Dit boek hoort bij de Coiiectie Van Buchell
Huybert van Buchell (1513-1599)
Meer informatie over de collectie is beschikbaar op: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732
Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:
• de rug van het boek
• de kopsnede
• de frontsnede • de staartsnede • het achterplat
This book is part of the Van Buchell Collection
Huybert van Buchell (1513-1599)
More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732
Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:
• the spine
• the head edge
• the fore edge
• the bottom edge
• the back board
ORATIONVM
£)E VARIIS REBVS GRA-VISSIMIS HABITAKVM;
'Volumen ununu:
Singularum argumentum tertio
pagclla iudicabit.
-ocr page 16- -ocr page 17-AMPLISSIMIS Vb RIS, PRVDENTIA, VIRTV-TE ET HVMANITATE PRÆSTAN-TIBVS, DOMINISCONSVLIBVS ST Senatoribus inclytae REIP. D A V E N T R I E NSIS, Dominis honorandis.
Sï^roTirscrNeiv-E. ampzis-'^fi’nhCUrijJimii^frtfiMUiJJïmi'viri, hunctit-7^. ftr urn flat urn intueor ; loties illiui diHi S. Cyfri- Lib. 4. ^l^aiümartyrisrecordarifilep; JOominvm De- Epiß-
V M.in pkrisqsfcrvisfuis dignariortendereadmirabilem Ecclcfiæfuæ redintegrations, amp;quam facile fit ipfi poft filuvias ferenitatem, poft tempeftates præftare tranquil-itatê. Nam, Deus bor.e!tjuamfubita inopinata commu~ tationeresveflrsuinmeliusreflituit,SiQ enfes ac lanceas ia Vomeres,armoruminfcftorum ftrepitumin fuaviahal-cyonia zonNmit,'veflram^ R E M P. cumveteribusfoeiis, H o L A N D I AE, P H R Y s I AE öquot; S E-lANDiAE ORDINIBUS conitsnxtt,. Pallor ego, aut !//»lt;/«;)ƒlt;»gt; I N C L Y T A D A V E N T R I ENSIS RESP. „ , »uncexperitur,qHodfcribitautornigt;n ignobilis; Sicut placi-dum marcexafpero,coclumq; cxnubilofercnum.hila-ri afpeaufentitun.Sk bellum pace muutum plurimum '* gaudiiadfert.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eu^iprj-
Ptfi 'verbtoa. noftra vita continua quædam eft m i-litia fuper terram, needeflnetunquam callidus illc amp;anti-quus ferpens calcaneo mulieris infidiari: eli tarnen quod •iiobispii omnesgratulentur hanc vetufla inclytt 'veftra ci-’vitatisliberationemab l b b k a, (îoimpotentedominatio-tie:fed inprimis hune animü,quigt;d nihil habuiflü prias,quàm, ut de rutnis Pccleßt (^SchoU 'veftrt,olim certiper tot am Eu-ropam celeberrimi, tnfiaurandis cogitaretis. Sunt,funt il-
l A OMN I NO RER VMP V BLICA RVM VERA
)( a E T t E W-
-ocr page 18-\ ■ y R Æ F A T I o.
J. OfSc.
®T SEMPITERNA ORKAMENTA. £tcim 1 B-tiCiTATEM Cicero ipfedefini'verit, rerum lioncftaru ^(^mtM.cm-.qMKätUaejjet'veflrafroJ^eritiis.nifiresonmi- i «Z» honefiijjims,, fttlcerrimt, utiltjjitru, religio bom If terb quafi redi'ui'v). apud uoiflor er ent. Durnftabtt Orbis çhrista-»’. dum bonis literis honos bliquis hubebitur, inhominume-tnor in manebit, Erasmus roterojjamus, cu~ isesfrimainflstutionis incunabula inveflra Schola fuerunt. JiabuitenimS c H o lA vestra longa anncrumferit 'Keclores nbsp;nbsp;Proc ept ores doHrina nbsp;nbsp;eloquent ia con^icuor.in-
ter^aUosmultosiLa'amp;'amp;'Ll.r VLM. Meppensem. iVDOLPHUM KEEMIUM PiTHOPOEllM, ZoANNEM Seid A N u u.amp;infignemclarijpmum^ wum, Io AVI VI Hi ilium NoNionAGotiB v^ovici.-H o R s T, Z. F'. Licentiatum : nec non Lttdolphifilios, B a.-«ILIUM EÏ iAMBERTUM ZZELMIOS PiXHU-roEos fiatres,quorumhicannisiam3z.incelibrihac, VETiisTA Academia ZZeidelbergensi res Poetas magna cum laude interpretatur.
Ceteriim, Ampliffimi nbsp;Clartjfimi viri, quemadmodH
inßnuga'vifusfum.me filiumgenusjje, qui op er am aliquam tarn rtobiU Schola natjaret: itafateor,me,poP}quam intellexi, filstan meum Paulum 2'ossanum,« Clanjfimie J ZÎEIP. Scholarchi s, necnonab Ativ t 1331-MO SÉNATU4(/ Schob, veflra gubernacula admotum, perculfumfuiffe, ac timuifie 'valde, ne invents tanto oneri, ad quodfufiinendum, viriatate, doChina nbsp;nbsp;experientia graves
requirlitur,fiiccumheret,idemq^ ei eveniret,quod Bellerophoti autlcaroaccidifieficribunt Poète,. Verum, cum non ni fiex iu~ \ dido CLARissiMORUM aliquot Hlufiris S c H o L ar ’ Zeydensis V V. o Ç'E.v. \s ii,veftris^humanijfimis I 0» iteratie pofiulatis,^ ad tempue,donee vohu melius projpi-tiatur,ôlt; exfiquabre bellorum civilium uteun^fiefe Schola veftra recoUigat, id oner is infefuficeperit : acquievi ego quide, figt;erans^optans,ut,a ttati,autexpirientiedeeli.id, dum eum Deus apud vos efie volet, labore, diligentia ,fide cempen-
-ocr page 19-T R Æ r A T I o,
fit. Kecfotui, quinpro tamprtftxnti veflra er^afiliim if» nmulentia ac humanitate, quam mihifife fer lit er tu fnili-. cavit, fratim vestris ^mplitudinibus ageremmxximiu : (fi quitiemfublica aliqua comfellatiorte, amp;nbsp;harunt tnearum orationum irfiriftione ac dedicatiorre ali-quamfratian-imißgnificaticinemdarem : qunfi quot;veßra am» fUtudinedivns,nonfuM, mm. indifiiafient tarnen varia argu» mcta.qus, in illis tracfantur, coßderatione veflra, (fioivari-'etatemrcrumaltquidfartedeleclatiordsetiamhahehuKt. Il-lud meum conßUum, utvobis non imfrobetur.filiam^ meam favoreveßrofrofiquifergatii,demißeoro (fi obficro. 'Ego, viri AmfUjfîmi nbsp;nbsp;clarijfmi, DetmOftimumMaximum
ferfctito comfrecabor, ut, cum, iÜeron-jtna teße, in Chriftia- Epiftol» nisnon tàm initia,quàm finis quæraiitur,ii)»»»a oftes, ad Fut qsiod in vobis cœfit, ad oftatumfineinferducat,R.em^fubli» camveßram,^ccleßamacScholam déutiffimeßorentem co-firvet, Amen. Ferfiriftto» Kalend-. Decemb. Dominica Adventus lig ^.quâdieanteannos undecim, Christo auspice ö’ÄWfore/ llus T rissimoPrin ce
pe. ET Domino D. Z o a n n e Casimiro, (fie. E.'iftdatißimamemorii.t'Eledlorattts Falatini tune Ad», mmifiratore.îieufladio Heidelbergam revocatidnitium cott» {ianum, (fi Liturgit totim S,ccleßaßic«.feci)ntts.
Amplitudinib, vcftrij.
“*■ iddiftifs.Daniel Tofià-
jins.S.ThcologiæPra-fcflbr, amp;nbsp;verbi divini mîr
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flirterHcidelbcrgæ.
X 3 SEQVEN-
-ocr page 20-I.
ÎL
IIL
IV.
V.
VI.
VU.
VIII.
IX
X
XL
SEQVENTIVM ORATIO-
NVM INDEX
OAATio habita Baßlcx, anno Lxxit. continenl dcplorationem amp;nbsp;brevem Hiftoriam Laniens Gällicx.
, Oratio habitaHeidelbcrgac.annoixxxvii.deFride^ ricis, tribus Impcratoribus Sc tribus Elcftorib’ Pabtinis: inprimisdcFRiDERico III. Pio, Elcft.
Oratio eodcm anno habita Hcidelbrrgz ; in promo* tionccujufdam doftoris Theologiac; de his diiabus Quç • ftionibus : An Evangelici po telt a tem habcant promo* vendiDodorcs: amp;, an confuitum lit Rebuspub. promo* vere Doftores.
■ Oratio habita ibidem xxiii. Decemb. de Religioli prxparatione ad S. Cocnam.
Oratio habita VII. Feb.annoixxxviii. contincs gra-Vem adhortationcm ad poenitentiam.
Oratio eodcm anno, ibid, habita, de gloriofo Chrifti afcenfu in cccluro, nee non de vera dulcifsimaq; ej us prx* fentia.
Oratio Euchariftica poftdifsipatamclaflèmllifpani* cam, habita annotxxxviii. die ultima Dccembris.
Oratio habita ibidem anno m. d. ixxxix. die ultima Dcccmbrisjcontincnsbrevem narrationem de rebusali-lt;juot memorabilibus fuperioris illius dccennij.
Oratio habita m. D. xc.in honorem inclyti Domini lohann. Skuinini filij magni tbciaurari j Lithuaniæ, Hei-delberga Bafilcam difcedentis, de haec quxftionc : An ^pfit pcregrinationes fufcipcrc,maximc ad eos,quos Pon-tificij pro hacreticis habent.
Oratio habita in arce cora legatisXWayvodae Trans* (ilvani,anno xci. Dominica prima poft Epiphaniæ, de pucro IE s V.
Oratio funebris in obitum Illuft. principis Cafimiri ânclytæ memoriae, anno xcii. die vi. lauuarij.
-ocr page 21-Oratio habita anno 94. me nie Mattio in promotio- XI t Ile cujusdarnDoftoris, qui Vbiquitariorum inftindu à minifterio fucratremot’, de hacquaeftione : Qws ver’ Sc perpetuus fucrit fenfus Confefsionis Auguftanae: Si q“* Vcrißntc)us(bcii.
Oratio eodem anno habita mcnfclulio; In promo- XIIl tione duorum Licentiatorum Thcologix. De D. Paulo eximio exemplar! ßdi Dodoris.
ORAi
-ocr page 22-oratio frima.
Ç\rxATio haèitA
Bafile/tinattUmedicorum, die Dominica, (^ua erat 7. Decemb.An. LXXII, hora t. pomeridiana, utputa pattlopoïi truculent arrt illam piorum laniinlpertotam Galliam, (jtta eode, ut confiât,anno, die Barthol, amp;nbsp;fèquen tib'^exarfit,comple£lens partim deploratione illifn ca lamitatû : partim gratiarua Siionem ad Rcmp. amp;nbsp;Acaaemia B fit lienfcm pro ipfit-rum hofiitalitate humanitate erga pios exules, cùm alios complurcs, turn etiamfilios ipfitts Amiralii,Colignii,Gallici Atlantis,Lutetia trucidati : qui eb tune tanquam adpor-tum confugiebant.
Interfuerunt tune orationiprater Reve-rendos Dominos Pafiores, et Clarißimos Pro-fefifires, Örnatißimas wrReipub, Baßlienfis Secretarius, fir Generoßus ac Illufiris Cornes Philip, ab Hanav'V,firc,qui ex ilia laniena.
evafirat : nec non fir inclytt Barones D. FrancißfirD. Da-niel'aStubenberg.
i
««S S»* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
.5
-ocr page 23-ORATIO PRIMA. x
VOD IN ALIISDOLO. ribus amp;nbsp;miferijs fieri folet,Magnifiée D.Reftor; Inclitiamp; Ge-nerofiDominiComitesamp;Ba-tones : Reverendi,Clarifsimi amp;nbsp;Ornatifsi-mi omnium ordinum viri, uthomines
Vel conquerantur,vcl cauflam fuam agat, vel oratione aut fcripto injurias fibi fadas exaggerent : ld in ifta Gallica calamitatc hoe temp ore rióndu fieri amp;nbsp;nemine inter Gallos exiliere, qui ad dieendum aut fcri-bendum de tam infigni faeinore aeeinga-tur,mirum fortalTe multis videri poteft. Verum enïmvcró hoe mirari definet.
qsquis feeum rcputabit,dolorisiftius ta-tain cfle magnitudinem, ut fortifsimoru quoruniq; anirhi obftupefeant, verba au-tena vel eloquentilsimis hominibus exei-dant. Nam quod cft quxfo ingenium tantum, quae tanta faeultas dieendi amp;nbsp;eo-pia, quae de tam atroci faeinore amp;nbsp;fcelere, preter hoe,in audito fatis eommodè diee-te,conqucrifatis graviter, amp;nbsp;eontra tales Gratores eaulam perorate queat 5 Atta-ttieticumpauculaä quafdamreliquias ex
-ocr page 24-« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
hoftium ferro ercptas Deus Opt. Max. in hanccivitatem humanitatis plenam, tan-quaminportum verè tujavop, ex tempe-ftateejecerit: majoricuræ nobiseft,quë-admodumDeo Optimo amp;nbsp;humanifsimse Civifati gratiam habeamus ,quàm ut do-lori noftro indulgentes in perpetuo filcn-tio pcrfèveremus, Etea certè cura infixa perpetuo nobis erit, utveftro favore amp;nbsp;ci-vitate veftra non indigni vidcamur. Ea mc curaquoq} eXpcrgefecit, «5c ftimulavit,ut fepofito pudore,quem mihi partim in-fantia mcaj partim gravitas veftra attribu-it, ex hoe loco,in hacclarifsimacorona aliquid dicerem de funeftis noftris cala-miratibus, non tarn ut dolorem noftrum vobisimpertiar,(cum quo pios veftros animos fpöte fatis communicate video, ) quàmuttùmcognitis noftris malis, eo-tundem progrefsibus atqj cauflis, vobis ipfis melius cöfulereamp; præcavere poflitis: turn ut ex cafus noftri acerbifsimi recenfi' oncintelligatisjcam, qua utimini, hoipi' talitatem, in homines magis afflidos amp;nbsp;tnagis Chriftianæ confolationis indigos, conferri non pofte,
Vt
-ocr page 25-r R. ï M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;}
Vt igitur rem totatn melius accipiatis, Auditores clarißimi, amp;nbsp;nonea folinn quç prærcrita funt jverùmetiam quæiinpen-lt;lere videntur ,perfpiciatis ,dabo opcrani. Ut unde tàm immane amp;nbsp;nefarium f acinus aprincipio conflatum atq; profe^um lit, cognofeatis. Fuit quidem Gallica gens olim itafera amp;nbsp;crudelis, ficut in Cômen-tarijsCæfar meminir, ut humano fangui-nelitaret,ut innocentes etiam hommes aderuenta facrificia adhiberet, ut item la-trocinia,qux extra muros fincsq; civitatis fièrent, infamiam nullam haberent. Cæ-terùm pofteaquamLegibus amp;nbsp;humanio-rib’ dilciplinis exculta fub uno Reue gens illacoaluit,commutatismoribus ad hu-manû plane ôcurbanum vitæ genus tra-duä:a eft. Et erat C a r o li quoque Regis in pueritia ea indoles, amp;nbsp;animi vultusque conftitutio, amp;nbsp;habitus, ut omnia ab co cx-peétarentur, quæ ab ingenuo amp;nbsp;dementi principe expeótari folent. Vnde ergo fit, ut, cum improbe amp;perfidiosc quondam niulta fint gefta,fimilis improbitas,impu-dentia eadem, perfidia tanta nufquam in-veniatur 5 Dicam paucis ; Facinus iftud
A a
-ocr page 26-♦
ORATIO
natum cfl:àcrudcliBabylonc,quæ fânélo* rumlànguinefenunquam non cruenta-vit,auâ;um per Tridentini Concilij con-jurationenijCardinalium amp;nbsp;Hifpanorum inftigationes : perfedum atq; conclufuna per Regem artibus Italicis inftruétum, SX. ^amiiia. ab cafamiliaimpulfum, quæ piorum ïàn-guinê qnoquo tempore fitivit: quæGal* liamtotam cöflagrare mavult, quàm bo^ nosvirosinRcgis aula afpiccrc: cujus de-niq;familiæ caputeftpurpuratæ meretri-cis purpuratus Cardinalisj qui verccum quodam Decii Impcratoris confiliario conferri poteft, de quo Hiftoria Ecclcfia-ftica feribit, quod Minifter Dæmonuna vulgo fit vocatus, quia imperatorc ipfo ' gt;nbsp;nocentior omnes adverfus Chriftianos
incitabat. Sic habet ifte mille nocendi artes,amp; gaudet unanimes armare in prælia fratres, gaudet odijs verfare domos, fune-reasqj inferre faces, difiieere compofitam pacem, Qmd porro idololatriacrudclius unquamfuir,quæcùm rationcamp; verita-te deftituatur,minis, vi, ferro amp;nbsp;flamma fc tueri CO natur,atq; ira veris D e i cultoribus comoda quibus utûtur, fpiritum que du-
cunt '
I
-ocr page 27-i-
J
i-a
□
li a
1 s
i-c .s
l- '
It '
PRIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
lt;unt, luccm qua fiuuntur criperc modis omnibus ftudet? Hinc faótum eft,ut Ec-clefia,authorePfalmographo à juventu-tcfua multis difficultatibus afFeâa, affli-fta, injuriis divexata, multisquc proccllis jaftata,atq; exagitata fucrit. Quarc ma-nifeftus error per eorum animos pervafit, qui Religionen!, quam ex verbo D e i am-pledimur, nihil aliud quam turbas, bei-la amp;nbsp;difcordias orbi conciliate credunt, cumillaomnia, utfapientifsimèTertullianus in Apologetico, amp;nbsp;Cyprianus ad-verfusDemetrianü monuerunt, ex mun-di malitiaamp; inveterato Diaboli adverfus veritarem odio proficifcantur. Nam,ut clcganti fimilitudine docetChryfoftom’, tjuemadmodumfer£ nbsp;nbsp;nbsp;in antrisfuii retra-
jit abditti quiefiunt, tum demum maxi-nefiviunt, cum impetu magno erumput, (fuando eat •venatores perfiquuntur i fie mabolus, quotiet fe verbi divini pradicati-gt;»e abigi amp;profligari videt, tune magno furore percituf in filiesDei irruit-,omnes ira ef-fÜdit habenas,Sx., ut Auguftini verbis utar, feris oppugnat, ipuando eficiturforas. Hinc tanta pontificij Rcgni intempéries : hinctàm immania odia adverfus Evange-
-ocr page 28-« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Vitnatia. licasEcclefus orta (unt. Cum cnim mof-tuo Henrico Rege, Ecclefiæ in Gallia qu» ; gravibus perfecutionibus oppreflx, velut in tenebris latebant, emergere amp;nbsp;indics crefccrcacpropagariinciperent: illefrau-dum omnium architeä:usamp; Romanæ fe-
C/iroitis dis emiflarius ,Cardinalis, utviam libi ad cardintdii omncm tytannidcm muniret, Sc in capi-bonorum omnium domi-narctur ; à Regis aula cos omnes arccrc cœpit, quos vel faótioni fuæ advcriàri, vel Gonatibus nefarijs obftare pofle putabat. AtqUta impotenter amp;nbsp;contumeliose ad- i verfus Galliæ principes, amp;nbsp;cætcros proce- ■ resfegefsitjUt tàm fcrocis dorainationis Heroes non pauci pertxfidc repnmenda illius familiæ ambitionc confilia inirent, undc turnAmbæfix,tum alibi in Gallià tumult’graves amp;nbsp;funefti exorti funt. Mi-feras autem Ecclefias innumeris contu-meliis jam afficiebatjam commenticiis criminibusonerabat, amp;nbsp;ficutolim ludxi à gentibns per contemptum Sabbatharii, Chriftiani à luliauo Apoftata, amp;nbsp;aliis ho-ftibus, Galilæi vocati funt : ita tune Evan-gclicijUt inperegrini dogmatis fulpicio-nem
-ocr page 29-PRIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ
ncmvccarcntur,CardinalitiaartcHuguc-notivocitari cœperunt; denominati, uc pleriq; affirmant,à quodam fpedro,quod noftu in orbe Turonum evagari vulgus crcdebat, amp;nbsp;Monachi cujusdam Hugonis dudum dcfunöi umbra putabatur,quia Si illis tcmporibus Chriffiani noótu fuos conventus propter perfccutiones haberc cogebantur. Dum hæc ita geruntur, 6c nullus in toto rcgno invenitur, qui mifc-rarum Ecclefiarum agcre caullam aude-ict : cccc de improvifo amp;nbsp;præter amicorü omnium cxpeftationemDominus Deus, ut eft mirabilis in operibus fuis, llluftrein ilium amp;forrifsimum piæ amp;nbsp;æternx me-ntoriæ Heroëm, Cafpàrum Colignium, Galliæ Tallafsiarchum, Spiritu fortitudi-nis, amp;nbsp;zelo mirifico induit, qcûantea Ev-angelicis Ecclefiis nomen non dcdiflet,in mediis illis procellis,Regi ipfi Francifco ejus nominis fccundo, in Regio Scnatu, quemprivatum,velfecretumvocant, ea in arce quæ Callirrhoë , vulgo Fontaine blcau dicitur , Fidei confefsionem, amp;li-bcllum fupplicem Gallicarum Ecclefiarû ûonaine exhibait, carumq^ cauflam mha
A 4.
-ocr page 30-« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
quadam prudentia, magnoqucanimiro* bore cgit. Quæ res, incredibile didu, qua-tarn homini alias apud Regem gratißimo invidiam amp;nbsp;malcvolcntiam conciliave- ' rit. Hunc, hunc cerrè fibi poftea tota Pon-tificiorüfeda^pofuit,qucm telis omni' busappeteret, amp;nbsp;in quem contumelias omnesconferret. Cætcrum utambitiofa illa Guifiorum familia cruorc Gallico fc cxplerct, amp;nbsp;fola rerum in Gallia potiretur X*uio. coaftisAurelixingentibus copiis, ubi Regem Francifcum pro arbitrio fuo regebat, ncfariacófilia inivit de Illuftrißimo Principe Condenfi , quem cap tivumillitenc-bant, aliisq;Heroibus quamplurimis capital! fupplicio afficiendis,aliis capitedi-minucndis,aliis, variis muldis muldan-dis, autprofcribcndis.
Ofttror è nimium dominandiinnata cupido-
Scd fregit illa tiim crudelia confilia magnusmundiarbiter,quiprofuaprovi-dentia, rerum omnium habcnas modc-ratur, amp;nbsp;Regem Francilcum diras cædcs anhelantcm, ultimum ftatimlpiritü red- , derejußit. Verum, ut bene canit Pfaltes PfaLp^-brutagcns impiorum inDci ju-dicüs f
-ocr page 31-TRIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9
diciis cæcutit, amp;nbsp;pcftus habet craffà igno-rantia obfeflTum ; amp;nbsp;fccleri devotafadio in fcelcrc fuo plaudit : fccumque cogitât, Deum hæc non afpicere. Non igitur de fpe nefaria: non de fcelcratis conatibus adverfarii Ecclefiæ dcpulfi fuerunt , ne tune qviidem,cum inortuoFrancifco re-gcadolefcente,quo adinteritum pioruin abutebantur -, Ecclefiæ pafsini cfflorcfce-rent amp;nbsp;propagarentut. Immo ftatim con-filiis novis initis alios voluptatibus amp;nbsp;cal-lidis artibus dcinulcereamp; demereri cœpe-runt, veluti Regem ilium Navarrenum Antonium : alios cædibus amp;omni crude-litatis genereterrere tentârunt, cujus ciu-dclitatisfundamenta in oppido Vafsiaco jecere,miferum denique regnum in tria civiliabella longé atrocifsima hoc dccë-nio conjecerunt. Quis porro efîet orati-onis meæ vel modus, vel exitus, li om n es crudelitatis fpecies enumerarem, qua im-manifsimas quasq; bsftias Pôtificii inGallia fuperârunt : aut fi vel ea faltem percen-ferem,quæ antetriennium velqviadricn-niumfocictas quamDivioni amp;Thololx focictatë Spiritus S. vocabant, de interfi-
A î
-ocr page 32-IO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o R A t I o
cicndis usque ad infantes Chriftianiscofl* llituerat : auc li de horrendis Aureliano* ruinfacinoribus dicerc inftituercm, qui anno 69. fnppofitisignibus, ultra ducen-tos omnium ordinum viros ,uno die in diverfis carceribus cremarunt? Sedamp;cœ horrcfco totus de his cogitans,amp; hcc pau-caindicaficfatis eft, ut immanis iftius odii in Amiralium amp;nbsp;in Ecclcfias Gallicas exordia ScprogrcfTus intelligatis. Interim in ca ipfa infidiofa pace, quae ahquotics in Galliainftaurata eft,agnofcimus conccdi à Domino inducias quasdam ad tempus, ne diuturnitate malorum pii plané fran-gantur. Deinde in illius pacis inconftan-tia amp;nbsp;tanta rerum vicißitudine, quae per totum deceniumin Gallia fuit,animad-vertimus, nullam veram pofte eftc pa-cem mundo cum Ecclcfia, ut in ca pace, quam Deus dat, pcnitus acquicfcamus, amp;nbsp;nobis à mundo fempcr caveam’, qui odit lucent amp;nbsp;filios lucis, cuiquc hoc propoli-tum eft, ut Evangclii nomen, fi poftet, de-leat atq; extinguat. Vcnioautcm adifta poftrema,quç in Gallia patrata funt. Cum toto bicnnio, manu confcrcndo, Evange-
licorura
-ocr page 33-'PRIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tr
. ^icornm copias h o ft cs opprimercnopoß . feilt, quæ fæpi’ fuße fubinde redintegrabä-i tut; amp;exercitus ducemhabebat Amirali-
Um, virum ad laborcs impigrum, ad peri-, culafortem, ad ufum,perituni, ad confi ‘ Ha prudGntem,quem nec vcnenoÇut ßepc tentarunt) extinguere,ncc in prxlio cædc-re valebant : alia via id aggredi voluerunt, ut qui bclligcrando nihil p erficerent,frau-dibus, in quibus impiifunt exercitatißi-mi, amp;falfo pacis nomineindudojfupe-riorcs evadcrent. Et cu m noflent,quanta principum Evangelicorum, Amiralii, ac totius nobilitatis erga Regem obfervantia eflet, fidemq;fibiderogatum iri praevide-rcnt,li de pace traólarent,quam toties vio-, laverant : Regem ipfum Tragœdiæ hi-ftrionem fubornarunt, qui nihil lânéti’ fc obfervari veile afleverabat, quàm pacem, ideoq; vultu ac verbis maxima clementiae amp;benevolentiae fignificatione nobilitati Evangelicx dabat, amp;nbsp;ipfius Amiralii generum Tehgnium ad multa fecreta confilia adhibebat. Deniq; matrimonium illud Regis Navarreni ^cum forore fua, täquana fandifsimum pacis vinculum amp;nbsp;pignus modis omnibus urgebat, amp;, ut naaturarc-
-ocr page 34-I* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
tur,folicitabat. Quid quod cum Pontifr t ceipfo magnamfimultatemfecxercerefi- 1 mnlavit, indigncque ferre, quod Papa pet lt;nbsp;Legatum vetuiflet, ne Rex fororcm hxre- ( tico principi delponderct ? Scd ô infcftaS ] amp;nbsp;nefarias nuptias ! ô infoclixamp; infauftuin nbsp;nbsp;'
conjugiumiConjugiumvocat: hocprx' i texunt nomine culpam,Ille, nimirum dies nbsp;nbsp;;
primus Icthi,prim usque malorum Caufa fuit.
EtcumGallicx nobilitati nuptix il-1« plenx dignitatis amp;nbsp;concordix vidercn-tur; (plerisq; ramen verbi Divini Miniftris aliisq;non paucis fagacib’ viris diverfutn fenticntibus qui Htjo^v^i'istpillam infelici-ter Temper fidelibus ceßifle recordabatur) fadum eft,ut ex toto regno Rex folicitè proceresamp; nobiles Evangelicos non tarn ad nuptiales ferias, quàm ad inferint^ ac-cetferct. Interim (fi mens no Ixva fuiflet, aut nifi potius indeclinabilis mortis ex-trcmçq; calamitatis bora vcniflct ; ) multa figna amp;nbsp;finiftra auguria cladem illaante-ceflere: Rcginx Navarrenx fubitus amp;nbsp;im-provifus intcritus: Papiftarum pcrtotum Regnum atroces minx, qui biennalem tantum
-ocr page 35-PRIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1}
tantum fore pacem jaditabant: Cardina-lis Lotharing! cum Albano clandeftinum colloquiu m : Ej usdem jjfeftio Ro mam; Copix militum ingentes in agro Rupel-lanorum pofitæ hocprætextu -, quód na-Valis exercitus contra Albanum inftruen-duseflet: Et alia mul ta. Verùm, cum Evangelie! proceres, ( ut folent filii Dei mi-n’cauriamp; fufpicaces effe filiis hujus müdi, amp;nbsp;cft credulitas error magis quàm culpa, ut cft in Epift.Ciccr.) totos fe magnis cum fumptibuj amp;nbsp;magna cum effutione ad Ub.to.f/t», nuptias,ad lætitiam, amp;nbsp;adRcgcm obleda-dum comparaflent, óc cos Rexquotidic velmuneribus ornarct, vclblandilïimis verbis demulccrct, Amiraliumq; ipfum ita haberct, ut intimum amp;nbsp;confiliorum maxime fccretorum participe ; D ie p o s t nvptias QyARTOVcnitfummadies,amp; ineludabile malum : amp;nbsp;fortifsimo Heroi Amiralio fub horam prandildomumex Regia revertenti man’ ambæ globulo tor-mentario trajeétae fucrunt : manus heu! quæ aflerendx libertati amp;paci Galliæ natç, fatlæ amp;nbsp;devotæ fucrant. Cùm verb hoc vulncrc accepto non ftatim occubuiflet.
-ocr page 36-H nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
amp; globulus ille inanus tantùm, nonaut6 ficut conjurari fpcrarant, medium corpus trajeciflet : novafimulatione noftros ad-huc produccndos amp;confpirationem tc-gendam conjurati putarunt. Rcx igitui CO nuncio audito, vultum ad mœditiaiU coinpofuit, ejus fiicinoris reum præmiis j)pofitisiis,quicomprchéderent,perquiri jußit:Literas ad omnesGalliç ^vincias per ccleres cquos dédit, qbus Amiralii cafum libi dolere, amp;nbsp;fe fàcinus illud infigni exe-plo vindicaturum denunciabat. Deniq; i utEvangelicæ nobilitati, quæ co facinore graviter commotaerat,fecuritas induce-retur,amp; fufpicione omni ex animo ejcdâ, incauti amp;nbsp;improvidi proceres opprimere-tur : Amiralium Rcx ipfe afl'umta fe-cum matre, amp;nbsp;trambus, decumbcntein invifit: clemcntifsimc afFatus eft,amp;,ut bono animo effet, jufsit, fpemque certain tanti facinoris ulcifeendi fecit, Ibi tùm pins Heros ad Regem converfus ; Non fum, inquit, Screnißimc Sc Clem entißi-mcRcXjdevulnercmeo, non devindicä-do facinoris authorefolicitus:quiacùm vitaniiftam,tùm vindiótam omnem Deo permit-
-ocr page 37-llS d' e-jr 11 is ri
n
!gt; e
b
I t
1
L
I I
ï R 1 M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ
pcrmitto,ad quem animus meus anhclat, Cujus afpedus in cœlis,laborüm, qui in hac vita exantlandi funt, finis, verçq; fœli-citatis cumulus erit. Sedfiexhac me fta-tione cvocarc Dco Opt.Max. videtur ; trù hicdtcKcx demifsè obnixeq; peto amp;cx-peto ; Primam, ut pacem in regno tuo fan-citam violari nunquam patiaris. Deinde Ut credas ad Regni tui incolumitatem pertinere,ut indignifsimè opprefsis Belgis adv erfus Barbarum ilium tyran num Albaniæ Ducem fuppetias feras. Poflre^ ino illud tibi perfuadeas, mihi in omnib’ aftionibus inftitutisq; meis nihil prius amp;nbsp;antiquius fuifre,quàm ut Ediéforum tuo-rum authoritatem adverfus turbulentos homines, neenô amp;nbsp;Galliæ libertatem adverfus inimicos patriæ, nihil nifi ejusin-ternecionem moliëtes tuereriatq; eum adeo elle me, apud animum tuum plané ftatuas,qui ad extremum usqjSpiritum de tuisac Regni tui cômodis amp;nbsp;falute fit co-gitaturus. Sub hæc Rex illinc digreffus. Ut Amiralio amp;nbsp;reliquis proceribus metu amp;fufpicionemomnemeximeret,delcflos quosdam p ræfidiaxÎQS milites, quales eos
-ocr page 38-1« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
IlùdâU
Amîralius iplë optârat, in illaplatca cofti-tui jubct,qui cavercnt,ne aut Popul’ Pari-ficnfis, âut alii in Amiralii domum impC' tu faccrcnt; plcrisq; proceribusamp;nobili' bus Evangclicis, qui per urbem varieipar-fi erant,in eadeni ilia platca hoïpitium da* ri Rex quoq; mandat, ut ita glomerati tu-tiores eflent, vcïpotiùs in eundem compacti Angulumomnesßmul trucidarentur ûûum cft. Scio dubitare multos, an ReX jpfe juvenis adhuc amp;nbsp;natura præccps toto bicnnib tantum fcclus tantamq; proditi' onem in animo rcpôftam alcre ac tegerc potucrinan verb,ut plcriq;autumât,à ma-levolis amp;nbsp;malè feriatis quibusdam irrita-tus,ad iftud nefas audendum mandandû-que pcrtraûus fit. Sit illud ccrtc dubiuni-Indubitatum intérim hoc efle debuit ,fu-fpcftamefle réconciliât! hoftis, amp;nbsp;Regis, amp;nbsp;Italicis præccptis imbùti tam fubitani amp;nbsp;ambitiofam bcncvolentiam,tanquani jnufitatasblanditias: ut memorabilis eft atq; hoc loco minime prætereunda Ho-meriillav83t!n'a:
PotentiorRex quado irapciturviro Infer iorit etiAmtrAm veleodem die conco-itéra ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lame»
-ocr page 39-i' i' Z‘ i-
1-j-
It ;X O i' •c i-i-1-i*
! 1
1 t
F R 1 ,M A,^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17
Tifnen poßea retinct iranti donee perfece-^ttoinpe£Ïore_^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{pif
Sed öfapientesfæpe parum, ubi opta eHy Sapientis \ bnimüvitrenmfavorein aulicu\ noftras aures aulicis aflentationibus Se.
blädiloquiis nimisfæpe patulas ; amp;nbsp;nimiä cum Regibus familiaritatc, non minus ac cüleonib’,amp; urfis periculolamiRcx enina Carol’,Deus bone! quam cito, quàm Ereile â fumma illa ergaAmiraliü amp;fócios ejus facilitate ad exacerbatione funimam tra-dudus fuit,ita utin fui Palatii area amp;nbsp;in penetralibus Evangelicos nobilcsprima-rios, atque inter alios, fortißimu m ilium Strategum Pileum trucidari curarct, amp;nbsp;de feneßris Eitcllitcs fuosad talia patrada co-hortarcturamp;animarct,vixq; illi ejus ani-mü cxplercpoflent.Dic igitur 24.Auguftr, fub horam^.. matutinam,cum nobilcs il- licvsoc~ li omnesfecurealtum dormirent,amp; Ami-ralius ipfe ad fomnü fe compofuifiet;cccc ingens in illa platea concurErtio,ftrcpit’amp; codé momento in domos omnes impet’; Ibitùm fores effringi, omnia,pfterniamp;mi-'feeri ceperût. Quidquçfo tuncanimipió' illi amp;nbsp;vulncrc gravi afFcdo Heroi fuidc ce - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, B
-ocr page 40-J» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Ictis? Fuît,fuit ccttè veteris conftantîç me-ruor,amp; cum prçfcntcm jam morte camqî crudelifsimam videret : per Miniftruiô verbi Divini,quem in cubiculo fecum ha-bebat,pieces haberi jußit,amp;ad fanétas mc-ditationes fc totum comparavit, deindô dimifsis fuis, ut fibi, quantû quisq; poflet, confulcretjexicdulo egrè affurgens,in-fcdiliconfedit, utmorti, quamfibifclicë fore in Domino quietem prævidebat, vel-ut obviam iret. Continuo autem deleâ’ ex toto numero Sicarius audax, amp;nbsp;in cædc fæpc vcrfatus,Ducis Guyfii cliens,cùm fi-biviamad cubiculû Amiralii ferro patc-feciflet, hdfla totu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adiiU:a Transad-
igit cofiaa amp;nbsp;candida perfora rumpit, pul-chros^^per artw It cruor, inj^humeros cer-•vix coUappi recumbit : accefsit amp;nbsp;alius, qui faciemÀmiraliivulnerefædarcr. Nonti-muit fcclcratus miles Dei vindiftam : non limen cubictili; nonparictes ipfosjnon tanti Herois vultum reveritus cft, cujus nomêomnib’mails formidabile fcmpcr fuit. Non eum ad mifericordiam imagni piiDucisverba flexêrc, qui primum ilium ficarium irrumpentern in cubiculu, cano'
-ocr page 41-f i I M À.
canon voce monebat, ut homîni, «5c jani grandçvo, «5c (àucio parccret. Quid quod lèmimortuus heros de cubiculi feueftris præcipicat’cftjUt Aumalii, Guyfii,amp;ali-orum hoftium oculi, qui ia atrio ddaïus âvidè fpeclaculuni illud expeèlabânt, cx-plcrëtur, ciq, ut Græci olim Neftori mor-tuo, infultarent ? Ibi tuna ornais pudoris : 6cnaturæipliusrepaguliscftraólis, ut im-mancfcclusaliis aefariis fcclcribus adau-ßü cumulatctur, ia rcliquos oaiaes pro-ccres «Se aobiles impetus fît: trucidantur omnium ordiaum viri, Regis Navarre ni, 6c Priacipis Condcafis do mcftici O ai acs : iiitcrfîciuntur Clariisimi îater cæteros Heroes,Cornes Rupefueldaaus, éc Tcli-gnius Amiralii geaer, quos Rex ita charos habere aatè videbâtur,ut fiae illis efte non pofîet. Bona ctiam omaia piorum,libidi-ni «Se prædæ fîcariorum expofîta fucruat, qui in refua cgcntifsimi, ia aliéna iafolë-tifsimicrant : ncq; aliquidtaniavitum, «Se paternum cuiquani bono fuit, quod illo -lum prædonum manus eftugeret. Ami« ralii miPerabilc cadaver in platcasprotra-duia ab iadomita «Se ad audendum .pjccl^
B Z
-ocr page 42-!• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORA , T_ 1^0
plèbe innumcris contumeliis afFcdum,^ in cœno diu volutatum, capite quod Ro-mam miffum dicitur, truncatum, tädcni indignifsimè in publico patibulo extra urbem fufpenfum fuit. O in dignii facin’! Ô amentiam amp;furorcm! Itane oportuit virum naturæ habitu propè divino,ani-moq; cxcclicnti: virum ad dubia Rcipub. tempora rclcrvâdum, quern virtutis gloria cum fumma laude ad coclum extulc-rat, per invidiam amp;nbsp;perfidiam ad ignomi-niofum fupplicium deprimi! Quicquid certè potuit vis amp;nbsp;furor ipfi detrahcrc; cripuitamp;abftulit; Quodviro forti amp;nbsp;pio adimi non porcft,conflantcm in Deuin fidem,nominis memoriam, gloria amp;nbsp;lau-demipfi, nonvulnera,non ficariiadimc-rc potuerunt. HæcLutctiædumitagerû-tur,dum fe Rex iilorum hominum duce præbct, dum Amiralii corpus in plateis omni injuria aftcdumconlpicitur: tunC demum fcditiofi civesfeper platcas elfun-dcrc,amp; in omnis fexus amp;nbsp;ordinis homines gradari, tanquam offufa Regno fempi-terna nox eilet, itaruerc in tenebris amp;nbsp;mi-fccrc omniacœpcrunt. Quid,quodplu-riinis
-ocr page 43-PRIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«
hrnis ctianiPontifîcixRcliïîoni addidis mors oblata cft, amp;nbsp;in ipfos Parlamcnti cô-filiarios,fi qui politici amp;nbsp;moderatiores inter eos erantjfevitum eft ? Sed quæ cft tanta orationis ubettas, quæ cladcin illius di-ci, aut fanera fando e.xplicet ? Ita certè cf-frænaraamp; indoniita conjaratoram libido fuit, atjCÙni nihil fit tant cômane qaàni Spiritas vivis, terra mortals j abi vitana ciipaerant,iplàcadavera veleanibas dila-niandaproponercnt,vcl in flavium deji-ccrent. Sic nobilitate clarifsimaamp;fimal doiftißima fœmina Domina de ïuern'. cam filiabas, fie dax Aarelianx mulicrcs fororcs in Scqaanâprojeiftxfaciût, qabd Miflamaadircrcnacrcnt,amp;vitam potiùs qaàm finccrâ Religioncm dcfcrcrc vcllët. Tarn verb ilia prxçlaia: palàm Latetix cxaltarelxtitia: triampharegaadio ; fap-plicationcs habere, at pro re bene gefta Divis fais gratias agerent. Et, at nallana fcelas in hoc ficinorc prxtcrmittcrctur gt;nbsp;Dcumfinxerantnovo miraculo illas cx-des côprobafle, amp;nbsp;in magno Cœmitcrio, quodinnocentiamvocant,Spina qaan-dam ,qax antcafloruifTet nunqaàm, fa-
ß 3
-ocr page 44-4» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O R A T ï ö
bitbdieillâ ncfaftafloruißc; quam fpina Dux Andceavcnfis, Reuis frater ,cum m;v gnaParificnfiuin amp;xAulicorum turbavi' fcrc,üfcLilari amp;veneiativoluit. Quid que-foad hanc ücrilcgam impictatetn accc-dexe poteft, aut quid illis amentius, qui ta-1 le miraculum comment» fuut, quo fuun» j furorem magis notum faccrent Se teda- [ rentur ? 'i^AmtuncenimnofierueruntJ^i’ nA, ut Ezcch, y. dicitur, ßoruit domiüf f.ontit impiété, amp;Jlorentadtempus impiji ßdarefeenttandem, amp;ætcrnisignibus ad-diéLiconfumêtur. An verb poft illam fund’am diem, crudclitatcm illorum pra:-donumrclpirafleputatis? Minime certè. Nam vel tune cum urbe tota fletus gemi- [ tusq;fièrent in omnibus urbis plateis vel ex n obi Iitate, vel exConfiliariis lt;5; ?kd-vocatis, velcxAcadcmiæ clarifsimisPro-fdlbribus, vel ex mcrcatoribus non panel erudelitcr trucidati eflent, mifli funt à PvC-ge, qui per omnes domos,amp;domuum penetralia veftigarent, fi quis fortafle abdit’, ■ mantis ficariorum dfugiflet. Atq; tunc maxima rurfiis fada eft ftrages : nee lio-Ip’esabholpite tutus fuit: Plurimi etiani mauni
-ocr page 45-? R.I M A.
fnagni nominis viri in carccrcs conjeéïii fi qui MifTam audirc nollcnt, confcftini jugulati,amp; in fluviuna protrnfi fucrunt. Poftreino ut fcrruna ipforuni ad omncs pervcnirctjamp;intoto Regno omnia pcr-fiingcrcntnr atq; ,pftcrncrcntur ; Per ccle-rcs cquos, provinciarum gubcrnatorcs amp;nbsp;Regniciviratcs,unavclut literarum figni-cationcjhortantur, ut fuo exemplo Evan« gelicos omncs funditus Scfineexccptionc dclcant. Non defucrunt tarnen ctiamgra-vifsimi rcligionis hottes, qui parère man-datis reeufarunt ; interqj exteros Ducatus BurgundixGubernator,cuiRegis ratio« nés plane improbatæ fuerunt. Sed fuit nuncium illud Aurelianis inprimis, Lu-gduncnfibusquc fcditiofis gratifsimum: ubi fupra modum fxvitum ctt, amp;nbsp;lanii ad-hibiti fuerunt, quemadmodum Licinii imperatoris tempore,quiChriftianos ma-ftarent: immo, quod horrendum didu cft,eorumquipaulô obcfiores erant,a« dipcmvcnalcm haberent. Etpcrpaucx oninino funt inRegno civitatcs,pcrpauca oppida, pagi amp;fluvii pauci,qui piorum Jnartyrûfanguinc non maducrint. Quid
B 4
-ocr page 46-f* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' quot;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
«4 , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
quod immanitas tanta fuit, ut nccin tan-, 1 ta calamitatc viduis mulieribus maritos» I orphanis parentes lugere licerct,nifi quôd | Lutetiæ tune pueruli amp;nbsp;infantes invent! funt, qui, cùnl vidèrent fcà matrum finii avclli, matres ad fupplicium rapi, ejularc non dertiterunt, donee per omnes meat’ tenerum fuum fanguinem ^funderent? AnnôidScythicamquæfo barbarie fupe-rat?Nam tjuû hoc fecit ulla in Scythia tyranquot; nui ut eos cjuos luctu officer et lugere nonfi-neret ? inquit Cicero in Orat.inPifonem. î^eq; tarnen adhuc illorum Tyrannorum libidini fàtisfidum fuir. Namamp; fuperiori-busfeptimanis Clarifsimum in Gallia, amp;nbsp;rei militaris peritifsimum Equitem aura-tum,virum ferè feptuagcnariumBricmal-dum, qui forte in legati Anglici domum fc abdiderat, ncc non amp;nbsp;principum Na-varrç amp;CondciCanccllariunl,virum Pru-dcnrilsimumCavagnæum Lutetiæ in medio foro fufpcndi curârunt,amp;Amiralii dc-fûdi i maginë ac infign ia per platcas igno-miniosètradata ludibrio habucrüt;amp;toti quotidiein cofunt,ut Evangclicam veri-tatem profitcntcs veljugulcnt,vcl horri-
ficis
-ocr page 47-/ nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( ■ IÉ» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J
PR, ! M 'A._ nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. «Î
ficis minis ad nefandas fuas fupcrftitioncs
' adigant. Quæ cft quæfo ifta tanta crudc-j litas? qux tàmfetaimmanisquenatura?
|.j [ quis prxdo tàm ncfarius ? quis pirata tàtn barbarus unqua fuit ? Crudclis fuitAntio-chus: fedapcrtusEcclefiæ hoftisamp;Ethni-eus: CrudclisNero,vcrùmamp;quinqucn-nio toto Clcmentißimus amp;nbsp;poftcaapertè malus: Crudelis Domitianus,fcd cùm Rc-gnum Chrifti lpiritualc,non tcrrcuuni cf fe intcllcxilTetjin Chriftianos fieviredefiit. Carolo fexto Galliæ Rege imperante, ju-vcnccoamp;ftolido(ficutAnnalium monu-mentis proditum eft) Gallia magnis diffi-
, cultatib’ afFctàafuit. Atqui nihil ex omni antiquitatis memoria repeti poteft, quod, fl eireumflantias omnes perpedas, ad cam truculctiam, quam nunc cömemofam’, accedat? Cùm lint ifta tarnen tàm data, tàm teftata, amp;nbsp;pcrvulgata : nugatoria ac-cufitione decommentitio conjurationis criminc pios illos proccres onerarc non verentur: cùm ex illis omnibus ne unus • û j quidem vcl lacclsitus gladium ex vagina 1 eduxerit ; Cùm mulicribus quoque amp;nbsp;in-I fantibus immites ficarii mortem obtule-
B 5
-ocr page 48-«a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O K A T I Ö
tint : cum ex corum minibus ipC Germa* ni,amp; inter cæterosGencrofifsimi amp;Cla*, rißimi Comités,Barones amp;nbsp;nobilcs ali* • quot,non fine magno difcrimine,cvafe-rint; cùm ipfum Gallix Cancellariu am' plißimum virum, Michaëlem Hofpitali-um hoc tantum nomine,quod hujusmo- ' di nefariis confiliis advcrlâtur,amp; jamdudâ ex aula removerint, amp;: nunc tanquam ca-ptivumhabeant; cùmapertèhominesad fuasIdololatricasMiflasadigât: cùm paf fim graflentur : cùm denique primus in Parlamento præfes Chriftophorus Tho* vanus Régi ilîam,cgregiam feil icctTviclo-riamgratulans, palam inter alia dictum illud Ludovic! undccimifubjcccrir: Qui NeSCITDISSIMVLARE,NESCIT REGNA RE-An nÔ ifta quæfoPontificiorû feclcrata côjurationë ita perlj?icué oftendût, ut vel oculiscerni polsit ? Sednimis longaora-tioneClarißimam iftam corona detinco: amp;nbsp;brevis tarnen fum ,resq; potiùs adum-bro, quàm narro, fi rci magnitudo conli-ÇiiKÎuf«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iam,'jamerit fâpientiæ vcftræ , amp;
omnium Rcrumpublicarum verc Chri-ftianarum,videre Gallicam calamitatem à
vcftrâ»
-ocr page 49-r Ä. I M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«r
Vcftra,amp; omniuEcclefiarum calamitatc fejunclä effe non poffe: cùmamp;Rcfigio có^ munis oppugnetur : ôctotfceleribus dcli-buti,ûnguinisqj piorum avidi tyrâni con-quiefcercnonpoisint. Fortitudinis vc-ftrx crit, inidfcdulo incumbcrc,in quo religio, falus, dignitas,amp; libertas veftrade-fenduntur ; Frit humanitatis veftræ ac pic-tatis, amp;nbsp;id ipfum poftulatC o m m v n i o s A N c T o R V M, pcrgcrc,ut coepiftis, fanda dolcrc de contritione lofepb: nudatos, ^ditos, dcfcrtos propter Chrifti nomen, non intucri folùm, verumetiam tucri, crigcre, amp;nbsp;folari. Inprimis veto inonent accrbißima hacc tempora Theologes, ut fepofitis intempeftivis omnibus contentionibus, invetlivis amp;nbsp;praejudiciis, contra fratres plus fatis afflicios, ad veram concordiam farciendam potiùsanimum applicent (ut olim graflante in Orthodo-xos Valente Imperatorc aBafilio ôcEufe-bioCæfaricnfi faftum eft,) quàm ut novas citfiaß.ub. litismaterias,iracundèamp;moroseconqui-tant. Atque utinam tales exteros omne^ experiremur, quales reverendos amp;nbsp;prçcla-rosviroSjiftiusReip. laudatißimas Theo-
-ocr page 50-ak nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO , ,
logos amp;nbsp;mïniftros: qui non folùm pri' vatim, (cd amp;nbsp;publicè fuain crga afflidâS j Ecclcfias caritatem, ac (rVjU7r«5lt;JüM tcftatuG. auditorcsq; fuos ad commifcrationcm er* gapioscxulcsfcdulóhortantur. ldoinni' no reftè: id Chriftianè: id tempeftivè confidcratè.Ecclcfia enim univerfà fi jam uno orc loqui poflet ; hujusmodi procul-dubio orationc nos omnes, quiEvangcli-cana vcritatcmprofitcniur, compcllarct: C VM hodicundiq; niicextcrni hoftespre-mant atq; oppugnent: cum Reges terra; in mc,confpiratione fada.tela fua conver-tantjamp;Satanas agnofeens tempus fuuin efle breve, magna cum ira defeendat amp;nbsp;i frcmat:nolite vos filij meiin meavifeerà làevireznolitcvosipfos mutuis difeordiis confumerc, optatosq; triumphos veftris præbere hoftibus. Si conccrtarc vobis ccr-tüeft: mutuiscertate ofticiis piaq; æmU' latione incurrriculopictatis: Si pugnarc libet: agite,contra fuperbiam,contra ava-ritiam,amp;ambitioncm,contrapravos, amp;nbsp;। diftortosaffcftusccrtamcnfufcipite : An I miramini in pœnas generis humani irani Dei crcfcerc, cum creftat quotidic, quod
punia- ,
-ocr page 51-P R . I M A., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t».
puniatur 5 Ignem, ignem hune ira; divinac qui cxarfitjlacrymis, fanftisqi prccibus rc-ftinguite r In patientia, filcntio, amp;fpcani-masveftraspofsidcte : Nolitefuper mali-gnis,autfi.iper eorumprofperitatc æmu-lari: Rccordemini honiicidarumamp;tyra-noruna miferrimum femperfuifle exitû: ut quos jam afsiduæ; domcfticæqs furi® vexant, jam mala confcicntiatcrrct,amp; fu-bitus fequiturinteritus. Hnjusmodi certè Ecclcfiç vox bonos omnes maxime coin-movere merito debet.
Nosporro Galileis illis creptiflamis, quibus Deus Opt, Max. hofpitium in In-clytahaeVrbc concefsit,plurimùm recréât,fplcndidifsimæRcip, fingularis hofpi-talitas, immb ficpioscxulcsafficit,utnon tàmexularefibi vidcantur, quàm reliûo infelici regno,ad verè Regiam BotaiAHa*'; rcliâis feris Sz rapacibus lupis, ad bcatas quasdam infulas appulifle. Solâtur amp;nbsp;cru-diunt nos fândilsimæ amp;nbsp;dodifsimæ The-ologorum coucioncs amp;nbsp;Icûioncs, quæ amp;nbsp;pictatis plcnæ amp;nbsp;ad hæc tempora maxime accomniotlatæ lünt, Egt;.hilaratnosdeniq;*^
-ocr page 52-U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« k A t I o
clarißimx iftius Acadcinix lumen, amp;nbsp;do-öißimorum profeflbrum conlpeftus at-1 que confuctudo.
Vtautem oration! modum amp;nbsp;fincm imponam,Dcuni Omnipotctcm,Dcuni ilium cxercituum amp;ultionum,per Fili-um cjus unigenitum Servatorcm aclibc-ratorcm noftrum,ardehtibusvotis com- ) pretor, utcognitor juris nöftri,defcnfor clamitatum , ultor injuriarum , fuoque tcmporcFccleliæ vindex è cœlis apparcat: atq; interim omnibus affli0tis,huncani-mum indatjUtcum ProphctaMichæaca. pitcy. fie dicant,amp; fecumcogitent : N E Ittlerts inimica mea Juper me, ejuia cecidi : Rurßii enimßtrgam : Dumßdeo Sn tenehrisi Domintts L vXfnea csi Indignationempor-tabo, (jueninw eipeccavi : donee c du fam me-émjudicet, factat judicium meum. Educe t tUe me in lucem, amp;nbsp;videbo jufiiiam ejuf: Et aficietinimica mea , dr operietur confti-ßone,ipuadictadmex Ebi efi Dominai Deus tutu ? Oculi mei vide bunt earn, er it in cenculcationem feut lut urn platearum.
Poftre-
-ocr page 53-F R ï M A.
Poftrcmo eundcmDominum Sc Pa-trcmnoftrum cœleftcmunà cum omnibus aliis pîis, quos Gallica tcmpcftas in huncportum cjccit, obnixè oro, ut in-clytamhanc Rempub. arque Ecclefiam, Dec non amp;nbsp;Cclcbcrrimam Academiam Bafilienfem , diutißimc florenrem côfervetjamp;non fecusac oculi, pupillam ab omni male cuftodiat.
Amen.
ORA*
-ocr page 54- -ocr page 55-ORATIO SECVNDA.
DE FRIDERICIS
HEROIBVS, PRÆCIPVE;
QVE DE FRIDERICO IIL PIO, ELECTORE PALATINO, Duc. Bavari ae,
F RAES E NT I Br S IL LFSTRIS
ET roTENTlSS. PRIN CIPIT.
lOHANNE CASIMI-RO COMITE PALAT. AD REN VM, BOIORVM DVCE, TVNC TEMPORIS Tutore et elect oratus Admi-
NISTRATORE VIGILANTISS.
E T
FRIDERICO IV. EIVS CEL^ SITVDINIS NEPOTE: TVNC IN-CLITÆ ACADEMIÆ RECTORE MAGNI-f I C o : NUNC ELECTORE FLO-
RENTISSIMO, amp;:C.
habita Heidelbergae^ iFicoErr c A D E M I c o, DIE MART II êly I'NCT A, FRIDERICI IV. NATALI, ANNO Chruti cb.ls.xiiic.
-ocr page 56--5
ORATIO
SE c VR RIT jam nobis amp;nbsp;illucf' leit alma amp;nbsp;faufta dies , qu?!! non folùm natalis eft t v Æ' celsitvdini.RectorMa-G NiFICÈ, atq; idem Ill vstr issiM^i PRiNCEPS,verùmetiam aufpicatum Ecd clefiæamp; Reip ub. no me Fr i d e r i c i gerit : amp;fimulTRIVMFoRTISSIMORVMGLAlt; RISSIMORVMQVe ImPER A T ORVM^f trivm:septemvirorVxM PalatinoI RVMlandatifsimamac dulcifs. nob. me-' moriam Tcnovat. Neque tarnen han edi-. cm ita celebrate conftituimns, nt Vcl ab, Ethnicis olim celcbräbatur natalis dies,, genlis fuis merum fundebant ; vel ab ipfis Chriftianis,qnitcmporcTertulliani,ut cX libro de corona nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oblationcS
proNatalitiis annua die faciebant ; quoü pofteain SynodoNicena interdiäum îùblatum fuit : fed fîcut cum Beatus Aiv guftinuscclebraviqquidie fiio Natali tU vita bcata cum familiaribus dcamicis inter frugales cpulas commentabatur: quemadmodum idem monetinlib.qux--ftionumVeteris(ScNoviTeftamenti. Sic ul/em noßrum natalim celebremcu, ntDec ^racicH
-ocr page 57-s É C V N D A.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jt
nos nafii voluit ut,éffentM tanpla iftßconßcrdta, (ß gnudeamus viden-tesin nobis prefeclum ejusfinis,nd (juem con* dtti fit mus cir ad (j nom niß omnia refera-^ }»us, nuni^uarn nos natos efièfraftaret,
Hodic igitur, lllufirifitme Princeps F rider; ce, inclytæ hujus Acadcnliæ , in qua fummumiioc tcmporcMagiftratuni gc-ris, nomine, Deo Opt. Max. in nohilifsima hac Corona gratias toto pedore ago, qubdTETANTÆ EXPECT ATIONIS , amp;nbsp;TAM PRÆCLARÆ INDOLIS P R I N C I-PEM. ANNO LXXIV. DIEQVINCTAMARTII, Ambergæin svperiorePalatina-Tvnafei: amp;Hcidelbergæ aufpieijs I lev* STRISSIMI amp;TOTO ORBE CLARISSIMI pRiNciPis ET Domini,Domini Ioannis Casimiri comitis palatini AD J^ENVM PATRVREtTvTORISTVI Domini nostri clementissimi in-ftitui,amp;tam fidcliter amp;dili2cntcreduca-nvoluit,ut non tàm de priorenativitate, quàm de tua hac Regenerationc amp;nbsp;plane CœleftiNativitate gaudcamus ôctibicer-tatim qratulemur.
Ceteiuna, quia optimis proculdubio
• C a
-ocr page 58-y
iß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
ominibusNatalis tuus dies in ipfum Frï-DERicidicminciditjUttc il/a dies ad | virtMtis opus pcrpctuó exciter : amp;nbsp;in* telligattuaCelfitudo, ad quid tcavitu)^ FRIDE RI c I nomen \ozz\. ; ad quid dcniq» fisnatus, amp;nbsp;nobis atq; Ecclefiæ donatus: faciendû mihiputavi, utdepRiDERicis. inprimisautcindcFRiDERico tertio, SEPTEMVIRO, AVOTVO, LAVDATISSI-MÆ MEMORIÆPRINCirE,quiPliCOgnO-nrcn inter onincs pios fortitus eft, côme-morabiliaquedâ hoctuo natalidierecita-rë,quantü qdcniin hactcmporisanguftia, ôe. in tanta tenuitate ingenii, amp;c cxilitatc orationis incæ fieri poteft. Alcxadcr ccp tè non à quovis pidorc, fed ab Apclle tantum pingi, amp;à Lyfippo fi.ngi, tanquain ; fummis qrtificibus volcbat:quód illoruin artcm fibi gloriæ fore putaret. Scd çùnt nu 11a tanta exifterc pofsit ingenii ubertas» nulla tanta dicendi copia, nullum tam di-vinû genus orationis, quod F rid e ri co- ; RVM laudes complcdi amp;nbsp;pcrcenfcrepro meritis queat; fatis erit cas utcunquead-umbrarc,donee omniumillarum laudu , in te, F r ID E RI c E QV A R T E, exprefißimä
vivani'
-ocr page 59-5KCVNDA.
Vîvatnq; fovmam aliquando, quod Ipcra-Wus amp;ojitamus,intucamur.
Dicam itaq; primum, fed perpaucis, dcpRIDERICO PlflMO, COGNOMENTO
1 I 1 ‘i i
»
i I
Barbarossa, qui circa ANNVM Domi FrMcria» Ni cbc. L ii. magno omnium proccrum®'^'^'’“®^ confenfuImperator cledus eft. De quo Abbas Vrsbergenfis: Prz»ff/gt;jer4r4r- ehr». tnisßrenuia, inquitaccranimi: ex er cita- jùco. tMin bellis: in conßliis provides : in nego-tiis peragendis 'virtlis : affabtlis manßtetis : fuferbts reßßens: memortÀ excellcntißimui: cujus præcipui inter alios Duces fucreOr-To vviTELSBACHivs Primus, ex quo PALATiNiPRiNciPESortipcrhibentur: amp;Bernardvs Anhaldinvs. Tant* interim Heros à Papa Alexandro Vcnctiii pedibus conculcatus fuit,quia Pontificu tyrannidem amp;nbsp;nefariam audaciam non femel rcpreftcrat.
Fridcricus porro 11. Barbarofle ex filio FriJcricu» nepos,fub annum 1210. Imperator créa-tus, Romæ coronatus, fuit Princeps pacis amans, amp;nbsp;erga Ecclefiafticos bcncficus amp;c libcralis.Neq; tarnen Pontificum Roma-norum,quivirtuti præclarorum Princi-
C 3
-ocr page 60-ç? o K. A T I o
pnm Temper inviderunt amp;nbsp;obTiternnr, dcclinare tyrannidem amp;nbsp;furores poruit. i Quo fadum cft, ut ab ill is ipfis, erga quos profufus fucrat,poftca fuerit cxcommiv nicatus: quam Pontificum deteftandarn ingratitudincni taxat Abbas Vrfbcrgcnfis, quiillis temporibusvixit.
ni’Vm-* FRiDERicvsIII.AvsTRiAcvsan-pcraior. noi44O.Impcratoreled:’,y//'ve»4j'Xyr//4 annorii: fidmamp;ribM judiciofenex, tam jfacem, inquit Albert vs Krantz i vs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rapub. reßituit. Eo-
tempore claruitpRiDERicvs pri-Ltiaus. ^tVS COMES PALATINVS AD RENVM»
Lvdovici Barbati FiLivs, Tvtor Philippi nepotis fidelissimvs: cu-jusàprimis annisroburanimiôc corporis infigneextitit: quorum ilium bonis lite-riscxcoluit: corpus verb variis laboribus militaribus inprimis cxcrcuit.
enim, inquit V egetius, velflura, 'vel meli‘ erafare of ortet, ejuàtn Pnnapem, cujui do‘ clrina omnibin ftbdttisprodefe debet? Et fuit nihilominus bcllator fortisamp;ftrcnu’.
Quod autem à nonnullis öer bofe id cft, malus vcl durus Fridcricus cogno-minatus i
-ocr page 61-s ï C V N D A.
minatus fuit, id dcbctur Pontifîciini 3c Monathorum malitiæ: quibus exofus fuit :quôdcorum flagitia ulciici folcrct; ôc quia juftifsimx cau^ Dicthcri ab Ifcnburg Eledi Moguntini Epifcopi, contra Impü Papæ, quifcPium cognominabat inju-ftas inolitioncs patrocinium fufccpcrat : inquadcfcnGoncfingularcDci auxiliuin fcnlit, fulis non procul ab Heidelbcrga,amp; captistribusPrincipibus,quos contracû Papa armavcrat : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiftoria cum fitfa-
tisnota: Vcnio adFridericum II.CoMi-Fridcricu*gt; TEM PALATINVM et imperii SEPTEM- Il.PaUù-ViRVM, qui inter Palatinos Principes diu-tißime vixit : pervenit cnim usq; adannu ætatis fcptuagclîmum tertium. Is tametfî ab ineunte ætatc inpcrcgrinis aulis, Hi-fpania amp;nbsp;Belgio, fub Philippo Rege, item Maximiliano amp;nbsp;Carolo Impcratorib’ vi-xcrat, amp;cum exteris gentibus commercii multumhabuerat: nunquam tarnen vel generofi ejus indoles infleéti, vclftudium 3c pietas erga patriam imminui potuir.
Tanti cum certèImperator Carolusfecit, utbiscxercitui,qui Imperii Romani no^ ûiine Turcæ Auftriam devaftanti oppo
C 4
-ocr page 62-4» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
ncbatur, prçfeccrit : amp;in plcrisq;Comiriis Imperii eum inter primos ad confilia j ’ cretiora, amp;nbsp;gravifsimas deliberation es ad' ■ ‘ hibucrit. Sedamp;ille bonus Princeps,fiqui5 ’ alius, aulicam Sc Hifpanicam infidelita-tem, invidiam amp;nbsp;inconftantiam expertus cft,amp;poftquammultislaboribus, ut pacis Germaniæ ftudiofißimus erat, exhau-ftiSjdißidium, quod inter Ccfaremamp; Pro-teftantes propter Religioncm exortunt erat, componere ftuduiflet: proteftanti-busamp;Evangelicisbonam tandem opera navavit, ôc fubditis fuis libertatë aliquana in Religione coneeßit : imo de plena Re^ formatione,referente ipfo Sleidano,co-gitabat, accerfitis Argëtinâ aliquot Theo-logis,nificjus confilia, dubiis illis tem-poribus,nimius metusHilpanici fuccef-fus amp;nbsp;furoris retardaflet.
ScdnecejussvccEssoR OttoHeN-RICVSjMAGNANIMVS ALI-iSPrINCEPS. proptercitius abruptum vitæ curfum féliciter incoatä Eeelefîarum reformations, quas à plcrisquc fupcrftitionibusPontifi-eiis repurgaverat, abfolverepotuit. Nam, quemadmodum olim TcmpliHierofo-lymitaiii
-ocr page 63-s I C V N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«t
lymitani ædificium S alomoni (quod uömcn apudHebræosPacificû., five Fri« dericum fignificat) à Domino Deo defti-natum erat: ita plcnior Reformatio, ÔC return Ecclefiafticarum conftitutio Fri. derico TERTioPiorefcrvabatur.quod hac occafio n e amp;hoc progreffu faâ:um eft, ut nuncrcccnfebo;
Poftquam in Ottonc Henrico defiif fetLvpovici BARBATiftirps, qui pri-mogenitus erat RegisRvperti,amp; reli-quiduofilüRupertiloANNEs amp;OTTO hærcdes non rel iquiflent : cxStephano autem quarto Regis Ruperti filio orti ef-fetSlMMERENSES PRINCIPES PALATI* Ni-.exillafamiliaFRiDERicvs tertivs, DvcisIoannis simmerensisfilivs, primus ad Eleétoratum pervenit : cum Otto Henricus annoLlX» menfe Martio diem fuum Hcidclbcrgæ placide obiiifer. DeFriderico autem Tertio verèdi-ci poteft, quodEufebiusde Conftantino Lib. i. de Magno feribit ; cum nimirum in tyran-norum xdibus, ut amp;nbsp;Moyfen in Aegypto
1 educatum fuiiïe : amp;nbsp;Deum intcrca utrius-queoperâpoflica ulùmadtyrannos puni-
! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C 5 endos.
-ocr page 64-ORATIO
ç Ç r ï 1 ï t r c I
J
endos. Nam ôcFridericvs TERTiV* (quod ex ipfius Celfitudinis orc fepe lH* tcllexi) in acerrimorum hoftium Rcligi' ©nis Evangelicæ,tum in Lotharingia,tugt;’’ inErhardi à Marcka Lcodienfis Epilcopif nec non in Impcratoris Caroli, dunai» Belgio effet, aula.educatus fueratr amp;nbsp;usq; ad virile conftantemq; ætatena inter m»' dios Pontificiosvixit: donee delponfati eifidUsimaconjugc Maria, CasimiR'i MARCHIONlsBRANDEBVRGIClONOPi SBACE NSisfiliâ,EvANGELicis fcl'c adj Û' gereeœpit : amp;Culnbaciprimùm : deinde Ambcrgæ, in quibus locis Proprincipcni egit, Evangelicam doclrinana palàm pro-feffiis cft. Non parum autem, utejus Ccl-fftudincmlæpius commemorare menai' ni, duo hæc turn ad veram Del notitianif tumadyv^uîï-otÔaixpChriftianam erga affli' dos OPTIMVM PRiNciPEM præpararûf w«zw,quodip fl initio, ctiam conjugate»» amp;nbsp;multorum liberoruna patri res erat an* guftior douai : quæ cöditio amp;nbsp;ad diligcnti-orcs preces, amp;nbsp;ad tenaperantiâ ftinaulus,ôc frænum arrogantiæ : ejusdemq; rccorda-tio,niodcftix per totam viuini naagiftci ci fuit-
-ocr page 65-s ï C V N D A.
4»
r«
â*'
P'’ in s4’
quot;ï' f’l )P!
Ü' d« .11 9' P i' b
t fx
»? .
ci fuît. Deinde, quod fceleratani vitam in Cadinalibus, Epifcopis amp;nbsp;aliis fummis Ponrificiis,quibus fainiliaris fucrat,amp; qui Ecclcfix colum nagt; v ideri volcbant, dcprc-benderat : quæ res ejus Celfitudini mature perfuafit, Hominem non fufiificari open-hiti fies,Si.rc(Xam efleEvangelicoru, quorum libros attenté legebat amp;nbsp;examinabat» dcjuftificationc iententiam ; quod ipfunx Parenti svo illvstrissimodvciIo-ANNi, qui alias pertotam vitam Pontifi-eix Religioni addidus fuerat, amp;nbsp;paucis ante mcnfibus, quam Amberga ad Ele-ftoratum vocaretur Fridcric’, diem fuum obicrat; per Dei gratiam tarn commode in ipfo mortis articulo fuggeflerat, ut DVX ItLE lOANNES SiMMERENSlS, IL-LVSTRISSIMI PrINCIPIS NOSTRI Do-MINI Adminiftratoris Avvs, paulo ante mortem proflteretur , fc in folo Chrifti merito omnem fpem fuam collocate : at-que ita in ardentifsima invocationc no-minis ChrilU, vitam féliciter clauderet.
CumporrbO ptimvs princeps ERIDERIc V s, qui juvenis adhuc inbcllo comiaT ureas SiGNijERiMPER ufuerat.
-ocr page 66-♦♦ nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
amp; laudem non vulgarem in ilia «täte ad^' ptus crat : Ambergâ ad Eledoratum peflandum veniret : eum ftatim graves moleftiæexceperunt. NamnequeitaalJ idoneisjfidis Sccxcrcitatis Miniftris inftrU' 'i' dus crat: amp;duobuscirciter menfibus afl' te Ottonis Henrici mortemturba^ varias Heshufi’ excitaverat, qui cum Col'
legis focietatë colère non potcrat; quafl' nec poftea alibi diu fo vere potuit. Hic ad; mirabilcm itaüm in initiis gubernatiO' nis prudentiam amp;nbsp;æquitatem oftendii ElectorFridericvs. NamtùmillaJ de Rcligionc controverfias giavcs,amp; judi' ciaEcclefiaftica, cum fumma xquitate ÿ-prudentia adminiftrâda elle videret ; duo flbifaciendaeflePutavit,ut bonam con-fcientiam Sc laudem modcratiôc iàpientiî Principis rctinerct.
P lt;î t
c
( i
frimùm enim ablcgato Cameræ Secret ario Stephano Zirlcro,viro induftrio, VVitebergam jclarißimos tùm temporis Germaniæ Theologos, noniinatim in-comparabilemiliumvirum PhilippvM Melanthone m,de ilia caufa confuluit: amp;c c corum confilio cos, qui irrccôcilia-biliâ
-ocr page 67-9 E C V N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4)
j(, biliaodiacxercercvidcbantur,amp;vclut fa« ccscrantdifsidiorum, fummovit. Deinde^ utdoftrinacontrovcrfa explicarctur, Di-jb fputationem five Colloquium publicum •ß. de Eticharißtca anno LX. habcri voluit: JJ. cujusExcgcfin Lipfenfcs, nefcio quo con-,25 ülio,antebienniuminlucemcdidciunt: jl- inquoColloquioElcftor cunl aliismul-pi tis facile deprehcndit adverfam quidcm j, partem, nempe TuringicosTheologos, Q.' qui tune adetantjdicendi quadamfacul-täte,autpotiuslinguae volubilitateamp;au« dacia; eosautem,qui noftram fententiam IP defcndebant,fimplicis veritatis folida amp;nbsp;ingenua defenfione eflefuperiores; quam noftram de Coena fententiam ille ipfe StófTcliu^ Thcologus Turingicus, qui tum fefe no-ftris opponebat, poftea amplexus eft.
Anno fcquenti, nempe LXI.adNaum-burgicum conventum profeftus eft Pius ' Elcftor,ubicumLANDGRAVioPHiLip. PO SENIORE, LAVDATISSIMoPrINCI-PE.Flaccianorum conatus amp;nbsp;confilia,qui dificnticntes à fe Ecclefias damnare vole-bantjfregit amp;difsipavit, amp;cum præcipuis quot;nbsp;nbsp;nbsp;Impcrü ordinib’ Evangelicis Ay e v s t A'
a
-ocr page 68-« nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g
NÆ CONFESSlONirccognitæç Lippo cxplicatæfubfcriplît, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iç
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno LXII. in folcnnibiis illis Inip^'. }
rii ComitiiSjFrâcofurtiad Mœnum hab' j tiSjMAXIMlLIANVMROMANORVMREGE.Mû'*' ç Collegis Scptemviris elcgit: amp;nbsp;pcrfecit,b j in plenis Coinitiis Illvstriss. Principe j coNDEi LvdoviciBorbonii dcEcclcfiarui” Gallicarum legati benignè audircntiUi j. quibus poftea,iôciis Landgravio PriNCH j PE amp;D V CE ChristophoroVVirtembeR’ , ‘jIco, fuppctiastulit. Prxlcâræcnimilb in CO midis fncrantlitcræRcginæ matris
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adPdncipéCondcum:quibuscjnsopcits j
pro feamp; libcris contra hoftium infidiasiS^ j machinationesimplorabat.
h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AnnoLXIII.utinPalatinatu nontàiTi
Catechefis quàm ccrta Hypotypoßs
quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Religionis Chrtfîian.t , amp;nbsp;ccrta forma do'
f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;élrinx cxtarct : Catechcfin majorem, quç
adhuc lîodic ufurpatnr, ex fôtibus IfracliS j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncmpecx fcripturis ficris dcfumi,confcri-
bi, amp;nbsp;publican curavit.
Anno LXIV.quia nova ccrtamina,caq; pcriculofißima dcPerfona Chrifti,abVbi-quitariismovcrividcbat: ut vcl ilia difsv dia fopirentur: vel errorcs illi faltcm,quo»
-ocr page 69-s K C V N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47
tdvctfjvii fplendidis tifulis de Mijcftatc Chriftiamp;dc Scßtonecjusad dexteräPatris
oruabant, pateficrêt amp;nbsp;agnofccrcntur : in MaulbrûncnfcColloquiü confcnfit: cui interfuit attentifsimus amp;paticntifsini’ auditor: de quopluracomcniorarcnoneft ncceife:cùm Latinoamp;Germanico fermo-ne édita fuir illiusColloquü aûa.
î»' lis ris lis
AnnoLXVL (ô turpcni notam noftro-rum temporû 1 ) cùrn à nonnullis, q con-junâifsimi cjusCcls.eflc dcbcbat,optimo ficinnocentißinioPrincipi infidix ftrue-rcntur,amp;decolt;ledignitatc Eledorali dc-turbando, vel gravi’ ctiam multâdo con-filia clâm à Philiftæis fi mul amp;nbsp;Idumçis i-n-irentur : amp;nbsp;idcô difluaderent multi, ncati
Comitia Auguftana proficifeeretur -.For-TissiMVsEiÆCTOR.quincc rebus afp e-ris unquam fraftus fuit,ncc fccundis clat’, bonacausâ, bonâ confcicutia, amp;bonitatc divina nitens, Au^ußa venir, die admodû S’ ferenâ, amp;procedente ei obviam de more i' Imperatore, cum tanta Elcdorum amp;nbsp;^cc-rumfrequentia,utvixtam folcnnis rcce-1’ ptio alicujus EleCtoris, Patrum noliro-i' ïuin ôc noltrà memoria fit vifa; quo b
-ocr page 70-4® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;©RATIO
temporc, procul dubio mcmor fuit opti' ' mus Heros ejus ,quodPIàl, i8. canit Regi ' US Pültes : Feeißt fübtM nte curvtiri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! ।
invitas fefe mihi fub^icere perßejuenti^
Quid autem accidit ? Paulo póft, i$ cuitantushonos exhibitus fucrat ,ad ftip' : plicium tantumnon poftulabatur. Nai^ XlV.Majiin pleno,CçûrcçMajeflatis,ElC' • dlorum ôcPrincipum confeflu, verba 6' ciente nomine Imperii Dodore lohanflö j Vlrico Zafio Procancellario, graviter iiv ter alia denovatâ doftrinâ amp;nbsp;deCarechi-fmo Calviniano,amp;cum AuguftanaCoii' fefsione non confcnticntc, in fuam ditiO' nem introdudo,accufatus fuit : ad quant acculâtionem, poftquam paululum di' grcITus eßet, bis verbis,quæ propria mann cjusCelfitudinis annotata extant, rcipon-dit:
Etfi accuûtionum ôc fupplicationum contra me exhibitarum exemplar impc-trarc haften us vix potui : tantum mihi ta* men deCæfarcæMajcftatis æquitate pol' liceor,fore,ut non ab cxfecutioneinitiuö» ftreiat; fed mcam quoque defcnfioneini quam vel in medio foro Vinario hujus urbis
-ocr page 71-s ! C V H D A' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*
ti' tirbis coram omnibus, fi opus cfictjintrc-51' pidcinftitucrc paratus fum,clcmcntcrâu-diatamp;cxpcndat. Et-quantum quidcmad
•d Religioncmattinct,profitcor,mc in iis, 15 quæ confcientiam conccrnunt,unicum P' agnofccre Dominum, qui Dominus eft Ö» Dominantiû, ôc Rex Rcgum : rtcq; enim
' hîc agitur de Cappâ Garnis plena, ^6 lt;{ï
-i' iRnuvmb(tn.jvappcn vol ;ut^un : iC j fed dé anima amp;nbsp;ejus falute àgitür : quam 11- folffervatori Domino mco I esv Christo li- amp;nbsp;debco, Si. ab illo acccptam fandè cufto-n- diretcncor.Ideo Cæfarcæ veftræMajcftati J- jus illud,quod Domino mco Iesv Chri-ji s T O foli compctit,côcederc ncc poffum, [P necdebeo. (^idpcrCàlvinifmumintd-ii ligatur,cùmCalvini libros nurtquam Ic-1- gerimibonâeonfcicntiatcftor, mcigno-
rarc, fcdReccniii Francofortcnfi,amp; Augu-H ftanæ Confcfsioni Nâümburgi, cüm aliis
Principib’, quorum pleriq; præfentcs ad-j. funt, fubfcripfi : in qua fcntcntia amp;nbsp;Reiz ligione adhuc pcrfcvero: non aliamob Il caufam, quàm quod in libris Veteris ôc , NoviTeftamentifundamcntum habet: s Ncc cxiftimo, aliqucm cfle, qui vcrè de» î
-ocr page 72-, i9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O K A T I n
monftrare poßit,me aliquid contra îIU® doftrinam cgi lie, aut rcccpifle. Oiwquot;'! tum ad meamCatechefm attiuet, ilUi’' deverboad verbum cxfcripturis,nonC‘ humanis feriptis defumtam efle often-dunt loca feripturæ in marginc annotä-ta : quapropter fruftra ctiam nefeio qni Thcologi cam impugnarc conati funt-quodqnàm line rationcfcccrint ipfisd^ . publico feripto oftenfum. Quod auten' .alias in pleno Elcdorum confeftu corail'
CælâreaveftraMajcftatcdixis Si quis inv£' niatur, qualiscunq; fit amicus aut inin«' ■ eus, cujuscunq; ordinis, ætatis, Ibrtis ; rf“' iamfi vcl abjedifsimus ftabularius effet’ qui cxfâcris Bibliis meliora doccre pol'r ßt, me illi gratiam fummam habiturußt’ amp;nbsp;veritati Divinx libentcr ceffurunt^ Id cgo nunc, in hoc totius Imperii con-fclTu repeto ; fi quis adfit ex Dominis arnicis mcis, qui id in fe fufeipere vclitgt; paratum meefle cumaudire: Sc funt hîc •fiera Biblia ad manum (qux tune piu5 pii patris filins Dux Cafimirus ferenißi'i mo paventi adftans geftabat : ) Sin vcftrï Cælàrcæ Majeftari luberct, ilium labored
-ocr page 73-s K C V N R A . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SI
ïcni in fc fufcipcrc : id ego Rimmi bé^ Jieficii loco habercni, amp;nbsp;debirâ cuRi gratitûdinc admitterém. Hac mca de^ clarâtione fpero veftram Cæïarcani Ma-jeftatem contentaha fore : fient etianï coiifcicntiæ mcæ vim fàccre noluit vc^ ftræ CæfarcxMajcftàtis paretis, Imperator Fcïdinandus, laudatx memorix : licet ipfi pergratnm fniffet, fi in Coronà-tione vcftrx iMajeftâtis Francofurti MifGe Pàpali interelfe voluilfem. Verùm II mçæ hujusdefenbonis, Se propofitaftim æquiïsimatnm amp;nbsp;Chriftianarum condition um, contra fpem meam ràtib nulla habebitur ; illud meum crit folatium, qubdDominus amp;Scrvator meus Christys Iesvs mihi amp;nbsp;àliis omnibus cre-dentibus promifit,fore, ut quicquid in his terris propter cjus gloriam amp;nbsp;nomen àmiferiinus id centupla in ilia vita rc-fundat.
Hac oratione pcrculfi onincs amp;nbsp;intend inMAGNANIMVxM P R I N C I P E M, Ota tencbant,ncc ullus fuit, quialiquid oppoucret.M A R c h i o autem C a R o L v s DvRLACENSislaudatiC memoriæ, xgrè
D a fetens,
-ocr page 74-ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o K A T I o
fcrcns, tam fevcruin proccfTum conö* tantum Principem, tam Religiofumjtatf ï vencrandum inftitui, paulópóft convö' E fus ad aliquot Principes dixit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P
bonumhunc Principem qui plue piet atü bet, quàm nos omnes, divexamue ?
Aliquot póftdicbus,cum CæfârIon“ ï' gèmitiorfaftuscflet,amp; per Dominum lt;1^ Ei HeufefteinEleûorcminvifi amp;clcmcntö p ialutaricuraret;PRINCEps electo’ certis negotiis cum domum revocantib' paulo ante finem Comitiorum Cæïârc^ i Majeftati valcdixit,amp;clementer ab illadO' mum dimiffus cft. Sed ca ipfa die, qua abi* p tum parabat, cum Principes proteftantd i unäeuraabfentiü legaris in ejus,tanqu’ Elcótoris Primarii palatio conveniflcnti i amp;quærerctà fmgulis Eledor, an aliquis l eflet ex ipfi s, qui ejus Celfitudini de iis rC' bus, que ei coram Impcrio propofitæ fiK' i rant, litem movere vellet: nemo fuit, qui lt;nbsp;aliquid adfcrret : fed plcrique demifibiu terram vultu, Magnanimi Herois, quciu alii in Comitiis exautorâdum, alii grauio* i re pœna multandum putabant, conftan-tiam amp;animipræfentiam admirabantuf- 1 Cùtu
-ocr page 75-s ï C V N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n
jtfj Cum igitur prandio cos omnes cxcepiflec jlii Eleólor,amp;eis valcdixiflct,falutatis ctiam
Ecclcfiaft. Elcdorib’,quosunâapudCai-'ßik phâ id eft apud nunciû Papæ co ngrcgatos, Ijt amp;magna de fpe dcjcdos,totosq; attonitos repcrit ; laetus amp;nbsp;canticû novum in pcfto-jH- teDeo canes optim’princeps, die 24.. Maji. 3« fub vefpcram Augufta difcefsit, rcliftis ibi (d primariiscöfiliariis,quiCelfitudinis ejus q) nomineconclufioniRcceflusintereffent.
O hcroëm immortali laude dignum,que ■($ intaliconfeflu jintantis periculis amp;infl« diis non puduit teftimonii Chrifti! ô ira-[ji- pudentes, raalignos amp;nbsp;inhumanos illos rd tencbrioncsTheologaftros,qui,cùra illi-iii UsHerois necvcneranduravultura fufti-jt, nerepotuiflent, nec minimis fe offerenti-jis bus periculis aliquam partem cjus Conte- ftantix imitari:. ilium Heroa, quern to-turn reverebatur Imperium,tanquam fa-tii cramentarium amp;nbsp;hxreticum malcdicis ill verbis amp;nbsp;fcriptis traducerc non funt veriti.
At vereor ne modum excedat Oratio :
Q. ideó quodfupcrcft,paucis abfolvam.
AnrioLX V11, vltima Oftobrisdiem J. fiiuraobiitdiuturnis amp;nbsp;gravibus morbis 11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 3
-ocr page 76-ORATIO'
côfçda. Illvstrissima et piissiMA ELECTORIS CONIVNX, M,ARIA BRAN-rgt;EB VRGI c A, cxquafilios fcx, amp;quinqiic filias fufccpcrat : óc quani Frideriçv'S Pi vs, ut excjus orcaudivi,adfuam tleEa-charilha fcntcntiam, à qua antèalienior crat,facile traduxit: poftquaei iftud Axioma perfuafit ; certitudinem dogmatuffi Chrißtani£ Religions, non ab hominum aut gt;nbsp;doctor um y cjualescuvg^ illißnt, autontatU yendere : nccfidendum ^uid hie vel illcy cjui' ttimvd.cximiM Doktor,fed ejuid, ^ui antej omnes est. Chrißiss, docuertt: Antca cninA credebatO/’^/Aw 7’nafz^;^j,ncfascfre,vcla . LutherijVçl à fui cöcionatohs aulici, Otomari cujusdäStabii fcntétiadifccdcre:quç opinio adhuç hodic multos proh dolor, dçmcntat amp;nbsp;dccipit. IncunteamioLXIlX-à PioElfclorCjq verè QKlt;Xc{)a.tcommunion( fantdorum-,^ calamitatibus Ecclcfiarum, non minus quàm fuis afficiebatur, in Gal-liam mittebatur cum cxcrcitu llluftrißi-musPrinccpsamp;Dominus. D. Ioannes C A s IM1R VS, ut Principi Condco, Amira-lio amp;nbsp;aliis Galliæ Proçeribus,atq; Ecclcf iis afîh^iso^em ferret: in quo bcllo licet ty- • roçini-
-ocr page 77-rocinium ejus Cclf, faceret, mcminitùni fortitudiuem, tùm prudcntiam, timi fiïi-gularcm humanitaté juvcnisadliucPrin-cipis omnibus fuiflcadmirationi»
Anno LX IX. fccundas nuptias cum inclytaamp;rcligiola Domina, Amelia Co-mitiffa à Neunar Baronis Bredrodii viduà repetiit Elcótor Fridcricus.
Anno L XX. cumSpiræ comitiahabc-rentur, Cæfar Maximilian’ Eleftorem in-viferevoluit,cujusCæfareæ Majeftati idc propècontigit,quod deAthanarico Go-thorum Rege memorat Hiftoria Ecclefia-ftica : qui, cùm àThcodofio invitat’Con.-ftantinopolin veniflet, amp;nbsp;Principis^picta-tGm,juftitiam, amp;modcftiam confideraf-fet, dixit, feagnofeere hoc ImpcriûàDco ordinatum, nee fore felices cos qui ever-terc conentur. Sic Maximilianus hujus Herois candorcm ôcpictatem mirari fatîs non poterat.
Née prætcrcundum eft illud, quod in oppido huj’prxfccturç '^t|cloc{gt;,Elcâ:or Eridericus poft multa pia amp;nbsp;præclara de Repub. cum Impcratorc colloquia ejus Cæfarcæ Majeftati Biblia in linguam Hi-
D 4 nbsp;nbsp;nbsp;, fpani-
-ocr page 78-o K A T I o
Ipanicäconverfa his utcns verbis, obtuli^
Manus offers, C it far, quod Cafirex y. Maf’ ßati gratis effe debere exi/Hmo,primii, qttO^ Theffturos omnibus thejàurù anteponend^^ ■. htc Itber comffe£lttur amp;nbsp;rationemquâ feral ores. Reges amp;nbsp;Princifesféliciter ^ttbef' nare fojjunt, oßendit : de inde,quia ea lingtti eil expreffus htc It ber, qua C. M. de le cl at ut-Accepit Cæfàr munus benigne, amp;nbsp;promi' fit fe Icdurum.
Vervini Sathanasfibifcmpcr fimilis amp;nbsp;pio Elcdori fcliccm rcrum fucccflùm in-videns, non foliim infclicem amp;nbsp;intempe-ftivam dcDifciplina Ecclcfiafticacontro-verfiam, quæ tunc fere oinncni difei-plinam amp;caritatem demodeftiam multi» . cxcuticbatjtoto ferè biennio excitarat : ve-
rûetiam quosdam,qui tunc primi omniû rerum efle volebant, ita excitaverat, ut ad
Turcicas amp;nbsp;Arianas opiniones dclabere-tur. Illxturbxjillalcandala quantoperè
piumEledorispcdus cruciarint, dici no poteft. Verum quid a^gas ? Ft Latrones non ßruunt tnßdias paupertbus, (f- ’vacuacrttme^ I f b nbsp;nbsp;habentibus,/edtd,qff multd pecunia onu-
r Epift' dßf‘ Diabolus, inquit Cyprian’, eor quxrit
-ocr page 79-s E C r N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J7
deßcere, ejuos'videtßare, ôc iis Ma-giftratibus ac cœtibus maxime infidiatur, quos Chrifto videt finccrè iervire : quos picrate,aliisq; virtutibus efîe inftruûos: inquibus deniq; Chriftum çernit habira-xe. Quarc infradus amp;nbsp;imperterritusEle-ftor, memor fui illius Symboli : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Symbolû
deinem wtUen/ Domine j uxta volun- Friderici tatem tuam : divinæ providentix,oCuJus nutu omnia gcrûtur, fefe fubmifit : amp;nbsp;interim eorum quæ rcligiofi amp;fortis Prin-cipis funt, nihil prætcrm ifit. Ex verbo Dci cnim aliquotics,ipfius Celfit; prçfens reos convinci,amp; de iis, qui contra Religionen! fimul ac patriamcôfpirabant,amp; comprehend! tunc potucrunt,ultimum fuppli-ciumfumicuravit; ut inxternum illorû piabolica Calumnia coram Deo amp;nbsp;ho-minib’rcfutaretur,qui noftram fandâ Religions' cum Arianifmo aliquidcômcrcii habere contra confeientiam calûniantur,
I AnnoLXXlII. cum hâc iter haberet amp;nbsp;inexpedatus patumque gratus hofpcs hue usq; ad Eledorcm cxcurreret Hen-
i Ricvs, tune Dvx AndcgavcnfiSELE-|. CTYsPoLONiÆREX.Dcusbonc,quàm ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 5
-ocr page 80-5« nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
gravi ilium Ojatione in fuo conclavi», (in quo tunc forte appcnfàm habebat niâ' gni illius Gallix Aniiralii Cafparis CoH'j gnii imaginé) dclanicnæParificnfis cnot' mi täte , ÔC conciliato Galliæ Regibus! ætern o dcdccorc adm o nuit P i v s F r i d£' i RI c V s : linguæ Gallieæ peritus : amp;nbsp;Latini’’ gt;nbsp;quoque non ignarus : quam orationcfl® ïalubcrrimis præceptisderatione fclicitet gubernandi in Polonia temperavit. (
AnnoLXXIV. ciim nuncium illud in- ' fauftum adferretur decæfis DucisChrifto-1 phori filii, Sc Comitis Ludovici Naflb- i vü copiis, quas illi in fubfidium P R i S-ciPis Avraici amp;Belgicarum provin-ciarum ducebant : amp;c de morte tarnen Chriftophori Duels nihil adhuc compcr-tum haberetur : vidcret autem plerosq; ex luis confiliariismœftos: Bono animo efls‘ /f,inquit, Sciofiltnm meum natum cjjè mof' talem^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß Dei fuit voluntas, euw in il'
U expedtttone mori ; malo tllum pro bomt çauja for titer depugnantem occubuijje^ : , ejuàm domi in ocio, à vitiis-, ^uapulvtnar tl- ; lud Sathana -, otium inducit) expugnaturtt gon.tubttijf^^
Et ut I
-ocr page 81-s E C V N Igt; A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57
Et ut tandem concludam, amp;nbsp;ad ultima pcriodii m ejus vitæ veniam : Poftcaquam Eivs ELECTOR, An.LXXVl. fubfmem melis Augufti Illuftriß. Principem Ducem IoannemCasimirvm, quern amp;nbsp;obedi-entifeimum fibi femper expertuseiat,amp; unicè diligebat, exfccüda expeditione in. Galliam paceconeiliata faivum amp;nbsp;inco-lumem fupcratis multis infidiis amp;nbsp;diffi-cultatibus libi à Deo reftitutum magna cumlætitiaexcepifîet; amp;pauló póftnun-ciüafferrctur de motteImpcratoris Maxi-miliani : ego,inquiebat, jAnt fexagenaritis hujus vitit qttoque^ fertafus curn Stmeone lubeas dicerem : Ntinc dimittoi D o MINE fervum tuum' ß mihi À Domino Deo fr tai concederetar, no-^ttm amp;juvenem Dominvm noßrumlm-feratorem filutare^ : amp;filium meuw Pri^ mogenitum Ducem Ludovicum adhucfemel atftemortem videre, d^vtrumque de non-nullà ad Reifub, Chrißianx commodum fer-tinentibai admonere^. Nam illi froculdu^ bio, inquiebat, d' canitiem meam revere-^ rerttur dquot; animi met finceritatem dr fum-ftîumergafeßudittm ex meiamp; Colloquia in-
-ocr page 82-«o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
t eiliger ent. Scdquidaccidit? Eccc vifuH' cft Deo, fànûam illam animam, quæ tories tot gemitus cfFudcrat, amp;c diu bona mi* liriamilitaratjbravio donate 6c adfeevo-carc. Morbus autem fuit capitis gravedo {Kal.ço)i Medici vocant) amp;acccdebataliquid Hydropis,queni morbum extra ordinern fe urgere fentiens : quatriduo ante mortê» pofteaquani me, qui tune ejus Celfit : erâ à concionibus,ad fc vocaflet ; Sat/s ego (in-quit) vebtsd^Eccleßavixi: me jam nd me-Uorem vit am vocanfentio ç^gaudeo. Pra-ßiti ego quodpotui in gratiam Eccleßarum-Sedpotuiparum : Is qut omniapoteH, ante quàm natus eßemyEccleßamßam con-fervavitfvivit amp;nbsp;régnât tn cœlûz qui Ee-cleßamßuamnon relinquet orphanamt Net inanes erunt met. preces df lacryma, quat totiesin hoc conclavipro mets Suceeßbrthut drproEccleßisad Dominum Deumfudi.S\x-pervenitpaulópóftl llvstrissimvs PrincepsDvx Ioannes Casimirvs ex conclavi fuo ad Patrem vocatus : qui eptimo parenti optima officia ad extremum usq^Spiritumpraßitit: amp;nbsp;feltcißimamigra-lionisparentûex hac vitaße^atorfuit npfe
-ocr page 83-s E C V N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«I
Âu^uflx Optimo parenti ingravijTtmù illù tertAminibuf adfueraf. in ultimo ijuoquc^ Agonefidißimus offcioßßtmtts adfuit. Tanta verb fuit optimi illius Principis EIcâoris in ipfa morte pro Eccicfia folici-tudo ; utjCÙm cjus Cclfitudincm pridic mortis exhilarate vellet filiusC a s i m irvs, nunciaretq; ei Ixta quædam, quæ tune de Antuerpianæ Ecclcfiæ ftatu adfercban-tur, velutnovos fpiritus refumere fit vi-fus,amp;de manufilii carifsimi aliquid cibi fub horam cœnx fumpferit,paulifpcrquc in conclavi fuftentatus âconjuge amp;nbsp;à fi-lio Cafimiro inambulaverit, amp;nbsp;placide ilia nofte dormicrit. Poftridic ingrave-feente illo foporc letifero, cùm ejusCclfi-tudini cap.i7.Ioannis, amp;nbsp;poftca lub vefpc-ram Pfalmum 31. pavaphrafticè prælcgif-fem amp;nbsp;prcccs habuiflemus: media quar-tavcfpcrtina, die ipfa Amandi, qux turn erat 26. Oótob. Amandus ille Princeps, qui anno 1515. die 14. Feb- natus erat /féliciter in Chrifto obdormivit. Multa prx-tcrco praeclara diftaexfcnpturis,quxante mortem recitabat: prxtereo SeConfef-fioncm illam fidei luculcntam, quam fuo
-ocr page 84-«• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Tcftanicnto inferi voluit: quia ilia ont flîJ ftatim poft cjus obitum ex IlluftTifsini’ Prnicipis Cafimiri mandato Germanie^ pripiùm, deinde Lâtiilè amp;nbsp;Gàilicc edit!gt; in omnium manibus jam diu fucrunt' Ingtatum.fortaftc non crit, audire Anà' gramma Nominis illius Principis: quöd mihi tunc à viro quodam ingcniofo,amp;: Poëtanon contenendo tune præccntotc in aula Elcéloraliexhibebatur : Fridericvs tertivs Cornes Palati' nus BojOariæDux amp;Elclt;fton
Quod per anagrammatifmum eft i
EcccDei virtute fidcm,ut Rex làcrior alter lofias vobis planto.
Sed quis illius incoparabilis Hcroisvit' tutes, non dico unaoratione, quantum' visprolixâ: fedmultis ctiam volumini' bus recenfere amp;nbsp;pro meritis collaudarc queat ? apud quern, pii omnes Si. affliöi per Germaniam, Belgium, Galliam praE iidti invcncrüt: quern omnes boniama-, runt: mali multi rev critifunt. Davide ’ gë fidciappellarcfolcbatLuthcrus: quólt;l is rebus maxime dubiis dcDivinoauxilio bene Ipcrarit. Talc certe Elogium iU^ '
-ocr page 85-s ï € V K © A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;51
^ïioqnc Principi optime convenir : qui lt;Äini aliquando â magno aliquo Principe interrogarctur,f«r non Arcem aliquant aut urbeegreff le munir et, cùm tot h aber et inimicOs : Ego, inqt illc,4rff?w meant inex-fugnabiltm habeo, Quam ajebat alter ? Earn de qua David Pjal, ^6. gloriatur : fcjïcSöur^ iß vnfer Deus effc nobis proteä:io ôc robur : in quo auxili-uiiiinvcnimus abundc. i^tqui, inquie-barille: Etrumq^esi utile_j: Externum amp;nbsp;internum prælidium. ^idquxfi vobûy refpondit 'èXcQtoï ,frofuère ih hello prote-fiantiumveßra arecs dp munitiones ?
Cætcrum video me abuti patientia veilra: amp;nbsp;nimis diu detincre tàm illuftrc amp;: nobile auditorium. Claudam i gitur Orationem meam iis verbis, quibus D» Ambrolius lüam de obitu hnperatoris Theodofii orationem clàufit : Tant us Princeps reeeßit à nobiis :‘fed non totus re^ ceßtt: Reliquit nobü liberos in quibus eunt debemusa'^nofiere : in quib^ cernimus eum et tenemui : Reliquit te fuperftitcm,! l l v s T: ET rORTI'SS; PRINCEPS.ETDOMINE.DO-MiNEloAN.C ASIMÎRE,DOMINE NOSTER CLExMENrissiME: qui patris pictatem , ma.
-ocr page 86-o R A T ï o
gnanimitatcm, ftudiutn crgapatriam crga cxteras Sc afflidas Ecclcfias constai’I TER ET SINCERE imitaris : amp;nbsp;parcntiS' optiniioptimas fândiones inEcclcfiis Scholis rcdivivas eflcvoluifti. Reliquie tC nepoté amp;nbsp;óaMiVfji.op,'F RIDERICEQVAÄ'i TE,Ó SVMMÆ ïTXPECTATIONIS PrIï’' CEPS, E T Rector SCHOLÆ magNI' FicE: qui nobis ilium Heroà cs aliquaH' do rcpræfentaturus: modo fidifsimis^i fanftifsimis eximiorunl tuorum EphO'“ rorum cöfiliis obtempcrare pcrgas : mO' dó etiam utroq; vcftrum (quod abfit) nO' ftra ingraritudo ergâ Dcum nos non of' bet ; amp;nbsp;fua bona grarioribus animis agno* fcatPalatinatus: noflrasfi denique conti' nuas prcccs, noftra vota amp;nbsp;fuîpiria pt*’ utriusq;veftrûm incolumitate (quicod^ mcnfe nati eftis, alter quinólo, alter fc-
ptimo Martii) elementifsimus ille Pater coelcftis
cxaudict.
Dixi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
ORATIO
-ocr page 87-.l’i tis'
4» .M îî' [îl' lH'
ORATIO TERTIA. 65 IN PROMOTIO-Mec vivsdam dolt; c T O RI S A N N O cb b LXXXVII.
HABITA, DE HISDVAB,
AESTIONIBUS;
Un evangelici
lOi lö'
ANT PROMOVENDI Doctores:
«4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n R À T i ö
ad id me cófero, Àü* ditoreSjquodàRcvcfcndoamp;SpP ftabili Facultatis Theologie^ Decano mihi eft impolitum , ut videlicet in ornatifsimum hune virum, Doriii-numLicentiatum fummi quoq; iïliDo-ûoratus honores aetitulifolemni rituamp; more confcrantur,duobus hominura gc* néribus oeeurrendum efle video, qui prô-motiOnes noftrâs ihfedari, aut fuggillàrc folcnt, quorum alii vcl Dei foljùs eÎTe exi-fhmantjDodorcs create amp;nbsp;^movere ; vfi corum faltcm,qui ordinariæ longæqj fuc-cefsibnis cofuetudine robôrata .poteftatè, præditi autoritatem iîlâ habcant : nbn au* tem novorûhominum, utloquuntur,3. abordinaria poteftate difeeflerint, atqu^ ideb dignitatë conferre in alios non pof* fint, quant ipfi non habeant.
Alii verb etfi jus noftrum in dubiuitt non vocant, fûbdubitant tarnen, utriint boni plus an hiali afferat hominibus civitatibus tanta Doûorum copia :cLim, fi quis noftrarum Rcrtimpublicarum ' Ecclefiarum detrimenta confidcret »que» adntodum deOratoribus loquitur
ro lib* 1
-ocr page 89-TERTIA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ï
rólib.i.dcinventionc, non minima pars ' triftifsimarum diflcnfionum, amp;nbsp;aliorura
intommodorum per doftorcs invcda
IP cflcv ideal ur.
.jP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hæe, hæc,inquam, praTcipuafunt, quæ
(y partim à Pontificiis ; partim ab aliis mo« ÿ. rolulis minime alias malis, ncca Rcligio-rc ne Evangelica alienis, contra noftras obji-’o'. ci^motiöncsfolcnt. Quibusbrevitcr amp;nbsp;ire Dialcâicè rcfpondcbimus ; quandoqui-xi- dem, ut bona valctudo non multis phar-;el macis, fie nee bonaeauû longo orationis 1C- circuitu indigetj amp;nbsp;locus ac tempus di-itc eendi ceteris elarifsimis Dominispromo^ ,ü' toribusintcrcipi non debet,
,g. Ad priores ergo quodattinct:illi,nifal-u«, lordnduosElenchos impingûqo/zzavàjUiotç yf- fcilicet,amp;PctitionisPrincipii.Namcrcarc
quidê,faccrc amp;^mövereDoä:.fi ,ppriè ac-
m cipiatur, Deifoli’cft;K7X5i‘Hac»3THçHxxcü|gt; ni tK'lt;r flcB, irtqt Apoftolus. Et Chriftus is eft nbsp;nbsp;nbsp;j
amp; omninô,qui in cœlûafccndit, amp;nbsp;dâfatoi-«) nbsp;nbsp;/xôctç k9Ù cfid'oia'aatÀ«?, paftotcs amp;ii do(ftoresgt;
amp; ut te ftatur idem Apoftolus,adcoagmeii* *• ic» tationcm fandorum, amp;nbsp;ad opus Miniftc-:c* ni: lmb, ut monct Augüftinus in libro Tom. i, tb. nbsp;nbsp;que de Magiftro infcripfit ; Chrijbispropnè
-ocr page 90-66 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O R A T T O
docet : homo admonet ; intu s lt;?»/'/» corßed'^ Domi KM nbsp;datfapteatiam amp;nbsp;cognitioneKh
quæ ipfius munus eft : quo nomine verugt; amp;nbsp;unicus Dodor ac Magiftcr appellatut Matth, 22. creari autem amp;nbsp;promoveri i» Scholis dicuntnr doû:ores,non quodtiKi vcldodi primùm vel idoneiad doccndquot; cvadant: fcddum poft legitimam cxplOquot; rationcm talcs renunciantur, ccrtisq; riri' bus confecrantur amp;nbsp;publicum Yeruntfu^ diligëtiæ acvhtutistcftimoniü,utvitetuf in Ecclefia amp;: Rcpub. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ôc ad virtu«®
amp; fapientiæamorem juvçntus excitetut Fucruntcnimipfis Prophcticis tcmpori-bus diftindi gradus doccntium Scdifce«' tium, quorum hifilii,id eft, difcipuli PrO' phetarum vocabantur : ficut amp;nbsp;in ilia ip*^ Tribu Lcvi Ecclefiafticis confccrata nræ ncrib’ divcrfî ordines fucrc, Lcvitarû feil®' cet. Sacerdotum, amp;nbsp;fummi Sacerdotis: in N,T. non omnes Prophetæ, nô omne® Dodorcs,feddiftindiilli tùm ab audit«' libus, tùm à paftoribus amp;nbsp;Evangeliftis : 1®' cct quoad ritus inaugurales non eadeo® femperfuerit obfervataratio : amp;c ànoU' aiullis Impcratoribus Laudatifsimis o'®'', namentâ'
-ocr page 91-TERTIA.
«7
■ifh
•ni
il»
dû 10-iti-iiï tü! itis Ut )ri' :n' ro*
lU' ili-
ics to
ll-
)n*
or-i
I
itax
namcnta amp;nbsp;privilégia peculiaria, nonai-tosamp;Dodores fuerint collata,Sed hîc magna cautione opus eft, nctalia tcftimonia indignis Se indoftis tribuautur. Rcctè tnim Canoniftæ, Panormit. Aretinus,Fc-linus'amp; alii magno conlcnfu. definiunt, non efleagnofeendos Doétores, ncc gau-dere pofteDoftoratusprivilcgiis,quiin-dofti fint vel incptiaddoccndü. SicBar-tol’inCodice de Annoniscivilibuslibro II.lege 1. ftatuit, non dartfAbria, flipen-diafgt;ropter Titulos, quodquisßt Do^or Attt LicenttAtus : Jed propter ojficium. Et hanc quidem laudem prx multis, habuit jam diu Hcidclbcrgenfis Academia, quod ex-plorationes fiant accuratiores, amp;non tc-mcrèadmittanturad gradus illos lumos, nifi quos confiât fingularibus àDomino Deo ornatos donis eftc.
Venio ad altcrumElcnchum,qui cft petitionisprincipii; quado hodielcfuitæ amp;nbsp;aliiPontificii poteftatem creandi, mit-tendi, promovendi dotftores, aut pafiores nobis detrahunt,amp;à potefiate otdinaria difcefsiflê, nullumq; jus mittendi,aut pro-
E Î
-ocr page 92-lt;8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O R A T î O
movendi habcrc vocitcrantur : in quo aPquot; gumento traâandô co brevior ero, quôlt;l* dehac re ^pcdiempublicani disputant' ncm,Dcovolcntc,inftitucmjJs.
Illud vcro, inquam, eftprincipiö pctlt;^' rc : Potcftatcm omncni ordinariaua cfft pênes Papam,amp; cos qui ab ipfo ordiuan-tur: Nosautë omni poteftatecarcrecùm cjus imperium non agnofcamus,amp;abco cxcommunicati fimus.
T. 8.
Çabt. I.
Nam bec Axiomatade poteftate Ecck^ fiaftica immota funt, amp;nbsp;côftantcr haden’ Pôtificiis oppofitaabEvailgelicis fucrûf-Primuw. Potcftatcm Ecclcliafticam itaî Divo Paulo eircumfcribi a.Cor. ut al-firmet, nosnthtlpojji contra 'veritatem :fti gt;nbsp;omniapro veritatç_j. Cùm ergo potcftatc fua ad veritatem Evangclii amp;nbsp;gratuits jü-ftificationis opphmcdam abutaturPapai non folùm potcftatcm fuam coram Deo amittit, verumetiâ à D.f Paulo anathe-: matizatur. cgt;^Ztcf»w Axioma çft: non e]f( ; JîiCieJfores/ànÛorum,(put tenet leca fan^t* ram, utredè Hicron.définit,(alias hodic T ircæ fucccflbrcs eflent fàndorum qui çU U HicroIolymis,ÇonftantniopoliiS^ »
-ocr page 93-TERTIA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«9
aübi fnerc : Sed (juifaciunt opera eorutn, fic-utamp;Tcrtull. dc præfcription. Apoftolo-rum veros fucccflbres à do Ur in æ confan-^«zwMZcgt;potifsimùiTi vult agnofci; Papa non facit opera Pauli amp;nbsp;Petri, five mores five officium ipedcsjiec eadcm docct; fed plané cötraxia. Ergo eorumfucceflbr dici nonpoteft. Nec temerècircûferturillud diftum A D RIA NI Qy a rt i,Eapam ejfepo.-titisßiccejforeSimonü Magi, quam Simonis Petri.Tertium Axioma eft, Legitimû fue-ccfforem aut Epifcopum ordinarium ct-ianijuxta Canonesdici non pofte, qui no per portam,led aliunde ingrcditur, amp;nbsp;in. dignitatem aliquam mails artibus, utpo-te largitionibus, fraudibus,vcl favorc mar gnatii irrcpit, quoddc plerisqs Epifcopis Pontificiis conftat. partum Axiomx; Excömunicatione Pontificis nihil pofte nobis dctrahi,cùm fit ipfemet cxcommu.-nicabilis, fi juxta Canones Apoftolicos, amp;ipfius lurisPontificiiprocederetur. Et Vide Om» hue accedit ilia régula juris: ,^andojude:is extrajudicialiter ,çi^absq^ légitima cauße cognttione proccdit, tune dicitur procédé «»• re , ut privatus, nee judex præfumitur;
Siç Papa in fuis excommunicationibus..
-ocr page 94-70 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Ergo nullius fuut momct i, fed mcrabru-ta fulmina cj us excömunicationcs. Imo facrilegi pronunciantur inDecreto,qui Ecclcfiam non patiuutur rcgularitcr or-dinari, quemadmodum conftat Pontifices omnem reformationë rcfpuerc. De-tcceruntigitur Ecclcfiæ Evangelicæ, non à Poteftate légitima, fed à tyrannide, non abEcclcfia,fcdabiis,quiopprimunt Ec-1 ■ elefiam. Et poteftatem habent Evangelicæ Eeelelîç, à Chrifto fummo Pontificc; quâjuxta Canones Apoftolorum amp;nbsp;fan-éiioncs laudatilsimorum Impcratorum, acccdcnte autoritatepiorum Magiftratu-um, amp;confcnfu populi Chriftiani, re-ftitutis veteribns fandlis ordinationibus, amp;fupcrftitionibus explofis,utuntur. Ce-tcrùmaliquidquoq;dc altera objedionc dicendum eft: eorumnimirum,quico-piam tantùm Dodorum, ficut amp;nbsp;turbani mcdicorum plus detrimenti quàm com-niodi adferic Rebus publicis exiftimant: cùm talcs tituli non tàm eruditions ,aiit pietatcmquàm arrogantiam Se præfum-ptionem animis hominum inftillare vi-deantur:unde fiat, urpcrniciofis Si. irre-ccnci-
-ocr page 95-T E R T I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7«
0 ji
i'
It
II
l»
conciliabilibus difsidiis orbis Chriftianus affligatur amp;nbsp;pictas onanis profligetur. Vcriim enimvcrô quificloquuntur,Pa-ralogifmum non caufæ,ut cauflæ , ficut in Icholis loqui folcmus , committunt. Üeijuc enim, qucmadnaodum Gratianus iplc monct , Offciunt Jacerdotum aut doSlorum confer t ,/èd adimit potiùs licen-ttam peccandi : amp;nbsp;ex prava corruptacjûe^j natura, non ex collât tone dtgnitatü altcujtu aut tituli oritur fùperbia amp;nbsp;ambttio: qux non Dodorcs folum, fed vel maxime im-peritos invadere folet: qui bits (ut inquit Comicus) nthilquicquatnjufiifts: qui quod ipfifaciunt, td (olumreétum put an t, Nccte-merc Plato Diogeni calcanti culcitram ipGus,amp; dicenti; nbsp;nbsp;nbsp;calcefafium Platonism
rcfpôdit ; Cale as,fed majore fflu : Sic multos Anabaptiftas amp;plebcjosinvenias fub ftraminco galcro majorem arrogantiam amp;nbsp;pcrvicaciam alentcs , quàm Dodorcs fub hololcrico.
Quapropterferiptura Veteris ScNovi T cftainenti, quotics remédia adverfus fu-perbiam amp;ambitioncm nobis præfcribir, non jubctjUt nulli fmt Sacerdotes,Dodo-'
E S
-ocr page 96-71 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
rcs, Lcvitæ , Paftorcs : fed ut nicmïncri' mus, nos nihil habcrc quod non accept' rinius; amp;nbsp;quo plus acccpimus,có minus fupcrbianius: ficut experientia quoqste* ilatutjcos minimum dato animoeffefo Icrc, quimagnisdotibus funtpraeditijifr folentifsimos vetoplcrunq; cfFc cos.qui nihil fcientes turgent amp;nbsp;circa inanes quaS’ damverborü pugnas inCmiunt, undcli' tes amp;malediccntiænafcuntur jinquit
V.3-4' î
Cap.J.
’ Paulus I. ad Tim. 6. Dcniq; ,ficutreä:c,p' nunciavit Quintilian’lib.i. inftitutionu Oratoriarum : Ntbil fejui 'esliis, qui Ium altquid ultra primas liter as progreßi't falfamßbifitentia perßtaßonem indueruni-
Scopus igitur amp;nbsp;finis noftrarum j»mO' donum amp;renuntiationum, non is eft, nt candidatis vcl ferocia vd majores fpiritus addantur, fed ut nulli ad Ecdcfiarû ôc Re* rumpub. gubernacula accedant, qui non 1 egitime exp lorati- amp;nbsp;vocati fi nt. I)eindc ut file honos, q præmiü eft virtutis, amp;,te-fte Ariftot. in Ethicis, Maximû externo-rum bonorum; ftudiofx juventutiftimu-lus fit ad diligentiam, amp;nbsp;juftam perfevc-Vanfiam in ftudiis, ôc ad liberalium fcicn-tiaruin
-ocr page 97-TERTIA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7}
tiarum amorc, à quibus fcrrea hæc, proh dolor, amp;nbsp;Cyclopica ætas nimis abhorrer. E-t voir Scriptura ipfa honorem exhibcfi, ' Tim. ciçuidcbeturhonos,amp; qui bcncpræfuut y. 17. düplici honore digni pronunciantur.
Hçecùm itafe habcât,agnolcûtomnes confidcrativiri,modô fcopuliilli inanis ambitionis,omnisq; fuperftitionis decli-nentur, laudabiles efle rainimeq; afpçr-nandos, in illis præfertim locis, in quibus caconfuetudo obtinet, illos conferendo-rum graduurituSjCum hac tarnen cautio-nc,utamp; ftudiofa juvent’ moncatuv, ne ad illos gradusnimisfcftinct,aut minus ap-parataab ernditione amp;expcrientiâcôvo-let, firq; ilhid in Academiis conftitutum, ut indignis amp;nbsp;ignavis hujusmodi hono,-resnon tribuantur : quemadmodum vt-rè teftari poffumus, Cà didatu m noftrum, rcquifitis donis fie eflcinftruftum, ut ôc jam pridem inclytæ Scholæ Franckera-næ, in qua cum laude docct, cruditionem fuamprobâritjamp;cjushiscc dieb’ in Aea-d£mia noftra non vulgaria fpecimina.
ediderit. Quapropter ad illos ritus inaugurales me confero,amp;c. ' ORA-
-ocr page 98-74 ORATIO QVARTA.
DE RELIGIOSA
PRÆPARATIONE AD
S. COENAM HABITA PRl-rgt;IE NATALIS DOMINI
Anno x i i i c.
Ppropinquantejamficratifsi' mafolcnnitate (ut inhocex-, ordioBcatiAuguftinielcgan-tißimis amp;nbsp;rcligiofißimis verbis utar ) qua Salvator nofter inter homines nafei mifericorditer voluit : attent« confiderare debemus, quomodo nos in adventu tantæ potentiæ præparari opor-teat, ut Regem ôc Dominum noftru m le-ti amp;gaudetes cum gloria amp;laudibus fufei-piamus, amp;nbsp;in confpeftu ejus inter län-ctorum felices coetus gratulando exultarc pofsimus potius : quàm propter ingrati-tudmem noftram amp;nbsp;foeditatem repulfi» inter pccçitorcs æternam confufîoncm jnereamur. Ideôrogoôc moneo(inquit idem Auguftinus) ut in illo die cumfyn-cera amp;nbsp;pura confcicn,tia amp;nbsp;mundo corde, amp;cillo corpore ad menlam Domini ac-çedamus,
-ocr page 99-ORATIO QV A R T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi
ccdamus, amp;nbsp;corporis ac fanguinis Domini Sacramentum, non ad judicium,fedad folatiumanimæaccipiamus. Muret ergo vitam, qui vult accipcrc vitam. Et licet nos Omni tempore bonis operibusorna-tosacfpledidoscllcconvcniat : præcipuè ramen in die Natalis Domini, cùm tanta myfteria recolimus, amp;nbsp;corpus cjus ac fan-guiné participamus. Confidcratc quçfo, fratrcs,quomodo aliqs homo potens aut nobilis natale fuum autfilii fui celebrate dcfiderat,amp;ad cövivium te invitât,quâto ftudio te parcs ad illud conviviû, ne quid fordium in te, vel, fi ad te divertat, in domo tua reperiatur. Si taliaprxparas mo-rituro, qualia prxparatc debes æterno ? Quicquid ergo non vis ab hominc inve-niri in domo tua, quantum potes labora, ut non inveniat Deus in anima tua. Chri-ftus cnim, fi te ita compofitum, natalitiû fuumcelebratecognoverit,ipfc ad te vc-niet, amp;animam tuam non folùm vifitarc, fedetiam vivificarc amp;nbsp;in perpetuum in ilia dignabiturhabitare: ficutfcriptumcft: «.Cor.«. 'Et inhabitabo in illis, amp;nbsp;inambulabo : amp;nbsp;A-pocal.jEceeßoadoßtum, amp;puljo. Siijtiis v.u.u. furrexerit amp;nbsp;apernerit mihi, intraboadilld v- 20.
-ocr page 100-(ÿ-ccenabocum illo drille mecum^ felix cft ilia anima, quæ vitâ fuam ita Deo auxilianre ftuduerit s^ubcrnare, ut Chri* flum hofpitem «Schabitatorc habcat? Sic-ut côntrà,quàna infclix cft ilia eonfcientb toto lacrymarum fonte lugcnda,quæ fe ita malis operibus polluit: ut in ea non Chriftusrequicfcerc,fcdDiabol’ incipiat doniinari. Nontamen deDomini picrate dirfidat, qui fepcccatorcm fentit: ncc mortifcradefpcrationcfrangatur: fed ma-gis ad pœnitëtiam cito fugiat, dum ad-huc nova funt, amp;nbsp;calent pcccatorum fuo-rüvulncra,rcmediuiTlquærat, Q^oties-cunq; autë Natalcm Domini aut rcliqnaJ folcmnitatcscclebrare vultis, ebrietatent ante om n ia fugite • iracundiæ quafi befti® erudclilsimxrepugnate: odium velutve-nenû mortifcrüdc corde veftrorcpellitc, êlt;. tanta lit in vobis caritas, quæ nô lolùni usq;adamicos,fedctiâ usq; ad ipfos per-veniat inimicos, utfecurè poßitis diccrc in oratione Pominica: Dimitte nobis dehi'^ ta noßra, ficut amp;nbsp;nos dimittimus debitortbquot;* noßris. Nam qui le feit vel unum homing odio habere,nefeio an ad mëlim Dopiini fecu-
-ocr page 101-j U P 'If
2 1 r
5 Z
Q_V 'ART A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yr
fécurus pôïsitacccderc, cùiii prsecipüè be- ’ Epift-j-atüs Apoftolus Ioan, tcrribile Qd clamet Ôc dicat : ^tfràtremfrii edit^homifidd. eïi-i Haéten us Awguft. cujus vctuftiamp;religiofi paths orarione,auditorcs, vos mecum in-credibilitcr afflci non dubito : amp;inftitutû mcum, qui hodie apud vos de légitima amp;nbsp;Chrilliana præparatione adnoftras fole-mtritatcsdiccreinftituijeo magis côpro-baturos, quod idcXcmplo piæ amp;nbsp;ortho-doxçvctuftatis amp;: lùmmo cumveftro bo-no amp;nbsp;emolumento fieri videtis.
Etfi auteni nullus tantarcrum verbo-rufhqj copia inflruéhis effe poteft qui vel de horü myfteriorû niagnitudine,vel de' dignaamp;decente præparationcadhæcpen cipendapro dignitàte diflercrepoßit: fatis erh tarnen nobis, qui in hac vita ex parte cognofcimu5,amp;cxpartcprophetam'us,ut ioqtur Apoft.i.ad Cor r.i?. fi^ noftro ca-ptuamp;mediocritatenoftra trta. hcc hoc té-pore explicabimus,qux adlegitimam ôc Chriftianâ-TTxçotiTKtvHp neceflaria vidêtur : Jirtmü^ç^xisn^. ille fittam liberalis amp;(. benc-fic’ hofpcs,qadCoenâ illam verè myfiica amp;ûlutaré nosinvitat,2?«z/é/c,qualcs epu-
-ocr page 102-Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
las nobis jgt;ponat: Acdenh^ quidàfuIscO' vivisrequirat,amp;quid ipfis quotiescunlt;l) ad iftud cœleftc convivium acccdunt? agendum amp;nbsp;meditandumfit: de quibu? nuncfigillatim,quantum temporis brc-vitas feretjdiflercmus.
Non eft, non cft, Auditores, cur nos of-fcndat hujus cpuli fimplicitas : amp;c humilia fpecies: forisomnia funthumilia: intuî omnia excella,aurea,divina. Nec cnim externa amp;nbsp;mundana pompa fe amp;nbsp;fuas epulas vêditare voluit, is q humilis venir in mû-dum ut protcrat fupcrbiana mûdi, amp;nos ad fe vocat, ut à carnalibus amp;nbsp;cxternis hu-‘jus feculi caducisq; dclitiis, ad immortalia amp;cœlcftiabona traducat. Hujus auten» Sacramcnti autoreft ille ipfe Rex gloritt ' quem prædicat David, Pfal. 24. Is eft qui initio fuit apudDeum, perquem omnia coridita funt, qui nos initio cum Pâtre amp;nbsp;S. Spiritu fecit ad imaginem fuam : ulti-nais tcmporibus mutataviccfaftus amp;nbsp;ad imaginem amp;fimilitudinemnoftram : af-fumpta vera Humana natura: ut ad Dci imaginem inftauraremur. Is, inquam, fa-ûus eft homo, ut effet Immanuel amp;nbsp;no-bifeunr
-ocr page 103-bifcum Dcusconvcrûrctur. Hune filiuin peperit mater, à quo ipfa nutriretur poti’ quàm nutriret. Hic efurirc amp;nbsp;firirc voluit, utexplcrenturanimæ noftræ ,amp;ab æter-nafame ôcfiti liberaremur. Hune adorât omnes Angeli, Sein dulci jubilo laudes ejuscanunt. Hune licet fordidis circum« datum pänis in Bethlehem,regiis ornarut munerib’ orientales Magi. Cur nos hunc Regem parante nobis Cœnam magnam, amp;nbsp;benignifsimè invitantem, amp;nbsp;tùm in prædicatione verbi, tum in ufu Sacrame-torum fe fe nobis ofFerentem non ample-äamur, nonrevereamur, nonnuptialib’ induti veftibusad eum accedamus? Hîc annulus datur, hîcfponfalia celebrantur cum filio æterni Regis; ibi nuptie célébra-, buntur, quando chmus cum ipfo, ubi eft, amp;nbsp;ubi edemus amp;bibemus in menfa ejus, in Regno ejus,ccclcftibus nosreficientis deliciis, amp;nbsp;perpetuo exultantes in fponfo noftro, in Servatorc noftro, in Immanuele noftro. llle,inquä, eft,quifacram infti-tuit cœnam} ille eft, qui admirabili quo-dam modo fimulconvivator eft, amp;nbsp;hujus convivii ferculum : Sacerdos,amp;facrificiu;
-ocr page 104-fi»
o R A T I Ô
fcmpct vivcns amp;nbsp;vivificans, amp;nbsp;tame môt-tuuspro nobis. In ilium piæ mentes rc-fpiccre debent plus, quàm in ca, qux forB ■ incurfût ih ôCulos: amp;nbsp;quod oli m per pro-
phctam,amp;jgt;phcticoSpirituadTypicuiïi t emplû dicebatlir, id jam ad om n ia membra veri Tcmpli amp;nbsp;fempirernæ Ecclclîs âceommodari eiq; dici mcritôdcbct,AT-TfaL 24. TOLLiTE,ôfgrtXyCafita veflra^^ attollitt T- nbsp;nbsp;nbsp;voipert£ perpétua mAnfura -, ut in^rediatnf
Rexgloriee. ^uis eJ^t iße Rexglortæ ? lehovi robufitßimm df poteittißtrnP, lehovu exet'
'» t7 lt;^^^^»w,«f//7f/’x_^Zmgt;.îsipfccft,qui,tcftfi
Divo Petro, Epift. 2. cap, I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zr 4/)lt;■'’•
Ratre honorees gloriam voce ad eum delate hujmmodiàmagnificagloria-. Hic eüiïUe meus dileHus, in quo acquiefio, (ß’ banc vl-eem, ïnopxit ,nos audivtmus ecœlo dcUtait^ (umeßemusunacumeo inmonteßanH0,(ß^'
Sed venio ad altcrum capiit, q uale no» bis cpulum in hoc convivio proponatuft lib. 2. nbsp;nbsp;Scribit Auguft.contmFauftum Manichç-
WYHynonnullos ^pterpanem (^altcemcœni Domintcx extßtmajj’e Chriftinnos colere fereni amp;nbsp;Bacchum. Erccrtc ii fenfus exter-ni interrogétur,quidChriftusin cœnadi» fciptilis
-ocr page 105-Q_V A R T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«1
{' nbsp;nbsp;nbsp;fei pillis difthbuerit -, aliud refpondere no
C' pôterunpquàm distribui paneni amp;nbsp;vinûj iJ juxta illud Auguft. quod à G rat ia no cita-r tur: ,^odvidetur,paniici'i amp;CAltx, cjuod^cCovt-•fi öf«// rej^unctAnt : t^ittod antem fidesfofiulnt V injiruedatpanis esi corpus Domini, ifia entm li ideoSucramentA dicuntur j/juodin eis aliud , 'uidetur,aüadintelbgitur, ^^od videtur^ t( fieciêfnhahet corporalemy^uodinteUigitur', il fiuclufpiritualem, Quare,utreftènionecK®quot;''l
Ch’-'y^oilomus, .^ia dixst Chrißus, /ƒ oc ; EST CORPVS MEVMj nulla teneamurambigKt-;fi nbsp;nbsp;nbsp;tatefied credamus nbsp;nbsp;ocubs mentis idpcrjpi-
•H nbsp;nbsp;nbsp;ciArnus. Nihil enimfinßhile nobü eit À Chri-
fio traditum ,fiedrebus ßenßbthbus cjuidem : omnia veri) epux tradidtt tntelligibsliafiunti '• Nani ßincorporeus effès, nudè tibt ipja don/t * nbsp;nbsp;nbsp;incorporea tradidtffet.. Non igitUr panis
'• nbsp;nbsp;amp;nbsp;vinunipræcipuafcrculafunthuiuscô-
'* nbsp;nbsp;vivii; Imó ncferculaquideni, fed figha 5c
f» teftinioniailliuscibicœleftis,quiinhorû ’ nbsp;nbsp;fignorü ufu legituno à tidelibus ócreligio -
* nbsp;nbsp;fis mcntib’ percipitur. Quis autem fit ille
' nbsp;nbsp;cibus, ille panis, ille potus, quo animç pa*
' 'i fcunturamp;faginantur, luculcntur docuit * nbsp;nbsp;Chnft’loan.ca.6.ubicum magnaaffeve* y-sï-
Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r a
-ocr page 106-Sa nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
V. 54- rationcait; Amen, amen die o vobû, nißed(‘ rit iS carnem filti hominis, amp;nbsp;biberitis fanguine : non habet is 'vitam in vobis» edit carnem meam amp;nbsp;bibitmeum finguinty habet ntitam aternam, dt'ego excitahoeutgt;^ V. sj. in ultimo diz-J. Caro enim me a vere eit d’ btts-,çirfinguis meus vere eitpotus^ EtfiaU-teni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quà Deus, fem per fuit vita, iX
vita in eo fuit ; quia tarnen cxcidcramus * vita Dei amp;nbsp;alieni ab eo fadi eramus : nihil commercii nobis efle potorat cum ilia vf ta,nifîdccœload nos dclcendilTct, Si. in corpore noftro fc fe vita patefeciflet, nosq; illius corporis membra feciflet: qua inreconfiftit magnum illud Chriftian® inPfal. 33. piçfatis myftcrium, unde Auguft. cAr/-ßusin corpore amp;fanguine fuo (inquit) lutt ejfefalutem nofram, amp;nbsp;commendavit corpus or fanguinem fium, fita ilia fumnti^ humilitate'. nifi entm humtlis fuijjet, net manducaretur, nec biheretur. Refpice aid-tudinem ejus : Inprincipio erat Verbum, (dquot; Verbum erat apudDeurn^ Ecce cibus fempi , ternus: Sedtnanducant Angeli: manducAt, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuperna ‘virtutes, amp;faginantur^ •^nds aü‘
tern homo pojiit ad Mum ci bum pernngeret
OpOÏ‘
-ocr page 107-QJV A R T A.
, Oportuit er go, ut menfailU laclefceret dfad farvulos perveniret, exinaniriDet ßlium, formam^acciperefirvi, ut homo pane m Ange lorum corne der et. Sic amp;nbsp;Cyril. F/ nos in- Lilgt;- ni» /fr »öj nbsp;cum Deo unir et, qui corporefimul
amp;iinimo ab in'vicem dißabamM,modum ad-invenit, conßlio F at r es fapientitefua con-gruentem : fun enim corpore credentes per communionemrnjßicam benedicens, df fi-cum, amp;nbsp;inter nos unum corpus effeit. Ne autemignoraremui,quomodo vit am ex carne Chrißi,qu£ mortalûfuit,haurtre poßtmquot;^, quod de nulla alia carnepreedicaripoteFl :ße-pe pronunciat Servatorfi de cœlo defeendiß yo,Meft,hanccarnem cfle carneiu ejus, qui ab initio fuit apud Patrem, amp;nbsp;natura-liter eftvita; quaproptertotanioperatio-neinVerbi hxc Caro dicitur fu(ccpiflc,no per transfufionem proprietatum : fed (ut feinterpretatur Cyrillus) quiano cu^usvû hominù ,fedipfius vitx corpus est,dr quia, tot a ilia car o toti 'ß'^aunita eFi, Et tantum abeftjUt mors huic carni dc virtutc vivifi-ca aliqd dctraxcrit,ut velideo vivifica fit, cft tradita pro nobis, quiaamp; preciofo fan-guine facrificioqUïujusagni immaculati
E 3
-ocr page 108-« nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
pcccataexpiatafunt. Meruit itaq? ôéaeg«, îivit nobis viram fuofanguine: fed unde j meritû, undc dignitas illi’ fanguinis, nili eï unionc perfbnalicü Às'yqj, caq; in mot' te ipfa infeparabili ? Abfit,abfit igitur,AU' ditoreSjUt in pane amp;vin o aniniæ vita que-ram us T abfit,ut in noftris fàcris,coena no-ftra, nihil nifi panem ôc vin um terrcnàvc clementa contcmplemur: ficut malcvod calûniantur. Longé hîclüblimius, longé cxccllen t ius,amp; efficaci’ fcrcul ü p o ni tut, Namvariæ quidé amp;opiparæepulæin cô-viviis liuj’mundi inveniûtur: fêd quç ani-mam non fatiant,verùm corp’ duntaxat: Imo plerûq; amp;animamobruûtamp;corpus» plusq; nocent, quâm profunt, Caro veto Chrilli tradita^ nobis, fànguis pro nobis fufus, juftitiâ nobis ^meruit amp;nbsp;vita. Corpus, inqua, non acreum aliquod aut invi-fibile, non ubiquetariû infinitum, noU corpufçulûaliquod in pane Iatës,ut vulgus imperituimaginatur, fed natû ex vir-gine, traditum pro nobis; cuj’ mebra pcr-myfticâuniojiêfuntomnes crcdëtes. De-Kb. R. rfc mq;,ficut pulcrèHilarius monct; De verf' Tiinx tatiC CAïnisd^finguinû non relictm eïiambi-gendi locu(. Nunc enim, amp;nbsp;ipßiti Domini/-
-ocr page 109-QJV A R T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St,
fejfione, amp;nbsp;Fidè noßra caro eli r'efinguù: amp;h£caccepta amp;nbsp;haußa^erefa^ eiHt,u-t nos in Chrißü,amp; Chrißus tn nobtsßt^ Quibus verbis oftenditB. Hilar.
Gœnâ Da. coafirniare nobis carnis Do« minice veritatem: non auteabduccre nos adaliqua carné invibbile, amp;iufinitâ, qua uobisnos (itoMowrinç : detnde.,QÏF[c:2i.QZ qui» dem efl’e Chriltû in Cœna,nec nudafyni* bola ^poni ;iêddiftinguendû tarnen efle inter fymbola, quæ foris accipiuntur .amp; hauriuutur : amp;nbsp;inter Chriftum in nobis habitantcm,amp;intusvivificantem.
Sicqiioq; de ufufignorfi viflbiliutn difieru l*!*- 4-Cyril, «■jfmwzrjnqujtjwrw« faltitn amma ptr loh.c. 14^ Sptrttù S in bei^ta Warn afienJerit i verùm etmm ruit ttrfcfite hoc corpm connateßbt gußu ta~ iitiÇtcihojind immortahtatëredticeretnr. GiUt’ ille certc.SCtaAus.non de corporco carnisChrifti çontaL^UjVcl orali manducationcjut nônulli crafäi homines interpretantur, accipi poreft î quandUquidé, ne abipfa quidé Maria Magd.' cùin adhuc in terris efler, poft Refureft.eo mogt; do ca^i voluit : fed de fymbolis externis, qu» dum lumimuSjSCrangim’.omninó certi fum’gt; corpusChrifti traditum eile ad redcnitionem,, non folü animarü, vertun St corporit, St nos toros Hoivtaviixv habere cü corporeChriftijlicet anin;a proprie ßt templum ,quod inhabjtajt.
-ocr page 110-8« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
amp; rota myftica amp;nbsp;cœ left is fit unio illa,quç nobis cum ipfo intercedit.
Ex his manifeftum eft, Dominum nO' ftrum amp;nbsp;Servatorem lefum, ut maxiiti^ Ioannis fexto facramentum cœnæ noti inftitucritjdifTeruifle tarnen dere lacramê' ti, amp;nbsp;de vero ferculo Cœnæ,licmpe dc Carne fua amp;nbsp;fanguinefuo, quemadmodö veteres omnes Patres magno confenfü agnofcunt* ideo (inquit Chryfo' ftom’) handperturbatifuereApoßoldtjua»-do in S. Cœna’verbaillaandierunt, Hoced cor pits meum, epniajam ante a de hoe pane 'vh
amp; de modo manducationis edoHifnerat' inilla nimirumconcione, quamDomi-hus in Capernaum habuerat. Hincetiani tories monet amp;nbsp;inculcat Auguftanx con-feßionis Apologia, non aliam promifsio-nem inCoena nobis obfignari,quàm pro-milsionem Evangelii, de Corpore videlicet Chrifti tradito pro nobis, quod corp’, cvim unum fit numero , haudquaquarn. aliud fuit, vel ab eo diverfum, de quo an-tcain Capernaum difleruerat, ut habetur Ioan. 6. Hæcfi rcligiofa amp;nbsp;fedata mente perpenderent noftri temporis Thcologi, amp;tùm
-ocr page 111-Q_V A R T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if
amp; lùm integra verba Chrifti, tùm promif-fionem Evangelii, tùm piæ vctuftatis cô-fcnfîim diligentiùs examinaient ; nonita homines ad craffas cogitationcs deorali manducatione carnis Chrifti, amp;nbsp;ad Mar-cioniticafomnia de corpore inviftbili amp;nbsp;infinito, omniaq; inftar lucis vel foni penetrante, tradncerent, \^bierunt (inquit CyprianusTraftatu de Cœna) multi retrot (juia horrcndum futabantt carnem feüam niembrattm edi : citnt ilUm Perfinte caro, fi infrufta divifii efièt, nonomrti humanoge-nerifojfitfiitûfacete^quafemel conjumta vi-dereturinteriilJcReltgio'. Sed Magifler ifgt;fi fi expo fiat, verba hac, qua loquor, Spiritui funt dfVita, nec carnalùfinfui ad intelleciu tantaprofunditatis penetrat.,nififides accédât edolla vifibilibus Sacrament is : fiquide non tàm corporali,qttàmfiirituali transitio-ne Chrifio unimur. Hæc funt, auditores, fumma ilia Rcligionis Chriftianæ myftc-tia, hominibus carnalibus amp;nbsp;filiis hujus fecnli incognita ; Hæc funt fercula,quæ RexRcgum in fuaCœna nobis proponit : Hæ funtverædeliciæanimæfidelis: quas ncopulentifsimiquidem amp;nbsp;potentißimi
F 5
-ocr page 112-S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
c f
ç
4
4
în Para-4oxi».
Reges ex omnibus fuis Regnis pcrcipiût. Nam divitiis omnib’cil'côflu' entes,inq wit Cicero, ea tarnen dcfidcrant j maxime qbus abundant; ncque cnim ufl' ' quâexpleturautfatiatur cupiditaris nee libidine folùm augendi,ca quç habet» cruciatuK verùmetiâ amittendi mctu.Et»
Ut maximèPhilofophi de pabuloaniiuo-rüjde meditationibus rcrûarduarû, templationeopcrüDcialiquidtrad;it: ve', rum hune amp;nbsp;folidum cibum, qui anim^ faginatur amp;nbsp;vivit, Chriftü videlicet igno* rarunt, amp;eis fuerefirailes,quifomniant amp;nbsp;convivari, affatimq; omnia habere ; cx-pergcfàdi famé, fitim, amp;nbsp;paupertate fuain fentiunt. Sed Deus bouc ! quàm lôga ori' tioncopus cflet.fi de præftantia amp;utilitatc cibihujus, amp;dcejusdë variis admirabilh busq; effedis, quæ pii vel in media morte fentiunt, ôc S. martyres in mediis gravifsi' mis tormêtis fcnferunt,amp;; quæ plcnè in ilia ultima Refurredione lêntiemus, pauld uberiùs dicerc vcllcmusj quod nec in tanta téporis brevitate fieri pofle videtis^ nec proprièidin præfentiaeftinftituti noftri. Veuio igituradtôrtiû ôç ultimum caput, cujus
-ocr page 113-Q_V A R T A. , »a cujus cau(âpotifsimûh;jnc orationem ad I ftudioûtnjuvétutem habcrevolui,utvU dclicct intelligat,qualesconvivasChrift’ ‘ çxpctatjamp;quomodofeadfacraniillâfyn« axin præparare piæ ac rcligiofæ mentes, dcbcant.
Ante oiïinia autem iis oçcurrcndu efle video,qui, utfede participatipncCœnæ Dominiexeufent, jam fc myfteriü iftud Don intclligeïc, amp;nbsp;inter tot controverfias Utrircâ;èfcntiant, dii jud.icare non poffe : jam fe efle indignosjjptcr vitara rainnsad prelcriptura verbi Divini corapofitâ cau-t lànturlt; Et monet quidc gravifs. verbis A-poftolus,ne illotis, quod ajunx, ra^^ivibusgt; amp;temcrc ad facrâ menfàra convolem’,nei fortè ad judiciû amp;c pœnâ potiùs, qnàm ad, vitâ panera Dni.pcrçipiainus,ncqi fiamus, fâcrofandi corporis reijçuj’ nos tanquam, mêbraparticipcs fieri afFedemus,amp; id prç nobis feramus : cirai interim membra fi-, musSatanæ amp;variis deditiimmundiciis. Atquinon id£ircoçôcluditApôftol’,abs-. tinendû cfie à S.coçna, amp;nbsp;nos ipfos nos çx-cômunicarç debere, amp;hac fanfta iàluta-tiq; cömunione private: qnpotiiisdiUgc-
-ocr page 114-9» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
ter hortatur, ut mortem Domini annufl' । ticmus,amp; excutiamus,atq5probem’no®.
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfos ; Prtmum, an fidem habcam’, 2. Col'
13. Deinde., Ut quisq; opus fuum probet, Galat. 6. vitam examiner, amp;nbsp;in hac probatione « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxplorationc haudquaquim nobis blai^'
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diamur,ncc falfos adhibeamus trutinaSt
cùm intégré ambulandum fit coramDO' mino, qui probat corda amp;nbsp;renés, ut in* quit David Pfâlmo feptimo nee fibi ifli' poni aut illudipatitur, inquit ApoftoluS’ Gal.ö'. Probet ergo quisq; feipfum: niß forte inter reprobos cenferi volumus jUi: loquitur D. Paulus, a.Cor.ij. amp;^bct quis-quefeipfum : non alios : quos cxaminatc amp;explorarc non eftprivatorum,fcdjudi' cii Ecclefiaftici, five totius fy ncdrii,amp; prO* bet quisque,tùm quæ fit reâ:a Fides, tiiiit qux vitaChriftiano digna, amp;probeturfi' desâtq;veradodrina, nonex praejudiciis amp;nbsp;pra:conceptisopinionibus,non ex aP bitrio hujus vclilliusDoftoris, fed ex lege , amp;rcftimonio, ex feripturis, invocato Spi-tituS.quem paracletum «Scdodoremvc- ( ritâtis omnibus fidelibus Dominus pro-ttufît: qui facile nos docet, quid verbo
Dei,
-ocr page 115-Q_V A R T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9T
Dei,quid analogixFidci, quid myfteriis pictatisfit côfenraneum ; quid fit aurum, quid fit argentum, qux rurfus fint ftipu-læ, qux fcorix ex papatuôc hominum tra-ditionibus iuEcclcfiam inveftx.
Accedcntes potto adCoenam Domini, fame inprimis amp;nbsp;fitim noftranos fentire decet. Hie enim cib’ non faturos, non fe-curos,nÖ opinio ne ^priç juftitix inebriates reqrit, fed animas vere efuriëtes ôc fiti-entes luftitiam, amp;nbsp;vitam Chrifti, quorum uttumqi natura nobis deeft. Vnde neceife eft languere Temper, contabefccre, ac tandem miferè perire animas,qux non pa-feütur àChriftojôc ab illo,q(faä;’ eft nobis omnia, panis ftilicet,potus, amp;nbsp;veftis) non omnia hauriunt, amp;nbsp;petunt» Accedentes deniq; ad facram hancCœnam attenderc oportet, quid Chriftus fieri à nobis velit, atq^jubeat; Signa nimirumfacra rev erster amp;nbsp;religiose accipi, panem Domini manducari,bibi de poculo Novi Tefta-menti : Sededi, non, ut cibum commu-■ nbsp;nem,menti; fed edi,non ut cibum comu-
nem,verum in Chrifti ctvot'/uvHuip, qux cer-tè non eft vulgaris commemoratio, qua-
-ocr page 116-9* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C t A Ÿ î O
lis eft quot;hiftoriaru, fed didfjiws'iç ex vera proficifcens,quæ’non foliini recomatun quid olirrt Chriftus præftiterit, quomodo pro nobis homo fit fact’, pro nobis naof-tu’amp; paffusjfcd qd in hac ipïâ aftionc agaf) amp;pr2Èftét,quód nimirum velit nOs magis ac magis crtfccrc in ipfo, Rotvov^ haber« cum ipfo, dccum omnibus ejus benefid-is. Item, quid in poftcrum in ilia vita fit præftituniSjUbicrit eomplcmentumha- . jusgaudiijhujus vitæ,hujüs focietatis,que j htc incoatur, ibi perfîéienda, quando erP mus cum ipfo, amp;nbsp;non amplius per fidciii ambulabimuSjfcd coràmcememus,corâ fruemur iirimortalib’ bonis, ubi amp;nbsp;fames defmet amp;nbsp;litis, amp;lacrymæomncsnoftr3î abftergentUr.
Faccllantcrgo importuni illi homines^ qui in hoc myftcrio fidei nolunt fieri inentionem : fed tantùm oralis mandu-cationisjamp;fuperciliosè quærunt: ubi fit fcriptum ; Accipitc,amp; crédité. Quad veto j nihil nifi figna externa confideremus in gt;nbsp;cœnà,dcquibus dicitur: aceipite,come- j dite, amp;nbsp;non fit fubjecla promifsio Gra-* I tiæ , quæ aliter certè quàm fide pcrcipt 1 nequit: ,
-ocr page 117-f) Û t' o is i i-it p c
1
5
i
tL.V A R T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9)
n'cquit. Prætcrea quid aliud fibi vólunt Chrifti verba: facitetn meicomemorti-ïw«^lt;^«4w,fidclimenterecolitc,quisfim* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x
quidvobis morte mea acquifiverim; Sc tali fide magis ac magis vobis applicate Servatorem veftrum, amp;nbsp;cjus beneficia. Ideo Auguflinus : ^UAramut •, inquit, Chrijtum^ ut habeamui, (juxramrts at tencA-fed non ut ocbidAmus. Refpondent la^ d$i. ^ern tenebo ? Abfentemne ^womod» incælummAnumrnittAm, ut ibi fedentem tene'd?Fidem mitte,amp;tenuifli. Parentes tui tenuerunt carne: 'Ttt tene corde, Chrißus ab-fetis eiiam^rxfins eFt, Abiit, nbsp;nbsp;nos non de~
'fruit: Corpusfuïi intulit ccelo,MajeftAtent non abfluüt mundo. Item Chryfoft. CArnale Hon^. 49' esi,dubitare,ïr\ i^t,(juDmodo nobùpoßit Chrt- ia loan. ß us carnemß(Am ad manducandu dare: cum hoc ßt myßiei: amp;firitualtter inteUigedum ; Sed inter Domintex menfii convivas anima-lù homo non admittitur, ijuicq,dcaro cf fan-gad dtFiat,ab hoc ccetuexciuditurinihilfapitf nthtiinteUigit in hü myßerid homo carnalist fedßgt;irituaiis, cjui finquit Cyril.) in delicidt Domini,in do^rina Domint verfatus ePt,jtt-giterj^ canit : ^uß duldafaucibw meü elo^a
-ocr page 118-94- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
tua,^ pretiofa e^: benignitas tu4 ficjuidem uberrimè explemur pinguedine mtis tuxjó“ de torrente delitiarum tuardp' tamiir : qunndoejuïdem penes te esi fot^ •uitlt;e. HçceftEuchanftia,amp; EuA97i’et,quai’ï' piæ mentes pro tantis bcnetîciis Deo bent. Hic fecundarius finis linjusSacrâ-menti, ut videlicet poftquam gu Ravin*’ dcdcliciisDomini,Si. cjus participesfadi fumus, in laudes crumpamus, totiardca* mus amore Dei amp;dilcdione proximi,nec huhepanem concqrdiæ in panem difeoP dix vertamus: vitamq; illam potiùs no* ' vam, vitam Dco gratam, ad quam regeni-ti fumus,amp; ad quamtùm inEvangelio, । tùm in fiera Cœna palcimur, perpetuo | meditemur atq; indies iil ea proficiamus. *
De hac enimvero ficraCœna verè dice- j re poflùmus,quod de Platonis cœnis à । Timotheo quodam Athenienfi dictum olim fuifle COmmemorat Cicero Tufeu- I lana quinta: hujmmodicœnoi nonfolùm in-^. | præ/entia ,ßd etÏAmpoßero die eßeßicudas.
C^apropter vidctc,z\uditores,amp;fratrcs ' chariisimijvidete Adolefcentes Icctifsimi, ut ad talcm cœnam, ad huj usmodi vitam legitime
-ocr page 119-A R T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„
legitime VOS pracparctis. Ftcfuidpartu den- Citaturde temamp;ventrem\inquitAuguftinns,ovd'f, amp;nbsp;m,indiiC/ifti. CibM hic eïi mentis, no ventris: nbsp;nbsp;cibfts est grandi ti, (jui in Chrißo ado-
lefcunt. Crcfcite igiturinfide, ut maducetû^ lußusenim Fidefuavivit, (frdat C hr iß us credentibus tantum, cjuantu ß credit cafere, ^uifiirnit ,ïn(\\xit^Z2X.\\si\A2.tty'tC'f^ù-eL}\^, Kpift. 9. ,Su6ties ad altare cibit ßiritualibiis ßitian-
J r 1 * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/Y* n
dusajcendis, ütmonet EufcoiusEnuflen’, amp;citatur deconfccr. Canon. 34 :ficrum Corpus dr Sanguinefide rejfice, honora, mi-rare , mente continge : cordis manußtfiife, amp;nbsp;totiî haußtt interior is h o midis aßtm(_j.
Et quia unitàtS quoq; Ecclefiæ in hoc Sacramcto Panis, nobis cômcndat Chri- zj.dccoA-ftus,tcfte Apoftolo LCorinth. xQ.epuoni- ‘«nfiiF.v-arn unuspanû unum corpus multißtmus, omnesundpanisparticipesfîmus: Sit nobis Curae,ut uiiitatcna Ecclefiæ ciiftodianius amp;cobmus, fclüfmata óctJiflcnfioncs fu-giamus,amp;ad illam dcniq; vitani,ad quant hic cibus nos vivificat,toto pcâorc an-helcmus, doncC nobis detur fine Sacra-mcntorum vclaniine coràm fruiChrifto, cjusq$ fuavißimo conlpeólu palci. lbi,ibi
G
-ocr page 120-9« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K A T Î O
Pfal. 16,
PCJ. X7.
dcmum crit fatietâs gaudii amp;nbsp;amccnit^ ! æterna coram facie ejus, amp;nbsp;tunc, cùrn inortuis expcrgifccmur.plenè reparari ad cjusimaginem,vidêtcsin juftitia vnltiint ’ cjuSjfatiabimur. Quod ut nobis omnib’ contingat ,’vobiicum orarioncm nieäß* convertam ad Dominum, amp;nbsp;orarioncm lianc rota brcvi precatiuncula conclude
Tu igitur, scterne Dei Fiii, Lux noftfa» Ipes noftra, vita noftra ; qui, ut ad immor* talitatënos reduccres, unus voluifti fieri mortaliû: humilis,ut nos evehcres ad gio- ' xiam : pauper, ut immenfis theûuris gratia: locupletaremur : fac, ut hæc beneficia, amp;nbsp;cruentû illud facrificiû vereqi »'AotçiKop in cruce peradum, grata mente recolam’: amp;nbsp;facrificiacordis contriti, facrificia lau-dis,fandam t’wyotçtçiotp tibi præftemüs, t« «furiamusamp;fitiam’ unum,tibi adhçrea-mus, detibiinfiti tibi quoq$ vivamus,ur, quemadmodum corpus de anima noftra vivit: Sicanima extcamp;intevivat, tibi uni placerc ftudeat,amp; frud’ tibi gra-tos, nunquam no tcra-m’jAmen,
ORA.
-ocr page 121-oXàtïô qVîî^tà.
adhortato-
RIA AD POENITEN? tiam, habita vu. febrv» anno cio. 10. Xnc -.QVO TEMPORE DIS^ «iPÀTXE Erant coEiab germanorvm
IN G A l L I A : E T C L A S Si S IL L A Hl-fpanica in procinftu crat.
VIT, TuÎT pium, fàflânm laudâbilé votum,«^iïód incly-tâ hæc Acadcmiâ, pro felici
1 expeditiônecxcrcitusGcrma*
niciin Galli w, incoetufolcmiii,hocipfo in loco coHCcpit. Sed qupdex animi vo-to res non fuccefsk, ôc pro Epiniciis epi* ccdiacancrcjamp;tantam fcrociam, barba* ticm,crudclitatem ab hoftibusEvangelii t.\periri cogimuf.fit ideó,quód neq; à no* bis, neq; ab cxcrcitu,omnium utilifsimû Votû, utipar crat,conceptû fuit : Vo t VM
i PüENITENTIÆ-.VOTVMcontinentiæ ET TEMPERANTIÆ: VOTVM SERIÆCON-
I VERSIONIS AD DO M I N V M-Trf/M-VOM, ' inquit Auguftinus, Angelt coram divin a ScrMOne , majeflate ojferunt : Talibut votû placatnr quot;f'
Domtniit Dettt Exeteituum : Siquisnimi-i rum,nonfolùm aliorum miferiam.,qui in Gallia amp;nbsp;alibi à tyrannis premuntur.
-ocr page 122-98 nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
vidct amp;fcntit: fed (uam propriam milC‘ riam,fefeq; rniferiorcm adhvtcagnofcit» qui fit fub jugo Sathanæ, fub dominario-nc]nfeftifsimapeccatiamp; pravarum cupi' ditatum,filiusdcniq; Gehennæ , nifi rC' vcrtatur ad Dominum, amp;confugiatad thronum mifericordiæ.
«pîgt;
Imitcmur crgo, Auditores generofifsi-mi, clarifsimi amp;nbsp;ornatifsimi, ftpientes il-los rémiges,qui,cùmfetempeftàte aliqua àportu procul abreptos vident, mutata velificatione, operam dant, ut portu rur-fus contingànt potiùs,quàm ut cum peri-culo eundem curfum ten cant.- Sic nos, quæfo y qui Antichrifto bellum indicerc voluimus, antequam cum Chrifto rediif-fcibusin gratiam ; cxcrcitusq; in Galliani contra hoftes duccre, dum tota vitiorû Si flagitiorû agmina noftros animos obfi-* dcbant:rcdcamusad meliorem mcnt6,amp; cum Dco priùs trànfigamüs, illamq; Dei Voeem apudlcremiam Prophetâ, in animos noftros demittam’: ^^omodobent-dtccremtibt, inquit lehova, tribucreW tiht terram dejyderabtlent, haredftatemfrx-clATAnii exercitttsj^ gentium cum intquoi feccri*
-ocr page 123-Q_V I N T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„
^ctntù 'Vlas veßras, oblitißtu Domini Deiveßri? Ide o vox planet us ululât ta Auditur inßliislfia’el, Sed revcrtimint ad we,(ßfanabo Averßones Veßras.
Hæ funt,hç funt, Auditores,vcrçLiTÆ, non fiditiæ illæ Homericæ, lovis filiæ; feddivinæ, fanôtæ, ôc in Dei vcrbo nobis monftratæ, quæ omnia mala, omncs ca-lamitatcs,quasfurio(âAte,RomanaApo-ftarica fcdes importât, dcpcllcre poflimt, feriæ deprccationcs ex feria ad Deum con-verfione promanantesj cujus rei gratia ex fanótifsimo amp;Chriftianis principibus di-gnifsimo, llluftrifsimorum noftrorum Principum mandato, amp;nbsp;hodie manè in templo,amp; jam rurfus in cœtu Acadcmico eövenimus. Nam, ut rede monet Chry- Homil.31. foftomus: Non dolere, quia peccaverü mA- *quot;■ gis indignari amp;nbsp;irafctfacit Deunt ,quam il-ludpeccatum, cjubd ante perpetraverasi
Ccterùm ut certo ordini infiftaraus, amp;nbsp;mentes, animos ac voluntates noftras adferiam amp;Deo gratam pœnitentiam eó promptiùs amp;nbsp;melius componamus: dc duobus his potifsimiim dicerc inllitui, quantum à me in tanta ingenii tenuitate.
G 3
-ocr page 124-»0* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o R A T r o
amp; ad hueproptcr matutinam cocioiTenr» quæ mihi habéda fuit, anhelo amp;nbsp;raucefct’' tedicipoteft ,ut Illuftrifsimiamp;Magnific* Domini Reûorisvoluntati piæ,juftx,iâiï' élæ fiat fätis ; cujus pio Zelo malui locum dare, quam pudori mco,aut occupé' tionib’ mcis, quæ me hodie facile de hoc labore excufâre poterant : Dicam, inqu^» t primvim de fummis gravifsimisque cau-fis,quænos hoc tempore ad hujusmodi extraordinarias preccs, amp;nbsp;feriam, aceura* tamgt; citilsimam,nifi plané pcrirevo-lumus, converfionem ad Deurn exfufei-XL tare debent : Deinde oftendam amp;nbsp;expli* cabo provirili, nee non pro temporis, quocircumfcribimur,brcvitatc,quid ad ( hujusmodi pœnitentiam requitatar: Sc quomodo nos comparatos cite oporteat, utiratumnumcn. Pattern noftrum coe* lefiem,placcmus.
Semper, fempercertè, Auditores, itt pœnitcntiæ ftudium incumbendum eff, । amp;nbsp;Temper hacdoâ:Eina,amp;pœnitcntialib’ Homil I ^dhortationib’auresnoftrcperfonarcdc-Xopu* 10. bent: ficut D. Auguft. de verbis Domini fu rer Matth, rede obfcrvavit,om nes eoi'ï-
cioncs
-ocr page 125-Q_y T N T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rgt;«-
ciones Evangelicas Chrilli Servatoris,amp; tetur,fe teftificatuni ludæis limul amp;nbsp;Græ-Giconverßonem ad Deutntô“ fdent in Dominum noßr um le fum. Nam,eùm quoti-die labamur, amp;(. àrcda via multis modis-abcrremus -, quotidic reditu in viam, ôc convcrlionc ad Deum opus habcmus ; DEBET TOTVM HOMINIS ChRISTIA^ NI C VRR IC VLVM, PERPETVVM ESSE POENITENTIÆ ET FIDEI EXERCITIVM. Verùm,qa crcfcentibusamp;ingraveiccntib* peccatis,crcfcere etiam folcntamp;invalefcc-rcpœnæ divinæ,amp;æorborum epidemic-ru m i nftar, totas,vel region es ,v elEcclcfi as pervadere, amp;nbsp;horribiliter affligere; Vetere Lege divina, amp;nbsp;confuetudine populi Dci fancitunr ôc receptum eft, ut appa-róntibus Sc fcfe exerentibus hujusmo-diiræ divinæ fignis,internecionem muL tispopulis minitantibus Sc denuncianti-bus; extraordinariis ôc publîcisprccibus, gcmitibus, deprccationibus , jejuniis Ecclcfia fuani pœnitentiam teftatam fo-ciat ; ut loquitur Cyprianus in Tra-datu de Lapfis, alto vulneri cr p^erictt-
Ioannis Baptiftæ à pœnitentia incipere : quemadmodû amp;nbsp;D. Paulus in Aftis profi- nbsp;nbsp;nbsp;**
G 4
-ocr page 126-loî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o R -A T I o
lojo ,f»rtù nbsp;nbsp;valida (juaratur medicina,
fœnüentiaßt crinane minor. Nam, inquit \\[z-,ptitafne ffacilèeum tui mifireripofjèjf ^ui tuam nondum finl^ mtfcriam ? taa Dominum ciio, amp;nbsp;cjuaß obiter pojße cari,e]uemtam diuoffendißi? Poftca fubji' cit Cypriamis : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vos ergo fratres, aC‘
^uiejatefalubrtbus remediis confiliä obedb te melionbua, cum lacrymis jungiteprecest jungitegemitta dungite pudorem, (ß-delict or um Jenßt afficimini: nec vosejuorundata moveat aut error improvidtts,autßupor vanta, (jui licet teneantur in tarn lt;iravi crimi-ne,percußtfint c récit at e ,ut nec inte lligant dell di a, nec plangant. Voluit autem Deut, quia traditam nobù divinitta dißtplinan) pax longa corruperat ,jacentemßdem amp;nbsp;pene dormientem cenßira ceeleßt erigere^ Non enim in facerdotibua Religio devota, non in populoßdes integra, non in operibns miferi-cordia, non in moribua erat difciplina. HæC Cyprianus. Ccrtis itaq; amp;ftatutistcmpo-ribus animas fins olim affligcrc, id eft, ge-mitibusamp;jcjuniis operamdarc jubeban-turliraëlitæ, Lcviriciió. Exempli cauia: ciim populus illc in bona ctiam cauû à
Benja-
-ocr page 127-QJV INTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;joî
Bcnjamitisbiscxfusamp;fufusfuiffetjOmncs i“dic 20. in domumDei fientes, jejunantes, facrifi-cantes, Otantes vencrunt à matutinotc-porc ad V cfpcratn ; quarum precum extra-ordinariarû. fruûum fummû pofteà feu-icrunt. Sic, ut multa alia exépla prætcreâ, luculentum hujusmodi amp;pœnitcntix,amp; precum habemus exemplum Daniel is, 9. tibi hæc verba ufurpantur : Dominer ■lietts miLgne amp;nbsp;terribilù : peccavimw, im-(juitatemfectmtts, impie cgimM declinn-•vinitu a. mAdatis tuts ■ Tibi Domine jufiitiA nobts Autem cofufio faciei fient eH hodte ha-bitatorihus tiierujAlem ,propter iniquitates eorum. Domine nobts, inquAm , confufiofa-(ifi,Regtbusnoßrts, Principtbtts noßris, PAtribusnoßriSfCiuipeccAverunt: Tibi autem Domino Deonoßro mifericordia çf pro-
I pttiatio,
Nec prçtcriri hoc loco debet regis loCt-phat,amp;rcgisNincves exempla,qux hoc
I rerum ftatu laudatifsimi’amp; rcligiofifsimi J noftri Principes imitanda fibi propofue-t nbsp;nbsp;runt ; quorum illc, ut Icgimus 2. Chron.
Iao.cùm ingentem cxcrcitum transmari-norum amp;. aharum gentium fuis terris im-
C 5
-ocr page 128-ÏO4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
mincrc, ncc tam fcrocibus amp;cÓfcrtishO' ftibusfeparemviderenindixitjejunium^^ preccs univerfopopulo: his verbis inter aha Dominum Dcum compcllans : l^nO‘ ramui nbsp;nbsp;nbsp;nobis ßt facienda:fid ad te,
mine-,fiant ocali ntßri : Hic verô,Rcx Ce: Nî-nevitarü,fîcutlonç tertio cap. refèrtur, in* telligens civitati Ninevæ interitü denuigt; eiari intra dies4o.y«rre.v//‘ defilio Jùo, abficit 'veßimentüfium à fi ,0quot; indutusctli-ciotfiditincinere^amp;pabîico edicio ^ocU-fnartjußit,utpopalus,imbifßißtmenta a ct-bo efi pabulo temf/ore illo abflinerent, dr irh ctamarent homines Deumßrenae, ßtii peßima adeandem converterentur.
An hodic, quæfo, non longe majorcsy graviorcs, urgentiores caufæ fletus, pceni* tentiç,precum adfunt,quàm vel lofaphati tempore, velNinevitarü? lofaphato int' minebant hoftes : Ninevîtis poft 40. dies dcnûciabatur cxcidium : Nos, Antichriftî copias, tùm ad ripas Rcni,tùm nuper ver-fus occiduam plagamvidimus fèrroamp;flâ* , mis Imperii fines depopulantes, omn® genus flagitiolæcrudclitatis, cujus ipfos barbar ospudetet, exereStes Eeelefias pafi fini
-ocr page 129-QJV INTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tat
fîm V idem us in fanguine amp;nbsp;fqualore jaeë-tes: Vineä Domini Dei Zebaoth ab urfisamp;
* apris amp;nbsp;aliis feris conculcatam,vaftatam : Excrcitum,qualis noftra, amp;PatrS memoria, fi Germanicas copias fpefteSjEvange« licis non militarat : cxcrcitn ilium,inquä, ex tot animotis gentibus conflatCi, quem totius Regni Antichriftiani fecurim amp;tcr-rote ehe, multi crcdebät,vidim’ tarn mi-ferè morbis ,fame confeâü, tam turpitee absq; hoftica verè manu, partim lecurita-tc,partim absq; jufto prælio, partim ,ppria ignavia,partim panico metu pcreullü,diC fipatû,fugatum,nudatû, quafi ad intcr-nccionécæfum, ut nullü fit miferiæ gen’, quod eum non vexaverit, preflerit, op^ prefterit. Et, quodomnium omninó cft gravifsimum,immanibus hoftibnsEvan-gelii ScAntichrifto, Deus bone ! quäta tri-umphandi occafio fuppeditata’. quanta, ïtefarium illuddccrctu mT r identinum de exterminandis Evangelicis,amp; reftituendis pafsim idolomanüs exequendi’. quanta
* Evangclio innocenti, amp;nbsp;fanftærcligioni illudedi'. Qu^ta deniq; ,ut 2. ca.Lament. lcrem.dicitur,cöplodcndi man’ fuper no» ‘
-ocr page 130-ORATIO
]oS opportunitaSjita ut omnes,quipraetcrcut viam,fibilent,amp;capita fua movcant, ,ccntcs : Hi ne funt illi, qui tantopcrè præ' dicabantur? lamdevorabimuseos: utiQi hicdiesilleeft,quem cxpeftabamus: prS' fentcm habemus ilium, illofruimur.
Hæc funt certè piis mentibus durifsi* ma, gravifsima,prxfcrtim cùm jam bellu ipfum in noftra vifccra fit attraótum,ó^ Annibal fit ad portas i amp;nbsp;nobis hæc maU, hascalamitatcs,hæcincendia, non forti-tudohoftium,nonihduftria, non conli-lia 5 fed noftra profanitas, fecuritas, igna-via, impœnitentia, accerfiverint amp;nbsp;acceii-dcrint. Illæ, illæ, inquam, funtgravifsiinç pœnæ Dci immortalis : quando Spiritu prudentiæ, judicii, fortitudinis, Spiritii gratiæ, deprecationum,pœnitentiæ nos SermoCi- privat. Nam, ut redè monet Cicero lib. «roms ad ^.deLegibus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pleruna, non re£fè exi-
Qiiintuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ I - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■
fràtrcm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eju£ptxna dt'vtna.jtt, Gr ofnnioni'
poil me- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vulgi rjipimur in errorem, nec 'vera ceï-
z'dTte-'’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doloribn4 corporü, morte, lu^th
gibus. nbsp;nbsp;homtnum miferiat fonäeramtts-, i^Uitfunt hu-
mana,(^ multis bonis'viris accidunt. Scdô pœnas illas verè divinas, graves, cxitial es/ cùm
-ocr page 131-Qjr. INTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tof
cùmtradimur in fcnfum reprobum , in cor pœnitere nefcium ,cvim coecitate, tc-i ncbris, caligine amp;nbsp;fpiritu vertiginis ofFu-’ fe funt mentes noftrx ; cùm quisq; quæ-’ rit, qux fua funt -, non qux funt Chrifti : cùm deniq; Diaboli amp;nbsp;pravarum cupidi-tamml'umus mancipia,dum nos liberos ' dominos, reges deniqjtegum eflc ftultc nobisperfuademus, Væ igitur nobis, ft ’ nbsp;nbsp;nbsp;ne quidem tarn graviter icti, pcrcufsi, re-
’ vcrtimur ad pcrcuticntem nos : ft non converfa num ina, amp;nbsp;Deum nobis iratum ifaiæ 9, fentimus ; ft clangente pafsim irx divinæ buccina ,ftertimus, amp;nbsp;ruentib’ jam imperils, Ecclefiis, fublatis tot luminib’ Reru-publicàrum, amp;nbsp;Ecclefiarum, non affici-mur ; de noftraMetropoli amp;nbsp;Acropoli,dc regno cœlorum, in quo folovtra fecuri-tas, amp;nbsp;tranquillitas, non cogitamus.
Sedvideo,Auditorcs,duabusob)eâ;io-nibus mlhioccurrendum cffe,antequam adalterum caput orationis noftrx de poc-nitentia, mca dccurrat oratio. Nam fie t me primùm fortafsis aliqs excipiet ; Quid quxfo,vcl quorfum nosHcidelbergx,vcl alibi inPalatinatu amp;nbsp;per Gcrmaniam lue-
-ocr page 132-o K A T i ö
r€, vel deflere nccefTe eft, quod ab aliquôt ( riiilitibus,amp; milirumducibusperpctratû amp;nbsp;admiirum eft ? Prxftcnt illi culpani) , qui rem tantam,tam fancl;am,tam pericU' lofæ alcæ plena, cxpcditioncm contra //• gam Pontificiam, tuitionc Ecclcfiâruni» tam il lotis manib’ aggrefsi funt,amp; tant fc-curc, im^vidè fufeeperunt, amp;nbsp;infelicitef pcrfeccrütdnduant illi ûccû,capita cinerß confpergantjgcmitib’fefe amp;c lamStistra-dat: nonautem nos, quorûaliitalenlcxi* turn prævidcrütamp;prædixerût,aliiut fub-dirorum amp;vicinorum multi,ab illo ipfo noftro cxcrcitu,non multo minus petu-lantiæ amp;nbsp;rapinarum experti funt,quàm ab ipfis hoftibus fit expeftandum.
Speciofà certè oratio eft, amp;nbsp;quæ prociil ’ dubio multis hodieimponit,amp; lâguidio- j tes eos in precibuS Ôc poenitentia reddit» Sed non DiFFiciLis^cft tamcn ad cam ob-jedionSrefponfio: Cùm fcilicetDomin’, Deus regibus,ducibus,animû, judiciuni» confiliû; militibusvalctudinem,fortitu’ ' dinëcripit,cùm cxcrcitus noftros floréteS ) difsipat, hoftcscôtràdominari amp;exultârc patitur: id fieri ,pprcr pcccata in genetc, prin-
-ocr page 133-INTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loÿ
Principu, lâcerdotum,populi,ut Daniel fetcturca-ç.itaquidem,«/ nullfujitexno-hû,(jui adilludincendtü non alitjuot carbo-neserfimiter contulsTfît. Neq; enim infontes punirefolet Deus, zl» vilt;t rne^t non funt 4tcfua,o demialfraelûd^quitDomin'^,E'^ch.
t^n non pottîts vu veßr^c lt;t^uA non funt? Idcircoquemijueex vobù juxta vus ejui judicabo : l^oncomittam, ut a Ißuûpor-M intquitatem ait er tus. Et leremiæ 35. ''.«-O’ difertè monet Dominus ,fore, ut fugiant Ilraelitæ à facie exercitus Œaldæorum amp;nbsp;Syrorum, quodnoluerintrecipcre difei-plinamgt; amp;nbsp;audirc Prophetasipfis fubindc luiflbs. Dcniq; præ oculis nobis femper dfe debet gravifsima ilia Chrifti admoni-tio;Luc,i3. PutatifhosGaliluosprtcunclts *-4-gt; GaliUùpeccatoresfuiJj€-,q,a talia paßtßnt? T^on^dico vobû : ime,ntft reßpueritü, omnes ßmiltter pertbitû.
Venio igitur ad alteram objcûio-nem, quæ eft hujusmodi ; Quid nos juvat pictatis, aut pœnitentix ftudium, cum optirais quibusque maximæ eveni-ànt talamitates, dum j udicia fua in terris cxcrcct Deus,pii etiam publicis malisSc pœnis involvantux ? Q^ res tâtoperè Ci-
-ocr page 134-ti« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
ceroncni cruciavit olim, ut lib. i.cpiftû' Bpift. J. larum ad Quintura fratrem,quali dcfp^' rabundusitafcribat: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
optime fd^is pxtia eït maximA coaßitn(^\ Hune dolorem nullo modo rclevari pol-feait. Ideopauloantèquiritâs D tut tuf, ^,t!i h AC vit A effe non pojjum. Ne^ enitn tum virium h Abet uUa AutprudettA, aut dit' ' ûrtnA, ut tAntum dolorem poßttßtfiincre : ' cù m itiimici plurimtim v Ale at : Amici pArtifl^ t deßeruerintßtrtim/diderint. Vcrùm luuC
MaUcS.s. objccliOni occurrir Deus ipfe apud Ma-lachiamProphctamhisverbis: ^Aldey, inquit , mihi moleßi eßü , dum be Atos prxdicatù impios ArrogAntes : EtfiußrA coli Deum, ejuißuos cultoresßtbindepulLitos ejßeamp;lugere ft nut, Attjui ego, licet Aßßigi pgt;i-ttAr, proftliû eos Agnofio, amp;nbsp;pater n'e caßtgo' ' into illijuttt peculiii mi urn : qui aßßi^ionib^ tAnquA-matirumigneprobantur: dttm impii JuntßipularuminßAr, qu£ die ventura in-fldmabuntur, ut neq^ rAdix, ne que rAtnus re-linquAtur. Eidem objedioni occurrit Beams martyrCyprianus contraDemetria- , num : Non ideb, inquit ,pAres vobisftumus, .
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod in tßo mundo, amp;nbsp;in iß a carne conßitu- |
// df
-ocr page 135-Qjr INTA.
quot;»*rti*K:yt,arHuincommoaa. vobijcunt fAriterincurrimus ; t^pud'uos impatientiA clamofi fimper amp;nbsp;quertilaêH-. abudnes for-tis religtûfi pattentia r quieta fimpcr , (jr fempertn Deum grata: Vtget apud nos Jpei roburamp;firmitasfidei: amp;inter ipjdsfecult la-bentù ruinas-, ere^a mens (dr immobile vir-tits,ç^ de Dec fuoßmper animaficura.
Cùm igitur, Auditores, ex his, quæ di-âa funt, pcrlpicuum fit, quàm multas, quàm graves occafioneshabeamus feriæ ad Deum converfionis, (Neq; eni m hoc ipfô Tuduolb tempore, quo lævit amp;nbsp;régnât Antichriftus, manus Dei mutila aut abbreviata esi, quo minusfirvarepoßit : nec lt;^^^^lt;tvata aurù ejus,ut no exaudiat : fed ini-quiitates noflra, utmonet liai, cap. 59. di^ wellunt nos a Deo noßro, peccata nofira abfondunt vultuejits à nobù,}ie exaudtat:} transco nunc, inquam, ad alterum capuc hujusorationis, amp;nbsp;exferipturis ac pia ve-tullate demonftrare conabor, qua rations redeamtis in grattant cum Domino, (ß qu,g, ad ver am pcenitentiam requirantur,
Etfiveromultis res facilis efle videtur pœnitentia, amp;nbsp;cum Davide, velfibo pro-
H
-ocr page 136-«1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o R A T I o
digo dicere, P e c c a v i : did tarnen non ft-teUi inquitAmbrofius in adhortationead Tomo.j. pœnitcntiam,^»4«Z//»# valeant tres ill*
Jylla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tjuia in illa voce,flamm*
Jacrtficii cordà Davidis ad cœlum aflcendd-Sed non infyllabis, aut vodbtss flta eS flt;t‘ nitentia •. verum in flenflu peccati, in feriû gt‘ mitibus : inferia coverflone ad Deum. Vera-citer igitur, non fucatè, nonpcrfundcffiè agenda eft pcbnitentia. Nihrlpeccare, in* quit KmlotoiiViS-.flolius eii Det: flapienti, Epiftola ttutem emendare, corrigere erratum, df adsimpli- nitentiam agere depeccato, ht id rede fa* cianum. cere difficile eft. Quid enim tàm rarum» quàin utinvenias virum, qui fcipfum co-arguat, amp;faduin condemnet fuum ? Rara confcßio de pcccato: rara poenitentia» Etccrtèjqucmadmodtwii fides; quæ fern-per veræ pœnitcntiæ prælucere debet, fingulare eft Dei Optimi Maximi donum : Ita amp;nbsp;pcenitentia , quam ut age* re.poßimus, ante onlnia auxilium Spiritus Sandi imploraudum eft, ut amp;nbsp;inti-mos noftros receflus penctrarc, Sc nos totes excutcre,amp; veterem Adam um pravas-qüe concupilbentias jugularc, hoftiasque viven-
-ocr page 137-INTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»»J
ViVentcs amp;nbsp;Deo gratas offene poßimus* Sie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A^or. ii. gent thus fœnitentiam ad
faldte/K dedijß dicitur : Et 2^ Tim. 2, contu-macibtis Deus pænitentiam dare gt;nbsp;ut agno-fiant 'Detitatem, ti iacjutû Diaboü ela-hantur. Acfalutara quidempcenitentixfnn-dametitum eiißdes ' T^ant qux ex fide non procedit,utilts non eH, utmonet Auguftin» fl tame libellus ille eftAuguft.qui ferè tot’ f^ifa pæ_ à Pontificibus m décréta transfeript’ fuit, nitentia. amp;fic quids, ut,quç cômodiùs amp;rcdius ibi ftfibuhtur, omiferint,amp; ea tantum excer- vera amp;nbsp;pferint, quae Auguft. ingeniu amp;nbsp;pietatem pte-xninùs redolent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mteutia.
Ccterùm funt ,quos peccafle poenitet rPpter pœnas tantùm,quàs lcntiüt,amp; propter præfentiafupplicia, quibus cefl'antib’ ad ingeniû ftàtim redeuht. Illa cnimveio fiö eft poenitentia Sx fide procederts. Fides cnim poftcaquàm Chriftum apprehSdit, illud in nobis efficit, ut per efficacia mör-* tis amp;refurrediortisChrifti,ejusq; itoivavi’-ap ,Garnem,carnisque ctipiditatesfubiga-nl’,amp;juftitlævivamus, fîve,quodeôdë redit, priftinam illam convcrfuÿoncm,quæ eft fccundiim carnis defideria, depona- Ephcf4.
-ocr page 138-KA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
m’ ,acfecundnni novum hominem, qui ad Dei imaginé in juftitiaamp;fanftitatecó' ditus eft, renovemur, Htnc duæ ilia ftenfquot; tentupartes, mortifie Atto dr 'uivificAtioS^’ ve, quod eôdem redit, 4 mdlo cntlt;* fiumma peccAti deteflAtione, nee non reditt^ ad Deum-, amp;nbsp;eid domum Patrü, cfifimul obedienttam novam ,praeuntenß'^ bùfemper fie venia amp;nbsp;remifiionûpeeeator^ perfidem inChrtfium^ Talis poenitentiïB duo illuftria exempla.exScripturispropo-nerc folcnt veteres Patres: alterum cx Pfalgt; 51.alterumLuc.15. SicenimDavid; GrA-tiam mthi fac-, Det^,fieundum maernam tui’ miferieordiam Muit urn ahlue me ab ini(jiti‘ tat erne a, Tthi^tibifioltpeecavi. Fae,ut ait^ ; diamgaudium amp;nbsp;Utitiam, (fi exultent ofifii e/ua contrtvißi. Etapud Lucani, cùm ad fe rediiflet filius prodigus, fic apud fe ftatuit: Jurgensprofieifiar ad Patrem meum, dr dtcA
; P A T E R, peecavt in eœlum dr eoram te^t nee deineepsdignusfium^utfilitts tutu voceK Veræpoc- Adjuiida porró veræ pœnitentiæ cx-ad^junóU. Pf'æh Apoftol.2. Cor.7. nimirum a-msa-I. 6'ï{^,fiolicitudgnem Chrifiiana, q uæ monct, utfcrió, ut folicitè, ut cito pœnitentiam
aganius,
-ocr page 139-Q_V INTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«s
agàmus, nec earn procraftincmus,qucm-admodum multi faciunt.
Redè ctenim Ambrofius: Pœnitentia, 'và(\\i.\t,nonfilùmf6Uctte: verumetiammu- pœnitea-tur'e agenda eli, neforte Evangelicm ille pa-1“, ’• terfamiliâs, ejui invineafitaarborent ficunt flantaveratyveniat, ejuarensfruêiu mineat ~ amp;nbsp;fi non invenerit, dtcat,fuccide t liant.
Quapropter, Auditores,nepœniten-tiam in fenedutem, imo ne in craftinum quidem rejiciamus,f«wfitcrafitna vit a ni-ntù longa, amp;nbsp;nu Huafit c er tus .,fe crafttnum ^lem efiè ajfecuturum. In hac omnino 'vita duntaxat yfiuSiuofa eli pœnitentia, inquit Auguftinus,ijuia in hacvitafolùm cenver-tipoteli homo adfalutem \ qui vero hîc non ad Petrû. mutât vit am, habebit quidem pœnitenttam infuture feculo de maltsfuù ,ficut dives ille in inferno : üdindulgentia in Dei con(jgt;e£lu no invenietz i^4,inquit '\à.z,etfiibi eritfiimu~ lus pœnitudinis, non er it correUio volutatû.
Alterum pœnitentie adjundum ponit u. Apoftolus ,oîzroÀ9'ïi«pgt;quænon in exte-xiuationc, aut cxcufatione peccati pofita eft, fed in dcfenfione contra defperatio-ncm, amp;nbsp;CO ntra fentcntiam Lcgis divinx,
H 3
-ocr page 140-ns
ORATIO
qua nobis optimus PatronusChrift*fup‘ péditât. Et hoc certe medo difiernitur nit ent iA Chrißiana à peentteatia ludç Ifcha-riotæ, (juem nonpcenitentia adDeum revO' cavit, licutprudentcrLcoEpi/copus fcri-bit :fed dejferatio ad lacfueunt traxit^
ÎU, lt;nbsp;Tcnium adjunótum eft avxvaRTHCTK» indignatiG,quaverèamp; nobis amp;. pcccatis indignamur, verccontrjti fumus,quod tam.turpiter,tam flagitiosè,tam ingrate nos erga optimum Pattern cœleftemge-yamus. Et hanc otvauwtHTHOTp comitatur f Of, timor, Deireverentiaac metus, ncae^ nuo eum ofFendamus, amp;nbsp;in exitialcsDia-boli laqucosjamp;fœdaspeccatoru lacunas incidamus, deniq;, ut duo ilia præcipitia vitemus, fecuritatem amp;nbsp;defperationent. V eram pœnitentiam comitari ïèmper de-- bent, iTnTToflnöif, amp;nbsp;tWi xHlt;nf, hoc eft, deft* derium ferviedi Deo, alacritas in ejus cul-tu atq; obedientia : nec non feria vindiâa, qua nos ipfos, ut ita dicam, ulcifcamur, animasqj noftras ftibigamus: quonomh ne vetcres jejunia, faccum, cincrem, eju-latus, plandusinpoeniteutia publica ad-hibebant»
Etfi
-ocr page 141-Q_V î N T A.
EtGvero meritó damnantur hypocri* tæjifei. 58. qui in illis externis ceremoniis acquiefeebant, amp;nbsp;his fe prxclarè defungi putabant , fi geftibus amp;nbsp;jejuniis luûuni aliquem teftarentur ; dolendum eft tarnen hodie,amp;id nvecuni multipiiTheo-legi déplorant gt;nbsp;propter abufum Pontift-cîorum, ita in Ecclefiis, Germanicis præ-fertim, ncgl^i reûum ufum jejunioruna ƒ amp;aliarum piarum ceremoniarum, quL-bus caro fubigi , ôctotus homo experge-fieri amp;nbsp;ad veros gemitus ac facram pœnir tentiam revocari deberet. Sed utinain faltcm taie jejunium vel hoc calamitor fo tempore impetrari poffet, utàcrapu* la, comeflàtionibus, lafeivis choreis, fœ- , dis bacchanalibus, intempeftivis difeur-fationibusperplateasjblafphcmiis amp;nbsp;alir is hujusmodi abftineret populus , abftr-nerent ftudiofi , territi faltcm ilia com-minatione,quæextatlfaia:22, Cum voea-'verit Dominus lehovn ad fletum amp;nbsp;ad, flanoium ; ecce latitiam gaudium OC'^ ctdéndo boves , jugulando peçttdes i comedendo carnes , hibend» vinum di^ (endû : Edamut bibamus : Cras
H 4
-ocr page 142-lis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
morhuri fumw : 'Ne vivam ,ß •vobù ißa. iniijuita^ : donee moriamini gt;nbsp;^uit Domtnus lehova exercituum,
Fruftus ergo potiùs in nobis veræ pc^' ni tentiæ conipiciamur,Auditores,quoss pœnitentibus, Matth. 3. amp;nbsp;Luc. 3 loannes ille Baptifta rcquirebat : Temperantia» continêtia,charitas, patientia,odium pec-cati,amorDciamp;Legisdivinæ. Pœnttetii^ cï\'irix,'ï\\(\\xï\xï-ït\(:tc.'ecs.,ePi prteteritafL'in‘ gere.,amp;plangendaiterumnon committercgt; Sitü, inquit Auguflinus ,pœnitentes, irr ident es-. Sitenonpœnitet ,pœnitens noit es: Sipœnitet, ctirrurfns faeü, ^ttodmdi fedßi? t^ttendamus obßecro vtilneris ms-gmtudinem : Jed non deßeremus de Medici poteßate. Nam, ut ait Hieronymus feri-bens in Amofum Prophetam : St ägimttt fænitdiam, Deum quo^^ßaa pcenitebttßn-8, tentix. Et fic quoqi Dominus,Icrcm. i8-Si converfi gens ilia à maloßuo,centra quam locutusfuero, pecnitentiam egenf.agamdp ego pœnitentiamßupereo malo, quod cogita-•veram facere ci^
HicporióquxritAuguftin’: Numqd, quo modo hominem,ficpœnitetDeum?
Mini-
-ocr page 143-Q_V INTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Il»
. Minime certè; nam in ilium nec error,
1 .necmutatioullacadit. Sed pœnitcre di-citur, cùm juxtaæternum fuum juftiisi-mumq; decretum aliquid mutât, quod inutari voluit, amp;nbsp;cum certa conditionc dcnunciavcrat. Sic pœnitet eum mali, quod nobis minitatus état, quando illud à nobis mutatis, avertit. Id enim fert Dci decretum, ut, fi pœnitentiamagamus, à nobis mala avertantur. Re o mut at o mutât judex fententiam, inquit Auguftinus.
Valcat itaq; Novatus, quem Cyprianus, EpÆi. j hoftem mifericordiæ, interfeftorem poe-nitentix vocav it, quód lap fis veniam ne-garct. Negatur venia lap fis, fed in lapfa
1 inanentibus,feu impœnitentibus,qui ad i poenitentiam non renovantur, ut loqui-
tur Ap oftolus, Hebt. 6. id eft, rep rob is, Hxc cùm ita fc babcant, Auditores, an animum in peccatis obfirmabimus, ut in nobis puniêdisDeus animum obfirmet ? Au noftra impœnitentiâ, nos ipfos, fami-lias,patriam,RempubK Ecclefiam indis-crimen vocabimus 5 Andivitiasbonitatis eiusamp;patientix, amp;nbsp;longanimitatis con-temnemus, ignorantes, quód benignitas
lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H 5
-ocr page 144-n» nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Dei ad pocnitcntiam nos invitct ? Au iftud baUamum , an iftanv medicinaiüi | r quæ fola Ecclefiæ amp;nbsp;Reip. vulncra curai® ( poccft, pœnitentiam, amp;nbsp;cum pœnitenti* feriam invocations nominis divini afp®®” » nabi mur?' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;
Quarc, ut tandem orationifinem ini' nbsp;nbsp;,
ponam, Auditores, vos rogo amp;nbsp;hortor, u® i de his ferio cogltetis, ncc hodic folùiu, ] fed fingulis diebus feriam poenitentiain 1 meditemim : ut inveniat nos Dominas , (èrvos vigilantes , expeûantes Donai- , num fuum r conftagrante orbe terrarU) ; cvadere cum Lotho pofsimus, amp;nbsp;decurfo aerumnofæ huius amp;caducævitæ fpatioad a:ternâillam amp;bcatâ traducamur. Super-cft, ut laanc noftrâadhortationê adpœni-tentiam, pio voto ad Dom, Dcum cxerci-cuum, hugt;usraodi uimirum precatione claudamus r
AE T E R N E Deus, Deus magne, tcrrt-bilàs, Deus exercituum, fed idem clemcn-tißime Patcr,acccnfa quidem eft ira tua,amp; manus cxerta ad nos punicndos, amp;jam cervicibusnoftris imminent flagella tua» ÿcfccurcs iræ tuæ ; jam dies tenebrarum » dies
-ocr page 145-lt;V INTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n,
J die? caliginis nobis obo^a eft : Jam hoftes , I noftros in caput, nos veto in candam po-! fuifti. Sedquo confugiemus, nifi à te ira-I to ad tcipfum ^pltium amp;nbsp;m ifericqrdem : . àthronojuftitiîçad thronumgratiae. Pec-çavimus Domine , inique egimns; pati-. entiâ tuâjbenedidionibqs tuis abufi fu-: tnus amp;nbsp;nos amp;nbsp;Principes noftri, amp;nbsp;Popu-Us univerfus. Pcccavit multis modis t ExercituSjvqui, cnmtameflctprophanus, tam fanâum bellum, nempe prælia Dei cxercituum , Davidis inftar gcrcre volu-^ it; Lapfus Davidis amp;nbsp;delifta imitari ma-luit, quam ejus poenitentiam. Sed nee tu tarnen,Domine, vis interireEcdcfi-ana, necDominari fcmperldolomanias, amp;nbsp;mendacia, amp;nbsp;blafpbemias Antichriftia-nas; Imó nee mortem vis peccatorum, fedutconvcrtanturamp;vivant. Tu ergo, Deus optime, à quo omne donum per-fe£tü, largire nobis omnibus cor verè poc-nitens,cor novum,cor totü. axdens fandis. fufpiriis ; Sts nobis omnibus propitius,!!-luftrifsimis noftrisPrincipibus ; Eccleftx Scbolx ; Reip. Conferva dementer hanç Sarcptulam» hoc hofpittum, quod unv
-ocr page 146-Ï23, ORATIO QVINTA.
cum ferè in Gerpania habet Orthodoft S óexaudi hodie,ó cœleftis Pater, votapO'l 1 pulitui ,preccsEcclefiac tuæ, amp;nbsp;brevi pO' tenti dextra tua confringe cornua Anti-chrifti ; crige • labentcm Ecclcfia: fta-turn, per Dominum noftru
amp; Scrvatorem Chri-
ftum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
O RA'
■
-ocr page 147-ORATIO SEXTA. uj DEASCEN-SV DOMINI NO-STRl lESV CHRISTI INCOELVM: NEC NON DE ElVS VERA AC S A LV-TARI NOBISCVMPRÆSENTIAAD flNEMVSQVE SECVLI: HABITA
PIE ASCEt^SlONIS, EODEM, Q_U O SUPERIOR PROXIMA, ANNO) Heidelberg AE, in
C OE I U, A c A D î-M I C o.
-ocr page 148-t u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 R. A t î Ö ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
D E ASCENSV
MINI NOSTRt lESr C HRI- 1 s TI IN CÖEL V M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t
SBduûurus quendam Hora-TI VS àflebilibus ôcluduofis querelis, iVbz? fimper finquit) imbrtt
Manant in agro s : aut mare Cajfium
^—,—^DeJine rntllium
*Tandem quèrelarum: et f otiutniVA Cant emits Augtißt trofgt;haa
Cajarû
Quid fi igitur amp;nbsp;cgo, Illuftriflîmc Prîrt» Ceps hujus Academiæ Reûor Friderice, inclytæ MagnîfiCcntifiimè, Magnifiée Da Prorcdor, nöbilißimi, clàrîfs. amp;nbsp;ornatifsi Auditores, ego ihquâ, qui non itapridem ex hoc loco ad gémit’amp; lacrymâs »adfac-* cum amp;nbsp;cinerem, ad pœnitentiâ amp;fen(iini noftroruni malorum, quæ, vix adhuc in-cunte hoc anno, tàm confertim fe obtu-Icrût, vos provocavi, nunc horter amp;nbsp;roge, utpaulilpcr relpiretis,amp;; inter tot clades, tot
-ocr page 149-8 ï X T À. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«J
lotfùnerajquæhujus anni dcfôrmarunt exordia,illudChrifti Servatorisvobis fiig-geram ; Ne tttrbeturtor'veßrum : In mundo lohan-t^»' ^^reßione babebitü :fed tonßdtte : Ego lt;vi- *’ ci mundïi. Ilium iplumtriumphû Domi- iohan.i^ ni amp;nbsp;Servatoris noftri lefù Chrifti, cujm gt;nbsp;^cfumciio,^es noßr^ eH, inquit Auguft. ■^fienßo veroigiortßcatio noßra, canit ho-dtæ amp;nbsp;célébrât Ecclefia Chriftiana, trium-phû certèjvel quinq; triüphis lulitCçfaris, quos ex Gallià,ex Aegy pto,ex Ponto,ex A-ftiCaamp;exHifpaniisreportavit: imô triû-phoP. Scipionis African!,quomomniû. clarilsimum fuiflè apud Romanos com-memoràtLivius, longé nobiliorem. Tri-umphatores illos in mediis triUmphis tnemorcs oportuit elle fepulchri, amp;c vi* ciÊitudinisrerum humanarum: cum pe*
nesDenm fit, wZtmo teUeredegradu moi^ taie corptes : velßtferbos vertere funeribsti triümf^hos^ Namamp;idem Livius notât an* nuquendâtrium infigniû amp;clarifsimotû cedonka
Imperatorum ,Philopoemenis, Anniba- amp;nbsp;Aftati-; lis amp;nbsp;P. Scipionis morte infamë amp;infau-ftum : quai cm proh dolor, odogefimum hune odav tv annù vix ingrefsi,expert! jam.
-ocr page 150-nS nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
lïimusluCtivcrû, tum ali is calamitatibuÄ tuniintempcftivo obitutrium fummorU Principu, amp;fummorü Ecclefiarö orthœ doxaröjPattonum Regis Daniæ, Principi’ 'Cödciamp;DucisBulionci : qui luótus, qu$ funeftæ Ecclefiç amp;nbsp;Rcip.morrcs,ut unà cû vercdcfinant,amp; rcliquos Ecclcfiæ nutri-cios Dominus Deus tam dubiis amp;nbsp;terris temporibus nobis dementer confervet» toto pedorc amp;nbsp;indcfincntibus votis nobis rogandus amp;nbsp;intcrpellandus eft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Cctcrum quandoquidcm unicus illc Domini noftri Icfu ChrilH triumphuS) quem aicendens in coelum, peccato,niu-do, morte, infcris triumphatis obtinuit» talcgaudium nobis pcpcrit ,quod ncnio j à nobis tollere poteft : amp;talcmvidoriani) ' qux omncs noftras cladcs omncraquc ' accrbitatcm, qua m iièra liæc vita circunt-fulà eft, vinccrc facile poteft, cur hune tri-umphum non frequentemus, nonatten-tis amp;paratisanimis confidcrcmus, eut in eo cclcbrando, noftra licet rci tantæ im-par, non exulter, amp;nbsp;triumphet oratio ? Quem non juvet hodic,defcendcntc mû-do in exitium amp;nbsp;exitiofa certamina, amp;nbsp;ru-entibus
-ocr page 151-SEXTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«7
cntibuspaßimimperiis,corde afcendere incœlum -, amp;nbsp;cordeprofequi afccndéteni Chrifhinijamp;parantem ibi noftris quoque corporibus locum ? Etcùmplcriquc no-ftrûm patriam fuam in terris novercani fibi cfleexpcrianrur,cur non fit dulce amp;nbsp;jücundum cognofccrcubinam, amp;nbsp;qualis litillapatria, inquacumCHrifto amp;beatis omnibus in fcmpiternumtandem colli-gemür ? Quis deniq; Chriftianus, citm in-telligat, amp;nbsp;cum tota Ecclefia orthodoxa credat, Chriftum non per phantafmä, aut difparcntianl, fed corporal! amp;nbsp;phyfica cö-migrationc amp;nbsp;locatione, ex terris in coelu cœlorum, unde demurri corporaliter amp;nbsp;vifibilitervenietjudicatur’ vivos amp;nbsp;mör-tuos, afcedilfe, non fimul cognofeere Cu-piatjquanimirum ftatuerc ratione pof-fimus,eum nos non reliquifle orphanosj amp;Ecclefiadulcifsimacjus ac ftlutari præ-fentia non elfe orbatam, imo in ejus tute-laamp;præfidio latere illam,amp;confiftcre usqj ad mundifinem, contra tot agmina ho-ftium,tot motusamp;impetus tyrannorum, qui earn à juvertute oppugriatam in fenc-âutc expugnare amp;opprimerc conantur
-ocr page 152-■c«
o R A T I O
De His tantis, tam neceflariis, tant Jü* ' cundis amp;nbsp;falutaribus rebus, warum noflrarum ancora tut a amp;firma, (jui jfixam in cœlü habemus : ad noftram confo-lationcm, amp;nbsp;ad Triumphatoris Sgt;cImnn-nuelisnoftri gloria,^mca tenuitate ho-diediccre inftitui, ejusipfiusauxiliofrct’, ».Cor; J. qui idoncos nos facit per Spiritum S. uc i lt;le cœleftibus myfteriis cogitate amp;nbsp;loqui î pofsimus, quantum ad noftram falutcnt expedit, amp;nbsp;in hujus carnis imbccillitatc fieri poreft Sed, ut modum tcncam indi-cendo, amp;nbsp;ca non repetam, quæ ante bien-niu ex hoc loco, hoc tempore dida à nobis fucrüt,duob’ hiscapitibusorationcin ' meam circumferiba, dieturta primitm dt I fat riafiancl«ru,[}xc de coelo,in quodChri- [ ftus alcendit,amp; in quo nobis parat locuni: deinde de ejw fr^efentta in Ecclejia, cujtts e.ci)^y[$'lt;tejfievoluitfiaeramentum Euchari-ftiæ^ oflenfiirta etiam articulum afccnfus in cœlum optime convenire cum ejus-dem falubcrrima præfentia, inviolabiliq» ■xoivûivt'a, quam Optimus Servator nobftcu habet, fine qua nihil homine rniftrius; Xlihil cxDci verbo folatii, nihil ex Chrifti j advcfl-
-ocr page 153-•SEXTA; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lî»
advcntu, morte,refurredio rtc âd rtos fru-ftus tcdiret.
Si vcro, Auditores,apudipfosEthnieoâ, quorûplcriqj veram patriàignorArût, pa-triæqualiscûq; tarttâvis, amp;nbsp;tâta natura fuit, ut Ithaca illâ in afperrirtlis Iaxis taiiquâ cic.i.d« nidum affixâ, tanti feccrit Vlyffes, ut earn outo«, omnibus aliis rebus antcponcret ; quo amoreiuflâmati elfe debem’in ejusmodl patriâjiu quaPater cœlclhs fedë amp;nbsp;thronû habet ma)cftatis,quem nobisChridus fuo fanguinc promeruit; quam fuo in ctelunl àfcenfu môftravit Sc paravit,quæ dom’ elf amp;rcceptaculû omnium bonorûôc bcato-
Ilie,ille demum vents eil Chn/îtanfn, inquitAuguftinus,^«/ amp;nbsp;in dornofù,i,dr in j ƒ quot;^.1 fntriaßtaperegrintt/è ejfè cognopeit. Patria rtomin ttoßrafitrfitm esi-.ibi hnjpites non erim^.Nànt unmquüipj hîc dr i» domofua hojpes ePt, qtia-doqutdem ei fingulû horù expecîandui eli exitui, dr tranMus ad altam vit am. Ceßit tibi looum Patertuui'yCtßitrw es dr tnßliit tttü. Quotquot igitur ftierunt S. Patres 5t Patriarchx, profefsi furtt, qUemadmodü feribit Apoftolus Heb. u. fc hofpites amp;nbsp;ad-venas ede in terra gt;nbsp;ötmeliorcm patrianl
-ocr page 154-«9 nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
quæfivcrunt, amp;cxpctiverunt, cœlcftcni nimirum,in quam Chriftus corpore fuo prxccdcre voluit,ut fupcrnaeuremusamp;^ confcftemur, ubi Chriftus eftad dextra^ Dei fedens, ubi amp;nbsp;to 735 Airtv/uot «Atäp
Per illos autem cœlos,ncc cœlum iftuQ afpcâ:abile,inqiioavcsvolitant,necipfos Planerarum orbes intclligimus,fed cœlurn cælorumf quod fedes eft ôc thronus divines majeftatis, verè oAv/^7r@-',vel 0/'\9?lt;st/LiS'of,
feribit D. Paulus, ad ilia fortafle tria cœlo -rum genera refpiciens, lient Ambrolius àd cxiftimavit,amp;anteAmbrofiumAthana-Antiochü fius. Illudcoelum ,Auditores, ctlî nulH 1 fenfuinoftroobjcdum eft, juxta illud
V. 9?quot;^ pofto^i : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ocului non vidit, nec auris
audivit, nec in ment cm homines veneruntj Cilfunt-, ejuitparavit Deus iû, gui ipßem dtli-gunti elle ramen hujüsmodi cœlum efle fupra hos alpedabiles cœlos, alios, i Deut.î.e. qui hahitaculum fun^itAtisDei vocantur, i
ubi Chrifti Slt;. bcatorum eft totiusq; fuui-1 liæDeimâlio,pcrlpicuis acplurimis Script uras
-ocr page 155-SEXTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nt
pturæ tcftimoniis cöprobatur, amp;: fincfcc-lere, fummaq; amp;nbsp;deteftanda otTnji'oc àChri-ftianis negari hominib’ non potcft, Ma-gnæ enim cft jTclinfcitix, vel impruden-tiæ, ut nonnulli noftra ætatc faccrenon dubitarunt, affirmare, cœluni Eledoruni efle ipfum Deum , juxra illud D. Pauli : lieui erit omniti in omntbus'. Et cùni Deus i. Cor.’iy. fitubiq; ,coelum elcdotuni cflcubiq;.
Sedquanta cft ilia ignoratio Elenchi utloqùimur in fcholis! Vndc probabunt, efle illud cœlum, in quo thronui fanait At is ejus collocat’ dicitur, amp;nbsp;in quo Chriftus nobis locuin parat ? Nonne ma» nifcftum cft,apoftoluin, illis verbis hAud-tjUAfjuam äförerr, quodnani fit cœlum Elc-ftorum,fed, ^aUs eorurnfit futur a condi-tiopoHrefurreéfione, nempctalis,ut Deus iple, cùm filins ci regnum refignaverit, in omnibusEleftis fine interventu medio-rurn, fine Verbo, fine Sacramentls per le regnaturus fi t ? Magnum itaq; diferimen cft inter Deunt ipfum, Si. inter cœlum, five urhemtllAm hAbentem firmA fundumentA, v. w.
Artifex amp;nbsp;conditor eit Deus , (jUAin ^tnntbusfdelib^pArAvit, ut loquitur Apo-
I 3
-ocr page 156-«Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o R A T î o
ftolus Heb. II. Magnum difcrimen Intel Deum inhabitantem cœlos, amp;nbsp;illudhabi-taculum in cxeelfis, de quo Chriftusjoh. V. ?• 14. Aßiima, uos admeipfum^t, uhißtm egh
C^ojosfitü: Etloh.17, Kolo,ut,ubiego fuiUt ibifint efiipfi, njuosmihidedtfli. Et Auguft» Folo a™* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobùfiujcefit, in cœlum levavitt
entciiu- amp;nbsp;»d dextram Patrû coUocavtt ,fideifi( pitnos. nofira certum pigntu dédit, quod ntembri fint ipfium fieciitura. Nam amp;nbsp;iile error eft intolerabilis 5 dextram Dci cum cœlo cô-fundcrc : Creatorem cum creatura : Del potentiam cum ejus cfFcdis. Dexterâ D(i y,Zi. dicitur Chrifitts exaltatua (fie-veedtu^hSi.
Z. quod certè de cçelo intclligi ncquit. Et fedet quidem ad totam Del dextram, non ad ejus partem : fed non eft corpus ejus ideo fa^f um Dci dextra. Alias ira quoque poßitaliquis argu m entari : Dextra Dei no eftcrcata: Corpus Chrifti eft ad dextram Dei: Ergo non eft creatum.
Solutio igitur illius objeftionis defef f one ad totam Dei dextram, hæceft: Se^ dcrc ad dextram Dei, non efle, fieri dextra Dci, inducreproprictates dextræ Dei, amp;nbsp;coëxtendi ubique: fed,ut Apoftolus im terpre^
-ocr page 157-SEXTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ui
terprctatuVjEph.i. haberedomimum teflatem, amp;nbsp;omnia.fubpe£lafiü pedtbtti, f^e caput Ecclefta: Mancat, mancat Auditores, iliud ratü amp;nbsp;fixum, amp;hanc fummä noftramconfolationcmcripi nobis non finaniuSjChriftum Servatorem afcendif-fc in altum ,furfum effe, non dcorfuni-, non anhnam folùm ejus, ut Cerdon hæ-reticus putavit, fed amp;nbsp;corpus: nee in cœlo illo fubftitifle, ubi eft Sol, ficut Hermogc-ncs, amp;nbsp;Manichxi nugati font, fed fupra omnes afpeftabiles cœlos, in cœlum cœ-lorum efle profcdum;dc quo Dainafccn’:
T'àçaLvv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'àçiLVoi
V7rlt;3l.p^^^ 't' siçwpoLTot ; quemadmoduni amp;nbsp;Autor libri de mundo, amp;Platonici ipfi. agnoverunt, extra iftos cœlos habitarc Deum, fed ita, ut fimul omnia implcat : corpora autem beatorum ctiam glorifi-cata, corpora tarnen manebunt. Idco licet non fit tails locus in ilia ceelefti glo^ ria, qualis hic in his terrenis dementis : tails tarnen eft locus, in quo corporA ph^ficA , cfuibus immortalitat cjuidem da-tur , natura autem non aufertur , mano*gt; ant circumjertbantur : Indt^ inde^f
I 4,
-ocr page 158-«5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
inquam,dtfcendet C hr iß ta motu locâli, à eos^(^u^ obdormierunt in Chri/foßcum adduquot; cet, ut rcûatur D. Paulus, i. Thcfl'al. 4.L0-cus illc,non qualitatibus folvun,(icut ubi* quctaiii voluut, fed amp;ßtu ab Inferno di-Lucæi6 lfat,juxtaillud:£j7/»zrr»£gt;j c^x'w htAtttt ingens conßitutKs, ut it, ejui 'votut hinc trAS‘ ire ad vos, non poßint,ne^ iflhinc hue trant' ire. Lucem autem amp;nbsp;fplendorcm incopa-rabilem tUitts nova Hierufalem luculentei Apoc.21. adnioduni, licet allegoricè,nobis defed-bit D. loanncs« lllam lucem, in tllud ccelum, conftituto pritis in tcrrisminifteriojcircû-InApolo-fufanubeaflumtuscftChiiftuSjinqt Tcr-gctico. tull.inultôveriùs,quàm apud Romanos afleveratur de Romulo in coclti rapto. Ad illam nos quoqj patriâ anhclamus amp;nbsp;afpi-ram’.Namßterrena patria, inquit Auguft. it a dite ci a eit, cjuata dileHto debeturßtfer-nit fgt;atrise propter vttam at erna: in ejua erit jeßtvitas pinefine : at er nit as fine labe :fire-nttas fine nube: fiinitasfinctnfirmitate:pul' chritudofinedefiormitate'. jucuditasfiine mce-rore ; fitptenttafine err ore : vitafine morte, fi. r HÆC QVIDEM DE PRIORI CAPITE, nempe depatrialandorum, amp;nbsp;de coelo, in quodChriftus afccndit,didafunto. V e-
-ocr page 159-SEXTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„j
Venio ad altervm, quod noshæc tempora maxime cognofcerc jubëtjccr-taqueanimi 7rAHço:î)oçia,ab omnibus verè Chriilianis hoe ftatui fundamentum, hæccatholicæ amp;indubitatæ fideifumma firmifsimè tencri, amp;nbsp;credi facris cx litcris debet, vide licet afiendijfe Chriftum in cxlumyut tarnen Eccleßam non defiruerit^ amp;arhitrio-,velfortunXjVcl Mundi tnfanien-td extgt;ofuerit.,fed ejw etiam in wediiSy qui-bus vexatur procelld amp;nbsp;tempeßatibM,patrons, eußos amp;nbsp;extßat. ideo idë ille,qui dixit: Relinejuo mundum,aßc€ndigt; ad fiizrfzwjdulcifsimis verbis promilit: Ec~ ce vohißeum fum omnibus diebua tts^ ad con^ ßummationemfèculi^
Errant igitur illi, amp;nbsp;errant vehementer, fummäq; noftris Ecclefns injuria faciunr, qui negatacorporali amp;C naturalipræfentiâ corporis Chrifti, aut ejus fubftantiali con-junäione cum ïÿmbolis panis amp;nbsp;vini, omnem negariprlt;sfintiam concludunt, amp;nbsp;nuda figna à nobis ftatui clamiranr.
Longe , longe, fatius erat, variot prxßentia modas agnoßeremodus huic myfticæconjundioni Ecclefiæcum Chrifto conveniat, intucri : qt omnipotent
-ocr page 160-tj6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
ti/t Spirit Mi S, idcommtndAre, ^uomodoct^quot; pMiinceelopofituntfitobiißtprüfens t quiif* ejut omnipdtentia ad aboUndam humaftt nature ver it at em, nbsp;nbsp;articules alii^uat
labefaStandos abuti.
Valear, valcat, ilia Thcologîa, qux, tit fàllàs'hypothcfcs tucatur, falfa, otTuçotl* amp;nbsp;conrradidoria afttuic, ôc eum vciiöt« conciiiarc nititur.
Falsa est hæc hypothesis, ex medio Papatn hauftä infclicitcr,amp; cun^ magno Ecclcfiæ feandalo amp;nbsp;detrimento defendant nônulli, DomininoftriTcftî* mentum, amp;nbsp;ton ni noftram fpcm amp;coE' Iblationem in corporali cxhibitionc corporis amp;nbsp;fanguinis cjus, quæipfo corporis ore pcrcipiamr, confiftcrc. Ad hanc falfâm hypothefin tuendana, Deus bone •’ quàm prodigioià, quàm pugnatia, quant male cohærcntia multa axioinata cxcogi-tata fucrût ! Corpus Chrifttrealiter amp;nbsp;corporaliter efle in pane; «Sc untri fubftanti® panis : neq; tarnen id fieri, vel uHavi fccre-ta amp;nbsp;pronunciationc verborum recitato- ) rum, vel ullo de/cenfu in pancmCorpus Chriftivivamexhibcri in pane: amp;nbsp;tarnen fanguf-
-ocr page 161-s I X T A. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r;x
, fanguinem realiter feorfum efFundi in calice : Vnum elfe Chrifti corpus, amp;nbsp;ramen fingulos communicantes ctiam di-verdsinlocis integrumChrifti corpus orc pcrcipcre ; Corpus Chrifti reale amp;nbsp;crucifi-xum pro nobis manducari, amp;nguinë rea-litcrfundi: amp;nbsp;tarnen inCœnainvifibile, impatibile, gloriofu, infinitis in locis prç-fens pcrcipi : Corp’ illud ore, fed non ora-iiterctiamabimpiismanducari: cfic realiter,ubi cft panis,fient infans in cunis,pecunia incnimcna,neq; tamé localiter: efle ubiqjpræfens,ctiamin foliis arborumôc çantharisccrevifiariis: cfle verum Sc reale corp’,amp; fimul habcre^prictates corporis, ^c^prictatesdeftruentcs corporis natura : ut elle omnipotens, invifibile, infinitum. Quem errors alii rcftringentcs,reftriftam cômenti funt Vbiquitarcm,quam tarnen non reperiût in trib’modis cflcndi,quos ex Scholafticis tradidit Lutherus. Nam rc^ ftriâaVbiquitas, qua corpus fit fimul in multis locis,fcd non in omnibus:neq; fub locali, neqj fubdcfinitivo,neq;fubreplc-tivo modo cöprehcnditur. Non min’ de afçëfu Chrifti in coelu varie philofophad
-ocr page 162-•5» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
funt illi homines : quandoquidem alii Mathcfius nietaphoricum finxeruntafccnfnm, aeß • poft, afcçndere, deafcenfu ad magnos honores effet accipiendum; alii,cum ficafeendiß^ ftatuerunt, ut intcrim omnia impleat,at-queita tàmfurfnm,quàm deorfumcor-^Andr pusilludferti oportucrit: alii difparuißc
Chrifti corpus volucrunt ■, amp;nbsp;ei ne latuna quidempilum migrandum fuifle,ut iret adPatrem: cum tarnen palsimapudloan-nem Chriftus illudIRE ad patre*'^’ • interpretetur,pro co, quod eft RelinQ^' RE MVNDVM, ET IRE IN DOMVM PA' TRIS- 7/4involuunt, heu ! implicmf in varias error cs y variMj^ contradictio' nes précipitant, e^ui nnum reCte intelligett ficutgravifsimèmonuit olimve* tuftus fcriptorlrenxus,
Illud porró unum, quod amp;nbsp;redè inteh ligi, amp;falfacadverfariorum hypothcfi op-ponidcbet,hoceft: Ncquepromißtonern EvangeUi, ne^, quod codent redit, Teßawe-tunt Chrißi, neque hujus promißionts amp;nbsp;Te^ ßamentißacrojanclumfignaculum, Cœnarrs Homini , corporalent praßnttant corporü ehr iß tin elementis, aut oralem ejtts mandu-u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cationem
-ocr page 163-s K X T A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13»
(attonem amp;nbsp;corporalem exhihitioftem nob^ veluno verbtflo comrnenddr£,promitterc^f aut ohßgnare : tmo ab ilia nos abducere. In-quitChriftus,Ioan.6 Caronon^pdeliquic- '' ^uam-. fi: carnaltter amp;nbsp;corporaliter conß-derata ; qux alias verè cibus eft, languis cjus verè potus, quatcnus caro i 11 atradit a iP nobis; lânguisq; pro nobis fufus: qua-tenus item inChriftum credimus, ôc Spi-rituejus vivifîcamur. Sic amp;nbsp;Apoftolus 2. Cor. 5. Etiamfi Chrifium aliquando novi- ’*• musfiecundùm carnem-, nunc tarnen non am-pliusnovimuSifi. car nah (ß-corporali præ-fentia, aux fuit temporalis. Jfitare fi (juù edin Chrifio-,no'ua, '\'L\c\\x\x.-,creatura eil: amp;nbsp;perconfequëSjChriftumjamoculis Spiritus intuetur, ore fidei pcrcipit ; amp;: ea ra-tione,quæ convenir rcgcncratis,^«/,«^ no corporal: tngrejfiu in corpus aliquod, renafiu-turficnec corporaliingrefßu corporis in os-, nutriuntur ad vit am «ternam : amp;nbsp;tarnen verii naficuntur dentib , vere pafiuntur : quia verè Chrißum habent infi habitantemy amp;nbsp;longe veriùsfit,quod admimculo Spiritus ^•fit-,quam quod oralis manducationû,corpo-raiiumvéorganorumfitadminiculo'. inio hi
-ocr page 164-t4» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O n A T ï O
dtmum 'VeŸè AdfÀlutem percipitur, ft on ijitsi «re,Jedcfuodab animafideli percipitutquot;.
Nonigiturinftirnit Dominus facrant । Cœnâ, ut advchatur corpus cjus corporaliter in pane, aut in os, quia nee talis præ-fentia usquanipromifla cftin Evangclio; ncc eflet vivifica, nee confentanea glorix corporis Chrifti regnantis in cœlis:fed, quemadraodum verba fonanr, ülurarent ac certä inftituit fui hinc corpore difcedé-tis a’yoc^iVHaip, donee in die judicii corpo- ' raliter veniat nos aflum turns,ut in fcnipi-ternü cum eo fimus,qui nüc myftica uni- ' one, amp;nbsp;in cordibus noftris habitans perfidem, tam arde nobis conjüclus eft, ut nos Ephef ). MEMIîRAdicamur CORPORIS IPSIVS, Corpo-so- nbsp;nbsp;ralem illam præfentiâ interim expedain’»
EAMQVE TA NT OPE RE D.PaVLVSEXPE TiviT, inqtCyrilluSjVT vitæ hvic iN TERRISLONGE ANTEPONERET.VcrÙm cam in hac vita nobis non contingere, fa-philipp. 1. tis oftendit, quando dixit : Cupio diffolnit amp;nbsp;effè cum Chrifio. Id, inquam, cupivit amp;nbsp;optavit S. Apoftolus, qui alias ad Galatas 2®' nbsp;nbsp;Icribit : Vivo ego,non ego tarnen amplttts,fed
vivit tn me Chrtßtu ; vitam i quam nunc vive
-ocr page 165-SEXT A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141
ùlt;vo in carne, vivo per fidem PUii'Dei, qui dtlexit me, feipfumpro me tradidit, drc.
Quodvero apud Veteres nonnunqua dicitur: Corpus Domini dentibus premi,in 05intrare,fragmeNtAejus in cantjlroporta-ri , in terr am cadere ; quis non videt, ïâ-cramentales eP.clocutiones,ubi propter Unione facramcntaleni,qnæ nullo modo eft phyfica, fed res fignata defi-gnis prxdicatur ?
Neq; tarnen hue noftra fpedat oratio, ut nullo modo nobis præfeni fitChrifti corp’: autcumfolo Spirituejus xoiveavi'ot» habeam’. O B i e c tvm enim fidei nostræ Esttotvs Chrift*, amp;; rota ilia indivifaqi peribna: quia nee Spiritus fine interven-tu earn IS nobis comunicar i, nee caro vivi-ficaeflepoffct,nifi efletcaro amp;cjus, quieftnaturaliter vita: modumperceptions ydiw-tx hic agatur de myfterio coe-1 lefti, de vita animæ, de manducationc amp;nbsp;I pcrceptionc corporis cxaltati in coc-lum, ceeleßem dr J^iritualem ejfe certè ne-cefleeft. Sic igiturpz/i dr orthodoxave-tuflof, modos præfentiæ corporisChrilU 1 diftinxit, amp;. falutarc ejus prçfcntiam cxpli-
-ocr page 166-«4» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
cavit : ut nimirum magno conïcnfu fcm-per docucrit, totum Chrtßum Eccleßm fit adejßf, ubicun^ cH Chrtßui, habere hK-manitatem, ejuam afflimftt, indtljolubilt »(• xußbi copulatam: Verum cumduxßnt tur£ diverf^e amp;nbsp;dißin^^tx » Dettiis Hurnigt;' nit ru, dito modopreejentem ejjè r at ione Dotât ü, eptta inßntta eii:alio, rat tone humAf»-tatü, epux tn tpfa unione, amp;nbsp;in ipfagloriapfo-prietates veri corporüferuat. Nam,ut rc-ûèpronûciavit fcxtà Occiimcnica fyno-dus : Si ijuü natur ar urn propriet at es toUcret, ipfas toller et naturru. Neque tarnen Chri-ftus contra voluntatem fuam, naturæ legibus fubjeduscftjCÙm fit Dominus naturæ : lcdaffumtacarne noftra, fpötepro-prietatibus illius carnis fc fubjecit, amp;dc cjus corpore amp;nbsp;veritate humanæ naturæ, quæ fundamentum eft fpei noftræ, amp;nbsp;re-furredionis noftrç,nobis ftatuendüamp;cre-dendum eft, ut fefe in Verbo fuo patcfccit: Lucx 14. Palpate videte, ait, ejuia Spirituscarnetf^ dfojßa no habettepueadmodum me wdetii habere. Ita,idcm Chriftus, inquit Cyrillus^ natuseft amp;gcnitus ex virgine: Ganai? K5Ct Mi^^aTrliKos, fitÏKccî ,relpeclu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afluinctis
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maflain
-ocr page 167-8 EXT • A/’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H»'
maflam noftrâ: «vôça'an'veüf ,rc(pcftuvcrç nativitâtis, ôc vcri part’naturalis : qui Luc.
‘ a.nobisdeicribitur.Sic in Afccnfione,in-' quitAuguftinuSjfub una cadcmq; Pcrib- . na in eo, qui clevat, divinam potentiani : inco.quiclcvatur, humanani cognofco
gt; liibftantiam : afcenditadPatrem, per id/ quod homo erat; femper maniit in Pâtre, per id, quod Deus erat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 .r-
I Modiporrodiftinciijpræfentixcorpo-risChrifti,amp; in Scripturis,amp; in Vetcribus fanûisPatribushoc modo traduntur : UC: frirniußtfubßa}itialiiyC[\SQ corporea fub-; ftantia, qualis eft humanitasChrifti, præ-fcnsdicitur, corporaliter, localitcr, natu-raliter, ut fuit in terris poft Incarnations
* usq;adAfeenfionem: nuncincœlis eft,, usq;ad diemludicii. Etfic Auguftinusiru. EpiftolaadDardanum : Secundum ho-r minem in terra erat, non in ccplo, ubL niinceft. Noliautem dubitare, ibi nunc^ effe hominem lefiim Chriftum, unde vS-turus eft, memoriterq; recolc, amp;i fideliter
, tcncChriftianamconfcisionem,quoniä i
■; refurrexitamortuis, afeendit in cœlum, ; nccaliunde, quam inde venturus eftad
B ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'•
-ocr page 168-U* nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
ChrifltR inamHumanitatis fuç prâèlentiî tnûdolùbftmeritjCxpolüitipfcmet lob* kS. Bxffiiit •v^b^s■,at^ego abeam: Quare ? n'* [ «. y. Biirum, utfi-desadtficaretur, t^ux
fujt,-el«m à viß^eli nbsp;nbsp;corp or ait prxfiwiAßquot; i
dehant Afoßült,Si.\iir\^\^\^ior€amp;multöêö' j ruineranrprcces. VndcChriftus diccbât-Ha^en'gt; dum fc. corporaliter me prîbfcn* i îoan i6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habuiftis, nonpetiißts quicquam tti
mine me a,
Prïtcrca teftarus efl: Chriftus , fccôrpamp;* tcfiiodilccdcrcinccElû, ut ibi nobis para-ret locuni,amp; eflct in cœlis arrhabo noftr^ rlt;(ùrrcdionis. I ll A u, ilL A m consola* T iCNEM tolluntjCpiivel taie Corpus, quod ßoftrisnon fit9/uo«'öi«}jci affingunt,velcd in tcTrcnis dementis,quàni in coelo effc nialunt: Jnveelo, inquâ,undeSpiritüitiS. paraclctum ilium,aliaqj varia dona,quib* hcdcfiä iraplct, amp;nbsp;ornatj mittiq amp;nbsp;ubi eft aternus Saccrdos ôc Mcdiatorapud Patrc. i Nam, fl cflet in terra, inquit Apoftol’,ad Hcbr. ne Saccrdos quidcclTet ,fc. veriûn* ßfljL 8. duarii amp;nbsp;tabcrnaenli,cùm in terra eilet ty*
** A«
' pici tantùm Sacerdotes, qui iêcundûLe* ^ciu donaoiiercbant. Ergo multis nomi* uib*
-ocr page 169-Sexta,’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»4gt;
hib’ncccfTe fuitjillü abfoluto curriculoamp; conftituto Minifterio Evangclii abire iri coelü, amp;nbsp;corporaliter efle in cœlo. Scd.n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
I ànidco,qtiçro,nulloniodoprçfcnscftEc-, clcfiæ? Vel,anidcorigt;r/’örtf'vm74rf»#,i^«lt;é f^ifùndàniehtu/nj^einofirxy deftruein’ uc î’ræfcfttiàm ncFcio qüä corporis, non cör-
! poris, iri pänc, amp;nbsp;extra paricm, in cdclo Sz in cœno, Ut quidälmpurns äliquandö lo-cut’ eftjtnagiricniur? Abii t à nöbis utraq; illaperverfa perfuafio.Kam præsens, præ-^ensest omnino ecclesiæ t OT
Gv dus Dfæ-
H R I s T V 5, frtmtim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
ätftißima corijuriéiióné, amp;nbsp;myftica ririio-ric, quam riobis Evangelirim prædieatj tiuam Sacràtrieritâobfigriant.F/^/rZ« De^, inquit D. Paülüs, per tjuem 'vocAti eßü iti commttnionem Filii tplttu lefuChrifUyDerni- t.Cor. E »inoßrii Talisporröcomrilnniocurnfit^’ tnyftica, ^cœlcftis ,non folùm non tol-litürpctdiftàntiamlocôrutn ,fedhoc re^ ‘ quirit, uf Chriftus fit furfum tanquam caput Ecclcfiæ, à quo deinde omriia boni dona in Ecclefiana defluantjUtbalfaniunl llludprcciofuiriacapitcAironisintotanl oranaveftimentidcftlxcbat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ‘
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ka
-ocr page 170-Uö nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Tertius modus præfentiæ corporis Chrifti. '
Traa.so’. in loan.
Elipr^terea mhüprxfensßngulari yilx, de qua Cyrillus, lib. 9. in Ioann, cap. 21. Credere oportetßdeles -tquamvis à nobii corpore abßt: 'uirtute tarnenßta omnia ÿt-bernare -, ade[ßqueßmper omnibm, qui eum diligunt. Vndcdicebat: ^men,ani:f^ dtco ‘vobiSy ubißint Duo, aut tret congrt' gatt in nomine meo,YGGßtm in medio et-rum. Dicit EGOiple : nequisin duos filios dividat Chrifl:um,quiunus eft in uträqj natura,licet divcrfis ^prietatibus conftet-Sic Augufti nus ; Cum audit is Chrißum di-cz?z(Zöinquit,ME non semper habe-B IT I s : neßtis, b boni ,foliciti : De prafin-tia enim corporis loquebatur. Secundum Ma-jefiatem ,ficundt(mpro'videntid,ficundum ineffabilem gratiam impletur illud : Ecce njobifeumßm omnibus die bus usq^ ad coßtm-mationemficuli. Et quomodo quxfo cö-fifteret parvul’ grex, que nunc totis mille quingentis, odogintaodo annis, tanto furore,poftChrilli Alcenfum in cœluni adortus eft Sathanas, tot potentifsimis monarchis, tot popuhs furentibus conci-tatis in Ecclcfiam, nifi brachio fuo potëti adcfîctEccleliæ, lt;5c in cœlo fic cflet, ut interim
-ocr page 171-SEXTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'147
Terim inimicos noftros ponaticabellum pcdumfuorum,amp;(e nobis communicet per Spirit um fuumhabitantcni in nobis, confolantem amp;nbsp;crigentem nos: per Evangelium fuum, in quo cum quotidic quad oboculoscrucifixumvidemus, ut loqui- Galat, j. turD. Paulus.
Prælcns eft ergo nobis, cujus Spiritu Sc vita vivim’: quem in Verbo audimus,amp; in Sacrametis contemplamur. Nam qui nihiledi putant,nifi quod ore com edi tut; ” nihil videri, quod oculis corporis non vi- ” deturj non cflcpræfcns, quod non locali- ’» ter prxfenseft: ex Chriftianorumfeholis, ’• imóexhominumfocietate ad bruta ani- ” malia,qux fenfuali vita tantum vivant, relcgandi funt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”
Sed nolo clarißimo huic amp;nbsp;ornatifsi-mo cœtui longiorc oratione moleftus cf-fe. Hoe folùm fubjungam: nullum eflc ex vobis, cui pariter in hoc auditorio non fimpræfens, licet non eodem loco ftem, quo vos finguli ftatis, aut fedetis Cur nobis noftcrille Immanuel non fitprxfen-tifsimus, licet corpus eJus eodem loco no fit pofitu jfedin co throno gloria:, in quo
K 3
-ocr page 172-14t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
cum collocari deecbat, ut co clîîçaciùJ lalubcrrimæ ejus præfcntiæ, Si. potcntif fimæ gubernationis effeda fcntircmus? Furatjfxviat, minctur, amp;nbsp;fremat,quan; tum volet Antichriftys, amp;nbsp;dc noftriß ca-laraitatibus ,amp; aliquot noftrorum hctor um motte triumphosagat. Efrat, errat gt;nbsp;fi Ecelefiam put at ejfe orphanarvt Scntiet ipfe, fcnticnt fuforis ejus adminiftd vim ac robur capitis noftri,5dmmanuclis noftri, Audientaliquando illam voçciu nonfineconfternatione: Saul,Sauli,tjuti rne pfrßquerü ? Durum eli tibi contra ßimulos çalcitrarç^. Dc quibu§ in huncnioduqa feribit Auguftinus, Ca^ put noßrum eiiinç^lù-. fedne putet, quoi Jeparatumßt caput à eorpore_j. Dtfiretunt enim eH locü ,fid juncium affe^u. Ipßa af-*^■9. çonjunhio clamavit'. Saule, Saule».
quidmeperßquerü'i dfc.
Ilium cgOjTriymphatorcm nofttum* Immanuclcra noftrum, caput Eççlcfix» Regem regum, Dominum dominantiu tpto pcdorc prccor, ut de cœlis amp;nbsp;throno Majedatis rcfpiciat Ecclcfiam àtotÇyclo-jiibus opprcJlam: hoftium confiliadifsi-pep:
-ocr page 173-SEXTA.
Pct : hanc noflram Sareptam nnà cum Clemcntifsimis noftris Principibiis do-uienter tucatur, faciarquÇxUt tucntibus {»aßim Mundi Impçriis , vcTgeqtç js^undoad fincm,CQvda furfumat,tot» lamus ad Dominum lefumi cui fit honor amp;nbsp;gloria infempitcçnü.
K ♦ QRA.
-ocr page 174-Î5O ORATIO SE P TI ma; EVCHARISTICA VLTIMO DECEMB: HABITA, ANNO cb.b.XIlC.
rOSTQJAM DEVS CLASSEM IlLAM HiSPANICAM
DISSIPASSE!.
SF.,4 M grattam référant no pro tUû emnibat cjna in mt contulit, benefiiû ! Sumto cttH' ccy ejKOgratis aguntur pro acceptaflute-, nomen Domini invocabo,meaque vota exolvam Domino coram univerfo populo eju^. Lubetn.Illuftrifsimi Principes, Redor Magnifiée, cctcrique Nobilifsimi, Clarißimi amp;nbsp;Ornatifsimi omnium Oidi-numviri,acjuvencslcdißimi,Eucharifti-cani hanc noftram Orationcm ab illâ lu-culentâ Davidis gratiarum adionc, qusc Pfalm. II6. cxtat,inchoaic. Et certè, ut U. Auguft. verbis utar, tjutd melius, vel corde geramustvelorepromamus,velcalamo ex-planemns ,^uamgrattas Deo Optimo Max, 2(,thtl(puippe,\nc\yxït Seneca,animo eU honeßtus. Omnes hoc urbes,omnes ctiam ex barbarisregionibus genres con-clama-
-ocr page 175-ORATIO S I P T 1 M 1 tji damabunf in tanta judiciorum divcrfi-tate rcferendam benè merentibus gtatia, omncsuno ore affirmabunt,in boctam difcors turba confcntit.
Scd video, video, inquam, Auditores, quàm grave, quamqiarduum in me ho-diefufeeperim munus,qûi gratias agerc in tam folenni cœtu inftitui,/gt;riwjz/»2ci, tujus beneficia vel hoc ipfo anno in hune Palatinatum ,in hanc Ecclcfiam ,Rcmp. Scholam collata, nec cogitando cöplefti, nec numcrando pcrccnferc pofTct, ne is quidem, qui Pcricléa aut Dcmofthenica Éloquentià, amp;nbsp;acuininc Carncadio, vel Ariftotelico præditus cfTet, magno illi ni-nairu hujus Vniverfitatis Reftori amp;nbsp;Mo-deratorifapicntifsimoDominoDcoPatri noftro ekmentifsimo : deinde Illuftrifsi, amp;nbsp;Gencrofifsimæ indolis, heroicæq; cx-fpe£tationisPrincipi,Dom.Priderico,Co-mitiPalatino ad Renum, DuciBavariac, qui per biennium integrum inclytæ hujus amp;nbsp;vetuftx Academiæ Redoratû tam féliciter gefsit, ut fpem jam indubitatam bonis omnibus afferat,felicifsimx aliqua-do gubernationis amp;nbsp;feculi cujusda aurci,
Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K 5
-ocr page 176-• o HATTO
lt;juod îpïo non poftrcmumfacri Trapffï clavum aliquando tcncnte, renalcituruiÄ । vidctur. Vcrum cnimvcroillud merecrc« at, quod, ut maxime mihj tam gvavispror vincia incumbat,vos omneshabco hu* jusgratiarura adionis nöfQlum lufFragar tores, vcrùmctiam focios; me apudeoS diccre video, quorö mihi perfpeda xqua* nimitas eft,q^uib’ illud quoque optirpè not urn, Cv I g r a t i a ƒ ro rfierit^Kreferri t ttequit ,fatü babe4S^ tjuaw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
tntmus cafsKe potest.
\t igitur, Auditores, qd rem ipüm ao çedâ,mcmipijCÙm annofuperiorccx ho^ loco dicerem,nieDomDeum folicitè vo? bifcûçomprceatü, ut annum, quern nol ftanna à primo exordio ludifcrü eflc pr«5 fcntifcebarn’A totiEuropç amp;talê,fxitaloi qui licet, fore, non panel, fupcriorib’ tC“ trb tëporibus, angurati funt, féliciter no* bis proccdercpat)erctur,$c^ptcrEeclcfiä» quamfanguineFilii fui rcdemit,casjcala-i mitâtes aycrtçret;, quç Conglomcrari tûc, amp;nbsp;horribilis têpeftatis inftarnosô^fi-atrcs poftrosvariis inlocisopprcfluræ videbâ-. tut. Nccfucruntpr.ofeélpvotaillanoftra inania:
-ocr page 177-s ! î T 1 M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff»
inania: ncc inanes prcccs cxtraordinarix, ■ qaas ftatijn ab initio an. in Palarinatu ha?
bpri voluit Optini’, Sapicntifs. amp;Fortifs, PfinçcpSiamp;Dom.p.Ioan Cafini. Comes Palat, ad Renum,Pux 3avariæ,Elcdorat’ huius Adminiftrator, Pom, amp;nbsp;Patronus porter Clcnifntißimus ; nec ipapes fuc? huit prcccs cum jcjunioamp;gcniitibus cô-^ jüâæ,quas codé tcnaporc,Ecclefie otnne« ' çxtcræ pçr Galliam, Angliam, Belgium, I ßc alias Regiones disperfa:, folenniter, amp;nbsp;religiose habucrunt: fiqviidcm anni
FlcbUePrtncipiu raeliorfortunafiquufaeil^ Nani, Pcus ^ionc, quam triftia» quàm fle-biiiafuerät hujus an. exordial Quàni multos çôfçelcratos hoftiumconat’reprclsit ■ Deus, ànoftris jugulis, corü ferrum amp;nbsp;tçladejççitlQuotjcs teda noftra,fortunas npftras exfiammâ amp;nbsp;furialibus.ignjbus, quos alibi accenfos vidimus, çripuit ? Po-nkcvûbis ob oculos, Auditores, tcriap’ il? lud.quo deferto amp;lamétabilitçr fufo exer-çitu uoftro in Gallia, tota Antichriftiana fadio crillas pafsim crigebat, bine ferro amp;nbsp;f^âmâfeviens in finib’ Irnpcrii;iUinc Prin-çjpib’ ipbs Palah minas intentas,amp; copias
-ocr page 178-154 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Jam in tcrram Palatinam infundcns : Kc* cordamini, quanta tunc trcpidatio doW** f quanta in fociisamp;vicinis partim ignavia» partim perfidiafucrit, quamq; multi jan’» Idumcorum inftar clamarc vidcrcntur: Eruitc, cruite, ex imis evertite fundaWC* tis ! Revocate in animum codem tempore vim Icthi abftulifleipfis lanuarii Calendis, Generofißimum Ducem Bilio-neum : paulo póft fub fincm Februarii ve-ncno extindum fortifsimum ilium amp;nbsp;in-clytûPrincipemCondcum : nccitamul' to poftèvivis excefsifleSerenifsimumamp; cordatißimum Daniæ Regem ;quafi fm-gulis ^vinciis cripere DcusvoluiflctNu-triciosEcclcfiae, ut omnia hoftium libidi-
ni paterent, amp;fupcrefletnihil,quàm,ut in ejulatus amp;c plandus folvcremur, amp;cû
Icrc. in lamcntat. diccrcmus : Fenit fum-ma dies : Omnia deßruxit lehova fine de
mentia: Convocavit ejuaßad Panegyricunt
Cap 2.21. conventumfiormidinesmeascircumauaefue:
C.ip.2.22. neq^ ePi die lehovæ^ejui evadat aut fitperßes
Cap. 4.19. maneat, Spiramentumnariumnoßrarum, »ndiui Iehov£, capitur in foveis ißorum, de quo dicebamus y in umbra ejus nos viciuros' tnter
-ocr page 179-s E P T I M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15J
intergentes,(^c. Ncc minus tunc trcpida-I nbsp;bat Anglia,quàm Germania,Gallia ^Da
nia, jjprertcrrificu ilium apparatu glori-ofifsimæ clafsisiberæ, quæ aufpiciis Anti-chtifti Romani, amp;auxiliis procerum aliquot Italiæ incredibili fumptuinftruda vaftummare cooperite, amp;totamBritan-niameum Belgio oppreflura, amp;nbsp;fub jugu mifliira videbatur. Nam amp;nbsp;eodem tempore exercitum habebat Iberus in Belgio \ numerofum,in quo milites veteran! erât, amp;nbsp;Dux Leo, qui nec 'vinci nec cedere didice-rat-, amp;nbsp;adipfa s marii ripoi confißens, Imperium Anglix acBelgiiJpejam devorabat. Et tunc, proh dolor, tanta in Germania no-ftravclfccuritas,vcl ignavia, mcnsq; læva in plcrisq; fuit,ut ocioli effent publicç ca-lamitatis fpedatores, amp;nbsp;tali Ecclefix Ratu non fccus, ac fi res Exoticæ, amp;nbsp;ad fe nihil pertinentes fuiffcnt,parum afficcrentur : acin medium conferrent nihil, quod hu-jusmodi tetris amp;nbsp;furiofis conatibus oppo-ncretur. SoL»s,folua fere (quodabsque in-I vidia didum velim) llluftrifsimus amp;nbsp;for-tifsimus Princeps amp;nbsp;Dominus, Dominus Joannes Casimirvs optimi amp;nbsp;maxi-♦
-ocr page 180-i}i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
IncincIytiPatris Filius, tncmorfortküäi* fiisavitæ, menior officii crga patriâ, amp;ef ga Ecclcfia mcnlor divinarum ^nlifsio' lium,amp;illius Pfal.qucm läudarifsini’ Cd-fitudinis cjus Paren s rebus dubiis ufufpir*-’ ^^ilni.4S k^lcbat: Défis nobts auxiliumelt amp;nbsp;rebtir-
Mxilium tn arigußiiSfraßntißtmKm: licet lion niininiatn belli Antichriftîâni niolS in fè derivari,amp; tclà in fuàm celfuudincnt vibrari videret, ihfraclû quot;eßitanimö,amp;c3 cxGCutuS cft, quæ à pio, à forti, de prövido fcquiriDucepôtcrànt.Nànt,qüe‘adDom; Dcüm cxcrcitiiûplàcànduni peftuicbant,' lion prçtcfmifit : amp;nbsp;qtiç ad fubditos érigé-doi, amp;: à lohgàquietead bellicaexcrcitia; amp;nbsp;militàrenl aliquam difcipliha revocan^ dos,amp; ad confinid Palatinatus niüniérida, dcpropulfandum ablnipcrio hoftein ne-» dcnariacrânt: ea mita indüfttiadc ccleri-tafepcrfecit, ira, ut paülo póft, noii rani hoftisCàfimircgt;,qüàmCafinlir’bôfl:ifor-midolofus cflet -, amp;nbsp;talétn ómnihÓ CafH mirü Liga Ronianaagnofcerct,qualcs vc-teres Romanos poft Cànnenferii cladehi fttifle feribit inOfficiis Cic. cos videlicet majores animos habuiffe,quàm uûquani rébus
-ocr page 181-s t Ÿ T î %lt; A.
TCb’ fecûdis; tanta vis,hôncfti^ Vcl,ut noftfO fty io loquamtir,/4»4.i vis eif Isonxco/ifctetitta 5 dj'hbnx caufx. Nà'nvqd 'raftius,qd convenient ius, quàni p iü. Pcih-cipctn pro pafriâ, Ecclcf. pro fubditis, ,p hberisamp;fott-unis eflcin^xcobüs ? lt;^ptni 'veto's eert'e Des cuit ores ut vcrißinie föi-bitAuguft. betia pxcataßtnt : efutt no» Dcdi*egt;K cupielitate,fec{ pacisßuÄio ^erufitur, ut eoerceafftur, amp;nbsp;boni fublcventur. Scd, Ut idem ah, nbsp;nbsp;nbsp;prxfu mitêle vinbHsfuà^an-
teijuampugnittiip/eprejkrmtttr^ Et Salo' naoProverbiomm tfr. t^nteconfractio- ’»•®, fiemßiperbia ,■amp; ante lapßuntahißtnt Spiri-tus. ïd ipfum, Anditôros, ftatlrft cxpcrtà eft fopeïba ilia, amp;nbsp;otùne nefas animo mó-vens faûio Ro mana, ad cujus nefavia faci-noraSc intoleräbilem audàciâdiu conni-Vcrenonpotuit,7^iSf8 vkcAko^j ofjLfjLO.. Nani multaquidem extant cvudclitatis ,nïulta ânogâtiæ amp;nbsp;âudaeix cxcniplà, qualia funt inter alia Ajaeis, amp;nbsp;Tlmothci ill? Atheni-fisgt;. fed fl in unumacervûoOngregeniurl Hurafuperiia âudacia Lfgx Rot^anx Pon^^ ttfieix confetti non poffunt, Quapró» ptci lullifsinius mundi axbket , honï^
-ocr page 182-15« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
nes tam flagitiofos, qui omnem‘numinis ' reverentiam amp;nbsp;humanitatem omnem eit animis fuis cjccerant, non diu ita lafcivii'« amp;ferocirc paffus cft : fed cos potiùs inienv peftivè triumphates, partim inter feiplös commifit, partim tanquam tauros coro-natos in facrificiis,ad madationem duxit. Ecceenimftatimpars hoftiü ,velut repa-gulo divinitus ipfis objecto, circa Sedanû) lametium, amp;Bonnam confiftere, amp;quafi in fcopulos impingere cœpir, ut fentirent feroccs hoftesDeum Omnipotentem et* iam per pupillos amp;nbsp;pupillas, quibus Seda-num refertum erat, amp;nbsp;per hu milia media, fortiaconfundcre pofle: nccdiuinultam rclinquere voluiflc horribilc illam grafla-tionem, quam in agro Mombelgardenfi excrcuerant : ibi, inquam, ftatim cóverfa numina, amp;nbsp;fefe ad fupplicium Si. pœnas podulari fenht hoftis : cadentibus Sc mi-lerèperenntibus plcrisqueillis ficariis,amp; immanibus graflatoribus circa Bonnam Sc lametium : pauló póft, five fcrió,five fi-mularè, æterno tarnen amp;indelcbili Regü Galliac cum dedecore, Rex, cujus triüphi de Gcrmanico cxercitu reportati ,Lutetiæ
quoti-
-ocr page 183-s E y T I M A,
quotidic dccanrabantur Lurctiâ (c turpi-tcr proripere, amp;nbsp;inde quafi exulare vifus eft : vimq; fibi, arcibus,ac penetralib’ fuis, nec non amp;nbsp;militibus præbdianis ab iis ad-ferrifenfit, quos in finu antègerebat, amp;nbsp;bidiio antèin conclave fuuin familiaiitcr admifcrat,quibus deniq; adminiftris co titra Gcrnianicum cxcrcitü ufus erat. Quid quod codeni tempore Gallica Pontificia l^gna,Pontificii mucrones propc Mclo-dununiGallicisPontificiis ugnis amp;nbsp;mu-cronibus, Guy fiaca, regiis oppofita fuere, amp;nbsp;Pontificia dextra Pontifie? miles con-fofiitscccidit : amp;Rcx antèviâ:oriofuâ,tri-umphatisqi,ut aibitrabatur, totfortifsi-mis gcntibüSjà fubditis ,afamiliaribus ,a famulis fuis defettus, ptoditus,fugatus, inuliebritcr, amp;flebilitcr de injuria à fuis accepta lit eras ad fuos prxfcéftos dare co n-fpeftus eft ? Nunc veto ft vera funt, quae conftans aliquot dierum fama ad nos thma-. pn. perfert de nccc Duels Guyfil,quern Rex dicenim impotcntiùsimpcritantcm,amp; Rcgiilm-peril xmulum in media aula trucidari fratreCar.
curavif. Deus bone, quam copiofa hie dinale in turfus matcries , divina, Si. admlrabi- «Sir L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liaDci datuifuiu
-ocr page 184-t('0
o R A TI o
lia Dei juducia, mirasquc rerum vïcfS agnofccndi amp;illud Davidis Plalmo 53. Tfalm }2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j-icia^ in ntalo-, o
v.l'amp;ÿ-' y 'virum tllum, qui non fgt;roj)oju-erai Deum roburßtum : Jed confidebut Ain-pUtudini fux.
Kæc,hæc,inquam, Auditores, Ci memorabilia non àintj fi judiciorum Dci documenta cflc illudria non aanofci-mus : non video,quibus hiftoriis,qui-bus cxcmplis affici , pcrcellivë peàora mortalium poßint ? An non quæfo ilb omnia, noftra memoriacaq^ recenti, ge-fta, inter illas veteres hiftorias, amp;nbsp;dccanta-ta,judiciorum Dci omnipotenti contra Sardanapaltim, Sanchcribum, Balthafa-rem Babylonium, Mauricium Impcra-torcm exempla,numerari poflunt?Ni(I quod hic poftremus illis bcatior, fub po-' • tcntiDcrmanu ingemuir, juliamq;ulti' oncmfentichs ,in hæc verba moriës eru-pit : I vs T Vs Doff/ine, amp;Jußumelijudi-f:ium tuum.
Verùm cnimvero,Auditores,qux tanta poteft exiderc ubertasingcnii; quç tâtadi-cendi
-ocr page 185-8 ï f T 1 M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îffi
ccndi copia, quæ Dei arnaipotentisA tcr^ ra mariq; holies fuos ulcifccntis potenriä, bonitatcin , mannin fortem, quam vel hocanno contraHifpanicam claflein ckc-ruit,utcunquc (älrcm adumbrarepofsit? Imminebar illa jam Britannia:, amp;nbsp;cum ipfis ventis advcrfis diu ludatagt;fua ingen-ti niolc ita formidabilis erat, ut, quod de Cananæis feribit Moles,Ifraclirasprx illis nihil vifos fuiflc,nifi locuftas: lie Anglica: naves prx Hilpanicis, tuguriola,humi* Icsque cafæ è regione ingentium arci* um acturrium clieviderentur. Anxiam inprimis reddebat ferenifsimam Regina longæ pacis pœna, quod populum videlicet fuG luxu potius diffluentem, quàm in bellieis rebus cxcrcitatum amp;nbsp;Eaftioni-bus,quaslcfuitxmultis jamannisfovenr, totum diftradtum haberct. Alacrem rur-fiis illam reddebat optimæ caufx defen-fio, injuftaque Iberorum incurlio , nee non eorum bcneficiorum rccordatio, quæ plurima certe his annis triginta in Ecclelias exteras amp;nbsp;affliftas contulerat. Et in mente ci procul dubio vcniebatPlal. illcHcroicus 8p, O IchovaDcus excrcitu-
L 2
-ocr page 186-lós nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO’
v.ç.to.n. uin,quiseftpartibi? Tudominarïsinfü’ j perbiam maris,quum attollunt fcfludus ; ejus, tu reprimis eos.Tu cötrivifti tanqua confoflumAcgyptium: brachio roboris tui difperfifti inimicos tuos. Tui fuut ca« li, ctiam tua cft terra, amp;c. Quid, quödar« caNoæ in mcdiis illis, amp;circumfufis flu« Ölbus fine velisamp; remis,amp;fine vifibili gu« bcrnatione fervata eft ? Qjaid qubd Xer« i xcmillum,quiomniamariacxcrcitu co-plcbat, ut habet hiftoriæ, Grxci olim par« vamanuFuderunt? Qiiid quod rebus an« guftis viriboni maxime animofi amp;nbsp;fortes cflc folcnt ?
Scilicet tidverßs pro bit at exercitarebuti Trifli materiam tempore laudis habet» , Fuit, fuit iftudauxilium vcrèûÎTio /uh y«* VHÇ, vcrèdigitusDei,quodfuneßailia daß Jis,i» quam omne nemut cecidiffe videbatutt variis vicibusquaflata,profligata,merfa, amp;)uxta prxclarum illud bcati Athanafii diöü,nubecula inßar dißipata ed. O quam dulcis rccordatio tantx libcrationis! O cuam fuavisodor huj’divini favoris! Qui facit,ut recorder ejus,quodlib.i7 .Natura« lis Hiftoriç fcribit Piin? dc iridc, öcpluvia, nul«
-ocr page 187-s î P T I M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16}
I nullum odorcm ex omnibus acrius mo* f Vere nares, amp;nbsp;majore voluptatc implcrc, quàm eum, qui cxcitcturà pluvia unà cä iridc delapfa in aridas herbulas. Id fané optimeaccommodariad cam fuavitatein amp;voluptatem potcft,qua piorumanimi implcntur,cum in magnis anguftiis velue in magnaariditate conftituti, divini favoris gut tu las in fe dcftillare vident, ac fenti-unt; Virtute nimirumillius iridis, id eft, fœderis æterni, pafti cum Ecclcfia, cuj us Deus Opt. Max. oblivifci nunquâ poteft. Vt maxime autem Antichriftiana fadio hancDeiOmnipotentis manu non agno-fcat,nec ida fàpiat, fed adverfus Deum po-, tius fremat, aut remorifsimas caufas accu-fet, non fecus ac Medea, quæ arbores exe-crabatur, ex quibus fabricata erat navis ilia quæ vexitlafonem, ÔtArgonantas ; fen-tient tarnen impii aliquando , fe fruftra contra ftimulos calcitrare, amp;cumlulia-noApoftataGalilæum vicilTe, id cft,Dominum lefumfolumvidorem , hoftiûqî domitorcm amp;nbsp;triumphatorcm confite-buntur. Intérim, nos fecuroscfle,non convenir,fed TiÇÀ thp ustAHp ççxTwfempcr
L 3
-ocr page 188-«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
efle comparatos, amp;nbsp;in rebus ^fpcris Si ad voluntafénoftram fluentibus,utCic.ipfc
-1. Oflic. monctrfuperbiäjfaftidiumjario-gantiä fugcre : Si quantó fuperioresfum’, tanró nos gcrcrclubmißius.
CctcrûintcrfunnnaDci O.M. coHata in nos hoe anno beneficia numcrandü èi ill ud exiflimo, Audit, quód, licet totis jam viginti annisirrequieti quidam ubiquita-tis præconcs nihil aliud raoliûrur,quàm, • utEvangclicas Ecclcfiasmagis magisquc diftrahant, Si Icminadißidiorum fpargär, ac denique furiarum inftar poßint nimci armare tn frælia ßratres., at que odiit •verßire domos'. Dominus Deus lin gu lari bonitatc magnorum aliquot Germania; | Principum confilia ira gubernat, ut illO’ rum hominum furiolis vocibuscontem-tis, ca quit pacis funt, fedentur, Si veterem rcligionem, vetcrumque Præccpto-rum audoritatem novis novorum ilto-rum Thcologorum placiris,quiprxtexru inajcftatis Chrifti, fuam propriam quæfi-vcruntgloriam,antcponant. O nos igitur bcatos, qui Deum tam propitium experi-mur! Beatiores, fi tot, amp;nbsp;tam illufirib’pro-
voca-
-ocr page 189-K'
S E P T I M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i6i
vocati bcneficiisad ipfuin toto cordcrc-Vertercmur,amp; tam pium,tam bcnignuin pattem rcdamaremus. Si enint covert er e.‘ mur-, inquit Auguft ntiquameverteremur^ EtPfal. 8i. Deus ipfe ita nos aftatur : 0 fi fopultti mens aufiultaffèt mihi, Ji ifraelitjt in viù mets ambtila(fent‘-, vetu»o memento inimicos eorumdepreßJfemyC^in hoßes eorîi manu me Am converttfjem. Nos veto dem’ faltcm opcram , ut taatorum Dei bcnc-ficiorum memoriam grata mente cola-mus, amp;,ficut fuo nos exemple DavidPfalm.34, invinit Omni tempore lehova benedicamnst Cr nomen cfits pariter extollamus. Sed, ntadprivata beneficia Dei erga hanc Ec-clcfiam amp;nbsp;Scholam accedam , illud uieritó fummum agnofcimus, amp;nbsp;pro-fitemur omnes, quodtc,Fridcrice Prin-ceps Illuftrifsimc , amp;nbsp;Gcncrofifsimc, tam piè,tani folicirè ablnclyto.llluftrifi fimo;q patruo tuo, Domino loanneCafi' miro , Domino noftro Clcmcntifsimo cducari voluit, tibiqj Ephoros, morum amp;nbsp;difeiplinæ prxfcftosadjunxit, vkos pie-tatc, dojflrinâjcxpcrientia prxftantcs, qui*
L 4
-ocr page 190-16« nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
qualcm tcfuo tempore traditurifintgiv bcrnaculis Rcipublicæ,indicio fuitamp;fpc-cimen fummum, Redoratus Ccleberri* mæ hujus Sçholç à T.C. tanta moderatio-ne, prudentiâ, tantâq; cum fignifîcationc fummç erga literatos,amp; inprimis ergafin-ceram Religionen! aftedionis admini-ftratus, nt nihil reftet, quod tuæ Celli tudi-pi comprecemur,quàm,ut cam Deus diu fuperftitem elle vclit, amp;nbsp;tam pium,tani bené cducatû amp;pcdus ab omnibus illc-çebris Sirenum, amp;nbsp;adulatorum ,qui verè funt amp;RoAsult;tç amp;nbsp;Ho'fiKHtf jincorruptum, integrum fervet- Necejfe eU, inquit A-riftotelcs lib. 7, Politicorû,futurum Prin-c(p(m, vflfubditut»eße, velfuijjè,ut re£te Jmf/erare foßit, Cur tu non redißime aliquando imperes, qui Deo, amp;nbsp;Patriæ tc çonfecrafli, amp;nbsp;honeftifsimis Icgib’ab ipft pueritiä t2 fubjiçiis? Necejfe (PiPlato , eum (jui tn re abejua excellere velit, tk-
(ovTa; 111 ud à pucris meditetur, live ludat, live feria trader. Quid non cximii de tua gubeinatione in pollcrum nobis fpon-deamus, quiàpucritiaRcdoratu ftingcs, camC’
-ocr page 191-n P T I M A. rtf ca m edi tari amp;nbsp;agcrc cœpifti,que ad guber-nationeni, amp;nbsp;inprimis ad pictarcm pertinent ? Quid quod in hac ætate, amp;nbsp;in tuo Rcâoratu ea egifti urfifti, côfcquutus es, amp;non nifi illis perfedis Magiftratum dc-poncre voluifti, quæ jam totis viginti fcx annis Academia confequi non potuerat, nt fcilicetlcgum, amp;ftatutorû Academiæ rcvifio inftituerctur; fupervacanea rcfcca-ïctiir: ncccflaria infererêtur ; fumptus ftu-diofîc juventuti incapeflendisgradib’ mi-nuerentur: omnes in officio contineren-tut: Profefsione Hiftorica Academia au-gerctur; Annales confcribcrëtur ; omnia deniq; rite, amp;dcccntcr tùmàdoccntibus, tùni àdifccntib’ fièrent ? Multum omnes 'AcademiçLotharioSaxonidebët,qui,au-ftore Irnerio lurecofs. leges bonas ôefeho-lasinftauravit. Multum tuis.majoribus Academia Heidclbergcnfis débet ,qfcho-lanahancconftituerunt, amp;ornarunt. Tibi veto plurimum merito fc dcberc profi-tetur, qui illam quafi fenefeentem amp;nbsp;nu-tantem fuftcntafti,nonnullorumq; malc-volentia defor matam fp Iédere fecifti, tur-batam pacafti,amp; non profcflbrum folùm]
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L 5^
-ocr page 192-■16« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
vcrùmctiani ttudioforû fummam ratio* nemhabuifti. HujusreijcV-imHcidelber* ' ga ftabitjmonumëfaintcraliacrunttiint ’ fons ille in côtubcrniojùb Reûoratu tuo dcrivatus : tùm inftaurata plané domus Dionyfiana,quç omnia ncpotib’amp;poftc-ris tcftificabuntur, quàm magnifier habu-crit Academia, te Restore, Reciore^ Facef-fant igituramicitiæ peftes, fufpicioncs: fa- ( ceflant, amp;. ex animis ftudiofæ juvëruris eji-ciantu«-iniqora nonnullorfi deinftituta reformationejudicia, autpræjudicia po-tiùs à nefeio quibus fuggefta : Ôc Dco po-tiùs Opt. Max.gratiæagantur,pro tampio ftudio IlluftrißimorüPrincipum,qui hoc Academiam nontàm numéro ftudiofo* rum,quàm fantbs Legibus, honeftadi-fciplina,ingcnuis moribus florere ac dc-corari exoptant Regium cli {inquiebat ille) ckm benefeceris,audtremare, Sedß' crilegum eH-,Jan£iii oblot^uidt' reLu^iiiri conflit d: de rebus incognitû , contraMagtßn-tum te mere fronttnetare ,libertatem infet-^vitute teterrtmA qua libidinibusJèrvitur, eollacarç_j. Non funt certè , Audito
res,
-ocr page 193-s E P T r M A. !«lt;gt; rts,non font Illuftrifsimi noftri Principes, Machiavcllicisitnbuti præccptis qui inter alia in fuis de Regno commentariis vult fatis cfTc, Prtncipem •viâeri piupi, (ttamß révéra talis non (it. Norunt cnim noftri- Principes fibi corain Dco, amp;nbsp;in ocnlis cjus -qui intimos cordiuni reccfiiis intuetur , efle anibulanduni : coram codcin aâionum omnium no-ftrarum rc4dendam elle rationcm : Sci-luit cornpendtariam e/fe^ viam ad veram aloriam, ut ßt (^uûe/ue tab's, (jtta-bs haberi vult : Sciunt filfiratem cordis cum rcligione finccra fociari non pof-le:amp;hoc maxime quotidie meditantur, cogitant, amp;nbsp;optant, ut non tàm ipli régnent , quàm ur regnet Ch rist vs in Palatinatu , in Ecclcfiâ , Scholâ, amp;nbsp;denique in toto orbe : cùm fit ille Rex Regum , amp;: Dominus Dominantium, quem amp;nbsp;nos in Eucharifticæ hujus orationis conclufionc, totopcdorc pre-cabimur,uttalibus Principibusmultifc-lices anni illucefeant : ut floreant illi fub Dei præfidio: ôc fub coium gubcr-natione .
-ocr page 194-17» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
nation« florcat indies Palatinatus, flore* atRcfpub.EccIefia, Schola, amp;nbsp;nobis re-ducatOmnipotens fecula tranquilliora, propter Nomen (hum magnum: proptercledos ipfius, amp;nbsp;gc-mitus noftros.
Amen.
-ocr page 195-ORATIO OCTAVA. 171
ORATIO PAR-
* TIM HISTORICA,COM«
PLECTENS PAVCIS MEMORABILIA QVAEDAM EX-ACTl ILLIVS NOVENNII; PARTIM EV. CHARISTICA, PRO BENEFICIIS ACCE-ÏTIS: ET SIMVL PRECATORIA PRO I FELICI SVCCESSV NOVÆ DECADIS I anmorum, praesentibüs Illusïrissimis pRiNciPiBus, sr Dominis, DhTriderico tlECTORATVt HEREDI, ETD. CaROLO PaLA- '
UNO Dvce Bavariae Comitein Span-HEIM, HABITA PENULTIMA DecEM-ïRis, Anno cb !□ XIC. in coETu Academic o.
lolimabEthnicis in ApoIIi-nis amp;nbsp;Dianae, cctcrorumquc Divoruin,qui»4Z»r4 dit non funt, honorem, Icculares ludi
inftituebantuc,amp; fccularia carmina fcri-bcbantur, quibus eorum laudes decanta-bant, amp;pio Rep. amp;nbsp;privata folennia vota concipiebant : cur nos Chriftiani, quiin^ ficulorumfines-, amp;in iLludtentptss-ftjuod co-1. Cof. lo. tradum cH, ut loquitur Apoftolus, incidi- ’• nbsp;nbsp;1'
tnnsi Deo illi vcro,amp;foLiomnipotenti,
Optimo
-ocr page 196-■
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o n A T I o
Optimo Maximo, condirori lt;5c Redens J I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;torijioftro decennia,imo annua vota no lt;nbsp;!
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcrfolvamusjamp;hiftoriamnoftrorûtcni-’ I '
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• porum, fine cujus cognirionc vita vitalis ’
t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efle nonpotcft,animisrccolcntcs, adnii* !
H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fabiliaDci opera, quorum, Deus bone! ;
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tot, hoc nunc exafto dcccnnio concur'
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;runt,intucamur,vcneremur, amp;adnovi J
jam amp;nbsp;incuntis dccennii feliccin in.* ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;greffum nos comparemus ? Fallorcnint
ego , Auditores , nos altertus vtti ;
^Hodäaminitiu/n ordimur : ut de fuis tenu | , poribus Cicero adAtticum olim fcribc- ;
. Libro d; bat. 5//«Ö, inquit bcatus ■ ttonalit. rï\2XtyïCy\gt;nA}\\X3 Parietesz’etujiate nu-t-iirent tc£tA defitper tremerent , domtu /am lajpt, Adificiis labentibus ruinam ftro- । xtmam minaretitr^ nonné omni celen täte, j ad migrAtionem feßt nares, nbsp;nbsp;de rtbtatu-
Ù- cogitares ? Mundus ecce nut at amp;nbsp;labi^ i-ur,ç^ rutnam fui , non tarn feneciute te~ rum, qitam fine tefiatur : S(. nos Deo non gratias agamus, quod nos ad mcliorein vitam regenuit, amp;cum holpitcs amp;nbsp;pcrc-grini limusin terris , non propcremus in patiiam regredi, utjhifiint defideria no-, ßra.
-ocr page 197-o C T A V A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m
ßra , ubi est caput no flrum, Scrvator no-ftcr amp;nbsp;liberator DominvsIesvs. Ne-
1 que tarnen , Auditores gt;nbsp;nobis libct dc-' plorare vitam : quod à niultis amp;nbsp;dodis fa-ftum fepe Cicero in Catonc majore te-ftatur : nee nos viMiTe pcenitcre debett cum quotidic tarn, memorabilia Dei omnipotentis judicia in hoc vitæ huma-nx theatro fpedanda nobis proponan-tur : qux fidem nobis illius didi Davi-
’ i àxamp;hz\\x\\tVü\x\\.y‘y. Diciteinßinif,ttt Jàmre äeßnant : cß improbù,ne cornua at-
I toUant, Deu4 enim Judex cïi amp;nbsp;arbiter Mttn^
I tii,^ui hune pro arbitrio deprimit , ilium extollit, ita ut obfolcta gloria fuperbo-lum, ôc deletis impiis , femper efflorc-feant pii, amp;nbsp;mirabiliter in terris confer-. vcturEcclcfia,d'Z’4»^/ewveritas,tandem bons cauja triumphet^
Cetcrù.m,ut vos in rem quafi præfen-. tem, amp;nbsp;manifeftâ illius providentixDivi-næcôtemplationem, quam. fatisncc mi-' nbsp;nbsp;rari, nec prxdicare unquam quisquâ po-
teft jdcducam, Auditores ; ponamvobis , oboculos fumma tantum, quædam reru.
’ ' aliquot memorabilium. capita,ÔCYobifcvv
f
-ocr page 198-»7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O K A T I O
cxa^lam hancDccadcm annorum,cuius hiftoriam copiofißimam certè amp;nbsp;uber-rimam multisvoluminibus vix complc-di hiftoriographi porcrunt, animo per* curram.
c ncor Fervebarmirumirt modum,ftatimfiib diaBerge- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXX. cxordiiim Op ns Hind Conco'T^
fi». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtlt;t 7hi(jnitaru, de quo vevc ille dixit, qui
cjus architedum amp;nbsp;fabrumfcripfit,tçi(i)!f potius , quàm lîlç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autorem fuißeó“
fabricdtrrem. Ncc potuit non flacefcere, C[\XQà^zzt\.mÏFlaccta»ù,partim àferoci-bus tills Fbisjuitariis, ijui minis amp;nbsp;me tn pef ßmo diut limit atü eußode omnes in fuarn cohere Çententiam 'volehant pracurabatuz.
Bis ergo malcdicba fuit illaConcordin^ 'Primiim, i^ttodfinceritate doFtrtnx : dandti ^uod caritate ^moderatione,A(^^it\xtA-, parti mhaminumplacitis,partim brachio fecu‘ lari nitebatur. Cujus iânè Concorda Fbp i^uitaru talia, uc ita dicam, fata fore.viri aliquot prudentes prævidebant : qualià NEFASTi illiusiNTERixM, auni49.quod initio magnis etiam hcroibus admoduin formidabilc : ridiculum amp;nbsp;contemtunt brcvijcmcrgcntc veriratis luce,evaiit : Sic-
ut
-ocr page 199-o C T A V A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17s
Ut hoc tempore, Dei beneficio, Nobilifs. Eleâorales ^vinciæ Palatinatvs et Saxon IÆ jugurn illud Vbiquitarium,ut amp;nbsp;aliæ aliquot, excuflerunt.
InillaipfatemporaanniSo. incidebat iblcnncs illæ amp;nbsp;fumtuofx Belgarum ad FrancifcumDucem Alenconium legatio-pi,xAien, nes: amp;nbsp;ejus ad Belgium modcrandu vo- comus. catio. De quo Principe nunquam cogi-to, quin in mentem veniat illud lercmiai 4-7- dePharaone quodani rege Aegypti, q ibi rcx//rf^/gt;«^vocatur: quoniam milita niovcbat amp;mifccbat, nihil autemperfi-ciebat: quin etiam recorder Prognoftici, Magiftri Antonii Torquati Ferranienfis de deftrudione EiU'opx; quod Matthi® Vngarix Regi, anno 1480» inicripfit : ubi poft bellà diuturna Gallorum cum Eccle-fiafticis, quos Ecclcfiafticos Hifpani fiat adjuturi,prædicit, regem novum exoritu-rum,cujus fpe amp;nbsp;fiduciainani plurimi lint perituri. Id Gallia inAlcnconioexpcrta videtur,anno LXXIV. amp;LXXV. Id Belgium anno LXXXILamp;LXXXIIL quo tempore mul tis creavit exitiunl, crcatur’ ma-juSjfiinfaufti ejus conatus Antuerpix de
M
-ocr page 200-I
'll
■■’I :
e» o U A T I Ö alibi , anno 85. ineuntc, ci fucccfsifleût' j ,
Vei ùm cnimveró de illo Principe ,^1*^ totregna fibidefpödcbat,urpoteGallic* Angliæ,totiusq5 Belgii, ufurparircâèpO' Cap.’*- teftiiludllâi. de rege Baby 1. DedHciturit^ fef?ulchraßtßtti tujilt;s,ßrepitui nabliorü rum, obtegit te ver mû : ytdenteste,c0fifi^(‘ rabüt te : in te advertent, dicentes : vir ille esi, t^ui cdmovebat terram, centif' tiebat regnahi inancs fuerunt illius Pri^' cipis fpes: amp;nbsp;inanis eorum fiducia,qtii füb ejus umbra quicteni libertatë fibiprû-mittebant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“
Anno LXXXII. n e üllâ Antichrifti nota Pontifici Romanodeeflet, tcmporiiniSt. Caknda- -Calcndariiratio à Gregorio XIII. mutaM , num Grc- „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ° 1 z- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;gt;nbsp;I
gonanû. clt, non tam cmcndandæ fiippiitamiiis gratia, quàiii fcabiliëdæ partim fuæ tyran* nidis,partim lùpcrftitiolæ obfervationis feftoruincaufa. Etfuitillc annus transre-nanis oppidisVangionum, amp;c Ncmetum» aliisq; multis lugubrisamp; libitinarP^pter tetram peftis lucm,quæ toto illo anno in-numéros in tradus illius pagis amp;nbsp;Oppidis • in Icpulchrunidcmilit.
An.LXXXUI. cxarlit bcllûColonienffil pro) .
-ocr page 201-A
o C -f À V A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177
froÂrcliiep. Gebhardö Trüchf vel poti’, Bellunt pro libcrtate Cóllegiörü Ecclefiaft. fufce- Coloniéft ptum,magno, initiÖ,cunï applanfu, dunl ejus res florcrét, fclicioré forte fuccclTu, Hifi fuas rationes adeosfcoptlloiS appulif-fict, in quib’ multi naufragin fortunäruni fecerunt, qui fc. omnium ordhiûlmpcrii concörs Sc cömune fublidiü expedarunt. Verifsima eftenim illaThucydidisregulA dc difsimilibus fœderibus : t’p reït circa ini-' nbsp;nbsp;nbsp;(Tov-rt yvap.H!, ^i!)C!j)o^cu t çyii)p Kgiö ifMTcU- dif- tiutn lib.j
' fidentibut opinlon^bt^^^s ,finnt diverfi opera. ?
Quemadmodurn autem Cicero ihLd-* lio cömdmorat, Tarquinium dixifle,«/?» t^ule(Jet,JiintellexiJJe,(jU9sfdosamicosha~ , * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, e^uosj^infdós : c'nm referre grattant
® nb pojjet. Sic ArchicpifcopusTruchfius iil fuo éxilio amp;nbsp;calâmitatc fua fidifsinliltii ex-
* pertuseftllluftrifs. amp;Magnanimttm no-' ftruni Principcm D. loanhCm Câfim. de tjuo vcrè illud dici poteft ; nerhinem totu
’’ hd XX,atïnü,patrio,attt Ecclefi^hoßernftuf-fetijtiiei quoqtie bellum non indixerit. Et memini ego, cum àd illud bcllum acciil-' gerctur ,amp; jam tûc à plcrisq; foeüs deferé-
, teturTruchfius; ejusCelfitmâlàmdicerCj Ml
i
-ocr page 202-I?! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
fi tanto guident,amp;t amgravi bello imparaïf ^e, ad illudfroficifii, non tant fetficieri' fi*‘^^ fidem f atria probandi, Óquot; exemplum poßeris pii Ze li amp;nbsp;conatta, relin“ quendigratia. Nam in magnd voluifii muit um eli. Et, ut rcftißirne nloUct Cic^' In Para- æ ; peccata non r er urn eventufid vitiis biiquot;‘ doxis. minummetiendafiunti Vtautem prsclat^ voluntas ejus Cellitudini non dcfuit: fiC nee dcfuit divina manus, qUx eum cx illi' us belli flamma, amp;nbsp;fcditiolbruni miliW tuinultibus creptum, in patriani adElc-öotatus gubcrnacula,ad veritatcmamp;pace Ecclcfiis amp;nbsp;Scholis Palatinatus reftituen-dam Teduxit : ut tanquam Nehemias alter, tcmplumrurfus Populo Dei apcriret; quod anno odogefimo tertio Uprima minica adventti4,\\c.to\.e.o amp;invifto zelo, adhibita tarnen onini Chriftiana t
patientia fumina erga præfraôlosadvcr-farios, Hcidclbcrgæ faduni eft. Obîerat enimpauló ante, Celfit.ej’ frater, Elcäor Ludovicus, Princeps natura pius,libcralis Clemens; amp;nbsp;magnus omnino, ft adfuuna potiùs,quàm ad aliorum irrequictoruin hominum,qui cjus Celfitudincm variis, j præju-' ’
-ocr page 203-o C T A V A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17»
præjudicüs imbucbant, arbitrium, adio-nes fuas inftituiffet, Quis verb hîc minas, fiuispcricula, quis confpirationes contra Hluftrifsimum Principem Adminiftrato-'^enijob inftitutam reformationem intë-'^tas, enumerct ? Quis ejus Cclfitudinis nianfuetam conftantiam, amp;: conftantem
Verfariorum conatus tulit, fregit, fupera-Vitï Faceflant igitur finiftra male feriato-ram hominum de ci us Cclfitudinc ju-, dicia; faceflant prxjudicia ; fat eïi placers ; bonis: qui turpifecernunt honeßum, Y.thoc . tilfitnper opus Diaboli, inquit Cyprianus, . nbsp;nbsp;titfervos Dei medacio lacer et, ut, qui confci- 4. cap. 2.
; i ent ia laude clarefcunt, alienis rumor tbits fir-., dide/itur. Denique, ut loquitur Auguft.
for is nos oppugnat Diabolus, quando ejicitur foras : exçitans nobis adverfarios, turbans
, nos amp;nbsp;crucians, vel in œconomia, vel in t Rep, vclin propriiscorporibusj ficut pio ; illiloboacciditjamp;inomnibusfcre Patri-j archarum familiis exempla cernuntur. I nbsp;nbsp;nbsp;Sedvenio ad alia,ne modum excédât
oratio ; Quod Antichriftus, Auditores, 5, inipatientifsimè fcrens, fuam fibi per Ev-I' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M Î
-ocr page 204-I«» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P R A T I o
^ngeïii prædicwuoncm dctraânm larvjnA çflc,amp; fc mundo patefadu,mulris jam an-nisme^itatuserat, ut conjurationc con-fcelerata Evangclicosopprimeret : id illc» paftus fuorum confiliorumidoneo?alt;i' miniftros lEsviTAs,quiin aulis amp;Principû Poutificiorum domipant^^’’ fub annum LXXXV. exequi ip Gallia mum, deinde\r\.hx\lt;^\:\-,^ aliis provipçi^^ magno çonatu molituseft, Conjuratio-ninefariæPontifex pro fuo more, hpne-ftum nomen Liguæ fànftæ prætcxere voluit. Et fuccefsit ci initio inGai. ubi Goyfr anâfamiliam adtalia eonfilia exequenda paratifsint ä inycniquon tàm,ut Pontifici obfequeretur, quam ut hac rat io nc, lient experientiajam docepaditü fibiadRcgnü ' invadendu pararet ; juxta illud, quqd Po-linicesilleapudScnccäait: Pro re^no ve-limpatrem,parentes, conjugerrtfl'^rnüdare' Multi ergp pii per Galliäfubito cum uxo-ribus amp;libcrisfub ipfam hyemem, velin trifte exiliumabire, vel Rcligioncmabju-rareorthodoxam coadi funt.
Nec enim Rex Henric’Valcfi fuperfti-.tion?r
-ocr page 205-o c T A V A, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i«t
, tionibustotusdelibut'us, amp;in odio Vati-- nianacontraEvangcliGoscducat®,c©rum . nbsp;nbsp;crudelib’ aufis diu obftitit,nec corû moli-
tiones,qui ipfi’vel interitu maxime expe-tebarit,priùsdctexit,quàmillires fuas in 1 plerisq; ^vinciis ita conftabiliviffent-, ut •, nbsp;nbsp;Rcgiad corû fere nutum vivcndü effet. O
gt; regemmiferü’. Ytenimhabct mimus ille 5 Publianus: Minus elt, (^uam fer vus, Dornin nus.,ciut((rvos timetQuid quod Scrcnif-fiim Regis Danix, laudatx memorix, amp;nbsp;Uluftrifsimorum,pQtentifsimoruqi Ger«
Y maniæ Principvi legationcs an. 86. ad Re* i gem miffx, cum à perfccutionibus piorn ;i nbsp;nbsp;abducercnon potucrunt ? Nihiladcosde
)t libcrandospotuit an. 87. numerofus no* {i ' fter ille, amp;nbsp;ex variis gentib’ cöfla-tus exer-y nbsp;nbsp;cit’. Atq illud nos omnino ftatuereopor-
tet, Det proprium opus ejjè-, ut fundatione-,fc confrvationem EcclefitSt ideoi. Dom,. Jefum y nbsp;nbsp;Jedentem addextram Patris,bancf hi laude
ji nbsp;nbsp;refervajje,utponat inimicos fiof fiabellum
J- nbsp;nbsp;pedum Juorum-. df eospatiaturad tempus in
alt urn ferri-,ut lapfu graviore rua «/, Nonn idquxfo,fcqucntium annorum cvcn.us çomprobâvil,quando totoferè anno 84, li-î . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^
-ocr page 206-î«» nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Deus partim in mari, partim in terra brachium fuum contra hohes exeruit ? ds“ jam infeßis njentis clajjem Btßanicam, Eu-terror ent proßtgavit, jam inimicosßtot fer inimicos ultiis ef/,Ducc Guy fio amp;nbsp;fratre Cardinale, in medio régis Palatio, in quo triumphabant,inter mediaagminafuoiu clientum, in theatro totius Galliæ, nenr-pein ipfo cöcilio ordinü,mandato Regis, cæfis, cadaveribus etiam in tenues favilbs redaftiSjiieullain terris amplius eoruin veftigiareperirentur. O nos igiturcccos,fi Dei providentiam,fi judicia admirabilia nonagnofeamus! Oingratos, fi illiDeo providentifsimo, optimo,non fidamus! O infcliccs iftos leditiofos, qui non cogitant, fibi non cum hominibus, fed cum Deo exercitvvm rem cflc,amp;fruftrà fe tumultuari,amp; fltojuotyap, ut monct Pfal-tes Pfal. 2. Si exit US C. Caßaru, inquiebat Cicero ad Antonium, efficere hoc non fo-I. Philip. tesi,ut mails carsis eße, quam met ui: nihilcu-jusqtiamfroßciet,nec'valebit oratio. Idem hodie dereliquiis feditioforü in Galliadi-ci poteft, qui plané fe dégénérés oftendût; dum ne regibus quidem fuis, quorû Ma-jeftas
-ocr page 207-oc T A V A. lt;nbsp;lü»
jeftas apud Gallos facrofanfta fempcr fuit, parcunt. Nam, ut fcribit Cominæus, Gal-^orum erga rcgemßtum ùaniintu amp;tamegregia.volunta^,utomnia pro eojf-fundere fuerint parati, etiam fanguinem : ^inauditum eft, Auditores, ante annum
Sp.inanus cruentas regi ulliGalliç allatas à fubditis præfertim, nifi forte cxcipias uni-cunr illud, quo quidam Vero manduoru Comes aliquando neeaffe quondam Gal-lix regem fcribitur ab codem Cominæo circalib.3.initium* Sed notum interim eft diftichon illud ;
^on audet flygiti'S Pluto tentare,quo(l audet Effienü monachw,plena j^fiaudü anm.
i-titaTuos cultorcs remunerari Colet dtxmon'.
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiçnrict
amp; fit jufto fæpeDci judieio, ut ad generum uitimiRe-Cererisßnecade dr 'vulnerepauci-, defeendat gisValcffu amp;ficca morte tyranm. Quod ft tame verafunt,quæ de morte Henrici Valefti nunciantur,eum videlicet Chrifto Serva-tori animam cömendafle,palamq; dixifle, ultimum vitae fux fpatium in terris, initift fore fuae beatitudinis ; de co dici poftet,
I quod Cicero pro Quinftio fcribrt : hone^
M 5
-ocr page 208-C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A T J O
ßam marternfspe vit dm ttirpem exernurt-
Et fuit certc laudabile, quód ante mortem affini fuo innocentiisimo, Resi Na-varrx, hcroi armis inclyto rccöciliari voluit. Illius reconciliationis quotics recor- ' dotjtoties memini qus,quod Valeri’Ma-Cap.2, ximusExcmplorum lib.4. dchisquieXj inimicis jundi funt amicitia, vcluti deM. Livio Salinatore fcribit; cuj’ cxcmplüRe!^ Navarræ, anno fupcriori imitât’eik Cùm ] enim Salinator ob odium Ncronis in cxi-lium profeftus effet, ab co valdcafflidus: ' tarnen, poftquä inde cum civcsrevocatû çollcgam Ncroni in Confulatu dediffent: et ingenii fui, quod crat accrrimum,amp; injuriæ quam gravißimam acccpcrat, obliviffi, fibi imperavit,nç,fidifsidenïe j animo confortium Imperii ufurpare VO' ; luiffetjpertinacê lè cxhibëdo inimicü malum confulcm ageret. Quæ ejuidem men-tisad tranejuiUiorehabitum tnchrmtîO, (in-quit Valeri’) irtaßero amp;nbsp;diffialitemporum articula plurimufalutisVrbtdr Italie attulit'.
pari virtutü impctu conniß Pumeoivires attulerut. Neq; hoc, Auditores,feditiofos illosamp;parricidasin GalUa ç.xcufat, quod
Cic.
-ocr page 209-o C T A V A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I»»
Cic.off.1.3.fcribit ; Non ohßringere fi fie-Im., (jui tyannu occidat : imo populo Roma-^ »9 ex ommb^prxclurü fa^tü tUud pulcherri-, KÏtyideri. Nam amp;nbsp;fines,amp;vocatiodiftiiv , ! gunthyjusnaodiaûioncs. Alia igitur fuit , rcgisGuyfiumirxtcrficientisperfonæquâ-I Quam îlt;egis. factum defendere certè no-lina ; amp;nbsp;via légitima magis fupplicium dc j nbsp;nbsp;pcrducllefumi potuit. Çaufie etiä gravio-
j I les;quódRegi,Rcgno,innocentib’mul-. nbsp;nbsp;tis cxitium mobvetur ; qnodbellorum cb
; ! vilium luauofifsimorü (in quibus,ut lo-'j i quirur Lucanus : Nobilitoi cum plebe perit-^
; lutej^vag^tur Enfis, amp;nbsp;à ntillo revocAtum r * edpecloreferru'}flabcllumamp;fomitecum
’ effeviderçt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;errant feditiofi,quod
. J regnum contra omne fas amp;nbsp;jus invadere, j amp;.lcgitimosfucccfforesdeturbareconan-tur ; Errant, quod non meminerunt, , nbsp;nbsp;nbsp;2)ef efie regn a, nbsp;nbsp;reges conßituere dr rerrso:^
yere ; çujus rei in Polonia illuftre amp;nbsp;reces , '• çxemplqm habemus : ubinon itaprideip. ,, i nbsp;nbsp;Sigifmundi Suecix Princeps, Rex renqn-
çiatus eft, cxçlufo co, qui majores clicntc-
5 nbsp;nbsp;nbsp;las, fpecicm, majorem, amp;nbsp;plus ætatis babç-
1 bat. Poteftigitur ScrenißimusSeChrb
-ocr page 210-1S6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
ftianißimus Galliæ amp;nbsp;Navarræ rex, modo Davidis in fide amp;nbsp;religione conftantiaiH lt;nbsp;retineat,fnos hoftesita afFari,ficuti fuos DavidjPlal. 4. compellabat: fz/zz (juousqtie gloria mea ignomtnixfutur a eli '■ çiuoui^^ dtligetü ’vanitatem,amp;quxretii dacium ? Cognofiitepotiùsyfiparaffe leho'VA ßbi eum, quem benignitate profquitur: lt~ ho'va exauditur^elij cuminclamavero eutn,
Funera hcroum.
Cctcrum, ne vos diiitius in hoc frigore ) detincam, fubjiciam nunc ialteni hujus dccennii, quodheroibus inprimis infe-ftuni fuifle, video, amp;nbsp;multos ex his terris fubduxifle, funera aliquoq quçrcs nöad-modum boni augurii, fed complcmcntu potiiisaliquodejus vaticinii effe videtur, quo prxdidum fuit à Chrifto, fore, ut ' fub Miidi finem triftes ftellarum ecclipfes conlpiciantur. Reges cnim quatuor hoc dccennio diemfuum obierunt.
AnnoLXXX. diey. lanuahi ultimus Portugalix rex Henricus Cardinalis, Seba-ftiani in Africa biennio ante cæfi, patruus. 1
Anno LXXXVI. StephanvsBa I T H o RI v s rex Polo niæ, toto orbe clarifsi-inus,fortißimus fimul amp;nbsp;doâilsimus.
Anno
-ocr page 211-o C T A V A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSy
Anno LXXX VIII. rex Danix F r i d e r i-CVS.PRINCEPS CORDATISSIMVS.
Henricui KaleßMillim familie ultimus, Galliarum rex,anno hoc ipfo 89* diem fu-Urn obiit.
Reginam Scotia: Mariani, qux annd Î7. oâavaFebruariijfecuri pcrcuflafuit: ^Catharinam Mcdiceani reginam Gal-liæ viduam, fœminas nonita felicis me-moriæ, illis Hcroibus non annumero.
Principes extindi font multi certe amp;nbsp;potentifsimi, veluti anno 83.L VD o v i C v s Elector PALAtiNVs.PRiNCEPsiL-lvstriss: loatines Bafilides magnus Mofcovix dux ; Francifeus dux Alenco-nius; VVlLHELMVS VR AN1Æ PRIN-CEPs, idufclopeti 30, luniiannos^.. ne-farièacproditorièinterfedus. Ericus dux BrunfvicenfisPapia: in Italia ;
ÀnnoLXXXVI.SAXONiÆ elector Av G V ST V s, cujus codem fere menfe nu-ptiæ fecundx amp;nbsp;exequix cclebratx fueriit. IlLVSTRISSIMVS, et PIVS PRINCEPS condevs.HenricvsB6rbonivs.Ro-BERTVSDeMaRCKA-.DVX BILIONEVS; GotHARDYSCYRLANDIÆ PRINCEPS
MODE.
o
-ocr page 212-tir ó R A f I o
MODER ATISSIMVS. lOACHlMVS AsCA-NIÆ PRINCEPS INCLYTVS ÉT PAClS pvbLicâ cvpidissiMvs:amp;hocipfoanno, potcris Princcpsl VLivs Brvnsvi-CENSIS.
Comités etiam amp;nbsp;alii heroes non pan-einobîs ablati funt : amp;nbsp;extinôlæ qiiidcrn plane dnævctuftifs. comitum Imperii â-miliæ, ab Henneberg, amp;nbsp;ab Hoja : Mortui item: RobertusDudlçus Liceftriç Contes, Philipp vs Sidnevs magnum Anglic? nobilitatis dec’ ; Comes à Marcka, Duels Bilionei frater,ut innumcros alios prætcr-eam, qui non ita per Europam clati fue-runt: âut quorum nomina non occtir-runt. Atq; utinam memiiliflent Principes terræ, fe legibus mortis nonefTe folu-tos, amp;,ut graviisimis verbis monct David Pfalmo82,Licet lt;sfz/ratione officii, amp;fllii excelfi vocentur, ipfis tarnen non mfnùs quàm plebiis hominibus cHe morieffi dum : Tendimus hue omnes ,nietam profe-fAinttiAd unAm: OmnÏA fiib leges mors vo-CAtAtTAfuas. Vertim enimvero,Auditores, in hac brevi fynopfi denarratione hi-ftorica , minime prætereunda nobis eft
VRBS
-ocr page 213-'O 'C t A V A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rt»-
VrbsGenèva, hofpitiücötïiunc oihni« Urn cxulü Chrifti, amp;nbsp;officina pietatis ; quç , cùm hoc anno propter navatam opcratn Kgi Galliæ, jure confoederationß, amp;nbsp;in tiula jufta,à vicino amp;nbsp;infefto,amp; Hifpanica , affinitaie fupcrbienteDucctotàlaac xfta-te achter oppugnata, amp;nbsp;tandem omni fe-, te humatio auxilio dcftiiutaeffet, ita,ut I certifsimum de ea triumphû fibi jam ho-) i ftisdcfpondcrct,interclufisomnibusadi-; tibbs,amp; extrufhsvariis aggeribus; mira-5 nbsp;nbsp;biliDci providentia, defenfa amp;nbsp;conferva-
, tafnit; amp;nbsp;parva fæpcmànu,imô,quod^-, digiofnm eh, à pauCulis pëditibus, phyla-ûeriis àrmisplanèdeftitutis,cataphraéto-* , I rum equituna fplendentibus inclytorum , i ttirmx non pAucæ proftratæ fuerunt,ar-
1 ces expugnatæ, tormenta,Cigna amp;nbsp;alia ho* (i fiium impedimenta in urbem importata J cum aliquot belli ducibus captivis; et, fi. j. C[uiGenevenfiû mucrones evadebâf. Del ,, tartten manum, Si morbos lethales, qui ,, in excrcitu hoftili graffabantur, non effu*
giebant ; quod videns hoftisalias ferox ÔC j, indomit’, cum parva hominü languido* ïum manu Cedomü rccipcre coaétus eftî
5S'
-ocr page 214-t9® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Vr intelligamus vcrißime cccinifleDavi-II. IÎ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Beata, ilia gens,cujtts lehova Dei^
ï6.17. ff/, quam e cœlîs intuetur lehova : Non fer-1 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vatur ex multitudine copiarum, nee equoru
fortitudine: Ecceoculus lehovx attendit timentes fui, ad expectantes benignitatetn tpfus, ut eripiat à morte animum eoruni.
Quid igitur fupcrcft, Auditores,quànij utprtmùm Deo Opt. Max. grattas agamus, quod inter tot Regum, Principum,Rerû-publicartitricadavcra, inter tot motus amp;nbsp;scellas, toto hoc decennio nos clemetcr • fervavit,amp;Palatinatuminprimis hoftilib’, incurfionibus, amp;nbsp;lûduoÊi depopulatio- ' nc,quam tot hoftes minitabantur, immunem effevoluit,quód fub Illuftrifsinli, amp;xMagnanimi Principis D. Ioannis Cafi-iriiri, ComitisPalatinati adRcnum,lau- , dabilitutcla adminiftrationc, Halcyo- I niaamp; hofpitium Ecclefiæ præbuit, quod fub fclici amp;nbsp;bienni Reóioratullluftrifsimi Principis Fridcrici, Academiæ pacem amp;nbsp;dccusreddidit,quód deniq; magnum ilium heroa Regem Navàrræ, poli longas pcrlccutiones exantlatas ad Regni Nobi-lifsimi faftigium cvexit. Deinde, ut cundê
Deunt
-ocr page 215-o C T A V A,
X Dcum Opt. Max. toto pcflorc, ardenti-1 i busq; votis prccemur, ut annum, nonage-^ gt;nbsp;funum, qncm ingrcdiniur, Sc fequentcs,. i Ecclefiæ, Scholæ, ac Rcip. ac nominatim.’
noftrisSerenifsimis Principibus fercnos amp;profperos ede velit, Sc quandoquidenx dcvenimus ad fines temporum: in illain patriam contendam’ Sc nitamur, ubi fine
fine temporum,eterna felicitate fruemur. O bcatam diem ! cum ad ilium bcatorum.
t confeffum, cœtumq; Elcftorum Dei, ad ( Regnum, quod cöcuti non poteft, in quo omnialucida,omniapura,inquofeinpi-
X ternaquies: ad fuavifsimum amp;benigniC
X fimum ilium Servatorem,Rcgemqj fern i piternüDoMiN VMÏESVM, depugnata
præclara militia,rclida colluvionc impuri hujus Sc perverfi mundi pervcnic-mus.
-ocr page 216-î9î ORATIO NONA.
IN honorem GENEROSl U lO AN^ ’n I S SKVMINI, FILII, MA-GNI THESAVRARIILITVANIÆ,
BASILEAM HING DISCEDEN-
TIS DE HAG Q_y Æ-S T I O N E:
PROSIT PEREGRINARI, MAXIMè AO EOS POPVLOS, QJIOS PONTIFI-CII PRO HAEkETICIS
H A B E N T.
HABITA XIX. O C T O B RI S Anno do Io XG.
O N immcriro, Auditores,!?^' pe fc mirarl folitu fcribit Initio fui Pancgyrici Ifocratcs:| quid in mcntcm iisvcncritj ohm ludos gy mnicos hiftituc-[ rür,ut corpor Ü vihbus tanra prçmia ,ppo-' nerent : cos verb, qui Rcip. lludio immamp;l fos cep ere laborcs,amp;ani mis varioqircru ufuita fc pararunt, ut multisaliisprodcf fepofsint, nullo honore dignarctur: cùin
tiâ.tota
cl unius viri return pcriti pruden-civitas, regio totafruipoßit, ft modo
-ocr page 217--N OMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tn
modo côfiliis ejus lâlutaribus parère non renucrir. Neq; idtamen,veilanguorcm, veldcfperationemviris fapientibus amp;nbsp;fa-pientiæ ftudiofis alferre debet, fi poft cmé-là longa itinera ad comparandum rcraiu ufuin,poft cxantlatos inMularum caftris vatios labores, non ita bonam fibi fem-pergratiam haberi,ncc exiæia iùa dona in ram illuftri locari theatro vident. Ei'f enim virtui if/a ßbi pr/gmium , fibi thea-trum: egt;t viro probo hoc ornni tempore jppûfitum,utprode/fie cupiat (jttam plurimû: amp;ad veritateni ac prudentiana confequë-dam omnes cjus curæ, vigiliæ ■, ôc cogi-tationcs tendant.
Cctcriimnon equidem levem, ant oti-ofam quæftioncm explicandam me fu-feepifle video:
An fcilicet peregrinationes ad exterat gentes, nominatim ad eos, qui à multû pro hæreticis habentur y momentialiquid ad pientiamdfveritatemadipifi'endam adfier-re pofiiiit,ut hoc velut 'uiatico inßrucih'vitA htijtcs curriculum cummajore dignitate -, multorum utilitate-, heroes inprimd, qui-cunq, heroicù animispraditi ßtnt, conficert fo/ifff. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N i
-ocr page 218-194 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Acvariaquidem nobis in tantafenten* tiarum varietatc judicia : varia hominum nobis iniquotum præjudicia obftare video. Sed erigitnos hujus lcdifiimicœtus æqnitas ôc æquanimitas : fuftentat bona caufa, quant, ut Ipcramus, bonis rationi-bus fictucbitnur, fie afpirante Domino agemus,ut,fi caulàcum caufà,ratiocum rationccontcndat, nos noftram fententi-am omnibus bonis facile ^baturos con-fidamus.
Dicam igitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Je theß ipßt, nerrt-
fe de peregrinattdnibies ; an re^o confiliOt de caißs àßudioßsßpientia amp;nbsp;tutdßtfiipiantur Deinde adhypotheßn accédant, amp;nbsp;iis occurtam, quiperegrinatio- i lies ad nofiras regiones propter hærcfeos ; fufpicioncnt amp;nbsp;crime, quod nobis àntul» tis intentatur, dilTuadere folcnt.
Video autem ftatim in veftibulo noflrç oratioiiis cxplicandum nobis efle, quas-fiamperegrinationes, utiles eße cenßeamuSf ne vel inltuntani videamur, fi patriam fugiendam,amp; du Ida arva tenterè linquen-da fuadeam’: cùm Vlyflcs illeTncAuTgoTOf femetPenclopi dicat, dolorem fibi fuif-
fcôC
-ocr page 219-NONA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»5, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
ft amp;pœnam, quod longo temporc à âul- sub fini j cipatria,àdileôiisp.'itriùUrib^2!oi}àCt2.v.'vçï odyrt.^^^ 1| erronum, K^drap otçotT»VTOppatroni, qui vitani erraticam amp;nbsp;vagam, quàm certain honeftamq; vocarioncm colcre malunt: ut nihil de iis dicam, qui his maxime affines, Religioriis prxtcxtu, in fuperßitioßs amp;nbsp;ocioßs peregrinationibui multum temporis (^operte conßtmunt: quos venuftè no-tavit Erafmits in CoUotpuio, deperegrinatio-ne Eeligiond ergo. De vagd, ac non neccjßa-rid peregrinationibus enimvero nobdjer-monon eii, de quibusprocul dubio illud CiCERONis intclligendum.-Ow»z//gt;crd’-grindt to, quod ego db adolefientiajudicavi, feeundo, obfiurd amp;nbsp;firdidd e^iid-, quorum indußrid Epiftola Romdpoteitejßillußrd. Nam Cicero alias amp;ipfe peregrinatus eft, amp;nbsp;filium Athenas da. caru-mißt ; qua in urbe, turn præceptis, tum c^cmplis auftior amp;nbsp;confirmatior cvadc-rct. Ciim autem totd homind vitd perpétua quddam peregrinatio fit fuper terrant, juxta illud Pfal, 39, Peregrintts fum cord te-, ’?• Domine-,ßeutomnes majores mei', nos hic de idperegrinationibus agirntts, quæ ex pio-runa amp;fapicntumconfilio, ad exteras re»
N 3'
-ocr page 220-19« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O R Ä T I O
gionês feleftaqs loca,ubcrioris cult’ inge-nii capeflcndijufus return parandi,cogno-fcendiq; mores amp;inftirutavariorüpopu-lorum gratia, ad certum tempus fufcipiü-tur, ut præparatiores amp;nbsp;inftruftiores ad houeftas vocationcs,velEcclcfiafticas,vcl politicasaccedamus. Tales,tales,inquani pcregrinationcs laudaudas ôc tuendas fu-fcepimus. Tales, amp;nbsp;hominis naturæ amp;nbsp;Reip, utilitati confentaneasamp;accömoda-tas pronunciam’. Si enim-, Ariftotele tefte fie Metaphyfica cxordicnte: z^'oui/Tiç TToi tS ùJ'iVM o^iyovTcii (pvera, Omnes hornines Katurâ trahuntur ducütur adeognitionis ^feientite cupiditatem-,Cicerone interprète: quidille eximiæ feientiæ adipifcctur,qui prêterfe dr lures patries vidit nihil^rntratur nihil? Excitanda mens est nbsp;nbsp;nbsp;at tollen da
Lib.x. c. z-fimper, inquit Quintilianus,^«^ inter do- ( meßieos pariet es, aut languejett, (ß puen- I dam velut in opacofit um ducit, aut inani tu- .
, me/cit perjùafi0nc_j^
Prætcrca,cùm non omnia per nos age-re polsimusjamp;fitad ibeieratem fitftuni humanumgenus:amicitiæmeritoôcno- ‘ titix cum aliispopulis comparandæ funt,
ut corn-
-ocr page 221-ut commune cöniodum mutuis offichs gubcrnctur. Neque uni populo, uni ci-vitati,autgenti à Deo O. M. tributa funt omnia: amp;eftin fingulisfcrèpeculiareali-quod Dei donü, quod miremur. Fru^uo-verb illi«funt,etfaluberrimne peregri-»ationes, quädo ex fîngulis optima dcccr-pim’,amp; nobis imitâda proponim’: imóSc exvitiis gentium hoccapim’ commodi, quodLacedæmonioru liberi cx Helotarü ntaneipiorum turpi ebrietatecapiebant, ut'fcilicet, óchumanafragilitatê agnoièa-mus;amp; ex collatione vitioru cum virtuti-bus jvirtutë eó magis in dcliciis habcam’, vitia averfcmur , Sc recordatione pœna-rum , quibus impii quotidie afiiciuntur, adpietatis amp;rcvctentiæ Dei ftudium nos ipfos acuamus.
Dcniq;, ut ferrum acuit ferrum, fie ho- Proverb, moltomineni.• amp;faciuntfæpeperegrina-tionesadexteros; ut,quos ante fine judi-ciocontënebamus amp;nbsp;averfabamur,vifos amp;auditos magnifaciam’: ii veró,quos fu-fpiciebamus, ant reformidabamus ,apud nosvilefeant Sic V a i, e n T i n i a N v s Imperator, lunioris, inquam, Va-lentiniani Pater, olim confpedis Sau-,
-ocr page 222-19« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
tik «. r O maris, ut fcribit So zo menus, amp;nbsp;auditis »P- corum primariis legatis,cum fumma in-dignatione, quæ cumpaulö póftextinxit, miratus eft,tam invenuftos ócineptos homines populo Romano eflc formidabi-les. Sic multi vifa Roma, amp;nbsp;Purpuratorü moribus infpcótis, de eareverentia, quant illi loco deferebant, multum diminuc-runt. Et noftra memoria, Petrus Paulus Vergerivs, luftinopolitanus Epifcop’, perluftrata Germania, amp;nbsp;auditis virorum
* doftorum fermonibus, æquiorEvangcli-cis faótus cft, amp;nbsp;tandem illis ïe plané ad-Inftinit, junxit. Qnarc non temerè cum ab alüs, nb.4.dc t-pni ipio Ladantio pra’dicantur Py-thagoras amp;nbsp;Plato, auoä amore inda^audA •ver liât is ificegt;tß,ad t^Egypttos Magos dr . Eerßu w^uepenetrarint: licet, ut Ladan-tius ibidem exiftimat, divina, quadampre^ evident ta auerfi-^adludstos non accejjirint, ne ante temp fts Itix er it at is cum a.lienige‘ nis homtnihus communicaretur. Coin-mendatur amp;nbsp;hoe nomine ab Homero Vlyfles, cjuod mult or urn homtnum urbes vi dißet, (ß rnorcs cognovijjet. Et, Deus bone! quantum refert, ut, quiPrincipibus in confi-
-ocr page 223-côfiliisafsidcnt, carü gcntiû mores cogni*
tos habeant,ad quas vcl mittédæ,vcl à qui-
bus expcâandæ legationesfunt ? Docct,
docctj)fcdô experientia, longé æquiora,
i longé manfuetiora,longé circumfpcôli-ora effe corumingcnia,quiapudcxtci-os peregrinati funt, iis, qui frater cafim dr fecumfatrium,nihil 'uiderunt. Quantum quæfo refcrtjThcologum eorum ingénia, genus dicendi, mores cognitos habc-te,qui de rebus Theologicis feribunt ? Quàm multacandidiùs, benigniùsinter-pretari polTumus, fi homines ipfos vidimus,riovimus,convenimus ? Quantum idquoq; conducit ad xoivaviôv, quæ inter
J i fandosfoveridebet,ficumexteris Eccle-' fiis nobis aliquid fuit commercii?Præter-eo Mcdicos,qui vix ceitû,amp; falutare ægro-tis dareconfilium poflimt, nifi conftitu-tioncni cocli,fub quo vixerunt,diætam,amp; aliahujusmodi aliquo faltem modo cog-Bitahabeant.
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ccterùm video,quàm varia rurfus pro-
ferri pofsint, quæ peregrinationes diflua-deant. Periculaalii Commémorant, qui-bus peregrinates obnoxii funt. Q^afive- '
i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
-ocr page 224-«00 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
róullusfit locuspericulisvacuus,autpï' j tria nos trifti eximcre ictho po (ik. Quid, j quæfo, ignavia, quid domcliicis fæpècxê- , plis periculofius ? Quid {ccuritatc,quâin- j duccrefolct vita ilia umbratilis,ad patrios focos, pcrniciofi’.ReftccnimvcróBafili’ï i XÇaT7ôpâ5'4gt;xA«xf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Meliui eït,inpericuliieffh qua.mficnre agere: et calamitate' utireb^fecundü. Atqui,inquictaligs,fapicS i illclegislator Lycurgus,teftePlutar. nole-batfuoscives libcriùspcrcgrinari,neapud exteros contagii aliqd contraherent.Ncq; nosperegrinationes tcmercamp;curiosèfu-feepras, imó nee eorü adolcfccntü,qui ju-dicio præditi non funt,aut certosEphoros fibiadjûâ:osnonhabent,nccpcregrinati- । ones ad quosvis populos ^bamus: led ad cos, ex quib’ aliqd fruft’ amp;nbsp;emolumêti rc-portaripoßit.Ideo,recitante Scncca,o/z,!/^
ad LuciU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peregrinationesfibi nihil'
um ijjènt, rgjponelit aliejuado Socrates : Nonimmer iib tibt ifludevenit. Tecu enimperegri-nabarii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibi Seneca,/'» loeü exte-
rûperegrinanteSjJecum aberrant^ Nee loco-rto» mutationes aliciuid momenti, habent, j nifi
-ocr page 225-NONA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t.i
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adjunxerisfipientidm. Du
gt; 1 tf er am, no tàm, ut alibißs, tjuàm, ut alitafi-’ J^MdemmperegrinarijU'vat,ßperegri-' liar is cum affecitbia tuis, amp;nbsp;tua te vitiafe-5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Seneca. Ofeitantibus ergo,
? amp;fincjudicio,amp;confiliopcrcgrinantibus - patùm profunt peregrinationes, de qbus illud quoq; Horatii accipiendu eft; Cœlum f »on animu mutant, (jui trans mare currunt: 5 qui din quidem abfunt, fed vacui nuna-- mis amp;nbsp;vacui doftrina do mum revertun-l tur ; quod turpifsimumefle,refte ^nun-; ciat Homerus. 2. Iliad. et!'y_çôv toi, JlHgóvTt gt;nbsp;(.iirap, Kznctvri.
. nbsp;nbsp;nbsp;Placet itaq; nobis Quintibanijudiciu,
5 quidifputans, utrum conßtltiia fit, domi, ™ .1 antn ficholis fubliciserudiripueros : Sunt, I inquit, nonnulli, qui put ant, morib’?weZz«j . confiu[i,fiugiendo turbahominu: qubdcorru-/ pantur mores in Scholis : nam licet amp;nbsp;cor-. rumpantur interim', domi tarnen corrupun-. tur quoq^'. (fi mala hac, antequaJciunt,vititt tfièjnontamexfeholisefierunt adoleficentes,, quamineasinferunt. Vttnam,\wciyi\.t, libe-
. rorumnofirorum moresnon ipfiperderemit'S.
, I Apparet ctiam,eoru ingenia,qui inter pri-
-ocr page 226-«os nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
vatos parictcs feinpcr cducati fücrc, vd «( ftupidiora cfle, amp;nbsp;minus habcrc alacriO' cj tis : vel, fi poft ca ad extcros com meent, amp;nbsp;libcriiis vivendi poteftatcm habeant,qua' t(
efFradis repagulis incrcdibiliter infolC' h fcere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0
Sedhïc omninoin multis parentibu$ fj prudcntiam defiderarc cogor, qui, dun' n præpofterèfumtibus parcerevolunt,libe- x ros iuos à fc dimittunt, antcquanieoruno \ ingenia explorarint, amp;nbsp;vel line prxccpto- fï ribus amp;nbsp;infpedoribus eos apud exterosiC' p linquunt: vel in casAcademiasmittunt» non in quibus maxime bonx difciplin!^ 5 amp;nbsp;leges floreant: fed in quibus fit majot ç vilitas annone : nee confidcrant,amp; mino- a refumtu amp;nbsp;majore cum compcndioamp; a emolumento puerum habentem infp^' ólorem morum amp;ftudiotuminflorcntc lt;nbsp;aliqua Academia vivere pofte, amp;nbsp;uno aiv « no plus difceregt;quamifi feptem annis,finc judiciojdelcftu, amp;nbsp;bonis dudoribus, fi' disq^dodoribusperegrinetur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
Verùm, Auditores, tempus jam poftiv ' ? lare videtur, ut ad hypothefm nos eöfera- t mus, amp;nbsp;iis relpondeamus, quibus religio 1 cft»
-ocr page 227-NONA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;joj
eft,liberos fuos in eas regiones amandarc, J, quæhærcfeos noniinefufpcftxfunt.
Atqui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft,regiones iplâspcrluftra-
y K)Omniaprobarc,quod bonum cft,tcnc-re: Aliud, cum hçrefibus Sc falfis doûrinis eötnercium habere. Ex mundo (xeundum ’• j{ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquitApoftoluSjd-z/zz/T/frßehomi-
numfielet at i valedieendum,fi ab omni pra-'^^orumhominum confirtioabßinenduejfit^ Vt porro vix aliquid gravius hxrefi, in ea y fignificarione, quaapudTheologosacci-ÿ pitur,objicipoteft'. Sic nee tem erè, nee à quovis in hærcfcos fufpicionem adduci ÿ aliquis debet. Vetus eftamp;laudabile præ-ceptuni,quod Agcfilao Regi tribuitur, amp;nbsp;y apudifocratem in oratione adNicoclem, ÿ, apud Cicerone inorationc Sylla extat:
Elftfilùm conßderandos effè iUos,de ejuibtu tli^ddicitur, 'ucrumetia qui in alios aliquid y dieunt : quid qut^q^ cogitarit, aut admiße-
tit, non tarn ex er imine objeSio, quam ex y tjiumoribus,quiarguitur,eßeponderandu.^^^^
Accufarunt Christvm blasphcmise î^Kb.i«. y i Scribx Sc Pharifæi,qui tum res Ecclefiafti-y cas apud ludæos moderabantur, fed hy-0 pocritx, amp;nbsp;odio veritatis ac invidia toti b
-ocr page 228-««4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O R A T I O
dclibuti. D. Paulus,Apoftolusgentium» Aft.24. tauqu am hærcticus j udicio fiftitut» I cùm ver um Deum coleret-, amp;nbsp;ca traderih tjU£ in Le^^e ó“ Prophetüßripu er^nt. Reli' gionem Chriftianam, quód camvwpiw« |óm|j cflcopiuarentur,dctcftabantur Eth' nici, refcrcnte Eufebio, Acculant nos ho-die hærefeos, qui à Pontifice Pkorn. cmißi amp;cÖduótifunt. AtqDE illa ipsa sebï.^ tcftePlatina, jam olim Adrianvs Papi ' dixit,m.iLPTP ontificio culminerttiß B E R N H A R D V s annis quingétis ante Lu-thcrum palàm Pcrï-pPxti nihil ejß integrum» in illo Clero^dr nihilfuperejß jfjuiimittt rive let ur //o Mo P E c c A T I. Itcm,£öt,,y»/^’ comijpt erat Eccleßa, non do dl or esftiißeßd' Seduclores, non Paflores-,fed impoflores, nsi Pr platos -, fled Pilat os.
AccuEint nos hærclcos,qui toties accu-fati, in jus vocati, admoniti,ncc de Rcfor-matione cogitate, ncc ul lis legib’ fubjcdi clPehaôlen’voluerüt; qui omnia làcra^î ^fana venalia habcnt : quiin metis Idoloi latriis occupantur : qui fcortationcs,adul-! tcriacaftis nuptiis antcponunt. Illoritri' fcilicet placita erunt norma puns aipifl,
-ocr page 229-NONA.
2®f
Iff l(l (I li-51^ ir
r
^si
0quot;
Ll'
■t' l,f
flf'
li'
if
if'.
IllisGræcifnntfchifmatici: licctRcligio-lieriiRomanâ longe puriore, amp;nbsp;adApo-ftolicâ magis acccdcnte colant. Illi in nos fcilicct fua anathemata, brut a.fulmina-, tan-quam in hærcticos vibrabnnt.
VerLim,obfccro,quidilli hærefin votant? HÆRETicvscft illis hominibus, quidoârinâ Symbolorum Ecclefiçam-plcclitiir, amp;ca omnia crcdiqquæD.Pctr’’, autD. Paul’ Romanis tradidcrût. H ære-Ticvs,quicum D. Paulo unumDcumamp; tinuniMcdiatorcm inter Dcum amp;nbsp;homines lefumChrift.crédit. HÆRETicvs,q cumHicron. fcntit: OmncsEpifcop.ubi- Ad.Eva^ cunq; tandem lint, five Romæ, five Con-llantinopoli, fivcEugubii,cjusd2 efle me-riti amp;faccrdotii, fiquidcm Epifcopitsquæft. h.ViO,nomen est operünon honoré. Hære- Can. i. ' T 1C V s eft, qui cum Icrem. ca. z. conqucri-
j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Icopatu.
X^'t-,ai’vorum numerum aquare,numerum civitatum. Seditioncs amp;diflcnfiones nobis objiciüt; qui in Gallia,Polonia amp;alibi, reges cum rcgib’,^vincias cumprovineiis cómittunt, Si novarum feditionü femina quotidie fpargunt : qui edida fuorü antc-ceflbrûtoties rcfcidcrunt; cadavera iplbrii tontif. extumulis ótfepulchrctis crutaia
-ocr page 230-10(5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO.
Tybcrim præcipitari curarunt : qui jam,?
imaginibus, jam contra conjugiumßiccr- j , dotum, jam de variis Religionis capiribus ' triftcs in Germania,amp;alibi tumultus Ion- ' gcanteLuthcri tempora, Nauclero (amp; A.- ' Vcntinoteflibus,excitarunr.
^roxEccle- Quapropter,fi univcrfàEccIcfialoqui pofîet, hacyoce procul dubio utcretut'' Heu me miferam ! quodpaßorem natta, lupum difcerpetcm oves : architetium ewt' ' * tententfundament a dentut : caput inßilUns 1 mehr is lethales humor es: fervufervoru, folium fuu fupra reges extuUt, S cd h eu mi-Zeros mortalcs ! quos fupcrftitio ita cœcos reddidit, ut res tarn perlpicuas non vide-ant,itadcmentavit,utnon mcmincrinbi
talem tÎTSiçxowa à Christo totics pts-amp;2.Thef didamfuillc. Fugiendæ omninôhære-1.ÔC alibi, izsfed non veritas tali appcllatione def of' mata : fugiendæ hærefcs lcd convida:, amp;nbsp;legitimojudicioreprobatx. Rcdèenim-
verb Auguftinus, alloquens Pctilianuiu tib-s-de Donatiftam: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inqn ?
unKat.Ec- hacverba: Evo die o, auttu dicû: led poti
w dtcamtts : HK.C digit Dominvs. Ibt
ramtss Ecclcßamdbi difeutiamus caufun nO' ßram^ amp;c.
-ocr page 231-NONA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aox
. Hæc funt, quæ hoc tempore de pcre-I gtinationibusadEvangelicasEcclefiasrc-j citarc volui, in tui inprimis gratiam, In-clytcamp;Generofc Domine I o a n n e s a S K V MIN, magni illiusLituaniç Thclàu-nriijiLL vsTRis viRi,ncc nonPalati-. ni Novogradenfis magnifici, Domini \ T H E o D o R I, fill Nobilifsime, ut palam in noftro coetu prædicem, ƒparen-i tistuivirifummiamp;honoratißimi Connie Hum fapientißimum, qui, ut ipfc varias ■ regiones peragravit, amp;nbsp;cum clarifsimis vi-tisac Theologis per Germaniam adole-fcensnotitiam contraxir, Sc magnum re-' turn ufum fibi paravit ,qui eum in Litua-. nia inftarflamas imitant is Pyropi lucerc Sc I clarcfcere facit : fic filium ad felcdas quas-' dam nobilifsimasq; Acadcmias cum felc^ ftisviris, amp;fidclißimo Ephoro amandat^ Detnäe cur non prædicem cam Heroica indolem, quaminvultU,orationeamp;ge-'' ftibus tuis rccognofcimus omnes : earn docilitatS,quamtuus Ephorus latislau-date non poteft: earn diligcntiam amp;atte-tioncm, quam in audiendis noftris leóti-ptiibus âc concionibus prællitifti : cam
-ocr page 232-«ö8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O R A T I O.
modcrationcin amp;nbsp;{TridKact», quà non rf præjudiciis,multornm morc,temcreali\|, os condemnasjfêd omnia probas, ôc De-um indefincnter amp;nbsp;ardenter invocas : ut te Spirit’fui Sandi luce indies colluftreu Talern pattern fervet Deus din filio; fet* vet Litvania: Poloniæ , amp;nbsp;indies prO' vchat. Talemfilium patreipfo fuperiO' rent cvadcre velitDcus. Talem heroaflo’ I feuli illibati inftar, ab omni malo cuftod? ar Dominus, tuæ Generofitati à nobis Bafilcam commigranti profpera omnia largiatur, ut adpatriam pofteafeftinans» mortiferos Sirenum cantuifurda, aure tfâW-cas-, domumrcduXjET illvstrem pA‘ T R E M, amp;nbsp;Ecclefiam Chrifti, qux in Polo nia totlupis obnoxia eft, exhilara« re amp;nbsp;recreate poßis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
O R
-ocr page 233-ORATIO SIVE HO- 209' milia DECIMA
DEPVERO lESV’ t ÖISSERENTE IN TEMPLO :• HIEROSOLYMIT ANO; H ABIT A IN . ARCE HEIDELBERGEKSI CO ,i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RAM LEGATIS Way VODAE TRANS*
SïtvANi; Dominica post
E p I p H A N. An. V91.
V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P R E C A T I O.
5)
I'
r
(if
OminVS etTaTèr tv^ MIN V M, cujus nomi^ ne congregati Çumust lt;i(juo omnehonum donum ürofi-ci feit ur 3 Çf pne cujus ope ac Çèntia 3 ne qui dem idon ei Çumus ad aliquid honicogitandum3 ad-^ ßt nobis SpiritusßuiSancîigfca-tiUy^ ducat nos in omnem ^eri--' tat'eyUtexjàcroÇanédo ejus J^er-* boinfiituti, indies proficiamus
Q 2 in veri
-ocr page 234-«• nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO in 'U er aßde, et infidei frtiédibftti officié nimirum è* moribus 'ueri Chrißianü, comparantes nos ^lorioßim ilium nbsp;ultimum D
MINI ET^ERVATORIS.NO' s T RI advent um, ciuific nos or re docuit^ Pat er noßerj qui es cœlis,^ c.
qjvi hodierna DIE IN ECCLESIIS VVLGO ENAR-
RARI SOLE T, EXTAT Llic.2.v.42.amp;Icqq.
O N cft, Auditores, in Chrifto di' noshodie txdere debc-jCXPVERo Iesv, qucm nobis in medium producit Beatus Evangelilb Lucas, expuero, inquam -, duodecim ann^-rum difeere 'veram faptentiam, cum totuS' ille Pontificum amp;c Sacerdotum choruS' Hicrofolymis obflupuerit fuper intelligtn-^ ttaamp; re/ponßshujuf pueril dr ffos oninitii puer OSßert op or teat, innocentiafi, dr ß^\ pllCltAKi
-ocr page 235-DECIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2n
^Zzn/zi/^fîvolumusingrcdi Regnum cœ- cap. i«. lotum, juxtailludLucæ Amen,dicovobis: *7« ^icun^ non acceperit regnum Dei^ tancjud. fuerulus.,ne(jnaijuamintroibitin illud. Nec nos tædcre, vel pudere debet, proficereindies in myftcriis pietatis : cum reftetur ho-diernumEvangelium,PRÆCELLENTEM ILLVM. et ter MAXIMVM nVER VM Iesvm profecisse, vt statvra.sic sapientia et gratia apvd Devm
Et homines.
EtfiveroDoMiNVSET doctor no-STER Iesvs, anno demum ætatis 30. BA-PTIZATVS A lOANNE B A P T I S T A, amp;nbsp;folenni ilia voce cælitusdemifla; Hic ell jiliM tile mens di le ci tn., ç^c. hune audite : in-augiiratus, ad docendi mun’ aceeßit, (unde rcliqui Evangeliftæ inrecéfenda hifto-ïiaEvangelicâ,adillud tempus, eamque Chriftiætatemftatim transcunt:) nontc-nierè tarnen in Chrifti pucritia amp;nbsp;adole-feentiadeferibenda nonnihilpræaliis im-nioraturD. Lucas : quia habuit omnis ejus ætas exempla laudatißima, amp;nbsp;illuftria teftimonia atque indicia, tum dignitatis hujuspcrfonæ,tum ejus officii,ad quod
O 3
-ocr page 236-ORATIO
àPATRE c OE L E S TI deftinâtus'craf.
Vt igitur manifeftèvideamusjquàm ‘ præclara, quàm falubrîa documêta nobis hodicrnü fuppeditct Evangelium : perpé-dam’, obfecio,/gt;z/w«?«, quid in Iofêphoamp; Maria nobis proponatur : deinde audia-inus,qualcfpccimcn dederit Chriftus in tcplo Hierofolymitano; amp;nbsp;quid inde ad nos utilitatis amp;iblatiiredeat: qu omodo acepieda ilia verba fint ,Chriß» profecijfefifientia amp;nbsp;gratta, dgt;'‘eungt;,tjutt» templo do dl orem agebat, pa ulo po si in NaT^-re th, Jofipho Marieifubje^umfuißjdgt;.
Exemplum certè/’/öz?/«; ç^religioforut» conpugum habcm’z;« Io/epho^Maria,(\\soi non piguit longum emetiriiter, multos amp;nbsp;devorarc laborcs, amp;nbsp;fumt’ in illa fiia te-nuitate facere, ut divinis obfcqucrentur jnandatis, amp;nbsp;facris intereflent cœtibus amp;nbsp;folennitatibus : quibus mirè cxcitaturfi-des amp;cxhilaraturpiamës. Vndeilli genii- , tus Davidis,quos Pïâl. 42. effundir,cùm in tetro exilio ab illis cœtibus fe abefle vide- - 1
V 3- 4- nbsp;nbsp;ret ? ^^ando accédant, ut appaream in con-
fpediu Det ? Sunt tnihi lacryma me a cibo tn- 1 ierdiu amp;nbsp;no£iu, dum reçordor ejus tetnpih 1 ris \ I
-ocr page 237-DECIMA.
, t^o turmatir». afiendehamut ad'
I^etyCum voce cantua laudation^. Man*-daverat autem Deus iteratoExod. 23. amp;nbsp;34-üt tribus vicibusquorânis omnis mas an- jj. te confpcûû Domini Dei omnipotentis cöpareret. Afcendebât ergo pii illi conju-ges, Ron ex fuperftitione, ut qui hodie ad nefeio qiiosDivos rcligionis ergô peregri-iiantur, fed juxtaritus àDeo inftitutos, ôc adcultüDeo debit um præftandû: amp;ipfos pucrulos fccum abducebant ,ut amp;nbsp;illitë-peftivèguftum rcligionis imbibèrent, amp;nbsp;adlehovæ reverentiam flcûerentur..
Difeamus itaq; corü excmplo,amp; abApo ftolo moniti ad Hebræos 10. non deferere noßrt mtttuamynec ajpernari facros cœtite. Nam ut maxime fefta ludxo-rum, quatenus erant umbræ futurorü,ab-logatafint, amp;nbsp;eorû cauïa judicari nos no-. lit D. Paulus Col. 2: durât tam en, amp;nbsp;man et ‘®-. ordo, quem coli vult Deus ab omnibus , piis : durât ûcrum Minifteriû : durant fa-. cri ritus amp;nbsp;facramenta, quajlpcrni nô pofi , funt,quin amp;nbsp;Dco, qui ilia inftituit, amp;nbsp;ma-., davit, injuriam faciamus, amp;nbsp;nos confolan , tionefumma,ac pcrncçclTariis fidei admi? f I ukulisprivcmus.. O 4
-ocr page 238-ei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Kalter um quod occurrit in hac hiftoria dclofcpho amp;Maria, efthæcconfideratio-nc dignifsiniacommoncfadio; Qvomo doChristvs AMiTTATVR:Etrurfus: Qvomodo’, et vbi inveniatvr. chriftus lofephus Sc Maria,pii alias conjuges, quomo- chriftum amittunr. Qiiæ iaduracratccp doamit- gt;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
utur. te gravißima, præfertini mam, quæ ejus Lucæ I, tutelani amp;nbsp;cuftodiani divinitus fibi coin-miflàm fcicbat. Facile autcm Ht, utcxcu-tiatur nobis paulatim Christ vs, nobis-quc cxcidat : primum, quando ambulani’ in via cuni filüs hujus Icculi, amp;inMundu potiùs rcfpicimus , quam in Chriftuni. Jüeinde quando fides noftra eft implicit^ amp;nbsp;vaga,ncclaboramus, ut certölciamus; ubifit Chriftus, qu^e'uefit verlt;ir?ligio. Sic Chrift’à lofepho amp;nbsp;Maria amittitur,cùni cftcnt in via,addidi fuo fodalitio, amp;nbsp;cùm dubia inccrtaq; fiduciafulj?icarentur,cinn cflcincomitatu.O Nos miseros homines, amp;nbsp;Chriftuni ftatim amifluros ! fi opi-nionepotiüs quàmfidc ducemur: fi flu-duabinius, amp;certi nihil, in qno animus acquiefcat, habebimus: fi deniquecerta TTAHgocpoçi'ot cum Apoftolo Paulo ftatuere non !
-ocr page 239-DECIMA.
«ïj
J .♦ J »«
1 -I Î 1' I'
s J e ) !
nonpotcrimus:NOVI, cut credidcrim, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tim.».
fnthiperfiaß(meii,eu}nfo(je meur» depoßtd f» ilium diemfirvarç^. Sed rurfus audia-nius amp;nbsp;animadvcrtam’, quomodoßt Chri-flui (jult;ire»df{i. Fruftra illc cnimvero in-tercognatosamp;notos quæfit’fuitrc^w^- doquxrc-l^uxruftt, (fuißmfliciter ,acß»e difirimi- «i“*-^(yfropinquorum, aut major urn inßituta co^ fiilantur^ Nam illos errare fæpc contin-git : ficut ludæis cxprobrat D. Stephanus : ^^Qï.j.Duricer'viee,incircumcifi corde» fimper Spiritui S. obnitimini-, quemadmodu Patres veßri : it a amp;nbsp;•vos. Et monet D. Pe- *• nbsp;nbsp;nbsp;’•
ttus,nosbcneficioChriftircdêtosexî/4»4 ‘ ' ilia converßattone (TrotTço'zs'otgM.cr o'^j^per ma-nus quafi à patrum traditionibus accepta.
Quçrcnd’ cft itaq; C H R i s T v s.primùm attente, folicitè, magnoque ftudio, ut lo-feph amp;t. Maria toto triduo indcfcflà perve-ftigationc cum quæfiverunt, NecePi-,ue animum deßondeamtts,ß prima, vel etiam fecunda, aut tertia die in Chrißiana religio-ne non omnia aßequimur : jerfèverantia cenßantiaopusefi : tandem cnim qui lie quxritjinvenit: amp;nbsp;invenitur Chriftus,non fine magno gaudio amp;nbsp;folatio. Sic loan. i.
O 5 nbsp;nbsp;.
-ocr page 240-iitf
ORATIO
Philippus toms gratuiabundusamp;gaudiö exultansadNatlianaclcra inquiebat: ” VENIMVS ILLVM, dequo fcriffit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“
Lege amp;nbsp;Prophetü, lejum promijfttm illu^ Meßt am. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
Deinde querend tu ePi. in T’tnßo : in
cleßa, extra quant nulla cognit to Chrißi gt;nbsp;lutarüinventripoteLi. Invenitiirigiturifl * Tcmplo,docens,idcft,in cœtu illo, in gt;nbsp;' 1. Tim. 3. quo Verbum cj’ ac vox fonat; in ilia Euk- i i v.if. fiaquaDomuieiiDei,(^columnaverttatist । ’ orationd : non ßelunca latrt-Apoç, IS. } domicilium idoloru, amp;nbsp;habitatio De-''■t- monurn, Neque cnim omnibus creden-
dicentibus : Ecce chtißus hic.^ Ecct in ciboriis, monßranttis, ut loquuntur ^aut aliû ergaßults : ecce inpane. AÆcndit illein cœlum,eonfidet âd dextram Patris : fed V. I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;monct ApoffoJus Gal,?.
quaß ob' oculos depiblus amp;nbsp;poßtus. elt. Et V. 21. Ioan.14. j’nunciat iplc Servator; .Ritenet pracept a meaidtligeturaPatrcmeOiep^ego db Itgdettm : amp;nbsp;conßieuti ei exhibe bo metpfum ; 1 non qdem craßa tß corporali ,ßedßirttuali exhtbitione et aßeElu.Sic ultimis his quoqgt; (çinporitms invent^ futt Chrißtts, poft-quàm
-ocr page 241-ï» î C 1 M A. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*1?
, quàtn obtincntibus tcncbrisPapatusdia . niultis in locis amiffus fuiflct. Haólenu^ ) ^cprimo cap, quid in Iofcphoamp;Mariano--gt; bis hodicrnum Evangcliû confidcrandu
fob)iciat.Mtt«c de altero,quaieJpecinien jar)^.
■ Chrißfispuer-i2.attgt;t0r»dederit,amp;qula
• 'fide pta mens dißafi. Chriftusfedctinme-I dio magiftroru amp;nbsp;dodorü, modeftc alio$ I , audiensAgraviter refpondës,acintcrro-. i gans,fcrvans in omnibus decoru, cum ta-i , ta gratia amp;nbsp;S'vvdfjiamp;, ut omnes fuperejus. . intclligentia obftupefccrcnt. Neq; cnim, . iicut Mattb.y. legimus, frigide, amp;nbsp;cum fu-. percilio docebat, quemadmodum Scribç ' I ^Pharifei: fed tanquam habens cælefient ' ‘ fiutharitatem dr effcaciam, qux anditore.s iwredibiltter percellebat.
O nos tali doft ore beatos O miferos, fl non afficimur ejus doftrina, no permor venrur ’ cùm contumax ilia gens fuper ej’ fapientiaobftupefeeret, tantaqs velini-lla actate faplentiam miraretur! Q^od ft 12.
i annoru puer cü tanta gratiadocuit; quäta fuit vis amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quando aduliior,palàm
addocendû dût? Ergo,Audit, in Chrifto dileftijiamtunctemplum uigre((usChjiP. ♦
-ocr page 242-21» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
r.i. ftiis,oftendit/êeumeflè,dequoMaIach. j cap. 3. Repente venietin templüfuumDQ' lt;nbsp;MIN V s, {jttem 'uoscjuxritü: AngclusiHc j y fœdcris. DequoctiamDavidP/al.óp./^'
Jtu domui tux exedit me : oftëdir, inquanii fcillum effc infignem Prophctâ; dcquo
*’• MofèsDeut. i8. Jehova dixit ad me :
f het amfujcitabo eù è medio fiatrum ifftm* indam verba mea ori ipfiue, ut elocfuatur eii^,
t Cor I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pr^tcepero ipfi : Eum dcniqj !
C0I01É2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eii nobis Sapientiaa Patrez^r /n,^iil
omnes thefiauri Sapientia (it- cognitienis abs
conds tifitnt. Hic eil ille Filius pro diens nt Ioan I Patris,(]ui omne Dei confiliu nobis enal-
ravit. Etfi verb non exprimât Evangelite» j quinam fucrint illi Jcrniones in tempio J tunc ultro citioqjhabiti,verifimile eIha- i mcn,PVERVMlESVMdeimpletionePro-phetarum,depromißione Seminis bene-
' didi, amp;nbsp;fimilibus cum Scribis amp;Pharifa:-iscontulifle. Haudquaquam igitur Hie-roJolymis rcmanfcrat,utcumæqualibus colludcret,ficutineptiquidam fentire amp;nbsp;Jcribere nondubitarût : Jed,quemadnio-dum Mariæ matri verecundè refpondit :
* üefi:itis,lt;iubd in eü queePatris meifisnt^opor-
tetmt
-ocr page 243-B E C I M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;219
jj, M tne ej/ê: Nelcitis priorem tabulam prtg--y (edere poflertorem, amp;nbsp;it a offciA Deo débita li lis effè priora , ^ua parentibus debentur ? •(, Nam cnni de Deo agitur, is amandus, coil, lendus fiipra patrem, matrem. Nam, ut I-’y f) præclarc (cribit Auguft. ^omodo poteii g. pluspare»tes, aut cojugesplus amare : quam il Deum, quos utiq^propter Deumdr ejpts man~ datum amat ? Mc, me, inquit, oportet ita ^11 officiumfaccrcergatc,mater,utinprimis cogitcmdevocationcmea:amp;tcdccctcf-j, femcmorem,Filiumhunctuum,duplice il habere gencrationcm: alteram fmePatre, f, quâlis eft fccundum carnem: alteram fine J, I marre, qualis cftdivinaamp;æterna de qua [ teAngclus certiorem mature reddidit, di- lucxt. J. cens : Hic ertt magnus : amp;fihui Altißimi y i 'yz)lt;'dAz7»r.ldcirco poftcà etiam,cùm Chri-y . ftusadprimum illudmiraculum iuCana j Galilææ edendum accingcrctur ôc in cœ-j Icftiopcredivinaq; vocatione verfaretur,
S j matris imperium non agnofeit: imoejus præcipitantiamcoërcet: quæ amp;opportu-Jiitatem amp;nbsp;modum illius miraculi demif-
; sèChriftocommendare, amp;Dciopcratio« . nempatienter expedaredebuit.
-ocr page 244-«9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O R Ä T 1 O '
Q^mo- Sed infinitum foret, fin gnia pcrfcqui. I chnftus Igiturad/er/wwacccdOjnimiruniiC^o dicatur (cnfUjpfceiffe,nonftaturâfolùm,vciùnv I ' jnotcciiTc etiâfapientiâ amp;nbsp;gratia, amp;pofteà,Iofepho J kicntia. amp;nbsp;Marie fubjeft’fuiffe dicatur. Gömemo-
rat Socrat.fcriptor Hift. Ecclefiafticælibii C.4.. hanc olim Arianorû perpétua fuifle ■ fophifticä,ut didade humilitatcamp; form*' fervidctorqucrëtadimpugnandam divP nitatem, vclut inter alia iftud: Crefiebit ) Ioan. 14. Chrtßniidrprojjciebatjapientu. Ergo noil
eftverus Deus. Item, Patermaiorme eH, amp;(. firailia. Atquinonanimadverterunt, aliam longè effe rationem -nç ns« TH? oiKovo/j-inf, utNazianz, loqtur,natur® Ic. divinç : amp;nbsp;dilpêfàtionis five Incarnatio-“ his. Perfonam enim Mediatoris urraqiic naturacöftareoportebat : quapropter, ut i naturam,ficamp;Iapientiam amp;nbsp;voluntatein trorerS. H^buit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft
8. V. 22. enim filius,qua T^yamp;^ßaßentia Dei atertm,
(^/z4»ztK7H(3*t,POSSEDiT,nonautem,u^ lib. i.ca.4. Icgebat Ay’, tjtwt creavit ab inirio,)Sapi-entia, inquä,pcrfeä:ißima, abfolutifsima/ Et in Chrifto, ut omnis plenitudö Dcita^ tiSjficamp;Sapicntiæamp;ScientiîE habitat öSH j
/XOtTl'
-ocr page 245-DECIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5M .
fxa'Zitó? five uzs-oçs.'ZcH.tîf.Interim tariie,quc-admodufilius Dcihumanä amp;c carncm amp;nbsp;aniraam afiumfit; fic Sc naturæ humanac
infirniiratcs afiedusqs, exccpto pcccato; ^^0 amp;nbsp;ipfim car »is mortem/ubiit, non qiii-conditionâ neeeßitate, inquit Auguft. i^d njßr-ationü 'voluntate. rnns idemque ^f^riß(is,nt fcr ibit F ulgentius, eju^quod htt-
InPûl.Si.
Lib.'3. ad Thrafi-
lt;■ƒ/, H A B E T A o' r O Z w ver it ate htt-
natura : quod divinum, habet homo münd. « ueritate Divina natura. Cur igitur for-
Jiiideru’dicereamp;fentire.Chriftu fuaani- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t
niaafrunitacumvcritatchumançnaturç, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-i.
fiiccefsivè didicifle amp;^fcci(se,cùm no for-ttiidem’dicere, anima ejusturbataiia, an- , ß. xiam amp;nbsp;moefta fuiffc, ignorafle fc. ^«4 ho^ Wö,diem ludiciij ilium deniq; mortuum, ‘ ’ qui tame erat vita Mundi? Cur hæcfimu» ’ latè fie dida, quod noluerit nos ilia foire» Vel tacendi aliquâ difpenfationc aut fi-nrilia, quæànonnullis adillaloca, ut pu-tant, niollicnda,afferuntur,imaginemur» ac non potiùs ita interpretemur , ut a-lia multa nos interpretari oportet, pef diftindioncm naturarum, quemadmo-dum à magnis aliquot patribus amp;nbsp;Ec-
-ocr page 246-gt;21 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
clcfiæ dodoribus factum eft ? Sic cnim Scrmonc Athanasivs: Homingfltitproficerefci-Arianos^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vcrbum, etint ernt
fipientia Patris,ut carne pajfu^, carne efuriitt ßc profectt fapientia pro conditione carniigt; , Sic amp;nbsp;C YRILL vs fcribit y Chrifiitnefiivif^ Thcfouri fidiemIftdicUyfitentia humana, five, Mp.4. ßliui hominis ÿ ejtto reßeifu etiamprofecd fcientiaamp;ßpientiay Hominis proprium esi, inquit, ignorarefutur a y licet ejuâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;ftf 1
quem uni-verß tempora amp;ficulafailafunty i jnfccun- omniafiiat. ltAamp;e.\m.bxo[\\ASyfei'ifuhomi- I dum Luc. Animam dixit turbatam : fenfu hominis . «rnaX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, qui rOgantCS exaudire confuevitquot;. ,
nKTgt;om\-finß hominisprofecit atate yfapientia ygra- i nicx Sa- tiA apud Detim, .^^ornodo proßeiebatßipi ' capV”*^*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^oceat te ordo verborum : profe- '
£itts at at is amp;nbsp;profeet usfapientia y fed huma- • na eii. Ide'o Æ T A T E M 4»/^ pramißt yUt fi~ ’ cundiim homines crederes dtHum. (.^etas '
enimnondivinitatiSyfidcorporiseii. Vere *• ßfiepity ut perfeiiionem humana naturayße ßnßtm hominis. Hxc Ambrofius. *
Talia dum ex Scripturis eircumpia vetu^ ßate, velde profectu Chrifli, velde ignora- ’ tione ludicii ficund'um humanam natur am traàh
-ocr page 247-DECIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* £2j
tradimus : non dubitarnnt Vbiquitariiin libro Cua Concor dix, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclcfiis no-
n ■ \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. •• «arum
Itns A G N O E T A R VMClTOrcmobjlCCrC: Iiærcfu dequononintcmpcftivum vidctur aliqd attexcre: quia non ita omnibus nota, ncc ita obvia cft hiftoria de hævefi Agnoëtarû, quæ mature fopita, amp;nbsp;appendix tantùm fuilTc videtur, partim Arianæ, partira Eu-tychianæ hærefeos. Ac de ca quidem ita fctibir ifidoms Hijpalenßi Epifiopta , qui Lib. «.ori-floriiitan.Chriftiôao. Agnoëtx ah ignora-îii diciifnnt : ejuia perverßtati,a ipua exorti ßnt, hoc adjiciiit,qtibd Chrißi ƒ) l v l N l T A S
futur a, tpuxßnt fcripta de die^, hora novißima, dre. Agnoëtas ctiam no-niinat amp;nbsp;perftringit Gregoritts, ejut nomi-»ûprimtts, Epifeopus Romanus ; cùm aP Lib. î. ep. ferit, Perfonam Chrißi feire dient judicii. '^Agno'étas autem cum Neßorio difierpere_j Perfonam, quodvelint,Sapientiant Dei incarnat am altijuid ignorâtes.
Siporri) Çmçfjomnia per7^ya'^fa£laßntt etiam dies dr hora ludicii : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo ita de-
ßpitfUt dicat, Terbympatris ignora-I ff quodfecit ? drc. Item : Pater foius dici-I tur feire hör am ludicii: cjuia Filixs ei ton-gt;
-ocr page 248-«I nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Jùbflantialù : ijuiJcitijuod Angeli iff»ornntt tn natur A humana :fed non ex natura humi‘ »a. Diem horam non niß fer Deitatisflt;i‘ j tentiam novit.
Duo certè ilia loca cvidcntißiiiie teftä' tur, Agnoëtas idcó à Patribus reprchcnlôJ fuifle.quodfentircnt, Asx? ’ 9^quot; humant naturamaflurnfit,fiononiniafciic: duiU | duas illas naturas confundcbant ac in unum coiiflcputabant.
Hïcvcróconfiigiunt Vbiquiraiü in A-pologiaErfurtcnfi adNiccphorum,qui in hiftoria fua Ecclcfiaftica, difotè fcribenî videatur, hoc nomine damnatos fiiiflc A gnoëtas,quôd fcntirent ,Chriftum fccuæ dùm Humananaturamquædâ ignoraflc. VerbaautcNiccphorihæcfunt; AgNOi X T Æ dicunt y Deurtt qui dem Verbum omnilgt;\ itojßt Humanitatem veri)ßcundufiihßßen-J lam ei uni ta fer mult a ignorare, amp;nbsp;neßirl ■ horam diei novißimx.
Hæc Niccphorus; cujus autHoritateni| ■ ctfi afpernaripoflèm’, ctim multahabcar»' ijtomnescruditinorunt,fabulofä,amp;ejiß ' * opcraanteannosdcmum trigintaBaiilcç I cditafuerint: malucrütrame nolhiThe- , ologi cû conciliarccum illis aliisprçcipUquot;
-ocr page 249-DECIMA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atf
{s,amp;fupràcitatiS aüthorib’,prelêrtim cùirt Patres illi,quorü tcftimoniapaulo antè^p-diixini’, Si. alii aliquot fcientiâ Chrifti eo, quo nos modo, diftinguat. Nam amp;nbsp;Nazi a. inhûcmodûfcribit. Eccutdubiumejjipo-ted, quin horam (^uidem Iudicii,ut Dew, co^ gnitamhabeat-, ignoret Autem, ut homo ?
Orationc fecunda
Quarc Niccp hor’ fi c i n tell igendus eft, AgnoëtasfaflbSjDcumVcrbûjfcilicctante incarnation^ omnia novàfië: fed Humanitäre fecundùm fubfiftentia ci unira,id eft, hypoftafin ilia Mcdiàtoris, vel,ut Gregor. loqtur,Sapicrit. Dei incarnatam mul-taignorare. Namamp;Niccph. pofteà difertè fcribit,errorc Agnoërarû,derivari ex Aria-hirmo,qui ex illo didlo, Etlium nonojfé di-^ tm W/f//,aftrucbât,Filiû Pâtre efic minoré: amp;nbsp;Themiftiû Philofophü,qppagator fuit erroris Agnoë. in Arrianif impcgilTe*
Ncc fàcit pro adverlàriis, quod ex Da^ mafeeno adfert Apologia Èrfurtcnfig^ fiàe ortho Quidicunt : Chriftum ptofcciflc fapiert- do.\.c.î». lia amp;nbsp;gratia, ut acccfnonem corum fufei-piat, fc. refpcclu Tjy»? non reétè docent hypoftaticam uniortcm. Nam fi ycrèab initio Incarnntioniscaro Deo verbo unita
cft, acpotiùsin vcxbo fubfiftit; ^uomodo
1
-ocr page 250-«X« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
non pcrfedè locuplctata cft omni fapicn-tia?
QyiS, QVÆSO, NON VIDET.Da-malccnumcoinlocoidcni dicere, quod iioscumD. Paulodicimus PerfinA Médiat or ü habt tarefer unionem Perfonale, ut omnem Heit at e ,fic omne^ Sapientia the-Jaiiros: Confußenem autem naturarumyà“ effußofjemproprietatum uniu4 natura in alteram J quant invehuntV'S, I i t A R11, aperte hd 'verbts idem Hamafeenits redargu-it : Non est quidem ip fa fc. natura humana, particepsfa^a horum participativefecundu gratiam : fidpropter hypofiaticam Vnionem, amp;nbsp;divina amp;nbsp;humana uniua Chrißi faétit funt: indeplenitudo omnû ,velut exfante i fiaturit MundoI
Hæc per digrcfsiunculam paucis dida funro, pro hujus loci,de Chrifti profedu, । ubcriorc explicatione, amp;nbsp;Orrhodoxaruin I F.cclefiaruni contra malevolorum calu-ninias vindicatione.
De fiibje* ctione •CJujûi.
VcnioadilIud,quodPvER illeXII. ANNORVM, SVBIECTVS FVISSE Dl-i c IT V R1 c. ad tem p us, don cc ca æras adel^ fet, virilis nimiruin, qua ad vocationeni '
Puani ' (
-ocr page 251-D î C I M A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,2y
fuam obeundam acccdcrc debuit. Scd dc illajubje^ione obfirvandum eli: Jllanij ut monct Ainbrof pietatü 'voluntaridt ex-inantttonù, non au tem inßrmitAtis fuiße^. Exemplum prætcrca più liberû propofitû. Ht extra ea ^ux Deo debemtts, omnem honore parentibm exhibéant, ßnt^ ipßs ad omnin officia paraît. Deniq;ßibfcfilio illa, pars ali-quâfiuit exinanitionù ChriEli informafir-'vi’. Sicut amp;nbsp;illud , cjuodpro fabro lignario habitits fuit Marci 6- Ipfceft alias magnitt ille heros, eut fubjelia funt omnia, amp;nbsp;qui à , Diaboli amp;nbsp;pcccati fubjcdione nos libera- * vit, amp;nbsp;qui nobis à Pâtre fadus cft Sapien- ’-Cor-«« tia, juftitia , landificatio amp;nbsp;redemtio. Quemadmodum igitur Maria, ea omnia, quæde hoc pucro audiebat, in corde fuo confervaffedicitur : itaamp; nos magna hæc myftcria ponderemus, amp;nbsp;,fi Icfum adhuc infàntcm Magi in præfepi adorarüt, cun-dcin puerum duodccim annorum,Rab-bini ludæorum in Tcmplo cum atten-tione amp;nbsp;admirationc audiverunt : eut nos euin in cœlis ad dextram Patris feden-tem non fufpiciamus ? Cur cjus Evangelium, in quo uhiverfum Dci confîliunx
P 3
-ocr page 252-12» ORATIO DECIMA.
Aaor.20, de noftrafalutccontinctur,nonreligiofà fide amplcûaqaur ? Hoc autent faxtt u, fine quo ne cagitarequiciem aliquid boni pof-fumuj; iHe,inquam,d€t nobû Spirt tum fi-fientifi ^r^velationis^ut illuminentur au-U cordium nofirorü, dr fei^mm, qui^ fit opu-letiu gloria drexcellettttA magnitudind 'virtutisejusinnobitiquicredi' dimM inkfum Chrifiuntt
Kr/imen^
K-
-ocr page 253-ORATIO XL FVNEB: 22»
M E M O R I a£ ht.USTRISS. ET F O R T I S S. PrINCIPI* Ioannis Casimiri, ^omitis Palatini ad Renvm» ^Vtoris etElectorii Palat-
Ad M I N I S T R A T o R I S , DUCIS B A V A R I AE:
^RÆSENTIBVS illvstriss. et
POTENTISS. r K I N C I P I B.
F R I D E R I C O IV.
E L E C T o R E amp;c.
IOANNEETCAROLO
Talat, et bipont. dvcibvs.amp;c-
ERNESTO et georgiolt;
Fridericis
Mar CHIONIBVS BADENSIBV
A M P L V R I M I S PRAETEREA IlLUSTBII,.
E,T. CE NE ROSIS COMITIB ET SA-RONIB lts AMPLIS S,. l.EGATIS
VNA CVM flore PALATINÆ NOBILI-TATIS, HABITA HEIDELBERG Æ IN COETV ACADEMICO
X .X VII, I A N U A R I
ANNO CHRISTI gId b XCII
A DAN. TOSS. S. THEOL. D. E T P R Cgt; ÏESS. IN ECCLES. ET ACAD. HeIDEL.
P 4
-ocr page 254-ORATIO XI. F V N E B R 13..
R GONE hoc nobis juges plu-via fupcriorc æftatc, de pl^‘ ne turbida, procelloßt, amp;nbsp;inu‘ [itate cœli conßitutio : nuhh laque deprorßis inamœna hujus anni exot’ dia dcniinciabant, futurum, ut brcvi magna illaGcrmanielumina,amp; patres patriç, ElcdorSaxoniæ,reamp;nomincCHRisTi-A N V s : amp;nbsp;Illuftrifsimus illc, totoq; orbe ClarifsimusPrincepsIoannes casi-MI Rvs,ComcsPalatinusadRenum,Ba-variæ Dux, (ScElcdoratus Adminiftrator, Dominus nofter,amp; patronus clemcntifsi-lîius, nobis fubduccrentur ?
(L VBET enimJlluftrifsimiamp;Rcligio-fißimi Principes ; Illuftres amp;nbsp;Generofi Domini Comités amp;nbsp;Barones; Illuftris amp;nbsp;magnifiée D. Reûor ; cetcriqueomninm ordinum nobilißimi, amplifsimi,clanf-fimi amp;nbsp;ornatifsimi viri : ftudiofi ledifsi-mi: iisdcmfcrè verbis oratione haneno-ftraniexordiri,quibusfunebrem fuam de obitu T HEODOSII IMPERATORIS orationem exorfus eftB. Ambrofius.)
O triftemamp;luéluofamanniclaufulam! • ô funefta amp;nbsp;inaufpicata huius anni exordia!
I
-ocr page 255-IN o B I T. I o C A 51 M. P A L. 231
dia’ Hcu, quam fr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dubio nimisÇunt Seneca in
txcelßi loco ! K_Aliaj^ ex alt is cura fat 1 gat : Ttagœd. Vexâtj^aniniosnova tempeßas.
ANTOS humana negotia mottts-, ^lternasj^ vices mifientî ^uo turbinefertur Vitahontinum? o fiagilis damnofafuperbia fceptri !
Sed apagc inanes qucrimonias : apagc urm lira, amp;nbsp;ejulatus, C v r conquer at ur
IIQV1.Q mortalis propter pœnas pec-(Atis fuis débitas, inquit IE R E M i a s. Per-firutemurpotiùs,et perveßigent^vias noßras^ drrevertamur adlv.'Aoy Attollamus minimum nofirunt cum mantbus adDeumfor-ttm in calls, dicent es: Nos defecimus àviû tfiis, (ir rebelles fuimus tuü mandatis ; Idea hacnobts evenit contrit io, fr contra nos dilatant os fuum omnes inimici noßri, donee ■Behova reßiciat nos.
E T s I vcro incremcntum doloriseflc vidctur, Auditores, de iis, quæ amifimus, longam inftituerc Orationcni : i a ta-luen D o L E R E fæpe Iblatium eft dolcn-tis; amp;in hujusmodi fermonibus funebri-bus quad revivifeunt ii, quoru funcra, pia recordatione profequimur ; ac denique
P 5
-ocr page 256-an OR. FVNEBRIS D. TOSS.
P R A V V M (ÿ- malign tim e^i, inquit Pli n i* in cpiftola adEuricium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hfl-
wineadmiratione dignißimü: Dicamprimi (quandoquidë mihUicet parumomnino idonco, hæc diccndi provinciaautoritate fupcriorû cftimpofita) lt;iuantum amtferi-mas Princilgt;em : ut finml noftram gratitu-ncnicrga tantum patronum teftatamfii-ciamus : atqucctiamnoftramcrgaDcuna ingratitudinem perptifts rccognofcainus, qui nostah Principe,qui ætatis annum XLIX. nödum implcvcrat, tam dubiis or« bavit tcmporibus. Deinde rnalagmata qu£‘ ram dolorinoßro^cßpiaac/olenia ’uo.taprs felicignbernatione novi Ele(ftoris,FRiDE-Rici QVARTiIlluftrifsimi Principis,5c Domini noftriclemcntifsimi, concipia^
Cctcriim dabitis mihi vcftra picrate vcniam, Auditores ,fi in ipfo orationisli« minc,rurfusingemifca,quód me Domi« nus his iuduofis temporib’fupercfle vQ,-luerir, orationefuncbri illi rr incipi parcntare, quern mcmim me quater ex bcHicis quatuor divcrfis expcditionibus rcduccm,(alvumamp;;incolumcmconcioni publicx fc fiftentem, faufta acclamatio nc cxcclt;
-ocr page 257-IN I o. C A s IM IR V M ? A L. x;« txcepifle: A v R e l i Rprtmum in Galliis, anno 68. ubi ejus Celfitudincm, niilitiac Chriftianæ prima tyrocinia facicntem, amp;nbsp;magnoilliHcroiXvDOVico borbc-Jlt;io.!pRiNCiPi CON DE o,amp;Ecclcliis Galileis fuppetias nomine E LE c T ORIS PARRIS fcrcnte, cum incredibili lacritiavidb inus,falutavimus,zclum amp;nbsp;pictate i VVE-PRiNciPis admirati fuinus : qui in IrfquentiEçclcfiæ coetu (cujus rei fæpe rc-^ordari, amp;nbsp;mcntionem faccre folebat) ex' plicationem Pfal. 122,. ex me tuncaudivit ; in quo Pfal. inter alia hæcoccurrût; Lettor (o,qttod dicitur mihi : Dornum Ich or £ ad-t^tnus ; quod con(ißuntfedcfnoßri intïA , lortoiveßroiß lerujale. Pro^itcrfratresme-' Oh ümicos me as, di“ propter domulehov^ J^einoßriprocurabo bo/ium tibi,
ANNodeindè76.dic25.Auguft.cö pace iqGalliis cöftituta,rebusq;fclicitcr gcllis, Rx SECVNDA çxpcditioncGallicâtevcrtcrc-tur,amp; inhac civitate difplolis majoribus böbardis incredibili cü Electoris,amp; tot? aulæ, ac civitatis applaufu cxcipcrctur : rç-ftàà PIOELECTORÇ PATREin facellutn * ïrcisdeduótus eft ; ubicxçap,6.1ibriludi-.
-ocr page 258-334 OR. FVNEBRIS D. TOSS. j cuitijamp;poftridie in templo CivitatiscJf Pijl- 2i.de Iclici reditu ei gratulati fumust ' Sigratias folenncs Deo egimus : ficut Aulicis, ex Dominis Cöfiliariis, ói. ex. Pro* feflbrib’ nonnulli j)culdubio recordatur.
Ann o verb nienfe Martio,cume3f TERTIA EXPEDITIO NE.qiwinßd' g'Aim faólaerat, amp;nbsp;ex Anglia, ubi honori* ficcntilsiniè à Regina amp;nbsp;omnibus Ordini* bus exccptus fuerat, NEvsTADivwre* diret: rurfus huicHeroiin frequcnticon* cionc ex Pßtl, 118. faufta precati ftimus.
F I ƒ c t
Qv ARTA EXPEDITIO fuitColo-nientis: undecùm adEledoratus Adnii*
niftrationem , juxta imperii ftatura, de-1 j funä;oEleftorefratrc,hucrcvocaretur,amp; gt;nbsp;, Neuftadiomeadfeaccerfiviffct: memini , mcTERTiA N o V E MB RI sannoSj.in ' 1 Cclfitudiniscjusconclavijn arce,præfen-tibus primariisaliquotConfiliariiSjtuni de reditu profpcro, tu m de nova dignirate ejus Celfitudini gratulatum : amp;nbsp;O p t i-MVM PRiNciPEM, cum fummis dif-ficultatibus tune luftantc, brevi interpre-tationehorumverborumcxPfal. 90. cÓ-folatumefle; liever tere lehova:
Satia
-ocr page 259-IN OBIT. 10. fc ASIM. î AL. tjj
htia »0/ mAne benignitate tuA^Mt CAntemtu à'ixtemur omnibui diebm noflrü^ LAtißcA
i) »W fecund'um diet, ijuibus afflixißi nos,df ixpertifumus niAlum.
' nbsp;nbsp;IL L A, IL L A, Auditores,Cantica gau-
gt; dit,iLLOSapplaufus,ILL as congratu-lationes in triftcs Monodias amp;nbsp;funèbres ' planftuseffecömutatas; amp;nbsp;jam ejus mor-■ tern deflendam icujus vit a t aw mult ù pr o-' fiiitydf tAm mult is fuitfrvAta periclis'. Nisi ' doïercm, nib communem calamitatem ' tleplorarem,ferreus effem ; aut dur is mz^ ^enuiftt CAutibus barrens Cauca/us , Hyrcu-
' tixj^Admofent uber A tigres t
Atqui nolo diutivis expcQationcm vc-' ' ftramniorari: quorum auresarreftas effe ' ' video, non tarn utfunebres nxniasaudia-i ns,quam ut in rerumaliquot memorabi-I liuntabejusCelfitud geftarum recitatio-' nc Principcm quafi redivivum intucami-I ni; amp;dum,quidDcusOpt.Max.per illud : Organumprxftiteritjintelligetis, Divina.
ptovidentiam admiremini; eorum verb ' detefteminiperverfitatem, qui vel haâ;c-nus parum honorificè de eo fenferunt Vel de ejus obitu in fmu gaudent,aut forte ’ ctiam tripudiant.
-ocr page 260-01 F V îî[ E B R I s D. T O S S. «I j QvAKTiI^rincipîs amp;quidehi ËlciSo- J tisfiliusfucritriofterHeros: ilihil attinet i diccrc. Illudenim effet Solem monftM-te. Partis ccrtèElcélorisIlluftrifs. obfervâ' tifsiinus fciiiper fuit : eiq; morienti adfuiti ôt luminaclaufit: cducatus alias in prifflâ adolefecnria, quemadmoduna Moles RifeMib. Conftaiitinus Magnus tyrannorumd Cjaftàa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eccleßx auUs : in (juibus ta-
rAZTxpuaiendtis z/Zz/gt;tf7?f4 »inquitEufebius, Deo f'erviverunt. Nam cùmllluftrifsimus tjucisc.i ï'ofterPrinccpsadhucpucr,DuciLotha* funiricdu tingiçCatoloadjungerctur:isveroinau-caüo. nbsp;nbsp;lam Regis Galliarum Henrici IE abduœ
retur: complures annos cum Lothatin-, gico Duce in illaaula exegit: undc tandé à Pâtre recens elec tore rcvöcat’i | Rcligionis reformata: primum guftnin in hacEcclcfiahaufitî d^-fuacivilttiite ac af fabilitaîe -, ad quam à natura faetm erat, vb cinorum omnium PrinCipumgratiamfp ' ' biftcilèconciliabat ; ParentEm auteni sereNisshïvm,quemomNis siN-CËRÆ PIÊTATIS VIVVM EXEMPLAR, ESSE VIDEBAT,tantopcrèreverebatur-utan«663nAvgystanis comitiisco 1
ram
-ocr page 261-' IN OBîr. IO, CA SIM PAI. «5?
, I tamlmpcrüOrdinibus,Sàcrorum Bibli* , orum volumen, (quibus acmis plus Ele-, ftortunccofitta obtreftatorcs nitebatür)
Dvx CASIMIR.VS,tâquàm fiiccr armiger l’A-RENTiprçtulcrit. Qwæ pictas crga pâtre, in'gcnuitas ócalacritas pclara jam tum fpc deiLLVSTRi APOLESCENTEin multo-luna peftoribus cxcitavit, amp;nbsp;vel hoftibus '' ipfis admirabilis ac formidolofa fuit.
' Cùm porróanno 67. in Galliadcnuó cxardefceret amp;nbsp;inftauratetur bellum con-
’ traEvangclicoS ; amp;nbsp;agnofceret P1 v s elE-c T o R fridericvS, quid poftulct
'' Hotovi'd fanftotum ; agnofcerctquc idem lapientifsimus Princegs, petniciem cffe
i IvNioRVM PRiNciPVM. fi domiin^.quot;'^’®quot;*
1 Otto amp;nbsp;luxti torpefcant ; fub ipfum anni cxpc-’» ! 68. initium, Ducem I o A N N e M CASl- dino.
MiRVMfilium , Copiarum dudorcili
■' eflc voluit : óquot; ineuntü £tatü ac roboris
■' ; frimttiM Eccleß^ Chrißi cofjßcräre_j : ad-
’ junftis ei ex primatia nobilitatc fum-
1 mis viris, amp;nbsp;prudentilsimis ConfiliariiSj ' qui illius ctatis confiliaamp; aéliones tcmpc-gt; rarent. Dici certè non poteft, quantopcrè ' ïALis PRINCKPS,inilloipfoxtatisflorc, 1 '
-ocr page 262-»5« O R. F V N E B R I S D. T O S 5. inGallia educatus,Gallicû idioma cgrcgiè fonans,civilis,humanus,univcrfæ nobi- , litati, amp;nominatimLvdovicobor- ) BONIO, PRINCIPI CONDEO,quicÛ MAGNO GALLIÆ AMIRALIOamp;IM-gna parte excrcitus in Lotharingiatn usq; ejus Celfitudiniobviam proceflerat,carus amp;acccptusfuent. Et nonne hoc,Auditores, memorabile eft,quód nullus hofti-uni in Gallia aut alibi cxcrcituin, cujus i Leo ILLE DVCTOR fuit, laccfferc unquam eftaufus ? Ad pacis igiturcondi-tioncsadaûis côjuratis in Gallia ante oppidum Carnutum,quod à Condeo amp;Ca-ïimirianis militibus cingebatur, patrios lares cum integro amp;nbsp;fàlvo excrcitu repeti-itnofterHeros: quemnô itamultópóft, ] anno nimirum 70. fulgentem gloria amp;nbsp;virtute’, generû fibiadfcifccre voluit P 0-TENTISS. ILLE SAXONIÆ ELECTOR A VG VST vs.NcqjinConjugio tarnen, ut fæpe fieri folct,languori amp;iner-tiæfetradiditCoRD A Tiss. princeps, quife adma^næ'virtutü oj)M y mâgnosj^ 1 bores nAtum cbquot; faéîum ell'e fentiebat. Va-trü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ille latftifepe claudere :gravihus j
-ocr page 263-IM OBIT. IO. CASIM. PAL 239 deliberationibits c^conßliif in ter eße, amp;nbsp;tationem gubernandi addifcere filebat. Lavtreæ in Palatinat’finibus vcrfus Oc-cidenrë, quadLimitane’dux, qpro parria incxcubiiseflct, ab Illvstris. electore collocat’. HÎCverb,Auditores, an prætcr-cain, qua occafione Pfal. ilium 86.cujus pGimut initiuni eft ; Inclina lehova aurem tua, amp;c. «6- Du« (quo meminiftis cjusCclfit. pcculiariter Ueleaatam) fibi quaii propnu delcgcrit : Ciim an. 74. vergente æftate in gravißi« uiam pleuritidcm incidiflet, Sc vires ita^-ftratæeflcnt, ut plané dcplorata ejusvalc-tudovideretur: fadum cft,utaniilitibus aliquot fclopetariis Gallis, quos tunc in area arcis in prçfidio habcbat,gallico idio-niare cantillarctur ille Pfal î quo cantu ifafubitóaffcdusamp; recreatus fuit P i v s P RIN c E p s, ut ad oftiumcubiculi ali-quotics cantum ilium rcpcti voluerit, ac divinit’Pïâl. ilium militibus fuggeftum, tanquam ad illud temp’, appofitifsimuni fibiperfuaferit, ôcpoftcavelut proprium ac verè ttAtfixootop Pïâl. fibi vcndicaverit.
Ipfc porro priftinæ valctudini reftitut’, Ut nullum unquam laborcm,nullum pc«
-ocr page 264-t4* nbsp;01 FVNEBRÏS D. TOSS,
riculuni patriæ amp;nbsp;Ecclcfiæ dencgavit; fîtf, cùni anno 75. magni motus rurfus in Gallia excitati effent propter Alenconii Prîn-cipisfeccßionemexaulä: amp;nbsp;eo tempore Heidelb.exularent Henricus Borbonius, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Condens Princeps, Ludovici filius, Vicc-
dominus Carnntcnfis,Torcus Connefta-blii filius ,aliiq; cöplures, qttiad hunefcr-tnm, ncmpe4lt;äf Ele ci orù Palatini
ßdem -, femper confugiebät: fub fincitl Novemb.altcram cxpcditionein aufpiciis d'vcis Parentis in Galliafufeepit: ubi fccfidopa-CASiMi- cis fcquefter extitit: dum hoftes quibusvis RiinGal- conditionib’cumcjusCclfitud.transige-malebant,quàm man us confercrc. Sal-vusitaq; amp;nbsp;baud ïânèinglorius cum exe'f-citu reverfus menfeAugufto Patrem el£-c T o R E M mirifice cxhilaravit: qui valctü-dinë fuam inclinari prcfcnties(obiit enirn duobuspoftfiliireditu mcnfibus) fiiaviùs fc moriturfl putabat, fi in filii carifsimi óc obedientißimi cöplcxu, fient tadum eftgt; animam cxhalarct.Et memini,Auditores, (rem gefta narro) cùm P i vM r R i N c i péM. PARENTIS oPTiMi obitû HOU fincma-£nis gemitibus lugentcni confolarcr; Sc horta-
-ocr page 265-IN OBIT. IÓ. CASIMIR, fit.
J hortarcr,urpotiiisillumzclum,ilium , viâum bcâti parentis animum indueret : ciusq; veftigiis infiftens, altcrum Ecclcfi-arum patron urn nobis tcprælcntarct, re-ftondifle : Se quidem ad tcin tantam per-nciendam valdc infirmû: fed Deunl, per einem omnia ponumus,feduló iilvocatu-rum,amp;perejusgratiam officio nondefu-r'uru.Et qu ià in ii Itos fi n iftros de fua Celli t. rumofesà male feriatis hominibus Ipargi ' äüdiebat: acfi Rcli^nc ingratiam pare-' tistantùm amplexus effet, amp;nbsp;feinpofteru. vel ad conjugiSjVcl ad alioru nutuila amp;nbsp;t’O-
I luhtatemaccömodaturus,acdcniq;tanto gt;nbsp;j oiietijtotqi tcrttàtionblis par non futur’ : , His utoccurrcrct,amp; fuam veluti fidemEc-clefiæobffiingcrct: Parentis religi-osiss. luculentAmConfejiionectTcftamc-to dcfcribi, amp;nbsp;cum folenni tcftificatione deeâdemfideedicuravit. Prçtercaco ipfo
! tcporeintcrvarialymhola,quçejusCclfit.-^3poncbantur,illud:coNSTANTER ET DudsCa-
I siNCEREjdclegit, quód^/«ö^«f
biuaeattabfis pernecejjana vtrtutibM Je co-moneßeriintelligebat.Çimà ehim eft Con-
, ftätia fine Sinceritateanimi vel doârina;;
-ocr page 266-J»4I 61 rVNEBRIS n. TOSS.
jiifthypocrifisautfgt;ertinacia? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;firiccf^
docirinticognitiojn'vat, ntßearn conßantii ßrmet amp;nbsp;coronet ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
NcccertèinanisfiiitilIaPrincipispol’ licitatio,nccirritaejusdeni s P E s i N DO-minvmDevm exercitvvm.Nam quis nô miretur, eu m Principçm, qui ncc bonis literis tindus, ncc puer in Ecclelîs , fine educatus fucrat : qui vix primam , . adoleicentiâcgrcfTus, incaftris inter mili- j tes verfâtus cft ; que nicininim’gt;domi fua j habuiflcobftacula: fôris tot Principes,tot j Monarchas fuis inftitutis advcrfântcs: cuj’ j Regio exiguis circumfcripta terminis erat: reditus non ira ampli : cujus natura plus ad Icnitatem, facilitatem, ôc nimiam ali- j quandoabjcdionem,quàm adtcrrificani j purisCa- aliquam ferociam propendebat: res par- j conatum, partim præftiriflc tantas; ) quæ fi maxime communibus o M N i v M , EVANGELICORVM PRINCIPVM J aufpiciis tentatæ ôc. fadæ fuilfent, ponde- j, rofæ lâtis ôc difficiles crant. Orbatus ille . SERENISSIMO PARENT E,amp; Omni- j bus pænè aliispræfidiis, Eeelefias Gallicas amp;nbsp;Belgiens confilioôc ope juvit; amp;,ncin
-ocr page 267-IN OBI T. I o. CASIM. PAL. 14, fuis expedirionibus in Galliam, rebus pri« vatis ftuduiflevidcretur, ubi primùm Rc- • geniGallixEvangclicis fideni non ferva-teintellcxit; omnia emolnrncntaamp; honores à Rcgc oblatos refignavit: interque aliajufumfvuftum^z'iiwa!/»/^»/ Ducattu, Sx, ^Qra\t2X.\xsChdßeatttierj: nccnonpræfc-ôuram 100. cataphraftorum, præter alias 1 aliquot arces, quæ ipli oppignoratæ fuc-tant. CoNDEü PRiNciPi, Henri-
I Noborbonio Iccundùm exulâti,Rv-- fEFORTio EQ^ IT iaurato,amp;aliis gt;nbsp;Heroibus Gallis, Francotalii hofpitium ; dédit. Eum Castilionevs infignà ; I ^eroStLavitUiu-s,Britannia Regulus; eum . ; ß 1LI o N EI fratres ; cum Rcginæ x^ngliæ I legati J eumPoloni Nevst ad11 et . LAVTRE^5lt;invifcrc,amp; dcrcb’confii-leregravifs^misvoluêre. In Belgium ro-
I gatusab Ordinibus an.78. cxcvcitumdu-,1 xitjcuihoftes femper tcrgaobvertêre: fimiricx-ïcsproculdubio majores acfplcndidiorcs pcdnio.
e I ptæftiturus cratji illo organo alîi rcûè uh 1- fuifict,amp; dcbitaadminicula luppcditaflet.
5 S C H O L A M 1 L L E ILLVSTREM, (I amp;omnib’ fêtais noftri temporis maximè '^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X
-ocr page 268-Cicero in
Lailiu.
,24 OR. FVNÊBRIS P. TOSS. forniidabilcaperuit; magnisqj fumptib’ Neuftadii,loco oppoiiunilsimo,unâcû CELEBRI T YPOGRAPHIAfovit:qUl Scholam mcmininius vifere voluifle amp;nbsp;MAGNOS HEROAS, PRINCIPES VIROS, amp;nbsp;C o MIT E s: nominatim B i L i oneos PVCES, COMITES à MARCA:quOiSil' ipfo Pædagogio Icóliones audire ibi non tæduit. Viferüt ctiam illam Scholam amp;nbsp;j Ecclcfiam clariis.amp; præftantifsimiviriiD' i C H R I S T OPH OR VS TRECIVSPO-' LONVS: DANIEL ROGERIVS ANGLVS; cxBelgioAldegondvs; et veneraN-DVS SENEX ET DE SCHOLIS VNI' VERSIS OPTIME MERITVSR s T V R MIV s ; u t i n n u m cros alios prçtcr-mittam. Anno verb 83. quantum apud iliumnoftrumPRiNciPEM,Deus boat! ^olatii amp;nbsp;præfidii invenit C o L ONIENSIS elector gebhardvs, Quotie.S Icillumpræmulris aliis verc frarre Chri-Pianum agnovifle,prædicavit? mcniof nimiriim cjus,quodTarquiniusilladice-rciblebat: fc tunc-,c 'umexuleffeteintellext^-(è-,quosfidos amicos babuijjet, infidoi'-cum neutrü gratiam rejerre pojfet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?
Cctcrùm rcticere non pofliim, quid
-ocr page 269-IN OBIT. IO. CASIM. PAL. a j
I
t
i
5
I
I ‘I
I
I-
1'
’•I
.1
5
i)
i-
paulbante expcditioncm Colonienfem, Qi^rta
ILLVSTRISS. PRI N CEP sCaSIMIRVS Lucis C1«
taudatifsiniç memorie cuidarefpondcrit, /frandec^audaxeJfiincefiUT, *'
»num Principe in fe[ufcipcre, qnod ha^enut
ib omntbits ordinibtes Evangclicü obtineri
Mnpotuerit: ut videlicet Collcgiatis illis Ecclcfiis,amp; Ecclefiaft. libertasReligionis
ScConivigii relinqueretur, amp;nbsp;iuEledoralt acEcclefiafticadignitatetolcrateturcöju.-
gatus acEvangelicus : Cui,inqua, in hanq fcrè fententia ejus Celfitud. rcfpondentç audivi; Atquiinmagnù etiam 'uoluijje mul-tum esi: pulcrumq^rnorifrccurritin armüv fnpdopatru mex,amp;fratri acamico Gebhar-^ dofidem datumprobem, nbsp;nbsp;meo exemplo alt- ■; .
oj ad idperficiendum extimulem, quodeg» pio ‘}^lo fuero conatiu^
Etcumprofecló, Auditores, ab omni-, b’ p®nè fociis defertum, amp;, dum aliis fuc-ciirrçrcvolebat,fcipfuminfummûdifcri-it ; ntcnadducentcm,DeusO.M. rcfpiccrc,öc cati-^ ad
? ' remuncrarivifus eft: quando ipfti ex bel-
’ licis tumultib. circa Colonia crcptum,ad ftv^tiQuêr
C Electorat’ gubernacula in patriâ vocavit
1 amp;reduxit; ctii Aminiftrationi amp;nbsp;muneri.
J ubi primûm. eum præfici voluit Omni'
-ocr page 270-»4« OR. rVNE BRIS D. TOSS, potcns : nihil illcprius habuit, quàm, nt commiflum fux fidciamp;tutclx pupillum, IlLVSTRISSIMVM I,T CLEMENTIS-SIMVM NOSTRVM PRINCIPEM ELE-CTOREM FridericvmIV.quiHt «ptimetn piet atü inprimû daarin a tnßittn cur ar et : nbsp;nbsp;ut rcmoris rabulis, ejuos ccrtè,
vitaftatcftantur,«ö»propter eorurn Agenda, fed propter convi'vicia,calumniaf amp;nbsp;id-bunitias cenciones,^^' eju^id omnia moder at a conftlia averfarentur, praterfuum inßituta exautorare coa^ui e^i, talesftfficeret mini-ßros dr DoUores, ^uiaures audit or um,non maledtSlisdr prodigiofis dogmattbus,fid do-Hrina Fidei dr Pcenttentia ,piisj^ ex Fer bo Dei dejumtù cohortationibus implerent, Quoties bonus ille Princeps in Conclavi, in Canccllaria, in publicadifputationc,in concionib’importunorum illorum ho-minum , qui omncm rcligioncm in co veriari putabant,fi quis accrbißima quxq; conviciain cos, quos Calviniftas vocanr, id eft, propriè loquendo, in Orthodoxes cjaculctur, infulfas amp;nbsp;malcdicas vocesau-divit ? Quoties cos etiam coram clemcn-tifsimis verbis admodcrationcm, ad ftu-dium
-ocr page 271-Ig OBIT. lÓ. C ASIM. P AL. »47 diiim pacis,adrationes noftrasaudiendas inviravit,amp;cohortatus eft ? Qmntum la-boravitjn claris amp;nbsp;modcratis viris ex va-tiisprovinciis hucevocandis ? Quantum tüillicordi fuit ,utMiniftri inPalatinatu officium facerent, retie fecantes verbum quot;veritatû, dr audit or ihm bono exemplo præ-^ euntes? Qiiot in hune finemvifitationés inftituit ? Quantoperè, Deus bone I de fitbclitis folicitus erat, ut illi in doSîrina Ve~ ritatlifjdepoßtä prafudiciùs ^ficerent.Q^m. afsiduus, quàm attentusfuit ante biennium inCuria,quâdounà cum llluftrifi fimo nepote civium gravamina audivit, cosqj paterne moncri amp;erudiri ? Queries laudabiles aliquot, amp;ad honeftam difei-plinamfacientcsO rdinationes Parentis eteratris.lavda-ïissiMÆ ME MO R iÆ,Eleâ;orum,pro-mulgari,renovari, inculcari curavit ? Et licet bellicis confiliis (æpè implicat’ Çnam quspræcipuèaufpiciis bis hoc quadricn-nio excrcitus in Galliam duCtus) amp;nbsp;linguç ' Latinx(quodfçpedcplorarefolcbat) gna-l tus non elïct : novit tarnen Academia I Kostka, quantoperè colloquiis amp;nbsp;cö-
-ocr page 272-ni OR. FVNEBRIS D. T OSS. I fuctudinc PROFESsoRVM’fitdelcâatu^ ' J quàm nongravatèinpublicoAuditoriO), i tum/ôlcnni illi DifputationiEucharifti' j ’ cx,an.84. habitæ intcrfucrit, tum’OratiO' ; ncsaliquotaudivcrit! quanta ninnificen- , tiaC OL LE G iVMilludïpIcndidifsiniiin’ (quoddecjusCcJfitud. nomincCASiMi-»nuip. y 2^1 vocatur ) extrui curavcrit!
pufoujlum ex profefîbrib’autilliusCol' Icgiialumnishoc locoàJacryniis ïibi tc-pcrarcpofle, fi ;ncnioria repérant Calcn* das Decemb. annifupenoris : quibus cjuS Çcl fi r, A c A D E MIA M in Novi ilJi us Si fplc-didi CoLLEGiipofic/sionç,aluinnosifl cjusdé ufiini clemcntißinie immifit: ÿ-îum per ampliß.Dn. Can c ellari vaJi tum,ppriavQce amp;benigniß.fcrn'ionibus | onineni favorem Academie, amp;nbsp;illi Colle* gip,cuj’tûccncænia,prçiêntc etiâamp;aâu ilium cohoncftantelLLvsTRissiAio mm-ciPE Friderico, domino nostro CLEMENTissiMo ccl cbrata fun r, O b tul if. . Ofubitam amp;miierandamorbitateno* firam,quitamrcpcntèT A N T o PP.1NCP P E, tam clemête ôc bcncfîco paiionô oi-bâti fumus.'lllius vulncris acerbitäte ter-dâ die potiùs,quàm prima fentiemus.
-ocr page 273-I N OBIT. IO. CASIM f AL 14»
Ul«ä'Vt{lnia,(}uoà.Rcipub. quodEcclcfiîC imprciîùm eft, tva sola piëta s, j TVA CONSTANTIA, FRIDERICE I 11. E c T O R. lânabit. Nos hcii mifcri mor-talcs bona noÛra non nifi amifla intclligi-mus ' Ncc onaniacgo bona, quæ per il-hun Prinçipcm contingcbant,cnu niera' Vi: dccerpfi illnftrioraquædam, aut dc-Hbavi potiùs : nam amp;nbsp;aliud eft Hiftoriam, ?iiud Oraiionem fcriberc.
NiiÜaPalatinatum lues invafit: nulla nienioi abilisannonæcaritas: nulla bellica,aSiâvé publicacalamitas toto hoc oftS-nio,quoadElcâ:orat’ gubernacula ledit, iiosaffccit, inultb uiiuùsconfccit.
Et taniçn, Auditores,facile ohtréclat0-tes invenit hom,inu virtw : dt' male de bonû Rcff ôïî» Irincifb.loquitnturmulti--,fed malt: malts autem difgt;licere-,laudart est', ç^male de nabis fubita-. loquuntur-, cjnt bene locjui nefeittnt. Fuit 5lt;ciecvé-illius quidem mors muftis improvifa :
amp; obitum Eleftoris Saxouiæ laudatifsi- q?ondcr* niæ memoriæ ftatim confequutaeft:,^»/ conatibu» Elector tn tpfà-flare tetatis iamp;tunçcitm Ec-clefiis benefacereinciperet, ut de loviano, j feribitTheodoritus, 4 nabis avnlfus cil. nbsp;nbsp;cap, 4.’
-ocr page 274-350 OR ATIO XT. rVNEBR IS.
Lîbri . Cctcrùm,utrcâ:è monctScriccâ.^«/* Gil. ptæf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extremum fui termini venit ,fencX
de reme- moritiir. Non enim refert •, (jux ft hominii diisfortu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßi fnetA. Etfeftiinquir Au-
Lib' dea-
gcnd.cura xentur a malü.
Tuiï'^^f' Necidcoinfeliccsmagni illi Principes judicandi funt,quod nonfemperoptatis amp;nbsp;conaribus corum refpondir eventus: Lib.5. de fiquidem, ut præclarc idem Auguftinus pe7totum : Nos chriflianos Principesnontneo cap. 4. felices didmuSf cjuod veldiu imperarint, vd imper at esfilios relicjuerint, vel hof es omnei Repub, domuerint : vel inimicos cives ad-verfus fe injurgentes O'cavere ôquot; oppriml‘ repotuerint. Hacdt“ alia vita hujtts afumn(i‘ ft vel munera, velfolatia, quida et tam cub tores damonum acceperunt, Sedfelices died tnus,ßpuftjuf a imper dr int: ftfe homines ef fe meminerintf (fe inter obfeepuia honor antitt (fe humiliterfelutantium nonfeextulerint, fepotefatem fuamadDei cultumdilatandi famularifecerint.
In vita Interim, Auditores, inficias ire nolo ©emetru. verum cfleilludPlutarchi: Magnas (feeX‘ ce lient es naturas i ut magnas vir tu tes, ft ma (ni
-ocr page 275-IN OBIT. IO. CASIM. PAL.
via^na uttiaferre folere_j. Vcrifsimum '\^yxà.(\\xQc^-,-,multii ejfe dtffciltus y quodamp; in excellé» in noftro Principe, amp;in magno illo Lu- «busna-dovico Borbonio obfervatum eft rtim^ciuàmadverfim ferre for tunam, Do-lendum pretcrca,fummos fæpè Principes, in Germania præfertiip, Neftoreis annis dignos, vit Am per ft brevem, tntemperan~ ^M,quamFernelius Medicoru nutricem vq-^itfacere breviorem. Major pars mortaliut \^(\\x\x.Sçs\ç.ziL,devitx brevitate contjueri-tur, gt;^tcjui non exiguum temporù habcm^: fed mult um perdîmes : non inopes vit it fed frodigi fumus per luxum nbsp;nbsp;negligentiam z
t^uemadmodum amplifimx opesfi ad pro di-
' gosperveniantfaciledifipantur.
' Sed hie,Deus bone ! quantum fæpcnu-meroab iis peccatur,qui Principum aures amp;nbsp;animos obfidcnt: quivel blanditiis amp;
: aflentationibus Principes quafi lento vc-neno inficiunt,vel otTrip'otj erga bo nos,co-i ruraanimisinftillantivelipficosadmala ' confilia amp;turpiaftilt;ftainftigant? Necim-
meritb olim dixit quidam, veI hoc nomine miferiores ejfe Principes ceteris hominibtUt (fuod raro veritatem eù audtre contingat,
i Quarc id autem, ? ^tfa veritas odium
-ocr page 276-ÏJ2 OR. FVï^EBRIS D. TOSS.
parit : obfè(]uiumprincipes demulcet. Mi hl Ambrofii illiid Ambrofii adThcodoßü fein-Jidum. pervaldeplaçait: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imperialeest-,libcr-
tatem dicenâi ne gare : ne^^.fàcer dotale,ejitod non fen tl at, di cere. Nihil tn Saar dote taut periculoßim apitd Dell, tarn tiirpe apiidhomi-' nes,(juam cjuodfèntiat, no libere dentinciarc.
Cctcram, Auditores, video vos à me Mon Da- cxpcClatc, quisnam cxitusfiicrit lllaftrif, ciCafimi- illius Princtpts, Non illi certè plane inl-rooptita provifa, fedoprata ôè expedatartiorsliiif. Nana poft trifte illunl inprimisnunciûde obitu Elcdoris Saxoniç, cam quo ardißi-ma ci ncccftltudo St. fraternitas intcrcede-bac,ïæpè abcjusCelftt, ficat à nonnallis domcfticis amp;a!iis nliliicftrccitatfi ,cxai.l-ditæ fant hæ voces : Cupio crego dijfblvijfr é^'e earn Chrifo : Qu_id ego morcr in tef-ri.s diatiris, cam is fubdudas fit, quo focio fidifsimo amp;porcntifsimo ECcIcfiæamp;Pä-triæ laboranti faccarrcrc poteram? Dolor ihgens capiris pænè fine intermifsione
totis his qainq; menfibas cam cxcrccbas j Varix curx amp;nbsp;quidem gravißimxpcdus' , ejastotohoctricnniocxcdcranr. ideode dcpoilenda farcina Admiiiiftrationis, amp;nbsp;de reditu
-ocr page 277-ÎN OBIT. 10. CASIM. PAL. 25) I dcrcdituinfuamditionêjamp;multùm co-gitabat,amp; quotidic fermocinabatur. Nam amp;nbsp;locorunt mut at io morbis longis utilis eii., itiquitPliiiius lib.28. ScdeumDcusin longé bcatiorcm locum traduccrc conftp tuctat, in quo ab omnibus hujus vitæ ' ærünmisfefpiraret: amp;nbsp;venir fórtalsis inc- QiLomö-* ' luftabiletempus,quoPàlatinatûsingrati-• ' tudinëulcifcidccrcvit juftiß-illcvindcx. Cafimir* ' nbsp;nbsp;nbsp;Pofteaquam igitur Illuftrißinlus noftcr p^æp- ra*
' Princeps die Natali Domini lacramCom-• inùnionem àfuisdomcfticisCôciônaro. i rib’procul dubio bene préparât’, aceeßif-• lèt,amp;tuminarccmanè,tumàpràndiom ' civitacc, atq; ctiam Calëdis lanuârii, quas, ’ licetvalctudinarius, cum aliqua hilaritate ' oxegit,Concioni facræ interfuiflet : toto ' triduô ante mortem gravi’ ægrotare : pri-' diedutcnl niortis,apoplcâ;ico paroxylmo ’ pcrcelli cœpit : paulo pôft,quàm hxc ver-' tgt;Je.xPfiil.3S.^nuriciaflct,Z)ôw/»ffa-
tare ttio arguas me : ficih Icdücompofit^ ’ dieEpiphaniæ,fextâ hujus mcnfis,quç dû ’ lediß. cjus amp;uuicæfiliæ Dorothex illù-5. ftrifs.virgin! natalis crat,ipfiverôçmôr-’ tüalis fuit,paulo poft quinta matUtlnâ in
-ocr page 278-«U o R. F V N E B R I s D. T o s s.
Elcólorali cubiculo placide obdormivit j in confpcftu amp;complexu carißimi ncpo* tis, Illuftrifsimi noftri Elcdoris, amp;nbsp;fororis inclytæ viduæ: bcarior hoc nomine nia- j gnis illis Hcroib’ amp;nbsp;belli DucibuSjLvoo- ' VICO BORBONI o, CASPARO CO
LIGNIO G ALLIÆ AMIRALIO, VVlt-I H ELMO PRINCIPE AVRAIC O, amp;
ipfo Dvce CHRiSTOPHORofratrc,|
' amp;alüs, qui noftrâ memonâ, violenta op-preßi morte fuerunt.
Altera V E R V M, Auditores, vereor, ne nn-pars orati- gucs adferam dolori veftro ■, fi in illo ß-1 nebridclugubri argumëto immorerdiu-® tius. Prxftat igitur, ut ad alteram partS hujus Orationis me confcram, amp;nbsp;mab-gmataquxram commun! dolori. Video» video,quid vos,quid nosgt;qüid omnes bonos in omnibusEuropç^vinciisangatS iblicitct; Anceps öclubricum omnifire-rum novarumprincipium: Status ubiqi pertu'rbatißimus amp;. dubius : confpiratio Philiftçorumamp; Idumcorum cötralfrac-litas: IlluftrifsiminoftriElcdorisætas.
Eftoautem,4^j»|^w mulorum incLimi'' reabjJJiim: omnet Deißu^ni, amp;
J l
i J
I
t.
I / 7 l,
h fi
t,
! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1N o B I T. I o. C A s I M. P A L. a«
' fufier nos transire, ut loquitur David PßtU
42. Cur vcró non illud quoq;ejusdëPial.
' nbsp;ufurpcm us î ,^iddejicù te anima mea et
' 1 lt;jutdpcrftrepis tn me ? Spera in Deo : nam 'i adhuc celebraturus (iim fabttes ,(juàs faciet \ coram me. Tà-rr^jinquit alibi Plalrcs,«;^«-‘ ; tremifiit, amp;nbsp;incolx epts. Sed ego, i nquit le-
, hova , columnas ejas firmo amp;nbsp;fu/iento.
' I Cur non illam præclaram confcßioncna T-
'' üfurpcmus, quæcxtatMichcæy. Ego re-J]gt;iciam ad Dom, Deum meiim, amp;nbsp;prâjîola-
f bor Deum falutù me a: exaudtet me Dem v.9.10.
gt;' nteiUi Ne lateris inimica mea de me. Si cecidi furgam :ßfedeo in tenebriis, lehova illucefcet mihi, Jndignationem lehovxferam ,cjui.i
J' feccaviin eum : mque dum dißeptet caußtm 3’ meam, eß in lucem me edncat : ac reßiciam 9' inimicos meos, qui nunc mihi dteunt, ubi eïi S' khova Dem tum ? operientur pudore, amp;nbsp;eos videbunt ocult mei conculcätioni futur os, ut Lib- de
Q' lntum plat earum. Vtigitur naonctB.Cyp.
iü Tunebrü trtßds avulfto excedentium ex
iC' bis terris, nonßt tibi offendiculum^ßed exer-
I eitium,amp;pralium : non debtlitet aut fran-(ij pitchrißiani fidem : fed oftedat in lu£ta vir^ W tutem. ConßiHiatio amp;nbsp;conßantia inadver-’4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R
-ocr page 280-ij6 O R. XI. F V N E B R I S D. T O 5 ». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
Jtsifferfeclioesivtrtutû, Nonne is vivitÄ ’ régnât in cœlis, quern Devs conftituic CAPVT E C c I. E s ( Æ, G'’“ qui quotidie tni-micas fuas fgt;o»it fcabellum pedum fuarum brevior eH Dei manus omnipo^ Jentia. s’ An non i lie per media amp;fine me-dûs, (fiper media cotraria fuis opitulari fo* let? Si contantes (fi cocardes ertmP : fit ad De^ , um noßru revertemur, nunqua eer te everte^ Cicer.ad mur. Er,utcunqircscadät,qucinadrnodö Atticum. \)Qsarmenta--, fie viricordatibonos (fiorthsquot; nbsp;nbsp;nbsp;'
doxosfiemperfiquentur^etiamfiruant. îtt-t)cusdcditPrincipe,fedf/ii/t/' '' kftore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urde Valcntinianofcri'’
Friderico iltl.
bit B.Ambro. Q^ani multi funt heu grades,fienfiu pueri,e[\a i non tàm regunt, dominantur,quàm fcrviütfuis mancipiis ócvoluptatib’. Magnicquidé Principesà nobis reccflerûtjFAiDÊRic’ Pivs, electüR-S VMM VS PRINCE PS LVDOVlCVS E L E C T O R: I O A N N E S C A S I M I R VS,
ELECTORATVS ADMINISTRATOR fortilsimus : (êd non toti rcccncruiu: rcliqucrunt nobis nipotem filium-,cfiA t'KiDERi CI invtc7am in ver a pietaK patienttd : PARENTIS ILL VSÏRISSlMl LVDOVici eerct:CRi^religiofiàm fictif
t J C r il Jf
li P
ti
IN OBIT. 10. CASIM PAL. £57
ƒ centiam: P A. T R v I c A s i MIRI com é forti-i tudtnem imitari decrevit ; fuæqj virtutis amp;nbsp;pietatis varia quotidie dat fpecimina : du non cum fccuritate præfi-imtionc, vc-riim cum lacry mis prccibus ad Dcfi,id vo-Icntibus Imperii ftatutis,id dudum optate patruo , id ftatuente augufto confilio amp;
' 1’alatinatus proccrib’, ad hanc dignitatem ELECTORALEM an.çtatisXIlX.ac-
' ccßit : pro cujus falute amp;nbsp;incolumitatc cx-! andiremihi jamvidcor piorum omnium è^mitusper Gcrmaniam,Galliam, Bclgi-
J Um, Angliam,ipfamq;Hcfperiam.
Nec funt audiendx eorum voces, qui
I cum à P A T RI s religionc dcfccidc cla-
' inabunt, amp;nbsp;ad illam revocandum efleàparentis J contendent. Non enimvero defccit à ‘çl'gionc
, ,. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deteccrit;
rehgione parentis o p t i m i ; cu-
; jus religio fcriptis Propheticis 5c JKpofto-Heis nitebatur; qui, dum vixit, non in
. Martinum ,aut lacobum , fed in Chri-: ftum credidit, amp;nbsp;in cjus invocationcex-i piravit. Illam in Chriftum Pidem, idem { fymbolum, eadem Fidei fundamenra 11-'1 luftrifsimus noftcr Elcftor conftarytcr H tuctur, Arrianos , Neftorianos luty-
'* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R a
-ocr page 282-»5« O R A T I O XI. F V N E È R 11 chianos, Anabaptifticos furores deteftät* eft pater: detcftaturamp; tot o cordc filius: amp;nbsp;in Schola, in Ecclefiafolidèrefutari curat. Sacramétarioserrorcs, quorum Hint duo genera : corurn,qui ex Sacramentis Idola ficiunt, amp;nbsp;figna, ut rem fignatam vencra-tur,necSacramcntalcs locutioncs agno-feunt : item corum, qui pro nudis fignis cahabcntjdctcftatus eft Pater: deteftatur amp;nbsp;Filins. Progrcdiarlongius. Calvinifmû amp;nbsp;Zvinglianifmum deteftabatur Pater: dctcftarctur amp;. Fil? : ft talis eflet Chimæra, qualcmrabvlæ vbiqj/itarii et F L A c c IA NI fingunt ; fi fcilicet vcl veritas verborum Chrifti, vel ejus Omnipo-tia, vel omnis Chrifti in terris præicntia ncgarctur.
Sed hoc nomine bcatior eft ftlius patre, quod noftcr E lector vcrèagnovit Si. deprehendit fub nomine Calvinifmi äe-ab irrcquictis amp;nbsp;ambitiofis non-nullis Dociorculisper Germaniam, Veri- i tatem Religions Catholics Orthodox^, pro qua tot martyres finguincm fuderunt: , q nod ipfum ^cul dubio agnoviflet opti-M V s E L E C T O R L V O O V J C V S , fi cS
Deus
-ocr page 283-IN OBIT. IO. CA SIM. PAL. 15» Deus diurius fupcrefle voluiflet : quemad-modum il Lun fraudem asnofccrc ante mortem cœperunt potentilsimi duo Sa-xonixEleäores.p ATER av g vs tvs, amp;F I L I V sinprimisChristianvs magnanimtiSiC^ magni judicii Princepsdatt-de (d memoriafimpiterna dignißimta. D o-CTORIS LVTHERI aurca fcripta non minoris facit noftcr Ele flor, quam pater hudatifsimus : fed illos merito pro ftoli-dis habet, quiJputum Lutheri ,qiio in ira-cundia Helvetiæ Tlicologos afpcrfit,/»rtf nectare habent: ejus exmwewZzz, quæ illi aliquando, ut hominicxc.iderunt,tanqua aurum (dPgemrrtAS exofiulantur.
Bonoigituranimo cfto,F R i D e r i ce Apoftro-llluftrifsimePrincepsElcftor, amp;adtuam quoq;Cclntudine,illamDciadI o s vam pridcriai cômoncfoftionë pcrtincreftatuito :.,^f- nn amp;vo-admodum fut cum M o s E, er0 tecum : non ’^1'™ uejeram te-,nei!i^ derelincjuam te. Confirmare, ijb. lofue amp;nbsp;fortû e[io, utfludiosefacial fecundkm le~ “P- nbsp;nbsp;s-
ges ttbiprafirtptas-. necrecedas abed dex-trorfum: ut pröftere tibi omnia eveniant^ Lie expavefttOfneg, conßernator ; quia tecu (si li-MON A. Detts tuns, quocunque ivern^
R 3
-ocr page 284-s«o OR. XT. FVNEBRIS D. TOSS.
Nos verb omnes (quod nominatim de noftra Academia fpondco)tuain j uven ru-tc non folum non afpcinabimur, fedve-ncrabimurpotius; amp;De vm opt. max. PER QVEM REGNANT,Cgt;(r«y/Af«Zgt;W/^^ jt/i reddunt Principes terrlt;s., qui etiam in infantutrn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fui roborisnó
ininùs exerit,quàm indomandis inimi-cis fuis,ardentibusvotisindcfinenterprc-cabimur, ut T. C.animi amp;nbsp;corporis vires, adtam arduummunus fufficientes, con-ftantiam inviâ:am,confdia falutaria, fcli-ccm denique ac diuturnam gubernarior nem, gloriam atque laudem apud omnes bo nos largiatur, Amen.
P S AL.
-ocr page 285-f s A LMr s L xxxri, zsi lt;ty J ET ILLVSTRISSIMO PrINCIPI, ET D.
10 AN N 1 C ASIMIRO P. M. F À MI LI A R I S F V I T, Et hodie adhvc a nobis re. âèufurpatur, ut contra tot potentes hoftcsfuftentct
Deus Ecclefiam, Sc nominatim llluftriisimum aoftrum Elcftorc, neefinateum unquaia ulla pciiculorum magnitu-djnc frangL
T. B. V.
K Detiiprxberoganth
J7\.Audi miferum amp;nbsp;itiopem precantZ^ i Hane animulam Deue tuerez,
Merit Ù tibi tuü facratam :
Servata.fervulum hunc tuum^ und Prorßa abs tependulum.
3 Turne Dem miferare totof NaHes diesque clamitantem.
4 Solare fervulum répandis Cum corde mantbus efulantem.
5 Tibiqiie tn tuos, Dem-, benignOt Mente tota fupplicem.
( Deus 0 tuum numen colentes Re fitere clement ajfuetz.^, lt;fdudi roganiem., audtprecantem^
R 4.
-ocr page 286-r jī
7 Nam (juem mißr alium invocarim ? Ergo clamantem audios.
S Deos, ut effè demits ilia, nnmtna fabricant profant^ ^^isfe parem tibijaElitabit ? ^utsilla tibipotentegeßa ^gt;4jfeejueturdcxtera ?
P Ergo univer(ie^uotcjuot orbû Colunt /patia popult,potente_j .^^os tu Deus manu creaßi, De rever it i c oient, tibiquiz^ G loriam canent, Deus.
10 0 magne magnorum pratrator
Il Oper um une,fac ipfe, ut viarum P er it us incedam tu arum, Denaxejûe recli corde nuse^uam FluEiliante te colam.
tz De corde tune celebrabo toto, Domine Deus mt ; çf usquefànclunt D^um canam nomen beatus:
Ii Bonitatenempe tuafipulcri Exfecu infimo crut us.
J4 En mi Deus, ut in me fiperbi Confifa robore turba multo Necis avtdi rneaferuntur, Dui, quod omnes intuetuTt
Negli-
2«9
quot;K^gUgeutei ntimïn^.
Domine Deu^-, a benignt^^ ^‘itentium haut afierreorum
X, ad acres tardus ir as, ^^ementia plenusy dataqùe^^ iß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tenax^
ergo clement intuere-a» '^lt;^^er^gt;t^lt^r^ß^lc^ ruentem, ^ernttUfer opem roganth '^«'henevolimihifavorü, ^‘^^ßgna c œil tus. ^gt;^feßu^s ut, (^ui me laceßit ‘ ^eumincaputjuratushoßü, ^(i'ueretemihiconßicatuSi
I nbsp;nbsp;^’^famis abscedat, ruborZ..J
'^^nidtuoy^ltfjrido.
-ocr page 288-z54 ORATIO D VODEC.
HABITA XIV î;
MAR T It AN, X CI V, b, INPROMOTIONE CVIVS« Pc PAM DOCTORI S. QJf I VBIQJTTA-
KIORUM INSTINCTU REMOTU5 à Ml* l/J NISTEKIO FUERAT:INlt;^uA HAEC C(J Q_U AESTIO POTjSSIMrtM
, T R A C T A T V r; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
q’
DEVEROETPERPETVP
SENSV AVGVSTANÆ CONFES-
Sion is: ET veris eius
s o c I I s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;•;
Lib. • cap. 3.
I ullus cfl: ordo, qui honores cum pompaaliqua,amp;mundi applaufuconjunóloSjVclraró adipifei folcat , vel parùm cÖcupifcercdebcat: isccrtècft ordoEc-c L E s IA s T IC vs, corum nipiirum,qui Veo magis, tjuam homtnib^flacere, f / C H R l-STi DOMINI svi veftigiis tanqiiani veridifeipuli inlhlcrc voluut. Ncq; cnini cf/ difiipulusfupra magtßrum ■, neque h0nO‘ rem ülum,qt!cmKn(\ox.c\lt;z3 inEthicd,maximum externorum bonorum facit,plusqua alia
r
1
f
c J I J
J lt;
D V o D E C I M A. t6j ïViaexterna curant Chriftifervi^ omnibus ’ Hs cxtcrnis utcntcs quidcm, prout ea öominus largirur,amp; Eccleß^ adißcatio poftulat, parati interim femperChrifto, ^quo æternam gloriam expectant per gloria?» amp;nbsp;ignominiam , per lt;:Dnvitia (jr laudes , ut loquitur noßer A-foflolui. Et ducuntur tarnen ßanBt quo-que ßin^a aliqua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imo ea
fic uruntur , ut D. ipfe Paulus prima Corinhtiotum 9. in hæc verba erumpat; Bonum eli mihi moripoti{is,quam,ut glo-tiationem meam aliquis inanem rtddat : quxverba juxtaßubjecid. materiamotwrA-no funt intelligcnda , de ea nimiruni , gteriationç_^ , quam contra pfiudolt;^po-•[ fiolos in Eyangelii pr^dicatione habebat, witatem dollrina, cceleßü omnem in la docendaßdem retinere_j volens, mori-^üe parat US prius, quam vider i mercedis lncrivéprivati caufißocendi mtinm ßbiviß fi, Hane gloriam maxime ambiunt omnes ueri Theologi, utpericula adiré, exiliaßihire, in morte deniq^certam iremalint,qudm utyeritateadmttumhominuinßehlanttem-
-ocr page 290-a«« nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
por ij, potiiiSypuiim Dominofèrviant. QnoJ ç, 2.é.externo^\crbhonor€S amp;hujusniodi/'''-( ç /zf^Iirfj-jqualisefthodiernajattinctjUtun' jj tur illis noftri ordinis homines fuo tem-porc amp;nbsp;loçOjgratisq; animis tum Dei erga fc favorem, turn laudatifsimorum vito- j, rü ftudia, amp;nbsp;teftimonia fibircddita agno-fcuntamp;magnifaciunt.
Sic nunc in pro motionc noftri Candi-dati, duo funt, quæ Sc facultatem Theo-logicam Sc ipfum exhilarant, amp;nbsp;in hac nbsp;nbsp;nbsp;j
motionc à nobis, amp;nbsp;ab ipfo maxime fpe- j dantur : quorum alter urn ad DeiglorUngt;gt; ] alt er um ad or dm cm (dr ivrocllccp facit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Dei gloriam,c[txbS. nobis hodic in hac cclc-berrima corona gratulamur, honorem adhuc haberi piis amp;nbsp;innocentibus viris, quos importunus rabularum livor aliunde extrudit i Sc, ut loquitur David Plàlmo ^i.Scgy .ß-uclum adhuc ejjèjußo, ei jin me-dtu t ene hr te divini numtnis favorem afful-k^d ordtnem Sec confuctudincm bene conftitutarum fcholarum facit, ut addocendi munus non admittanturjuifi ii, qui publicum aliquod amp;nbsp;folcnne tefti-inonium cruditionis Sc aptitudinis ad do-cendunr
-ocr page 291-D V o D E C r M A aßr
J îendum fcc um adfcrunt» Ncquc cnim • ( Candidatum noftruin,virum jam confta-' tisxtatis, amp;in Miniftcrio verbi divin! ul-' tra fcptcnnium vcrfatum ira titillât tituli I alicujus amor, ut non co carcre malucrit, - ttifi ei jam Miniftcrio illo abire coafto, - nova alibi vocatio ad j)fclsioncm nimiru.
Thcologicam, ncccfsitatem pctçndi gra-
• dus impofuiffet.
Favctc igitur qnotquot adcftis ejus pro-■ pofito, cjus bonoribns , amp;nbsp;favctc co im-penfiùs, qubd non minima ex partefeho-lattimnoftrarum cftalnmnus,amp; omni-! bus bonis, ubicunq; vixitcharus amp;nbsp;acceptas fenaper fuir.
V crùm antequanà petit! bonorcsLice-tiç ScDoctoratus inTlacologia ipfi confe-tantitr*. rem ego me nee intempeftivam, nechuiccoronæingratam faftnrum pu-to ; ft hancqnæftioncm prins expedivero;
lt;^nfitfaiAdfummos hos honores alique promovere, (jui dogma aliejuodin Imperio no receptum ample£tatur,amp;ipui alibi exautora-
, aut à Minißerio abßinere ßt : quam quxftio nem- dum cgo modefte, re^ ‘ ligiose amp;brev!tcr cxplicabo, utbcncvolè
-ocr page 292-amp; patienter audirc me vclitis, oro atqu« obfccro.
Contra Fuit,fuitomnino tempus, Auditores ■Aux. utpièïcribitFIilarius Pidoniim£pi: Ananuni. /^opus , divinx pr^dicaüoni hitmanaßtf 'J»‘xrere»tiir -, nd tue»di}^^ CHRISTI Eccleßam de ßcuLiri nuto-ritatCj dr praßdio non multum IdbofAre-tur. Oro VOS (inquit Hilarius ) Eptßo-pi, qui hoc VOS eße creditù, quibusmin ßiffingiis ad pradicandum Evangelium A-pofiolt ußßunt ? ^ibus adjuti poteßati-bus CH RISTTM pradicaverunt genie sque ßere omnes ex idoliis ad Deum trant-tulerunt ? ^nne aliquant ßbi aßumchant . 'a palatio dignitatem ? Nerone ßeße^, cre- 1 ßo, aut Teßaßano , aut Dedo patrocinan- ■ ab-M tuebantur, quorum in nos odits Con- ' feßto divina pradicationis efßoruittdrCi
ergo Eccleßa t^poßolica,cui, .
üt, Icgimus Adorum ultimo, D. Pau-Ji temporibus ubique contradicebatun ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I'' 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
linicum in rcligionis caniàJniperarorcm,
amp;DOMINVM CHRISTY M. AgnO'
I
-ocr page 293-D V o D E C I M- A.
5. Agnovcfünr amp;nbsp;profeßi funt idchi aliis
, 9uoq; (eculis heroici viri ,utEvLOGivs , vir egregiu^ ßdtts C H R 1ST I (^infejjor, qucni cvini præfcftus Impcra-
: toris Valentis, Modeftus ,refercntc The-
i odoriro, libro quarto hiftoriæ Ecclefia- Circa ca» fticæ,licet haut inodeftè, monerct,utin
' Rcligioile cuni Imperatore fe conjun-geret, Num iLlcy inquit, «»4 cum Imftrio Pontificat um esi adept ui ? Sic noftratem-peftate, aut faltcm patruin noftrortun inemoria Lvthervs cûm admo-Beretur, ne Caefaris amp;nbsp;Irnpcrii décréta violaret, aut RcgnumRomanumturba-rct,fxpèrefpondit: D o M i N v M i E-SVM VELLE (VyOQVE REGNVM 8VVM IMPERTVRB ATVM H A B E REj Et in religionisnegotio solamscriptvram sacra m IMPERATRICEM ESSE. Nondifsimilia in magno illo amp;nbsp;celebri Imperii convétu anno 66. Auguftx Vindelicorum in pic-no omniûproccrum confeflu refpondit FrIDE R 1 c V s illc P 1 V S E L E-' CTOR PALATINVS LAVDATISS. MEMO-
-ocr page 294-^70 nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
rtAy amp;nbsp;hoc quidem inter alia : C v m n s CONSCIENTIA, 'vel de vit a. y aut rnorte at erna, agatur : ßbi rejpiciendum, non y alii credant, aut fentiant ,fcd quid Deui ju-beat,quidve confcicntia di^etamp; flatuat: atq^ id omnefe cor am augußißimo Dei trihu-nah tueri pojje,palam vit ate ajjeverare non
conflanti quadamgr^' dubitavit.
Et ccrtè procul ficcHcrc debet corunt fcntentia, quos venuftè Cyprianusin Epi-ftolis, ancipites tempor urn palpatores vocat, quiCœlii illud confiliuni in cpiftolaqua-dam ad Ciceroncm amplcftcndum Ebi putant; Rebics pacatû honcftißimam partem Jeqttendam : ubi ad bellum, antpericula ve-tum est :firmier cm,
Lonsè mcliùs fenfit Cicero ad Att. s ic-V T B o s arment a , inquit: file ego bonos viras, aut cos, quicitq^^ dicenturboni, (equot, etiamfiruant. Nt igitur optabile eft,amp; Felix omnino illud tempus, quando per pi-os Imperatores, amp;nbsp;alios Imperii Ordincs, tanquarii per Patres nutritiosfovcturEc-clefia,amp; ad Religionem propagandam pii Imperatoresfuaftudia cum piis Epifeopis conjungLit: qualiatempora defcribit So-zomenus
-ocr page 295-rgt; V o D E C I M A. 271 «omenus : ira non ftatim fequitur, do- tiS. gtnaaliquod impium cflc,quod ab Ina-“P-‘ perilOrdinibus improbetur : aut in ali-qua^vincia,vcl civitatedamneturmodó ^po/loliCie, Catholicx Orthodoxe Eccleßjt probetur,CLina qua pix mentes cöfenlum Quærunt,lblamqgt; Propheticx amp;nbsp;ApoÜo-Hexdoâ;rinæ ventâte, fidêi ac Rebeionis normam a^nofcunt.
Vetùm ut ad noftra hypothefin rever-Uniur, aflerimus, amp;nbsp;liqiridó, utfpero, de-ntonllrabimus, nobis, non cum laudatif ßmd Ordtnib^ Im^ierü Evangelicis, multo minus Cüna Eccleßä ; fed cum Rabuld ali-Quot Eccleßx in Glt;zxn\\ï\\Aviole»ter do-»itnantibM cfledifsidium,cosq;qui bodic fob odtoßo Calvtniftarum nomine traducfi-tur, amp;nbsp;in nonnullis locis exautorantur, amp;nbsp;a fiais gregibus arccntur,vcram amp;nbsp;incorru-ptain doftrinamzi//^^/lt;/?lt;i«.lt; Confeßionüyö‘ (onjenl'um£ccle(ii£ Cathobca amp;nbsp;Orthodoxe de ipfis capitibus controverfis rctincre, à e/HO turßttr deßecerüt ilU ipß,(jui hodic tant impotenter in aliquot ßiltem Germanix an-gulisnohü inßultanty etßtos magißraP non feemeontra not infigantjac Pharißamp;i, q eiitn
-ocr page 296-»7» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
nihil minas quam Mo fis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;retint- ,
rentfummi Legis Mofiicæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;ficlatt-
resviÂerivolehant.
Clamant igitur Kabuls, ii. in iis locis in ( qbus regnat, hujusmodifeditioßs clamori-
aurcs populi complcnt,eos quosCalvi- ' niftas odiose vocanr, ^fcriptionc dignos, imö iisigneamp; aqua interdicendiim.
C^A VERO CAVSA TANTÆindignâti-onis,amp; tarn gravis decreti ? Hxc unavide- । licet,quod non^fiteantur, ncc amplcda-tur vcrü fenfum amp;nbsp;confcnfum Auguftanc Confcfs. cui ctiam an.30. in Comitiis fub-fcribcrerccußrint; idco non Imperii pace frui, non in aliquo tolcrari Miniftcrio de-bcrc. At oyi nbsp;antefiriptamAugufianam
Confeß. multi fr cum Deo, (ß cü Imper io pd-ce habuerunt : fr Apoßolica Confeß, retinet multi, fr nbsp;nbsp;nbsp;adfanguinepro ea dimicat,qui
Auguß.Cofeß. nunqud viderunt: èc. nÖ pauci Principes,non paucæ Respub. in ipfa Germania pcculiares fuas confcfs. amp;nbsp;Agendas habent. raldenßumßatrum confcfsionein j ^^bavit, amp;nbsp;inlucem edi curavit D.L v T H E-RVS. ILL VSTRISSbMVSVERO, ETI.AV- | DATÆ MEMORIÆPRINCEPS CHRISTO- ’ ruoRVs Dvx vvirtExMeergic’ an. 51- I confcßionc edidit, ut in ipfo cöcilio Tri- '
-ocr page 297-D V o D ï G ! M A. 17» dent, exhiberetur, in qua dogma Pontift-cüMiffæ amp;nbsp;Transfubftant. quod in prima confefs.Auguih amp;nbsp;Apol. irrcpfcvatjrefu-* tltnr, Sc diótumillud Chrifti, H o c e s T c Ü R p V s M E V M, cum illo dido Ezcch iclis ca.5. confertur quando de pidura urbis Hicrofol.in latere dclineatæ dicitur 1ST A est hiervs ALEM,amp;c.
DeAvGVST porro Gonfe.ss. fempcr OcAugn-amp;ma)orcs noftriamp;EeclGÛçnoftrx refpö-dcruntjin omnib’ cam capirib’jibarijqu^ tnm contra Hxrcfes, rum cötra idolomà-nias amp;nbsp;fuperftition. Pôtificias direda funt. Vbiverb prima ilia Confefsio Sc Apol, in ' lumo mctu amp;nbsp;inter fiima illapicula obla-taPôtificiis minis côccdcre,atq5 ctiam apte ipfam T ransfubftant. ex Thcophyl.vcr-bis aghofcerc videbatur, in eo tantum fc majores noftri fcjunxcruntjcp nimiru fer-mentii Pontifi. rcdolebat, dönccConfefSi illâex cöfcnfu amp;voluntateEvangelicoru Ordinû,vivétcipfoLuthcro recognovit,
1 amp;nbsp;fublàtis ambiguis amp;nbsp;piculofis phralib’ claiiùs locut’ eftjtaliaq-, fundamëta pofuit autor,quç tu Pontiftci7r4«x/«/’/?a»?.tunx
) îlacianorü amp;nbsp;Vbiquitift. Confub. mani-■' feftè cvertûtàEditç autc funt illç dcclarat.Sc
s Z
-ocr page 298-67 nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
afperlorum vocum mirigationcs, an. V-Deinde anno 41. in denuö recognito exé-plariAugu^lanæConfcßionis, quodnoU à Philippo folo, fed ab omnibus Ordini' busEvangclicis in Comitiis tarn Vorma-tiæ,quâmRatisbonæ exhibitum fuit;ite in Refetitione ^ugußanx ConfeßiOfJiSy quaî i alias Confeßio Saxonicarum Ecclefiaiö vocatur, amp;aplerisq;Theologis illistcm-poribusapprobataamp;fubfctiptafuit: illos libros pro fuarum Ecclefiarum fchola-rum conl'cßioneagnoverunt amp;nbsp;habucrût Principes plcriq;, amp;nbsp;alii Ordines in coveri’ tu Naumburgico 61. Condemnatio-ncs pcrfonales corum, quos Zvinglianos vocant, licet idmaximè urgcrentFlacia-ni, detreftarunt Theologi amp;nbsp;Principes,. tum Francofurtianno56. rum Vormatiiï anno57.atq; etiam Naumburgi anno 6t SiquæZvingliani dogmatisodiolior ali-quädo fadamentio eft: fadum id cûhac hypothefi, qui docent Sacramenta nuda diefigna : item, Sacramenta cfle tantùni ■ notas externas profeßionis: àquoZvin- ; i glianifmo imaginario, vcl potius à quö ; erröte fc toto pedore abhorrerc ii ipfi ß- ; 1
P^‘i
-ocr page 299-D V o D E C I M A. »%ƒ per tcûati funt, qui fub Zvinglianorum Sc Calviniftarum nomine à ni uitis tradu-cuntur.
Fundameta noftræ dodrinæ dcCœna, quæ extant in publicis illis fcriptis, con-fefsione Au^ullana , Sc dcclarationibus Principum amp;nbsp;Ordinum Imperii, quibus turn Pötificia,tum Flacia-naôc Vbiquitaria, nee non amp;nbsp;oralis man-ducatio Corporis ChnlH labefaftantur, Sacra?nenta ejfe(ignagratite,Ad excitandamft dem : In its duo effetßgnum-,amp; feomfionem gratia additam ßg»o. Signa, (ße res viß biles ext er nets amp;nbsp;pt^uras : Cum J bis fold focietatem habere hypocritas, non cum bond ipßs : prornißionem, reyuirereß~ dem : hàc demurn rem promißam percipi. Præfcntiæ Chrifti in pane nulla in illis J, côfcfsionibns fit mentio ; fient nee oralis niandueationiseorporisChrifii: imbeo-ftanter aflcrunrpubliea ilia feripta, Chri-ftum adefleproprerhominü, non^pter pané, amp;nbsp;in iplà Apologia Auguftanæ eon-• fefiionispræfentiaChrifii in Cœnaexlo-an.15. amp;Cyrilli interpretationedefinitur, -g, nonfceundùm omnipræfcntiamVbiqni-‘‘i, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ ’
-ocr page 300-»7« nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
tariam: Sed fecundùm fpccialcm illu mo* dum, fccundümqucm Chriftusvitis eftgt; nosq; cfut palniiresadhcrcmus,ac vitani ab eo haurimus.Irem in RcpctitioneAii-guftançCQnfcfsioniscx Hilario: Httcfu«}' ta haußa faùunt, ut Chrißttsßt in nobuy Óquot; »OS tn illo. Itcni in Apologia.Tx/rzi ußttrt legitimumnihilfercipidereSacraweti: Ai tijitmrequirißdem,^pracifuumin Caent, eßexvx/^vHtnp Chrißi, quaverè agnofciinus öc fcntimus nos cfle membraipfius,ncc iionbcneficiprumcjusdcm participes,
H Æ.Ç fuir perpétua cxplicatio Auguft-Confefs.derdacramenraria plane eöfen-tiens cum iis,que à reliquis reformatis Ec-clefiis magno confenfu deSacrametis tra-duntur. Hxc dodrina in publicis Imperii conventib’ tëporibus etiâ maxime dubiis conftantcr àThcoIogis Ordinû Eyange-licorü ,ppofita amp;nbsp;retenta fuit» Quare non moramur,nccadmodû curam’ qd FUcta-niyf^btq^tariietfinit les tr remets hommes hinc indç contra Orthodoxes obgan niant, aut dccla mi tet. Et certè diffidentes, caufæ fuç, f^bi(i,tarii, amp;nec in verbis Inftitut. necift Auguftana Confelk præfidium firmûfuis erroribus rcpcricntcs,poft morte ftatini
-ocr page 301-D V o D B C î M A.
D-OMINI P H IL IP PI SV MM I A V G V S T. CONr FES S. ASSERTORIS. dogma novü de omni-prsßniia corporû Chrißt fabricari coepe-Rvnt, palàm affirmâtes,ut Brcnti’inRc-cognitioncan. 64. Lucas Ofiâdcrinfcrm. deCœnaan.77. magicûaliqd efle, fi j^pter verba Inftitut. non autem 4?'ptcr Vnionê Pcrfonalc adefle inCoenacorp’Chrirti cre dacur : Et pofle aliquê cito fieri Zvinglia-niun,qiu verbis tantum Inftitut. nitatuFi non auté unionis perfonalis virtutccorp’ ubiq; exifterccredat. Illud porrb dognu Vbiquitatis non folùm exterç onincs,vc-, tùmctiam multæ per GermaniaEcclefiçi sitq^adeoChcmnitius ipfe, amp;Sclnecccrus an.6L inpublicisfcriptisrcpudiarunt,nec non amp;nbsp;Pontificii, qui dogmaVbiquîtariu. amp;nbsp;veteris Ecclefiç fymbolis,amp;ipfiAuguft. Confefs.adverfariagnoverût. Nam,utp-clarè Vigil? contraEutych. ex Chalcedo-nenfisSynodi lèntcntiafcribit:^7?4 natura^ diver fa hxc non recipit, utfit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fmul (ß
b)c 0 ctrcufcrtbatur.Vnu4 Deifl:ue,tde^J}om» ^ifcumfcribitur loco fer natur am car nisfuxi ^oco non cafiturfernaturamfia Divinita-r fis- Hac eiifides (ß Confefio Çatholicai^
Apofolttradiderut : martyres roforii'
-ocr page 302-±7» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
runt, amp;nbsp;fideles, inquit, nunc cttßodiut, Cur igitur jam, amp;nbsp;quo jure norma fît
amp; KÇiTHçiop Augufianæ Confefs. amp;ei’fidci, quain ordincsEvangcliciin Cornitiis,p-Cmcor-^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Concordia: Bergen fi s à itaci-
lt;!■ «îBervé- itniisamp;CbicjuitariüjuratùhojîibiusP
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PI MELANTHONIS, AVTORISET
'1 ’’ S V M MI D E F E N S O RIS Auguftauç CÔ-fcfsionis,conflatus,mirisqjfraudibusaliquot Ordinibus obtrufùs: Liber in quo evidens fafta eft clefedio à doûrinaSym-bolorum Si. Confcfsionis Auguftanæ de perfona CluiPii : item de Saciamcntis, quandoquidc Vbiquitarii litigant depræ-lentia in pane, de orali manducatione, de hujusmodi aliis abfurdis Thcologicis, que non ex Scripturisjiec verbisAugulh-næConfelsionis: led ex Polemicist feefl pugnantibus Lutheri feriptis probateco-nàtur? Nonne ante annos 14. pleriq; ordi-nes contra illû librücxcepere? Nonne ii, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui fublcriplerunt magna ex parte nôfim-
jgt; licit er, fed cum condittone fubferipferunt? Nonne ab ilia fublcriptionc, t ab illaCó-cordia,quodfecircumvcntosfuiflcanim-advcrtcrcnt, dcfccciunt laudatißimi aliquot
-ocr page 303-PVODECIMA. nbsp;nbsp;nbsp;t7»
tjuotGermaniæ Principes : Thcoîogi ct-iam conAplurcs,qui fubfcriptioncm fuani rctraftarût? Nonne vere turris Babeleva^ fitille liber., quandoquidcmz^/7we/ autho-retamp;afjertores l'ulpecularum Samßnü in-fiârcMdisjuncti, toto corpore er corde disjunct i èr distro^ti funt, dum alii nullam ubicjuitcitem Corporis Chrifti .• generalem slii,alii refiti^am tuentur ? De l'rxdefii-natiotte nonnulli nobifeum ferè, vel po-tiùscimiD. Paulo, Auguftino amp;Lv.thcro fcntiunqautfaltçfri fciiGflc videntur; alii mediamaliquam viam cum multis con-tradiftionibusinliftunt; alii,veliiti Hube-ru.1 electionemfianctorum^amp;reprobationem c arum y qui vaja fiunt irx, non admit tunt. Et hi fc ; homines, in quibus vix ulla fein-tilla verx pietatis micat, inter quos tot lunt contradiftiones, in quibus ambitio êtealumniandi libido dominantur, tan-quana novidiftatorcsEcclcfiæ Orthodo-XX leges præfcribcnt,nosq5 doccbût, quæ-nam fit fidei confefsio ab Apoftolis tradi-
Ita amp;à uoftris uaaiovibus inter tot pcricula invariis Imperii Comitüs dcfcnfa amp;nbsp;féliciter propagatal Eorum cuimveró minas,
S î
-ocr page 304-xSo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
anathcmata, exautorationes pan'im hio raniur: Imolunt nobis illi có gratiores» qui talibus hominibus funt invifi amp;nbsp;ab çis cxautorantur. Et nos hadenus bon» çonfcicntia, 5c juxtafidcm,quam Ecclefiç 5c Scholæ dcbcmus, iis libcntcr fummos honores contulimus, non qui cötentio^ forum aliquot amp;nbsp;fchifinaticorum honù-nu fidcm amplcderentur: Sedqmodeftia amp;morumintcgritatepræditi confcnfuin i cû CatholicaEvangelica ScApoftolicaEo clcfiarctinerent, camq; fidcm amplcde* rcntur, quam tot Martyres fuo fanguinc obfignarunt, amp;nbsp;noftri pii majores in Co-an itiis Imperii per selectissima deI ORGANA, VIROSQA’E H ER Ol CO S, P HILIPPVM, BVCER VM ET ALIOS aficruerunt Sc aflerram nobis reliquerunt, JV??fèmper maneb it tr erne fact a libert durabitfimf er hora amp;nbsp;pote flot tenebrarunt.
Cera.^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e^i, inquitCyprianus,
dignitateEçclefia, rtec Chrißiani ultra per-maner e pojjttmui,fi nd hoc vetum est, ut irn-^borum minaidrJnßdioiperttmefiarff: ne^ nobd (inquit idem) ignominiaesi^ati tribfii, quodpajßtc est Cbrißits 3 nee illd gl^‘ riaedi
-ocr page 305-PVODECIMA. «U t.M e^,facere (juodfecit ludas, Vidi impiuas exaltatum-, dr cxtolUfufra cedros Libani)\xï i loquitur David, amp;nbsp;transivi -, dquot; ccce non 35. »4. erat'.ijuaft'vf eum-,amp;non esti-n'ventuf.
Portularct itlud argumentum longio-remfortaffc orationcm: vcrùm illapau-caintclligcntib’ fufficiut, ScfulHciut huic nqftro inftituto. Cùm itaq; demonftram fit,nos talesomnino ad hoshonoresad-mitt ere, qu i illis digni fi n.t, amp;nbsp;cum hæ-rcfibus amp;nbsp;fchifmatibus nihil coraune ha-beât ; ecce ^ducimus amp;nbsp;celeberrimæ huic coronæ fiftimus hue noftrum Candidatu omni generc doâ:rinç,in primis verb my-ftcriis pictatisEvangciice ^bè imbutû,ncq non in praxi ôcgubcrnationeEcclclix be-gt; ncexercitatum, cuivocatio nova aii, profefsionern Theologicam.
necefsitatê pctendi gra- , dusimpofuit,amp;c.
2«2 ORATIO DEC. TER.
DE DI VO PAVLO A POSTOLO, HA BITA V. I V L 11 ANNO Cl3 l3 XCIV. IN PROMOTIONE
DUORUM LICENTIATO-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RUMTHEOLOGIAE.
V N Q_y A M ego ad anni-vcrûrias has pancgyrcs accc-niæjiivenfutis ftiidiofæfloré, florcntißimosq; ôc ornatißimos noftros candidatos,quibiis dcbiti vîrtuti,'amp;crudh tioni honores in folcnni corona tribuu-tur,contucor, quin recorder amp;nbsp;niccum cogitem, quantum fit bonum, amp;nbsp;qiiàm plerisqueincognirum, nunquamq; ßtis , prædicatum , a/ma amp;nbsp;candtda. fax Plis PRINCIPIßVS. ECCLESIA-RVM ET SCHOLAR VM N VTRITIIS: Quam rurfiisßt tnifera eorumß)rs-, inter ^uos viget ar mor um ^bies,ßerritL poteßoi, confumitt ius omne\tanu : Nobilitoi cum flehe périt,latej^vagatur Enßs, amp;nbsp;ù nulls revocaturpeEtoreferrum (ficutdc bellisci-viJibusKomanorum Icribit Lacan.) ubi deniq;
-ocr page 307-ORATIO DEC. TER. tfs dcniq; amp;fiudia iacent,drfilet leges, qucm-admodiim his jam non pancis annis in Gâllianominatimaccidit,quæprætertot nobiles Academias cclcbcrrima illam ac Vere ftudioru wa.tr cm habait Parifienfim f4(5ff»zz4w,quamolini tarn populofam,amp; non minùs trigtntafilendidtfiimù collegia fluäiofiajuverttute refiertis incljtaw v idim’, nuncw« his novew annis defiertamfiiorri^ dam, fiqualidawfuifie fcimus, conticen-ttbus omnibus Mufis, clangore ar worum infeflorum omnia complente,quam,vcri-fimilecft, multis annis fefc vix utcunque rccollefturam. Itafane cfferatos homi-nuin mores diuturna bella civilia rcddi-dcrunt, amp;nbsp;quod fidos doftorcs pcrciperc oportcbatjvcl importuni aulici, vel bar-bari milites intcrcipiunt, qui fe folos jam primosrcrum omnium cffc putantid* ijuibus audacia pro muro : confitetudo viole-ter adfi omnia rapiend^pro lege eli. Agam* itaq;Dco Optimo Maximo cum magno illoVateDavide gratias,»ö'v«w^ canticîi tanamus, quod datfialutem Princtpibus no- pfai. 144. ßrisyC^ nos eruit egladionoxio,quodhosfi- v.9. »0. Itos nofiros ffiudiofis inquam adoleficentts
-ocr page 308-sU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G K A r J O
îcfcere amp;nbsp;féliciter efflorefccrcpàritur,^ nullahoflilisirruptiofit in has regiones, '
plantarum amœnißi^larunl inflar ado-nulkishorrificusclamorinplateisnonris cxaudirur.
Fe heem opopulum tali ejuiforte be at us Tàmplacidum numen fenfirit effe fibi.
Ccterùm quia poftulat hic ccleberriih* àft’, ut amp;nbsp;dccorû ht cjus inirium, amp;nbsp;arga-mentüaliq? tradeturadinftiturfiprælens accommodarum : rem non ahenam,nec huic coroncingratam,mctadurü eflepu-tavi,h antcqiiam ad ritusillos inaugurales progrediamur, dcAPos'foLO illo G E N T I V Ml E T s V M M O THEOLOGO D. P A L V O, apucris, m Scholis tum hu-manarum Jiterarum, tum Theologia; enutrito verba fcccro : quia e/us vira ob varicratêhiftoriaî multa habet memorabilia, amp;iUc merito noiï Iblùm {ludiofî^ r. k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Licëtiatis
Do^S' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^fetuustjpuaejfedebetfidlf !
iècûduni fifuit^frtif, in Ecclefa doÊforh, ejuicôrt-loanJcr. flantifim^gratùpradtcatorfuitat^ideidt-netisjurû divinicon/ttltui, ut de eo logtur AuguÆ Habent caußdicifuttmejut^ gt;
Paulunh
V € r d II c d
• I r
P î; t)
ï.
9te'lMA TERTIA. iSy
diafan fem jun liti^afifiu.Recito Pau-dt^atitefacûjura, no litü: Paulutn re cito fdoneum juris diviniconßtlt um, amp;c.
Habuit tarne,auditorcs,(ggt; pace AugufL Pauimitv lt;^ixerim) luli’ ille ipfe P A v l v s tat A- rcconful-VS,quem jurisconfulti pröptcr do-^‘tinxcxccllentiam jurecöfultorum Co-’^'phæû appellate folcnt,fuam quoq; lau-deiu; quilapieftttßimo ócgravifsimo ju-
1 rcconfulto P A p IN IA N opræceptore ufus, cipofteaafleflorin con'filiis extitit, amp;gra-datim perprçturâ amp;nbsp;confulatû ad Prçtorii ptæfcâuram, fummum tunc à Principe locüpcrvcnit; Vlpiano,quidem,honore ^doârina par, ut fcribunt Rutilius amp;
. Hotomannvsdevitisjurisconfulto-tum vcterum:fcd numéro lcriptorum fu-pcrior. Ncc dubito quih ita fuerit compa-ratus, qucmadmodum Servius ille Sulpi-tinslurcconfultus,qucm Cicero Philip-pica nona fcribit, non magis luricoNfultit, tjuam lußitia futjje,adfacilitate amp;nbsp;aijuttate ofnnia conîulijje, ne^^ conßituere lit tu acti-cnes malujfè, quant controverßas t ollerem
VcruuiadP avlvm nostrvm revert or, cujus nec vitæ curriculum, imo
6
-ocr page 310-Vcrùm ad P A V L V M n o s t r vm revertor, cujus nec vitx curriculum, imo ncpcrcgrinationcs quidcm, unacomplC' cb orationc polPumus, cumis omnia EV’ Angelto Chrtßt à Elierofilyma ad lllyrieur» ueyueimpleverit, ut ipfemet feribit Rom. 15. Nos autem præcipua quadam amp;nbsp;ini’ ximè axiologa dcccrpcmus, opcrain da-turi, ne velin minutisrebus tempus tera-m’.qucmadmodum fcciflcvidcturChry-foftomus in odo illis homiliis de lau* dibus Pauli, quætomo tertio extant : vel aliiscollcgis honorandis, quibus ex hoc loer» diccndum cft, locum prxripiamus.
Habuit certè P A v l v s fua qtioque fe-cundùin carnem, ut ipfemet loquitut J Philip. 3. id cd, fccundùm externa ilia que ' mundus miratur, fumma ornamenta ,iii potequi extriburegia Beniamin, amp;nbsp;ex. ne-htlißima lila ißaelitarum gente orrus, in urbe Tarfi natus.à pucritia fub magnino-minis viris, Gamaliele inpriniis Hierofolymis \n^{\t\xtws,profeßione poftca ' rharißxits, öc exadus legtirn patriarnm ob-ßrvatoriexiz. Scdilla omnia, quæcon-verfiœ j
-ocr page 311-B V o o E C I M A. asy tcrfioncm ejus præceflcrunt, tantum ab-cft,utmagni æftimanda putaverit, ut ca potius damnofi duxerit frdi Chrißi cogni- Philip. tione, (juafdU hominem beari, Tieoj^ accept ü reddi poftea agnovit nbsp;nbsp;nbsp;de ea foU usq; ad
extremum SpiritumgloriatMf eft.
Quod autem adolc£cens,ut Adorum 7. amp;8.1cgitür,crucntæ cædis Stephanifpc-ûator, amp;nbsp;approbator fuit, amp;nbsp;poftea ad ChriftiEcclcfiam vaftandam opcram fu-am accommodavit,id quidem ejus emuli ad cum prægravandum invidiâ, amp;nbsp;mini-fterium ipfius vellicandum arripiebant : amp;nbsp;ingenue is quoq; fatetur,fi illius temporis ôcvitæ ratio habeatur,ye nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’-Coma
fi‘ifgt;orti'uum,dt‘ indignum,qui Apoßoltts vo-eetur, ac interim Deum ipßns mtfertum, wm ßngulare exemplarßtmmaßua acgra~ tuita dementia peccatorthm proponere VO’ luißi : ut miferi peccatores, modb conver- *• nbsp;nbsp;nbsp;*
tantur, amp;nbsp;credant in Chriftüm, animum Iiondclpondcant.
Fadusillcigitureftex S A VL o PAVI' v s, hoßeßdißimttt Chrißi firvtis ex Info crudeli evicula,experficutürepaßorEc-idautemnon ob nomen mutatuj
-ocr page 312-ait nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O amp;nbsp;A T I O
fed bencficio regenerationis cœleftis, , fecundænativitatisadeptuscft: dcqliàfîC f quoq; Cyprianus epiftola ad Donatuniî : Poliquam deßiper fefi lumen in fectui meuni infudit,amp;me in noijum hominem nativitii fecundareftira'vit.,mirumin modumpatere claußt, luceretenebrofa,^ vitx priortsude-te me ccepit.
At contra, Auditores, PontificésRo- / mani, qui in ftia vocatione nomen muta- । re folcnt,utoftcdatur(inquit glofl'a ma- , giftra in rubrica ïëxti decrctaliû in verbis Bonifacii) ad permutation cm nominis, fadam mutationem hominis: Fafti Pontifices détériores amp;nbsp;crudeliorcs evadunt, acerbißimiq; ejus fidei, quam olim Ro- ’ manis tradiditPaulus,perfecutores,ita, ut quedam rabulamPontificium noftrofe* culo non puducrit, pio cuidam martyri, qui ad fupplicium rapiebatur, amp;nbsp;D. Pauli didaallcgabat,rcfpondcre : Nifiidobri- ' nuiflctEcclefiacconfuetudOjUtprocano- j nicis habcrentnr epiftolæ Pauli, fc illas , pro hærcticis habiturum : quemadmo- J dum «5c Romædc dodorcquodamloan-ne Môtalcino fupplicium capitis fumtu
-ocr page 313-DECIMA TERTIA. sSj
fûît, quod D, Pauli cpiftolas Bononiæ paulo finceriùs aliis monachis interpre-tarctur.
Vcrum, ut ad noftrum inflitutu rcdca-mus,Auguft. non unoinloco,inprimis verb lib. i. ad Bonifac. contra 2. cpift. Pela-gianorO. vi\owQt-,mirabilemilUmamp;repenting D.Pauli converfionemfitü ießatiifacere-, nos non oh méritai hona alicuju-s 'voluntatiit frxcedentiai gratia adipijci,fid excitari nos amp;trahi-,motu tame non violento-, etiatiim averfieffèmua. Die mihi, inqt, obfecro,quid boni Paul^ adhucSaultes volebatiac no potiui magna malay^uandoßirans ccedem pergebat adperfetjuedos horreda cœ ci täte Chrißianos^ ^ihus merit is bona -voluntatü Deus ilium ah his mails ad bona convertit?
N5né,utipfeclàmat,yôZ4^nj?z4,»ô;#-4«f^ Tit. j-ex operihus jußitie epuxfecijfet ? Habuit ergo amp;\ ocatio ejus, quæ per fpccialc ac cx-traordinariavilionem ex ipfis coelisfada Aftor.?. cft,utlegimusin A.ftisaliqd plane ftupen-dumamp; mirandû, amp;totius ejus minirterii curfus niiraudu quoqs fuccefsu: quo mi-
T a
-ocr page 314-M» ORATIO
nùs mirum videri debet, euni cÔtra æmu» los amp;nbsp;pfeudapoftolos in Domino glo- i riari, fc plus quàm alios laborafTc, non fo-lùm, quia Evangelium latiùs fparfit ,plu-resq; rcliquis omnibus amp;Ecclefias plan-tavit, planratas variis fcriptis cpillolis irrigavit : verum ctiam acerbifsimis co rum odiis expofitus, 6c cum fum mis diffi-cultaribuslxpeconflidatus, variasquoq; f amp;nbsp;longasperegrinationcs fubivir.
Quöticscunq; autem five propter Dei gloriam -, fivcadconciliandam nontàm fibi, quàm fuo minifterio autoritärem,
opus fuit: vocationisfuæ dignitatem hi« tribus argumenris potifsimùm défendit. ïrimuntt à vocatione ilia cœlitus fafta, cùmDamafcurn proficifcerctur. Deinde à confenfu amp;nbsp;approbatione Apoftolorô.
s.Cor.,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CiTcâisfüiMinifterii:quéadmo-
dü iplè: Non egemtu^\x\Q^t,comendAtiüisefh
I. Cor. 9. fiolùyi’oseftù epi/tola nojîra inferipta cofdib^ amp;figillum Apojloldun »oßrt. EuThelfal.ï.
Vos nofiù , tngreffum noßrum ad vos non f V. 1.2.^-futffè vanum amp;nbsp;Itcet affiicii futjfemus amp;nbsp;contumeliù affecîi Philifpds, quanta liber-taie ußßmus ad annunciandum Evangeltd , apd •
-ocr page 315-DECIMA TERTIA. C91
tpuJ V0S cum muh o certamine. Exhortât io tnim noßra no fuit ex impofiura, nec exim^ puirtate.,ne^ cumdolo:fed it a loqmur.,non, ut hominib^placetes-fidbeo,^ ap^pbat corda no-fira. ut idem Apoftol’ fcribit, Ro. v. 17. ifc 15. Habeo^ glorierper Chrißum leßtmin ii( (fua ad Deum pertinent. Non enimfußinue-
tjuid(^uaîoqui ,(juod non efecerit Chri-ßutperme, adducendh adobedientiamßdei gentibue, verbis amp;nbsp;faftis. Et 2. Cor, i. lt;?//»-fiatio noßrahsceh, tejlimonium 'videlicet tonfeientia noßra, quod cumfimplicitate, ßueeritate Dei ,noncum fapientia carnalit ftà cum gratia Dei 'verfatifumui in mundo.
Putidaautem calumnia, aut blasphc-mia potiùs fuit impii illiusPorphyrii qui (utfcribitAuguftinusepiftola ii.^D.Pau-lum ambitiofumfuißß, in invidiam vir-tutumPetri exarftffe, ideo^ in illam cum ipfi difieptationeincidijfe,quain epiflolaadàal. ** , ■^•recenfetur. Nam quid Apoftolonoftro mitius ? quid tolerantius ? qui in rebus adiaphoris,autcùmfidcsnonpcriclitarc- Cor. ^yix,omnjbu4fabiuieh omnia-, infirmue in-ßrmis : ludaù tanquam ludatts : denique_j turn Itber ejfet omnibus ßipßtm firvum fe-fit,Htplureslucrifaceret. T 3
-ocr page 316-8»2 nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO
Q_y OD veró petro in faciem reftk, tit, cj us rei quatuor hzbxMgravißiniM cau-fas. I. Quia Petr’ fine ui la ncceßitate,inani ßculfus metu, aliquadißimulatione ute-batur,2.Suo exéplo multos in errorccon-firmabar,nórcdo pede incedes,in veritate Evangelii. 3.Infirmas gentiliû confeienti-as lædebat. 4. Dodrinä de libertäre Evangelii in difcrime adducebat. Quapropter, ut rette feribit Hefiod’, À)lt;iceH iT’ î'^if hA 7o7lt;n, illa nimirü bona efi cocertatio ç^amu-ftPlinius Secund’interprctatur:
Canintü doclt 'vtl amtci mutuü exhortationi-7.1ib. 3. boi ad amorem 'uirtutis fefe ßiwulant amp;nbsp;ex'tcuunt^
Magnaporro eft multumq; inter Pon-tificios vcxataquæftio : An Paulus Petro di-gnitatepar fuerit. Et fatetur Frater Sixtus in Bibliotheca facra lib. 6. Chryfoftomu, Hieronymö,amp; alios plerosq; patres difer-tè fcribcrc, orbis prædicationë amp;nbsp;conver-fioncm,cundaq; myfteriaD. Paulo cornt mcndata,(^ Apoßo los parts menti drdigni-tattsfutffi. Tandem, ut primat um Petri tu-eatur-idtflin^ioneexcogitat monach^plane Nugæ nbsp;nbsp;monaßteam amp;nbsp;nugatonam ; tripluemß:. ut
monafti. Petyofttißß;poteßatom ; Ordinis: Apoßolaf quot;-
-ocr page 317-DECIMA TERTIA. agj
Regni : juxta duaspriores,pares fuiflè Sinnes Apoftolos, juxta tertiam, quæ eft ^egni,Petrum caput Ecclefiæ conftitutû, emincntiâ ceteros Apoftolos anteirc, Sed quid illud eft,nifî prineipium petere? ®ut)(çiço^a;\f«p,cùm illâregiarapoteftate, ^antû abeft, utalicui Apoftolo concefferit Chrift’,ut difcrtcpot?^hibucrit,Luc.22. v. 2}.2^. ^egcs gcntiû dominantur : vos auté non fic.Et,^«ö«?ö^/lt;? caputfuit agnovijjèt Petrum
Petro in facie reftitit? Qui nihil ab eo didicit : fedfoli Chrifto cognitionë verita-dsacccptafempertulit ? Quidveró illide ioan.fummo Apoft. amp;nbsp;Thcol.diccnt,q, utdiutifsimè omnium vixit, ita tempora LINI, quem Pontificii, Petri fucceflbre faciunt, facile co ntingere potuit. E RGQ. i^ELlNVS lOANN. APOSTOLI PAPA ET c A p V T F VIT, eoq; emincntior,Ioan.in^ lt;]ui intimtts Chrißi Apoßolus, inter Apo~ ßolospracipua;ßmper authoritatùfuit, qui-qÙCDIVINVM ILLVD EVANGELIVMnO-bisconfcripfit? Facefiantergo nugæillæi faccflànt fomnia monachorum.
Cetcrùm non dubito, auditores, quint inter aliaàraeinhacoratione expclt;ftctis,
T 4
-ocr page 318-S9 nbsp;nbsp;ORATIO
s. Cor. 12. ut de tertio illo cælo, in quodD. Paulus raf^ dicttur-, de angelo Sathana ifßtm eolaphit cadente, fentèntiam noßram vel Eccleßa fotiiis aperiamus.
Quod adraptum ilium in tertium cœ-lum attinetjdequo modeftè,amp; in tcrtia pcrfona loquitur : 7i_ovihominem in Chri-ßo ante annosi4. : id nonnulli dc prima ilia apparitione Chrifti, ciimiret Damafcü ad perfequendos Chçiftianos, de qua Art. 9. amp;nbsp;22. intclligunt. Alii, qui feriem an-norum diligcntius examinant, hanc de-? prehendunt in ipfo curfu prædicationis, cùmjam annis decem docuiiïetjeifuifle pblatam. Pertertiumcœlum »npndubiü çft,quinintelligatcoelû,quod alibi Scri-pturacœlum cœlorum nommât,amp;ipfc Paulus V. 4. Paradißtm-. quiaParadifus,in quo Adam collocatus erat, typusaliquis fuit gloriæamp;amœnitatis Regni cœloru. Elfi autem revelato myftcrio Evangelii ceflarcdcbueruntrevelationcs öc vifiones illx Prophetis olim in veteri Tcftamcn-to ümiliarcs : voluit tarnen Dominus, amp;nbsp;D. Petrum, ficuti legimus Aftorum 10. amp;nbsp;Paulum ,amp; D, loanncm, ut apparet ex
Apoca-
-ocr page 319-I DECIMA TERTIA. Sÿj Apocal. ccrtis amp;nbsp;extraordinariis vifionib’, partim in arduo muncrc confirmare : par-dmtanq felcäa organa ornarcôc infignirc.
I^e loco, modo raptus illius in cœlum,\\.t curiosèdifputare, effet alienum, cum ip le Apoftol’wö^/»wfeignorarc alïirmet, fie itoscredere, certoq; ftatueredccer,fupra hos afpcûabiles cœîos ôc orbes Planetarû. effe cœlû x,x7’t §o)(h'p fie diftum, D(i phro^ ab inferno amp;nbsp;ab hocipfo mûdo difiiiv ^^ireceptaculumpiarit animaru^Q^ hanc vitam, domictlium omniumpiorum poft Refurreftione, Frænum porro injedum fibi fatetur Apoftol’, ne excellentia révéla-tionumßtpra modum epfferreiur ,furculunt fi’ teli inftar infixum carni,Angelum S at ha-»a colaphi^antem ipßm ad reprimendain omnem ferociam, amp;nbsp;perpetuo retinendû Apoftolum in recordàtione infirm iratis humanæ. Id quod doótiores ad gravißi-mas aliquas anguftias,aut torturas, qux corpus amp;animam ejusnonnunqua exercèrent, vel ad luûam aliquam cum diabolo referunt, ita tame, ut illis ten tationibus non fuccumberet, fed peculiari amp;admi-labiliDeipotcntiafuftentaretur. Idcote-
T 5
-ocr page 320-29« O a A T 1 a
ft.Uur, fc anirau non deïpódcrc -.fed'tn-wt- ' did infirmitutihiis de Dei gratia. nbsp;nbsp;frxßdi» 1
gloriari: (jui Dei gratindivinn benign^ 1 tatd guftiti ij)sd vita meltor amp;nbsp;optatior eil, nbsp;nbsp;(
V-4- «rloquiturDavidPfal.63.£//WeZitfff/(in^ : V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apoftolus nofter) Domin^.,qninonptt'' lt;
tttur nos tent ari fipraquàmpojjunnft, dcmß prnßat cum tentatione evafionem^
Sed video mihi vela orationiscórrahcn-gt; ’ ; da, nbsp;nbsp;adfeliceexitum D^ Pauli ^perandu, nbsp;nbsp;'
ne de D. Paulo diflèrês, paulo^lixiorfim, quàm decet. Verè enimvero inillo vûo j
Epift. 6. cernim’illudroburfidei , dequoB.Cypr-lib. 4. egi Robur ßdei, Credere dr fiire
Deus à morte liberatepoßit non cederen*. Abduéius enim Romam captivus com^ plurcs è vinculis epiftolas fcripfit, quaSi
'1? t,
Epiftolæ
Pauli feri-
Chryfoft.obfervatpeculiaré ïpirarc cncr-giamfideiôcZelijvelut epiftolam fecunda ad Timoth. Epiftolas ad Galat. Ephefiosgt;
ptçcxvin- PhilippenfcSjColoflcn. Ethabueratqui-dem Neroy»» quinquenniu^uo nihilipfi fuit clementius, uti colligim’^ ex libris Se-necæ de dementia ipfîinfcriptis. Sedcùin
illudqnquennium dudû delîiflèt,amp;5y/-ritus illefuroris Nçroncminvafiflèt,acLe-gt; onis
-ocr page 321-‘ D E C I M A T E R T I A. »7
onisinftar furiofum cum rcddcrct, adcC fetq; temp’, quo finicndum erat curriculum S.Apoftoli, amp;quodip(c præviderat (verfatuseft aute in minifterio Evangelii ad an. 54.) au. Neronis 14. capite truncatus amp;martyrio coronatus fuifTe perhibctur.
Ad mortem verb magna cum alacritatc no fecus quàm ad Triumph»,d^fuorum ctr-. ïlt;iww«wförö»4?/ö»?fefccöparavit,utha:c v-c./.x verba 2. Timoth. 4.oftendunt. Ego iatn. quot;velut jp libamento offer or,dr tempui me^ re-filutionû inflat. Certamen iUuJ, pr^eclarum decertavi, curjum confluma'vi,fldemfler^va-'vi, dflodfupereii, repoflta eli mihi iuflitia torona, (juamreddet mihi Dorn, in illo die,,
I /vST Vs /ZZe ƒV D E X, nonflolùm autem mihi, '1/ fcdamp; omnibus, expetiuerint illuflrcm ilium ipfiui advent »m.
Hunc itaq; fqrtifsimuHcroa, hunefan-ftifsimu Apoftolnm, hunc fidifs. doftore gcntifi, VOS candidatiThcologix ornatif., vobisfemperimitandujjponite, hujusin quot;docendo fide,in refutandis errorib’eorda-tam dextcritate,in tolerandis amp;lucrifacië-. dis infirmis manfuctudinem,in perferen-disaffliftionib’ patientiâ invidtûq; animi
-ocr page 322-ao» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ORATIO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/
robiirfi retinebitis, amp;præ oculis fctnp^ habcbitis , non folùm dignißimos vo^ his titulisamp;honoribus vobis hodie, W* '
buendis cóprobabitis ; Scd amp;nbsp;deilU firona imntArceßtbili gloru-,fAl'
fufernx vocAtionü certi eritù, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t
1
Confcro autem me nunc ad adum 1 ipfumproptcrqucmconvenimus,amp;c, ‘ '
1
FINIS.
-ocr page 323-CRAS SlO R ERRATO.
rum Typographicorum correSlio^ r3ginai7.1in. 4.Sapicntcs. p. 30. 1. lo.Calamitatum ™d l. 22. dicit. p. 36.1. uit. Exprtfliß. p. 44.1.3. CapcP Icndum. p. 4g. 1.4. ftfe. p, 52.1.12. finem. p.54.1.11. vi-dcndum. p. 5g. 1. g. falvum. p. 80.1.13. cxcrcituum. Ibid. l'2 .Cercrcm. p. gg.apponcfinc lincx24.(quia)amp;dc» IcL25.9.90.1. -j.falfas. p.91.1.23.deleSedcdinonutcibv communcm menti, p. 124.1.17. Friderkc, Reftorhujus Academia: inclytæ Magnificentiflîmc p. 125.1.9. hodie. 1gt;. 126.1.1. luûitcrum. Ibid. 1.4. pattonorü, p. 127.1. penult. juventute p. 130.1.6. KvçlOp p. 143.1. ult. appone vi-VOSamp; mottuos (udicandos : Cut autem. p. 166. 1. 22, Soud'ap. p. i73.1.5.Catoncp. 174. 1. ii. fabricatorcm. Ibidem ; flaccefcere. p. 185.1. 23. Sigismund’, p. 194.1.3. iniquiotum.p. 200.1. 20. cuidam. p. 212.1. 2J- videret. Qiwndo p. 230.1.4. inußtata. p. 239.1.6. pracclaram. p. Il 242.1.9. ßnu. p. 245.1. 4. monenti. Ibid. 1. 26. admi-7 Hilkauoni. p. 248.1.9. puto, ullum.
-ocr page 324- -ocr page 325- -ocr page 326-