ARTICVLI
'iQNGl Ll^Tl M-
jurions Do^rittce tiouos Mi 9 ni^lros , lt;tb nno dotnini^ . t f 9* ad annum prccjente lcilicct,
I $ 4
M. D,
-ocr page 2-HQM^LQJZS
rius l^hotfKFUS pio kélorü
QuiUs in óifeurii ienfitis CynthidhoAe, Nubibuf.fx aliqult;t pMe micctrc friet.
QUitlit nbsp;nbsp;nbsp;in frmo crepituns frintillacorufcit,
Citnthitridef litmen frndefe quale frient.
T alif äAiißtiaca’ inter mrndacûfrlgor, Emicat, CT iadijt proditu ripfa fuit Hoc tibi monßrabit liber h ic.frligine terfa, Obfruris proinent qua; latuere Iods.
-ocr page 3-PVRIORIS ^QCTRIN^E SYNgt; ccri EuagcUfl(CjFrcitribus 'Pofj^ tißcis JFomani hoßibus,.
R^ric^tiö. bis^’paXy Satis iant abtindc^^ baélcnus flinnimiis reprahenßo ticSf ohiur^ationcSjac f^'ilufnmas eorum quißb Romani R ^ólifïgnis militarc iiidcntur, (jiiaß nos ^aSzniis â ren at o Euan^elio, omnia. Fccleßce Gatholicce ßanSa dogmata tonuulßrimus, aut dlorum aluj^uot non /«o loco habucrimiis.
C)c orc inimicorum teßimonia contra fios^mcritQ nobis prceiudicarc non de»
i bent^
-ocr page 4-Unt ^proüociimus- omncspios dißipulos fJollros,immo 'Pontilïcios etiatn, adnodraSjttonrorum^? lucubrationcs, ([UM in prüß^lum RcckfiÆjmagnola-borc^ non uno loco^necuno temporc Cßdomnespofl^y ó, l^apatu deßch nuis ') nos noßri conßripß^ nuis.euulgauimus^et ut dccctpios Ec-cleptCy ac purioris doélrina miniflros, adhuc a^^noßimus, I^onenim fumas ficut plurimi adulterates uerbum Deij ßd ex finceritate fîcut ex deo , coram uimur. Gog
nofci»
mas enun omni remoto ßrupulo, illud eße uerifßmufn TJeiuerbû ,(piod pra^ dicamus C /Vf. Luth. Uuctbas Saxo» niic ) Cenfuram timentium deum neu^ tify horre/nas, (juia nullo rfpeSu ter» rcno^tn banc arend defcendimus^Enim
uero«
-ocr page 5-t^cro Z?. Luthcruó uir dti omniLu^ ; fcciiUs commcmorabiliSj qui ut unult;s ho • ßts ueritatis dci/citj ita Qhrißum ßnc exemplamcmoriceomnium citatum ab
po/iolis, prceclartßime cxplatiat C l^ugt; Capito in refponßone Sic '^uinghus ueritatcm Dci non mums pie cordate toti Orbi pradicauit. Ç Bulling, ad T^rincipem Gaitorum') Idipßü dicimus de 'Pb.. Melachtbone, qui ubup dcxtré acßxlicitcr Buan^e* licas interprctatur htcras r^nto. Goruinits in Collo. ) Pdobis enim^ gratia dei datum conceßum cH, uoße ScripturaSfinterpretariG^ co-^noßcerc Ghriftum,quod citra Spirû-ium ßnSum nullo modoßeripojje nemo dubitat C Lutb.in Catech^o y P)oSrinam item noßram fanélam eß
A gt;nbsp;fcó«:
-ocr page 6-ucratfijCîlicit 'coffipturibtlS fcri» v ptis illc ßin^lce mamorice antecejjor Ito fier'^uingliüSj amp;nbsp;inculfiafie Hittenet incumparabilis eruditioms uir Ioan,Qccolampadiits ( Buïlitig^ ad principcm Gattorum Caufam c* nim iti/lißitnattt tucmur^in (jua non dtf hitamus cluic^} ßibcfjc fiaudii C 'ZiUinj^lius crd I^hcgium^ I~lincc^ quod hoe nostroJcecuîo,quot^uot funt bonts conßientiis ex animo gaudent, banc doélrinam puram Etian^elij (Ic dono inenarrabili Deiprodu^am ßt* liciter in lucem^^ quafidiuinitiis re» tiatamjUtrurßtsßiripoßitf quisuerd uia ftt conßquendi aternain faïutem, quÆ uera dei cognitio, quid per Chriflum acceperimns Ç IJonasE» r^entinen certe nulliu*
-ocr page 7-fiulliiió noui in EccÏcÜct ucl ^utorcs UÛ dc^njores extHert uoÏumus { T^. J\dcL üecolampadio _) cum itaÇintjCon^denter Cottfrßiottan ^ancßdci,ßue hos EcclcCiatio/lrÆ amp;nbsp;purioris doélrittiC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'‘ticulos, Ic^itc^ rc
^^^itc^cifnpkcliinini.dißcitc^ct aïios do» ^tc. ISi o uosranorètur ab horü k^io*
'Papi/larufnfof)hißnata,nüncoruft ^mconuitia, non alia no/ira ßripta
ßub tyrannidc E.omani Eyranni ßßtn nobis cxcidcrunt,. Elos tuint rticulosßcripßmns^ po/iß itiguin ^ntollcrabilc Vontißcis txcußimuiy amp;nbsp;ftos Ituiiugo (Jhri/iißbmtßmiis,f)oßß columba^inßgneß:, SpiritusfanSi hu • mtris Luthtri no/lrUnuolaffc cpua. ptr ßt/lum habuimus, no/lramß de hac ^tßententiaiii Cr fcriptis z;y‘ piSuris
B 4 déclarai
-ocr page 8-äeclarauimus^pDß^ fände nos ufrctn Sacrarû literarü intelîigentid coßcu» tos cßc diligenter teßatißmus^JStön e» rubefcimus End^eliü Chri/lijnihil re* traêîamus, nihil negamus, non i^noran tes (Quantaßrtitudine Euangeliumßi» tnusproßßi,nec quotprincipcs,popitlif i ac Êespublicæ nobisßde adbibuerint^ Satis acpluf^yfatiseßßtnel in 'Papti ßico re^no deßpuiße,Eenouatü Eud-^eliufn conßantes retjuirit proßßbreSj Qms enim uel comunifenlu pricditusß* demadbiberet ei^epiem certo ßciret d '^apatuad Eutheranßnü^ d Euthe* ranißnoad 'ZfUinglianißnunijd 'Zuin pliants rurßim uel ad Lutherum,uelad 'Papam,uel ad i^nabaptißas deßcß ß.Qucereperegrinum,nos tales nonß tnus. Extant Librinoßri^uiuunt multi audito«=
-ocr page 9-Auditores tl opri, ft cc défunt ex Potipt eijs nobts tepitnonio eße poßunt, qua. pie,qua ddi^eter, qudta cofdtia, quata cofondtia,et plane unofpiritu,dc rebus ; ad Religionè pertinêtib. docuenm ac [crtpfritn^. Pdeec igitiir praßti in no-'i. fri dcßnponc, et ueßrd u tditate, mitti-inus uos ad ^^rtiticulos noPlros, qui tio ab uno hotnine cofarcinati(^ftcut alij : Goßßionü libellißßd d nobis omnibus , copriptißnt bis locis et teponbus, qu(S abude tedlari poßunt nos in nullius uel ‘ ^ratiam,uelßuore,uel inuidia illos e-, uulgaße,^^micus Vlato,amicus iSo-■ era tes, Scd ma^is arnica u critas» Graf tia Uomini nodlri Icß Chrißt cü om^ nibusuobis. Ex concilia noplro 'Por-ciuadiano,libero ac Germanico.JSlon. ^eptcmb^ 1545.
A ƒ Nomendatura
-ocr page 10-corum (luorum in prafcnti Sytio do ßntcntice conßripta reci^ tata C?“ cuulgatic funt^
D. MMrhn«! Luthtrut
P, KeUnchton» ViKhegiut 1. Brrnt/w A. Coruinui H. Phcnüfitt» !• Kymeuf V. Obfopteut C.Ryß. V. ThcoJoruf Ccnf.Augufiift LIon4f. |
A. Ctrloßiidiut H.Zuingliu! 1. Occobtnpdil. M. Bucerus W. Qtpiio H’Büüingtrat Of.Myconiut I. Cdluintu P.Ritter Synoduf Bernen, |
ArticuÜ
-ocr page 11-ARTICVLI
P IDEL 'PEi^ßCIVri.
'Prunus, bE TRI'NIT^TIS
Myfitrio,
C C L E SIAE magno gx Con* confenfu apudnos docëc.Q^ijfif Decretum Nicenç Syno.^ -di,de unnatc eitenuæ diuis^ '* ' ^nae, amp;de tribus perfoniij ucrum,(Sir fine ulla dtibita« ___________donc credcndum cfTc.Vis ddicetquod ficuna eflênda diuina.quæ api Pdlatur, et eft Deus,çternus,incorporcusjm» parcibilisdnimenfapotenda,ßpicnda, boni* täte,creator ÔC Confèruator omnium rerura, uifibilium,amp;inuifibilium,amp; tarnen tres fine ’ ' perfonæjCiufdem e(rentiæ,amp; potentie,amp;coei ; tcrnæ,Pater,filiu8amp;Spiritus(àmftus. Etno« mine perfonae utuntur ea fignificarione,qua ufi funt in hac caufa feriptores E edefiaftieijUt fignificet non partem aut qualitatcm in alto, fed quod proprie fubfiftit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:
Damnantomnes hærefcs^contra huncartis cuis escortas, ut Manichxos qui duo princi« nbsp;nbsp;nbsp;quot;
pia pones
-ocr page 12-fgt;ia ponebant, Bonum amp;nbsp;Malum j’tem Va* ennn^anos.Arianos, Eunomianos, Malros mcciftasjamp;omnes horum fiinilcs. Damnant Sc Samofârcnos , uereres ôc Neotericos,qui cum tantum un'’m perlbnam eflè concédant, dcuerbo ócdefpiritu lanfto aftucc et impie rhetoricantur.quod noniuntpcrfonæ diftin* Aç.fed quod uerbum fignificet uerbum uoca* k,amp;fpiritus motum in rebus creatum»
Damnamus exfentencia Zuinglianorum, et præcïpue Buceri,Martinum Luthcrum,qui utramc^ naturam in Chrifto confundere lo^ Jer:d«t hocin negotio Eucliarftiæ. Vide Di* Iputa.Bcrnen.Conclufio.i.
UE TECC^TQ
on^inalit
eRedimuspeccatû Originale ab Adam nobis innatum cire,amp; perceptum hçre* inCib ditario : eflëcj peccatum eiufinodi, ut condemnet omnes homines, Et fi nobis ' non fucçurilîet Dominus nofter lefus Chrh ftus füa morte 8c uita:necefle fuiiîèt nos ex hocpçccato æternum mori ,nec unquam pen uenire in regnum Dci,amp;fœliciratera.
Conßßio Damnant Pelagianos, ecaliosqui uitium origini»,negâtcirepeccatum,(Sfut exténuent gloriam
-ocr page 13-tant hominem proprijs uiribus racionis ,cor ram Deo iuftihcari polie.
Damnant Zuinglium qui nomen quideiTi pcccarionginis retinuit,rcm ucro ipfam fuftu lit. Eft enim in illius libris ( ut Bucerus lcti= ' * bit) anteconuentum Marpurgcnfem æditis, quod admittat aliquam fufpitionem hums «rroris.
DE
[touts myEcrio, ;
ÎTem docent, quod uerbum, hoc eft,filius (-gfiCeig Dei alTumpferit humanam naturam in ute ro Bcatæ Mariæ uir^inis.utfint duæ natus fæ,diuinaamp; humana, in unitatc pcrfonæin^ Icperabiliter coniunAæ,unus ChriftuSjUere Beus,amp;uere homo.mtus ex uirgine Maria, üere paftuSjCrucifixus, mortuus.ôc Icpultus, U( reconciliaret nobis Patrem, Si hoftia eiTet non tantum pro culpa originis,fed etiam’pro Omnibus adualibus hominum pcccatis. Idemdelcendit adinferos,amp; ucrerefurrexic tertia die,deinde afcendit ad coelos, ut fedeac ïddexteram patriB.ctpcrpctuo regnet amp;nbsp;do* minetur omnibus creaturis.fànftificet creden tes in ipfum , milTo in corda corum fprîtu
fanAo
-ocr page 14-/anÂo,q«iregat, confbletur ac uiüißceceotf acdcfenaat aäuerfus diabolum,amp; uim pecca» tl. Idem Chriftus palam cftredituru9,uciudi=’ cetuiiiosamp;morcuos amp;c. iuxta Symboluffl Apoftolorum.
Damnam'iis ergo fmpia illa Icrtpta Luche^ ri, qui blalphcmias euomic in nomen Ho^ moußomicS Mclanchrhonisicribentis Chrigt; ftum in Cruce deipcrairc, DamnamusZuinglin,OecoIampadiff,etBii ceru.qui negac Chriftö ad inferos deicendilTe. Damnamus £oldem,quoniam neganr Chri ftum à morruis rediuiuum, per claufas ianu# a»,ad fuos diicipulos intrallê.
HE II^STIFIC^'.
tionc^
BKcerut:
NOÆra cnim hxc ffdca e(t, cum natura ßmüs ßlij iræ omnes^ucquorum cunf cïa cogitscio a' puero ad malum pro pcndear.'CumcJ: nemo non gloria deijioc eft dtuinx (ords communione clefti!:uatur,adeo, ut renaCd nos oporteat é fupernia, non eiTein nolin'suiribus^ uc ab innacanobis prauicaK nos afleramusmec in ullis noftris operibus,uc uelpcccatorum abolicionem^uel iuftitiæ facut catena nobis ip/i paretnus.Cum igitur ex no* bit
-ocr page 15-bis nihil quam offendcrc Deum poirumus,amp; 3ntegrariam noftri innouatricem, mala can^ tum mérita habemus^ut D. Auguftinus fub^ inde praediCan Deus ex fuaipie bonicatc no^ bis peccata rcmittaCj Sc ad luftiriam rcgignec neceiTc cft. Id ucio ftacuit iis quos ad uitam degit præftarejntcrcedentc facisfaftione Do* mini noftri Icfu Chrifti amp;c,
Atqui Auguftinum fequuntur Scolaftia ci.Magifrerenimlcntcn. Cuius commentary ScholalticisEicrofanAifunt, fidem D. Aus guftinij hoc locOjfequitur. Hine iadatumil* lud in omni Schola^Homincm^primam gras tiam mercri nonpoire,amp;ut quicquammes featur Sc præucnicncem,amp;cooperantem Dei gratiam,Vimcji certam Spiritus fandi requis fi. Etcnim quodM. Scntentiaruniinhacrc foncludcnsjlcripfit hominem fempcr Sc pec* tare,amp; non peccare pofle^ut fempcr nos liberi conficcamurarbitrrj: idintellexit de naturali ' ( ita ipfe ibidem loquitur ) aptitudinc, quam mens hominis habet ad credendum, uel dili* i gendumiquae tarnen non nifi gratia Dei prac* I nenta,amp; credit amp;nbsp;diligit SCc. Hæc M.Buce* tus aduerfus Rob. Abrinecn. Epifeopum.
Quia uero danda eft opera,nc quern uel uçr bulooffendamus.ncmograuari débet, cum uidec
-ocr page 16-uiJcç offenJi homines, quod fanAi fcribunt.' Nos SOLA F IDE faiuari, adijcere, uiua, formata,per dihAionein effjcaci^aucquid hui iufinoJi.Nam qui ofFenduncur hoc diAo.pu tanceosjquiillud ufhrpanc,lufticiam in ina-« nib Js aniini cogitationibus collocare,bonoî rum operumftudio cani^ fruitranco repua diaro. Vc igicur ne ueris quidem quiRç offen dendus cll,itaracis habebo, VO CI ß V S VTI SCRIP TV R AE,ec dicerejuftum fide uiuere,fide nos iuftificari.cc ialuari,omiamp; fo quod tancopere offendic,S OLA; cum ct Jiæc iplâ interprecari, ac dicerc, Fide gigni^ tur in nobis Dei amor,hicparet ftudium uir^ tutum omnium^cocofcppcrKcit acbeat, nihil piigebit. Ac nolim ec fimul fanftilT.Parres, qui ex Icripcuris,fu5 SOLA, mucuati func,ideo dânari. V erbis ccrce.dS de fenfu conftac,offen di,Chriitianorum non eft. Hecc M, Bucerus in Plal. 2
lufticia deiquid aliud fueric,quam Legi eiuj parère lt;nbsp;lam Jex implecur dileftione proximi;qux uc i 1Îi nihil facie mali, ita nullo non officiorum gencre demcreri ftudcc, quae Ctueralegis operafunt. Horum aucemomnium operum radix fides eft, quaut Deo fe homo penitus comittit ctaddicic, icain eum auo transformacur , eiufe^ adflatus fpiritu, •eum in omnibus refert.b thine eft quod no firi iuftiffcatio,Fidei tribuitur.Iuftificamurfti
quidem
-ocr page 17-(]uidcm^hocef^iufti,per nulla opera ( qii* bonàjpfi nondum boni,nulla preltarc poiïu* mus ) fed perfidem reddimur.Tum autein lu
I ltifumus,cumiufta operamur,amp;ex iuftina iiiuimus,addiiS:iiuxta legem,ufibus proxi# morum.M.ßuce.in cap.loan..
Damnamus Concionatores in Saxonia Philippa Lutheranos,qui amp;nbsp;fi doceanc nos fidciuftificadeui/itdt. fi.tamcn no docenr quomodo ad fidem illam pcrueniamuSjfed ferè omnes doiSrinam pæ.a *iiccndæ(citraquanincmoquid fides fit in J tdligerc poteft ) negliguncac porro obmits tunt.Ëc nunc multi fidem amp;nbsp;remslTioncm pec fatorumdocenc,pocnitentiam nodoccnt. At Philipp. I fides nihil eft fine pænitcntia,nifi inane fom-'in Epi/lc^ I mû; Sicenim fcripficEfaias cap. 6. Vbi ha/lt;mad Co bitabitDns'’ln fpiritu côtrito di humiliato.
JiE MIHISTERIO^
ucrhi amp;nbsp;Sacramcntoriim.
VThane fidem confequamur, inftitutfi nbsp;nbsp;r..
eft minifterium docendi Eu3ngelij,amp; Cûti/rpio, , porrigendi Sacramenta.Nam per uerr^**^**^
Ct facramcnta,tani^ per inftrumenta do» ’’’tur Ipiritus SanÂus,qui fidem cfficit,ubiamp; 'luando uifuln eft Deojn rjs qui audiunt Euä» l?eIiuiTi,(cilicetquod Deus no propter noftra l^ffita.led propter Chriftu iuftificet, hos qui Muntjlè pfoptcr Chriftü in gratiam recipi.
ß Dato«
-ocr page 18-Daltijufnus Anabaptiftas Sc attöj,qu! fcni» tiuntlpirkum Sanftutn contingcrefine uer^. bo extcrno liominibus per ipforum préparai tionesamp; opera. Hcc ex Cófefiio.Aiiguftana*
Kepudianda cft er Zuinglij.ct fimiliurn op* nio, quicanrunaciuilimoreiudicancdc fignis lE Signa amp;nbsp;facramcca tantum notas elle pro# elT ionis inter homines. Vide Melanch.Ro.4
Repudiandaeftamp; Anabap.opinioquifîn* gunt Sacramenta nonelEe fignamifcricordif amp;nbsp;fidei. Sed tantum noftrorum operum fyæ^ bola amp;c.Idem Ibidem.
DE FIDE ET
N On imus inflciasjuftifîcari nos etiâfn ex operibu8,ut D, lacobus dixit: repC' ditenim Deus unicuic^ fccundum lua opéra. Et non qui legem audiunr,fedqui fack untiuftifîcabuntur. Rom.i. Sed ifta noftri iuftifîcatio,ideftulcima uitæ ætcrnæadiudk catio de exhibitiOjnafcitur 6e pendet ex iuftk ficatione fidei,cx qua ôeipfa bona opera pros ucniunt^öe habent idjUtJicet ex fe nihilminus ’lt; ualcant uitam æternam nobis mereantur.Ins delânequod per fidemiam Deus nos interfit j lios fuos habct.noftra ex eius fpiritu patrata opera ipfi tâti funt,tantac|f compenfare mers cede
-ocr page 19-Medîgnatur.Nos entm inutiles ferui fumiis 'tiam cum omnia perfecimu3,quæ nobis prç 'fpra func: Ita principiiim,mediumjamp; Cona ^iniado falutis noftræ^ut gratia fola conftat, 'tafolafidc ncrcipirur , femperq; ucrum eft. Qui credit in Chriilum,eum habere uitam x» *ynam amp;c.
I»
. Et ubj uera fidcs adfuerit.ibi tarn non poß* 'Untbona opera non confequi,quam non pos ''ftarborbona,nonæderebonos frudliis,(S£ filius Dei non agere pro ingenio Dei,et Spin« ^Us fandus no kcerc quæ fôt placita Deo etc.
Sed nee de meritis pugna eft : ea nulli reqs ^injus, Etiam uitçæternç. Dixit enim Domi« 1 jug.Si quis fua caufa quicß reliquerit, id cum picrecepturum Ccntuplum, amp;in futuro i^ulouiram acrernam. Mcrcedem etiam non
paciftitur. At quid dicemus mérita ï bo«« ’’a ne an mala opera lt;nbsp;Malanoftra funt .: bo«: J’apræparat in nobis deus,ut in illis ambu* I'niui.Ephc.a.Et Auguftinusad Sixtfi præf* ®yterum,quem citât Magifter Dif.iS.
Quid eft meriturn hominis ante gratiam, yum omne bonum noftrum meritum -----
,^\umomnebonumnoitrum meritum , non nobis facit, nifi gratia v Et Thomas A* 'luina» farctur totum quod eft hominis bo« pum efle a Deo , nec pofTe ilium mereri Ijuicquam ultra idjquoa Deus ex ultronca “onitate per ft decreuit bonis operibus re* Ptndcrc, ad quae tantum ipfc nos excitac
B X d^moueq
-ocr page 20-amp; moIICt. caque perfide. Es îtaque fimul nollra opera funtjO^uia nöftra uoluncaïe ope« raiiiur: iamp;dominidona, quia eius doriancur graria à perfiduncur fpiritu^quo ipfe uoiun^ taccin noftram præparaqoperaturc^in nobi» amp;: uclle 5c efficerc. Inde icribic D.Auguftinu» ineadeni Epiftola.Cumcoronac, deus meri« ta nofhajuhilaliud coronac,quam muncra fia (Sic. Hæc M.ßucerus hadlcnus ad Epifeo« puni Abrincenfem.
h fl h n ir
«t
lacobus ergo quum fidem iuftifîcarc negar, non de uera illa,utua,lt;Si efFicaefperq; chanta« tem opérante fide incelligic, Cui in icripturi» iuftificatioamp;falustl■ibu;tlIrƒcdeam ( quam iadant quidam )qusc non fides ( cametfi cam ira appcîlenc ) eitded pocius opinio, taxatamp; reprobat, quam de idcirco mortuam fidem appcllat,quod Charitate ( qux ucrauita efi ) carcat ; É t poft pauca.
■ S, Â
Oc fide uera amp;nbsp;uiua uide Apoftolum ad Hcbre.ii.Illic diiccs fidem ablcjuc operibui clFc non pofte, non niagis quam fi iggt;'gt;s fit ablque calorc,autbonaarbor, bonum fru* âiimnon ferat; Vt non immerito lacobu» fidem abique operibus mortuam dixerit. Zuinglius in Epiftolæ D.Iaco.Cap.z.
5t tl
't:
lt;11
DZ ECCLESIA-
- Item
-ocr page 21-I Tem docent quod unafanAa Etcicfia ocr« pctuo manfura fit. Eft autcm Ecclefia Öon gregatio fanAoriim,in qua Euangcliii docetur,amp;rcftc adminifirantur Sacramc^ f^'Etad ucram unicatem Ecckfiæ,Etis eft co ''wire dedoArina Euangdii etadminiftrario Sacramencorfi. Nec neceffc eft tibicp ctTc fis •quot;iles tradirioncshumanagjftu ritus aut Cere* jî^onias abhominibus inftitutas.Sicut inquit ^«ulusjuna fidcs,unum Baptifma.unus Deu« 'tpstcromniu etc.ExConfcffio.Auguftana.
ViuucraeftEcclefiajd eft, Congregatio “3nftorum ubiej; terrarum^in Afia, Apbiica ^Europajnqua eftunus Dcus,patcr omni* 'quot;’’jUnus dominus TefusChriftus.unus fpiri* K’jUna doftrina Euangelij.una fides, ununa “äptifma^una fpcE,eadem Sacramenta,in ilia
Chriftus Caput,nos membra amp;c. Vrba. '^hegius in Catechif.
. Ecclefiam Romanam prat Cæreris Eccle* iJsa Deo honoratam fuitTc.non eft dubium. ^aniRomae D.D.Petrus amp;nbsp;Paulus per 4lt;î. ’’’nos Pontifices fueruntamp; aliquot Centena [Jilia martyrum fuum fanguinem pro Chri« jofuderunqmundumetinfernn fic uinccre« J’utuelpalpariqutat Deumpeculiariquc* ’’niaffeftu illam profcqui. Qiiamuis autem ’’'ft, heu dolor , Ro mac peius agatur quant '’’nueniret,tarnen nulla caufa tarn grain’s eft ’'*Rritunquam,qu^ mcrito quis fe ab ilia fe« ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B ÿ paras
-ocr page 22-parare debeat. Imo quanto peius Roman» E'cclefia habet, canto in agi s illi amp;nbsp;accurren^
duin,amp; fuccurrendum fucrit.eic^ magis inhf* rendum.Nam difceffionibug nihil proficits.
Ingenue profitemur apud ucteris Ecclcfe PacreSjRomanamEcclelîampraecætcrisPri« j matuinobtinuifle ut qux Cathedram D. j Petri habcatjCuiufq; Epifcopi fuccclTores Pe* ) , tri,fcrcfempcrhabicihnc.Buçcu»inPrxpa* | , ratorijs ad Concilium Cap.। j
ET QJ^OMODO
i c
i t 1 I 1
c.
ffß. Aupu Van^ EcclelÏa proprie fit congrcga^ V 2 làndorum uere credentiuffl, Ç’* men cum in hac uita multi hypocrit* amp;mali admixti fintjicctuti Sacramcti«,Qy* per malos adminiftranrur iuxta uocem Chn^ fti, Sedent Scribx amp;nbsp;Pharifxi in Cathedr» Mofiamp;fc.EtSacramenta amp;nbsp;uerbum ptop^^^ ordinationem amp;mandatum Chrifti funte*** catia^etiamfi per malos exhibeantur.
Damnant Donaaftasamp; fimikf,qui bant licere uti minifterio malorum in óc ièntiebant minifterium nsaloruna tnzffKUÓTt.
'I I
Ëcclclîâ nunquam fuir fine Hypocritis, ad Witium ergo ufcj in medio Ecdefiæ crût Ec ßnHin, fleiïæ proditoreSjCorruptores, atc|! latroncs, .
Sunc quidem huiufmodi conclues fanAorum ' ïaemadmodum ieditiofi dues lioncftorum ’?• Coitciuctcfieiudicantur. Nemo tarnen iTloa
Micatuel fideles elTe ciues^ac dignos bono= fum ciuium prçmio,attamen omnes ciues ef» ft fatcncur; ira habet Sc pefiimorum homiî= tium in Ëcclefia Dei fanda numeratorum ra?
tio.Nec^cnim prodcric his aliquando quod *Wnc conforte» uocantur Ëcclefiaeatc|; fando ’■uiTijCum Ecclefiac fint proditores impuri at* que prophani. Dabunt ei aliquando pæna» commerita«,qui ueniet inquifiturus.qui nam induti fint candida ilia nuptiali uefte, rurfu» qûi prophana arniAi uefte , dolofefcac inu pudenter imrpifcuerunt confortio,fiue Ecclce fîæfanftorum i Commentar.in Mach.Cap. gt;j.iib,«f,H.Bull!ngeru«,
I DE 3^'PT1SM.(3,
DeBaptifmodocent,quod fit necelTa^iConfc/iit riusadfalutem,quodquc per BaptiG Ajtgu/iJ: mum offeratur gratia Dei. Et quod [ pueri fint Baptifandi qui per Baptifmum obj ’ laci Deo recipianpr in grariam Dei.
* I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B 4 Dâtwa
-ocr page 24-Damnant Anabapti/las , qui improbanç JïaptifiTiumpucrorum amp;nbsp;affirmant pucros heßaptifino fakios fieri.
Deus in ßaptifinate abluit et remittit nobu peccara omnia. Non cnim eft fignum inane firinefßcax.Namfignificat amp;opcratur ma* gna. V.R.hegi’) Catechifmus.
Significatitemßaptifmus pænitentiâ, uel mortificationem ueteris hominis, et uiuifica* tionem acremiffionem pcccatorum.Idem.
Atej hæc tanta operation tantûin Baptil* mate fignificanturjèd ucrc funt, perlpirituin SanAum accepAim in Baptifmo.
Daturenim foiritus fanAu» in Baptifmate, qui fanAifîcat Baptizatum^A: ex filio iræ, fa* cit filium gratiac : amp;nbsp;carnem cum conçu* piicentrjs crucifîgit per omne uium i5ic.Ha« Aenus Rliegrj Gate.
Interrogatus quid Baptifmusfitjita rei|Xgt;ns, dexNonefie prorfus aquam fimplicem,fcd eiufmodkquf uerbo Dci incluiàfit,acperhoc fan Aificata ita ut nihil aliud fît, quam diuina aqua,n5 quod aqua per le fît alia preftantior, fed quod ei uerbum ac praeceptum £)ei accefi ferk. M. Luthcrus in Catechiirno.
Baptifinus mirifica res eft.eripiens nos d rilt; Au Diabolico , Drum nobis donans pro muncre proprio, peccatum opprimens amp;nbsp;au« Ferens,demumindiesfîngulosnoHumhomi* -nena fortificans, Ibidem«
Dan*
-ocr page 25-Damnannir Ambaptiflar, quipotiffï* tniim è Zuingliana feda perinde acq; c Troi* loEquo prodeunt. Anto. Coruinus in Dialogis.
Anabaptiftaf ex ea nobis narionc prodic* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f
tunt.amp;T hancnoftram rcgioncm, turbulento nimis (êmine relido turbarunt,cx qua Domi nus rnira alias nobis bona contulit, nimirü liaxonü. Martinus Bucerus in cap. Matth. 9gt;
DE COEN^
Domini,
De cœna Domini docent,quod corpus
amp; fanguis Chriili uereadfintamp;f diftri» Confiai» t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;buancur uefccntibus in Csena DomiMu^u/U
i *'■,amp; improbant fccus docentes.
tæcutirej a'cp Scripturae Analogia aberra* ^probatum cft,amp; Anabaptiftac^qui potiff. c . Zuingliana feda, perindc atc^ è Troiano e« prodeunt,erroris iam pridem conuidi «C. Antoniûs Coruinus in Dialogis.non 1 longc à fine.
-1 Carloftadius primum excitauit bunc w« ’’^ulcum(circa negotium E uchriftij uidclicet)
B V homo
-ocr page 26-fionio ferns,fine ingenio, fine doftn’na, fine icnfu commun!, quem nullum unquainhux manitad«officium autincelligerc,autfacere animaduerdmusjantum abe(t,ut in eo fignia ficadoaliqua fpiritus fanfti animadueriaGt Philip.Mclancnto ad Fridericum MyconiS.
Spzciem uerbi Dzi adferunt Lucherani,uer bum Dei non adfcrunt,!dquod Hæredci paf fîm faccre folenc, omnefeÿ uolunc ufderi ucr* bo Dei nid. loan. Oecolampa. in Dialogi» aduerfus Mclanchto*
ideo illud nequaqua Icuicer f fdinandum eft,atlt;t a' mundo nr,lt;5irplcricj phanatici ipiri« eus a' Diabolo decepd fuper Sacramento 8£ alif« erroribu» impie garriunr^noneffe fuper iinoaruculoitapertinaciter digladiandüamp;c. nee alio« proprereiL Satanæ tradendo»,qua re ChrUtisnxcnsricicit uinculum rumpcretur. M.r Luch. in Cap. Êphe. 4.
Pomcranu» Si huic lïmile« lêduAores non habenc Gdem fed opinionem in negorio Cexe
hoe ex ignoranda uerborum Cœnæ, Conradu«Ryir adPomera,
No9 creaimui 8i doccmu»,quod Cbrifti Corput uere ac corporaliter in Ctxna mandu carur(Sr fiimmitun ciuomodo uero bocaccitgt; datjBut quomodo Cnriiiut in pane fit, nefci^ mu«, neeno» ilIud (cirereferte Lutherus de Kerbi» Canx Domini.
JKxdomininoAri lefii Chrtïll inJiieuefone
corpo»
-ocr page 27-corpus amp;nbsp;fanguîs Domini uerc prçicntia func in Cœna, Si non tam ab dignis qua indigni« accipitur:ab bis quidcm ad condemnado* nem, abillisucro in remiffioncm peccato* rum.Ioan.Kymacus. Kadern habet Luthe« rus ad Concilium.
SjpcconfciTus fum,etiamapudPapiftas(fl ord nadonem Chrifdobferuant, licet akcri tantum fpeciemlaicis adiijiniftrcnt^nihilomi niis ucrum Corpus Chriftiin Eucharifriaamp; eiTcj etfumi.
E t rurfum iam confiteor his præfcntibu« IcdptiSjCorS Deo cc uniuerfo mûdo,mc cerro credere,nec dubirare(uolo itc auxilianre lefu Chrifto feruatore meo,ufc|;indiem ilium in -liac fentenda perfiftere) Vbicunq; iuxta uers ha Chrifti Milia cçlebrarur fiue apud nos Lu thcrano3,fiue apudPapifra»(etiaiTi fi tantum vide alteram fpcciem adminiftrent ,quod tame ins iuftum eftôc abufus quot;) ibiellefub fpecie panis ùj..- fp, ucrum Corpus Domini quod pro nobis pes . pcnditincruce,amp; fub fpecie aini ucrum Chris fti fanguincm pro nobis in cruce fufura. Et quod hoc Corpus amp;nbsp;hie fanguis, non tan* cum à dignis fed etiam ab indignis uercct id« ininiftreturamp; fumatur corporaliter ( non ramenuifibiliccr)manibus,orc , calice, pate* na 5cc. Lutherus haec in Apologia contra MifTam priuatam.
Ntn
-ocr page 28-E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;No» /èrio i'udicamuf et ucre dccemi'iTK«
H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hfreticos effé Si ab Ecdefia Chrifti' ab/ciflój
B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zuïnglianos (Siompcs Sacramcnco/tbuer*
] nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meros,qui negant Chrifti Corpus i3^ Tangui*
nem corporaïi ore in uenerabililT. Sacrainen
I toEuchariftiac fumi. Lutheru» contra Arti* mlos Louanicn. Anno.iy^y.
In noftra doArina nullus Articulu» eft tam clarug.aKj illcquieftde inftitutione Cænre Cbridi : nam ucrba apcrta fiint.dilucidaA dara. Vitus Thcodoricus contra D.Paulum Catholicum Ratisbonæ.Conciona.
Fidelirer Conftilo,ut ft qui» ccrto fdatCa^. umpaftoremZuinglianam profîteri doAri* nanijdiligentcr abipiô caueat,nec in uica fua, unquâ Sacramentum altari» ab iplb acdpiat, imoprius uitam fuam inpcriculum ponerc debet quam à Zuingliano Euchariftiam accii perc.Luthcrus ad Francofordiano».
UB lt;^DQR^T10. ntBücban^l^^r^
QVandoquidem egoHneomnl bxEca^ donc credo-benedidum hune Pancin (in Caena)uerumcflc Coijgt;u» Domi* ni, amp;iîc ede quemadmodum ipic dixit.hoc oft ueri ac uiuentis Chrifti Corpu»;amp; bene«: - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diÄu«
-ocr page 29-diàxirn Vinum fanguinem Chrifti, nihi! dti» bitaucrim quin Corpus amp;nbsp;fanguinein domi* ni inRimma uencracionc habere dcbeani.Ee pofluni dicere^ücutThonias^Dominus mcu» amp;nbsp;Deus iTieust ht ficut Ccnturio. Domine non fuin dignus, ucintres (ùb rcdum me^ um.etc. Carolftadius ad Albcrcû Durerium. Huic contradidc M. Virus Theodorus cum Zuinglianis,
Panemamp;s Vinum in Cæna Domini peci»* liarirer ac præcipuc ideo ucneror^quod îciam ex pane Corpus, ex uino uero languincm Chrifti fadum eiïe. Caroiftadius de Adora* tione fignorum Noui Teftamcnti.
Nonïcquitur,quia Chriftus panem amp;nbsp;ul* num propter adorationem nô inftituitinCf« najdconos non debere uinumamp; panem in Sacramento ucncrari amp;nbsp;adorarc. Nec fequi* tur.Chriftus panem ,uinum, ucl Carncm Sc fanguinem fuum non idco commcndauit no« bisutillauencrcmurÄ; adoremus; ergo non debetur ilhs uel uencracio uel adoracio. Cerce dcbcmu« ec oportet nos ilia in fumma uenera tionc habere. A . Carloftadius ad Albertun» Durerium.
DicirnusÄ: hoede Vencrabili Saeramen* to,quodhoc debemus ucnerari,coramipfo flcÄere genua lîuc inclinari, aperire caput, ec ceteraeiuB generis non ncgligei e. hacc aucera exhibe«
-ocr page 30-exhiberi non debent paniamp;ui’no quae uidc * inusjed corpori ec faiiguini Chrifti quæ licet præfentia non uidemus. Vitus Theodoricus contra D.Paulum Ratisbonen.Concionatoa rem Catholicum.
Qiiinon tradit Corpus «Si ßnguinein Chrifti in Euchariftia cfTe^merito ilia nec cot^ poraliter nec ipiritualiter adorat: Qiii ucro credit (qcF ut hàt muleis ac ftifflcienter proba turn eft) baud non poterie linepiaculo Chri^ fto fuum dene^are honorem. Cogor fiquh dem conftteri Chriftumhic adcfTe.ubi corpus et fanguis eius eft:nam hec ab iIlo dilcrcta uel fcpararaeITenequeunc,M. Luth.de adoratioa neËuchariftif.In eodem libcllo liberum facie cuiq? Euchariftia uel adorare.uel no adorare.
Chriftusin Sacramentoadorari debeqftcut eft in propria fua cftcntia,naturaliter et perfo^ naliter in ccclo ad dexterâ paternj gloriæ.Ex Dialogo Lutheriani Catechifini Anno.ryiJ.
De Sacramentocorporis ctfanguinis Chri ftiprobe conucnit^eo icilicct, dum,ur Domis nus iple inliicuic, exhibetur, ucrû adelTe ct ex biberi,corpus, uerumcf lànguinem Domini noftri lelu Chiifti,quein etiam dum hoc my-(ierium,i[a utDominus ipft: inftiniit adinh niftrarur.adoranduni inlpiriru ccueritateaf» fenriinur ct adoramusipfi^ßucerusin deAs Äis CoUoqurj Racisbonen, pag. Sf.b,
-ocr page 31-T) E
Specie Euchariflix adniitlLjlräda-
QVod populis utra^ fpecies Sacramfe ti adm;niftrariir,non reprehendojiec reqeiOjimopoffem ufum hunc ferua* te-Nemo tame débet hac in re ahquam NEæ CESSITATEM facere.M.Lutheruid« utraej fpecie Sacramenti,
Si ueneris ad aliquem locum^ubi populo Euchariftia fub una tantum fpecie adminiftr» tur.fis Ct tu unica fpecie contentus. Idem Lualt; tlicrus in codem libe llo.
Verum Corpu« amp;nbsp;fanguis Domini apud Papiftas eft^etiamii unicam tantum fpcciem Euchariftiç populis cxhibcant. Luthe, in Apologia priuatae Mifl'æ.
Quoniam pulchrum quidtm elTecurraJI fpecie Euchahftiac uti,amp; Chriftus hac in re ni hil tan^ NE CE S S AR IV M prçccperit.prî* ftaret pacem amp;nbsp;unitatem (quæ ut icf Chriftu« prçcepit^fcdarijquâdefpecieb. Sacrameti c9 tfdere. M.Lut. ad ßohemosjncnio libro ctigt; fcrihit neutiâ fpecie limpliciter elTe necenariS.
N5 dixi^nelt;|; cofului^nec^ eftintentio me*» ut unus aut aliquot Epifeopi,propria authori taceincipiat alicui utramc|î faciem porrigerç» NISI ita conftitueretur ac mandaretur irt Concilio Generali, M.Lytb» in declawitione Euchariftisc» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AN*
-ocr page 32-'CfN Ël^GH^RTSTJ^ ^orituris aduutti^lrattda /
H Oc j'n negociOjfunt qui per omn/a /cna tiunr cUni Hccleiïa Catholica, in eo ui=J Jchcct,quod ludicant hominibus infir^ mia i: uchariftiam dFe exliibendam nam hoc Sacrainentum non paruin conßrmare hominis moribundi aniinum.ßulh'ngcrus ucro dh uerfuincenfetjamp;mukiaJij^ficuthoc ipium ui dercquilibec poterie in iilorum Caccchifinis, Synodis^ct prfpararionibus ad morte.Luthe rus eriam in libellode utraeÿ fpccie Sacramcii ti lainolim uidebacurtnorienrisnolleEucha-riiiiam adminiitrari; Verum haftenus inilitu rum mutauit, Eadem diuerßtas eiè apud illos de præparacionè ad fumendum Eucharifn== am. Alfjenim huicpræmirtuntconfdîîonc; banc alij rurCum reqciiinc. Hxc ex Eriptis Linheri,Cail(ladii,Buceri,Ballingeri^Myco^
aliorum di fees. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(
DE MlSSc^ ET huiiis Sacrißeio^
’ T^AI/oaccuiantur Eccleßx noirrx,quod ‘ / Milfata »boJcsuiCj redneturenim Milfi ■*gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apud
-ocr page 33-spud fumma reuerentîa cclcbratur* Seruantiir ÓC uficatae Ceremoniæ ferè omnes, prjctcrquam quod Latinis Candonibus ad« mifcentur alicubi Germanicæ, qu« addicæ funtad docendum'Populum, Nam ad hoc opus eft CefCmonijsjUC doccant imperitos, Sc t^uofdam cxcitet uere ad timorem aut fîdcm acoradonemtrâiftadoucrbiDei. Etnômo« do Paulus prjecipic ut lingua intellcóta popu» lo in Eccleîîa,fed edam ita conftitutum efthu hiano iurc.
In MilTis noftris nihil ucl dicîmus uel faci« hius^quàm quodChriftus^Cum dixit amp;nbsp;fe* titjtum diccndum amp;nbsp;faciendum mandauit. Bucerus in Rciponide Cxna domini ad Murnerum.
Itac^ exiilit irt SaCraCoînajSummum Sas trifîcium. Non modo Laudum, fed ipfiu» Chnfti,fed et noflri ipforum.E ius cnim.quod fe Chdftus in Crucc obtulit,Vim frudum hiccum percipimus,tumfratribusjpro modo ûcn minifterij amp;nbsp;arcan» Sandprum inter fe focietads, cotnmunicamus Jndcf|! non pof« funtus nos non totos domino confecrarejdc^ benignis Eleemofynarumlargitionibus, mi* himos Domini, ftudiofe teftari.
Hiicc de caufis non (blum prifei Patres ,fed Scholafticiquo($ Sacram Cænam Domini, Sacrifîcium uocauerunt. D. Chryfollomua In Ëpiftoiad Hsebreos Horn. 17. Pontifex
C autcua
-ocr page 34-eiitrm norrcr.îllc eft.qui hoft/am ninndanfctW rïoïobculit: ipfam oftenmusór nunc, qiiat tuncoblata pridem,confuini non poteft. Hoe aucein quod nos facimusj'n Commémorai tiojiem quidem fiteiu«,quod fadum eft.Hoc cnim facite, inquit, in meî^n Commemo^ rarionem. Non aliud fàcrificium, ficutPonrf rifex J fed idipfum fem^e.- facimus , magit autemRecordanonem Sacrificîj operamur. Et Auguftinus de C)uita;de: lib. lO, Cap.^^ Hoc eft cnim fàcrificium Chriftianorum : mulri unum corpus fumus in Chrifto, quod ctiam Sacramento alcaris Fidelibu» nato fréquentât Ecclefia, Vbi ei demonitratur, cp in ea oblatione quam offert^ ipCe offeracur.
Item Cap. to. Vndeuerus ille mediator fnqirantumformam ferui accipiens, inediai^ tor cffeAus eft’Dei ôc. hominum.homo Chrh ftus feius , Cum in for.ma Dei fachHcium cum pâtre fumat^cum quo amp;r unus eft Deus: tarnen in forma lcrui maluit fàcrificium cS^ fe quam fumere , ne uél bac occafione quif^ quam exiftimarctcuilibct iàcriffcaridum elfe icreacuræ.Per hocamp; Sacerdos eiljpfeofferët, cpfeSi^oblatio.Cuiut réi facramencum quo« / idianum ciTe uolaic EedeGç facriffeium, cum j ipGus corporis ipfe ßc Caput, amp;nbsp;ipßut Ca^ pitis ipfâ ßc Corpus;ta ipla per ipfum, qua'm ipß peripfam fuecui offerri. Huius uero ß-Crißeij mulciplida, uariaque ßgna eranc pri^-
fct i
-ocr page 35-fca fanftorum , cum hoc unum per muf* ta figuraretur tanquam ucrbis mukis res Una diceretur , ut fine faftidio mukum commendaretur. Huie fummo ueroque Sacrificio , cunfta Sacrificia falfa cclTea tunt: Sicfcribunt de hoc Sacro omnes Pa» trei.
Thomas Aquinas Qyek.sy, affirmât Ce^ lebrationem Euchariftiæ duplici ratione dia ci immolattonern Chrifti, lt;x quia fit qiie^ dam imago repreientatiua pafTionis Chrifti* amp;nbsp;quia in ea pcrcipitur effedus paflionia Chrifti. His apud nos nemo contradicit; hoc modo addimus^quod ór Thomas non tâcuitjcos folos participes fieri huius faerie ficij , qui funt uiua membra Chrifti , hoc eft,qui ut ipfeloquitur ,coniunguntur hui£ Sacramento per ndem amp;nbsp;charitatem. Hare noftra eft de Sacræ cclebrationc Euchari* ftiae, quam MifTam uocant,doftrina : in qua Cum nihil penitus infit , quod non tradiacs runt,quotquotCathoHci Scriptores habend tur,amp; ipfa Chrifti Ecclefiajfemperobferuaa uitjhicquoque nihil Aduerfarius habet,cur hærefeos crimen impingat. Hæc hadenus tx Refponfione Nl.Buceri ad Roberturn Epifeopum Abrincenfem.
SiodadCanortem Hifiç adtinct, alibi faté uthcrui fc habere quod pro illo dicerc pofTit ; Occolampadius fibi non effc
C a ]pcricult;
-ocr page 36-pcriculofum Canoncm Jam olim ad Hedio«' nem fcribens^faffus eft. His adde difpuratioa ncm Sacanæcum Luchero ex libello contra MiiTam pnuatana,amp; nihil eritquod ccin Mif» fa Cacholicorum ofFendat.
DJ5 CONfjEó’-fione.
E ConfelTjoncdoccnt^quod abfolutid priuata in Ecclefts recinenda (ic, quan« quain in Confeffione non fit neccifaï ua omnium deliAorum enumeratio.Eft cnim impoiTibilis fuxta Pfalmum,DcIicS:a quis in^ telligit i
InfîrmusdebctpuraConfeffîonc ( prxci^ pue' maiorum criminum amp;nbsp;quæ tunc poft diligentcm præmeditationemcogitacioni fuc c iirrunr) fe prxpare ad mortem. M. Luthcru» de præparatione ad mortem.
Priuata abiblutio tarn neceflarta e(l in Ecigt; clefia,arc^ Baptrfmus. Philipp« Melanch, in a,Cor. Cap. 2.
Perfuaiiira habe cum non elTc uere Chriftii num^qui confeflionem amp;abfolutionem con* cemnunc. V.Rhcgius in Catechifino.
Si quis dicit Luthcrum uclle abolerc con* feiTionem, impudencer conciÄ ilium menticur.
H.Phr«« t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-*
-ocr page 37-H. Phrnicaeus contra BuIIam Romanam» Qiiodautem üccrdonbus præcipuc con* fitendum ueteresccnfueriint, caufâfuit.quod horum fit alrjs ad doccndum, monendum Si conlblandum efl'e inftrudiorcs, M. Buccrus in Math. Cap.J.
Confîteri crgo Chriftianus debet, amp;nbsp;Deo fempcr, Sc fæpc miniftro uerbi,ad ininimuni quum ad Mcnfam Domini accefTiiru» cft, ut audiat uerbum Chrilli ex orc Miniftri, qui per os Miniftri nos abfoluit a' peccatis no* ftris.nâ Chriftus dédit c'auesRegni Cælorîï Ëcclefiae. Vrbanus Rhegius in Caicchif.
Damnanturergo qui Confeffîoncm corui tcmnuntacrcqciune,H.Zuinglius : Oecolà* I padiu»,Buningerus,Myconiu8 ô£ alq.
EPa-nitentiadocent^quod lapfis poft Con/i/?!» Baptilmum contingcrc poiTit remiftîo pcccatorum ,quocuncfe tempore cum ! conuertuntur.EtquodEçcleltatalibus redc^ iHiribus ad psenitcntiam abfolutioncm iras partiri debcat.
Vtiliterrecenfeturinterfacramenta, amp;nbsp;iâ* çramentura paenitentijjUt tanquara loco pcx
C f fita
-ocr page 38-/îta illu/triorcj magi’ï confpiciatur ÄTapud tcclcfiam jnagi« nota fit amp;c. Melancht. in pofte; Locorum æditio.Pag.iio.
Pænitennam non efie fignum,nihil obftu* rum eft, h’ft enim pænitentia uctuftatis noa ftræ mortifîcatio amp;renouatio fpiritus, Sacrs^ mcntum eius ucl fignum , non aliud nifi Baptilmue cft. Idem in prioribm Joci«.Pag» Slt;f.b.
Pænftentia eft plane innouatio quardain uitæ , per Cbrifti fidem, quam nili uera â peccatig conutrfio præcciTerit, ncc quicquam pænitentiam dixeris.Anto. Coruinui Cob îoquiorum Pag.4,
b uangelica pænitentia ed conuerdo peccas ton's ad ChriftQjhabenstrespartcijContritiojâ nem,fîdem in Chriftum,fîdei frudus.bona o» pera.Vrba.RhegiusinCatcchifiGal 4.b.
Quod quidam fidem fub pænitentia com* plelt;fiunfur,pugnatcum eo quod Paulus in A« dis didr.red ludeit ac Gentibui tcftifîcatutn in deum pxnkcndam et fidem in lefum Cbrk ftum : Vbi tanquam duo diuct/â pxnicennS amp;fidem enumerat.Etpoftpauca.Et fi fepa^ rari non pofiunt,diftingui tarnen debentjCal« uinu» in Indicucionc.
Pxnicentia ed uerug quidam , alcidi^ musobadmiflâ dolor, noftrique fadidium, AdUplicentia , quæ coniumftam tarnen fin . mam de ertatinum renufilone ßduciam hat
bet.
-ocr page 39-bct.Berna. fn Synodo Capite 14.'
Pænitentia Euangclica eft,accepta gratta peccatorumpcr fidem in Cliriftum, perpetuu mornficandæ carnis uitæcf ad uoluntatcdo mini lormâdç ftudium.fedalacre, irremiflacj fed iubcns meditatio.Bucerus in Cap.Math.
Damnant Anabaptiftas^qui negant femel Conft/sia iuftificatos poife amittere fpiritum fancSum.
Item cfui contendunt quibufdam tanram pers feóboneminhacuita contingere^ut peccare non poffinr.Damnanturamp;Nouatiani , qui nolebanr abioluerc lapfos poft Baptifiuuna, redcuntei adpænitentiaæ.
DB
tticntorwn^
De VfjSacraruentorum docent,quodConßßio Sacramentainftitutafintjnô modo utAKguJIrf. Gnenoex profelTioni» inter homine» fedmagis utßntßgnaamp;teftimonia uolunta tisdeierga no»,ad excitandam amp;nbsp;confirmas dam fideminhis qui utuntur propoßta. Itac^ wtcndumeftamp;cramentisita^ut fide» accedat, quæcredatpromiffîonibus.qux per Sacra» nicnia, exhibentur et oftenduntur,
C 4 Danuï
-ocr page 40-Damnant Bulh'ngerum^quî l'n caput R0.4 (cribensjdicitalienum efiè à D.Pauli inftituto docerc^quod Sacramenta,hoc eft,figna exccr na interioris liominis fidem fulciant, ucl çon’ fîrmentud conférant.
Sacramcnta Rint rnyftcria Domini amp;nbsp;Ec« cleßarumjperquxuelut extern!« quibuldam inieqs Chriftusoffertur.Bernâtes in Synodo lua cap.iy.
Sacramentum dua« re« potidimum com« pleAitur , Verbum niroirum amp;nbsp;rem.Verbo gratia promittitur. Re ^promifiam gratian« ratam fore declaratur, Anto. Coruinu« in Colloquij« fuis.
Sacramenta non funt inftituta tantum, ut fint profeflionisGgnacorara hominibus,fi« cut Toga fignum Romani ciuic crat: fed funt tradita.ut per ca coram Deo erigantur corda nofrra,amp; fidem concipiant. Adeft Deu«amp; impcilit ac inouet corda^per hsec quæ auribus atcjoculispcrcipimu«.Philip. Melanch. ubi patrum fententia« fuper negotio Euchariftise coliigit.
DamnandusigiturLutherus qui in Arti« ru!'s bancpropofitionem^qujf tarn continen lerfcquicurpofuir. Hærctica eft, fed ufitata ■fententia,Sacramenta Nou» legi« dare gra^ tia n illisqui nonponuntobicem,
Nec audiendus eft Buccrus qui in prsefatio ns E piftolariun Zuinglij ftripfir, fuas ipforit, hoc
-ocr page 41-hoc eft Zuinglianorum Ecckfia« non aliter docerede Sacramenti», quam ipfe ftripturae tradunr.faiicW patres docuerunt, amp;nbsp;Ecclcfia haAentis a' tempore nati Chrifti obferuauic*
DEORDHSIE-EC.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cleßaßico^
De ordtne Ecclefiaftico docent,quod Confi/fi» nemodebeatin Ecclefia publice docc« re,aut Sacramenta adminiftrare, nifi dit uocatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
Et quia fpiritus. S. Cunftafacit ordinc,^®”^'* amp;nbsp;certa rationc conftituunt fibi Chriftiani,^®”***quot;* ubicunc^ tales conuentus habere polTunt, tx hoc ipfo fpiritu quo uiuunt amp;nbsp;aguntur, com* munes nou» in Chrifto uitae Magiftros,ac Uerbi Det,amp; Sacramentorum adminiftros et procuratores. Hi omnium ÔC fingulorum cu* ram plane paternam gerunt, amp;nbsp;in unura hoc incumbunt.ut finguli aufti fide Chriftijn ui« ta Dei proficiant, ÔC fi quit in ea langucat ôc. debilitetur, autinmorbum aliquem incidac, amp;uu]nut accipiatquo minus aAiones nouae uitjcinftarc polfit, utisperuerbum Deiftac tim corroboretur, confirmetur,et fanetur.
His religionis amp;nbsp;noux uitae, procurator!* but exteri ex animo parent, amp;nbsp;eot ut patres,,
C V amant
-ocr page 42-■ «mant at^ uénerantur.Interim tarnen unusn quifcçpeculiariter fibi commendatosamp;doj mefticos,ac alio quouismodo coniiindos, doc€Cjhortatur,monetjCorrigirjfed Si doceri fe, moneri, Si corrigi fuftinet, Si gratura habet,
Adhuncmodum inftituerunt Eccicßaa Apoftoli, amp;hanc fidelibus communioneni rerum diuinarum Si liumanarum tradide^s runt , quamamp;fingulæ Ecckfiæ, amp;ßnguli Chriftianijprodoniicuic^ collads exhibent Chriftianisomnjbuspriuatim etpublice.Pro inde quod primum Apoftoli aabant opegt; ram^utmulcarum Eccleftarum quibui adeflë non poterant,ipftcuram gererent, amp;e:' fre« quentcr,cum perlitcras,tum per nuncios ,ali^ quando etiam ipfimet inuiftrent, amp;inftaura* rent, id quælibet Ecclefia , Si Epifcopus, cuipluftulum facukacis , amp;nbsp;opum diuinitus datum eft, alijsquibuftunapoflit, amp;nbsp;Eccle* fijs (3t fratribus,ubi opus ene uiderit, prffrare ftudentjfticcurrunt qua rationelicet,coram lt;t per literas, inftituendo, ct propugnando, omniaqueadpiamuitam conferunt : fed Si corrigédo et etncdSdo,ea quae pietati nocent» Hine Eccleftarum uifttationes per uiciniores Epiicopotjhinc Synodi Epiftoporum etCk ricorum, conuentus Epiftoporum adpera^a C;endasprdinauonea exueerunt, Gcut^^
-ocr page 43-ftea Prduinciarum diftributiojtem Metropo htanorum, qui Synodos Epifcoporum cons Uocare, et in eis præGdeie,et prouinciarum turain gereredebent,con(licutio.
Siue igitur Mecropolitani Epifcopi fintjfi* ÛC quibus pofteaainplior.amp;'plurium.Ecclc« fiarum cura commiHaeft,Patriachç,hi tarnen ’ureChrifti, iureEcclefiarum poteftatemin sliai Ecclefias,quam quibus ipfi præfediE* pifco^i fupt J banc fblam habcnt, ut curent, quo Epifropi cuiuftÿ Dioeceièos RITE EU gantur,amp; ordincntur,ut fuum munui Epifco pi finguli probe adminiftrent, ut cuique fuu» clerus amp;nbsp;fua plebs in his quæ domini funt.pic obfequantur, Hæc 8c Metropolitani finguli amp;nbsp;Pacriarchae procurare debcnt,tum admos pitionibus,amp; per nuncios, 8c per literas: tum 'nrpeAionibu8,amp; Synodis. Perfeautem in îiulla Ecclefia iushabent ea faciendi, quæ luntEpilcopi: ncc cuiquam Epilcopofuam potcftatem ant funftionem,QVAM DIV IS E A RITE fungitur , interciperc, uel imminuerc polTunt. HaAenus Bucerus cône tta Latomum,
DE RIT1B1gt;'3EC. ckftaßicis.
-ocr page 44-De ritibus Ecctcfiaflid« docent, q«od ri tu« illi fcruandi finf, qui fine pcccaio feruari pofiunt,etprofuntad tranquilù catenaec bonum ordinem in Ecckfia, ficut cert3eferi3e,Fefta,amp; fimilia.
Si Apoftoli fetnper fucrunt fui fimile» ,pro fcfto traditionibu» uiui« non tradiderunt Bcâ clefîjs,quod ipfbnim répugnât« aduerfum eft fcpiftolis.HæcBulIin. t.Cor.io.
Epilcopt uocati func à Deo,utquædefunt, uel minus reda funt »corriganc atcp farciant. Bulling.ad Titum,
Infinita funt fada tam à Chrifto, quam ab Apofiolis, quæ lic«ia mandata non funt. Ziung.in Elench,
Optarem quideni,G Ecclefiji omnibus ins tegrum foret, Cçremonij« rjfdem cundos utfi fea nemo perru3reri{h3cxt3ce,necÿ admodîî utile effet. E raf.Ritter.lib. Epiftolarum Zuiqs glianarum. t,
Quæcun($ confiitutioncs,ad exccrnam ui» tam deccnter, amp;nbsp;cum commodo proximo* rum deg5dam,ab homunibus conitituuntur, non humanacjlcd diuinæ traditiones funt,di* tnanantei fcilicet ex lege diledionis, manda* corum Dei;capite. M. Bucerut in cap, ip Matth ei.
Cum in hac uita corporali, opus fit certi» Ordinadonibns tcraporum at^ Cxremonia« ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum
-ocr page 45-ïum, concedit Euangclium, ut Cæremonif» ütainiir,ec fimul docet, qiiomodo, ec qua li* bcrtate cis ucendû^VidepIuraîapud Melâch. inRom.Cap, 14.
Sorpciamuidimus co« qulcum ueteribu« ticibu« bciligerantur, tarnen natura uinci, ut aut ueteres mores refotuantjaut nouas ordi* natione» faciunt, quarum nonnullæ fie fati« agreftc« ac ßarbaricae funt amp;c. Vide ibidem,
Nonprobo pctulandam illorum, qui fine Jirobabili caufa traditioncs ubilt;5 uiolant, feu ftudionouitatis,feuquadam contumaria. In i bis cnim non fbiuin pietas, fed etiam huma« nitas iure defiderari poteft.Quid eft inhuma* nius qua afpernari publicos moreSjpræfertim fiuideätur dTciplinç caufa inftitutivMelanch. in Rom.Cap.«4.
Ordinationes ali'quae certorum dierum aut Cantiortum neceffariae funt, pacis caufa amp;c.-Vidc Mclanch. totum negotium traftantem ColoiT. t.
Hoc tempore prodeft diligenter de retinen« dis iieteribus legibus difputare, cum t3 multi bnt.qui earum authoritarem ftultis ac fedidew fis fermonibus labcfaciunt . Melanch. Coioir.j,
Maxime optarim hoc tempore publica« Cæremonias in Templis redneri, quatenu« fine peccato retinere poflunt : nulla enim re« magis offendit imperitara muldtudinem.
-ocr page 46-quam flia in Templi» nouitas Vide plurJ apud Melanch.Cap.j. ad ColoiT.
ForraiTis ubi res noftræ melius habituraf/ CihisCeremonijsfciltceCjadnccreac adimer^ liccbir^modo ca falua linpque abfq: dubio ab Apoftolis fuerint obl'cruara. Occolamp« fracribus in agroBafilien.lib.Epi. 4.
Nihil eft damnandû,quod ulla ratione ba num efle queac. 'M.Bucerus in Match, itf.
D2: REBrS Cl-itihbus^
De rebus ciuilibus docent.quod legitim mæ ordinationcs ciuilesjiinc bona ope ra Dei, quod Chriftianis liceat gerere Magiftratus , cxereere iudicia, iudicare res cxlmperatori^ijamp;alrjspræftnnbus legibus, fupplicia iure conftituere,iure bcllare, milita^ re,lege contrahere,tcncre proprium,iufiuran= dum poftulantibus Magiftratibui dare, dua ' cereuxorem,nubere.
Damnant Anabaptiftas,qui interdicunt hfc ciuilia officia Chriftianis. ciufdem rei in^ fimulat Melanchthon in Coloff.t. Cap. Tho mam Monctarium : amp;nbsp;in Rom. cap. 14. And. Carloftadium.
-ocr page 47-DE- IP'DICIO EX. trcifio.
ÎTemdoccnc,quod Chn'lhi« apparcbit in con!il?io confummationæmundi ad iudicandum,^ a. Ôi morcuo» omne» refufcitabi't, pij« amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' *
Äis dabicuicam jternam amp;nbsp;perpétua gaudia, itnpios autcm homines ac diabolos condem« nabic,ut fine fine crticientur.
Damnant Anabapnftas qui fentiunt ho* 1 minibus damnatis ac diabolis finem poena* I fum futurum efle.Damnantamp;alioi qui nunc , Ipargunt ludaicai opiniones.quod ante refur ïeAionem mortuorum.pq regnum mundi olt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t
tupaturi fint,ubic^ oppreffis impijs.
DE LIBERO ^R. bitrio^
De gratia amp;nbsp;libero Arbifrioj’pfif($ bur maniingenij uiribus, non eft, in quo uel à recenrioribus Theologit uarie« mus.Credere amp;nbsp;diligerc,amp;quicquidboni fa* cimus,utic^ uoluntatis eft,amp;liberæ,non coa* elæ,fed ultrohue propendentis.Hanc autem uoluntatê.et iftuc liberG et fanAum Arbitriü,
IJcUBv
-ocr page 48-Deug ex fofa Ria bonitatc,nullo nofiro bonO morutjdonat ôe I'nopcraturjuxta illud. De^i ut eft,qui efficic in nobis, etuelleamp;pcrficeiamp; Philipp.I. Hæc Bucerus ad Abrincenf,
Nos ita($ libencerconfitemur, liberam clTe hominiiioluncatcni inomniaquecuncjilliof feruntur, quiancmine cogence digit au c res (puit quæ digit quæcp reCpLiic, nunquam aus tem pofle probare amp;nbsp;ampledi ucram piecas tem,nifi fretam acfiamcç Ipiritu Chrifti. Hi^ cnim duoi abcft, mortuus homo eft deliAis* hoc eft omni icnfu ucrx uitx deftitutus,et agß tur prxtcrca Ipiritu malo omnium fcdcrutii auchore.
V t uero qui conftantcr amp;nbsp;prörtiptc rede ui tiak'fuf. mmtjâuraliaadutiütacem hominum agunt, ca id prjfefcrunc , quod cernimus adcirerjs Suosdicimushabcrchabitum aliquid agerts i facultatem icihccr,qua id cuius dicunturha bicum habere,agant conftantcr, prompte amp;nbsp;fuauiter,Scholafticidicunt,iis,quos Spiritus NoKl f Chrifti perpccuo agit ad uiuendum pic,addre L'ON», lt;^onum grariae habituale,id Paulus uocat no , uum homfneni,nouam creaturam,inftifucios । nemin Chriftum,amp; huiuimodi. Agnofeunt ' tantum præccrea opus elTe Icmpcr gratia mos ç uentc Si. agence ad ea qux reda func. Ica non fj Vcccres modo,fed eciam qui incer Scholaftis cos probatiores func,quicquid Jiberi arbitrij honiini trjbuunr^omnc« confqauunc,ftuepes
culiaui
-ocr page 49-niliari impulfu,amp; pcrpcruo aflu fpiritus def, homine»nec conuertercfc adDeum poiïè,nec conuerfo» perftare in uita Dei^ncc lapfos refur gere,nec ftantes amp;nbsp;profïcictcsperfequi id^ut in uita deicon Ium ati lînt.nccampliuslabi pofe fint,fed hæcomniaciTegratiæDci lt;nbsp;Hæc M. Bucerus in Caput Romanorum
Damnant Pelagianos,et alios qui docct,q? Config, fine Spiritu fanÂo^lblis naturj uiribus pofli^ Au^uß. mus Deumfuper omnia diligere.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccati,
DEcaufâpcccatidocctquodtametfi De confrß» us créât et coniêruat naruram, tarnen caufa peccati eft uoluntas, malorum, uideliccr.diaboli lt;3^ impiorum,qiiæ non adius uancedeo,aucrtit fe a Deo.Sicut Chriftu» ait. loan, s.cû loquif mendaciS exfciplo logeur.
Tantaçquitate agit nobilcü Deus,ut quâc^ ßucernt. oninino hoc uerum fit,nos non pofle ullâ uel tpgitatiunculam reftam concipere.fi illâ Des Us nobis non immittat : quicquid ramen pcc» ' fïmus.iplbsnosoporteat.contranos pronû«
tiarc,amp; Deo banc gloriam confitcri.iure cura hobis ira(ci,amp; méritas de nobis fumere pecs catorum p3enas,utqui iplb reuelante,quçbo« Uafuntlâtiscognouerimus, ultronea tarnen perucrûtate ad tnala inclinauerimus. Viden«
D cur
-ocr page 50-wrquMtrtipugnarefnterfe lisfc Düö.quk* quiddclinquimu«,culpam merito imputai» nobis; d^adco tarnen non cfTein noftriiuiri-' bus reAe agerc.ut nili Dominus in nobis cftp dat,amp; uellcamp;operari quae reAa funt, pror^ lusimpofllbile in,nos aliquid huitis in ani« muininducerc: Indcc^ milérè in co labors;» turn eft. amp;nbsp;olimamp; hac tempeftatc , cum a Philofophis, turn noftris Scriptoribui , ut nobis aliquid facultatif iufti agendi. quod a nobis litatthbuatur. Sedhoc multo am« plius cUm co pugnat, quod Deus eft, ß quit rctfta puree, quam ilia duo inter fe pugnare unquam uideriqueant, Nainfimul atcf De« um cogitâmuf, cum cogitamus, a' quo fi« cut ipfi roti exiftimus.ita noftra omnia. adcO ut nihil fingere liceat.quod non Dei in nobit fit liberum amp;nbsp;proprium opus.Nihilominu» tarnen. Vbi ueritatem nobis fuam Deus re« uclauit.dc nos banc prauitatc noftra detine« mus.nc exeat in uitam.ipfum noftrum cor.ul eftapud loanncm.nos condemnat, amp;nbsp;pro* prijs cogitationibus rei peragimur, Rom* s. necquicque fubeunre excitfatione noftra* rum uirium , quod ex illis nihil boni exi* fterepoffit amp;c. Haec Buccrus in Cap, Ro* wa.i.
D©
-ocr page 51-P R Cquot;LT’/
Uiuorum^.
De cultu fanclorum docent,quod mCü Conßßt moria SanAorum propofii poteftutfc Augu. mitemur. et bona opera iuxta uoca?
lionem.
Non negaui unquam.noa mentis èc precis biiî fanAorum.quancumIibet imperfeciis,iuî uari , quod fubdole mihi innrere conantur' tniièri homines.M.Lutlicrus ad Louanien.
De SanAis concedimus,quod ficut uiui 0« I tant pro Ecclcfiauniuerfain gcnerejta in cfs , lisorenc.pro Ecclcfiaingcnerc.Philipp.Mes
lanch. in Apologia.
SanAi in cælis fua charitate flagrantes,non definunt pro nobis interccdcic. Quid igicur niali.fi hoc pctamus fieri , quod credimus Deum uelle , etiamfi nihil talc præcepcritt Quid mail, fi amp;nbsp;commendemus Patrocis *iia SanAorum,modo idcircum(peAc',ops portunc amp;nbsp;modice fiat , pro auditorum qualitate. Id quod agit Chrylbftomus , amp;nbsp;' Nazianzenus quoque in laudibus Cyprias
•11 !amp; obieruant hoc ferme omnes Ecclefiæ tam Onentisqua'm Occidentis.Ioan. Occos .. lampadiui AnnocationcinChryfoftomi lu= ttentinum.
I Cerce negate no poteft.quin hn,qui uiuîît in e Chrifto
-ocr page 52-Oirifro bene cupîànt Eccicfiç ac mêbrjs êliiJ» Si .n. Angeli orantpro nobiSj quemadmodS Z;ichariasceftaf,etü Chriftuï ipfe pro nobis apud patrem inccrccdit,qu5 non et SanAi af^ ficerentur erga nos in Cbrifto, et per Chriftö in charitate.ac opcarene nobis à Deo foelicia quecj!,actamcn ut nee ex Angelis , itanec I SanÂis faciendi funtinuocationeód adoratió' ne dij auxiliares,amp; non eft in ipfos transferee dus honor mediatonSjquiChriito foli come perit.Brent.incap.itf.Hom.iy.To.i. amp;Ho. ij.fubfinem. Siquis( in commemorationc Diuorum ) perpenfa infïnita illa Dei in Diuos indulgcntia amp;nbsp;facilitate.^ lïmul illoru.in nos miferos adhucconferuos fuoset cómenibra, charitate.animi ardorehucprorumpat,ut ib los ceu præièntes prgfêns appeller.proc^ fe in« tercedcre adDeüroget: idlicct innulla Serie ptura doceatur.fi fic tarnen fiat. Nulli Dame namus.Huiufmodi.njprimum ipfiDeum o^ rant, et tota fiducia Dei bonitatc et merito Chriiti nituntur; Sandos uero inuocant.utuf na orent.nó ut pro fê orent.ipfis orare aut nó audentibusaut negligentibus: agnoicunt uc fuas ita amp;nbsp;Diuorum preces.nó ex ipibriïmee ritisualituras , fed fola Dei miïêricordia, amp;nbsp;Chrifti intercelTione. Hacfic fîdunt.quâlifaet indigni.ut nihil dubitent.iè quiduis exoratue ros.eriam fifóliorent.nullisomnino Sandis pro dl interccdencibus^fiue his qui agunt hic j
nobiieum.
-ocr page 53-tiobifcurn^Guc qui uiuuntcîîChnfto. Inanfgt; mis fie comparatiSjUt nihil uidemus tribui hu manis meririsjOmnia ucro imfericorJiæ Dei, amp;redemptionidornini noftri lefuChrifti : ita ?iuod DiuoSjUtpro feorencj'nuocantjicct id aciant abfcç ullo iuiTu amp;nbsp;exemple Scriptu •quot;î, Damnare tarnen non pofiùmus. Atqui ad huiK folum modfi uidemus Orthodoxis Pa» tribuSjfanAorum Cælitum inuocationem u? furpatam amp;nbsp;traditam amp;c. Hæc in dcfenfioiad Abrincenfem Mar.Bucerus.Deinterceffionc Diuorü cum tota Chrifeianorû Eccicfia fentio «S^iudicopios Sandos à nobis efle honorant do« et inuocandos. Quis .n. poteft contradict '■ehisquçadhuchodiernadicmirabilif ac ui» fibilitcrapudDiuorû Corpora et fcpulchra. operatur Dtus^Hoetn faccor me dixifie nô cf ftChriftianihomîs, Diuorü fuffragia magis pro tcporahbus ipiritualibus rebus, amp;nbsp;cô* modis inuocarc.lt;Xuotufquifq; cnim iam ali« Quem DiüorS inuocat,proimpetranda patiê« tia.fide.charitatCjCaftitate, et alrjs fpirituali« bus donis^ficut pro diuitqs Annam,pro auer f'?do igné facro Laurcntium,pro alqs atqi a» ■ bjs pçnis amouendis hune uel illû fandûî’Nô quod omnia hçc porro reijcienda fint, fed ej» boininis Chriftiani eft,magis ambire que fpi* titualia funt,qua'mea quç ïïeut corporaliajta ttbeftfjs amp;nbsp;ethnicii funt nobifeû communia, rrattereaquidam co' dcmcppae peruenerunt
D ÿ uepue
-ocr page 54-ut piitent ïn potcdatc Di’uorum cfTc huiufm# di pçnaSjüel nobis inimitere,ucl à nobis aucr tere : quum illorum fit non adiuuare , fed tantum intercedcréamp;impetrarc ut haec oma nia non per Diuos^ed per Chriftum fiant. Proindeficinuocandi funt,ut Deus pcrillos inuocetur amp;honoretur.Sicutin Pfaluji.legi» mus. Memento domine Dauid , amp;nbsp;omni» manfuetudinis eius.Sic S.Mofei in precatio« nibusfuis offert Deo Patriarchat Abraham Ifaac «Selacob, quemadmodum amp;nbsp;Ecckfia hxc omnia fuoexemplo pulchredocet.Hçc cx Martini Lutheri purgationc,qua conque* rirur fibi aliquot Articulot falfo fuifle a' male* uolis impofitos.
DB
bifiDiuùrum,
rk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;TOnputo nulla ratione polTe Innagini»
Chriftianotjlèd uelim fie ufum ’ carumefrcaltcmperatumjne, quidglo rise Dei,amp; aedifleationi Ècclefiacderogaretur. Nemo eft fane cordatorum hominum,quiho die non queratur.magnam circa haec fuperftis tionem regnare ,fumptufcÿ multot fieri, quoi longe praeftiterat fieri in efuriencem,fiticntengt;, nudum,peregrinum, infirmum , captiuun» Chriftum. Haec M.Bucerua in Pfal, iiy.
Nu*
-ocr page 55-Nam lî arceatur fuperftitio, nt Simulacr« bbßntjCtiä fl nuila ab illis^dum facri aguntur 1 conuentufjCt EuangeliS adnunciatur , pre» «fc^ SanAac funduntur, pcrcipiatur, utihcas, potcrit tarnen percipi alijs temporibus, dum Uerba facra blent,Quocl cnirh per ß. impium non eft,amp; habet ut uel alic^ua ratione pie ufur petur,id caufa clTe nequit cuiquäm, qui imprj ufu« conuincirtonpoteftjcofntnunioné Chri« fti renüeiandi.Hjc ßucerus in Romanis fuis. Atqui nullo djgnari imagines loco.nec agno feere,quodcii omnino earum rerüm, quaruni figna funtjin mentet« uenire faciuhcfaluti in* ftaurandae feruire queant, dum eaeprimunt, fa!ut3na,uidetur fieri praeter ratioiicm. Hsec ßueeru« ubifupra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘j .Luq'quot;'’
Phanatki fpiritus funt igiuir.qni tarttis.tua tnultibus in Tenopfi» diruunt Al«arialt;amp;i ftai» tuas euertuntjäc pida» inoagincaBx' ituuris ' •niferi» parienbu» eradunt, in condihus ipfis Idololatrae. Martinus Luthc.inöapucionx i.
, D E ÇE EIE
SacerJotum,
QVi adminiftepa Ecekfiaftiea ÜOtanf, fi afficicnï Ecclefiç çalamif^E bus , 3 onçris fiiimagnitudineiB animo mctic tur,fi cogitabunt quamdifficilis fit explieatio dogmacura , lt;$lt; guberitacip Ecekfiae , has O 4 cur«
-ocr page 56-turaf ac miferi« facile cxcuticnf cis cogitation nes de coniugio.Philipp. Melanch.in poftre« ma Locorum communium «ditionc Cap« decafttcate.
De (eruandit uotts, 5c deleftu ciboru hä ftenus fan's cóuenerunt noui Euagelij, noui MiniftrijCuiusreinonnulIi duas ponunrcaufas:alteram quod üt plurimü funt Apoftatç:altcram quodfiuxta Comicu fine ccrercöC Bacho friget Venus.
Suncqui fciplös caftrarunt/hoc eftc3 rna^ riti eile po{lenr,ultro fibi caelibatum delegt* runtjd^ propter regnum caelorum.ut Icilicet fblius gjorix Dci propaganda inlèruiant, nuHi peculialiteraddit^, minifirent adfiilutS omnibus,hoc cftcurént.quæ propric domi* ni funtjUt ipfi (c per omnia probct.làndi'cors porc ÔC'fpiritü,adhxreanc($ ci abftÿ ulla dis ftradionc.j'd cft,omrtino fpecimen quoddatn futurx uitx,8c cxleftis cxnibeant. His demu bonum eft,abfqf coniugc uiuere, quia datum cit.id cft.propter regnum cxlorum,ita uiufît, Talem le Paulus i.Corin.^.fuifleteftatur : amp;nbsp;ad fimilcm ibi focitcitatcm alios quo^ hör« eatur,quo,minore follicitudinc eorum quz in tHundo iùnt.D'otnino polGnt adhxrere, amp;nbsp;raundo
-ocr page 57-tnunJo Here uti.tanquam nonutcrentur.Wftf Bucerusin cap. Alatth.iy.
DE M^TR.IMQN1O.
MAtrimonium Sacramentum dicitur.
Eft namc^ typus rei nobiliffîinæ 8c fancftiffimæjhoc cft^ um'onis humanac amp;diuinçnaturf in Chrifto. Hine inquit Paui lus; Quemadmodum uir amp;nbsp;muliet duo quxis dam unii funt in carne unajta Deus amp;nbsp;homo unus Chriftus,ita Chriftus et Ecckfia^ unum corpus.quod profeAo magnum eft Sacramci turn. Omnino itaÆ res fanfta eft amp;nbsp;fa era mas trimonium.fi rite merit obferuatum:in cuius typo fignificatur is,qui cum Deus cfTetjfaftus tft homo.qui cum in coclis, habitauit inhoj tninibusjfemetillisimpartiens, cuius cxem* plo coniuges quoejuiuant.
AdUertendum cfthic,ucl propter Dei hois horcm^quam Sacrofaneftam rem repraefentet copulatio Viriamp;Mulieris,certe humanitatS Chrifti lefu feruatoris. A. quo hoc priuilegi) inanauit,ne affeftus carnis prorfus effentktat Jcs.Hrjenim in nobis extirpari non poflunt penitus^mortiferi tarnen funt, quoties extra Matrimonium confiimmantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Quapropter coniuges dignitatem huiut S« cramenti perpendant uenerenture^. Vxori uir debitatn beneuolentiam reddat;Gmilltlt;r et
D V uxor
-ocr page 58-êxor yîrOjUÎdcant^^ ne propter importuna» concupifcentias affeAus humanus fiat bcluis» nus et irrarionalis. M. Lutheru» Tomo.i* Condone de coniugio.
Mlhi certiffimum eft,Purgatorium cfle. Nee tuultum me mouct,quid blaterÊE »•w in Re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hf retici.quando iam mille amp;nbsp;plus
- . . . turn anni funt, quodßeatus Auguftinu» in joiK Pujpromatre.ecpa put Co»s trefuooratjamp;orandumpetit. Et eademfan« «fia mater eis moriens(ut ibi fcribic) memo^ riam fui optauerit adakarcDomini, Scd amp;nbsp;à B, Ambrofio id faAum narrat. Quod 11 ctia tempore Apoftolorum non fuiffet purgaco* rium(utfuperbitfaftidiofusPighardus)nun^ quid ideo credcndum eft Hxretico^u'xquin* quaginta annos nuper nato,amp; fidem tot fccu* lorum falfàm fuilTecontendendumc’ maxime (um ipfe nihil aliud faciat.quam quod dicit, non credo, amp;,fic probauit omnia iua, de im« probauit omnia noftra.quafi non amp;nbsp;lignum amp;nbsp;lapis non credant.
K ZNtft» Si quis pro mortui» folicitus, apud Deum pV a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;implorât aut precatur.non dam«
Wl AT’’ Sed tempus definite de hoc amp;nbsp;propter r. quefium raentiri , non humanum eft, fed piabolicum.
Purgatorium câc credendum eft firmiteret
-ocr page 59-ego «rtofcio quod mi'fèræ animae înetTabî* Im in illopatiunrurpænas,amp;quodcenemur Luth.iit Sidebemus illis fubuonirc,orando, ieiunans ^pclcriti» do.elcemofynas dando (SialrisquibuapofTus . ..
_ J o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iw Ant« wus modis.amp;c.
ôi Schifmanci«.
SYnagogç Annchrifti,amp; conuenticula hç nbsp;nbsp;nuçe^
reticorum hominumjianc notam propri * am habenquc aliqua contra uerbum etin/*** ftitutum Domini in doArinam ufumcji Sas cramentorum, uel diiciplinam fibi deliganc (unde Ct nomen a,uenit)amp;pertinack ' tertueantur. SeceiTione« autem ichifmatico« rum i'unt cactus illorum ,qui quidem candem doArinS,SacramentorQdiipenfationc\ amp;nbsp;din Iciplinam ufurpant,ied communioncm in hia CÛ alrjs Ecclefqs,eade pie obferuStibut^abfcin dunt,cascf!tcmcre,tan^ aliénas a Cbrifto cS« demnanr, M. Bucerus contra LatotnS de Eclt; défiai eius authoritate.
Nemo uncp peruerfum hominem, uerbi« t utJv autfapicntia uicirinec fideicaufam fuis uirib. ullus un^ défendit ,utin omnibus haereticit hionftraru eft ,quando nec Apoftoli,nec Pro phctf neq! adeo ipfe Chriftus fuoshypocrin tas potuit fuperare,c3 impr, etiâ uifti,uiAi ef ’’ fc nolint. M, L uth. in Pfal. itf, Hoc uidimus ec uidem^ î omnib.hçrjcticis obtigifTcjUt primB fide hominib.pUcucrint, fed poftca dißipat^
-ocr page 60-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funtofTa eorum,confun funt,quom'am Dem
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(preuiteos.M.Luth.inPfaLy.
K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Necp unquâ ulli Hacretid uidi funt, ui aut
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aftu.'ßamucua difTendone ficut inter Sichimi
Ie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tasIudicum.y.intcrBabiloniæturris operas
I ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rio«,amp;in noftro Teftamcnto inter Arianos
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Donatiftas,Pelagianos. Sed amp;nbsp;ludæi nouifli^
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ma uaftitatc perierunt diflenfione. Ita ut Hila
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rjus Sandus uirglorictur in Jibro de Trinita*
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te beJiuin Hærencorum cfle pacem Ëcclelîæ,
M. inP/al.j.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Periculola reieft^amp;quaecuicÿcontcnrioio
V. vp/ögt;tjeJjenientf|.pe,.pcndenda eitjd genus opinio P«*/. nit femel animo conceptum proponere ÔC de^ fendendum lu{cipere,ciijoded3m côuidi,pcr4 uerfb arnit pudore ülud rclinquerc non poü fûmus. Hoc omnibus ufu ueniUe Hf redds ne mo ncgare poteft. Supramodura enim graue lt;ft cani,opinionis lt;3^ erroris ancopere ante af ferti,paJinodiam canere,aut d priori iententia di/ccderetqua reuereamur, ne noftraimmis nuatur apud homines opinio^aut exifUma^ ció^adeo ut citius uerirati^ipfief CbriCto iniu* riam Geri padancur, quam opinionem noitra tmprobari.\^incendus Obiopxus in praefa« done Sermonum Lutberi decucba,
Hxredcorum ingenium eG, (cindere Eccle fl. Gatn,feparare,S£ Gbi a/Iedas facere,gre^i non j lilfg- parcere,dircordiat /cminarc,peruerfa doccre, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/
poR fehonunci(rihere,pir[ettfeäaf, amp;{af nbsp;nbsp;nbsp;j
Äione»
-ocr page 61-ftorlM i'nftirucre,proprîam confti'tuere Ecc!« fiäamp;c.H.ßullingcrug TraAa.d. in Anabap.
Picu'iare fiquidem hoc^amp; Phfcis^amp; noftri ficuii Hæreticis eflc uide mug , omnem trudinonem ueram damnare, nec id quidem absrc. Videncenim quo mentes hominum adueri cognitionem unt infrrudiiorcs, hoc minus ualerc ipiörum impofturam Sic, Bucerus inpræfa.ad Roma.
Qriamuis plantentur Haerefes, Sc non nihil M. Lutb, I floreant,tamen non ferunt frudum, M. Lus the.incap.Ionæ.j,
Sunt quos rerüoblcÄatnouitas.funt quos „ _ • gloria uexat inanis,qui fcilicec nouamaliqui
: luccm Orbi primumintuliiTc uideri uolunc, äutcerte uidilTe aliquid quod ante ipfos uide-ht nullus amp;c. H.ßulingcrus in Auer. Oiho« dox.utriufcÿ Naturæ in Chrifto.
DS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EC.
cleßaßicis,
MAgiftratushodiein Euangelioqux» rit Difpcnfaoonem,utinam non dire« ptionem opum Ecclefiafticarum.Co* cionatores quoc^ ipfi Euangeltj prxdica » hone uenantur honore«,ope3,uulgi fauorem amp;nbsp;gloriam huius feculi. Ac promifcua plebs, I Opérât fein libei cate Euanzelica repcrcurum.
-ocr page 62-auod décimai Äreenfu» nuflo iure diuino pèrt at.H. Bullin.incap.Macth.io.
Sane fi Magiftratui bona EcclcGaftica nor»' Iegitttmc,amp; ita ut inftituta funtpfände ad mi^* niftcrij uerbi,pauperö,publicarumc}5 calami^ ta tum fubleuationem luftentationcmcç ufur^= pauerint aut difpenfarint : fi illa conuertcrini: in ufu» uel priuatoi uel prophanosji ncgjexc rintftudia, fi non curarinc pauperti, fi res fuaiamp;fuum Compendium quaefierint^ non modo ludæ fimiles crunt, fed omnibus Epi* fcopiSjPfaffis amp;|Monachi9 confcelcratiores. Multi enim ex bis per ignorantiam peccarut: illi iiero uidentc« quämalc celïêrit bis aurum Tololanutn nihilominus contra propriant coicientiä pergunt fefe facrilegio polluere ,n5 ignorantes quanta bine ipibs mancant torniS ra.'Et fub finem. Admoneo ergo omnes qui* buscommüTa eft difpenfatio Ecclefiafticaru facultatum,ut pietatis amp;nbsp;æquitatis memorcs, boni amp;nbsp;fideles fintdiipcfatores,malintq!imi* tatorcs efie Stepbani ndelis Diaconi, quam ludaeproditoris perfidifTimi. H. Bullinge. in capiMattb.itf.
Nunc eonfufa iunt omnia:rapiunt ab Ec* clcrrii,quicun($ poffunt,alrj fub falfis Titulis, Ecclefiafticorum bominum,alrj fine Titulis Reuocetur ergo in bis tandem lus Ecclefiær animaduercatur in facrilcgO9,quicunq! tandÊ flji fum. Habeant Ecclefise fua bona iacrofans \c.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Sa,
-ocr page 63-Aa/eclut ferui'ant foil Religion^ foil pîetarf, ficuc Deuî ipfc amp;nbsp;S. Patres conftituerunt. Huie necelTariæ refticutioni rerum Ecclefiafti carum, quicunc^ kCe non impenderint omnino^hosego nÛquâ agnofcam in noftro grege. M.Buceru« aduerfus Latomum»
Pag- »74-
ßcrus ^^Ibasgemasî (edißcatione Ecekfi(£,ct cofußonem hoßium Eccleßadthgentcrcx Lu^ tbcrafiorumct '^uin-gîianorum fcriptis colkgif^
INGOLSTADIt, Alexander VucifTenborn.
-ocr page 64-'lM'ïSis., _
ku;