Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned In full. The following scans are, in order of appearance:

Scripta c^v æ d a m contineiis.in quibus Icfuiratum So-phifmata folidis racionibus teftimo-nilfque facrarum Scriptuiarum Dodorum veteris Eccleiiæ j refcl-luntur.

Edmundi Campiani [eTuitz Rationesdccem,quibnj frecui certamcn Anglicanæ Ecclelïx minißris obtu-litin cauü hdei : amp;nbsp;ad ças Gvilibimi Whita-K BRijTheologiæ in Acadtmia Cantabrigienli pro-fclTotiB Rcgij Rcfponüo.

Refponfionij ad deccm illas rationes, quibus fretus Edmundus Campianuscertamrn Eccicfix Anglica-na; miniRris obtulitincaufafidci, DitiN sio con* tra confutationcm Ioannis Durzi Scuti,Prcsbytcri, lefuitac: authore codcm Gvilibimo Whita-KBRO.

Phariüifmus vetus amp;nbsp;nouus .* fiue de fermento Pha-rifzorum amp;nbsp;lefuitarum.Lautcntii Huinfrcdi Concio Ozonix habita Anno 1581.

Charaftereslefuitarum : id eft No TÆ.ex Prophe-tarutngt; Apoftolorum, ft Apoftolicorum viroruni ■ri^kper Centurias collcâx, quibus nouz iftius imPBs, ftbi nomen lts v falsotribucntis , filCttfc artcTad viuum dcpiûa: reprxlcntantur.

^^.LTERVM Tomum tibi da-tnus i Chrtßiane LeiioTt dijpu-^^tationum Eheologicarum , iri tjutbus controuerjittplenijue o-wnes (]u£ inter Chrdiianas dsquot; Rontificias Eccleßas intercedunt aduerfui noua ßicie-iatis, (jua fibinomen lefu falsb tribuit.,So-dales nouos breuiter ac dtlucide pèrtra^Ïa-tur. Duobus VEH IT A K ERI doliifsi-fnis UbriSy Orationem Humfredi adiunge-re vißunt eFtipraterea Centuriam primant ch arabier um lefuiticorum. Sèipuentes au-iém Centurias.ln tertium Tomüm prêlo no-firo commiffum reieantus^ne fort^ is epuem tibi nunc ebUtum vides in immenßum crefieret. lllud autern animaduertas ve-lim, operarum incuria faólum eß'e^ vt D. EeHI TAKE RI Tralfatusfeparatim ex~ cüfißnt, quds tarnen invnufn volumen

iftcludere fuit animus. Hos igitur fimul comfingi cures t vt feriem:dtffutationum aduerfus Campiani équot; Durai Sophif-mata faciliiu perjpicias. Bene 'Vtile in Domino lef» ChriHo.

r» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'''

R o ö I I T diebus bifcç proximis Edmundi Cam-piani quidam libellus, in quo erant rationes decent, quibus ille frccus tantos fibi fpiricu§ fumpferac., vc apertum ecclefias, rclij gioniquenoftræ helium fingulari cons-fidencia indixerit. Poftquam enim apf no fuperiore ex Italia, atque c complq-j Xu Romani pontificisin Angliam,vtir pfeaic, iulîusà Patrc, vt ego iudico, fua voluntateinduólus rediilTcCjftatim literas quafdam diuulgamc incrcdibilis audaciæ amentixquc plenas, in quibus iij.

cratfcriptum venifTe quédam nouyip Iefiütam,virum profeóto admirabilem, qui caufam Pontihciam defenderec,at-que omncs aduerfarios,fi qui auderent, in cenamen defcendere, prouocarcc. Res inaudita, Zc valde mita, poft tam multos annos, in quibus Pontifex non modo cx hac Infula cum fumma con-tumeliaeieéluSjfed cplurimis Chriftia ninominis regnisatque rebufp.tanqua hoftis fidei tcterrimus,ipféqueadeo An tichriftus extrufus ac proHigatus fu-iftet, quenquam vnum cxtitifte, iu-wenem,amp;: in Theologia tyronem,amp; nó magnopcre eruditum, amp;nbsp;nobis omnibus'præclarè notum,qui tantum fcien-tiae auderct profiter!,quantum in omni 'Pontificio regno minime reperitur.Ex ceptos cft'Campianus à duobus doftif-fimis viris Guilielmo Charco, amp;nbsp;Meri-dithoHanmero, qui fcripti illius va-nifsimific neruos inciderunt, fpiritus frcgerunt,authoritatcm fidémqùe mi-nuerunt,vt iam amp;nbsp;Campianus iacere,amp;: illæ terribilcs minx, quas proiecerat in fumumabiifle vidercntur.Vbi caufam frigere fenfit Campianus,, nec quæ voluit, cx animi fententia euenire, no-

uum libellum, qucm fecum attulcrat, cuiufque emitccndi tempus amp;nbsp;occafio-nem captaucrat, Oxonij in Comitiis,' quibusipfedicitur vefte mutataincer-ruifle in vicis anguHfque fparfic, quem amp;nbsp;fcriptum eleganter Latinè,amp; Acade-micis TrpóüTnipüttfu^ov multi auidê le-gerunt, amp;nbsp;nunc iterum omnes in ore Campianum habuerunt. Hunc mihi libellum Archiepifcópus Cantuarienfis, Dominus meus fingularis.Calêdis Sex-tilibus primus oftenditjauthórquefuit, vtiilum ego refutaré, quia amp;nbsp;erat icri-ptusad Academicos,amp; ego pro noftris ci refpondcre videbardebuiflè. Inuitus fèci vc id in me reciperem.quandoqui-dem publica profefsione fat is occupa-tus,nouas amp;nbsp;mihinon ncccflarias mo-Icftias accerfcre minime cupieba. Tarnen amp;nbsp;tanti viri authoritate, amp;nbsp;ipfius rei cofidcracione commotus,annui,at-que hunc in me laborem fufeepi. Hue vero accefsit, vc deinde literæ ab Epi-fcopo Londinenfi ad noftram Acade -miam venerint, quibus cadé mihi pro-uinciaimpofitafuic. Itaquenon rccu-faui,quadoquidem itanecelTe fuic,cum noftro Campiano fcriptis confligere, iiij.

ctfi id me tepore alieno, meifq; maximis negotiis fafturu perlpexi. Nihil verome mägis à fcribédo decerruit, aduerfario-ru importuna pctulatia,q, iä no argumen-tis amp;nbsp;lyllogifmis, fed conuiciis perpetuis calumniifqj pugnäc: amp;nbsp;id magis côtédût, vt optimi cuiufqj fama lædere veile, qua caufamipfam vincere videatur. Sicenim nunc inftitouc,vt qui nobis cofidcciffimc poflunt amp;^caciffimè maledicere, ii fcri-ptores fummi, amp;nbsp;caufæ Potificiæ patroni præftâtilfimi habeacuriSó quah fccû plane ftatuiffent, q, Epheh'oru lege cautu fuit, /xji/rtrHftîwJxw’rofïr»j ita à nullo iniquilfima: rationis gencre abftinet,amp; libros fcribuc, quemadmodii de numis diei folct,poftre-mos quofq; decerrimos. Cum hocyiderê coruinfticutu, qui fe noftros in caufaad-uerfarios ^pfitetur, fateor me,qui féper ab hoc more penitus abhorruhdolentius in hacarena defcedilTe. Quanqua vtcuque fuerinc aduerlarii noftri iniqui atque im-portunijtamé fpero innoccciç cotra calu-mniaperpetuo parata fore defeniionem. Luthero,Caluino,Bczx,amp; nobis vniuer-ÛS couicia faccre poterut, vcricate Euan-gelicâ firmifhmis fundametis conflituta cuerterenuqua poterut.Si verb vellc CÎ-piani exeplu imitari,vt quêadmódum ille

ex noftris nonnullis dida quædam col-legic, cquibus inuidiamcaufæ confla-rec, fic ego legendas illas preciofas 6£ Portiforium,Sc lus pontificium,amp;i; Do-dores Scholafticos , amp;nbsp;Scriptores récentes , Eccium, Pighium, Andradium, HofiumjLindanum, rcliquofqueeuol-uerem, quicquid in his fcriptum eft abfurdifsimc, in cumulum cogererem, cquidem materiæ tantum compararem, quantu naucs fexcentas onerarias com plcret. Sed malo mifsis diuerticulis,quç palam aduerfarij quærunt, re ipfam vr-gcre,amp;: premere argumenta, in quibus caufæ ipfa anima confiftic. Iraquc Cam pianum volui fuis veftigiis perfcqui, di-grefsioncs raras adhibere.Peto autem à CampianOjVt pofthac maiorc modeftia affcrat,amp; quod inftituic , argumentis Dialedicis cocludat, vagas atque aliénas excurfionds,amp; cotumeliofamillam in certas perfonas acerbitatem mittat. Ita enim amp;nbsp;caufæ fuæ melius eonfulet, amp;nbsp;id efficiet, quod Thcologum, quod Iefuitam,quod Campianum magis dc-ceat. Hane veto concertationem cum Campiano meam, breui hoc libro ex-plicata tibi,illuftrilsime C e c i l l i,tra do,quam vt bonam in partem accipias

te vehementer oro. Mihi quidé necef-fatium fuit vt hanc pro noftris Acade-micis refponhonem tibi offerrem, no-ftróque Cancellario fïdei illius ac reli-gionis, quam tua Cantabrigienfis kca.-demia profitceur, quamque aduerfarius litcris mifsis têtauit, atque ad defedio« neminuitauit,rcdderem rationem. Do minum obteftor,vt teprincipi, rcip.no ftraeque Academiæ quam diurifsimè conferuee incolumem. Vale : Ganca-brigiæ , ç Colicgio Sanétæ Trinitatis. Pridie Idus Sepeemb., 1581.

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Amplitudinrs tnae ftudiofifsimus

* • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

EDMVNDVS CAMPIANVS, DOCTISSIMIS ACADEML ÇIS, OXONII FLOREN-tibus amp;: Cantabrigiæ, S. P. p.

Ockm exinflituto in hafic Inßtlam re-meajfemyclarilfimi viri, offeneii fi, -fAuiores in Anglicano litoreytjuam ejuos inO-ceano 'Bfitannico recens à tergo relitjueram.JVlox interiorem in Angliam zgt;bi penetrAj^em nihil vidi fitmilt»riM,ejuàm inufitntA [ùpplictA-.nthd cer-tiut^tfuam incerta pericula.(allegi me vt potuitme-mor CAußt,memor temporu.Ac neprinsfirti cor-riperer, lt;jMàm audtttu à i^wpiam faiffem ,fcripto protinue mandaui vt cenßhum meut'ittt venijfemy ^uid ^uarerem ^uod beUum, tjuibus indicere CBgitarem.i:Autographon apnd me habui, vt me-cum,ß caperer^capefetur'.Exemplum eins apud a-mtcurn depoßii,^uod,me lt;juidem nefctente^ plstri-btu communicAtum e^i. Aduerßrjj publicatarn /chedulam atroctter acceperunt,cùm cetera, turn Ulud imtidtefijjïme criminantes-,f^ubd wmt ommbtts in hoc reltgionis negotio certAmê obtuhjfem : lt;]Ha-lt;]uamfilM inacie non eramßturus,ß fide publica di^utafifiem. Reßonderuntpcßulatis meù, Han-mcrus,amp; ChircuSf^Md tandem? Otiofe omnia.

tnim fe^fon/ùm prêter vnum honefle da -bunti'jaod nunifuam dabunt: Conditioncs am-pleiSimuc, Regina fpondet, aduola. Interna tlamantiflt.Saialttium tuumtlidniwei tuat,arrt~ gantiam tuamyprodit-igt;rem,ßne dubio, prodttorem, Jiidicure.Operam^okum ^famam homina non ittßpitnttjfimi ew profitnduntJ^ZJerùm hù duobm {quorum prior^anùni cauÇa , meAmehAïtAm dele-git in tfuam incurreret'.AltermalttiofiiM totam rent eonnBluit'JprAbitM nuper eßhbeUm Admodurn lu-eutentw,lt;jut cjuantum oporiuit, fAnrum (ßde So-eteratt noßfA,(ß de horurn tntMe^s,(ir de proutneta quAi»ß^tiiemM,ediß'erit.^J’ldthtßpererat, {ifuo. niAtnjVt video, tormentA non fckolM par Ant anti-fitte6}rationemßtSlt mei vohù vtprobarem:capita rerum, lt;juA rnihttAntumfidentiApepererunt,tjnaß digitofintef oflenderem’.f^ot etiam nortArer,lt;}uoru intereflprater cateroj, incumbatü tn hant enrara, ^uam A vabis C^riflAi,Eccleßa,ReißMblicA,ö‘'ve ilra film extgunt.£go,ßfretm ingentoßittrü, ar-te,le[lione, memorta, ptnttßimum ejueneiuAtn ad-HtrfirtttmprouocAHt,fiuvAniffimni fiperbi^t-mm,ejui necjue me,ne!jue illotinfp 'exertm-.Stn can fimintuitM,extßimAui ßtis me valentem eß'e,'jui docerem hunc folem meridte lucere, debetu mihi firuorem tllumcencedere , ^uemhonor I EST C H RI ST I g I s mei inuiU averi-tae tmperarunt. Scats,TuUium in Qmntia-na,cum et quot;R^cim viUoriam adpromitterct,ß ef-ficera argumentäfiptingenta mtüta paßuum non eße decurfi biduo,non modo nthilveritnm articn-lor (ßnernos Hortenß), ßdnegrandioree ^uidem

HfrteßtPhiltpfoSii^CottMy^ -/lntomo5,(^Craf fiiytjMbw m»xtmâ dicendtgloriam (rt()uebat,me-tuere pvtiajft, Eß enim ejn^dX veritoi ta iiluilris amp;nbsp;ptrfptci*a,vt eam nttlla verberH rernmvepraßt gia poßint ohrutre.Torro Itt^uidta« efltjuod net a~ gimaSf^uarn illa frit hypotheßt 'S^feiana. Nam fi hoc prajhtero,Calos eße^diuos effefide eß'e,Chri-‘ ßum eßetCaufrmohtinut.Htc ego non ßm antmo-fits^Ei^uidem occtdi poffum^ßtperari non peßum, lu emm doSlonhus infiilo ^uos tUe Sptritus eru~ d^e^^utnecfr llttMr,nec ^incttur. ^mfo d vobist quot;Vtfilm eße velttù.A lt;J1ùb^sßhoc impetrarotreU ^tta mtnime dubttanter expe^o. Date modb vos batefibcitadtmtChridum obteßaminiyindttHrtam adiungtte,profed'oßtnttetü td-,itttodreseß^fßad~ utrfixtos defier are, nos tarn foltd'e findatos^ ^Mteto magnoijste ammo hanc arenatn expetere o-portere. 'Breuior hic fitm ) ^ubd reii^Ho/trtnorte VOS allo^ttor,Videtek

SN N o prxteritd faólutri efle fcrï-\gt;K,vt ex tnflituto viit tuA luffMiA hane infnlarn rémeares.^am fpon-tè cua ac yoluntate commotus, ad vitç feélçque lefüicicæ inftituto Se quadâ neccfsitate extrufus in An-gliam» è qiia iam olim exceflcirasj remigaris, non lt;]Uçram,Campiancgt;nec quicqùam ad rei flimmapi intereft.ld tibi mültö fhitfplendidiüs, àtquc illi pcrfonxjquam tccuth rctulifti, aptius, vt non öb-fcurc furtimque irrepere, fed cutn mâdatis redire videreris. Scd quis ille eft, qui te potüit legatuni in terrant aliénant ntittere,aüt quac tibi parédi nc-ceffitas fuitjVt iiiflus âb eo,qui iubédi nullam ha-buitauthoritatem,eo proficifcereris,qub minime velles? Si miles ille Hifpanusviueret,qui nouant banc lefuitarum familiam inftitûit, tibique man-darct vt in patria teôia faces ardentes iniiceresj num obtemperares’Id nunquamjinquies.iuberet. At tam ille amp;nbsp;hoc iubere potuit,amp;' tu prçftare de-buifti,quàm id,cuius te caufa veniffe tute profite-ris. Vtrum enini leuius exiftimemus domos infla-ntare,quàm ciuium aninios à religione vera auer-tere,pacc Reipublicæ perturbarc,fubditos à principe alienate,omnia mifceie : quodvt faceres ve-niftijtibique vitæ tuæ inftitutum id impofuit’Sed iftam legationem quemadmodum obieris audia-mus. f^hhincm'iS}iitAfJ^ltammteriorem penttraf-fèmi

fem^nihU wdt famtliariMgt;tjMam inufitatafiipplicia-Quænam veró Campiane? Siccine ftatim mitiffi* mo Serenißimx Elizabethx itnperio nonnullam crudelitatis infamiam inurere voluifti,vt régnante Elizabetha, qua nihil vnqua vidit Anglia cle-mentius,te nihil hïc vidiflefamiliarius, quàm in-ulïtata fupplicia,cófiimares?At quodnouum fup-plicii genus in Anglia vidifti,ex quo in Angliam immigrafti? aut quem omnino potes tuum nomi-nare,non modo ex quo ipfc veneris,fed hifeeiam viginti tribus annis, quibus Optima Elizabetha reipublicç clauum tenuit,propter religionem capitis condemnatum,8c morte afFeâum?Samptura eft quidem de paucis hominibus fupplicit gt;nbsp;quos tecum de religione fenfiffe fateor:at ifti non reli-gionis iplius caufl damnati , fed Izfz maieftatis rei,amp; publico iudicioconuitti perierunt.Sufpen-fus elf fuperioribus diebus facriticus quidam, nomine Euerardus,è feminario Remenfi in Angliam cmifliis. Is etfi fuit miilcarum legum laqueis irre-titus,tarnen faluus effe potuit,nili palam pro tribunal! ea dixilfet, quz nimis tetra atque infanda erant,nec ferri in libera ciuitate potuerunt. Nam amp;nbsp;fe pontificis feruum ac fubditum profeflus eft, idque ctiam in Anglia,amp; pontificem eeelefiç An-glicanz.non miniis,quàm Romanz,Caput elfe af-£rmauit,amp; exiftimare fe dixit pontificem non er-rafle,quando Elizabetham reginam heretteam, h^rtticorumfitumcem appellauit,eamque rtgnt iure priuatamejji proniinciauit.Hac confelÏionecó-uiótus eft amp;nbsp;damnatus Euerardus:qui poft in car-ccre clarè atque affirmatè alfeuerauit, aftantibus atque audiétibus fedecim honeftiffimis Yiris,Pr«-elitionem in Pritteipem mm effe peccAtum in Deum. Et tarnen non nouo atque inufitato fuppHcio af-feólus eftjfed eo,quo proditores apud nos necan-

tur.Sed tu quis es,Sc quam religionem profitçrîsj qui nobis audes crudelitatem exprobrare? Audi Campianejamp;.iiega fi potes: Noftri plurès vno iu-dicio, vno die,vno incendio à vobis non ica pri-dem confumpti fiint, quàm tu mihi potes hoc o-mni feliciOimo Elizabeth« regno veftros diuerfis temporibus ac fuppliciis propter pOntificis cau-fam interfeftos numerare.Repete,Campiane, fj-periorurn temporum feuitiam fingularem,exqui-fitafuppiiciàjcfebra martyria ; fiquisin tereli-quus fit humanitatis fenfus, amp;nbsp;vois nimiùm fuifie crudeles,8f nobis cäufam elfe daMm,’vc multô ef-femus,quàm fuimUs, afperiores, atque aliqua vo-bis gratiam referremus,fatearis eft neceflc. Quæ enim vnquam tanta fuit horninum carnificina, quantam vobis dominantibus amp;nbsp;vidimus, amp;nbsp;ad-huc recente memoria tenemus’Cui generi,cui «■? tati horninum peperciftis, quos non immaniffimè trucidaftis, doifos, indoólos, viros, fœminas, fe-nes,adolefcentes,pueros,virgines, coniuges, lai-cos,presbyt'eros,Epifcopos,Archiepifcopos?Vir-gis Martyres cecidifti$,linguas è faucibus eunlfi-ftis,tçdisardétibus manus aduflïftis,tórfiftis,cru-ciaftiSjfufpendiftis, fecuri percuffiftis, vinos cre-mauiftis,amp; lenta ftamma corruiftis,infante è matris vtero defluenteinmucronibUs excepiftis, atque in ignem reieciftis, denique quicquid inau-dita crudelitas potiiit excogitare,in eos ftatuiftis. Nec tantum in vinos crudelesextitiftis, fed eb e-tiam immanitas progreffa veftra eft.vtfandoriim corpora è fepulchris effoderetis,diem mortuis di-çeretisiaccufaretis,capitis condénaretis,exurere-tis,amp; illos veteres tyrSnos furore ac feritate vin-ceretis.Qiiod potes noftrum fimile fadum commemorate? aiit quis apud nos morte muldatus fuit,quem qujfquam bonus no trina morte, quàm

vitadigniorem iudicarct? Quateveftram, Cairi' pianc, agnofce, non noftra accufa crudelitateni» quæ fi fuiifet aliquajnon tu tä facile ad nosjiuffuS iicètjtemealfes. Verùm pergc nobis, quid dein-ceps e^erisjcxplicarc. NeprtMforte,3.\3, corripe-à cjuoptamfuiffem, fcripto proti-fyti rnandaui confiltum menm, tjuivenijjem quid quarerem,quod bellum,^ qutbtu indicere coÿtart‘ Ergo vt nobis bellum indiceres venifti. Sed ncc qui te mifitjlegitimus ae iuftus hoftis fuit,nec tu tnunere perfunólus es iuréque feciali. Cùtn pri-mum enim pedem in Anglia pofuiftijtemet in la-tcbras abdidifti, nec tui nobis pöteftatem fecifti. In quo quam praeclarè iis mandati?, qux attuliftii fatisfecerisjipfe videris.Hxc quidemtua belli de-nunciatio t tarn inepte timidéquefafta, nec tibi hoMefta,nec patti tuo gloriofa iü\t.Atttographoni inquis,apud mt habuhvtmecum ßcaperericapere-tur.Exernplum eitu apud amtcum depoßti,^uod,mi quidem nefitente,pluribiu communicatii eji^ (^àm ifta vera fintjqux narras, alij iudicent : mihi quidem prorfus incredibilia videntur. Si enim venifti, quemadmodum ipfe affirmas, vtbellüm nobis indiceres,illas literas, quibus beftum nobis indi-çitur,teinuitoamp;nefcientc diuulgatas eflecen-t feamus ? Tum fic ex perfcriptx literx funt, quas tûi,Hgt;qgè latéquc fparferunt, vt hoftem non ad-uentantcm, fed iam prxfentem ac noftro capiti imminentem indicarentzvt cum cgo illam fplen-didam ac mirificam denunciationem tüam accc-pilfem, quinte breui in media Academia vel O-xonienfi, vel noftra confpicerem, minime dubi-tarem- Et quorfum confilium tuum fcripto mandates, nifiederecogitates? nt tnecurn, inquis,ygt; (aperercaperetur- Quid hoc rei eft,Camptane? Vt latêresac fugeres, an vtpugnares venifti? Nullam in verbis fidem, nullam in fabula vetifimilt.

RESPONSIO AD tudinem video,meinoriam amp;nbsp;acüwien tuum dc/ï-dèïo./iei^oniierunt, 2\s,poflulatÜTneii Hanmertu.

Charcuf. Et quidem hi duo, quos nominas, pnftantes viri tuam illam vaniffimam audacix intolcrandae plenifÏitnam fchedulam fic accepe-runt, quemad'modum ea mérita fuerat, téque le-fuiticèac iuueniliter exultantem præclarè mol-lierunt.Ciir autem illam cóccrtationem omilifti,' amp;nbsp;dodiflimo Charco atquc Hanmero nihil iam-dudum refpondifti ’ Vno Icilicefverbo quicquid illi attulerunt,diluis,Ofwyeow«M.Facilis.amp; Cam' piano digna refponfio.Q^uamobré tandem? Ntip lum enirn, i n qu i s,refponfH rn,prêter vnum honeftè bunt^cjiiod nnnejua.m dubtint, Condittones timpleili-TntiŸiR^inuf^ondetjaduolaAncçm^ es,qui hoc ab Ulis’refponfum expeóteSpqdi praéftare non pof-fent,fi,quod petis, promitterçnt. Quànqudnl ÎÆ tibi vclim perfuadeas?Càmpf3ne,hanc conditio-nemgt;(ï data efletjtaTri n'obi?'^atangt;futurâ ,quàni rutibi’foTcfimulas.Si id auguftifiinia Regina,pro-cetélijné fapientiffim'i côiîjdïùtn amp;nbsp;publics? paci cÔnféhraneumiudicàrçnt palam dereligionc difputàretur \ an tu cenfes aduerfarios tibi defu-turos,aur te viótoria fittéifadore puluere poti^ tUruni?i^on ego cum Charcbihon cumHanmeroj noh cum aliiS infihi'tis lilifi fcbhferendus , qui vel ftudent in Acacademïis’, velecclefiis prxfuntttfa-men indignum me cenfcara,qui viuaui, ii tcciurt duello cógrédi metuam.Si enim is tu es Campia-nusjquc fuperiore hcbdomada in maxima h'orhii num frequecia dicentéjqus? poteras,8c difputan-tem audiuimus,caufam video nulla, cur noftrdm ■quifqua in caufa aduerfariu reformidet.Nä quale, obfecro,te nobis do die præbuifti?Aôlû eft tecu à moftris'de quibufda partib’ libelli tui,dequo ere gt;nbsp;quot;dibile erat facile te pofte refpôdc-e; ne tibi faétâ iniuriâ conqneri pofies,fi qui. nom ^pponeretur.

EPISTOLA M CAM PIAN 1, Et quand» initio llatim Lutherû acerbiflîmè exa-gitas.eûmquedefperàtionequadam impulfum ef-feferibisj vt epiftolam lacobi tu/ntdani, àrtdam, cotentiofam, fl'i'ammettm appellaretiadduétus liber crt in quo ifta ab illo fcripta effe fingisA' tu iulTus eSjVt locum ollenderes.Vbi te deprehenfum fcn-fifti, amp;nbsp;tarnen calumniæ crimen'depellere volui-fti,excogitaftiquiddam ,quod velim ab omnibus animaduerti.Prçfationem illam purgatam eflc di-xiftijquam tarnen fatis confiât nullo vnquam vcr-bo mutatam effe. Ad extremüm id refpódiftijquod rifum omnibus commouit,amp; fuit ccrtè vehementer ridiculum,miffurum te ad Cæfarem, amp;nbsp;ducem Bauarixj quihæcà Luthero fcripta effe Principi noftrç renuntiarct.Sed tarnen alio in libro aliquid naólusesjin quo nonnihil exultabas.Scribit enim Lutherus de Captiuit.Babyl.intiltos ex vetcribus probabiliter affcrere hanc epiftolam }we]Je yipo-ftoli Iitcohigt;necApoflolico Spiritu dtgnarn. Hoc tu blafphemum admodum eue clamabas. Refpofum tibi eftjid non Lutherum ipfum affirmare, fed di-cevehoc ab aliis probabiliter affinnari. Nihilne inter hxc cenfes intereffe?Tamen inftabasjamp;’ bla-fphemiam percrepabas. Eufebius allatiiseft, qui hanc epiftolam yîdu/terinam Spunarn difertè nominauit. Huie nihil refpondere potuifti. Turn ttblafphemum fuiffe Lutherum ratione euince-reSjà noftris qiiæfîuifti.quid illi de hac epiftola fé-tirét.Refpôdécclariffimè,feamp; hâc lacobi epiftola,fk exteras omiies epiftolas ac libros, qui foilti funt in nouo Teftamento numerari,pro canonicis habere,atque ita eccleiias noftras de iltis iiidica-re..Htc tii cocludere voluifti blafphemü fuiffe Lu-theru,quijpbabilicer dé huius cpiftolç authoritate dubicatii effe àvetetib’fcribit.Huic arguméto àno ftris reclamacû eft, id no cófequi,etiafi nos de hac epift.perfuafi fumus tame,fi quis nonnihil dubitet, ’• ij.

effe blafphemum. Atque in loco tu plané fuccu-buifti) amp;nbsp;cùm te duobus vti argumentis veile di-peres, nullum attulifti. Tranfitum deinde eft ad vetusTeftamentum j de cuiusfyncero Canone multos libres à nobis repente difpuólos effe cri-minaris.Prudüdü eft Antiquitatis teftimoniü, ex quocóftabatilloslibros nón citeCanonicos.An-tiquispatribus SfSynodis recentes antepoCuifti, quod tarnen omnino cótra opottuit ; Hieionymo Augiiftinii obiecifti, quos à te conciliari acquius fuit. Hoslibros Auguftinus Canonicos efïe dicit, negat Hieronymus, amp;nbsp;negat diferte,plane, cate-goricè.De Auguftino refponfum à noftris cft,vo-cabulum illud, Ca»omati,xqu'iuocum effe. ld amp;nbsp;Auguftini ipfius, Caietani Cardinalis verbis demonftratum eft. Auguftinum elufiftis, Caieta-no conuicium etiam fingulare feciftis ; Cardina-• lem hunc,quando fcribere commentarios in fcri-pturas coepit, gratiam omnem amp;nbsp;venuftatem a-mififle. Tandem in Gratiano ipfe coaólus es,Ga-piane, huius vocis homonymiam non fine rubo-re agnofcere. Cùm autem illa vetuftatis teftimo-, niatibi ignota efle non poflent, mirari fe noftti dixerunt,quöd tu fcripferis,hos libros à nobis ef-fe rif/’lt;r»fèpr3Ecifos. Nam hoeverbumnimisate profedó imperitè atque inconfideratè pofitum eft. Teftibus amp;: antiquis, amp;nbsp;mediis abundamus, qui nos ifto nouitatis crimine facile liberabunt. Origcnem,atque Eufebium prætermitto. Cypri-anusjfiue quifquis ille fuit,qui §ymboli expofiti-onemferipfit, quam legimus apud Cyprianum, p . nbsp;nbsp;. poftquam libros Canonicos veteris nouique Te-

Expo. Sym- ftamenti numera(ret,fubiungir. HxcfHnt,lt;^HApa-l»ol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tres intra Canonem concluferiint,ex (jutbuifitiei no-

flr^ ajfertionçs coriß-are voluerunt- Sciendum tarnen eß-,:juod lÿ alij librifiint,qui non Canonich fed Ec-defiajhci à maionbui appellatifunt, vtefiSaptetta,

dithior M^chabAorum ldgt;ri. Huic alterum adiun-gam a:tatis recentioris, 8c tarnen annis quadrin-gétis noftra antiquioris, Hugonem de fanfto Vi-ftore,virmn valde doôlum,amp; fuo tempore clariC-fimum.Quid ille hac de re fcnpferit,fi non legifti» legezfi legifti,recole.Vbi libres veteris Teftaméti Caiionicos nominatim percenfuifTet, fie in extre-mo feribit : Suntpriterea inveteriTeflamento alij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj,

quidam Itbr'hqui le^tufquidem, fed tn corpore tex- amp;o viftote, tuiiVelin canone authoritatis non fcribuntur- Vte^t *quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.

liberTobiA.c^ ludith, Maccabiorum, cram.eap.7. infertbiturliberfapientiA Salomonü, nbsp;nbsp;Ecclefafti-

c»«. Alios oniitto, quos potui commemorate plu-rimos omnium ferè ætatû,exquibus ecclefiç perpetuum de libris iftis indicium cognofei poteft.

Qu3£ cùm ita fine» téne oportuit, Campiane, tam iniquum elfe,vt hos libres effe à nobis répété de Canone difpudos audafter affirmares’aut te quif. quam tam pueriliter nugantem pertimefcat?Noli nimiiim ingeniotuo deleûari, nec illis dotibus, quas tibi vel natura tribuitjvel induftria attulit,ad falfitatem defendendam amp;nbsp;illud Antichrifti re-gnum fuftentandum abuti : infpice in mentem tuam, vt te penitus cognofeas : amp;nbsp;fpiritus illos, quos tibi vaniffima feéla afHauit, depone : mitte fabulasjcxcutc illam leuitatem lefuiticam, atqut vt Hieronymo fuadet Aiiguftinusjiimjp^^fMewM-fezw ChrifiianamiÇf canepalinodiam.^on enim er-rorem reuocare, fed perfiftere in errore inhone-ftum eft.Verùm nunc ad tuamprçfationem redea-vaüs.'Tibi,mlt;]yàs,fupererMrattonemfaSii tut nobû vtprobarei;!^ capita rtrum,quAttbt tantum fiden-tiapepereruntiofenderet.^os veto, Campiane,eau famfuilTe nullam perfpicimus, quamobrem vel

, R ESPONS LO AD. dçte promitteresjvel iftis capitibus,qui-p,us nihil futilius commemorari potuit, confidcr reÿ. Capita enim hæc dccem tua, quæ tibi tantain confidentiamattuleruht, decemfunt fplendida mçndacia.quibus ficonfidisj illis Hierofblymi-tanis mulçô deploratiores, quos Hieremias te Hier.7.4, prehendit. Nolite confidererébus falfis : dicentej, Templum IehoM£,TemplurnlehoHA. Et quae tua a-lia cantilena eft, quam vel hæc, vel hac longè a-mentior, atque defperatior ? Tamen ais fatis te valentem efTe, ^ut doceas huncfèlem mcridie luce-re- Quantum tu valeas omnes intelligunt. Tam certè potes diem in noélem conuertere, aut fo-lem de cœlo detraherc,quàm hæc tua defendere, Campiane.Iaflationes iftç pollicitationéfque in-ufitatæjquib^s vbique vteris, non animum folida doftrina cumulatum , fed auraleuifsima turgen-tem amp;nbsp;inflatum oftendunt.Inanifsima dolia aeu-tifsimè rcfonant.Cuius enim infolentiæ cft,quod fubiungis Achypothefi Refciana? quafi non minùs liquidé) conftet vera cfle, quæ tu défendis, quàm fieri non pofte, vt quifquam biduofeptingenta 'millia paftiium decurrat. Pudet vanitatis, iafta-tionis,arrogantiæ. Tiine audes id promittere, vt tam perfpicuum plahumque facias errate amplif-fimas ac nobilifsimas Chriftiani orbis ecclefias, quàm minime biduo millia paftiium feptingenta pofte ambulare ? Si potes orbem tcrrarnm triduo peragrare amp;nbsp;circumire Campiane, fi folem ante-uertere, fi digito coélum attyigere, fi ftellas nu-merarcjfi mare abforbere,potes hanc caufam,cüi te totum addixifti, veram domonftrare. Sin ilia funt maiora viribui tuis,hoc tu nunquam præfta-bisjvttevel omnes adiuucntlefuitæ. Quodauté nos rogas, vt falui efte velimus, voluntatem ftu-diumque erga noftram falutcm tuum in bonam partem

fiartem accipimus. Et quidem in hanc curam diJ igenter incumbimus, vt veram faluté confeqna-* muKcuius cùm vnica fit adipifcendx ratio,eaquc in fcriptiiris manifefia, tevicifsini obfectamus vt humanis inuentis diffidas , eaque Papifta-rum innumcrabilia commenta mittas, in qui-bus iam aliquot annis hacfifti, atqiie in illani nobilcum falutem xternam incumbas,quam fcri-ptura Chriftianis homirtibus ac vitas fempiteti nx ftudiofis proponit. Quid enim attinct falutem exoptare,amp; in ea quxrenda miferè aberrarCï Quare te quxfumus atquc obteftamur, Campia-ne, vt velis ex illis tuis falebiis, mortifque erio-ribus in quibus adhuchxres in planam reólam-que viam reuerti. Quoufque enim cfle vislefiti-tajfaluus effe nee potesjuee vis quidem.Hïc

te breuiorem effe iicKi^uodfiotre-Uqno fermons allo^ueris. Itaqub ' te nunc loquentem

multafi(nt-,fiua. ad- „ • tiTF- 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 r • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■* irt-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PnwiiX«*-

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßnHo-

r^trn C^lMeftas'Btbitorïi fœdtjjitne * utolata. Stentn, i^ui ^poflea-Falfunv ^Hatn reltejnorum teß'tum voces fujfra- Nulla cnim conttmpßrunt, eo fàfit fedaÜi tithdo jectm vtflare nelt;^ueant, ntßdtuinis ipfis violau eft. Codtciba-i v$m martw rntulerint. liß praflclo declarant extrernajirtuna con~

^oguf.ii. -Manicbdets cjwd caufs vt Euange-“aH^’cAp Matthjtt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refigerent lt;i^po-

ritt.irep. bw critciabantar,^ i]ut Chrtßam nega-Matih.i. prognafjtrn de vtrgtne,^' i^ut fptrt-

i. C A M P I A N I ƒ/«»» finxerant, cjnum ipprum Paracle-ttu,Perfd neejuijJ'imw^eruptß'et.Q^iiid E-btonijs,vt omnes Paub répudièrent ept-ftolas'^Deiberatio. His enim fùamdiorii

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o Irmli.s.

tatem rettnentiegt;nf,antt!^tieira arclt;»icipo rap.,«. eß,t]»am tpt reuocatjerant.^td Puthe^ m^y^Lurhe- tpißo'lam Iacobi conterittofàm,tu nis enim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aridam, iiramtneam,fla^tttofne

liant cpifto- apo[iat-anominaret., tt' indtgnamfptrttn p’Tblt^^nec dnÇeret ny^poftobco'ibefperatio.PIoc e- Ma^d.pa^. vnquani vcl ntmfcrtpto conßß'isi mißt attjne dtrufitiit ,, ßm'vdtu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lulitftam co rißituent.

amp; ftornr/i odt i co-vocauit. ptisres altos eademcalumnta comprehen^ (oti'equot; fyncero Canme repente diPpunoe-hie locus fa- Deßeratio.Pdts entrn Ontcults dt-iuliiiiank* ^o'^gt;*'»P»lt;itocinto,'^uoties de arbtt tj Itber- '■‘‘^gt;■•‘1’ c Falfumhi täte, epuottes de fidehbtes vtta drfitntlts, quaînhabi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homtnum intercejfio-

tii’untpto ne dtfputant.Itane verolT“dtum peruer-fyiicens. fitatbytantitm andaciii Cum Scclejiam, Conctli't, Cathedrae, Patres, Adartyres ^mperta, Populos, Leges, Acadernt.ts. Fit

fiorjos^omnin vetuitatjf (ÿ- fànjratis vejH-gm conculeaffentyfcripti) Detverbo tan~ turn controHt'fi.u vetle dtrtmere proda-mujfent.tlluiiipfittn verbum, ^uodfilntn reßiteratj, ex ßdif i toto corpore tam muliù, tam bonte,tamfpeciofis partjhw, delumbaffe'^ || Seplem enir» ipjij de ve Hopiei’ti». teriTefiamentocodices, vimtnnta dijp-

I- ti.!.ca.4._ neuenr6s-,uu£ autdem jînabaptilia tlborii Ktm.in exa i ■ nbsp;nbsp;nbsp;» ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

. (jue dertferant. J^uanto rnodeßtui ^u-(‘tcrojantium catalogum per-icfs.4- nbsp;nbsp;nbsp;texens,ni)ti Jibt.,ne^ue ^lphabetum He-

ludat^neçiue priuatum fpiri-MhcoLc». tum,vt Sebiary,pro régulapopitf.fed ilium ße Prad SptritUm quo totu corpui Ecilefid, Chri-éiB,â.ca,i4flfd* ^tiirnaü i^uit ^utdem Ecclefia cuflos huttu depoßtiynonmagtflra^^uod hdtrettct cautllantur , thefaururn hunc vniuer/um lauern Trtdtnttna Synodtu efl amplexa^

• ‘vetufitjjirnii oltm Concilijs pnbltcititi^ Jaffum-quot;vedicauttAdem Augufimm de vnaScri-pturaru^nparnculafpeciatimdtjfereSyin-^^’^^ f‘« fä-ducere in antmurn non poteß^ Itbrurrt Sa numèrat\°no pientUy^ui tarn tumyEccleße. celculoyte- vt Trtdcu' poyumfertey prtfiorurn teflmonio, infttn- vt blione ßdehum y vt firmm pß“ Canenietu nos name-robur obttnueratycuiuß/uatemerttate •veE^^'^^' fhßrro y exirudt extra canonem oportere. ^^td die nunc die tret ,ß viueret in terril y

Lutheros Calutnoß-jue toncerneret o~ pißces iBibliorhrnyi^ut fua Itmapolttuld elegantula 'vetM nouümrjue Te^iamen-turn raßrtntyuerjue Saptensiarn tantum, ßd pß“ alta pertnußa de Canontcorum li-À. ij.

brorum or dine /egregaMertnt:vt tjuicquid ex horum officin» nongrodtertt, tUnd ab omnibwi^hrenettco decfetoytamjuam tn~ cultnm horrtdutn confpuatur^zAdhoc tantdtrum execrahtle perfitgtttm tjui defcenderint, ij cert'e, ltce( tn orefuorum affeclarum vohtent Sacerdotia nundi^ nentur,declamitent tn conciontiferrttir. in Catholicos,etjMulentn, crucemijue confctf-p cant,tame vtüi,abie[li,flt;^ualtdi.,proflrati fHnf.cjnandolt;^Hidem arrepta vtrgttla cengt;‘ foria-tvelut arhttrt fedentes honorary,dt~ ttinof ipfoi tabalas,fiijHe ad notnachttm nonfeaj[entiobltterd(.Eclt;^fiü eft,vel mi-diocriter tnftttutw , ^ut talium cnntculos ho^iium reformtdet'icjni hfifta,ejttam pri~ mum in corona venra,erudttorttrn homt-mm,adeiufmodi veteratorias artes, tan-^ttam adfamtliarem damonem currerenfy non aurium ^onnitio ,fed ïlrepitu pedum excipereniur, Qturerem ab Ulis , verbi gratta,/^uo iure corpus 'Biblicum detrun-cent attfue d rtp’ant. Re/pondent, non fe veras fcrtp taras exctndtre,fed excirnere a Spiritum fuppofttitios.ijuo indice} * Spt ttu fanElo, planu^sTu^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C^lftino prafcti-

dicem te bitur,vt Ecclefia indicium, yuo fpiritiis cufat. examinanturftubter^ugtat. Cur tgitur a~ Itos aly lancinatis, cum omnes eodem ijtiritu gloriemtni} Calitinianorum fpi-rttfu rectpit fex epiftvlas,epua fpirttut non placent Luther ano ifrett tarnen vterijue finilo fptritu. e^nabapiiila, hiUortam

Pref.iK Ca- Iggtbut intermixtam.^uüfctuntiSpi-ritudocente. (^aflalio,mylltcumilludSa-lomonis Canttcum,yuad,z'tparadyfum a-nim£,vt manna reconditum, vt opiparac in Chriflo deltcias catholtci admirantur, nihtloplurte,lt;juam 'cantüenam de ami-cula,^ cumpedijfet^uis aultt colloijuium Nullum eft amatonum, venereuefùrctfer, ^fimauit.

Vnde haufit^ dfpiritu. In ^yipocalypfine vcibam Ioannü,cuiui omnes apices excelfum alt '»»O’««**-Ef.aiPtul. ijutd amp;nbsp;magntficumfin are cofirmatHie^

'fonymvu, tarnen Luthertu amp;nbsp;'Brentttu ftl Kemntfiui ijiitddaminefcto ^utd,dtffiei/er yiriflarchi deßderant^ebfciltcet propendentes Tst exauiloretur. lt;^uem percontart? fptritum. Quatuor Euageliafiruore prlt;t-pr.tf. mn, Poftcro lt;gt;nbsp;Luthcrus interßecommittit, équot; b Falfiflî-Hum Tejl- priortbus tnbui epißolas Tault looe pra «'unnlege

fereiis,vntcum aeincept Suangehu loan-nis,pulerum,verum,pracipuum decernit ejße nominandum,^uippe yui,yuod in ipfo fuitßibenter etiam jdpoßolos fuarum ri-xarum foctos adjcnpßßet. cfuo doSore^ Ser.dePhit.fip^fim^ Qutn ettam tHeßaterculut non

aubttautt Euangebum Luet petulantt c Palfum: flyloperflrtngere,yubdtneo crebritu bo- Nihilvnquï «4 nobu vtrtuturn opera commendentur. tucTpe-(juem interrogauttifpirttum. T/,eo//or«j tulantet di-Bez.a verbum illud arcanum ex Luca vi-

iMc.ti.e». gefimo fecunde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft calixgt;

iquot;^7»óXo, ’’o““ tcftamentutn in fanguine meo, qui (^calix}piro vobis funlt;ictur : aufiut

CAMPI ANI efi vtcorruptum vitiatumefue traducere, (fuodhtc oratio nullam txpofitionem niß a Talfutn; “■ devino cahcis conuerfo in vefum^^rt-e^of^^ißifangMnetnpatiotur.tjuiiindtcautüfpi-jiullomodo nf»«. Demijuecum omnia credant fuo pituut. cjutf^ue l^trttui, nomen SanlH Sptritue horrtbtU blafphemia menttuntur. Qu* agunt,norme feproduntgt; n'onne faale re~ ßtta.tur'f norme irt confeffu taltum vtrorum, qualee eßie Academici.,tenetur,ac mini~

timeam pro fide Catholtca di/putare, qui pe/pma fidctVocef non humanas-,/id athe~ reasitraSlauere^T^htl hicdico, qua ver~ tendo peruertenut^quanuü tntollerabtlta fint qua accufem.Gregtrio Martino feie-tijjïmolinguafwn,collega meo^qui do^liùe plenius hoc praflabtt, nthil pranpio, nec alijt, quibus id lab or Is ejfe iam pra mantbus intellexi. Facinorofius crime eß ac tetrius, quod nuncperfequor:Inuentos ejfe doliorculoj, qui temulento quodant impeeu in caleße chirographu inuolarint: idtpfum plurtbw locifftot maculatum gt;nbsp;Vt mancum,vtfiilfim, vt fitrreptitium con-demnarint : eitu partes abquas correxe-rint, aliquot corrojirint^ aliquas euulfi“ rinf.HuiCiOmne propugnaculum quo mu~ niebatur,in Lutheranosfpiritus, toquam in t/alla phantafinatum piFlósque parie-tes cornmutarint t ne prorfus obmutefee-renr,quum inferipturas erroribusfuit tn-

RATIO PRIMA. 7 fefla.! im^tngeret, cjuas nihilo commodim expedire,gt;j»am forbefefruillat, aut m-iniere potutjf•»(.

H.tc ergo nuht prtma ratio vehement tu ia fiat.ejudi vbi partei aduerßrtat vtnbraticoi (^frailas oliendtffettammum fine addtdit (^r}riihano,(^ viro, tn hii JinfitjS exercttato ,pro (emptternt Regii profligato-

QV o D tibi fuinmam in hac caiila , quam lt;16--fendis,alacritatcm addidit,amp; fpiritus ne-fcio quos.pkifquam lefuiticos attiilit,Campiane, vc egred'us è gurguftio , in quo iam aliquot annis latuirtijbellum nobis omnibus indiceres , amp;nbsp;for-tifsimum quemque ad certamen euocares, illud in primis fuiffe dicis , quandoquidem noftram in caufa dilhdentiam perlpexilli. Quid ni enim ad-uerlarios timidos,8lt;: tergiuerfantes, amp;■ conliftere niillo loco audéces,amp; libi diffidcntes homo con-fidentifsimus lacelfereSjatque ac*ri bello infeque-reris?Noftram autem quibus tandem in rebus dif-fidentiam fenfifti? A/K/r4,inquis,/}/«r,^««e adner-fanorum diffdenriam loauttntur- Si quidem auda-cia tantifm polfet in religioneoppugnanda, qua-tum in bello gerendo, hcftiiimque vrbe inuaden-da nonnunquam valere folet, veftvos illos furio-fiffimos impetus meritó reformidare deberemus. Quidquid enim iamdudum rabies,furor , imma-nitas potuitjid tocum in hoe certamine adhibui-A. iiij.

ftis.Sedhis telis religio amp;nbsp;veritas mitiimècôm-moueturjnec fe patitur de fiio loco detiirbari. Et qiianqiiam non tam alacres promptîqiie fiiimus in caufa optima,quàm debiiimus, quâinque res i-pfa pofl:iilauit,nec dinnveftram aciem profliga-uimus,quant debellari iamdudum oportuit:tamé vobis nunquam cefsimus,nunquam pedem retu-limus , nunquam ex acie aufuginius. Die enim, Campiane, fi potes, amp;nbsp;tempora rccognofce lu-periora: num vllam vnquain eruditam toncerta-tionéfubterfugiqius, numeertamé reeufauimus, num conditione? opcionefque veftras elufimus? at quoties fumus vobifeum palàm amp;nbsp;apertè con-grefsi, quoties veftra fophifmata centies repeti-ta diluimus,quod feriptum non refutauimus,aut quod genus decertandi refpuimus? Nonne tot difputationes Witenibergenfes, Ratisbonenfes, AuguftanæjSpirenfes, Wormatienfes, Bernenfes, Pofsiacenæ, Londinenfes,Cantabrigienfes, Oxo-nienfes teftes elEe poffunt locupletifsimx quo a-nimojqua doétrina.qua veritate caufam religio-Ais noftrâ propugnauerimus ? Quodnam hic vn-quam timiditatis diffidentiaeque fignumréperi-re potuifti.aut quod non potiùs verae, fummæque fiduciæ argumentum perfpexifti? Imô hoeve-ftrum totum eft, quando ad rem pugnâniqiie ac-ceditur,fudare,expallclcere, totis artubus cotre-mifeere , amp;■ diffidentiam veftram prodere amp;nbsp;cau-fjE improbitatem teftari.Quare permul'um,Cam-pianejfalleris,fi tibi aliquid innoftra dlfiideritia præfîdii pofîtum efleputas. Si enim tuis maiori-bus , quibulcum tu nullo modo es conferendus fortifsimè femper reftitimus : tibi profeôto niin-quam cedemus.nec tuum dimicandi genus,quod omnes, quàm fitpuerile,intelligunt, metuemus.

gt;OO'H1T. RESPONSTO. • Verùm ilia,quam obiicis,difiidétia, die, inquam, qualis fit, 8e quam late pateat. Niniiri'i ScripturiS diffidimus, SanÜam Bibltorum maitfiatemfœ~ di/sirne violarnm- Magnum hoc quidem efi, quod dicis,crimen,Sccertum difftdentiç argivnentum, Q^i enim^quamfufeeperunt religionem,eam de-fendere nunquam pofTunt, nifi feripturis ipfis manus violentas iniieiät, Si: codicum diuinoruin facrofanftam authoritate infringant,ij pefsimam amp;nbsp;perditiffimam caufam habeanteft neccffe.Ita-que concedo tibi defperationem quandam im-maniffimam in caufam fuüTe vt Manichxus vetus Teftamentum vniuerfum repudiaret, nouum de-lumb3ret:Ebion epiftolas Pauli omnesrelecaret: id ipfum alij etiam hacretici fxerent. iftis enim nihil fuit aptiusad ilia monftva opinionum de-feudenda, quàmvt illosSaerx feripturx libros damnarent.

Sed quomodohxc,Campiane,adtuam caufam accommodas? aut quid nos iftis hxreticis quos commémoras, iiinilehabemus? noneftiiigenij atque elegantix tux calumniari, amp;: odiofa vete-rum hxreticorum crimina immerito nobis infli-gere. Si Manichxis, fi Hebionitis, fiinilcs fumus, doce’.fi non fumus,tuam importunam calumniam atque audaciamDominusvindicabit,noftram in-tegritatem innocentiamque defender. Nam qui vnquam honorificlt;;tiùs,fanédiiis,auguftiùt amp;nbsp;feu-, ferunt femper de facris literis amp;nbsp;dixeiunt, quam nos, qui feripturam omnem StiTi'svjDi', tanquam ipfamDei loquentis vocemfufeipimus , vene-ramur, earn fidei amp;nbsp;religiouis vnicam magifirain facimiis, in ea acqiiiefcimus, nihil amplius tanquam necelfariumfalutis adiumentu polfulamus? qux fia nobis non fuiflet accuratiùs amp;nbsp;religio-nùs defenfa, quàm à vobis dignitatem iam oliiq

fuam aniifiiret,amp; tanqiiä eniortiia iaciiilTet.Qiiid enim his annis maiore negocio amp;■ contentionc fèciniiis,quàm vt facrariim literarum tnaieftatein atqiie exiftimitione , à vobis indignifsime Ixlam riiercmur ? Ec tameu tu nos audes Manichæis amp;■ Hebionitis coup ir ire , quos in facros Itbros in-uola(lc,?cni mus impurifsimas,fceleréque plenif-fiims intulid'e confiât. Imo-, \nc\UK,Eptßolam Ta-cobt LutherHs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hra-

mmeamfltginnpiti ylp^fbata nommât yt^indtgnam cenfetßtmrn Ap^jhbco. Luthero nifi inaledixeris, oleum Ginne profuderis , opeiainque perdideris. Eft enim illiid efte lefiiitam , qualis tu es , impu-‘ denter 8c audader conuitiari j prxcipuè I.uthe-runi acerbifsiniis probris confcindere- Hec avs vertra, hecfchola eftihoc fulcepiftis , hoc vnum agitis. Fœlix ille ,quem Dominus eo honore di-gnatus eft, vt homines neqiiifsimos fuos haberet inimicos. Virum enim preftantem elfe oportet, quem homines improbi tarn capital! odio infe-dentur. A-ros-asi'cu' Luthero obiicis. Vide ne hoc crimen te, Campiane, propii'is attingat. aut enim cs Apoftata,aut de religione egregiè fimul ifti. Si veróapoftatas deferere lit efte apoftatam , tuit certè Lurherus Apoftata. Etenim fûtes, hæreti-cos, aportatas reliquic, léqueab ilia ecclefia dif-iunxit, in quadiuturna religionis .iwetf-oja quam TÄ(jy? i. /. futuram Apoftolus predixit, inueterauerat. Qui ergo apoftate elfe nolunt,illam veftram Avçnoiav fiigereomnino debent.

Sed Lacobi epiftolam Liiiherus parum hono-rifteè appellat. Bene habet, crimen hoc omne lacobi epiftolam attingit. Non Mattheum,non Marcum , non Lucam , non loannem , non Paulum , non Petrum Lutheiusvel verbo violât, vnam lacobi epiftolam nonnihil exagitat. Nurn hoc

hoc Lutheti diintaxat crimen fuit ? num quam omnis antiquitas lacobi epiftolam eft amplexa, foliis Lutherus repulit ac repudiauit? Nequa-quam verb. Non enim I.iithero ignotum fuit, quid vetus ecclefia de hac epiftola fenferit, quid iudicaiit.Eufebius de ilia epiftola fcribere difer-té non diibitaw.it, iriw at voSsusTaxdd eft , velirn td ornnei Çcire -, earn epi^to/am , qiiA lacobo af 'fingttur, effe adnltertnarn- Quid fcribi potuit apertius?at forfan Eufebius non placet. Die verb quamob-vem. Ergo audi Hieronymum , quern Roma-næ eccleiiJt prefbyterum fuiffe non ignoras. £ptilola lacobi ab aUo cjuodam fub eins no?mne édita ajjerttur- Alter fpuriam fuiffe confirmât, alter exiftimari fcribit non ab Apoftolo , led ab alio aliquo fuiffe editam. Quid ergo Lii-thero fuccenfes, quern vides non repente amp;nbsp;te-merè de ilia epiftola cœpilfe dubitari, fed in co veteris ecclefiæ teftimdnium iudiciumque fequi ? Ex his enim f.itis conftat , primis ec-clefix temporibus incertam fuiffe dubiamque i-ftius epiftols fidem atque authoritatem. Veriim, inquieSjtecepta deinceps fuit : id quod ctiam Hieronymus alrirmat. Non quxram quo iure recipi polfet temporis fuccefsione,quæ femsl fuit repu-diata,vt quam initio fidem minime haberet, earn tacitis hominum iudiciispaulatim obtinerec.Ne-que de huius epiftolæ authoritate litigabo : fit ea quanta cuiufqua libri effepofsit.Eam nos quidem liifcipimus , He libris Canonicis annumeramus. Quicquidenim vel Lutherus vel alius quifquam de hac epiftola ftatuerit, eiq; no nihil detraxcrit, noftræ tarnen eeclefiae illam libenter ampleftun-turamp; vel ab Apoftolo,vel àviro Apoftolicocon-. fcriptam elle indicant, Apoftolica certè in ea Ürinâ,fpirituinq; agnofciic.Caluinus inquit, lattb.

nullam eins repudtanda fatts tultofn caufam 'Video, libenter earn fine controuerfia awple^lor- It.i-qiie define nobis aliorum indicia afperioravo-céfqiie obiicere, quibiis nos nullo modo eóftrin-gimiir. lt;inid enim alij de hac epiftola fentiant id noftrà nihil incerefl, qui nullam eius partem ele-uamus,aut lumma fidepriuare cupimus.

At vbi ifta fcripfic Lutlierusjquæ tu nunc commémoras ? profer nobis locumjVt tuam fidem ex-plorèmus. Pratfationem fcilicet quadam defignas inepillolam lacobi, quamego non admodum multis notam elfe exiftimo ; nufquam enim inter ipfa Lutheri opera reperitur,in iftam tarnen prx-fationem inciJi forte, eâmque integr-am perlegi, in qua prorfus nihil horum inert, quæ tu commémoras. Facilis conieôf ura ert,qualem te fimus in rcliquis habituri,quem rtatim initio mentiri tam infigniter minime puduit. Sic illàm pratfationem Lutherus oxdiiusjEpfiolarnhancS- iacohtyfjuam-uis reieilam à vetermus,tamen laudo,(^pro vtili ac commoda habeo- Arque in libro de captiuitate Ba-byl. fie de ilia epirtola feribit : Omttto ^uodhane fpt/hlam non effe Apoßvh Iacoht,nec Apofioltcofpt-ritu dignarn, multi voldeprobabiliter afiétant- Hacc Lutherus de lacobi epirtola grauiffimè ac mode-ftiffimè fciipfit,quâ ille nunquam contentiofam, autaridam, auttumidam , aut ftramineam , vttii affirmas,appellauit,Quanquam fateorin ea fuilfe fententi.iLutherum , vt dehuius epiftolx, 8r au-thore St argumento magnopere dubitaret.Tuuin verb fuit,cuius fententiam criminaris,eius etiam rationes leuiciife. Erafmus dilertè feribit hanc e-piflolam non fapere Apoftolicam authoritatem. Paulo mitiùs Lutherus de hae epillola , qiiàm E-r ifmus iudicauit, Vtcunque fit, habuitin hoc iu-dicio çoiifentientem Lutherus primx amp;nbsp;puriffi-

WHIT. RESPONSIO. ij mxF-cclefiæ antiqiiitatein ; amp;nbsp;tarnen nos ditniflb Liithevo , de hac lacobi cpiftola non aliter iudi-camus , qiiàm ipfi vos, eique tantum tiibuimiis, quantum \ os tribuendum exiftimatis.Id tibi no-ftro omnium nomine fpondeo ac promitto,quic-quid ex hac epiftola in tuo hoc certamine j quod nunc ingreffus es,attuleris,id nos totum libentif-fîmè iufcepturos, nec fllo modo, quo tu fufpica-ris,elufuros. Omnia huiiis epillolx difta proba-nius , nulla repudiamiis. Nam quod de fola fide adiungis, miferum ell amp;putidum fophifma.No-ftrum illud dogma eft veril'fimu 8c fanótil’fimum, hominem fola fide iuftificari. Id Paulus planifii-' mè docet,quanquam folius fidei difcrte non me-minit. ita Paulum anciqui patres explicant atque ihterpretâtur. Ambrofius, Solaßdeuijtijicatt/unt, dono Dei- Bafilius Tnça /xavK th ^’r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JiJhiaitiui- ii‘ Hn-

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T /I ■ r-1 r I Nazjanz^

V.CU -n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lujtltta tn folaJMC con-

ßjht. Quid alias reliquorum patrum fentencias commemotem; Haec Euangelica, haec Apoftolica doétrina eft : hanc fi lacobus aut angelus cxleftis improbat, impunis eft, amp;c fceleratus, 8c diris o-mnibus deuouendus.At negat lacobus hominem iuftificari ex fide tantùmjSc ex operibus iuftifica-riaffirmât. De fide fifta , mortua,inani, fimulata Ioquicur,quan, plerique iaótabat, eaque fe iuftos elfe falfo fibi perfuadebant.Hanc fidem lacobus, qiiàm verius cadauer fidei licet appellarc , negac ad falutem facis per feelfe efficacem,8c qui iufti-ficatur,eü ex operibus iuftificari oportere docet, id eftjiuftum comprobari,declarari,demonftrari. fidem eniin viuam 8c fruftuolam elfe oportet, quam opera necelfariö confequantur, vt omnes, teverafide prædittim elfe intelligant 8c perfpi-ciant.Ita cuin Paulo præclarè congruit lacobus.

dum ille à caiifa, hic ab efFeftis argumentatur. In fide Paulus tanquam incaufa proxima iuftitiain ftat.uitjoperibus lacobus hominem iuftificarifcri bit, hoc eft, quemque iuftum fuis operibus tan-quatn clarifsimis teftimoniis agnofcbdum fidem, quam nemo afpieere poceft,opera,quç funt fnani-fefta,produnt amp;nbsp;tellatam faciunt. Ira vides nihil fuiffe quainobrcm hoc nomine lacobum Luthe-rus,aut reprehenderet, aut pertimefceret. Atque hoc modo lacobutn Paulo cociliauic Auguftinus, nihil à nobis noui allatum intelligas. ^uapro-7t.pfgy ( inquit Auguftinus ) non funt fibi conirari£ duorum flpoHolorumfentetiit, Fault nbsp;nbsp;lacobt,cum

dtcit vnwtuiltficari hominem per fidem fine open-bus , (p- allUi dtcitananem effe fidem fine opertbus, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ejuia die dtcitde opertbus, e/ua fidem praceaunt, t^te

' de Its, epua fidem fe^uuntur , ficut etiam tpfe Pau-tusmulctslocis oUendit- Nihil ergo de fideifoliiis iuftitiai quam à Paulo Lqtherus didicit, de-trahere lacobus aut voluit aut debuit : omnes citius Papillae ac lefuitae difrumpantur, quam ilia Lutheri de Iola fide fententia labefaèletur.

A Luthero ad Lutheri catulos orationem conuertis: lie enim viros omnibus ornamentis præftantes ipfe canis impurifsimus appellas; quod quamobrem facias non intelligo, nifi quia illi veftris epifeopis amp;nbsp;monachis , cacterlfque tui fimillimis furibus oblatrare nunquam defti-terunt. At quid ifti catuli admiferunt ? To-biam , Ecclefiafltcum, Alachabaos, atcjue altos conplures libres 'e Canone repenti dt/punxerunt-Repente, inquis , Campiane? ficcinees in ve-terum Patrum monimentis hofpes, vt hos li-bros olim è Canone exclufos nefeias? Ergo Hieronymum inipice, atque ex illo antiquitatis meiaoriam setpzte-.Vtfarevaleamus (inquit Hie-tony-

ronymus ) cjmc^jutd extra has efl-,tnter y}pocry-pha ejfe potietidnm. Igitur, Saptentta,(jn£vnïgo^î’^_ ^^‘ *** Salornoms tnfcrtbuur, leju fiiii Sprach hher y

Indtth, cÿ 7 obtas, (p- Pajlor, »on jhut tn C.monc. Tónepotes, t-'ratercule , Iios libros in Canone collocare, quos Hieronymus veteris Ecclelîæ lententiam , ipfàmqiie fecutus veritatem efl'e in Canone negat ? Verba ipfa recognofee, non ßint in Canone.c Canone , inqiits,dilpunxeruncj quid ni difpiingereinus ? vt tuo vocabulo vtar : non flint enim , inquit Hieronymus in Canone.Nun-quid amplius defideras? Hieronymo, Epipha-nius liiffragatur. Quando enim quorundam li-brorum feciffet mentionem , quos tu à nobis difpunftos è Canone conquereris , fic fcribit, atJTVi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/jpj i’ko Kj àifi^nui, à.gt;X’ cîi Àetâfin Eini.lm.mtiK

fuTMit «K en'a^ipgrTVÀ. Jti i/i cii tS àpài' oi^Ti èii 7« quot;nfr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zifsiTM. Hxc verba

Cornarius tranftulit, Utiles ht librt ijittdem ßtnt (pcommodi, fed mnnmernmreceptornrnnon refe-rnntur. ^^are neejne m Aaron neejne in Tefa-rnenti area repofiti fnnt. Sed audi adhuc ex Hie- Hleronymits ronyme planiora , Sieur ergo ludith dr Tobti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'**•

Jblachabitornmlibros legit ^utdem E-cclefia, fed eos inter Canomcasfertpturas non recipif. ita (f lue duo volumina, (fignificat fapientiam amp;nbsp;Ecclefiaflitü) légat ad adtficationern plebts , non ad authoritatem ecclefaficorïidogtnatHconf rtnandatn. Si iiæc vetu-ftatis teftimonia nefeiebas Càpiane, tyro es in ea caiifa,in qua videri vis admodû veteranusifin ilia intelligebas,niiniùm es iniqiius atqueimportu-nus,qui nobis del'perationc nefeio quain obiitis, quâdoquidé eos libros in CanonéScripturç non admittimus,quos neqi fuilTe admiflos,nec elfe ad-mittendos clamat antiquitas.Enimuero qui librû (^i^, Machabç.ltriplitjCÜin quodâvaticinio Danielis, 14-

falfum effe Caietanus Cardinalis affiimare nori dubitauit. Spiritus autem fanólus nunqusm fall» foletin fcriptura interpretanda. Nam quod iftis nos oracuiis coargui fingis, qtioties de angelorû patrocinio,qiioties de arbitrii libertate, quoties de fidelibus vita defunétis , quoties de diiiorum hotninum interceffione difpiitamus,prius doceas oportet, firma ex iftis libris argmneta ad dogma-turn ecclefiarticorum authoritateconfirmandain fumi pofie, quod negat Hieronymus, amp;nbsp;tu nun-quam poteris euincere , quantumuis omnes ad deliberationem adhibeas lefuitas , quàm his nos tu coarguas. Veftram hoc quidem miferrimam dcfperationem arguit, qui quando non poteftis fidei veftrae principia è librisCanonicisftabilire, ad Apocryphes confugitis, quorum in Ecclefia amp;nbsp;fuit, amp;nbsp;crit in poftcrum perpetub ambigua fi-des.Dominus voluntatem verbumquefuum lite-ris confignauit, fuæque Ecclefiæ commendauit. eas nos literas ftudiofilïîmè amp;nbsp;fanéïiffimè coli-mus, iis content! fumus, earum iu'wpxtiett defen.» dimus.mittite tandem dubios,obfeuros,Apocryphes libros,atque ex iftis nobifcum dereligione coutendite. Sed veftra religio extra facrarum literarum ripas iamdudum effluxit,atque in fuper-ftitionem quandam multiplicem emanauit. Inde fit vt non tantum libres Apocryphes , fed tradi-tiones etiam vndique conquifitas Sacris Dei fcripturis exaequetis, qiio nihil audacius at-queintolerabilius fieri poruit.Sed quid ifta vobis commemorem , quos minime pudiiit humana o. mnia diuinaque iura iamdudum perfringere ? Sic igitur accipe : fi vel librum vllum, vel libri par-ticulam,quarh diuina authoritate confcriptam amp;nbsp;munitam eflc confiât, à nobis damnatarn aut re-pudiatam euiceris, non repugno, quo minus caufa

caufa omni prorfus cecióiffe videamiiv. Sinvero fcriptiiræ corpus vniuerfuni tuemur fidelifsimc,, amp;nbsp;vcros libros à falfis difiungimus , amp;nbsp;Dei casle-ftem veritatem vindicamiis arque incofruptani conferU3mus,quid noilram tn,milelie fratercule, defperatione vociferaris , qui ita eftiS ipfi defpc-racioneproieólijVt faliisvellraomnis in facrarum licerarum deprauatione atque interitu conllat.

lam quod ais ill is rtos oraculis redargui, quo-ties r/e jûneelorum-patrocimojde arbitrij lib er rate,de fidelibHtiaetnortuis,de dinorttm hormmi wterceffia-ne difjtntamtts , funthxcànobismilliesdifculla, atque ex veris Dei oraculis accuratiffime iudica-ta.Angeiorum patrocinium fcriptura nobis prd- ' ' ‘ ponit,exqua docemur Denm angelos fuos certis populis , locis atque hominibus præfecifle- Hoc qiiidem in genere veru elle minime diibicamus, eas partes angelis à Domino efle commilfas, vt hominum lalutem tueantur. icaque patrocinium illis qtioddam minime denegamus, iifque tantum tribuimus , quantum nos Dominus ipfe tri-btiendum elle docuit. Hierarchias veftras gra-diilque multiplices angelorum libeiiter ignoramus,atque hanc fcientiam vobis omnem permit, j timus, quibus hæc mylleria Dionyfius ille pate-s lt;nbsp;fecitiâ ui) ’■.âçj/ruiv (vt Pauli verbis vtar )

Sed aliud til patrocinium angelorum défendis^ cófque à nobis colendos amp;nbsp;inuocandos elle fta-tuis, quod quidem fcriptura difertifsime prohiber. Paulus enim .ïp)icrx«/lt;zr'^à77-?Ài»7 damnat, amp;nbsp;'cd rr loannem angelus femel atque iterum ab hoc cul tus geltere reuocauit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ide ne tdfecerit‘.tgt;e~^. “.n.

usfurn'tonfèritttsyar'jue vnus ex fratributtnir- Dcii j adora. Ilium verb Tobix Raphaele minime mo- Ç», t!. ramur,'nec illos feptem angelos agnofcimus, quorum illc meminit. Hoc tocum à fcripturis Clt;-

Canonicis alieiium eft,quoôab illo Raphaeletô-ii1^nloratur,amp;' fuperlHtionem nefcio quam redo-'} let-r^e locoEcclefiaftici pariifnlaboro,nec arbi-tf. ‘ trij libertatem eredam , quantiimuis hic centies affirmer, Coramhowimbut ejjevitam mortem., Hohiinisenim libertärem peccato aniiflam eife Cm. docet fcriprilta , docent fanfti patres,docet ipfa cuiufque expefientia. quanquam ilia verba de genere hiimano intelligi poifunt, cuiiifmodiin Adamo fiierat aliqiiando. Ita enim antè fcripfit, Ipfè a pnncipio enm feat hotttmem permtßt tpfnrn c^rßtio ipfîiii- S) de primo,hominis Raou, iliaque integra amp;nbsp;incornipta natui;a,in qua fumiis à Do* minoconditijloqiiatiir, veram fententiam expo- ,j nit:lîn vt'h'v mine liberum nobis facit, quales iam natura homines fumus, vel vitam, vel morte. ■ pro noftro arbitratu eligert, nulla huius libii te-ftimoniiq; authoritateteneor, quo minus ab hoc apocrypho diétoadDei explorata oracula pro-uocem.Maccabxorum verb librü hunc tuum minus certe curo,que Hieronymus,Epiphanius, A~ thanafius,Cyprianus exploferunt,amp; ipfa fynodu» Laodicena repudiauit. deinde quod de faciificio pro peccatis oblato narratur.id totu fuppofititiü atque afcititium eft. Nam neqiie apud lofephuni Gratcè tale aliquid reperitur , ncque in lofepho Ren Gorion Hebraicè , qui tarnen eandem lufto-liam confcripfit, fitvlla illiiis fatrificij mentio, ncque id ludxLs prçceptûaut pofitû in more fuit, , vt fecrificia precéfque pro moituis faeerent. Po-' Rrc'mb ca eft verborum inGrxto exemplari petr rnrbario,vt integraveiàmqiie lententiam yixeli^d; ci-asdociim ipfum in Gïæco codicc côliile: eum mihicômodc reddas,vt aptè fingulaconueniant, ego re peritiorem fatebor, quàm putaram.Huius cgd libri, loci, didi authohtate aftïiiigar,vt vidimus

whit. JRESPONSIO. 19 ftimas tecum votiquepro mortiiis faciain ? lue-ptus nimium eSjÇarnpiane,qui nuftros Academi-cos iftis commoueri putes potuilfe: alia afferas o-portet,amp; fitmiora , fi vis in aures animófque no-ftros jnfluere. ifta cniin veftra iamduduin fa-ftidftnus, atque refpuiinus. Vefum an hie locus diiioruin interceffionem confitmat, quern tu nobis è Maccabæorum libro profç^s ? Quis, hoc ptæter te dixit vnquam ? Aliud eft factir ficia pro mortuis offerte, aliud quod diui pro nobis intercedunt. Nain illud ludx de Onia fomniiim quod i.Machab.i^.legimuSjVC fomnium prxtermitto. Sedparum refeit mortuorum fine interceffionem , nue facrificium intelligas: v-truinque eft tuum : vtrumque eft falfum.

Hie nunc clamas vehementiùs , Itane vero tantum ^eruerfitaüi, tantum audacia- neutrum’ Campianc: nihil pcruersè, nihil audafterfçci-mus ; amp;nbsp;te tniror ita effe peruerfum atque auda-cem, vt quos libros Deus ipl’e pro fuis minimè agnofcit, qnófque à Canone pia vetuftas difiun-xit, tu tarnen in Canonein inuitoDeo, inuitis fandis patribus , inuitis ipfis libris horrenda peruerfitate atqi audacia fretiis inféras. WSeptem, '‘T’’ inquiSj^îfî/ftm Tesianicto coatees Caïutntampra- Tobias. ciderunt. Impudcs fratetculc,nónne hos eoldem ludith, Hieronymus mille annis ante Caluinum natum ptæcidit,? Quid Hieronymo dimilfo litigas cum Macca. Caluiuo, quaudo funt in eadem.caufa ambo? Iterum midi Hieronymu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extra hot eft,

inter jdpocrppha eftponendunàiit hi tui fepté 1 i bei, quos numeras, quófq; à nobis prxcifos elfe calu-tnniaris, extra tllos funt, quorû Hieronymus me- Hermj.fra/a. a ponendi. ne'”'*’’quot;’’ plerifqiffipra refpôdimus : Baruchii apud Hebrx-os liée Icigi nec haberiteftatur Hieronymus,

cæteros à Canone reiicit,amp; fcfIbit ingenue, non habenturapud tllos,nec funt'dé vtgmti tjuatttori I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fembusproculeffeabijcieda.StA vos lefuitç ê.fi ■m-

Jiffçi, quemadmodum Soloni de Græcis Ægy-ptius facerdos refpondit. Verùm Efdrx rertium, quartuinquelibriim qiiamobré tacuifti ? illorum te forfan pudiut,vtpote quos fomniis plenos fcri-bit'efTe Hieronymus, amp;nbsp;tarnen dehis ecclefiave-flra'iîngularçm folita eft habere exiftimationem. atque ex iffis libris fanéli Patres teftimonia non-nunquam recitant. Hostununc, Campiane, de Canone repentè difpungis? fi relinquendos in Canone cenfes , cur Caluinianos non éxagitas, à qiiibus illos de veteri Teftamento prxcilos effe omnes intelligunt ? cnr quando libres énuméras facros de veterc Teftamento à Caluinianis refe-ôlos,iftosprætermittis?aut fi ifti funt Apoctyphî, quamobré cçteros elle Canonicos exiftinietnus? ludicium de his libris tuum feire per fane cupio. Iirpi/Jxce«,. '^Lutherani verb fZMZ/z,inquis, epifbolaniJacobt, qfquot; de ijwbwfuerataliejua-

•Ttr. do altcubi confrouerfitmpricciderunt. fuiffe ergo ifiß. 1 ir }■ aliquando de iftis epifiolis amp;' alicubi controuer-fum negate non potes. Ipfa enim lux hiftotiae cia rifsima hanc tibi vocem expreffit.Sed à quibus eft controiierfum ? niinquid duntaxat ab hæieticis ? Ergo Eufebium,Hieronymum hçreticis annume-rato , qui iuum fimul amp;nbsp;eeelefiae de illii epiftolis indicium retulerunt. Potéfne verb docere habi-toSolim pro hçreticis fuiffe primisamp;puris cccle-fix temporibus,qui has è Canone epiftolas fuftu-lerunt? De lacobi epiftola fatis tibi refpôfum eft. neqiie illam nos, neque omnino vllam earum re-pudiamus , quas à Lutheranis præcifas effe crimi-naris. Hoc crimen noftrum non eft, quos tu nofti niinimè effe Lutheranos:illis hâc litéintendemos hariuit

WHTT. RESPONSIO. n hanim epiftolarum teftimonia niilla vnquäm ca-uillacione fubterfugiemus. Qu'd potes aaiplius aut ücquius portulare?Iam ergo delriie defperatio-nem nobis,nefcio quaitijSc peruerfitatem, amp;nbsp;au-daciam obiicere,tuos libros,quibas in difputan-. do vfurus ipfe es, fufcipimus,admittimus,proba-mus: hotum iudicio ftare volumus, fi his nos re-uincis,fuperas.

Quod de Efteræ libello,amp; tribus pen è Danje-lis capitibus fubiungis , calumniæ plenum ,pft. Efteræ libellum in Canonereponimus, quantum H-’braicè diuina authoritate confcriptum eft: fragmentum illud, quod vulgo attexi ad façfam Efteræ hiftoriam folet, nonpofliimus tanto honore dignari. lila verb tria capita , Danielis non funt, de quibus lege,(i placet, Hieronymi in Da-nielem præfationem. ita illa non tantùm ab Ana-baptiftis, fed abantiquisetiam ludæis damnata ac derifa fuilTe fenties. Sed quid nugaris ,'Cam-piane? nunquid vos horumlibrorum authoritate niti magnopere foletis ? num in his fidei vcftrae præfidia funt collocata ? Qiiid ergo nobis ex iftis libris inuidiam conflare conaris,qui vt effent vel maximê Canonici, veftram tarnen caufam nihil ^diuliarent?

Auguftini modeftiam laudas, qui facnfan^um Catalogum multo reihui,quant vellutUhvelfecla-rijipertexuitNeWtm vos lefuicæ pauló modeftio-res effetis, vt Anguftino fimiliores effe poffetis'. Veftram enim procacitatem ac petulantiam o-mnes loquuntur amp;nbsp;queruntur. At eos libros Auguftinus in Canonicis nümerauit, de quibus nos aliter exiftimamus. Eqiiidem hoc non ne-go. Quid ergo? num Hieronymo contradicit Auguftinus ? „Nam illos libros in numero Ca-nonicorum effe reponendos negat difertè Hie-

ronymus ; Auguftinus toturn Canenem Scr^tnra-rum percenfurus, illos alRimit atque adiungit* Magna, vt videtur, iudiciorum difcrepatia.Quos enim Canonicos effe ncgat Hieronymus,affirmât Auguftinus : vterque vir magnus, amp;nbsp;optimè de Ecclefia meritus Quid ergo refpondemiis Augu» ftino , quern nobis oppOnit Campianus?ld nimi-rum,quod res cd.yjpoo^pht enim amp;nbsp;Canontci vo-■ cabulum aliter Hieronymus,aliter Auguftinus v-fucpauit. Qui libri non funt Hebraicè confcripti, in Apocryphis Hieronymus relinquic. Augufti-nufrctfi re atque ludicio'mînimè diflentit, tarnen 'hoc nome iis potiffimumdibris tribuitj qui men-daciis fabulifque pleni erïnt, quales illo tempore permulti ferebantur. Ita fCribit lib. 15. cap. ij. de Ciuit.Dei : In j^pccr'^ptjûetfi inuenitur ahlt;pua ^eritataamenproptér militafal^annUa esiCanmi-* ca authoritas- Itaqiielibrum ludith, amp;-Tobiæ, amp;

' Ecèlefiafticum , amp;nbsp;eiufdem genèris reliquosin Ganonicis numerat , quia maiótis erant fidei atque ïhtegritatis, qu.hn illx in triuiis prodöftae • fparliqucfàbulæ.Latiùs ergo AuguftinufrCano-hicarum literarum vocabulum futhit ,'quàiHHieronymus, Apocryph arum reftriótiflS: nifi fortè in re tanti momenti diftentireab HièrooymöAu-guftinum de induftria voluifte exiftairtertlBs. Et in fini cardinalis ille Romanus,cuius antè fecimuS men kîf”'”vet^ù ti'onem,Canonicos hos libres à quibuffiam-Gon-reftAminti. cilüs atquc Auguftino diélos elfe fcïibit , quia morum exiis, non doftrinae regula-peti potuit. ^ifTiJefi. Quod autem tantopere contendit Aiignftinus i4_ ijtjrunj Sapientiae extrudi extra Canônem’nullo modo oportere,id ipfe viderit Aùguftinus. Hune librum Hieronymus nominarim-extrufit, quem vos lefuitae Auguftino foletis anteponerc. At-;3t'.î.3 que ex

•WHIT. RE SPON SI O. , ij que ex hoc ipfo loco, in quo hu tus libri author!-'’* tarem confirmât Auguftinus ,-fatis-intelligi po-teftjvulgh minime fuilTe in Canone receptum. Cum enim teftimonjum ex illo iibio citaffet Au-guft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;malitM rnutaret tntelleilùm eiiu,

reclamatum eft à nonnullis ftatribus,qui adctant, non fuijfe de /ibro Canonico adtnbttum'i Quodïïli ^iidem minime feciftent, neque huius.diftidt;-gumentiim teftimoniumque refpuilTent, ftliliri illiusauthoritasCanonica femper in eoclefixMa-luilfet. Et tarnen fieri non nego potiiijre:, vt de hoc libro vetuftas honorificentins fenferit,quim decaeteris Apocryphis. Etenim apud Euicbabm animaduerto MelitonemEpifcopuiUiSardenfom in qiiadam epiftola ad On-cfimiim, in qua facco-rum veteris Teftamenti librorlim numerum at-que otdinem adhibita diligentia colleélatn' fte-fcribitjhunc librum Canonicis accenfuifte rdec quemquam præterea eorumu .quos Apocryphos nominamus, non Tobiam, npij Mjchabxosi non Iudith,non Ecclefiafticumjrion cxterosj pro qu i-bustantppere dimicatis.tatnen ait op'eram I'e.de-dilEe vt libros pril'cos accurate petnofceret.».at-que id ie penitus didiciffe pvofiçetur

1' 'TO. -nt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ù?iwi. 5'af'’*•««,

Hine torfan Auguftinus'hutçd'tbto paulb plus tribuit,nec tauten ex eo coiiftabit ecclefi« caleu-lo, vt tu dicis , hunc librum wfirrntim 5.' Caho-

’ nicum robur obtinuifte.lpl'o eniin tefte Ahgufti-, jio non fuitecclcfix calculo iÇPntpvQbat.uSquot;. uec . quidera ft omnes fuos ecclefia calcules contulif-■{et', prxbere illi tohur .potuiftet, nifi ftjum.Afttè propriumque roburdiqinitus habuiffet. ,

1 Verum qui tantopcrè.de aqtiquitate,de ecfle* ~ fix calculo, de Coufiliis gloriaris, quidivndetn -jii,, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B. iiij.

fMf»/. LmJi. Confilio Laodicenfi refponfurus es , in quo li-. Ijros gt;nbsp;qui fint extra Canonem , legere proKibe-mur,eólque folos legere iubemur, qui Canonici . fint veteris amp;nbsp;noui Teftarrienti ? Atquinam illi funt ? Nuniij omnes , quos Synod. Tridentina in , Cataloguai retulit?Minime vero.-Sed quos eccle-fiae noftræ pro Canonicis funt amplexae. Si huius jSynodi fententix ftabis Campiane,nec fapientix . liber, neccxterorum quifquamlocum in Cano-- .nicis Scripturis inueniet.Iam ergoquid Augufti-'nus diceretjfi reuiuifceret.-non admodum foliciti fumus.contra nos certe nihil hoc nomine potuit dicere, amp;nbsp;fiquid fuilfet digt;flurus,patribus Laodi-cenisdixiiret,quorum hoede libris Canonicis decretum viderat,aut videre falcem poterat.

lam ilia tua qux fequuntur flomachi plena funt inania rationis. Dirum haclt;^ execrabileper-ftgium appellas. Tu nos Campiane, ex ifto,fi potes , exclude perfugio. ita video vndique elfe tu-tunac munitum , vt tuos omnes impetus facile perferat,ac retundat. Etfi, mepais ,in ore voluent Juorum alJeclarum. SacerdotMnundmentur,decla-imtentin conaone, ferrum in Catholicos, etjuuleum, c^'ucemcjue confeifeantitamen vt^,rdgt;iePHi fijualidt, profrattfunt- Imo verb, Fratercule.haéfenus Dei beneficio ereófi conftitimus , nec fufi vnquâ fui-mus a vobis, quorii nos multos exercitus iamdu-duDiuina gratia fubnixi difiecimus,diffipauimus, profligauimus.Et cœpit quidé iamdudum nutarc vellra ilia excelfa Ponrifieix fynagogx ma »hina, ac nifi illam vos lefuitx ftrenuè fulciatis ac fufti-neatiSjtanquam Dagon coram area Domini breui corruetin terram. Vinci auteni à vobis,qtioufque hanccaufamdefendimusjcerte non pollumus. I-taque bonp animo,alacrique ftudio hanc pugnam

WHIT. RESPONSIO. profequimur, nec fore (iubitamus,qiiin Dominus tandem vos,cæterofque nominis fui amp;nbsp;gloriç ho-ftes reprimat,ac pedum fuorum fcabellum faciat. Quod autem de Sacerdotiorum nundinacionibus fcribis,lt;i qux funt, veftrorum fcelerum reliquiae funt-Noftt enim Romanae curijf morem, nofti for-des,auaritiam, fimoniam, nolli perpetuam orbk terrarum de veftris mercaturis longé quæftuofif-fimis que el im.An tibi nuncvacat relióla Roma in nortros mores inquirere : aut num domeftica rede habont,vt poffis fine verecundia reprehen-derc aliéna? Si nunc tandem honeftiores ac fan-diores elfe coepiftis, tarnen inufiam ecclefix vertrat veteris turpitudinis maculam nulla memoria delebitisjDigni profedb funt.fi qui apud nos has imputas negotiationes exercent, qui male etiam à vobis audiant.

Sed minus miror Sacerdotiorum nundinatio-nes à te elfe nobis obiedas.quando etiam de cru-delitate nortra conquereris. Deus bone,crudeles. nos fumus, vos mites? quid dicam , aut quam re-fponfionem comparem?Crudelit3te nihil effe po-teft magis inhumanum.aut v?rtuti Chriftianx ini micum. Chrifti enim difcipuli dementes, lenes, manfueti elfe debent,vtfuomagiftro fimiles elfe po(fint?Quid ergo?nos vobis crudelo res?non re-cufo, quin vtroriim maior crudelitas conftiterit, corum peior caufahabeatur. Teftcs appello vni-uerfos orbis Chriftiani populos, qui non omnem humanitatis atque xquitatis fenlum exuerunt. Loquatur Italia,Germania, Hifpania,Gallia , nortra Anglia,quid cxdes horrendas,quid dira incé-dia,quid fupplicia exquifita commemorem? nota eft immanitas .veftra,amp; hxret adhuc recente memoria,nec vJla vnquam obruetur obliuione.Quid

nos fimile fecimusjaut quae noftra crudelitas tanta ftiit’niiin quia non iügula noftra veftris mucro-nibus pr3tbemus,nongladios in corpora recipi-mus,non ceriiicem deponimiis,non dc vita fpon-tè'decedimuSjVt vobis ex animi fententia viuendi poteftatem faciaaius?'Id optatis,agitis,laboratis; nos quia viuimuSjamp;r vobis refiftimus,crudeles fu-mus.Sed huius tuicriminis iniqiiitatem non du-bito çquis omnibus fatis efle perfpeôiâ.hçc enim, qux nominas,Ferrum,equuleus, crux, flamma ve-ftræ funtcrudelitatis inftruméta,quæ nifi fudfent, veftra ecclefia iam dudum perijflet. His enim ar-mis amp;nbsp;primi'im conhituta, amp;nbsp;deinceps auóla , amp;quot;nbsp;nunc defenfa eihhæc fi deficianCjdiucertè confi-ftere non potefL

Sed nüc aduerfarios paiilb fortiiis premere in-cipis,^ tjuitrii ab illu,verbi gratta-, i^uo iure corfxtj Btbhcum detruncentat^ue atripiant. Relpondeo, Nulkun huic corpori vim facimus,nihil quod aj corporis huius naturam atquc integritatem per-tinet amputamus, nullam partem, nullum membrum aueVimus.Nó enim(vt tuis verbis vtar)ve-ras fcripturas ex cindimus , fed excernimus. fup-pofititias.At id quo iiidicc faciamus , vis cogno-icere.Caluinum introducis refpondentemSpW« faNS:o’.iZlt;\vie hoc ab illo refponfam præfcribi fin-gis,vt eeclefiæ iudicium fubterfugiat.Si id qnacris quemadmodum has literas,quas fcripturas appel-lamusjcaeleftes atque inftinólu diuino éditas fuif-feintelligamus , hoc eft quo teftimonio perfuafi fimus.lhcras literas e(re,quæ dicuntur,facras lite-ras;quxram ego viciffim abs te nec minore ratlo-ne,quemadmodum tu folem efle foie cognofcas, aiit Deum elfe Deum non dubites. Neque eniin minus has effeSetipturas faci as,à Domino eccLe-fix fuxeommendatas, àProphetis, Apoftolifque

WHtT. KE5PONSIO. £7 confcriptas, ab aiithoritate diuina profeélas co-gnitum habemus,quam Lunam elTe Ltina, quam qiiicquatn deniqüe eorum,qux certifhma fcientia cornprehendimus- Hoctibi relponfuin Caluinus etiam dedit,quitnulta in medium^rofeiri

• fcribit,qujefacileeuincatjfiquis enin cçlo Deus, *' legem amp;nbsp;prophetias amp;nbsp;Euageliiim ab eo manaf-fe:8c deinceps argumenta firmiffima multis verbis perfequitut.quï racionietiâhumanæ de fcri-pturarum atlthoritate fidequeiatiffaciant. Sunt ergo in librisipfis fatis mnlta,certa illuftriatefti-

' monia,qux(cripturaruiTi fi’.em comprobent ac commonftrentjVtdubicandi nullus locus reliquus fit.Sed quia fenfus ratióque Humana fçpe numero vacillat, atque in cogitationes ancipices variaf-

' que diftrahitur,arcanum atque internum fpiritus teftimonium accedere oportet,vt in fcriptutis lidèacquiefcamus. Etfi enim externis teftimorfijs euióti negate p'ræ pudore non polfumusfacras li-

' teras effe Dei verbum,tarnen turn demum certain -STfalutarem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;airequimur,quando idem

fpiritu’S, quo libti illi fcripti atque editi funt, mentibus noftris de; fcripturarum fide perfuafit.

’■ Atque hic ille fpiritus eft ,quem ecclcfiæfux Dominus promifit, qûique in fidelium cordib.usha-

- 'bitat, atque inftar Sigilli obtinet. Quihocfpi-ritucaret, quantumuis ecclefiam millier;4udiat, ■ tarnen incertus femper apud fe dubiufque.re-manebit.

Quid hic tu,Campiane,repreh£nJis?Clt;!t/«»W, inquis, Sptritumtuàicer»facitvt eccleftJt iadtaum, ^uo fpiritus exanùnuntw , fahterftptat. Ecclefiae indicium à-fpiritus iudicio difcrcpare non debet: idem fpiritus amp;nbsp;totam ecclefiam, amp;nbsp;fingulos fideles regit-'Sed veftra ecclefia hunc fpititum non Mouit, itaque de hoe fpiritu male iudicat. Quan-

quam idtibi volo femel refponfum, fcriptiira: au-thoritatem in ecclefix iudicio minimè ëffe pofi-tam:iudicet ecclefia quicquid tandem volet,tamé omnibus indicijs nunquam efficiet, vtvelquili-bri Canonici funt,non fint Canonici,vel qui non funt Canonici, pro Canonicis tarnen habeantur. Snam fcriptura fidem propriam habet atque infi-tam.non aflumptam aliundemec fcripturæ ecclefia maiorem authoritatem,quàm ipfi Deo fcriptu* rarum authori,tiibuere poteft.Verum, inquis, tumfit vt Calumtanorum fpiritus rectpiat ffx epifh -Im } fptritui non placent Lutheranot Eodein femper reuolueris atque eadem repetis, nee pro-grederis. Ilias epiftolas Lutherani non abijciunt, nequeè nouoTeftamentorefecantzimo recipiut, in controuerfiis explicandis adhibent, in lcholis, in ecclefijs interpretantur , priuatfm publiccque legunt. Earum nonnullas Lutherus ipfe fuis com-mentariis illiiftrauit, Illyriens omnes. De autho-ritateillarumepirtolarum fuifle olim in ecclefia Catholica dubitatum, id verb leélores minimè celant,amp; caufas adiun^unt illius dubitationisrta-inen remipfam,iudiciumquein mediorelinquöt. Quam hic potes Caluiniani amp;nbsp;Lutherani fpiritus pugnam reperire Campiane?

Vergis infuper hoe indicium fpiritus,quod .o-mnium eft certifïimum amp;nbsp;diuiniffimum , ealum-niari;atqne hïc Anabaptiftas, Caftalionem,Bren-tium, Kemnifium,Lutherum, Bezam inducis, his enimfperaste polfe fpiritus authoritatem ener-uare. fiint^a^tifi’it,Çm(\\x'is,ht(i'oriamIobi fabula appellant,tragteie cornicls legibue intennixta. Quafi id ignotum fit,quàm illi improbè ac blafphemè non de lobi tantiïm hiftoria, fed de cæteris etiam vniuerfis vtriufque Teftamenti li bris fenferint-Spiritus autetn ille Anabaptifticus amentia quse-dain

WHIT. RESPONSIO. x, dam fuit amp;■ furor prç ceps atque effrænatus:qiietn nullus magis fpiritiis qu.im Caluinianus Lu-theranus reprefsit.Quid ergo horum infaniam ad verum fpiritus fandi indicium eludendum prefers? Callalipn, inquisjS^/czzrowif canttcum fiihila p„f-^ f Iurii, (^uam cantilenarn de amicula cum pedtffe-^uii auhtcolle^uiumarnatortum, 'vener'ew furafer, eßtmautt-J^on ego id mihi fumam,vt quicquid a-licubi quifqiiam fcripferit, defendam : nedum vt fim magnopere de fide Caftalionis vindicanda folicitus,quem in multis magnifque rebus erraffe turpiter non ignoro.Tame hoc loco iniuriam Ca-ftalioni fadam à te video fingularem.Nam in illo breui argumeto.quod huic libro przfixit,tua haec non habet,non Cantilenam,non Amiculam, non pediflequas aulx,non colloquium amatorium,nó tale quicquam.Libri illius fummam paucis com-plexus eft verè,dode,cafté,prima hxc funt,Co//o-^uiumferuatoris ecclefia Xim vides amp;nbsp;quart hoc canticum Caftalion xftimarit,amp; quàm tua impu-dens calumnia extiterit.Non tibi nunc iràlci pof-fum, quod Luthero ta multa falfa amp;■ Caluino ob-ijcis,quem nonpuduit inCaftalionctanipalàm mentiri. Qiiod adiungis de Apocalypfi, reliquis p tuis fiipile e(i. /nea,inquis,Lufhertti cß Brenttuigt; Lti3.iitf.14. Kemmfiui ^uidÄarndeßderant- Quid hoc eH, c4f -.fr. quiddam defiderant? Num refpuunt, num reprobant ? non pores id diceredtaque languide amp;nbsp;dif fidenter loqueris, Quiddam defiderant, Quan-quamfi Eufebium legeris,in ea nonnihil fuiffç | defideratum,nec ab omnibus illam probatam, imo à nonnullis plane repudiatam perfpexeris. Sed quid ad nos ifta, quos tu negate non potes Apocalypfin ampledi,atquc ilia myfteria non mi mis quàm vofipfos venerari? Et commode qui-dem vobifeu adum fuiffet,fi libeshic vclpr^iil*

fet,vel fide omni caruiffeti Ita cnim veftrum pon tificem, veilram piirpuratam mevetricem luis co-iofibus depingit, vt obfcurum eflenon patiatur Antichriftuin.

rrAf^nnfni Nunqiiid de Liithero amplius ? Luther»S,^iSi Ttftmtn.. tjttMuor EnangehatnteT fe committitgt; amp;nbsp;póortbtu trtbn) fptflvlas Pauli longe preferetitii, vmcum dem-ceps E-nangeliitm Ioannispulcljrum, z erarn, pritci-pHMmdecenntejfenominandnm. Ioannis Euange-lium Lutheriis cæteris tribus anteponic, quan-doquidem farta Chrilli breuiùs, conciones vbe-rids perfequitiir: Atque Euangelium in dortrinx potius diuinitate, quàmreiiim hiftoria confillit. Non »amen negat quin reliqua fint amp;nbsp;pulchra, amp;nbsp;vera,amp; prxfiantifsima : nedum hoc vnum pul-chvum,verumque cenfet elfe nnminandu. Qu.pd autem hoc loco commémoras, id etiam in argu-mchtb piimx epiftolx Petri inuenio. Peto autem à pio ledtorc vt hanc caufam penitus cognofcat: ita amp;• Lutheri iiitegritatem. Sc Campiani calum • ■iain facile perfpiciet. Quid fit Euangelium, do-«et primo Lutheruslatque Eiiagejium nihil aliud fignilicate fcribit,ç«4zw^n«(^zMfzoz;e7W actnunlga-ttonem gratiss -, mtjertcoraia^ue Det per Chrittam r Domimtrn^ipJfM nobis morteprotuerita atsjUeparta. Qiii hant Dei'per Chriftum gratiain atque mifc-ricordiam vel prædicat,vel fcribit, eum Lutheius , Euangelium docere affirmât.Itaque non quatuor . tantùm'Euangeliftas Euangelitim 1 cripfilïe Sc do- . cuilfcifed id omnes Apoftolos , inpriniis verb . Paulum atque Petrum in fuis epiftolis prxllitille. Atque illos ait omnium elfe optimosEuangeli-ftas,qui in eo maxime elaborarint, vt doccrent, fidefola in Chriftum nos iuftificari:hanc enim E-uangelij i'ummam elfe.Qu.ire cótiudit Pauli epi-rtolasrertiiisEuangelium dici, quàmqiiæ Mat-

WHIT. RESPONSIO. 51 thîfus Marcus amp;nbsp;Lucas lcripferunc,qnia Paulus gratiam Dei in Chrifto.pleniùs amp;copiofius de-’ fcrip/itjquàm ij tres , quorum hiftoria in Chrifti rebus geflis .amp; miraculis narrandis pro maxima parte veiïatur.Hæc caufa fuit, vt Iohannis Euan-gelium,PauUque epiftolas ifto nomine tribus illis . Euangelijs practuleritjin quo nec quatuor inter Ie Euangelia committit, nec Apoftolos fuarum rixa-rum focios afcribit,iiec aliquid peruerfe aut prav poftetè dicit.Quid ni enimPaulum dicamu? vim crucis Chrifti luculeqtiùs S^ illuftriùs defcripfiftc in epiftolis,quàm quenquam Euangeliftam in hi-ftoria:vt tarnen interea nihil de euan^élicç hifto-riæ maieftatedecedat? lam noil dubitoqum Lu-theri innocentiam lacis contra tuam maledicam atque importunam procacitatem defendprim.

Scd iterum in Luthfi urn irruis , quern ais non duhitafte Euangelwrn LMiApetulofififlylaptrßrtrt^ ir gtreit^ti'ojdmeocrebnus ^la nebts virtutum openi corarnendentur.'ÏMtümÀa quoquam impudenti»:, audaciæ,perfidix?Lociim ilium,quem in margine notafti,diligenter amp;nbsp;attente infpexi, vt quatqanj ill^plfet LutheripetuUtia cognofcerein. Verbum egqjiulhim inueni nonfaqÉttigt;'0gt;nó honoriticunij non i.uca,id eft,E.uangplift3 cxlefti dignum. 14 libi Lutherusproponit, vt eum fcrupuliim tollat ex^hominum animis, quern çrebra ilia apud Ln-caiq operum mentio inijcere potuil; ne quis fpt-teexiftimet Lucam taqi multa deopcribus præ-dicare,vt aliquid fidei detrahat,aut iuftitiamqpc; ïibus afcribat.lloc illud eft, quod tu dicis Lu^^in, petulanti ftylo petftringpre’.fi quid aliud prolçras grauius,equidem no negahq fuiffe Luthery|^ipç-tulantem Sed qua: hxc tua eft Campianc,plt;^juli-. '■ tia, quern nulla nec Dei,nec hominum reuerétia prohibere potuit,quin ca literis mandates atque

in vulgus emitteres,c)uç ipfe falfilÏima elTe no pof-les ignorare ? Bezam etiam eadé calumnia inuol-uis, qiiem ä\s'.llludarcanum,Htc efl cahx,nounm Tefl'amentum in fangaine meo,lt;^uipro vobts funde-tur aufurn ejfevt corruptum vttiatüm^ue traducere. Tuam veró hacLatinam,qua vterisjTralationem coiTuptam 8c vitiatam effe video. Na amp;nbsp;ilLtj tbtb TV TnjtfttVyi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fic reddis , Htc ejlcahxi

nouumTeÜamentum.lt;\\iîào fic potius erât collo-canda,/y»lt;-flt;ïZi'x eil nanti T ei1-amentum-.8ciKpujji-participium prçfens per verbum futurum re-quot; tulifti, Q^tttfandettir, pro Qnifundttur. Sed aufus non es à trallatione vulgari tranfuerlum vnguem difcederejUein Tridentinam fanétionem incur-reres.At hjc Theodorus Beza in immani crimine tenetur manifeftó. Lucam enim Icribit hoe loco

Quid turn facinus indignum amp;nbsp;nullo modo fercndum.ltane vero? Quomodo er- ■gt; In c^f.3,p). go Hieronymum defendemus,qui Paulum fcripfit •d e^hif, foleccifmod in verbüfectlfejiecpotuiffe hyperbato red~ derejfententidinjueconcludére?8\ Pauluspotuif in vefbis uBAwjw^fïrj'quid ni I ucâ efiä exiftimem’poi tuîfie’fique Paulû Hieroriÿmus aufus eft fine fcelfr te folœcifmi interdfiinfirtiulare, cur minus Bezae ■gt; lictiit in Luca folœcopHanes animaduertere? Erras enim C5piane,fi quidhoc modo putes de'feri’--ptürarum authoritate aiit dignitate detraâluhi. fd ’ enim Hieronymus côtrà planeInterpretatiir. larri ■ ergo locum ipfumEuâg^éiîrtjtnfpiciamuSjVtquid hoc reifit iudicemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ir.o

7^ tiuuiiT^i/mi'Cd -jTiif ùtjLSgt;r à(gwiu.it'oy. Si nihil in vet . bisimniücasjomnemquerolœcifmû exc1udis,tmn hçc pdftrema nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«K^tu-óitsro)' ad ilia prima ’

referätur eft neceflejTÏTü tv TtDTOpzoi'.Hic ergo fen-fuseritjCalicem hunceffufumelTe pro nobis. At non

WHIT. RESPONSIO. 55 nbrt calix ille, fed Chrifti fanguis pro nobis fuit cfifufus. ven'itn inquies, Calix pro vino fumitur.-Ergo in his verbis figuram amp;: tropum vel inuitus agnofcas oportet : ramen foliti eftis figuram'o-mncm damnare amp;nbsp;procul efle ab iltis verbis rc-mouendam maximis clamoribns vocifeiarL Tu vero hoc loco figuram admittis doplicem: primil enim Calicem pro vino,deinde vinû pro fanguine interprefarisjquod fine figura facere profefto nö pores.Quare define pofthac •»' pwroi» vrgereinam ß ad verba ipfa adhaerefcasjaut poeuluni pro hobis effufumfatearis,aut folœcifmum inducas eft ne^ cefle, SicumBafiliolegimus,T5J';7»p))W«i'ôe;(aoo-'3*yf/;, Hh; /àsrw.fenfus eft expeditus,vtilla verba pro no-bn effufiu eflyzi Chrifti fanguipem referâtur. Hxc ' illafiint,quæ Campianus à noftris hominibus có-tra fcripturarum authoritatem ac maicftatem ad-miffa collegitjhxc noftram diffidétiam ac defpe-rationem teftari clamat,h»c vobis, dodiffimi A-' cademicijproponit. Nec ego cerre iudicium ve-ftruna refiigio,quos ira effe eruditos,prudentes,in optifflis libris ftudiisque verfatos intelligo,vt hu-' iiis ineptiffimi fophiftæ calumnijs ac mendaeijs non metuam polfe coinmouefi. Quid enim attu-lit, aut quid demum excogitauit, quod aar à do-' élrina reconditajaut leótione multiplice, aut in*' g*eniù àcilto profetlum videatur? Itaque huius Philirtaei minas contemnite, qua è fcripturis fàri-Ólam religionem didiciftis, conftanter retinetey té p'ergite in eo curriculo, quod ingreffi eftis,vir-tutis amp;nbsp;dodrinjtjVt fruftta vobis lefuitae fuam in* fufurrent cantilenam.

Hadenus de facris ipfis libris dixit,quç potuity Campianus : etiam voluit dicere ,c]u£nosverten-‘ doperueïtermufi nifi Gregorio Martino collegxy e.

vt 3it,fuo,aliisque nonnullis hunc laborern relin-queret, qui id doftiùs amp;nbsp;pleniiis præftabunt.1-taque fi placet Martinum ilium expe(5te)Tius,quem ego quidem facile exiftimo,nifi admoduin fit in-doilusjteeffe doétiotjé.Neque veto dubito, quin verfiones noftras fiue Latinas fine vernaculas cotta Martinum tuum , catterofque collegas defen-derefacilè polfimus. lllos autem Doclorculos, quos pollremo infcótaris, non agnofco, net illud Crimen cuiufmodi fit intelligo. Sed quando tuus Martinus,qui nunc praeclarum aliquid meditatur* prodierit, noua forfan atque egregia mtilta difce-mus.Atque hçc tibi primaratio fatis iuAa vifa eft, qua tuam illam gloriofam dil'putationis denûçia-, tionem noftris Academicis probares. At multb confultiùs tibi ipli feciftes , Campianej^fi iftas rationes aut nunquam peperifles, autpartas ftatim obruilTes. Nam ante magnificam de te exiftiraa-tionem ilia tua nobili prouocatione concitaras: nunc quando iftas ratiunculas Icgunt , caufam fuifte nullam, quamobrem tantum tibi aflumeres, intelligunt : amp;nbsp;te meritb rident,contemnunt, ex-plodunt. Quod ergo filio luo Archidamus in-confidetatius cum Athenienfibus pugnanti fua-fit,id tibi confilij danc Academici, 5t!» /iu,0.uu

TH ^f-mua.'ns i/fer. Nunquam enim quif-quam plus in fe reccpit, minus præftitit, quàin * tu, Campiane- Sed nunc quid deinceps afferas, videamus.

\LT S'K}’’ M efl , cfuod me ^ui~ Sacrarn • Kotif. l\jiem adcongrejflmtniuatu , ho- litefarnm rurnapud mecepitlM eleuarit,aduerfarij/ententia-perpetuum tn fcrtptu) û expenendie tr:ge~ mum, plenum frauds , mane prudenhièi Stattmhac Phtlofophttangerttie. Itaijtte 1/os aûdttores expetij.

Seifenemur ah aduerfarijS, exempli gratta , ejuidnam fltjuutt nouam feilam tntriuerinti Qut* ChriHi-is ‘ excluduur i*

elk Corpus meum. Hic elt fanguis na. ' igt;iuth.26. meus. Q^tfermovifùs eil ipflLuthero potent, vt cum etiarn difiuperet fleri i.Hth. in Zuti glianui, ijuod eare plurirnumtnco-*^r^*n nbsp;nbsp;nbsp;’^'^^‘t'^fT^ontificipotutJfet.-captM tame

vtnllué apertiflimo c'ötexu cederet, neéjuè mtnui tnuitM Chriffum vtre praflntem in Sacrarneto fanblifjimo fdteretur, ([uam Màc-f dumones vdh miraculit Chrifluni

Det fhum vocijrrati flint, j1gedum,pa~ gelia finpta fùperiores flimtti,de flntenttà firipttcontenditur. HaneperuefligemM Lite.31. ex verbis adiacenttbue. Corpus meum quod pro vobis datur. Sanguis meus qui pro mnltis eftmidetur. xidhuc du-durijjimapartes flaluini flmr, noilrafiici-iés (fl expltcaia.Quid amplim ? flonjrrft

Scripturas,in^utunt. M axime.Conipirät euangelta gt;nbsp;'^I*aului adßipulafur, Proces, clanjuht, tota connexio ,panem, vtnum, *”ßgne mtTaC‘ilum,cAeile pabu!uro,Cier- luc nern, corpm ,ßngittnem , reuerenterin-gemtnant.LJ daI ar tgmaitcum,nihil oßu-ßmcaltgtne lo^uendi. Tarnen perjlant aduerßrtj , netjue vllum ßnem frciunt altercundt.ejutd agtmtiti Opinor audiatur anttrjuttOS, nbsp;nbsp;ejuodr.os alterü ahe-

nfulpePh nonpoßumusyHludyOmmumß-culorumveneranda canicies, Chrtßo pro-pior,ab hac Ute remodor, décidât arbi-

jn hac f aufa »«»j tommentartos auerßntur. fn^idtoftt bentifsim« tneptc. Dci verbumperurgemtuebfcu-

recipiums. raut : Druor teßamur tnierpreret obß~ fluntJn ßimmaßc tnßttuunt^mß rear um tu ditto iJererts ^nullum tudtctumfore. At-tjue ttaß geritt in omni rjuam exercemtu conrrouerßtt. De tnßßgratia de inhärente tußttta,de Ecdcßaconiptcua t de neceßuate bapttfmatk , de Sarramenete Saerißcto,de pierum mentuyde E^e ttmoreyde peccatis impartbta., deauciort-tate Petn^de clauibus, de vott/^de conß-Itu Euangelictf,de citteru,fcripturasne~ quepaucM ^^onderofoi Cathohct paß-ßm in bbrisf tn coUotjutu , tn templis, m tnßrhula tttautmus atque difiußrnm'. e lußnint. nbsp;yeterum fchtlta Grxcorum

ffr Lattnortttn adtnoutmiu : abnueyum, turn dent^jue ? DoElor Aiartmu l.utheruSy aut ferl) ‘Phtltppus, aut certè Zuinglifts, aut fine dubto (^abtintts 'Bez.^a fideltter enarrarunt. E^óne cjuen-^narn ve^rurn »xtfitrnem tnm effe rnucco-fis narribuSy cjutbus ayttfimim monifus no perfenttfcatlQuarefateor rne fibulae A-cadetntcae cuptde retjutrere , vt tnl^e-Hanttbui vobie-iCalarnifirutos tfios rmlitet infilem ifi puluerern 'e fiü vrnbracutis euocatos tnon rnamp;ie vtribus^lt;iut a.rnno-firii-, centefirna parte , non fim conferen-dus, /ed valen'tffirita caufi y Q}- certtfi-fima verttate debtlttem.

r\E fcripturis accepimils : nunc feqiiitiiv vc dc ^'interpretatione Icripturarum aiidiamiis.Nain noftrum iii fcripturis explicandis perpetuum (in-quir Campianus ) ingeniu, ipfi acres ftimulos ad-mouit vt hunc congrelTum expcteret. Et nos tun Campiane congrelïum iam dudum expetiuimus, qucm tandem vt tecum congredi poflemiis , dominus è tuis latebris in luce extraxit. Sed quod-nam noftrum illud eft,quod dicis, ingenium? Plenwn^inc^'iSyfraudts tnane,pritdentta. Sic tu de noftro ingenio homo parum callidus , amp;nbsp;valde prudens iudicas. Magna quidcm hæc caufa eft, quam nunc in nunibus habes. Etenim ipla vis amp;nbsp;res 8c quodatnmodo ani.na f.icrarum litcra- ' rum in fententia confiftit. Reótè Hieronymus, AgiU.

Hunt ■ Et alibi, '^onin verbù fcripturarum eft EuungehUtfedinfenfu- Illi ergo procul dubio cau fam optimam defendunt, amp;nbsp;praeftantifsimi funt religionis ac veritatis vindices, qui veram ac ge-niiinatn fcripturæ fententiatn iriueniunt atque re-tinent.Nam li iiniv fatis confiât,ad ipfam cÜótï'o/su' omnes controuerfiae referuntur. Hic ergo huius caufae ftatiis eft, vtri noftrum germanam Icripturae fententiam attingant : vófiie lefuitae ac pfeudocatholici, an nos qui veftram fentep-tiam improbamus. Qualis ergo veftra fit fencen-tia,pauc)s in genere videamus : deinde ad tua re-fpondebimus. Atque id fatis confiât cum ipfam fcripturam,tum fcripturæ fententiam in Ecclefiæ authofitate à vobis effe confiitutam. Ecclefiam verb dicitis,non vniuerfam Chriftianorum atque fideliummultitudinem,fed vim Ecclefiæ nomén-qüead epifcopos reuocatis. At epifcopi poflunt de (cripturarum fententia difientire : ita incerti relinquemur, nec cui fit adhibenda fides,fiatue, mus.Nimirum quæfiiones omnes ac controuerfiç in Concilie generali decidendae funt. Nurn ergo hic conquiefcemus'Nequaquam ; Dp conciliis e-nim Papa iudicare debet.lt? fit vt tandem tota fa crarum literarum fententia ad Papam transfe ratur,atque è pótificis fçrinîo eruatup Atque häc fibi fuo iure pontifex interpretandi potefiatem vendicatiVt ille quiequid fenferit, pro fententia fcripturæ habeatur. Hoc vefiruin efi perpetuum in exponendis feripturis ingcnium,plenum amé-tiæ.erroris, falfitatis: inaneconfilii, fcientiæ,prq-dentiæ. Quàm enim indignum efi facrarum literarum fententiam ab vnius hominis iudicioac voce pédere,præfertim talis, quales plerique pon tifices Romani extiterunt,indolt;fii,fcelerati, hære tici?Hinc illç præclarç interpretationes manarüt, accipitc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'■ '■’-erdote' -----C

WHIT. KESPOisiSIO. 39 natas celebrate : Bibitc ex hoc omties, id eft, foli facerdotes. Sanfti eftote , quoniam ego fanftiis DiS.n. l'um,ergo verbi miniftro nefas eft vxorem in ma-trimonium ducere-Nolite dare fangum canibui, likrgo populus a fcripturx leCHone arcendus eft. Quid alias cómemoré veftra's innumeras pcrucr-’ fitatis incredibilis interpvetationes? Hæccine verb eft fcripturae fententia, Campiane? aut hanc fententiam Chriftianos omnes tanquam diuinum oraculum ampleóti oportet?

De veftra autem interpretandi cSftatia quid di-cam?Scriptut3e enim lentetiam mutabilem,varia, inftabile,amp; nafo,nelcio cui,cereo, regulçqi Les-’ biaefimilem t’acitis , vt veftris temporibus fetnper coueni it.Ita Nicolaus Cufanus, ecckfiae Komanæ Nicni.cuß^n Carünalis, ad Bohemos fcribitj/wfeamp;^fiScrt^?/-«-rat ejfe ad eemptit adaptatat,(^ varti tntelletlatata vt vno tempore fecnndntn currentem 'vwuerjalein ri-twn exponanmr:mutat} fitu tterumfintentta mute-tur. N on rmrum ß prax eccleßa vno tempere tnter-preterur fcnptnrarum ‘vno modo,(S‘ alto tempore,alto modu.Çi^x haec audacta eftaeternum atque immu-tabile Dei verbum,cuiusperpetub vna eademque eft fententia fic iiifleftere,vt femper ecclefiç, hoc eft Romani pontificis libidini inferuiat ;tum ita multas cuiusque loci fententias fingitis allegori- ’ 3.1. cas,tropologicas, anagogicas,vt verum ac natiuu fenfum fidtis veftris commentationibus obruatis.

CÛ hunc fcires effe veftrum in fcripturis intevpre-tädis morem,quo nihil peruerlius dici poteft.au-fus es noftrumreptehei)dere,Campiane?ac nos nó aliamfequimurvationem.quàm earn ipfam,qu;'rn amp;nbsp;fandti Patres prçfcripferût,amp;.'res ipfa aptiffi'nd efte euincit. Id enim facimus , quod Auguftiin.is monuit, ex apertior’bus lo is obftu - res x-.4i-camusjfctipturç phrafin obfcruarnus,ciivûftaiitias

40 AD RATIONEM II. expéJimuSjfcripturas cum fcripturis cóparamus, à fidei analugia non decedimiis.Qui fic inftituunt rationcm vnaq; preces adhibent,vt Dominus hiTc libtum conlïgjiatum apetiat, amp;nbsp;verum fcripturat l*uje fenfum doceac, nô illis erit opus Romam cur« fjre,.amp; facrum illud pontificis oraculum confule-qui fcrlpturarumfenfum nec ipfe tenet, nec alios.docere poteft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Sed nunc ad Campjanum redeamus.Qnid is in noftro illo perpetiio ingenio defiderat?amp; nos qui-bus argumentis refellic?Sc£/«^fw«r,inquit, ah aâ-Herßrijs,exempltgrMtii-,lt;jMibiam fequuti nanamfe-^lammtratterinti^naChnftM exclndtCKr è cœna ßica. Chriftum è cœna non excludimus,Campia-nejnec de cœna aliter exiftimamus,quàm nos, St Chriftus docuic,amp; vêtus ecclefia prçftripfit.Chri Hum integrum,Deum atque hominc fumi à pijs in cœna conlirmamus,Chnfli corpus comedi,Chri-fti languinem bibi credimus amp;• docemus. Qui ad . çœnâacceflcrit, nec in cœna Chriftum percepe-rit,ei paratam elfe mortem fempitetnâ nô dubita-,nus?Hoccine eft Chriftum è cœn,a excludeie?At 3ui Ec in cœnam Chriftum includit, quemadmo-û vos facitis,is nouum fibi Chriftum tingit atquo introducif, cælum cû terra mifcet,vim naturç in-fert,abfurda innumera admittit. Quare natiuum Chrifti atque hurnanû corpus in cçlo collocamus, fcripturam fecuti magiftram,non noua fetlam tn-greftî.Sic enim Petrus,^;^,?oportet caIo c.ipivftjue adteporareflttutiomsoinntü y^im tarnen corporis vim,coramunioné, beneficiû ècœna nô excludi-mus,amp; fidei prf fenté efle totum i n cœna Chriftu defendimus.Hçc fumma eft fentétiç nofti æ,quam ego n5 minus dubito verâ efte fcripturç fentériâ, quàm Chriftum elîe Chriftum,8t fcripturam efle, quæ cft,fcripturâ.Hâc tu fentétiamjexempli caufa, feli-

WHIT. RESPONSIO. 41 fcligere è noftris omnibus voluifti, qiiam impu-gnares: quod quàni peritè facias nunc videamus. Sinamtnant-ÿn^^üKjEuangeltumaccHrrimM ; à no-bif verba funt, Hoc efl corpus rneum, hie eftfangutt meui. Ajjnofco verba, fed verborum fententiam nunc quæro : vtrum ea fic exponi dcbeant,quem-admodumveftra ecclefia docet,panem in corpus, vinum indanguinem Chrifti Tranlfubftatiari, an potii'is Tropiceac myfticè, paneni corporis , vinum fanguinis Chrifti effe facramentum,fignum, Synibolum , quemadmodum nos interpretami/r. Vtra nunc veriorfentçntiafit, difeeptemus. De Lutheroqiiod narras non expeftas dum tibi re-fpondeam: amp;■ miiltovobis hacin re Lutherus, quàm nobisfuic infenfior aduerfarius. Tranflub-ftantiacionem enim veftram tanquam execran-dum, vti eft Satan« commentum femper damna-uit. LutherumfuftTehominçm meminimus,qui vtvidit inplurimisverumdtain aliquibus errare potuit ; eius qu« bona funt ampledimur, erratis nulla lege aftringimur.

Sed quomodo liiiius fcripti fententiam explo-rabimus? Perueftigemus, inquis, exverbts asUa-centibus. Nihil rediùs,nihilcommodiiis,nihil dici potuit elegantiùs. Et veilem fie femper facere-tis,quod te hoc loco faélurum dicis, vt ex verbis adiacentibus feripturæ fententiam exquireretis. Ilia autem adiacentia qus funt ? Corfus meurn, jHodpro vobts datur. Sanguts meus^ pro rnultit effundetur. Nimium tu quidem parce agis,amp; re-ftridtè, Campiane;repete,inquam,quæ pi-iecedüt: Edenfthus tilts accepte lefisspanern, benedixtejfre--git, dedîetjue difcipults ait, ^ccipite ,coitiedieegt; Hoc efl corpus meuw.Et accepiepoculum,(^ grattas egit,^ deducts dteens, BtbiteexhocomneSy Hicefl emm fanguts meus,(flc- Sic nunc tecum, Campia-

ne. ex iftis adiaceiitibiis igam. Quid Chriftus ac-cepit^PanemJnquies: Quid fregit ? panem.(^iJ Hifcipulis fuis tradidit ? panem. Qu,id illosacci-pere,quid coniedere iufsit ? paqem. Quid fuiiin corpus efTe dixit ? Nunquid aliud, quàtn hune i-pfum, quein in inaniis fumpferar, fregerat, dede-ratjpanem ? Ergo quod ait Chriftus,Hoc eft corpus meum, Hic eft fanguis meus,période valet ac ii dixiifet, Hic panis eft cor;ms meum,Hoc pocu-lüm eft fanguis meus. At paris amp;nbsp;corpus Chrifti, poculum amp;nbsp;fanguisOomini nonne funt ex généré Difparatorum ? Doce ergo quomodo alterutq horum de aîtero prædicari poffit, nifi haoc tropi-cam efte prçdicationem fateamur.Adhuc duriffi-mæ partes fuut tuç,Campi»ne,vt tuis verbis ytar, noftræ faciles amp;nbsp;explicatae.Chriftus enim paiiem, fuum elfe corpus aperte dixit,quod fine figura verum elle non poteft, vt panis cibarius propriè fit Chrifti corpus.Hçc autem figura ilia eft,quam tories in feripturis reperimus , prxlertim vbi ali-f’»”.quod facramentum occurrit. Ita Gen. 17. Dominus de Circuncifione affirmât : Hoc eftFœd ts jnettm inter me vos. tarnen Circumeilio non ipfum fœdus,fed foederis fymbolû fuit.Quid nue differunt ifta. Hoc eft ftedus meu,8t Hoc eft corpus meumHllud Metonymicè intelligendum elfe nô potes negate: nec ego hoc fimiliter elfe inter-pretandn poftiim dubitare. Ita de Agno legimus, Pascha eFl [ehonlt;f.(in3m(\»3. agnus non ipfeTrâf-itus erat, fed illius beneficij memoriam recole, i.Ctr. rt. s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p.iulus, Petra era-ChriFlus Atq; vtipetra

illaChriftus fuit,ita panis hic myfticus corpus eft Chrifti. Adhuctux partes nihilo funt meliores. QuidampIiusgt;Co«^«r4r,inquis,F«.i^e/(4,/’,î«Z(« lt;jf/^«/lt;ir«r.Sententiâ Paulus tiiam funditus euer-tit. Quandocninide hoc facramenttjloquitur, in

vfl.1 verborum coniplexione,panis nomen qiiatef pofuit,etiam poft Confecrationem ; vtfatis con-ftetjquamquam corpus Domini dicitiir,propriam tarnen panis naturani retinere.Tum adiungis,r'o ces,daufula,tofa connexionpMiem , vintim, injtgne mira.culu'm,ciileflepabtilHm-fiamem, corpus, fangui-nem reuerenter mgemtnant. Næ tu pudicè admo-dum amp;nbsp;reuerenter ifta difputas. Quanto panein amp;nbsp;vinum fæpius ingeminät,tanto plures tibi pla-gas infligunt.Nullü enim nec panem.nec vinum, fed harum rerum inanes quafdam Sc penfiles in facramento qualitates reliquas elfe contédis. In-figne autem miraculumnon agnofco,amp; tibi cum Auguftino refpondeo. Honorent, tattcjuamreligio- RtTrwt.lii-fti,habere posant' fluporem tanquamnuranon pof-funt. Caclefte pabulum in facramento piis omnibus paratum ac propofitum efle nulli negant; fed VOS iftas carleftes fandafque epulas , quibus ani-iM noftrac ad vitam xcqrnam pafcuntur.profanas, amp;nbsp;communes facitis, quando Chriftum vt cibos cxteros percipt fumique pofte fingitis,non à piis tantum , fed ab ipfis etiam fceleratifsimis homi-nibusj quodhorredumeft,infulfum,infanum.De tarncjcorpore, fanguine fateor : Quia enim funt Harum rerii fjcraméta, ipfis rerum nominibus ap-pellantur.Na figna,vt inquit Auguftinus,tes ipfar dicûiur quaru figna funt.7Vlt;Z?z/,ii,quis,x?7i^?«.^w;lt; nihiloffasii caltgme /lt;gt;^«ei,7(.Equid j nullfi eft in ver bis ænigma, nulla caligo. Quidquid eft ænigma-tis,id no in ipfis verbis,fed in veftra fététia inert, quam nec decern Apollines fic poifunr cuoluere atque expedite,vt fibi fiugula córtét ac cóueniat.

Quid ergo nunc fuperert, vt horuin verborum certa aliquando fentennâ comperiamiis ? Optnof, inquis , audiatur anti^puitas. Sane non repugno. Nullam enim in hoc iudicio antiquitacê refugio.

nullum conciliurnjHullutn patrem,nullum omni-no fyncerx vetuftatis monimétum repudio. Nam illa, quam dicis, veneranda Canicies recentem hunc tuum Tranffubftantiationis fœtum qui nu-per admodum è cunis erupit, non potuit afpice-re.Hoc monftrum, (Ifandti illi patres ac fenes ve-nerandi viuerent in terrisjoon agnoOserent, non afpeilum ferrent, in vltimas oras deportandiini iudicarent. Quodergo ais, Non ferunt,prodi /è aiunt, liidis, nec quicquam dicis ad rem. l-’erimiis enim^nec vilain timemus proditionem:amp; te vitro adhanc Caniciem tanquam in Ariopagiim pro-uocamus. Itaque,fi placet,ab iftis venerandis pa-tribus fcifcitemnr,quid illi de verbis iftis,quæ tu exempli gratia in medium attulifti.iudicent. O~ mniuinfentetias colligere non eft neccft'e; vnuin Tmul. aut alterum, exempli gtatià, interrogemus. Ter-•mr» MM-tu\l'i3nüs,Profe//us, ïnlt;\\.\K.,fe co?icupiffe edere Pa-»ß in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtßtum-^cce^tumpanem nbsp;nbsp;dtflnbutHm disci-

dtcendo, id e/l figura corporis met? Tertulliani a-^unußin, in gnofcis 8c verba amp;nbsp;fententiam. Auguftinus : lu-^l“^- s- dam adhtbuitad conuiuium'.in corporisfiin-

Hocefl'corpusmeum,cumßgnumduret corporis sut. Atque vt intelligas hoc fuilfe perpetuum Augu-ftini in his verbis exponendis ingenium,euinque longealiter,ac VOS,de percipienda Chiifti carne ftatuifle, audi quid in lions de doótrina Chriftia-na fcribat,vbi de phrafi fcripturæ,iudicand.i prç-Ttt cipit. Si, inquit, Flagitiu autfacinus viderur titbe-i^e,aut vtiltrate aut beneficentta verare, figurata eft locutiöN tftmdducauerttis,lnt]uitChrlftus,carnefi-l^f bomims, c/ fanguine btberitis, non habebins vtta in nobis.F acinus zß' ftigittü'videturtubere. Figura eil

WHIT. RESPONSIO. 4$ eßr ergo, pr£Ciptens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domini eTe cmnunican-

aii-i^n tu hanc caniciem deliram elTecenfes?nun-quid non enucleatain hoc par fenum fententiain dixit? lam ergo tuæ partes multo funt quam ante duriores.Sed ifti forian nimiùm antiqui l'unt:pau-1Ó recentiores audiamus.Theodoritus homo grç- JhttJtr. A.-CUSamp; doélus itafcribit in Dialogis : «A'jap-la'W”’* n/ACtiAa 'ê o/Ktid! i^iotmu fócnaf. i. SymbolA myjhcanon arnittunt propria naturarn. Hxc fen-tentia tuam tranffubftantiationem prorfus iugu-lauit.Si enim propria natura maneat,nihil profe-éló TranfTubftantiari poteft. Panis autem natu-ram propriam ac priftinam retinet, ergo Tranf-fubftantiatio nulla fuit. Thcodorito Macarium adiungam,cui Homilias Morelius è regia Bibliotheca depromptas græcèedidit: amp;nbsp;Monachum credo ipfe Fraterculus non refpues , Is ita hjber,

oafKof aurv r-'di 7» AtLMTof.Offertur^mt^vtiZjin eccle-fia pants acuma, exemplarta carms eiuj f'angM-tits. Itane, panis amp;nbsp;vinum, inquis?at panis in car-nem, vinum in fanguinem lamdudum transit. Siccine Monachum loqui oportuit ? etiam exem-plaria vocastamfrigido vocabuloîlgnofce Cam-piane; Monachus iftenunquam tuomore loqui confueueratmec dum tuaTranflubftantiatioper-crebuerat. Quid nunc ais ? hæc tibi canicies pla-cuit?Si non atquiefcis,iutegru erit tibi ad quem-uis ex illo omni fanótiffimoium patrum veneran-doconfelTu prouocare. Nullum,nullunbinquam, cximo.neque enim dubito quin his iudicibus tuç partes fint femper futurx détériorés. Define ergo nos iniufta pollhaccalumnia vexare, amp;nbsp;nudapa-trû nomina iaótare. Patres enim cùm in hac cau-fa,tum in plerifque aliis plané funt noftri.Quan-quam de patribus,quorum tu fspe multos memi-

ad RATIONEM il hifti, legiftijcredo,perpaucos,fic tibi refpondeo: Nos patrum non feruos efTejfed fill os .Quando ex lege atque authoritateDiuina nobii aliqUid prf-Icribuntjtanquam pareritibus obtcmperamus : Si quid contra cæleftis dotlrinæ vocem præcipiunt, non illis,fed Deo auicultandu efl'e didicimus.Vos tanquamancipia amp;nbsp;abieófiflimi fetui dióta patrii vniuerfa fine iudicio Scratione arripitiSjCrucem« opinotjaut verbera metuentes, fi quid exCiderit.

Jnfumma, inquis, ficinßituttnt,ntß rear urn iudi-cültetmSitiullumitidtcium fire. Hoc verb vobis^ multb fedius conuenit. Nullu enim iudiciib nifi pontificis,ecclefiçqi Romanç recipitis.At ilfä ec-clefiâ t illumq; pontificem reu iaindudfl maxirno* lum criminu facimus, amp;nbsp;lis nobis cfi ilia diutur-na fuit. Æquùmne iam poftulas, vt illius Sr fei amp;nbsp;aduerfarij iudicio ftemus?Erainus certe digni,qul litem perderemusjfi ta ineptilitigatores efle vel-lemus.(^atb reótiils Auguftinus,Sry/yjf«r4n7^?M-thoritatihu!, non ejuorucuncjneproprtu,fidvtnfi/ni comuntbus teHtbns,res cum re-,cctufa, cum caufa^a^ tio cum rationeconcertée. Harum vos iudicio, non nolho ftare volumus. lam qiiæ deinceps commémoras, prætetmitto : ifia enim nobis alio in loco repones.Qnod ais vos Scripturasnei^uepaucaSyÇfi ponder ofas cttautjfi, illas nos fcripturas appendi-musfuisponderibus , atq; ad id quod inftituiftii probandü leues nimiùm comperimus:amp; vos qui-dem numerate potiiis , quàm appendere fetiptù-fas foletis.At elufiirius : ncquaquam, fed à vertris caliimniis vindicauimus. /'''etcrumetiam, inquis, fcholtaGracoru Latinorumadmonuimus'.^ittoc, fed irta tela nos è manibus veftrisexcorfimus, at-qiie his nunc caftra vertra oppugnamus.,.^i«^/filt;j ais, denttjue? Lutherus, autPhiltppus,autcerte 2.Htr^Uus,aHtßne dubto Calumus nbsp;nbsp;Bez.aßdeltter

'irHlT. RESPONSIO. 47 enarrarttnt.Dic fratercde, quid fit quo mioùs hoç rum, quos nominas, finguli tâ potuerint fcriptu-ras fideliter enarrare,quàm ij,qui fæculis aliquot anrecelTerunt? quid iftis defuit,quod illi habuc-runt;qus ars,quæ lingua,quod fubfidium?Hoiuni certè nullus eft, quinô lefuitarum vniuetfärn na-tionem doèlnna, atque omni laudis genere longé fuperarit.

Sedquid egohxc clariflîma virtutis ac religio-nis lumina , cum veftra illa doôtorum hominum fece comparo ? Hæc iam altera ratio fuit, fwr/ü!?» 4«/ Acudemcas cuptdè ret^ntreres- Si tam cupide requirebas, Campiane,ficut videri vis,miror tam ■diu in via fubftituifle. Nô tibi fcholæ,fed tu feho-lis noftris defuifti. Si pofthac veneris, in noftris feholis qui tecum in omni literarum genere con-tendant,multos repereris. Atque hic tibi locus de Sacrarum literarum fententia conclufus eft.

Ill, 'S«»»». A T V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'*

rttirjar» inoptam cegnofiattf. Sen- '^0^^ Scrtpurü tum Propheticù tum ni°eccM^ Manh.,,, yipofiûltcis, vbii^He honortßc^im Ecclefia *'•» ‘-M fien metionem.vacart ciuitatem fanüttiiiy défia,de qua frMplifiramvtneam,motemextelfum^di-'^°^'^^^

viam,colHmbani vntcam^ regnum ”^**'** iû'ih. Z Citlhfponfarn(^corpui Chrtfli,firmamen~

titi prami/ftu infttUet omnta filutariaz illafHtin ijuam vntuerßm, nuUi. fint vn-t^uarn fiittces dtaboh morfiitn Ijiitferum tmpAÜitrtt .■ tUam ■, cut nuicuneiuif re-jgt;ugnet ^uantumHÙ ore Chrtfium pnt-dice!,non m-igii Chnfio, cjuam publtca^ ntci aut ethntctiiipotiatur. nbsp;nbsp;on efl: a»fin

contranentre fivhttu-,vtdert nolutt Eccle' fi^ cjuarn roties Scriptufit commémorât., Tefiagari,nomë calltdè rerinut, rem tpfirn dcfittendo * juflhltt. His entra dcfinitiove proprtelattbui de/tneautt Ecclcfi.im,!}ux tonftit'^t.quot;quot; ^*”*^*^ ^pfi^ occultant, (fldtmorarn à finfibtis,taniju»m tdeam Platontcam fie-ctftts obtuttbtcs horninurn perpaucorum fi j. fithttctant,eorum tamu/nmodo ^ni fingu -lartter afifietti, corpus hoc aereurn tntelU-gentta coniprehenderent,(fl huiufcefida-Itiatis parrtctpes ßbitlt ejuodara oculo luflrarent, ybt candor? Kbi fimplicitas?

/criptura, ejuafienfia cjut patres hoc \rHcuJares nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’Sant Chrt-

ïunt'vifibi ‘^d fy4fiattcas ecclefias , fiant Petrt,ii.irf“i' ^lt;*'‘ttitgt;t^^torum, ad dtuefias ept-

vi fl^^’^'fr^Jttentes tn fy4iiis Hpojioltcis tn-fibdis. choantur (flprnpagantur ecclefia, flclnun /oit ‘Dcq (fl fianilts horntnwus, L)ftra'ï™ cm Chrtfltants ettam cuiuficuntjuegenera ftrina ab ttgt;»mfefiaiSedprifiePià^durum leiurn ne-. fto%e?fidç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lgn«fine, T^am tjut cfiecahs

les fingula- omntno ijtuadectm,non oppidum,non vil-inm ztatu lam,noa domum repenunt tmbutam do-jRânauit. Wtna f»a, amec tnfieltx monachus tn-

RIaTIO TERTlArA ceßt connubio votam Deo vtrginem zinn^hni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut H eluetu^glüdiaior in Patxiatn

CaiHinm. conturalfet^aut JhgtnattcM perßtgaCtne uarnoccupa^atyltcoauntur Eccleßam^ fi ^uam vohntytnlatebrii pittitef aj]’erert,lt;]uos nec tpß noutrtnune^-ijue mortultum lt;jHtßi:juarh uipexerit.}\/iß firtegaudetwatoribu» tüts ijMth.teetuot Henri.pan. frtßi ltfjuet,vtAenoßouimano^Jgt;^tgtlitto HeluidtodconoTiiacbtSy^ereoario, ul ^nrçntrr, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

lt;jutbw peßtßra cjuadAm fragments dog-Matura emendtcartnt. Nobte mfri^ fißt mulot iß'os non pertimnt, tjuos-, raoda- lt;ad meridianam luctm vtnero, mtnirnvßtrit laborttßm dtßellere,Hac efl tntm »oftra ßrmoctnatto. Die mihi,[ubfirtbitiSccleßA lt;]ua ßculii anteaEtii vigwtlornntno^obea-mui ergo terrât nbsp;nbsp;terapora : cu;? eatut fi'

deUura tjuorui nomina nefctunrurßd co~ fiat plurnaos extitifi'e.cotifiat^'jiitbM eon-fiad Deo.ijuit dicugt;not,^Ht diuinttttt eA -bUßmut, fithitlx. ejw eredam ßarrderet fide^tamfeires hocejnarn re viuere.

Spedlatum a Jmifsi rifum tenpai;is?' luberi ßbrijitanos omna adiungtre ß Ecclefietteauere ne bJitrttuaUglàdio truri denturtin domo Dei pace èo!ere lt;nbsp;hüte à-ntmat credère cólumini vefttaïü,ifihic ejuereîat omnes dep'óhdh,hitteetébivs habere pro ethnicis,neßeire tame tolßertt^nitf -tot hoMtnet, -iibutafn 'iüafiti^uîue htupèr.-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D. j.

ttnéant' I''’num tllitä crepare tntenebrlst i vbtivbtßt Eccleßa-, tantummodofanSios w aiheta deßtnatos eà continent Ex ßtjuis tmperiurnßipreldUf de -teaitare velit fceUreßluatur, dummodo ßbtt/erßiadeat presbyterutn crtrnen inci-diffetCr^tb Eccleßa prottntu excidtjfe. Cu furem aduerfartos taha commtntfityejuod nulltui atarti Eccleße, con/ùrjfent, or-baios (Ota re, velie tatnen inter angufltof wocabulitmpaßidere, ßlebar me vefiro a-curuinetate^ui adeo mihipolhcebarßreyvt ^uiwnprimum butußnodi recbnitf rx tpjo-ruin.tonßißone cer.ieretts fflaurn horntnee ingMUt eordatt ßulcas arguttae tnve-Jham tntextae permtiem dtfitnderttii.

QVid nunc deinde affers Campiane?Naturai» ecclefiac proponis, in quo prsetcr legitimam illainleuiterSc pueriliter declamitandi confue-tudinem tiiam, nihil addticis auc noftris Acade-micis,aut exiftimatione tua digniim. De ecclefia midtac funt qiiaeftiones, maximaequc controuer-nunc pene omnes de religione difceptatio-nes ad hunc locum leferutur.Catholici enim ve-flri cucbulentis aliaruin difputationum procellis iadati in ifto ecclefiæ portulibenter coquiefci'it-Ilic habitant, hie falutis amp;nbsp;vidoria: fpesomnes deponuntjhic fe abdunt quoties è pugna vidi ex-cedunt.Itaque hoc perfugium omnes quanta pof-fiiht arte communilinlt;;Jf prxfidiis vndlque con-quifitis

WHIT. RESPObfSIOZ « qiiifitis firrrlt;anti Quo magis mihi mirurri videtUG te,a quo Oninlafumma expeftatlir , hoc loco «am exilemamp; inanem extiti.tre.Nihil enim doces; nihil concludis,nihil pro tua ecclefia aducrfuS no-ftram profers,quod in fe vim vllâ habeat, aut ar-gumentum.Sed opinor haric fuifTe tuam leuis at-maturç primam excurlîonem;deinceps forlan cominus ages. Tarnen perfeqüar ego te tuis vcfti-gijs, vt fi confiftentem alicubi repereiöj compre-hendam.

Audito , 'incluis,ecclefixnominiSthoflis expallutt. Imo erubuit Campiane, quando lenfit tarn caftai: fanftæique matronçtam improbe à vobis ac petu-lâter illudijecclefia vos femper à fe repellit,amp; fibi vobifcum nihil fore commercij profitetut: illam famé vt proci nirriium audaces ac importuni am-bire non defiftitis.Ciir expalle(ceret,caufa nülla fuit,nifi qüia illi à vobis tam tetris latronibus male metuit.Se^/ tarnen,3.\i,excogitaHit quiddam lt;^uigt;d avobit anitnadtiern volo■ Magnum a 1 iqiüd,opinoti narrabisac inauditum : amp;: geftio hoc tuum^««,:/-dam fcire,quid fit,quod vereor ne plané nihil fit, vt magno conatu murem tandem peperilfe vi-dearis. Nam quæ hic ecclefiæ comme-' moras,ea amp;nbsp;agnofeimus, amp;nbsp;mülto etiâm plurai pr3Edicainus;fed ilia veftræ ecelefiæ parum profe-étô conueniurit apteqne congruunt.Eftenim me-retrix Babylonica,palmes à vera vite refeâusfpe-lunca latronum , via aiupla ad interitum perdu-cens, regnum inferorum, corpus Antichrifti,er-rorum colluuio,Mater magna fcortatio'num,eccle fia impiorunbè qua excedere Chriftianum quem-que qportetjqua Chriftus miferè perdet aliquaii-do,eique fcelerû omniû méritas pœnasimponet. Ftuftra ergo Ecclefix laudes énuméras, nifi illas tuç ccclefiç proprias efle démoliras, quod tu qiii-

dem,lt;juoufque Roma fteterit, nuiiquain eflicies. lalden noluu,\nc^\3X'i,ecclefi£ refriigart^omen coni’-de;-reJ-ifiHit, f.em i^fomfimdithisdefintendo fu^^ulu-Ecelefiain.Ca.npiane , tanquiin luatrein colimiis ac veneramur,,'u(us Sc nomen letinemus, amp;nbsp;rem iplam definienJo ilkiftramus. Vos ectlefiam iam olim amififtis, ecclefix nomen, inanemque citu-lum vendicatis. Non placet tibi noftra Eccleiisc Definitio, Quid itaîijs enim ecclefiam proprieta-tibiis delineamus,qu3E penitiis ipfaii^ occulât.Ec-proprietäres illas alctibimus, quæ verâ ec~ clplïaf naturam continent, qux lî adßnt eccle/iani conIHtunnt,amp; tollunt fi aiiferantur. Sed quxnam ij.be Tunt proprietates, quibus tu ecclefîam occuli dicisildnos verat ecclefix proprium élFe iudica-muSjVt verbum Chrifti augeatac conferuet,vt ijs fecramentis iirtegrè pureque vtatur,quæ Chriftus ecelefiçFuç tanquam Sc lui in ecclefîam amoris,amp; ecçlefiç viciCfi n erga ipfum obferuantiç monimé-taabiens reliquit.lftas no,5 ecclefix veriffimas arque àinW u~f proprietates elfe defendimus, arque hanc tu Defiuitionem in natiuis ipfius rei, quam definimus,infitlsque principiis conftitutain nun-quam euertcs.Quid hîc eft quod ecclefiam occul-tatiNum veibum Oei,num Sacramenta ecclefiam occulunt? imù ilia funt qux ecclefîam in clariffi-ma Ôf quafi meriJiana luce conftitumit, hæc vi-tam,hxc vires,hæc valetudinem ac coloré eccle-Sx prxbent : hxc toile,nihil nifî ecclefix cadauer relinques Quid tu hîc iiobis de corpore aério fômnias?quafi nos ecclefîam in terra polTe nege-musinueniri.Semper amp;fuiire in terris, amp;nbsp;futu-ramdeinceps ecclefîam non dubitamus. quam-quam cius afpedum aliquando illuftrem,vt con-fpici aboinnibus poffît, aliquando tanta caligi* ae,vt vix agnofcas,obfcuratam elfe fateainur. At tibi

tibî nulla ecclefia placet, nifi qust penpetuo floret,atquein omnium hominum oculis vevfatur, quæ longam amp;nbsp;ab ipfis inicijs dédudam epifco-poruin fucceffionem retinet,quac Romano ponti-fici paret. Nimium tu nunc.fero ventfti. Campia-ne,vt hïc nobis,delirantium papirtarum infom-nia narrates ; plus millies audiuimus s diluimusl difcuffimus.An tu enim te nobis poffq putes per-luadere,eum efle ecclefiae ftatum, vt nequeat ob'c fcurari ,vt nihil perftdia,nihil hoftes, nihil Antil. chriflus valeat?Delete hi quidem ecclefiam non4 quant polTuntjin anguftias compingeregt;'ac com-j pellere in latebras poduncEcclefiam Auguftin usl^-j«yf.Ef. lunx fimilem efle diKit,qux nunc tota lucct incenfa radijs,nunc luminis inagna parte priua-H tur,nunc lumen omnino nullum.oftenditi Ita ecclefia interdum lumine claril'fimo illurtratur^rn-terdum obliurior apparet gt;nbsp;interdum vix apparet quidem,amp; omnino in magna luminis accretione ac diminutione verfatur.

Vis id tibi exemplis faciam manifeftum.Daui-derege amp;nbsp;Salomone,floruit apud Il'raelitas illu-ftris ecclefia-.at Achabo dominante , vfque adeo fuit ecclefiæ Ifraëliticx afpeótus obfcuritate in-fufcatusjvt diuiniflimus Propheta Elias prêter fe,. neminem elfe reliélum quereretur.Si ecclofix ibquot;K,-’” lius tanta vaftitas efle potuit,vt ex omni illo pio-rumhominü numero nullus omnino reliquus elfe viderecur(etfi quidem reliqui étant re permul-’ ti}mirum efle nó poteft in regno Antichrifti.qui omnes Acabos amp;nbsp;lezabelas immanitate fuperat, ita fuifle direptam ecclefiamiiivt mira elfer fUc-' lium folitudo. Neque tarnen ftn ifta religioniSiamp;' ecclefix vaftatione efficere potuit Ancichriflus,' quin multç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttupjâAr fanéiotü rem.tte-

eiusinuri fibipermiferint.Defcendamus ad illu‘^ tepus,inqiio C'hriftus in terris egit,amp; Hierofoly-mitanç ecclefiçftatflcôfidereinus. Nulla enim ec' clefia Romanat fimiliorefle pntelbquàindlla, cu-^ iufmodi tii fuit,quado Chriftiis falutis hoftrç negotium procuraui'.Erant'fcripturx, erat populus legis ftudiofus,erat téplu,erât Leuitæ, erâtfacer-dnteSjCrat pôtifex m'axh'niis.Quid hîc videri po-tuic ad intcgrarrrecclefiam dsfuiffe? Chfiftus tan-dempr'odit in rtiodiujamp;J'faltitis nûcium atfert;hûc Chriftum Dei filium,partis legaruni jCikftis do-ftcinx niagiftruiri) falutis authoré hatc ipfft eccle-fia oditjinfeClaturT maledicit, poftvemo occîdit. Tlla ergo ecclelîa fuitne Campiane,vera ecclefia, an non fuit? Si fuit, Chrifturrt ergo vera ecclefiaî’ odit, amp;nbsp;morte digniim iudicauit. Si non fuit,turn vbitandem amp;nbsp;quæfuit? Nam Chriftus initiö' nu-merum habuit perexiguum,vt fi eu Chrifto fuilfe ecclefiam refponderis, in illud ipfum incideris» quod in nobis reprehendis.lâ fi Hierofolymitanæ ecclefiç côcingere potuit,vt quanquâ ecclefiç nomen fuo iure amp;nbsp;fögiffima fucceffione poffideret, tarnen reuera nihil aliud effet,quam arttrû amp;nbsp;fpe-Iuncalatronû,non video quid fibi Romana ecclefia vedicare poffit,quominus etfi eCclefiae laruam, amp;nbsp;nomen, 8e veftes retinet, corpus ramen ipfum iamdudum amiferit. Qnidfi enimLuthemm Romana ecclefia damnauitrideóne hçreticus erit Lu-therusjilla Catholica ecclefia’at Chriftum Hiero-folymitana trucidauit,quem cum fuis fuilfeecclc fiam vellent negate,fi polfent,vt fefe ex iftis fale-brit,in quas incidevunt.expedirent.Verum forfan iniChrifti noua ecbléfia nihil tale poffe euenire ipquiét.At Paulus antequâ Chriftus ad iudicium venerit àmiçaJTau' futuram prxdixit,qu,ä patres an-tiquil’fimi de religione atque ecclefia intelligunt,

amp; Chriftus de'fnorum paucitate vaticitùtiift^‘cia-5 xiffimè: Quumveneritfihni homtnii, num reperiH^quot;lt;-'^ ruse'f fidemin terras Si fides vixvlla in terris re- ’ manetitjSe ecclefia fine fide dici ecclefia non po-“ tcft nifi o/z®ré|tzfflGfequitur quâdo Chriftus vene-^f’ rit.perexiguurnfoténiimerum eorfuad quos verç'’-ecclefi« nomen pertineat.Habesrtnhc fcriptutasjn quæ hoc penicillo ecclefiam depfrfxerurtto nifi tii ' te e.xiftinias ecclefiam nheli'is pofFe depirrgqtei‘'i qua ipfe Spiritus fanólus potuitiqui lógè alîis cóii^ lorihus atque alio penicillo veri ecclefi .m depin-xkjquam Wam video efte depidàmùn qua præter ; piiSos parietes nihiUupareft-A^^viwƒ««lt;■,tnqwiep.s Chn/fi ad AfiatiCM ecc^tß*tf^^t^ï‘lt;^t:,PaUlt^I nisiahmü addmerfas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»»d

QuidÉfiCampiane? quid e^iftis ilfiistrï fuitlè-kathôfoli Deo,fedChviftiani^ Wiafi» niJÔijwq fcftasiQuis id vnqiiam negauic3.'AfiatiCï illat eqsq clefiaeia'd quas Chriftus ,.Cdrhiîrhia,Philippeiifisjp T'héiFalonicénfis,Coloffcnfis, ad quas Paulus cpNo , ftolas'dédit jparticulares étant ecclefi« amp;nbsp;ai pea ft établies.An nos vnqua id fumus vifidilbitare,pof?o üc ne aliqtia ecclefia elFe manifeflarAt ejs'ompefin fingulares ecclefias qiiæ purum-Dei verbum pro«g fitétur,eQlquç ritus exercent, quos Chriftus prx- n fcripfit, afpeétabiles vocamus amp;nbsp;manifeftas. Ità i funt Dei beneficio miiltç hodie manifeftçecclefiç il) .“KngliajScotia,Qermania,Gallia,cçterifq; geni tibusChriftianis,quas vobis letuitis dolet elfe ta '1 inanifeftas.Sed cqiqfmodi hoc eft'Tllx ecclefiç ad quas Chriftus amp;nbsp;Apoftolilcriplerunt étant manir ;« feftç:Ergo,ecclefia Catholica fempcr erit manife-ij fta.Haccine Romae in illapræclara lefuit irü fcho-la Dialeéticâ didicirti?hçc te Capiane noftris Àc*-derniers probaturü putauifti?Sed v.bi nûc illç liint

AD RATIONEM HI. , eccUfijPsq.ujE tue «ta fiierût nrjanitèïftæ? Oftéde mi-hi^f^liefiaainjSmyrnéfem,Pergamenam, Cprin-; thvgt;§jetfcia,.Nûc iftç niifqiiâ appareiit,amp; ecclefig. eûfi defiergnt; Quod iftis ecclefijs; vidiinu? eue-,, niflqjdoçe 115 pQÜe in Ronianaecclcfiam cadere. Atque vt elTet Ronaa fóp» ecckfi^ tamé falua retna-. npe^quäniillivrbiufn aiM iinpeviorum intevitus, obïtfBte polTuiUfiEt flprçtnünc aanpliiîîiuæ eccle- . lî^Bjquç Vefttani.pfeudoGwbolicam eccleffït lUHlçi-j tudin« perte exæqjjarttyvetitateçertè fiiperant.

- J^frù nt-,\\s,f£CtiUi (jtundtcim tio oppidur»^n»i'Ofi-. ; latninosi datftwtt r.epmre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d«£lrtfi4

vcvôfiîlp'fimum.eft Catnpiane. Tçpori-« bdfelt;?niïn ApoftoUçisPmnes eccleiîa;, omnes vf-. be.sj^wuia oppidâ^yfamilix omnes eandem fidem açjçhgioaem colperiint,quâ nûc nas profit^triW« . Dctaçpps paulatim doàrmæ puritas cotrwpi coe-lt; gt;nbsp;piti,amp; varia fuper.llitio latiùs manauit, euittqqjön : patres famthffioii quantum potetant relHcçruntj quôufque illud niÿftetium.iniquitacis,qupelM4tfi . etianaApoftolica radices egerat.per omnes ôccle- ” fijE. partes permearatj amp;: totam tandem écelefisfn occuparac.Efticôre tarnen'(cèlcratus Antkliriftus . nunquampt'tuit, quinfapftorum.muktcudp ma- . gnaremancret ,quiquc étant ad vitam fempiter-,. nam' cenféripti, ab impiris ac nefaiijs Antiehxi-fti flciis abhorrèrent. Etenim in ipfa Roniariay ecdefia J etiam peffimis teniporibus,tamdn niulti femper reperti funt, quidonninum Deiiin pdttuni fuôrum colere!'it,ncc fe infanda idololatria etînta-minarent. l'i eftis eft omnium temporum kiftoria, quam etto mine perfequi potui,fi neceirc.eiTer,A; domos, villas, oppida,vrbes, regiones nonnnllas. ■ commeiTicrare,i(i qiiibus ecclefiam Chriftus frequentem Se copiofam habuit.Græci profeâo nû-qiiam adiiuc induct potuerunt, vt le ad veflram eccle-

ecclefiamadiungerent : amp;nbsp;à vobis non minus a-uerfi funt,quart» nos fumus. Et tame fic iftafingisgt; quaß pontifex Romanus totum terrarunt orbem impetio fuo non ita pridem complexus fuerit, donee infoélix; monachusj vt inquis,inçefto con-nubioTotam Deo vitginem funeftaffet, aut Hel-uetus gladiatotin patïiam,cóiuralTet,.autftigma-tieus perfaga Geueuâm occupaffet. Perge.inquä» Campiane optimo cuique maledicere atque o-mnia conuicia facere: effunde vniuerfum acerbi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

tatis tuae virus, quandoquidem in illos tc fore emiflarium recepifti. Lutheri nomen in libro iu-ftorum conferiptum eft, eiiifque erit memoria a-pudpios omnes perpetub facrofanfta , Tua verb maleditfa nullum habentaculeum J nullumvul-nus faciunt- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mpcuTtfui^ aKOMfcc-

iç»WH7tü.MonachumappelIas, cum ipfe fis frater- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

cuius, amp;nbsp;monachi fraterculis nunqua habiti funt inhoneftiores. Sed. votam Deo virginem incefto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

connubio funeftauit. Virginem Lutheriis voto inconfiderato amp;i fupetftitiofo prius alligatam, póft in religione melius inftitntam fanfto matii-monio fibi copulauit. Hic tu quantum voles , amp;nbsp;• quamtragicè vociferare. Ziiinglium etiam glaTU diatorem appellas, cum ipfe fis Jaoifta. bed quid ille fecit vnquam gladiatoriu ? nempe mori çum fuisciuibus non recufauit. Si rogatus à feaatu Zuinglius in bellum contra hoftes amp;: patrix amp;nbsp;çeoUm'p.’«1 religionis eftprofeélus , ibique circumuentus nefariis latronibus.periit,quid ille fecit,quod no amp;nbsp;fbrtem virum,8c bonum ciuemSc fidelemgre-gisfui paftorem decuit? Nam quod ais ilium in patriamconiurafle, id^tfi eftimpotencis linguae mendacium , miror tarnen v-t crimen ilLi efte àte obieélum. Nuncenim veile in patriam amp;nbsp;princi-pein coniurare magnxapud vos laudi ducitur.

AD RATIONEM TIT, Cahiittùm quem tu perfugam amp;nbsp;ftigmaticum vo-cas tota Chrifti ecclefia virum opcimü amp;nbsp;feruuni Domini conftantiffimü houit ! qui tantö ab omni dedecoreac turpitudine abfhit, quätum tu à mo-deftia atque honeftate. Si ftigmati :us fuit: fait e-thm Paulus,fuerunt alij.at non fuit, quod perfii-gam dicfs , vbi ipfeiam aliquot annis vixeris , 8c qualis fueris reeordare.Caluiniis quam femel ad-minillrandam ecclefiamfufcepit, earn nunquam deferuît, in ea cum omnium fummo amore vixit, : in ea diem obiit. Sed quid ego tibi quicquam pro iftis pracftantiffimis atque excelletifsimis'vb ris refpondeahi, quos tu nfmquam 4ewXz^^,iufta aliqua infàmia afperges. '

Veröm nunc tuam audiamus fermocinatio-nem, quam appellas. Quacrisautem nurneccleßA /iibfcnbamWttjudi ficuhs anteaüis vigutt'i fubfcri- . bimus.raijinquis.? refpôdeo,ecclefiæ Apoftolicis amp;r Propheticis fundamentis extruftç.Hierofoly-mitanæ, Antiochen3c,Ephefinæ,iUifque omnibus • nobilifsimis ecclefiis, de qiiibus in Apoftolorum epiftolis legimus:etiam Romançantiquxjcui hçc tua nihil habet fimile : deinde iis etiam ecclefiis fuffragamur , quarum in hiftoriis mentionem le-gimus, qiiae fatxab Apoftolis doélrin» fernen integrum ä£ incorftiptum tenuerunt. Hx quamdiu in praeceptis Apoftolicis perftiterunt,verae eccle-fiat fuerüt amp;nbsp;ill is nos ecclefiis fubfcribimus,ftm-pérque fubfcribemus. Hic nunc exiftimo fermo-cinationis tuæ feriem intercjfam eflTe : non enim tuù tibi refponfum redditum eft. 1 taq; quç dein-ceps pertexis,minimè coliçrêt.Sed tibi nihil placet , nifi tux fubfcribatur ecclefix Romans , cui nos,quia fcripta Apoftolica corriipit, fubfcribere inerito recufamus. Quxre alios fubfcriptores Campiane, nulli nos nifi Apoftolicx fubfcribemus.

Whit. RESPONSiö. -mu';- î'^nutl!u/i,in([viii,crepatintenebris,vhhvbißt eccleß,a,tantZrni)'do /anttos nbsp;nbsp;in Äther a deßinatos ea

contmert-'llt;lt;yn fic de ecclefia loqiiimùr y vt ni fcri» bis; ecclefiam enim edoób fumus ex facris l^erià diiHnguere,vt alia fit afpeólabilis, alia hominum^ afpeólum fugiat. In externa atque afpedabili ec-clefia,ad qpa ij omnes pertinét, qui verbii audlre amp;nbsp;facramenta percipete volunt, inult*s fatemut efle fimulatos Chriftianos, quiHdei perfónam, quàm verain fidem habere maint. Ecclefia aptem inuifibilcm piorum effe dicimus,quiEuangelinm verafide comprehendunt. Hi etfi cerni polltint, quandiu cumhominibus viuunt, quandoquklem homines funt vt cæteri, tarnen quia nee fides,nec Dei eleélio eft oculis manifefta, quac illos eccle-fiæ cjues facit, hanc fanélorü atque fideliü ecclefiam fenfum oculorum omnem effugerc affirma-mus. Huius ecclefix Chriftus caput eft, ad hanc nullis nifi eledis aftftus patet. Non ergo nullam ecclefiam agnolcimus,nifi quç ex fanólis folis có-ftet ( ita enimnulla fuiflet afpeólabilis ecclefia) fed quicunque in terris hominu cçtus doélrinam prophetica'atqueapoftolicaprofttetur, eaGhri-ftum efte veram ecclefiâ prxdicamus, quafitüm-uis improbi in ea multi reperiantur.Neqs hæc nos nunc fingimus piimum amp;nbsp;comminifciinnr, vt tu ais,fed parati fumus ea Sf fcripturarum tabulis,amp; antiquitatis authoritate comprobare.Solare ergo te noftrqrum Academicorum acumine, Campia-ne,quantum vqles,amp; multatibide nobis poll ice-re.aut aliud acumen afferas oportet, aut tuo acumine nullum noftriiin falli pofte confido. Si in frequente noftrorum Academicorum corona hxc tua tarn inepta amp;nbsp;puerilia,effutires,non argutias tantum, opinor,tuas, fedte quoque luis ingeniis tamturpiter illudentem difeinderent.

7 I

T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

•« »I

•'S ; ’

n/4 K.*quot;- RauùiEcdtfia rutfiëte^ ^Majito de CAremontu^aiuit, credentiü Àntmot dtflttrbattit, (oade f^pafttlorum ffrfefnorum corieHio/ol»ta efl.Credtdere parentibuf ßlijpafloribtu oueifin hicver baijtandanttoM. Placuit Spiritui San lt;So 8c nobis. Se^ttuta fttnt adext'fpa-dam htrefirn, tjuA varia ijwbnfrjite fecu~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

HitpuUulautt, (ecurnentca veterum conti-U» quatuor^tanta firmititdiniif^vt lityante

JGrejotius annot mtUeyWfingMlarts honot ta.jitaMdi-Côc^a'qna- vodb »t^haberetur.Non abibo /on-tuoT Euaii-^»t«. Etiamdominolira, comitiis regniy (cliiszqua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concilia ßrtflinuw im inmota-

I ■' nbsp;nbsp;nbsp;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\gt;in f Eli^

tabo y té.]tte tpfarn, gyingha, dulcifsima patria,conte/labor.Si afttemadmodnrn pra te firs y quatuor fia concihareuerebere, fitrmnum honorem prims, fidts epifiopOy id eßyTetro de feres;/ncruentum corporis ff“ fangumts Chriiit facrtficium in alt art »0. cap, rccogntfits-.'Ecatos tij^artyres, dtuofque emnescahtesyvtprote Chrfio fupp/tcdy^ifiariii. obficrabis'.^yidilierofis apoßaras ab tn -fandoponcubitu ifitnceßu publico coer ir.ßü.ct»', lOmnes Sy- •.'niulta fitctes qus demoliris y rnulta ^'’‘• ^^‘^fr‘:’^ri»feÜavoles,Porgt;b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a-

cciio rqua- Horum temporum, nominatimveroTri- -t' it-ICS facit. denttnam, eiufdemau/lorttatit ac fidet*’quot; cumpnmts fiis fiiße , quando vfu ve-nertt, demonßtaturum me (pondeo at-

I J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,• !■ antiqua Co

nan tyi^r'edti^r tn hanc pahelfram anima Roma^^ tra,r:fiii!ió''^ prafentt obfiruaturusad-tterfar^iati jiia fèproripiai^ Nam eut-denttfftma prad'^eam i/ua diflorjuere nan poterit,(^ probarij]ima qua refpuere nan audebit. Fortajle verbofiut abloquendo diem e^ctrahere canabttur.-fèd ab intentia- ■ hominifrus,ß v9i ego bene noui,»ec auret nec oculas compdabit. Quadß quis erit ornnina tarn 'demens,quifi vnum epponat /inaferibus arbis terra, its quidem a-rani exceptione maiortbus ^fanniaribust doHtartbus Yvetußionbus, Itbenter a/pi-ciam tllad as, quod vbi vabts oßendero, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

reliqua cogitaiiontbus ’t/ejlrts reltnquam. Intefim hocmonebo. Qutplena conciho

* rit'e atque ar dine' conßtmmato momen' Tiid^^dnî f«wƒ abrogat, vidertmihtnulla necplenum conßlto, nuHo cirebro, neque rolùmin rr ! t ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«« confum-

I Heologtstartium,ß-'ii ettam tn poltttcts xnatum : (d tnconfultum.Stvnquam Det Spiritus tl-luxtt Sedeßa , certè il/ud eß tempus im- callorum rntrtendi ißuminis, quum omnium eccle- iudicaïunt. fiarum qua funt in terrispatentiffima, religia,maturitai,fcientia.,fapientta,di cmiiaitiu gnitas,vnam in vrbern conßuxertnt, ad-hibtrt'fque modes ornntbus, dtttints hu-^**^^**' manis qutbus indagari veritaspofßt,pro-

mtjfum implorent Sptrttum,quo/ilutari~ ter sßprudenterptneiant» Proßliat nunc

Althuis fa^ionti h£rettcit magiflellia,£t-toUat (lip er cÜt^yjujpendatnajùm,front ern perf icet, tudnéf^ue fuoi fçn^iUter t^fè tudteetf^uos tUe ludor, ^not iocos dahui “iiepertui ejiLuthèrui di(ertt,itn(e~ ßrre ft ConctbtSf duornm fùjfrugia bono-rum erudttorum hominuM {^putatote fùurn ^^hilippt ) ß ^uundo tn Chrtjli nomme coßnßßent. O circulas. K^pertut eß Kemnßtu, lt;^ut Concilt .m T num adßos verttginis importuna caUuz ‘’“‘men losexegertt. ^utd lucratui ?

Dum tjie.,nt cauerit,ßp ebetur cum^rio, 7 ridc/ittna Synodm efuo rftagü tnuete-raßtet, eo magts indies tótjue perenniuc cond'ufl''* f/ßorefiet, * quot;Bone Detu , lt;^u£ gentium gregt» lau nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, rjuidele^ltu eptßoporum totius

des. orbts f ijut Regum Rerumpubbcarum b Duo e i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rjUA

Tcopi dc^ie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lacbryma^^uatetunta ^ui

henfi iunt flore) Academict.qUAlmoua.qudia fi)b-inadulceiio'^ I .. nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ nbsp;nbsp;7.

8c occili. ttbtMyCju^tm labor,^uarii mßntra ieato, Ulyiic. tjuanta i/irtutum (pquot; fludtorum dwttiee^

Augufium illud ßcranttm inipleuerutiü .Audmi ego ponnficei exultantes, tn hü aintortum archtept/copum Pragen-ßrn.id cjuo fum creatut presbyter,ampltj\ fimos (ßprudentifßmos vtros-, ^uod m ea fcbola haßß'ent abejuet annts r vt nullum Perdtnandi Caßris, cutmultiim debue-rantyregabus Qy vberttu m fe beneficium colerent,quam hocfitu, quad tn Tnden-tinogymnaßo legati tx l^annonta conß-di/fenti

itagrutuUtui tfi. Aluiinus vos in fcho-U optima. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Huc tHMtati p^e publicit cur nopjo-perarunt adnerp.ry, vt cos palam replièrent , tn (fuot rannncnlt coaxant è catier-

dtmitn^ttiant.Qut^Conflantienßs Qonci-lijprocerec. FalÇam ep, nullam entm de~ dere.Sednecin Ht*ßinmtarnenanirnad-uerßtrnfiiijfet,ntphomo perpdiops (ppe-ßtlent, retraäus ex pga cjuam ei Stgip-mundus Imperator penculo capttû tn-terdlxerat, * vtolatis etiam condttionibus » raJium: ^UMjcrtpto peptgerat cum Cafire, vtm conditiones ornnem tUtus dtplomatis eneruaßet. f «-viohuit. plln H upturn proccipttat a rnalttta. fnpus entm, cïi barbaras in pa IBohemia traget gt;*’ dtas excitaPet,prnestppmpPere £iinpan tia,depextt inprarogatiuam Concilij,p.-curitate petiit a Capre, Csiprobpgna-

a Chrtpianus orhts repgnauit, rnaiar Capre,redire ad mente hareparcha ne-luit,periit. Hieronymusvet'o Pragenps prttrn venit Conltantiam,proteilits à ne-mine, deprehep s coparuit,p erorauitpabi tus eßperhenigne, liber abtit i^ub voluity pnatus eßparepm eiurautt, relapps eßy exußus eft. ^jad toties vnit exemplü de fexcentis exagttati Hepetät annalamp;pos.

i„i Martinus ipß Lnt)}erus,odtÜ I)ei loo-minu, j4ugußa poßtus coram Cardinale Caietano,nonne ^uod potutt,erulîauit

AiaximiUant Inerts communitHSexcef-ßt^Idem accitus lyormatiam'^ctftn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tsfi^

furent ti,'pleroftjtse Imperij principes halter et infenfos, nonne Cafkris'Verho tutus fmt^ Pofiremà Lutheranorum Zufn-glianoTum captta, prsferite Carola i^utn^ yht^ufttna to , hareticorum hofequot;viElot e domino, nonnè datisinduciis, confefftonesfuas to- ctnaLTr,-ties innouatas exhibuere comitiii i^^u-gußanis, fofpites abierel Hàudfecus.^ liter a T rtdentina locupletifjïmas aduer-fario cautiones prouiderahf.vctnoluit. ^^'l^frum fe latlat in angulis, in putbus ttbt tria verb a Graca fonuertt, faptri vtdeatur : abhorretà Ince , qui literato-rem in numéro poneret, adhonefla,

Cathobeis flnglis » taie chirographum impunitatts tmpe-trentf diltguntfalutem anirnarum.Nos

Sed vt vnde fum tgrejfus eo regrediar^ Conciliageneralla mea fient.primtirntVl-timum,tnedia.hispugnabo. Haflam ex-pi ePl'et'aduerfartus arnentatarn, quant e-ueUire nunquam poterit, proßernalur in 'eo Satanas,Chrtßus viuat. i___.

PRoximus eft de conciliis locus à ftiperiore no admodum difiunélus. Coacilium enim quid aliud eft quam dos amp;tanquâ epitome ecclefiaè? «aque de conciliis quicquid dici poteftjid perti-net ad

RATTO QJVARTA. «j riet adecclefiæ naturam. Sedquando nonnun-quam ifta explicationis caufa diftinguuntUr,fepa tatimàte proponi facile patior. Ertaütemcon-ciliorutn nomen amplum,fides fîngularis, autho-fitas grauifsima ; amp;nbsp;tu te nufquam iaólas infolen-tills, quàm in hoc lo.co. Nunc enim quand» concilia nominas,fatis te refutafTe aduerfatioîS exifti-mas,8c certain tibi vidoviam pollicevis.Neque s-go conciliorum dignitatem verbis conabôt exte- »-nuare, amp;nbsp;Nazianzennm miror de conciliis tam

, deliberalfe ac plané conftituilfe ait, vt onancm e-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pifcoporum congceffionem fugeret, quandoqui-

I quorûdam ambitioném ac y^icouvl/ju non ’ Veteres controuerfias fuftulerur,fed nouarum po-tiùs contentionum femina fparferût, tarnen non-nulla concilia ipfe exitus longe optatifsimus cô-

I probauit. Quare quod prouocas ad Concilia , iit multis quidem ik maximis iudiciis fequimur : in omnibus enim nec ipfi neceffarium elfe iudica-tis. Sed tuas nunc de conciliis commentationeS accipiamus.

Grants, ^«(C^w,inquis,r/f legitimis certrnoniis,co~. aBo Afioflolornm fuornm conciho{olnta eji. Crt-dtdere parenttbM filij, païiortbus oues,tn hicverb4 mani}anttbM,placiittSptrtrntßiaElo i^nobts. Excel-lens vero certè amp;nbsp;omni exceptione mains concilium dicis : in quo nihil temerè, peruetsè,fadio-sè,vt fieri nonnunquamfolet,fed omniadiuinitus atque ex. ipfius Spiritus fandi ailthoritate gefta funt. Huie nos concilio nifi çrederemus, nec filij nec oues effe poITumns. Grauem de ceremoniis quxftionem fullulit,Si illud acerbifsimmn Mofai-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E. j.

cirum ceremoniaium iuguin à Chriftianoruni ceriiicibus reputit,qiw magis dolendum eft aliud deinceps iugum, illo Mol'aico grauius contra hu-iiis concilij mandatum , ctclefiæ à vobis efte im pofitum.ld enim plane conftat ceremoniasin ec-clefiam Chriftianam iniieólas atque hcminum cofcicntiis iniedas efte duplo plures quàm olim iuffti diuino veteri populo pracfcripfit. id ' Auguftinus olim conqiieftus eft J ceremoniarum uiultitudine fadum efte vt Chriftianorum conditio multb quàm ludxorum deterior videretur. Quod ille quidem multb magis dixiflet, ft illam ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ceremoniarum accelfionem vidiftet, quaepoftea

faóla eft.Quod ft auteApoftoli ac feniores ex Spiritus fandi lenfu atque iudicioillas ceremonias quas ipfe Dominus fanxerat aliquando ,;remo-Hendas efte ftatuerunt, quae vcftra fuit audacia contra huius amp;nbsp;fpiritus amp;nbsp;concilij decretum ve-ftras multiplices tradiriones futilefque ceremonias Chriftianis obtrudere? Anfuas Dominus fu-ftulit vt veftras ftabiliret ? an pauciores abroga-iiitjVt multb plures introduceret?an leuiores de-traxit, vt imponeret grauiores? Itaque huius concilij J quod omnium amp;primum fuitamp; longe praeftantifsimum , diuina fandio à vobis eft ne-fariè violata. Et fieri poffe credamus , vtqui in hos parentes Scpaftorestam impijextitiftis,er-gaalios obferuantiorcs fitis ? Nullum eftomni-no concilium, quod non fit iamdudum à vobis palam protritum , vt veftnim vnufquifque ex-communicationibus mille irretitus teneatur. Et ramen audies, Campiane, facere conciliorum inentionem,qu3E fi valerent aliqiiid, vos certè ni-hilo magis in ccclefia , quàin publicani atque £ thnici tolerarideberetis.

WHIT. RESPONSib. '«7 ^cumenïcA veterurn conctha (juatuor, tant£ßrmi~ tudtnis, vt ante annosmtlle fingularis honos, tan-lt;Ju£m dwmts vtctbns haheretur. Et nos illorum quatuor conciliorum faluberriniam fuiffe autho-ritatem plaiiifliinie confttcmur. Lege quid do-/«fi,. étifsimus Lütherus de quatuor illis conciliis fcric^-pferit, 8c noftram agnofce, de his quæ dicis, œ-cumenicis quatuor conciliis fententiam. Gregorio tarnen cur aflentiamur, caufa nulla eft, qui fe fient fianEli Euangelvj ejnatuor Itbros fie conciliafinficipere aevenerari profitetur. Nam hoc*^''* concilia eft non venerari, fed Euaugelia violate. Quanquam id Gregorius, vt ego exiftimo, fcnfic quæ funt in his quatuor Conciliis Contra Arium, Eunomiumj Macedôniunb Neftorium, Eutyche-tein, Diofeorum ex Dei verbo décréta atque cô-cliifa, ea fe firniiflîmè ampledi, vt non magis ipfa Euangelia, quàin hatc décréta j qux funt feriptis Euangelicis comptobata , quibùfqiie infanda hscrefîs damnata eft, refeiridi pattatur. Neque e^. nirn poffuni exiftiniare id Gregorium de totis hifee conciliis aftirmare voluifl'e , vt Nicenuna, Conrtantinopolitanurri, Ephefinum, Chalcedo-nenfeconcilium facrófaniiisEuangeliis penitus fide ac dignitate exæquaret. Et nos, qux patres illi aduerfus eos, qUos dixi, hatreticos de filij amp;nbsp;partis ôuKffr'âC, de Spiritus fandi diuihitate, de Chtifti vnica perfona, duabus natutisftatuetuntgt; eatam elfe veraquàm ipla Euangelia minùnè dii-bitamustrion qiibd ita conciliis iftis vifutneft, fed qtiia banc ipfam fidem Euangelia tradide-rant. Etiam lt;/o?»i,inquis, nofira comitiis regni-,ea-dem concilia prillmnm in-s ebttnent. His quideni if» rebus, aliifque etiam omnibus, quas feriptu-ris conuenientet proponunt,ius ptiftinum digni-taiémqueretinent. Tarnen ne putes tantum iftiS

Cortciliis fuilfe vnquamà nobis tvibiitu.vt quic-, quid ab illis fancituin Euer it, necedarib fiifcipié-dum iudicaremus,accipe nunc quid noftra eccle-fia de œcumçnicis Conciliis fenferit atq; ftatue-in^trtic. T!elt- lit : Cmcilu effare foffîtnt, mterdatn errarunt, »ri.z/. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in hit lt;^Aad norrna pietattspertinenf.ide’ocfHe

ejua ah dits con/htnttntur, vt ad falatem neceffaria, netjuertbw hahëf,neqtte an thorn atë, ntßofledi pop fient efacris literis ejfedefumpta. Nunc hæc citato, amp;nbsp;tuant, vc ais dulcifsimam patriam conteftator. Ethæc ipfa patria logé charifsinia,i[t qua narus, educatus,ornatus es Campiane, te vicifsiin cop-tertatur,te rogat,te per omi)ia,q.ux fuqt dulcifsi-ma.obfecratjVt deßnas ßbi jn .capfa pefsiata am-, plius moleftus elfe j/Vti nolis .fyos filjps iinpiaamp; percgrina religione corrumpere, vt fuam dignitatem , quàm extern! hoftis »chariorem habere, vt eo nunc tandé vndees digrelfus , redire velis. Si niant quant Rontx intbibifti opinionem præ-iudicatam quiniq; hue tecum in Angliam attur lifti,vel ad breuilsimumtempus deponeres,hanc tux patriae vocem minimé contemneres.

Sed quænam haec tua futura cft conteftatio? Sh mtYi\’i,!]uatitartfia concdia retierebere, (umma honorem prime fedis epifcoposde'stt Petro déférés- Pe.* tro nos fummum honoré inerito deferimus,' nec tecuin de Petro eontendimtis.Sed qux Petri propria fuerunt, ea nihil ad pontificem tuum perti-» nere polfe afrtrmtmus , qui nec Petro nec Paulo ßmilis vnquä fuit. Et quae hæc eft infania de Pétri fuinniis virrutibus tantopere gloriari, propria mérita nulla pofte praedicare ? An fu fanuin qué-quam exiftiinaturû cre.lis Petri fidem, pietatem, omnem virtutem ad tuum pontificem peralio$ tam innumeros,quorum multi non tam homines fuerunt,quàm hominum monfttajclfe deriuatamf

Delirû hoc quidem eft , amp;nbsp;quoiiis helleboró di-gnum : tktb? , vt inqiiit ille, letctf. An ego tuum Gregotium decimum tertiü, qui nunç Ro-mæ dominatur, Petrû elle dicâ? num docet ’ num pafcit? nepoteft quidem.num Apoftoli, num È-pifcopi ofticiû facit? nihil minus, quid ergo agit? In V aticano fedet, bella concitat,feditiones mo-uet, fubditos in principe armat,orbem terrarUm mifcct. Hxccine Petrus fecit ? num hoc eft elTe Petru? num ifta potes negate quin fint vera? huic ego honoré,vt Petro deferam ? Sed expendamus qux dicis.Summum honorem,fedts epifco-po,ideß, Petro deferes. Quo concilio id doces elfe necefiarium Afters conciliû NicenumjCan.ó.in quo nulla fit nec de primx fedis epifcopo, nec de Petro mentio; nec quidé omnino quicquam entra tuum pontifice magis valere potuit, qua ill nd Nicenx Synodi decretu. Omnes enim Metropo-litanos amp;nbsp;Patriarchas Romano Epifcopo exx-*quat,nec ei quicquam amplius, qu.àm Antioche-nOjAlexan'drino, amp;nbsp;exteris aliarum prouinciarii Metropolitanis tribuit,Ipfa fi placet concilij ver-ba audies. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xgr/T';/'Ta,'rà Lv Myuzr!» C«».P.

iy miiTV.Tmw, tp à^r^aw.-fpc'/« onix'mx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiï'ijj'ii« ;çj vfJuiTH pra-

ivrno-^tiiui C4I ws nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•ja 'wpïPf Trt

tudo valent,cjUdi in A^ypto,Lybta,c^'Petapolifutt, vt Alexandrinui Eptjmpttf fuper omnia pi m^na dignitatem haheat : ijiionia P omano pontifia hac ip/a confuetudo eP. Similiter (/f apud Antiochiam, er in caterisprouinciisprimatus authoritas eccle-fiisconferuetur- Vides niic opinor, Campiane, nihil elfe datum Romano pótifici fingulare,eiiifque prouinciam ac iurifdidlionem certis finibus Sc

cancellisefle circunfcriptam. Atque hunc cano-hb. nen, Kuffiniis,fi nobis nö credis,ifto modo inter-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pretatur. jlpud Alexatidria, nbsp;nbsp;tn vrhe Ji orna, vt-

tnfia cofuetndoferueturyVt die xiEgypii, (Ir hiC ßiburbtcanarum ecclefia.rHm foUcttudtnern gerat. Suas ergo pontifex Romanus ecclefias vicinas amp;nbsp;fuburbanas curet,qiiibus ilium Synodus Nicena Contentum elfe iuflit : de nofttis minus deinceps folicitus fit,quae nihil ad ipfius curam pertinent-Nifi admodu incautus fuilfes, hums concilii men tionem profeéto nullam fecifles. Sed Chalcedo-nenfe etiam Concilium adiungis, Aft. 4.80 u.vt primae fedis epifcopojd eft, Petro fummü honorem deferendum elfe confirmes. Hane fede,Cam-pianejn fummo olim honore fiiilfc concedo,hu-ii'ifqiie fedis epifcopo primas delatas elfe intelli-go, cuius rei caufam potes ex hoc ipfo Concilie cognofeere. Neque eniin id fadum ell Chrifti a-liquo mandato,vt Romana ecclefia cacteras toto terrarum orbe ecclefias dignitate atque auçhori-tare fuperaret,fed vrbis illius imperium patres in caufa fuitfe teftantur, vt illi fedi priuilegia maio-ra deferrentur. Verba ipfa potes in hac eadem A-ótione quam citas, reperire. Si verb Romana ecclefia debuit authoritate diuina cundisvbiquc terrarum ecclefiij praeelfe,quid patribus Chalce-donenfibus venit in mentem , vt praerogatiuas nonnullas illi ecclefiae'concelfas elfe dicerét non aliam ob caufam , nifi quod Roma imperii caput effet 5 eiufque ciuitatis qiix mundi domina fuit, epifeopum maiore aliquo honore dignum, qiiàm exteros , iudicarent ? llle autem honor non alius fuit, quàm vt epifeopus Romanus primum in Conciliis locum obtineret, primus fententiam diceret, caeteros ordine amp;■ loco anteiret. Atque hunc nos honorem Romano pontifici non nunc admodum

admodiim iniiidemiis : co, fi placer, vtatur,modQ ne, quia inter alios primus fedet, imperium in fratres tyrânidem exerceat,quod ille iam mul-tis læculis fecit, amp;nbsp;facere fe iure polîe libi per-fiiafit. Et quando nobis Concilium Chalcedo-nenfe obiicere voluifti,vtfummum honorem tuo primæ fedis epilcopo vendicares, ne abeam lon-giùs, id mihi velim refpondeas. quamobrem hi patres Chalcedonenfes federn Conrtantinopoli-tanam Romanae æqualem fecerint ? Sic enim ila-tuunt S; rem definiunt, quandoquidem olim Ro-manæ ecclefiæ propter illius vrbis imperium pri-. uilegia magha funt tributa,squum videri vt Noua Roma,qu3c iam imperio tuit Sc Senatu ornata, iifdemquibus Vetus Roma,ptiuilcgiis frueretur. Quanquam autem Romanns pontifex maxima contentionepugnaret,ne fecum Conftantinopo-litanus epifcopus exæquaretur,tamen efhcere to-tis viribus non potuit quin Concilii fententia valeret, quæ Conftantinopolitanum epifcopum Romano parem fecit. Itaque male mihi vifus.es tui pontificis honori ac dignitati confiiluilfe, qiiado huins Concilii decretum mcminifti.Con-ftantinopolitanum verb Concilium , quod etiam introducis, pro Romana fede nihil aliud decie-uit, quàm vt epifcopus Conftantinopolitanus tk «VtaC TJixiif, id cA,honoris pr^rtiÇ^attuam proxi-mt‘poft Romaniim obtinerct. hï verb fatcmur, lie fuiffediftribucas olim prouincias, vt Romana primas, fecundas Conftantinopolitana, Sc fuas deinceps reliquat certo ordine obtinerent. Sed quid hoc ad illam caufam valet, quam nunc in tnanibus habemus? non hie ille honos eft, quern fibi pontifex Romanus vendicat : non hxc ilia eft potentix Sc maieftatis amplitudo, quam fibi tocics nibuit. Conciliuaa autem Ephefinumfine E, iiij.

caiifa à té citatum eft. Nihil enim Romano póti» fiel defert, quod no aliis etiamepifeopis cóueni-ret. Namfi id arripis, quod Celeftinus epifeopus Romanus, prxfidens fandiisimus amp;nbsp;pater reue-In rendifsimus appellatur,fi quod Neftorio, nifi hx-abiuraret, excommunicationem denunciat, funt hxc Romano epifeopo cum aliis communia. Non enim illefolus Reuerendifsimus eft faliita-tus, nec illefolus potuitde hxreticis iudicium pronunciarcjSin te ilia magis deledant, Haceji fidei carholtca orthodoxs ecclefi.t, cut cu»£h con-fenttitntorthodoxtponttficei,rn2\è hæc verba inter-pretaris.ümnes enim orthodox! pontifices dicii-tur his verbis non ecclefix, fed fidei confentire. Jlla fides, quam iis literis patres funt complex!, qmnesvbique orthodox! pontifices approbarunt, amp;■ nos etiam defendimus.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed quid nunc in tua conteftatione fequitur

JncruentumÀnlt;\M3,carports fanguints Chrtfttfa-crifiaummaltartrecognofces.C^tns autem Concilij Niceni canonem 14. in quo nec incruenti,nec fa-crificij, nec Akaris vlla mentio reperitur. Prohi-bentur autem Diaconi ne id fibi arrogent vt prx-fentibus epifeopis autpresbyteris ,cœnæ Domi-niex facramentum procurare velint: neque enim Diaconis licere corpus Domini presbytetis tra-dere.Panem dici corpus Domini tritum eft, quia corporis Domini facramentum eft. Nec tarnen negoCœnam Dominicain à multis antiquis patribus incruentum facïificium appellari, quia amp;nbsp;mortis Chrifti myfteria fine cruore amp;nbsp;fanguine percipimus , amp;nbsp;Deo laudes atque gratiatum a-ftiones tanquam in facrificium ofterimus- Ita-Cyriff. *1“^ Cyrillus otvoiccaitTa«- Sus?« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, in-

ÿn. cruenta. /acn^Mo, laudattones in cœna ftatuit, amp;Eufebius nos Domino altare extruere feribic

Kai âvattev i(ef,Tii t« xcuyà f^vrue/ei, De-tncruentoru rationabtlmm SacrtficiorUyfecundum nona mylleriaSi iam cuiufmodi fit hoc incruentu facrificium quaerasdpfe tibi fuis veibis refpódeac Eufebi’, nw àrri âuaiaf ocpipc-tVi A/ernonam nobii tradiilit ^na loco facnfict^ oferre-mm 'DsinAe Chalcedonenfis Concil j Aótionem I i.proponis, que nihil habet,quod quicquam ad iftas caulas (peftet:neque locus ills Socratis,que defi^naSjlib.i.cap. s.Reôtiùs multo fimpliciusque fecilfes, fi ipfa yerba recitafles , non incertas ac conflifas in margine notas pofuifles. Sed veritus cs, nifi fraude:n aliquam adhiberes, ne nimiùnï facile deprehendi portes.

Quid in tua conteftatione reliquum fit, audia-mus. Beatvs Martyres, dmósyne ornnes, vt pro te Chrtß'o fnppltcet oh/ecrahis: muiterofos apoß-atas ab infando concubttucoercebis.^ivtm Martyres,diuique cœlites Chrifto pro nobis fupplicent, nefeimus: quid nos agamus, id eos ignorare certû eft. Qua-re ad Chriftum potiùs accedimus,eumque vnum obfecramus , qui 8c nouit quibus rebus indige-mus, 5c vultiSc poteft,qux petimus,largiti. Tuft placet riuulos quçrc,nos ex ipfo fonte hauriemus, inueccratam verb diuos in precibus appellandi confuetudinem minirnecuramus. Etfi hie anti-quus mos eft,ab Humana tarnen fuperftitione, no abalithoritate diiiina manauit.Quod autem fub-iungis de mulierofis apoftatis ab infando concu- c,Kilchai-bitucoercedis, 8c Canones aliquot Cocilij Chai- ceJ cn». i-cedonenfis profers,in eo quidem antiquum obti- 's *}• nes. Vnicus veto Canon contra Diaconirtas per-latus eft,quæ poftquam minifterium fufeeperint, deinceps nupierint.Sed quàm hçc iniqua lex fue-rit,facilè conftat.l’rimiim enim quas Paulus fexa-genarias ad minimum efle voluit,ifte Canon qua-

dragenarias reGipit:amp; tarnen nuptias nó permit-tit.Sed vouifle,inquies,cçlibes fc futiiras.Primiiiu doce voueie tale aliquid debuifle.tum fi fenferint votum fe nullo modo pofle perfoluere , öf fi nu-pferintjaliter ac oportult fecilfe. In rebus fua natura mediis veltevouere,quod nequeas præftare, ell Deo illudere,amp; impiæ temeritatis crimen in-currere.perfillereautem in impio vetoed duplex fceliis admittere.Itaque quod ius præfcribit,Pr£-flattn walispromtjßsfidernnon obÇemare-. atque ita omnino faciendum ed,queraadino4um fuæ foro-Btrnarj.ti tl Bcrnaidus iüifitjnmälispromtfßsrefandefidem-. Sarar.icmai. in tnTpivoto mHto, decretu)n:lt;jnodtnciHtte ■vonish ne

• irnpia promtßßo, tjHafielere adirnpletur. Quid autem fcelere pleniuSjDeóque odiolius cf. fe poted,quàm intus libidinum incendijs inflam-man,amp; tarnen legitimam fanélamque medicinam reeufare? Ar illud femper inculcas, voti legibus r Mr I nbsp;obligantur,Ergo tibi Cyprianus refpondeat, Si/i

fide Chrifio dtcauermhpudtce cajte fine vUa fabula perfeuerent: fin autemperfieuerare nolmt, vel non poffint,meltUi e(bvtnubant.. ld ne confilij Ca-piancjvirginibus dediflet Cyprianus, fi hunc iii-fandum elle concubitum,aut incedum publicum, vttu nimiùm fcribis intemperanter, iudicaflet-Quanto verb vobis honedius effet Monachis atque Fraterculisjconcubitus illos vellros Sc niw mium publicos amp;nbsp;fupra modum nefandos mitte-re , cadumque matrimonium colere ? fieri enim potuit, quemadmodum Pius ille papa folitus ed ’• dicere,vt multi vedriim in matrinionio feruaren-tur, qui nunc in ficco cælibatu damnancur. Sed qui fordidus ed,pergat porrb in fuis futdibus có-fenefcere,qui fanélus ed,tutpitudiiié fugiat, fan-ditatem vitio amp;nbsp;fceleri anteponat.

WHIT. KESPONSIO. yj ma conteftatione effudifti,amp; Conciliorum inter-pofita authoritate perfuadere voluifti.Sed debes exiftimare Ca!Tipiane,ementit3 Conciliorumaao-mina miniis apud nos,quàni cevtiffimum Dei vcr-bum,valere oporteie.Nain quod deinde ais Synodes altorum remponm, nornmattmTrtdentmam einfdern anthoritatis acfidet cusn pnmls tllis fntjfe, equidein non credo,quantumiiis idte,quando v-fus veneritjdemonftracuriim fpondesatque reci-pis. Multatu quidem fpondes , fed pracftas nihil. Verum hic ego pium Leólorcm obfecro,omnesqi Chriftianos obteftor, vt quid hoc loco Campianus dicat, a teen Jant.Synodos omnes,amp;r nominatim Tridentinam quatuor Oecumenicis concilij« pares elfe affirmatzquatuor autem Concilia Grc-gorius,qué citauit Campianus,cum quatuor Eu-angelijs exæquaf.hinc nûcefficitur, omnia aliorû temporû Concilia eiufdem effe auchoritatis amp;nbsp;fideicum quatuor Euangeliis. Non vrgebo, nec te nunc exagitabo,quemadmodum tu Lutherurn foies. Verberanduni te tacitis hominum iudiciis wlinquo.DeincepSjhoc Conciliorum valido prç-fidio munitus ingrederis in palzftram, amp;nbsp;aduer-farium,quofe proripiat,obferuas.Tantus enim es bellator,tamperitus gladiator, amp;nbsp;tam vehemens i n præliandojVt veniente te fugiant illico omnes. Et nunc quemadmodum te fis in hoc praelio ge-ftiirus,amp;: quasfadurusftrages,exponis.Atmi Câ-piane,vide ne id in te vfurpari merito poffit,quod dici folet,amp;g5Knîf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ei' tidxxî

De dignitate Conciliorum multa prxdicas, quam nos etiam fummam libenter agnofeimus. Sed tarnen non hominum multitudine,non appa-ratu,non pompa Spiritus fanftus alligatur.In Cô-cilijs multa lunt nonnunquam partium ftudia, ôf maior pars vincit aliquando meliorem.Äcpfrtf«,

incp.\3,ellLHtherM,lt;jut diceret anteferre fe Conci-lijs dnorum fuffu-agia bonorum erudttorum homi-mm . Et quid ni anteferret? atit quis illo diólo offendi ineritó poteft ? Enimuero Gerfon ille Concilij Conftantiéfis moderator vnius hoitiinis ftntentiam toti Concilioanteponere non dubi-tauit,Z«/4crz.r,inquit,Z!ten/ erndito, atqueawhori-tatem Catholicd profirenti.flw efl credendurn.i^uàm genertdiConciliotTÏnoàamp;Àim Panormitaniis con-firmauit,quando adhuncmodum fcribit,/’Zgt;«cre-dendumeibvelflm^lici laico scripturam proferenth

totißmul Cocibo.RepertHi efl-,'in(]iüt.Kemnt ßM, ^ui Concilium Tfidentinum ad juos •vertiginit irnportunAcalculosexegerù- Côcilium illud Kemni lîus non ad fuos calculos,f*d ad verbi diuini nor-mam exegit. At ijuid luccatua^ mo^x^-.mfarniam, refpondes.Si apud vos malè audit Kemniiuus, non admodum miror, Id enim eft:fuadoôtrina,vir-tute, induftria confequutus , vt inuidia odiôqiie veftro dignus videretur.Sin vera laus reótè faîtis debetur,naólus ille eft amplil'fimum prçmiuni,no-miiiis fui gloriam fempiternam./w»à inquis,«» ca~ uerit,scpelietur cum j4rio Te verb, Campiane de tuo potiùs , quam Kemnifij fepulchro folicitum elfe oponuit : amp;nbsp;vide,nefitparatuin tibi pro tuis maleficijs apud infeiosfepulchrum.

Tlfyruw.

IÇtmni/ttu.

C^^lUlKtU.

loan.littllM.

Hic mine incipis Tridentinum Concilium ve-hementiùs commendare. quafi nos illud praeclarû atqiie egregium Concilium cuiufniodi extiterit, ncfciamiis.Illius egotetam efleftudiofum facile patior,me quidem nô habebis r.iualem. De eo di-xerunt alij,quæ vera funt; quomodo amp;nbsp;inftitutûj amp;nbsp;habitum,amp; dimifliim fuerit.Itaque non cona-bor,qux tu dicis,orationc eleuare : ea fide atque cx!ftimatione,qiiâ potuit acquircre, per me frua-tur.Quanquam id omnes intelliguiiGnon tam or-bis

WHIT. RESPONSIO, 77 bis Chriftiani Côciliumjquàm paucorum hominii in vnum locum concurrent?ium conumticulum ex- Cmumtiu. titific.Aderât aliquot ieiuni fraterculi, qui maxi-mam oneris partem difputando, fcribédo^perora-do luftiiieret.Nam epifcopi ac fummi Cardinales res aliasjquarum magis caufa conuenerant.medi-tabantutjSed fit,inquam,quod fuitinon enim cuis laudationibus offender. Et exultauerint ponti-fices,quod in ea fchola haeferint, è qua adhuc no admodum multijquos fciam, vel dodi Theologi, vel boni paftores prodierunt.Antonium etiâ Pra-genfern fibi ipfi magnopere gratulantem introdu-cis.aliquam enim iili gratiam referre voluiftijquia te presbyteru creauit. bene habet: presbyter créa tus eft Campianus ab Antonio Archiepifcopo Pragenfi. Vereorne nimium löge abieris.vtmer-cemtamvtilem emeres. Sed nunc potes Milfas celebrate, poftquara es abrafus, Slt;r inundus, amp;c presbyter creatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Qiixris autetn, atque in eo admodum exultasj hue inuttatifidepuhlicacurnof) properarint aduer-fartfi De eo tibi refponfum eft abunde in Apologia ecclefiae noftrx.Quid enim ibi faceremus, aut quorfum iter tarn loginquum ingrederemur? An vt lufi domum rediremus,aut exufti in Concilia temeritatem noftram lueremus?Na difputadi apud eos quis locus fuit,quorum finguli fideip pontift-ci Romano dederunt, amp;nbsp;iurUiurandi fe religione obftrinxerunt, vt nihil vnquam contra ipfius dignitatem ac voluntatem aut facerent aut dice-rent’Quid ergo ab iftis fperati potuit, quod qué-quam ad difputandum eliceret?Et metum attulit, Ioannis Hiiffij Bohemi, amp;• Hieronymi Pragenfis calamitas ,quos patres Conftantienfes in ipfo Concilie concremarunt. Et tarnen Huffius fide publica fretus ad Concilium acceffetat.

quis, Constantie’,7fes preceres nullam fidem dedi-rr.ijùarenuÜamfegerè ViisÙioMem publicara Si-gifinundus Imperator dedit, ciii vt confideret jé-qiium fuif Ad Concilium venir,mox captus con-jjcitur in carcerem,caufam coram Concilio dicit, damnatur freméce licèt Sigifmùdo,exuritur. Nee fugit ille,vt tu mentiris,nec fugere potuit: homo fanóliffimus atque innôceritiflîmus,tanquam ouis à lupis furiofis deuoratur, Quid illi Cæfaris au-thoritas,quid mandatumjquid publica fides pro-{\i 'vöC,efar,in(\\iis,ol)fignauit,Chriflianus orbisana-iorCd!.fare„Yeflgnamt.fff^ ergo tutus effe poteft,fi nihil in Concilio Caefarisliteræ valebunt? Neque nos tam Ioannis Huffij cótra fidem publica mife-randus interitus à veftris Cóciliis deterret, quàm illud decretum, ab eo ipfo Concilio editum, Hx-reticis non eife feruandam fidem..Ego vobis eredam , quos fcio nullam feruare fidem? Si faciam, dignus firn,qui fimiliter peream. Hieronymus au^ tem Pragenfis ad Concilium fiia fponte venir, fidem palam eft profefTuSjincendio eft cófuinptus. Hic cafushorum duorum ,quibus orbis Chriftia-nus eo tempore nee fanótiores nee doótiores ha-buit,perpetuü erit amp;nbsp;veftrç perfidiç horrédacque crudelitatis monimentum , amp;nbsp;pijs ad cauenduni in pofteriim illuftredocumentum.Lutherum ve-ró,quem tu odium Dei amp;nbsp;hominum vocas,exe-crande fratercule, ipfa Dei manus virtusque de-fenditjVt ei nunquam nocere polfetis. Non enim voluntas vobis, fed occafio ad perdédum Luthe-rum defuit. Sed tutus-,inquis,fitte Cafaria verbo. Neque enim aufus eft Pontifex Luthero necem machinari,poftquam ei Cxfarfalutcm promifif-fet.Antu enim id laturum fuilfe Carolum quintu cxiftimas?Non fuit è re pontificis aliquid tentare, vnde Cxfaï fidem fefelliffe videretur.Id non tä fa

eile Carolus tuliflet,quàm olim ruilt Sigifmüdus. Nimiunbaisjfe iaótant in angulis,«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbi

tna, verba Grdtca fonHermt,fapere videantur. Tibi forfan fapere videantur,qui vix(credo) potes tria fonate Gtxca verba. Abhorrent a luce^ejua litera-torem in nantero ponerent,^ ad honefia fubfelba de-«flC4re«f-Hoccine eft quod quxris Campiane, nomen, famam,honefta fubfcllia,digito monftrari,amp;: dicier , hic eft, oùlti âf/çivciv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;muaveu

iddoletjin numero non effejin fubfelliis non federe’Verùm maôtè virtute,quem ingrelTus es cutfum ad laudem, perfequere, fpes eft ad htr-nefta aliqu3do,quibus tu dignus es,fubfellia pot fe afeendere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

Quod autê petis,Catholicis Angelis tale Chi-rographum impunltatis impettari,fi diligût falu-tem animarûjiniquum certè poftulas. Quid enint limile eft, dodos homines vndique adjjublicutn Conciliûconuenire, amp;nbsp;perfugis in patriam redi-tum patere?/« Cunam,in([uis ,verbo principis in-mxhconuolabimuî.Y.t mto quidem : fidem enimfi dat,certam vobis fecuritatem poteftis polliceri. Ac facilè credo verum effe quod dicis,quando a-liqui iamdudum in curiam,nullo principis verbo iniiixi conuqlaftis. Vos verb, Campiane, ad Inr dos potiùs conuolate, vt nouam illam pontificis veftri prouinciam perluftretismoftra princeps fa-pientilsima taies hofpites non defiderat, amp;nbsp;vos à fe quàm poteft longilsiraè repellit.

Sed iam vnde es egreffus,eb regrederis, atquç hune de Conclliis locum fplendidè concludis. Conciliageneralta mea fant, primnrn gt;nbsp;vltimum, media- Facilis Sc expedita vidoria? Cxfaremte propè eredam. Vent,vidi, vtei. Sed hoc non efthaftamtuam,quam dicis, arnentatam.intor-quere.Verba amentata vel potiùs amentix plena video,haftâ aditqcnulliconfpicio. aut hafta tibj.

aut amentum , aut vires defuerUntj aut quod ma-gis credojhaec fimul vniuerfa.Cupimus certeAca-demici,Campiane,experin quam tu perite haftas vibrare didiceris , amp;nbsp;fore fperemus.vt tu nofhis haftis confoffus aliquando audaciam temerita-témqüe, amp;nbsp;inertiam huius pugnae tuam fentias atque agnofcas.

SNTIOCHl A Et gua primurn ^^irivrbeChrifiianorum nobile cogno-mentuminciebuttidolloreft ideß^erntne 4^ testheologiti^prophetätytde(i,concninatigt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

resperejnam célébra floruerunt, Huiufce ^f»erZf fcribas 8i fapientcs, doétos in regno Dei, noua promentes amp;nbsp;vetera iChnflumcallentet nbsp;nbsp;Moy/en, Dorni-

ttw tp/êfiturogregi prvf^exerat. H os in-gentis henefitij loco donates explodere

bam explo- Id ego cum pro certtjjimo compenjjem, luiius. pugnamßmpltter exoptaui , non tUant tocularem tyua turbavelttantur in corn-

pttis tßd ifkim ßueram (ß acrem e^ua congredmar m veliris phtloßphorum Ifacys.

Pede pesjdenfufque viro vir. dPatra fKjuando licebtt accedere.

eonßllum eSl prshum. tam fùnt noUri^ ^uàm Gregortns ipß decitnus terttw ,fi-borum Sccleßs, Pater amantilJimM.ISla vtomtltd loca Iparß^c/na ex monimentss

UfJon.Trf. ii£terum con^utßta , nojlramfidem appo~ rel.Men. ßt'o afftrmate^ueprapugnant, tenemta ho tntegra voliimtna,qnstde indtsfirta tai.cem’ rcUgtonetn qnamtuemtsr euageltcam di-coptoféque dibutdant. Duplex

'ieb. faytiisa (icrae^uos rittu edocetl Pnpuett ' r ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I t'' I ■

f!, ca ves Lutherum tarn valde^vt hatt^ ope^ r4limillimafomniis,nec non perni-ciotifsima tudicaret.^rnttatM parentem CauJJaia , nefeto quis terrafihtu ex Cal- pionyCus eoi.j.M.i» lgt;tt,non efiverttteshunc * Dionyfii tncltta fuppofiti-gentis ^pofiolum vocitare delirum fe-

^lt;«t«n4/orcf vehementer offendit ignatiui gt;gt;nbsp;Ignatrus,offen dit nbsp;nbsp;Caluinü, vtm eins fuppofiti-

epßolis deformes naettos amp;nbsp;putidas*^“*' ,homtgt;i_um quifqutlta , notarint,

huins Aui,fin 'e ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;virty blafphe ftoiuVwi^

. runt./n TertuUiano rapiupt auitii cfuod ftoiua^tcd-a nobis edo[ïf.,nob’fcnmcommuniter lt;ie- ptis prodide

teflentnr -.fed rnerntnerint, Ubeliurn cr^t. de pra/ertpttontbu gt;jtti nofirt temporis (è~ ^'quot;‘IJecui. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnfigniter perculti^ nunjuam d Hippoly-

ßstjje reprehen/um Htppolytsu /’or-‘“VP“*'* tuenfis eptfcopiUytjUam belle, i^nam da---re,^ntuhrifti nerHum,Lftiherana te-pora,pramonjlgt;autt'i êtipropterea fcri-ptoreni inlantifsimutn amp;nbsp;laruam nemï»o»tÇ7/'rlt;i«»«w delicias dectu

amp; deprauatorem pœnitentiæwwwf»- Cmt,i €»4 partint, admtfit ? Scripßt enim de virginibtUide lapfisfde 'vnitate Ecclefia trailattonci eiufiaodh tat etiam Eptftolae Cornelto ‘jR^mano pontifici, vt ntfi fides huic many ri detrahatur t'Petra« tyr V ermtlius, omnéfiyue cum ee feeder a quot;• ti, peiores adulterts té'fàmlegts habean-tttr.Acne fingulis tnfiflam diutius. Pa-Ctnt.3.01,4 a Fatfum: (res huitisficulPdamnantw omnesyip ptle'sh™ qu* doftrinam de poenitentta mi- lt;r4„,„„p, lus fetuli rè deprauarint. rjuopablo gt;nbsp;nam atßien- lt;““»“* nf daranamus canonum qua viguit ea tempefiate^ ‘°'“'

maiorem in modum di.f)licet huic fi-Pla plaufibili, qua triclinijs aptior quàm templis, voluptarias aures tttillare, pulutUas omm cubttefiletaff'uere.

Atasprexima, quid peccauit ? Chryfifio -r»us Patres iuftitiam fidei fœdè î'Uf/ifrr obfeurarunt. ‘P^yzdanz.enust

I quern gt;nbsp;honoris caufi, 7quot;heologutn veteres Dud. s.rt. appellarunttCauJfaoiudiceyYiXsvihtor-, quidaffirmarct, nefeiit. adrnhrofinièi Cacodæmonefafcinatus e^.Hterony-b Falfum; ''ajque damnatiis atque diabolus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

eft acHie-iiiiuriolus Apoltolo , blaiphemus, „.J/, fonymo. fceleratus , impius. Vous ■i''“'“:*quot;’'’-ej^a/fouio pluris eft Caluinus quam £,/'Ltra centum Auguftini. parum efl, centum, tnr.s.g^ei, X«r/j#r«r nihili facitaducrfûfe, mille

Auguftinos, mille Cyptianos, mille Ecclefias.Lo»^»»« ftm de due ere-, fuper-uacaneum puto. N am in has ejui baccha-tur, miretur tn Op tat urn, ylthana-ßnrn, titlarium, Cyrilloj, Epiphanium, ^afilttim,Kincentinm,futgerftium,Leo-ntm,Gregoriumy»e R»manum/uiße pro- . cactffimos^

^t^nciuam ß datur vlla rebus iniu/iie iu/ba deßnßigt;,noninficior, habere T^atrety Dbicttnejne inciderts , t^tsodtßi, dumßbi tonfenttunt,necejfarfo flamachentur. r

Etemm yni odêrefiata ieiunia,yuo a-nimo oportet ejfe tn 'Bafiltum, N aziaze-numi Lionem , Chryfiflomum, ifitid de Quadragefima,^ tndt£lis teiuniorûtnfe-r^s,tan^uam de rebus iam vßtatis-, cort-ciones egregias pitbiicarunt?

^1 fuas anttnas attre,libidtnei crapu-la,amp; ambitioßs conjpeStibus vendtderunt poßuntnt non eJfe inimicißimi'Baßlio, Chryfoblomo, Hteronymo -, ^uguflino, yuorum excellentes Itbri de * Monatho- » At ifti

Qui captiuam hominis vbtuntatem irt- fimiliimi uexere,e}ut Chrtflianafunebria fuflulere,

Â»«rquot;4. bitrio, libres tres , De (^ura pro mortuû-, “^‘2 if f‘1quot;- vnum, Di miraculis ad 'Baßlicas me- lum non mortas martyrum, prohxum caput nobi- quot;on ft««'*» lißnßopefü condones alignes ex-arautt'i

tHf,nonne (uecenßant AugniltHo., cuitu efi tnfignu eptAola contra Adantchaum, t ^ua fe ptofitetur^ zAnttqnttatt ■, Con- cen^^i E/cle teponit co-ßa cjKA faia tntcKtot hatreßs CathoUct, A^uguftinu^.”®^*^” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;veodicar,a(ßentirei

b optatus I* Optattu 3 AdtleuitartM eptfiopM, r.ib i.ctHt. hic.vetus Donaiianam partem reuincit ex com patei,nuper ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

décréta Jldelchtadt^, hareßm reßtatex ordine l^omanorum Ponttßcurnytnfima ’• pateßcit ex £uchartflia chrtfrnate cantamtnattsßcftlegium horret,ex dtf-f ra£iii altartbus in quibus Chriili membra portata funt, poUutlfjue ca-IteibusiC^üi Chriftifanguinem tcnut- aug-U-t. runt.®? Optato.^uid/e'nttdr, aMeo fei re^rjtiem Augniiinns vt venerabtlem ft} T)e tmt. catboltcum ep^fcopHm^Ambroßo parem

amp; Cyp^Mno,t}uem Fulgentiusvt fanElu c'hnjt.cf (^fidelem PauU tnterpretem^Augttfimi f” ' ! nbsp;nbsp;nbsp;■ firntism (p- i^mltroftjmemtnerttnt.

^thanafj fymbalitmtnternpliicon-quot;‘fquot;-cinunt. Nurnfauentetgt; t^nt Antonturn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Frernttam AegyptM,grattis auklor, ac-amrato Itbelio dtlandanertt, ejnttjne cum e Epiftola ' Alexandrina Synodo, tndicwm fedd fiippofitiui . ApoPloltca,dint Petriftipplictter appel-

larttquot;} PrndenttMs tn hyrnnü l^uotiet pre-catar nartytes lyuos decantadlt;ynottes ad eorum einer a ojfa regem martyru ve -ntratHr'iPJum hunc probabunt'i

Hieronymtii pro diuorum relitjwis^ honortbm foùhtt in igtlanüum: In Jo~ Mmana,pro virginitatùgradu. Httnc^ cine panentHrgt;

Gri-THrii. g^egoriM magmss^ gt;nbsp;naßer apoßelus, li.di^ltr. planißim'e noflrieß,e0ij»e normnenoßris i^ue noftet XIpÄr'? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C‘»iMnt r,ßgt;tes fo^°Je$*ue

iiifili.i ia. negatin fcbola SantH Spititui educa- omninoA. quot;■quot;* 5' titrn,propterea ejubdßcras imagtnesßlli-

Dies me deßceret numerantem epiSîo Iasiconciones.homiliasyorationestopu/CH~ , la,difieptationes Patrum, i« (jutbas ex «pparaio^grautter (ß ornate noflra cll-tholtcorum dogmata roborarunt. Quam diu apud bibliopolas isla quot;veniennt, ram dtufrußra noHrorum codices prohtben~ tur'ßullra ßruantur adttus ora^^ matt-tima:fiuslradomus., arcaßcrinta^capß-. la difc^runtur: ßuHra tot partis mtna • ca tabula fuffiguntur, Nullus enim HardtngHs,ntc Sanderus, nec planus, nec Stapletonus,neu Tlrtsioltus hac no~ ’ nbsp;nbsp;nbsp;• ua fomnta vebementius, tjuàm hi t^uos

recenßi Patres yinßäantur. Taha co- , gitanti acereuit animus amp;nbsp;deßderiupu-

SÓ gna,in t/aa^^ttoijuofe mouerit adue^'ß-riui^nifigloriam T)eo cefferit ,ßret incom medum.Tatraadmißrit;captui eß exclu ßrif.nHÜM eß.

Illud vet- -Adolefietibus nebis ita contigit.* loanhum necipfe«« fuellui anteßgnanus Calutnianorum lu? Kuoca^' gt;nbsp;Ca'holicos ad Diui Pauli Lon-uit, nec nos dmenfiutMf incfedtbili iallantia laceffiuit lumas^’^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bypoctißn dtquot; tmploratts

‘ tributiijuiiuejue intra ßlutis annum fex~ centeßmum clarutffent. j^ccipiunt condi-tionem memorabilef viri, ^ui tum exula-bant Louanij, fummis licet dtfftcultattbtu propter initjuitatem fuorum temporÜ cir-cumßepti.Aufim dicere,tantopopulartbut tioflrii bonofuijfe illam luelli aß:utiamdn-fcitiatn-,itnprobitatem,tmpudentiam.,e}uat ij fcrtptores feltciter expanderunt, vt vix aliud tjuidtpuamymemotia mta., prouene-nt Anglorum ecclefia laboranti fruHuo-fius.EdiPium continuo valuie appenditur b At luellus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;codices illiufinodi legeretur, neue

adueifarü li- haberentur,^uum tamis clamoribus pro-prod^Jßent, didicere tjrui-ab omnibus cunque negotium attigijßentf Patresfuijße poflent. nbsp;nbsp;nbsp;catholicos,id eß-,noßros.

c Falfiim: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vulnus infli,

nullam illi blum Laurerttius Humfredus tacuit : ^mprürnta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Catera^nubjftt,

obiecit. vnam ei notam aßerßt inconfiderantitt^ tjuod T^atrum calcules recepijfet: (juibuf-cum ßbi nihil ejfe commercij, nec fire,ßne i)Ua cir~

PertentMtmus etiam familiarité^ ali~ quando Tobsam t^PPatthaum, tjtti nnnc tn cenctontbtis dominatur, lt;juem propter bonos artes tfy' virtutum fèrnina düexi-muSiVtreßjenderet ingenue, poffetne lt;jui Patres a/fiduus ieUitaret, tflarum effie partium tjnas tile fita/erat.retulit, non pof nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fe^fipariter eos legeret, itfq^ crederet.^ mum: qui ertlfimumhocverbumejiinecjue 4/lt;ï«rplutimum aut euna nunc, aut Adatthoum Huttonüy ^unnt?Hm» lt;pui 1/ir nominatus in paucis^verfire ‘Pa- ximè fuut à tres dicitur^aut reltejuos aduerfarios ''*’^’'”***’** hoe facinnt.,fentire arbitrer.

Habltnus ergo fecurus in hanc aciem potui defcendere, bellaturus cum ÿs, 7«» ^uafi aurtbus lupum tentant■, aternam caufo maculam cogantur innrere ^ßue reeufent‘Patres yßue depofcant. Narrt in altere fugam adornant in altere fuf-fieantnr.

T) Atres deinde clamat Campianus, quorum fir-J- mifsimo naunitusjvtputat, prxfidio, pugnam exoptäuit,non iocularem.quaturbæ velitantur in compitisjfed feueram, qua congredimur in fpa-ciisphilofophorum. ita maluit inphilofophoru, quam Theologorumfpaciis verfari Campianus. Nam quiRhetoricis amp;: Dialefticis præclarèim-butus «taré pene omnem in declamitando ac la-gt; queos Sophifticos neäxdoamp;dilfoluedo cölupficj F. iiij.

quin palmam philofophis iudicibus infignem rc-portaret,non dubitauit. Veriim ifta Campiane nf» funt apud philofophos difceptanda, qui probabi-litateSf verifiinilitudine nonnunquam capiutur, eainque fententiain fequuntur,quam ipfi maxime rationi confentaneam eile iudicat: *ed hæc caufa in Theologorum grauiflimo eruditiffimóque có-felTu traólanda eft, quds nullx verboru praeftigix. nulla difputandi folertia, nullum acumen, nulla ars,nulla calumniandi,mentiendi,iuueniliter ex-ultandi infolentia commouere,atque ab eo,quod verum eire,conftat,abducere poteft.Non hie tibi integrum erit tua commenta venditare , non hie philofophia iudicabit,non hie vlla valebunt, qui-gt; bus tu cófidis;in gyrum fcripturarû,amp; verç Theo-logiæ ex illis immenfis errorum fpaciis vel inui-tus compelleris.Non enim, vt ille inquit in Con-cilio Nicenocordatus homo, Dialeéticam nobis inanemque aftutiam Chriftus amp;nbsp;Apoftoli com-

(itr.i. mendarunt, ttXXà j-vofzl/xi, in fide amp;nbsp;bonis «•ƒ.ƒ. operibus pofitam.Atquehica'srA»s-Agt;^s--^aA»5e~(« tuas omnes captiones facile diluet, offufas arte tenebras difeutiet, te quintiimuis repugnantem irretiet, ac magis magifque conftringet. Veriim adPatres properas,adlt;juos,\nlt;\ms,fnjuandoUce-bitaccedrrejConfcUurn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At nimium,iu'

quam,properas, amp;nbsp;multa tranfcurris.Confeólum tu praelium dicis? Quis vicit? ludicrum hoc qui-dem eft, amp;nbsp;nimiiim ioculare. Sed hoc tuum eft genus præliandi, triiimphum ante vióloriam ca-nere. Veriim attendo quemadmodum hoc pra-lium tarn cito tamque mirificè confcceris, Patret enim, i n qu i s nbsp;nbsp;nbsp;ßtntnoßriy'juam G re^orius ipfe de-

eimtu terttM filiorum ecclefis. pater amantijjimui. L i-ceat niihi tuis verbis refpondere, SpeilatKmad-mifßrifiimteneatk. Quid enim dici potuit lan-guidius.

WHIT, KESPONSTO. 8? guidiusjineptius, abfutdius? Quern nos filiorum ecdefix hoftem capitalem amp;nbsp;furiofum elfe noui-mus,eum tu pattern vocas amatiffimum?8c quàm koc vetum eft,tam iUud^lfe verum cócludis? Ea-teor;tam hoc,quàm iUuQ,vtrumque enim falfiffi. mum.Nonne hoc praelium egregiè nunc confeftii effc put as? amp;nbsp;fic tu foies Campiane, prxlia confi-cere,aciéfque hoftium maximas profligate.Quid nunc reftat, nifi vt inVaticanum vidor cum infi-gni laurea inueharis , amp;nbsp;te cum patre tuo aman-tiffimo J bono illo fene Gregorio, ad multos an-nos obleftes.

Perge verb Campiane,amp; viftoriam, quam na-ótus es perfequere. N am integra,'ia(\u'\s,vol((mi-na horam tenemnf,e^Uii de mdujhia religionefn. tjtti tHemHr,euangehcam di/iinEle copioseque dilacidae. Nunc copias nobis tuas recenfes ac cbmemoras, quibus hoc bellum confecifti.tene verb amp;nbsp;quant potes diligenter obferua,ne forte defcéfionem a-liquamparét,atque à vobis in noftra cadra tranf-eant. Inuitienimvobifcumfunt,8; quandogra-uior aliqua pugna incidit, toti ad noftraspartes tranfuolant, amp;nbsp;vos acetrimè laceffunt arque op-pugnant.Sed hæc tua volumina euoluamus. D«-pleXi^ii^Hterarchia Adartyris Dtonyfij, ejua^s claf-feStt^H^facra^e/HosntM edocet? Certè verb nouos, atque in facris liter is inauditos. Eos nos quidem vobis integroscum ifto Dionyfio relinquimus. Etfi enim hic,quicunque fuit, Dionyfius amp;nbsp;tempore perantiquus 8ü fcribendi genere non indo-élusfuit, tarnen Ariopagitam fuilfe ilium, quem Paulus Athenis ad fidemtraduxit, prorfus incre-dibile eft. Si quxris à me caufam cur ita fentiam» peto à te vt quid amp;nbsp;Laurentius Valla,8c Erafmus Roterodamus de ifto fcripferint, attenté .rc con-lïderaiè perlegas, qui ita multas non fiébas fufpi-

cioneSjfed rationes grauifsimas collegerunt,qui-bus hunc non fuifle ilium qui dicirur perfuadeät» vt te ipfum vix repugnaturü exiftimem. Itaqi nee Luthero nee Ca’ufl'aeo n^ritó potes fuccenfetej fi hominem perfonatum paulóafperiiisaceeperint, | ■ ae libéré de illo iudicarint.Quod de Ignatio fcri-bis, quo amp;nbsp;Centuriatores SeCaluinus offenlus eftjhuiusquidem offenfionis eaufas iuftifsimasa-gnofeo. Si enim ilium ab hxretieis introduèlurn tanquam improbæ ac deteftandx fententiæ patro-num Caluinus repulit, idiure grauitérque,feeir, quàm reôle fit amp;' verè introduélus,non dicond il-li viderint. Veritas tarnen eius nomine premi no debuit,qui fidem aut nullam aut exiguâ habet.Nä quid de iftis Ignatij epiftolis dodifsimus quifquc I iudieet,non ignoras.Eius quidem nonnullas epi* I las Eufebius, aliquas Hieronymus eommemorat: fed ei nunc plures afcributur, de quibus illi non meminerunt. Et huius quoddam didum récitât

HimnjM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ aliiidque Theodoritus, quod in

€tnt. iftis quæ circunferuntur epiftolis nufquam repe-Thtni. Jiat.ritur. Quid quxris ? Gratianus ipfe tuo Ignatio

niminm tribuit. Ttaque hi duo quos in prima acie collócas, quàm fint obfeurx dubixque fidei vides.

De Irenxo non placet, quod Cenfores, quos vocaSjez^«4rje«ZÄ)nefcioquid,obiiciunt. Irençu certè non folemus contumcliose appellare,quem virum fuifle fandifsimiim amp;nbsp;dodifsimii confite-mur.Sed quid hoc rei eft? an fi quid fortè fanaticu edidit Irenatus, mox vefter totus erit? an fi minus prudeter redéq; aliquo in loco fenferitjdq; à no bis animaduerfum fuerit, nos eius integra volumina repudiamus ? Siccine difputas Capiancjfic-cine prxliatis?Nam fi nullum vnquam vçrbû Ire-nxo p Utas minus commodum cxcidifle, aut quod iute

WHIT. RESPONSIO. • »i iure fanaticum dici poffer, explica ergo nobis Campiane,queniadmodum Chriftus vno tantum anno prædicauerit, amp;nbsp;tarnen anno trigefimo ba-ptizatus, quinquagefimo morte affediis fuerit. Itane Chrifttim anno duntaxat vno, eoque qua-dragefimo dociiiffe credamus ? An hoc tu nouû admodû,8c peregrinû,8c pene dixerim , fanatic« cffe negabis ? Quid etiam quod Irençû multi v-niim ex iisfuiffefcribunt,quos veteres Chiliaftas appellarunt?Num illam tu fententiam non cenfes effe fanaticam? Et tu etiam de Clemente dubitas, an Z-izania nonnunquam fpalferit? Quid ergo eft, cltmns^ quod Chriftû verè ncgat aut efuriiflc aut fitiiffe? amp;nbsp;vno tantum anno docuiffe, quod acceperat ab Irenxo? amp;nbsp;philofophos in inferis Chrifti ^duen-turn expeôlaffejeiùfque voce edoftos credidiffe ? Ifta tu zizania elfe non confiteris?Atqne eiufmo-dimulta in aliis illiusxui prxftâtifsimis viris iur ueniuntur.Si negas,profer mihi vnum, cuius ego non aliqucd erratum vel te indice conuincam. Tertullianum non audes dicere à nobis effe iniu-^quot;'quot;*'’’*' rià notatum : fed tarnen iubes meminiffe, libel-lum de præfcriptionibus nunquâ fuiffe reprehé-fum ; quod quidem ego non poffum meminiffe. Quanquam certè fateot egtegium effe fcriptqm, quodnominasjin quo multa contra ecclefia tuam prxfcripta funt diuinitus. Hippolytiverbnairor te non puduiffe, cuius ipfum penè puduit Har-dingum.Nolî, inquam exiftimare iftis nosminu-tulis authoribus quicquamconturbari, qui nunc primùm è fuistenebris extradi vix luce ipfam a-fpicere didicerût.Quis pnim ifte fuit Hippolytus? Scripfitjinquis, de Antichrifto. At q belle ? Ine-ptus ille,quem quidam nefcio,quis, fuperioribus diebusediditjHippolyti libellus Antichviftûfore pxmoné fufpicatur,aliâque multa fingit,quæ nec

vera effepoffunt, nee vnquam pro veris habita funt. Et tamen miraris huncànobis coOtemni, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qiiem ntilli curât, nulli legunt, nulli penè noriint.

Hunc ego vt in tuis niimeres facile patior, atque ei fi placet locutn aliquem intuo excrcitu illu-ftriorem affigna.

rçrM». Grauius autem eft,quod de Cypriano obiicis, quem omnes propter doélrinam prxllantem fi-démque hngularé venerantur.gt;4z- ilium CauffAHS fiuptdum de/litutum Deo, agdeburgtet de-prauatórem poenitefitt.t »uncupant. An mihi ne-celfe erit diéta fingula,quç quifquam protulit ali-quando,præftare,aut defendere? CaufTxum illutn nec vidi vnquam, nec antehac audiui. Doótum aliquem piumque virum eflefufpicor, quem tu tam odiose appellas. Verùm de Cypriano id re-Ipondeo quod apud Nazianzenum memini legif-DerUn. fe,ineunte «täte difl’olutum, multifque vitiis de-ditum fuiffe, dæmones coluilfe, dxmonum o-peramadhibuifle. /eu/zMaizjinquit, x'/

vçepoy. Tua me cogit importunitas ea diccre,qu3c tacere maluHrem. In patrum enitn vlceribus tanquam vnguis hæres, nec definis re-fricare,quæ pratftabat non attingere. lam fivera fint,qu3e fcribit de Cypriano Nazianzenus,potuit CaulTæus amp;nbsp;ftupidum, amp;nbsp;Deo deftitutum illo tempore dicere Cyprianum. Non enim eredam id CaulfaEum fimpliciter fcripfilfe, aut quenquam de pio Martyre tä inique cogitate potuifle.Quód autem Magdeburgici deprauatam ab co poeni-tentiæ doólrinam queruntur, crimen illi non fin-guntjfed produnt. Id enim nimiùm fuiffe verum omnes intelligunt.Neque hoc vnius fuit Cypria-ni,vt depœnitétia admodum incommode atque imprudente! nonnulla feriberet, fed in eo er-

WHIT. RESPONSIO. ?) rote omnes penè illo tempore -fanftifsimi patres extiteriint. Cum enitn mores hominum feuerif-fimis legibus aftringere ac coerc.ere c.uperét,pce-nitentia: partem maximam in externa qiiadam vi« tx difciplina.quam ipfi prxfcripferantjpofuerunt. Quod tarn acerbe in hominum vitia animaducr-terint, tamque acres fcelerû vindices extiterint,, in eo forfan ferendi erät: at quod ifto modo pec»-' catorum pœnas perfolui,Deique iuftitix fatisHe-t ri,amp; fibi ipfis impunitatem certamque remifsio-nem ac iuftitia conciliari fenferint,in eo de Chri-fti morte nonnihil detraxerunt fuis inuentisni-miumtribuerunt, amp;nbsp;denique pœnitentiam de-prauarunt. Nullis enim officiis operifque noftris, fed folo Chrifti fanguine amp;nbsp;fupplicio peccata noftra expiantur.Atque ita tibi de pœnitentia re-fponfum eft. Nec tarnen hoc nomine velCypria« nijvel cuiufquam ea aetate partis libros cStemni-mus aut explodimusjid quod tu falsô affirmas.Nâ amp;■ hune ,amp;rcliquos in fummis caiifis habemus nobis aftipulantes. Veriim id tibituifque datum cftjVt in fingulis aiithoribus ca, qux fiint vitiofif-ftma confeôlemini, quafi religio fidéfque veftra ex vniuerfis omnium patrum erroribus conflata effet.

Quxnam autem illi fint, quæ ad Cornelium Cyprianusfcripferit, vt nifiei fides detrahatur, PetTHi Martyr, omnif^uecumeo fottierati, peioret adulteris jacrilegtshabeantur» quemadmodum tu ais, non equidem pofliim conieébura afiequi. Literas ad Cornelium datas efle à Cypriano multas intelligo, quæ nobis nullum vel adulterij, vel facrilegi) crimen afcribunt : nec tu potes ex illis literis aliquid proferre, quod vel nofttam lædat, vel tuam caufam adiuuer. Sed hic tuus femper BIOS cftjnihil enucleate clatéque conuincctc,nu-

da duntaxat patium nomina adhibere, atque ex illis ftifpiciones quafdam vagasamp; incertascon-citare.Quod autem tricUntis,^ puluillis deinde fcribis, quia prxrer conuitium è triniis ane-ptum nihil habet, prætermitto. Et nunc ad éam attatem defcendis, qux proxime confequuta eil,' êf Chryfoftomum, Nazianzenum, Ambrolium, Hieronymum noniinas. Quorfum autem ? Quid G cnini Chryfoftomum Luthefus perftringat, quöd dum mérita , noftraque opera nimiùm ex-tulerit, iuftitiam fidei, nonnihil obfcuraUerit? QiiidfiCauflius aliquam in Nazianzeno fabu-lam deprehendat ? An hi patres proinde toti tui funt?Defipere hoc quidem eft, Sr quid dicas vel non cdnfiderafe,ve non curare. Ambrofium di-otit aliquis, à Cacodstmone fafcinatum , Diftum ne hoc fit d quoquarngt; an non, neque fcio, neqtie admodum intereft. Fafcinari nonnunquam tetiamf optimi atque integerrimi homines pofliint, quö minüsin re aliqua verum perfpiciant : amp;tuni-mium es malitiofus.quiex iis diólis, quortim ve-ra fententia efle poteft, quia ftatim videntur o-diofa , nobis inuidiam infamiämqueconflare canaris. Equidem multos legi^atque nonnullos arf-diui fingulari importunitate ac petulantia papi-ftasjfed imptopiorem,quain tCjnoui ceite in vita neminem.ita nullum facis mentiendi finem,nul-lum de te hominum indicium pertimefcis, nullam in diftis fidem prxftas. lam enim Bezam no-Bo mendacio aggrederis. Eum fcripfiffc dicis Hieronymum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ejfe damnatum attjueDia-

bolnm : tmuriofum Apofiolo, blaflgt;hemKm,fcelera‘ tunti tmpmm futffè. Ifta ego à Beza minime didta efle teftor,amp;: confirmo. Locum ipfum.qui volef, infpiciat: nullam deprecor infamiam, G fallo.

Mam prima illa, DamnatHtn ejfe Hieronymum it-Ïtti ac Diabolum,i.vLt airepta funt aliunde per ca-umnianijVt omnia, automnino fida funt,vtplu-lima. In ill o quidem loco nuUa funt eiufmodi. Quod autem ininriam blafphemiam^ue an'mett ipfa Bezæ verba afcribam, vt frontem tuam o-mnes agnofcant. Irno Hieronymus, inquit Beza, {pverumefiejHod de eo [crtbitin hunc locum Eraf-mus, ) non modo in eofacit Apo/toloiniuriam, yuod ^(,Jt.ts~ manjuetudinemhïcretjuirae, vbt fefeplane heroica wtusprodit : 'uerumetiam aperte blasfhemus efin eo, ejuodin ^fiChrtJlo alit^uodimperfSlapietatit 'Veftigiuminuemt. Hæc ille:quxritur autem de ill o Pauli acerbo apudPontificemrefponfo , in quo Hieronymus teile Erafmo, in fuis aduerfus Pela-gium Dialogis.manfuetudinem nonnullam defi-derat; nec id modo, fed in ipfo quoque Chrifto pietatis imperfitlav^^ium mquirit-f^ui fi verè de Hieronymo Erafmus afhrmauit, quid ni ilium in altero iniuriofum Apoftolo, in altero blafphe-mum erga Chriftum merito Beta potuit exiftiraa-re ’ quid enim fingi potuit aut Apoftolo indi-gnius, quàm vt nimis iracundè Pontifici refpon-4ifie,aut in Chriftum blafphemius, quàm vt vir-tute parum perfeéta præditus fuiife diceretur» Hieronymi veto deinceps Beza nimiam in fcri-ptutis detorquendis audaciam reprehendit, in quo iuftiffimam pcofeétb reprehenfionis queri-monixqiie caufam habuit. Aut enim fcriptu-las Hieronymus aliquando detorfit, autita illx faciles molléfque funt, vt quouis infleéli pof-fint. Et quidem admodum profligatum effe o-portet, qui fingulas Hieronymi interpretationes defendat. De Caluino veto , quem Gregorius Maftouius Pluris facit, quam centum aiuguftnosi V Euthert , qut mtlle Aulujbnos , Cyprmnos,

eccleftasaduerfus fe nthUit^imat^’ct('çon?io iam ex-' pcdita eft. Qii.ifquis verum £iicit,in eo potior eft iis vniuerfis,qui verum videre non potuerunt. I-taque qui vel horum patrum,quos nominafti,vel cæterorum,quos hîc fimul commémoras,Optatif Athanafij,gt;Hilarij,Cyrilli,Epiphanij,Bafilij, Vin-centij,Fulgentij, Leonis, Gregorij Romani erro-res deprehenderunt, fuôfque leètores de illis ad-tnonuerûtjij non modo nulla procacitate vfifuntj fed laborem amp;nbsp;ecclcfiæ necelTarium , Sc piis o-mnibus pergratum atque vtilem fiifceperunt: Temper enim amp;nbsp;verx fctipturarum expofitiones ecclefiis proponendæ funt amp;nbsp;contrariæ repudié-

Kuttn.'PMtiin dx. Reôté nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttioßfstmum eß-, inquire

docendt genus deprauarefintenttas, çÿr ad voluntOé temJuamfcripturam trahererepugnantem-Quite cum Auguftino profitemur : Omniumfmptorwa dtEla tudicandafitnt fecundumdimnarnfcripturd) CUIUS efimaior authorttas, ejuamtottus humanige' neris capacitas'.non ejuoddamnem illußrtfsmorut» patrumfententiam,fed lt;^uod eos imiter, yutproxr mefcriptura accedttnt,fedpraomntbus,ßaperti fueritfiriptura , eamipfamampleSor- Nihil ergo infolentet,nihil procaciter,nihil arroganter faci-

mus,fi patrum voces expendimus atque ad lumen fcripturarum examinamus. Sed vos fcripturaruin Lucifùgie, vt loquitur Tertull. femper extitiftisj eôque tam diligenter patrum latebras præmuni-tis, vt femper aliquem perfugij locum habeatis-Quâdo enim fcripturæ deficiût, quid reftat aliud, quàm vt vndiq; fubfidia côparetis, vel infimorû?

Veriim doces, '^uamobrem nos patres tant opéré fagiamHs. Mallem dixilfes, quamobrem vosfcri-ptüras tam ftudiosè dcclinctis. Name^ut ftatAi inquis,j«««M oderuntànfenfi anirno fnnt in Bafi-ltum,Naz.tanz.ennm3 LeonemtCbrjfbßomHm, /jui

«/f ^Qi^yageßma cociotiei egregias publicarût.^ta.*-ta SeTegitimaieiunia Chnllus inEuangelionulla præfcripfit, amp;nbsp;C^iadragefima fatis longo paft interuallo inftitiita eft, cuius illis temporibusino vna fuit in omnibus eccleiîis ratio,îion mos ideni. Publica veto ieiunia ac Chriftiana »qust adtem-potum atque ecclefianim occafiones accommo-dantur, 8c probamus, 8c exercemus : veftras ie-iuniormn ftatas folennitates atque in otbcm pef-petuo récurrentes,quia fuperftitionis plena funtj ’* amp;nbsp;libertati Chriftianx iniini;a , meritô repu-diamiis. De ieiuniis id exiftimamus, quodda-cuit Auguftinus,

iunare, ^wbnï oporteat pwepto Domtm vel'^' Apoflolorum non inuemo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itaque fta

tas illas veftras atqtic anniucrfarias ieiuniorum ceremónias,amp; illam praefcriptam certo tempope ac numero dierum Quadragefimamveftramnon agnouit Auguftinus. Deinde ais, animai auro, hbtdine, crMala ambitiofis coi^petlibHS vendiderunt, pojpinr ne non eße inimiltpifni Ba-ßlto, Cbryfoßorni, Hieronymo, Aagaßino, ejuo~ rum Ißri de monachorum inßnuto teruntur. An tU qui Monachi non funt, eos omnes auaritiäc, libi-dini, gulæ, ambitioni deditos eile cenles ? Id tibi, nifi corrigas , erit capitale. Nequeenimvel Pontifex, vel Cardinales,vel Epifcopi fibi nece4'-larium aut conlentaneum elfe arbitrantur , vt-lt;9-pes amplifsimas, voluptates perpétuas , epnlas 'delicatas, fplendorem honorémquèregiumde-ponaht, Téqlie in inónafterium aliquod compîn-' gant. Qui ne viulint, queriiadmodum illi lolent, ij certè nec Bafilio , nec cuitiuam fanfto houiini amici elfe polTunt.' Ira eriim libidine liixuquc diffluuht, ita volü’^tatibüsJ conuiuiis, amW-tiotli fus inferuiunt, ita denique vitxrationen»

ofnnem inftituunt, vt ex Epicuri potiàs hortulis homines voluptarij,quàm c Chriftifchola feueri magilhiprodiiffe vidcantur. Quis nefcit totius orbis diuturnam devobis amp;nbsp;iuftifsimam quere-Jam? amp;: tarnen non pudet ea te nobis obiicerej quae vitia cffe veftra omnes intelligüt. Nam inter praefules monachófque veftios, quoru tu egregia inftituta Sf arétifsimâ difciplinç grauiflîmç regu-lam cómemoras, ac czteros mortales tatum iain-dudum interfuit, quantum Tarentini aliis ho-minibus przftare dixerunt, quod alij dum mul-tum fudarent, ik operis femper aliquid agerent. Vt poflent viuere compararent, ipfi demum verc Vtuerenti quia fe totos voluptatibus tradiderunt. Et quidem ea vita veftra fuit, vt czteri vix viuere viderentur,fi id tandem effet viuere,quod illi pu-tauerunt. Verùm quid ego vobis plura de ieiu-niis, amp;nbsp;monachorum inftit utis refpondeam, qui nee monachum vllum in omni ecclefia veftra an-tiquis illis fimilemhabetis , nee vetera ieiunia retinetis? Sedpergis etiam alia nobis multo te-triora obiieere. Quicaptiuam hominisvolunta-tem inuexertiCjni ChrtÜianafunebria ßifbtlere,^tti timommrelMMttts tnemiere,fintne, inquis,p/4f4-btles Attgu^no? Nulli nos diuo iniuriam feci-mus, Campiane,nee euiufquam aut reliquias in-cendimus,aut fanda funebriafuftulimus ; profa-nam modó fuperftitionem amp;nbsp;maieftati diuinz glorizquciniuriofamferre non potuimus,in quo amp;nbsp;Deum fequutifumus dueem atque authorem, amp;nbsp;Auguftinum habemus affentientem. At qui captiuam hominis voluntatem inueximus, qui, inquis, Auguftino placabiles fimus ? Qui ni veto fimus? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lihros, inquis, de libero arbttrio

Sctipfit Auguftinus libros de libero arbttriotres, ergo Auguftinus hominis voluntatem liberam facit. Si hoc valet, illud quoque valcat, fcri-pfit Auguftinus de duabus animabus cofttr* Manichxos librum 1 de mendacio librum j de quantitate animx librum , ergo Auguftinus du as in homine animas pofuit, mendacium lauda-uit, animae qiiantitatem Sc magnitudinem tribuit. Nam quid^ obfecro, intereft? lllos,ab Auguftino co'nfctiptos effe, quos dicis, libros fateor : fed ij libri noftram fententiam non e-uertunt j qui captiuam hominis voluntatem in-ueximus. Neque id tu dixiffes, aut horum libro-rum mentionem vllam fecilies, ft libros ipfos perlegiffes. lllos enim libros Auguftinus contra. Manichzos fcripfit, in qiiibus non de hominis libera voluhtate i de qua contendimus, fed dé caufapeccatidifputatj quod à libero arbitrio flu-xit. atque hoslibros de libero arbitrio infcripfit, quia in iis id agit, vt fontem peccati ac prihci-pium ,non in Deo , fed in libero arbitrio repcri-ri doceat ; quod tu facile è libtis rçtradationnm u./, difcere potuifti. Sic enim fcribit, Propter eatßtf- ttp.s. ' ceptaefldt/putatio , ^ui negant ex Itberovoluntatit arbttrto rnalt originem dun, P)eum,fiitaelti creMarern omniwn naturarum cnlpandtim ejfe con-tendunt; Sc deinceps negat omnino ei in animo fuilfe, vt his in libris de ea voluniate diceret, quam Dei gratia libérât.Quicquid autem ei in li-bris illis excidetat, quod Velagianis qui liberum' arbitrium inuexerùt, quemadmodum vos faciti$gt; fauere videretur id diligenter ex omni opere colligit ,atqi ab illorum calumniis vindicat.An nos Auguftino fuccenfeamus, qui nobis noluit in ifta caul'a elle inimicusî Atque vt plane pcrfpicias

hos de libero arbitrio libres à te fuifle fernere introduftos , audi quid his ipfis in libris de hominis voluntate feripferit. Th tantum, inquic» u'nullHtn tibt bonum, ‘ ■‘■■“‘f 'uilfentuntt-, velmtelltgetitt, vel t^uo^HO modo cogi* tant! occH'frat,lt;juod nm^ fit ex Deo- Acque hæc fuit Auguftini de arbicrio hominis perpétua féntentia poftquâ caufam ipfam excitatusà pelagianispe-nitusdidicifl'etjvt perditum, amp;: funditùs fublatu iudicarit.£;^ero w»?»(inquit ) arbttrto tnale vteni Kntiiir.cttf /gt;.horno,!^fe^erdtdtt nbsp;nbsp;ipfitm..

Sed Auguftinum adhuc nobis obiieis. eww.inquisj/«« capttunculis fidem mettuntHr)n'o»‘ ttefitccenfiant Augafl-ino, cutus efi 'mfignù epifioU contra Aiamchaum'i Epiftolam vocas Campiane» qur femper habita eft pro libre? At quid contra nos in ea,quam dicis,epiftola fcripfit?.^^ fèpto-fiteturantuputtatt, confinfionitfitccefiïoniperpétuât ecclefia, ^uafola inter tot harefii CatholKano- ' men vfucapione vendtcat,ajfentire?^t illi nos Eccle t liäCjquae ifta habet oninia.alfentirnus. Tarnen iftisquot;* ' illam lÿnceriffimamfapicntiam ac veritatem, de qua codem in loco feribit Auguflinus , accedere oporter,aut nos hxc fimul vniuerla teuere mini-mè debent. Nam 8f hjec,li ilia fapientia careant) nihil valent, amp;nbsp;ilia fapientia ac veritas fine iftis per fe aliis rebus omnibus eft præponenda. Sic ftinFuriUm enim Augullinus , Veritae fitam mamfefl-a mon-firatur^-vtm dubtum ventre nonpoffit, prtcponendi efi omnibus ülù rebus, ijuibus tn Catholica teneof-lis ergo omnibus,qux tu commémoras, antiqui-tati,confenfioni,fuccelfioni, folam illam verita-tem fyncerâmque fapientiain Auguftinus antepo nit:amp; nos , quia hanc fapientiam ac veritatem fie cfleinnoftris ecclefiis manifeftam perfpicimus, vt nemini diibium elfe poffit,quin nos verum te-

WHIT. RESPONSIO. loi neamus gt;nbsp;qui verum videre volunt, vobîs integrum facimus , vt fine veritate antiquitatem» quantam voletis, amp;nbsp;confenfionem, amp;nbsp;fucccffio-nem venditetis. lam ergo caufam fuiffe nullam vides, quamobrem nos Auguftino vel nunc vel ante fuccenferemus. Sed mifTum tandem facis Auguftinum , arque euocasOftatuin , Mileuita-num, de quo quid fentiamus, aues, inquis, co-gnofcere. Fuiffe quidem bonuin pattern , St Auguftino fimilem exiftiino,eafque laudes veras effe cenfeo, quas illi ab aliis fummis viris tributas video. At is Donatianam partem rcuincit excom-niunione Catholica. Quid ni reuinceret? aut quid illud ad nospertinet? Idem etiam Aiigu-ftinus facere folitus eft ; amp;nbsp;multum hoc quidem ad petfuadendum valuit, vt ecclefiae Catholic» communionem fchifmaticis Donatiftis obiiceret, qui fe ab ecclefia fine caufa per fe-ditioiTiem difiunxerant. At veftram ecclefiam ne-gamus elfe catholicam, acptoinde eo modo re-uinci non polfumus , quo Donatiftas Optatus re-futauit. Prius enim de ecclefia conftare oportet, quàm nos fchifmatis conuincamur. Fuit tum ecclefia Romana religionis verxque fidei cuftos, vindex, magiftra, cunftifque aliis cc-clefiis lumen quoddam authoritatis praetulit. Itaque minim non eft fanétifsimos pattes hu-ius ecclefiæ dignitatem tanti feciffe , eiiifque' exemplum tanquam gtauifsimuni præiudicium hatreticis femper obieciffe. Hinc fit vt décréta,amp; fuccefsionem pontiftcum Romanorumnonnun-quam commémorent, dumfidem facere volunt, illas quas refellunt hxrefes in amplifsima atque auguftifsima ecclefia fuiffe inauditas. Verùin ab illo tempore ecclefiae orbis conuerfus eft, fedéfque Romana de fuis fpaciis deflexie, atque

à fidei integritate ad nefandam perfidiam dege-nerauit. Redde nobis veterem, Campiane, illam Romanam eeclefiam, amp;nbsp;ab ea nos ditielli nun-quam patiemur.At illius pratter parietinasacru-dera nihil nunc retinetis : nee tarnen ecclefiae Catholicae nomen crepare defiftitis.Qnodautem altarium meminifti, in quibus Chrifti membra portata funt, amp;nbsp;calicum, qui Chrifti fanguinem tenuerunt, non ignoro multa de altaribus apud antiquos patres reperiri;quç tarnen in Africa hon lapidea, fed lignea fuiflc potes ex Auguftini ad Bonifacium epiftola cognofeere. Et membra Chrifti ac fanguinem in facris myfteriis percipi non nego,fed modo catlefti, ac fpirituali, fanétae-que fidei proprio. Veftramenim OTtpxoçstjVîU'O-ptatus ignorauit, nec Chrifti vetus ecclefia de tanto monrtro vel vnquam fomniauit.

Athanafij Symbolum, inquis, concinnunt,fid ipfi non fauent. Quamobrem ? Quia Antonium Eremitam laudat. Bellè ; quafi nos tarn fimus in-uidiofi, vt laudari neminem aequo animo patia-aliud eft : ludtciumfedis Apoßolicti cum Synodo Alexandfinafitppliciter appeUauit. hthxc epiftola tota eftfuppofititia,ex aflentatione into-lerandajSc crebris mendaciis concreta. Ptuden-tium autem fateor vt poetam eos ipfos Martyres nonnunquam appellate, quorum resgeftas Ver-fibus erat complexus, amp;r iam altiores eo tempore radices in ecclefia mos fuperftitiofus egerat di-uos implorandi: qui quafi tyrannus fan ft os patres aliquando abduxit in errorem. Vigilantium Srlouinianum, quos Hieronymus fciiptis acer-biflimis infequitur,non defendimus, fi ea docue-runt,quorum infimulantur. Ambrofio verb facile permittimus vt fuum Geruafium ac Protafium honeftet atqueornet. Nec ornnino fumusauerfi à Gre-

WHÎT. RESPONSIO. loj à Gregorio, cui vos multo quidem iuftiùs, quàm nosjoffenfi elTe debuiftis. Quod autem ima?tnett illtffratorum Itbrot appellanittii nec in fchola fpi-ritus fanéti didicit, nec è patrum fuperiorum U-brishaufic. Et ïam longam hanc patrum feriptn tandem abfoluifti,quam quorfum ifto modo per-texere voliieris, cupio cognofcere. Quid enimgt; adeóne aut ipfe ftupidus es,aut effe alios fufpica-ris,vt tibi ifto modo argumentanti affentiantur: Lutherus, Caluinus, 8c horû fœderati l[çn3cum, TertuUianum,Cyprianum, Chryfoftomum, Au-guftinum, Hieronymft, Ambrolium, Gtegorium, Bafilium,’'Nazianzenum, erraffe aliquando, qui-, bufdam in caufts, in hoc vel ifto libro,nec verum certæ fcripturac fenfum vidifte, 8c falli intefdum, ideft,homineseffefcribunt; quare hosomnes patresexplodunt,abiiciunt, damnant? Hoccine vis CampianeîAt ipfi fiepenumeto manifeftis pa--trum teftimoniis euiôti negatis vos cuiufquam patris authotitate alligari, 8c adecclçfiæ iudiciû fententlâmque prouoçatis. Aia tecuni putes non a£tum iniquiflimè,fi hinc à te integra patrum vo-. lumina improbariconcludam? At hictuae difpu-' tationis exitus eft, atque hue omnia referuntur, quia nonnulla reprehendimus, quae defendi his Icripturis non poffunt, omnia yniuerfè violari, patribus infandam iniuriam contumeliâmquo fieri, feelus indignum atque inauditum admitti-Noli exiftimare, Campiane,ita effe infantes no-ftros AcadenricoSjVtquid inter calumniam tuam, fadlque noftri fummam xquitatem interfit, non perfpiciant. Patres 8c magnifacimus , 8c affiduè îegimus, 8c cunetis accuratioris Theologiae ftu-diofis legendos proponimus. Itaenim 8c feien-tiam noftvam efficimus pleniotem,8ç fumus contra yosarmatiores.

Multa deinceps praetermittis, ne te diesdefi-» ciatj epiftolas, conciones, homilias, oratiot-nes 5 opiifcula, difceptationes patrum , quibus Catholicorum dogmata roborantur. Fragmenta fôrfan aliqua dicis in angulis proieóla , qnæfine maximo labore ac nonnullo faftidio colligere I non potuifti gt;nbsp;cuiiifmodi tarnen permulta pan- | qkhifceannisà tuis collcgis diligentifsimèper-r ueftigata inliicem prodjeriint. S^amdiu, in^ quisapudMliopolat ifta ventertnt, tamduifruquot; flYanofirorumcodicesprohihentur- Dolemus à vo-bis ea fcribi,quæ necelfarib prohibenda funt.Ni-fienim amp;rempub.feditione turbari,amp; ecclefiain hærefi laborare j amp;nbsp;mentes hominum nefariis o-pinionibus imbui pateremur, libios veftros ab ! omni aditu propellere oportebat. Nam fi magi- J ftratus cauerediligenter Iblent ne qua pelHs cót, tagio in fnam ciuitatem aliunde inferatur, mul- ; tö qiiidem magis prouidendum eH ne libri pefti- i lentes amp;nbsp;perniciofi, è quibus homines il li terati J errores mortiferoshauriunt, palam in foro voli- • tare pofsint. Neque id null« exempio facimns., * Potes enim meminüre temporibus Marianis iure caftrenfi in eos adumelFc, apud quos libro-rum noftrorum-forte aliquis inuentus eflet. Si gt;nbsp;nobis id tam capitale fiiit, vt mox tanquam rei IxOe maiellaris line indicia ad fupplicium rape-rehiur j non debes exiftimare librorum veftro-riim impunitatem tantam nunc elfe oporterc gt;nbsp;vt vbique fint amp;nbsp;publicè vénales. Sanótorü patrum libros ex omnibus mercaturis ad nos importan-dos curamus,eófq; emimus,in omnibus priuatis, publicifque bibliothecis feruamus, in clarifsimo Itimine collocamus,vt non modo ex vultu,fed eX afsidua confuetudine cognofcantur.Na quod ais, i

2V ullum nec Sanderit, nec Hardingum, Alami, nec Stapletonu^ecBriflolMm hacfimnia vehementittî, cjudm has patres mfeHari,hoc diélum tanquam le-gitimam accel'fionem ad tua caetera adiungimus. Hitui,quos nominasj veteran! quicquid aut le-iho,aut otium, aut ars.aut ingenium, aut oper«, aut malitia potuit fyppeditare , id totum in hac caufa adhibuerunt,nec qtiicqiiam profecerunt;nu til,qui cum iflis nec conferendus es, id te polFe fperas,quodilli non potuerunt?Tamen ais, Taha cogitantiammiimttbt accreuijfe defidertam pu-^«ÆiDeploro quidem audaciam,Campiane,teme-ritatémque tuam, qui teneri non potes,quin per-ditam caufam cum certiflima famae amp;nbsp;lalutis tux iaftura defendas. Etcupio diem ego ilium tibi efle datum aliquando, in quo tuas omnes pol-fes in ea.quam expetis,pugna vires experiri.

Iohannes inquis luelbu te adolefcente Catholicos ïaceJJiHttiinuocatis imploratispatrtbM,lt;^Htcnn~ tjue intrafexcentefimumannurn'claruiffent- Fecic ille vir fummus, quod v erè fe facere polFe per-fpexit. Patres omnes fingulari diligentia iudició-que perlegerat:fucum imperitis fieri à vobis fen-fit, perniciofum errorem fuis botninibus eripere voluit.Itaque nulla,vttu dicis,iaébntia,fed diui-na quadam virtute amp;nbsp;veri confcientia fretus to-tam Papiftarum gentem in cerramen euocauit,vt fi poifcnt fuas opiniones vel fcripturis facris, vel conciliorum patnimque teftimoniis comproba-re,vincerent, fi non poflent, vidos fe faterêtur.

gus fuit, qui vnus aufus eft cominus congredi. At quàm ille prxclare fe geffit in ifta conditione? Patres luellus appellat : Hardingus Clementes quofdam,Abdias,Martiales,Hippolytos, Aniphi-

lochios,atque eiiifmodi alios veneranda antiqul-tate patres prodqcit. Si vero, vt iaiSare femper foliti eftis, antiqui patres ecclelîæ veftri funt, ■ quamobrem tam fœdè Hardingus tergiuerfari voluit,vt iftos,nefclo qiios,terrx filios recens na-tos,quos nemo ante aut falutauerat, aut viderat, aut audiuerat, telles in caufa grauißtma, in qua indicium antiquitatis poftulatumeft, adhiberet, ipfos notiflîmos amp;nbsp;nobiliffimos patres de indu-ftria declinaret? Hæccine ilia eft canicies, quam narras’hos è fuis fepulchris erui oportuit, vt de-fperatæ caufæ fubuenirent? Audi vero Campiane: quam ea die luellus vocem verilïimam ac conftâ-tiflîmam emifit,quando ad fexcentorum annorum ' antiquitatem prouocauit, vobifquc obtulit, vt fi vel vnicam ex aliquo pâtre aut concilio claram amp;nbsp;dilucidam fententiam afferrecis, non recufaret quin vobis palmam concederet,ea eft noftrûm o-mnium profe(îîo,idem omnes pollicemur , fidem non fallemus.Anni iam funt viginti,nec tamé ad-hucpotuità quoquain veftrilm huic condition! ' fatiflieri:tu fi te pofte putaspratftare,quod tui ma-giftri non potuerunt,quid çelTaSjCur fedes,quare caufam optimam tamdiu frigere pateris? Sed nihil tu quidem potes,nulla tua leôtio eft, nullæ ti-bi vires funt, quae tanta labori pares elfe poflïnt. luellum verb dodliffimus Humfredus in eo mini-mè reprehendit,quôd nimiùm prolixe de patri-bus promiferit,aut minùs quàm dixerit , praeftite-rit:fed quod plus vobis,quàm erat opus,concefie-' ' rit, amp;nbsp;caufam à fcripturis ipfîs iudicatam ad pa-trum calculos reuocarit,Qnod tarnen ille non eo fecit,quafi fcripturat parum confideret, aut quod in ea non fatis effet ad omnes omnium papiftarô erroresrefutandos; fed vt illam infolêtem amp;nbsp;fal-fiflïmam de antiquitate calumniam, qux multos tenuit,

Percentatum etiatnaliquando dicis à te fuide Tobiam Matthaeum, vt refponderet ingen aotpep fitne t^(tt^amsa/Jiduuileilttaret,earMm^e par-tilefuafirat.^td muka faspeinfermone fainiharidicimuSjqux narrari amp;nbsp;manare latiùs nollemus, tarnen id tibi ab ornatiffimo Matthïo refponfiim eTe datum non dubito,qùod amp;nbsp;rei ve-ritatifuitconfentaneum,amp; ipfiusiudicio fapien-tiaque dignum.Crcdi patribus in omni refnon o-pottet ; nec fides nodra è patrum diftis pendet. Errarunt illi nonnunquam,amp; errandi occafionem aliis prxbueruntdegi tarnen poffunt,vt eorii veris dodioreSjContrariis cautiores fimus. Atque hoc amp;nbsp;ille, quern tu folum è nobis verfare patres fu-fpicarisjvireximius MatthxusHuttonus,amp; nos omnes arbitramur. Hxc poftquam peroraras,de fcendere te veile fecurum dicis in hanc aciem, bellaturum nobifcum. Semper aciem , pugnam, prxlium,caftra , amp;nbsp;tua nobis bella commémoras. Sed meminifledebesjcommunem elfe belli Mar-tem,amp; prxl iorum incertum exitum.iy yÀf t«-Ä©- TltfifpUljfTnull J*' tw

quihus t/ntjHi tordt tur^^^fittrid, MEN- * ^‘jtttdmaximoptrenoßrufiittzsrtffede TAPA- ^^fSciutamini firipturas.fuf«/è Prtn-hm.'t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;palmares in hoc ^enere

PacresextUere.Horutnopefe/antpiû uCf totgentibtu lingHts tranfcripta Htblta (ß importat^a /unt'. Horum perte tilts cruetattbtts, erepta de flammis hofitltbus

va/htatje: hor urn labortbu« vigilyf, omnem in partem enucleatafiudteljime dte rtoEH^jite ïacrat liter as imbtbere, de (ùgge flit omnibtu fàcrat literal edtdere,imme-fa volumina ßcrü Uterù ditauerefidehf-fintit commet ar tjs facrai Itterat txphcue-re, cibos inedtamJàcfis literù condie-re,occupatt dent^ue ficrù m Uterû ad fi • noPiutem decrepttam peruenere.

*1,4 Succefjione Ponttfieum, à Çanctf^j OecHmenias, à TraäitionihiM ApoHolt-cistà Cruore Ai^rtyrumtà Scytif Prtfu-lum yàVifis tuentïf^tte mtrabtltbui

Itbenttffime Sanllarum literaru te[}t-moma denfii conglobant, hat premunt, tn his habitant huic armaturæ tortiura, duea robufitfiimi , firta teS:a Ctuitatis nienta,o^ttmo ture^ primatpa^ttj laanii-ratijfmafjue pomgant.

J^o magtt derntror iUam exctptio. nem aduerßrtjßtperbam amp;nbsp;fàtttam, lt;jui velataejiiam inproflnentt tjutrttans.fic in fcriptuns (onfirtiffimit firipturarum penuham obteSlat.Tantifper fe PatribiU aß'enßtrum dtcit,dumfacrit Itttris ndha -ttftunt.Num lotjuitur tx animo'^ Curaho igiiur procedat armati atejueflepatt Chrt~ fto, Prophetis,ApoftoliSiat‘]ue omne apparats 'Siblieo, celeberrimi author et, anti-

(juiffimi Pair es 1 fanHißtni viri Dimy- • fiut, Cyprianus, j4thanaßM ,'BafiliiUt ^azjanz.eniM,Arnbrofitu, Hieronymuit Chryf»flo?f.M i AuguPtimu , Z.4f«H»yyMe quot;*^«06 ^regoriui.^Rtgnet in Anglia fides illtt'iV - fides ilU ïin4zw rtgntt, yttarn hi paires arnici^imi fcripturarnm exfirtpturis extrHut.i^as mn t. afferunt afferemw.^nas confirnnit confe-remui'.iyuod inférant infer emus : placeii exfcrea,dic fedes.^Adtnimi vero^ induis ntfi relie exponant, f^td efi hoe ipfumt rellelArhitratu tuo.Nihtlne pudet Lst-byrinthii

if' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fperem in AcadtmijS flore~

vu- Tefpanfi nugatorta bbraturi, latus hunc . ' dtem campt prefioLabor, vt quV contra

Sylueflres tumulos mendtculnrum iner-.-mtMm,r.obihtatein rohttr Ecclefia fti cogttem educere.

QVxnatn hxc noua nobis patrum firinamenta proponas Campiane , non polTum facile di-uinare.De patribus tibi refponfum eft, in quibns parum inelfe firmamenti ad tiiam caufam ftabi-iiédam euicimus.ld forfan ipfe per te fenfifti: ita-qiie non fatis hunt tutiimtibi de patribus locum cxiftimafti,nili firmanaenta quaedam afferres, quitus ipfos patres faceres firmiores.Poftquam enim «a dixiffcs depattibüs, qusttibi venire in men-

tcm potuerunt, vt quidem ditta patrum vniuerfa pro diuinis oraculis fufcipere videretis, quia id nimis infirmum fuit, nec in eotibi quenquam af-fenfurum intellexifti,patrum nuncfidem firma-meiitis quibufdatn conimunire amp;■ corroborare voluifti. Huius autcm difputatioriis hxc vis eftgt; hoc vinculum,PatresfcriptuYM diligëttjjimè fcm-tabantur-fanEiarum lü er ar um tePtimonta denfa co-globahant.his prtmaspartestribuebant, ejuare i^nas tilt afferunt fcripturarum expofitiones.hü cotentt effe debemus ,meltores defiderarejine federe nonpoffu-mus.hüt hic huius loci fenfus elt,aut omni locus hic lenfu caret. Et quidem fateor fie ifta à te languide ac diflblutè proieóta efle, vt quorfum fpe-ótent,vix perfpiciam.Quid enim dici potuit igna-uius?Patres,vt fcripturas inteUigerent,ftudiofiffi-mè elaboratunt : ergo, nunquam in fcripturis in-terpretandis errarunt,At miras expofitionum pu-gnas diflenfionéfque animaduertimus, quaruin vt nulljc fint ver« fieri poteft, vt plus vna fit, non poteft.Vnum tibi è mille exemplum apponä,P3u-lus Antiochiac Petro fe in os rèftitilTe teftatur : id cuiufmodi fuerit vis cognolcere,nec perte potes

adequi.Miraris enim Petro Ppulum, Apoftolu A-poftolorefiftere voluifle, amp;nbsp;forte myfterii aliqiiid fubeflefufpicaris.Ad partes te confers , Augufti-«Srnum,Hieronymum,duo praeftantiffima Latinaé'ec-gt;quot;• clefiae lumina.cönfulis.Quid ij referuntgt;Augufti-nus Paulum exiftimat ingenue atque ex animo

loquutum,Hieronymus fimulate. Si hunc probas* ilium improbes eft necefle, vtrique non potes af-fentire.Sexcenta funt ciufmodi. Soo,inquit Hieronymus, me aider habere Apofiolos altter reltcfuos traPlatores. I Iios femperveru dicere,iffos tn tjutbuf-damvthormnesoberrare. Atillitarnen fcripturas kgeruntjverfaruntxféque totos in meditandis feti-

WHIT. RB SP O NSI O. ut fcriptutisoccuparünt. Ex his potes criminationis tuac fummam iniquitatem,noftræ defenfionis iu-ftiflïmam ratiopem perfpicere. Nihil hic volo de patrum eximijs laudibus detraótu;modó des fuif-feh^nines,omnibus à te laudibus in czlos, quorum nunc ciuesfunt,efferrïpatSor. Et veile,quod illi perpetuó fecerunt,idaut Ïpfi faceretisjSowM-nimfcrtpturasiiüt nos facere Mneretis:exitum hçc pugna procul dubio faciliorem rcperiret. Vos autem fcripturas.quas fua voce Chrillus fanciuit» amp;nbsp;nobis fcrutandas commendauit, vt crucem furesjfugitis, horretis, ex hominum afpedu re-mouetis,amp; tarnen nullum fctutandi finem facitis. Veteres enim,atque olim inter mortuas traditio-nêSjConfuetudines,hominum inuéta, pontificum décréta,labes ecclefiarum, confidos fuppofitóf-que libros, nxnias, quifquilias, fomnia, fabulas tetra marique conquiritis, facras literas non ni-mium credo,ne noceant,attingitis. Ifta aliquado veftra,quætam diligenter inueftigatis, abijcite, quod Chriftus prxcepit,veterefque patres fece-ïmt,SerHttrmmfcrf^tHrM:atlt;juevttnam tmnts (vt inquit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illud^uodfcriptum eß,

ScrutaminifcrtptuŸasSï iufH effemus,vt patres ec-clefiz,vt vera non fcripta,vt pontificum refponfa fcrutaremur,in Klis diuerforijs libenter acquief-ceremus; quando autem noftra fcrutadi induftria ad fcripturas reuocatur , noli nobis fuccenfere fi patribus tantifper,vt ais,aflentimur,dum fcriptu-risadhzrefcüt.Quod cnim in illis laudabile fuif-fe ipfe confiteris.id in nobis nonpoteft effe vitio-fum.Nam amp;nbsp;illis Chriftus,amp; nobis mandauit, vt fcripturas fcrutarèmur. Quod ergo iufli fumus v-trique fcrutari, id vt inueniatur,vttifque propofi-tum effe debet. Æquum ne veto iudicas, vt fi illi in fctutando aberrarunt, eorum nos veftigijs in-

ßftamus J amp;nbsp;quod ip/i inueoimus, verum abiicia- lt;nbsp;mus,quia illi inuenire non potuerunt?Quando e-nim illi quod quærunt, verum inueniunt, id nos ampleólimufjiiique in eo affentimur. Ne dubita, Campianedoquimur exanimo : Patribiis nos af-fentimur,dum illi facris literis aflentiuntur. Id iic tibi nuc arridet?Sic videtur. Curahii froctdant arrnatt omni hibhco ap^aratn anti^utjji-miauthores,Dtonyfini,Cyftnanui,AthanafiH{, Ba-pliut,Nazjazenhs,j4r)Arofius^HteronymuSyChry-ßflomus, jiugttfl-inus, Lattn^^ue Gregonui. B.Z quid fiifti minus tibidifto audiences fuerint,amp; mereri in tuis caftris noluerint ? numcoges inui-tos in acie confiftere?non potcs:teneri le non pa-tientur.hos tu appellas fuo quemqiie nomine.Sed illi non refpondent,nec nomina dant: imo tibià-pertum bellum amp;nbsp;hi,quos nunc euocas, amp;nbsp;vetu-fti omnes denunciaat.Periculum,fi voles, paulif-pcrfaciamus. Dionyfius hic,quifquis ille fuerit, tuus efle,dum priuatam Milfam défendis non po-teft. Nam publicamtotius ecclefiæ commiinio-nem,qualem amp;nbsp;Chriftus infticuit. Sc vécus ecclc-ßs Temper tenuic,defcripfic. Id ipfum lulHntis Si philofophus amp;nbsp;martyr fecic,quando in Apologia ad Anconium Cifarem formam eius difciplmx, . qua Chriftiani in facro conuentu vfi funt, expo-fuit. Panemamp;vinumeo tempore totus populiis accepit,nunc neutrum.Cyprianus Apoftolos oni-

quot; r Petro exaequat,eófque pari amp;nbsp;honore po-frJa.. tellate prxditos efle diiertè affirm it:ptohibétque Lti.i.efifl, 4, ne quifq uam ad RomanumEpifcopum prouocet-

Quare veftrum Pontificem oderit eft necelfe, qui fe omnibus epifcopis digni.tate authoritateque anteponit, atque omnes vndique prouocationcs alicit. Laftantius non eftedubium fcribit, relw nHÜaß(, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßianlachrnm e^l-

'OTHIT, RESPONSIO. It, niinc reuiuifceret vellraque templa tam plena iîmulacris afpiceret, nû quod vcr« religionis ve-ftigiumagnofceret?Athanafiusfacras amp;nbsp;diuinitus^ffc,,»^/:^«,. infpiratas fcripturasad omnem veritatis inftitu- f’’'’ tionerh fufiicçre afiiimaf.in quo veftras illas Tra-ditionum copias niulriplices vno dido fugauit. Epiphanius ftultas quafdain miilierculas exagicar, qux Mariam virginem nouo quodam religionis genere colueruiit, illamque omnem fupevftitio-n^m damnat: t/ix quot;«tp/ax inquit,ux-fiflr (^id ille diceret,fi nunc non fcemirtas modo va-nil’fimas.fed viros etiam,cunótófque mortales fa-era amp;nbsp;vota virgin! facientes videret? Bafiliusau-thor eft pofitum in more fuifTe cundis ecclefijs il- citnt. lo tè^oïè,vtpapHtu.spfgt;ilnios tn facro catn reataret: atin veftris ecclefiis populus audire ac intelligere ea non poteft,qux legunturdneptiffimis duntaxat gefticulationibusjpompifque ludicur. Nazianze-'^^i^;^^^ fius de vita hacciuili non minus hônorificè,quàm ■ ilia Monacorum folitaria iudicat:quod veftri Mo-nonpolfunt. Ambrofius in illos accr- m bilfime inuehitur , qui, qiiemadmodum in aulis jjrincipum fieri folet, vt fatellitis alicuius gratia quxracur,antequ3m pofiis ad regem ipfum intto-ducijita ftbiputant eirenecelfarium ,quando ad Deum accederevolunt, fuffragatorcm prius ali-qilem adhibere,Nonne hxc vos pungicjhçc crué-tat oratio,qui nunquam quicquam in precibus a Deo poftulatis,quin ante vobis al iquem è diuö-tum numero patronum cóciliecis,cui negotii pc-titionilque veftrx curam cömmendetis?Hierony- _ mus in veftrum pontificem,amp;: veftros illos fplen- ^4 didos Epifcopos nimium contumeliofusfuit,qua-do presbycerum Sc epifcopnm iure diuino cun-dem efte fcribir. Hie tibi fuilfe dignus videatur, qui presbyter effet Ropiana^ ecclefix,cuius vos c-

pilcopum non modo presbyterisjfed omnibus e-D« ccn^lt;it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tanto fuperiorem facitis? GeLdius

lt;*ƒ?. I,c.M-Pontifexipfe Romanns cœnam veftrain ficcam Si parte altera diminutam Sacrtlegtj danahfeuerit^ue prdcipttivt integra velfamatarrvellt;wzzff(af»r.Nihil lib-t. Pontidcis inoiiet authoritas? Vigilms ChrifH ttnint i-rfclr, humanatii natural« à nobis abiifle fcribitiDe» ji-huificundambatnanitateM Jaam receßit à noèn: ficutidttrn duunitatem fuam fonper eli nohtfcHta-Vos Chriftuin vtroqiie modo pracfentem ficitis. ihrjf«ft.itdCf Chryloftomus homines laicos, totiimque popii-hortatur.vt fibi facra biblia comparent, Rri-pturas legant,domi vir cum vxore,pater cum tilio de facris Uteris inter fe colloqiiantur. At hoc in vertra ecclefia fieri nec poceft , nec licet, St pro certiliimo hçretici figno htbetiir,fi quisdomifuj facvos libros habeat. De Auguftino quid dicain, qui quantus quantiis ell, in maximis præcipuil-quecaufis nofter eft, de gratia , prxdeftinatione, libro arbitrio,iurtificatione,lcriptura, lege.euaiP gclio, peccato,bonis operibus,facramentis,ecclc-fta.Iiifinitus liubfi lingula conl'eólar,amp; volui dun-taxat aliquid de vno quoque dehbare. Gregorius Magnus, etli erat eccleltje Romanæ Pontifex ,ta-men contra VOS nobifcuin llabit.Quid enim? pa-rum ne tuum Pontificem perftringit. quido quil-quis fe vniuerfalem epifcopum vocat, eum Anti-chriftiprçcurforem proculdubio appellattDehoc nomine inter Conllantinopolitanum , ac Roma-num epifcopum fummis odiis amp;nbsp;maxima conten-tione diinicatum eft. Iohannes id fibi primus ven-dicauit homo arrogans amp;nbsp;infolenter ambitiofust eiGregorius grauiffimè ac conftantiflîmè refti-tit, quoufque vix't- Paulo póft hic titulus Con-ftantinopolitano epifcopo ademptus eft,amp; Pon-tifici Konuno dclatus-Mittc ambages,die Carn-

WHIT. RESPONSIO. ïij piane,fi fuit illud nomen in epifcopo Conftan-tinopolitano Antichrifti inftantis iudiciuin,quid ni in Romano Pontifice eiufdem AntichrilH in-figne illurtriflimum exiftimemus?Habes nunc fpe-cimen, ex quo potes de cxteris indicate. Aut a-lios tibi patres compares oportet,aut his fuccum-bes. Satin’ mine tandem plane loquiniur? Quid amplius poftulas? Qii,are egredere in hunc cam-pum,atqueed(ic omnem tuam nobilitatem Cam-piancirem tibi non cum mendiculis inermibus, led cum inftrudiffimis armatiflimifque aduerfa' riis fore fenties.

Ectleß^fiiciemhtßoria pri-J- fiaretegit.Hucprouoco. Ceric anti ceneraUi. ^uioreshijhricitfjHos ctiarn-v/urpant »erfarijtfere nnmerttntur , EufebiiUt Da'

OreJJitu, Socraref,Stizomenu^, heodoretm, Caf- chr^n-.air ’ ßodoruj, Gregorius, Turonenßs, Vfttar-das,Regigt;io^A'iàrianus,Sigebertits Zo«4-rM,Cedrenus, Nicephorus. ^^'d narrant? N oßror»mlaxtdes,progreffus.,'victf-ßt»dtnegt;fi,hoßes.lTf.övero,etuod obferttes diligenter, t/li ^ui dtßident à nobts odio fapttali, Philippus, Pantaleon, Ftincctus^ Trlagdeburgict,cum fe ad firibendam vet chronologtam Eccleßa , vet hißortam ap-pultßent,nißnoßroriirngePia colligeienii àeinimtcerum ecclefianoFlriifraudes öquot; jcelera coacetuarcnt,Tatlle cjuingetos asi- ' hit argttmtntovacitipratermitiertnt.

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H ij.

Cum ha confidera pecuharet cert» Hifliriartr ! a. ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t*’“f (jm-

rum ht/fonogrriphos regtoi um, (jut vnius aüucuiufiue popuficurio/im operaßuf-ç/ue fcrutMt funt.h tjuaß Spa'tam adeptt ^uarn locupletare moda emmbus per -peltre cuperent, tjuf ne conutui» tjutdem lttHtti)ra,aue rnantcatat tuntcas antpu^to niimc»putost»ut inaurata calcarin^tuleß-e/ue mtnutias .ß nouttatetn ßperenttt»cue-re :profeldo, ß tjuid tn religione mntatum nut à prtmà degenerntum feculis tnrtud f-fentßetjuetes memornßent.ßnonfi e^jue-tesyfaltem alt^ur.ß no aU^juty vnta a akßfue dubto,‘ Nullta otnnino^neejue bo-‘ neuolus nobatneijue muleuoltut non modo tale prodidttyfed nec ßgntficauit, y erbt gratta. Da: nobis adterfanj.nec aliterpoßunt tfatße Rornanarn erchßaut ali^uadoßanUamyCathobcam,ap(i/hlicanf. tïltîi hec à Dtuo Paulopromerutßet elo-

: Vtftra fidts aimunci itur in vni-ucrio inundo:Sine iiitcrniiKionc nie .Aci.ii. moriam vcflri ficio;Scio quoniam ve-niés ad vos in abundatia benediftioyîr nis Chriüi venia : falutcnt nos oinnes EcclcfiçChtini.Vfiira eniiuobedicn tiainonincm locum dinulgata cft.T«'’*'•4 gt;• cwntbt Pauluttn Itberacuilodta dtffernt

h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naret euangelturntTumi curnineo tjuon-

Bar^'*cm ‘^'*'''’'’®^^y'°”^CQlleéèam cccicfiani. agiiofcit. Petrui regeret-.Tum,cum tlie Clemens ap-prtme laudatuf ab ^yipostolo federet ad g^^t^r‘ucula:Tum.,CMm proßtnt ßa-ßerekS

RATIO SEPTIMA. I17 fires vt Nero-, Domttiantu -, Tfstianus, j4ntomaiu,l{omanos Pottficesjsfntsirettt. T‘gt;tm etiam,vel* C-tluino :e/f(,cii Drtm»- a FaHiiin-}.ir fin. Syrtmu , Anjiflafius, Irtnocenitus. Calumus id »d ÜMlst nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ■ ininiiuetC'

ficulOywhiladioucyprafertim effós ah Saangeltcadoflrtnailiheraltier tile cor,ceatt,

Q»agt;ido igttur hanc fïdem tantepere celehratam Roma perdidtt? tjuando ejfs deßftytjHod anti fiat ^ao ter»pere, Pottfite,qua via.cjisa vf,qutbus incretnc' tisyVrhe orbemreltgto peruaßt aliénai qnas vices,quas turbos, ißto lametapr»-genuiiiOntnes orbe reltquo ßpttt ßtnt, du ^Roma, Roma tnquam ,noua fier amenta, nouum ficrtfictum,nouum reltgtonu dogma procidereti Tallus exttttt htfloricus, neque Latmus ,nequt Gratus, neque re -Motus,fieque cttimus,qmrem tantam quot;vel obßsureiaceret in eommentarios.

Ergo perfpteuü hoc quidem eft ,fi quo nos credtmusyhiflorta multa fp‘varta,nuc a vetuflatis,vita memoria,loquttur ac repent affiuentertqua tfli obtrudunt yHuUa narr Otto poß hommes natos in Eccle/ia va-lutjfie commemtnttticsr ht^orttos effe meos^ (ß tncurßones adaerfinas ejfiefirtgidtjfit-mas, qua mhil mauere pefiint ntß prius receptumßt,omnes omnium teporum (\iri~ rridtCt^- fltanos tn fpißam perfidiam atque in (je-/s//quot;quot; ' nbsp;nbsp;henna voragt^em corrtafie,donee Luthe-

ciam vetuftatis prouocas : tjïiique in reriitn ccclefiafticarum memoria propaganda elabora-runt,eorum nomina tanquam wpóaiuaa in pó-pa introducis. Veriim hoccine eft antiquitatis rnemoria repetere,Campiane, amp;nbsp;rerü veterü mo-nimêta eruere, pofle omnes hiftoricos, qui literis aliqiiid mâdarüt,noniinare? Quae hæc noua eft in-auditæ dialeélicæ infolentia, omnes 8c generales, Scfingularum gentium hiftoricos primum nuine rare,tum illos efle tuos aflîrmare. An id puper es diuinitus confequutus, vt quicquid attigcris , fît repente tuiimîNam veteres annales, in quibus ec clefiarum initia 8c progreffus perfcribuntur,iam-dudum euoluimus,nec illi magis tui funt, quant fioftri.Si enim aliquid habent,quod nobis aduer-fatur,at certè multb 8c plura 8c grauiora funt cô-tra vos teftimonia,quç vobis plagam mortiferam infligunt. Neque nos antiquamomnem ecclefi^ hiftoriam tam accurate 8c diligenter colleftain, fuifque temporibus ac fçculis dirtinlt;ft:am,8cratio-pe fingulari perfcriptam fuiftemus vnquam editu rijfi tam ilia à nobis aliéna extitiftet,quàm tu fin-gis.Qui enim rerum in ecclefia geftarum memo-riam maiore.aut ftudio perueftigarunt ; aut fide rcddiderunt quàm noftri,qui nifi fuiflent, multa antiquitatis monimenta in tenebris iacuilfent? Itaquenos h anc veteris memoriç lucem nûquam £ugiemu$,Sc te ad antiques hiftoricos prouocan-tem feqiicmur,ea tarnen lege,vt quæ prifeç eccle lîf vitia fuifle conftat, iis minime conftringamur. Nam hiftorici,qui id fibi proponut, vt res omnes geftas perfcqiiantur, non tam docent quid opor-teret

WHIT. KESP O NS I O. .iigt; teret effe faólum.quJm quid faétnm fit,ifttiientar, muhaqiienarrant,qiix amp;: merito poflïint repre-hendijuec fuut »nobis iinitanda. ld aucem picT. runquevfiiuenitjvt temporum illorum viciis hi-ftorici imbuantiir , quorum temporum hifto-i riasperfcribiint, amp;nbsp;reccntifsimos quifque fit de-terrimus,At btc tu latebras quçri clamas, amp;nbsp;nifi omnia ptobamos,repudiari a nobis onmia crimi naris nimium hoc quidem pettierie. Non eittimi quicorrigtint ea quçfunt vitiofajijquae reila func reprehendunt. Contende quantum volesCam-piane,amp; circulos onincs ac labytintbos vociiera-re,inuitus tandem ad i'acras litetas ©btorto col-, lo pertraheres.

In eo autem admodum exultas, quando quçris-quótempore,quoPoutificc,qua vi3,quibus incre mentis vrbem amp;nbsp;orbem religio peruafit aliéna: nec dubitasgt;qiiin fi quid miitatum aut degenera-tum fiiiffet,id frequentes hiftorici meinoraflent,? faltem aliquidaltem vnus.De tempore non eft fa,. cilcrefpondexe,neque id neccfl'arium eft, vt ipfa temporum momenta ptodantut. Noh fitjwl Ort naniafunt inecclefia Romana euetfa,paulatim adi hanc fccleris amp;nbsp;nequittç feneólutéperuétüta cft. lt;!■’•'i Pili non fubito omnes caneùunt, neequicquau»! repente ijaam habet mat«rit3tem,8c rei Cuiul'qué' ' progrefsio multb póft apparet.ld in rebus iis ina-nifeftum eft, qux ab exiguis principiisprofecfç ; ’ ‘ ad maiorum inagnitudinem ac.mattirit^atcm corr-j tendant. In Ecclefia Hierofoiymirana magnaim * effefaftamrerum ac teligionis nmtationé iiegarc nqn potes, Quid?an ilSa lubitb cxtititrdtKC ergo. quo tempore,quoPontiftee,qua via,quibus ifts ' crementisnouitasecclcfiam peroaferit. GrÇvatn - ''' ecclefiam Romanidainnatisietfi veftr.) longèpu-

• 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i. II. iitj,; . ,

rioremj Ilias inihi nunc circurnftantias in hac expone,qiiai in tua requiris,vt tempus ipfum de-: fignes,amp; pontiftcé, amp;nbsp;incrementa quibus ell tan-topere degener num. Quem.idmodum in iftis mii tatio poftquam efle cœpit, fuit manifefta, quan-quam ipfos gradus perfequi nunc eft difßcillimÜ! ita maximam return conuerfionem in ecclefia Romana lentimus eife faftam, nee tarnen quibus quidque temporibus inclinatuni fit,pro certo pof fumus afiirmare. De miiltis conftat,qux nunc Ion gum effet commemorare, amp;nbsp;illa funt fuis momen tis,variifque temporibus dïftinóia. Sic enim in ecclefia Romana accidit, quemadmodiim in magno çdificio videmus euenite. Nam vt domus initio extruda firmifsimè,longo tempore per fe manet integra,at aliquando fi negleóta fuerit, rimas aliquo in loco incipit agere , quç paulatim tempore augentur, amp;nbsp;teéïis ipfis ac columnis funt perniciofae,atque ifto modo tandem ..dificij ruina amp;nbsp;interitus confequitur : ita Romana ecclefia temporum fuccefsione de fuo priftino ftatu decef fit,atque indies manante latius tabe quadä l'uper-ftitionis amp;nbsp;erroris tandem ipfum ecclefiac fpiritu Eufeb. lib 3- amifit. Eufebius author eil Polycratem quendam

Ephefiotum epifcopum in fcriptis reliquiffe , ec-. clefiam,dum Apoftoli viuerent, caftam amp;nbsp;incor-cv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•rv' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

i/ikava- virginem tuiile.Qui enim cuperenrlancta gt;nbsp;puræ doèlrinæ regulam depraiiare, id obfcurè ac oxoT« ft)- feciffe, nee aufos eire,è fuis luftris erüpe-re. At poftquam Apoftoli ad caeleftes fedes migraf fent,iliaque çtas hominü,quiChriftii ipfum audi-' TMt uerant, abiiffet , turn demum nefandum erro-w j-gg.,, nullo Apoftolorum fuperftite , cœpiffe vi-j-gs colligere , atque in ipfis ecclefiis palam vo-» au-litare. Num quod illuftrius antiquitatis hi-ftorisE teftimonitim defideras? Viuis Apoftolis vftgQ

virgo fuit ecclefia-.iUis vita defunftis, ftatim cor-rumpi cœpif.neque verb dubium elle poteft hac peftem tempore creuiffe , amp;nbsp;latifsimè petuafiflc. id tarnen miror huncPolycratem tana fuilfevel imperitum, velobliuiofum, vt Konaaniina Ponti-ficem non attendetit loco Apoftolorum datum elTe ecclefiae, qui han? virginem defenderet, ca-ftanaque conferuatet. Cur enim virginem vocat? quia Apoftoli luperetant, qui homines audaces terrere atque abigere potuerunt. At vel hanc ob caufam ecclefia nunc pontilicem defiderat, vel Pontifice nihil opus habet. Tarnen Polycrates, quafi iam nullusreliquus effet, qui huius virginis pudicitiamtueri poffet, ecclelix orbitatem de-ploraf.quod quidem feciffet inconfideratè, fi hac curam adPoiitificem Romanuni pertinere exifti-maffet.Ex illo ergo tempore,quo Apoftoli in terris effe defierunt, ecclelia temper declinauit, arque ad illam iresainau' fpeftauit, quam futuram ptïmonuit Apoftolus, nos prxfentem afpicimus. Turn enim illi lupi, quorum Apoftolus meminit,'^^-^’.«. in ecclefiam inuafetuntjSr gregem deuorarenon deftiterunr. turn illi Antichrifti, quales iam turn fuiffe nonnuUosloannes affirmât, opus illud mo-liricxperut, quod deinceps perfeétum atque ex-pletum fuit. Potui tibi huius àicça»/« clarifsima indicia in tua ecclefia ex ruis ill is annalibus com-monftrare. Nequeenim aut obfcura funt, aut e-iufmodi.vt non ea quiuis videre pofsit,qiii modo afpic^re atque attendete velit. Et quando ad hi-

. ftotiam prouocas, volotibi aliquid ex vetere hi-I ftorii commemorate, quod tu num tuum pontifi-1 cem attingat confiderabis,vt mihi de re tota cet-■ tiusrcfpondeas. Habitum eft concilium in Afri-■ CaEpifcoporumuy. quorfi vnus fuit Auguftinus S jpfe,decus amp;nbsp;lume Africx.Rem in pauca conféra.

fuos legatos Zozimus Póttfex Romanns mi-*' (ït,qui patribus Africanis probarent licete ad Ro-manum pontificemab omnibus epifcopis vbiq; terrarum prouocari. Legati rem rd patres refe-runtjvnaqueNiceni Concilij canonem proférât, in quo ilkid priuilegium erat fcriptum. Patres nouum decretum miranttir,amp; Lcgatisrefpon-dent, fe nullum eiufmodi canonem in aliqtio vel latino vel grxco exemplari vidifTcjatque exi-ftimare illius concilij verum atque integrume-xeinplar apud ipfos effe, quod Cxcilianus Epi-fcopiisCarthaginenfis, qui Niceno concilio in-terfuitjfccü in Africam attuliflet.Tarnen ftatuunt certos hominesConftantinopolin,Alexandriaingt; Antiochiam mittere , qui vera atque gernrana e-xemplaria ab illarum vrbium Epifcopis accipiat-ld vt impediant Legati Pontificis laborant, fed fruflrà. Cyrillus Alexandrinus ,amp; Atticus Coii-ttantinopolitanus Epifcopus exemplaria legatis tradunt, Sc literasad Patres Africanos in quibus illa exemplaria veriffima ac fidelifsima elft confirmant. Turn demumfrausperfpeóla eft : inCa-none concilij Niceni nihil tale reperitur. Quate ad Celeftinum fcribunt, qui tunc Pontifex erat, eumq; iubent quiefcete,nec quicquam eiufmodi pofthac tentare,fuófue ExaÜvres emittere,nejfe-Tuwfitm fMulttyphiim in Chrifti ecclcfia inducere «tûfdtçtts- videantiir. Célsit ad tempus Pontifex necefsita-te,non voluntate. Nam centum poft annis Boiti-lufar. üciusfecundus in epiftola ad Eulalium grauitet. inuehitur in Aurelium Carthaginenfem Epifco-pum , qui nunc huic præfuit Concilio Africano, eiimque ait cum fuis collegis, quorum facile princeps fuit Auguftinus,à Diabolo fuifte impul-fum,vtRomanaecc!efia impugnaret.Sic de Aurelio Carthaginenfi cxterifqi illis Africanis epifcc^ pis

WHIT. RESPONSIO. nj pis,atq; ipfo inter alios Auguftino , qui Romano 'pontifici in ilia caufa relliterunt, Bonifacius Papa tanqnam de fchilmaticis iudicauit: Eulalio aii-tem, qni turn fuit Epifcopus Carthaginenfts, gra-tulatur,quód in gratiam cumRomana ecclefia redire,id eft, licentiam Romano pontifici in eccle-fias Africanas permittere voluerit. Hxc à me font ex verifsimis monimentis repetit.l-.atqùe eiufmo-di alia potui permulta commemorare, ne tibi ni-mium detua hiftoria promittas.

Ex his nunc perlpici poteft.quid Romani pon-tifices multis annis egerint aclaborarintvt fené-pe omnium ecclefiarum dominos eflicerét, quod quidem illi tandem affequuti funt. (^andoqui-dem autem quætis,ôc vis tibi refponderi,quando banc fidem tantopere laudacamRoma perdide-rit,elîéque defietit,quod antè fuitjetfi fidem multis in rebus ante perdiderat, tarnen verè poffum afftimaretum Antichrifti Cede palàm effe c'repif-fe,quando Bonifacio tertio à Phoca parricida datum eft , vt ecclefia Romana caput elfer omnium , ecclefiarum, poniiféxque Romanus epifcopus v-niuerfalis diceretur. Nolim ego temporum momenta nimium excutere; obfcuïè ferpit malum, nec ftatim in hominum fenfus incurrit; veriim id » fuit de iftis tempotibus, de quibus nunc loquor, hominum indicium , Gregorium magnum Epi-fcoporum ecclefiæ Romanx bonorum fuillevl-timum, malorum primum. Nec enim aut ille nimium bonus,aut poft ilium aliquis bonus fuit ; amp;nbsp;quifq; pofterior pene fuperiorem nequitia fupe-rauit. Et iam colluuies malorum omnium erupit in ecclefiam, cünétâfque eius partes latifsimè peruafit. Cogis me Campiane ecclefix tux vlcc-ra aperire , qux ego malui non attingcre ; fed ita importunus es vt nec nobis , nec tibi ipfiparcas.

Bernardus, quem ecclefia vcftra multis annis vnü tukt pium virum, quotics amp;nbsp;qiiàm amarè ftatum pefflkifsimumecclefiacdeplorauit? Serptt ho/iü putida tabes per omne corpus ecdeßa. Serai Chriß tui-firaiutttAntichrißn. Aplantap^.is ufjueadver-ttcemnon efi fanitasvlla. Iftis aliifque eiul'modi vocibus folitus eft Bernardus de ecclefiæ vertrat nequitia intoleranda conqueri: quod ille non fe-cifTet, nifi caufam,cur faceret, maximam vidiflet. Æneas Syluius, qui poftea faótus eft Papa , rt-charttatent, nbsp;nbsp;ßdem omnem interüffefiti-

bit. Sc qualem fuifle illo tempore ecclefia veftram exiftimemus, quac fidem fimul amp;nbsp;charitatem ami-ferit ? Verum hunc forfan ifta fcripfifte odio ec-cleCtx dices, poft fententiam mutafle, quando ex Ænea fait us eft Pius. Ita enim Temper illud fuum vfurpauit, Reitcite Aeneamßufciptte Pium. Quid hicpoetas amp;nbsp;doélos, 8c illuftrescommemorem Petrarcham » Mantuanum , alios qui nec Papam, nec Cardinales, nec clerum vniiierfum verfi-busdentatis veriti funt infeélari? Ita enim o-mnia diflfluxerant, vtpeccata quxuis amp;nbsp;perpe-trari amp;nbsp;repreheftdi libéré poftent.Ne abeam lon-Ctmtl. 'SiU’’ gius, recordare quid Cornelius Epifcopus Bi-«»twK/rn«'? tontinus non ita multis ab hinc annis in Conci-lio Tridentinojtota aftante atque audiente eccle* fiia dixerit, cuius profefto teftimonium etfi per fe leue eft , tarnen contra vos grauifsimum videri debet. Ktinam, inqiiit, à religione ad ßtperfiitif nem , a fide ad infidelitatem, à Chrifio ad ßntt-chrifium, à Deo ad P^picururn, velutprorfiu vna-nimesnondeclmafient. Hsc funt ecclefiac veftrX ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infignia,fuperftitio,infidelitas, Antichriftus,Epi

curus. Et tarnen tu audes dicere nullum omnino neque beneuolum vobis neque nvaleuolum quic-quam talc vel prodidilTc vcl fi^ificafle. Quanto raagis

tnngis ecclefix tux défendis innocentiam Cam-piane, tantô magisilliusnequitiamviderifacis manifeftam.

Dant, inlt;\v\s,aduerfarij fuiffi Romanam tccle-fiamalKjuando fanclam- Id veto damns, 8e tum fuiffe fanôlam,quandoPaulus eius præclaras illas laudes prxdicauit, quarum tu meminifti. Quan-quamifta,qux récitas elogianon adillam vnicam pertinent ecclefiam, fed aliis etia data funt.QuiJ fi enim Romanorum ßdes annunaata efl in toto tnunda'i ^ih’û ineo proprium habuit 8e fingulare^^',’^*’^ ecclefia Romana. Nonne fimiliter Apoftolus de Theffalonicenfium ecclefia fcripfit ; Inomw loco 1. fides ve/h-at^Uit en tn De»m,dimanauit? Quid û Romanorumintermifsione mernorsAm fecerit ? Ita etiam Theffalonicenfium rnemtntt tndefineter. Quidfi non dubitauit quin ad Romanos veniret »« abundantia benediElioms Chrtfii ? an illius minus fuiffe ad alias ecclefias frugiferum aduentum exiftimas ? Quid fi Romanos omnes ecclefix fidti-tannt,emfc/ne obedientta tn omnem locum dtuulfA' tafuent^ an nefcis fanétos omnes fe mutuo fiüu-talfe? aut alias ecclefias minus quàmhancfuiife Apoftolo obfequenteni arbitraris? Sedhoc tempore damus fuiffe fandam ; quidamplius poftu-las? T um ettam cum iht Paulustnltberacuflodta'^^'’^’ d^ffemnaret Euangelium- Et hoc etiam damus.

Num quid aliud vis.? E.ttumicuminea^uondarn'''^**'“^ Bahylonecolleüamecclefiam Petrusregeret- Nec id negamus. Etfi autem facile patior Romamàte vocari Babylonem, quam illam effe non dubito, de qua in Apocalypfi tam multa loannes,matrem ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcortarionum atque abominationum terrç,tarnen

’ hic à Petto Romam figniftcari non tam facile ad-ducot vt dare velim. Semper enim hic hxretis ' Campiancj nec dum vnquam euincere potuiftis.

Romx fuifle Petrum.Pro concelfo ac probatofii-Biitis, quodfiquis vobis vel verbo negat, vt Mathematici progredi amplius nonpotertis. Quid niautem illamipfam Babylonem declarari exi-ftimetti nunc à Petro, quxolim Aflyrii imperii caput fuit, in qua multos fuifle îudxos, dubiurri noneft, quorum Petrus propriê amp;nbsp;peculiaritei' Cal/it.t.!. Apoftolus erat ? Si dicam, qux à me in hac caufa dici potuerunt, vereor ne te vehementius offen-dam. Intérim quod ipfe Romam efle Babylonen! confiterisjaccipioiqux caufa fuerit mutati nomi-nis,alias fi placet expones. lam nobis non potei irafcijfi Petri exemplo freti Romam deiuceps di-timus Babylonem.

Nunc, credo , confirtes aliquando. Imo veto peigis, ad ætates fuccedentes progrederis. Tum, cum Clemens federet adgubernacula : turn cimtprofunt Cctfeares Romanos Pontifices laniarent fit tum quoque fuiife Chrifti prxftantem eccle-fiam fateor. An eo contentus eris ? Imo, inquis, /■«w ettam cum Damafius, Syricius, Anafiafimj Innacenttus clauumtenerent fepofioltcum-OcfeiM hoc quidem eft, non defcendere : nimium enim celeriter ab illis ad iflos propcras. Sed quomodd Vt hoc tibi demus,perfuades? Nam Calumusliti-Tß' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nihiladhucdtgrejfiusabF.uangelica dodrinit

hberaliter concedit-Rt noli tibi arripere, Campia-ne, quod nemo dat, nec nimium tibi de alterius liberalitate polliceri. Neque enim id Caluiniis concedit, quod tu fumis : itaque reddas oportet. Ad veftrum illud de fucceffione tritum argumeri tum hoc in loco Caluinus refpondet, docétque non idfibi fanólospatres propofuifl'c, quando e-pifcoporum fucceffiones commémorant, vtea« efle veras ecclefias rtatuant, vbicunque epifcopî ali) aliis fubflituütur : fed illud primüm fumpfifl'e pró

WHIT. RES'PONSIO. 117 pro certiffimo,nihil fuilfe à principio vfque aJ il-1am xratem mutatunr in doârina,atque ira nouis erroribus doólrinam ab iplis Apoftolis perpetuo confetuatam oppofuiffe. Non id ergo aitjnihil in Vila omnino partefidei mutatum fuilFejfed patres ifto fuccel'fionis argumente niinqiiam effevfos» nifiin iis duntaxat caufis, in quibus nihiï inuer-fum fuilfe conftabat.Nam quod ad horilm Ponti-ficum ætatem attinet, etfi Romanam ecclefiani turn fuilfe Chrifti veram ecclefiara concedimusi tame» illos nihil ab Euangelica doftrina digref-fos elfe nec tibi Caluinus conceffit vnqiiam, amp;nbsp;nos magnoperereclamarnus.Mittam alios : Syri-cius iftepalàm à doftrinaEuangelica in eo defle-■xitjquod verbi miniflros perpetuo cælibatus la-queo aftrinxit; neque ifta leuis digreflio fuit, fed fine dubio manifefta ab Apoftolica doftrina ab- '' ercatio.Hîc nûc defilHs.necreliqua ecclefiæ tem- i.TiXa-o pora petfequeris-.tâtùm quaeris» ejuando RojnA de-ejje,^uodamfiterafjÄe quo tibi fatis iâ multa refpëdimus.Tuverb fi dubitas,an defierit, pôtes etiam,fi vis,dubitare an fofmeridie fplendeat. id enim nihilo profedô magis dubium eft,quàm an vrbs hæc Romana ab ilia olim florentiffima repub.Romana degenerarit. Atquevt ille nonpo-tuit Samnium in Samnio inuenire ,amp; is de quo fcitè fcriptum eft in epigrammate, In Rama Ro-mî, nd repenrmedta ita, vt Romanam ecclefiatn quxras in ecclefia Romana, nunquam tarnen in-uenias. Non enim vitam tantùm , fed oolorem ctiam vultûmque veræ ecclefiæ amifit. Quando ergo te cùm caetera omnia deficiunt, tutn ipfa quoque hiftoria, cui plurimum vifus es confidc-re,nihil fubleuatjquid fupereft, quàm vt alterum faciasjvel cédas ante praeàiû.vel in prxlio pereas?

multu hiirefibn^', ^n£diirn apud me p'X R aj optntofilfimorum portenta reputOf i^ue mtOOX Ai ht ventent expugnanda: meipfum mertiit vecorditcfue c oridemnem-,fi cutuftjuam in expertÜdo facultatë aut vtret exttm:feerem. Sft tngentofn^ fit elo^uen.lt;.,fit exef-ettattu, /tt emntit hbrorum belluo , tarnen afidtt» bulbw appa'-eat neerffe ejt,cum hiic tarn adynata filientabtt. 'Dtfputabt-tur enim: fi forti nobts annuent, de Deo^ de Chrtftofde Homtne,de Peecato.,de In~ ftuia,de Sacramentüide Moribtu.Vide-

r»an au fint ad feuer art cjun. fentitit., tjMtj^ rebw addt^i necefi'artts dtuulgattn firtpii unculu.Faxo.,nortnt tjla fuoru axtomata.

i.cap. II. Li.2.'^^'^''‘^gt;J‘*^gf’'^nf.,efpc’en.t^’ubegt;ij,opeyas nothuin tn hoc tmpiorum feeler at a cotihba au

bernant. Proprium Det opwfuit, vt vo -t Fet.Mar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aull.fiit.adulierium ‘Dautdtijlu «horciiiS

'^htltppH^ alttjuando pudutt, Lu ™auit. rt^iunu ,s24.theriu tarnen à t^tto Phtitpptts haufitai^'^^^l''^^'

tnirts extoUitlau-iitistttM mrtft.aip. }«- dibni^ (fi alumnum jùitm eo nomme tan -

* ttimnonexae^uat. ApoftoloTaulo. Per. Frtf.mMtu contabor etta ^nidanimi Luthero fuerit rhiiipi,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■'

^pol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cnlntntant viruni diuinitus

ad orbem illuminâdum/»ro-pMann; nunciant,ctim hunc verfuw demerecpip-plicationibm ecclepA ■, Sanfta Triniras vnus Deus mifercrc vobis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rk ■« a

D? Chu- yi^o.v perfonam Chrtfti progrediar. cTpu-Qn^rarn tfta fibi tjHtd veltnt. ’ Chriftit^ ««, Deus e*

Vs'™in^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de Deo Caluino, J Dem

Huh ex fèfè : 'Bez.it ■, non eft ^enittti de Patrts '£cx..^n. eftentiafltem ‘D»dt caniittuâtur tn C^ri-dt Lib.de Jfo vmones hypoftaiicdi altera ^ntma Ctt ‘Ityit.ii}- carnet Diuinttatit cum Hurnanitaie al-Chrifi. n.i. tera. Locm apud loannemy Ego amp;nbsp;pa-£•ƒ. mh. (c,. vnmyj funius, Non oftendtt Chrtftïi Conf Lof«. DfMzw homooußon Deopatrt. Sed amp;nbsp;ani naa mcit^tinynitLuthertettoAit hoc ver bFalfiim leg« ct'.rnb«- hum homooufion. fl Pergite. 1) Chriflut euth l^lT- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non fuir gratia conjammatMt

Hen, .r“ ‘mt dotibutuelateateri homines a-Meit.in doleuittTjfn fallus ^uotidie fdpientfortira fofi-Epi. '^^pi*triilut tgnorantia laborant. II ^nid Martnat pertnde efl- ac ft dicerent oorigints labeyQT cTalfunenon 'c^^^'innr fi’'titdntum. Scd cognojcitc dtriora. ««“n omnu intnget. WChriflut C'lM otans in hortoyfidoribus a- naquot;°cft'ex 1« ‘I'^'^^'^tinaretfanguinis ftfenfttdamna-ygt;eoàÿ.wi. hm.ti, tionis aterna cohorruit, liocemedtditfine

iriiiCatec. rittione^ßntß’iritUjVocemdoloru irnpelu il- reptiittnarn,fjttàm vt non (àtk meditatdt

celeriter cafltgauit. ■ II Eft ne alt^uid ampins Attendue. II Chriftm cum aH^ut tn cruce exclami^i'et. Deus meus, Deus necBtcnnus^ , mcus,vt quid Ucrcliquifti me,^c«n • fut tft^ammù infirni} ^dejferattonis ’n»- xit,

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1- j‘

cem emiftt no» altter ajfeilus tjuàm pereundu ei foret tnterneciotie (empiter- 7» t^ni. na. II ettam (iijMid po fuut, adda'it.f^’”-Clort(iui,tn^titunt^defcendtt adtriferos,td eßw AlariHUfgehennamguflatttt^nthtlo-^‘hnaiet. mtntts tjuam Antrnsi damnatorurn, tjuodßbi reßttutndm erat. Qaandoijm- nt Dam. dem entm morte corporeanthd nobis pro-jHiJJCtc]uclt;:jnt ÎHÜari cnmm^r-te debate aterna, a:lt;}ae hoc modo noßrum fieltu (iipplictûmijite dependerg. [( Ac ne '£r,n. m ^ttü foncfulltceiur tßud Calutno per tn-

,, ,r ■ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nn.trfl.

curiam obrepjijje, idem C alumw ornnes mft l,b. i, aQuînegât t/os fl ijui doâtrinam iltain * folatij nîmfXtVi plenam exagitaftis, perditos appe; plenâ efle, lat iicbulonts. Tempora^ temporacu-peShi'tp- iußnodi rnonßrum aluiß^is'i CruonUe dt-pellantur. Itcatw cß“ regtni cjui de innocentes Agni

Icfus mortcni tpuo^ue fecundan),mor-tem anima,mortem gratia , peccatifohus (t) exttiabilis b/aj(hemi.t fnctam pertultf-fet'i Tra hac infanta modiitm zgt;idebiiur 'Bucertft, ^uan/^uameil impudent, i^ut 'Bntir.iii infernum tn (ymbolo, fepttlchrum acciptt, perepexegfin va/dèprapoiîer.im.at po-

üni tautoiogtam tneprum ate/ue/ioUdam. ^ngltcant feUafij ■, pars (^aluino, /dolt, (ito ,pars Rucero , rnagno ntagtjho(oltnt ^etedere.pars etta fuhtnurmursmt tn hüc

Ratio octava. ïjt articHlü ne ijutd frcejj'at, vitra moleiiitt, ^nemadmodum fike tnmnltu penttw exi. matur de Syrnholo. ldv£roetiamf»ijfe Hentatum tn connentiado eredam Lon- id^nu^q^m dinenß, mernini narrare rntht qui inter- m noftra ec-ßit Richardum chenium, m'ßrrimum fe-nem, male muliiatUm à latronibn^ firis, neq^ tarnen ingreßum in paterna domnm.

ne. ‘^De Homme qutd'i Imago Deipent' homme'-deleta efl.nuUa bomfcmttl-trt jiiic. la fuperflite: tota natura quoad omnes a- gamm.

itafunduM tHerfi,Vtnere-nattuquidëamp; ßnihu qtticquâ ßtaltud ntß mera corruptio atq^cota-

•yitfm. itgto, ^Quorjü ifla? f t qut fila fide gloria ßt)tt in omniît turpitudinü cœnô K^m. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naturam actufent.^ vtrtute dt-

Hue IllyricasyAdagdeburgefiuprimi-lOyn in vapiluif tllud fuu adiecittmmaneplatitude peccatOf quod eße vulr,Intimam t'iit. Htf.ßibSlätia Aiiimaru’.quippe quüt poftA-datai lapsüfdiabol* ipfe jpereety^infiefe npcc.it- trasßrmet,Hocquoq^ trttu efl in hacfece, peccata eßeparta-fied ita{neStoi c ralfifsimü ct/.in^it. cireuiuifiat']fi‘Deo iudicepoderetur.Ac''°'^^^

Deui,aqui/simiis iHdex,onertnojfro c»» dogmateab-iJè dacue-taulupotw quàm le uarne tu fitter et^^id'^-tiï.^eiüM. Tdt t-yi- cjHod no efl in retquS fit tpfie iuflifisitn“^ex-aggtraret,Hac truiina^non leuim tn De» ifb.t.des^ feUertfsitne iudtcante deliqueritille caupo quigadügallmactum., quando^oefl op»s^^ occtdertt, quaninfamts ille ßcaritu qui

pletiM Beza, Galiura Heroa, (fnifiumy admtrabth virtute pnndpern, dilplofa fi-fiula clanculu interemtt, ijuofitetnore ni~ hilztdu orbts nofter atate nojira fitneß'iWy mhil luiiuofiui.

• Sedfortafie ijui tafunt irt peecati codi-tione tetrtciy magmficephiloßphanru tde dtuittagraiia , t^uahatc malo ficcurrere ac medertpojfir, T^raclarat verb iftt par~ tci afitgnant gratilt;t,^uam nelt;]Ue tnfufitm cordthm nofirtsy ne^jue ad refijiendamfee lertbui valtddeffie latrant, fed extra nos

aFalfumrgra*^ Deifiluore collocdt^ut fruornb^e-tia Deiiufti- mendet tmpwsy necpurgetynec illuminety nfp. Jmh fid Vetere tllam finttnaadhuc^“quot;*’^'^’^ gignitjultt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ce.intui.

manenteatijuefœtenteynedeformtSy^o-• dtofa putetur, Deo connit^ente dijfimulet. Qaofno plafrnate tanfopere deleilantury vt ne '‘Chnflm c/utde alner apttd tllosgra , tiaplenus zieritatedicatur , tjttd lt;^uod naia.thn-et DemT^ater mirandtitn fftodü ftiuerit.^f^'^' ‘‘ res ergo tnfiitia e/b II B^latto.Nocm. M.i-entm ex theologxis conetnnata virtMihm fide,fite, chaitrate,^tnej4ntmarnfHo ntto- tia.

re conuejbat,fed tantum occnltatto delt-ilt,ijtid ijM fola fideprehendertt, tlle tam de falate certus efi:,ac fi tampndem tr.ter-rninato tali gau dt o frueretur,

j4ge fomntethoctfiedvnde conflare po tent defa tara perjeuerantta.^ ejua lt;jut ca-rutt^extutt tnftltcijfimus, heet ad tempm pure piéaue Mn:tttam coluiJTet quot;gt;nbsp;Imo ve- 'i-rtf hac tua fidet, (^aluttiHS att, ntfi tuam

RATIO OCTAVA. jjj tl bi perßuerantiam firme prinunciet, vt hallitctnari netjtteof, tafn^uAm tnanie lib, dl IK-langiitda [perneretur. ,^gnofco difcipu-lufff Lwhsrt.ChrtflianiHytni^ttilille-, etia voient, non poiefi * filutern perdere, nifi a Loquitur nolKcredere.

DeSacra- j4dficrantentafiflinO.Nullum,flHl ptUmatis, mentis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnHm,ó fände Chrtfle, pcccato

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ’nonaiuitti-

reU^ucrunt^ ipjorHM ^uippepanu^vene- tui. nnmefi.BapttfinMy etfi adhucvertti efiy tarnen tpforummdtcio nihil efl,non efivn-da falmittnon eß canalitgraùxtnon deri-nat in not Chnili mérita ^fed fignificario

fecere ceremoniarn. St ha - fignum elfc /.«tb. z,4, beat,rede ; fi careatinihildamni-.crede,

abluare. ^utd ergo non fic io-febt. i.irpitruult, i^ai nifiiuuentnrvirtuie Sacra-

mhil a[[ee,s,Hntnigt; nerfus Totiud cjuam facramento Tiaptifmatis « e’**C‘]»‘i^»tr=fgt;uamHlt;y inautnnt Ma^de-

*d Mt. burgtciidemns inejje fidë ipfit infiininlit-, '°'': ‘l**‘^ feruentar,eHini fidei pulfiu etHofdatn

»li rrai. ^bditos tntelligant tpfiy ejin vtnant necne nondam welbgttnt. Ditrurn.Si hoe adeo darum efi, Lathert pharmacum audiiete.

Prafiat tn^att orMttere,ejuandolt;^aidem ntfi trsdat infant ne qMtc^narn lauatur, thetut ait H i£C tilt tjuidern anctpites animo,ejtfdna hyp^,quot;nefi' enunctene categortce.Srgo Baltazar Pa - e[ui fide o-cimontan{ii,diribitor interuentat-.cf Hl pa-

turn fidei non affingere, Luthen cautiuncularn approbautt, ptdobapii-finum eiiciëf è templüt neminë ni fi adul-tü finie fiera decreuit abluere. Âd reli ' filmet y quamuts manus. tUa ’■befita rnulticepi horrëdae eieëiet can tnmehaiiiamen ^uia ^uatidtand, ta fini, caUïi anrtbui abduacerîte,hfc pr^nereo. Kefiathireltcorn de vita amp;mortbiufru fianocentilfima^ijuit LutherMeuomuntn ch^irtiu,'vt ex vnitu peilorie impuregur-guiîio peftern leëioribus mhalaret. ^udi -. te patienter, nbsp;nbsp;nbsp;erubefette, ^mthi date „ . „

blnfignisca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sir.itMâ-

lumnta.qua-'^'”'^’” tecuantt. ^St noltt vxor, aut non üM les reliquæ po[ïîe,'veniat anctlla. St auide ret vxoria, funt, QUæfe- n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fr • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;z

qtiuntur.- le- fficttnjj necefiaria,tfuam efca,potM, u.d.v, ße KfpôCamfàmnM.Adatrimaniü e/l virginitate rnul-

toprafëanttus. Earn Chrifitu, eam’Eau Iw dtffuafirunt honftnibm Chrifitanü. ^•quot;1*'^ \l Sed hec firtajfe propria Luthert /îint/^”f„m-N 0 funt. Etiam nuper à meo Charco,fed mfirë timtdf^ definduntur. Gullid ne plura gt;nbsp;lt;juid nû W'^uato fcelerattor ed,in-^uit,tantovtctntorgratta,Omnei aiîiones ei , bona peccata fitnt, ^eo ludtce,mortifiera: JDeopropitfo, leutuficula. Nemo malum fùapte voluntate cofitat^. Decalogm nihil ad Ch^fitanos.Opera nofira Deut ne-^ua^jua carat. Soit relie participai cœna h« LuThe- '‘^lt;'ttJtntca, (juta trijlef,affitëlas,perturba rus non àeras,cofinfih erraticas,apottatconfiieitoi. de minlftro'* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cTtmina funt, fed cHtltbetijut

MbfalntM es. Leidere fsreces haraÙM no t/i ficeriioiu'n.fèd L^ticorurn. Chrtdtani libers (untaßittutis hormnum. Satis/upe'r' r^ue l.sCMndi[lamcorn’nb^e Zftdeor. lam finto.Nec vero patefts ini/jaiore ejje me^ i^ui Lntheranos Zutng/tanes pronti/^ t t , t^tt^^^o^t’guerira. PJamillintemoresàquo projemtnatt jtnt, tnter fe fratres (S' amtct volunt efe^adeot^uegraue interpretantur iniuriam,cum in vHa re pratter vnam^dt-firtminantur.

Equidern non fun tanti, vtvd medio -crera locum mtht fumam in fledis theologie., qui htdte bellum harefibiu indixere'. fdhocfcio^quantuliifitique fum,pertcli-tart menon pofe, dum Chrifli gratia fill— tut}aduer/um tfia commenti,tam inui-fiy tam tnfitlß tarn bruta , calo terrdque tUHantihui,praliabor.

quot;grolle fe dixit Hieronymus in fufpicioneHx-refeosquenquS effe patienté.Quo magis ini-quo animo feto Campiane,ilta nobis à te nuc ob-iici,qaæ vocas Paradoxa,tarn falfa, tä multa, tain horréda.Et quidem cam aliosfcmper omnes im-portunitateatquc audaciaPapiftas,tam ifto in lo co teipfam plane fuperafti. Nifi eaim omnem amp;Deireligionem,8£ erga homines reuerentiana penitus abiecilTes , tasqae confcientix naafra-giam iamdudum feciifes , atqae ipfam pene ha-manitatem exuilfes , nunquain in tc tantum fceletis adaiifilfes, vt hxc nobis opinionum E iii).

15« ad RATIONEM VUL monftra exprobrares.Sed quid agas video:fore e* nim fperas vt audaßer cAlumntando, queniadrao-dum ille tui fimillimus dicere folitus eft, fempef lt;»Ay«»^//)i«ret?f.Poftquam eniin vera criniina defi-ciuntqiiibus ecclefias noftras oppugnetis, reli-quum eft, vt vel à fcribendo defiftatis , quod erat honeftiffimnm, vel aliqiias faltem calumrtias ex-cogitetis, qu.istanquain tela venenata in nos ia-ciatis 5 quod amp;nbsp;per fe turpifftmum eft, amp;nbsp;certum veftrae defperationis argumetLiin.Iam verb fi hxc tua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atque à/i/yn-m fic diluero, vt omnes

perfpiciat ea fuifte nobis à te fallîfîimè atque im-pudentiffimè afcripta , peto non ab Academicis tâtùm noftris,fed Chriftianis etiam vniuerfis,qui-' bus iZera religio, fuaquefaluscuræ eft, vt nullis aduerfarii medaciis atque impofturis ab ea fanfta doèlrina , quana didicefunt ,abduci fepatiantur. Quare aggrediar hxc tua portenta,Campiane, vt poftquam illud tibi os plenu blafphemiæ obftrii-xero,amp;: Dei gloria,qux agitur, amp;nbsp;innocentia no-ftra qux oppugnatur, à tua immanitate vindice-w.DifputabttKr,inijuis,ß annuet^de Deo,de Chn^ fioide homine,de psccato,de iHßttta,de Sacramétis, demoribus. Nos verb non de iftismodb tecum; verùin aliis etiam caufisiquat nunc in deceptatio-ne verfantur,parati fumus difputare ; De fcriptu-ra,de ecclefia,de Romano pontificejdeTranffiib-ftanriatione,de Libero arbitrio, de Indulgentiis de Purgatorio, de catteris tuis. Verum aut multi falluntur,aut tu pugnam magis quam difputatio* nem meditaris. Spero auteni, quam toties expe-tis difputationem.eius tibi aliquando datamfore poteftatem. lam quemadmodumrzz^r.v/j', vt nos hæc noftrorum axioinata norimus,arcendamus.

De Dee. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DeM,i\'i(\n\.s,eßautl'}or 0-caufa peccati,volens,^

feeler Ma confi!ia gubernans-y etrum eft quod dicis amp;nbsp;infanduni.Campiane.Deum vt quifquain pec-cati authorem faciat, dignus fit, quem Dominus ftatim fulmine ad imum inferotum barathrum deiiciat.ldfi Calulnus,aut Martyr,aut Philippus, autLutherus, aut quifquam noftrüm affirmer, nó repuguo quin omnes fimus horrendx blafphemiç fceletifque vei.Si velim omnem iftam caufam,qui attingis,fufe petfequi, nullum finem faciam ; ita-que paucis quid amp;nbsp;nos doceamus,amp; tu mentiaris exponam.Deum non tantùmbonum,fed ipfam ef-fe bonitatem profitemur per fe,fuämque elfentiä bonum:in quo mali nihilinfit,aquo nihil nifibo-num proficifei poffit ; qui fie bonus fit,vt eins ta-fti omnia fint valde bona, nee vel eogitata vlla poffint elfe mala.Hxe dieimusjhæe doeemus,hxG eotde eredimus amp;nbsp;voee teftamur. Cfi ergo Deus ita fit perfeéfè bonus,vt eins omnia exeelléti quo-dam modo bona fint,quxfitum olim eft amp;nbsp;grauif-fimè difputatum,vnde illud malum natu fit,quod tarn late manauerat,8c quaenamhuius mali eaufa , extitetit,Hanequæftionemfaepetraftauit Augu-ftinus propter Maniehæos,8c in ea etiam Thomas ip.ar.ir Aquinas multiim ac diligenter verfatus eft. Hoc malum nos a diabolo inueftum elfe dieimus, qui etfi erat bonus à Domino fadus initio, tarnen libera voluntate à Domino defeeit,Sc peecauit, 5f

1 homini, vt peeearet ,perfuafit, authôrquc fuit. I Hine quiequid eft peeeati vel in dæmonibus , vel ' inhominibus,totumfluxit,eiûfqueàDeo nulla partieula extitit,quera nos nullius peeeati eaufam elfe infiuitisferipturaeteftimoni)s euineimus, at-

1 que in feholis omnibus eeelefiifqne noftris pto-I ponimus. Peeeatum enim odit, iuftitiam diligit; ^f l-I qui index eft totius terrae, eum elfe omni modo ' l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuftiffimum oportet -. Deus lux eft, 8c non funt in

h» 'AD KATIONEM VUL eo tenebrxjatque huiiirmodi fuiir, qiix populuin de Deo docemus, vt illiiin omnium peccatorum fetieriffimum fore vindicem intelligant.Iam ergo qua fronte aufi/s es Campiane , quuin hæc noftri e/Te fcires,nobis tarn infandum conuicium facere, Vt plane cótraria dicere ac fentire affirmâtes? at lt;?aluinus,inqiiis,amp; Martyr hoc ipfum docuerunt: imó toti in eo funt, vt id fieri nullo modo pofle confirment.Longum fit verba defcribere : Lefto-rem obteftor vt hxc ipfa loca , quibus ad calutn-niam abufus eft Campianus, attento amp;nbsp;fedato a-niinoperlegat.Nifi Sc negent illi apertiflime DeS efle peccati authorem ac caufam, amp;nbsp;quod negat, veriffime fe negate probent, fupplicium nullum recufem. At tarnen aliquid eftprocul dubio,quod ifti dicunt,quódque iis Campianus tribuit.Id cu-iufmodifir confideremus.

Inueterauerat quxdam in animis hominum o-pinio , quicquid peccati à quoquam fieret,id to-tnm perm ittente duntaxat,non autem vojete Deo fieriipérrnifiionem autem hanc ab omni prqrfus Dei voluntate feparabant,vt Deum ifta qux per-miferat,nullo tarnen modo voluifTe diceret. Cum autem Dominus,qux fiunt,ea non tantùm vt fieri poflint, permittere fit exiftimandus, qiiafifc illis rebus omnino nó intermifceat,nec ibi quicquam habeat quod agat, fed etiam fingulari fua proui-dentia fic omnia moderetur, vt nihil in toto mu-do contra ac ipfe voluit Sc decreuit,eueniat:velle Deum aliqtio modo ea,qiix impij faciunt,fieri,at-que hanc Dei voluntatem fic efie efficacem.vt in impiis hominum ailionibus fuum Dominus de-cretum exequatur,negari profeéto non poteft.Na in peccato dux res funt confiderandx, ipfa adio, lt;?ƒ■ aólionis vitiumrquodte tuus Aquinas docere potuit, quodqueille didicit ab Auguft. Aftio, quate-

x^uatenus res eft amp;nbsp;opus, bona eft: ré enim Deus efficit,at quatenus hate ipfa aftio vitiofa eftjnon à Deo, fed ab ipfa hominis corrupta natura profici-feitur. Quaquam ergo Deus,qui omnia in omnibus operator,amp; quo inuito fieri nihil poteft ,fuft quoddam opus in malis hominum atlionibus ef-ficit,tarnen ipfe quæ iufta funt facit, nec ipforuiw hominum vltiis affinis vllo modo cenfendus eft. Ergo quod homo impius facit, id vt eft peccatum ,amp; peccati propriamrationemhabçt,nec vult,nec fuggerit, nec iubet, nec efficit Dominus, imb a-ueifatur,atque vlcifcitur,8c pœna fempiterna dignum iudicat. Verùm quoddeteipfadicitur,id tu ad rei qualitatem raalitiofè atque imperitè ac-commodas,vt Deum, quia aftionis author eft amp;nbsp;caufa,vitii quoque quicquid in ilia aftionc repc-ritur,authorem effe caufamque concludas- Nolo longa diuerticula perfequi, nec ce ilia fcriptuva-rum multitudineobruere, qu’am hie potui adhi-bere. Non enim fchola mihifuit aliqua expli-canda. Sedtua putidiffimacalunania breuiter re-futanda.

Refponde nunc mihi Campiane,cefes ne quod quifquam facit,quantumuis fceleratus, id inuito ac nolente Deo fieri? fi ftatuis inuito quicquam Deo fieri,quam illi prouidentiam atque omnipo-tentiamrelinquis?Namqui fieri permittit, quod nullo modo faftum velit,eum confiât non effe tâ-p potefiate pr3editum,vt quod fadum nolit,pro-hibere poffit. Quare quae fiunt omnia,ea fieri vo-lente Deo neceffe efi fatearis,nó quod hominum peccata velit,hoc cfi,probet, fed quia hoc modo judicium fuum exetcet, amp;nbsp;decretum exequitur, quod file amp;nbsp;vult amp;nbsp;probat.Deus malis infirume-tis rede vti potefi , amp;nbsp;per improbos homines ea perficere,qux ipfius voluntatifententixque con-

ueniuiit. Quxcunque autem dominus per inftiu-menta mala facit,ea nec agit nec probat, vt fiint mala,fedvtfuntipfius bona ac fanôla iudicia. ita quanqiiam amp;nbsp;vult quæ fiiint,amp; hominum voliin-tates mouet, amp;t in malis inftrumeiicis vim etHca-cem,ipfis licèt inftriimcntis occu kam,exercer,amp; impiorum ho minum fcelerata confilia gubernat, ne quid efricere poffint,quod ipfe nolif.tamen amp;nbsp;homines'impij font, quanquam ea faciunt,qux Domin us vult,amp; Dominus fand us eft, eriamfi ea vuk,qux impij faciût.Id exemplis potuit fieri ma-nifeftum:fed malo Auguftinum audias,quàm me: pater , tradiderttfiinm , ç^Donii-nm Dominm corpus fuum , ludas Donuniim, curinhactradttione Deui eil wfius homoretss, mfi cjuiain revna, quant fecerunt caufa non vnt* ejl-, ob quamfecemuf^ Deinde.- Quodma/ipeceatf eorwn eflqubdpeccando hoc net illud agunt,ex wf' tute Det efl,tenebraiproutvifum efi^dtutdentis-que alio in \oco:Aiultii, inquit, intereß'quid'veüe homtnt,qutd Deo congruat, ad quemfine quifqtit fuam référât voluntatem,vt aut approbetur,aut mt-probetur-Na Deus quafdam vo/utatesfuas, ntiqut bonositmplet per maloru hominum volutates malas: fient per Iudios maleuolos,bona volutatepatris Chfi ftus occifui eft, quod tatum bonumfuit, -vt Apofoltss Petrusiquado idfiers nolebat,Satanas ab tpfo qui oC-cidivolebatidscereturiEt alibi.-£)e;lt;f,inquit indura-uitperiuflum tudiciu Pharaonëi (3“ Pharao feipfum inaurauttper hbertiarbitrium.Kzs\\ie vt plané per-fpicias de Dei volûtate nihil 3 nobis aliud doce-ri,quàm quod Chrifti ecclefia iâ olim doctiit, ad-iungam alia nonnulla,qux idem alibi fcripfit Aii-guftinus : 4/^^^4,inquit, opéra Domsniexquifit^^ snomnesvoluntates, etus vtmtro sfq- tneffedtsli modo noti

»X»fiat prater eiusvoluntatemyaitoti etiam contra ettu fitvoluntatem:^uta nonfieret,ji no ßneret,nec vtn^tte nolësfimtfied volh.Y.z Tüï{ü^,Deui operatur in cor- Tie^r»t.ir dtbus horntnum ad mclinandM voluntates eorü i^uo-ctmijHeviilt-, fiaeadbonaprofua mifertcordia, fine ad mala pro tpfirum mentis-I udtcio'vti^uefuo ali-aan do aperto,alttjuando occulto,femperautem iu~

ïio. Teftimonüsvtipoffuminhaccaufa infinitis, fedopinov,non magnopete neceiTaxiis. Excitabo ètua fchola Hugonem de Sanöo ViótoïCjqui no-ftramfententiam fuis verbis clariffimè compro-babit-,Sic enim fcribit,jVnncjuam canfia efl volun t^rt.4. «.14. tas eius,vt non fiat i^uod vult.neijue in fnmna ali-^*l'‘^‘ tjuando 'vtfiati^Hod nonvulti^t pauló pbftzf^ olan-tas Det femper tmpletur} nbsp;nbsp;non excafintur maü

propterea,éjnontam tneisrj per eos voluntas Dei tmpletur, cjuomam nonfta voluntate ad implendam Dei voluntatem dtriguntur,fed occulta ipfius dtfpofi ttone diriguntur-

Sentis ne aliquâdo Cantpiane, nullum nouum in noftris ecclefijs defendijquod non amp;nbsp;olim in Chrifti ecclefijs receptii eft , amp;nbsp;illuftrem habet veritatis defenfionem’Nam quod adiungis, PropnMOT Deiopusfuit,vt vocatto Pauli, ficadub tertum Dauidis,Iud£^ue prodttio ,Ati hauferis i-gnoro. Hxc Dei opera noftrum nemofic inter fc comparatjVt perinde inDauide ludaque Deum operatum effe dicamus ad fcelera petpetrandajat-que eft in Paulo ad efficacem conuerfionem. Egit quidem Dominus amp;nbsp;in hoc,8f in illis,fed no vno fimilique modo.Pauli cor intus fuo Spiritu affla-uit eii'ifque mentem vtra fide imbuitjqua ille ante catuif.Dauidi verb ac ludx non nouam ali-quam impietatem,ac voluntatis inclinationem iitiecit, nec nouos admouit ftiniulos ad peccan-dumÇabfitvt idquifquamChriftianus vcl cogita-

rrèjfed currentes fua fponte,amp; per fe incitatos ïic I tcnuit atque inflexit, vt ignari.nihilque tale fu-fpicantes Dei decretum exequerentur. Ifto enim Dauidis adulterio Dominus amp;nbsp;ipfum Dauidem vltus cûjduin pcccatum peccato vindicauitjVt fo-lt;».jF»».jj.«.let,amp; viamfuis confiliis in pofterum patefccit.Simile illud eft de Abfolomo; is Dauidis cócubinas conftuprauitiquód fcelus infandum fuititamen i-ftomodo Dominus fumere de Dauide fuppliciö decrcucrat. ludæ verb proditiojfi hominis ip/ius auaritiâ perfidiâmqùe fpeóles , Deo üc difplicuit S' vt ipfum nihil vnquam tnagis offenderit : taroeii 8e Iudçproditionemgt;amp; Pontificumjcrudelitatem ad perficiendum illud falutis noftiæ negotiü Dominus adhibuit,amp; his infliumentis peflimis opus efficere longè diuiniffimum voluit. Itaque hos o-mnes Apoftoli nihil aliud fecifle teftantur, quàm quxmanusSc cbnfilium Domini decreuerat facienda.Neque hïc monftri aliquid eft, cuius aut Philippum aut quenquam pudere oporteat,niß tibi fort* facr£ Scriptuiç dodrina monftrofavi-deatur. ’

Quöd autem percontaris quo animo Lutherus verfum hunc demeret fupplicationibus eeelefiï» Trinitas, vnui Deus, rmferere mhiii nt-4nium tu quidem es fufpiciofus.Si male de Trini-;tatefenferit-Lutherus,conuince. libri funt inma-iiibus,atque à vobis,vt videtur, leguntur perdili-genter.Profetjfi potes,vocemaliquam vel Trini-tati,velvnitati iniuriofam.Si enim ex feriptiso-mnibus,qu3efuntinnumera,nullam potes proba-àilem fufpicionis huius fignificationem elicere, quid de verfu vnoSupplicationibus ecclefiafticis dempto, quaeris : qui demptus fit, an non fit, ne-feioxatque vt demptus fit, ab illo tarnen fuiffe dcrtiptura qui conftat gt;nbsp;At Lutheridura admo-duni

dum conditio eft , quem amp;nbsp;qux Icripfit, amp;nbsp;qiix non lctipfit,pvjeftave oportet. Atque haccilla funt noftra de Deo paradoxa, qux tu in omnium no-fttorüm libriS) qui tam infiniti ac immenfi prodie runt, animaduertete potuifti. Salua res eft: ad-uerfatius omnia perueftigauit, nec tarnen quic-quaminuenit.

Moxad Chtifti perfonam progrederisj quxrit- DcChrijt/. que quid ifta fibi velint Caluini,Cfcr«n«r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

husjDetts de Deo, Deus eflye/e^Quid hic reprehe-dis Campiane? Quqd Chriftum Dei Filium dixe-rit?an quod Deü ex Deo appellarit?an vero quoj ex fefe DcumelTe pronuntiarit f At quid iftorum . non fanftum,non concelTum,non ftdei Catholicç confentaneû eft; Quae fi negas,non noftrum ali-, quodw^^^ov reuinc.is, fed tuam b^refin prodis? Sed illud eft,ni fallor,in quo nodum, tanquam io fcitpojnefcio quern,inuenifti. Chriftum patres NiceniDeum de Deo profitencur,vt.patti fibuaji tuoKintv effe doceant. Hoc diôdura deinceps noiv nulli atripuetunt, vt Chriftum non per fe atqu« exfe Deum eftejfedhoc apatre accepiffe conteti derent'.in quo Chrifti diuinitatem penitus fuftu.-lerunt.Nifi enimexfefe Deus eft,omnino Deu* cffe non poteft.Navt Deus fit,id Deo ex fefe infi-tum eft.Quare vtcunque patres illi Chriftum effc dixerintDeum de Deo,tAmé fivmifsimè tenendû effe confirmât Caluihus, Chriftum exfefe habere vt Deus fit,nifi Chriftum volumus fua diuinitates, fpoliare. Vt fitfilius , id quidem à patre ac.ce-pif.eft enimPatris filius-.vt Deus fit,it|,ex fe Habet quia pet fe DeUs eft. Quid tu nunc Campianeî DeusdeDeo,Caluino e^Deus exfefeSiccine yero aisïnóne id te Calu. monuit, Dei nona? pro, patre Mmédû effè,quâdo Dei filiusChtiftus appellatutî

»44 AD RATIONEM Vllî. quod ergo tradunc Niceni patreS Chviftum efle Deum ex Deo,id ita intelligendumeft, vc Filium de Patre genitum elTe fateamur,non vt Deinomê vni Patri tribuamus.Vidcndu enim eft ne ita effe ex Patre filium ftatuamus, vt ex fe Deu efte nege-mus. Atque hate Caluinus diligentifsimè fanÄif-fiméque expofuit,nec omnino verbum vllum edi dit à feripturarum ecclefiæquecatholicæfidea lienum. Recordare illam Auguftini vocem, CM fÎM ad fi Deus dicitur,ad Patrêfilius dtciturÀn qua potes veteris ecclefiae fententiam agnofeere.

Nunc Bezam aggrederis, vt enim canes folenC rabiofijloco nonconfîftis, fed hue illucque voli-taSjac in quemeunque incidis,eum peftifero mot fujdentéque illo tuo venenato perftringit. 'Bezsi inquis,«»« eflgemtKS de patrie elfintia.^^\à tu Be 2ç fuccenfesjfi ea dicit,quæ dici à vobis ipfisamp; defend! folent’Neque enim potes nefcirejquid Lombardus tuns de eftentia Diuin.,a doceatjquam SiC illejamp;r qui ilium fequuti funt fcholaftici^^erge-nerare affirmant,neegenerari-^ion enim elfentiâà ab eftetia,fed perfon.a à perfona gigni.Si iftos Beza voluit imitarbvt Chriftûhô de eftétiadedper fcuia Patris genitum dixerit, quid reprehendis? Ncque taméfingendum eft feparatam elfe à perfona eflentiam, quafi filii elfehtia fit alienaabef-fentiaPartis:? (vna eft enim Deitatis fimplexque efteniia,)fed quandoquidem perfona, etfi non te, tamé relatione diftinguitur ab eftentia, folitiqiie funt veteres ifto modoloqui,vtChriftum de perfona patris potiùs qtiàm elfentia genitum dixe-rint,mirurn non eft eam etiam loquendi formam Bezaemaximèplacuifte,quidefummis myfteriis cautê fenîper Sfconfideraté ftatuendum elfeiu-dicauit.Eflentiam verb minime generari tota te-niiit vêtus ecclefiajquemadmodumBafilius difer-t« feri-

tè fcribitjT« liv Sts/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trsifi (MT« , fJ-xTt mpx

ytvtô^. Qiianquam an ifta Bezx verba fintgt; qui re- (-,„,^4 citas,non latis fcio;ea cettè non meinini vlquam Ub-i. in Beza legiflcjnec in hoc loco,que prefers, poC-fum reperlre,Illa veto qux fequutur,protfus iunt malitiofa.Dixerat aliquando Beza in Chrifto duas elTe vniones hypoftaticas, quemadmodum tu ais'^ Alteram ammis. cum cameythuimtatis cum huma~ nitate alterA: Quod eins diólum lacobus Andreç teprehendit:amp; quidem non immerito, quaquara id ex eo dido non confeqUitur,duas elfe in Chrt-fto perfoBas,etiamfi duç fint hypoftaticç vniones. Verùm id quia fuit ambigue fcriptum,vellefe li-benter emendate Beza profitetur. Quid veto potes amplius poftulare?Si errauit,at no perftitit in Cttore, fuumque erratum emendauit. Qua ergo» frontepotes ei exprobare,quod femel incautius exciderat,quando illudipfum poft correxerit? Et de Chrifti petfona vbique Beza ea docct, quibus nihil effeverius acfyncerius poteft. Neque hoc» quod deduabushypoftaticis vnionibus obiicisi noftrdm quifquam affirmareaut defendere (olet. Vnicam enim hypoftafin,è duabus naturis confti-tutam confitemur,amp; vnionem hypoftaticam non nifi vnam agnofcimus,Quanquam enim Chriftus eotpus fimul animamque humanam a(fumpfit,ta-men hæpartes non ita funt in Chrifto uTrosaTtzaf coniundXjVt perfonam quandam efficiant diui-nitate feparatam.ne Chriftum c duabüs perlbnis eonfiftere exiftimcmus.

lam iterum ad Caluinûrecurris,qué ego ptiAs ate dimilTumputaram.Locum apud loanne, Ego (épater vnumfumw Calumm negatoßidere Chrt-ßum Deumyejfe homooufian Deopatn. Quid turn CampianeîT antûmneicelus etat,in Vnius loci in-terpretatione,ab antiquis patiibus diffentire? An.

AD RATIONEM VUL illcvnquam efleChriftü patri óuxikstoi' negauit? Non poces id dicerc. femper enim conllantilltme docuitjSf Arrianosaliis inniimerisfcripturaefcn-tenciisrefutauit. Q£id enirn? an ede patri filium auoiet'iï non 'polFe arbitraris,nifi id ifte locus ofté-dat? Qui illam Chrifti cum ludæis concertatio-lun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;attente pcrlegerit.quam in illo capita Ioan

nas expofuit,is voluntatis potiùs amp;nbsp;potentiç vni-tatem,quàin ellentix figniftcari, facilè perfpexe-rit.Affirmât Chriftus neminem pofTe ones ipfius

-X, èfuis manibus aripere-.atque VC id plane perfua-pater vnumlhmus Non video quemadmodum ex eo poffislubllantia; vnita-tem concludeie ; nifi femper illud num de fub-ftantia intelligas. Quid ergo aft , quod Chriftus ait,non de fe tantum amp;nbsp;pâtre,fed vniuerfis fideli-Um.i- „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atmet vnurn fint,jicut tu pater m me, ete^

JWfe?lllumlocum in epiftola Ioannis, ƒƒzzrfƒ^71ilt; futit glolfa ordinaria fic exponit, eftdere eadetn teßantet. Erafmus verb multo aJhuc vehemétiùs antiquos patres exagitat, quia his verbis abufi trtfmui tn funtcótra KttMnos-tFgoç^patervnumfurnuf.nô ‘•nm. in/./M. quod ipfe,opinor,admoduni fauerit Arianis, fed quod id à patribus non magna ratione fieri fenfe-rit. Sed illud ecia homooußon Luthero dicis fuilfe odiofum is enim ait, Amma mea odithocverltum i!i«»»09«yiw.Nunquam id Liitherus dixit: fic modo ait,fi verbum hoc luoinit odilfet, tarnen haereti-cum non fore,dummodo rem ipfam teneat. Hic Lutheri verba Cunt.^odßodtt ammatneavocer» homooujwn,^^ nolttn ea vtt, nan era harettcut. Quit enim me cogtt vtt modo rem teneam,tiuit m cofilwper fcnpturat deßnttaeflfiKxcpitNi^nomen oderic Lu-theru$,rem ipfam tarnen amauit vt animani fuam. Hoc verb nomine confiât multos,eofque piçftan-tiffimos vitos ohm elfe vehementer offenfos, vt

quidem auditum fuiffe uunquam exoptarint. Ita enim ifto nomine femel introduftó ecclefiæ mutais odiis ac contencionibus cónfiixevunt jvt ipfos fanétos panes eins nominis non mediocriter pæ-niterit. Nec ft quis nomen forte fublatum voluit, quod multis dilfidiis occafiionem prxbuit, is fta-tim rem ipfam illo nomine declaratam improba-xe exiftimandus eft.TresHypoftafes Hieronymus adduct no potuit vt fufcipetct,quia nouum illud, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,f.

Hypoftafii, nomen fufpeftum habuit ; vetitus«4 tnim eft ne quid fub eo nomine veneni lateret: Perfonas tarnen tres agnouit ac prxdicauit.Vttu-t^ue nunc vocabulumreceptum eft, nec eo quif-quam offendi debet.

Pet^irtjinquistSr tu petge Campiane,quando-quîdem ita vis.Præftabat verb,cettè deftftete,quâ ifto modo pergere.nàxiv «fpöfzitattt ua/Àoy « J ©tu«?/ Id nunc aceufas qubd Chriftum ab tnfantta non faille gratta cofurnmatHrn,fed anirnt dottbits ve~ lut cMeros hommes adoleuiffie dtCfnas , vfHlt;}uefactum ejfetjuottdtefaptentiorenh facile iam patiot obijci multa nobis à te paradoxa , quando ipfam ■ Euangeli) hiftotiam eodem crimine condemnas.

i I Qu^is enim fperet calumniam fe tua effugere pof-fe,qui non dubitas in Euangelicas litetas audacif-

, fimè inuolare. Quid enim hîc aliud docemus, 1 h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quant quodEuangeliftaferiptisfemel arque ite-

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Piierulus cre/cebatiQy corroborabaturfpirituii^iy im-

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rutfus,Ie/ùx proficiebatfapte»tia,ij ßatura,ac gra-

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tia apud Deum lt;ƒ homines- Quid aliud ex his vet

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bis intelligi poteft,quàm Chrtftum ftatura ftmul

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fapientia cteui(re,quantóque magis xtate ado-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Veuit, tato maiores in Spiritus fanÓli dotibus pro-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gteffushabuifie? Sic enim de loanne paulb prins Luc.‘-4\

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K. ij.

Eiiangelifta nofter fcripferaC, PtuYulus tUe creuit corroboratus ePtSpmtu- An ta etiam loannem ftatim ac natas eft perfeóta fapientiaj fpiritufqae gratia præditum fuilTe «xiftinias,vt nulla vnqaam l^fta fuerit acceffto? At Chriftum Lucas ait fuifle plenumfapientia,Non nego:quanquam Lucas no «srxiipMjplenir.Ti fapientia fuifte dicit, fed quo profedus quidam atque acceflio lignificatur. Sed vt demus fuifte plenum, nihil ne ergo poftea acceffifte concludes? Quid autem ftatuis de loan-ne, quern fore Spiritu fando plenum etiam ab v-tero matris fuæ angelus praedicit? Quare ft id ha-buit Chriftus, vt cum primiim fadus eft homo, furama ac perfeda fapientia, caeterifqueSpiritus donis fuerit cumulatus,foluscerte no habuit.Ne-que fcholafticoiu authoritate cSmoueor, qui ne quid minus honorifice de Chrifto fentire viJean-tur,ftatim illifumma omnia tribuiitiamp;Damafceni Damiiyf Hi. argumentum ab vnione hypoftatica fumptum id darthsilfiile miuimè cócludit,nifi Deitatem exiftimemus fuas omnes qualitates in Chrifti humanitatem infu-dilfe. Quod de hoc fapietix progreflu fcribit Eu-angelifta , id ad Chrifti naturam humanam dun-I- taxat pertinet. Et quando Chriftus integram voluit hominis naturam alfumerCjatque homo fieri, nobis per omnia fimilis,dcmpto peccato,amp; illam £gt;ei perfonam deporiere^féque exinanire,ac ferui formam fufcipere,num erit à Chrifti perfona alie-num, vt fadum efte paulatim amp;nbsp;fapientiorem,amp; gratia pleniorem dicamus?Erat ille quidem gratia pleniffimus, amp;nbsp;quicquid gratiae quifquam ha-buit,id totum ex hoc vberrimæ gratiae peteni fonte haufit.Sed tarnen hoc non prohiber quo minus itan i.it. nbsp;nbsp;Chriftus,quemadmodum Euangelifta fcribit, fa-

picntia profeceritlid quod etiam Ambrofius con-ta.J fitetur.Sic enim ùt gt;nbsp;Secundum camem'vtujue fa-jnenna.

\liZHlT. KBSPONSIO. 149 fienMtntflebatur gratta. Neque ab ifta fenten-tia tuietiamaliqui ^bhorrétjCampiane, ne illam forte putes tam elfe' nefari^rn,vt in hominem Ca-tholicum cadere nequeat. Btenim lanfenius epi-fcopus Gandauenfis, qui conuenticulo Tridenti- c m»,c»t4r.i» no interfuit, fe Ubenter in hanc fententiam ïre ' profitetur.EtErafmus(quanquam ilium in tuis no ”„”^„„5,, numcro')eam elfe veriorem animadnertit. Lwc.cup.s.

Vtmm.,Ignorantia etiamlaborajfc Chr'tßram, in-lt;]ü\s,affimgt;ant. Certè.Quid ni enim id poffint af-fitm3iTegt;fIocaHtemiK,pertndeeß,acfidicerentort' • gtnis labe nbsp;nbsp;vitiofirâtaatum. A.cute, nunc tan

dem incipis atgumentati, vt Academici noftri tuam intelligant mirificam difputandi fubtilita-tem. Iftone modonobifcum ageres Campianeji tibi ilia pugna,quam toties exoptas, permiffa ef-fet’Quid enim dici potuit magis plumbeu? Chri-ftusaliquidignorauif.ergo Chriftus otiginis labe fuit fotdidatus, quafi qui aliquld ignorât, quod fciri omnino pofsit, aut qui no lit perfefta rerum omnium cognltione praditusjcum effe vitio foe-datum fit neceffedtaque lie tibi parem argumen-tationem teferam : Angeli multa nunc ignorant (diem enim ilium amp;nbsp;hovam nefeiut') amp;nbsp;Adamus, ' ' antequampeccarat,rerum multaruni ignarus fuit; neque enim fie« fibi aSatana infidias intellexit') ergo amp;: angeli mine peccati labe afperfi funt, amp;nbsp;Adamus in fumma innocentiapeccator fuit. Nti-quamitanos aculeis iftis punges CampianCjVt mortiferumyulnus pertimefcamus. Tgnorati^ genus elfe quoddam omni culpa vacuum,ft nefeis, difee à Thoma, qui te docebit ignorantiam non negatiue , qüàm ille etiam ÏVe/ciewh^izw vocat ,2,^.7ó.*r «-effe peccatiim,fed prwatiae-Si id confequi e* no-ftra fententia conclufetis,Chriftum aliquid igno-xa(fe,quod turn fciie dcbuit,quando illud ignora-

uit,nos de hoc gradu deieçeris.Nam ne ilia vitio-fum eft nefciri,quæ tainen feite poffiint, nifi no-ftraintereft ea habere cognita. Quis ehifn baiu-lumreprehédat.qiiod Mathematicas artes igno-ret?Sed de Chrifto id nunc tibi refpondco', quod jftam caufam propiùs attingit. Etneracab omni labe peccati puriffimus, vt nihil elfe poftet in-corruptius, tarnen poenam in fe rèÇqpk peceâtq debitam,vtea nos liberaret. Itaque mori etiam ÎA»!» « gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voluit,etfi mors à pecCato fluxit. C^iergo 'mor

tem pro nobis fuftinuit,quam peccat^um inuexit, poflitaliquid ab eo eftc alienum,quod noftrum fit,modc) non fit vitio aliqiio infeótura? Et tu nû-quam in Chrifto ignorantiam magis, qiùm mortem fuiffe vitiofim etiinces.Chriftus vti eratve-rus homo,etfi purus hómo, ita'non femel omnia fenfit,cogitauit,intellexit, amp;nbsp;dormiuit etiam ali-quando. An tu etiam dormientem Chriftum exi-ftimas res omnes memoria complexüm efte. id vt tibicredamus affirmanti, caufam nullam video. Quod Chriftus de dieillo horaque dixit

Uaf ts fittnecipfeßnu id Cyrillus de feloquutum efte Cjrtl. /fcf/i«, Chriftum fctibit,amp; prout erat homo iudiciidiem iib.f.caf.4, ignorafle,quia proprium eft humanit naturæ futu-ra ignorare- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' t

lam vero iyiwr4,inquis,«^w^«p_^(;^^Xfqije hîc multa commémoras de Chrifti /iicföte, horrore, voce repentina.Quae affers agnofeo, /e'd riihjlhîc video. Quidàvobisin circulis iaftari foleat jion ignoro, affici Chriftum i^höm’inia, quando ilium dicimus tantis fuilfe animi dbloti-bus cruciatum,Veriim ifta,quæ nA^nc obiicis, Ca-piane,tantum abeft vt vel negem.veJ diffimulem, Vt illa palam lib.eréque prædicem ac præ me fe-ram.irruat in me licet tota lefuitarum natio,nun-quam tamen pudebit Chrifti mifericordiam cele-brare,

WHIT. KESPONSIO.a jçi brare, quam abiftis viJeo infandis ininriis vio» latam.Quid eiiim?,Qnem ilium fuilTe lenfum pu- us-tas,qui Chriftotantam triftitiam arque angorem «Zi'. attulit.vtfudorem ei fanguineum exprefferit? mortem modo illam jquæ vicam fenfûmque au-fert?Sic eius mortis metu frangi cenfes Chriflum potuifle, vt tantum animo dolorem cqnç peret» vtpoculum illud remotum cuperet cuius çxhau-riendi gratia venerat, vt totus fudore nbsp;nbsp;fangui-

ne flueret? hanc Chriftus mortem tantopere per.-horrefceret, quam martyres hilares lactique ad-ierunt? Id demum effet Chrillum afficere-vera çontumelia, quam illi vos maiorem imponitis, dum vultis minorem depçllere. Quare quod tan» tos in Chrifto honores excitauit, ira ilia Del in genus humanum acerbiffima fuit, quam perpeti Chriftum ad tempus amp;nbsp;fuftincre oportuit. Chri-fto enim totum pççcatorum noftrotum pondu^ impofitum eft , quod feçum.iræ diuinac ttiftifliy mam recordationem attulit. Quum .ergq Chrir ftus mediator noftris peccatis onuftus.offenfionis diuinac magnitudinem perfeiret,amp; pœnam foins fcelerum noftrorum lueret, equidem cohorruft, vt homo,amp; illos incredibiles animi dolores tqul-tismodisfignifica'uit.Hinc'illavox in cruce emif-fa,Dent meus,Deus meusycwderelujuifli me? quq ille non fiôtè, fed ex animo edidit, non defperàt^ tione,vt tu improbè feribis, fed irx diuinac^qua i-pfum qunc defungi oportuit,confidevatione.Hçc ilia Gehenna fuit,quam Chriftus viuus, non vt tu Caluinoobiicis,mortuus guftauit. Et certc'crù-ciatushic,quem Chriftus eo tépore perpeffus eft, ipfos qtiodâmodo Gehénç dolores exæquauit.Sed . ifta àvobisreprehenduntur,quia non intelligun-tur.Neque enimPapiftx, quidpto nobis morte

fuaChriftus prxftiteritj amp;nbsp;qiias pcenas patri fuó ■' perfoliierit plumbeis illis peÓloribus fuis capere polfunt. Itaque fieri iuiuriam Clirifto clamant» ■ ■ quando ea perpefliim elfe dicimus jquæ illcpro nobis'perpeti amp;nbsp;voliiir, amp;nbsp;debuit, Nec corpore tantùm mori Chriftum, fed mere etiam cü morte ludari oportuit, quia hominis non corpus dunr taxat,fed anima etiam Deum offenderat, morte-qae fempiternam meruerat. Qui verb doétrinam hanc diuini folatij plenifsimam exagitant, eos (i Caluinus acerbiùs infeftatur » nemo bonus hoc nomine ei meritb fuccenfeat.Td tu ferre non po-tesJtaque,?*empora,tempora, monfira vociferaris; Monftri forfan aliquid Romæ vidifl:i,aut multa po tiùs mcnftra, quae nunc te furiofiscogitationibus pertUrbant,amp; cogunt exclamare.Sed nos Academici non nimiùm folemus hominum infanoruni clamoribus commoueri. Vincit enim in fcholi? non qui clamare acutifsimè » fed qui dilTercre àd veritatem aptifsimè potuit. Verùm continepau-lifper vocem, amp;■ te collige Campiane j mox fore mitiorem fperojfi paululum requieueris. Ncqu.e enim hune animi tui impetu perpetuû elfe audio» amp;nbsp;verbis non dubito pofle fedari. Chrifto ais, ä nobis iniuriam contumeliofam fieri. Quamobré? quia nimiùm hoc modo deprimitur, multùmque de ipfius maieftate detrahitur- De eo tibiNa-

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zianzenus refpondet,^'/tirireavyLOtia-n

TW7n/yo'gt;:id eft, Num täcirco Chriftus honore fuo/p» liatur,tjuta fallut eftua eaufa humilis ? Quantam autem doloris acerbitatem Chriftus percepetit» iquot; dïfce ex Rabano,fi is tibi fortè curç fit.Sic ilia ver-c^htnaTht- ba Chrifti explicat, Q^reme derehqutrii : Salua, tor inciüit,hoc dicit mllros eircu nfer en s motus,i^uttn pericultspofiti deferi nosputamus. Humana enim ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura

naturapyopter peccatum ftterattiereltliai fiâeiHia filtas DetptElM e/i-nofler aduocatus, (juorumfufie-pK culpatfhdeplorat mifirta.i-t Hieronymus quan-quam fuit propter Arrianos ab hac fentétia aliénas,tarnen ei vis ipfa veritatis aliquam confcfsio-item extorfit. De Chrifti precatione, c^ua vt illmj ukriitymiu, poculum transferretur,orauit,ltc fctibif.^«4»« reuertens in fimettpfum, ^uodex honuntt perfina trepidanterrenHerat, ex Detfiltlaue confirmât, ve-runtamennon ficut ego vola,fed fient tn,non tnt^uth hocfiatt^md humano affeEin loi^uorfed propter^uod ««J terra(,tua.voluntate defcendi. Et Ambrofius ad Gratianum hxc verba habet ; Stcutfnfceperatvo-luntatem meamfkjcepit triftitiarn z»e4»»-Denique Melchioris Cani, cui tu multum merito debes, fententiamadiungam,vt hominis plané Catholi-ci hac de re indicium cognofeas, Confentaneumt («k-u.c^.ia. inlt;\\iit,profeSo erat,vtfilins Det hofttamfe pro petgt;-catoexhihitnrusinonfilum carports tfi' animst fenfittu a dolore s, fed angores ejuotjue Spiritus, volun-tattstrijhttamfufciperetytjuopro culpis nofirtsomni- ■ bushofita ilia Deo acceptfistrna omnibus omntno Ttwrin cofeyemwr.Et paulo yioü-.DereltSlus à Deo, omnt^uepenitus folatto deÜitutusnongaudebat-

Bucerum præ hac infania modeftu, fuiffe dicis, quanquam effet impudens, tjuiirfitrnum in Symr bolotfepulchrum acceptt. Mitto coutcium, quod tibi nullo in loco deeft : nec placet de ifto inferno longam refponlionem expromere.Res in nonnuL-la doótorum hominum diffenfione pofita eft, qui vtcunque inter fe minus de re conueniunt, in eo tarnen ptxclarè confentiunt,improbè vt Vapiftas de Chrifti ad inferos defeenfu fenfiffe fateantur. Infcrnum autemfiue Chrifti fepulturam fignift-cet ,vtputauitBucerus,fiue illam animixgritu-diné, qua paulb ante morte Chriftus afteftus eft.

vt voluitCaluinusjArticulû tarnen retinemus,amp; Chriltö ad inferos defcendiife praedicamus. Si id alivcr intelligi nón potuit, quàm vt Chvitlus ad LimbHm,nefcio quein,patviim defcendflric,atque ex eo loco infinitam fetum hominfi fandifsimo- J rum multitudinem eduxerit,erraffe BucevuiB) la- j pfum effe tiirpiter Caluinû fatebor.Sed veftra illa de Inferis infomnia,digna funt, quac in ipfis feper liantur Inferis. Qü^d autcm deliberamjn elle ais inquodam Londinenli cóuefriculo,qu€madmo-dü ille articulus poffet ce Synibolo toll#, id qui-dein ego mine primùm audio, neque vel tibi, vel tuo mtferrmo Chenio, qui hâc tibi fabulam nirra-uitjfidem habeo.Quanquam fi vetera olim amp;Ro-manje amp;nbsp;orientalis ccclefiae Symbola eo articulo caruerüt,quemadmoduni author eft ille,quil'qui$ eft,qui Symbolum conimentariis illuftrauit apud Cyprianum , leuior forfan eorum culpa fuit, qui Romanam ecclefiam,quam tu errare poffe nçgas, imicari voluerunt.

Tilieimw, Nunc de hominequaeris : SiC nos iftq modolo-quentes introducis. Imago Deipemtus inhonnnt deleta efl^nulla boni fctnttHa fnpnfitte. Sic enim,in-quis, Illyricus, Sic Caluinus docuerunt. lllyrici fententiam agnofco, qua nobis effe fraudi non o-portere fentioiheqiie enim ignoras Campiane,e-ius de imagine Dei, amp;nbsp;infiti peccati natura opi-nionem a noftris hominibus amp;'reprehenfam effe •amp; refutata.lt;’Progreffus ille longiùs eft quàm opor tuit,credo,vt fe à vobis,quos penitus oderat,lon-gifsimê remoueret. Vellem verb fua quaedam e-mendaffet ; nee ille vir fummus extitiffet. Verum /quot;/irf / Caluino manifeftam iniuriafacis , quem Illyrico hiiiusfententiac focietate coniungis. Isenim pla-nccontrà,ac tu ilium loquentem facis, nonpeni' tuj tn homi/ie deletamfatffe Det tmaginemi dilertè fcribit

WHIT. RESPONSTÓ. 15^ fcribit. Sedhic tuns mos eft jVt qiiandonon potes qux dicimus reprehedere, ca dici à nobis fin-^às,qu3E facile reprèhendi poffunt.Hominem do- quot;nbsp;cemus lie initio conditum amp;nbsp;formatum elfcjvt i-gt; magini Diuinje per omnia refponderet. ea veto t-Î magofuit perfeftifsima partium omniurh inte-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gritas,bonis omnibus Sevirtutibus qux in puram

hominis naturam cadeve potueruht ,exaggerita. Quicquidfentiret,appeteret,vellèt;cogitarrtiin-telligeret, fanftum fuit, amp;nbsp;redum, amp;nbsp;voluntati Diuinsc confentaneû,etiâ ad illius legis notmiib, Dtltgés Deum totocorde-itotaaniniii,totisvtrtigt;u't,^ ^axmnmïan^uamipfnmte.'Poamp;^u^imOiUtQm/^- • ' damus à Deo delciuilfet, hanc imaginemmif^rè ‘COrrnptam ac deformatam effe dicimus,vt neque m;elleftus'illamptiftinalucem fe'tiheret,nec vo-‘luhtàsDeümamaretJmôtota ab illó auerfa effet, ■ hcc vis vlla corporis aut animx integra rcinàne-ret. Quanquam ergo non negamus'illius nobilif-fimx imagitiis rioiiüllas adhuc rcliquias fuperef-fe, tanien quod nos Deo conciltet, grâtôfque fa-ciat,amp; nobis'ad fahitem fufficiat,ïd iSotiim extirt-

mnis,non indicium, non intelligehîiâ penitiis a-miffa eft,qus fuit illius imaginis p articula quçdâ, non voluntas ómnino nobis nulia'telit^uä eft , fed tarnen iftls\ömrtibus quæ nune iïi ndbi'svemanec, earn plagam Adami 1 Deo defeftio irapofuit, vt nac voluhtaspév fe vdle pofsit quicqüam , quod Deus appröbdtjäc mens cogitate,ititellige're, iu-dicare finie efrpre feda ac vera’nequeat. Itaque ïoannes ait Luce in tenebrislucetŸ, fed tarnen à te-

nebris non cornprehedi-^t verb ilia maiora,fides,iu ftitia,fanaitas,perfeéta virtus,quse nos ad fœlici-tatemætetnâ perdueât ,hxcdemû no modo vul-hus acceperunt, vt fièrent infirmiora, fed ptotfus

interierutjVt effent nuILij qupufque in nobis pêt Spiritum fanftum amp;nbsp;regeneration,is gratiatn ré^ nouentur. Quare fie Dominus de hominepronû-ciat,qué ipfe ad fuâ imagine efiinxerat,quémque Ctgt;i.f.r. intus amp;nbsp;penitus nouerat , Multaeratfnalit^hs-minis tn terra, ornne figmentum cofftationu cor-dif tantummode malum erat omni tempore. Atquç VC lila intelligamus de ipfo genere humano,qua-le in fe ell,edita elTcjnon tantum de illis fcelera« tisjjominibus, qui ante diluuium vixerunt, iteru Dominus illa repetit pofl:diiuuiumgt;qu5do Noah vnqs cam fiia familiaviuus erat in terris re{,iquus: Cmj-ih Poßhac, inquit, non maledtcam vitra terrlt;t propteT hominem, ^uatumu is figmentum cordis homms malum fit ah adolefcentia. An tu potes de. hominis i-magine melius reótiiifq; iudicarcjquàm ipfe Dominus potuit,Campiane ? Si cogitatio omnis human! cordis,amp; femper Sc diitaxat malo fit ipfum-queadeo figmentum, ac principium amp;c quafifons cogitationum omnium corruprifsimus, quidnuc de illa praellâtifsima quondam imagine fupereftj quodquicqua nobis ad comparandam fœlicita-

Irm.jt. conférât? Hue accedit quod Chriftus genitHeft ex came,caro efl-.^uod ex Spiritu Spiritus-Si totus homo caro fit,totus certè impunis eftamp; tlhtf.i.s, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;framusnaturafilijira, Atfuaini-

maginemPomiftus minime odit, imo vbicunque illam afpexerit, fummo amore compleilitur: hominem autem totumj quantus quantus eftdrx fi-lium Paulus pronunciat,quare nunquam nunc ilia imago in nobis reperitur»qux nos Domino cha ros efficiat.Neq^pnim læfosmodb nos Segrauiter fauciatos, fie tarnen, vt vitae fpes aliqua lupeilitj fed totos nos, quales in nobis fumus,morti fem-picernx fie deuotos atq; addiólos elfe dicit, quafi

cuniulem teftiraonia fcripturarum , qux fic fufa flint per omnes facros libres j vt nihil fxpiusgt; quàm hiiius imaginis amiffio repetatur?Quare fic de homine poft peccatum,ante reftitutionem iu-dicamus.quemadmodum Auguftinus fcribit,qué^*^*^’?%

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•/' •I /'iirt-’ Æ’i* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lo»

ipu quideni Icholaftici aun iunt repreftenaere- bgrdu aturalia dona fuijfe mhomineperpeccatumcoy-rupta.ßtpernaturalia exhaußa. De homine verb renato non ea dicimusjquç tu aftirmaSjnihil in eo nifi metam corruptionem atque contagionem re-periri.Eft enim Chrifti Spiritu prxditus, Chriftii in ipfo habitante poffidet, fidegt;fpegt;charitate im-buitur. Qui verb nihil in fe habet nifi corruptio-®^’'-^ nein,eum minime renatum elfe confiât. Nouum enim hominem, qui fecundum Deum conditus _ eft,ad iufiitiam amp;c fanftimoniam veram reformari oportet. Quod quidem fuum propriumque habet homo tenatus,id vitiofum efi.Sic enim Apo-'^'”

• fiolus lege aliam vidit in membris fuis legi raen-1 tis fus rebellantem;fed qux diuinitus accepit,ea funt ifii córruptioni ac contagion! contraria,qu£

, fi quifquam bona fanétâque elfe neget, in Spiri-. turn fandum blafphemus habeatur.Qiiod autem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;■ dici ifia à nobis fipgis, amp;nbsp;quamobre dicantut

, exponis, mirificam tuara fapientiam prodis, qui ; qux omnino non funt,etiam cur ea fintjpotes ex-- plicate. Nos verb fidem libenter prxdicamus, ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eamque facile patimur à vobis cotemni.Nam qui

t Nufquam infifiis Campiane, fugxque fimilem , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pugnam exerces. Vagum enimhabes, vt videtut

nos teßimonium valere non debet. HÎc enim ilh^ me non minus adiierfatiû prqfiteor.quàm te,penè dixeram,quàin tibi.Et quàm eft illiid iniquum at-que importunum, vt quam tute noris ab ecclefiis noftris damnatam efle fententiam, earn tarnen vt defenfam à nobis exagites ? Noftra nobis obiice, 6 qua potes Campianemos ii no fumus,qui quic-quid lllyricus potuerit,vt homo, errate id omni- ' no noftra quicquam pUtemus interefle. Sed aut lllyricus erat in hoc indicium pertrahcndus, aut hictibi locus vacuus fuitrelinquendus. Prxtet cnim lllyricfi, qui perinde fentiat, habes, ppinot neminem. Si noftram fciri de re ifta opinionerri defideras, fateor quidem illam Illyrici defenlio-nem mihi femper vifam effe perabfurdam.Nam amp;nbsp;veterem redolet Manichxorum infipientiam, amp;nbsp;animas in hominercnato duascöftituit: amp;, quod graaius eft,ipfam animam perimit.Ea femper ec-clefîæ catholicæ fententia fuit,quam eile noftram proliteor, animx fubftantiam nonfuifle peccatb prorfus interemptam, fed mutatam ac qualitati-busvitiofis infelt;ftam:amp; peccatum non ipfam elfe intimam animae fubftantiam,fed accidés. Bafilius reftè fcribit. ri

«MächctSwr Cf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vbi

1 a J pTs.ditam f'iibirantiam,fidantmA contra.rïam mrtn-nitpttli Ub, A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Augiiftinus, nonfitbjiMtalttcry m-

ttf.tj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;({WtiJnanetficHt^t^Hod corfw aut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed af

frblto efejUduiam maldi ^ualttatis , ßcut hinguor^ peccatum Onsmale. Denique Ambrofius apertif-Ciii7tAd'Kom nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ t / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;'

ius erroris fufpicionem immerito nobis à te im-pofitum ad ipfum,fi placet,authorem relegenius.

omntapeccata effe vofta, dici profeótb nihil po-tiiit impudentius, Ignofce Campiane, (i paulo tibi afperius refpodeo. Hane enim mihi vocem tua immodefta atq; intoleraJa iniportunitas expref-fic. Itane es erhauftus, atque ab omni probabili criminatione defertus , vt ea nobis obiicere non pudeat à quibus nos omnium fumus alienifsimi ? Nam qui vnquam hoc Stoicorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vehe-

mentiiis improbarunt, fovtiiifq’, refucaiunr,quàm noftri homines, quos tu nunc inieâaris ? Teftis effe poteft omnis horum tempovum memoria,te-ftes libri,ecclefix,fcholjE,teftis ipfa cum politicagt; turn ecclefiaftica difciplina. Num his viis fpera-baspoffete in noftrorum Academicorii animos irrepere,tam palàm,tam perditè,tam confidenter mentiendogt; Romajquale nobis Campianum réd-didifti? quantii mutatum ab illo, quern accepifti? Sic tu foies alunostuos iniUtuere, excoleve, per-polire, nihil vt pudoris priftini domum relevant? Quid querar , aut quos appellem gt;nbsp;fane eos ipfos ad quos tute fetibis, Academicus noftrosiijte pofliint tuis teftimoniis conuincerc. Hoc enirn biennio Cantabtigienfes noftri hanc ipfam cau-fam in fcholisTheologicisbis propofitam ac defenfam audiuerunt, Peccatanon ejfeparta. Since cófcfsionoftra.nec omnium mortaliii teftificatio fatis ad innocentia noftri valere poteft defendé-dam , linius Stoici, tlmus hxreticijlimus omnia.

Verum hxc Caluinifunt, inquitCampianus, quanquam cum exceptione ƒ Deo iudteepondere~ Vur.Hæccine Caluini funt.vt paria elfe peccata di cat,fed ita,ft indice Deo ponderantur ’ Nihil mi-nus.neque enim reda effent Dei iudicia,fi peccata effeaequalia iudicaret. Sed attendite lolertiam fingularem , Patres Tridcntini Anathema pro-eunciantiisi qui hominem inftumin quolibet

iso* AD RATÎONEM VIIL opere bono peccare ftatuunt aut mortalaer aut ! veniahter. His id refpondet Caluiniis quod Salo- j mon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;retlof vidert zumfutis, atDeutit I

cardaponderare. Dei autem iudicio nihil efle fyn- I jj, cerum ac piobu, nin quod ex perrecto eius amo- : I re manat.De peccatorum acqualicate verbum Cal' I uinus nullum facit,nee cur faceret caufa fuif.can-tùm Id vult, fi piorum hominum opera vel prx- J ftantiflimi Dominus fuis ponderihus examina- ’ ret,facile reperturum quod damnaret. Qu^id hóe ad rem?

Quid autem ThomasWaldenfis Wiclefo obie- j cerit,namp; magni refert.Ts in Wiclefum multa fcri-pfit mortuum,nec vllam praetermifit calumnianu quam ingeniofa malitia potuit excogitate. clefo nulli aduerfarii viuo nocere potuerunt, mortuum damnarunt, èfepulchro extraxerunt, cadauer exufferunt, quiduis in hominem fanótif-fimum confingere potuerunt. Neque ego vc ift^ vnquam eredam docuiifeWiclefum adducipof' 1 fum, ft id crimen nulla maiore, quam aduerfanji fidenititur. De Guifio verb Heroe quod narras# facinus non defendoiqui perpetrauit,pœnasluitj j quantas, credo, non folent caupones, qui gallos f temerè occîdunt. Virum fateorfuiife Guifiunt fortitudine admirabili:vellcm fuiflet maiore ck- ; mentia.Interfeâus eft,ita vt dicis,ab hominenc' fario: quern fi forte vel fpes impunitatis,vel lup' pliciimetus induxit, vt habita quæftione virós nobiliifimos atque innocentiffimos accufarit,nihil aut mirum,aut nouum. Quern ille confilh fui principem eife dixit, eum rex ipfe innocente^ pronunciauit : Bezam omnes boni fuis iudicH* iamdudum abfoluerunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

WHIT. KESPÖNSIO. i«t eondttione tamtetrià (umns, de gratta tliuittama-^nifitephtlofiphemur. Equidem tatis nos magnifi-cè philofophatos exiftimabimusgt;fi philofophiam omnem noftram ad Chvifti crucem amplitican-dam refetamus.Ettu de gratia philofophatis)fed,G»^Cr-». vt foiesl’cmper,paucis.(^id autem in noftta phi-lofophia reptehédls? quia gratia extranos infolo Deifauore coUocamus. Id enim tuis perluafum ef-fe vis,Campiane,homini omnem à nobis gratiam eripi, eâmque in diuina folummodo mente,tan-quam ideaPlatonis conftitui. Sed aut neteis ifto loco quid philofopheris, téq-, iÛtiils philofophix ignatum elfe ptodis, aut noftrâ fententiâ tüis im-lilicatam calumniis non pateris eife manifeftam. Etenim gratiam duplicem facimus Ç vt alias mit-tam multipliées diftin£liones')in quo tuorû l'cho-lafticotum philofophiam minime repudiarnus. Vel enim gratia gratuitam Ôeierganosbeneuo-ientiam,clementiâmque déclarât, vel ea dona fi.-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnifteat, quœ ex ilia Dei mifeticordia ad nos pet-

I . illamamp; fauorem , quo nos Dominus in Chrifto t I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corapleélitut, noftcâque peccata.nobis remittit,

J * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;nos in gratiam recipit,in Deo collocamusihu-

effetlafunt,vt pet Spiritum fanétum à Deo nosa-‘ mari fentiamus,in Deu ctedamus,fpémque omne ' falutis noftram in ilia Dei mifeticordia repona-5 muS.Nô ergo vniuerfam gratiam ab homine abf-' trahimus , atqi in Deitantû fauore collocamus; ' fed prima illam Dei gtatiâgt;qua nos in Chrifto fibi 9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reconciliauit, quaq; falus noftta côtinetur , illam

$ demum in Deo ponimus, quam à nobis peteepta ' ftdes,fpes,chatitas,cxterxq-, vittutes côfequûtut, V - qux nofttx funt,atque in nobis teftdent. V efttumi t* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-

autem iUud de inful'a gratia à.^iaM, quo gratiam qua iuftificamur,effe quendam habitum defendi-tis in intinais aniinis infidentem,auerfatTiur; nul-laoaq; aliam agnofcimus gratia iiiftificance, quàm imtncnfamDci gratuitamque mifericordiainjqua nos ante omnem æteniitatem eleétos in Chrifto atque advitamxternam prçdeftinatos, in tepore vocauit,ac iuftificauit. Infufa enim gratia,in qua vegeneratio ac fanótificatio confiftit, quamque 'Scriptura Nouuin hominem appellat,no iàtiseft adnos iulhticandos valida,quia legi diuins nun-quam in hac vita fatisfaçit, amp;nbsp;in dies inftauvari, atque admaiorem ablolutionem al'pirare debet Sic enim Paulus ait, Etjiextemushoinonojlerciir-rft»^ttur,tnter»fa turnen reiióuattir i^ucttdte: quem locum Auguftinus in ifta catil'a fxpiffimè vfurpa-uic.'Vides ergo amp;nbsp;quam gratiam in Deo colloce-musi quam in noftris cordibus infufam fatea-inur.'Quod autem nos latrare dicis gratiam non ciTe fatisad refiftendum feeleribus validam in eo per noftra latera Paulum ipfum conaris fauciare, ad que rua hxc contumelia redundauit.Etfi eniin wat infufa gratia pracditiis, quata quifquara alius, tarnen fe negat aflfequi polTe , vt quod bonuni eft perficiat;facere enim non bonum,quod velit,led quod nolit malum : eique bonum facere cupienti malum adiaceretdeniq; legem membrotuin fic le • gi mentis rebellate, vt ipfum reddat legi peccati captiuum.Hinc potes quantasvires peccatumha-beat cognofeere, ciii ne ipfe Apoftolus, qiiâtum-uis gratiafingulari donatus-,fic plane refillere po' tuit, quin interdû amp;nbsp;vinceretur amp;nbsp;vinciretur,vt “ loquitut Auguftinus. Si num ifta de fe dixerit A-poftoliisdubitas, Campiane, Augtiftinum mal« quàm Tridentinos magiftros, pefsimos Apoftol’ interprètes, confulas.Quid tibi Damdem, amp;nbsp;re

WHIT. R ESPO NS I O. i6j liquos patres commemorem , qui fuis exemplis» quàm non Rc facile peccato refiftêre, docue* runt?

In eo veto tibi ipfi fimilis es.quod aîs,Chrîftum non aliter apudnoîgrana nbsp;nbsp;ventateplenum dta»

tjuàm (juad et pater mtrandum in modum fauerit. Obfecto,Campiane,vnde hoc colligere potuifti?-Nonne Chriftumfic fuiffe gratia plenû dicimus, vt ex eius plenitudine omnes hauferiinus ? Quis noftrûm vnquamin Chrifto gratiani fuiife imipé-fam atque infinitam negauit ? Nó enini qui Chri-ßum fie fuifle plenum gratia dicunt J vt ilium o-mnesDeifimulhominùmque incredibili fauore dignum iudicarent,ij non modo Chrillû non aliter gratia plenum fuiffe affirmant, quàm quod ei Deus mirüm in modum fauerit,fed etiamChrifti gratiam cumUlatiorem prædicant. Nam amp;nbsp;Spiri- /mm.?.», tus gratiam in Chrifto fuifle fine menfura vberri-mam confitentur,amp; externam etiam quandam in Çhrirto gratiam fie eluxlfle ftatuunt,vt eum cun-fti amarent atque àDeo amari perfpicérét ? Hoc Btétius,hoc BuceruSjhoc omnes noftri agnofeut?

.^i«rf/e)^fl,inquis,»jlt;///ft4ey?gt; Refpondes ipfe tibij^ftow. De praedicamétis Ariftotelicis fi no-‘®‘ti./ifilt; bis litem intendis,fanè non vereniur,quin philo-fophumlatis in haccaufapropitium fimushabi-turi. Neque enim fi iuftitia fit Relatto, aftum eric de philolophia-.elTe quàlitatem , tu nunquam vel ex prædicamentis, vel ex prima philofophia pro-bâbis.Tuac veto Theologicç vittutes,Piàes,Spes,’ Charitas à nobis nunquam vlla fuetût iniuria vi-olatæ : à vobis fie quidem trattantur, vt iam non Theologies, fed philofophics efle;vide4nturK Quominus autem iuftitiam noftram ex iftis vir-tutibus côcinnatam elfe ftatuamus, quemadmo-dum tu contendis, id in ipCa c^ufa eft, quia nun-

qn.im iti funt in hac vita perfeólae.vt legi Diuinç penitiis fatisfaciant. legi aiitem fatisfadiim elle oportet,aut iufti effe non polTuinus.Non enim a-liain Dominus iuftitiâ probat, quàm illam ipfam, quæ lege defcribitur, quamqui alTequi non pol-funt, ij mortis æternx rei pronunciantur. Itaqiie ü iufti,lî falaijfi ab horré.la execratione liberi effe voliimus , quærenda ert ea iuftitia, qua nullam lexipfa abfolutiorem defiderare pofiit. Hane verb vbi tandem reperiemiis? in noftris ne virtiiti-bus,in nodra fide,in noftra charitate? at hx infirmât multis modis funt, eaque integritate carent, quam lex requirit, cuiq; iuflitiam proponit, fides cnim inchoataeft , Sc nobis femper pre.'andii ell vt ea auélior elfe poffit. Quod fi verb fides infirma fit,caeterç virtutes,quae ex fide nafcütur,perfe-tlç effe nô polfunt.Iuftitia verb eiufniodi elfe debet,vt ei nihil accedere omnino pofsit.Ex his ef-ficitur no è noftris virtutibus côcinnatâ elfe iufti-riam,vt tu parum concinnè loqueris,fed petenda elfe aliunde. Cum ergo noftra nulla virtiis effet, qiiæ nobis iuftitiam apud Dominum conciliaret, Chriftus nobis à Domino datus eft, qui legipei-feftam obedientiam præftaret, vt per illiusobe-dienttim nos iiifti redderemur.Hxc enim Chrifti obedientia nobis imputata,amp; fide prehenfa, ill» eft,qiiam quxris,iuftitia noftra,non noftris virtutibus, vt tu vis exaggerats,fed in Chrifto confti-tuta,qui faiftus eft nobis à Deo fapientia, iuftitia» faniftificatio,redemptio. A tque hate noftra eft iuftitia , Chriftus ipfe, cuius iuftitia atque inno-centia nobis afcripta , peccatorum remiflio-nem certam, veramque iuftitiam affert. Hane Tbeologi primam vocant, quam deinceps altera confequitur, è tuis hifee virtutibus con-cinnata. Nam cum peccatorum remiflibne,

qu® ex Chtiftiobedientia pendet, fides, amp;nbsp;fpçs, amp;nbsp;chantas coniungitur,qux nos inftos etiam ali-quo modo faciunt,fed inchoate,non abfolute.

Expofui tibi paucis noftram de luftitiafenten-tiam,qnandoquidem eacuiufmodi fit,quxris,tii® autem vittutesnon ita poffunt animamconuefti-te , xt nihil in iis nudum appareat. omncs enim juftiti® noftts , panniculi inftar funt, non modo pólluti,fed etiamlacerati, multifque pattibus difcuffi.Chriftus ipfe nobis indnendia ejt, vtin compenamur, nonhabentes tuptiam noitram nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.if-

e/i ex lege, fed eamefuitperfiderneß^Chrifit, nernpe ialtitiam ex Deeperfidem.Etemm erat Deus mnn dumßbtreconctltansinChrifl'o-, non tmputandoeis peccata ipfirum. Hoc veftitu tetls anim® elle debent ,vtpu\cht® fint,amp; fplendidè exornat®. Ne-que nos illius verbi pudet,in quo tu ludis, quado noftram iuftitia dehiit occultationern elle dicimus. Sic enim propheta Dauid ilium beatum hominé pronunciMyCuiusremijfafuntini^uifatessQr cuius obteila funtpeccata. Atque hancremil'fionem fola fide apprehedimus-.fides autem h®c non fitla eft.

non mortua,non auocata à cxteris virtutibus,nó inanis bonorumopetum, fed eiufnaodi eft , qux per.charitatem operatur. Eides ergo fola eft,qu® iuftificat,hoc eft,qu® Chrifti obedietiam , in qua noftra iuftitia confiftit, ampleftitur , fed tarnen hxc fides,qu® iuftificat,nunquam eft fola.Sempet enim amp;nbsp;fpe amp;nbsp;charitate comitata eft, nec ab illis vnquam fe patitur diffociari. Nam vt ignis ardor folus lignum inflammat, nec tarnen hic ardor foins eft,fed cum luce perpetub coniunclus,fic fola per fe fides iuftificar,quanquam omnino fola elfe nunquam poteft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

quot; Quandoquidem autem noftra omnis iuftitia ac fœlicitas in pcccatotum remiffionc fita eft^

hanc etiam docemus nobis certiiTîmèperfuafatn ac cognitam efle oportere, vt in ea animi noftri tanquam in tutiffimo amp;nbsp;tranquilliffimo portu conquiefcant.Etenim fide iuftificati pacem habe-mm apud Deum per Dommutn noflrum lefum Chrtflitm- Ifta autem pax quat efte potuic.fi anci-pite fpc , dubiifque de falute noftra cogitationi-bus pevpetuo diftraheremiir, amp;nbsp;quafi fludibus hue illûcqite iaftaremur? Quanquam ergo multis fatpeconfeientiae noftraeterroribus oppugnantur, vt tarn fecurac efle in hac vita nequeant, ac fi iam interrninatociligaudio perfruamiir, tarnen hanc fidem oportere dicimus Dei promiffis certiffimè firmiffiméque niti, vt omnem de gratia Dei, no-ftraque adoptione ac falute, quoad nôbis Dominus dedetit,hxfitationem expellamus.Verç eaim fidei cum a-msitt coniienirc non poteft. huius eft Dei promiflionibus diffidere,illius dubitationem omnem, quantum fieri poteft, fnperare ac profligate.Si veto fides plena fit dubitationis, quid ilia demum vincit iwsiar'.Credamus Apoftolo,qui fidei verat naturam 8c nouit optime, 8c defcripfit accuratè.îs nobis Abrahamum proponit, in quo verat fidei imaginem liceat illuftrifliimam conte-plari. Quid ille? Num hzfit?num animo fufpenfo fuit? num dubitauit? Contra veto omnia : centra fpe fub fpe credidit : minime imbecillis fide fuit: X»« nbsp;nbsp;, aduerfus promifsionem Dei non difeeptauit ihfi-

delitate:robuftus fadus eft fide: plane perfuafum habuit, Deum, quod promiferat,pofle praeftare. Atque hate fides illi pro iuftitia eft imputata Fuit Abrahæ fides hatc:an crit noftra difpar?at ille pater eft,nos filii, amp;nbsp;patri filios fimiles eife oportet. Conclufum nunc eft cótra te Campiane, fide nos fieri de falute certos, tuamqiie variam ac plenam fufpicione fidem, perfidiae efle, quam fidei,limi-liorcm.

WHIT. RESVONSIO. i«7 liotem.Prscclare Rafibus. Ti’(Jh'^ 7n'çî«lt;,iJ^8Utp(7Tif ^Mdfidet, inquit, propriumeji? Certa dubitationis uc difceptationis fxptrs perfuafio. Sed quid ego te antiqttis teftimoniis conuincam, queinipfe CatechiftnusTridentinus refeUit?Crf CMchif.Tri. dendi ennn-, ini\\m, vox,vt docent facra Uterlt;iiCer~lt;l’‘‘f’ ”• eri-tiffiniA ajjenßonif vtm habet, i^arnobremts cre-”'^^^ «jtr, CUI aln^uid fi le vlla h£firatio/ie certum i^per-fitafiumejiiCtzixvnvi^ autem vitam xternam,etgo fine vUa haffitatione cena nobis eft ac perfuafa. -■ Nihil nunc ampVms poftulo-.iple me Tridentinuj Catechifmus , pontificis amp;nbsp;conftlii authovitate cofcriptus, certum de falute efte docet oportere.

A.t nondum acquiefcis, Se adhuc plura quaeris? “yn^ie enim^ inquis, conjlare potent de futuraperfir uerantia ? id ex fide conftabit, Campiane,qux fi vera fit, caduca non eft. Vidcm Apoft-dus eavuixr Htir.u.t, return , quae fperantut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appellat, 8f qux

non cevnuntut,’ixfgt;.;^o». Quomodo autem vel extant quæfpetantut, veldemonfttantut , qux non cernuntutjfi non fit perpétua fides. Qui verb fide hac imbuti funt, ii nunc quodammodo bonis iis potiuntnr , qux tarnen adhuc Iperantur , 8c con-templantur ea , qu.t oculishumanis confpici ne-queunt.ita nos ftdes adhuc viuos,atque,vt loqui-tut Apoftolus,pet fidemnonper al'pciftum ambu lantes, in ipfamcslorum poffeCfionem mittit, vt quia cettifumus ibi nos futuros aliquando, nunc incaelis viuete 8c veri'ati quod'amodo ■videamur. Hçc autem omnia fiuxa eftent,acleuia,fi poftet fides non petfeuetate.itaq,Paulus certiCfimè pet-fuafumhabuit,neque vita,ncque motte, neeprx-fentia,nec futura, nec omnino quicquam in rerii naturapojfeHOi à CharttateDei,lt;]uamChrtfi:o lefu dtfiungere.QM. veto no petreuetat,ii cette difiun-gfitui;dlfiungr\etb no poffunt, ergo perCeuem.

Arque hanc ob caufam pigniis nobis adoptionis noftiæ datum eft.ipfe fanftiis Spiritus, qui nobis certiflîmam fidem faciat eflenos Deifilios, vt

•iam Deilmnoftrum vocarepatrem nondubite-'• mUS.Patrem verb quis ilium aufit appellate, qui fc putat poffe eins non eflefilium aliquado? Nam fanétis licet cumApoftolo prodteri,Samuj»of d fiituroseße ßmiles. Scientia certa eil, atqueex principiis certis conftat.' dubitareopinioniseft» nonfcientiæ. Audi Cyprianum ; J/m meat,fedijut ex acjUA nbsp;nbsp;fpirttu non renatm^ehen-

chryfr'lt ct ignibus rnancipatur.tnori nmeat,^Hi non, Chrtß* cruce paffione cenfetur- Chryfoftomiis in hsec Apoftoli verba, Ingrattam hanc tn lt;jua ßamus, dc fcribit: rgt;eigratia non habetf.nem,nefctt terminunt, ' fed nbsp;nbsp;tnmain.tprofictt.^tmo\‘.Nonmodbßncpiit)

. dedatiefed (p-fatumperindeattjnede datif, quot;!gt;lt;’•-fa.ti. f’??‘^~‘^;(;P’’gt;Augtiftinus;^M ergo, '\nepx\x.,nonf-cttndum mertta noflra, fedfècundum iÙtus tnifert-cordiamfirma efiprtmtffio, nemo debet atjn trepid‘i-tfonepradtcare ( regniim Chrifti in fanélis fuis) . •vnde nonpotefidubttare. Sed Auguft. totus nofter eft. Nam vt tu iampridem liberum arbit. Auguft. probari concludebas,quöd is libros de libero ar-bitrio tres fcripfiflet, ita tibi eodem modo argu-mentari licebit,de perfeuerantia fic Auguft. feu-fifle, vt nos, quia liber eft vnus Augtiftini de Bono perfeuerantiæ.His Bernard, adiungam , cuius quot;SerHMil Jn hate aurea verb's funt,?quot;urbaturconfaetia,fednlt;irt Cnttc.ftrm.perturbat(ir,ejiHoniamvtilnerumDominirecordabof.

Plura non perfequar. Fides aiir eft perpétua, aut eft nulla: aut ad extremum fpiritiimperfeuerat, aut aura leuis eft,qiiæ ftdes exiftimarur.

Quod autem de Luthero adiungis,quern ais al-firmare,Chriftianum etiam volentemnopofiefalu-ternperdere,nifinolitcredere, id Lutherus nûquam veliu

véliniUoUbtOjvd alibivfquam affitmauit. Vt enim vniuerlaLutheri fcripta euoluas,qux tu nec falutafti,ac,credo,ne vidifti quidem,banc tarnen fententiam nufquamtepetias. Tridentini patres iftam propofittonem damnatunt, amp;nbsp;meritbreft e-nim impia,atquc in (ummis paradoxis nunrerada. Sed ilia cuinfcunque fuit, Lutheti certe non fuit. At lnquis,itaLutherns fcripfit inlibro de Capti-uitate Babylonica. îalfunr. At quiddam tarnen eiufmodi',Dicam quid rei fit,amp; verbo. Papiftas Lutherus reprehendic, quod Baptifmi gratiapec-cato penitus extingui fenferint,eoque nouum fa-cramentum,quo gratia Baptifmi recuperetur, in -tulecint,Pœnitentiam, quam tabulam fecundam nuncuparunt.ltaquc fieBaptifmi vim at gratiam peccatis amittipoffe negat,quin ftderepatetur,iA multis valid'dquerationibus euincit. Quod ergo Lutherus docuit Baptifmi gratiam non amitti,ni-finolis ctedere,id patres Tridentini, nofterque Campianusfic interpretantur, quafi id dixiffet, quod ifti obiiciunt,Chrlftianum etiam volentam non polie falutis facere iaauram,nifi nolit crede-le. Quid pluribus infulfum commentum di-luam?

Fesi-u7M ad facramenra. Et ego te feftinantem Tgt;t Sarr«-infequat. Hie autem miferabiliter admodum ex-quot;“quot;*“* clamas. Nullum -.non duo,non vnum, S fanlte Chriite,relKjuerunt, Chriftum tu aufis appellate, cuius Sacramenta cum fumma contumelia exter-minaftis execclefia,vtveftta quxdam imputa at-que infanda facta induceretis?Ea nos Sacramenta retinemus, qux nobis Chriftus commendauit: pluribusfifuiffet opus,pluta teliquiffet. Duo nobis funt,Baptifmus ,Euchatiftia-.hxc Chriftus in-ftituit,hxc vetus ecclefia agnouit, his tecens ec-clefia contenta effe debuif.Nam id plane conftat.

170 AD RATIONEM VUT, feptem facramenrorum, quot veftra funtj nulluffl antiquitacis veftigium reperiri. Septem habent» fanóte ChriftejSc tarnen nullam habent, quia tua non habent.Nam quEtui non funt,ea quidé nulla ['ant.Ipforurn punit, im^iis, venennm eft. QuU viniim? at id omnino nuliu apud vos populus de-guftat : credo,ne lïbi venenum à vobis propinati exiiliment Ilium nos p3nem,illud vinum in Cöf-na dominica adhibemus,quoChriftus ipfe nosv-ti iuffit. Quod tradidit, accepimus : quod feci: facimus:in pane, in vino mortem noftri redêpto-ris celebramus.hæc fi,fuerint,falutifera, noftra n» pofliint efle mortifera.

Bnpt:ifintt{,zis,etßadhuc verns efl-,tarnen iudiäonthtlefl. Verum effe baptifmum nollrû tut« confiteris:accipio.Sed quamobrem verus eft?quigt; lie baptizamus,quemadmodum Chrillus mandi-uit.Chrifti legem feruaraus,veftras, nefeio quaSi fordes abiicimus. Similiter in altero facramento fecimus, nectranfuerfum vnguem à Chrifti prï' cepto difcefiimus.Si verus eft Baptifmus, veta eÄ Eitcharillia^ttpioratudiciOjinciaiiynthdefi.Q^''^ ita? TVo» eil vndaßilittaris,non eil canaltt non Chrisli rnerita in not denttat,fid dnnraxate/lß' gntficattofalatts-^iiia amp;nbsp;falfa omnia. Nam amp;nbsp;V' dam falutarempr3edicamus,amp; gratiae canalemä' gnofcimus,amp; in nos Chrifti mérita deriuare no# dubitamus.Neque enim falutem duntaxatfignift-cat,fed iis re etiam præftat atque affert,quibaptgt;' fmum retie amp;nbsp;fände adhibent. Etenim in bapt^ fmo peccatorum remiflionem accipimus,in Cht*' fti familiam cooptamqr, Spiritu fantlo donamuo ad-fpemaeternae vitae certiffimam excitamiir.HïC' cine tibi nihili funt,Campiane? tmlliis ne hie Baptifmus erit, in quo tarn multa , tamque exiinia bona confcqiiimur\ At tuus cuiufmodi Bapf'

WHIT. RESPONSIO. ,71 fmus eft;aut quid omnino habet,quod habere no ftetdebuit? Ntimgratiam? num Chrifti mérita? num falutem? Et ifta nofter habet. Quid ergo deeft, quo minus amp;nbsp;noftro, amp;nbsp;omnium iudicio verus fit?inteUigo. Non confert gratiam ex opéré operato. Magicum hoc quidem eft, amp;nbsp;peftife-rum commentum,vt in aqua ipfa,tanquam in al-uojinclufam gratiam exiftimes, quas fe in homines fideiptorfus expertes infundat. Quid enim fine fide valet facramentum, nifi adexitium eins, qui Sacramentum prçcipit? Ilhid monftrum toto animo auerfor atque execror.Adiungis,/r/«^«e nihtlopluris B^ipttfmum Chrifti, lt;^UAm Ioannit fe-cere ceremonium Quid de Ioannis Baptifmo patres iudicarint,nó ignoro.Sed quid fcriptura do-ceat,non quid illi fufpicentur,attendo. Ceremo-nia eadem, doftrina eadem,gratia eadem fuit. Si quid in iftis diflimile extiteiit,non repugno,quin diuerfum fuiffe Ioannis , Chtiftique Baptifmum farear. At loannes pœnitentiam, quae frudus eft verae regenetationis, cum fuo Baptifmo coniun-xit,amp; hunc Baptifmum ad peccatorum remiftio-nem obtulit.Si pœnitentia,amp; peccatorum remif-fione Ioannis Baptifmus minime caruit, non video quamobrern à Chrifti Baptifmo tantopere a-lienus exiftimetur. Et quid eft, quod patres etiam ipfi quacrunc,cur Chtiftus,qui nulla regeneratio-neopus habuit, ad Ioannis Baptifmum acceffe-rit, nifi illius Baptifmum ad regenerationemva-luifte iudicarint?

Quodautem attexis, Si habeas:recie:ft carets ftihi! (itnnni;crede,ftJuM es anterjuamabluaret non italQquimur,vt tu fingis, diffolute. Neque enim id in optionc cuiufquam effe volumus, feu velit» feu nolit vti baptifmo.Tarne minime putamus effe Baptifmum ad falutem iir/Zs necelfarium, vt

qui nôn fuerit Baptifmo initiatus,ei fit perpetno pereundum.nam CKriftiani hominis fahis in Delt; dementia confiftit, quæ nullis facramentis ob-ftringitur atque alligatur, quominus fine illis fet-uare poffit,quos petite nolit. Vbi Baptifmi facultas non eftjDei fola promiffio per fe abunde tui' ficit. Qui verb Baptifmum vel negligit per incl^ riam,vel cótemnit per audaciam,eum grandis fce-Icris damnamus. Nam amp;nbsp;Chrifti maieftatem mi-nuit,amp; fuam falutemrefpuit.Qui neutrum adnii-fitjculpam alienam non præftabit.Reftiflima ergo illa fuit Bernardi fententia, Sacramenttnon^ntiit' wm«'quot; tionem,fed contemptionem e[fe exitialem.

Inhisquac confequuntur de^paruulis, tticarb fcilicet. Nequeenim veliple quicquS de tuis er-plicasjvel potes aliquid de noftris reprehendere. Cupio autem de fide parüulorum , quid ipfe fen-tias cognofcere. Gratiam,opinor,illis concedes: Baptifmus enim,inquis,gratiam cofert. An fidem non dabis? Ergo id velim doceas , vt me penitus in tuam fententiam pertrahasjelfe aliquam in nO-bis gratiam fide antiquiorem.y^f ^«o/«o^/oinquis, credantiijM mHontynecne,nonduin ergo non viuunt, quiafe viuere non intelligunt’ Abfurdum.Quare fe viuunt.etfi id ipfi non intelligunt ; forfan etiam credunt quamuis hoc non fentiunt.D«r«tw,inquis : Efto. neque enim hacca tne dicötur qubd ita prorfus effe ftatuam,fedquö tuum iudicium eliciam , quod nftftri Academici fcilicet magni faciunt. Sed Lutheri pharmacum audiamus '.priRflat, inquit, o?nittere : ^uandotjut-demitißcredatinfans,nei^uiclt;^uam lanatur. Hoc verb |)harmacum è tuä,non Lutheri,prodiit offi-cina.Et quidem eiufmodi nobis pharmaca mülta obtulifti,infuauia admodum, amp;nbsp;p'effime ccindita: Vttotum illud tuum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corruptum plane

videatur. Lucherus veró nunquamfuafit,vtBa-ptifmus omitteretur,amp; in eam parcem femper ve-hemens fuit, vt paruulis Baptifmus daretur : quo tu magis iniquiis hoc loco fuiftij qui Lutheri fen-tétiain tuis pharmacis inficerc voluifti. Hxc eniin fîc-àteproferuntur, quafi dixerit Lutherus præ-ftareomitti Baptifmum. Ipfum ergo Lutherum audiamus, Campiani pharmacum miffunj facia-mus. Nee tarnen ,inquit, negarnw paruulos eJJefMC*‘lgt;vt-haptizandot, nee afferimui eot bapnfrnnm aeeipere fine fide, fed dieimM-,ad bapttfinttm eos eredere per vtm verbi.mera intolerabiliat effent mendaeia, cjnanda baptixjins a paruulo aitA‘-nt-,cm ered.'itmon baptizaturns,nifii vice etw rejpon^ nbsp;nbsp;nbsp;,

deatnr,eredo.y t ejuid tnterrogat an credatfi certum effeosnoncredere,vt Coeleui contemht^yeim. ita cô-cludit; Quin afferimM, Pcrruulosprorfiu no efie ba-ptizandotfi verum efi eot in Baptijrno non eredere: Id ergo Lutherus contendit, id ftatuit, Paruulos omnino eredere, amp;nbsp;papiftas reptehendit, quod pugnantia doceant, durn negantparuulo effèfidem» i^tanKiVtbaptizaripofJit] exigtintab eofide. Quis non videt,quoifta referantur, vt eum effe vehementer malitiofum fit necefle,qui Lutheruin'his verbis tarn impiac fententiæ fuaforem feciat?

Atque hxcilli,inquis,4«h«^/«r animo tt^uidna enuneianteateijprice.^t de fideparuulorum aliqui dubitent, tarnen efle baptizandos dare amp;nbsp;categorice omnes pronunciamus. Itaque nihil opus crat vt ilium Pacimontanum diribitorem accerfe-res,qui multb femper fuit in veftras quàm noftras partes propefior- Anabaptiftas vero quorfum nobis obiicias, qui nos multo, quàm vofipfos vehe-métiùs oderuntjOec iniüria? Nos enim illos Sr ta-qu^ni hçreticos argumétis reuicinjus,amp; vt homi-

'174 AD' RATIONEM VIII. nes feditiofos ac perniciofos è noftris rebufpubh cis expulimus,qui nifi vobifcum habitarent, locö in orbc Chriftiano confirtendi nullum reperitét. Reliqua facraniéta prxtermittis,quaE quidem ego nulla agnofco , nee qiiænâ ea fit beftia mniciceps intelligo,cuius meminifti, nifi forrè illam tuâ tri-cipitem belluam fignificas, de qua tâ muica loan-ncs fcripfit in Apocalypfi.

Ti intriiiu. Hucufqua-noftiorum liominumdogmata qux-dam amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;examinafti Campiane : in qui-

bus vniuer fis nulluadhucw^^^oi' reperifti, ÂuÇ cnim eiufmodi funt ifla, quç obiieis j vt iis nihil verius efie pofsit, aut callidè à te ac perfidioß in fenfum peruerfum detorquentur. lam verb quafî nouus aliquis cenfor elTes, veterifquedi-fciplinæ ac feueritatis magîfter, in mores noftros inquiris,non, opinor,vt eos efficias meliores.fed vt,mukb quàm funt jvideri facias improbiores. C^uanquam qui mores aliorum reprehendit,atquû fuit ipfum efle à culpa alienû. Eânc verb faóta efl repente Romæ mutatio,ea mine vita,ij mores efle cœpcrût, vt inde reuerfus in patriâ Monachus no bifeum anderes de virtute, de pudore, de hone-ftate contendere?Et fi hîc multa fiût, quæ minim^ ■debent, tarnen fi tantam in Anglia fcelerum im-punitatem atque licentiam elfe dixeris, quantam ipfevidifti Romæjin arcereligionis regniqueve-llrijomnes te nimis impudehtem iudicarint.Qui'^ ergo nobis ilia Lutheri, quæ vocas, frufta propo-nis, quando apud vos non vitiorum qustdani ha-gmenta,fed immania maximorum fcelerum corpora confpiciantur? Stantibus certè verb Roni{ publicis illis lupanaribus j feortorumque luftvis» morunj ficere mentioné vix honeftè potuifti.Setl quxnam ifta funt Lutheri frufta? Num quod eins în vita Cïimen reprehédisrid verb nee potes, nef conatis*

conatis. Dióia quxdâ obieótas è libris arrepta,at-que,vt foies ,3 reliquo didion is' corpore difcerpta, quçftatimjVti funtà te propofita turpitudiné nô-nullâ indicate videâtur.DC quibus plerifque cum effet tibi iampridé ab eo,qué tu nominas,ornatifÿ fimo Charcho refponfû, iniror hîc denuo eadc te nobis retulifle,Necefl'e eft magnâ elfe verorû criminum penutiam,quando ne falforum quide vllS habes varietaté. Quandoquidé auté meus ille in Chrifto ÿc e-u/zfzûçxs-Guilielmus Charc.us in iftis diligenter elaborauit, qux ab illo fatis co-piofè diluuntur , à me nunc breuiter, ftriètimque decurrentur. Mihi ergo fatis erit frufta hæc tua concidifre,quç iam ante fie confrada funt, vt no-cere nemini polfe viderentur.

Quare nunc euome tua haec conuicioriim frufta. Audite verb. StnoUtvxor, aMnonpo(fit-,ve~ niatancJln. Didum,vtj videtur, turpe atqiie im- ƒ pudicum.Sed me nunc vicifsim audite patienter. Mutnrn. Scripfîtdematrimonio libcllum Lutherus,cuius infecunda parte caufas tres commémorât, quibus dilfolui coniugium poifé arbitratur. prima eft Impotentia ; altera,adulterium:poftrema,De-fertio. Defertionem autem interpretatur/quan-do vxor pertinax amp;r obftinata induci nullo modo poteft, vtdebitum beneuolentiæ officium vi-roperfoluat. Aliquasenim tam importunasvxo-res reperiri, vt quanquain maritus decies in li-bidinem prolabcretlir j id tarnen minime curaient. Quare Lutherus id viro opportunum elfe putat, vt vxorem verbis terrcat,eiquc.ifto modo njinitetutîS» tu noluerts, alta volecfi Domina no-üt,alt;iuenia,tanciUa. Q^Ç fi minç paru valec,apud alios ipfam accufet,amp; rem ad Ecclefiam déférât, lam verb fi nec priuatis côminationibus,nec pu-blicis Ecclcfix leprehéfionibus cômouetur,tum

Lutherus inquit, repudta eamin vicem V'aPif Efier fitmga. Haec ifto modo propofuilTcj eft Campiani calumtiiam luculentifsimè diluifc Quis enim non animaduertit quid confilij manto Lutherus dederitjiiOn vt mox ancillam fiime-retj fed vt vxori peruicaci minas diuortij propo-neret,eiufquefpiritus illo modo frangeret. Lu-heriautemiftam de hoe diuertij genere fehten-tiam etfi ego minimè defendojtu tarnen non potes accufare, Nam apud vos caufæ funt diuortij infinite, vt in tanta diuortiorum licentia minin’ fit coniugium vllum valuiife.Si quid vnquamLu-therus eiufmodi fcripfiffet, quale fcriptum à Clemente legimus , quem vos fuiffe pontificem Ro-manum iaólatis, quas demiim tragœdias eglt;f' fetis’Audi enim Campiane, amp;nbsp;quorfumhacc ora-

Cleinmhipi.s i'peftet,attende. Communisvfw omnium, gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt in hoe mundo,omnibui ejje hominibui debutf-fi^

per inujuttate ahw hoc fun ejfe dixit altuj ijtuigt; Ç^fic mter mortalesfißa diutfio eß:. Denit^ueGritcii-ru cjuida, fdpientifftmw, hxc ita feiens eße,ait cörrut-nia debere eße amtcorù omnia, in omnibus ante funt ficedubto ^coniugesVlntonê alique de rerum co-munitate difputâtéaudire videarisiprofer aljquoƒ^ Lutheri fimilédiólum.Qiiid deinde in tuis fruft’S confequitur? Siijuidem res vxoriatam eßcuilt;jgt;^^ neceßaria,lt;^uamefca,pottisfomnus. lubet Apofto' 1 us ,izr ijuifjuepropterfornicationesfuam vxore b/' t.Cn'. i.i.f, beat,lt;^fiumejUdu^uevirum:QS‘efutßnoncontinei^ ij matrimonium contrahant. Quibus ergo datum non eft diuinitus j vt poflunt vxoribus perpetu® carere,iis certe neceflarium eft, vt vxores ducan’ fi honefti efle caftique volunt.Nam iis id mininie neceftarium efle fateor, quibus licet impunè ’ij omni genere turpitudinisaclibinisvolutari.se“ perge.lt;M^a?»öw«ffa efivirginitatemultb prefix til»'

iiM.EÂChrifltiSieaPaurhomimbusChrtflianù dif^ fuaferunt.gt;\on omnibus eadé cóueniunt: quæqué huic cointnodiflîma funtj ea pofliint efle alcerius rationibus aliéna. Virginitas eft c«, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ

perinde funt,atque iis vtare.Non enima-TAâf bo-na eft,(tum enim nefas efl’et, omiiino de nuptiis togitare)fed jjsf.'TôT/.Sic ergo habet: QuipofTunt caftitatem virginale perpétué conferiiare; iis virginitas expetenda eft, non omnino , fed proptet moLeftias illas,qiiae matrimoniumplerumquecô-fequuntunqui verb id præftare nequeunt,his cô-iungédæ nuptiaé funt,fic plane vt fi aliter fecerinc tnagno fe peccato obftrinxerint.Ita côiugiovirgî. nitas nunquâ nifi nvirginitati côiugiûà'WAâ? fçpenumero præftat. Nos quidem de vitæ vtroquè hoc genere fentimus honorificè: vobis virginitas ornata eft matrimoniû abieftum. Reétè Bafilius i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yiuoç uà (pauxzffÖH.Mallem à vobis

virginitateni faètis elfe comprobatam,qu.àm vef-b i s 1 a U dat a m. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f w,

MÛ corpus pritfert tmpudictttamibïc enim fac it is, quem admodum de Ürigenianis fcribit Epipha-nius; Repudiatis nupttas,fed non libtdsnemdn honore apudvose/l.-nonfan£litas,/ed hppocrtjts. Neque eam vel Chriftus,vél Paulus cuiquam imperauiti qui illam in fefe recipere minimè poftet. pgt;jone-Strnard.ie mm,Nt inquit Bernardus,w^»«lt;fiW lu/faefifedad-monita-lmb luffi funt,qui fe continere nequeunt» vt matrimonium contrahant. Qjiare his Apofto-'-^quot;''*' lus non modo cenfuit virginitatem efte feruan-dam,verùm etiam difluafîftet,fi Chriftus fuafiftet. Atque hxc certè Luthevi propria non funt : ea e-nim omnes boni amp;nbsp;agnofcunt,amp; defendunt.

Sed audiamus cxtera:.^gt;^«rofceleratior es,inquit, tanto vtctniorgratis. Chrifti gratia non exi-guis tantum peccatis fufftcic, fed etiam maxirois

ncc ij folummodo à Chrifto,vt ad ipfum veniantj inuitantur, fed qui etiam peccatorum oneri fuc-ciimbunt. Non hortaturLutherus, vr in fcelerc peigasjfed vtveniam ne defperes. Et quidetn quancö improbior in vita anteafta extitifti,tanto te,fi verè fcelerum pœniteat,vberior gratia com-pleóletur. V'bi enimpeccatHmabundautt,fiipera-dauft^ratia.Sï Lutherum damnas, quis Paulum à te putabit abfolutum? Lis'enim eadem eft, idem indicium-Quid fequitur?Ow»er aüwnesbon^pec-cat afant, Deo iadtce,Tnortifrra, Deo propitto leutuf' ^»4ï.Dixit hoe Lutherus, 8f verè dixit. In omni enim hominis aótione,quantumuis excellente, a-liquidvitij incll,quod ipfam aétionépenitus cot-rumpat, Deóque odiofam reddat,fiquod agitur, Diuinae iuftitiæ ftatera examinetur. At poftqUam Dominus nos totos in Chrifto complexus eft,qu2 funt in nobis inchoata,maculifque nonnulis con-fperfa,ei tarnen placent vt integra ac pura , quiJ perfonas iplas intuetur, non opevum dignitatem meritumque explorât.H.ec Lutherus amp;nbsp;iacratum literarum,8ir fanélorum patrum l'ententiis confit» mauitzquas tu faciliùs multo præterm}ttere,quàm diluere potuilli. Progredere. Netno ntalumfutt-ptevolun Me copitat.Qi'^\n{èy\r omnia.NulliDeiis cogitationem malam iniicit, nullius voluntatem ad vitium impellit,Tarnen nihil cafu fit,nihil fot* £uitó;amp; in ipfis etiam hominum peccatis Diuinî prouidentia dominatur.Quac hominum rnaljfiml^ cogitationes , ex infita quadam 8e propria cuiuf-que malitia nafcuntur:amp; tarnen illas Dominus ad fuam voluntatem accommodate poteft. Ita enim lofephus fuis fratribus refpódet, z/os qaidem eoÿ' tatüflii contra me malum^fid Deus cogitauit in bonum.

Opera noß^ra Deus necjita^uam curat. De decalogo,atque operibus fie tibi pauçis refpondeo. Lege antiquum fœdus cótinetur. Hxefae WMes: Maleth^ut tjui nonpermanet in ommbus^ua firi-ptaßintin Itbro legisTVtfaciat eaN'it^tn lex iis pro-mittit,qui legi per omnia paruerunt, qui aliquid ofFenderint, iis mortem atque intericum denun-ciat. Conditiol dura,amp; ciii nunquam poffit ab ho-mine quoquam fatiffieri. Chriftus conditioriem nobis aliam multb faciliorem proponitjCre^/e, amp;nbsp;,, faluHS erj/.Hoc nouo foedere vetus abrogatur, vt ’ quifquisEuangelio crediderit, legis conditioné foluatur.Nam qui credünt,ij no fub lege funt, fed fub gratia.Quid plura? Chtiftianiexccrationele-gis liberantur,non obediéntià. Opera autem no-ftraCurat quidem Deus: eaque fi reóta fint, prae-miis ornaf.fi contraria, pænis digna iudicat. Verum in nobis iuftificandis nullam omnino Domi

nus operum nöftrorurri rationeln habet.luftus C nim non ex operibus,fed ex fide fua viuit. Perfe-quere.SoA reble participant coena Domtnica,^ut trifles,afßjclas, confufds apportant confcientlas, Ita quidem eft. Non enira reólè participant qiii fuis confifi meritis audàciores accedunt, fed qui pec-catovum magnitudineöpprefsi, cupiunt alleuafi. Nam qui valetudinc firma funt, medicum no defi derât Spiritus fraólus amp;nbsp;cótufus viftima eft Deo gratifsima. Quare qui maximo pcccatorum fuorû rfil 52.1^, fenfu St dolore afficiuntur , iis ille cibus cxleftis femper effe folet fâluberrimiis. Deus bone,qui vnquam fore credidiflet, vt ifta quifqilâ Chriftia-nus improbaret? Num quid aliud eft ? Confitendà funt crirmna'.fed cuiltbet, e^uifi te Tjel toco abfiluerit, modo credideris(djfiolutns es,lt;iimS ni? Nequeenim' eft necelTe, vel digitis peccata metiri, vel facrifi-ci5,aut Monachum aliquem tuifimile ad'hibfcre'.'

Alij aliis peccata poffumus confiteri,vt monachis pofthac liceat efle otiofis.Quifquisautem remiffa fibi peccata elTe credit,eum ipfa fides abfoluit, fi-ue iocojfiue ferio fiierit abfolutus.

Feftina^ Legerepreceshorarias non eïtfacerdo-tiim,SedLaicoram. Quid veilrrfacerdotes agant, aiit quid omnino fibi agendum efle cenfeant,mea nihil interert.legant,precentuc,miflas conficiant, bibant,ludât,denique Temper fibi fimiles fint.Eu-angelii miniftriim oportet, non ad clepfydram piecatiunculas quafdam recitare ,atque in illis fuis horaium fpaciis perpetuo deambulare, fed leôtioni,exhortationi,doôtrinæ operam aflîduain darerquam vertvi facerdotes femper à fe alienain exiftimarunt?lftae autem preces horariæ etfi facri-ficulis veftris non male conueniunt, qui nifi tempus hoc modo fallerent, è ganeis 8c popinis nun-quam exirent,tamen homineChriftiano propter illam infinitam fuperflitionem prorfus indign« funt : Accipiamus reliqua. Chrifliani Ubers funm (fatHtis hominum. Nunquam id Luthero venir in mente™, vt magiftratus authoritatem conuelle-ret,quant ille femper contra Anabaptiftas ftudio-fiffimè défendit.Liberi Chriftiani funt non vt nullis legibus obtempèrent, fibique femper viuant, fed vt confci'entias mentésque fuas legum hu-manarum religioneliberatasefle intelligant. Romanus pontifex hominum Chriftianorum con-fcientias luis decretis placitifque obftrinxit,amp; quafi laqueum quendam illorum animis iniecit, vt fe non minus Pôtificis fanótionibus,qua Chti-fti præceptis aftriôtos exiftimarint. Itaque libertärem Chriftianam Lutherus prauis opiniönibus implicatamin eumftatum vindicat,in quo illatn Chriftusefle voluit, vtdllum folum confcientiï noftr« Dominum agnofcamus, hominum decre-

WHIT. RESPONSIO. iSi tislibera confcientiapareamus. Periienimustan-demad huius lacuns: fiindum , qtiam etfi fediilo commofti,nullum tame noftrum vel paradoxum, vel paradox! fruftum reperifti.Ego nunc fi vcllem tuoriim impurilfimaslacunas paulifper perfcruta.. ri,vt quid de Deo,deProuidetia Dei, de Prxde-ftinat!one,de Chiißi perfona amp;: officiis, de Pec-cato originisjjde Lege,de lufti c i a ,d e Sacramentis, de Purgatorrojde Poutifice Romano, de reliquis . in religione maximis controuerfiis afUrmarint, commemorarem,quot plauftra paradoxis complc rem.quibus nihilhorribilius dici poffet aut cogi-tari?Sed prxftat iftam nunc non mouereCameri-nam:amp; alias hifce de rebus(fpcro) dicendi dabi-turoccafio.

Quod autem Lutheranoscum Zuinglianis cS-iungere voluifti, in eo nos quidem nequaquam of fendifti. Nam amp;nbsp;Lutherum libérer vt pat-rem ve-neramur, amp;nbsp;illos vc fratres in Chrifto chariflimos ampleótimur. Et quidem fpevamus fore ; vt hac conttouerfia, qux inter nos eft,tandem conftitu-ta,coniunèfis animisftudiifque communem ho-ftem aggrediamur. De te ipfo veto quo i pvofi-tetis,facilè quidem inducorvt verum elfe credâ, id tu fiue ex animo loquaris, fine fimulatè. Nam quid ( quæfo) attulifti, vnde te non rhetorem po-tius aliquem,8c declamatorem de ludo^quam doftumatque exercitatumTheologum exiftime-mus? Tu quiefcc , ft fapis, Campiane ; non enim potes, mih' crede, huius dimicationis vim atque impetum fuftinere ; illi felefti amp;nbsp;veterani milites in acie verfentur, qui te multó fuut, li non ad lïceffendum audaciores ,tarnen ad declinandos itfus cautiores, amp;nbsp;ad omnem belli difcipVmam petitiores. Cum bis qui mantis conférant, mul-

tos habet vtraque Academia.viros præftantesgt;8f nunquam excellentes Theologos,qui cum fradis Antichrifti copiofis bellum perpetuum gerantj fpero defuturos.

■ r«IRjni.- fiMat,^J^»lta ‘peccat aduerfiritu in hoc gfttft^f:/eA tjuatuorJztUacijiplerunejue co^

fma'profct* flittttry^uas inAcademta mahm^ejudm in re: Sifta.quç triuio recexere.

non noftta. aurai (fl vmbrai magno conatu dtuerbe-b Ifta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Çontra talibei tnratos

ptafunt. ptwalojuentes^ honori^cè de coniugio'i c Coiugium Quemferiuntgt; contra meritum hominû hononficum /gt;s— nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;,-r nbsp;nbsp;nbsp;/^i -ri- r*

eft in oxmiCPri^tant^tmclum Jhrttlt jangufne,alio-genere ho- ejui nuUum^promutitur tejhmenia,lt;jutbm in'i^HftrFs”***^'”’«’'’’’« r.aturcty neclegiyßd fingtù--d OniniafiS nt ßhrtSlifidere. Quem refellunil In eoi nulls^CuM^ ^uicoluntCalites, vtfhmulos Chriflima-merita- ximegratiofos, citanturintegra pagelia,

lunt, multos funt. Huiufmodi argumenté apud T3p°iax°mui- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inflntta reperio,nobis effe de tri

4^’”* ^Und vtttum Logomachia efl, ejttig, finfi. deßrens , lo^uaciter cum verba litt-gat. Inuenias mihi milbm, intjuiunt, aut p'ügarorium in fcripturis. ^id ergo?‘l rtnùat.Homoufios,Perßna,nuj-ejuam funtin 'BibltjS , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voces tßst. non

funt^jiffme efihutc peccato Itterarüau tio-cuptum, ejuum neglePta con/uetudtne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

mente lot^ttentium',^H£vitstvocabHli efly ' «duerfiu elementa contendttur. Nempe yzc»»«««fzPrçsbytcrjnihil cftGræcis a-liud,nifi fenior.Sacramentum,qua4-uis myfterium.

t patens. Kf. C^jorfum ordo fa- homony ccrdotum , cuni loannes omucs nos mia:nâ nuili Vocauer tfacerdotcs?

• «tt.Regnabimus fupcrterram. ^uor ftiana facct-fum ergo Regest //ew .•Prophcta bratieiunjum fpiritalc,hoc eft,ab in-uetcratis criminibus abilinctiam-.Va-

leat ergot ciborum dclcdus amp;nbsp;dicn'ic leiunium præfcnptio, Sicctne? Igiturin/anierunr ^^'}'Ptanus Moyfes,‘T)autdiHeltas, Baptißes, jdpo ‘deièa’a'l^ ßoli,ijM biduo,triduo, vel hibdomadis in dierumpræ-terminarüt, i}U£CjHtdem,vt à f’'»-cSftn'Jît.ia-mne debebat ejßeperpétua. Hoc lt;]uale fit daicum. ittm vidiflis.Propero.

C’tMUii«. Qu^rtum his adijcitur, Circulatio. In hïitinoda-.Da mihinot.is,inciud.£cclefi£.

Verbum Dei amp;putifsima Sacramen-U.HAccine jw.t 'apud.'vos'^ Quis dubi-_tct. Ego veropernego. Confulever-De?* bum Dei. hum ^conpdut rntnùfijHe vo~ leresftcilè bistijiuam anie.fiitteo. Ah, tarnen pla-fpiceS ^at nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'10'’ nbsp;nbsp;nbsp;1quot; -

tu Roiiuiiä turn quidem vngucm tlifccdimus à ecclcfiani ycrbo X)c\,E’bi eil acumen tuui femcer-ron verbu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n t r t

ponitur tn tjuxiltonelQuo-ia hoc lam in~ culcolNon tu euigilitsl7i[j. fitces admoue da [knil Dice à te perperam e.xponi verhum Dei : teileshabeo '^uindecim Atates'. ila fententtA, non meA, non tuA,pdharu omntum, Stabo fententise verbi Dei: Spiritus vbi vult fpirat. Eccum, ijuos gyros., ejuas rotasßtbrieatl Hie nugator., tot verhör um atcjue ßphifmatu archtte-£lui,nffcto cut firmidolofus ejfe ijueat, mo Ie Um eritßrtajfe.Adolefttam veilra pru~ ' nbsp;nbsp;nbsp;' dentia[ùbleuabtt,^rmidnsrn res erip uit.

SCitum eft Sophiftas de falUciis conqaeri qui toti eftis exfraude, mendaciis, impofturis conflaci,nobis evifiçiMV exprobrare. Veftra omni’ Theologia,quam ingenuam ac fimplicé efle opot tuit finefuco amp;nbsp;fraude,in fpinolu Sckolaftice,So phifticeq; difputandi artificiii iamdudu degene-rauit.Poftqua enim ex ecclefiis verâ Theologiai” fuftuliftis,amp;r taquamabhominum oculislucent rcmouiftis, rum demurn in Scholis Sophifmat’ iadare, atque inter cæcos lufci regnare cœp'*

whit. RESPONSIO. iKî ftis.Hinc ilia Sophiftarum infinka manus extitit, ■qui fe aculeatis fophifmatis, taquam nautuis vul-neribus ipfi peremerunt.vt qui fallaces ac captî» fas conclufiunculas optimè calleiet, is cæcorum lufcorumque Theologaftrorum rex aliquis aut Deus haberetur. Atque hxc fpes inter cxcos tarn multos regnädi vobis lefuicis ftimulos admouit, vt in hanc arte tarn diligenter incumberetis, o-mnéfq; antiquos fophiftas ipfirecens natimali-tia,fraudéq; vincerefis. Si fuit enim aliquod vn-quam lippientiu inter cxcos regnunijid nüc certc totum ad vos deuolututn efl, quibus Monachi ac FratetcùlifupecioreSjquia vos aliquid videre pu-tant.palniam libenter deferunt. Agite verb egre-gij Sophiftx, quódque nadi eftis imperium So-phifticum fedulb adiriiniftrate, ne qui deinceps Vobis decus hoc præripete fortè videantiir.Breiii Énitn noua aliqua fuccrefcet familia feftâque Sophiftarum, qux, nifi cauetis, vobis extrufis taii-dem atque è loco exturbatis, ilium fcholx fophi-fticx principatum occupabit, quem vos aliquot iamannistenuiftis. Necenimcertè nataexca-ptiunculis verboriinique praeftigiis régna elfe poffunt diuturna. Cum ergo veftra hxc omnis noux difciplinx formula in mendaciis exornan-quot; dis,8f vetere Sophiftica interpolanda verfetur, equidem non dubito quin qux nuper admO-j dum exorta eft, breuem quoque interitum fit ha-j bitura. Quandoqûidèm autem nolïra quxdam I Sophifmata commémoras, tuifquc perfuafum ef-( fe vis,multiplicêm à nobis fophifticam adhiberi, J antequam ad hxctua, quxobiicis,rcfpondèo, , pauca placet de veftris notifsimis Parologifmis , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fophifticis Elenchis deguftare, vt fophiftx vtri

, noftrûm fint veriùs nominandi,ipfa fchola atque , Academia diiudicet, inquatu ifta malis , quàm

intriuio pertraétari.Hac ego philofophoru fcho-lam,hanc Academiam Theologorum appellojO-mnéfqueobteftor, qui func vel Theologicis vd Dialedicis imbuti, quique vllam vnquam erudi-tam fcholam videront,vt veftra hæcquemadmo-dum conclufa fint, attendant, eaque ad leges re-élè veréque diflerendi exigant.

Inde autem potifsimum fumam principiuni vnde tute exorfus es. Euangelii miniftris ac dia-

Tr a *' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibus id confirmamiis,rides. Quar^’

hoc modo diuinitus côcludit; Qui in carne funrgt; Deo placere non pofliint.Omnia munda mund^ coinquinatis autem amp;nbsp;infidelibus nihil mundüi Sadli eftote, quoniam ego fanftus fum, Domin'*’ ■ Deus vefter. Et quod Paulus coniugibus pc*' mittit, feorfum vtpofsipt a4 tempus cubital» quo ieiuniisprecibufquç çomodiùs vacentjex»* colligit pontifex hoc ipfum facerdotibus multô magis elle faciendum, quorum eft perpetuö pf» cari,atque illud iuge facrificium ofterre. Poftr» mo cum ipfitemplum Domini, fpiricufque facta-rium elfe debeant, non oportet cubilibus amp;nbsp;itp' munditiis inferuire. Ex hisnunc vniuerfisidpß' .cit, quod propofuit, Diaconis amp;nbsp;presbyrevis ducant vxores plané interdidum effe. Haec fiab'

furdè dilferuntur, audiamus alia. Singulisgitg'' bus finguli paftorespraefunt J ergo Papamopo*' UttillnSquot;’ {gt;.tet omnibus ecclefiis dominari. Petto Chrift**’ Pirmonmiir dlxit, Pafcc oues meas, ergo Petrus eftfumm**’ ac princeps paftor ecclefix. Fecit Dominus duo magna luminaria, Solern acLunam:ergo Pap’ imperatorem fplendore ac magnitudinefupeta*' HÎC funtdiio gladii, ergo Papavtrumquegli' diun*

dium geftare debet.Non eftferuus fupra magiftru fttum : ergo nulli fas eft Papam accufare, aut rc-prehendere. Chriftus precatus eft, vt Petri fides non deficeret ; ergo Papa errare non poteft. Po« pulus ad cœnam Öonrinicam rarô amp;nbsp;negUgenter accedit ; ergo facerdos poteft prinatam Miftam celebrate. Chriftus folos Apoftolos adhibuit ad cœnam; ergo foil facerdotes debent integrum factamentpm percipere, populum altera dunta-xat parte coptentum effe oportet. Titulusjquern çruci Pilatus affipt j Hebraicè, Græcè, Latine in-fcriptuseft?ergopreces ccclefiafticx nullo fer-mone nifi vel Hebraico , vel Graeco, vel Latino tecitandxfunt. Non oportet » quodfanftum eft, n*rdingrgt;. dari canibus : ergo populus à fcripturis legendis prohibeti debet. Hoc eft corpus meuin; ergo pa-nis in corpus Chrifti conuertitur. Adoratefca-bellum pedum ipfius ; ergo facramentum ado-randum eft. Deus non eft'wposm7rox!r7r7»tt;ergo neminem defignat ad vitam xternam nifi merito-tumratione.Vngi «gros lacobus iubet; ergo no-

' bis nunc xgri p erun gen di funt. Sacramentum hoc magnum eft ; ergo Mattimoniuni eft facra-

!' mentum.Eliis amp;nbsp;loannes in folitudine vixerunt: r ergo Monachorum vitam ac difciplinam inftjtu-(i' etunt. Sunt peccata feptem mortalia ; ergo funt feptemnumerofacramenta. Deus condiditho-a* minem iuxta imaginem fuam ; ergo imagines in b' nbsp;nbsp;nbsp;templis collocandx funt. Harum maxima chati-

ÿ' taseft; ^crgo noscharitate magis quamfideiu-i(' ftificamur. Vadam, inquit Dominus , ad locum 11* meum, donee ponant in corde fuo, amp;nbsp;quxrant 11* faciem meam; qux quidem elpeav/x.«« amp;c fj-ipiim-I» dixit •. ergo homines fuapte voluntate at-que ingenio poffunt ad Dominum reuerti.

Multa Dominus prxcipic vt ficiamus : ergo f’ pofliint à nobis prçftari.Chriftus defcenditad llj feros;ergo Patres è Limbo extrakir.Ecclcfiafcrgt;' pturas diiudicat : ergo eccicfiac maior eft gt;nbsp;fcripturarumauchoricas. Tnbet Paulus Thelïalo' nicenfes, vt traditiones tenéant, quas fuerant e doóli: ergo non omnia, quæ flint ad faluiem ceifaria, literis ptodita fuut. Ipfe feruabitur ,1*’ tarnen vt per ignem : ergo per ignem purgat'’’ rium ad vitam periienitur.Qjiid alia repctam hquot;' ius generis infinita? Tua audiamus quxdanii Campiane. Auguftinus fcripfit libros tres del)' bero arbitrio ; Ergo Auguftinus liberum hom)' nis arbitrium comprobauit. Chriftus aliquid*' gnorauit ; ergo Chriftus peccato laborauit. tres fcripturas diligenter perfcrutati funt : er?’ nunquam licet à Patribus diftentiri. Hxcàm) breuiter in cumiilum congeftä funt ; qiiaecuiul' modi fint, noftii Academici facile perfpiciui’'' An ifta agnofcis veftra Capiane, tam Sophiftm)’ tä äauKKoyr-n tam plena fraudis ac fallaciaru? ^)'quot; fetum eft negate non pofte,quod fi fateris, peró' fti. Quamenim ifta concluduntur improbè,aU' riiif óa«'/u^(M',aut tv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a“'

1»^ 7s m'«,^!)i',aiit -rtir Ayrvt-jj/ n eAsj-X* gt;nbsp;denique omnino'fóphifticè. Hæc delibafle fail* eft.'nunc ad tua venio.

Se'iMitthh. Quatuor capita fimt,in quibus potifsimum””' ftram lt;n^!rixgt;iv ver’ari dicis^; Sctar/tachia , machia-,Homonyfnia, Ciyculatto. Tn his qiiema'l; modii à nobis peccari foleat,videam’.ScMW4f^ primùm dcfinis,deinde exépla fubiungis; Defigt;”' tionênóreprehédo,adexépla propero. ltbesiuratos,m(\vi\s, afferunturfcripturdt honorificè deconiu^io.i^eferit(nt?ie quidé Ca®; piane, tuófque illos pneclaros pontifices, «Jquot;' legf

legem primi perpetuæ Virginitatis miniftrisEu-angelicis iniccerût.Si enim honorificè de nuptiis fcripturx loquunturgt; defend! Syricius, atque In-nocentius fecundiis, cæterique tui virginalis vitae vindices nullo modo poffunt, quos de coniu-gio multa abieólè, contumeliofè,nefariè loqmi-toseffeconftat.Recognofee voces illas,quaspau lo prii'is de lure veftro fumptas defcripfi, eas ,fi potes,nega cùra per fe inhoneftas eflerfum in nuptias infigniter iniuriofas.Equidemverb fi Satur-nilium, fi Seuerum.fi T atianum, fi Encratitas atque Archonticos hat ftripturx feriunt ; vos quo-que grauiffime perftringant eft neceffe , qui dp nuptiis nihilo quàm illi honorificentius aut fentire aut k)qui foletis. Doce enim Campiane,illa ptobra quanto magis Miniftrorum , quam reli-quorum hominum nuptias attingant. ItaSfvos in hxreticorum caftra palamtranfiiftis,amp; hçfcri-pturæ quï de nuptiis tam magnificè prxdicantgt; Veftram hxrefin redarguunt,amp; vobis xafe/oi' tkii-gt;»)’ inftigunt. Sic enim noftrum argumentum conftringo fortiùs : Si Nuptiæ fint in quouis ho-minumgenere honorific« , leiSufque fanótus, in nullis cenferi debent inhoncllæ, aut impur« : At verum eft antecedens : ergo confequens neceifa-rio verum eft.Quid hic potes refellcre ? aut quid non habet vim neceffari«conclufionis , quam tu nunquamfubterfugies?Nam ilium votilaqueum tuum iam ante cófcidi. Ad c«tera progrediamur.

Cotitra merittim hornims Chnflianhtinüumfan-gtitne Chrißhpromüturteflimonia, mbemur necnaturx., nec[egi,necfar}gumi Chrtßtfriere. Que refellunt? Qu« contra hominum mérita ànoftris difputantur, ea vos apertiffimè refellunt, atque perimunt. Natura cortupta eft , amp;lex morbum^™ oftendit,non fanaf.fpes ergo falutis noftra omnis.

in Chrifti fanguine collocatur. Vos autem men-tunijiiefcio quod,ChrilH fanguine tinólum exco-gitaftis j quod muliUin ad falutem promerendaiö valeat. Sic enim non folam faluté in Chrifti fafl' guine conftitutam gt;nbsp;fed magnam ciuspariemi» veftris meritis, ira tarnen ne Pellagiüs reuiuifcati Vt Chrifti fanguine tinih fint,pofitam efle defefl' ditis.Vt planiits loquar,id docetis' in quo iiiftiti* Veftræ puppis amp;nbsp;prora conßftit, Ch'riftumnobis fuo fangüine meruifle, vt nos faluteni meteï' poffemus. Hoe illud meritum eft tinóluni, Chri' fti fanguincjde quo meminifti. Noftra nuncj qu^ contra adducifoleant,argumenta, ft potes,dilu^’ Quiequid pro debtto exigitur, meritum non efc Quiequid autem agimus, id totumdebituineft quare nullum eft omninonoftrum meritum. j'i' que vt intelligas Chrifti duntaxatfanguini noJ noftris meritis fidédöm efle, ex Paülo fic cönclu' dam : Si per legem eft iuftitia,flne caufa Chriftöi mortuus eft ; at fi per mérita iuftificamur, pet legem iuftificamur : ergo fi per mérita iuftificainuo Chriftus fine caufa mortuus eft. Quid alia noftf’ perfequar argumenta innumera, quorum nulluns eft non conclufum àro/«Krrjtöf. A vobisquideifl contra Chrifti fanguinem propria mérita mile-rè,atque impudenxer defenduntur.

Tertium exemplum adiungis : Ineosj^^uicoln^ C£litts,vtfamntes Chrifli maxime gratiofiscituntff integrapagellacjua vêtant colere mttltos deoS' namßtnt^ lam fibi Dominus fuo iure fumit,foliis vtàvobis inuocetur. Quare qui diuos colit anf inuocat, is illis diuinum honorem tribuit. Nam amp;nbsp;pofle. quiduis præftare fingit,amp;: omnibus,in lo-cis prçfentes facit,quod vtrunque vnius Dei pt^ prium eft. Ita quiequid contra multos deos af-iertur, id contra veftros cjelites omnino vale'gt; qtim

dï

lûquot;

If' löi 1C' l!(' It* iiii'

'ir in’ tlt;' »lt;” 10' ‘f-ägt; d’

' WHIT. RESPONSIÖ. lÿî qUosamp; multo fl:udiofiùs,quàm Demn ipfum, co-litis, amp;nbsp;hoiioribus fpoliifquc diiiinis exórnatis. ' quot;i-ff f^nwellDei hominmnlt;]ue mediator, homoleßts'^^^*'^’

Chftflui.ifpro'vohiifierpetttbpoßulaf.^rgo qui no-uos deprecatores, mediatoréfque introduciint, ij ^jD funtin Chtiftum iniuriofi. An hæc veftra audes defendere Campiane? lurematriiin^eraiii qiix inPtofaMiflide Conceptionecantitantur,T« ^et certa miferoram, verb mater orphanorum i Ttt l,)i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oppreßbrum, Medicamen tnfirmorum, O-

ß mmbnt es omnia? amp;nbsp;huiufmodi alia horrendæ at-iji- que inauditx blafphemiæ plena? Si tibi base muit-, videatur, non tuDei gloriam pluris,quàm afini vmbram xflimas.

Alterum vitium in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verfatur,quan- ^°i*’**‘

dofententia non atteditur, de voce litigatur.In-telligo. Sed qu3c noftra funt in hoc generepcc-^^ii'ilnuenias mihi Miff'am,inijHinnt,aHt Purga-toriuminfcriptnris.^ónnt çquum poftulamus?V-bienim ifta potius, quàm in fcripturis reperian-tur?Miffa nihil fantlius habitum eft , Purgatorio nihil quxftuofius excogitaripotuit; horum iam neutrum in Scripturis rep eriri, admodum certè indignum atque abfurdum videatur. jEr^o,inquis Trinitas,Ho7noufios,Perfona nufqu,a7nfHnt in Bi~ bltisy^aiavoces ißanon fitnt. Minime verb Cam-piane,atque hæc inique omnino côparantur. Etft enim iftæ voces non funt in fctipturis,tamen ipfa rss feiifiifq;,vt fcribitEpiphanius,omnibus in lo-cis occurrit, amp;nbsp;facile vbique reperitur.Tua verb ;,fc fie non funt in fcripturis,vt neqs nomê,neque res ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ït»«-

vfquà appareat: imbfcripturis palàm aduerfetur. Nam quid aliud aut Miffa,eft, quàm buftû Cœnæ Igt;ominicæ,autPurgatoriû,quàm infamis animarû uïercatura , atque intoleranda in Chrifti fangui-nem contumelia ? Quare non hæc vocum exi-gua eft ,fed return maxima contentio ; nifi forte

Miflatn amp;nbsp;Purgatorium gt;nbsp;non res, fed t/ew artil duntaxat efle llatuis. Preibyteri aucem nomen,amp; Slt;irr4W»e««à communi fignificatione ad res cer-tas amp;nbsp;particulates accommodatur, quemadmo-dum alia permulta, Eccleßa,Epi/copus,Apoßolu!gt; Diaconus, Atque haec nomina à nobis libentet Vfurpantur, fie tarnen vt oy.wvuii).v diligenter ca- gt;nbsp;tieamus.Neque enim fatis caiif« fuit.quamobrenl l VOS matrimonium in numerum facramentoruin | referretis,quia Paulus feripfit, Sacramentumb^lï magnum, Hîc enim Sacramentum fumitur î pro quouis myfterio,non pro ea ceremonia, quX ( propriam habet Sacrament!racionem, Thom*! veto cautionera magnopere probamus. [

Homonyrnia,, quoJ tertium vitium eft, duoeX- “ empla proponis , in quibus à nobis erratum dicis.TV am ordinemfacerdotu conuelltmus,(jitgt;* loannes nos ornnes vocautt facer dotes : nbsp;nbsp;etbofut^

deletlum dterùmtjue praferiptinnem toUtmus, propheta célébrât teiunium ^ßiritale. Devtroqu^ paucis refpondeo,vt crimen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à nobis dc'

r.#. facerdotes,fedPetrusetiam/ee/7tu,««agt;/lt;ii'amp;fi*' appellauit: atque hoc nomen nufquamiij nouoTellamento ad Euangelii rniniftvos pvopti« accommodatur.Chriftus enim faftus in aeternu»’ facerdos iuxta ordinem iMelchifedec , nulloshU' ius facerdotiicollegas habet.ltaque miniftetiu»' C?hriftus fuis, non nouuin facerdotium reliquit-Nequeeft vllnm nobis reliquum facriticiuin,cæ ius procuration! cert! facerdotes præficiantut'

■ Nam ilia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atque suTro/ict«, cuius Ap*’*,

ftolus mem!nit,quaEque nuc fola rellat,ad oninö j Chriftianos , promifeue pertinet. Tarnenhuius, minifteri!, quod Chriftus in ecclefia fiia perpf' tuumeffe voluit, nullis adminiftrationem pc'quot; mittiniuS’

mittimus,nifi Us quorum intereft,qidque fuflt ad illudmunus certalegeeuocati. Quanquamergo nos omnes Chriftus amp;nbsp;reges fecit,vt viria debel-C late, 8c facerdotes, vt fpirituales hoftias offerte poffemus, tarnen vti cuiuis homini minime liiièt iJ’ de tegno fomniarc,ita vlli in factum miniftetiurri inuadere nefas eft, cui partes iftx non fint diuina a' authoritate afsignatx.Quarc quam tu noftratn iri it* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc vocabulo óuw/v/mm accufes,plané non video.

(gt;’ leiuniumautem vefttum eft illud quidemtotuiÄ ieiunij Chriftiani nihil praeter nomeft 111 habet.Nam ciborum deleftum habere religionis eaufa,8c dies cettos ftatófque prçfcribere,in qui-busneceffario ieiunemus,altcruminfänum, alte-lum fuperftitiofum eft. Quis enim qtii non iudi-lt;' nbsp;nbsp;nbsp;cium,omnémq; fenfum amifit, eum iciunare exi-

mnes fefe delicias ingurgitate ? aut quis ieiuniû 7)1 fextae,quàm quarts feris fanétius arbitretur ,qui non palam mAi^M ? Si Galatas Paulus reprehen-à\t,ijuoâ dies men(es qt tempora obferuarent,n\i.

li; nofttos ille papiftas ferret iinprobiiis 8c turpiiis hallucinantes? St Colbtfenfes præinonuit,ne illo- co:iijj'.i. 2’. rum fupeiftitione caperentur,qui cibos quofdam

iij non attingendos,non guftandos,non contreólan-doscenferent,anciborumpapifticum deleótum

ill* probater? Si cercis cibis abftinere diabolicum at-11' que hypocriticum olim effe ftatuit,an nunc fi villi’ Ueret, fententiam mutaret, atque iftam abftinen-ii' tiam Chriftiano imperaret ? Nos quide ieiun.ium ii' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verum,turn priuatum,tUm publicu femper 8c ma-

lb quo multis inlocis publica ieiunia religiofifsimè ill* habita funt,locuplecifsimè teft;wi poteft.Mofis au

(l' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N. J.

Veftr» fimile habuit ? Si enim ieiunium in cibo lum deleótu amp;nbsp;dicriim prxfcriptione verfatiit. queniadmoduin tu ftatuisjdoce iilos autcarnibus pifces prxtuliffe, aut ftarutisatque anniuerfariis i^niis vfos elTe Nam loannes perpetuum ièiu- j nium celebrauit,cæteri. pro temporis ratione ip(J quçoccafîoneieiunarût, in quo non inagis à cat- • nibus quàm pifcibus abftinuerüc. Itaque Vt tuan* Homonymiain verbo diluant, negoillam effeno' Äram. Non enim quia ieiunium Ipirituaie vrg«' i mus,externum damnamiiszquanquam lioc fine il- ; lo nihil valet.Eft aucem hxc fallacia«,^^75 «Ttcut-ycypatiùs, quàm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed hoc qua*

le fit vidimus.Properas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

Quartum his vitium adiiingis Cïrcnl^tioneH^ quando eodcm riW)o.la,imur gt;amp;nbsp;n' Lii àpvtî’petitur' Agnofco magnum acputidum Sophibna-. nofitu autem die quodnam fit eiufmodi, exemplum eft de Notis ecclefix,hic enim, inquis rotaßjuefiibrtcamm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illud ipfum proargU' i

inentocapimus, quod pofitum eft in quaeftionfl' J Quoinodo ? Etclefia: notas facimiis Verhum DO’ !

S4n'4?»e«W.omniuo;haEc cnini qui habeiit ec-1 clefiamChrifti habent;hisquicarent,ij funtprÇ' j fus ab ecclefia atque à Chrißo alieni. De notis j' j llis litigemus, vt veftrx ne fint, an noftraediiiift*' ' cetur. Quonam ergo in foio caiifam hanc difcC' ptabimus? quo quxfitore,quo indice litem perle-quemur? Opiiior, Verbum Dei conluletur- ƒ illud tu iam

4«re!^r«fa.Nos,inquam,verbum Dei,non tecoa-fulimus Capiane. Verum ais, Proba mihi^noc e»* verbu Dei.Æquius fuit vt tu nó elfe ^bares. Eg’ | etia 3 re peto,vt quod me facere iubes.ideipfeb' cias,tuüq; verbii ScSacrameta eadé efl'e cófitmcS’ quæfiiae Chriftus ecciefiat cómendauit.Quare ni*

hoc noftrûmagis eft,quàm veftrû vitiû.De verbo litigatur;jd.tii elfe veftrû contcdis, ego côtra no-ftrû effe defendo. Si tu iudiciû iiô probas meum, cnr ego non reçulem tuü. Sed tu perperâ à nobis cxporii vetbû dieist.atego ideirefali'umaffirmo. Quo nunc recidifti? pedé,fi potesjvnü jPgredere. T fy?er,inquis,Weo ijuindeam lt;crilt;z-er,Vanû,inful-funijinfolens.Non liabes,nôn habes Câpiane.Sé-perhtc erras amp;nbsp;tanquam in circulùm reuoluerisj in coque peccas ipfe, in quo nos rcprehendis. De Patribusrefponl'uin eft.ij toti funt iri maxiniis iudiciis noftri, in leuioribus varij,in paucifsimis ac minimis veftri. Qnâto effet confultius,vt qué-admodû de Conciliis fcripfit Auguftinûs , nec tu mihiHieronymum, nec ego tibi Aiiguftinûr^«-^uamfiràudicMurMjobiuerem'. fedfcnptnraruatt-thont^^tibns^rescï^re■,cM^fac^^mcMlfa,rMiocumra-ttonecqncmdret? Neq; enim,vt idé Auguftinus a-lioinlocoprodidit,y«or«»gt;«irr/î^«f/irw«ej')7H^' ‘quot;■‘“i Pi-ri». tumnis Ciitholtcorum lattdanriim bominumiVe-lutfcrtptun'M Canonicas habere deberaus.Talts ego ßm m ftriptis alwrum'-tales volô e/fe intelle^ores meorum- Et quandoquidé Thonaæ Aquinatis me-minifti,exillo difce Cuiufmodi argumenta ex Pa-trum diêtis lumi pofsint. Authoritatibus, inquit, CattonkafcrtptHramp;'vttturfacra domina exneceßss-täte argumentandü : authorttat'dgt;us autealtoru Do-üorumecclefiAprobabiltteraagendo. Hæc ilia funt, dodifsimi Academici,prtcclara fophifmara, quae Campianus in noftris fcriptis animaduertere po-tuit.Vellem hune nobilem Sophiftâ vobis liceret paululû in veftris fpaciis excutere. Qiiantû frau-di vetitas,amp; inani verborum iadationi daftrina exquifita antecellat,facile profedo côftaret. Vobis certè, qui taies funt, nec formidololi, neq adn* -jnodum molefti effe poffunt.

■•■Itulti non errent per cam.^» e- te stI-hebet tnplehecula,dutrmodo M. fitmis cuptdttspat'utnper attendent ,fe-mitam Ecclefilt;e. tarn egregté complanata non vtdeat non teneat, vepres catttes

atiia deteH'atm ? Srttm hac etta rudt Efaijs. hm explorata,ficut ‘^ßiat tjaiicinatm efl, •vobti igitttr , flvolette exploratiffltna.

haeïoeo Ci-mtts ob ocalos'.qtticeiiitd eil vroiarnner oianus attu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r dt ^,,„3-

lit quàni per nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•' omnia nobu a^gntnentum jup-

petuain prinpcditant. Ean.ut in eahtm: Rnfat Itba Cam.invi. ciçiipetitio- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pnypuratos nempe rnarty-

b Qwrum ejuam,Ponttflcet'‘tres amp;nbsp;trtginta contine-^‘gt;fiofcs terris ontnibm , tjui (iturn pre Chrtslt nommefingutnern oppi-gneraruntifflreget fidebü,^tuPailoruve-Higtis tniittere: Dtuos ornnes calttes , lt;pui th rba hoMtnt{,puritate ßnbltrnonta pra Ittxere. A oilros htc vtxille,noflroshtnc e-

rr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Hit in cth

fntgraflerepertaf.Pi otlerfiitt, 'vtpaucula/aif,, deltbemMS,ille martyrij fltienttffimw Igna

c Et nos in ^»lt;«5 cjHi in rebus eccleflit.'^tierMne,ne regC£uf,L)2igt; iis rebus quç qutdem,£quauit epi flops’, qui traditiones

ptopriac funt ' nbsp;nbsp;^ i P, nt' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n- r-vii.Tiliff.

epifeopi ne- rjuafdam ^poHoltcos /juarum leslts tpfe an.i. ininem epi- flierat,ne dilaberentur,Jcripto mandauit.,fi‘‘t-‘‘-i. mus° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Noiler j/inachorita Telefphorus,^ut te-

iuniü Quadragefima (ancitiiab Apoß-olis j-r nr n lt;2'^ ' 2^. objeruarifenenus tuflit..iyejter frermM^

lt;jnia. fuccefliorte cathed^àjue Romana^ fidem Apigt;fli)lica,d(cl4rtiHit. /Voffer Fquot;i-* ÜorT^ontifiXf^ut A/iatnedtEfo * were«« vniueyfmn : ijuod cttm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coec

etiam huit IrertAo viro facrati/Jimo vide'-'^^^^' retur afpermif nemo tarnen tuttenuauit vt '•exotiiampotefiatem.Nofier Polycarptti^ ïilfum: ■ ‘fuiftper ejaaßtone pafehatù

‘ cuiHS ambußoi rilijutas,Smyrna colligit,'’Viaoiem anniuerfario die rnû^ue legitimo , fnum epifcopum venerata. N oftrt C orne lins Ame inue-

ambo magniprafitleSyfedmaior ille , tfnii foSt. Romans iy^-ßtcannm errorem ref eide-rat-hic nobilitatus obferttientia, ejaa ma-

utri, Nofier Laurentius hums archtdia' , conus ,!juem aduerfarif de fuis fa^ü eti- . duntt^uem ante mille duceotos annos ziir .

Hos inter,o Chrifti decus, Audi amp;nbsp;Poëtam rufticum. Cordis fatentem crimina Et faéta proderttenr fua. Audibenignusfupplicem Chrifti reumPrudentium.

T^^rifvtrgtnes tlU perbeatAyCecUiay Agatha, n/inaitaßa, Barbara y j^gnesy LuctayTJorotheayCaterma qimt detretam fuitcmamad»erp4i homtnumiß da-monit tyrannide firmauerüt.No^lra He-lena ‘jua'Donnnicacrucistnaenttocele~ni.iirh.^ hramt.Noiha AionicayCfUdi mariensora‘^J','’i' a Hoc non „ nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j- ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^dgt;.Tri.»

fuit niiflafa ^jacr.ficart pro femortuaad attare marnr. erificium Le ßhn^ityreltgtoßjjim'e flaßtauit. Nostra ^ß^^^i°^'^’^'^-‘Paulaye}uaext/rbanopatatio opimss^^t, pradiis tn jpelancarn 'Bethleemiticam ta-tts tttnertbus peregrtna cucurrtt, vt advßj»tjSii Cbrtßt vagientis cunabnla de/ite/ceree.'/^‘quot;-'quot;‘fquot; N aftri Paaliesy H ilarionyHi^toniusyßni-cult filttarij. N ofler Satyrud y j4mbroßt germanus fratery^ui tremendam tUam ho fitam ctrcumßgePians in orartOy naußra -■ gus tnßhtjt tn oceaniiy fide plentßimns -enatautt. N attrtT^colaus nbsp;nbsp;iJ^arti-Mnaph. '

nus eptfioptyexerctttvtgthu , paludati*^'^‘‘^''’ cthaisytetuniopatlf.Notier “Bsnedibiusy tof Aionachorü pater.Chtliadas ißsis decennia non exequerer. Sed nee tllos répéta dj HOS tn ecclefie dotforibus ante pofise-ram.tj^emorfilm hreuitatis mea-T^etat^ ißa If ut volet non ßlurn ex abundanti veteram httionay fidmulto etiam magis ex

b Et tu ex i- gtautffimis auEloribus yui pene fisguli ftis omnibus dtuos fingtilos memarii relicjueruntßRe-na'iefuitam. '^^’^tiet mthi de Chrifitanis tilts antiyutfi C Ifto modo ytWM beartjfimis, qutd autumet vtrtus n°urargumë- fitertnt Catholica anLutherant. tati. quot;nbsp;Tettor Dei filinmy (fi tUud tribunal ad tjuod

y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effe.tllud. execramury

Nunc e contrario, 'ft libct inßifciamiti tul artara. Cr ernantur incendia fernpt-terno, ejuii Iudai, cjuarn ecclefiam auer-fan)cthntct.fjuam ecde-fia crudeb/frai perfequHtti! nijirarn.^tit^ Turd. i^uAtempla demohttgt; naßra. 9«/? Flitreftci.cuiw ccc/efiAperdueUefinaJhA.

’ enifn ecclefta prxier nofifiim, 0- ’cdej'^c” ‘t' mrithMinferorum partis fe oppofiitd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iws veftra,

Cerent Hterofolyrnis, Deurn immortatem, tilt;r4hift. ijut covcurfm boKin'iim.ad locàfacra fwt, Hitr ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^rrlris religio,^uafè^flcl^rt^uA prut-

pp. Pani.fipy, lt;jUA cruch ijUA ruonuinentorum ’gt;mnium,cjuibtii velut ex/tutts martit Ec-

ßonfi delebtaturTFitnjcmanattit tn fim ttgt; ifi. nos ludAorum odium ferurni^ irnplaca-

bile. I* Queruntur ettam nunci,“ maiores b Vcrum C-noflrosmaioribus fuis exttiojutffe.^St- quJru'inur; mone Mago Lutheraiiis nullum tilum Nihil habet cut vcftris cl • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maioribus

pn Ewgt;”irMvialenttfjiintfutrf,qutto- admoduip to Imperia, ireccniis'.mr:is,per.ty!erualla f“cceiifcSt. temporHin,A''umndffjima Cbrtfl^anis ftp phcia machinati funt. Qpppbiesi Patrtbus Crfiliis noft/'A fidet.Cogbofctte vocirn ty-

Hunc effe veftris Orgiis Morémque amp;nbsp;arte proditum eft: ' Hanc difciplinam foederis, Libent vt auro antiftites.

Argenteis fcyphis ferunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ‘

Tunc cura fumma eft fratribus, = (Vt fermo tcftatur loquax) Offerre,Hindis venditis, Seftertiorum millia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Fœdis fub auólionibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Hæc occuluntur abditis Ecclélîarum in angulis: Et fumma pietas creditur Nudafe dulces liberos.

Hos pofeit vfus publicus. Hoc fifcusjhoc æraTium, Vt dedita ftipendiis Ducem iuuet pecunia.

Sic dogma veftrum eft,audio, Siium quibufque reddito. En Cæfar agnofcitfuum Numifma,numisinditurn.

Qiiod Catfaris fcis,Csefari Damefnpe iuftumpoftulo. Ni fallor,haud vllara tuus Signât Deus pecuniam.

Impiété diétorum fidem, Quæ vos per orbem venditis Nuinos libenterreddite, Effote verbis diuites.

* Quu vtdetur'i Ini^Ms fitriif (MiUi Ecclefiam tcckfia Ja-cra, lyehnos ,rttni , orntunenta ^4“quot; co^tUtüCut patellof aurea^, amp;nbsp;argen- opibus amp;nbsp;tens calices, nbsp;nbsp;nbsp;ptmptnoJa dona ia., çy’ o- diuitiis ofté

pulentamgazam inutdet ? ProßStö lathe- cæ'eccSix rtz.at. j^id entm aliud velut/tßto latro-nota. cinio noPtrt '‘TJem^odet obtendtrenr,cum^J^JJ^J^^ depecularettturecclefias , nbsp;nbsp;nbsp;Chrißi pa-^ioeamp; Nem-

trimonittm.dijjiparentl (Jontra vero eJ^a gnus tile Conflantinui'^icofsAçj-jwv rifwr, tot ecdefi«. ejuam eccleflam tranyutilawtl Hiam, cut j}»m inSj Syluefler proßtit, (juem tn Sora-, ■jonamp;rtll latitantem accerfitt^vt eins opera^no-

7 s.p. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er««/tieft mnl

Helcna.^Q^ibm fl Patribtu adtii- 5’1*^^*’ xiii’llJuenis.Cuiufinodtl'ut SylucftrOyVtf^àixa'càn. . tHlt^arco,'ut lulio, 'vtaithanafio,'ut 7^co- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

lao. Cuiu) flpreetbuf commendautt'? Jin ptifmate. tonij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JeUam poflulanit in fynodol

vlnmam, O‘^uanio regaltor hac Jede^^ Falfum: yuaM aui reois tttulum non debttum am- V‘' t ' Ó - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n I luitjäc

ex his duobus,altero nobis inßßi[ßma.,al-tero nobis amicifsimoltceb:tflngula coti-

iSi .C.AMPlA’N.ï eere^fjast funthorum fimtiamtt. Etrnim, •ut noFlrarHm illaßtt epuhafis turbttlera, fie nefl'tarü bac euaßt dintna cataßrophe.

a Turcas fa- 7 urcica védeamns. * Mahttmetes (P aoam^^us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mônâchui apoßata, tn prefrndo ,

pontificis O- barâihfo' i'u’cént vlulantes ßtis (^po-peraquam ßcrorumpeleribiü onttfit.HfOicportentoß .. ,, luis vinbus' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I. ni/tvi»

«cuiffe. amp;eßexata bellua-,payracent.,TurChnißJ fttum. y - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ndjlris ordtnibw miliriii fiera, nifi d no-

, „ . \ ßria Prtncipibni populüaceiß ßiJl'amp;t. i,' b Romano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i * '

ÿonüftà '^fpy^jje^tpcy Lf*inerumlt;jntdern( igt; c«» gyedias hoc nomtne Solymânw Turcas li

debuitquot;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;pf’' Lutheranos re-

'1 i bilis exßimatuf)hac.inijùàm,Ti-\nùfifii riofiti)exttiofi^mortaltbüs,totamiam de-popularetor va^lâret Luropampie^ue indiligentiiss ait aria (frßgna cructiySjudm ipß Calutnus tuertere't.Lrgo noßri hofles ilLtfintproprÿivtpote ncflforuindußrtat a ifihriflianorum iugulis repulfi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fUraiä

c ralfum; Ttt Simon t^J^agiu :

ifcgeiefpon-piebat hoinini bbefam voluntatemz fi n.^tp-lam fidem peycrepabat. N oua-J*‘‘’^^''J' tianni : Quu o^ntipapa Cornetto Ptm rfi i Romanoyhofiii Sacramefttornm Pœ- »■ , ,.

' cptpquot;gt;

}iitenti£ Chrtfinarif. P)findè Mânes P,.stcri,

oovalM«. nus z preces damnabat pro mortuts, con-f^'ÿ’-^^ fli/tdebat. epifcopü fi'cerdotes , co^omi '^flß'

gtnttatfm nupttoi ^^uiparabal: deni-^ue coUntnes vntuerfi. , ^J^acedoniux, Telagius,NeUerius,^uiychef,tyifono-fhebtits^conBmaehiyCatertttjMbits Luthe-rttm amp;nbsp;C^^luinum poßeritas ‘gt;gg'lt;'eglt;t-btt. isli ? Omnes ma/i Korut, eo~ dern tMgeniti, ab Sccleßa noiirit prx/it-libus defctuerunt, ab iUù etiiblt or txi-nanitt ßtnt.

Dffiramus ^uerntimy''tddatnur ter-Tii. Quocunijue me oculis (•r cogrratio-ne conuertero^ue Patriarchat intueor (ß fidcf ^ponolicoi :fine j4nti^tief catera-

gentium'.ßHC laudatosPnuctpetyli^-gesiCtßiret ; ßue Chrtßtanorum cuiuft^Me 'P^tionu initta :ßue vdam iudtcium 've~ tüßatis^aHt lumen ralionis, aut honeßa-tts decus : noßra ßdei ßruiunt ^fßa~ gantur omnta.

Seili!^ , T^tSlisl^omana ßiccejßo,in c[Via.icm. ßMct/ per EcclefiaC-ur curnz/îtigufltno loyuar)

Apoftolice cathedræ ’’ vicuit princi-'’.i’umvt-'p^t^^'-'Tefleiillarelttjua Sedef ^poßolt-^'^^'^^^^^' ciitnr^uaf hoc nomentnßgnite fo««e««7,inillaecdc-‘ ^uod ab tpßs y^poflolts horunme audttt ■ çæ^aAedix rthus exadificattfiierint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prindpatus.

Teßes vbittisgentium paflo^esßoco «/«ƒ ft ßtipreligtone noSira concordes.IgnatiusQ) dra iamdu-Chryfoflomus ^ntiochia.-Petrus, Alexa- «ucria

134 /CAMP IA N I der,^ti3anaßtu,The0phtiH^,j4kxäält;'itf. J\'lAca,'/ini Cyrtlli'U,Hter0filymts:Pro ctu-i Con(lattnopolt:Gregortiii BafiltM in Cappadocia'.Thaumamygus tn Pontax Smyrndt Polycarptu : lußinw zAt'^enii'. Dtonyßui Corynthi :■ (jregortiu Ntjfa'. T^ethodiui Tyri:Ep^^eemtis in Syria'.Cy-prtanMiOptattayt^ugullinM tn jifrica: Eptphantfn m Cyproy. Andreas (ret£‘. j4mbroßtu,PatiltnM^Gaudetim,Profper, FaHflwyVtgilms in Itaha -.^renMs^ Aiartinus,Hilariw, Eucheritu, Grego-TiM,SalnianM in (yallia'4^tncentiiu, (?, roßus, H tide fin lus.,Leander,Ißdorus in HiPpaniat In ‘Entanniit, Fugatius.Da-mianusßtßttSy i^ßMellttniyBeda. Deni-^ue ne ambitußits vtdear tn nomintbust ^ttACHqite vel Opera velfragmentaßiper-ßtnt eorum ^ut dtfianlhfiîmie terris etta~ geliamfiuerttnt,omnta nobis vnamfidern a ralfiffimu. exhibent* tjuamhodie-iCtitholtci profite-b Non debes^^^‘Chrtfleitjuidcanfi ttbi afferam,^uo ar.imulam mt/ttis me de tuü exterminestß tot lumi-nibTs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'^c^^ß'tttenebricofos homuncHlot,

Fefles item Princßes, Reges ■gt; Csfires, horttmtyue rejpublica^ejuorhm tpjorum pietas,(ß dinonttmpopuh,epacts bellt ^ue dtfctplina,ßepentttu mhacnofira do-Ürina catholica fimdauerüt. Hic ego cyuas ab oriente Fheodofios,tyftos ab occidente sur^. Carolos,quos Edouardos ex Ängha^Lu-douicos

RATIO DECIMA. jioj Jowicoj eGaHia, tierrningildos ex Hi-/panta,Henricos i Saxonta.irSfCfßaos e Boemia, Leopoldos ex Außria,Stephanos ex Hitngarta.Ioßphatos ex India, tjuos orbe toto dynaflas at^tte toparchas paffim arcelfere‘.tjuiexempto,lt;}ui armis, cjui le- ‘ gibus,'juißlicitudtne,!^m lump tu,noflram ecclefld nutrieriint^Sic enimprxctnuit I~ fitasi£.sunt Reges nvurici) tui,amp; Re-ginæ iiutricestuæ. ^Andi Elizabethan 'Bigina potentifllmaibbi tarttou Prophe-ta canttyte tuas partes edocet.'P^arro tibb • Caluinum (fl hos Principesvnum calum a Ineptifß-capere non potefl. H is ergo te ^rineipibus adiunge, dignamaiortbusydignaingenio, digna literis,dgt;gna laudibutydignamfir-tuna tua.SoUirn hoc de te molior ego, (fl moliaryejuic^uid mefiet,citi tanyuam ho-

/h capitis tuijtotics iam t/b pattbulum omi -nantur.Salu ebona crux. Equot; eniet,£ltz.abe-tha,dtes tile tile diesyijui tibi litjuidb com- p monfirabit, 'vtri te dtlexerint, *gt; Societas detatis amo NAeiomi ad Chr'fi^tra.

ƒ E S K) isn LftthertproventefJTervo^ tes fans um rr /î ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* J- duduKi pei-

7ejta om^iu oritplagixj^rnundty fpcftosha-^uibtu Euagebca tubapoß Chrfflumna~ buit. Apa-fMWjn/tißMtf.PiiTOwt/efcoc flit,I doits chttidete, Dei regnum genttbin importa-regt; Chrifliim Lutherits, Catholici Chri- ckroh'n dl n:um lo^ttimur.Num dtuifiti e(i Chri- uiluseft. flui’^niinim'e.Aut «01,4«; illefitl^m fium loejuimur.Q^idcrgo'i Dicam. Chri-^its Oleßt,i^ illorum fit,ejUB Dagon iif.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«pera nofirorü vtt •voluit, cîi louu, Mef~

ßculorum ttsramtErehumjue trtßem,'e tot populorii cordibui r elegar et.N o efi otium loagintjuaperijuirere. Finitjma tantum Attpue damefiica fpeculemur^ Htberniex Patricio,Scoti ex Palladto,a^ngli ex a4u-gun:tno,Romaß.cratis,'Pnma mißis, Ro~ mamveneranttbiigt;ßdem,aut nullam,aut eene nojiram, id e/l, catholicamtnjuxe-runt. Res aperta,Curro.

Te^es z/4cademi£,teßes legum tabu-l£,teßes vernaeuh mores homitium, testes ' eleElio Ccßrum inaugwratioyteftes re^ iniunElioyteßes eejuitum or-tæ, domus, dines,ipfaepue chlamydes, teßes fineSîra, ptirtiSydomusijue «onia. ' ctuic£,te(les auorumfruëius ^z/ita, teßes res ornnes amp;nbsp;recula-,nuUa in orbe rebgto-nem ntfi nojiram, imis vntjuam radtctbus infedtff/e.

Qua rnthi cum ßppeterenD, (y certe ficaßieerent, meditantem,vt his ornntbiu nundii remittere Chrtßianis,^ coficiari cum perdit'ßimts ^utbûfrjue , tsideretur inßlentis tnfànn-. non diffiteor, animatus ßtrn incenßis ad confl)£lum,in quo ntß Dini de cala deturbetur,^ßperbiu Lu~ . eifer calum reeuperet,cadere nun^uapo-tero.Quo mihißt arjutor Cbarctts,ijat me tam immantrer concerpityß banc animu-lampeccatrtcemquamtanro Chnßus e-rnity via tufa, via eerta, vta regta malui eredé-

HAhetis à me-, florenfes nyAcademi-(i,hoc mtinttfculum,conteiittirn 9pe~ rif tn untere^bcißuts. f^fnimas ßitt pur^areme vobts de arrogantta-,iß'ßtis~ filtere de fiducia,^iniertm dam ab ad~ utrfiryi vnamecam adfi.holas inaitemi-tii-, qutedam apponere degafianda. Si £-tutum,fi boneflam dacitisthabe-ri* Lutheram, aat Calumum, Canenemgfti^^^u^ Scriptura,zürnte Sanlli SpirirM,Nor - beri mam EccleßA,ConciiierHm, 7adogogum,omniant dentijae tefiwm Tap»m. fieulorum Deiim.nthileß(fuadfpere,vo-bis lellAribtts velauditortbar’ S»» eÜis ij ^UBs apud animam formaat meamphi-lofophi, oculaiifamatores 'Ven,ßtnplicita-tis , modtSlijt .■ hoHes terneritatisy naga-rumyfophtfmatumy facile diem in aprica. 'videbitis, ij!Hi dtetalam angufla rimadi-fpicitis. Dicam libere, ^aod mecu tn not amor, (fi veilrampericulum, rei ma-gnirudo poilalat. Non hoc ne feit dtabo' tus,nos tflam lace ß^aado coeperitis ocu. b Q2?fi nub /o/ attoUereyConfpeHaros.Caius enim fia-^^ forts fuerttyOiwi^Httati Chrtjltana H^rwrbrx.quibus ros Cl^arcosanteponereyfidfat'‘cjUada^ç}^^^f^^'^^' tUeeebra Latherana,auibHS fia tile regnâ *'

amplificatyt^utbui tlle tendtculis hamatHS^ multos tam veflri ordinü tnefcawt.Qtta^ nam^iiy4uTum,gloria,deliciie,'veneres,cö-tentte, ^id entm aliud tß:aßint,mß ter-ifarum iltaycanorus aer,popina vermiumj bellaflcr^utlinia^jperntte. Chrifitu diueS eß^qui vos alet:Rex efl,^ut ofnabtf.Lau -tus eflf^uifitiabtn Spectoßt^ efl^ijut foelie citatum omnium cumulas largtetur. Hute Vos adßcribite militantitvt cum eo trium-phoSf vere doEliffimi^vere^ue clarifflmii reportetis.'Üaleie.CofmopoU, 1581.

De fece haiiris nunc multa Campiarie,atqiic omnino defperatiffimam prodis egeftateit ac mendicitatem tuam.Locum in quo conlifteteîi haólenus nullum inuenilli.Deinceps quicquid eft _ vfpiam in rerum natura peragrare ac peruagati ftatuifti, Itaque nunc in crlumfubuolas.niinci“ Tartara delaberis,nunc Iudæos,Ethnicos,TurcaS’ Haereticos,Terras,fedes Apoftolicas, difiunèUfr mas regiones inuifis,vt fi quod vfquam veffrae lU' perftitionis monimentum appareat,cóquiras. M'; feret me profeólojpudétqUe rui vehementer, tanto conatu meras agere nugas video. Cuius £■ nim cerebri atque ingenij eft , Cxlites prirnù^ multos numerate,tum dicere, Hinoftri funt rratos percenfere,Iudæos, Ethnicos, T ureas, H*' reticoSjtum de illis affirmare, Hinoftram eceft' liam oderunt;Gentes omnes ad Chrifti fidemtr^' duótas commemorate,tum concludere,Hæ nofty religionemprofitentur? Satin’ hunc hominem ft f num !

hlim putemiiSjtam ineptè,tani aliéné, tam pueri-literCælorum,tnfetoriim,Tenarum fpatia dime-tientem.'amp;r lîbi,quæplacet,atcribuentem, quæ nó placet,abiildicantem? Egregfiim 8c dignum le-fuitis Sophifma,quod vbi vel vno negandi verbo diluicurjnunquam poterit ab vniuerfa peruerfiffi-tn« feélæ familia comprobari. Indigriiis es Cam-piane,cui quifquam de iftis fomniis refpondeat, viia Negationis litiiratotum hoe capiit deleri po' tuit,In difluendo hoe tam male eonfuto ac eon-farcinato Sophifmate non committam, vt multus elTe videar.Sufficiet leuiter cranfire,Sc rem vnam-quamque tantummodo pèrftvingerc.

Efaii variejnium adducis primùm, de vtadire-Raint^uajlultinonerrent. Adiciim ad Chtifti ee-clefiamPiophèta defcribit, planum , 8c faeilem, admodum expeditum. Sed ifta via ad veftram' ecclefiam minimè perducit.Hanc enim eiufmodi fore Propheta prædicit,vt nullus in ea vel homp' pollutus, vel leojvel omnino fera trueulenta re-pcriatur.'Veftrae autem viœ omnes 8c ab impurif-fimis hominibus 8c è beftiis immanifsimis, leö-nibus,vrfis,pardis,draconibus, dçmonibus obfi-dentur, ac tandem ad interitum luétuofum ftul-tósmiferófque mórtales dedueüt. Nos earn vlam fequiniur,quam nobis Chriftus 8c apoftoli tritam reliquerunt. 'Veftras ïnöltftitas, ineprafque vias fiigirnus. Eft enim peccàtorû viahxc,in qua vos infiftit s , quam qui tetunc , viam pacis ignorant.

Eamw,\i\lt;\\!i\t,in cülum. Vereer nevoBisnon liceat leluitis. Eft enim Chriftianorum , nonlê-fuitarum cxlum , vt vobis in cælo nullus omnino locus elfe videatur. Sed tarnen finge te in cx-lo ad tempus effe.qnid ibi agas,attendo. Contern-

fgt;lemur,ais, Martyres, Romanos^entifices tres d trtgtnta continenter occtfos : Pafiores terris ommbiUt ffre^es ftdeltum;Dtuos otnnes cislttes- Cælum ipftiw totiîir.que exetcitunicaeleftem coixemplare, partes omnes,amp; regiones circiinil'pice,quantum yo-Jes,Campiane:in omni caelo niillum, niihi crede, leluitam,nullum Papiftam afpicies.Cuin Agnoe-nim nulli confiftunt in monte, qui beftiae nomint amp;nbsp;chavaótere inufti funt,aut aliquid cu Antichri-fto commercii habent. At funt in cxlo Romani pontifices tres amp;■ triginta:amp; multo etiam pkiics» nondubito. Veriim ex iftis triginta tribus vnufl mihi nomina,fi potes tuum, Campiane. Etant hi omnes fan£ti amp;nbsp;fidelesEpifcopi,qui fanguinépra Chrifto fuum profiiderunt. Veftri multis iainit' culis pontiftces nihil aliud egerunt, quam Chri-Ilum,verófque Chrilli amicos cóciderunt ac tru-cidarunt.Siilli tres amp;nbsp;triginta pontifices Romani fint in cælo, vti procul dubio funt, quam multos potui commemorate pontifices recentiores, qui elfe vbi illi funt,nullo modo poffunt? ita funt iili* omni modo diffimiles.

Pauculadeltbas'. ea nos cuiufmodi fint degu-ftemus JV ofberfatt,'ir\r[rt\s,lgftatitis. Quamobreia verb? In rebus ecclefiit. nerrùnem, ne regem auiileegt; tt^uauit eptfcopo, tradttt-ones ejuo/dam casfcrtpto mandautt. Jslec eft epifcopo quifquai» homoarquandus in iis rebus,qua: ad epifcopi mu-nus pertinent. Isenim facris præeffe folusdcben id eft populum docere,facramcnta celcbrare,cl3' ues regni caeleftis traólare. Ifta fumma funt,amp;' r£-giam etiam authoritatem fuperantrtamen cpifco pis reges opibus,amplitudine, imperio,maieftate fuperiores funt, eofque poffunt officij fuiadnro-nere,fique deliquerinr, coercere. Hisin tebusli regibus epifcopi fe purent squales, nimium ill' :

quide intolendi fint. Traditiones autem Apofto-licas,quas fcriptö mandauit Ignatius, fi fint Apo-ftolicis fctiptis cóuenientes,fufcipimus;fi no fint, repudiamus.Illas quidem Ignatij epiftolas pleraf-que elfe adulterinas quis dubitat? Alios hic multos cómemorasiatqiie in quemcunque incidis fta-tim veftrum efle clamas.Noftri funt,inquis,Telef-phoriis, Irenætis, Vidor, Polycarpus, Cornelius, Cypriarius,Sixtus,Laurentilis. Ategohos omnes elfe noftros afiirmo t tu qiiemadmodü elfe veftros perfuadeas cófideremus.Telejphurttf ieiuntK Qua-dfageßinx^fancitum ah Apoßolis, obftruànfiiteriut itt/sit. Nego ab Apoftolis fancitum omnino fuifle leiunium (i^adragefimx; nego àTelefphoro iul-fiim feiieriu, obfetuari.Tatam fuperftitionem nec Apoftoli inftituerunt,necTelei'phorusrenouauit. Nam Clemetis ill« conftitutiones, in quibus hoc petfcribitut,non habentfatis magnum authorita-tispondus.Slque hoc ieiunium fuit ab ipfis Apo-llolis prælcriptum , miror deincepsfuiffe inter-miffum,vt Telefphoro opus effet feueriorem hu-iusieiunij obferuationem prxcipere, pratiertim cum tantae de Pafcatis celebratione controuer-fiæ in ecclefia extiterint. Illam autem Telefphori epiftolam,inqua de feptem hebdomadarumie-iunio mandat,tanti æftimo , quanti reliquas illas pontificum epiftolas Decretales , quæ non ab i- «gt; pfis fanétifsimis epifcopis coni'criptx , fed ab im-pudentifsimis Ecclefiae Romanae afrentatoribus7«M,/ió.4, confidx fuexünz,Irenaus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àfaccejnone ca-

thedräjue Romana fide Apofiolicamdedarauit. ld ille tum faccre potuit, ejma cttm Eptfioparusßtc-cefisKine Charifima verttatii certurn tennerant, qiiemadmodü alibi loqiiiturlrenxiis.Nam inanis eft fine veritatis charifmate epifcopatus fuccef-fio.Veftra cathedra epifcoporum haUet,veritatis

non habet fucceffione. K/Hor, tlocoercMtvmuerfMnXm»i'io\vi\t coercere. Cam-plane,fed non potuit. Quâdo enim ecclefiis Afia' ticis perfuadere fe non polfe fen()t,vt pafcha Romano more celebrarent, excommunicare fimul omnes voluit homo nimium iracundus. Hunc It' fe infolentius efferentem,fuaque authoritate nó-nihil abutetein Irenaeus repreffit ac coercuit. Lis autem de pafchate adeo non potuit à Vittore có-ftitui ac dirimi,vt ad Nicenum vfque Concilium durauerit. Ita vides quàm præclarè Afiam Viófot domuerit vniuerfam.

PolycarpMjuper ijt{x.ßio»ePaf{:hatis Roma.mnl'' ijt, CMW relicj'MM Smyrna collegtt. Mira funt qiiï narras.Romam Polycarpus adiit, vt Anicetuin J« Pafchate cófuleret,eiufque reliquias Smyrna col-legit: ergo Polycarpus veftereft. Nihil tefchob noitra mouet tarn pueriliter ffD?zr.5L(.r7a?ReliqiiiaS verb illas ecclefia Smyrnenfis collegit,non vtco-leret,fed vt conddret:quemadmodum apud Eiilt' bium ecdem in loco legimiis. Cur autem Corne-lium amp;nbsp;Cyprianum veftros elfe dicis? Niiniriim tile Afrtcanum emremrefitdit,hicillum obferuantti prnJe^nutM efb. d mirificam leluitarum Dialefti' cam.-quis nan huiufmodi argumentis incredibili' ter moueatur? Sed auditealiud. Nojief Qijid ita?£iadaramJacrii nperantt mimfirafHnt [ Clero(epternnmS'wto caenä Dominicain procurât! feptera Diaconi infeiuierunt : ergo Sixtus veftet eft.Si hoc argumentum valet,quin fit vefter, non pugnabo. Sed in hoc nihil video, quominus üb nofter elfe poffit. Siccinete negari,amp; noftra pJ-tiétia abuti oportuit Capiane?Quid fequiturîAn' fier Laurenüw-PiW)vafgt;do^EHm aduerfiartj de fini fajlis etecerunt. lllumnosvt fanttiim, amp;nbsp;ChriU* amicum religiofa memoria profequimiir , non

vt Deum veneramur. 'Eumante mille armos Pru -dentiM orantt. Da poëtx Carapiane , vt Apoftro-phis poëticis interdum vtacuv, è quibus nihil ad fitmiim argumentum fuppeditatur.Quanquam fî fuit Prudentius paulb plus quant debuitjfuperfti-tiolus,id noftra quid refert?

Hic nunc virgines commemovas,Ceciliâ, Aga-thaïujcçteras. At quid iftx fecerunt,vt noftrae elfe nonpoffent? Atyrannisde fide interrogatæ, fe Chriftianas effe profeffæ funt. Si étant Chriftia-nx,étant nodrx. No/lraSn(\a\s, Helena^iijuam Do-rmnicit cracis inaentio celebramt. Quae apud Am-brofium de Helena leguntur, ea fufpetla admo-dum fimttquxque de Crucis inuentione fcreban-tut, ea Gelafius ipfe pontifex Romanus TVonellas nbsp;nbsp;nbsp;Kâi»*»«

reuelationes appellat. Helena crucem inuenit. E-ftotnonenim magni inteveft. Numautem ado-rauit? Id enimad caulam pertinet. Ambrofium audi : ïnuenttTittilumireifern aAorauit,non lignum 6r^teb vtiijue : ^Hiahicgenttl'ts e^lerror, nbsp;nbsp;nbsp;vanifas tmpio- Theodof.

rmii. (^anquam ergo crucem inuenit.non tame veftra fuit : quia crucem vobifcum minime ado-rauit. Non enim inuentio , fed adoratio Crucis papiftam facit. TVofira Adontca,qua mariens ora-ri (ÿ- fitcrificaripro fe mortuaadaltare Chrifh flagi-taMtH Monica minimè flagitauit.vt miffi lacri-ficium pro ipfa fieret, quo peccaco delerentur at-que expiarenturuieque hoc modo vel orauit pro Monica ,vel factificauit Auguftiuus. Id tantum Monica petiit,vt inter Euchariftiam celebrandam affidua quxdam commemotatio , fuique mentio fieret, quia fevnam effe ex ilia cxlefti ac diuina fanftorum focietate non dubitauit Oranit Au-guftinus pro matte. Non nego. fed hoc ille po-tius quadam erga matte pietace fecit, quàm qubd

id fibi magnopere neceiFarium efle iudicauit. Et inos hic preces pro niortuis faciendi, qui inuJtis in locis inualuit, non à verbi authoritate fluxii» fed à fummo quodam eorum,qui vixeruntjn fuo* amore nimiaque pietate.Id quidem conftatjqii^Jquot; ^ugtji.cmfi,ciediderit Auguftinus, efle in Purgatoti» lit.f.caf.ij. niarrem, vt ipfius precibus admodû polFet fubU' uariiSic eniin z’it, Dimitre Domine,di7nitte obfecfgt;lt; ne mires cum ea in tudtcium.El credo (jubd hm ceris -, ejuod te rogoifed voluntnria oris rnei afipfob^ Domine. Sed vt nonnihil amp;nbsp;Monica,Se Auguft*' nus errarint,tarnen nec illam, nec hune proindt eiTe veftriim potes concludere. Patres enininoquot; ex vno aliquo iudicio, fed ex perpétua de niaXi' mis caufis (ententia æftimandi funt.

PaulaniadiungiSjS«: Paulum,amp; HilarionemA' Antonium,quorum omnium,aliorumque fexcei*' torum,quos potui fimilesMonachos enumerarfi nullus Papifta fuir,nullus vefter fuit. Etant illi®quot; mnes Chriftiani,amp; folitudinem fcquebantur,vt eo modo polTent liberiùs fupera ac cæleftia mC' ditari.Noli enim cum iftis tuos comparare MonJquot; chos,qui funt ex alia feda amp;nbsp;genere Monachorü' Illi fandi,laboriofi, fideles, pleni bonorum op®' riim : Veftri impuri,ociofi, idololatræ, helluones, porei, boues, afini. quid fimile? At Satyrum Am-brofii fratrem quomodo doces elFe vcllrû fragîis infiltjt in Ocennum fidepleni/firnus ennJ^' uit. Dignuscertè qui vefter fit quia potuit naW' re. Nam quid hîc cft præterea argumenti? Nie“' laus amp;nbsp;Martinus cur veftri fint, nihil affers. Na® vigili3E,cilicium, ieiunium non funt veftrorumt' pifcoporum in/ignia. Sei BenediEttsepater multorutn Adonachorum: ergo ptocul dubio ve-fter fuit. Potui non inuitus huncttbi Jargiribt'

WHIT. RE SPONS I O. 115 nedidum , quem hominem fuifle nimis profeclo fuperftitiofum conftac.fed tarnen totum fuiffe ve-ftrumjhoc eft,vobis aut in omnibus, aut in pluri-inis rebus fauilTe,nunquam euinces.

Hie nunc Chiliadas multas prçrermittis. Fran-ciCcumjopinor,dicis Si Dominicum,8c ilia iniini-taarmenta aratorumamp;albatorum fratrum , quos ego tibi vniuerfos liberaliffime dono,quique iftis finiiles vnquam extiterunt,omnes efle tuos çquil-limo animo patior. Non enim ij tales fuerunt, vt eos ambire nos magnopere deberemus.In eo au-tem,qubd Doftores no repetis,quorum ante me-minifti,prudentiam tuam amp;nbsp;confilium laudo.Nam illospro tuis vendicarefine auJacia 8e iniutia fin-gulari non potes. Quod verb tibi renunciari vis, vtrtM doEinfi£ ifh ornnesfuertnt, Catholtclt;e., an L.u,-therana, id tibi refpondebo, quando à Catholica diftinólam effe docueris Lutheranam, Lutherus non noux doftrinx magifter fuit, fed Catholicx, veterifquefidei vindexatque inftaurator. Qiiid fi enim Lutherus nuper admodum extitit,vt illis an tiquis notus elTe non ponet?at doótrinam Lutherus Euangelicis Apoftolicisque libris confignata, à vobis pene extinéta,renouauit ac priftino fplen-dori reftituit. Id mihi renuncies ipfe velim Cam-piane, ex iis omnibus, quos nomioafii, qiiis vn-quamThomifta fuit, aut Scotifta , àùt Domini-canus,autFrancifcanus,autIefuita.(.2£ado de illis refpondes,ego tibi de Lutheroreferam.

Sed hie Dei folium teftaris , am niillMm cmlum ejfe, ant veftrorum effe. Id te oportet conftanter amp;audaóler affirmare. Quanquam in Romana ec-clefia fic viuitur, vt cxlum eife nullum omnino videatur, Nam nec ipfi vultis in cxlum ingredi, neceos, qui cupiunt, permittitis ;amp; ij mores O. iiij.

Xis AD RATIONEM X. hominum veftrorü fiintjvt Orco, quam cælo maquot; gis congrüantamp;r conueniant.Nefcio quod tu er Ium fomnies Campiane. Si ülud æreinum De' amp;nbsp;fanólorum domicilium incelligis, Deum huiuS palatii architeólum,eiufque incolas vniuerfos te-ftor, nihil in hoc caelo loci effe vobis papifthi pfeudocatholicisjefuitis. Fidem,qua itur ineJ-lum , nouam excogitaftis , caelum oportet no-uum quæratis,in hoceffe nonpoteftis. Faxit Dominus vt tandem inredam viam , qua iturineï-Ium,redeatis.

Nunc de caelo delaptus infpicis in Tartara,Veilem animo pofles Campiane, fedes illas infer-nas, amp;nbsp;Damnatorum regiones contueri- Etfi dc mortuis foleolibenter optima quæque iudicate, yereor tarnen nc nimium multos ex iisiqui in ec-clefiaveftra floruerunt, in iftis locis offenderes. Equidem, vt alios taceam , ij pontifices plerique veftrirecentioreSjBonifacij, Innocentij, Sylu^' ftrijGregorii, Calixti, Vrbani, Alexandri, Adria ni, Pij, lulij, Leones, Pauli, reliqui ferè oniiies extiterutjvt eos vix facile credas in caelum alceii-dere potuiife. Et vero, Chrillum vnicuracaele-ftis doótrinae magiftrum teftor, earn elle fide® ac religionem veftram , vt illam qui totam aclO' lidam tenet,in cx-lis viuere amp;nbsp;regnare cum Chti-fto nequeat.Itaquc flammis illisfempiternis n*quot;; ludaei tantùm,amp; Ethnici, amp;nbsp;Turci, Sf notifsi®' haeretici,fed omnium etiam hæreticorum teterri' mi atque odiofifsimi papillae concremantur. Iquot;' numerabiles certè hominum Chrillianoruinanimas veiler Antichrillus in hunc trillilsimumin' teritum multis hifee feculis praecipitauit illnd' que Inferorum regnum plus vnus auxit, quàmo-mnes ludaei,NeroneSjMah-bmetacjArij, Nellor'J’ MacedonijjEutychetes, reliqüï? Tibi, Camp®'

WHIT. RESPONSIO. «7 ne,falutemprecor, qux inveraDei,amp; quern mi^ iit lefu Chrifti cognitione conftftit : téque obte-ftor,vt Antichrifto Romano,quocum aliquot niic annis vixifti,nuncium tandem remittas,atque ad Chriftum æteinæ vitç authorem redeas,à quo ni-miuin profeóló iain diu exulafti.

Sed quid ifti Damnati, ad tuam caufam confc-rantjvideamus.Iudaei primi funt : atque hi: Hie-nßlymasjoca Çacya, Jèpulchrumjpræfipiii, crucem^ quibus vniuerfis nullum potes in rem tuam argumentum elicere.Maximum fuilîe hominum ad illam vrbemconcur-fumfateor, partim vt Apoftolos Chrifti vidèrent atque audirent, dum illi vixerunt, partim vt ipia loca confpicerent, in quibus Chtiftus Dei filius plurimum verfatus eft. Et multa erant Hierofoly-mis, qux homines paulo magi* curiofos excita-rét,atque adproficifcendumimpellerent. Quan-quam autem ecclefia iftis religionibus plus aequo dedita fuit, amp;nbsp;tanquam fponfa exuuiis mariti nó-nihil extra modum deleftata , tarnen à PapilHca , atque illis fuperftitioftfsimis profe-ótionibus,quibus vti vos foletis, longè illis tem-poribus abfuit.Odium autem ludaeorum in Chri-ftianos non inde cœpit, quödChriftiani inillain regionem maximis numeris confluèrent gt;nbsp;quêad-modutn tu fingis, fed Euangeliü harum inter nos atq; illos inimicitiarû caufa fuit llliMofen vrgét; nos quiaChrifto Mofen cedere oportere dicimus, iis odiofi fumus.Hxc illis vna eft in nos odij cau-fatvos quamobrem oderint, multæ funt, Veftra e-nim ilia multiplex idololatria perpetuam iis of-fenfioné attulit,quominus Chrifti Euangeliû fuf-ciperent.Tollite idolaiVt,qui Chriftiani appella-mutjDeum omnes Spititu purè veneremur-.Iudæi ad nos aggregabuntur,atque in Chrifti caulà fre-

quentes aduoIabunt.Sed qui font illi majores vf ftri, à quibus fibiexitium allatiim effe Tudxi qu^' riintur s’ An Romanij qui Titoviuce vrbem exd' derunt?Aü illi erant àChrifti fide auerfi.Numh®' rum vulcis effe porter! ? Quinam ergo hi funtve-ftri maiores,à quibus illi tantam calamitatein aC' ceperunt ? Etiï in religione multa habcnt,ob quX fine à vobis perpetuo alieni, tarnen aliis noinin'’ bus multum vobis ludæidebent, vcvosameai meritojnifi admodum ingrat! elfe velinr. Narn^' pud vos in ipfa etiam Roma amp;facris prirtinis vft beinChrirtum blafphemi erte palàmatqueiinpu-nè portunt. Modo tributum confèrant,nulliusfi' crilegij ac blafphemiat pœnas perfoluent. quis, il Lutherantf nullum iilum acceperunt. irtis damnum vnquam vllum leluitæ intuletunt’

Ad Ethnicos progi ederis./«^â,inquisj'î'«/^*’' tifsimtfuere,ejui arumnoßßima Chr^hanis ftipptgt;(*^ maihinati funt- Fatcor illis tyrannis, à quibus Chrirtiani trecentis annis per interuâlla teffl' porUm concili ac trucidati funt, nihil violentius atque immanius elfe potuifle.Quid turn verb il«' inceps? Qups illi ad exquifitifsima fuppliciatra' xerunt, ij erant, inquis ,pairef fily fideino/ifi' Non erant Campiane. Fuit hoc argumentis J»; cendum, non verbis affirmandum. Adeo nec ilh patres erant vertri^nec vos illorum fili) ertis,vt in tervos atque illos nulla plané fidei ac virtutuni cognatio intercédât. Nam vt ludxis Chriftusre-Ç'poniK,Stfilij^brahit effetif i opera jibrahiifACt^ retis, K.3.fi illi patres vertri fuilfent.patribus cerce filij fimiles efletis. Vide Campiane, ne quod lis' inceps fequitur, vobis multo reéliùs conueniat, l^os expatre dtabolo efhs. Illi quidem fanótifsnnt patres,fi nunc in terris viuerent, vos pro fuis üb« minime agnofeerét : ita illis omni modo diflin»- ;

les eftis. Pudeat tâdem eorum filios dici,à quibus lamturpiter amp;nbsp;improbe degenetatis : ant fi nomen VOS illud deleftat, operam date vt vobis na-tiuum effe videatur. Sed quotfum tyrannum ilium introducisCampiane, e^ui Laurentiumtor-ruit in crMtcnla,amp;clt;\Mimo\3'camp;m verfus tarn multos lepetis è Prudentio? Nempe fit auri, argenti,ly-chnorum memio.Quid hoc ad rem? Lychni quidem nofturno tempore erant neccffatij ; nothi autem turn foliti funt conuenire Chriftiani,quia intetdiu non licebat. At lychnos clara ac me-lidiana luce accendere atque adhibete, quemad-modum apud vos fieri folct, îummï amcntix eft.

c'l'

10'

10' iC' I’*

!gt;■

1(1' J-

fl-

It'

?r igt; iigt;

Quod autem de aiKOjamp;: (cyphis argenteis, amp;nbsp;fe-ftertiotumraillibustyrannus obiecit, id fidum crimen fuit. Audierat Chriftianis aun atquc argent! vim effe inftnita amp;nbsp;abditos quoldam tbe-fauros, quorum ide potiendl cupiditate inflam-matusLaurentium adfevocat,8i profetre pecu-niamiubet.Quam autem bic auteam,argeuteam-ue fuppelleftilem tyranno tradidit Campiane, qux pocula, qux vafa , quos thefauros prodidit? Non tantis eo quide tepote ecclefta opibus abun-dauit,vt patellis auveis,calicibus at^éteis,fumtu-ofis donatiis jmagnifica amp;nbsp;preciofa gaza citcûflu-eret.Eranttum epifcopi quidem amp;nbsp;ptesbyteti au-

teijvaVa lignea amp;nbsp;parum fplendida; nunc contra, vt verè Bonifacius, -vaßi junt aurea-,facerdotesli- Tiw/icii»’, ^nei. y_tgt;vt»uv. Nec ille Luiîoenzat, vt tu D' Cmfec. ernrtdes enim illi,amp; ecclefiarum de-

peculatores è Lutheri fchola minime prodietunt. Qui maximam ex ecclefix fpoliis prxdamfece-runtjveftri illi quidem,non noftr'i fuerant.

Huie tyranno Conftantinum opponis, in cuius laudes tcmere excurris,vt locum cxpleas,non vt argumentum conficias. Nam ifta quam vim

habentjquæ commémoras ? Conftantiniis ecclf (iam tranquillauit, àSylueftro epifcopo Roinano tinôlus eft baptifmate, Crucis figno vfus elb untrem habuit Helenam , Nicenis patribus fefe aJ-iunxit, Antonij fe precibus commendauit, vlti-main in fynodo l'ellatn poftulauit, ergo quid demum concludis? Non cnim en iftis efficies veto ccclefiam eflçveram ecclefiain,nifi eaadmodiiiigt; violente aflringasjne diffiliant.Ecclefia Conftan-tinus maximis teinpeftatum fluftibus iadlata® trâquillauitj amp;■ quibus potuit opum atque hono-riim ornamentis decorauit.exquo tempore dim-tiis ilia quidem magnopere audia eft, vircutibus nonnihil diminuta.Quod autem fcribis Syluefit^' i Sora^e à Confhmtmo accerfitum ejfe, vtetut ojX' ra neßrohaptifinatetjngeretur,e cxlo potiiis deuo-catum fuiue dixifTes Sylueftriim, vt tingeretCó-ftantinum. Etenim multis ante annis Sy 1 ueftere viuis excefterat, quàm eft baptifmo tinftus Con-iKpkJib- 4.lt;lt ftantinus, quemadmodum ex Eiifebio, Socrate; Trf« ro»An--pheodorito J Sozomeno cognofci poteftj q“* 'c’’' ^gt;1. non à Sylueftro Romano, fed ab Eufebio Ni' (iip.il!. coinedienfi, eoque Arriano tmdtum facto W-Thtodorii.bb. p'tiftyiate fuifle Conftantinum fenem , non iu-Swm.i.i, ) uenem, prodideriint. Syliiefter verb Confiai’’ tino adolefcente decrepit'us fenex fuit- Ciuci’ autem fign’o Conftantinus, quod in acrecon-fpexerat, tanquam vexillo vti voluit, vt feChrH fti militem, amp;nbsp;tyrannorum hofteindeclararelf Hane tarnen Crucein ab eo fiiiffe cultam atquea-doratam,nunqu3m euinces. De fella autem Con-ftantini non magni refert. Quid fienim inE-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pifcoporuin confelfu locum vltimum elegi’-

«■»/«S'.iiM.rfeilium necefsitate potiiis, quàm hutnilita’e fecifle exiftiinas? Sed tarnen quid de

(»p.if. ifta fçlla fcribat Eufebius, attende : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

4ÇH 1 OJt/Äfif TTPOf ajUTt^ y.ÿ.Sï'ÿfZÂTÎS' uXllf Xfwi 7!i7mi~ 'sramp;Ti^'n’T^f. Ita vides 8f in fummo loco,

amp; in fella aurea Coiiftantinumconfedifle; atque hanc lellam amp;nbsp;maximam fuifl'e, caeteris fupe-f iorem author eft Sozomcnus.Sed hæc tua mirifi-ca funt, turque pontificis caufam diuinitus com-muniunt.

Ad Turcica tranfcurris, in quibus «a'/ropixJou' Turen. tuam vehementer prodis.Nunquam enimTurca-runi imperium minus creuit,quàm ex quoLuthe-rusEuangelium docere cœpit. Antè vt æftus ma-ritimus in omnes oras impetu violentiffîmo ac furiofiffimo irrupit atque inundauit : Luthero, tanquam agricola bono, fementem Euangelii fa-ciente,fubitô quodammodo conftitit, féque fuis finibus tenuit. Vibnnam àLutheranis defenfam tétauit quidem Solymannus.’fed à nullis vnquam maiorem aut cladem accepit, aut dedecus repor-tauif.Sc doce, fi potes,fuiffe vnquam in caufa Lu-theranosjvt vel Chriftiani infirmiores,vel Turex potentiores euaderent. Literx autem illx,quas à SolymannoadLutherû millas fufpicaris, ad Pon-tificem Romanum iuftiffimè feribi potuerunt. Etenim nulli plus Turex debent,quàm pontifici, id quod amp;nbsp;facilè intelligunt,8c nifi valde fint ingrat!,perpetuö prçdicabunt.Si enim,quod Chri-ftus ait, regnum diuifum non poteft elfe diutur-num, qui Romanum amp;nbsp;Chriftianum imperium difeidit, amp;nbsp;diftraxit, atque ex vno regno duo fe-cit,isimperij neruos incidit, isChriftianorum potentiam debilitauit, is Turcarum vires confir-mauit. Quoufque imperij prouineix ac ditiones coniuniftx erant, fuimus côtraTurcas fatisfirmiï at poftquam Leo Papa tertius imperium diuulfic, ac difcerpfit, Conftantinopolitanus imperator.

'iu AD RATIONEM X. qui prias ægrè potiiit Turcis refiftere,tum planô imperij maxima parte diminutus, fuccubuit. Itit' que pontifici Tttrcarum imperator gratias aute-git, aut agere debuit ; Luthero cur agerèt, cau6 nulla fuit.Sed omnia pontificis Romani cum Tut ■ carum rege commercia longum effet comme-morare. t^id mine concludis?2Vo//r«^f?/?e/)iigt;’

lillifuntproprij. ImoGraecorum multo gtâ', uiores hoftes extiterunt, quàm Latinorum : vtlî * illi optimifintChriftiani, quosTurcæ peflimèe-’ derunt, amp;■ acetbiffimè traólarunt, vobisGrïd longe præftent. Quod autem de Altaribus amp;nbsp;l'quot; gnis interponis, tanta eft idololatria vefträfee-clefiæ , quantæ T ureas etiam ipfos pudere foie ƒ J Itaque.imagines atque idola veftfa male miil^'’'’ vbicunqueinueniunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

Hæreticos deinceps commemoraSjyvf« les,lt;^ alanentiiGehennit,.Qno\xia^\e. erunt papiftÇ’ nunquam Gehennæ ifta deerunt aliméta-tibi occurt it Simon Aiagttt. Et huic Simoni paiilè plus,quàm alteri,ecclefia veftra debet.Quid 7ï^ƒz^^lt;^z■gt;inquis,Aoff2gt;w» libérant voluntatemifif^^^ fidetnpercrepabat. Vnde id didicifti j Campii’”^ Nam hoc Iltis in locis nec Clemens,nec Ircnïquot;’ afhrmauît.Fato ille quidem, amp;nbsp;abfoluta quadii’’ neceflîtate cun£ta fenfit euenire, in quo libera'” hominis voluntatem in omni re liiftulit-Noftfquot;quot; dogma nullum eft eiufmodi.Nec ille fidem foj’? percrepabat, fed ex eo,qiiód gratia amp;nbsp;fide iu»' camur, habenas omni tiirpitudini acfceler'^^ mittebat.Quid nostale?Nouatianus alter efle’ luit in ecclefia Romana epifcopus,amp; fefeCorquot;^ lio legitime eleóto obiecit, vt fibi per vim tificatiim compararet- Quid hoe ad nos ? At hoftit facratnentorum pcemtenthit, Pœnitentiæ hoftis fiiitjquia laplis poenitentiai‘ yeni^quot;

WHIT. RESPO NSIO. îij veniamnegaiiit.Noftra alia caufa eft,qui nullum, que verè pœnitet, àvenia excludimus. Baptifmft autem Mânes tanquam inutile amp;nbsp;minime necef-fariû protfus abiecit.Potes id de nobis affirmare? Baptifmum iis,qui fide carent,nega mus confetrc ex opéré opetato gratiam ; at ille Baptifmum o-miiino fuftulit.fumus ne fimiles? Aërium Epipha-nius amp;nbsp;Auguftinus in hæreticis numerant. Sed prætet hos antiqui pauci. Et quidem fi prece/pro nier.»i Eu», mirfcuti damnare, ^epifcopo prejbyterum fit hæreticum,nihil Catholicum elfe poteft. Cum Aërio Hieronymus de presbyteris omnino fen-fit.illos enim iiire Diuino epifcopis aequales elfe ftatuit.Nec ifte fuit Aërius,quem vulgo àStoy qq, Stcttt.likr, gnominabât,vt tu fcribis, fed alter quida Aétius. falfuses in nominis fimilitudine. DeVigilantio amp;nbsp;louiniano fuprarefpódimus,quos ego nec de-fendo,nec certe magnopete accufo. Si erant hat-tetici,cóuince aliquid contra fcripturas docuiftc. Hieronymi iracundia tantum valere nó debet, vt quéquam haereticum faciat. Turn deinde vniucr-fam adiungis hæreticorum colluuionem, /Amc-donmm,Pelagtumi Nejlorittmi Eutydjetemi Mo-nothelttofilconomachoi.lüos odimus vt portas in-ferotumihi auté poftremi nihil admiferüt,quam-obrem pro haereticis haberentur.Non enim Imagines euercere,fed ftatuere amp;■ colere, hæreticum eft. De Luthero amp;nbsp;Caluino quid vos iudicetis, parum intereft. Vosviuinon curarunt, mortui cótemnunt. Nunc quid ex ifto hæreticorum cen-fu denique concludes?Ozw«ex«y?i(,inquis,4Zi eccle~ fix nofirxprxfultbus defctaerunt, ab tlUs euicli fnnt. Sunthimaioresveftri Campiane, aquibus'vos otti ac profeminati eftis. Etenim ex impurjpîma omnium hærefean concretione natum eft illud veftrumPapifmi monftruni?

T«rr4. Scdniinc ex inferis etnergis, amp;nbsp;terras repetis. Quocunque autem oculos amp;nbsp;cogitacionem con-uertis,ow««lt;t)inquis,t/ey?r4fiint,fidet^ue -veßrifif' uiunt, (^fuffragantur. Ilium mihi videor audite mercatoré , qui Ilans in littore quicquid vfqiiarn hauium confpiceret, fuum eiTe totum infanus af-firmaret. Nifi enim äpp»?;'« quadam tßarczs« labo-rareSjHunquam ifta tarn inlanè fomniares.

Srdn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiquis, Romana, fucce/Jioàn ^na fomperecclefl^

C“vt cum Augufiino loejuay^ jipoftolica cathedra ui' guitRrincißatM.'R.omanx ecclefiç miiltum omnes olim rtierito tribuerunt,ci'im alias ob caufas/u® maxime proprer ipfam Imperii federn, qiiennlt;i' totitil.Ciai- modum exConftantinopolitano Concilio man!' çonfjjj, jt-jqQe jjoji nego illam fuinmaW) primariani,præcipuam3maximam,principem eC' clefiam elfe habitam, aliifque ecclefiis antepo^ tarn? Nurn hiric efficere re poffe exillimas Roin^' num epifcopum elfe principem, aut fummuml’' cerdotem, aut caput ecclefiæ ? At id Auguftin“*

Romanx cccleliae primas olim multis de can«’ fandli patres detulerunt, illatn tarnen pontifi^!’ infinitam authoritatem, quam illelibi poll at!'quot; puit,nunquam agnouerunt.Nec reliqux Cedes poûolicæ, liue ab iplis Apollolis, hue ab eotU'quot; auditoribus exædificatæ, huic Roman« eccle“ vllum dant veritatis teftimonium. HÏctibifea'' per aqua hçret,amp; quod extorquere vinonpote*' precario emendicare cogeris.

Verùm inllas, amp;nbsp;gentium omnium paftores^ numeras.Quorfum? ,^i«fa«y«e,inquis,w/ Vel fragmenta fiiperfrunt eorum, qui temt Buangeltum/tueruntiomnia noettvna^^

WHIT. RESPONSIO. zz-ç exhibent,ejuamhoâ'te CAthoIiciprofitentnr- Quid dici potuit obîufius?Nam Sf Grxci, quorum nullis tem-poribiisadhanc vfquextatem inceriupta fucccffio fiiitepifcoporum,veftram fidé auerfantur : amp;: veftri nouaram terrarum exploratoresmulta paflîm in extremis oris eius fide, quam nos defendimus, moni- oforias. mentarepererût.Nec vero caufx aliquid eft, quam-obtem illis nos prxferas : faltcm cûphiloiopho de- *“*'°*-bes veritatem rebus omnibus a n te ferre. Qu od fi au-teintuos pôtifices,amp;t ilia quæ vidétur elfe apud vos egregia, ipfo Euangelio antiquiora iudicabis , quid caufîc Chrifto afferes, quominus te de fuis extermi-net,qui pluris aliquid,qu.àm ipfum çftimaris. Atquc hic Principes,amp; Reges, amp;: Catfares commémoras, amp;nbsp;maximas,vt foies,nominû diuitiasollentas.deln-de,Elizibetham Reginam augulliffimam appellas, eâmque quid fui muneris fit edoces. At ilia te ma-giftto,Campiane,aut monitorenon indiget. Id fibi nouit diuinitus elfe datum , vt ccclefix nutrix 8c a-lutnna fit;itaquc ecclefii fumma cura ftudiôque fo-uet,amp; ne quid à vobis,cxterifq’, veftri fimilibus ad-uetfariisdetrimenti capiat,quanta poteft vigilantia cauet.Quod autem de Caluino atque his principi-bus narra5,quos vno carlo capi polfe negat, id tuum non eft pro certo affirmare. Carlo detrahere Caluv numnullis tuus pontifex machinis poteft,ncc eofu quéquâ,quos fuos elfe telles Chriftus voluit. De te, tuôque fodalitio quad fubiögjsjnos tibi non truce, fed falutem optamus.Vtinam liceat optima quxque tibi ominari.Ncc verb dubito,modb métem prxiu-dicatam pofueris , Delque verbum 8c fanélos veteris ecclefix patres in confilium adhibueris, quin tibi tandem veritas,de qua vtrique contendimus, il-luxetit.llla autc lefu fictetas in qua tu afcriptus cs, totafepontifici maximo venditat,vt quia Greg.n.ta vehementer diligit, Elizabetham non nimis dill-gete poffit à Gregorio tarn valde aliénant.

Nationes duC'f-Sei rccentiora debes ab antiquis difiiinger^' ftuin^ua- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terrarum vniuerfus cum tiio pontifi'

duftæ. Çe côcra Chriftiitn cóiuraritfquod tarnen faftü noquot; éft)idoinnino nihilautpro vobis,aut cótranosvi' let.Qui enirn ab euâgelio recedit,is ab ecclefian'; cefTarió feparatur. Idolis ora claudere:^^ Chriß’irt^’^ ^entibuiimportare fuit Sf diuinum,feci noquot; veftrum.Nam vos amp;nbsp;miihdum idolis cópleuiftisj^*' Chrifti regnum,quanta in vobis fuit,euertiftis. Apoftolis, virifque'Apoftolicis idola olim deie^^ funt5amp; Dei regnu ló'gé latéque cóftitutu.Hi'c tii nii' hi vnüjfi potes,noriTina‘Papifta,aut lefuita-Nam®’ qui nûc apud Indos hóua régna moliutur, no Chquot;!' ftóifed pôtifici inferuiût; nee Chrifti regnû düjd’' fed pótificis,poftqua ex iftis terris exaCtus fueriMo' cûjvbi regnet,à Lutheranis remotiffimü prçmuniûj' Nïi diwftii efi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Certè à vobis illed*'

iiifuS eft lefuitis. Nifi énim diuidi potuitjqnâobrc”' lefum à Chrifto diftraxiftisjilludq; tritu Chriftisquot;* rû nomé, quo vulgb omnes appellàti funt, vtninii’ diuulgatû fpreuiftis,amp;r Icfuitæ diefnouo atq; in^'}' dito more,q Chriftianimaluiftis’Eft ne aliquafos'; tas lefu certo cuidam hominû generi propria,àfd'quot; quis Çhriftianis feiunéla?fi eft,ergo diuifusomniquot;quot; Chriftus eft:fi non eft,vos nimiùm audaces Tefuit*’ qui nouam focietatem excogitaftis.

nè eft necefle.Lutherus ante verû Chriftû loquit® quicquid fremat pontifex;quare vefter Chriftus, î vefter lefus cuiufmodi fit,no intelligorver’ eftepquot;quot; feélo nô poteft. Obfecro te Câpiane per Chrifto® Iefum,vt à quo difceflreris,ad quem abieris,in qiio“ “diferimé te ipfe cóieceris,cófideres. Sed qiiis vet“’ Chriftus fif,doces:attédo.CAxlt;/^ lUe

DagôinneElo ceruicesfregeirit.VLOC quidenivft“quot; placet; amp;nbsp;nofter Chriftus veftros paucis hisäflis®,' numéros Dagonesproftrauitaccóminuit.CüinP^' ' mùm.n.Chriftus Euâgelio fuo comitatuspcdévfp*' pofuir, vcftri Dagones fine mora corruerût,amp;Cquot;'

WHIT. RESPONSIO. 1x7 acbnchiaacceruices fregerut. Cynics autPatrici’ apudHybetnos » Palladius apud Scotos eiititerint, nópevfe(|uar;ad Anglos quide Auguilinus ille Mo-lyachus etfibonamuha attulit, nonulla tame etiam malaac fuperftitiofa aditcxit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fzsv ?o--

Äux«-dd fatis cóftat ante hue Âuguftinù ftdé Chriftianâ multis feculis in Britânia vùuiffejquâiUe fuo aduentu peiorcm an meliorem effecetit non dicâ.Vixit veto cette fexcentis à Chti-fto annis,feculo,vt ego iudico,non fatis puiOjVt alii afRtmantj vehementer corrupto.

Denique,quia lôgû effet ffngula côfeftari jcumulû Cumulus ' teftiüconglobatüintroducis;AcademiaSjleges,mo^’^' resvetnaculosjCæfatû eletliones,regüritusjequitû

1' otdineSjClamydesjVenefttas, Numos, Portas, Do-moSjtes omnes 8c reculas. De quibus id tibi paucis

in' refpódeo fi vel Angelus cæleftis aliud nobisEuâge-jÿ' l'ûairunucict,qlllud ipfum, quod Chriftus docuiti .igt;' Apoftoli propagatut,noftrx ecclefiç profitentur,cu ({|t fumma deteftatione reeufemus ; ne dû vt tuashafce )?• ta minutas tes 8c reculas magnopete eurem’.Nobis 10^ Sc Academix fl.orétiffimx,8c leges antiquififimx’., 8c ƒ omniü genetü vetuftll'fima moniméta nó obleurum

vetitatls teftimoniü impartiüt. Atq, ita nuc tua hac .{V' «hiy.'oxbâïinixojida' accepimus,in qua quatü elabora-tis,vldeo;quâtû profecerls,alii iudicét.Si nullis ma-

(ÿi gis,quânoftris Acadenaicis placuifti, magna profe-Û0 labotis 8c fpei iaftura Eeciftl Ego etfi me in cau-fa tibi aduerfariü proftteor,te tamé ipfü diligo Ca-

•((' plane,quatülefuita Chriftianus poteft.Precor auté Deü 8c patrélefuChrifti vt oculos tibi métis ape-riat fuafq, vias comófttet,ne qua tcruarc cupis ani-mQla,fummo precio rcdépta,ca ad Papiftarü fcopu-

/ los afditlara mifeto naufragio perdas.Qnare define (1)1 vetltatiobfiftere,8c pedé fciés in ftimulos impinge-jj' Te,nó potes maritimos ftutlus reprimere, non foils fJ* radios obfcurare,nó Dei manum cohibere, Ealfitas ÿ' ( pulfaloco fugiet,8c veritas tandem,quantumuis reif, pugnesjviftoriapotietüï. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P. ij.

Academici,Capianus offeire voluit: qiiodciiiuf modi fitjVeftrfi erit indicate. Nó ego voliintates ve-ftras inHeftere,3tq; ab illo alienate magnopete to-n^botjquas it.a fitmas ftabiléfq; noiii, vt ci'’ neqiieât leiiifsimis rationibnscóiiioucti. Apud impetitâ ple-béjac multitudiné indoétâ iatlare fefe fotGi,8f plan fnm aliqué captate potuit:at vobis illudi,tâtifquè in' geniisfucû fieti polîe li nietuâ, in Academia iniuti® fus cette fim. Itaq, Campiani'i facile |patior eu in iU' diciis,animîfqs vedtis locû habete quem ipfepotun obtinete,teique atbittiü ipfum vobis facilè ac lü’C'’ tifsime petmitto. Hoc auté ille munufeulu ttmerefuccifiuit cotexuit.fi id ipfi credimus affimât'; Vetitus.n. eft ne quid pet ociû accutatè ac méditât' fctipfîfTe videtetut, in quo amp;nbsp;caufæpalâ diftidir, ingçnij fui leuitaté vanitatémq; ptodit. Quod.n-fû' ma delibetatione iâantèperpoliuetat,8c fecûRoini inAnglia attidcrat, id videri veile fubito diôtaffe,amp; âquâ aliud agente in itineteptofiidifre,nec cauùnj valde bonâ,8cartogantiâ cettè atguit infolenté.Sçd hoc Papiftis nofttis in mote pofitfi eft , vt qiiicqui“ fctibûtjtepvtè atquc ex tépote feriptû effe fingat.It’ cnim fpetât vt Seveniâ excufationis,quicquid errttgt; facilioté inueni.ât,fidéq', faciât,quâdo diligctiâmai'’ rcjcurâq; ad fctibendii cótnletinr, ea fc fctiptiiroS’ quat ta fitma fint,vt tefelli nunqiiâ pofsint. Pollq“’ Itiellus ille vetitatis clatifsimns ptxco Papiftasvni' uetfos laceffifl’ct, atquc ad omné antiquitaté ptou« ca(fet,annis poftaliquot nônullis ptodeuntlibcllid magnis authotib’ côfctipti.Hardingo, RaftallojDnJ mâno.Vetùm hîc atüé egtegiâ attédite. Vbi integt“ trienniu in adotnâda refpôfione côfumpfetâtji-'taiJ dcaliquid pepetetât,quod tamé veriù funtnep^t“ apud doiftos 8c cautos homines momenti habitut'* efletjfimtilâtillaraptim elfe fcripta,nô co animo,''' edetef' gt;

ederentur in luce,fed vt vniijs aiit alterius amici pri 'Wodefi-lerioftudioq, fatisfacerent. Qiiidineptius ^ngiflufdici cimidius potùitîHorû prudétiâ Cap ja-quot;Us fibi duxic effe imitâdâ,vt hoc munufculii curfim operis fucciiiuisjcontcxtum-cofirmavetjquodillc fûmo ocio in trafmarinis partibus inftriixerat. Qiia-lt;]uä amp;nbsp;libri argumécü,8f genus fcribedi,amp; corii mix niiiciilii eiufmodi ell,vt facile hîc celefitatémaioré, matuiä deliberationc adhibUâ fuifle credä.Nä iftç rationes quid aliud funt,quäcalumniarü corpus exi guû,è Lindani,Sâderi,Canifij,Melchioris Cani,Bellarmin! librisamp;prçleftionib’ cócinnat{i,in quo cófi citdo facile fuit Câpiano ,pperare,ptxfertim quâdt» nó q vera,fed qcriminofa eifentjquç fcviberet,cura iiit.Id.n. iam minime dubitó,qiiin facis. Academici, perfpiciatis,nihil à quoqua/crihivel ad ré falfius,vel admodiiacerbius ac raalitiolius potuiffejq iftafunt, fl»? in hiic libcllii cotulit Capianus. Den ipfum te-ftor,amp; czlum,teriamque,ac quicquidvfqua eft rcrû appelle,ft ftt vlla in rebus vcritas,hxc Capiani, qux ille vobis proponit,eircfalfifsima.lnfpicite,exquiri-te,penitiis cognofeite ,Capiano ne cófidite: adiier-farius cft,inftdiofus eft,amp; ipfe fallitur,amp;: vos fallcre conatur.Falli aute,nifi villtis ipfi ab ifto quide no po teftis,qui noui nihil prçter inauditS atque incredibi léquiduisfingendi,amp;affirmandi audaciâ afferrepo cnit.SifuitæquujVt hîc pluris qCaluin’,q Lutherus, q Chriftus ipfe veri magifter authórq; fieret, habuit. qiiodfperaret; fin hoc nimis iniquii,atq; infanueft, nihil hitcerationib’apud vos effecit.Nox eft,quouf que diesillucefcitiexorto folo tcnebrac fugaturjamp;ve ris pcripeilis falfa euanefcunt. Deus amp;nbsp;pater lumi-num,fapientix catleftis doótorvnicusfuii nobis fpiri tumlatgiatur,vtpulfa ignorantia, errorifqi fallacia niagni ilUus Paftoris vocé audianius,8c Antichrlfti illecebvas ftigiamus,8c veruin Deû,Patré,Chriftûq; Iclum cognofcamus, eni cum Spiritu fanfto omnh ^^aus amp;nbsp;gloria in fempitcrnafeculati ibuatur.

Angeli non adoran-di- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

Angelis,türa piorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

Apocalypfeos authoritas. 29.fuis CeloribusTontilîcem depingit. 30 Apocrypha noninCanone. is

ChilftuS -ab vterö aii omnibus Dei donis perfeftus. 147. non. 149

Chtiftus an ignorauitaliquid.149

Chrifti mortis acerbitas. 151

Chiillus gehennam viuus cxpci-

C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'I;

Campiani coufltmandi modus. 198

Campiani mendacium infigne. ato. r

Caftalionis crtotes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29

Cœlibatus votum illicitum. 74

Cœlo Papifta nullus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ato.aió

Coena facra Chriftus non cxclu-ditur. 40. nec tarnen humanitate

Ccenz verba ttopice accipienda-4.1.42.44-

Coena integra laicis danda. 114

Chriftus fecudum humanitatein ïeceflit à nobis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti4

ChriftusDeus ex fefe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143

Chtiftiude peefonapotiusquam

■Gonciliotum primotum aüthoti' tas quanta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68

Conciliorum omnium Campiano authoritas zqualis.

Verboomncs squales. ibid.Sc 60 Crux Chrifti olim non adoraia.

213

Cuamp;ni impia de S. Scripturarum feriteBtia- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• î?

Cyprian! authoritas quanta. 9^ D

Defeenfio ad inferos. rsî tif

Deus tnali author an fit, vbi tota doftrina de prouidenti,a dilucid# expiicatur. à pag.'37.aJ'4‘'

Dionyfius fiftitius.8r.Papiftatuiigt; hoftis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nt

Ecclefia Romana cotiupta. 124

Ecclefia Gtxcaa Romana fempet fepaiata. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225

Epifeopus Romanus bonus vlti mus. malus primus fuit Gregorius.

leiunia publica légitimé à ptote-ftantibus obferuata. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I9î

leiunium Papifticum fupetftitio-

leittniui» Paplfticum in deleft» cibotuin pofiituv. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;194

leiunium Qu^adtagefimale neote-licum inuentum. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sj.iit

Ignatii epirtolæ fuppofititia. 90.

8lt; 211 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '. 'Oe. . ,, ,

lefuitatum Dialcftica. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;na

lllyticus. '■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'154

Imago Del in honiinc nonpeni-

Iides fola iuftificat. 1314 Iide vacillate non eft Cbriftiani.

Eidesa perfeuetantia non eft fe-patibilis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;167.168

Fidera infantes an habeant. ,172 G

Hateticotu. libri iute ptohiben- xime difumilis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9*

Miffi facrificium. 72. meritum

Hieronymus à Beta iute repte-, benfus. 95. quia fcripturam detot-quet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

Hippolyt«« fuppofttitius. 8t Hypoftafcos vetbum ab Hieto-

Oratio lingua vulgar!.

Oiatio pro defunftis vnde.

V ,i

Fattesa Papifticis teiefti.

lacobi epiftola fpuria an. it. 12 non. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20

Idololatiicum crucem adoiare. 21$

Patres Papiftarumboftes- 112.113.

Paulus vim crucis luculentet de-fctipfit.

Peccata non funt paiia-

Peccato anima infefta non oc-

cifa.

Icccatum anim! accidens. ibid.

Pagina 9.1inca-iz caufa. 13.19 quam. 15.25 crudeliorcs-i/. i.quani. 3o.i3-quim. 35.19.contextu. 47 11.expalluit.s9.14. Clirifti. «9. sra'T’Sanixn.yy. j.ijuod. 83 II. ftomachcntur. 9Sgt;. 29 quara. loi.y.Optatum Mileuitanum.ios.gs.cunftis.ns-io. fjMttt!. ii4.io.libeto. iiy.is.nuncia. 119.s.nobis. Ibid.11. quatn.140.14.dek Dorainus 141.15. vndc illaamp;c.i4i.8 quod 144, 15. pcrfiriiigis. Ib. 11. dele à. 8( li. 18. dele 1 149- 25. intcllcxit; i66.i. quàm. 169. il-volentem.171.10. fatear-17s.18.vidctur.fb.33.valent. 17S.3S libidi'nis. 178.17.fit. 184. i.pnriû'im.a. iss.s’.paralogifinus. 193.lin.vlt.Apoftolor.ieiU' niuin quidomnino itc-i9lt;gt;.i8 c2ntinenter.198.i8 infiliit.ioi' jo.occifa. 110.16. quafdain. Folio t.paginai.li. 18.faciès.