeant,ut confuetudodeprauataôi pet “^tfacercmoniarum emendetur.

J æ’^uobis occafio ne^ remittenda nea prætermittensî cupidi ac ftudiofi religionis ü}aeâ uultis. Nam Jluod nos metuitis uanum eft, non poffe inter nos con ^*^’re,nelt;5 uii^m collocutionem ad concordiâ profus ?5^’^5propterinucteratas hominûuoculas,tolliàno* ^ftetnonias,neqgquic^uobiscôcedete poffe, quod poft Apoftolorû inftitutionem audum effet. Pris enim quod deccremoni)sdicitur,mentitûamp;:fal utn effedicimus ,amp;reipfacomprobamus. Namcum a’^ftafintcercmoniatujunumquod neceffarium . ‘Uunimoftudio confirmamus,alterumquodfalfum ferimus:tertio,quod in medio pofis y, ^smoderationemadiungendâfentimus.Sienim aiiqua fft fevTaflt;«jquam Paulus ad conferuandam cons irm^idam^eam fidem,quam Deo Ghrifto^adhis endam amp;nbsp;tribuendam præcipit,eam neceffe eft in nés

F 3 ceffarijs

ceffarijs accömoderatis cflepofita. Quiuero falfasS^ imitationcfimulatas,at^ imptas tuentur,autquodue^ ritasrequirit,noninteUigunt,aut propter priuarasconi moditaces,autpernegligcntiam,idquodneceflariutn cft,nolunt corrigi. Quoniâ hoc difcrimen non animad uertis Sadolete, criminofe amp;nbsp;fnfpiciofc obijcis, abijcif hobis gradus ordinLini,8ó cœtus tcinplorii,8^ genuuni flcxioncs,amp;: in templis Symphonias amp;nbsp;thuribula, euet ti etiam Ecclefiam catholicâ, utfublata ueftratandetn authoritate nullum nephas nobis autinfcelere,autinl' bidine effet. Q.uæcunlt;5 ceremoniæ fi non uquaq?,^J quocun^modo rcligionicófentiunrjcócedimus,iniö îllud etiam permittimuSjUtquodcuiKjreligionem no ukiat J publico confenfui relinquamus. Nonenimo*’, has ineptias, ueftram potentiam refugimus, quanq^j uelim Sadoleteoftendiabs te, quibusin concilijsun$ de illis atis igni ueftitu preciofo, de quibus bis,ufc^eftagitatum.

Defeftisdiebus. Sabbatiusiudçus rixasquafdaiw^ turbas fecit, amp;nbsp;de eadem reinter Polycratem at^ rem fuitcontentio, fed fcis tu abirinæo hanc difrot^^ improbatam effe, propterea quod feftorum dietuin®^ ieiuniorûdiuerfitas,religionisamp;ChriftianæfideiÇOgt;’quot; fociationem non uiolat. Quid in literis ad lanuariû guftinus agitmône idem quod nos flagitamiis, niodr^ rationemceremoniarum requirit, nonne onera ilia W* daicis inftitutis grauiora déplorât. Quid iam faceret/** omnialibidiniamp;ambitioniôôauaritiæ parente' Quid de his inepttjs Efaias,quid leremias, quid pronunciant f Efaias has ceremonias, atfj hanc conW tudinumdeprauationé,amp;uanitatem,ôôimbecilliwt

pôftiudçotum uaftationé fut un prouidir, amp;nbsp;diferteex pHcat; nos ea quafià nobis Icda nô fintjddfinmlamus.

Netjhicuidco quid nobis obijcere poffitis prætec ^^nonum amp;nbsp;Ecclefiç authoritatem, quam nos faluam ‘'îUinemcgLioIumiis.Sedillnd perpetuû in legibus ma ’’ftedebetjUt facerdotes bene fanâe^ uiuanr, reâe do^» ‘■^int,pr$fcntesipfi coram adfintEcclefiaru adminiftra

5 eijciantur Simoniaci, neqg ei cômirtatur Ecclefiae ^fstiOjquem curia diftrahit,quemauocâtuenationes. 9.yanidiuhæc cóceduntur,quamdiuimpunitarcmö2 “'•^latiam h3bét,quomodo religio retineri, quomodo ^ftinioniarumufusà contagione remoueripotertfMt pj^aenim parte deprauara, nô poflunr ceteræ fan? per '.‘‘^te.Atuos morbos quosueftig3tis,affignarenóuuls!

uiciofas partes curari finiris, amp;nbsp;pluris thuribulo ^•pfumos, ceruicuminclinationes, ôi. ueftium ap« r®fatunijquanîfcientiamreligionis,8ôDeimetum,cul ?'^^uetercm facitis, cû hçc neceffaria fint, ilia uero ad ^^utetn nihil conducant. Effent tarnen hæc,quoquo , fieri poffit, fcréda,fed ilia diffimulari neq; defen ^*poirunt,pollutum Euchariftiæ ôôfixarum ceremoni agnofcere, ueniam dari impudicæ att^ nionachorum 8C facerdotum uitæ, amp;nbsp;qui earn j^'^endare conanturexturbare,ö0indignosfanäoruni ’^inurnconfortioneiudicare. Dehacperuerfitateiii tçy °*-‘^'’V^'^J*citifumus amp;angimur, non ceremoniarü lud *ff**?^*^ poffunt,ea uobis concedimus, duntaxat il dio • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inftaurentur, fine quibus ne^ Ecclefiæ

Chriftiani nominis authoritas poterie 1 ittere. yalterum quod nobis ad coe^ uiidam

undam concotdiam obftate uidetur. Querimini enîni nimium nos duros amp;nbsp;ba tbaros cffe, amp;nbsp;moliri euerfio^ nem omnisdirionis,amp;profligationem facultatumEc# clefiafticatum. Hoc terri non poffe,inucteratâ iam cam €ffeconfuetudincm,nobiks multos, maximas^famii* lias honorificeaudas cflcjà quibusfinc maximisofFen^ fionibuSjdi fummis penculis tantæ cómoditates auf«^ ti non poffunt. Si in bocfumma difFicultas eft,liberati tandem maximis moleftijs cóiungcmur. Nam cum in Ecclefia tria uerfentur hominum genera qui eamgubct nent,unumquiidoneifuntaddocendum,altcrumalt;l ditionemati^ opes tutandas5tertium quod tametfiu^ trumiÿfæpenumero confequatur,ad neutrumtamfn

■' aptumhabctingenium,fihocpoftremum rerjcipan^, mini,amp; altera ilia duo diftingui finetis, fpero delcri po* fe omnem difcordiarum mcmoriam,id quod in oeftf^ confilio promittitis.Requiritis enim adminiftrotu^^“’^ I örinamamp;fanäimoniä. Date tales qui id itéré poffunf, ' in 8^:doârina,amp;:uifæinnocentia, populo præeantj^ cos ab illis qui rem pecuniatiam ôè Refpu. gubetuan^’ j difcriminate,fperabimus rede definiri at^ tenip^*^^f’ | poffefimultarû moderationem. Non deerunt, ncqni^ dem maximarumfamiliarum uiri, quos pudebitEn^'; geltjjamp;inuenientur qui fideliter uolentfacultatesEC' clefiallicas conferuare. Tyrannis perfuaderi nô amariamp;coIigloriofiuseffequammetui-jAtpudeatefl^ flliquemChriftianinominis,quiopineturmaiorenigt;*^ îmmani potentia dignitaté p o fi ta effe, q uam in Euan^ gcli) profeflïonetali, quæcumfandimoniauitænopn gnet.Nam quodhæcduo diftinda uolumus,nioiJ murmultorumôimaximorumuirorumkntentijs.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enin»

Jnim de Auguftîho amp;Ambfono,amp; dcc®tetîs uetîsEpî „ ... ‘copis nihil commemotem, nonne Chtyfoftomus in tonctoneilla,quæ ex centum conftabathominum mil ÿ':’'s,grauiffimequeritur,auocari â curatione Ecclefiæ tpifcopos,occupationibus reipccuniariæ. Apoftoli ^lam Èpifcoporum amp;Diaconorum munera diftinxe^ '^*H,ne($ difcriminatahçc duo effçnt,nifi diuinitus mo pcouidiffenr fore aliquos aliquando, qui ne qui# d efiniram ratio nem effent feruatuti.

Vetum dicat fortaffealiquis, multas opes ad Ecclefid J’obilûatem contuliffe,cuius liberalitatis frudum iam P^eroscaperedecebat; Primune^abEuangcli) prolt; ^flione,neque pecuniarum Si ciuitatum gubernatione ^'^luduntur. Dcindefiquifuntquineutrû ne^ uelint, poffintfufcipcre,extantleges quæiubentjUtillorû [^^•ocunireSjCum locus exigit,habeatur,dequorû mass ^fani crgïEcdeftambcnjgnitateconftaret. Poftremo ^^‘idæopesita difpenfandæfuntjUtnequisegeat,8ior Rnidam moderatio^ adhibeatur pro perfonarum ^‘^onditionumuarietatc. Quæitademumretineri de °^5t,utnereligiauitietor,utæquabilisfiatperfingulos °'^«ines atç conueniens difttibutio.

CaterepoffumusinEcdefiaChriftiopibuSjdoflrina ^'^ofifpoliemur,uniuerfancceffeeftteligionedeftirua

Ita^ deopibns non pugnamus,dodrinam requis# '•’^oSjUçros tniniftros defideramus, flagitamus côucn J’^becam, in loco ad libertatem tuto ,ad quem uiri

amp;ijjjQ^ij,Q„3jjp,jj3j^jjjf^p}çj.fjj.Q„cedantur, ïi 'd nbsp;nbsp;adiutores effeuoletis, relinqucmus nobilitati,

‘d ftudcant :Bona enim Ecdefiaftica, illis qui plus

G - poffunc

poffunt,non damns,uefum heqj recnfamns (ï pctantSr auru,amp; opes,arcg Rerumpab. gubernationéambiuw,’ nullas rrxas fadmus, non enim hçc nos quæHmus,ne£5 hisablatis Ecclefta nulla eft, modo doârina mancat 6^ floreatEuangclium. Sacrilegium reprçhcndcndû at(Ç nefarium cft,8ó multçdehoclegcs extant: ôd facrilcgiÄ eft, non difpenfarefacultates illis qui egcnt:fedquiid agunt, peccant, non confcelerati qui deftituuntut’ Sicferes habet,Ecclefiarum hoc tempore maxim's co* piofiflimæ^funtfacultates:harum fanâam difpcnft* tionem requirimus, uerum Doâoribus Euangcliîj^ adminiftris Ecclefiarum earn cómitti uolumus. Siq^” præficientur, tede curent, gratulandum utilitatibus Èeclcfiæ eft:fin minus,neqg per potentiam emendat* poteft,dolendum quidemeft,atitaut nonangarnot» oeqg diuitias potius quàm Euangeli) progreffus uidc^^ mut quærcre. Decidamus igitur de doârina, deSacta^ incntis,dedifciplina,decerimoni}s,nihildeopibuslgt;f! gabimus,quibus carendû potius eft, quàm ob cas Cb^ ftigloriamimpediri. Nihil nobis adfummâ tranqo'* litaté deeffçuideo,fianimorumoffenfiones tollan^'’.' Vos quoniam noftrorum hominum fcripta nonî^S*^ flis,alfenati iniquorum fermonibus,cteditisuaftatiO' nem teâotum inftitutorum à nobis excitari. Nos ƒ 0 quoniâmultis exemplisterremur,nôpoffumos. duci,utoémfufpicionédelcamus,atî5credamus,ud‘f ftudiauera efle,amp; ad iuftam Ecdefiç emendations^ .uerfa. Siuobis denoftriscogitationibusatfjcutis fieri poffit,8i fi figna nos aliqua ccrta ten eremus, .diligcntiç at^ fidci,effemus tandéliberatimoleftt)Sj tôoiumbus tôfilijs qug op rima uidccétu r,

Credo ego oosnonexiUïseffe/quïpëc uîm fpêrent ^ftrâpotentiamtucfijôiaduerfariosoppritiierepoflrc. Mcmini cum Lutherus folus effet, amp;nbsp;fe uniuerfo orbi di

Pæpo*’^ret,neminem extitiffe in maximis ^tnfionibusamp;fummà folitu dîne, qui potuit uitâ au^

Paucis annis ita auda funt hæc ftudia,utnon mul *uin ueftras minas cxtimefcant. Habent clariffimas fisî R’ltficationes diuinçuoluntatis,utfiquidconaturififis,. T^fcnt nulium bellum fortunatûeuentûhaberepoffe^ ^uo'd contra illos fufcipitur,qui propter religionis ftu* indifcrimen uocantur. Quamobrem uos dura $?ïpuseft,cogitate at^ circumfpiciterSi rationeagens» '‘‘‘ütjiiullo negocio noftrâ caufam,modo aliqua lit fu:» iudicû æquitas atç iufticia, defendemus : fini amp;nbsp;at ?'^primûilludcrudeleeft,Chnftiani nominis Refp. /'fte : deindemagno cum periculo coniuigt;äum,pro:« aadas aduerfariæ partis uires, ad quas fortaffe ma:» li» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atlt;j uiolentç poten

^’gna dabitis. Pofttemo ut illud concedam,pofl€ °^aut tiiiquo iudiciOjautuiad id peruenirc quod cogi tarnen mhacccudclitatea:iniufticia,amp;inilloantf

Jj. *^^*ïiexcufetur,uitamagcrepoffitis. Nontalis pote^ ütiH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;radices maneant,

*’?uiapi;Qflig35(tis^tneft Deus quiintueturomnia, Chriftus in cuius ditione amp;nbsp;po:# jfg ƒ5*îos oésfumus, qui ut falutis orbis author extitit, profligatæ religionis poteriteffe recuperatob Hiid '■^8°,Contarene non eô dico,quod ueftraconfia

*“ petnicietn fpeâcnt,fed quod apnd uos ûint, quo

C gt;nbsp;tumfena

wmfefttetitîæfioalcbunt,plûtes amp;t«aîores funtînBc* çlefia Chafttacerbitatesotituræ,quàmantehacindcabi initiouidimus. Deuobis ueroficftatuo,effeDeum,qui: ueftca confiliapoffttgabernare,non deeffe uobis do# fltinâ,prudentiam,amp;ftudiumatqjatdorem:poffeuoS’ prouidefe,effe gcatumDeoæapudhomines proptft maximas commoditates gloriofumjteftituere doân^' uanijconftituere qui uelint OC poffïnt docere, corrig^^ ceremoniaSjdiftinguere minifttos, amp;nbsp;hifee rébus reduci ueterem difciplinam,fine qua ne^ dignitas la*’* dabilis,necg autoritas diuturnajncijreligioflorere p^’’“ teft. Nullus enimhonosinfœdagubetnationeôiui^'’^ P eratio n e uitæ, laudem habet, neqg uoluntaria obten^f peratio,ne(5 præclara uoluntas erga uos effe poteft, officium fuum non faciunt- Doceri enim homin^ adiuuariuoluntjhinc enim multotum gratiæ cotnP^ rantur, amp;conciliaturautoritas :cum negliguntutjCU^ officia in magiftratu defiderâtur,ibitum omneaut^^ tatis pondus imminuitutjneçquifquam nifi aut^^ , âus,autadulator,autleuisamp;inconfiderans,obfec‘’^^ tiampræftatlt;Q.uo fitiutcumauthoritateôiornao’^ ïatollantutjamp;impediahturprogtelTusteligionis»

Quamobrem præfidiumlabenti ategindinat^*^ j gioni ferte, amp;nbsp;illos grau es, inuetecatos^ amp;nbsp;defpf morbos,q uibus afFefta Ecclefia eft, QC intabefeit ‘■“’’jufj fiiquoniam multa magna^ uicia agnofcitis,5iP* funt quaîàuobis nôindicantur,patiamini nofttos damenta apud fuos teligionis inftauraffe, ne^ oJfï amp;impedimentum operis perfeâioni inferte.Q'J’ funr,qnctnadmodumeffe dicitiSjquæ probari fint,agaturconuentus de omnibus rebus

fine fraude amp;nbsp;îiberedîcîdatur. Depeltantur omnes snimiafFeâiones, quæ ueritatt obftare po flu nt, ad-fas ucniamus,quænoceantncniini,leges non uiolenr,' ’^ftineantæquitatem.NamquæpoteftefleuIIiuscoetus fûtnprobano,quæexcüfano,quæuenia,inquopriuatç: fômoditatesfpeâantutjCædiuniatçgfuppliciotumoci» fafion« captantur, uicijs diuerricula dantur. Omnis fnim fokmniü coneitiorum ratio, pro publias utilitati °us eft fufeipieda, amp;uitanda crudelitas, amp;nbsp;in curandis •’^orbis fides conftantia^ adhibeda. Ita^ abfit cupidk J^Sjtepellat crudelitas, faceflat qui uicijs indulget,quk “üsuerocómunes CÓ modiçatescaræfunt,amp;grataeft ®9uitas atlt;5 iufticia, ö: qui tonftantia prudential funt P'^ÇditijConquirantur.Si quæ un^ fuerunt,aut efle pof# !‘’'’ttempora,quibushifce remedijs amp;:horûuicorum ’'^duftna opus fuit, funt certenoftra talia,quibuspro^ Pfftiuueterata mala, nullæ nifi periculofæ ancipites ’^ütationes accommoda« pofliint. Habent enim nunc ç'fiadatamàtotannorum cófuetudine defenfionem* “f'icumoccultatrixfituiciorum confuetudo,combat# oaries omnia per tantum temporis curriculum occupa concilia non ad emendationem malornm ,fed 3d ambitionis faftus^ propugnationécoaâa fint, cum nullus aut nemo extiterit, qui ód uoluit 8d fine peri# potuit morbos indicate,8c adferre remedia, ue#

jam eft-jin hac luce ueritatiSjin hac poteftate quae fiobisà Pontifice fada eft, in tot tantif^ acerbitatibus '’saffligimur,amp; inhis difcordïjs darefalutem,con ciHarepacen,gr(-Qncordiam,defendereabaugefcenti# buscalamitatibusorbem,nouas radices ueræ religio# b’Soteuocatauetetidifciplinajagereamp;propagare.Co# - ,

G 3 gitate

gttatefupra uos,quî mundum cr€âuît,tandem^gfl* betnatjfpedaiorcmôiiudicemuefttorumcanfilioiû^ cffc, quem nifi falutaribus cogitationibus atçg confilij® placate nô poteftis. Etiam tllud confidetate efTe in uita ne^unquamdefututos,qui deueftrauitaSótno^' bus uere iudicent. Hi nifi ueftrocâ faâorum tationcn^ habeant^non potetunt earn quæ necefiatia eft, aucotitatem uobis concedece. Valete.

ârgenco caci tertio Non.

^pcilis.

EX OFFÏCriTA CRATONIS MYLH

ARGENTORATEN. ANNO

M. D. XXXVIII.