Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell
Huybert van Buchell (1513-1599)
Meer informatie over de collectie is beschikbaar op:
http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732
Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden: • de rug van het boek • de kopsnede • de frontsnede
• de staartsnede
• het achterplat
This book is part of the Van Buchell Collection
Huybert van Buchell (1513-1599)
More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732
Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:
• the spine
• the head edge
• the fore edge
• the bottom edge
• the back board
Jxmwàaïuumu “^witiMbwmjuî smtoyc »^'(twjvuuj immioitf
m|ua)jubuautgt;
quot;lt;§U»diuw^
WPî^SÂU3!P?
j^K2nnmuvlt;)v^ qejmtwiau
WKu uyâ)tMf 4 ioxjiio^^t^
3aalt;5W?uuutW'tm»b.tn lauwiaâu^^'^ ai«i4hx^«. klWmWr» Theologia
Octavo n®. 246»
r«^lHä®a'Jy^y'.^»y*«*wwvo
t.d;w*:mW4iyttiU2tuttiw tü4tîmmttt(fuû«ttgt;^X^’^ .^tfdnutmt4«taiMMai4înb ittâitttatWJtbtmua^WÏQb olt;îplt; lt;gt;wtniw vittb^tianiaj emtb ttwttöttvjajtttwojntimr Wutÿeuelt;mb'»^’Wttt»l ; uou yj i«b itwtâ Vw^HjUnp dtlt;u 3tuôgt;lw»ta*^ W’w^J» jtt«»^lt;uqv4«auituttau« (jdflwtbnvîttttwwnb’-^’î^^ KËôavndmWlt;tuiU luwmx awÄ^^uaiuajdbtueoU’b^ xr4»» £UAgt; unetumtuwtxmM !'m»îtowilt;ma:3i$'jUatUâti dwb’^^mqV'^^aumÔM ^t^danamdtpdothmtmm i) ttWVî-VlUOUOH^ tÔUuu'^.
0tyagt;qounwuiivmttuikBipu(kim9iyngt;Wlt;’^wt^ iX(0imit|nigt;^itm224tii4tt4ti«)tuwHtvtimuau24tnM
wvwtôt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;öa» »
tvw^Wu:antt|)ittlt;gt;uûgt;uÀe/iW4iî’toV*lt;SWRû^Wî^ juâtw Jtt4whdtiaua»«ilt;i6,tqiww ô5:0U^^ iaav4$92U3d^3nhu4}t»^ lt;nüü^ituiwp]a)iiw^
-ocr page 9- -ocr page 10- -ocr page 11- -ocr page 12- -ocr page 13-DE VEMTATE
HVMANAE
TffBOLOGICA ET Stholafiica äij^utatio.
AD ILLVSTRISSIMOS ET Pocenciflimos Principes, ic Magnificos Ciuitatum Imperij Ger-manici Magiftratus Euangelicam Religionem amplexos.
AVCTORE ANTONIO S A D E E L E.
E^cudcbac Ioan, le Prevx« M.D.LXXXVIII.
-ocr page 14- -ocr page 15-I LL V STR I SSIM I s
P OT ENT I SSIMIS ET C I E MEN TI s SI MI sPr I N-cipibus:Magnificis Dommis,Con-lulibus, cxterifque Magiftratibus Inclytaruni Germaniæ ciuitatum, puram amp;nbsp;lynccram Euangelij Cbri ibreligionc amplexis:Salutcmper eundern lefum Chriftuin Domina amp;nbsp;Deum noftrum.
aLLVSTRISSIMI Clemcntiflimi Principes, Magnifici Domini, QjwdelegaterolimNa- Or^t.dc zianzcnus dixit : Etiam ^,“’’5**’ cxnntta nainma carbones moleicos cHe: Id in veteres hæreticos aptiffime quadrate poteft, eos præfertim,qui duarum in lefn Cbrifto naturaruni veritate euertere sue conati.Etfi enim Arrii, Eutvebetis çonfîmilium vç-f.’).
-ocr page 16-EpIST OL A.
tcrum hxrecicorum flammam , qiia prifcis temporibus, vniuerfa prope-mcwlum Ecclefia conflagrauit, pij atqüc orchodoxi maiores noftri, fumrno labore , maximaque diligentia iampridem extinxcrunt:tanta tarnen ruit Satanse aftutia, vt eX Arrianis atque Eutychianis carbo-nibus, nouas Ecclefiæ moleftias créant : veterutn quidem bæreticornm nominibus fuppreifis, at iis ipfiseo-rum evroribus excitatis. Nam, vc ne fingula perfequamur, ecquis vn-quam fatis mirabitur , communes ilium humanx falutis hoftem , in facrofanfto ac reuerendo Cœnx Do-minicx myfterio inlidias eollocaf-fe , vt humanx naturx Chrifti vc-ritatcm nobis, nihil tale cogiranti-bus, eriperet ? Tcftimonio eft Ec-clchx Romanx commentum de Tranflubftantiatione: qux cum fub nudis vanrfquepanis : accidentibus, iubcatnosquxrcrc corpus amp;fangui-nem lefu Chrifti, line figura, fine quantitate , fine veris proprirfque di
ff
-ocr page 17-Ep I s T o X A.
1 dimcnfionibus ; corpus , inquam, - quod nec afpeftabile fit, nec con-j trcdabile , fed fimul fit in cælo amp;nbsp;i) in tetris , adeóque in terrarum in-' numcrabilibus locis : niliil aliud pro-' fefto quam corpus fine corporc , amp;nbsp;faiiguinem fine fanguine nobis pro-
' ponit. Sunt amp;nbsp;alij qui in hoc ipfo ■' myfterio , repudiata Tranlfubftan-ß tiatione , retentaque panis fubftan-I' tia,Bihiiominus,vt veram amp;:(vtil-c li quidem loquuntur ) realem veri I' amp;nbsp;realis corporis Chrifti prxfentiam n in pane eonftituant, excogicarunt I' dogma de Omniprxfentia corporis Chrifti:quod quidemeo fpeâ:at,vt humana Chrifti natura fuis prxdita dimenfionibus,fimul fitvbiquc prx-h fens, nullo loco , nulHfque dimen-fionibus eircunferipta : ac proinde fe iam non fit humana natura. Prio-b res quidem illi,ncmpcPontificij eons’ tendunt i corpus Chrfti fub acci-i' dentibus panis dclitefcens, eft'c fi-mul pluribus in locis , vi mira-euli. Pofteriores aurem affirmant, ■i' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f.iij.
-ocr page 18-EpISTOtA.
corpus Chrifli cflc vbique prarfenS). niodo MaieftatisrSed ncutrianimad-uertuntjUon ampliùs efle verum corpus, quödaliqUQ modo taclû eft non verû corpus.Sic exultât Sata,dum fub inani fallaciudiftindionum fpedro, fine fuumßbi vidctur aficcutus. Ita-que poftquam illi fandiliimisEcclc-fiæ Chriftianæ de Chnfto veto Deoi
vetohomine fymbolis aflentien-tes, Eutychctem anathcmate dam-narunt :cueftigiö, duobus illis do^ gmatibus propofitis, quam damna-runt, earn imprudentes confirmant fcntcntiam. Ex quo fadum eft, vt iidc errores,mutatisnominibusrepofiti,5^ (vtad Nazianzenum redeamus) mo-leftiflîmi veterum hæreticorum car-bones,nouis flabellis accenfi,in flam» mas longe triftifilmas eruperint. Iraqi cùmde præcipuisaliquot Chriftianae religionis capitibus, iâ à nobis Theo-logicè Scholaftieè difputatum fin hæcquæftio digniflîma vifa eft,qui mcthodo à nobis inftituta diligenter amp;nbsp;accurate tradarctur; eolledis in
The-
-ocr page 19-Ep I s TOi Ä.
Theological difputàcionis methodû redaftis iis omnibus,quae antehac cô-piofiflîmèamp; grauiflîmèà virisdoélif-fimiscofcriptaad nos peruenefut.Ve autc noftrum inftitueö faciliùs intclli-gatufjCota banc quaeftionc tribus Di-fputationibus Theologicis compre-hêdcmus,quaruin prima nue propo-nimus :De veritare humane naturae Chrifti, tanqua aliarû fundamentum.
Sequetur altera difputatio,Dc Spi ritualimanducatione corporis Chri-fti,ad quam fp eclat fancliflimum Ccc-nx Dominiex myfterium ; vt om ncs intelligant,quanta fit ipfius myftcrii’ dignitas,quot fructus, amp;nbsp;quàm noflrx faluti necelTarii inde percipiantur : ac proinde quanta cum reuerentia no-i bis fit ad facram Domini Cœnam ac-ccdendum.T crtialt;?rit,De Sacramen-tali manducatione corporis Chrifli: vbi de veraprxlcntia corporis Chrifli in facra Domini Cœna difleremus, aduerfus Pontificiam Tranlfubftan-tiationeminecnon aduerfus craflam illarrijquam nonnulli iam inducunt
-ocr page 20-Epistoia.
corporis Chriftiin pane prxfcntiaf«' Nuncigitur,ex ordine nobis propofi' to,dogma de Omniprxfencia corpo-poris Chrifti excuciendum fufçcpi-mus.Sed antequa pleno gradu ad rem ipfam acccdamus,pios amp;nbsp;Chnftianos Leélores velim admonitos ; nobis propofitum elTe ira de re ipfaagere,amp;J ipfum vel Omnipraefentiæ, yelVbi-quitatis dogmarcfellere, vc de nemi-nefententiaferamus.Ncc enim fiim nefeius , quxdam in doóliffimorum virorum , amp;præclarè de Chriftiana Ecclefia meritorum jfcriptis occurre-rc,quibusforte vidcri poflic iftaOm-nipraeféciaftabiliri. Sed(licet fuos nç-uoshabeantetiado£liflimi)quia non pofTum animum indiicere,vt eredam, tantis viris(qiiorum ego folco do-étrinam admirari amp;nbsp;reuereri memo-riam) ea vnquam probari potuifle, qux ex ifto dogmate confequuntiir: idcirco fic ego quidem eorum fcri-pta interpretor,vt fiquando corpus Omnipræfens dixerunt, pcrindc fit ac fi dixifient : Corpus cius qui eft
Omni-
-ocr page 21-Epistola.
Omniprxfens. Atque id libcntius facioj tum quod çxtant in ipfis eo-rundem fcriptis plcraquc minime aliéna ab bac noftra intetpretatio-ne, tum quia nonnunquam vctc-res ipfos ita locutos comperio , vt in hac quxftionc Concreta pro Abftradis, vicilfim Abftraóla pro Concretis vfurparint : quorum piæ menti faucre præftabilius eft, quam minus commode explicatam fen-tentiam exagitare. Quod ft qui ftnt, quibus minus placeat ciuftnodi in-tcrprctatio , peto ab illis banc ve-niam , vt dummodo nulla me bo-minum amftoritas à finibus fcriptu-rxdiuellat, patiantur me pie de piis ac prxclaris viris , quoad eius fieri potent, fentirc. Sed ft qui noftrac îcntentiac iniquiores , earn fcriptis redarguendam fufeeperint, rogatos illos velim,vt moderate fine couitiis, * amp;nbsp;bac eadem methodo nobifeum a-gant, vt argumentis hoc modo inter fe oppofttis veritasfacilius eluccfcat.
-ocr page 22-Epistola.
Etenim vt cos omnes qui in aliis fci-Pecii.i.i.’c. Cntiisverfantutjitamaxime Theölo-gos oporteteflef vtendum eft cniffl Auguftini verbis) no malcdicos con-uitiatoresjfed vcredicos difpucatorcS’ Omnino quod ad nos attinct -, dcnta-tasillasamp;: feile potius quam atramc-ro exaratas Chartas, vr principio, quu in Theologicarum amp;: Scholafticaru dilpurationum carceres ingrederc-mur,profeffi fumus,ita nunc profite-murjplanenosefle neglefturos. Su-muscnimabillo ipfo Auguftino ad-moniti,eos quibus placet iftud alter-candipotiùsquam dilTerendi genus? elfe rciiciendos : quippe non docu-mcntoru pondéré vrgcntes,fed male-dicforum leuitace criminantesdnquit r .r idem Auguftinus.
Cont.Crcf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu n zv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
Gram.i.x. Vos autcm Illuftrilhmi ac potentii-fimiPrincipes:vófque magnifie! ciui-tatuminclytarum Magiftratus,obrc-llor, per fandiffimum fummeque rc-uerendu illius nome,de quo rota hxc à nobis fufeepta eft difputatio,qui ve-rc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Deus confpicuus fa-
dus
-ocr page 23-Epistola.
àus in carne , iuftificatus in fpiritu, confpediis ab Angelis, prxdicatus Gentibus,cuiin mundo fides habita, amp;nbsp;qui futfiim in gloriam reccptus eft (inquit Apoftolus) Vos inqua omncs obteftor,vt pro fumma vcftra pietatc, veftróqueEuangelicïe veritatislongè lateque propagandæ ftudio,infœlicif-fimam banc controuerfiam »placida, moderata,fraternaque collocutionc, atquCjVt Græci diccre folentjO-v^nTr'fff/ dirimatis : grauiffima ilia incommoda qux ex hoc Vbiquitatis do-gmatc confequuntur,amp;: qùæ vos ipfi, , nbsp;nbsp;vtconfidojperhorrefcitis ,ex floren-
, nbsp;nbsp;tiffimarum Ecclcfiarum veftrarumfi-
, nbsp;nbsp;nibus exterminata elTc iubeatis.Datc
t nbsp;nbsp;hoc llluftriffimi Potentiffimi Prin
cipes,per fanctiffimû Icfu Chrifti nomen, date hoc paci Ecclcfia:, atque , hanc confolationê innumcrabilium ^1 hominum,religioncm verè Chriftia-nam ex animo profitentium gcmiti-c bus conccditc: amp;telumquod com-muncs Ecclefix reformatæ aduerfa-riijncmpe Pontificii,in nos, quotidia-is
-ocr page 24-Epistoi A.
nis fcriptis, fane quam arroganter intentant ,ex ipforum manibus excuti-te.Date hoc piis Sereniflimi Nauarro-rum Regis Henrici precibus,ac poftu-latis xquifiimis; qui legatione ad vos, anno fuperiore , data opera , mißa, vehementer ill/m collocutionem congreiTum à vobis pro fua picrate , öc optimo conftantiffimóquc in _ e , Gallicas Ecclefias ftudio poftulauit. libeilo edi- Ncque vcltram Clementia quorun-ditohacin- Jjifn rnalcuolorum feriptaremoren«-inccndium tur,qui iniquiffimèamp;: indigniifimèjat-Caluinifti- queadco aliter quam de tanti Regis gïsNau^n', Maieftate amp;nbsp;pictate, vel loqui, vel legatione fcribcrcfasfuit,fanóliffimu eius con-,
ccrtara Reli gioiiis ac Reip. con-turbationé coraparati.
dnmpcHj calumniari,amp;fcripcisexagica* ftatiisnuper re,nupcradtnodum cœpcrût, adcer^ .--dmoaö ad Religionis Rcipublicæ Chri-ftianx conruibationcm comparatis. Dcniquc noftræ renuitacis laborem hunc,non contendendi,(coram Deo cede ioquimur) fed (olius veritatis confîrmandæ gratia fufceptum , vo-bifque funiîfsè ac reuerenter oblacu recipcre ,amp;■ xqui bonique confulerc digne-
-ocr page 25-EtISTOLA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“1
clignCmini:quo quidcm ego,tanqua
' nbsp;nbsp;monimenro,vobisIlluftrifhmisPrin-
cipibus, amp;nbsp;Magnificis Magiftratibus, ipsiqueEcclelïxChriftianx,pofteris
“ nbsp;nbsp;dcnique omnibus teftacumefle volui;
1 me ex eorumefl'e numero,qui Ecclc-gt; nbsp;nbsp;fiæ tof hodic diffidiis vexatae condi-
' nbsp;nbsp;tioncm,ex animo,nee line gemitu dé
plorantes,pacem ei èc traquillitatem,
1 nbsp;fanftamque piorum omnium con-
• nbsp;nbsp;cordiam,totisanimis expctunt,cam-
quevotis alfiduisa Dominoprecan-' nbsp;nbsp;tun
5 Valcte Illuftrifsimi amp;nbsp;Potentifsimi
I nbsp;nbsp;Principes, Magnificique Ciuitatum
Proceres. Ex mufæo noftro Calcnd. Mardis M.D. LX XXV.
z
Illuftrifsimx Celfitudinis Ma-
I gnificentix vcftræftudioüffimut )
s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ant.Sadeei.
-ocr page 26- -ocr page 27- -ocr page 28- -ocr page 29-DISPVTATIO THEQ-
1 o Q I c A ET s c H o-
VERlTt^TE HVMAl^AE naturtt lefu Chrifti.
'CK?. I.
T de rc ipfa ex methodi no^ ftræ ratione atqne ordine dif-feramus. Primùm noftrain proponcinus, deinde contra-riam audiemus fcntentiatn. fmtentin Credtrnui in vna ferfona » lt;]ut. eß-lefus Chri- iccltfiit re-fiMt,hHmanarn nntnrAm « aJjHniptam^ cttm tpfo X6gt;« infepArabilüer amp;nbsp;incorifusl vnitArn ef-fhJ^iHnvtntifqj riatHTdi proprietanoHS, ^ut nAtuTAm humAnam fummis incoraprt-hefibilibui donis exornAtArn ejfe ,^uatenHs ipjtus TiAtwrAelfentiA ferre pote/l. Quam fidei pto-fcflïonem ex ccrtiüimi^ Scripturæ leftimo-' nils depromptam, pij maiores tjoftri haóte-
)•
-ocr page 30-Ds VeRITATE
nus cdidcrunt. At corum qui dogma de Omnipræfentia carnis Chrifti tuencur, fen* tcrttiaeft huiufmodi. Duas in Chnflo natu-
rat itaperfonaliter vnitas e/fe vt dimna nattefi detjhumanâ verit acnpiat,?f’ ^vi huius hypostati' lt;nbsp;ea vniontr^dtutna natura faas proprietates realiquot; i
Eorum tentia lt;^ui tuentur da- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
^nia de Om- ter hu7nafi£ naturit. comnnicaHerit, adeo vt Ch»' * nifrxfentix /lutitton nbsp;nbsp;nbsp;tit/rfècnndum diuinam^edeti trn fc' e
earforitcbri cundu n humanam naturam fit omnipræfens ,ä ' 'vbi‘]ue:netjite tarnenpropterea naturae tpfas ejff canfufas, fed di^tinclat mauere viriufjue naturt t proprterates, ijuia hac vnio h'pptjlatica faEla e^i ferttatis tjtriiftjue nattera proprietatibus. P cftilloriim rentetia,quancum coJligcre pocui^^ ixflittti» ex variis eorû lcriptis,qui de hocargumcnro|^ do/math de fcripfcrunt. Hancautcm ficexplicât; Corpus Omnipra- Chrifti confidcrari tribus modis. PrimuS feriM. modus eft naturalis; Secundus glorificatio' nis:Tcrtius maieftatis, propter vnionem hy' poftaticam. luxra fuperiorcs modos adhibé! il icquentes diftinótiones»quibuseonantura' . mûuerc repugnantiam à fuo dogmate,quaifl nos illis conftanter obiieimus. Et hac in paf' te eft a’xjuw torius difputationii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
I. Per fC) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et XÄ«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ê”
^vetxoffâCiùn-fp^vatxir.
5. Per apparition cm, amp;nbsp;per difparitioneiH' P^^
6. Pet abdicationem.
•p , Naturalitcr» amp;,Pcrfonaliter, Cme p cr
natl'
-ocr page 31-HvM. Natvræ Christi. $
ç itsvofx/ei»
\ 8. Modo maicftatis.
, Harum amp;nbsp;confimilium diftinftionu præ-fidiojfpcrant fuam fentcnciam in tuto collo-cacam e(fe,adto vt nullis incommodis con-fliÄari poffir. Status igitur quæftionis amp;C
y TO ^)iT«/x^oy eft An, vi vnionis hypofta- hu-ticae.naturahumanaChriftiacceperit reali- i„fce ter à xiya proprietäres diuinæ naturæ , amp;nbsp;tntianit.
A imprimis Omnipræfentiamzatquc ita.vt hu-mana Chiifti natura, quæ infe finita eft, fit ctiam fimul infinita .propter vnionem hy-
,( poftaticam.Illi aiunf.nos ncgamus.
i' cO £'
VIA omnis vera ncgotiatioà loàscri-veraaftlrmationepédet ,iâau- fgt;turlt;e,fun‘ diamus Scripturâquç ccttiffi- tl^mentum ma cft régula vcritacis;vt ab ca dilcatnus,qindna vere amrina-re^üc vccc negarc de tâto myfterio poftimus;
Verbum caro faüum efl. Quæ verba non fi- loan s,' gnificant ,ipfam naturam t« Xot-« con-uerfam in carncm ; vel naturam caruis elle conuerfam in Verbum, fed veram carncm, hoc eft,veram hominis naturam cfic afium-
^,ptamà Verbo'.quemadmodum maiorcs no-iftriotthodoxi,fieri clarifiimis Scriprurx te-
^i.AimoniiSjinteHcxerunt.
A.ij.
-ocr page 32-4 De Veritxti
i.Tim.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vfjus Dew^-vnus Medialer Det fèquot; havtirffi
home Chriüus le/us.
Heb.1. Non aJfHmpßt j^ngelos ,fed ajß,mpßt femU^ jibraha, attare debnttperornnia ßtntla frarri' bus fien.liaci'pcikoLnt loci prophctici de Mfi' ïîa nlio Danidis paffim estantes.
-Q^^^^isdmodum tgtiur pueri comunicaueru«^ tarnt iß- fangutniifirntluer f ipfe Chrtßus)parti-ceps faillis tu communieauit, -viper mortem dc flmeret eurn t^nt mortis habet imperium,ißt.
Lue.x. b^ß^p^ofi^^ifbatfapientiayißfiatura. Item! Ibid. ' nbsp;nbsp;Pttentlus mfeebat (ß- corroborabatur jpiritUyinf
plebatur^uefapittia. Harccnim visGræeivo* cabuli«'Z))p«;M^ov, quam nonnulliparum at' tendcnCcs,^iocum hunc corrupcrunt,amp;’ pro' grefsus illos qiios Chriftus vere fecifse à Lu' ca cömemoratiir gt;nbsp;in nudü aliqnod fpedru«! conucrrerunr;qiiod abfit à piis amp;nbsp;Orthodo' xis omnibus fidem Euangchcae narration* i^idehin ^abentibus. Hue pertinent quæ pallîm il* £«Ä»g. Euangelio occurri'it de filio hominis aïqu^ omnino quæ ad hiftoriam vitæ, ik morfi* Chrifii pertinent. Ex quibus omnibus ft' qiiitur,corpus Chrifii cfsc verum corpus, proinde cfsc circumferiptum, amp;nbsp;prardituH* fuis dimenfionibus.Non cftigitiir vbique.
„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Item dicirur Chriftus ex ai'iislocis
Ioan. II.' futjje,Heabfuiffe,vt,Gaudeo ^uod tbi nonfueTtrt^ quæ , citra vllam controuerfiam , fccundùi» ipfius corpus intclligenda funt. Quare cof' pU*
-ocr page 33-Hvm. Natviaë Christi'. 5
pus ChriOi non eft vbiquc, P4Hperejfemper hahebitts vahifcum^mt an- MattK.ts.
,(( temnon fimperhabebitif.-C nempe fccundùrn humanam naturam. ) Corpus igitur Chrifti
;[gt; non eft vbiquc.
à Pâtre veni in mundum : rnrfus luau-ftil relinijuo ntundum , proßcifcor a.à patrem. 11' (Quo'i poftcrius de præfcntia corporis fa-jf cilè intellexerunt Apoftoli. Sic enirn refpon-dent: Ecce nuncalerte loqnerii.} Qoïp\is i^\-tur Chrifti non eft vbique.
fir T^uncnen amphiufiimin mundo ( videlicet Ioan.17.
0- fecundùm corpus.)
il' Hubemutfummum facerdotem ‘juipenetnt- Heb. 4. 0' uit caIo (.
,11' Si effet in terrayfion effet fàcerdot. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Heb. 8.
irf Q;iarc corpus Chrifti non eft vbique.
0' CotreElate me videtemamffiritm carnem
111' amp;offdnon hitbet,ftcutvidetû me habere. Ergo ià corpus Chrifti , criam glorificatum , eftvc-[U^ rûcorpus, fuiCque dimenGonibusprædituæ.
■ti* jdfèenda ad patrem rneum patrem ve- loin.10-fc' ffrum,DeMmmeu’nyQr Deumvenrum.ProßciJ- I'’au.i4-
î( cor Ht vobie parem locum; (fr poll^^tt tm profeSiu jtO fuero,(frparauquot;r}vnbif locum,rurfftiveniamc^ . vosaf]uinam.l^ofov(vbiß(mego,(friHißntme- xpoc.iA-ct' tum.'Sequuturagnum quocunejueierit. Ex qui-i(/' buscflScitur corpus Chrifti, eti.nn poftre-
fiirredionem amp;nbsp;glorificacionem , cftc in lo- ' il* cOjiiec eninr Gdclcs in vira æterna vbique fu-jf' *üri funt.
•i*’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A.iij.
-ocr page 34-ff De Verit atï.
7*ransformabit eorpM no/lrum httmile^vt forme fiat corponipfiiuglorio/ó. Ergo, glorio' fumChrifti corpus, eftveru corpus, iuifqult; dimenfionibus præditum.Nec enim poft tC' furreótionem corpora noftra futura funt bique præfentia.
Mitth.is. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lefium a-unfixum\Ï^on efihïc.
Videte locum vbi iacebtit- Ergo glorio fiUt Chrifti corpus non cft vbique. Alioqui cof pus refurrexiftet, Sc fuifter in fcpulchro fi' mubquod valde répugnât.ItciTi;ergo præfcn' tia corporis Chrifti eft vifibilis ; Sic cnii* A.n^e\\xamp;:fjonefihic,videte:\z etiam loan. lO' ContreSlateme videteAic'.Ofiendit eümantt Luc. 14. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Seipfumprafentem exhM'
vtuumipoflcjudpajfusefl^ab ipfii’vtf'm^ See. Ri cefiit ab eii,(ffferebatur in camp;lu,, /tlçrn d-r’ djjniti ftgnificans Chrifturn difiuncftunn locorum interuallo.ncmpc fecundum corpus. Quatf corpus Chrifti gloriofum non eft vbiquo Aft.} .■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.Çÿcw oportet caelum capere vfijue ad tempni
Defrauatio^ retlituttonis omnium (irs^ajS-eqbhoceftjOpor' capiat Chriftum: nc^pe feeuo' natura. Aeptoinde cot-rtfeUitur ’ pus Chrifti ctiatTi gloriofum,non eft vbiquamp;
Hæc eft enim fignificatio verbi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt
alibi dicitur, dfctAnip-S-e}; «V v/j-Sv eii tsv «’p«'! »o- lila autein interpretatio qua dicitOr ï! nonnullis corpus Chrifti caperecælum, non autemcœlurn capere corpus, eft plané deu' , propri.unque vocabuloruin ac phra' fc«ni
-ocr page 35-Hvm. Natvræ Christi. 7
fcwn fignificationcm euerrit.Nc vrgeam hæc IQ, Verba; ai tempora rejittunonii eoram orn'-
mum lolita Dew locutut el}:\nlt;\ iiit,
[J, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ïÿî« cjui furfum reeeptiu eft à vobii in calum^
Jlcveniet ejuemadmodum vidtHis eumprjßcif-centent in ealum.
Videbunt filium hominis venienteminnubi-JJ1 bus cali.
[jc Exponate ecalis lefum ^UuvripfiuStjuem f|. exeitautt amortuis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , ,
•ij. Annunetabais mortem 'Domini donee veniet.-jij Habitantes in corporeperegrinamura Domir,-lo, no:perfidem enim incedimuSyC^ nonperfpeciem. niH Ädalisntus peregrinari a corpore , ire habituons turn ad Dominum- Cupto dtffoluiié’ ejfe cu Chri-Çf Jio. Quare corpus Chrifti gloriofum vcrum xiï, eftamp; vifibile corpus, cuiuspræfentiain ter-jit ris ante nouiffiinum diem cxpe^anda non
uo Dominas cii voce Archageli defcedet de calo.
•}Hi R^piemur innubes obutamDomtno.
)r- Corpus igicur Chrifti gloriofum , eft ve-n- rum acvifibile corpus, acproinde circum-jf- fcriptum,quandoquidem alccndere , abefTc, ue. adcfTc, amp;nbsp;estera eiufmodi, de illo ipfo çor-, vi pore dicuncur.Q^re corpus Chriftj non eft ja-; vbique.
j! itaque propontis fuperioribus Scripturs OU locis(quibusaddi pofliint pleriqiie alij con-rti'i fimiks)Iam ipfi fontes aperti funt, à quibus manat veritas Theologies demonftrationis,
A iiij.
Aû-i;
Mattii.14.
i.Thefv
i.C-orrUI..-
' quot;r,. C«r.j.
PMI.i,
i.Tlreff.4.
Ibid.
8 De VîRiTATI
Cur in
Vt autem fequens difputatio fit niagis per ^icuarquandoquidcin nos oppugnamus at-firmatum illud dogma , de Omnipræfcnti» Sc Vbiquitatc corporis Chrifti : Vifura eft
dl/^utuMtu illi oponere dcmonflrationem negatatfl» lt;fcï»»nyïr«tt»» vt visipfius amO-e'ffiaç magis elucefcar. At-fro- qmj vt nollra demOnftratio fâciliùs intclli' fmatur. gàf ur, pcto à piis adoléfcétibus Sacræ Theo' logiæ candidati,s , vt negranenrur memorÜ tcpctcre,qiia: ab ipfo 'rfo-^ra •BretfJ'e/oKjfeii, ÿ-H/jnifjde Negatis demonllrationibus didi* ccrunt.Nam cùm affirmatio fit menfura ne' » operæpretium eft in Negara De' wimfifr«(o- mOnflracione ineflc affirmationcm, ex qui nccefiarib negatio quac demonftranda eft confequatur.Noseam affirmationcm ex natura fubiefti pttemus, ita poftulante natura huiufcc demonftrationis.Haec fitigitiir no-ftra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex fuperioribus Scriptiira: lo-
txfmitur.
cis collegia.
negata.
Nullum corpus, quod fit verè,amp; efientia-* liter humapum corpus,«5c quod in Scriptura, dicitur verè acccderc ad locum, eiTc in loco, difccderc à loco »'clTe palpabile amp;nbsp;vifibilç, çarnc amp;nbsp;offibus præditum, cui, port mot' tuôrum refiirreélionem, corpora noftrafu-tura funt conformia: Nullum, inquam, corpus,quod eft ciufmodi, potcrt,fecundùm vc-ritatcm Scriptura;, cfse omnipræfens.fiuc v-bique.f Corpus Chrifti eft verè amp;nbsp;cfscntiali-
t« V rt O fi c
d c
P O
P s
n b Ó amp;
n rt n C q,
ter
-ocr page 37-Hvm. Natvræ Christi. 9
ter humanum corpus,amp; dicitur in Scriptura
2 vere accedere ad loGiim,eflc in loco,difcede-j* re à loco, clTe palpabile amp;nbsp;vifibile,carnc,amp; I oflibuspræditum, cui, poft tnortuornm rc-’ furredioncin , corpora noftra futura funt epnformia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
p Quarecorpus Chrifti non poteft, feewn-dum veritatem Scripturæ, efleomnipotens, fiucvbique,
. nbsp;nbsp;nbsp;Hçc demonftratio non tantnm negat, 0 ti
■p »0:Sedctiam continet to JioTi illiiis nega-tionis: nempe veram affirmationem, ex qua pendet veritas huiufee negationis. Etenim omnia ilia ®aôn quæ dicuntur per fe de cor-
[i pore.cfKciunt aVaj-K«;, corpus eiTe finitû Sc circumfcriptu, ac proinde non infinitum,
J ncc omnipr^fens. Atque ita poftquam no-biscompa,rauiinus verü attributura fubic-
, Âijfiicile depcllimus 'wâamp;ix illud quod falsq amp;perperam de fubiefto dicebatur-.cui, cùm non modo non conueniat, fed ctiam plane pofîdijf:»-
, tepugnet ,efficitur,noftram hanenegatio- tatienemx^^ nemefte Vcri.flimam , qua dicimus: Corpus TetoMuitç-t Chrifiifion (jfe omniprm/ins , ßue yki^ue id kIw quoderat dcmonftrandum.
1 *» tii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ M _ lio olveKSXi-
Uct ç'iK»
uerftts dog-
CAPyT III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ma Omni-
IA M perfcquamiir difputationcm «Va-, amp;nbsp;dogma illud, de om-
-ocr page 38-IO De V E R I t^a t e nipræfentia amp;nbsp;Vbiquitate corporis incoit modis obruamus.
t
ARGVMEN T VM r. fl ^uic^uid eftomnipritfens,fine,tibiqutjeli if F finttnm,tncreatngt;n, Mraum, incowprehenfibii' F hoce^i,vnoverbo,eSl Deus. Corpus Chri^tinf ’ efi infinittsnt,increatum,itternurfi, incornprehef ' fibUe,hoc efi,vno verbo, non efi Detu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J
Quare corpus Chrifli non efi omniprsifens) ƒ ' uCyvhisjue. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
Co«^rgt;»4«o Maiorcm propofitionem ira probamiiSi fuperiaris^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
4r^ttwcMlt;». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teffjjrnplçt.y^^fqijjljQC Deus tanqii’ 1
fibi propriü vendicat apud Prophetâ his vet- ' Jerctn. IJ. {iis-.Nónne egoeoelu terrasmpleo'iincp.wtïiO' ' minus.Itcm qui affirmant omntpræfcntiain corporis Chrifti, id dicunt fieri vi vnionii hypoftaticæ tS zój-icco quod o' (in' quiunt) communicat corpori fuain omni' præfcntiam.At Omnipra:fcncia,fiue Vbiqui-tas tSaot.« non poteft feparari ab æcernita' te ipfius Xoj-w. Nam , quia diuina natura eft fimpliciffima , idcirco proprietäres diuins efientix, quæfunt ipfa eflentia, funtindiui'« fibiles. ReóFè cnim loannes xternitatem cu
Apoc.t. omnipotentia coniunxit : ^ui efi,lt;juierat,^ tjus venturiu eft,Hie omnipotent,mepiii. Ex quo fit, vt fi Qmniprxfenriam amp;nbsp;Vbiquitatem» X3gt;oç communicauit corpori, necellariocó' tuunicauerit etiam ætertiitatçm. Confeques illi
-ocr page 39-HVM. Natvræ Christi, ii illi îpfi agnofciint falfiim cfle : idem ergo de antecedence fateantur neceflè eft. Enimuc-ro aut aélu duplex elt;l omnipræfentia Chri-fti(quod abfit vt dicamus,ne fine duo omni-præfentes) aut fl corpus Chrifti eft omni-præfens,vna eademque Omnipræfentia,qua « Xo'gt;o€ eft omnipræfcns, fequitur hoc abfur-diffimum,corpus Chrifti elfe Deum. Dices, corpus eftè oranipræfens, non elfentialiter, t fed communicatiuè.At ego fie vrgcoîCor-' pus igitur eft Deus communicariuè. Qubd fi communicaciuè non eft Deus, non eft igi-tur communicaciuè omnipræfens,idq;pro-pter fimpliciftîmam Deitacis eftenciam, vt diôtum eft. Nam ó xô'yoç eft omnipræ-quot; fens, quia eft ô/xo««a{ Patri, hoc eft : quia eft
Deus.
Jtem, dicunt illi corpus Chrifti ita efle v-bique vt fit extra locum,amp;loca omnia con-jP cineat. Sed quicquid ita eft extralocum, eft [P etiam extra tempus. Qmnquam enimjres J. crcatænon vno modo dicuntur eftè in loco, tarnen nihil eft creatum, quod non habeat 'j, fuum vbi:Se quod increatum eft, eft extra tempus. Item; Répugnât aliquid dici ex par-te infinitum,amp;:,ex parte finitum ( fi vocabu-la ilia propriè vfurpamus ).Itaquc fi cor-pus Chrifti eft vbique loca omnia conti-nens, eft igitur æternum, amp;nbsp;omnia tempo-y ta continet. aVuraTov. Nam quod nonnulli “S 11»
-ocr page 40-Il DeVeritate negant , id quod omnipræfcns eft ,cfsc n biqj,amp; efse infinitum; nihil eft aiiud, quàmi non folùm res illas de quibus agicur , H ipfa eriam rcrum vocabula pernertcrc. Mi' i| rorigituriftosqui quod finicum eft, ncifl' pc corpus Chrifti gt;nbsp;velint efse infinirui’ (quicquid tandem præccxant ) Sc tamci’ quod infinitum eft, (cuiuftnodi eft Oifl' nipræfentia, amp;Vbiquitas) nolint infinitutf q
Atilli,vtfecxhuiusargiiiTientilaqueis, li v poftit, expédiant, ita refpondent ; ætet' f tiir. nitatem amp;nbsp;iinmenfitatem habitare quidem j in Humana natura, fed non cxercre pecuiis' j res pro fc évtjuyeiaç in Humana natura, amp;nbsp;pet Humanam naturamjd quodfaciunt rcliqu* j Deitatis attributa. Rurfus fic diftinguunn lt;nbsp;Idiomata Deitatis abfolute in fefe in Deo j confiderata, non efse à feinuicem diftimftü , Sed quando Deitatis efsentia ad creaturas j refertur,amp;,vt loquuntur ScHolaftici.Ad Ext j tra confideratur,in ea rclatione,fen confide-; , ratione, aliquam quafi diftinótioncm inter , efsentiam amp;nbsp;attributa cius,dQCcndi amp;nbsp;difee- , di caufa,cogirari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
DtDiurnis Hæc illi:quæ quide nihil aliiid flint quant , obfeura verbortim inuolucca. verum cnimr j verb nihil promouenc: quâdoquidem fem- j per manet fuperior difticultas : Videlicet: cur aeternitas no exerat fuas cvifydxi, fi rcli- . qua attributa Deitatis fuas ; cxerunt.
Itaquc
-ocr page 41-Hvm. Natvræ Christi, ij kaquefcqiicrentur gcauißima hæc incom-lt;' moda:dcitatcm cfle diuißbilem: iténique, v-iHi nioncm hypoftaticam non ex æqiiofaftam fc^ RiilTc refpedu attributorum deitacis, ac pro-Ji' inde non cfl'e pcrfedam vnioncm, quæ om-111' nia abfit vt dicamus. Quia verb Deus eft a-ji” dus puriffimus.certèmfT-wasetcrnitatiscft, ei' æternum efie : àlt;»p7-«a immcnfiiatis eft, iH' inimenfum efle : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnipræfcntiæ eft,
iiH omnipræfentem elle,non autemaliquid a-budà feipfo , vel æternum ,vcl immenfum, Ö vclomnipræfens facere.Sic cnim nec ætec’-it' nus, nec iinmenfus , nec omnipræfens efièt.
Eftautem omnipræfens, quia eft immenfus i' Scarternus.
Quod attinct ad illam,quam voeant, qua-1* fidiftimftionem , amp;nbsp;quam dieunt fc doeen-t- diac difeendi caufa cogitate , ne hoc qui-'0 dem quafi remedio , caufam illam fuam nifrtiftntit «î dereah proprictatum communicatione vl-ƒ««■»»»• is lo modo fublcuant.Nam quæfo, quid figni-ficatvocabulum Reale? Ecquid commune iquot;* eftepoteft ci quod reale eft , cum co quod docendi, vel difeendi caufa cogitatur ? Ec-' quônam tandem deueniendum eftet , fi ca quæ cogitantur eftenc realia ? Quid porrô iJ tibi vis tua ilia quafi diftiniftionc ? Num for-' tè communicationem illam idiomatum,uon quot;nbsp;iam elfe tcalcm,fed tantùm,quaû realem, ita - nbsp;vtiamnouumaliquod dogma proponendi^
‘ nbsp;nbsp;fit de quafi realiproptietarum communifa-
-ocr page 42-ï4 DeVeritate
tione? Porto û in vnione hypoftaticaptO'faj prictates Deitatis dici. Ad extra, exiftiraï* nii ciir igitur,in ipfa vnione hypoftatica defetf benda, nominatim additur, Vtritjue nati^ feruarifuoipropnetates. Qi^amobrcmfi coiPtju inunicatio rcalis idiomatum fit, feruatis ' fc, triufque naturç proprietatibusfid quod voSi cq faltem verbo, agno(citis)certè idiomata illielT non funt,Ad extra, nequevllus vnquam tgt;lia Scholafticis exiftimaiüt, proptietates Deits' tispofledieijAd extra : aJioqui non iam d'tia fent proptietates. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iu5
Oiiieliio. Sed eniiBjinquis, res creatæ diciintiir bO' ta;
næjCÙin bonitas fit proprictas Deitatis, n£' ^efptnpt. qQj, dicuntur æternæ.Rcfpôdeo : pti'
mum hoc elFe ab hac quseftionc alicnun’i gj, qiiandoquidcm illi affitniantj corpus Chii'Qi fti dici oinniprçfens,non habituaJi,aut,cre3' fti to dono , fed propter vnioné hypofiaticanD cu cuius volunt realem communicationé prO' prietatum diuinarum tire confequenccni' |q. Qiiorfum igitur nuncagunt de donis in tcs{|j creatas collatis’Præterea, bonitas, fanétitaSi iuftitia,amp; quç funt ciufmodi,dicuntur de re* py buscreatis,vtpote de piisac fidelibus ho- pj., minibus, non tahquam proptietates diiiin^i cum ipfis fidelibus communicatre ,fed tan- p^ quam ipfarum proprietatum efFeóta.
Itaque, quemadmodum res creatæ funt ab co,qui folus à fc,ac per fc eft:ac proindc foins eft æternus : ita fideles funt boni,fanlt;Sigt; ic iufti
-ocr page 43-Hvm. Natvræ Christi ij
amp; Jufti ab co, qui folus à fe, amp;nbsp;per fe bonus» fanä:us,amp; iuftus eil : hoc eft, qui eft ipfa bo-3* nitas j fanftitas amp;nbsp;iufticia.fic cnim Chriftus,
'NtmoefilfonHsiiwc^VLK^niß foinsDetu. Resi-^ Matth.jpj gitur creatæ non dicuntur ætcrnæ, quippc
i”' quöd non fint à fe, amp;nbsp;per fc , nee dicuntür à fcjamp; per fe bona:,quia neque funt, neque di-aS'Ciinturipfa bonitas: dicunturautem circ,amp;, ill* çifc bonæ. Atque hæc duo funt inter fe fimi-f*lia: Res creatas elfe ab eo qui folus eft à fe, t’ quippequi ætcrnus'eft »iplaque adeó eflen-^l' tia ; Et, Res creatas clFe bonas, ab co qui fo-* lus eft bonus à fe , qnippe qui eft ipfa boni-
’ö' tas.Sed de ifta Quali diftinólionc lit iam di-fatis. Nam hocQuafi ratiocinandi gc-
t*' nus in poftcrum ab Apodiólicis amp;nbsp;Theolo» fi'gicis argumentis exterminandum cenfeo.
Quamobrem manet fuperior noftra obie-ólio, quam profedlo nullis vnquam diuerti-i3”ciilis, quocunquclc tandem animo amp;nbsp;cogi-tatione conuerterint, vnquam declinabunt. Nam vndiquc, omni rationc, quibufuis di-ftinólionibiis tacerc iuflis,conGluditur:Cor-pus Chrifti non eflc omnipræfcns, quia cor-pus Chrifti non eft Deus. Ac de hoc quidera primo argumento haec nobis paulo copio-iîùsdiôla fint.Reliquapaueioribus verbis CÓ-prehendemus.
■b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ARGVMENTVMn.
thulium compoßtti ctnïlani expartihns inter- Chrißi.
-ocr page 44-16 DeVeritate
Ï F c r c t 11 t
fi dtflinüis (f!“ dwerßi, infinitnnt e/fe qui totum crit aliquid maius fuis partibusl mul colledis.)
1ÿlAttira, htimana Chfißi, etiam in ipfa v'ii neperfinali coßderata, constat amma colf re,partibtis interße di^iinSlts ditterß^.
jQuare natura humana Chriiif, etiamiin if, vnioneperfinalicoßderata, infiniia eßenotif teß,acpropterea non efl ttbi^^, nec omnipnfd
A. tt G'1 U t. H Tlt;f M. 111.
Nihil^Modcontinetur,in{initum efl.
na natura Chrifli continetur à Deitate,^
Christi nö eilinfinita.itb.Anima Chriflinotit v inßnita,ifl,vt conßelt;juetia,nec corpus etia infiti^^ r lt;/?. Alioquin Humana Çhrifti natura cfli p cx parte finita,amp; ex parte infinita. dS'isratf a
Ar'cvmïntvm iiii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n
EpliV
Si corpus Chriili efl vbijuetErp^o nonefl v( humanum corpus ; acpropterea Chrtflus non t Veras homo: atque ita nobis periit fumma iH confolatio qua falutis uoftræ fumma, conH netunNos elTecx carne eins, amp;nbsp;ex offibus' ß ius. itemquefequitur , Chtiftum non Mediatorem inter Deum amp;homincs:quipp^ cum Mediatorem verum Deum amp;nbsp;veru'’ i homincefscoporteat. Quæ omnia funt F Êiîîma, amp;nbsp;à Chriftiana religionealicBiffiifl* F
-ocr page 45-Hvm. Natvræ Christi. 17
Ncc ad rem facit quod nonnulli Vbiquitatis patroni ex foncibus Pontificiis ha uferùt, lo-.
15 calitatem amp;nbsp;præfentiam non elfe de corpo-, ris efl'entia.Loquimur cnim dc corpore quod eft TocTrT; amp;nbsp;aótu exiftcns, quod fine quanti-iff täte,fine dimenfionibusjfinelocaliratc,amp; fine præfencia clTe non potcft , nifi omnia na-igt;f turæ fundamenta conuellantur.
l^e^onfia it lacaUtat*, rtftliitttr.
’f
ARGVMENTVM y.
Siproptervnionem hypofiaticam corpiu Chfi-' lf(l ßi esi vbi^tte:Ergo ipfum corpus in zterç virginit lifi eoncipi non potuit.^wd eÈlfalfifttmum.Confi-(i ^uentiapatetex retnaturaye^ ex fignificationt 0 ipßusvocabult. Sic cnim apni Lucam Angc-lus;e-üXX»'4««'gt;«(çp», inquitMariæ. At quod Luc.», rff vbique eft, amp;nbsp;infinitum, concipi, amp;nbsp;in vtc-ïiil', to contineri non poteft. Et corpus concc-cfl* ptuminvtero,non alibi tum fuit :nec eniin ff* alibi concipi potuit : nec potuit clFe alibi nondum conccprum; nec potuit antepar-luiM deiparæ Virginis elle extra ciusvtcrum.
''’.Ji ARGVMENTVM VI.
S» propter vnionem hypoflaticÄ corpus Chri-jjt flieslvbiaue:Stare igiturnopotefl^uoiait Lu~ cAsflefum profeciflefapientia öquot; atate,flne,^ia-■ -p; tura,iKniitt. vt apud eundem Lucam c.vi.verf.
i5,alt;ruv(tTov. Quis cnim neget, Chriftum i-plo corpore adolcuiffeî Confequentiaeft in ptomptu. Nam ei quod eft infinirumaccc-
-ocr page 46-18 De Verität e*
e, dcre nihil poccft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„
argvmentvm vir.
' Sf propter vnionem hypoflatica corpus Chf*‘ j fii eflvbtlt;jue:Ergo Chriîbtts «ôeSî mortuusssji^ eÜfalßßimwn. Confcqucntia patet cxâc»' nitione mortiî,quæ fignificat feparationeiquot; y, animæ à corpore.Iam fi Humana Chrifti ngt;' tiua,vi vnionis bypoftat icæ, vbique cft : Ef go ilia Vbiquûas non minus conuenit aogt;' mæ,quàm corpori.Si vbique cft anima : erg' ctiam multo magis in fuo corpore.Ac quäH' diu anima cft in corpore, homo non potq dici mortuus. Poftqua autem femelfafta c* fandiflimailla vnioperfonalis,nunquä dÜ' foluta cft: quemadmodu Orthodoxi omn'* fatentur,qüi dicunt illä efte faótam
ARGVMENTVM VIII.'
n pl pl C( ti S' A h
Si propter vnionern hypoßaticam corput Chif ßt eß vbi^p. Ergo hifioriit, Etiungelicxfides abrr gatur. Quodabfit.Confcquencia patet : Qu} cnim Euangelicahiftoria eómcmorat,Chfi' ftum venifle, abiiircjrcdiilfc, adfuiftc, abfuil' fe,amp; confimiliatProfeóló ca intcJligi nó pof func de co corpore quod fueric vbique.
ARGVMENTVM IX.
Si corpus ChriEti accepit Ab vnione hypo^nÀ'^ CA Vt fit omniprsfens:Ergo finitum capit infiniti ‘ aVuvaTtv.Confequenria paree c.x natura col' ~ poris,amp;,ex vcrboaccipicndi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
ARGVMENTVM X.
' dogma cjuod contintt coatradteiio'*
-ocr page 47-HvM. Natvræ Christi. 19
ri'
e/î Theolo^icnm:ac ne dignum ijuidem efl nomine dogmatis. Dogma de Ommpr^fentia cOt'porit Chrtfit continet contradi^ionem. QMrenonefl TheologicK,ac ne dignü ^uide nomine dogmatù.
Minorein ipfavocabula fatis confirmant.
I»' if 11'
,|i‘
Nam fi eft corpus,eft igitur finitum ex natura corporiS'Si eft omnipræfens.eft igitur in-^ finitum , ex natura Omnipræfentiæ amp;nbsp;Vbi-quitatis. Sic ergo corpus, non eft corpus; i-pfum,non ipfum:quæ am'ippafliç eft omnium craiïîflîma.Sexccuta eiufinodi proferri pof-fent, fed reprimo me : iam enim eos mihi vi- ntffamn.
, deor audire,quibus Omnipræfentiæ dogma
placet,ita refpondentes:Sc vericatem huma-næ naturæ Chrifti non tollere: neque negate quin ea fit finira, fuafque hab cat dimenfio-nes;fed nihilominus Chrifti corpus efle om-nipræfens, propter cominunicationcm pro-
prictatum reale,qua Diuina natura fuas pro-prictates humanæ naturæ verè ac realiter
ti'
y communicauit: cuiufmodi eft Omnipræfen-'ïj; tia,Omnifcicnria,Omnipotcntia.Ere»«z»(in-quiut)rnp/fx efl coflderatio corporii Chrifliivna ® flhyflca,ejua noflris corporibus, excepte peccato, per omnta flmile fuit.Seciida,gloriofla,pro ratione , eorporüfl)iritualium,de ^uibtu jdpoflolm: Semi-natur corpus naturale,(fl refurgit fpirituale : ^ué ' , ejfendi modïi corpus Chrifliretinet.Tertiaylt;jua-
tenus fedet addexterarn AdaieHatis Dei.lflulla tiitgitur contradiEiio in dogmate Omniprafen-J gt;nbsp;^nia varij redfetlus tollunt contradt^tones. B-'i-
-ocr page 48-i» quot;DeVeritate
Itatjue um eidem corpon diuerfi modi j!fgt; fenÜA^non ßmpliciterabfilutè,fid dind j refjieÜiiytributintur. k^t enim in corpore amnl^ j dnpUcesfnnt proprietates: ejuoniam interdit ßderatur utfimpUciter corpM^tnterdumificul^ j etnimA unitnm efl i unde Acejuirit proprieti^ t exfenon hAbet ; illa propnetAtet fl^ l nicemnoneuertuntyfedflrnul tn eodem corfi { conflHerepoflitnt, gut a dtuerßo tAntum reflt^ lt;nbsp;ilU trihuwiturtitA etiam in corpore ChrtüicH { Verbo perfonaUtcrunito dup/ices fiint projH^ g tAtesttpuartm alterAS cwn beatis homimbus iigt; t
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bet communestetß grAdtbfte (fl numero fHpe1gt; \
res. t^uAßiam vero proprias (flßngulares hai* 3 cuiußnodi efi omnipraßentia. Non igitur ^u4 t eSlfAnproprietates cerporis Chriiîi,pofi afce»llt;^ ç nemßintfublatatSed an, iUispermanentibus^ \ -pra eas acqwßuerit caro Chrifli,perßeßioni i
( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad dexteram Dei, aliasproprietates, tjux n» p
carporthumano,nulltqueade'ocreatura,fineidl p Itttone eiußdem,contigerunt.V{stc illi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t
Ego veto peco à Chriftianis ledorib® fi fiiperioru yf },jc figanc oculos, amp;, cùm fuperiorcm f' ç.] tiej^onßo. iponßoj^enijtiim illiiis rcfuracioncm, quä' H iumiis allaturijdiligcntct amp;nbsp;accuratecxptquot; dant : quippe cùm hæc vna diftinftioiiis I* t rcbra fupcrfit patronis OmniprælcntiaS)* l proinde nobis illam identidem reponai’' f quam noshuncin nwdnm cxcutiinns. Î Tribus modis corpus Chrifti confideta' c l: 'tl U l)T fS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.1
chii/ii. quia varij funt reipcilus, idcirco (vt ti‘ ' qüi
-ocr page 49-Hvm. Natvras Christi, zr
f!i‘ qilidem vidccur ) non incidis in
lUifi idqnod explicas fimilitudinc corporis ani-mati ; qua de re ctfi plura nobis infrà dicen-daerunr, quutn difcutiemus flmile ab anima petitum,qnod nobis vulgo obiici folct : nûc tarnen quædam de corpore animato dice-
fif mus.prout hic locus vidcbiturpoftulare. A.~
yrf geergo videamus quàm fœliciter cti'Tl!pigt;iioiv
declines. Dicis corpus Chrifti ciTccirciin-
■(( fcriptum vno refpeclu, amp;nbsp;incircunfcriptuni altero. At ego id fieri poife pcrnego, hac ra-‘
fid tione:quia inter nos quæritur, non, an hoc, . , ,g1gt; vcl,illudconfidercs in Chrifticorpore: fed
an Actu, corpus Chrifti fit circiilcriptum fi-mul amp;incircumfcriptum;quod nos ÀS'yva.nv-drcunfcri-cfTc aflfirmamus.quippe avTi!pstTi;tôv. Atqac, ptnm fi/mil vc tuis te veftigiis perfcquar , profero illud ipfum fimile quod attulifti. Nam quiim cor-
jit pus animatû confideras , vt firaplicitcr cor- „onxittent pus, obfecro te, ecquâfnam illiusproprieta- coßiemtio-tes confideras? Fortafte dices , quod fit vitæ, «e-b««’:
M fenfiis 3c motus expers,cx fe,amp; per fe : acce-
,(( dente verô anima,ilhqne luas potetias Corn-
j)[ municantc,viuat4fent!at,atqim0ucatur.Ex „ei»
,cii quo fit,inquis,Ÿt corpusacquirat proprieta-riih».
. )( tes quas ex fc non habet.Id fr dicas, tum ego de
. ) hîc reprehendam , quod , vt recenfeas pro-
’ .A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;npnicoe.x:-
prieratcs corporis per le conlideran, non proponas id quod corpus cft , fed id quod
(ÿ corpus no eft : præfertim ciim fint in prôptn lil cæ proprietates que ab cftentia corporis di-
-ocr page 50-lî - DeVeritate
uelli nô pofTuntjCiiiufmodi eft,qiiantû,afp£' âabilc,amp; contreûabileelTe (vc iUe diceb^'' , Tangi nifi corpus nulla poteft tes) HæcJ'’ quâjfunc •vttamp;H vtrtûS'n corporis.At,non viu‘‘ rc,nec moueri,nô sût proprietates eius col' poris,quod poteft efté capax animæ, (hoct nim amp;nbsp;lapidi conucnit ) quû anima defini^ tur,forma corporis organic! vitam potcntï habentis. Ex quo fît,vt hoc potiùs propriui* eiufmodi corporis ftatui debeat : Vitâ habt re,moueri,fentire potentiâ.Verû cnim vct' cJigcvtrniTi velis;Siquantûamp; circûfcriptu^ cflè,agnofcispronaturalibusproprietatibii corporis,vidcs corpus animatum, fiuc illo-per fe,fiue,vt animatum confideres, mantf quantû amp;nbsp;circufcriptû: amp;,ita diébante tuait militudincjnde fcqui,corpus Chrifti, cnaquot; cum conlîdcratu,retincre fuas proprif tates,amp; manerc finitû,fuffque diméfionib# circunfcriptû. Sin mauis.non viuerc,nô ftf tirc,non moueri, efte proprietäres corpof* ■ animati per fe,amp; fine anima côfideratizafSt , mojhas propofitiriones cfte falfiftîmas : co' pus animatum , Aébu fimul viuit, amp;c nonV' . uit: Alt;ftu fimul sétir,ôc nô fcntit : Acbu fimf mouctur, amp;nbsp;no mouetur. Nec ego varios il' los tuos refpeébus, tuafque illas cofideratif nés quicquam moror. Quæro enim quid A C T V fit aut non fit. Qu^inctia licet anima'“ corpus per fe cofideres, pcrindc vr fi eïTct H' ne anima,nô tamé propterea rua illa cófi^l'' fatioeffiçit,vtfit AftufimuJperfc, amp;nbsp;fin*
-ocr page 51-in' iljC' ol' cf
itigt;
Ct* •iitf b« 111*
iäH rif ,b' rc' of iü' ;0lt; iV' (fl” sil' ti^ lA
iJf ïn*
HvM. Natvræ Christi, zj anima,ali’oqui nó iâcflct animatû corpus,ôc «ÏT/ipaT/xMç diceretur,corpus animacum, nó eiîc per fe,hoc eft corpus animatû, cflc pet fe,hoc cft corpus aniniatum, nó cfseanima-tiim. Similiter, fiftatuis,hæc cfsc corporis Chrifti per fc côfiderati propria:Nô efse infinite, omnipræfcns,amp; alia eiufmodi : amp;nbsp;tame àÂogt;w,propter vnioné perfonalc, accc-pifle vt fit infinitü amp;nbsp;omnipræfens: te ex tua luperiori fimilitudine ira refello:Has propo-fitiones cflè falfas, quippe javT/ipatT/iictG corpus Chrifti, Adu, fimul eft finitum, amp;, in-finitiuAdu.fimuleftalicubi tantum prçfens, amp;nbsp;î omniprçfcns, Adii,fimul eft Phyficû,amp;, nô Phyficû,Adu,fimul eft gloriofum, nó glotiosû,amp; côhmilia.Nam ex tua fimilitudine corpus Chrifti refpôdct corpori animato. At enim (inquis) ego idc corpus vaViè cô-fidero.Mitto ego quidcôfidercs,amp; ré ipfam adunlq; rei amp;exiftcntiâintueor. Nec.n.agi-mus de humananatura in fpecie, vt cft xctôs-A«,fed de hac humana natura , népc Chrifti, quæ eft TOeftT». Corpus ante Chrifti varie cô-fideratû non proptcrca cft variü ,fcd man et adu idc corpus.Arque, vt id mihiaircntiarc, cedo,tcipfum audias, ira nobis prima confi-derationé corporisChrifti'proponété,vt fit Phyfica,videlicet,corpus Chrifii nofirisc9r~ poribiu excepta peccato per omnia fuitfimiletin' quis. Quero igitur,an,quü Chriftus in terris vcrfarcrur,eius corpus fiierit adufimul ilaor talc amp;nbsp;immortalc?Itéquc,an, corpus Chrifti
-ocr page 52-14 De Ver IT ATB
C in glotiam rcccptiim, fit aótu fimul imniot' tale amp;nbsp;mortalc?Satis ipfe refpondes,quéaiSt corporibusnofirisexcepto milc.nó dicis cfie,fedfuijfe. Atq-, etiam vt vi' deas quantum difteht noftræ cogitationcS' variiquc illi refpeftasj quos animo amp;nbsp;ment* ‘ agitamus,ab aftu rei amp;nbsp;exiftentia:ecce, eg® viciffim çonfidero Chriftum patientcm.nio' ricntem , à mortuis refurgentem, in ca-lui® afcendentem , dcniquc ccoslo de(cendétciigt;i
vtrnortuosöc viuosiiidicer. HæCjinquaiïi , omnia çonfidero , variófque tcmporum aliarum circunftantiarum rcfpcftus adhi' beo,exquibiisfacileiudicojfalfurn cflê,fr quis dicat illa omnia achu fimul cife.Neq; vt' ló te adiuuat quod ais, proprietatibus cot* poris remanentibusjfupra eas alias proprk' tatcsfuifie cotnmunicatas. Nam.vt fatcofi
C(
corpus Chrifti ptçrtantifTîmis dotibus exof natum cfiè,ita conftantcr aflSrmo, eas dotcf
hl
non pofle opponi contradidloriè illis pro J prietatibusnaturalibusjquasipfc dicis remi' nerc. Itaquefi adlu corpus Chrifti finitiim mancr,cx natura veri corporis, certè nô po' reft accipercab vnioneperfonali, vt aéfu fi* niul fit infînitum.QuianOn poteft accipere» vt non fit corpus. Definerer enim eife duard naturarum vnio. Vt autem idem corpus fi® finitum fimul amp;nbsp;infinitum,fieri ncquit. X? Nempe varij rcfpcftus vtili* 4dbibeï(itr. tct adhibentur i quum agicur de perfon»
Hl ta ri
le
Chrifti)
-ocr page 53-Hvm. Natvræ Christi
Chrifti,hoc modo: Chriftus eft Deus amp;nbsp;ho-mo,Creator amp;nbsp;creatura, 6nitusamp; inGnitus, vario videlicet refpedlu: Gnitus quatenus homo,inGnitus,quatenus Dcus.Scd hæfaliç Glut: Diuina Chrifti natura aiftu Gmul eft inGnita amp;nbsp;Gnita,vario refpcótu.ltem,huma-na Chrifti natura aftu Gmul eft Gnita amp;nbsp;in's finita,vario refpeftu. Vtraq; propoGtio fal-fa eft, nec vary refpectus aliquodreraedium afFerre poffunt.
His igirur expofitis, fans elucefeit quam inanis Gt ilia refpóGo de variis rcfpeóbbus» J, deque varia conGderatione corporis Chri-fti, quam tamcn dogmatis dcinfinitoChri-
fti corpore , infinitis incomrnodis amp;nbsp;repu-Çnantiis, quaG perpétua tempeftate iaólati, lacrain illi anchoramj^efle volunr. Summa autem refutationis ànobispropoGtæ, hoc connexo «■araj-aj-rtM et( etJ'ufUTcy compre-hendimus.
■ nbsp;nbsp;Si ctrpw ChriSîi finitum efi.propritf^ue dimen-
ßonibut cmunfcripttt7n,^ua.tenHs tantum perfcy
’* hoe e^i,feorfum à Ä07-» conßderatur.Ergo corpnt Christ nuejuarnfUtt,nec era aiiufinttiiiproprtif e]ue dtmenfionibut circunfcrip turn ^fedfola con-
' ytt/fgt;-4ho«f.Confequétia pacct: quia licet hu-mana Chrilb natura fcorGim à xógt;« cóGde-fü
rari poiTit,tamcn nunqnam adufuït,nec e-rit feorfum azógt;M; ncc enim vnquam extitit quin à fuflentarctur in vnione per-fonæab ipfo À05/» pcrpetuo fiiftencanda. Ec
it'
1»
16 De Veritate
vi confequcntis corpus Chrifti niinquli* fuitadu amp;rcipfa vcrum, amp;nbsp;phyficum co' pus , noftris corponbus per omnia fimil*' cxccpto pcccato : Sed tâtùm fuit vcrum co' pus in eorum animis amp;nbsp;cogitationc, lt;jnid® gma Omnipræfentiæ corporis Chridi hi^ temporibus tuendum fufceperunc.ad'uVitT’' ai3’eoXogt;oi',tTÉfylt;r o?»»',
Qnod autem poftremb addunt, fingul* rcs illas proprictatcs, cuiufmodicft Omni præfcntia,nulli rci crcatæ côtigilFe, fine ei'* abolitione,puto efle lapfum fjt,vniJi,t)viiiov : qH' itadicendum fuerit : Omnipræfentiam nuH rci crcata: vnquam contingere potuiflè,qult; boc infcrret abolitionem naturærerü crc* tarum, canimque conucrfionemin Dcui’ Quod abfit.
Porto,quia , vt varies illos refpcdus (i' quibus fuæ caufæ præfidiû collocarunt ) nc biscomracndent,mukaproferunt de cômn nicationc proprictatum:cui ctiamnû, vt ftï re pofiîtjvarias diftinôfionum columnas lül hilciunc:de bis omnibus figillatim nobis df tendum crit,ldquc hoc ordine, vt primû d’ communicatione proprictatum difieramiii' deinde cxcutiamus eas omnes diftinÂioncii quasadhibent ad fuam fcntcniia cxplican' dam.Quarc memînerint lcólorcs.bücpotif' fimi'i cfle queftionis flatû, An corpus Chr*' fti,quod verii efl corpus, ac proinde adii realiter circuulLtiptumfuis dimenfionibiisgt; poili'
-ocr page 55-Hvm. Natvræ Christi, ty
poffir etiam vllo modo,vlla rationc, vllo di-ftinftionum bcntficio, diciaóluamp;realiter ’j[} infinitum,incitcüfcriptiira amp;nbsp;omnipræfens. .j( Hue ipaprimis eft hoftia hæc avetiTKttistç-jjn) jf difpuratio couertenda Nobis igitur de Con-municatione proprietatuin nûcagendûeft.
jih
ii»
-1111
■CJ 11«
(i'
n«' ft»' fill' Ji'
iii« les'
o C loquedi ç’cx\viS,Comumc(^tto .» „ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- fheatur^st
i propneMZ«»? in Scnptura no re- , nbsp;nbsp;«„
S' '■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-, X J- r .■ va'Kct “jW
perJtur:amp; raro apudiplos ctiam , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Veteres extat totidé vcrbisifed à ‘
Scholafticis potiflimùm introdudum eft,vt hacphrafi.amp;contradoillo loquedigencre (qui Scholafticorû mos eft) fentennâ vetcrû ftßternnf Doftorû cotnprchcnderent, de locis aliquot finttntia.^ Setipturæ reôlèôe opô-lt;!lt;ro^«ç intelligcndis, quos olim hæretici deprauabât.Na illi natu- , ras in Chrifto côfundcbât, co quódlegcrér, Dominû gloriæ crucifixü , Dcû acquiuilîe Ecclefiâ fuo fanguinc.Filiû hominis in terris
ifi'
ini’ ifti'
exifienté,eire fimul in cælo,amp;pleraque con-fimilia, quæmaiores noftriita intelligcnda efîe céfucrunt, vt quod dicitur de perfona in Côcrcto , non proptcrca dicendü fit de altera natura in Abftraólo.cótra altcrius naturæ
proprictaté, adeb vt ncque dcitas crucifixa, Ucc saguine prædita, nee rtirfiis humana na-
iS De Veritate
Nyflcnus.
B.,til.in S.
Cafluiius.
tura firnul in terra amp;nbsp;in coclo fuifle, credéJi fit. Quandoquidcrn tanta vis cft vnionis Ü' lius hypoftaticæ , vt Scriptura de perlon! id enuntiet , quod alteriiis tantum naturlt; cftpropriü: amp;quia vnusChriftus cftDciU amp;nbsp;homo , Scriptura id Chrifto Deo attribuât,quod humanæ naturæ proprium viciiïïm,id Chrifto homini tribuat, quodeü proprium Dcitatis.Atque hancveterumcü' pohtionera, Scholafticiduobushifcc voCS' bults , Communicatioproprtetatum, fignificat* vohicrunt , non quod vnius naturæ pro-prieras cum altera natura, ied poriùs eu# ipfa perfona communicttur; hoe eft, de ipb perfona tï vnius quam altcrius naturæ proprietäres enuntiêtur. Ipfi autem vetcres riis vocabulis ftiam fentétiam exprcircrunf Cuiufmodi funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovo/j-oItuv , HOifarui
ovefj.xruViCtvTiS'ctn', amp;nbsp;ft qua forte confimib’ apud vetcres occurrunr. Sæpe quidem vfur' pantKo/ii4)v«i' Si Ko/vftii'/äti'rfed his vocabulb ipfam veram, amp;c pcrfeéla perfonalcm vnio' nc, vt plurimum,intclligunt, id quod facile patebit ex fcquenribus vetcrû teftimotiiiS'
Rexregwnvenit in cojnmnnionem{tuecongt;' rnunicdttonemnoslr^t, naturt..eic ntnfuvtav. KQivutlct nojlr^natura •la-f.i', -S-eor.
Mwente inßtap^rfefJione naturalitervtfiquot; ejne fnb{la.ntia.,{i :e fui praittdirio, httmanitii' ti Dtuina com/n»nicant, (f-Diuinttati huntt^’’* participant.
ei
h
*
fi
gt;!
{ e t
gt;
gt;: 1
r »i
r ( t i
lt;
t (
I
'Hvm. Natvræ Chkisti. 29
DmtnitM in vnafui hypo^ïafèun, tota nobü
;jl €snmuntcauttix.atvugt;i»lt;n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mafc.
jl' £x comrnuntone amp;nbsp;vniont Verbt ad humana Athan ad
0) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x,o/vtoi'iac)(^ iïacrsaç. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epiûct.
{f Caro operanfi Dettait Äegt;« communicatutt.
•II! xc/vuvflii'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nils Iib.3.
(i- nbsp;nbsp;nbsp;£■««ƒ Chriß’us vult amp;nbsp;operatur in vtratjue e-9.
natura non confuse, nee diuise fed cum cornmu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
ell nione,pue cotnmuntcatione alterw ^uod cuiuf-ƒ ^ueproprium efitfJ.f'rd'Tnid-eiTifiv uo/rarteti,
Vnto (pquot; comrnunto naturarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Id.i.lib.i.
i(* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quornodo adoptionü etus participes effe pof- c-^.
■lt;f femuSyntfiper ftltum, earn lt;jua efl ad tpfum, ac-1^ ceptifemw , communtonem , ^^nifi f'’erbumetut )!’ (ornmumcalfet nobis, carofailum? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fulgentius.
6' Communia Dei (p' homtnts.
li' T^equehsmo à, Deo gratiam falutis accipe-
nt' ret,fl in vna perßna Chnflt Diuïnà humana^
ri' natura communia non maner et. Ec pleriquc a-
1gt;* lij loci coiifiiriles. Atque hoc loqnendigc- Meb i
if' nus Hiixit ab his Apoftoli verbis ;
ilgt;® woej«?« ptteïi communicarunt carni amp;nbsp;fangu tni:
^pfl ^noyue conflmtltter particep t fallus efl eo~ Ctrnmunv-
rxwr/rw.amp;c. V bi verbum xo/vamp;ivw vfurpatur.
- nbsp;nbsp;nbsp;■ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bum vete-
1”' C^anquam autem in naturaru vninone,v-
11^ nionc, amp;nbsp;communione, aliquid peius amp;po- ttuèvfltrfia-fterius confidcrari poteft ; re tarnen ipfa amp;; t»«» adu, illa omnia fimul extiterunc. Atque o-iTininoin hacquaeftione.Commiinicaodi amp;nbsp;9«'«»« fx-
.4' cgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;• II- r • gt;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trenitrtnli
f Lommunronis vocabula incranlitiuc a vete- f;„'facei ribiis vfuipantur; ad qiiod cum Vbiquiraris fh.n-.
-ocr page 58-30 De Veritatê
d ci il g ft ïr h a 1(
patroni minus aduerterent, amp;nbsp;verbum ÖM' »»«wrMw^^ttranfitiuc, contra vfum verbi ul' r4iv«i',accipercnt: ex pleriiquc Veterum loc* perperam intcllcólis, fuum dogma de rei! proprietatum communicatione fabricar® opinantes, propria Deitatis communicart hoceft,vtilliquidem exponunt, commun!* /îeri,accGnferri in humanam naturam-.quo* eftinfigne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in Theologia,!'
fit ttmmunicit-tia froprie-tamm ver-htiiii-
dcôque in ipfa Veterum dodlorum Itdio' ne:quum potiùs exipfis veteribiis, amp;nbsp;quo* zgt; longe grauius eft,ex ipfo Dei verbo , icalV ' tuendum fitrlnperfona Chritti,naturam dr uiaamTB Aegt;w, ëc ipfiùs naruræ propneta tes»communicare,fiue,xoiramf humaiiæ ni' tiiræ ( verbo Commiinicandi intranficii* accepto ) hoceft, ardifliinè, amp;nbsp;perfonalit«'' vniri cum Humana natura, quam ipfe Ab't» ailumpfic.Et hæc eft vera amp;nbsp;realis proprie ratura communicatio,(iue, Communio, qui Scriptura tradit, quam veteres agnoiitrunii amp;nbsp;quam ovehodoxi omnes piè de religios‘ ampleôluntur.
At ilia communicatio proprietatû, quai* proponunt Scholaftici, ad quafdam Scriptu' ræ phrafes explicandas,quibus hæretici abü' il funt, vulgo dicitur verbalis: non qubdli* filt;fta,aut commentitia, fed quia pertinec ai! verborum amp;nbsp;tppaeiav cxpofirionem:quæ qii*' dem cxpofitioquumfitvera,orthodoxa,'!' certiftimisracionibus confirmata:ccrtè fflU' dtil
«î t{ pi CI te
ta di D
F' lu ce d(
Cl
lo in
HVM. Natvkæ Christi.
diis illius expofitionis, vanus aiit fidicius dr ci non poccft.Solent aiitcm varij gradus hu-iufce communicationis propriccaciim afli? gnari:necdum deillis gradibus plané con-^ ftat inter huiiis ætatis Theologos dodiffi-mos.qui tatnen omnes hiic rcdeunc.vt dicat, hanc de proprietatiun communicatione do-ftrinamciTe adhibendam ad hos Scripeuræ loan.î. locos intelligcndos , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Abraham Rom.«.
ßi'm : Chrtfius eß Deus bcnedtcim: Per ^aemfecit ri'recnla:DominHr»glorit, cruci-ßxißent: Eccleßam Dei tjuam ac^uifittit fro-^ loan.j. prto fanguine ; FiUm hominis tjui eit in ccelo, Sc qiii flint confimilcs. Hos autem locos itaia-tclligendos exiftimant, vt vniiis naturæ propria,tjuæ dicuntuv de tota ptrfonain Concreto,ad ipfam naturain cuius propria funrgt; referantur in Abftradondejue, licet perfona fignificetur vocabulis Concretis ad vnam. tantùm natura propric (pedantibus ; vrquü dicitur Dominus glorix crucifixu$,amp; quuin Deus dicitur acqiiifiuiffc Ecclefiam fuo fan-guine,amp; viciifim quum Chriftus dicebat,Fi-lium hominis deicendiirc de ccelo, amp;nbsp;efle in ccelo. Atq-, hæc quidem eft eorii fumnia, qu« dodiflimi aftatis noftræ Theologi dc hac communicatione tradiderunt.
x«
Ü'l Itt JÜ ;0‘
Î'
P* U df [f 1»' in' [C!
7^ )f üi n'i
iilt; :ii' gt;p'
ält;i iii' 5: 0'
-tn reSli
HÎCautemego paulifpergradum figo,amp; ficratiocinoriÆquum nonefle,quum iftud loquendi genus yCommunicatio proprietatum, in Scriptura non extet, ipfum vrgerc in do- J,
-ocr page 60-5ï’ DeVeritate
graatcTheologico ad'crcndo. Quamobren’ propono fequens Thcoreina,cuj lat fcio,do' «üiac probiTheologi affcncientur.
iJullufnloquendi genus tjued in Scripttff^ non legiturbin Altefito fidei doUftntt capite lt;*ƒ ferendot,vrgeri debet.
Deinde affirmo, cum fuperius illnd ge' nusloqucndi ftierità Scholafticis propofi' turn, colleólumque ex veterum doftorurt fcripris, eius fignificacioncm 8c. fenfum ab illis ipfis Scholafticis amp;c véteribus pctcndü eire,ex Vulgata illa régula: eius eftè intcrpre-tari qui locutus eft. Audiamus igitur tan» Soliolafticos quàm Veteres Communicatio-ncm proprietatum fuis verbis cxponenrcs.
Fvfticatu) Pjq Scholafticis vnum Thomatn audire LMnitnicitt. r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
frof.exf'e ctit, ita communicationeui propricta-ttribiu, (if turn cxponentcm.
Scholxfi. Cum aliud amp;nbsp;aliud fit fecundum tjuod di' uina tàquot; humana pradicantur de ChrtFlo :necefii efl dicere,in Chriflo efie duas natursu inconfufas (P'impermtxtat : ld autem de quo pradtcantut proprietates naturales , fie rundum naturam pro~ priam adgenui fiubfiantsa pertinentem, eft hypO' flafist^ fiuppofitumilliw naturz. Hxc Thoquot; iras.- Quam quidem doótrinam à vcteribus manafle fubieólisaliquot eorum teftimoniis fiet manifeftum.
luftinus Martyr, _Quum de Ftlio tjoees intet fe contrarias audieris , conuententer ea ^ua di-cuntur inter fie collata diftribue : fiujutd magnum
-ocr page 61-Hvm. Natvræ CrtRisTi. 35
dminum^naturn dtuinx afcnbens :fi tjuidptiT- '
» ttwn himanum,humanA tmputans. Sic vocnm
• dijlonanttam euttabis^ t^aaltbetnutura ^lt;^uod ß-bipnpriumeß,recipiente,amp;ic.
lt; Hilarius, Chi-iflus ajfumens camis ncßrxfrd-gilttatem gt;nbsp;amp;nbsp;munens(uhs atcjne nofier, iitt agtt, erat ,profitetnremijia tlla i^ua noHra -vt in
• tllis eüä ndmifceat ßtnt; lotjuatKrijne in
• perfina Chrißi^ ^na natus eß (ß pnßns, tnte rdïi
i nbsp;nbsp;nbsp;AHtemfecundum Deum omnis eißeftnoßt.
■i Auguftinus.^«lt;e4/e ^/tö25f» dicuntür ,vi~ ü nbsp;nbsp;nbsp;dendum eßfecundum quid dicarttur.
' Idem, T^emo afcenditin clt;c/«w, ç^c.Ioan.j
r UAcvnttasperfon£Chnflißcexvtralt;juenatu~ j g conir *
' raconßat ,vt tjuAhbet earum,vocabulumetiAm ferm.Arn-alteriimperttat,hem‘.^Md,amp;propter quid,(^ an.DeTri-Î fecundum quid dieutur, prudent, ö'pius leEior uit.l.i.c.iÿ.
1 nbsp;nbsp;nbsp;inteUiget,^c.
Cyrillus,de ChriFlofcribunturßcintel-
' nbsp;nbsp;nbsp;ligendafunty vinec aus. Deitnti conueniunt,
t nbsp;nbsp;nbsp;mnnitati eiut attribuantur: neequs humanitatis
S nbsp;nbsp;nbsp;propriafunt,adDeitatemtorqueantur. Contr Ne
ƒ Theodoretus, Quum de naturit loquitnur., - tuique conuementia trtbuenda funtyamp;fctendum Dial i.i.j'. ' eßi^UAßntdeitatis, qus humanttatit propria.
' Qwtm autem de perfona loquimur,oportet ea co-
S nbsp;nbsp;nbsp;tnuniafacere quaJunt natur arü propria, vtra~
s nbsp;nbsp;nbsp;que SeruatoriChriilo tribuendafint, amp;nbsp;vnus i~
dimque Deus homo appellandut, Filius Dei, quot;1 Ftlius hominis, ^c. Sciendum eßquodvnio ' nbsp;nbsp;nbsp;tommunia facit nomina.
li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C'p
-ocr page 62-'54 I ' D E V E R I T A t E
ld em ’.Fropriit naturarumfa^a funt communii perfotht. propier vnioncm : (jniA tdem efl Ftlim
FtUus hominis :iÆt emus nbsp;re cens.
Idem :Cswrzgt;?^«zo nominum nonfacit confufo-1 nefn nüturarumiNcmo afcendit in cælum,
Hac(^ ftmtlta dt£ia intelltgenda funtper cout' municationem idtomatum,propter duarttm nattt-■raru 'vntone.,vt ^uït dictmus, Chrtfïi habitare cordibusfidebUiamp;i c.c^uia feut natura vntta fanb ita etiam naturarum attrthuta permutantur.
Demonft. Eiifebius, Qtyecuncjue de tllo hurniltus ahit' F-uang, J. Pliuf^ue diet 'vtdtbuntur, tlla Ijteilare agntiDcgt; t^uttollitpeccatummundt,corpüflt;juetlludhumit' num memintjje oportebit.
Hæctantùm delibauimus, ex quibus fatb n3 -, . . perfpiciinm eflèpoteft,quidnamScholafticgt; . -1 : .amp; vetcres intelligant hoe loqucndigencic: xotsan'a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nempe hiinceHemo-
•• ' jem SçripturÆ j vt fæpenumcro id dicac de jp(à pprfona Chrifti, quod altcrius tantùi^^ iiaturæ cft proprium, Idque propter vnion«: hypoftaticam, nequis forte ex locis Scriptu' ■ quot;nbsp;ræ male intelleôitis, naturas vel confundat) vel diuellat. itaque illi ipfivctercs dum fnai» . fententiam explicantjvfurpant hæc vocabir \'i,Foces,Dtcuntur,Sermo, Kocabulu, Naming-ilt;. confimilia. SiG Nazianzenus dicit ,’6^'^*«' o’i'o/actTtóf.Et ThcodoretuSji£o/i'4)»/av ovott-o.-TuoyUcc. Atq; illi omneshâccommunieatio' Item ipfi pcrfoiiæ conftanter tribuunt,quolt;l in hac quæftione imprimis obferuandum e.ft-
i ) 1 1 t t t c i i f c c r
IÎVM. Natvkæ Chkisti. 35
At illi qui dogma Omnipræfentiæ j fiuc Vbiquitatistuciituvjprimiim affirmât,Com inuhionemproprietatü eflè realem, hoe eR, eiï'cntialem ( quiequid tandem prætexant ) k'tmrum. camque, non in pcriona, led in ipfis-naturis confidctant.DeindcjVerbo CommunicArti in-tclligunt.commune fieri.Pofttemó commu^ nicationé tranfitiuè acceptam ftatuunt tan-tüex parte Deitatiscómunicantiszquo fenfu nunquâ veteres loquuti funt, amp;, quod eapuc eftj nihil tale extat in Scriptura. Quarc , ad-uctfus illa omnia nüc nobis difputandü eft.
Sed anteejuam vlterius progrediar , quia pleriqueexillis.vocabulum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refu- qua diflin-
giüt, amp;nbsp;contendüt fic reale elle communica- g«nt Keale lionc, vt fit vera quidem, fed non eflentialis, vno verbo refellendifunt. Etenim fatis con-
ie
5
lé
Itat, Reale non tantum opponi comentitio, fed etiâ pro natura rei,de qua agitur.necella-rib intelligédû elfe. Quod fi quis Reale, fine Re,confideret, illemeritb dici poftet fine ra-tione ratiocinari. Proprietäres aüté Diuinæ naturæjde quibus hîc agitur,funt ipfaDeita-tis elTentia,adcôqi ipfa Deltas : quia nihil ac-cidit Deitati. In haC ergo quæftione , Reale
idéeft, quod vcrû amp;nbsp;elTentiale : amp;nbsp;Realiter, \ idc quod verè amp;nbsp;eftcntialiter,nccvlla fubter-
fugia quæri polTunt. Quid eft enim cómuni-catioRcalis, nifi vera ipfius rei communiai catio ? Atqui ipfa res,hoc eft, Deitatis pro-\ ptietates funt ipfa, eflentia , vt diftum eft.
-ocr page 64-^6 DeVeritate
Ergo Realis communicatio proprieratuin diuinæ.naturæ » eft ipfius eflentiæ diuinæ cô' municatio. Porró» quemadmodü diftindio naturarum Slt;. proprietatum vrriufquc natu' rsE dicitiii Reaiis, hoc eft, efsentialis, ira qui^ dicitiir,Realis proprietatum communicatio» perinde cft,vt ft efsentialis proprictatü coni' municatio dicercrur. Vaniim eft igitur ho^ illorum cfFugium : Reale abipfis vfurpari» non pro eflentiali, fed prout opponitur co' incntitio. Semper cnim quærendum efc quænam fit ilia veritas de qua agitur. Reft^ enim philofophi docent to o*»- de, To'aX»»^»* quod verum eft in verbis,il' lud dicitur îv in rebus ipfis.
Ar enim,inquiunt:Nónne perfonas Trini' taris realiter.at non cflcntialitcr differre sf‘ ■S-oiTô^façdicimus’Sanè quidemrid enimpo' ftulat cius reijde qua agimus, natura. Naiquot; in Triniratis myfterio, perfona non eft ef' fentia,fcd aliquid in eflentia per fe fubfiften® (de qua alibi fortafte dabitur copiofius dil' fcrendi locus.) Quum igitur Res perfonar i’ i myfterio Triniratis non fit eflentia^ certeib J Realiter,non erit cfsentialiter. At longèft' lt;nbsp;eus de proprietatibus Deiratis ftatuendiii” ! eft ; qnandoquidem proprietas Dcitatis fH ipfa Dei cfsentia , yt ante diximus, Scorn' i lies orrhodoxi afsentiuntur. Ex quo fit, Rcalitas diuinarnm proprietatum fit ipfadi' 1 uioa efscntia:acproindcrealisproprictatun' lt;
Ji-
-ocr page 65-Hvm.Natvrae Christi. 37 âÎLÙnarum communicatio fie ipfius diuinæ cfTentiæ communicatio. Qe^are,fivi Realis illius communicarionis, velint corpus Chri-fti dici Omnipræfens : velint igitur necefie cftjCorpus Chtifti dici efsentiam Dei,amp; Deû ipfum’.quodabfit. Necfe profeûo vllius di-ftinélionis clypêo tutarivnquampoffint. , Sediamrefutemushanc fententiâdeRea-li,hoe eft, ( vt ego interpretor , illis quidem friet com-rcpugnantibus.fedrationcm , cur répugnée, mwnic. non habentibus)efrentiali communicaeione propriceatum.Ee quia maxime nituntut hoc loquendi gçncre, quod fuie à veteribus amp;nbsp;Scholafticis introduftû, (ve paulo anec dixi-mus) hune errorem illis cripiamus fequenti . argumento.
,» ^Mvocabula ^phrafis ‘veterum doElorum y nbsp;nbsp;(outra tpforufententiâ 'vfurpantàüi exfuo com
wento, non atitem ex veteram fentenüa ratioctquot;
j)i ^^iper communicationem proprietatum in~ æ teÜtgant Realem commanicationern ^uaproprie-
tates deitatü verè zlr realiter com.nunicantur
■y humana natura, hacvocabala , er hanephrafin àveteribof do^ortbiu propofitam, contra ipfi-ramfententiam vfarpant.
eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illiex/uo commenta,non auttm ex ve^
teramfententiâ ratioanantur.
Maior eft perfpicuaiMinoremipfiveteres fupràfuis verbis confirmarunt, quibus fuam jld explicarunî fentétiam. Si quis autem aliquid ai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C ii},
-ocr page 66-38 De V E R I T A 'r E.
prætcrea defidercc;Qu^ro,an in his enuntiâ' tis. Dominus gloriæfuic crucifixus, Deu® fuo fangiiine acquifiuic Ecclefiacn , Man«^ i.Ioan. I. noftræcontrcôtauerunt Verbum vitæ,amp;cô' fimilibus:quæro,inquam,an ex fentcntia ve' terum.loci illi fine exponendi per communi' cacionem proprietatum, nécnc?Si force qti'^ id neger, negabit quoque fibi quicquam efquot; fc cum Vcterumleâionecommunc.Sifatca-turjCrgo ex fentcntia VeterumjCommunica' tio proprietatum non eftrealis(vt iili qui' dem exiftimant ) alioqui Deitas fuiffet reali' ter crucifixa,haberct rcajiter fixnguincm, elquot; fiet realiter contreélabilis, Si fimilia abfurdJ» quæ piæ aures auerfantur. Item fequitur Vc' tercs ipfam communicationcm proprietJ' tum confiituiffe, non folùm ex parte Dein' tis,fed ctiam ex parte Hnmanæ naturætquuU’ ramen ifti communicationcm proprictacun' ftatuant folû ex patte Deitatis côraunicâtiS' Â/f?-ptr. Reipondent : Quum Deus dicitur cruciü' ^btq.refel- xûs,cfic quidem rcalem communicacioneu’i fed in Perfona, non autem in Diuina natU' ra. Eequôdnam eff iftud rcfpondcndi gC' nus? Si eft communicatio, quænam cft natU' ra communicans ? ( nam vocabulum illud a' ôiucintelligût). Non diuina : quæ neemori potcft:,nec crucifigi:humana igitur.Cui pot' rb humana natura communicat banc fuai” proprietatem ? non diuinæ: fibi igitur ip^' communicat: quodquàm abfurdum fitjH^'
iTlU
-ocr page 67-Hvm. Na.tvr-æ Chri-sti. 59
mo non vider. Com municat io ilUrcalis eft Î' nbsp;nbsp;nbsp;in i’vrfona,inquiunr. At hocnoneftrefpon-
jS nbsp;nbsp;nbsp;derc(non enim hanc communicationemre-^
)5 ferunt ad (ppetjnt explicandam, id quod Vete-3' , res fecerunr.)Quæroigitur:in perfona Chri-C' ‘ ftijCuinam Humana natura realiter commu-. li' nicarit fuam illara proprietaté , nempe fuiffe lis crucifixam. Qi^od fi dicat earn realiter com-;t' municari perfonæ ab Humana natura , fibi '3' contradicent. Nam Gc illi ipfi nobis com-, 1' inunioncm proprietatum deGniunt, vt fiat 11' inter naturas ipfas, non inter natura amp;nbsp;perl'' nbsp;nbsp;nbsp;fonam.Huc igitur,velint,nolinr, redeant ne
st' ccGc eft : Si tealiter Deus crucifixus non eft.
amp; dicitut cruclGxus per communicationcm idiomatum , hanc communicacionem non elFc realem. Sed vt hunc errorem de reali communicatione magis magifque refella-mus.operæpretium eft ante oculos habere definitionem vnionis perfonalis ,Dei ver-bo hindatam, amp;nbsp;ab omnibus orthodoxis rccc'pram, Sc ab ipGs Omni-præfentiæ patronis non repudiatam : quam femper in Hoe curfu àveta-iiivaç-ixtlt;i difpu-tationis, tanquam Cynofuram nobis pro-ponemus. Sic igitur Synodus Chalçedo-nenfis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Definhio
SanElos itstqtie Patres fèsjuentes , tmtim (ÿ nionis Ver-eundern conßtemnr Iefurn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dei, , hu-
Dominum vnivenitwn , in dttabus natu-:
J, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. cittoua C^-
rss , mconfiise , tnconitertiOMter ,
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C iiii.
U.
’C'
IIquot; 11quot; •is, fi' n’t
7
ot' it' j'’!
pquot; 1quot;' ï.ö
40 jDe Veritate
amp; infeparabiliter manifenatttm;haud'juite^uafn differentta namrarum, propter vnttatem ta Jed tnagii vtriußjue natural» vn« perfotiatn, (Sr vnam hypofiafin conetirrentii,proprietate fef »ata : non vt in dnae per/onoi bipartiatur, autf dtutdat»r,fed vtfit vnae Jr tdem Films vnigeni' tsUyT^etu verbum,^ Dorranus nofier Iefiu Chri' flus: ficut de sUo olim Prophetie vaticitiati fiinti Jr tpß KOS ChriPius irtflruxittac Patrum /ytrtbo-turn nobis tradtdit.
Ex hac igitur firma, conftanriquc Chri-ftianæ religionis vcricate, errorem de diiii-narum proprietatum reali communicatio-pe,ficcuertamus.
ADVERSVS REALEM PRO-ERIETATVM ÇOMMV-nicationem.
ARGVMENTVM I.
IHIL eitu rei de ipua agif tur natura répugnât, re aie diet dt' bet,
Communicatio ptoprie taturrs, yuaiH i^i propgnunt ,ipßus vnionis hypo.' flaticA natura répugnât. ( hæc cft.n. natura v-nionis hypoftaticæ, vt vtriqj naturæ feruen-tur fuæ proprietäres, quemadmodum proxi-me Synodum affirraantcni audiuiinus. Proprium
-ocr page 69-Hvm. Natvkæ Christi. 41 priutn aut cm feruari amp;nbsp;proprium communi-nicari,avTilt;p«tTix.«ç dicitur.)
^uare cornmunicatio proprietatumy ^»am i^i introducunt, in vnione hypofiatica redlit diet no pote^.
11.
Nihil i^uod efi effentia Diutna, ret creatii co~ municaripotefi.
Omniprifentta eft efentia Diuina.
J^^are non poteft communicAri rei creatAtcot-pusautem ChriRi creatum eft.
Refpondent : Corpus Chrifti non efle o-mnipræfens eficntialitcr , fed communicati- fAt-rki^. ue: quae quidem refponfio principium petit: femper enim manet ipfa communicatio, ôc
H perinde eft vt ft dicant, proprietäres com-municari, quia proprietäres communican-tut.ltcm;eft a(F'oXs(r;:^ia:idem eft enim ac ft di-cant, communicari cómunicatiuè. De nique hoc eft àeûç-cnor, eflentiam communicari, fed non eflentialiter. Quare iftarefponfio,amp; aliae confimiles funt vaniffimac, nec ad rem, de qua agitur,quicqnam faciut. Sed (vt quod verum eft dicam)aërem tantumverberant.
III.
” Si Deus dicitur ejje vbiijue t^uia omnia con-' tintti fouet .fuflentat f efl enm creator J amp;nbsp;cor^
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pus Chrifli non omnia continet, fouet, fuflentaty
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(efl enim creatura ) Ergo omniprafentia dinina
non potefl communicari corpori Chrifli.
-ocr page 70-4.2- '.-De V e r I t a t e .
///ƒ.
Si corpori Chriß'i realiter communieaturyVt fit quot;ubiiiue prit Cens ilia omntpntfentta, aut efl corpt' raltt,aut,ßgt;iritualis: Non ell corporaUs,tllisipfigt; affenttcnttbus, ejuia non videtur corpus,nec tan' gitur, neccorpus Chrtfii depo/uit hancproprtet/i' tem:ex his verbis Contreèlate me^^ videte in' ^ttit, Non eß rfiiritualis cjuia corpus non magit potefi effe realiter prafèns prafentia ifiiritualit ^uam l^iritM potejlefje realsterpra/ins ^prafen-tia corp or ali.
V.
Nihil quod efl aterna e(fientia, potefl alicui realiter accidere.
Omniprafentia efl aterna eflentia,
^tgare,non potefl abeui realtter accidere. Ac' cideretantein corporiChrifti, üilli realiter çommunicaretur Yt cirer qmnipreefens. Hoc cnim non eft 4e eftentia corporis, id quo4 non negant.
r 7,
Si re alls ebl comwunicatio proprietatum. Uf' go itli dicuptpugnantia:quippe qui negent,omneS diuina naturaproprietates communscari huma-' na natura ■, ne fcilicet cogantur flatuere aterntta-tem corporis Chrifli.
Confequentiain lie confirmo : fi realiter communicantnr proprietäres i ergo omnes: quia Deitatis proprietäres fiint realiter in-diiiifibiles , amp;nbsp;infeparabiles ; finit enimipft elI’entiajVt antcdicftûeft.lrcnnquia oKoyop le tottinr
-ocr page 71-Hvm. Natvræ Christi 45 lotuni realiter vniuit cum humana natura, vnipne hypoftatica, propter quam vnionem iftivolunt communicatas clTc proprietäres. Sunt igitur oranes communicatç,aut,non ca vis eft vnionis hypoftaticæ j Vt realiter cotn-municentnr proprictatesrniuforte velint Ttr XÓ7.CV diuidcrc. Ampliiis : Quia dari non po-teft ratio, cur Dcitatis proprietates quædam fuctint comunicatae, quædam verb nonfue-rint. Nam fi dicat humanæ naturæ repugna-re, vt fit ætcrna,hoc eft , creata fimul amp;nbsp;in-çrcata: obiicio,non minus rcpugnare, illam iplain naturam efie realiter amp;nbsp;aótu finiçam fimul amp;nbsp;infinitam.
VII,
‘ Si realis efi cammttnicatio pnprietatum^Ergtf illirurfiu àfg ip fis dtf'entiuntiijuandoi^uiiem in explicandofno dugmute affirmant, ijnionem hy-poilaticam fieri, feruata vtriHfiHe natwa pro-prietate. Confequentia patet hoc fyllogifmo a.Tra.yuynt.f,
QHumvniusnaturs, proprietas alt eri natur a realiter communicator , non Jeruatur vtriufisjue naturaproprietas. Nam, obfecro tc, quid eft Proprietasîquid eft Scruari?
• QnomodosER.VATVRamp;manetPRO-P K Iv M, id quod fit C O M M V N E?
Invnione hypofiatica duanm naturarum in Chriflo , -vnius natura Proprietas alteri natura realiter communicator { vt illi dicunt : ) feruata, ia^uiunt, vtriujque natura proprie ta te.
-ocr page 72-44 D E V E R I T A T B
^uare ex ipfirum fèntentia, in wione fiaticaduantm naturarum in Chrifio, nonferuA' iw vtriif^ue naturlt;t proprietafy/èrnata vtriif' ^ue natur A proprietate, hoee^ï^ ipfum non tpfum.
VIII.
Sirealif efl cimmunicatio proprietatum tfi* ^Httur naturarum in Cbrtflo exA^uatio, amp;nbsp;con-ifi*floilt;juod abfit. Confequenria patct ex ratio-ne confufionis, quæ fit.quûres diiæ,velplU' res, carûmque proprietates communicäcuf. hoc eft,comm unes hunt. Loquimur cnim de proprietatibus fiue (vtnonnullimaliinr) conditionibus cflentialibus, quæ qiiidcm ft communes fiunt, proculdubio ipfæ quoquc naturæ communes crunt.Quod,quum emergit aliquid teccium ex rerurn illarum eommunicatione compofitum : at que id in Chrifto eft ««fJnaTäv.Neque hîc mihi refpon-dcant, humanam naturam efteexæquatam, non«e/i?iip(ius humanæ naturæ, fedfÇ««'^, qua ab ipia Dcitate acccpit. Nam primùm, hocnihil cft aliud quam fuam fententiam a-liis verbis exprimera. Deinde, cùm nomine 9$«(F(zç intelligant omnipotentiam » amp;nbsp;om-nipotentia Diuina fit ipfa Dlt;^itas, proprer fimpliciffimam eftcntiam , ccrtè fi caro exæquot; quarur in »^««-('çt.exæquabitur amp;nbsp;in ««•/li.
Refpondent, non fieri cxxquarioné, quia ykic^.refet- natura humana nô id habet à ie,vt fit omni-'■«r. ptæfens. Athoc non cftrcfponderc. Nam Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt ali-
-ocr page 73-HVm. Natvræ Christi. 45 vt »liquid cum alio cxæquctur , ncccfle cft, idcxfe.amp;pccfc.noneffc «quäle ei qukutn exequatur. Itaquc fc ipfi falluntjqui oppo-nant communicationé exæquationi, amp;nbsp;con-fuGoni» quæ fine communicationé fieri non poteft.Nec vnquam auditum eft,ea quæ funt exæquata,cxæquari,vel quæ funt cófufa, có-fundi. Sed quæ in fc, amp;nbsp;per fe diftinóla funt, folent per realem iftam communicationem confiindi ; id qaod in hydromelite petfpi-cuum cft.
Sireatii e/tpfoptietatum eommtinicatio lem intradttc^t;Ejligit»rinutilis tA dollrina^uA orthedoxt ornnes aprimis Ecclefim Chri~ fitant. temporibui femper amplexifunt, dedonis tn hu nAftutn Chnfl't naturam coUatis,
Conlequentia patet,quum enim ßatim ab ipfa conceptionc realis illa cominunicatio faüa filent,vt illi quidem tradunt,quidopus erat humanam naturam Chrifti, finita qua-dam gloria, crearilque donis illuftrari, fi a-liunde,id eftcxreali proprietatum commu-nicationc,illa ipfa natura fiumana omnima-ieftatc.atque infinita gloria excellebat’Iteni: quumfatis confier,finita illa creataquedona temporis progrefsu in carné Chrifti col-lata cfse(ncc enim impaffibilitatcm, immor-* falitatem , amp;nbsp;alias gloriofi corporis qualita- । tes ante refurredionem Adu habuit) quo-modo ftarc potent hoc loquendi genu?^
-ocr page 74-4^ De V e r I t a t e
Chrifli corpus habuifle rcaliper omnia fta-tiin ab initio,amp;gt; illud ipfum corpus quædaiH progrefl'u temporis accepiilt?
X.
• Si realii efi communtcatio propristatutn, amp;nbsp;Tieitas reeiliter commmicdt fnas propnetates humanx, naturd : Erga hiimdrid natura reahtef eß àS'iiva.tov. Confequentia pater eX eo quod iain fæpe à nobis diólum eft, videlicet, proprietäres diuinænaturæ effe ipfuin Deum. Etenim Dei efle, amp;nbsp;elFcntia, idem eft: adeo vt maicftas, omnipotentia, æternitaî, infinitas, omnipræfentia Dei, fint ipfe Deus.
X I.
Si realis efi communicatio proprietatum t Er' go iam nonfuntpropri^etates.CQnkcpAczia. patet rationc.Proprijcui opponitur Cómune. tronori f'bi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refpondent, non communicari
Ç«««« re- alteri, quia Humana natura non eft alter, fed feiUtitr, altera iquippequii fola non conftituat per-fonam. Quam refponfionem ita refello. Si eft altera , eft igitur aliud quippiam; Rede enim Dodores Theologi ira de myfterio vnionis HypoftatiCæ loquuti funt : In Chii-fto efte Aliud Si Aliud : fed non Alium amp;nbsp;A-lium.Quare hæc propofitio veraeft,Chriftus eft vnus : hæc verb falfii, Chriftus eft vnum.-Eft enim vnus Chriftus Deus amp;nbsp;homo, Dei amp;nbsp;hominii mediator. Proinde iftarefponfio nontollit fuperius incómodü. Nec enim eft Proprift quod-eft cii alio cómune, quodeun-que
-ocr page 75-HvM. Natvræ Christi. 47 tjuè tandé illud fit. Hoc cigo fine contradi-âionedici non poteft. Proprietas éSiniinis fada. Hath fi Proprietas eft, hori eft Côin-hiunis.Sicommunis eftjuon iam eft proprietas, NcqueptofedopoiTunt vlla diucrticula excogitati.
Atenitn, inquiunc ,Proprietatcs Deitatis non ftiiit plané communes cum Humana na-turâ-.quià hàec illâs non habet proprio iure amp;nbsp;ex le. Quæ quidé refponfio pèrindé eft vt ft-quis diuitias,quas antea proprias habuir, cumalio cômiinicet:actum neges,communes elfe planéfadas;proptctea qubd alter il-le qliîcuin funt communicatæi non cas habet à fe ipfo/cd aliunde accepit.Præclarum,fcili-cct, refpondendi genus ; hbe ëriim èft plané tt’ffuç-îtT’ovjSi quod non modo non compre-hendi animo; fed ne cogitationc quidem at-tihgi poteft,proprium vnius alteri non plané communicârij quia non eft huiufcè alterius propriurti. Atquifi proprium eft vnius , manet proprium,non poteft igitür commu-nicari alteri. Rurfus fi alter illchaberet proprium à fe»amp; ex fe,quomodo illi communiai caretur id quod iam haberet?
XII. ' nbsp;nbsp;nbsp;■'
Si realty e/? proprieMum communication ac propterea corpus ChriSîi acCepit a gt;.ôyu vtfit o~ rnntprafens , cbquot;: Ergofitnt duo infinita, Vnum danStCp“ alterum,acci!Aen!.d.S' vvaTov*
Confcqusntia eft in promptu.Nam 9 xôgt;é«
-ocr page 76-48 DeVeritate
qui eft omnipræfens, dat hiimanæ naturæ vt üt quoque realiter oipnipræfcns (qucmad' modum illi volunt} amp;nbsp;» non cft natU' ra bumana,amp; ea viciflîra non eft aôgt;oç ; (unt enim duæ naturæ in vna perfonaquæ Chti' ftuseft, eædcmqueinter fediftinftæ. Itaqut nouum hoceft,amp; haôtenus inauditum: Dtias naturas amp;nbsp;eflentias inter fe diftinftaSjelFe in' finitas.Item:Aliquidacciperepofle vt infini' turn fit. Eligant igitur ex his duobus vttum Velint, vnûmne efle infinitum ,an duo? S* vclint Deitatcm, amp;nbsp;corpus Chrifti elfe dnô infinita : neutrum igitur eft infinitum, idqu^ ex rationeinfiniti: quia alterum altero fini' retur. Sin autem malint Dcitatem amp;nbsp;corpus Chrifti eûc vnum infinitum, idque realiter corpusigitur Chrifti eftDeus (Abfit verbo blafphemia.) Item : Falfum eft igitur quoi dicuntjDeitatetndare, amp;nbsp;corpus accipetci quia dans,amp; accipiens non vnum funt, alio' qui aut Dcitas fibi darct, aur corpus accipC' ret à feipfo.aJ'ü'»aT«v. Qubd fi, ab ipfa ratio' ne conui6ti,dicant,vnum elTe infinitum,quilt; cft vna perfona Chrifti : Ergo Omnipræfeir tiaamp;Vbiquitasnoneft tribuenda humant naturæ,in Abftradotfcd ipfi perfonæ,in Coquot; creto. At que ira tollitur corporis fine hum«' næ naturæ Omnipræfentia.
XIII.
S^enlii proprietatum communicatio, amp;nbsp;(A fit,vi vnionis hypofiatif^iVt valut,ergo hum^'
-ocr page 77-Hvm. Natvkæ Christi. 49
wlt;t natura, fuAS etiim proprictates realiter com-j municabtt beitatt.àS'ùva.-rev.
Confequentia patcc ; Qnia non minus realiter Humana natura vnitur Deitati,quàtn Deltas humanænaturæ. Falfitasconfequen-t'' iispetfpiGUa eft ; Sequeretuv enim, Deita-tem fuifl'e crcatam,ftnitam , amp;nbsp;cætcta ablut-difluna. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Refpondent; Naturas nön cfte æquales; }{elfgt;.fatr. li' naturam cniinDiuinainairumere..amp;.huma- f'kiii.reftl-, itquot;. nam airiuni s ac ptoinde hane efte rationem S' vnionis hypoftaticæ, vt Diuina det, Humana U** Verb natura accipiat. Quam refponfionem
fic ego redarguo. Naturatfi inæqualitas non facit inæqualem vnionem t alioqui fequerc-tur, Filium hominis elTe minus Filium Dei, qua Filius Dei fit Filius hominis. Ex quo ne-
5®. cellarib perfona ipfa diuelleretur.ttlt;P0vttToy.
0® Amplius-.Hæc refponfio contradibtionetn implicaf.dicit cnim, Naturam diuinam aflii-merc,amp; humanam alTumi à diuina;ita tarnen
vt Humana natura tantùm accipiat. Verurn-0' enimuerb, qui fieri poteft vt Deitas aflu-mens nihil accipiat amp;nbsp;fit affumens nihil fii-mendo ? Afiumpfit, inquis, naturam huma-nain.Rcâèid quidem : fedpotéftne cfl'e hu-0' mana natura fine fuis conditionibus efsen-tialibus? hîc enim dc donis habitualibus in
humanam naturam collatis non difputc«ec intclligo Deitatc ipfam in fe faftam elTe* u-ftiorcmifed Vnionem hypoftaticä cofidero, DH
-ocr page 78-JO DeVeritate
Hebr. t.
Ibicifm.
Philip. X,
in quaXsgt;oç dicituraccipcreid quod fibiraW arótc vnit, vc propcerea Chriüus dicariir ■3-r «'^.9ƒ4)7^eç.Qllü etgo nclla natura fine iuis ei' fentialibus conditionibus amp;nbsp;proprictatibuS confiarc poflit, certè, fiAogt;-o(; allumpfithu' man.! naruram.nccalTuniplic ipfiiispropric' tares cirenrialcs : Alfuiiipfir igirur natura® non naturam.atJ'Ji'etTor. Quód fi proprietateS humanæ naruræ eireiitiales afiurnpfit, »ccc' pit igitur: idquc vi vocabulilt; Sulaigitur hü'’ inana natura non accipir.
Denique hæc refponfio manifeftis hifc^ feripturæ locis répugnât. Filius participa®! carnem amp;nbsp;fanguincin , inquit Apoftolus : alibi ; Non ailiimpfit fernen Angciorunij fed aflumpfic ferne Abrahami. Item lExinaniui! fcmetipfum forma feruiaccepta:amp;fiqui funt confiiniles.Qiiare,hçc refponfio no eft Theo Iogica,quippe ûcræ feripturæ repugnans.
XI 111.
Si detur locus rcali ifti proprietatum co®' municarioniiquçrojquomodoo Xojo? aftii®' pferit finiram naturam humanarn,fi vi vnio' nis hypoftaticæ infinita euafir.’hoceft.fiinfi' nita eft co ipfo» quod allumpta fuit.' Eteni® nö fuit antequam airumcrcturfioquor enii® non de humana naturaxafloA«, fed de hac hü mana narnra,amp; de hac carne,nenipe Chriftb qujE cftT(ÂT/,quæ profcetó nunquam fuit â' lt;Stirfinita,fi realem iftam communieatione”' femel rccipiamus.
-ocr page 79-(1
(1
;S
;{
n'
.0
Hym. Natvræ Christi. 51
X y.
Si rcalis cft proprietatum communicatia, leuocandi funt igitur Eutychiani amp;nbsp;Mono-thclitæ, quos tarnen pijmaiores noftti iam-ptidem eieccrût.Côfcquentia patef.Nâillorû erroreshuiufmodi fundamento nitebantur.
Illiverb,vtfefe expédiât ex tot incommo- . dis,folent iftudcffugium captare;Nempe, In Chrifto eflentialcs proprietatcs vnius natu-ræ nô fieri altcrius naturae eflentialcs propric
n' ïi' 0'
il» ifl» b» ili.
J'
2Ï»
tates,quéadmoduin veteres illihæretici pro-ponebât/inquiût. ) Qua rcfpôlione nô tolli l'upetioraincômoda^ficegopaucis demóftro.
Vnius rei cffcntiales proprietatcs, fieri ef-fentialcs proprietatcs ici alterius-.non modo non priicis illis liærcticis , fed ncmini vnquâ in mcntem venire poflfit ; eftenim cti^ûç-a-Tor 8i afTijutTiKt'v acproinde non debuit pont pro vno incmbro dillimàionis, nec alfignari pro ratione differentiae. Nam fcquerctur,aut aliquid aétu amp;nbsp;realiter elfe fine fuis efsentia-libiis proprietatibus, hoc cft, eiïe, amp;nbsp;non cf-fe:aut aliquid quodiam erat fieri,hoceft, idc efse aduentitiû amp;nbsp;efsentiale fiinul. Vtrûquc abfurditfimû.Hocigitur loquendi genus (lare non potell,Proprietatcs cfsentiales vnius, fieri proprietatcs cfsentiales alteriusmô ma-gis quàm fiquis dicat,idem efse fimul amp;nbsp;aliud contra ptimarium hocà^iafj.Ai'Triv TfoçaTrctv »gt; TAurè Ä tTtpsv. Quare ifta negatio nihil aliud eft, quàm Chiraæriciwn aliquod fomnium.
D i).
J2, D E' V ERI TATE
Sed enim vidcamus quidnam effici pof' fithac negatiiiarcfponfione.Etenim obiicio, Proprietatcs diuinas fi communicenturjnon iam eiïè proprieratespropcera’m'^aini'Com' _ munis amp;nbsp;proprij: (qucmadmodû à nobis fu' pràexpoutum eft. Sed cogor vim fuperioris argumcnti hîc repctere:)Tu verb fie refpon' des,e(renciales proprietäres Deitatis,nó fieri efsentiales proprietäres humanæ naturæ.At-qui non propterca tollitur incommodum» Nam fi quod mihi proprium erar,tccum ego communicem, definit elle mihi proprium! « nec propterea fit proprium tibi, quia com' raune eft»ac proinde nec tibi, nec mihi pro' prium cft. Item , quum obiicio,ex reali pto-prietatum communieatione quain inuchiSi fequircrum ipfarum confufioné,non te tu* ifihæc refponfio libérât. Nec enim, quod nonnulli opinionis errore exiftimâtjad con-fufionem rcqiiiritur, vr proprietas vniusrci, fiat alterius rci proprietasfnon enim fit con* fiifio quandiu maner proprium ) fed potiùs quæ propria eranr, confiindijtur, amp;nbsp;fiût propria tertiæ cuiufda rci,quæ ex duabus illis rf' bus confufis componitur. Sic in hydrorneli-te proprieras mcllis,non fit proprietas aquæ, neccontrà : fed quæ fuerant mcllis dcaqu« proprietatcs,fiût proprictates ipfius hydro' melitis.Scd de re apcrtilïîma nimis multa.
Ctnclufio- Ex quibus omnibus perfpicuum cfse arbi' tror,iftud dogma de reali proprictatum diui-naruni
-ocr page 81-Hvm. Natvræ Christi. 55
S
i
X
!•
0
)•
/
I'
)'
S»
1»
,i
1' i)
r aï r t' i-«)
narû cömunicatione, ita vt ab Ulis proponi-tiu-,nullo modo ftare pofle. Totenimincó-moda circiiuallat.vt ex Ulis vix,ac ne vix qui-déjvnqnam emerferint.Qjod U Icripturafe-quamuvjdicemus in Chrifto clTe verä amp;nbsp;reale vnioné Diuinæ naturæ afsumcncis, cû hu-mana natura afsumpta.Ac proindc naturales vtriûl’quc naturæ proprietäres cfsein Chri-fto verè amp;nbsp;realiter vnitas , amp;i hacefsc verä amp;nbsp;realéin Chrifto cómunionéproprictatum.I-taque omniprçfentia nó feparatur à cir-cunferiptionc corporis: ucque tarnen à zogt;aç circunfcribitur. Et viciiTnn circunferiptio corporis non feparajur ab omnipræfentia xigt;«:Neque tarnen corpus fit omnipræfens. t Dcnique,alius error,quo, vt probet omni-præfentia corporis,dicunt xogt;ov exerere pro- „gchri/ii, ' prictatesluas,ln,Cum,amp;,Perhumanânatu- quä volunt tâ,cen per inftrumentû,pâucis rcfellcdus eft. omn«« actio-Primùra, Xcgt;oç eft aeternus amp;nbsp;infinitus, ln,amp; xo-Cum humana natura, propter vnioné perfo-nalemtfed nô eft æternus,amp; infinitus per bu- mentum. manî naturâ: quod idem de Omnipræfentia dicedum eft ; nempCiXiT-w efse omnipræfen-tem,ln,amp; Cum humaiu natura:: fed non per Humana naturâ.Hoc enim eft non inexplica-bile modo , verùmetiam diftu horribile, hu-
manam naturâ quæ finita eft,fulfque dimen-
5' fionibtis circunferipta , efse inftrumentum
Pminç omnipræfentia amp;nbsp;infinitatis.Rurfus,
i' qtiæro; Qifod dixgt; Chriftus: Ego Paterv- loan-joJ
D iii.
H» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
-ocr page 82-54 De V e r I t at e
num/umuf,potéAne cum Humana natura CQ' municari?Atqui i Xogt;a;,In carne, amp;nbsp;cum C4r ne, eft Vnum cum Patre,amp; ipfa caro Chrift* hoc pronuntiauit.Faceor quidem omnia ad opus Redcmptionis pertinentia faôtaeircà Xogt;«,in carne,amp; cum carnc:fed aftirmo,non omniafaéla efle per catncm , ceu per inftru-mentum. Multa certè acpræclara miracuU Chriftus edidit, adhibira carne, tanquam hr ftrumento(ex quo illudapud Veteres Hotno tangit J Deus fanar) fed quum Aogt;o; excitauit carnem fuam à mortuisfqtiod miraculü mi' raculorumnonnulli mcritp appellant) idfe-cit quidem. In carne, amp;nbsp;cum carne, quant nunquam deferuit : fed non id fecic per car-nem. Aliud eft enim percipere beneficiurngt; quàm efle confçrendi ipfius beneficij inftrü' mentum.
Prætcrca, quid hoc ad OmnipræfentianV Hxc.n.res omnes generaliter comprehendif» ncqi eft peculiare illud Redemprionis opus.
Quinetiam,hoc modo,clt;'epgt;alt;t Ôi àfîpytiiÀ* çonfunduntur : contra naturam , adeôquc contra Theologorum omnium fcntentiaffl' Opus cnim Redemptionis , eft cutpynp.* Ü iàTeTeXta-zz» ; fed non eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: quum f'^
potïusipfarum ivtpyaeSv efFeôlum.OmniprÇ' fentiam verb eiTc ii’fpyetcti’ Deitatis , amp;, quiî Deus eft Aétiis putiftjmus, elfe ipfam Deita' rjs ««-(sev, doótiflïmi quiq; Theologi cóftan' ter affirmant.Quomodo igitur erit
Itéin'
-ocr page 83-Hvm. Natvræ Christi jy
Itémque; fi realiter communicator
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OmnipræfentiæjVC illi volunt,non lunt
igitiir naturarü in Chrifto diuerfæ «»pT'CieM:
I fedefttantùm vna^diuetfismodisconfidera-i ta : videlicet EfTcntialiter, refpeftu Deitatis,
amp; communicatiue , refpeélu Garnis. Qjmd
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11 ica eftjiaoi funt Monothelitaeab inferis re-
‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uoçandi-.cjuotum errotem,hac imprimis ra-
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tione.Maiores noflri refatarunt; quod vtra-
‘ que natura in Chrifto habeat naturales ac 0 peculiares liras wepiel«; ,ad vnum ccep^tiju.« it concurrentes, pro cuirrfque naturae ration^. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poflrcmó,nomen inftrumencihîc vfurpa-
quot; turn répugnât Reali proprietatum commu-fl jricationi (aduerfus quam proxime à nobis difputatü eft.) Qunn' enim duo fint inftru-
ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentorûgenerarvnum'.'TaôtiTiKov tantùm;vt,
r nbsp;nbsp;nbsp;ferrum. Alterum , quod propriam habet a-
ftionem; cuiufmoditft, PaftorEcclcfræ præ-
'• nbsp;nbsp;nbsp;dicansEuangclium, vt credamus ; Cuinâm, -
tgt; nbsp;nbsp;nbsp;obfecro ,inftrumentorum generi Realcm i-
S' nbsp;nbsp;nbsp;ftam communicationemtribucmus-Ncçe-
nim faber,in opere faciendo,fuam propriam aótionein ferro communicat: Neque Deus ’• adionem illain propriam, quafidc in animis noftris ingenerat,communicat cum ipfo Eç-elefiæ Paftore. Nemo enim nonvidet , Dei
(' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;Paftoris Eccleftaftici diuerCas elle opspr
T'«'*; ad vnum 'iJwTiXuract concurrcntcs.Quç quumira fint:fupcrius illudcnuntiatum,dc xógt;-« fuas c»tpgt;ot»Çjln, cum,amp; Per humanani ‘î ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diiij.
-ocr page 84-56 DeVeritate
naturam excrenre, explodendutn eiïe cenff' mus. CæterùiTi,quæ ncgantur de Carne in Abftraäro, minime negantur deHominein Concreto , propter ipiam pcrfonæ fignificS' tioncm;vt fæpe à nobis diélum eft. Ac deib lisqnidem crroribus.haGlcnns.
Sediam aecedamus ad eorum diftinélio' nes,quarnm ope (perant in primis fc àvTUfH' r«; à nobis obicctas poiTe facile vitare.
De triflici cetißderdtia-Mc corporie Chrifli.
Qnoniam auré hinc arcelliint fuas omncS diftinftiones , qnbd rribus modis human» Chrifti natura coniîderanda fit : primùm O' mnium,ecquam vim iftud habeat, nobis dib piciendum cft.
Triplex eft humanæ naturæ Chrifti con-fideratiOjinquiunt, fccundùm ipiam naturs, fccundùm glorificationem, fecundùin maie' ftatem quam habet vi vnionis hypoftarics« Quam quidem diuifionem fie ego redargno. Imrej fu- • Primùm ex hoc axiomate rede diflerendi' feriorit di- Omnes dtfiin^iones,in lt;^uihus efi petitio pri.net' ftifitmij. 'vitiofiißtntA2.m inter nos quæritur, an v* vnionis hypoftaticæ Humana natura habeal illâm maieftatem quam proponnnt.Ecce au-tem,maieftatem numerantpro vno membrû fuæ diuifionis.Sit igitur hîc primus error.
Secundus error,idémque non minor fiipC' riore, qubdaberrent à propofito. Quéeroe-nim, num idem fit confidcrare Humana naturam Chrifli, amp;nbsp;confiderare ipfiusChrilH perfonam. Ncgabunt.Atcnim quum in illo
-ocr page 85-1* Hvm.Natvræ Christi. 57 I ipfo tertio modo dicunt, fe confideratc hii-
' 1 manam natura Chrifti fecundùm maieftaté Vi quam accepit ab vnionc hypoftatica : non ' ' coufidctät naturâtantùm.fcdperfonâ. Con-' 1 fiderant enim natura vnitam xcj-azac pro-lt; j nbsp;nbsp;nbsp;ptcrea perfona ipfanr.ita fit,vt ex t ribus mo-
b dis, quos aflignauctant^iam ad duos tedieri-' l mus.
' I Tertius error: quum Maicfiarcm tribuunt bumanæ naturae-.nunquam cnim Scriptura Maieftatcm tribuit bumanæ naturæ in Ab-
»I ftraftojfed femper eam tribuit Perfonæ in
' I Concrcto.Nobis aute Chriftianis cum Scri-
‘ ptura loquendum eft. Semper autem memi-
■ nerimus, bumanam naturam eile plenam o-
' : mni Maieftate: nempe quatenus ipfius natui-
i) \ ræ conditio amp;nbsp;veritas ferre poteft.
' I Quartus error ; (nc plerófque alios cutio-
5* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fms (crurari videar)quiaMaiefl;atem humanç
•' ■ nbsp;nbsp;nbsp;natutç diftingüt àglorificatione,atqvita dif-
•' j fentiuut ab Apoftolo,qui, quum maieftatem
'• Chrilli nobis defcribit (idque de perfonalo-
‘ nbsp;nbsp;quens in Concret®,non,vt ifti folcnt,tn Ab-
ftrado)profcrt ipfam glorificationem (quod Phil.x po ftta (uo loco copiofms explicabitnr) Pto-
® pterca,inquit,Deus eum furame cxaltauit,amp; ei dedit nome, quod eft fupra omne nomen,
■' vt in nomine lefu omne genu fledatur cœle^.
' Ibü.tertcftrium amp;nbsp;infernorum,amp; omnis lingua confiteatur IcfumChriRü eile Domina in gloria Dei patris.Hæc Apoftolus,fupctio-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rem
Z
-ocr page 86-j8 De Verität e.
rem (Jiftinótionem,feu potins diftraólioncffl refellens.Sed iam ordine recenfeamus iliorH
düHndioncïja-tiocinor.
AR.GVM1NTVM ï.
T^nlls dißinEliones ejuA toUunt ipfa Getierttlii re inter ^u£ dtIliliquerevidenturyCunt Theologtciè ^inntntii.^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ißinElionet ad conßrmandam ctf'
porii Christi omnipr/t/èntiam adhihite, tolltfd tpfa fubteBa inter ejua dtfttnguere videntur.
fjon funtigttur Theelogica dtfiinEHones ne diS^li'iEliones quidem.
Maior fatis eft perfpicua. Nam ipfa fub-iefta flint fundamenta diftindionum : qnèlt;^ fl ilia cuertantur: bæ ftare non poterunt. Bf' enim fi vclis vnum ab altero, diftingiiere. vtriim q; tollisiobfecro tejquidna diftinguis?
Minor ita probatur. Eo (pcókant fequeti' tes diftinólioncs, vt nobis pcrftiadcant, corpus Cbrifti elfe omniprçfens vi vnionis hy' poftaticæjà qua id acccpcrir. Ego vevo aftif' mo ita tolli vtriufque natiiræ veritatem :!*' cetgt;
-ocr page 87-Hvm. Natvkæ Chkisti. 59 cet,Ut fcio,nihil talc cogitent,qui ita diftin-guunt. Ratio cft, Quiafi corpus eftomni-præfenSjiam non cft corpus ; quia hoe eft de ratione eorporis vt fit finitum, amp;nbsp;circunferi-ptum çertis dhnenfionibus. Rurfus .hoeeft de ratione Daitatis, vt eftentialis eius pro-prietas (quæ eftipfa effentia) nulli rei creatæ commnnicetur. ld quod tarnen tollitur iftis diftinftionibus. Vttiufquc rei veritas ex fuperioribiis patet.
i- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ARGVMENTVM II.
Item, NMa dtfltfiBionei tjUA inferunt contr^-diclionem,reciptendA funt.
Sei^uentes di/linElionet fiint etufinodi.
If NonigiturreciptendA.
Minor probatur. Quiahoc volunt cfficc-re 5 vt corpus realiter amp;nbsp;fimul fit finitum 64 i)* infinitum.
ARGVMENTVM. III.
I^uIIa di/linEliofies qnt Çttnt inexplicabileJ, habendAfnnt pro difltn^ionibas. Adhibentur j enim diftinftionesvt rebus lucem afférant, amp;nbsp;ea quæ alioqui difficiliora vidcbantur,red-dantur faciliora.
SeqHsntes di/binEliones fnnt inexplicabiles (id quod res ipfa manifeftum faciet.)
’• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non flint habendA pro dißinblionibut.
I' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ARGVMENTVM. 1111.
t' Amplius gt;nbsp;NhHa difiinblioneiqnx idvolunt
-ocr page 88-DeVeritate
effcere cuius contrArium mantfefie extut in Seri' pcufa :funt Theologicis. Secjuentes difiinSltonei tdvoluntefficere^cKUis camrurium mantfefleer^' tat in Scrtptnra {_ nernpe coi pas Chiifti vbique, ciii rum hirtoria Eiiangelica, tun' pmnia fçripta Apoftoloruua concradicun'' vc perfpicuum fuit ex Scripeuræ locis fupti citatis.)
Qt^refi^uentes diFiinSliones non funt Thirquot; logtca. Seri hæc haóhenus. Nam id quod did' mus, faciliùs etiamnum perfpiciecur fingulis diftinófionibus rcfellendis,
fri HsECeft igicur prima diftindio. CorpH' diflm- Chrifti efl'c quidem finitum amp;: circunicci' ptura , perfe, fedefseomnipræfens amp;nbsp;vbi' que KäLT ctÀÀOjhoc eft, fecuridùm aliad : qui^ hoc habet J non à natura corporis, fed ah'quot; nione hypoftatica, perquani xógt;amp;) viU' rum eft. Ao^o? ante eft omnipræfcns, amp;nbsp;coin' municat corpori, vt fit quoque omniprai' fens.AIiud eft enim (inquiuut)quærere, quiii corpus per fefir, adeoque permaneat inV' nione perfonali. Aliud , quærere quid hæci' pfaalFumpta natura facia fit, amp;nbsp;quanta maquot; ieftatem fucrir confecuta per vnioncm h/' poftaticam. Hæc illi, Nos autem huiufee di' ninclionis errores ira recenfemus.
Primùm , abutuntur hoc loquendi gene-re, nempe aar’a^xxo. cuius hie proprius eft vfiis, vt quoniamin Chrifto eft Aliud amp;A-hudj i^xxsî-yjci^xxo, Theolo,gis omnibus af feir
-ocr page 89-Hvm. NatvkÆ Christi. 6t
fcntientibus .idcirco quum Chtifto homini tnbuuntuc ea qux proprie Dcitati conuc-' nivun ; amp;nbsp;viciffim Chrifto Deo tnbuuntur ‘ ca quæ humanæ naturæ conueniunt ; eainquot;* ® tclligantur elfe dióla nctT’ aXÄo ; vt quum di-® citur Films hominis cfse in cœlo , ratione tm
Xc^ou alsumentis, amp;nbsp;Dominus gloriat dici-tur crucifixus, ratione humanæ naturæ af-
1 fumpræ. Qiiarc nouo modo hoc loqucndi
' genus Kar’aXXo vlurpant. f
' SecunduserrovjPetitioprincipij. None-nim qnætitur inter nosjanhocfit humanæ naturæ proprium.vt vbique fit,amp; omniprç-fens(écquis enira nefcitjhumanam naturam amp;nbsp;humanum corpus non efTe vbique, fed y conliare fuis dimenfionibus? ) Sed quæritur;
an humana natura aflumpta à Xot-» , ht vbi-'' que,quiao xóquot;)/!)? cft vbique. llli verb ita di-ftinguuntjhumanam naturam,pet fe,nonef-fe vbique, fed alFumptam à Xo'gt;m vbique cf-fe. Quodquidein nihil aliud eft, quam re-pet ere id quod eft in quæflionepofitum, * Tertius error : «v'riipairiç.Nam contradieit * iisquæilli ipfi proponunt, dum explicant
vnionem perfonalcm. Sic enim illi : Realii, 'i' nbsp;nbsp;nbsp;inquiunt, praprietatum cormnugt;iictitio faEla efi,
fernata vmüf^jne naturit proprietate. Ex quo fiC ego ratiocinor.Si in vnione perfonali ferua-tur human« naturæ proprietas, Ergocot‘-
’ pus Chrifti non eft vbique xst’ axxc, vt qui-V demilli vfurpant hocloquendi genus. .Ec-
-ocr page 90-62. De Veritate
qui4 cnim illis cft iftud Aliud ? nóiine eft niolperfonalis cum t^aot-w? Certè.at illiipû fateiicur,in vnione pcrfonali feruari humai’? naturæ proprictatcm. Verbum aucem Set' uandi fans déclarât, in ipfa vnione perfonsl* remanere vtriûfque naturæ ptoprietateS' Infertenim necelfarib proprietatcs , amp;nbsp;in naturis, remanere in vnione perfonah', Nam hæc duo confideranda funt Eire,amp; Set' uari. In Humana natura Per fe confideraW) cft hæc proprietas, vt finira fit amp;nbsp;circunfcH' pta : In eadcm natura confiderata kclt aKM nempe quatenns cft vnita \iyagt; vnion' pcrfonali, S ER V AT VR ißa ipfa proprie' tas, vt finita amp;nbsp;circunferipta fit. C^uod (* credamus huic diftinctioni, hæc proprietJS Httr tolletur. Tolli verb amp;nbsp;feruari d*' cuntur
Rurfus : Si corpus Chrifti per fe finitun’ cft , adeôquc permanet finitura in vnione pcrfonali ( quod vtrunque nobis aftentiiin-lur) certècorpusChrifti non eftfactum in' finitum ab vnione perfonali. Nam permane' refinitum in vnione perfonali, Sc fieri in' finitumabvnione perfonali, dicuntur T/ifaTixâç-.nec iam implorandum eft auxiliuifl diftinôtionis Perfe, amp;nbsp;fecundùm Aliui quandoquidem loquimur de corpore non quatenus eft corpus , fed quatenus eft in vnione perfonali. Denique ipfa ayri'ipafK inagis magîlque fit pcrlpiciia ,■ quum ita di'
-ocr page 91-. Hvm. Natvræ Christi. 65
ftinguunt, Aliud efle querere, Quid fit cor-p pus per fe, icémque quale permaneat in v-li nione perfonalijßt quxrere,Quid corpusfa-iÇ ftum iu per vnionem petfonalem. Qiiid c-nun oblecro tc ,fignificat faótum cfl'c? nam J) fi faclum eft aliud quam quod per fe eft : Er-gt; go non remanet tale corpus quale per fe eft: it aut fi remanet talc,non faäum eft aliud. Sic V-, igitur dicendum fuit, vt videaris aliquid di-t' cere, Aliud eile qiiærere j quid corpus fucrit, 3, nbsp;nbsp;nbsp;amp;, quid corpus fif.neccnim fatis tefte hæc
i' nbsp;nbsp;nbsp;duo diftinguuntur,quid fit,amp;, quid faólü fit.
»1 la fi quætis quid fuerit corpus Chrifti, fatis it indicas te veritaté corporis Chrifti cuertere. C' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quartus error,«J'oXij^ri'tt.Quum cnim ob-
[i iicitnus: Si corpus Chrifti eft omnipræfcns, 3S inde fcqui vtriûfque naturae confufionem. 1? Refpondent illi,corpus noneffe vbique ,per
fe-.quod idem eft vt fi dicant, Id quod fcor-
(fl fura eft, non confundi.hoc eft, id non con-fundi quod confufum non eft. Necenim id
0' quod per fc, amp;, fcorfum confideratur con-0' fundi poteft co refpeótu. Aliquid enfin re-e' quiritur cum quo poflit confundi. Quæ fön' lutio fi locum habeat, falsb igitur fuit dam-'r nbsp;nbsp;natus Eutyches;quia nunquam dixit,Vetbü*
(Ü Per fe, fuifie conuerfum •. Imb nihil vnquam.
confufum erit. Sic enim excipiam de me-)0 licrato, mel per le non elle confufum. At-il» que ita de aliis. Ecquid enim vnquam r(( pet fe confundi poteft. Hue adde aliara ir
-ocr page 92-64 DeVeritate àS'oXt^iciv ; Caro Chrifti, inquiunt, noO habet proprietäres Deitatis per fc: hoc eft. natura ipfa. Qi^od perindc eft vt fi dicas : v-nam naturam per fc non habere propriety res altcrius naturæ : hoc eft, idem efle idem: amp;nonakerum. Item: hunianam naturam. non elle non hiimanam naturam , quod di' ftinguendi genus fateor mihi nouum vf dcrii
Qmntus error 5 quèd ifta diftinótio fit eùç-aroç: neevnquam poflit vcl mente intel' ligi jvelvllis verbis explicari; adeb fibi ipH obeli, amp;feCLiin ipfa conflictatur. Ecquis C' nim vnquam illud allequi öi inrelligere pof’ fitjCorpus Chrifti per fe clTefinitum, maiit' re finitum amp;nbsp;fieri infinitum ? Humana natu' raChrifti, inquiunt,Per fe non eft omni' præfens. Ego verb qtjæro quidnam iftuA Per fcjfignificet.Nec enim inter nos contro' uerfum eft, an humanum corpus, aut huma' na natura in fpecieconfiderata, fitvbiqiK' Nee noftra hæc difputatio inftituta eft corpore fimpliciter, per fe, amp;nbsp;Kaamp;ÎKou, fed de corpore,amp;de humananatura Chrifti,qu? eAriS'tTi. Quæritur enim inter nos, an hof indiuiduum, hoc corpus, hæc humana natU' ra,ncmpe Chrifti,fit vbique,nécne.RcfpoO' dent non elle Per fe. Si Per fe fignificat, fin« Zsgt;w,Iftud Per fe nunqiiam fuit,nee vnquai» erit,acproprerea non debuit poni in diftin* élionc. Eli enim ridiculum negate id elfe
-ocr page 93-Hvm. NATViRÆi Christi, dy vbique quod nnfquam eft.Si Per fejügnifica® naturalem proprietärem humanæ naturæ à aifumptie : Ergo Humana natura à A07« ailumpta habet hanc naturalem proprietärem, vt non fit vbique , ac propferea non eft omnipracfens vi vnionis hypoftaticæ» Quidfict igitur de pofteriori diftinftionis jnembro, nempexaT’rtXAo? Ruffus fi iwtT* »Wo i hoc eft, iccundùm vriionem hypofta-» ticam»corpus Chriftieft vbique, vt volunti Sc nunqua fuit Chrifti corpus nifi fccûdùtn vnioné hypoftaticâ, (alioqui non elTet corpus Chrifti.) Ergo nunquäfuit corpus Chrifti quin eflet vbique. Quid fiet igitur priori tnebro diftinftionis.nempe Per fePQuare ec-ee tibi manca diftinftio : quippc cuius altern menibrü refeßu eftraut nulla potiùs,liquidé neiitrü eins membrû in officio ftare poteft. Nam fi dicant corpus quidc Chrifti nüquam fiiilTefmevnione hypoftarica, fed fe nihilo-minus itafcorfum corpotis naturäm animo amp;nbsp;mentisdifeurfu confiderareiErgo corpus Chrifti nunquä fuit in fefefinitü,3lt; naturales corporis Chrifti proprietäres non funt, nec fuerunt Realiter amp;nbsp;Adu in ipfo Chrifti corpore,fed funt tantum in eorum qui diftingüt animis,amp;in eorum metis difeurfujSe cogita-tionerquod eftabfurdiffimum.t)cniquc fi dicant Chrifti corpus non eite vbique per fe, hoceft, rationenaturæaliorum corporum Humanorum : qussram an illa ratio Humana
-ocr page 94-66 D E V E R I T A T E
corporis fit in corpore Chrifti fccundùm v' nionemhypoftaticam, nccnc.Si negennEr-go Chrifti corpus non erit humanum corpus fecundùm vnionem hypoftaticarn, quod incommodum omnes orthodoxi auerfan-tur. Si fateanturhumani corporis rationetn cfle in Chrifti corpore fecundùm vnionem hypoftaticarn , nobis igitur redit fuperior, noftra conclufio, Corpus Chrifti fecundùm vnionem hypoftaticarn non eile omniprü-fenSjiicc vbique.
Sextus error : Qiiia vt reétè vfurpari pof' ftt'iftudxstT’ uKÄc j-necelfe eft aliquid propo' ni in Concreto de ipfa Perfona,vt:Scripturä dicit Chriftü ftiÜTe antequam Abraham fic' ret: KaT’aXXo,hoc eft,fecundum diuinam na* turam humanæ naturæ infeparabiliter vni' tarn. Et viciffim dicit Deum acquifiuifleEc-clefiam fuo fanguine, xo-t aXXo , nempe fc' cundùm humanam natiiram t^Xogt;«ü infepa' rabiliter vnitam. SicpleriqueTheologi lo' quuntur, dum explicant xo/xuvtav
Ttóv.Sed quum dicis corpus Chrifti j iam in Abftrado loqueris.
Qufimobrem ita in illos ipfos hanc diftin-(ftionem retorqueamus.
Dißin^io i torqtteijir.
Si corpus Chrifti non eft vbique Per ft (vt illi proponunt)amp;(fi vereloquimur) tum demum natura humana Chrifti perfe coii' fiderarur, quum de ea loquimurin Abftraquot; cto. Certe hæc propofttiolälfa eft. Corpu«
-ocr page 95-Hvm. Natvii^æ Christ
I. 67
■vel i Humana natura Chrifti eft omniprse-fcns;amp; itade Pctfona in Concreto diccdum eftiChriftus eft omnipræfens, Chriftu» eft vbique. Quemadmodum hoe enuneiatutn verum cftzDominus gloriae crucifixus eft:fed xaTttXXo propter humanam naturam. Sed hoe enuciatum in Abftracto eft falfum;Dei- , tas fuit crucifixa. Q^atefemper ineiufmodi enuntiatis manendum eft in Gonercto,Yi an tè dixirauSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_
tl. DISTINCTIÖ
RVrfum ita diftinguunt. Corpus Chrifti i^efutiUia t' non efse vbilt;|ue avei),fed efsc vbique Difiinüit-Quod lion ita intelligunt, vt huma-na Chrifti natura habeat præfentem Dcita- . tem, quæ infinita eft, amp;nbsp;omnipræfens ( hanç enim expofitioncm répudiant ) fed quod ipfamet natura Humana hoc acceperit amp;nbsp;Habeat, vt fit omnipræfens. Et hac quidem di-ftinótione voluntfuperiorem ilia illuftrarc. Sed certe no minotibus confliftatur ineom-modis'.quæ paucis ego ira demonftro. .
' Ptimum non fatis propric ita dicitur-.Hu- *-, manam naturam habere Omniptsefentiam,-
amp; ipfas Deitatis proprietäres,(nuc tantû ex“
quot; cutioloquédi genus.)Qma,nó fatis te£lè dici tur,Humana natura Habere Deitaté,fiueDei-tatis proprietäres, qux funtipfa Deltas; quù
‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E ij.
-ocr page 96-éS quot;De Veritate potiùs Humana natura haben’ ab ipfo dicendafit, quippe ab ipfo alTumpta.
Deinde vt fit to' , neccfle eft manere «ronratfjhoceftjcfsétiamjquçipfi habitui lub-ftcrnarur, cóque veftiatur. Atin hac diftin-lt;Siione,To e;:j-e/i',tollit to wcq.Nam ea eft eflen* tfa corporis vt fit finitum gt;nbsp;babcat fuas dimenfioncs. quód fi is eft Habitus corporis Chrifti, vt fit vbiquc. Ergo habitus rollit ef-fcntiam.Perinde eft enim acfi dica.Elfentiani corporis Chrifti hoe habere ex vnione h/' poftatica,vt non fit corpHS.Rurfus,quia Habitus nópoteft ctTe line Eflèntia : fublata Efi fçntiajtolletur quoque Habitus. Ac proinds cccc tibi tua diftinótio qiiæ nee to wo, habcO nee TO Etenim in caproponitur Eftên' ti’a qu* nön eft efsentia, amp;nbsp;Habitus qui noigt; eft Habitus? Qiiod diflerendi genus ne infi' maequidem fcienttó ferre poffint, timtui” atièft vt in Theo’ogfa, fcientiarum omniun’ regina,locum habere debcat.
Prætereâ ( id quod pauló ante copiofiùs nobis diétum eft^quuni quæro, Sitnc corpu’ Chrifti vbiquc : quæro deEircntiaamp; Habiri* fimul.Non cnim quçro de corporehumano» in Specie,fed de hoc corpore,nempe Chriß’» prædito fuo tJCuo
Si fateris hanc cfsc corporis Chrifti efseii' tiam,vr habeat fuas dimenfiones,nec fit vbi' qucivndcnâgctiiim, obfecro, nobis aduehi^ iftum habitum «ft/?«'’’'««« cum Efsentia pu-
-ocr page 97-Hvm. Natvræ Christi,
pugnantcm ? Enimuero iftud dici fine con-tradiólione non poteftiCorpus Chtifti» qua-tcnus eft corpus j habere fiias dimenfiones, fed quatcnus vnitum eft Xegt;» , non habe-re.Nam idem eft vr fi dicas,quatenns eft corpus Chrifti, non efse corpus. Subiiciamusi-gitur oculis incomtnodum «lt;ru»lt;itTc»,hoc modo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Omnecorpm terminatter fitis dimenfionibus, (quod non nc^ant) CorputChriflinontermi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
natur fuis dimenßontbus .• quiaeB infinitumiyt ' proporiunt'j ejuatenus eil vnitum Xoj-ai), hoc efl lt;]uatenus efl corpui Chrtßi.
Q^are^corpusChrifiinon eflcorpus, ac pro-inde, non eßcorput Chrilii, ipuatenus efl corpus '» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chnfli:\ioc eft, Ipfum non eft ipfum. Miratn
cerredifletcndirationem, autnonrationetn 't' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potius.
r
III. D ISTINCTIO
çuffjitov amp;nbsp;vwiji^uiniioi'.
* O le etiam diftinguûtrCorpus Chrifti phy vJ fictim non efse vbique; wartpcpuoixiv veto, zitwr. cfse. Quâdiftinôlioné ficbreaiter redarguo.
lt;” Si corpus Chrifti non eft vbique naturà R,«io.h l*’ nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;efsentiâipfa-.Ergo eft vbique per accidens,
èc vi confcqucntis.eft Deus, non naturâ, fed peraccidens.lt;J'óvaTo».Nam, vt diximus, foli
’'f Deo conuenit vbique efse.
Item-.SiquiditadicatuI fupranaturam,vt E iij-.
-ocr page 98-De Veritate naturamîpfam cuertat, commodiùs appel' labitur «vr/iptiijinov , quàm u7rtplt;piiOT;esi'.
lt; propria fignificatio rS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non
- let, fed potiùs exornat naturain. Sic qiiuß* ■ ieiunus fuit Mofes, necvllum cibnmfui®' Exot!.54. pfittotosdies 40. amp;nbsp;noétes totidcin : ho^ fuit fupra naturam, fed ipfam naturam no” delcuit, quin cam potiùs mirabiliter ill^' ftrauit. Idem dico de Chrifti ieiunio , Matth .4. plerîfque aliis confimilibus. Verumenii”' uerb corpus elfe vbique , amp;cflc infinitui®' non eft propriè fupta naturam, fed contf* naturam, quia naturam tollit , decuiiisc^' fentiaeft, habere proprias dimenfioncs^ circunferiptum effe. Quod quàm alif numfitàvera diftinôtione, fuprà declarau'’ - „ f nius.
Atenim , inquiunt , aliud cft natura cO'' fellitur. poris , aliud modus præfentiæ ipfius corp“' ris , qui quidem modus poteft ciTc iiiû'' cunferiptus , licet natura corporis eircu“' feripta mancar. Hæcilli; verùm fie habe^tf Nos agere de corpore Chrifti , quodeft” At/ , vt fæpè diximus, ac propterea adtiK^' ftens. Ex quo efficitur , naturam corpP“'* Ghrifti fine modo præfentiæ , fiuccxill““' tiæ ipfius corporis naturæ conuenienti co” ftderati non pofte. Nam fi corpus eft, eftig' tiir quantum : ac proinde circiinfcripr«’’' neque poteft alt;ftu exiftere fine modo fentix. Et corpus præfens, hoc eft, hi“''”
-ocr page 99-Hvm. Natvræ Christi. 71 illic aftu exiftens , non poteft efTe fimul vbi-que præfens : alioqui non erit præfentia corporis quanti , fed præfentia Dei infini- * ti.
Sicporró nonnulli inftant : corpus defi-niri polfe nulla mcntione faóla loci:Refpon-deo non qiiæriinter nos, quomodo corpus dcfiniatur: fed quomodo aótu exiftat: vt ante dixi, qiium definitio folcat inueftigare nudu amp;nbsp;fimplexTo tHuj , detraókis illis etiam propriccatibus quibus res aóbu exiftentes, ^!c lingularia ipfa neceffario veftiutur. Qimd fivaleatillud connexum quod proponunt. Locus non venir in definicioncin corporis: Ergo corpus aliqnod fingulare ita poteft a-lt;ftu cxifterc vt no fit in loco : certc hoc quo-que connexum valebit: Tempus non venir in definitionem corporis jErgo: corpus ali-quod fingulare ita poteft aiftu exiftere, vt non fit in tempore. Abfurdum amp;nbsp;aj'tlv»-•roll. Effet enim æternum. Verùm enimue-ro, licet quum corpus dcfiniatur, non fiat exprelfaloci mcntio : tarnen non poteft définir! fine mentione quantitatis , ipfarum-que dimcnfionum , ex quibus corpus conftar,quatenus corpus eft. Etrurfus dimen-fio fine cirtunfcriptione , ne intelligi qui-dem poteft. Quo fit, vt dimenfio tollat Vbi-quitatem , non autem fimplex loci mcntio, quemadmodum ifti cxiftimant. Quid
E iiij.
-ocr page 100-•jz DeVeritate
quód natura incorporca, nifi fiiblata locali* tatCjdcfiniri non poteft’Ex quo datur intcl-ligi.retinendain eflè localitaccm ipfam,vt aC’ curate quid fit corpus intelligamus. Sed haC derecopiofius agendum ent, quum aduet’ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiasTranlTubftantiationem Pontificiam dif'
ftnüA(«rf»- ^^*^^™us;cui proculdubio cum hoe dogma-T»j /»»»«ó de Omnipraefentia corporis mulra fiint fuis frefri- communia. Arque id vel ex eo perfpicuuni etates j{ea- efTe poteft, qubd ilia duo dogmata üfde® tuer jihi en- propemodum nitantur fundamentis, iifdem mittiictne. jçjiptuj-æjocisjiifdem ferè argumcntis,amp;(vi alludamus ad genus loquendi toties in haC difputatione nobis obieftû) niutuo fibi fuaS proprietates realiter communicent. Sudent cnim Pontificij quantumuislicct^ccrcèTrafi fubftantiatio fine Vbiquitatc corporis ftatc non poteft : amp;c viciflim Vbiquitas corporis non poteft conftitui, quin ipfæ rcrum cllen-tiæ euertantur : quæ eft Tranftubftantiatioquot; nis proprictas. 5ed iam alias diftinôlioncS audiamus.
Il IL DISTINCTIO
KTHiree Sc ^iseï,
quot;rxlftinguiint prætcrca in hune modum» lintr. ■•-''Omnipræfentiaamp; Omnipotetia eft qui' dem Deitatis kt»'«-« : fed eft ctiam humant Chrifti naturæ Quæ diftindio ab lu- * -rifconfultis petita eft, proprietatem rei ab vfu-
-ocr page 101-HvM. Natvræ Christi. 75
, vfuftuólu diftinguentibus ; quantum autem fit aliéna ab bac quæftione, ita paucis do-ceo.
Proprietas diuinæ naturxjnon eft aliquid i.
C aducntitium,amp; aliud ab ipfaDeitate, vt iam lt;nbsp;fæpè admonuimus : fed ipfa proprietas eft ƒ eifentia zadeb vt Deus non (olùm babeat o-niniptæfcntiam,fedfitetiam ipfa omniprac-it fentia atque infinitas ; quemadmodum ita fl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft TcraXjVt fit ipfa veritas, ita æternus, vt fit
fl ipfaæternitas. Longé aliud ftatuendum eft fl de rebus creatis.Excmpligratia: qui aliquid 1$ habet feu poffidet,non eft illud ipfum quod iC poflldet, ac propterca poteft illud cum aliis i5 communicate; neque tarnen aliquid cius ef-fentiæ ac naturae decedet. Quare.hæc diftin-
P ûio in rebus grauiffimis adhibita, nullo-
■i modo earum vel dignitati vel naturæ reis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpondet.
i' Item : Quia proprietas diuina eft res fim-t' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pliciffima , in ea non poteft »thoic diftin-
;^^quot;flv».Qmire,fi humana Cbrifti natura habet vfumproprietatis diuinæ,habct igitur amp;nbsp;itTÏ9i»,quodabfit.
Item-.in rebus terrenis, fæpe qui propric- R«»« 3. tatem habet alicuius rei, eius vfum non habet ; atque ad id fignificandum adhiberi fo-
I’ let hæc diftindio. At Deus amittere non
-‘h b
poteft vfum fuæ omnipotentiæ amp;nbsp;omniptæ-fentiæ.Scd de hac rc,deque ifta non Theolo-gica,fcd iuris ciuilis diftindione, qua Cice-.
-ocr page 102-74 De Verität e.
ro aliquando deleôlatus eft, nimis iam raul' , • ta, ne forte res adeô diflîmiles inter fe comparantes , non modo ratiocinationis, fed C' tiam ipßiTS rationis, amp;nbsp;KTÜat/ amp;c arnifd-fc videamur.Cæterùm.fiquis de ip(o Chrifto dicatjcum femper gloriam maieftatem b»' buiflexTifa-«: quatenus eft Deus 5 licet fuatn Maieftarem non femper excruerit : ille 'n' rum quidcmdixerit : fed nihil hoc fâciet ad Vbiquitatcm corporis Chrifti, de qua d^' putamus.
’ V.DISTINC TIO PER A P-PARITIONEM ET
Difparitionem.
/^^Vum vrgenturexpreffis Scripturat lo' J cis, quibus Chriftus dicitur abire, re' dire, abeirc,amp; quæ iunt ciufmodiuum illirc' curruntad hanc diftinftionem : Apparitio' nis,amp;Diiparitionis, quam qiüdem,omnium periculofiffimamjta refellimus.
Scqueretur, Chriflum non ca vcrçamp;rea' litcrfecide, quæEuâgelica hiftoria commémorât.Q^dabfir,vt velcogitemus. Confc' quentia pater ex ipfis vocabulis. Nam quar-roiquoties Scriptura narrat, Chriflü abfuif' feà ccrtis locis, éftne illud veruin , nécne! Abfii verb vt negent. Item quæro ; siriaein' tclligédum de natura diuina,quæ vbiqiie eft) an de humanaîCerrè de hninana; Concludo vaturam humanam non realiter fuif' fe vbi*
-ocr page 103-Hvm. Nattræ Christi, yç
fevbique, quiarcpugnat, aliquid cflc realiter äbfens,amp; realiter præfens. Ncque mihi proférant vim vnionis hypoftaticæ : quan-doqiiidem Scriptura loquitur de Perfona,nQ ieorfum de humana natura. Sicenimfcri-ptum eft 1 Icfusdifceflit, abfuit, non pratfens adcratjamp;cçtera eiufmodi.Nó autem itaiHu-mana natura difceflir, abfuit,non præfens a-dcrat. Ex quo efficitur, humanam naturam ctiam cum ipfo xóyu confideratam, non efsc omnipræfentcm. Nam fi exponant.difceffit, hoc eft, difparuit, acceflit hoc eft, apparuit, ficvrgcbo. Verene amp;nbsp;realiter erat id quod videbatur? Quod fi omnino fatendum eft, femper nobis redit noftra conclufio. Nam videri, amp;nbsp;non efte ; hoc tribuendum eft hu-manis commentis,non autem fanôlifTimæ amp;nbsp;ccrtiftîmæ Scripturæ veritatiide quaficali-quando Auguftinuslocutus cft;Si dixerimus ïnPfaLjj. quia non erat triftis, cum Euangelium di cat: Triftiseft anima mea;Ergo,amp; quum dicit E-uangelium,dormiuit Icfusmon dormiuit le-fus Î Et quum dicit Euangelium manducauit Icfus,non manducauit lefus'.furrepet vermi-culus putredinis,amp; nihil fanum rclinquet,vt dicatur , quia amp;nbsp;corpus non erat verum , amp;nbsp;carnem veram non habuit. Quiequid ergo de illo feriptum eft,fiatres,faä:um eft:verum cft.Hæe Auguftinus.
-ocr page 104-De Vehitate
6. DISTINCTIO PER Abdicationcm.
QVIA difcrimen adhibcndiim efl: intcc tempus humiliationis Chrifti, amp;nbsp;tero-jtu-itur. pus ipfius glorificationis : ita rem definiunb VC tempore humiliationis, huraaua Chrifti natura,quaevi vnionis hypoflaticæ habcbat quidcm omniprælentiam , oranifcienciam) omnipotentiam, tarnen feie abdicauerit v-fu diuinæ iliius Maieftatis ; arque ita dicatut adfuifle,abfuifle,amp; cætcra eiufmodi. Quod quidem commcntum de abdicatione elle vitiofiflimum,ica confirmo.
Primùm manifcftè repugnant Apoftolo, quum dicunt, humanam naturam fuifle hii-Phih'p.i, miliatara. Sic cnim Paulus, ijuum infot-ma Dei eflet^nonraptnam arburatusefl tpareïH elfe cum Deo ; veruntamen fetpfltm exinantuttt acceptaforma ferui, ^e.dc quo loco infra plu' ra diäuri fumus. Sed omnino cùm Apofto' lus de ipfo Chrifto in Concreto loquutus fit! perpcram ifti dicunt in Abftradlo,humanam Chrifti naturam fefe humiliafle. Dicendiim cftigitur.Toi' 'Koyw feipfum exinaniuifse, non per ie, fed id eft propter hypoftaticè fibi vnitain carncm.
Item ; vocabulum Abdicandi non conuc-niteoium fententiæ. Vtenim qui fe Magi* ftratu abdieauir, non modo non gerit magi-ftratum , fed neque prædituseft dignitare il-lius magiflratus: Ita, fi humana natura Chri* Hl fefe
-ocr page 105-Hvm.Natvræ Christi. 77' fti fefe abdicauit Omnipræfencia ad tempus,.' vt vokintj fequitur tunc temporis ipfam O-mnipræfentisc authoritatcm inChriftonon fuiH'c-.qiiod tamcilli non airenticntiit.Qiyn* ctiamfi Omnipræfentia eft effeétum neccf-farium vnionis perfonalis : quemadmodum illi proponunt, non poteft igitur efse abdi-catio Omnipræfcntiæ , quin lit quoquc ab-dicatio vnionis-.quod eft
Rurfus , Abdicatio infert vfum ipfius rei I-anteccflifse. At ft Abdicatio omnipræfentiæ refertur ad tempus hnmiliacionis;amp; ipfa hu-mibatioconfidçratur à tempore conceptio-nis,amp; ivcafKunuç vfque ad reftirrcótionis té--pus’.quando ignur fuit realisvfusOmniprac-fcntiæ ; Sic enim Paulus, Exinaniuit femett-pfüm accfpta forma ferai, Si Iohannes , Non-dam y in quit, Chrijloi erat glorificatas. Ac-qüc omnino.concipi in vteroVirginis»repu-gnac Omnipræfentiæ-.quare ft illos audimus, erit recnrrendum ad Abdicationem ; ex quo cfticio'.Vnionem hypoftaticam amp;nbsp;iftam Abdicationem ftmul cœpiflesac propterea fuifsc Abdicationem, antequam vfus rei præceffif-
' fet. a’iTuvaW.
Item ; Chtiftus dicitur abefsc ,adcfse, Sc estera eiufmodi, etiam poft eins glorifica-' tionem. Z'Zo« eH fczo, Matth. 28. Recefsitab eie, Luc. i/|. ^fcendit in catam, defeendet de ' calo viuor mortaos iadicataras y amp;c. qu« ' ad Chriftum glorificatum pertinent. Ergo
-ocr page 106-yS De Veritate vitiofaeftdiftinâio de Abdicatione.
l^lt;no $. Præterea : hæc diftindio fuperiorem illani euertit, xtw» amp;nbsp;;(;pm/:qua folum vfum Om' niprifentiæ,hui-nanæ naturæ Chrifti tribue' bant. Nuncautem illi per Abdicationemip' fum etiani vfum eripiunt.
6. Adhæc, elfe omnipræfcntem, omnifcium» omnipotentem, non poteft ab aâu fcpari' ri.quemadmodumexipfius rei fignificatio- , ne perfpicHum efle poteft : nam qui non cft omnifciusaftujs ncceflatio quædam nefeit! Atquijcflè omnifeium nefeiendo : hoc vetô ne fando quidem auditum efts Similitct:qui j dicit humanam Chrifti naturam fuifte omni' , potentcmjnon adu, fed potentiâ : ilie dicitgt; humanam Chrifti naturam potuiflè pofte o- , mnia : quod eft pcftîmè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atque j
tiamaliquiddeterins. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
7- Deniquej fi caro Chrifti fuit aliquandov- j bique potentiâ,non aôtu, amp;nbsp;nunc aiftu vbi' , que eft, vt volunt : Sequitur, infinitum non cfte infinitum. Nam res fit plenior quum ad potentiam accedit adtus. At infinito accc' dere nihil poteft ; alioqui non iam eft infinb turn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
Quid pluribus opus eft; Siquis exiftimat; diuinam omnipræfentiam efte potentiâ,ill^ (quæcunquc tandem phàrmaca conquirat) exiftimat quoque,Deum efte poteciâ. âS'tjyi*' rigt;y Sc blafphemum. Eft enim Deus aôluspU' riftimus.Diftinguant igitur gt;nbsp;quantumuis !lt;'
-ocr page 107-Hvm. Natvræ Christi 79 cet, veftant, inuertant, cuertant ; profeóhó*^ quicquid attigerinc, vlcus erit.
VILDISTINCTIO NATV-RA LITER ET
Perfonalicer
Vrfus idcntidem hanc diftindlioncm v-■^^furpanc: Corpus Chriftinon eft omni- v^eftUitur. præfens Nacuraliter:fed, Perfonalicer. Qua-re,vidcndum cft ptimum,nuin fatisapteco-hæreat hoc complexum;H«wlt;«WiJ natHf^per-finaUtef'vhiijMepritfensÆ.tenm ficegoftatuo: nihil elfe in Theologia periculofius, quam fr •*' fublata vcrborum ac (ppaffta» propria figni-ficationejperaliena.commentitiâqueloqué-di genera vageris.Arque vt ad rem ipfam ac-ccdamus'.fatis cóftat, humanam naturam nó efsc perlonam in hacdifputacione(fiquidcni loquimur de Humana natura à X97« in vnio-nem perfonæ afsumpta.) Rurfus humanam
, naturam dici Perfonalem, non meraini me • apud probatos authores legere. Dicitur e-j nlm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propriè, non id quo Perfona
1 confiât,fed id quod ad ipfam Perfonam con-- fticutam,amp;adTi û^iç-âfAtror refcrtur.Itafit vc i diftio Perfinaliter propriè de ipfa quidem
Perjona dici debeat : non autem de altera ex nacuris. Sk; igiturex vfuTheologorum re* e ótè Sc o’pamp;bJ'ó^ax loquemur, ChriftuS ell per-) fona. Item, Humana natura eft afsumpta à ' Verbo in vnionem Perfonalem. Itcmque,
Vttaque natura in CHrifto vnita eft Perfe^
!■gt;
-ocr page 108-8o DeVbritate
^liteŸ. Sed b»c propoficio falfaeft , Diuin» natura eft alicubi tantum præfcns. Et manebit falfa,licet addas tuum illud Perfondlittr-Hoc modo : Dcitas cft alicubi tantum prs' fens Perfinaliter.ybi cùm fententia falfa, turn «Wç-ŒTov eft loquendi genus , vt antè dixi' Qubd fi ilia propofitio ftare non poteft,h2^ igitur ftare non poterit : Humana natura el^ vbiquc præfens.vel infinita, vel æterna , Pet' fonaliter. Qubdfi tranfpofitis vocabulis it» fuam fententiam exponant, vt velint hum»' nam naturam Perfinalttef afliiraptam à Vet' bo.eflc vbiqile præfentem : fequerur , nuH' quam amp;nbsp;nuîquam humanam naturam Chri' ftielle vel fuine circunfcripram,ac dcfinitan' propriis dimenfionibus, hoc eft, verè hunU' namnaturam; Quod abfit. Ratio eft:qui^ nunquam amp;nbsp;nufquam fuit, nec ellè poteft HumanaChrifti natura, nifi afsumpra Verbe fuftentata ; Alioqui duæ cflent perff' næ,cùm vna tantum fit.
Poftremo, funt qui vocabulum Perfonei^ fer ita exponant : vt Humana natura dicatU* Omnipræfens Perfona,liter , hoc eft, eo mô' do quo in Perfona Filij fubfiftit.Quæ fentei^' tia,fi commode intclligatur, licet impropH*’ loquendi généré exprelfa fit ( vt fpero à nO' bis confeäum elle) haudquaquam nobis rit reiieienda. Quis enfin eft modus quohü' mana natura in perfona Filij fubfiftit?nenip* quatenus Verbum cam fuftentatfibi vnion'
Perfoii»^
-ocr page 109-J»
’fi r d» li' elt;»
il»
ü' fi' II»
!gt;'
■eü ? flt;^
fi^ / e»' ,fi» IÖ' s»* b»'
Hvm. Natvræ Christi. 8i
Perfonali cóiunólam. Quum antcm Verbum, âc infinitum amp;nbsp;omniprçfens.cfficitur huma-nam naturam femper amp;nbsp;vbique à Verbofii-ftentari. Hue igitur redit fuperior expofitio; huiuana natura Chrifti eft Perfonaltter om-nipræfcns : hoc eft diccre : eft pcrfonaliter coniunéta cura Verba, amp;nbsp;ab eo fuftenrata; quod quidem Verbum eft omnipræfens. Neque hinc recedunt alij, qui fuam de Om-nipræfentia^orporis fententiam ita expli-cant, CorpHS Chriüi, inquiunt, omnia, impiety non fi cut Deitas implet, ^uia non eü faEla ejfi;n-‘ tia infinita,fed tmplet, tjuia vna efl' Perfona cum Deo omnta tmplentc, Hæc illi. Quæ fententiæ, vtveræfunt ,ita valde improprium eft hoc loquédi genus.Corpus Chritli eft omnipræ-fens Pe^w/îZifer.Quqd vt magis pateat,quæ-ro ex tcjânnon humana Chrifti natura fit æ-què Perfunaliter vnita cum co qui eft çternus, quàm cum co qui eft omnipræfens, nempe cumXogt;«? Item , nonne co modo humana natura in perfona Filij fubfiftit quo ab co fuftentatur, per quem omnia creata funt? Certe.Sed enim nemo qui orthodoxus fuc-rit.vnquamita locutus eft, vt dicerct huma-nam naturam eiTeperfonalitcr æternam j Sc per earn omnia creata fuifle perfonalitcr, fed femper vfi funt vocabulis Perfonam fi-gnificatibus. Hoc modo: Chriftus eftæter-nus:Per Chriftum omnia creata funt,amp; con-funilia. Qiiamobrem fugiéda funt, inTheo-
i)'
-ocr page 110-«à T De Ve r it a t e
logia præfertim , ea loquendi genera, qui funt inufitàta, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adeôque periculo/î^'
J.
fima , tandéinque cxitiofa Ecclcfiæ futurs, nifi mature prouifurh fit. Repudiato igitur illo loquendi genere , recipicnda eft fuperiot cxpofitio , quæ nihil adiiiuat realem Omni’ præfentiam corporis, imôporiùs earn euef tit ; nam fi fpedandus eft modus quo huins' na natura in Filio fubfiftit Perfinaltter, Scü eft modus vnionisPerfonalis,vt in ipfa vnio* nePerfonali maneat naturis fuæ propricts' tes:rclinquitur , vt Humana natura in Pcrfo' na F/lij fubfiftens , maneat finita, amp;nbsp;alicubt tantiiin,non autcm vbiquepræiens; quæcft humanænaturæ proprietas. Sed iâ adipfaifl diftintftionem Naruraliter amp;nbsp;Perionaliter ic' dcamus,quarn cgopergo refellerc.
Conftat pcrfona Chrifti ex vtraque natU' ra: non igitur Perfona debet opponi altcti naturæ. Solctquidem oppofitio confiderart inter ipfas naturas, quandoquidé vnaefts' terna,altera crea^a.vna Diuina,alterahuinî' na : amp;nbsp;quæ inde confcquuntur: fed perpera® conftituituroppofitio inter Perfohana órna' turam:quia fublataaltera ex fiaturis.non po-teftftare naturarum vnio, ac proinde no» iam eft'ct Perfona : quodabfir. Quam obre® ira de hoc myfterio loquédum eft, vt natura* lircr, ad naturam, perfonaliter,ad perfona® r^feratur.
Ec quod nonnulli dieunt , duplicemeft aóhuffl
-ocr page 111-■J,
o' J' 'o' bi
1)'
Hvm. Natvræ Christi. 8^ aflumprimum corporis Chrifti, vnum naturalem, altcrum perfonalem ; nifi commo-da interpretatio adhibeatur, ftare no poteft. Primùm , quia vnius eiufdemque rei efle duos adus primos fimul , amp;nbsp;quod grauius eft,inter fe oppofitos, ne fahdo quidem au-ditutneft. Deinde quia primus actus perfo-nalis non poteft elfe nifiperfon« , neepro-ptiè dici nifi de Perfona. Qj^^mobrem vt hie locus concludatur, reótè dicam, Chriftum efie vbique, quia Chriftus eft nomen perfo-næ. Item Tovxiyov elfe vbique naturalicer, quoniam ea eft natura t5 X9gt;cu vt vbique fir. At corpus Chrifti efte vbique gt;nbsp;dici non poteftmeque naturaliter,hoc enim répugnât humanç nattiræmeque per fonaliter.eft enim nonPerfonæ nomen, fed naturæ, vt paulb ante diximus.
iti
1»'
1»'-0'
oquot;
1(0
Item quum dicunt humanam Chrifti na- K'»’“' 5’ tiiram accepifle à Xogt;amp;) vt fit vbique,non qui-dem natutaliter.fed perfonaliter ; admittunt Nam fi naturalitcc fiaberet Om-niprælentiam, earn aliunde non polTct acci-pete. Quareillud mcmbriim, nennaturttliter, ftarc non poteft in diftinétione. Quid autem fi ita cxponat illud enuntiatû? Corpus Chri-ftiefi vbiqae Perfonaliter, hoc eft » Corpus eft Chrifti, qui eft Vbique, quandoquidem Gbriftus eft Deus amp;nbsp;homo ? Certe, fi ità ex-ponant vocabulum Perfonaliter , quovtun-xut iverus erit fcnfus impropriæ locutioniSo ij-
-ocr page 112-84 DeVeritate
VUL D I S T I N C T I O M 0-do Maieflacis.
\ Ddiint amp;nbsp;hanc diftindioncin.quam iH* iitur. /■YfrequcntifTimc- vfurpanc : corpus Chri' Iti eiic realiter vbique prælens, non natural' modo, fed modo Maieftatis : Cuius diftifl' éfionis præcipuoserroresita recenfeo.
Primus errornn vocabulo Piæfentiæ.qui* Maieltas eft alio modo præftns, quàm ü' corpus,nee magis poteft corpus eiïe realifc' præfcns,modo Maieftatis, quàm Maicfta' poteft elle præfcns,modo corporis.
Secundus error ; dum conftituunt realci” præfentiâ line modo naturali. Etenim realia præfcntia corporis fine vera ipfius corpotü exiftetia, amp;nbsp;vera corporis exiftétia,fine prquot;' priis diméfionibuSjiie cogitari qudépoteft’
Tertius error in vocabulo Maieftatis. S' enim intclligunt gloriam illam præftantil' fimarn,qua corpus Chrifti exornatum eft,S quam ilÜ inter dona crearaSc habitualiaCO' mcmoratmihilid facit adOmniptæfcntiaii’' illis ctiam airentienribus. Nee enim neceft* eft,ibi efte corpus , vbi fumma illa gloria K' lucet : cùm abfentis etiam hominis glori' longe latéque dilFundatur. Quod fi nomin^ Maieftaris intelligant Maieftatem DiuinaH'' hoc eft,Deitatem ipfam : fcquerctur, corpquot;' Chrifti efte Dcirate ipfam.Quod quidc inCO' modii idétidé illis obiicimus,quippe quod'” illudidentidé incurrât.Nâ cuicunq.tribiiitu'
Deitä'
-ocr page 113-Hvm. Natvræ Christi. 8j
Deitatis modus , illi quoque tribuitur Deltas, quæ eft fimpliciflima, Quód fi in rebus creatis hoc connexum valet:De quibus enu-tiancur pioprictates fiue códitiones cflcntia-les.de iitdé enunciâtur ipfæ cffentiæ : quantó idmagis valtbit in proprietatibus Deitatis, quæiunt ipfa Deltas? Ex quibus omnibus perfpicuum eft, hancdiftinàionem peccare imprimis lt;si%6 to •woxxa^ôii; Tttyîf^or.
Atquehæcde diftinétionibus illis,quæ fo- coüftwjT». lét adhibcriad (uftendandû dogma Vbiqui-tatis ; qiiæ omncs, vc eôdem fpeétant, ita in codé errore verfantur, que ego oculis fubii-cio, propofita diftinótione confimili.HomO quidé eftrationis particcps per fe,T(^ «rtq.na-turalicer,amp;:c. Sed hic homo, non eft racionis particcps,z*T’aXXo i^uv. Sic. Quod quàm • incprè dicatur ncmo nô videt. Atquihucre-deût fupetiotes diftinôtiones.Sic enim ftatu-iint:Corpus Chrifti.vt eft corpus humanum in fpecie,eire finitû,quarttû,amp; circûfcriptuin fuis dimenfionibustquod quidé ad definitio-né corporis human! pertinct. Sed vc eft hoc corpus,ncmpe Chrifti,non else finitum,atqgt; hoc modo tollirur ipiîus corporis difinitio.
Quilietiâquoties proponétnr fuperiorcs Generate inæd.ftinôhionesjtotieshçcincômoda Ion- incommod» gègrauiftimafequenrurrCorpus Chrifti Per fo’iafiter, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;^Hcre(.amp;C.côccptü, natû,
pafsum-affixûcruci,arque ©mnino verü corpus nô fuifse ; amp;nbsp;omncs effugiédi vie obftrtl-
F iij.
-ocr page 114-86 De V. E R I T A T Ë
étæ funt.Nam ex illis ipfis eorum diftinélio' nibus ira ratiocinor : Si corpus Chrifti elto' mnipræfens, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, non naturah'
ter,fedperfonaliter, vt illi diftinguunt;Erg® viciffim corpus Chrifti perfonaliter non circunfcriptûralioqui vno eodéifique refpC' ótii corpus Chrifti eft. circiifcripcum ftmul® incircunfcriptûcatqueita fupcriorum diftin' chonum rnébra non rcôtè aftîgnantur:Q£,oil vbi fitjiam non funt diftinôtiones, fed iuan'S vocabulorum fonitus:atque id cuiuisvcl mC' diocriter in arte difsercndi vcrfatOjfatis pet' fpicuum eflepotcft.Vcrùm enimuerocorpus Chrifti çonceptum,naçurn, pafsum non fuif' fc^denique verum corpus non efse,quæcun' que randé diftinûiones adhibcâtur,dicifinlt; süma impietate non potcft.Afq; hec deifta-rûdiftindionû refutationc nobis dida fintgt; Dogntit dt Nunc opcræpretiû cftpaucisdemôftrai'C) Omniprxftn dogma de Omniprçfentia amp;nbsp;Vbiquitatecot-tia. nw nd- pojisCPirifti nonrantùm verboDci, ipsi-iMiAtreAlem r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f.
corpmcbri qucrcrum naifuræ,verLimctiam eorum kn* fii frxfen- jcntiç rcpugnarc, qui illud proponunt. Etc tinminfane; j-jpfi yt probare poflint, Corpus Chrifti efsc CK»(» ta-men nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præfcns In pane, Cum pane, amp;nbsp;Sub
quot;quot;eZgim pane,quoties Sacradomini Cœnacelcbra-tur:amp; realiter ore pcrcipi.cius rei gratia dogma de Omnipræfentia corporis inincdiiiw protulerunt. Atquifequentibusargumcntis docebo, iftam de CoenaDomini fententiain nihil iuuari fuperiori illo dogmate.
Omni-
-ocr page 115-Hvm. Natvræ Ch risti. 87
OmnipræfentiaDiuina generaliter ad res omnes cteatas pertinet. Ar præfcntia Chri-fli in Sacra Cœna, eft beneficium parciçulare crga Ecclefiam Deidraque ilia generalis banc particularem non infert. Alioqui Cœna Dotnini ad res omnes creatas pertincret.Ab-
I furdum.Error eft jMSTotSdoj;«? axxo gt;ivo;;ma-, gnum in dilTerendOjnon vitium modô,fed e-tiam flagitium,
Si propter Omnipraefentiam,corpus Cliri-fti eft In pane, amp;nbsp;Cû pane; Ergo fimili adsô-que potiori ratione, corpus er it extra pané, quod quàm accommodatum fit ipforum fen-tcntiæ,illi viderint.,
Quiavbiqieftejfignificat omnia continerc, nufquâ contineri (quodillictiâagnofcût:}
Idcirco longé reétius ita enuntiabitur.Panis eftin corpore Chrifti ( vt aliquando deDeo
' omniprçfente dixit Paulus:/« tpf» mouemurdr ’ fumus) quàm ita Corpus Chrifti eft in panç....
Quia magis conuenit OmniprxfentiXjdi-.j^^t/o^. ci extra locü,quàm in loco,idcircocüucnicn-tius Vbiquitari diceretur-.Corpus Chrifti ef-, fe extra os eorum qui Ccenæ Domini com-municant:quàm in eorum ore.
Nullum corpus quod ab alio corpore rca-liter pcrcipitur, eft infinitum. Corpus Chri-5' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fti realiter ore corporis percipitut ( in-
i?* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quiunt :) Quare corpus Chrifti non eftin-
ftnitum. Aut fi corpus Chrifti eft infinitum, vt iiden) volunt, Ergo ore corporis nqiAquot;
F hij.'
-ocr page 116-88 De Ve r I t a t e
pefcipitur realiter. Huius fyllogifmi vcritaJ nititur natura amp;nbsp;ratione reruin carutn de qiiibusagitur.
Si omnipræfcntia corporis Chrifti ftatiié' da eft , vt ipfum corpus fit realiter præfcns In panc,Ciim pane, amp;nbsp;Sub pane in Sacrofan' lt;fta Cœna Domini:Ergo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non tan
tum dicendum, Chrifti corpus efle vbiqiie» fedetiam efte vbique totum aJ'ut'aeT«». Coir fequentiapater. Certum eftenim in fando illo myfterio totum Chriftum fidehbus exhi-beri.Falfitas confequentis fic probatur.Vbique totum efle non conuenit naturae corpo-rcae, neque de ilia poteft dici vllomoJo; eft cnim proprium, tû ei roti quod eft oAtoç oAof, tum ei naturæ quæ eft fimpliciftîma , qiiS Deuseft. Quareautdiinnaamp; Humana natura flint vna eadémque eftentia vbique tota (quod abfit:eftct cnim naturarum confufio ) aut lunt duo infinita fimpliciftîma inter,ft diucrfàjquod fieri nequir.
Denique fcqucrctur: corpus Chrifti ctiam efte in calice (fiquidem vbique eft) amp;nbsp;iangiii-nem efJe in pane : contra ipfa Chrifti verba» expreflamque diftinélionem qua vfus eft, inquiens :Hoceftcorpus meum: amp;, Hoceft fanguis meus.
Si dicant corpus Chrifti efte cum pane realiter non vi vnionis hypoftaricæ, fed vi ver-borum Chrifti (de quibus nobis agendû erit fijo locoj cur igitur omnipræfentü corporis in hac
-ocr page 117-Hvm. Natvræ Christi 89
inhacqiiæftione tantopcre vrgent?Necc-' nim valet hoc connexum , Si corpus Chhfti ■ eft vbique præfens vi vnionis hypollaticæ.
Ergo eft realiter præfens in pane, viverbo-rum Chrfti. Nec vileis eft tarn radis qui non
’ id facile aflequatur: Quare, ft eft in pane vi vnionis hypoftaticæ, non eft igitur in pane,
' vivetborum Chrifti; amp;nbsp;viciffim , ft in pane ’ eft viverborum Chrifti, certè non eft in pa-
nevi hypoftaticæ vnionis. Et qui vtranque ’ rationcm ftmul coniungunt, illi profeóló vi-
dentur ipft difterendi ration! bellum indixif-fc'.quianunquam efficient, vt Omnipræfen-
* tia fit particularis piæfentia in Cœna.nift gc-
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neralc cum particulariconfundant.
’ At cnim(inquiunt nonnulli)Sivbique po-
teft efse corpus;poteft cfse præfens in Coena. tr
' Refpond. Si corpus Chrifti eft vbique præ-fens, eftigitur adluomnipræfens. Hocau-
) tern connexum efsetridiculum. Si eft aófu v-' bique: Ergo poteft efse hîc,vel ibi : ficenim
non bene conchiditur abaófu adpotentiâ.
' Idem dico de hoc connexo : Si Chrifti corpus eft vbique ftmul. Ergo poteft efse ftmul
' pluribus in locis , quod quidem peius eft e-tiam quam nugari. Sicenim dicendumeft,
• Ergo eft in omnibus locis ftmul. Atquecm-nino verfent fe in omnes partes licet, nun-quam proftifto dogma illnd fuum Vbiqui-taris accommodabunt quæftioni de præfcn-tia corporis Chrifti in facra Cœna. Peto à
-ocr page 118-go De Vekit ate.
ledoribuSjVt id apiid fe accurate reputenb^ cos tnihi aiTcnfuros elle confido.
Cmçlujio.
}
His amp;nbsp;co.nfimilibiis aliis plerifque argU' menti», dogma Vbiquitatis labcfactaripO' left.
Nunc audienda funt argumenta' pro do' gmate Vbiquitatis,amp; ex methodi noltrJEfi' tione de ça figilJatim refpondendum. Qü.’* verb maxime confidunc aliquot argumen* tis,quæ illi übi videntur petereex natura V' nionis liypoftaticç,nos ifta argumenta prio' ri loco difcutiemns:dçinde adScripturælo' cos deueniemus , quos illi nobis obiiciunt), yt fuam ftabiliant, noftram autem cuertant fententiam. Arque ex noftrarefponfione futurum fpero irùv ^4^, vt noftra ftabiliacur,*' pforum autem cuertatur fententia.
Vtnw.A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affumptOt ejl à
vnitatepeŸfinit:(^ vnio perfona'
lisin/eparabiUs.Ergo vbtcu,i]\ b 'hoybc, ibieflhurnana natura, Eß autiÔKbyoi'vbiqy.'biatura/giturhn mantf
-ocr page 119-Hvm. Natvræ Christi 91 t^ana Chrtsit vbi^ue efl.Velßc, Chriflw non eß totuißne humanitate : Ergoß totus Chrißm eß 'i/bi^ue^ humanitas eins v^ijue efl. Q^od amp;nbsp;alio modo cxplicant , propofito fei|uenti Syllogifmo.
cum Verbo p-rCjnahter coniun~ eH:, tUud vbtqus cum erbo ferß)naliter, prußns efl.
Jlßumpta natura cum Verbo perfonaliter v-nita efl.
Ergo vbicunejue Verbum adeliy ibiperfonaliter ficum etiam aflumptam naturam prafentem habet.
R E S P O N S I O.
Priroùm difcutio fuperius Conncxnm: Deinde accedam ad Syllogifmum /'«kt/kov, quem fubüciunt.
Fallit Confequens-.Primus error tIw p^_ dyvotat T« ?’xsgt;':k(jv,quia verbum Eft,non po- f trior is ob-tcft vtrobiquc eodem modo accipi. Quod iebliomt, vt faciliùs demonftrari poftit, noftçam banc refponfionèm ica cxplico. Efle, dicicur aliter de Deo ,quàm de rebus çreatis, quæcunquc tandem illæ fint.-fine ElEe dicatur fimplici-ter , fiue cum additione. Exempli gratia, Deus Eft : nemp.e per fe, amp;nbsp;à fe, quia eft ip fa. etl*ntia , atque æternitas , à qua vna reli-quaomnia, quæ funt ,habent Efse. At res Crcatæ Sunt, non pet fc , nec à fc , fed à Deo , fine quo non poffunt Efl'e. Eu
-ocr page 120-Ib lib.Con-fci;
Atl.iy.
Col .1.
Hebx
hi duo modi tS wdj nunquam debenr,ne(jnf poflunc,vel(vr illi loquuncur ) reaÜccr amp;nbsp;ef-fcntialkcr inter fe communicari : vel(vt ego quidem interpretor) inter feconfundi : nc rescreara ciins Creatore cxæquetur : quoJ proculdubto fieret,G in vtroque verbum Elfe, eodem modo vfurparctiir. Riirfus, Detiî eft bonus,hoc eft, ip (a bonitas,à qua vna re-liqua omnia quibus bonitas tribuitur, bonJ funt. Ac res crcatæfunt bonæ : non à ft, ncc per fe, fed à Deo , fine quo non polluiit bonæ efse. Qr^od aliquando Auguftinus explicabat his verbis : Intdltgaimu Dswn ßni ^ualttate bonufn : quantitate magnufn ißnt ßtuprafiientem,ßne hahitu omnia contMenterih ßne loco vbicjue totum^ ßne temporefernpitet' num,Slt;.e. Haccille. Dcniquefvtad noftrani quæftionem propius accedamus) Deus Eft præfens,quia eft vbique:At res creatæ dicun* tur præfentes Efse, quia Sunt alicubi, Deus auteni Eft vbique, quia omnia continet, o-mnia conferuat,fonet,fuftentat,quernadrao-dum exponunr Schöiaftici, amp;nbsp;reótc.Sic cnim Paulus; '[^onlonae, inquit, abed aht/noquo-que no/lrutn. ]SIMn in ipß viu-mui, mout' mur, (p’ fitmioi. Et nominatim de æterno Fi-lio, Omniapereuin conßßunt , inquit Apo-ftolus. Et alibi : Sudinrt omnia verbo ï/ft f»o potente. Quare hoc Theorema in Theo' logia eft certiffimum ; Eiusßltus eßornniaco' ttnere amp;nbsp;ßtßgntare, cuius ed omnia creaßi-
Deus
-ocr page 121-Hvm.Natvkæ Christi,
Deus igitur eft vbique; quia Dei bonitas, lapicutia.iuftitia, proiudcntia,porentia,Ma-ieIlas, hoc eft , Dci eflentia eft infinica. Ne-que potcft vllis vel locorum , vel temporutn finibus contineri, vel terminari, quando-quidem omnia continet amp;nbsp;terminât. At res ct eatæ vbique elle non poflunt : quia funt cteatætac propterca fua clfentianon infini-tæ, amp;nbsp;non infinitæ, quia non funt Deus. Et quia funr finicæ , funt igitur in tempore, amp;nbsp;habcnt (num Vbi, vel circunfcriptiuc, vel definitiuè, pro latione fuæ naturæ. Quod ft non habcnt luum Vbi, non (unt igitur in tempore; quia non pofTnnt elle ex parte fi-nitæ ex parte infinirsc, vt alibi diximus. Sunt ergo in tempore,ôc habent fuum Vbi, quia fubliftunt per cum quifolusncceft in tempore, ncc in loco, hoc eft, qui foliis ac-teinus amp;nbsp;vbique eft.Qnç omnia breuirer hac Vna ratione concludemus.
Humttna Chriïli»AtHramp}uamefl’ nißf»-iientata;qMMdotjHidem a Kfgt;yußtflentatu.r.i^on eß igitur vb lift Quia quod eft vbique, fu-ftentac , nonluftentatur-.vt pauloantcdc-monftrauimus,arque hoc Connexum affir-inamus efteaXuTsv.
Secundus crrot:(a%t'ri tTro/z^cv-Nec enini h»c funt confeftaria; Vnio perfonalis eft in-leparabilis: Ergo vbicunqneefta ibi eft humaua natura. Sed ita conneélendum eft potiùs ; Ergo Temper amp;nbsp;vbique o Aa^oç eft
-ocr page 122-^4 Dè Ve rI t at ë Coniunólus huinanæ naruræ, poftquam earn (cmel aflumpfit. Sic autcm ipfi Scholaftici hanc obicclionem foluunt, vtdicant argu' mencum hoe non procedcre, quoties eoru® quæ vniunturivnum excedit akcriim. Porrà hoc non dicicur fads propriè : vbicunque eft Ó Äo'ym :hoc cnim de virtiite fermonis ( vt lo* quLintur Scholaftici)infert prçfentiam rS^igt;^ gt;«in locis» per partes. Atqui à xcyoi; eft ft* mill amp;nbsp;femel vbique, quia omnia corinet, vt à nobis proximè declaracum eft, amp;nbsp;eft vbique torus , quia fimpliciflimus. Sed enim(in-quiunt)id efficiturvi vnionis hypoftatici-Refpondeo.petiprincipium.Hocenim illud eft quod internos quæritur. Quinetiam ft' eile refutatur iftud confequens ex natura i-pfius vnionis hypoftaticænn quafncà cyno-î'ura nobis femel propofita defledtamus) no-minatim dicutur naturarü proprictates fer-uari vtrique naturæ : ex quo fit, vt Deltas iO ipfa vnionc hypoftatica ftt femper infinita, turn temporu, turn locorum rcfpedtu : quft eft æterna amp;nbsp;vbique,amp; viciftim hiimana natura remaneat turn tempore^ turn loco finita amp;nbsp;eircunferipta i nam ipfa Humana natura a-licubi præfens amp;nbsp;finira femper fuftentaturà quieftomnipræfens, amp;nbsp;infinitus.Quft verb Hæc vnio hypoftatica, de quadiirerl* mus,eft fingularis,in qua etiam fummaamp;ina' perueftigabilis Dei fapienriarelucet, canO' bis definienda eft,ex ipfo Dei verbo, non eS noftrft
-ocr page 123-Hvm. Natvræ Christi. 55
noftrîs commentis.At ego inde depromö «v-^a.tnv apertifïlmamjquapropolkio illa geneed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rails facile labcfaótatur.Sic cnimChriftus la-
f' nbsp;nbsp;nbsp;tronipcenitcntiiHoiitfjinquit, mecumerisin
paradtfi, Conftat autem corpus Chrifti ad i tetcium vfque diem manfifl’e in fepulchro,vc ft Chriftusipfe prædixerac, amp;nbsp;nos in fymbölo 1' ; ptofitemur.Qv^öd fi dicant fuilïc fimul in fei'' i pulchto Sc in paradifo propter Omnipræ-i' j fentiamitum illis obiiciam fuam illam diftin-'t ; étionein de abdicatione. Nam fi,vt illi quidé i- iradunt, humana Chrifti natura fefe abdica-
uit ftiailla Omnipræfentia tempore humi-liationis; rogote» ecquando fuit humilia-: tio Chrifti, (i non tunc fuit : leem , ( quod ante obiecimus ) ft qui fuit in paradifo fuit fimul in fepulchro, fequituranimam Chrifti
• ' fnifte etiam cum corpore in fepulchro : ac ' ' ptoinde Chtiftum non fuifle verc mortuû: • nee verè fcpultum , neque verèrefurrexifle: i quæ omnia abftt vt velcogitemus. Quod ft , res hæc poftit vlla ftmilitudine adumbrari t petita ab rebus coniunôfifftmisimultæ profe-- rentur a\wpîç-4)i:, Sc infeparabiliter inter fe I coniunétæ,in quibus ftiperior propofitio lo-• CÛ non habcbit. Sic lux Solis (hac enim fimi-i htudinem aveteribus vfurpatam, etiam ipfts I nbsp;nbsp;nbsp;Omniprçientiæ patronis non difplicere vi-
' nbsp;nbsp;nbsp;deo ) arftifftmè quidem cum Solis corporc
• coniungituf. neque tarnen propterca necef-■ fe eft, vtvbicunquc fit lux Solis, ibiquoque
-ocr page 124-^6 De Veritate iîc eius corpiis.Icem, vifio non feparatural’ oculo: nihilominus tanicnlongiùsporrigi' tur quàm ipfe oculus. Item, capiic in integr® corpore non diuellicur à pedibus , nequc tâ' men vbi eft capiit,ibi func pedes, amp;nbsp;pleraquC alia in hancfententiain.
Verùm inllanc hoc modo : Si torus Chri-ftus eft vbique, ergo eriam fecundùm huinî' niratem. Nego fequi. Nam torus ChriftuS non eft idem ac totum Chrifti ; quam diilîB' «ftionem à doiftis Thcologis propofitain» firraifque rationibus fubnixam, demiror cuf ifti répudient.Quero enim-.ânnô torus Chri' ftus fit Deus:item:ânnon totus Chriftus paf' fus fit. Sinegantrdiuellunt vnitatemperfo* na::fifatentur, ipfi fibi refpondcntmcc enii” verum eft, velChriftum elle Deum , fecun' dùm humanam, vel fuifte paflum, fecundùm diuinam naturam. Sed illi de fanéliftlm* haevnioneperfonaliperinde difpurant, û elfet cralla quædam amp;c phyfica compofi' tio.Qu^b fir.vr ficetiam ratiocinentur.
Chriftus,inquiunt, non eft totus fine hU' manitate. Ergo fi totus Chriftus ert vbiquC) humanitas igitur Chrifti eft vbique. Q^d quidem argumentum valeret in toto aliquo craifojterrenôquervt fi dicam,corpus huniî' numnonefle fine fuis membris ,ac proindc vbicunque fir ilhid corpus , ibi quoque clü illiuscorporis membra: quia vbi eft totum corpus, ibi eft quoque totum corporis, alio-
-ocr page 125-’ . Hvm. Natvkæ Christi. 97
qui non iam effet corpus. Scd in vnionc per-
V fonali fallax eft huiufmodi argumcntatio:
V quoniam ad conftituendaoa lanftiffimam
® nbsp;nbsp;nbsp;hanc vniOnevn nô requiritur vel craffa com-^
pofitio partium, vel finis, vel exterior quæ-dam Ta§/{. Prætetca Diuina amp;nbsp;bumana natura non eodem modo dicuntur effc.fiue dl
l' cas Effc fimpliciter, fine cuni additioneivt i' Effe pracfentem, amp;c. id quod iam ante à no-i* bis obferuatum eft. Q^od quum tion fuerit 1' animaduerfum : aufim diccreindc præcipuc î) manaffc dogma de Ômnipræfentia corpo-i* risChtifti; qua de re hæcà nobis fufcepta i' eft difputatió. Sic igitut intelligendum cff, (' totum Chtiftum non efsc fine humanltate: y quia in perfona, qu± Chriftus eft, ô xôgt;oç fu-îH ftentat humanam naturam vnlone pctfo-V quot;nbsp;nali afsumptam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;àgt; fine
1quot; fcparatione èi cOnrufionc : adeo vt Deitas 1* nbsp;nbsp;nbsp;fuum Efse retineat, quOd idem de Humana
natura dicendurri eft. Chriftus igitur non eft
S' totus fine Humana natura : quia Chriftus eft homenPerfonæ,quæ duatum naturarumv-11' . nioncmhypoftaticam fignificat.
C) Et Chriftus non poteft efse nifi totus, aut )i nbsp;nbsp;nbsp;dcfineret Efse Chriftus:quandoquidem pcr-
10 nbsp;nbsp;nbsp;fonalis vnio diuifionem,amp;fepiarationem na-
y tutarum non adraittit, Ac prbirtde quæcun--15 queptædicantur deChrifto,de toto Chri-fo fto prædicantur , aut non prædicantur dé (O Chtiftoiptoptcr cam caefam quam dixiraus( 3' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G j,
ni
-ocr page 126-ÿS DeVeritatb
Sed non fequituv, quæ prædicantur de Per* fona , ea quoque de vna natura prdsdicari lô Abftraôto, id quod um fæpè à nobis incul' catum, fæpius eciam pofthacinculcandiî erit* Quamobrem Elle totum, fignificac confti' tutionempccfonæzat, clïevbique, fignificât proprictatein vnius naturæ, quæ cft Deltas: acproptcrca non valet liiperius connexuiU' quia obferuatur 7raç,gt;i^ eétrctur^,
Pcccatum eft etiam in ipfa conncôlcn:!' forma. Sic enim ex legibus dilicrendi ( qu^ propric non patiuntur affirmationem nalc* ex ncgationc) dicédum fuératiSi totus Chfi' ftus non ell: fine humanitate, amp;nbsp;totus Cht'quot; ftus cft vbique, Ergo totus Cbriftus non eH vbique.fine humanitate, quod quidcm li tf ôte intelligatur, verum erit ; quia in Chrift® 0 nunquam deferit humanani natural” femel affumptam : fed î âogt;oç qui vbique ei' totus,quia infinitus amp;nbsp;fimpliciffimus, fcnu' per amp;nbsp;vbique cft humanam naturam fefteU' tans,quçeftalicubi,quippcfinita,fuifquelt;ii' méfionibus circunfcriptaihoc eft, naturavc' rchumana. Quemadmodum igitur humaiH natura Chrifti non fuit palfa, nec mortua fr ne Deitate,à qua nunquam fcparata fuit, ne” tamé propterea diciturpafta, vel mortua De' tasdtao nô cft fine huftiana natura, vd omnipræfens, velætcrnusmec tarnen ideir CO humana natura vel omniprçfens.vclçtef na dici poceft.Quod fi locum habeat count' xuin
-ocr page 127-Hvmj Natvræ Christi. 99
[* xum illud q«od refellOj fuperiora quæ obie-(I d incommoc^ pröculdubib tonfe^üentur: P quibusaddo amp;nbsp;illud confimile.
(. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St totw Chri^ui non efifine Deitate, amp;nbsp;totiü
p Chriftnt refufrextt. Er^o Deitae refitrrextt. aVJ-}J vaTov.
? Veniö adSyllogifmum J'«/aTiao'v pofteriore ErmrtsSji^ flt locoptopofitum.Acque itamaiorciTi propo-/«s’/”** fitionem expendo.Maior eft eiufmodiiQuic-
j) quid cum Verboperfonaliterconiunólü feil, illud vbiq; cü Verbo perfonaliter prüfens cft.
‘à Hæc propofitio ftate non poteft,cuius er-f rorcs ita recenfeo. Primus error in vocabuld i Pctfonalicer.Nam coniungi perfonaliter idS eil, ac fi dicas coniungi vnione hypoftatica, ( fiuc perfönali. Sed elï'epræfens perfonaliter V nó de aliö dici poteft, quam de ipfa perfona* llgt; vfurpatis, videlicet iis vocabulis quæ perfo-4 tiain Ggnificant;Hoc modo:Chi iftus eft vbi-ÏI' que præfens:fiquidem Perfonaliter dicitur à n' Petfona. Quod fi veliht itaexponere vt di-Ji nbsp;nbsp;cant,corpus Chrifti elfe vbique præfens, hoC
•e' eft.clTe perfonaliter vnitü cù Xo'^a , qui eft v-t)t biq. præfens;vcra quidé erit fentétia.fcd verft bis non fatis propriis fignificata:Nec inde a« ({f liquid præfidij accedet vbiquitati corporis.
)t' Secundus error in vocabulo Prçfens:qnod non vtrobiquc eodem modo vfurpari poteft;
if Etenim Vetbum eft vbiqiie præfenS,quia a-ef innia continet,amp; fuftctaf.Humana verb nS-](' tura habet fuû mödü præfentiæj quéadroodû lil' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G ij.
-ocr page 128-loo De Veritate copiolîus fuprà à nobis cxpofitum eft.
Teitius error. Petitio principij. Q^iiin enim inter nos quæratiir non fimpiiciter,an Humana natura fit vbiqiie pratiens: fid an hæcHumana naturaà Verbo afi’umpta, Si cü CO perfonaliter vnita,fit vbique prçfens. iH* vt hoc pofterius probent, aftcrunt vnioneW perfonalcm , amp;nbsp;maximopcrc nituntur vota' bulo Perfonaliter,vt fidem fuæfentenciæ fa' ciant. Hoc autem perinde cft, vt fi niihiit’ interroganti : Quamobtem Humana natut? perfonaliter cuin Verbo coniunda , eft vbi' quepræfensî Refpondeant in huncmodtiffi Quia Humana natura Perfonaliter cum V«' bo coniunda eft. Atcnim nos ncgamusi“) cffici polFe vi Perfonalis vnionis : llii vet^ pcrpetuo rcpetunt vnionem Perfonalein,^ quafia^ia/za aliquod proférant. Orncqn*!^ finquiunt) cum verbo Perfonaliter coniun' ûum eft, illud cum Verbo perfonaliter vbi' que præfens eft, arque ira pro Medio fuæcô' clufionis afiumunt id quod cft in quæftionC pofitum, Quæritur enim.vtrum perfonalis vnio efficiat Omnipræfentiam corporis: hot eft diccre : Vtrùm quicqiiid Perfonaliter V' nitum eft,fiat propterea omnipræfens.Qn,?'^ probandi genus, fi femel recipiatur, profc' ctofacillimùm crit omnia probare, riden-diquc nobis crunt in pofterum nobililfinii philofopHi, longéque principes in arte difquot; ferendi , qui inueftigandi Medij rationen* tam
-ocr page 129-Hvm. Natvræ Christi loi
in 10
10
lit-10 gt;nbsp;r
ri li'
0’ !'
S ii) a' li' ó' jf lis oS
■i'
0»
0gt; 01
tarn accurate nobis tradidcrunt. Atqiic hæc de Maiori propofitione.
lain excutio concJufione quæ fuos etiam-numcrrorcs habet. Qniin cnim ita dicen-dum eilet ex legibus rede dilFcrendi. Ergo alTiimpta natura vbique cum vcrbo perfona-litcrpræfcns eft,fie efFcrunt : Ergo vbiciin-queverbum adeft, ibi pcrfonaliter fecum c-tiain aiTumptam naturam præfentem habet. Qiiod fyllogizandi genus cxemplo caret a-pudprobatos authorcs.
Porto quam periculofum fit hocloquendi genus,vbicunque eft o Xt7-o?,iam ante admo-? nuimus. Rcdle cnim amp;nbsp;propriè dicitur, vbicunque eft corpus : quia corpus modo hîc, modo illic poteft elTe præfcns, fed id non conuenit Deo qui eft Omnipræfens. Quarc nifi hocloquendi genus commodè explice-tur, ferri non poteft. Denique ifta conclu-fio non refpondet eorum fententiæ, nee ad-iuuat Oinnipræfentiam corporis. Nam inter nos controuerfum eft, an ( vt illi dicunt ) af-fumpta natura fit vbique præfensvcrè amp;.rc-alitcr,nuncautem ita concludunt. Verbum habere naturam alfumptam vbique fecum præfentem. Quod eft veriflimum , modo hoc enuntiatum , ita vti decet intelligatur, Eteniin (vt ante diximus)Verbum nunquam amp;nbsp;nufquam dcfcrit humanam naturam fibi vnione Pcrfonali cóiunifta, quia vnie perio-nalis diuelli non poteft çû faóta fit
-ocr page 130-|02, De Veritate
Scdnon propterea neccife cft humanaw naturam elle realiter vbiquc præfencc:quan' tloquidem id fit natura Vcrbi quæ eft eiufquot; inodi.vt Verbum fit infinitumjomniprçfcnSi fïmpliciffimum amp;nbsp;pliifqqa «a®;o*aoij acpro' inde indiuifum, amp;nbsp;vbique torum. Ex quo ft Vt infinitateilla Verbi,non infinitatehumJ' pæ naturæ, Veibû fcmper amp;nbsp;vbique fit pr$' fens humanat naturæ fibi vnione Perfonal’ çoniunôlæ.Quanquam autem nihil eft in rc' bus creatis qtiod plané refpppdeat fanâ^ fitni huius myfterij dignitati, quia tarnen 0' mnipræfptitiæ corporis patroni libenter furpant fimilitudinem aniiTiæ,(vt infra vid'quot; bimqs) illud ipfum fiinilc nunc yfurpabo ad poftram fententiam facilius cxplicandaiH' Nam anima dicitur elfe tota in totocorpO' re,amp; in finguliseius partibus , eb quódaiU' ma,quç totum corpus amp;nbsp;fingnlas eins partes yiuificat,fouet Sc fuftétat, diuidi non porcft' Ex quo fit, vt tota anima totum corpus ft' ftentans, fit femper præfeqs capiti : neq prO' pterea neccifeeft, vt caput fit vbique in cot' porc. Hanc enim præfentiam efficit ipfius animæ natura, amp;nbsp;eftentia. Quiim igiturirt concludunt. Verbum vbique Pcrlonalitt( habere naturam humanam fecum præftf' tem, nihil aliud dicunt, quam Verbum elft vbique Perfonaliter vnitum pum humaiigt; natura quam aflumpfit, quod amp;nbsp;nos agnP' feimus.
HocautcmlocoChtiftianosleóforés ob
-ocr page 131-Hvm. Na.tvb.æ Christi. 105
teftor, vt diligenter legant illorum fcripta, qui Omnipræléntiam corporis tuentur, ac- rum fr»ß~ curate corum argumenta,rationcfqueom-ncs expendant, locos Scripturæ ab illis pro-pofitos attente confidcrent:eorum dcnique diftinólioncs fcrio ex legibus reftè dilîé-rendi examinent : amp;nbsp;fpcro hoc mihi aiTenfu-ros, ex illis argumcntis quæ allumant ad probandam fuam fcntétiam, nunquam pro-bari Omnipræfentiam corporis, quam illi fibipcrperam videntur efficere: fed hoc v- ) numcolligi polTe, videlicet xiyov nuquatn amp;nufquain dcfcrcrehumanam natura quam airumpfit,amp; fuftentat fibi vnione hypoftati-caeóiunóham. Quod quû amp;nbsp;nos cum omnibus orthodoxis pie amp;nbsp;religiose credamus,amp; gtauilhma ilia incommoda quæ ex Omni* præfentia corporis confequutur,itidem cum omnib. orthodoxis auerfemur : nullis tarnen vel cohortationibus, vel precibus, nullâquc hidcnus ratione cffici potuit, vt infœliciflî-iM hæc amp;nbsp;funeftiffima controuerfia dirime-rctur.Hoc mihi licueiit paulifpcr extra can-ccllosdifputationisegrclso diccrc, indignif-funü illud dilïldium cü piis omnibus, ex animo,ncc fine gcmitUjdeteftâti.Scd iam ad no-ftram refponlîonem rcdtüdum cft,câq.nobis concludëda duob.fyllogifmis,quos ego duo* bus itidé corû fuperioribus fyllogifmis oppo nam. Priori illorum fylloçifmo hypothctico •aro/nT*«^oppono hune fyllogifmü hypothe* ticum a'Œ-aj-aj/jxen«; a^uv^XTOr. G iuj,
-ocr page 132-104 E Veritate
Si hocenunMtu/K verum eft, HwnanAnatH“ VA AffùmptA A Ferb o eft ornntprafins perfonali' ttr,qu tA cum rerbo OmmprAfente perfonalttef (oniunElA eïi,c^ vnio PerfonÂlU eïl ii^feparabi-lif {^ue/nAirnoium illi TAtiocinAntur.') Er^o ft' ^ueni ennnttAturn ttidem eritverum:uempe,hn' tMfiA natura ajjurnpta à Equot;erbtgt;,e^ Aterna perftquot; KaliterNt probcm confequcns, quam illiH' tiont atculcrunt, cam ego ipfis reponam:vi-delicct,quia cum Verbo æterno perfonaliief coniunétaeft, amp;nbsp;vnio hypoftatiea cft infc' parabilis. Nec vllam fané rationem differentiae proponent, qu« exTheologiæ amp;
legibus ferri poffit : Contra; proft' ro rationem T£M»TûT»T9f, hoc modo : V E R' B VMeftoranis dküfionis expers , eft enim Deus:ac proinde quuni Omnipræfentia,ia' finitas.ætcrnitas fint ipfa Dei efiéneia ( quotl etfi fæpé diftum eft, dicendum elt tarnen fe' pius ) Certè fi pcrfonalis vnio tribuit hunia* næ natutæ Omnipræfentiamitribuit quoqu« spterniratem. Id fi neges ; Ergo clTencia Dci' caris eft diuifibilis , adeo vt Omnipræfen* tia ab æternitate feparetur : téS'ufitTov. Item» Ergo perfonalts vnio eft fecundùm plus amp;nbsp;minus: tribuit cnim Omnipræfentiam qu^ non tribuat æternîtatem : A’amp;téxoytv, amp;nbsp;itt' póJ'n^oi'. Etenim hæc vnio, vt fanéliffima.ir^ perfeéliffima cft, qua duar naturæ perfefte» non autem ex pattern vnamperfonam con-iunguntur.
lara
-ocr page 133-Hvm.Natvræ Christi, ioç
lam fuperiori Syllogifmo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis
pppofito,nos viciflim hune fyllogifmum S'a-xriKiv opponamus;
Nihtl ijuod cum V er b o perÇonaliter coniuri’’ Sium efly^eflhuiut nature, z/tfit circunferiptnrnt pnpnâfyue habeat dtmenfianes^vbitjue cum Ver b!gt;,'velnaiuraliter,vel{vtita dtcam) perfona-liter,,prefens ejfe poteSi.
Humana natura ajfumpta à Verbo , eum ip/i VerboperfonaliterceniunSla efl,amp; huimna-tura, vtfit circunfcripta, propnâfjue habeat di-menfiones.
^ture,humana natura ajfumpta à Verbo, v~ bi'^ue cumipfoVerbo,vel naturaliter^el {^vt ùa dtcam'^ perfoualitertprafens ejfe nonpotejî.
Maiorem propofitioncm confirmât dc-finitio ipfius vionis Pprfonalis , quam ego (vc ante admonui) femper mihi pono ante oculos tanquam Cynofuram huiufee difpu-tationisadque ex corum prçceptisjqui artem vciè amp;nbsp;reûé difierendi nobis tradiderunr. Sicenim ji Theologis Perfonalis vnio s/zc-definitur, vt coniunótio quaduae naturæ fimul vnitæ, vnam perfonam confti-tuant.fine confi.ifionc,fine diuifionc,fcruatis vnique naturæ fuis proprietatibus. Hue rc-dcunc definitiones à Theologis propofitæ: huceciam redit Symbolum Chalcedonenfe. Sic igitur dilPero , Si humana natura à Verbo affumptajcum ipfo Verbo coniunôta cft per-fonaliter, ecrec ilia coniunélio cenfenda eft
-ocr page 134-lo^ De Ver.it ate
ex natura pcrfonalis vnionis. Exquoeffici-tur, feruandas elfe vtrique naturæ fuas proprietäres, ita iubente ipfa perfonalis vnionis dcfinitione. Nam vbicunque dicis Per-tbnaliter,infcrs neceffario pcrfonalem vnio-nem : amp;nbsp;vbicunque eft vnio pcrfonalis, ibi eft perfonalis vnionis definitio. At id no fie* ret ft Humana natura cum Vcrbo perfonali-rer coniundtajCiFct vbique præfens:quialia’C eft humanæ naturæ proprietas,vt fir circlin’ fcripta, acproptercaalicubi,nó vbique præ-fens. Quod li id negas : Ergo non eft perfo-naliter vnica, aut vocabulum Perfonaliteri' liud iignificat quam rationem amp;nbsp;modiiin Perfonalis vnionis. Hoc autcm pofternisfi cxiftimas , tollis igitur propriam vocabu' lorum Hgnificationé(qua de re cogor iden-iidcm conqueri in hac difputatione } quoil li femel admittatur,crit profcifto grauius ip' 1 la turre Babylonicaific enirn bis lingue con- ; fundercntur,adcóqueiam Hocnon efset difquot; feiere, fedquah in perpétua noifte verfari-Cum cnim vocabula fint rerii fymbola,fieri ncquit, vt de rebus, fine veris rcrum fymbo' lis, vere dilputetur. Iam fi nobis afsenriris, Pprfonalirer fignificare modum amp;nbsp;rationem pcrfonalisvnionis (quod profedbcumpH' dore negari non poEeft) noftræ fubfcribi^ fenrenriæ. Hæc enim eft ratio amp;nbsp;modus pet' fonalis vnionis , vt vtrique naturæ fiiæptO' prictatesfcrucDtur. Quo fit vt humanana-tuta
-ocr page 135-Hvm. Natv^æ Christi 107
tura in vnione perfonali mancat circujifcri-pta, amp;nbsp;alicnbi tantum præfens. Hocautem loquendi genus, Humana natura perfonali-tcr prefcns.cfle «Wç-aTov iam ante admonui-mus : Sed hac de re fatis iam multa. Nam dc minori propofitione nulla eft contro-Merfia.
O B I E C T I O II.
Hac e nuntiat um de Chriflo ; Hic homo eH Deuf tßanificat Ftltum Dei'effe hominem aEîtt primo, nonßecundo : Ergo ^utmadmodum Filim Dei efl omnipraflens ùa etus corpus eSi Ornni-prafens.
RESPONSIO.
Omnia vitiofa. Primùm non fatis reóbè r™ r •11 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AiTor« fii-
cxponitur illiid enuntiatum. Fit enim in- perior« ob-iicrfio enuntiationis : cum fic potiùs diccn- ieS^anis. diim fucrit : hoc enuntiatum de Chrifto, Flic homo eft Deus ; fignificat Chriftum alt;tu primo non tantum elle hominem , fed etiam Deum, vtillud dcipfa Perfona intelligatur. Alioqui fl Ó Xo'^ot æternus Dei Filius, elfet homo adu primo, amp;nbsp;adus ille primus dicatur rcfpeótii : certè Humana Chrifti natura effet æterna.aïfJvetTor,
Eft amp;nbsp;alius error in Confeqnente , quum argumentantur ex perfona Chrifti ad ipfius Chrifti corpus.Nam profero hoc Theorema Thcologicum omni cxccptionc maius : In
-ocr page 136-Iû8 ®E V E R IT A T E
Ioan.8.
Hïb.i.
S an Fl O myflerio vnionis hypoSlatica Auartim nx“ twrarwm in Chnflo Jefit, non ducitHrargurnctunt necejjarium experfonatn Cocreto,ad alteram eX naturtsin ^hftraFlo,afilrmando. Exempli gratia , Ante^nam Abraham ejjet, inquit Chriftus;amp; tarne corpus Chrifti non fuit ante, Abrahamum. Motttfim'e nobu loçutM eß' inFilio per^uem ftcit amp;nbsp;fccula^ inquicA-poflolus , neque ramen corpus Chriilifuit ante fecula. Similiter (Si n^agnis componc-re parua liceat) fi dicam hunc hominem cre-deremon fcquetur corpus cius crcdere.vel cb corpore credcre.Itcm.Si quis dicat hunc ho minera elle mortalcm: non inde conckiden* dum erit, anirnam huius hominis efle mov-talem. Iraquehæcpropofitiode Chriftove-ra eft,Hie homo eti Deus; hæc autem làlfiflî-nia, Huius hominis natura humana eft Deus.
OBIECTIO III.
Realis communicatio naturarum in ChriFlo faFla eß abf-jne tpfaram naturarttm confitfione-Ergo fimihratione : Realisproprietatutn commit' nicatio faFla eß , feraata vtrmß^ae natura, pro' pnetate : tjuodßproprtetatam eß tantum verbalis: Ißaturarurn tgiiur communteatio erst tantum' Verhalts its an SV.
RESPONSIO, £.rfti-ees fa- u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. i
(„rioris ei- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;argumentum, ncc verbis propnis
nP.'ien'ts. conceptum eft, nec vllo mod;Q caufam Vbi-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quitatis
-ocr page 137-Hvm. Natvræ Christi. 109 quitatis fubleuat.Quç vt faciliùs dcmonftrc-tur,amp; traótcntur accuratiùs, ca (unt nobis in inemoriam reuocanda qiiæ depvoprietatum rcali amp;nbsp;verbali communicacione in capitc fu[Krion proximo difpucata funt : vbi banc etiam latebram excuflimus,quam vulgo ca-ptatVbiqiiitatis patroni in Communicatio-nis amp;nbsp;Commnnicandi voçabulis,quæ prætcc iporem amp;nbsp;vbjm,cranfitiuè vlurpanr.
Nuncvt iftam obiclt;âioncm dilFoluamus, difpiciendum nobis eft , fatlfne reifte dica-tur, Communicatio nacurarum : fiquidem tranlitiue vocabukim Communicandi vfur-parur : ira vt Jîgnifiçctur eins aiftio qui ali-quid cumaliquo communicat. Q^idcnim communicat, hoceft,commune facit Diui-na natura?Seipfam,inquis. Atqui inde fcqui-tiir naturarum confufio,«Sc '!srogt;~u3-ieTiiç, qu®d abfit. Nec iam potcris dicere, humanam na-turamnoneire Diuinam naturam cflentia-liter. Nam hic loqucris dc ipfa natura amp;nbsp;ef-fentia Diuina communicata. Supereft igitur vtdicas, Naturam Diuinam vel potius Xcgt;!H communicareintranfitiuè, hoc eft ,v-niri Perfonalitcr cum humana natura quem-admodufn fuprà veteres loquentes audiui-ftius., Quodidem erit diccndum de Com-tnunjcatione proprietatum , qux pars eft altera. fupcrioris cöparationis : atque ira Rea-lis proprietatum communicatio nihil aliud erit quàm communio amp;nbsp;vnio,vt naturaium.
-ocr page 138-IIO • De Verität elt;
ita propriecatum vtriufquc natiir± ill vn» perfona quæ eft lefus Chriftus. Hoc autert pièamp; conftanter credimus:quo quideinpo-fito mit dogma de Omnipræfcntia carnis Chrifti. Aliud cftenim dicere , carneinclle omnipræfcncein, quam fi dicas carnem fu« dimenfionibus circunfcriptam j cum qui omnipræfens eft, pcrfonaliter efte vni-tam. lam fi commnnicationem ptoprieta-tum tranfitiuèaccipiSjCÙm naturarum com-municatio non nifi intranfiriue accipi poftir, pcccas grauifiimc in ipfas dilTerendi leges, qui in eadem coparationc , idem vocabuluffl varie vfurpcs.Eft enim fallacia diclionis. Ite: quum dicis proprietäres communicari, pu-gnatiafvt alibi diximns)diciSjnifi fimul defi' nât elFe proprietates. Nâ commune opponi' 'tur proprio,amp; quod comune eft no ad vnum pertinet, fed ad plûtes. Denique quum fic i-ftam communicationc naturarum exponis, vt Diuina natura det, Humana verb accipiat-fequitur, proprietates Diuina naturæ(fiqui-dem pollenc communicari) elle id lolfi quod communicarur. Vnde fcquerctur (abfit vet-bo blalphemia ) humanam naturam eflè Deum , proprietatibus Deiratis in fe rccc-ptis ; 8c Chriftum non elle hominem, pro' prietatibus humansc naturae abieftis, auf, humanam, efte fimul humanam amp;nbsp;Diuinain naturam.Omnia ablurdiflima. Peto à piis leftotibus, vchæcapud fe diligenter amp;nbsp;ac-
Gura-
-ocr page 139-Kv M. Nat VRÆ -Christi, ui
curate difpiciant : amp;nbsp;abftincant ab iis lo-t qiiendi gcncribus quæ fuut obnoxia tot in-1 commodis ; cùtn in Tbeologia ( in qua nul? z lusleuis error efl'epotcft)omncsaditiis,qna.-5 ta fieri poteft diligentia, fint erroribus ob-I fttucndi. Supereft vt aliquid hoe etiain lo-5 co dicamus de verbali pvoprietatum com-) munione , quam illi nobis tanquam incoin-\ I modumlongè grauifTimum obiiciunt.
!gt; I Verbale quum opponitur Rcali, fignifi-
x’ cat aliquid dici tantùm , fed re vera non cf- ne-MrJaZ»
■, fe, hoe eft, efse verbo tenus. Et eo fenfu vo-cabulum iftud vfurpant : ac propterea di-
(1 cunt, tantum Verbale , vt opponant Reali,
■; Siquis autem requirat exemplum aliquod vbi meritó dici poflit quidpiam efse ver-i' bale tantum ; certc non longiùs abeundum i' cft ; nam identidem in ifto Vbiquitatis fl dogmate reperitur. Quum enim aftivmant, i' communicari proprietäres realiter ; Ecce s. tibi dogma verbale tantum. Etenim fi f manet humanæ naturae fua proprietas; Er-b go Vbiquitas corporis , eft verbalis tan-lA turn ; amp;nbsp;viciftim ; Si corpus eft Omnipræ-t' fens, non feruatur humanæ naturæ profs prieras, nifi verbo tenus. Idem dico de î' omnibus ipfotum diflinébonibus quas e-f go affiemo verbales efse tantum , non rea-ti les : quibus de rebus fuprà copiofiùs à nobis (l* difputatum cft.
is
a' i'
-ocr page 140-lîi De Veritatè
Alio modo verbale dicitur, quod ad ver' borum amp;nbsp;ippetmuv explicationem pertinet(vt fuo loco diximus. ) Quo fenfirnön opponi' tur Reali, fed pociùs eô fpedat ,vt tes propriè intelligatiir : neex falfa interpréta' tione pateat aditus ad crrorcs. Exempli gra' ■ tia : qnum dico in bis Pauli verbis:Perra erat Chriftus, cfsc Sacramentalem loeutioncm: hæc quidem figura verbalis eft, quia perd' net ad rcétam, propriamque verboruiDjS-' çpânai fignificationeiTi:fcd non tollit rcnigt;' pfam,quinpotiùs eamaftruit, amp;nbsp;tollit crro' rem. Sicenim intelligo : Petram illam non realiter Chriftum iplum* fedtypum^^ fignu Chrifti venturi. Similiter quum maiö' ■ îoan. gt;nbsp;res noftri tradidcrût.hçc verba Chrifti.Filii'S i hominis eft in cœlo,efseper communicatif ' nem, fine communionem proprietatum in' telligcnda,rem quidem verbalem propofuC” runt.quippe ad verborum amp;nbsp;explica' tioncm pertinctem : neqiiepropterearcmi' pfarn,fed errorem potiùsfufïulcrunt.Etenin’ lîgnificarunt, Scriptiiram ira loqui, vt magi’ fignificct arftiffimam illam duarum natura' rum vnionem in'vna perfonaj quæ efl Chri' ftustquæ quidem vnio efficit gt;nbsp;vt de ipfa pef fona dicatur id quod efl alterius narurï proprium. Itaquehoc loquendigenereert’ ipfa, nempe vnio hypoftatica amp;nbsp;ipfius pet' fonæ vnitas ftabilitur; amp;nbsp;tollitur error J' naturarum confufionc, amp;nbsp;de ipfius Perfont diuifion*'
-ocr page 141-Hvm. Natvræ Christi, iij
diuifionc. Atque häcfuifle veteru fcMetiam rt iam ahtea illi ipfi vetercs fuis verbis nobis cx-P nbsp;nbsp;nbsp;pofucrunt, quam amp;nbsp;nos amplcélimur,quip-
fÜ nbsp;nbsp;nbsp;pecettiflîmisScripturæ firrnamcncis fubni-
xam.Vt enim licet animo credas,non corpo-V'l rc,nihilominusrainé verecredis;amp; viciffim, it 1 licet non animo incedas, fed corpore, nihil-(li I ominus tarnen Ycre ineedis : ita diftinótio-i' I nes idiomatum non faciunt tem ipfam tan-Jïl tum verbalem. Atque vtvno verbo tranfi-)gt;( gamusjamp;ànobis, in hoe fandiffimo præ-3' cipuóque Rcligionis Chriftianæ capite ,o-C( mnem erroris fufpicionem amoucamus ; pic credimus conftantérqne affirmarous duas ö'l in Chrifto naturas hypoftaticè j verèamp; rca-1J5| liter effe vnitas, inconfüsè amp;nbsp;infeparabili-0'1 ter; óf proprietatesDiuin,æ naturæ verè amp;nbsp;O'i realiter tribui lefu Chrifto homini : amp;nbsp;vi-ifj ciflïin, proprietäres human* naturae verè amp;nbsp;ƒ realiter tribui lefu Chrifto Deo : nimirum ft Vniperfonæ; amp;nbsp;tam verè amp;nbsp;realiter tribuigt; itf* quam vera eft amp;nbsp;realisChrifti perfona. Sed jiS proprietäres vnius naturae pofte tribui rca-ft liter alteri naturæ , hoe verb pernegamus. ft' Quandoquidem( vt in hacCynofura quam tt' tiobis propofuimus, nempe in vnionis hy-poftatieae definitione, oculos perpetuó dc-fixos habcamus ) hoe eft de ratione huius v-
iCt' niotiis hypoftaticæ , vt vtriquc naturæ fuæ proprietäres feruentur. Alioqui non eilet vniopctfonalis, fed confufio: quod ab fit.
lO’' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H j.
-ocr page 142-ii4 De Veritate
Hoc cnini poftulat vnio hypoftatica j vt nä' tiiræ mancant diftinûa:, alioqui non eilet V' nio natiiraruin, fed ali quid tertiuin compo* litum cx dnariim natiirarum commixtionC' Id quodThcologi.adcoqiie otnnes ChriftW' ni perhorrefciint.
Nûcattendamus, num Vbiquitatis dog* maaliquid præfidij fibi poffit exifto arg«' mento compararc.
Kfiorquetur Si rcalis communicatio proprietatumb' ' fi^ferius ar~ (Sa cft abfqiic confufione , qucmadmociH'’’ Snmtnmm. j-ggjjj natiirariim cômunicatio abfqiic co»' fiifioncfa(3:acft(vt dicunt) «Se reaJis comini'' nicatio naturarnm nihil alitid elle poteflgt; quàm ipfarum naturarum vnio Pcrl'onaliS’ indc fequitur ; banc propofitionem clic fal' fam : Corpus Chrifti eft omnipræfens. Con' fequentia patet vi huiufee comparationiS' Nain hæc propofitio falfa eil; Humana natæ ra cd DcusiC^arcjhæc quoque fallà eritiHi] niana natura cftomnipræfens : alioqiii latiot crit prædicatio in proprictatibus quàm ini' pfis naturis,contra fuperiorcm comparatio' nem ab illis propofiram. Etenim, vbiqued' fe,efl: proprictasDiuinæ naturæ: ac cettif diincnfionibus, locorûmque fpatiis citcun* fcribijcll: humanæ naturæ proprictas. Et duæ proprietäres ita vniuntur hypoftatict’ in Chrillo , vt vnaquæque fuæ naturæ fet' uctur.ac proindc vnius naturæ prZprietaS alteri naturæ non tribuatur. Quod totu«’| effici»
-ocr page 143-I' fl V r
I,, is' , .1' [gt;' ÄS' I)' 4« fl!
11' I®'.
in''
fit' tä®i fl*''! d”
Hvm. Natvræ Christi. ii$
cfficio ex fuperiori com pararione.
Item , fequicur ex ilia ipfa comparatio-ne : Qucmadmodiim communicatio natu-rarum non poteft confideraii extra perfo-nam , ita communicationem proprietatum non polfe extra perfonam confidcrari. Ergo hoc enuntiatum verum eft, Chriftuseft vbique : Itemq.ue hoc verum eft : Chriftus non eft hîc. Contra ; hoc fallum eft : Corpus Chrifti eft vbique ; Itemquehocfalfumeft, Diuina natura non eft hîc. Scddehac qui-dem comparatione haólenus.
O B I E C T I O i I I Ï.
negAnt corptu Chrifli ejfe omnipr^e/è/Jt, ^iudtcant depraJentiA corporis Chrifli exre~ gulisphyficis, illi negant Deum efle omnipotentem; Quemadmodum autem-vnio naturarum in Chriflo J non eflphyfica, ita communicatio proprietatum non eH: phyflca, nec phyficis regulis fubiecla. Tflec modus omniprafentia corporis Chrifli e^ vodto? ; fed is-zç-oî.- nam ailu primo,ante nobifcum efi^ ^uam a^ufeeundo-eiusplenitu-dinem fentiamus.
R E S P O N S I O.
Falfum eft confequens. Hane enim rc-gulam ex Sacris hterù depromptam Theo-^ogi obferuant .• tjon areumentandum efi
Krzow ƒ»-p-eriori, tk-ieiiiertit.
iiS ' DeVekitate
fe ex omnipotentia Dei , niß antecedut eiwt 'uoluntas ipfins verko patefaEl^. Nt'C ftatut poteft voluntas cótrariaci voluntati de qua clariffimé conftat in ScripriirajCuiuftnodi eft perpétua veritas corpofis Chnfti.Ecquod e-nim ent iftud'ratiocinandi gcnus:tgt;eum non clPc omnrpotentem, nifi ca prüftet quæ tul-Luci* pfç voJutris t Quanto mtliùs Angelus ille» qui non ante propofuit ouinipotctiam Dei fandhifîimæ Virgin!, quàm illi voluntatein Dei patefecifset ? Quod vbipræftirir : tuin addidit: Non erit impollïbile apud Dcum ■wil' p^xï.Qu^are ; hæcobieôlio fuperuacanca eft : quandoquidem nifi doceant Dcum id veile: argumentum ab omnipotentia conti-Ccfcir : ( quam quum Eutychiani fuo errori prartexerent, à maioribus nobis meritóre-icdi funt ) Si doceant veile : res confeda eft: necenim inter nos controiierfum eft,pofslt-ne Deus id quod velir.Agnofcimus enim hçC verba Pfairæ : !^uciincjue voluitfecit. Verùin agc.progrcdiamur vlteriùs,amp; ipü doceamus, Dcum nolle Corpus Chrifti eftc vbique: hoe modo:
jjetuni-uitlt Deus voluit Tov Aögt;cii’ fieri carnem, vete torpM ehrt- participate naturam noftram, amp;nbsp;else verum ßf effe vbi- hoQ-^inem , vt fit verus Mediator Dei amp;nbsp;ho-
minum : ^uæ omnia ex locisScripturæà nobis propofiris fiiprà cap. 2. fatis manifefta fnnt. Ergo Deus nó vult ca quæ funt iftis có-
V ijaria. (^ia in voluntate Dei nó eft contra-
rietas:
-ocr page 145-Hvm. Natvræ Christi. 117 lieras : efsc autem vbique,deftruit humanain naturam. ,
Amplius.-Sequeretur.Deinr. veile huma-»aro naturam eile Denm. «(PJkxtov. Sic enim £(j. ^5, apud Prophetä;S«gt;» Deus,c^ non efialius, lté: Cloriam meam dltert nondaho, in quit Dominus. Confcquentia patetiquia (okis Deus eft infinitus, omnipiæfens, amp;nbsp;vbique,vt fupràà nobis fiio loco demonftratum cft.
Item,Si Deus vellet corpus Chrifti efsc cir- j, Cunfcriptü,amp; efsc vbique:vcllet cóttadiélio-ncm eise limul veram. At no vult.Quia ptin-cipia naturalia ( cuiufmodi eft hoc principiû»
i 'Ümpeiftii a'xt)6»i; ) à Deo ipfo manarur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■
amp; hint inlcripta naturæ noftræ. Deii ante fi- nb.ica 84^ bicóftare, o'mnino necefse eft. Cuius rcico-piofior probatio cxScholafticorum fcriptis See. petendaeft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Ruifus:Scquerctur, Dcû veile aliquid có- ’^‘’quot;’4. trariû ei quod m Stripcuracótinctur.«J'igt;v«t* Tiinoth Tn',Quia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■S-tOOT-Hvç-cÇjinquit Pan-
ïas, dr a Spiritu DetproftUa. Cæterütcftimo-niaSciipcuræ pete ex iis locis quos antère-cenfuimus, quum medium noftræDemon-ftrationis inueftigaremiis.
At( nim, inquiût, hæc vnio no eft phyfica, neq; phylîtis rlt; guhs fubnûa, quod idem de ptoprictatû ceân unicaticncdiccdum tft.Rc’ fpôdto fanôhilîiniû hoc myfteriû vnionis hy-poftatifç duarû naturarü in ChriPo.captiim •noftrû löge luperare,adeóq; efsc nó excutié» li iij. .'l *
-ocr page 146-Ï18 nbsp;nbsp;nbsp;' De Veritate
dû, fed adorâdû : Vcrû enimuero quaiüs Esc vnio no fie naturalis,eft tamc natiirarû vnio: quas proinde manere necefse eft : alioqui, fi altera ex duabus naturis efse definie : definit quoq; vnio natnrarum : quandoqiiidein ciiis quod nô eft,vnio efse non poeeft. Quod fi v-niq hypoftatica eollit amp;abforbet aleerani ex riaturis, aut ytrâque:ccrtè non iâ eft vnio.fed nacurarû euerfiodam ante faspiiis à nobis der inonftratûeft, fi proprietaees dininæ naeurs realiter communicanrur naturç humanæ.e-iierti tum diuinain turn humanaen naeuram, quod abfiei diuinâ, quia cius proprieeas, qux eft eins efsentia, eft incommunicabilis rebus creaeis: humanam , quia non poeeft efse Humana natura fuis dimenfionibuscircunferi-pta,amp; efse vbiqj.Iain fi in Chrifto manet Humana natura Sc (pv(rt;(quod ilii ipfi ctiâ nobif-cû agnofeût ) ergo manet quoqj ratio (pumM hurnanænaturæ:manet humanç(pv'£rEa; corpus (pvwàfîdeniq; manet eç leges quç funt ad côftituédâ illam naturâ necelîariæîcuiufnia-di eft imprimis finitum amp;nbsp;circunfcriptû efse.
Qubd fi ampliorê huiusreicxplcationéà me poftulas:quæro ex te:num corpus Chrifti aeternum fitîNegas.Cedo mihi rationé. Qui.î inquis,non eft creator,fed eft res creata.Ita-que ex teipfo concludo, Corpus Chrifti fub-iciftum eife reri'i creatarû legibus,haôtcnus,vt fit res creata. Rurfus quæro: Corpus Chrifti sitne humanû corpus? Ais eile.Egq igiturcôr çludo, cqrpu s Chrifti eße fubicóluni huma-
-ocr page 147-Hvm. Natvræ Chkisti. 119
«i corporis legibus,hadenus, vt fit humanü corpus. Quinecia cùm agnofcas, ira in Chri-fti perfona vniri «aturas.vt ferucncur vtriuf-que naturæ proprietates.obfecro tc,quónain id modo demóftrabis de Humana natura, nifi ex legibus phyficis? Et cùm Chriftus diceret: Contreilate me,amp; vide te : cjuia Spirtttis ca,rnem amp;nbsp;ojja non habet:ne^'})oï^\\c hoe argumentum ciFe phyficum? Ex quibus omnibus efficitur; nonitarcótèconcludi: Vnio pcrionalis non cft fubieóla phyficis legibus ; Ergo humana natura perfonaliter vnita, non erit legibus phyficis, ipfam naturam conftitucntibus,amp; naturam àytyKm confeqactibus,fubieól:3. Namab vnione,adhumanam naturam;ac propterea agt;vcia rS eXêX':^;«.
Luc.t4 •
contrei d{£iio ad o-
Vetum fic etiamnum inftant;Poteft (in-quiunt)Densfaecre vt corpus Chrifti fit fi-nitü,amp; nihilominus fit infinitu atqj Omni- De» præfcns; QmaDeus eft omnipotens. Itane cenfes.? Imó vero Deus illud non facit, quia eft omnipotens.Nam(vt retftè cenfent Scho-laftici) facere,duo contradidloria effefimul vera,nó elï'et potcftatis,fçd impotétiæ: quod malo verbis Auguftini, quàm noftris exprU mere./«yîwMDennquit,«owe/?co»rr4e/ió?to.-I- Confeff. K témq; .• lyeuspoteter nopoteîî: nec efiinfirmity nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de
ißa,Jed firmitafMx.Q Auguftinus. F ide hi ma-««(inquit Paulus)yÇj/y«z?j negarenonpoteß.Kt iftud, «e«/»off/?,pertinet ad fiimmapotcntü» TimotW amp;nbsp;quemadmodum idem Apoftolus dcrcet»
H iiij.
-ocr page 148-'De Veritate
UQ
a'Cor i' Chriftum non eflc,7w,^w«.Ita ftatuenduifl ; - nbsp;nbsp;nbsp;‘ * cft,v®luntatcm Dei, amp;nbsp;verbum eins, hoc eft
Scripturam facram adco fibi cohærcrc, Vf nihil diferepans, nihilquc avrupaT/xiv ferre poflic. Itaquc fretus certis cxprefsilque Seri' ( pturæteftimoniis( qiiæ fiipràà nobis com' memorata funt ) credo, corpus Chrifti fini-tum elFeiac proinde non elfe infinitum : ne videar id vclle negate amp;nbsp;tollere quod Seri' ptura facta ftatuit £5c affirmât.
Qu^inetiam quû Paulus ait corpus noftrfi Philip.Î. futurum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corporigloriofo Chrifti)
addit ÇecundHmeffcacia.m^tttifihi poteftommi ' /«fócere,inquit,coniungens omnipotentiain Chrifti cum verirate corporis ipfius.
Kjtor^uttuf Nunc rctorqueamus argumentum ab om-trputtttum. nipotentia Dei petitum ; hoc modo, vt dica-mus , In vnionc hypoftatica fummä Dei po* tenriam eluccre,qua fadii eft,vt humana lU' gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tura fuis proprietatibus diftinfta manés, ita
cii natura diuina cóiungatur,vt hç duç natur ræ,nô diuulfae,nó côfufæ, fed perfonalitetv-nitæ.Perfonâ vna côftiruâr,quæ eft Chriftus, Deus verus,amp; verus homo. Q^od profedo, nifi Dei omnipotetia,fieri nullo vnqua modo potuiflet.Quinetiâ quo magis amp;nbsp;attétiùs co' gitabis,humanam naturam manere fuis pro-prietatibus diftindam , co magis Dei omni-potentiamadmirabcre ; quadoquidem fi na-; fura humana habcret propricrates diuins natiiræ(ac proinde ellcntiam,vt fæpcà nobis didum
-ocr page 149-Hvm. Natvræ Christi, in diftiim cftjhocccrtenon eiletomnipotcn-tiæ Diiiinæ;[ed impotentiæ potiùs. In hoc c-pim imprimis omnipocetia Deiperfpicitur, qubdvnus Gt iSe folusDens. Solus enimeft, quiaoninipotens:amp; omnipotens,quiafolus, Porto quum dicnnt aóhum primum cor-.poris Chiifti non efle æftimandum exemple aliornm corporum ; quia aftu primo ante nobifeum cft.quàm aólu fecundo eins ple-nitudineiT) fentiamus : his verbis fuam repe-r tunt, non conGrmant fententiam, amp;nbsp;( quod grauius eft) ita fuam repetunt vt fuam eucr-tant fcntentiam.Etenim ira ftatuebat in fuis diftinóhionibus : Corpus Chrifti elfe finitum TO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiiGnitum vero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atqui licet
TO nbsp;nbsp;nbsp;Gt amplius aliquid quam to nbsp;nbsp;nbsp;(lo-
quimurenim de rebus creatis) tarnen non tollit dcGnitionem t« wa-i. Exempli gratia: qui hominem armatû dicit, plus dicic quàm hominem, fed tarnen non tollit hominem, nec deßnitionem hominis;im6potiùs earn I aftruit:quu nificfsct homo,non efset homo armatus. Rurfus G aótus primus pertinet ad TO wtiq rci,amp; non ad To'(':^«ii(vt res iplaloqui-tur ) quomodo Gate poteft quod nuncaHir-tnant, corpus Chriftiaûu primo efsc vbi-qu(?Namn hoc verum eft, ergo eft vbique ftvtu : ac proptcrea illud fallum eft quod dicebant;eftc vbique T^»':)'av.Qti_odauté lub-iiciût de plenitudine corporisChrifti, qüam dicunt à nobis fentiri aótu fccundomiG fact-
-ocr page 150-KZ De Veritate ' liùsexpliccciir,valdèambiguum eft. Nam fi loquûtur de donis Chrifti, quibus fideles rc^ pléciir,ólt; quæ Paulus fignificat nomine Pk' nitudinis Dei,Eph.j.amp; quuin nof e]Jecomquot; fletosinillo. CoJ.i. Quid hoc ad Omniprï' fentiam corporis,cùin fit fidelibus pectiliî' re?Cur etiam dona fpiritualia cum natiit* amp;nbsp;efientia corporis Chrifti confundentad Denique rnodii ptæfentia:,quo corpus Chri' fti vbique fitjafiirmamus, necronTo'refte, nfC I «ar/ç-àr : Non rowTar, quia id quod non eft, nes ' eile poteft,amp; quod inferr, eivTi^cniit..i efte fi' ■ mill vera, id cette,nec animo amp;nbsp;cogitation« pcrcipi-.nec verbis vllis poteft cxplieari.No”
: quia cùm verbum Dei fit obicduiquot; fidei,amp;cius menfura, nihil poteft efte quod verbo Dei répugnât,
OBIECTIO V.
11m efl veterum recula, QuMurK^ue Chrißi data fnnt in temp art,fecun/iHm natnram humO' tiam data funt. At Omniprafentia data tfl Chn' îlo in tempore. Ergo Uliferundum hatnanatn ni’ turam data esl.
RESPONSIO.
Errareifu- Argumcntum hoc ex vetcrum fentcntii jm/om able- pctitii, e.âque non fatis reifte intcllecta, abfit âionij. vt inter gt;.jTClt;r«HT/Kc£'argumenta reccnfcamiis-
Hic eft igitur feufus fiiperioris regulæ. E’ qi’Ç
-ocr page 151-t» (Î i'
1«
1*»
Hvm. Natvræ Christi, ixj quæ dicuntur data Chrifto in teiTiporc,ea ef-fe intelligenda de Xoj/w in carnc cxhibito. Qnandoquidem Chriftiis dicitur accipcre, non quacenus efto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quatcnus óxogt;s{
Ioan.5. loan.n.
i-
ti»
natiiram noftram airumpfit. Etitaintclligo quod dicit 'IhcoAoTetüStilla dicipropterhu-mantiatemyid eft propterea qnód ó X07-01; hn-nianam naruram afTumpfir. Qiiamobrem ilia 1'unt accipienda de ipfa perfona, vt veteres docuerunr, non aucemad humanam natura in Abftradto referenda : id quod ifti faciunt. Exempli gratia,Miraculaquæ Chriftusedi-dir,illéipfe Patri accepta tefert apud loh. Et Lazarum excitaturus à mortuis, præfetur fc à Pâtre elle exauditum.Ecquis tarnen meritö iniracula quatenus funt opera fleoTHTo? ad hu-manam naturam quantumuis vnitam , femr per tarnen diftinótani référât? Nam verilfime Petrus de miraculisà Chriflo editis verba fa-ciens ; Quit iïic^\ï,T)eMs fecitpertpfttrn in me- Aft.i.
«lia w/?n.Icémque præftantiffimum opus re-fiirreétionis Chrifti ad diuinam naturam paffim in ^priptura referriîbler. Arqueita vt nunc diçatur Deus Chriftum excitall'eà Rom.i. mortuis-.nunc ChriHus feipfum excitalTe di- n Thcff. catur,quod quidem bcncHcifi corpus Chri- loan.io. ftifenfit, fed non contulit, ne mihi plcrâe|uc ciufmodi commemoranda fint.
ib' Qiiod attinetad Minorépropofirionem, ib' Omnipræfentiam illam diuinâ quæ eft ipfius Deitatis proprietas data effe Chrifto,nô nie-
««»J.
•^orna.
Rom. s.
1x4 De Veritate
mini melcgere in Scriptura. Nam de fi«nc ad dcxtcram ,quam hue derorqticnf' infrà difleremus. Niinc nobis fatis crit haut obicâioncni ad incommodiimadigerehf'’ modo.
Si hocloquendi genus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natnU’*
huTnanam fignificar ipfîus humanæ natut^ proprictatem , amp;nbsp;Chnftus cft omnipræfequot;® fccundùm humanam natuiam. Ergo Omni' præfentiaeft humanæ natnræ proprieras/ /diaTor.Et illi ipfi dicunt,Chrifti corpus n®® cUè vbiqucjuiii per comniunicatioHCm pt®’ prictatisDiuinæ. Airumptum patet turned vfu loquendi, turn etiamex ip(a Scripture Sic enim Paulus de Chrifto ;
inquic , ex femme Dautdts fecmdmn carni»' ItciriyEx putbus eïi Chriflnsfecunditm carnO’^'
n h K fl fl 4 4 «I »
4 r, t. n e
?
O RIE C TIO VI.
^d expUeandamvpfOfjem hypeflaticamvf î teresfimilirudmem df. tmet’vfnr. t.inmt. * Adffiod}.7n ieitHTanima ^uandiu e^ in corp'fh ' nihtlfc tfine corpore, fed omma CHm. cotpore ä ’ per corpus {nott'entm mdet fine oculo , fed cum r ' Calo , per octtlurn , ocului vtdet noninfft ' eïl camncula carports fedpropt'rv aanen cum anima] tta dtutmt, s-commur.tcat huniMt ‘ naturt vbie^ue efe. Nam epuandiu durât arnnt dquot; carports eoniunSt'O , vbicuncjue efi animititbi ^Mtjue corpus efl. Kt t^ttur phtlofophtis duns
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ammi
-ocr page 153-Hvm. Natvræ Christi, uj
«nbnit tlefi»tft0»es tradtdie. r’nam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in fe »*4-
tionepotentiitnun conßderatMf:alternrn lt;^uii cor-ponvnitur.ita Deitits Chrtfliduobns rnodis con~ fideranda eß:tugt;n tn fe amp;perfi^tum rationeper-ßn»lis communtcMonis:atf^ue vt antma vna ett~ dimcjue efl : ita etiam vn^l Dettat tn Chrißot ^uef/iitd fiodu)^» auttrnanimatramfundts ßtas fn/ij/eiii; in corpHS : non conuertit corpn^ tn ani~ riitim,fedfdctt tjuidd^tm antmatumdta filins Dei efiumens humanam naturnmieti^ue/'uaspraprte-tittes cumm!tnicnns:non convertit earn tn dtuini-tatemßed reddit eani,^^ veteres loefnmtnrjyei*-jicataia. EÖdem ifie^latfimtlttudo doblorts ijui fnndem antmt conceptttm tnttkis Attdttorib.u fi-rtml femel impartit.
fft'
lö*
■''ƒ
01gt;
(ö-l
Ifä-I
1^'
RESPONS I O. f»*'
Confequcnsnon valet. Nam in Theolo- rmy« p^Z giacx vcterum fcntentiis argumenta periorii cj-iTota non diicuntur. Porro ex fimilitudinis
Vgt;' legibus,non vrgendæ funt omncs eius par-tes:fcdidpotiffimum !pe£handum,cuius graf'’’ tia (imilitudo proponitur ; idque ad expli-0 candani potiùs.quàm ad confirmandam fen-ii’' icntiam. Atqjc vt ad fimilirudinem nobis fil, obieâam accedarnus, Similitudinem anir Cue Peceret iif tnæamp; corporis veteres aliquando prorulc-tnf tunt,non vt exprimèrent,fed tantum leuiter ßmpiß aUiimbrarent vnionem hypoltaticam dua-tum naturarum in Chrifto ; non qiiod in
,3f
-ocr page 154-’ gt;nbsp;115
De Vkritate
omnibushæc fimiütudo locumhabeat,fclt;i vc doccrent, etiârcrum creatarum cxcrapb fieri poiïe gt;nbsp;vt duænaturæ iiiGonfusè vniaii' Epift.io. tur. Sic enim CyriIlus;Sfff»«i/àwjnaiuravni^f' (incjuic)«ö« turnen in cnrnem contierfam,t*' lern effecit cohabitiitionern,qnalem hominis atr rni^ cum proprio corpore habere dicitur.amp;c Athi' nafius in fymbolo : Knus (inquic) eß Chnß^ non confußone ßubltantia ,fed vnitate perßtt' Islam ficut anima rationalis (Ir caro vnus eßhi' monta Deus tß homo,vnus ell Chrißus. HæcÜ' li. Quàmautem muka fint dilfimilia exhif quæ fequuntur facile cuiuis peripicuura pócerit.
Toißimdii ’f' Anima vnitur corpori vt forma:redûA^ fuperiorisß- noiîcfi:forma humana; naturæ quania*' mMs. fumpfit (alioquin habcrct ilia duas form’* cifentiales) ac propcerea necelle non cft?' vbicunqiie fit o-Äoßoi, ibi quoquc fit humai'* natura.
2. Anima agit per corpus tanquam pcriquot;' fi:rumcntû.'fedÔÀogt;oç, vt vbique fit, non vf' tur corpore tanquam inftrumcnto.Eft equot;'*” vbique per fe,amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt illi loqu«”'
turjTcJ «»cM, quemadmodum cos diftingim””| tes fuprà audiuimus. Et per fe vbique quia verè infinitus,amp; verc infinicus, Deus:Sicinane eftquod illi nobisobiiciu*’'.' de oculo, quem fatis confiât eife animæ ’** ftrumentum,quo ipfa anima vider. ,
3. Anima non prias fuit quàm eorpuS;'/
hr
Hvm. Natvræ Christi. 117 «'gt;ôy«çæterniis eft: amp;nbsp;Humana natura quam afl'ump(ic,eft creaca.Icaque non magis potcft Humana natura coextédi'ïb?Aogt;m in VbiquH tatc,quàm potcft in çtcrnitatc.Nam vtratjuc vcnicin rationcm infinitaris. Plcraqucaiia poftiint proferriin hâç fenrcutiam: fed con-tcnti erimus hoc etiam proponcrc, non no-fttis, fedipfius Eiifcbij verbis: quandoquidé cxveterum foncibus haufta eft hæc animæ fimilitudo.ZV’e^we t'ero(inquit)w ttnima. horni-nihtta ipfe à Xoj oç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpore tmpedities futt,vt
dininatntertmrnunerachire nonpoj]et, autvbi- üb.y.c.i °' adej]e:lt;]ui Dei Verbum efb^omntâjue impiety
iigt;' ƒ(gt;' ,ii«l JH'' flgt;'
iüi’!
in'
amp; per omnta pénétrât, Hæc Ëufebius. Porto Hætpropofitio , Vbicunquc eft anima, ibi eftcorpus, admittenda non cftjfinccom-^ moda interpretatione. Nam vbi eft corpus, ibi eft localiter circunferiptum , quod de anima dici non poteft(non cnim eft in loto ambiente fupcrficiem ipfius corporis.) Sedanima propriè eft in corpore , non au- incoMmtdit tem in bis vcl illis locis in quibus videmus rKferiom corpus ipfum elTe. Alioquifi præcifc vrgeas fupcriorë propofitioncm ; cam ego ira rcfcl-lam : Si vbicunquc eft anima, ibi eft corpus, amp;nbsp;anima eft in corpore : Ergo corpus eft in corpore. Itcmpropono amp;nbsp;aliud incommo-dum , ex quo pacebit Hane animæ amp;nbsp;corporis fimilitiidinçra ipforum iententiæ repu- ,
' gnare,
I Si litnilitudo animæ amp;nbsp;corporis valet ad
-ocr page 156-ftabiliendum Vbiquitaté corporis Chrifti(vt j volüt) Ergo Deitas Clirifti eft vbiq. ca ratio* ne qua corpus Chrifti cft vbiq-Ac cnim iU' dicunt corpus Chrifti eiFc vbiqiic, quia vbi que ell Chrifti Deltas, quod eft plane con* trarium. Cófcquentiapatet iNanifvt dixi)ä' nima dicitur ellealicubi quia ibi eft corput;
Nunc cxcucio quod aftèrunt de dupfó aniinæ definitionc. Quemadinodum {in* quiunc ) definitur anima tum rationc poten* tiarum, tum rationc corporis^cui vniturdw Deitas •t« canddcianda. cft tum in k per fe,tum rationeperfonalis vnionis.(Sic cnim malo dicere quam communicationiJ» ad vitandam ambiguitatem vocabuli, vt an* tè fuo loco admonuimus) banc nos dupH' Cem confidcrationem non repudiamusjiro* dó rcólè amp;nbsp;accurate fiat. Tum ita perguni ratiocinari : Qi£emadmodum anima tranf* fundens luas erepj-e/a; in corpus.non coniicf* tic corpus in animam,fed facit quiddam ani* inatum : Ita Filius Dei aflumens humanain naturam, efquc fuasproprietäres commiiiii* cans, non conuercit cam in Deitatcm, fed earn reddit Deificatam. Hæc illi, Qipre fice-go redarguo.Primùra vocabulum Transfun* dendi ambiguum eft, nee fatis conuenienS huic quæftioni. Quinetiam illi qui hoc tempore Omniprælcntiam corporis defendunt, vocabulum Transfufionis auerfantur. Nam quod nonnulii citant Tit. j. amp;c loel. z, vbi verbum
-ocr page 157-S'
Hvm. Naty».46 Christi, verbum EfFundédi vfurpatur, plané alienum eft.lllic enim agitur de doriis quæ Deus cf-fundicjhoceftjcopiofiffimè amp;nbsp;abundantiflî» mè confère in homines.
Deinde hæcverba: Non cenuertit earn in Deitatem ^fed reddit earn DeificAtam, accura-tiùs explicanda funt. Nara fi Damaicenus vfuseftvocabuloDeificâdij non id propter-
*1 ft
i'
r
fl
I'
15 r t, (fl ‘d*
ca fuit detorquendum ad probandû dogma Omnipræfentiæ de quo difputamus, fed fait potiùs commoda interpretationc Icnicn-dum. Deificatam enim dixit humanam na-tiiram,non qubd faéta fit Deus,fedquiaà Xcgt;» Deo in vnitaté petfonæ alTumpta fuit, amp;nbsp;præftantiflimis donis exornata, prout hu-iiianaî naturæ ratio ferre poteft. Sed quid hoc ad Omnipræfentiam, cùm humana natura capax cius effe non poflîtî quemadmo-dum ante à nobis demonftratum eft. Alio-qui.fixô^oçcommunicauit fuas proprietäres numanænaturæ,hoceft,fiefFccit vt humana natura ht prædita iphus Deitatis pro-ptietatibus (cuiufmodi eft, aeternum, infinitum, amp;nbsp;omnipræfcntçm eflè) profedtb i-pfam naturam humaiiam Dcificauit , hoc 'ftjfecit eam Deumfquod abfit.) Etenim ptoprictates Deitatis funt ipfius Deitatis ef-fentia ( vt alibi copiofiùs diximus ) ex quo fit.vt qui preditus eft Deitatis proprieta-hhus, fit quoque præditusipfa Deitatis cf-ftntia. Qui verbpræditus eft effentia Dei-
Si I
-ocr page 158-I}o DeVeritate
taris,ciim cHe Deum , qnis neger ï Nequ« hïc mihi obftrepanc fua illa diftinâionci ' quod Humana natura non habear proprieti' tes Deitatis ex fc, per fe, à fe, fed tantùmi ZoV“ communicatas, hoc cnim eft dicere:hu-manain naturam ex fc, per fe gt;nbsp;àfenôneffc Deum, fed ramen fiidam elfe Deum. At noSi illis ctiam ipfis(vt fpcro)aftentientibus,con' ftantiflimè affirmamus , efuasiftas propofi' tioncs eftc falfinimas : Humana natura eft Deus per fc, item, Humana natura fadaeft Deus. Arquehæc de verbo Deificandi nobis ' dida finr. Ex quibus manifeftiim efté poteft» perpcram Hæc duo vocabula inter fe coni' I parari, Animatum 8lt;. DeificatuntyC^nanAocfi^' dem corpus dicitur animatum» cóquódab anima informatur, fed Humana Chriftini' tura non informatur à Deitate: alioquin vns efl'et natura, nonduae; arqueitapdanevnio hypoftatica tolleretur. Qipid autem Hex ft' lis ipfis definitionibus , quasproferunt,iio-ftram fententiam confirmcmus.’Quum enim anrma detînitur ratione potentiarum. HinC difcimiis potentias ipfas non porte commir nicari corpori, ira vt corpus fit præditum ft-lis potentiis. Afficitur quidem corpus poten* tiisde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;animæ , quatenus ab animi
informatur (anima cnim eft forma corpo-ris)fed,nifi me fallit memoria, nullus vnqua philofophus eenfiic, potentias animæ fieri ipfi
1
1
I
I 1
1 I
1 t t f t
Hvm. NatvKÆ Christi. 131
]{ ipfi cotpori cum anima communcs.Sic enim j; ' vrgeo, ex ipfius definitionis natura ; Si ani-ma reûè ex fuis potentiis definitur , ipfas
J potentias non magis fieri pofie communes, quàmipfa anima pofiTit fieri communis. A.~ lioqui dcfinitio longé diftatet à fuo defini-1 to ; quod fieri non debet in accurata defini-’’ 1 done: cuius earn eflelegem accepimus , vt quicquid de eà dicatur, id quoque de defini-j todicinecefle fit. Aliud eft igitur fi dicas, jj corpus informari Scaffici potentiis animæ, ■ quamfi dicas, corpus habere ipfas potentias.
Rutfus quii anima definitur , ea ratione qua vnitur corpori, ilia ipfa definitio perfpicuc docet, corpus affici ipfius animae potentiis, non fimpliciter , fed quatenus eius natura , fette poteft. Definitur enim anima , forma J corporis organic! phyficivitamhabetis po-ÿ tentiâi Corpus igitur hoc habet ab anima,vt fit animatum amp;nbsp;viuat, quia eft capax amp;nbsp;ifu-Tinh ipfius vitæ.Sed non habet ab anima, vt ratiocinctur quia non eft eius rei capax. A-nima verb ratiocinatur, 8c feipfam intel-. ligit, amp;nbsp;facra vifa diuinitus oblata recipit,i9c pletaque eiufmodi facit amp;nbsp;poteft facere, J, quæ fieriàcorporc-nullo modo pofllint, amp;nbsp;J quæ animaitafacit incorpore , vtcaperfe faciat non autem per corpus.Iam fi quod po-
J ttft anima, id corpus non poteft : quæfo [i «quónam modo potentias animS cotpori ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
-ocr page 160-îji Di Ve rit ATS
communicäitas efTc dixeris? Arque hoc illuJ cft qiiod affirmamusjhumanam quidera na-turam in Chrilto affici amp;nbsp;illuftrari fumrais ac præftantiffimis donis, fed iis ramen, quorum ipfa capax eflc porcft, ac proinde nó ac-ciperc aAogt;«« Omnipræfenriam : quæ quura ht ipfa infirmitasjiiequc dari potcit,ncc acci-pi,quod fi poffit accipi, definit cife infinitas: quia qui accipit.incipit habere : amp;nbsp;incipere, répugnât innnitati. Arque vt ad animatn redcaraus, lieer fit tota in totocorporc(neC cnim anima diuidi poteft) ramen vider pet oculos corporis, non per aurcs, amp;nbsp;viciHïm audit per atires corporis, non per oculos. Quamobrem?ncmpe quia fuas excrit vire« incorpore amp;nbsp;per corpus,adeóque per ipfius corporis partes, quatenus illæ capaces funtgt; Et,quod caput eft, in ilia corporis amp;nbsp;anim« vnione,nihil accidit quod vcl repugnet ipfi’ animæ naturæ, vel quod ipfam corporis na-turam euertat. Nunquid cnim anima definit cfle inuifibilis? nequaquam : nunquid corpus definit cfle vifibile ? nihilo magis. Num, obfecro , anima communicat corpori,vt fit dcfinitiue,ac non potiùslocalitcr,fua quantitate conftans,fulfque dimenfionibuscit-cunfcriptum?Ne id quidem. Quid igiturob-ftar, quominus iliaipfa,quam nobis obii* ciunt, animæ fimilitudine freti, quafi ipfius animae voce concludamus : qucmadmodutn in corporis amp;nbsp;animæ vnione, nihil confctt ani-
-ocr page 161-Hvm. Natvræ Christi.-ijj anima corpori, rel, cuius ipfam corpus non fitcapax, vel, quoipfius corporis natura e-uertatur: ide de fanftiffima fingulari dua-tum in Chrifto naturaru hypoftatica vnionc efle ftatuendum? Quæ cum itafint ,fupereft vt fupcriorem fimilitudinem ita in illos ipfos retorqueamus.
Quemadmodum aninnus hominis non ere-dit fine corpore, ncc tarnen credit per cor-pus, nec corpus ipfum credit, licet, in Concreto, homo credere dicatur : ac proinde a-nimæ amp;nbsp;corporis coniunftio non impedic quominus vtrunque proprias habeat diftin-äafque funlt;äiones,ncque hîc eft realis pro-prietatum communicatio, vt fufius à nobis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
cxplicatum eft. Ita, adcóque longe maiori ratione in vnione hypoftatica, licet in Concreto rede dicamus, Chriftum efte vbique, quia natura Dinina eft infinita,non tame rede dicimus in Abftrado, humanam Chri-llinaturam efle vbiquc,quandoquidcmhoc répugnât humanæ natnrat.quæfinita eftfuif-que dimenfionibus circunferipta. Er, vi hu-iufce fimilitudinis, proprietatum communicatio realis, quam illi inrroducunt, tojlenda cft.Nam qubd quidam obiiciunt ipfum Corpus efle inftrumentnm quo proximè credi-miis.eó quod Scriptura dicit nos corde in-tclligerc amp;nbsp;credere, error eft in falfa voca-bulorum interptetatione , quandoquidem Scriptura, nomine Cordis, fignificat animii
-ocr page 162-154 T. De Verita-tç ipfum, qucmadmpdum fatiseftperfpicuum cx vfii Sçvipiiiræ Nifi forcé qiüs cxiftimeC partctn illain corporis humani quæ cor did-tur, fiüflc, vel, efie rejpfa circuncidenda qui? iubcmur fpr circuncidcrc. Scdde hac qui' dem fimilitiidinc haftcnus.
Similiiudo
cntitur.
^enrqut-tur fuferior (iinirKiniii.
Similitudo doótoris nobis oppofita Ceilvei sii aWo yivoi;t,amp; ab iis qui norunt diiu' dicarc txuts' lt;54 trtpov, ne ^udiretur quideiu-Nam Chrifti corpus non eft comparandutn cum animi cpnceptu : quippecùm corpus non fit «uAoi'. Deinde animi conceptus noquot; eitidem numero in multis auditoribus , Ü' , eet fit idem i/ji.oiap.'i (abficenim vt intelU' | €tum vniuerfalem conftituamus ) cuius r« I copiofior traótatio à Scholafticispetédaeft-Quare, vno verbo ita fimilitudiuéhanc reg' ! ramus ,: Qtiemadmodü ijle animi conceptus 1 qui vnus amp;nbsp;idem numero in te eft,non eft in i alio , nedum ppflit vbique efse ita corpus Chrifti.quod quidem eft vnum idemque nil' mero, vbique efse non poteft. Sed iam pet' gamusrejiqua argumenta difeutere. .
OBIECTIO VII. I
Bafil.in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Veteres fimilttudinemferri candentis amp;
Chrifti na- üvfurparitntin haclt;ju£^ione.Ferrumautemct-tiuit.amp;c. extenditnr ignt in ferra exißenti. Itaque exilic fimtlitudine,vbicttn^ tfl à Koya^dlti eflefuo^hti- ' mana natura Ghri^li, Habet ferrum ts j ignit t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!
-ocr page 163-Ignis ver o to Kw^niv. Seruaturautem aciionum amp;naturarum differentia, cv ^n TiTf^riairn navcztf Kd) cv TW nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Toju»,«»7»»/ Damafctnus.POT
roferrum ignitum retinet pro^rietates naturales. Videlicet, ntgredinem amp;nbsp;frigidttatern, td ^uod patet pofiijuam ignis à ferro recefjit. Hue ffeElat pmilitudo vnguenti odoris à F'eteribus vfur-' pata,i^uihumanitatem Chfißi cum vnguenti va-fculo compararunt.
RESPONSIO.
Idem refpondemus qiiod fiiprà, quod ad Veteresattinct. Porró ferrumiftud ignitum f,7iorb fiZ temcrècraótandum non cenfeo; fed manen- ieSHtnii. ' dum in ipfms fimilitiidinis rationegt; extra quam fi vagcris , iam non erit fimilitudo, fed diflimilitudo potius. Hoc igitiir tantum Veteres docere voluerunt, duas naturas fimul vniri poiTe in Perfona Chrifti abf-que confufionc, amp;nbsp;ex illa vnione nihil de-cefliirc Deitati , plurimùm autem humane natur® accellifle : falua ipfius natu-ræ fubftantia. Q^æ omnia vetcres propo-nebant aduerfus errores hærcticoriun.
Qiymobrem intra hos fimilitudinis fines fubfiftendum eft. Eft ctiam, præfcrtim in re tanta , condonandum aliquid ciuf-inodi fimilitudinibus : alioqui fi accurate de re ip fa dicendum fit , calor amp;nbsp;lumen
-ocr page 164-136 De Veritate
igniti fcrri funt mer* ipfius ferri accidentiâ» quæ citra fubieôbi iatcritum ôc adclTc pofsût, amp;nbsp;abeflc:quo nihil magis contrarium myfte' rio tÎc wirapxufzîa« reperiri pofîit. Fcrrutni' gitur cadens amp;nbsp;ignitum nihil adiiniat Vbi-quitatem corporisChrifti: quandoquidcw hæc longiffimo interiiallo amp;nbsp;plufquàm to* to genere difFerunt. Quum cnim ignis fit itt ferro taMuamin fubied:©» nihil miruro fi ferro ipïo terminatur. Qmd autem fimilei’' Chrjlio rcperias? Num Deitas rS eft in hümana natura tanquam in lubicélo? N“ diui^a ab humana nat*ra alTumitur, amp;nbsp;in c» fubfiftit ? ( ignis enim à ferro capitiir, amp;nbsp;in fcrro continctur. ) Num 0 xôyoç poteft relin-querchumanam naturam femel alTiimptani, non minus quàm ignis poteft à ferro rece-dere ? Num humana natura eft materia in quam Deltas agit ? Num vnio hypoftatic* in Chrifto fit commixtione Deitatis cuto humana natura ? Atquifi fimile ferri can-dentis vrgeas « ilia omnia erunt admittenda: quod abfit.Quinetiam quum illi prætcr con-municationem proprietatura agnofcant in Chrifto dona etiam creata amp;nbsp;habituali«' obfecro te y i« fimili tum de anima, tum de fcrro ignito, ccquldnam poterit refponde-re donis illis creatis, quibus humana Chrift* natura exornataeft: fiquidem amp;viuificatio corporis-, amp;nbsp;calot ferri, amp;nbsp;rcliqua: eiufmodi qualitates cum proprietatum tîommunicâ-tione
-ocr page 165-Hvm. Natvrje Christi. 137
tionecomparantur ? Miror autemnonnul-losfibitantopercplacerein hoc ferro igni-to, vt fe in hoe fimili acquiefcere profitcan-turzqui pofteaquam dixcrunt realé proprie-tatum communicationem efle nobis incom-prehenfibilem, amp;nbsp;imperueftigabilem: quip-pc plané uTrtp^vfftKiIr : poftquatn ad hoefl-milc deuentum eft, afnrmant illuftre nobis hïcproponi realis proprietatum communi-cationis excmplom : Ita vt ex re plané u'wêp-çusfiK» nobis rem propé «pvoixmv faciant, cam-que ex rebus phyficis facillimé intelligipof-fe aurument.Quapropter prætcr ilia qiiç iam didaflint,aliquot etiaincommodis, iifdcm-que.vt grauiihmiSjita prorfus a’theiXuTo/c ifto-riitn fententia obruenda , ferrumque iftud candens amp;nbsp;ignitum extinguendum eft*
Sirealis proprietatum communicatio cu JnconimoJt' ferro ignito comparatur, Sc caro Chrifti fer-uat naturales proprietates, quemadmodum ferrum ignitum retinet nigredinem amp;nbsp;fri-giditatem ( vt illi nobis exponunt) Ergo caro Chrifti nunquam fuit reipfa amp;nbsp;adu finira, fuifquc circunferipta dimenfionbus. Con-fcquentia patetequia ferrum ignitum Sc candens non eft, vel frigidum, vel nigrum,alio-qui non iam ignitum amp;nbsp;candens.-ltcm fequi-turChriftum nunquam fuiiEe mortuumnifi potentia : quia ferrum ignitum non eft frigidum a(ftu,fed tantùm potentia. Item fequi-tur, carnem Chrifti non pofte aftuexcrerc
-ocr page 166-DeVeritatï
naturales fuas facilitates, nid fcparetur à X«' gt;«!gt;amp; itahypoftatica vnio difsoluatiir, qiiem' admoduin ferrum ignitum vt aôtu fit frigi-dum,neccfse eft, ignem à ferro verè ac rcipU feparari, itavt ferrum dcfinat ignitumçfsC' Item , Si rcalis proprietatum communiCatio cum ferro ignito comparaiir, vlt;illi volunn Ergo ChrilTus non iam eft aôtu æternus. a' iûvctrov amp;nbsp;blafphemum.Çonfèquentia patet! Nam quemadmodum ferrum non accipit ab igné vt fit leiie,amp; furfum tédés. Ira ignis iplb in ferro ignito non ia eft aôtu leuis, nec fur-fiim tendens; Et hæc propofitio falfa eft; Ferrum ignitum eft leue amp;nbsp;furfum tédit.Ex quo quidnam efficiatur, fatis vides. Sed ne pluta eiufmodi confectemur (quæ propemoduin funt innuraerabilia) nunc iftud fimllcferri candentis in patronos Vbiquitatis rctor-quendum eft in hune modum.
Quemadmodüignis ita vnitur ferro can* »tiislîi». détijvc ferri naturam non deftruat(nec enim efi'et ferrum candens , nifi maueret ferrum) ira in vnionehypoftatica, de qua difscrimiiS) diuina natura naturam humanânô deftruit) ac proinde manent t«' 'ïnuS'» amp;nbsp;cfsentiali» human» naturærcniufmodi eft , Habere fuaS dimenuoncs,amp;: illis terminari. Item: QiKm* adtnodumin ferro candents ignis non afiî* cit ferrum iis qualitatibus, quæ ipfius ferti naturæ amp;nbsp;efscntiæ plané répugnent ( nece-ïiira ferrum fit rarum, leuc, furfum tendens) fed
-ocr page 167-Hvm. Natvræ Christi. 139 fed illis tantum qualitatibus quarum natura ferri peteft efTe capax ( fit enim molle, can-dcns,amp; calidum,)amp; fi propriè loquimur.non ferrum vrit, fed ignis in ferro , vt illi ipfi vc-tcres.nobis obie£ti,docuerunt. Ita ó Xógt;o{ np Ong’*'’*'’ ,ca tribuit humanæ naturae, quorum humana ipfa natura capax efle non poteft, cuiufmodi eft infinitum amp;nbsp;vbique elle : fed cam illuftrat fuo fulgote, amp;nbsp;exornat dotibus incompre-hcnfibilibus, quatenus ipfius naturæ conditio ferre potefl.ltem:Quemadmodum in ferro candentc lux amp;calor ignis non ita ferro terminantur,quin progrcdiâtarlongiùs: nc-que necelfe eft vbicunque ferri candentis lux amp;nbsp;calor fuerint, ibi quoque ferrum ip-fum elle : Ita ri Kayi Deltas non termina-tur humana natura: ncque necelfe eftvbi-ciinque fit ipfa Deltas ( vt loquuntur) ibi quoque elfe naturam humanam. Item, licet •mnia propemodum illis largircmur, nihil tarnen aliud ex hoc fimili cflicerent, quàm Chriftum ipfum efsc vbique amp;nbsp;omnipræ-fentem. QÙod ego ita breuiter oculis fubii--cio : In hac fimilitudine quatuor propo-nuntur, ignis,ferrum , ferrum ignitum , amp;nbsp;vis vrendi, quibus hæc quatuor pari feric refpondent , Verbum , humana natura» Perfona Chrifti, amp;nbsp;Omnipræfentia. Ex quo apparet , in hac fimilitudine , ferro ignito non refponderc humanam Chrifti naturamin Abftraóto , fedPerfonam po-
-ocr page 168-; nbsp;t4® Dl Veritatb
tiùs.quscconftatvnioncperfonali vtriufqHä i naturæ,quemadmodum ferrum ignrtumcó-ftat ignis amp;nbsp;ferri coniundione. Vt ergo non rede dicitur , ferrum vrere, qiiod ramend« fcrro ignitorede dicitur, idque nó proptct ferrum.fcd propter ignem in rerro vrcntew: Itanoncarni Chrifti in Abftraóto,fed ipfi .perfonæ quac cft Chriftus, tribuenda eft 0' mnipræfcntia.Deniqüediétum illud Damaf' cenide vftioneabfcindentc, amp;de abfciflïo' ' ne vrcnte, eorum, qui bac fimilitudine abu-tuntur, érrorem facile redarguit. Qucmad-modumenim in cauterio candente,fi pro-priè loquimur, non ferrum vrit, fed ignis in ferro,amp; viciflîm non ignis abfcindirjedfo' rum ipfum ita difpofitum, amp;nbsp;ramen vtruffl' que tribuitur cauterio candenti, fine ignito j ferro:itaproprictatcs, turn diuinæ, turn hu- j manic naturæ ita pcrfonaliter vniuntur in Chrifto, vt faluas amp;nbsp;intcgræ fuis naturis rc-feruentur,amp; nihilominus omnes proprictatcs vere amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifti pcrfonæ tri*
buantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
DtßmiU- Poftarior fimilitudo vngucnti,dilucidiùs ctiamnum illorum fententiam rcfellit. Que- ; ti. admodum cnim odor vnguenri longe la-tequc diffunditur, nec verum eft,vbicunque fuerit odor, ibi quoque vafculum vngucnti eflenta,licet o KÓ'yof nunquam deferat huma-nam naturam femel aflïimpram, non ramen cfticic vt ilia fit infinita,amp; omniprsfens.Sed de his
-ocr page 169-Hvm. Natykä Christi. 141 de his fimilitudinibus fatis , fuperque ;Ncc enim ex ßmilitudinibus foie nt deptorai Theologies demonrtrationes.
OBIECTIO VIII.
To* ChrifltLAZATum fitfeitAntit reSleiin-tur vox Omnipotens, lt;ir mAnut Chri/H mAnnt Omntpotes; ErgolimilirAtionecorpMJChrifli rt~ Ui dteiturOmniprAfens.
RESPONSIO.
Fallit Confequens : Nam fiquis vocem ChnftiLazatura fufeitantis omnipotentem fn-iorit eb. appcllarit-.is cette non confidcrabit eûcntiâ itdionû. ipfiusvocis. Abfit enim vt fonus amp;nbsp;act fit o-mnipotenSjfed eum confidcrabit cuius vox fuie. Similiter, qui dieet manum Chrifti o-innipotentem efle, is non refpicict carncm, ofla.neruos, ex quibus manus componitur, fed eum intelliget cuius eft manus. Nam quum millier ilia fluxum fanguinis patiens, ftatim conualuit poftquam tetigit fimbriam
1 veftis Cbriftimemo proptereaveftem ipfam ' Chrifti omnipotentem appcllauit : Sic enim
Chriftus,Cognout virtutem exiiße À me,inquit.
' Hie eft igitur, aut efle debet fententia corû qui ficloquuntur; Vox omnipotens.id eft, eius qui eft omnipotens : Itcmque,manus e-ius qui eft omnipotens , nempc Chrifti Dei . amp;nbsp;hominis. Nam vel voeis, vcl manus cf-I fcQtia non edidit przftantilfima ilia Chri*
-ocr page 170-14z DèVéritate
ftimiracula, fed diuina virtns,qiiemadmo' dum Scripcura teftatiir. Stgnti ^uxfecit DetU peripfum { 'inlt;]yM Petrus apud Liicam ) ketiiï ^uoniam Detu etat cumz^,inqyitidcin Petrus. Qi£od fiquis aliter,vel loqiiitur vel in* telligit, is Scriptlira: contradicit. Acpto-pterca virorum aliquot doóliffimoriim fen-tcntiatn ita cxpofui in principio huiufce dif-putationis , vrfiqiiando videantur loquu» de Oiunipræfentia corporis Chrifti, licco-rum verba expönenda fint: Corpus omni-præfens id eft corpus eins qui eft oinnr præfcns.
O B I E C T I O X I.
St Chri/tus efl adorandus etiam ficundum hu-manitatern. £rgo etiamfecuudum humanitatern eH: Omniprafensi Antecedens patet ex fententH veterwn.
RESPONSIO.
itmrtifu- Antecedens non eft conceptum verbis P*^°P*^**5' Perfonam enim,hoceft,Chriftuni ipfutn adoramus, quandoquidctn Chriftus eft Deus, amp;homo, fedquinaturamhuma-nam ieorlum adorarer, ille perfonam diiiel-leret , amp;nbsp;naturas confundercr. Hoc enim Gonnexü eft necellarium : Sifecundùm hu-manitatem Chriftus eft adorandus:Ergo fc* cundùm humanitatem Chriftus eft Deus:lo-quimur enim deadoratione, quæ religioni»
-ocr page 171-Hvm. Natvræ Christi. 143
gratia exhibetur : confiât autem folamDci-tateinperfe adorandain efle. Qtæd autem Veteres aliquando carnem Chrifti adoran-^ dam efle dixerunt,vfurpâtcshæc verba Pfal-tæ ; j4dorate fcubellum pedttm eins : Perinde
accipiendiim cft,vt fi diccrent, Dcum hominem faótum,cfle adorandum. Sic intclligen-da flint dióia Patrum de adorâda Chrifti carne,vc qiium Hieronymus dicitîSi jworr ahfor-pta inviEloriditjuare no carnis hHfnititits,lt;]UA propterhur/mnamfaluteM ajjnmpta eß, in Diui~ nitatis tr/infieret maieflatem,vt feceritvtrun^M 'vnwn^vtnon ndoremus creattimm fed Creeitorè?
In ixEp.aJ Eph.
HæcHieronymus ; quæ nili intelligantur de Eerfonaamp; degt;07« faftohomine,proculdu-io orthodoxa non funt. Hæc fuit igitur ve-terum fententia, per humanam naturâ afpc-ftabilem, adorari Deitatem .quænon efta-fpeôtabilis, vt aliquando dicebacTheodore-lus.Atqueomninofquod caput eft)nufqtianl 1 aiidies Scripturam ita loquentem , vt dicar, i Chriftum fecundùm humanitatem cfscado-i.
tandumiPerfonam enim ipfam nobts adora-dam propcnit, Qubd fivrgeant fuum illud loquendi genus : Chriftum etiam fecundùm naturamhumanam efamp;c adorandum, qiiæro cxiis,fecundùm quam naturam Chrittus i- loan.io, pfe dixerit,^;'ce?ilt;io ad Deum meum, amp;nbsp;Deum i^efirnm. Item quæro; Annô, Deum pro Deo fuo verè agnofccre, fit Deü adorare? Rurfus quæro,fecûdu quâ naturam dixerit,nos ado-
-ocr page 172-l-hcCx.
Conft^ttsnt rtfeUitur.
i44 De Veritate ramus quodfcimus,de quo fie Cyrillus:Sicut FiliuSjquanuis verè adorandus, ramen ado-rat vc homo(«o^ mwj inqnit, adorarntt/ /?«/««ƒ)fie quanuis Deus fecundum naturain fitjtamcn Patrem,vt homo, Deum fuum ap' pellat. Quare, facelïàt illud loquendi genus in Abftraôto/ecundùm naturam humanatn, amp;nbsp;cumSeriptura reâ:è,orthodoxe, ac proin-de confiai!tiffiinè in Concreto dicamus Chrifium efle adorandum.
Confequens autem fuperioris obiedionis nullius eft momenti, primùm quiaexdiih$ veterum non dedueuntur Theologicæcon-clufiones, deinde quia ex ilia adorationc, de qua vetercs loquuntur, non redè infertUt omniprçfentiahumanæ naturç Chrifii.Cen-fuerunt enim totum Chrifium adorandum eflene perfonam diuellerent. Alioqui fi®' doratur caro Chrifti, amp;nbsp;propterea cft omni' præfens ( vt ifti conchidunt) amp;nbsp;nihil aliud»' doratur nifi Deus benedidus, vt omnes or* thodoxi fatentur (non enim adoratur créa' tura,fed Creator, inquit Hieronymus fupi^ citatus) certc caro Chiifiiefi ©mnipræfens: quia eft Deus.a/ufaror Sc blalphcinum.
Item hacratione facile tollitur illud ipfum Confequens.Namquum dicimus,Deumcf' fe adorandum,tum id proferimus quod à no* bis prsfiandum eft, amp;nbsp;cuius ratio petitiir ab ipfius Dei natura. Cur enim Deus eft ado' randus 5 Nerope quia cft Deus, videlicet, «ter-
-ocr page 173-Hvm.Natvræ Christi. ï4y
sternus.immenfiis, omnipotcns , Creator, ' Dominus J fummc bonus , futnmè iuftus,amp;
tjuæ in hanc fententiara dici poffùnt.En cibi titio quamobrem Deum creatoré rcs creatæ debeant adorarc. Quare, qui reétè de accurate volet ex ratione Jïin dilTercrc , non ita concludet,Eft adorandus,Ergo cft omni-præl'ens, fed ita potiùs-.EftDeus, videlicet, aternusjirnnaenius , omnipræfens, creator. Dominus,amp;c. Ergo eft adorandus. Sed (î ita ratiocineris, eft adorandus, ergo omnipræ-fens.tû dices ct/ sç-bac propterea quum Deltas fit fimpliciffima , ratione Omnipræfenlt; Itiæ venient reliqua quæ fuprà commemo-rauimus omnia,ncmpe,æternitas, immenfi-tas, omnipotentia , arque omnino ipfaDci-tas. Sic igitur cadem nomine vcriffimc,amp; itvdyKni concludara : Eft adorandus,ergo eft æternus, eft Creator,eft Deus. Quod fi non liceat, non licebit igitur ita concluderc ,Eft adorandus'.ergo cft omnipræfens.Non eniin , 1 adoratio magis debetur omnipræfcntiæ,
I quàm æternitati, quippe quum efientia Dei-I latisftt fimpliciftîma , vti diximus ; atquc.i-1 dem dices, fi difpicias rationem amp;nbsp;caufara (I 1 ipfius adorationis , cuius Omnipræfcntia 'z 1 non magis cft caufa quàm æternitas. Itaque
1 quum non liceat dicerc humanara Chriftî i natutam efie Deum ; facile ruit Confcquens \ fupetioris obiedionis^
K E
-ocr page 174-14^ DÉ VeRIT ATE
OBIECTIO X.
Si Solis curfits inhibittts e^l loftte^XQ. manente nihilominus ea natura ^ua Sol ejl mobilis : nthilvetat corpus Chrifli ctrcunfcrtptum ejfe in dreunfirtptum ßmul.
RESPONSIO.
Knrtrej fu ferioris ob-it^ionit.
)
VitionfliiTüum Connexum. Primus error: quum ex eo quodper miraculiim , idque ft' melfaólum legitur,colligunt,fcilicér, quæfit vera, perperiiaqiie ratio corporis Chrifti.
Secundus error ; quum ex co quod eft ■ni-6oç,argumcntantur ad ipfam cirentiam. Nan' cfle mobile, non conftituir Solis elTencianij amp;nbsp;eins TO t/ in' aviq. Alioqui cœliim ipfum e(‘ fet Sol jquandoquidcm eft mobile, at que i-dem de reliqnis fyderibus dicipoflit. Q^re, inhibito morn no propterca îublaca eft Solis cirentia. Dicit cnim Scriptura, Solem ftc-rifle : ex quo cfEcitur, Solis remanfiirc eflen-tiam. Qmnetiam fiquis velic cum plcrifqiir Scholafticis efle curiofus , exiftimabit fieri pofle, vt poft mortuorum refurrcólioneni Sol mancac fine motu. At qui dicit corpus fine quantitate, amp;finepropriis dimenfioni-buSjille dicit corpus, non corpus : quiarollit to't/ MV «vct| corporis : quum line quantitate corpus ,nc animo quidem amp;nbsp;cogitatione, concipipoffit.
TertiuJ
-ocr page 175-Hvm. Natvrje Christi. 147
Tertius error in ipfiusfîmilitudinis diflî-militudine:Narn licet ca qualitas Solis quæ illi cuin rcliquis fydcribiis communis eft, vt fit mobilis,adcôque ab Oriente ad Occi-dentem rapiatur : pcrempta non fiierit ; tarnen fuit inhibita, amp;nbsp;Sol ad tempus moueri dcfiit:actum fuit mobilis potentiâ, fed non aôtu. Verùm ij, quibus corporis Vbiquitas placetjcontendunt corpus Chrifti fimul eflè aftù finitum amp;nbsp;infinitum, vifibileamp; inui-fibile, amp;nbsp;id genus . Quod perinde eft, ac fi dicant , Solem moueri amp;nbsp;ftare fimul. Ac profcélô,quura id fict, tum vera crit eorum fcntentia.
J
OBIECTIO. XI.
S» humttna Chrißi natura non efi omnij^ra-ßni; Ergo Deltas non aliter habitat in Chri-flo ijHam in Sanblis. à.S’vvuTov. Sidicant huma-»amnaturam fii^entari à Verbo , aliot^uinin nihilum ahituram,certe idem de omnibus créatures did pote^l.
RESPONSIO.
Nego fequi. Nam Deitas habitat in San-ftis per gratiâ, amp;nbsp;habitat in Chrifto per vnio lcaionL° ' nem Perfonalem ; ac propterea eaixaTiKKi vt Cololji. ait Paulus ; cuius vnionis accurata rationem
Ki).
-ocr page 176-148 De Veritate '
i.Pet.1.
Rora.ÿ.
illi ipfi fatentur foluin Deum nofTc : Itaqiie licet Deltas habitct in Petto per gratiam, quæ efficit vt Sanóti fintfuo modo Dinin« naturxK«/F«vc/, eodemPétro tcfte : tarnen hæc propofitio cft falfiffima : Petrus eft Deus’, hæc autem veriflïma : ChrtflM esi Deus henedtÜHS in fecula, inquit Paulus.Ad' de donorum præftantiam : quibus excellic HumanaChrifti natura, amp;nbsp;quibus ipfa ni-rura non aboletur , fed præftantiflimcexot-natur. Neque dicimns, hiimanam naturatn fuftehtari fimpliciter à Verbo.fed fuftentari in vnione Perfonærquod de vlla alia te crei' ta,fine blafphemia,dici non poteft.
OBIECTIO xii.
Chrifhts eß iudex ; Eraa humana eius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
OmntÇcia:Si Omnifcia,ergo 07n}iiprAfins.
R E S P O N S I O.
rrror«/ fu~ feriaris obit Hionis.
Marc.ij.
Chriftus cftIndex: non qnatenus honio, fed qnatenus Deus amp;nbsp;homo, ac proinde Mediator , Rex, Index, Sacerdos, quæ ad i-pfam Perfonam fpedant. Rcélè igitnr C' nuntiabiinus ad hunemodum, Chriftus eft । Index ,-Chriftus cft omnifcius : fic auteffl perperamdicetur : Chriftus fecundùm hn' inanam natnram eft omnifcius. Etenin» Chriftus ipfc negat filium hominis feite dien*
-ocr page 177-. Hvm. Natvkæ Christi. 149
diem nouiHimum. Et Lucas teftatur lefmn crcuilTc fapiencia, quæ omnia de humana natura intelligenda fuut. Inftant, damnatos fuilfe vcrercs hærcticos, qui Chriftum efle Omnifcium negabant. Refpondeo ëc nos piæmaiorum noftrorum fcntenciç fufFraga-ri, quandoquidem Chriftum Dcum amp;nbsp;hominem agnofcimus. Sed illi potiùs vidcant quonam modo Eutychianorumj amp;nbsp;Mon o-theliarum culpam ab fe tandem amoue* bunt. CætcrùmJaocConnexum :EftOrani-fcius, ergo omnipræfcns, valet in eo qui eft Omnifcius per fe, ac proindc infinitus.Sed
I quia voluut caruemid accipereàxôgt;a ,non tenet igitur confequcntia. Namquifcitab
1 alio.non eft infinitus; quia infinitas neque
I dari potcft, necaccipi.Deniqucquum fcicn-I tiafit animi,non corporis.* quid hoc facit j adomnipræfentiam corporis ChriftiîCer-i tè non vidcmus eotum qui plura fciunt,cor-1 pota efle ob cam rem diffufiora.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OBIECTIO XIII.
« I
' 1 nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gmnipriefentiam corparis Chri-
'I ill, tlli fentinnt cum Samnfateno T^eflorio-^ It I Mmilli dtcebitnt natuYM tn Chri^o ejje incom-fl nunicubiles.Sunt i^itur merito âamnandi.
‘.^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RESPONSIO. quot;nbsp;Errwt fu-
.1 r ir A . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;periarit ib-
I tallumcft Antecedens. Ecemm Samofa- ie.Iio»«.
K iij.
-ocr page 178-DeVeritate
t. Tîaioih. î-
tenus negabat Chriftiitn cHe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
quippequum res diuinas arque hoc præfcf' tim niyftcrium vnionis hypollaticæ amp;nbsp;I faptiuiriu! (qiiod quidem Paulus non finera* tione magnum appellauit) humano modulo meriretur. At nobis, quæ eft Dei gratia, cum illomonftro hominis nihil commune eft, quimyftcriurn hoeverbo Deitradituin adoramus, ipfiDei verbopenitusadhærcn' tes. Ac ne nobis imponat vocabulum, IncoW municabilis, 1'omniabat Samofatenusnatu-ram Diuinam efTe cum humana natura in' communicabilem:hoc eft.non polTevniriV' nioneliypoftaticain Chrifto. Arnos verbo Dei duce, veftigiis piorum maiorum infiften res, vnionemillam hypoftaticam , magnacu reuctcntia,recipimus,conftanterquc fandbfquot; limum hoc dogma rctinemus. Quod fi nomen communicationis ambiguum amp;nbsp;male intellcäum inuehat confufionem, veljtranf- ' » fufionem naturaru amp;nbsp;naturalium proprie-tatumin Chrifto: nos ccrtècommunicatio-nem hanc naturarum,hoc eft,naturarum có-fufionem, vcl tranffufionem , eodem verbo Deiduce, iifdcmquc piorum maiorum veftigiis inliftentes, pic amp;nbsp;fände rciicimus,at-que in pofterum fauenre Deo.conftanter re* iiciemus. Arque hæc de Samofateno à nobis valere iuftb breuiter dida fint. AdNcftoriû quod artinct, iure file damnatus eft, eoqubd jicgaretjSandilllmam virgincm efseDcipa-
ram:
-ocr page 179-Hvm. Natvræ Christi. lyi
J » 3 I*
è
)-i' 0
r
is îu 4 r
ram:qiiuro pij maiores noftri conftanrcr de-fendcrent Mariam efTe JeoTo^ov, quamuis no fit mater Deitatis. Arque hoc nos ira in iftos retorquemus, fimili ratione : Quauis corpus Chrifti J vel Humana cius natura non fit vbi-quettamen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicedum efle, Chriftum
hominem efle vbiq; nempe in Cócreto (nam Chriftiis qui homo eft, idem eft infi-nitus amp;nbsp;æternusQquod quidcm in Abftrafto de Chrifti corpore diciopflocTo^a; non poteft.
Expofitis amp;nbsp;difcuflis illis obic£tionibus, qiias,qui dogmaVbiquitatis tuentur,(ibi vifi hint ex natura vnionis hypoftaticç deprome-re,nuncadeos Scripturæ locos accedendum eft, quos illi proponut ad fuæ fcntentiæ con-firmationem. Vtautcm noftræ rcfponfiones fint faciliores ac breuiorcsiprimum omnium quædam Theorcmata àTheologis omnibus rccepta comracmorabimus, à quorum veri-tate noftrari'i refpófionum veritas manabir.
i.Theorcma, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicunturde Chnßo,
fecttndwn Dtutnam ei:u naturam tatitm tn-telligenda fùnt-, Chriftus eft Deus bencdi-ftusiAntequam Abraham fieret,cgo fum.Per quern fecit fecula. Vcrus Deus 8( vita æ-terna.Primogenitus omnis creaturæ : nâ per eum creatafunt omnia quxfunt in ccelis amp;nbsp;in terra,amp;c.Et ipfc eft ante omnia. Et alij loci con fl miles.
1'
2. Theorema , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicuntur de Chri-
ß«, q»lt;t fec:tfidiim hitrnanam eius na.Uir.zm îAn-^
K iiij.
Çu.inqut Theorem itfie ad locot Script-ineel-li^endot nc~^ tejpiria. Rom .5. Io,in.8’ Heb.I. l.Ioan.i. Col.i.
i5i DeVeritate
Luc I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inteüigenda fiint ; vt , Ecce coneipiei
Luc. 1. nbsp;nbsp;nbsp;pttnes filinm. leftu proßciebatfaptenüa équot;
Mat,tli.4. tura, (^gratia apud Deum , fèquot; apud horhi' Matth. iS. «fj. Quurn ieiunajfet t^uadr^gintA dies amp;nbsp;Ibidem ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noSles ^tandem efunit. TumCS'
pit exponere d^ctpults, futurum vt muit» teretur., SZc. mortitraderetur ,8{:c, Ertflis AnimA me A vftjue Ad mortem. Edon ejuod vo!igt; fedt^uodtuvisi ècc, In his duobus aliquan-do Scriptlira diflinéiioncm ap|)onic. Vt,ƒ•*' Rom.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femme Duitid fecundum CArnem. I'
i.Pet.4. tem .' Chrifoigitur paffoincArne , See. Ali' quando non apponit, vt patet ex fiiperioriquot; bus.
3. Theorema,dicuntur de Chrifih t^UA fecundum eius PerfonAm tAntiim intelltgen-dAfunt:\\oc eft,quæ priuatim amp;nbsp;propriè non percinét ad altera ex naturis.Vt:/7ic e/lfluH ille meiu dtledlut in lt;^uo Ac^uiefcodpfum Audtte-Epli t (dMfius ed cAput EccleßA^SeruAtorfui corporiti I. Timo t h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;medtAtor Dei hominum, homo ChriEut
i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tefiti. PrAdlAntioris teßamenti AdedtAtor. Qß
Heb.g. nbsp;nbsp;nbsp;perSptritumAternumfeipfum obtulit Deo. J^ui
^Coƒ' nbsp;nbsp;nbsp;rtobisfAEus eß A DeofAptentiA,iuflitia,fAnEif’
, tÿ're^/ewpAu.Et confimilia pleraqucjca præfertim quæad ipfius officium pertinent) dicûtùrqne de toto Chrifto,amp; de toto Chti-fti, nempeagente Deitatequæ Diuinafunt, humanitate verb quæ Humana (inquiuni ycteres.)
4. ^udidAm dicuntur de ChriEo Deo qui f-cun-
Hvm. Natvræ Christi. lyj fecttndiim eius humanam naturam intelligendA ßtnt^ VC, T^^unqudm DominumglortA crucifi-xijfent. Deus ac^uißuit Eccleßam/itnguineßto»
5. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicuntur de Chrißo homine,(]u£
fecundum etus diuinam naturam intelligenda funtyz^nemo afcenditin coelum^nifii^uidefceK-ditdecaglo:FiltfKhominislt;jui eflin cœlo.Filius homtnis habet poteslatemremittendipeccata.Si vtdentis Filtum hominis afiendentem t/bi erat prius,Sic. Quæ qnidcm ita dicuntur de toto Chrifto vt non dicanturde Toto Chrifti.
Hjcc quia fuain lucé præ fe ferunt, non eft quodlongioriorationeconfirmentur: amp;nbsp;ca 1 ipfa funt,quæ occafionem dederunt piis ma-I ioribus, vt doótrinam de coinmunione pro-1 prictatum introduccrent, ncqui forte ex ali-I quot Scripturæ locis perperam intelleótis, I àvera doótrina vnionis hypoftaticæ aberra-I tcnt,quemadmodum ante diximus.
l Peto igitur à Icftoribus ,vt fupcriorum I theorcraacum meminerint, quandoquidcm . 1 intta hos cardines vertctur omnis noftra * I tefponfio,amp; diligenter animaduertant, Ab-* I ftrafta cfle à Concrctis diftingucnda :.qnia ' I Abftraókis vocibus naturae fignificantur
- abfolutè amp;nbsp;ctTrXuç : Concretis verb vecibus ’ ' fignificantur »Relate , fiue , quatenus vnitæ. ' Sediamlocos Scripturæ nobisobicûosex-’ pendamus.
-ocr page 182-154 De V e ri t a t e
Ixit Démina mec fide ad dextci* wîff^w.Plal. iio. Coü'canit eiif’gt;‘gt;^ dexterdfxam incoeleslihuafaff^ omnem pnncipatitrn,(fr potefiatir»’ çfr vinutem, amp;nbsp;domtnatwncmi^
omne nomen tjttod nomtnatnr non tantum in feculojed etiam in future. Et ommafubiecit pi' dihus eius, conflituit eum caput fuper o»gt;n^* fpfi Ecclefiit.^ph.i.Adde i.Pet. j. (ÿ- locos conf miles. Ergo corpus Chrifi esî omntprafens,^ vbi^uetConfe^ttHiapatet ^uia dextera Deit^l Tl.tt.iS. n8. vbi/j^.Dexteratuafufcepitme. Dextera Dernttn log. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fccit virtutem.Saluum mefac dextera tua. (p“
conßmtles.
RESPONSIO.
jLmrei fu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Confcquens. Nâ loci citati loqinin-
ferinii ob- tur lt;1^Pcrfona, amp;nbsp;iftiid Confequens.eft He ifUiortis. humana naciira. Hoc autem argumentandi genus vitiofuin eft,vc ante admonuimus.Et-ror eft xe itrifflfjov : vt cnim valcrec hoc conncxiim;ncceffc eilet hanc propofitioneffl veram elle, Q^æcunqiic diciinturdcpcrfo' na Chrifti, ea pofl'unt verè amp;nbsp;realiter eniin' ; tiari de Humana ipfiiis natura. Sed hoc fallif-limum cft,(!’lt;: dari poffunt lociiplcrif- ; fun« J omniqucexcepfionc maiores. Col.t
Qiii
-ocr page 183-Hvm. Natvræ Christi. iy$
Qui eft imago Dei inuifibilis, primogenitus omniscreaturas, amp;c.Hcb.i.Z’e?'7«?/e«f^ye-tula. loh.3. Ante^uam Abraham ejfet egoßim,
Cæcerùm.quàm varié Seflionem addex-teraniDciipfi cciam vetercs expofuerint.-ncc tarnen vllus eorum vnquam inde collegerit corpus Chrifti efté omnipræfcns, facile di-gnofei poteft ex multis eorum lcriptis qui hoc argumentum traftauerunt, quæ quidem nolo hîc inferere, cùm vt breuitan ftudeam, turn,vtnevidearànoftræ methodi ratione difcedcrc. Quamobrem paucaquædam afte-ram.eadémque ex facris literis petita quibus noftra poterit fentécia emT/xâ; côfirma-ri.Atqui vt noftra hæe rcipôfio faciliùs inrel-ligatur , quædam proponemus ad exponen-dam ftflïoncm Chrifti ad dexteram Patris.
i.Scfftonem ad dexterâ Dei fignificare glo- nbsp;nbsp;nbsp;A/?onf
tiam , poteftaté amp;nbsp;fummum imperium in res creatas. Idquod perfpicuum cft ex locis illis quos nobis obiiciunt. Nam in Pfalm. iio. fit métio fcripti,dominationis,iudicijjvi(ftoriæ, ipsâque adeo Pfalmi fériés nos co deducit. Et Éph. I. Omfria ßtbiecitpedtbw eiw. ConH^ttuit eumßtperi)mniai?lt;.c..Ps.AAc Aót.2. Dixit Dojni-HHf Domino meo. Sede ad dexteram meam^^c. Sciatvniiterfa domus Ifiaclitjuod Dens eumfecit Dominum ^Chrinü,Sec-Maz.26.r'idebitts Ft~ Hum hominis fèdente ad dexteravirtutisA.Cox.
15. Oportet CM regnare dumßsbiecerit omnes inimcospedtbtufuisiHoc autéloquendi genus
-ocr page 184-Ij6 De V E R I T A T E’-eft mctaphoricû, amp;nbsp;fignificat æqiialem glo' riam amp;nbsp;æquale Imperium cum DcoPatrCi lumpta à rebus humanis fimilitudinc.
2. Seflianem ad dexceram Dci tribui Pf' fonæ, amp;nbsp;nunquam feorfum alteri natutï Chriftijfedipfi Chrifto -S-sai/ô-fwwwJdquod patebitexipia lelt;ftione; atque adeo cxlod^ illis quos obiieianr.
I, Seftîonem ad dexteram Dci nufqw® alibi proponi quàm in cœlis, idquc poft f furrcvtionem Chriftimimirum vt crcdaniu* humanam Chrifti naturam in cœlocolloca' tara, ibi fumma gloria perftui, nec cam aül’’ quçramus.Nam diuina natura cœlum amp;tf' rar» irnplet, inquic Propheta. Marc. 16. SkIi-lattis fuit tn coelttmif^ fedit ad dexteram Dd Alt;ft. z.Dautdnon afiendu in cœlumjêdipfe^gt;'^ ctt,diXit Dominta Domino meo/ede ad dextti^ wc^iwi.Rom. 8. Chnjltis tjuimortuus efl, i^ui farrexttytjui eH ad dexteram Dei. Col.^. 5» «' fitrretiiji-is cam Chnslo^ ea ejua fnnt fùrfam | me, tsht Chrifius efi ad dexteram Det fedens- \ non^Uifiiperterram.Weda. i. Pureatibnepetetr i torttm perJeip/nmfaSla fedetaddexterammi' , icPlatis tn excelßs.Sic.'i.Quifedet addexteram I thront /tdateftatis incetlts: i. Pet.^. efi^^ । dexteram Det,prafeElusin cce!am,èic.
4. Seflionem ad dexteram Dei ChriftuW ' à Pâtre acciperc.Pf.jio. Sede addexterâ me*lt; quæ qiùdcin funt verba,non às'j-oü ad huma' ' natn naturam: Sed Parris ad Filium •S’*«'*’ j
-ocr page 185-Hvm.’Natvræ Christi. 157 ^UTTtiv. adeo vr feflïo ad dexccram,non pof-üt referri ad realem illam Diuinarum pro-piietatum communicationem, quailli pro-ponunr , ab vnione perfonali mananccin.
5. Chriftu fedentem ad dcxteram Dei fungi orticio Mediatoris pro nobis, i. Tim. 2. rnw eßDewt(^vn!i) A'lediator Deióquot; harni-numhomo IefusChrtfltis.ï. lob.2. Struispecca-rit, AduocatHtn habemui apud Patrem lefitm Chri^nmiitsium; ipfe efi propitiatio propecca,^ tünolhis. Rom. 8. efl ad dexteram Deit etiam interpellât pro nobu.lAc'o. q.T alis nos decehat Pontifex faèlm, innocent, impolhttnsi fubltmior eaUsfaütu Hahetnut talent Pontificem t^ni confedit ad dexteram thront Aia-iejlatisin cœlts , minifier S anEluarij , ^c,^.lngreffns ePiin cotlum ipfum vt nnnc appa~ teat pro nobis in canif ePlu Dei.Sic.
6. Summam illam gloriam , cuiufmodi cft viftoria de hoftibus omnibus , amp;c. aà Deum ipfum diuinâmque cius potentiam elle referendam. Sic cniminillo Pfal. nobi» obicfto : Donee p»«*«w,inqint, hoPlestuosfca~ bellnmpedum tuorum.
Ex quibus omnibus colÜgo , Sedere ad dexteram Dei,dicide ipfaChrilli perfona, noi/ tarnen vna cadémque ratione. luxta Theorema à nobis loco tertio propofitum: pertinetenim ad officium Mediatoris, Re-gbgt;Sacerdotis,amp; cius qui cft caput Ectflcfiæ. Quarc neque dicendum cft in Abftraffto,
-ocr page 186-is^ D E V E R. I T A T 6
humanam Chrifti naturam habcrc æquakm gloriam cum Deo : aüoquin e/let Deus : ncc rurfus dicendum eft:Diuinam naturamChri-fti 3 poftquam Chriftiis ipCe refurrcxic, aco pillèæqualemgloriam cum Pâtre,quando' qiüdcm earn femper habuic.Scd verimmèdi' cemusdeipfa Perfona, hocell, deChrifto ipfo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cum habere æqualemgt;holt;'
eftjcandem gloriam cum Pâtre ; quia Deus cftjaccepifTe autem, quia eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ef'
gOjinquis, habet fummam illam gloriam,ft' Dt-uMÄÄ»/» cundùm humanam naturam. Ego veto neg®
efPe fubfiftendum : amp;nbsp;facile video gt;nbsp;pai“* cnlam illamSec««z/«OT,occafionem errori âc' difle : quem vt eripiamu$,hæc diliinâio pr®' ponenda eft.Aliud cfte,dicifecundùm huma* nam naturam : aliud, propter humanam naturam aftùmptam àXûj-w: hoc cnim pofterius perfonam infert. Sed illud loqucndi genus: Secundùm humanam naturam , fignificat proprietärem humanænaturæ, quæproindt I non fitdiuinæ naturæ proprieras ; ûquideiu Rom.i. vcKmus loqui cum Scriptura. Sicenim Pau-Rom.p. nbsp;nbsp;\\iS‘.ChvinnsfitSlm efi, inquit, exfemine Dmi'
diffecuniurn carneChri^m efliX i Ifraelttii, feeandam carnem : quæ quidem ita ' propriè dicuntur de humana natura,vt de Diuina Chrifti natura dici non poffint. Quare , fi federe ad dexteram Dei fignificat ha-bereæqualc imperium amp;æqualcm gloriam cum Deo , arque id dicatur de Chrifto fe-cundùm
-ocr page 187-Hvm.Natvræ Christi. 159 cundùm humanam naturam ,ccrtcfeffio ad dextcramDei erit humanæ naturæ propric-tas.non autem diuinszcejruxctTüv. ( quinetiam illiipfi rcferunc fcffionem ad dexceram Dei ad communicationem realem propticta-tum Diuinarum. ) Et quia nihil cft æqiialc Deo nifi ipfe Deus , ergo Chriftus erit Deus feciindùiïî humanam naturam, quod ne fan-do quidem auditum eft.Atenim, inquis, non reétc dicemusjTir 'hlyov acccpilFc æqiialcm cum Pâtre gloriam , pofteaquam Chriftus à ttiortuis refurrexit , amp;nbsp;in cælum afeendit: quampotiùshabuit ab æterno. Rcfpondeo, id non dici de xój/M finiplicitcr,fcd de vnito.ac proinde dici de propter hu-manam naturam quam afiiimpfit. Qiiafi di-camus, æternam gloriam 7« xéj-« quamipfe ad tempus voluit elfe minus confpicuâ, poft tefurrcdlionem Chrifti amp;nbsp;cius afcenfioncm in cœlü, in humana natura pleniflimc relu- , xifte. Sic quod dicit Petrus, Feciteum Domi~ Jium Chriflum , non eft intelligendum de humana natura per fe, fed deperfona -S-wti'
Alioqui fequeretur Chriftum clPc tantùm fecundùm humanam naturam: quod cftabfiirdiflimum. Sedhocfibi vult Petrus, itaftatutum cftcàDco, vtætcrnus Dei Filius in ipfa humana natura quâaflumpfir,fummû in res omnes creatas Imperiû cxerccat.Ergo, inquis, humana Chrifti natura cft particeps
-ocr page 188-iéo De Verit ate I feflîonis ad dexceram Dci.Certè:fed fuo mo' do amp;nbsp;quarcnus humanæ naturæ conditio ferre poteft.Nam ü gloria tSäo'j« tum in c® lo, tum in vniuerlo terrarum orbe clarüE' mè refulgct,quantö magis tantus ille fulgot humanam naruram in vnionem perfonæâf' fumptain illuftrabit ? Nec verb pigebic hiC accommodate fimilitudinem lucernç ab E“' De demon fobiopropofitam. Vtenim candellæ lunic'’ ftr. Euaa. ita longe lateque diftunditur,vt imprimis lU' cernam ipfain illuftret : ita quis dubitet humanam Chrifti naturam Diuinæ gloriæ tu-diis imprimis illuftrari ? fed tarnen fempf^ adhibenda eft differentia inter ilkifhrans illuftratum.Reótè eniin Auguftinus, corpon dedit, inquic, natnr^m non hæc ille. Et certe humana natura non poteft effe gloriofa, nih fit amp;nbsp;maneat humana n»' tura.Summa hxc eft : In Seffione ad dextet^ , Patris amp;nbsp;glorificatione Chrifti, de qua apu^ lohannem cap. 17. ( qua de re nobis paul® pbft agendum erit ) duo confiderarimörapti quod ad Xej-oiz attinct, patcfaiftionern füW mam fummæ illius gloriæ, quam ab xtern® habuitjamp;quam ad tempus non excruit,prO' ' pterinfirmitatem carnis. Deinde, quödad humanam naturam attinct, fumniam pérft-1 étiflimâmqne ipfius glorificatæ illuftratio- j nem, tum beatitudinis, tum imperijin res omnes crcatas, atque ita, vt in creaturæ ef-1 fentia pctmancat.Sed iam cxcutiainus ratio- j jic®
-ocr page 189-'.C
H»
ft
'0 (I
lO
3'
C'
HvM. Natvræ Christi, i^i ncm confequentiæ ab illis propofitam. CmÇequins Dextcra Dei eft vbiq;,inqiiiunt.Ergo hu- rtdar^itur. mana Chrifti natura , quç ad dexcerâ Dei c-ueóka eft vbiq. eft. Refpódeo id quod euchi* tu[,non elle confundendum cum co ad quod euehicur. cæterùm illam raciocinationcm fc-quentibus incommodis redarguo.
Si hoc cónexum valet; Dexcera Dei eft V- Iigt;comm,dA biquc.Ergo corpus Chrifti eueftu ad ‘^«era Dei eft vbiqj'.limiliter hoc connexu valebit;
Dextcra Dei eft ab æterno,ergo corpus Chri fti ab æterno.atTJvotTov. ItennSi illud connexu Valet,valebit quoque iftud; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dei feat
ccelum dr terram (inquic Stephanus poft pro-phetara )Eroo corpus Chrifti fecit cœlum amp;nbsp;terrain,amp; lexcenta eiufmodi.
Porto non Icuiter hie peccat in ipfaetiatn difserédi ratione, çrapet 'tImi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t5 txixz**quot;
Dextera Dei,inquiunt,eft vbique: ergo corpus quod fedet ad dexteram Dei, eft vbique: • nam retinendum fuit totuin loquédi genus, hoc modo ; corpus quod ledet ad dexteram Dei fedet vbique. Ac turn obiicerem clariffi-maSetipturç tcftimonia,quç felhoncin Chri fti ad dexteram Patrisin cœlo conftituunt, vtantedixi. Citatem Stephanum cui Chri-ftusftansad dexteram Dei vifus eft, idque ibidem.' inccelo. Sic enimille,r’«lt;if(3 .inquit, cœlos
C5 f'
3'
10
apertor, Filiam hominis fantew ad dexte- i.Theff.i. r4m Det: proferrem quod ait Scriptura, Chri-flnrn nohts e cœlo expe^andum Cjfel Den^-
-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L j.
-ocr page 190-De Ve rit ate
lt;juæ vrgerem id quod in Symbolo profite* mut, Chriftum afcendillè in cœlum, federe ad dexteram Parris,ôe inde venturum vt iu-dicct viuos amp;nbsp;mortuos. Inde, hoc cft,è cœlo, non autem ex ümnipracfeutia,vt cxpoiicn* dura effet ex illorum fencentia. Vc autem va-lerer eorum argumentum :ita dicendum ef* fet, Dextera Dci eft vbique. Corpus Chrifh eft dextera Dci:Quare,corpusChrifl:i eft vbi* que.Qupd quam abfurdc dicatur,illi ipfi fatis fentiüt.
' Atque omnino quia nö eft cA^Xurtoi' ntïf fM^lt;pûpetîç,nô ex ipfis vocabulis amp;nbsp;phrafibiiSi fed ex illarum fignificatione arguraentan* dum eft. Deus enim neque dexrram habet ncque finiftram.Anthropomorphitis iampti de valere iuftis. Itaqiie fi ex verborum figni-ficationc velimus argumentari,itadicemiis: Chriftus habet fummum imperium ,amp; furo-mam gloriam,illaautemflint vbique, quia exercer imperium in res omnes creatasiCot-{»iis autem Chrifti eft fuo modo particeps luiusgloriæ: Iraquc corpus Chrifti eftpar-ticeps eins impcrij,quod eft vbique.Qma verb gloria amp;nbsp;Imperium Chrifti non eft cor-pus! Chrifti: idcirco male ita conneditur: Imperium Chrifti vbique eft, ergo corpus Chrifti eft vbique.
Nam (vt id nobis liccat mutuari ex rebus humanis) licet porentiflimi alicuius Regis potentia longe lateque diftufafit, non tarnen
-ocr page 191-Mvm. Natvræ Christi. Kfy men ptopcerea Regis illius corpus longè^ latcque diffundetur. Error eft to TÎc Àï^ta;. Nam quærurit, quid fit dexterà Dci : non autem, quid fit gt;nbsp;ftdctç ad dexte-tam Dci.
Nunc rcrorqueamüs- locum riobis obic-ôum,amp; doceàmüSjin bac obléiftione illos fibiipfîs rêpugnarc.Nam quæro,an humana Chtifti natura fit ad dexteram propter vnio-nem.hypoftaticam,an propter glorificatiö-nemipfiusChrifti. Si propter vnionem hy-, poftaticam.primùmhocrepu^at Scriptu- J..J.
tæ.quæ non ante meminitScUîohisâddex-
1 lctain Dci, quàm Chtiftus rèfilrrexit ( vt àn= tcadmonuimus ) deinde confunditnr exinà-
1 nitio amp;nbsp;humiliatio Chrifti cum ciuSgldria, contra exptelfa verba Apoftoli. Etnômina-
1 iimIobanhes.A7o«lt;/«»j ,ihquitJey^lt;xe^lt;^/^/fl-l ri/ÎMfttr.Qui.nctiamihuertéduseritordono-I ftii Symbpli, atque ita dicendum, ^Mconce-
■ 1 ptiu ejl de SpiritufanE{o:Seâet ad dexteram P4-j '1 trîi.'^atui efi ex Adariavir^ine , amp;c. quod Iquàtn apte amp;nbsp;coiiucnientet dicatttr , velilH ipfi diuidicent.
Sin auVem Seflionem ad dexteram Dei re^ fêtant ad ipfius Chrifti glorificationemtergo tcnuntiant fiiis omnibus argumetis, de reali proprietatû communiçaeione. Nâ ex eoriim fententia^porpus Chrifti nôerit vbiqüc propter vhionë perfonalé.fed propter glorifica-tionem Chrifti,quæ ccèpit ab ipfius refurrë-
L ij.
0
-ocr page 192-1^4 nbsp;nbsp;nbsp;■ Öe Vë rit at È'
dione.Perfonabs auccm vnio longe antecef-fitglorificatiónem.
Ac de höc quidem loco Iiaótcnns,de quo pauló copi'öfius egiir.us,vt in fequentiuin locorum cxpofitionej qui codera Ipedant, ü' mus breuiores.
LOeVS 11.’quot; ■ ■'
• • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• I ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ J .î .
Pater Filium, ^otnriïa dédit num ei'M.iSIon ad minfaram dat beta Spiritum-loh.},A.dAi:,Data efimihi omnispoteflasin citîgt; amp;nbsp;in terra:y[^tt\x,zè.Omnia mihitradita Pâtre w»^o. Match, ii. Deiaeumßtmme exalU' itit, nbsp;nbsp;donauit ei nomen lt;^uod ei'!- fnpra omne ne
men,vt in nomine lefa omnegenu fle£latttr,Clt;xlt-flium,terreflrinm tir infernoru, ornnis lingn^
•1, conßteatur, tjuodlefas Chn/lw efl Dontinui gloria b eiPatris. Ph.2. b edit ei imperium à regnum,^ omne s populi et feraient,cèquot; imperiift tint ef lt;«firrz;«wî.Daniel, y. Déditei poteflatttn exercedi iudidnm ^aia Ftliui hominis eSl, loin-5. Deus huneIefum feeit Dominum (èquot; Chri/htm Aâ,z.Ergo corpus Chrtflt efi vhitjue omtiipgt;'*‘ fett s, omntpotenSySi C. ■
R £ S P O N S I O.
0'^ Faldic Confequensnis ipfis rationibus qult;t ieSiittnit. P ro.\imc à nobis commémorât«funt. QW* re.psucis errercs rcccnfcamus iftius argu-mcntacionis.
PrimUJ
-ocr page 193-' HvMr Natyræ Christi. 15;
Primus error: Quod quum illi omnes loci agant de ôwôpuTra in Concreto : cócludunt illi de Chrifti corporc in Abftrado:quod vi-tiofum eflc ante docuimus.
Secundus error:Quia male concluditur ab imperio amp;nbsp;potedare, fiueauthoricate(quæ fl fignificatur nomine i!^Ka-/a{)ad præfentiâ cor potis.Quia imperium Chrifti non eft corpus Chridi. Hicautcm error facile refiitatur vcl co capite doôtcinç,quo credimus Chtiftum è cœloin terras vcturum,vt viuos amp;nbsp;mortuos iudicet, vbi fummam cius maieftaté, iplam-quepoteftatem iudicandi maxime forccon-fpicuam , nemini dubium elle poteft. Quî fit igitur vt ex potellate iudicadi inferatur corporis Vbiquicas ? Sic enim Paulus tudi- i.Tini.4,' (abit viuos QS' tnortuts tn apparitione fua te~
* f^no. Rurfus ex donis Spiritus fanfti non da-! tis ad menfuram, perperam colligitur Om-nipræfentia corporis, éftque (straßatnf «ç
* I àwcgt;yivolt;i Hoc Igitur tantum potefl colligi * I ex illis locis, Chriftum -Ssa'i flp«. ^rcf accepilfe I' ; à Patreimmenfa Spiritus fandii dona ,fum-
; mum ius amp;nbsp;imperium, cum gloria, in res o-
•quot; , mnes etcatas^cuius impcrij amp;nbsp;gloriae huma» naeius natura flimmèeft particeps ,fcd fuo modo,hoc.cft,quatenus humanç naturæ có-ditio ferre potell. Qui veto locos illosin-telligum fccundùm humanam natura Chri-
?' ftiperfc duuraxat, vidcanr quid refponfuri
J' : flint ad hxe Pauli verba : Sty/eww, inquit, Roca.i^.’
-ocr page 194-i6S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• I
ïfa.4$.
Phil.i.
Heb. J,
tncommoda fuperioT' ^li-iecdonit.
omnes apud tribunal Chrifli ; Scriptum efi entnn ; Viuo egOydtcit Dt)mintu,omnegenu fleSieturni-hit amp;nbsp;o mm s Itngua eonfitebitur De o. Qucni pro* phetæ loçnm Paulus etiam vfurpauit in Io- ' ÇO nobis obicfto, vc ex illis ipfis verbis mi* | nifcftum eft. Addc alium locum Apoftoli ad Heb.T/?gt;-a»««,inqiiir, ƒ««ƒ JDewinfeeuHi^ fecuU : vtrga amp;quitatii,vtrga regni tui, dileitißgt; iuftitiam, odtfit initjuuatem, prtpterea ’vx^'^ ' te Deus, Desu tum oleo latitia pta confartibiH' EtjTu demine terramfundafli, amp;nbsp;opera maxim tuarum funt caeltdpßpertbunt, tu antepermanth Ôic. Exquibus nianifeftutncft,throuum il' lum iudicij ad ilium pcrtinerc qui Deus ac proindc ad ■3-ea')'.^aîj-or,nobrfque hie rcli* giosccum Scripeura loquepdum eflc de 5»' ttv^u-au in ConcrctOjnon aurcm in Abfträ' lt;fto, amp;; per fc de Humana Chrifti natura, nf carni Dcitarem rfibuerc videamur. QilP*^ abfir. Eft amp;nbsp;aliud grauiftimum incommodi in quod incurrunc, quod ego fic paucis cv pono : Si hæc Chrifti verba : Omnia, mthitfigt;‘ ditafunta Patre men,Sc conGmilia nobis ob' ieóla.intelligendaGintfccundum humani']' naturam per I'c in Abftrafto, amp;nbsp;de reali diui' narum proprietarû cómunicarione(vtillivo lunt)ergo Pater aftiimpGt Humanam natura-dî'ûva.To^ 8c irtfcJ'e^ov, Conftqucns paten Nam Pater is eft qui communicat : amp;nbsp;ill* communicatio Gt vi vnionis hypoftaticsi vt illi ipfi tradunt : Sc earn neceilario confe* quitur.
-ocr page 195-Hvm.Natvræ Christi, 1^7 quicur- crgorealis communicatio propric-tatiim inter Pattern amp;nbsp;humanam naturam, acproinde Vnio hypoftatica conftituend* fuetit. qnodabfit. Dicamusigiturpotiùs in fuperioribus illis locis, clFe relationem, non ad humanam naturam , fed Patris ad Filium •S-iee'vôpw-wBi». Id quod perfpicunm eft ex his Chtifti verbis; Pater habet vi-tant infeipfo : ita dédit nbsp;nbsp;FiUd habere vitam i»
fiipfo gt;nbsp;amp;nbsp;authoritatem dédit ei etiant iudiciutn exercendi,eo ijitodPtltut hominis e(i, ihquit.V-bi vides manifeftè Pattern communicate Fi-lio.hoccft, perfonæ;non'âutemÂ(!gt;ov communicate humanæ naturæ. Qupd fi Pater communicat humanæ naturæ diuinas pro-ptictates gt;nbsp;certè ex ipfis eotum argumcntis, Pater alTümpfit perfonalitcr humanam naturam, vt iam diximus. Porrb, nifiintcl-ligas hune locum de •ÄtavöpoMFM » quomo-do {lare poterunt hæc verba , ^uoniant Filius hominis eili Nam fi Chriftus indicium in res omnes crcatas exercer, eo quod eft homo : certè hoc crit humanæ naturæ proprium , ac proinde rcliquis omnibus ho-rainibus conuenict. A’iTuvstTüv. Item: fic piulo ante Cht \Ü:as, Sicut Pater excitât mortui» viuißcat ) Ita Filius ejuos vutt viuificat ; quem locum plerique de ipfa re-futreftione ex mortuis intelligunt , tune de humana natura non poteft intelligi, quaj L iiij.
-ocr page 196-i68 nbsp;. -De Verit ate
amp; ipfa Dei virtute à mottuis cxcitata eft. E' nimucró fi illa omnia quibus fakis nolhî contincrur.tribuuntiit hiimanæ carni ex lo-cis fupcrioribiis : quæro, nihilne præftiterit è corum quæ ad falntem noftram perti' nent? Abfit vt id vel cogitcmus. Ergo nomine Filij» Ào'j/ov cum bumana natiira pcrfonali-ter vnitum intclligas ncceirceft:aliocjui mil' JafaétaRicric mentioT« Zoj/ou : qiiippe qiiiuii nomen Patris non fignificet tcV Xogt;-or. VH' nam hæc apud fe ferib expendant illi qui nobis locos fuperiores obiiciunr.
De loco Sic porrb inftant ; Locus ille Pauli alt;l Pauli ad Philipp, intelligendus cli; fecundùm hu' Philip.!, manam naturam. Nam hæc verba : Saw/’/'* ferui formn, nonnulliex Vetcribus referunt ad formam ipfam feruilem : hancautem poft refurreólioncm depofuit , Sc ci gloriæ nia-ieftas reftituta eft. Refpondeo : Locum ilium de perfona, non aucem fimplicitcr, fç' CLindùm humanam naturam efle intelligen-Aug. Epi. dum, quemadmodum dodliflimi qulquc ve* 14^- teres cenfuerunt. Id quod facile ex ipfis vet-Theodor bis clucefcit. Sic enim Paulus,
Ambr ^'dc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efet-^UTräf^ifaiv , inquit, CUIUS voca-
fidecontr. Bull vis imprimis fpedtanda eft ) non duxit Arr. rapin^im , parem effe cum Deo : fed fiipfum c* Na«ian. xtnaniuit ftmpta ferui forma. Hæc Paulus.’ Quem quis non videt agere de æterno ip.amp;Ci FiIio, qui nouiHiinis teinponbus nu-manam
-ocr page 197-Hvm. Natvræ Christi.
inanam natu ram aflrimpfit , vt opus redem-ptionis, laiutifquc noftræ peragerec ? Alio- f^if^ixfoß-qui, fiquis Apoftoli verba de humana tan- tiottisloci f» turnChriftinaturaaccipiatjhæc incomino- feritrit-da conlequentur.Primiim fequerctur huma-nam naturam efie æqualem Deo.Sic enim f3.a[iis:ßJSrapin,im duxtf, parem ejfe cum Deo.
At hoc eft plufquamabfurdum. Hoc eniin à^iufji.a. in Thcologia certiffimum eft : Nihil ctcatum elFe æquale Deo. Item : Sequere-tur hmnanam naturam affumpfifse humana naturam ex his verbis, Surnptaferui forma : vt paulo póft vidcbimus. At illud eft dcj^ct-rov. Item:Sequeretur hæcverba, effè informa Dei adhumanam naturam Chrifti efse rcicrcnda: acproinde illi Deiras tribueretur : vt mox explicabimus. Ampliùs fcqueretur : aut hu-tnanam naturam cfse æternam,autætcrnita-tcm non pertincrc ad formam Dei. Vtrun-que falliftlmum, Denique fequerctur, exina-nitionem Chrifti non cœpifse ab ipfo tempore conccptionis, contra Theologorum o-mniurn fententiam, adeóque contra illorum ipforum dogma. Cum enim con-cipi in vte-topugnet cum Vbiquitate corporis, cogun-tut illi conceptionem corporis Chrifti referte ad ipfius humiliationem,amp;, vt loquun-tur, Abdicationem : qua de rciam aliqnid dixirnusgt;quum illam diftinótioncm refelle-tcmus.
Ad vetcrum expofitionem quod attinet.
-ocr page 198-17 o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ve RIT ATE
abfic vt illincgent tcc xóyav funipfifTe veraffl humanain naruram ; Nam qui dicit feruileni Zgt;» tiiiJiant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^0*^ tollit ferui efrentiatn , Si natu'
u«ea». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cæterùm diftio /xopip», propriè quidein
amp; primatia fignificationc, non ïignificac cf-fcntiamzSed quia forma(de commentitüs fof mis non agimus) in rebus naturalibus, fiiK fubftrafta eflentiajcfle nó potcft, idcirco fïquot; ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pc fït,vt /xop^H fignificet etia eilentiam , ncm*
peex confeqtienti jadeovtex locorum cit' . cunftantiis resipia difpicienda fit. Atquevt ad locum huncaccedamus,Forma Deiabip' fins Dei elFentia feparari non poteft:Nama:'’ tcrna Dei maie/tas eft ipfe Deus. EU eniia fimpliciffimaefl'entia, cuiusJiria amp;Towtt|i’ dem cft:Ex quo fit, vt hoe cónexum fit verif' fimum. Elt in forma Dci:Ergo eft Deus.
«lt;««j Akerinon dabo, inquit ipfe Deus.
Itaque in hoe priore mensbro , ^.opipit, a-pud Apoftolum , eflentiam fignificat, amp;in poftcriori membro, idem fignificet nccelfc eft, propter circunftantiam loci.vt pofte-rius membrum priori refpódcat, Sc vtrobiq» veritas naturae fignificetur. Nee te iuuabis fi dixeris.hïc accipi pro feruili forma: femper enim vrgebo, non potuifte aflum* fcruilem formam gt;nbsp;nifi ferui natura fuiflet aifumpta. Nee enim vlia vera forma elfe potcft, nifi fitalicuius eifentiæ forma. Quine-tiam , Paulus vrirurhisvocabulis, èpitiieiiJ.it* opppnuntur ipfi effen-
-ocr page 199-Hvm. Natvræ Christi, lyi tiæ, fed ad cam potiùs refcruntur. Étenim hic eft fenfiis Apoftoli , Filium Dei vcrè fuiflcin carne exhibitum , qucmadmodiiin ex Humana ipfius figura , humanóquc habita fuit omnibus cognituin amp;nbsp;perfpcdum. Q^rc, non immeritô damnati funt vcrcrcs hæretici, qui hoc Apoftoli loco abuteban-tur, vt veritatem humartæ naturæ Chrifti ncgarcnt.Quos majores noftri cgrcgic con-futarunt ex hoc ipfo loco, amp;nbsp;ex his verbis; FuttobedtensPaulus) vfjne admor-antern crucu. Quibus verbis fa-tis dcclarauit fc nominibus 0p.anina.rot, , amp;nbsp;^ilparai; non intelligere fpeûrum aliquod inane, aufimaginem nudam affixam cruci (quibus rebus video Ponrificios, imprimif-que recentiores Monachos lefuitas deledla-ri, qui fpteto vero lefu , vnamiefu fimili-tudinem atque imaginem vulgb circunge-ftant)fed loqui de vera humanæ naturæ cf-fcntia,quam omnes ex veris ipfius naturæ dignofeere potuerunt.
Atenim ( inquiunt) Chriftus poft refur-reûionem ,formam feruilem depofuir. Rc-fpondco. Si per feruilem formam, intcllignt niortalitaté,amp; estera eiufinodi.quibus Chri ftus defiinâ-us eftjtum quum in terris verfa-rctur: feruilem illam formam fuilTc depofi-tam : fcdfimul affirmo, formam ferui, hoc cfthumanam naturam depofitam nonfuif-fe. Sic cnira Chriftus poft refurrcâionem.
-ocr page 200-loan.io.
Heb, 8.6.
4-S.
17^ De Ver I TATE ^fienâo (inquit) adPatremmeumamp;Patreui veflrum ad Dewn rnenm amp;nbsp;Deum velimm. Et ;in cpiftola ad Hcbr. Sedet ad dexterarn thn-nimaieflatk in coilti,mintflerSanciuarij,'Keii^f ^içTiSv àyiuv : Manet cniin Chriftus furamus Sacerdos.nianet Mediator Dei amp;nbsp;hominum» quiadfunimamillam gloriam cucôEus,intct-pcllat pro nobis,inqint Paulus.
Rom. 8.
Sic aucem inftanc : Deitatem nec Eumilii' ri polie, nec exaltari. Refpondeo, -rèixiyii fcl'e exinaniuillc,quatenus hiinianam natU' ram alTumpfit, morci amp;nbsp;i!irct6n'p.aair obnoxia-
Sicenim Dco vifum cft, amp;nbsp;hæc fuit plané admirabilis noftræ falutis oiKoro/ji/et,vt quein-admodum omnia per ipfuin Xcj-ov creata funt, ita per eundcin Ecclefia redimerctut. Hancautem exinanitionem reétc vereresdi* xcriint fuilfe indtnaüonem miferationis.non df fedtonem potefiatü. itaque æternus Dei filins dicitur exinanitus, non fimplicirer,fedpto-pter humanam naturam quam alTumpfit :amp; dicitur cxaltatiis in Humana natura,quâ fiw gloria illiiftrauit, quoad Humana: clTentia: ratio ferre potuit : quemadmodum antè di' xiinus. Vr eniin , oppofitanube,Sol dicitut obfcurari,idquc non in fc, fedrelatc,vidck-eet propter nûbcm, ita «(nobis cnim liceat tantum niyfterium aliquofimili adü-brare) dicitur exinanitus propter humanam naturam. Et quemadmodum nemo reólc di-xerit:ipfam nubem oblcurari : Ita exinanitio de qua
-ocr page 201-Hvm. NATVRip Christi, i^j dequa Paulus loquftur, tribuenda non eft . carniChrnti,Iicecpropter carms aliuinptio- adumbratur nein iSc oj'iratpaatuv 0X0'5,31; dicatur exiiianitüs: pmilinubii. nonautem caro dicitur exinanita. Quódfi Vrgcant verbum ,Exinaniuic, arque itacon-cIudat:SeipftJm exinaniuit : Ergo ad humana naturam referendum cft, quæ le exinaniuit; quia Dcitas npn pótcft'efTe exinanita : Ego viciflim fic vfgebó ; Filius Dei defcendit de f»/a(vtipfetcilatur. ) Ergo idreferri debet loan.ij. ad Humana naturam,quæ de cœlo defcende-rit, quia Deiras non poteft defcendcre. At falfuin eft .humanam naturam de cœlo def-cendifte. Hincigitur animaduertant to a*w-fotfuæ ebnelufionis.
Nunciftameorum interpretationem ad- j^ff^yqueeur Uerfusipforuiti fcntentiain retorqucamus. ibitlïia.
Si locus hic Pauli, de Humana Chfifti natura intelligendus eft , amp;nbsp;ex hoc loco confir-inatur Vbiquitas corporis Chrifti, có qubd Chriftus exalratus éft,amp; ci datum eft nomen fuprà omne nomcniCertèVbiquitas nô ma^ natabvnione Pcrfonali, fed à glorificatio-ne:acpropterea ipiîmet lituram inducunt fuperioribus fuis argumentis. ipsifqueadeà toties decanratæ rcali proprietatum corn*-ttiunicationi. Hocenim eftcertilîimum , Si corpusChrifti eftvbique proprer vnioncm Perfonalem: nonigitiirproptcripfius Chrf-ftiglorificationem : vtpstc quæ tempore Gt pofterior,iuxtaillud,ZVp««/«w eratglorißcdtM Ioan.7.
-ocr page 202-yjdr D E Ve R I T A T B , Et vicifliiiT.Sipropter glorificationcm j noil igitur propter vnioncm Perfonalcmi
LOCVS III.
«
Glorißca me apud temetipfum ea gtaria ejuatA habttiapud te priufauam htcmuadfit exißereb lohan.i-j. Ergo idagloria cemmUnicata eflhu-manitah ^lortpcata, (jr vi Confequefitis corpui Chrtfli efivbijne.
RESPONSIO.
Arrey« p„z Idem cttor qui fuptà.Nce enim redè coii-ftriorii ah- cliidicLir à perfona ad alteram ex naturis. llH ïeÂjon»/. nbsp;nbsp;nbsp;vrgent hæc verba : Glonfica me : amp;• ego vicif-
fim hæc verba vrgeo: rpaam babui antetjaan mnndasexifieret. Qnæro cnim,quifnam ha* bucrit illam gloriam ante conllitutioncifl rnundi. Qood li locus hie eft intelligendus de humana natura Chrifti in Abftradlo : Ergo humana Chrifti natura gloriana’habuit ante mundi conftitutioncm.ac proptereaæ-tcrnaeft.aJ'JcaTor.Itemiçtcrna Chrifti gloria confideratur, rum in eftentiai quiaeft Deus cum Patreitum in Perfona,qni3 eft æterniP^ trisæternus Filius. Nihil horum fecundùip carnem dici poteft.Nam vt cum Scholaftid® loquar, nihil quod præccftît conftitutioneni mundi, eft Ad extra. At glorificatio carnis Chrifti eft opus Dei Ad Extraivt illi quidem, fl noil
-ocr page 203-Hvm. Natvkæ Christi. 175
J s ' ! É i
» $
i fl ; 15 fl 15
1,
fi nonfatispropriè, certè veriffimc dicunt. Quare, necellc cft locum hune totum expo-nerc deôtan^àTra. Abfurdum eft ( inqiiis, ) diiiinani nacuram glorifîcari. Refpondco, Abfurdum non elle Chriftum glorificarijitapoftulante falutis noftræ ol~ ncvopltf.. Ipfe aurem « non glorificarur per fe, fed propter alîumptam humanam na-turam in qua jpfius xôgt;ou gloriæ lumen, fub-lata veluti nubc cxinanitionis , clariflïmè refulget, amp;nbsp;hoc modo dicicur 0X0'70? glori-ficari in natura humana quam afTumpfit. Nam ( inquit Auguftinus ) Sic pleruntjue Scriptura lo^uititr^vt quad fempereSl tunefie^ ri dicatur ab atii^uo lt;juurnin eo cognofet cœperit: Ua mim dtc.mm in eratione, Sanblißceturnonen tnitm,hoc efl^ San^um effe innotefeat. Hæc Auguftinus : Arque eius fententiæ Schola- o. n.- ■ c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r t r ,• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ht nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sj.
Hier rrcquentes lublcriplerunt poil Lom- Qujeft.jy. bardum, cuius hæc funt verba, Hoc eodem fropo -vfas eß Dominus pofi refurreSlionem, di-tens, Data efl mihi omnis poteflas in calo in terra^non quod tuneprimum acceperit,fed ^uam ante habehatytunc mavitfeßata eflpoteflas: hæc ille. Qjiæ quidem fententia crit luculen-lior, fiaddacur difpenfatio amp;CoiKevop.iA no-fitæ redemptionis amp;nbsp;falutis ; Nam ob cam caufam Chriftus fuit tum exinanitus, rum glorificatus.
Sed,inquis,nónne ipfa quoque natura hu-manaChrifti glorificata eft? Certè : Sedfuo
-ocr page 204-vjG De Veritate
Rom. I.
modo , qiiippe fplcndidiffimis illis radiis’ quos nonilla.lcd o ä9gt;o? emitüit Jlluftrata’ atque ita, ne ipfa natura aboleatur : oportet enim naturam mancrc, vt narura glorifice-tur. Ex quo emergit alius error Confequen-tis.Necenim confedtarium eft : Carogloti' ficatur ; Ergo caro eft vbiqne.Cùm potiùsi' ta conckidendum fit,Si caro glorificarur.Er-go caro non eft vbiquc:Quia Vbiquitasnon poteft elfe gloria humanæ naturæ; quaiido-quidcm Vbiquitas naturam humanam euer* tit. At oportet cius quod glorificatur elfcn-tiam manerc. Sed reshæctota copiofn'isî nobis fupràexpoftta eft. Itaque fatis eritin præfcntù demonftrarequantùm hic locus nobis obietftus fupcrioribus corum arguitic tis repugnet. Nam cum hîc pctat Chriftus glorificari ea gloria quam habuit antemun' diconftirutionem: necdubium fit quin fuc-rit exauditus: qnæro, ecquando cffetftuinhä-buerit hæc Chrifti precatio? Nonne qiium refurrcxit à mortuis, quum afcendit incff-lumgt; quum fedit ad dexteram Dei, fiibiedis ipfi Angelis,poteftatibus 5e virtutibus? Deinde quum Paulus dicit Chriflum fwffc declit' ratttrn Filium Det potenter fecund'um Spifitmn funFlificatinnis perreßtrreFiionem à tnortutanó-ne illud ad cam ipfam Chrifti glorificatio-nem pcrtinct? Qpod fi ita eft(vt etiam ne-garinon poteft) efficitur, in Chrifto glorifi-cato reluccre gloriam illam quam « Xcj-stha-
-ocr page 205-Hvm. Natvræ Christi. 177 buit ante mundi conftitutioncm, amp;glorifi-cacionem Chrifti, quam hie à Patte petit, ef-fe declarationein amp;nbsp;pacefadionein illius gloriæ. Ac propterea qui dicunt locos de glorificationo’Chrifti elle fecundùtn huma-nam naturam duntaxat, amp;nbsp;abfolucè intellh gendos;ad hoe incomroodum adiguntiir,vt, nee opinantes,humanæ Chrifti naturæ Dei-tacem tribuant. fdoc veto perabfiirdè dici-tur.Chrirtnm glorificari æterna gloria»fecun dùm humanam naturam, quæ æterna no eft. Denique fi locus hie confirmât Vbiquitatem corporis Chrifti, vt volunt, Ergo corpus Chrifti non eft vbique vi vnionis hypofta- turibieiiit. ticçiquandoquidem hæc vnio anteccflit glo-tificationem , de qua Chriftus hîc loquutus cft.Atqueita non tarn illifuam confirmant» quàm refellunt fententiam.ld quod cogimuc illi identidem obiicere.
LOevS IIII.
Omnis plenifuilo Deitatis habitat in to corporaliter, iTUfj.a.Tt-lt;ibSi.Colejf.z.Ergo corpus Christ vbiijue e^.
RESPONSIO.
Agnofeimus cum Apoftolo,plenitudinem
Dcitatis habitare in Chrifto corporalicer,p,r»lt;iz»/oAgt; hoceft,Tüvxógt;ofcftèverèamp;hypoftaticècum »eeZionix.
liuinana natura vnitum in Chrifto, adco vt M j.
-ocr page 206-17^ De Ve rit ate
hocenuntiatum fit veriflîmum : Chrtfim DeusBenediElm ( inqiiit alibi Paulus.) Scd negamus inde fequi,corpus Clirifti cffe vbi-que : ncc vilain poiRim anitnaduerterehuiiis Confequentiæ rarionem. Imo fi crafsc acci' pias vocabulû co»jPor4/«rfr,lequeretur {quo'^ abfit)Dcitatcm faólam elle corpus.Nam pcf Ipicua eft coniugatio corports,amp;i, corporahtef' Qu^are, vt fauerec Vbiquitati corporis, it* potiùs Paulo diccndiini fuit ; Corpus Chrift* habitat in plenitudine Dcitatis fpirituali-tcr.Qiiod longe fecus eft. Paulus autem ( vt hoc obiter dicam ) vetercs illos hæreticos 'i‘ no verbo pcrftringcre voluit, qui, propten corpus Chrifti,negabât, Chriftn efte Dcuni: quæ hærcfis ab iplîs vfque Apoftolorum tent poribus Ecclefiam Chriftianam diu mul-tûmque vexaiiit.-cùm tarnen Apoftoli, adeo-que loannes in primaEpiftola, grauiter cam amp;nbsp;copiosè refutairet. Itaque aflirmauit PaU' lusjhanc ipfam humanam naturam,quæ,qim Chriftus hîc verfarctur,omnium oculis pro-pofita fuit,cire tanquam réplum ipiîusDei' tatis : CO quod verè amp;nbsp;pcrfonaliter cum ip^ Deitatc vnita cft.Quodfiquis ita conncâat: Corpus Chrifti eft pcrfonaliter vnitum DeP tati, ergo corpus Chrifti eft vbique, queni' admoduin Deiras eft vbique: 111e de v-nione confufioncm facict, qucmadmoduia ante fuis locis decJarauimus, quum refelle-rcmjjs realem proprictatum communica-tionem,
-ocr page 207-Hvm. Natvræ Christi. 175 tionem,qtialemiftiintroducunr.
Quarc ,adigamiis ad incommodum. Si, ex co quód omnisplcnicudo Deitacis habitat in Chrifto corporaliter, fcquitur corporis Chrifti Omnipræfcntia, fine Vbiquitas : Ergo fimili ratione, fcquetur ipfius corporis æternitas. Confequentia pater. Nam plenitude Deitatis fine æternitate elfe non po-teft.
L o C V s V.
Nemo a/cenditin ceelum niß/jui defeendtt de eo;lo:FiUM hominù /jut in cœlo ell. /oan, 5. f-r^o corpue Chri/ii efi vbiijHe.'tfutppe ßrnul in cœlo in terra.
R E S P O N S I O.
OfFendunt ad cundem lapidem , à Petfo- peyiôrh ck-na adhumanam naturamaffirmatè conclu- itlîionii. dentes. Quod vt magis percipiant, vrgea-musilloshoc incomtnodo. Si hæc Chrifii Verba intelligenda funt fecundùm huma-nam naruram : Ergo humana Chrifii na-tura defeendit de cœlo. aVuraTor. Quin amp;ipfihoc argnmento liiperiora illafuare-texunt. Qiiorfum enim glorificationeni Chrifti proferebant, vt afTerercnt Vbiqui-tatem corporis : fi ( quod nunC affirmant) confiât ex hoc Ioannis loco , corpus Chri-fti vbique fui lie ante ipfain Chrifii slori-
M ij. quot;
-ocr page 208-i8o De Ve RIT AT E
Ioan.17. ficationem ? Sic enim illc ipfe loanncs : nondurnerat glort^cutM , inquir. Deniquefi valet hoc argumentum J nuniiLini igitur re» , mittant fuperiori diflindioni de Abdication ne, qua dicebant naturam humanain Chri* fti,ante glorificationc, fefe abdicafle ad tempus fuaOmniprsefentia.Quomodo enim fta-re pofl'et ilia Abdicatio,fi quum hçc Chriftuf dicerct (quod tempus glorificationem Chrk Hi anteccifit, ac proinde ex eorum dodrina referendum eft ad ipfius Abdicationem)tum erat,etiam fccûdàm naturam Humana, præ-fens fimul in ccelo amp;nbsp;in terra? Ac de hoc qui» dem Ioannis loco,hadetnis, Nam difputar«» ht ne locus ille intelligendus de Omnipr«-fentia iS Xogt;«,an verb de ipfa cœlefti doâi'i' na,quam Chriftus proponcbat: non efthu-iufcedifquifitionis.Certeft de Omnipræfcn-tia cxponitur:refercndus eft ad primü Theo' rema fupta à nobis propofitum.
LOevS VI.
Ego vobifeum fum vfijue ad confammattonent fecuU. Matth. 28 Vbicun^ fuerintdao vel tft! t^fft'egatiin nomine meo^ tbtfam in medio eorutn-Matth.i^. Ergo corpus Chrtßi efi vbilt;jue.
tmr fupe- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RESPONSIO.
rioris obit- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
aims. Fallit Confequcns:vt flip eri or a jHa omnia-cùm
-ocr page 209-Hvm. Natvræ Christi. i?i
CÙm enim hîc agatur de pcrfona, quorfiun Vtrba Chrifti intclligunt fccundùm hiima-nam cius natiiramî Quare,fi locos illos acci-piant de Omnipræfentia amp;nbsp;Vbiquicate, ego illos referamad primum Theorema, quod antèpropofiiimiis.
Verumenimuero; fequentes nodi patro- Mîguntur nis Omnipræfentiæ difsoluendi fiint. Nam fi loci illi func de Qmniprælentia Chrilti in-telligendi ; rogo ce , quid opus fuit hac pecu-liari pronnfiione ’ Quorfum Chriftus pro-mittit fe pcculiaricer Ecclefiæ affuturû, cùm tanquàm omnipræsés, adfit rebus omnibus? Cureriam apponitur ea conditio, vt in'no-inine Chrifli congregcntur? Nonne tanqua omnipræfens, adcft omnibus cœtibus, qui-cunquc tandem illi fintîEligant igitur vtrura iTialint. Si promifiîones illas exponunt de V-biquitate amp;nbsp;Omnipræfentia,nô funt promif fiones. Nihil cnim hîc peculiare cft Ecclefiæ, quandoquidem Chriftus; tanqua omni-præfens,rebus omnibus præfcns adeft. Si (v-ti necefie eft) promiftîoncs illæ de præfen-tia aratiæ intellio-endæfunc : nihil iuuant O-nmipræfentiam.Sic énim perperam cônecti-tunChtiftus adeft fuæ Ecclefiæ , quiaomni-præfens amp;nbsp;vbique eft. Et illi ipfi diftinguunt Omniprefentiam Maicftatis,à prçFcntia gra-tii,quæ fi effet Omnipræfentia, nullum igitur effet diferimen inter cleiftos amp;nbsp;repro-bos,inter Ecclefiam hoft.es Ecclefiæ , de-
M iij.
-ocr page 210-De Veritate
nique inter cos qui in nomine Chrifticon-greganturjik eos qui coniundisanimis, con filiis (^viribus Chriftumin cius membrb inicdantur.aJ'oi'ctTcv.
L O C V 5 VII.
defce»dit, ipfe afcenditfupra em~ nes cxles^vt tmpleret omnia. Eph..^. Explemtu-dine eins accepimuj onto et,I oh. i. ^ui omnia tin plet tn omnihut.Eph.i. Ergo Chrifiut eflvbi^ue. Erenim diflat afcenfut Elia in cnelitm ah afeenfn Chri/lt- islam ejuum dicimtu Chriflum in coelrnn afcendij]e,definimut ccelum non loco,fedbeatittf dine. Hoc enim coelumt^ reonura Dei Patrisf)^ nonyma funt.
RESPONSIO.
txtarts fit-ferioris «b. ie^ionij.
Vitiofuin ConCcquens.Nam quanuis dcf-ccndiiledecoelo dicatur rationeT«?.ogt;« ’rii'.u(, id eft, quia naturam alTumpfir, ex primo noftvo Theóremace (nec enim corpus Chtifti decoelq defeendit) Scafeendifte di-gt; cacur, rarionc huinanænaturæfupracœlos euedæ, ex fecundo noftro Thcoremate : tarnen hæc verba,Vf tmpleret omnia^ie ip fa tantum Pcrfonaintelligédasût:ex tertio Theoremarc à nobis propolito. Etenim Gue verbum Implendt^^dc gloria amp;nbsp;Maieftatc Chrifti Vbique diffufa, intclligas: fine de impletis propheriis (ficenim varie difputari video) IÎUC de cxædlficatione corporis Chrifti(eb quod
-ocr page 211-Hvm. Natvræ Christi. 183
quod ftatim fubiicit, datosfuifle Apoftolos, ProphetasjPaftores,amp; Doótoresad ædifica-tionê amp;nbsp;coftitutione corporis myftici,quod eft Ecclefia:addc quodpauló ante dixerat A-poftolus:?^/rgt;wp/e4/w»«» omniplenitudtne Dei. Eph-j. amp;nbsp;alibi;£y?zr fowp/lt;?«:«lt;Z/û,(inquit)cettèhæc verba neceirario ad ipfaiu perfonä erunt re-fereda.Chriflus cnim Rex Óe Dominus, omnia fua gloria, fuóqiic impcrio comprehen-dit:Chriftus Dei amp;nbsp;honiinu Mediator pro-phetias impleuit:deniqj Chriftus caput Ec-clefiæjcâ fuis donis impler,vt tandé aliquâdo fiftat omni ex parte gloriofam,vt ait Paulus. Eph.f.
Nunc excutiamus iftud Confeques.Chri- . ftusimplet omnia: Ergo corpus Chrifti eft vbique, inquis. Quonam id modo? obfccro.
Ncc cnim dixit Paulus: vt Chriftus implerct omnia fuo corpore, vel, ellentiali præfcntia fui corporis.Qmdautem impedit quo minus Chriftus, veloinncs prophetias implcucrir, vcl omnia impleatfua Maieftate amp;nbsp;gloria, vel omnia fua mébra,hoc eft,totâ Ecclefiani fuis donis impleat,manentc nihiloininus ip-fius corpore in cœlo? Hæcenim duo quàra longiftîmo interuallo differunt: Chriftuin implcrc omniafuaMaieftate amp;nbsp;gloria, amp;■, Chriftum implere omnia eflentia lui corpo-ris.Nâ fi dicas, orania impleri gloria amp;nbsp;Maieftate Chrifti,cuius ipfa natura humana fuo inodoeft particeps ; quid hoc ad Vbiqui-Utem corporis ? Nam gloria amp;nbsp;Maieftas
M iiij.
-ocr page 212-1S4 De Verität e
Chrifti, non eft corpus Chrifti. Si vero di* cas, omnia impleri elfcncia corporis Chrifti : primùm, id fine auchore dices, quando-quidem nihil tale extac apud Pafilum : Deinde nunquam cxplicabis quænam pofiit elTc eiufmodi impletio : multum eniin laborabis in exponendo vetbo Implendt. Videlicet, an metaphoricè vfurpetur : an verb in propria fignincatione. Q^bd fi metaphoricè, nihil iuuabit realem amp;nbsp;eflentialem corporis 0-mnipræfentiam.Si propriè, turn diccnda erit eaufa,quamobrcm veri amp;nbsp;cflèntialis corporis vera, amp;nbsp;realis impletio non fit impletio corporalis, acproinde ai^S-iiTo;. Quod quàmab-furdum fit in hac quæftione, fatis eft omnr bus manifertum.
Quineriam coniungamus alios etiam locos nobis obieótos , vr res etiamnum fiatdi-Incidior. Chriftus implet ( aur vt alij legunt impletur , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) omnia in omnibus.
Heb. I.
Qms hoede corporali impletione vnquam intelligatr’Quanquam autem Chriftus, qua-tenus eft oXÔgt;oç,,eftinfinitus,5c omnia continet acfiiftentat fua virturef inquit Apofto-lusad Hebr.)tamen quia Paulus ibi loquitiit de Ghrifto, quatenus eft caput Ecclcfiæ: non video quî poftît eorum fententia labcfaótari, qui verba Pauli de impletione donorum in-telligunt, quibus ipfa Chrifti Ecclefia adim-plctur. Id quod idem Apoftolus' copiofiùs explicauit cap.^.eiufdem epiftolæ,r‘r,inquit, /e^tientes
-ocr page 213-Hvm. Natvræ Christi. i8y (è/^uentes ventâtern cum charitate, crefcamus in tum per omnia qui eß caput, nempe Chrißus. Ex quo toturn corpM, congruenter coagmentatum amp;nbsp;compaiium per omnesfuppeditatas commiffuroi, ex vi intus agente, pro menfura vniufcuiufque inembri incrementum capit corpori conueniens, ad adtficationem fui ipfius in charitate, amp;c. Ad-de quæ paffim occurrunt in fcriptis Apo-ftolicis ,de fidelibusiniplendis donis Spiritus fanéli. Q^ibus valde cóCentit loens Ioannis nobis hîc obieótns. Ex plenitudtne eius (nempe Chrilli) accepimusomneszgratiampro gratta , inquit. Ex qnibus omnibus locis fi-mulcollatis, facile eft intclligcre, locos nobis obicólos agere de donis fpiritualibus, quibns fideles efiïcacitate fanóbi Spiritus ad-implentur, qnibus omnibus pcrfeéfiffimus addetur cumulus, poft mortuorum refurre-ftionem.Ac proinde nemo non videt, locos illos nullo modo confirmare realem illam corporis Chrifti Omnipræfentiam. Verùm, Obielliih Chriftus implet omnia fecundùm kumanani naturam, inqniunr, quia fecûdùm humanam naturam afcendic. Refpondcond non fequi: namin eodem complexovbi de perfona a-gitur, vnumquodque membrum intclligcn-dinneftpro ratione, vel altetius naturæ tantum , vel vtriufque fimul, pront res exigit. Sic ad Heb.2. Participauit carnem amp;nbsp;Canguine, wper mortem aboleret eumqui mortis habetim-ferium. Ecce tibi quædam de intelli-
-ocr page 214-i86 DeVeritate
genda fiint:quædain de humana natura,quç-dam dc ipla perfona. Er in hoe loco nobis obielt;äo:Qui defcendit, ipfeellqui afcendir-Nam ille dcfccnfiis ad carnem Chrifti non refertiir:quafi illa de coclo défcenderic.
Sed iam id euincamus propoficis aliquot incommodis. Primùm hæc dicuntiir ànifit' ’■quot;‘“s^Ghriftumafcendiiïein cœlum fno cot-pore,vt corpus Chrifti fit vbique. Nam vet' bum Afcendendi Vbiquitati répugnât. Item: fi vi vnionis hypoftacicæcorpus Chriftivbi' que eftjVt illi autu mant, cur ergo Paulus cü' ceret Chriftum afcendilPc, vt fuo corpotc omnia implcretjfiquidem, vt volunt, long*: antca corpore Chrifti omnia implebantur? Item :SiomHes implentur Chrifti corpo»e, corpus Chrifti eft viuificum (qua de re fuo loco nobis agendum erit, fatis enim confiât Omnipræfentiam hanc propter myfteriun' Cœnæ Domini fuilïè incroduótam) quid verat quin falutis amp;nbsp;vitæ ætcrnæ om nes ex X' quo fint participes?
Nee te fcram,diftinguentcm oralem man-ducationem à fpirituali manducatione:feui' per enim vrgebo particulam omnia. Nam b corpus Chrifti omnia implet, Ergo nou os rantùm, fed etiam animum implet, tdquciu omnibus, inquic Paulus. Quamobrem facef-fat,obfecro,ftudium conrradiccndi,amp; in nobis vigcatamor veritatis. Denique vt locos fuperiores reefè, Sc ex verbo Dei interpré
té ra ur,
-ocr page 215-Hvm. Natvræ Christi. 1S7
t emur, memincrinius eius quod dicebat Pe-trus, Chriftunt, poftquam cxalatus fuitDei dcxtera, amp;nbsp;accepic à Patrc promidionem fan di Spiritus, eftudiile miraculofa il la S. Spiritus dona, quibiis fundata amp;nbsp;confivmatafiiit Euangclij prædicatio. Memincrimus etiam eius qiioddicit loännes,Q^f credit in me ( in- Ioan./, quit Chriftus)a^uizviu£fluent ex eittt ventre. Hoc autem dixit de Spiritu t^uem acce~ pturi erant credent est» eum, Hon dum enimerat Spiritm fdnSluj, t^uia lefus nondum eratglorifl-catM. Hæc loannes. Ex quibus facile perfpi-ciemus.quid fibi velit Paulus,quum ait, Chri ftumafeendifle fupra omnes coelos, vt im-pleret omnia. Seddehuius lociexpofitione plura non videntur dicenda, quandoquidem
I nobis fufficit dcmonftrall'e, hunc locum amp;nbsp;alios nobis obieótos, nullo modo realem
J Omnipræfentiam corporis Chrifti pofTe fta-bilirc,
. Porro, vt fatcor afccnlum Chrifti clTc in-finitis partibiis excellentiorcm afeenfu E-liæ ; ita pernego diferimen iftud vllo modo Omnipraefentiam corporis Chrifti pofte ad-iiiuare. Neecnim Elias in coelum afeendit,
J vclfua virtutc, vclvt captiuam duccrctca-r ptiuitatem , vel vr coelum nobis patefa-ccret, amp;nbsp;pararct locum, quæ omnia amp;nbsp;plc-tique eiiifmodi, dicuntur de afeenfu Chri-lliincælum. Eft igitur error/z» «rT/cr «; «mor. Nifi forte dicant diferimen elle
-ocr page 216-conftitiiendum in Omnipræfentia corporis Chrifti: ac rum émerger error alius ; Petitio Ve votabub) principij. Poftremo quod dicunr cœliim ,in quodChriftuSafcendit.non definiri loco,fei bcatitudinc: ■^tv/'oypatpnjuiat eft in Tkeolo-lt; gia non ferendum. Nam tametfiClniftoin cœlo hiinc vel ilium locum minimè afligni-mus : ramen humanam Chrifti natiiräin eff® in coelo, amp;nbsp;in locoj fiqnis dubirar, ille fym-bolo Apoftolico, Chriftianæque religion! fidem abrogar;qiiod abfir. Quamobremcr-rnus c]rr\ ror ifte retcllarur ex locis fequentibus. Difquot; fit afemfut. iunlius efl ab eis i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferebaturtn eceltvit-
}~vic.ij^.^flgt;icienttbus fpfls eleuatusefl,amp;nnbii fafeepturn ettm abflttUt ab ochIis eortt. Htc lefiii farflum receptus efl a vobts in caelum, it a vt-I.Then'.4. ijiuemadmoilum conflextflis eurnproßcifiett' tem tn caelum, AÖl.ï. Ipfe Dominus d-feendet di Matth.14. calo. Rapiemurflmttlcum eistnnttbes inoccUt^ fum Domini in aéra. Apparebit flonum Pilif ht'' Rom. IO. tn coelo. Q^m oportet vt caehtm capiatvß ijue ad tempora refiitiitianis omniism. ^e dixi^ ris in corde tuo:_Qjys afeertdet tn cceltt»? hoc tß Phil.j. Chriflum ex alto dedueere. oflnirmro^iTtupt
efl tn caelis, rrnde etiam Seruatorem eXpeciamU Donitnurn lefum Chri/ltcm. ExpeElare Ftlime eitis e caelis.Pateßet Domirrns leftu de caelo.Pn~ Ioan 14- nbsp;nbsp;nbsp;flct/curparattirtis vobts locum, (S’ /juum paraue-
ro vobis locum , rttrfutn veniam,i;fs‘ affitmam vós ad meipfurn, vt vbtfum ego iSquot; tros fltis ; amp;nbsp;ple-tique alij loci Con'fimilcs, qnibus vécus Chri
-ocr page 217-Hvm.Natvræ Christi. 185
,31 fti in cœlumafcenfusconfirmatut.Vt aycem
9 1 locos fuperiores éludant, proteiût hæc Chri---
rt fti verba apud Lucam , r'tedatif ó’htba.tii in
i I rnenjamsAtnregno rneo. Scd hocConnexum, 'üerbixLu.cx^ ,, \ fat Icio , nullus vel Theologus , vel philofo-
fl 1 phus vnquam admifcric, videlicet;Non edi-
, 1 turnccbibitur in regno Dei; Ergo Chri-
j 1 ftus non afccndic in coelum propria fignifi-. 1 catione acceptum ; nec eft in coelo in loco.
11 1 Quodperinde eftjVt fidicas ; in quibufdam . 1 Scripturæ locis quædam vocabula funt per c I inetaphoram intelligenda : Ergo afcenlus ,, 1 Chrifti in cœlurn mctaphoricè intelligcn-,j \ dus eft. En quo euadant illi qui nobis tO” ,j 1 ties 70 ftiTo» inculcant, amp;nbsp;interim afcenden» i. 1 lt;ii,defcenden'di,coeli,loci, amp;nbsp;confimilia vO’-,, \ cabula ncgligunt, quafi ilia ad to ptiTo'» non
I pcrtineant.Sedeniin obfccro, cenféntnc ali-p quando futurum vt fideles, quibus Chriftus
I locum paraiiir,quos vult ibi eflevbiipfe fue-r I tit; denique quorum corpora redder corpo”
I lifuo gloriofo conformia ; fideles , inquam, » I ecelelli|gloria perfrucntcsjfint extra omnem
1 locum? Qmd plura ’ quum illi nos reuocant
1 adomnipotentiam Dei, vC credamus corpus
I Chtifti elfe fimul circunfcriptum ôc incir-
1 ïiinfcriptum : vbinam conftituunt corpus
I Chrifti circunfcriptum? Nimirum in coelo
1 ((ic cnim vulgb difputant) qur fieri ergo po-„ I vt fit in coelo circunfcriptum, fine loco? {i 1 fairem fe audiannautfquod longe
II» I
-ocr page 218-1^0 De Ve rit ate
mains c[l)hanc tegulam ab omnibus Theo-logis receptam accurate expendant, locos Sciiptnræ,qui narrationem amp;nbsp;hiftoriam con tinentjcfle «y t» puTcv, amp;nbsp;iuxta fenfiim litera* lem intelligendos.AIioquij fi.tibi liceatalk' goricè vel nietaphoricc Indcre in vocabulisi qiiibns narratur afeenfus Chrifti in coelum, tur non idem aliiis experiatur in hilloriana-tiiiitatis,mortis, refurreftionis Chrifti,adeo-qiie in iis omnibus qua: nobis Euangelicä hiftoria commémorât?
jin zalwn, Ar.inquiunt, cœli ad quos afcendit diriez, ftus, amp;nbsp;regiuim Dei Patris, fynonyma (untlt; Dehfiiitfjino Q^^fo, quis hoc patienter audiat ? Obtua* mus igitur abfurdis iftain «■uvavu/z/ai'tScquc* rctur,hafcc interprerationcs cftê vcrastCiO'
^d' d'
com»gt;igt;di^m ittdicatur u.-hoc ell, dcfccndet de gloti» Dei patris.Falfum amp;nbsp;impium.tunc enim pO' tiùs dicitur cum gloria venturus.Itcm '.Cbri-flus afcenditfupr^ oittnes cœlos finquit Paulos) hoc cft afeendit fupra omnem gloriam Dfi Patris.a’J't/vaToi', Itemtquia gloria Dei Patris ad quam Chriftus euetftus cft , non tantùm lucct in cœlo, fed etiam in terratfequeretuf, in hoc enuntiaro , Chriftus afcendit in cœ' lum( fiquidern cœlum gloria Dei fynonyma funt ) terram etiam nomine cœli figni-ficari. Abfurdum. Contineo meàpluribus incoramodis recenfendis, amp;nbsp;iftos adhortor vt
-ocr page 219-Hvm. Natvræ Christi, i^i
vt Srephanum ptimum ilium ac fortiffi* mum Chrifti martyrem aiidiant : qiü.quum oculis in cœlum intcntis gloriam Dci vi-dercc:Ecfc, inquit, conCficio cœlosapertos Filiftmhominisfiantem addexteram Dff.Qui-bus verbis Cœlum ab ipfa Dci gloria diftin-xic : vt amp;nbsp;Chriftus apud loannem» inquiens, jißuma'nvosadmeip/umiVtvbifurn ego amp;vos “ ’4' ßtis.hcmsyolo vt vbi fùm ego ills fint mecurn, vt confiieiant gloriam illam ejuam dedifli mihi.
Qmbus confentancum eftquodaic Paulus, *.Cor. u. Raptum fe in paradtfium ad tertium vfiejue cœ-lumfitifie^^^tbi audsutße ineffabilia vetha, Sic.
Quanquam cnim gloria Dei potiHimùm refulget in cœlo ( atteftanre propheta: Caelum mihi thronns efi amp;nbsp;terra fcabellum pedtsm Efa.^e. weor«?w) ramen eœlum non eft ipfa gloria Dei euruvv/j.ui : vt ifti volunt. Sed de nouis iftis Synonymis, adeóque de bac obiciftio-ne hadenus. Nam hac de rc qusedam etiam infrà nobis crunr dicenda, quum ad earn ob-icdioneiT) refpondebimus, quam ilJi petiint ex his Chrifti verbis : l^on bibam ab hoc temporede boegenminevitû adtllumv/^ae diem, ^aum illudbibam vobsfeumnouum in^egno Pa-trit mei.
LO CVS Vin.
Chris!us Antt^nam pateretur transp^iif Atfis
3
-ocr page 220-192- De Veritate
efi. Matth. 17. Ergo , ne tunc quidem Chri-fit corpus ex phyfici corporis rattone metienditn fuit. Et vi Confeijuentis, corpus Chrifii eU om^i' prafens.
RESPO NSIO.
fe'riorLoé’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Confequcns. Licet enim Chriftus
teaiams. tune volueritquofdam ceu radios fuæ Mî‘ ieftacis cmitcere,vtira teftareturfe nontan-tùm hominem efle, fed ctiam Deum : ctüus rei cogitatione difcipulorum animi hrmio* res client ( iamiam enim inftabat tépus mortis Chrifti ) nihil tarnen fuit in ülaTransfi-guratione, quod vcl tantuhim ad Vbiqnita-tem corporis acccderetduxitquidem corpus nouo fplendore exornatum , fed manfit ni-hilominus corpus,habens fuas dimenfiones» amp;nbsp;manfit loco circunferiptum. Ex quo ft' äum eft vt optaret Petrus illic remanere! Domine bonum eft nos htcefiet^ inquiens)/»î'^gt; faciamus htetria tabernacula,tibi vnu,amp; unum,^ Elia vnumdrixe Petrus: Nihil prO'
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feótócogitans de ifta corporis diffufione
Vbiquitate, cui tabernaculum parandum no fuilTet. Itaquenoiiæ gloriæ acceffio nonab* ftulit corporis veritatem. Non enim poteft elTc gloriofiun corpus,nifi fit corpus, vt iam à nobis aliqiioties diólum eft.
fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Adigamus igitur illos ad incommodum
::int. hoc modo : in Transfiguratione Chrifti non tantùffl
-ocr page 221-Hvm. Natvræ Christi. 195
tantumcoUuxk eins facies , fedetiam vcftis ipfms apparuit cädida, canquam lux,(inquic Matthæus)Erg,ofi illa mutacio ad Vbiquita- Matth. 17. tempettinet , nihil obftar quominus etiain ipfius vcftimenti noua quædâ Vbiquicas fta-
tuatur. cttTuvaTov. Quamobrein ficargumen- n^etartjut* tum retorqueo ; Si ita tilsfiguratus çlLChri-ftuSjVt ipfius corpus amp;nbsp;circuufctiptum amp;nbsp;a-fpeäabilc remanfcrif.amp;illa traiibfiguratio ad conditionem gloriofi corpotis Chrifti pertincbat:Ergo non ea cft conditioglorioft corporis Chrilfi, vt fit incircunfcriptum amp;
1 inuilibile-.nec enim corpus Chrifti tune dif-
1 paruir, quail Vbique diftufum, fed manfit in
1 vnoloco vifibilc,quethadmodum Matthæus
I commémorât ; amp;nbsp;Petrus teftatur his vetbis»
1 Vidtmiu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, noftrif octilis Maisflatem
l ipflm, y^cceperiit enim à Deo Patre honorem (^gloriam, voce ad emn delata eiufrnodi. dmn-
I gntßcaglornt •• Hic ePl Ptltm ille meM dileSha , in^uo aclt;^uiefco , (^hancipfamvocem audini-
1 nmecœlodelatamf ejuum ejjemus vnàcumeo inmonte SanElo.Vi^c PetruSjad hanc obicóhic-
' tiem pro nobis refpondens.
LOevS IX.
I' (l
Chrifimin natitiitate tranßit vterum virgi~
gt;11} clanßlt;m,(:^in refnrreElionefaxum monwnen-tipenetranit : Ergo dito corpora fnerttnr ßmul in todemloco • qnodfieri non poeitit i^uin alternm
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N i-
-ocr page 222-194 De Veritate eßetincircurtfiriptum^iepe corpus Chrifli. re^corpus Chrsfiivbilt;]ue efi.
RESPONSIO.
Brrorts pu- Antecedens non extat in Scriptiira. IniOi f triçrh ab- grauiffinii auótore ƒ aliter fcntiiinc. ItaqiK »»ßionü. valet confequens. Certè Lucas non nf gat Chriflum natum elle ex virgine, qnum Luc.i. çj accommodât præccptum hoc legale: 0gt;niis mafculum adaperiens vterum, eritßiniliimJ)ii' mtno. Et quod attinet ad faxum monuracir Mattxg, jj j-jarrat quidem Matthæus, faxum reuo-lutum fuill’eab Angelo, qui mulieribustequot; ftatus eft Chriftum refurrexilîe : fed non proptereafequitur, Chrirtum exiifse è fcpul' chroclaufo.imopotiùs hinc perfpicuuniefti , faxum illud Diuina virtute reuolui potiiif' fc , quoüiçs icaDco vifum fuit, vt omnia ob' LeoEpift. ftacula codèrent Chvifto relurgenti : id quoi 83.5057. veteribus ipfis non difplicere video. Qiian* quam enim ( vt aliquid non plane diflîinilf proponamus) career illein quem Apolloli coniedtifuevant, repertus fuit claufus; indt j ramen exierant Apoftoli, ianiiâ carccrisab ( Ad.3. nbsp;nbsp;nbsp;Angelo aperça, vt narrat Lucas. DeniquL
nonfequitur ex fuperiori argumento, corpus Chrifti cfsc vbiquc.Sic enim potiùs rc-
K.etoi-5«en- concludcrcm : Si Chrifti corpus eft vbi-UinOmni- ‘1quot;'^ lt;nbsp;nbsp;nbsp;volunt) ƒrgoncc vterum virgmif
prafentia. Wanfiit , iicquc faxum raomenti penetri' iib
-ocr page 223-Mvm. Natvræ Christi, i^y
Ult. Quamobrem ? inquis- Némpe ,quii hæc verba Tranfeundi amp;c Penetrandi Vbi-quitasnonpatitiir. Adeövt hæc præpofitio , fit veriffima ; Quicquid tranfireamp;- penetra-re dicitur, id vbiquc non eit. Etenim c loco ad locum tranlîtur,atque eriam penetra-tur. Porro licet Angeli non circunfcriban-tur loco, non tarnen Augtlorum eflentiä cft infinita,aut vbique diftula.ltaque qui rie-gat circunfcribi loco,negat quidem elfe corpus , fed non proptcrea concludit ncceflàrib elfe vbique. Nos verb quibuscx verbo Dei certiffime pcrfuafura eft , Chrifti corpus eflc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
verum corpus,afErmamas, illud ipium corpus efle circunfcripcum , Si habere fuas di-menfioncs, fempérquefaétumdiuina virtu-te , vt quæcunque ex ordine naturæ pocuc-runthuiccorporiobftarc, tollerentur. De-niqueexfaólo aliquo fingnlari^e per mira-culiim ediro,non reftecolligitur Ômnipræ-fcntia corporis Chrifti.Rcclèenim Augufti-nus:S* ratio htc ‘juariturdnt\\i’\t,nöerit tntrabi-le, ßexet)tplHmpo/ntnr.,non eritßngulare. Hæc illc.Acprofcétô non polftlm fatis ilios mira-ri,qui ex iis, quæ non extant in Scriptitra,vo lunt ca tollere,quæ certiffimis amp;nbsp;manifcftif-fitnis Scripturæ teftiinoniis comprobantur. j^etor^ue-Retorqucamusigitur corn argumentum hoc inodo,Si,quû Chriftus natus eft, quii exiit è fcpulchro, duo corpora fuerunt fimul in codé loeo} cuorii alterum fait corpus Chrifti;
N ij.
-ocr page 224-De Veritate
Ergo corpus Chrifti non eft vbiqiic. Nam quod vbiquc e(l, in loco elle non dicitunvel illis ipfis airentientibus.
LOCVS X.
ChrifluJ ad difcipulos ingrejfus elaußs ia-fij{isAo3.n.zo.Corp»s ignw Chnßt efl vhilt;juegt;
RESPONSIO.
Irrares fu-feriarit oi-ie Firnis.
Iftud Confeqncns rcdarguitur illis iplÏ’ rationibus, quas proxiniè audiuimus. Hoc cniin connexum eft plané x’ruh\ó-}.i^'ar : neC vllum vnquam proponetiir theorema,à quo vis manare poflit ad hanc conclufionein, quum nulla fit htc vcl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcl (ro('alt;p««ilt;
Ioan.10.
Qaamobrcm ita potius formandû crit con* nexum : ChriftiisingreiTuseft claufis ianuis-ergo ingreiFus eft præter ordinariam ratio-ncm. Qu^od nos admittimus, cùm ab ipfi rcrum natura admoniti, turn heti perfpicuis Ioannis verbis : qui pofteaquam hiftoriatn j hanede Chrifti ad difcipulos ingreiFii com' j niemorauit,4/«Zfif,inquir,e«lt;iOT ali.rflgnafi' । citleflis coram diÇctpulis fate. Hæc loanncS* Quamobrem qui ex hoc Chrifti ingrellu pet iniraculuin fatfto colligunt Vbiquitatem cot j poris Chrifti, næilli mihi videntur perpe-ram ratiocinari.Quanquam enim in miracu-lis ordo naturalis, fiimma Dei poteftate, iu'
ter
-ocr page 225-Hvm.Natvræ Christi. 15,7 terrumpitur : tarnen nunqnam rerum ipfa-, rû elFentiæ perimunrur, licet aliqiiando forma immutetur: qua de re nunenon dilputo. Sic, quum Sol ftetit ( de quo mifaculo fuprà difleruimus) maufit nihilominus Soliseflen-tia:amp; quum mare diuifum cft, manfit elFen-tia maris:arque ita de aliis confimilibus mi-raculis exiftimandum eft: amp;nbsp;quum virga fa-ûa eft draco,non fuit annihilatio , fed con-uerfio : idem dicodeaqua conuerfain vi-num;illi autem volunt elfe fimul, amp;nbsp;non cC-feidem corpus. Arfiquisvelir Vbiquitatem corporis Chrifti ex hoc ingreffu miraculofo colligcre , is ncceiïariô perimet eflentiam corporis (vt antè eopiofiùsà nobis demon-ftratum eft ) idque contra miraculorû vfum. Necenim vulc Deus fuam poteftatéelucere in perimendis rcrum creatarum eflentiis, fed potiùs in conferuadis, quibus nihilominus veitur aliquando præter ordinariam naturae rationem , quippe cùm ilium ordi-ncmipfi naturæindidcrit , ncceifit alliga-tus. Itaque dicimus Chriflum ingrefsum fuifseclaufîs ianuisper miraculum, eo qubd aditus nulla humana ratione Chrifto patc-feduseft. Sed cùm Chriftus fit Deus, cui jiiJar.dc (vtveteres dicunt , locum hune exponen- Trin.J.j. tcs)omnia funtperuia, cfFccic,vt fores amp;nbsp;omnia obftacula cederent ip/îuscorporiin-gtcdicntijquo fit, vt loanncs vfurpet parti'
N iij.
-ocr page 226-Ioan. 10.
Quxft. 117.
Matth. 14.
In Epitaph. Paul.
Aft.8.
1. Reg. 1.
*..Cor. IX.
198 De Veritate
eipium præceriti temporis )iexX«(r/z^!av; non autem prælcntis, adeo vt ex verbis Ioannis inferri non poffit, claufaseriamnum manfif-feianuas, turn quum Chiftus ingrclTus cit, fed potiùs permiraculum ingrcdicnti Chri-ftopatuifle. Acqueidetiam quofdam vete-res ceniuilFe, argnmento eft , quod luftinits Martyr affirmât, Chriftum claufis quidcm ianuis ingrcffiim fiiiftc, fed cum corporew-a-: quod quàm longe diftct ab Vbiqub tare corporis,nemo eft tarn rudis,qui non fe eile intelligar. Qu^b fit vt mirer Vbiqniratis patronos, identidem nobis obiicere folitoS veterum, inhoccxplicandomiraculo, fen' tenciam. Sed iam proferamus alia etiam prç-ter ordin ariam rationem corporis facta» eX quibus ramen ifta Vbiquitas colligi nunqua poffir.Pj?rr«ry«^^r4y«4j 47Z2^«/4«lt;r(quod mi-raculum fol ét veteres citarein hacquæftio* nc)ficenim Hieronymus, r'tyéiit/,inquit, fiftt naturt mittationem,fed Dei omnipotentiam de-nonflrari : Petrus cœpit mergi : Philippus raprus eft ab oculis Eunuchi, amp;nbsp;tranflatus Azotum. Elias in caelum fublatus eft. Et quum diceret Paulus, nefeire fe an in cot-pore , néene, raptiis fuerit ad terrium vfque coelum, non proprcrca cxiftimabat fieri pof-fe, vt fuum corpus vbiqueeffet. Prætcrea (quemadmodum in loco fupetiore proximo admonuimus) dura concludunt cxhocin-greffujCorpus Chrifti non habuifse proprias dimen?
-ocr page 227-Hvm. Natvræ Christi. 199
dtmenfiones : ciiertunt quidem corporis na-turam gt;nbsp;fed Vbiquicatcm non idcirco probant : quia Angelus qui Petrum ècarcerc li-bcraiiit, ad ipfuin Petrum ingreflus eft clau- Ad. n., fis ianuis, nec tarnen illc Angelus vbique e-rat. Ethiceft alius error confequentis
TO eorójwp.^oi'. Rctorqueamus igitur argumentum hoc modo: IngreiFus eftChriftus ad difcipulos claufis ianuis. Ergo corpus Chrifti non erat vbique. Si non tunc , nc ..irjjMw. nunc quidem. Conlequentia patet ex natura amp;nbsp;fignificatione verbi in^redtendt; mo-tuinenim fignificatelocoad locum, quod Vbiquitati plane repugnar. Dicitur enim tt’vT/ipotT««? .alicubi eiTe, amp;nbsp;fimulillucingre-di. Quare, fcquitur ex his Ioannis verbis, corpus Chrifti antequam ad difcipulos in-grederctur, vnàcum ipiis difeipulis non fuif-fc. Satis enim conftat vocabulum illud dici non ratione diuinæ naturæ , led huma-nx. Item, Chriftus ad fuos ingrelEus eft, vt probaret fe vere refurrexille , amp;nbsp;tefta-retur luum corpus elle verum corpus , etiam poft rcfurreótionem : Oilendit illü, inquit jj,; loanncs, mciniit fuas nbsp;nbsp;latut(imm. Item : ni
ât manui meas imnittt mmum mam in la-tai meiim , ne fis incredultts , fed fide/is. hem , r'idete manm impedes meos (in-Quit Chriftus apud Lucam ) nam ego ipfie f»m. ContreEiate me amp;nbsp;nidete (juia spiritus taraem ofia non habet ; adeb vt mcrito
N iiij.
-ocr page 228-too De Veritate
Lucas dixerit, Chriftiim fiiifse vifutn àfuii cum multis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc eft,indiciis amp;pto
bationibus certiffitnis,amp;c. Ergo qui ex hoC Iohannis loco voll,ne Vbiquitattin corpO' ris Chrifti confirmare, locum ipfum in con-trarium plane fenfum detorquent.
Item : Si quum facra Domini Cœna cele-f'rgtntttrin brarur, præientia corporis Chrifti corapa-«tmmedo. ratur cum hoc ingrefsu Chrifti ad dilcipu-los : fequerecur corpus Chrifti à nobis vidc-ri Sc atrreiftari als-5-gt;näi. quod tarnen falfum eft, Confeqnenria pater, quia tune difeipuii Chrifti corpus viderunt amp;nbsp;attrcólarunt. Si dicant raodum amp;nbsp;aftionem ipfam ingtC' ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diendi non fuifse ab Apoftolis pcrfpedlam:
Sicinftabomon reólè compararipræfentiani corporis Chrifti in S.Coena cum illo modo ingrediendi.fed comparandara efse cum ipla Chrifti præfentia, de qua dicit Iohannes, *«■« «Ç ro pÄaov prxCentin præl'entiærefpon’ Ioan. 10. dear,ex natura amp;nbsp;lege compararionis. TunC autem Chriftus ftetit vifibilis amp;nbsp;attredabi-lis:quare,vifibilis quoqueamp; attreäabiiis effet in S.Ccena,fi fuperior comparario locnm haberet. Si locum non habcat: quorltini ergo fuperiora Ioannis verba nobis oppo-nuntur.?
L O C V S. I X.
Chriflm qu»m foß refumElione duabtts difer fidii
-ocr page 229-Hvm. Natvræ Christi, loi
fulù Apparuit, diciturpoflea ab eoruwoculis di- Luc-t4quot; Lucat, alt;^a.vroc, tyïviTo^ in^uù.
Qnare, corpus Chrtüi vhiijue, c/uta vtfibtle eß amp;nbsp;inuißbtle fimul.tdnc refempotefi^^uod, cor pus Chrißifaciurneß Induis tnnijibileyi^uumper medinm tUorum tranfibattlUfus.Luc,^.
RESPONSIO.
Agnofco verba Lucæ: fed fimul audio quid illc fubiiciat:aV avrtSv, inquiens-.quod perinde eft ac fi dicerec, Chriftum fefe ab il- f/ß/oX.” lorum oculisamp; confpedu fnbduxiflè. Aliud eft autcm elle inuifibilem, fimpliciter ; aliud fieri inuifibilem difcipulis. Hoccnim pofte-tiusfaólum eft repcntino difcelTu, non ipfa corporis narura, Quinctiam poceft Deus te-ncre oculos hominum ; neque proptcrea res ipfæ quæ natura funt vifibilcs,fiiint inuifibi-les : quemadmodum etiam illis ipfis dilcipu-lisprinçipibita præfcns Chriftus adfuit, vt non ab iis cognofceretur •.’Tenehantur enim Lufc.14. lorum tfc-«/j(inqnic Lucas »e ipfum agnofcerent: poftea fubiicitj eorum oculos fuifte apertos. Denique nullum hïc confequétiæ veftigium aniinaduerto. Inuifibilis ab illis faclns eft, inquit Lucas ( fic enim verbum verbo expri-mitur : hoceft. repente difceffit ab illis. ) Er-^ go corpus Chrifti vifibile eft fimul.amp; inui-fibilc. Quod quidem cùmmanifeftam con-tradidionem implicat, turn non rcótè colli-gitur
-ocr page 230-îoi De Ve ritate
gitiir exLucæ verbis: nam qui dicit Chri-Üum à difcipulis fuilTc vifum per aliquod té-pus , ac poftea videri ab illis defiifTe ; ilie non dicit Chriftum fuilFe vifibilem fimul amp;nbsp;in-uifibilcm. Etenim itapotfùs concludenduin cft : Ergo Chriftus quum in terris poft re-furrcftionem vcrfarctur, vc difcipulorura a-nimos confirmaret, (e illis tandiii ac totics vidcnduin præbuic.quandiu, amp;nbsp;quotiesilH vifum eft.Arque hoc illud cft quod dicit Lu' cas Alt;ft. T. cap. Quamobrcm cùm Lucas ma-nifcftè diftinguat œ^avTovà vilibili: perpe-ràm faciunt, adcôque Lucæ contradicunt, ij qui inde, fcilicct,collignnt corpus Chrifti ftmul elle vifibile amp;nbsp;inuiiibile. C^id porto iftnd facit ad Vbiquitatem corporis ? Si corpus fieret inuifibilc natnrâ ( quod ablît) certè dclîncret quidem clFe corpus : fed non eftet vbiquc.Quis cnim nefeit in Angelorurn vifionibus,tandem ipfos Angelos faäos fuif’ fe àtfctvTvç amp;nbsp;iniiifibilcs ? nunquis tarnen propterea Angtlorum naturam infinitam, amp;nbsp;vbique efte diftufam exiftimauit ? Quid, quod Philippus raptus àSpiritu defiit videri ab Eunucho , neque propterea vllus vn^ quam detraxit aliquid de vera corporis Philippi natura?
'intur Sediamadigamus ad incommodum. Si »d fneiimmo corpus Chrifti eft inuilîbile , quatenus vbi-durtt, que eft, eftvifibilc , quatenus cft alicubi, feciindùm dimenfiones veri corporis : Ergo cft ibi-
-ocr page 231-Hvm. Natvræ Christi, loj
cft ibidem viGbilc fimul amp;nbsp;inuifibile , quia vbieftvifibile ,ibietiam cft inuifibile : aut non cft inuifibile vbique. Retorqueamus, tnr ^r^um. igitur fuperiorem locum hoemodo : Si quæ dicit hîc Lucas, vcrc gefta funt ( quod abfit vc negemiis) amp;nbsp;Cbriftus duobusillis difei-pulisinvicum Emaus ptoficifeentibus, verè appropinqoauit, amp;nbsp;cura illis iter fecic, cum illisinvicura ilium ingrefliis cft , denique cum illis difeubuit ( quæ omnia Lucas difet-tis verbis commémorât ) Et hæc omnia fe-cûdùm humanâ Chrifti naturam faûafunt.
adcôquc poft ipfiiis glorificationem. Ergo corpus Chrifti nee turn fuit, née mine etiam eft vbique amp;nbsp;incirciinfcriptutarai ilia omnia Vbiquicati omnino aducrfantur.Porro quod illidicunt Chrifti corpus faôtnm fuiffe lu-dçis inuifibile,nufquam extat in facris literis. Sic enim Lucas (quem citant ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, inr/teâtottllos,profetlM ç/?.Re-preflit quidem Chriftus, amp;nbsp;cohibuit ludæo-1 turn furorc:fed nô proptcrca fequitur, Chri-
Luc.4
ftiim faûü fuiffe inuifibilé.Ncquc minus eni-
tuit pot cftas Chrifti.qubd ludæis afpeétabilis per medios illos tranfiit illæfus.Diccnt quof-dain id coniieere : vcrùm Thcologi fua con^ firmant,nonconicâ:uris,fed expreflis Serf-ptiiræ teftimoniis. C^uanquam , fi daremul Chtiftum tenuifle ludæorum oculos , nihil inde cfficerent, vt ante diéium cft.
ttium verba Tranfeundi amp;nbsp;Pnficifctndi a-»
-ocr page 232-104 De Ver it ate perte tollunt Vbiquitatem corporis.
LOevS XII.
Chrißtu pofl apenßonetn in cœlum Stephana, amp;nbsp;Paulo ter, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15. 0*
Zi, Ergo realitir corpm Chrtflt etiam nunc in ter rtsadefl. Etvi confequentts efivbt^ue.
RESPONSIO.
irrortt fit- Non Valet Confequens ; nam fi Antecf tb- ,lcnsadmicterem,ica vt voliint ( qiiod abfit) tt lanu, non tai-nen inde feqiicretur corporis Chrifti Vbiquitas.Sed tantum inferédum cfsct.tunC temporis.corpus Chrifti in terris fiiifse. Et perpcràin tempora confiinduntur hoc mo' do: Apparuit : ergo adcfi:;fed ira potiùs con-ncôlcndum efset.Apparuit, Ergo tuin affuit. Et rurfusjcxeo quod femel atque item ni fa-éliim efset,non rcôle colligerctur ordinarii perpetuâque rci alicuius ratio. Vcrurr.eiiiin-ucro ira nunc excutio amp;nbsp;expono Antecedés, Chriftus Stephano vifus effrfed in cœlo. Sic Afl.7. enim ille apud Lucam,Efce,inquic, ziii/eafa-loi apertos,^ Filiumhomints ßatern addexte^ rarn Dei:amp;c ibidem Lucasi/^^e, inqiiit, plenai Spiritu fanclo , intentie in cœlum oculis, vidit glortamDei,(fr leÇttinfianternad dexterâ Dei, t°pon‘tni»r chriftus Paulo vifus eft , idque ter,in-* quiuc,id quod ego figiliatim excutio. Ad. 9.
luxvi'
-ocr page 233-Hvm. Natvræ Christi, zq^ lux vifa dicitiir,fed è cœlo rcfiilgens:vnde e-tiamvocern audiicPaulus.Idtjiiod vcccresa- Au^uft. in gnouerunc. Q^niadmodtim aurein diuina Pial.58,amp;c. virtiite fadiim eft,vt Stephanus Chriftum in cœlo vidcre potuerit ; ita ilia ipfa vircute fa-dum cftjVt vox Chrifti ad aures Pauli pcnie-ncric.Et quia cœleftis illc fulgor fuit, tâquam , radius diuinæ maieftatis Chrifti,idcirco dici— tur Paulus Chriftum vidilfe. Deinde Ad. 18. DflOT/««j-(inquit Lucas) noBu Paulum aUotjuu-tusePlpervtßonemoDap.a-roi; : quemadmo-dum plis maioribus facra eiufmodi vifa fæpc offerebantur diuinitus.Sic Ananiam compel huit Chriftiis, fed w opajuar/ , inqijic Lucas. Qnare, hic locus ad quæftionem propolitam non pertinet.
Tertio, Ad.22. Chriftus precanti Paulo apparuiiftcd ôp tac-ara,inquit.Ex quo fit, vt ad Vbiquitarem corporis, hic locus traiii nô poftit. Sed iam argumentum, eorum in illo_s ipfos ira rcgeramiis.
Si probant Chriftum in terris fuilfe eb qnod Chriftus Stepbano amp;nbsp;Paulo vifibilis apparuir ( vt audiuimus) Ergo.quum Chriftus non apparet vifibilis,cclfat eorum argu* mentum. Adeo vt eorum veftigiis, ita nobis redè cóeludere liceat-.Si corpus Chrifti fem-peradeft’et in terris,femper eflet afpedabi-le.vrille ipfe dicebac Apoftolis, ContrePlate ?»e,^2f,z^;rf,Nempe vt illis veràm fui corporis præfentiam probarct. Ac de hoc quidcni
-ocr page 234-Luc.14-
io6 De Veritatb argumeto haóleniis: qiiod nobis ctiain pofl' hac erit excutiendum t qiium aduerfus PoO' tificiam Tranfsubftantiatio^iera difsereaiuS’
L O C V S XIII.
Dico vobis, ti6n bib am ab hoc tempore de genirntne vais ad tllurn vC^jue diern , btbam vobtfcum noua tn regno Patrie mei. z6.At poß refurreütonem cthum fumpßt cum df ciputis. Lac, 2r^, .rdii.io.Ergo tllo tempore Chn' ßus cTat in regno Patris,hoc ejL itgt; coelefitglon^' .Acprotnde Chrifias eodethtempore fuitittct' lo m terra.
RESPQNSIO.
^rrtrtf fit-f trior I!
ieäionh.
Pcrmirum argumentandi genus: quofci' licet cœlutn terræmifceatun Sedilludpau* cis ita redarguamus. Primus error
MMUH. 8.
Luc. 14-
Luc. !gt;•
Neccniin Chriftiis detef renoporuloqiiutus eft: fed hac nietaphots lignificare voluit cœlcftcgloriam , qua fid«' les tandem cum ipfo Chrillo pcrfruentiif' Id quod perfpicuum eft ex eo quod genimeB Üîud virisgt;«o«»»» appellauit, ncquis forte dt terrenopotuintelligeret. Arque hæcfimili' tudofæpe in Euangcltca hiftoria vfurpatur. vr. Multi venient ab Oriente eßquot; Occidente, àquot; accumbent in regno cneloram iam Abraham, Jfaac,(irlacob,\n(\mx. Chriftns-lcem: BeaM Ole tjuimanducabitpanernfn regno Dei. Item: 5faw'
-ocr page 235-\ Hvm. Natvræ Christi. 107
IBeatiilliijuiadcœnam nuptiArum ^gnivocatt Apoca.tj* fuertnt.Ez nominatiin apud Lucam : vc edatis inquit,^ bihatis in menßi mea in regno rneo,amp; fidatiJ fuper thrones tudtcantes duodecim trt~ bus îfrnel, amp;lt;. confimilia pleraquc. Secundus
I error : quod exidiment Chridumfuille rc-1 ceptum in cœleftem gloriam , antequam in cœlum afcenderef.contra expreflosScriptu-ræ locos. PojieA^Mm { inquit Petrus apud Aft z. Lucam ) exaltntns eH dextera Dei amp;nbsp;receptt aPatre promtßtonem SanQi Sptritus ^effadit id tjuodnnncvtdeits (^r anditts. I^ecenim Danid afcendittn calnm-t ^c.ltem .• Nondum afeendi
Iad patrem meutn. Tertius error, quód nee opinantes idem concludant etiam de ipfis Apoftolis,quibufcum Chriftusfe genimen illud vitis nonum bibiturum effe prædixic, vnà cum ipfo Chrifto , in regno Dei confti-tutis'.atque ira, fi Deo placer, noua Apofto-lorum Vbiquitas erit conftituenda. Q^artus error, quia licet intelligeremus locum Mat-ibæi, de cibo quem Cbriftus cum difeipulis fumpfit poft tcfurreclioncm : nihil tarnen inde cfîicerent. Satis enim conftat iin-mortalitatem, amp;nbsp;cæteras gloriofi corporis qualftatcs, quibus humana Chrifti natura in ipfa refurrectione excelluit , ad cœle-; ftem gloriam amp;nbsp;ad ipfum regnum Pattis, de IquoChriftus loquitur , pertinerc: quas ramen gloria poft afeenfum in cœlum cu~ mulatiflîmè refulftt. Perperàm igitur eol-
-ocr page 236-108 De Ve rit ate
ligunt Vbiquitatem corporis ex hoe loc» ^iatchæi, quantloquidem , lieer illis pro-pemodum onmiadarcmiis, non ramen con-cliidcrtnt , corpus Chiilli ciFe vbiquczfd poriùs regnumDci Pan is non incliidi cs' Io,fvd ad terras etiam ipfas pcrtingcrc. Error iftorum ell iwóp^ov.Scdde hoe arguineiito nimis iain mulra.
LoevS XIIII.
' Nnnc non cognoÇcimiü Chriflum /ècundiui* carnem,ini^nit Pattlm z.Cortnt.'ÿ. Ergonon^dit vrgenda e/i- ratio natnraln corporis Chrtfli, vbtr^uefjje poß:t.
RESPONSIO.
Fallit Confequens. Error to tÎî Etcniin nomine Garnis intcliigût vcritateni humanæ naturæ , cuiiifmodi cft» ’ circunCcriptum e(re,amp;-,fiinripropriisdimcn-1 fionibus.At Paulus nomine Garnis inrclligit craflàsjterreiialque cogirationes, quaspij Sc fanôti hommes abs le , quoad eins fieri potelt, rcinouent, ad ea quæ funr cœleftia» ’ rôtis animis afpirantcs.Itaque Paulus, inquir, amplias cognofcimtts fecundu’it carfiem, hoc eft, fecundùm carnis fenfum. Ac| proinde iubet nos Ghrillum cognofcere,nOj fenlu Garnis ( quandoquidem non ampliùi in tcirhl
-ocr page 237-Hvm. Natyræ Christi, to^
interns verfatur,) fed fpirituali cognitio-ne. Quapropter fiibiicit er^Ojinquir, eflin Chi'islo, notta (fit) cre^ncr»* •• V eter a tr^n-feunt^eccef(!.^iafMnt omnttt nonet. Haec Apofto-lus.qui paulo póft exponit, quoniam id modo faiftnm Gt, nempc Euangelij prædicatio-ne. Aaigamus igitur ad incommodum fupc-
0-0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ad iNcomnt^^
riorum iftorum intcrpretationcm. oi Vbi-quitas corporis Chrifti colligi poteft ex eo quod Paulus ait , fe iam non cognofcerc Chriftum fecundum carnem : Ergo eadem rationereliquorum hominum Vbiquitas e-rit ftatuenda. Qma ibi Paulus idem dicit de Ibidem, reliquishominibus,hifce verbis; £x hoc tem~ pore neminem cognofeimus fecundum cArnem. Sed quia locus hie non defiderat ampliorem
Irefponfionem , fiC argumentum illis luum regeramus.
SiGhriftusnoniam eft cognofeendus fe- Kjtorjintitt cundum carneraiErgo non parum falluotur ..dreunt. ij.quinonfeputantfore Chrifti participes,
Inifiin his terris corporali ipfius praefentia _ , fruantur. Qui G locum ilium Pauli ita ex-ponant, vt nomine Garnis intclligant huma ' næ naturae veritatem; fatcot fane fuperiora
' illaApoftoli verba ita perperàm intcllefta, ' ipforum fententiac apptime conucnire , a-
deb vt meritó hac orationevti poflit ; Non
’ iam cognofeimus Chriftum fccundùm car-
! nbsp;nbsp;nbsp;nem;quippc Chrifto veritatem human! cor-
’ nbsp;nbsp;nbsp;porisdetrahentes.
-ocr page 238-iio
De Veritatb
LOCVS XV.
P anti cjHem ego daho, caro taea e^^rjuam dahopromundi vita. Io4«.6. EtSynedut Epht-ßnaprofe/fa eflearnemChriftieße itfutficam,StC I. Ioannis I. Sanguis ettu purgat nos ab onun peccatotErgo aStones Deitatispropria,funtree-liter communicata humanttatt Chnflt.Et vi Con-feipuentiSfCorput Chrtp-i vbupue efi.
RESPONSIO.
t-frvres fu- Pcrperàm conclufum. Nam hæc Chrifti ftrioris oh- verba inculcanda funt : QMm egodabepf» ’ib^dcni ^**’’^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: quibus fignificac, fe iHum ipfura
cfsc ,qin nos viuificat oblationc fui corporis : Ergo Deltas eft caufa cfficiens viræ no* ftræ ; ratio verb amp;nbsp;modus noftræ viuificatio-* quot;nis fuit oblatio corporis Chrifti in cruce Sic cnim illcipfe Chriftus , Panis DeiiHeejlt (inquit ) defeendtt de cœlo, dat vttsro Ioan. «■. rnundo. Item : iQgßmandttcatme, viuetpmptet ne. hcm’.Spiritus efl- (jut viuificat, caro non pre-Ibidem. defl (fuictfuam.p'erba epua lo^uorvobis, Sptritui vtta funt. Et ibipleraquc coniimilia pluf quam aiirca ,quæ vtinam fcmpcrin aniniis inferipta babcamus. Adde quæ alibi extant apud ctindcm loanncm : Annuntiamus vobii (i n q u i t) vit am aternam, ijua erat apud patre/n, i.Ioan.i. nbsp;nbsp;nbsp;(flquot;nobismninifeflataefl.item ’.Deusnobisdedit
t. loan. 5. vitam aternam,s:-i‘ hac vita efl in Filio iius.
-ocr page 239-ttvM. Natvkæ Christi, xk
Atcnim (inquiunt) fynodusEphcfina vo-catcarnem Chritti viuificatricctn. Refpon-dco:.^fl«»4zw(inquit Sy nodus) eft cura erbt r.fjii j ,f , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:amp; fic pij Maiores fente»-jnjojj, '
I tiam illam Ephefinæ Synodi intcllcxcrnnt. Damafc.I.j. 1 Quanquam ex Synodorum verbis^^rwitT/- « ‘i- amp;lt;:•
Ma argumenta pcti non folent.
Idem dico de his verbis : Sanauis Chri/ii ner/jp o»jw»^?ecf4/o ; quæ intelhgenda funtde ipfo Chrifto purgantenos àpecca-tis pct fanguinem fuum,hoc eft,metito mortis fuæ; vt perfpicuu eft ex his eiüfdem Ioannis 'ictbiy.StConßteamurpeccatu noßrM,fidelis It fl (fr ittftm, vt remittat nobit peccata noftrti,((r nespurget ab omni ini^Mtate. Et ahbi: Ipfetft i.ioan.t, propittator pro peccatit noftrit. Et in epiit. ad Hebræosapertiffimè. PMgattone peccatnmrn perfeipßtmfaSai(inc[mt')i.z alio in loco, Dem ° trat tn Chr^o fibf^ rtctncilians mundnm , non
I imputant iUis pecrata ipftorum. Item; ^«4«ro Hcb.j. magie fanguis Chrifli, guiper Spintum aternum feipfum obtulit inculpatum Deo, pufgabit can-fitenttamveSlram?^c.Ezloanncs, Qutddexit Apoc.j. inquit, lauttnotapeccatie noflrie fuo fanguine. Qu^naobrem hæc obieftio con-fundit fubalterna cum caufa efficiente. Nc-tnini enim obfcürura eft hoc cnuntiatum: Sanguis Chtifti putgat nosapcccato ; itare-foluédum elle; Chtiftus fuo fanguine purgat nosàpcccato. Error igitur eft juti aÏTiiv w;
TiOT.Sic enim incommodis funt vrgendi.
Oq.
-ocr page 240-XIÎ. J D B ’ Ve R 1 T A T E
Si ex fuperioribus Chrifti verbis fcquitiirj ’^iiÿinfur proprictatcs Deitatjs efie realiter corpori «(ƒ incam- Chrifti cómmunicatas: Ergo cadem ratio-*’*^*’’’, , ne fcquetur, corpus Chrifti de cœlo dclcen-' diflè. Sicenim Chriftus : Ego fumpanisviti ^uide cdlo defcmdt. Item: lequetur ipiànl carnem feipfam obtuliftc, de hanc propric-tatem fiiidc illi communicatam. Sicenim Chriftuä-: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ego dabo, inqiiit.
Nam dc.perfona quidein hocdicitur : qiium Chriftus vocatur Saeerdos amp;nbsp;viäima : SfH dchumana Chrifti natura id diótum inAb-. r . ftrafto : nempe quod (e humana natura ob-tuleric J niifquam reperias. Deniquealiuse-. tiamnura eft error Confequentis. Namlicct Chrifti fanguis dicatur nos purgare, nempe quia cft medium noftræpuigafionis (vtfu-prà confeôlura cft) non propttrea corpus Chrifti dicetiir omnipræiens. Q^ia ipfuni £ d-'H corpus Chrifti non cft medium , velratio, vel modus Omnipræfentiæ diuiiiæ* Idem dico de carne ^viuifica:Nam viram nobis fuif-fecomparatam per humanam naturam Chti fti, non piignat cum veritate humanæ naturae , ncccumcius elFentialibus proprietati-bus:in)ô,vt ira nobis vita cornpararetur maxime oporciiit humanæ naturæ veritateme-lucercividclicct,patiendo amp;nbsp;moricndo.Qu^id igitur viuificatio ad Omnipræfentiam’Qua-re.iddemum tribucrc carniChriftiinAb-ftrado debemus, quod illi tribuitur in Scri-ptuta:
-ocr page 241-HvM. NaTVRÆ CwSlISTlà .115 ptura : amp;nbsp;ob earn caiifatn propter quam illi tribuitur, neque nobis extra Scripturæ can-ecllos vagandum eft.
Hæc fuut igicur eoriî argumenta qui cor- Ctne^pi porisChrifti Omnipraefentiam tuentur,qiiae quidem nobis hadtenusviderelicuit:de qui-bus,amp; fimul denoftris ad ilia argumenta re- om-fponfionibus, peto à Chriflianis leôtoribusj ni^^fentiie qui Chriftianam veritatem reliquis rebus omnibus anteponunt, vt verbo Dei praîuio, fynceredere totaiudicent lt;s)fioKfviJ.!t-Toçjinquit Paulus.
lam tempus eft ca teftimonia veterum au-dire, quibusilli fuam fententiam confirma-re folent.
CAPVT. V.
Oient Vbiquitatispatroni, vt obiiBhnei J, fuam fententiam nobis pro- fn bet,multa ex maiorum noftro rii fcriptis colligerc,acpræfcr-rim ex 11s locis in qutbus illi dilTerunc de gloria huinanæ naturæj quatn «xôj/oç aftumpfit in vnionem pcrfonç,cx quo fitjVthacctiam de rc , priufquam noftrædi-fputationifinem imponamus, nobis aliquid dicédum efte viJeatur.Quanquam quod veil eft,prias efie:amp;(vt quidem Ethnicus verè
O iij.
-ocr page 242-0,14 De Veritate
aliquado diccbat) id habendum eftantiquiC' fimijm amp;nbsp;Deo proximü, quod ert optimum: qiiia tarnen pauci funt atque admodi,m pW ci, quos nqn moucat antiquitas, clatiHim*^ prælertim monimenris confignata; idcitco hoe capite nobis difpiciendum eft,fatifne tc' ftc in hoe argumente Vctcrum audoti»’ noftrac fententiæopponatur.Qiio loçofutu-ri fumiis breuiores, tuin vt quam difputa»:)* lationem aç methodum cepiinus,eatn tenw mus ( eft auteni nobis propofitum iJwJ'««’’’'
amp; Theologieè diflerere, quodexpmP Dei vcrbo.non autem ex hoininutn,quicu:’' que tandem illi finr.auólQritatcm fieri debet» id quod à nobis alibi deinonllratum cfle fp^' ro ) turn ctiam quiahuius ætatis TheologJ doâifïimi,quum hoc argumentum prçcip“' traftandum fufcepi(îent:rcm ira féliciter con fecerunr , vt noftram de vetitate corpotis Chrifti fententiatn,vt Scriptur« auftoritattj ita piæ Antiquitatis calculo manifeftifiîmf comprobayeript, amp;nbsp;nouum iftud dogma lt;)ƒ Omnipræfentia corporis Chrifti frequent“ iimo veterum Theologorum Seqatu cxplo' ferint. lain ergo paucis expendamus ca vetC' ïum tcftimonia.quæ nobis in hacquaiftio“^ obiici folent.
OBI?'
-ocr page 243-«y
O B I E C T I O EX VETE-
I. rum teftimonüs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atban. ad
Eteres Thcologi docueriint
Chrifti corpus eflcDeificatum. iy,Sic.
2. Chrifti corpori communi- luft. Mart, catam elle diuinam dignitatem «poffid. [^ÉTe/?.Hlt;p« 3-e^ç tt^/itçjinquit.]
3. Chrifti carnem elfe organon Deitatis. Dam lib.j.
4. Chrifti carnem effe locuplctatam diui-
n- • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cyrill, de
5. Cnrilnhumanam naturam Diuinæ ma- incar.cap. ieftatis dignitatibus nitcfccre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n.
6. Deum conferre humanitati naturæ fuæ ibidera.c.j.
operationem.
Corpus Domini diuina gloria rcplctum cmitterc radios lucis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cyrill in
8. AoT-if alTumptam naturam totam in fc içan.lib. 4. reduxiflc,ad virtnté vitæ craduxiile, ad fuam
vircutem clcuillè,in fuam gloriain opéra-tionem transfonnalîe.
9. Corpus Chrifti acccpiirc vitam viuifi-cantem.
10. Deitatcm tS vniuilTefibi afTum-ptam humanam naturam in vnam Dciratcm, invnam maieftatem, in vnam poteftatem.
II. A9gt;-o''gt; hominem ilium alfumptum di-gnum rcddidilFe vira æterna,amp;commnnione in diuinitatc amp;nbsp;bcatitudinc.
O üij, \
amp; lib.io. ôc de Incir.
Cyrill, de fide ad Regin. Epiph. in Ancot.
Eufcb.dc detnonft. Euang. 1.4. U.Hlt;
ii6 DeVeritate
l^Ê*hûmî ii'Diuinitarcm fecifTehumanitatcm Chti' contr.ApoI ftijDomirtumamp; Chriftutn.
linar.Greg. IJ. Dexteram Dei vnitum fibi hominen* 1lt;IyC apud ifj propriam euexiire cclficiidinem per vnio' DÏai°x Bi
lïl.in fanifta ’4' Humanatn Domini carnem fadan) cf' Chrift. nj- ie parricipem Deitatis : amp;nbsp;fi qua alia occur* tiuit.amp;c. runt.apud vetcresin eandem fententianijad' dc vocabulum,quo nonnulli vete tes, Damafceniis præfertim vti folet, quod Damafe.or quidem VQcabulum fignificat Immeationcni thod.fid. (i. ypj Coinineationé, vnde infertur realispro-; 3.cap.ï.i5. pfjetatum diuinarum communicacio. Érg” corpus ChrilH eft Oinnipracfcns.
RESPONSIO.
Nego Confequens. quod quidem ego re-: “d darguo tribus pociilîmùm rationibus.
fitfmarave Prjnia rario:Qiiia ex veterum teftimonÜS terum tetit- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ■ \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. i-
’^cnJ'etKTiKeüi; ocTheologice non concluditut, irrores fit- quemadmodum alibi fufius à nobis didum feriorum cb gj];.
iïiïionM?». Sccunda ratio : Quia nullus exvetetibui nobis obieólis vnquain dixit, corpus Chti* ftielFc Omnipræfens : nec fatis rede con-cluditur, ab honore, potentia , maieftate, cirtpysM amp;nbsp;efficacitate, ad omnipracfentiani corporis, de quafola hîç inter nos agitur. Itâque iftud oblique ratiocinandi genus ex didis Vctcrum , non modb non afFert lucetn
-ocr page 245-HvM. NaTVRÆ tHRISTI. 217
lucem huic quæftioni, fed earn potiùs nouîs tcnebtis obducit. Quæritur enim an ex illis veterum Theologorum diôlis poffit inferri Omnipræfentia corporis Chrifti.Quare, Roc non eft quæftionem definire, fed pro vna» duas quæftioucs proponcre.atquc hoc difpu landi genus (quod bona illorum venia dixe-rim ) valde tenebricofum eft. lara fi dograa de Omnipræfentia corporis : àprirais vfque EcclefiæChriftianæ temporibus , femper à piis maioribus noftris receptum fuit (vtifti nobis obiiciunt)quis,obfecro, non rairetur, nullum vnquara ex veteribus extitiffe , qui gt;lt;TOTÔfzlt;igt;)ç,expreffis ac dilucidis verbis,docue-rit corpus Chrifti elfe omnipræfensîQui tara copiosè de corporis Chrifti gloria amp;nbsp;raaie-ftate difleruerunt , eôfnc Omnipræfentiam practermifilfe , quam ifti tarnen iraprirais vrgendara exiftirnant î tantura,inquam, efle tara conftans ea de re apud vetercs filen-
tium.vt ne vnura quidera verbum de Omnipræfentia corporis Chrifti in veterum feri-ptis reperiatut?
Contra, in promptu eft certiflîmum ar-jPetere, dt gumentum, ex quo facile fucrit affirmare, Gmnifraftn nunquam Vetercs de ifta corporis Omni-præfentia cogitaffe. Nam quum dicunt, hu- ‘•S“'”''*”** manam Chrifti naturam elTe Deificatam,
i fummè gloriofam jDcitatis organon , deni-1 que cffeDcitatis participera , Sc quæ hue rc-1 feruntur-.tum illi drfcrtis,exprefslfque verbis
-ocr page 246-ii8 • De Veritate femper excipiiint ipfiiis humanæ narursve* ritatem:amp; fcxcécies inculcant in fandiflîm» ilia vnione humanam naturam cflential^s fuasproprictatesfaluas, intcgrafqj retinere: quoaamp; ipfi Vbiqiiitatis patroni nobis afïèn tiuntur. Rem igiturtotam hac ratiocination ne comprehendamus.
Si veteres fummam gloriatnjfummam di’ gnitatcm,atque adeô Deificationcm corpoquot; ri Chriftiitatribuerfitjvr nihilominus iplius corporis veritas, atq; cflentiales propricta-tes,reipfa amp;nbsp;adii falûa^ integræ remaneât, quemadmodum omnesfetentur : amp;, polira corporis Om nipræfentia,ipfiiis corporis ve» ritas arque elTentiales proprietates, reipfaamp; aâ:u faluæj amp;nbsp;integræ non remanent » fod tolluntur ( id quod negari non polFe, antè à nobis demonftratum elE) Ergo ex fumma ilia gloria, fmnmâquc dignitate, arque adeô dcificationc, quam veteres corpori Chrifti tribuerunr, inferri non poteft ipfius corpof ris Chrifti Omnipræfentia, Quin potiùsita ftatuendum eft,iftam Omniprefentiam nun-quam yeteribus in mentem veniirc:aut(quod abfitdbiis qui veterum doftorum authoti-tate gloriantur)dicendû fucrit veteres Theo-logos in hoefummo præcipuôquc dodrinæ capitefccum ipfos non confenfifte.
Tértia ratio : quiateftimonia veterum ab illis citata, qui corporis Omnipræfentiara tutntur, in alienam fententiam detorta func.
Non
-ocr page 247-Hvm.Natvræ ChKISTI, Zlÿ
Non abs rc fané quidam ex fcholaftieis ad- Thomat. tnonuit, ica in vecerum doétorum leâione verfandum eiïe, vt ßquid forte ab illis minus commode didum occurrerit, adhibita in-terpretatione,leniatur. Atquc id elle imprimis in hac quxftionc obferuandnm gt;nbsp;exem-T plo efle deb.ee Eufebius;qui quum de Humana natura à Xty» alTumpta dilfercret, Sc vez-r bum «aTlt;47r(Hlt;S$ aliquando vfurpafspt, ma-gnos indeclamoves Eutyçhiani fuftqlerunt. Quamobrci'n attendendum eft, non tantùm quidvetcresdixerint, fedetiam quo fenfu: ne fi yocabula ipfa paulb durioravrgeamus non tantùm ipfi àfefe, fed quod longe gra-uius efV.ab ipfius Scripturs veritate diflen-tire videaniur : Sic igitur expono difta vctc-rum nobis Qbicô|:a.
I. Diçunt veteres corpus Chrifti Deifica- fApo«««!«, tum efle, hoc eft, humanam naturam efle à aflumptam in vnione petfonæ, ita vt
Deus amp;nbsp;homo,fit vna perfonatquemadmo-dum ipfi veteres exponunt his verbis , tii gpift. ôta'v «sjxibïiXh'çAi) ( inquit Theodoretus) hoc eft jhnmana natura ad Deum aflumpca eft; quo gcncre loquendi fignificare voluit af-fumptam humanam naturam Alio-qui fequeretut corpus Chriftiefle Deû fafti-tium amp;nbsp;creatum, quodabfit. Sed iam hac de rein hacdifputationc quædam fupràà nobis tvr.'expïc a.Dicut veteres corpus Chrifti patticipafsc £4.
-ocr page 248-sio * De Ve r.1 quot;r a t b
diuinam dignitarem : hoc eft, in vnionem pcrfonæ à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a/Tumptum clîè. Sic cnim ipü
fuam fententiam cxponunt,^aeT«X)tip»'^«’«tlt; luftinus, « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tÛ Xâ'
gt;« :hoc eft, fiquidem retftè inrerpretcmufj fuit parriceps dignitatis diuinæ, nonipfius naturæjidque bencplacito Verbi. Eccc tibi qiiomodo naturam diftinguit à dignitate: cùin tarnen dignitas diuina , quatenus eft DcitatisproprietaSjfi proprièloquimiir ,eft ipfa Dci natura, vtfupràà nobis expofitutn eft. Porto in fiimmam quidem gloriam cr roChriftieiieda eft, nempe quatenus eius natura ferre poteft , atque ita vt manferit vcra caro.
Dial. Je Thn.5.
3. Dicunt Veteres Chrifti earnern e/Te or* ganon Dcitatis:boc eft, æternum Dei Filium vfum fuifTe humana natura,quam aftumpfit, tanquam inftrumento, vt ca perageret, qua ad opusRcdcmptionis rcquirebantur.Nara in carne docint,edidit miracula,^ carnepaf‘ fw efipro nobü Petrus. Atque hanc fuam fententiam ipfi vcteres exponunt, hif-Ce verbis , De us gt;.ôyoi; vnitm homini. edit mtrA-cula,nonfeparatim à natura, humana,, fed pet ipfam,tn ipfa, cum ipfa dtuinam potenttam 0-peraturAthanafius. Item : Q^umipß humano inftrurnento opuf ejjet, efua etiant hotninibwfeipfum oHenderet, Patttfjue fuia,-gnofcendt colendi veram rationem doceret, naturam noflram inoreffus ad homines acceßd,
ae
-ocr page 249-Hvm. Natvræ Christ^ 1«
De um hominü if ecte,ingens miracitlnm,oßen ^tt,ipßs corpereis obtutubns patens,homtnïiocM-iis fniracula gt;nbsp;i^ua fupra homtnem ptnt, exhtbens intuentia,S^C. inquit Eufcbius. Diuimtas Koyv •gt;perabaturdiuinaßgna,fednon ßne carnein- £uan» quit Damafcenus, nec alij mihi commemo- j. tandilint. Huicautem veterùm fcntenciæ.
ecquid, obfecro,cum Omnipræfcntiacorporis commune eife potcft? num Deitati, vt vbique fit, opus eft humani corporis inftru-mento? Abfic à piis hominibus tantum delirium.
^..Dicunt Veteres Chrifti carnem eflelocu pletatam diuinis ci’ipj'eia.jç, nimirum , quia per earn diuinavirtus fefeexetuit, vtin mi-raculis edendis. adde ctiam præftantiftîma ilia ornamenta , quibus locuplctata eft àxe-gt;«; quibus tarnen ipfius carnis veritas fub-^ lata non eft. At que banc efle vererum fen-tentiam, perfpicuum eft ex his corum verbis : Caro Domini locnpletata eft Diuinit ôwp-
propter hypoflaticam vnionem, nee propt ere a exctdtt, vel exceffit apropria fit a natura, nec 4 proprietatibus fitis natur^Z»A«/,inquit Damafcenus.
5.Dicunt Veteres humanam Chrifti na- * ' turam Diuinæ maieftatis dignitatibus nir tefeere ; Nempe, quia vnam perfonam ciina DcitateconftiruitjVt antediximus;amp; illi ipfi
Veteres addunt : /’eradunatienem,inquit Cyrillus , nobis hic obicótus. Item ; f uia ôT.óym
-ocr page 250-m Db Veritaté
CAmii affumpt£ mim^erio vfits efi ad vitttm lutinvjue nobis comparandam : quo fit vt mul-ta dicantiir Became Chrifti nar' hoe cft,propter Dcitatcm.cum qua pcrfonali-tcrvnitacft:qua:propriè,amp; perfead ipfam Deitatem pertinent. Sic erJim idem Cyril-Öereft. lus,Clt;lt;ro Chrifiivtnißcat,\nciait,non fecundùm r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vmonem cum
°' vinenter'erbo. Alioquifi caro Chrifti nitef-ceretjhoc eft.efsct prædita Diuinæ maieftatis dignitatibus,efset profedó Deus : AS'wa.rw, Denique fetnper intelligenda (unt illa afsuni ptæcarnis encomia ; quatenus ipfius carnis natura ferrepoteft, vtantè monuimus. A.-lioqui, qiiUm inter Diuinæ Maieftatis di-gnitates æreriiitas recenfeatur, Idquc imprimis ; fequeretur carneni Chrifti ærernam cf-fe, quod longè fecus eit, orthodoxis omnibus afsentientibiis.
6. Dicunt vctcres Deumconferre huraa-nitati naturæ fuæ operariöncmhllo ipfo fen-fu qui iaro à nobis expofitus eft : nempe.quia . ezó^cf ,amp; Humana natura afsumpta vnam périojiam conftituunt. Sic cnini Cyrillus De incar. nobis hîc obiectus : a4du»atM,inc[ait,humit~ nitati Detss ^/e^uautt ejuidem ipptm tn eo quod fuerat, ipfepermanßt tfitod trat, ß^mel tamtn adiinatns, ^aaßvnus tam cam tpßa pnraeur, dr faut tlltus,ßta factens,(fr tpfi et confirms na-tHraßtiioperattonem. Hæe Cyrillus. Qj^d fi quis
-ocr page 251-Hvm. Natvræ Christî. «j
quis in eam partcm locum hune Cyrilli ac-cipiat J quail velit proprietates Deitatis cfsc humanitati realiter communicatast adeb vt nonfolùm Deitas ,fed etiam humanicas fit omnipræfens : is quoque exiftimet nceefse eftjDeum efse realiter creatum, finitum, lo“ CO circunferiptum, amp;nbsp;cætcraciufuiodi,qux abfit vt vel cogitemus. Coniequentia patec ex his Cyrilli verbis ; Qn£ fitntilliusfua fit-ciens. Quarc dvdyunc, verba Cyrilli de v-nione perfonali intclligenda funt.Præterea fetemur operationes iîXo't-«, in iis quæ ad redemptionem noftram necefsaria funt, ad-miniculo carnis afsumptæ fuifsc éditas, queraadmodum antè diximus. Denique miror hoc, ab illis qui veteres nobis oppo-nuntjUDii efse animaduerfum î veteres loqui de operationibus amp;nbsp;tupT-woq?, quibus Ec-clefiæ rederoptio petada cil, ôc quæ ad fa-lutem noftram pertinent. At Omnipræfen-tia eft aftus primus ipfius Deitatis, quæ non poteft efse Deitas nifiinfinita , 8c quia infinita eft, eft omnipratiens. Efficaci-tasautem ipfius Omnipræfentiæ , generaliter omnes res crcacas comprehendit,quip-pe quas Deus infinitus 8c omnipræfens, fu-ftentat amp;nbsp;regit ,nec eft beneficium Ecclefiæ proprium l ac proinde quæ veteres dicunt de diuinis operationibus,quibus falus Ecclefiæ continetur : ac transferre ad Omnipræfen-tiaæjfanc quàm abfurdum eft.
-ocr page 252-134 De Ver it ate
7.Dicunt vetercs corpus Domini Diiiin» gloria replctuiTijemittere radios lucis:Nimi' rum quia{(vtait Auguftinus) Diutnttas jgt;cf cttrnernforas illuxiti quemadmodwn tu opère te' demptionts peragendo fuit in omnibus mttmft' fium. Præterea nemo noilrum dubitat, quin Humana Chriili nacura, donis incomprc' hcnfîbilibiis refulgeac, quippe à Deitatis luce fumme, quoad eius fieri poceft, illuftrara, fed ira, ne ipfius naturæ veritas abforbeatur, quam exiftere necefle eft, vt illuilretur. CS' terùm, quid hoc ad Omnipræfentiam corporis ? vt enim caro Chrifti non emittit radios æternitatis, adeô vt æterna fit : ita non emittit radios Omnipræfentiæ, vt fit omni* præfcns. Quarc, radij lucis apud Theodore-tura de Oranipræfentia intelligendi non funt.
S.Dicunt Veteres ^ov xiyov ailumptain na-tbram tofam in fe reduxülè, ad virtutera vi-* tætraduxiflè, ad fuam virtutem cleualTe, in fuam gloriam amp;nbsp;operationem transformaf-fc: Quæ intelligenda funt de perfecliflîma perfonali vnione, in quam Humana natura à Ao'j/ft) ailumptacft: itémque de opc-’ renoftræ redemptionis, quod ætcrniisDei filius in carne, amp;nbsp;per carnem perfecir, vt fx-pe à nobis diólum eft. Sic enim Cyrillus noIn loan.1.4. bis obieólus : Dédit, inquit, pro vita omtitum, corpus fuum, amp;nbsp;per illud rurfus vttam nohù immittit, Nihil igitur hæc ad Vbiquitatetn.
Scinpcf
-ocr page 253-Hvm. Natvræ Christi. 315
Semper enim rcpetenda eft ilia exceptio ab ipfis Vecenbiis propofita, amp;nbsp;à nobis i-dcntidem inculcata, ncmpe, Quoad hqina- ' nxnaturæ conditio,amp; veritas ferre poteft, Alioqui, ft fuperiora verba praccisc vrgeas; ^uisnonvidet inde (equi narnrarum con-fufionem? Atqiiiid noluit Cyrillus, ac pro-ptereaex illius orthodoxa fententia diinora illa verba leniendafunt.
j.Dicunt vctcres , corpus Chrifti accepif-fe vitam viuificantem: Neinpe , quia Cnri-ftus pro nobis carne paffiis, per ipfani car-nem nobis vitam coniert. Sic enim Cyrillus nobis obieûus ; î^inificat, inquit, cerptu lib.j.c.17. ChriSît, ^uta ipfipu vitit corpM eft. Item : Per illudvaamnobu rmwittit. Portó viiiificatio ad Oinntpræfentiam trahi non debet : quia Chriftus ipfe non viuificat Ecelefiam , quia eft omniprxfens quatenus Deus( alioquin omnes viuificaret ) fed quia eft ipfius Eccle-fiæ Redemptor.Nifi fortevclint conftitucrc Omnipræientiam folius Ecclcfiæ rcfpcdfu : hoc eftjOmnipratfentiam non Omniprçfcn-tiam.
IO. Dicunt Veteres Deiratem vni-uille fibi aflumptarn humanam naturam in vnam Deitacem , in vnim maieftatem» in vnam potertatem : Ouæ fiint de arótifïima vnione perfonali inrelligenda aduerfus furores Neftorij, qui perfonam diuellebat: atque ita Epiphanius nobis obiedus can-
P J-
-ocr page 254-DeVeritate
didè interprctandus cftzncqiiis locum illtli” ad vjuum rcfecans, naturarum confufioneiB indiicat : quodabfit. Namli ttriufquenatu-ræ vna ell Deltas : ergo liurnana Chtifti tiira eft Deus ætcrnus. AiToVaTov Sc blafphc' mum, amp;nbsp;ab Epiphanij fententia alicniffi-mum.
DMnonft. £uan. 1,4.C. U.
u. Dicunt vetercs hominem illuin aflumprum , dignum reddidilîe vitaætcrna, êccommunione indiuinitatc Sc bcatifiuli-'nc.Sie cnim Eufebius , t»; ôf tÎ fifaTMTixc/ta' vinfa^iävi quæ de vnione perfonali funtex-ponenda, exphrafiveterum, quivocabulo Kitvuvtctç vnioncm perfonalem folcnt expriquot; mere, vt fuo loco à nobis diiftum eft : atquc huncefle fenfum Eufebij, patet ex his illius verbis : Dew Verbum ,fecum Deum hominetif fecit^f^et no[irie prirnittas, inquit Eufebius in ioco nobis obiedbo t quod neeelFario de vnione perforraU intelligendum eft. Ergo huinana Chrifti narura in vnioncm perfo-nalcm à X07* aftlimpta, viram æternam fum mâmquc bearitudinem adeptaeft, idquod omnes orthodoxi credunr, nec propterea corpus Chrifti elFe omnipræfens exiftimant. Porrô hic locus Eufebij çquum Ôccandidum leôborem poftular. nam ibidem ait, Tatunt hominem a Det natura ahforptum ejje. quod ni-fi dextrè intelligatur,Eutychianum eft,amp; ab Eufebioalicnura.
Dicunt
-ocr page 255-Hvm. Natvræ Christi. 127
12. Dicunt vcteres humanam Chrjfti na» turam faäam eflc à Deo,Dominum amp;nbsp;Chri-Ihim’.hoc eft, verba ilia Petri gt;nbsp;Aû. 2. Ctrr'o paattota äomMlfiael hunc eße failw/ik , nbsp;nbsp;nbsp;’
Deo Domtnumilr Chripnm , hunc leßm ejuem vos crucifixislts , inquiebac Petrus: nonçflè intelligcnda feotfum dexd^^w, id quod, vrgebant Ariani, vt de Deitatc X0gt;« detraherent , fed italöcutum elTc Petrum propter humanitatem à Xsj/« ad'um-ptam : vel, vt ait Nazianzenus in fand.pafc. non propter diuinitatem tantum , fed ctiani propter aifumptionem humans naturæ, amp;, vt loquitur Bafilius, e}( nLco cuttyw et( ■S-soTHTa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voelt ƒ éi. Sic porrb Nylfe-
nus, Qus naturalitcr gt;nbsp;inquit, habebat vt Deus , ca dicitur accipete thtcniftiKeéf tan-quam homo faólus. Hsc eft fententia Atha-naßj nobis obiedi : id quod facile cuiuis pct-fpicuum eftc poteftex eo argumento quod Atbs. orat. ibitradat Athanafiiis aduerfus Arianos dif- a-Çontr.A.; putans. Verba igitur Perri funt accipienda deChtiftoipfo, Deoamp; homine , Mediato-reDei amp;nbsp;hominum , amp;nbsp;Ecclcfis Rcdem-
ptore: nonautcin vel dediuina tantum, vel q. tantum de humanacius natura. Qms enim rat.xdeRjc dubitat Chriftuin elle Mediatorem ratione furreft. vtriufquc naturæ? Alioqui ex Petri verbis fcquetetur Chriftum eftc tantum hominem, quod abfit ab Athanafio, amp;nbsp;à pifs, amp;nbsp;ottho-
P ij.
-ocr page 256-iîS De Verit ate
doxis omnibus. Nccônim fatis laudari pO' tcft hæc Auguftini fcntcntia: Dtuinitai, quit,humanitate non eflmediatrix ; hum/t' Li.de ouib. nitas fine Dininitate non eH mediatrix :
interdininitatemfolam (ir humanitatem Jolatn, mediatrix eH hnmana Diuinitas, (îr dininahit' manitas, Sed bac de rc fuprà cgimus, quum obieôtiones ex Scripeuræ locis périras dil* folucremus : itémque quuin ca vocibulaî^ phrafes Scripturæ tiaâ:aienius,quæ adipfain Chrifti perfonain pertinent.
ij. Dicunt veteres dexteram Dei vniruin fibi hominem in propriam cuexilïè cclli* tudinem per vnionem, hoceft, humanain naturam à ajrumptam elle in perfona-1cm, ac proinde arôliiïimam vnionem, ne Chrifti perfona diuellatur. Et côdem fpcquot; Nyff. apud ólatNyft'enus nobis hïcobicóhis, quóAtha-Tlicod. nafius fpcClabat : nempe,vt cos rcfelleret qui fuperiora illa Petri verba Aft. 2. de quibus proximècgimus, adnaruram rS Aey-u feor-fum rcfcrebant ,■ vt eius Deitatera negarent. Qiiarc,locusNy(reni,fc quotqiiot extant có-hmiles, de ipfo disu intclligendi funt; nc in illud longe maximum incommoduin incurramus,quod à nobis proximè notatum cft : hue adde , ft NyiFenus intclligatur loqui de humana narura tantum, quæ eueftafit ad »elfitudincm Deitatis propriam , fcquetut humanam naturam elle Dcuin. dS'wcnin-
Nam
-ocr page 257-Hvm. Natvræ Christi. 129
Namcclficndo Deitatis propria, ipfa Deltas cft.Necmoror fupcriores illas diftinclio-nes, à nobis , vt fpcro, antè refutatas, car-nem Chrifti non haberc ellentialitcr celfi-tiidincni Deitatis,lcd coinmiinicatAïc: nam hæc duo Thcorcmata in Theologia font vcriiïima: Nthil t^uod creatum efl potejl ejfeit-ttalitereffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l^ihilpnte^ fieri Dew,
Itaque ncc Humana Chrifti natura eft elfen-tialiter Deus ( ecquid cnim elfe poteft Deus nifi circntialiter Deus fit ? )nec humanæ Chrifti naturæ conferri poteft Deltas , qnæ noneftfaftitia, amp;nbsp;initium habere non poteft. Enimuero, obfccro vos, ne in re tarn feriav^jcabulis ludamus. Nonne celfitudo Deitatis propria, eft ipfc Deus? Nonnehaberc communicatiuc amp;nbsp;realiter cclfitudi-nem Deitatis propriam » eft habere com-mufiicatiuè amp;nbsp;realiter Deitatem ? Arque id nonne eft communicatiuc amp;nbsp;realiter efte Dciiin? Qaamobrem apagefis ifta verbo-rum inuolucra : nam fi NylFcnus exiftima-nit.non ipfiim perfonam Chrifti, fed tantum eins carnem elle realiter ( vt ifti loqinin-tur) cueftam ad earn celfitudinem , quæ Deitatis propria eft , ille profcftb exiftima-uit carnem Chrifti faftàm clic DcumtEcli veroNvlFeni nonadmodum magna eft a»-ûoritas,nolim tarnen tantum errorem ilU itnpingere.
ft »j-
-ocr page 258-De Ve rit ate
X30
14.Dicunc Vetereshuinanam Chrifti Cât* nem faiüam efTc participem Deitatis, cofen* fu qui fiiprà à nobis expolîtus cft : nempe quia vnam perfonam cum xéyifi conftituit qui Chriftuseft:cx qua vnione, fiuc(vt loqui Iti faniîl. turßafijius nobis hîc obiedus ) xctrai/idi’ ehr. ■ j)gQni,fatcor præftantiflîmas dotes in ipfa'^ Chrifti carnem manaiTe, fed quæ tarnen ni-turalis ipfius carnis ptoprietates non abok' Conclafîo uctint.quemadmodum fæpe à nobis diduin refponf. ad eft.Qi^odattinct ad vocabulum veterum te paucaquædatn nobisdicenda funt , ex qui-ftimonia. Damafceni fententia faciliùs intelliga* tur. 5riez,:^;apw propriè dicitur de fuperficic quæ corpus ainbir,amp; amplcólitur, fiuccon* rinct. Deinde dicitur de figuris Mathcmi' ticiSje’^a^ci)p«ir6«i; ; vtquum Pentagoniis di' citur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trigonum. Inde rranflatutn
eft vocabulum ad animam ipfam, per qtlan-datn fimilitudincm, vt quunr dicunt Philo-fophi.ln homine animam intelligentem «»■ fenticntcm,amp; vcgctatcm,id cft,com pleóti, ira vr fit vna anima. Denique Theo-logi verbum weelt;;i^up«i' accommodarunt rebus facris,acpræfcrtiin myfterio Trinitatis, amp;nbsp;vnioni perfonali duai um naturariun in Chrifto. Sic enim Damalccnus nobis obie-Orth fid.fi. lt;îlus;Perfonas , naquit,feimus infeccfiibiks j c.f. amp;indiftanrcsab inuiccm,amp; vnitas.amp;incó-fuscw' aÄÄiigt;; quod nonnulH ira interpretantiir, Se inuicem immcanres.
Scho-
-ocr page 259-Hvm. Natvr/e Christi. ^31
Scholaftici vcró vtuntur cxcogitaroab ipfis Votabulo,Circumin.ccffionis, quo nv exprimcre volucrunt. Idem Damafce-r Ibidcnj, nils de Vnionc perfonali dillerens : In inef-fabiliowovojuiaChrifti, inquit, daas naturas confitemur, diuinam amp;nbsp;humanam , olwiAdt-Xv9t//«(«’xXd'XöL); ( hoc eft muruó concurrentes ) fine inuieem coniunólas, Sc feciindùm hypoftafin vnirasiamp;vnam hypoftafin ex duabiis naturis perfeéStam 8f compoficam, Scruatiautcmdicimus duas naturas, ctiam poft vnionem in vna perfona, videlicet ini vno Chrifto , amp;,fecundùm veritatem ipfas e(re,amp; illarum nariiralia idiomatathæc Da-mafcenus. Et paulb póft : Qu^nuis, inquit, naturç vni3ntijr,tamen inconfusè vniuntun .
amp;: tametfi èt dtxx»X(qç '»ee/.^'»p«ff»gt;’,hoc cft,( vt vulgó interpretantur) in fc inuieem com-meant amp;nbsp;immanent tarnen verfionem amp;nbsp;cranfmutationem inuieem non admittunt: vàiî etç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'T^iTTilv t» jyq fjitlaCsXiir v »isfieffini-
7a/.Seruat enim vtraque fui ipfius naturalem proprietärem incommutatam, àfjttTaSKtHsif, Idem alio’in loco : Quemadmodum, inquir, naturas vnitas cognofçimus.habentcsiîul i» aXX(i'xit|ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neque tarnen carum dif
ferentiam negamus , fed amp;nbsp;numeramus, amp;nbsp;cas infeparabiles agnofeimus: Ita volunta-tum amp;nbsp;adioBum coniunôtionem cogno-» Ortb.fiH-ïî-fcimus,amp; difterentiam agnofeimus. Et ali- j.c-bi:Diuina nature, iaquit, dédit carni-rW 4'C ’^«
P “*j.
-ocr page 260-î-jî 'De Verität e
lt;MOf ttù-TÙù appHS)! Tree^^ûpnffjv , itii ƒ»' iviim lanè videlicet'W46lt;;fc«pnaii', Vni-tionem dicamus, fiiic Vnionem. Haftcniis Damafcenus. Ex qnibiis facile eft iudicarf, vocabiilum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pciperain trahi ad
realem illam propiietatum communicatio-nem.qua videlicet Deiras commiinicetj amp;nbsp;conférât hiimanæ naturæ fuas proprictates (id quod volunc Omniprarfentiæ parroni) quandoqiiidem manifeftè Damafcenus air, in vnione perfonali fcruarirum naturas,tuin ipfariim naturarum proprietäres incommu-ratas,ac proinde nó communicatas, fiue col* latas. Vocabiilum aiitem Commeandi, (ius ImmeandijVtreor vt fit latis ad explicandam Damafceni fcntentiam accommodariim: quippecùm mutua Immeatio, fi propriè lo-qiiimiir, mixtionem amp;nbsp;confufionem indu* Car, quam abhocmyfterio Damafcenuslon-gidîmè idcntidcm expellit : potcft tarnen lc-niri commoda inrcrpretationc,vt üc verbum Tranfeiindi, quo Irenæus amp;nbsp;Auguftinus ali* quando vfi funt. Quia veto cum vtrbo «fe* Damafcenus coniungit lt;nuutpp^iält;^ amp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, adeóqiie verbis exprefiis inelt;^^a-
vocat ti'iirji', (atis aperte fignificat Tttet-eiTc atiftifiamam vnionem : videlicet in Trinifare, vnionem in Eifentiafin Chrifto verb, vnitioncm fiue vnionem duarum iia-turarû in vna eademque Perfona, quæ Chri-ftys eft. Q^amobrem fidiligenter attendas, «■eße
-ocr page 261-Hvm. Natvræ Christi. 235
communicari Trin icati ; facile vi-debis ex hoc vocabulo realem illam pro-prietatum coromunicationcm , fine colla-tionem inferri non polFc. Quinctiam vrgco hæc Damafceni verba, «ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,Si
ZitXdqç, qiiæ plané tollunt realem illam pro-prietatum communicationcm, alioqui bu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
mana natura cómunicarctDeitacivt fit tealiter alicubi.quod fieri neqiiit. Arque hæc de vocabulo '»tegt;lt;:^-«pn(n!;,nobis diôlafint.
Ex quibus,omnibus pcrfpici potell, vcre- Conclufio rum doâorum teftimoniis 'nobis obieólis, P’’ '''*
lt;1 II nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r • c. terum tcfti
nullomodo dogma Omniprælcntiæ connc-maritquodvt ante omnium oculos magis maglfque conftitui poffit, profero lyllogif-aium ais-aT/w^iv-àv eiç a’J'uvaTov, hoc modo:
Si ex præclaris illis elogiishumanænatn-ræ Chrifti, quæ paflîm extant apud vetcrcs doâorcs, effici pôteft, iplam humanam na-turam clTe reliter omnipræfentem , eb qubd dicitur à veteribus particcps Deitatis, amp;nbsp;cx-tera eiufmodi, quæ à nobis ante commcmo-ratafunt : Ergo fimili, adeóquc maiori ratio-nc cfficcretur, ipfam humanam naturam elle Deum;a(rur£iTot amp;nbsp;impium.
Confequcntiapatet.Ais omnipræfens cfse Chtifti corpus , eo quod omnipræfentia Deitatis illi communicata eft ,ac proinde 1 eft ipfius omnipræfentiæ particcps. Qiiarc, 1 cum Diuinxmaicftatis , adeóque ipfius Dei-I tatis cato Chrifti fit particeps ( qucmadmo-
-ocr page 262-134 De Veritate
dum ex vetcribus obücis ) fequetur ipfam carijein efle Dcitatem ipfam. Qjnnetwmfi vrges , communicatajn ciTe Omnipræfcn-tiam.ae propterea corpus elle omnipræfens, cùm ramen veteres nullam de carnis Omni-præfentia mencioncm fccerint, quælo, ciil * mihi non licebit argumentari ex iis quse ve-tcrcs nominatim dixerunt : fiquidem piitas tibi licere ex iis argumentari, de quibus veteres ntinquam loquutifunt? Verumenira-ucro, vt faciliùs perfpici poiîît veterum fen-tentia deveritare humanx naturæ Chrifti» iam nobis qiiædam eorum teftimonia red-randafunt.Nam.vtinitio huius noftræte-fponfionis diximus:totum hoc argumentum copiosc 5c accurate à Theologis dpâiffi-mis tradatiim eft, ex quorum lcriptis locu-pletiflimis ledores plane intelligent,quæ-nam fuerit piæ amp;nbsp;orthodoxæ antiquitatis de hac quælHone fententia. Quare , ex illorum vberrimis fontibus quofdam tantum riuur los diducemus.
V£TÇ-
-ocr page 263-^35
V E T E R V M DOCTORVM SENTENTIA DEVERITATE hiimanæ natiuæ Chrifti alt;3uerfus dogma de Vbiquitatc fine Omni-præfentia corporis Chrifti.
CAP. VI.
Auendum eft ne inducamus Athan.’iJe diuerfain aliquam fubftâtiam, Synodo-quam tarnen velimus capa-cemefte proprietatum primæ fubftantiæ:fcriptum eft cnim,*
Glotiam meam alceri non dabo.^«o)ÿ«ro »gt;»-tur communicnüo ^ealù?
Natura creata non poteft efTe capaxeo-r Idcomp.dt rum quæ propria font Dci. Taceant tgirur Spir.f. dtllinÈltones t5 tS (îr ejptnti^liter.
Neftoriani dicunt homini donatam efte Cyiill. de àDco æqualitatem dignitatis : A: conten- Incarn. ca-duntfolum Eue hominem omnia paria cum * Verbo fortitum fuifTe ,amp; honoratum maie-ftate diuinæ cminentix.Hocidemtiteunt Om-vtprtffntU patroni.
Neftoriüs ftàtuebat coniunftioncm di- ,, . _
• nbsp;nbsp;-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Idem in t-
uinse amp;nbsp;humanæ naturç in vmrate leu æqua- pift.synod. litacE dignitatis, aiióloritatis amp;nbsp;poteftatis
-ocr page 264-55^ De V E R I T A T E
Verbi amp;nbsp;Garnis. Idem flatwint
Idem in patroni.
loan, l.n.c. Nuila res quæ propria Dei opera funt cerc poteftjinh elfentialiter Deus fie./4fef j' luft. mar- re^lii cornmunicatio proprietatum.
ijr. in ex- Corpus manct corpus : nonenim corpus poi.fid. eft Deus. I^on tgitur efi vhitjue.
fiieimus carnem Chrifti cuacuatam in ipfo, cùin illara amp;nbsp;ad dexteram Parris in cœlis præfidcre meminerimus, amp;nbsp;venrnrain inde in fuggcilu parternæ clariratis prædi«' mus. on tgintr dicnntcarnem Chrifli ej]e vhi' Damafc. nbsp;nbsp;^ne,fidpotrns efi alicubi.
lib.3. c.3. Chriihis noraen eft peifonæ,vtriufqucna-ruræ figniftcanriura, amp;nbsp;vna naturanoneft fuiceptiua conrrariarum fubftantialiilm dif' Idem. ferentiarum. Perift igttttrcommunicatie realif.
Proprietas eft immôbilis.Quomodo enim proprieras mancret.fi moueretur aut excide^ ret? xivKjWsi'» I?/.tîTetTr/^Tweît ? ^uidfitigitut Idem lit). 3. ^ealtproprietatum commnnicationi?
Ci. 17.
deorukfid. Manferunr amp;nbsp;poft vnioiicm tara ipfæ na-turæinconfufæ , quàm earum proprietäres illæfæ. Aepropterea non realiter communicati, hoc efi,communes fall a.
Decretum co'.ieilij dialeed, reeitante
lefum Chriftum Dominum filium vni-genitum in duabus naturis inconfusè, im-mutabilitcr, indiuisc, infeparabiliter cogni-
Euagrio li. tum profitemur, naturarum difFercntia nul-lo modo fublata proprer vnionem , fed po-tius feruata proprictatc vtriufque natiiræ, amp;
-ocr page 265-Hvm. NatHæ Christi. 357 in vnamPerfonam amp;nbsp;hypoftafin concurren-t c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poffunt tollt amp;/truari ßmul na,tnra,rum
propria.
Definimus cirencialem natiirariim difFo rcntiain fcruari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipJtreaii' iZ«) «««(Tw
Idem récitante Da-inafc. lib.
ca. J.
c^^opar, amp;nbsp;duas naturas poll vnioncm vere eafdem circamp;illarum naturales proprietäres. Scruat cniin vtraque natura fuam naturalem proprictatem i^^tnutabllcnl.lt;^^■ƒgt;r^I^Wf toUtturrealis communtcatio proprietatum.
Ctedere oportet lidcles , quanuis corpo- ^yd. U-f. re fiio ablit Chiilhis, virturc tarnen fua om-nia amp;nbsp;nosgubcrna'’e, feinperquc a deKe omnibus qui euin diligunt. Vbttiarn €fiybt^ui~ tatcorpori}?
Afccndit ad cœlum i fedet ad dexteram
T, . _ nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hieron. in
UeiPattis, manenre ea natura carnis, in qua symb. dj.
Wiatus amp;nbsp;palTuseft, in quaetiam refurrexit: mafc. nonenim exinanita eft humaniratis fubfta-tia, fed glorificata. Nonefiigttur omniprA-
Docemns eiindem Chriftum patibilem carne, amp;nbsp;hnpatibilcm lt;?iuinitate, circunfcri- ° ptum corporc , amp;nbsp;incircunfcripcuui Spiritu, vifibilem,amp;: qui cerni animo amp;nbsp;intelligi po-teft, qui loco continetur, amp;nbsp;non continc-tur. jitque ita corporis biijuitastuanefcit,(^ nuftjuarn efl.
Inuifibile fimplcx Sc immenfuni corpori Teodor, vnitum, nihilominus maner inuifibile amp;nbsp;(îm °8' plcx, nes iifdcm terminis, quibus corpus
-ocr page 266-i$8 DeVeritate
conrinetur, fed corpus niancns in propria na turaamp; menfura vniturDeo fccundùm viui-ficationcni. Non enim Chrifti copiilatio eu corpore mutât naturam corporis amp;c. Nirnt-gitwfacit vhujue ej[e.
FuJg.de In- Deifica ilia vrtionc , verâ Chrifti hu' pj.(,j[Q5 j-efjjujjf noftri generis veritatem. ï^on igiturfa^la ejl omni-frafins.
Vnus idemque homo localis ex hominci ‘I“’vnusidéin-que fccundùm fubftanciain humanam, ab-fens cœlo, quum eftet in terra, amp;c dcrelin-quens terram, quum afeendit in cœlum : k' cundùm diuinam verb immenfamque fub-, ftantiam,neccœlum dimictcns,quiim deed' lo defeendit, nee terram deferens, quum cœlum afccndit,amp;c. Secundum veram hntn# hitatem fuam localitcr tunecrat in terra. :fc-wndùm diuinitatem autem, quæ nullo lo£0 continetur,cœlum torus implebat amp;nbsp;terram-lohan.En übt locw lonnnis expoßt(u,r^'^b K-bi(juttate corporti vindicate.
Cyrili.. lib. Nemo dubitat quin ad cœlos afeendcrit K.inloic.5. Cliriftus, quanuis virtuteSpiritus adhicrit) præfcntia tarnen carnis abfuill'c. Caro
' Chrifli naneßomntprafens.
Etiam Diuinitasfi eftet corpus, clTet Ide lib 1 di otunino in loco , amp;nbsp;luagnitudine amp;nbsp;quanti' al. de Trin. : amp;nbsp;Ci cadcrct in cam quantitas , non ef fugerct circunfcriptioncm. noneßtgitur i»-drcn^'
-ocr page 267-Hvm. Natvræ Christi. 259
eircunferiptum corptu ChrtfU.
Sublatis proprietacibus corporis, ipfum quoque corpus hmul tollitur amp;nbsp;euanefeit, vtpote à quo nullo modo feparari, ac nc co-gitatione quidem diftrahi polhnt. lacet tgt-turdifltniltOynaturaliterc^fMpernatMraltter.
Nicetas in Nazianz- in orat.dc Pcntecoft. Auguft, in
Homo fecundùm corpus in loco eft amp;nbsp;de Traft. 31.
loco migrât,Sc qimmad ahum locum vénerie, in co loco vnde venir non elt ; Deus aiitem implct omnia , Sc vbique tocus eft, non fecundùm fpatia cenetur locis. Erat ramen Chriftus fecundùm vihbilcm carnem in terra , fecundùm inuifibilem maieftatem in cœlo amp;nbsp;terra. Ideoait, rht egofumvos nonpoteflisvenireamp;c. Id ipfum Sc quidem rbi^. copiofius tradit Auguftinus. Ttaiftat. 50. in reftUitur. Ioan.5f alibi,quos omnes locos Vbiquitatis patroni fibi videntur eludcre ex vocabulo JifvtcAbulo Maieftatis , quod Augnftinus vfurpauit;
quafi verb vnquam Auguftino in mentein ^ukvfurfx vencrit.modus illc'maieftatis, quern illi in »ù. fuis diftindionibus excogitarunt, amp;nbsp;de quo ncc Auguftinus, ncc vllus alius ex veteribus cogitaint, cum potius nomine maieftatis diuinam natiiram intelligat, vt perfpicuum eft ex his verbis , Me autem femper habe-iitie { inquir Chriftus) Accipiant hoc amp;nbsp;honi (inquit Auguftinus ) fed non fintfolli-citi:loq,ucbatur cnim de præfentia corporis fui.Nam fecundùm maieftatem fuam,fccun-dùm proiiidcntiam , fecundùm incffabilein
-ocr page 268-540 De Ve rit ate
amp; inuifibilein gratiam impletiir, quod ab eo dióliim eft, Ecce ego vobtfcurn /nm of»' ntbm dtebtu vfcjtie nd confnmrnntionem ßquot; cult. Hæcille. Quernadinodum igicurpco' uidcntia amp;nbsp;inefFabilis atqiie iniiilibilis gratia rcferuncur ad diiiinain naturaindra amp;ma' ieftas. Quinctiam maieft Item opponit præ' fcntiæ corporis, ne quid dubitationis fuper* fitiLoquebacur, inquit, de prxfentia corpo* risj amp;nbsp;ftarim poftca : Secundum carncin vc* rb quam Veibiim afTumpfit, inquit, fecun-dùm id quod de virginc natus eft ,à ludaris comprehefus,ligno affixus, de criicedepofi-tus,linteis inuoluttis, in fepulchro condi* tnsjin refurreiftione nianifcftatus,Non lein-pcr habcbitis me vobifcum.Qnare’quoniani conuerfatns eft fccundnm corporis prselcii-tiam4O. diebus cum difcipulis fuis, amp;nbsp;eis deduccritibus,videndo non fcquendo,afceir ditincœlum, amp;nbsp;non eft hîc : ibienim fedct addexteram Patris;amp; efthic: non enira rc-ccfTit præfentia maicftatis. hæc Auguftinus: Vbihæcdno membra inter le oppolîta,fpe-ótanda funt. Præfentia corporis, amp;nbsp;præfentia maicftatis. Itaque, qui dicir, prælentiam maicftatis cfte præfentiam côrpons.illepro-culdubio Auçuftini non tantum fententiam eucrrit, fed ipfis ctiam verbis lituram indu-cir. Addc quæ ille ftatim fubiicir ; Secundùin præfentiam maicftatis, inquit, femper ha-bemus Chriftumifccundùm jjgt;tæfcnciain cat-
-ocr page 269-Hvm. Natvkæ Christi. 34t nis,rede didum eft difcipulis, me autem nó femper habebitis. Ex quibus omnibus fafis fuperque facilis, 8c perfpicua eft Auguftiiîi dcpræfcntia corporis Chriftifententia.At-enim inquiunt,nónne corpus Chrifti eft par ticeps illius maieftatis ? Gerte : quia cum Xo-pcrfonaliter vnitum eft, aeproindeper- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
fonalitcrvnitum eft cum maieftate, proui- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
dentia, ineffabili gratia, omnipræfentia,ad-dectiam cum sternitate ipfius tSxó^»; fed nibilominus manec intra naturæ fuæ Hnes: quinctiam præfentia maieftatis, non eft rea-lis præfentia corporis, quia maieftas non eft Corpus Chrifti, vt alibi copiofiùs diximus.
Sed Auguftinum audire iam pergamus.
Corpus eius in quo refurrexit, invno lo- nbsp;nbsp;nbsp;Xraft.
co effe oportet: Veritas eius vbique diffufa 30.
eft. Sic olim Gtatianus le^it apud Augufti- DtPaetbu-n«m:atinrecentioribuscodicibusitalegi-tuf.vnoloco efle poteft: quam pofteriorem Icftionem nonnulli ex patronis Vbiquitatis uitex^n^it artipiunt,amp; vrgent verbum illud, Poteft, vt Aino. Au^uftini fententiam éludant. Verumenim-ucro quis vnquam vel ThcologusvelPhi-lofophusitaloquatur? fieri pofte vt corpus fit in vno loco.Nec enim hîc to JVvoitÔv , fed vfurpandum eft. Quamobrem
aut ridicule loquutus eft Auguftinus ( ac ptoinde nonloeutus eft Auguftinus) aut,ft rctinesverbum Poteft, hæc erit illius fen-tentia-.corpus nó pofte eße fimul 8c femel ni-CLi-
-ocr page 270-De VeMtate
Idem de fide ad Pec.
a in vno loco : fed ipfe fua nobis Auguftinus fcnrcntiain exponac. Sic igitur alibi fchbit:
Qiiantumcunquefit corpus, vel corpuf* culumivtloci occuper fpatium, eundemque ßcimplcat, vr in nullaeius parte âttecuni,
N E C E S S E, E S T,id nbsp;nbsp;nbsp;Of ortet.
Idem ad Deus vbiquecife dicitur, quia nufquam Dard. abfens ell in feipfo , tiec continctur ab ib quibus præfens eft. Nam fpatia locoruia toile corporibus,amp; nufquam crunt : amp;nbsp;quia ' Relb.patr oufquam,ergo neccrunf. Naturaliter,in-quiuiit illijnufquam erunt, fed pcrfonalitet fellim. amp;fnpcrnaturalitcr corpus Chrifti ell vbi-quc. Atcnim fi id Augullinus ,fcntirec:lic igitur diccret; toile locorum fpatia corpo-r ri Chrifti,amp; corpus Chrifti vbique eric. At - ille contrà affirmât, nufquam elTe.adeóque non elfe. Sed omnem anfam tergiuerfan* di præcidic Auguftinusjnquicns ftatimpo-llea. Hine vbique credc Chriftum, per id , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod Deus eft, in cdelo autem per id quod
homo eft, fecundùm veri corporis modura. Hæc Augullinus contra cos qui modum ve
ri corporis, ac proindc veritatejn corporis Chrifti negant.
Idem de Sicut (inquit) eundem filium Deiredem-Eircfli.diui. ptorem noftrum fecundùm diuinitatem in-uifibilein , incorporeum incircunferi-ptum, ficut Patrem 8i Spiritum fanólum, non credere, impium eft, lie eundem Dei Filium in hominc alTumpto vifibilcm, cor?
poreum
-ocr page 271-Hvm. Natvræ Christi, 545
porcum amp;nbsp;localem poftrcfurreólionem non proficcri,eft profenum. Semper enim manet incommiitabilis veritas humans naturs, quam fibi vnitam diinnitasgcrit.Item:Ven-turuseft in eadem carnis forma atquefub-ftantia, cui profeftb immortalitatem dedifj liaturam nonabftulit : fecundùm hanc for» mam non eft putandus vbique difFiifus.Ca- Ad Darda-uendum eft ergo neita diuinitatemaftrna-miis hominis,vt veritatem corporis aufc-ramus. Corpus igitstr vbique dtffußim ejje cre~ dendum uon efi.
Sexcenta ciufmodi apiid vetercs occur-runt, ex quibiis dubitari non potcft,qus-nam fucrit conftans’totius Antiquitaris de veritate corporis Chrifti fenrentia,quod argumentum (vt iam prsfatus fum) alij locu-pletiflimè tractarunt.
Hæc igiturnos moueat Antiquitasclarif-fimis teftata monimentis , Sc , quod caput eft, certiftimis Scripturs firmamentis fub-nixa,
Atquehxc de noftra refponfione ad ob- Ctntlujla d« icftioncsex veterum doólorum feriptis pc-titas. Supereft vt ex noftrs methodi ratio- 4d-ne ipfos erronim fontes indicemus , qui-bus redarguendis noftra hæc adhibita fuit ' difputatio; vt ita magis ma gif que noftrs fententiæ veritas ante omnium oculos pro-p'onatur.
Authores huiufee dogmatis, illud con-
-ocr page 272-344 De Veritate
firmare fibi videntur ex eo loqucndi gcnç-rc quod cxtaj apud quofdam vctcres : ncm-pe KBivtayla. îJiiifMTay. Qua in rc tribus inoquot; dis ab illis pcccatur. Primùm, quia in ajle-rcndo fidci dogmate non funt vrgcnd« vc’ terum doétorum phrafes. Nam ïbla Seri' ptura cft Chriftianæ rcligionis firmamen-tum. Deinde, hoc ipium loquendi genus, xaivuvia. hS'iaipa.Tar, ex fuQ illi fcnfu, non CI ipforum veterum fencentia exponunt. Dc-niquecùmilla phrafisita vulgb Latine cx-primatur , Communicatio proprictatum: Comraunicationis amp;nbsp;Gommunicandi voca-bula tranfifiuc accipiunt ,perindeac fi a ysi fuas proprietates communicaret huma næ natutæ, hoc eft, eas cum humana natura communes faccret, câfquc humaiix naturx largiretur , qu*m illi realem proprictatum communicationçm appellarunt. At-qui tam xaiyuvtiv quam xoiviuvîte, at que etiam Latinum vocabulum Communicate, in haC quidem quæftione vctcres intranfitiuè V' furpant ( htpc enim vis cft Grxci vocabuli) adebvt realis proprietatum communicatio fiue communio, nihil fit aliud quàm na-turalium proprictatum vnio, quemadmo-dum etiam naturarum in vna perfona quac Chriftus cft, vt fuo loco fuiiùs expoiui-jnus,
Porrb vt tcalcm, quam ilH cxcogitariint pro-
-ocr page 273-Hvm. Nattræ Christi. 345 . propriccarum communicationctn défendît, multas ac varias adhibent diftindioncs, qus non modb non funt Theologie«, fed ne di-ftinctiones quidem : Etenim contradicunt exprefljs ac dilucidis Scripturæ locis , vt à nobis demonftratum eft. Obfeur« funt amp;nbsp;inexplieabiles , tantum abeft vt quæftioni propofitç lucem adfcrant.id quodeft diftin-(äionis proprium : amp;nbsp;funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quan-
doqiiidem ftatuunt vnum amp;nbsp;idem corpus, nerope Chrifti gt;nbsp;effc cirçunfcriptum fimul amp;nbsp;incircunfcfiptum, hoc eft.no cfic circunferi-ptiim (fic enim hocloquendigenus à mev-furpatiim intclledlum vclim.) Nec illas iu-uant vatij refpedus.quos Vbiquitatis patro-^ ni prætcxunt fuis illis dillin^ionibus,idque duabus præfertim rationibus. Prior eft : quia non agimys de humana natura in fpecie con fiderata vt eft wtS’ ÔA«, fed agimus de huma-na Chrifti natura quæ eft TtJ'tn. Pofterior ratio : quia quxritur inter nos, quale fit corpus Chrifti, aftu, non autem, confideratio-nc, vcl rcfpe6tu tantum.» Qubd fi çircunfcri-ptum eft adu, cerrè adu non eft fimul incir-cunferiptum, amp;nbsp;contrà. Cùm autem velinc efle incircunferiptum adu : rclinquitur vt fit tantùmcogitationc circunferiptum : arque ita corpus Chrifti etitveruns corpus folaco-gitatione : quod piæ Chriftianorum aures a-uerfantur,arque refugiunt. Hoc cnim Theo,-temapropono aftcntientibus,vt côfido,plc-
-ocr page 274-De V e r I t a t e
rifque omnibus , turn Thcologis tumPhilo-fophis. Duo aéliis in vna cadémque teae’w-tpxT/KÜf oppofiti I idque tam cx parte fubie-lt;Âi,quàmex partcattributi, ftarcnonpof-fant : quicunquc tandem refpedus adhibc-antiir : Vt in hoe Enuntiato: Corpus Chrifti eft omnipraefens : oportet corpus cfle aclu corpus amp;nbsp;Omnipraefentiam clïc adu Omni-ptæfentiam: ac proinde Ertuntiatum illud nó poreft ftarecum hoe Enuntiato ; Corpus Chrifti non eft Omnipraefens. ItaquefihoC pofteriusvcriim eft (vt eft veriftîmum)certè priùs illud verum non eft. Qtiôdfi refpeftu amp;nbsp;cofideratione tantum , vel corpus eft corpus, vel omnipræfentia eft omnipræfentia: ccrtètollitur amp;nbsp;corporis amp;nbsp;Omnipraéfenti® veritas.
Nominum propriam fignificationem e-uertunt,adeb vt nec res.necipfa return etiam vocabula retineant. Sic realiter finercipfa, amp;nbsp;realem praefentiam fine veto exiftendi tno «tocomminifciintur, Sc pleraquc confimilia» quæ fuis loeft annotauimus.
Quod attinet ad locos Scripturar, quos il-li nobis obiiciunt, hune errorem admittunt, vtquædicuntur deperfona Chrifti in Concreto, eareftringantad huinanam ip/îusni-turam in Abftrado : amp;nbsp;hâc rcgulam cxprclfo Deiverbo fundataàpiis maioribus traditâ, ab illis etiam ipfis approbatam , hac tamé in parte negligunt: népe:Q^dam dici de Chri-fto qHæ
-ocr page 275-Hvm. Natvr,æ Ch Bris TI. 547 fto.quæ feorfam,ncc ad Xogt;oy, necad huma-nam naturani àAej-çr airumptam, ftdad totâ ipfain perfonam pertinent. Quo fit, vt non poflînt diftingucre inter hæc duo theorema-ta:quorum prius eft : Quædara dici de Chri-* ftoquæXcf^w conueniunt, non fimplicitcr, fed Propter huinanam naturam alfuroptam: Polterius eft:
Qu æ dam dici de Chrifta Sec« udùm huma“ nam naturam.Hoc cft:quatcnns eft humana toatura.
jHi funt pracipuifontes etpprum.quos haç noftra difputatione refutauimus.
Quamobrem cùm noftradç vcritatecor- Çtnemlkt» porij Chrifti fententia locis expreflis Scri- tiutdîjputi-pturænitatur, amp;cum præcipuis fidei Chri- Mniictntl» ftianæ capitibus arâiflimè cohæreat : dog-/*“' ma veröde Omnipræfentiacorporis Chti-manifeftiffimisScripturæ tefti-moniis, Sc præcipua Chriftianæ fidei capita coniicllat, atqueadeotot tantifqueincom-modis afflidctur,vt inde nullis vnquam poffit diftiuiftionum adminiculis liberari:cufn-queram ad argumenta » qiiàm ad Scripturæ locos, amp;nbsp;ad veteram tçftimonia gt;nbsp;quæ huic dogmati prætcxuntur , à nobis relponfuin fuerit;fequitur, hâc noftram fententiam;quâ inpræfenti difputatione probandain fulce-pimus, eftè in clariftàma veritatis kice con-ftitutam : nempe,/« vna, perfona, c/ha nbsp;nbsp;lefM
Chrtflfujhumannm naturam à A hyt» ajfumptam, cLfiy-
-ocr page 276-h
34R É) £ V E R I T ATB
eum ipfo xhyu infeparabiliter (pquot; inconfnsè vni* Mm e^e,falMis vtriuf^ natura proprietatibtu, i-pfiimtjue naturam humanamfamrnii tncotn' prehenßbilibus donû exotnatam ejfe, ^uatenut ipfiw natura eßentia ferre potefi. Ex i^ua •veftf pma affirmatione/è^uitur itvctyKtii haccerttf pma negatieyCorput Chrifii non eJfe omntpr^tni pue vbique,
Faxit autem Pacer illeliicis, vt facrofan-âain hanc vcritatem , oculis ab eins Spiritti illuftracis,incueamur,amp; aróhiffimo fidei con-fenfu lefum Chriftum veruiu Dcum amp;!■ tum hominem, vnum Dei amp;nbsp;homintim Mc' diatorem,vnumEcclcfiæ Redemptorcni.v-num Scruatorem conftantiflïmè amplflt;^*' mur:cui cum Patre amp;nbsp;Spiritu Sanóto ut çtcf na laus amp;nbsp;gloria.Amen.
DEO.