PER.SECVTORES
ANGLOS PRO CATHOLICIS
DOMI FORISqve PERSECVTIONEM SYF-fcrcntibus; contra falfum,fcclitiofum,amp; contume-liofum Libellum,infcriptum;
IVSTITIA BRITANNICA. tUiEA
f'lrA,ßncera, lt;(ymigt;deßitI{ej^onßo:^^qHAoßenditur,ciuamin-lufle Proteßantes Catholtas perduellionem thtjcunt^ ßdlso negent fi ej^uenquam reltgitnis caufi perfiqut;
amp; quAtn Cidide lAhorent hommibus externis imponere^ ne earum quit inßeruntur Aßßi^i^num ca(tßm,mi)- ■■ dumjCPquot; magnitudiaem veretnteüigAnt',mm alqs permultis ad hoc argumentumpertinenttbus.
Scripta primùm idiomate Anglicanp, Sc deinde tranflatain Latinum, t
Pfal. 6i.
ytelßruatw os loquentiumintqint,
Pfal. 43.
Or tuum abundauit mahtia, lin^tf4 tU4 concinnabat dolot.
-ocr page 2- -ocr page 3-AD LECTOREM
P R Æ F A ,T I O.
Rodiit nuper(Chriftiane Ie, éior) Libellus quidam Anglica, nus,queiTi authorinfcripfit Exe-cutitnem lußttiai» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inter,
pres latinus vcrtit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bn~
t/tnntcitm ; qui mox eft in varias aliarum nationum linguas tra, duólus.Cuius illudeftargumep, tum, yt Proteftantium Anglorum in perfcquedis Ca, tholicis fummam accrbitatcm dcfendat,vel faltcm ex.
cufct; accufet autem Catholicos turn cos qui doml jn Anglia verfantur, tuin nos eorum inreligioijc focios, qui foris in Cxteris regionibus exulanaus. Qm Libel- lußitht Jusquoniam in vulgus emanauit fine priuilegio Prin-cipisjfinc nomine vclauthoris velimpreflbris, idq; ço fif-z inloco vbi huiufmodj argumenta funt maxime plau-fibilia, Facile vtpotuerit légitima cum approbatione jpublicari;quoniam item continet temcrarias,odiofas, amp;nbsp;periculofas difputationes de ftatw Rcrumpublica, rum, prxtereaq; refcrtus eft apcrtis mendacijs, mani, fcftis contra homines innocentescontumclijs, potiC. fimiim autem immodefta amp;nbsp;feditiofa maledicêtia con, tra Fummum orbjs Chriftiani Paftorcm,Principem populi Dei ; adeo vt propter has rationes iure potuerit Libellus famofiis exiftimari, ideoq; vel penituscon, tcnriîi abijci, ycl ea ciim orationis libertate refèlli, qiiam eiufmpdi Ferjpta naerejitur : tarnen cum aduerFf-. fmusCcriptihuiMsargumenturajfenFum, amp;nbsp;chara^g,
* Î-
-ocr page 4-AD I EC TORE II
Cauße ref-
In Callia.
rem admodum congruerc cum ft:udioamp; inclinatione nonnullorum qui in patria noftra dominantur; Libel-lumquoq; ipfum non fuiiTe fupprefliim (quod nuper alijsquibufdamciufdem prorfus argumétifaólumcft, quoniamnimirum non vidcbanturPo/zncM Protellanquot; tibus arte amp;nbsp;ingenio fatis elaborati) fed icerum atq; iterum impreflum,valdc commendatum, diligenter pcruulgatum,tcntatum ctiam vt cum priuilegio di-flrahciccur in alij s nationibu s, cum tarnen pudorc im-pedirentur ne publice approbarent domi;imó cum vi-deremuseumruftice viquadam peregrinis hominib’ Principibufq; pene inuitis obtrudijVt valde probabile fit Primorcs aliquos fuiffe cius emittendi quanquarn occultis amp;nbsp;clandeftinis modis authorcs : non equidein molefte fcrimus fedpotius gaudemus banc nobisdi-uinitusdatamoccafionem, vel (vtverius loquamur) impofitamnecefritatcm,amp; huic Libello refpondendij amp;nbsp;fimul particulatim reddendi rationcm pro fratribus noflrisfiue viuentibus fine vita funlt;äis,fiue qui inpa’* triadomi, fiue qui in exilio foris degunt, quorumfama Libello hoc potilfimum laceratur.
Hanc autem Apologiam conferibemus finccrè,tan-quàm inconfpcéluChrifti /£5Tomniummortaliuin Iudicisjamp; coram vniiierfis Angelis amp;nbsp;Sanóbis ei’jidq; tam humilitcr,fobriè,amp;moderate, quàm dccet turn profeffionem noftram, turn corum qui leéturi funt in-differens amp;nbsp;sequabile indicium ; quod etiam cum la-chrymis flagitam’ abvniuerfa Ecclefiaamp;orbe Chri-ftianojillifq; omnibus qui vel in patria noftra, vel alibi ad Rcrum publicarum gubernacula fedent; vt tta caufa noftra dijudicetur, turn a Deo, turn ab homine; amp;nbsp;no-ftræ inexplicabilcs calamitates vel multorum inter-cclfionefubleucntur, vel generali commiferatione fi-dclium fratrum noftrorum magis reddantur tolerabi-Ics.Nobisquidem ipfisgraue eft amp;nbsp;pcrmoleftum,po-teritq; for tall; s videri alijsodiofum, huic argumento nos
-ocr page 5-P R AE F A T I o.
nosmanum admouere,qiioddiffictiltcrtraólari potefl: nUî etiam aliquantulum Patriæ noftræ rcétorcs pcr-ftringainus. Sed tritum eft, Dci veritatem amp;nbsp;hominis innoccntiam fingulari femper priuilegio effe commu-iiitam. amp;nbsp;vtraq; poteft afubiedis atq; inHmis contra Principes amp;nbsp;potentiffimos, honeftis femper rationi-buspropugnari.calamumq; noÛrum Deo fauenteita temperabimus, nihil vt offendat æquum leélorcm; imô fl fieri poflït, vix illos ipfos contra quos vt feriba-ir.usjineulpatæ defenfionis noftræ ncceflîtate quadam icompellimur.
Habemus autem nobis prælucentia exempla plu-rimaChriftianæ modeftiæ amp;nbsp;libertatisin antiquisEc-. cîcfiæ Chrifti PatribuSjin SJußin(i,TerttilliaM,-^thiina-ßctHiUria,ad Principes fuos infidclitatis erroribus „em tnnocS-occæcatos Chrifti populum perfequentes, varias tu. Apologiasfcripfcrunt.Quorumvcftigia,amp; in feriben-diforniam figuramq; quamdiu imitamur,nulliusviri boni amp;nbsp;prudentis reprehenfionem incurremus ; nec odiofierimusalicui ,cuipriùs ipfifTima veritas odiofa non eft. Quemadmodum ex altera parte in rccentibus proteflaii» Aduerfariorumfcriptisjfiuc improbamin malediccn- infiribenda doprocacitatem attendimus, fine arrogâtem aliorum dwafler. defpicientiam.fiuc contumeliofum in homines fermo-nem,fiueblafphcma inDeum verba,finedeniépma-teiiain totam mcndacijs,probris, feditiofts calumnijs, inhonefta amp;nbsp;feurrili dicacitate redundantem, plurima palîimoccurrunt quærcfpuamusSc abominemur,plurima item quæ in feriptis noftris declineraus'.quæ qui-dem cupimusefle illorum quàm dilfimillima, amp;nbsp;probata non folùm amicis noftris,verumetiam (fifieri poterit, amp;nbsp;fl placuerit omnipotenti Deo noftro, earn nobis gratiani tribucre) non ingvata perfecutoribus; quorum falutem cum veritatis patrocinio coniunétam Chriftus teftis eft muit6 a nobis vchemcntiùs ap-peti 8c miiori ftudio laborari, quàm noftram ipfo-
* 3
-ocr page 6-AD LÈCtORÈM fum fecuritatem, aut criminum eorum qitæ nobis irt-lt; tcndunturdepuliïonem.
Ncq; vcroadfamam noftram tuendam contra ad-ücrfarios adeo potentcs.tam fcriö contcndcrcmus, nili ärbitrarcmur amp;nbsp;eorum corda quæ func in manu Dci, manifcftis rationibusamp; pcrfpicuainnoccntiæ noftra: dcmonftratione pofTe ad mifcricordiam infleéii, Vcllc etiam ad fuum fimul noftrumq; ftatum maturiùs cxpcndcndum immutari ; 8c nilîprætcrcà pcrfpicerc-musnoftri fratrumq; noftrorum Catholicorum accu-fationemcum totius Ecclcfiæ 8c fummonim cius Præ-fulum reprehcnfionc efle copulatam. quorum honori magisquàm vitænoftræ confulendum efle,Chriftia-næ religionis inftitutis cdocäi fumus,amp; quibus in cau-fa fidci amp;nbsp;confcientiç magis obtcmperandum fcimiis, quam fæculari Principi aut Impcratori cuicunq; fub ca?lo ; quibufcunq; tandem ei fubietäionis amp;nbsp;fidelita-tis vinculis obftringimur.
Et quemadmodum in hoc refponfo noftro, valHe quidcm cupimus adco temperate amp;nbsp;æquabiliter de-fendere potcftatem fpiritualcm (quodanobis veliii-iiitis extorquer aduerfarij importunitas) vt interim iu-Henon ofFcndamustemporalem, quum vtriq; ccrta rationcomnem nos fubmidionem debere fateamur; Itaciim nihil quicquam fcripturi fumus quodaliquis rcfcllcrc potcrit tanquàm vel quoad res geftas fallumgt; vcl quoad religioncm impium ; certo quidem confidi-mus æquum leélorem, fiue Catholicum,fiue Prote-ftantcm,minimè in nobis improbaturum hanc adco fimpliccmamp; necelFariam turn noftri turn Supcriorum iloftrorum,imô generalis per orbern Chrillianoruin omnium fidci amp;nbsp;confcicntiæ dcfcnfioncm. Longifli-rncautcmanobis abeft, vtfufpicari vclimus ahquem de hocfcripto noftro æftimaturum tanquàm feditiofo ic Oialedicojaiit famofis Libellis aliqua ex parte fimili (qucmadrhodum tarnen iftcignotus author qucmre-fiita-
-ocr page 7-P R AI F A T 1 o.
futamus, ncq; chriftianè neq; humaniccr noftrorura fratriim libres appellat ) cùm in co nihil omnino pofi- nh-i i!f turi fumus nifi graues afflióliones, tormenta, amp;nbsp;mor- ferfemtia-tes Catholicorum ; idq; tam fiilclitcr fineert', iuxta
1 n. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
hiltoricam rcrum geltaru vcritatem, nemo vt morta-lium in commcmorandishismiferrimisPatriænoflrç calamitatibus, vel narrationem ipfamconuinccc ali-cuiusfalfitatis amp;nbsp;mcndacij,vel in narratore deprehen-detaliquam cupiditatem aut voluntatem Magiftra-tuum adiones apud exteros infamandi. Et hæc quæ feripturi fumus, cùm publice gefta fuerint in luce amp;nbsp;oculis innumcrabilium,diu a cognitione Chriftiani or-bis occultari non poflùntjeaq; cùm atâa fuerint iuxta leges amp;nbsp;imaginariam quandam iuftitiam, quidefteur iplî molertèferant, fi cadem publicis fermonibus amp;nbsp;feriptis apud omnes nationes diuulgentiir? nifi forte confeientia eorum ipfislîiggerat aliquid fuiffe iniqui-tatis amp;nbsp;nefariæ fraiidis in fuis illis iudicij s, quibus homines innocentes tormentis excruciates c medio fu-ftulerunt,amp; adhuc in diestrucidare non defiftunt.
Deoquidem fit gratia, nos non adeo malitiofè af-i^lt;rlt;c eau-feéti fumus, aut adeo ciuilcm humanitatem exuim’, vt-^ deinduftria velhonori patriæ Prîcipifq; noflræ quamvelim’ detra6i;um,pro quorum amore Chriftia- fublids notammultiexfratribus noftris Apoftolica lenitate feriptis co-ëc manfuctudine vitam fuam profudcrût;velturpitudi-’”'“^''^-nem eorum aliquam nudare, quamacönfpeótu homi-nü ctiam fanguine noftrofi fieri poflet obtegeremus. Qum potius aétiones iftas mundo patcfacimus ad honorem nationis noftræ, cui alias hoc ad infamiamSe dedccusfempitcrnumafcriberctur,quôd tota vniucrfè defeciffet a fide Catholica,amp; has nouæ religionis atq; regiminis abfurdiffimas iniquitates vna animorum cenfenfione fuiflet amplexa, fi nulli ardenti zelo amp;nbsp;vc-hcmcntifiîmacontcntionc bis pcrniciofis nouitatibus fcfe oppofuilfent. Nunc autcm,amp; noftrates Angli,
* 4
-ocr page 8-Ab L E C T OREM
alijq; in orbe Chriftiano populi, ciim intclligant hanç patriîÉ noftræ Apofta/îam conintcre inpaucis faâio-iis amp;nbsp;potentibus hominibus,qui Regiæ maieftatis cle-mentia amp;nbsp;credulitate nimia adfuum priuatum corn-tnoduin abutiintiirjimmeniis laudibus diuinani boni-tatem cfFerunc, quod in tain incolcranda pcrfecutionc vniucrfus propcmoduni Clerus, pluriiniq, Jaici omnis ordinis, fexus, S( conditionis, tam conudùtcs permanent in fidePatrum fuoruin,cutn iaé^’i bonoriini, poiTcilionum, honoris, amp;nbsp;vitæ, amp;c quicquid efi in hoc inundo dchderabile ; adeo vt vniuerfutn Kcipiib. corpus, (î Principis authoritatem fepolueris, potiusCa-tholicuin fit iudicandum quàmhrrcti'nin. Flic, hic (inquatn) efi;nationisnollræhonor,hotdccusf ^na-mentuin, quæ alias propter dupliccin ApoftafiaL., Si recidiuâ tam paucis annisinfc diffinv.'in fchifinapro-lapfioncinjCxiitimari poterat infanabiii -, :»eipciata. Si aliarurn regionùin omnium maxime intainis.
* Prætcrca, hæc ctiampublicamus admemoriam amp;nbsp;Miiriyrum. bonnrcm præftantiflimoru Dei Martyiû,qui gloriofa Dies esrum morte veritati Catholicæ tcfliinonium reddideiunt.
ex- Id quod antiquo more atq; etiam canonc priinitiua: ‘Mate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præcipicur,quæ certis hominibus melioris
csmems'ra^ amp;nbsp;doéitinp hoc muncris impofuit,vt diligenter ■ j^s est» î^otarent præclaras confefliones Sc certainina fingu-quot;i^r AJ«»--j^jj|^-n,quibus nimirum diebus contingerent; quoco-ftates confequcntes,folcn-Irare fsßi- ois in Ecclefijs Chriftianorum celebraretur memoria, mw. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deinde,hoc etiam facimus ad communitandum a-
làmitatcs noftrascum noftris in rcligione Catholica fratribus,aliarumq; prouinciarum Ecclcfijs,ab huius truLj.in peililentishærciîscontagione adhuclibcrisjamp; vtnol-luhamm. ipfos hoc iTiodo conlblcinur, amp;nbsp;vt alios omnes ino-„ ncamus,atq; ad Chriftianam erga nos miferarionem tt°o affL' excitemus,quo tandemcommunibuscorumconfilijs (homm. prccibus impetremus a. Dco tantis miferijs Icuar
mentum,
-ocr page 9-mentum,amp; totiPatriæ mifericordiam. Quameandcm
rationem fequutos olim Catholicos Patres difcimus
ex oriental! Êcclefiagrauiter ab-z^rrMn« vcxata,quæ
quclti funt apud Ecclelîas occidentales ab eadem per-
fccutione hærefiqi multo magis eo tempore vacuas amp;
dafn velhæreticornmvel Politicorum, iniquiffimè læ-famPrincipis maieftatcm,amp; aliateterrima contra Pa-triam fcelera illis exprobrantium ; partim vt fie abdu-cant animos hominumfimplicium a vcraamp; vnicacau-famortiseornm confideranda, partim vt innocentes homines fraudent honore Martyribus in Ecclefix
Chrifti femper debito. Hæc enim inter alias permultas vna eft ratio,ca«q; admodum grauis,amp;fortaflc præciput momenti,cur iftos e medio tollere voluerint potius propter fimulatas quafdam perduelliones,aut aliaeius generis côfiâ;acrimina,quàm propter Catholicç fidei finceramprofeffioncm, quamtamen verè raaiori odio deteftantur, qfeelus quodeunq; vel maximè infan-dtimatqjcxecrabile. A.tq; banc bipartitam fraudem in
1 alijs quidem Chriftianæ profeffionis hoftibus multô 1 rariorem.hærcticis autem admodum familiärem, amp;nbsp;in oo/l. o l noftrisdomi perfccutoribus fingulari quodam modo Diocktiano l clucentem,Yt nimirum perfecutioni contra fidema-
l V r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i/- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jv renoHittitr
I nbsp;nbsp;nbsp;luscaulasprætendant,idq; incum finem vtdcbitam
1 Martyribusgloriam cripiant, D. GrfÇi». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in *
I nbsp;nbsp;nbsp;defcriptioncluliani Apoftatæadviuumexpreffit. DcNazian.
1 priori ; Nec vero inquit ) flrtnuii AcgenerDfe animn vt dl'^s perfccutoribus moris erAt,impietAtem proßtebAtur', nec Imberd-toric ntc t^ïArrnicffaltem csnßlmm dt nsbis inibdt, vt inßgne
-ocr page 10-AD LECTOREM
4t^htnsrlfic»m fceltts ejlfèt orbis popitls vint tntuli]p'f ommhus dtUrmisßtperiarent tjrannideap^reßif' fi.f^emnt ti/rptter ttdmadttnt nbsp;nbsp;ignAue f iet Atem vexAbAt,Ani~
mi frAttdes Ct' verfuttAi ferftcuttant qnAm adtterßts nes excl-Ibid. tAbAt mdttcens. Dcpolieiion; Tt AliA,itAeum qtfo^
MArtyres Affici felent honorem Athletls ImtidebAt. .ytc proinde tdmolitttr,vt tpßqwdem vim AfferAt, iiyy' interim Ajferre non videAtnr; nos contrÀ, nbsp;nbsp;nbsp;fufipltclAperferAmus, (y' eo Interim
honore qui fro chrlßi nomme ^Atientibns h Abert filet cAreA-mus. Vtramq; alibi egrcgiè fimul coinplcxus eft his •Mt. I o. in verbis, FnrebAt Adnerjits nos InfAndns ImperAtor,non qtndtm chrifit hoflinm in modum magno Anima impetA-temprofitons j verum hnmAnitAtis obtentis perficntienem ci-Ians. ,^cneeos honores qniMArtyribus hAberifilentcofiquc-remnr (hos enim chrifliAnis intudebat ) primum illius irtlfi-cium hocfittt,vtqM chrlfii cAttfitpAtiebAntur/Anqnamfimtes (y' ficinoroji cruciAtn Afificerentnr. Simileprorfus,amp; ad noftrum Angliæftatum cxplicandum non miniis ac-commodatum eft illud quod narrat Eufebius de perfe-Eufcb.li. cutione Diocletiani. Non longe temperepbfi ( inquit ille).
Iff. t/ielitinA regions, Al'ij in SyriA Imperlo infidntspi-rAre molirentur, edihinm ImperAteris exijtvtemnes EcclefiiA-rum PrAfitles, vtpote de eA re fiifiehlt in cArceres (y' vincfdi conijcerentnr. idee vtße^Amlum illArum reritm,quA deincep tbigerebAntHr,omnem explicAndi fiAcnltAtem longe fiiperet. Nam multitude infinit A vbi^^ntmm in cufiodiAm conclnfr fiiit:(y' CArcerespafiim qui tarn ohm homictdis (y mertuerum tn fipulchris conditorum expilAtorlbm pArAti finer Ant ,tAnc epifiopif,preslytens, dlAcenis, lehloribus, (y exorciflis penitAA er Ant refierti} idea vt qs qui mAleficqs tenebatur abfirilli nibd tUic loci efiet reliquum.
Et quoniam admirabitur fortafTc lc(ftor,cam quam in hoc libro aliquando annotamus Proteftantium in-fcriorum licentiam infinitam, qui contra Catholicos, quiduis audent admitterejadeo vt nihil fit frequentius in hoc Regno,quam homuncionesplerumq; fordidos amp;nbsp;abie-
-ocr page 11-P K At r A T 1 o.
Je abiectos fub rudiismamp; côtritafpecicinquirédifa-cerdotes,calicesjcruccs,ornaméta Ecclcfiaftica ; totas in J^ohadis domos virorumpcrbonorûamp; perinfignium, imô fæ- Cathohas minanim viduarum diripere, fpoliarc,prædari, fine vlla forma iuris aut iuftitiæ,amp; tarnen fine vlla fpc reli-éfa veris Dominis iudiciaria quauis adfione, talibus latrocinijs facrilcgè ablata recuperandi (quafi Regnû illud, effet Iarr««»lt;Mw,queiïiadmoduin de ta- iJlt; libusRebufpub.iuftitia carentibus pronuntiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
cuius iniquitatisjbominum aliquot millia do- ' miforifq; fuo experimento locupletesfunttelles: ob- i„ct,oatala feruandum cil, illud in AnglicanæReipub. gubernan- luliam^-dæ forma iam diu inuctcraflc,quod olim Iulianus Apo-ftata, in hoevt/o veteres perficutsres, Diocletidnum, Maxi-miiinïi, fCX' reliquorum dtncißtmum Maximinitm ante^reßw, oratio. 3,i,i nonquidem opéré complcbat,fed voluntate tarnen amp;nbsp;inliannm. cogitatione defignaucrat, atq; ita inchoato quodam cxemplopofteris fuis præluxit. Exclamat D. Gregorius Nazianzenus, ole^es, legißateres, erquot; Principes quic^uentddmQdumcieltficlchritueli)^ Cr’filss lumen, Crquot; ae~ risfußo cemmuni perenni beneßcentid omnibuipatent ,ßc legunt tj^uo^ vjùm liberis omnibus hominibus ex lequo propo-futßis-.ipiem tarnen lUe ^poßatit chrißtanis ertpere in ammo babebat, vt nee per vimoppreßis ,nec ijs qui pecuniarum at^ Nota, opum detrimente, aut vHo alto male tam parue quàmma^no le^tbus interdi^lo affeElifuißent, inturtas juoâ tudtcioperfiqui liceret, verumpatrqs ipßßnibus pellerentur CPquot; interßceretur. crc. Hæc Diocletiani amp;nbsp;Iuliani in opprimendisChri-ftianis malitiofa calliditas,quum fit viua quædam imago miferiæ noftræ, banc candem cxlegcm fpoliatio-nem amp;nbsp;raanifeftara violentiam quum Catholici om-nesperpetiantur, nec tarnen parafiti quidam qui lin-guamamp; confeientiam vendibilcmbabent, inçxtcro-rumhominum auribus perfonare crubefeant jiftapo-litia nihil effe fuauius,nihil manfuetius; maximè quum hæc mentiendi improbitas ad fanftorum Chrifti M.ar-
-ocr page 12-AD LECTOREM
tyrum gloriam macuiandani pcrtingat, quos non func contenti perfccutores interfecifle, amp;nbsp;varijs modisex-cruciaffe, nifi cospræterea tanquàm proditoresinfc-(äentur, in mortuos hac crudcli malcdiccntiaqiiafi nouo fuppliciodcfaeuiant; cogimurad iftiufmodinc-farias fraudes dctcgendas hoe officium illis amp;nbsp;fanâx Dei Ecclefiæ præftarc: quorum innocentiam amp;nbsp;honorem prodere non dcbcrnus,nec fi mille nobis genera mortis intentarentur.
Aquononmultùm nos deterret friuolum amp;nbsp;vul-^Ainerfarij crarc aduerfarij qucm refutamus,in hac Inueótiuacx-w/LTe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Proteftantium more rationis Sc artis
cxmlinm. omnis experte,initium fumit a fententia generali non minus nobis caufæq; noftrç,quàm fîbi Sc fuis conue-niente ; vïdcVicct,hocJèmperinmn-e peßtttm smnt-pa nbsp;nbsp;nbsp;feccantthui, maxime qui centra Fnne/pum mateßatent,
J.J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contrafoces ct'àra^f contra ceremoniaa lt;7' reb^^iones ,deni^
contra dulcißimampatriam conßtrant,ßtisßeleribmcf
•' t'ijsre^leßa^orumnommatmponere. Quæ peruulgata fententia vt commode' vfurpari potcrat vbi aliqua huiuf-inodicontraPrmcipemicontra ara^^contra ceremoniof, reitet»-nem,(^patriam confpiratio deprehenditur, fic inaniter iadiatur vbi nulla talis confpirationis veftigia apparent ; contra nos autem ftolidiffime affertur, quorum tota manifefte contentio eft pro arit, pro relt^itne, pro ceremenijs Chriflianis, amp;nbsp;deniq; propatria Frtneipif^ no fucata amp;nbsp;fallaci, fed folida amp;nbsp;conftäti fecuritate æter-naq; falute,quemadmodum in hoc libro clariffimede-monftrabitur.Atq; hæceadem oratio non minüsapte accommodari poterat a veteribus tarn Paganis quam hæreticisperfecutoribus contra primos Apoftolos amp;nbsp;Martyres Saluatoris noftri,quibus cadem quæ iam nobis,falfo olimaffingebantur criminasqui amp;nbsp;profeipfis codem quo nos modçrefponderunt. Atqjhoctotum quod in his verbis fine argumento nobisintenditur, multo probabilius obijci poteft, amp;nbsp;multo crebriùs repe-
-ocr page 13-H AS f A T I o.
rcperitur verc in Rebus publicis,vcl ijs qui funt ilia- p„'w!fet rû Primores amp;nbsp;Principes fi quando a reâa via abcrrat amp;nbsp;Hcjpub. amp;in fceleragrauioraruunt,qinpriuatis,mifcris,amp;
, fliótis hominibus.quantulumcunó; fit crimen cuius
citantur rei, aut quocunq; lint iph artihcio fumulatio-ƒ,4 i,o„fßi nis eruditi. Principes enim amp;nbsp;Refpublicæ innumcras habent excufationesjcolorcsj amp;nbsp;pigmenta quç iniuftis aftionibus obducant; habent nomen publicæ authori-tatis, habent fpeciem leguin, habent plurimorum lin-guasparatasamp; calamoscxpeditos.vt fuse vohmtati in-leruiant ; in promptu funt typographorum officinæ vt quod voluerint in vulgus cmittât, amp;nbsp;præRo funt Edi-âa regia vt quod voluerint fupprimant atq; c conlpe-élu populi rcmoueant, quorum omnium facultas pri-uatishominib’, fine optimisjfiue improbilfimis,maio-ri ex parte eft adempta.
Horuni exempla non eft necelTc vel a longinquis re- ^.ichar^iK gionibusjvelabantiquistemporibusmutuari. Ciim c- T)uxGhce-nim apud nos l{ichardM 5. de regno capelfendo cogita-/^”*’ retjprimùmq; barbare multos ex Nobilitate îterime-rct,poftcanepotcs fuos puerulos innocentes,
4.filios, immaniter côtrucidarctjquàm multi fübitó Libelli,cdi(fta, orationes,condones, populi auribus circumfonabant , fpeciofis nominibus illam teterri-mamcarnificinamhoneftantes? Cùm poftremusP»;* Nerthumbriie ad eandem Regalem celfitatcm afpirans, nobiliftimarum Régis amp;nbsp;Domini fui Hmncifilia- brixMi-r ruin neutram ad regium diadema fufeipiendum habi-Icni elfe fibi perfuaferat,amp;ideovtramq; eo priuarc perfidiofiffimè molirctur,vt fimulato iure nurusfuæ regium thronum inuaderet ; quàm multæ ftatim ex inopinato fchcdulæ funt imprc£rse,quàm multa cdiéia publicata,ad cam fœditatcni amp;nbsp;exccrabilé perduellio-nem comprobandam? Cùm ^nrAngnu eiufq; fœdera-ti,reccnti memoria in Regem fuum coniurarent; cùm Scotorumharctici idem contra Reginam fuam coin-«» Flîdria
-ocr page 14-AD LECTOREM PRAEFATIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
Jacohu, tdortonifs, (y in Scotia.
niitterentj aliæq; prouinciæ ijfdcm erroribus fafcina- ! tæ ab vnicatc fidei Chriftianzj amp;nbsp;fimul aPrincipum fuorum obedientiadefcifccrent ; quàni innumcrabiles libelliftatimcfFiifi funt, nc finerationc tain tetra fad- . nota fufeepta vidercntui? Plenæ funt hiftoriæ, plcni annales, maxime verb tempeftas hæc noftra talibiis cxemplis abundat. Quod ergo aliquando in priuatis I hominibus accidit ad impictatem amp;nbsp;turpitudineiii fuamobtegendam,hoc multo frcquentiùs amp;nbsp;raulw pcrniciofiiis vfu venitinpotentioribus, qui in Rcbugt; pub. principem locum tenent. Atq; idcirco hoc totuiü nihilomagisnosattingit quam Adiierlarium,fiue Li-bellum luum publica authoritatc cmiferit, quodip-fcpræfefere videtur, fiuc priuataanimi induóHonCj 1 quod nos hoc tempore potius arbitrabimur.
Ioka. IO. 31.
Aft.13.fi’.
fcl8.10.
Illud autem quomodocunq; fe habeat,nos in quenti hoc fcripto reprehenhonis eius capita fingula cxcutiemus, eaqua par eft æquitatc amp;c modeftia. Interim verb donee conuicerit nos fratrefq; noftros alku-iuscriminis ,præter profeftlonem amp;nbsp;vliim religion'^ Catholicae;dicemus cum Saluatore noftro,Pf j tperelapidamitr; amp;nbsp;cum Apoftolo, ptrreffitne mortnorwn tudteamw, §gt;C propter
^em Ijrnel,hif cettenis cirmndAttßtmM.
CXPITVM.
^ccrdites plttrimasCatholicos in Anglia,varié vexatos, pMicè condem-nittos, extrcmo^ fttpplicio affeélos futjff, foliw cattfa reliaionis,(^ nouis p^i• bußlam Proteßantium le^ibm minimè obtemperarnnt, qwbus ea qua adchri~ ßiant fjowjWM officium ac religiösem Ca^ tholicam pertiseatjafia Maiefiatis criminafiuntfine vUa ve~ tcrumpatria legum authoritate, aut eerum criminum vel letn filternfiißicione, qua antiquitus fublafie Maieflatisnomme funt comprehenfa. Cap. i. pdg, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
Fatrem Campianum,caterof^ jacerdotes ijquot; Catholicos qui falfo perduellionu nomine ,cr' fimulata veterum «ntrit boe crimenpatria legum lt;tMfborfflt;ife 44! ludices delati, damnatie extreme^fupplicio aßeblifuerunt,nihil vnquàm huiujmodt ftrpetraße, fed tfuquißime per calumniam e wcJfo fublatos /wjjc. Cdp.i. pd^.
Mfritonosüe iniufla perficutione,dt^ »ntoIerdfciU bære-ticorumaduerfus Catholieos in .y^nglia crudelitate conqueri. F^ecpofe Froteßantes idemfacere , propter lußitiam tew-ptribus Fegina Mana ^atq^aliorum Catholicorum principum, aduerfus ipfos exercebatur, liy quafit dißimtlitudinis rdfto.
\ ...
Sacerdotes noßros 4c Catholieos jratresyinreßonßsßis ad in-terro^dtrt de Fij Quinti Bulla, prudenterfe er grauitcr,mtnt-meqßeditiofigeßißemec pojfeeospropitereavllif Fatria antiquù legibw ad mortem damnaritvbi examinanturfexarticultquos de Buliaeiufq^vifilentproponcre. Cdp. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;']t.
-ocr page 16-De principibm propter Hitreßtn AM defe^ionem a fie communtcMelif ,vel ettam^gna fitoprwAndis ; pr^ej'ertttiti^ helltspropter ^hgtonentfißeptif. Tum de affiao Ac Tßa SAcerdotes veterts CT noute legu huiufmodi tn rchm prAßit‘‘ runt, CAp. ’y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114
F^bußub. ejße lammodum, 'CT fceptrû ßrntM^^ Admodum vtile,vttjUA inter ipßs pepulof^ fùos controuerß^ de l{eliaione Altjß^ rebusgrAuißimis oboriuntur, propter TegesJuA dignitAtepriuAndi videntur', a fupremo tatius ^(de-ßa PAßarepottusdectiAntur^vtefl CAthobcorumdoßrin^C ludtctum ; quÀm populart ßditione ac tcmerAriA tjuorundse) fAntAftA^vt eß hAreticorum voluntAS CT canßetudo, CAp 6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14^
De poßremis m HyberntA bellis propter religionem ßß^ß^l’ CT piomodo PApA lußepotent vtiglAdia CT qu'od contents-nes inter tpfam CT aIios Ktges AltquAndoßbartA, CT obeh^quot;^ tiA ab ißis negAtd vel etum vis tlldtA dd deßenßonemßtun*”^ rerum tempordlium, nihil tuuent cdußim Proteßdnttum, titt' tus in rebusßiritudlibuifidei (T religionis,cenßirAS coDtf»' ndnt CT duthoritdtemAßernentur. CAp.'p. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^9
ßuod Frincipis ac regni db Eccleßd CT Sede ,yfpaßdit*ß' pdrdtto CT A CdtholicA pcligione deßTtio ßldßt CAußtperifit-lorum omnium imminentium epua Politici videnturßrwidt-^ retquod^ Cdtholicis Ac t^omdno Pontißci tßd immeritoßlßPi tribudntur-, qui etidm imuriÀ Remi vocdntur hoßesi
Cdp.S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W'
Conclußo librt, continent beneuoldmßdßonem (T loAC omntdpAcificAndi ordinemiß dliqud nimirum viA inettAf reli^tonis CdthohcA in ^^fn^lid tolerdndA, CT ißigt;tt perficutunis velprorßs toUendA vel ßdltem miti^Andd. Cdp, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^4quot;
^^ppendtx Cdpitiprimo ddiun^endd, pA, *7^'
-ocr page 17-SACERDOTES PLVRIMOS, alios Qjy E CATHOLICOS IN ANGLIA VA-vexMos j puhlicè condemndtos,extremoquè fiippbct» djfe-fuijfè, folitu cdttfd religionif, (^qwd nonif quibufddrit ^Toteßdntmm Ic^ibm mintmè obtetitperitmnt ,qml!U'S edquü *d cbrifiiàni. homintf ofßctum ac religionem Cdtholicam pertinent, laße Mdießdtb mminiißnnf, ßne vlla ve~ ternmpdtria le^üm anthoritdte ,dut eorum m-
Minum vel leutßtltem ßtßitione, qua an-tiqUitM fub laße Mdteßatis nomine ßunt comprebenß.
C A P V T. 1.
A.M vcro adprxcipüa huius LÎ-belli capita acccdamus. Ac pri-mum quidem illud conftantef Ÿcriflimcq; affirraatnus, fplcn-didiimeifc mcndacium qüod ti-^vjeiufdeüJ tuliloco atque infcriptionis,li-otohî/^»^ bcUo præfixum cft: Nulliis videlicet Cathilicos, AM certc non eos quos
ißi occiderimt , quicquAm fto religtone fAjßos fitiße: ncqüc modo mendacium eflc,vcrumetiarn cum ijs quæ iii ipfolibcllo poftcafcribuiitur,manifefte pugnare. Fa-teturenim,licet teékè Sc difrimulanter,»» quoßdamrelt-^ioniè cAußd altquando animAditerßum fuiße, Q^d H nc j gareaudeat,tcftcsappcllamus quotquot funtiiiAn-* glia Catholicos viros, ipfofquc adeo hæreticos, quos pro fua modcftiaatqueæquitatc,libéréfaffuros non dubitamits, plcnos iam effe, multifquc etiam aniiis
A
-ocr page 18-1 AD PEKSECYTORES ANCLÖS
fuiflc Angliæ carccrcs,virorumcùmfanguinisnobili-tatc ,tùm virtute acpictatc illuftrium ,inquos nulU ncquè læfç Maieftatis, neque alterius cuiufque criini-nisjfiinodó Catholicærcîigionis ac fideiprofcffionc cxcipias, vel minima cadere fufpitio qucat.
Qupdetiamvclcxipfiscomitiorum aâis quæante ; triennium Londinicelebratafueruiit,mar.ifcflèappa-ret. In quibus cum Regina (de more) ob contribiitas fibi pccuniasjvniuerfæ plcbi gratificandi Audio, fonti-bus veniam generalem daret, pænifque Icgumquas incurrifTentjfolucrct (hoc enim in AngÜa fieri fokt) ! pcrfuafiim ci fuit ab hfreticis,vt Catholicos excipe- | ret ab hoc comuni bcneficio, quo fontes oinnes fiue-bantiir,quanquam in pecuniacontribuenda (quæ bu-iusindulgentiæ caufaeftjCatholicifcmpcr pluscïtc-siâtutum oncrentur. Hçc funt ftatuti verba;CrfKerwr/MWi”' Parlamenii '’»c eJinUgencralts vcnhi/in’ indulgentie, extendipßit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
mado inßiufremitlieuius,i^uivlttmo diehuitu^reßnlifß“ j £!i^tibe- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z‘i atijuè autharitate alicuim tnnndati fteneturciftfi' :
\’s' ‘^o' l’tffj'^elahn ijuacunijite^eciati ntßadid,priutttusliberUteth , Catholici 'fertmacMm nbsp;nbsp;nbsp;iniibcdientiam,ijui{recujat adire eccl(ßift^^‘’
exciiiimtitr juinsque mtcreßeafßcta‘,aM fropter vllam aham remMt| ^omm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dt^lam earum ohflinatißimam pertiniCH
inahedientiam m negetta rehgianh, qua tarn legitime inlni reli^ii régnaßahilita eß. ^nde deeernitur vt cmnes ac ftnguh tribmiur. madi fierfine, qtte hh de caußf libertateprinantuijintelheiK-turexcejite ah amnt beneßcia hutus indul^tiepleniiria,lt;jiit’gt;^ diu in di^a fiertinacia tnahedientia pettnanßrint, Qniquot; busverbis nihil(opinor)clariusaut manifeftiusaffoni potoft, ad refutandum aduerfariorum commentum, quo perfuadere volunt nemini in Anglia roligioncm clTe fraudi : quod publicis totius regni aiÄis tarn fadk rcfellitur.
Deinde etiam illud liicc clarius dcmonltrahimiiS quodiftilho in libcllo tanto Audio cælarc nituntur, plurimos in Anglia non modo pecunia muiâ:atos,vcî niant;''
-ocr page 19-mancipatos carceribus, verum etiamcrudeliffimc tor-
tos,adtribunaUa abreptos,condcinnatos,tandcmquè
crudcU morte afFeâtos fuifCe, non aba certè quam reVi-
gionisfobus caufa,atquè ob nona quaedam edi£la,qui-
bus nihil commune eft cum veteribns ibis læfæ maier
ftatis crimina complefilentibus,quæ régnante
twdii tertio nobiblbmo Rege , Senatus autboritate
Qjjadcre vtapertius,amp; fignatis (quoddicitur') ta-
bellis agamus : profcrimus vobis,exempli caufa,venc-randumimprimis facerdotem facrx Theologiæ bac-■ calaurcum,CMtbtfrfHm Mitjnw»i;qui Lan/intf in prouin- rnitnpi, ciaCornMfcirf pretiofamin confpefilu domini mortem fortiter paffus eft, quodapud ilium parua quædam in- * uenta effet theca (qualcs font in quibus Catholici pie-tabs ac rebgionis caufa Ägnos Dei geftare folent) ytaniAm vna cum nouiffimi lubilæiindifili ad annum 15 75. egt; i“!’*!«*
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(qui tum prçterierat') exemplari,typis extra Angliam “
excufo. Q^m virnm nulla profeétó vetcrum legum diftiexen^ autboritate, obhuitffmodileuiffimacondemnare po-fUr. tuiftis (quantumuis id imperitx plcbeculx perluade-
\ re cupiatis, externifquc popubs qui calamitatem no-ftramveftramque crudebtatem nondura fatis habent exploratam) fed tantum prxtcxtnrecétis ftatuti, quod^4^^„^2 anno Keginx l\uius dcclmo tertio condidiftis, nimirum ftatuto , boniFTortunifque omnibus exni-tur, 8c perpetuis carceribus addicitur, ft quis rofaria, facras imasLines, Amos Dei (ftc enim vulgo a Ca-thobcis vocantur') in Angliamimportauerif, grauiflt-mumvero pcrduelbonis criraé effc decernituv, ft quis quot;Bullas Pontiftcias ,autvt ipftsediSli verbis vtar, Sert-ftuwit'tqttod, injirumcntum yfiiieliterts Çmetyfti confix ^nAtum exciwtAte S^mAnA in ^n^liAnt defcrAt, tjnictjHid, ’ tdnJew m eifdem coniineAtttr, Quibus fané verbis , per-^uclbonls facile leuiti pcragaus, qu’iyel literas qu^t
-ocr page 20-|ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 AD PERSECVTORES ANGLOS
I' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^cunque tcftimonij aut conimcndationis forte gtaM
''I ritiuulum fcriptas,vcl exemplar aliqiiodalicuius antiqui Patris, ^«;/iM)w-aut noui Teftamenti manu-fcriptü, Roma fecum in r»i)» b^re- Angliam dctulerit : res poft homines (opinor) natos ‘caiMcoquot; inaudita,extcrifque omnib’ plané incredibilis, amp;nbsp;qnat ■ I ftaiuMm. pofteris etiam noftris fabula futura fit, vel potius cxc-plum fanè clariffimum lummæ illius immanitatis,in quam deferta femel Chrifti ccclefia, regnum quodiiis incidcre potcrit.
Nee in huius vnius viri fupplicio conftitiftis,fcd D» Tru- tantuli criminis affinitatem ad alios dcriuaftis, X'oiw». grauiflïmcquc vindicaftis. Inter quos eft quidamvir nobilis peructuftæfamiliæ,qui quod famftum hune facerdotem Mnynum in ædes fuas admififlet (etiamf de thcca amp;nbsp;lubilæo nihil quiequam fciret ) perpetuo carceriadiudicatusetiamnum viuit,fortunisomnibus Tbomdt pcramploquc patrimonio miferè fpoliatus. Haudali-I ^beryra- ter rAoWftf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homo laicus in ius vocatus,tan-
dcmquè publiée necatus eft,ob fidem fuam de priina-tüPontihcis in rebus fpiritualibus, aliifquè religionis artfculis, quos fi quis vel affirmando vel negando vio-lauerit, nouisveftris legibus mortis reus efficitur. ld quod bienniojVt minimùm,priùs geftum eft, quam vo-bisinmentem venit,aut abvllo mortaliumauditaeft hæc recens, qua fomniaftis, cóiurationis ncfcio cuius “ ' aduerfusregnû ac Reginafufpicio. Anno quoquè code vencrandus presbyter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extrema paffus
i yrelfmm eft^quod fraudulcntis iudicum captiofifquè pcrconta-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tionibusco efiet impulfus, vt cam quam ampleólitur
Regina religionem, hæreticam elfe fchifmaticaraque affirmarct. Quod,crimen morte expiandumftatuitur, nullis certe veteribus regni Angliæ vlliuf-vc Chriftia-næprouinciç legibus (quod eft veftrum nimis aper-tum mendacium) fed noua tantum lege vcftra,codc illo anno regni Eli^abethie decimo tertio, condita ac f romulgata. In qua illud conceptis verbis cauctur,
-ocr page 21-PRO CATHOLICIS RESPONJIO. 5
Nequif affirmet turn qua nunc efi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ncquc enim in
aliis dcinceps rcgnaturis vimvllam hoc cdiélum habet ) ffæreticttm Mtfihißnaticitin ejfe,ßtbpneaa^rdutßiMit fcrduellionif^i^ mortù ccrtißunie.
Poft iftos ad iudicem delatus cft,mortemquc animo inuiifto pertulit Ewrardu^ Hunftus, rcccntilhmi cu- Enf^ri/rtf iufdam ftatuti vi, quod nouitftniis rcgni comitijs co-n^n/u«, dem anno prodierat:quo pcrdiiellionis crimen incur- W-irry rcrc dcfinitur, Sc qttu alicwßutdettt vt Catholicain religione awp/cffafttr. Quodqiiidcm Parlameti ftatutumvt violarte vidcretiir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, miris profcâ;ô calumnijs per-
feceriint aduerfarij, ipfius verba pro arbitrio interpre-tantesteùm co cflet ab illis redaötiiSjVt affirmarct Snm-
»iwnPQntißcem ßumeßetn cdußs ^mtndlihm Supertorem^ tdem^ omninb eus i» rebets huiußnedi nunc habere, quod oltrn tn-ytn^liahabuity aut Roma modo habet. Ob quæ verba fummalicet aftutia amp;nbsp;fraude ab illo per vos exprefla, mox accufatus, amp;nbsp;eodem loco ac momento condem-Hatus,paulóque poft crudelirtimc interfcdlus eft. Cuius certè mofs,illiufquè de quo proxime diximus, Nel-foni, facile oftendit quàm fit verax amp;nbsp;fide dignus Li-belli iftius author dum feribit ; isicminem tn ^ngha ob contrariai in religione opintona vexart, dut vllif laß mdiefid- ßribendo tii crimtntbui panißve tnuoluiyneq^ vlltus confcientidin ob con- aduerfarij trdrhtsopiniones vr^eri dut enquire folitdm. Ac deinde, vix vnaaut altera intetieefa pagina,cadem repetit ; Nulld fdbld (inquit) canfcimtia Cdtholicorum inquißtione, vt hdc rdtione in periculum legum crimmdlium mducerentur : itdvt nemo habieniu tncdpttif difirimen, religiontsgrdtid dddubim ßt,quin omnes queimdiu perndtnra leges licuit, vfurd vita liberrimeßuebdntur.
Ad cuius mendacij rcfutationcm,prçter ca quæ di- Gwüi-îmw éfalunt, non immerito etiam producendus eft Suhel- Eateyiu mM Ldceyui vir nobilis ac plane vcncrandus,qui Eboraci non itapridem damnatus atquè occifus eft,quod in- j. genuè fatcreiur obtinuiffe fe a fumnio Pontifies, dit- porter
-ocr page 22-6 AD PERSECVTORES ANGLOS
fiefatiiinem pcnfationcm [ùper impedtmcnto BigAmtie, vt facros ordi' obtcntama iics Icgininè fufcipcret, ciufquè difpenfationis vi ac Pbntifice. aiithoritate, eofdein fc accepiflc, palam agnofceret-Quorum vtiumque, nouis ißis de religione legibus crimen capitale cenfetur. Horum veróalcerum,facro-rum nimirum orditiuin fiifceptionem, Içfæ (fi fuperis placet) Maieftatis crimcu eiTejmirocertèacuminejCX Mtrurnnc«- colligunt aduerfarij, quöd qui in Ecclefia Catholi-Mitairm facns inttiantur,obcdientiæ iuramentum fummo
iüercêdam. prpftent Pótifici,homini extemo,Reginæ gniquè(vt ifti aiunt)liofti.Exquo deducuntj^pquot;^«»* neminem pofle Sacerdotem Heri Romanöritu, qiiiß-muletiampatriæ proditor non fiat. Deum imrnorta-lcm;tantanè nos tam detefiandæ hærcfcos tyrannide oppreflosjorbis terrarum credet aliquando?
Vnà cumifto, gloriofam mortemobijt fœlix Sa-KiiKma»- cerdos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quód fe aliquot homines Eccle-
fiæ Catholicæ reconciliafle fatcrctur. Atquc eadein de caufa parem martyrij coronam, in eadem vrbe po-Tomfimùs. ftea conlecuti hint, 'fsmfiniM,Hdriw, Si ThretiieU»^
l’.arna.
Tbrelkil-JliS.
Martyres.
.jîbfiîuere bfcl ahfilui
prefbiterimullius certè in criminis fufpitionein voca-tj,nifi quod pgnitehtiç facramentum adminiftrauerat; hominefq; ab hçrefi abfolutos Ecclefiæ Catholicæ re-ftltuerann Quqdquidem non modo in Sâcerdotequi hoc munuSexercuerit, verum ctiam in co qui abfolu-crimenUfic bcncficium a Sacerdoce acccpcritjltefçmaiefta-inaießatis. tis eflc crimcn ftatucrunt : tantç nimirum crudelitati prçtexentcs hancmalitiofam calumniam,quod ij qui ad hune modumaCatholico Sacerdoce abfoluuntur,
Reginæ legibus atque obediencia foluci, illius hofti fefe adiungunc ; atquc adeo externam iurifdiéiionem authoritatemquè admittunt,quæ in pœnitentiæ Sacra-' inento feu peccatorum abfolutionc ( vt ifti dicunt) fcxercetur. Atque hçc func magna illa,fcilicet,lcfæ Maieftatis crimina,obquæ cam miiltiis in Anglia Saccr^ döt« Ôei fangui s ftöftfähac ætate ihiniani crudelitatd ” fundh
-ocr page 23-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. 7 fiinditur.
His adde,fiplacct, cclcbres confeflbrcs ac marty-res duos I»Annttn sUie atque loAnnem Bodye ; quorum vterque ciim co effet varijs iudicum interrogationibus 'io.Bod^c. addu6tus, vt fuam de fumma qua fibi vendicat Regina in rebus Ecclcfiafticis poteftate fententiam diccre effet neceffe (licet hoc a quoquam exigi Libelli author impudenter fupra negaucrit) quia fuam vterque de Romani Pontificis in rebus fpintualibus priroatuh-dem vere Catholicèquè confeffus eft,amp; Reginam An-glicanæEccIcfiç caput effc,aut fuprema in rebus fpi-ritualibus gubernandi poteftate prçditam, palam nc-gauit; publico iudicio damnati fucrunt, idqtie etiam (quod in co regno mirum videri debet) bis, fiue dua-bus fcncentijs faélum eft : poftcriori nimirum fenten-tia (vt ex tam noua amp;nbsp;inauditaiudicij rationc conij.ee-re oportet) priorcm corrigcntejquam plane iniquam effe.ncquc fuisipforum legibus confentaneam perfpi-ciebant.
Itaqueiftorum alter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in
cademprouincia,morte mulélatuseft: neutri verbve- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inf-
tus vllumperducllionis crimen vnquam ab aduerfarij.s obieclumfuit. Quod non modo cxillius iudieij, awStis loanUsla^t ac monumentis oftcndcrc facile poffumus, verumctia amp;nbsp;loamii exipforum verbis, totaque Martyrii hiftorta,quana,cx . Proteftantium numero quidam in lucem çdidit gt;ocu-latus rei geftæ teftis. Qivjm rem etiam teftantur multa hominum millia, qui vniuerfam iudieij illius formam no. 1583. martyrumq; in morte conftantiam, fuis ipfi oculis confpexcrunt. Atque vt exempli gratia nonnullaillis ab aduerfario dida ex ilia, quam dixi,hiftoriola typis cxcufaafferam: Confitere crimen de quo condemnAtus es (ait nobilisquidamamp; vnus cxprçcipuisilliusfcclerismi-”quot;^
de mortis tua caußi^populiisßAtcertior. Turafan-lt;äusiilc confeffor loAnnesBodye, cuinfuam ergaRegina in rebus ciuilibusobedientiam ac fidelitatem profef-
A 4
-ocr page 24-8 AD PERSECVTORES ANGLOS fus effet: Scitote (inquit) adefiis, mortemmeh^i^
Regtnttm tn Ecdefiaßtctf cauftfßtpremü ejfe tn ^lM,eccleßte chrtßi c/iptttne?»: nlittdperdwllttnit mmt nul-litnteciHideinperpetriiitt,niß^ftrte Mißitm audire nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M^eb-
CAmßtlMAtienem recitAre,crimen ejjè volunt perdudliontf, Caufa M Fœlicilfimum vero agonis illius focium,Zlt;irf«»f«* tyri] dd“^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufa condemnatum, perduétum ad
i/di/f c?- fupplicij locum amp;nbsp;mortiiam proximum, præcipuiis quidam Cabtinijmt mmifter Bennetus nomine,in hxc Verbaeft allocutus. Nlt;ilt(mifir') B^mAnum Fontißeemit^' dt^num illum SAcerdotem nAtnrAli tute Prittctpi pr^eßrre, fub cbrtßs legitimum ßtprtmHm eß Eccleß^ cApttt, Qu^ omnia, non modo quibus aduerfarij legibus ad hos vi-ros e medio tóllendos vfi fiicrint, quibufque de crimi-nibus condemnauerint,pcrfpicuc déclarât; veriiinctii Pag-i°- illud euidenter in oculis omniurn conftituunt ( quod libclli huius author impudentiflîmê negate eft aufus) vulgo Reginam Angliæ a proteftantibus fuis amp;nbsp;adub-toribus, Stipremttm Ecclefi^icAput AppeÜAri. Sic amp;nbsp;illoruiD concionatorcs quotidie e fuggeftu plcnis buccisde-,clamitat, amp;nbsp;fcriptores in libris Reginse ipfi dedicatis, difertis earn verbis appellant : vt inter alios Brigefms quidam in libris contra DD. Sanderuni amp;nbsp;Stapleto-num, eoque nomine nihil eft vulgatius,nihil apudpo-pulum notius. Cuius tarnen rei âdeo iam pudet cos qui ex illorum numero paulo videri volunt prudentio-Puiet tan~ (id quod cx hoc libello maoifeftum eft) Vt perfua-dém Ecclt- dere hominibus cupiant (exteris prçfcrtim qui rem ^n- monftrofam mirantur,adeoque 8c execrantur) hihilhuiufmodi auta Regina vnquàmvlürpatuni,aut
EcelefiAfin iiouisiftisin Anglia religionis legibus eidem fuiffc (itCApith. conceflum. Q^dquidem adeo fibi vehementer nc-gandum putaucrunt, vt mendacij nos arguere minime dubitent,qùod hoc illis dogma tarn abfurdum obijeia-rag.jo. iiius» Itaenim in hoc Libello habetur:
fulum (principatusnimirum feu prirnatus Ecclefiafti'j ci)
-ocr page 25-T R o C A T H o LI C I s K E 8 P o N s I O« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9
falßßimeaduerfar'if fcribunt dtque affirmât I^eginamno-
firamßbi vßirfare;mendacMmfànè mantßeßum «^'c.
Q^niobrcm,priufquàm progrediamur,pauca de
CO obiter dicenda videntur.Sic crgo fe res habçt.Cùin primoRcginç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anno,primifquê generali-
bus rcgni ComitijSjoninei'n Pontifici Romano au-thoritatçm abrogaflcntProtcftantcs,candcmquè to-
tamvnàcumPrimatusacCapitis titulq non fecusin Rcginam tranffundere voluiflcntjquàm patri olim ip-fius Henrico, fratriquc Edonardo tributiim memine-rantmonnulli Caluini fcriptis permoti (qui- huiufmo-diappellationem in principibus illis abomihabatur) nomen hocPrimatus Capitifquè odiffe cæperunt; omnemquè nauarunt operam, vt nomen aliud, licet idem reuera fignificans, minus tarnen odiolûm,vulgo __ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
vfiirparetur. Decrctumitaquèfaâumeft, I{egtnamßi~^lt;' fremam eßegubcriiatrtcem tamtncaußs ecclefiafltcis rttualibns, quam in ciuilibnt aut temporaltbus: coceptüquc iuramentum huic decrcto confentancum,quod omnibus qui magiftratum aliqucm, fiue ecclcfiafticum fiue ciuilem gcrcrcnt,proponerctur ; quo iuramento fan-étiflimèaffirmandum,amp;religiofc teftificandüomni- q»od'exhT-buseratjhocfcdcRcginæprimatUjConfcientiatefte, beim firmiffunè credcre,quod co ftatuto continebatur. Ne- nbsp;nbsp;nbsp;de ca-
que Sacerdotem vllum, aut qucmuis alium Prælatum i’ß“ Pontificemue externum, poffc aut debere vlla in An-glicanum populum poteftatcm fpiritalem aut eccle-fiafticam habere,prætcr ipfam Rcginam. Hoc autem quia prçcipuû totius fcquuturç difputationis caput amp;nbsp;cardo eft,idco cómodum etit ipfa parlamcnti verba amp;nbsp;iuramenti formam aferibere; quæ itafillabatimfcha-
Omnesillaiurifdi^hones,priuileata,ruberioritates,ct' .
n.- ■ ■ I I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ r Enao.i.otct
fraeminentia fftritualcs ^1, ecclejfaßtcd,qult;e per aiiquam Eu^abc- -foteßatem vei autboritatem ßfiritualem aut eccleßafitcam tbæ.ca.3. ba^lenw exercebantur,vellegittmeexerceri poßtint,advtß~ tandiim (ccleßaßicutn ßatum atque ardinoViitem ^d reform
-ocr page 26-IO ad PERSECVTORES ANGLOS tniindum,ordin(indum,^ corrigendum ecclefinflicos homifiü, omnegenui errores,hgt;trrfis,jchtfinlt;ttlt;t^ttlgt;ufiii,contempt)0, Cr’frauitites, dcincefs maternumauthoritatehuiMPidi’ msnti vnientar (x adiungentur Imper mit diademitti huuu Forma vcro luramenti his verbis defcribitur.
Tcgo.^:BiProrfùi ceflificor declitri in confiientiit ma lunmetimfjßßl^}„ßopremaguberMtricem nbsp;nbsp;tflius I{egni gt;{it-
beitir 1 ill' lt;iliigt;rumoni}ttumfilt;e Mneßictts domintorum ^lisde R.e-ÿonum^nonmmus tn omnibusßtrttuahbus aCijuèeccleßsßi-^ndCapite ctf rebus relcttufis,quùmtemporAlibus‘, nbsp;nbsp;nbsp;quod'nemo exter-
ecelrfi.t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;princeps^erßna^prueUcus,ßxtus, vel potentAtus Aut fillo
Aut lure hibet AliquAm turifdt^lionem, poteßAtem,ßiperiigt;ri-tAtem,prAeminentiAnt, vel AuthoritAtem ecclefiAflicAm aut ßi~ ritUAlem in hoc regno, ideof plinèrenuncto repudio oinnfS forenficAi lurifdibtioneSypoteflAteSyfuperioritAtes AtqueAUtbo'gt; ritAtes.
Hoc eft illud iuranjentum,quod non immeritoco-feientiarum Anglicarum carnificina quçdam appelb-tiir, nc ipfis quidem Proteftantibus (fi qui inter ipfos rcligioliorcs fint) illudapprobantibus, aut vcrameflc credentibus; Catholicis verb omnibus,vt in huiiisRc-ginæ patre Hennco viro laico, ac fratre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pue-
ro,pcrquàm abfurdura atque ridiculum femper eft vi-fum,itanunc inipfaRegina,cumfœminafit, res effc monftrofiffima videtur,viaque planilfima, quahærcfi-bus omnibus,atqueadco Paganorum Turcarumque infidelitati, imo ctiam Atheifmo aditus longe facilli-mus in regnum quodcüque patcat, fi qua forte huiul-modi perfidia ( quod accidere nondifficulterprohu-manæ naturç imbecillitate poteft) contaminatusali-quisPrinccpsfiicrit:ciimomnis religio, cultus, fides ab ipfius Iblo nutu atque imperio pendeat. Id quod omnescerte Chriftiani orbispopuli,noftrohoc tara milerabili cxemplo edo61:i,ferio cogitare,amp; fccum ic-curatiffime perpcndcre debent. Pro qua peftc aucr-tcnda,tot fratres noftri,Catholicæ Ecclcfig fill j,fiiu(n libentcr
-ocr page 27-PRO C ATHOU CI s RESPONSIO. Il libenterfanguinem fùdcrunt.
Ac in pnmis quidcm illis regni Reginæquè comi-lijs, de quibus dixi, facile aflcntior abfurdum hünc li- bxreticorä tiilumdePriiuatuac fupremo ecclefiæreaimine, vei non cogitâti Rcginæ,vel non petcnti fuiffe obtrufum abijsquioccafioncs mutationum qiiçrebant, nec ha-bebant tamcn modum vcl prçtextuni quo leges nouas de religione condercnt,nifi priùsomneinauthoritatê ecclcfiafticam ad Regina vnamtrafferrét. Quodciirn facere ftatuiflentjlaboratumeft (vt dixi) de vocabulo quo hæc fumma poteftas dcfignaretur. Ac primùra quidem non placuit aliquibus Supremi Capitn nuncu-patio, qua tamcn vh funt Henricus Si. EdouArdtcs reges, Mcmincrant cnim quàm vehementer inillud in-uehebatur communis corumomniü præceptor Iolt;tn-‘ nés Citlutntss. Qui tuntepere extulerunt Çinquit illc) Henri Cal. in cumregem^'n^lii(,certèfuerunt hemmes inc9»fidera[i',dede- Amos.ca. runt enimidi fummam rerunt omnium feteflatem, nbsp;nbsp;hocme v.Y.13.
fimpergrtuiter vulnerictut. Erant entm blaßihenii ejuumvo-cmnt eum SVMMVM CAPVT ECCLESIAE SVB CHRlsTo;amp; poftea Sitcrilegiu vocat ç fttafies vedtcet fibtÇummuiudiciututH doHrtna^ t toto jjnriiuAt regimine^ Hûc itaqî fcopulû Summi capitts nolhi eo téporc,cautè declinarüt; fed ita, vt ftupiàd in alium magis pernicio fumincurrerent. Tribuerût enimhuicReginæ,
gubermttricù df^ellitionem t» j^iritunlibus, tanquàm prioris tituli modciationcm quandam, fed ineptilTi-niè.Nam fi verum fateri Yolumus,cademcft vtriufque appellationis vis atque notiojaut fi eft difcrimen,in eo pofitüeft ,quôd poftcrior priore multo fit abfurdior. Rex enimjccclefiæ quæ in fuo eft regno, fupremû quidem caput, modo quodam loquendi, etfi improprio, vocari potcft; quôd fuprcmus fit dominus reékorquc fubditorum omnium, non laicorum modo, verùmetia ecclefiafticorüm;cùm Vtrique iuftis illius legibus cit Uilibus fcdulo obtcmperare debcant.
-ocr page 28-14 AD PERSECVTORES ANGLOS
Vcrùm cùm in nouo ifto ediélo, tam difertis add^ tut verbis, Rtgmitn)- effefiUmß^'fremitm^iibernittricem, in cMßi emnth»'S,titmJ^irittihhns nbsp;nbsp;nbsp;EccTeßAß’ici{,quAm tent'
Jmphim foralibas : ïl[üdqnèipræteica.lt;iecerantur, emaemfenitns h^reticorii turißdi^lionem, om^iA^riutlegia, omnes ilemijue eccleßaßtc^ praeminenttM ä,cfopern)riUtes,qiiiti vllus vnqnam eccleßitß^’ ^nbema^t nbsp;nbsp;mAgißritus vdpontifex exercnit aki exercerepoteß, i
te: Ab- ntAnoPontificedblAtMeße Çcuieas taméChriftusamplif-f»riia quj! fimc amp;nbsp;ciimulatilîimè tradidit) atqueregnt^n^htco-ferjuitntur. fonievn'itit(,AttjneAdiU’ndiis-,\\oc'piQ£lt;tamp;io nullam pror-fus excufationcm admittit, nec veram aliquàm aut vc-rifimileminterpretationem habere poteft. Regem fi-quidem omnino cum Sacerdote confundic,nec vllum inter Ecclefiæ Ratura ciuilemquè remp. difcrimcn re-linquit, pareraPrincipi Rue Ethnico Rue Chriftiano, poteRateni tribuit, quoad EcclcRam, Spiritaltbin tncAttßs, gubernâdara : vnara EcclcRæ partem diuerfis inprouincijsconflitutam,ab altero prorius feparat,amp; indcpendcntcm(vt italoquar)eRicit,pro varia regno-rum in orbe Chriftiano diuiRonc:cos omnes quicxtra cuiufque rcgni limites nati funt, etiam quôd ad eccle-Ramilhus regni attinct,cxternos facit amp;nbsp;alienosjalia-que* fexccnta longe abfurdifRma,cx impuro hoc fonte promanant, quæ breuitatis caufa præterco.
Iftud tarnen vnum hoc loco non eft omittendum, Mairniu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plerofque in Anglia memoria tcnerc fcio, eode
firùpulus, ^*^”0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hçc Reginæ tributa eft authGritas,exa-
An KefnA (Rumquè ab omnibus iuRurandum ad eandem confir-CO- inandam: nonnulli magnis confcientiæ ftimulis agita-^SMTAm^ *■* ’ peviculo liberarent, grauem hanc iuramcnti «lt;/OTiîwgt;4-attulerc, quod, R dccreri illius repoßit. ac iuramcnti verba accuratiùs expendcrentur, etiam Cöncionandi amp;c facramcnta adminiftrandi poteftatem, Reginæ tribuere videreturtquod fe iuramento confir-mare nullo modo pofle aiebant. Qi^ res in caufafuit, vt non ica multo poft(proxima nimirum cleri per Re,
-ocr page 29-TKO CATHOlICIS RESÎONSIO, IJ ginxvicariosvifitatione) intcrprctatio quçdam prio-risdecreti tipis cxcufa, rcgali authoritatc pfodicrit, in qua illud inprimis teftatum cffe omnib’ Regina cu-piebat,nihil fe huiufmodi meditari : nequè hanc pote-ftatcm concionandi amp;nbsp;facramcnta adminiftrandi in ea quam fibi ipfa vendicabat ccclcfiaftica iurifditäione, omnino contineri, nihilque fc aliud hoc iuramento ail'umere,quam quod patri fuo fucrat conceffum,amp; lupre/ni eiclefta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cafitif nomine comprehen-
fum.Ex quo illud perfpicuum euadit, vel ipfis teftibus, uene hmê nihil nos falfumcomminifcij nihil quo populo impo-namus,confingere;(quod tarnen adeo vehementer li-belli huius author cótendit) cùmReginam Sufremufn tis fu/vim» tcclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;citfut 8c vocari dicimus , Si haberi: fcclcjid/iif«
quanquàmqui deinceps fequutifunt hæretici, quod rem effe longe ablurdiorem ac magis perniciofam ccr-quot;^'quot;y„j_ -nantjquam nefariæilliuslegis primi conditores (pro-phani nimirum homines, cupiditate cæci, ac pleriquc omnes indoéhi) intelligctiaaffequi poterant: remto-tamnunc obfcurarc, negarc, atqtie ex animis hominü
mcmoriaquè delcrc conantur.
Huius igitur abfurdiffimi dogmatis ac portentofi . paradoxi refellendi caufa, vtfub Henrico oélauo cc-leberrimus illc S^cffenfis epifcopus,ac Thtmlt;isMtrw,3.- Martyres, lijquè quamplurimi ; itanunc fob eius filia, duoifti e»wmg»e quos proximc commemoraui martyres,alijquè non’quot;*^*' paucijlæticonftantcfquè vitam pröfudêrêquot;: idcoquè vcrumeftcos non ob perducllionem aut læfamMaic-ftatem, led ob 1'olam ndem, Si meram rcligionis Catholics profeffionem occubuiffe.
Atqucvthunc locum decaufis intcrfeélorum all-quado cócludamusjmcminerit (quxfo)aduerfarii,in- Cariems nocentiffimi illius opificis Carten, quem nuper ob ex- -Man^r, eufum DfjcLjywafeCatholicumlibrüjè medio fuftulc- ^‘”’‘1''quot;’^ runtïin quo tamenlibro nee verbum vnum aduerfarii, quodregniftatum atcingerct,inucnirc potuerüt. Crb «cHm.
-ocr page 30-I4 ÀÛ PER S EC VT OR ES ANClÖ? minis verb loco, illud, homines crudcliffimi arripus-tunt, quod eius libri author fcripferat Catholicainrc-ligionemdc hærefi aliquando triumphaturarn,amp;piaw Judith, Holofcrntf caput præcifuram. Et quanquàm hoc nulla æqiûtate ad Reginam referri potcrat, vt omnibus clt manifeftum:tamcn ifti, fceleratæ confcicn-tiæ ftimulis agitati,amp; vel fuamfvti dicitur) vmbra iM-tuentes,i!lud de Regina dici volucrunt.
Quoniam veto hue vfque orationis curf^ delati fu-mus vt de calumnijs loquamurjmonet locus, vt de iffl-manidimis illis tormcntis,quibusCatholicos homh ncs frequenter fubijeiunt, pauca dicam : quo quidem fupplicij genere in neminem fe aduerfarij foliuscaufa religion!sanimaducrtcre,exterisperfuadere honiini-
Töl-iö.
bus conantur. Exempli gratia,inquiunt illi ad calcem Libclli fuijNew»finequ^eßioni fibteÛitsjnterrt^iitur,tiM^ Ca-de Mijfa aut de TranßihßaHttatiiine, alijßq^ fimiwusßenfM} perinde ac fi iftud fatisefletad eos hacaccufationedc tormenia Catholicis ob Catholicam fidé cxcarnificatis liberan-»iquirant. dos. Quafi verb ad Catholicam fide ca fola pertineät, quæ in intelligentiapotiflimumac theoriaconfiftunR
cùm ad religioncm non minus il la quoqiic pertiiieant, quæ adeo crudeliter tormcntis cxquiritis; vbi nimirö? quibus in ædib’? quo die, quaque bora,rem facram vd facimus vel adimus?quot homines Ecclefiæ reftitui-mus? quid in Confcflioneapænitentibus audiuimiis? quinam acl noftros concioncs acccdere folcnt? qui nä, Catholicos aut Saccrdotes hofpi tio excipiunt, aut vl-lum illisauxilium præftât? quinam illi funt qui liberos autpupillosfuæcuræ creditoiinSoctetateautJfw/-fiArifs tranfmarinis habcnt?vbi libri Catholici,amp; a quibus imprimantur ? ad quos, aut per quos in Angliain dcferantur ? Quæ omnia amp;nbsp;fingula cùm non nifi peffi-mo animo, ad Catholicæ fidei dctrimctum longe maximum, fummamq; perniciem Sacerdotum Deialio-rumquc hominum ianocentilTunorum poftulentur: ÔC, cos?
-ocr page 31-P R o C A T H o LI CI s R E s P o N s I o. 1$ amp;nbsp;contra diuinumamp; contra naturæ iuscft, vt quis ca patefaciat, idcoque nec talc quippiam cuulgâdum eft, ctiamfi maximus in orbe terrarum Rex aut Monarcha prçciperetjCo quod Deo obcdirc oportet potins qua liomini. Huiufeemodi tarnen fuerc liifquè fimilia,quse vt ex illo fanéliflîmo Cófefforc Brianto elicerent,prç-ter alia tormenta,fub illius etiam vngucs peracutas acusfingularicrudelitate infixcrunt,alijfqtieaccrbif- Martyr fimisdoloribus varie excruciarût; adeo vt fameatque tiiiir.i-va-inedia per duos dies afflixerint : quæifti omnia obfti-nationi amp;nbsp;pcrtinaciæ attribuut, nos veto quia propter Chrifticaufamtolcrata ffimus,gloriofam conftatiam amp;nbsp;heroicam animi inuióti magnitudinem appcllam’. Et ad alia huius omnino generis amp;nbsp;conditionis inue-fliganda, bcatos Martyres Camfunum , sherttinum, Cafttatmt. aliofque plurimos , cidem carnificinæ ftibiecerunt. AtqueaJwrw»« nominatim poftulatum eft,vbi ni-mirum Perfin-ius amp;c Campiantts Societatis Icfu Prac-fbytcri latcrent; amp;nbsp;an Miflæ facrificium in cubiculo domini cuiufdam Rofcarocke eelebraflet, quatumque ab illo pecunia; in elecmofynam accepiflet? Qi^ verb tormentanon paflus eft optimus ille doétiflîmufquè Sacerdos Ttntfinitts, vt illud vnum ex illius ore expri- Tamfrrûiu. incrctis, in quern vfum altaria quçdam portatiliaapud fe feruarct,amp; quibus in locis,his vti ftatuiflet ? Carter»s Cartmi, verb,de cuius martyrio fupra diximus, idco tortus cru-deliffimefuit,qubdfateri nollct quibus nobilibus,vcl viris, velfœminis, libellosquofdam Catholicos apud feinuentos de rebus fpiritualibus, dare conftituiflet. Atquè hæc arbitror abundè fufficere, vt falfiffimum effeoinncs i.ntelligaut,quod fingulari impudcntia,ad-uerfarius ifte afleuerat : Nemtncm mfiperdueUionis de ert-mne, t^uaißtent hailen-ttifuiffè frbiefÏnm,
Quod fi quis pluraadhuc teftimonia in hoc nego-tio rcquirat,hîec quæ fequuntur alterius Sacerdotis jnnocentiflîmiquè martyris zhcmit Cettnmu verba.
-ocr page 32-is AD PERSECVT0RE9 ANGtOÏ.
qiiæpro tribunaliprotulit audientibus vniucrfis,refn totam illnftrabunt, amp;nbsp;teterrimæ huius hærefeos bar-’ barienioftendcnt,quænonnifiluculcntis mcndacijs amp;infignicrudclitatetuerife patcft. Sic ergo ille præ-cóttMti crudeliffiinarum quæftionum præfides atquc Martyrii magiftros magna cum animi conftantia cft alloquii-fcrba de tus. j^«)'(inquit)rf«fr4ficrettrumtnqutfitsresytmnineenim examine Jiire ex me velutßtijeiuai mßi a Cofeßarto fœnttentiA ejfetßn ^cntt pfccatii tntunEla.. ^tquè vt meam ipfi imheciUitittemitmtnt ingenue fatear,qnidem mihi Dew.condenefne tM horrenda fuhtrem tlt;irmenta,eiieod res erat.planè vebif expifi-Kertam ctam me vrgere detncepsper^eretif,vt ff etiampece^lti meaobquit tfla mihi fœnUenttÀ lgt;erafendae^et,viilgt;^trdtne recenfire: reßondtimea mefeccata nullt ntfiDeo ac Confefirit deteEluntm.Qjm vos reßonßone ad tramprsuoeati, intredibtle dtEiu eß,quam me crudeliter torqueri luferttu, eademßepe utter cruciatus interrogatites. E^o verö quod a me petebaturf/t'-barumejfeatquè ab omni humanstate alienum affirmaufnec me,etsamß vita ipfam cructatibus eriperetis, ad sßa quicquàtif reßonfurum. Hæcvirfanélus protribunali loquebatur præfcntibus aduerfariis, quos ciim non parum puderet ogt;Zlt;,lt;a«lt; tantaeimmanitatisjvnus ex omnibus Odoænus Hop-op omet. caftri Londinéfis præfeôtus, qui etiam cruciati-bus præeflc folet, vir frontis pcrfrîlt;âæ, negate omnia magno fupercilio aggrcfrus cft. Cui Martyr. Datant ■DoltarDa-vera eße negos, qua narro 1'Ecce tibs praßntes dolorem Dam-monitu. nbsp;nbsp;monium relsquofque*commißdrios, qui,cùm^ torquerer,aßabat:
quorum ego cotsfäentiamteßem appello, Deumf ipßmteßorf veraeßequa dico.Qp^ diéto,compellabat etiam in teftb monium equitem quenda auratum,qui aftabat, Gcor-giuni CatçumfHoptono ncquitia parem, vcl etiä Caratu. pcriorem)qui 8c ipfc interfuerat quæftioni habitç, horum nonnulla interrogabat, amp;nbsp;alia huiufeemodi vi-dcbatafandlis dei martyribus per tormentaexquiri, quç ad fidem amp;nbsp;facrametum Confeftionis pertinent, nuUa fada de criniinibus pcrduellionis mentione.
lain
-ocr page 33-PRO CATHOIICIS RESPONSIO. 17
lam vcro quod ad fuinmam illam Icnicatem attinct Hlt;r«iforS miramque (fi dijs placçt) clcmcnciam,qua in tormen- frutó»« tis inferedis, Rcginæ miniftros fcmper fuifl'e vfos, fcri- CatboU-ptor iftc pcrfuadcre conaturiea quanta fuerit, fupradi-âi Dei Martyres aliiquc nonnulli magno fuo dolore atquè cruciatu fenferunt. Nouit etiam fummus illc rc-rum omnium arbiter, qucm latere nihil poteft (amp; qui aliquando rependet) fumma vos fempcr feucritatc extremaque acerbitate erga nos inhunc vfquc diem vtifolitos. Et quod etiam grauiusefl: amp;nbsp;iniquius,qua’-flioncs VOS grauifsimas non raro cxercuiffc, nullo vcl probabili alicuius criminis fufpitione adduétoSjfed tantum odio amp;nbsp;improba Catholicos yexandi libidine-Dicitc cnimingenue,quidfufpitionis vobis dederat ille iunior sherwoduts' quatnam criminum figna in co deprehenderatis ,vttantis cum cruciatibus conficcrc-tis? Hie enim primus noftra ( quodfeiam) memoria, pro religione lanienam veftram eft paftus, atquè co quidem temporc, quo nondum de noua bac qua nunc nngitis coniurationc,vclper fomnium quifquàmco-gitauerat. Ipfoscgo vos indices facio,an altarc (vtvo-caiit) portatile, ob quöd iam dixiifius Temfonittm uiffime fiiiffe tortum, argumentum fatis magnum amp;nbsp;euidens effc debucrit ad homines tamclcmetcs atquè Kumanos,quam vofmetipG vos prædicatis, ita permo-uendos, vt in virum inprimis vcncrandum, neque vn-quamdealiquo grauiori crimine (ftreligionis atquè confeientiæ caufam excipias^ful'pcétum, tam immani-
r ■ nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarmetcrit.-
tcrlçuirctis? Aniacrarum prccum aclpirnanummc-ditationum libri,eorumve imprcfiio ac diftributio, in Vila rcétè inftituta republica, iuftam quæftionis habc-dæ caufam præbere poffit? An veftra: illc tarn Cepe co-memoratæinterrogationes,fatis in fe pondcris mo-mentiquè habeant,ad homines(ni moxrefpondeant) cculeofubijciendos ? Proferte verb ft poteftis,aliqu'id tandem, tanta in nos crudclitatc dignum; amp;nbsp;(cum hoc
B
-ocr page 34-l8 AD PÉASÉCVTORÊS ANGLOS
vnumvosagcrc tantoperè Libelli author contcndat, vcl vnius faltcm facinoris contra Remp, concepti confcBloncnijtot quæftionibtts teterrimis expreffanij orbi Chriftiano afpiciendam prodücite.
At nihil ert huiufmodi; nihil cnim erat profcótó,nihil prorfus eratinpijs illis ac rcligiofis innocentiflt-
Politici morumhominumpc(âôribus,prætcr innocentiç, pic-^nt^li fer- t2tis,2C religionis Itudium: quod folùm ( vt verè dicâ) fequuittur tamatrocibus fupplicijs in ferùîs Chrifli vindicatis, 'lic’a°reli* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vatiniano profcquimini. Etenim,H
licet relt-
fdonem nm vcftris prophanis legibus vel in re minima patere vo-curent. luificnt, Si ad fchifmaticas illas proces veftras vel femel vobifcum coirc (quodilli mcrito deteftabantur):
nunquam, nunquam illis quæftioncs atq; tormenta carnifices veftri admouiffent. Ex quo ncmini non perfpieuum cuadit, omnem hanc crudelitatcm, folius caufa religionis in nos fuifTc excrcitam : non quidem quod VOS vllacuiüfquàm religionis magnopere cura teneat, cuius omnem iam fere cogitationcm pkriq; ableciftisrfcd quod non pauci veftrum fint,qui vniner-fum fiiarum rcrum ftatum acfcelicitatem (rapinisni-miriim Si aliorum fpolijs collcótam) ab hac trlmcftri religionc pendcrc cxiftiment,
Sed vt paululûm adhuc vlterîùs in acerbitatc vcflra CanifîMuu perftringéda progrediamur; quæ vos fiifpiciones adeo t««(« quod vehementes impulerunt, vt de Hy btrnlcis rebus tam 4oä:iffimum virum Campiäliiim examina-o occidere rctis,licq; cum illo agcrctis quali de cçde Miximet per-yellet Ma- petranda cogitaflet (ficeiiirh Oediptis ifte ænigmati-ximam. loquitur) cùm vniuerfa Angliafeiat hanc fuifle ini-quiffimam amp;nbsp;falfiffimamcalumniam? An non perfppe teterrimum carcerem, perfæpe tormenta eftis minati, atqueinterdum Catholicos adiplüm carnificini locö adduxiftisjnecadduxiftismodo, verum-ctiam incqilu-leoextendiftis(quos tarnen eo tempore non cratähb mus torquere ) tatiim vt pænarum metu vcl fidcin Ca-tholi«
-ocr page 35-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. I9 tholicamabiurarcnt ; vcl vbi MilTarn audiflent,vobis cnunciarcnt ; velalia huiuimodi quæfcirecupiebatis, cxponerciK? Q^tics inediaamp; tecerrimi carcerisfæ-tore feliciffimiim adolcfcentcm ac fbrtiflimuni Dei Confeflbrçm loanncm Hartum afflixiftis? quotidicq; Torf»«« . adhuc affligitis,non alia certe de caufa, præfcrtim iam cum veftris legibus ad mortem fit damnatus, quàm quod Catholicam fidem intrépide tucatur aduerfus fraudes amp;nbsp;ineptias Raynoldi cuiufdS. Miniftri Caluk niani,quocû Dei hominem de rebus contiouerfis con-ferre voluiftis.
Quanàm verb alia de caufa tarn dira amp;nbsp;inhumana nupcr eftis comminati Osburno Sacerdoti, in Mifl'a eelebranda deprehenfojnifi vtfc rem facramperegit-fefatcretur coram ccleberrimis illis vereq; nobilibus ConfefToribus Barone Hauxeo Sc Thoma Treßamo équité auratOjquoseademdccaufajiniquiffimèpænapecu- xem. niarianiuléiaftis? amp;nbsp;quod longe adhuc intolerabilius H.TreifA-cftjiionneequulei veitri tcrrorcm,plcrumtp homini-bus incutitiSjVt pro veftro arbitrio craffa affirment mendacia, ad virosnobiles prxfcrtim, licetinnocen-tiffimos accufandos? Atquc' hoc publico etiam fcripto teftatus eft nupcr ex veftris verbi miniftris,quidam loanntsHicolatts^cviiüi infirmitacc Sc uequitiaadfangui* i» SfiflaU nolentam hanc tragædiam abufi eftis. Faflus eftenim ioa»,»«wife coaélum ab Odoeno illo Hoftono, turris Londinenfis prgfeélo, quem fupra nominailimus, idq; propofito ‘^eußt ante oculos equuleo, vt viros aliquot nobiles ab odoe- »«»«a 58t »9 nominatim præfcriptos,lçfæ Maieftatis infimularct Fol.io. quosipfe nede facie quidem noucrat, needealiqua corumoffenfaquicquamfciucrat. Sed tarnen(vtifcri-bit ) obtemperandum fuit, odoeni mandato,licet pcr-iniquo; vt fic ipfe,cruciatus Sc tormenta euaderet. Nihil hicdiccmus de miferabili ftatu in quem multi con-ieóli funt ex intolerandis ærumnis amp;nbsp;molcftiis vnicu-
lofum, compedum, fætoris atquc inediæ : ncq; dc rc-B z
-ocr page 36-20 AD VKR SÏCVTORÉS ANÔL0S
clnifioflio- ccnti morte chnfiophott VTatfini viri pij amp;nbsp;prudeil-j r»5 Wat- tis 5 amp;nbsp;alioruin Catholicorum laicorum vtriufq; fexus fams ac ahj plus minils Viginti : qui cum in Eboraccnfi carcere ob ora/fr yt- reijgioncm iuclufi clfent,ac propter fitum, pçdorcm, angi'ftiasj amp;læthalemcarceristabem infummovitx call. anno, dilcriminc vcrfarcntur : nullis precibus(quæ Proteftâ-ï tium eft fumma lenitas atq; clcmétia, a Libelli authorc tam mirificè prçdicata)impetrare potucrunt,vt ad imminentem ceruicibus mortem auertcndamjaérepaulô liberiore fruerentur, ni priùs (quod illi morte ipfa peius odorant) hæreticas illorum condones precefquc adirent. Neq; commemorate hoc loco libet(quodtarnen non diligenti modo obferuatione, vcrùmctiatn fumma omnium vcrc Chriftianorum commiferationc Harttici digniffimum eft)vctcri vos Paganorum more Domint-fooanorum potiffimiim feftofq; dies foléniorcs eligere, in qui-crùdiUtate bus crudelitatem veftram in Catholicos exerccatis: il-«wdnzw. lis enim prçcipuè diebus equuleos amp;nbsp;tormenta adhi-betis.Aliudq; adhuc genus immanitatii hoc ipfomul-tô crudelitisin more habetis,hoccft,vtquosc0demin carccre habetis captiuos,ad tormentorum locum de induftria adducatis,dum cçteri torqucntur,vt miferan-„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dos chariffimorum fratrum eiulatus audiant : imo iam
recens tortos ad aliorumin carccre Catholicorum fe-neftras , amp;c vcftibula dcponcrc foletis, vt miferabi-les corum gemitus fufpiriaquè dum audiunt, de fui inreligione conftantiaaliquid remittant. Quamqui-dem feritatem plulqaàm barbaricam,non attribiicrem fane fupremis Magiftratibus,multô veto minus Regi-næ,qu3e femper ifta non intelligit : fed inferioribus iu-ftitiç vel poti’ iniquitatis vcftræ adminiftris, quos nc-fariæ amp;facrilegæ in Sacerdotes Dei aliofq; virosin-nocentiffimos crudelitatis crimincjncmo poteritli-
Camflanus berate.
o Briatut Q^d autem Libelli author Ctim^ianum amp;nbsp;Brittntiim ktîraclari quædam illoium prcclaræ clemcntiæ, amp;nbsp;in tor-quendo
-ocr page 37-Pro CATHOLIGIS RESPONSIO. 21
qucndo lenitatis, exempla protulerit: æquum ego le- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!
dorem, vehementer rogo , vt latinam Brianti ipfius hac de re epiftolam legac,vbi videbit,quid paflus fit il- rfe fsrfe-Ic vir fandus,amp; quibus de caufis. Pf Camptana illud co- quntione cedo, co tempore quo (pottprimam lanicnam) cum liçreticorum miniftris in Turre Londinenfi dilputa-iiit, non ita penitiis manuum vfu fuifle priuatum,quin, l^cct ægrc quidem, aliquo tarnen modo iuum fcribere nomen potuerit. Poftea verb quàm iterum iam ac ter-tio tortus fuiflet,adco certe omni manùum vfu,amp; rcli- Mmétif. quorum fere membrorum cariiit, vt ne cyathum quide leuiflimum ori admouere, aut etiam pro tribunali, velamen de manibus (quo ad vulncra tegendavtebatur) detraherevaluerit. Poftremovero tortus,ad multos dies vfu fenfuq; fuorum mebrorum omnino priuatus eft. vndc cuftodi carceris num grauem aliquem manuum dolorem fcntirct,quæréti.^minimè veró(inquic) nam ne ipfas quidem manus fentio.
Ac multa quidem alia huiufmodi ac fottaffe grauio-ra.Saccrdoti Dei Pajz/o, aliifq; quamplurimis inflida tormenta,facile effet hoc loco rçcenfcrç : verum hæc fatismultaarbitrer, ad impudentiffima Libclli iftius mendaciaplenc confutanda,orbiq; Chriftiano teftifi-candum,quotquantafq; pcvfecutiones,quam graues xrumnas ac calamitatcs,Catholici fratres uoftri Sc fu-perioribus annis religionis caufa perpeffi ffierunt,amp; inhuncvfq;diempatiantur. Quxnos quidem omnia, quia cum aliquo gentis noftræ dedccore coniunda cf-fe vidétur,libentiffimc profcdotaccremus; nifi iuftif-fimæ defenfionis neccffita$,loqui omnino cogercf.iu-berptq; ctiam nos Chriftiana chatitas, nationes alias Principefq; omnes Chriftianosmonere(quiadhuc ca-tholica fide ac religionc,quæq; in illa fo,lacft,vera có- «il Princi ffientiælibertate foeliciter diuino munere ac benigni-Ute fruuntur ) vt noftræ tantæ calamicatis acmiferiæ Jfant cxcmplo fapiantjuec pcftiferæ huic fedæ vllum in fuas b^retiew.
ß 3
-ocr page 38-IZ AD PERSECVTORES ANGLOS rcfpublicas aditum patere finanr. quæ principio calli-dèjfiéta quadam libertatis pollicitacione, aurcs homi-Dumanimofq; dcinulcct:at vbi femel vires ccperit(ca-ptt aiitcm facile,ni mature ac fortitcrprincipijs Magi-ftratus refiftant) omnia in feritatem quandam plane barbaram amp;nbsp;beluinam conuertit ; tantumq; Ecclefiæ Catholicç odium, fuorum fequacium pcótoribus infe-rit, vt veram hanc amp;nbsp;vnicam Chriftianorum omnium matrem, ipfisetiam Paganis virulctiùs perfequantur: oinncs deniq; leges a fummis Pótificibus, pijfq; ptiii' cipibus Chriftianis aduerfushæreticorfi rabiem, alio-rumq; perditorum hominum improbitatemfanâiflt-mè olim latas,ad innocétiflïmorum hominum, quibus illæ leges auxilio effe folebat, fpoliationem,excidium, certamq; pcrniciem,fumma iniquitate dctorqucant.
Atq; hæc cùm iam fit patriæ noRræ charilfimæ ca-lamitas, nec vlla nobis alia fuppetant Humana auxilia, quibus cam fœlicitatipriftinæ reftituamus,amp; cumea, fcreniffimamPrincipem noftrâ,totamq; adeo Nobi-litaté (vtramq; profeâ:ô,fi hærefim tollas, naturæ bo-nitate fingulari prçditam)innumerofq; alios,quieo morbo in Anglia miferrimè perçût : nunquàm ceffabi-m’diuinâ Maieftatem, precibus, lachrymis,adeoq; fanguîne noftrofolicitarc,donec tandem aliquâdo mi-fereaturnoftri,atq; ipforumetiam, qui nûc crudcliter nos perfequuntur. Noneritprofeôtô,nôeritdiuturna calamitas noftra; breuiq; vmbratilis hæc illorumfeli-citas finemaccipiet, amp;nbsp;fuam pars vtraq; fententiam iuftifiîmam audict:vbi faôlaomnium,fumma çquitatc iudicabuntur ; Stdhunt^iußnnmagna confiitntutiiduerÇtts eos ijutfiangußiattertintAnterc2,c[u63.d oîa quæ de nobis aduerfarij quotidiè côminifcûtur,innocétiç noftrç co-fcictia,amp; iucûdailliusdieicxpcôlationefreti, cçptum * hoc Dei opus, ad noftra patripq; faluté jgt;erinfamiaamp; . lgt;onafama,vt Apoftol’ iubet, perq; oés miferias ac çrû-nas qb’ mortaliû vita obnoxia cft,fcdulô jpfequemur. ramnt
-ocr page 39-C A P V T. II,
C multos quidcm velnulla lege conuiäos mortem pcrtuliffe.vcl oouis tantummodólcgibuSjquj-bus perducllionis nomen fidei Catholicæac r.eligioni tribuitur.
fati^opinor clare pcrfpic.ueq; de-ob veteralçefç Maieftatis crimina adtr.ibunaliatratäi funtjauthoritate (vt iflj fimulaut)cuiufdallatuti.quod atuioyiceÇmociuuKo tcrtijfmSlû eft, ^liquid ompinó çontfa.iil.lud,eommiferi,nt.
moiiftrauirnus.IIliid dcii,içe,ps di-fputädura çttjpwm illi .etiam qui
Enumerâtur in co ftçitqto ijiwlta quç],çfæ Maieftatis crimina,céfentur;cxquibus i,V.i,id primû atq; p,ræcipuû •cftjî; ^uis m Principta necie'coßirauerLt,au.t copias ^dnerßiM tl-lumcojlegertt^d^^faÛo abquo apertß comprohatteßt. De qua CQufpirationc bonus i lie pater.Câpianuscæteriq; eius focibSacerdotes atq; catholici Tratresjfuqimo.cûto-tills Qtbis C.hriftianiftuporc atq; admiraûone aceufa-.tifucrunt. lllud enim præcipuè vxgcbatur,cosRomæ acRbemisjannohuius Rcginæ 2i°.amp; die Martij vlti-*'”*”
I^TP-’O
B 4
-ocr page 40-14 ad PERSECVTORES ANGLOS
Prffr« Ca- NiOjRcginæncccm,flatuscuerfioncm,regniq;vafti-fiani alio- tatcm clam iutcr fc conflituiflefloci,temporis,perfo-naruinq; circumflantiæ , quo probabilior accufatio gt;nbsp;accafa- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quæ quidem calumnia adeoiaffl
omnium Anglorum oculis patçt,ctiamhæreticornin, qui vel mediocri funt iudicio præditi, vt ad fcelus tam cxecrandum amp;nbsp;deteflabilc quauis rationc coloran-dum, qua fronte pauló antcpopularibusfuis,eadeni planéfampfum huncLibclIumtalibus incredibilibus mcndacijs refertum,nunc exteris hpminibus legédum ediderint; nee dillïmiliomninoeucntu. HoceniraLi-bello benigniflimus Deus fuorum Saóiorum noflræq» innocentiæ potentifîîmus aflertor atq; vindcx,ipfos calumniatores mirificé detexit, fuorumq; Martyriim caufamfatis fupcrq; probauit ; quod ex ijs quæpaulo pofl dicfuri fumus planius cuadet.
Ciimexnoflratibus illiqui Proteftantium rcligio-iimulant, reuera autem funt meré Pelitm, hoe cft omnisprorfusreligionisexpertes, Catholicarcligio-nem contra fuam infinitam curam, He fingularcm dili-gentiam,amp; viginti annorü confilia Sc molitiones(quo temporis fpatio totam maiorum noflrorum fidem ex-tinguerepenitusamp;dclere opinabantur) multorumin animis cfficaciter reflorefcere vidèrent,eamqjnobi-lüflmis quibufq; atq; optimis regni proccribus magis indies magifqué probari; ncq; fuas nouas,crudcles, fanguinarias leges profupremo Reginæ in rebus fpi-tirualibus principatu, latas contra Romani Pontificis primatum,amp; facerdotum in pænitentibus abfoluendis Qr poteftatem, atq; adco contra omnes qui vel Miffe fa-^*^‘/^'?'**^crificiointercflrent, vel Agnos Dei (vtvocant) aliaq; fff huiufmodi n^ræ^ocictatis amp;nbsp;communionis cum veter! ac caxKolicaomnium temporum atq; populorum Ecclcfia figna gcrebant, quicq efficerc : ciim vidèrent heq; diraetiam fupplicia,nee mortem deniq; ipfam tam fæpé intentatam amp;tam mulris illatam, arcere ab
Ansrlia
-ocr page 41-PRO C ATHOLI CI s RESPONSIO. 2$ Angliapotuifle Socictatis lefu Sc Scminariorû faccr-dotes,quibusbcnignillimiis Deusmaiorcm Apofto-licifpiritus copiamjardentiorcmzelum,abundantiorê dcniquè fiduciam, atquè ctianifjeliciores progrcfTus pro fuabonitatc largit’ eft, quam ex tain paruis initiis plæriquè fufpicabantur: hæc (inquàin) cum ccrnerenc ProteftantcsilliPolitici, timucre tandcm,ne iftorum Sacerdotum opera maior aliqua inrcligionemutatio ficrctjcx qua totus illorum flatus, id cfl,paucorum ho-miniiinanibitiofadignitas pendebat. Itaq; pro veteri ftia prudentia longo iam rerum vfu exercitata, mutan-dam efle accufandi rationcmputarunt,amp;piam fidei atq; rcligionis materia ininuidiofum læfç Maieflatis criincnçûçtranffcrendam,quod ad Sacerdotû odium ctiam cxteroïum animis ingenerandum, Si populariu noftrorum voluntates abillis alienandas plurimû nz-lerc arbitrabatur.HoCvbi cóftituifient,illudmoxcum Rcgijsediâis publice promulgatis,tiim Libcllisplæ-rifquèfamofis,colloquijsdeniq; priuatis ôi publicis, fparfifquè rumoribus pcrfuadcre populo cæperût. Catholicos omnes, prçfertim verb Icfuitas, illofquè fine Sacerdotes liue litcrarum fludiofos, qui inSemim^r'ijs autcollegijstranfqiarinis crat educati, perducllesefre^'‘l’*^ iudicandos. Q^d vt prerbabilius facerent,diflemina-runtinvulgus aliquâdiu,fummura Pon^ifiççm,Hi^a-niæRcgcmjduccmriorentinû,aliofquè aliquot Prin-f,„ i,ac cipcs,opera Sacerdotum Sc aliorum cxuluin, mirabile rtfaiia. efl fedusderegno Angliac iuniflis viribusinuadendo per-quot;’®quot;-* cuflîflc.Verùm cum hoc niendacium fua fponte conci-diffet,möx aliud excogitaruntjAyirur nimirum ac Sa-cerdotes,fefe Hybernis res nouas moliétibus adiunxif-fe.Idquod ne prorfus fiélum efle vidcrctur,npndubi-tarût Pattern Campianû,tanquâ illius rei cofeiû, quæ-ßionibus acerbiffimis crudeliter ac fæpc laniare.
Cætcrùm,cùmhoc quoq; mendaciû moxeuanuifl fet^aliud npn minus impium amp;nbsp;dcteflabilc ftatini emi-
-ocr page 42-3.6 AD PERSECVTORES ANGLOS
lèrunt, nimirû multos in Seminario Romano amp;nbsp;mcnfi, adReginam Sc nonnullosex cius Conciliovi-ros primarios e medio tollcndoSjConfpiralTe.Atq; hoc dcmiim illis egrcgium quiddam vifum eft in quo inh-ftcrent; idcoq; amp;nbsp;mox de hoc fcelere noftros in iudi-ciumarccflerc, damnare. Sc tanqua pcrduellionisreos cxtremo fupplicio afficere cæperunt, tanta amp;nbsp;tam ma-nifefta cum iniuria,quanta in illo tribunali,proptcriii-fticiam’amp;æquitatem longe olim celcberrimo,nulla hominum memoria vifa eft amp;nbsp;audita. Et inprimis qui-demij qui accufatorcs illis poncbanturvtiudicû animos ad odium permoucrent, multa de pcrducllionis natura,multade illiusturpitudine ac fæditatc (quod amp;nbsp;Libellus iftcfacit,cuirefpódemus) turn dees rebel-rum manes Üonequæin Ota Rcgni fcptentrionali ante annoscir-citer duodecemmouebatur (quo temporeifti qui nuc di^ref- accufantur,pueriinfcholisatq; Academijs Angliæjh' pones. J opçfjna nauabant)Rhetorum in fcholis more de-clamitabant.Addebant multade Excommunicationis fententia a Pi» Qmnt» Pontif. maximo contra Rcginam lata, multis certe annis antequàm iftorum quifquâ a Anglia pedem cxtuliflct,aut Romand Pontificem,aut Rhemos, aut exteras vllas nationes vidiflet: immocii corum nonnullijProtcftantiu in Anglia partes ftrcnuc pro fua virili tuebatur. De Hybcrnico deinde tumultu diflerebant, per Stucleum, Sa/tJfrum, aliofq; concita-to,quorum omnino neminem, plæriq; corum qui tum accufabantur aliquando afpexerant; turn quod a Romano Pontifice eftent Saccrdotcscrcati, quodq;illi (fummo nimirùmReginæhofti) fide atq; obedicntii promififlentjatq; ab illo(pcccatores, hærcticos,fchit-maticofq; pænitentes)in Angliaabfolucndi,amp;Ecclc-ßx Cacholicæ reftituendi poteftatem accepiffent : de-niq ; quod eodem tempore quo in Hybernia turbstz res craut,in Angliam illi veniflentrquafi veto vel non feptem vt minimiim annis ante fuiflent ingrcffi,ac fpi-ritua-
-ocr page 43-PRO CATHOLICIS R E S P O N S I O. ÎJ ritualibus hifce muncribus contincntcr fùnélijvel nûc his fungi non poterant,nifi in fauorcm eorü qui arma contra Reginam fumpfcrant.
Hæc cuin cgregij illi dcclamatorcs ad iudicum po-puliq; odium inflammandum,pro viribus amplificaC lînt;refponderunt Patres ac Saccrdotcs, nihil ilia vul-garia qui aducrfanj generaliter affcrebât,adfe potius « quàm ad alios quofcûq; in Anglia faccrdotcs autCa-iholicos pertincrc,multaq; ab aducrfarijs cfle comme-morata,propter quç nemo régnante £ziigt;«4rz/() tertio in indicium fuiffet vocatus, cùm tarnen legis ab eo latæ viatq; authoritate fuam niti accufationcm totam pro-fitercntur.Qjumobrem orabant Iudicesiùos,apertiùs vt fecum agcrent atq; finceriùsjRomanç fidci profef-fioncmfiobijcercnt, nullis tùmteflibus, nullis argu-mentis tam longe petitis,tamq; arc de qua agebatur alienis opus fore ; habituri enim étant reos confitétes, amp;nbsp;qui ob earn caul'am fuum libcntiflimè fanguinem vitaq; illis largirentur. quódfi omninóillos perducl-lionis reos facerc ftatuiflcnt itixta veteres patriæ leges , nc dcinceps aliorum mortuoru criminibus exag-gerandis ipfos in populi odium amp;nbsp;cffenfionem iniuftè adducerent, neq; quac ad folam rcligionis caufam pertinent,aducrfus eos vrgerent:quin potius fingulos qui tum pro tribunal! ftabantj accuratd amp;nbsp;fingulatim exa-minarcntde pcrduellione quxfpeciatim fingulis inté-dcbatur.Et fi quis ex eorum numero,Rcginæ mortem
1 fuiffet maebinatus (quod vnum in ilia accufatione fo-renft contincbatur)idq; certis argumentis aut tettibus
( fide dignisconftaret,mortem fe minime deprecarijfin minus, fanguinem fuum innocctcra ex illorum omniû manibus aliquando requirendum, qui tam iniuftæ ne-cis autbores aut participes fuiffent. Hoc cnim crimen quamuis apriuato quocunque hominc,ira,odio,aut cu-piditate incenfo committitur, in caelum certe clainat, atque a fummo Deo vindiftam flagitat. Vcriim cum
-ocr page 44-18 AD PERSECVTORES ANGtOS inipfo iudicum confeffu, per fimulationem iufticiæ S legum publicarü pcrpetratur(vt in Nabothi illiusatq; adeo Chrifti Domini nece legim’ cucniflc) lógèpro-feiäo execrabilius eft,ncc horribilem Dei vindiów® . diu poteftenadere. quamquidem apatria noftracab- | mitofiflima, Deus pro fua immenfa bonitate ac mifcn-cordia procul aucrtat, ctiam ipforum fanóliiïïtnoruni niartyrum precibus placatus, quorum alióqui fanguis tam crudclitcr ac impie efFufus, feueran) diuinæ iufti* ciæ animaduerfionem merctur.
Quamobrcm reicélis quæ ad rem nihil faciunt pro-lixis illis amp;nbsp;puerilibus de fummo Pontifice, Mitcida ts- Setnirtiirijs, doéiore Sandero, alijfquè id genus digtd-tutt dijpit- fionibus (in quibusvtilli rum temporis accufatorcs^ t.utoitii co- ^iiores, itanunc huius Libclli author libéré vagatm') nihil eft profeélo quod innocentes hos martyres lcggt;' timèiuftèq; damnatosconcludat.atq; itaiuftitia An-glicanam in eo iudicio defendat amp;nbsp;confirmée (de quo Libelli author plurimülabor^t, fed rem ipfain neck-niter attingit) nifi quatenus argumétis folidis amp;nbsp;libus probatur,P.Campianum amp;nbsp;Socios, vel Re^m^ necem, vel patriæ direptionera atq; pcrniciem ruifly molitos. Nam quiequid aliud admiferït,vel quociinqi modo ergaPrincipemamp;cum qui nûc eft Reipubliee ftatumrcligionis caufaanimati fuerint,autquicquk de illa Reginæ excommunicationc aut dcpofitionC fenfifte cos poft condemnationem compcrtumfuerit) aut deniq; quafcunq; caufas timoris légitimas propter turbulenta èc pcriculofa quæ videbantür tempora, vr Magiftratustune attulerunt, velhuius Libelli authpr । (vt popularibusfuisalijfqi nationibus quoquo niodo fatiffaciat) nûcafFcrrcconatur,horumomniû nihilc' quod iuftè in hos viros animaduerfum fuiiTc ptqhat, donee illud cóftiterit perduellionis crimen, de quo i -li initio delati atq; aceufati fuerüt;donec(inquam)dc-monftratumfueriteos Edoftardt tertij legcinviolafle,
CUiUS
-ocr page 45-PRO C A f H O 11 C I S RÉ S P O N S IO. Î9 cuius authoritatc abißisiuftitix miniftrisjprimiim in eosintendebaturaccufatio. Hocenim vnumcft,quo diéla,falt;âa,teftimoniajrationcs aducrfariorum omnes funt referenda; quia hoc vnum eft, propter quod, ifti hoc loco in indicium amp;nbsp;diferimen capitis vocantur.
Vtergototaaducrfarij defenfio a fcopo aberration-giffimè, Si omnium minime præftat quod potiffimiim Sc maxime expeßabatur : ita quatuor ilia prçcipua ar- Quatiur gumcnta,quç qua fi quandam totius Libelli epitomen rationes cut (vtledore parte laboris aliqua leuaret) coronidislo-co adiecit, non minus funtfriuola 8c inania:exquibus diiemMti. reliquas Libelli fraudes atq; mcndacia,velut ex vngui-bus Iconcm,facile licet agnofeere. Nam cum fingulis argumentis illud concludi debet,non per nouas de læ-fa Maieftate leges (quibus capita fidei amp;nbsp;articuli reli-gionis Maieftatem dicunturlædere)fcdiuxta veteres de perducllione leges, facerdotes iftos ad morte fuiCTc dainnatos; nullum prorfus eft, ex quo hoc confici aut deduci vllo modo polht.
Etcnim prima ratio eft; Reginammultis annisEx-communicationcsamp;bullas Pontificales penituscon-tcmpfi{re;tandcm vero cum perfpiceret eas tendere ad Reipublicæ conturbationcm, veteres leges renouauit quibus eas a Rcgni fui finibus excluderet. Hoc cum fit reliquorum omnium fiindamentû, neó; aduerlùs iftos laccrdotes quicquam concludit;amp;aflumit pro veris, qua; funt perfpicue falfa. Non enim ante ilia Pij quinti Pontificis maximi fcntentiam,dequa infccundo ar-gumento fit mcntio,vnæ omnino prodierut Bullæ aut Excommunicationes quxpotuerut multisanniscon-lemni;ncq; vlla(quâtùm nosaftequi po{rumus)vetera ftatuta autleges extiterunt,quæ aduerfus huiufmodi Excommunicationes dequibusfermoeft,vllomodo poterantrenouari.
Proximo verb argumento illud vnum probant,Fel- i,Ratio.’ quendam ex ipforum legibus, fupplicio capital!
-ocr page 46-50 AD PERSECVTORES ANGLOS fuifle affeóluiTi,quód Pij Q^ntt fentctiam publicafTct, cumq; omniumprimum ob rcsRomaallatas occiluro fuifTe. Ex quibus num illud infcrri poflïtjPatrcm Cam-pianü cum fui s interfedlum fuifTe, nó rcli gi o nis caufa, fed ob vetera Regni de læfa Maicftatc iura violata, æquusleôlor facile iudicabit. Illud etiam iuris noflri peritis expcndcndum relinquimus , num régnante Edstiiirdo rf^nojexcommunicationis Bullam Romain Angliam tuliflcjlæfç Maieftatis crimen fticrit: autniiin j ftatuto hoc illius Principis,tale quippiam fignificetur.
3.R.atio.
Tertio ficargumentanturjpopulus in Septetrionali regni parte arma aduerfus Reginam fumpfit. non iffl-mcritóigitur Regina fuis vfa eft viribus adcoscocr-ccndos,amp; authores debito fupplicio mulófandos. Rc-lt;äe;authores ergo eins rei plcélâtur: quid hoc ad iftos, qui nec authores, nec adiutores, nec participes étant; nee falt;äo,ncc di(Sfo,illi commotion! affueruiit?
4. Ratio.
Quarto, Pontificé (aiunt)Romanum Hybernosad arma concitaflTcjijfq; fubminiftraffe auxilia. Quant-obrem nó efle miradum, fi Regina feditiofos homines , (quales funt lefuitæ acfacerdotes) diligéterîueftiget, ßeininuentos feueritate fuarumlegum vtatur. Atha- j rum certe rationum neutra coràm æquis rcrumæfti' matoribus quicquàm aliud efficit, quàm puhiefldos fuiffe illos,quos legitime certifq; argumentis probaf-fent illas Hybernicas turbas amp;nbsp;feditiones opera coli-liouè fuo promouiflTe ; quod de quoquàm iftorû facer-dotumnemo mortalium poteritafiRrmaretnechuiuT modi quippiam illorum alicui pro tribunali obieéfuni fuit,ctiamfiquædam huiufeemodi (quod amp;nbsp;in hoc Lf । bello fit) ad inqnem oftentationcm fæpenumerô petquot; ftringebantur.
Khettrica aJutrfarij Kcnfatia.
V erùm,quia prompta amp;nbsp;expedita erat hæc defcnfio, rcligiofos nimirum Saccrdotes,amp; fcholafticos plane incrmes nihil in bellis fine Angliæfiuc Hyberniæpo-tuiflcjdiélu mirum eft quanto verborum apparatu (vt orato-
-ocr page 47-PRO CATHOLICIS R E S P O N S I O.
Oratorem fe forte oftendat) Libelli fcriptor refpodcat; quamuis in acie non fteterint, tarnen fuo confilio,atq; exhortatione alios ad arma capicndacxufcitarc, eag; rationc eiufdem criminis confeios ac participes efle potuiffe. Scdhoc vnumintam breui fcriptotampro-lixaoratione exaggerate, quid attinebat ? cum nemo non fateaturomnes feditiolorum miniftros, nuncios, exploratores, approbatores, non minus fæpenumero puniendos efTc ,quamfunc ipfi primarij fadionisau-thores amp;nbsp;capita. At fi bona fide agerc voluifictjoften-dendumillifueratP.Campianumaliofq; fandos martyres,be’lorum flue Septetrionaliumfiue Hybernico-rum authorcs aut adiutorcs fuifle; qua de re nec in Libelle hoc, nec pro tribunali,vel verbum quidem vllû. Tantum longa texitur amp;nbsp;verbofa battologia, nullius verê momenti, fed artificiofe compofita ad fraudem hominumfimplicium, qui aut non norunt,aut non at-tenduntjquid in quæftione vcrfetur..lllud autem vnum generaliter inculcatur,Reginamfummo iure in læfæ Maieftatis reos animaduertcre, de quo nemo vnquàm dubitauit. Sed nullo verbulo iftos conuincunt aut co-uincere potcrut, vcl horum criminum, aut aliorum cu-iufeunq; generis, quibus leges antiquæ definiunt lædi MaieftatemRcgiam:nec nos vlla rationc potcruntre-fellere,qui argumentis plane neceflarijs certilfimaq; feientia addudi, Deum atq; homines teftamur, nulla eos hiiiiifmodi criminacommififle,proquibusfumma cum iniuria atq; nefario fcelere, infamem quidem im-prudentis vulgi iudicio,atpretiofam in confpedudo-mini mortem obierunt,quæ modo illis Saj^rameJttmtn i.CoiïtL fMimitarefimpiternum^liiriafeniiusef/eratttr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4-*7'
Cûm autem (vt rem abfoluamus) ad ipfum accufa-tionis caput amp;fummamventumcflet, iamq; inanibus verbis,amp; aduerfus Pont. Rom. Religionem,Seminaria,Bullas,MiffaSjReconciliationes, Cócioncs,Agno$ Dei, Rofaria,aliaq; id genus obfoletis declamationi-
-ocr page 48-AD PF.RSECVTORE S ANGLOS
Ti-yî« ai- rcfcóiis Si ampiitatis ^quibus tanquam pigmenti’ uerfia Sa- accufationciTi totam afperferant amp;nbsp;vanaucrant)tcfte5 teriates eflent producciidi, vndc oftedcretur in Rcginsc ncceni rcos illos confpiralfc; ecce tibi quæfiti Si inucnti pro-dcunt diio tref-uc congerroncs,primùm quidcm aper-D. Aunu. tè hæretîci, eoq; nomine (fibcato Auguftino credi-cpi-1 u. nius) aduerflis Catholicum faccrdotcm ncquaqua au-“ diendi. Deinde vero(quando hçrefeos crimen in Anglia teftem minus idoncum hactempeftatc nonred--dit) homines vulgo fccleratiac perditi, quifidemvcl vno afic vçnalem habebant,ab ipfis hoftibus conduâi vt negotium hoc conficerent.Deniq; corum nonnulH in ipl'a præfcntia iudicum totiufq; coronæ aftantis^ adultcrij fucruntaccufati : nec adulterij modojVeruni etiam duplicis triplicifq; homicidij, vt alia omittain facinora plane horrenda, hac vna de caufa nequiflimi» gancofiibus condonata. Poftremo, non modo eoipfn tempore,vêrùm-etiam poftca manifcftillimi mendacij conuiélifuerùnt: ciimnec tempora, nec loca,nec per-* fonæ, aliæq; circumftantiç vllo modo congruercnt;amp;
Imms Hi- pnulopoft execrandum hoc eorum fcelus, vnus ex ip-colatu in forum numero orbi Chriftiano patefecit.
literif fiM lam vero quis fine lachrimis intucri poffct,tot viros, txcufif. fingulari virtutc, cruditio’ne,religione,pictate tarn in-fignèSjin has anguftias addu6i:os,vt eorum vita a vpna-li talium perditimmorum hominum vereq; Atheoru lingua penderct,amp; (quodin condemnatione D. Paine falt;Sum eft) a leuilfimo vnius iftarum quifquiliarü ver-bulo : cum duos vt minimum teftes, iura omnia diuina atq; humana poftulent. Erat fane fpeólaculum mifeiû | amp;nbsp;lamentabilc,nobis tarnen horum temporum condi-tionem aduertentibus,nec mirum,nec inopinatum.Sa-tis enimintelligebamus a PoZzfzw noftris iftos fanéloï viros neci fuiflc deftinatos, ad flatus nimirumfuicon-fcrHationem,qui ruinam minariillisvidebatur,fi viros bonos in co fuccrcfcerc patcrentur.Id quod Sc Libellii author
-ocr page 49-MO CATHOLICIS RESPONSiO.
author non obfcurcindicaCjdumfcribiciPo/Zw/rf^L^cz/-Isrum tcmperum condifionent fineperimlofim, ijuande Pontifiai lam vires m Hjbernii ennt, anxiliares eitsi cofiii juotid:èexpcclibantursn ^n^ànm tltiofimax ycntura. Sic cnimillc callidcaugiiratur,qiio inaior fcelcris perpc-trandineceiritas apparcat. pcrindc profeclo ac/idice-retjcam fuifTctemporum conditioncni, vtqiiacunq; occafionc, per fas aut nefas, iurc iiuc iniiiria, ad aliorû tcrroremnccandi omnino fnerint.
Profcrunt igicur tcftes illi nullius fidci, nefcio quæ Roniæ atq;Rhemis (vt aicbant) contra Reginamamp; Patrianidida amp;nbsp;conilitiita. Q^quidcin omnia im-,,-5. pudentiff.ma fuilTc mendacia, quorquot ijs in locis co tempore dcgebant, comriertumatq; cxploratumha-buerc. Et licet quicquid fcclerati illihomiincioncs,ab Anglis Romæ Rhemifq; vcrfantibus diôlum fiiifie aut faôtum, vcl verè vcl falfô pronunciarunt, illud ad hosnominatim rcosfaciendos, improbè amp;nbsp;flagitiofè accommodatum eft:tamen(quod eft obftupefcédum) iftorumbaiatronum verba, fatis viriiim habuerunt ad quendam propter coniurationcni Romæ Rhemifq; fadam, interimendum, qui nunquàm in vita fua, vcl Rhemos, vcl Romain vidcrat.vti conftat de Domino Forde. Et codcm tcftimonio conuiébus eft qui plus quàm fcxcentis miîliaribus Roma Rhemifq; abcratjPragæ videlicet agcnsjvbi ex Superiorum prç-fcriptJonCjfacris concionibus, amp;nbsp;leébionibus fuerat occupatuijtotosnoucm annos ab Anglicistumho-minibus turn negotijs (fi prccum communionem ex-cipias) planedifiunélus ac feparatus;amp;: ne de facic quidem notus,vcl ipfis falfis teftibus,vci iUorum non-niillis,qui tune vnà cùm co ad tribunal ftabant tanquâ eiufdcmconfpirationiscorifcij.Valuitquoc}; idemte-ftimonium aduerfus D.îhert, qui multos ante annos ca iocareliqucrat,amp; aduerfus D.Brurtttom, 8c p.p^chard-yw, qui ante tempus quo tcftesiftifaólamconiura-
-ocr page 50-54 ad PERSECVTORÉS ANGLOS
tioncm finxcruntjoclo menfes intègres in AngliatÜ reuerterunt. Quin amp;nbsp;idem valuit(quo nihil fieri poteft vel diólu vel cogitattimagisincredibilc) aduerfus P. Bo/graitiiim', epi nee vnus c Seminario,vcl Romano vel i Rnemcnfi fuerat, nee a fummo Pontifiec, aut vllo Ec-clefiaftieo Magirtratu mifliis, nee Saecrdotibus vllis domum redeuntibus notiis, nee cur illi in pacriam redf-ilfcnt, plané eonfcius. Inter genres enim Septentrionales tam diu vixerat,vt patrij idiomatis obliuiocum magna ex parte eçperat;nce in Angliam religionis,fcd valetudinis gratia redierat. Et tarnen ifti, vel omnes, vcl fairem plæriq;, ram inter fc diflîmilcs, ætatc, vit« conditionc,rcgionibus inquibus funt eommorati,ae tempore que» apud exteras nationes vixerunt, arque adeo reditu ipfo in patriâ, eaufifq; ae modis redeundi; fimul tarnen omnes, eodem in loeo, idem ob crimen j particulate damnati funt;quia omnes amp;nbsp;finguli de Regina trucidanda confilium iniucrant, idq; Romæ ae , Rhcmisjcoquo teftcsdixeredic. Quæ omnia falfidi- ■ ma fuifle amp;nbsp;interfe vehementerpugnantia,cæci5amp; j furdis cft cuidentinimum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Quod cùm pro tribunal! fanéli illi Confeflbres cia- ' ri (limé demonftralfent, eaq; effet non modo flagitio-forumteftium infamia, verùm-ctiam obicéticriminis ratio,vt rcs prorfus incredibilis vidcretur,nihil tamegt;i hsEcpotcrant adillos deftinata cædc liberandos. quin ad cos omnes occidione occidendos fatisfupcrqjvi-fum eft,quôd Rom. Potificis pedes cxofculati, ciufqi fcholaftici atq; alumni fuiffent ; quôd ab co viaticum i aceepiffent; quod Cardinales Roms vidiffent, aurai- ) loquuti fuiffent,-quôd facris ordinibus Romae, autali-bi effentinitiatî,amp; in Angliam deniq; milfi afuisSu-perioribus, qui iam exiftimantur iurati patriae hoftes. Quæ quidem omnia eiufmodi funt, vt ca cum fingula-ri martyrum fanôlimonia amp;nbsp;probitatc , cumque inufitata tum iudicum,tum teftium fubornationc, cor-ruprionc»
-ocr page 51-TRO CATHOLICIS KESPONJIO.
ruptionc Sc iniquitatc,in toto hoc iudicio comparata, magnam illorum innoccntiam aducrfus omnes Li-bclli huius alioruniq; calumnias, abundanter defendant.
llludvero omnium maximum eftiquod in extremo ..
• n-o. / X • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ir Marijruin
ccrtamine connictuqj, cum lam nunc mortem eilet morimtiutn fubituri, tanta animi conftantia ac libertate palam omnes profefli funt, nihil fc eorum criminum ob quae tondemnati erantjvel commififle,vcl animo aut cogi-tationc defignaffe. Qius autem nifi mentis expers cre-dat,tales viros, morti iam proximos, réclamante con-fcicntia,ad certam animæ amp;nbsp;fempiternam perniciem mentiri vohiilTcjqui nee teterrimç mortis obieéto diC-criminc induci potuerunt, vt vel minima in re,quæ có~ tra fidem amp;nbsp;rcligionempugnaret, hærcticis confenti-rencPScdfupcrnuumeftargumentis conquifitis eoru innoccntiam veile oftcnderc,quæ ex ipfa rei geftæ hi-ftoria, apud omnes leélores intelligentes meridiana luceeftclarior. SienimReginam fupremam in rebus fpiritualibus gubernatrieem agnofeere voluilfent, aut religionemCatholicamdeferere, 8c fefe ad Proteftâ-tium impietatem ampleélédam infleélere, mox omni periculo fuilTent liberi: id quod non tantum mortis té-porc , fed etiam anteafsepenumero, fingulis crat obla-tum. Immo corum nullus fuit, quos ifti tam fccleratos videri pcrduclles cupiunt, quem non libenter in gra-tiam recepiffent, magnifq; etiamhonorib’vitçq; huius commodis amplificaffent, fj vel vnam adiré hærç:-ticorum concionem voluiflct.
Ac illud quidem perfpicuum eft, integerrimos vi-ros,cum iam ad furcas attraéri omnem vitæ huiqs fpe, «ijiw, curam,amp; cogitationem abieciffent,libéréfuiffeelo-quuturos, fi quippiam contra Reginamconcepiffent; aut fi taie aliquid a fuis Superioribus prçfçriptum ipfis (ùiffetçautdcniq; fiEcclefiafticofuo ordini confentar putafreftt,aUjs quàm religionis, prædicationis,
C »
-ocr page 52-j6 AD PERSECVTORES ANGLOS rcconcihationis, amp;nbsp;SacramcntorumminiflTaiidoniiR facerdotjlib’’officijsfcl’c imniifccre, Hocciiiin ipluin poftea fcciffc auclitnus laicum quendani, viruni nobi-JacoL’r ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonmodóciïmaiudicibiisexaminarctur,ve-
l/omt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pofteaciiin admortem traheretur,profitc-
fajïrkprty:ripalam nondubitauic,Angliæ Reginam fuamRegi-fi*lt;- nam iurè non eflc, idq; duabus de caufis: piimà, ob il-Icgitiinam natiLiitateiTi;dcinde,ob Pontif.maxinii Ex-communicationem; cumncc de priori impedimcnto difpcnfationcm, nee apoftcriori ablolutionem accc-pcrat. At Saccrdotü ncc vnus in hunc inodum refpon-dit; ncc corum quifquatn ell in iudicio aut alibi verba Ioquutus,quod Reginam Kcgniq; ftatuin oflfenderc, vel aduerl'arios irritarc,vel amicis fcandalo cfle potuc-rit.
Habcntaduerfari) in manibus omnes omnium con-C4,/,o/i„r»f‘-’l^’oncs,tum libère faólaSjtum qdçftionibus atq; tor-fullicx rc-mentis expreflas. Ecquod in illis omnibus verbuluin» (tßiones. ccquæ vocula iniicnta eft, quæ commentitiam iftaiR confpirationem rcdoleat? Habcnt in careeribus rcli-gionis ergo omnis códitionis omnifq; fexus Catholicos,ncc paucos magni honoris amp;nbsp;nobilitatis viros vel hoe folo nomine captiiios, quod cum prcfbitcrisfint verfati. Ecqu is iftorum, vel iibcrè amp;nbsp;fpóte fua,vel minis amp;nbsp;terrore duéius eft, vt faterctur facerdotem ali-quem aut lefuitam Ebiconfuluiflejfiueinfacramen-tali confcflÏone,fiue alias, A^t Reginæ obedientiamab-ncgarctPËcquis fe hac códitionc abfolutum dixit ? aut datum fibi a quouis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0«, vel vllum aliud fpiri-
tuale rcligionisfjmbolum, vt a Regina ad hoftesdefï-ccrct? Qipod tarnen calumniator ifte, cüm palam aper-teq; afftrmare non audeat (hoe enim rtimis effet into-Icrabilc) quanta tarnen poteft artc,quamuis fine ratio-nc amp;: argumcntOjincauto Icélori infinuarc conatur.
Quaquidemin rcjfimillima eft planèq; eadem, amp;nbsp;illorü ludicum, Sc iftiusferiptorisimprobitas. QiKm-admoduin
-ocr page 53-TRO CATHOLICIS RESPONSIO. ;7 »dinodumcnimcoinloco Indices magna confidcntia Saccrdotibus deniintiarunt,niillo cis deci imcnto futii-ra,quæcunq; pertinercnt ad folam vcligionis cauiani (ciini tarnen ad cos damnados nihil penitushabcrenti prætcv funétioncs rcligiofas,faccrdocalis vocationis proprias) ira nunc Libclli author pracdicat,cofdcinno litiitein indicium vocatos propter rcligionisRonianæ fi’ua,cercmoniasjlibros, rofaria, ant opinioncs (fic cnimloqnitnr) fed tantum ob vetera amp;antiqualælæ Maieftatis crimina;amp; tarnen vbi fub quibnfdam verbo-tuminuolucris hue illucq; diu vagatns eft, co tandem l'clabitutjVt non niheadem Romana figna amp;hmbola iilisobijciat, non tanqnàmdircélè amp;nbsp;per fc mortifera autcapitalia,fcd tantum oblique amp;nbsp;per accidens ; qua-tenns Romano Pontifici inferuiunt, amp;nbsp;obedientiam illidcbitam fignificant, amp;nbsp;adrcbellium fine domefti-corura fiuc externorum commoditatem vfurpari pof-fint. Inhuncmodnm præftigiatores ifti fophifticc nu-ganturdevita amp;nbsp;morte corum hominum, quibusdi-gna non crat
lamvero poftquàm innocentes ifti martyres con-dcmnatifuerant,atq; c medio lùblati quotqnot illitüc temporis tollendos ccnfuenint,moxdè tam infolenti facinorcmultos multa fufpicari amp;c fermocinari aducr-tcrunt;id quod proptcrcatam infandæ cædis authores valdc offendit,amp; in varias deliberandi cogitationes di-ftraxit.Ncminem cnim tam rudern atq ; ignarum inuc-nitifciebint, qui hçc ab illis religions fcelcra perpe-trata crederet. Sciebantjamp; indicuminiquitatcm,actc-ftium infamiam,in trinijs, amp;nbsp;communibus menfts po-
1 pulari fcrmonc peruagari. Sciebant omnes multa in tota iudicij forma de fidcrarc ; quanquàm omnes non
' cranttantafolertiapræditi, vt hoc nuUa confeientix aut diuini numinis habita rationc, fed Statu fuo ita po-i ftulante ,violenter amp;impctuquodam animiafofinw geftumpcrfpicercnt. Ncq; etiamignorabant hærcti-
C 3
-ocr page 54-58 AO PERSÈCVTORES ANGLOS
cum quendam miniftnim loannem NicolaKm qui primus aditumillisad tantam iniquitatemaperucrat,diuini-tiis commotum, martyrum condemnationi ac morti interefle noluilTc ; atq; non ita multo poft, fceleris fui veniam ab innocentiflîmis hominibus fupplicitet in 4i»».i583. genuaprouolutumpetiuiflcjpalamq; turn voce,turn fcripto ailthentice excepto teltatum cflc,rc miferofug-gcrente, innocentemfanguinem fuifle cffufum:qua-
ierttfntiit
quàmpotioreminiufticiæ eau fam ad alios magnæau-thoritatis viros (quosetfiillepalâ nominauit,nosta* men hic honoris caufa tacere maluimus) deriuabat,a quibiis ipfe prouocatus, adeôq; coaâus, facinus tàin tragicum exorfus eft.Hçc illi cum fecum perpenderét, cuperentq; vehementer fcelcrisillius fæditatemobte-gere, quod populäres ac domeftici taliuminiuriarum impatientes,periniquè ferebant,amp;externi homines multó magis abominabantur;quorum plurimis,fingu-larcs P. Campianf aliorum quorundam ex eo numero virtutes cognitæ fatis pcrfpeélTquè fùerunt; vidciaifl qualem medieinam his vuîncribuscurandis Z’o/mono-ftri adhibucrunt. Præter alios tcrrorcs, minas, amp;nbsp;fup-plicia publicis ediâis dcnunciata, ad hominum fermo-nés coercendos, amp;nbsp;mutandas voluntates; ex priori Sa-cerdotum numero quos iam damnauerât, fed nonduni
«f ƒ«/»« interfeccrant, aliquot fuperftites examinarunt de fex fix articit- articulis a priori acculâtionc, ad cædcm Maxima ('n ift*: loquitur) pertinente, toto cælo differenti-«e mortem, bus. Speélât enim omnes ad bcatæ memoriae Pÿ Qwnti froptfitorü. Pontificis maximi authoritatem in Regina cxcommu-nicanda, ac propter hærefis crimen deponenda. Illud percontabanturacondemnatisiamantea obde-fign atam cædcm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quid de hac fentétia Pontif.
fentircnt,amp; quoufq; hocfaólumapprobarent.
Quam ad quæftioncm,quia id refpófuros Catholicos facile conijciebant, quod vulgo odiofumcfletfii-turum, ac præcipud Proteftantibus quibufdam in feda pro-
-ocr page 55-TRO CATHOIICIJ RESPONSIO. jp promouenda fcruentioribus (id quod rcj cuentus po-ftea docuit) cos potiffimum fçx articules corain populo fibi in reliquorum martyrio jegendos putabant, vt rudiorcs hac Fraude dccepti, exittimaret cos ctfi non ob pcrduellionis crimen quod primo illis impofitum fucrat,ob alias tarnen caufas extrema quæq; fuiflcco-mcritos; ideoq; vcl minus corum mortem dolerct,vcl priorem illam Falfam amp;nbsp;abfurdam codemnationis cau-Cim minus aducitcrcnt.
Atq; hoc tarn fubtili velaminc,luam illam quam vo-cantiufticiam dcinccps opcrucrunt, atqueineovno omnem operam omnemq; induftriam Libelli iftius author collocat; qui ad tantam aducrliis fanélos Dei crudelitatcmobfeurandam, totus in co eft, vt probet cos de his fex articulis examinâtes fuifïc; amp;nbsp;Campunt iam mortuojinuentam fiiiflc quandam fchcdulam,qug ad Bullæ vim dcclaranda amp;nbsp;interpretandam P.rerßnie atq; Campunt authoribus Roma dcfercbatur. Addit ctiam Dominum Hart confeflumfuifle, quod Bulla, hac vel ilia ratione Anglosobliget, aliàsirrita fit amp;nbsp;nullius roboris.Hac iftc arte hominibus noftrarum rc-rum impcritis perfuadcre conatur, fanótos martyres læfæ Maieftatis fuifle reos, eóq; nomine iure condem-natos. Qiiafi vcro,noua nefcio quæ crimina,poft mortis fentetiamlatam, immo poft mortem ipfamillatam inuenta,aut ctiam perpetrata, iniuftam illam quæ præ-ceflerat condemnationcm, xquam amp;nbsp;legitimam poF-fent cfficerc.
Hocveroavobis orbis Chriftianuscxpcélabat,Yt prius ilhid indicium , priorci.-, illam tanto apparatu, tantafolcnnitate aduerfus Sacerdotes Dei pronuncia-tam a ludicum confeflu fententiam, iuftam fuifle ac legibus confentaneam oftenderctis; illam dice fententiam,quæ in veteri(vt aflcrcbatis)ftatuto Eituardt ter-tÿ fundabatur, amp;necem illis optimo iurc affercbat, qui ncccm Principis molirctur. Aliæ cnim Rhetoric»
C 4
-ocr page 56-Fol.iS.
Sacerdjies in .Æito-lja
40 AD TERSECVTOKES ANGLOS accufationcs amp;nbsp;inucétiiiæ, fine verx fint fine queiutiiccs illosa manifcfto parricidio cxcufarepol-lunt,ncq; martyres vita iamfunclos obaliafâélacon-demnare ,quàni qu e viuis ac pro tribiinali ftantibiis obieCta fuerunt.ld quod ipfius Libcili author,poft tot çffufa in ycntum verba,difertè tande confitetur.
perditellitnii c»nietnn)iritHflè paterMt^itoi ad. ifla intemgiUtA âireclèrej^ondere nollent, non tMt (0 nommecondtmnatifunt ( quod tarnen eft longéfalfil-fimum, ob folam enim cxcommunicationcm hanc, P.
retes riiar- J/addocSc D. ffemerfsrd, aliofq; crudeliter non itapn-0rî8 corn- dzmtnicxi^runt') fed ob alia ^»lt;edamfitcinorit domiforif^ fatrata. At qiiænam ilia fuerunt,amp; quàm legitime' ccr-tôq; aduerfus iftos probata ( quosliimma iniuria amp;nbsp;fiiâaquadam veterum legumfpecie, at reuera folius caufareligionis cæfosafiirmarnus)hocpociffimû erat demonftrandum,oniifiis aiijsad rem de qua agitur nihil pertinentibus. Hoc autem in quo omnia funtpofi-ta, cum nee leuiter attingatur, reliqua qua:c!inq; vd fufpiciofc obic6la,vel malitiofè inuenta, nihil pondc-ris habent,autad veftram iulliciarncommendandam, (qua nulla fuit vnquàm iniufticia in oculis omniumil-luftrior)aut ad iftoshomincs quibus vitam eripuiftis,a martyrum nomine amp;nbsp;honore excludcndos, qualcseos orbisChriftianus a^nofeit amp;nbsp;veneratur.
Contra quorum bcatoscineres amp;nbsp;Memorias, non magis fælici fuccelTu dimicabitis, quàm olim Babilo-nij Gigantes contra Dcumjaut Ethnici amp;nbsp;hæretid perfccutores cótra Ecclefiæ primitiuæ martyres^quos codem penitus modo de Ixia Maieftate Imperatoris criminabantur,amp; occidebant: qui tarnen (iniiitis,amp; frcmentibus,amp; Omni ope contra fatagentibusinimi-cis,ncdcbitis poft mortem honoribus populiis cos profequcrctur)iudicio Chrifti amp;nbsp;Ecclefiæ Catholicp, fempiternam de illis omnibus viéioriam reportarunt; amp;nbsp;tam in cælo, terraque’, non minus régnant glo-riofi,
-ocr page 57-PRO CATHOIICÏS RÎSPONSIO. 4Ï îiofi, quàm eonim perfcquiitores amp;nbsp;a Dco funt malequot; diâi,amp; toto terrarum orbe infames atcji deteftandi.
Qmequid terreni honoris Hcnrtcttf vtcrq; (fccun-dusamp;oâauus) dumviuerent habuerunt (habuerunt aptcin plurimum); quantacunq; illins quæ modore- g«™/;«»» gnatPrincipis aeprimorum eins proccrum fitexifti-matio; qui i.n loco excelfo pofiti, multorum in fe ocu-los amp;nbsp;admirationem commouent: hoc totum nihil profedlô aliud eft, quàmvmbra quædâ amp;vclutifom-nium,ficuni folida illa.yerâq; Thema Cuntuarienßs, leannis Epiftepi I(oßenßs, Sc T. Meri .Angha Cancellarij, P. Cnniptant aliorùrnq; fimilium felicitate infinita coin-paretur: quorum gloria amp;nbsp;prxdicatio ex ipfo mortis gcncre, amp;nbsp;calumniatoruminiquis obtretftationibus, incrementa indies maxima capitjpcrfequiitorucn verÔ laus omnisjfi non antca,faltem cum huius feculi pompa amp;nbsp;poteftate, intereat necefle cft : ac plerumq; vfu-venit (magno ipforum dedecorc)vt nullis alijs rebus geftis magis pofteritati innotefeant, quàm taliiim ho-minum cædibus. ItaDeiis potenter l’aniftos fuos A! centrtidi^iene luigttamm pretegit, amp;nbsp;gloriofam illis de Pfal. 30? niundotriumphunj, vi facrofanéïæ amp;nbsp;conftantisfidei largitur. Sedde illis fex articulis ex Bulla cxcommu-nicationis dedufeis, plura dicentur in fcquenti capitc, alijfq; prout occafio fcfc offerer, quo fanóiiffimo-
rum martvrum illuftrior cuadat innocentia, funimumq; fcriptoris huius in calumnian-do ftudium vndiq; reprinjatur.
-ocr page 58-C hV V 1. III.
V L T A hoe loco Libelli author iatäabundus de Proteftantiuin numero ac dignitate, qui tcm-poribus Reginæ Matia pro fuo Euangelio paflî lûntjmultadcil-loruminnocentia,in rebus ad ci-uilem regni ftatum fpeólantibus, alijiq; huiufinodi commémorai;
vt popular! hac narratione, rudioribus potifltmumac noftrarum rcrumiignarisinfinuet,longè minoré effe quàm vulgo fcrtur,perfequutionem Anglicanam; ncc vllomodo cum ca conferendain, quamiili régnante pertulerunt. Cuibrcuiterac dilucidercfponde-mus. Nos ncc folum,ncc maxime, vel numero occifo-rum, vel fupplicij magnitudine, rem hanc metiri; fed caufa,amp; iudiciorum fpeiäata æquitatc, ac legi bus,tunt ipfiuspræpotcntis Dei, tum omnium Chriftianorum regnorum, alijfq; id genus circumftantijs: exquibus facile demonftrabimus, laudabilia fuifle Sc valdc pro-banda,qua: a Regina Maria facäafunt; iniuftavero ac liimmè impia,quæ modo contra nos fratrefq; noftros
gcrun-
-ocr page 59-PKO CATHOtlCIS RESPONSIO. 43
geruntur.
Difcrimen vcro ita perfpicuè Sc euidcntcr cernitur.
Vos neinini,religionis caufa, pcriculum capitis afferre ad-profitcmiiji. N ullas habetis leges, per quas ob fide in miniftraia cuicunq; hoinini vitam cripiatis. Antiquas omnes re-gni Angliæ de hæreticis comburendis leges funditus abrogaltis,nouamq; contra cas lcgcm,ca de re fixiftisj..y, primo anno quo Regina Eb'^betha regnû adijt; quod quid fibi velit, omnes prudentes non difficulter fub- ••«•■rin odorantur.Eodem quoq; tempore illud ftatuiftis,nihil efle habendum pro hærcfi,nifi quod ex Parlament! ve-llri amp;nbsp;Congregationis (hoc eft certorum laicorum,amp; miniftrorum^arbitrio amp;nbsp;fcutcntiaitadcfiniatur.Neq; Nota, ad hue vfq; dié, lege ylla noua, quid hærcfis fit,quifuc hærcticus ccnfcndus,decreuiftis. Qiumobrcm,neq; doârinamnoftramhærcticam pronunciare, ncq; vllo iurede nobis fupplicium fumere poteftis. Répugnât igitur iuftitiæ, ne n modo diuinæ amp;nbsp;totius orbis Chri-fliani,fcd amp;nbsp;vcûris ipforum ftatutis, doédrinæ, amp;nbsp;pro-felTioni,rcligionis caufa quenquam noftrûm interfi« ccrc.
Et tarnen non modo varia, caq; tetra amp;nbsp;immania cruciamcnta,fcd amp;nbsp;mortem ipfam crudeliflimara a vo-bispatimur,idq;(vtoftcndimus) propter ^^nos Dei^ propter facramentorum adminiftrationem, propter obedientiam Sedis Apoftolicæ,proptcr ,cxhortatio-ncsamicisfatäaSjVtfe ad Ècclefiam Catholicam ad-iiingât, propter ipfum deniq; facerdotium,ftudiaq; Ib terarum in Socittate lefb aut Seminarijs tranfmarinij pofita,aliaq; idgcnus;quæ vos omnia ridicule (fi quid vnquam in rerum vniucrfitate ridicule geftum cft)cô-tra omnem rationem amp;nbsp;communcm fenfum, læfç fei-licet Maieftatis crimina fcciftis. Poftcà tarnen iufto rei abfurdiflîmæ pudore aflFcôii, ad religioncm pertinerc liæc agnofeitis, amp;nbsp;eflè talia, propter qua: nemini iq Angliæ regno capitis periculum comparatur. Quæ
-ocr page 60-44 ad persecvtores angloï cui» ita fint, perfpicuum eft, mignas fuppetere nobis occafionesjde veftra criidclitate 8c iniuftifsimapcrf^' quutionc, coram Deo amp;nbsp;hominibus conquerendi.
Ex altera parte, Regina Murn contra Proteftantt’ nihil talc fim'jlaiiit,autdifsimulauit; tantiimaiitiquil' fimispatriç,velpotiustotiusorbiî Chriftiani legibus contra hæreticos vfa eft ; idq; fecundum Pontincuni -T- oinniü,Cócilioruin, Ecclcfiaruin,ótTribunaliumetquot; clcfiafticorumcanones, abipfisimpcratoribus Chri-ftianisin iureciuiliapprobatos, atq; aregibus omni-biis(qiiàm late patet nomen Chriftianum_)rcceptos. Ergode hocfaéioquis eft qui conqueraturPquis re-prehédut ? Qins(inquam)admiretur,fi princepsChri-itianus leges cas roburamp;vimfuampriftinamobtinc-re vclit,qu»aduerfushçrcticos non minus fiintantique,p;x,ac generales, quàmquæ ferûtur aduerfusper-duclles,ficarios,ac latroncs?
Rurfus de perfeqiiutionc ifta meritó conqueriinur, çôquôdaffligimur pro fide patrum noftrorumamp;an-teceflbrum, pro fide illa,quàm noftrorum perfequuto-rum maiores,quotquot Chriftiani fùcrunt, femperco-lucrunt. proeafide,adquampatrianoftra abinfideli-tate initio fuit conuerfa,amp; aqua fide Chriftiani appd-lamur, quæq; communis eft regnorû onn Catholico-iu,quib’vndiq; circû circa cóeludimur. quamdeniq; Deoiw baptifmo promifimus,amp; nos inæternumfer-iiaturos fanitifsimc fpopondimus. Quamobrem mil-lum,neq; diuinum,neq; naturale,ncq; gentium iuspa-titur, vt violentis modis ab ca diuellamur, aut pro ea fuppliciuni quodcunq; nobis inferatur.
At veto qui noftra hacætatc, aut fupcrioribus fé-Ci»-hjereti culis abca fide dcfcccruiit, quam non modo Majores ri faßint eorum religiofe colucriint, verum etiam ipfi ferè om-nes inultisannisamplexifunt,aut certe in Baptißni Catwuca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• TA
inter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per luiccpcores quainuis Protcltantes
igt;£riiicos promiferunt acq; voucrunt (in eoeniinfacramcnro
Chri-
-ocr page 61-TRO CÄTHOLICIS RESTON SI O. 45.
Chriftiaiii oir.ncs folcnnitcr profitentiir,Catholicain fe ccclcfiam fidcniq; ampleéli jfltq; hærcfcs omncs eJ»«!, fcétâfq; rcfpucrc ac abominari) qui (inquam ) flint ƒ•*'*'»*• liuiufmodi, parentibus licet Arrianis , Maccdonia-niSjPclagianiSjAnabaptiftis, Zuinglianis, Proteftan-tibus,aut cuiuis altcri fcciæ addiótis g-cniti, fcrendi oraninónonfunt; multoq; minus obligati ( quod li-belli author pro fua crafla ignoratione ftulte afleric) vtcaminquacducatifunt ha'rcfim,pcrpetuö confcc-tentur. Non cnim cenfentur illamin Baptifmo, aut (quodmiferhie thcologus fruftra adiccit ) in Confir-matione fcâam profem J quam pro educaiionis tempore ac loco,a magiftris erroiis primo didiccrunt; led monendi funt potius atq; docendi, cam fe fidem in baptifmo promifilTc quç verè Catholica amp;nbsp;Chriftiana cft,amp; diffipata per vniuerfum orbem in ecclcfia Chri-fti,quamquidcmdeinceps firmiHImeteneredebent, atqjadcamtenedamdiuino humanóq; iurecogi pof. funt,abhæreticis licet baptifati, amp;nbsp;inter hçrcticose-nutriti. Alias cnim ncc Arriani auocentura blafphe-mandofilioDci; ncc Macedoniani anegando Spiritu fanéto; amp;nbsp;Pelagian! gratiam dei libéré contemnantj
Anabaptiflæ miftcrium incarnationis irrid’eantj A Zuîgliani,Luthcriani Trinitarijjrcliquiq; fcólarij, omnes in fuis fordibus finatur putrefccrc ; cum ifti fin-guli afuis Magiftris primo fiicrint his erroribus imbu-ti,ideoq;(iuxta huius doótoris nouam thcologiam)ad fidem Catholicam non funt compcllcndi.Q^damp; di- , cere monftrofum eft, amp;nbsp;cum ipforum ha’reticorumy}^’^„*j;^ praxi varijs in regionibuspugnat. Quarevt nos nulla i» ^n^Ua diuinabunranauc lege ad Proteftantium fidem cogiquot;’quot;M’' po(fuinus,i ta nulla adferri firma ratio potcrit, quarc cogi non dcbcant ad fidem Catholicam, qui inter hx-rcticos,Arrianos,aut Caluiniftas nati funt amp;baptifa/-ti, ctiamfimagnamattatis partem apud costranfege-tint.
-ocr page 62-46 AD PERSECVTORES ANGLOÎ
Fol nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mirari fatis poflümus,quo in orbc,quauc «täte
generati fticrunt, quos Libclli author régnante Maria nammisabfumptos affirmât J cùm nihil vnquàm (vt ille ait)dealiarcligioncaudiuerintjquàmca cuiustûc caufamortem paticbantur. Illaenim(pro qua femori aiebant)Seâ:a,nunquàm in Anglia comparuerat, nifi ante quinq; velfcx arinos, in perbreui regno sdottardi fextijautpotiusciusProteâoris Ducis Somerfetéfis. Régnante enim^/f»w» oétauo pâtre qui cumproxi-mè anteccfsit, eadem filij fui religio prohar-refi habebatur,eiufq; lêéiatores vt hçretici exiireban-tur,idq; Icgum publicarum authoritate,nohalitcrqua fub Regina Maria faólum eft. Seditafc res habet.quia nos Catholiciantiquifsimæmaiorum noftrorumfidei quæ per orbem di fleminatur,amp; Catholica cft, atq; ab omnib’ ita 3ppellatur,infiftimus; dicimûfq; nihil ma-gis tyrannicum elfe, quàmnos vi amp;c armatamanu,atl cam abnegandam impellcre : ifti, fimiarû more,ad fua infidelitatem rationem noftram tranftcrcutcs,nobifcu cundcm loquendi Si difputandi modum cupiunt vfur-parcjinre non minus differente,quàm cælumdiftatab inferno ; amp;nbsp;ex quare(ftèconcludant,non minus Trini-taries amp;nbsp;Libertines in fuo Athcifmo,quàm Zuinglii-nosamp;Puritanosin fuo Zuinglianifmo eflc reh'qucn-dos.
Tertio merito dchactam crudeli perfequutione Utretici conqucrimur, quod ad veterem Paganorum, hæreti-amp;conim, Si Apoftatarû aducrlûs Chrifti ccclefiâ graf-OtMfquot;(4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modum tam propè accedat, vt nihil penitus dif-
ferre videatur. Illi,Catholicisplurimùmcrantinfenfigt; cofquc perduclles vocabant: idem facitis Si vos.HH.E' pifcopos,Sacerdotcs, ac religiofos vires præ cæteris grauifsimê perfcquebantur: in hoc amp;nbsp;vos prarclare il-los imitamini. Illi,filentio præterita religioniscaifft» (pro qua tarnen fola eos occidcbant)aliacriniinapQ’ pulomagis odiofa comminifcebantur, maxime yerQ
-ocr page 63-tRO CAÏHOLICIS respons io. 47 tcbcllioncs,amp; contra ciuilcmmagiftratû confpiratio-nes: quid cft vobis magis familiare amp;nbsp;vfitatum? llli, innocentes homines qui nullas leges violarant, frau-dülentis interrogationibuseo pcrtrahebant,vtleges violafTe viderétur : amp;nbsp;in hoe cos vobis imitandos pro-fofuiftis.Illijhorrcndis cruciatibus Chriflianos ad ab-iurandam fidem compcllcbant, fpccic tarnen cxplora-di eorum fccrctas de Principe amp;nbsp;Reipub. ftatu cogita-tiones;amp; Î hoe vos illis eftis parcs amp;nbsp;fimillimi.llli, pro vnius Catholici pcccato, alios ab omni tabs peceati participatione alicnifsimos fæpe obtruncabant, amp;nbsp;generales fufpicioncs omnibus Chriftianis promilcue communes,applicabant fpcciatim ad fineulos quos li-bebat c medio tollcndos : hoc a vobis fadiitari quis nonintclligit, qui aliquid videt in veftra publicarum return adminiftrationc ? Horum omnium exempla fi quis defidcrat, Icgat hiftorias cruentarum perfcquu-tionum quas in impcrio Romano luluntts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, in
Italia amp;nbsp;Africa, Gtthi exciucrunt.
Neq; veto illud vnum maxime proprium eft hære-tieç pcrfequutionis,quôd multos amp;nbsp;in primis facerdo-tes interimâtjfed illud ctiam, quod Catholicos bonis, honoribus, amp;nbsp;facultatibuseucrtant; quod libertatem illis adimantjquod in ergaftula conijciant, cam tâtùm ob caufam,quia Sacerdotes hofpitio accipiût;Miflam audiunt;Catholicum domi fuæ ludi-Magiftrum alûnt; feruos Catholicos habétjfchifmaticatempla precefq; non adeunt ; quod poftremum, hanc multam pccunia-riamhabet impofitam,vt reus fingulis mcnfibuswz-
pendat ; quod ctiam crudeli lira (c,Cart~ Arithmetica ita multiplicant, vt fingulis annis in du- nat.amp;aii-centas fexaginta libras cxcrclcat ; quafi annus non duodecem lcd tredeeem menfibus conftarct.Qiiz im-manitas plurimos viros antiquæ nobilitatis in extre-mum adduxit diferimen, vcl animarû, fi i ft is obtempérant j Yclfortiinarum omnium,fi obtemperarereçu-
-ocr page 64-48 AD PF.RSECVTORES ANGLOS fant. His addcdum cft, quód charjfsiinos liberos a pä-rcntibus vi auulfos, apud hæreticos, quo ci tins inficiâ-tur,collocant}quódcandenti ferro facerdotibusauies perforant j quod alios flagcllis concîcunt ; olijs acres amputant; alioslacris vcftibus iiidutos ad vulgi irri-fioncmpcr plateas traducunt; quód caftilfinusvirgi-ncs in locos infames merctricibus peculiares iiicluquot; dunt; prçtcraliainufitatæferitatisexépla, cumquaiiis pcrfequutionc vetcrumbæreticorum aut etiamPaga-norum comparanda.
Excelletcs Ecclcfiæ prelatos fupra triginta,carccru fuorumfqualorcpxdoreq; cxtinxerunt: quadraginta atitco amplius viros cruditionc clariflimos:nobilcs tiatitun uluitrcs tam viros qùam roeminas pene innume-rabiles : quorum non minus eft in confpeCfu Domini pretiofa mors, quam fi vitam eis cruenta carnificisma-nu cclerius Cripuiflent. Saccrdotum,fratrumq;noJlro-rum,tetcrrimiquiq; in Anglia plenifunt carccrcs: amp;nbsp;quia vetcres capiendisomnibus non fufficiunt,nouo5 in plcrüq; prouincijs cxædificarunt. Omncs Chri-ftiani Principes atq; prouinciar, noftri cxilij fiintte-ftes. Interim nos aduerfarijs corpora noftra,fortuHas, patriam,vitam,fanguincradonamus; neq; tarnen pof-funthæc omnia inueteratum illudfidei,rcligionis,fa* ccfdotij noftriodium, inillorum animis reftingucrc. Et cumtamintoleranda fintquæpatimur,illinihilo-minus nc has calamitatcs no liras defleamus,nobis iii-terdicunt.Hæc funt Proteftanticç in republicaguber-nandalcnitatis,clcmcntiæ,amp; mifcricordiae exempla» Et tarnen vtpræfatifumus,nos non aliter hanc pcrfe-quutionem deploramus, nifi quia ob cam fidem amp;nbsp;caufamin nos commouetur, quam leges omncstain diuinæ quam Humana? in nobis præftant, amp;nbsp;commcn-dantthoc inquam lamcntamur, quod a Chriftianis co» tra proprios paftores,quöd a filijscontra patres,quod afubditiscontra prælatoscxcreeaturjquibusprofcâo
-ocr page 65-PRO CATHOIICIS RtSPONSIO. 49 ihreligionis caufa parèrediuino iure expreflbque Dei ßiandato præcipitur.
Cum magillratus aliquis legitimus quem Deus i.Pct.i gladioarmauit iàvtndiilummitlefAilerHm, laudem vero lonarum^ fures,hæreticoï, parricidas, debito fupplicio caftigat,quis faclum hoc crudele dicit? quis de perfe-quutionequeritur? Verum cûfceleratiatq; improbi, vires in republica acquirunt,amp; magißratum, Icgiti-mosIndices,aliofueiufticiæ miniftrospala trucidant, hoc facinus eft deteftabile, magifq; propter vnius al-teriufue innocentis mortem vindicandum, quàm ft mille improbi iuftis legibus capitali fupplicio pletâe-rentur. Adhuncmodum,cum fçcularisprinceps,amp; przful ecclefiafticus in cos animaduertit, qui ecclefiæ Chrifti legibus iudicantur hæretici,atq; in Chriftum dominuminiuriofi,ea vere iufticia eft. Cum autem fçcularis princeps aut populus inEpifeopos fiiosjn-furgit, quibus Deo diferte præcipicnte, in rebus fpiri-tualibus (nifi æternis ignibus arderc velint ) omnino parcndiimeft;cum Laici, ijq; vt plurimumilliterati, feditiofe paftoribus fuis audent præfcribere, quid crcr dendum fit, quo modo ac ritu Sacramenta miniftran» da;cófq;ad nefaria iuramentafufeipienda,amp; impioç articules approbandos adigunt, idq; in Parlamento, publico videlicet totius regni Concilie, vbi EpifeopJ quorum primafunt potiftimaqj (vtregni legibus ca-ƒf2»(♦lt;w üetur) fuffragia,rcliquiq; e toto clcro felecfti viri pri-marij, qui Anglicanam Ecclefia reprçfentabant,magna omnes conftantia, vnaq; mente amp;nbsp;voce refifte-bant; cum ifti famfti patres e fuis fedibus eijciuntur,amp; deinceps indignis vinculis conftringuntur, amp;nbsp;frpenu-mcro(vtidcegrcgioconfeflbrc Epifeopo Londinenft conftat ) improbe amp;nbsp;contumeliofe vcxantiir; cum corum cathedræ,pulpita, ecclcfi3c,a rcbellib’ filiis occu-pantur, amp;nbsp;cruentifTimis lupis ad diripiendum fpolian-dunjqj Chrifti Çrcgerïi trsiduQinr jhçç ybi fiunt,ca de-
-ocr page 66-50 AD PERSECVTORES ANGLOS mum vera cft perfcquucio, vbi oues, fubditi, amp;nbsp;infcrio-10, res, Icfe cffcrunt contra eos, quos Spiritus fandus dir-ccs,redores, amp;nbsp;animarû curatores illis ordinauit. Im-mó vero cum Paftores ipfi fuos, Chriftos Domini,omni officio authoritate ac iurifdidione, facultatibus et» omnibus defpoliant, óc in carceres demum conijciunt, amp;nbsp;per iniquiffimas leges laicis magiftratibus ius tri-buunt de fuorum in religione magiftrorum dodrin» iudicandi, eófq; pro fuo arbitratu vifitandi ac corri-gédi; hæc certe pcrfequutio,fcditio, amp;nbsp;rcbellio eft,ex-ccllcntcramp; in altiffimogradu, qua nulla poft hominü memoriam fuit magishorribilis amp;nbsp;exccranda.
Etnosquidem apte miferrimam noftram patriam Ofee 4. illis prophetæ verbis affari poflumus ; Pofitlus tutti fiittf ijtti contradteunt ßtcerdttt : cûm eadem liuins noftrf pcrfequutiónis ratio fit,ac feditionis illius, quæ in dc-fertoa chore,Dathattfôc ,ytliiron alijfq; eius impictatis fociis,aducrfuslegitimosfuos facerdotes atq; Redores, præfertim vero aduerfus Aaronem fummum Si-cerdotem excitataeft: quemadmodum noftra modo Anglia aduerfijsSedem Apoftolicam, omnemq; legitimam fpiritualem iurifdidioncm ab ca manantem impie tumultuatur.Ideoq; Libelli author fubdole for-fan ac veteratorie quoad imperita plebeculam,at veto quoad prudentiores rerum æftimatores, ftultè amp;nbsp;ab-furdè exemplo c/zore abutitur ad nos criminados,quo-niamDeomagis quàmhominibus parcmus,amp; in rebus quæ confeiêtiam attingunt, aduerfarijs refiftimus. Illa chore confpiratio nefariam ipforum ab Apoftoliea Sede Catholicaq; Ecclefia apoftafiam codemnat, no-ftrofq; pro illius Sedis amp;nbsp;Ecclefiæ authoritate aduer- 1 fus quorumeunque hoftium impctum, probat labores, amp;nbsp;ftudiaconatufq; corroborât.
Eft verb iftorum hominum rcbellio eo etiam mani-feftior, ac perfequutio deteftabilior, quod non modo if fa natura réclamante,tanta erga patres fups fpiritua-
Ics
-ocr page 67-PKO CATHOLICIS RÉ SPON SI O. Çt les violentia fint vfi,veruinetiam quódpro fiialibidi-ncin cöru locum lurrogarunc lupos quofdani rapacit fimos, liixuriofosApoftatas,homines plané Atheos, Vouut h atq; vt(vno verbo dieam) totiiis regni fæcéjamp; fordes: qui profila in Catholicam fide cuius func defertorcs odio, amp;nbsp;improba verorum Epifeoporum (quorum ca-thedras fçcularis Magiftratus ope per vim occuparût) æmulatiohc, contra veros Sacerdôtes, Sc quicunq; il-lispatrocinatur,tamimmcnfafunt malitiainfiamnia* ti,nullum vt lapidem non moucant, quo omnes totius regni Magiftratus in illorum perniciem extimulent.’ ipfiq; fublpecicfuæ authoritatisccclefiafticæ,amp;qua fere adiunftam habentjpotentiæciuiliSjquantampol-funt maximam feritatem amp;nbsp;tyrannidem in cos expro-munt,metuentes perpetuo ftatui amp;nbsp;ambition! fuæ, quamdiu verum aliquem Epilcopum aut Catholicum inpatria vident fuperftitem. Qjmrum in hoc genere adlionescofunt magisintolcrandp, quódamp; ipfi non ignorât, amp;nbsp;in publico iurifdicundi foro clariffimc fuit demonftratum,eos no modo contra veteresleges Dei amp;nbsp;ccclefiæ,fcd etiam cótra noua ab ipfis fabricata Sta-tuta,amp;de illis creandis amp;nbsp;initiandis proprie lata,Sedes cas confeendifte.
Quart' cum veri noftri paftores, cótra omnes leges, rationem,ac naturam ipfam vexentur, fpolientur,ex-crucientur,crudeliflîmè deniq; occidantur, partim a fiecularibilshominib’ qui nulla in ecclefiafticis rebus aiitboritate funt prçditi, partim ab illis Ecclefiafticis rccènscreatis, qui nullam prorfus iurifdiólionein ha-bent,nifiin quam fraude atq; vi cótra ccclefiç Catho-licæ canonesjipfafq; patrie leges inuolarunt; quis erit tam ftiipidus aut bardus, qui non ftatim vidcat immé-fumdifcrimen,inter iuftam eam difciplinaqux in rcos Sc fontes légitima authoritate ecclefiaftica ac ciuili, in Catholicis regnis temporibulq; excrcctur;amp; iniuftam vim atquèpcrfequutionemquæ cótra Ecclcfiam Ee.
D »
-ocr page 68-5Î AD PERSECVTORES ANGLOS clcfiæque filios adhibctur,finc omni légitima poteftj-tCjdiuina vcl humana,ecclefiafl:ica vcl temporali.
N ihil eft igitiir cur Libelli author tam gloriofè cxul-qmI'h in admirabilem illam crga quofdam ccclefiaftic* tiiirie fijnj ordinis prçcipuos viros clemcntiam in primis regni înitijSj tammagnificèprçdicct, quodnimirum vitatH «r^it Cfl- illis permifcrint,quam noftris modo cripiunt. Docerc thoiios. ipfos Cicero potcrit J quale beneficium fit latronumj cùm viatoribus pecuniam adimunt,vitam rclinquunt, Si qualis remuncratio tali bcneficentiæ debeatur. Sed quantacunq; tuncfiicrit ergaquofdâ humanitas(qufj fi ycrum fateri volumus, non alia fiait, quàm quôd pro ccleri morte, vitam conccfTeruntjlongiorcm quidem, fed miferabiliorem, aut potius lentam quandam mortem multis doloribus miferijs atq; incommodisex-pofitam; quod pcrfcquutionis genus cætcris cfTc cru-dclius, eleganter contra Conftantium Imperatoreni docct D. Hilarius) fed quantacunq; fucrit eorumhu-manitas,auc quacùnq; de caufa prçcipuos quofdam Catholicos, non eademccleritatetuncintcrfcccrint, qua poftea plcrofq; c medio fuftulerunt, nullum certe in caufaab vtrifq; defenfa diferimen inileniri potcrit, cum vtrobiq; pcrducllionis illius quæ nunc fingitur par ratio fiicrit, id eft, in vtrifq; ne veftigium quidcnl vllum.
Cur miâùs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem de prioris illius lenitatis occafione
ciimCatbo- cogitanti, venir in mentem veteris illius cófüetudinh Kc'u initit quæ perfcquutoribuS familiaris admodum cflefolct; qua fifita vt initio omnibus blandimentis ad fequospofluntva-’ frèpclliciant,quemadrnodum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impe-
rij fui principio, magnabenignitatis atq; clcmentiæ figna prç fe tulit: ilia vero fimulatione vbi Chriftiana fidem extingui no poffe vidit, mox lenitatcm omnem in extremum firroreraac tyrannidemconuertit. Et in Anglia quidem, cùm primùm hçrefis inualucrat, prin-cipaleTquiq; eum Ecclefiaftici,tùm alij Catholici,vel in
-ocr page 69-PRO CATHOtICIS RESP,ONSIO. 5?
in carccribuSjVel alijs in locis captiui detinebantur,vbi fuis fungi muncribus facris omnino non poterat ; quorum pleriq;,cum ætate iam admodum pioucéfa effentj facile fcicbant aduerfarij eorum vitam non fore diu-turnam. Erant ctiam ex illis nonnulli, qui cum paulb antefumnaosinRcpublicamagiftrat’ gefliflcnt, Pro-teftantes aliquos profuç vclhçrefcos, vel perduellio-nis criminibus,régnante Maria Regina mortem pro-meritoSjin vitaconferuaffent: iiq; propterea,nc accept! benefieij prorfus immemores viderentur,quibufda cpifeopisvitam impctrarunt. Nihil vero minusfufpi-.cabantur,quamvctcranis illis ducibus, partim longa fencclute,partim carccrum miferia conlumptis, exori-turos alios tirones, qui pro patrum fuorû atq; Epifeo-porum fidetuenda,alacritcrcum hoftibus inarenam defcendcrcnt. Qua in re, cum iam vidcant poft viginti quinq; annorum acerrimam cum Ecclefia Chrifti lu-6lam amp;coHccrtationcm,fua omnia Humana confilia irrita concidifle, nec vllam in bærefi quictem, ncc fta-tusfui fecuritatem(quam ab herefi totam pcndcre cxi-flimant)polliceri fibi iam pofTint ; hac ob caufam nos proMaiorum Catholica fide reftauranda laborantes, multo hoftiliùs oppugnant, quam patres noftros olim oppugnandos putarunt. Qimnquam (vt verum fatca-mur) fl fublimcm corum in Ecclefia amp;nbsp;Republicavo-cationcm,fi honores, fiEpifcopalcm vnétionem con-fidcrcmusjvniusex ipfisde fuoftatu dcictftio atq;ca-ptiuitas,maius ftipplicium cenfendum eft, quam ft nos varijs tormentis varijfq; mortis generibus vitam amit-teremus; qui corum comparatio ne nihil fumus,quam
1 infantuli amp;nbsp;pupilli, fempcr tarnen corum paftoralis di-1 gnititis filij,amp; aftertoresamantiffimi.
Quod verb Libelli author, aliorum nos fcclerum,
‘ quàmillos,adeôq; amp;nbsp;ipfius Maieftatis læfæ rcos effe imaginatur, ideoq; magis neci traditos, vcl de Bulla, alijfq; criminibus capitalib’ magis cxaminatos(aqui-
P 3
-ocr page 70-54 ad persecvtores an glos
bus illi fuerunt immunes) herum nos vtrumq; falfilÏ'quot; mum cfFeaffirmamus. Ncq; enim nobis magis qu^ra illis, aliquid prêter religionem ac confeientiain obij-ccrcvnquam potuerunt ; ncq; illi ipfi quos quietos, tranquillos, atq; obfequenïes fuifle fubditos Libellus । confitctur,caruere femper his funeftisamp;cruentisin-' terrogationibus, quibusmodó advicam noftrainpro ;
luo arbitratu auferédam armantur. Huius rei locuplcs i eritteftisnobilis ille confeflor Epifcopus Londinen-fis, prius certè quàm de Rcginæ excommunicationc quiequam increbucrat; amp;nbsp;cumilloalij pleriq; ciufde temporisatq;ordinis,quibus ante annos circiternouera, varias tie Bulla quçftioncg propofuiftis, eiufdcm prorfus fententiæ cum his quibus nunc Catholicos, non minùs quietis pacifq; amantes, ad mortem vfq: perlequimini.
Quod veto ad laudes eas attinet,fummæ prudentie, LM» au- crudiîionis, a.c fidelitatis,quas Libelli author non fine thor ecclc- affcôtato verboruiti lenocinio primis quibufdam cc-ß:ifiicoi,q!n elefiafticis impertitur; quaquam h^c omnia nihil aliud referunt, quàm blandam illam falutationcm
Princi/’u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimulofculo aemortifero vulncreexcipien-
'vixerunt, tis (paulô cnim poft cos omnibus opprobijs côtunic-calhde lau- üoCc lacerat ) tarnen fuo fc ipfc teftimonio, fociofq;
/ Reg iugulat,qui tam cxccllétes viros,tam fideles, taiii pa.ro. prudcntcsjtam eruditos,fuis cijeere Sedibusaufifunt;
atq;illorumfapientiflîmisiudieijsjprophanorum in-dotftorumq; hominum opinationes anteferre, idq; in caufareligioniSjin qua illi maxime erâtverfati. Deinde (quod longe grauius eft) in illorum locum incircû-cifos quofdamPhiliftços induxcrunt,colle(ftos exim-puriflîmatotiusregni fæcc,quiq; nobilium aulicoru i Getgt;cf.ca. manus benediiftione Efatt facrilcgè implendojViam i
fibi ad tantam dignitatem munierunt. Quorum corn- ] paratione,adcôq; eorumomniû qui fub imperio Regln;? Mtirii« hærefum fuarum p.xnas luerunt, vçl infi-
nius
-ocr page 71-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. 55 iiiuscoriim,quiautin Anglia pro Religione patiun« tur,autcademcaufacxules in alijsprouincijs viuunt;amp; JRorumprobitate,amp; vitæ innocétia Sanâi appcllatio-nem promcrctur. quantumuis de his Libelli author partim hçrctica quadam iinprobitate, partim ncfaria fraude,aliquando humilitcrabie(9;cq;,aliquando con-tumeliofe falfóq; loquatur,vt corum nomen apud po-pulutn eleuct, vel gratiam apud Chriftiaiios principes minuat, fub quorû tutela, vitam in cxilio pie Chriftia-ncq; traducunt.
Pudetquidcm nos iftius hominis ftultitiamin puc-rilibus huiufmodi nugis imitari ; quia tarnen eius irn-portunitateeôimpcllimur,caufamnoftram cumcau- Ct/xwa/i« fa,amp;pcrfonas cum perfonis corum qui paulo ante in Anglia pro hærefiamp; Apoftafiacxufti fuerunt, breui- fidefitHi-ter(fiplacet)cófcramus. Ac primum,quod ad Archie- tur^enm ijt pifcoposattinct,quosille tarn magnified faftuofc iadat, vel mcndaciiim eft fi loquatur fimpliciter amp;c plané, vel figura eft, fi loquatur artificiofé amp;nbsp;rhetori- faßifmt. cé. Vnicus enim omnino fiiit, ifq; publice pcriurus,amp; fæpe relapfus Apoftata; cuiproludo fuit iterumatq; Cranme-iterum iiirarc, peierare, palinodiam cancre: quiq; ipfo mortis fuæ tempore contra folenne votum, amp;nbsp;facrum ordincjincefto matrimonio illigabatur j homo perdi-tus amp;nbsp;dilTolut’, amp;nbsp;principalis Regis noftri corniptor, atq; in eo,prçcipua Anglican! fundi calamitas. Alium certéEpifeopum vcl ccclefiafticum alicuiusnominis in toto exuftorum grege habuere neminem, quanqua eorum aliqui prçlatorum quorundam Cathedras iniu-fté occupârant. Pleriq; omnes erant ex infima vtriufq; fexus plcbc atq; abicétifiîma conditione ,vitamori-bùfq; profligati;ipfaq; zàzoSitnâ* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eyivtç- San-
ro mendacifsimum fequutus pDxum infantem in igné crupilTe ait)imputa atq; impudica fuit. Quarc vtfiiam cælarct turpitudinem, impie difsimulauit quo in ftatu c{rct;nccaMagiftratu iuxta patriæmorem, intumef-
V 4
-ocr page 72-Çé» ÂD PEkSECVTORES ANGLOS ccntis vteri priuilcgium poftulauitjfcd grauida (cuiu* Ipfa fola erat côfcia) ad rogum fibi prçparatum accef-fit. Vbi Deus eins fædamincontincntiam totinuWtlo pacefecit, cum ilia Virginis fcilicct amp;nbsp;martyris gloria aucuparetUr: quale in ncc vnam in Foxi martyrologio inucnies, nec facile in toto Proteftantium Samäoruffl Calendario.
Nos vcro iftis talibus, quatuordecem fimul Epifco-CaiUjcOT» opponimus,eofqj excellentes amp;nbsp;tanto nwners dignifsimos, Si quos ipfe Libelli author paulo ante, /gt;lt;!ƒ, funi, animo licet pefsimo,magnislaudibus in caelum cxtu-quoad eruditionem Si faniäitatcm nullis Europæ Epifcopis erant infcriorcs)qui omnes fuis ho-noribus exutijpleriq; etiam in carcercmconie(Si,gt;n^' ximifq; iniurijs affeóti fiicrunt, vnacum cximioillo Cófeflóre Archiepifcopo Armachano HyberniæPd-mate, multifq; alijs eiufdem infulae Epifcopis. Oppo-nimus deinde duos alios eiufdem dignitatis Præfules Anglos,akerum iam mortuum, alterum Romæ adhuc fuperftitcmitrcs quoq; defignatosEpifcopos vita iam füntäos; quibus addimus veneradum Abbatem Weft-monaftcriefem, quatuor Religioforum Conuentuura Priores, trefq; integros Conuentus fortunis omnibus fpoliatos. Si vel in crgaftula detrufos,vel e regni fini-bus cxterminatos. Addimus deinde duodecem Dcca-nos fpeiâatae cruditionis,qui in Cathedralibus Anglif ccclefijs fecundas ab Epifcopis obtinent: Archidiaco-nos quatuordecem; Canonicos Cathedralium Eccle-fiarum fupra fexaginta; Sac.erdotes veto plufquàmcé-tum, omnes bono loco Si exiftimatione, fuperioris Principistemporib’; vt alios omittam Sacerdotes plu-riraos,noftrihuius cxilij tempore creatos, amp;poftea martyrio coronatos. Quibus adijeim’ quindecem Redores collegiorum Oxonienfis academiæ amp;Canta-brigienfis,virosmagnæ certe inijs Academijsamp;in ipfa Rcpublicaauthoritatis: quorum prudentiaamp;pie-tate
-ocr page 73-TRO CATHOLICIS RESPONSIO. 5/ täte commoti, prçcipui quiq; omnium feientiarum profeflbres, amp;nbsp;Dodiorcs in diucrfisfacultatibusfupra yiginti, vcl cum illis, vcl no ita multo poft comm exé-plumfequuti, religionis caufa partim in alijs regioni-Dus peregrinanturexules,partimdoini incarccribus detinentur vindli. Ncq; veto initio tantùm perfequu-tionisjfed etiam poftea,plurimi liberalibus difciplinis percclebrcs vtriufq; Academix præclara lumina, ft ft vel ad SecietAtem ad Jew/narza, vel ad alia Iota eruditionis laudc florcntiacontulcrunt: vbifingu-lariDcibonitate, ac Prælatorum, Principum, popu-liq; Catholici bcncficentiajdiuturnum exilium honc-flain paupertate tranfigunt: nonnulli etiam in Acadc-ftiijs externis ad maximas fundlioncs cledlijtanta cum omniumordinQ bcncuolentia atq; huraanitate, quata maximacxternis hominibus concedi poteft: nufquam tertevlliiis grauiorjscriminis,autdifeiplinæ pertur-batæ accufati. Id quod facile clarifsimorum virorum teftimonijs inter quosvarijs jnRegionibus viximus, poflumus confirmare.
Et quidem quod ad mores vitamq; Chriftianam , attinct, fmc noftros îfpicias,eos qui domi in calamita- -tiDusamp;çrumnisviuunt, vcltons incxilioapud exte- t/pore fer-gt; tas nationcs verfantur (quanquam homines nos camp; fecutimit. mcminimus,amp;vt homines variis infirmitatibusob-noxios^cumProteftantibustamcnomnibus, vbicun-q; in aliquo terrarum angulo graflantur, iudicio contendere non dubitamus.ld quod aduerfus menda’-cem libclli huius authorem co maiori libertatc animi-q;fiduciacontcftamur, quia impudenter quidem, amp;nbsp;réclamante baud dubie propria confeientia, de nobis ftribcre no verctur; Perpitucas rebgttnu cttttfii pathamde-firiulfe,prater eos,qui aut mendiciMe laborabat ; aut honores in ^c/tdem'tjs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnilocii appetebant,propterindt-
fniMem affetjui non poterant j aut i^ut mercatores erant area-ficKo oppreßi : cum omnes intelligant neminem efle ex
-ocr page 74-58 AD PERSECVTORES ANGLOS noftrisjetiam infimum atq; mifcrrimum, quin fi graut. - -r iftovidnti quinq: annorumexiliofraâus, Catholic» fidem dclerere,amp; ad aducrlanos tralirc voluerit, luni' ma ftatim cum gratulationc cxcipitur, atq; inillorum fynagogis inter primos collocatur. Ita nufquam (vte-Tertul.dc Icgantcr quidam ait^factlms frofiatur,lt;^uàmtnMflrtsre‘ prælcrip. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Et variis experimentis cognitumeft,quanto
illiftudio viliffimum quemq; Apoftatam, aut lafci-uum aliquem iuuencm a ftudiis auerfum, autacolaftu perditum ac diflblutum aucupantur, qui vcl cxilij diu-turni tædioviéîus, vcl alia quacunq; occafione p«-motus, adÆgiptiollas, hocefthærcfim,amp;carnis li-bertatem refpicit. Qmbus tame illcccbris, quant pau-cos, aut pcnc nullos nobis furripitis,quis ignorat.^Nos intercàfummo dei beneficioexipfis veftris Miniftris quam plurimosrecipimus,multosingeniofifTiinos a-dolefcentes, multos nobiles in dclitiis licet educatos, multos amplifltmarum fortunarum hærcdcs idq; om-nis ætatis,qui fua fponte veftras hærclcs cxecrati, Deu apud nos in ccclefia Catitoliçaquærunt. Quorumc-tiam permulti,vcl Sacerdotes euadut,vcl rcligiofi,hoc ipfo temporc,quo feiunt vos iftud genus hominum a-deo contemnere atq; hoftilitcr infedtari. Eft hoc cer-tè Dei opus,in oculis noftris, atq; etiam in veftris mi-rabile,quod nullis humanis viribus,nullo terrorc,nullis fraudibus diftblui poteft.
Diligentiusigiturfupputatc;nceadEcclefiafticos SMilitres ’’f'odo tot tamq; infignes, maximaq; eorum indiesin-Cathelici, crcmcnta, vcftris illis Draconis legibus in fanguinc fcriptis nihil quicquam impedientibus oculos con-ucrtitç;fed fi hac contentione decertare nobifeumve-li t IS, cum veftris illis yere mendicis, ærcq; alicno op-prcflis ( vti nos vocare non erubefeitis) qui fub irapc-rio Reginæ Mariæ veftrum euagelium præ fe tukrut, comparatc tot fortiflinios nobiliftimolq; Comités, Barones, Equités auratos, Armigeros, aliofq; raagni nomi-
-ocr page 75-TRO CATHOIICIS RESPONSIO. 59 nominis amp;nbsp;dignitatis viros,quivcl carceres perpelït funtjvel Ç quod fana confcientia fieri potuifle illis erat perfuafum ) pro rcligionc arma fumpferunt:non qui-dem aduerfiis Principcm aut patriam,fed aduerfus impies homines, qui ad Ic locupletandos fuafq; hærefes fiabiliédas, tenera Principisætate fexuq; imbecillio-re abufi funt. Numerate prsterèa alios plurimos, qui ' cùm eflent partim natalium fuorum fplendore, partim publicis muneribus quibus in Repub. fungebantur clariffimi, omrics opibus commodifq; huius vitæ abû-dè circumfluentes jca tarnen omnia pro fideChrifti dereliquerunt. Horum ego magnum numerum recen-fere poffem,qui amp;nbsp;animo parati, viribufq; fatis prom-ptifunt (niiî Principisreuerentia,patriæq; charilfimç araorprohiberet) ad rcligionem fuam amp;i: honorem ar-misdefendendum contra omnes hæreticos qui confi-lt;Sismendaciis eos aufi fuerint infamare.
Quorum omnium ordinem amp;nbsp;bellicam fortitudi-nem calumniator ifte extenuate conatur ,commcmo-rando nobilcm rrefimerlAnâiàt Cawzffwjcuius particu-larem vitam atq; actiones,aut alterius cuiufcunq;, amp;fi nihil opus eft aduerfus hæriticorum notiffimas calum-nias malitiâmq; tueri; vtq; adolefcentiam mittamus morefq; illi ætati fortaflis confentaneos ( quos amp;nbsp;a Com« vobis illc didicit, Sc in aula atq; caftris non elfe fern- vveflmer-per caftiffimos,fatis ipfe qui hæc fcribis,intelligis)ta-men amp;nbsp;crafliim efle mendacium quod de eins cófcélo corpore feribitur, ipfe poteft abundanter probare, amp;nbsp;innumerabilcs teftari poflumus, cum fanum incolu-memq; viuere,amp; in exercitu Regis Catholici honori-ficum locum tenerc. Nec ctiam dubitaihus aftcrerc il-luftrem Nirthumbria Comitem gloriofo vitam martyrio finiuifTc. Q^çcunqjenim illius mortis caufa prior ex- bru c«-titerit, cum tarnen fuifte Märtyrern ex co conficitur, mes, quod vitam ei aduerfarij obtulerüt, modo rcligionem Gatholicam voluiftct dcfcrcre.Neqj a(a eo honore cx-
-ocr page 76-6o AD PERSECVTOR.es ANGLO» cludédi funt multi alij, qui cadcm dc caufa vitamfinn, cum co fuut pcriclitati. Ad quem locum aggregamu^ optimoiure omnes Saccrdotcs, qui ob nupcrrimein-uéta læfæ Maicftatis crimina (vni Angliæ propria,to ti præterca mundo incognita) vitam cum morte com- ; mutarunt. Ifti enim omnes quoniam vitam amp;nbsp;faculw-tesfibi oblatas proChrifti fide contcmpferunt,cet-turn eft in Sanâorum ac Martirum numero habendes cfte.non fecus ac fi ca fola dc caufa mortem obijffent.
Ideôq; cum Doiâorcm SMderttrmc D.Brißtumh^ belli feriptor pcrducllionis infimulct, quôd hiiiilfmo di viros co quem diximus fenfu martyres appellauerît, fuam ipfc ignorantiam prodit; nec minorem omnino malitiam, cùm martyrum noftrorum catalogo aferi-stmtrfil- ijcre nos iubet Somerfildum quendam nuper occifum, coram Dcofortaflis reuera martyrcm, fi(quoddeco omnesaffirmant,amp; ipfclibclli authorfatctur)mentis expers amp;nbsp;furiofus extitit. Cui profesâo quicquid in ea mentis alienationc fccit,vitio verti non poteft. Aducr-fariis veto pro homicidio deputabitur, quicquid in ilium ita affeélum perpctrarunt:potiffimum veto,fi (tt plurimorum fcrtopinio,caq; multisprobabilibus co-icâuris confirmata) data opera,fummiffis carnifici-bus clàm necatus fùcrit; (quodilli accidiffe fertur,qui Lancaftriæ Dueem aceufauit, aliifq; multis,amp; norai-natim loanniHunnointurrc Lolardi,fiquafidcsFo-xohabédafit) ncipfiusfortafl'eoperâ,horribilesquç-dâ machinationcs dc Denurn. Ordern viri innocctiffi-mi fortiffimiq; condénatione ac morte prociirata,po-j.Rcg-’'’ ftcàcrumperét.Cuius viri eadécum illi’cuius facræ literæ memincrût,caufà, verbaq; quib’(vt aiût) X^iniiminterimmtrtdleitncitlt lommoptabitty tam feuere rigidcq; apotcntiffimoquodamiuratôq;eius hofte, qui multos iam annos cius pcrnicicm ftudiofe' médita-batur expenfa erant amp;nbsp;pondcrata,vt ca cum fidei Catholic«, quam illc non diflîmulabat, zelo coniunâa, exitutn
-ocr page 77-CATHOLICIS KÎ5PONSIO. éi
exituin illi funcftum Si calamitofum, fummo cum totius patriæ dolore attulerint. Sedme aduerfarij importuna loquacitas de vianonnihildefletäcre coegit.
Vtergo vndedigreflï fumusco reuertamur ; inter illos infignes praclatos qui cùm primùm Regina ad re-gnûcapcflendû accedcret,de officio ac dignitate dcie-Äifucrunt,principemlocütcnuit (Primate Cantuari-cnfiiamantcà denjnéto) ArchiepifcopusEboraccn- D. jjeath lis,fummus Regni Cancellarius, cuius viri quanquam ^rdnefif-a Proteftantium religionc abhorrentis, fidelitatem ** tarnen crgàRcginam vehementer libclli author præ-dicat:cùmq; proponit tanquam exemplar clcmen-tiæ a Regina Catholicis exhibits, cui toto regno Ma-tiæReginsfimile nullûrepcriamus (fieenimincon-fideratè nugatur) cum tarnen Regina Maria multis nó modo hæriticisjfcd etiam proditoribus improbiffimis qui ad earn Regno vitaq; exuedam, confilia, opes, ar-
I maq; confociauerant, vitam amp;nbsp;facultates omnes cle-rncntifTimecondonaueritjqiiiadhUc fiintfuperftites, amp;nbsp;toti mundo notiffimi, amp;nbsp;a nobis facile poflent no-
I tninari. Additdcinceps libclli author (quodeft pcr-j fpicue falfùm)huncpræfulem, fua fc fponte fummi
Canccllarii muncrc atque Arcliiepifcopi dignitate abdicaffe, cum omnes norunt,cum cum hiis Suffragancis cæterifq; coepifeopis per vim deicéfum fuiffe amp;nbsp;fpoliati!m,quôd nec iuramentum illud de Reginç Pri-matuabfurdiffimôprçftarc,nccinfua prouinciaCal-uinianos ritus atq; facra rccipcre amp;nbsp;propagate vo-lucrit.
Qj^rum Epifeoporum zelus in caufa Dei ac rcli-eioniSjtam crat flagrans amp;nbsp;hcroicus ( quamuis cos li-Dclli author propter fidelitatcm atq; obedientiam nobis anteponat, vt ita non iniurià mutatam return facie populo perfuadeat, ac nobifeum agi modó crudeliùs, cùm illi primo traólarcntur clementiùs) præfertim veto Rcuerendiff. illius Arcliiepifcopi, vt magno fane ac
-ocr page 78-éi AD PERSECVTORES ANGLOS
cxcclfo animo tantoq; viro digniflimo^cam quasniin* cft Reginam,morc aliorum Rcgum inungerc ac cow-nare recufarit,quodfùi tarnen muneris erat, dcfunâo iain (vt diximus^ Metropolitano. Idemq; limul oW-nes Epifcopi vno confcnfu rccufarunt, donee tanden] j F/rifeoiitu *^°n fine magna difficultate, ab Epifcopo Carliolenli , CMtioleßf. omniu pene infimo, vt hoc muncre fungerctur, impe-tratum eft. Quqd hoc locîo propterea commemorO) quia libelli author pro fua cximia priidentia/aéiuind-ludArchiepifcopijfummæilliuserga Principemob- ; feruantiæ atq; humanitati tribuit. Nemini verb du- ; biumefle poteft^quin tati numeris detrcéiatio,inho] mine prælertim cui illud ex officio incumbebat, longe maioremperduellionis fufpicionem præbere potuif-i'et,quam eorum multa quæ pofterioribus annis pro ß' dei Catholicæ defenfionc a Saccrdötibiis gefta funt,ß ; hærcticorum illius temporis aduerfus Ghrifti Eccle-fiam malitia ad cam maturitatem perucnifletjad quam nunc peruenifle cernimus.
Cur autem hoc Epifcopi ita rccufarint,vt nulla cu-iufquam authoritate vel metu ad Reginam folennin- । tu coronädam adduci potuerint,caufa fuit, quod mul- j j,^Catb^Ü ijfq; valde probabilibus argumentis permoti,crc-« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcbant cam iuramentum illud facrofanlt;äum, vel non
filenniter daturam omninô,vel certè paulô poft violaturani,quo forofwrfK-p^çgçjçjjjjj^çjÇhriftiani, Angli verb præfertimcùm ' adRegnigubernaculacuehuntur,obftringercfecon-fucueruntjfanébç nimirum Ecelefiæ fc leges,honores, Jururnwi» paeem, priuilegia defenfuros, amp;nbsp;fingulis Regni ordi-fuum confcruaturos,vt regnâte Eiiotitirdt Cm-^uâ^ini^e- /è^refaôlumeflcannalcsnoftritcftantur. Verebantuf ctiamnedeceptapeffimoinucnumquorundamconft-ptrSiur. lioquos circa fe habcbat,infano turn hærefis araore atq; ambitione flagrantes,folcnnem illamfacramq; vnéiionis ccremoniam, Chriftianis omnibus Regibus communcm, magno Regni totius feandalo refpueret.
-ocr page 79-TKO CATHOLICIS RESPONSIO. 63
Idquod co vehcmentiiis formidabant, quia non ita multó ante viderant cam ciim primo folium Regale confccnderct, illi quem diximus Epifcofo CArlioletsfi ad altarc ftanti, paratoq; vt coram illa facrificium Miflç peragerct ( faélum mirabileinfeemina contra Epifco-pum, in adolefccntula contra vencrandæ graiiitatis lenem,idq; in Ecclcfia,adaltare,in ipfadiuinifsimorû myftcriorum celebrationc ) præcipcrc, vt facrofan-étamHoftiamnó attollcrct,quodillâ ipfaccrcmoniâ ncquaquam probaret. Gui Epifeopus turn quidem fumma cum laude conftantcr parère renuit; quod iam in nobis capitale fortaflis læfe maieftatis crimen,amp; cr-0cm infidelitas diccretur. Et iftius quidem opum ilium nunquam pænituit; alteriusvc-
I ro,quôdRcginæ Chriftiano more Regale diadema ■ impofucrat, vbi rcicucntura vidit, feq; fuofq; omnes I Coepifeopos facriq; ordinis focios ex Ecclefiis fuis exturbatoSjfanélafq; Ecclefiç Catbolicælegescon-temptas,amp; rcligioncm conculcatam, contra fidem quam Regina in confecratione fua paulo ante fanólif-fimè dederat, amp;nbsp;contra paéïaconucntaq; quibusRc-gni adminiftrationem acceperat, huius(inquam)fa£li cum quoad vixit adeo vehementer pænituit, vt hac de caufa vitam deinceps perbreuem camq; peracerbam duxerit.
Alias certeEpifcopi,amp; cxEcclcfiaftico ordine vi-ri primarij, tanta animi magnitudinem oftendebant Epi/cepiö-quâtâ in tam repentina hærefis irruptionc optare quif- «iij e«!«-quam potcrat, Sua cnim priuata pcriculaadeo ncglc-xerunt,Vt eorum plenq; Excommunicationis ccnlura aduetfus Reginam aliofq; nonnullos adhibendam cc- caM can ferent qui duces illi authorefq; fuerunt tarn pcriculofç fummt.
I defcäionis totiq; Regno ignominiofæ; Regno (in-quam) illi, quodtam paucis ante annis fucrat Sedi ' ok.« reconciliatum, amp;nbsp;facrofanétis omnium ordi-' numiuramentis confirmauerat fc deiucepsperpetuo
-ocr page 80-6^ KT) PERSECVTORES ANGLOS
in eins communione pcrmanfurum.
Verum prudentiorcs Epifcopi, vcl ccrte manfut-tiOTcs, propofitis qu« ex eo faóto fequutura vidcban-tur magitts incommodis,contrariam fcntentiampri-tulcrunt. Itaque rem eam Romano Pontificj totius Catholicæ Chrifti Ecclefiæ paftori committendam potius fta,tucruntjquàm ab illis qui Reginæ crant fub-diti attentandam:quia falt;äumillud nefcio quosfor-taiïe tumultus öi fcandala, totiufq; ordinis ccclcfoffi-ci pcrturbationcm aut ctiam pcrfcquutioncm poffct probabilitcrexcitarc. Non cftenim dubiumquinad-iierfarij fibi perfuafiflcntExcommunicationcmhaiic cmiflamab Epifcopis, tumultuandi potius ftudio,qui amore amp;nbsp;charitatc ,officiiq; fun gen di zclo, a quo tarnen omn cs huiufmodiccnfuræ révéra proficifcûtur; quocunq; tandem modo ij in quos feruntur, male videlicet affcéii amp;nbsp;morbis animi grauiorib’fa’pcnumc-ro laborantes(Principes præfertim, nifi in timorcDei multiim profccerint) cas interprétantur : cùm ßcpe le* gamus multos Epifeopos proptcrca a multis Regibus in veftigio iugulatos.
Atq; hæc omnia a nobis idco dicuntur, ne quis aduerfarij verbis fraudulentis circumucntiis, Præfiilcs illos reucrendos minus quam nos in Del caufa ftrcnuosatq; ardentes, id eft (vtipfecommen-tatur) Principi fideliores fuilTc pjtet : aut nosillo-rum fobolem amp;nbsp;progeniem,omnibus in rebus legi-timis minus quam illos cfle Principi obfequentcs atq; fideles, ob eamq; eau fam acriori animaduerfione di-gnos.Quanquam (vt fimpliciter dicam) illorum perpétua captiuitas fqualorq; carccris,frequenfq;acar-cere in carcercm, ab vnius Pfeudoepifeopi ædibus ad ffdes altcrius, ab vno euftode ad alium tradutäio ,ege-ftas interdum fumma, quotidianæ contumelir iniu-? riæq;, amp;nbsp;alia id genus complurima quæ eorum non-nulli totos iara annos viginti quinq : pertulcrunt,qua?
-ocr page 81-PRO CATHOUCIS RESPONSIO.
uis morte longe funt grauiora. Quarc hæc deinunr eft certa amp;nbsp;infignis perfequutio, quum tales viri ac tanti, proeaquamdiximuscaufa,reclamantibus legibus at-q; omni rationc, a quibus reucrentiam maximam amp;nbsp;obedientiam poffint rcquircre, ab ijs affliguntur maxU mèjamp; vexantut contumeliofiffime.
Nec minor eftcalamitas Catholicorum in Anglia nobilium, quos adiierfarius fcribit nec vit/i, neeftrtunit friuitri, quitmniißtntmi Fontificis pmnittum credent ment^ g^ginam omniumfuorum fubditorum,qui qutdem Ec- cnibûbcu-clefiaßicißint ,^uberniitricem eße minime debere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(timen rum ferfit
oßnitnes (inquit) ßcundumE^gni leges, aliquttex pdrte,!^ 'iwU»;
cafiigantur. Atquiequidifte tamgnauiter mentiatur,verumcerte eft, niagis intolcradam Nobi-litati quam Ecclcfiafticis ipfis iniuriam fieri, Multo enimvehementius amp;nbsp;indiguiùs nobilcs illi vexantur, fpoliantur,exhauriuntur, muläis, cxaólionibus, obli-gaüonibus,profcriptionibus,carccribus, alijfq; pænis infinitis, quæ vobis quotidie funt in vfu, a nobis autem commodè non poffunt exprimi. quos promifeue cum Latronibus adtribunaliafiftitis ; tanquam proditorie dc ftatu amp;nbsp;religionefentientes,conuitijs incefsitis ; ad eos calumniandos, fordidifsimam vulgi fecem, Mini-ftros,cxploratorcs,amp;apparitoresfubmittitis;aliquaiu do in fuis ipforum domibus inuaditis, amp;nbsp;violenter pc-1 nbsp;nbsp;tunias, quæq; oc.currunt alia bona eripitis, aliquando
1 ex domibus in filuas faltufq; amp;nbsp;(quod feientes loquU mur) in flumina compellitis ; Se deniq; rebâtis paternis laribus in exilium ad ignotas amp;nbsp;peregrinas regiones
I buq; illucq; profligatis. Q^od quam fit miferum,qu^ 1 calamitofum,quis ignorât? Cùm ncccffe fit eorumfa-miliaspcrampiasfæpcnumcro amp;nbsp;copiofas,vel fame amp;nbsp;inediadomi contabcfcerc »vclapud exteraç natjones jnendicato viuere. Vtroq; enim loco eorum omne$ 1 fortunæ a vobis occupantur, ipfçq; hçreditatcs vel j priiicij^is fifçp afet ibuntur, vcl homin) aficui fcçleft^
-ocr page 82-66 AD îERSîCVTORtS ANGLOS acnefariodonantur,quiipfos fpoliandi facultatcroî Principe obtinueric.
Os âisrum
Qnx cuin ira fc habcant, ander tarnen iftc vir boni« prædicarc (ne eorum in Nobiles ipfos crudelitas qua-ta fit. iiiundusintelligat)caquæ ad confeientiam per- j tinct,ad Religionen!, ad Scdeni Apoftolicani,N9»w^ 1 itliqisii tiostu-m ex parte, nbsp;nbsp;nbsp;quadantenw punm, citra vita;
aut forttinarum iaiäurä ; cum nemo fit qui nefciat,ini-quifsimis ipforum legibus cos amp;nbsp;poffe amp;nbsp;folcrc non ■ tantum hæreditatcm omnem Catholicis Nobilibus, fed £i libertatc, amp;nbsp;vitam deniq; ipfam eriperc. Exeni-pla fi quis requirat,proferimus inprimis P. rru^tetwrn, qui totiam annosincarceribus aliéna libcralitate vitam tuetur, Hindis amp;nbsp;facultatibus amplifsimis fpolia-tus. Proferimus Laicos illos non ita pridem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
^ndotteri martyrio defunélos, amp;nbsp;tot alios priinx nobilicatis, bonis omnibus ipfoq; natali folocieftos, tot in ipfo Regno arq; in fuis ^dibus ita oppreirosamp; rebus omnibus exinanitos,vt quo a fe fuifq; famem de-pcllant, omnino non rcperiant. Quodq; eft milerabi-lius,nullum in Angliæ Rcgno.virum elfe paulô clario-rcmaffcrimusjcuiufcunq; fit lociamp; dignitatis, qui fl aliquo fignoReligionis atq; modeftiæ Chriftianæfln Catholicam fidem fe propendere oftcnderit,dcvica fortunifq; fuis vel diem vnum aliquam fibi poiTc fccu-ritatem polliceri. Mox enim per fas ac nefas luis ilium Statutistanquam retibusillaqueabunt, amp;nbsp;incarcère concludentjbreuiq; (ni diuinit’ protegatur) cumtota familiaperdent, amp;nbsp;poflefsiones omnes ad capitalem plerunq; illiushoftem tranfferent. Atq; hæcfæpcnu-rnero fiunt infeiaatq; inuita Principe, quæ contrana- ; tiiralcm fuam manfuetudinem clementiam,adlwnc inhumanitatem paucorum dominationc impellitur, quibustâtumeft in ipfam totamq; Rempublicatnim-perij,nemo vt Catholicus nifi quoad ipfi volucrint,dc ( vita opibufq; fuis fecurus elfe queat.
Nouit,
-ocr page 83-tRO CATHOIICIS RESPONSIO. ^7
Nouit,quiomnianouit Deus omnipocens,noshas c;ctrcmas Catholicorum inpatria noftra calamitates amp;nbsp;æruninas ncqitaquam fupra reiindignitatem exag-gerarc, qui minimam partem carum miferiarumora-tionenoftra aflcquimur,quas illiin dies amp;horasfin-gulas patiuntur. Quorumfi catenas, ft compcdeSjfi carccres, fi fugas, fi fpolia, fi direptioncs, fi concumc-lias, mortes deniq; varias amp;nbsp;exquifitas fi orbis Chri-ftianus ita poftet oculis intüeri,qucmadmodum nos ez fentimus experimur, omnes certè Principes Chri-ftiani nobis commifcrarentur, Sc bas noftras de illorü immanitatc qucrimonias longè iuftifsimas efle iudi-carent.
Et hocquoq; ad infelicitatcm noftram augendam atccdit,qiiódCalumniatores ifti mendacia de nobis cÄzä/. manifeftafpargedojS: piam noftramde religionc fen-tentiam malitiofe deprauando, ctiam exteris nationib’ ijiuilos nosrcddercconatur. quäle eft.inwd(vcrbicau-Û) quod hoc in loco feribitur : plerofq; in Anglia efte virosnobiles, quiexiftimant nondebere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßto
Gnberaatricem-cjp;ßiorum fitbditlt;irum,ßqutdemEccle-ß^ici f»erint:ne^ tarnen (inquit) f/repterea werte miMan-tnr. De morte quatenus pro talib’ opinionibus infer- Sîÿ’Hlei tur,fupràquod fatis eft diximus.quod verb aic,Catho- frmeefs licos hoc aflcrcrc,infignis eft amp;nbsp;mcndacifsima calum--^^^^^ nia.Longcenim aliud eft,amp; infinito interuallo difere-pat (quodpræ ftupore iftc non intelligit)fi quisdicat, gabema-Noncadere inpoteftatemRcgînæ vt inrcbusEcclc-fiafticis prçfit Epifcopis,vel præfcribat eis quid in Sa-cramentis tradendis, in concionandi muncre, in tota do(ärinaChriftianafcquendumfit amp;nbsp;fugicndum;amp; fi quisdicat,cam non efte Reginam vcl Gubcrriatriccm Ecclcfiafticorum,aut (quod idem valet) Sacerdotes a-liofueEcclefiafticos no efte Regina: fubditos.D ebene enim Ecclefiaftici,etiam Monachiamp; Religiofi, D. Chryfoftomo teftc(qucra Author iftc alio loco impc-»
-ocr page 84-68 AD PERSECVTORES ANGLOS
ritecitatjVtomnib’in rebus cosPrincipi fubcfle probet) Regibus fuis parere,ciuilcs corum leges pro Rei-* pub. pace aclubditorurh gubernatione latasobferua-rcjomnemq; illis honorem amp;nbsp;obfequium iftiufmodi in rebus exhibere. Quod a Catholicis Epifeopis cæte-rifq; Prælatis Ecclcfiafticis, Si femper cftfaótuni,amp;-' hodic tumin Angliæ tuminalijs Regnisficrijipl(^L*' belli authorignorare non poteft.Ncc Chriftianisnio- । do Regibus, fedetiam infidelibus hæc fubieâiodc- j betur. VcruminReligionc atq; officio fpirituali,cef; I turn eft Reges neqjEthnicos neq; Chriftianos,Epii- I copis authoritate anteccllere. Vereq; Regium eft his in caufis,non regere fed rcgi,non prçirc fed fequi,non impcrarefed obtempcrare, nee elate Epifeoposfuos doccrc, fed potius humiliter illis fe docendos amp;: diri- । gendos traderc.
Elis itaq; fimilibufq; virulcntis calumnijs, Libellis improbis, êc impuris malediâ:is,præter eas calamita-tes quas fupra mcmorauimus,ob auitae fidei ac doiftri-næ Chriftianæ defenfionem laccllimur. Quæ oinm* rcólè expenfa amp;nbsp;di judicata ,oftendunt diferimen maximum ScclarilTimum inter noftrorum hominumve-riftima martyria, amp;nbsp;iuftiflfima hæreticorum fupplicia; quiquoniam obftinata animi indiuâionc fanguinem fuum in falfitatisteftimoniumfundunt,contra Chrifti , Ecclefiæ fidcm,amp; extra Chrifti atq; Ecclefiævnita-temjmartyrcserfenon poftiintjfedfui ipforum cxecra-biles homicidæ.
Vnicum modo fupcreft cui breuiter eft refponden-dum.Suæ enim feiftç martyres,aduerfarius ait liib Ma-jîw« Pr»- ria Regina, NeclegitimdmframPrtncipemvnquitmne^tijfe^ teßantium necilltu4 hoß-esfinite,vtvejirt (jncßiit) fdCMnf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
martyres fniJitms fterunt.
obftupefcat incredibilcmhominisimpudentiam,qui nulla neceflfitate coalt;ftus,mendacium fundit tarn craf- . fum amp;nbsp;luculentum, vt ei refiitando innumerabiles per i Anglia,immb amp;nbsp;remotiflîmas Prouincias teftesadhi-bcri
-ocr page 85-PRO CATHOtICIS RESPONSIO. ^9 beri poflint. Quis eft cnim in hiftorianoftri temporis adco pcregrinusamp; hofpcs,qui nefeiat veftrum ilium Archicpifcopumjqucm hie nobis protomartyrem op- cÄm«.' poiiitis,manifcftiffimæpcrdiicllionis accufatum, con-uiélum,atq; condemnatumfuifle.-^b opinationcs for-taflcjamp;cogitationcs vi tormetorum expreflas, vt iam in Anglia moris eft? Immo quia arma virefq; fuas có-iunxit ad Principem turn regnantemj 8c hanc ibrorem quæ poft earn regni gubernacula excepit, c Regali thronodcijcicndamjquiavtramq; Principem illegi-tiraain,idcoq; amp;nbsp;Regio diadematcindignam pronu-ciauit; quia milites conduxit qui partes iuuarct Duels Dudlæi,nominis ex quo HenncMßptimm rcgnauit,to-ti Angliæ infaufti Sc pcrniciofi,quGd femper ad altifft-maainbitiofc côtendit,fedinfæliciter cumfuisadima præceps corruit.
Quid verb Martyr ille vefter proximus, Supcrinten-densRidlæus?An non læfæ Maieftatis infigniter reus, Archiepifeopi fui Cranmeri veftigiaeft fequutus? An non ad CmcemPMlinam, in vrbe Londinenfi, frequen-tilTuna cocione, palam prçdicauit,amp; Reginam Marww amp;nbsp;earn quæ nunc regnat Eb'X^betham, fpurias fuifle, ex adulterio cóceptas, 8c proindc ad Regni fucceffionem ius nullum habere ? An non vefter ille nunc famofus Supermtendens Eberitcenßs ( non quidem adhuc martyr, licctmagnas(vtintclligo)grauefq; cruces non itapri-dempaffusfit, obcaufas vulgo in Anglia notilTimas, mihi tarnen hoc loco verecundiæac pudoris caufare-ticcndas)ifte annonidemaudadder 8c publice in Can-tabrigienfi Academia conteftatus eft ? quodctiamamp; Confefforvefter IuiUm Sarilburicnfis,Oxoniæ fccif-fet, nifi opportune a prudentioribus fuiffet impeditus. Deniq; quisignorât totum Proteftantium grcgem il- Pnbatur lius Cantianæ in Principem atq; Patriam duótorc EEtAtQ coniurationis apertæq; rcbellionis,partieipcm ,,, fuiffc aut confeium? Vt interim prætermittam multa
E 5
-ocr page 86-yo AD PÈRSECVTOUES ANGLOS alia contra Rcmpub. Anglicanam eo tcmporc tentitl ab ijs, qui noftra memoria,omnes pene Refpub. orbis Chriftiani fimilibus feditionibus amp;nbsp;bellis domefticis inflammarunt. Scddc nis mox plura.Nunc ad aduerfa-rium noftrum rcdcamus.
Efl: enim hoe loco operç prctium,cius artificiofam fophifticen aducrtcre.Nam cùm ea quæ ante tarncon-ftanter affirmauit, vel pudorem il li afférant, quiafató! vel dubitationem, quia incertajad extremü breui Icn-tcntiola huic malo prçfcns remcdiuin adhibere amp;nbsp;rem omnem in tutocollocarc fibi vidctur,cumait,quo(l ifti Martyres tempotemortis, Re^rtH^mßtamnonne^iintif-Atq; huiufmodi tricarum amp;nbsp;captionum plena ffrnt omnia. Quibus breuiter refpondemus; quid illi vel mortis tempore,vel altero póft die (fi lubet) feccrint, Deus nouit. fed invita fuiffe perduellcs peirtmosamp; pcrfïdiofiffimosfatis conftat,quaies funt illiusfcfl^ pleriq; omnes. Et ex noftris(bonc vir)id cft Catholi-cis,quorum vitæ ac mortis teftcsapud vos tam multos zic prope innumerabiles habetis,quot quxfo adfuppl'' cij locum adduâi, ac iam morituri, vel fuum omne ob-fequium Regina: negarunt,vel pro ca Deurn fuppli«’ nonorarunt? Omnes profcétó vtin vita,obedicnti2 atq; fidelitatis erga Superiores turn Ecclefiiquot; fticos tumCiuilcs exemplum pofteris fingularcrcH-querunt, ita vitam fuam perbeatam cum patientia ve-rè Apoftolicaanimiq; tranquillitatc pofuerüt,obcanj fidcm,in quaipfi,patriaq; tota,omnes deniq; Chrifti-anæProuincia: Chrifto nomina in Baptifmo dedcrut, amp;nbsp;pro qua olim gloriofiflïmi Ecclefiæ Chrifti martyres fanguinem fuum Deo obtulcrunt.
Hæc facrofantfta fides, hre Ecclefia, hæc atquiffima caufa, hsEC inquam caufa Chriftianaamp; CatholicaSt Apoftolica, Martyres noftros ab aducrlâriorum flagi* tiofis perditifq; ficarijs longiffmodifcriminefcparat: idcoq; iuftam nobis dc fanguinaria hac perfequutionc con-
-ocr page 87-ÎRO CATHOIICIS RESPONSIO. 71 conqiicrcndicaufamfuppcdûat, aducrfarijs vcrô ncc icuiflfimim caufç vllius aut rationis vcrifimilirudinem; quocunq; tandem vel numéro,vel ætate,vel conditio-ne,vel deniq; animi pertinacia fiierint, qui pro fuis Lç-rcfibus mords fupplicium pcrtulcrunt.
c A P V T, III I.
Tfi in illis Regnis in quibus hæ-rctici dominantur, totaq; penes cos qui Politici y ocantür authori- i„urPoti-tas rèfidct, Religionis jnterdum licof amp;nbsp;nomen prætéditur,maxime cùm c^nijiiams illud adiumento efle poterit ad ca quæmoliuntur celcriùs fali- inca. ciùfq; conficienda: tarnen verè
eorum prima amp;nbsp;præcipua cura circa Statuin temporalem vertitur, amp;nbsp;confequenter circa fuam amp;nbsp;Principis in bac vita felicitatcm,cuius breuem vfuram cum pro-phano 2/4«,præferunt omnibus venturi fçculi bonis, bcnediôdoni Iacob,ipfiq; Regno Chrifti,Rcgno (in-quam) fpiritualiinEcclefia, quæ domus eft illius glo-E 4
Hcb.ii. v.16.
t-D PÉRSÉCVTORES ANGlOS risE,noftrxq; falutis Area, qua fluiäusamp;tcmpcftatCJ huiusmiindi prçtcruecâi adæternam patriam nauiga-mus. InRcgnis vcroac Prouincijs Chrjftianis,i)lult;l in primisomnï ftudio (vt par cft) Magiftratiis curat, vc Deo debit’ honor cukufq; defcratur, Ecclefia: Catholics vtilitas, populiq; falus modis omnibus proue hatur,ficq; tranfcatïir per hæc bona temporalia vc non amittantur neq; pcriculo exponantur sterna.
In quarerunidifferentia illud obfcruarc licet,graf-fantc hsrcfumconfufionc, peccata inPrincipetnfiuc vere cómifra,fiuc filfo fuppofita, magis efle odiofa ,54 caPisrari longe grauiùs,quàmquæ contra Dei iphus Maieftatern patraiitur. maioravidetiircriminaadiier-fus Rempub ciuilem quam aduerfus Ecclcfiamjaducr-fiiscorpus quam aduerfus animam ; magis negotioß Csfaris,quam de cultu Dei difputatur.Cu-leroioam. iusegrcgium nobis exemplum prpbetleroboami Regnum amp;nbsp;regime, vbiPrincipum virorum ciirsamp;co-gitacioncs omnes co intendcbantsr,vt Regnum Ifrad a luda fepararctur prorfiis, atq; ita per fe ftabiliretur, nullam vt fpiritualem cum lerufalcm cultus diuini5c Sacrorum communicationem haberet, ne ea occafio-nediuifs tribus in priftinum aliquando ftatumreuo-carentur. Deniq; co tempore quicquid ad illarum tri-buum coniunóiionem amp;nbsp;confociationem veterem h-ciebat, grauiflimisfupplicijs vindicabatur, quævcro ad Religioncm pcrtinebant,pro nihilo habebantur omnia.
Nonaliter InPatrianoftra, quamdiuDeoatq;ip-fius Regno cslefli, prims, Ciuili Rcipub. fecund« tributçflint (vtfemper fieri pareil, amp;nbsp;nifi fiat,quicquid tandem fimulamus,Chrifto in Repub. locus nullus rclinquitur) cômilfa in Deum crimina primo loco puniebantur,vt blafphcmis, hprefes, fchifmata,aliaq; id genus ifecundo deinde locoanimaduerfumeftinen qus Principe Patriamuè offendebât. Cuius rei, ex ijs quï
-ocr page 89-PRO CATHOLICIS RESPONSlOi 75 quse a Maria fan(äiffiina Principe gerebatur J pulcher-rimum exemplum fumerc licet. Tunccnim quamuis fine vlla nouorum perduellionis criminum fitäione, Archiepifeopus illc quern fupra nominaui,alijq; hxrc-ticorum Principes iuftürimèpro coniurationcacRe-bellione de qua crant conuidti, extremo fupplicio af-ficipoterant; tarnen in eostanquam hçreticos vindicate, magisChriftianx ration! confentancHm vifum eft. Qimd genus homines, pcrduelles nimirum contra diuinamMaieftatem, infinite magis cxhorrefcerc debet amp;nbsp;omnibus virib’ comprimere ChriftianusPrin-ceps, quàm alios quofuis pcrduelles qui grauifiîma peccata contra ipfius Maieftatem admiferint.
At veto ciim in Regno aliquo Poteftas fæcularis primum locum tenet, Spiritualis veto taquam appendix amp;nbsp;additamentum quoddam illi annclt;äitur,ab caq; tanquam accidens afiio fubicéto fuftinetur, quod in Anglia iamvfu venir ; herefesinfide leuiter amp;nbsp;molli brachio prçtcreûtur,ctfi Miniftri(vt Patronis fuis gra-tificentur feenæ inferuiant) mirabiles aliquando in pulpitis tragxdias agant ; omnefq; omnium dclibera-tioncs ad Principis dignitatem confidcrandam confe-runturjnoftræ autem adlioncs amp;nbsp;omnia rcligionis officia ponderantur, tanquam non Dei gloriamamp; honorem , fed Rcginæ quietem amp;nbsp;fccuritatem minuctia. Ipficnimprofitentur nihil fc nobis propter Religio-nemnegotij faceffcrejnccpropter earn qualifeunq; fiqqucnquamnoftruaffligere.Vnde manifefto often-diit, vel veram efle Religionem noftram propter qua, velipfaaduerfariorum confeientia tcftc,iniuftum eft nos pænas aliquas dependere, aut certe fc de Religio-ne ncquaquara efic folicitos, nec quid noscredamus aut non credamus omnino curare, nifi quatenns fides noftraPrincipemautRempub.attingat.Quam tarnen fimulatam moderationcm fuam aliquando ita ftrin-gunt amp;premunt,vt quum voluerint eliciat fanguincm.
-ocr page 90-. 74 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PERSECVTORES ANGtOS
Etcnim cùm errorcs nullos, nullas hærcfcs falfafuê dc Deo diuinoq; cultu opinioncs in nobis inucniant obquas mcritó puniamur, cumq; illos (vt crcdibik cft) rcccntiumfijorum de læla Maieftate Statutorum aliquantifpcrpudeatjnouum crime (fi Supcris placet) antchac inauditumexcogitarut, nouoq; illudnun-cuparunt nomine, ncó; anoftris Thcologis vnquani cognito,neq; in luis ipforum legibus vfurpato.P»i/'f** ' riiu niminim^ffirtienes appcllant,amp;gt;«4//rwyrfr contra Reginam «ƒ/»/(gt;»«, vt in priori quodam Libcllo ^ijfeannemfiit dij^tßtumem contra eius Maieftatem. Hoe nudiuftertius inuento crimine iam nos potiflimtim premuntjtam in fuis aduerfus nos fcriptis, quàm inlu? «iicijspublicis. Pro quo vt plerofq; Catholicos non itapridem crudehterenecarunt, ita hac Ibla rations explorare fe dicüt,vtruin Papiftæ fint Proditores nec-ne,vt deincepsméritas ab eispænasrepofcant. Hoc autem generale nomen Prodittnarum iijfèrtii)num,lt;\üo certius abditos hominum fenfiis amp;nbsp;cogitata eruantjn fex membra partiuntur,dc quibus eos particulatiinin-terrogant, quos vel c vita tollere, vel in fummiimdif-crimen adducerc intendunt.Sunt autem huiufmodi.
r. Vtrurn Qwntt Bnll^ aduerfus Reginæ Maieftatem, Caftitft légitima fit fententia, eiq; parère debcant fubditi An-fnfi’ofttje. Vtrurn bate Regina fit Reginalegitima,eiq; obedi-
2, re debcant fubditi,nojlobftantcPy^w;»n5«Zfrf,autvl- i la alia Sententia quam Papa pronunciauit aut pronun-ciare poteft contra ipfius Maieftatem.
5. VtrurnPapahabeat,aut habuerit authoritatcmco-mouendi fubditos- vt contra cam arma fumant atq; il-lius Regiones inuadant; amp;nbsp;vtrurn Subditi hæc facien-tes,legitime faciant necnc.
4« Vtrurn Papa habeat poteftatem propter aliquant caufanijlibcrandi Reginæ fubditos,aut fubditosalicu-iusChriftianiPrincipis aiuramento obedientiæ præ-fliro
-ocr page 91-ÎRO CATHOIICIS RESPONS I O. 7$ ftito Rcginæ aut Princjpi fuo,
Vtriim D^Sanileruf m(üodevißbiltManitrchuEccleßlt;e 5, Jibro,amp; D.Srißaw infuo DertttienthuattdßdemCdthalt-fiiin itmßefiei}dammeuentibui,cvm Bullam ilia Pÿ Qwnù probant confirm^ntq;, vcritatcm an potius falfitateni doccant atq; defendant.
Si Papa per fuam Bullam aut fententiam pronûciet 6, Rcginain efle Regno priuatam, amp;nbsp;dcinccps non elfe ReginaînlegitimaiTijilliufqjfubditos folutos cfTcab cius obedientia;amp; deinde velPontifcx ipfe vcl aliquis jpfiusiuflu atq; authoritate inuadat hoc Regnum, qua tu (inquiunt)parterntucbcris? aut quæ pars bono Rc-gni Angliæ fubdito eft fuftinenda.
Ad has quçftioncs fi nihil refpondcas,aut fi non rc-fpondcas cum conteinptu ac reieélionc authoritatis Apoftolicæ mox hattdbonMejßßtbdttHi,{cd Proditor iudicarîs. Atq; hoc in loco Principes oés populofq; Chriftianos noftrarum raiferiarum atq; iniuftilfima: affliétionis telles appellamus, qui teterrima: mortis fupplicium perferre cogimur pro foils cogitationib’, quæ debent elfe liberrimæ, pro rcconditis animorum opinionibu5,ijfq; non nifi vi amp;nbsp;terrorc exprelfis, neq; tamenab vlla Academia,vcl Scholain orbe Chrillia-nodamnatis, neq; per nos vnquam enûciatis nifi cùm ipforum interrogantium violêtia amp;nbsp;impulfionc in câ neceffitatem adducimur. Quoad alia,ncc verbo ncc fa-éloPrincipcm ofFcndim’,nec leges patrias vllo modo Tiolauimus,quin potius Principi omnem honorem amp;nbsp;obfequium femper çxhibuimus,amp;quafcunq; pænas religioniscaufa nobis impofitas patiéterfuftinuimus. Sicenim profeélô plcriq;omncs tùm in Anglia tùm CathoUd in Hybernia Catholici,totos iam annos vigîti quinq; '« .Anriia fefe gcfleruntjpaucis cxccptis vtriufq; Regionis nobi- f’R Suriam libus,quiintamdiuturnaatq; intolerabili oppreffio-ne,femel arma ad fui defenfionem induerüt. (Qualcm parientiam in Prptefiantjum çongregationibus non
-ocr page 92-'jè AD PERSECVTORES ANGLOS magis repcrias,quàin in hçrcfi vcritatcm,aut îpUiH'^^ aquam, vt dare ex bcllicis eorum in Gallia, Flaiidria, ac Scotia,contrafuosPrincipes furoribus poteftmi-nifeftoperfpici.) Noftrivero nobilcspoft tamincrc-dibiles amp;nbsp;animoSc corpore fufccptas difficultates,poß fortunarum omnium, bonorum, Patriæ, libertatisdc-niq; iaéluram tanto tempore prçclaraanimiconftaii' tia toleratam ; femper nihilominus do mi forifq; dtbi- I tarn Reginæ obedientiam prçftiterunt.Nec in Anglb quifquam propter Py Qumti. Bullam adarma proru-pit , vllo tempore poft Bullam illam publicatani (quamuis Libelli author malitiofètépora, resgeftas, hominumq; adioncs ita confundat, vt quæ antcceffc-runt,Bullam earn fuifle confcquuta aflerat) fed omncs non minusofficiofe quam prius, Regijs mandatis ob-temperarunt.
Ecclefiafticietiam, fiueReligiofi fine Saccrdotcs, fiue Romani Scminarij fine Rhcmenfis, vcl cum if modiim fi Anglia Popularium fuorum faluti opcram dabant, vd ^fjjennt cxtcris Academijs literarum ftudijs incumbcbant, honorifice femper de Regina,non obftante Py. 5. Bul-Sullam pyla,amp;fenferunt,amp;loquutifunt. Necvllum vcrbumif Ql^inti, fuis Concionibus,libris,ncc ipfo mortis tempore, net prioribus coram ludicealiquoConfelTionibus emile-runt, quod animum a Reginæ obedientia alienumfa- ! peret. Imo (quod nos ad iftorum improbas calumnias | clariiis refellendas noftramq; innocentiam demon- i ftrandam fidenter affirmamus)probarinonpoteft,Ss-, cerdotemaliquem velex Soc^et^lteIeß^', vcl exfowmarp in Confefsione Sacramcntali quempiam Angliimab-foluilTc, qui Reginæ fidelitatem debere fe negauerat: Dicimus corum neminem,obedientiamvni prorfus homini difluafiffe,!!!ijs quæ iuris Regij funt, amp;nbsp;adCi-uilem Rempüb.pertincnt.
lllud etiam conftat, nihil huiufmodi, Sacerdotibus j vel a SummoPontifice,vel ab alijs Redoribus Colle-giorum
-ocr page 93-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. 77 giorum commiffum aliquando fuifle : nihil (inquam) quod Reginæ authoritatern temporale imminueret; ncciniplaabfolucndifcu rcconciliadi poteftate quic-quam huiufmodi continetur.quanquam aduerfarij no-^osinfcirpis inuenire tam multa cotentionc laborat. Q^netiam Collegiorum Præfidcs, quanta maxima potuerunt diligentia femper cauerunt,amp; (quantû fieri poterat in tanta naturarum amp;ingeniorum difsimili-tudinc)efFecerunt, ne in fcholafticis de Summi Ponti-ficis authoritatcdifputationibuSjPrincipum excom-raunicandoriim vel deponendorum aliqua fieret mcn-tio,nec in gencrc quidem •, tantum abeft vt in Reginx noftræcaufamvoluerint particulatirainquirerc. Qux quidem controuerfiaetfi a Thcologis definiri pofsit, amp;nbsp;catcrarum controuerfiarum more in Scholis fuo loto traéletur, tarnen quia ea nunc eft miferrima Patriæ iioftræ conditio, vt huiufmodi quçftio cum Ciuili fta-tuReipublicæ implicita fit amp;nbsp;copulata ; polTencq; fu-fpiciofi homines quoddicerctur vniuerfe, de Regina figillatim interprctari,a cuius eaufa difeutienda libeter abftinebatur, idcirco hxc tota controuerfia magno fi-lentio femper fuit prçtermifla.
Atq; hanc in dilputationibus modcrationem noftri omnes vbiq; fcruarunt, prçter duos prpftates quidem TieTD. sati: illosamp; magno zelo pr^c\itos,D.Saderum Si D.Brtfloum, quifuashabebant rationes cur paulo vlteriùsprogre-^jJ * derentur : quos neq; defendere nobis neqjreprehen- , dcre eft animus. Hoc tarnen feimus, multos Catholicos illud fadum ægrè tulifle, optafTcq; omnino vt ct res tamgrauis varijfq; obnoxia fufpicionibusjliteris commiflanunquam fuiftet,fed fublimioribus potefta-tibus Dciq; potifsimum iudicio referuatajvt vel in hoc fæculojvel certè in akero, cùm Sc Potifices amp;nbsp;Principes Bdttenem reddent villiciUtQnisßti«, de hac illc contro-^'**' tierfiadccîdcretinter duosnoftrosSuperiores, alteru quidem Spiritualem cuius eft officium excelfius, cuiq;
-ocr page 94-■78 AD PERSECVTORES ANGLOS in fpiritualibus magis cft obtcmperandumi alterum vcró SctulareiTijCuiomnem obedientiam in ijs rebus quas diuinæ aobis literæ. præfcribunc fimilicer debe-mus,amp; quam nunqiiam detrcólauimus.
Quaniobrcmnön modo D.Brtfiew in fccunda ædi-lione fiuccpicomc prioris operis, cótrouerfiam illam odiofamamp;ca tempeftate importuna omific, veruni-ctiam D.Sanderni,amp;c(i quod illetumfcripfit,nullial-tcrius cuiufquam nationis Catholico yiro difplicuit, (quorum indicia fuut liberiora,quia nó ijs quibusnos legibus impediuntur) doéiifsimumquendam librum fupprcfsit,quem in defenßonem Sentétia? a Pio Suinu prolatæ fcripfcrat,atq; ante annós circiter quatuordc-cem tipis éxcudi fccerat. Cuius libri exemplar modo nullum, quod feiamus, in manibus bominum extaf. Qjmd tempcramentum omnes deinceps Catholici, tarn Ecclefiaftici quam Seculares fcquuti funt, ill iufq; fentétiæ rigorem quoad licuit,fcmper funt moderati.
Ipfcq; adco bcatus martyr Campanw (yt in hiftoria p.cäfiani condcmnationis illius memoratur) cum ante annos etllotjiiinm duodcccm, iiou multo poft quam Bulla ifta in lucent ha- prodijt, Romam aduenicns cum Primario quodani Cardinale colloqueretur, interrogattis de rebus An-glicanis, 8c quo tandem modo Catholici tot tantifq} perfecutionibus non frangcrentur animo, planèq; dc-ficerent; 8c ecquidboniexcommunicationem fuiffet confequutum:Refpo.ndit ingenue,cam Catholicis ad-modum fiiiflc moleftam, 8c propter quant Regina eos multo qtiam antea grauiiis premebat. Quibiis verbis indicabatvtilcquidcmefle,SententiæilIiusvimitarc-ftringere,vt ne fubditos obligarct,quo minus Reginp tanquamPrincipi légitima more Iblito obfequereii-tur,non obftantc illo interdidio Sedis Apoftoücæ. Quod officium fummæ charitatis amp;nbsp;bcneuolentiç, nó puduitaduerfarios taquameriminofura quid aut Pro-ditoriunijilli in ludicio exprobare.
Taix
-ocr page 95-PRO CATHÓLICIS RBtPONÎIO. 7^
Tantaq; eft corum dementia,vt in hoc fuo Libelle, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
optimo illiPatri C4w^zlt;(»5,eiufq; Superiori,Reucrcdo J Patri PcryïzjzDaéiioncmintendant perdiicllionis,idcif-coquiaaPohtificemaximo Gregori« ij.fuppliccs pc-tiuerut,amcccflbrisfuiccnfuram eatenusfalccmmo-dificari, nullum vt Catholicum Rcginæ fubditumin ‘ confeientia obligaret, quo minus Regtnæ tanquam lôgitimgfuçPrincipi poftet obedircjquamcunqj tandem aduerfus Proteftantes vim habcrct,qui earn peni-luscontemnebant.Sciebant ifti Patres non commiftu-nira Summum Pontificem vt cenfura ilia prorfus abo-lerctur,prçfertim cum pars rca,corum propter quæ excommunicatio fcrebatur,nihil quicquam cmCnda-ucrat. Setebant etiam Reginam ipfam atq; Proteftantes,cenfuram eafti plane afpernari, ncc vllam ab ca li-bcrationcmexpeterc. Nccignorabant, cum adfccuri-tatem Rcginæ,turn ad tranquillitatem Rcipub.magnii ill eoeffe momentum, ft Catholicis perfuafumeftct,ca Sententianonefle fe itaaftriftos, quin ciuilibus in rebus omne Rcginæ poftent obfequium Sc officium prç-fiarc.Qüin etiâ videbanr,fubditos multo id promptiùs amp;nbsp;iucundiùs efte faóluros, cùm ea obediêtia quæ prius folo timoré amp;nbsp;terrore nitebatur(qui malus cft diutur-nitatis cuftos)nunc ctiam Chriftiana pietatcamp;con-ftientiæ vinculo fanciretur, Sciebantdeniq; infpiri-tualiillamilitiajinaudiendis Cofefsionibus, inHære-ticisadfidcm conuertcndis,inSchifmaticis Ecclefiæ Catbolicæ rcconciliandis, non pofte fe fruâuofè ver-amp;ri,nifi cos de Pri ncipatu Reginæ agnofeendo, Apo-ftolicaautlîoritatefccuros redderent. Cùm ergointel-ligerent, neq; Summum Pontificem nifi de alterius partis pænitcntia conftarct, cenfiiram illain penitus rcuocaturum, neq; Reginam conditiones vllas in hac eaulaaccepturam, fatius efte exiftimarunt hoc modo tempcramentüm quoddam Cenfuræ quærere,quàm çamiuprimo fuorigorcrclinqucrc, vtita quàmpoC.
-ocr page 96-So AD PERSECVTORES ANGLOS
fent itiaxima lenitatc amp;nbsp;manfuetudine vtriq; Piincipi fatiffaccrent; expedtarcntq; fi forte animuin Reginx Deus tandem aliquandoinfleólcret ad aliquam ratio-ncmincundam, quadenuo Chriftiani orbis comrau-iiioni reftitueretur : quæ fola eft vnica via turn iftius quo nunc fruitur Regni conferuandi, tuna æternp falU’ tis in Regno Chrifti adipifeendæ.
Quodnam ergo (Deus bone)fcclus hi Patres adini-ferunt?amp; quo modo hoc magis eft læfç Maieftatis crimen, quam fi a fua Sââitate poftuJaflent, vt Rcginain ipfam, omnefq; Proteftantes ab iliius Buîlæ cenfura abfolueret. Quo modo vel ilîi vel facerdotes alij, pru-dcntiiis moderatiufq; fe gercre potuiflcntjquàm ita rem adminiftrando, vt Catholici omnes quibufcumil-lis negotium folis crat,dc obedientia Reginæ prpftan-da fccuri client ; reliqui verb qui excommunicatione illam contemncbantjSuprcnii Dei iudiciorclinquc-rentur.
Imprudens itt Paliticii tninimeq; Politica lgt;roceiiendi ratio.
Ex quo facile iudicaripoteft, quanta fueritCatho-licorum hac in re prudentia amp;nbsp;manfuetudo, totos iam annos penè quindecem,ex quo Cenfura hæcaScde Apoftolicamanauit ; quantum ftudium curamqjiffl-pendcrintjVt ea Cenfura Icuis amp;nbsp;tolerabilis illis effice-rctur,quibus alias Religion! ftiilfct Reginæ imperium agnofeere. Nunquam de ca vel feripferunt, vel onani-nô loquuti funt,aut egerunt quicquam, nifi tantum ad pacem, quietem, amp;nbsp;tranquillitatemquoad fieri potc-ratjRcipub.conciliandam,quæinfælici hac Religio-nis mutatione,ncfcio quos motus amp;nbsp;perturbationesin diesreformidat. Etfacillimum fuiiretaduerfarijsjno-ftræ Nationis viros omnes eruditos vel in perpetuo lî-lentio, vel in ea quam diximus temperatione côtinuif-fe,nifiquidam Magiftratus, Catholici fanguinisni-miû fitientcsjfua inconfiderata importunitatc aliquos perinuitosadegiflent ad fuamhac derefententiamex-plicandam, amp;nbsp;veritatem eius quçftionis accurate ^ilU genterqj
-ocr page 97-P K o C AT H O L I C I S R ES P O N S 1 0.' nbsp;nbsp;nbsp;8|
f;tntcrq;Iimandam,quatn alias tanquamminus nccef» fariam vcl ad faliitcm vel ad morum emcndaiionemjli-bcntcr fcmpiterna obliuionc eontriiiiflcnt.
Id quod faciebant omnes co quidcni ^hldiofiùsJqui^^ niorcuo iam Quinto qui primus fententiam cam tulcratjcius Succeflbr Gregorinf i j, quinunc Apoflo-licæ Sedis clauum fæliciter tenet, nunquam (quod Ici» mus)e3iTirenouauit ; fed patienter Reginæipfius,to-tiufqjPatriæadEcclefiæ paeem Regumq; Chriflia, noruinfocietatcm,reditum expeâando, interire quo-dammodo permifit, faltcmquod ad Catholicos attir nercc. Quemadmodum fimilis Sententia a clemente 'Excomnitp' 7.Pontificccontra Henricum 8.pronuncjata,voluota-quot;'quot;j“ riaquadam obliuionc deleta eft ad Regis vfq; obitum, ckm’fnftjft partim propter magnam fuccedétium Pontificum pa- 7, tientiamamp;prudentiam, partim etiam propter multi-pliccm fpcm,amp; varias poilicitationçs quas Rex de fua ad Ecclefiamreuerßonefecerat; quanquâdiuina pro» iiidcntia cum priùs ex hoc mundo ad fuû tribunalaßrR picnte,tanto bcneficio dignus non eft habitus.
Ad hune ergo modum fcfe Catholici in haç Exco- . — hiiinicationis materia femper geflerunt, donee nuper 'câthgliço:-Jionnulli fanguinaria quçdara interrogata crudeliter m» d« excogitantes, amp;nbsp;in confeientias nonfolum impie fedquot;^“^ etiam imprudenter inquirentes, hominuin non yerba, aut diâ:a,aut fcripta,fed ipfas tacitas opiniones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
imaginationesextorqucrcconatifunt, Vndc non modo facerdotes multi yjtam amiferût, fed etiam alij plu-rinii vi quadam contra voluntatem fuam pertraâi fung in nos labyrintbps,vt de rebus publicis amp;nbsp;politiçis ço» ' gitation.es fuasexponcrent, Qm tarnen omnegitaref-ponfa fua moderati funt, nihil yt efferrent quod ipfo-rum fidelitati præiud.lcaret, Idquod obferuarunt, noti mododum vitæfpes aliquafuperelîct, yeri? etianicùm accepta mortis .fententia,ijihiJ ÎAdi
-ocr page 98-82 AD PtRSÏCVTOKES ANGLOS
oniwnes Eorumalij alias rationes inuencriit,quibus fcqti£-gt; Cathelica- ft’onum iftarum nexibus cxpedirent; cmncs autéfum-
Jponfifljtes
rum ad fu- mam honcftatem, fidem,amp; innoccntiam oftcndcrunt.
;gt;tTi»rfs s. Qmdamvt(Ycrbi gratia) Pater Camptaaus, refpondit ( Sidla qyçdioQçj jijgg controucrfaSjHon in illo tribufiali vbi
quaßiones.
1.
2.
?•
4-
5’
6.
ad pcrfuadendum nihil adhibebatur prætcr refles amp;nbsp;tormenta, fed in fcholis Acadcmiariim, argumcntis c media theologia petitis efle definiendas. Alius, vidcri fibiPontificem qui Sententiam earn tu'lcrat,labiali' quando amp;nbsp;errare pofl'e,non quidem in doéi:rina,fediii faélo; quiadcficcrentinformationes vel probationcs necelTariæ quæplerunq; requiruntur: vtrumverois errauerit nccne,fuaq; authoritatc in hac Cenfura abu-fusfucrit, hoefe Deo deeïdendum relinqucrc,quod iple fibi nó arrogaret poteftaté de Pontifice Romano iudicandi. Alij,Builamfc nccinvitafuainfpexifTeali-quando , idcoq; de illius fenlu aut eflficacitate nihil refpondcre pofl’c,nec rcos efle vlliuscriminis quodcó-trafiiam Maieftatcm ineacontincretur;imnionccvn-quam de Bulla fuidccogitaturos,niliiam importUquot; nè ifli memoriam eius redintegraffent. Fuerc etiam qui dicerent,non clTe fc tanta doétrina præditos,vtad tot interrogata rcfpódcrc ex tempore poflent ; crcdc-re verb fe de his alijfq; omnibus, quemadmodumdo-cctEcclcfiaCatholica, cuius principcm Si magiftrani (inquiunt)profitcmur cfTe Êcclcfiam Romanam. Ali) generaliterdicebantjcffc caufas aliquas propterquas excommunicate atq; deponete Principem fiimmus Pontifex fine dubio poflitjquales funt, Apoftafia', Ar-rianifmus,aliæq; id genus,quæ cùmihtcruenciint,po-teft Pontifex relaxare fubditos a iuramento quo Prin-cipibus obligantur.at de Regina particulatim malled obmutcfcere,quàm aliquid in alterutram partem definite.Poftremô quidam interrogati,quid vel ipfi faâ«-rieffentjvelalijsfuafuri, hrcîigionis ergô ad armi Ycnirctur, relponderunt fe co tempore (quodilli qui-
PRO C A TH Ol I CIS RE SPONST O. 8’ demomnino non futurum fperabant)id faóturos quod bonos Saccrdotes dcccrcc, id eft Dcum pro pace ora-r turos, amp;nbsp;vt veritas atq ; iufticia in bello præualerent.
Inquibus omnibus,nemo non videt quantafolici, tudinc cauerunt Icinpcr Catholici,ne dum fuam expo-nunt fententiam, verbum aliquod efferrent quod Re- . ginæ aut eins Proccribus offenfionem leuilîïmam prç-berct. Ex altera parte non minus luciilcntii cft,in quas anguftias miniftri magiftriq; bærcfum dcucncrint,qui nullamfperant fuæ fcélæ diuturnitatcin,nec putant poffe fc nefarias contra Deum, Ecclefiarn,amp; patriam, artesfuas amp;nbsp;machinationes continiiare, nifi his vtan-turtyrannicis modis ab ipfa communi omnium natura abhorrentibus.
Iiidiccnt iam Chriftiani fratres noftri omnium Na-tionum,dc noftræ calamitatis caufa, modo, amp;nbsp;inagni- • tudinc, Pontificem Rom. de Rcginæ excommunica-tionenosquidem nuquamvel verbulo folicitauimus; poftquam fatfta eft,illius modificationem vehementep cxpctiuimusjillaq; nos non impediuit quominusobe-dientiam Rcginæ iemper præftitcrimus, Refpondere coaâi, cam quam dixi,in refpondendo æquabilitateni crgaRcginam illiufq; Confiliarios diligenter fermai-uimus.Accularc nos nemo mortalium poteft vUius er-ga patriam aut Reginam confpirationis : nemo y el fa-dum,vel verbum, vclfufpicionem minimam preten-dcre, alicuiut feditionis per nos in Repub. concitatæ.. Tarnen his omnibus non contçntj aducrlârij lcire ex Maliùafy nobis volunt quid faéturi pofthac fumus, fi quid fortê contingathui” velilli.usgentris, Rimari omniumÇa,-tholicorumcordavolimt,amp; penctrare ii)conicjftias, amp;nbsp;(quod omnem Antifhrjfti ipfius vtolentiam fupe-xat) oh fola cogitata,ob arcanos fcnlhs, tctertima pos oiortç a-fficcre; idq; (gt;n quo plus,quan? diuinam ;^aic» fl'ai:e.m yfurpant ) nontaptèm propeccatis prptteritis futurisj fortftffç nonfuwii»
r -
-ocr page 100-84 AD PERSECVTORES ANGLOS ncc vnquam cominittcndis.
Quæ horribilis,res fiituras hominumq; intentionej quarumnullam ipfianticipatam cognicionem habcrc pofluntjcxploradi ratio ; non modo naturæ leges pcr-UÆrtitjVcrùmintolerabilis plané eft, ac Rcgnis omnibus longé perniciofiflima: pofTetq; faciléoinncs An-gliæ Catholicos (nifi maiorc Dei metu cotinerentur) ad cxtremam prorfus defpcrationem,amp; quafi ad clafli-cum cancndum impcllerc; ciim vidcant omne genus offici] amp;nbsp;obfcquij, quodcunq; a fidclifhmo fubiefto dehdcrari poteft, non fatis valere ad vitam fuam tucn-dam, quin fcmperquoticfcunq; magiftratui, velpotc-ticuiuisaduerfariocollibueritjde mortiferis hiscapi-tibuSjdeq; cogicationibiis fuis poflîntcxaminari;idq; his mifcrrimis tcmporibus,cum corum prophanimi-niftri vulgo c fuggeftisin auribus auditorû perfonant, Papiftas fquos vocant) omncs animo ac voliitatc Pro-ditorcscfle; âd illudautem perfcrutandum amp;nbsp;iniiefti-gandnnrq'ueftioncsantc pohtas maximé cffeidoncas Libclli author affirmât.
In hsnc nimirum tam vilcm corporu animorumq; ft'riiifutcm.hæc efferata atq; barbara hærcfis nos indu-xiî; ipfófq; ctiamaduerfarios in tam innumeras de fuO Statu formidincs: quam prçtcndût maximam efle cau-fam tam inufitatæ erga nos accrbitatis. quæ ccrté lon-giffimè abeft non folum a ratione amp;nbsp;natura, fed ctinm a moribus Regionum amp;nbsp;populorum omniû,quiGunôj funt fub foie propter barbariem amp;nbsp;agreftem fcrita-tem immaniffimi.
Wtojwjk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem non valde diffimilia Chrifto Domi-
artis ää- no noftro a Scribis amp;nbsp;Pharifæis aliquando obieâa, uerfitt vt caperentetfmin‘fermoni;,cliccrcntq; exeo verbaaliqui chriftum. in fpcci€m,Cæfârisimperio fupra populum Dei repu-Mat.iz, gnantia,quod multis fuiffic odiofum crcdcbant,ijfq;
præfcrrim,qui maiore Icgis zclo flagrabant: licetoés, partim ûictu,partim alij s dc caufis, quoad externa ot-ficia
-ocr page 101-PRO CATHOL I C I s RESPONSIO, 85 fîcîa parère Cæfari non renucrent. Quas captiones edi Chriftus Dominus pro diuina fua fapientia facile lt;liflblueret,nonccflarunt tarnen exclamarCjHwKcz«««’- £i,c tumuiprohibentemtribittaditri Ctejàri; quo modo alij dc-inceps S.Stephanum ac S.PauIumcriminati funt. Ad ■^'^•*7-eundem modum Anglicani Pharifæi,noftrifanguinis cupidiffimijCxplorant, fudant, infidiantur, ad omncin fc fraudem amp;nbsp;malitiam verfant vtnos tnfirmoneneßrt dtpMt, tanquam rctibus fuorilm Statutorum inuol-uant; nec prius defiftunt quàm aliquid exuxerint, fal-temintentioncs nefeio quas aut futurarerum cuenta quæ obedientiam Rcginæ debitam videanturcontra-uenirc.Encafus mileros,en quô deuenimus Angli.
Nam cum cæterç calumniæ,confina crimina,telles fiibornati, artes deniq; omnes aduerfûs Sacerdotes atq; Catholicos dcficiunt, turn ad hanc confugiunt tanquam Sacram ancoram; amp;nbsp;aperto ore vociferantur hoc elfe atrociflîmum Maicllatis læfæ crimen; videlicet,cùm quis ad tormentorum locum adduélus, ibiq; ah illis percunélatoribus imperiofè interrogatus, reC-pondetjReginam fi (quod Deusauertat) Arrianifnni, Apollafiam, aut Atheifmum (quibus erroribus huma-na fragilitas obnoxia eft, amp;nbsp;in quos,innumerabiles Chrilliani inciderunt) aliquando amplcélcretur, di-gnitate fua priuari polie, fubditofq; ab obedientia illi prællandaliberari. Hocvnicum illudell fcclusprodi-toriumamp; pellifcrum, quod illi Soloncs amp;nbsp;Rcipub. conferuatores, e Catholicistamincredibili laborc amp;nbsp;diligentia crucrunt. Qimd tamé quamuis libéré a quo-quamlûaq; fpontcdicatur, perduellioni nihil penitus habet affinejmulto minus cùm per vim amp;nbsp;laniatus,vcl per infidias amp;nbsp;fraudcs,ab honainibus perinuitis extor-quetur.
Negat illius Libclli author vllos in Anglia Catholicos vexari obquasflionesde religione aut confeien-tia.Et quis tarnen cil,fi vcl primis labris gullaucrit re-
F 3
-ocr page 102-26 AD PERSECVTORES ANGlOS
SiMßia de ligiönem, qiiinfciathanc efle quæftionem dcreligiö“ ne ? Eft qiiidem plane thcologica, amp;cum rcligionc Pmtifictf, Chviftiana aröliftiniè cohærcnsjde qua ctfi forfan non P'’° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftra pronunciatuin fic,pofle tame
ZWfZ” amp;nbsp;ftgt;lcrc thcologicis argiimentis in vtramq; partem difputart, ipfi quidem aduerfarij, ft quicquam feiunt, ignorare non poflunt. Spcólat eiiim ad Romani Pon-tificis Primatum Si authoritatem Apoftolicam,pro quancminiin Angliaconflari pcriculumcapitis,L*-belli author iterum atq; itcrumconteftatus eft. Ha’C nimirum propofttio,aut alia qupcunq; cius generis, Efte ft turn in poteftate Póntificis Romani, excom-municarc,aut Regno priuarc Principcm propterhx-rcfini vel ApoftafiaiTi;amp; (qiiodeKeoc61equitur)fub-ditorum iuramentum Si obligationcm alias ratam, diflolucrc, vfq^ co vtfc amp;nbsp;rcligioncm Catholicamat-mis contra talcm Principcm tueantur: hæc (inquarn) propofttio, nullacertelege a-bEdouttriio ^,condita,vel leuiffimam habet cum Maicftate læfa cognationem; qua tarnen lege fola, nos (vtifteait)iudicio IpfeMi-ieftatis arccflimur. Quicunq; aut hodierno die hanc propofitioncm quouis in Regno per orbem Chriftia-num défendit, aut in ipfa Anglia régnante EdoMrd» Tertie dcfendiftet, nunquam profcéfôlæfæ Maieftatis, aut inofficiofte ergaPrincipcm Patriamuc affedionis fuiftet accufatusjac ncq; iure accufari potuiflet. Inter-eft enimamp; honoris amp;i falatis omnium Regum amp;nbsp;Rerumpublicarum Chriftianarum, prorfus vt fc Chrifto eiufq; Ecclefiæfubijciant, illudq; fibi pcrfuadcant, ft diutiiis in populum Chrifti regnum Icgitimum non habere,quam viresfuasRegniq; potentiam contulc-rint, ad Regnum Chrifti, hoc eft, Ecclefta Dciq; veri-tatem, qua amp;nbsp;Regum amp;nbsp;fubdirorum omnium lâliisæ-terna continctur,in mundo amplificandam.
Qmd ft temporibus EEgtnteMnria (cuius rcgniim qilaft aduerfarijs permolcftuin,nobis autem iucudum iterum
-ocr page 103-PRO CATHOIICIS RESPONSIO. 87 iterum atq; itcrum inculcatiir) quifquain vcl in Scho-lisjvclin Ecclefiajvcl etia æditis libris docuiflet, Prin- Primifts cipcm aliquem,adeoq; amp;nbsp;Reginam ipfam,propter liç- tfi't refim aut Atheifinum,aRcipub. gubcrnaculis dcpelli potuiflc.Ecquis fana mente prçditus,ita vel feribenti, -vclprædicantijdelæfa Maieftate aólioncmintcndif-fet? Si in clarifTimaParificnfi Academia, autinfigni illo Sorbonæ collcgio, Thcologicam hanc aflertio' nemaliquis piiblicè in ociilis amp;nbsp;auribus omnium pro-pugnaret, Porte SummumPontifieem propter hærc-rtmEcclcfiaftica inRegé Cenfura vti; hoccine Chri-flianiflïmam illius Maieftatem offenderet, qui baud dubic diuturniorcm huius vitæ vfuram nó optât,quàm cainChrifti gloriæ propaganda: irnpcnderit;amp; quem certiim cö,non aliter animatum erte, quàm fuit Maxir musamp;fortiffimus eins anus Francifimpnmtif, qui di-cere folebat, fi ßirct partem AliqitAm carnù ßi^ conu -ginne htcreß tnßeEliim , enm (è wann' ßttA a reliciuo corpore piAcißtrAw ? Idem dc Catholico Hifpaniarum Regcdicipotcft,quincpropriamipfius fobolcm (in quam Dens rttx bcnediÖionis abundantiam qua lar- ;-j. gilfime fundat) fibi inRcgnis fuccedere defidcrarct, nifi eandem Catholicx Rcligionis cuftodem amp;nbsp;vindi-cem conftanter permanfuram credcrct. Quod idem fine quatftione de Imperatoria Maieftate pronunciari poteft. Acne fummusquidemPótifex(inrebusfpiri-tualibus procurandis noftrifq; animabus regendis cæ-teris omnibus cxcelfior)dc aliquo fuorum fubditoium pænasexpeteret, fifortaflTcprxdicarct ipfum Pontifieem in hærefim aut Apoftafiam lapfum,nihil Apofto-licæ poteftatisretincre, fedomne rtiumius dignitar tcmPontificalcm amittere.
Atq; hic aLibelli authorcflagito,vt illud breuiter refpondeat, qua tandem lege, qua confuetudine,vcl canonica,vclciuili,quo iure prouincix alicuius,vcl noftræ Ycl alicnæ, reuocatur hæc aflertio ad læfæ Ma-
F 4
-ocr page 104-88 AÖ PURSECVTORB ANGtOS
ieftatis crimé? Ea opinio quæ iri alijs omnibus Reg®J cft faltcm tolerabilis amp;c probabilis,curinfolo AngH^f Regno adeo cft mortifera amp;nbsp;capitalis? cùm nulb adhiiclcx communibus Principis amp;nbsp;populi fuffragijs latajcam improbaucrit,neq; veró vlla cuiulq; Rf*' pub. auchoritatciurc improbari poteft: cümböcfir-mum amp;nbsp;ratum fit,Principis aut Rcipub. tranquillita“ opinioncm nullam obcfie,quæ Chriftianæ theologig cR cófentanea. Deus enim,idem 8c Ecclefiæ amp;nbsp;omniU Rerumpub. códitor,infublimiorcilla ThcologiaEc-clefiæ politiam compleétcntc nihil fanciuit, quod in-ferioris Principatus ius aut authoricatcm aliqua ratio-ne infringcret.
Ac dicctis fortafle (atq; höc nifÏ dicatis proffus Oticct g obmutcfcere vobis ncccflecR)quanquam generalis illa propofitio vera Üt, He^espropter hxreßm eieponijießgt; earn tarnen ad Rcginam .4ngliæ nominatim applicare atq; contrahcre, hoc crimen eR Maieflatis læfælt; In Statiitisenimparlamcnti quæ anno i huius Rcging fada funt, pæna capitis dccernitur ei, quicunq; Regi-héj^onfu. mm Hitrettcamàixer'itŸelSchtfmittica. Sedinpromptu cflrcfpófio. Primiim,fiquisdixerit Reginam propter hærcfim pofle deponi, non eani idcirco hærcticam appellat, magisquàm Hifpaniarum aut Galliarüm Re-gem,de quibus idem pronunciatum veriflime affirma-ri potefl, quos tarnen nemo ChriRianus hærcticosap-pellauerit. Quqdficonfcicntia vcflra vobis tale quid ^^'^^uQ’*^’°”^'^nfFcrat,talibus,dc hpreticis vel contra hæreticos fententijs vos maxime pcrflringi,non iam ergo nos,fed vos ipß in culpa eftis, amp;nbsp;in Ratutum parlamenti veflri pcccatis, qui vniuerfe di6la,ad vos iplos fpcciatim accommodatis.
Refpondemus deinde, lege veflra Anglos fortafle obligari,neitapericulofè loquanturde ca,cuiDeus tradiditinhoemüdo vitænoRræ necifq; poteflatem. Concedo (inqüäm) rctardari pofle nos, ne Reginam
-ocr page 105-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. 89 ll'irntci»m,lnfidelem,velsch!ßnnticam(\\xc funt eniin fta-tuti verba)appellemus,ctiam fi certo fcircmus earn elfe varijs jilq; grauilfimis hrrefibusinfcdtani. At vcro ftatutum hoc Parlamentäre,Roinanuin ( vc opinor) Pontificem non aftringit; ncc cum potcll coercere, fpio minds traditafibi diuinitus poteftate vtatur, ad definiendum fccuhdumDei atq; Catholics Ecclelis hges,quis fit hçreticus,quis Schifmaticiis, amp;nbsp;in qucni fiuePrincipcm fiucfiibditumca definitionominatim toniicniat. Neq; viridoâ:i,Itali, Galli, Hifpani,Ger-niani,illaPar]amentarilege orafibi obftruipatientur, (liiôminùslibcrèdefcriptionemhçrcfis illiappliccnt, in quem iuxta canones Theologicos vidcbiint earn apte quadrate,
Adnofttosccrtcfratrcs quod attineta vobls inter* feftos,ignorarenonpotcftisilloruin ncc vnum,j^igt;»re, MAli'titfe, aut ^er contentptumÇvü lex veftra habet) Regi-nam HareticAm vocafle. Sedqui cavocc vfilunt,non jointe fed captiofis interrogationibus in earn quafi ne-ccflitatem per vos redaófi funt, vt ita aliquam faltcm quamuis pertcnucin haberetis cosiiigulandi occafio-ncm.
Atqjvt clementiam veftram cum magna folertia coniunóiam in huiufmodi negotijs omnes intelligant, operæpretiumerit,cxepli gratia, vnius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;NelfintrUmaliM.
fanóiiflimi martyris iudicium mortemq; breuiter pro-ponere. QiuadMagiftratumaddult;äus,amp;cuius efl'et^''^^quot; rcligionis rogatus, Catholicum fe efle conftantcr rc- j^artjr. fpondit. Rogatus deinde,quid fentirct de religione ca quæ nunc per Angliam vigeret ; refpodit, earn fibi hç-rcticam ac fchilmaticam vidcri. Qmd ergo eft fchifma inquiunt? quibusille, voluntaria dilccifioa Romana amp;nbsp;CatholicaEccIcfia.pcrge igitur(ait Magiftratus)amp; quid de Regina opinaris? nunquid ilia tibi fchifmatica videtur? (neq; cniiti prioraadhucrefponflcaulam aliquam prçbcbant vnde cumftatutolsfx Maieftatisir-
-ocr page 106-ÇO AD PERSECVTORES ANGL09 retirent. Hic veto Nelfintu modcratiflïmc rcfpondit,fé propter fummam quam Regiæ Maieftati dcferebatre-uerentiam honorem, nûquara de ea lie fùiflc loquu» tum,neq; certèlincaliqua temeritatis notapotuifle, quando ipfe voluntatem Reginæ prorfus ignoraret, nec omnino feiret vtrum ea Anglicana religio illius mandato amp;nbsp;imperio fuilTet apud eos conftabilita. pro-indefupplicitcr Indicespoftularc,necum prudentes feientefq; ad Illiquid contralegcs committêdumpet-traherent, a quo haâenus femper quam diligentilTnne Jibi caucrat. lUi vero hic minime conliftût,pofle enim fe(aiunt)certiHimôconfirmare,Anglicanamhancre-ligioncm a Regina amp;nbsp;ab initio fuifle conftitutam,amp; percamhodic propagari. At contra Nelfinw in priori tergiuerfationc hærcrc, nec veile fe principum arcana fcrutari,ncc confeientiam poffe cognofccre,neqi cer-tèconftarc libideca Reginæ voluntate aiebat. Sçpc-numerô fieri, vteaaPrincipibus manare diccrentur, quç rc veraafuis quibufdam adminiftris erantprofe-Difinmen lt;5);^ : quo loco vt fapiéter BeAtus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admonuit,
iwfr l)xre- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IjAreticif quù dtettur liAretKtf credere.nec tAweif'
ttcnm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ., nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;-1, nbsp;nbsp;nbsp;... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■
Ijsreticu ƒSedquiade beati Vin morte lanian-credentem. tca conftituerant,his omnibus non content!,hac riirlus hypothcficumaggrcdiuntur.Hoc(inquiunt)politoamp; diiii ca‘j' ‘^^‘^^ffojRcginam cfle Reltgitnis iftius 5’cAz/w4fzfz(quani vocas) Principem Sc propugnatrié, ecquid tum Schf-mAticA eft amp;nbsp;HAretfCA an non.’ Hic vir fanâus ciim pn*’quot; cipis indignationem cxvna parte vereretur,ex altéra magis pertimefeeret oflrcnfamDci ,amp;fcandaluin fia-trum,vbi paululum refpira{rct,amp; lilctio virtutem cçli-• tuspetiuiflet:Sihanc('inquit)religionem veftramRc' gina foueat amp;nbsp;ample(âatur,tû SchißnaticA (inquit) line quçfl:ioncamp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft. Hocaudito verbo,ftatinict)-
clamatum eft,reus eft mortis, nec multo poft homin’^ tanquam legis violatç rcum martyrio coronarunt.
Teftes iam Chriftianos oes appellamus,vc hæc qu« com-
-ocr page 107-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. 9I commcinorauimus,a:quabiliter expendant, amp;nbsp;confi-detentquàm inuiti Reginam fratres noftri Catholici vel re vcl verbo offcndcrint; quamq; pudendis fraudi-busamp;captionibus id ab eis extorqueatur,inquo po-fteaaduerfarij exultant,amp; iuftam vitætollendæ occa-fionemfe na(^os gloriantur. Non eft, no eft Catholi-tis ttibucndiim,quafi nos hæc gcncralia Scholaruin amp;nbsp;Acadcmiaruin omnium axiomata ad particularem fta-tum Angliæcontrahamus. Hoc aduerfariorum potius iniuriofisa(âionibus,timoribus,calumnijs,quæftioni-. lîus,fiifpicionibus omnia ad ferapientibus amp;nbsp;de fein-terpretantibus afcribendumeft ; quiareâa via aberrantes, amp;nbsp;peruerfinîme rcmpublicam adminiftrantes (quem errorcm vtinam aliquando corrigèrent) amp;nbsp;fe-ipfos in has ancipites curas, amp;nbsp;nos in has miferias amp;nbsp;querimonias inuitos induxerunt.
Illud ad extremum refpondcmus,quocunc|; tandem modo Catholici vcl haófcn’ impulfi fuerint, vcl dcin-ccpsimpcllentur,vt iftadeA^x»^ frimat»Ecclefilt;tflicigt;, de ea vocanda Härenem,Infiieh, vcl Schtßtrnttca, vcl alia quæuisrccènsinucnta ftatutatranfgrediantur,hoc to-tum ad mortem cis propterca infligendam valere non debet, cum tarn aperte aduerfarius in hoc fuo Libcllo profitcatur, nihil efle vcl haólcn’ obicétym, vcl in po-fterum Catholicisobijciendum,tanquamcapitalilup-plicio dignum,prætcreaquæ antiquis Regni legibus Maieftatem RegiaIxderc cenfebantur. Nos quoq; ex Proiefi^iit altera parte Deii atq; homines cótcftamur (quoniam iainneceftitas nobis impofita eft his de rebus difpu-tandi) quicquid vcl haôtenus diiftum eft, vcl deinceps artimlos de adnoftram defenfionem dicctur,dearticulisillispcr Bulla ab aduerfarios ex Bulla Pontificia ad nos illaqucandos deduétis, nequaquam a nobis contra naturalem Prin-cipem patriamq; noftram dirigi,accommodari, aut in-tclligi. quanquam impedire non poflumus homines improbos, formidolofos,fufpiciofos, maliq; fibi con-
-ocr page 108-pi AD PEKSECVTOKES ANGLO» fcios,re(âèdiéî:a pcrperam profualibidine interpW’ tari. Neq; verô hâcego quxftionem aliter traâarein-llitui, quàm Scholar confuctudo poftulat, nimirum vt de ca gcneratim dicam, neminem autem mortaliuni fingulatim attingam. quinpotius applicationéoinne adres fingiilarcs atq; pcrfonas, fimpliciccr relinquo (vt par eft)Ecclcliæ Dei, fumm.ifq; eins pafioribus,amp; cuiufq; vcrè Chriftiani confcientiæ,ad cuius forte minus hçc noftra Defcnfio periicnerit.Neq; etiammi-gnoperè laborabimus,vt omnia priuatorum hominiim fcripta aut fa6ta,de Excommunicatione præftemus: fedpotiusfepofitishuiufmodi qua/îperfonalibiiscon-trouerfijSjCommuni omnium nomine Apologiarahac inftituendam putauimus, illudq; pcrfpicuè dcmon-ftrandum,Aflcrtioncs iftas poteftatis Pôtifîciæ ac Pd-mattis lûpra Reges incaufa hæreli», apoftafiæ j alijlq; huiufmodi;Dci vcrbo cffe congruétes, nec vlli omm-nôPrincipi aut Reipub.iniuriofas, amp;nbsp;a nomine per-duellionisalieniflîmas; quinpotius Regnis omnibus Rcbufq; publicis (quæquidem Saluatoris noftri lefu Chrifti legibus concincntur) maximé vtilcs 8i faluti-rcs.
Priufquam vero Catholicam explicate doârinam fMe/tâtlü aggrcdiamuv dcEcclefiæ authoritatc in Regibus ac •/»mo»« Principibus religionis caula cxcommunicandis aut deponcndis, crit fortaflc confentancum ipforumPro-pr^iximq; communem relii^ment Leéloriob oculos proponcrc. Qimd eorumiudicium, dfpciKn^it. quanquam non eft magni apud nos momenti aut pon-dcris, vt quod conftupratum cfle fcimus, amp;nbsp;a fcditio-lîs hominibus contra legitimum DeiMagiftrattimad fuas hærefes per vim amp;nbsp;fcelus dilatandas pronunciatû; tarnen cùmfuos fibi Magiftros rcpugnare videritad-ucrfariuSjCxeoftatim intelligct nonelTc perdiiellio nem,lîquisPrincipiautMagiftratui religionis caufa rcfiftat, fed potius fortitudinem gloriofam amp;nbsp;predica-bilcm,
-ocr page 109-PRO CATH OLI CI s RE SP ON s I o. pj l)ileni,amp; ab hoc nouo euangclio mirihce commcnda-tam.
Acprimumcorum Archimagifter hjiKponit conclufionem,totius Sciâæamp;fratcrnita-tis Zuinglianæ fufFragijs fine controiierlîa approba-Cd/win». tam. ^Ahdicant (inquit} Ji foteflute terrent Principes âum tnfur^unt centra Deunt ; trnme indigne Jùnt qttt cenjianturin ^»minum numero, Pettua ergo conjjuere oportet tn illorumca- g fita quam tüit parère,uhijtc proteruiunt vt velint^oliare Deumiurefue. A.t quid hoc eft in Deum infurgere.zut quis dicitiir turn iureJieo JJohare? fcquitur.«'}» omnes Juperßitio-^etaboteantur,Deus eus juum mmimè ohttnet. Neq; co ten-tus efthçc in generc pofuifle, fed cadem ad omnes œtatis fuç Reges amp;nbsp;Principes dcducit, amp;nbsp;in cos tan-lt;]uani beftias magis quam homines inuchitur,amp; quafi i'gno crcifto^populum ad cos vcrc conJJuendos extimu-ht,fcq;afcruitutccorum in libertärem vindicandos. Sic enimferibit eodem capite. Hodie {ne répétâmes vete- ibid, t«hißorias'^vt reges ferèomnes fatuijunt CP' bruti, itaettam Jtntquafiequt afint brutorumantntaltu.QM tgitur quijq^ ^xdacioreßat^proteruior,e'oplus authoritates conßquitur in ^^lis mentb nobts deflenda eß hacPegtlßocordia, qui fieperbè f'nttemntint Dei dona in optimis quibußß^ quipojßentpraejßein !mpiira '»axmam vtihtatempopuli • nbsp;nbsp;interim habet}tin delit 'qs he- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
»linesßupides Ct'ßuißmiles,, (y'non efferunt nißßuos lenones f^fiitrras,(y^hominesnthill, (y'quos Deusignominianota tis Prina-mt. Qupd folum fa6tum,nimirum liimpios honoribus ƒ«omnes.
, amp;nbsp;pios ad Reipub.gubernaculum no afliimat, ^uinglius fatis iuftam caulamefle cenfet cur Reges ornnesdefuisthronisdeijeiantur. Sedquoniam non agitur de rnoribus erga homines, fed potins de fide cr-gaDcum,cenfuramCaluinidefide Regum omnium reuiter apponamus. Sic ille eodem in loco. Darius Caluinu»,' ^xtnplo ßio damnabit emnes ees qui hodieß proßtenturvel'f^i^'^^i^ei, ^atheliees Piges,vel chrißtanes, vel Proteßores fidei, Cf m- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xs.
ßea non modo ebmunt veranipietatem ,ßd ettam quaatam
-ocr page 110-94 ad persecvtores anglos
tatum Pet culttim,Cr' libenter nDtneniiiK exttnguerentemunda, exercent tyrannidem aduerÇut Caluin. pies fjtabiliunt Juitfauitt tmpiM fnperjhttones, Etrurfus. ibid.ca.4. HedieMonarchie femper mfuis Mults hoe obtenduRt,feife Places, nbsp;nbsp;Comités,Pei gratta ;Jed quant multi fdie
nomen Pet pratexunt,inhuncßnem,vtßbt aJferantfi»»Riquot;'^ tmpertttm^Swdemm valetßepe tn Rf^ttm C^ Prtncipum titfu Its, Det gratta? nentpene agnofiant Superiorcni quentadtmil“’’^ dicunt, interea libenter Peum cutus clipeo fi protegimt, edet-rentpedibus tantum abefi vtfirio reputent fi habere ciiu be-neßcio vt regnent. Mems igitur fucus efl quod dteunt fl Du gratia poliere dommattone. Cum ttaßt,facile htc tudicium flirt potrfl quamfluperbe contenant Peum prophant Reges,etiainfl non obqciunt etus nomen fallaater, quemadmodum tfli mbit-Iones, qui palam Peum Jubfinnant, cy'tta profanant niitien gratta. Hæc ille. ex quibus quis non pcrfpicit, arniaii vbiq; populum Proteflanticuin contra Reges omnes, qui non ftatim repudiata fide Catholica, Caluini cua-geliumfnicipiiint. Cùmeniniprimoponit, .yibiican ß Reges terrenes dtgnttate flua,cum volunt Peum surefiufli-liare',eoflf ßoltare Peumture ßo ,nifiaboleant fuperßitunu
, omnesiSi niox addit,Rcges Angliæ, Gallir, Hifpaniæ, i.pag.u.'Catholicos amp;nbsp;Luthc-ranos(imo amp;nbsp;nonnullos Caluinift3s)gt;yMWzrf tmpiasfla^ perflitiones ,obruere ver am ptetatem, labefaliare verum Du (ultum, immb cupere vt nomen etus extinguatur e mundo, palamPeumßblannare-,cùmeos præterca vocat Nebubquot; nés. Stupides bruios,equos,ix .^Dfinos brutorum animallunt, quafi nihil vel diuinr pietatis vel humani fenfus infc haberentjnon opus eft acumine aliquo, vt quid ex hoe efficiaturconcipiamus; quando nemoeft tamauritus Midas aut ftupidus Chorçbus, qui non vel oçv^s.afpi' jciat,vel manibus etiam contrccftcii
Vttamen omnis præcidatur cauiHandioeca(}o,ln vicinam Galliam intucamur, amp;nbsp;quænam illicinctT'5 banc fcincutcm Geneuenfem fit conlcquutaj conteitij plcmur-
-ocr page 111-PRO C At H O 11 CI S RESPONSIO. 95 plemur. Vbi Caluini primarius difcipuliis Bcza, arma-tis legionibus conftipatus , fubditos religionis caufa contra Regem infiammauit;vbi pulchcrrimas prouin-cias immanitcr depopulatus clt ; vbi flumina exteroru hoftium inipfa patriæ fuæ vifccra immifit ; vbi fuaiît nullam fuperefle pacificationis fpem, nili priiis inimi-civfq; adinternecioncmomncsdclereturjvbi adfem-piternumbellum. Sc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inttnimwninducunt vt Ibiep.41.
cKm SafAna(ûc vocat Regem amp;nbsp;Regies) trunfigimt fuos hortatus eft (fequutus nimirum in co condliumfupc-rioris Reginæ Nauarræ Can^îlarij, quem propterea vtheroem immortalitatc di^um celebrant Caluini-flæ, qui inter duces amp;nbsp;principes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;religienis
(05 inrebellionc obfirmandos,quondianisfermoni- 131/ bus vfurpabat hanc tanquam aurcam fentctiam,quod libertyEccleßa Galltcitna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Arm'n eiimparabi(tiir,nenfi)te~
r^tnifiarmiiconfemitri') vbideniq; martyrum numero Martyres aferibere non eft veritus, cos qui cótra legitimes fuos Reges, aperte belle, (ignis explicatis, dimicaffent amp;nbsp;occubuiftént. Sic enim concludir epiftolam quam te-frg rtli^io^ ftamento noue præpofuit, Sc ipfiRcginæ Angliæde- ne Calui-dicauit. Geneute anno Domini 1564. Decembris quo die ante biennium Gallicanobdttas lUußrißimo rrincipe Condenfi duce^non frocul Druidum vrbefortißimepraliata, prima re-i Tepameta flituenda in Gallia chrifiiana reli^iondfundamenta,ßn^ui- »tmo. aima. neßo feliciter Deo conficrauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1564.
Nec a Caluini Bczactj; vcftigijs reccdunt reformata (vti fe vocant) Eccleßa Gallicana miniftri, qui innume- „p„„ata ris vijs amp;nbsp;médis, hanc Martiam theologiam ab Euan- in Caüia gelift is Caluino amp;nbsp;Beza acceptam,fuis quoq; difeipu-lisinftillarunt, variofq; cade re libres partim latinos partim Gallicos conferipferunt: qualcs funt, Concilium facrum, ^Alitbia, Defurortbus GaUicanis, Erancogadia Hot-tomanni, lunius Brutus de potetia légitima Principe in popos-lum, er populi in Principem, Eptßola M.Brucctf , hoc eft, Thcodori Bczæ,te Toefajn des Majfacreurs,pefueillematia^
-ocr page 112-()6 AD PERSECVTORES ANGLOS plurimió; alij mihi quidemignoti,at inter reforoii-tornm fracrum congrcgationcs vulgati Sc notiffimUn qiiibus, prçtcr immania mendacia Sc diólu incredibi-lja,prætcr horribiles amp;nbsp;plane Satanicas in Princip« turnfuosturnalienoSjVtrofq; optimos amp;innoccntil-fimosprofufas contumclias,hancfuam fidemdcRe-gibus ob iinpiam religioncm deponcndis, vberrimc copiolïflimèqj dcmonltrarunt.Sedqiioniamcxfingu-lis libris capita vel fcntcntias excerpere nimis cfleth-boriofum, inftareorum omnium critea Gener^ltsCun-
(^óft-nïo. quam Regi fuo ^reloKonc obtulcrunt; vbi his Galli. Ar- canccllis Rcgiam omrÄn poteftatem circumfcribüt, «c.j j». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regi a fuis non obfemperetur diutius, quam ipfc 1«
diuina: legi fubijciat. lîccnim fc habent confelTionis 'VCc\32i.-^/ßrmiimnsfArendttmejfe legil/us nbsp;nbsp;ßatutifjfiltie-
da trihata, (jquot; rehtjua onera pcrferenda^ßtbtc^hiinis deni^ i»-voluntariè rolerandum etiamß tnßdeles fuennt
ßratus fdummudo Da fummum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;integrum CC
Synodiis waneat. Illaautcm pofterior claufula quoniain Bern.-E ambigua eft amp;nbsp;varias patitur intcrpretationes,ipliin habita, iynodofûa Bernæ habita ita earn declararunt, vttimi
Dei tntfertummanere dicatur illibatum, cum Caluinifinus floret,amp; Rex cxterminatarcligione Catholica,exalt; lijshærcflbusinnumerabilibusjfolam Caluinianarain Regno fuo extollat. Alias amp;nbsp;Regni (fatumimmutare, Sc naturalem Regem cxpcllere,amp; Ciuitates contra eu armarc, amp;nbsp;Regem qucmui s externum ineius locuin furrogare, fummè fas iufq ; exiftimat. Nos illius SynOf di canones quofdam libabimus. eritcnim pofteritati exemplum mcmorabile, Sc qua fint fidelitate ergaRcr gcsfeâarii Caluiniftaquot;,amp; quæ fidei atq; Reforinatjo-Cammes niscapitain Synodisfuistraôlarccôfueucrint,popUt CoMilij loq; credendaædiderint. Ca.^. dccernitur, vttnßn^ Serneiißs. Ctmtatthw omnes lurent, fè fuef^ fefleres, ea ijue
tur CA^ita,ra[a (y' inurfilata reruaturos,^,Donec placuerit ds-mint, tn cuiui manußigt;nt ctrda Return, mutare cor Tyranni ■ ffullu
-ocr page 113-ÇATHOLICIS RESPONSIO. 9?
ßAtttm R^gnttn meliorem ordinem reßttuere^aut ^‘xußititrefnitçipetH aliqitfm vtcinum, ^utnt cogntfiamus Çper
Judm nottlt;,smfignes^ eßeliberiitercm hums culd-
; interimßn^tthe Cmitastesfingtslss unnis eligent ßhiPworcm ,qin lUos regut tat» in hello quùmtnjJàce. 5. *dmngettfr Cenciliitm z^.pmdentiiifn qui ex nehilthus ’amp;iihilihus deligenturpromifiuè. 6. dehgeturpràterea Coitct-hunt qi. quorum in rchissgrautorihus uhide vitii vel morte *ÿ‘'lt;'r,tnprimis requiretur confiftßso. Seqmintiir alia mul-, t^jquibüs Monarchia Galliç ad meram Dcmocratiam rcducitur,amp; noininatim ad exemplum vctcium/o»zo-tum,E^ettrum,Dolo[gt;uin, (x ^^tclnairum conformattir, TÛ dc difciplina militafi ftatuitur, dcducibus amp;nbsp;eorum officioj Vt milices eo animo contra hoftes progrediä- Cd. tur,quo Gedeon contra Madianitas, vcl contra Nica-noreiu amp;nbsp;Paganos ludas Machàbæus ; Vt præfeéli, milites inftruantadfubitas velitationes.adinuadcn-Qasvrbes, ad holtes adoricndos vel eorum irruptioncs ft,,,,,. Ciflinendas;,vtduces,amp; qui illis adfunt confultorcsj Catholicos (lie enim vocant) avmacos amp;: refiftentes, omni acerbicatc perfequantur, amp;nbsp;eorum prorfus ne-mini parcant ; vt omnes in locos varij explpratores cmittantur qui hoftiUm confilia ferutentur amp;cxqui-^^ rât.Cæterum canon vltimus longe digniflimus eft qui alte mentibus omnium infculpatur,qui ctiam totam . liane controuerfiam clarifTimd bis verbis definit. H-t Ca. 40;’ heMt duces Præfehli omnes hoc ttxiomA inßeir induhiwi Cf certißimicuiußlamontculiynunqMmvtßd^nt yi(Rcgi 8c Regijs) toties tnmq^ inßgmterßdem violarunt quie~ tem^ Cf pMcmpublicam, nec. v.nquam arma deponant,quam d^u viderinc eos perßqut dohlrinam ßilutif aut eiitßlem do-llrinadtfitpulos.Quadfiagatur aliquandô depac!ficando,lgt;ri-mum omnium lUud confiituatur quodglorué Deipremouendit conuenerif, deinde dilgentißinte caueatur fiecwitati Ecclefia~ Tum,nedeincepsexponanturmifiricordiieluporum cf Tigriti. Et fi Deo placuerittnalliri corda Tyrdnnorum ecfid miitare ^ti^
Q
-ocr page 114-98 AD PEUSECVTORES ANGIOS
cum voluntateomnes feßubmittent 'tjs, quosDeUf dedit Principes naturales, quibus omne obßequtum praßabi^' Sin vero malumßt infinabile, Ct'diuina voluntatisßto^ exterminare,tumß Domino piquent aliijucm Prin'cipe cliPquot; ßianum fufcitare adpeccata ißorum vlcifccnda ey-popidtim fuum liberandum,et fe Prtncipifubieclos tradant,taiiijiiamlt;gt;h
^yrtu^'in ^^’’^Çy^odiuinitusadeosmifo, Intereahis results fe^ubemtt locum Chri- quosnos tllu tanquam legespraßripßthus. Haótcnus Con-ßiamßimi cilium.quæ omnia clariora funt quàm vt necefle Calliarttm ‘
vItcriusGallicanæEcclcfiæamp; Miniftrorum fidcrnin'
* ■ dagarc, vtrùm fas fit proreligionc, contra legidnium alioqui principem infurgere.
Zuinglius vcro religionis Caluinianæ alter pens Zaing.Ii. parcns,Hcluetius,amp; miTcs,amp; inter caftratoties verfj-. riis, qui potu'it in hac bcllica opinionc a fuis fratribiit ZlUng. amp;nbsp;..c I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.-in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«. r- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Occolap. diiccdcrc, quiinbello pro tuangelica fua rcljgionc fol.iStf. fufccptOjVtimilitemdecuitjvitamfuamprofudit.Ä?' ntAnurn zwj^wKw^inquitillc) immo t^uodcun^ itnperiun^t ßneeram reli^ionem oppmnere cAperit, ß ms illudn(^llt;‘ minw coterupt^e reh^iDnif m erimm, hcliteiiA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exemplum eß f/ierim.i^.vbiextermirnttiem^
cemtnsnAtur Detu l^Aelt, tjuodManaßcmpermißße/it
Idî torn, eßepeßinw. Et alibi paulô manifeftius. QuAie Kexperßde i.art.41. extra regttÎAsn chrtßt e^eritypetcß cum Deo depont.cuf» autem m manifeße imptos nbsp;nbsp;deltnquentes non animaduertit)
extra re^ulam chrißi amhulat',magK ver'o cumßeleratosfr»-uehit (ß' innoxios pra^rauat, Cft. dum hat ßn^uam '^faat, prater regulam chrißtfacit.Quodautem deponiab officupgt;p ßt, Saults exemplummanifeßedocet. l.J{cg. 1^.16, Quin dunt ßagittoß principes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mouentur, totuspofulns
a Deo punitur,'vtpacetlerem. 15. Inßsmma.ßludai Re^en» fuumnon ttaimpunè confieleratum e/fe pcrmßfent^a Deo non tamgrauiter fuißent puntti; neeßhj ißael ,ß exauthorafent Manaßem. Oportet oculum oßendentem eßodere ç;- abijeere, ßcdemanu^pedejf^rc. Hæc nosbrcuitcraftringiiniis,
-ocr page 115-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. 99
Qiiidvcro noftri in Anglia Protcftantcs hacdere - . _ fcntiâtjin promptu eft cxiftimare(vt alia niittani)ex prateßätHi libroqucm Geneux cmifit principalis quidam Angli- ßnientia, canxapiidGencuenfcs Ecclefiæ miniftcr:amp; cmifit no tanquam fingidarem fui vnius,fcd generalem omnium Anglorum qui Geneux confederant, amp;nbsp;aliorum Ge-ncuæatq; Heluetiæ miniftrorum fententiam, ficilli quçftioncm hanc decîdunc in libro qui inferibitur, S^emifdtnodnm fiperioribifs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obedtendujn fit, Cotimiiwn
(yc. OuKindiH Principes cy Mii^ifiratuf ,etiarnfi corAfnDe» in
fint feelefii nbsp;nbsp;reprobt, exterfis tJimenmmt Det lepes
(tfiidm (Jquot; obfimdri 4b afis, tdmdiu debemtu tilts tbedien-thtm.Sin vert) audäbler cy tpfi le^es Det tr4nlgredtantur, cy *i'ijs idipfium prlt;ecipi4nt ,tttmperdidernnt eum honorem •bedientiam iju.-tm 4I14S fibditt eis priieß4re tencbdntur ; ne£ deineeps habendt fient pro M4fifir4ttbtss,fidpuntendi tanqisi frin,4ti homines. At quærat aliquis,quifnam ille eft tan-, taauthoritateprçditus, vtde Principe vci Magiftratu fuo fupplicium fumat? amp;nbsp;quid fi in aliquo regno, non folum princeps fupremus,fed omnes ctiam inferiores / Wagiftratus in eandem curn principe diuinæ legis prç, Uaricationem concurrât? Refpondent ifti, vulgus infir mum habere fummam a Deo ipfo potcftatem,vcPrinr cipem amp;nbsp;Magiftratus omnes pro tali tranfgreftionc vlcifcantur. Sic eninjibidem loquuntur. J/pnnffpr CT' ‘ ' M4fiflr4tM omnes répugnent legt ditunlt;ie,h4betis vos qui epo-pnlo eßis,cxprefium diuini verbi tefiimoniumproparte vefira, 5.6, (y Dens tpfi vobis dttx cy fi^ttifer ertt,,qmpr4cipit nofiolwn i-Chtpn, primortbns nbsp;nbsp;nbsp;Mägiflratibns attfierremalum ex ipfis,fiue tdo-
lolAtridfiue blafihemiamfiue apert am tntitriam ; fid hoc 4 to- j tamidtitudine reqtnrit.cingladiustnfitciii ex parte commifits nbsp;nbsp;'
tß.ldet^fi Magifiratw omnesfimid defiicere velint lufiicianf nbsp;nbsp;nbsp;y
ty leges Del, veß^rnmefi ^0populäres^ contra Magißratus a-^‘’’f^imnes, eas defendere (y confiruare quanta maxima vi Difiifitin ty contentionepoteßis, Hocemm Deus a vt •ispoßulat Exoci, yi.tftipopulf hocfpfH incumbit yt ^nimaduertat in}dilii, fi’^,,^ I ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'f 'I* quot;‘f’f
-ocr page 116-TOO AD PERSÏCVTORJÇS ANGLOS
/atram quemeunq^ ; nemo excipitur,ßui l{ex,ßue}le^tna,ß*i^ Ibi.pag. Imperator. Et pauló tpoÇi.fallum tdud quod memoratgt;*( 1^5. Murner, cap, 25. perpetuum eßexemplum in omnem aterW-tatem, (s' certa denunciatio populo, vt inßmtlt defelli»'t * cultu Dci, Rfbloresßsos qut a Deo ipßs abducunt,adßurcas ab-ripiant (y’^ßußendant, Etquanquam hocvtderi poßitma^n^ confußo vtpopulua tantumßbt aßumat,tarnen cifm tusofficioßuo fungideßnit,populustta conßderandus eßaeß careret omm Magißratu, (yr tum Deus ipfigladium in popuh tradit, (y” Deus tpfe efficitur inmediate eorum cap»f, Vbi fu defender (s' benedicet.Sed non eft opus fententiasamp; pc^î^cîp. ^‘^»c^ntiariim membradefcribcre,quando integris call. ‘ pitibuseoinlibro hoctotum copiofcprobeturjcùm
J ibihonorificcmultispaginisadcælumvfq;cxtollan-tur,quircbt'llioncm^A’wrz contra Principemprofuo-ucrunt; damnentur verb ad infcros,amp; tanqtiam nefarij proditorcs longe a bonorum virorum, maxime Euan-
Ibi.cap. 14-pag. icj.amp;c.
Martyres JiiKl tjU! fro rel' l’inné
gclicoruni focietatc rcpcllanturjquiRcginæ contw rrsatü aliqu.am tulcrunt opcm.AW/(inquiunt)»iA.^'' fiflæ vel perduelles acmfire poffi^nt yKiatnm perduellionii amp;nbsp;inobedientia. Erat officmm rriatialiorssmd omniunt^min-ter VOS euanp^slwm chrißt prefitebantisr yiUtsd bellttmfifiipt-re-,erant^ till ver'e perdueUes qui yfiatofidem non ßrttarunt^ aut partes etus non tuuarunt. Et quanquam tUius conatus non tta fasltccm habuit fuccelßum quam nosßerabamus ,fictamen noßra sgnauta tndtgnitas merebatur, 0 nebilißime EEti-te^tuquidemtam cum Deo vtuu, optimi^ills vm qut tecunt jinirlica- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufaoccubuerunt.Fahx {inquam) es, (xquicunq^
tta,M hello tntUa aternahiereditateßmtcoUocati.Tututq^ßabitisaltqua-cotra Prm- dg tudices contra tnimteos veßros ad eorum aterrsam condem-esfem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quin imoo pro ceres (s' Conßltaru .nonne vos
tpjt damnaßu tanquam jeruiU ammo (y'’ mamfeße prodito-res, non modo contra E'Viatum,verHm ettam contra Deitm ip-fum? Hiccine amor tile eß verbs diutni quernpra vobis tulißis » Euangelictlßccineeuangelium didtctßis^iy'c.
Qród H ex Anglia in vicinam Scotiain tranfcamiis,
amp; quid
-ocr page 117-TRO CATHOIICIS RESPONSIO. lOI
Bi quid illc miniftrorti grexcie liacqueftionc ftatuat, , r. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-1.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*? nbsp;nbsp;../. Scottcornm
Icirecupiamus,eorumludtctuni ex prnnarioipforum nimißnrii prophctaamp; patriarcha Imnne facile intcllige-mus; qui in Libcllo Gencifæ imprcflb,queiTi vocac, vyfpßell^tiQnemad Näbditatem (y'poßulum Scoticum, inter ilia hui’ generis innumerabilia.ita fcribit: lUud audiic teriiffirmn»ertm,debwlfeNohUes,ße^ores,ItidtceSfl)igt;ßtilumejj ’’ yytiidiatnumtnon tnado reßftcre ej' rejjugnifre M-iria ilii le-ßbeu^ijuam viCAnt ßßginAtnßuAm; vemm etiAm de ca, fA-cerdotthus ems, aI'^s omnthus, qMtqwt ei Auxtlium tule-fttntfumere,vtfrimtAm Aperte caperufit cbrtfltcHAn^elmmßtpprttnere. Eodemq; loco extant ar- Ibi.pag. gumenta Libellorum quorundam, quos hac ipfa de rc 78. fc pauló poft ædituriim polliccbaturjPrimumeft. i. i^uUtts Apertii-s tdelatrA fVelnotAbfUs trAnJgreJJir ßintlorum ziùorii Det mAtidAtortim ypromouertpetefi ad Aliquod publicum regt- Joannis tnen,l}tnoret»,vel dignttAtem indlique ßegno,qued leßt chrt~ Kntxi, ßo, eiuß^ bcAto euAngeließeßtbmißt.i.Ne^premißumyne^ lu-rAment um tbligAre poteß populum chrtfitAnum, vtobediAt amp;nbsp;Auxtlictur tyrAnnu, ctntrA Deum er' eius mAnifeßAm vent Atem.i^.si pepului,vel temere promouerit Altquem mAntfeße tmprobum, Aut i^erAnter element tAlem qutpoßeA ß eßendit fndignum gubernAtmne popult ChrißiAnf, (tAles Autctnßnt «mnes idoltlAtrA (j“ crudeles perßquutorcs ) tußißime poteß fdepopulus illum exAUthorAre puntre, quem AntcA tncon-fiderAte deß^nAuerAtjCtnßituerAtjrx elegerAt.
Adcundem modnm,Proteftantiiim Germanics rc-ligionis tertius Elias Lutbcriis, rogatus fententiam de Lutheri,amp;■ illa Smalcaldica cotraoptimü nobiliflimumq; Impe- ^emiAnoru ratorem Carolum Qiüntum coniuratione,rcfpondit, dubitafle feprofeéiö aliquandiu ,vtrùmlicerctfædc-'^ ribusfccommunirc contra fummumfuum Magiftra-tumnccnc;yfii^«(i»/a (inquit) hoc tepore tAm dnbio tAmj, Slcidaa. periculofi^multA poßint tncidereßc vt non modo tw ipßtmße’d confctetiA quo^ neccßitAt ArmA nobitporrtgAf, defenßonis cau-fißcdus tnmpoßedicitjßueCießirtpße, fiue quit aIuk forte ei*
-ocr page 118-töi Ad PÉRSECVtoftÇS AkGtOS nuntinebellum faciat Qi£o Lutheri oraculo pcrfiiafi mili-* tum duces amp;nbsp;prçfeôti, idem amp;nbsp;publicè pcruulgarunt ad populum vniucrfum commoucndum, amp;cx codera cdotäijliDpcratori ipfiomnem fidcm quampriùsde-dcrancjhoc tempore renunciartint. De priori lïcfcri-Sleidin. Sleidanus. Ctejèirreli^ioniexttiummoliruriit^li' iib.ii. bertttttycauptmprabet curipfum«ppuanemtts benactnlcientii-
Cum enim in eum cajum res deuenitjtcct reßfiere ,ßcttt (S'fiquot;“ crif Ctquot;hfilorïjs demonfiraripoteß. De poftcrio» veto , poftlongam totius exercitus nomine faélaraà tblJ lib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;narrationem caufas belli huius ab cis contra
1^/ ‘ Cæfarem fufeepti completäcnteiTijhanc ponit conclu-lloncra.H.ef cum iufiot,lt;cr ^uutfi^edus idcircofecin(sis,vtiJ*, hlt;icreligianepermanerenobif Itcent.CT vt earn eoniunÛimni-tnu tueamur‘,ncccßitriö nob'ufuttßcßapienda hiicdefenßo,eiM er dtumum CT natura quo^ lus nobis etneedtt. Et tjuan^u^t^ pro^terhoctuum inßttutum nudottbi ßumus ob^îtifii vmea-i»,necopus idetreo fuit vt tjuid nofira fit veluntatu tibiit-‘ nunciaremus, tarnen amplioris cautionu loco,renuntiamusenm tibi qua deutnllf fiumusfidem atofficium.
Magdeburgenfes verô,cùm poft reliqiiam Germa-niampacificatamipfifolipræfradc conliftcrétiniffl-i4alt;rdeb»r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cæfarcm rebellionc, quam multoslibros
mi- euulgaruntjVtfuampertinaciamiuftam eße pro Euan-nißrorum gclij Lutheran! defcnhonc conftantiam demonftra-hl’^re^Li- ’■^quot;'^•^■^'*lt;Ç^'^^quot;’X‘^”^-’(^nquit Sieidanus)f««j enbrtsedifiit belli. ' peterentur a Cajare,rurß(s aliudfiriptum euulgant^in quo de-Slcidari moniirant eos qui contra. fi fumunt arma, Eclfiim tpfi chrifi »ib. » 1. /arcrc. Deinde,fitforte Magi^lratus excedit fiuapotefiatis termines er imptum quidpraciptat, nonfielum et non obtempe-tandum esl, verum etiam vtin fiacientt refiilendum. ^ed cumitafit,nulla nobta rebellie iure poteplol'pci. Et eodein in loco. poii,ecclefia Ma^debur^ica »tmfilri jcriptum adunt. in eo doPlrina fiuO. confeßionemneitant ,er Magislratui Heere demonSlrant infi.’riort,defendere fècontra fuperioremco^entetn Ibldi difitaerea veritate. No multo poft,in dimicationeciini hoftibus
-ocr page 119-PK o CATHOtICIS RESPONSIO. lO^ hoftibus, cæfç funt Magdeburgcnfiü céturix aliquot. Prodijtftatim Libellushiftoriamtotam rcccnfens,amp; Martyres interfeólos in Sanélorum numero reponens. cladcmfint omncs (inquiüt) nos acceptlfe fatemur: occsibsserUttlls videlicet ho-' nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'1 .t ...... nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;theranifm*
ntite cr' fie pro gloria titminis dtiotni,igt;ro^JaMte patriitffy'c- yd cj„.icu-Diesmcdeficcrct bomncs omnium Ecclefiarum lt;jMe scäa Protcftâtium Apoftolos,Do6lorcs,Supcrintendétes, Proteßaiiä CófelTioncs,recitarc vclim, cùm nulla fit Seéla Luthe-rana,Brcntiana,Zmngliana,Caluiniana, Anabaptifti-ca.quæ non hoc dogma amp;nbsp;vcrbo prædicaucritjamp; libris çditisdcfenderit, amp;nbsp;rebus geftis propugnaucrit,ipfa deniq; morte tanquam Principalcm Euâgelij amp;nbsp;fidei fuæ articulum obfignauerit. Ex quibus omnibus per-fpicuum cft, nullo modo pcrducllioni affinem cfle opi-nionem hanc, quæ docct fas cfle rcfifterc Magiftratui confeientiæ caufa, amp;nbsp;religionem armata manu contra Principem dcfendercjfi Proteftantes in bac caulâ indices admittamus : quorum ctiamfi feripta clariffima funt, clarioratamé funt faéta quàm fcripta;cùm Beza ipfe,amp; fimulalij permulti congregationis Gallicans famofiorcsminiftri,magnam Galliæ partem cûexer-citu peragraucrint, teéliq; armisnon quidem petitisƒ“gt;»quot; d'ßn-exarmario Spirit’fanéli,lcd ex fabtica 8c officina Vul-cani, contra duos trefud Reges fuos in acic militariter ftctcrint.lmmo amp;nbsp;Zuin^Uus ipfc infelix Anglicanç rc-ligionis fator,in prælio contra Heluetios fuos interfe-ô;uscft,vticun(âiseft notiffimum. Ideoq; nonefteur aduerfarij contra nos tantopcrc exaggerent faélum D. Sandcritâquam nouum amp;nbsp;antehac inauditum, qui zeloflagrans, Hybcrnicæ commotion! fefe aliquanti-fperimmifcuit.de cuius tarnen mortis genere, aduerfarij narratio longe eft mcndaciffima.
Flandriquoq; Proteftantes illud tanquam certum
amp; indubitatum tenuerc( Anglis corum faâium appro-bantibus,immo adillud vcl maxime ftimulantibus) li-cctefibipropter religionefupremo fuo Principibel-
G 4
-ocr page 120-IQ4 ad tersecvtores ANGLOS luminfcrrc. Idcoq; arreptisarinistotuinRcipub.ftä' tum immutarunt, principcmq; omni iurifdidioneSi dominatu cxuerunt. Quod exemplum apud Anglo$ CÔ cfficacius amp;nbsp;póderofius elTe debet,quoniä illi(vtdi (äum eft)prjmas partesin ca tragædia egerunt.Qii^n'-admodum firailiter ncmini ferè mortalium ignotum cft, eos principales fuiffc aélorcsamp; artifices incxau-thoranda Scotorum Regina,principe legicimaamp;fo-lennitcr inunóla.Adciiius grauioremafliéïioncrahoc addidcrunt, vt eam quatuordccemiam annos captiua detinuerint.
Quæ omnia fi fimul conferantur, facile deprehen-rréfe/f.ttiS det leólor amp;nbsp;obftupelcct iftorum hominum in fua fidt politia inconftantianiEuripo aut Vertumno muti-fnj: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;biliorcm. Si enim de illorum Statu agas, aut pro Ca-
tliolica fidc rcftauranda quicquam contra eos' inolia-risjmox tibi occinunt Proiiil'irtatajfertienes, Sc non effé refiftcndum chrtßo Petßed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pracellentieffe obe-
♦ diendum ; neminem poRe fibi vindicate imperium tUam^fjUne tn terrilfuperiorem non a^noßit,fed 4felo Deo det Ç hæc cnjm omnia Libelli author tanquam propugnacula obijcitijs,qui poft Apoftolicæ Sedi? fententiara de Reginm autiioritate aliquid detrahere funt 3ufi)rnultaq; politica,amp; pbilofophica, Sc theo-logica corradunt',quibus oftendere videantur, non fo-lum faéta. Si diéla, féd ctiam cogitata rnortein accr-jbiflïmam promereri. Sin vcro inquàïftionçm veniat ipforum delicataamp; nudiuftertius enata religio,ció; obfiftcre videatur aliquis vel optimusvel poteatifli' mus in orbe ChriftianoMonarcha j turn nee Philofo-phia,ncc Theologia,necvn6iio,neefucceftio, nee Xt-frtecellentia,nccei\i3 celfitas qU'^nemlt^en^ interrisA^-' »lofittßtpertorem,ny-'d[a. Aemc^\ prærogatiua Regia Rcgi-bus fiifficcre poteft, vt cos a luorum populorum inoti-busamp; furotibus immunes reddat: ipfiq; Fratres An^-gliegni buiufi:nqdjrcbclli.onibus ipaximepatrqcinaq,-tur.
-ocr page 121-PRO Ç AT H OLI Cl S RE SP ON SI O. lOf gir,eafq; quantum po(runt,amp; thcologia, amp;nbsp;ctiam mi-.Jitia,omniq; ope amp;nbsp;lubfidio,pro fua virili fouent, pro-.uchunt,amp;tuentur.
Quamobrem noniueo vcrtitur quæftjonis huiuç venu ßa-cardo (de quolibclli author multa licenciole nuga- ttu huiiu' tur) vtrum princcps creatione, aut fuccclhone, aut inunäione autquocunq; iure ad Regnum perucne-ritded hoc potüïimum quæritur, vtrùm principi legitime creatp atq; iniun6i:o,vUam ob caufamjpræfertim veróobreligionê fubditi poflint fcfe opponere. Nos Condupa refpondemus ; femelatq; itcrum,immofæpiflîmede huiKi 'qujt-Jiac quæftionc præiudicatum cfTc ab omnibus om-#«”’« « nium l'ccîarum Protcftantibus, Anglia inprimisfuf-Iragante:nihil vt hic necclTe fit læfamMaiellatemRe- ,fßa„ii„„t giam vcl tenuitey lubiæterj, fi ad Anglicanam huius cmfenßt. tempcflatis theologiam rcfpiciamus. Necexemplo-rummultitudinem dcfidcramus,fi oculos conuerti-luusadvaftitates, depopulationes,amp; crucntiffimasrc-bellioneSjScptorum,Bclgarum,Gallorum,amp;Gcrma-norumdnquibusfingulæ Seélæ,confcntientc,vclpo-tiusfignum prafercntc cuiufq; prouinciæ Minifterio, ad hærelcs fuas regionatim dcfendendas contra Icgiti-mosPrincipes confurrexerunt. Atq; hæc exempla (ô proccres Anglican!) contcmplari expenderc reiä^ ratio poftulabat, potius quam tarn mirabilia narrare de lente, amp;nbsp;tam tragicè exclamare propter vn icam amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î
cam Icuilïîmarn commotiunculamprodcfcnfionc d-deiCatholicæ faélam toto viginti fcx annorumfpa-tiojquo intereatemporç Eçclefias Chrifti vaftabat pcrfecutio adeo immanis, nulla vt ci poft Gothorurri amp;Vandalorurii rabicm fuerit comparabilis. Quqd fi Regina, Chriftianam Maiorum fuonim fidein reti-}iuiiret,amp; fubditos Proteftantes longe paucioribus an-nisrexiftet ,eolq; ad cundem modum afflixiflctqup nuncaffligit Catholicos ( quanquam hoc non tam ilfi fottaffe qtiàrn çru^clibus illius Miniftrjs eft tribuen-
-ocr page 122-I
to6 AO PERSECVTOB.ES ANGLOS dum) infinite fine dubio grauiores fenfiflet aduerlus ic coniurationcs, quàm qua: temporibus noftris veBn Anglia vel in Hybernia extitcrunt.Quæ tam diuturn» in Regno pax amp;nbsp;tranquillitas,non aliunde proficifei-tur quàm a Catholicoriim bonitatc amp;nbsp;religiofa cou-fcientia,amore pacis,ordinisjamp; obcdientijejeditioiiu veto atq; tumultuum extremo odio ac deteftatione.
Quæ quidem omnia Proteftantes illis aliquando ProffJîAw faftuofè exprobrarunt; præimpotentiaanimi,Ca-agt;s verba' tfioBcis quibufdam magni nominis atq; authoritatis tmtume- (quos illi gvauiffime opprefTcrant) timiditatemamp;b' bofi- titudinem obiecerunt. Et quid (inquiunt ) aduerfuin nos agcrc vel poteftis, vel ctiam audetis? Voluntates quidem veftras ac defideria non ignoramus;at cum fa-^ éio opus eft, timidilfimi cftis,omniumq; Mortalium ignaiiiflimi, quotquot Papiftæ vocamini. Ncq; vires veftras,ncq; copias auxiliares pcrtimefcimus.Necifta talia amp;nbsp;huius generis pcrmulta, iadlant tantum Proteftantes paulo infigniores, qui fupra commune vulgus eminent,fed ipfi etiam Miniftri pro condone firpenu-mero gloriantur, Papiftas (vti loquuntur) nunquam rcrum potituros , quæcunq; tandem Principum le-gumue mutatio acciderit: fe cnim potius aperto Marte ad extremum vfq; fpiritum dimicaturos.
Qireilli omniatanto infolentiùs (admodumfane Oi/crimM imprudenter à in vulcus effcrunt,quanto maioremvi-f/)oZif»r»OT Catholicis vel virisvel faeminis,modeltiam) egt; Pr»lt;f- grauitatem,atq; pietatem.Proteftantes verb qui nunc fiantiam dominantur, amp;nbsp;fummæ rerum præfunt,omnes aut co-rum certe præcipui,alios prædando,cxpoliando,rem-q; publicam contiirbando,ad banc amplitudinem vc-ncrunt. Qm proxime eorum latera ftipantamp; partes fouent, adolefccntcs funt audaces, inconfiderati,amp; ad • quiduisaudédumproieâi. RcliquifiucLaicifiucEc-clefiaftici (amp; ifti maximè ) carnis voluptatibus amp;nbsp;mii-di illcccbris implicati (quashocnouuniEuangelium abunde
-ocr page 123-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. I07 abunde fuppcditat)adco funt iniuriarum impatientes, Vindiâæcupidijirrequieti, plancq; furiofi,vteoruni pcrpauci fi cum Catholicis pacis amp;nbsp;otij ftudiöfis con-icrantutjoculis hominum fimplicium imperitorum, fpeciem præbcant magna: cuiufdam ôi. copiofæ muk titudinis.
Iftiautem homines dcfperatiamp; faâiofi, quamdiu Principes Principumq; Icges habent voluntati fuæ indulgentes, profpero co fortunæ flatu optime norunc vti.Sin vero Principes corum placitis refragantur, Ic-gcfuc illis iîntaducrfariæ , mox vincula omnia obc-dientia: amp;c fidclitatis abrumpunt, Maicftatemafper-nantur,cædibus, incëdijs,amp; direptionibus vbiq; graf-fantur, amp;adomncm rerum diuinarum atq; humana-tmn contemptioncm ruunt præcipitcs.
Ac folcnt illi quidcm, fi diligenter animaducrtas, ProteflâtiS vel tcnerara Principum ætatcm, vel imbecilliorem fielerata ftatum, tanquam Regno fuo promouendo maxime o-portunum obfcruare. Quod amp;nbsp;in Anglia fecerunt fub EilQMrdi)fixto, amp;nbsp;in Gallia, regnantibus duobus ado-lefcentibusjillius qui nuncpræcft,Chriftianifiîmi Régis fratribus. Rurfumq;in patrianoftra,Reginæhu-ius infirmiorcm fcxum tanquam valdè fibi adres nouas molicndas idoncumclcgcrunt. Eaenimquamuis clariflimafic Princcps,multis fane magnifq; naturæ dotibus ornata, mulicr tamé eft,quæ facile dccipitur, minimoq; negotio ab iis qbus crédit vel quos mctuit feducitur. Quodvbi fit,itafcrè vfu-vcnit, vtquantb maiorfucritPrincipis dementia amp;nbsp;bonitas,tanto fub-ditis grauius amp;nbsp;onerofius fitcius imperium,eorum ni-inirumtyrannidequi fub Principe Rempub. admini-ftrant,amp; Principis facilitate adexhauricndosfiibditos fcq; ipfosimmenfis opibuslocuplctandosabutuntur.
Ecquis verb ignorât, quid ab iftis hominibus fere-nüfmaScotix ReginaperpefTafit?Quam inhumane” jngratèq;, ipfius ætatem, amp;nbsp;fexum, amp;nbsp;bcnignitatem
-ocr page 124-io8 AD PERSECVTORES ANGLOS atgjlibcralicatcniinipfos Prodicores ajnpliffiina,ätl ipfam circumucnicndam,tandemq; c Regnocxtcrmi-nandaraconucrterint?Qiiarndiuturnas amp;nbsp;innumcraî calaniitates eorum facrilcga infidelitate fubiuerit,3 quibus nccadhuc rcfpirat ? Ncq; minùs notabilis eft corum impoftura,qua præftantifïimi eius filiiimpu-bcri ætatc ad fuuni priuatum cmolumentum feâæq; propagationc abuli funt.Et iam cü clariflim’ ille Prin-ceps ad ætatc paulo maturiorem venerat, idcoq; prOquot; babile erat eum ftatim deprehenfurum, amp;nbsp;fortafiec* liam vindicaturum incxpiabilcs fraudes amp;nbsp;machina-tiones, quibus amp;nbsp;innoccntiiîîmamcius matrem cx al-tiffimo Maieftatis gradü ad infimam conditionemde-iecerunt, amp;ipfietiara in puericia,totoq; Regno wo varia damna intulcrunt ; vide quàm honeftamex his difficultatibuselabendi viam commend fiint.Inipfura Principem fuum,fuadcntibus ita Minifim,hoc tius Regni colluuione, violentas manusiniiciunt,amp; perdiutanquam prædam aliquam in bello compara-tam magna diligentia afleruant. Et ciim iam diiiina prouidentia eorum manus cuaferit, non vcrentiir homines audaciflimi, coràm illi amp;c inosdiccre,ipfuni fuifle ab cis in Regem cleélum, amp;nbsp;cóftitutum ad hui corum noui barbariq; cuangelij defenfionem.Deniq', perpétua illius formidinecorrepti ß forte paulo magis ætate procefferit, alia atq; alia in dies contra eius viw ftratagemata amp;nbsp;infidias moliuntuc.
Hæc eft Proteftantium erga fiios Principes religio, cum prioribus ipforum opinionibus apte cohx-rens.Sed eorum nos impiam Thcologiam nihil mora-mur,nifi quatenus huic quam nunc tradtamus difputa-tioni contra Proteftantes inferuit, Anglos præfcrtim; qui omnium temporibus noftris coniurationum, qua: quidem Rcligionis fpccie amp;nbsp;inuolucro teguntur,pra’-cipuifunt authores amp;nbsp;Architeéfi; qui tarnen révéra ycligionis lûnt jnaniflîmi,amp; niii cpm Status fui priuata ratio
-ocr page 125-ï’tó CATHOLTCIS KESPÖNSIO.
ratio poftulat,religionemquamcunq; maxime afpcr-iiantur. lllud nobis docuiflc fatis eft, nullo modo ( ft quaipforumverbis fadlifq; fides habenda fit) iuxta corum opinioncm , ladi Maicftatcm Regis ab co, qui contra voluntatem Regis Religionem défendit; HCC effe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frodttoriam, fi quis affirmct legiti-
mumPrincipcmob dcfeéfionéaDeoatq; fide poflc Regalem potentiam aiïiittere. Eadcmq; eft Catholi-corum omnium, amp;nbsp;Chriftianarum toto orbe Acade-ruiatum fententia,cum hac tarnen vtriufq; partis, eaq; perinfigni differctia ; quöd Rebelles hærcticifuo fal- hifirimeii l'ici iudicioinccrtifq; opinionibus pcrtinaciterinhæ-rctcs,abfq; vlla coftanti régula amp;nbsp;ratione, temere er- f^ticorum ' rorcm voeät, aut idololatriâ, quæ vera eft Chriftiana- il» Pritidjiiquot; q; religio ; Principibufq; fuis tanquam præpotentis i«» Dci hoftibus obedientiam rcnunciant,quosSan6ta“^'quot;‘^’'‘'^ Chrifti Ecclcfia,incorrupta amp;nbsp;fuprema huius amp;nbsp;cuiuf- '• cunq; alterius controuerfiç index,tanquam Principes iuftos,religio{ôs,veréq; Catholicos prçdicat amp;. honorât. Catholici verô, vtpote Icgum, ordinis, ac quietis in Republica conferuandæ ftudiofi, in materia tam difficiii plurimorum falutem amp;nbsp;vitamcompleâente, Hon ducuntur fuis priuatis opinionibus, vndc turbu-Rntaquæq; ingcniafub Rcligionis prçtextu, in Re-pub.omnia iura diuinaamp;humanapoflentconfundc-rc;(quemadmodum his poftrcmis annis,yarijsijlq; Rorrendis excmplis Proteftantes oftenderunt, quan-docunq;vcl Magiftratus,velftatus public! mutatio-Jiem dcfiderarunt)fcd indicium omne deferunt Eccle-liæCatholicæ,fummifq; animarum fiiarumRcôfori-hus,qui ex diuinisferipturis, facris Canonibus, Coci-lijfq; finccrè indicate pofEint quid fit hærcfis, amp;nbsp;quis dicendus hætcticus; quis princeps excommunican-diis,quis deponendusjquis Icuiter hçrcfi infe(ftus,qtiis pcrtinaciter in ea demerfus ; cuius correélio eftlpe-randajCuius defperâda, amp;confequéterquis ad emen-
-ocr page 126-ÏIO AD PERSECVTORES ANGLOS dationcm tolcrandus amp;nbsp;expcélandus, quis a corportf Chrifti abfcindendus tanquam membrum pcftilcns Sc infanabilc. dcniq; quomodo, quibufq; tempori-bus ifta fieri poflunt comodiflimè, miniino cum peri-culo hoi'niniim,amp;: conturbationc Rcipub. illius, qui* impia tarn indigni Principis adininiftrationc corrum’ pitur.
Inhuiufmodi rebus Ecclefia nunquamduciturco Audio,quo nos fubditi fere occæcamur.Neq; tfiimè Je î^nèpar eft vt homines priuati adnoftra quafitribu-iit- nalia Prîncipum noftrorum falt;âa reuocantes, de cotu Am*. dignitatc vel indignitatc pro noftra libidine icntcn-tiâdicamus.Qi^nâcrgo in Chriftianareligione ratio cogitari potcft, vclipfis Principibusmagis décora amp;nbsp;honorabilisjvel cuiufi^; Chriftiani confcientiæ magis certa amp;nbsp;fecura,quàm fi ad fupremum Ecclefiæ Chrifti pontificem refpiciamus, cuius duduin fi fequamur, perdifficilirer a retâa via aberrabimus, aut fi fortaffe a-berrare contingat,nonericerrorille adeo pernicio’ lusjcùm eis nimirum obtcmperamus, quibus anima* rum noflrarum curam Chiftus ipfe commifit, quiq; ü-larum rationem Chrifto fupremo omnium Epifcopo fiint reddituri,per qucm amp;nbsp;cuius nomine Reg^’ omnes Regnum amp;nbsp;Regiam poteftatem obtinent. Cu hærcticis ergo Catholici in hoc conueniunt, quôd propter religionem Regibus fas eft refiftere,amp; fubie-(ftionemalioqui debitam,detrahcrc.In modoauteiiî rcfiftendi non minus differunt, quam reéla ratio ab in-fânia;amp; diuinis legibus conformata confcientia, ab jndomito furore , aut audacia ad quiduis pcrpctraUf dum proieéla.
Ad hanc autem veritatcm teftificandam ,breuita» riscaufapaucorum ego Catholicorum fcntentias df’ fcribam, fed qui proprer doéfrinam ita excclluntamp; cimncnt,vtcuiuisviro bono abunde' cumulatcqî riffaciant,noftrifqjetiam frairibus fuppeditent qu®^^
-ocr page 127-t R Ö è A TH Oll CI S RESPONSIO. Ht icfpondcant ijs, qui ad mortem vfq; hasprodttiritnaß’ yfrf«i»«occlamarcnon defiftunt.
P/^wZfciDWrf/jfarKâiflîmusillcidemq; doéiiflimus Ofinimei feriptor, decus amp;nbsp;ornamentum fubtilioris theolo-giï,cuius vel vnius indicium, Proteftantium omnium cuiufcunq; generis amp;nbsp;Seétæ opinionibus pmenclis longe prçpoderat, nac de re ita feribit. rofiqfrinceps eß frofter dennntnitus ^poßatap4htiitf abfilttuturaprießtt« twnmen- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O
(y chedienttA At^ ßdelitAte illi débita. Cùm ergo de vc-ï'tate huius affertionis primarius inter Scholafticos s.Tho-Iloâoresitaperfpicuèdefiniuerit,non poteft ea Ma- mas iu ieftatis læfædamnari, aut cumperducllionis materia aliquidhabere commune. Ineaauté verba D. Tboma, itaferibit clarifltm’ætate noftra theologus FrAneißue Filedus.Nota, quod eademeß ratio de excommuniCAto. Quia frindfe turn frimuni quis eß dcnunciatue excommnnicatus , omnes excimnr.i-fubditt abßluufitur ab eins ebedientid.Licet enimßt notorium crimenPrincipif, non abfoluuntur vaßalli a luraniento, vtbe-fie dicit Caietanus,ante denunciationem ab Eccleßaiquafa^la, tunfilumfunt abfiluti ab obedientia,ßd tenentur non obedi-re^niß forte proprer periculumvita ,vel damnum bonorum temporalium. Etßcde flenrico 8. in.yfr.glia faElum eß, cui iTenricui C'ßfrbditipoßquam denuntiatus effet excommumcatus nebantur non obedire, tarnen quia if crudelis erat, er“ Hits vel ^itavelbontspriuaßet,exeufattfuerunt fùbditiilli adhuc o-bediende. Hæc eft doétiftimi huius Theologi fententia, cui nemo ( quodequidem feiam) CatholicorumDo-öorum.vlla vnquam ætate contradixit.
Sacros Pontifici) iuris canones non proferemus. Cap. Ali* quiquonia Romanoru fercPontificumdécréta funt, cu fcque. quos aduerfarij iniquiores in hac caufa opinantur, mi- 'h’’ fiusidcircoapud cos valere necefle eftdicet in omni- jg^hxr«,’ bus Cliriftianiorbis iudiciisac tribunalibus magnum pondus obtincanr.Uli autem omnino ftatuunt,ha;reti-cos ornncs,non folum poftquam publica Supremi
-ocr page 128-1(I2 AD PERSECVTORES ANGLOJ fetici; fed criam , ciim primüm hæreticos ftf® oftcndcrint^ftatiip priuatós cfle omni iure amp;nbsp;domina-tu Rcgiodicet fubditi ante publicam denüciationcin, non tenentur fcrupulofc de peruerfa regis voluntatd inquircre,aut ei tanquain reo, viicata Subiedionis officia negarc.
Cæterû fas no eft prætcrrnittere definitionc,ipfaq; adeo verba Oecumcnici illi’ Coctiij Latemneßs toto or-sent^tia ac bc celebcrrimi, q» ante annos circitCr göot celebratu decfeiutn gß. j jjj quodcoucncrüt, prætcr/imiieentiumpôtiEccin X'ofcil do6i:ilfiniuin,patriarchg CenflantintfoUtanw Si Himfi-ntemci Co- ZjArchicpifcopi Gfæci amp;nbsp;Latini yo.Epifco-cUijLate- pi qi 2, Prælati alij 8ooƒ prætcr doófifsimös viros crtnrnj«. plurii-nos ex omnibus ChriftianisRcgionibus colle-lt;äos. Affucrunt vna Legati Imperatoris Romaui amp;nbsp;GræcijRcgumq; Hieruftlem, Angliæ,Galliæ,Hifpa-niæ,Cypri,amp; aliarum Rerùmpub.amp; Principufn Chri-ftianorum. Cuius Concilij decrcto nullum fub fols certius amp;nbsp;incorruptius indicium defiderari poteftt quando apud omnem hominem Chriftianum illud eertum ratumq; efle debet , Concilium illud am-plifsimum, Ecelefiam otbeme}; Chriftianum vniuer-fum rcprçfentans, tafita confenfiónc ^ßertionem {'it'-vocant aduerfarij ). f roditoriitm inter fidci canones hærê/ r-^ponere noluifle.HæcfuntautemConcilij illius yerba. «S’/temporale tequißtHs monttuf dh Ecclß^t terrdmßiam purgare «e^lexefit ab hareticafæditate;perMe-trnpolitanum Comproutnciales Spißspos exci»timuniciHi'gt;~ nii vinculo tnnodetur. (y'ßfitiß-dcerectgt;ntetnpfirttigt;ifrii‘gt;»' numßgmßceturbocßmma Fonttfiti, vtextuncipfivafiUis ahetus ßdelitate denunctet dbfólutos,«^ terram exponatCa-' tholicu occupandam : qui earn exterminât is haretieis ßnt cotradtSlione poßidedt,i(y' tnßdei puritate conferuetßilii) re Dsminiprincipalis, dummodoßper hic ipfi nudumprußt tbßaculumyiecaliquoiimpedimentum opponat. eademiuhi-If minus lege feruatt circa ecs, quintn habent demines pfgt;ft(gt;‘ palets
-ocr page 129-ÏRO C ATH 011 CI S RESPONSjO«^ lijf
files.
In hunc ergo modum, amp;nbsp;Scholaftici Dódiotcs, amp;nbsp;iura canonica, amp;nbsp;décréta Conciliorüm vniiicrfalium, de hacquæftioncftatnunt, In co cunaCacholicis hse-retici ipll conueniuntjVt öteantur vtrïq;, licere ccrtai ób caiifas, maxime vero ob defeóliönem a fide amp;nbsp;reli-gione, Principjbus refiftere amp;nbsp;imperium corum reïj-ccre. quamuisin huius fententiæ excquendæ modo^ Proteftantesfurore,tumultu, acfeditionc popülari ni-tantur,Catholici veróomnia legibus,ccrto ordine,amp; definito-Ecclefiæ iudicio rcgi volunt Sc procurari*
Vcrùmquopleniûs eaquæ diximusa Leélorecon-cipiantur,iftafiiperiùsdifputata,proximcfequcnti ça? pitecxipfis diuinarum fcripturarum fontious proba-tæq;antiquitatis teftimónijs, Chrifto iuuate, dcduce-hiiis ; vtomncs perfpicianc quamlotigè nos inhuiuC; modi opinionibüs a læfæ Maieftatis fcelere, aut praua crgaPrincipem noftram affeélionc ab-fimus; præfertim quando ad noftram hac de re l’ententiamprofcrcndam,viamp;ne-ceflitatc quadam compellimilf.
-ocr page 130-c A P V T. V.
Vm Principes quoad Regniiin fuumamp; Ciuilcm gubcrnationc nullos Superiores agnofcant,re-prehenfiones autem a lubieî^’S fuis , alieno plerunq; animo amp;nbsp;inolefto ferant, idcoq; fint in loco valdelubricoamp;pc-riculofo, vbi amp;nbsp;ipfi facile laban-tur, amp;nbsp;Refpub.totasvarijs difïicultatibus inuoluant: fingulari Dci prouidentia ab initio ita fuitcorapara-tum, vt temporibus omnibus, tàm in veteri quaffl m nouo teilainento, ad Reges aliquo modo in officio continedos, turn Sacerdotes ordinarij,tum Prophetic quidam extraordinary,magno fortitudinis fpiritu,po-tentia,animi magnitudine, amp;: dicendi libertate diuini-tus fuerint inftruéti.
Ita Deus omnipotens, qui per Prophetam Reges admonet, veßerwant Domino in timoré^vt appréhendant difciplinAm,fiequandotraßaeitrDeminus amp;nbsp;patiatur eosa viarciâa infemitas peruerfas amp;nbsp;impiasreccdcrc; pri-mis Regibus feleâi fui populi pro fua diuina fapientia vt plurimùm adiunxit Prophetas, qui tanquam ex ofh-
-ocr page 131-PKO CATHOLICIS KESPONSIO. 11$
ciojRegum curamfufcipcrent, Sc dclinqiicntcs reprc:. hciKlcrcnt,amp; continuo (cum opportunum vidcrctur) flagitia commifl'a grauiorc cenfura norarcnt, illifq; ob Oculos conftitucrent: potiflimiim verófiquando dii-cedcrentafidc amp;aDeo,Patrum fuorum. Tumenini exparteDei,grauilïïmèciscomminabatur,ipfiq; iæ-penumeró cum tcmporum ratio ita poftulabatjininas cas opere Sc faiäo complcbant.Quos quidcm omnipo-tentisDeiminiftros, pij principes non modo libenter audiebant, verum ctiam magno femper honore prole-quebanturdnifq; feduló parebant.Impij veró ac Apo-ftatæ,mortem illis femper amp;nbsp;pcrniciem funt moliti,vc neminc réclamante in omnem impietateni libcriùs 8c irripunius fefc effundcrent.
PrimusludçorumrexSaul,d,iuinituslicet eleélus Spirituq; fanélo afflatus,tarnen quamdiu laudabiliter fanétèq; vixit,Sarnuclis Prophetæ confilium fequutus cft- Pofteaveró quam fpiritualem funélionem vfur-pauit,aliafq;diuina mandata tranfgrcfluseft,Dci iuflii atq; fententiaa Samuele pronunciata,dc Regia di- saul , gnitate cecidit, Óc Danid in illi’ locum ab codem pro-pheta furrogatus eft Sc vnébus. Saulcm ante ita Regno ptiuatumac veluti cxcommunicaturnaSamuele,rnox
malui inu:'tßr,c]uo impcllente no Dauidem mo-do ad quern ius Regni diuinaiamvoluntate dcuolutu eratjvcriirn Samuelemquoq; ipfumoccidcre conatus eft- Quin Sc Sacerdoi'esNobe numero oclogmtA diuinæ literæ teftantur,interfici mandauit ranquam pcrduclles Sc Dauidi compctitori fuo fauentes. Qty: cædes tandem a Doeg Idum^o perpetrata eft,ciim Sa, tellites Regij tarn tetrum facinus pcrhorrefccrent. Ad hunc modum,cómplures annos poftquam iusRe, gni perdiderat, per vim tarnen Sc nefas, Regni poflef« fionem tenujt, Deoq; ac Samueli contumaejter fc op’ pofuit.
' DgHidinterçaad quem flue controuerfla lus Kcgni
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H X
-ocr page 132-Il6 XD PERSECVTORES ANGLÖS
erat tranflatum,licct viribus Sauli, qui fc pro rege ge-rcbatmukoeflcc inferior,rcélè arma cepit vnà cum priraario quo dam Saccrdotc Abiathar,quicx priori cæde faluus euafcrat. atqj ka vel in apertô belló vel fi-mulata pace, multi anni vario euentu tranfaéii fuut, donee tandem Saule iniufto regnatore in bello co’ntri i.R_fg.c. Philiftços interfeóio (quem Dauidvt eruditebeatus 31. ^ugußiniis obferuauitjCÙmmultæ occafiones fuppe-potuerit)Da-‘ uidàdRegnumpcrucnit. quodtamennonftatimini-tio obtinuit vniucrfum,fcdpoft duosannos : quoniam Isbofeth hæreditariama pâtre fucccflîonem præten-dens bicnnio pro Rege fc geflerat.
Ck de iare Qua ex hiftoria illud aduertcre licct,faccrdotcsatq; Rf^ni con- prophetas,quorû eft oflîciûjDci voluntaté demlciare, teAuar S-A- camo; ad effeélumdeducere, populumq: in taiii gra-uibusde Rcgm lurc contcntiombus oirigere ; eorum 'fciiculi/. qui Régna inuadunt iniuftèq; poflîdentmalcuolcn-tiæ maxime efle obnoxios, proptereàq; fæpenunicr® præfcntem mortem incurrcrc.
r. Re”. Hiereboam etiam Regem Iffaelis, Dei iuffu accef-13.14. fit propheta,amp; côtracumtotamq; eius pofteritateni,-
indicium diuinum prçnûciauit, ea potiffimum de cau-lUnoboam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fehifmate faâo populum illuma veteri
^Hcn, fÆfi roci; iti Hierufalem Dcicultu fcparaflct,nouufnq;iu niAiicu ejfeSethel altarccrexiffct(quodomnesa Sedc Apoftolica /tfccrJos Jf-jjçfçjq-iones atqjfchifmatapropriè fignificât) aliofq; w«Ki4»a. facerdotesextraordinemAaroniscrc3fret;Saccr«
.’•’’'fg-H
V.ia,
dotcs(inquam)egêtes aefordidos,amp; verèordinis oïs expertes; (qui etiam nobis hæreticorum Minifleriuin efficaciter rcprçfentant, vtpote qui officia facerdota-lia vfurpant, cùm nullam habeant vel eleéfioncm, vel fuccelfioncm, vel cum Sacerdotio Apoftolico cogna-tionem) illud autem Hieroboami facinus Deus tanta feueritatc iuxtaProphetæ comminationem vltuseft, vt ex totaillius familia we min^ntemad^arictem in vita reli«
-ocr page 133-TRO CATHOLICIS KESPONSIO. llj rcliqiierit. Impiiis tame Rex Prophetam fanóliini ap-prehendere, neciq; traderc cojiatuscft, Si diuinæ vo-luntatis dcclarationcm quad perducllionis crimen contra fiiaRealia commilTum accepit.
Oziæquoqj Regi Iiidæ mmeleiMunteJfet cor in tn- Siiigt;crbi yfww (quemadmodû loquitiir fcriptura)ita vt°5‘* non contetus amplitudine Regali, fimóiioncm etiam facerdotalcmvfiirpare volucrit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er“ cum eo slt;n- ,m! atnbtt-
cerdotes Domini oSlogintavmfortißimi ms^no attimo re «gt;lt;• euinq; vietcmplo exturbariint. Ciimq; ille Sacerdotibuscomminarijamp;vimvircpcllereincipc-ret,diuinitus turpilTima lepra pcrciiffiis eft. moxq; no foKim eicélus eft e templo, fed etiam e throno Regio, adco^; ex omni hominum focictatc Si communione (qm etiam præclara figura eft eius excellentispotc-ftatis,quamaChrifto Ie s vfaccrdotcsnouælegistra-ditain habet ad Principes hærcticos non minus quam alios inferiores excommunicandum):deniq; ius omne Regni,amp; Rcipub. moderandæ poteftas ab ipfo crepta in filium eius tranffunditur. Quo cxemplo perfpicud conftat, pofte Sacerdotes etiam vi Regum impie-tatem frænarc ac reprimcre,cùm itadiuini nominis gloria amp;nbsp;facro-fanâæ rcligionis conferuatio poftula-uerit.
Sed multo mcmorabilior eft zclus amp;nbsp;induftria bo-norum facerdotum quifcelcrata Reginam Regali faftigio dcpulcrunt. Qilæ poft mortem
vt Regno potiretur, orancs illius liberos interfe-cit, vnico tantum excepto ; quern pia qusedam muller ƒ«»lt;«• sa-communi reliquorum ftragi fubduxeyatjatq;intern-plo ad annosfeptcracducandumcurauerat, quo tern-porctoto (inquitfcriptura) ^thiiliii fuper fer-^.Reg-it
: donee loiada fumm’ Sacerdos idonea opportunita-té naól’, quas poterat ad fc vires cótraxit tû a facerdo* tib’ tû a populo; Icgitimû Regni hæredé que in eufto-diahabuerat,multitudini couocatæ proponit;eü in Rc-
-ocr page 134-tiS Ab PÉRSÊCVTÖK.£S ANGLOS gé vngit, capitiq; ei’ diadcma imponit.Ncc morapöi-piam ^thahitm quæ Regnum federate inuaferat,cura fuis fautoribus ad portas palatij fui iugidari præcepit. . NcciuftüTimamhanc vltioné improba mulicrcualitj quamuis fcilîîs veftiinétis cxclaiTiarct,Clt;gt;w«r4fzo, Con-luraeio. quod, non modo Icgitimi Principes, vcrùme-tiam violenti Dominatoresqui nullo iurc nituntur, pofliint Scfolent adfuain vtilitatem obtendcre. Ad hunc modum Sacerdotes in Icgitimorum Principum caudsfuftinendis, authoritatem fjam pro temporiim öporcunitate ihterponunt. Valdéq; hoc officium, SC cum corum fublimi dignitate amp;nbsp;cumfacrataVocatio-ne conuenit.
Diuinain veroElix prophetse conftantiamamp;fop tniil- titudincm quis Cliriftianus non admiratur.^ qui quum 'Tj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RcginaleßMe (^qui altaria Dei facri-
ds Icgd eucrtcrant, amp;nbsp;omnes Religiofos piofq; Deicül-wjuZzi! tores in Regno fuotyrannice trucidauerat) adnccein fu' quærcretür,canquam pacis amp;quictis publicæpertur-bator; ill is libéré in os dixit,non fe quidem aut alios fa-S.Reg.jS rhulos Deiquosilliperfequebantur, fedipfumpotius tlomum has in liraelc turbas excitare.Diui-lloq; zelo accenfus Icfabclis pfiudoJ’rsirhefM come-debant de menfi etM, quadrtngentos quinqM^tntA vno die interfecit, atq; ita rurfus fanóla Dei altaria extru-4,R«g 1. xit. OcAs'iQie Regis Idolatræ duces atq; nuncios,cen-tumq; viros qui cum ip fis erant, igne cælitus deuoca-toextinxit,donee tertiUs ille Prmcefts ^uinijtMgenArinf in genua pfouolutus cum ad mifcricordiam inflexit. Eadem quoq; data fibi cælitus authoritatc fretus, vn-Xit HApelern yt Rex effiet Syridf, nbsp;nbsp;fehn, vt Rex effet if-
rAcliA; amp;nbsp;Elizeum,vtvicefua Prophetico rnunerefun-geretur.de quibus omnibus quan eadempotentiain-/truélis,dicitiir, qnsd qwcun^effugeritgUdiUiHAXAelyCC-cideteutnIchu',c^ejutcttnsjitèeffd^rit^ladMm Iehu,mter-intcrfedlo Achabifilioftir-......' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcirt
-ocr page 135-PRO CATHOIICIS RE5FONSIO. IIQ pemilliiis totam aRcgali dominatione fummouit, ad quam dcinceps in æternunijius nullurn potuerunt prç-texere.
Atq; hi) duo Prophetac eIhu eIîT^im tam funt in fcripturis facris infigncs amp;nbsp;nobilitati propter cam qua defceleratisprincipibus Dei religionem contcmncii-tibus fuincbant vltioncm, vt de priori diuinafcriptura dicat; Qwileiecifii Rega nd, f erniaem ,(y confregiflt facile ftentiam tpfirumfO'glortoJós de le^ofro:T)c 2\.tcro item in codem loco ; nbsp;nbsp;diebuf ftis nonlgt;ertimfiit Principem, (y
ftentianemo vicit ilium. Alibi autc (vt iam notauimus) ipfis Regibus in mortenefarijs hominibus infligenda txæquaturûtanimirumvtfi quis Hazaclis Regis Sy- j Reg-ii» riæ,aiit lehu Regis Ifrael gladium cuaderetjeum inter-ficerct gladius Elizei.
Exquibus diuinæ feripturæ excmplis perfpicuum xjiwM/ir;-eft,primùmquidéReges vnélos aclegitime creatos, pofle amp;nbsp;fuifle aliquando de gradu fuo dcpolitos;dc-inde quibus de caufis id factum lit. deniq; vt ad Reges ereandosamp; confccrandos, fic ctiam ad cos exautho-landos amp;nbsp;dcponcndos,Dcus vfus eft minifterio faccr-dotum amp;nbsp;prophetarum, qui vel ordinariè vel extraor-dinaric de Regum impictate iudicabant,amp; diuinam eontra cos voluntatem exequebantur.
Quanquamenim ncq; Sacerdotes ifti,ncq;Pro-phetæ,in Regno rebufq; politicis,Rcgibuspræerant, ncq; dePrincipum fuorumdiadematis amp;nbsp;fuccelTionc, potcrant pro fuo arbitratu difponerc; tarnen quoniam Regesiftipoteftatem amp;nbsp;MaieftatemaDeo fibi tribu-tamaccepcrant,camq; totam amp;quafcunq; vires ha-bebantjimpendere tenebantur ad Religionis incremc-tum,adfupremi omnium Domini cultumamp;honore, adpopuli falutem,corumq; in fide amp;nbsp;timoré Dri con-fcruationem ; hanc ob caufam merito facerdotes ac Prophetæ (quibus diuinae religionis atq; animarum eura principalis direélè iucumbebat, quiq ; quoad fpi-
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H4
-ocr page 136-t20 AD PERSECVTORES ANGtOS ntuaIia,Regibus fuis vcrc præfuerunt) optimo iureilquot; lis repugnabant, fi quid adinittcbajit quod Deum io? honoraret,quodReligioncmci’dcllrueret jquodliiO' rum fubditorum animas amp;nbsp;mores infignitcr cornini-pcret. Hiscnimtcmporibusjvice Dei diuinamiuftieb adminiftrabant aduerfuseos, qui contra primamRc-galis potentiæ inftitutionem,contra fponfiones Si pa* ctiones quibus fe Deo populoq; eius obligauerant, potentiam fuam ad delendam religionem veraiTi,ad crigendam amp;nbsp;confirmandam idololacriam, hïreamp;n» Buc alia eius generis monftrainuerterent. Qmbusii’ rebus,alijfq; vel inter priuatos homines vel inter PriH' cipcm ac populum cótroucrfijs, illud non modó cun’ natura ipfaamp; ratione,verum etiam cum iurc Gctiura» nationumq; omnium confuetudine, amp;diuin3rumli’ terarum teftimonijs apprimè congruit,vt Sacerdotes, maxime vero fummus Pontifex,iudcx irt,amp; diuinæ vo' luntatis ad populum interpres.
Sic enim in fanâiirima Dei lege fcriptum eft. Dcut. 17. fictie cr’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;äpttd te indicium efii fnfiexeris, inter
gntnt fimgttine, cnufiitn nbsp;nbsp;nbsp;cinfiamfifrii (yno lefri ; amp;
fî^cîjiitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intergsrtM tnof vtderif verba, variare-, fiirge nbsp;nbsp;afieie
fareant adlocïiqnë elegerit Dtmtnw Deiu tuM. rentej^adSacerit-iudicia fa- tes Lcuit ICI generis,adludiccm ^ttifnerit lUa tcmfire, ifUO’ terJoiitm. rffiue abtiisi i^tii mdtcabnnt tibi ludtcij veritatem. (X ^nedcitnque dixerint, qmprafinnt luce que elegerit DomtniK, ei' decnerint te mxta legem ettts: fiquerifiqtiefintentiam eortt) necdeclinabis ad dexteram ne^adfintfiram.Qniantemfipr-bierit, ndes ebedireJacerdetis imperio qui eo tempore miniftrit Domino Deo tno;ex décréta Indicts morietur homo ille, fires malum de fiaeljcundu/quepopulus audiens timebitjVt nudus deinccps intumeficatfiuperbta. Hadienus diuina fern ptura,gcneratim abfq; vlla prorfis exceptione omnes omnino fideles non mini'is Reges quam priuatos homines, in iftis controuerfijs fubijeiens facerdotibusj mandanfq; Vt eqrumq; hidipio pbteinperent.
Qilin
-ocr page 137-PRO CATHOLIC IS RESPONSIO. ' UI
Qyjnetiain codem in loco,Regum cligcndorum ratio præfcribitur (licpc nondum populiis Regem ha- iJZw. beret, fed poftea cum erat a Deo poftulaturus ) neminem vc liceret Regem populo Dei præficerc,nifiex numero effet eorum, qui verèamp; fidclitcr Dcumcole-fcnthixtaceremonias legisac rcligionisfuæ. quasilli legesfua voluntatc condcrc autmoderari non pote-rant.fcdcas a facerdotibus Leuitici generis acciperç tenebâtur, ficq; Dci timorejn animisfuisimprimerc, eiufq; præccpta ac ceremonias diligenter obferuarc. Qmnctiamcaueturaccurate, Sc qualiftipulationc fa- Coihita «Sa cum iplis amp;nbsp;ipforum Rege conuenitur, ne contra Dei prçccptum,populum ad Ægiptüm reducat,id eff, omnium afidei veriqj cultus diuini libertatc,ad Idolatriæ fal- crutioiie. fæqj Religionis feruitutem. conditio deinceps inclufa erat amp;nbsp;implicata in creatione omnium Regum quicunq;ad populumDci vcrcq; fideles gubernan-doseltgcbantürnimirumvt ncc vi, necfraude,nec vl-laprorfus rationc,a patrym fuorum fide, religione, fa-crifq; ceremonijs quasa Sacej-dotibusDci acceperat, populum aliquando abducerent. Qiyip çonditionem fi Rex inuiolatam ratamq; tencret,fælix,fauffumq;,amp; perdiuturnumtumipfi turn liberiscius prornjttebatur imperium:finminus,facerdotcsamp;prophetæ qui cos bac tantum condirione vmâos fupra populû reliquum cxtulerant,vt Dei honorem propagarent, amp;nbsp;finccrum eiuscultum tuerenturj cosrurfus ex cadem celfitate honoris ad communcm cum rcliquis fortem abijcie-baiit ; fi quando videbant eos paétioncs cum Deo fa-ôas defcrcrc,amp; ad Dcos alienos defiçere,populumq; ad candem impietateiïr impellere.Cuius rei,amp; nos aliquot exempla fqprà pofuiipys,^ plura ex libris J^cgiunt peti poflùïit.
Atq; ita quidem in lege veteri faâum cff. In lege autcmnoua ,in hoc fpirituali Chrifti Regno,Ecclcfia nimirum Catholica, tumfaççrdqtcslpngc amplior),
-ocr page 138-122 AD PERSECVTORES ANGLOS poteftatefiint donatijtum principesChriftiani aróliö-re vinculo aftriiSti vt Ecclefiam iftam audiant,amcnt, foucantjOmnibufq; modis dilatent amp;nbsp;amplificcnt.Dc Efaiæ 4P. qua J prophctico fpiritu prædiélum eft j £/■ erunt numt'ijtw O'nu^trKes nbsp;nbsp;nbsp;Et rurfus,wrfwwiÄrf
Efaiælt;fo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gens O’ R^ttmtjuodnunfirwmttibi,
ferihit. Qi^in Ecclefia,illius facerdotij quod in Salua-torcftoftrocminuit,exccllens remanet poteftas Pfal. 1. nbsp;nbsp;vsr^aferrea content O’ confnngtt titnquam vttsfiaicls fupcr-
biam Principuni,quicunq; rebellionem moliuntiir cotta fponfam ei’amp; Regnû hoc quod habet interra.in quo Regno ecclcfiæ luç,nis habet fuper omnes Reg« J amp;t. imperïti;vt euellat,vtdcßruat,vtdsJpenlKt O vtadtfiett Ofl^tntet. qtsem ddtrabunt emnes Reges terrUf Pfal 71 entnef^gentesfirment es.
lam veto Chrifti prærogatiua facerdotalis, qur ipfiusetiam Regiæ anteccllit dignitati ( multoq; ma-gis terr.cnorum Regum præftantiam fupepat) ea(in-quam) Chrifti prærogatiua, amplifftmis clarilTimifq; verbis cum fummo animarum noftrarû Paftore primd Math. 16. comunicata eft; dcincepsvcro,cûcæterisitemEcclc-fiæ Relt;ftoribus. Pro quorum poteftate fancienda,fi Math.18. manifefta Scripturç verbacxpcndatur,amp;poftcaquid aRegijs adulatoribus pro Primatu Principum vndi-quaq; corraditur ; iciunum prorfus amp;nbsp;inane apparebit quicquid principes vlli fæculares,fpirituali illi quam a-deo ambitiofc concupifeunt iurifdiélioni prætcdunt. \x igitur ifti terrenæ 8c lutulentæ lîiperbiæ; væ hærc-fiita hominum mentes excæcanti, amp;nbsp;exprcfl'um Dei mandatum tamerafle peruertenti. Nec tarnen definût ifti fcôlarum Magiftriôc Principum Gnathones eaiR mirabiliter cxtollere amp;nbsp;prædicare, ad æternam fui ip-forum,atq; alioruminnumerabilium calamitatem.
Sed vt vnde digreflîfumus eo reuertamurjnunc in nouoteftamento omnes vniuerfè Chrifti oucs , fiuc Principes fiuc fubditi ( nulli cnim, fiquidem Chriftia-ni
-ocr page 139-tfto CATMOtiCIS KtSPONSIO. 12?
funt, cxcipiuntur ) Petro pafcendæ ac gubcrnanda: committuntur. Nunc Chrifti interris vicario claucs Regni cælorumabipfo Saluatorc traduiitur, vt apc- Mat.iA. ïiatamp;claudat,ligctamp;foluat,pænas infcrat Sc rcniit-tat.Nunc omnibus dicicur, fine Reges fucrint fine Im-peratores, obeditePrapoßtis veflris (Xßibidcete illis.tffie- Heb.ij. ^WperuigdantquaßrationeMpre anintttbus veßrisredditu-n. A qua vel curatione, velliibicólione,qiiis eft Chri-ftianorum Principum qui fibi immunitatem vendica-rc potcrit?Nunc penes hosEccle/ir Præpofitos,facultas eft ampliflnna interdicendi nobis omni prorfus confuctLldine cum hæreticis, blafphemis, Idololatris, i. Cor.t. ne cos in domos noftras admittamus,nec in via occur- Tit.3. tcntibus^/;flt;lt;w«irf!lt;f;hoccft,necommunem falutatio-ncmimpertiamusjmultomagisne eos obedientia aut obfequio noftro honoremus.
Acnequis force hanepoteftatemitapenitus efle Spiritualem cxiftimet,qualiadfidclis populi bonaamp; spirltualet facultatesjimoad vitara auferendam corpufq; varijs P-^fiires cruciatibus affligendura non pofllt pcrtin^erc; lia:ctemporaliafint,ideoqj Sacerdotalis offieijin re-bus fpiritualibus occupât! terminos vidcantur cKce- puralitsr. dere; animaduertendum eft, longe fecus nos edoccri cxipfisApoftolorum rebus geftisjCÙraprimùra accepta a Chrifto authoritate vfi funt.Quamuis enim illo-rumfpiritualis poteftas primo acdircâc ad ciuilia négocia non extendebatur; feciindo tarnen loco amp;nbsp;quaft per accidens, includebat non modo animas,verum e-tiam corpora, bonaq; temporalia; quatenus nimirum iftorum procuratio confertadfalutemanimarum,ad n'iaioremEccle(îævtilitatem,amp; mcliorem guberna-tionem corum qui diuino iurc paftoribus fuis fubij-ciuntiir. Sic D. Petrus cumtantummodoMagiftratus effet fpiritualis amp;nbsp;animarum paftor,tamen propter fa- aS. crilcgium Sc mcndacium,marito amp;nbsp;vxori ftmul repen-tinam mortem inflixit.D, Paulus excæcauit Elimarn
-ocr page 140-124 AD PnSECVTORîS ANGLOS
Aî. 13. Magum ; amp;nbsp;ad fui contemptores z» w^^^difciplinS „ vcnturum fe comminatur. Virumin EcclcfîaCorin-loogniorcm,propterinceltuin exconimunica-iiit;hoc cft,non tantum fpirituali pæna affecit,vcrùiB cciam SdtMa trmditiit in tnteritü carnis-,'/t caro ôc corpus cius variis tormentis conficerctur: qiicmamdmo-î.Tim.i. Jyn.1 etiacneffccit vtllymen^tts amp;nbsp;Alexander propter blafphemiam Sa hære/îm a fpiritu malo corrcp-ti, corporalibus pænis vexarentur. Magna dcniq; fiduciaamp; libertatc contcftatur, arqplama Dcoacce-i.Cor. 10 pifle fe poteftatcni,qua«»j»c»» vlcifiatur inobedientinr») amp;: data corda frangat, atq; incaftiu'itAtem chrifli redigar. Et de Apoftolisjfandilq; in hac-vitaho-1.Cor.ö’. minibus;;»?/?/^(inquit) quoniam^n^claswdicubimM^ quunt 'o mugiffamlitrM. In quibus omnibus,inter Reges ipfos Chriftianos,amp; alium e Plcbe Chriftianum qiie-çunq;, nulla prorfùscft differentia. Reges enim ad V-num omnes quoniam fe iuaq; fceptra fuauj iugo Chrt-Ili fubmiferuntjinco Eccleiîafticæ difciplinæ pafta-rumq; fuorumauthoritati non minus quàmouescx-tcræ,obtemperaturosfc profeflî funt.
Ac quamuis ftatus ipfe, Politia, ac Poteftas ciuilis, Gnilit Ma- per fe conffderetur,vaJde diftinda fit a ftatu ccclefia-Repu^. fpirituaiij quam Ecdefiam, feu «ryxtf fiuEccle- Chriftiwj^zrMwzappcllamus; idcoq; amp;nbsp;magiftratusci-fu^icefub- uilisabEcdefiaftico interdum itafeparetur, vt alter Kóf»« ejl abalteroomninononpêdc^t,neq; inter fefealiqiiain viterchri- I^jßeant relationem mutuam (quemadmodum inEc-clefijs illjs vfu^venit quæ fub Turca fimilibufq; infide-. lium Principum Imperijs dcguntjquod etiamfub Im-peratoribus Paganis, Apoftoloriimætate fadumeft) noffris tarnen temporibus,cùm a Rcbuf-publicis,Ch» Ri leges generali confenfu receptç fimt,duoq;illa corpora, Pobticftÿf Si myfltcum, Ecclefia Si Relpub.ciuiliSj magiftratu-sEcclcfiafticus acfæcularis invnumquo-dammodo coalucrunt(licet natura,fine, nbsp;gubernan-
-ocr page 141-ÏRO C ATHOLI CI s RESPONSIO. 11$ dimodo,pcrpctuô maneant difiunéia amp;nbsp;feparata)ta-1cm inter feordinemjôc (vt italoquar) fubaltcrnatiô^ nem habentjVt quanquam reciprocaquadam officiorum cónfuctudine vtrumq; indigeat, amp;nbsp;vti'inq; alterfi alteïi præftat; neceffe eft tarnen inferius, hoc cft,ci-wilcjin omnibus rebus honorem Deivcl falutem animarum quocunq; modo attingentibus, fupcriori illi, fpirituali videlicet, parère, amp;nbsp;eius præfcriptionc di-rigi.
Duashas Ref-publicas, eleganterP. Grfgoriult;s '^un'T^nw, vniuseiufdemq; hominis corpori amp;nbsp;animo hue fpiritui comparât,quorum vqiq; fuæ funt propriç aftibnes, proprij fines, obieéta proptia ; natüra qui-dem inter fe diuifa, amp;nbsp;in aliis creaturis feparabilia (eft eniinbcftiis corp’ fine fpû:cftî Angelis,fpûs fine cor-ppre)quæ m homims pcrlona fic coiunguntur,vt hcct Ecdefiaßi-vtriuiq; aiftioncsmaneât diftiniftxamp;aîtcrutrinaturæ ti Ma^-îgt;cculiares,retinct tarne cii que dixi mutuû îter fe ordi- ftratu^. né amp;nbsp;rclationé,vt alterû ab altero pendeat, 8i iriferius a iupcriore, corpus ab anima gubernetur. Liiyre n quando operatiortes corporis ,falutianimæ,fanâ:ifq; trefilt;{.amp; eiusdefideriis ,ac fini vltimo adquemafpirat afférant impcdimentumjtum valde æquum eft,vt anima impe-rio fuo ad corpus reprimendum Vtaturjvt tanquam moderatrix qüædam præfcribat, licet cum aliquo corporis detrimcntOjiciilnia,Vigilias, afflitftiones, amp;nbsp;alia quibuscarnis petulantia coerceatur amp;nbsp;quafi dcpafca-tur luxuries; vt a circumfpiciendo cohibeat oculos, a loquendo contineat linguam, aurefq; Si pedes amp;nbsp;reli* qua membra ab vfitatis aiftionibus refrænct. Adeun^ dem plane modum, habet Ciuilis poteftas Principes fuos,luas leges,amp;tribunalia: habet itc Ecclcfiaftica, Prælatosfuos,fuos Canones, Confilia,amp; Confiftoria. Hæc vbi Pagani Principes return potiuntur,prorfus funt inter fe diuifa amp;fegregata; in Chriftianis verb Rcbufpub, ctfi minime confundantur, ncc peruerfiffi-
-ocr page 142-lz6 AD PERSÉCVTORES ANGLOS
inè (vt nunc Ec in Anglia ) flatus fpiritualis in temporalem cóuertitur, aut eidem mifcrè fubflernitur; ita tarnen inter fc coherent amp;nbsp;copulantur, vt Ciuilis flatus (quein in hac comparatione nccefle cfl inferiorem di-cerc) fub Ecclefiaflico tanquam fliblimiore itafitdif-pofitusamp; ordinatus;hic,vt regat tanqua ariima;illc,vt regaturinflar corporis. Qoanquani dum Ciuilis Regt;-pub.gubernatio æternæ faluti amp;nbsp;Regno Chriftinon offlciatjEcclcfiaflicusinagiflratusillius aâionibusamp; rebus geflis fefe non intcrponit,fed potius tuetur, lau-dat,amp; honoredebito profequitur,eiq; infingulisRe-bulpub.eam quam par efl obedientiam exhiber.
At verb cumita reruni ordo conflinditur, vt Ciui-lis Magiflratus diuina ordinationc impediat,amp; cur-fum populiadfalutem æternam contendentis remo-ab ^ccle- foturjtum verb fpiritualis potcflasilludfibiiure veti-efl dicat Vt temporalem ita delinquentem corrigat,amp; quibufcunq; poteflrationibus cfliciat,nequodextcr-reno Regno, Ecclefia Chrifli detrimentum capiat. Quam quidem Ecclefiam, ipfius Chrifli facerdotij amplitudine ornatam,variis etiam miniflrorum gradi-i.Cor.ii. ßyj aSpiritu-fanélo perpolitam, nccefle efl terrenæ Rcipub.addignitatem tantum anteccllere, quantum vel fol luna,vcl anima corpore,vel cælum deniq; terra cftdignius amp;nbsp;præflabilius. Propter quamilliusfupra omnes homines flue Principes flue Priuatos exccllen-tiam,Chriflusipfcin Euangeliopalam denuntiat,vt Math. I%,ßEccleßdm non du,dierit,ßt ngt;lgt;if tanquamEthniciff (/.
Publicanw.
Id quod quamuis meridiana luce fit clarius, fitqj hocipfumRcbufpub. adeofaliitare, vt corum incolu-mitas in hac cum Chrifli Ecclcfia eiufq; facerdptio confpirationc, ac Ciuilis flatus temporibus necclfa-rii s, fubmiflronc, vere confiflat(id quod Reges etiam ipfi fatentur, cpiotquot pro fuis populiq; peccatis non iuduriicrunt, Deiq; terribiliiudicio ad demonftrand4 cxci»»
-ocr page 143-PRO CATHOL I C 1 s RESPONSIO. I 27 exemplum potcntiæiufticiæq;cius,tanquamvafacô- . tumeliæ funt referuati) plerofq; tarnen ctiamnum in-uenias, vel perditosadiilatores qui Principum zuri-suMaia bus infufurrantjvel imperitos hærcticos qui plane cre-dant amp;nbsp;publiée doceant, prælatos iftos chariflîmæ Cbriftifponfæ,eiusmyftici corporis amp;nbsp;prællantiffimi in terris Rcgni(quos ex hoc mundo ad Pattern reditu- niàem. lus ampliflîma poteftatc inftruxit, amp;nbsp;quos mißt in ' rnundumeacumauthoritatequamiplî Paterfuuspri-niocontulcrat)hos(inquam) prælatoSjCrgaPrincipes terrenos nihil omnino poffe: tranfeendere terminos officij amp;nbsp;vocationiseorumj fiPrincipemaliquemldc-clarent violafle leges diuinasamp; Eccleïîafticas ; velli propterea aliquam illis pænam fine fpiritualcm fine corporalemimpônant. Quqdhvfq; eô progrediâtur vtPrincipes excommunicent, vtpopulum ab eorum obedientia libèrent, quibus ncc diuina nec Humana lege quifpiam verè Chriftianus obtempérer i hoc verb etiamh Principes in omnem Atheil’mum amp;Maicfla-tisdiuinæ blafphemiam ruant,facinus eft illis parafitis tam horrendum amp;nbsp;immane,vt nullo velexquifitiffimo mortis genere polht expiari.
Huiusautemrci veritas qiiô magispatcfiat,æquum , . ego Leétorem illud vehementer rogo,vtfecuindili- -Ecdefie ni genter expendat turn ea quæ fupra funt commémora- obt^erStet ta,tumcaquædeincepsconfequentur. Exquibusin-iclligctpoftquamChrifti fidem Reges amplcxi funt, probosquofq; piofq; Reges Ecclcfiafticis fe Cenfu-ris atq; difeiplinæ femper fubieciffeßmprobos veto ac fccleratos hoc fuaue iugum excuflifle, ita tamé vt pro-ptercafingularisiniufliciæ,impictatis, amp;nbsp;tyrannidis notam lîbi inuflerint ; amp;nbsp;poftea vel pænitentia légitima Ecclefîæ fatiffccerint, vel in æternum dainnati, amp;nbsp;in hoc mundo vitam ignominiofam egerint, amp;nbsp;inal-icro mortem fempiternam incurrerint.
Ante annos circiter mille trcccntos, Babylas Epif-
-ocr page 144-Ii8 AD PERSECVTORES ANGLOS
copus Ant’öchenüs excommunicaiiic vniciim eótein-Many, porc Chriftlanuifi Regem aut Imperatorem Numm^ num (vt quidam aiunt,vt aVii vcro Phtltppum^ co quod ”• Rcgis cuiufdam filium fibi in fcedcrismutuopercnifi Ba- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;datum intercmiiret. Qua iufticia ofFenfus Im»
pcrator ( ficut mali intcrdum Principes fölent) Epif-copum fuum intcrfici ftatim mandauit; quem proptc-rca D. Chryfoftoilius cætcriq; patres tanquam illu-ftridiinum illius atatis martyrem prædicantjquodfm-gulari fua conftantiaatq; in Dcumfiducia,Epifcopis omnibus gloriofum prpbuiflet exemplum, quemad-modumfefe erga Principesfuos gereredebebant, amp;nbsp;neEccleiiafticç difciplinç virgacontra eos,ciimopus elfer, vti pertimefccrét; quæcunq; tâdcm fiippliciaip-fisidcircocircnt petfereda. Poft optimi veto paftoris ncccm hoc modo a crudeli iifipcratorc perpetra-tarn,Romanus Pontifex:FabtMUi,c^uod fummusclTct 5 capP?s Ecclcfiic Chriftianp paftor,vel(vtaliis placet)
Babylæ martyris in Epifcopatu fucceftor, repetitaex-Communicationc,aliifq; remediis adhibitis^ ad pxm* tentiam tandem Imperatorem induxit.
Samftus quoq; C^mhroßw Mcdiolanenfis Epiftoi Sozome. pus,Imperatorem TheoeL»ßumßeittorem excommiinica» TheodA uit,amp;ad pçnitcntiam inter Laicos pu Wied agendani s.c. 17. compulit jprçccpitqj VÉpurpuramSe ornamcntalm» Ambrof. perialiadeponcfet,vt relinqucret foliumquod intra hb,x;epi.' j-jjjccllôls vnà cum Sâcerdotibus ininteriori tcinplt Ault;zuft. adyto habebat, amp;nbsp;foris inter Larcos în pofterum com-de ciui'ra- morarctur,amp;tandem poftquammenfibusoélo pæni-teDei.li. tentiam egiflet, hoc ad extremum illiiniunxit,vt Ic-fancirct qua omncstollerentur occafioneseiiis criminis perpetrandi quod Imperator priùs admife-rat, amp;nbsp;propter quod Imperatorem' ipfe cxcommunh caüefat.
Longe nimirum alia tune étant tcmpofa,noftrifq} multo fœliciora. Mirabilis erat Epifeoporum c^sn-ftanti»/
-ocr page 145-P ft o CATHOIICIS RESPONSIO. Ilp ftantia,amp;proDcicaufa zelusincrcdibilis. fingularis ' ctiam emiriebat in Principibus Chriftianis huinilitas im/’it.hns, atq; obedientia.Niilliistunieraï adulator,adco impn-dcns, nullus tam perfriâæ frontis hrrcticus, qui de ifto Principuni Pontificatu Eccichaliico foniniarec, aut qui eos ab Eeelelîæ ChriftiPaftorumq; fuorum corrcäione, nefeio quo priüilcgioj cxiincrct : ei;in nihil in hiftorijs omnium ætatuni frcqucntiùs occurrat, quàmChriftianos Principes Kane fibi impofitam dif-ciplinam Ecclefiafticam humilitcr fubijftc. Sic cnim gt;Aniiß-gt;iß!« Imperator 3. Simwiichii Papa cxcommuniea- im-tus eft, Lothariw item àc Michael Impcratorcsa tftco-htgt; primo, alijq; Reges ac Principes a fuarum prouin-eiarumEpifcopis, vtex omnium Nationum hiftorijs conftat. Nosexmultis pauca,fêdeailluftrioraamp; anti* quiora exempla repetemus.
Innocentis primus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Impcrätoi'em, ciùfq; ^^cepho.
coniusem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxcommunicationis fententia
cxtraEcelefiam Chriftianorü proiecit ; eo quöd Epil- Cfor»;«# copofuo S. loanni chrjfifionm refiftcrenteumq; p'erfe- Patnarch4 querentur. Neq; verb tum temporis Imperator, aut pro Imperatore quifquam cauillatus eft ( quomodo nunc hxrctici noftri fumma cum impudentia amp;nbsp;igno-xantiagarriut) Römani Pontificis iurifdidlioncm fuæ Prouinciæ Occidentalis certis limitibus efle circum* tufiiM feriptam, ncc ad Orietem fe porrigere ; eße ^ntichrt- èritan. /«wfiquislibl tarn vniuerfalem poteftatem arrpget: velfeipfüm eflecaput Ecclefiæ,amp;tiim non efle fibi præfcribendum quemadmodum Ecclefiara regat ; vel find fit, vcllc fePaftores fu.eGræcanicrEcclcfiæau-direamp;adeorumvoluntatem fe conformare.Qmd ma cum Conflanttnopeli? Cpi'iA Epifeopo ItaliæcumTm-peratore Orientis? Sed hæc mendica amp;nbsp;mendax tlieo* logianondum illis temporibus cuiquam Chriftiano-ruminnotuerat. idcoq; amp;nbsp;Imperator, omnefq; totius Orientis Epifeopi, longe alio modo Pótificis Romani
-ocr page 146-1,^0 AD PERSECVTORES ANGLOS fententiam exceperüt. Nos earn breuiterdeferibemus quoniam Si plena Maieftatis cft,amp; argumente quod iam traétamus, valdè accommodata.
Sentciiii.i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f'oxfAt'igumkfratrtsmei /(«(»»«■(inquit JnnDcentiMpi'
rv«niw!i-^ pa antcannoscircitcrmiile ducentos) clamatad Pat’’* ffiO Ir^iPcrator^ßctitnn-ondiim^kel ttißi contre Mrri-Püp.i dira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ismodisomnthii^ vindic-ihitur. Bieeißicthro-
I)nllt;crii-tr2x.
2n!gt;:craioic tioßto^renon nidicAttt^mä^njim totiuts orhn diflorem,(S' 'Vtt* CKfn eo chrtßtimperßqHt'.tm es, Eccleßd tantum Coßin-tinc'pobtana, ,ßed ort^ts ßtb ßo le to tus marnant ialluramfecif, ‘t'irotam ditsinoam!ß0,perßaßonevnsult;s Dalila ßabulabM (S' ßeblamlum exhibentb. f^erum exci^iet tüa (S' lgt;rafegt;i' tem hic picnam^ (s’futurumßm^tternumßlgt;plicium,(St‘ Ifta præl^tus, alijfq; paucis atrocitatc fcelciis illiiis cxpiicata, ita dcinceps ad Ccnftiram ipfam accedit-c^c minimus (S'peccater, cui thronus magnt sfpß^b retrt creditKs efl ; figtege (S’ reßcio te (s' illam aperceplitM irnmaculatorummsjleriorum chrifli Da nvßri, Epijco^ui» itiam cmncm,aut Clericumordinisßtnhbe Dei Ecclefat^maeb mm;ßrare aut cxbibcre ea vtbis außus ßueritab eahoraij»^ fraß/ites làinculi met legmtis literas, dignitateßia exetdiß decerno. Quod ßvt hommesjiotentes quem^uam ad id vlade-^critis,(s’ Canones vebtsaSeruatore f fanbios ,yE^oßgt;los tra-dites traiifßcßi fiicritis,ßitote (s'c.Sic fanótus ifte Ponti-Ai’g- epi- fex ,qucmbeatus ,yiugußinus multisin epiftolis amp;Ii-dc pTccV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imperatore cgic, cuir.qjf«-
oris^ina.!. Icrara illa Impératrice nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qiiæ maritum adtam
i.cu,.9. crudcle facinus inftigauerat; amp;nbsp;tandem ad pænitcn-•cotra lu- tiain vtrofque perduxit.
^a.li.i.ca. Et intra hos quidem terminos conftiterunt Epil-egt; copi,qiiarndiii ca fuit in Chriftianis Regibus pietas,amp; ^uibuf de erga Deum reuerentia, vt verbis amp;nbsp;Cenfuris admoniti ‘■'’quot;P )?”■*-fcipfosemcndarent.Fiiiftet enimmagnæimprudentip tua es fa- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcdicamcnta il lis viilneribus adhibcrc.quï
jror« tebO'- t t r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
rali ^ladio Icuioribus fomcntis potcrant curari. Verum cum pau-yiicaferlit. latim Principes quida iufto Dciiudicio,propterpec-
esta
-ocr page 147-PRO C A T H O 11 C I S RE S P ON S I O. IJI cata populi ad tain nefariain rcligionis Chriftianæ cór tcmptioncmlabcrcntiir (quodfere fit vbi hærefisamp; Apoftaiia paulo alciùs aut diucurniùs radices egerîr) vt ad cos corrigédos excommunicationis pæna,vtpote tantùiiifpiritualis, Ôi aliæEcclefiafticæ Ccr.furænon fatis valerent ; tune non Epifcopi modo,fed etiam alij viri fanôiiffimi ipforû Principurafubditi, abalijsRegibus arniorum liibfidium ad eos in crdincm cogédos fiagitarunt. Qnoditemamp; in alijs probarunc,amp; vt fieret profila viril! iuuaruntipfi Pontifices Romani an-tiquilfimi,illis tcmporibus quibus Protcftantcs, Pon-tinccsfuiffeoptimos integcrrimofq; cofitétur. Qupd idcirco fccerunt, vt quibus corrigêdis virga fpiritualis non fufficcret,eos temporalis ad pxnitenciam reuoca-tct, aut ccrtc Catholicos amp;nbsp;innocentes fubditosab il-Z lorum iniuftavexatione defcnderct.
lllud quidé Chriftianis omnibus exploratè tcncn- Bcll»m fr» dum eft, nullum elfe bellum iuftius, nullum Iionorifi- CaMca fcntius, quàm illud quod pro Rcligionc fit ,fiue domi geratur,fiue contra hoftcm externum fufcipiatur, Rc-^ ligionem dico,nô nouam,Luchcranam, Zuinglianam, Anabaptifticam, aut aliam aliquam noftra memoria ab hominibus ebriofis amp;nbsp;luxuriofis inuentam j fed venin, antiquam,Catholicam, Romanam, qux fanétiflï-misEcclehæ Chrifti legibus,gcncrali populorü Chri-ftianorum con{enfu,amp; grauiifimis temporum atq; æta-îuin omnium Côcilijs, verus Dei cultus amp;nbsp;vnicus effe . decernitur.cuiomnesRcfpiib.principesamp; populi,vel iuramcnto,vcl voto, vel facramcntis rite fijfcçptis, vel bis etiam modis fimul omnibus fcipfos fua fppnte furn-Jnifcrunt. Rro hac(inq'.iam}rcligionedecertarc,præT clanim amp;nbsp;gloriofum eft, eo modo eoq; tempore, quo nobis confciétia,Ac leges facræ,iuxtafacerdotum,funi-miq; inprimis Paftoris fentcntiam, bellum elfe Icgiti-mumperlùaferint. Longeautem fecuseft,cùm belia S/oucntur jgt;ro cxecrandis amp;nbsp;antiquitus in Ecclefia prii
I a
-ocr page 148-1^2 AD PERSECTTORES ANOLOS
mitiua damnatis hærefibus, aducrfus Regesamp;facer-dotes Chiiftianosatq; Catholicos; quodnoftra ætatc fe-ccriint Lutherani, Anabaptiftæ,amp; Caluiniani, nulla Hcquè diuina ncquè humana leg€ illorum rebellionib’ fuft'ragâtc. Illa vero priora bella pro Chrifti Ecclcfia, ad cum quem diximus moduili fufcepta, niaximd fùnt laudabilia;eô quod nullum cogitari poteft fcelusliue in Regibus fine in fubditis magis infandum 8c detefta-bile, quàm eft in Ghriftianis Chriftianæ fidci dcrc-lidlio, amp;nbsp;ad ncfarias abfurdiftimafque hærcfcs defc-ótio.
t .Parali. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niifi ^Uicßerit Dominum Deùm Ißael ^inquit Rïï
15.V.13. ab^Xl(4rM prophetaadmonitus) moriatuntmint' quot;-^ß^^iwitximu^Avtro vf^aâmulierem. oinnifquè po-pulus,multiquè ctiamqui rcliélo fchifmate adeiim ex Ifrael confugerant, lurauerunt in omat cordeßu ft omncpericulumfiibiturospro fcljgionc Dcoq;patw fuorum, Praßititi^ ets dominus requiem fer circuttum.
Maacha mAter Regis lt;yfßt( ex auguflo depo/ita eß ii»j’e’‘i'gt; propter apoftafiam,eô quod colerct libidinofum iU“*^
numcn Priapi.
Dcutcro. Hanc ob caufam in Deuteronomio qüoq; præccptiira ’3quot; lcgimus, vt omnes intcrficcrcntur pfcudoprophctæ, 8c quicunq; populum Dei arcligione vcra ad alienosfcduccrcnt, eorumquè feélatores ad vriuin^ medio tollerentur, ctiamfi nobis cftcnt colunétilhi^*’ fine ß^tcrßlius matris noßrse, fineßlius nofier, fine fiuc etiam xwzfw dtligtmusvtanimamnofiram- Eo demq; locopræcipitur,fiquæ velamplifiîmaciuitas* vero D ei receptoq; cuItu àd peregrinas religiones dæ cedat, vt ferro ac flammis funditus deleatyr,idq; vt ad tarn abominandi facinoris deteftationem nun-quamin poftcrum habitetur. PeZete (inquit earn (y omnia qua in ea Jitnt vßß^ adfecora. qutequtd ttt^^ ßpelle^iilis fuerit,congregabis in medio platearum CT' uttateßfccendes, ita vt vniuerfi confirmas Dotmne
-ocr page 149-fRO CATHOLICIS RESPONSIO.
ntc adißcetur amphu«, fidßt ttnnnltts ßmptternM.
Qupdjfi fortcquis adeo fimplex fit,vc opinctur iftis ^cgibiisfolos priuatos teneri, non item Principes amp;nbsp;Redores populi ; noucrit illeab codemDeo in hbra imndixijyt tôlltnturcü^li Principespopuli,(y‘ Nura. ca. ßißxnditntur ccntriifileminp4tibulis,co qiiod faciificijs Moabitarum fefe contaminaffenr. Quo item loco iu-bctur,vt propter idem facrilcgium, occiditt vnnßqwf^ af, ijMa-fflt;ixitnum/dnm-,ïipÇcc[', facerdos Domini,quód iiia manu quendam cx ducibus intcrcmilFet, magnam gloriam,amp;fempiternumaDeo facerdotij honorem promcruit. Quin amp;nbsp;iuflii MDjyir Leuitæ interfçccrunt trigintatriahominummillia,ncqjproximo nee amicis nee ft-Mribus pcpercerunt,quód verum Dcum déférentes Idololatriæ fordibus fe polliii(rent;caq; ftrages ita Tchcmcntcr Deo probata eft, vt qui cam perpetrarût, ,., !■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f * r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/' T' ■ rr
Kcwtui conjecraße mcinwjnlt;ts Domino, vnujqiuj^ inßUo, amp;nbsp;inßiitreßto,vt detitreis bcnediblio. lllud auté in omnibus bis cxcmplis fcdulo notandum eft, popukim non fua voluntate Sc impetu ad has cædcs prorupifle, fed a Prophetis amp;nbsp;facerdotibus commonefados. Id quod omnipofteritati fcquuturæexcmplocft,ncaliaspri-Uato odiojfauore, fuperbia,aut alia quauis animi per-turbationc in errores ruamus,amp; turn improbitatem noftram religionis vélo obtegamus, quod hærcticis îlijfq; feditiolîs hominibusfemper in more eft pofî-tum.Qiure illud inprimis iterum atq; iterum confidc-retur,vt belli caufa iufta fit} vt pro vcra,antiqua,amp; Ca-tholica fide fufeipiatur contra prophanas nouitates; vt ab ijs deniq; approbetnr, quibus a Chrifto commé-data eft amp;nbsp;Eçclefiæ fuæ amp;c animarum noftrarum cura-tio.
Q^madmodum in /zIt» Numeromm videmus a Dco mandari populitotiusduci fortiflîmo acprçfta-titîimo, vt ad verbum Elea^arifacerdotis ingrediatur isrquot; e- Num.i/.
J hoc eft, vt bellumindicat,vcl pacemfaciar,
1 ?
-ocr page 150-PERSECVTORES ANCtÖS
iüxtamoGumab£/flt;lt;'^r» faccrdote conftitutum.Talb t.Patali. fuercbella a Rege gt;^^4, alijfq; liidæRegibus contra è.13. fchifmaticos Ifraelitas iuflüfimè 5c fæücüfimè gcfta, CjUi reges, Ciuicatcs intalibus bellis captas, optifflo rrli'^ime dcinccps poffederünt. Edogt;n quoq; 5c Lobna Ciui-fcfM filtij- tatcs,a Rege/licrfwdefcciirelcgimus adadiicrfariosei’-rhaiicos. Cuius faóti hanciuftiffimam caufamaffignat fcriptiira a.Parali. )acra, Derehquemt entm Dsmtnum Deunt P/ttrumßtmm, Rcf c excelßtfabncatue cß-, neq; voluit ad cam quam fcnicl gj ° abiccerat rcligionem vcramrcuertcre. Fuit quoqjft' tSltim illud filiorum Ifracl admodum præclaruni,amp; zelo ad Dei cultum rctineudum flagrante,5c exemplo ademnem poftcritatem memorabili, cùm bellnniin-iofuè lii ferre Ratucrent tribublis Jijiben Sc Gael Si dimidiæ tribui M.waß- ca tantum de caufa,quia fcliifmaticum (vt iplis videbatur)altarc extra cum locum erexifTentjqw Deus folumcultui fuo Sgt;c facrificijs immolandis prx-fiituerati
lam verb pcRquam Cbriftiana religio in orbepro-pagatacR 5c conrirmata,pcrmultabclla fuinmacuni laudc 5c gloria gefla funt contra Principes amp;nbsp;Refpub. fidê earn extirpate vcl fupprimerc molientes. Sic olim Èufeb.b ^rtnen'ij Chriftiani,armi3fefe contra Imperatorem, 5.c.(f.7.[ iMqximintim lemtimè defcndcrunt , eiufq; excrcitum Niceph.1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clade 5c ignominia profligarunt. Sieva-
riarum nationum Catholici,bpilcopos luis incatne-dris armorumprælîdio conferuarunt aduerfus infidc-liumimpetus, maxime autem aduerfus hærcticorum Impcratorum edifta, contra quos pro Ecclcfijs protc-gendis amp;nbsp;Ecclclïafticis bonis ab eorum ficrilegara-pacitate vindicandis farpenumcro dimicarfit. Sic tieclieni ciucs aduerfus Gttlertum Imperatorem ciufq; iqa^int-ie fatcilitcs, conftatet Ecclcfiam fuamarmistutatifunt. iMtbbut Eodemq; itiodo E.tßlium atq; .yEmbreßum gloriofos
-j Epdeopos, contrainfanos hrrcticorum furores Ca-efifl, ‘ tholicj protexcrunt.Neq; Verb boe a populo tanttim-inodo
-ocr page 151-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. I.?5 Riodo faiäiiineft qui réméré amp;inconfultó multa in-tcrdum committit, amp;i: de quo fcdando cura iam ad tu-nuiltuandü inclinaret rogat'’ refpondit ; infuaquidem poteftatcßtuin cflc vt popu-liim ad arma non concitetjconcitatum vcrö vt mitiget illufq;furoreracoliibeat,illudquidcin in fuapotclla-tenonefle: verùmctiaraEpifcopiiph talium Prouin-ciarumquæabhæreticis Principibus opprimcbanrur, aCatholicis Regibus opera fine vllaleditionisaut læ-feMaieftatis nota iraplorarunt.
Beatus ille nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui optime fciebatquatum Sellf. fra
Principi debebatur, amp;nbsp;quando fas crar vel netas ei rc-firtere,aduerfus CmflAntmm Arrianum primura Irapc-ratoicm hxreticum a Faltet Romano Pontificc con- harw'c dcinnatiim, abipfo Conftantij fratre Confiante Occi- jittiana-dentis Imperatorc auxiliura pofiulauit. Conllantiui ve-1'0 Arrianus,fratrisarma reformidaiis,a- j liofq; Catholicos Epifcopos fuis Sedibus reftituit, socta.l.i. qiianquam Confiante vitafunéto,maiorequàm vnquâ c.13. antea furore Athanafium cftperfequutus, Succeflbr quoq;.S.Athanafij Fetrw Saéii Bafilij ftater,ab Apo-ftolica Sedeopem (idquodaffiiófisEpifcopis, alijfq; in Poncif. Catholicis turn temporis valdc crat vfitatura)pctijt amp;nbsp;obtinuit.^rmw quoq; Epifcopus Conflatinopolita-nusPerfas ChriftianosaRcgcfuoinfideli profugien- socr.1.4.' tes amp;nbsp;auxilium fuppliciter implorantes, nó folum ipfc c.17.30. quibus potuit opibus fubleuauit, fed ctiani Thecdofittm Sozom. l, ad eorum defenfionem fufeipiendam bellumq; pro-ptcrcacum Perfarum Rcgegcrcndumpcrmouic,cui amp;Chnftus ipfemirabiliteraffuit, cæfis exinopinatc ^tticKf multisPerfarum millibuSjipfoq; poftea Rege Impc-rij gubernaculis priuato, adco vt Catbolici vita dein- । ceps tutam amp;nbsp;quietam cgerint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i4.c.ii.'
Qjudde magnoillo leoneprimo,Pontificcdicam, qui Imperator! eiufdcm cognominis perfuafit vt ad Fe» Ma~ Catholicos ab iniurijsgrauiflîmisliberandos, contra
I 4
-ocr page 152-AD PtRSECVToms ANGLOS
Euagt.1. Alcxandriæ Tyrannum, atq; Eutichianos hæreticos i.c.8. arma fumcret, qui Protcftantium noftrorum inftar, Monafteria amp;nbsp;teinpla funditus cuertebant, aliaq; eitgt;» Leo cpift, generis iacrilegia quampluriina pcrpctrabant. Leonis autcm ad Imperatorcm verba ira fc habent.Dfi« »’• (unrtAnteritiluerme,K^^iantpoteßatemttbi non ßtlumtidmit-dt perimen, fid miixtme ad Eccleßjt pr^eßdwm eße cellMM f^c. j^Jreß lattdabile e/t aditerjarum^entium arma contert' re,ijifanta eritgieria ab inßmißimo tyranno, ^lexandrinM Eccleßam in cuim contritione ommum chrißianorum eß inifi^ Crf'gt;'ariM^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Den!(^; QregeriiM Magnus Gennadmm Exar-
chum Africae ad bellum hæreticis inferendum horta-Gicgor.1. tur, illudq; ci amp;nbsp;apud Dcum Sc apud homines migni 71-- gloriam pariturum aie. Onincfq; omniûætatiimEpif-copi cum de liærcfi ageretur,aeq; iniurijs Ecclclis Chrifti illatis,qiioniam has caufas optime feiebant fub fuam iurifdiflionein cadere, nunquamdcftitcriintau-thoritatem fuam interponerc,excommunicando,hor-tando, imperatoresadres per Legatos componendas permouendo, cum illud non valeret, cofdem Impcra-tores ad excrcitum conferibendum, viq; Sc armispro-grcdiendum,pcrfuadedo;deniq; omnes modosa Deo concefTos ad tranquillitatem Ecclcfiæ procurandani experiendo. tarnen omnia omnibus temporibus non func adhibenda.fcd mature pro temporum amp;nbsp;per* fonarum diferimine difpenfanda.
ßui Prith Optimo quidem iure poterantfantäi olimEpifcopi amp;nbsp;(lt;iuodamp; interdum fcccrunt) Arrianos Imperatores tjMitda excommunicate,fubditofq; Catholicos denunciareli-e0inanic.vi beros vt corum vim vi rcpcllcrcnt ,ac arma armisre-primerent. Verum hoc ab illis nonfemper faélumvi-demus j quód Chriftianorum tenues vires immenfam Tyrannorum potentiam nulla comparationc exæqua-rent.nernini tarnen dubium clTc dcbct,quin Conßatnnit ilium ac Valentem A.rr\ino3,Sc bdtauum liofq; huiufmodijCatholiciEpifcopi excommunicare potue-
-ocr page 153-PRO CATHOnCIS RESPONS IO. I 77 potuerintjUtq; ab eis Imperij fafces adimcre,ofnnclq; Jubditorum cum illis padtiones de fidclitatc amp;nbsp;obc-tiientiarcfcindcre,Gopibusfatisinagnis inftriicli fuif-fent Catholici ad illiicl fadbo .conficicndum, quodiure pièq; Chriilianis legibus poterantattencarç.
Qmn ctiam adeo iuftum laudabile eft icligionis caufam agcre, amp;iniuriasab homiuibusinnoccntiift-niis dcpcllercjvt propterea Chriftiani, Ethnicis etiam l’rincipibus(Eccleftafticæ licet difeiplinç minimè fub-ieäis)armatamanurefiftercpo{rmt;amp; potuerüt Chri-ftiani inprirais illis pcrfcquutionibus cùmPagani Im-peratores Ecclcfiam tanta cum immanitatc vaftabant aduerfus eos armis fefe communire. quod tarnen (vt pleriq; exiftimant) minimè licuilTetJi Principes Ethnic! Chiiftianos non vexaflentjnee fidci plantandx S£ ptadicando cuangclio hoftiliter fefe oppofuiffent. Qjiaquam in eaiententia D. Thomasefle videtur,vt vide D. RegemEthnicum eo folo nomine omni fua in Chri-Tho.i.i. ftiaiios authoritate priuari poffe exiftimct.lllud vtcûq; 4- lo-«' fitjhocccrtècóftat. Regesillosqui ChriftifidemEc-defiæq; defenfionem ajiquando profelfi funt,tumex-communjeari poflcjtum de impejrio deponi,idq; faepe-numeroantiquitùsfadûefle propter Hçrefim, App-ftafiam,vel alias iniurias Ecclcfiæ Chrifti fadlas;vt ali-quando etiam ob alia quçdam atrocilfima flagitia,quç adtotiuspopuli manifeftam perniciem Yclcprruptio-ncm videbantur tcndctc,
Sed vt de religionc potiffimum, criminibufq; ad eâ pertinctibus loquamur;!?« tertius a Cregor/o 2. excom- fihifina -vel municatus cft,omniq; quod in Italia babebat impcrio
ditionc priuatus. Græci quoqj Impcratores quonia religioncmChriftianara atq; Ecclcfiam minus cura-bantjfummumImperiumamiferuntjquodlfi».Grç- • fis ademptum,tranftulit ad Germanos. Poftea Gcr-mani Impcratores multi ob iniurias intolerabilesEc-çlcfiæ Df i ijlat?s,ob façrilegia,^ fixrefes, fandliffima
-ocr page 154-1^8 AD PERSECVTORES ANGLOS EcrlcfisE difciplina Pontificumq; Romanorum dilig*-“ tia,vcl in ordinem coatäi, vel dignicate fua funt cxuti; vel dcniq; fi Chrifti vicario prxfraóiè reftiterint, diui-na poft iufticia de eis corumiié poftcritatc terribiliore vindióiam fumpfit. Tales Impcratores ab hiftoricb numeranturprirnus,fredfr«»0 i.Otho wcM ^.LudoiticM 4. amp;: (quem poftremo loco nomin^-Kmricmj. musquódplura nobis de co dicenda funt) Zfcsrzr»« Imperator. vel(vt alijs placct)4.a Grc^orio 7.cxcommunicatus:qult;^ hominem famofi huiusLibelli author cæterorû luotf
hrreticorum frequenter inculcat, có quod iftevnus interrcliquos maiorem obftinationem prx fe tulcrit(ftngulari licet Pontificis conftantia aliquan-do ad pinitentiamfubeundam, aliquandoinfummas anguftias adduóhus cft) adeo vt tandem collcifto exer-citu Pontifieem inuafcrit, eumq; Roma expulerit, in illius locum .ytntifapam quenda fuffecerit,qui baud aliter Chrifti vicario aduerfatus cft, quam Chrifto Domino Antichriftus extremis mfidi temporibusad-uerlabitur. Hic verb pfeudopontifex nefarij Impera-toris viribus fretuSjSedem Apoftolicamoccupaiiitcó-tra verum Pontifieem Gregorium quem Libclli author vulgari hærcticorummore, Gregorij nomine non dignatur,fedHzWf^rrf»d»w potiùs vocat. quemadnio-dum harrctici in Germania cùm poft fædus Smalcaldi-cum Imperatorembellolaccfterentjcumnon Carel»»* Nareiicorti iniiieratorem,£cd Carolum Gandauenfinr appellandiiin ftü-tuerunt.
Content’d inter Gre-goriam 7.
Hcnri-citm fcratorem.
Quzjniam veto optimus hie fanzftilfimufq; Pontifex contra vires Imperatoris fe tucri non potuit(quein quidem Impcratorcm hiftoriæillius ætatis om nes hominem fuifle valde flagitiofum, facrilcgum, fimonia-cum, hïreticum, omnibufq; fcclcrum maculis nota-tilfimum teftantur) quotics de illo Proteftantes noftri loquuntur,mirabiles triumphos canunt;quosamp; Id-bclli authoT hoe loco imitatur. Veriim pari rationc amp;nbsp;Hero-
-ocr page 155-PRO CATHOllCIS RESPONSIO. I?9 Kcrodiani loAnniBaptifla infultarc potuiflent,cuius fa-Incarc confilium tarn vehementer Rcgidifplicuit, vt ptopterea cxcellentiflimo Prophetæ caput amputa-uerit. quemadmodum idem poft D.Ionnnem, inultis ptophetis amp;nbsp;Epifeopis accidit; qui propter fentetiam Ecclefiæjhoc eft ipfius Chrifti, Principibus libéré dc-nunciatam, prefens vitæ capitifq; periculum frequenter adiueni nt. Qliprcrumcuentu quifquis caufçalicu-iiisbonitatem dijudicarc voluerit,næille præclaram relinionem fabricabit, amp;nbsp;egresius Britannide fortalfis tuftuiie patronus cenfebitur ; nulla enim alia in orbe Chriftiano iufticia talibus argumeutis feipfam poterit tucri. Sic enim amp;nbsp;PiLitt contra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Neronts con
tra Vetrum Paulttm, omniiimq; cruentiflimorum ty-rannorum contra fanólos Dei martyres,a6liones iuftg atq; laudabiles erunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(inquit iftc) tn exiltum
tandtmab ImperatoremiJfMefi. præclarum fane facinus, amp;dignumquodabiftis Euangclicis prxconibuscelc-bretur. Sed amp;nbsp;loannes Euangclifta a Demitians, Si S. ^thttnaßtts a Conflantit in exilium ciebtus eü.chryfifio-mus vero ab nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si Eudoxw, Si lottnnes, Martinus,
Siluermf^ martyres amp;nbsp;Pontifices Romani, a fui temporis Imperatoribus idem paftï finit quod Gregorius 7. amp;nbsp;in exilio fæliciter vitam cum morte mutarunt. Ecquis tarnen præteriftum iußiciteBrttannic£ prædica-torem, hosfanófiftimos Epifcopos reosiniufticiarfa-cict, amp;nbsp;perfcquutorum iniufticiam eorum innocentix anteponet?
Contra verb Pontificcmiftum (7r^orz«w(quem ad- G«^or?7, üerfarij præcipuè oderüt, vt credere par eft,quôd pri-mushprefim Bcrcngarianam publice damnauit amp;nbsp;dif-putatione publicarefutauit) licet nonnulli Imperato-ris adulatores amp;nbsp;Apoftolicæ fedis hoftes, Libellos fa-mofos (vtnunc harcticis inmore eft) difteminarunt, amp;lplendorcm nominis eius varijs calumnijsmacula-xe conati funt,fuit tarnen fine quxftione, vir exccllen-
-ocr page 156-140 AD PERSECVTORBS ANOL O J tis tumdoârinæ tumpictatis; amp;quicquid pafliiseftj propteriufticiamfolam eftpafliis: nihilq; contra Ini-pcratorcmfecit, nifi fa.nâ;èjhonorificè,amp; quodPafto-ralecius officium maxime rcquirebat. Cuius rei teftcs optimos quofq; illorum tcmporum auc proximè fc-qucntium hiftoricos , nifi breuitati ftudercmus fa-cillimum effet produccrc. Vnius tarnen Saptifia ful-
Ducis aliquando Genucnfis, viri Principis amp;nbsp;do' dc lt;äiffimitcftimoniumapponcmus.Qinanteannosccn-Crtgoriigt;.~. turf) de hoe Pontificc ita mentionem facit,vt cum tan-Pmtüfice. quam illuftre exemplum fortitudinis amp;nbsp;conftantiï vltimo' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;commendet. ConfiMtißmus habitus efi
faâorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Grenrins Pi)ntifex;qw qttbd Heriricum 5, Impe-
tneinora. ratsrempropterapertanimisSimiitti^mmina propaßoralitf-fit 10 reprehenelebat,?ratnbtis ab eo tniurijs affe^lus elbjta^ iih turtarum ma^nitudine compulfitSyf/enricum Gregorius vt litt-reticum tmperif honore prmatoit. Cttm antetn Henricus JoIm Ecclefiaßica cenßura,non ernendattone vstet fid arrêts quarertt, Vide Vf- ahum treare Pontificem entxus, capta vrbe obfidere Gre^oriufif purgen. 1. captt. Qua mala cum Gregoriuspaieretur, nunipuam tarne» X
Pontificc fimlÜ cin-oiufk Impcratorc. Crimina vero horrenda propter qux Pontifex vfq; co proue*äus eft vt Imperatorio cum Diadernateindignumdcccrneret,itarccenfet Trithc-Scelera miüs.Henricus Epsfiopatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vendst cPc- etenti»
Henriet 3. Conßantienfem,Bamber^enfim,Mogunttnenßm, pluresa-hospro pecunia; patisbonenfim, ^ugußenfiem^ (X Strasbur-genfem,progladto:^bbattam Fuldenfim, pro adulteri» ; Ht-naßerienßem vero EpificopatumÇejuod dicere atidire nefaf eß)pro Sodomitica immuditia vendidit. Calum terra teßes fient haeeßetsera. Pro ijutbus nefandis malis ab ^poßolic» ßede excomtnumcatus, nec pegnum nec poteßatem aliijuatn fiuper nos qui Catholici ßumuspotent exercere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infanda
Impcratorisilliusfcelera,in ornnibus hiftoricis gra-uioribus adeo funt vulgataamp; trita,vtCaluinifS ipfe jcaufam hanc agcn$, Hcnricum imperatorem ab ifto impc-
-ocr page 157-fUö C ATM o t t C 1 s RÏSPÓNSIÓ. 141 ittipcrito fcriptorc tantopcrc laudatum, aflcrat fuiflc Caiujn; ^’eminent lenem nbsp;nbsp;nbsp;temer Ann, nnUins confiltj, magna anda- inftic. I.42
t«, iyvtta üiffolnta.prsptertnfilentiorem adminißrandi ra- a-tt. tun?^lerif^principeexajitmjCt' qniepifeepatustotws Germa Scä.ij» »« haberet irt Aula ßta partim vanales,partim prada exptßtiis.
Verum vt ad alia progrediamur ; idem hic G)if-F9n»j y. cadem animi conrtantia Buleßanm feciindum Polonix Regem cxcommunicauit, Regnique iure priuauit proprer fanóli Staniflai Epifcopi cxdem ab co ad facrofanótiim altare immani lacrilegio fa-äam.Quam fententiam ctfi viribus fuis fretus ad tempus contemneret, tandem tarnen a fuis ipfius fubditis dcrclictus,deinde ab ijs oppugnatus, in fugam fc con-iccit;amp; ad extremumjmortem ipfe fibi confeiuit.
Propter hxreßm ctiam Bobemix Rex prt-miim excommunicatus, deinde a Rege Hungarix Re- ttmporum gnoexpulfuseft. loannem quoq; ^Libretnm NauarrxRt^« ex-Kcgcm,quódLudouicumduodecimumalulio 2.Po-tificc excommunicatum, armis opibufq; fuis iuuiffet, bcllo adortus Ferdmandns Aragonix Rex cognomé-i to Catholtcits, longe maiorem Regni partem ei ade-mit. Qui.n etiam ob maximas iniurias quibus Ecclefia. affccit, Epifeopos Religiofofq; pro fua libidine ve-xando atq; prædando, amp;nbsp;Ecclefiarum bona infuum fifeum aucrtendo, loannes Anglix Rex cutn fuis omni--Xiç/i» bus anathemate confixus eft ; amp;nbsp;poft diuturnam fed ir-ritam cum Deoamp; Sede Apoftolica concertationem . , co redaéiuSjVt ßtahonAßontanea^ volnntate, ronßlio Barennmßtornm (hxefunt ipfius verba, folenni-|j^^jjj^_ feusçodicillis excepta amp;nbsp;COtlfignata) cenferret cr libérépafioHca. fencederet Deo (Xßinblis ^poßtlte eins Petro Oquot; Panl» ftnbla Fpmana Eccleßa matrißia, ac Domina Papa Innocentia ßtcceßoribnSftotum Pegnnm ygt;^gt;'tglia, cz' to~
tnm Signum HyberntafCnm omni inreed pert tnëtij s fiiôs ; (;tP' ^ubdamodoillA abeo ^Ecclefia Rpmana tanejnamßecnndA-rms rsciperet (eneret. Inßgnnm (»ins obltgAttants ^3-quot; ton-
-ocr page 158-Î4l AD PERSECVTORES ANGLOS ceßnnis deßecmhbus reddtt/bwpt-iidi^iiirum S^gnorum fan-éi c promitccbat fc in ïîngulos annos perfolutiirû looo niarcas, hoc cit yoo, pro Anglia amp;nbsp;?oo. proHyber-nia. Huiiis paéiionis vclfiibniiiTionisauthcnticiimin-fliumcntiun vidiffc fc loannes Bodinus ait. Exenipb-lia vcrô, in communibus patriænollræ hiftoricisho-
Lib. I. de repub. c.
5.Vidc Stoum, Fox. amp;nbsp;Grafton.
ï biftoiia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f !• r
Ioannis dicrno diefupcrfunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_
Regis. lté nbsp;nbsp;lifdem ferè de caufis, maxime vero quôd de fanCtii-
Hoîlin- /îmi Epiieopi rhomæ CantMrtcnßs ncce in vehemétcni ibcadpa. ßifpicionem venerat Z/frzrz«« 2.ab Alexandre ^.PoH-tifice ek ad mcliorem frugem, 8c ad falutarcm pîui-
tentiani perduôluseft. Exempla huias generis pluri-ma,non in Anglia modo,verum ctia toto paflim Cbri-ftiano orbe vulgata,facillimum effet pcrccnferc. Ex quibus vjdemus,primo, quæ fuerit çtatibus omnibus hac in rc Catholics Ecclcfiæconfuctudo. Tum,ccrti ex his dcducimus concluiîoncm, Catholicos viros nec cffcproditorcs,nec tcncrc ^/ferhones falfis c^proditi-rzrff,qui interrogatircfpondent,amp; credunt,Principem quamuis alioqui legitimum, propter hæreiîm autali-quammagnam impictatem populispcrniciofam,eX’ communicari poffe, abdicari Rcgno,a fubditis deferi, armifq; ctiam coerccri, cùm grauiflîmum Ecclcli® Catholicæ indicium itaeffe faôiu neceffarium defini-uerit. Qimd item optime Maiorcs noftri oftendenint in eo quemproximo nominauimusloanneRegc,qui poft Interdidunijcùm ad rccupcrandum ius fuuin hæ-rcditarium,Galliam cûexercitu effet inuafuruSjPrin-Vb' fu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proceres Regni rcfponderunt, fe nullum ei
pa 58f opem laturos, necextra ^n^iampede di/ceJfuret,niJiprrM fententta T'ontificn rewcaretur, (jquot; I{extpfeee interdit» tnif nife/tè [olueretur.
:Excemuiii- nbsp;nbsp;Vnicum hoc loco GregortjMrf^»»,Pontificis illius no»
caiioa Gre- minis Primi fententiam adijciam, quem aducrlârij cói ^or.i.lata fltentur êi doôtrinæ fantStitatis laudibus inprimis floruiffe. Hic cum muleis fçculisffwcn»»» y.antcccf?
ferit,
-ocr page 159-PRO CATHOLICIS R E S P O N S I O. I4J
fcrit,nofterquc Apoftolus iurchabeatur, ideoquè Se pro Apoftolicafua aiithoritate maiorcànobisaliifq; Chriftianis fidemiurc pofiît vendicare ; qiiæflionem hanc quam nunc tratäamus, iam olim faéto fiio termi-nauit. In eo enim priuilegio quod Sanôti Medàrdt in Calliis monafterio côceirit,ita dccernit. Si lAnttßitumJuduufKjVel qndrfimcunt^ttèferfinarumjæculd-finm,huitfs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;authoritdtis C^noßra preeceptionii ii.iufinc.
demtd vielMertt,ct»ufitinquè di^nitatff velfrbltinitdtisftt, imnoreßto priuetur.
Hæc fuit D. Gregorij poteftas, hæc authoritas, lise Chriftianorum fides , ex quo Anglia ad fidem eôuerfaeft. Neq; vero ob huhifmodi fidem quilquam in ius aliquando vocatus,multô minus de perducllicne aceufatus eft, vfque ad hanc noftram mifcrabilem æta-tcm.tantum abeft vt ha:c Icntentiaantiquis regni legibus ab EdoMrdo 5. latisjlæfærnaieftatis crimen efle «nfeatur. quantumuis noui iftiSoloncs, vcl potius DraconcSjfuis parlamentaiibus icgibus,amp; Conteffio- • ncs,amp; Rofaria,amp; quid no, cum voluerint ftatuant efle crimina capitalia.jamp; maieftatem turn diuinam turn hu-manam lædentia.
Abætateverb D.Gregorij aut circitcr,adnofl:ra vfque tempora,Chriftiani Reges omnes,pra:fcrtim Veto Hifpaniæ,GaUiæ, Poloniæ, Angliæ,folcnnibus tonceptifque verbis fanéliflimè iurant, cùm ad popu-lumrcgendumaflumunturjfcruaturosfe Catholicam fidem.Angliæ vero Rex dilcrtisetiamverbis addit,fc defenfurum priuilegia amp;nbsp;libertatcs,Ecclcfiæ amp;nbsp;Clero quSt». conceflasàRcgeEa'djtrfrJ« Clt;i»/f^ore,aliifquè Regibus ronantm-. Antccefloribusfuis. Hac fub conditione amp;nbsp;fidei amp;nbsp;li-
bertatis,populusnoftcr Anglicanus Regibus fe fub-videHol-ii'iittit, amp;nbsp;Cantuarienßs ^yfrchiepißoptts Regem inungit. linfh. in Hac conditione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gladium ei porrigit,amp;
diadema eiimponit,amp; annulodato eius fidc Reipub.
deuincit,amp; feeptrumei in raanus tradit,S£ fummam ci 476.°'
-ocr page 160-14' ad PERSECVTORES ANGLOS potcftatcm conccditi amp;nbsp;ad cXEremum eum alloqu^’’^ ly« (inquit) CZ retme ^modo locum,ÇiAçm Sc iufiurandüS* tuuin ; ôc deniquc horribili coinminatione parte ontnipttentu De(,hunc locKm ne faßtpiat,nißß^^^ conßituerit ea plenè obßrttare qthe illic tam filenni promifit. Quæ omnia non iocofè fiunt ironicè, Rex cîim volet,ea pofTit abiieere jfcdleriô,religioie)^ coram diuina Maieftate: vt feiat Rex Chriftianus Eccicfiarccipcrç gladium,fccptrumquè. Si quanil’^' betinCbriftiano3potcfl:atê,amp; proEcclcfiaglatü^'” ilium diftringendumeffe; vtamp; retineat hunclotifgt;*^’ banc Iponfionem ; quatn fi fregerit, ipfe regno fuû fubruendo quod huic fundamento inædifîcatum efc manum primus admouetjSe fubditum poftea reccdcn-tcm,abomniperducllionis notaliberat.
Hoc iuramcnturti Sanélus Thomas Cantuariente In -Ufa s. amp;nbsp;præfcns Henrico a.Rcgi fuoin mcmpriamfapenit-. Thoma. rcuocauit,amp;'ctiafn abfens epiftola ad eum fcri'
• pta;vbi inter alia (ic loquitur. Manuresßtis confifsn’iti quafeciflh CTpoßuißis ßper altare apud yHeßmonaßentaft de feruanda F.cclrßie lihsrtate, quando etnßeratt ßuißis O' vnSli in l{egem àpradeeeßore noßro TheoMdo.
^mperato- Et Patriarchat Conftantinopolitani ab iisquiinlm-r« Gmo, peratores effent deligendi (maximéjcùm vigerenths* publicum tanquatlr inftrumentuma“' admißi. thcnticum exigcbant,quo promittebantfefe fidcniSc décréta fanélorum Cóciliorum feruaturos. Sic mtns patriarcha,virfan6lus amp;religiofus cücoronaret Zonara^ ^fiqß^ßumdfteras ab ee exegit quthns profiteretnr reßamß-Cufpiniî- ‘^tmfßqne nthtl immntatnmm de Eccleßaßicis decretis. quas n» Î Ana- literas cum poft imperator fraude furripuiffet, amp;nbsp;dein-ftafio, amp;nbsp;ceps in hatrefes varias laberetur,fulmine catlitusraiffo amp;interemptus. Eodem modo Michael Imperator à Zymif. ' ^ttephort Tatrtarcha coronatns e)l ,faSlaprins tilt literis mi-ntt ('mßbßripttspremißione,nthil eorumqM in eccleßi fit-Mabantnrtmntatnm tri. Aliiquc Epifcopi cum alios in
Orient®
-ocr page 161-PRÓ CATH Ó LI CIS RESPONSÏÖ. 14$ Oriente Impcratorcs crcatcntjimilibtis diplomatis' lt;iercligione Catholica incorriiptc continuanda diligenter præeaüèlunt. Scribitq; Zonaras,Patriarcbam Conftàiîtinopolitanum,//44rt Comment) Imperatorilibéré palamq; dixifle, qucmadmodum per fuas manus Imperium acccperatjita nifi illud reélè ac pro dlgnita- „ tcadminiftrarct jforc vt idem Imperium fuaäuthori-täte amitteret. Etnefingula exerirtpla minuté coftlc-étcmür,eadem eft cönditiöamp; flatus Chriftianorum Kegum omnium,qui cùm ab infidclitate ad fidem có-uertuntur, amp;c per Baptifmi facramentum in Ecclefiam ingrediuntur,filij Ecclcfiæ fitint non Patresjoues non Paftores;amp; ita fua fccptra Chrifto fiibmittunt,vnaq; feipfos Ecclelïæ flibijciunt, vt 1Î deinceps Catholicarrt Chrifti amp;nbsp;Ecclcfiæ fidem déférant, Ecclefiç correélio-binccefiâtiô fint obnoxij.
His ergo conditionibus folis Reges abEpifcopis eh •I'uina authoritate in Ecclefiæ communionem reci-piuntur; bis conditionibus vnguntur amp;nbsp;coronantur. Quæ fideiamp;iurifiurandi vincula fi ipfi ptimó perru-„ perint,Deoq;amp; Dei populo fidem datamfregerint, ebedicnti^. ■’icüTim populo non folum permlttitur,fedetiamab eorequiritur,idq;officium eins poftulat, vtiubente Chrifti vicafio, lUprcmo nimirum populorum omniû in terris paftote, ipfe quoq; fidem antea talibus Prin-éipibus datam rion fevuet: cùm clatiffimum fit,bçrefint ihfidclitaterft tanquam pefteffi quandam ferpere îdReipüb. atq;anlmarum pcrniciem,neq; intracer-tamaliquam rcgioUemcontineri, fed emanate adEc-clëfiæ Catholicæ reUgionifq; in àlijs quoq; prôuincijs maximum detrimétum,ad quas tuendasRegesa Dco potitfimumeriguntur.Eflq;tampcftilcnsamp; Ecclefi.'e Princl/i'it txitiofa Regis a fide defeéfiö ,vt fi nulla fiiiffet reliéia txemplum poteftas ApoftatasPrincipes rcprimendi,neqUaquain filuti noftrx,Ecclefiæq; amp;nbsp;facrarum legum conferua-Üoni fatisaDeo Opt, Max. ptouifum videretur. Et
K
-ocr page 162-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145 AD PERSECVTORES ANGLOS
fuiflct ccrtc multö falutarius Ecclefiæ, nunquam Keil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gesingrcmiurnfuumrcccpifle, quàmhanc eisinfini-
tam licentiam reliquifle, vt ctim vellcnt polTent rcce-dcre, amp;nbsp;quos vcllent poflent corruinperc, amp;nbsp;tyranni-cislegib’fubiecâos adquamcunq; religioncm ab au-licis amp;nbsp;adulatoribus inucntam compellere, ncc tanicD Ecclefiç fas effet banc impictatem vlla difeiplina cocr-ccre. Quisenimnonvidet, quemadmodumvnaquafi animorum confpiratione,integrx terrarum orbisPro-uinciæ a Chrifto defciucrunt
M ^poßatlt;i;zd ^manijmum cum Kalente-Sc apudnos in Anglia,ad inchoatum Zutngluntfmttm cum ffenrin 8,amp; ad perfcétum Zuin^lianifmum cum Edouarde 6.t needubiumeftquin Turcarum agreftem infidelitaté ampleétercnturjiï potentior aliquis Princeps eó incli-narct, amp;nbsp;exemplo fuo ad talcm infidclitatem populo antccedcret.
Quqd(îfidcsnoftraatq;ætcrna falusad cuiufq/Ç' cularis Principis voluntatem itafufpcdcrctur, nullum vtfupereffet maximishis periculisremediüjfinecd-farió amp;nbsp;fimpliciter obediendum effet Principi qW-cunq; fit hærcfi fordidilïima turpificatus; tum ccrtc Refpub. Chrifti,Ecclefia teftamenti noui,quauisPa' ganorum Republica longe effet deterior amp;nbsp;infelicior. lllienim nunquam Rempub. aliquam itaftolidè for-ir.aruntjVt non habucrint rationes certas amp;nbsp;expeditas dcijcicndi afuis ceruicibus feruile iugum tyran noruffl, quorum intolerabilis erat infolentia j amp;nbsp;adminiftratio perfpicuè perniciofa focietati hominum amp;nbsp;comniuni bono j pro quibus omnes vbiq; Reges vel ab homini-bus funt elcâijvel a Deo conftituti.
qua Longc quidcm maius eft amp;i: firmius vinculum quo Priixifi Chrifto atq; Ecclefiç aftringimur,quàm quo humans crcaturæ obligamur. quamobrcm fi infcrioris ob-fequium impediat cultum qucm fuperiorijadcoq; fjpremo omnium Domino dcbemusj quis non videt dandâin
-ocr page 163-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. 147 dandam nobis cflc opcram, vt legitime ac ordinate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
infcriori ilia obcdientia deonercmur? Mulieri, fi cum maritoinfideli aut hærctico,fine Creattris contumelia no cnHifMt. poflitviuere,permifrumcftabcodifcedere,amp; vicitTim Li. 4- Devito fideli a muliereinfidcli; nbsp;nbsp;liocloco coniugalem
bcneuolentiam nec alter iure poteft requircre, nec al- uort,ca.7.' tertenctur præftare. quinamp; mancipio, cuius alioin Theodof. gcncremagisncccflarium eft officium,amp; aréliorobli-L Mani-gatiocrgaDominu, quàmalicuiusfubicdii ergaPrin-Vipern,licet antiquis Impcratorum legibus Dominum ticis. plane dcfercrc in hxrcfes rucntcm. Qdin etiam ipfio^vt îiunt ) fit^o ex mancipio in hominem liberum euadit. Cap- fhr-Parentes deniq; fi hæretici fiant, poteftatem in fuos ipforum liberos arnittunt,quam alioqui 81: a natura amp;nbsp;Rlegibus habent longe maximam.
Quamobrem non eft quod quifpiam admiretur, fi Profterh^-Chriftiana thcologia hoc certo explorateq; tenest,’^^!’’” Regem propter hærefim, ius fuum atq; authoritatem In populum Chriftianum omnino deperdere. Nulla eniin Refpub. nullUm Regnum poteft cflc Chriftia-num, nifi Chrifto amp;nbsp;Ecclefiæ Icgib’ obtempérer. Regnum verb licet huic vel illi Regi non obtemperet, Regnum Chriftianum efleproptercà nequaquamde-finit,cum nemo vir fingularis neceflari’ fit ad ci’ falute, quemadmodum contra vnus aliquis Rex hæreticus religion! aduerfarius, amp;nbsp;poteft conficcre amp;nbsp;fæpenumc-to confiât eiusinteritum 8c dilfipationcm.
Atq; hæc (vti fpcramus) fatiffaccre poflunt æquis LcóloribuSjVtne improbent moderatiflîma fratrum lioftrorum refpófa adquæftiones de principibus propter hærefim cxcommunicandis vel deponendis. De quo pluradcinceps,prout occafio dabitur ; quadoqui-demiftius improbi Libelli author importunitate fua Co nos pcrpellit : quemadmodum 8c Magiftratus ciui-liscaptiofis crUentifq; fuis interrogatis quofdam ex noftris fratribus coegit ante mortem libcrius fenfus
K 2
-ocr page 164-148 AD PERSECVTORES ANGLOJ
filos explicate vquànl alias voluiflent. quanquaiïi tütic etiam infra modum longe conftiterût, amp;nbsp;tantum per-pauca quædam attigcrunt,cùm multôpluraamp;apet-tiora diccre,diuini verbi amp;nbsp;fanélarum literarum pet-mitteret authoritas.
C A P V T. VI.
E DI TIO S E'admodûm Libeltihii-ius famofi author viros Principes orbifq; Monarchas fubinde côpel-lat, monctq; quàm ancipiti inftatu ac feruili viuat, dum Romanis Pon-tificibus fas eft Principes pro fuoar-bitratu crigere atq; deijcere, illifq;
refiftendi facultatem populo concedere. Ac oratio ei’ videri fortafle pofTit iucundaamp; plaufibilis, fi ad eos Reges fieret qui nec Homines curarent nec Deum ve-rerenturjqui nullis honeftis modis/cd tantum efferata crudclitatc ôi nefarijs fraudibus ftatutn fuum fuftinc-
rent
-ocr page 165-PRO CATHOLIC! S RESPONS! O. 149 t«Ut; qui fui tantum temporis, nullam autcmpofteri-tatis habcrcnt rationcm, quin potius (vtideantiquis quibufdam belluinæimmanitatis hominibusfertur)il-ludoptarentjVt ipfis mortuis,terrarum omnium defla-gratio confcqucretur. Cæterumcùmeos Principes al-loquatur, quorum fapientia terrarum orbis rcgitur; quorum fceptra, diadcmata,gladijq; ipfipro Chrifto eius fponfa Ecclefia gcruntur; quorum gloriofi ma-iores Apoftolicæ Scdis benediélione amp;nbsp;perpetuata cum fummis eiufdem Pontificibus beneuolcntia amp;c confeufu, creati primum, amp;nbsp;poft confirmât! fuerunt; ipfiq; illorum pofteri maiorum vcftigijs infiftcntes ttiamnunc feliciter regnant (atq; vt rcgnent diutil-fimè, fupplices Dcum prccamur ) hos Principes cum »lloquatur,non nifi moleftam videri amp;nbsp;faftidiofam nc-feffe eft hanc quam tanto opcrc cótcxit narrationcm.
Multæfuerunt illcccbræ,multainuicamenta, qui-bus noftra memoria Principes addefeéiioncm a fide Catholica funt irritati. Exquibus principale fortalfis_^io„M tem-erat,exemplum finitimorum Principum in hac impie- fn-ibm hd-tate ipfispræcuntium; nominatimZfron« 8. eiufq;jî-^''’’ fy, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui non modo fe ab Apoftolicæ Sedisvni-
tatedifiunxerunt, verumctiam infandis legibus Apo-ftoljcam amp;nbsp;Papalem omnem poteftatem in fuum dia-demaincluferuot: templaqj monafteria, facclla, 8c re-ligioforum domos difturbando, eorum fundos amp;nbsp;pöf-fcffiones,auferendo ; fimulq; Ecclefiarumbona,calices, cruces, aurutpamp; argentum omne conuafando amp;nbsp;infuum fifeum redigendo ,infinitasopcs collegerunt (quod fuit iftius Anglican! Pontificatus exordium) præter aliaplurima, quibus homines fcclerati adno-uaiidam religionem potcrant commoueri. Neq; tarne hæc omnia, velImpcratorem,vel altcrutrum exma-gnisEuropæ Monarchis,vcl alium quemcunq; Regem fobrium amp;nbsp;prudentem inducere potucrunt, vt Ecclcfiæ Catholica: fummifq; cius paftorihus nun-
K 3
-ocr page 166-1^0 AD îîRSECvrOREJ ANGIOS tium remitterct.Intcllcxerc nimirumexvetcrunin’®' numentis, omnibufq; poft Chriftumnatum probati’ hiftoricis,quotquotolim Reges aut Principes Chri' fti vicario dircólè fefe oppofucrunt, aut cum eo amp;nbsp;Ecclefiaftica vnitate communicare reeufarunt/cf' tam vel in feipfis vel in pofteris, Dei vindictam fe™'*' fe; eorumq; Régna tandem adTurcarum alioruwut infidclium tyrannorum miferrimam feruitutem faille deuoluta.
Abfit enim vt paucorum annorum fucata profpcf'quot; täte feciindoq; reriim euentu fapientes orbismodcrïquot; tores quicquamcommoucantur;(quamuis Libclliaæ thor vt incautosdecipiat, Anglican! Regni felidt^' tem poft banc ab Ecclefia Apoftafiam mirabilitere’^' tollat) quin potius pro fuafapientia magis in longitæ dinem profpicient, amp;quem in nobis finem hæcta^^’ nequiffimafortientur, amp;nbsp;qualia fiitura funt iufta Macha.' iudieiäj patienter expeélabunt. Nee modo attends’' ca.i.v.n. advltimam vfq; Henrici 8 (qui^efflt;th'rlt;i«/;xfuit)p’'^ geniem, verum etiarn ad nouam aliam poftea fuccet-furam,fi tarnen vfq; cö Deus fuam erga nos vindiâai” diftulerit;quodnos quidem profufis lachrimis dien®quot; lt;fteq; ab eo poftulamusjVt tam pofteros noftroSjqua® præfentem etiam Principem, patriæq; ftatumfuab«' nignitatecomplcólatur ; vtiram fuam iuftiflïmain^B jpfis fimul ac nobis auertat ; quo alij Principes pof' liq; fideles, noftræ ad Ecclefiam Catholicam connut' fionis exemplo potius ædificentur, quam feuerilf»”* in nos Dei vltione in poftcrum fapere doceantur.
Enimuero quæ Libelli author inculcat folicitè,»«' PoMii(ïc» ttlicuiM K^ipub.ßatumficu'mmejj'e
Pentifex Romanitt I(eges^ßifdepnere, hoc nihil aliud quàm crcpitaculum puerile, vix fatuis terrendi* idoneum. Noruntenim viri omnes prudentes,quiv' pa- 31^. amp;nbsp;præfentia tempora confiderant, vel præterita recoi-dcinccps. dantur, Romanum Pontificem nullam huiufmodiaU;
' thon-
-ocr page 167-tlioritatem fibi vcndicarc, nullam excrcerc. Doótiq; omncs theologi fatcntur, nullam illi iurifdiâioncm cfle proximam amp;nbsp;direiäam in Principes focularcs,iura Regum,autMagiftratusciuilcs. ideoq; deilloruin Regnis aut aóiionibus quiequam ftatuere non poteft, ncc illorum leges abrogate, vel immutarc Regnorum iura, quemadmodum in Epifcoporum,prælatorum,amp; facerdotum officijs amp;nbsp;minifterijs Ecclcfiafticisjamp; vbi videtur facit,amp; optimo iurc facerc poteft ; cùm in cos direélam habcat plenamq; iurifdiaionem.Principum veróa6tionesamp; leges non poteft adfuum tribunal re-iiocare,nifi quatenus ciim nimmus fit Chrifti vicarius ac minifter,animas omnium, ipforû ctiam Principum fibi habet commilTaSjidcoq; inuigilarc debet amp;nbsp;fpe-culàri vtrùm corû regimen iniuriofum fit Chrifto Sc detrimentofum rcligioni veræ ; vtrùm ipforumRegû, populiuefalutemimpediat (quemadmodum de fchifi mate,hærefi, Apoftafia,Idolatriacertum eft, alijfq; craflTilTimis in regno gubernando erroribus)de quibus, abeo tanquam ipforumpaftore admonendi funt fæ-penumerojamp;cumlenitate. hocfinonfufiicit,poftea funtexcommnnicandi; earn cenfuram fi afpernantur, turn demum velut Ethnict nbsp;nbsp;pMicanifti-nt habendi, pla- Math, iS-
neq; indigni qui inpopulum Dei poteftateni vllam obtineant.
Hocautemnoneft Principes fgt;rtItta hbidine depenere; Qui R.eges neq; vlli Chriftiano Principi mature rem perpenden-y'^’’ ti iuftam prçbctoccafioncm,vt male decenfurisPon-tifieijsexiftimet. Solihæretici,autqui Chriftum afe repellerc eiufq; fidem refpuerc cogitant,non fine cau-fa Ecclefiafticam banc difciplinam Deiq; vindiélam
* pertimefeunt ; quam cuadere nonpoterunt, quamuis humanis viribus a paftoris fui quemChriftus eispræ-fccit corrc61:ione,ad tempus fefc fubduxerint.Tantum verb abeft vt Catholici pijq; Reges diuinam liac in rc ordinationcm,perpctuamq; Sedis Apoftolicæ praxim
-ocr page 168-I.p AO PERSECVTOKES ANGLOS
Pantificis confuctudincm auerfcntur,vt contra ad RegnoriiW fimiM fD- fiiorum ftabilitatem fuæq; in Regno pofteritatispet' teflM,re^i- petuitatcm nihil cffevtilius nihil frtióhiofiuscenfcatj fcw-F/i/y?»-moderata qiiadam fiiinnii P^ftorisrc; uereatiatcncri, inijsquæadfidemmorefq; Chrifth-nosfpeélant. Eftq; hocPrincipibus.prçfertimadolef-centibusin ætate florenti,lan6ti cuiufdam retinaculi infl:ar,cp toto vitæ dccurfu eosavarijs flagitijs cocr-ceat, amp;nbsp;vt Regnum niqdeftê moderatèq; gerant ad-moneat,quö firaul ipfi populufq; djuturna pace ac tranquillitate fruatur, Qiïód fieffrçnafarcrumomniu licenvia illis tribucrctur, facile in calamitates innumc-raspoflent ittcidere,amp;alubditis deferi;immo abeis dignitate omni, fiue Ecclcfiafticacenfuraaccedatfiuf non acpedatjdcdecorofe fpoliari. Nec vlluseft (vtar-bitramur) Ghriftianus Princeps qui vclfeipfum velli-beros poftcrofq; fuos diutiu« imperjo.potitidcfide-rat, quàm in fide Catholica atq; inEcclefiæ Scclifq; Apoftolicæ communione perfeuerauerit. nemo eft quiGbi in Regno aliquemvel fanguine coniunâift*' muiT) furrogarct,fi probabiliter in hærefim çumlapfu-j-um crcderet; quin cum prprfus exhæredaret,fuaq; potius manu vitam eriperet, quàm Apoftolicæ Sedh de eo ccnfuram vcl timerct vcl attenderct.
Quamobrem, licet ijs quosfuorum fcelerum con-fcientiapungit, grauis admoduamp;pcrmolefta fit hire Apoftolica authoritas in Regibus caftigandisj ca tarnen pios aclegitimos Principes nequaquam folici-tatjCÙmprçfertimpro fuaprudentia fatisintelligant experientia aduertant, Principes tarn bonos quant malos,omnium maxime varijs fortunæ cafibus efle ex-pofitos,amp; mille rnodis pofte fuis Regnis exciderej ali-quando popular!feditionc, aliquando nobiliumqui-bus maxime' fiduntcofpiratione, fæpc domefticis bellis compctitorunijfæpe cxternisincurfionibushoftiûj quibus inpommodis fumma Rom. Pont, authoritas maxirno
-ocr page 169-TRO ÇATHOLIÇJCS RESTONSIO. I55 piaximoleuamentocft: dumnafcentes deiuretitulo- cammaJa lumcontrouerfiascomponit, bcllorumq; occafiones nbsp;nbsp;nbsp;ƒ«-
amputat, amp;nbsp;ftudiofilïîmè ad fædcra,adîducias,ad paci- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p»»-
ficationem, pro rerum temporumq; difcrimine quib’ potcft rationibusfuadet. Vnde miilta fæpe amp;nbsp;magna adomnes Rcg.es amp;nbsp;Refpub. ChriftianaSjrcbus corum promanant. affliâilllniis iTiartarunt commoda. Quemadmodum confiât ex hjfioricis, Angloriim,Gallorum,amp; Scoto-lum varia bclla, noftrofq; domi ciuiles tumultusre-çenïêntibuSjvbi Pótificis Romani opera, accrbilfimas tempefiatcs rcpentina I'crenitas fæpenumcro confe-quuta cfi : cùm vtraq; pars Pontif. Romani tanquam fupremi Pafiorjs amp;nbsp;honorarij Chriftianorum Princi-pumarbitrifçntçntiæ æquifiîmæillarumcaufàrü traf-aâionem permictcret, quasalioqui nee leges, nee arma, fine lamentabili Chriftianorum firage potuiflenc dccîdere. Quin ctiam Prineipes multi imbecilliorcs, cùm a potentioribus iniufiè opprimerentur, ab hac potefiate Apoftplica fubfidium frequenter impetra-rût J Icgitimiq; Reges a feditiofis fubditisin miras an-gufiias addu(âi,ab eaderp firrais auxjljjs opibufq; funt communiti.
Horum omnium exempla varia in hiftorijs paflîm occurrunt,noftræ prçfertim nationis, in quibus viderc licct,cùminteftino (quos voeamus) hoc eft Principumamp; Nobilum virorum contra Reges fuos hello Anglja flagraret, multos a Pontifice Romano jînglitk legatos miflbs qui monerent eos vt ab armisdefifte-rent,^concordiæ ratiotics inirent. Qupd cùm non fieret,eos excommunicabat ; vndc fa(ftum eft vt multi Reges fuam potentiain retinuérint, quos alias verifi-mile eft popular! furore de gradufuofuifle deturban-dos, Neq; défunt aliarum gentium exempla plurima, idq; (ne antiquiora repetamus) rioftra hac memoria, quaduobjis prçpotcntibus Europæ Monarchis opem bonattiattulit,partim militariapfçfidia large fuppedi-
-ocr page 170-154 ad persecvtores angtos tando,partim fpintualesgratiasillisiinpartieiido,qi** fortitcr fideliterq; comprimendis RcbcHibus, amp;nbsp;con-firmandis Regibus operam fuamnauarent.
Non cft fanè Apoftolicusille Epifcopus, hoftis ali-Pmtlficulis cuius Principis aut Principatus:quos nouit a Deo fiin-authori- datos eflejquemadmodum amp;nbsp;iplïus iumma poteftasab tas eodcm fonte manauit. Non eftinimicus.fedfautorcó-fibu4noejt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z-gt;i n quot;
inimica. munis, amp;nbsp;amantiflimus pater omnium Chriftianoru, inprimis vcro Principum. Nó ftudet cos c fuis Regnis cxpellere, non fubditos fcditiofè ab eorum obedientü aucrtcre,non eoium intendit fpolia amp;nbsp;calamitates; ne turn quidem, quando cuminfinito animi dolore com-pellitur (quod rarilïiipè accidit) pro populo fubiccto contra Principem fententiamdicere. Nihil aliud fuis omnibus dióiisfaólifq; moliturjquamvtncceflariadi-fciplina cos errantes ad falutis viam reducat.
ludicent autem viri omnes prudentes quacunq; natione, maiorane Principum feeptris pericula inuni-ncant a legitimis anifharum fuarum paftoribus, qui diuino fpiritu, maturoq; confilio, ac certo ordinc,iu-ftaq; authoritatc de rebus indicant ; an ab hæreticis SC feditiofis hominibus,qui ad res fuas aggrediendas,cor-ruptaconfeientia, aut potins furore atq; amendapræquot; cipitantur.
Proteftantesjdoéirina, fcriptifqi ac faólis fuis pala oftenduiit. Principes ob tyranidem falfamuc religiÇ' nempoflfe dignitatc fpoliari. Nosité cum Catholic's omnibus docemu3,ob hærefimgt;aliaq; maxima fiagit'^ poffe Principes cxcommunicari,alijfq; deinceps cen-furiscoerccri. Et tarnen immenfum eft inter vtrofq» diferimen : cùm Proteftantes ad Miniftrorum nutum, fiefubditorumeupiditatem, Principes c fuisfolijsve-lint expellcre, corumq; amp;: mores amp;nbsp;religioncm, iudi' ci) fui priuata lance librare ; quod Catholici tanqua® interminatum bellorum amp;nbsp;feàitionum chaos abom^ nantur. Hoc ergo velim mihi rcfpondeat egregius L'-belh
-ocr page 171-PROCATHOLICISRESPONSIO. 1$$ belli huius famofi artifex, qui tam amice Principes de periculo commonefacit, liquidem Pontifex in Reges xqitißima Untum habcat authoritatis; an non Chriftiani Princi- L'beUt aih pesquosipforum miniftri prædicant Regnisfuispri-uari poiTe, in periculo infinite maiori verfentur, cum huiufinodi poteftas ad ittos perditos Miniftros amp;nbsp;faces feditionumderiuatur; necidmodojfcdctia fimul tranffertur ad populum inconfide'ratum 8c feditiofum, odio Principum plerunq; ardentem, amp;nbsp;hac tempefta-ie,Yarijsetiam hærcfibusinquinatum: adeo vt loco vnius chariflimi patris innümeros habcaat tyrannos fibiimpofitos,quorumEuangelij primum caput eft vt Regum capitibus infidientur.
Ncc enim profeélo Romanus Pontifex Scotis inRrWlioM« hoc primo euangelij fui flore poteftatem fecit vt bei- Proteflati» lo Icgitimam fuam Rcginam inuaderent, vt earn carccrcmconijcerentjVtterrore mortis earn addiade-nia fuura Spurio amp;nbsp;Proditori poft orbem conditum ingratiflimo tradendum compellcreut. non eos Pontifex Romanus animauit, vt Regem fuum excellent! in-dole adolcfcentcm, tanquam captiuum cuftodia ar-üioricontinerent, amp;nbsp;nouisfubinde rcbcllionibus to-ties cum laceflerent,quamuis nec illis propter religio-nern cur ipfumoppugnarent,necRomano Pontifici (fi caufæ æquitatem cxcipias) aliqua fuerit ratio cur cumdefenderct. NunquidRom.Pont.trcspotentifli-^quot;i,^^^ mos ac Chriftianilftmos Galliæ Reges, curn qui nunc regnatjduofq; ante eum clariflimos eins fratres in magnum perfepe Regni amittendi diferimen adduxit, multafq; ac magnas Regni ciuitates atq; prouincias eisdetraxitjimmodum impuberi adhuceffentætatc. Regno penitus omni expoliare conatus eftPMoris cer-tecftRom.Pontif. innocentes protegere, nonoppri-nicre,ncc tencris eorum annis ad priuatum cmolume-tum malitiofe abuti. Et quidem tarn multa funt tamq; grauia quæ Regibus impendent a feditiofis fubditis
-ocr page 172-15^ AD PERSECVTORES ANGLOS
. difcrimina,vtinnoftraetiamAnglia, Patrcmfïli’,ne7 vtplurimumne-^hnffiibcli- quior ac flagitioHor innocentcm probumq; Regno foram re- ciecerit. Quamobrcni mirari fatisnon pofliimus Ici'i-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptorishuiusftuporcmamp;tarditateni, qui tarnen in pu
blias rebus adeo lynceusamp;oculatuscupitviderij a-lijfq; ctiam Regibus fuam venditat peifpicacitateni, nullum vt videat pcriculum Regibus immincre nifi ab ajuthoritatc Pontificis Romani ; quæ (fi verum fated volumus)fingulari Dei prouidentja turn Regibus tuni fubditis optimum eft munimentum,8lt; tanquara firniu propugnaculum^quo ingruentibus turbis vtriq; fere-cipiantxùm Apoftolicæ huius authoritatis rcuerentia innumerabiles fubditos a rebellione detcrreat,mul-tofq; Reges alioquin per vim eijciedos, in fuis Regni? conferuet.
Proteftantes nec ynp quidem exemplo oftenderc pofTunt, Regem vllum a Ghrifto nato, Pontificis iudi-cio exauthoratum, qui non fùerit vel manifeftè hærc-ticuSjVel cejrtc vir admodum fceleratus.contrà verb fe-ÄxKticor» ditiofihomines,præfertim hxretici,iniuftiflimè non nifi bonos fanélofq; Principes e Regnis fuisextermi-nant.Iftorum tarnen fùriofæamentiæ politicus ifte cu-pit Reges fefe feruiliter amp;nbsp;abieftè fubfternere, potius quàm Chrifti Regno facerdotioq; honorificè fefub-iungere,aut in vnitate Ecclefiaftica cum ijs confpirate quos Chriftus 8c Spiritus fanólus in Ecclefia præpofi-tosconftitucrunt ad fideles in falutis via dirigendos: qui etiam terrenam hanc pacem amp;nbsp;trâquillitatem pro viribus fuis femper procurant ; quod amp;nbsp;ipfis paftorjb’ maximoeftornamento,amp; Principibus populifq; ma-ximo eft prsefidio. Qnjmadmodum contra nefarij homines qui inter principes amp;nbsp;paftores difeordias femi-nantjinagis deteftandi funt, magifq; cum natura pii-gnant,quàm fi animam inducerent, vt a corpore capi-tali odio dilfideret, Vtenimio hoipinc jpetfonatoti probe
-ocr page 173-TtÓ CATHÓllCii' S P ON S^I oè X57 probe rcgitur amp;nbsp;ftatum fuum optime tuetur,cùm caró non præceps fiio fcrtur impctu, fed fc prxbet obrem- Ut^o. quot;nbsp;pcrantètrifpiritui: non aliter ciuilisReîpub. Si ad diu-lürnitàtem J amp;nbsp;ad fecuritatcm eft optime compofita, quando cum Repub. fpirituali maxime confpiratjciq; fc moderandam tïadit.quæ ctiamfi potiflimùm de fpi-ritualibuslaborer, promoüet tarnen quibufcunq; po-teft honeftîs rationibus etiam temporalem Principum Sc fubdrtôrum fælicitatem, quæ ipfis qüoq; Ecclefta-fticis non minus quàm reliquis cft neceflaria, quamq; fcmper ifti maximo laborc amp;nbsp;contcntîonc contra pacis amp;nbsp;otij publicæq; trâqnîllitatis pcrturbatores propagate ftudent.
Qtnmobrcm vt Ecclefiæ Dei, præfertim Sedt ßlicie fufnmi honores,ad honorem chrißi eiufq; Apo-ftolorum Principis Petn^ a Chriftianis omnium natio-numRegibus tributi funt; ita omnium ætatum Pontifices, Regum Chriftianorum gloriam augerefemper profita virili claborarunt;non modo diuinis bonis,quç tarnen eö'rum prima eft amp;nbsp;præcipua cura,vcrùm etiam' terrenisopibus Si honorily’.id qüod Chriftiani omnêâ populi varijs experimentis didicerunt.
Nonerit(opinor) opusRefpub.RcgcfueCatholi- nititHà coi hoc in loco commemorare,qui talia beneficia non «uthoritate diffimulant, amp;nbsp;quafeunq; Ciuitates vel Prouincias a Sede Apoftolica fibi adiudicatas poflîdent, optimo fc iiire poffiderc non dubitant.Ncq; hic ipfe Rhetoricus Libclli author qui prædicat nihil effe periculofius qui vt Reges in huiufmodi negotijsaPapævoluntate ôc arbitrio pendeant,dicerc tarnen audct,eas Regnorum partes iniuriofe malaq; confeientia teneri, quas Pon-tificali fententiatenent. Ncq; vcrô,qaanquampluri-mùm fibi placeatjCam tarnen habet arcificiofe oratio-nis vim amp;nbsp;ornatum, vt aliquem Regem inducat vel ad vnicum pagum ficacquifitum antiquisdominrs reftr-tuenduin. Sedvt Catholicos Reges mittamus; varij
-ocr page 174-158 AD PERSECVTOKES ANGLOS
Principes amp;nbsp;Rcfpub. Protcftanticæ multa Sedis Apo-ftolicæ beneficia in fccollocata, multos honores,mul-
(
J
( ! (
1 J
(
ta fumniæ dignitatis infignia,imo Regiones amp;nbsp;Régna abeadeni Sede accepifle fe fatcantur necefle eft,nifi fuam velint non tantum ingratitudinem, fed etiamin-fipientiam toti mundo patefacere.
Qmd enim? An non Imperatoria maieftas omni di' Jmferato- gnitati amp;fplendori humano antecellit? Anvero vd na Maie- jpß prgteßantes Germani negate poflunt hanc ampliti*' tißce °’*' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adipfosefle tradudiam? Nain
quod nonnulli earn populi Rom. eledlioni tribucn-dam cauillanturjfalfifTimum eft,amp; ab omni hiftoria-
rum fide,ipfaq; rationc alienum. Nunquid vero negate audent penes Pontif. Rom. fuifle, hanc Iinpcrij aGræcistransferendi poteftatem? An veto affirina-bunt eum qui nunc Imperio prçcft, omnefq; ipfius an-terceffores ad Canlum vfq; Magnum, nullo iure, nulb æquitatCjfedvi tantum amp;nbsp;opprefilone alienum Imperium tenuifle.? Atqui hoc illis necefle eft dicere, ß omnem Pontifici Romano dcRegnis Impcrijfqjdil-ponendi authoritatem ademerint. Èquidcra Protc-ftantem neminem qui quidem mentis fit compos,itî diâurum exiftimo, Germanum præfertim, cuiusna-tioni ca res tam fingulari eft decori amp;nbsp;ornamento. Qjumobrem non eft profcétô cur de infigni hac fpid' tüali authoritate Germanorüm natio côqueratur, qu® ab iliahanc cxcellentem fupremæ Maieftatisaltitudi-nem eft confcquuta,quamaior ScfublimiorinrcbuS
humanis non poteft defiderari.
flomm a Pentißce.
OrJo tria- Deinde ordoimperatoreseligendi,amp;(quamm3g^ ei^rk- nam efle dignitatem omnes fatentur) Feteflaa r^fecertisPrincipibus Germaniæa Gregom ^.Pontifi conceflafiiit. Qm Germanus cum eflct,fuæq; Patna: eximio aliquo honore ornandæ admodum ftudioftis Magdeburgenfes ipfi teftatur) illud in corum gw-tiam eftecit, vt Regis Romanorum eledlio (qui
c.io.
PRO C Ä T H O I J C t S RE S P ON S I 0. I $9
tlUam eflet a Rom. Pont, coronatus, Imperattr /«^vocarctur)Germanicaenationis eflet propria.
Ex quo facillimumcft hæreticisfatiffaccre (E
rationc illis fatiffieri poterit)qui fiipcrioribus an- hureticorU nis ita vehementer ftomâchati funt, quod in priuando cMillaiiigt; Colmtenß EleÜore authoritatem fuam Pontif.R^m. inter-poncret. Quid hoc prodigij eft, inquiunt ifti.? Eleóto- colmien^ Km Imperialem, a Pontif. Rom. deponi? Prodigium friuaret *^frtê,pcrinde acfi motes parturirent,aut cæluin ipfum ffifiafaiit. Kierct;hominibtis prçfertim ignaris,quince natare gt;Kclegerefciût. Homini veroaliquarationeimbuto, quomodovideri potcritabfurdum,ftPontif.Romanus authoritas '''•ligniflimum Epifeopum, eumq; Apoftatam, Epif- mPmciiits copatu fuo, amp;nbsp;(quod ex eo fcquitur) Elcdlorali digni-täte priuet,qui primo nation! Gcrmanicæ,atq; illi Se-di Colonienfi, Eleólorematq; Eleótoralcm dignitatem contulit. Proférant nimirum fuas rationes, cur Rom. Pontif. quern ipfi non inficiantur fatismagnæ fuifle authoritatis vt dignitatem Eletftoralemin Germania, amp;nbsp;in ilia nominatim Sede conftitueret, iam nonfatis rctineat authoritatis vt vnum miferum amp;nbsp;im-piumEleélorcm exeadem Sede rcmoueat,
Illud ctia relpondeat fi poteft Libelli author qui cla-mitat indignum efle facijius quodergaquofdamim- rem. peratoresPontif.Rom. Ecclefiafticis Cefuris vlusali-quando fit ; Refpondeat (inquam) quisin Germa-niam primus fublimem illam dignitatem inuexit.^ Et vtrùmis qui illud iure fcccrit,eo poft iure carucrit ad ahum fubftituendum, cum locum illum-tencret homo perditus, amp;nbsp;ea maieftate indigniffimus? Illud deniq; refpondeat, vtrum nobilis ilia Germanorum natio non plura receperit ctiatemporaliacomoda amp;nbsp;emo-lumenta,quam incomoda amp;nbsp;detriméta ab hac Pontifi-cali in Reges atq; Imperatores poteftate, quam Sedi-tiofus ifte Gnato tarn faftuofe rcfpuit amp;nbsp;afpernaturi“
Veniamus ad illud quod ipfc Libelli author,nofqj
-ocr page 176-iéo kri pérsecvtóreS Anglöï
Se- optirtiè nouim’, quod patriam noftram attingic tli Zïfofio- propiùsjamp; cxtcrisquoq; rationibusilliusde quanunc iica jiluri- differimus rei vcritatem luce clarius dcmonftrat. Si quod ipfis commodum cft amp;nbsp;falutare noflfent Angli, amp;vt olim,accepcorum beneficiorumgratairt memoriam præfcferrcnt (îamcnimbcllüinahæchæ-x.Tirfi.3. rcfiscos in^ratos,c?' eiffe^ienis htentAn/iexpertes, planeq; efFcratos reddidit,vt dé huiufmodi fcótarijs D. Paulus ait) agnofcerent profeéto ac palam prædicarent,plu-rimùmfc Apoftolicæ Sedi elTedeuindos ; non modo propter fidcm ipfam Cbriftianain, qu'a primùm Sn-tenes prifci huius Rc^ionis incolæfunt inibuti,nec modo quia poft Angli ciufdem Sedis Apoftolicæ ftüdio, ftib Gregorio primo ad candem fidem funt conüerfi, idq; ihdulgentiamiemorabilijcùm illos adnefariä fchîfma-tàrclabentes materna nihilomïnùs charitate Ecclefia rïirfus complcxa eft, amp;nbsp;veteri Chflftiariæ religionis vnitati reftituit/néc modô ob multas honorificas præ-rogatiuas Principibus Prælatifq; noftris collatas,a-dcö vt bac in rc ( quod bona cùm omnium Regum ac Rerumpub. venia dixero ) nulli Ecclcfiæ aut Reipub. totius orbis Cbriftiani concedamus ; non (inqüam) anno'^5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum fpirituales honores Apoftolicæ
ii/i.in Sedi plurimum fefe obligatos confitcrentur; verùnf Hético 1. etiam propter tcmporalia beneficia ab eadcm Scdc huinaniflîmè tributa. SiquidemHy-anno cq. berniam liberalitate Adrian! 4. vcl(vtquida vólunt) dem. pa. Alcxandri. J.donatam Henrico a.antearinôscircitef 410. amp;nbsp;quadringentos Reges noftri obtinuefuntjncq; vllum obtendere potcrunt ius aliud præter hanc donatio-li'13 hift iietn Sedis Apoftolicæ. Et tarnenius hoc firmumra-Angliæ. turriq; etiaiîi hodierno die Proteftâtes noftri æftimat.' Uyhcmitt Si Henrico'S 8. Angliæ Rex cùm ab Ecclefia miferèdi-fcederet ,amp;ex mcbro caput fe Ecclefiæ în liio Regno v^ipce t^onftitueretjhoc folo iure amp;nbsp;concefTione fubnixus, ad àonait. raaiora deinde progreflus cft, proq; noua Pontificali
-ocr page 177-PRO ÓATHOLieiS RESPONSIO, ï^l quam ipfe ßbi aflumpferat authoritatc, ex H}'berni‘^ Dimmt (lîc cnimin primo Pontificis diplomate voea? batur ) Hyberniæ fc effecit 8c vocauit ; quaiT| ampliorem appellationem arbitramnr poftea fuilTe a Pontif.Roman. ReginæMariæ cóccflam amp;: confirma^ tam. Adeo femper Rcgum noftrorö,amp; nominis fplen-dore amp;nbsp;largiore ditione amplificandorum ftiidiofa fuit Sedes Apoftolica. Qjys omnes dignitates atq; commoda Pontificali licet benignitate tantum ,aut «ertè potiflimumaccepta, nemoRegiim Angliæ cu-wfciinq; fuitreligionis,haélenus rciccit vnquam ,auc vllis confcientiæ fcrupulis impcditus eft,quö,miniis femel fic acquifica,perpetuó deinccps feruanda ftatiie-tct ; quanquara ingratis hominibiis moleftum eft beneficia huiufeemodi agnofcerc. *
Ncq; tantum Régna hoc modo comparata fine vl-çltrifiîanf lis confcientiæ angoribus Ghriftiani Principes reti-Prim//,« tient, verum ctiam alios bonorum titulos Maioribusyquot;?”“ nbsp;nbsp;,
fill S quibufcûq; de catifis donatos,vt viderc eft in imx-iniis quibufq; Ghriftiani orbis Monarchis, quibuS f„;„j propter hcroicas virtutes,amp; inftgnia in Ecclefiam Ga- aciifiXt tholicammérita, amp;préclarum aduerfus hærcticos liofq; infidèles zelum, Romanus Pontifex gloriofiffi-rna honorum attributaafbgnauit. Sic in Hij^xnu Reges vocantur Citth»lict;in Gttllu,chrißiMißimn aliiq; alijsid genus nominibus.Tn Anglia noftri feferibunt Defenforesfidei‘,c\\ioiceTtènomca antecedentibus illi^ non minus eft illuftre,quiodq; conceffum fuifte Henri- Hefenfif tt 8. Angliæ Regiaifowe lo.ipfiProtcftantcs noriit,^^“; quiaGaiftolicam Romanamq; fidéæditolibrovalde bono (cuius adhuc autographurn ,ipfius Regis nnnu Qeferiptum extat) aduerfus impuriim ilium hærcfiar-tham {..utherunfdefenderat. Quamuis autem huius ap-pcllationis caufa iam plane inuerfa fit,eaq; Poinif.au-fttoritas in Âuglia amp;nbsp;a Pâtre qui primus lionore ill.Q samp;âus dciuccps a filio eius Edouardo, èç HMnj
-ocr page 178-ï6i AD PERSECVTORES ANGLOS a filiajad quos honor ille hærcditario iuretranfijtgrâ-uülînièoppugnctur: iftorutn tarnen nullus nomen ih luddefcruiCjiiec vnàcum Ponrificatu Romano reic-cit, nee in fuorum titulorum enumerationc omittitj quinpotius magna fupplieiorum acerbitate vindicat fi quiscamPrincipi detrahere moliatur;quod nos fane nonimprobamus. Eftcniminftar fempicerni cuiufda monumenti j quodineorum auribus oculifq; memo riam renouât eius Ecclefiæ quam tenenturPf-amp; quam peruerfè gladium diftringant contra ciusƒz/« profeflbres,cuius ipfi quotidianis ferrnoni-bus amp;nbsp;fcriptis fe vocant ßefenfires.
PecAiariti His ctiam licet adijcere innumera caq; ampliflima b'nejic'a a. beneficia,quæ ill nationem noftram Gregnriw i j.fan-Poniif. ac- (äiffimusPontif. incredibili libcralitate profundit,in qua omnes antecclTores fuos longo poft fc interuallo reliquit, prætcr vnuni Gregorium fnmitm Apoftolnm noftrum. Ad cuiusdiuinas virtutes eximiamq; innos charitatem exprimédam mirabili ftudiohicvnuspro-‘ximè acccditjiion modo in totius patriæ miferabiliter iamabhæreticiscorruptæ laluteprocuranda, veriira-ctiam in maxima propeq; innumerabili liominuffl omnis ætatis conditionis ac fexus multitudinc piè fiib-leuanda,quicriideliffimæ perfequutionis tempeftatc iaâatiin varias Catholicorum prouinciasfc recipcre, patriamq; ipfamamp; quicquid erat chariftimum derc-linquere funt coalt;fti,vt cam nimirum fidem difcant quam maiores fuicum reliquo orbe Chriftiano tam laudabilitcr jn vita amp;nbsp;in morte funt profefli. Ob qux benefa6la,fælicilfimum ipfius nomen non aliter quam Gregorij pnw/,immortali memoria profequentur An-gliifremant licet amp;nbsp;rumpantur ifti ingratiffimi hæreti-ci, quoruminfidclitati cum peftem amp;nbsp;perniciem alla-turum nequaquam dubitamus.
Atq; de primo, quàm fiiigulari charitatc fa-lutem animarum noftrarum complexus fit, prætcr alia hoc
1
-ocr page 179-?R0 CATHOIICIS RESPONSIO,
hoe habemus egregium exemplum j quód cùmqno-tannismagnam pccuniæ vim ex Gallia recipcret, amp;nbsp;frimi pueros Anglos permultos ibi yznaleseffe more man-cipiorum inteiligcretjCofq; abfq; Baptifmifacramen- ’ toin miferrimacorporis animiq; feruitiitc viuerc; tä-tx calamitatis mifertus Pontifex, prpfertim veró quód hanenationemfuis laboribus Chrifto nupcracqiiifir ucratjad procuratorem fuum qui Ecclefix Romanr in Galliapatrimonio,amp; buiufmodi pecuniarijsrationi-bus præfuitjfcripfit, ne communi permutatione pecur niam Gallicananj tranfmitteret Romam, fedillic po- Grego.liJ tiusinpios vfuscxpçnderet;potiflîmum vt redirncrct eferuitute pueros Anglicanos,eofq; in Icaljam tur-niatimdcduci curaretcomitatos religiolis prefbyteris qui cos modcrarentur, amp;nbsp;in fideinftitucrent,amp; ftatim baptifarent fi qui in morbos periculofiorcs incidc-lent. Sicq; non in Anglia tantum gentis noftræ fa-bümodisomnibuçftudiofcconfuluit, miffisad Euan-gcliutn in ilia infula prædican.dum viris doâiffimiç vnà cum D.^ugußint eorum duéiore amp;nbsp;Principe, no, ftroq; Apoftolo ; verum ctiam in peregrinis quoqj nationibus maximos fumptus fecitadfandliorcm iue uentutis noftræ educationem. Ita nimiruni optimus hiePontif. amp;nbsp;clariftimus Doiäor elaborauit vt patrix poftram aPaganifmQ ad fidem Chriftitraduceref Sf Deofauente quod voluit cffecit;proptercaq; gvatiam amp;nbsp;gloriam immortalemcum in ,cælo turn in terra eft promeritus.Ncc minora profcilo funt Cregorÿj i ;; ftu- Grcgjjr diaincadem gente ab hærelîad Catholicam religio-nem reuocanda. Nam amp;nbsp;in exteris prouinciis noftræ gentis pluriraos fuis fuipptibus educandos cyrat iti fanâiadilciplina eademq; fidequamipfiusanteceftbr Gregan^pintM maioresnpftros docuerat; amp;nbsp;plurimos idoneos virosDci Zeloaccefosac fpirituaiipoteftatç præditos,pacatè,humiliter, amp;nbsp;more prorftis ApoftolU ^:pi9patnam jrcjjaittk^yt populäres lu os ab hæretici^
I ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.............
-ocr page 180-164 AD PERSECVTORES ANGIOS deccptos ad vcritatcm informent, eofq; faccrdotalï minifteriojCatliolicæ Dei Ecclcfiæ(extra qua certiflï-mü efteos inæternû perituros) reconcilient: non au-tem vt bella fufcitent,aut feditionum femina fpargant, quod nefariiis huius libclli author non minus falfo quam impudenter aifcrit.
Quo in muncre quia multo fruÄuofiiis facerdotes quot;a'»- v^'^l'^tifuntjChriflo coruin conatibus fœliciter afpi-zlitt utor» ■■2ntc,admaioremfidci Catholicæ dilatationein,gra-'frucTits. uiufq; hui’ monftrofæ feôtæ inftar hydræ nouas quo-tidie hærefes parturicntis,detrimbntum , quàm ipfi Proteftantes initio fufpicabanturjidcirco iatncallid^ amp;c veteratoriè fanôiidîmis tum fummi Paftoris conatibus,tum etiam optiniis bonorum facerdotum oflîciis, nomina læfæ Maieftatis Si doéirinæ proditorir contra ftatumfuumobduxerunt. Solicitèq; aliorumPrin-cipum Si populorum animis impnmcre fatagunt (eo-rum faltcmqui non funt verfati in hiftoriis Ecclefiafti-cis,nec confiderant primos Salliatoris noftriApofto-los vel Petrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Paulum Cret/e Si Comttht,
deinceps primitiuæ Eeelefiç patres cùm Pagani Reges longe latcq; dominarentur,nullo alio modo ciui-tates amp;nbsp;prouincias fidei Chrifti fubiugafle, quàm quo fratres noftri ad Angham eidem fidei recuperandain fanélè pieq; contcndunt)concioncs noftras,cxhorta-tiones,prcces,facrificia,abfolutiones, recôcihationes, Rofariorum,imaginum facrarum, ipfius etiam Chrifti crucis vfum, aliaq; huiufmodijCxprclTa efle feditionis -amp;rebellionisfigna;nec aliud quicq côtinerc,quàm Mira üfn- proditioné, amp;nbsp;cotra Regina Rcgniq; ftatûmanifeftà in Ko- coniurationem. Imô verô ( q, eft incredibile diéiu) ^humanitatem om-nem exuerunt, vt popularibusfuis aliifq; etiam natio-nibus fuggerere non vereantur,fuprcmum noftrum Paftorcm,quem optimum Gubernatorem Ecclcfiæ liac turbulcnta tempeftate a Deo datum Chriftiani omncî
-ocr page 181-TRO C ATM OLI CI S RE SP ON S I O. I oiRnes fufpiciunt amp;nbsp;admirantiir, hac tantum de caiifa SemimriA diio,aliaq; cruditionis fanôlæq; difciplinæ fubfidia AnoJis inftituifle, vt Seminaria effent bello-rum J amp;nbsp;flabella lcditionum;ideoq; tain longcî ablimt a reddenda gratiarum aftione ( quam Anglia noftra Avnquamad fanarnmentem redierit, reddetvti fpe-ramus cumulate) vt amp;nbsp;ipfumPontificemPontificilq; munus ob bane in primis rationem capitali perfequa-tur odio;amp; in hoc libcllo calumniator ifte illud beneficium,certumeffe argumentum hoftiliserga Regina animi vaticinatur.
Cæterum yx pcccatis noftris; amp;nbsp;ô Angliam ter amp;nbsp;amplius miferabilem, cuius ciuilis flatus cumhærefi la flcnz tam ariflè efl vinclus amp;nbsp;conglutinatus,vt neq; Chrifti Vicariuscharitate maximaacdifciplina, neq; facerdo-tesDeiquibufcunq; vitæ ac mortis fuæ officiis, vlla fanandæ harren poffint adhibere remedia,quin mox Keipub.hoftesamp;maieflatislçfæ rei cenfeantur. Quæ flolidiffima malitia multö in Anglia noflra magis cmi-net,quara inaliatotius orbisProuincia quacunq;,licet eahærcfibus non minus quam noflra fit inquina-ta. Eft quidem Gregorii 13 .hæc gloria propria amp;nbsp;fin-gularis, qua Antcceflores fuosaliofq; cuiufuis ætatis Epifeopos longe fupcrat, quod tarn fuauiter,amp; tarn Apoftolica cum manfuetudine, innumerabiles adolef-centes in fideCatholicaChriftianifq; moribus curat cducandos,ad fuam ipforum falutem , patriarq; in qua natifunt beneficium, Catholieçq; fidei in præcipuis totius orbis prouinciis conferuationem.Infinitus pro-pemodumeft corumnumerus, in Oriente præfertim, ac Septcntrione,amp; Meridie,qui non miniis quam An-gli,fchifrna,hærefim, errorefq; varios imbiberüt; qui-bus omnibus generalis hic paftor amp;nbsp;pater, incredibilL curaacfolicitudinc itaprouidet,vteorum turn animis turn corporibus opem quacunq; poteft ratione affe-rat.lllius fapientia fit,Yt hodierna die Con^Antino^oli.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L 3
-ocr page 182-ièê Ab PÉR StCVTORES AtlGLÖS î^^fpte^E- amp;nbsp;^/‘’A^'lt;«^nlt;lt;verfentur patres quidä cx SocietitteliSV, s y Confia- aliifq; in locis vbicunq; falutis animarutn fpes aliqui tinofioh, egt; j,i Irriperio Türcicoaffulgct. Eadcmq; SotteMinMi-Græcorum er-roribus infeólas. Idctri Pontifex Seminaria ^rwwÿ^, j^tr/rfwunyrexa^dificauit. Collocauit 'm Snetiit.Lt-lieni.i, Polonid, PobemiitjTranJfituania ,S(iciefatgt;f eiufderri collegia amp;nbsp;Seminaria. Qinn Sc Scotis eadem pietate inodoq; auxiliatdscft; prçfertim vero nobiliflîniç Gft-manorum Prouinciæ a Lutherana peftc multisin locß êotifgium vaftats.Qind,quód ad OneMalem quoq; /«^/wwPafio-locietatifin ralis eins folicitüdo Ie porrexit; vbi in lapontd,fupe-iafioiiiai a„po magnls fiimptibus præclarum collegium fnndauit, Sc omnibus rebus ncceflarijs abundanter in-ftruxit. Hacc funt Gregorianæ pietatis pro Eceicfo Ciiriüi toto terrarum orbe cxcitata monumentajdunl Interimipfius Sc fanéfæÉcclefiæ hoftcsmiferrimi,vi-tam fuamconfumunttürpiter, iniutgijs Sc rixis,amp;fu-riofiscontra veritatem contentionibusj
Neqjveróvlla eftfub folenatio cuicunq; tandem [Aia nii- fc(?læaddiôùa,quæhæcadcopièamp;religiofèfa6ia,tam iwnei hcei ipiproljeac malitiofè interpretatur quàm noftraAn-Ijarettca: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n .
mil Hl funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qiiÇ cogitatiltas proditioncs,colilpiratioiiesj
quant ^n- Sc depopulationes,quas noftri dies noótefq^ pertimef-^lta iii^ar cUntjVelfaltcmpcrtimcfcerepræfe fcrunt. Germant ** quidem (verbi gratia) etfi non omnes Catholici funt, fed permulti ( du ebriofo Mdrtino alijfq; infanis feâa-fijsl.uitercredunt) ab Ecclefia Catliolicaalienatijta-hien amp;nbsp;vtile amp;nbsp;glotiofùmfuæ nation! exiftimant illud tarn eelebre Germanorum in vrbe Romana collegiu. Vt Sc noftri quondam Angli multuni in co gloriaban-tur, quod nobilcAi ibi Scbolam ab litige antean-ftos circitcr mille extrudiam babcrent,qux poftin Xe^ bodochium mutata eft, Immo (vtin hoc hæreticorum tioftrórum impictatem tamdomi quàm foris,Tui'cis Vci Pagains dctcftabiiicrcm Chriftiani cranes notent amp;ex-
-ocr page 183-PRO CATHOIICIS RESPONSIO. x6’1
exhorrcfcantquot;) cùm hoc ipfo anno Conftancinopo- „ .
!• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 A2amp;n:enr
Hmappuiitlec Patresa Chriltianiliiiui Gal-Harum Regis Legato æternis laiidibus digno comme-datijci’ potilLrhum opera a Turcico Imperatorc amp;nbsp;fe-curitatem impctraflent, amp;nbsp;commodum * habitadilo-ciiindono accepiflent; AngliæRcginæ apndTurcas procurator contrarium fuadcre vehementer conatus i„ƒe. eft,amp; ornnes ncruos contendit, vt Imperator cos tan- jUores qua quam homines feditiofos amp;nbsp;ftatui fuo perniciofos qua- J«’’“ primumexpellcrct. Itanulliinorbcpopulivcl Graci, , vel ^rmeni^-vcïSclAHonij,vé[Suet'ijvel etiâ Ttircji S)C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de optimo Pontifice formidincs co-
cipiunt,quas noftrates Angli comminifeunturitantum abeft vt fcrrOjVt carceribus,vt tormcntis,vt omni, fupplicioriiexquifitavarictate propterea in homines pios amp;nbsp;innocentes feuiant. QnalemtibiaDeo vltio-nem impenderc ncceffe eft infalix x\nglia, quam hçc fera amp;nbsp;agreftis hærefis adco dégénéré effecit, vt neq; honoris tni apudhomines,neq; falutisapud Deum,ra-tionem vllam habeas;vt kuiter contemnas malitio-fecondemnes munus hoc Pontificale,quo nullavn-quamJEtatc quicquam tibi apud cxteroshonorificcn-tius collatum eft -, vt cum qui hoc tibi donauit Chrifti vicarium non odio ho ft ili, non Vatiniano, fed prorfus diabolico perfcquaris;vt Chrifti ipfius prçdicationem inalijs nationibus impedias, vt in fide Catholica omnium temporu extirpanda hoftis fis pcrtinacior,quàm ipfi Pagani qui Mahometi nomina dcdcrunt, ncc vn-quam Chriftianis facris fuerunt inftituti.
Atq; hie ctiam hæretici noftri ignorantiam fuam se-longc maximam produnt, dum Seminar'ij vocabulum minnr«). rifuamp; fcommatis excipiunt; pcrinde aefifeipfos ab omni non folum communionc, fed ctiam cognitione orbis Chriftiani prçcidiflent, in quo vox hxc vulgar! omnium fermone iamtrita eft; præfertim verb poft piumillud Concilij Tridentini dccretum,quo
L 4
-ocr page 184-té8 AD PKRSFCVTOB.es ANGtOS
rtA huiufmodi educandis viris Ecclefiafticis crigends ftatuitur. Ncq; minùs fc ridiculos præbent,cùni tanquam faceti fannioncs in hoe Libello de Bull^ no-jninecauillantur,5«Ä4/g Pontificias cumijs conférât bullis,quæ repente in pluuialibus aqiiis enafcunturSt cuanefcunt.Ab huiufmodi nimirum Reucrendistheo-logis hoe nouo Euangclio digniiïïmis, EcclefiaCliri-fti iam oppugnatur. Vcrùni de ƒ £ s Semi-nArijs, mittedifq; in Anglia Sacerdotibiis, nó eftqiièd hoe loco pluraadijciam. Qmcunq; cnimfunteiiisvo-cationis amp;c ordinis,ætatem habent vt profeipfi refpó-r r . , dcant.Eftqj hoe inilla quam ædiderunt pertraâatum, cui libro aduerfarij nü-
quot; quam honefte amp;nbsp;probabilitcr fur.t ref-ponliiri. Q^re de his fatisjnuncquas fcquuntur expediamus.
-ocr page 185-C A P V Ti VII. ■i—
Bijcit autcm aducrfarius quic-quidaPontifice fuis illis Bullis, Excominunicationib’, Semina-rijs inftituendisjaliifq; id genus fpiritualibus ofiicijs geftum eft, contemni facile ac negligi po-tuiffe : atq; ita fecifle Reginani Angliaî,quæ omnes Pontificis contra ipfamconatus afpernataeft,quamdiu Ca-thedràfua quietuni fecontinuit.Sedcùmiracuiidiain- pa. $7. ccnfusCathedramreliquit,amp; contra D.Perndrdi confilium Eugenie datum (vt Libclli author prædicat)pro verbeßermm arripuit; cuniq; contra fcripturas facras gladiumftrinxit,quern invaginam reconderc Petro Chriftusprçccpit,armifq; fuis Hyberniâinuafit; aliud certc a Regina cxpeâandum non erat (inquit ifte vir bonus) quàmvt illatam fibi vim vi fimiliterrcpellc..t rcCjSc periculum tam manifeftum bello propulfaret. ,
-ocr page 186-lyo AD P E It S E C V T o R E S ANOLOS
Qi^d nobis fanè mirum non vidctur, quandoqui-dem l’piritualem cxcómunicationisvirgam,omneiq; Ecclciïafticas Cenfiiras iam ante contempferac, quæ fummi Saccrdocis Ecclefixq; propiia funt arma,amp; vt B. fcribit Auguftinus,grauiora certè magifq!
cmirn ad- abjumerefttur,ßß;rif ßubijcercntur. eftq; hoc fuppli-«frf./cj.g,, ciumadco formidabile,vtetiam cùminiuftè alicuiin-frophtt. li. ferturjtninimd fit ncgligendum. Quainobrcmcùmhas pænasfpcrnerct, quidmirumfibcllicam impreffione Pontificis aut alcerhis cuiufeunq; non multiim verere-tur?
iuflitia Atquf hoc tarnen terrarum orbis iure adiTiirctur,amp;! intamka. cft certc obftupcndiim, quo modo exiguum illud Romani Pontificis in Hybernia fupplementum tot facer-dotcsinnoçcntiffimos aliofq; Catholicos ad mortem damnarc potuit,qui necHyberniam viderût aliquaii-do,neq; rerum Hybernicarum,ncq; Pontificij vel iu
ris, vcl voluntatis, in Anglia aut Hybernia fuctut con-. feij. Producite enim fi poteftis vel vnum aliquod ver-«ifta Ro- bulum,vcl literam, vcl idoneum teftem, quo probetis noyirttcxiftis omnibus quosproximis his annis trucidaftis, cttußi iuß^ vnumfiuc ex Societate, fitie ex Seminar iß, fiue omnino dMi^nur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquem, iftarum return vel authorcm,vcl
feiantur in iAn^lia.
fuaforcm, veldcniq; participcm fuifle. Siccnim ali-quam fortalfis defenfionis vmbram habeatis vcftræ tuflict^Brittinnictt prætcxendam.Vcl illud(fi libct)pro-bate. Summum Pontificem fuadchoc negotioconli-lia,qu3ecunq; tandem fucrint,cum illorum vel vno ali-quo communicafle , amp;nbsp;wßitium veftram Britinmcnnt perfedtam efle amp;nbsp;numeris omnibus abfoliitam confi-tebimur. Quid enim fi Pim . Niculaum Mortonunt D. Morto- excommunicationc aâurum, fedccim ab hinc annis in Angliam mifit;nunquid ex eo cfficitur Sacerdo-tes omnes aut lefuttM qui fedecim annis póft in Anglia inueniuntur proditores patrix elfe cenfendos? Si SMile-
-ocr page 187-PRO CATHOL I C i s RESPONSIÖ. 17!
Siinderiis vel priuatozclomotus, vel caufa,fua opinio- saderm nejiuftifTimafrctuSjVeletiamafiimmo Pontificemif-fus,bellis Hybernicis contra Proteftantcs pro fidei de-fenfione intcrftiit,aü vos propterca legibus vcttris,aiit iurevllo diuiiio humanouc plurimos morti addicere poteftis, qüi nee virum ilium nee aélionem vel a limine vnquamfalutauerint? Fieri quidem poteft vt Póti-ficinon iniuria fuccenfeatis; neq;deerünt fortafl'e leges quibusvtrunq; Doftoré afficiatis fupplicio, quorum neuter Vel ex Societate vel ex alrerutro Seminarta fticrat.Verùm banc ob caufam Sacerdotes omhes atq;
Catholicos tarn clomi quam foris,læfæ Maieflatis ar-guerc, nimiseft a ratiotie alienum. Vnius ante ob cul-pam altcrunj crudcliter trucidarejturpiflimaeft ini-quitas amp;nbsp;iniuftitia non ferenda.
Qimd verb adfummi Pontificis in Hybcrnia cau-famactinetjcam nos quidem ncqjvolumus neq; de- bernieumi bemus vcl comprobare vcl improbarc : quippe qui nec propter prudentiam rcrumq; vfumdigni fumus quibufeum fua illc confilia communicct,ncc tampræ-clarèdehobis ipHsexiftimamus vtcius confilia amp;in-tentiones vclitnus pcrfcrutari.Illud certèconftat,tc-‘ nuesillascopiolasad Hybcrnia miffas, vclpotius fuo ipforum pcriculo illuc contendere permi{fas,Catho-licorumgrauiffimcafflitâorumjacPrincipum quorun-damvirorum importunis prccibusin casoras perue-niffe;quorum continuisquerelis,amp; miferiis notüTt-misjvariifqjtum animxtum corporis anguftiis plane intolerandis admiferationetti fortaffccommotusPo-fJfex, illud conceffit in caufa rcligiönis ( caufa iudicio fuo longe æquüfima) aduerfuseamquamafuo Ante-cefforc legitime meritoq; Regni iure priuatam effc tenfuit, amp;c cum qua huHum aliquando fædus inierat, quad amp;nbsp;alij Principes, amp;nbsp;ipfa Regina po tiffimum, fi-tiitimisfæpenumcro faciunt (quibufeum tame'n ami-Cidxvinculis amp;nbsp;pacis fxderibus arétilfimè fuut con-
-ocr page 188-, 1 y i ADPERSECVTORESANGLO9
iiinéli) in caufis multo leuioribus; cùm nimiruinve^ populi calamitas, vel lucri fperati probabilitas, vel fin Regniq; lui priuatacommoditascos adbellunifoué' dum incitauerit.
Et mirari fane quis poflct homines iftos tanto fto-macho in fummum Saccrdotem 8c Ecclefiæ Chrifli paftorcm pcrbacchantes,eóquód confcnferit arniis nulla fortalEsei rationefub-ieétam, atccrtè nulla rationefuperiorem; cùm feâa' rum fuarum miniftriamp; magiftri apud Belgas amp;nbsp;Sco-tos aliofq; populos,non modo fubditis confulantvt aducrfus legitimosfuosReges facrifq; ceremoniisin-vnéios bellum gerant, fed ipfi etiam perleomniaco-tra cos hollilia moliûtur,immo in Scotia contra Pi'in-cipem eiufdcm cum ipfis religionis amp;nbsp;fidei.
stoilj! Mi Qiiis enim ignorât Scotorum Miniftros præci-nj/in reieZ-pnos fuifle operarios amp;nbsp;architcétosilliusoccultæ co-li-mum C4-fpirationis, 8c pôft apertærcbellionis quæ nuper in /IM. Scotia erupit contra ipfum nobililTimum Regem amp;nbsp;vniuerfumpatriæ ftatum. Annohin ciuitate Sterling!, , Miniftriprimùm confilio fuoaffuerunt,amp;inaciepo-ftcacontraRegiam tliaieftatcm ftercruntcum Comi-tibus^»^«/?*« amp;nbsp;aliifq; ciufdem faélionis bellibus? An non omncs eoriim perniciofiilimasad-Uerfus patriam Regifq; ipfius caput,coniurationes,C«-mes GourMW palam confclTuseftjpaulôpriùsquàmc-iufdemfcelerispænas morte fualucrct? An non ctKi GutllMdiM in vrbe S. Ioannis, Miniftcr; 8c /Zrr^roZZ^r^Zfiffubdiaconus Glafcuenfis, larobm CArmtf thel miniftcr Haddingtoniç,^«lt;Zrfrfr H aim Rçéior Ec-cleïiæ Rcnfroenfis, J^ndrcM Melmnw thcologiæ in Af cadcmiaS. Andreæprofcflbr, alijq; miniftri primarij propter huius infandæ perducllioniscommunioncm in Angliam confugeriiVit, vbi laute accept! in funimg otio amp;nbsp;fecuritate viuunt?
Atq; ex co tempore cùm in publicis Rcgni Comf tijs
-ocr page 189-P K o CATHOLICIS KESPONSiO.
rijs nupCr habitis, præfcnte Rege, ac tribus Regni or-
dinibus leges fancirentur, quibus tumultuofa Mini- burgi igt;,’ ftrorum authoricas coercebatur, miniftriq; ipfî fui Maij. an-qtiifq; Epifcopi iuriillitâionifubiicicbantur (id quod ‘'°' amp;nbsp;Dei verbo maxime conilcliit, Sc non modo in Anglia ab ipforum fratribus Seâariis vfu rcceptum eft, ven'im etiam toto terrarum orbe,b vnicam illam exlc-gem atq; feditiofam Gcncuam excipias) huiufmodi intderali-legcs cum omnium confenfu probarentur,atq; in foro lit miniftro-publico Edinburgt,c[u^ eft Primaria Regni ciuitas,a fe-tiali Regio promulgarentur, an nonimpudentilf.mi duo ciuitatis illius miniftri E^bertm Pontm amp;nbsp;GuAltertia iicanquellw à lacobo Lau-finio præcipuo Ciuitatis con-cionatore (vt paulo poft res ip fa docuit) ad flammam feditionis accendendam irritati, authoritati Regiæ publice reftiterunt. Si multa contra euhi proteftati funt,eamq; proteftationem in monumenta publica a Geordie ciuitatis notario referri volucruntPTrcfq; ifti ininiftri an non poft funeftum hoc exemplum incredi-dibilisarrogantiæ contra Regem ipfum in illuftriflî-matotius Scotiæ ciuitatc æditum,mox in Angliam fentinam omnium proditorum amp;nbsp;facrilegorum profu-gienteSjillic a fui fimilibus perhumaniter funt accept!, vtrurfus nouas in patria feditionis tsedas aeccndcret?
Rurfus in prioribus Regni Comitiis quæ antean-nos circitcr duos habita funt,an non Miniftri fumma cum impudentia perinfolenter efflagitarunt ( fpc ma- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
gnaalicuiusrebellionis mox fcquuturæ inflati)vtinfint' Parlamentum ipfi admitterentur tanquamEpifeopis/’n«! ejijfi-. parcs vel etiam fuperiores ? quos qüidem Epifeopos quot;/’’*• diuinalegc affirmant Miniftris nequaquampræftarc? Anno hic vnus eft ex articulis illis prqptcrquosiplb-rû ^rchiefiifiofiw S..Andrea ita ftudiofe Miniftros eos frangcrc Si domare laborat ? qui amp;nbsp;in Angliam pere-grinatus eftjVt eius Ecclcfiæ Seéfarios de hac quæftio-nc confulerct ? An non al|er illorum articulas eft, ma-
-ocr page 190-174 AD PERSECVTGRES ANGtOS PuC^tin nifeftam effe hærefim,fi quis Rex aut Princeps fefe scoiiem p»t Ecclcß,t in fuo Rcgno appellct J poffcq; Regcin » Mimßrfrü. fuis Miniftris cxcommunicari,imô amp;RRegali folio dciici ? An non Archiepifeopum illi fuum Glafciien-
icm, Rebertum Montgumerwrn a Rege clcólum exconif municarunt ; totumq; biennium aut eô ampliùspt? vim a Sede fua excluferunt, donee nouilTimis his co-mitiisjparlamcntiauthoritatcabfolutuseftjfuæq; diquot; gnitati refticutus?
Milita qiiidcm vos contra Pontificem Rom- pr*-mnm licet principemq; veftra ctiam confclïione Chfi-fliani orbis Epifeopum vociferamini,quôd fuumills confenfum præbuerit,vt vel ReligioniSjvel alia quauis iuftidîma (vt illi videbatur) caufa,quicquam aduerfuS kgitimum Principem viatq; armis gercretur. Sedil-lud velim expendatis,vcftri Miniftri quid effent molir turi,fi parem cum Pótifice authoritatem potentiamq; haberent, fimilemq; aduerfus contrariæ religionis principes iufticiæexequeôdifpccicm poffent obten-dercjCÙm in certiffima rcbellione,atq; in paufahoini-num fceleftiffmorum ita fe gerant sduerfiis Rcgein fuum legitimum ,eiufdem cum ipfis patriæ, fanguinis, cducationis, 8c rcligionis;quosillcnulla vnquam inr iurialæfitj fed maximis beneficiis (fiquis effet in eis humanitatis fcnfus)ad omnem fidelitatem fibi prif-! ßandam aréhiffimè deuinxit.
Quid verö?num Anglia vt nupcrScotis rcbellibus, etiam in Bclgio amp;nbsp;Gallia fubditis aduerfus legiti-fi/ÂretfZZi-iTios Principes nullam opem tulit?nullum adiumen-tum fubminiftrauit? An non infefta Anglorûfigna iigt; vctcrum amicorura amp;nbsp;fæderatorum minibus defixa funt?An noneorumvrbcs hoftilitcr occuparuijt? An non fcditiofosin omnibus circuiTicircaprouincjis,amp; pecuniis, amp;nbsp;arm(s,amp; comeatu, amp;nbsp;militaribus copii? iuuanint? Annon variis in Parlamcntis,maximeyerg duobus, quorum ajtcrum quinto huius Rcginæ anno,
lin ojgt;em fuhmini-firat.
PRO CATHOtICIS RE6PONSIO. 17$ »Itcrumi^ coaólumcft, quæetiam publice imprcfla ^„„0^ permanus omnium peruagantur,palam teftati fiint 1563. amp;nbsp;ordincs Regnijfc duo maximafubfidia pccuniaria id- is?*-circofuifle largitos, vtcompcnfarent aliqua ex parte inafiimahilesfumptwÇüc enim loquuntur) quos Regina nbsp;nbsp;30. amp;
copiófè elFuderat ad Rebelles Gallos amp;nbsp;Scotos (quos anno. 13. illic vocantfratresfuos chariflimos) contra legitimos Principes Regem Galliæ amp;nbsp;Reginam Scotiç corro-borandos? An non inter iftos Machiauelli difcipulos axioma eft vfuiamtritum, finitimorumRegionu beb lisac tumultibus fuaVn quictem paccmq; efle conti-Jiuandam.’Hoc ci'im ipfi,alijq; tam crebro faciant, amp;nbsp;a inultis no admodum improbetur, modo faciat ad Rei-pub.ftatumvel conferuandum velpropagadumjadeo-ne criminofum crit Pontifici Romano, fi hoc i 1 Ie femel tcntaueritpropterveramChriftireligionc,quod fæciilaresPrincipes, amp;ipiî inprimis Anglicontincn-tcr admittunt ob reculas ponderis infinite minoris? Et quidem fi quid noftra in hoc negotio conieftura valeat,eó fortalfc Pontifex faciliùs indudus eft vt Hy-bernisauxilium ferret, quodpeructuftum Apoftolica Sedesineam infulam ius fibivcndicet,idq;longean-tequam palt;fta ea inter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8c Fentificem Inno- viie
unttum confetäafunt. Quos titulos quocunq; modopa. 141. acquifitos, Principes ternerè dimittere non folent. Quanquam de hoc Pontifice (cui Chriftus vitam per- Oregon . diuturnam largiatur) illud certo affirmarc polTumus, cum fic affcâum cffe,vt vtramqj infulam Catholicam videremalit.quam vniuerfiorbis impcriopotiri. Tam immane eft illius erga nationem noftram odium, tam grauis amp;nbsp;interminata malitia.
Ktverho illi non ƒ^’rro vtendumeft ( inquit Libclli D.BmMri author)vt J.Ser«4rlt;Z»M»(it monet.Rcótc.Saéli igi-_pntwfi4^ tiir Bernardi arbitrio rem comittamusjSc quo faciliùs tum quçftionis veritas,tum etiâ feriptoris huius fraus pcrfpiciatur,intcgramD.Bernardi fententiamdeferi-
-ocr page 192-‘i’J6 ad persecvtorés anGlos
bemus, additis ctiam feripturis quibus ille veritatera Bernard, hanc confirmât. Propter hoc (inquit D. Bernardus) ad Eu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it^redereeos,fed verbo non ferro, quid tu-dentto vfirf^re
gen. h. 4. gUdium tentai, quem iufeui es ponere tn vaginam? quem ti-ntcnquf tuumne^at,nonfeatismihivideturattendereverbunt domina dicenta Conuerte ^ladium tuuminva^nam, Ttetts ergo ipfe, tuo forfetan nutu, etfe non tua manu euaginan-dui, .^lioqui fenudo modo ad te pertineret ts^dicentdiit lt;~^pofloliiEcceduogladq hic, non refeondifeetdominas £i»emad- efefednimis efi.rterf^ ergo Ecclcßa, nbsp;nbsp;nbsp;ffiritualisfeilicet^i-
modtim dius (y materialis. Sed u quidem pro Ecclefea, ille verb ab Ec-diw'a/fpê nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exercenduaiille Sacerdotis,is militis manu,fed fané ad nu-
neat.
tifice ferti- FttmSacerdotù, CP tufeumImperatorts.}:dz£d.cïy‘t).^Ci:’üX-dus, co ipfo quem citât Aduerfarius loco.
Qnarelicet plerunq; non dcceat Sacerdotes, qui pacis authorcs populis Principibufq; eiTe dcbent,Bella gcicre ; vel fuas faltcm manus fanguinc commacu-larcjncq; fincgrauiffimacaufaad coniprimendosreos armis militaribus vti : ex bis ramen pcrfpicuiini eft,amp; ad cornm defcnfionem bellapofle'fufcipi, amp;nbsp;ad eorum conhliumSc fuafionein prorfus eiTe fufci-pienda.
Corf^raîîi
Illudetiam addiinUs,quamuis Dominus iliadcf/'lt;-dto tnvttffinam recondend» metaphofa, Apoftólos iuoS docuerit manfuetudinem Euangelicam ; formainq; aceótü fuc- tegendi mukóleniorem illis præfcripfit quàni cejjmbifi qua Ethnici alijq; Principes fuos fubditos coercent} mtmmè iip- non tamcn omni corporali cafligatione Ecclefiæluæ ' '''' prorfusinterdixit. ld quod ipfius exemple do-ccmur,qui pofthanc inrerdiélioncm, non vcrbo tan-tùmcorripuit,vcrùmetiâ corporali morte ac 'Aft. f, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mulâauit. Qiiod vt illc miraciiloreélefaccr
repotuitjiion obftante Domini præcepto degladiQ rcponcndo in vagi nam : fie idem, non prohibet D. Fern litceeffires quin illud ipfum ordinaria iiiftiria p^tC; runt cfnccrc.Hoc autcin nos exemple? co libentiiisytij
-ocr page 193-n.0 CATHOLICIS RESPONSIO. I77
tnurquödadeandcm rem probâdama D. quocj} Bernardo vfurpetur,eùm ait, Sutltcnm Petri tenet, poteß vno itln extinguere ,ytnantiimi,vno Stmonem Magttm. A c præcc-dentc cpiftola Eugcnium alloquens a-iZycyPelhoc enim cunßitittKt es fiper Gentes i{e^nit,vt euellin cleßru^ (Xdißipes CT'plantes.quidcm in re,vt in alijs etiam laudatiflimis iufticiæ operibus cxequcndis, Pontifex non minus quam alij Principes, importune quædam moliripotcft, nee habere femper omnia ptofpere ad fuam voluntatem fluentia, etiam cum caufam habet Machab.
Ecr.epift.
13S.
s^quiiTimam : vti in Machabeorum libris videmusbo- *• nosDei Opt. Max. facerdotes contra impiasamp; pro-phanas Gentes depugnafle infxliciter. Tarnen illud vniuerfe aflcrcre, quod vir iftc contendit, nuUo modo li- lufti.Brlt. cere Pontifici ad iufticiam aut religioncm tuendam P»-38j armacapere ; falfum eft, amp;nbsp;hxreticum eft, amp;nbsp;a nc-nainc aflirmari poteft qui fanæ fit mentis amp;nbsp;cerebri.
Mcoquidemiudicio,fiProtcftantibusnoftrisPon-tZfra ratia tifieem de commotione Hybernicaauxilijfq; fubmi- P/miificios niftratisaceufandi animuscft,idq;feriô meditantur; quot;* ^y^^r-hæc illis ratio efl: ineunda, non vt impie amp;nbsp;Anabapti-fiicè affirmet (quemadmodum ifte imperitiffimus Li-belli author) omnino nefas effe Potifici Romano bellum gercre; hoc enimluculentumeftmendacium,in quo habebunt non folùmomncs invniucrfo mundo Catholicos,fed etiam plerofq; fuos ffatres harrcticos,
Iimoipfos Anglicanos fibi aduerfantes ; quin in eo po-tiiis confiftant, vt ofiendantPontif. caulam non fuific reélam, Tclcginaln iniurià fuifie excommunicatam, fal-fameffe Pij ßKinti fententiam quideclarauit eam effe hærcticam, ideoq; fubieôtosaiuramento fuo amp;obc-
1 dientia folutos. Sed hæe nobis particularia capita per-traélarcfas non cft; illud tantum probate voluimus, certas effe caufas propter quas Pontifex poflit excom-
Itnunicarc,amp; effe certas caufas propter quas idem pof-fitdeclararc Reges de iure Regio cceidifle -, caufas
M
-ocr page 194-178 AD PERSECVTOKES ANGLOS
item varias occurrere, propter quas Religioncm pfO* pugnaturus arma pofTitmouere, amp;c hoflibus ciusb«!' lumindiccre.
Et cft quidem vcrifimilc, noftros Proteftantes nu-hnegaturos, nifiipforum tanturnmodo Turc^tn^“ particularisageretur. Neq;cnimeosægrètulif-fe arbitrer, quôd Pin^,^, idem'illequi Reginamcxto-miinicabat, potentilEmi contra Turcam federisPd*]' ceps amp;nbsp;author fueritjineaq; clarilîîma viôioria nauah, amp;nbsp;h'gnafua habucrit explicata, Sc fortiffimos prsfc' c, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clos vnàcumreliquis belli molemfuftinentcs.Qiiii^
Stous an-
no. 1571. viCtonamipli Angli (vtin corumcommunibusanna-amp; Hol- libus reperio) publicis lætitiç lîgnis, incenfis pyris,in-bnf.pa. fliiuSlis conuiuijs, folenni etiam concione adCru-cem Paulinam habita, tanquam falutarcm Reipiib. Chriltianæ fibipergratam,vclferiô vel Emulate cc-, lebrabant. Et tarnen non minore cum fijTiilitudinc 'ic-
Il poterat aliquis Turcarum rcligionis Miniflcr bas cafdcm feripturas citafle contra Pontificcm,quàin nunc Protefiantes ijfdcm adeum cxarmandumvtun-t ur.Etenim fi licet Pontifici vires a Deo fibi concelfas
eontra Turcas ab cius iurifdiôlione prorfus alicnos impcndere,multô magis eas conferre poterit ad cafti-gandos rebelles Ecclefiæ filios,quos ipfius iurifdiôho propriè comprchendit;primôratione animarum,tum quoq; ratione temporalium bonorum,quatenushac animarum faluti promouendæ inferuiunt.
Atq; hæc quidem omnia fummo Pontificiverifli-me coniicniunt, Ci nihil in co confideremus præter fa-cerdotalcm amp;nbsp;Apoftolicam funélionem, quemad-Numer- modum exemple Pkinees msnifeftum eft; cuiuslaccr-ca.xs. dotium ineoeftfundatum amp;nbsp;confecratum,quodzelo plenus,hominis impij Dcoq;inimici fanguine inanus ipfe fuas cruentauit. Quod fi quis præterca illudobfcr-«are voluerit, omnibus fere fçculis fummos popiili Dei lâcerdotesj temporales etiam Principes cxtitilîe, iudi-
-ocr page 195-PRO CATHÓLICIS RESPONSIO. ï 79 lùdiccfq; non in fpiritiialibus modô,verùm ctiamin Ciuilibus negotijs; nihil liipcrerit dubitationis, quin optima rationc cam potctiam fuam ad iuRicix defen-fionem potcrintaccommodare.
Sacerdotiiim Tcftamcnti noui clarilïîmc præfigni-ficauit ille alttßimt Dei SAcerdos Melthifidech, c^ui iimul Hebt.7. * fuit Rex amp;nbsp;facerdos. llludq; erat jn naturæ Icgc recc- Mctchile-ptum,vt principalium familiarnmpriinogcnitidjdcm . Reges effent amp;nbsp;facçrdotes fummijqucmadmodum B. Hieronimus teftatur. Hoc modo confiât Noe, Abra-^,o. He-ham, Ifaac, amp;nbsp;Iacob, populiim Dei fuafq; familias in Ivraie». temporalibusatq; etiam in fpiritualibus rtbiis guber-.. rt- T- • I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• -ri-
tialle. htinjege veten M»yjcs ipletum ciuilis lurildi-ôionis,tum facerdotalisminiflerij,principati!m tene-per Pnnei. bat.Hf/z quoq; facerdos annosqnadraginta vtroq; tetnf^ ficioperfunéiuseft. Deniq; Machabæiilli,/fez/^ Itna-thiu,Simeon amp;nbsp;alij,non modofuerunt intemplo Pon- j’,, tificesmaximi,verùnj etiam inciuitatc æquiffimi iii-«ùiclt; amp;nbsp;dices, amp;nbsp;in bellis qnoq: fortiîlîmi duces. Adeundem^“quot;’'’'’quot;*’ fané modum Ecclefiæ Chrifti Pontifices, fiiprerpi in , terra paftores njoftri , diuina quidem prouidentia, nh.ne'^. primoruraq; Regum ac Impcratorum Chrifliano-turn donatione, ac popiili deinceps fidelis Princi-pumq; zelo ac pietate , temporales fuas ditiones amp;nbsp;patrimonfaiuftiliraè poflident, ideoq; Principes fontpb.jj inprimislegitimi, Si iuxtacamquam habent aut’iori-tatem,pro fe proq; iliis bella gerere po(funt,quando-cunqjipfiscxpedirevidebitur.
Etquam iis EcclefiçDei Sedifq; Apoflolicæ ho- Petifiâtiu-fies aduerfiis hanc Pontificis potcflatem cótinuó bac- n/Ac7io te-chantur ('nuemadmodum reuera hoftes fiant capitales
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\*1 ïWOcWW 1(1**
omnislpivitualis atq; etiam fçcularisPnncinatusj ludraméccrtiHimumefl, neminemeffe in orbeChri-ftiano fine Regem,fuc alium quemeunq;, qui aut primo ftatum fuum meliore iure acquifiuit, autineolô-giore annorum præfcriptionc fundatus eft,aut qui tam
M 2
-ocr page 196-ï8o AD PERSECVTORES ANGLOS diu amp;nbsp;ta manifeftè cius quafi tutelam a Deo fufceptain pofTit oftcnderc in tarn vaiijs regnorü aliorüm miita-tionibiis;autdcniq;qui pluracôJtantiæ ac perpetuita-tis probabilia figna poterit comonftrare. de tcinpora-li Pontificis ftatu loquimur. Nam quoad fpiritualein t poteftatem,cam ad extremum vfq; iudicij diem,
Aug. dc ttcK(vt B. Auguftini verbis yurYfi-ußra. cimimlaMriti-vtifita. hus duraturamnondubitamus.
credendi. Atq; vt Humanaiftatemporalium returnfubfidia, vtiliflîma plcrunq; funt; amp;ad Ecclefiæ tranquillani
1 Tim $. gubernationem, duplicemq; ilium honorem fanäis animarum noftrarum Paftoribus debitum valde ne-ceflaria; ita liberalis talium bonorum a Chriftianis Aä. 4. Principibus populifq; falt;äa donatio,Zar»4^^,alio-rumqjfimilium exemplo mirificecommendatur:qiit pictatiscaufa res fuas vendiderunt, pretioq; adApo-ftolorumpedesdepofitOjCasEcclefiæDei confecra-runt. At verb profanos homines quiEcclefiæChrifti iflos honores amp;nbsp;Fortunas inuident, eafq; mallcnt cliri-perc amp;nbsp;prædari, conterrcat horribile exemplum Ana-niæ amp;nbsp;Saphir;: qui ad vnum diui Petri vcrbulum,re-pentina morte ob fimile facrilegium concidcrunt.Ete-nim fi illi exeommunicationem funt promeriti (cxco-municatos enim fuifle D. Auguftinus cenfet) fiinulq; epP Pat- grauem etiam in corpore vltionc fenferunt, qwd menia. li. eorum quæ Deo amp;nbsp;Ecclefiæ, verbo promiferant tan-3.ca.j. tiim,nondum autem faöoamp;reipfacontulcrant,partem aliquam fibi referuarunt, futuram aliquando rc-rum inopiam paulo fortafle fagaciiis tum demum prx-Dieditantes : quanto illi grauiore excommunicationc amp;nbsp;morte etiam fempiterna funt digni, qui Ecclcfiaru omnium matrem ac magiftram fuo patrimonio amp;nbsp;hæ-reditarijs bonis fpoliare moliunturjabeaq; facrilcgis manib’ eripere volunt, non partem aliquam eorü qu J jpfidederunt qulnunquam vel pagum vniimci funt Jargitijfedomnia quæcunq} religionis gratia, multis anno-
-ocr page 197-TRO CATHOIICIS RESPONSIO. l8l
annorum ccntenarijs,optimi Reges amp;nbsp;Impcratorcs Chriftianijfummacum alacritatc ad honorem Chrifti
Principis Apoftolorum Petri, ab ipfo nafcentis Ec-cîefiæ exordio donaucrunt. Qimd patri monium, Apo-ftolicoram præfulum fingiilariprudentia ac charitatc diftributum, in maiorcm cedit Ecclefiæ Dei, paupe-rumq; eius vtilitatem, in ampliorem Chrifti gloriam, totiusdcniq; orbis Chriftiani vbcriusemohimentum, quam cuiufq fçcularis principis in vniuerfo mundo: (quod tarnen fine vlliusiniuria, atq; adfoliusDci honorem a me diétum fit)quanquam Hint Reges pleriq;, quorum immenfasfacultates, Pontifices quicunq; ha-bitifunt opulentiflîmi, nulla ex parte æquarunt. Atq; hocmihiomnes æquosrcrum æftimatorcs ncceftario concclTuros fcio, qui vel vnius Gregorij i ? fantäilfimi Pontificis opera varijs in locis immortalitatc digna iecum perpenderint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ‘tfwUtn
Quade realiquid erat hoc loco diccndum,cóquód ciemang. ciimalij quidam Protcftantcs, tumnofter iftc aduer-,/«- eornp. firius inprimis, Apoftolicam federn no vereatur ream Ealeji^ faccrc furti ncfcio cuius amp;nbsp;peculatus, in comparando-^'’*’*’^“' temporalem hunc ftatum,qucm tot ætacum curriculo Gregs.1. admaximam Dei gloria polfidct. Qui fi ingenue age-rent(qucraadmodum ab * alijs quibufda facium vide-nius) illudpotius RomanisPontificibusvitioverterc yo.^li. i. dcbebant,quód hærcditatcm maiorum fuorum,bona epi-ys-;/'• ex parte iam diu negligentiafua amififlcnt;cum ccr-tunifitfupra annos mille, anteætatem Gregorij Ma-^h' gnipræter quot;Romam amp;nbsp;ciuitatis Romanæ ditionem, ^.epi. lo. magnumfuiftepatrimonium Sedis Apoftolicæini» Si- si. cilia,magnum inc Africa, varios habuifte cenfus amp;nbsp;V«’® fundosinSardinia,in«Dalmatia, infGallia,inalijs nbsp;nbsp;amp;nbsp;piû
tum intra Italiam,tum ctiam extra Italiamprouincijs, lû diaco-vndc ingens pecuniæ numerus annuatim conficieba-nû in vita tur.quæ iam omniaPontificum vcl facilitate vellcnti-tudinc ad alios dominos tranfierunt. Et tarnen calum-
-ocr page 198-t81 AD I’ERSECVTORÈS ANGLOS niatoriftc vel ignorantia duólusjvel malitia occæca-
amp; tuSjfiibindeperllriiigitiniiiriasquas fimulat Principi' i^mrdnita. Chriftiaiiis Pontificis Römani z»7/wf»yi er««/«'' pa 44 'jrannide Çvt airjin hoe geilere faélas) interdum lm-peratorir Maieftati, maximifq; Chriitiani orbis Rf-gibus ,fcditiofè adriioduin ac veteratoriè fuggcric,v£ potentiam eius circuncidant;aliqiiandoeofdcmPrin' cipes ex fuö ipfius animo Epicurço Dcutn diuinaqi ömnii fecuiè eontemnente dijudicans, nefariè lau-dat, periride ac ß Pontificis authoritatem ad tempuSj pubbcæ ciiiufdam vfilicatts gratia tolerafene, vÇq;t3' men eó nihil vtfuis ipforum ratlonibus incommodet; Pa. 4?. qui alias (vt ille vir bonus fomniat) Pótificiascxconi-inunicaiionesjccnfurasjcanones atq; præcepta, niliilo pluris faciuntquàmPrincipes ipfi Proteftantes,qiiiin ibis ditionibusomnes Pontifici no modo temporales conimoditates, verum ctiam Tpiritualcs prærogaib Has eripuerunt.
be !vriCi!i- CuiusPontificiæ poteftatis vel repreflat,velcir-{lione Pùi- cumfcriptæjVtlprorfuscontcmptæ, quædamrecenfct exempla a varijs Catholicis Regibus amp;nbsp;Rebus publi-ydita; vt Angli in hac turpilhma defeâione Si ex-re^kuildi- communicationis Eccleßafticscontemptione,nihil »inula, nouum aut infolens admifllTc videaHtur.quamcxcom-manicationem Athensiftc fo'los hominesignaroscu-rare ait, virosautem prudentes ac Principes nullata-lium reruin rcligione tencri, quin cas amp;nbsp;armis,amp; legibus, amp;nbsp;ediélis,cùm libet ßhe omni fcrupulo fortiffimc . .. .. réfutent. Quod vt probet,cohimcmorat perinepteamp; Tultlt.Bll. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-.r nbsp;nbsp;nbsp;« 1- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II- n ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!
pa 44 propolito alieniuiqie aliquot Galliæ Reges, qui pragmatici} fui} feilt} Cquot; fanEltonibw rnulta fuminorutH Pontificum priuilegia, multacmolumenta,multaqu^ igt;r Jtendebant iura reftrinxerunt. Commémorât ctiani AnglirRegesjqui Pontificis authoritatem valdere-preflTerunt generepaiia. quaßueptculaiMi finebonerumdi-ibt;pi.4i reptig diçi'tur,quèdeamvtm habet vtre^bèßcappellaripoßit: bßban
-ocr page 199-PRO CATHOLICIS R E S P O N S I O? I 8^ batkm auttm ntmme. Praemunire Jicitur. Cutm vit in retenti exempla Cardinults Thorns ^olßei liquidb eluccfctt. Et Caralm (in(]u\t) lt;]uintM Imperator nobiii(Timus,nihiU'^'-P’-4lt;î Pôtificias Bullas Si cxccrationcs foriTiidauit,œwfXfr-MM ct'ßgna.ßui conuextt pomum, emm^jfoJjA nbsp;nbsp;vaUo ßpi-
dmpuit in extrema ; Potificem dent^ ipßumßectt cApti-Mitn, Cf »tAximAm ei pecunia redemptionem impoßit. Filius quoej; Caroli rex Philippus nihili fccit Pontifi-ciam authoritatcm,ciim mißa in Italiafines exercitu,lt;juent iltix ^Ibanenfis co departabat, depopulatis agris, deßarmatis bartis Cf pamarijs, exufiis circa vrbem amenis Cf delicatis lt;edificifs,VAfiitAtemquAndAm rebus omnibus ajßerret. Quin etiam Henricus n. Ansliæ rex Pontifici Roinano in cantrouerßa quadam aluminea conftatttcr reftitit. H-‘*-47-liufq; neptis Maria Regina, quanquam Romana: erat quot;nbsp;religion! valde addi(äa,cum tarnen mtelligeretPantificem Kamanum in conßobrinum ßuum Peginaldum Pelum Cardina-lempaiilb inßenfiorcm eße,obeamß^ caußam Ad mmuendam Fall AuthoritAtcm Petbum quendam fiatrem obfiruantem in Cardinalium collegium coaptaßet,purpurcumßjgalerumAC caters nsua dignitatis infignia Rama dimißerat vt ad Petbum tranßortarentuf, Regina de hoc apparatu fa^la ccrtior, tranß-mißt Caletum qui mandarent Romano nuncio neinRegni fines accederet, ne^ K^i^n^iam verßss e Caleto maueret pedem. Deniq; Cardinalis Palus cùm Reglnam haberet caufæ fuæ patronam, nihil veritus eft Pontificia mandata vel cenfuras ; fed amp;nbsp;fuam ordinariatri authoritatcro Lcga-tiretinuitjamp;fratrem illumPetbum infolitamendici-tatecoegitviuerc. Hæc funt omniaquae feriptor iftc conge(fit,5i in quibus valde triumphat,vt Pontificis ipfius ac Pontificalium cenfiirarum contemptum Ic-gitimum elfe pcrfuadcat, quæ nos omnia ipfius etiam verbis deferipfimus,ne quidvcl vcrborumcius veltcn-tentiarum grauitati detraherctur.
o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;—
Qi^ fi paulo accuratius expendantur , fraudis ac mcndacij plenilfimaefle omnes ftatim intelligent. Ac
M 4
-ocr page 200-ï84 ad ÏStSKCVTORKS ANGLOS
KfJ}gt;ö/ta ad primó,illud fanèimpium cftatq; cxccrandum homi* fnftriara iiisAthci commcntunijlmperatorem ipfuiTi,Rcgcfq; txemfla, Chiiftianos,rcliquofq; Principes qui vel noftraætate vel nraiorum noftrorum memoria in orbe Chriftiano tJmr f/”quot; dominatifunt, Pontificis iurifdiéiionem fuis in pro-Frincifei uiiicijs tolcrafle, non tam ob religioncm ac confcicn-chriflianas tiam, quàm hunianam prudcntiam, ad tempus nirai-mmi» «fi-rum ac quoad ip{isplaccreï,^/*4ff»«^(vtiftc loquitur) tumehafus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßbire^nif^ ßtit ,vslcertè nthil ohßt. ciim nciïio
vel hodierno die viuat, vel vlla vnquam ætate vixcrit inEcclefiæ vnitate PrincepsCatholicus,quinfupre-mam Pótificis in Chriftianos Reges populofq; omncs authoritatem tanquam a Chrilto Domino fundatain, ex Scripcuris facrisclariflimèdeduélâ, vetcriim Con-ciliorum canonibus fanéliffimis, Doétorumqi omniu teftimonijs probatam, ipfis dcniq; Impcratoruin ac Prouinciarum Chriftianarum legibus luculentercon-firmatam,cx animo agnoucrit Sc profclTus ïït. Eftq» i fta quidera certè dedecoris labcs turpiflïma,qua nefi-rius Atheillaoptimos Principes afpergit,cùm perfua-derc conacur,eos dum Pontifici obediunt,religioncm, pictatcm,ac fiuccram confcientiam fimulare, quando reuera ciuilia quædam commoda tantummodo rcfpi-ciant. Eademfanè fronte impius bic Machiauellianus affirmare poflct religioncm ipfam Chriftianam,propter ciuilia quçdam commoda a Rebus publicis effe rcccptam, quatenus ea Principis vtilitati vcl ciuilis flatus emolumento inferuiat. Faxit vero Deus Opt. Mttx. ne hic fitfcopusadquem Proteftantesnoftriamp; Politici collincant. Valde enim fufpiciofum cft hane clTc illam fidet ßutt an/tlo^iam amp;nbsp;ftateram, qua omnes aéfiones examinant amp;nbsp;metiuntur.Nullumprofêcloiii finemalium nouo hoc Miniftrorum ordineafecrcato vtuntur, vt valde eft probabile, quàm vt rudern popu-luni aliquantifper fufpcnlûm tencant, Verbum Pemini, f'erbum Dimmi identidem inclamando ; interca dum ipfi
-ocr page 201-PRO CATHOLICIS RESPONS! o. 185 ipfi ftcleratas molitiones fuas ad optatos cxitus pcr-ducant. Idquod deimpio huiusLibelli authorefatis manifcftumcftjqui fi Princepseflct (eiusautcm fimi-Icshoc tempore,Principibus nimis fiint intimi amp;nbsp;familiäres) nee Petra nee Paula nee ipfi quidem chrijio iu-rifdiciionem aliquam fpiritualcm aut temporalem in fiia ditione pcrmitterct ; neq; exeomrr.unieari fc vel Regno priuari abiliis rnagisquàm aPontifice Romano patcretur ; neq; verb cum illis quiequam haberet communionis, nifi quatenus politicæ rationes amp;nbsp;ciui-lia commoda requirerent.
Vnde amp;nbsp;leges iam ab iflisLycurgislatasccrnimus, ^iiuerfarif qiubus omnis in A ngüa iurifdiéfio vel temporalis vel Ipiritualis proriusinterdicitur nomim cuicunq; extra Anglican! Regni limites nato. Quæ leges hand dubiè non minus Chriftum ciufq; Apoltolos (cùm in An- Vide fu-glia nati non fiierint) quàmipforum fucceflbres Epif-copos Romanos excliidunt. Qua quidem in rc illud cum primis in aduerfario noltro animaduertendum arbitror, quod nullo prorfus difcriminc fpiritualem gubernationem a tcmporali diftinguit: quin potius omnem Ecclcfiafticam iurifdiâionem penitus tollic atq; abrogatjcùm inpeftilcnti hoc Libello fpiritualem illam, amp;nbsp;Pontificalem quam fibi Regina vfurpat poteftatem, nouo certè nomine atq; in aHorum hære-ticorum feriptis ad hune vfq; diem(vt opinor) inau-ditOjReginæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appellat.Quo Ycrbo,Eccle-
fiæ De! facra hicrarchiam omné funditus exterminât, re-camq; in poteftatem Regalem prorfus includit. Qua ratione amp;nbsp;ipfi D. Petro fpiritualcm quam tempore Neronis habult poteftatemeripiunt, eamq; Neroni tanquam pegahum fuorum portionem tradunt ; cui co-dem iurc competcbat,quo hodierno die Papalis,amp; Epifcopalis,amp; omnis Ecclefiafticaauthoritas,Rcginç Angliæ tanquam fuorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pars quædam con-
ceditur. Qjwd item multo vehemcntiùs confirmant
-ocr page 202-l86 AD PERSECVTORÊS ANGLOS
teftimonia quæ ex fcripturis , impcritorum fortaffs opinionc probabilitcrjapicntum autem iudicio flul-pa. 37.3S tiilimefcriptorifte profertjex D.Paulo,lt;i»j«ew«(7H»»4»» ßtbltnwrfb^fmteßatibn'S ejjèßthdttAm. C'S. D. Vetio,Jîtbiedi efiote miuis httmiinit trAditiom. (lîc enim citât) propterDs-mtnum ,ßne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt ijtot fetperemineiit Scc. quæ propriè amp;
Tiermii.
proximè Neronis confirmant, qui eo tempore Romano Imperio potiebatur: non minus veto apte'
Neroni quamReginæ ad ftabilieiidum bunc priiw-tumconueniunt.
“Nffaria
Qinfi verb inter Regem amp;nbsp;Sacerdotem nihil effet
fiiritMüs diferiminis; nulla inter ciiiilem Rempub. Si Chrifti O- tëpora- corpus myfticuin differentia ; quafi Chriftus hoc cor-lif fetefta- JJ fuum, fponfam fuam ,fpiritualem fuam Rempub.
vcl Rcgtbus atq; Imperatoribus Paganis regendam commififfet j qui non illo tantum fçculo, fed aliquot etiamfequentibus,Chrifti Ecclefiam fidemq; crude-iiffimè perfequebantur; (quorum tarnen yci authoritas Regia, non minus fuit perfetâa amp;nbsp;abfoluta, quàm Principis vllius Chriftiani)aut Chriftianisdein-ceps Regibus,qui cùm Chrifti iugum fuauiffimum ac-ciperent, amp;nbsp;fide Catholica imbuerentUr, non capita Ecclefiæ fed membra, amp;nbsp;Epifeoporum patrum fuorû filij cffcôli funt. Deniq; Politici ifti perindc onmia mifeent atq; confiindunt, ac fi Chriftus dum interris
viucret, Ecclefiarfpiritiialcs miniftros ncquaquâ prç-feciflet,neq; poftea Spiritus fantäusdefignaflet ßolosyPralatos^'Pttßores, Sc Doblores qui cam ad extremum vfq; mundiinteritumgubernarent.
via ad Quæ diabolica confufio,fpiritualem omnem pri-matum feculari Priiicipi tribuens (quamquidempo-ßiaaifitum. tcftatem fcriprutafacra /»«wsoirfw o-faf^r^twdiftinâio-»•Pct.i. nis gratia appellat) velpotiusmiranda metamorphô-fis,amp; abfurdifiima fpiritualis poteftatis in Prin-cipum conucrfio,fi longius ferpCre permittatur,ipfam Ecclefiæ Dei ac Religionis omnis naturam, Sc tanqua ® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitam
-ocr page 203-PRO èATHOLIClS R É S P O N S I O. 187 Vitamatq; fpiritû corrumpetamp; deftruet ; viamq; lier-net Anticiirifto planiflîmam qua potellacc vtramq;, non modo fpiritualcm,fed ctiam temporalem aboleat, feq; ipfiim extoUatfnper omne qwd dicit^r Pens ,ant colt-in cæloamp;ih terra.
Vxigitur patriæ nollræ populiq; nollri peccatis, quibus offenfus Deus permifit vt hoc dctcllabile cxc-plum fpiritualem Ecclcfiæ autl'.oritatcmamp; diuinum aniinarum noftrarum regimen in R/gAlta Principis tranfformandi apud nos prîmùm exilieret. Meritoq; pudeat nefarium hune Diagoram (lî quid haberet frô-tis) huius adeo fcelellæ propolitionis,qua ita défendit fuum, alias puerilem, alias muliebrem Pontificatum, (dedecuSjS: infamiani,amp; turpitudinem fempiternain tumPrincipum turn nationis nollræ) vtfimul contu-melijsindi^nijfimis vexet alios laudatiffimosReges, ■ ,* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . ni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I imprubuf
tanquam inligncs hipocritas, qui Apoltolicam autho- ßripior ritatem in fuis Regionibusitademum ferunt, quoad Cathelids cam fuo llatui Si commodis fruôluofam elfe perfpi- re^ibm tï-ciant. Quam perimpudentem calurtmiam plenè piofeq; refellit Si ipforum Regiim cxcellens erga Deum pietas, amp;nbsp;quam in rebus fidei ac Religionis (circa quas illius primatuspropriê verfatur) Pontifici prællant obçdientiam, amp;nbsp;alia pcrmulta religiofa officia, finceræeorum fidelitatis argumenta cfficacia; vt quodRomanam Sedem fîdcmq; aduerfus fcelcratos hæreticorum çonatus qtiotidie tuentur; quôd eam fidem in vitaamp; morte præfeferunt; quôd infinitos fumptus in eius hollibus reprimendis cffupdunt, imô fæpcnumero vitam fuarrt,diademata, amp;nbsp;régna eam ob caufam pcriclitantur; quôd facrofanéla Apollolicæ Sedis décréta accurate obferuari faciunt,quantum per-fluxos horninum hoc diflolutofçculo mores,amp;effrc-tiatam hæreticorum atq; Atheorum licentiam fieri pöteft; quôd inplerifq; Regnis,de fanôlæ Ecclefiæ Sedifq; Âpôftolicæ inimicis iullam cxpctuut vindi-
-ocr page 204-ï88 AD PERSECVTORES ANGLOS
âam ; deniq; quod perpetuam liabent cum Pontifies animorum coniunCÏionem amp;nbsp;confenfumin ijsomni-bus quæ ad rcligionemfpeôiant ; femperq; fpirituales eins gratias,indulgentias,amp; bcncdi(âiones,eadcm hu-militate amplcxantur, qua quiuis alius e media plèbe Chriftianus.
At verb pleriq; Principes (inquit Aduerfarius) fu-periùs commemorati, Pontificum potentiam mirificè Exfw/iZ» repreflerunt, 8c frænarunt authoritatem. Cui facile noneftfem- refpondemus; in his quæftionibus non efle femper per ir^fien- exemplis, fcd legibus potiùs ac ratione nitendum. Pof-
fetenim contra quis obijccreexempla quæfupraat-tigimus ; loAnnem videlicet Baft iß am ab ff erode, Babp lam martyrcm a Philippe, fuiflic interfedlum; D. chrjifi^ fiomttm in cxilium ab ^rcAdio eiclt;äum ; vexatum im» raanitcr a Confiantlo,^thAnaßi(m-,DMU'mi^Thomam Can-tnartenfiem Angliæ Primatem ac Metropolitanû, riet Regis opera trucidatum. permultos deniq; alios Principes Epifcopisanimarumfuaru Paftoribuspræ-fraâè reftitifle, cuius tarnen obftinationis nonnullos poftea vehementer pænituit ; in quo numero ponendus eft Rex nofter ffenricM ï. Abfit autem vt horura
exemplis officium Regum erga Paftores fuos metia-mur. Itancq; nobis necefle eft Fragmaticas omnes leges fine Gallicanas fine Anglicanas tanquam sequas probare,quasPrinceps aliquis etiam Catholicusvel ædidit iam pridem,vcl in pofterum eft æditurus,ad Pontificum iurifdiétionem aliquo modo cocrcédam.
Generalis O ctara
Neq; profetfto exaltera parte necefle eft vtleges eas prorfus improbemus. Non enim continebant ma-rrfionfi) ad tenam omnino fpiritualcm, fed potius temporalem aut certèmixtam. Sitemporalcm,cuiufmodi fiicrunt ebie^a’^pa ptærog^fi''JæmultævclPrincipumdiplomatis,velan-181.183. tiqua confuetudinc Sedi Apoftolicæ rcligiofc' olim conceflæ; non eft mirandumfi poftea re diligcntiùs
coi)ßdcrata,aut tcmporum mutata ratione, aut popu-
-ocr page 205-TRO CATHOL 1 C I s RESPONSIO. 189 n«ùamzcloimmrnuto,rcuocâtæ fuerintjprætextiifor-taffcquodaiTi CiuilisRcipub. ftatumaut conferuandi autamplificandi,cuius vtilitatibus magna ilia priuile-gialummo Pontifie! alijlcj; viris Ecclefiafticis concef- coerenda ianonnihil obeffevidebantur. Sinverô leges cam ha- fetcflaie bebant materiam fubieéiam quæ mixta état, auteius potius naturævt quicquid in illis continebatur ibud iure fibi vcndicare poterat Pontifex tanquam fupre- „ec mæ disnitati fuæ adiun(£lum5amp; ad commodiorem tan- banJ^. ti muncris obeundi rationera pcrutilc;quia tarnen ncc huiufmodi leges ca detrahebant quæ neceffario vcl diuino iure ad fpiritualcm illius funéiioncm diretSlê pertinebant,poteratprofila prudentia Rom. Pouti-fcx illas aut tolerarc (tolérât autem multa quæ non probat)vitandi fcandali, altcriufue animarum pericu-li dcclinandi caufa ; aut certè cempofitione cum prin-* cipibus amp;nbsp;Rcbufpub.faôia,nonnihil Ecclefiafticæ pacis ac tranquillitatis gratia,de fuo iure remittcre.Quâ-doquidemhuiufmodi commodorùm quafi extrinfeca amp;nbsp;aduentitia iura, non ita cum afficiunt, quo modo
I falus populorum, tranquillitas Reipub. Chrifiianæ, rcgnorum,amp;prouinciarumin cadem Chrifti fide amp;c Ecclefiæ vnitatc conferuatio, in quibus vocationis ci’ prima inftitutio, Si tanquam natura amp;nbsp;effentia verfa-
I tur.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nulla cft humanitus adueniens prçrogatiua,quam- Pontifex it
I uis longiffimo tempore poffefTa fuerit admodum iu-
I fte,amp;aprincipioconceffaadmodum religiofeadho-?'*^'“quot;*quot;^* norcm Chrilti amp;eiusofhcij quod viceChriiti lum- „j„, museius miniftcr exercer ; quin vel ipfe Icgitimisde te[i,iwitem caufis poterit earn fpontc cederc, vel tyranorum vio- lt;!»«quot;“■ IcntiaSc hominum carnalium ambitione cam inuitus amittcrc. Spiritualem verb authoritatem in animas,in prouinciasChriftianas,inperfonas fine publicasfiuc priuatas,amp; quicquid Saluator nofter largit’ eft Apo-ftolorum Priticipi (fuper quern Ecclefiamvniucrfan»
-ocr page 206-ipö AD PERSECVTOR.es ANGtOS Mat 15. æ(lififauit,cuiq; primo, amp;nbsp;deinccps eins fucceflbribuJ I6an.li. clauesregnicçlorumdedit,amp!iflimacum poteftate Luc. 11, ligandi, foluendi, puniendi,condonandi, pafcendi,iii fide confirtnandi,decidendi res controueriâs,amp;c.)nec jpfe afe alienate potefl:,aut altcri cuiciinq; tradcrej neq; yero qiiæciinq; Pragmutic,« aut Prouinciales leges, aur etiam generales totius orbis hanc ab eo pote-ItarcmpofTunt eripere. Hanc eins iiirifdiéiioncmniil-lusaliquando rcx Catholiciis,nulla prouinciarelfrin-gereconataeft. Nee in Gallia, neem Hifpania,neciti patria noiera ( quamdiu religione Catholica fiucba-tur) vllainucntafunt ftatuta, adhanc cius authorita-tem merè fpiricualem tollendam,velqvoquo modo rcfrçnandam.
Quemadmodum autem in humano corpore, vbi Conttntio caro fpiritui 8c fpiricus refifiit carni (vt Apoftolus te-Uatur,nofq; ipfiquotidiecxperimur) lieer parsvtraq; pt leparatim vtilitati confulat,luiq; tanquam nnpe-tolerabiiis. lij limircs propagate contédat ; ea tamê contentio vel tolerabilis cfl,vel certè nequaquam perniciofa, quam-diu caroquæeft inferior, non nimis amori fui indiil-ger,necitafatiffacit defiderijs fuis,vt interim animani opprimat,fed eins iiiftam rationem habet : ad cundein Hnè modum in Repub. Chriftiana vbi flatus ciuilis atq; Ecclcfiaflicus vnuin quafi corpus cfficiunt; non eft valde reprehédendum, fi vterq; moderataquadain dimicatione ad limites fuos in externa reriim politia tuendas nitatur -, dum tarnen inrcrca ei quod eft fiim-mum amp;nbsp;præcipuû vtrinq; confiilatiir, nee alter alte-rius ruinam euerfionemobflinatè laborer.
CéEterum vbi corpus Politicum(vt in patrianoftra JwhJïi/SwMmiferrima vfuvenit ) incredibili audacia.cü Apoftoli-^n^loriim ca Scdc amp;cotporc Chtifti rnyftico bellum gerit,non de rebus mediis aut indifferentibus.qua? aliquo modo, quanqu-tm minus directe pertinenrad bcclehr regimen fpirituale,fedde ijs quæ ncccffario amp;nbsp;intimé vb tatn
-ocr page 207-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. Ipi
tam,amp; naturam eiuSjamp; fpiritu ipfuni continent ; vbi a-perta vi amp;nbsp;facrilegio, contra omnes leges diuinas humanaSjlaiciChrifti vicario liimmurii fuumprima-tum amp;nbsp;facerdotiumeripiunt, Chriftiq; Ecclcliam Ca-tholicam omni iiire amp;nbsp;authoritate qua earn fponfus fuus locupletauit defpoliant, amp;nbsp;ifta tranfferunt vni-iierfa,ad Principisjeiufq; nutu Sacramentatol-lunt,articulos fidci permutant, Sacerdotium aboient, totamó; Religioncm penitus inuertunt ; Sc pro fide. Veto Dei cultu ,amp; communione Catholica, fædilfima apoftafiam,cxecrabile fchifma, amp;nbsp;mifcrabilem reruin lacrarum amp;nbsp;prophanarum confufionem inducunt;hoc loco, in hoc genere, etiamfiaduerfarius omnes Chri-Ihanas leges prouinciale? aut municipales fcrutetur, ctiamfi omnes Chriftianarum regionum per terrarü orbem excutiat angulos,nullam tarnen Anglicanç fuç Apoftafiç vel legem vel regionem inueniet fuffragan-tem. quamuis non vereatur homo profanus perabfur-dè amp;nbsp;admodum ridicule proferre in medium Cencorda-^rfRcgum Gallia: vel Angliæ,aut aliarum gentium le- I gesfiue æquasfiuciniquaSjEcclefiafticam velPótifi-calcm authoritate coerccntcs.Longiffimê enim abeft, vt hæc omnia facrilege Anglorum ab Ecclefia Cacho-licaatq; Apoftolicadifcefl’ioni velleuiirimamdefen-fionis vmbram prætendant.
Fieri quidem poteft vt in ctiam ctim effet h. Catholica,ab hominibusfuæ vel voluptatis vel priua- ^esetiamié tihfcri ftudiofis,multacontraEcclefiçcommodaten-f’n^ Ca-tarentur.Ficri poteft,vt Reges tum noftri tam aliarum etiam nationum,infuis contra Pontifices amp;nbsp;Epifco-^° quot;nbsp;pos contentionibus, cos ad conditiones valde iniquas perfæpe coegerint, atq; itacum Ecclefia: damnofuæ libidini amp;nbsp;ambition! inferuicrint.Ncq; veröinficior, legesnonnullos ipfapotentia amp;nbsp;Maieftate ftia fretos, leges aliquas in fuis regnis ftatuiffe, etiam réclamante Apoftolicafede. qu^licet proprtè fidem aut religio«
-ocr page 208-Ipî AD PERSEeVTORES ANGLOS ncm non impugnarét,Ecclefiæ tarnen vtilicatcmmiil-tùm minuebant,amp; nimisoppriinebât libcrtatcm.qiia-lis erat lex ilia Anglicana quam aducrfariiis admodum lex ■ml^o vcrè Pcculdtum dicitj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomme, Prcmumre wart
diûa i'r£- Contra quam varij Pontificcs,præfcrtimverôG«-mmure. g^yttos^n. {ic Martmtts.'^, pluriiDÙm contenderunt,amp; vt tollcrctur cum £i/ü«4r^/« ^.amp;:Henrtco 6. feriô vehcmc-terq;cgerunt; quodvterq; fe faâurum recepit,ctli neuter cxoluit quod promifit. Vndc fit vt priftinain lex ilia vim periniquam poft obtinucrit (fi tamc prinii illius authorcs illud intcnderint, quod pofteri cxci fuut cxpifcati) eo quod, fiaccedat paulo durior auc violcntioriurifconfultorû interprctatio,facile fubini-niftrat Principi occafioncm pro fuo arbitratu omnia Ecclcfiafticorum bona a dominis auferendi, amp;nbsp;fuo fifco addiccndi, ipfofq; carcerib’ pcrpctuis includen-dijvniucrfumdeniq; ordincm Ecclcfiafticumfùndi-tusdcftruêdi. Cuius reiborribilc exemplum Henricuf initio huius fchifmatis ædidit, cùm prtètcxtil liuius legis non ioli Cardinal! cui erat infcnfus, ncc fobs cpifcopis,aut ccrtis Sacerdotibus (qui tarnen nihil magis contra eum quam Nobilitas amp;nbsp;populus to-tius regni deliqucrat )fcd Statui Ecclefiaftico per An-gliam vniucrfo,manifeftum fortunarum omnium,amp; libcrtatis etiampcriculumcreauit; cùm eos immeiifa pecuniæ vi ad fefe ex ca calamitatc amp;nbsp;feruitute rc-ParZtfwmf. ^i^endos compulit,adeo vt ex fola Cantuarienfi pro' uincia plufquam treccnta aurcorum milia cxcgerit; amo.iz. prrtcr alias iniquiflîmas conditioncs cis impofitas quibus ad Ecclcfiam Anglicanam tanquam a fondais Pr« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxcindcndam, viam fibi ftrauit. Et tarnen hoc
Itx tam tetrum cxemplum,/»«»cpffwZaf«/» (qucmadmodu ftadatiu. ipfe dicit) CT' bonorum direptionem, i^ux earn vim habetvt re^eßcappeüaripoßit (quo vno,nihil in hoc Libello rt-riùs fcriptum eft) hanc iniuftilfimam legem contra quamtotus Anglicanæ Ecclcfiænouus clerus multis ia
-ocr page 209-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. Ipj inUbrisinuehitur, amp;quamvocat maxima Eccleß^ ^n-glicana calamitatem-, quaamp; pfcudoepifcopi amp;nbsp;inferio-res Miniftii conqucrutur itafedcuinétós ôi implica-«»‘'‘fP*!’'-tos.vtquæ minifcfto vident in religione Anglicana cum rcri'o Dei tanquam ex diametro pugnantia, ea ta-menrcfellcrc nonaudeant, necpoil'intjnificcrtiimli- ly.pa.rf, bertatis amp;nbsp;bonorum omnium diferimen vclint incur- amp;nbsp;14. rerc (ex quo vidcm’camcirehodiernodie legis iftius vim, vt reginæ voluntatem efficiat efle Miniftris lydiir lapidcmamp; amuffim adquam veritates Ibas euangcli-cas cxaminantjamp; cum qua eorura Verbum Dei quadra-r,copus eIl,autinEcclefia Anglicana filentioæterno Icpeliri) quam legem biftorici annotaruntaviris bonis femper fuifle improbatam, tanquam latiflimè pa- Po/jJnr. tentemad quofciinq; exinopinato fuis laqueis irrctie-cios; hoc exemplum,hunc Peeulaium,banc iniquitatem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
Libelli huius artifex (quaeft impudentia)mirificelau- amio.ii6j lt;iare,alijfq; Principibus Chriftianis imitandam pro-ponere non erubefeit.
; CzterumjVt ad legem jpfam reuertarjnon quomo-donunc hominum fortaffts peruerfitate corrumpitur amp;nbsp;ad Principum voluntatem infleélitur ,fcd quomo-do primis temporibus lata eft, illudquidcm fatcorno earn modo fed alias etiam iniuftiores a Regibus amp;nbsp;po-pulis fanciri potuifle ,cafdemq; ob pacis amp;nbsp;charitatis amorcmaRomanis Pontificibus tolerarijqui a Ma-giftrofuojfanétiflîmifq; Ecclcfiæ primitiuæEpifco-pisedoclifuntjvnius animæ falutcm omnibus totius orbis honoribus,ptiuilegijs,ac facultatibus antepone-1 rc.Et certe modo Deus rite vereq; colatur, Hue caufe primo ad Rcmanam Curiamdeferantur, fine non nifi poft appcllationcs intercedentes eo traducantur ; fiue Pontifex, vclPrinceps,vel Clems, autetiam populus Paftorcs fuos eligat (qua î re pro varier ate locorum amp;nbsp;temporum, magnam quoq ; fuiffe varietatem Icgim’) hæe omnia leniter Ecclefta ferre nouit,amp; conferra
N
-ocr page 210-194 ad FERStCYTORBS ANGLOS omnia ad Chriftianam pictatcm; modó vcra fidcs,amp; Ecclefiafticæ iurifdiólionis natura pcrmancàt integra.
HictamcnilludprætcrmittcrcnondebcmuSjpo-teritq; omnibus Ecclefiç filijs magnum præbcrc fola-Ji'tcx dimt- tium. amp;nbsp;cft quidem a viris prudentibus diligenter ani-««/ïwe nonmadiicrtcndum,quôd in plcrifq; iftis de Pontilîcis au-/«■//e yiUf. thoritate limitanda, coerccnda,rnimienda,autimmu-tanda controucrfijs,itarcs poftcaccciderunt,vtpru-dentiffimi quiq; vehementer optarint nihil fûiflcin-nouatum. Ad ciiius clariorem dcmôftrationcm, vt alia mittam, illiid vnicumvclim vnufquifq; diligenter cx-pendat;Epifcoporum dico,Abbatumjamp; aliorum Præ-latorum clcólioncs ; Si con/ideret an non præclariÙJ cumEcclefia agebatur quâdo illçper canonicamele-tâioncmjvcl perfummi Pontificis collationem fieret, quàm nunc poft earn rationem mutatam agitur,aiit verb agendum dcinceps,fpcrare poterimus. Varia quidé initio ad has nouationcs inducendas homines nô mali pro fingularum regionum commoditatc argumenta pra.’tcxcbant, quatpaucorumannorum expcrientiaamp; ipfc rcritm euentus magna ex parte refutauit.
Vcrùm hoc vtcunq; fe habeat, ex eo Angli noftra-tes nullum exemplum, nullam rationem,nullam pro-babilitatcm, nullam probabilitatis vmbram captare poflunt ad fua tragicaamp; fanguinaria opéra honeftan-da; hoc eftjvt tépla difturbent, vt monafteria cuertant, vt homines rcligiofos partim exterminent partim in* terficiantjVt Sacerdotes Dei trucident, vt facratos per vniuerfum regnum Epifeopos in ergaftula conijciant, vtiurildiiâionein amp;nbsp;authoritatem Apoftolicam omne contemnant, afpernentur , abrogent, blafphement; inpublicis litanijs impiam hanc precationem fowraXfi/ê'cmittant, PontificeCT'c.LiberanosDomine-, pro .Apoflolitii CO quod totus orbis Chriftianus fanéEflîmè precatur, inalitia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^poßoltmm omnes Etcleßitflicos trdmes
rcli^ione conßmaredi^nerir, Ecquis ycro fibi per-fuaicric
-ocr page 211-iPRO CATHOIICIS RESPONSIO. 19$ ïuifcrit adco iftosvel omnem exiiifle humanitateni, vel ad tam inligncrn impudcntiam eflc proueélps, vt hanc plufquam Turcicam impietateni, Catholicorum Rcgumac Prouinciaruni excmplo defcndcrenó cvu^ bcfccrent?
Anvero credibile eft ipfos fiifpicari controutrfiant tlltm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vti aducrfarius vocat,inter Hcnrtcain
7.amp;cum quitumviuebat PontificemS^mitrMm,e\i\s^2r ncrisfuiffe, vthoc exemplum animarc dcbucrit præ-fentem Reginam, aut ipfius Conlrliarios, vt fumino Deifaccrdotihoftilitcrlcopponcrent ,amp;cumde fpi-ïituali Primatii quafiinius vocarentPimo vt fineiurc, aut iuris fimulatiorie,aut iuridiciali aétione quacunq;, primatumilliper fummumnefas eriperent, amp;nbsp;cui vo-iebant, vel cui fortico contigerit, aliquando feminæ, aliquando puero , fortaflls etiam puellæ tiimulæ aut n;« biiijulæ in cunis vagienti attribuerét? Qujs credat illCi Jtifiitia BritMniclt;e defenforem adeo eflc truncum amp;nbsp;lli-pitem, vt ifta tam diuerfa atq; difiunótanonpod'.tdi- f;t m cunit ftinguere.Autfidiftinéia efle nouerit(quod magis eft yagiens, efi verihmile) egregiumfanè veteratorc,aut gnauiterim-pudentem eite oportet, qui bclla quçdam ob Utes ter- cr^a aA-renas inter Romanos Pontifices amp;nbsp;feculares Princi- wrprq pes aliquando fuborta commémorât, vt ex ijs conclu- normtia'. dat, Reges Catholicos Pontificis authoritatem flocci faccrejAngliîq; licere,arreptis arraisilli rcfiftere,atq; illius authoritatem in rebus fidei acrcligionis côtem-nere.
Et eiufdem quidem generis funt exempla rcliqua; hoc eft,nihil ad rhombum. Quid enim facit ad Cutrtlum Sutntum optimum amp;nbsp;fortiiUroum imperatorem Pon-tificiæexcommunicationisfpretæ reûfacicdum,quôd ipfo in vlteriore Hifpania agente, eins in Italja cxerci- rrlii Rsp tus, Berbomv duce vrbem Romanaminuafit,diripuit, v’quot;’« multaq; immania in ipfuro Pontificem, Cardinales, ^aUofq; omnes ibidem comprehenfos flagitia perpe-
' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N »
-ocr page 212-tC^6 KT) PERSECVTORES ANGLOS
traiiitPcùm nemo nefeiat nobiliffimum Imperatoren!, ftfi co tempore valdc adolefccntcm, neq; confuluifTe vnquam vt talis direptio fieret, neq; approbafle faââ? deqiiaapudPontificcm poftca, aliofq; etiam Principes Chriftianos,magna cum humilitatefe diligenter cxcufauic. Ipfe vero ^orionwrciusfacrilcga: oppugna-lionis author, diuino plane iudicio ad tati 1’celcris hor-rorem pofteris demonftrandum, primus omnium (vc fcribitur)amp; folus,inipfismænibus fuburbiorum intcr-fecius eJt.Reliquus vero excrcitus in cadem vrbc intra pauciffimos menfes, pefte, fame, amp;nbsp;inufitatis morbis, maiori ex parte milcrabilem inmodum extabuit. A-lii omnesnon longe poft ab hoftibus concifi perie-mnt,vt ex tarn immenfo exercitu (quod eft afidelibus-hiftoricisannotatum) vix vnusaliquis aut ignominio-fam aut violentam mortem cuaferit. Vtinamqui hd--rum fcÄantur exempla, cxitus quoqjnon diffirailcs præcaucrcnt.
D; rfç«
Cb- Diice Albano.
De Catholici verb Hifpaniarum qui nunc re-gnat ,crgaApoftolicam Sede fide amp;nbsp;obferuâtia (quç-cunq; tandem de rebus ciuilibus controuerfiæ velha-ótenusinteruenerunt, vel deinceps intcruenire poce-riint) fupcruacaneum eft cum friuolo hoe inigatore verbafacerc. Etiftudvnicum documente edepoteft^ quàmaptèamp;ad rem accommodate exempla fua fell-gat. znim Dux clariffimus, quirum in exercitu Regis locum tenebat etiam cum ante vrbem caftra metatus effet, admodum religiofe fe gefft, amp;nbsp;pro fua ipftus pietate,amp; ex Catholici Regis mandato: nee vim vllam aut detrimentum ciuitati attulit, nifi quod milites hortos quofdam circa mænia,pauculâfq; ad volup-tatem cxtriiéias ædes ac vincta deforrnauerint: qux nimirum nofter hic orator mirum in modum dcplo-ratjqui tarnen pro zelo fuo Euâgelico, quem etiam in toto hoc libello fpirat, nihil magis exoptarc videtur, quàm Ciuitatisillius claderH,ruinam,excidium, amp;nbsp;ex-
tremara
-ocr page 213-PRO CATHOL I G I s RESPONSIO. I97 tremam ab ip fis vfq; fundamentis ciicrfioncm.
Scd tarnenZzy Principes (inquit ifte) Pontifici.tscenfu-plane contempfirunt,cpiando ius fuum amp;nbsp;legibus amp;nbsp;ar-mistucri non dubitarunt. Atquiobfcruandiim eft,non effc inoris Romano Pótifici omnes cos ftatim cxcom-municarc,quicunq; in ciuilibus ncgotijs, proparticu-Liris alicuius Ecclcfiæ aut Prouinciæ cinoluméto, fine legibus, bue ctiam arniis ipfi refiftût; qucmadmodiim de CO quem iam nominauiinus Carolo. 5. certumelh Q^mobrem vbi Cenfuræ nulls a Pontifice contra reges feruntur, non cil profeôlo cur Libclli author glo-fictur Pontificitu ccnßirM nbsp;nbsp;anathemataa pegibua centem. Qaemai-
Neq; etiam cùm tarn clara ac manifefta iniuria Ca- »”gt;lt;/» Pun-tholicæ Ecclcfiæ Sediq; Apoftolicæinfcratur, vt qui dcliquerit cum merito cxcommunicandum Pontifex cxiftirnetjcxcoinmunicatiis autem caufæ fus æquitate armU (vt ipfi videtur) fretus in fententia permanct iufq; fuû fendere. perfequitur ; ne turn quidem excommunicatiis cenfu-rainhanc contemnit, yt iinperitèaducrfarius allucina-tiir. quin potius a Sacramétorû vfu abftinens coriunq; confuetudincaquibus legesei intcrdicunt,illuddiligenter élaborât, cum ca qua pareil humi’itatc, vtde caufa Pontifex diligentiùs cognofeat, vtqj aliorum Principum amp;nbsp;bonorum virorum iudicio res tota com-ponatur. Vel(vt vno verbo abfoluam)fi in litibus iilis terrenis amp;agrarijs,inquibris iiiiliffima Principiscu-iuicunq; caufa effepotell,aut certè iuiliffimaPrinci-pi alijfq; viris doâis ac pijs viderijhic fi fateamur poiTcPrincipcm iusfuum armisdcfendcrc abfq; mc-tu cenfurarum Pontificalium, cùm hoc nihil impediat perfcâam illius in rebus fpiritualibus obedientiam; ecquidexhoc fcquiturpofle facrilcgoshomines,.hæ-rcticos,apoftatas. Si obilinatos pcccatores, Ecclcfiæ Catholics iudicio profua libidine refragari, amp;illud fontemnendo in fua impietatc impudenterperfiilere? Q^m cil hic prspoilcrus ratiocinator,qui ita abfurdè
-ocr page 214-içS ÀO PERSECVTOKES ANGLO«
tulicem elephanti,amp; teftudinem Pegafocoraponitj amp;nbsp;ex antccedenti tam facili amp;nbsp;tolerabili, coclulîoncin adcö non folum difficilcm amp;nbsp;incolerandam, fed plane fcelcftam amp;nbsp;facrilegam dcducit?
Keljgt;üßi! ad Onid enim fi Matih ^n?lilt;e K^gina certîor falt;3;a,Ro-txcmpbm ms toiifticutum fiiiffcvt illuftrilfimo CaniinAliPolo Ic-
gaîi aüthoricas adimeretur, eaq; ad alinm quendanr tranfferretur, hominem quidem pium,fed taméei inii-ncrifurigendo ncqtiaq idoneum j fi Regina huius niiï-tatioriis nuntium Romanum Angliæ ingrelTu prohh biierit, donee Pontifex de re totaplcniùs cdoceretur (quod ftatim ciùfdem leétifitmæPrincipis opera,magna cum diligentia amp;nbsp;obferuantiafactumeft)hoccinc continuo alijs omnibus manifeftæ dcfeéfionis Sc aper-ti'fimcrcbeîlionis exemplum efle debet ? Vtpropte-rea feipfos a communione Ècclefir Catholicæ præ^ feindat? vt authoritatemPontificisrciiciant?vt(quod monftrumeûamp; contra naturam) earn adfçminamtra-
ducant,amp; in animas atq; confcientiasfiiorumfubdito-rum, Apoftolicam eî authoritatem attribuant ? Quid in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abfurdius vcl dici vel cogitari poteft? Neq}
^^TÜnn#- minus peruerfè exemplum illud vfurpatum eft abhu-ius Rcginæ Confiliarijs,tertio poftquam ea rcgnarc jîoKr# î/S- cæpit anno.Cùm enim a Pio. nbsp;Pontificc Maximo le-
cia ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...
garetur in Ângliam Nuncius Apoftolicus, illud Tniim
CmciJiMi» Oecume-
ad gloriam Chrifti amp;nbsp;Ecclcfiæ tranquillitatem poftu-ni. Triien- laturus, Vt ex AngUcanæ Nationis amp;nbsp;Religionis do-»•irizafcflti (âioribiis, quidam ad ConcthumOccumenicum Pridetinui»
rnittcrentur(quodidcm fccefuntpleriqj omnesChrp Riani nominis Principes) ad quorum ctiam amplioré fccuritatem Suluum (quérir vocamus) Contlulhm ipfe fccum attulerat, quo omnis libertas ciindi,redcundi,irt Concilio arguendi, difputandi, amp;nbsp;qüævolebant pro-ponendifine vlla formidinc aut EcclefiafticorumCa-nonum contra hircticos amp;nbsp;Apoftatas præiudicio con-tinebaturr Regina: quidam Confiliarij decopoftula-to de
-ocr page 215-PRO CATHOLICIS R E S P O N 8 I O. I99
to délibérantes, hoc vnum M^rne faóhnn tanq Aiacis clypeum obieccrüt, vt Nuncium euin ab inlula ingredienda excluderent; excmplo non improbando improbiflîniè abutentes, partiin ad fiia a rcliquo Chri- sifferinten-ftiano orbe Si coinmunionc Catholicorum leparatio-nemcontiniiandam; partim etiain (amp; fortafle potiflî-*„,~ mum)adobtegendumfuoriim Supcrintendetium me- Concilium turn, imbccillitatem. Si ignorantiam ; qui fimulantes Tridetinii. tiinorein incendij, fed reuera Catholicorum cruditio-nemfuæq; ignorationis infamiam timentes,cùmfci-rent longe aliud effedomi coram imperita condone inaniter gloriari, aliud in dodiffimo orbisterrarum theatro pund;isargumentorumrcfpondercamp; h rrefes fuas defendere, omnem occulte mouerunt lapidem nc co proficilcercntur: quamuis Regina ipfa, Nobilefq; permulti in hanc partem valde propendcrent. Sed Su-penntendentium tandem importunitas vicit, decrc-tumq; fuit nccaudiendum quidemefle Icgatum Apo-ftolicum,ncc in infulam vlla rationc adinittcndum; hanc inhumanam impictatem(vt dixi)Man^ R/gina fa-do longe diirimillimo in vulgus approbantes.
Atq; illud idem dcinccps ad hunc vfq; diem oppo-fuerunt,eoq; prætextunonmedo antiquam omnem xyfpoflolicæ erga nos authoritatem ac iurifdidionc refpuerunt,illiusq; Sedis Epifeopum non miniis alie-num ac hofpitem in Repub. noftra æftimaucrût,quàm aliumexternum Principcm qualemcunq;,quern nulla plane return noftrarum cura attingit (quanq, amp;ta-lium legatos ad fouendam focictatem mutuam, hue bcllo hue pace, ipfo Gentium iure libenter admittiit) verumetiamfenfim adextremam blafphemiadclapfi, Imreucoru. eum DiMum appellarunt Si ^ntichrißum, ipfoq; ctia Turcit deteriorem; cuius legatos (vt lippis amp;nbsp;tonforir bus eft notum)humanitcr amp;nbsp;peraraice excipiunt, ciim interim legatisSedts ^pofltUcte igni amp;nbsp;aqua inrcrdicat, vtneepedem inca terra póflïntponcrc, Exquomani-
N 4
-ocr page 216-^OO AD PERSECVTORES ANGLqs
fcftiim euaditjin quam infinicam mifcriam Hcrefis nos præcipitesagatjquàmimmanc odium rebellium filio-rumaniniis ingenerct contra matrem, a qua adfuim îpforum certain pernicîem »tiirpiter impieej; defc«' runt. Atq;hæc (vtarbitrer) fufficerc pocerunt arq«® IcótorijVtintciligat quàmmfulfô amp;: pueriliter Libeili buiusauthor ad generalem AnglorumaRomanaEó-clefia difccflîonem ac Cenfurarum Poncificaliiimlt;^^'
temptum exeufandum,exempla nonnullaprotu-lerit carum controucrïîarum,quæ de rebus ad fidcmac Religionem minime fpeélanti-bus , fummo Pontiâci cum Princi-pibus quibufdam Catholicis ali-quando interceflerunt.
-ocr page 217-c fL? V T. V ïïl.
E R o B o A M Rex quo fuum in decern Tribus rcgnum conftabi-liret firmiùsjoperæ pretium fe faélurum putabat, fi cas ab om-“ ni aliarum tribuumquæ in Iu-^ rco-,' dæa remanferànt, Deóq; in tem- ca. 11 j plo Hicrofolym. facrincia iux-ta legis præfcriptum ofFerebant, focietatc 8c communione prorfus difcluderet. Hanc ob caufam nouos fibi fuoquè populo Deos cxcogi-tauit ; nouas inuenit Dei colendi rationes ; nouos ex infima plebe amp;nbsp;inordinatos Sacerdotcs creauit; loca deniq; noua in qüibus Deus colcretur infti-tuit.Timorem fiquidem non improbabilem concepe-rat, fi ftatis anni temporibus fecundum legem Dei ad tcmplumHierofol.populusafcendcrct Sacrificij im-molandi aliafq; legis ceremonias peragendi gratia, ibiq; cum altera parte populi 8c Sacerdotibus focieta-tem contrabcrctjillifq; vt par erat,in rebus Religionis ac confcicntiæ aufcultarct;fore vt tandem ad Salomo-nisfucccffbrcsrediretjvclfaltcm multiimad cam re-
-ocr page 218-iOi AD PERSECVTOREJ ANGLOS
conciliationem moucretur. Illud etiam videtur reï illefufpicatus, fipopuliim fibi in rebus tantùm ciuili-bus habcrct obtemperantem, eflTefe non perfcélum fed inchoatum,amp;(vtitaloqiiai)dimidiatum quendam Regem, non aliter quam Proteftantes noftri (rt ilH ncquiteradulentur,cuius interitum moliuntur) de ve-teribus Angliar Sc aliarum Prouinciarum Catholicis Î. Regibus prædicare folent, eos nó nifi dimidiatos Reges in fuis regionibusfuifTcjlieorumpoteftatem cum regali huius ^ugufttßimx Maieftate longè lateq; patente,amp; infra fuu ambitumomnes caufas nó minus fpi-rituales quam tcmporaleSjiió minus diuinas quàm hui manas compleólente comparemus.
Ita quidem leroboAm fecum ipfe deliberabat ; ita quod deliberaueratcófecit. Necdubiöeft quin prop-tercaafuis PoUt/cis tanquampraeftantis ingenij amp;ina-gnçprudentiæ Princeps vehementer fiieritcommen-datus. Vcrümquodab eo prudentillïmè faélum vide-baturatq; ad fui ftatusconfirmationem vtililfimè ; illud breui poft tempore ad totius familiæ ruinam po-3.Reg. puliq; perpetuam calamitatem cóuerfum eft. id quod ca.11.13. amp;DeiProphetaprædixit,amp;cuentus ipfe pauló poft comprobauit.
Siquidem politica filiorum huius fcculiaftutia,fi piorum hominum fapientia conferatur, po-^w» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiftîmùmcùniveræ virtuti Sc faluti animarum opponi-
ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turjfcmpcrmancaeftamp;imperfcâ:a,tandelnq;inme-
Jnfr4 ƒƒ ram fatuitatem definit. Nunqautem eins imbecillitas apparcteuidentiiis, nee peftisquam fuis fcóèatoribus affert magis eft perfpicua, quàm vbi contra ipfius Dei fanétilfimas leges dimicat,vbi diuini fpiritus ac verita-tis iplius potentiam labcfacere,amp; Chrifti fpôfæeiufq; regni ac Sacerdotij ftatum amp;nbsp;firmitatem laborat con-uellere. SiccnimBabylonicailla turrisaGygantibus ædificaric«pta,pcrficinon pötuit. Sicconfiliü ^chi-' tophflij diftipatum eft ; Herodiß^ crudeliftima fraus qua
Chri-
-ocr page 219-PRO CATHOtICIS RESPONSIO. 20^
Chriftum in cunis occiderc machinabatur nc regnum Mjtth. t? ip(i poftea eriperct,author! nihil profuit.amp; ludçorum confiiltatioquainChritti mortem fceleratiflirne con- loan. ii. fpirarût, ad Itatum patriamq; fuam a Roraanotum in-curfione liberandam, confultoribus ad vltimamipfo-lUm ftragem amp;nbsp;intcrnecioncm cclht-Experimcnto di-dicit Saulus quam fit dwumyCentrAßimulum atlatrare. Aft. 9. Êxclamauitlulianus Apoftata,v/n^/ GaUlae, (ficcnim tiiçqJq’ per contemptum homo nefariusChriftum Dominum EccIc. hi, appellabat). Dcniq; veriffimum illud eft a Sapicte di- li.3. ca. Ctum. Ntneß ßipienriit, non efl prudent m., non eß conßlium »duerfus Dominum. amp;nbsp;a Propheta, lion eflp^xtmptjsßiat iitnunus.
Exquoefficitur illos dernumPrincipes populofq; ■^HOa ref-effc vtroq; in feculo amp;nbsp;hoc mortali altero im- p»b.fxlix mortali beatos, corum tantûm datum Icgitimumefle îcdiuturnû,qui fua feeptraChrifti imperio fubmittcre fideliter liint edocäijfuaq; régna ac refpublicas cum fa- t/)oliea. cerdotio fanâiflimaq; fponla illius coniungere,pfr tjue Proucr.8. i^esregneinf, Sc de cuius Ecclefia olim Propheta ccci-fiit,idq; veriflîmumeflè omnium ætatum experientia oftéditjGe»; nbsp;nbsp;nbsp;Ke^um tfuod nonferuterit tilt, peribit. Hac
ijuinonauilterit, necefle eft nobis vt fit un^ EthnicM (if luc io. P«W»f4»»«.Eam quifpernitjciuiq; paftores contemnit, ^bnflumipfitmflemtt,Deumtpfiomcontemntt. Qyjcunq; illius authoritatem in rebus præfertim fidei ac Reli-gionis recufant, Regemq; potiuscligût qui amp;nbsp;corpo-tibusamp; animabus regendis præfit,illi profcâo non Um Chrifti facerdotesjquàm Chriftum ipfumafere-vide 1.’ pellunt; cótra Chriftum dico ipfum infurgut, nc quic- Rcg.ca.8. ‘ (Jtiain in eos habeat imperij amp;nbsp;authoritatis. Dcniq; *
lt;îuifquis quod Dei eft reddit Cæfari, ac fæcularium I Principum temporalem celfitatem Sacerdotum noui I Teftamcnti poteftatifpirituali ordinc præpoftero an-tcponit,Dci profeâo ordihationi refiftit ; amp;nbsp;aliquan-do tandem rcipfa expcrietiirfqmbufcunq; interim hu-
-ocr page 220-Î04 AD PERSECVTORES ANGLOS minis irtibiis, quacunq; prudcntia amp;nbsp;porcntia fuis partes ad tempus fiiftinucrit) temcrè admodö atq; iii-confideratè in hanc fe arenam delcendiflc.
infx^uirna- Domus fi quidcm quam oppugnant, fupra firmif-bil'n fcira /ii-nim incxpugtiabilem petram eftædificata, quam Rom. Ec- piiijæ tempeftates, Paganæ vel Hcreticæ externæ vel ‘ domefticæperfbquutiohis,nulli vétorum imbriumq;
turbines,nullæfluminum inundationes poteruntdc-moliri ; imo aduerfus quam nec^urtainferi franMunt. A c ne forte Nemrothi ifti, nouiq; Gygantes Euangcli-ci perperatndicta noftrainterprctcntur, feq; ipfosin infana bac contra Ciuitatcm Dei dimicatione fallant,
ex D. Auguftinointelligant Eccleßtt SedemG^ juceeßionem, illamefle Petram quæ itadiuino præ/îdio
óf«». Il»
cómunitur, vt nullo modo poflît expugnari. Sic cnim faC contra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ttmeratcfacer do tes vel ab ipßt Petri fede, tn crdi-
far 'te Do- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Patrtim qun cutßiccejferit videtejpfi. eßpetra, qua non-
»aii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vincuntßperba tnfererum porta.
Eleéli ad hoc ædificium lapidis angularis ea eft vis Luc. 10. a.c natura, vt [uptr quem ceeiderit comminu-at eum, CEqni ßuper eum ceciderit conquaßetur, quemadmodum Prophe-Chriftiq; ipfius teftimonio conftat. Ncc modo verum eft nunq deßcerePcm.perpetuSte nimiriim camiuxta prominum fuum Chrifto Domino,fed amp;
Apoftolicum Ecclelîæ regimen Spiritu Sando diri-Rom/io»/»-gcntc,adfinem vfq; feculi pcrmanere:quod iam oüm oranes patientia fua conftan-feratores «aq; fiipcrauit. contraquos,Saccrdotij Chrifti inter-fratialue- ris thronum,fideiq; ac Rcligionis tribunal fuminiim, Deus ipfc prouidentia fua collocauit, amp;c omnipotente dexteracotinuauit in ipfa Imperij arce, aliquot anno-rum centenarijs poft Chrifti afeenfionem. quamuis interim Imperatores Romani,omni ingenio, amp;nbsp;arte, amp;nbsp;prudentia, amp;nbsp;ctiam crudelitate contenderentad earn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fucccftioncm radicitus extirpandam.
C^mn amp;nbsp;ca attatc, Monarch^ illi ampliilimi,Romanos Fpdeo-
-ocr page 221-ÏKO CATHOIICIS RESPONSIO. 20
Epifcopos licet miferrimos èc affliéèiflimos magiï formidabant, eofq; in Ciuitate Romana molcftiùs fc-tcbanr, quam aliiim quemcunq; potcntiirimiim imperii fui æmuliim vel competitorem ; vt de Dcci» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;■ CA'pnan.
gt;igt;re2c CtmeliQ Ponttjice Icnplit D. Cyprianus; qui qui-dem Pontifex, vt amp;nbsp;cætcri illius antcceflbrcs, liac dc caufamartyriumpafîiis eft.
Eadcmetiam promilTione fanéiiq; fpiritus præfi- Rnmiwa diofiilta,hæc J’cé/w profiigauit vctcres omnes hærcti-COSamp; hærcfiarchas longiflimo intcruallo Proteftan-tibus iftis,amp; aüthoritatc,amp; potétia,amp; eruditfonc præ-tcllentes ; quorum etiam partes propugnabant non tjmitores pauci certarum prouinciarum Reguli,led Imperatores Ofbis terrarum, qui non minori atrocitatc Epifcopos, Sacerdotesjaliofq; per vniuerfum Imperium Romanü Catholicos perfequebatur,q,Protcftantes modó principes quidam in fuis territorijs cofdemaffligunt. De-niq; hxc Sedes omnes difficultates, omnes tempcfla-tes, omnes fluélus, fcopulofq; domi amp;nbsp;forisprætcrue-fta,in hodiernum diem firniiflimè ftat(fruftra commi-Santc, amp;fudante,amp; coniurante,amp; terras inferofq} có-«loucnte toto Apoftatarum grege) omnibufq; virtu-lt;isamp; folidæ gloriæ ornarticntiseftflorentiflïma. Nul-la vnq memoria cam Catbolici Reges magisdilexç-runt amp;nbsp;honorarunt ; nunq earn obfequentes Ecclcfiæ Mij ftudiofiùs coluerunt ; nunq defertores amp;nbsp;hoftes . Cain vchcmentiùs timuerunt. Id quod inter alia multa »bftinatus iftc furor oftedit, quo nunc quidam in An- fm-or er^a glia noflra miferanda cerrepti, non tarn feipfosfufo Ktm.sedc^ lot innocentum bominum fanguinc faliios præftarc 9’quot;’” patant,quàm abicâifllmè amp;nbsp;feruili plane animo, de „ijant' f^emana Sede vindicfam aliquain fumcre,amp; odium fuum inuctcratumincamaliquaexpartefaturarc. quamilli Sedemdiuinæaducrfus ipfosiuflitiæ miniftram quan-doq; futuranijdcfertçqî fidei ac Religionis Catholic« Pæuasabciscxa(âuram,nonfine caufa pcriiniefciint.
-ocr page 222-so^ AD PERSECVTORES ANGLOS
Verentut enim ne fulincn illud Excommunicationi^ tories ab ipfis renouatum, qiieinadmodum in alijs pro-uincijs nunq euafit irritum, ita in Anglia,vim fuani ali-• quando fit habiturum ; quamuis paucorum annoruin pace ac profperitate clati adulatores quidam, doim populoomncmfecuritatcmponiceantur,paucilq; raï' lt;äatis SacerdotibuSjin portu fe nauigarc clamitéc. Qugt; quidcm fi malis his rcmcdium verum quærunt, cùm omnia circumfpexerint, nullum fine quarftione inuc-nient aliud, quo chariflîmam patriam ab interim non i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpirituali modo veriim etiam temporali liberet, quàiri
fi humfli pænitentia ab Ecclefia Dei veniam fuppliccs dcpreccntur.
Quamuis cnim Ecclcfiafticos omnesatq; Catholicos c mundo exterminate poflent, aut fi ipfiim Pon-tificemfuis in carceribuscaptiuum tcnercnt,vtdeeo pro fuavoluntatefententiam poflent ferrejimo quaiH'* Uis tot Romanos Pontifices poflent e medio tollere quot occiderunt Sacerdotes,amp; quot illorum maiorcs, veteresintelligo fidci Chriftianæhofl:es,interfeccrût Martyresj nunq tarnen vi(äoriapotiri,nunq vlcricem ömnipotétis Dei manum poflent cflugcrc,quifuinu-miniscontemptum,bçrefcs,fchifmata, amp;nbsp;apoftafias, tandem grauiffimis fupplicijs vindicat. Quemadmo-EceleC nos ipfe in facris literis aperte monet cum ait, dfxerispeccMtjCT' mihf Accidtt trifle?
tiens reJJi- ‘fl “ddittr. Reddit enim Deus, fed patienter ad-lt;«•. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modum ; Sc tum,vt fcribit D. Auguftinus, tarditttcr»
flfpplic^ grdwtate ctmpenflit.
Neminem latere arbitrorin veterum monumentis ^^m‘fue- velmcdiocriteryerfatum, quantam toti ^flicd'tiSà-tint amp;nbsp;fmt tatem infxlix Dendtiflamm feâa attulerit. quomodo OTO- ^rridMrum hxrcfis poft tot tantofq; tumultus toto j pone orbe concitatos, tandem in Mdhemetif perfidiain j defierit. quemadmodum Orientalis EcclcfiæaPetri $cdc feparatio, piurimas illius clariflimas olim pro- i rnncia?
-ocr page 223-PR6 c’aTHOLICIS RESPONSIO. 2O7 tfinciasin mifcrrimain corporis atq; animi fcriiitutcm adduxcrit. Nee minus euidcnseft inquasanguftiasamp; txtremapcricula,nobiliiïimum Gallite rç^nuny, Gcrma-
Polenia Sc sd^tj rcfpublicævaldealiquâdoflo-rentesdmó amp;nbsp;plcræq; omnes feptentrionalcsProiiin-ciænobisfinitimæ,pefl.ilentihærefis iftius contagio, Sc fcelcrata fedlatorumcius proditione conieéiç fint. Quam ni miferiarum attenta confideratio itanoäaflS-citjVtfinelachrymisdc ^Anglia noftræ infælicitate amp;nbsp;tcrroribusquieamcircunftât; nccfinchorrore maio-ri ad fiituras cius calamitates animumintendere pollî-niusjciim illud ex Regni noftri monumentis perfpicuû fit,nullam eflenationc aliamquçcrebriores Reipub. totiusmutationesfubierit; ncq;vcrô vnqhuiufmodi aliquam vioientam mutationem accidifle, nifi quam notabilisaliqua Ecclefiæ Chrifti contemptiopraîcef-ferit. Idquod ex plurimis quat paflî fumus incommo-dis, Sc aliorum populorum innoftrum regnum incur-fionibus ac viôlorijs patet ; atq; ex ijs etiam quæ Gil-, «/rfïille Sapicns,a.c venerMif Peda,alijqiviii prudentes literarum monumentis commendarunt, quæ breuita' tis caufa prætermitto.
Illud vnum memorise fempiternæ mandandum eft; quâdo Angliæ Reges cum Romanis Pontificibus mutais amotis ac beneuolcntiæ honorifq; officijs con-iunéli vixerunt, Ciuilifq; magiftratus cum fpirituali Ecclefiæ Chrifti Republicafuifq; Paftorib^pacCjCha-ritate,amp; Chriftiana animorum vnitate permanfitcol-ligatus ; turn demum fælicemamp; viâricem fuiflc An-gliam noftra, amp;nbsp;bonis omnibus cùm fpiritualibus turn etiam temporalibus, diuini numinis largitate copiofè circumfluétcm. Adeo vt vel folaeorum beneficiorum rccordatiq quæ ex tam falutari cumEcclefia Chrifti confpirationc in nos manarunt, mirificaquadam vo-luptate animos noftros poftet perfi!ndere,njfi acerbift fimus præfentis calamitatis fenfusinquam impiahac
-ocr page 224-îo8 AD PERSECVTOR.es ANGLOS
Apoftaßa incidimus, amp;nbsp;illud amp;nbsp;alia omnia inluâiim atq; dolorem non confolabilcm conucrteret.
I'loccertcfinccontrouerfia vcrumcft.amp;aneminc ccniD- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ y I 1
1,0. negari poten. Qmcquid Anglia adgloriam rarumac nor« ^n- fiiigularcpoflidetin ecclefijs,inciuicatibus,inacade-^^hiCaiho- naijs,coilegijs,fcholis,monaftcrijs,bibliothecis;quæ-fucrunt ornamentaReip. noftræ,quæ inter cæ-tera Europæ xcgna nequaq poftremum obtinuit locum; ea fimpliciter omnia,Catholica religio procrca-iiitjCatholica religio pepcrit,Catholica religio pcrfe-cit amp;nbsp;abloluit, potilTimum vero illiiftres amp;nbsp;lanéii no-itrx Nationisepifcopi. Qncmadmodum ité quicquid yeræ pietatis,iuftitiæ, religionis, fidci ac confcicntiæ,' pictatis ac timoris Dci,quicquid pacis, quicquid obc-dientiæ,quicquid veritatis amp;nbsp;lioneftatis eluxitinvllo bominum gcnere,illnd totum quantumcunq; fiiit,nul-li alij caufæattribuédumcft,qiiàm piæ djfciplinæ,po-tcnti dodtrinæ, multiplicigratiæ, Sediuinis Ecclelîæ Catholicæfacramcntis. Sicuti ex aducrfo,quorundain ânnorum cxpericntia illud côfirmauit, banc bonorum FrHc7Kgt; nbsp;nbsp;opctum,probitatis,amp; honcftatis inopiam,banc auari-
ijuos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciæ,libidinis,periurij jfacrilegij, Sc aliorumfcclerum
lgt;£- omnium abundantem amp;exuberantemcopiaiti, aPro-rc/is att»- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doôlrinç præconibus non folum inutilibus,
fed etiam peftifcrisamp; cxitiofis proflucrc. Qmoccu-patispervim ac fraudem optimorum Ecclefiæ præla-toriim Scdibus(quç ncc ab ipfis,nec pro ipfis vnquam erant infl:itutæ)miferabilcm ruinam ac vaftitatem Ec? clefiaftici ftatus monumetis tota fortalTc Europa pul-cherrimis attulerunt : fublatoq; trcmendi Sacrifie!) quotidiano vfu,amp; antiquata peccatorum confeflîonc, caftitate,fide,obcdictia,bumilitatc, omni deniq; mo-rum vitçq; boneftate, mortiferum fiiæ ab Apoftolica Sede defeélionis amp;nbsp;nçfandi fehifmatis fruôtum fatis fuperq; oftenderunt.
Hoc autem vt ad leéloris memoriam rcuocemas,fa^
ti»
-ocr page 225-PKO CATHOirCIS RESPONSIO. 209 cit infolens amp;nbsp;importuna aduerfarij noftri iaélatio, quiiterumatq; itcrurnad naufcam vfq; inculcat fçli» citatcmReipub. Anglicanæpofthûc ab EccleliaCa-tholica difccfl’um, præfcrtim verb (inqiiit i^c')pofi execratitnes (^fulmina. nuntiuAm enim cepmm emnittm rerumad nofiram velttMem affiaenftuntfuijfe vbe-rwrfwj.Nih jl homo mifer totus in lerrenis fordibiis de-mcrfuSjdc populi fanélimonia^de religionejconfcien-tia, fidelitatc, bonitatc loquitur : banc enim virtutura comparationem fifecifletjOmncSjipfi etiamProtcftâ-tcs tcftarcntur,tam incredibiliter hanc ætatem a maio-rumfuorüintcgritatedegencrafle, vtfinc magno dolore commemorari non poflit. Nunq enim in Anglia, tanta omnium fcelcrum colluuics cxtitit; nunq. tanta iniuftitia, nunqtam iniquæ hominum bonorum op-prcfliones, latrocinianunquamplura,libidonunqef-frænatior, luxuria nunqprofufior,fuperbia,infideli-tas,periurium,fimulatio amp;nbsp;diUlmulatio nullo vnquapi tcmporc tam impunèamp; impudentcr graffatafiint. Et tarnen profanus ifte Diagoras quafi præter caducam adutrfarij hanc amp;nbsp;tcrrenam vitam dc alia aliqua nihil prorfus arguments refciretjvarijsinlocisfuiinfignis libelluli rcpctitfuo-f”^'^^ rum in hac vita profpcritatcm, Nuntjuim vtxtjfe ciues tn ampliort nbsp;nbsp;fimriore face, vel ad maîtres numéros excreuijfe. Ibid, p^'
t'f/ morbis oblan^wjjè minus , vel ofibtis nbsp;nbsp;nbsp;dimt tps firmiores “i 4*
fnilfe ; tffum etiam terra jôlum nun^ maioremfruEluum vim Cr cefiam fefert]fe,ejuàm foß hacimmijfa tn ^^num Ponti-fictafulmina. Non aliter quam fceleftiflimusille tyran-nus Dionißua ciim tcmpla multa cxpilaflct, 8c mox na- Nat.Da^r uim coiafcendens fecundo vento nauigaretjW/t/et» ( in- rum, quit) amiciyfjuàm bona a Difs nam^atio ficrtlegis detur. Eo-dem prorfus modo vir iftegloriatur, Rcginam Angliç
réunis fais, tot i^fde annis ferfruenfem,i](iot quatuor fi- luftit.Bri. mul Potifices Pom. vtx comfleuerunt,quintuflo ante faferaße P’-1°' tempus Marta retina, tdq^ tam frofaerè,nihil vt videatnr ad-
faßt ad t^m diuinam fahcitatem-, ßcvt ma xtmi chrißianf
O
-ocr page 226-210 AD PERSECVTOKES ANGLOS rt^cs nu^^tmfibt iniiii't^ntfabliimfintit,ßß)rtttna (orunt
Oe' C/jri- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;compAtentur-,quidam etiam reblèßmm 4l^*
ßianapote- extßit(i€ntßinferitreetiam mgraiu coUocenturinihil vtcatt-“^'^^ßtßtfCUromnespoteßates clmßiana,n0nmedb tuendumßtgt;( ret foriHtut [^ffffxpreßum dwini tudtcq tn Kfgm* niflra exemplum,ß^ Ct'ßifßtiendumquedammode eximio quodam cultu ‘Di-nerandum ßbt prtptnant.
Quas impuri hominis profanas Cogitationcs, Sc có^ parationcs extra modiimodiofas, abfit vt Reginæ ipß» vel prudentibus eins Confiliarijs tribuamus. Miilto cnim magis fine dubio prudentia valent, Sc confidera-tiusiftarum rerum fragilitatem pondérant, quamvt paucorum annorum dominationemRegiam, autaliä quamcunq; terreftrem fælicitatem tampuerilitcradf-mirentur ; quafi vel ipfa de fc Regina prophcticiim il-Efa. 4quot;? lud vfurpare velit;W« ^e^ina,(y' vtdua non ßimtCi^luc-Apoc.18. tum non vtdebt : vel fapicntes cius Confiliarij hancil-lius profperitatem obftupefcéntcs, illi applaudere, amp;nbsp;fvt olim populus Herodi immenfa fuperbiainflato) Aâ.II. fucclamarc,Cætcrumablitano-bis longiflîmèjVt de iflis tarn barbare exiftimemus» magoäpe- Neq; cnim ignorantquæ mox in Herode, Dei iudicia TlCiMtm, fcquutafuntjneq; quoda Sapiente fcriptum cft,vX»K Pto.itf. TutnamexaltaturßiritHS. Nec Cos latct quanta fit rerum humanaru varieras amp;nbsp;inconftantia; quarii repentini Polycr»- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fælicifiîmorum in miferrimam códitiqncm
t«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lapfus. Legcrunt opinor de Poly crate Samioru Rcge,
quiciim extraordiiraria quadam profperitate frucre-tur,abamicis quibufdam præfertim vero abÆgypti rege admonitus eft, vt fponte fua ipfe fibi infortunium aliquodautcalamitate accerferct, quia fieri vix pote-rat, quin ilia tarn diuturna fælicitas miferabili tandem cafutcrminarctur ; id qiiod euentus quoq; declarauit. Quod exemplum in fimili fortunæ fecunda: curfu J-î^al^n^lenuf diligent! meditatione dignum effc •Avitaxia prædicatjqui eÜAm2ptiffimG,m»ndumhinicvniiterßtiff
-ocr page 227-PRO CATHOllCIS RESPONSIO. 3ir
P^circulum quedAm zubcrfiarfatt.iuxtatllud fcriptUra fan-(u; Potentes de jedibns deponst,cr infnjftcMemamdcnte.te «'■»((/■.Deniq; B.^ueujhns fententiam(vtopinor)non ix/Mn««. iiiiprobabunt,quiChnftiano homini nihil peiiculo- Eccle.ii. fiusaffirmauit,quàmdiuturnam in continua profperi-tate vitamagerc.
Quamobfcm tota ifta inanis amp;nbsp;magnifica oftenta-tio non aliunde quant ab authoris huius petulant! va- ‘'duerfarij nitatc proficifcitur,qui videtur cûdem habere anintii; fum hominib’infimis amp;c Myloruin poftremis;qui iux-taProphetambeatoseosexiftimantj^«lt;i!r«»j^«wyfM4- Pfal. 143.' r/ii y»nf plena er nil An tt a ex hoc in lUnd, inesfatofi abitnilith-tes in e^reßibus gt;ie^trdßiW)ne£ clamor tn plateis eomm. At quivere Chri-ftianifunt,quot;longe ilia lance veram felicitatcm pondérant,amp; cum eodem Propheta dicuht, Bedtus popnlns cu- ibidem.’ J»« Demintts DeMeins, fine quoamp; ciiiuS extra domum, (quæ éft Ecclcfia) omnis Humana Eclicitas nihil eft aliud quam s;tauioris damnationis materia; eaq; fi cx-traordinaria fucrit, magnum profcólo fempiterni interims argumentum.
bouefd craßi : asm mm eß ruina macertXi
Ncq; tarnen velim quenqüamhæc itainterpreta-ti,quafi terrenam iftam return abûdantiâmamp;copiami fiue in priuatis hominibus, fine in publicis rebus,inter præclara Dei beneficia non anriumcrem : ncc quafi ex altera parte arbitrer hanc fecundam paucorum anno.^ rumfortunam, cum conftanti gloria amp;nbsp;longé diutur* iiiore patrUm noftrorum ficlicitatcj vllo niodo efle có^ parandam, Sed illud tantum void, ex his fortuitis cafi-bus,nullum vel certiim vel etiam probabile argumentum diuini faupris erga fortunatos pofie deduct, ciim ifta mundana commoda bonis cum improbisjtcligio-fis cuni infidelibus, amp;nbsp;Turcis cum Chriftianis fint có-munia;imó frequentiùs prouidentia diuina ïn homt-^s détériorés conferuntur. Sæpe cnimin hac vita La-Xarus mala rectptt,Si disses eptsl» bona.Ss^p^ tyranni trium-
O a
-ocr page 228-212 AD PERSECVTOKES ANGLOS
Jere. 51, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-O« amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sæpe Antiocbus
I. Mac. I. diripit tern-plum Det y Sati^lumpinLlorum-, amp;C manubiasî i.Mac.î. veris Dei cultoribiis ablatas amandat inrcgnûfuiirn: qiiiinj interim fideles in hac affliélione, magnam Dei
Ibi.ca.e. mifcricordiam cognofcant prædicent. Etenim tempore nenßnere peccatortbuf ex finteittia agcre,ße(lßitin^ 'n It lories aeihibcre^mugtit beneficij ejl tnditmm. Non emm ßcut tndliis natiembm DomtrtMpatienter expeblat, vt om cum tu^ dic^ dies aduenerit tn plenitudtne peccdterumpunut ; iti tn nobis ßatuit C7^c. Et tarnen hoc argumentum a rebus fccundis fiimptutn.Libelli huius authori valdc thcolo-gicum vifumeft, quoplcbi nihil fere nifi præfentcm banc vitam amp;nbsp;eius voluptatcs,commoda, amp;nbsp;iucundita-tem confyderanci perfuadcret, Deum ipfis mirabiliter bauere J corumq; multiplices hærefcs amp;nbsp;tetcrrimain Apoftafiameflecultumilli gcatiffimum.
ExamiM- Cætcrumvtinfolentc hominis vaniffimi gloriatio-tur,-riitiin ncm plcniùs reprimamus,refpondemus fimplicitcr no camclTe Angliænoftræ fælicitatcmhoctéporcjqiiam aîiî^Tf't noftratibus qui domi funt rudioribus, 8c externis pnjperiia- bominibus noftrarum miferiarum ignaris oftentat. te. Nam tametfi perpauci fi cum alijs confer an tur (ne-quaquàm certè tertius quifq; in toto Angliæ regno) itafe ipfosconformarunt ad præfentcm tcmporücon-ditionem, vtcompreifis confeientiæ ftimulis,negle-lt;5taq; rcligionis cura,adparticipandas quæolfenintur opes 8c voluptates fefe accommodent;amp; innumcrabi-libus Catholicis honeftifiimifq; viris fpoliadis feipfos locuplctentjidcoq; ftatum hunc terreftrem quendam Paradifum exiftiment, quando fiias tantum fentiunt vtilitatcs,alionira autem non fcntiût iacommodamos tarnen qui exploratè cognofeimus, multô maiorem regni partem cuiufeunq; generis amp;nbsp;ordinis,afflilt;3:ain . cfle,vafcatam,cxinanitam bonis omnibus, amp;nbsp;cum ipfis pofteritatem quoq; totam extremis miferifs percu!-fam amp;nbsp;proftratarai vt cx eoruin minis adit’ ficfet alijs adhatic
-ocr page 229-PRO CATHOtICIS RÈSPONSIO.
ad hanc fælicitatcm de qua vir ifte lantopcrc triûphac; nonpoflumus non apertiffime contcftari totumRci* piib.noftrç corpus,nunquàm gener liter vilis tempo-libiis calamitate horribiliori fuiflc opprefTum.
Primiim cnim vt de ordine EcclcGaftico loqua- , inur,qui amp;nbsp;fuit fcmper,amp; nunc ctiam eft,vbicunq; lo-cum fuum tenet, amp;nbsp;in omni certe Chriftiana Repub. clerici Ci-effe debet,honore amp;nbsp;dignitate primus; quiq; in noftra «W'«. patria, fine numerum fpcéles, fine eruditioncm, fine prudcntiam, fiue aliquam quamcunq; excellentiam,'' nulli profecäo totiusEuropæ Cleroconcedebat: hic ordo penitus eft deieélus amp;. obtritus. cucrfi bonis omnibus amp;nbsp;honoribus Epifcopi cætcriq; Pralati, alij co-tru(iincarceres,alij incxiliumpulft,ad vnum omnes fere ærumnarum longitudinc ac magnitudine con-lumpti. Ifti igitur tot tantiq; viri, quibus amp;nbsp;Deus, amp;nbsp;natura,amp; natales ctiam fui deftinaucrant aliquam partem huius adeo in immenfum prædicatæ fælicitatis, nullam cius particulamguftant; fed proptet foil con-feientiam amp;nbsp;veritatis confeftioncm, quam veluti facrfi quoddam depoßtum amaioribus fibicommiflumaccc- j perunt,terrcnam fælicitatcm omnemperdiderunt; 8/: 6,ic3. Veliamolim vitadefunétifunt,vcltot annoscalami-tofos tranfegerunt, quot illi'profpcros ac iucundos duxerunt,qui corum occuparûntloca; verèßl'if hutu« Luc.io. ßiculiqut nubunt c^nubu'ntur,ca.rna.\i:s nimirumamp;in-wdiaati Apoftatç,Miniftriq; abieâ:i(rimi,quialiorum Sedesadeptijhanc fælicitatcm non iniurià common- -yiMi su-dant, qua fit vt veri Domini in miferia amp;nbsp;mendicitatc ferinten-! contabcfcant,dumlatroncsdecorum bonisiniuftiffi-me partis luxuriantur. Qui, tarnen fialiquid in fcho-neftæ indolis aut gencrofi fpiritushabcrcnt,fccûmq; ad Parla-perpenderent, quamcarctumPfeudocpifcopi epifeo-in patus,tumreliqui inferiores fua(quævocantur)ccclc-fiaftica beneficia compararent, quantum præterca de Veteribus lundis amp;nbsp;cenfibus decerpatur, quàm varijs 55
O î
-ocr page 230-iI4 AP PERSECVTOR6S AfIGLOS ^nnuatim pcnfionib’,decimis,fiibfidijs, gratuitismil-neribus, ncccflario tarnen pcrfoliiendisexhauriantur; quàinferuilitcrviuâtpbnoxij plerifq; Aulicis,amp; mul-tis ex media vel infima fæpcnumçro nobilitate ; nun^ itainfolentcr Fortunas fuas efFerrept. nifiquód homi-Eccle.ij. nib’huiufmodi.ôwnÀ^rfwÀfi/w/cw^îamp;quiad jntegras cpifcoporum poffelfionesjimó ad vnum tcruntiumius fibi nullum fuiflç cognouerurat,lauteamp;liberaliterfe traéiatosputantjfi partem aliquapi quibufçiinq; mo-dis potuerint inuadcrc.
Sed xt hos mittamus,amp; ad alteram Reipublicç partem oculos conuertamu?, omnefq; hominum fxcula-rium ordines per vniuerfum regnum animo ac cogita-tione luftremus, multis rnagnifq; argumcntis ac con-icjCj^uris perfpicieinus ita affçiâain efic Rcmpub. An-gbcana,vt ça fi in tres partes diftribuatur, vna fortafi Fe varijs Protcftatium gencribus potcrit aflïgnari, due verb vt minirnùrn ad Catholicam fidem voluntatis in-clinatione-propendent,atq; idcirco huius Anglicana: Calamittu f^ljcitatis Fuauitatem nullam percipiunt. ExquoCa-»M'for«»». tnolicoi um numero etiarn li permultj mundanis curis idifi.ijiù impliciti, vellcgum terrorecoalt;äi,religionem Fuarp mente füllt diFsimulant, nbsp;nbsp;hæreticas Ecclefias Fréquentât, tarnen
h^rfî'ic'^ii varijs mqdis cognoFçuntur eorum voluntatesamp; tAmici^e- initimi FenFus, propterea apud Prqtcftantes in magno funt odip Sc diffidentja; 8ç fiqc exiftimatione, fine di-«fcw. gnitate,fine gratia, multiscum iniurijsviuuntigno-piinioFè; eorum FaâaçurioFè obFeruantur, cum quibus agunt, quid moliuntur 5 adeo vt ifti in perpétua Folici-tudine degant. Quoad conFcicntias vero mifito Fuqç inFælicipres, dum in nouæ hijius fidei articulps abFur-difiiipos, verbi gratia, Rcginæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ec-
clcfiafticum,amp; alia pcrrriultaiuraj-ccoguntur, quæilli falFa, impia, amp;nbsp;in religionc Chrifti plane monftra elfe firrriiFsimecrçdunt; dum ncccFsitate adducûtur vt cor-ri ptailla Sacramenta accipiant, quæ eoruni cpqfcien;
-ocr page 231-PRO CATHOIICIS RESPONSIO. ÎÏÇ lia vei maxime aucrfatiir, quæq; venenata amp;nbsp;vcre niortifera cflc norunt turn animabus fuis,turn etiam amicorum charifsimorum quiinillonim gratiamijf-quot;'quot; dem Sacramcntis communicant^ diim inuita confcicn-tia perditifsimos illos Miniftros audire amp;nbsp;cpnduccrc eompelliintur,qui nihil aliud quotidic legunt^oquun-tur,concionantur,quàm meras blafphcmias in Chrifti Vicarium,Ecclcfiam,Sacramcta,San6tos, amp;nbsp;quicquid omnino in cæloamp; terra eft facrofanóii. Deniqjdum non folùmin hac anxietatc lametabili,propter Icgum acerbitatem viuunt, fed etiam (quod eft omninm mi-fcriarum caput) in hac confcicntiæ carnificina extrc-iQum frpenumero fpiritum elFundunt. Qusreifti,vc pcrfpicuum eft, prorfus expertes funt huius beatitatis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
dcquaagitur ; imo veto in maxinns angoribus vitam ducunt, optantq; crcbro multis cumlachrymis (cuius ipfi auriti amp;nbsp;oculati tcftes fumus) vt Regina medieta-te fuorum bonorum contenta, liberum cis fanéiorum Ecclefiæ Sacramentorum vfumquamuisoccultumamp; clandeftimumconcederet. Ncq; raro timiditatemfua déplorant, vxorumq; amp;libcrorumfortunam,quorum natural! charitatc impediti, vt neceflarium eis præftét auxilium, inuiti quodammodoamp; reluclantes in tam peftilcnti fchifmatc viuunr.
Definceris verb ac conftantibus Catholicis quid vtrtnm dicam?quorum maxima eft in vniuerforegno multitii- CatMic»-do,rairificeq; in dies.Dcoferuorum fuorum labori-’*”* ƒ’*quot;*; , ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mamtlena.
bus coopérante augetur; qui quum probe intclligant nonfatis efle vt quis corde crédite ad tuflttum, nifi etiam Rom. lo, ciim tempus eft, ore conßteaturad fàltttem ; Chriftumq;
audiunt dicentcm,Ow»if^«lt; «»/rf/’gt;y«r me coram homi- Mat.io. nibm, confitebor eum coram Patre meo tfttt in calif eß, c^ttt autan negauent me coram homtnihue, negabo CTquot; turn corMn Patremeo, bij ccrte qui non minimam Rcgni Anglican! partem effic!unt,amp; in varia genera difpertiuntur, non-nullos fummæ nobilitatis heroes ; multos admodum
O 4
-ocr page 232-iië AD tER SECVTOtlES AHGLO8
hönoratos, illuftres, locuplctcs ; rcliquos optimos amp;nbsp;honeftifsinios,omnibufq; illis apudquos verfabantur charifsimos ; horum nee vnus aliquis iftam aducrfarij lïngularcm fælicicatcm vel extremis (qiiodaiunt) labris dcguftauit. quillpotius multosiam annos tantas mifenas,damna,amp; detrimcnta funt perpeflï, vt ca nullius lingua, nullius oratio polTit exprimere;nec nos fra-trefq; noftri vel minutilliraam corum partem ,,vllis adhuclitcris,epiftolis, piéluris. Si imaginibus fumus affequuti.
j„ß„tu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Catholici omnes in Europa fratres noftri
CäthaliiD- ea poflent mente amp;nbsp;intelligentia compleéti, quæ fan-tö in j/ii Confcflorcs faélo Si opère quotidic cxperiiin-pcrfæpc oculis noftris intuemur, equi-dem non dubito quin pro noftro adeo miferabili ftatU vim quandam lachrymarum profûnderent, aiTiduifq; J)rccibus(quod amp;nbsp;illosfacere fperam’) mifcricordiain diuinam nobis implorarcnt.Si carcercs omnes teterri-mos Catholicis hominibus refertos, fi vincula, fi com-pcdcs,fi cquuleos, fi inufitata hominum cruciadoruni inftrumêta pervniuerfum illudregnum in Catholicis excarnificandis occüpata cernerent, fi formam eosad tribunalia adducendi inter homines perditiflîmos Si maxime infames contemplarentur; fi quàm multi fame, incdia,amp; pædore carcerisfint confumpti,qüàm multi palam crudeliflîmè necati, quàm multi poft bonorum publicationem adperpetuos carceres damna-ti,quàm multi funditus exhaufti vel miferè fpoliati, du proßngulii lAtßii auäitii,centum mitrca^ Reginæ perfol-uunt; quàm multi viri aliquando nobiles, aut alias pc-cUniofi,ad extremam fint mendicitatem rcdaéii, dum annuatim ducenttu fixd^mta. librat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Reginar
iiC coton ac. amp;nbsp;paulo aitipliuj.
Só'^i coton.
pendunt, eo tjubd hterettcarum Eccleßof nbsp;nbsp;nbsp;conemnes ndtrt
rffw/iffrjquàm multi facilitates omnes totamq; ha:re-ditatempaternam amiferint,quiareligioniscaufa An-^liam deferuerunt amp;nbsp;in alias regiones profiigerunt;
quàm
-ocr page 233-PRO C ATM OL ICIS RE SP ONSI O. 2I7 quàmmulti in varijs regni prouincijs,i)q; valde diui-tes amp;nbsp;maxime crga pauperesbenefici,fuisexædibus, loä.rvefl-cxploratorum , liélorum, apparitorum improbitatc h yir h»-eieûti; quàm multi in locis incognitis percerinanttir,
-(-1 nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- v- hybemHm
compulhlæpenumero iniyluasjin montcs,imoinpa-Indes, vt infcquentium hçrcticorum furorcm eiiadant; tdtnm in quàm multa amantiirim^ coniugatorum paria altcru- «u-triusfuga,exilio,autcaptiuitate inuitifl'imediftrahan-tur, qmultæperhoncftæ familiæ hac rationc prorfusp^, diffipentur,quxtam ad paupcriem redaéli liberi, quan-tus numerus hac cadcm necelTitatc extra patriam pul-fus,vcl ad incerta variorum bellorum pcricula àcïpz-rate mat, vcl matUrius de ftatu fuo deliberas,ad Semi-„„„j. naria, Acadcmias, velalia ftudiorum aut Religionis tant. loca fe conférât,ne tantas paretum, fratrum,familiæq; fuæ ærumnas oculis contucatur (labyrinthum quen* dam ingreffus fum leélor, vcl potius immenfum pela-gusjvnde me nunquam expediam, fi omnia velim enu-merarc genera mortis, tormetorum, afflilt;äionum,qui-busnoftratesCatholici ij qui mcliorefunt loco, domi indiesjimo amp;nbsp;in horas conficifitur) hæc fi cuiufquam orationc polfent particulatim amp;nbsp;adleélorisintclligé-tiameuideter defcribi;faciem nobis inferni cuiufdam horroris repræfentarcnt, potius quàm diuinç illius fæ-licitatiî, cuius adeo crebramentionc virifte leétorum aures obtundit. Inferiorisveroconditionis homines, agricolæ atq; opifices ( quo in gencre Catholici func pene innumerabiles ) cùm pares no fint foluendo im-piamillam mulâamquæ proMiflis auditis penditur, multo minus numerate poffint illam grauiorem mcn-ftruam fummam,quæaCatholicis Proteftantium co-gregationcs adiré recufantibus exigiturjifti barbarè amp;nbsp;crudeliter perpublicas plateas flagellis concîdun-tur, quod amp;c alijsin locis, amp;nbsp;nUpcrin Ciuitate VTinti-«ien/i,multis fortiffimis Cófeflforibus faélum cft.Non-nullis antes cahdenti ferro perforantur, aliis penitus
-ocr page 234-Îl8 AD PERSECVTORES ANOLO»
abfcinduntur, alijs alia tormcnta inulîtata infcruntur, Et in hune modumpleriq; omnis ordinisaefexusCa-tholici immaniter cxcruciantur.
At ordo ille.quem in partitione noftra fccimus ter-tiu!n,Praz-^4»toî''^ nihil fub iftis Reéloribusad per-fcétam fælicitatê dci’ydcrât. Itaquidcm videri poflet. Si cft fane adinodum credibilc ; fed tarnen vt veritas
Pnifßäiili elucefcat,amp; veraratio Ang in ^rvrlia ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;~
Jux fehtt
licanîegubernationis me-
}^o»a ^n-^lorü reli-fi}., Prate-
liùs pcrcipiatur, paucis iftorum conditionem attinge-mus. Ifti autem Protefidntes cum fint in duas feólas fere æqualesdiuifi (minores cnim feélulas permultas ex vtrifq; eiiatas præteriemus) quorum alij vulgari reli-gione quam primum Reginæ Parlamentum ftabiliuit contenti,nihil inquirunt vltcrius,fedin ea fidem fuam
ipjis ijualit amp;nbsp;fpem(fiquam habent) falutis æternæ collocant, vndc Proteßantes pitrlamentarei non iniurià dicunturj
alij verb earn religionem vt impuram amp;nbsp;contaminata,
ProtcpâiiS tanqiiàm Chymeram quandam aut Minotaurum,
puriorn de pattim diuiuam partim bclluinam, ex multis articulis fnif mifirijs boms Sc Euangelicis, plutibus autem impijs amp;nbsp;Anti-chriftianiscôflatâabominâtur.ifti PrttfflMtescpaipïo-pterpuritatem quam præ feferunt vocantur
amp; mclioris putantur effe confeientise amp;nbsp;maioris zeli.
Sfcitniia
In firefa-
tione.
^dmaiiiiio annis conteftati funt,eam religionem ad quam ample-«J Parla- (äendam legibus deuinciuntur, contincre errtresapirtt mentum, fniolerabtles, 8i ma.ntfeßdm deße^ltonem 4 chrißo ; qui a nq-uis tßtf MagiflntttbM non aliter quint a Pontißabus l^omanif ïbi.pa. 7. verbum Det clamitant efle circuitcifitm aHigatum, vt nihil ex eo preferri poßtt quoi ißorunt placitis aduerfitur^qui prædicant Sacramenta eße impie corrupta nbsp;nbsp;profandtd,üi~
3^ 40 41' inEcclefia preces nihil continere nifi fados abu-‘ ßu^vanas ac imphu battologias, mendacia aperta ,ßoliditiites vel mambus traElabiles y^ia^multa cum fripturis diuinif pu^nantta; Papa Romani nomen folum mutatum eße, cum au-thoritoi eiuf tranßataßt ex Italia in Angliam,a Rom.Po-tifîce
-ocr page 235-no CATHOIICIS RESPONSIO. 119 tificc C4ntt44rtenfim ^rchiepifiopnm, reliquoslub eo Ffeudotpifeofits tmnes, merM effi reliquiae femtnn ^nttchri-fliMi^nJ^bellitminelicere chrifio'fOntni^ verb chrtfltano ita df;lUußütiendum efiftiinquim lurAtt) inimi(if Eccicfi^ chrt~ ßi: qui propter has fædilîîmas religionisinaeulas,pa-1am dcnuntiaotReipub.Anglicanx rc6loribus figt;/fr4-bdiiisftreSodomtt cr Gomerrha tndieindti 'ij quàmtllu :m- Ibi. pa.j.' hfl aliud expe^landant ejje qutntprafenttm Da vindtîlamßt- 4-ƒ fr vnitferjam tllAm tcgionern, quAnqiiinn Politift ifli ^nglht i/lAchiAuelliAni ciintrA Deum ipßim ßtif feputantej/fmuni-tss', nbsp;nbsp;quAndo cum chriße nonfunt,perinde ejjè Acß contrA
tpfum cßent, ideo^ lAmßuepArtcs tucAntur ludAiirugt;,ßue Tur- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
CArMit,ßue kypocriCArurn ^ngliA Trtteflantium r.ihil eße ; qui propter finpcram veritatis confcflio-ncni queruntur multA ßAtrum ßuprum miliA cApitAbbuf A^henibm ntuelut .mulblu crudelibiu Ad extremAm inoptArn ,, .
J riT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I ■ r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ibi.pa.io.’
rediai,luß(icAriincArceribuf,pcrirefAme,^rAuijsimAivex^tto-nesßißerre, ißAm^ liegtpAm tnduct Ad perfequendes EuAnge- 43.5p. bf proßejßeres,nen Abler quAmpAter eiuA flenricuf 8. tnduilM eßAdperßquendof frt temporis ProteßAntes : hæcqui con-qjjeruntur, amp;nbsp;tarn libéré contra Angliæ moderateres iuuehuntur,vari)fq; cmiflîs Libellis hçc omnia itcrum atq; iterum inculcarunt,nec ifti opinor bcatidicciidi flint, aut huius fxlicitatis aliquo modo participes, qui diris legibus amp;nbsp;fupplicijs ab Êuangelio Chrifti abftra-6ii, ad religiohcm tam corruptam8c inquinatam alli-gantur. Et tarnen doélitrimusiftcfcriptorcômunihæ- EAun^tli» reticorum cuiufcunq; generis rnore, niagnam fuæ fæ-lipitatis Angliçanæ caufam ineopofitam fufpicatur, quiaregina AternumAterni fil'tj Des EuAngebum tutAtur. lußit.^n-quianimirum talibus Thcologis,illudtoturneft Ater- t-mnica. numAternifibj DesEuAtigebum, quod pro tempore, mu-tabiliamp; inccrtæmortalisamp; caduc! Principis volunta-tieft gratum ; cuiuscxcmplum npftraxrate, fola An-glia illuftri experimento toti Europç demonftrauit.
His ergç amp;nbsp;alijsmille modis quia nobisrecenferi
-ocr page 236-i2O AD PERSECVTORES ANGLOS
}n ens lm- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cüm Catliolici qui amp;nbsp;mcliorcm amp;nbsp;niaio-
Pâ.îJ.
ÇitiJ idf» algt;fgt;elletur
gemaiarii rcm ctiam pattcm Anglicaoæ nationis efficiunt affli-M gantur, idq; propter nullam PiincipisPatriæue iufta fartif,cala- offenlïonem.fed propter folam Catholicam Maioruin fuorum fidem(quemadmodum de præcipuis Ecclefia-fticis Libclli author palam fatetur, atq; ctiam deper-multis laiciSjZZï tjuts haElentn noneffe propterea duriw co-ßtltum ait,per'indc ac fi libertatis,dignitatis,honoris èC fortunarum omniü amilfio, nulla effet duritta', nee Clt;lt;-modo,fedetiam Pnteßantes ij qui nolunt con-fcientias fuashucatq; illuc adaliorum imperium ver-fare,amp;eas fimpliciter ad Principis voluntatem reli-gionemq; conformare,ijfdem incommodis conflikfté-tur ; adeo vt iftis quas diximiferijs infinita hominum multitudo obruatur: hanc nosRempub. beatam dice-musPhune ftatum fxliccm? omnia effe in Anglia tran-quilla,florentia,amp; fortunataPvbi reuera perpauci aliorum fpolijs locupletati regnant? vbi perpauci dico, fi cum ingenti aliorum numero comparentur, faculta-tes,officia,dignitates amp;nbsp;opes totius regni inter fe diui-ferunt? Vbi ifti, perindeacfiarmatis exercitibus ple-naq;vi6loria regnumillud fubiugaffent, ineoq; Mo-narchiam fibi conftituiffent,omnia per homines quof-dam fibi gratia amp;nbsp;familiaritate deuinétos adminiftrat ad nobiliffmorum amp;nbsp;veriffmorum regni Procerum damnum,direptionem, atq; internccionê,an eft quif-quam adeo mentis inops,qui in hac Babylonica capti-uitatc Reinpub.beatam ac fælicem prædicct?
Et tarnen ifta paucorum hominum conditio, qui
maxima Reginç lenitate, amp;nbsp;Catholic« religionis in hærefim commutatione, Fortunas fuas in immenfum auxerunt, Anglican! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomine apud Proteftantes
vocatur ; corurnq; abundantia,otium amp;nbsp;fecuritas, il-lius Statut amp;nbsp;totius Regni fælicitas cenfetur: cum vera
■ regni cuiufq; fælicitas no minus in fubditorum, quàm filicitM. in ipfiusRegis profperitatc cofiltat;caq; demum Rel-pub.
-ocr page 237-PRO CATHOtICIS RESPONSIO, ill pub. fcelix diccnda fit, in qua improbi homines, latro-neSjhærctici, homicidæ,aliaEq; id genus pcftes,mifcri hint atq; atrumnofi, pænafq; a legibus præfcriptas fu-ftincnt;non autem vbi Dei Sacerdotes, veriq; Catho-lici,ad qUos ab iniuria dcfèndcndos, amp;nbsp;leges amp;nbsp;Reges omnes funt inftituti, flagitiofiflimorum hominum lu-dibrioac libidini exponuntur, perpetuifqjiniurijsac contumelijsvexantur. Quæcùm ita fint,cumq;pars Rcgni longe maior ac melior in hac intolcranda info*-licitatc iaceat, qua nulla vnquam poft Chriftumnatû extitit calamitofior, caq; non tcinporali modô,verùni etiam(quîc longe eft grauior) fpiritualijneminem efle arbitrer qui non facile videat inanem efie prorfufq; ridiculam hanc aduerfarij de Anglicana felicitate oftentationem.
Sed vt Pelitioiw bunc,aut fi maiiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apertiiis
rcfcllamus,quifæculari felicitatemetitur omnia; amp;nbsp;Fentificium illud nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcl in Angliafuiftc irritfi,
vel etiam in benedidtioncm commutatum affirmât, ob profperos variarum rcrum fucceffiis qui poftea fiint confequuti; feponam’ ea quæ haétenus oftendimus de imméfa hominum multitudine in illis miferijs demcr-fa,amp;aliumorationi$curfumingrediamur. Fingamus ergo ad clariorem propofiti noftri demonftrationem, vt olim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;triumuiratus
niimper'if maicftatcm tótam abforbebat, fie nunc pul). ^ngltcmn^e fiimmam amp;nbsp;vim ornnem in certisPro-teftantibus eftepofitam,amp; corum opes atq; potetiam totius efle Rcgni felicitatcm ; hoc tarnen pofito amp;nbsp;li-beralitcr conce(ro,confidcntcr ifti adulator! aftcue-ramus,ilhidq; omni homini non nimiùm pertinaciter infufeeptis opinionibusdefixocófirmabimus,Rcmp. Vmuerfartt hoftram poft tempora Gtilielmipnmi. quem Conqueßo rem vocamus, nunquam tarn varijs amp;nbsp;defperatis peri-culisfuifle inuohitam, nullamq; efte in orbe Chriftia-no Pröuinciam quæ noftra non fit multo fortunatiorj xit.
-ocr page 238-3ÎS AÖ PERSECVTORES ANGLOS quanquàm Politicus iftc pro fua mirabili prudcntia#, auguratur earum nullam cfle qui non prçclarè fccum adtum exiftimarctjfi fælicitatis Anglicanæ partem ali-quam poflet adipilci.
Hoc quod dico, difficile eft perfuadere adolefccn-tulo impcrito, aut vulgar! cuicunq; Icdiori, aut alicui ex infima populi fece, qui beftiarûmore prçfcntis vi-tæ dclicias Si. qua ad tempus frintur voluptariæ vitr licentiam, rebus omnibus fccundis autaducrfisvelin ffternitatemduraturis qtiæfibi autfuisaecidcreinpo-ftcriim ppffiunt, longè anteponit. At cordatis viris amp;nbsp;prudentibusjijsqui rerum publicarum gubernacula tradlantjminimo certè negotio perfuadcri poteft ; qui quantuis ignorent ipfi per fc (quodquidem vt pluri-miim,amp; naturælumine,amp; prsceptis politicis,amp; lacris litcris didiccrunt) facile tarnen adduci poffiint vt cre-dant Reipub.pacciTij voluptatcm, paucorumq; anno-rum malaciam ac tranquillitatem qiiæ in præfcntia obtineturjfinefarijs amp;nbsp;Aagitiofis ra;ionib* vel ab initio fuerit procur3ta,vclpoftcaftabilita,vel cum mani-feftis aut prçfentibus aut futuris pcriculis copulata, ye-tx profperitatis nomen neq; publicæ neq; priuat« mercrijfedeflepotiiiscertiffimum prognpfticum plï* garumSc miferiarum grauiffimarü,quasDcus in nos vel in pofteritatem noftram eft immiflurus.
Nulla proculdubio Rcfp.fine iuftitia, hoheftate, ac fccuritatc, ftlijevoca.ri poteft. Si opes nôftrç latro* tum femn- cinijs.furtis ac facrilcgijsacquifitç fint,ca pofteffio elt Inffiftiffima. Si pax noftra vicinorum noftforum bellis »M. ac tumultibus foucatur,iniqua eft amp;nbsp;rnhonefta. Si fçlU citatis noftre conferuandæ 8c perpetuanda? nulla ratio habeatur,illud quidem ncceftcefteuenire, vtvel nos ' i'Vel faltcmpofteri noftri non minori luólu amp;nbsp;mæfore conficiantur, quàm nos modo 12titiaamp; iucunditate perfiindimur.
Hïc autem de Iuftitia,honcftatc,ac fecurltfte Quse diciiml»
-ocr page 239-VKO CATHÓLICIS RESPONSIO. ïïj dicimus vtaccuratiusdijudiccntur,ciim multaamp; vetera amp;nbsp;noua nobis fuppetant ; vetera omnia leui brachio præteriemus. nee perftringemus quam plena fiieric æquitatisamp; iuftitiæ prima ilia Anglicanæ Reip. aSede difceflîo,commutatiortligionis,amp;Eccle-fiaftici ordinis totius,omniumq; Ecclelîarum cxpila-tio:quod fuît primumiftiusfçlicitatis Anglicanæ fun-dainentum.Nec verô minute confeiâabimur artes im-pias amp;nbsp;ftratagemata turpiflima, quibus ifti ad illad cxorlîcrantpertexédutn vfifunt,iifq; aveteri Regum tioftrorum amp;nbsp;patriæ cenfuetudine (quibus crat in more pohtum, honorificè vel aperto bcllo vel certofedere amp;nbsp;firma amicitia pacemfuam conftabilire) toto cælodifferentibus.Ifta(inquam)prætereantur,ncc ora-tione noftra rcfricentur. Vnum höc rcfpondeant mihi vclimProteftantesjvt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primùm,dcinde
rum,yioamp;ea. Belg4rufn,dcn\c[-, aliarumetiafnprouincia-'^ji^ rum fubditos ad arma contra legitimos Principes fufci- uinsias. piendaftimularentjVtPrincipes alios infumma pace per fraudem circumuentos iniquiflîmè captiuosdcti-nerent,aliis ciuitates furf ipcrét,aliorum pecunias præ-darentur, alios in manifefinm vitæ diferirhen coniiee-^ rent, finitimis in regnis omnibus feditioncs amp;nbsp;bella inteftina alercnt aduerfus Principes eos quibufeum fe-dcriimvinculis fanôliflîmis aftriélosfc fimulabant,vt cuminfignioribusquibufq; noftræ ætatis ffitrefmrchit acperdueilium MteßgnMU Scotis,Gallis, Fländris, Ger-ttianis, quos a nobis nominari necefle non eft, adeoqj cum ipfo Turcturum tyrunno intima amicitîa confocia-tentur ; vtdcniq; circumiacentcm orbera vniuerfum mendaciisamp; periuriis,primùm in fraudem impellerét, amp;nbsp;deinde piratica,proditionibus.occultis infidiisamp; ædilfimis modis fpoliarent j quænam in hac politia )otuit efle vel æquitas,vel honor, vel confeientia? ■^cq J certè profpcritas quæ huiufmodi nequilTimis ar^ ificüivcl comparaturvel alitur,diututnapotcft efle
-ocr page 240-224 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PERSECVTORES ANGLOS
aut fecurajfcd ncceflario timoris,anxietacis, amp;nbsp;pcricii-lorum plena cft,quæ non modo in populü,fcd in ipfos ctiam authorcs redundant.quanquam fortailîs inüiu^ fortis homines prçfentibus commodis ac voluptatib cxcæcati, miferias futuras non tarn facile præuident quàm iplî horum malorum architeóii ; qui cùm per obliquos tramitcs,amp; Principem amp;nbsp;populum in hos la-byrinthos induxcrint,ftuporc quodam perculfi,ita iaw implicati infalebrishærent, vt nec diuinitus ncchu-manitustam defperatis.aâionibiis honeftum exituffl rcpcriantrcùm nec Deum fperct propitium quem tant grauitcr ofFcnderunt,cuius honorem,cultum 6c Szcti-menta impie fuftuleruntjneq; Principem fciant vllum a quo fidelem opcm potcrint cxpcdiare, quando vici-Î1OS omnes amp;nbsp;fingulos ipfi indignilfimis iniurijs irri-tarunt ; idq; turn,cum in maximis corum angufiiis, amp;nbsp;honorRcgalis,amp;iusfrdcris,amp; religio Chriftiana ib lud flagitabat, vt eis auxilia largilfime fubminiftraret.
Qu.?muisautemplerifq; qui ncc pcrfpicaciter in-trofpiccre valent prçfentia,ncc fagaciter prouiderc fu-tura, iftorumhominum confilia plena fingularis cii-iufdamprudentiæ vifafunt, 6c turn maiorum noftrorû antiquitus, tum huius quoq; actatis infigniû in Rebus publicis moderatorum folertiæ multùm antecellere; idcoqjfaétum eflcvt paucorum hominum diuinafa-pientianoftram gentem inaltilfima pace contincret, cùm apud finitimos omnia bellorum incendiis confla-grarcnt; ita tarnen Deus hæc eorum mirifica confilia ftultitiç amp;nbsp;fatuitatis conuicit,eaq; furfiim deorfum ver-tit, exitus plane contrarios 8c inopinatos illis tribucn-omnes vtiurcadmirentur prouidentiam diuinam, fraèluleta quaiitum ca ab humanis cogitationibus différât ; quâ-tonßiia dif- tumq; fit inteniallum inter iana hominum vercpru-dcntium confilia, amp;vafra aliorum Verfutaq; ingenij ac précipites aéiioncs,qui in rebus gercndis ad priiia-tam amp;nbsp;prçfentem commoditatem omnia rcferût, nul-
-ocr page 241-PRO CATHOL I C I s RESPONSIO. 23$ lam autcm vcl publicç falutis, vcl poftcritatis fecuturç rationcm fibihabendam exiftimant.
An non vidcmus fccicratas coriim molitionesin jnScotia. regno Sctirilt;e diuinitus cffc difTipatas, Dciq; iplius fola bonitate rem totâ eo elTc dcduélam, vt a fcopo quem illi fibi proponcbant,nihil potucrit efle alicnius, nihil magisconcrarium ? Annon idem illisaccidit in inCalKa. GaUix fub tribus fratvibiis inuiccmfîbi fiicccdcntibus? vbipoft totfufccptoslabores,tot profufos fumptu^, tôt ftragcs æditas, nihil aliud quam oleum amp;nbsp;opcram perdiderunt? Quemverö exitum eorum confpiratio laFladria. cum rebeUihM Belgii,M.tc\im^foflAta Colontenfialijfq; alibi eiufdem farinæ hominibus fît habitura,vidcrc ipfî incipiutjin eoq; pcrfpicue((i velint)vnà cum alijs omnibus vclmediocris iudicij,prouidam,iuftam, amp;nbsp;potentem Dei Opt. Max. dexteram poteruntfufpiccre. HæccùmfecumProteftantes noftriconfideratiùsex- occulti pendunt, videntq; omnes fuos extraordinarios cona- Protefla«-tusfinibus tarn infperatis concludi, eoq; fe reduchos vt quofevertant plane ignorent^neq; verb inincœpto-^“^'^ curfuprögredipoffint (me totius Reip.ingenti pericu-lo amp;nbsp;certa ruina;iudicentobfccroviri prudentes,quads curis,quibustimoribus, quib’ cogitationum fluóti-buscos iaótari ncccflecft. quamuis anxietatem fuam fraôofq; animos vt occultent,vulgo plaufibilia multa prædicent, de ferenitatc acris, de frugum abundantia, amp;nbsp;numero iumentorum,de Reginæ in imperio diutur-nitatc omnes fui temporis Pontifices amp;nbsp;Principes fu-perante.
Cçterum,fifontem quærimusexqubmanarunt il-laîpriusmcmoratæ infames amp;nbsp;flagitiofæ machinatio-^”^'^^”quot; nes,quas exceperunt iftç extremae formidincs amp;nbsp;mife-riæquæ vcl ipfis inuitis crumpunt ad omnium cogni-tionem,ncq; verb ab ipfis diflîmulari po{runt,licct hâc anilem de profpcritatc rerum furdis canant fabulam; vera iftorum omnium radix amp;nbsp;caput fuit, difeeflio a
P
-ocr page 242-216 AD PERSECVTORES ANGLOS
Deo fittrumßforum, amp;nbsp;religionis Catholicæ in Calwnif-miim aut verius ^theißium cointnutatio,per quain tot iainannos Anglia nortracontincntcf périt. Hic eft il-Ic equus Troianiis qui patriain noftram perdiditjqua-uis amp;nbsp;iflius Libelli author, amp;nbsp;nonnulli alij fcriptofcs Anglicani(infantibus aut beftijs nihilo prudentiores, qui virgis amp;nbsp;fuftibus quibus cæduntur irafci folent, adcaufam autcmvcl authorem verbcrum non refpi-ciunt)luarum inilcriarum amp;nbsp;terrorum caufam omneni reuocantad Exeominunicationem Pontif. piaq; officia facerdotum, quictc admoduin ac pacatè populuin in doétrinafalutisinftituentium.
Kaüoiits Quantum veró hæc nefanda a Catholica fide èc ejuibui oj/j. ChriRianiorbiscommunione apoRafia Deumoffen-ditur im- dcrit, quamq; illud incófidcratè faóltifn fucrit,ctiamfi “nihilaliud prater corum Ratum temporalem amp;nbsp;Prin-cipis Rciq; publicæ tranquillitatem perpendatur,ipfe
Polilicii muf^itain fùjjit rili-tgt;:ë Ca-tSitiicam.
Deustoti inundo luculcnter oRendit,illis ipfistain incxpiabilis fraudis authoribus viuis adhuc amp;nbsp;videnti-bus. quanquani alias ca fuitfcclcris concept! fæditas amp;nbsp;magnitudo.j vtetiamfiomni prorliis confcientitc ac religionis fçnfu deRituti fuiflent, vel communis tame ratio amp;nbsp;cxperientia cos potuiRetedoccre, extamve-nenato femiiie nihil falutare fore procreandum. Scd priuat£E(proh dolor) vtilitatis Rudium,amp;infinitaam-bitïo(quibus Rapte religione Catholica, fatifficri non poRearbitrabantiir)vcl corumintelligcntiæ tcnebras offudcrunt eofq; in errorem hunc impulerunt, vti flt;r-pcnumcro vfu vcnit; aut potius (quod item pcruulga-tumcR) eædeincaufæ iRos adco tranfucrfos egcrunt, vt répugnante confeientia illud fcquerentur,quod fine temporalem fiue fpiritualcm vtilitatércfpicias, Rcip. futurum erat maxime pcrniciofum.
O muit iit
Qms eR enim adco rationis atq; iu dici j cxpers,om-R.eigt;ub.mit- nlnmq; rerum ignarus,vt non probe fciat magnas oés tatioftri- inutationcs Rebufpub. admodum cfle periculofas? Si quis
-ocr page 243-1gt;RÖ CATHOLICIS KESPONSIO. 227
lt;lüis Parlamcntaria vcftra Statuta Icgefq; municipa-c„/„^ ^^^ les mutate velit in leges Ciuilcs, fï coiifuetudincs/m»»-vfr» quibus Refpub. veftra plerifq; in rebus dirigitur abn-lereamp; nouas introducere, fi Monarchiam veflram in aliam Reipub.adminiftrandç forma conuertere,quantos obfecro tumultus,quantam rcrum omnium pertur-bationem excitari neceffeeft? At verb nulla miitatio adcoeft pcriculofaquamreligionis, idq; religionis il-lius,quæaprimis noftris Aportolis fundata, rcccpta abEcclelïarum totiusorbisChriftiani matre,conHr-mata miraculis,comprobata Ecclcfia: Catholicæ legibus,Cócilijs,Synodis,iudicijSj ac inueterata omnium temporum confuetudine,eum obtinuit apud omnes Chriftianos iiiftum honorem amp;nbsp;venerationem, vt nulla vnquam port Chriftum natuni religio alia, habita hicrit Deo grata, 8c faèrofanéio eius verbo confenta-nca. Quodnam tandem confilium hoc vno potuit ciTc pcftilcntius? Ncq; veto potucrûc Politici irti tam rtu-pidiefle, vt non aduerterent fubditos regni hancin-nouatamfidemmolcftilTimè laturos, quorû tam multi crant Catholici nuperrimè Ecclcfiæ reconciliatie qui folcnnimiflalegatione, voto aciuramento Apo-ftolicæ Sedifatrto fandiflîmè rcceperant, nunquàirr fedeinceps ad prirtinû Schifmatis vomitum reuerfu-ros. Nec latere eos potuit quantum ca res mærorcm
lis omnibus effet allatura,qui a veteri Ecclcfiaftico or- cmImUc^ dine roti patriæ admodum venerando aliquid Irabebât minatia opis amp;nbsp;fubfidi), cùm iam illi oculis fuis afpicere coge-rcntur, viros tam fandfos, liberales,ac beneficos, eie-lt;äos domibuSjCucrfos bonis,inclufoscarccribus:amp; in corum locum fiirrogari vcncrcos quofdam Superin-tendentes, amp;nbsp;libidinofos Miniftros,quos eo quidenl tempore pauci admodum probabant, nunc autem dies ipfe amp;nbsp;experientia ortcndit,cffe cos verè regni totius fsteem amp;nbsp;fentinam.
Nonignorabant, funimumPontificem altéra iLtn
P 2
-ocr page 244-128 AD PERStCVTORES ANGLOS rvr.w)mM- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contumeliofè defcrturrija confiieta Ecclcfia-
nicationii fticæ difciplinx virga,Exconimunicationc videlicet, ftrtculmn. contra delinquentcs non efl'e feniper temperaturum, qiiin cam vel propriæ confciencix ftimuluSj vel officii ratio,vel Sedis Apoftolicæ dignitas tandem aliquando cxcorqucret. Qnarnlcntentiam etfiillifalfarcligione dcpraiiati ftatiiiflent contemncre amp;c potêtia fuaadté-pus propulfarc, tarnen non adco erant improuïdi,quin adnerterenc varias inde domefticas feditiones proba-biliter exorituras, quando talibus Cenfuns pluriina; domi fubditorum conlcientiæ percellerétur, 8i cxtct-niis aliquis Princeps captata temporis opportunitate, cifdem Ccnfuris ad fnum emoluraentum fortaffis effet ' villi'us.
Nonfatis probe fubduxerunt rationes fuas,fi non attendcbantex bac tam turpi amp;nbsp;dedccorofa reieóiio-ne Pontifici3,arlt;âoreligiofçamicitiæfedere cumCä-tholicis omnibus ac potcntiffirais Principibus Chri-ftianis coniuniäiffimi, corum qiioq ; animos a nobis alicnari potuiffe jCÄCoq; magnam Patriae noftræ ma-Intrfiwa lorum amp;nbsp;periculotum fegctem fuccrefcere.lpfe fenfus W4. vclrecordatio cruetiffimorum bellorum quæ patrunï noftrorü memoria in Heluetia amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fub Henrico 8.
8c Edouard« 6. propter religioncm gcftafunt,amp;anci-pites talium pradiorum euentus eos pra?moncre de-bucrät cadem in pofterum acciderc potuiffe, quemad-iffodum reuera acciderunt tum in ^nglta tum in H)-hernia’, vbi cum regio totaadCatholicam religioncm admodumfitpropenfa, nonerat laboriofum præfcn-fiffe, quam intolerabili cum confcicntiarumtormcn-to, amp;nbsp;manifefto bellorum ciuilium diferimine, ad no-uam religioncm ampleéiendam populus ille effet per-trahendus.
sabditi Certum eft enim axioma, Metum diutnmitatis malum ^ror’ni foin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumq;non minùs certum fit Principein
ehtdie ius. nullum tam fccurè fubieólum fibi populum gubernare vio-
-ocr page 245-PRO CATHOLICIS RESPONSIO. 229 violeotia amp;nbsp;terrore,quàm amore amp;nbsp;bencuolcntia,quo-modo non vcnit ill is in mentein, Arr»;4»» totam,ipa’ gnamq; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;partem,nulla vnquam charitatc,fcd vi
fumma amp;nbsp;tanquam hoftili impcrio in obcdicntia cfl'c continendam? Illud vero maioris eft pcriculi, atq; a nouatoribus iftis inprimis erat pondcrandum , banc quam ipji inuexerant religionis varictatcm, maxime quiim fimulaccederet Excommunicationis fententia, multorum animos alias Principi addiéliftimos ita com cutcre amp;nbsp;permouere potuiffe^vt deinceps non ex con-feientia libera,ft^d-feruili potiiis neceflitate obedirent. Non autem qiiæ feruili neceflitate exprimitur,fed quç a libera fubditonim voluntate ducitur, ca dcmiim obe-dientia vnicum.ëft amp;nbsp;ftabile regiæ poteftatis firmamentum.
Conliderare debuerunt, quam multi primæ nobili-tatis amp;nbsp;dignitatis viri, propter confcientiælibertatem aliasq; moleftias a religionis mutatione profe(ftas,fo- bninm, lum vcrfuii ,relilt;ftaq; patriaadexteras nationcs erant migraturi ; quorum animos vel religionis zclus,vel propriç calamitatis magnitudo,ita poflet aduerlus exi-iij fui authores ac bonorum feétores exafperare, ipfo-rumvt abfentia inimicorum paci magnum conflaret periculum. Q^os ifti reprimere non poterunt fn^itiuos eos appellando,aut alia iatftando ex triuio arrepta,vulgaris co^umeliæ nomina. Non enimhæc aut alia hu-iufmodi,nobiIiflimumPrincipcm Henncum y.Rcginç Hèric«/. iftius auum tcrruerunt,quo minds fanguinarium ty-rannum J^ichardum 3. fortitcrinuaderetjcumq; licet in Regem vndlus eflet ac regni pofleffioncra tenerct, gloriofe tarnen, amp;nbsp;Regni poflèfliqne amp;nbsp;vitaetiam pri-
uarct.
Illud etiam erat pracmeditandum, varias ex hac no-uitate fidei eafq; implacabiles diflenfiones orituras, quot;J’ non in populo tantum,fed inter chariflimos quoq;
. amicos maxima vcl fanguinis vcl affinitatisneceflitu-
P 3
-ocr page 246-3 ? O AD PERSECVTOKES ANGLOS
tudine coniunétos. Nulla eft cnimcontcntio tamca^ pitalis atq; internccina, quàm ca quæ propter difteré-. tiam fidci amp;nbsp;cultus diiiintexcitatur.ruptaq; femel Ec-clcfiæ Chrifti vnitatc,quis non ftatim cxpcólarct infi-uitateni quandam Seótarum Reipub. cum primis per-niciofam, qua ipfi etiam Protcftantes obrucrcntur? Cuius iampridcm experimeiitum miferum amp;nbsp;exitum funeftilfimum vidifTemus, nifinoii tantum Magiftra-tusjfcd etiam Puritant, ^nabaptißityfrutres (qui vocan-tur)^»»9w,aliæq; feétç quibus Anglia redundat,ncr-uos ingcnij contcndiflcnt omncs, ad Catholicos fræ-nandos,amp; corum progrcflus quàm maxima diligentia impediendos.
OfeÆa Vcrùm gloriatur aducrlâriu8,fc fuofq; his omnibus periculis egregiè dcfunélos, multafq; viôlorias de ho-ftibus turn externis turn domefticis retulifle, vt quæ gefta funt omnia,amp; prudenterinccepta,amp; fortunaté perfcéfa vidcantur. Cui rcfpondco;iftorum res geftæ ad extremum fi exitu fælici tcrmincntur,efte cos tanto fortunatiores.intereaillud velimintelligant, non tant cfle prudentis hominis pericula cùm euenerint quo-^ihenieit- quo modo dccliiiarc (quum fccundi euentus homini-fium tncoti^ temcrarijSjfortuitô quandoq; obueniant,vt Sc no-hz«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;veterum prouerbio cclebratur) quàm pericula
ne cueniât profpicere, caq; cofultô præcauerg omnia, çx quibus pericula neceftario confequantur. r '
, Sed in hoc religionis negotiojipfe etiam Deus eo-conatus mirabiliter irritos fecit inanes. Nam deabaleiula cùm omncm CàthoÜcç fidei memoriam Sc nomen pe-fde C/ttho- ^^litus extitjgucrc dccreuiftent, leges contra religionem varias eal^; crudeliflîmas inftituédo, quales ncc apud Chriftianos nec apud Paganos vllç vnquàm extiterût, veteresepifeoposoés incarcercscontrudendo, eofq; jllic temporis lon^itudine confumendo, Ecclcfiarunl omnium pulpita,fcholas,officia,dignitates, Sc rcliqui tçgni comwodajfuæ fedæ, fibiq; addiéiis amp;nbsp;tanquam
con-
-ocr page 247-PRO CATHOIICIS RESPONSIO. 1^1 confccratishominibiisafTigiiadOjaliafq; rationes adhi-bendo,qiiæcunq; Humana vel crudclitatc,vcl ingenio, vcl diligentia adCatholicam rcligioncm extirpadam potcrantexcogitari : iamniiiilo miniisin fingulosan-nosamp; dies, Catholicorum non modo numcriim, fed.
zelum etiam, conftantiam, patientiam,cruditioncm, fic accrefccrc fcntiunt.vt clariflimc vidcant amp;nbsp;confi- r-
I ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ n I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exo.8. r 9.
teantur, qgt; ai^itw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; amp;nbsp;hinincocpto progre-
diuntur,wt nmißimm error pettr priore. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64.
Hoc certc vnum eos ollcndit ingenti tcrrorc diui-nitus immiflb vehementer cfl’c attonitos, quod cùm Prot^äti» immani quadam ferocitatc quotidic funditinnocen-
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ma^a air
turn martyrumlanguincm , occulta tamcnvcritatisvi, fimitlaiio communiq; hominum, iudicio conuiéli, ita ftupent Si crfornùtio, exanimantur,vt Catholicos Catholicæ religionis cau-faoccidcrc vcl nonaudcant,vclfalccm pudorc impe-diti palam id agnofeere vcrcantur. Ideoq; (vtin hoc etiam Libcllo videmus) omnia ad 2(fçz/)4w,ad Statum^ ad R^ipttb pacem pcrturbatamauocare laborant,amp; ta-libusmcndacijsorbi Chriftiano illudcrc. Exquoma-nifeftum cft,cos inhacprxclara quam iaólant profpe-ritatCjincredibili mctu cxcruciari,amp;omnia magna,me-diocria, minima, pcrtimefccrc. Q^rumetiarii terror ex hoc apparct cuidctiiis, quod ncc pauperrimusquif-piam facerdos ad Angliam appellit Miflain cclcbratu-rus,quinilli ftatim credant certumipfis intcritum amp;nbsp;vaftitatemafferri. Nulla vfpiam quauis in oraconfpi-citur nauis , nullus Princeps conferibit militem, vel quemeunq; bellicum apparatum inflruit ob prouin-cias amp;nbsp;regiones fuas,quin noftri ftatim interpretan-tiir cadeftinari adinuadendam Angliam. Nullumdc-niq; collegium ad fublcuandos exulcs apud exteras naiioncs inftituitur, nullum auxilium Catholicis An-glisfiuc in Aulis Principum,hucin caftris præbetur, quin ifti ftatim perfuadent fibi omnia referriadperni-ciem Status fui;amp; panicaquadam formidinecorrepti, P 4
-ocr page 248-löaaai.
2^1 AD PERSECVTORES ANGLOS exclamant cum ludiis, quod vententRomnnt, ttllent locum ZT'ÿtntem noflmm.
f^.mdiu patria noftraEcclcfiæ Catholicæ vnita-tcmteiiuit, cumq; finitimisprincipibus vcliufta belli vcllioneftam paccmhabuit, ecquishuiufmodi timor dc pcrpetuis boftium incurfionibus animos noftros occupauit? Ecquid tamfolicitc amp;crcbró luftrabantur milites ? difponcbantur cxcubiæ ? ad fingulos Angliæ portus iuramenta aducrfus Romanum Pontif. cxige-bantiir? Num in proficifccntes pcrcgrt',aut redeuntes domütam fcrupiilofè inquircbatur? Dcniq; numpcr-vniucrfum rcgnum tot graflabantur diurni in publicis vijs, totnoâurni in priuatisædib’cxploratorcs? num tot vbiq; apparcbant curæ,angorcs,folicitudincs? tot dc fubditorum fide fufpicioncs? pcrinde acfi Anglii iam tota nihil cfict aliud quàm ftatiua quædam caltra, vbi militesin horas lingulas amp;nbsp;momcnta,ftaret in pro-cindluad repentinas hoftium irruptionesfuftinendas. Hæccine veto eft fumma Angliæ felicitas?hæccine fc-curitas ilia de qua Politicus iftetam multagloriatur, amp;nbsp;cuius exiguam partem fi vicinæ prouinciæ pcrcipe-rent.admodum fc bcatas arbitrarentur ? Mcdiocris fane' fortuna cum fccuritatc, maximis etiam totius orbis voluptatibustanta cum anxietate,longe'eftpræftan-tior. Quantum autem ex fignis externiscolligere vcl conicélura aftequi poflumus,nulla totius Europa: na-tio in tarn ancipiti rerum fiiarum ftatu flu(äuatamp; vacillât,quàm Anglia noftra. Vac ergo pcccatis;vç hærc-fibusamp; Apoftafijs noftris, fobs tantorum malorutn cfteélricibus.
Ncq; tarnen hsEc a nobis itadicuntur, qiiafialiqua probabilitatc anticipatam habercmus cognitionein corum periculorum qua: tarn vehementer ifti metuere yidctur,autquafi vllacoriicaufam vcl Sacerdotes vel Catholici prçbcrc potucrint. Net]; certe vlla eft caula alia, orxtcrcamquam olim notauitProphetadiccns,
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l)cmt
-ocr page 249-PRO CATHOLICIS RESPONS IO. ZJJ Deum nontnuccauerunt, tUictrepidauenont timore vbt non tratttmor. A Domino folo faâû eft,qui timorem hunc illis inculîitjacinfælicitatis mifcriæq; fuæ fenfumali-quem imprcflît,vtita ad agcndamimpiæ dcfcótionis pïnitçntiam expergefaceret.
Scd hæc demum fumma raihi calamitas eflc vide- jîJmoJum tur,quæ vniuerfum Angliæ regnum, omnefqj genera- fericubfa timordincsamp; hominem vnumquemq; fingulatimin-uoluit,a qua nec vnus aliquis fe poterie eximerejincer-„j;, tumintelligo regnihæredem proximum,quodcertif-fima atq; cruentilhma Bella tum externa tum ciuilia ncceflario pariturumeft,intanto præfcrtim competi-torumnumero, tanta religionum varietate, tanta de-niq; ambitiolîffimoium hominum turba ; quorum nó-nulli iam nunc eo fua referüt confilia,contrahunt ami-ciciaSjCoeuntfaâioneSjmuniût fe fædcribus,omnefq; cogitationes ad regnum adipifcchdum dirigunt. Quo fit vt Patriæ noftræ quies, pax,amp; fçlicitas, amp;c quiequid homini eft in hac vita iucundû amp;nbsp;optabile, illud omne tenuiflimo filo pcndeat;ab vnius nimirumVita,quæ jam aîtate multùm cftprouelt;fta,amp; humanarum mife-riarum cafibus ytcætcri omnesobnoxia,Dciq; omni-potentis manuifemperfubieâa, qui cumlibucrit x«- Pfal.7$.’ Jirt Prtncipum, (x 'fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terrée. ^3-
Enimuerovt ex rebus minutioribus adifta longé ma-ioraiuftépondcrandaducamur,quiseft in Anglia vir nobilis, aut illuftris, vel qualicunq; loco, modo pccu-niofus amp;nbsp;locuples, quem non miferrimum æftimare-mits, fi aut nefeiret aut negligerct quem effet reliéîu-tus bonorum fuorumhçredem? fi cum vidercmusfuo vnius gcnioindulgere, fuoq; tantum tempori confu-lcrc,poftcritatcm autemfufq; deq; habere ; amp;nbsp;rcruin fuarum copia quafi porno cotentionis in medium, pro-ieifta, omnia fortunæ committerc? Quanto autem hoc cft miferius, quantô calamitofius, quanto naturæ ipfi magis aducrfarium,nobilc amp;nbsp;amplilfimum regnum in
-ocr page 250-I 1 j4 AD PERSECVTORES ANGLOS cas adduci anguftias, vt eundé lalutis fuæ ac vitæ Priiv tipis, extremum fore diem arbitretur. vein eo regno nullus, pacis fuç, tranquillitatis,ac faciiltatiim vfiiram diuturniorê vix fperare poflîtjqquoad Regina vixerit; id eft,ad decern fortaflcjaut viginti,(iue plurcs line pau-r ciores annos,vcl quocunq; demum fpatio placucrit diuinx prouidentiæ Reginæ vitam circunlcribcrc.Hoc ciim euidens lit argumentum amp;nbsp;clariflimademonftra-tio infinity regni noftri calamitatis, illud tarnen ipfuin nonpudec fraudulentos aduerfarios magnifice prçdi-care,atq; ad lingularem fuç in Repub.gubernada pru-dentiç commendationcminuertcrc,illudfubinde populo fuggcrentes, quàm hoc modo fLelices lint, quam ftudiofecontinuisprçcibus pro Reginæincolumitatc debeant inliftcre ; cuius folius vita tantam illiusbeati-tatem largitur:quód fi ea moriatur,vna cum ca Angliç félicitas eft moritura, amp;malorum Ilias regnum vni-ucrliim opprefliira.
Id quod ncc ipli quidem Conliliarij palam aperteq; profitcri dubitantjqucmadmodum manifeftedcclarat oratio quam ex eorum numero quidam habuit, quuin fcruulus nelcio quis temerè difplofo tormento nautam in regia naui nonprocul ab ipfa Regina quæ tum for-Omü» g. te aderatjvulnerauit. Q^in oratione clarilfimus ille yjj. aliud poft Regine mortcnl cxpeélandum elfe n Hattoni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
conrulioncm, perlccu-^li:(ab. tione$,ftrages,vltioncs,bella, fpolia,mulicrum 8c vir-ama.n. ginum conftuprationcs,amp; quicquid eft inorbe malo-rumamp;miferiarum,ac millies pluraquàm ipfcfuaflt;o-terat mente ac intclligentiapræcipcrc. Ncqj dubitat concludere,ea nos die omnium fare mirtAlmm lon^e inf£-luißimos, cùm Reginæ folius vita omnem nobis felici-tatem amp;nbsp;terreftrem 8c cæleftcm conférât. Hæc nobi-lis ille Côlîliarius de commun! noftracalamitatc pro-nunciauit.Intcrim ûc omnia reguntur 8c difponiintur, fælices vt nosipfi exiftimare dcbcamus li quoad vixe-
-ocr page 251-PRO CATHOllCIS RÎSPONSIO. 2^5 rkRegina,Refpublica quoq; viuat; cumciusautem funcrc clFcratur etiam Refpublica amp;nbsp;Oceano maloru obruatur. Hxc eft (proh dolor) ilia Anglia: fælicitas i^anißima quam ifti tantoperc fufpiciunt acq; admirantur, qui præfcnccmfed incertam paucorum annoruin profpe-^'™^ ritatem,inilla habita pofteritatis rationc,rebus omnib’ Tffi^author antcponunc. Earn autem viri boni amp;nbsp;prudentes nonfrxdicat. fælicitatem fed miferiarum omnium caput exidimant; cumin publico corpore nihil fit laudabilc, nihil ma-gnopefe expetendum, nifiidemfuerit cumfecuritatc ac diuturnitatc coniunôtum.
Quant miferiam noftramctfi valdccrauem, illud „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
—' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^1-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VI
tamé grauiorcm rcddit amp;nbsp;magismcmorabilem,quod totiam annis quibusnos Deus patienter expcôlauir,/gt;lt;’/?ime cou-non modo nullum huic tanto malo remedium a Con-/quot;^'”'”» filarijsalijfq; prudentibus viris eft adhibitum, vcrùm etiam (quod longe ell miferabilius ,amp; magis a commun! rationc naturaq;abhorrens) neadhibeatur,fc-ucriflîmis legibus amp;nbsp;aeerb'ilïimis pænis eft conftitutû. Dcccrnitur cnim, ne quis nut verbe Mit ßnpto affirmet nli-quem quemcnn^,ejje legitimum h,ered(!n Crquot;ßiccejforem Ke^i-næ, prteter nitturitlem Ksginie ijißitt fi bi lern. Qui ficitf fiecent, mhw. i^.c. reui efiopieMmm qute le^e Pr^tnuntre cmttnentitr\ hoc eft, ’• ipfc perpetuis carccribus,bona veto cius omnia regio fifcoaddicantur. Qualegedum deprçfcnti ftatu fin-gunt fc folicitos, de pofteritate in æternas vcl perdiu-turnas ccrtc calamitates prçcipitanda, nihil prorfus la-borant.Et(quo nihil cogitari poteft vcl toti rcgno,vcl
. ipfi Reginæ contuineliofius) haudobfcurè indicant, quamuis qui confanguinitatis Icgkimæq; fucccflîonis iureReginæ proxim’fucrit, ncc nominaria quoquam hæres poiTct, nec ipfc fibi proximi hærcdis locum aut nomen afcifccre,Naturalitame Reginæ Soboli fas eflfe. Qua.’ profeéto fententia grandi dedccore non caruifiet,proximoq3 hxrcdi iniuriam non fcrendam intulifictjfi alicuius Stbelinatifrah hoe extraordi-
-ocr page 252-AD PERSECVTORES ANGLOS narium beneficium contulifTet. Verùm illud concede-, re Nataritltfeboli ^^tnlt;e,in qiia propter fexiis verecunr diam, fornicationispeccatum longe quàm inviroeft fœdius amp;nbsp;flagitiofius, amp;nbsp;quæ ex eo nafcitur proies ad taie priuilcgiuin percipiendum minus habilis amp;ido-hea, hoc vcro probrum eft indignilfimuirij amp;nbsp;plane in-cxplicabile. Neq; dubium eftquin veteratorum quo-rundam fraude inuentum fuerit Sc Statuto affiôtum ad aliquam iniîgncm maculam regio nomini afpergen-dam J contra totius Parlamenti fententiam; quod(vt nosquidem conijcimus)nunquàmde eaclaufula fpe-ciatim dcliberauit,quamuis extet inter cçtera Statuta, pcruulgata amp;nbsp;typis imprefla, vt in communib’ excin-plaribus videmus.
Sed illud vtcunq; fit,noftram hoc infælicitatem to-titerrarum orbi manifettam reddit, priftinamq; Re-gni gloriam apud omnes ita diminuit atq; obfcurat (maxime cùm hoc fcientes,ac videntes, imo etiam co-fentientesadmittant Reipub. modcratores)vt tantam miferiam nunquàm fatis deplorare poterimus, neq; aliamillius caufam excogitate, quàm iuftilfimum Del iudicium,qui (vt Italis eft in prouerbio)hominem pro tf»lt;! fcii peccatocaftigaturus,primo cerebrumillmufert,ncim-ilcenuU». mincntespænasprudcntiapoflîtaucrtere.
Atq; hoc flagellum Anglia;,quod manifefto ab im-Hctkw 8. piaCatholicæEcclefiæfedifq; Apoftolicæ reieétionc * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. T -nz-t* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n • r • n •
calamitatii ptouenit, in Zfwnrt 8, fundatumelt,quiruit noltris quidem temporibus K^clixPeccati (vt de ^nti(icl]igt; feri-j.Macha, ptura facraloquitur) cùmPrimatumEcclefiæfupre-mamq;illiusrcgendæauthoritatemjipfehbi iniuftif' fime arriperet. Hæc enifti prima regni noftri fuit cala-mitas,exqua profluxit quicquid malorum dcinceps pcrpelfi lumus. Quem regem Deus mox pænis maxi-mis cùm temporalibus tum etiam fpiritualibusafflix-ît. Vixehimtrcs anni interceflcrunt,cùm coniugem fuam illius quæ ïiûcviuitReginæ matrem interfecit, nwl-
gt;4
-ocr page 253-PROCATHOLlClSKEiPONSIO. 2^7 fnultiplicis adültcrij amp;nbsp;inceftus condcmnatam, ciiius Parlatnén amcrc pauló antca tam miferè deperibat, vt in illius Henrici gratiam priorem coiiigemleétifTima fæminam ( cum qua plulquàm viginti an nos laudabiliter vixerac, Paul* lo-amp; cui in ipio rcpudij perfcquendi feruorc , apud uins hift. indices hoc cclebre teftimonium publice dabatj^’wo^/3’-fritterexcellenttmniilgt;ibtat(m,eamßmperpr^ßiterrit henefla-tfw (^ obedientiam qunimipfipoterat oftare-,al^ß^omnibits 8.anno. virtutibuf adei!ßuerat trnata, vtplures nectn fœminA condt- x i.pa. tionb longé iufermrii poterant dejyderart') banc coniugem repudiaret,amp; vna Ecclefiam Chriftijin qua ipfe maio-reiqjjUongentos aut eo ampliùs annos permanferant; yel fimul optimorum,amp; dotâillîmorumjîbiq; chariffi-T'^ reli^i^-morumfanguinCjfcregnumq; fuumcrudcliter ftaret.
Deinde verb lege omni folutus, vxores pro libidine duxit,amp; viuis prioribus fuperduxit nouas;quas cùm voluit rcpudiauit,mutauit, Si deniq; occidit turn vxo-fes tum amico5,amp; intimos familiäres,incredibili pror- „ikaia. liis atq; inaudita poft homines natos animi impoten-tia. Deinceps propter difceftïoncm abEcclcftaamp;tc. terrima facrilegia, tab erat confcictiæ œftro percitus, amp;tam ancipites eum folicitudines hucillucq; diftra-hebat, vt interdum progredi amp;nbsp;Priricipibus Prdtefta-tibus focium fefe in Religione adiügere cogitarit ; interdum vero regredi amp;nbsp;fe Pontif. Romano reconcilia-fc. Q^öd ctft ter vt minimum,poft primum lapfumté-‘ tabat,ad grauiorem tarnen illius vltionem,finc effcélu Deus permiht euancfccre. vnde faóïum eft vt miris Co- E« 37lt; fciétiæ ftimulisexcruciatus in incredibili angore ani-mam exhalafctjCiim i 11 i perpetuó ante oculos obuerfa-renturinnumera qua: perpetrauerat fcelera amp;nbsp;facrile redUtttf gia, quibus plusminus centum milia hominum qui fe trant infra Deoconfecraucrantjcxfuismonafterijs vel religiofts ecllulis eiclt;ftos adfatcularemvitam retraxit:vnoq; an- „ no dccem millia facrarum atdium atq; Ecclcfiarum jim»! yix
-ocr page 254-2.j8 ad PERSECVTORES ANGLOS tifnfcitlSt difturbauit, vti quidam temporis illius vir doétiiïimi^ libras Iloc epigrammatc annotauir.
3X000.«- MsliJi dem vnm temploritm fitflulit annm, Quàm timeosnpienMVix fatuvnMerit.
fL'ftjui'rn Etiftc Rcxqui fine vlla diuininuminis rcucrentia loooo. ac timoré tot millia tcftamcntorum afanéliflïmis vi-stosfs Heit- iisfaéiorumrcfeiderat,ædcfq;ad Dei honorem ,ani-^ant x8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;falutcm,amp; Reipub.vtilitatcm extruélas diruc-
ratjipfccandcm menfuramabalijsretulit. Vixcnim TeflameiS cxtrcmum fpiritum cflïidcrat,quum ipfius teftamcntü Henrici 8. rcftifliim eft 8i mutatum, aliudq; cius loco fuppofitii. carrnftum. i^omaua rcligioquamamp; viu’fcmpcr propugna-Ketiirii, iiit,amp; Icgum feucritate, amp;nbsp;illo nupcr afTumpto Eccle-dtntiijna (o- fiaftico primatu, Sc accrbiffimis fupplicijs corumqui delinqucbantjconftabiliuit,qiiamq; religionemmo-abro^ata. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjg diligcntiirimc commciidauit quibus filij cura
commifit.hæc iofa religio toto rnox regno eft abroga^ ta; amp;nbsp;in cius locum Zuinglianifmus tanquàmad infi-gniorem régis mortui contumcliam fubftitutus,quem nie toto vitæ fuæ tempore odio immortali pcrleque-batu r.
Hemici 8. Cumq; trcs cgrcgioï liberos fuperftites reliquilfcc fngenies Ëdiiueii-duni,Marhtm,Si Eli^abethamj Ednuardum magnX eh peccata fp^j adolcfccntcm iam matrimonio idoncum c vita Dcus fuiîulit.Eum fequuta eft Marz4 foror natu maior, quæ poft longam virginitatem, tâdcm folo liberorum defiderio publicæq; vtilitatis gratianupfit : amp;nbsp;ca tamé abfq; liberis, brcuipoft tempore ad fuperos migra-uit. Vltimo loco fupererat EliT^bethn quæ nûc régnât, quam propter iuucntutisflorcm, amp;nbsp;varia argumenta CÓ pcrmoucntia,omncsarbitrabantur fefuHTcftatim tradituram in matrimonium alicuiPrincipivelcxtcr-no vel domeftico, maxime cùm potcntilïîmi in orbe Chriftiano reges cam ambirent,ipfaq; ad illild vita: genus vidcretur fatis propenfa, amp;nbsp;multos Gepenuiliefa amoris potiudi magna fpc cóplcrct. Vcrùm hoc quoqi ne
-ocr page 255-PRO CATHOLICIS RESPONSIoI
ne fuccederet, in patris pæna Deus impediuit, ac pau-latim in hanc quam parimur orbitatem dclabi rcgnuni pafluscftjVt contraomnemhominum cxpcélationcm tota Regis illius piilcherrima progenies fine frudtii deflorefeeret ; Si cùm ille poftcritatem iminodcrate concupifcerct,ex eo trunco furculus ram breui tempore nullus rclinqucretUr.
Qmbus publicis difficultatibus tenuis admodum eft LihelU au-Sc iniucunda confolatio, quam adhibec paradtus hie nofter,plenam certe impudetis adulationis, quam ipfi ctiam Reginæ moleftifiimam eftc nequaquam dubita-^’”^,,^ nius: ^/»gwewnimirurn J^f^znrfwefle prædicat, Si hoc cmIwz. VirginitAtif nomen libcntervfurpat; cùm ncq; Prote-/‘’'3!'-ftantes Virginitati meritum aut laudem magnamtri-buantjcui matrimonium generaliter amp;nbsp;in omnibus exæquantjin quibufdam etiam anteponunt;amp; nos Catholic! in his ingentibus periculis, vbi rerum publicarum falus amp;nbsp;tranquillitas vertitur, fatemurfacratas amp;nbsp;Dcodicatasvirgincs abeo exccllentiori vitæ gcnerc abdudtas ftiiftc, amp;Ecclcfiaftica difpenfatione in matrimonium collocatas. Atq; vtinam (ft tarnen Deo Opt. Max. ita vifum fuiftet, amp;nbsp;aReginæ voluntatcno abhorruiflet) ad regni fccuritatcm,huius Virginitatis loco, liberos haberemus ex ca in Icgitimo amp;nbsp;honora-bili matriraoniofufeepto?. quod vitæ genus non caret pia quadamcontincntia,eaq; (^vtnunefefe reshabét) fortalfts hac fua Virginitate, amp;nbsp;maioris apud Deura meriti,ncc minoris apud homines glorii.
Verùmflint hæc omnia manifefta diuinæerganos patriamq; noftram iracundiæfigna,quæcô ctiamvi-detur magis ingrauefeere, quod deficiënte iam illuftri hac Henrici 8. progenie, nccilludquidcmfcrunt non-nulli, vt ad ciufdcm fanguinisregij ftirpem proximam decurran/jnobililfimi illiusrçgis Henrici y. huiusRc-ginæaui nepotes inteHigo;cuius Regis fortunatus amp;nbsp;infigni vidloria clarilfimusinregnuaducntus,amp; quod
-ocr page 256-14° ad pèrsecvtores anolos fcquutumeft fauftummatrimonium, multiplcxq; boles ex co procrcata,omncs de iiirc regni diflenfio' ncs amp;nbsp;bclla ciuilia longe funeftifïîma rcltinxit, duafqj illas regales familias L^ncaßrefim amp;nbsp;Eboracenfim fælici' ter arótilTima focictate deuinxit. hanc (inquam) legalem , omnium nationum iure probata fucccflioncin nojinulliinteruerterc moliuntur, 8c nefariaquorfldani Puritanorum aliorumq; hominum ambitioforum cal-liditatcfeduélijCumq; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8c Ltincufirenfi fimiilS^
totiq; generaliter Henriet y. familiæ aducr-faria fc confociatcs,priftinas illas fcditionumciuiliiiiR flarnmas riirlîis accendcrc omniaq; cæde amp;nbsp;fanguinc pcrmifccre nituntur, exquo fperant fcrcgiumdiadc-ma fuivoluerint capitiimpofituros. Sicq; iuftiflîmo Deiiudicio in duo fimul incommoda longe maxima îneurret patrianoftra,altcrumquod Deum iplûmamp;: rcligionem Catholicam improbe reijciet;altcrû quôd per fumitium feelus, vemm,proximum, amp;nbsp;Icgicimum regni liæredcm,in coq; Henrici 7. pofteritatemomné ftio jure fpoliabit. Hune veto timorem conceptum mi-rtuerc poflçnt qui Rcipub.noftræ clauû tcnentjfi nunc tandetfipoft toïannoshæc impendentia malapræoc-cupare aut poiTent aut vcllcnt, certum regni hærcdem declarando. Cætcrum in hoc etiam futurum Angliï noftra: vulnus videtur mortiferum amp;nbsp;infanabilc,nifi Deus omnipotens fupra humanas vires rebus tam dcfperatisopem incxpeéfatamattulerit. Talc enîmin hacmateria præiudiciumfaâum eft, vtnon dico certum regni ha^redem dcclarare, fed neq; de vllo declarando deliberationem inire noftrates fc pofte exifti-sujrrafa, ment, propter Statutum ciuus proximè métioncmfe-cimus,fine præfenti rcrum ômniû diferimine. Id quod procraftinarc amp;nbsp;de die ih diem ducere malunt,ad fuum vfq; amp;nbsp;Rcginæ intcritum,quàm ftatimfibi tâtam mi-feriam accerfcrc. Deus Opt. Max. omnia bene fbrtu-net,eaq; conuertat ad quit« ampUflîmam nominis fui glorialït»
-ocr page 257-PRO CATHOLICIJ RESPONSIO. 2^1 gloriam, quæcunq; dcmum confiifio nobis propterca adiicnerit.
llludtamcn admirari fatis amp;nbsp;lamentari non pofTu-mus,quod cum duorum nobiliflimorum ^ngUte amp;nbsp;Seo- amp;nbsp;tia regnorum tnvnam Monarchiam coniunólioncm, cruentilTimis læpe bellis amp;nbsp;vtriufq; nationis plurimo'^^i^Mo-fanguinequæfiuerimuSjCamautcm nunc Dei bonitas rarchiam Sc naturae ordo tarn expedita amp;nbsp;fuaui rationc amp;nbsp;vtriq; «»'«»‘ï?'«’, populo maxime çquabili ofFerat,matrem nobis fcque-ßrem largiendo amp;nbsp;filium ; illam infigni prudentia, ac patientia,egrcgiaq; animi in rébus aduerfis conftantia ac fortitudine, Sc pari vtriufq; gentis amore ac bene-uolentia præditam, hune verô quoad omnes naturæ dotes quæ in Principe requiruntur , nemini prorfus fuæ a?tatis in Europa fccundûjvtrumq; Anglican! fan-guinisamp; generis,vtriimq; extota/fe»«« 7. progenie, lucccfltonisordincproximutïi, vtrumq;huic regnorû vnitati conficiendæ aptiHîmû, Sc ad hoc munus obeû-dum diuinitus quafi delcgatum;hanc tarnen tam corn-modafn,tam direôlam, tain diuinis humanifq; legibus apertam viam quidâ obftruere, amp;nbsp;tanquam obieélis molibus intercludere laborant ; amp;nbsp;iniuftis legibus, in-honeftis artibus, perfidiofe captiuam detinendo matrem , flagitiofè domefticas excitâdo rebelliones con-
, tra filium,vtrumq; regno fraudarc,velfaltem ius regni Omnibus legibus certiffimum, quantum in ipfis eft, maxime incertum amp;nbsp;ambiguum redderc conantur. Vtriq; autem amp;nbsp;quibufeunq; vtriufq; amicis ius hoc vendicareaut de co Verbum vllum emittere intcrdici-tur,dum interim ambitiofi quidam,hac incerti hæredis ' occafionc fubnixi.de inuadedo regno clandeftina ineut eonfilia , amp;nbsp;neceflarijsad idobtinendum faiäio.nibus fefe corroborant. A quorum hoininum infinita cupr-ditate longe plus periculi tum Reginæ ipfi tumvni-
1 uerfo regno impendct,quàm vnquamobuenire potc-! ratjfi legitimus hxres aperté defignaretur; quod tarne
-ocr page 258-242 AD PIKSECVTORES ANGLOS iftipericulumabfq; vlla veri fimilitudine prætcxuntj vt populo hzredem regni minime dcclarandum elfe pci'fuadcant.
In bas vndiquaq; anguftias iuftoDeiiudicio reda-lt;ft:a eft Anglia,dû interim Libelli author cçtcriq; Pro-teftantes multa læta amp;nbsp;iucunda aniliter narrant,de copia friigum amp;nbsp;fertilitate agrorum, vt noftrorü animos abhisimmenfis amp;nbsp;intermiuatis miferiis confydcran-dis auertant, quas ob defertam fidem Patrum noftro* rum boni omnes ac prudentes viri valde metuunt, ccr-toq; expédiant, nifi ad Deum ac Dominum noftrinn reucrtamur,amp; in vnitatem Catholicæ Romaniq; Ec-clefiç aggregemur quam tam indigne dercliquimus amp;nbsp;tamfüriofè fumusperfequutij extra cuius focictatein atq; obedientiam, vtinhoc mundo nulla eft verapax autfccuritas,itainaltcro nulla eft falus, nulla fcelici-tas. Id quod vt toties repetamus facit charitas amp;nbsp;natu-ralis in necefl'arios,parères, patriamqj noftram amor, Dcutc.31 vt^ensabj^ ctnßli» JufnaracnDuißimjprouieleat.
Non enim Rom. Pontifex,ncq; facerdotesiftoruirt hominum ruinam concupifeunt (quod tarnen Libelli huius author durifiima fronte affirmât,amp; nonnulli for-tafle rudes atq; ignari opinâtur) cùm amp;nbsp;Pontifex tan-quàm amantiffimus Pater amp;Paftor,incrcdibili laborc
dotes veró fanguinis fui vitæq; difpendio adfaliitem populo importâdam ac regnum totum ChriftoChri-ftiq; vicario reconciliandum connitantur. Quod fi rum fatcri volumus, illi dcmum Rcginæ rcgniq; capi-« • ï.,,; talcsfuntinimicifatq; hoccxitus tandem dcmonftra-ßiu bit) qui primùmEcclcfiæfcdifq; Apoftolicçdefercn-amp; dsc authorcs illi fuerût ; qui ctiamnum poft tam multa diuinæiræ indicia,Ecclefiæ ciufdem authoritatemamp; Ccnfurascontcmnendas cfle perfuadcntjqui fupremo fidelium Chriftianorum Paftori, Manlianisimperijs, fanguinarijs legibus,amp; vibellica repugnandum efte ccnlü-
-ocr page 259-PRO CATHOLiCIS RÊSPONSIO. Î43 confuîünt;pcrindc ac fi Pontifex hac difciplinæ Ecclc-fiaftica: virgaaduerfüs rebelles,non ex paterno amorc, tharitate, amp;nbsp;bcncuolentia, fed hofiili potius odio, in-uidia,amp; malcuolcntia fuiffee vfiis.
Moji fis Scharon reftiterunt chore ciufq;{ê(âatpri-^“’”^'’** bus,amp;diuinam aduerfiis eos fententiani funt excquuti, nee tarnen hoftiliter ergicos fueruntaffeéli.Idcmip-/'»« Pri„ci~ film, i’lt;(»»«f/aduerfi.is5'4w/fw,£/zlt;«aducrfas Icfibelem, a- fibm refi~ lijq; Prophetx aduerfus alios reges, non folum abfq;A“quot;*dM-omni odio, veriim ctiam multo cum amore amp;nbsp;cHarita-tc fecerut. Nee diffimili modo fanótiffîmi viri loh^innes viJefujir^ epificojitii X^ffenfis^Serhom^s MorM re^m Cancellarinf ]gt;“■ 11S, multi infignia nationis noftræ lumina,Henri« régi fefe oppofuerunt, magno cum amore amp;nbsp;bcncuolentia in-fælix illud fccleratumq; ab Ecclefia Catholica amp;nbsp;propria coniuge diuortium conftater fideliterq; diiTuade-tes. Cuiufmodi homines nihil certe minus funt qua tn pcrduellcsautPrincipis Patrixue hoftes, quibustru-cidandis cruentæ leges fint excogitandæ, aut Princi-pum gladij cxerendi. Sed fi adueriariorum nomen me. tentur, in illo aduerfariorum gencre numerandifunt de quibus Saluator præcipit, vt fimuf confientuntes ttàuer- Mat. r,’ firio noßro tn vin, fi vclimus declinare multa pcricula alias fortalfe nobis lupcruentura. Qm in re illi folum ■prudentes funt Confiliarij, quiq; in Repub. excclfumiquot;'*'quot;’'* ilium honoris locum tencant diçniflîmi, amp;nbsp;fideles itc /'ll nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jig
fubditi ,qui Rcginam débita cum humilitate monent, nefuauitermodo blandicntisfortunæ Icnocinijsamp;il-Iccebrisdccipi fepatiatur,neq; fecuritatem fuam in violenta amp;nbsp;obftinata Ecclcfiaftic« vel Pontificiæ ccn-fiiræ contemptione pofitam cxiftimet. Qmn potius TheodofiumSenuremoi D.^mbrofitçxcommunicatum in- q. tucatur,fibiq; ob oculos proponat,quemadmoduTheo- h-?- ca.i^ doftui Iitnior in caufa D. chtyfifiomi fe geficrit, cuius ob betratJrift. exilium,Impcratoris illius vterq; parens excommuni-#:atus crat. Confiderct vnà,qucm tandem cxitum ha-
Q. 1
-ocr page 260-144 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PERSECVTOKïS ANGLOS
bucrit contcntio illa inter Henricum t.ic g^mtnum Ptn^ ofictm eumq; quitum viuebat Cantuanenfem ^rchit-amp;dcinccps inter Iigt;hanemRe^em,Seilem^^p«-iib. xj.'^ßolicam amp;illiiisætatisclcrum.Iftienimomnesquam-gt;t- nis potentiflimierant Principes, tandem tarnen cefle-runt,amp; cum ^foßoliat Sede in gratiamredierunt. Qiix ccrtèvia poftquam iuniorum Principum ira amp;nbsp;impetus animi paulifper deferbuerit, femperfuit amp;nbsp;femper erit apud Deum homincfq; longè boncftifTimajamp;qui vnafaliitifuæ regnorumq; fuorüm tranquillitati verc conlulanc.
ld quod RcginæPater (a capite temporib’ no-ftrisbæc Apoltafia initium fumpfit) 8c antcaaliquo-fiiam cnm tics,amp;fub fincm vitæ potillîmùm vidit, atq; vtillud a aucrterct,maiorumfuorum veftigiaiigt; ciliittienem t'equi,feq; Ecclefiæ communioni adiungcre valde de-tneditaius fydcrauit. quod tarnen antequam pcrficcrct, occulto *fi‘ Dciiiidicio morte præreptuscft. Cæterùrnquod illc non eft afleqtiutus, id filia illius natu maxima glo-riofe præftitit,non modo propter confcientiæfiiç vinculum acrebgionisnccemtatcm, verum ctiam vt pa-tris volutati ac defyderio fatifl'accret,quod illc primaries quibufdam Cófiliarijsaperucrat,qui illud publice teftati funt ad Crucem PaulmAm, locum totius regni fre-quentiflimum. Atq; vtinânoftrapatriæq; noftræpcc-catanon impedirent,quo minus prudcntilfimi Regina; Conliliarij rem banc eagrauitatc ac maturitatc pon-dcrarent,quamamp; ipforum, amp;nbsp;noftræ,amp; noftroruiu omnium rationes poftulant ; ciim eorumin hoc nego-tioprobam velimprobam ele6lione,noftra fcquatur O)wJPrgt;»H diuturnafælicitas vel calamitas fempiterna.
Spcramuscertecxmodcratis Regina; Confiliarijs lares ha- ncminem impudentis huius parafiti adulationc mul-Itans Safe- commoueri, dum prædicat,nemincm efle cui Rc-ènT^artî-r obtemperare debeat prater folum Dominum, èlibent. nuUam cjß es ßspritrem ^oteßntem in re^tiffuis ntßfraj)«'
tentent
-ocr page 261-PRO CATHOL I C I $ RBSPONflO. 24$
a.ntemfiUm^terniDndexter4m,idçoc^i PontificisRom. lußrt.Brii. Ut cuiufquamalcerius Cenfuras fecuie pofle conteni. fa.so.
Eft enim hærefis nimis manifcfta amp;nbsp;craffa, diccrc Re
gem quum de anima amp;nbsp;religione agitur,eftcfuprcmfi, nec habere fuperiorem cui lubijeiatur. Ntcenimfo-lùmtotius Ecclefiæ Paftoremfiium etiam Superiorc agnofcat necefle eft, fiquidem ad Chrifti gregem per-tineat (cui’ omnes ones fine vllius cxceptionc,exprcf-fa Chrifti Domini fententia, Petro Apoftolo Pctriq; fiicceflbribus pafeendæ amp;nbsp;regendç committunturjve-rùm etiam alios fui regni prælatos qui animae Regis curam habent, a quorum obedientia in rebus fpiritua-libus lex diuina non magis Regem eximit,quam alium quemuis ex infima plebe Chriftianum.Non enim Reges magis quam alij immunes funtab ilia D. Plt;tult ic-gulaamp; præfcriptionc fidelibus omnibus data, qua ait, obeiliteveflrii Cf“fùbùcete fM.cuius præcepti ra-tioncm amp;nbsp;populo amp;nbsp;Regi æqualiter communem mox reddit,tffientm vigilant qttaßratunempre animabiti reddtturt.
loha. i r.'
Heb. 13.'
veßris
Q^rcfiPrincipes nonfoliim corporibus fed etiam aiabus confiant, habent ergo amp;nbsp;pr.tptßtos tjut de Princip» tnmabM rdtionem reddant Dee. fi tales funt Principum priepeßtifCTZo amp;nbsp;Principum eft iftis Pr^peßtis fe fubmit-tere eifq; obedirejfi obedire debent amp;nbsp;cis fubijei,ergo neceffe efi, vt eos fuperiores agnofeant. Qua iam frote dicit pernitiofus ifie aflentator, Regibus amp;nbsp;Reginis nullum elfe Superiorem prçter folum Dcum eos efle in regnis fuis quoad oês caufas Ecclefiafiicas,quoad rcligionem, quoad animas amp;nbsp;confcientias,fupremos omnium moderatorcsnec pofte cosaPontifice aut Prælato quocunq; cxcommunicari, aliaue difciplina corrigi fi fidem Catholicam defcruerint?
Si rheedtßuf Imperator in huiufmodi incidiflet fu-perbirfuae approbatores, aut fi ipfe i ta gratia omni amp;nbsp;imferaiar, fapientia fuiftet deftitutus,vt talibusfufurrisaures pa?
-ocr page 262-146 AD PERSECVTORES ANGtOS
tefacere volüiflct,ni;iili certe D.,ytmbrigt;ßi fecifletcen-furam Sc fententiam.Sed multoeratfo:licior,multoq; rcligiofiùs Chriftianam difciplinam percepcrat,quàni Vthuiufinodi in rebus feipfum Epifcopo i’uoantepo-neret, aut Maicftatcm Imperatoriam prstendens, fo-lumq; Deiim fuperiorem agnolces, immunitatem fihi in hoc mundo arrogaret ab omni reprchefione,quod-cunq; tandem vel in reiigione crederet, vel contra rc-ligioncmadmitceret. Etefthoc quidem illuftre vefti-'E^clefalii^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exprefla nota religionis temporibus noftris
ctu ptorfus conculcatSjquod iiti prophani hsrttici Si ho-tnan’ßfium mincs Atlici, huiDanadiuiuis,politiam temporalen! ■ fpiricuali.animam corpori,terrain celo,Regalia Saccr-dotiOjVitam hanc proxims, adeoq; amp;nbsp;iplisternitati tarn abfurde amp;nbsp;plane beftiarum more prsferunt. Id quod deraonftracionein cfticit luculcntam hac hsreft ad Va^anißmum Sc Eptcureißnum diredam atq; expedita fterni viam ; cum apud cam ciufq; prsdicatores videa-mus nihil sftimari,nihil efle in pretio,nifi mundanajamp; terreftria; Reginas,Rcgcs,potcftatéfæcularem,aqui-bus caducos honores,fordidas voluptates, amp;nbsp;aliahuius
V-eterü/ra- Cæterum iftius rei veritatem edifcere amp;nbsp;pofliimus tnmnmira amp;nbsp;Jcbcmus,partim a vctcribusjgloriofis, ôcpræftan* «flïîuisDodoribusatq5 Epifcopis Ecclefiæ primiti* crftCtit. UT,partimctiamamoribus primorum potcntilEmoru Impcratorumamp;Rcgum qui eiufdem nobifcum Catholics fidei crant amp;nbsp;prorcfforcs Sc dcfcnforcs. Ad quam ctiam veritatem magis illuftrandam.multum facit conftans dpdiftimorum statis noftrs Proteftan-tiumfententia. £»;dautcmfƒî/gt;lgt;»»nƒfrt^^/«lf(inquit D.
S’“ Ambrofius) vt imperator BcdeßaßUu« efi dicatur? Im^eraterentm hontu, intra, Eccleßamntnßipra Eccleßameß, Djuufq; chrjififlemits facerdotes admonens officijamp;i de cohibendis a Sacramento alcarisillis quipcccatum »liquod grauius fufeeperant, nominatim prscipit, vt eam
-ocr page 263-no CATHOIICB RBSroNSlv. Ï47 cam authoritatem etiam contra Reges, aut alios quof- cltryfifll cunq; fuprcmæ dignitatis exerceant. Smequu Dux hem'.6o.ai /zf/xjîr (inquit illc)_//Kr PriiefcElw,ftue Pnnerps diademate ctronittM, indifne autem uccedittt coerce CPquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç’oebe. Cr
tlio[loteflittemtu-babes. Sic item U.Greg. Na\unp^M al-loquitur Imperatoremfuum;7gt;^«cgiW^frz5meoacthro-no lex Chrijitßrb'^ctt. Imperium enim nos qsto^^eriMUf^addt etiam praßantius acperfeéliuf ; niß vero aquum eß ßiritnm aJ cims carni faßet fubmittere, CPquot; caleßta terrenós cedere.Sed no dubi- Naziiu. to quin haac dicendi libertatem in optimampartem accepturuf ßs,vt poteßcri mei^re^is ouïs fiera, ma^ni^ paßorif alumna, te^ef^ I am ohm a Spiritu do^la nbsp;nbsp;nbsp;inflituta.
D. quoq; .^thanaßus manifefto aflerit amp;nbsp;cofirmat, Confantium impcratorem Arrianum, efle pracurfirem adfoUtar. ^iitichrißt,co quod tndecernedo,prtncipemfifaceretEpifi tdtam a^e-coporum, CP’ptaßderetiudic'fi Eccleßaßicis:camc^‘, ab illo iniuftc arreptam prxrogatiuam Si iurifdiótionc(quam honeftusLibclli huius author in Regina noftravocat re^ult;,.Au. Maießatisilltiu lV^4/M)appcllat ipfim abomiHationem defi-lationis quiepradi^laeßa P4.-^z^/rƒr^ƒ;/,^flt;.Quid^al■n(bonc Dcus)arbicrannir famäiflimum hunc Pattern fiiiflc di-lt;âururn,fi vidiffet Cromvvellum Cigt;mitem^exiie,con{ïï-tutumRegis Henrici Kicarium^’neralcminfiirituahbMi' re^ vim-Û Epifeopos Si Archiepifeopos iam in fynodo côçrc- ri’« ^em-gatos, omnes eim aduentumpraßolari, vt interim res Ec-clcfiafticasauttheologicas nee extremis audcrentdi- p,x, ittin^crc^deos hitic tandemin^redimtiafiir^e,et^ amp;■ Mona-multum honorem reuerentiam tanquàm P'tcarto fio^cne- men.in -nta raildeferre?deniq; fieum vidifict inter Epifeopos con-fiderCjamp;Epifcopis atq; Archiepifeopis omnibus hoc loco prarfidcre? QuidfiafpcxilTet Edouardiim puerum dcccnncm, patris Henrici hsredem, eodcm iure fon-tem omnis fpiritualis poteftatis fibi vni vcndicafie, amp;nbsp;qiiofda inde canales fuisregijsdiplomatisadEpifco-pos hoc mododeriuafle? Edouardus 6.Dei^raeia,(^c.R^- anio.is^f loetedo rhoma Cantuar.^rchiepifiopo. Quanioquidem omnif 1547,
-ocr page 264-248 ad ter SECVTOKES ANGLOS
oriHnant faferdotes authcritate
Cr litcendi autlioritoi, etiam iurtßli^he emnimidM, tam ilia iiua Eccleßaßica dicitur qttàm fiaflarii-,a E/^ia fete^ flate velut a ßutireme ca fite manat (^c. ad ordinandnm tgttur quijcun^ intra diecaßm tnam Cantitarienßm,ac ad omnts ettamßcres presbjteratos »rdtnes promigt;uendiim,perpra-noßtHm duntaxat beneplacitum ditratitraa tibi damnum rt-plt;»''ß‘ttem. Qupdfi Archiepifcopi hanc dcriuatio-
Jûfra.
nemcomprobaflent,amp; ex caEpifcopos prcfbytcrofq; f““' fuos ordina(rcnc,amp; rcligioncm immutaiTent, fi litcras fiias ad Epifcopos inferiores tranfmififfent hac forma; Eqx. ybi Thomaspermißtone dimna Cantuar. .^rchiepißopitsperillu-ßrißimiimmChrißtiPrincipcmEdlt;iuardnm 6. Supremum in terra caput Eccleßa .yin^icana (y' Hyherntca (iifßcientcr O' legitimeauthori'^atui ct'c.tibi Edmund» LenclinenßEpißopt er emnibm coßatribm coepißopit vice er nomine re^ta ma • teflatis ejitibua m hac parteßungimur,mandamus vt imagines ex ecclcßis emuß^ dioceßs ttUantur, vtpriuata milße prehi-beantiir(rc. fiiEpifcopi hunc Regis Primatum Eccle-fiafticum defcndiflenc,cumq; afleruiflent effe principa-lempartem regalifpoteßatii’, Eeguemmpoteflatem ßipremam eße in omnib^ caußs Eccleßaßtti!‘,lt;imnes cumdici), deßgno vni-uerßlem cemprehenßonemita vt nuUaprorßta exctpiatur;nö-quid huiufmodi viros admirabilis ille .^thanaßm, ille Prephetii er .^fpoßelia aqualisynagnum Eccleßa colume (vti eum vocat amp;nbsp;deferibit D. KaT^anlemts') in Epifcoporu aut Archiepifcoporuin numero habuifTct.^ nonne po-tiusvt Apoftatas,amp; iuratos Antichrifti fatcllitcs ex-horruiflct?Neq; cnim difficilis cft cóieélura quid fiie-rit cxiftimaturus, fi audiflct hanc totain poteftarem deinccpshærcditario iure ad feminam fuiflc tranfla-tam; lirefciuifTct dc ßgtH» aâ caußt EcclefiaflictHi de iudicijs ludicibus ab ea ad huiufmodi caufas tra-(äandas defenatisjeampoflc profua voluntate cpii-copalcm authoritatem confcrtc 8c zukire, Epifcopos crearc amp;nbsp;deponere,amp; tanquam liipremam ludiccm dc controucrfijs Ecçlefiafticis vltimamamp;immutabilem fcntçn-
Home (»»• »r.-« Fek«a. fa.}. loi. 103.
eratia. ii. ii» Uudem marni ^tlnuiaf.
PRO CATHOLICTS KESPONSIO. Î49 fentendam pronuciarc. Nulli vnquam Reges vel Ca-tholicijvel hærctici hue vfq; proucéli flint, in quos tarnen ius hoc maiore fimilitudinc veri potcrat conuc-nire quàm in tæminarnquamcunq;,dc quibus omnibus pcifpicue D. chryfifisniM; finquit) deEcclcpte frajeiinrit a^itur, vniuerja i^nidem muuebrif Mtura funciio-nis ißius moU acntJ^nitudtni ceditt eportet.
Quod fi Proteftantes noftii Antiquitatem omnem fuiffent obliti,mirumeft quodnec nouitate, hoc eft, fuos iplorum doâores amp;nbsp;Euangcliftas niaiori cum iu-diciocxpenderét.f^s eftenim lohanc Caluino cotta CMn. Jn-hunc Ecclefiafticum Primatum neruofiot? Hoc er Atßnefi'“**’ vUa ^■^l^;^•o^lt;erƒrf(inquit Caluinus) cmnibns inEcclefid Mitiua joerßiAßfm, Sißdet ^Hteßm agitabatur ,aHt ad Ec-cleßam propri epertineretjCc^nttii) deferebatur Eccleßa, Stctn~ telligendum eß quod fir/btt ^mbroßu! ad Kalentinianum: ^umßa mnnoria Pater tHus^non modo ßtmone reßonditßi le^i^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fa)ixit,in caufafidei eum iHdicare debere, qui nee
munereßt imparynec iure dißtmilif. Itemß Serif tttras aut ve- Serif titra teraexemflaintuemurf^uiseß qut abnuat ineaußßdei, in amp;Ecclefia caußt (inquam) fidet, Eftßofosfilere de imferatorib^ chrißia-l^’^'^** ttif, non Imferatores de Efifiofis tiidtcare ? Contendtt quidem Kgt;tmbr»ßus ßiritualem eaufim, hoeeß Eeligionif, ad Ciutle efifiofii. forum non eße trabendum. Meritod^ in hae re eins conßantiam laudant «w»«.Ecclefia vero GencuenfisinChriftianæ Conftßi» fidei confe/lionc , liib Thcodori Bezæ nomine blicata,quàmperfpicuèhanc Anglorum impietatem^,^”'^ ƒ his verbis refcllit ? Ita^ dißtetendumßntio ,non quatenus f lorum Princifum a Synodu fraßntia excl;tdatur,ßdquate- Limitts fè^ nus fuif limttibus ctrcunfiribatur,vt bicßbt longe aliter facie- teflatu re-dïlmeminerint, quàmßin fuoßlto ciuilibus velaudiendis co^ trouerßis vel legibus condendif conßderent; cum in Synods in-terßnt non vt regn ent,fed vt ßruidnt,non vt leges condant,fid vt ex Dei verbs fer os minißi^orti ifßus exflicatas, (y'ßbi (yr' alifsobßruandas frofonant.'Et ne quis exempla poteftatis Principijmhpc modo circunfcdptæ requirat, ibidem
-ocr page 266-i$0 AD PERSECVTORE S ANGXOS
Ibid, doccmur, Nm ultter DAmdem, SAlomone, E^ehfam, loßA^n, Ots patref egijfe cumlfrAehticA eccleßAfeniorihtts.Et ex veterUSynodor^ Tt- omnibus liquetfVeteres lilas orthodoxosAdvnui)mnes,de niènti'^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CTquot; ecclefiAßtct minißer'ijßnibus re^undu MTk
frimaium Mitto brcuicatis eau fa Lutheranos,quamuis in alijs fnneipum. arciculis penèomnib’aZuinglianafaélionctotocælo difterentes, in hoe tarnen, mirifica fencentiarum atq;
Mrdha- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quuiii vchcmcnüct
mittere, çy^AlienAm tima -J. in ftonllioncm temere inuAdere, SAnElumßjßAnileru intrAre njui^ frtftii». Admodum O'lMSyimb eße ^ntichrißos, ty' bellid indicere ver~ 14. IfD DeiyVntuetjAmfiietAtem AbiurAre,ne^AreDeum,fi^ in tllius locïicetlocAre’, qui cum politici ßnt mArßratus, Audent tAmen nouA^ religionuformus componere, eAj^ Ecclefix minißrisprxß cribere CTc.mitto quod Lutherus,primus amp;nbsp;funeftiflîm' huius Apoftafiæ parens, cofdem regibus cancellos Sî. îleiian. limites circundat. QwdAFAt (inquit) C^y^r fitû fuper^ habet, AdminißrAtione videlicet retpub. Nimirum hoc eiprA-t-Kiher. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ofßcium DeuSyC^hts veluti limites poßiit.Q^uodfi aut
tom.^sn i, tendat vlterius (ad Ecclcfir præfeôluram) iam in Deiiu-Petri fa,i, riJdiflioneminuAdit.Scalihi.ProphAnus mAgidtAtus^çy'externum lUudimpertum,non nifi in externa item iy' corptrAliA poteßAtem habet.D. Petrus prophanum magifiratufeliim ffu-manwnStAtutu vocatfideo nthil ei licet inßatutA Det,AUt de ßdeAliquidprAciptendt.Hxc(incpii)8c alia huius generis in communibus Lutheranorum feriptis vbiq; obui» mittamus oia; tantiim quia fides hçc eft Anglorû pro-cii^ in pria,AnglorumProtcftantium,eorumquiP»nr4»/vo-cantur,fentetiamintelligamus ex vno,qui de hoc ipfo Primatu itaferibit. Monfirofits ille aper Henricus 8 (lic enimmodeftilfimi homines de Regefuo loquuntur) neceJJÀrib Caput Ecclefia appellari voluit Jub pana perduellto-nu,Atq^fitce loco fiio deturbauit chrißum,cuifili illud copetit. Tn hocerp^o articulolO ^ngli')nihtlo eratis melioresEs.m..yfn-tithrißo,qui eo nomine feipfiom Deunt fAcitjrepnat^ in homt-nuno
-ocr page 267-fRO CATHOtJCIS RESPOKSIO. 25 I Humctnfaent'^SyiX cxterminAt verbum Det, quemAdnudum ttum fecit vejter R^x Henncui qttemita fr^dicatù, (x cutus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ•
duilum in reli^itne fiquutt eßu: quem « mode v»s Deum feaßu,nihil creden(es nißqued lUe ^pprebabÂt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dau.
Sçd vt ad Antiquicatcm rcdcamus,vel hoe vnicum, quod .Athnnußus illc amp;1 cum illo OfiuSfLeentiusy S.Hilurtus, amp;: alij primaium hunc in hærcticoillo Iin-pcratorc Cenßuntio tam acritcr rcprchendcröt,prxmo-mere debuit patriam noftram amp;nbsp;prudentes Reginæ o«,i/fTO4 Cófiliarios, vt diligenter fibicaucrent amp;nbsp;a fimili erro- •Jin' te pcrabfurdo,amp; ctiamafufpicione Arrianifmi quæX^‘ multorum in animis facile potcratingencrari,cùm vidèrent noArosipns fcclcftUrimorum Arrianorum qui primi fuerût ifliusimpictatis authorcs veftigijs in hoc tam infigni capitc religionis infîfterc. At vero prima-turn ilium totum , imo cum accedionc longe ma-iorilongcq;diuiniori,a(rignarcfjcminæ, quæillius(vc D.Chryfoft.monct)nullarationccft capax,hoc quidc fatuitatis cft incredibilis amp;nbsp;affentationis nimiùm bar-barar, qua fit vt Angli omnium ludibrioproftituamur, amp;nbsp;in voculas omniû amp;nbsp;quæ modo funt nationum, atq; ctiam fcquiituræ pofteritatis incurramus.
Hoc cnim vcrc eft non Honorare Regina tanquam R.e^ tS^ proximama Deo,fed plane diuinitatem ci tribucrc, camq; populo fuo in locum Dei furrogare. Quæ cogi-tatio ctfi a Regina ipfa abfit lógift'mè, cum tam multa u habcat mortalitatis fuæ in memoriam reuocandæ ar-gumcta;tamcn illud certum eft, hac execrabili amp;nbsp;blaf-phemaadulatione pofte earn ad tamhorrêdamimpie-latem non leuiter impclli, quemadmodum in paganis quibufdam Imperatoribus videmus, qui femel huma-næ modeftix limites tranfgrefti, nunquam deftiterût doneediuinos honores fibi aftiimerent. Ad quod pro-ximus gvadus eft, affirmare amp;nbsp;credere, temporalem Prin-etpemeße Sacerdete in caußs Eccleßaßic'u ßiperitiremi vel,»» ^p. Chrißiana pgt;-o.ximam a Deo er Chriß» dignitatem eßt
-ocr page 268-Aft.io, 18,
Z'^Z AD ÏERSECVTORES ANGLOS non Sdcenletiilem fed Inegalem, atq; hac ratione regimen Ecclefiafticum Reginæ vcndicarc,quod D.Pauim clariflimè teftatur effic Epifeopis traditü, cùm ait, tendste vebif nbsp;nbsp;vntuerfe^regt^tn nbsp;nbsp;nbsp;vts f^tnttis SM^ue fo-
ßsit Epifiepos regere Eccleß^m Det qmim ticqutfittttßkrtgtune ßt«. Inquoerrore aliorumomniumdemcntiffimo,amp;
Anglicanç rcligionis hominibus pcculiari,miferabile - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft poft tot annos, poft tarn m ult um fanélorum Mar-
tyrum contra eamimpietatem dcclamantium copiofe profufum fanguinem, poft tot doétiffimorum virorû monita, videre tarnen iftos femper hærere ; femperq; pro iniquiffimo hoc Principis fpirituali primatu ferip-Nota, turas eas ftupidc citare,per quas cUudiM vclA^m(quorum temporibus illa feribebant Apoftoli,amp; de quibiis particulatim loqucbäntur) eundem irt Ecclefia guber-nanda caufifq; Ecclefiafticis primatum fupra Petram Si Pualttm fibi poterant afcifcerc, non minori ratione quam quiuis Rex,quihodiernodie in orbe Chriftia« no viuit.
f.Pct. ca. Cumenim S.PetrusmonuitChriftianos adquos lüftit Bri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt ßtbMi ejßent He^s
' tanquampræcellentiCf praßdibttsabeomtßisÇc^uemlocum j. Aduerfarius tarn cófidentervrget) primiim,ccquis eft Ai«ùrtPr»-tam tardus amp;nbsp;hebes, vel potius tam pcrtinaxamp; esc-teflautium^ cus,vt putct D.Petrssm præfcribcrc aliqua alia officia •iyÏM-iLt,«/» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^çgj eiufmodi quæ communia fùc-
Paganis principibus eo tempore perfequenti-
Prigt;Kijgt;!i,iu bus Ecclefiam, Si Chriftianis Principib’ candem póft ’rerbif H. ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- — . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;_ _
Petri fim-ilant. Z.
ftantium adeo infulfus,vt ex hoe loco velit arguere Pa' ganos imperatores rationc fubieélionis q hic prçfcri-bit xA.poftol’,amp; ex vi fiiæ Maieftatis ImpcriaIis,DD,Pf-rrojPaw/ojipfoq; ctïzmchriflo Sitlumtsrt noftroin Ecclc-fia Dei amp;nbsp;Ecclefiaftica giibcrnatione fuiflc fiipcrio-res? (nam amp;nbsp;Saluatornoftertemporibiis fuis nóaliter fc gelfit erga InipcratQrem,quàm hoc in loco D.Petrus horta-
PRO CATHOIICIS KESPONSiÓ« 2$^ hortatur Chriftianos oinnes) atq; ita excellente Apo-ftolorum vocationem, vcl cxccllentiflimum Chrifti Sacerdotium apud Deum fuifle abiefti’ amp;nbsp;apud Chri-ftianos minus æftimantium, quàm Regalia NcroniS aut temporalé authoritatcin cuiufeunq; alteriuSjfiuc fidclisfiueinfidelisPrincipis? Tertio,numitaparuin J. oculatifunt vt pcrfpiccre non poflînt,Regem vocail ab Apoftolo Pracellentcm,nó quidem ratione aut com-parationealicuius fpiritiialis poteftatis, fedPrincipû, Ducum, Præfeéiorum amp;c aliorum qui loco cius popu-lisius dicuntamp;prouincias reguntjVt exipfotextufa- - , cillime deducitur? Quarto,ncc adhuc tantulùm profe- 4» cerunt aduerfarij, vt diftinguere polTint amp;nbsp;fcccrnere » caufasinquib’Chriftiani Sacerdotcs,Rcligiofi,alijq; omncs(iuxta D.Chryfoftomum) fubijeiuntur Princi-pibusiuftis,fiuePaganis fiue Chriftianis,ab ijseaufis inquibus Princeps Sacerdoti præcipcre non poteft, fed contra facerdos Principi, hoc eft, caufas ciuiles ab Ecclcfiafticis,ea quæ attingunt corpus amp;nbsp;res terrenas, ab ijs quæ verfantur circa confcientiam,rcligioncm, æternamq; tum corporis tum animç falutcmrQmntô, y. nec illud ex verbis D. Petri antccedentibus aduertc-runt, hanc fuifle occafioncm cur deobedientiaferibe-rctjVt inftrueret fideles,qucmadmodunifine ofFcnfio-i^p^^“^” neagerent inter Paganos cum quibushabebant con-fuetudinem? Pagani autcm,vt de alijs pcrmultis,ita de hoc poriflimum calumniabantur Chriftianos, quod perduclles eftent contra Imperatorcm, quod occultas coniurationcs habcrent,quódobedientiara einegarct (quam eandem cantilcnam nunc Catholicisoccinunt
Proteftites) idcirco quia Chrifti fidem ad nutum Im-peratoris nolebant defcrere amp;nbsp;Chriftianam difciplina abijeere ; fed magis Deo faniäifq; Paftoribus fuis a Chrifto conftitutis in materia religionis parendum' cenfebantjqi'àm Impcratori aut cius militaribusPræ-fedis. Ad huiufmodi igitur falfas calumniasréprime-
-ocr page 270-à^4 ÀD PERSÈCVTÖRES ANGLOS daSjhocaChriftianis poftulat D. Petrus,vt Principt-bus in omni caufa mûdana,temporali, amp;nbsp;ciuili obtempèrent, vt tribûta foluant,vt obleruent leges, vt fub eo-rum imperio pacatè amp;nbsp;modeftê viuant, vt pro eis ctiä örcnt,fiue Chriftianam rcligioncm tolcrét,iïuc etiarrt pcrfcquantur.
Deniqj an credibile eft vcl buius Libelli ailthorcm, veleiusfocios adeo effe obtufos amp;nbsp;hcbetcs,vt nec il-lud animaduertcrent, qiiôdetfi Apoftoli amp;nbsp;fanftiflt-mi primitiuæ Ecclcfiæ epifcopiinlmpcratores adhuc Igt;feTmiLi paganos amp;nbsp;a Chrifto eiufq; rcligione aliènes nihil ha-bebant authoritatis, nec eos aliqua difciplina potcrat /tmoj cohibcrc qui nondum erga Apoftolos amp;nbsp;fpirituales Ecclcfiæ Rcólorcs aliquod agnofeebant fubiclt;äionis officium ; nunc tarnen ciim Reges fe populumq; fuum Euangclio ChrilH fubmiferunt, liberaqj voluntatc iu-gUmeiusfiiauiffimumfuis ccruicibusimpoliierunt, amp;nbsp;fufeeptis Chrifti Sacramentis fe membra filiofq; Ec-clefiæ effcccrunt ; bis temporibus, hoc loco, omni ra-tioni legiq; tum diuinæ tum humanæ confcntancum eft, Vt quemadmodum Magiftratus fpiritualis princi-pi fæculari in rebus fæcularibus honorem præftat amp;nbsp;obedientiam; fie ctiam ex altera parte fæcularis prin-Ceps Magiftratui fpirituali in rebus fpiritutlibus,ad fidem,rciigioncm, amp;nbsp;animam fpc(äantibus,fimilein honorem amp;nbsp;obedientiam exhibcatPcùm vtcrqj fuæ fu-peraltcrum præftantiæ conucnientes habeat modos, vcl legumfcueritatcm,vcl difeiplinæ grauitatem, qui-bus Ttcrq; viciffimin ordincmredigatur,fialteruter contra alterum rebcllarc cæperit? Ex his autem duob’ Hebr»? quoniam Magiftratus fpiritualis yt ctn/littutMT quæfpe(âantadanimas,quibusillædiri-gantur ad vitam amp;nbsp;fçlicitatcm fcmpitcrnam;Princcps autem temporalis potiffimum verfatur circa bonaamp; tranquillitatcm huius mortalis vitæ,ex co fit vt horutn vtrumq; fi mutuo conferanius,ncceffario fateri dcbca-
«gt;u*
-ocr page 271-?kO CATHOLlCIS RtSPONSIO.
rtius auchoritatcm fpiritualcm cfTc excclfiorcm amp;nbsp;di-iiiniorem,Dciq; Opt.Max.fupracrcaturas lüaspotc-ftati fiimmæ niagis vicinam amp;nbsp;lîmilcm, qiiàm eft au- x thoritas terrena aut Aw»»4»4frMfMr4,quemadtnodum t.Pet.i.’ hoc in loco Apoftolus Regem eiufq; Prxfcétos ap- *3-pcllat.
QyarCjficuti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiuefpiritualis fine tern- Rom. j j.'
poralis 4P«f/,vtidocct Apoftolusjidcoq; obedicn- i. tiaac fubieélio vtriq; in fuo generc tribnenda eft,licet quoad diucrfaobieiâajcaufasjamp;rationcs; itaillud quoq; clariffimumcft,cxhis duabus Ecclefiafticam politiam amp;nbsp;rcgimcti ciuili longe efle fublimius amp;nbsp;ex- falit ccllcntius. Vnde P.Z^»4fwj,hunc præfcribit Supcrio- »»gt;!-tes noftros colcndi 8i honorandi ordinem.Honow DeH vt fimnium anthtrem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘vero vt Pnn-
€tfem ßcerJotftm imagmem Det reßerentem, Dei ijutdempre- jpatate pter Prteiptttii, chrißi veropropterßtcerdetiü.Honoritretper- efiflala tet (y t^ecemm Deo qutjquampreeßaltoraut quißqudm ßmiltsei in rebus omnibus ; nee epißopo quicijHam maius in Ecclfßa, qui Deo cenßeratus eßpro totius müdifilute’nec inter Principes quifq ßmilis Prgi qui mpace (yquot; optimis le^tbut Jubditos moderatur. Qut honorât epißopum, a Deo henorabi-tur-ßcut qui tgnominia aßicit tllum, a Deopunietur. Si enim iure cenßtur pana dt^nus qui aduerßus Pepern inßr^it, quan-tn^rauiorißbiacebitßipplicio quißne Epißopo quid voleta-^ere, concordiam rumpens Cf decentem rerum ordinem coßun-dens?Sacerdotium enim eß omnium bonorü, qua m hominibus ßunt apex: qui aduerßs lUudßuerttjionhominei^ominiaaß-ficitßd Deum C^ chrißum leßmprime^nttum,qut natura ßelus eßßummus ficerdos patris.Cfc.
Qimd fi quis præterea feire defydcrat,quemadmo- v-fterum dum veteres Chriftiani imperatores hac de re iudica-rint,amp; in negotiis his fpiritualibus erga facerdotes qualcsfeprçbucnnt;quibushonoribns,priuilcgiis,amp; lt;/e re fm-prærogatiuis eoscorumq; fanéiam vocationem affe- amp;nbsp;ccrint, ßs fupra communem Laicoru fortem extulent
-ocr page 272-AD PERSECVTORES ANGLOS»
Socrat. li. ctiam in caufis ciuilib’, Icgat is apüd SncrAtc (x i.câ. î. »/lt;gt;», Conftantinus Magnus quàm raagnam modc-Sozora.li. ftiampræfticcriterga Patres Concilij Nicæni. Legat I ƒâ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;notée in D.Auguftino egregiam humilitatem ciul-
tfem Imperatoris vfq; eo fc demittencis, ytttfanHis Aiig.epi. eptjcopis vsniAmj)etere voliieritjqiiôd in Cæciliani caii'a cpifcopalis iudicti propria, fuam autheiitatcm inter-pofiierit,qui tarnen Donatiftarum importunis preci-bus contra fiiam voluntatera eo fuerat pertratäus.
■ enim Ç inquit D. Auguftinus) Mfttsfuu chrtßuntts imperator de tudicto epifioporumqut Hom^eßderant tudicare,l.C-•AAb.li.gat amp;nbsp;expendat in D. Ambrofiofintorts Xnlintiniani Ic-'pift. 31. gern nbsp;nbsp;nbsp;finxtt,tn atufißdet vel ecdeßaßici alicuim ordinis
eum iitdicare debere, qut nec munere impar eßet, nee iure dißi-mills: hoc eß^ßacerdotes deßcerdetibus voluit ludicare.Idein fere feribitur ab codem P. ^mbroßo de Impcvatore GrAtuno inConcilio Aquilcgienfi. Deniq; vtbreuis fiiTijlegät attenté 6. Confiicutionem Imperatoris lußi-iiani vbi ChriftianusImper, rcólé diferiminat Sacer» dotium amp;nbsp;Imperium,illudq; liuic anteponit itaferi-„ bens; Maxima quidem in omnibus funt dona Dei a fu-„ pernacollataclemétia, Sacerdotium 8c Imperiûjillud „ quidem diuinis miniftrans,hoc autemhumanis prxß» „ deris,quæ ex vno eodemq; principio vtraq; proceden-„ tia,humanam exornant vitam 8cc.
Atq; hæc itafefc habent in iis regionibus vbi Ec-clefia amp;nbsp;Status ciuilis in vnum quodaramodo corpus amp;nbsp;Rem-publicam coaluerunt ; vbi quemadmodum Prtclati amp;nbsp;Ecclcfiaftici multis in caufis fubfuntRegi-bus, fic Reges amp;nbsp;populi rcciprocc multis in caufis o» bcdiuntEcclefiæeiufq; prælatis ; vtriq; auté honori-busmutuis fefe inuicemprofcquuntur,amp; luauiter ad Chrifti regnumpropagandumconfentiunt; fic tarne, vt fpiritualis principatus inter Chriftianos fernper primas tcneat,quanquam temporalis quoad munda» nas opcs,gloriam, amp;nbsp;magnificentiam populo in pace con-
-ocr page 273-PäO CATHOXlCIi UEjPOgt;lâIO. 3Ç7 tontinendo vàWe neceflariam, ferè præflet, ic in ocu-lis honaiqum, maiori fplehdore rutiletj quain exterio-xcm ctiam Reguin popam amp;nbsp;fpcciem, Prælatiin fuis fcparatim prouinciis,omni quo poffuncofficio pro vi-lt;ili alc/c amp;nbsp;cooferuarc non detreräant. Romanus veto Poncif, inter EpifeOpos omnes popul.umq; Chri-Rianumvniucffum primus,.cùm neq; ratione ditioois temporalis vlli fie omnino Principifubiciâiis, amp;nbsp;ratione iurifdilt;Slionisfpir,itualisomncs prouinciarû amp;nbsp;rc-eionum particularium Epifeopos longo intcruallo îuperet,liic ( inquam ) cùm principatum habeat neu-tro modoaiu relatione quacunq; lub altero conftitu-tyin,.ncccfic eft vt tanq fupremo in locopofitus Sc Jîngularker emuîcns, aliis fine cxceptionc omnibus Jonge anteferatur. Et quanq eius ftatus temporalis tgt;iu^fgt;ri^ noncxprcfß 'fundeturin lege diuina,neq; adDcuroquot;“^*'quot;^ lt;anq proximum eius auchorem referatut quemad-^'^^-•rnodum Primatiis fpiritiialis,quia Chrifto direâd S)Cf„akm, proximèdeducicur;tamcn magna Dci prauidentiafa-Jéiumeftjvt poftquàm Imperatores amp;nbsp;Reges Chriftia-•nainfidcmamplexiEcclcfia- communion! fefe adiûx-crunt, fummus eius Pontifex ad honorem Chrifti il-diufq; quo vice Chrifti fungiturcxcellentisofftcij ,algt; obini fubietftione cximcr.etur,bona ciitn Regrun ipfe-Tom amp;nbsp;Imperatorum voluHtatc : abeilq; collocaretur in poffelfione Ciuicatis orbis terrarum primariæ. Id quod nünqüàm potuiflcteffici,amp;.totfacculis ad hune »fqjdiem perpetuari, inter toi mutaiiones,cafus, amp;nbsp;jruinas qua? interim otnnib’ circuncirca regnisamp; Mo-naschijsampliftimisaccideruntjnifiDci fingularisbo-nitas amp;nbsp;ordlnatio ita ftatuiflet ; in earn finem, vt hx Epifeopus fiib nullius imperio pofituSjfecuriùs libc» riùfqb-rliinoricum periculo, amp;nbsp;maiori cum æquabili-tatciuftitiam poflet admioiftrare omnibus;amp; fincfor-tnidine aut perfonarû acceptionc, Ecelcfiafticam djf-ciplinâ erga omnes esc Chrifti gt^c vel maximes vcl
-ocr page 274-2$8 ad PERSECVTORÈS ANGLOS minimosjvcl arietes vel agnos cxercerc. Quod tart commode fieri non poterat, fi quemadmodü alij Epif-copijficamp;iftcalicuiusRcgis impcrioviucrct obnox-ius.
D Prf«Z»» -Atq; hic ctiam ex imperttiflimis noftris hæreticis ctgt;titra prï- nonnuili (amp; nominatim Libclli author) adeo funt vel matim ah- colTimunis fcüfus ignari,vt contra ea quæ diximus,ma-lätcribiisiaélarcaudeant P.Paulumpræcipiétcm, rio citatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anima ^oteflatt ßthltmiurtßtbditaßt; ex hoc loco
conijccre pofliimus) concludentes, Pontif.
Rom. 13. Romanum Rcginæ Angliæßbditum elTe debcre, vel ’• faltern alicui alteri Principi. Quafivero tmnitanima, omnifotefiati feipfam debcat fubijcerc, autalij cuiefiq; quàmtili, qiiæ ineam legibusamp;moribus iuftamhabet authoritatem ; aut quafi vel huic tali alijs in rebifs parendum fit qiiàm ijs quæ ordinate amp;nbsp;legitime ab ilia mandari poflimt ; aut ctiam quafi Deus fæcularert tantum poteftatem crexiflet, amp;nbsp;obedientiam omnert illi præftandam fanciiiifict,de fpirituali autem potefta-tc nihil vfpiam meminiflet, nec de obedientia qua: illi debcturquicquàm pcnitusfignificaflet.Abhuiuffnodi nimirum ftupidiffimis homûcionibus Ecclefia iam op-pugnatur,qui amp;nbsp;rcligionis omnis funt expertes qua in his controuerfijs dirigantur, nec rationcm habent quadijüdiccntcaquæpaulo flint difficiliora, amp;nbsp;fenfii • cornmuni carent quo cernant ca quæ funt apertiffima amp;nbsp;tanquàm ante pedes, cum ifiiufmodi loca proferunt ad Principum tantummodo temporalium potentiart conftituendam, quæ vel manifeftis verbis,vel necelfl-ria confequentia multo magis fpiritualem authoritat€ confirmant,amp; obedientiam illi exhibenda præcipiunt.
Eadem ctiam cæcitate vir ifte producit diélum S al-UitOTiS,5 ^^fw’^dmitnantur (omm^vos autem non fie-, Luc.il. vt probet Pontifices non debere fibi temporalem au-r^yKt £ri thoritatem fumerc,fcd filum paflonti» munerem pafienilit fa.iS. nbsp;nbsp;nbsp;outbtM defiunrt,ficutt Petro praceptum tß,Paße eues meas atue
difit'
-ocr page 275-PRO CATHOLICIS RESPpNSIO. .259 idißif/liriie fornm, MnltaßeculA chrißt-mortes CTßefulttsrtts A multis R^mAnispontißcthm p'ijs reten- perferi tA eß. Atquincc hoc Saluatoris prçccptum voquaipótf^tó'f* protuliflet, (i co tyranpica tantumraodo dominationc Paganis regibiis ergafiios fubditos adtppduai familia-ri,niagiftratui Chriftiano fine temporaliiîucfpirjtuali a Chrifto intcrdiéfum nouilTet, ncutri autem prohibitum iuftumfupra alios regimen amp;nbsp;principatu.Id quod difeere potueratvelafuodomi Archiepifeopo,Status Archiepifcopalis magmtudinem contra ProteßAntes fttrsores dcfendcnte, qui dare afdpm^t, commnne^ ejß ßriptorum omnium o^inionem hac chrißt verb a non a^ ßolos gif. j QçJ EccleßsAßicospertinere,ßd aJ. chrißiAnos omnespromißueßr lenfîo.
principAtum, dominAtum, Autßmilern au- contre Ty thorttAtem, ßd tAntùm AmhttioßAm eim A^e^Attonem, quem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/'
«fleverum loci fenfum ex varijs Pfoteftantjum conj- ’ ’ ’ mcntarijsoftcndit. Aut fiilludnôaducrtit,hocfaltcm debuit conlîderare,voccm y7lt;»yff»lt;/z,comprchendcre np PAfiere^ l'olum coacionandi munusjlcd etiam omneslcgitimos modos fandofqj conatus Euangelio propagando Sc hominum faluti promouendæ commodos, prodifFc-fcntia tcmporum,locorum,amp; perfonaruni: in quo geliere funt excomtnunicationes, amp;nbsp;aliæ cenfuræ Eccle-fiafticæ,quibus fine controuerfia ad fpiritualem potç-ftatemdiredè pertinenti,buï æquum erat aduerfarios humilitcrobtcmperarc.QuodfiÉicerent,nûquàm ho? Pontificis vel aliorum gladios extimefeerent,quorum inani amp;nbsp;garruja rcpctitionc lc(âoribus adeo finitfafti-jdiofi.
Simulât quidem hacin re ncfdo quem zelura Apo^ Aolicum;aiunt enim Pontifices antequam his affluej-xentopibusamp; ampiitudinetcmpoxali chrißi^^daPlrin^poPerm in -CP piAm ^poß-olorumßmplicitAtem mitArentur,plii^ ttt fleßAmßuPluA Atiulijß, mA^iß^ßnes eiußderfi CP termines vel ^èflafe tentufy. Aftnis exteipdilß-j^uAm eorumpofleß eteecrAtiamhif^ cp’ ntßPo^ fffotuensift. At refpçndçt/^-
• ' ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R ? ■
-ocr page 276-ifo KD JiCVTORtS AMGtöS
mus;iftos nunc id præ fc ferre quafi Pontificiereptanf vclint non folùm temporalem pocentiam (quó tarnen eôrumargumenta amp;nbsp;feripturse loca haéfcnus citata fo-liim videbantiif tendere) verùm'ctiam armaturam fpi-ritiialem amp;nbsp;Ecclefiafticam omntfh in peccatoribus caftigandis difciplinam,quam Libelli author «««r;»-nttm nomine defignat. quibüstarnen perfpicuum eft vctcrcs c^ifcopos non minus, imo fonàflè magisamp; frequentiùs fiiiflTe vfos adiierfus Chriftiane? delinque-tcs,quàmnunc ijfdcmpofterioresPontifices vtuntur: licet antcPrincipum ad fidem conucTfionem,aliquam aliamdifciplinam, multo minusßetwlare brtchitim illis corrigendis adhibere non potucrint : quandoquidem ijs temporibusnondiim earn habebant dignitatémun-danam,quamamp; ipforum fublitnis inter Chriftianos vocatio rcquirebat,amp;diuina prouidentia nonlongd ^oft cis Tat^icbatur;quin porius feculis aliquot in perpétua v’iueba'nt pcrfcqnutioncjttiortcmq; abinimicr» hominis Chrifti illatam fuffertbant. Quam cis condi-tionem perpetuam imprccari vidcntiir aduerfarij, quitus mblcftum eft qu6d viribus vllis fint inftrodi, vel id impugnandos Turcas, vel ad eäftigSdos bçrctrcos» quot;qui fpirituaîi cxcommunicationis firtttcntiæ obfempc-Tarc pertinacitcrrectifant.
rdm/gt;»rlt;iZilt; Depopulis autem ad fidem Chrüfti conuetfis aut conuertendis, vtrùm Pontifices ’Rom. ad Chriftum tißciplurcsaggrcgaucrint primis fæculrs'cùminpauperta-Jum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verô pofterioribusquarïdomaois crartt
locuplctcs amp;nbsp;copion, non eit cur admodum fubtui-Ter exarninemus. Hoc potiu^ a viris prudentrbus expe-tfendum eft, vtrùm illc quem nunc videmus Romanorum Pontif.Status magnificcntror,nöftris temporibus ad populos Principefq; iam Chriftianos infidc lufcc-pta continendos non magis fit idonens,qirîm fnerit prior ilia indigentia antiquilfimo Apraftolorrum fsccu-lo.Quanquàm illud difficile probabit aducxfarius,plu-
res
-ocr page 277-PRO CATHOIÏCIS REJPONSXO. 2^1 res nationesad Ecclpfiam fiiiffc adiuntäas inillaPan-tificuna paruitatc Sc inopia, quàm poft in eorutn opi-bus amp;nbsp;magnftudine.
Hoc quidem ex hiftorijs raanifcftiim eft; ^n^lian/t cSynJunti noftramjC^rwirfBw partetn longe maiorem, Foloniam^, fe^ltrliai anngtïitm, Belgium, Sc alias regionesfeptentrjonaks,#«’».'’?quot;^ pratter ludtam orientalem amp;nbsp;occidencaiem, multafq; inextremis mundi finibus prouincias, vc} primq fuiffe ad Chriftum coQuerias,vcl poft Apoftafiam recupcra-taSjfantftispofteriorumPontificum laboribus. Sed vt ab hac inuidiofa comparatione aduerfarium abducam, illud coufidenter aflero, hunc qui modo viuit Pontifj-cem Rom. fuavnius fpirituali amp;nbsp;tcmporali poteftate dininit’ accepta, longé plus operari ad Paganos,Tuç-cas,Iudatos,Mauros, Hæreticos, Schifmaticos amp;nbsp;alios infidèles Chriftiana fide imbucndos, quàm ornnes vbiqueProteftantesfiin vnnm conferantur, Reges, Principes, Duces, Sc Refpubljcæ ; vt interim filcnuo prætercam innumcrabilia cbaritatis oHieia multis parlt; tibusorbis Gbriftianitribuu; qux nnnquàm efficere ootuiflet, fi bis humants opibus amp;nbsp;facultatibus fuif-fet dcftitutusjquar non minds ad ifta pricftanda, quàm adilluftremexcellcntcmq; fupraPrincipes atqjPrSr iatos omnes vof ationem fuam tuendam tequiruntur.
Verùmdeprçftantia poteftatisfpirftualis, fine io Rom. Pótifice qui nullum habet in terris fupçfjorcm, fiuc inaliji particulariuni rcgionutqepifcopjsquifær pcRuracro fubaliorum Regum imperio vitnint, fatis ppinormultadiximusadrcfutädam aduerfitrij Si fimi.-liura peftiferam adulationc,qui fatcularçm qnemcunqï Principem liberate cupiût ab omni Paftorum fuoryna obedientia. Tantummodo pauca D. Arabfpfij verba «mnibusin patria noftraviris priidcntionbu« diligenter ponderanda, tanquim coronidis loco appememus, quat piurimum habent momenti ad banc totam cpiv trouerfiam dctcrtniaandam.Ajtf»d4Z»»'?M/fci(inquit D,
-ocr page 278-dâi AD PER6ECVT0RBS ANGLOS
E/gt;ÿ}.3 3. Ambrôfius) tradt Baßhcam. I{e^igt;ndeii-,nec mthifitf efi tr^ B-^renAD. de)v,nei tthiacctpere (lngt;perarDrßxj)edit.domumfri»4tt nul“ ^Amhnjit [gptesiure temertirfydamum Det exifiintM»uferendum'i
gt; ^»fpfratiiri iicere 6mni4, ifjîut eße iJntuerfa. It^eßin-fentcmia. 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tè^rAUAre Imperator, vtputes te tn ea qme diutni
Mit.zt. ßsnt jimpermlealt^ued swhabere, ntlite extellere,fidßvif . diutiMtfnpcrare^eßeDeaßtbditM.ScrtptttmeßjQ^uaDesDee, C^firis,Clt;iefiri. .gt;id Imperaterempalattapertinent,adfi-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terdetem Eccleßa. Publicertsm tibs mantum sus commißum eß^
non ßtcrorttm.
Jmßia efi Hæc D. .y^wbroßus Irhperatofi Kalentmiitno. pariq; «(/«/jfi» libcrtate amp;nbsp;fiducia nos Principi noftfç omnibufq; qui teftamur,cos â'rahd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipforû damnations
/ionsfui. pcrpetuam,amp; ad Reginæ regniq; certilbmam ruinam, (nifi Deus fupra humarta mérita fuam nobis mifericop-diam præbuerit) qnicunq; fordida adulatione vt ci ad tempus gratificentur, eius Regalia terrenumq; priri-cipatum fupra facerdotium amp;nbsp;Apoftolicam authorita-temfic attollunt, Yt earn excipiant a communi Chri-ftianorum reliquorum conditione,vt eani folutam efle Velint ab obcdientia qua Chriftiani omnes alligantur; hoc eft, ne Ecclcfisfe Chrifti illifq; Paftoribus fubijcia* tur, quos ciufdem Ecclcfiæ in hoc fæculo Spiritus fan-6tus ccMtiftituit gubcrnatorcs.
Denuntiamus illis ingenue amp;nbsp;aperte cum eoderii eximio DoéiorCjdeq; hoc turn capita noftra in hac vita periclitabimur, turn animas infutura, idq; ea cum fubmiflîonequadeçetfubditos, amp;nbsp;finevlla vclleuiiE-tna eius Rcgiæ maieftatis imminutione, illi nihil efle iuris,authoritatis,aut poteftatis, inEcclcfiam vel cau-fasEcclefiafticas j non magis quàm tcnuifïîmo infua Repub. Chriftiano: iipo miilto minus,donee rurfus inferatur in communioncm Ecclefia:amp; vnitatemfe-dis Apoftolicæ.Vnum hoc adijcimus,quód amp;nbsp;propter ■loci dignitatem » amp;nbsp;folcnnem fanâ:iirimi iuramenti obli-
-ocr page 279-PRO CATHOLICIS RESPONSIO.
Obligationen!, multó magis quàm fubditi ad Ecclefiî dcfcndendam aftringitur.
Poïtrcmo,illis omnibus quæ fupcriùs attigimus ar-gumentis, rationibus, Patrum amp;nbsp;fanétarum litcrarum tcftimonijs innixijaflerimus, præter Dcum omnipotentem, vnicuiq; fçculari Principi Chriftiano, amp;nbsp;Pa-ftorcmfuum proprium, amp;nbsp;maxime' Paftorem generalem totius EcclefiTjClTcin hoc mundo Superiorcni quoad omncs caufas religionis amp;nbsp;confcicntiæ j in qui-bus omnibus ei iurc diuino tencturobedirc, niliæter-cam damnationcm velit incurrere. Nec dubitamus Dciiuftum amp;nbsp;tcrribile indicium illis Rcgibus popu-lifq; omnibus imminere, qui ci parère rccufant;
fiufq; fanélionibus præfraiâè relu(âantes, AntJehriftiana fuperbia poteftatem fi-bi vcndicant,quam illis nulla ra-
tione Fas eft tribuerc.
-ocr page 280-CONCLVSIO LIBRI, CONTINENS
ÏENEVOLAM SVASIONEM £T AMICVU hitc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trdiKcnf,ßniitttrur»vtt i/f-
eatur relt^tonif Céthalita m .^n^liattlerdndàit tßtM (rMnttt pérfnutunif tftl prorßts t»lle»d4 1gt;el jalttnt
C A P V T. IX.
A M vcro ctiimfï cùm férió me-ditâmurPatrixnoftrçpeccatum grande êf intxpiabilc, acerbifli-mum cx eo dolorem Çc timorçm vt pareft,concipinius;tamcn vel ‘ inlïta nobis erga carnem amp;nbsp;fan-guinem tioftrum affcâio, impel-* lens vt magis faufta fperemus quain fumus pronwriti, velimmenßtas infinitæ Dei mifericordiæjbumanjp impietati cótrariam mercedem
rependens, vçniain nimirum peccatis eorum quos vc-rè pxnitet ; fxpe hos exufeitant ad gratiam a Deo amp;nbsp;mifericordiam potius cxpelt;âandam,quàm fupplicium debitum amp;nbsp;iudiclj feueritatem.
Cmft eur In qua medicatione illud crebto nobis occurrit; (t amp;- timed, quod fit remedium diuinæ vindiétx a Principe amp;nbsp;pa-noftra auertendæ, abundanpa certc facrati fangui-/gt;4/ri4 nlt;h poftrcmis annis, adeoq; amp;nbsp;a primis hujus Apo-^4, Hafiæ temporibus tanta cum charitate amp;nbsp;confiantja profufi, primum locum tenet. Quietfi incælum darn are, amp;nbsp;vindiâam vidcatur expofcere (qiiodvcrum cftjfirefpiciamus homiqes fcelcftos fine pænitcnqa
-ocr page 281-ÿRO CATtîëiJCÏJ RESfONSIO. j(?5 i« topietate fua obfirmatosj eiuf^; clamor contraeos Bunquàmcfk inarlb) tatnen eamp; fpcramns nobk impe^ trarimiferieordiamj maxîm^eàffl eonftderatftu» infinitum ihotum tiumtfrum quitantæ ia^mafittati nun-» Quàmconfchferurrt. Hoc illud eft quodnosinprimis folatur,amp; ad prçclaram fpem erigk. Roborat banc fpâ* mùltorum optimorum facerdotum amp;t nobilium Lài-conim heroiéa fortkudo, qui perpetuô non folùm pre-ces amp;nbsp;alia Chriflianæ pietatis opera, fed ctiam fortu-naSjlibettatem, vkafnfuamquodammodofacrificant pro chariffimæ patrîæ faliite. Roborat eandem rpem* tumm» Pontifieis iiïcrtdibilis curaSf folicitudo,qui noßrani réconciliationcHi imm^fa cum chàritate procurât. Rdborat, generalis confociatio omnium toto orbe Gbriftianéruraj âd nos Ecclefi» refiitucndos cô-iunétis âhimis contendeiwium. Nulla eft Ecclefia,nul-la ôft ibcietaSjHulluitt eft Monaftérium au» Collegium paulô eélcbriiis irt orbe Ghriftiano, quod non flagranti zcloj publiéis leiuhîjs amp;nbsp;prScibus, apud Deum pro mifericordia nobis obtinétldà Infereelfit. Illi deniq; horiilnes, illæ â^tiokes, 111a Vno v^rbö omnia quae ad-üerfarij puiant Iblaséffe fitorum perl£ul0rumamp; per-turbationum caufas efficientes j eà nos ampUffima fpe complent, vt cértà prOpé expeâemH$,amp; iftis veniam S( toti Patri® falütem Dél bênltàtc elTc impeÿtiêdam.
Vt^; iam In cbhêlufiôrte hènminûs amlcd St libe-talitercwrn adüerfôriotgâmus, quàmille vldeturno-bifeurn ; hibil cetté èptâinuâ aliud ad eius rel complc-mentum, quam pröposit Är partim pollicetur, nifi vt ccftam haberemus de 6à Regin« S Confiliariorum^“^” * voluntatem; aut vt Ltbelll aüthor apud illos ea polie-ret authoritate amp;nbsp;gratia,qua pofTet ad cffclt;ßum perdu-cere quod verbis ^fèuré fighifitat:hoc eiï^ntn^ubi- lujUt.Bri. tére, ^uinSe^.nti fjftret winUmfuhitnd» ctuiu^ pin^utae otnne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i» ns ctnferret,ß
tb extfHfif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ießßermt tÿquot; i ferßnkenjii Itbrif
-ocr page 282-166 AD PERSECVTORÉS AKOLOS
flentf conHitioruiM ;ßdeincefs mn v/igirentur in tenebrisßd fnIncem pndirent qtßilem,ß^tid verum difiiphnit rttm^ßnirum vßtmmmuttirent, ßm^ nunerent prefeßiene lt;7'äfa»flt;9»f M»ff»n;ficeniiTiloquicur,qiiæcunq; fie interim mens hominis amp;nbsp;fententia. Verùm(bone Deus) fialiquamifericordia,fialiqua iuftaamp; honefta pacifi-catioetiam cum conditionibus periniquis aliquo ta-menmodo tolerabilibus vnquamfuiflet meditata,vcl Catholicis cupide defyderantibus oblata ; aduerfarijs nunquam fuiflet opus hanc tantam crudelicatcm cx-promere in ncccffarios fuos,in cognatos,amp; ciues ama-tiirimos;iftç turbæ,timorés, amp;nbsp;pericula nunquàmfuif-fentcogitata,quænunc!neorum animis tam altas radices egerunt. Si magiftratus mifcricordia velleuiter commoti patcfcciflenc aurcs continuis clamoribus, CaihoUea- lachrymis,obteftationibus Catholicorum, aliquod le-rS in ^n- uameHtum confcicntijs fuis incredibiliter vexatispo-ÿh/ae^tx ^“^^'’“'J'^hquibus in dies fine intermiflïone nouaim-trtmit. nbsp;nbsp;nbsp;ponebantur iuramenta execrabilia, articuli refigionis
inauditi,vanæfubfcriptione$,Ecclefiarum,concionû, communionum hçreticarumfrequcntationes, aliaq; funefta Caluinifmi approbati fymbola ; fi Catholici impetrare potuiflenc, vél aperça licencia vcl cacicafi-mulatione, inquibuldam licec paucilïimis Rcgni lo-cisfecretôfinevllo Proceftancium feandalo, liberum cius fidei amp;nbsp;religionis vlùm in qua omnes maiores no-ftri a prima Infulæ conuerfione vixerune amp;nbsp;mortui funt,in qua ipfi aduerfarij baptizabantur,amp; aquanul-lovcldiuino vel humano iureauelli poterunt adalh quamnouamreligionéautfcélâ abipfisvel maiorib’ fuis libera voluntate nunquam approbatam;fi inter tot infignes Ecclefias, collegia,aliofq; magnificctiifimos apparatus toto regno a CathoUcit amp;nbsp;pro Ctthibcif £2-^os,amp; folis C^tholtcb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;religion!, nullis aute
TrtteßAntihui aut corum.qualicunq; facrilego Mmißerit deftinatosjvclquïdamcxiguafaçella veris Domini?
-ocr page 283-PRO CATHOIICIS RESPONSIO. IO/.
illiq; diuinocultui propter quem omnia inftttueban-turjfuiflcnt permifla ; fi vel partem aliquam eins liber-tatis potuiflent adipifei, quam babe nt Cuthoba in Gfr-mi«nia,//eluef 14,ülijfqi locisvbipoteftasfumma eft penes Prffr^x«f«,aut quam habet Hugtntü in GaIIu-, imà fi ea cum humanitate fuiflent traftati quam chrifiiMi experiuntur inter Turcot, vel luJai inter chrtfiunns’, aut fihoc non modo precibus amp;nbsp;fupplicibus Libellis, led ^entiS,nee etiamtributis,idq;moderatisvelimmodcratiscxorari ofud Tur^ potuiflct,quodcrebró,demi(fiftïmê, amp;nbsp;lamentabili cû obfecratione fuit flagitatû ; vel vt breuis fini, fi de Ca- ■ tholicörum animabiis, corporib’,fortunis, vllaaduer-farios attigiftet cura amp;nbsp;commiferatio, nunquàm tanta domi riiuhitudo corum improbaftet rcgiméjnunquàrn ipfi tam varios timorés de multorum alienata volunta-te, de Nobilium amp;nbsp;aliorum illuftriumvirorumdifcef-fioncconcepiflent: nûquàm tot Collegia amp;nbsp;Seminaria in aliorum Principum ditionibus ftiiffcnt inftitutaamp; Anglicanis adoleicentibys referta ; quorum mitium nunc quidem cft gloriofum,exitus autem in pofterum magis fortafle raagifqj erit Chriftianis omnibusadmi-rabilis: nüquam taln multi Sacerdotes veldomiolim vel foris nuper confecrati,qui corum ha^refes adeo cq? ftanter amp;nbsp;efticaciter confutarunt, haue paleftram fuift fent ingrcfli: omnis amputata fuilfet occafio tot libres feribendi, partim vt innocentiam noftram maiorumq; fidem defenderemus, partim vt iuftiftimis querelis Chriftiano orbi notam faceremus barbaramamp; into-Icrabilem crudelitatem, quæ quotidie ad nos conficic-dosexercetur.
In quibus omnibus libris nemo Proteftantiunitotà Anglia conuincerc poteritauthores alicuiusmcdacij, aduerfari» calumniæ, procacitatis, aut immodeftæ contra Princi- Aif*’ pem vel perfecutoresipfos malcdicentiæ : quomodo-cunq; hoe in loco placet Libelli author! fine argume- ****' to vatjciiiari» Imo in hoc gcncre de fimplicitatc amp;nbsp;in-
-ocr page 284-258 AO AERSECVTQRBS ANGLOS noccntianoftra adeocerci fumu$,vtfidentcrhurch.Oi-mini aflcue;cm*, cum produccre poflc nullam lincam» nullam fentctiam, nullum exemplum ex omnibus fcri-ptis noftriSjQUo accufationi fuæ vmbram aliquam pro-oationis obtcndat. Q^tnadraodû ex altera parte, ncc ifte,ncc ex fratribus fuis vlli, aduerlarios hoftes Ecclc-
Deijlibcros pratftare poteruntabaliquo criroine, vel quoad mores tcI quoad dotärinam,quod nosillis obiecimus.
Deniq; illi ipfi Sacerdoces qui Angliam ingrediu-tur(de quorum clandellinisaélionibus,fimulacohabi-tu,concinuaq; incrapriuatos parietes rcmaniîonc,iftc tammulcaconqucritur, quafihæcfacis fupcrq;efTent ad eos omnes grauiffima: pcrduellionis manifeftè con-uincendo$}iam olim publicê apparuiflenc in habicu fa* cerdotali, amp;nbsp;facracas ordinis fui fundioncs aperce in ociilis hominum exercuilTenc, quemadmodum apud altos omnes Chriftiani nominis popul.osamp; prouincias vfitacum eft, fi quocunq; modo fine euidenti capitis PÄa Ji- difcrimine,hoc ab eis fieri potuiffet. Atq; in præfcntia Je- nihil amplius cxoptant,quam Principis permiffionera
JjjQ ^quod obfeurd fiibindicac Libelli author) palam vtantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erquot; frefißjtne fint
tue feßit titxt4Schel4ru»tmoremi2ütaiiimc[\i2mcünc[i devitzfe-imfetrari, ciiritatc fponfionem, moxq; fc ofFerent paraiiffimos adfidei fitz rationemvel coram Academijs Angliz, vel ipfa Regina amp;nbsp;Confiliarijsquibufeunq; reddenda. Id quodmultis libris varijfq; modis fratres noftrifz-penumeroadmodum humilitcramp; vehementiflime fla-gitaruntjuec vnquam potucrunt impetrare.
inijeit nobis fpem Libelli author defituram perlc-cution?, fi facerdotes Sc alij ex Seminarijs aperte a^c-rcnt.Et nos illi viciffim fantäilTimc pollicemur, fi prtùs defierit perfecutio, amp;nbsp;dePrincipis voluntate conftitc-rit (hoccnimipfo naturzordine primo requircndiim eft) faccrdotes,Rcligiofos,öu Catholicosomnee in lu-ceia
-ocr page 285-PKO C ATH Oti CI s »«gt;0« glC^ 1^9 Ct cflc proditurosjCaCq; Chriftianç rcli^ionis funâiogt; nes amp;nbsp;opera qu« nunc acccHîtatc compulß inocculto pcragût,palàin puWiccqj adminiöraturos. Ncq; cnim qucnquam per Dei gratram,ordinis,fidci,profcïïîonis, autMagiftrifttipudcCjetiamfîlînguli Sc alias natura,amp; jpfis quoq^ rcligionis floftræ legibus obligamur,no* ipfos quamdiu Dominus pcrmiferit, aperfequutoruin gladijs falxrosconferuareamp; incelumcs. Atq; hocqui-dem inter allia permulta, infigne eft argumentum, SC facerdotutnalioromq; CatbolicoruminnocentiÆ,amp; iduerfarioTutn ignorâtix atq; malitiæ;quôd ciim acer-rimeftudcant hotniai Chriniano aut Sacerdoti, Ixfz inaieftatis «ftioncm intedcre, nihil aliud expifeari po-terunt prætcr ifta nu^toria, qu6d publiccmcdio foro hon ambulct, qnoddccreto res fuas agat, Sc ad carniâ-cis laqueos declinxndos, hab^hu/it indutus fuæ voca-tioni non admodumcongruenti j crimen illi perfimik cuius olim neqwrfiimus Jz»îin»lt;optimum.îft««gt;/lt;lt;»»quc Cicfrtn.»-grauifer vulncrauerat ,rota ludicibus accufare voluit, Rogatus enitn cauiatneur diem dixit,rc^ódit, nïmirummntoti nKfromfhvUthrenpit.
SanéKffimusRex'amp; Propheta Dauid cum in ijc4o-eis effet vbi pericolum aliquod capitis fulpicabatar, Bon folùm atós manifcftc ftigiendo, alias occulte lati* ttfiltar-tando, alias artificiofiè ftatwam fuo loco-fiqiponendo inimicorum manirsieuafitj-fcdetiam aliquando plane füriofumfcHfnulauit jVt'apud nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJleg.!?
ha prclënti fcipcriculocsjpcdiret. Qyàmdffpe illudoc- *3- nbsp;nbsp;nbsp;,
currit apud ÊirâgcliftasdcÂaluatorenoftrOjnonquod J-R'ï*** præcepcrit Apoftolis fuis, mmperfi^Mmhtrvtt inani-täte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iprcr«w, quôd i j.
Je,c\\tad afiendit ai kiufaiem itej^nonnMni- Mat.i. 13 hßefidquäfiin occulte.'Sc alibi. Itfiu nm ioinuMliimitmhu-ukactifmd luilttos, Çeith'^t m re^ionmo luxtu defertum!, ikimerAbttturcM d//f^w/»fy««f,,adeo vcneccffciueritPha- j6. lifxis eum compTehendcix.ftudentibtt»,iquafi regio
-ocr page 286-I7O AD PERSECVTORES ANOLOJ
ediâo promulgate,emiftarios fuos amp;nbsp;cxploratorcs ar^ Fohiii. mare publica authoritate,ad eum inueftigandum.jg«'«' 5rebtint enim cum (inquit Scriptura) dederüt mitndatutit
-yfjlvbißt,tndtcet,vt appréhendanteum. Et Ibid'.ip. quisignorât crirainofum nonfiiiflc Nicodemo,quôd 38. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fæpead chrißumvencritnolle^c^ioàlofephab.yirimathieii
AA.I.T}. ßneritdifiipuluf fccultM propter metuludteorum?Qifts nel-DamafaV Apoftolos Si ailtc cftufum îces Spiritum fantftumj in Pnnrif. amp;nbsp;poft ctiam,feipfos occultaftè in priuatis cubiculisamp; cccnaculis? quemadmodum etiam primi Pontifices amp;nbsp;Martyres Romani metu perfecutorum, fuos habebant conuentusjcelebrabant myfteria, âc cogebant fyno-dosî cry pris fubterraneis. Autquomodo obliuifci po-* n°s°™a' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Maenus illc .^thanaßut egerit, graftante
ii.amp; U^5. contra cum hâtant .^poflau amp;c Arrianoruin Impc-ca. s. So- ratorum CtfwyF^nfÿamp;rxZfnfirperlccutionCjquialiquâ* crat. li. 4- do in priuatis domibus ad multos annos,ahquando etia in partis fepulchro delituit. Aut quemadmodum fan-Damaf. »^us ille Barlaam 8c habitu, amp;nbsp;geftu, 8c reliquis aétio-in hiftor. nibus mcrcatoris perfonam induerit, vt Principe /«/â-Batlaara. Chriftianæ fidei lucrifaceret. Curillis non venis Theod nientem memorabilc exemplum Eußb'^ beati Mar-iib 4 ca tyris amp;nbsp;Epifeopi Samofatent? ^ut habttumilttari tndutuf fl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et' captte ttara opert»,Sjirtam, Pheenictam,Ct' Paleefltrtam per-
Exemplum agrauit, tjub preshyteroi diactnof^ crearet o' aha Ecdeßaßi-caobtretofßeia, tum nim'irum cùm illarumprouinciarû rfiwfacerdotibus amp;facramentis diuinis ef-iHeanif fent fpoliatæ per .yfrrtanos, quemadmodum nunc Ec*
aftißimi.
VfflitM mutjiio tinta.
gt;• cleliæ Anglicanævaftatæfuntper
Eft quidem veritas apud theologes onjncs certa amp;nbsp;indubitata, quemcunq; religiofum, Sacerdotem, aut Chriftianum hominem,ad cuitandum vitT yel lifaerta-tis periculum, pofte in locis infideliumrelinquercha-bitum, vel ft qiiT funt ftmilia externa .profeflioniafux fvmbola, amp;infeqiiamuis perfonam fiifcipcre,vxita faluti confulat. Et nifi inftdiofæ hatretieoruaa fraudes
-ocr page 287-PHO CATH61ICIS RËSPöNSIo^ î^t
Ipfa iam aflîduitatc nobis cflcnt notiflîmæ, miraremut «rtc hanc tantam in Proteflantibus noftris difcipli-nam amp;nbsp;rcligioncm, qua a nobis poflulant vt more Sa-«rdotum,in Saccrdotali vefte inccdamus cum mani-fcfto difcrimine vitæ, quando ipforum demi Miniftri in tanta liccntia amp;nbsp;fecucitatc magnos confcicntiç pre* tcndiintfcrupulos,ne aliquo pcculiari veftitusgenerc vtantur; imo prçdicant impium cfTc amp;nbsp;fupcrftitiofum, vllum vfurpari habitiim rcligiofum vel Ecclcfiafticum quo faccrdotes a laicis internofcantur. Et tarnen illiid inficiari non pofTumus, adlierfarios noftros magna ra* tione adduci vt faccrdotes fie ornatos palàm velint iiu «dcrc. Siccnim facillimc cos fimul omncscôprehé-fos poflent c medio tollere,eoq; modo (vt arbitrâtur) plenam viâoriam côfequi. Casterum Saluator nofter Mat.i». cùinprædicitlelt;/z/(';/’»/«iy«lt;ir mißummßcutones tn media 16. Inforum, illos commonefacit, amp;nbsp;in illis nos omnes, dci. bcrcvtiq; nos non modoßmflues effeßeut columblt;(s,ÇzA. ctiam frudentesßcutfirfcntes^ma-^imè cùm verfamur in* ter lupos, hoc cft hareticos, qui omnium mortalium maxime funt truculcnti amp;nbsp;fanguinarij.
Sedvt ad propofitum nonrum redeamus, eamqj quam offert aduerfarius conditioncm de tollcnda vei mitiganda hac pcrfequutione,fi deineeps «e» vagemur in tendrisßd tn lucrm frodeumus (X filem:no3 quidem co~ ram Dcoamp; Angelis eins finccrè profitemur (modô certi aliquid obtincrc poterimus de fccuritatc vitæ,de •libertate eonfeientiæ, de Chriftianæ Catholicæq; Ec-elcfiæritibus adfalutem noftramfratrumq; noftrorû obeundis) nos quæ iam abfeonditè amp;nbsp;fecretô excqui* -inur,caomnia inlueeamp;folc palàm aéturos;idq;ea ■cum modcftia,pacc,amp;: tranq.uillitatc quæ dcceat facer-dotes,quaq; fenipcr haéienus vfi fumusrvt itademum caquæfufpicamini effe Statui pcrniciofa,quiafiunt in oceulto,vobis ipfis apparcant pcrfpicuè nihil contine-rc oio, prætcr materia rcligionis amp;nbsp;pictaîis, ad quant
-ocr page 288-tyf A» FIK 5|!CVTO*F s ANlt;5tOlt;
otnnes J»uiuiü»odi a^iönes veii^ rcfiru«t«r, amp;nbsp;4;u2 Statui né ioluaiiiihil otgt;iuiK,leti jplurimum etiani profunt.
Qjwe,/îtJlilt;qjui ïn©dô fob Jlegina ïlcipub. noftr« hab«»« modcrantHr iiiduci nou poiTHKjVt fe ipfos r«* gnumq; vniucrfuniad iU»i« «nciquam format« amp;nbsp;çiçm Cath^iik« prófeffionis reuoccnt, quam uo.bis rc-JkfWci'Ht makrcs «oftri,ic qua;R«fpub.fruebatur.lt;vm ifti ad cam rcgcndain acccdcront (td quod abfoliKc hmplicitcreft optimum, licet fortaflßs aliqüam Icuio-rcpa ignomtiMæ maculam ipfiputent fibi adhxforamj» primum iliumcrrorerti agnofccrcnt, quamuigrcuer* loiîgè-cft cùm ignoniiniofius tum periculofius in er«' rore fufccptopcrl€ucr«re)tamcn.illud coofydcrcutjia hoc ab lt;i$ qüoad ciuilcriipolitiafti fuifle erratum ma» Ktmè, quod vel ab initio,vel ipoftea,confcientiæ liber» tatcmnon conccfferintCatholicis,quorum ineorc-gnonumcrus-erat maior,amp; eéditio honovatior,ideoq{ À-maiori-indulgentia diignior;qucmadmodum Prote» ftantcs in iZrrw»« alijiq; prouincijs'finitimisngt;agno fuo commodo feccrunt. Qijæ culpa fi non omnino,fah tcmtnagna ex parte pollet.corrigi, fi vcl adhuc aliqùa mifcnatione alïkcrcntur cfga tantara multitudtocm, tptc luéiuofè admodû amp;nbsp;quoad animas amp;nbsp;quoad cor* -pontin fummo mærore langucfoit, propter hominum peppaucorum(vteft communis opinio) infolcntcm Sc nefcio quam peruicaccm animi induÂictncm :qui in quauis tenu! recula autcrrcunftantia cederc,foç dignb tati twpccxillimantÿquantacunqidemurn Ytilttas ex üTJuerfi- co.a{l Rempub.fit proucfltura.
confcicntiar libcrtatem dum rcqui» ftrfecuti»- fimus, minùsfortafle nobis ipfis confulimus quàm alt;i* , Hf ntb'n ucrferiorumopulcntiar amp;nbsp;mundanaftranquillitatiycu» forlaCift- his jpfi mutationertl admodum videntur mctuerc. Elt; M^i» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nouit an diuina prouidcntia longe alia lance vebr
J, ’ nbsp;‘-bare omnia pcndeie, nobifq}diccre,»lt;yc»r*f^«U^fftlt;^«,‘
-ocr page 289-PRO CATMOLTCIS RESPONSIO. 17/
«Jüi for taffe iudicat illud cffe ad nominis fui gloriam præclariuSjêf ad faliitcm tum noftræ nationis vniuer- “• fæ,tum plurium particulatim animarumcxpeditius, vt per mcdios iftarum perfecutionü fluétus peruadamus, amp;nbsp;fanguincnoftro noftram ipforum fratrumq; falute comparcmus.Et fane li illi qui apud funt Ca-tholicijCodem modo quo hispofterioribusannis
carcercs, vincula, amp;nbsp;mortem fuiffcnt pcrpeffi, ncc ciuitates fuas vt multis inlocis inter lucem nbsp;nbsp;tenebr^^, Cor, ff
chrtfinm Behal diuiliffcnt ; forfitan ante huncdiem’^’ Catholici fuiffcnt illic amp;nbsp;numero plures, amp;nbsp;zclö fer-ucntiores, regioq; tota Ecclefiæ Catholicæ reftituta} cuius iam pars Luthcrananon tarn rcligiofe harrefiin fuam ampledlitur, quam fruétiiofc quietcm, otium, amp;nbsp;cum Catiiolicis pacificam beneuolentiamcófeétatur,
Cæterùm quoniam ifta fupra nos lùntamp;a noftra comprehenfionc aliéna, diuinæ cadifpofitioni rclin-quamus. Nos humanum dicimwpropter tnfirnntatem na- Vu» copafit flram vt ait Apoftolus. Illud autem exploratc certfi eft, nation! noftræ tum Principi tum populo, fiue Dei re-fpiciant honorem, fiue mundi felicitatem, fine rationes fuas,liuc aliorum omnium ; optimum quidcm effc vtfe rurfus vniant Ecclefiæ Dci,communioni omnium maiorum fuorum,amp; populorum Principumql qid tiüc viuunt Chriftianorum. Hoc fi impctrari non potcft| proximo loco ad fuam fccuritatem amp;nbsp;ftatus fui confer-tiationem vtilifltmum eft, vt manus deinccps cohibeät a Catholicis fubiedlis 8c fratribus fuis pcrfequendis, vt cis permittant libera confcientia diuinis Ecclcfi:« cercmonijsSc Sacramcntis vtlfriii ; quofic Reginant ciufq; Confiliariosprecibus fuis Deo commêdêt tan-, quàm Patronos,quos nunc commémorant folùra, w* quàm Perfccutorcs.
Qród fi harum conditionum neutra apnd eos vaîc-te poteritjfed qua femel ingrcfli hint via,eademad ex. tremum vfque fint progreffurijvt corporâjbonajvitas»
S
-ocr page 290-KTi PERSECVTORES ANGLOS animafq; noftras vclint cripcrcjquid fupcrcft nifivt Domino Deo omnium arbitroæquiflîmo, ludiciq; in-corrupto tum Principum tum fubditorum, amp;nbsp;vnico aß-flidtorum confolatori,omnia committamus, qui
Pfal.41.1. cet erquot; difcernat cattfim noflrtim. Cuius fanéîiflimo noiiii-nc,vcrbojamp; promilTione nitetes, hoc illis affciicranter dicimus ( amp;: vt quod dicimus illi mature confiderent perChrifti fanguincmobtcftamur)nullis vnquara hu-manis viribus,nulla prudentia, poflecos cxtingucre fi-dem Catholicam,fuperarc EcclefiamChrifti,autpræ-Mit. 1. ualerc contra Dcum. Nullus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui Chriüura
Eiod.i, in cunabulis poffit interficere. Nullus qui mal-culos noftros polfit fubmergere,amp;Dei populumde-* Efthcr 7. ftruere. Nullus K^wlt;(w,qui poffit extirpate lacobi pro-geniem. Studeant ifti dies amp;nbsp;nodles omnibus crudelifi fimis modisimminucre, frænarc,fpoliare, exinanire, abijeere amp;nbsp;abolcrc domi forifq; totam ftirpeCatho-licorum : ftudeat artificiofis huiufmodi Libellis alijfq; impudentiffimisfidtionibus, mcndacijs. Sc caliiranijs nosobruerc, obijeientesinuentaafe læfæ Maieftatis, Mat.s.ii amp;alia quæcunq; crimina, mtntientespnptcr chrtßum', incant contra nos feedera cum totius mundi Sedtarijs, Proteftantibus, Turcis amp;nbsp;Atheiftis ; his tarnen inuitis
I£i.$3.io. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(2atholicorum non mo
do numerus multiplicabitur, fed etiam potentia; amp;nbsp;zc-lus in caufaDci fempercrit flagrantior. Sacerdotes no cefTabunt progredi invocatione fua,maiori quamha-dlcnus fpiritu,diligentia, deuotionc, patientia, amp;nbsp;for-Mat.io. titudine, memores admonitionisaChrifto datæ eut» iz. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;forf ptlutimquiperfeuerAuerit nbsp;nbsp;nbsp;idfintw, mcmorcs item
illius pulcherrimi teftiinonij de magno amp;nbsp;fideli pro-Ecclc.48. pheta Ifaia,quiJ^mtuma^no vidit vltifni-,Ç\c enim de eo ^7- loquuntur fcripturæfandlæ,cô quod in Dei cultu mc-dijs non contentus ad vltimafcmpercontendit,amp; ad lfa.ii.1. vltimum vfq; finem nunquameum defecit
titudinif cxcellens animi magnitude. Perfecutores noui
-ocr page 291-PRÓ C ATHOL I C I s RESPONSIO. 275 houi vctcrib’ nihilo lunt robuftiorcs ; amp;nbsp;Eccle/îa quâ-qiiàmætatc magis eft proueôia quàni fuit olimj nihilo tatncn magis eft imbccillis aut infirma. Propugnator eins non minùs præfto eft ad fuccurrendum,qi!àm fuit antiquitus. Neq; verb nos fumus meliores Patribus hoftris;nec vnquàm magis contempfimus morte,nun-quàm minùs æftimauimus vitam.Iaéta eft aléa noftra, Mat.18.' amp;nbsp;fors optime cccidit; fubduâæ funt rationes,amp; a ma-gno Pittrefamdia^ approbatç. Multo melius eft no-bis in noe Apoftollco certamine mori, quàm viuere
videremahtgentd nofira findorum-yCÙi-n ccrtô feia- tea. fermai mus firmiftimum cfleillud D. Leonis,iV«/Z(, cmdelîtAtis i.m'fJata-^enere deßmi fotefl Sdcrdmento Crwif ßttndafareligiD. Nen minuitur ferßmtunihM Eccleßdfedau^etur •, amp;nbsp;illud item Aug.'cpi. t). Auguftini, Nemo delet de cale eenßitutienem Pet :nema i6i, delet de terra Eçclefiam Dei.
taui Peoi
fiqttuntttr,apjtonenda ßtnt primo ca-pitt, Cteb finentpagina, Z o.
SÄtis vt opinor multa fuo loco diâa funt (Chriftia-ncletftor) ad illud abundater clarilTimeq; refellcn-dum,quod Aduerfarius toto Libello potiftimum per-fuadere voluit,nimirum in Anglia propter religionem Catholicam,nullam efte perfccutioncm,nemini peri-culum aliquodvcl capitis,vcl libertatis, vel bonorum creari.Nunc tamen hoc loco alieniorc,ipfa rcrum memoria digniffimarum granitas, amp;nbsp;temporis circumftä-tiæ poftulant, vt paulô plura illis fuperioribus attexa-mus,quç pofteriùs gefta,nuper ad cognitionem noftra pcruencrunt.Èxquibus admirabere,nontam Libclli
S Z
-ocr page 292-'X’jS AD PERSECVTOtïS ANGLOS authoris notabilcm impudcntiam tam luculentis men-dacijs leéiores omncs cludentis, quàm vel hscrcticorû' contra Catholicos infitam feritatem camq; implaca-bilcm ; vel particulatira noftrorum domi pcrfecuto-ruin in ea qua cœpcrunt diritate continuanda obfti-iiatos animos,amp; fimul incredibilécum omnibus Chri-flianis populis amp;nbsp;Regibus diffimulationcm. Celebra-turapud hiftoricos auorum noftrorum memoria duo-rumPrincipum aftutia fingularis,quorum in rebus ge-rendis hanc annotarût quafi perpetuam rcgulam,quc)d Caiccfaril. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtcebxt qwd veleb^tfacere; Mernunqudm
faciebat quodfilebatdicere. Huius poftcrloris difcipuli vi-dentur eflc pcrfecutores Angli, amp;nbsp;(vt fieri folet) ma-giftrum fuü in eo artificio longè præcurrere. Ille enim pratter familiäres domi fermones,atl faciendam homi-nibus fidem cius rei quam noncrat aélurus, alios mo-Mira per- dos non adhibebat. At ifti,cùm præterea libros publi-/fciwornn» cèfcribuntjin varias aliarumnationumlinguastranftc-Jtjstmula- j-unj-jftuJioßinProcerumamp;Principum manusinge-runt, amp;nbsp;quam maxime feria vtuntur deteftatione, qua afcremoueantomnem fufpicionem alicuius Catholic! propter religioncm Cacholicam vexati; tumdemum fiiam antiquam,incitando,vcxando,inquirendojmul-âandojdiripicndo domos, mittendo in carteres,infe-rendo tormenta, duplicant acerbitatem ; turn demum • in cædc hominum bacchantur maxime,tum (inquam) defatuiunt atrociftïmè.
Bona iam pars anni præterij t,ex quo hçc Juflitite iri-tdnnicte defenfio emifta eft.In quem finem? vt ferj^icuè Juferiptio demonßretprtpterreligunem dut ceremonidf RomAnits,nemt-l-ibdli. nbsp;nbsp;nem in cdpitió dtfcrimen vscdrt, heet db dduerßdnps feew mul-
Pa 11 to,Cr’ddmedummdlittoppubheetur. ^fpo{[; Perßicuti ejbf ° ’ ntultösldiciordinh (^uondamVrotcünntcspoßddPontiß-ctddpdrtes dttrdEles eße ; c'umeorum tdmen nemo, vel cdpttid, vel pdtrimonij ,vel fortttnarum pertculum vttum ddierit. Qnid fdtis eß dr^umentt, non quem reh^ionit dtit Ponttßcif cdußti, quibm
-ocr page 293-PIO CATHOLICIS RESPONSIO. 277
^tinirentur rei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licet ah adtierfar'ijs [ecm mttllopu-
bltcetur. Qua ergo ob caufam tot nuper i'acerdotcs ac- ' cufati funtjtci fa(Sli,amp; dcniq; ad mortem damnati?^r- ibi, pa, j i ffcßtti nimirumyM»r,z?o» religilt;)ni{,nigt;nciinfiienthie^n»n Ptn-tifiche MenarchtiXfqitodmttgts crcbro tmtnen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcrè^ferturf
fid liifie mAteflAtit At^ tmpiA preditionit ; id^j feruetajlis StA-tntis nbsp;nbsp;nbsp;Icgibui fitjrra ducentos Annos Edottardi tertij tcmpori-
bttsro^Atif. Hoc(Chriftiane lcâor)cùm(vt vides) adeo conndcntcr vrgeatur,tamcn nefcioati Pffÿ vcl Dmcle-tiAni perfecutio vnqiiam fuerit truculctior. Angli ccr-tc pcrfccutorcs nunquàm magis efFerata crudeli-tate in omncs promifcue grafiati funt, quam ab co tê-porc,qiio fuam banc lenitatem amp;nbsp;manfuctudinem tan-topere omnibus venditarunt.Namprçterillos quinq; facerdotcs Hemerfirdum Si locios, Londini crudclifïîmè Sup. pa. matäatos eo ipfo tempore quo Libellus ifte mendacif- ''■°' fimus diuulgari cœptus eft ; proximo port menfc, tAn-fay?rzrf, facerdos nomine Bellus, mtus annos plufquàm amp;-fexaginta,amp; vna Fmchius quidam laicus coniugatus, per cadcm cum reliquis immania tormenta mortui, ad meliorcm vitain tranfierunt ; nullo alio de crimine co-ram iudicibus accufati, nib quia Pótificis fupra Reges menfe primatum in caufis Ecclebafticis credcre fe profiteren-tur. Ex quibus duübus,cùm poftcrior illc Ftncbius ante condemnationcm adduci non pofict, vt corum Eccle-fiafticiscongregationibus intereirct,pedibus eo rap-tatus eftjcollifo miferrimèSe conuulnerato ad terrain capite;luól:uofo omnibus intuentibus fpcclaculo.
Quanta autem in tota ca prouincia vaftitas faéba fit, cxplicari non potcftjvbi nodle vna quinquaginta domus virorum nobilium amp;locupletum ferutatæ funt, fpccie quidem quærcndi facerdotcs,amp; quos reuera ftudiofè venabantur, fedita vt fimul domos diripcrct, cxpilarent dominos,amp; poftca ad diuerfos carcercs ab- ^d„, legatee, vbi eofdc incdiaamp; reru ncceflariaruminopia valdc confccerunt ; nominatim,præclaros viros rrrf-
S 2
-ocr page 294-178 AD TERStCVTÔRES ATStOLÖS
ruiwMw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Barlouw,c[ucm poftremum admo-*
dumimbecillo corporc, amp;nbsp;iam turn morbo laboran-tcm,quia cquo infidtre non potcrat,curru ad carccrem j4«rcJ«z». abduxerunt. Etvtfaccrdotummirabilesincuadendo diflficultates omittam,quorum aliqui pene toto corpore nudi, cæcis itineribus per faxa amp;nbsp;dumeta vagati funt,vni viarum afperitas carnem ipfam pedum plantis itadetriuit atqjabrafit, vtpoftad multas feptimanas ncc inccdere nec Hare potucritjvt alios egregij nominis laicos quorum fundos amp;nbsp;bona a iuftis dominis ab-Ftruiftixr» lata, ad alios tranftulcrunt omittam, amp;nbsp;in vna fœmt-affUGit. na,caq; vidua, exemplum iftorumerga Catholicos in-
Jllana yi-dtM mifirè Jpoliala,
mtnfibus coroiMt.
ztz.yide
credibilis amp;i{lo tali biiccinatore dignifTimælcnitatis attingain, nunquid pcrcelcbris in ilia rcgionc, propter continuam in pauperes libcralitatcm, vidua wrfjCatholicæ rcligionis caufa, nullum patnmonij, nullumpcriculum adijt? Aut num ilia accufata fuit leefie mitteßdtii At/j^ tmpid fnditiomf, td^ peruetußn le^i-huA ^douardt tertij?nifi forte hefi Mdießoi impidprodt-tie contra leges Edouards terß vocetur, quod affinis fuerit præftâtilTîmo viro Gulielmo ^lano Seminarij Anglica-ni apud Rhemenfes præfidi, cuius nuper defunéfo fratri iam oliïn nupferat. A qua non modo extorferunt illam menftruain pecuniam quam legibus pendunt Catholici ab hçrcticorum Ecclefiis abftinentes, fed
frppa.zie præterca fine legibus, fine iudicio, vllaue iudicisfen-tentia, manifefta vi eripuerunt quingentas libras An-fiipcllcéfi-lein æfiimationisquadruplomaioris,domos fundofq; quibus volebâtaddixcrunt ; ipfavt matronaderepen-te exlocupletc egens fa61a,amp; poftmagnam copiain ad magnam inopiam redaóla, nccelfitatis caufa aliorû hofpitales domos animo tarnen non minus alacri inui-ferct,quàm ip(a priùs domum fuam viris bonis recipiê-dis libcralitcr apcrucrat.Poftca verô diligenter ad tor-turam(vcputabatur) quæfita,perdifficultcr cumduab* filiabus
-ocr page 295-PRO CATHOIICIS RESPONSIO. 279 filiabus virginibus cófccnfafubitó naiii,fluéiibusmari-nis fc crcdcnSjCx eorum manlbus clapfa cft.Nain quod repertain eiusdomopi6turam,qiiamfuific ^lant fra-tris fufpicabantur, ficis amp;nbsp;cultellis certatim confixe-rintjhoequanquamfortaflcnoneft certii pcrfeciitio-nis, eft tarnen antmi fcri amp;nbsp;agreftis argumentum.
Progrediamur a feeminis ad puerosjneq; enim ifto-rumbarbariesvlft parcitfexui autætati. Nonlongè a-berant ædes vr'irthingtoni cuiufdam, vel folo nomine toti prouinciæ notiflîmi. Dum autem alij vicini priori-bus exemplis territi, aurum, argentum, vafa argentea, aut fi quid habebant aliud charû amp;nbsp;pretiofum,quæ oïa fatellitib’facerdotes inquirentibus obuia, non minus q facerdotes ipfi in prædam ceflcrût,ad loca fecretiora TcmouSti Kf^erthingion^ 'iûe quatuor filijs,quorû maxi- p^^j m’natu, ætatis annû 16. non cxceftcrat magis timens, fueii, €03 cum famulo in aliam villam amadauerat.Sed iftos cmiftariosnonpotuerunt fallere,à quibus intercepti funt, amp;nbsp;mi (Tl ftatim in carcercm, accuratèq; examinati de parentibus, quando, nbsp;nbsp;à quibus reconciliati, qui-
nam facerdotes adeos ventitarent,cur ipfiEcclefiam non adirent amp;c. in quibus omnibus magna apparuit puerorumeonftantia. llludvnuminhactragæàia no-tandumeft,quôd natu minimum vnius integridieiin-edia afflixeruntjfubindcfcrocircr comminantes nullam illi fupereflefpem de cibo deinceps vnquamguf-tando, nifi ea quæ petebant volcbat enunciate : amp;nbsp;tarnen interea potumlibcraliter præbuerunt, conijcien-tescum hoc modo fie a mente alicnandum,vt omnia quæ volebantfuerit patefaélurus. Qinfpc cùm cuin coram Comité Darbienfi fiflerent, Sc de prioribus quæ-ftionibus intcrrogarent,puerulus ita eosingeiliofè re-pulit, eorumq; de fe inebriandoimprobamnequitiarfi tam cuidenter detexit,vt Cflw« alijq; indices multùm commouerentur ; qui tarnen adolefcentulis hoc tantum præftiterunt bcncficijjVt eos inde ad carcercm
S 4
-ocr page 296-■aSo AIgt; PERSECVTORES ANGLOJ
Mancheftrcnfem tranfmitterent.
Eftin confinijs propc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,oppidum
Beudlenjè. Eó captiui dcduciintiir pretbyter quidam £*-nettM Si laici quatuor. Quod ob facinus? An quia contra Rcmpub. confpirafl'ent ? quia in legem aliquant Edouardt 5. peccaflcntPautin «»/fcrar««»» inun^ld (quam phrafim Tlieologaftcr ifte ad naufeam luftit Bn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Proteftantes t^mcn, ci»ficr4titnes ïa
tn oppidt) Studienfi.
pa.43.s. ' Ecclefiaomnestan^magicaSjvnAo»« tanq fœtidas 1.19.36. amp;Iudiacas abominentur)aliquidmachinatilunt? Ni-hil talc vel abinimicisconfi(äum eft. Summa accufa-tionis fuit, quod ilium apparitores putabant cfte prefbyterum,à quo diuinabant reliquos Ecclefiç Catholi-CatMic». cæ fuifle rcconciliatos.Hoc vt erucrcnt, fingulis mani-r« tsrmeta cas vel chirotliecas fcrreas inducunt ; ita implicatas adtranfucrfa tigna brachijs ad multas boras fufpcn-duntjilludfemperprofua infigni humanitate curiofè obfcruantes , vt plane non interircnt, fed cum iam nunc cxpiraturi vidcrcntur,tum demum demittercnt amp;nbsp;aqua vita ( vti communiter appellatur ) eorum tempora pcrfricantes, hac ratione vitam in eis redintegra-rcnt. Reuiuifccntes,mox in altum denuo tollunt,ibiq; rclinquunt pcndulos ; atq; hoc eos fupplicio conti-ncntcr cxanimant finevlla intctmifTionc, nifi quum pacnæ magnitudinc amp;nbsp;diuturnitate cos ftatim moritu-rosarbitrabantur. Adhunc autem modum,amp; ob hanc quam diximus caufam folam, fcpiusexcruciati funt, mandato corum qui in confiniis Wadia return gcrcn-darum fummam poteftatem obtinent, quorum non-nullihis crudclibus tormentis cxcrccndis nonfolùm aff^erunt fed etiam præfiicrunt.
.Ardiiepi Caßilcnfis in Hyber-
na.
Loci vicinitas admonet vt Hybernicas tragædias aft cribamus, vbi .^rchtepifcapo Caßtlenß cxquifitis priiis tormentis varie afteélo, poftea fufpcndio Si rcliquo qui adiungi folct laniatu vitam tandem cripucrunt; cum quo duos item Epifeopos alios adiudicarunt mor-ti.
-ocr page 297-PRO CATHOIICIS RESPONSJO. 281 ti.Scd quoniam res Hybernicæ particulareni narratio* ncni requirunt,fiio feparatim fcriptori referuentur; maxime quando Anglia miilto plura fiippcditat quam a me pofliint recenferj. Vbi cùm omnium Catholico-rum conditio valdc fit lamentabilis, turn nefcio an ali-quid addi pofTit ad corum calamitate, qui propter rcli-gionempublicisincarccribuscontincntur. Exquibus Fames ma-Fhoracenfes Si Hull en fis nupcr Sagpntinam pene famcm S'“ perpefR flint,Londinenfis autcmmulto grauiore. Edix-erat magiflratus carccrum fingulorum prxfeótis, vt quos habebant facerdotes ardiiori cuftodia include-rent, neminiq; ad cos-acccdcrcpcrmitterct ; Catholicos autctnelaicorum ordinc codem modo obferua-rent ad meridiem vfq; ( fic enim putabant ncccfTarió futurum vt femper a Milfæ Sacro audiedo arccrentur) quodfialiquipomcridiano tempore iftos inuiferent, diligenter inquirerctur, quorfum venirent, a quibus miln,quid apportarcntamp;c. Vndefaótumeft, cùma-mici nihil deinceps opis auderent fubminiftrarc, Catholic! vt omnes ingenti fame conflióiarcntur. Quarc mifericordiacommotus carccris cuiufdam Prçfcâus, Elmerum St^pcrintcndcntcm Levdinenjam adit, neccflîtatcs Flmertu captiuorumexponit, eosfame propemodum confici, non polfc diu viucrc nifi cisalicunde fuccurratur. Cui alter,ea fobrictate qua talcm dccebat cpifeopum; ergo ieiunent (inquit) amp;nbsp;pane atq; aqua lint contend. Cui præfeôlus libéré;aquam quidem præftarc pofliim, eft cnim non procul Thamefis ; at panem habituri non funt,nifi feiam quisvelitmihi pretium rcpendcrc.jg»;» trgo, ftomachofe refpondit Pfeu(lo^epifcopus,y«Af vejl' re-, canturexcrementis. Atq; hancfolamconfequutus mn-to Præfuleclccmofinam,cuftos carccrisdifeeflit. Ex quo facile conijeiant omnes, quantæ fint amp;quàm in-credibilcs captiuorum anguftiæ, vtnonimmerito Catholic! præfcntcm mortem,tali in carccribus vita, longe dueant optahiliorcm.
-ocr page 298-PERSECVTORES ANGLQS
Nimis ero Icétori molcftus, 8c hanc appcndicem ipfo Capitc longiorcm ilim faclur’, fi per fingulas An-glisE prouincias pcragrando,omnia vel prxcipua veliin defcribere inufitatæcrudelitatis exempla. Quare hic infiftam, argumentumduntaxat vnicum additurus, ex quoamp; leélor Chriftianus animaduertat quam infor-tunata fit conditio noftra,cum qualibus aduerfarijs, amp;nbsp;adimprobè mentiendum quam proieélis committa-jfduerfartj mur; vnaq; aduerfarij moneantutjVt in fuis contra nos in mentiëd» fcriptis,etfi a mendacijs temperate nequeant,eaq; fint contraCatholicosmalitia, vt quos veritate non pof-futit,eos mendacijs grauare velint, a talibus faltem mendacijs abftineant qux perfpicua funt, quæ notilTi-ma omnibus, quæ a fuis ipforum domi fratribus amp;nbsp;Mi-tihtlli lt;iH-»i/?wrefutantur,idq;communibus hiftonjs atq; an-i'alibus apud ipfos impreflts , qui omnium auotidic
Ltbeili lui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
. rnanibus conteruntur.Sumamus exemplaquædamcx fru domi præclaroIibelliifti’authore.DcZ'^;f(i/lt;«i//erfc(i Archie-hifloriciire- pifeopo Eboracenfi amp;nbsp;fummo Angliæ Cancellario, quidait.^ Hic(\nlt;^\C)virtltußrem»deßtteprndentia^ ex-'Nuol, Ùe- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exceüetererudKw, demortM Eegitm Marta,ve~
tlnu ^r- teres maptflratus,grattant, opes, (X qwcqttid habnttpraterea ehiepsEbo- fortnttiboni, cuntßtmnto Prtnctpisfa»»reretinuit,prorßos itt ratenßs, nbsp;nbsp;reltgttne dtßßrens, necpropterea tarnen vel honore velßorttmis
KalinPied. p*o
comminuitM«, Qw tarnen perext^tto poß tempore Magtßratns Qoos omnes ,ohßrnanter o^gratedepoßoit, nislla tnte^a forts vt,ijMo nihtl efl clartM,ßdßoateßsa vtt innoteßit, (y maxime Ithere. Quid autem eorum Annales domeftici, Lon-
amu. I. Domim. i.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•z -'\
dinicumPricipispriuilegtoimprem?Pnw« (inquiut) ïSoi. ^nno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meafe lt4lie,tëtc»ldUf Hethw ^rchtefußol»^
Eade -ver- Ebördcenßs^ Eftßopt ttem,Elienfis,Ltndinenßs, trede-ób“)/ tjuittuordeam vacdti ctritm E^gtthe Conßilurß , f'igt;
StMtn. nbsp;nbsp;nbsp;^itod reeufirent tufiurtndutn de Mtueflatußnie primatu Eecle-
ßttßico ix itrficU'leSfepißopatibM fnu prinantur. Qujs
iam non obftupefcat fcriptoris iftius os duriflimn, tani affirmatc ponentiSjhunc Archiepifcopuin »uüainte^li
-ocr page 299-CATHOLICIS KESP0N$IO. 285
nihil eß clarins,fèdßonte fru vt tnni)teßit,C^m4xinif liberè,falt;/s magißratui omnes depiißiße,c^uü {inÿlï'is vcthis iç yel totidem pene infint mcndacia apertilÏiiTia. Nihil eft epifiofi cnim clari’ viminieEl^m fuiffe, ideoq; falfum eR eum ßontefita depofaiß- falfum cR id cum fcciflcw4xzwf rcjfalfillimüeR hoe omnibus tnnotefcere, quum contra potiusomnibuseumextrema ncceifitate ad illudfuiffe compulfum,quando alias exccrabilc iura- jg incntüquodfupra defcripfimus dcfoeminco pontifi-catu debuerit fufcipcrc.
Qujd verb? propter Romanam religioncm nul-!i vexantur ? mulótantur nulli, modo alias obe-dientes Ihit fubditi , ab omni feditionis contra Patriam Principemq; contagio liberi? Nulli pror- Pag.^8. fus. iflvsenimreos fecemnt ;non volitminnynon lihelli preenm formule, non ferne, non Ecclefu Rom. ceremony, Cen-featur quocunf lihucrit nomine, velßholaflici,velSeminurij, vel facerdotes, vel Ießitlt;e, vel Rontificij •, de eo certamen nul-‘ Inm eß.nihil emm iü.ti vel nomen vel veßn ohfnit: fed tAnthm quodplebemadfeditienes incitArunt, obPontißciAm verb relt-gionem, nemo vel capitis, velpatrimonij, velfortunammperi-culum vtlum admit. Quid ad hæc communes hiRoriæ.^ HoUnf.pa. lt;Anno R^inlt;e i6..yfprtlis 4. DomintcaPalmarti,Lsndinide- ‘p*; prehenfaJiintlUußres Heroinedumtn^dibus /uis Mijfe brandsintereJfenf,Morleiacumliberisfiiis nbsp;nbsp;nbsp;nmltisal'tjstc^ raminana
in altera Ciuitatisparte,eadem hora deprehenßeß Equitis au- biles mul-ratividuaGutlforda,cum aitps multi} fœminis inßgniortbuf, eodemf^ momenta capta eß tn parte dtuerß, alterius Equitif vxorBrouna ycumalùs item inetu} domo permultis,Qua om- tat. nes propter eafdem offenses aceufata, conuiiia,damnata^ßnt, tuxtaforma Statuti. forma aute fiatuti hçc cR; Quifimel Parlament, conuiblusfuerit Eîijfe audita, centu Marcosperfoluif, quiite- Eli1(?b. rum,quadrinfetas ; qui tertio.incurritpœnos legis Pramunire, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’•
perpétuas videlicet carceres CP bonorum omnium amißionem.
Et tarnen fi credimus veracillîmo libclli huius author!, Coru^SSiS.' propter rcligionçmCatholicamj nemo in Anglia, vel
-ocr page 300-484 AD PERSECîTORES ANGLOS Cdpttii, vel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ycXfortttnarum pcriculum vlluro 3-
dic J-quu tarnen iftorum tanta fit inhumanitas, vt propter Miflam in abditilfimis angulis audita,hominu cla-rifiimorum amp;nbsp;vxorçs, amp;nbsp;viduas, amp;nbsp;ctiam pcdiflcquas vcxet, quas per fuos corycæos proditas,cótra fœmina-rum, talium prçfertini honorem amp;nbsp;vcrecundiam,pub-licistribunalibus fiftunt,amp;deinde tamimmenfis cx-adlionibus opprimunt.
At iftapitrimon'ij amp;/tfrm»4r»»»leuiorafunt, illud verb cApiüs multo ponderofius; amp;nbsp;in hoc fieri poteft vt libclli author multo fibi cauerit diligentiùs, nec quic-qua in orationc fua pofuerit, quodcommuni omnium fermone rcfellerctur. Itaquidemvideri poteft, maxime fi cius in afleuerando præfidentcm audaciam confi-Pa.ij.iv^^’^^mus.Inquit enim; Perj^icue intetligi potefi fi cxcntian-tur criminn iy rndtcta cirum qut nttper mortut fùnt wre cutfi^non eos cultus diutni,cereminiitrum,4ut religitnis reos fsc-ääs ejje. PlAnuminquitm efi h^c a Prtncibe nuper^efiA ntc tb religionem, nec cb PtntificiAm menArchiam, quu sAm inde AbtbfimAiefiAtisfuAAditu tn remum, his de CAußs nemi fit quot;iJeTMmor- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r i t r i n- 1 r ° n ■ t ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ■
tHut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utirtuusyed obfasdtjsimA lAjAmAieJtAttsprtditiontja crtmtnA,
^efiAcJfe. Relt;fte. Audiamus iam quid narrant hiftori-ci,qui nihil commentarijs fuis mandarunt, nifi quod in tcftium innumerabilium oculis gcftum eft. ^nne Pe^i-Si^ei^ oi ^etcetnbris ^o. Cuthbertus MAynus trA^us efi AdfAti-frimalum bulum,fiufigt;enfius,(^ tn quAtuerfiArtes dijfieilus lAucefitnijin fmiißcii. CiirnubtA,eo quod S^m. patefiAtem Antefierret fegiA. Et in ea-Ciuh. Ma- pagina. Tem« PebruArq^primo diluculo, tthSnes Nelfi-Mah. fiel- propter ne^Atum P^ginAprimAtum EcclefitAfiicum,iCrquA^ fiiiM. dAmeiusgeneris verbAcontrA eius MAiefiAtemproditoriA,ecAr-Verbum cereAdlicumfiuppltcptrAfilusefifiul^enfus,exenterAtus, O'in eA''^eait- difielius. Et proximè poft. Septimo FelruArq,quidAfti: te.pA.i9. Shervvodus e Turn lodinenfit Adeundemfiupplicif locu rAptA-90. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tus efi,eódem^ modo fiufienfùs,(x euulfis vijceribus concifùs in
Tb».sJ)er-p^f.ffj^Ql,f^ffi^gf^pgyiJ^glli0fffff^^ pauca (Chriftianc **’quot; le6tor)ineorumpopularibushiftQrijs Vulgata, quibus prætc-
-ocr page 301-PRO CATHOIICIS RESPONSIOÏ 285' prsetcrca confirmandis adduci poflent tcftcs oculati plurimi ; amp;nbsp;exquibuspcrfpicuèrcfutatur libelli huius Vis tota,integrum dicoargumcnturti,in qno probando vnicèclaboratjoftenduntaducrfarij noftri quàm ha- •j-jjjjot’' béant cnuterutitm Sc. callo obduébam confaentum, quàm j, fintinmcntïendo præfra6liamp;impudentes, quàm pa- , rum fidei fuis vel di(äis,vcl fcriptis, vel exccrationibus quibuicunq; mereantur ; ciim euidentiflimè fe pro-bent efle ex corum numero contra quos inuchitur Propheta, buitte verbü Domini vin iRufires quidominA-wz»» [ùper ptpulnm meum qui eß in lerußlem. Dixiflis enim,fercußimus ftedus cum morte, cum inferno
fecimus f^blum.foßcimusmenclaciumßem no~ ßram,^ mendAcio protect femus.
ejuod autem Libelli author. Cr'c.p* gin4 20. hn. penultima.
-ocr page 302-TABVLA PARTICVLARIS R E-
RYM IN HÖC LIBRO INSIGNIORVM.
GLI exemplitm omifibuf popul'n Cliri-ßiaiui, vt ab liærcfibus caueant. pa.i i. li. mutandæ in Anglia rcligionisprimaria caufa. 149. omnibus rebcllibus opcm fert. 174.1^5.113.124.11 Gqila: olim commoda habuerit a religione Catliolica 108. qu.r nunc incommoda ab bærefi. ibid, eft in fumma mifcria quoad epifcopos. 113. quoad femica-tbolicos.114. quoad Catholicos. 115.
ii6.i 17.Vide Catholios. quoad Proteftanccs Purilamt. 118.119, quoad omncs.110.11 (.111.130.23 1.131. quid fit Stalto 110.111. fons omnium illic malorum eft difceflio a fide Catho-lica.115.11^. magno in periculo propter ignorationem proximi liæredis. 133.134.235. Vide Politiciin yin^liaSiC. qucmadmodit fanari po(fit.272.duo compofitionis genera ei falutaria. 173.
reffna caput Eccleßa. pa.S.præcipit epifcopo ne in Mifia facram hoftiam attollat. 63. fpiritualem habet poteftatem ap-pendicem temporalis, 73. a luis infigni contumelia aftîcitur. 135.13^-
^nrlia Scotia in vnam Monarchiam coniunâio a quibufda Anglis nequiter impcdita. pa.241.
^n^lia re^Hin ciualciuramentum cùm coronantor.pa.143.144.' oîty/i Proteflantes quales. pa. 106. Eorum Contra Catholicos înfolentia.Ibid.varietas in fuo capite Ecclefiæ.pa.8.11. Religio-ni Catholicæ infeftiorcs quamT^arciC. 167. eorum doélrina rau-tabilis.i04.Ingratitudo 5c malitiaergapôtificem. 164.1^5.1«^. J94.2O5.eorum fidei analogia. 184.norma.193. Ecclcfi.T poteftatem fpititualem , vertont in Ke^alia principis, etiam pagani, 185.18tf.190. i9i.quaterecufaruntmitterelegatos adconciliü Trident. 198. Turcis amiciores quàm Catholicis.Ibid. principale argumentum quo religionem fuamconfitmant. io9.rcfuta-tur.210.211.2 II. Religio eorum ipfis Proteftantibus execrabi-* lis.i 18.119.Iudæi,Turc.T,amp; Proteftantes Angli.ï.i i g.
^n^licanx Ecclefia caput inomnihusrebui jßirilHalibui,fantina. pa.8. 9.10.11.13.148. Velinfans incunabulis.i9Î.Iuranientum An-
-ocr page 303-T A B V t A.'
glorum quo iUuâ proteftantur. pa.io. cftvia ad Atheiftnum.' Ibid, abfurdaquæ(cquuntur. iz. ab hoc capite.omnis potcftas Ipititualis dtriuatur ad epifcopos. 147.148.cft ætcrna labes An-i gliæ.i S i.Vide Ke^umprimatut.
.An^lorum leges. Vide amp;nbsp;lußilu.
Anglorum nouus clcius qualis.pa.vi.îS.ii^.aip.
B
SeUumfrf religittie -i’rr4 etntm fchifmaticDS, licitum gloritßim. pa. iji.precipiturintcftaméto vcteri.pa. I3i.i33.i34,vlurpatut,amp; alaiidis epifeopis approbatut inteftaméco nouo.134.13 5.13d.
Bernarilus probat vtrumque gladium pcrtincre ad Pontifieem Rom.pa.175.1715.
Bel^a Proteftantes Gallos incitât ad fempiternum cum rege fuobcllum.pa.pî.
£amp;rltniia quàm infæliciter Romani diripuit. pa.ipî.i
Ex Bull* Pij Q^nii côtra Regina Angliæ, capitales queftiones dedudæ. pa.74.7s. Sacerdotes amp;nbsp;Martyres Angli quàm'mode-ratè ad eas rcfpôderint.Si.Proteftatio authoris antcquàm de eis difputet. 51.pi. Relponfio ad eas,ex omnium confenfu tum Ca-thtlicorum tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a pagina P3 vlq; ad 113.Vide Rlt;x«.
C
Caluinut in regibus primatùm Ecclefiafticum abominatur,' pa. 11 .i4p.Eius imputa malediccntia in reges omnes fui tempo-ris.p3.s4.
Camfiitnusex ficietate lEiVjquemadmodu tottus.pa.a i.quàm improbabiliter de c.'rdcReginæ aceufatus i3,x4.nec minus ab-furdè ipfealijq; facetdotes de alijs rebus.15.ad.17.18.31.ratio-nes inaniflîm.-e cur condemnarentur. ip.30.
Cathi)lici)ruin,Angliei èüilitiomiferrima.p^.4g.sf.S.ilJ z'j’j. nu(q nec apud Turcas viuût tamifetè quàm in Anglia. 167. cxcipiûtur ab indulgétia comuni qu.æ reis omnibus ttibuitur.pa, i.InterficiuntiH crudelitct ob capitafidei. vide Murtyrei amp;nbsp;Leges .XiwiorHm. Subijciuntur tormentis obmeram teligionem. i8.ip. Mufti cafeerum fqualore cnedi. ip.10. Exhauriuntur bonis omnibus qui Ecclefias Proteftantium adiré reeufant.47.48.patiun-tur veram perfecutionem 4p.so,Vide Perfecutianem amp;nbsp;Torment*. Catholic!in Anglia nobile?,quàmindigna patiantur. ds.dS. Ca-tholicotum in Angliaincrementum.130.131.
Catholicorum efsifioforum alioTHmlt;i; EccleÇiafiicorum mores amp;nbsp;conditio qui pro fide vel mortui funt, vcl in carceribns vindi, vel cxules.pa. s 6. $ 7,item fæcularium Catholicorum. s 8. S p. Archie-
-ocr page 304-T A B V t A.’
pifcopas Eboracenfis. «i. recufauit cum fuis cocpifcopis R-cgi-* nam hanc coronate. 61. Si.Eam pleriq; cxcommunicandain cé-fueinnt. Ä3.
CathoUcorum in ^n^üa.fiimmit tr^n Keginam fideiit!ti.pi,^6.ctixni •poft Bullam Pij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.77.7^.79.io.ij.
Catho’.icarn R.el^l'iontm impriidtler in .Anj^linfinjjt mutatam. pa. 11 muka mala fuerunt adiunfta. Ipfurr.pcriculum mutationis. X-L7, odium populi. 117. pcriculum Excommunicationis. ai8. obedientiafiibditotum ob folum timotcm.iiS.ii^.fuga Nobi-lium.aap. difteufioncs fubditorum implacabilcs.xis.ijo.Scfti-mm incrcmcBtum. 130.
Ad Catliolicam fidé pertinent nótantum articuli fidei. pa. 14.'
Colonienfis Eleftor, Apoftata exauthotatus a Pontificc. pa. I55gt;.
Crrtnwfr«« Atchiepifcopus Cantuarienfls qualis.pa.sp.S'?.
Cromyteüfu C«z„«,vicariusHenrici8.infpiritualibus.pa.a47J
D
propter harrefim defmxndis. Vide R.f^‘ Dÿintaiia cumhçreticis dcfydcratur. pa.a68.
E
Eccltjix naui Teflamenti excellentia. pa.lix. 1Eft inexpugn»-bilis. 103.104.
Ecclefiaftica bona diripcre.facrilcgum eft.pa.i8o.
Ecclefiæ Anglicanæ caput.Vide Jlnglicanti.
Xdonardi j.lex decriminibus L-efasMaieftatis. pa.13.
Ehneri Superintedentis Londinéfis Barbara rclponfiö.pa.i 8/.
Epifcopi in Anglia Catholici callidè iaudati'ab Aduerfario. pa.s4.181. • • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
EpifcopiRegibusfuperiores. pa.14s.145.154.15 $• Vide Rf-
Ffifctfi in Anglia/tATfrio, qualcs.pa.s4.113.1i4. H9. corum '^Srehie/nfiopi impij,apoftatæ,amp; ptoditores.S4.S S.6v.
Excammnnicaeioni! jententia contra Arcadium Imperatorcm.pi* Ï30.
F
Fortuna diu profpera.cft valde pericutofa.pa.iiö.nön eft gumentum diuini fauoris. i ii. 111.
FMiJîwiï«/(wniz»4,raartyr qualis. pa. s
-ocr page 305-T A B V È a7
trancifiiprimi Galliarurégis CEriftianiff.dïélum.pa,?/’
G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Gallorum Proteftantiiimlibti contra Reges fuos. Jgt;a.»$. inm Cyrui in locum Chrillianiflimi Qalliarum Régis.sfi,98.
Crfgori«! y. vir bonus.pa. 138.13p. 140.
Grfjor«( jirimi chatitasin Anglos, pa. 1Ä3.
Gregorij i3.cliaritaS amp;nbsp;libetalitas ineofdem, pa. ri’!.1^3. In omncs Chriftianos. i^5.i^(.i8i.x(i.
H
H.erefisquemadmoJumferpit.pa.xi.xx.Eft regnis omttibuï perniciofa. zog.zoy. foluit vinculum lubdici ergaptincipcm.vx-oris erga maritum,mancipij crga Dominum. 14 S. 145.147. Vn-de eins interitus in Anglialit Ipcrandus.1^4.16$.
UemicM 8.cxcommunicatus a Clemente 7.pa.Si.radixcala-gt; mitatis Anolicanæ.x3S.eius crudelitas in vxores amp;nbsp;amicos. zyä. X37. cum optima viore amp;nbsp;fauâifTim»Ecclefia fimul diuortiuna fccit. X37. eiusinnumera facrilcgia. X37.X3S. fuit Angliæ fuo tempore Deus, xsi.libetiobciuspeccata puniuntur. X38.X3P, meditatiis eft fuam reconciliationem cum Sedc Apoftolica.x44.
Hennew y.Imperator cxcommunicatus a Gregorio.7.pa. 13S. Imperatorisfcelcra.i 40.141.
Tslic.'lïethtu Archiepilcopus Eboracenfis cum i s.vel iiS. epifco-pis alijs priuatus cpifcopaiu,ob reeufatum iutamétum de Regi-n.!; primatu eccleuaftico.pa. 61. x8x. X83. quemadmodum eius loco epifcopusCatliolenlis K,cginamcoronarit.6x.tf3.
liyhemia regibus Angli.t: donata aPontifice Rom.pa.iifo..’ Tumultus Hybcrnicus. 171.
1
lacobus Laibornc Lancäflri.T pafTus. pa.3S’.
Jrrefcortmi regnum, exemplum fchifmaticorum, pa. yx. author ptimatusEcclcfiaftici Rcgum.xoi.xox.
Jmptrulores multi excommunicati ab cpifcopis. Numcrianus a Babyla martyre ,amp; Theodofius ab Ambr^fio. pa. 1x8. Alij ab alijs cpifcopis.ixp.Arcadius ab Innocentio.ixÿ.i3o.varij Impc-ratores Gcrmani. 138.15 p.
I»ipfn«m in Germaniafundatü a Sedc Apoftolica.pa.i tS.i tp.
loljettmfs Martyr. pa.xSo. quam callidè ab hæreticis eircumuentus.8p.po.
Iohannes Rex Angliaé fe amp;nbsp;fua fubmittit Potifici Rom.pa.141^
Johannes Dusflmt Dux Northumbtiæ.pa.6 9.amp; in prarfat.
Jttßitix Britemnicjt anthtr, homo impudens iu raentietido. pa. Î. ^i. 66. 6-!, 85. Stf. X7S.X77. Libelli eius exordiumpra’tciquàm q, eft vulgare amp;nbsp;vanumfin prefatio.jcontinet etiam mcndacium «iarutu amp;nbsp;manifeftum. pa, i.refelbtur Aftis Parlamenti. pa.x,cft
T
-ocr page 306-T A J V I A.
Iiomo ignanls.4$.fimia Catholicorum.4tf. In principes Chriftia-nos quàin coutunieliofus. 184.185. eotumomnium Rcgnapro-ditoriefubijcit libidini populari. 156. quim lordidè triumphat de^aucorum annorum prolperitate.xo5.Infignisadulatot.13p. quamftupidè Sacerdotcs'eriiuinatut dehabitnnon Sacerdotal). 168.169.170.171. Libellus eius torus iiiahifellè' refellitor a fuis domi Minilhis amp;nbsp;comraunibus hiftoficis.xS 1.183.184.
lufiiiitSfiudicioriim, amp;■ tudicitm Bii/annicoritm exempla.pa.3.34.Forum notabilisiniufticia. 37.38.35.40. quàm iniuftc amp;: improba-' biliter Sacerdotcs accufcnt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quales telles adhibeant.
31. damnant ob idem ciiiné tanquàm codem die commilTum varios Sacerdotcs,quoru alij co die erât Ä.9)B4,aliJ’Prlt;i^lt;c,alij Bjie^ »j»4,alijLo«dw«.i3.i433.34.fimulantfcrcligioncm inCatholicii ' non punirc, cum nihil puniant præterca. 36.^7. Vide Martyres. homines ad mortem damnatos de nouis quçftionibus examinât. 38.35. iniuflè condemnatus. £0. Lie iomcr^'W», Vide ibn de. Trugionxs bonis omnibus euerfus Sc addidus carccribus perpetuis, eà quôd facerdotemliolpitio cxctpir.4, Scrutaiitur con-fcicntias,amp; propter incertas cogitationcs excarnificant quos volunt. 81.83.84.85. explorant Catholicos vt Pharil'æi Chriftu. 84.85. quàm nefatiè Catholicorum fanguini infidiantur. 85.50. fulpcndunt Sacerdotcs in Anglia,propter fummi Pontificisfada Roma\i7o.i71.Vide Perfecutit.
luftitiafundamétum R.cipub.pa.ixi,fine quaregnum quod-cunq/eft latriximnm.in præfat.
L
LeyybustMuii Anglorum, crimen eft lafa Maießatis, fetipturn aliquod Romadetülifle. pa.3. ité alTctetc Rom. Pontificispri-matum.pa.4.5.S.dicerc,quódRcginafit Sclifmatica,ve\Haretica. 5.88.85.9o.rcconciliatc aliquemEcclelîæ.fi.lifdcm legibus Regina conflituitur in omnibus rebus fpititualibus liiprcmumEc-elefi.T caput. 5.10.147.148.
Veteres lege« contra hxreticos in Anglia abrogatæ. pa.43.' Nihil apud Anglos eft h.xrefis, nifi quod lege Farlamcntari ita elcfinitur.43.
Lex Anglicana dida Pr^tnwnire, continens bonorum omnitini amifitoncm amp;nbsp;carcctcs perpetuos,qualis fitlcx.pa.151.153. Valet contra cos quihabent Grana benedida, Rolaria, aut Agnos Dei. 3. aut qui dicunt aliquem efle legitimum rcginac in regno Anglia: ha;rcdcm.i3 5.aut qui ter adfunt Miflæ celebrandæ.183.
M
Cuth, Maymtt Martyr interfedus ob exemplar lubilæi. pa. 3.
-ocr page 307-T A B V L A»
loan.Bodius, Sladus, Sterwodus, Bellus, Fincliius amp;nbsp;alij ob pri-matum Pontificis.pa.4.7.8.40.177.’Kelfirntt, quôdregiqaiii dixit ic/«yî»4Z)clt;jOT.4. $.85,50. Hanfiitf, ob ptimatiim,amp; quod fuafe-rit icligionem Catbolicam. pa. $. Cul. Liiceytlt;^,o\} eandem cau-fam.s.tf. Alij multi ob miniftratum facramentum Abfolutionis. pa.iî. Cd«er(«, obimpreffum librum Catholicum. 13.14. Hemer-fordui Si alij, ob probatam Pôtificis excommuiiicationcm.pa.40.
Martyrum Catbolicorum innoccntia.pa.i7.i8.3O.3i.3$.37. 38.70. corum gloria,amp; perfecutorum infamia. 40,41. flc in præ-fat.
Martyr« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Proteflantei,omncs proditores.pa.iîS.if 9.99.100^
Martyres apud Proteftantes funt qui pro religione Caluiniana Contrarcges fuos inbello moriuntur. pa.95. Item qui pro rcli-gione Anglicana. loo. Item qui pro Luthcrana, aut alia quaqis Scâa.103.
N
Northumbriæ Cornes, p a. 5 5.
O
Oues CbriftiomncscommiffæPf/w.pa.Il 1.113.
P
Pa/rcre.in Scripturis quid fignificat.pa. 155.
Perfecutia yera quæ fit.pa.49. $0. s i. Differentia maxima hærc-ticoruro perfequentium Catholicos, amp;nbsp;Catbolicorum caftigan-tium hEreticos.41.43.44.45-50-D.68.
In modo perfequendi Catholicos, Protcffantes Angli conue-niunt cum paganis. pa.iQ.4^. 47, cuin Diocletiano, maxime cunq luliani) ^/nflata. In præfatio. Nec facerdotibus,neclaicis,ncc fœ-minis,nccpueris parcunt.178.175.183. Vide C'lt;îzhidic»r«mtj»vÆ»-
Perfccutionis tempore licet Chriftiano fugere Stoccultarc feipfum.pa.i5^.i7o.amp; mutarehabitum.170.
Libti de perfecutione Anglicana veriffirai. pa.1i7.168. ÿtin præfat.
P. Perfmij amp;nbsp;Cam/gt;iam petitio de BMa Pij Quinti reftringenda,'
Palitici in Anglia,quales. pa.14. qua callide pcrlequantur re-ligiQnc.14 i5.37,38.çurmicius initio traäarunt Catholicos. $1. $3.Kel!gio Chtifti quem locum habeat iq eorutn Politjq. præferunttcrrena cæleftibus. 71.73. damnStur a fuis domi Pro-
T 1
-ocr page 308-T A B V L A.
tcftantibils tânq Atkci.iip.corû magna diffimulatio 176.5: foi-inido.i 15.131.13 i.eprum ncfaria coiifiliadiflîpata a Deo.114. lis. laciût tundamcntum bcllorum ciuiliû. 140. ReligionêCa-tholicamin Anglia mutarunt imprudtnter. ii6. Vide C((i/wZiclt;i» reli^ionctn.
PoniijiftffummifotiflM in omnes Cliriftianos etia Principes, pa. 117.1 ii.ii3.puuire poteft corporaliter. 113.114. explicatio liu-ius poteftaiis, qucmadmodnra, amp;nbsp;quoufq; fit in eeelefia. 114. 11^. 116. 150. 151. Eæc poteftas regibus ipfis cft vtiliflima. 15i-153.i5tf.i5 7.cot)Ucnit Pôtificiiurc diuino. 17g. 177. Videgaccrquot; dotes.
Pontificalif iimfliclionif aquibufdam regibus imminut.T exempla.pa. 181,183. generalis ad ca exempla rclponfio. 188. 1851. 15)1.193. 194. patticularis, vt de rege Henrico 7. Carololmpc-ratorc,amp;Ducc ßorbonio.i95.de rege Pbilippo amp;nbsp;Duce Albano, 196. de tegina Maria.198. Nullum cft exemplum Anglicane dc-fediouis.191.194.195.
Variæ dignitates amp;'ditiones , regibus conceftiv aPontifice. pa. 157. ImperialisMaieftasamp;ordo Elcétorum Germanis. 158, i5 5.Hybeinia regibus Angliæ.i^o.Tituli honocum. igo.Defenfir fidei Hcnrico.S.pa.1(51.161.
Pontißcif bellum contraTurcam. pa. 178. Pontificis potentia temporalis diuinitus 0rdinata.157.c1us vocation! admodumne-ceflaria.i(5o.i6i.
Pontifices fummi omnibus ferè feculis fuerunt ciuilcs etiam prin-cipes.pa.178.179.
Protefiâtinmrehellionesi Gallorum contra varios reges.pa.95.97,’ iO3.Anglorum contra Regina Matiam. lo'o. Germanorum con-'^tra Carolut» tluintum. 101. quem, liMulancnfim tancùm appella-n volucrunt.i38.,Magdeburgcfiù c0ntracundem.101.103. Flaa-drorum contra regem Phiiippum. 103. io4.Scotorum contra Re-ginamamp;Regcm. 107. iq8. i55.ScotiæMiniftrirebellionumca-; lt;nbsp;pita. 171.
Pioteftantiu in re^bm defonendis infinitum regnum.pa.99.100. eorum in regibus circîiueniendis fcelerata praxis. loy.quàm fpi-tituales Canones in fynodis fuis condât.96.97.98. quàm fordidè amp;nbsp;fcruiliter Rcgûfccptra fubijciat furori popular!.154.15 5.15^.
Proteftantes cogi poflunt ad fidem Catbolidam, amp;nbsp;quaic. pa. 44.47.
^xfliode ffjiZ«« aPontifice P.om.fxcoigt;tmttntcMdfs vel defmetidit^ eftquæftip Tbeologica.pa.î^. ~
-ocr page 309-T A B V I- A'
R
RfieZZwîfs.ViJe Prolejlantcs.
Rcx quilibct eft fupremus.fupra omnes fiios fubditos, fed nó Jn omnibus caufis. pa.67.68.
R.eÿim Angli.ï Si Imferaturum Giæciæ iuramentum quale quû coronaiituf.pa. 61.143.144.
Afîerercquod rex quùuitq; propter h.rrcfim, Apoftafiam,amp;c. foßitre^mifriuüri, nihil habet pcrduellioni limile. pa. 8 5.86.87.8 8. eit doctriiiaCaluini. pa. lt;)3.94.Bezæ amp;nouç ecclcfi.T Gallican.T. 5gt;5. s6. nbsp;nbsp;nbsp;98. Zuinglij amp;nbsp;Htluctiorum, 98. Proteftantiuin An-
glorum.99. 100. Scoiorum, loi. 174- Luchcriamp; Luthcranorutn, 101.101. MagdcbutgeafiuiTi,ioi.io3. Flaudrorum,io3.iO4.Eft pmiiiumProccftantium praxis. 103.105.
Eadcm eß iltchiita Catholicorum, 109.110. D.Thomæ. 111. Tolc-di.lbid. Magni Concilij Lateraiieiifis. 111. Gregorij Magni. 143. Differentia itucr C.rtholicos amp;: Proieftaiues in hac doilriiia, 109, Jio.i54.155-Vide hxreßs.
Reges in vetcii Teftamento de regno dcicftiobpcccata contra rcligionf, aut magiiäaliquain impictatem. Saul. pa. 115. n6. leroboain. 116.Onas.117. Athalia 117.Maacha.131. Multo inagis in Teftamento nouo.111.111.exempla vaiia. 137.140.141.141. ne-cclTitas vt reges pollint hoc modo caftigari. 145. 146. Vide Jm^e-ratorcs.
Reges iuftè depofiti,poflcllionc regni quamuis iniufte ad tempus tarnen aliquandotencnt.pa.115.116.
ilt;eç«ümn«qua conditionc crcati.pa.iii.143.144.145. corurri conditio periculofa line confilio facerdotu.ii4.habebaiit in vete-ti teftamento fibi adiunäos facerdotes amp;nbsp;prophetas. 115. tenen-tureis parère. 110.113.ii4.quando polfuiit cxcommunicari.136. 137.excmpl3.i4i.regiapoteftatemlaccrdotali anteferreiftipiuna eft. 117.146.161.163.
Ke^umPrima/mecclcßaßici, iuthoi in vcteii teftamento lero-boam.pa. 101.101.in nouo,Arriani. 147.151. eft manifeftüfignu Ätheifmi. 146. damnatut a D. Ambrofio. 146.161. Chryfofto-mo,Nazianzeno,amp; AthaBafio.147, lgnatio.15 5. Item aCaluino amp;nbsp;Gencuenlibus. 149. a Luthero amp;nbsp;Lutheranis. 150. ab Anglis Proteftantibus. 150. eft Contra Scripturas amp;nbsp;omnes Patres tum veteris tum noui Teftamcnti. 145.146.149.150.15i.cótra dicia Scfadlabonorum Imperatorum. 15 5.x 5S.Vidc .Xs'^Ziea»«.
Piofrimature^io feripturæ abfurdè citat.f.Vide 'scriflura.
Regum fecuritas eft vt fint in ecclefia.pa.103. vt cédât facer-dotibus eos corripicntibus.143.144. quoHiodo polTint contra Pontincem armis contendetc.197. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Regiæ poteftatis limitcs.pa.149.150,
-ocr page 310-T A B V L A.’
Refpub'ica ciuilîs, quemadmodam ecclefîx fubijcîatur. pa. ax4.iiï.ii6'.
ecclefia inexpugnabilis. pa. loi. ornncs bxreticos Sc perfccutores deuicit.i o s-incorruptè de hxrefi iadicat. no.
Romanx ecclefix patrimonium olim ampliflimum.pa.i8l.
Rcliqua dc Sjmutna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in
S
Sacerdotes Sifrtfhete in Regibus ptoptet impietatem dcponen-dis ptxcipui aelorcs:Samuel. pa.ii$.iilt;î.Ioiada.n7. Elias amp;nbsp;Eli-zxus. n8. np.bxc poteftasqucmadmodum limitanda.iij.iio.
Sacerdoces in Anglia, itaproditores vt Petrus amp;nbsp;Paulus Ro-mx.pa. 1^4.
Sander» liber in defenfionem Bullx Pij Quinti.pa.78.
Scotiç Miniltri,faces rebellionü. pa.i7i. eorum contra Regé intolerabilis infoléti3.i73.eorum Papatus.174. Schifma in ccclc-liaScotica.173.
Scripwra pro Primaturegio abfurdè citatx. i.Pet. 1. pa. isx.' 1 S3.Rom.r3.pa.i58.Luc.x.ii.pa. 1 $8.1 $5. In quibus refpondc-tur petfpicué omnibus locis noui Teftamcnti qux pro tali Regü rel Reginarum principatu afferri pofTunt.
Seminarij nomen. pa.l(f7.
Sscietatif Ihs V collegia in remotifTimis orbis partibus.pa.16^6’.
T
Quxnâ a Catholicism Anglia/erfMTOfnMexquirantur.pa.^,’ jS.Bfiahtus ïmaniter cxcruciatus.i s.indigniflim,x caufx tormé-torum. 17.18.1p. Minanturtormenta quibufdam vt aceufent innocentes, is. InferuBt tormenta Sacerdotibus vt ptodant quos rcconciliauerint Ecclefix, laicis vt prodant Sacerdoces a quibus fuctintreconciliaci.i8o.vc enuncienc quxpéccacaSacerdo-ti fuerint confcfli, amp;nbsp;quant habucrinc iniun£tam pxnitentiam. , Ö.Quanca fame premancur Cacholici in carceribus. x 81.
V
VViatut fuo ipfius indicio amp;nbsp;confeflïone, miferabilii, bcÜMiiutfj froditor (Holinf. pa. 173$. 1735.) Protcftantium Anglojum iudicio eft egregius Martyr.pa. 100,
-ocr page 311-Errata quae excidcrunt' alia in omnibus, alia inquibufdam tantum excmplaribus, ita corrigantur.
pagina. Linea. |
Errata. |
Correftia. | |
IO |
10 |
veram |
verum |
II |
18 |
altero |
altera |
14 |
17 |
noftros |
noftras |
19 |
34 |
vniculorum |
vinculófum |
1Jgt; |
4 |
referenda |
referendse |
90 |
ifi |
propugnatriem |
ptopugnatticem |
^4 |
in marg. pa. |
pa. II. | |
108 |
14 |
totoq; |
totiq; |
147 |
»4 |
fingulatis |
fingularis Sc vnus |
1^9 |
marg. |
fordibus |
fördidus |
33 |
ijfdem |
Dele | |
114 |
It |
initimi |
intimi |
IIO |
9 |
) | |
^34 |
IS |
illius |
illis |
148 |
5 |
fresbyteratts |
fresbyteratiK |
149 |
^•4 |
traljenJum |
trahendam |
XI. |
Sacerdotum |
Sacerdotium | |
^17 |
31 |
domus ferutatç |
domos fcrutati |
31 |
j-fterent |
fifterent | |
18o |
IO |
Indiacas |
ludaicas |
aSo |
It |
implicatas |
implicatos. |
Alia Icuiora leftor indifferens, fine admonitore per fc facile dcprebendct Sc emendabit. Quern tamcn illud adraonitum ve-lim; quum bona pars huius opens fui Ide t abfoluta,veniflc ad ma-nns meas Juflitit Britamicit tranflationem Latinam. Qi^re dein-ceps eacitatur amp;nbsp;ad marginem annotatur,cum antea cicationes amp;nbsp;notae marginales Anglicano cxcmplarirefpondeanc.
finis;
-ocr page 312- -ocr page 313-r
rquot;*’ WUi im» (•Ha gt;i fUU
F b” 'lio» jiuu
nu Uji ïttt
»it Bil.
L»«
-ocr page 314- -ocr page 315- -ocr page 316- -ocr page 317-
fieqcwtevtroiwnf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fingan wmuttf tUemfc' stell'eaeqwmphwilh j aobtbtwwwwmnieii Mxriîtofôniôilîwair ^notoe^tnamctïetiaai( « wteiœitee ccnteirb iHpuneetnftigMatitrcd r «Ktim oubi ub otvtr ß ppaiiae mitlbe ctiBm} ânîHliMiîcnfummîîv ftncenondVîlwpth^ ilhê qui i me dïtenr' fnucuMim'ötm butd r^nutfufjtiiômirmoU ^4.^ ptelmumicauur«(m| 3 Îtœllocutéeîcmcijïi : 'ttwaqmtttwtrniqwm^ 3 îtœllocutéeamcijïi : ^lfim^ummmwp^bne s ’qwttpiwgiaß’*«ß^Mt ? Iflngmnuemouencl |‘’0e(Vômf4ip‘q«mnjr 3 ttc(bmtea|wbieqm* t epmdTeimtttôUttçw I nenaincnîP'qiwmU I ^wtcm|?fcneô*erctq 2 itcrtmmftmwrcakiîh g itrtîljçantrpwftwk WimniîOTîôtlrtiaf ' ctm^tianmtrmbi'î tfutntw-citnmcn^ Tteroutracûœqtttla wfiuitntpUmtfofRfl inanfibtfcnncnnacon . w-nornnmstmlutr |
ûtnû oVmicmnni? ^uch mechtolwpmfl mwaûn tie mituïw q w awmfrf mqeoipnnmicnsÿl^ gufhasatwffmmonwl nonwbcótcfctatflxmtó cuixcfvjtnwmmiMm natm ttitancm copt^ C116 qnoamp;bcatinmrUhJ fawaoncfimmcittwiî ^inroWt-t »A quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^H.'i. »•OluVT’fX' qtaaVjpJW' aq/Ç'W'q fc^iîâ tttuSwbi uulrfjjnmtctl ttiîtcwcmotattrqupiuf icconbcCtquiFütHr^Uü menuw^mtmnqtu IcgvqniwbtQnwitßtt |