-ocr page 1-

ate ƒ

*4ÓRTHO

Doxa et ervdita d. ioa thimi Vadiani uiri clariff. Epiftola, qua bane txplicatquxftionem. An corpus Chrifti propter coniunftionem cum uerbo infeparabilem .aliez nas à corpore conditiones fibi fumarî noftro fx-» culo perquam ucilis 8C necciTaria.

ACCESSERVNT HVIC

D. VIGILII MARTYRIS ET Epifeopi Trideutini Ubri V. pi) amp;nbsp;elegantes, quos tile ante mille annos contra Eutychen 8C alios hseretlcos, parum pic de naturarum Chrifti proptieate amp;nbsp;perfonç unitate feniienx tes.confcripùt.

TIGVRl APVD CHRISTO« pboriwn Frofebouertun.

M. D. X X X 1 X.

-ocr page 2-

-ocr page 3-

D. lOANNI TRAVER

SO RHETIAE PRIMAE CLA=t f’ißimofenatori,dor)uiio colcndiß. Heinrychuf Bullin geril! gratiam er u!t£ innoceritiam optât 4

Deo pâtre per dominunt er ferUit-torem noflru/m tefum

Chriflunt.

VERVNTVR hodie multi de er=: roribui er concertationibin Indies ma^ fennonum. gis m^igisq; adolcfcetibus, pMcißimi de erroritm confliélationumq; caußs tollen ^sfolliciti fuitt.xum tarnen fublatis malt caußs,aut fal tem reHc cogmtis, nümifferpat malum er paucieres WmoIm-iL M pbilautia er ßudium afßduum'^ c£^ c«»H er ardens, quod 'm bominum firme omtuivm pe^ doribus imperitat, £grc finit nos ad ucras mali caufin pcrucmre,ipfiuc}; mtrojfiiccre et examinare pemtius^ Hi«c f r^o ejl quod fine fine modoq^ confiiâantur in® terfefi bonütium mgenia.

Confiât omnino eos qui priinil hodie locmn occu P^P'^x. pant M ecclefia,epifiopi er pafiorcs populorim!,pro aiutni fintentia atq; libidine 'mperitarc, adhibitis in confilium auaritia ambitione er luxuria confultori^ bufpeßimis.Hisenimfidudi er occ£cati uerbumdei reile gubernandi uiuendiq; regulam audire con

A i

-ocr page 4-

HEINR Y CHIB VLL.

t emnunt,imo cr Boforidet Balaamitdi quofdam mtr^ cede iniquitatis co2ducunt,qui fyncerlt;e ueritatimtilf dicant, cr doärinttm cr mores fuos corruptißintoi dc/indant^ contra euangclictc doilrinæ affertores^ Iccirco cum adeo non auertatur 4 uia fua mala, ut 0quot; malitiam ßuam tueri cupiant cr feipfos malefacicndo fuperent,mtonat contra ipfos magis magisq; tuba u(f bi dei, et ßeuius 'mcrudefcit pugna. Quod ß tfli darenl gloriam deo,fi uerbum dei audirent, cr ab crroribm ac malitia ßia conuertcrcntur ad ueritatcm cr fynci^ ritatem, minus eßet in eccleßa cocertationis cr facrofanólie pacis : nuncautem per illorum imptxM* tentiam cr pugna cr fcandala rcparatur. Vie atüext ilUs per quos oßvndicula uentunt.

Euangchci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerbum dei quidem audiunt,fedaßi*

(libus fuis interim renuciare nolunt, nefcientes fe dicationecuâgelica uocatos eße ad fanólimoniamneit adimmunditiam. Hi impatienterßrunt increpatio^ nemferuorum dei, accufantßrociatn eccleßaßortnH er queruntur de petulantia linguarum ipforum,tieit di/flicet nobis euangelium Chrißi,inquiunt, dißbeet autem lila obiurgandi conßantia er improbitas, lent* tatem cuangelicamin Hlisrequirimus^ Contra uerf concionatores facri illud domini ex orc ifaiit intonaat ac^cunt: Populus iße eßrebeUis crßlij mendaces,ß Uj qui renuunt audire legem domina. Nam dicunt pr^ phetif (

-ocr page 5-

AD TRAVERSVM EPIST, 5 pk tK,Nolitf uidere: cr epifcofgt;ii,Nolitc nobis reófa proj^icere : fed loquimint nobis blöda,uidete error«. Rfcedite 4 uia, declinate à fcinita ifla, cr amouete 4 facie noßrafanütvinlfraelis. Incrudefcit ergo pugna, queftcile dirimeretur ß fceleratacohors iÜud intelli-geret, primum uenißefilium dei in mundivin ut ope=i M diaboli dißbluat:demde prophetis 4 domtno tw blt;cc uerba priefcriptu eJfe,Clanta intentißime,ne ceffâue^ ris,exalta uocem tuant ßcuti tubam,cr annuciapopu lo meo iiüquitatem foruWjCr domui lacob peccatwm eorttw.QttM uero mundum nbsp;nbsp;carnem quierimus om

nés, cir nemo æquius ßrt fi durius contreôies ulcéra fua,concionatores Hitenw nec uelmt nec debeantfcO’s biemfaniofam palpare ,ideo certamen permalitiam noßraglifcit quotidie,cr’ fnanet pugna, manebitq; do nec dominus uel fideles doélores ad fe uocarit,ut rebel les nos propediem totosei(cmdat,uel à uia fuama^ la auertantur mali,erubefcant de ntalo ç;' faciant bonum.

Suntrurfus inter maxime euangelicosnon pauci quifua leuitate ZT inconflantia confliâationibuspra liantes. rwdiwn diuitem zr copiofamfuppeditant materiam, dam de religione nuncfic,iam uero aliter zy fentiunt CT loquuntur : non tam quad confißa ueritatis poeni teat,aut quodfibi prauam opintonem priiw tenuiffe ui deantur,quàm ^«o4 uerfibilitatc ilU fud, eos ita deute

5

-ocr page 6-

.’HEINR Y CHIB VLL.

rerißudeant, ([uos uel metmnt uel nimis reucrenicf dc ßolide fuß)iciuitt er adorant. Ç^uod fi poßto t»c* tu er nimia hominum obfcruatione ipfum deum Gquot; puram ueritatem rc/piecrcitt, utitj; damarent eu apo flolo, Widern noftram profitemur, non ut kontinibiH, , fed deo plaeeamut, netj; quorentes ex honumbuiglo* • riant aut commodumfied ut deo nos probemus, qui uo i cauit nos in fynceritate er ucritate. Âtq^ ita quoqi . plus ejfet pacis in ecclefia er minus feandalorwnt.

fi amp;^môrofî quot;^ideri uoluntalij quidânoua fie, nefeio quie, rept riffè uidifieq;, qu£ nullus ante ipfos uiderit. HoJ , quia gloria uexat inanis,mirum quàm alios omnespr^ fe contemnant,mirum quanti fua uenditent,er quî^ de rebus aliorum calu/mmofe, de fuis uero gloriofe er Thrafonice loquantur. Nolunthicumalifiquie' ' quam habere commune, fua uolunt ommbus obtrudea rf : ergo quamuis alij non male fentiant, uel idemlo^ quantur quod iÜi, alia interim figura dicendi utentes, hi tarnen peculiare quiddainhabere er fequi diucr* fum ommno uiderigaudent, homines ad fchifinataß’’ t uenda nati, His fi rediret apoflolus magno Jpiritu ac^

, clamaret, Si qua igitur confolatio in Chrifio lefu,fi quod folatium diledionis, fi qua commumo fi/iritu!, fi qua ui fiera er commiferationes, complete nutnn gaudium, ut fimiliter affidifitis, eandem charitatent habentes unammes, idem fintieiites, ne quid fiat per .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' conteit^ !

-ocr page 7-

AD TRaVERÎVM EPIST. 4 contentionfm aut per inanem gloriam, fed per humiU tatemammi alium^uifj; fepneflantioremexiflimeti nefua^uifj; lfeiletis,fed unufjuifq^ qute funt alioru. Po]fet itaq; er bis reßitui pax,fi acerbii er ulceroßi afjiäibuf futs renunciarent, er minuf elfent ohßina^ ces arrogantes er ceruicoß. Frußra uero de pace er Concordia,uel querela uelfermo 'mßituitur,ßußra dé tuqi conuemtur,niß ç^praui huiufmodi affciiusiti ammocompefcantur.

Ex eodem ßntefuperbiie 'muidentix er inanis lt;tr^ Anibaptidj rogantisq; oßentationis iüud quoq; erumpit, quod nonnutli hodic ßmplicitatis apoßolicte obliti,fuperci=: liumßbi fumunt philofophicum, aut ß mauis pneutna tictim,çy nouum quoddam 'mJuewttgenus dicendi do cendiue de Cbrißo domino. Spiritum etüm ßbi arro* gant principalem expoUtum altMn intenfum er pro= fiindum,nec aliud ßbi quàm mera oracula loqui uiden tur.Ftreperit quidemfuum patella cooperculum,hos mines leues er curiofos, qui ad metaphyßca er pneU niaticailloru phantaßnata, tatsqaddoârinatnétera tio coelo allatam,obßupefcunt. Hk ƒ? quis pradicet le fum Chriflum uertim deum er hominem,ßcut prtedi’* caruntapofloli,ittcariiatum,paßMn,crucißxum,ntor tuum er fepultum,tertia die refufeitatum^ er im cce^a los pofl quadraginta diesreceptum ejfe,atq; ibi iUunt retineredepoßtu/m cainis,w)ßr«e aliquädo ingloriani

-ocr page 8-

HETNR Y CM! B VLL.

quoq; refufcitandie, cum lUe fit frater nofier uitd amp;nbsp;refurreâio ne)/lra,facerdo} et mtercefrbr nefierapitit patrem in cœUs, non uideberis loquutut fatis alte tenfr fubtiliter friritualiter de Chrifti myfleriO' Habent enim illi magù deifica CT inuoluta arcana ‘It 'carne Chrifli:quibutintérim fiolidos auditoresnea explicantfed muoluuitt, ut tandem quid Chriftufßli aut qu^fres noftra fit^neficiant, amittentes Chrißaf^ fuis illis fubtilitatibus uanis.

^nßn‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maxime er fmihbiu caufis ne ontnei

perfequar, oriunturhodie fchifmataerdifienfiotui »M ecclcfia,nec fries efi fire ut componantur^nifiprint affiélus illi praui er petulanles fopiantur. In priinit autemobturbant fimpliciores, officiant ueritatief pad poßremi iüius generis pneumatici. Nam ignorai! tia er ßultarerum admiratio impomt fimplicioribat-No/i uident id quod ißi tanta hypoertfi er teßißcatio ne profrrunt, antiquum effe diaboli prtefligium, quo olimquoq^ multorumoculosfafcinauit. Ignorant hi^ fiorias,nonlegunt feripta ueterum^quieripfinonin frliciter tradarunt facras literas,prlt;efertim contrah^ refes,athosiüi,imàcotumacitercontemnunt,imèhoc fe credunt perfrdiores quo cöflantius er prlt;efraäiia contemnunt. Et ut fint maxime qui non contemnot omma,ltbris tarnen carênt,nec otiq fibi tantum tempo risqi fumant, utueterum quaidam cognofeant ttelpcr fitnâorit:

-ocr page 9-

AD TRAVERSVM EPIST. 5 fùitâorie:prlt;eterea ignorant qui nam m tanta turbei ntaxinwßnt legendi, Etfuntquidemquos legiffcnon admodum profitent. Ergo ut caufe dißidiorum crro* rumq; uel hactnrc nonihtl tollantur, reddanturq; qui fibi confuti uolunt cautiores porro, reätui iudi^ cent de huiufmodi SibyÜa fôUjs qua non intelligentes ftolideadmrantur,tedidi orthodoxam illam D. lodcbi »« VadtatM eptflolam, qua banc expUcat qua/lionem. An corpus Chnfli propter coiunäionem ewnuerbo infcparabilë,alieniM à corpore conditiones fibi fumâtf Inbacenimbreuiter traélat quicquid de incarnation ws dontimcie myfterio feire reßrt, Ac primum de con iunflione [Un dilferit,qu:e ex duarum naturarum wert tdte perfonttm Chriflicoflituit.Deinde de conditioner biM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affumptto iBa in Chriflo an

terefurreilionë.Pofiremo de conditiomb.fcribit qutK fibifumpfit corpiM Chrifii pofl refurreäionem. Inter texuit bis praterea qu£ de hifee capitib. prodiderunt tlt;«n ortbodoxt «etcrcî quàm hlt;eretici male fentiètes, Adiunxi buic EpiJloLc qmnq^ libroj D. Vigilij marty

çr epifeopi Tridentini, quos contraEutycbenin primts,dewide aduerfus «iltoî quoqjbiercticoswnpic de Cbrijlo domino fentientcs,confcripfit, ZT mirifice fuperioriargumento confonant. PoÙiccor autênübi certo,m«lto fimplicius et puriiM de Cbrißo domino et (orne eins cûrificata lo^wMtwoj,^«! bçtdeniw Jub tiU

-ocr page 10-

HEINRY CHI B VLL.

tatet nefcio quoi nexuerunt,po/l^uiim ifla gentiuicogrwuerint.

Ânthotes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^ioneß aüt ut quis bic expe^et eficoiftia Cf

meudationem authorum. Vterq- orbi HotißimU^T Vtriufqi pietM cr eruditio libris teduis teßalißiquot;!^ eß. Satitisergo effeuidebciturdcuirisotnmu»»lt;‘^^ mit filcre,(iuàin pauca dicere,Scripßt iüe ad poßul^ tionem meam,pro incrcdibili iüa bumamtate fua et flquot; dio erga me oßiciofißimo, Epißolam qua exhibeo,^ quam ego folut,tbcßauru/m uidelicet maximum,poßt-defeat que occuparc nolui. Vigilius ucro antemif^^ anneSi fuos iüos contra Eutycben libros lt;edidit, breuitate qt perjpicuitatc exponent cf fubuertctis quicquid buiut erat b^erefeos. Scripferc contra Euty^^ eben Leo antißet Komanut, Cf Gelaßus eiufdeniec^ clefiie epifcopus: itemim. lib. ad Traßnwndumre^ gern fulgentiut Apber, uir m diuinit humani^l^^ terit dollißimus:fednemo,quod mibi uidetur,fuec^ äiuf er melius fcripßt Vigilionf)ßro,qui amp;nbsp;erroiten tjeßorij dogma non raro attingit er conß(tat,fed per , fun(lorie modo er 'm tranfcurfu,Copioßora,ut ittte^ i rim CyrtHum non commemorem, quem alij 'm hat etiii fa rumis acerbumfitiße crcdunt,dedit Maxentius loa/t tusßeruui dei, cuius extaiH ad Tbeophilum eonM l^cßorium duo Dialogoriim libri non 'meruditi. At Vi

Ww Noßri Opus ante annos deccw Tub'mgai^ preßii^

-ocr page 11-

AD traversvm epist, 6 pre/JtiM eß,fed,ne quid dißimulcm, parti diligcter emendate. Diligentiam maiorein in hac noflra atditio^ ttecommendabunt, qui ipßam contulerint etimccdis tione prima-Confcripß pro: ter ea quot;V igilij uitain,Grfin gulis libris ßngula argumenta prießxi,annotatis fimul rerum indicibus cr capitibui ubiq;, ut quid jßcilaret l-edorfaciUuipateret.

Tibi uero Trauerfe clariß.hoc opui hoc nomine in Trauctfu«. fcribo ac dedico, quod tua uirttes meretur celcbrari commendariqßnßgnialiquo fcripto nedu/m two apud pofleros, qui ab optimis quibutq; protdicaris nutninis cr religionis obferuantißimue, iudicij nbsp;nbsp;nbsp;iußitiie cul

tor tequui diligcw, atq; literarum ac jiudiofo“ turn eße patronuf untctaatq; fidelißimue. Dominui omnium populorum rex uoluit teuna cum altjs bonis pijsac prudentibus uiris priCe/fcgenti generofecr ßrtißimlt;e,crper uos ueluti per patres patrilt;e Rhe= tiamillam libcram antiquißimam cr potentißiinam ‘ eruareincolumem.Vocationls ergo noluittatisqi dei mcinores,fcitote nonalitcr feruari régna ctrgentes quàin diligenti cultu religionis nbsp;nbsp;nbsp;iufliti£. Caterum

utfine legibus iuflitia periclitatur, i ta ftnc Scholis tre pidatreligio.veflrum ergoflterit ZX leges fanélas tue ri, er Scholas promouere,ut dominus fit uobißcum.Et fuit quidem hadenus uobiflu dominus, qui lumen uer bi fui apud uos accendit, ZT tedas Papiflicus flsinos^

-ocr page 12-

H, BVLi AD TRÄV. EPIST.

Mfütätis extinxit 4c dißipauit. Dedit uobif doélof^ fideles, qui Chrifiumdocuerunt pure crfynceritif'^ Diflurbauit confilia improba,crèmanuigt;umcof^ liberauit uos. Qtiodfi perrexeritis in pietate, fi tümcolueritis, (yfacra bonaq; fludiapromoueritib ut cœpiflis,augebit uobis dona futt dominus,et mehubebitpofleritäsueßra Rhetica, laudabit^ rum fuorum^ id efl ueflrttm fidem nbsp;nbsp;diligentiant, f

tabore er fludio magno purgatam ipfis religioitem^^ deritis.Dominui lefus feruet te nobis,imo totant Rheti4m,femper beata er mcolumem, Saluumtev» Vit fynti/be mei Leo, Kegander, Er. Vabrit ius, nus,ßibliander,acreliquifratres. Salutabis tuatl’^ D.Antomum Trauerfum, er totam iüam clariß4‘‘^ miliam : in primis autemfidelißimos iOos uerbi domi^ tucimimflrosaefi-atres, O.(04n. Coma/idru)n,loM, Blafium, NieolaumBalingium, RodulphumSaliceitt, Philippum Gallieium, er alios uiros bonos. Tiguri

Mrnfilulto. AN. M. D. XXXIX.

-ocr page 13-

CHO BVLLINGD

RO, CLARISS. VRBIS Tla guiinx Ecdefiaftx, loachimus V adianus

S. D,

mrqmVAESITVM esse ABS te,Bullin gcre,inteUigo; An corpus J jm Clirifti propter coniunftionc cutn uerbo infeparabilc.fumatfibialie-' r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nas à corpore conditiones 8fc.Vc*

rum autborem ipfiim qui id fcire ex te cupit »no intelligo, adeo nomen eius tuis in literis red* ces,tantum hoc efflagitans.ut quid hac ipfadere fentiam literis ad te meisbene longis per proxi* mum Tabellarium fignificc. Quod fané uel oc* cupatus 8i uariis curis diftraftus faciendum rece pl. Atcput ab ipfo ftatim initio defumma qux* ftionis earn fententiam proferam, qux Si ueteri* bus dCrecentibus,qui modo catbolicam fcriptu* txrégula funtfequuti.femper pientiffima uifa lt;ft,dico ; Coniunflionem illam.duarum natura rum indubitata ueritate confiante, non alias con ditiones amp;nbsp;ante refurreftionem 8C poftrefurre* ftionem fumpfiffe fibi, quam tales, qux Chrifto ipfi pro naturarum fubflantia effent accömodx.

-ocr page 14-

D. lO/lCHIMI VADIAN!

Si alterutri naturae propriæ, feripturarutn ctisi” «ftimonijs in Chrifto afTcrtæ Si confirmatac. Al ucro, qiioniam his uerbis quæftioné irideo pro' pont qiiæ abarguto aliquo Si Scholaftico difpquot; tatoreambagibusinuoluijSi fenfualieno (ut nO ftra funtfæciila)diftrahiatqj implicari poflint:^’' te omnia mihi fenfus eruendus eft certus, qucin liac materia explicanda teneâ, nec elabicxoculis fîtiam. Ne nobis accidat, quodmultis, quidiim propofitam aliqiiâ argumenti rationem fequnquot; tiir.nec attenduiitalium atq; alium fenfum uerbs prçferre.haiid aliud efficiiint q ut difpu tationc di fputationcpariant.ncc faticntLciftoré uariafpt' éfeintc.fed ad ambigendum amplius infligent Si prouocent: id quod ueteribus inrerum natufl' lium.moraliiimqj traftatione.magnarum diflin tionum, nifi fâllor, caufam præbuit. Hisaccedit quodbominum quorundam iudicio nihil delgt;‘^ tius,nihil tencrius eft. Etfuntinterim qiiimaxi'' mis ueritatis pcftibus.inuidia fcilicct Si doUtinx oftentationccorrupti, nihil nonarrodunt5^ lumniantur.furfumacdeorfum rapientes iaflan teslÿ quæcandidiflimc finit traftata, uidelket ut feipfos hoc modo fuis doeftrinç perfuafionecom mendcnnnecpermittantprobeSCueredicliimui deri, quodà fe perperam didis Si ùripùs diifen' titfiipugnat. Vtparum memoré quodinrebus per fedifficilibus Siobfcuris nulla fatis adhibe^ ri diligentia poteft, qua: facile omnem ambiguh tarem

-ocr page 15-

’ EPIST, ORTHODOXA. 8

tatem fummoueat, luccmq? implicitis Si receflii aliquo obfcuris rcddatait non uago amp;C nacillanx t€,fedcertolibratoqj pafTiijllo quo tendimus pec rtxiffcuideri queamus. Sedenim ut dubqs in rcz bus nibil eft incircumfpefla Si pracpropcra temc ntateodtofiiis.itafancillis in rebus quacdubisc efle ncqueunt, rnodo accurrate traâentur, nihil magis fcribentis nomen Si dignitatem cleuat, quant fi trepidare commentando, necfatis fidere fibi.practereaSifucarequædâ Si diifimulare nul laiufta caufa deprehenditur.

Adremigiturinftitutam ut ueniamus. Dum g® quiritur: An corpus Chrifti propter coniuniftio nemcum uerbo infeparabilem.fumatfibialie-' nas à corpore conditiones. Primum per Corpus Corpus. Chrifti illud intelligo, quod offibus, neruis.car,quot; ne,8i fanguine in utero uirgineo de fpiritu fanx fto coceptum Si anima rationali creata uiuifica turn,id eft,uere humanum.Si in momcto conce/quot; ptionis fimul ab çterno uerbo ita aifumptum eft, utduabus è naturis impermixtis et inuiolatis.nec feparabilibus, unus dominus Chriftus lel’us dei Si hominis filius faélus fit,Si in mundum geni.» tus.Deinde perconiunilionem, hocipfum intel Coniunftio ligo.quod Scholaftici unionem, alii mixtionem, communioncm,fodetatem,uocant,ipfamfcilicet connexionem Si cohærentiam duarum natura» rum perfonam Chrifti conftituentium. Et place» remihifatcorconiunftionis uocabulum,cum eo

-ocr page 16-

D. lOACHIMI VADIANI

ufumuidcam Auguftiniim ciim alibi tuminbgt; yquot;'®- . brodeTrinit. lï.ca.is.Vnioniscnimamp;commii i vommunio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r lt;

nionis noces, li propius conndcrcs, parum ndx funt : licet amp;nbsp;Auguftiniis alicubi unionis, Hila' rius autcm, amp;. ab unionis SC communionis amp;fo cietatis uocabulo nö abliorreat.Nec enim unum funt natura diuina amp;nbsp;humana.fed duæ res,ôC its feparatæ, ut neutra de altera participet, fed pro* prietatem fuamutracp feorfim illefa cuftodiat.Vn Mixtto. deconfequiturlonge minus mixtionis uocabu^'

lum.quo fandus Irenæus utitur,tuto ferriautad . mitri poffe. Et uoces quib. pauldantefumusuli (connexionis fcilicet amp;nbsp;cohærentiæ) conftatmi^ nusquadrare quamconiunótionis uocabuluni. Poftremo, cum quarritur.An fumat fibi aliénas a corpore conditiones 8ic, per corpus non quotU* bet corpus fed humanum intelligo, quale ipfum Domini corpus,de quo quæritur. Alioqu* amp;nbsp;naturalium corporum multac funt condiu^ nes uarisc longe ab humano corpore alicnifl* mx, quarum nihil attinct in pncfentia meminif'' fe, cum folius humani corpons fiat mentio;net aliar conditio nes intelliguntur quam quarum c’ humanum corpus uideatur. ConditiO'' ^uiejjpne« autcmintelligo proprietäres,feuutplani“’ loquar, babitum ipfum amp;nbsp;ftatum corporis alit^ , atcp aliterhabentis. Qiii quidem bifariam accidc j rehomini poteft. Namfunt quædamqurna'' | turaliter infunt corpori humano,partim comm»

lU^

-ocr page 17-

EPIST. ORTHODOXA.

nia ei cum reliquis animalibus, partim propria, nee nifi fui generis.Contraautena.quacdam quae fupra amp;nbsp;praeter uaturara fuut,till induntur, ab al note caufa pendentia; quæ mox paulo enumcra bimus. Quin 8i Alicuum cife, aut aliénas effe à Alitnnm dt corpore conditiones, duplicifenfu accipipoteft.

Vno, ut intelligamus talcs corporibumano, nec inefle naturaliter, nec acciderc natural! aliqua confequentia, ficut naturaliter accidunt homi^ ni,efurire,fitire,uigilare, dormire, ôlt;c. fed, ut di^ xi,fupra naturam accidere SC à diuina pcnderc uirtiue. Altero, ut tales fint,qux cum natura SC fubftanna adeoep cum aeritate corporis liumani pu gnent, nec frnät uere elfe corpus hominis, ubi accideriuf. ut cum dicimus,Simul effe in diuerfis lods, conduioncm effe, quae cum natura SC fub* ftantia corporis quanti pugnet, SC ideo alienam effe à corporc ctiam humano, quoniam per earn ucritas corporis fubuertatur SC exinaniatur.

His adhuncmodum declaratis ,hoc fentire Quaîfti». qujcftionem intelligo. An domininoftrilcfu cor pus uere humanum, ea de caufa aliénas ab hu-* mano corpore conditiones fibi fumat,quia con-\ftct ipfum auerbo 3eterno,in utero uirginis infe-parabillconiunéüoneaffumptum cffe';Nuncut, quodfentio apertiffime SC hmplicilfime dicam, paulo altius mihi ordiendum eft. Ac primum quidem de coniunftionc ilia mihi dicendum eft tqux ex duarum natutarum ueritate perfo-

B

-ocr page 18-

' D. lOACHIMI VADIANI-

nam Chrifti confticuit. Deinde de eondinonP bus referam quas fuftinuit affumptio illa in Cliri ßo an te refurredbo netn, Poftremo.de condiiioni bus, quas fîbifumpfît corpus Cliriftipoftrefuf-' reftionem.

proteRatio. nbsp;nbsp;In totumautc animus eft, nihil prodere autifl

medium afferrcjdomini prsefidio.qua quodCv nonicis fcripturis docetur8C traditur, amp;nbsp;fanfto^ rum patrum aiïcrtioneconfi'rmatur. Mireeniffl abhorreo ab illorum cöhdcntia, qui in id genus materqs cxplicandis ceucampumaliquemtiori dum ingrefti» in quo fuppetenti rerum copia uk res ingenti queant oftentare, nihil fibi non per-' tnictunt decernendo irariiTime interim adduóhs aut fuo in fcnfu acceptis fcripturis, multo auicm farpius philofophorum placitis citatis,conijciunt magis quàm demonftrent aut probent, prxtcrea præiudicatis perinde ut collatis, amp;nbsp;ad uiuum (ut dicitur)refe(Ris, nitun tur.Sun t autem qui non ex plicant modo quod explicandum propofuerunt, fed quxftionem mouct ex quxftione,amp; dubium dubio plicant, demultis nonnunquam dubitan tesquæcerta nobisrationeconftant, infuperK argutqs Dialedicis inßrudbi, mira calliditateaui torquentquo quicquam uoluntprobare, autelu dunt quod cum fuis utcunqj reccpns dilTentic P‘*g’’3t.

Verbum igiturxtemum,quod deus uerus eft, ; tu« œuura» per quod omnia fafta funt, quod omnetn homi ncm

-ocr page 19-

EPIST. ORTHODOXA, jo ntmuenientcminluinc mundum illuminât, «erit»« (utPcttus ait)è tcncbris uocauit credentes in ad-* Jj' mirabilcm lucem fuam, præfente iam temporis couftituit. pleuitudine, carné uere humanam, id eft, ipfum homme ex anima creata, 8i corpore extra omne peccati labem in utero uirgineo conceptum afz lumplit, amp;nbsp;fic faftum eft caro, genito in mun/ dumamp;scditoIefuChrifto domino noftro:qui quatenus deus crat, filius unigenitus ex finu patris defcendit cum plenitudinc gratia:, feien,' tiæifapientijc, 8édonorum omnium dequibus accipiunt credentes in eum-.quatenus autem hoz ngt;o erat, Filius hominis Sé primogenitus Mariç, in ea nature integritate {aclus,iit cum nihil quod eft hominis àfe alienum effet,tarnen quia iple fet uator amp;nbsp;dominus hoftia futurus effet pro peccaz to,formam ferui uolens Sé lubens, fcilicet motta lern jiniutqscp amp;nbsp;ignominqs obnoxiam aflumz pfit, quo genus humanum peccato perditum, ipfedeus amp;nbsp;homo, rcdemptionls noftra: facraz inctototlegisuiftimisSC facrifieqs adumbrato, pleno digno'qj 8é facerdotio 8i facrificio perfieez r« 8i confnmmaret. Simul nobis in omnihumi litate,fapientiafafuis iuftitla'cp.Si fanftificaticvSC , Tedemptio,i’t qui glonawr, non nifi in domino ’ nbsp;nbsp;nbsp;lefu glorletut.Quando igitur loanncs dixit, V er

bum caro faftum eft,Sé habitauit in nobis,uerbi cft. l incarnationem fimpllciffima ueritate reddidit, Sé ' ,Ucttfenfum præ fe fêtant, quem immutabilis na

-ocr page 20-

D. lOACHIMI VADIANI

turadininitatis non admittit, uidelicet quodf!lt; ipfo uerbo æterno caro hominis fada fit, autdi'* uina natura in hiimanam mutata fit tamtn ita cohæret fcripturarum ueritas, ut cum alijs il' lius teifimonqs collatapium fibiamp; catholicuni fenfum ucndiccnt. Et nos non nifiaffumptionc, Si. coniundione naturæ humanæ cum diuina.

utraç natura illçfaamp;f inuiolata.uerbum ætct' num fadum eiTe carnem intelligamus. Non ptf mittit enim communis fenfus, nedumfcriptura: authoritas, utquod æternæ 8i immutabilis eßen tiæ cftjn rckreatæ 8C mutabilis naturâ Si condi' tionemabire credipoflit. Longe uero alicniusà captu amp;nbsp;pictatc.dicerehumanam natiiramindi' uinamabire, utuideridebeatquod creatumeft» in effentiam Si fubftantiam creatoris immutabi'

1cm conuerfum eife, quale quid Eutyches doccre uifus cft, cuius infra mentionem faciemus. Mi' xtio autem naturarum Si confufio nifi nomen quidem permitteret naturis, niminim corruptis ôC fubuerfis, ut needeus ucre Cliriftus, necuere homo dici poifet, qui licet diuerfis naturis con' ftet unitate perfonæ contradis,tarnen propter il' Içfam Si inconfijfam harum proprietatem, fient Cliriftus ut ucre homo fit,uerc deus eft SC dicitur.ProindeÄ rus dtui. Jqjp nej ueritatem naturæ diuinæ in Chrifto afié

rens.Vnigcnitus inquitfïliiis, qui eft in finitpa' tris, ipfeenarrauit. Etipfe dominus Matth, i«-agnofeit ucritatem refponfi Âpoftoloiuro,ipfu™ tlic

-ocr page 21-

EPIST. ORTHODOXA. îi

elfe fîlium dei uiui affirmantium, infiiper 8L hoc addens, carnis amp;. fanguinis non elfe eins rei coz gnitioncm, fed reuelationis pater nx amp;nbsp;cœleftis, Ita ipfe Chriftus loan. s.Panem fe de cccio uocat, quemueretamen non edant.nifià pâtre trafti, feu,qiiod idem eft,à dco dodli. Item.afcenfurutn in cœlum ubi prius erat 6ic.Diuinæem naniræ, non humanæ tribuiturincœlo elfe, amp;in cccio fuilfe, antequam in cœlatn Chriftus afcenderit. Pari modo alicubi Iiidæis rcfpondens, Antequï inquit,Abraham fuit, egofum amp;c. palâfedeum efle indicans. Vt ilia fileamus.quodpatrem in fc amp;nbsp;fein pâtre effe, atqj unum quidem cum pâtre elfe profitetur. Et ad Philippum pâtre uidere cuz pientem, Philippe, ait, qui uidet me, uidet amp;nbsp;paz trem amp;c.Contrafa:peitain fe hominis naturam Ciirîftus ne afl'erit.utpalâ fibidemat. Si deo tribuat,ut loan.

•}. Mea dotîfrinanoneftmea Sic, Et loan.n.Laz zarum fufeitaturus patrem rogatutfeexaudiat. Matth. x4. Si Aifforum primo, foli patri tribuit cognitionem dici iudiefj. Alibi autem no femel, patris uoluntatem (qux uoluntas eft Trinitatis) afuaitafeiungit, utfuam abneget Si illam affez ratquxfitfequenda. Vtuoluntatum diftinóHoz nem, naturarum in Chrifto diftintff io neceflario fcquatur, Vere igitur deus Si ucre homo Chriz ftus dominus nofter ,id quod fantfliffima ilia SC clariflimis fcripturis conferta EpiftolaadHcz brxos ahunde exponiu

B ,

-ocr page 22-

D. lOACHlMI VADlANf

înftpafâbi/ Rede autctn coniundioilla naturarnniiil Chriftoinfeparabilis dicitur. Cum enim Sacra-quot; mentum incarnationis rei fit æteni{,ncmpe uitX coclcftis ÔC immarcefcibilis.Aerinequit quinS^ ipfa incarnatio ucrbi femel fada in æternum du ret.Cliriftiis enim hodie amp;nbsp;heri idem eft etiain in fæcula.Hebr. I}. Sedamp;arterniim Cbrifti facets dotium deus pater luramento confirmanit, Pfal. gt;op. Qitod ipfum tarnen negata in Cliriftocor-' poris-amp;:earnis, ideftbumanx naturx ueritatCk fubfifterenequaquam poifet

Ltx de hit Minime autem cömittendum eft, in id genui rendi/'**** myfterqs explicandis, utaut uerbis liberiusuti aut eaufas remotiores afferre pergamus.qtiaruin nó memineritfcriptura. Nihilenim periculofiuï eft, g in fidfi articulis, libertate iierbortim amp;nbsp;li-quot; eentia dehniendi (ut fic dicä)luxur!are,amp; ab prie feripto uerbi dei recedere.f^iod ilii tamé fâciuni, qui eaufas affermit proximas incarnationis, Si ai gute indicât quo modo amp;nbsp;medio uerbiim cami fe unieritiqiia in re tam latus eäpus fefequorun-» dam coniedurisSi cogitationibus apperuit,ut poftfcn'pturarum breitem amp;nbsp;fimplicem tradition nem .poftueierumdodorum explication?cum piam turn etiam mediocrem amp;nbsp;uenerabundam, ipfi totos libres hoc tituloinfcripferint,Curdeuî homo. Prxtereadeincarnationedomini. Cum Lombardui tarnen Scholafticoiu coryphxus.di-' ftind.2..lib.2.Senten. doceat uiûonem ilia naturç diHin«

-ocr page 23-

EPiSr. CRTHODOXÄ. u diuinx cum hümana incxplicabilem efîe.iuxta il ludEfaixuIr« Gcnerationem eiusquis enarra^ bif? Tanto fatius eft his de rebus quam circumx fpedüTime amp;nbsp;parciifime loqui, amp;nbsp;intra fcriptura rummetas magna cura contineri, quam uerbis utide noftro allatis, qux arcanis illis amp;nbsp;cccicfti-' bus rebus caliginem uerius, quam lucem ullam adliibeant.

loannesenim uelut renuens, quæ impium fit SimpiidBU humanum animum fcrutari, paucis 8C fimplicix ™,^on°squot;è“quot;n ter, Verbum inquit CARO faólum eft,8lt; liabi carn»tioiri« lauitin nobis,amp; confpeximus gloriam eins, glo riam uelut unigenitid patreamp;c. Paulus autem ideminteIligens,Gal.4. Vbi inquit,uenit plenitu do temporis,cmifit deus filium füum, fafttmi ex muliere, (aftnm Icgiobnoxium Sic. Qiiomodo ueroiaftum ex muliere, fi dei filius à deo emif* fus^Sanc,uerbum intelligitin mundum miifum exfinupatris Si in uirginis utero hominem faz ftum, hoc eft, uerbum homini coniuncfbiim, 8i fic natiim in mundum lefum Chriftum.Sicut, i.Tim.i.ab eodem diilum eft,Iefus Chriftus uez nie in mundum, ut peccatores faluos faceret. Faz äum autem arbitror ab Apoftolo diftum, quia dominus, non ex femine uiri, aut naturae opere, fed uirtute altiffimi in uirgine formants fucrit, quemadmodum Si primus Adam manu dei c li moterrxfaftuseft. Nam 8iLuc. i. cap. legitur, Quod nafeetur exte fanftum » uocabitur filius

B 4

-ocr page 24-

D. lOACHIMI VADIANI

dei (de iiirgine enim, Auguftino tcftc, tantum g® neris noti ctiam criminis originetn duxit do'' minus ) quippc primum hominem in perfeifto ói integro naturç fuæftatu uirtute dei formaturt Có feélum efl'e conftat. Pari autem fimpikitat« utramep naturam Chrifti indicans Apoftolus». Corin.r. Deus, inquit,cratin Clirifto.mundunt reconcilians fibi, non imputans eis peccata fua. Etutab omnipeccati labccarnem cius libérant fuirte teftaretur, code loco,Deus, inquit.eum qn* n5nouitpeccatum,pro nobis peccatum fecK,ut nos cdiccremur iuftjtiadei perillum. Porróói Ifaiasuerbiaduentum in huncmundumancead umbrauerat ipfe breiiibus amp;nbsp;fimplicibus iicr-* bis de luce ilia uctura teftatus 4r.ca.cum ait, Ro' rate cccli defuper amp;nbsp;nubes pluant iuftum, aperia turterra amp;nbsp;germinct faluatorem iuftitia oria'' tur fimul.Ego dominus creaui eum SCc. QiiibuS uerbis quantumuis breuibus amp;nbsp;ucrbi defcenfum c cœlo amp;nbsp;humanitatis unionc de terra, nimirum de utero uirginis parturiente, præterea amp;nbsp;iulliti® originem, quæ perfolum Chriftiim eftcompk-' xus eft. Qiiod autem dixit. Ego dominus créant cum : id dixit qd apoftolus, Fadlum ex mulierq non genitum ordine naturae. Nam ut primus Adam de terra creatus eft nullo uiri femine; ira fe cundus Adam adeo creatus,id cft,faci:us nullo ui ri femine, in utero lerreno, id eft, liumano im/ jnaculata: amp;nbsp;acternum beatæ Maris uirginis, ut

-ocr page 25-

EPIST. ORTHODOXA. 15


dominus Chriftum


fecundum terrenat na.»


«ere


ficutamp;ipfe unigenitus


crcauerit


formam


tiuæ


arternumab

uerbum

idem ICaias de ucrbi

æ ter no genuic. Alio in loco cmiflione loquutus breui.*

ter,Deus, inquit,ipfe ueniet,tunc aperientur ocix licæcorum amp;aures furdorum patebunt, Ifa.

Vnde 6i àPetro SancT:usuocatur, qui prçordina tusfueritanteconditum mundutn, manifeftatus autetn extremis temporibus, propter nos qui per eum credimus in deum. Qiios carnis noftrac in fe aflumptacfanóHfïcatione purgatos gen tern fanâam 8C facerdotium famflum cffecit. Alibi quocj; idem apoftolus in carne paiTum eife domi num noftrum,inquit,utinnucrec non nifi incar.» natum patimoritp pro nobis potuiiTe.Qiiodein in Chrifto diuinum erat,nec morti per fe.nec paf fioni erat obnoxium.Proinde qui peccatum non fecerat,necp inuentus eft dolus in ore illius,pecca ta noftra, docente Petro, ipfe pertulit in corpore fuo fuper lignum, quo pcccatis mortui iuftitiç ui ueremus.Pulchre igitur amp;nbsp;pie diddum eft ab Au^ guftinolib.deTrinit.ij.dc Chrifto in haccuerba, Naftebatur non contagione tranfgreffionis uix ciata natura, fed omnium talium uitiorumfola medicina ; nafccbatur, inqua, homo, nullum hi bens, nullumhabiturus omnino peccatum, per quern renafeerentur liberâdiàpeccato quinafei non poffuntfinepeccato.Haddenus Auguftinus. 5ed quid illis immoramur ï cum Chriftus ipfe à

B y

-ocr page 26-

D.ÎOACHÏMT VADIANI

pâtrefecxiuirteamp; in mundum uenifTe dicat,nigt; îiil minus interim uindicata carnisin fcpropri«'' tateJoan.iS.Egoin Iiocnatus fum.amp;inhocue-' ni in mundum.ut teftimoninm feram uericati. Et loan. II. Ego lux in mundum ueni, ut qui credit in mein renebris nômaneat. Idcmadhurnatiam naturâ refpiciens eodem in loco,Ego ex meipfo, inquit, nôfumloquutus, fed qui mifit me pater ipfe rnilii mandatum dédit quiddicam autquid loquar.

Hxrero «ir jjoc uerbiim incarnatum, 8C liunc Cliriftunt •ionis myftt dominum duarum naturarum infeparabili con/ ri“quot;’- iundlione conftantem ecclefîarum orientaliuw pncfides quidam parum memores pcrfidixHç^ Vaknûiws bionis.Marcionis,Valentini 8C ManicliçiCquini-' hil diuerfa infania ecclefiâ afflixerunt) poft mer-' , tem primum Athanafq, CIiryfoftomi,Hierony' mi,amp; Auguftini ecclefiâ Chrifti rurfus feditioft 'dogmaribus funt adorti.Fecerant idem paulo an Anius Sc te in affligenda Trinitatis maieftatc Arrius SC Ma cedonius. (Riorum ille filium insequalempatf* faciebat, hicfpiritum fandlum deum effe tiege-' batiutroqt celebribusdoftiiTimorum hotniniina fynodis, Nicena fdlicet SC Bizantina, damnato-NcRor.- nbsp;nbsp;Quos fero et inclinâte ïam mundo,hoc eftThe®

dofîo iuniore imperante, Neftor et Eutyclies Grç ei itidem homines funt infequiiti. Qiiorum alter pracful Conftantinopolitanus,itade naturis Chrifto difierebat * ut unitatem perfonæ palaquot;’ foluerf*

-ocr page 27-

EPIST. ORTHODOXA. 14 föluerct,nec una, fed duas faccre uidcretur.nem.* peunam diuinitatis.alteramhumanitatis.Adhçc non aliter deum in Chrifto cfTe docebat, quàm reliquis fanftis ipfum fcriptura tnbueret, unde nee Chriftum iam natura dei filium, fed adoptio ne fadebat, fine, utipfe dicere foiebat, merito. Qitod ipfum in to turn non aliud erat,quàm beiz Ium trudele aduerfum domini incarnationc exci tatum. Etquanquampatronis ceu nödiuerfum ab ecclefia fen tiret defenderetur, tarne ob doäriz nam fuatn propius infpedtam amp;nbsp;ponderatam frequenti in fynodo apudEphefum habita, dam natus,amp;anathematc perculfus eft. Succefltthuic nö magno temporis iuteruallo Eutyches Abbas Eutyche».' Conftantinopolitanus, qui eodem Theodofio imperante, initias cöccptionis Chrifti,utarbitror, illeftus, duas naturas in Chrifto itaeöfundebat, uthumanam affumptam quidem, fed affumptio nis conditione abolitam eue doccret, nec in Chri fto manfifle amplius quàm diuinam nantram. Hominem igitur deo abfumebat , nec finebat carniaffumpta: in Chrifto locum.Quam demen tiamhominis,mox paulo fynodus, in Chalcedo ne utbe contra Bizantium fita.Martiano iam imz perante, damnauitprefidete Fabiano Conftantiz nopol. epifcopo. Cumantea,infynodo apud Ephefum habita, cui Diofeorus Apoftolica* ecdc fiæ Alexandrina: epifcopus pratfederat,um fccz dum ÔC impium dogma, Theodofio ipfo in priz

-ocr page 28-

D. lOACHIMI VADIAMI

mis annuente,efltt receptum. Adeo iam tiini ua* riabantCondIia,Knocebat ueritati licentiailla pronunciandi,noncollatisnec magnopeK^’^'' penfis fcripturis. Præerat tunc temporis ecdcü* Romanac Leo primus, uir cum pietate tum erudi hone infignis, cuius extantaducrfusEutychia'' nam liærefim epiftolæ nonnulla: de ueritatecar-* nisCItfifti,quamin Euchariftiæ facrificioantt Theodoras omniaagnoîcamusSiprofîteamur, Illospoftca amp;nbsp;Sergius, fgcm, funt, Theodorus quidam Cilix c Mopfo crene: amp;nbsp;Sergius patriarcha Conftantinopolita-' nusille, quiapudHeraclium Imperatoremma* gnoin prccio habitus cft.Tum enim Bizantijff'' rc habitabant Imperatores Romani, epifcopis eius urbis, qui patriarchæ dicebantur, plurimum Si honoris 8i authoritatis defercbât.TheodoruS igitiir Neftorij hxrelî inftaiirata,fic naturas pfdb nas^ diftinguebat in Chrifto, ut deum Si homi'' : nem Chriftum è uirgine natum efle negara, ncc permitteret natiuitatem nifi homini,quo fuo do^ gmate naturarum unionem feu coniundhoneni palàm impugnare, fed Si amplius fufpicariuidc j baturChrifto genitoiam Siinmundum xdito i ceu puro prius homini, naturam diuinam fupff adueniife, Siftc undlum cfl'e.ficut fcripturade ipfo loquitiir. Non uidebatenim.aut fi uidir, no credebat fcripturæ palàm admonéti, quod in ipfo incarnationisprincipio,uerbum faftum eftcaro, opérante fpiritu fanôio; ut qui poftea natuseft, non ;

-ocr page 29-

EPIST. ORTHODOXA, non iam purus homo, fed deus uerus amp;nbsp;homo uerus Rierit. Quarefrequentilfimafynodo Con ftantinopolitana Theodori dogma damnatum fuit.adnitente Vigilio ecclef.Romanx epifcopo, deamotertio anno luftiniani principis,cuius ani mushocpronior erat in Theodori condemna^ tionem.quo propenfius feéhc Eutychianæ faucz bat, unam fcilicet naturam in Chrifto ftatuenti. Hac primum Synodo quadraginta annis ante initum à Gregorio pontificatum habita, decree tumeft.utbeatauirgo Maria, etÓTt«©^, hoccft^Y** dei genitrix uoearetur, quippe quæ Chriftum fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’

cundum hominé quidc genuit.fed ipfum tarnen genuit, qui opéré incatnationis perfeéio ut ho.’ mouerus,itaSideus ueruserat. Deus quidcm, uerbum aeternum, non faétum, fed genitum ex pâtre, per quod omnia faéta funt. Homo autetn in tempore incarnatus, caro faftus, 8i genitus.g^^ . primogenitus hominis filius.PorrôSergius,quia naûoncSyrus erat,ha:refim domiimbibitâhaud trépidé in urbeaugufta patriarchatum indeptu» amp;nbsp;Eutychianac faéUonis hominibus adiutus dix

I nbsp;nbsp;nbsp;fpergere cccpit. lam antea enim pracftantes in Sy

i nbsp;nbsp;nbsp;tiaEpifcopi,quornm praceipuus erat Athanafius

I nbsp;nbsp;Hiaapohanus, palàm,non nifi unam uoluntagt;

1 tem in Chrifto affirmabant, uidelicet diuinam, 1 nbsp;nbsp;nbsp;qux doftrina perfuaderi ecdefqs irô potui(fet,ni

\ nbsp;nbsp;nbsp;fi prior Eutyches naiurç unitatc in Chrifto aufus

1 fttilfetaftetere. CxterumnocentiRimaillahxrcz

-ocr page 30-

D« lOACHIMl VADIANI fis ira brcui uires recepit ingentes, ut non Aüsnl modo amp;nbsp;Tliraciam.fed ipfam ctiam [taliam n»'' gnarerum nirbatiOneperculferit,ipfo «iam radio in hxrefim collapfo.cui in Syria contraPft fas agenti, prins Atlianafius, mox amp;nbsp;Sergius, Sergq fucceifor Pyrrhus patriardia perfuaferat. Adeo ante impune multis annis gralfatum eft liniim cöniucntibus epifcopis, utimperantepri mum ConftantinoHcradiipronepote, qiii Po' gonatus cognominatuseft.Heradianæftirpispo ftremo,SynodusConftantinopoli congregata, ■t qnamSextam uocant.ducentorum oiRuaginta nouem patrum confefTu damnatiim fnerit.annis minimum feptuagintaquinque poft Gregorij mortem,qui fccundo anno imperq Phoeæ, dc«f fit.Subduxerat feilliSynodo, quacunqj decaufa Agatlio papa Romanus, fed abfentiam tarnen fuam rcfarfit, dodlis öC pqs uiris Conftaniinopo lim mi(ris,qui errori tarn noxio fefe opponcrenu Monothe» Monothelitas autem uocaruntGræd, qui 8(ÄK^ ' *“*■ irifj fxôvij} unam amp;nbsp;folam in Clirifto uoluntatem, nempediuinam aflerebant. CuiuS erroris corypliæt erant fub iam difto Conftanii no, Georgius Patriardia Conftantinopoleos K Madiarius Apoftolicac ecclefiæ Antiodienæ epi» ! fcopus, utercß tarn doftrina quam honore fedis quam tencbar,infignis.SedceflumonentiCon» cilio Georgius öi refipuit, Madiarius aute, erro» tem contumacius defendens, liærefeos eft dam» J iiatus

-ocr page 31-

EPIST. ORTHODOXA. 16 hatus. Afta funt hçc duodecimo anno ConRanx liiii, cuimortuo cum fïlius luftinianus fucceflifx fettamp;ob morum ^rauitatem trufus in exilium ïffa.cafuin monachum quendamMonothelix tamincidit, qui ei imperium poUicitus, ea caufa reftuuendum domini uoluntate affirmauit, ut fe xtam Synodum impie dccernentem abrogaret, Sêqux pic effent à Machario defenfa rcduceret Si eonfirmarct. Cuius promirti memor, cum baud multo poR,ab exilio ad imperium redqffet repenteconuocato Concilio,non parentis mox do ada, fed Synodi etiam décréta induxit Si abx vogauit.Quam uaefaniam eius cum Sergius prix mus Rom.eccle. epifcopus çgerrimc ferret, quax que cura uigiiantia pofTet, Concilq décréta de duabus in Chrifto uoluntatibus,cömendaret ecx tleiqs, palam profcifcis illius conatibus.lmperax torFurqspercitus Zachariam pracfeótum milix tum Romam mifit, quo Sergium captum amp;nbsp;uin ftuin adduceret.Qni urbem ingreffus.quum Ser gq caufam amp;nbsp;dignitatem bonorum confilio SC pnefidio defendi uidcrct, re infeéia illó unde uex ueratredijt.

Atcp bafienus quidem de telis Si macbinis, StudiS quo atcR adeo bello ipfo, quod hxretici poft debellax e“'»'?»quot;' iquot; t nbsp;nbsp;nbsp;tos ueteres Hxrefiarcbas, aduerfum uerbi xterni h«rcGbü»

1 incarnationem,amp; unitatem perfonx in Chrifto, antiquis. t dcnuo mouerunt Si inftaurarunt. Ql’Ç fane hoc i libentius retuli, quod uiderëcffe quofdam qui ta

-ocr page 32-

« D. roACHIHI VADIANF

mctfi humane naturae ucritatemin Clirifto agno fcant, tarnen ita diftrahunt difputatioHibus cargt; nem Clirifti.utei fere praeter nomen nihil reliqui faeere uideantHr,S^ utaudio, latitant nefcio qup bits in angulis, homundones gloria: ciipidi.qui nihil mallcnt quant ex inferis Eutychen nionagt; chuni cxdtare.Si tarnen uelutnouam amp;. fuis de-» bitaniingcniis,inlucem proferre carnisChrifti diuinitatem, adeo^ unant omnium quæfuntin Chrifto, naturamamp; conditionem faccre.quod ipfum ctaMonotlielitis eftfadfum.Profefto hoe ßudiuntelfSatanæ praedpuum,utin remfuani ingenqs etiam præclaris abutatur,necdefinatpie taiis prartextu nocere pietati, non nouis modo nuperexcogitatis.fed ucteribus etiä, 8C peneabo Iltis erroribus, probe gnarus etiam illis,publicani quondam ecclefiarum pacem, haud leui ruina la beiaélatam fuifle,Quarc nbsp;nbsp;nobis aduerfum illo

ruTO conatus amp;nbsp;ftudia, ea ratio tenen da elf,ut no fenfumniodo catholicum dedomino incarna' to,fed uerba ctiam ipfa teneamus,quibus antiqui fii catholid interprétés in explicando fcriptura' rum fenfu.SC perfidia Hebionis,Valentini, Mar' uonts,amp;Arrii,raundcda, magna dreumfpedio nefuntuH.

AiTeriiftrue Augulfinus cnim uelut pracfentiens futurum tü”hriftT* uthac dereitcrum dilfenfiones amp;nbsp;hçrefes enafee è duabiis na rcntur.cum faepe alias, turn in dedmotertio libro î!squot;con°ua quot;nbsp;T rinitate,de uerbi incarnatione locutus,ita fer lutreiKo», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;moiiem

-ocr page 33-

EPIST. ORTHODOXA.

moncm anemperat, ut dicat,Deo ita coniun Jlatn fuiffchumanam nacuram utexduabus fubftan-uisfîeretuna perfona, acperhoc iamex tribus (ôihre Clinftuin,deo,anima, ôC carne: ita tarnen utanima amp;caro alteram naturam conAituant. Ideo ip.ca.eiufdcm libri fic ait: Et cum lego, Ver.« bum caro fadium eft,amp; liabitauit in nobis fi^c.in Ucrbo intelligo uerbum dei filium,in carne agno fcouerum hominis Blium ; ôfutrumq; lîmulin unaperfona dei Si hominis, ineiTabili gratiæ lar gitateconiuntflum.Idem cap.;4.Enchiridij,Chri ftus inquit Iefus,dei filius eft,et deus Si homo eft: dcusanteomniafaecula, homo in noftrofxculo. Deus,quia dei uerbum (deusenim erat uerbum) homo ante quia in unitate pcrfonac acceifit uer.* bo anima rationahs Si caro. Quocirca in quan.* mm deus eft,ipfe Si pater un urn funr, in quätum autem homo eft,pater maior eft illo. Cum enim effet unicus deifilius,non gratia fed natura,utcf* fetplenusctiam gratia faófuseftdC hominis lius ; idemtp ipfe, utrumtp ex utroc^ unus Chrigt; ftusamp;c, Hadfenus Augitftinus : non aliuddo.« cens aut ediiferens quam quod fcripturis eft pro ditum. Vnitatemenim Chrifti c duabus naturis conftantem, literx nobis Apoftolicx indicant Paulus enim,Vna,inquit,fides, units dns.Et ipfe dns apud loannem, licet de duabus in fe naturis palam teftnur, tame de feut uno femp loquitur. Sic ad pattern fermone conuetfo, Ego, inquit, in lt;gt;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G

-ocr page 34-

D. lOACHIMI VADIANf

IC amp;nbsp;tu in me.Itcm:Nö quod ego uolo.fed qu(4 tu uis d^c.Quibus uerbisjkecad naturam humt tiam proprie rcfpcxerit, tarnen un urn ciTefede-' monftrans,Non,inquit,quod ego uolo amp;c.Eg9 inquatn Chriftus fïlius tuus : unus Chriftusfcr' MUS tuus(fic enim ab Efaia dicitur.)Qiiarcadpff fonæ unitatcm indicandatn, ita ipfe mifcuitno-' mina,ut pro more fenpturæ alteri fæpe tribuatur, AUeritrk quod non eft nifi alterius, ut quum dicit : Nemo quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cerium nifi filius hominis qui eftin

tiui eft. corlo.ltemiCum iiideritis filium hois afeendente iibieratprius. Itc; Sicdcus dilexitmundum.utli hum fuum unigenitum tradideritin mortemSe* Non enim uerbum æternum in morte tradidi^ fedfeipfum fecundum carnéamp;hominem.EfaiaS quorp unitatem illam adum brans, ficinquit cap-lt;7. Et uocabunt nomen eius Emanuel, hoc eft,no bifeum deus c. Vulgaris autem prarfentia dci nec digna ^iphctarum teftimonqs fuiflet,fi ita no bifeum futurum deum prçdixiftetpropheta.utX apud patres fuit, quibus ab ipfo domino deo dk éfum eftjGen.ir.Ego fum,ponamip ferdus int« me te.Ea eodem loco; Ero deus eorum ÄeSk cut nihil nouum aut dignum obferuationeacciquot; diflet, fl Maria uirgo filium Chriftum de uiri ft' mine coneepiifetineqj opus fuiflet uaticinio gno fpiritus apud Efaiam 7. cap. Ecce uirgo con cipiet pariet filium fióc, Quot enim uirgints elocatacjconcipiunt Si pariunt filiosi Vt ncceifa^ no

-ocr page 35-

EPIST. ORTHODOXA.


18


ITO confequatur cum fenfum apud Efaiam retiz nendumcflc, quideum nouoSC inauditogez nercprçfcntiæ nobifcum futurum affirm«, nein pcdonoSf miraculo incarnationis, quam ipfe multts in locis clariffime indicat. Er fic uirginetn conccpturam ncuo modo Si inaudito ; qua; uirz go mancat, Si filium pariat. Quod ipfe Chriffus lux Si corpus ucritatis,in fuo corpore mundo ab omni pcccato, teftatus eft. Er ipfa uirgo uirum fe nöcognouiffeaffirmaus.liocrefponfiaccepitab Angelo,ut certo intelligcrct,nc cognofeendä qui dem à uiro elic,ad hoc ut parcrct,fed fpiritum fan ftum in eius utero fatum formaturum, qui deo unitus.in mundum a:d«etur.Quare pafuafa uic go.cum myftcrq altitudinem non acciperet, aniz mo fubmiffo Si addei difpenfationes morigero, Ecce,iuquit, ancilla domini, fiat mihi fecundutn uerbumtuura. Quidobfecro adduciclariusaut euidentius de uirginis conceptu Si pattu inuioz lato potiiit, quàm Lucæ hiftoria prodidif; Vt uere toto calo errarit Neftorius, dum fïliutn Chriftum gratia filium dei fecit.promeritum feiz licet ut deus in illo effet-.nam fanéfiomnes gratia Siadoptione filqfunt dei Si cohacredesChrifti. Redle enim Auguftinus, Non regebat,inquit,di uina natura hominem, ut exteros fanófos regit i perfidt-.fed g«ebat, nimirum infeparabili foz 1 nbsp;nbsp;nbsp;cictateaffumptum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pctfon{«o

' EiUcetPerfona: feu uTfs'ao'ioe uocem feriptu «buiü uni« . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tatcmdcG»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* gnat.

-ocr page 36-

D. lOACHIMr VADIANI

ræ non habeant, qua Chriftiunitas exprimitur, nihil minus tarnen ad reieuidencéexporitionein ucteres turn Graeci turn etiam Latini perfonac no minelibenterfunt uri,amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ideft, pet'

fonam uocarunc unitatem illamin Chriftodo' minonoftro, infeparabili nexuduarum natuia' rum,ut (ïc dicam, cödatam; quam fupra diximuS ab Hilario, amp;nbsp;unionem, Ä communioneni.atç etiam focietatem iiocari.Lib, enim nono de Tri' nitate.Chriftum air deo uiiiere, naturae noftrae fo cietate.in communionem fubfiantiae immortalis unita. Etdonari fortaifis Neftorio potuiffet.fi idem perfonarum nomine intcllexifTet, nos naturarum noce exprimimus:tantum unio^ nemipfamfuinetconfefTus.ficutamp;Gncd ùaré' SoiTt/i uocant non modo fubftatitiam perfona/ lern feu fubfiftentiam rei fimplicis,utperfonacdi' uinæ.fed etiam fubfilkntiam perfonae ex diiabiiï naturisin Chriftoconiundhr ; quemadmodum in libro contra Neftorium amp;nbsp;Eutychen, Boctius prodidit.Atquia unitateperfonp diuulfa non na tura.fedmerito filiiim dci fecit Chriftum, fetri amplius in ecclefia non potuit. Et hodie parum circumfpedle loquuntur, qui dicunt humaniia/ tem Chrifti,feu hominem Chriftum,paffum elft, non deum :practerca,hominc proprie, non deum Chriftum refurrexiffe Sic. Redlius dicimus Chri ftum.dei et hominis filium,traditum,crucifi'xuni, | paiTum mortuuin,fepul(um,fufcitacum,in cœlos

receptum.

-ocr page 37-

EPIST. ORTHODOXA. 19 reccptutn.Deicnim amp;nbsp;hominis filius reipfafuit, qui fic traditus.paffus, cruófixus,monuus,fepul.' tus amp;nbsp;fulcitatus eft amp;nbsp;in ccclos abqt, etiamfipro ea natura qux paihoni amp;nbsp;morti trat obnoxia,do lorem K CTUciatum fenfcrit,amp; refurrcflione fue.* rit glorifïcatus.Sic enim amp;nbsp;in coclis fuiffe fe docct Chriftus dei Si hominis filius, antequam afccnz derit in ccclum : nimirum pro naturae illiiis pro.* prietatequxcalum nunquam deferuerat ; narti amp;nbsp;defeendiffe uerbum dicitur de coclis, Si in mun dum ueniife, ut à prophetis eft prxdiftum, non quod in mundo deus non effet, fed quod affum^ pta came, uifibili fe Si natural! humanx naturae conteftatione, mundo fe filius dei exhibuerit. Vt hoc infanior Eutyches fuerit, quo ftuhius natu.* ram humanam in Chrifto tot modis in fcripturis cognitam.perfpcéfam. Si demonftratam,negate fiierit aufus. Nifi uerifimileeft hoceum fcnbffe quod naturahumanain Chnfto,poftrefurrcftio ncm Si gloriam à refurreftione indutam, à diuiz na abolita,aut in diuinam naturam conuerfa fue tit.Video enim SiBo«ium dubitare, ante ne,an ueropoftrefurreftionem hominis ille naturam in Chnfto fuiffe aui manfiffe negaritDum af* fumptam quidc earn,fed abfumptam fuiffe,con* feffus eft. Vtrum autem fenfit, confiât non alter» modo, fed utroep fenfu eum impegiffe, Si impie effe lapfum. Nefcit efn, ut uere ab Hilario efi diz ftum, nefcit inquä uitam fuam, qui lefum Chriz

G ,

-ocr page 38-

D« lOACHIMI VADIANI ut ucriim deum ita 8ó uerum homincignorat:5i ciufdem pcriculi reseft.Chriftum Icfum.iicl fpirt tumOeum uelcarnem noftri corporis ignora«.

Quod fi Neftor amp;nbsp;Eutyches, Atlianafiumil^ Ium fuum inter Graccos interprètes celebcrri/ inumlegi(rent,aut,filegerunt,fancintellcxiftcnt, amp;nbsp;fequi uoluiirentiprofcfflolongiiTime abbis errorum fcopulis declinaftcnt.Siceni habet Atha nafi} confeftTio, quæ hodieejj in omnibus ecdefijs decantatur : Eft ergo fides redia, Vt credamus Si fithanaGj çonfiteamur, quoddominus noftcr lefusChri-' fcff'o,'* fius dei filius, deus SC homo eft. Deus ex fubftan tia patris ante fçciila genitus.SC homo ex fubftan *ia matris in ficculo naius. Perfedlus deus.perft' dus homo, ex anima rationali SC humana tarne fubfiftens.Äequalis patrifecundumdiuinitatem: minor pâtre fecundum humaniratc.qui licet deus fit SC homo, non duo tarnen, fed unus eft Chrÿ ftus. Vnus autem non conuerfionediuinitaiisin carnem, fed aflumptione humanitatis in deum, unus omnino non confufione fubftantiç,fed uni täte perfonac. Nam ficut anima rationalisSCcar^a unus eft homo, ita deus SC homo unus eftChri' ftus. Hæc Athanafiiis, aduerfum Arrianosquidc prodidit,fed ea claritate expofita Chrifti perfona, ; utmirum fit in oriente efTepotuifTe Graccos bo' mines,qui fidem illä fuam de feripturis deprom/ । ptam impugnare quam fequi maluerint. I

Ridicule enim Theodorus,deum in Chrifto ex (

-ocr page 39-

EPIST. ORTHODOXA. lo

Maria æditum negauit, cum fcripturæ tcftentiir, , deumamp; hominem fuifl'cChriftum, quum cuir^ negantXquot; gineeftgcnitus. Ex quo enim tempore Cliriftus Mariä eir» homo cccpit elfe,ex eodem tempore Chriftus «!«?»»■• deus erat cum hominc.ficut ly.cap.libride Trini täte, ij.docuit Auguftinus.Necp offenfus eflet il^ legencrefermonis aut nùSioîoK'iS uocabulo.fi uidiflet hoc peculiariter folere feripturä, ut quod alteriusin Chrifto naturae eft, faepe totiChrifto tribuatunnce propterea natufç feiungantur.quia aliud deo, aliud homini côueniat.fed reóle, quod utriufep eft, toti Chrifto tribuitur. Sergius autc 8C Pyrrhus Patriarchar, quoiu ante mcminimiis, 8i, quipoftremooamnatus eft, Macharius, necunS uoluntatéftatuiftent in Chrifto ,fi cum Eutychc, fnchri nccduabus naturis unâ uoluntaté tribuilTent, ft iioùoiun» cum Neftoriofenferunt, modo manifefta amp;nbsp;irre fragabilia fcripturaw teftimonia expedere con ferre uoluifleut.Interpretcs cm ueteres, qui miil^ tis fæculis Sergium antecclferunt, nufquä ita con fuderuntautfuftuIeruntnaturasinGhrifto,quin utri^.diuinæfcilicet 8C humanac.fuam uoluntax temtribuerint: necintellexerintfcripturam aliud docere,autChriftum aliud fenfiflc, quando dixit loan.f.Non quacro uoluntatem meam, fed eius qui mißt me amp;c.quàm quodfunéiio aduentus fui difpefatio redemptionis per mortem fuam, nö hominis uoluntaté, qualis amp;nbsp;in Chrifto erat, uero homine : feddiuina uoluntaté, quæ Séipfa

C 4

-ocr page 40-

D. 10ACHIMI VADFANI

ucrbi incarnati uoluntas crat,præordinata fuen** Sine caafi autc dixiiîet Chriftus;Non quscro uo^ luntatcm meam amp;c. fiineo nonnilî una qiiidcin diuina fuifTet, ut Monothclicx fornnM ant, ut taceam quod ridicule dominus fuatn luntatcm indicairet,cuidiuinam prscfcrret, ß pr* ter diuinam aliam non liabuit.Quomodo enim meum rede uoco aut dico,quod non iiabcoi Qiiod fi una tantum uoluntas in Ciirifio FuißH potius fuerat dicendum,(^içro uoluntatcm met £ifc. hæc enim diuina fuifiet.illius fcilicetàquo crat mirtiis. Quid igiturl Negat Chriftus fe uo^ luntatcm fuâ quxrere.quatenus homo erat,ratio nalis Si naturalisanimar,uthocamplius mißiü^ nis fuæ munus commendaret,nec purum homi-' nem eiïe fe ludxis de diuinitate ambigentibuS oftenderet.Necp non ad patrem refertferiemmf ftcrr) Si difpenfationis aduentus fui,ciim quota-* menipfe, filiusunigenitus,eadem SiinftituitS^ difpenfauit. Qiiomodoloan.o. Defccdi.inquiti decœlo, utfaciam, nôquodegouolo.fedquod is uult qui mißt me:hocefi,Ea caufa iieniin mun dum,uthomo fadus,non liominis uoluntatcm. fed del uoluntatc exequerer Si præftarem. Acter/ næenim difpenfationis eratdei, quicquidCbri-* ftus in mundo fecit, docuit, mandaiiit. Atquiut palàmdcueritate aifumptx humanitatisteftarc/ tur amp;nbsp;eius propriam indicaret uoluntatcm,in Fa^ oem proddcns.â^ fcfc humilians, Mardi. icyP’'

-ocr page 41-

EPIST. ORTHODOXA. du

ter, inquit, mi, fi potTibile eft, tranfeat âme calix ifte. Veruntamen non ficut ego uolo, fed fient tn. Vult pater filium mon, quod ipfum Chriftus nuit fecii ndum naturam qua unigenitus erat pa* trisabxterno filius ; quieacaufafæpe prxnio.« nuitfuos, futurum, ut patcretur moreretur, 8C refurger«t,itnó,quod oportereteummon,amp; ani matn ponerc ut earn refumeret. At Chnftus fc^ cundum hominis naturam amp;nbsp;coditionem, dolet amp;nbsp;triftatur,ad paftionis imminentis agonem fuz dat etiam ; amp;, qua: natunc noftrse proprietas eft, fcruari uellet,non folunuiuere, no perimi: quetn affeftum tarnen caro fandtificata non tuetur,fed diuinxuoluntatifubqcit, etiâfitriftis anima cius eiTftufqj ad mortem; uthocmodo infirmitas ilia aliéna à pectato nil magis fit teftata, quàm uchez mentem paftionis fenfum Si cruciatnm, quetn certo uoluntas hominis renueret, qux uoluntati deifubieâa ô(obfcquens noneftet. InChnfto autem etiam renitente naturæ imbecillitatc (qua ueriftimamhumanitatem fuam oftendit)uolunz tashumanx naturx paths uoluntati fummifta cftAd quod in Sanftis omnibus, utcunqj affliftis amp;nbsp;cruhatis.quanquam difpariàChriftorationc, faftum efle uidemus. Oportuit enim doloribus Si cruciatib .obnoxium fieri dominum noftrum, necalienum efteab infirmitatc mortalis homiz nis,quideoprxordinätepeccatum pro nobis fa dus eft, quo poena pro nobis penfa SC tolerata.

-ocr page 42-

D. lOACHIMI VADIANI morte uidelicetmiferrima, Cliyrographumsttf nç obligationis noftræ affigerer cruci, amp;nbsp;reatum condemnation! adiiidicatum ekieret. Ne^hoe folum.fed ut Pontificem habcremus.qui per om nia tentatus fenfu noftrarum infirmitatum poP fetaffici: qiiodPaulusadHebræos4. ÔC r.capin clariffimcdifferuit.

SpIIopi». In Chrifto igitur (utfiimmatim colligamus) alia uoluntas liumana,alia diuina:(îcut alia nam ra Humana rationalis, alia diuina natura increa^ ta, cœleftis fapientia, uerbum acternum : utra(|l Clirifti, utraqj perfonæ unius, unici domini no' ftri: nec obeft lî altéra alteri fummiffa eft,ut nunj diuerfum décernât aut faciat, in carne ilia fanâa amp;cxorteàpeccatoomni. Siquidem amp;animani fanélificauit.quicarnem fanéfificatam aifuin-' prit,utamp; uoluntas natiiræhumanacinChrifto non potuerit fanfta ÔC obfequensnôeffe. In uni Bcrfum enitn feripturæ non admittunt, ut, dum Chriftum effe uere hominc afferimus, Si in tenv pore conceptum genitumq; docemus.unam uo^' luntatefaciamusnaturæ increatæamp;natuncffca tac in Chrifto. Sed hacc hucufqj de coniunâiiy ne uerbi ciim corpore Chrifti didla fufficiant.

Decondifio Nuncadalianobis ueniendutn. Et primuffl »■bu». nbsp;nbsp;nbsp;quidem ut de côditionibus dicamus, nemo igno

rat, fie naturam humanam lt;à uerbo ætcrnoaifuni ptam, ut ôC infîrmitatem amp;nbsp;imbecillitatem nogt; rftramomnem.fcclufopeccato.aifumpferit.Porrô pcccatum

-ocr page 43-

EPIST. ORTHODOXA. ±1

pcaatum cum fecludimus.etiam fruftum pccca.* ' ti procul omnem à Chrifto exterminamus. Fuit quot;nbsp;igiturin Chrifto, ut homine, fames, fitis,ualctu.'

do,algor, xftns, fomnus, uigilia. Fuit (quod ad ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;animä attinebat) cura, folicitudo, triftitia, timör,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dolor,m(rror,anxiftas,quibus mortalis conditie»

acceifit, quçomnia amp;nbsp;fingula,adco abfuit ut ab^ hotreret natura ilia coclcftis in carncm dcmifra,ut ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uoleiis etiam 8( cupiens afrumpferit,quo myfte.-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rium uitçamp; redeptionis noftræ ante fæcula,ut di

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ximus.decrctiim 8C difpenratum,obiretur.Oblaz

f ' tus cnim eft quia uoluit, Efa. yj. Qiiippc potefta ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcnihabuitponendianimamfuam,Screcipiendi

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eam.eo fcilicet mädato accepto à patre fuo, Ioan.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io.Acccdithis,quod (utHilariuslib.i.deTrinita

*, nbsp;nbsp;nbsp;tcfcnbiqChriftusperconceptionem,partum,ua

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ggt;tum,cunas, omnes naturae noftrj contumçlias

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tranfeurrit. Hoceft(utcgointelligo) peromnia

* j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iftalmmanæconditionisincarncfuacxtitit.Ideo

• ApoftolusPhilippen. ». de Chrifto, cum eC* ' \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f«informadei,nonrapinaarbitratuseft,utefret

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xqualisdeo,fedfemetipfuminaniuitiormafergt;’

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ui fumpta, in fimilitudinem hominum conftitugt;

tus,amp; figura repertus ut homo.humilem prçbuit femetipfumfaftus obediens ufcp ad morte,mor.« ’ tern aute crucis.De qua reapudEfaiam legimus, ’ Efa.yi.et illo quidem Apoftoli loco iprxterq qd * deus incarnatus demonftratur.utriufcp fimul na.»

I turx ueritas pcrdifcitur. Non enim alia caufa in

-ocr page 44-

. D. lOÄCHIMI VADIÄNI

fîmilitudincm hominum conftitutum 8C Sgt* ra repertutn ut hominem, proponit ApoftoluJ» quämquodincrcdulis punis quidem homo uh fus eft, qui ramen longe maius homine fucrit, nempedeus uerus. Aliud enim cft,quod affumii. aliud quod aifumitur. Et deus quidem aftitm^ plît formam ferui quadamtenus puro hominifi' milis,fed qui purus ramen homo non fît, fed ucr bum in Chrifto, in quo amp;nbsp;homo. Porto clariut eft uatidnium Efaix de cruce 8C morte, in defpclt;' Aiffimahumilitate, quam utduhitari ea de re uh lo modo poft'it. Vtcumcp autem in ærumnis, liu^ inilisamp; defpedus dominus, utaimc^ infirmuS êdimbccillus fuit,ramen ita non minus in mift' ria quam poftea in gloria, uerus deus fuit, ut net decelferit naturae diuinae in humilirate,nec eidem in gloriae fublimitateaccefteritiquod ipfum de humana natura peromniaintelligimus.Idemem Chnftus natus À in prxfepipofîtiiscumcorpolt;' rah plenitudine diuinitatis, qui fuit dum in gio/ ria affumptus eft: 8C idem homo Chriftus in eoc/ lum receptus,quifuit in uirgine conceptus, amp;in crucem adlus.Idem dominus amp;nbsp;deus in terris an re refurreftionem, qui dominus Si deus in cadis poft afeefionem. Idem homo mediator in codo, qui facerdos Si propitiator in cruce, in quo 8i mortali Si glorifîcato ex xquo omnes thefauri fa pientix Si fdentic dei recoditi funt, ut inquit Apo fiolus Col.1.Proinde redie, mea fententia. Si pie didum

-ocr page 45-

EPIST. OKTHODOXA I5 diâutn eft ab Auguftino lib. de Trinit. ij. Quod Cliriftus deusdiuinitatefubuenithoininibus,liu manitatecouenit. Quanquatn amp;nbsp;homo amp;nbsp;deus hominibus uitam impetrauit.Qiiod autem apud Lucam legimus, Lu.z.Iefus profidebatfaptenua, snate, amp;nbsp;gratia, apud deum atq; homines amp;c. ad naturae humanæ habitum refertur, qur fuis grax dibusapuero, ad uinlem uf(^xtatcau6:a indies niaiora attp euidentiora cocleftis fapientisc indi^ oa promebat, utpoftmodum plane dei fîlius, ab hisquibiis trat datum, cognofceretiir, amp;nbsp;imptf / ^fpoperum magnitudine territi, guftumquenz dam diuinac in eo naturae fentiebant. Nee poteft dubitari, humanam naturam, ut à uerboaifumz pta eft,eiufdem coniundione non modo fanftiz ficatam, fed etiam donatam fuiffc cocleftibus boz nis 8lt;diuitiisgratiarum,amp;ficChriftum undluni oleo «xultationisfprx confortibus fuis, (icut Pfal mus quadtagefimus prsccinuit. Vnde ipfe Chriz ftus iuxtadifpenfationem carnis alTumptx locuz tus.Efaiç 6i.Spiritus,inquit,dominifuperme,eo qd unxit me dominus, ad annundandum manz fuetis mifitme,utmederer contritis corde, SCc. Quæ uerba adfe pertitiere, ipfe dominus Luc.4» ca.teftatus eft. Alibi quolt;^ apud Efaiam Deus pa terita infit; Ecceferuus meus, feu(utSeptuaginz ta)puer meus,fufdpiâ eum,ele(flus meus,côplaz cuitfibiin illoanima mea,dedifpiritum meum fuper eum,iudidum gentibus ,pferet.Quod fan^

-ocr page 46-

D. lOACHlMI VADIANI in primo eins aduentu Mattliæo tefte prarfiitiim eft, Si in akcro porró praeftabitur. In ChriftO enim baptizando.cum fpiritus fanólus columb» fpeciecerneretur.fupcr domino, fimulamp;patris 11 ox ilia ab Efaia prædidla, repetita'eft. Hie eft fi' lius meus diledus in quo cöplacuit animamea, ipfumauditc.Vtnon dode modo (iitequidcfen ' tio)fed pie etiä diftinxerint,qui tres quodammo^ do naturasinCliriftoftatuunt. Tribus enimdk ftindis rebus conftat,quarum dug tarnen adho/ min em pertinent, uidelicet, corpore Iiumano.ani ma liumana,amp; natura diuina, quarum cuiej! pro , prieconuenit aliquidquodreliqux nonfeiuiiti amp;nbsp;tarnen ob trnitatem perfonæde unoChrifto domino prædicantur. Sic affixus cruci amp;nbsp;in erU'' ce uuliieratus eftChriftusdcus nofter,quodtanie ei proprie non nifi fecundum corpus accidit, ab hoc enim folo.plagæ 8C iiulnera accepta funt.Siç SC undum docent Chriftum fcripturæ.utiatndi ximus, qui fecundum corpus tarnen undusnon fuitiubetedeo, fed fecundum animam tantum, gratia pcrfufam;amp; tarnen uocabulum Chrifti,^^ de undione tradum eft,toti perfonæ dominitrk buitur. Ad eundem modum SC defeenfus ad inft ros,iuxta uulgatum fenfum,à Chrifto fadus.nçc corporis erat utiqj pendentis in cruce,nec diiiim' tatis quæ etiam infernis adeft, fed proprie anima: fuitChrifti: SC tamcin Symbolo, Chriftum mor tuum ad inferna defeendifle confîtemur SC eredi miiS'

-ocr page 47-

EPIST. ORTHODO^A* 14 mus. Pari modo ita fummittitfe Chnftus inter-» dum iuxta naturam humanam, ut fibi adimar.dC patn foil uendicet.utMatthæi t4.de dieiudicij.SC Aftorum primo, deeodem.Qiiibus locis motus Irena:us ita fidenter diiiermtlibroaduerfiimba:.» refes feeundo, ut palam demat filio notitiamdiei fupremi.Cötra uero fæpe eadem fibi tribuit quae patri.Ç^iæ omnia folertiffime expofuitD.Augu ftinus in prioribus librisillis quos de Trinitate ftripfir, ad quern reliqua defiderantc remittimus. Libuitautc in hçc pauciila digrcdi.occafione huz manitatis humiliatæ in Chrifto, neexcideret noz bis quod in huius quaeftionis materia crebro eft incukädum,ita iiidelicet fufeeptam naturam noz dram à uerbo, ut conditiones humanitatis ucl ab ieftilfimas non fuerit auerfatum.

Pond ficuthumilitatis fiCinfirmitatis, ita etiam cxaltationis amp;gloriac ratio licet totiusClirifti fie tarnen proprie nonnifi carniamp; corpori tribuiz tur; propricenim exaltatio uera eius eft, cuius ue rafuitSf propria liumiliatio. Nec enim deus eft exaltatus, fed Cliriftus homo. Pater utiqj glorifiz cauit filium,ut Petrus ait, Aftow ? .Et rogauit paz tremfilius, iit glorificaretur, nimirum pro huma nlt;c fragilitatis modulo.Pater uero refpondit,Glo rificaui amp;nbsp;glorificabo,Ioan.ii.Sed ôC exmortuis Chriftumuirum quern ludæi occiderant,Deus €xcitauit,ut idem Petrus Ado.x.docuit. Ad quem jnodum amp;nbsp;Apoftolus Rom. s. Spiritum dei doz

-ocr page 48-

D. rOACHIMI VADlANt

«et cflc qui Chriftiitn excitant ex mortuiS, bum fcilicetSC deumipfum qui erat inChriftO' Interim amp;nbsp;deum glonficatum in Chrifto farpi fcriptura memorat, quod tarnen amp;;ipfum qn’' damtenus c gloria corporis Clirifti ducitur;?^^ quam (utlib.u.deTrinitate Hilarius ait) dei gloria intelleifhi per corpus eft.GIorifi'cauiipS'^ . filium hominis anterefurrciflionc, opere.doflt* na,prodigiis:pariterhis omnibus amp;nbsp;paterglon^ catuseR, dum deum in hliohominis agtiofiun^ lt;rcdentes,8lt; pattern in filio,amp; perfilium reutla' tum amp;nbsp;annunciatum.laudant, colunt, uentran^ tur.adorant.Nec credctes modo,fed amp;nbsp;impijH“'' pefcunt adoperum amp;nbsp;prodigioriim magniiudi' nem. Ideo dominus lo.u. de morte Lazari,HïG ' inquit,infîrmitas non eft ad mortem, fed pro gio ' na dei,utglorificetur films per earn amp;c. Eccqdt* * gloriam filq dci.opere Chrifti quacfitam.Sin» It modo Ioan.p.de cacco nato, Necp hie peccauit, inquit dominus,ncc parentes eins, fed ut manif' ftentur opera dei in illo. Proinde amp;nbsp;Martha pW^ | begnaraoperumingentium quædomifiusfwr rat,Domine, inquit, ego credo quod tufisCliri^ fiusfftius dei uiui, quiinmundumucturuseraii loan.II. In homine fcilicet deum efteconfeifa, X fimul Si hominis SC deigloriamper Chriftum« in Chrifto experta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Refpondu His ad liunc modum declaratis SóexpolïtiJi ftioncm. adpropofttamquxftionem utrefpondeatn,di/ ,

(OfiOt' '

-ocr page 49-

Z

I li r r

I ( i' i t

I i

» I i l'

ËPIST. ORTHODOXA,. ly to,Corpus Chriftiàiierbo aiïumptum Si cum uerbo cöiundutn nö accepiflc, aut ante, aut poft refurredionem.ullas conditiones qiiac cum natu ralicorporis humani ueritatepugnent, aut eins naturalem fubfiftäiam non ferant. Qiiod ipfuin ptobareaut multis oftendere, nö eftnecelTc, cum ueritatc humanitatis perpetuac (n Chrifto amp;! mor tuo Si fufdtato.denfiftima fcripturarum authori »as probet amp;nbsp;conuincat, prcterea ueteres uere fan ftiuerc'qî pq Si eruditi interprétés alTerant, fid fu per omnia ipfa,c|ux omnis ueritatis bafts eft.caz tbolica fides confiteatur.Soli hxrctici.obftinatif' fimum hominum genus,negant:nec mirum, no elfent enim quod uocantur.ft non negarent. Sed de his, fid antea diximus fid paulo mox plufcula fumusdifturi.

. Cxtetum fl per aliénas conditiones eas intek Quatenus ligimus cilia? prjcter naturam qua homines dieconcipiunturfid nafcuntur,ipfi corporihuma no adueniunt, ab altiore aliqua caufa pendentes, deplane (atemur, imd docemus corpus Chrifti fumpfiife fibi aliénas à corpore humano condix tiones-.quales funt.uacuitas à peccato.inedia qua draginta dierum,ambularc fupcr undas.clarifica ri in monte,ex oculis cernentium euanefccre, ex

mortuis refurgere, claufis portis intrare, à terris euolarc, fubleuari, affumi, in cœlo agcre fid qui-« dem corporaliter, xternum fid immortalem eife, anj id genus alix-.qux talcs tame funt, ut cas ma-

-ocr page 50-

D. lOACHIMI VADIANI

gna ex pane dominus cum fandlis fuis commué nes habeat, quorum tamccorpora nulla proff“’ alTumptione diuinæ naturç fandlifîcâtur.fed 3^1® pcione amp;nbsp;gratia amp;nbsp;uircute quam deushiimani$ corporibusad gloriam autignominiam dicionem applicat, ut quod ab eo femel eft conlü tutum.ineuitabiii fuccelfiôe eueniat præftetMl' Vnde fieri utdemus urid genus côditiones, utft dicam, fupernaturales proprieconiundlionifi“ incarnationi tribui nequeant. lntegritascnilt;n(ugt; ab tiacprimum ordiamur) licetpuraincontamP natarp à Chrifto fit in utero alfumpta propter élificationem fpiritus fuperuenieniis, quoôiuil ginis matris carnem fandlificatam intclligintuS tarnen non obfcurum eft, eandem naturampri'' mos parentes nofirosin Paradifotenuifie,(iitgt; omnempeccatilabc, perfedlo^in ftatu iuftitiJt, in quo fi perftitifient, uterantingenti ctrlditun* rerum terrenarumijj gloria præditi.fané neepec' catum nec uitium,noftrigeneris propagationent infeciifet. Ad hçc fandli omîtes,quos dominttsi» illo die gloria im mortalitatis induct, ea itidî ton ditionc donabutitur, ut extra omnempeccatili bem,ad pnmxuam illam iufiitiam reftituti,ccrlegt; ftem uitam fint afturi.Porró amp;nbsp;ieiunium dierum quadraginta ipfeetiam Helias fuftinuit.ficuttet«' tio libro Regum legimus. EtPetrus fuper undis ambulauit non liæfitans;Sd tune primum appro benfits à domino,cum hscfitare cocpifietjMat.^.

-ocr page 51-

feplST. ORTHÔDOXA. ±6

Sed amp;nbsp;glorificatio corporutn faftorum.qui Clni fto monuo dc fepuldiris prodierunt,« multis ap paruetunt,fKutMattli.i7.1egimus, cam gloriam iam tum cum Chrifto rcfurgente habuerunt com munem.utôiablatiab hominumoculis nonap parèrent nifi quibus uellcnf.quod profeólo mini mé obfcure fcriptura innuit.Ênimuero afcenz fronts conditio, qua à terris hominis corpus fub* leuatur et in cœleftibus degit.prçterea conditio ui txliumanæ xternæ Si immarcefcibilis, cos omz nés manet.qui ad gloriam uttæ Sifalutis funt re.' furreduri.Qiiandoquidcm etimpijs communis eft nobifeum refurreftionis conditio, ut amp;nbsp;ipfoz nun pariter immutatis et immortalibus faélis cor poribus.ignemfrbi paratumfrntingreffuri, neqj id nawtali aliqua uiciflitudiire.fcd uirtute diuina qua mortui omîtes femel ad iudicq diem exci* tabuntur.

Hæc eoUbentius commemoraui.utEutychia Adnouos nos noftræ ae taris, tantopere carnem Chrifti uere „0*8^*'*** bttmanâ exténuantes, Si cum diuina natura tfn


non confundetes admonercm, quo pctfpicerent 6écognofcerent,uelprxcipuas conditiones cor-» poris Chrifti diuina illi uirtute indltas, taies elfe, ut corpori etlam m^ftico, quod eft ecclelra, cum ipfo capite communes exiftant; nedum utfufpiz tari fit opus.catnem do mini,quia uerbo coniunz fta ô: gloria ptxdita, atqj etiam fuper omnes cœ los exalwiafitjcam ob rem conditiones fumpfif*


-ocr page 52-

D. lOACHIMr VADIAN!

fe quæ fubftantiam corporcæ naturæ,8i ueritati/ carnis in Clirifto(utdeuirgine nata eft)uUo mo-' do.autulla parte permutarintaiitfubuerterint. Singularis quidem ilia, amp;nbsp;nulli omnino alij créa turæ cômunicabilis, Cliriftikfu côditio €ft,quP£l in ipfo caro noftra cum uerbo coniundia.Si unJ in Chrifto cum uerbo perfona faéla eft, excelle» tefandlifïcatione opérante, perfacramcntimy' fteriuminenarrabilis,quoddominum noftruirt Icfum in feruatorem, facerdotem.redcmptoreffl» conciliatorem, intcrceflbrem.abæternodeftinJ' turn inftituit.ut caput efïet Ecclefiæ fuæ, qua coi» municatione donorum fpiritus, 8i carnis nawf’ 11, in confortium fandlificationis recepit Si (on' clufit. Sumus enimoscxofiibuseius, Sicatotlf carne eius, quicuni^ fpiritus fidei interuentucac ni eins SC olTibus eius adgiutinamur.

De côditio nbsp;nbsp;Porro quod omnibus infi'rmitatis SC mortals

ris^cVrift^î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominus adde^'

tefutreftio» xteram eft patris, nôdetrimentum, fed incremen lum attulit carni eius. Tune enim maxime nat#^ ra noftra primçuac illiorigini 8C innocentiaeac« dit, cum præfentis farculi incommodis iniufflS'^ exuta, ab ipfa quoep peccati miferia quàm long** fimc abeft. Siquidem ÔC liæc ipfa glorix noftt® immortalis pars eft, quod olim immortalitatisf® bore lïiperinduti,humanæ imbecillitatis penuri» refeCia,corpus refumemus,ncc cibi nec pows.n^ j quein totum uUius naturalis adiutorij indigonS

-ocr page 53-

EPIST. ORTHODOXA. I7 ftd coditione crim us ut Angeli dei. Quapropter amp;Apoftokis Roma.s, hocexpeftare creaturam ait in nobis, utpaldm fiant f lq deirquippe uani.* taticreatura fubiacct, non nolens, fed propter cum qui fubiecit illam fub fpc, quoniam amp;nbsp;ipfa ereatura liberabitura feruitutecorruptionis in liz bertatem gloriac filioriim dei amp;c. (^o loco Pau lus per creaturam carnem noftram intellexit, otn negenusærumnis 8C imbecillitatibus obnoxia, preifamippeccati tyrannidcpcr membra noftra fatuienteamp;tumultuante,donee corruptibilis eon ditio, donum incorruptibilis integritatis afTequa tur.Quando igitur à corpore, quæ funt imbecillt tatis auferuntur, non aufertur aut tollitur natura corporis in fe,fed magis inftauratur er perficitur. Et eft perfeftior Humana natura in gloria non cgcnsrcrumelementalium fomentis Si admin igt; culis, quam eifequeatin fxculo, dum rebus ca.* ducis fuftctatur,ncc nifiindiem durât. Vttaceam qdomnis ilia mortalis infiirmitas noftra Si ipfa in primis radix uitiorum concupifcentia,qux re^« gnum,iitfic dicam, carnis noftrçoccupat,ufqucgt;' adeoabfuntab integritateoriginali.utreuera no aliud magis teftcntur,amp; oboculos ponant cogi^ tantibus nobis,qu.im lapfum focdiim natura: 111.' ciatæ.prçterea feruitutem Si mortem acterna: con demnationi adiudicatam. Vttumprimum uerc homines,amplius beatifuturi firaus,quum pa terille cccleftis per filium fuum lefum, cuius fragt;-

D ,

-ocr page 54-

D.roACHIMl VADIANI tres amp;nbsp;colixredcs fumus,corpora noftraconfoi* mia gloriæ fuæ fcccrit : quiqj eft caput ecclcfi« fanólorum, nos membra fua in conibrtiumpa'’ tcrnæmaieftatisa(fumet,dum(ut Hilarius ait) in co pater eft,et illcrurfum per focietatem caniisin nobis eft, quos in regnum paratum antemundi conftitutionemcollocauerit, quibustp abforptJ morte immortalem uitam æternamty reddidc'' rit.Non enim turn incrcmcntis corporum itifit'' mitatumtp cafibus, uitæ bumanæ demutatio la,' bortp tolerabitur, fedætenntas cunsflis quxfe/ ipfamalatconfcruetip, donabitur: utcxdeo,ptf quern refurgem us ct glorificabimur.imttiortaltJ ^æternimaneamus.

Eft ergo corpus Chrifti in cœlos receptum, ul uere uiui hominis,primitiærcfurreftionisno' flrac,ita uere etiä naturalis : quippe inftauratadt utiam fæpcdiximus.pergloriam natura cius.nâ diminutaaut aüFecna, nee aliud corpus habet, aut carnemaliam immortalis iam ctgloriofus,quä habuitmortalis amp;nbsp;crucifixus.Carnem ille nofträ afl’umpfit, amp;nbsp;ineadem nobifeum uerecommuni cat. Quod ctiam Lombardus uidens.Iib. i- Sent-diftinél j. Carnem Chrifti aftumptam ait,necc« leftem cfre,nccaeream,necalterius cuiiifcunq; na tune, quam eins cuius eft omnium hominumca ro.Rertcenim uere dirtum eft ab Hilario, fu'' perPfal. 14.^. Hane eftebumanæ fpei ueritatem, qdhumana natura ßi corruptibilis caroin Chri

-ocr page 55-

EPIST. ORTHODOXÄ. 18

Io per gloriç demurationem in arternam fubftan liam transtbrmata eft.Hoc ciiim quod ipfe nunc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

*ft iuxta carnisgloria,idem Si nos olim erimus, Siquidcmpatrem rogauit,utquo locoipfecflet in çœkftibus, in code 8i fui effent futuri. Quod quidem er it, eum non ablatis aut exinanitis, fed tranfmutads corponbus, ueftem illam gloriar im wortalitatis, cuius Apoftolus meminit, fuperin.* duemiis. Ipfeenim dominus, tefte Paulo Philip. } transfigiirabit corpus noftrum humile, ut çon-» formereddat corpori fuo gloriofo.Non enim in duet nos uelutnudos amp;nbsp;carne exutos, fed fuperx •nduct.ntquodantein nobis naturale quidem et proprium, fed caducum erat,non amplius cadux cum fed immortale fiiat.

Eft autem domino noftro in corleftibus agen Solids cow rifolidum corpus, non (ut Martion blafphema* baÇeuanidum S^fantafticum.qdutnaturæprifti cau«. næ amp;nbsp;incorruptar fubftantiæ efle doceret, cernen dum contreftandumep difdpulis præbuit:expref pîteftatus.hacunaindicationeintelligipofTe, qd idem etiam corpus c fepukliro fumpîeritin glo^ •■iam,quod antca ex uirgine in mortem Si redem ptionem afTumpferat: uidelicet quia carné Si oP fa haberet, nec effet fpiritus. Propterea Si cornez ditamp;: bibit, hand quidem neceiTitatefouendæ na turæ, ctiamfi uere Si bibit amp;nbsp;comedit, fed teftanz dï gratia neritatis de corpore, quod (utPetrus aiOcorruptionem non uidit, fed exaltatum citde

I

-ocr page 56-

‘ D. lOACHIMI VADIANI

xteradei.Taólu igitur Si uifu.Si uoce ab apofto* lis praclicnfam carnis naturam, ueram clTe.ói iH'' dubitatç naturç humanæ.credi uoluit.Propicrfa, ut fibi eam ipfam.uel glorificatus.uendicaret, «f rum patri tribuit qiiodfuiim n5efl'ct,nempetcin poris fupremifcientiam.quain parer in fiiaipto poteftateconftituit.Adtorum i.Qiiod fancfacere non potuiiTet fi eius naturæ proprietas qua p3trlt; eftminor, in fe iam transfigurato Si glorificaW non manfiflet. Vidcant igitur illi, qui dutn ucri» tem afl'erunt corporis Immani in Chrifto gloriff*’ cato.fic tamcn deipfo fentiunt, ut locabile effent gent.acpropemodum diuinac faciant naturæ, æquiorc feruntanimo fi multis in locis corpus cfTe domini dicas.quàm fi aliquo in loco.quiciin que tandem ille fit,aut faite, quia ucrum corpus cft, ex naturæ fuæ ueritate Si proprietate locabile cife contendas.atcp id quidem teftatifTimis feriptu rarum oraciilis probes Si confirmes: ut in præfen lia non attingamus, quod ex diametro pugnant, uerceffealiquid corpus, amp;idemipfum interiin locabile non elle, cum uifibili tarnen 8^ circunri-' fcriptaloci mutatione dominus Si terras teliqué' rit.ueftigijs ctiaffi Hieronymo credimus)inoliue tiiierticereliais, amp;nbsp;fublimis in corlum fitrapius, atqj ita.fcriptura teile rediturus fitcorpoß liter,fient corporaliter ex hoc fæculo difcefßt.

VeterS fen t Certe ucteres omîtes naturam carnis in ClirP ne ChriS'f’’ cofporcuc, cms fcilicct, in qua natus, pafe, cUrificau, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortuuS»

-ocr page 57-

EPIST. ORTHODOXA, - I9 1nortuus,amp; glorificatus eft, magno confenfu aC* tirmarunt; nec;^ id mirum, cum illud ipfum difee tefcripturæ moneant : quemadmodum pro no.» ftri ingenioli captu in Aphonfmorum libris de Euchariftix confideratione fcriptis latius edilTez ruimus.Diuus autc Hieronymus in epiftolaqua dam ad Pamacliium de erroribus Ioannis epifeo pi Hierofolymitani, tanta feueritate Afgrauitate, carnis uerx in Chrifto domino confeiuonem ex co catliolicam fidem iadiante, requirit, ut quuin loannes in epiftola fua ad Synodum mifta confi teretur crederefe.paftionem Chrifti incruce,8C inoncm, 8C fepulturam.Si refurredtionem, in ue 'ritate,amp; non putatiuefadlam,præterea primogc nitum ex mortuis Chriftum primitias maftic cot porum noftrorum, quas in fepulchro pofitas fux feitauit, ôfadccelum peruexit, fpem nobis in re,* furredlione proprii corporis tribuens.ita confirm marte, ut omnes fperemus fic refurgere nos ex mortuis ficut ipfe refurrexitdraud quidem in alqs quibufdamperegrinis amp;nbsp;alienis corporibus,quç artumantur in phantafmate, fed ficut ipfe in illo corpore, qd apud nos in fandlo fepulchro condi turn refurrexit,ita amp;nbsp;nos in ipfis corporibus qui* bus nunc circundamur, SCinquibus nuncfepeli tnur, eadem latione uifione fperemus refurge re 8Cc. Cum inquam fic loannes de corporum re 1 nbsp;nbsp;furreftione confiteretur amp;nbsp;différer«, tarnen non

eötentus Hieronymus, perpétua eum Origeniet

-ocr page 58-

D. lOACHtMl VADFANI erroris fufpitionc premeret, iiifi in cêfelTionf f“’ non modo uocabulum corporis,fed etiam carni* (ut quo corporis naturalis proprictas amp;nbsp;ueri'’^ propius expnmcr«ur)cnunciar«amp; ponerct.Dlt;’ cebataucem Origen es,8i hos errare qui carnis** corporis refurreóhonépenitus negarent,in q»®' rum numero Martion,Apelles,Valentinus nes crant,qui uitam amp;nbsp;falutem foli animf tribut bant, afferentes amp;ipfum dominum non nifiiquot; phantafmate refurrexiffe.putatiuiuidclicetcorp® ris.in quo et natns Chriftus magis putaturquài® were fuiffet. Sed amp;nbsp;illos pariter errare aicbat.Pl»' lofarcas appcllans eos qui eadcm oifa carnem Ä fa ngnin em,cum reliquo hominis habitu.ut in n’ ta fuifTent.refurgerc putarent(quam fentcntia men ut catliolicam adiierfum loannem tucbat^ Hieronymus.) Proindemediam quandäopim® nem Origenes ingcfferat,uidelicetcorporano^ ftra defunäa,quia ex dementis conftarent,in ea-* dem rurfum refolui, in illis quidem prindpil^ fuis durare,in qua: fuerintrefoluta, fed deinceps illorum coitu nec renafci nec reformari, quia tab corpore in ftatu glonp minime nobis foret opus; ut qui nec efuri clfemus,nec bibituri, neclabora/ turi.neqp nuptias perafturi,fed p omnia futuriui ^•’gtb Qiiarefuturum docebat quod in nouilfi ma tuba fua deus ’defunóforum animas alijs cor poribus,nempc fpiritalibus 8C sethereis excitatugt; tus effet,quç nec tatflui fubiacerent, ncc oculis cff nerentur,

-ocr page 59-

EPIST. OR.THODOXÄ. 50 lierentur, nec pondéré fuo pracgrauarentur, fed pro locow in quibus futura effent uariecate muts rentur.Quam fententiâ fuam eriam Apoftoli tier bis fuabat,Seminatur corpus in infirmitate,fur.» get in uirtute : feminatur corpus animale, furget corpus fpiriiuale. Qiiod fi rale corpus refurgerct quale hie gerimus, bibendum efle nobis amp;nbsp;eden dum, aiebat, in futuro fxculo, aliaque id genus agenda, qux mortales egiffemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Atç liunc quidcm in modum Origenes,cuius delirium feq tenere loannes epifeopus uideba tur. Flagitat igitur Hieronymus, ut quoniä ipfc turn ecclefia fentire fe Sf docere diceret, tarn uoce tarnis quàm uocabulo corporis in fua confeffio neutereiur.corporis enim uoce qua amp;nbsp;Ongenes utebatur no fiebatfatis Hieronymo, nec fatis ab errons fufpitione liberabatloanncm.cum amp;nbsp;Ori genes corpus refurredurum affcreret, carnis inte

I rim negaret, 8C alia fimul corpora affingebat ani f mabus excitandis quibus induerentur.diuerfa ab * illis in quibus aut bene aut male in hoc fxculo egifftmusiquafi uero aliud corpus digne damna

I boni adiudicareiur, aut c diuerfo gloria uitx co.» i nbsp;nbsp;nbsp;ronaretur,quâ in quo peccatum eilet, aut p cuiuS'

1 nbsp;nbsp;lolerantiam iugum Chrifti in hoc fxculo circum

i nbsp;nbsp;nbsp;iuli(femus.Qu3lt;'cpoft*’iulta Hieronymus,Alia,'-.

1 inquit, carnis, alia corporis deft nitio eft ; O mnis I catoeftcorpus,nöomnecorpuseftcaro.GARO

lt;ft proprie,qux fanguine,uenis,o(fibus nerqistç^ettnda.

-ocr page 60-

d.ioachimi vadiani conftringitur. Corpus autem, quanquam Si ci' ro dicatur,tame interdum xthereum uelaereuni nominatur, quod taólui uifui^ non fubiacet: Si plerunq; uifibilceft atqj tangibile. Paries eft corlt;' pus,fed non caro Sic.Etpauld infra,Deni^On*' quit) Apoftolus in epiftola fua ad Coloftenf(5 uolens corpus Chrifti carneiim, 8i non fpiritua'' Ic,aereiim,tenue,demonftrarc,fignificanterlocii^ tus eft,diccns: Et uos cum eftetis aliquandoalie^ natià Clirifto, Si inimici fenfus eius in operibuS inalis,reconciliauitin corporecarnisfu£permet tern. Etiterum ; In fymbolo fidei Si fpei noftit poft confeftionemtrinitatis Siunitatis ecclefix. omne Chriftiani dogmatis facramentum, carnis refurredione includitur Sic. Etmox paulo.ad eundem loannem epifeopum couerfus : Hoep® hus,inquit,adiunge,Si dic,Quoniam fpiritus car nem Si offa non habet,ficutme uidetis habereEi ' proprie ad Thomam, Infer digitum tuum in mJ nus meas.Si man urn tuam in latus meum: Si n® li efle incredulus, fed fidelis.Sic Si nos poftrefm redionem,eadem habebimus membraquibu$ nunc utimur.eafdem carnes,Si fanguinc dC ofÎJ: quorum in fcripturis fandis opera non natura, damnantur. Demum uelut concludens narrari® nem de carnis ueritate liabitam, Hxc, inquit, uera refurredionis confeftio, quç fie gloriam car nitribuitjUt non auferat ueritatem.Hucuf^ Hit-' ronymus.Qu* in eadem epiftola aduerfum illos, j

-ocr page 61-

EPIST. ORTHODOX! 51 qniChriftum non ucre, fed apparenter, corpus txhibuilfe tangendum, practerea edifle Si bibiffe aiunt,quo ueritatem naturæ humanæ.fed transit guratxoftederet,inter aliaficinquit;Quale eft au tem iccirco dicere dominum poftrefurredtionetn quadraginta diebus comedilfe cum Apoßolis ne phantafma putaretur, et hoc ipfum quod co^ medit in carne amp;nbsp;mébris.uifus eftin pbantafmaz teconfirmare^Aut uerum eft quod uidebatur.aut falfum. Si uerum eft : ergo yere comedit Si uere membra habuit:fi ante falfum,quomodo res faP fas oftendere uoluit.utrefiirredfionem probaret? Nemo enim falfo uerum probat. Et pauló infra, Quomodo inquit ueras manus Si uerum oftenx ditlatus.ita uere comedit cum difcipulis, ucre ant bulauit cum Cleopha, uere lingua locutus eft cum omnibus, uero accubitu difcubuit in cccna, ueris manib us accepit pa n cm, benedixit, fregit Si pomgebatillis amp;c.Eodem in loco, Qitod Chri^ ftus,inqiiit, aboculis repente euanuit, non urn.' bncautphantafmatis, feduirtutis dei fuit. Alicg Kanterefurredfionem cum pari modo euanuit, incorporeiim fuilfedicereopushaberemus. Qæ ^^gi^Onquitaliquis) licet,dno nonlicerf ApoU loniusThianaeus fenbitur, cum ante Domitia.» numftaretin cofiftorio, repente noncöparnilfc. Noli(aitHieronymus)potentiam dominiMago rum pracftigqs adæquare,ut uideatur fuilfe quod non fuit, amp;nbsp;putetur comedilfe line dentibus,am/

-ocr page 62-

D. iOACHIMI VADIANl bulnfîefine pedibus.fregifTepanem finemant'/ busjocutus elTe finelingua,SC latus monftraflefi ne coftis amp;£. Porró qd daufis ingrelüis eftoftqs. ciufdem uirtutis fuit, cuius ex oculis euanefceregt; Et pauló infra fïc ait : Die mihi acutifTimedifpu^ tator.quid eftmaius tantâ terrx magnitudineni appendere fuper niliilum, fupra aqiiarumin'’ certa Iibrare an deum tranfire per daufam poP tam, amp;nbsp;creaturä cedere creatorK Quod maiuseft tribuis:quod minus cft.calumniaris. Idem Hiero nymusin eadem epiftola, uclutexertamanutc' lum in Origeniftarum plialangem uibrans.dcd tholica refiiiTeóuonis fide ficaiferit: Ego libered* eam.SC quanquam torqueatis labia, trahatis «pil lum,applaudatis pede,Iudæorum lapides inqui' ratis.fidem ecdefiæ apertiffime confîtebor.Rdut reftionis ueritas catholicac, fine carne ÔC offibus» fine fanguineamp; membris, intelligi n5poteft:ubi caro Si offa, 8C fanguis ôi membra funt,ibi ne' ceffe eft ut fexus diuerfitas fitaibi fexus diuerfitaS eft,ibi loannes Ioannes,Maria Maria amp;c.

Harc ex Hieronymo, tanto uiro paulófufiuS uolui referre, U tilli noftri non Origeniftx modo, fed plane Eutychiani, cernerent, locabilémnecar nem Chrifri fymetria corporali circumfcripta fecerit dodlorillecatliolicus.an minus'fS^ an nos primi fie de ueritate carnis dominicac glorifîcai* fcnferimus,an magis antiqui illi patres et fandi-prperea conftarepoife ilUus exemple quomodo

-ocr page 63-

EPIST. ORTHODOXA,

(cripiuras decarnis Chrifti ueritate SCeuidcntia intïHexerint; quasilli tarnen non cumHierotiy* mo,fed cum Manione.aut Euty clie.ad fpeétrun» afciùtium ZL friuolum fantalma referte pergunt, mcum«5 diffimulant, amp;. carné pracdicant in Chri fto notfrx carni communem. Idem autem quod àHietonymodicitur.uideo amp;nbsp;Auguftino placez re SC Ambtofio.præterea St Gregorio, SC his on» nibus antiquiori Hilario, ex uetuftiffimis autem Itenço SC TertuUiano.ut Latinos modo folos no minem, cos'qj in primis qut columnar efl’e ecclez fix exiftimaniurln totum autem non confequiz

' nbsp;nbsp;tut,ilia de caufa naturae proprietärem amittere ui

dericotpota,quae Apoftolus propter gloriam rcz furteâionis,fpiritalia uocat. Sienim corpus ont ne fubftantia eft corporea.fequitur nefpiritalc

V quidemcorpus ah illogenerceximi porte, quod deammalluiuo SCfpiritali glorificato prxdicaz tut,adutrumcp eodem modo fehabens; no cnim minus corpus eft, excitatum à mortuis SC induz turn gloria, quàm quod terreftre, caducumcp SC mortale exiftit.

Hecy ideo fpiritalia dicuntur.ueluihoc quod SpWw*** fuit cotpus, aliqua mutatione in fpititum uerta^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„oert

tur etabeatrfed quia defecata mortalitatis cöditio vaui«.

1 nibus, uirtute immottalitatem donate fubfiftunt

1 nbsp;SC permanent.Vndcdiuus Auguftinuslib.de Ci

uita.Dei i).Sicut,inquit,corpora ifta quæhabent inimam uiuentcm,nondum fpiritura uiuificanz

1

-ocr page 64-

D.. lOACHlMl VADIANI

Km, animalia dicuntur corpora ,nec tarnen anP ma: fiint, fed corpora : ia Si illa fpiritalia uocan'' tur corpora. Abfit tarnen ut fpiritus ca CredamuS fiirura, fed corpora camis habitura fubfiftctiaHi fed nullâ tardiatcm corruptionemcp carnalen'i fpiritu uiuificante paifura : tune iam nonterK' nus fed cœleftis homo crit.nö.quia corpus quod de terra faólum eft, non ipfum erit, fed qiiiado-' no cœleftiiam tale erit, utctiam coclo iitcolendt^ non amilTa natura gt;nbsp;fed mutata qualitate conut-' niat.Hæc Auguftinus.Manente ergo natura car-* । nis in Chrifto, neceifeeft8Ccondittonem corpo-' I tis carnalis in mcmbraamp; artusdiflocati amp;nbsp;forms ti.manerc : quod amp;nbsp;Hieronymus aiferit, amp;nbsp;cum «0 fignificätcr Hilarius, qui ea de caufa locabilc facit domini corpus in ccrlcftibus.quia per glori-' ficationcm dénatura: corporeæfubftantianihil prorfusamiferit. Contra ucro diuina naturaiu Chrifto manente.neccflc eft dicerc,dominum no drum Icfum,nullius loci circumferiptionetenen. multiset in locis fimul efTe.SC in medio omnium credentium confiftere, imó amp;nbsp;in cordibus credeu tiumperfidem habitare. Deusenim iitunusS ucruseft,utlib.7.dcCiuit. D^Auguftinusaitjio idem ubiep totus,nullis inclufus locis,nullis uin^ culis alligatus, in nullas partes fesfiilis, ex nulls | parte pcrmut3bilis,implcns cerium amp;terrani pt? fente potentia, non abfente natura. Quæomnia cum clariifimis fcripturis nitantur,ambigendunt non

-ocr page 65-

EPIST. ORTHODOXA 55 non eft.quinetiä ante refurrcftionc, fic in domint co corporc,fine iit rcdîius loquar in Clirifto.uer.» bum tuir.ut interim amp;nbsp;in patre effet, Si ccrli circu liim clauderet,atqj omnibus,ut Hieronymus air, infufus effet amp;nbsp;circiimfufus, hoc cft,ut cundia pc netrarct interior, Si eötineret exterior. Vt inde pa lam fit,corporis paruitatem amp;nbsp;habitum corporis humani,diuinaeuirtuti amp;nbsp;maieftati neqj obhiiffe iriluimilitate amp;ignominia, nctçnuncobcffein gloria:ubi(ç enim deiispotcns Si excelfus eft,qui amp;nbsp;in Clirifto eft.

Pueriliter enim defipere mihi uidentur,qui cor Corpus dlt;M pus domini,ne non maieftati diuinitatis refpon.* Tatum non^ dcatjceu araneçtelam quàm latiffime extendunt, extenditur nefcilicetulloangufto loco coerccridiuinitas,aut P“ omnia, ardtius cötineriuideatur. Non teneturloco ullo deus qui in calls Si in terra eft, longe minus qui in Clirifto eft. Si eft fui fimilis ubicumcp eft,femz perimmenfus,fempcromnipotens,fempcrmaie ftatis incomprehenfibilis ; utprofeâo apte dixez ritpieronymus, Stvltum effe, illius potentiam unius corpufeuli paruitatefinire.Diuina quippe natura amp;nbsp;deifermo, inquit,in partes fecarinô po tcft,neclocis diuidi,fcd cum ubicp fit, totus ubicp eft, Eratigitur uno eodemtp tempore Chriftus et cumapoftolis 40.diebus,amp; cum Angelis,et cum patre,amp; in extremis maris finibus erat, in omniz buslocis uerfabatur. HaccHicronymuSi quihas conditiones inClirifto ita diftinguit,utnon perz

-ocr page 66-

D, lOACHIMI VADIAN!

mittat corpori nifi alicubieffe.dco autem ubiqu* elfe tribuat, nihil minus omni gloria, plenitudi^ ne,potctia,uirtutc,niaiefTate, corporaliter in Ghrt NS idto im fto manente.Enimuero fidominus lefus in pat' giori* Chri fione fua 8C mortc.lioc eft,in fupremx humiliö' tis amp;nbsp;miferiæ articulo, eam gloriam amp;nbsp;maicte^ tem fuam nihil minus habuit in cœlo 8C in terrai ut ipfo in cruce contempto amp;nbsp;derifo.animaqpef^ flante, terra contremuerit.peuæ difl’iluerint.ut' ium rempli fciiîum fit.fepulchra hiarint, multis re furgentibus, folq} ipfe qui oculus eft mundi, deliquio fuerit obicuratus, corpufculo eius tunc non in uno folum uerum etiam contemptibiliei infami loco in dciefhffima hominis conditione, pendente 6^ alfixo; quid ridiculi metuimus, ne,(i humanum illi iam transfigurato corpufculuffl tribuimus, parte gloriç eins imminuamus,amp; fuper id doceamus, ne uidelicet uere,d^ etiam cor poralitcr adelTe credentium cœtibus poflît.

homo uiuus uerus fit Chriftus,ex ßiubi^cire anima rationali oi corpore humano, ut lupra quoqj didliim cft,cöpofitus, uel hocindiciocoiK flare deberetiUbiip corpus domini non etfe.quo-' niam anima eins corporis ubiep elfe ncqucat,ctiS fi corpore foluta fit. Hoc enim de anima Chrifti, à corpore folhta per mortem, palam fcripturæ lo quuntur.S^ueterum confirmât authoritas. Ad in ferna autc à cruce amp;nbsp;morte non nifi anima Chri fli diuins naturæ fociata,def(cnderc, prxtciea Si in

-ocr page 67-

EPIST, ORTHODOXA. ^4. inParadifoertecum I a trône, po tuit. Et eft noz tum.fubftantiarum etiam fpiritualiiim, ut Angez lorum amp;nbsp;animarum, in uniuerfiim earn efle naz turæ limitationcm.ut licet loco excipi,8{ continc rifuperficie ncqueant.quiaiindiuifibiles funt, taz men dtfinitione locali uel hie uel illic efle dicanz tur, fient reuera fimul ubiep efle nequeunt. Effe «lim ubitp fic proprium naturæ diuinç eft,ut nul li prorfus aeaturæ uel corporali uel fpirituali communis exiftat.Qiiare 8C à Dionyfio ita fepaz rari uidemus angelow choros,ut fuperiores alios, alios inferiores ftatuat. Quin Angeli difti lunt.quod mittantur.amp;' miniftrent.acmunere ceulegatorio fungantur,cadc caufa ab Apoftolo XfiThyyiKotTT}ny/p.âJix.yùi^2LiaKovîaf} ScTPS't/Âvoz MtVa,fpiritus miniftratorii,et qui ad minifterium eniittuntur,Heb,i.cap.di(n:i. Cuius rei exemplis fancconfertiflimæ funt feripturæ. Non dicimus autemtum in cœlo fuiffe Gabrielern, quum doz munculam uirginis ingrelfus falutationis manz datum cft executus. Vnde amp;nbsp;affiimpta corporali fpecie fæpenumero apparuilïe eos ex qfdem feri pturisdifeimustneedubitamusquin qui ad eum modum liominibus apparuerint,fic in ilia fpccie fuerintcontenti,ut interim alibi non efient. Sand pcc anima ulla Humana, quanquam fpiritalis 8C indiuillbilis atqj incorporeac naturç eft, ita tarnen in corpore eft.uiuificans ipfum, ut extra ipfum (ï muleife non poffit, 8d fi foluta à corpore euolet,

E »

-ocr page 68-

D. lOACHIMI VADIANI pariratione nee in corpore cfTedici queat, quatl* quam ita in corpore tota eft, ut in quolibet ment bro amp;nbsp;aniculo tota fitet integra.Quod fi fpiritu» lis illa indiuifibilis fubftantia fic iimitaturlod definitione, ut reipfa exigui corporis Symetf** contineatur, amp;nbsp;non nifiin corpore efleuiuiho' minis animadicatur.nec fit ullo modo extra cof' pus:confequiturprofeólo(nifidata opera conten dere SC altercari pergimus)longe magis corpot» naturam.quac in fua proprietate quantitatis Sif® pcrficiei capax eft,multis fimul locis tribui,autlo co prorfus eximi,nequaquam portc-Nullumeni corpus dimenfionisinfinitæ eft, ergo SC locabil* cftomne corpus. At corpus Chrifti liumanuin cft SC naturale, dimenfione Hnitum, quia hutna-' num,amp; diftinólum artubus eriä in gloria, teftan^ te fcriptura:crgo SC locabile eft,utpauló fupra catliolicis doftoribus Hieronymo SC Auguftin® oftendimus.Siquidem fi fupra omnes calos exal tatum Chriftum quis dicat.ubi locus fortaifenï' turalis non eft: tarnen conftat niliil minus corpuJ domini ob fuæ naturae proprietate locabileefle, quod perinde eft attp fi exna eerlos loco ipfo con tineatur. Non eni nobis in prxfentiamentioeft de loco modo côtinenteautcircumfcribente,!» de ueritate corporis Iefu,fua natuta aut locatiaut locabilis, differitur.

fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pliilofophari uidear, ad feripturas rf*

loco. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deotquæ ut dixi «iam fpiritalibus fubftantijs lo'

-ocr page 69-

EPIST. ORTHODOXA. 55 a delîgnant. Animam enim Latronis in paradi.' fum dcftinatinfcripturis Chriftus. Etluget diui» tis anima in inferno detenta, non modo quia ab anima Lazari magno htatu feiunóla eil«,led etiä quod cum fratribus umis agere,amp; moncreipfos nequiret,Luc is.Cupit ôi Paulus difl’olui, 8C ani mam fuam de corpore egreiiam ibi eft”c,ubi Chri ftus agitin gloria. Quam locorum dcfininoncm tanta fecuritate ueteres alferuerunt, ut amp;nbsp;Irenaeus Ubri quinri fine, demonuorum animas abdito quodam loco ufqj ad diem refurreftionis co nti.-neri,docuerit; amp;L Auguftinus ipfe de receptaculis animarum no uno in loco feripferit. Porro Slt; de fubterraneis locis, in quibus animx crucientur, etiâ Scholaftici in Lombardum commentât!, con firmant, Diximus aliam rationcm effe naturae in Chrifto diuinac, quae fimul in Chrifto tota 8lt; mul ubiep tota exiftat: per fe quidem nec circumx fcriptione nec definitionelocabilis. Cum enim ubiqi effe deum dicimus, non hoc fentimus aut innuimus uelut omni in loco fit,cum in loco effe, utiam diftum eft, nequeat, iuxta illud Efaiæ gs. Calum mihithronus 8ic. fedhocfignificamus, quod quern ficubiqj clTedicimus, nufquam non fit, quodtp omnia permeet SC rcpleat. Défunt em nobis uoces quibus incomprehenfam illam magt; ieftatem nec contentam ufquam nec indufam I tnundemus. Vocabutum enim Vbiqj, propric I alt;ilocumrefpicit,quodumen quia nullt fubftan

E 3

-ocr page 70-

D.IOACHIMI VADIANl tiae creatac cöuenit(nihil enim creatum fimul ubi' que eft)dei noftriimmcnfitatem haud inepteex' primit.

^quot;°Ch°ffti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem omnibus puto conftare,quä pa'

per onini'a * *'1*™ Ioquantur,qui fic confunditnt in Chri' exteudeutiS fto naturas, utdicere audeant, corpus Chriftiglo

VbiChrirf ftus ibide# us:fed non ubtdeus ibi corpus Chtifti.

rifl ca tum ôC exaltatum fie ad dexteram efle ddiUt ubicunq; fit pocentia, uirtus amp;nbsp;maieftas dei.oni'' nia mouentis difpenfantis, ibi etiam fitChri^ ftus in corpore fuo gloriofo (fic enim dexteram cxponiintadquam Chriftus hotnofedcat) quo modo ioc]ucndi non minus carni ucræ quam ue rac diuinitati loci conditionem fubducunt, utcun que Si fcriptiiris Si patribus repugnantibtis. lu^ xta quorum doóirinam fic potms loquendiim fo ret,ut quocunque in loco dominus lefus fccun-' dum carnis fuç Si corporis naturam exiftat, in co dem etiam deus uerbum.feu deus ipfe, ut in filio hominis, totus exiftat, omni plenitudine diuinita tis 8ic.utfupra eit didlum.Vbi enim Chriftus cfl; ibi iiere deus eft, nee è diuerfo dicimus carnem ucl corpus Chriftieffe ubicunqj deus eft; naturasem çôfunduntnôdefendunt, quihoemodö loquun

■ tur, ncc aliud agunt Eutychiani q ut carnis perte fi,dominum noftrum humanis exuant, 8i natu' rac noftræ neceffitatem in Chrifto cöcuIcent.Nec fcquitur,ideo nos Si dluinam naturam locoafti' gereaut compledli, quoddeum in corpore lo' obili Chrifti effe dicimus. Quanquam enim ü' gnificandi

-ocr page 71-

EPIST. ORTHODOXA; 56 gnificandi gratia, hoc fermonis modo urimur,ut deum definitioneloci exprimamus.hkautillic clTe eum dicentes; tarnen fcimus extra omnc cott trouerriam e(re,quod nec dchnitione ita illi locus uUusdctermiuatur.quin fimul non in alio, dico^ fed omni in loco, id eft, ubicp fit,ut paulo ante eft diftum. Proinde in precatione dominica, qua in fttlis effc pattern dicimus, fecundum fcripturam ftftum eft,coeluin nobis amp;nbsp;cccleftem uitam apud pattern per filium promittentc;pra:tcrea cum om nis motus,uirtus,agitatio 8i illuminatio ccclis tri buitur, amp;nbsp;ipfum uerbum de carlo defcendifle, SC in mundum ueniire,fcriptura prodit,re(fle in cœ^ lis pâtre qui ubi^ eft quaerimus amp;nbsp;adoramus,tagt; citoomnium fxculorum confenfuidfacientes. Quippe amp;nbsp;Chriftum receptum illo , ut unutn cum patre et fpiritu fanfto deum, nufquam alibi fufpiciedum etfe SC Chriftus monuit, nullo in lo co terrarum fefe futurum ante aduentutn fuum teftatus,amp; ptaccepit Apoftolus. Eadc de caufa faz ftum eft, ut defetere deus quofdä legatur, qfdain contra nondeferere,utlofiie i.cap. dns; Sicutfui cvimMofe, ita ero tecum, nec dimittam nec derez linquäte. Et ludirti ij Laudate dominum deum . noftrum, qui no defern it fperantes in fe SCc. Qd* quidem ideo dicitur,ut inquit Hieronymus, non quod naturae eius terminus ponatur, fed eorum mérita defcribuntur, apud quos effc uel non effe deus dignatur.

E

-ocr page 72-

D, lOACHIMI VADIANt

Bpiloguj. Vt igittirfinem iâciamus, admonendum duxi mus, ex his omnibus quæ fatis longa ferie cxpli-' cauirnus.non aliud magis in animo fuifTe ut do-' ccrem.quam uentatem carnis Clirifti ueræ humj nx qualis c' uirgine nata amp;nbsp;in crucc pafia ftantia naturx inuiolata in Clirifto, non pic mo^ do crediex fcriptiins, fed neceffariam ciiameifc creditu, partim propter myfterium communica' tionis carnis noftræ cum carne Clirifti, in qHO fumma redemptionis continetur, partim etiam, quodueritate humanx naturx in Cliriftocon^ ciiiTa amp;nbsp;cleuata, fimul omnia ecclefix inyftciia Si facramenta elcuari amp;nbsp;fubuerti contingerct. Vtin promptu caufa fit,cur adeo Martionis uxfaniam carnis ueritatem in Chrifto negantem, maiorcs noftri traduxerint amp;nbsp;cofutarint. Vttaceam quod mediator fecundum fcripturas no erit dominus, nifi eundem ut uerum deum ita 8C honiiiicm u{ rum in cœleftibus agcre confiteamur.AcceditliiS quodrefurgentium, Si in ccclosafcenfuroRiCor/ porum primitias effe Chriftum fcriptiirx confit/ mant.Qiiales autcprimitix.fi plena naturam no dram Cliriftiis ccclis non intulit^aut qujfpes c(fe queat naturx reftaurandx.fihominirefurgenti de naturx integritate fubtrahitui^

Videor fortafie tibi Bullingere, more Andabî tarum in tenebris uentilare gladium, nec liaberf Antagonifiam quern feriam ,aut quo cum pu/ gnem,cum quod contendo 8C pofiulo nemo in/ fidetari

-ocr page 73-

EPIST. ORTHODOXA. 57 fidttur.Vtinam ira cficr.neccflent qui uetiisillud agitatx liumanitatis Clirifti incendium pergcrét inftaurare; utcm niliil dicam de Scholafticis, qui tarnem Chrifti iieram fpeciei uifibili facramenti tiaturaliter unicntcs, localem interim prçfentiam ptgant,amp;fimulubiqj,hoc efl;omnibusin ecclez fijs tale corpus Chrifti confecrari amp;nbsp;I'umi, do.» «nt,nccaducrtunt quantoperecarnis ueritatem ®PPUgnent, fatis conftat dodilfimos Anabaptiz ftarum amp;nbsp;linguarum etil peritos.non pauca dox gmata uetcrum hærefum miraconfidentiainno uafle.nechodie dceftc cum ingcniocum etiâdoz Birina præditos, quiqfdem funis agitati, nihilo mitiorameditanturprioribus, Pleriftp conten tioanimosaddidit, dum alter candi libidine nihil nonaudent, amp;nbsp;undelibetconuerrunt defcriptu' ris etiam tortis et iugulo attraólis, quo uidtoriam quocuncp fuco parandam queant adipifd.

Boniautem confulimus horum fufpicionem, qui cum uiderent nos cum Auguftino ueteriz bus corpus domini certo aliquo in loco elfe alTez uerare, ueriti ne quid præfraftius circa Euchariz ftiam comtnittercmus, uere adefl'e illi corpus doz mini amp;nbsp;uere fumi in cœtu docuerunt, amp;nbsp;fimul uacuutn ufum fignorum damnaruntNon enitn aliiidnoftri fcnferunt,carnem uidelicet Si fangui nem dotnini in cccna uereedi amp;nbsp;potari, nec nuz dis fignis myfterium perfici aut midis fymbolis fideles participare,ctiä(i alii$ at^ alijs fermonum

E f

-ocr page 74-

D. 10. VAD.' EPIST. ORT.

formulis uariauimus. Edimus quidem uerepi^ nem.S^ uinum uere bibimus, cxterum non hoc fine, ut tam zftimemus fîgnorum euidentiaiHi ■ quamrerum ueritatemfpe^amus amp;nbsp;fumiinuS’ Harum enim graua fymbola confecrataperuff'^ bum,amp;; à domino fandifi'cata, externo uifibi^ ufu ritutp in ccctu rccipimus.

Hsec habui uir doóiiff. quac in pracfentia rem, ut quoniam certtor fieri cupiebas deconi^ rionibus lUis à Chrifto fumptis, quid fentiré.noquot; quadecuirtet.fedquadabatur diligentia, hom® | nimirum occupatifiimus,ad te perfcriberem.id? i hoe minus denegarem petenti,quo certiuswib* | porTuadebam boniteuel errata confulturum.® qujc ut in operefeftinato commififiem,tui maxi'* me gratia fufeepta. Cui fanc' adgratificädumu® fum paratus, ut fi quando uel parum alTequof quod uolo nbsp;urgeo, tamé hoe ipfo pretiutn opf

rerefpondeat,fi quod nö darctur, faltem uoluin® 'Oietuo nomine poflcmcöteftari. Vale. SangaW calcndas Oólobris. Anno dotniiii

M. D. XXXVI.

-ocr page 75-

Igt; VIG I LI I

Martyris et epl SCOPI TRIDENTINI LIBRI V.contraEutydien 8C alios hacreticos.noii refte dcnaturarum propriecate 8C perfonac lt;nbsp;Chrifti unitate fenticntesgt; gt;

VITA D. VIGILII MARTY« riî zr epifcopi Tridentinb

al GI LI V S patria RontMUi iHuflribM ortiM p^entibuif Athenis liberalet artes Cr facroi litertis didicit, brcuiq^ tantuM fibi pictatis Ct“ eruditionis fhefaurum per dei sratiam comparauit,ut annos rnttui tagiuti ab A^uileienfc epifcopo, ad quein diuiiia dclatuifùerat prouidentia,pa/lor ordinaretur Tridcntinorum,ijui» buf mira fide cr eotifiantia euangeliu lefu Chrifii prtc ^eauit, cr potentiam benefice/itiam^ eim miracuUs in Chrifii nomine defigiiatii comendauit. Cacisenitn Uifunicrfurdisauditunt reddidit,mutorti/m limguas foluit, damontacos ac uarijs morbis uexatosfana^ tùt'Pratereaflilum in ^«frfffî/lrinxtl er hifffUcöf,

-ocr page 76-

VITA

nt fyneeriMem doihinæ Apoßolicig pleni afferent, cr purgatam eccleßg chrißi contraderet. Extantb àie quin^ dus librißripti contra Eutychen : tun er* tant quorum in s.lib. mentimt. Ait cnim fe librosaH* quot compofuiffe de confilo rtt deer et is, et ttcminmit teligiofa nouitate,contra SabeÜiam Eotinum Cf An rium, Porro cum diuina bomtati iam uifum effetfi* , deleitt feruum ingaudium dominifui mtroducerc, pit I cuit ipfum prius martyrif quoq^ corona decorart^ Quemadmodum itaq^ hierefcs confianterimpuS''^ rat, ita idololatriam nephariam funditus extirpatant cupiebadProßabat autem in uaUe ilia quaßutnen^^ tlram fitndit, Saturm areum fiimdachrum, quodi’A* cola homiftesßri nbsp;nbsp;agreßes magna religione ueTter^

lantur. In fc^nc itaq; ferendi cuangelici fentinitg^* tia proß^ius VigiliuSf'R.andenam,fratribusgemiänt^ Claudiana ey Maiorano, luliano item preßgt;ytero clt;gt;* tmtibus,perucntt,acprotinus in ipfum idolum Zeloitaqi deiex£ßuans/firitulatuscy’alacer,S‘n turnum aggreditur, ac Jpurcu idolum deijeit, Cr in pratcrfluentem coijcit, ut turpißima rei ueltquot;^ moria apud poßeros interiret,folius autem dontintrf^ menfanilißcareturzrregnaret, MoxuerombaP , fèu fitter um deieäi idoli refidens uir dei, uerbu/m.^'^ nüu iüts qui eiusfacittoris Jpcäatores fiterant

-ocr page 77-

D. V I G I L I U

Wf ceefiît, tefiificans falutem ueram non tûiwtde uel ßierandam ucl petendam ejfe, quàm à lefu Chrifla dei amp;■ homingfilio. Clt;eterum barbari cr intpif ido* loIatTit dcurn (y rcligionem fuam contumelia affi^ dam putantes, concurrunt cr feruum Chrißi, ant» Mamlùam patri commendantem, lapidibioi ftemunt, obteÿiin at^ coHidunt anno etatif [ua quadrageß» fn^jfpißopittui uigeßmo. floruiße uideturfub lmp, AnaflaßeJijuotempore^ Gelaßuf antißet RonM »WjCT Fw/gf »«'w Apher ctaruere^cirfi»

ter annum domimf 00,

-ocr page 78-

ARGVMENTVM LIB R I PK'

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mîD.Vigilij aducrfus Eutychcn.

AGithifceUbris Vigilius de diuina amp;IiumananaW tainunainfeparabili pcrfonaClirillicitraconuö' | fioncmautcommixtioncmremancnte. DifpuO“®; nem ucro contra Eiitychen dinerfiim tradeniero'quot;* turns, indicat quanto cum fidei pcriculo ofFcndiculo^ bo»® i rum fubinde in ecclelîam nou æ irrumpant h3crcfes,ita ad d®* xteram amp;, finiftram exorbitantes, ut ægre regia Itceatmgt^ dtuia,acnonpotiusinScyllamincidas cupicns uitareCW' [ rybdim.Enumérât itatp aliquot hxrefeon fpecies.tandcw^ | to aggrcditur profeflbs fuos hofles Eutychianos, cöniil®V les inter fefe naturas ChtittiattfadeounammodoClirilliJ’ 1 turam cpnfitcntcs.Euincitergo primo perperam unarof’d j aflcri in Chrifto natura. Deinde probat duasefle in CMd'd | naturas, amp;nbsp;utramqj fuam retinere in imitate perfonxptopd' • tatem.Cumautemmetiierentquidam naturarumproptid®', diuidi pcrfonam,ideft,infeparabiIcnexumfubfiftcntiïC'’” Ri.docet propter naturarum proprietatem manentem. nrQ“? quam diuidi Chriftum,idç dcmonftratione euidcntl facrofanóse trinjtatis arcano, amp;nbsp;à conditione fubfißrnl'v hominis, fimilibiis pcrquàm appoiitis amp;nbsp;elegantibus, Vbtamp;illud oflcndit,ideonondiuidi perfonam,qiii3 Chi ftusdicitur Deus amp;nbsp;Homo, interpolîtaparticulaEt. illarefiitatcorum quo^errorem, quiutramtpquidem nai“ i ram in Chrifto ad glorifîcationem uiq, fatentur.à ciarintaquot; | ne ucro Cliriftumunius naturae, adeoç amp;nbsp;deiflcatuinpj*® I cant. Poflrcmocum Eutychianae haercfeos fontemamp;l’quot;® perftrinxiftet, adhortatur LeAorcs ucteriim orthodoxo'“ malintfequifentëtiam.quàm haerctirorum male fana® innouationemiubi amp;nbsp;ftylt fui ftcrilita* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

temexcufat.

-ocr page 79-

DIVI VIGILII CON« TRA EVTYCHEN, Liber Primus.

AGNVM ET GRAVE deiperkulum^quodnecfacilefen quot;nbsp;tiri.nec facile à plerifc^ ualeat cub tari, quoniä eft pietatis fpecie obgt; umbratum.per multas orientis ec

délias domeiüca contentione graffari cotnperi^ mus, ÔC eoufq; pertinaci animorum obftinatio«* ne defendi,ut nec antiquorum patrum traditioni bus, necreligioforum principum feueris fanftio nibus poffit uel potuerit amputari.Prjuentus eni falfæ opinionis errorehumanus auditus, ad ueri rationem percipicndam durus amp;C perdifficiUs in«« uenitur, quantifcunq) teftibus urgeatur. Mauult enim praui dogmatis fententiam, qua femel infe ftus eft,peruerfus uindicare, quam banc eandem tantis diuinarum bumanarumlp legum authori Utibus refutata falubrius immutare. Haec ergo pernitiofi dilcriminis loctalis 8£ mortifera peftis innauenerandos ecclefiae adYtus,ita cunfta uelo tius populatur,ut co plus noceat,q«o minus no* cere intelligitur.Sic enim teterrimi anguis cdoft a magifterio, inuidiawfuarum ancipites laqueos dexttaleuatç tetendit,utfuperanguftum 6{ni* mis arduum commeantibus itineris caVtem reltz

-ocr page 80-

D. V I G I L 11 qiicrît.Si enim paululum in utramcp partem nu' tantia uolucrisinfcrreueftigia,illico capieris.

Neftorius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inter Neftori] ergo quondam ecclefia: Con'

et utyches ftantinopolitanæ, non rcdloris fed diffipatoriSi non partons fed prædatoris facrilcgiimdogw^ amp;nbsp;Eutychetis nefariam 8i deteftabilem fccftattii ita ferpentinæ graflationis fefe calliditas tempts uit, ututrumep non fineutriufqjpericulopkr'î uitarc no poflinr.dum fi quis Neftorij perfidiam damnat, Eutychetis putatur errori fuccumbern rurfumdum Eutyclùanæ hærefis irnpietatemd^ ftruit, Neftorij arguiturdogmacrigere. SedhaS inanium accufationum nebulas illi offunduni) præcipue quiautimperitix uitioaut contention nis morbo ægrotant, amp;dum petulantisanimifi* percilio eriguntur, antiquitus traditas lt;i parribus fidei régulas ob hoc folum defpiciunt, utmalt conceptas mobilitatumfuarum fententiasecden Ear intromittant.ob id etiam nobis, tanquamdia ledlicac artis magiftri, non tanquam uere Clirifti difeipuli, ancipitis refponfionisineuitabilcmfjl logifmumtendunt, arbitrantes pofte his propofi tionumlaqueis animas uenari Chriftianas. Sed nihil nouum.nihilperegriniim cccleftxfortitudo experitur, talibus pene'ab uniuerfis hæreticisquç ftionum turbinibus agitata, triumphum de con/ trarijs. Si immobilitatem fortitaeft deaduerfis.

Sabellim, Nam dum fecontra Sabellium armigerocerta/ mineaptarct, filij atçp fpiritusfandliperfonaruin extaniias

-ocr page 81-

LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4l

V ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ïxtanrias utndicat,qd alius fit qui gignit, amp;nbsp;alius

qui gignitur, amp;nbsp;alius fit procedens, alius de quo ; procedit,alius mittens,alius mifTus,alius deus uer bum qui de uirgine nafcitur, alius pater qui petz manet femper innatus,alius qui perdifpenfatioz nem carnis cunda noftrac fragilitatis officia exz plet, alius pater qui fine his omnibus manct. Viz deas illico Atrium tanquam triumphalis uiéloz Attius. rise fufcepta materia latius infultare, amp;nbsp;fub detez ftäbili perfidia colla fubiugare fidelium. Cogno feite, inquit, potiorem effe qui mittit eo qui mitti

I nbsp;nbsp;nbsp;tur, inferiorem eflc qui obfequitur, digniorë cui

1 munificentia exhibetur. Manicheum itidem cum

1 de ueritate domini corporis obtundo, quod non fallacifimulatione Si quibufdam illufionum prç ftigijs fuerit fufeeptum, tumentc uirginis aluum allego, pneftolati temporis moras cum diuinitas

I nbsp;nbsp;intra materni uteri hofpitium ufep ad legitimutn

partus diem peregit, infinuo puerperx cunas, ua 'j ginim infantis,çtatis profeólum, ad ultimum paf fionis ludibria,crucis patibulum,confixiones cla . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uorum, aperti lateris cruorem, defcenfionem, fez

I j nbsp;nbsp;pulturam,refurreftionem,et quod ipfe quoep ait,

1 Vultis me occidere hominem qui ueritatem loz

’ I nbsp;nbsp;quutus fum uobis'lEt Apoftolus,Sicut perunum

' 1 hominem mors,ita Si per unum hominem refur

1 ttftio mortuorum .Et,V nus mediator dei amp;nbsp;hoz ' 1 minum homo Chriftus lefus. Hçc me contra Ma

I nbsp;nbsp;nidwcum perorantemFotinus totum, uel ut pt«

-ocr page 82-

D. VIGILri

paret cibum auidioribus perfidix faucibuï niii^ tur tranfuorare : rurfus cum me cötra eum armiJ uimftcç Icótion is inftruxero,filt; multa tcftimonio rum iacula filium dei,deum ucrum efl’econteftan I tia uibraucro.nceefleliabeo inter cæteraetiamü'' lud opponere.quod in fimilitudine iiominuin U «flus fît, amp;nbsp;habitu inuentus ut homo. In quo me loco Maniclixus ftrangulat, amp;ad ferecurfumte ciife cum tota ouantis animi exukatione uocife^ rat, fed multumeft amp;nbsp;nimis operofum taliuni fententiarum fraudulenta fubrcptio.libcnateni catholicçfîdeinititurcaptiuare.Etquomodocon tra lias omnes hxreticow peftes plenifTimea nO'' fins maioribus difputatum eft, quod etiam fîin cf roris eorum defti iiclioncm nullicondcrcnturlk bri,hocipfum folum.quodhxreticifuntpronun ciati.orthodoxorum fecuritati fufficeret.

Nunciftos uidcamus, quorum menteangui$ ille deterrimus à caflitate fidei, quæ eft in Chrito lefu, ita corrupit ut in apertum neiandæ prædica tionisadulterium.frontem eorum impudentiz callo obdudlam armauenr,ut lure in eis proplic-' ticuinillud oraculiim uideat redundare.Facicj meretricis faifla eft libi. Nam fi non ita eft,quid fi bi ergo uult, quod nec tantis Conciliorum decre tis,nectam plurimisanticiuorumpatrumfenteit Boiyche»' tiisceduntlt;Àccufant,dumutriuflt;ÿnaturæChri/ 1 ftum fatemur, tanqduos Chnftos, unum deum, alterum hominem,luxtainfandum Neftori) erra

rem

-ocr page 83-

LIBERI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44

Km per dualitatcm naturae uideamur adferere. Sed nos unum deum eundemlp dei filiiim, amp;nbsp;ho minis filium,non duos profiteniur.etita uerbum intra uirginci utenfecreta earn is fibi initia confc uiffe,ideft,incamatutnfuifi'e, ut tarnen uerbi na-* tura non mutaretur in earnenr.item carnis natu-» ramita perfufeipientis commixtionem in uerbi tranfilTe perfonam.ut non tarnen fucrit in uerbo eonfumpta, tnanet enim utracp, id eft, uerbi car-» msrp natura, amp;nbsp;ex bis duabus hodieep manentu bus unus eft Chriftu s unacp perfona.

Qiiisentmfacrilegaopinioneindutuseoufqj CStn iflos defipiat^ quis tn tam abrnptum erroris baratw fe 3“' metiplum iniiciat, ut nlium dci, line fua propria chnfto tame, quam in facrç iiirginis utero ineftabilifoz’ defendunt. cietatis permixtione ita fibimet adunauit, ut uer' bum bomo.Si homo deus.idemqj unus.non mii tads naturarum generibus fieret, neger liodie fe-» dcreaddexteram patris.uenturum'qjiudieareui» uos amp;nbsp;mortuos.cum ipfum deum dixiiTe non nc feiat, Cum uenerit filius hominis in gloria patris fui;non(utfa:pediximus)alius fit filius bominis, alius filius dei,fed ufepadco oftendere uoluit no-» liri generis naturam per commixtionis indiui.» duam unitatem nöfuilfe cöfumptam, utfe etiain in cœlo pofitum filium hominis dicat,ut per ucri appellationem nominis ueritatem agnofcas nagt;

1 lurs manentis. Si ergo nunc ufep manet uerbi in

I tenierata natura, manetetiam, qua idem fine fui

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F *

-ocr page 84-

D. VIGILir

mutationefufcepit.humanitatis illibata natun. quomodo defenditur hodie una elïe tantummo^ do Chrifti natura Si nunc eft, profcdlo igittirf!^ । duabus abolira eft una. Quæ nam igiturfSihu^ mana fola eft ergo uerbi natura, amp;nbsp;falfum erin quia Chriftus lefus fie ueniet quemadmodum ui fus eft ire in cœlum.Corporeus namtÿ per nofW generis fpecic iutuentium oculis idem dominuS apparebat, fkut rurfus in eadem corporis forms cbnfurgentium oculis in confiimmauonetcm^ poris fcfe demonftrabit. Nam fi barum duarum unaextimfla uelpotius confummata,reliifta£i^ una,id confequens erit, ut dominus lefus Chri^ ftus,autdeustantummodo, non utliomoidtm, authomotantummodo, non amp;deus idemim^ piiflquot;imcprædicctur.Nonitaqjdcbcmusperhanc ftultæ prædicationis infaniam.dignationisdigni tatis^ cartare myfterium. Dignationis fcili«fgt; quia deus dignatus eft fieri homo. Dignatuseft autem.quia uerbi natura in carnis adunationeim mutabiliter permanente,per unius perfonç area-' num idem homo eft deus. Ethicfenfuscatholù eus naturarum inter fefe coeuntium,unitat£ non naturæ unionem admittit, dumduabus naturis ijfdemcp manentibus unus deus idemép homo crediturChriftus. Qiiiafecundum iftosquiuna tantummodo contenduntefte naturam, autucp . bimutataeftin carnem ut fieretuna,autcarnis in uerbo cofumpta eft,ut extanua fui per fui

litibncm

-ocr page 85-

11B E R r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45

litionem amîttens omnino effe non poffit, ut foz la uerbiremaneatquodquam fitimpium, quäcp facrilegum, aptiflime inibicognofccre uidetur, quifquis apoftolica dogmata, non Humana com nienta feftatur. Quia ucro idem deus homo eft, amp;nbsp;idem homo deus eft,ex utroq; fubfiftens,utro-' . que non carens, apparet eum utriufqj efte natuz ræ.quia neutrum poteft amitterc.

Curautemifti,uel quomodo in ambabus na^» turis Proprietatis nomen refugiunt, nefcio, num nbsp;nbsp;nbsp;8i ftoi

eoufçperfidiæuelamineobducuntiir, utnon ui prietatcs n» deant, non intelligantin Chrifto aliuddiumita'- chrifto?” ti, aliud liumanitati eius congruere, licet fimul utrtimtp cömune. Ait namqj difcipulis fuis,Si di^-ligeretis me,gauderetis,quia uado ad patrc, quia pater maior me eft. Et iterum : Expedit uobis ut ego earn. Sienim ego non abiero, paracletus ad uos non ueniet.Et certe uerbum dei,uirtus dei,fa picntiadei,fempcrapudpatrcm amp;nbsp;in patrefuit, etiamquandoin nobis nobifcumfnit. Nettem cumterrena mifericorditerincoluit decccleftiha bitatione receftit.Cum patre enim ubicp eft totus pari diuinitate, quern nullus continet locus. Ple^ na funt quippe omnia filio, nec eft aliquis locus diuinitatis eius præfentia uacuus. Vnde ergo. Si quofeitiirumdicit,autquomodo fead pattern perrefturum adferat,a quo fine dubio nunquam receifirîSed hoc erat ire ad patrc Si recedere à no-» bis,auferrc de hoc mundo naturam quam fufce**

F ,

-ocr page 86-

D. VIGILII

pcrat cx nobis. Vides ergo eidc naturae proprium fuifle utaurcrrcturamp;abiretanobis, quxinfinc tcmporum reddeiidaeft nobis, fecundum attC'' ftanriuin iiocemangelorum, Hiclefusquire«-' ptiis eftà uobis.fic ueniet, qucmadmodum uidi/ ftiscum euntcin cœlum.Nam uide miraculum, iiide utriufqt proprietatis myfterium, dci filius fe cundum Inimanitatem fuam receiTita nobis, fe' cundum diuinitatcfuam ait nobis, Eceeegouo-' bifcum fum omnibus dicbus ufqj ad coiifiimma tioncm fæculi Sinobifcumeft,quomodoait,Vc nient dies qiiando deiïderetis diem unutn filijl'O minis, amp;nbsp;non uidebitis'ïSed Si nobifcum eft,Si noneft nobifcum. Quia quos reliquit Si à qui' bus difceffir Inimanitate fua,non reliquit nee dc' feruit diuinitatefua. Per formam enim ferui quï abftuliranobisin ccclum, abfcns eft nobis :p« formam dei qux non recedit .à nobis in terris,pt{ fens eft nobis, tarnen Si præfens Si abfens ipfc units idemtp eft nobis. Audi Si aliam utriuftp na turæ proprietärem, Sepultum dei filium ontnö lcgimus.omnes credimus, omnes pariter prxdi' camus, nee ullus audet ambigere CliriftianuS. lam bic ft placet pacifica moderatione traéfemuS quid eius potueritfepeliri, utrum uerbumanani ma,an corpus,an fimul omia Sed perabfurduui eftautucrbiim autanimamdicerelinteisobuo' lutam ; reftatergo utfolum corpus quod exani' WC crat, quod ctiam fepelientium manibus fe«''

-ocr page 87-

LIEER L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44

fcïtur.fucritinfindonecircundamm, amp;in fepiil fhrigremioconlocatum. lam hincargumentari non opuseft, ubifeipfa ueritas prodit,uerbum dei excubiorum officio non eguit, anima fepeliri nonpotuit.fola igiturcaro fepiilturx officium habuit; amp;nbsp;tarnen dominum Icfum Chriftum fex pultumapoftolicaauthoritas docuit.Ccrnisergo aliquid proprium effecarnis quod uerbi efle non poiïit.fed ideo eriam uerbi effe, quia uerbi eftilla caro cui polfunt hacc omnia aptius cóuenire.Crc uiffecertcperactatiscurricula, amp;nbsp;uftp ad robufta iuuenilis corporis membra peruenilfedominum lefum Chriftum euangelia tradunt.O tu,qui nix hiluis efleproprium carnis, putasnequoduerz bum ciimea carne, quaexuirginenatus eft, per actatum fucceffiones 8iC per incremenra membro rumparitercreuerit 5^m maiorem fui corporis molcm folidatiim fitï Noli, rogo te, auillari.eliz g( unum quod uelis,crefcere iftud amp;nbsp;grandefiez redominilefu Clirifti ufqj adperfeiftam itiuentz lis ætatcperuenirecuiiis elKuerbi an carnis i Scio quasanguftias patiaris, quibus anlieles æftibus. Si dicis proprium cfTe carnis, proprietatem natuz ræ Eteris. Si dicis et carnis elle uerbi (quod qui dem uenim eft per imitate perfonæ, non per pro pricratem naturæ) fi inquam dicas uerbi efle hoc rtatisaugmeiitum, mutabileinrroducisatqj con Uertibiledei uerbum. Forteenim quardaniporz tioeius uirginalem utetum opplcucrat, Siidco

F 4

-ocr page 88-

D. VT Gl LU

lire exigua portio cum corpore fuo fenfit aug^ mentum,dum illa maior quçreftabat,amp; quæ rum uirginis nonintrauerat paulatim fefepor-' rioni fuæ.quâin homineliabebat,per increment ta ipfîus corporis admifeebat, ut ifto modo feoin dum uos,non torus net;p perfeiHus, fed modicaS natus eft deus,per ctatum congruentias faéiuS eft magnus. Atfilioc impiumacdcteftabiletft autuerbi portionem dicere aut uerbum trede/ reaugmentialiquidinfita natura fentire.dum ta/ men lefum Chriftum darum eft çtatis profeduiquot; liabuifle, quis non uideat liocproprium carnis e(fe quod creiiit, non dei, qui noftri generis car/ nemaffumpfit^Siinilla gloriofiflma paffione dominus lefus Cliriftus uel capite plederetut aut quibufeuntp alijs membrorum abfeifioni/ bus m iildlaretur, putamusneifti dicerent partem werbi cum capite amputatam,8lt; aliam parte cum manibus detruncatamÆt quia circumcifus eft,c3 uendum eft ne partem uerbi cum illa membri ex poliationeopinentur pariter amputatam, quod nec hodie detruncatis liominibus uerum dicat, quifquis falubrius amp;nbsp;rerflius fapit.Neq; enimfas eft opinari, quod cum hominis manus abfeindi/ tur,pariter antmç portio defecetur.Lumen quoq) iftud uifibilc per qiiaslibet oculorum paffiones aufertur ab homine,nec tarnen illud lumen aufer turabanima,quo ualetinteriuftitiam iniquita/ temtp difcernere.Vnum enim corporis, aliudani mxeft

-ocr page 89-

liber I. - 4y

mj! eft proprium .Illudintercaeftpræ cæteris anî mo cötucndum.quod fi natura dei eiiifdcm con^ ditionis cfiet, ut per fe attp in fealiquibus paflio-» numgeneribus fubderetur, nulla effetprofedlo liiimanum corpus fufcipicndi neceffltas. Quid enim opus erat deum mortalium fibi naturam afcifcere, fi potuit natura eius mortis legibus fub iacete'; Quia uero mors quæ per tranfgrefiionis f* præuaricationem obrepfcrat, morte perimenda^^''*^' crat.ficutipfe dominus prædixerat dicens, Ero mors tiia ô mors, neceffe habuit dci filius altiore Http profiindo difpenfationis fuac cöfilio.utquia ipfenaturæeftimpafiibilis.pafTibilisnaturæ corx pus fufciperet, in quo iniurqs 5^ palfionibus eo^ ufip afficeretur.ut uftp ad mortis difpendium per mortis obnoxiam naturam perueniens mortem in fuis fedibus perimeret, ßicundla inferniiura uiftriti congrefl'ionis triumpho copulans ad fu* peros repedaret. Vides ergo non ob aliuddeum naturç noftræ fe permififle iitmoreretur.nifi quia eius naturamortalitaiis conditionenon tcnere-* tur.acfic effealiquid proprium Chrifto, quod di uinitati aliud, quod humanitati aliud conueniat, licet propter fingularitatem perfonac Sf mors ad diuinitatem, amp;nbsp;immortalitas ad eiufdem deirefe ratur hiimanitatem.

Metiiendum fane eft ne ifti qui inaniffimo me tu utriulqj naturç proprietatcm idcirco nolunt ac ptictatciua* cipece,ne uideantur duos Chriftos inducere,fimi 4iuij™pquot;°ro

F f nam Chrifti

-ocr page 90-

D. V I G t L11

liter nobis amp;nbsp;de trinitate quæftionem aliquâ mO ueant, ut quia func quxda propria patris quç net ad blium nec ad fpiritum fancium pcrtineant,S( funtquaedam propria fîlq, quæ nee ad pâtre neC ad fpiritum fandlum pertinent,amp; funtetiam fpi' ritus fanfti nonnulla propria,quç ncc ad patrem nec ad fîlium pertineremonftrantnr,tresà feinui cem feparatos criminctur catholicos coleredeos. Sed ne foriïtan inopinata quxftione turberis, au dipcrfinguIa.Sufcepti carnis difpenfatio nec ad pâtre nec ad fpiritum fan6lum,fed ad folum ptr^ tinetfilium.Proprieenim filius nonpaterdeuirt ginc natus eft. Rurfus lUa quæ fæpe audita eft uox,Hiccft filiusmeus diledius, necadfilium nec ad fpiritum fanftum, fed ad patrem perti/ net folum. Item columbac fpccies quat inlorda/ neapparuit,amp; ignearum linguarum multiper«/ ta diftributio', proprie ad fandïi fpiritus perfonâ pertinere monftratur. Sedneadhuc deins pro' prietaubus dubites, audi manifeftius, Proprium patris eftgetiuin’e,amp; proprium filq natum fuifle, proprium ueroeft fpiritus fandi procedere, nec omnino reciprocari alteram perfonam, quodeft unicuit^p perfonæ fpecialiter proprium. Siergo liac tres perfonæ haben tes fingulæ proprietateS fua$,quibus fîgnificandæ diftinguantur nô qu*' bus feparentur,unus eft dcus,quomodo filius la

. nbsp;. uautriufcpnaturfproprietate,nonunuseftCnrt

ftus^Nam et in homine,fi fubtilius difputareuc•

-ocr page 91-

LIBERI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46

inus.pleraqj inuenies ita proprietate quadam fez queflraiius diftin(fla,ut fi 8i ibi calumniari uolue ris.de unoliomine multos homines facias. Ho^* niincm ergo per ordinatas corporalium nicmgt; brorumdiftindliones, quinq; conftare fenfibus nemoeftqui nefciat,qui fenfus itaofficq fuiproz prictatcm naturaliter obtinent, ut nihil fecum ha bcre commune, nihil fibi de alterius ualeant uin.* dicare.Et ut omnia fpecialiter commemorem, Vi fusitaminifterq fui proprium officium gerit, ut i'ccaudire.necodorare.nccguftare.ncc cötredfax ff poifit. Auditus ita naturae fuac adminiftrat otfi fium.utnccuidédi.necodorâdi, necguftâdi, nee (ötreftandi officium fubeat. Odoratus qcp fic fa «nulatus fui obfequio fungitur.ut nee uideat,nec audiat,necguftet.Guftus etiä nee uidet, nee odo^« fïtur.neccótredat.Tadf us deniqj qui eft ultimus fenfusnee uifione fruiiur, necaudnum percipit, necodorem capit, nee guftum difcernit. Et cum ^ïntlifomnes membrorum fpcciestamdiuerfar, •amdifcretæ.itanaturalibus proprietatibus fub^ fti'utæ, ut nihil communionis, nihil foeietatis ad feinuicem habeant.fed priuato quodam Sifoli'' tarioiure propriæ fundlionis miniftcrium im^ pleant,unus tamc idemqj eft homo,qui quomo^ do quinep corporalibus fenfibus,uaria proprieia te à feinuicem differentibus, confiât,ita quintp fe cundum iftorum deliramenta perfonas habere debuerat, ut quantx funt proprietates fenfuum.

-ocr page 92-

D. V I G I L 11 tanta effet numerofîtas perfonarum. Deliinc inedia affici, comedere, fitire bibere, fede/ re inccdere, cubitiim ire, amp;nbsp;de fomno furgcrc, algorem perpeti æftibus uri,licet non fintaiii'' mæpaffiones uteaautpatiatur autagat, tarnen liæc carnis funtpropriæ. Item fapere, intelligere, obliuifcijin memoriâ reducerc.Iætitia efferri,trift* tia derjci, manfuefcere lenitate, furore atq; iraim/ manefcere, 8i qu.àm plura his fimilia quæ perfegt;' quilongiim eft,Iicetnon finecorporeaganturin anima, tarnen animae funt propria,nec tarnen quifpiam aufus eft uel audet dicerc.hominc duas perfonas habere, in quo tantas proprietatum dif ferentias cernit ineife.

Sedudiorum temeritas, quæ pro numero na-* turarum, diuerfitatcm ingcnt perfonarum, apo-* ftolica eftauthoritate frangenda ßCpenitusconte ren da. Apoftolus certc nouerat Chriftum utriufcp eife naturæ,dum eum öi hominem Si deum eun demqj prædicat unum. Hominem quidem dum dicit, Vnus mediator dei amp;nbsp;hominum homo Chriftus lefus. Et iterum; Sicut per unum homP nem mors, ita per unum hctminem refurredtio mortuorum.Et de hlio,inquit,fuo, qui fadfus eft eiexfemineDauid fecundum carnem. Et, Me/ mor efto lefum Chriftum refurrexiffeamortuis exfemineDauid fecundum carnem.Dcum uero cum dicit. Ex quibus CJiriftus, qui eft fuperom/ nia deus benedidfus in fpcula: öd qu.àm plura bis fimilia

-ocr page 93-

LIBERI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

lîmilia quçcommemorare longum eft.Qiii ergo huneeundem amp;nbsp;deum prædicabat amp;nbsp;hominem, utex utrifcß naturisunum oftenderetChriftum, miror quomodo non moueat iftos egregios no^* ftri temporis calumniatores.quod unam Chrifto perfonam adfcriberet.dicens; Ego fi quid donaz uiinperfona Chrifti.

lllud etiam folita temeritatis audada reprehen dere folent cum audiunt catholicos dicere, Deus amp;nbsp;homo,arbitrantes huius fyllabæ Et interpofi-tioneduas poiîe fignificare perfonas, fed quàin inepte id opinentur au fculta. Quid enim eft deus amp;nbsp;homo .fadius eft quoqj non amittendo quod fuum état, fed fufeipiendo qd noftrum crat; cum «nim præmittimus in confefl'ionc,deus,amp; fubfegt;-quimurdicentes.amp;homo, nonfolum deum ma nentem, fed amp;nbsp;hominem adferimus fubfiftetem, ut nee deltas à fefe difcedar,nec humanitas in deû tatem difpercat. Videamus tarnen ne forfitan au.» thoritate diuina hæc fyllaba fuerit interpofita, nam ita legimus, Et homo eft SC quis cognofcet illnmÆtiterum Dauid,Mater Sion, dieet homo, Pfii. Ss. d^homofaftus eftinca,amp;ipfefundauiteam al.-tilfimus. Cur igitur non fimpliciter fine prælario nehuius fyllabæ dixit. Homo fedliis eft in ea, fed prxpofuit dicens, Et liomo fadliis eft in ea Ï Vel aliaprophetia EtcurpræpofuirïDebuitenim fe--(undum iftos dicere,Homo eft amp;nbsp;quis cognofcet suminifi quia fenfus talis eft, ut qui deum confi.'

-ocr page 94-

Dgt; V I G I L I I

tens, Si hominem quoqj fadlum fimiliconfeflio ne non deneges.

Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dil iintiir fane ifti ((î tarnen uerum eft) ClirP

n5°”miTuna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refurreéüoiiem eins ex duabus cofl

turæhumi» fitcrinaturis, poftrefurreólioncucrouniusei fli nsepropric« eftefatentur. Quodquäfitabfurdnmquätpinc» ptum ipfa rcrum ueritate monftratiir.Poft refurre 6ioncni enim ad demonftrandam fiii corporis ucritatem Si comedit Si bibit, amp;nbsp;contrciflandum fedifeipulis obtiilit,dicens,Palpate et uidete.qui» fpiritns carncm amp;nbsp;ofla non habet, fient me uidegt; tishabcre.Sed forfitanadliucin tcrrapofiiusutrp ufcp erat naturae,poftea uero quam cœlos afeen/ dit unius coepit efle diuinæ. Et quid ergo ibi facit nomen fili) hominis, fi natura ibi non efthuma-' nitatis^juomodo rci extanti inane nomen adferi bitur'ïquomodo nominis ueritas maner, finatu' Mit.icr. tæ proprietas abeiKDeniejj dicit;Cum uencritfi^ lius hominis in gloria patrisfni. Et itcrumtSicut Dm. aquot; fulgnr exietab oriente Si apparet ufq; ad occiden tern, ita erit Si aduentus filq hominis. Etiterum: Veniens filiiis hominis, putasneinueniet fidem in terrai Daniel quocjj.Ecce, ait, in nubibiiscocli filius hominis iienicbat.Siamifla eft ergo huma-' nitatis natura, cur eins cftrecenfum uocabuliim!! an quia nomen opus erat. Si res nominis tang non ncceffaria repudianda fiierat^Sicdefipiani quos nihil erroris fui atq; in eptip piidet.Cçterufli dominus Icfus Chriftus uc oftendat noftri ge/ ncris

-ocr page 95-

L I B E R r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48

nttis naturam non fuifîe confumptam, ueradtcr fcfilmm hominis dicir.fccundum quâ etiam pa-« trem interpellât pro nobis,iuxta Ioannis apofto** li uerba dicentis, Si peccauerimns, apud pa trem adiiocatum habenius Ici'um, ipfe interpellât pro pcccatis noftris. Dicite ergooDodlorcs egregq, (um pattern liodic fîlius interpellât, fecundum deitatem fuam,an fecundum difpenfationem hu manitatis poftulatïScd quantum perfîdiae ueftrae intent omonftrat (quiperimentes humanam na turam folam adferitis elfe diuinam ) fecundum deitatem interpella t,fccundum deitatem aduoca-* ùofficiofungitur,fecundum deitatemfacerdo-« tis minifterium implet,fecundum deitatem etiam in noiiilfimo patri fubiedfus erit, quando eidem filioomniafubietfla fuerint.

Olim opperiebamur, diutius prtcftolati fu-'

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I. niserron»

mus, unde errons ucftri nuulus onginem tranat huiut. amp;qut)difcurfum faciat, tandem neperim us Euty thianam amarilTimam harrefîm ex Apollinaris amariffimo fonte deriuatam, ufcp ad cœnulctam Arrij uoraginem lurbidis ferri meaubus, quibus in tantum perfidiæ copula iungitur,ut omnia ad diuinitatis contumeliam référât, qua: Chriftus fe tundum difpenfationem carnis aut loquutus eft, autperegit, dum unam tantummodo diuinitatis (ontendunt elfe naturam.

Vndehortamur omnes liomines nefandae huius perfidiæ fetflatores, dum uita inanet,dura

-ocr page 96-

D. V I (71 L 11

pcrniteri licet, erroris fui uitarcfententiam,amp;Gre gonj ponusattp Bafilrj SdTheophili quo^’ aniiis ciuitatis Conftantinopolitanæ opinatiffi'' mi antiftitjs liée non amp;CyrilIiAIexandriniepi'^ fcopi,SCaliorum qiiam pluritnorum quianriqui tusin ecdefia floruerunt, fuper utriufq? naturx proprietärefedlaridoJirinam, quorum measde Iiacrc fententias extrinfecus offerim us perkgen-' das.Quæfo interea Letftorem utilitatcnoftn ier-* moms non ufqjquatp defpiciat, quia etfifortaffis clegantiori orauonisgenere fieri potuilTet.rios itaftyluni temperauimus utrempotius guerba legenttbus cômendaremus:amp; maxime hoc opuS

excogitato mentis eloquio inflari no debuit, nee iransferendi in Graecum neceflitas aliqua adfit, quia difficilius integritas fenfuum in aliam linguam pari poteft fermonis ueritare feruari.

Libriprimi finis.

-ocr page 97-

49

ARGV-MENTVM LIBRI

cundiD.Vigilij contra Eutychen. ■*'

QVcmadmodiini in fine primi libri de fonte Euty# chianæ hxrefeos dicere coeperat, itaniinc perinü tiumlibrifecundipie amp;nbsp;dode indicatinde oriricr rotes in uniuerfum omnes.cum fcriptura non fecuit Olim qujntateni fui fenfiis perpenditur.fed in alias res pro Ie gciitis arbitrio difirahitur. Hinc uarias inter fefe hzrefes con irrt,ut inde iicritatem infcrat.ipfas fefe haerefes deftruere,uelt; ntatem confirmare.Priufquam ucro Neftorio committatEu •ychcn.oftendit Chriftum diias habere formas , fed additin îiobabus imam efie eandemtç perfonam. Mox copiolïiis “hiufijtnaturae myilerium amp;nbsp;iiniiis perfonacarcanumexpli ^tatq; confirmât. Subhacc inter fe illos componit, quiin nocnegotio non diuerfitate fenientiae, fed uocis profeffïone •onduntur, amp;nbsp;fefe mutuoodiofohæretici nomine infeftan* : adhortans interim ut pofito mam metu aifeifiibus^, tundumfcripturas idemioqiiantiir omnes. Eaiieropatacneo fiimirumqtiam iioAris qiiadret temporibiis, quibus nonnulli eundem propé contentionis funemducunt.

G

-ocr page 98-

DIVI VIGILII CON^

TRA E VT Y CHEN Liber Secundus.

AB tve Q_VIDEM et Pl uerfus ex uno tarnen fonte liæreticç error emerfit, cardo peifi'' musamp;origomalorum.quæexfeft ciindiarum impietatutn occafioneS peperit, hæc eft, dum cœleftium diólorum uirtus uitio male intelligentium temerata, non fecuil/ ' dum fui qualitatc fenfits perpenditur.fed in alias res pro arbitrio 8i uokintate legctis, fecius quàm ueri ratio poftulat.deriuatur.Sed hoc ex omnium hæreticorum commends cuiqj deprehendere per facile eft, amp;nbsp;alia impietatis occafio, quàm mirum

Nimia in modiim minus cautisnimia pietaspræftitit.Et ; pitas, co multofatis^ dolendum exitialjs perfidiaema/' lum inde impium fieri unde alius pins exiftit,in-» de miferabiles captiuitatis fortiri xrumnas unde libcrtatis poteftas adquiritur,ibi erroribusimplp cari ubiomnis ignorantiæabfoluitur error, inde perfidiim fieri unde alius fidelis eft, eodem lumi neobcsEcari quoalius clarifTimeilluftratur. Et ut hoc ita efle documctis manifeftionbus patcat,Sa gt;nbsp;bellii Si AtTq,IVIanichaciamp;Fotini,Neftorijamp;Eu tychetis fententiarum dogmata conferamus, qui bus ita eos fibi inuicem extitifle contrarios inue/

nimus

-ocr page 99-

LIBER II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;05

nîmus, lit quod magis roirutn fît comm error ue ritati tcftimonium dicat, amp;nbsp;inconfonæ perfidow fententiacin unumrelt;flæfideimodiilum concis' nant.troplieumip noftræuifioriac eorumcafîa certamina gignant. Sabellrj cnim perfidia Arrq Commiaun damnat errorem, rurfus Arriani dogmatis error «gab^ihus Sabellq impietatem cxdudic.Siquidem Sabeilius unius naturæ probabiliquidcmconfcflionede^ ceptus. trinitatis unam putauit cfTe perfonatn, iit ex hoc quod triiim una natura eft.una intelligcrc turcfTcperfona.Contra Arrius tres fubftantias at quediftinótas, fîcuti utuerefiint, perfonasacci^ piens, tres eorum diflimiles crediditeflc naturas, amp;quodaddiftin(fÜonetn pcrtinet, hocifteaddiz fpanlitatem earundem retulit pcrfonariim,qiiatn obrem amp;nbsp;meritis amp;nbsp;gradibus longe aufus eft dc finite. Huiusigitur error ad confutationcm Sa^ bellianæ impietatis proficiat, audiatlp Sabeilius in tantum patris amp;nbsp;filii amp;nbsp;fpiritus fanóii tres elfe perfonas ut eos Arrius S^poteftate dilfimilcs Si.

natura diuerfos audeat profiteri. Audiatrurfiis liic idem Arrius in tantum pattern amp;nbsp;filium Si fpiriuimfanólum unius poteftatis uniusep elfe na turae,utSabeiliusunam eorumdicatclfcpcrfo^ nam. Malum ergo tuumóArride illius corrige nialo, amp;nbsp;malum fuum de tito corrigat malo, ut bonum quod inerq? nobifcum tenetis commu nc fituobis. Nam bonum eft quod tu Attitrés dicis elfe perfonas, fed malum eft quod cas Si gradi*

G 1

-ocr page 100-

D. YIGÎLÎI

bus amp;nbsp;naturis longius fcparas.

Item tu Sabelli, bonum eft quod unam dicis efte tiaturam , fed malum eft quod unius naturx ueritas imam cogit fateri perfonam. Adferodi-* feeptationi ueftræ compendium, imd no ego fed Chriftus qui litium ueftrarum controuerfias, ut^ pote acquiftimus cognitor, una uerbi fententia cenfiiit dirimendas, dicens, Ego et pater unum fumus.Diccdo igitur Ego et pater,difereuit quod Sabellius male con fun dit. Addendo aute Vnum fumus,uniuit quod Arrius male difeernit, ut un^ [ urn adunitatem naturæ,fumus addiftinâionem ( proficiat perfonaw. Tale eft illud, Baptifategen/ tes in nomine patris amp;nbsp;filq amp;nbsp;fpiritus fandi, in uno, trium nomine, imam deitatis infinuans cf* fe naiuram. Ita iudex optimus inter noxias amp;nbsp;Ie/ tales Chriftianorum contentiones faliitiferamiu dicis fententiam tulit,ut proprio percat uitio,qui iiidicis fententiam retraiflauerit.

Item Manichcus dum tantarum uirtutum mira chseus amp;nbsp;cula rcfpicit, quacdeifilius operatus eft, non iiult Fotinus. eum hominem confiteri. Fotinusdumineoin iiaturam noftri corporis attendit, deiim non iiidi cat.Ille utfeminetuirtutes, ifte utinfirmitatesre/ pleat. Ilie deitatis præconia,ifte humanitatis alle/ gat. Ilium maieftas tanti nominis ab humanita/ tis profefl’ionereuocat, iftum humilitas iniuria/ rum quas deocernit indignas in hominis tantum , cöfelfionc retraflat. Ilium miracula auocat,iftum pafliones

-ocr page 101-

L I B E R lU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

paffiones retardant. Illedeitatefâllitur.iftc liu^ manitate offcnditur.IUe dicit deus eft, ifte dicit ho mo eft. Grande miraculum.utcxpugnatione fui Héritas confirmetur, ut uerum utertp dicat, dum utcrcp mctiatur. Audi ergo Manichæc, quod dcus fitiuerum dicis, qd Si homo non fit,fallcris. Audi Fotine, uerehomo eft utadferis, licet no ficut ad.* Feris,fed ide deus eft,quod impie refugis.in tan turn deus utManichpus homincneget,in tantum Iiomouttii deumefle noncredas. Cumigitur ambo uobis conrrarq fitis.ambo nobifcum iate-* mini, longe feparati eft is, in medio eft uia, qua re bquiftis,units hinc, alius inde hue ad nos uenite, Kuosinuicem conuenite,tranfeat unusinalteri iisfententiam, ita utnon relinquat fuam, fit uo-» bis commune quod priuatum habetis, fateatur il le hominem, confitere tu deum. Si pro ueritatea proprio tandem erroredifeedite.

Veniamus nunc SC ad Neftorium atqj Eutychc, quinififolentperuniuerfum orientem fcrenitagt;' tem catholicæ fidei a tris perfidip nebulis obum^« brare: SC licet fcelerata dodlrina cum fuis fucrit authoribus réfuta ta, eins tarnen feftatorcs nefan di.amplam temporis occafionem nadli eoufque pernitiofaet letaliafpuidogmatis uenenadiffun dunt,ut quod authorum graffatio perpetrare n5 uoluit,horum peftiferac adfertionislatefæuiens morbustotam pene' ccclefiam fauciarit. Quibus ^uoniam competenter unoiam refpondilibello,

G }

-ocr page 102-

D. VIGILIT

nuncftriólim.breuitertp caflaseonim follicitudi nes amp;nbsp;inanes tiimorcs oftendam. Certum eftdo minum lefum Chriftumfecundum catholicam fi dem præconia feripturarum duas habere na tiuitates, unam depatrcfine tempore, alteram de matrefinefemine, amp;nbsp;harum diiarum naturarum utramque gerens naturam.dei fcilicet qua de pa^ tre natiis eft,amp; hominis qua eft de matre progeni tus, unusidcmqj deus amp;nbsp;homo eft Chnftus.Ge/ mina enim natiuitas, gerainam uno ChriftO de/ dit naturam,dum qui deus eft de pâtre, idem Si Diiaeniturj homo eft de matre. Hasitatp naturas, quas ex Chääo^'quot; habet parente, Apoftolusduas nominal formas.diccs de ipfo,Qiii cum in forma deieflet, non rapinam arbitratus eft effe fe æqualemdeo, fed femetipfum exinaniuit formam ferui acci/ piens. Dequibusformis,fiuequam ex deopâtre habet, fiuequam exhomincmatreaccepit,pro/ phetali uatidnio clariusconftatexprefTumEfaia de feruili forma eius, quæ paffionis uilitäte quo/ dammodo indccora apparuit,ita loquente.Inglo rius,inquit,erit inter iiiros afpetfius eius, Si for/ ma eius inter filios hominum. Et iterum, Vidi/ mus (inquit) eum. Si non erat in eo fpecies ne^ decor, fed forma eius defpetffa Si defîciens fuper filios hominum.Et hpc quidem de feruili forma, in qua uniuerfa.s paifiones.iniurias ptulit,Efaias loquutus eft. De diuinitatis aiitem forma,qux de (orem fuum per fui impaifibilitatem retinens.li/

€Ct

-ocr page 103-

L I B E R If. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

cetpafTionis pulfaca iniurrjs, fœdari non potuit. Dauid euidentius cecinit,dicens,Spcdofus for-« •napræfïlijs hominum. Cernis in unaChrifti ptrfona, utriufcp formæ, id eft, iitriufq; naturae Wyfterium contineri, formaferuiindecora amp;nbsp;de fpeda, forma dei fpeciofa in eo Si. pukherrjma przdicatiir. Hæc alius quomodolibec accipiatjn terim prophètico atqj apoftolico prxronio dox tuimus Chriftum duas formas habere. N une do «amus in ambabus unam eandemq; efle perfoz Vnatt eadï natn. Dicit Apoft. Et ego quod donaui in perk» *quot; naChrifti. Claruit igitur Chriftum ex duabus •nanentibus naturis in unionc perfiftere perfo^ næ. Nunc uideamus quo fuerint NeftoriusfiC Commîrtun Emychescrroredccepri.Neftoriusduas inducen do naturas.duas putauit elfe perfonas, amp;ob hocarbitratus eft facrilcgo dogmate duos Chr» ftos indiicere. Eutyches refpkiens unam perfo.* nam.unam cenfuitefrçnaturam,amp; ob hochuma nam aufus eft denegare. Et quia eft in Chrifto Si naturarum proprietas Si perfonæ unio, Nefto-' rius proprietatem attendendo naturarum, à per^« fonæexcidit* unionc, Si duos putauit Chriftos, Fortennîta# unum paftibilem, alterumimpaftlbilcm efte. Et Eutyches unamintuendo perfonâ à naturarum proprietatedefciuit,etipfam diuinitatem adferuit partam. In tantum ergo nôfuntdtio Chrifti, nec dur perfonæ, ut Eutyches unam dicat eftic natu.' ram, Rurfusin tantum non eftuna natura fed

G 4

-ocr page 104-

D. V I G I L 11

duç.ut Neftori^ duos Chriftos, duasfp pfonas di cat efle.Itaqj Neftorius ut impietatefui dogmatis muniat,quo altcRiin paflione uult intelligi Chri ftutn, iHo utitur Apoftoli teftttnonio ad Heb. ita fcribentis.Nam pauld minus quàm angelos mi' noratum tiidimus lefum gloria amp;nbsp;honore eorO' natum, ut fitic deo pro omnibus guitaret morte. Rurfus Eutyches , ut deitatcfubqciat palfioni, te flem nihilominusproducit Apoftolum dicentcm de principibus fæculi.qui fapientiam dei non co gnouerunt.Sicnim cognouiiTent.nunquamdo' minum gloriae crucifixiflent. Vides quantipcricii li res fit, aut u nam in Chrifto non credere perfo' nam, aut duas nolle profi teri naturas. Magni ex utroq; latere infidiarum laquci prætenduntur, quos prophetico fpiritu Salomon cautiiis prscce pit euitandos, merito dicens, Quia in medio la/ queorumambulans. HineenimEutyches,inde Neftorius armati perfidiacmucronibus adftant, dum unam contra Neftorium Chrifti defendo perfonam exiftimorfccundum Eutychen huma/ nam negarenatura. Dum contraEutychenduas adferonaturas, exiftimorfccundum Neftorium duas profiteri perfonas, quia ille duabus naturis duos Chriftos, duastp perfonas credidit adferi/ bendas.

Sed uthorum impios amp;nbsp;deteftabiles catholico fenfu rc'utemus errores, utriufep naturae proprie tads myftenum, amp;nbsp;unius perfona: tradlcmus ar/ canum

-ocr page 105-

LIBER II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

ranum,Vnus eft Chriftus, idem deus idemcp hox nio.habens in uerbis amp;nbsp;geftis,unum quod huma nitatis.aliud quod propnæ diuinitatis eins natugt;' ræconueniat, licet utrumqj fimul ad unam cius pwfonam uel fubftâtiam penineatquod diôîum cft, In pnncipio erat uerbum, amp;nbsp;uerbum erat az puddeiim,amp; deus erat uerbum, hoc erat in prinz ^ipio apud deum. Et quod ipfe ait, Ante Abrahâ fgofutn.nonpoteftad humanitatiseius referri naturam, qua? initium fumpfit ex uirgine. Rur^ lus quod de eo dicitur, Puer autë crefcebat Si con fortabatur, repletus fapientia, amp;nbsp;gratia dei fuper ïum, amp;nbsp;cum effet an norum n.afcendit cum pa.« rtntibusHierofolymis.Etquodinfertur.IeluMu *«n proficiebatætate 8i fapientia,amp; gratia apud deum amp;nbsp;homines, non poteftdeitatis eius natu-» tac congruere. Qiiia deitas nec ætatis profedfum accipi t, nec aliquod fentit augmentum, n ec currù culofubijcitur temporum, nec numero calcula^ tur annorum,amp; ut omnia breuiter dicam,non eft unius naturæ,licet fit unius perfonæ. Patrem fibi æqualem dicere,Sf pâtre feminorcmadferere.ini tium non habere, amp;nbsp;ex initio fubfîftcre, hçccft na turaRi^pprietas, ex quibus unus dei filins, idemey liominis filius fubfiftens unam gerit perfonam, wgohic unusatqj idem Afacqualis patri feciin.' dum deitatem,amp;: inferior eft pâtre feciindum hux tnanitatis naturâ, attp ita nec initium habet, quia deus eft, amp;nbsp;habet initium, quia idem dens homo

G y

-ocr page 106-

D. VIGILII

eft.Si ergo me interroges, utrum Chriftus liabeat inirium an nö habeat^Kefpondebo tibi,Et baba amp;nbsp;non habet:habetfecundum Iiumanitatcfuam, non habctfecundumdiuinitatem fuam.Cum(b co.Habct uel non habet,ad perfonç pertinetunio nem;cum dico,Secundum diuinitatem 8C fecun^ dum humanitärem, ad naturarum pertinet pro*' prietatem.Qui fenfus ut apertioribus clareat do' cumentiSi adhuc manifeftiora ponamus.

Verbum dei credimus defcendiffe decorio» fine carne,fine hominis appellatione,fic tarnen ut non defereret eerlos. Hoe uerbum uirginali utc' ro incarnatum, non in carné mutatum, hominis filium faólum appellatum.Si quis aliter credit, finedubio anathema eft. Siquis dicit hominem, id eft carnc,de coelo defcendifte,profeélo anathe/ ma eft. Quid fibi ergo uuk quod idem dominuS ait,Nemo afcendit in cerium,nifiqui decœlo degt;' feendit, fïlius hominis qui eft in cctloï Et itcRi: Si uideritis fîlium hominis afccdentcilluc ubi prias fuerat.Eccefîlius hominis legiturdefccdiifedecŒ lo,cum eonftat folum uerbum,id eft,nudum fine carne, fine hominis appellatione defeendifle de ccrlo. Ecce caro,id eft films hominis, legiturtunc fuirte in ccrlo, quac nunquam inde defeendit, fif quxilluc needum afeenderat, fedhoceft unius perfonæ myfterium, hoc unius Chrifti ex utroç fubfiftentis facramento, hoc utrarumç natura/ rum

-ocr page 107-

LIBERI!. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54

tum proprietatis arcanum. Qiiiaenim ucrbum cum carne ita eft inexplicabili modo unitum, ut ipfum ucrbum caro dicatur, licet deus non fitca.» ro.quia non eft in carnem mutatum, utcaro dica tiirdeus, licet non fit in deitatis naturam miitata, fcduerbuni propter carnem fuam homo fit, 8i caro propter ucrbum deus fit.ßf quicquid eft pro priiim uerbi fit commune cum carne, Si quio quid eft proprium carnis commune cum uerx bo fit, quomodo ucrbum amp;nbsp;caro unus eft Chrü ßus amp;nbsp;una perfona. Iccirco propter hanc com.» munionem, quam.falua naturarum proprietate, perfonæ unio præftat, ucrbum cum carnc, id «fti filius hominis Icgitur defcediffe de cœlo,cum folum ucrbum fine carne defeenderit, amp;nbsp;deus Ic.* gitur fcpultus amp;nbsp;in monumento tribus iacuifife dicbus.cum fola caro fepulta eft. Ergo fecundum proprietateni natunc fola caro mortem fenfit,fo^ la caro fepulturae officium habuit. Secundum u.* nionem autem perfonæ deus mortuus eft, amp;nbsp;fe^ pultus,quia perfona uerbi in carnc eft,quæ morgt; •is difpendium fenßt, ergo fecundum proprieta-* •cm natureucrbum defeendit de coclo non caro, fecundum proprietatem naturæ caro mortua eft, non uerbumdtem fecundum unionem perfonæ amp;nbsp;caro defeedit de ccclo, ucrbum eft mortuum atç fcpultum.Cum ergo dicimus,dominum paf fum amp;nbsp;mortuum,nö cxpaucfcat N eftorius, quia fecundum uniQueperfonp dicimus.Rurfus cum

-ocr page 108-

D. V I G I L 11

didmus.doniiniim nccpafTum nec mortuumi quia eftomninoimpartiibilis.nonformidctEuty dies, quia fecundum naturae proprietärem diet-' mus, magisep nec nos dicimus, fed fcripturælO'' quuntur. Nam dominum pafTum fymboliten« autlioritas fiC Apoftolus tradidit dicens, Si eniw cognouifl’ent, nunquam dominum glorix crud fixiiTent. Rurfum non deum pafl’um, apoftolicî nihilominusautlioritatedocetur,Paulo itaadH« braros loquente, Nam pauld minus minoratum uidimus I ES V M,pauld minus qua'mangelos, propter pafTionem mortis, gloria amp;nbsp;honore co/ ronatum.iit fine deo pro omnibus guftaret mor/ tern.Quid eft igiturfine deo guftare mortemlt;ni/ fiquia uerbum immortalc eft, S^paftio fecun/ dum carncmeft. Vndcamp; Petrus apoftolus ait, Chrifto ttatp paftb came ; paftio ergo propriead carncm pertinet fecundum naturam,ad uerbum autem fecundum perfonam, quia 8i uerbi Si car nis una eft cademcp perfona, ac per hoc deus Si paffus eft Si n5 eft paftus,paft’us fecundum iinio ncm perfonac, impaflibilis fecundum proprieta/ tern naturae.

Et ut hoc ipfum adhuc manifeftius clareat, eui dentioribus teftimonqs adprobamus. Confiât dominum noftrum lefum Chriftum fexta feria crucififxum, Si ipfa die ad in fern urn defeendiP fe,ipfa die in fcpulchris iacuifle, ipfa die latro/ nidixifte, Hodiemecum cris in paradyfo. Ca'

-ocr page 109-

LIBER IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yV

ro igitur ipfo die non fuit in paradyfo nec in inferno, fedexanimis iacuitin fcpulchro.anü ma per iUud triduum in inferno, non in fepuP chro;amp; iure tarnen dicimus dominum lefutn Chriftum in fepukhro iacuiffe, fed in fola carne, dominum lefum Chriftum non derelidtum in inferno, fed in fola anima. Et cum in his omni^ bus Cliriftus, amp;nbsp;in his fingulis Chriftus fit, unus tarnen eft Chriftus,qui fic aliud fuit in fepukhro, aliud in inferno,ut tarne ipfe unus ateß totus ubiz quefuerit, cum feparatimper loca feipfum diz fpenfauerit,ergo dicimus dominum iacuifl'ein fe pukhro,fed in fola carne, amp;nbsp;dominum defeenz diflTein infernum, fed in fola anima. Sicuti diciz mus hominem audiffe uocem, fed folis auribus, amp;nbsp;uidiffe lumen,fed folis oculis : fic dicimus doz minum paffum, fed in fola carne, amp;nbsp;dominum 115 paftum.fed in fola diuinitate, ac per hoc,quia amp;nbsp;deus unus eft Chriftus, amp;nbsp;pafl’us eft,fecundum id quod homo eft, amp;nbsp;impafhbilis manfit, fecunz dnm id quod deus; quod breui fermone concluz dam, Pafiiiscftdeusin unione perfonæ, non eft palfusin proprictate naturæ.Siquidem pafliionis iniurias etiam dminitas pertulit,fed paflionem fo la tins caro perfenfit.Sicuti folis radium,uel flam mæ corpulentiam refte dicimus poffe quidem gladiofecari,non pofl'e ramen diriminta uerbum deiiure dicimus paffionis iniurias pertuhfre,non tarnen paflionem fenfifTe, Dicam adhue manifez

-ocr page 110-

D. V I G I L 11

ßius.CöHxa eft diuinitas clauis, fed ipfa penetrî ri non potuit,fi quidcm uulneri locum caro psi« apperuit,nam dcus inuifibilis atcp imptn« ■ trabilis man fit. Ita ergo fufcipiendo pafïîones.îi earum no cedendo effedïibus, apparet deum u«f bum impaflibiliter paftiim, fed quia caro eiusno folum pertulit,fed fiffenfitfii ce{fit,mcritoaciu^ rc dicimus dominum his omnibus paifioiium conditionibus fenfibiliter affeâumincarncfns fine fenfii uel mutatione diiiinitatisfuar.ergo ptf ferre paifionem naturæ eft utriuflt;p,fed cederepaf fioni non eft utriuftp naturp cum fit uniusdeni^ perfonac.

Componun H«c multi orthodoxorum minus attendfO'' X« mhac attendere nolentcs.uel difcernerc non ua/ rc ucrbis no lentes.in duas fefe partes, non diuerfitatefcnten'' tiæ, fed uocis profeifione diuiferunt, ut id quod codem modo pronunciareformident.inutilipro fedo attp fuperfluo timoré, ut iure illud prophet ticum eis poifit aptari,IIIic trepidauerunt ubi non crat timor. Nampleritp ortliodoxoRi fenfnm utra rumqj naturanicumcatholice cxponät,catholice retineät, ideo tn duas noliint dicere naturas, ne le cundum Neftorium duas putentur fateri pfonas, à cöfeifione utriufqj natura: non corde, fed uoce tantummodo recedentes. Qiiodam enim circuit tu expofitionis utuntur, utduas fecredcreoften-' danr, fed duas nudo fermone non pronunciant. Nam cum credant at^ fateantur non hominem

-ocr page 111-

LIBER IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56

IcditCTbum defcendiiïe dccœlo, cundemip fîcin uirginis utero incarnatum.id eft fie carncafTumz pfilleutnon tnutareturin carnem.fic uerbum ho •»iiicmfaftum, ut deus uerus maueret, lie noftrâ îdfumpfifl'e naturam ut non mutaret,necabiice^ retamp;fuam.ficdeum hominé,amp; hominem deum iîâum, ut non fuerit tarnen utrumcß confumx P‘um,quis non uideat hoc fenfu duas apper-* tcadflrui attp demonftrari naturas Quod ergo uwafideiexpofitione colligitur att^animi fen-' ■entia retinetiir.cur fuperfluo timoré uocis profef fionetacetur^Rurfus alq timentes ne Apollinaris

Eutychetis dogma incurrant, nolunt dicere deum paffum amp;nbsp;mortuum, cum unam eius crex dant efleperfonam, 8C hune eunderntj; ac deum ftteantur amp;nbsp;hominem. Si ergo unus eft, ficnti ÔC tft,cureuinformidas dicerepaflTum.quem nôfor niidas credereunum^necaudes dicerc alrerum fc cundum Neftorii impium fenfum Ecce funt tigt; mores inanirtîmi ôC follicttudines uanæ, quæ fez ceruntorthodoxos hæreticorum fibi nomma im pmgcre.dum uocedepromipalpatur, quod exz preiTius corde clamatur. Qiiienim uoluntduas ore fateri naturas, quas fidei expofitione deitnz dunt Eutychianiftæ reputantur, cum non fint, hem qui duas unius Chrifti naturas publicepro fiientur Neftoriani putantur elfe, cum non fint. Etuideas cos ludituofis quibufdam Si omnilaz mentationc dignis infukationibus haereticorum

-ocr page 112-

D. V I G I L 11 LIB. II.

nomine feinuiccaccufare. Tu,inquit,Eutyclii‘agt; nus es,amp; tu N eftorianus es.apoftolicæ fentcnti« Ga* f. in totiim obliti, dicentis: Videte ne cum inuicem accufatis, ab inuicem confumamini.

Rogo uos cum feiifu incolumesfitis.curuo^ cibus infanitis'f curperuerfo uocis timore crratis, qui refia fideiftabibtate mentis profeflionecon/ fiftitisÆur metuis duas dicere naturas, cum Apo ftolus non formidauerit duas dicere formas^ Vnam qua deus eft, alteram qua idem deus lio/ mo eft. Cur formidas duas dicere naturas, quod Athaninus Athanafius,omnium ecclefiafticorum uirorum iudicio probatiflimus dixit.In qua fidci profeflio ne cundti Græcæ lingua: trafl:atores,qtiod fupe/ riorc Iibello commemoraui,amp; omncs Latinifer/ monis apoftolici uiri, id eft, Hilarius, Eufebius, Ambrofius, Auguftinus amp;nbsp;Hieronymus,calefti bus imbuti dodlrinis fimulparitcrq; côfcntiunt. Et tu quare times dicere deum paflum,cum lioc ubicpapoftolicapracconiacontcftentur.Perpendi te amp;nbsp;libelli huius expofitionem, ôC nolitemetue/ reconfiteri, quodnon durum eft corde feiitire. Qiiia niliil corde prodeft crcdere ad iuftitiam.iii^ fi amp;nbsp;oreconfertio fiatadfalutem: undeProplieta aitjuftitiam tuam nô abfcoitdi in corde meo.iie/ ritatem tuam amp;nbsp;faliiraretuum dixi.Fateminügi' turorequodcorde tenetis,utdiuina Iiumanitas

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;Humana di uinitas propicietur uobis.

Libri Secundi finis.

-ocr page 113-

ÀRGVMENTVM LIBRI

Ter tij D.Vigilii contra Bu» tychen.

QVii Eutyches non tantum unam credebatefTeucr# bi amp;nbsp;carnis natiiram, fed prxtcrea cum Valentino amp;nbsp;Martione carnem. Chrifti negabat aflumptam tlTcde iitero uirginis’immaculatx: nam de coelo «“aqua tranfîtper cannam arbitrabaturdelapfam, Vigilius Pwinitiumternj libri cum quotp errorem confutat, alTcrcns “’wnuin Icfuni noftrani carnem,id cft,ucrc humanam alTunt P“'« de intemerata uirgine Maria, (dtp facit primo manife# quot;ii o£ apertis fcripturx locis, deinde Hgutis fcriptiiræ pro« Pquot;eticis: quibus item contra Fotinum utriuftp naturx myfte Ham alTerit.oftendens nequaquam fuflFiccre ut unam conÉtea quot;'“rnaturam fine altera. Scdlibctipfiiis autlioris epilogum 'ircalcelibri hue transfcribere.Tertiolioclibro.inquit,irre nilabili, quantum opinor, diuinx fcripturx authoritate do« '“inius.fïlium dci ficut de patre eandem diuinitatis.ita etiaui d'matrehumanitatis habere naturam : amp;nbsp;quodros coeli SC l'rmen uel fruâus terrx propter utraftp naturas fuerit appel Utus, inuiiSa nihilominus 8c perfpicua alTertione monfirauimus. His totius libri fummam

breuiter complexns cft,

H

-ocr page 114-

DIVI VIGILII CON' TRA EVTTCHEN, Liber Tcrtius.

ï VONIAM EVTYCHIA«


, eft errore,ut nö folum uerbi amp;nbsp;cïp nis unamcredateiTe nac ram, ue/ rum etiam liane eandem carnem non defacro Mariae uirginis corpore adfumptä, feddecœlo dieat (iiixta infandum Valentini Martionis errorcm)fuifrededu(ftam,ita pertinaci ter uerbiim earnem adferens fadlum,!« per uirgi nem ac fi aqua per fiftulam tranfifle uideatur, no ùmen utdeuirginealiquid quod noftrifitgene^ ris adfumpftftccredatur.optimum duxi ettâ liane impietatis partem ueritatis aifertione dcftruere.ct omnem tetri dogmatis nebulofam caliginem pe nitus diffipare, maxime qd multum ad utriufque naturae eonfelTionis ueritatem profîciat,diuinis approbate teftimonqs, fîlium det humanum cor pus de uirginis carne fumpfiïTe.

Quod no# E''go 9“’’ fecundum redliorem catholicx ftram earn? fïdei tramitem amp;nbsp;Niceni autlioritatem concilii tx uirgine fatenturfilium dei.non extrinfecus.non ex nihi# Chtiftut, lo, fed ex patre genitum, eiu fdem cuius pater ell erte naturae, ut ueritas generationis in eo prxei/ pile cognoftatur, fi in filio patem« naturae pro# prictaf

-ocr page 115-

LIBER III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58

frittas nö negatur, admonendi fecundum hanc côfeiïionis reguiam,liuiic cundem fill um de uir* gine natum eiufdem profeélo uirginis.carnis lia buiffenaiuram. Nci liinceos Arriaiiahacrefisin folubili qiixltionis laqiieo retineat obligatos,ta^ liobieftionts fyllogifmo utcns, Si films dcinax tus ex homine maire, nihil ex ca habuit qiiod hu tnanæ eflet nati :ræ,finc dubio,natus ex pâtre, ni.« hil ex eo habuit quod eiufdem pofiiteflc naturae. Quiafiuere,inquit,adferitis fliium natum deuir gine naturam materni corpons nô liabuifie, con «dite amp;nbsp;mihi pari conditionefatenti eundem fï^ lium natum de patre,naturam patris habere non polfe. Quidigitur,ô Eutychianiftac.fubmittiiis cumualidis obieftionibus perfîdixeolla.amp;dc tnendadotranfitis ad mendacium.utfatcaminifi lium ex pâtre genitum,paterne diuinitatis exorté eife naturæ, fitut fatemini cundé filium de matre genitum,materni,idefi,humani corporis naturâ non habuiffe, cur non magis fi aliquid fapientiae gnitis, de ueritatc mendacium deftruitis, ut, ficut treditis amp;nbsp;uere creditis filium ex pâtre fine tempo renatiim,patris habere naturam,ira credatis eunz dem ex matre fine femine natum, humani corpo ris habere naturam Quidenim angelus ad Max riâloquutus eft,Spiritus fan6lus,inqHir,fuperuex ni« in te,Slt; uirtus akiffimiobumbrabittibi.Idex oipqiiod nafceturcxte,utquafi nudumquenx dam uetbi tranfitum peç uirginem indicarct'i fed

H a

-ocr page 116-

D. V I GI L FI / quod nafcetur,inquit, ex te,utueritatetn corporis futnendäexuirginemanileftius decIararet.Nani. quç fiiit caufa dei uerbo per uterum iiirginis tran fitum facere.fi nihil indequærebatadfumerelt;aut quomodo ex femme Dauid nacus,uel fecT:us crflt; diiurcife? Dcnilt;^ Paulus apoftolus ficait, Defïlt; liofuoqui hidlus eft ci ex femine Dauid fecund dum carnem. Etiterum ad Galacas, Mifn,inquir, deus fiiium fuum faélum ex muliere; quomodo is qui erat faélus eft,cum fieri,eius folcatprogt; prium efl’e qui nung ante fubfifteraK' nifiquia fit d:us qd non erat, id eft,homo non aliunde carné adfumpfit,nifi ex hoim generc, ex quo ftufius eft quod nöfiiit. VndeSi ipfcfilius formatumfeex utero perEfaiâ loquitur,dices. Et nunqdicitdns« formans me ex utero feruum fibi. Qiiiditacpex utero formatum accipitis.uerbum, an carnem^Si uerbum, ergo aut informe fuit, autpenitusnon cxiftcs, aut formatio eiaut efientia dederat utfub fifteret, autexfubfiftente informitate materia in melioris ftatusqualitatcprouexerit.utpfedus Si integer appareret : qd opinari cum fit impiurn X facriiegum.illud fine dubio reftat, ut caro ex cor^ pore formata fit uteri uirginalis ,*calt;y fecundum naturae fuac ueritatein diuinitati in eandem perfo nam unita eft, propter quam unionem perfonar, cum fit deus,feruus fatff us eft patris.unde ad eum dicitin Pfal. O domine, ego feruus tuus amp;nbsp;filiuS ancillp tuae.Ec iterum,Oe uentre matris meçdcus meus

-ocr page 117-

LIBER ni. -

pieuses tu. Qui fi de uentre rntitrisandllacniliil acciperet.noneum intralàmuli appellationem feruilis naturae conditio detineret.

Sed iam uideamus quitus prophetia fïguris «tatur.ut oftendat eum ex macerni corporis ueriz «teueram carnis adfumpfilfe naturam. Diciterz ticis. goEfaias,Egredietur uirga dcradiceleflc, S£ ger wende radiceeius afeendet, öCrequiefcet fuper enmfpiritus domini.Qiiis dubitet germen de na Wra eiufdem uirgulti,unde prorumpir, fubfiften næ fuæ formam accipere iautquis neget cuiufcp tgni uirgam naturae fuac germina propagarei Nonenim aliud ex alio, fed fui generis îpeciem iinumquodtp lignum producere.etufitata rerum exempla teftantur,amp; diuinarum literarum autho liras docet ; quac ita in Genefi loquitur, Et dixit deus,germinet terra lierbam uirentem,8lt; facienz tem fernen, amp;nbsp;lignum pomifew, faciens fruftum iiixta genus fuum,amp; cuius fernen in femetipfo fit fuper terram.et fadlum eft ita.Si ergo generis fug naturae germina, amp;fruéium propriaequalitatis txfefc ligna producunt,non dubium eft,Iefleicac radicis uirgam beatam uidelicct Mariam naturae fuæ germen, id eft dominum lefum, ex fuae carz nis materia protulifTe. In cuius inclyti facramenti myfterium facerdotis Aaron uirga,abfep opereet ■fubfidio terreni cultus, abfep confuetis amp;nbsp;legitiz mis ruralis minifterii alimctis, in tabernaculo foe derispofita germinauit, manifefto fatis amp;nbsp;aperz

H Î

-ocr page 118-

D. V I G r L 11

todelîgnans indtcio, Mariam uirginem abftpw rem,id eft humani feminis oificio, Chnftum do/ min urn paritiiram.Qiiod amp;nbsp;in Daniele «no fu/ turi myfterii prxfagio demoftratur, diim fine ma nibus excidi lapis de monte uidetur, id eft Chri/ (lus fine humani eoinis opéré,de uirginis corpo/ re nafeiturus oftcnditur. Qiiis tam ftolidx atcp mentis cricalienæ, utlapidemcredat demontefi nemanibusexcifum, amp;' noncredatChriftumde corpore uirginis fine femine natum'ï cum magiî illud tantitmmodo nifum.hocauteni ueraciifimt fuerit faiflum; qui ut credereturquod mirabiliter futurum eratinChrifto, mirabilis eiufdetn tàdii præceffit imago, ut fient lapis fine manibusexci/ di de monte, 8C ficutuirga germinarepotuitlîne cefpite, ita Chriftus de uirgine nafci potueritfîne femine. Quod ttiam laœb in fuis benediiflioni/ busdeelarar.d.im fub perfona ludæprophetiam appellat,amp; dirigitin Chriftum,diccns, Exgermi ne fill mi afecndiftt.Non ait ex femine, fed ex ger mine,illius finediibio uirgæ.quædeleffeortara dice.nouo miraculi genere, Chriftum dominum germinauit.

Videamus autem amp;nbsp;exteras fîmilitudines, qu* bus oftenditiir Chriftus ex hominum generecar nis adfumpfiffe naturam. Vitulum ergo uel bo/ uem,agnum amp;nbsp;hçdum, eundem dominum ap/ pellatiim, nec ipfi audent hæretici denegare. Le/ gentita^ amp;tnuenient, inprincipioLeuitici, ubi

-ocr page 119-

LIBER ni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63

n myfterio futuræ pafTionis uitulus ad oltium ta bcrnacult teftimonij immolari præcipitur, non iîmpltàter uîtiilum, fed uitulum ex bobus appel lari, in quo utiqj Cliriltum, non ntharreti is pla.» eet,corpus de cœlo dcdiixiffe.fed ex hominum ge titre carnem adl’umpfifTe prophctia dcmonftrat. Nam fuffecerat dicere uituLm, quid nccefl’e uit addcre en bobus'fquis enim ncfcirct ex bobus uix •ulum nafa'f nifi utoftenderet Chriftutn carnem txhominibus habiturum'^ Abraham eiiamliuius non infciusfacramenti, uitulum dearmento ele.' giiredefcribitur.quem in typo dominicæ pafTiox nisoccidiifedinofcitiir.Sed etagnum deouibus, amp;hîediim decapris fynagoga offcrre, perquod üti^ famflus fpiritus perfidiæ occafiones adimcz K uokns, apertius amp;nbsp;expreifius Chnfti carnem «xhominibus adfumendam his uerborum adiez ftionibus deciarauit, quam tarnen fient ex homi num generc iuturâ oftendere uolensait, Agnum exouibus, ita eandem fine humano femme fiifei piendam demonfirans, per Efaiam loquutus eft, dicens, Emitte agnum dominatorem terrsc de pc tra deferti ad montem filiæ Syon.ut in hoc quod ifte agnus cxouibusadfumi præcipitur.humanç natnræ ueriras cognofeatur, in eoautc quo idem de petra emitn agnus iubetur, humani coitus ac feminis fufpicio depellatur Ira ergo ait agnum tx ouibus,amp; hædum de capris, amp;nbsp;uitulum ex bo bus,acfidiceret hominem exhominibus Qiiod

H

-ocr page 120-

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D. VI GIL 11

quidem alio in loco Moyfes apertius dixit, Pto^ phetam de gen te tua amp;nbsp;de fratrib us tuis.ficut me, fufcitabit tibi dominus deus tuus, ipfum aucties in om nibus qux loquutus fueric.Et itcrum, Orie tur ftella ex lacob, 8C exurget homo ex Ifrael. Et Äpoftolus, Manifeftum eft, inquit, quod exiuda onus eft dominus nofter.Etipfe in propheta.V^ illis.quoniä caro mea ex ipfiseft.ManipuIus quo que primiciarum ex fegetibus offerri domino K confecrari iubetur: quis aucem dubitet hunc ma/ nipulum primitiatu dominum e0e lefum Chrie ftumlt;Dequo lex ait, Omne primitiuumquod aperit uuluam.fandum domino uocabitur.Vn-* de angelus ad Mariam, Propterea, inquit, quod nafcetur ex te, fanflum uocabitur, filius dei. Hic iracjj manipulus ex fegcte gentis ludxorum ad/ fumptus.deo patrieft per palfionem mortis obiä tus.De quo Apoft.Primitiç,inquit,dormientium Chriftus. Eritcrum, Initium Chriftus, deindehi qui funt Chrifti. Cuius oblati manipuli refurre/ öionis initium lofcpli etiam in fua uifione dcfi/ gnat, dicens, Videbam ligarenos manipules in eapo, amp;nbsp;furrexilTe manipulum meum, ueftroslÿ manipulos adoraremanipulum meum ;qiiod in euangelio manifeftiffime cernimus adimple/ tum,cum refurgens à mortuis dominus,à difeipu lis fuis legitur adoratus, ficut amp;nbsp;in confummatio ne fxculi, quod illius campi fignificat melTis, ab Omnibus in forma ferui, cuius manipulus geffie imaginem,

-ocr page 121-

LIBER in. ' 6l ‘'(magincni.àdorandus fit,amp;uidédus.Suntadliuc 'muliain figuris amp;nbsp;fimilitudinibus aptata.quac Chriftum indicentex hominibus carnis habuif.' fenaturam.

SednehincForinus, amp;eifimiles, occafionem Exprophe« nutriendæperfidiæconenturarripcre, quod bis oftamp;jKutquot;* tcftimonijs.unamtantummodo carnis Cliriftiui traque in dcmrdedarari nacuram, confequens SC fidei ne-' afïarium duco, illa «iam replicare ac profcrre tc ftimonia.quæ utramqj.id eft, diuinam SC huma.-nam in uno Chrifto docent eiïe naturam. Dicit «rgo Apoftolus. qd omnes benedidionum pro-* milfiones.quæ prophetia amp;nbsp;lege continentur,ad Chrifti pertinent facramctum. Nam ita ait,Qnot quotenim promiifiones funt,in ipfo funt.Videa musitacp quöomes fponfionum bencdiéliones myfticis in Chrifto figuris aptentur, SC ibi repe-ritmus utriuf«^ facramenta naturae luceclarius emicare. Quia rata SC firma benediftionis proz miftioefte non potcrat, nifipcrfeflæ fidei, qua Cliriftus deus amp;nbsp;homo futurusadnunciabatur, (ontineret arcanum. Benedicens itacp Ifaac paz triarcha lacob amp;nbsp;Efau filios fuos, ad lacob quiz dem fie loquutus cft,diccns, Ecce odor filij met fi flitodoragricuibenedixitdeus. Dettibidomiz nus derorccœli, SC pinguedine terrae abundanz

- tiam frumenti uini olei.Efau uero,In pinz guedine(inquit)terræ SC in rore cocli critbenediz Aio tua. Qiiid apertius, quid lucidius de utratÿ

H y

-ocr page 122-

D. V I G l L I !

Chrifti natura poterit profern*; Siquidem inrore cccliiuerbum, in terr« autepinguedinecaroeiuf fignifïcan monftracur. lacob autem Elaii pO'' puli gentium amp;nbsp;ludçorum generis figuram, nul Ium opinor ambigere Cliriftianum. Primus go populus gentium, cuius lacob prxformahït iinaginem, à rorccœli, SC à pinguedine terrae, id lt;ft Chrifto, qui eft deus SC homo, benediâionil • fortitus granam.trumiti, ÔC uini, SC olei eft abun dantia cumulatus, ideft, corporis SC fanguiniS Chrifti SCchrifmatis eius myfterio confecratus. Cuius trinç benediClionis multiplicem gratiam, Dauid etiamfacro cômemoratcarmine,diceiis, Atemporefrumenti, iiiniSC oleifuimultiplicati funt. Efau autequi prior fecundum came (iierat natus, typum ludaici populi apertifTimegeftans, dum tn agro legis diutius immoratur,uagis tc fu gacibus carnalium fenfuum infiftcs uenaub. uel tranfitorijs legis umbris SC imaginibus obfecun dans.ferus uenitadgrariam Ipfeeftilleeuangeli eus fenior filius,qui dum ruris,id eft,legis exerci'' tio occiipatur, alacrioreiunioris induftria prxue iiitur.Sc faginati uituli carnibus defraudatu^caP foigiturSCinani femetipfum laborc conterens, audit à patrc.Fruftra in his omnibus exerccris, fit ultra temporiim conditionem legaliumdecrcto' rum dogmanbus auocaris,arbirransteexlegebt nediJlionis gtatiam confequi pofle,cum SC tem' pus carnalis obferuandz legis cmcnfumlii.d^

-ocr page 123-

LIBER IIL ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61

pro impoffibilitateperficicndi, quac lege îuben» tur, non tam bencdi(flionem quàtn maledidutn pracuaricatores legis eiufdcforriantur.Quia fcri^ pum eft, Maledidlus omnis qui non permanfc^ rit in omnibus quæ fcripta funcin lege.Idco fcirc debcs, qd m pinguedine terrar, amp;nbsp;in rorc cœli, id rftinChrifto.futura fitbcnediifHotua.Iafob etiS bcncdicens lofcph filnim fuum, ab h unis facra-» menti myftcrio non reccflît, dicens, Bencdicet te benediéüonibus cœli defuper, amp;nbsp;benedidlioni* bus terræ habentis omnia. Quæ eft benediiflio cœli'Jnifi uerbum quod de cœlo defcendit; 8C quç tftbenediftio terra? habentis omnia nifi Chrifti aro.qua? de terra,id eft,deterrcno uirginis corpo refumptaeft, in qua omnium fpiritualiiim graz tiarum rcdundat ucrttas amp;nbsp;totius benediiftionis fruftus exuberanin quo fruélu.qui proculdiibio Chriftus cft,cundow fidelium bcnedidliocêfum matur, utDauid ait, T erra dédit triuflum fuum, benedicat nos deus deus nofter.benedicat nof drus. Quæ eft terra quæ firutflum beneditflionis dedirJnifi Maria,eut dicitiir.Benediéla tu,amp; benc diftus frudtus uëtris tui.Etin Gen.Benedidiiôes, inquit, uberum amp;nbsp;uuluæ. Et in Pfal, Filq merces fruftus uentris. Et, De frinflu uentris tm ponam fuper federn m earn De quo fru^u,hic idem facri cartninis author in alio Pfalmo concinit, Verit» de terra orta eft,amp; iuftitia de cœlo profpexit, etem dominus dabit benignitatem, amp;nbsp;terra noftra dae

-ocr page 124-

D. VI GIL 11

bitfru^itm fuum. In quo euidentcr ulriuflt;V nV turac contcfTionem prardicans, perfidow ora ob' tundit,dum ueritatem de terra ortam.d^ iuftitiw» de cocio adferit profpexiire.Quia Chriftus ex ut« que fubftantia Habens,de cœlo fcilicet,quia de pa trc genitus, de terra autem, quia SC de matre na' tus eft,utriufqj parentis habetgeritîj naturani. Ä fummo enini cœli egreffio eius, fummum cocH pater eft, amp;nbsp;procefTio eius tanquam fponfi de tha lamo uteri uirginalis« Quod myfterium utriuftp nacurç etiatn Efaias qfdem figniHcationibus pan dens cocli 8i terrx fic loquutus eft,dicens,Rorate eoclidefuper, 8i nubes pluantiuftum ,aperiatur terra 8C germinet faluatorem. Vide quàm eonfo/ nis ueritas muniatur prophctica authoritatefen/ tentiis.Quod enim Dauid ait,Iuftitia de cocio pro fpexithoc Efaias dixit, Nubes pluantiuftum. Ec quodille fubiunxit,Et terra noftra dabitfrudutn fuumdioc ifte addidit, Aperiatur terra, 8C germi' net faluatorc, perfpicuo fatis amp;nbsp;aperto,imó pro/ prio ftlq dei nomine ufus,uc fruvium SC germen tcrrac facpius in prophetia nominatum, natiuita' tem Chriftiex Mana elfe nullus audeat dubitare. De quo gcrmine uel frudu idem adhucEfaias lo quitur,dicens,In die ilia crit germé domini in ma gniftcentia SC in gloria SC fruólus terrae fublimis. Reliélusneeftullusambigendi locus, quin dare flCgerminis SCfrutflus Cliriftum apertiftimefi-' gnificari,qui in tanta gloria SC magnifîcétia fubli

tnatus

-ocr page 125-

LIBER III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65

mams eft, m in nomine eins omne genu fleólaz tur.cœleftium terreftrium amp;nbsp;infernorum,8ó omx nis lingua confi teatur, quia dominus lefus Chri ftus in gloria eft dei patris^ Vnde quod ait Apofto Ins, Propterqd amp;nbsp;deus ilium exaltauit. Etnunc propheta. Et erit frutflus terra? fublimis, manifex ftiflitne id, qd de terra, td eft, ex Maria fumptum *ftgt;txaltatum amp;nbsp;fublimatum intelligi uoluit.Cx tfrumidquod depatreeft, Temper fublimefuit: fed nec de rore cocli, quod in uerbi dei figura fit pofitum.ulla dubietatis patet occafio, cum ipfe di xeritEfaias.Et nubes pluant iuftum.Et alibi fatis ïpertiiisimbri ccclefti uerbum fuum patrem com paradedefcripferit. Nam ita ex perfona cius di.» tit. Quomodo fi defcendat imber aut nix de coo-lo,amp;illuc non reuertatur,fed inebriat terram, 8i fecit earn germinate : fic erit uerbum quod egre* dieturdeore meo, no reuertetur ad meuacuum, fedfacietquçcuncp iiolul,amp; profperabitiilrin his, ^dquæmifiillud. Quis tarn aperta amp;nbsp;abfolutiffi madiuinxprædicationis claritate lumen nôafpi tiatueritatis'ï Ecce uerbum dei fient imber in teiv fam,id eft, in gremio finus Marijc influeredici.» fur, quam fandifpiritus ebrietatefœcundatâ, in getminedominici hortus pronimperefaciat, 8C. tiirgentisalui preciofiftimurn ederefnidf um.Q^ nerbum quia incarnatum.qd eft carne indutum, homo efle uoluit,nudum Si uacuum adpatrem, àquo fuerat miffusjeuerti no potuit. Sedin eoz

-ocr page 126-

D. V T G I L T r

dem, quo indutus eft corpore cocleftia penerra* NS fatls eft uij Et ideo cum pater uacuum ad fe dicit no poP altera profilt;fcreuerti, quia neras eft, ex quo in uirginis terra teti naturâ. defeedit, nudum eum amp;nbsp;hominem uacuum con fiteri.id cft,abf(p humani corporis natura, folani eius adferere deitatem. Aequalis enim amp;nbsp;eiufdem periculires eft, aut diuinam eius tantummodo» authumanam fateri naturam. Qiiia unumiîne alio non proficitadfalutem. Quod amp;nbsp;ipfedomi nus in euangelio fub tali ftmilitudinis compara/ uoneapertiflimedocet.lterum (inquit) Simile eft regnum ccclorum thefauro abfeondito in agro, quern qui inuenerit,abfcondit, amp;nbsp;prac gaudio abiit,S( uediditomniafua, emitagrum ilium. Non,quad tibi uidetur, huius inuentor thefauri, non fatis prudenter egiffe. Qiiid enim necefl’ita/ ti$ uel impedimenti fuerat, utinuentiim thefau/ rum noftatimauferretdeagro.cum utiip ipfoiP lo ocio temporis amp;nbsp;fecreto, quo repererataufer/ repotueritjCtiam tacili compendio,fine propria/ rumdifpendio facultatum emendi agri neceffita tern uitare’JSed cognouitutiqj prudentiflimus ho mo inefficacem ôC inualem imo periculofani effethefauri huius fine agro pofteflionem. Nam wide, quia ficut abfeonfum inuenerat, ita amp;nbsp;ipfe abfcondit.ne agrum nudareac uacuare thefauro aufus,omnia fua uenderc feftinauit, ut iure legi/ timo, amp;nbsp;thefauro potiretur 8i agro. Igiturthefau rus in agro abfeonditus deus eft, latens in carne fua.

-ocr page 127-

LIBER III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;é4

fua.Äudi ApoftoJum dicentë dt Clirifto.In ipfo, inquit, fuiitomnes thefanri fapientia? fcicnäx abifonditi, amp;. idco omnis eft prorfiis inutilis 8C impia confrlfio quç dominum kfum Chrifium» autdeum tanrummodo non amp;nbsp;hominc, author mincm folum.non amp;nbsp;deum fätetur Agrum aute «rnemCIirifti (ïguralitcr noniinari amp;nbsp;pracfens indicatlocus, öi fupcrius illata teftimonia docét. De hoc enim agro maxime Ifaac in fuis beiiedk ftionibusproplietauit.Eccc.dicens.odorfili) mei ficut odor agri, CUI benedixit deus. Corpus enim dominicum, magnis diuerfarum uirtutum fla* gratodoribus, 6c fui bene olctia diuerfa pigmeii O.infirtnos quofcp uiuifücar Vnde Apoftoluÿ Chrifti(inquit)bonus odor fumi’S.de uita in ui* oni.hisquifaluifiunt. Huiustam praecipui6^ faluifîci odoris fuauitateilledla in Caniicocan* ticorumad eum dicit ecclelia, Poft tc in odoreni »ngiientorum tuonimcurremus. Deliuius agri pulchritudine amp;nbsp;ipfe loquiturin Pfalmoquadra gefitnonono, Et fpecies agri mecum eft. Per hu* ’“^^ghgloriam ecdefiain prarditfloSaiomonis librofodales adiurat, dicens, Adiuro uos in glo* ha amp;nbsp;uirtutibus agri. Agrum illum fortis amp;nbsp;fa* piens in prouerbqs Salomonis mutier,id eft eccle fia, introduciturcomparaffe. Sic enim deea dici* •w,Agrum uidit öi emit illum.Prcciofa eft huius agripoftefTio.quac Chrifti intra feabfconfam re* tinetdeitatem.Duplicis enim natur^ eft Chriftu;^

-ocr page 128-

D. V 1 G 1L11

amp; ideo.'iit dixi.nec thefaurum fine agro,net agrt fînethefauro iurepoteftab aliquo polfideri. NÏ Manichxus SC EutycheSi qui iiolunttliefaurum fine agro poflidere, id eftfolatn diuinitatem,fin* carné feteri,utriufiÿ in Chrifto naturae confefiio-' nerri refugiens, procut abiedlus SC exclufus sb hac ptjrtelTionc extorris habetur. Fotinus quolt;ÿ SC eifitniles,quiagrum foliimmodo,non amp;thc^ faurum eius portiderc,id efihumanitatem Chri-' (h non SC diuinitatem feteri uoluerunt, hac poP fefl'ione priuati funt. Vnde merito fola ill3,in pro uerbiis, mulier beatitudinis pracconio digna lia^’ bctur.quac hunc agrutn comparans, diiplicia pal lia uiro fuo fecifie defcribitur.In pallqs enim con feifionis honor accipitur, naturae feilicet utriiifip. Quia nee dignaretur uireius unum abeaconfef fionispallium accipere.autdiuinitatis tantum/ modo, aut folum humanitatis fuae, id cnim hort honoris,fed contumeliaeeft maximae, unum Ito/ rum fine alio offerre. Vnde alia répudia ns mulie ra, qua:,utriufcp naturae confeffione,non fintge/ mina pariter amp;nbsp;diftindla, atep pro tempore amp;nbsp;fa/ cramento diuifa,dicitur ad Cain,Si refte offeras, refte autcnondiuidas.peccafti.Qitia illefolusrc fte diuidit, qui no ignorât fecundum quid filius çqualis eft patri,amp; fecundum quid eodem minor eft patre, fecundum quid paffus SC mortuus eft, SC fecundum quid immortalis pariter SC impafli bilis manfi(.Quia noli folum confundere,fedS^'

non

-ocr page 129-

*

LIBER HI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6v

hon reftediuidfrc reams eftcriminis.In uno em Eutyclietis, in alio Neftorij damnatur impictas, ‘iumqd die male cöfiindit, peiTimeiftedifeernit.

De quorum diuerfnate dogmatum, fibiinuv Bpilos*“' aduerfantium,quantum ex illis noftri ingelt; »ijfacultatc ualuimus, duobus fuperioribus ex* prefTimus Iibris,amp; qiiomodo ifto etiam tertio ir* Kfutabili(quantum opinor) diuinæ feripturx au lt;hotitatedocuimus,filiumdei,ficutdcpatrc,ean* dem diuinitatis, ita etiam de matre humanitatis haberenaturam: äC quod ros cœli germen iiel fruftus terrç.propter utraftp natiiras fuerit appel hitus.inuiélanihilominiis amp;pfpicuaadlenionc •nonftrauimus. Nunc ad defenfionc Leonis epi* ftolicamp; Concilii Cakedonenfisftili noftricöuer tamus officium, quod Catliolicus in eis atq^

Äpoftolicus refulgeat fenfus.caffatis hxre* ticorum obieófionibus do*

ceamus.

Libri Tertij finis.

-ocr page 130-

ARGVMENTVM LIB RI

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quarti DiuiVigilij contra

Eutychcn.

NEtpaliud agit in libro quarto quant quodegifi? tribus fuperioribus. in hoc tarnen copioßus perfet quitur omnia amp;nbsp;diuerfa propè ratione. Profertein ucrbaac argumenta qu« aduerfarius quidam Eu* tychianus contraS. Leonis RomaniepifcopiepiftolamelFii* der at.Deinde refpondet ad ßngula eius argumenta,ubiqt 3^* ferens naturarumin Chrifto proprietatem amp;nbsp;perfonaeuihiW minus unitatem.atqt ita défendit catholicam 8c orihodoxaia Leonis fcntentiam.Eutychiani fubuertit.Liber eft do* âui amp;uttlis, acfhperiorum ueluti Com^ inentarius.farciens quodfu pcrioribus deciTe uiu deri poterat.

-ocr page 131-

DïVI VIGILII CON-.

TRA EVTYCHEN Liber Quartus.

PERVERSAEMEN tis homines amp;nbsp;inanis gloriac cupidi, loquuntur, neep dequibiis ad^ firment, habentes formam pietatis, uïnutem autem eins abnegantes, indigna» uerix tatis dogmatibus amp;. ecclefîafticas fidci régulas nonferentes, beatifTimi Leonis Epiftolæ iuxta fenfum euangelicæ traditionis confcriptæ,amp; dé* cretofynodi Cakedonenfis, prauiscontradiftio nibus obuiandum putaucrunc,ne{ânda cömenta horribilibus uerborum naufeamentis euomen* «es. Qiisc.quoniam fimplicioribus quibufqj noç nullum uidennir dubietatisfcrupulum excitarc, iddreo cohortationefratrum in auditono domi* nideinoftri,confidcranda amp;nbsp;refutanda fufcepi.U laprimitus uno diluens uolumine, qux Leonis obijciunturEpiftolar,cuius hoc fibi primo capitu lum iftc.nefcio quis.propofuit fidelium.Vniuer* fitas profïietur credcre fe in deum patrem omni* potentem, amp;nbsp;in lefum Chriftum fïlium eius do* minum noftrum.Huic capitulo ob id ifte calum* niatur, cur non dixerit, in uniim deum patrem, lt;t in unum lefum Chriftum ftlium eius.iuxca Ni

-ocr page 132-

' D. V I G I L I ï

eçnidecretum Córicilii.SedRomsc S^antequam Nicçna fynodus conueniretà temporibus Apo' (lolorum, ufcp ad nunc, ÔC fub beatæ memorise Calcliino.cuiifteredlçfideiteftimonium reddit, ira fîdelibus fymbolum traditur,nec prxiudirant uerba,ubifenfus incolumis pcrmanet,magis ein cum dominilefu Chriftifcntentiahæcfïdeipro/ fefl’io facit, dicctis.Crcditis in dominum,amp; in me credite,nec dixic in unum deum pâtre et in ununi meipfum.Quis enim nefciat unum effe deum pa trem, Si unum lefum Chriftum filium eiiisi Mi' ror tarnen quo hune locum ifte notauit, Si ilium prxtcrmifit, ubi unici fiiq cömemorationc, idem beams Leofacit,dicés, Ide uero fempiternigenito ris unigenitusfempiternus. Namsdefpiritufan Iflo, ex Maria uirgine.Scd 8i hoc qqj mirandura eft, cur no fimili dementia reprehendit, quodai^ Qui natus eft de fpiritu fandlo ex Maria uirginc^ quando hoc uerbum Niexna fynodus non po' ruit,et utilli placet,hoc folum profiteri debemus^ quod ibi fcripmm inuenerimus.

Impie autem calumniatur Leoncm, quodin unum qi’.idc authorem 8i uerum filium dei uer' bum, 5i in alium recogitatum 8i coglorificatum ex Maria hominem crediderit,hoc ita eum fenfif' fe uel docuiife probari non poteft. Magis enim unum eundem^ confelTus eft dei 8i hominis fi' bum dominum Chriftum, dicens, Vnus enim Idem^ dei amp;nbsp;hominis filius.Et iterum, Vnus atip

idem

-ocr page 133-

LIBER nil. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67

«lernmediator deiSi liominumliorao Cliriftus hfus.Hocetiam capitulum mira impudcntia, rez prchenfione dignum putauitinquoait, Verbp Idlicet amp;nbsp;operate quod uerbi eft, 8C carne ex conz l*quente quod carnis eft, unum borum corufcat »liraculis.aliudfuccumbitiniurijs. Et primo qui dem intendendum eft,quod non dixerit,ut tu im petite calumniaris, Vnus tiorum corufcatmiraz eulis 8( alius fuccumbit iniurijs, per quod fine ul h ambiguitate, duos uiderctur quofeuntp fepara *os,uclduas fignificafleperfonas, fed ait, Vnum l'oruin amp;nbsp;aliud horum, quia in unum, id eft,hoc amp;nbsp;illud nö perfonai« diuerfitas.fed generis diftin

demo nftratur, uerbi fcilicet 8C carnis.

hem dixit Leo, Qi** «mm uerus eft deus.idem

**erus eft homo, 8C nullum poteft efte in hac uniz ötemendacium, dum inuicem funt amp;nbsp;humilitas hominis amp;nbsp;altitudo deitatis.-quod tu folita maliz gnitatein aliud detorfifti,dicens,Eum duos quof ,^“^^’“110? dam feparatos induxifie.uicifiim quaefibi fintnoduoChri propria opérantes, cum ille altitudinem amp;nbsp;humi fttfnnt. litatem, ideft utramcp naturam, uelut duo quxz dam,non duosquofdam,in uno Chnfto manen tes uoluerit demonftrare. Miror autem quomoz do non liac exiftimatione apoftolum quoqt accu faueris Paulum, quia Bi. ipfe duo quxdam efiie dixit in uno hominc, uicifiim quac fua funt proz pria opérantes. Si contra fe inuicem nitentes.fpiz ritumuidclicet Sl carnem. Hxc,inquit, fibiinuiz

I ».

-ocr page 134-

d; VtGlUL

cem aducrfantur. Sicutergo unus cft homo, iil quofuntduoquxdamin feinuicem permanent tia.S; fua quacqj propria opcrätia,nee poteftaliuS dici,dum fecundum carnem fapit et facit,alius, dum fecundum fpiritum uiuit, fed idem ipfe eft, inutroqj Habens in feutriin^. Ita amp;nbsp;ChriftuS, dum unum in fe habet,in quo fuccumbitinfirmi tatibus,amp; aliud in quo radiat micatqj uirtutibus, id eft caro ôi uerbum, qux duo Apoftolus in co ‘ diftingucns, ait, Nam erucifixus eft ex infir/ mitate noftra,fed uiuit ex uirtutcdei,non biperti-' lus, 8C alius atqj alius,fed ide ipfe unus, atq) idem apertilfimedemonftratur. Verum tu,dum peru^ nius naturæ profefTionem humanam Chrifto co naris auferre naturam.uidcris tarnen confiteriqd ncgas.Dixifti eih.Ipfe eft deus qui in carne natus cft,qui eft uerbum dei patris, qui faélus eft in con uertibilitcr pfeftus homo, pcrmancs deus, filius Unigenitus, amp;nbsp;deo fimilis in uirtute,amp; nobis fimi lis in infirmitate.Sidco fimilis eft in uirtutc,etno bis in infirmitate,fimilitudo autc deitatis in uirm te^prietas eft diuinænaturæ,proculdubiofîmili tudo humanitatis in infirmitateproprietas efthu manç naturç.Non prudetis eft in re fimili diifimi liacofiteri.Sed cum dicis, Qçii feéfus eft incon uertibilitcr pfedf us homo, permancs deus, nofträ jmc) catholicam,aduerfusquâ niteris,fidcm con-' firmas. Si cnim non eft conuerfus in carnem, 8i faiflus eft homo permanens deus, hoc ipfum qd , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fadus

-ocr page 135-

LIBER un. 68

bAus cft homo,quia immutatio did non potcft, adfumptio dicatur neceiTc eft, ac fîc geminum quiddam erit id quod erat, 8C mutatutn non eil, amp;nbsp;id quod no erat 8i faAum eft uel adfumptum: quia id quod erat non eft mutatum in carncni,S£ tarnen habet carnem,ricut ipfe ait, Caro mea ucx ta cft.Cuius amp;nbsp;Petrus meminit,Neqj caro eius ui ditcorruptionem.Qiiia ergo non eft idipfum ha beri amp;nbsp;habere, uerbum quippe habei,habetur au tem earo, perfpicue amp;nbsp;liquido côprobatur Chri-' ftum utriufcp ertc naturç.unius uero perfonæ. Vn dequicquid copioftus Sd latius perfequi uoluifti, utunumoftenderes Chriftum, noueris tefuper.* fluisimmoratum laboribus. Inhocfancfubtili.' ter amp;nbsp;impie fidci Chriftianæ illudcs.ut quia Chri ftusunuseft, quodnegari non poteft, unionem perfonac ad prxiudicium infleftcres utriufqj naz turar.dum utraqj natura unofcmp nomine nunz tupetur.Nam cum lefus Chriftus non uerbi, fed «rnis proprium fit nomen, amp;nbsp;deus proprium uerbi, non carnisconftct effe uocabulum, tarnen amp;nbsp;uerbum, propter carnem fuam, homo lefus Chriftus, amp;nbsp;caro propter uerbum, deus uerbum eft.Chrifti enim nomcex eo illi eft,quod ad eum Propheta dicit, Vnxit tedeus deus tuus oleo exul ration is prçconfortibus tuis.Non enim uerbi na tura unfta eft,quae confortes fecundum fe habere no potuitrunde apparet ad id quod homo ftiiftus cftpertinereunAionis,ideftChrifti,uocabu|ura.

I 4

-ocr page 136-

gt; D. VI G I LII

Ideo Apoftolus ait,Hoe fentite in uobis, quod in Chrifto lefu, quia cum in forma dei effet, non rapinam arbitratus eft efle fe æqualem deo,fedfe mecipfum exinaniuit, forma ferui accipiens;euin profe(Hoantequamab illo forma ferui eflet acre/ pta, nondumftierit Chriftus, fed tantummodo uerbum, id eft,antequam effet homo, nondum crat homo, fed tancummodo deus, nondum crat Chriftus, antequam noftri habitus fimilitudi'' ne homo effet inuentus, amp;nbsp;tarnen Chriftus eft informa dei, Chriftus in forma ferui, Chriftus xqualis patri,Chriftus inferior patre,idem deus, idem homo; unde conftat amp;nbsp;diuinitaiem hu' manitatis habere uocabulum, id eft, uerbum dû ci carnem, amp;nbsp;carnem dici uerbum,non quia infe utrunquemutatum fît, fed quia iitrunque una perfona,ideft unus Chriftus fit: amp;ideorefté credimus 8i prçdicamus cum apoftolo deum era cifixum amp;nbsp;mortiium in humana natura, qux ex uniti uerbi confortio deitatis pofeitS^ nomen. Ipfe igitur unus idemtp dei filius dominus lefus Chriftus, mortuus cftfecundum formam fer/ ui,8f non eftmortuus fecundum formam dei. Idem patrixqualis in formadei, idempatremû nor in forma ferui.

Quae cum ita fint,quicquid de utraq; forma fe cundum tuifenfiis prauitatem difputareuoluû fii,noucris ita expofitionccaffari,qua fancimpe/ ritia, uel potius dementia, euangelicum uoliieris immutatf

-ocr page 137-

LIBER inU 69

Imniutare fcrmoncm, fdas non dfe ignotum. gt;nbsp;Quodenim ibilegiturdeChhfto,quando inter duos latrones criicifixus eft, ex Prophetæ tcfrimo nio.diccnns.Etinter iniqiios deputatus eftitu dû xifti, Et inter mortuos deputatus eil. Denicp ifia tua funt uerba, Vitç(inquis) datorem amp;(. amatore hominis deutn, qui inter mortuos deputatus eft, amp;nbsp;corruptione SC morte nunq uidlus eft,quin in infernum,ut obnoxius defcendit naturç, (înepec rato, Vides quantum facrilegij ha beat unius tan* turn confeifio naturæ. Vides in quac uos impieta tis abruptaprçcipitet nouitas ifta doftrinac.Qiiia «nim fu uultis uideredeum incarnatum, ut nihil habeat humanæ naturæ,fed totum quod eft deita tis natura fît, deienim naturam (quæ immortalis tft)fcientes mori non po(re,nec ei penitus mortis nomen congruere, elegiftis à fide apoftolica exor bitarc,dicendo, deum inter mortuos deputatum, quâeumfatcri fecundum hominem mortuum, utApofîolus docer, dicens ad Roman. Sicut per inobedientiam unius hominis peccatores confît tuti funt multi, ita perobedientiam unius homi* ris iufti conftituentur m ulti. Hanc autem mortis clîe,quam pro nobis in noftræ naturæ ueritate fu feepit, ipfe nihilominus docet Apoftolus dicens de Chrifto, Faftus eft obediens ufcp ad mortem, mortem autem crucis.Etiterum.Reconciliatifu* mus deo per mortem filrj eins. Et ad Corinthios, Tradidi, inquit, uobis, quod QC accepi, quia dolt;

I S

-ocr page 138-

D* 'VI G IL TI

minus lefus Chriftus monuus eft,f«undum ptutas.Quo ergo metu formidaueris, deutn dice re monuum,non eft nobis ignotum. Noueristî men te contra tuam profeifioncm u£nire,dunilt;ll cisdeClirifto.quiin infcrnum defcendit,utobno xiusnoftrx naturae fine peccato. Si ergo nofttx naturjobnoxius fuit.noftram profeólo naturam habuicautfi non liabuit,oftendeundeobnoxiuS fuiffNemo cnim debetaliquid ei, à quo nihil ac.* cepit. Sed amp;nbsp;cum dicis in fequentibus de Chrifto - exponens Hieremix teftimonium, Et cum hom»

nibus conuerfatus eftfecundum humanamfoP ' mam.ex Adam fcruo fuo, tuis nihilominus pro/

fefl'ionibus aduerfaris.Apertifllmcenim déclara/ fti feciindum humanae naturae adfumptionem deum inter homines conuerfatum. Sicutemdet forma, in qua eft filius xqualis patri, nihil ell aliud, quamdei natura : ita ferui forma nihil ell aliudquàm Humana natura, in qua eft inferior patre. Attende igitur uim dióli tui, amp;nbsp;tibi magis ipfi quàm nobis credito. Dixifti cnim ex Adam formam ferui habuifte, licet nolueris dicereacce/ piflc, quod Apoftolus ait, Semetipfum exinani/ uit, formam ferui accipiens. Sed quid ad nos, Ij uerbum refugeris,cuius fenfum uitare non potui (li. Quod ergo exalterocftilli,non eratipfius, priufquäid acciperet.Nemo enim ab altcro mu/ tuatur.^d in feipfo habere dinofcitur.Vndeappa ret dci uerbum fic incarnatum uc ex nobis, qux noftra

-ocr page 139-

»

LIBER nu* 70 hoftrafunt.acciperct.no ut fuam natiiram in cargt;’ nem minaret. Ac fie in eo duplex erit natura, iierx bifdlicet, quæmutatanon efl, ôCcarnis, quæex Adam feruo eius accepta eft.

Sediam caetera tua, quibus catholicam fïdera repreliendi$,qualiafunt,uideamus. Loquens eiîi ad Leonern,ad omne côcilium,ita eorum uer^-ba interponis. Dixiftis em (inquis) addetes etiam bæqVnus atqj idem eft uere filius dei, amp;nbsp;11 ereho minis filius.Qnam fententiâ talibus ineufas uerz bis.S^ petulantibus niteris attenuate côuicqs. Au fcultateobfecro(diccns)ucnenatælinguçdolum, quomodo duos introducentes filios, pnepofui^ ftis.unusatt^ idem eftfilius,quiinconuenibilner fatflus eft liomo.Hoc dixcriint.Sed tu,aut non in tdligis, aut qd magis uerum eft, impie calumnia hs.Nâcum dixifti tu, Faâus efthomodioc illi di xcrunt,Idem eft filius hominis: fed fi tibi filq ho^ minisdifplicetnomen,deleeuangclium, ipfum filium male de fepronunciaffecontendc. Nam ipfeuti^ hancfideiregulam dcdit,ipfefibi utrun qut nomen impofuit.Cçco enim,à feilluminato ^■cait,Tucredis infiliumdei^Sedquod hic filius d«ipfe fit amp;nbsp;filius hominis,alibi ait,Cum uenez filius hominis putasinuenictfîdem interra^et alia quamplurima.Num ergo amp;ipfeChriftusfc ipfum diuififfe credendus eft, qui fe amp;nbsp;filium dei, amp;filium hominis confiteri dignatus elH

hem calumniaris Leonem, quod quafi homû

-ocr page 140-

D. VIGILIb

nem qucdam ex Maria dixerit natum, in quo uct buminhabitauerit, exilloetus tefti(nonio,quo air.Cooperaturenim utricp naturæ cum comma nione alterius, quodproprium eft:homincqucn dam nunquam dixiiTe demonftras.Quodautcm ucrbum in carne fua, id eft in homine, quod ipfe fadus eft, habitauerit, loannem audi, dicentem, Etuerbum caro fadumeft,amp; liabitauitin nobts. id eft;in noftræ naturae carne. Nam poiTecdkerc, liabitauitnobifcum, fiprxrentiam eiusadhomk nes, amp;nbsp;non habitacionem in fua propria carne, qux ex nobis eft,uoluiftet oftendere.Sedquia no line naturae homo fadus, noftrae naturae corpus incoluitjdidus efthabitaffein nobis.Ethinciam in cœlo eife.ôi ad dexterä patris federe,nos Apo/ ßolus docet,in ipfo,qui noftrae naturçuerum cor pus adfumpfit.Äitenim, Etßmul fufcitauit,S^ fî/ mul federe fecitin coeleftibus,in Chrifto.Vndeer goibi fedemus, finaturam noftramin Chrifto non ibi habeamus i Quod autem Chriftus non tanquam alius in alio in|iabitat,dum id qd ipfius eft proprium, id eft in carne fua inhabitat. Apo/ ßolnm audi, dicentem deipfo. In quo inhabitat lt;inquit) omnis plenitudo diuinitatis corporali/ ter.Et iterum, Deus erat in Chrifto mundum re/ cöcilians ßbi. Et iterum, Solucs inimidtias in car ne fua. Deproprietatcoperationis utriufq;natu rpiiam fuperius difputauimu$,quä 8C tu pari ad/ fenlionc conuinceris prohteri. Ais enim, Confite mut

-ocr page 141-

LIBER nil, 71 mur filiuin hominis ex femine Abraham Da^ utd,amp; infantem, amp;nbsp;pueriim, amp;nbsp;Bethlemicem, 8C ex Nazareth, 8C fi gd aliud uoluntariae pauperta tatis eft proprium. Quæeftenim eins paupertas, nifinaturæ infîrmitas quia id quod air ApoAoz lus, Qui cum diues effet, pauper faftus eft, quid tßaliud, nift cum deus effet, homo fadlus eft, ac per hoc falua utriufcp naturæ operis proprietatc, unusatrp idem eftChriftus.Qiiod amp;nbsp;ipfe fateris, dicens.Diuinas operationes, Sicarnispafftones sotifitemurSi credimustdum enim pafTiones fpc dalitcrcarni adfcripfifti, proprietatem humanae naturae apertifl’imc demonftrafti.

Videamus SC alia,quae reprehendis,Quid,in-' quis Leoni, fecundum hoc amp;nbsp;hoc in deum amp;nbsp;ho •ninem unum dortiinum lefum Chriftum filium ^uidiSjdicendo deum fecundumhoc quod om^ niaperipfum faólafunt,homo autem fecundum hoc quod fatflus eft ex m uliere S i n 5 licet dicerc *n Chrifto,fecundum hocincft,aut fecundum di ninitatem, aut fecundum carnem, quomodo de Ipfo dicit Apoftolus,Qui faftus eft ex femine Da uidfecundum carnem^ Aut tu quomodo in fub.* •eftis aifti,In nullo diuiditur Chriftus,neq) fecun dumincarnationcm,nc(p fecundum coxternam naturatn, neep fecundum uoluntarias pafTiones, netp fecundum ineffabilem gloria, fi fecundum hoc amp;nbsp;hoc, diuifio tibi fonaK Ecce tu in quatuor partiones Chriftum diuidifti, quern tarnen, ficut

-ocr page 142-

. D. VIG IL II ’

eftjndifum dixifti. Qiiod ergo fimili modo præ/ fiimereaufus es,in alio reprehendere non debcJgt; Stultitia enimeft,id uelle refutare, quodpariter conuineeris non negare. Qiiomodo autem liocuokieris reprehendere non intelligo.quod idem beams Leo adferir, dicens, Natiuitas carnis manifeftano efthumanac namræ.parms uirginiJ diuinæ eh uirmtis iudieium, infantia paruuli O'* ftenditur hiimilitate cunarum,magnimdo aliiffi-' midedaramr uocibus angelornm.fimilis eftrudi mentis hominum quern Herodes impiemolitut occidere, fed dominus eft omnium quern Magi ga II dent fuppliciter adorare. Adfeueras enim fe-* cundum prauitatem fenfustui, quod his uerbis Leo duos uoliierit oftenderc Chriftos, quum ipfum,quern dixitinfantem.ob manifeftationcm humanç nature inuolutum humilitate cunarum, eundem ob indicium nihilominus diuinx natu/ ræ adferuit dedaratum uocibus angelorum. Si enim dicerct, Alius iacebat in pannis,alius praedi cabatur ab angelts.alium Herodes quxrebat oc' eidere, alium Magi geftiebant fuppliciter adora/ re.rciflius argucretur male fenfifle. Cum uero eundem dicat cunis inuolutum, quern milia prx dicantangelorum, eundemHerodisinfidiisap/ petitum, quern callcns aftris quacfiuitcura Mago rum,quid conaris ad diuifionis uitium reflederf, quç uno Chrifto ad demonftrationem didla funt utriufep naturaeiQuid ea reprehendis quae ipfe

teri

-ocr page 143-

LIBER UIL 71

•tri conuincerisïNam ita culpabiliteiLeanem af feris. Cur, inquis, nonconfitcrisdcum uerbum •nfantcm natum propter nos,amp; permanentem fï militer deum, amp;nbsp;inuolumenta carnis fufcepiffe rioftrjc naturae propter nos'îSic enim nobis fimi-' lis Mus eft per omnia finepcccato. Eccc quod »bitparguis, quod ubiq; exprobras, qd impium ttfactilegum putaSjOpprefTus ueritatis molibus, togerisprofi'teri. Si enim inuolumenta noftrçna tura: fufcepit, profcifto noftrae naturae ueritatem bîbuit, Nei^enimpannorum inuolumcntis, amp;nbsp;’quot;îternis ladis alimento in deo nutriri potuit, ni liquod in illo noftrae naturae propnum fuit, nec 5» aliquo nobis poterat fimilari, ft non id, quod *pfifumus,in feipfo dignaretur accipere.

Adhuc autem quae noftra funt, imo quae ueri-» •ïusfuntjinuitusfateris, dicens, Gloriatur noftra natura lionorificata, uidcs eum qui eft unius fub fentiae cum patre fecundum diuinitatcm, amp;nbsp;no^-bifcum unius fubftantiac fecundum inenarrabp I'm ex uirgineincarnationem.fedentem in dextc ’^magnificentia: fui patris. Eius enim caro, natu Jalem 8i fuper omnem gloriæ fplendorem.inefz ’abililuminerefulgens, gloriatur noftrae naturae mfirmitas. Cofeftiis es diuitqs diuinitatis cius.in nrmitatem noftrae glorificatam efte naturç,cuius glorifiicationis eins hanceffeadferis caufam, qd bfc natura per unitatem uerbiglorietur federe ad fltxteram dei. Hacc fi fimpliciter fentiantur, reóle ■

-ocr page 144-

D. VI GIL 11

amp; catholice dicuntur. Dixifti etiam, Quód(ïcut uniiis fubftantiaceft films cum patre fecunduffl diuinitatem; itaiinius fubfiantix efi nobifcum cundum incarnationcm. Qiia profefiione, ut te-* cum fimpliciteragam, dupHcem in Chriftofetc' ris efie natiiram. Quia, fi (eciindum diuiriitateni unius cum pâtre fubftantiæ, rurfum uniused nobifeum fccundum incarnationem naturæ.gC'' minæ cftprofeélonaturæ.Si ucro terediusexa' gitcm,amp;quæ fentispreflîus uentilem.quantafc^ quanturabfurda perfpicies. Dixifti Chriftumfî'' cutcum patre, ita Sinobifeum unitatembabere fubftaiitiæ, unam tarnen uis eum babere natiirâ, unaerqo amp;ldei5lt; noftia eft natura, amp;nbsp;quidhac profeftïone magis impiumerit?; Deinde K pa-* trum noftrorumauthoritate,communi omnium fapientum ludicio, nô eft unius fed duorum com munioiiem ciufdem habere fubftantiæ. Ac fie tu duos nobis quofdä Chriftos indiicis, unum qui cum patre unius fit fecundum diuinitatem fub/ ftantix,aliumqui nobifeum fecundum carnem un itaiem babeat naturæ,quomodo ut dixi noftra 8i patris non eftunafubftantia,tu autem inCliri ftonoluiftiduplicem eftenaturam,necefl’eergo ent, fecundum quod profiteris, alium eifeChri-' (turn, qui cum patre babeat unitatem fubftantiy, ahum qui nobifeum. Quia fi non unus, utrafq? habet,cum duac fint, tu autem utrafqj habere dixi fti, duo fint neeefie eft, qui finguias habeant, Si

-ocr page 145-

LIBER nil. 75 per id nos potius quatemitatem ecclefiæ introdn otis, qui in uno Chrifto utramqj naturam fateri non iiultis.Repctam adhuçfi ualco,plenius,Paz très in Nicæno Concilio profïtctcs patrcm 6^ fiz iium unius cHe fubftantiç, duas utilt;^ perfonas ia unitatc naturae intelligendas religioliiTime tradiz deruntJgitur uos cum didtis.ucrbuni amp;nbsp;carnem nnius effe fubftanriae, duas nobis Clirifti perfoz nas.duosq; Chriftos inducitis.Quiafkutautho«' eitate patrum noftrorum, qiia nô nifiin ter duas perfonas unitatem fubliantiae accipiuel dicifan-* citum eft, id ratio flagitat, ut fi iuxta impiatn uez ftramfententiam.uniusfubftantiac funt, uerbum caro.duæ fint profetflo perfonæ, uerbi SC car-* nis,eômunionetn unius habentes naturæ. Dein-* de nccefie erit,ut Si. caro.ficut Si uerbum,fi unius eum eo eft naturæ increata fit, amp;nbsp;inuifibilis, attÿ incontreftabilis, Si initioearens,aliter enim cum uerbo unitatem nonpoteft habere naturæ. Sed quia carnem his conditionibus fubiacerc impoP fibile efi, unius autem ut dicitis cum uerbo natu?* ræ eft.Verbum cm erit,fecundum Arrianos creaz bile 8f contreftabile attp uifibile Si ex initio fubz fiftens, quia aliter cum carne nô poterit unitatem habere naturæ. Deinde fi uerbi amp;nbsp;carnis una na^ tura cft,quomodo cum uerbum ubiqj fit nô ubi^ „5quot;^quot; queinueniatur ôfcaro.namq; quando in terra fuit non erat utiq; in cœlo ; nunc quia in cœlo eft, non eft uucp in terra, âf in tantum non eft, ut

K

-ocr page 146-

D. VI GIL II

feciindum ipfam Chriftum fpccflemus ucturunt de cœlo.quem fecundum uerbum nobifcum elle credimus in terra. Igitur fecundum uos, aut uer/ bum cum carne fua loco cötinetur, autcaro cum uerbo ubitj eft, quando una natura contrarium quid 8L diuerfum non recipit in fdpfa.Diuerfuffl eft autem amp;nbsp;longe diftimile circumfcribi loco, ubicp elfe, amp;nbsp;qa uerbum ubiqj eft, caro autceius ubicjj no eft, apparet unum eundem^ Cliriftum utriufqj effe naturæ, amp;. efTe quidem ubicp fecuii' diim naturam diuinitatis fuae,dC loco continerife cundum naturam humanitatis fux;creatum elle, Si initium non habere ; morti fubiacere, Si mori no pofte;quod unum illi eft ex natura uerbi, qua deus eft, aliud ex natura carnis,qua idem deus ho mo eft.Igiturunus deifilius, idemqj hominis fa/ dus filius, habet initium ex natura carnis fux,8^ non habetinitium ex natura diuinitatis fux: créa tus eftper natura carnis fuæ,amp; no eftcreatus per natura diuinitatis fup,circumfcribitur loco perna turam carnis fuae. Si loco non capitur per natura diuinitatis fur: minor eft etiam angelis pernatu ram carnis fuar,amp; xqualis eft patri fecundum na tura diuinitatis fuç;mortuus eft natura carnis fuç. Si no eft mortuus naturadiuinitatis fuç Hçccliff des et côfelfio catholica.quä apoftoli tradiderunt, martyres roboraucrunt,amp; fideles nunc ufqj cullo di unt. Vnde im pq iTim e et Euty chianç hçrefeos ue neno infedus, Leonéaudes reprehedcre, dum ex diuerfitate geftont unius dni Chrifti ucritatcedo/ ccat

-ocr page 147-

ItBER UIL 74 «at utriu fqj eius naturæ, ut qd ille ad demonftra rioncm utrarumcp protulit naturarum, profeffto nem calumnieris duarutn efTepcrfonarum.

Denicp eius ifta fuut uerba, Natiuitas carnis manifcftatio eft hutnanae naturæ, partus uirginis diuinæ eftuirtutis indicium.Et iterum, Agit enim utra^ natura, cum communionealterius, quod proprium eft, uerbofcilicet opérante quod uerbi fft,amp; carne exequentc quod carnis eft.Et iterum, Quîtnuisin domino lefu Cbrifto dei amp;nbsp;homi^-nisuna perfonafit,aliud tarnen eft,undc commit nis iniuria eft, aliud unde communis eft gloria, Qiiç uerba tu iniqiiis interpretationibus hoc mo doreprehendis,Q^is audi3t(inquis)duobus pro pofitis articulis, fignificationibus in duobus quibufdam nominibus unum deo, amp;nbsp;aliud box mini in unam porfe couenifte perfonam. In iina enim perfona aliud aliud cömuniternunqul dicitur, unde manifefte alium deum uerbum, a/-lium iniuriam paifum hominem memorafti.diz cens. Aliud eft unde communis eft iniuria, aliud undecommunis eft gloria. Nemo enim in uno Iiominecommunioncm patientis carnis accipir, cum fitcarofecundum naturam homo,quomo-* do aliud uerbum glorifica turn, alium hominem iniuriam paifum dixiife uel fenfilfe crededus eft, qui in fiibiedlis ait, Quern, ut hominem, diaboli tcntataftutia,eidem,ftcutdco, angelica famulangt;-turofticia. Nunquid dixit, alium diaboli tentât afhitia, amp;nbsp;alio ßcut deo angelica hmulanturoffi

K *

-ocr page 148-

D, VI Gl L U

da Et iterum, ImpafTibilis deus non dedignatuf cft homo elfe paflibilis.Etiterum, Qüi enim rus eft deus,idem uerus eft homo. N unquid dixit alius eR deus impaiïibilis, amp;. alius eR homopaßi bilis;alius eR uerus deus, Si alius eR uerus homo: fed g uerus eR deus, idc, inquit, uerus eR homo. Quæ cum ita fint inhoneRo uteris officio,religio fis didis callide infîdiaris. ut fuperiora demeiido ac fequentia nô addendo, ita media eligas.ut uer bafcn tenths exuens, de eorum niiditateproarbi trio ludas.Redde igitur fuis omnia locis. Sipio' pria fententijs indumenta reRituas, Si noli infî^ dioRs fraudibus calomnias innedere,ut quodad demonRrationem utrarumq; didum eR natura/ mm, ad dualitatem referas perfonarum.

Bîutrrj Verum quia dixit in uno ChriRo aliud elfe uer utrbîacoir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnis proprium, fie tarnen utiîtiitrun^

nis in Chrilt; commune, id eR, ut Sf mors, quod eR proprium carnis,penincat ad uerbum,6lt; uita, quod eR pro prium uerbi, pertineatadearnem: quia ex utrif^ ChriRus fublÎRens unus eR in utroq; : uifum cft tibi obtjeere quod in una perfona aliud amp;nbsp;aliud, amp;communitcrdici nonpoffit. Quia nemo, in/ qui$,inuno hominc communionem pauentis carnis accipit cum fîtcaro,fecundum naturamho mo. Requiramus quis in hoc apoRolicis côgruet fenfibus, utrum tu an Leo, qui ficut Rdei régula, ita amp;nbsp;uerba fequiturapoRoIica. Dicitergo Àpo/ ftolus ad Romanos. Sicut in uno corpore muita funt membra, omnia autem membra non can/

-ocr page 149-

LIBER nil. 71

Hemhabcnt operationem. Quod ad Corinthio« lariuscxplicans didt,Na 8(. corpus non eftunum munbrum.fed mulca.Si dixcritpes,quoniani no fum manus, non fum de corpore, non ideo non eft de corpore Ï Si dixericauris, non fum oculus» non fum de corpore, non ideo non eft de cor^ pore Si totum corpus oculus, ubieft auditus? Si totum auditus, ubi eft odoratusÆt infra, Non poteft dicerc oculus manui,opera tua non inz digeo, aut iterum caput pedibus, non eftis mihi neceffanj.EcccApoftolusin unohomine,in una perfona, alia atq; alia inefte dicic opera,multumz queàfeinuicédiuerfa, fedita uniufcuiufcp mein fcrifeparata amp;nbsp;propria, ut tarnen cum alio mem/ tirohabeantur communia. Neq?enim quiadiz nerfum eft oculis audireSf aitribus uidere, ideo nöeftunius hominis utrunç,aut quia diuerfiim eftcapiti amp;nbsp;pedibus ambulare, ideo non eft opus tomtnune. Sicutergodiuerfa Iiabentopera caz putamp;pedcs inhomineuno, Sftamen unuseft ^lomo, nec alius eft in capite, alius in pedibus: fic diuerfa funt opera uerbi amp;nbsp;carnis in Chrifto, nec *atnë alius eft in ucrbo,alius in carne,fed ex utroz ^ne, amp;nbsp;in utrocp idem eft Chriftus. Mori certc SC non mori longe diuerfum eft, amp;nbsp;tarnen nos ipfi futnus qui morimur, amp;nbsp;nos ipfi fumus qui mori nonpoftumus. Aitenim faluatordifcipulisfuis, Tunc tradent uos in tribularioncm SC occident Uos.Sed uide quid icerum alibi dicit,Nolite timCz

K , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

-ocr page 150-

D. V I G I L11

re eos qui corpus occidunt, animam autem non portlint occidcrc. Oftendens inunoquoqj no^' ftrum unum efîc mortalem amp;. alium immorta-' lem. Caro quippe in nobis moritur, unde amp;nbsp;in fymbolo.carnis refurrediionem.non aniniæ con fitemur, qua efle immonalem credere iubemur. Quia ergo faluator in uno homine duo iftadiui fit,quibus 8C proprictatcm qualitatis adfignauit, ideo putandus eft, unum hominem in duos liogt;' mines diuififfcfSi ergo unus eft homo qui morù rurex uno,ôi no moritur ex altero, certe unus eft Chriftus.qui mortuus eft ex carne, amp;nbsp;no eft mor tuus exuerbo.Qiiiafecundum naturam, quxin co mortalis fuit, mori potuinfecundum illam au^ rem, quae in eo mori non potuit, femper immorgt; talis permanfit. Igitur uos qui eum una tantum^ modo natura habuiifc, uel habere fatemini,often dite nobis quomodo idem potueritmori. Non enim poteft una natura eadem mori eadem no mori,quifiimniortaliseft, hocipfo quoeftim-' mortalis non moritur, amp;nbsp;fi mortaliseft, eadem mortis conditione moritur, non poteft in una na turaerteiitracp, amp;nbsp;quia Chriftus habiiitutramq;, utriufq; profeeffo erat naturae, ex quibus in eo in-” uenitur utrunep, aut fi non habuit utrune^, id eft; amp;nbsp;uitam 8i mortem in feipfo, fed aut uitam aut mortem tantummodo, quia alia eft natura mor' tis, alia natura uitæ. Vos autem dicitis Chriftum unius erte naturae, dicite eujdentius, quæ ex his duabus naturis una in eo fuerit natura, fi uitx,id

-ocr page 151-

LIBE,R îin, 76

«ftuerbi. Quia uerbum eft uita: ergo ucrbum, id eft uita,tnortua eft in feipfa^ Sed quia uerbum, id eft uita, mori no poteft, Cbriftus autem monuus eft, nihil aliud reftat fecundum uos, nifi ut Chriz ftusautomnino nonfuerit mortuus, unamtanz turn uerbi,id eft uitæ Habens naturam, quæ mori non potuit ; aut ft upre mortuus eft, quod negari nonpoteft,mortis tantum, id eft, carnis habuerit naturam, quæ mori potuerit. Agnofcite igitur, ô niiferi,quantæ perfidiç,quantæ impietatis ftt,unä in Chrifto fateri naturam,per qua eum aut morz luum credere conuincimini.aut falfum ideo non ibi eum cofi têtes mori potuiiTe,ubi potuit mori.

An forte ifta nefcio qua ueftra natura ita ex uer SacrilegiS bo amp;nbsp;carne concreta eft at® compa(ffa,ut ex utro lt;luefubfiftcs,utrunqj amitteret,in un-a^ efle quæ rimm. neutrum ex utro^, id eft, ut nec ucrb urn retinuez tit naturam fuam.commixtione carnis humanæ, neccaro proprietatem naturæ,commixtione naz innc diuinæ,atcp ita nec homo nec deus fit Chriz ftus, utroq; in utrumqj fraudatus. Quod quanto facnlegio cogitetur quæfo reminifcimini. Hoc tniinunius naturæ profeffio cogitintelligi. Sed fl fecundum quod Si ipfi fatcmini,ita eft uerbum earofaifum, ut non fuerit tarnen in carné mutaz mm atq)conucrfum,retinens Sinon amittens proprietatem naturæ fuæ, in qua unionc carnis fm, quam miro Si ineffabili modo operatus eft in utero matris fuæ: Si rutfuSjCaro eins non ami

K 4

-ocr page 152-

D* V I G I L11

fit, nec perdiditproprietatem naturae atqj generis fui in communioneuerbi diuini, quis no uideac iûam unioncm uerbi amp;carnis non auolutioncm fingiilaris profecirie perfonac Nam cum amp;nbsp;uoî dicatis.ficuti uere dicendum eft, eundemperfe élum deum,perfciftum homme, eundem uerum dcum, uerum hominem, unde eritperfedlus ue/ rus in utroep, nifi per ueritatem 6C proprictatem utriufqj natuKc'; Scd ne putemur calumniari uo^ bis,diccndo uos itacrcdere.ficutfortaflenoncrc/ ditis,ucrba ueftraponamus,quibusfipudorisali quidgcritis,reriftere non debetis. Itaenimin co li bro,qucm contra Calcedonenfe Concilium cafz fo labore confeciftis,habctur expreflum,Sic enim qui ex Maria natuseftfaluator, inconuertibiliter incarnatus,cum eflet deus.fadlus eft homo,amp;: di-* élus eft filius hominis, qui eft ante fæcula deus iicrbum, immutabilis permanens in natura dci. Vnde Si units filius dci,in una perfona digne pic^ eft confitendus. Sine enim deo uerbo fegre gata carnis natura non fubfifht in uirginc, Siita incnarrabiliter unitum eft carni deus uerbum, ut incarnatum, 8C csro immutabiliter fadtum, uere Si incôfufeperfedlus fieret homo, unde cum ho minem fimul Si deum c5fitemur,hominem qui* dem propter quod ex nobis eft uera incarnatio, deum ante eundem propter immutabilem eiuS, ctiam poft incarnationem,ex dco patre naturam. Eccedicitis uerbum' incôuerùbiliter incarnatuni

X

-ocr page 153-

LIBER lin. 77

R hominem faftum, dicicis uerbiimcarniunû him, dicitis inconfufe hominem ftldum, dicitis eundem hominem firn ui S^deum,hominem qui dem, propter quod ex nobis elt ucra inearnatio, deum anteeundem, propter quod poft incarz nacionem immutabilis permanfit eins ex deo pa trcnatura.Quis ita ftolidus 8^ exigui fenfus,conlt;' trafua unquam militât uerbaï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eoul'tp infix

pientia labitur,uc fidem fuam ex ipfa defcnlione, qua uindicat, arguatquot;; Dicitis in Chrifto unä efie •laturam, amp;nbsp;ecceidipfum quantis deftruitis uerx bis*! Fateri enim uerbum inconuertibiliterhomix fadum, at^ eum carne inconfufe unitum, profeffionem unius naturae apenifiime deftruit^ cum 8i uniri duorum foleat effe, 8C hac ipfa unio n* non mutari,nef^ con fundi integritatc,amp; prox prietatem indicet utriuftp naturae.Item cum dieix tis eundem homine, fimul fli deum, quid aliud» ’’ifiinuno duo quaedam oftenditis'fNemo enim qualibet re fingulari reftedixerit,fimul. hem cum dicitis ob hoc uerbum homine prox pteteiusex nobis ueram incarnationem. Et ob ocgt;rurfus,uerumdeum,propterimmutationem “'Ulna:ex patrenaturae,etiam poft incarnatiox quot;•^'n geminas profedlo.integras, immutatas,inx jonfufas uerbi amp;nbsp;carnis fatemini efie naturas. ^iu fi uerbi natura non eft mutata,nelt;^ confux ^‘Ucarne Etrurfus,carnisnatura non eftmutax confufa in uerbo.fed tenet utratg integrant

K f

-ocr page 154-

D. VI GILT I

R ineorruptam ueritaus fur proprictatem, nofl pofTuntutraq; dici una. Si autem dicatur, fequK mr illico ut corruptionem fui pcrtulerint, amp;nbsp;mu^ tatx lint in id, quod ita unum fit, ut utruncp edc nonpolfit. Quod cum meritofugiatis, quia eft impium, 8C deteftabile, cur uno uerbo in id inci-' diti$,quod multis deteftamini uerbisfcurpium et catholicum fenfum, quern de uerbi imtnutatio' nc,amp; carnis eius ueritate tenetis,hac una infanda profelfionc deftruitis Crédité igitur uobifipfis, SC cum orthodoxis pari confelTione fatemini, deum uerbum in utero uirginali, carni fur uni-* tum,quod eft carofa(flum,utipfe unus fitiniitro que, habens in feipfo utrunqß, amp;nbsp;naturam uerbi, qua deus eft,et naturam carnis,qua idem deus ho mo eft. Aliter enim ftarc non poterit, quod nobi-' feum creditis,ita eum fadium fuiire,quod no erat, ut non amiueret quod erat. Quod erat autem, SC . quodnon erat,noneftunius naturx,acperhoc deifilius naturç eftutriufqj,nö amirtendo uträ^. - Quia ficut dei fi'lius dici non poteft, nili ex uerita te naturae uerbi,quae illi eft ex deo parrejta idem, filius hominis dici non potcft,nificx ueritate na-' turae,qux illi eft ex hominc matre.

Quid fibi autem iielit tanta profelfionis ucftrj uarietas, utquod una manu ædifîcatis,allaitez rum deftruatis,non intelligo, nifi quia ueritatem religionis mendaciorum fuels eluditis, aliud ore, I aliud corde geftätes. Nam qui pauld ante dei uer bum

-ocr page 155-

LIBER Ilir. 78 bum inconucrtibile faffi fucratis.rurfus id,nefdo qua conuerfione mutatum adferere uultis.Ita em de ipfo dixiftis, Volens dei uerbum liberare Homi num genus, utpote creator fui fîgmenti femet.* ipfum replafmauit, incarna tus de noftra fubftan na. Quis tam nefandae opinionis latentem non afpiciatdolum, imo magis apertum^ Ergo'nedei uerbum feipfum replafmauit, amp;nbsp;non carnem filt; bi in utero matris creauit^ cuife ineffabili modo uniuit,iuxta Salomonis ucrba.dicentis.Sapientia aedificauit fibi domum.qua: poffet morte deftrui, beutipfein euagelioait, Deftruite templum hoc, S^in tribus diebus fufcitabo illud. Hoc,inquitidi «bat de tempio corporis fui.Si ita,qui feipfum re plafmauit.plafmatus ergo ante,non genitus fuit. Nos autem hlium dei ante fxcula de patre non plafmatum, fed genitum côfîtemur.qui fi, ut uos adferitis, nouiiTimis temporibus feipfum in ute.* ro uirginis replafmauit, plafmatus ergo, ut dixi, id eft, fadus uel creatus, non genitus fuit. Ac fic ubtinuitArrianiim dogma,feciindum iftum im.» pium fenfum,fadurä adferens filium dei. Dein.* deftfeipfum replafmauit, deftruxit ergofemet* ’pfuni,id eft, id quod prius fuit, amp;nbsp;replafmauit fe *nid,qiiod ante non fuit.RepIafmatio enim fine deftrucQione prioris formac nonpoteft intelligi. EtaudiHieremiam, Dixit (inquit) dominusad me.defcende in domum figuli, 8C ibi audies ueV'* b?mea:8i defcendiin domum Hguli,^ ecceipfe

-ocr page 156-

Di V I G I L11

(aàebat opus fuum fuper rotam, SC extermina* tum eft uas, quod faciebat in manibus eius, SC conuerfus replafmauic id in aliud, fîcuc placucrat oculis eius. Vides ergo replafmationem nouifii* mi operis interitum demonftrare prioris.Ita ergo Sfuerbum deifine auolutionc df interim ftatus fui prioris, replafmare feipfnm non potuit in ute ro matris.Sedut concedamus.quod huiusfentcn tiac conditio no finit, fine fui auolutione feipfuni replafmauit, nihil iam inueniturfumpfifiedeuir gine,amp; quid quçrebat ibi fe replafmare, unde po tuit nihil accipere fed fi accepit, quia ApoftoluS ait,Formä ferui accipiens, illud finedubio, quod non erat, ueniendo fibi plafmauit. Sicut SC pater ad eum per Efaiam loquitur,dicens, Plafmaui te, amp;nbsp;dedi tein teftamentum gentium .Etipfein eo* dem propheta pariuocc tcftatuf.Et nunc,didt do minus, formans me ex utero feruum fibi. Vnde mira impudentia, SC deteftabili prauitatis errore uerbumdei replafmatum audetisadferere,cum hocdiuinis confcriptum literis, nufquampote* ftis oftenderc.

Et quia longum eft iftum ueftrum impium fen fum fubtilioribus coartare qu£ftionibus,amp; often dere quanta eum nefanda, quanta fequantur ab* furda, nunc illud nideamus, quod uos Arriano fenfu dixiffc manitcftum eft, non poffein Chri* ftoaliquid maius SC minus intelligi, cupientesei folita calliditatis argumcntauoiie, humanam in*

-ocr page 157-

LIB ER Hin ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79

ferre naturam, per quam poflit inferior inneniri» Dcni^ ifta ueftra funt uerba, Quomodo autem in Chrifto nihil magnum,nihil minimum intellî gi poitir, etiam fi noftris côdefcendit menfuris, g fuam uoluntatem,manifeftat etiam diuina trecen torum decem 8C o£ïo patrum deliberatio, conti-» nens in unum dominum lefum Cliriftum lium dei credere, quem amp;nbsp;incarnatum, amp;nbsp;unius fubftantiæcum pâtre cognofcunt.non diuidenx tes minorem in Chrifto humanitatem, 8C aequa* lem patri iterum deitatem. Vtinam folos uosin hoc errare fciretis. Et non eûam patres tcmeritatc facrikgainfimilierroris crimine notarctis. Ni-« cxnaenim fynodus dominum lefum Chriilum, fecundum id quod ante fæcula de deo pâtre geni tus eft,unius cum co dixit efle fubftantiæ,quia At tiani fecundum hoc eum fateri nolunt,unius effe naturx. De qua enim uobis uidentur natura diz xiife uel diceie, Erat quando nô erat,8f anteq na fcereturnôerat^rfjculdubio de naturaucrbi. De ipfa igitur refpôfum acccperunt.qd fcmp elfer, K initium non haberet, exnihilonô effet. Necp eni Arriani naturâ carnis Chrifti ex nihilo faélâ alfe rcbant,quam ex uirgine procreatâ, non utitp nc^ fciebant. Denic;^poifcaquam fufficientcr de hac diuinafilij dei natura difputauerunt religiofilfi-« tni patres, in fequctibus etiam naturæ carnis eius (ômetnorationem fecerunt, dicentes eum defcen diiîe, incarnatum elfe. Non ergo, ficuttu eos

-ocr page 158-

• D. V I G I L 11 nccufare iioluifti, præpoftcro ordinc pofuerunt, ut prias dicerct incarnatum,8lt; poftea unius cum patrc fubftantix.fed prius unius fubftantiæ uoca bulum pofuerunt, quod pertinet ad illam ucrbi naturam, de qua quscftio uertebatur Si poftea in carnatum dixerunt, quod pertinet ad carnis eius naturam,de qua nihil fuerat mutilatum. Qui cr-' go SC tempus ordinem Si diftinftionem inter ova'i'ap incarnationem feruauerunt, oMa/i dicentes coæternam patri, incarnationem autcm extempore faólam,euidenter in uno eodemep dei filioduas confeiTi funtelTe naturas. Vnam qua eft de patre ante tempora genitus, Si alia,qua eft ex muliere in fine temporum faólus. Vnam in qua eft patri coacternus,aliam in qua eft tempore pofterior inuentus. Vnam quaeumoftenditpa/ tri acqualcm,aliam qua docet patri elfe minorem. Quse cum ita fint, qua autlioritate audetis adfere re, non pofleinueniri inChrifto aliquidmaius autminus^cum ipfe dicat, Pater maior me eft.Er, Ego SCpater unum fumus, Si Lucas euangclifta j de ipfo re fera t, Puer autem crefeebar, amp;nbsp;conforta batur. Quæ uos uidetis profcifione unius naturç eötraria effe. Quia no poteft iina natura, amp;nbsp;maxi me diuin3,detrimentum augmentumlp recipe maior uel minor pariter a ppellari, elegiftis aperta impudentia,contra fide fcripturarum, deChrifto mentiri, qiidm duas eum habere naturas catholi' ce confiteri,perquas,idcm magnus idem minor, non poteft denegari.

-ocr page 159-

LIEE It ini. • So

niud etiam libet pertradlare capitulum,in quo P«quot; nafufS toia effrenati furoris ueftri erupic infania.id inten quot;fe'pii dentesadierere.quôduerbura deipcr naturam pabiiemde* diuinitatis, non per naturam incarnationis palpabilem leipfum SC uiubilem dignatus eft de^* monftrarc.Hæc enitn fiint uerba ueftra,Qiiodiy, quiinprincipio erat deus uerbum, quiperpro/-plieras nunciatus.caro fatflus eft,fuper terrant ui^ lus,amp;cumhominibus conuerfatus, uifibilisSC palpabilis fadus, uita æterna amp;nbsp;natura deus fît, idteftatus beatus loannes, dicens, Quod eratab-initio,quod audiuimus,quod uidintus oculis no ftris,quod afpeximus, amp;nbsp;manus noftrac tradlauc ^nt.de uerbo uitx. Quantum ego in his uerbis intelligere potui, hoc mihi uidemini uelleaftruex rfgt;quod trinitatis natura, quoniam ipfe eft iierbî natura, quæ in uifibilis femper amp;nbsp;incontrediabix lis perntanet, in ipfa fc uerbum dei uifibile amp;nbsp;pal pabilepra;buerit,non in naturacarnis, quam fibi gt;n utero matris uniuit. Quod fi ita eft, quid hac profeffionc impium, quid facrilegum erat, undc nostantæperfîdiæ 8C temeritatis deteftantcs,erro ffni loannis apoftoli, uerba quæ ifti ad patroci*» niuinprauitatis fuæ peftime abutuntur,non alio quant eiufdem apoftoli fenfutradlcmus,conftrin( genres prias,coartantcs iftorum impcritiam.utrc 'pondeant,quomodo,fîin natura diuinitatis fiiac uifus amp;palpatus eft deifilius, quare eum folî. Apoftoli uidiftcßi palpafte credendi runt,cun»

-ocr page 160-

D. V T G I L 11

pari uifîoné amp;nbsp;palpatu milites quofp, qui euM criicifixeriint, contrcLiauerintSi iiiderint,amp;prt hocpatrem quoqj uiderc potuerunt. Quiaipf* ait,Ôiii mcuidit,uiditamp; patrem. Quid hacprOƒ fcifione impiumerit'; Deinde quid neceiTe fuit Apoftolo dicere.Quod iiidimus nunciamus UO'' bisï Cumomnesilli qui tune aderant, amp;ineun) crediderant.fimiliteriiiderinteum.Quodcumita fentire abfurdum 8i uanicate plenum fit, fpirita' lia Apoftoh uerbafpiritaliteraduertamus,quibul fc non oculis amp;nbsp;manibus corporeis, fed interior ris hominis membris uidiffe Ôi palpalfeuerbum dei teftatur.Qiiiaquibus naribus odoreiushau^ ritiir, SC quo orefuauitas eius guftatiir, ipfis ocu^ Iis ôC auribus amp;nbsp;manibus contreélatur.Denii^di cit adeum ecclefia, Vnguentum cffufum nomen mum, SC poft tcin odorem unguentorumtuo/ rumcurremus. Et Paulus inquit, Chrifti bonus odor fumus.Et Dauid, Guftate Sd uidete quoniâ fuauis eft dominus. Crederc ergo in filium dei, hoc eft uidere.hoc eft audire.lioc eft odorare, hoc cftguftare, hoceft tontreftareeum. Intadiiam»

! tem firmitas credulitatisinfinuatur.cuifenfuiprç cacteris fcnfibus maior fides liabeatur. Nam Si i oculi phantafmatc, 8i aures mendaciofxpefal'' luntur.Hoc ergo fenfu Apoftolus ita eiim tetige/' rat, id eft, ita in eum fundatiflime crediderat, ut n unquä de eo poffet aliquando dubitare.Et ideo ait, Qiiod oculis noftris uidimus, SC mantis no/ ftrs

-ocr page 161-

LIBER nil, 8l ftrsrpalpaiierunt. Nam uiderunt udcp 8( contrei ftaucriintetiä increduli filium dei,pernuturam carniseius, fed foli Apoftoli agnoiierunt 8C na.-' turam diuinitatis eius. Qiiod,ut noueris apoftox lumloannem taólumuel uifionem pro mentis crediilitatcpofuiife, audi quid in fequentibus di* at,FilioIi, necditm apparuitquiderimus,cum âutem appariierit fimiles ei erimus, quia uidebi-' museum ficutieft. Certc palpauerat, certe uide-' rat eum. Qtiid fe igitur pro magno beatitudi^ nis miinere uifiirum pracoptat, amp;nbsp;tbi toram fui ta Boris mercedem conftituat ,fi eum uideat Non tuint air, uidimus.fcd uidebimus eum ficutieft. Nee ait, Apparuit, fed apperebit, nifiquia filius non apparuit ficuti eft, fed ficuti faólus eft. uiden dus in futuro ficuti eft. Credendo ergo, non uix dcndo.aitApoftolus, uidiffefeid, quod ab initio tft:uiditpcrfideifpcculum in xnigmate, uifurus manifeftius reteéto uelamine. De qua uifionis manifeftatione,quae folis fïdelib. referuatur, ipfc dominus in euangelio dicebat, Qiii diligit me,di ligetura patre meo, amp;nbsp;ego öftedam ei meÏpfum. Sinidebant eum Apoftoli.quomodo ob diledlio nis meritum oftenfurum fe eis in futuro pollice.* tur,nifiquia uidebantSf non uidebanteum^ Vi^ déliant eum ficutifaftus eft, 8C nö uidebanteum ficuti eft.Crcdebant tame in eum ficuti cft,amp; ideo üidebant eum ficuti eft. Merces enim credulitatis manifeftatioeft uifionis. Si autéhuic expofitiöni

‘ L

-ocr page 162-

D. VI GIL 11 LIB. un. obftinatifïime refiftere uultis, adferentes uerbuffl in fua natura Apoftolorum manibus contretfh'' tum,date nobis huius intelligentix integram uet borum côfequentiam. Non cnim ait Apoftoluf» Etmanus nofb^ tradauerunt uerbum uine,fed traélauerunt.inquit.deiierbo uitæ. Non ergo iprum,fcd de ipfo tradauerunt,qd non ad contre Âationem uifibilts tradus, fedadtradlum men^ tis inuenitur manifeftiiïime pertinerc. Deinde nunquid Apoftoli in hoc totius hdei authoritaté conflituebant, utaedercmusdeiuerbum uilibili bus manibus contrediafle, unde correptus eft du bius illedifcipulus, qui tali uoluitexpcrimcco do minum pertemptare'^ aut quomodo cum eis hu' lus gratiae focietatem habere pofTumus, non ua/ lentes palpare Chriftum,fîcutini palpauerunt^ Quod.inquit,uidimus amp;nbsp;audiuimus,adnuncia/ mus uobis,utetuos focietatchabeatis nobifcuni. Societas autem cum eis.hinc erit nobis, (î aeda/ mus fîcut amp;nbsp;illi in filium dei, quem fecundumdi uinitatc fîde cordis intellexerunt,8£ quem fecun/ dum humanitatem corporels oculis afpexerunc.

Etquoniam omnibus obiediis à te contra Leo nis epiftolam capitulis,côpetenti (ut arbitror)re/ (ponlîone occurrimus, 8L inanium quxihonum nebulas, fulgido ueritatis lumine e^ugauimus: nunc amp;nbsp;ilia uideamiis.qux cëtra Concilium Cal cedonenfe contumeliolîs uocibus antlaftis.quo/ rum refuaûonem alto ordiemur initio.

LibriQuarti finis.

-ocr page 163-

81

’ argvmentvm libri

Quinti D .Vigilij contra Entgehen.

SVperiore libro cgregie confutanit qu{ Eufychianï con tra Leonis protulcrant cpißolam, ultimo libro defen« «litCalcedonen. Synodi décréta,amp; diligenter refpon* .. detadaduerfariorum calumnias. Et initio feiieriter ca quot;'gït ipforiim ingratitudinem Sc rebellionem quod fanflis Pïtrum fanftionibus impie audeant obftrepere.Hinc quia S y dodus receperat quofdam olim fynodo exclufos , quod iftii ■gt;«umdolebat,Vigilius oßendit no receptos efle prxter feri plot» exemplum. Obijeiebant prxterea conftitutaeiîe in fy» dodo de fide capita noua quorum nulla mentio falt;Sa fuiflet in Nicjtnafynodo, unde refpuenda putabant. At Vigilius do« '.‘•''•'g'ofe nonnunquam innouari Sc fxpius propter hxre« ticotum artes noua quxdam induAaeire,ut ucritati catholic^ •■'lerim nihil decedat. Addebant ifti niifpiam apud tieteres ul ™naturarum ChriflifaAamefTementionem. Vigilius uero Pollicetiirfe diuerfum commonftratiirum. Etmoxfolideamp;f oopiofceuincit Chriffum creatum elTefecundum ueritatent Jtumajiae niturx,aduerfarijs ineptum cHeputantibus in Chri “oaliquid elTe creatum faAum^ confiteri.Poftea repetitmnl *gt; qux dixerac etiamin fuperioribus libris. Similibus item docetquod Chrißi utrunq? propria eft quod habet.fed aliiid fit rx natura uerbi amp;nbsp;aliud ex natura carnis. Ad hxc conge titquamplurima fcripturx teftimonia ac argumenta folida quibus demonftrat quam impium qtiàm denitÿ facrilegiim fiiuelconfundcrenaturas,ueldiuiderepcrronam Chrifti.lam nt ptomiferat ita ueterum ponit fententias utram^ in C hrifto naturam confitentes. Poftremocum confufores nattirarum maxime niterentur Cyrilli fcriptis, componit inter fe Vigi» lius Calcedonen.fynodi Sc S. Cyrilli uerba, ut etia Itceluce (catnaturarum Chrifti proprietas remanens Sc perfonx uni« tas indiuifa. Ergo fub fine hortatur aduerfarios deo gloriam dent,amp; ab erroribus ad ueri« uicm tranfeant orthodoxam.

L 2

-ocr page 164-

DIVI VIGILII CONlt;

tra evtychen,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Liber Quintus.

™^™^CIENS BEAT VS APO« ^^^^^jftolus Paulus proftinaSC noxiak'' talis doiftrinçinftitutapofTeuerifp« cæ ob umbrari, amp;nbsp;latentibus intrin' fecQS dolis.arguta uerborum fuper^ ficie, ferpentinæ graflationis uirus obdud,nec amp;nbsp;die ueneniferum poculum,mellis dukedineobl* turn flue permixtum, in ipfo primo libantis gà' ftu fentin att^ difcerni,magiium nobis amp;nbsp;fingu-' lare indagandæ fraudis indidum dedit,ut ea. cu^* iuftp dodoris morum qualitate dodlrina: fynce ritas exploretur.Namcp ut fâcili amp;nbsp;promptafaga eitatis attentione fceleratsc doftrinsc prxftigia de preliendere ualeamus, ipforum nobis authorum uitia probro fis amp;nbsp;indignis uoluptatum moribuS perpetrandadepinxit,dicens, In noiiiifimis tem-' poribus inftabunt tempora periculofa, Sierunt homines feipfos amätes, cupidi.fuperbi, blafpbe mi.parentibus no obedientes.ingrati, fcelefti,pcr fidi,fine fide,fine affelt;flu,criminatores,pacem no cuftodientes,amp; caetera. Non eft ergo ambiguurn ex impietate liacreticac prauitatis defcendere, pi' rentibiis non obedire, eofdem^ falfis criminatio num

-ocr page 165-

LIBER V. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85

num iaculis appetere,hinc cnim tales perfidos 8(. fine fide,apoftolicus fermo notauit,quod paren» tibus non folum inobedientes, uerumetiam acer rimi eorum criminatores exiftant. Quac cum ita fint, nullierit profedlo ambiguum, iftos hæreti» cos effe.quj fandli, ac uenerabilis Concilij Calcc donenfis décréta refpuuntatqj contemn un t, tan» torum^ patrum religiofis conftitutionibusauda ci temeritate refiftunt,a itde eos catholica declinaf fe ore facrilego criminantes.

Etprimoquidemcosde perfonisnuncdecon EieAospoft cäioeiedlis,iterumc[;poft temporum interualla rcceptisaccufant,quafiueronon fitChriftianum impierecipt amp;Apoftolicum,eum,qui fortaflis ob contentio» nis utcium de concilio fuerat eiedlus, debere ite» font, ob pacis concordiæ gratiamrecipi. Hac cnimratione poteruntSi Paulum apoftolum ac cufare, quoddum loannem, quicognominatus eft Marcus, de fuo comitatu abieciflet, ita, ut nee cogantiBarnabp acquiefeeret, pari cum focietatc in minifterio uerbi afeifeere. Qiiamobrem inter ßntos,amp; tam egregios utros tabs contentio orta cft,utdifcederentabinuiccm.RurfL!S autem Pau» lus eundem Marcum, quern diidum abiccerat,rc tepitifcribens Timotheo, Marcum adfume,Sf ad due tecum,eft eriim mihiutilis in minifterium.Ita ergo amp;nbsp;illi patres, quos dudum fortartis de Con cilio ob aliquä noxam ciecerant. (Qiioniam Sa» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L t

-ocr page 166-

D. VIGILII

(omon ait, Eiice cötentiofum de concilio, Sf £um lt;0 uadit contentioeius)iterum eos emendatioreï fados in pacis gratia receperunt. Si tarnen ita eft, uelueruniefl:,uti(li petulanti fupercilio inten'« dunt.

Dtidditio* Deinde alia noua,qquç Concilio Nicsenofta nibus nouis fuerant, Calcedonefctn fynodum decreuilfe critninantur. Nefcientes régula amp;nbsp;confuetudiné concilioRt catholicow, fic noua poRerioribus con cilijSiprout neceifitas emcrgentium hxreticorunt exegerit,fancire décréta,ut tamc inuida mancant quacdudum antiquioribiis Concilias contra uc'' teres liacreticos fuerant promulgata. Nam fi poft Nicxni concilij Ratuta nihil amplius licet recipequot; re, qua authoritate fpiritum fandum unius cum patre fubRantip audeamus adferere,quod ibi con Rat omnino taciturn fuiftie. Et quanquam de con ciliorum diuerfïs fandionibus amp;nominumreli giofe additis nouitatibus, pleniRime in eis libris quos aducrfus Sabellium, Fotinutn Si Arrium, fub nomine Athanafq.tanquam fi prçfentes cum præfcntibus agerent,ubi eriam cognitoris perfoquot; na uideturinduda,confcripfimus, à nobis fuerit expreRïim, tarnen Si nunc perpauca Rudio brequot; uitatis inferimus : ex quibus iRos clareatnimium imperitos Si temerarios cfle, qui nefciant multos fi'dei conRitutiones,poR Niccnam fynodum,con tn nouorumhacreticorum infanas eruptiones,di uerfis

-ocr page 167-

LIBER V, 84

•lerlîs in locis eongregatos epifcopos edidifle.

Et primo quidem apud Alexandriam Athax •^ïfius.Eufebius,Lucifer per legatum, SC aliquan ** ^ui nuper de exilio (iierant redudfi, conuenien **Squanquam effent numero pauci, fed mcritis ’’’’gni.pleniffimam contra Macedonium.de fati ^‘fpiritus deitateconfertionis regiilam confcrü Pfwunt,Eiufdc eum,cuius pater eft amp;nbsp;filius, fub-* Antiar demonftrantes. Contra quos ille, ficut K •fti faciunt N icxni conciltj authoritate nitebatur/ *dferens eos à patrum fententqs declinaffe, noz **3gt; amp;nbsp;ut ipfe dicebat, impia de fpiritu fanélo dez tttnendo.qux ibi conftat rraditanon fuiffe.Qua •tipietatis prxfcriprione Apollinaris quo^ de in Qrnati uerbi peffima interpretatione contra ecz defiam utitur. Deinde aduerfus facrilegam imz P'K profeffionis unitatem, qux per Oftum, Vaz ltntem,Vrfatium,amp; Germinium cxteros^ fimiz lisprauitatis apudSyrmium fucrant confaipta, yniuerfiorientalesepifcopi conuenientes,alias, duodecim fententiarum deftnitiones xdiz deriint, quac Nicxno concilio non condnentur. Item apud Sardicam omnium prouinciarum epi fcopi congregatijid eft,ex urbe Roma,Hifpanijs, Qallqs, Italia, Campania, Calabria, Aphrica, Sarz dinia,Pannonia, Myfia, Dacia, Dardania, altera Daci,i,Maccdonia,Theflalia,Aehaia,Epiris,Thra daiRhodope, Alia,Caria,Bidiynia,Hellefponto,

L

-ocr page 168-

D. -V I G I L 11

Phrygia, Pifidia, Cappadocia, Ponto, Cilicia,aP tera Phrygia,Pamphylia, Lydia, infiilis CycladP bus, Aegypto, Thcbaide, Libya, Galatia, Palc-ç ftiiia, çt Arabia, Hâc(inquiunt)cxpofuimusfîdc: in qua reperiunturfeptemdefinitionutn capita^ la Nicænæ expofitiotii addidifl'e, qiiæ illi ncga^ bant,contra quos concilium fucratcögrcgaiutn, Illius uero catholici concilij apudSyrmiumcon tra Fotinum ex toto Oriente congregati, quis fuf ficiatmultiplicesfidei fandlionescomprcliendc'' re,quîcapùd Nicænam fynodum, quia tails rei nrce/Titas fuerat, nulla non funt omnino fancita, quae nullus fîdeliumaudetrefpuere, autcun(ftalt; turrecipcre, fi non uult cum Fotino anathemati? corum fententiac fubiacerelt;

Veftres me Sed iam illud uideamus, quid ifti de duabus uf^'nXrxquæftionis, quarum nufquani in Chrifto. abantiquis ecclefiætratfbtoribusfadlâ adfcnint mentionem, fed à Diodoro ôC Theodoro amp;nbsp;Leo he epifcopis uelut nouum dogma fuifTe innen/ tum, per quod ludaifmi fimul Si gentilitatis er^ ror fucrit introdult;flus,dum in Chrifto aliquid ciTecreatum fadlum^ fuadctconfiteri.O imperj ti. Si omni ueritatis facramento ignari. Ergdiie niifquam antiqui patres duarum in Chrifto natn rarum faciiintmentionem^Lcgiteo miferi,quid ^thanafius,Hilariiis,Ioanncs, Si Ambrofiuscon feifores, quid Theophilus, Gregorius, BafiliiiS,

Cyrillui^

-ocr page 169-

LIB ER V. ■ 8y Cyrillus amp;nbsp;Äuguftinus,de duabiis naturis tdiff« rant,amp;: tandem ab Apollinaris SC Eutyclietis dcfi niteerrore.fequcntes egregios 8i clarifTimos, SC infidecatliolica totius mundiiudieioprobatißi4 mos uiros,quorum fentctias neceflenos crit, ubt oponunum uiderimus,adnedlcre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Nuncilludeft diuinis edoccduin tcftimonns,?^''quot;'“ sr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Chriltum.

ö^creatum cfle Cnnftum fccundum ucritatcoi liumana: eins naturæ, SC eundem efle infaólun» Iccundum proprietatem nihilominus diuinjcin? natiiræ, fecundum quod ifti diffitentur propetelt; musoftcndere. Petrus ergo in Adibus Apoftolq mmita dicit,Certiirimefeiat omnis domus Ifraelj qniaamp; dominum ilium amp;nbsp;Chriftum deuS fecit 1'unclefum que uos aucifixiftis; Item Paulus ad Koma. Defilio,inquit,fuo, quifaólus eft ei ex 1« mine Dauid fecundum carnem.Item adGalataS, Çumautéuenitplenitudotemporum.mifit deus filiumfuum faótumexmuliere. ItcadHebræos, Confideratc Apoftolum SC potificem confeflio-* ois noftrælefum.qui fidelis eft ei, qui fecit illum, bcm ibi.Täto,inquit,meliorangelisfaólus.quan •oexcellentius pre illis nomen accepit.Etipfe per Eraiamfilius,Etnunc,inquit,dicitdominus,for--mansme ex utero feruumfibi. Per Salomonern ctiam creatum fe hoc modo teftatur. Dominus creauitme initio uiarum fuarum. Quod fecun^ dam humanitatis naturjm, quä intemporis pUi»

L r

-ocr page 170-

D. VIGTLII nitudine fufcepturus erat, anticipans prxloquu/ tus eft. Cum ergo clareat Cliriftum creatumud fadum efte fecundum id quod homo dignatuS eft fieri, autconceditehoc humanxeius nature, autfi concedere non uultis naturam diuinitaiis aeatam efte adfîrmabitis,ac fîc uos cum Arrianis ucl cum gentitibus conuincimini creaturam ncrari 8C colere.ltem ad deftruendam utriuf^ nt turx profeftioncm ifto quafî ineuitabiliglorian'' tur fyllogirmOiadrerentes non efte naturam,qu{ non propriam habeat perfonam: neep rurfus per fonam,qux non propriam habeat naturam.Hoe ideo intendunt,utquiaduas Chriftum profited (nur habere naturas,una ante quscep natura pro/ priam fecundum ipfos conftet habere perfonam, neceffefit,iuxta duarum profeftionenaturarum, duas Chriftum habereperfonas. Nectamcextm plis aliquibus, iph ifti docere curauerunt, unam/ quSqp naturam propriam habere perfonam, fed tantummodo quçftionesintendentes tranfierunt ad hoc ut amp;nbsp;ueritati nebulas oftunderent, K peri culum difputauonis filentio prrterirent. Sed uk dete obfccro, quomodo dum laqueos innedunt inextriabiles,ip(i quxftionum nodos incurrunt. Refpondeant igitur Arrianis,quomodo (fi una/ quxcp natura propriam habet perfonam, SC una quxtp perfona propriam habet naturam)nötres (int in trinitate naturae, (cut 5C tres demonftran/ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur

-ocr page 171-

LIBER. V.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86

turcffe pcrfonæ.ac fi tres funtperfonx Si. una nsi tura.falfutn efi: quod dkunt, Vnamquan«^ perfo nam propriam habere nacuram. Nam ufqj adeo fairum,ut cum homine alia fit natura animae,alia cum corporis, una tame fit hominis eadem^ per fona. Vndeneceflarium iudicohic paulólatius propagatefermonem,necconftrifta utipenitus , breuitate, utres necefiarie' aperiandas nequaqu3 ipfabreuitatis angufiiainuoluamus.

Superioribus libris fuificienter, quantum opi •’Of,de duabus Chrifti naturis difputantcs often^ dimusquemadmodum reâis catholicçprofefiio nis lineis Neftorius Eurychesad impietatem foi dogmatis abutcntes,denfiifimas crroris caligi nes uniuerfo obduxerint orienti. At quia in domi fiolefu Chrifio uerbi Si carnisuna perfonaeft duseip naturae per ea qua: negari non pofl'unt,nc gîndi introducere moliti funt. Neftorius ein oc-» cafioneprofelfionis duarum naturarum,duas ni fus «ft inChrifto perfonas oftendere. Eutyches ïutem unius perfonac patrocinio fulcitus, unam wndemtp uerbi amp;nbsp;carnisdelirauiteffenaturam, ^ita utert^p ueritatem religiofac profeifionisad •mpietatemfui traxiterroris: qui ft diuino uteren (ur magifterio,amp; praeuios in fuis dodrinis fequc rentiir Apoftolos, agnofcerent utiqj amp;nbsp;duas in Una perfona, SC unam in duabus naturis pofte sucperfonam.Siquidem negari non poteft,ut fu

-ocr page 172-

D* V I G I L11

pcrius dixi, hominem ex duabus conftarc natu^ ris,animçfcilicetamp; carnis. Nemo tamcinfipiens SC totius rationis expers re^e hominem dixcrit duas habere perfonas,aut quia rurfus unaeftlio/ minis perfona, rcélçopinatus fitunameflecar/ nis animscq; naturam. Non eiïe autem unius na turæ corpus amp;nbsp;animam faiuator in euangdio clocuit,dicens,Nolireiimereeo$ quiocciduntcor pus,animam autem non pofTuntoccidere. Qiiilt;l ergo inauditum, quid à fcripturis canonicis alielt;* num SC peregriiium, ut ficut credimus SC experi-* mur unum eiTe hominem animam rationabilem etcarncita credamiis unum cfleChriftum deunt amp;hominqficut Apoftolidocuerunti óóficutno/ bis uiri apoftolid tradiderunt.

Diluuntur Etquia nuncnobis intentiocontracoseftma ïduerfario# xtme.qui crrorcm unius naturae fectantes.aecre/ rum Caiccr to Concili) Calcedonenfis pertinaci obftinatione don. Syn. yjf,ftQ[j(,£ommodum puto ad eorum inanes con tradiciunculas.uitreasqj fententias,ucritatis maP leo obtercndas.de humana fïlrj dei natura,quant in eo modis omnibus ncgant,pauca repetere, SC quam non lint Chrifl:iani,S( à fpe falutis xternx penitus alieni,demonftrare. Regula eft fidci Ca-» tholicac, unum eundemq; dominum lefum Clin (turn ficut uerum deum.ita uerum hominem con Eteri,un um effe ex utrorß, non duos in utrunç, ipfum fine tempore natum depatre.ipfumex tempore

-ocr page 173-

LI B E R V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87

tempore natum deuirgine, ita ututracp natiuitas fîc unum teneat Cliriftum, ut in nullo fui perçu le I rit detrimctum, retinens in fe quod eft fui generis I proprium, id eft, ut amp;nbsp;uerbi natura non mutare-' turin carne,amp; carnis natura non fuiftetin uerbo confumpta. Hine dominus lefus Chriftusidem Ucrus eft deus,idem uerus eft homo,ex duabus in cftabiliteruirginali aliio unitis in una naturis exi llens.qux naturae, quomodo in ilia mirabili co^ unione non funt in eo abolitæ, ad demonftran«' dam utrarumqj proprictatis extantiam,in uno fe I ipfo utriuf^.Res locutus eft atep egit, non uoces diuidens, non effeftus partiens, non gefta feeerx •gt;ens,fed ipfe iinus in feipfo.quac fibi ex utracp fii inutrunrp eonuenienSt 8(. proprium fuerat Io-* quens amp;nbsp;peragens, 6f,ut quod dicimus planum fist, ali'quo utamur exemplo, uerbi gratia. Ego tpfefum, quioculis corporcisalbum colorem ni grumue difeerno, amp;. ego ipfe fum rurfus qui ma lum iniquitatis amp;nbsp;iuftitiae bonum mentis obtutu dijudico.nec tame alius attp alius ero.quia utrun Auemiln eft ex diuerfo. Non enim ip fis oculisui deo uariari colores, quibus uideo uariari fermo-» ues,amp;tamen ego fum ipfe qui ex utracp ago, utnnwp meum eft, non uidere iuftitiam nifiocuz lis mentis,^ meum eft non uocem oculis audire, fiimeumeft non uidere lumen auribus,meiun dl nondifeernerenaribus guftum, amp;nbsp;meum eft

-ocr page 174-

D. VIGILII

palato non perdpere odoratum, lt;um towi» meum fît in meipfo,id eft,uidere, audir(,odorar)gt; guftarc,(Si tarnen aliud eft mihi unde uideo,aliud unde audio,aliud unde guftum odoresip difco^ no,amp; cum fit in me totum quodä priuato iuredi ucrfum atq; diuifum, ego tarnen ipfe diuidi Si fc parari no pofTum. Itaergo amp;nbsp;Chriftus ipfeunuS atç idem eft amp;nbsp;creatus äf non creatus,Habens ini tium, amp;nbsp;initio carens, actateattpintelledu profi' ciens,amp; intelligentia aetadslp augmenta non red piens.mortem perpetiens, 8lt; monis legibus non fubiacens, Honores ob meritum accipiens Si nul lo honore indigens : Si cum hacc omnia diuerfa (Intin feipfa,ipllustarnen funt propria,5^ideo uoces, aftedlus, Si gefta utri^ rei congruentiain feipfo non diuidi.

Et quia ipfiuseft utrunœ qd habet, fed unum illi eft ex natura uerbi,quam deus permanens nó ami(It,amp; aliud illi eft ex natura carnis, quam ho/ mo fadus accepit,adhuc dicamiis manifeftius proptereos qui per imperitiä fenfus naturarum proprietatc Si cômunionemquemadmodumdi catur in Chriftono intelligentesabutuntur Site fugiunthæc nomina.Diuerfum eft atc^ alienunt, initium non habere. Si ex initio fubfiftere : mori, Si mori no pofte, Si tarnen ficut ipft Chrifto pro/ prium eft utrun(^,ita no ipft fed in ipfo eft utrun/ que cömune.Si enim dicamus, quia ipfi eft com/

munc,

-ocr page 175-

LIBER. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€8

niune,necene eft ut exigatur à nobis dare« often der« alium, cum quo ci fit hocipfum commune, qux profcffionis neceftitas in Neftorq uergitim piumdogma.Mclius tgitur amp;nbsp;catliolice dicimus, in ipfo Sc non ipfî efte commune. Et melius ipft, non in ipfo dicimus proprium efte. Ergo pro prium eft illi mori, propt« naturam carnis, quae monalis eft, proprium eft illi non mori, progt; P'fr naturam u«bi t quz mori non poteft. Item propter ineffabile myfterium unionis utraruml;^ naunrum,communis in ipfo fuit mortalitas car quot;is u«bi naturae, quz mori non potuit, 8C com^^ quot;ninis in ipfo eft immortalitas uerbi naturz carz quot;is I quz moni fuccubuit. Ergo ficut illi mori SC. quot;on mori ex utrifq; naturis eft proprium,ita com quot;ninecftinipfo utriftp naturis, quod illarum eft proprium, SC ut excpli gratia dixerim, Proprium quot;lilii eft notam liuoris cuiufep u«beris geftare in (orporc meopcr naturam amis mez,df pro*' prium mill! eft banc eandem notam non gez ftareinfpiritu mco.per naturam animz mez. ïftproprium mihi eft plagam uerbi, id eft, fermo quot;cm durum geftare in mente ma per naturam animz mez, SC proprium mihi eft eandem plaz gam non ponare in corpore meo per naturam carnis mez, SC cum fit milii utrunep proprium SC corpori SC animç me£,utrun^ alienum, quia ncc dumm corpus Iztumue fermonem intelligit,ncc

-ocr page 176-

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D. VIGIL! I

anima flagclli uulnereliuefcit urm nep tamecom jnuneeft mmeipfo, amp;animsc amp;nbsp;corpori meo, qma nee anima extra corpus (it,ad quod ei feiiti/ re proprium fueratfenfir, nee corpus extra animç (öfortiiim plagarum inditiageftauit, quod ergo proprium mibi eft in fingulis, amp;nbsp;alienumeftfm/ gulis.id commune in meipfo fingulis, quodpro prium eft fingulis. Et tarnen ego ipfe unus fuffl , in fingulis mihimetipfi proprqs.

Demonlira« • Quæ eum ita fint, feries nobis diuinarump« eftlitcrarum.öepltirima teftimoniacon confiindere gercnda.quibus demonftretur,quàm fitimpium nauiras®?.cï üicrilegum ea quæ fun t propria camis Chrifti diuidcrepet sd naturæ uerbi proprictatem referre, amp;nbsp;quçfiint fonâ Chrißi propria uerbi proprietati naturæ carnisadfcribe-' re; ÔC quam lit liomini impium, ea quæ funtpro priacarnis, pcrexceptioncm proprietatis aliéna reà uerbo, amp;nbsp;quæ funtpropria uerbi, eadem ex' ceptionis lege alienare à carnc,cum fiteis iitruntp in Chrifto commune, amp;nbsp;Cliriftus fitutrun^. Et quot;epioniam unius naturæ profeifores liac fibicon^quot; . îelfione blandiuntur, dicentes, Qiiid impoflibile aut inconueniens dignationi filq dei, ut in natu/ ra diuinitatis fuæ, ob noftrç faliitis redemptioné, quç uellet indigna Si humilia fuftinerc,perqucm magis ampliorem nobis ad fediligendum cliari tatis excitaret affetfium, eapro nobis in natura fua perpctiens,quæ ei probâtur cfle indigna,exi«

*'■ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gendum

-ocr page 177-

LIB ÉR V. 89 gtndutn ab eis eft,cur is qui morte fua perértiptii rus erat mortem,fient 8i propheta pracdixerat.di-' eens,Ero mors tua 0 mors.fi hoc ei pofiibile fuit, id eft in natura fua mori.quid ei opus erat de uir^ gine nafcK Sed u tiep hoc eft admiranda eins beni gniias in hoc, magnus ergo in nos pietatis eius demonftratur atfedlus, utquia mors eiusnobis fucrat neceffaria, ipfe autem in natura fua mori 'lonpoterat.dignatuseft naturä noftram adfumc rt,inqua pro nobis mori potuiifet, quodfucrat necefle. Sed concedamus eis contra totius feriptu rofidem etcatholicamueritatem,utin natura fua pro nobis mori dignatus fit,quod eft omnino im poflibile, amp;nbsp;omnes humante fragilitatis pertule^» •^tpafliones,nunquidamp;honoribusfublimari,8i dignitatis pro fedfibus augeri natura ciusindige bat, ut humilitatis obedientiir ac mortis meri-» tofublimium meritorum tenere faftignim, 8i po Wiatem cœliacterræ mcrereturaccipere, tanquä quiantea non habuirf An forte negabunt domi-' nolefuChrifto ob meritum pafl'ionis amp;nbsp;mortis bare ömnia fuifTe collataquot;? Lcgant Apoftolum di^ Centern deipfo, Humiliauit feipfiim fafiusobegt; diens ufq; ad mortem,mortcm autem enteis, pró pier quod amp;nbsp;deus ilium cxaltauit, amp;nbsp;donauitilli nomen quod eft fuper omne nomen, ut in nomi ne lefu omne genu fledfatur cecleftium, terrex firium,amp; infernorum.Et Dauid,De torrcnte(ingt;

-ocr page 178-

, , D. VIGILir

quit) in uia bibctipropterca exaltabit caput. Plt; torrente in uia, ideft, de fluuio mortis human® bibet.propterea exaltauit caput, quia mortem gu ftauit EtipfeinEuangelio,Propterea(inquit)dili git me pater nieus,quoiiiam animam mearn po-* noproouibus meis. Quidigituruobisuldetut^ Natura uerbi uel uacua magnitudinis amp;glori« honoribus fuit, aut imperfetfbc aut exigu® dile.» éfionis apud patrem in æternitatc manebat,amp; id circo talia fubirc quæfiuit, per quæ acceptior SL honorabilior effet, atqj excellentioris mentis emi neret. Exaltauit,inqnit,eum, 8i donauitillinomc quod cftfuper omne nomen. Ergo'ne uerbiim adillud ufqj tempus nöhabuit nomen quodeft fuper omne nome, fed meruit operibus quod ni tura non habuirïltcm ad Hebrços,Tanto,inquit, melior angelis fâdlus,quanto excellentiusno/ men prac illis accepit. Quisin tantam impietatis uoraginem proruat^ Quis eoufqp amentix nube cçcatus in id décidât, ut opinetur Chriftum fecun dum diuinitatis naturam meliorem angelisb/ dum Neqj enim angelis diuina potefteius coït ferri aut compararinatura, quorum quafi colla/ tione reperiatur excellentior «tep melior. cum fît omnibus naturis ineomparabiliter prxffantior. Sed ôL quod ait, Melior angelis fadlus, pofterius iiultintelligi,id quod meliiis prxcedentiumrela/ tione fadum eft: quod quid aliud crit nifî huma/ naeius

-ocr page 179-

LTBEÄ’ V. 90 pa cius natural Nomen quoq; eum melius aceez piffedefcribic : quod omiiino diuinam eius non potcftreferrc naturam. Qu is enim naturx tiinita nsfuperiorSi melior potuitinueniri, qui ei me' lius angclis nomen amp;nbsp;daret 8i imponeret? quo' niam meliorum eft inferionbus nomina imperti fc. Qiiis ergo non uideat lixc in dei filio naturx carnts cius congrucre.fccundum quam amp;nbsp;exalta «USeft, amp;nbsp;lionoratus, amp;nbsp;coronatus, amp;melioris nominis dignitatc adeptus eft, is qui fecundum naturam ucrbiliorum nihil eguitaliquando^

Perfequamur ergo omnes adliuc beatitudinis «iusmunera paftionis eius mcrito acquifita.quiz bus luce clarius apparcbitnö pofte ei fecundum quod natura deus eft, fed fecundum quod natuz rahomo faftus eft conuenire. Die« ergo Efaias propheta.Si pofuerit pro pcccato an imam fuam, uidebitfemen perlongacuum, amp;nbsp;uoluntas domi niinmanueius dirigetur, pro eo quodlaborauit anima eius. Video it SC faturabitur: in feientia fua iuftifi'cabit ipfe iuftus feruus meus multos, ini quitateseorum ipfeportabit.Proptcrea ipfe pof* fidebitmultos.se fortium ipfediuidetfpolia, pro eoquod tradiditin morte animam fuam, SC cum fceleratis deputatus eft,SC peccata multORttulir.Se protranfgreftbnbiis rogauit. Vide quanta cum ob meritum pafTionis adepturum propheticus fcrmodcfaibit. Videbit,inquit, fernen longx*

-ocr page 180-

, D. 'VI GILir • uum,itidebitlucem 8i faturabitur fcientia, poffi-' debit multos,amp; fortium diuidet fpolia. Quæon* nia ei fecundum nattiram iierbinoii conuenire puto, quod fuperfluum fitdemonftrare, cumft jpfa rerum euidentia nianifeftet. Item quodpote ftatem cœli terrae, amp;nbsp;liacreditatcm gentium, K fubiedlionem uniuerforum ex tempore accepe-* rit, 8i ipfe de ipfo in euangelijs, ôi prophetac lo^ quuntur. Nunqiudergo poteftatem Sd domP piiim creaturæ fua:,utpote omnium conditor, non liabebat, ut temponbus nouiiTtmis hæcom nia muneris gratia potiretur Didt ergo poft re^ furreóttonem fuam,Dataeft miliiomnis potC'? ftas in carlo amp;nbsp;in terra: quam poteftatem olim pï ter promiferat, dicens, Poftula à me, amp;nbsp;dabo tibt gcntes Iiaercditatem tuam, amp;nbsp;pofteflionem wam terminos terrae. Quam petitionem filij, amp;largi^ tionern patris, temporepaifionis expletam fuiife propheta Efaias tcftatur ex perfoiia patris nun/ ciaritis fic diccs,In tempore placito exaudiui te,8i nbsp;nbsp;|

in die falutis auxiliatus fum tibi, óC plafmauite, amp;nbsp;dedi tem teftamentumgentium, utconftitue/ rcs terras, Si poftideres haereditates defertas, dice/ res^ his,qui in uinculis funt,exite,5C quiin tenez bris, reuelamini. Item ipfe filiusin eodem pro/ pheta. Et nunc dicit dominus Formans me ex ute po feruu m fibi,ut reducam lacob ad eum,amp; gio/ rißcatus fum in oculi$ domini, deus fââus eft fortitudo

-ocr page 181-

LIBER 'V^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91

fonitudo mea. Et dixit, Parum eft ut fis mihi fer* uusad fufiitandas tribus Iacob, difperfiones Ifraelcongregcs.ecce pofui te in lucem gentium, utfis falus ufcß ad extremum terrx. Quis ita ftoli dus amp;nbsp;mentis critalienus,ut non uidear,non in» tclligat formari ex utero,et mereri feruum fieri,et •empöre opportuno exaudiri at^auxilium fpe^ ftarepatcrnum,6d confortariindomino,amp;poP ftffionem tcrrarum ex tempore accipere, ad na^ turam carnis Clirifti proprie pertinere'^ Adhuc au Umfiotiofum non eft pauca proferimus, quac ptnitusaddiuinitatis eins non poftunt refern na tutam.Sic igitur de eo pater per Efaiam loquitur, Ecce feruus meus, fufcipiä eum,amp; elctflus meus, tomplacuit fibi in illo anima mea, dedi fpirituin fflcum fuper cum iudkium gentibus proferri. Ipfi quocp de feipfo fimiIiter,Spiritus,inquit,do-' minifuper me,propter quod unxit me,euangeligt;» Mtepauperibus mißt me. Et Dauid eidem, Progt; pterea, inquit, unxit te deus deus tuns oleo exul/ tationis præ confortibus tuis. Et ex pcrfona pa-» tris,Pofui adiutorium fuper potentem, amp;nbsp;exalta* uieleftum de populo meo. Et Petrus deipfo, La pidem, inquit, ab hominibusreprobatum, à deo autem eledlum amp;preciofum. Nunquid dei fix lius ex ea natura qua deus eft. Sinon ex illapox tiusquahomofaófus eft, cleóluspotcrit appellax ri, utinde natura diuinitatis eligeretur, qux una

M ,

-ocr page 182-

D. V I G I L 11

eft, Si quae in pluribus non poceft deputari lt;nbsp;citenim ecdefia in CancicoCanticorum, Fra'* triielis meus eleóius de pluribus. Er pater, Exal/ taui ele^um de populo meo. Dicite igiiuró uos unius naturx proleiïores, cum unafitdei natu/ ra, quomodo uel undedicatureleófa^ Quisüla fuperior potuit earn de pluribus eligere ■; An for^ teipfa de medio populi fefe elegirïEtquanquam

* nemo feipfum eligat,cum aperte liuiuseledio à deo faéia ede dicatur, tametfi feipfa nouiflimis temporibus elegit.in om ni illo fuperiori tempo-» re incerta fuitSi incognita, populi Si fociorum confufione permixta, de quorum confortio elù gi. Si fanélo fpiritu ungi meruit. Quia Dauid ait, Vnxittepraeconfortibus tuis. Eligiturergo, Si ungittir, 8i fuper fe habet fpiritum fandium diuina natural Dedi, inquit, fpiritum meum fu/ pcreum. Etipfefilius, Spintus,inquit,dominf fuper me, propter quod unxitme. Etquomodo aequalis eii Elio fpiritus fandlus, cumfupereum eifedefcribatur^Dicitautcm dcipfoEfaias.Etre/ quiefeetfuper eumfpiritus domini.Siimplebit eum fpiritus fapientiae. Et Lucas in euangclio, Puerautem crefeebat 8i confortabaturSi impie/ batur fapientia. Vndemanifefhim eftfiliumdci non fecundiim naturam uerbieligi depluribus, autconfortari, aut implcri fapientia. Nonenim natura uerbi eft confortari, eum ipfaiît uirtusi nci

-ocr page 183-

LIBER nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9t

neccrefcendi augmenta fufeipere, cum perfetfla fit in feipfa ; nec fapientia impleri, cum ipfa imquot; pleat omnia: nec eins eligt, cum ipfa magiseliz gat, amp;nbsp;unde eligatur non habeat. Quia ergo uer bi naturx ifta non conueniuntin Chrifto, earn! eiuscongruantnecefleeft, fccundum quam iurc dicinir feruus eledtus,iurcconfortatus, iurcfaz pientia impletus, iure creuiife, iure fpiritum fangt; ûumfuperfe habere.

Qiiod ut adhuc euidentius clareatpauca fubz neftemiis. DicitdcipfoEfaias, Priufquam feiat puerrefpuere malum, amp;nbsp;eligere bonum :antez Suam cognofcat puer uocare pan-cm aut maz »rem,accipiet uirtutem Damafci, amp;nbsp;fpoliaSamaz fiat. Nunquid naturam uerbi tantx audemus ignorantixfubqcere^cui necprxterita, neefutuz tahabentur occulta. EtiterumLucas,lefusauz tern proficiebatxtate,amp; fapientia, 8i gratia apud deum amp;nbsp;homines. Si uerbi in eo proficiebat naz tura.ergo mutabilis fadla eft per profedîum. Quodenim proficit, mutaturin melius. Depoz teftatequoque amp;nbsp;gloria rcgni,amp; iudicq authoriz tatequam ex tempore ob meritum paflionis, fez eundum naturam earn is accepit, breuiter aliqua dicamus. Gabriel in cuangelioitadeipfo dicir. Et dabitilli dominus deus federn Dauid patris fui,amp; regnabit in domo Iacob,amp; regni etus non «ritfinis. AdDauidquotp iftafunt uerbapatris

-ocr page 184-

D. VIGILII^

de îpfo, De fruftu uentristui ponam fuperfe^ dem tuam Item,Etponam in fæculum fæculife-' dem eins, amp;nbsp;tlironum eins fient dies cœli, amp;nbsp;pri* tnogenitum, ponam ilium excelfiim præ regibuS terræ. Item, Manus enim mea auxiliabiturei, K brachium meum confortabit eum. Et ponam in mari manum eius.ôi in fliiminibus dexteram ciijs,amp; dominabitur à mari ufqj ad mare, amp;nbsp;à flu mineufep adicrminos orbisterrar. EtDauidd« ipfo ad patrem,Gloria 8i honore coronaftieum, amp;nbsp;conftitnifti eum fuper opéra manuum tua/ rum,Omnia fubiccifti fub pedibus eius. Item,Po fuifti fuper caput eius coronam de lapide precio/ fo. Vitam petqt, amp;nbsp;dedifti ei longitudinemdie/ rum in fæculum fæculi. luxta illudEfaiæ, Si tra/ dideritin mortem animam fuam, uidebitfernen longæuum. Itcm,Propter ueritatem Sémanfue/ tudinem Siiuftitiam procédé amp;nbsp;régna. EtDa/ niel,Ipfidatus eftprincipatus, honor, regnum. Qiiæ omnia curacceperit non tacctur.Namipfe meritum tantæ dignitatis accepta: dcmonftraris, ait, Vincenti amp;nbsp;feruanti opera mea, dabopotefta tem fu P er ge n tes, amp;nbsp;rege t eas 1 n UI rga ferrea, ficut 6C ego accept a' pâtre mco. Item, Qui uiccritdabo eifedercmecum in fede mea,ficut et ego uici,amp;fe dicum pâtre meo in fede ipfnis.Cui uiâoriæ om ris ccelorum exercitus atteftatur, dicens, Dignus cft agnus qui occifus eft accipere gloriam, amp;nbsp;bo/ norcm

-ocr page 185-

11B E R V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95

norem, amp;nbsp;rapientiam, fortitudinem, 8i fote^ Ihtetn. Hxcde regni gloria amp;nbsp;poteftate,quain extempore ob meritum paiîionis dei films fecun dum naturam carnis fux accepit. Curn fecun* dum uerbi naturam niliileguit.

Multo breuius dicamus, quanquam in fede re gni non aliud, quâm iudicis authoritas demon* Üraretur. Propheta ergo fie de ipfo ad patrem lo* quitur, Deus iudicium tuum régi da, 8i iufiitiam tuam fîho regis. Et ipfe, Cum accepero tempus , ego iuftitias iudieabo. Et in euangelio, Et pote* Ilîtcm, inquit,dédit ei,8ô iudicium faciendi,quo* niam filius hominis eft. Horum facrorum cio* quiorum meliorem interpretem,quàm ipfum do iiinum non inuenimiis, qui nobis tantorum ho norum fibimetcollatorum caufas meritum ua katreferare. Ceffetomnis humanx argumenta* doQis calliditas,ncc fe audeat imperita peritia ul* ‘tamodum diuinx expofitionis extendere. Ipfe (Id filius facro diuinitatis ore perdoccat, cur ucl fttundum quod tantis à pâtrefublimatus hono* ribus, qui fie incarnatus homo fadlus eft, ut in id quod erat immutabiliter permanens, nihil eo* rumamitterct.qux prius habcbat.Dicat ergo cur « tempore poteftatem acceperit, qui fempcr ha* bebati Et poteftatem, inquit,dedit ei SC iudicium wdendi, qiioniam filius hominis eft. Qiiid igi* *gt;•1 domine lefu Chriftc, alius SC alius nobis ap*

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N

-ocr page 186-

D. VI GIL 11 ’ parcbis î cum nos re un um cundem^p fïlium deî 8C filium hominis fateamur; Cur itatp non dixM fti,Et poteRatcm dedic ei, quoniam hlius dei elÜ Vnus, inquit, 8C idem fum, nec diuidi poihim: fed quare uel unde acceperim, quod Temper ha^ bui.uolui demonftrare. Secundum naturä enim, qua deus ucrbum fum, nihil egut, nihil accepV quoniam hlius dei fum, SC honoratus fum : fc' cundum naturam autem carnis, qua deus uer/ bum incarnatus homo faftus fum, SC egui,amp;ac/ cepi, quoniam fïlius hominis fum ad hoe na^* rus fum.

Et quanquam hare fufFecerint,pro fui fîrmita/ teroboris,addemonftrationemin Chriftoutri' ufep naturae, tarnen ut magis magis^ ueritatis claritas elucefcat libet etiam ilium Apoftoli tradia refermonem, quopro nobisCliriftum media-' torem adferit fadlum ; quod officium, nifi ex ue-* rita te naturae carnis, quam ex nobis habuit, im^ pierc nö potuit. Quoniam per ipfam inter deunt dd homines médius apparuit.Etquia,ut Apolfo-' lus ait, SC rerum ueritas docet, mediator non eft unius: habens autem Chrifhis fecundum uos unam naturam, offendite unde fît médius inter nos SC ilIum^Quia fî,utimpiefapitis,una eif eius natura mediatoris:in co quod eli unum SC fingu larefalutis noifrae remedium,fruifrabiturfaera/ mentum. Vndc cnim inedius crû, fî utram^ non habuerit^

-ocr page 187-

LIB ER “ V» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94

habufrit? Quianifitakm dederis inter deunt SC homines, qui ita fit médius, ut ex utroq; utruncjp fitjid eft.ut 8C deus fit propter diuinitatis, 8C idem homo fit propter humanitatis naturam, Humana diuinis quemadmodum reconcilientur no often dis. Nam quia tranfgreifione mandati inimici dei extiteramus, amp;nbsp;in contrarium animis difcor^ dantibus uergebamus,afupernis déclinantes, ÔC îdimatendentes, neceifcfueratinteruentu mifez gt;^tionis diuinæ, folutis inimidtijs, contraria in unum reuocari, amp;nbsp;fupernis ima reftitui : quod non aliter fieri potuit,nifi talis mediator exifterer, quidecœleftibus ueniens couniretur terrenis.rez tinens in fe id quod non erat, unus fi'eret in utroz que: amp;nbsp;ita per utriufqj naturxcounionem in una (ademqt perfona, amp;nbsp;Humana diuinis, Si diuina fodarethumanis.prius utruntp,fine utriufqj abo linone, uniens in feipfo, dein omnes fideles paz trireconciliansdeo. Et quia reconciliationis faz cramentumimmaculatum flagitabatfacrificium, talis hoftia requirenda fuerat, qux ita media effet inter deum amp;nbsp;homines, ut Si morti fuccumberet perillud quod Homines habebat mortem re^ uinceret per id quod in fe diuinitatis tenebat. Vnus igitur eft ante incarnationem uerbi deus, amp;nbsp;qui in Humanitatemanfit, in qua erat Si erif. Non difcernendo igitur,unum dominum Chriz fium in Hominë feorfim, Si fcorfim in deum, fed

• N X

-ocr page 188-

D. VIGILII

unum eundcm^ lefum Chriftum cfTe dicimu?, non ignorantes differentias naturarutn^fedeas inconfufc inter fefe reniantes.

'^*tuVe u* quoniam ifti utriuG^ naturæ profefTionenf t^qae in**^ nouatn eiTecalumniantur, cundos ecclefijc na/ Chrifto na* élatores in medium deducamus,exquorum mul tura. tiplidbus didis pauca 8C breuia excerpentes» liuic operi fubneódmus, ad latiores feorfum, diHitfiores de hac confeffione tradatus,quos bea üiTimus Leo in unum teftimoniorum cumulum» prouida diligentia congelTit, ftudiofos quofque tmitantes : ut nobis duplex in tantorum dd ta/ liumteftium produdione nafcaturutilitas, eo/ rum fententias Leonis fenfibuscoaptemus. Di« xit Leo, quod maxime ifti reprehendendum exi/ ftimant, Operatur unaquacc^p natura cum com* lUlariui. munioncalterius quod proprium. Hoc 8£ Hila* rius confeftbr in libro uno contra Arrianos,Na« tus ergo Unigenitus deus ex uirgine homo fecun dum plenitudinem temporum, in femetipfopro feâurus in deum hominem. Huneper omnia cuangelici fermonismodiim tenuit, utfedcift* liumcredidoceret, ut hominis hlium prxdicari admoneret, locutus dCgerens uniuerfa qux dei funt, loquens deinde amp;nbsp;gerensuniuerfa qur h» minis funt, itatarnen, ut ipfo illo utriusgeneris fermonem nunquamnificum lîgnifïcationc SC hominis

-ocr page 189-

LIBER V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95

tiominis loquutus Si dei fit.Eccc aperte commult;*

nionem utrarumq; docens naturarum, 8C uetgt; l’um dixit loqui amp;nbsp;agere quæ carnis funt,amp; carz **cni quz uerbi funt. Cui fcntentiæ SC beams congruens Ambrofius ita dicit, Confers naturæ, id eft, bumanx attp diuinx, in •'ïtura hominis fubrjt paifionem,ut indifacte SC i^ominus maieftatis dicatur eiTequi paffus eft, SC filius hominis,ficutferiptum eft, qui defeenditde ï®lo,Perfpicuo enim is amp;nbsp;communionem opez I amp;nbsp;proprietärem utriufque namrx defcripfit: ^uin 8d caro propter uerbum de ccrio defeendif* ^^gt;amp;uerbum propter carnem mortem fubtiftc ^uina teftantureloquia,cum nec carodecorlode fttnderit,nec uerbum mori potuerit.

O.Ambror.

Item dixit Leo, Efurire, fitire, lafTefcere, atep ^onnire euidenter humanum eft,amp; non eft eiufz ^«n naturx flere miferationis afteftu amicutn ’’’ortuum, SCeundem ad uocis imperium cxciz ‘’fcrediuiuum. Hocamp; beams Gregorius ïînzenus epifeopus adferuit, dicens, Cum ergo Nizisenus proteifirtet ex uirginc deus, in ea quam adfumz pferathumana namra, unum eduobus in inuiz «m contrariis cxiftens.aliud in deum adfumitur, lliiid deitatis gratia prarftat. Miffuseft quidem, ffdut homo, duplex enim crat in eo natura;inde dtniç Ôd laborauit ex innere, inde efurijt SC fitiz

N t

-ocr page 190-

D. VIGILTI

uit, SC contriftatus eft, SC fleuithuinanicorpori$ lcglt;

Cytilliu.

hem dixit Leo. Natura inuiolabilts natura eft unita paiïibilis.utquod noftris remedijs congrue bat unus atque idem mediator dei ÔC tiominum homo lefus Chriftus mori poflet ex uno amp;C non mon poffet ex altero, amp;nbsp;non eft uerbi natu^ ræ dauisaffigi potuifl'e. Hocamp; beams Cyrillus in epiftola tonus fynodi adNeftorium, In ipfa, inquit, uuluauteroq; uirginalifefe uerbum cum carneconiunxit,ó^ fuftinuitgenerationem carna lemcarnis fux natiuicatem fuam faciens. Sicile* lum dicimus amp;nbsp;palfum efle SC refurrexiffe, non quia deus uerbum in fua natura pafTusfît.aut plagas, aut clauorum confîxiones, aut alia fimp lia uulnera; deus nanq;incorporalis extra paifio nem cd : fed quia corpus illud quod ipfius pro/-prium fadum edpaflum cd,ideo hpc omnia pro nobis ipfe dicitur paifus. Inerat enim in eo cor/ pore quod patiebatur, deus, qui pan non pote/ rat. Simili modo SC mortem ipfius intelligimus. Immortaleenim incorruptibile eft naturaliterui/ uificans dei uerbum, fed quia corpus ipfius pro/ prium dei gratia, iuxta Pauli uocem, pro omni/ bus mortem guftauit.idcirco ipfe dicitur mortem guftarte pro nobis, non quod ipfe mortem effet expertus quantum ad ipfius naturam pertinet: in fania eft enim hoc fentire uel dicere: fed quod,ut

fupra

-ocr page 191-

L I RE R V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96

Jupra dix!mus,aro ipfîus mortem guftauit.Item nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

amp; refurgente carne eius refurredionem dicimus: non quia in comiptionem ceciderat, abiit,fed quia eius refurrexitcorpus. IcaChriftum unum amp;deum confïtemur,non tanquam hominem cum uerbo coadorantes, nediuifionis quxdam fpecies inducatur,fed unum iam eundem adoz fantes.Hoc amp;nbsp;beatus Hilarius pauds explicat uer D- Hilariiw bis.Vidcsne (inquit) deum amp;nbsp;hominem ita prsc/quot; dicari, ut mors homini, deo uero carnis excitatio deputetur, naturam dei in uirtute refurredlionis intdiige.difpenfationem hominis in morte coz gnofce, SC cum hnt utra^ utrifque gefta naturis, »num tarnen lefum eum memento effe qui utrun que eft.

Etquiaperfpicue, quantum opinor, claruit teati Leonis cpiftolam, cum Cyrilli fynodicis congruere literis, quid etiam cætcri ecdcfiac traz ^latores de utrifcp naturis Chrifti fenferint, breui *fr intimemus. Sandus loannes in Omeliade Chryfoft. ïfcenfione domini ita didt, Deus nobis iufte iraz fccbatur, amp;nbsp;nos contemnebamus, iratum SC clez ’’’întem dominum dedinabamus,amp; fe medium Chriftus ingelTit, amp;nbsp;fociauit utramque, amp;nbsp;nobis quod imminebat fupplicium ipfe fuftinuit.Item, Cognofcamus igiturquae natura eft cui dixit,Sez de ad dexteram meam, SC efto meæ particeps fez dis, ilia nimirum natura quæ audierat, T erra es,

N 4-

-ocr page 192-

D. VIGILII

Auguff. Si in terram ibis. Hoe amp;nbsp;Auguftinus fentienï, • Gratulaiidiim (inquit ) fuerat humanx iiattir» coquod ficadfumptacftadcouerbo, utmorta' lis conftituereturin clt;xlo,atq; ita fieret terra fubli’' . mis,utincorruptibilispuluis federet ad dexterafli ftopuj.' 'P* patns. Item beatus Bafilius CxfareçCappadocç cpifcopus, Cum ergo quxdam in Clirifto ita o?' debamiis Humana, utnihilacommuni morta/ Hum fi-agi[itatcdifiarcuideantur,quxdam itadi^ uina,quæ nulli alio quam inefiabili naturxeon/ ueniantdiuinitatis.hxrethumaniintelleólusan'' guftia, Si tantx admirationis fiupore pereulfa, quó dcclinet.quid tenear, que» fe conuertatignO'' rat.S j Hominem putet,deui(fio mortisregno cum fpolrjs reden ntem à mortuis cernit,propterquod cum Omni metuS^ reuerentia conternplandum cil, ut in uno eodemcp ita utriufi^ naturx ueritas dcmonftretur.ut neqjaliquid indignum SC inde/ cens in diuinailla amp;incfiabili fubftanuafentia/ tur, neq; rurfiis qux gefta funt, falfis illufa imagt; ginibus exiftimentur. Qua Hine exitur, quo rur/ ius cuaditur, quibus eommentis, quibiis argu/ mentorum prxftigqs tantx poteft autlioritas ue/ ritatis obumbrari. Ita omnes eeelefiaftici tradato res.in utriufq; naturx proprietäre confentiunt, ut in uno eodemq; Chrifto nihil indignum nihil falfum exiftimetur. Nihil indignum, nefilium dei deum dominum CHriftum fecundum diuini tati^

-ocr page 193-

LIBER V. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97

latis fux naturam credamus morri fubîacuiffe.“ Nihilfalfum,uteundem fecunduin carnisfux naturam credamus mortuum elTe. ut quia uere inortuus eft dignitatis fit natune uerbi honorem dare immortalitatis 8(. nanirae camis ueritatem adfcribere morti'^ita ut utrunt^ ünius ciufdem fit Chrifti, id eft, SC mon SC non mori, morifecungt; dum naturam caniis fu{,S^ non mori fecundumi naturam diuinitatis fuse,

Sed iawivltimum decreti capitulum uideamus ’’tDecretofynodi Calcedonéfis. Vnum eundéiÿ Cltriftum dominum unigenitumÇcôfitemur) in duabus naturisinconfufeinconuertibiliterindix nifeinfeparabiliter cognofcëdum, nufquam dus naturarum diwcrfitate euacuata propter ugt; nionem.falua magis proprietate utriufque natux in unam perfonam attp fubftantiam conuez nientibus, non ut in duas perfonas diuifum aui ffgrcgauim, fed unum eundemcp unigenitum ft liutn deum uerbum dominum Icfum Chriftum, tnhoc Capitule hoc eis difplicet, cur dixerini; Salua proprietate utriufcp natùræ:uel. Non euaz ^nata nanirarum differentiatquç ut firma efic pet dotcant confueta uerborum prolixitateamp;inani adfertioneutentes, multa de Cyrilli capinilis inz •tfponunt teftimonia, quibus ille non duas in Chrifto negat naturas, fed unam docet elfe per*

N y

-ocr page 194-

D» VIGïLII

Cyriiiumet fonam.Ncigiturfolieos noftradifputatïonere' fynol'con* futcmus, Cyrilli etiamnos uerba ponamus.ut gruere. guomodo Cyrillo tefte nituntur, Cyrillo tcftf uincantur. ExfynodicisCyrilliadNeftoriuinlj lens hacc funt, Non enim didmus (inquit) quod diuina natura conuerfa uel immutata fadafïtci ro,necquod in totum hominem, quod exanimi lt;ftói corpore, transformata fit, fed illudmagis quod carncm animatam radonabile fibi copula/ uerit uerbum fubftantialiter i n effa biliter amp;. ind(/ prehenfibilitcr fadus fit homo, amp;nbsp;nuncupaïuî fîtetiam fîlius hominis: non nudætantummodo uoluntatis, fed nee adfumptione fola perfonx, fed quod diuerfx Si quodammodo naturzin unum conuenerint, Vnus tarnen ex ambabuS Chriftus Si filiHS,noneuacuata autfublata diucr fitate naturarum, perconiundionem, fed quia fimulnobis effeceruntunumdominumdcChri ftum Si filium, id eft, diuinitas amp;nbsp;humanitas,pet arcanam illam ineffabilcmt^ copulationem ad unitatem. Quid hoc manifeftius, quidclariusad confonantiam fynodici Deaeti Calcedonenfis ex literis Cyrilli potuit demonfirarff Ecce nec di/ da didis, nec fententix fententqs aduerfantiir, fed ficut uno fideifenfu, ita qfdem pene ufifun( I uerbis. (Dixitfandafynodus.) Nufquamdua/ rum naturarum diuerfitate euacuata. (Dixit bea/ tus Cy/

-ocr page 195-

LIBEIÛV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98

his Cyrillus.) Noneuacuata autfublata diuerz fitate naturarum per coniundionem. (Dixit fanz ^sfynodus.) Ytriufque naturis inunaperfona (onuenientibus .(Dixit beatus Cyrillus.) Non hudz tantuinmodo uoluntatis fed nee adfumz ptionefola perfonae,fedquod diuerfae quodatnz modo naturx in unum conuenerint. (Dixit fan* ^ïfynodus.) Noninduas perfonas diuifum, ^'^d unum eundemlp Chriftum. (Dixit beatus Cyrillus.) Vnus tarnen ck ambabus, ideft natuz hs Chriftus fîlius. Et iterum, Sed quia Omul noz ^ricfFecerunt unum dominum ChriftumdCfîz l*“gt;ii,id ell.diuinitas 8C humanicas.

Et quia perfpicua.ut reor, S( clariffima ueriz Otis luce czterac falfitatis effugatae funt tenebrae, ’c ruinofum praui dogmans acdificium, quod mntra Leonis epiftolam 8C Calcedonenfe Conz rilium, caffis perfidiae nifibus erigebatur, ualido Wtholicorum teriium impetu exagitatum irrepaz nbiliterceddit,demus deogloriam amp;nbsp;honorem, OHUS munerc uel dono uidoria conceditur äC fälfitas fuperatur^ Si quid fane in his opufculis dcfcnfionum, minus à nobis, haud fecus quam oponuit.diótum eft,ucniam poftulamus.Autein uerborum nobis copia defecit, ut id quod fentiez bamus exprimere nequiremus: aut quae fentienz lia filtrant exiliute ingenii mentis infirmita*

-ocr page 196-

S'

ç

D. VIGILII LIB. V.

te fentire non ualuimus:fcd fi opère difplicemu filtern Audio placeamus. Sitacceptum uoluü)^ fl difplicet non potuilTe noftrum.

Diui Vigilii contra EutycheR Finis.

-ocr page 197-

-ocr page 198-

-ocr page 199-


-ocr page 200-