Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell

Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op:

http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

• • de rug van het boek

• • de kopsnede

• • de frontsnede

• • de staartsnede

• • het achterplat

This book is part of the Van Buchell Collection

Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

• • the spine

• • the head edge

• • the fore edge

• • the bottom edge

• • the back board

Litterae Latinae

Octavo n’ 107.

5CRIPTIO ELEGANS, A PRIMIS F O N T I B V S 'SQVE AD OCEANVM GeRMANI-.um ; vbi V rbes,Caftra,amp; Pagi adiacen-es,Item Fluminaamp;riuuli in huncin-îuentes, amp;nbsp;fi quid prætercà memorabile occurrat plcnifsimè carminé Ele-giaco depingitur.

* AVTORE D. BERNARDO MOL-

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lero Monaßertenß.

REVERENDISSIMO

ATqvE illvstr is simo

DOCTISSI MO PRAE-svn AC Domino, D. Ioanni Comiti ab Hoya, Dei ac Apoftolicaefe-d’s gratia Epifcopo A: Principi, Mona-fterijjOfnabrugæ Si Padcrbornac Diocc-fium Adminiftratori optfmo: Domino fuo atq; Moccenati clemcntifsimo, Bernardus xMollerus feamp;fua ftudiaamp;ofHcia fupplex cominendat.

7Ç ea. re fjotißimunit T^euerendtßime ac Ib lußnßime TrinceiJSy c onfueuèrunt liherali» urn artiüßudioßo^tb

mùrwn ^rinci^um beneuolentia er ga JeagnofcerejCiuod fe Vires alïquas red fere,ßbt^ fnedidnam ab illis aliquam fadain jentirent : neque ainplius Veren cogerentur. ne inimict bonarum i literaa

IHTO LA liter arum, dejua egeßate lt;(3* inopia, gaud'M triumphent. Idemmthi plane contigit y cùm ex optimo iuxta'j^ clarify ßmo medico f Domino Do^lore Qer* bar do Martello 'Phjfico ampltßim^. tua Celßtudinisdntelligamj te res conßderaße meas^eafdem^promout* re animo decreuiße:t3- me iuuandunh tuendum atque ornandum [ußcepißt-Quocirca e^o vicißim apud yniiuerßoi mortaleis (ßquidpoffum} te ad inni^ merabilia faculajauguîiè fancied ve nerabor et colam'. nbsp;nbsp;à minimis mais*'

ra coli fas eftßgrandiorib.parua fub inde exempla conueniut^tuas e^o la» deis, in 'Principibus j bac tempeftattf admodum raras eruditione eximid^ Variarum co^nitione linguaru, et ß» ^ulari rerum ^erendarumexperie» tia cumulât as celebrabo’, (s'adpoßelt; ros omni fudiojomni deni^feruori

I trtnfmie

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDICATORIA.

tranfmittam mearurn opera carmi-\ num vfqi dum Vei gratia conatibus

mets aafulferit-^vf^ dum Vita mihi co» * mes fuerit. TSleque yfero ad hune altif'» * fimumgradumj^!ranimiy et corporis, fortunarum, perueniré potuijjes, nifi^fû^atua,(fr cogitataabomni tyrdnide, ab omniprorfus labe quam remoti/stmafuiffent. nbsp;nbsp;nbsp;enim Vnqua

cas res contempßfli, quarum rerum caufa animus iÛe tibi à Deo datùs e^l; quando res Viuinas contemplari,atqi iußitiam excolere, lt;7 humanamfocie tatem tueri, nunqua intermiferis : fed îotam Vuendi rationem in modeftia * tsr animigenerofitate, atqi in rerum humanarumeontemptioneet deß)ici» entia,i^ in omni Kirtutumgenerepo * (ùeris. ISlon potui non igitur fummam ex ea re capere iucüditatem,quod mi» hi talis,tantus, tam^ benignus Trin-

i (fph

't

E P I S T O LA

ceps J tatn'cji obuius Maecenas jpritter aem ferè expeclatione contigerit: qui 'pitam ad hune modîiinjlùuatjqui ani mum in optimis rebus exercent. 'Prot inde mérita ttbi biinc

in^enioli adhuc infantes primitias^dc' dicozquu te non tantùm

ymiuerfus imo Vniuerfa Europa nc^^ immertto ^nouerityetquodin te ad^ miretur, babeat:fedettam Deus Opt, Max. maximispr^emtjs in terris do* nauerit,atq; idoneufecerit, que in co* cilium Calejliîi recipiat^quoiucundifdl ma maximipatris adpebiu j quem htC precib. ardetipietateincenfis queeriSy tbifruiinperpetuu Valeas. Itaq^ obni* xè oroybanc animi meiprôptituduieni er^a te y (y quaparatißima officiajVl icqui boniqi conlulas: isr mea fudtafi qua /unt (qu^ie in primis y in

libr, ECCLESU^DOSjßue in de fed

ftione

DEDIC ATORIA.

■ fjtione yfrborii fcientM boni maK^ j f^ine^ luddorum l^atiis Ecclep^e, i qua omnia à cÓdito mundo j adfinem i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pertinent: Deo profperate

clucefcent} cömendata habeas j nbsp;nbsp;ef-

, ficias^quo pietas tua in homines fan« ; ^os^ nbsp;nbsp;nbsp;virtute pracellenteis cöftetz.

{ nbsp;nbsp;tuo^ conßliOjdoblrjnay exemplo, reb,

deniq; omnib.iuuentur. tta enim Viant tutifimdj re^ifimamf, munies^ qua

, iS'teyCt illos perducet in vita at erna: atqi hac tua beneftcia^ perinde grata

1 iS' iucunda er ut DeOj quafi fuo nurni-f ni trtbutaforêt Jam amplifime Tra« fulet ßngularis MœcenaSj bene et fœ*

, heiter ingratiam Eccleßa ijr patria noßra quam diutißime Valeas,

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Datum Monaflery anno d

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;partu Virgineo 1570.

6^. Cal.OJobrts.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PROOI-

»

PROOEMION

Cribert decreui,quiilf{ribam lgt;rttertt:ergo

?elt«re fillicittu plurim^ ftnftuagit.

In cubitut labors mecti curtin-dti reuoluo:

Aüio nec flitdijs chxra^nec tqua fubit.

Sunt,quibM Heria celebrtmtur prtliA verfu: l^on ego, fed bellt funera PAllaeamet.

PAcificii tant urn pAX ell condenda Poe tit:

M.Ateriam belli miles vbiquecrepet.

Slanda/olent altquifarcire poem Ata nugit-.

Et leuis in calatnumfabulA Jpontefluit.

Mortiferos ctrca reliqui nugantur amoreity

QuosTtAgico nunquamlAflat amore Venta.

Quid mihi vobifcum nugt^. Sunt feria nobis:

Stria funt vatum carmine dtgna legi.

Quid motor, Europen ß luppiterauehit vndis^ Cornua cormgeri fufferat wca bouts.

Stupra Ljcaonia valeant inhonella puella:

Cedat olorino Lada Tonantefiuens.

Hon mihi vel Danaefuluo dtcepta fub imbre, Hon mihi vel Scylla fabula carmen erit.

St

IN LIB. RHtNI.

It puer'mf^lfo Ganymedet alite ludat'. Non Ganymedaodoiltu honorefer ar, Crebra Ptaarum meditetur inept ia Pjjcben'.

Seflia nec car eat nomine (ponfafuo,

Hoc gemat extinélum Zephyri ßtb turbine lumê: Lumen ob incenfum luilibus iüa fluat.

Non mea vel Faunos celebret,velpagina Circen.

Vtilüeüvatumftriberevera labor.

Ltiuerfis diuerfa placent.Traltare Matheptt Inßituo-.vert iure Mat he fin amo, Non refer am quanto patulus fleSetur Horiztn Limit e:non Mundifeblio carmen erit.

Vejpere amp;nbsp;illußri quantum difcedat ab Orta Nottcano, nec quatum Parrhafis Vrfa Notht.

Non vol9,quaferuant errantes liminaßella^ Quasmoueatfatilege Planetaviceis.

Terra Par alle lis quantum dißinHafecetur, ü^uofréta curuentur ltttore,dico minus, l^uid moror? Ex vno res prodeat vnicafontr.

Sit leuis.ingenioforßtan aqua leui.

Sufficiat Mundi partent cantarepatentis: Sufficiat Rheni jceptra refer re patrie.

Sàcut Apes quandoflorum virgultapcrerrant. Omnia nongußu carpere,pauca filent.

Càm labor in promptu,de pluribtu optima fugSt, Sx nimqs vitium crtbri venire pot ell, ‘^ nbsp;nbsp;nbsp;( Sit

PROOEMION

sic mihi tMteriei non obuenit vnic« t^nfum: Obutuf 't/qut labor fingula ferre cupit.

Plurima füccurrit uieditanti copia rtrum’. Ctpia non cornu plenior iße valet.

Seä mihi cübla placet minimè.-placitura nee opte, Pondera non antmi viribus agua mei.

tt Mihi, me guamuü adpngula deßino prompt ü, Gratior ex multü dicere pauca labor.

EH EN P’S ent carmen- Rheni narra refluenta Deßino-.materiescenipettt tßa mihi.

Sic Vargs mentem ceßo turbare querelü.

Querere matenam ceßo.nec ipßa deeïl, Ipfevelut nondum deäutfulcare profunda Carula,praludensflumine nautaferar.

Àt nouas oßeriur,guipe£iora/crupulus vrget.

EH Eratoßudif iure vocanda mihi.

Ne Latia« prater quicquainfuttre Cameenat Ne vtdearflerili verba creparefono, Quidftetam l Mußtfimefubmitto cUentem, Grandia non vereer,duere cuncla gueo.

O mihtvos UufacerebrumprabetemecobHet, St rudii inculto Numina moreprecer.

Sim licet attonitaßupidus ratione, guidangar? Mens mihi pieridum cultier ibtt ope.

Sim licet infulfoP her fites peHore, Diua Än mihi non Erato Nireos ora daret ?

Euoca

IN Lr B, RHéNT.

Euact îtlufâruM caftru maxima Spera TeDea.no» trato Kuminuoratege.

fnniitus noftra Rhenitm prafi ribe Matbefis: Temhd inutta thcere virgo bcet.

Et tu Calliope nodrofuccurre labort: Frimitioi noßra quajb Roëfis habe.

Hic ego dum riiedttor, tenebrat amp;nbsp;nubila mors Inlolito (amer am deßituiße nota.

Vix fjuta Sol orbi lucein tuncfuderat ortwi Ambiguo fleterant nox^-, dteiq-,gradu.

Ecce repercußopartes ardere inicabat:

Ecce met U pauidiu verba fonarevettr.

Indicio rigidi trepidant agitata pauorù Pe£lora:pallidulo dtffugit ore rubor.

Megemiaiu coram tueor tranßre puellas, Itnmodico ijuarum forma nitoreviget.

Sic renut dr Iiitiofeirent cum PalJadeßngi, Add It a ß binütertia virgo foret.

Si Parit dr ludexformarum qinreret,vtrat Ambigeremßonii dtgna fubire decut.

Vna manu feeptrum regit fublimefereban

Alt era fed Speram /ußtnet,orfa loqui.

üostua Parnaßideducunt vert ice vota.

Quid tremor ittuadit peiloral tolle met um.

Calliope ßudijs, Erato pietate mouetur: l^tc ttbi quod noceam portotntc ilia nocet.

Venimut

PROOEMIOM

Venimut ex cxtu Mufïirum:vcnimu! er^a

Vtfieres noßri part ijuotacanq; chart.

Non fiudy vttü opérant prthere gr auaniur.

A h quattu hoc vrget rputfri'yinec illud ago, Hec alias deflertda taibi.preferre repul/am laratihi, non credo tnuneris eße met.

Die tige,dic tuto,tjuidvùr ce Ure nec equum, Campos enim voti,ceußipHUmur,erü.

Sic loguitur. Etando mentem(ermone leuaui: Ques volui Coram let or adeße Dees.

Non ßsnt,tjuas refera { Ee/fodi') Numina^ grates^ Numina Muf arum nomine grat a mihi.

Grata quidein traäere iuuet:guflare Mathefin Dejlino:conantem fitgere terret opus.

lure volufitat'is Ehenum centare perauit

. Materia fcapulos exuperante vet or.

It vet or in mureis ranarum consfere belle:

Ad Culicem Lett/ peuce Meronis ago.

Vix mihi Na/inis prtmotdia ctnfero,lefem

A populo fexts pretereunte Nucem.

Maior erit Rheni doteis centare Mtnerua:

Maior erit Rhent feeptra referre labor.

Me via laßebit,medio fubducet ah außt, si pede non reäo metiar ipfe viam.

Qui fite non ecfuo moderat nr pondcrettTga, Fallu ur^ac expert deßnit eße fui.

Ergo

IN LIB. RHBNI.

Irjeßnumfiußra mentis decret» rejtltù\ Propoßtiferuor nunquid in»nis erit i Abßt.adeße mihs comités falebrefa Caman»

Periuga-.per Rheni dutite/bagn» pedem.

i^en «Ç0 tarn territgyros,^ fs/der» ceeli, Orbit amp;nbsp;erbiflut dißere iur» mortr.

H»( »lias dtßenda mihi. Monßr»te forares Quedpeta:res mentißifficitvn» me».

In me» ß fundat dominator c»rmtn» Rhenuti In me» je Rhenut pr»be»t ora leuem.

Qtt»lia mens »eßit, mentpaupere pr édita ßenfu, tHojcereyVas equtdem t»li»noße liquet.

Prodeat ex pleno dt/cendt copt» cornu: Prodeat ex veflro dtfcere cunil» ßnu.

Sicego. Ceudtäas {Prato reßondet')»dvnguem Malis erit magne cunltareferre labor.

Grandepetis :fed nil renuampraclar»petenti: Auxslio nunquamdeßituere me».

Primitiat noßre Rhenum defcribe Matheßsz Qu» CHpis ad Rhenißumina fcire/cies.

Dicigiturgentem Rheni-.deßribe fluenta: Tluniin» die quorum Rhenus it auäus ope.

Sper» rei parteis qutniam déclarât amußi^ Quad facit ad Rbenum,nofctre Sper» debit.

Ißafdt »d prefensfuerit dixiße : fed iß» PriBcipianaßr» ßgn» Matheßs h»be.

Stc

PROOEMION

sic Er^fit Sperain mox deuelat: ocettii Obiiiieni:tllic muit a vtdere datum.

nie Aße» vtdt^qud Solexurgit Eoo: Htc Libyen Außrt regnatubtre nota.

leeua dat 9e(a(iu,orientem dtxttra monßrat: Qua teneo Speram parte,locabo Kothes,

Altiw Europen vidijdiim lumina toUot Altius Aräoi climat a ßgt;t£tomarü.

Kon Afia terram,Libjes non oppida curt: Senf, b as Europe luffictt vna meû.

litte faciem vaßi conßrt Europa Draconù, Dum volitansala quaßat vtraq-,polos. '

AdZephyritral}utrofirodecurrit,litbtri Orbü vbi met am forma vtderefacit.

Ah tor extaillit Galloriim tugera ceruix. Teutotiu tn jtapult vertice terra cubât.

Dextra/hb Arclooproducitßigore Danos, Lceua fed I taliarn terminât ala Kot ho.

In media tergt fimulat compage Boemos^ Quajolet tn fjitnas tollere membra Draco.

Pannonesadlauam fubducit Dalmata.ventrüi

Vandalui addextram f'lflulaventris abit.

Crureiacet Icetio Macedon firmat a triumphu Gractafed Malean deprtmtt ora pedis.

Ad femur elf dextrum cltuofi Ptufita ruru: In reltquacrurisparteLiuenes eunt.

Parte

IN tIB. »MINI.

Vine fed Eo4 natiumfert nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fineit,

Thretces amp;nbsp;armtgeri milite beUagerunt,

JdTannit^trum C4utla tran(cendtt,4Ctuncif Bothnita MMndru circuit 4ru4 Dr nee.

Utt finiultc mirorfaciemprttbereDritcuiu t-ura^pium BheniijutirovidereC4put.

Haier Eurepti tr4£lut,amp;‘ fiti^uU regni OppidttjCumflHu^s prendere flàgnti iuuat. ÿtc vbi dtfetdens Ar£t9,curu4tur in Außrum Circuliu:amp; medu nomina lucii habet:

Circului liißane remouetur tertiiu orbe-.

Sub pedibiu Rhenum fjieilat abire fuit.

Zediacimedta locut in regione videtur: Bt locut aguata nomma noäis am at.

Hine alÿ ver/ut Boream dtftare probant ur, Vnde datur lux ijuam langa vider e,gradut.

Dena Parallelosgraduum firuilura mtnißraf. Binea necßatijs agutoreße valet.

Interualla fuit numero dißinäa figurü: Linea per numéros or dine guartafubit.

Quadraginta gradut amp;Jex deprendo Beeten Verfuttad Heluetia culminaverjuteo-

Heluetiam ßeäo:menteu adßello leuari: identibuf enafctcernereflumen erat.

Alptbut enafei Rhenum deprendo-.nec vrbtii i^tcpepulis Rbem Spera latereßnit.

Qm

PROOEMroï^

Çut procul a(lgt;exi,mifcenturflumina Rheno: Quodprocul,»flgt;exi,Rhentu in iijuor etit.

Hac vbi nota forent, Erato finiul attrahit orbem: Ex oculü Speramfecit abire rneit.

Vobilit externo dematur lumine Spera:

Excidet baud onquampeUore Spera meo. Calliopefceptrum vibrat regale:tuetur

Mefimul; vtfefedirigit,orfa loqui:

Vtfcerecunéla datur,nequeunt tame omnia dick omnia /peäanti no feere Spera dedit.

jpfiferar redrix quoniamfuprema Poefis:

Nil/olita prater iura Pee[is age.

Omnia fi cures ad rem conferre,quodobflet lnuenies,vocum ßLabyrinthui obeß.

Barbara iungentur Romana nomina voci:

Jn Latios nequeunt cunda ventrefonot, Teutonic as noli nimium mut are Latinis

i I 'ocula natura conflet in arte) phrafeis. Qua Lattas igitur valeant refenare loque las, Hac open poterint verba praeße tuo.

Djßicha nanq-pedeis infex dr quinq-, (ecantur: Eton licet htsgjroclaudere cunda breui.

Plus capit extenfi ffatiofior aquore campus, Area quam tenui limit is arda fitu. Eton Elegcia capit nimium veneranda capillis:.^.

Cunda licet memores non Elegifaferet.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cunda

IN LIB. RHENI.

Cunä:i referre veto:nec trit memorare necefuiiti Cunäa nee in legem carminie ire queunt.

île fera Leitori moueatur naujeafeßo, Ludda fit breuitof-carmine digna ferae. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

Sie loquitur.Sceptrum nobie porrexit-.eidem

Dulcibut impreßt baßafape genie.

Jpfenoua fenfigußuferuere cerebrum'.

Infoltto fceptri/enfacalore fiupent.

Ingenium diua mirorfubtile Mathefisquot;.

Adnitidapraceptdona Poêfieeo.

Me velut horrettdam demiror ad Ecßaßn ire.

Me manibtts prenßem CaUioptxa tenet.

Callitpes tailu meutern natura recepit

Terrtta. Calliopes numine forma redit. Tunc Eratovocemfoluit Diuina-.perîcU

EU nthil.'ignoto pecloru igne flupet.

Et quu fe nobie deuotum faderefancit, lunlhor tngenij fadere femper erit.

Nr pia mort alt caltgent lumina nube, Difcat in Aethereumfigerefenfa decue.

Sic ea.Mox rtdens impreßtt baßaßonti Et labiff.Laurt tmxtt odoregenae.

Clarius exterlo ßeculabar lumme Diuae: Candtdior terfa mens ratione volar.

Omnianan vnofacundant tempore vateit: Calliope tenero verba leporefacit.

Et

PROOEMIOM

Et nitnium proper are nocet-.faciura Poetant Calialijs fenftm cunita aabunturct^uit.

It quia te nobis addtäuni fceiiere prabet, tlosttbi Mufarum foedere tunget amor.

It ftmuhtc Rhenifuerintcantatapoientit Oliia,PieridHni debtor tbts ope.

Ad duo Parnaßinobifcum culmina tendes: Ingenuo fcandes tunc Hehcona pede.

Aedtta fit rupes nimium.dent vulnera^ina: Stent iuga:conanteni lodere nnlla queunt. AruaContocnaruwfuertnt quacunij-Jubtbts'.

Scire Camanarum muit a dabuntnr ope. Quempedis inipulfu produxit Pegafus^elia Hoe tibi percept o mittoramne ßtü. inthea ßsellabu Parnaßofomnia monter Somnia Pieridum dtuit e partaßnu.

si benèfuccedat Rhenus.^maiora vel atide:

Si leuiora parant adgrandiora vtam, Trimitqsmeliora ttbi memoranda dabuntur.

Otia tufaltem de{ere.,multa (cies.

Non venit ignauo blufarum gloria fenfir. Emerito vendit cunäa labore Dent.

Erimareaccendatßudqs Aurora vigorem: Tempora tAu/arum veßgt;er amp;nbsp;ortut erunt» sic Dea. Conceptieauderuior ignibueipfe^ O vttnam (dtxi)Luitr alteße veltt»

IN LIB. RHENI.

puer effin^o puer lin jent iet tße ZeilM:tnfanum cnrmtn4 dieet opue. Calliope diilù inhiar.terrerù tn^ni EofletTheonini caufapauorüeat.

Z9iluiinuideat,gui non euitat Homerum: Inuideat Rheno Momiutobeße nequit. ipfatibißiceat quocunq-, patrocinor,aufit. domine Mufarum tutioreße vales.

Hine nos eaßra votant Mufàrum.cedimtuerio: Te furor ad Rhent carmma nempe votât.

Sie loquitur.diäo eit tut eeßere benigna tluminaiiilufao defer or ipfe mto. Mox operam Rheno pendensßeftribofluenta.

Ordtoriin taUmum Rhenus (ir ipfefluit.

Grande lit et munus jubeojettße pertelum Quidnotet^aud oneri fubdere toUa vetor.

Finis.

** X Elcgia

ELEGIA AD AVTHOREM, ET Lectorem atqve In zoi-lum: per Erneftum Steuerman Monafterienfem.

Antua Virgiliam,Coloj)htn celtbru-UÙ Hamerumt

Ennitu è clarut houwt

l!JafonemSulmocgluit,VeronaCatuU(ittt,

Ltudibiu exultât RotnaTibuUttuit. '

Perßiu À T hufcis colitur, luuentlit ij(dem,

CtrdubA tegaudet Vate Lucanefut.

VmbriamagntficètelaudattotaPropertij

Te Venußnorutn Flacce propago calit.

Vueßphala quem coleret vtx vidtt terra PoêZrf?» 1

Hdäenui^expreßum cuiiu haberet eptu.

Tertilü ad vat ein quin profers terra celebrem, ‘

Quempoßutantisaquipararevirit.

Qui patriot tnt ra fines celebranturamp;extrtt

Nomen (iraternumturbanoaena facit.

Mußt beat calo,vetat dr pofl fat a perire,

Cui mens Callalio tinamp;a liquorefuit.

Pariuriens tandem jedte nunc protulit vnum Poflpaucos, Lauro qui decorandtu erit.

Pierides igitur calathis adferte corollas, Conuenit baud capiti dura corilla fuo.

Ecce neuem neilunt tibi meüia firta Semes, Ecce parant hederü te redimire caput.

Jpfefoli patrij Princeps ^ueç; prenut honoret Defiinatyamp;laurum porrigit ecce tihi.

Vuefiphala tot a noue nunc plaudit terrapeëtsit Ecce fuopepuliu vate beat us ouat.

Et guicung-, legit tua carmina mente benignUf Claniatjßt Vatt lausq-,decusq-,neuo.

Quinfua maturo commit tit carmina pralOf Carminaper doélos fape legenda vires.

Sednendum méritas re fanant pracenia laudes. Si ^ua per inuidiam vera referre licet:

Singula nee référant,nil hoc nil doäiuivno Eß qui îJafonù mollefecutiu iter.

Mult a refert paucis,alif vix pauca ßequenti Carmine',perßticua nam bteuitate valet.

Eem prafiat magnam,nam res defcribit aperte, Mannas,amp; üqutdo carmine cunäa notât.

Vrbibut hifloriam iungens altquando feuer am Admifiet dulces non fine mente iocos.

Sic tarnen vt primo medium, nec dtferepet imum: Aptaq-, ftnt rebut verba relata fait.

Cetera fed taceo nimium laudare reçu fans',

' Vauca tarnen vere fed Itbet ore loqui.

quot;Eu Mollerut eris,multos celebrandw adannos:

Et referent laudes tempora cana tuas.

i Vueßphih

furßphilicostntrMßnes hudêrû amp;extr4.

Mußt tuum nomen pofffer^fatA canet.

Mque tibi tantos certegemtnabit honores, Edere fi properes,quod machinaru,oput.

Ecceled emerit os tor uiu tibi liuor honores

Jnutdet,e^ Momos procréât ipfe truces. Montw in exittum iurauit carminü ater, Sed ml /fuod poßit carpere Momus habet. Kiterit incaßum,potiut quin deßne Motne, Aut pereat propres lingua proterua malit.

Virttuconnttqs nunquam fuperatuninanem. DefinefifapiM,te coquet ifie labor.

Adde quod amp;nbsp;patriui Princeps defendet alumiiui

Et ne/cu longM Princtpü eßemanusi

Terrea vu popult vatem quoq' ritetueri

Spendet, quem Vati poßenocereputas^ Define quocirca noftro maledicere Ktf i, Tutiüabtnfidijs ciim fit inepte tute.

Si t :b'nonplaceat. Pbenum tu Unquelegenti, Menielegat volucri,feu Icgat Ule rate.

En nunc inuidia mor/tUyWalediäaq-, Morni Ccß.mt.conuitqs amp;nbsp;cadet ipfe /uif.

Integer en fuperes, Utosq^ parare triumphos

Tempui adelt : amp;nbsp;Dqs danda trophaa noueill' Von quia mortahs mort alt corpore viues^

Vans tua partatibifama perennu ent.

tdelt

SJire nure propere} tutu), Möllere, Ubiret, Quos Eccleßedos tiamen baberefec'tt.

Itnpu nenftuiet quindt conuutit leäor, nbsp;nbsp;nbsp;'

CÙmfailut Rhenonotus a ante tue, Hine te non vanatdtdtceruntfcribere » ugtt, üincgratus cunflis,fi mtht(redts,eris. Cum Leilorepiontflrtmemor eße precamur: Pbtret tießoreu vt«e Vttleqi dtet.

LIBER. RHE

NI PR.IMVS A PRIMIS

EIVSDEM FONTIBVS VS-

QJE AD RHENI ET AROL AB

confluentem.

BERNtIRDO MOLLERO AFrORE

C. I. s.

Vtomnia.quæin carmine fubobfcu ra efle nota-ri poterantjCaptui Icäorum accommodatiora ap-pareanc.operæ preciiim me arbitratus fafturum, fi ea.quafipet Anacephaleofin rcuocem.fingulorum que argumenta librorum foluta oratione leill» ter percurram.-hæc igltur paucis leftor annotata sequi boniquc confulat.

ärgtmenttm in LIBR^M RHE-niPrimutn,apriniis eiu/dcm fontibus, yf-que ad Rheni amp;nbsp;Arola confluentem.

Vmmx funt Alpes,iamGot-hardi nomine clarifsimç, qui bus ab oriente,continent! la-tis Venice Adulas anneditur:

ita

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ARGVMENTVM IN

ita tarnen^ vt Adulas lummarum Alpi-um cornu elle vidcatur.Rhenus præcla-rum totiusGcrmaniæflumcn,ab his du citoriginem Alpihus;capoti/simum par te vbilummæ Alpes Adulæconiungun tur:vbi amp;nbsp;longelateque populi Lepon-tij liabitâfle mcmorintur. Nafeitur ex lus Alpibus, duobus fontibus Rhenus; fontes autem diftant, fiparallclam fpc-ûes lincam, Odoginta Radijs,quç duo laciunt miliariaria Germanorum magna : fl montium iuga , amp;nbsp;ambages viarum , diftant itincre vnius fermé -diei.

Fons igitur Rbeni vnus, magis ad Zephyrum amp;nbsp;Septentrion cm fertur; di citurque Rhenus anterior. luxta eun-dem fontem habitant populi Aethua-tij;eorundcmq;adhucapud fonte Rhc ni oppidum Tauctfa exiftit ;quod amp;nbsp;in-uerfa voce populi nomen ferè exprimit. Dicunturiam populi Rotifsimo nomine Grifones,hue Canini à canis.Rhcn’, inqua,anterior per iftius populi vallem hbitur; amp;nbsp;ftatim à dextris flume Medel

flna

LIBRVM I. RHENI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

finamhabct.Præter€ààfinin.nsDjfcntii Rincunberga,Anteldâamp; Vualtcrfpur-gam habet; banc logifsimc, ilia non ita longe diftantCjpi'æteriens. Ad Ortû ve-roRhenuslaplus,lliantû oppidû allujc, fubquo,cxvallcLugnitiadclaplum flu mê,t}, Glenner dicitur, à dextris accipit.

Fons veto Rheni alter,dicitur pofte-nor,amp;is magis ad Orienté amp;Auftrû fle ftitur:cx Adula aüt mote nafcitur, duo • busquafiinitijs : habetq; Rhinualduni î iuxta lefc vicû: ÓcftatimfcrturinOricn tem.lnfignc pagum propiusadlœuam habet,Spclunca;longinquius caflrii Be I renburgum rclinquit.à dextris cominus i Scampeïampagum, eminusRhæaltam, quafialtamRhçtiâ, in monte caftrum, , habet.AdBorcâindcdclabitur; propc î Tufcanum,quodadloeuahabet,flumen accipit Abella à dextris ; ex mote quod , Abcllino funditur. Protinus à dextris gt;nbsp;habetvallc amœnifsimâ quæ Tumilia-, fea vocatur. Rhenusej; ad Rhætia arcern 1 labitur . Mox anterior amp;nbsp;pofterior 1 Rhenus confluunt : efficiturque tx î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A 2 duo-

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AR GVM ENTVM IN

duobus fontibus vnusRhenus.

Rhenus antcriorin longitudinc habet triginta duo millia pafsuum : fiuc ducenta fl;adi3,amp; ejuintjuaginta fex.

Rhenus poftcrior viginti quatuor mille pafTus; hue centum amp;nbsp;nonaginta duoftadia.

Ab eo loco,quo anterior amp;nbsp;pofleri-or Rhenus confluuntjvfque Rhçtorum curiam funt quatuor millia paffuum.

Curia autem Rhætorum Rheno à dextrisimminet;oppidum fa.neelegans, iuxta quod fefc Plell’ura fl. inRhenuin exoncrat

Inde pagus à dextris Cicerc in ripa Rheni fita. Rhenus autem ad occafum prouoluitunà dextris fl.Longarum exci pit:eademparte Maiæ Campumoppidum habet.

A Curia Rhætorum vfque Maiæ Cä pum (unt ofto mille paflus.Rhenus Ion gifsimo difsitum tradu monafterium ' Phabarium,quodamp;altifsimoreceptum monte, à finiftris præterit:amp; fub eo Ca- ' mingamfluuiumthermis maxime nobi 1 lern,

LIBRVM 1. RHENI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç

lemjaccipit.Sarunctes populos ad loeua alluit.Ad Corum fertur.

Inter duos montes, lœua Scalam,dex traAltum montem l»abés,defluit.Co-, mitatum Verdenbergam à finiftris ha-bet parum à ripis difsitum:à dextris quo que nonnihil remotû oppidû Balzefiû. Hinc ad Septentrionem Rhenus fron-j tcm vertit, amp;nbsp;Benedurumà dextris al-luit.

A Maiç Campo vfque Benedurum funtoftoginta ftadia.

’ Ilium fl.Rbcnus àdextris obtinet.il-lus vero nafcitur,ex monte, quidicitur

J Rhæticon,Muntafum amp;nbsp;DruG vallem fecans,oppid.Petri Campum,montem-j que Eftionum alluens,tandem Rheno commifeetur.

ABeneduro vfque adlllum flu.funt triginta duo ftadia.

Rhogufeos populos Rhenus ad lœ-uam habct:Rhinacum opp.prçteritdub eo tandem influit Lacum Podamanicu, fiueRrigantinumuftiuslacus deferiptio J petaturexteiäu.

Ab il-

6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ARCVMENTVM IK

Ab Ilio fl.vfque ad lacum Podamani-cumfunt centum fladia.

Lacus in longitudine habet ducenta ftadia amp;triginta duo,in latitudine aute protenditurad centum ftadia.

Rhenus à Septcntrionc lenfim déclinât in occafumjStechbornum à liniftris oppidum, quod iuxtalacum eftpofitu; infra lacum autem Stænim à dextris: Deißenhouium à finiftris opp.alluit.

Alacu Podamico vfque Deiftenho-ucum funt quadraginta ftadia.

ADeiflenhoueovfquc Scaphufiam, quodoppidumeftàdextris,funt ctiam quadraginta ftadia.

AScaphuGa ad Cataraólavfq; Rheni maiorCjlunt 24. ftadia,pedeftri itincre.

Catarada ifta in altitudinc habet Ic-ptuagmta quinq; pedeSi

Rheno à dextris opulentifsima immi net regio Hegouia.

Rhenus in xAuftrum plane vcrtjtur, D.Bcncdidiinlulam,quä Augiam exf ftimant efl'e rainorem (maior eft in lacU BrigantinoRichenou) alluit,Rhingogt; uiaiH

tlBRVM I. RHENT. 7 uîampeninfulam ferècircuit. Paulatim in Zephyrum fleftitur.

A Catarafta maiçri vfcjue peninfu-, lamtrigintaftadiafunt.

Rhenus in Auftrum redit: è longin-quo ad dcxtram Alemannoru caftra,ad finiftrainRomanovu caftra præterfluit: amp;nbsp;Vr flumcn,àfiniftrispoftea excipit.

! A Pcniniula Rhingouia vfque ad co-fluentctn Rheni amp;Vrfluuiorum funt triamillia paffuum.

RhcnusafiniftrisaccipitTroefamfl. apud Egliflou oppidum.

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ab VrfluuioadTroefamv(q-,fl.funt

quatuor mille pafius.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rhenus à dcxtris Egliflou oppidum

■' prçterlabitur fado areu in Zephyrum ' vcrgrt0œua Glath fluuium, ortum ex duobuslacubus Griphio amp;Phcfino,di I* geritzpoflcaafiniftris Keilcrftoel,quafi dixeris Cxlaris folium præclarum anti-quitate oppidum allabitur.

A Confluente Rheni ôê Troefæ vE que Cxfaris folium funt viginti ftadia.

quot;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A4 ACx-

8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ARGVMENTVN IN

A Cæfarisiolio Zurzachium vfque emporium funt quoque viginti ftadia.

A Zurzachio vlque Caboltz fiue co-fluentiamluperiorem Rheni amp;nbsp;Arolæ funttriginta amp;nbsp;quatuor ftadia.

ArolæjLimagi amp;nbsp;Vriæ flumina,cum defcriptione montisluræ fiue Iurafsijamp; Lacu Pontij Pilati apud Fragmonc in Hei uctia,petantur ex textu.

Rhcni Iongitudo,a capitc antcrioris Rhcni vfque ad confluentem Rheniamp; Arolæjiuxtafluuij circuitu mille Radia amp;nbsp;fexaginta habet:quç faciunt Germanica miliaria communia triginta triajfic quatuor redundantftadia.

Siquis vcropedeftrimaluerit vti iti-nerc,non iuxtaRheni gyros vt hinc amp;nbsp;inde exorbitetncceflum hàbetûuxta pa rallelam femitaà capitc anteriorisRheni vfque ad Arola:amp; Rheni confluente fexaginta fexmilliapafTuum habere po terit;quæ faciunt(eptçndecim femi miliaria Gcrmanorum comunia. Satis inde curuatura Rheni elicitur.

Ignea

BER. MOL. RHENI LIB. T.

Ignea nubifero nions verticefußncit afira: UalA GaUorttm terminAt aruaiugis.

(^od nitido vertex niteAt candore profu/tUf Alpibus Albedo nomma iure dédit.

Quad vet eres alpum lingua dixêre SAbini, ld Latijsalpi nomen hAherefolet.

Ad tria protenfifladiorum milita monti

' Infera cum Supero ctrnitur vnda mart. Sapèquodinuer/o mons nomine nomina mutet, ld ratio numjuidfana docere queat^.

’ nbsp;nbsp;Hannibal adtecit l’œnorum nomma monti:

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïgnibus Alpinum fuflulit Ule nemus.

Alpibus amp;nbsp;Gr act tribuêrunt nomina Graijs:

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Grains inacceßo furgit AdulaJpecu.

: nbsp;nbsp;luliaCafareo quodnominedicitur Alpis,

Caufaflef:hac prtmunt Iulius egit it er.

. Longior extremis apparet finibus Ocra, : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Htc vbi praclaris Hiflrta rebus adeU.

I Sunt ntntium celfa montes radtce leuati: , Impartbus gaudet aßraferire iugis.

Mons fubit hic,inter i]Uo nonfubit altior Alptit: , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nobile mons (umma nomen ab Alpe capit.

Hic reltquos vaUo tumult deuincit honore Quinimiomontesfaxarigoreleuant.

Poflerttas nomen tribuit mut ata Gotardo, Quod valida tutor monte Got ar dus agat.

A s

ÏÓ BERNARDI MOLLERT ‘ThrAtitisexcelfa^mirum,(peilatur ab Alpe Hœmus in Htxmut,vbt clarofulget honore dies. habet m?na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Orphao conjcendit verticenubeiSf

revnum amp;nbsp;nbsp;nbsp;f'^erticefexpaßämmiUiatottuhabet.

medium, Mons velut tn cornufumma diuertit ab Alpe^ Quireducem Solts J}gt;e£lat Adula dient.

Mons Adua nomen inerito praferret .idula'. Aß Aduaviilor nomen Adula negat.

T^arbariesvinbramfequiturdeduSia Velafge i^omine-.fed Gracos dtllio pene latet.

Scandit inacceßa vertex compage viarum: Sommis hinc Adua Gratia laude viget.

Hifluuio montes paßim lat ant ur oborto: Jrriguis paßim {axa rigantur aquis.

Jn quatuor mundi parteis diuerfàferuntur Tlumina:pars Mundiflumine nuUa caret.

GurgiteTicinusfumma defiendit ab Alpe: Per iuga Lepontifertur in arua Sot hi.

Qua fubit ArSlurum vertex,hie na/citur Vr{a Stagna fuis dirimit qui Lucerina vadis.

Sol vbifubßdit.reniouetur vertice Furca: Etgenitor Rhodani Furca minißrat aquas.

Quàreditum Phœbilacertu profpedat Adula, Frigtts amp;nbsp;aterno polluit aruagelu:

Gens coht haud vno Lepontia culmine rupeis. Qua minus Alcide gratior ante cornes, , seit«

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U

Sfire iauat Rbmtfonteis? hac nafcitur or a Reddttur amp;gcmino Rhenus ah amne duplex, Fonte caditnatus dupltct. Quodflumtnadißent Longius,td multo (imita monte fMit.

Vixgeintni longé font es dt^iare videnturt Mille decem paßus inter vtrosque cadunt.

Quattuor hör arum JfMio cernentur vtriq',. Si qua parallelum flernat amußit iter.

DuHa per ambageisfußendttfemttagreßumi Semita vix to to vinciturergo die.

Foßerior dextra Rhenus prolfcäat oriri Anterior loeuaßellat obireiubar.

Alpibus hicfontem tacite deducit ab altis: Argolicis illumfundit Adula iugts.

Hie magis ad Zephyrum ^ioreali vifitur ArSto: Solis in exortum proßteit itle Net ho.

Ortusab angußodefert hicgurgitefontemt ] Ile facit duplici cornua fonte duo.

Non procttl hicoriturFicini margine fontis: Contiguis ilium Meufafatetur aquis.

Hicpoßquamnatus,reädmetitur Fount: ille fstb exortuver/us,ad Ariton abit.

Hie triginta duo tranfeurrtt mtlliapaßüm: Mtllia viginti quattuor tilefubtt.

Aethuattafoßa vallis defertur hianti Anterior,facili Rhenus ebitur aqua, Fl

Il BERNARDI MOLLER!

EtvixAethuatijs na/centi proxtma Rhmo TurbA. magif.primam fonte Tauetfa lacet.

Excipit angußum,quod dat,Medelßna,flume» Ehenus:dr ad dextramflumtne latus abit.

TebtaDifentinalmquit mont ana cohort ii Rhenus;amp; ad loeuani moentagentu habet.

Rincumbergaprocul, nec non Antelda videntur: Alueoli bxuam pagui vtert],fugit.

Vuolterffurga fedet dtflante remotius vnda: Finitimii pafltm caftra videntur agris.

Dum tenera Rhenmfacie (uffeélat Eoum^

Soliiamp;oppofitoprojficitoreiubar:

Traterit admotts lltantum flu£Hbtts:illie Lugnitia Glenner vaUe profufus adelt.

Valle profufw adeft Glenner,quern dexter a Rheni Excipit:hocgrauiorflumine Rhenut abit.

Rhenut vt exhauftotranfegit gurgite fontem Anterior,fiiffert pofierioru aquam.

Poflerior bino fonteis torrente meretur Rhemu:amp; adfontem culmina vicus habet.

Candida fortitur Rhenani nomina fait us: Vtpote Rhtnualdi nomina vicus amat.

Hic duplici Rhentu iungit torrentefluenta: Ilie coit.’htc torrens definit eße duplex.

Comiter ineeßu Rhenus defeendit in Eurum: Vndtfonispaßim caftra tuetur agris.

A lue»-

RHENI LIBER. I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ

Aluiolum trailu ffießat Spelunca ßnißro: CaPtrn Tßerenburgi Rhenw abeßefaar. JliHc Stampefajttbttßubtens hin( Rhatta cel/i Alra venit nittdnm monte leuata caput, Hac tenuil formam caliriprtferre vtdetur: Ali pagtfactem pauperü tUa gerit. Pagusamp;arxtraäu defenfant culmina dextro. Culmina barbarico fapius ida metu. Proximtor Rheno caßris Scampefa Rhaaltt: Nam fladijs Rheno quing-, Rhealtafugit. Anted trolpextt nafcentis lumina Phoebi Nunc Rorean contra Rhenusabire parat. Tufianum laaa.dextris accedtt Abellam Flumen aquis.Ruroducit Abella viam. Flumen Abellini defcendit vertice montin Teutentca Burgum vocis adeße ßnit. Tradibus abfcondtt Fauaß flumina dextris: Pluribiu occurfu nomina demit aquis. Dum gradit ur Rhenißceptris infertur Abella'. Perditur-, amp;nbsp;compos definit eße fui.

Vlterius Rhenoßmulac augmenta,/ arantur, Pragredttur dextrum Tumiliafca latus.

T umiltafca canis imitatur vallibus hort um Alctnof,monteis tnter adepta locum, mic delicifs exultât Rhœtia pulcris:

Rhaet ia qui potent dar tor eßefitu ?

Dum

14 BERNARDI MOLLERI Hon poterit.HatHn nihtlpermißt obeße, Cum foleat multis eße nouerca locis.

Ditia rurales oßentant culmina pagi: Contiguis vilhe äeltciantur a^uis.

Ute quoq', fiant arces:patulo fiant oppida monte» Vitigerum prabet Liber vbique nemus.

, S-henus eofertHr:Rhatorum dißecat arua. Ad Borean reäo ceßat abiregradu.

Bhenus v bi toto fontein torrente repleuit Poßeriorßuffert Anteriorüopem.

Vnicus,ante duplex,gemino coit agmine Bhenus: Solis adexortum duflilefleäit iter.

nie vbi iam Rhenus coqr,vix Curia mille Bhat a quater paßus inde remota iacet.

Curia Rhatorum Pleßuraproxima Lymphis Aequorea montes valle ligata coltt.

Arce/edet binaßantarcesvertice faxi: Htc Oculi, M.artis spyna videtur ibi.

Martis adhuc Spynam patitur refiare vetuflas: All Oeuh Spynam colle ruina tegit.

Hane Rmulac vrbemfluuio Pleßurareliquit, Hac nitidisfimulac arua dtremitaquis.

Vertitur in Coriflatus:dumßerpere Qgt;erat Lattus,hunc Rheni dexter a mole rapit.

H'ic quoq-^ veloces habitant magalia Rhati, nie quoq\ Canins faxaper vda ruunr.

Scilicet

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1$

Sàliceta cants Cantni nomina ducunti

Et /octo nhatos/imper amore colunt-

Curette ejut placide manauerat atiiea RhenuSf bt/irahttur ripa^teélus abirenequit.

Ver/us ab exortu Phæbi dedtnat ad Arcton: Mox alia Corum parte retort us obit.

Arduaflexibtlis finuantur cornua /ftirist A/t Ciceren dextra Rhenus abirevidet.

Soles ad occa/um curuato ducitur orbe Rhenus:amp; adueiio ditior amne frémit.

Gens tbtpoßedit Rhucantia nomine valium: Htcquta Rhuncantis feßtoiurefuit.

Rhitia nec populum vtdtt, qui tempore M.artit Martia Rhuncantis mator adarmaforet.

Excipitàdextris Longariflumina Rhenusi Rhaticon hacgelidofluminamonte parit.

Tragmtna Cublißa Longarus agreflia tranfiti Rragmina riderifluâibus aqua vtdet.

Ad Campum M.aia Çplures dixère Lupinum) Rhenus it:ad dextram culmina gentû obit. Campus amp;nbsp;hic M.aia pleßura dtßttus extat

Vtxprocul: hinc paßus miüefed oélofugit.

Clauflra procul Rljeno dtflant antiqtia Pabarai Sunt pedtbus Rhene miüe remota decent.

Cramtneo quorum vertex /yluefcit honore Itlubiferisjurgunt (on/fidenda iugû.

BERNARDI MOLIERI.

Quippe ruinofa montrant £t ate feu tel urn: Sunt procul à loeuofluminu orbe fit a.

Inde rigat vaUem nitido Caniinga Itquore: Quemproprijs Rheni laua maritat aquis.

Camtngam iuxta T hermit mont ana, calent es Clauftra tenent,rupeù inter adept a locum.

Vix medias ThermasTitan illuftrat Olj/mpo;

Tam procul in calidi vifeera mantis eunt.

AurunéLj/mpharefertyCjfprio quod conuenit arr. Nil/apittafiatts t empöre fundit aquas.

Tunc radiofolisglaciem Galandarefoluit Viius. tum medics brachia fontis eunt.

Rhenus aquam lauapotat verrente Sarunam: Vnde sarunetes nomen habere liquet.

Valle Sarunetes Rheni fufipeäat abtre Lœua.Sed hac melius valle qusd efiereari

:Bacchtu abundantifatiat vinetafauore:

M.ultafiub Autumni tempore vinabibit.

Munera dant horto nut antes pondéré rami: Jn qusbus allatem plurtma degit auis.

Mater Eleufinis quondam laudata colonisa Infeget etsfacili rura labore créât.

Luxuriant riuipafiim montanajecantes Gramineopafitm vernat odore locus.

Oppofitus Coro lauans fubducit olenti A Zephyr0, curuum Rhenus adornat iter.

Him

RHENI LIBER I. 17 Hine gemini Rheno ilirimuntur flumine montes^ Flume agit monteis inter vtrofque viam . M9nsfubitaddextram,lt;jtà vertice dtettur alttts'. Qui latiu ad lœuum nomine Scala,ßibit.

Scala nee aßcenßufaciUs,nec t rannte,durum Frabet iter.Claaßrif turba cecidtt it er.

Iflonpotuitqutfguammontistentare cacumen Anteatnec (juifquam vaUibus iretulit.

Vertice mons exit lato: curuatur in arcus Sapiti5,lt;jr longo cornuafine trahit.

F leuat extremt Sargant um vertice mot ist J^locnia Sarganti marginerupisaguut.

Scala fecat valleis nu/quam:metitur ettiido Stagna Jlrigantint nomen adept a maris.

Aeqttora Vefenij pars circuit altera Scala: Admare,quodTigurumflefHtnrvßjue,fubit.

Leeuafubocca/ußub Eoo dexterafertur. sic media vallisparte triquetra iacet.

Ffßgiemfialaßcmonspraflarevidetur, Sifaeiem Scala Deltareferre potefl.

Ad decus accedit Scala,quod nomma prmeeps Scaltger ex tanti vertice mont is habet.

Impertj confiât quatuor fanxtßeTetraäin.f Fiomtna qui/altem principe digna gerant. Foß slediolanumScaladebentur honores

Vrbs fequttur Scalamnonien adept a Fadi.

B Can-

»8 BEKNARDr MOLLERI

Candida /uccedit Padua Mirandula.Tali

Priticeps imperij cogitur ire gradu.

Gloria Sc alarum diuerfo clarutt orbe:

Quartuor hinc Scalar ordine Fama canity Frima licet Scala titulum pgnare videtur, 'tJilui vbiftprem Delta figurât aquit:

Attamen oPlendit Scalenincmine nomen

Feäiut:haud Scalalqmbolafierre poteß. Gens tbi Mtxforum dedublapropagine, Kilt

Accola, Kiltaco flruxit in orbe lareù.

Kon hacßiccubmt Cjro,non Cafarisenfi: Impertofiecit cundafubeßefuo.

Komina Getharum traxit GeSnü ab amnei Anteanam GetnnomineKtluserat.

Bac eß vlteritis Lilyco progreßa fub aflu, Obfequio Kilißußiciente minus.

Barbara Getharum retinet Get hulia nomen.

Sicpopultnomenfata perirevêtant:

Kempetrtpartita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imagine Delta

Exhibettac Kilos tramite Deltafacit.

Accola Scalenum dixit fe poßea, Kili:

Et memor Argolica Moeßa vociserat. Parsetenitn Kili manfit contentafluentü, Occiduos poflquani Get ha fubißet agrot. Creuit in immenfium Scalena copia gent is:

Innumerum Gethas confiât iniße gregem.

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I9

No» LibytteUui populo fuffecit vtrtgue: Adpatr'tM VT get (außaredire plagoi.

Caußa fuum morfu quafic uffltxit Vlyßetn, Vt patrqs ilium noUet abeße focis.

Pannoniamviticem ponto Sueonas adiütt Gethadocü nomen fecit ineße Gothi.

Ad patria tractum fimulac Scalenus abiret, Poßhabite Borean cepit adiré T^otho.

i^od dederat genti ßiecimen ZxotÀHvô#' auita. In cljfpei ßgnum fecit abirefui.

Vatria Moefirum Roinanü oppidademit: Bella per Buropen ßiargerelufuterat.

Quad référât Scala faciem ExaÄMVOff, haberi Italühinc Scalanomina credit humw.

Nomine ^KaÂHVoùtßgnauit Gr««4 Grace: Itala Scalanos nomine lingu tfacit.

Barbara Scaleni mutauit opinio formam, Vt facies Scalam certa referrequeat.

Sedfadem dijferre liquef.'S.HoiÂHvàt vbiqut Clauditur.in capitis verticc Scala pater.

Corporelibratur vacuo'S.Ka\noèa:at auila Tramueflat tripUci Scala:flat apta pedi.

Semper inaquaWLKaiÄwoa imagine diliat: Efl facies Scala recla^nec aqua tarnen, Angtiliu aquato coeat quod cardtne nufquam, Difcrepet à lato forma quod altafacst.

S 2 Nam

20 BERNARDI MOLLERI

Kam laten bafis non fit rejf!on(ltt vtrtque, Vt latenbafis reddat vtnquevitem.

Quodgraduum t uno fi‘rgat difiriinine Scala, Quod gemini Scala dent nr vtrinquecanet, roßerttaifecit,quandofgt;roduxit Alant Robur^amp;aternopeäora Marte tnlit.

Qui vabda neruos acuit vircuteItborum, Dedidicitrebus degcnerarepatrum.

Italani dextra miles vtHrice fubegit: Uerculea nulli mente [ecundus erat.

Occiduos animiferttorefiibegu Hjberosi tgneapjrenes terruit enfe luga.

Diruta Gallorum populandomeeniavicit:

Infolito damit as ponte hgauit aquas.

iffigtemprabent Gallis diuerfatriqnetram

Vliimtna. Quidtripltcipulcrtus amnerearf ;.

Scaldts ad Ariturum finaat uf.Sequana Coro,

OcciduafolisparteGarumnaflutt.

Ad triplicis formantfluuqtraduxtt Alanus Stgna,quibus totidemfecit ineßegradus.

Inde Canisßgnum Scala fignabat vtrinque: Kam trabibus nitifectt vtrifque canem, j jpfe Canis nomen Scjthtci port abat Alanus:

Eine ratioßgni iure probanda venit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Imperia cuius quondam Verona dabatur, Mlles Alanorum ßtrpe creatus erat, ixt'f

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎI

Extitif lit er no Deitrie/n nomine dignw: Htmonio ätgnumgeßit Achylie decus.

îiec Geta,nec Daeus.nec i‘annon terrutt tlluniz

Non italusfeedicaufatimorü er4t.

Omnia vtrtutum praltabat innnia foltu: Solui amp;edomtto terror in or be fuit.

Ille fuum vultu referent prallabat Alanam Priftina Scalana reddidit arua domus.

lUefibi Scalam réparant inßs^egerebat: Cepit ab inßgni Scaliger eßefuo.

Cafaris effeäum Latij tune nomineyScala Quod Ganymedaa nobtlitetur aue.

7uc,quafufltnuit Sargant um vertice^Scala Principibus Scala nomen ineßededlt.

Tuneßatuit Scala traäii Veronapropinquo'.

Hae Comitet caliri digna vocarefuit.

Tune Comitis feilt tituliimfohut haberi Atiflrias Auliriaco fcalafuborbe vigent.

Sie triplicifult'js ScalaDeittiebusagcbat: Ternt a quo nunqiiam fojfitcfcalafuit. Scala périt ïCheniiScalam Fortuna retnettit, Gadia quam ttipHci nobilis ainne dedit.

Ttxieltqua ttito reliant.Fortuna minatur luttritum.nuüifemper amica bono.

Sic varijt fcala nomen traxére figtirit Scaligeri,quorum Fama taiereneqnit.

B j 5f4-

2.1 BEIINARDI MOLLIR!

Scaligeri,qtiorum ducnntur origine reges: Scaligeri,quorunt Turcavigore périt.

Scaligeri,quorum rirttite potentia creuit: Crenit in immenfum,regibus aqua fuit.

Tempore deducunt antique feniina,faßi Fif feriem ßirpis femper inire queant.

Tajcibusiliorum tedunt^qua rexerat arua

Attila,quACeleripratcrit Hunusaqua.

Attila rcgnorum domttor, quem vicerat armit Scaligir, Hunorum cedere iußit agris.

Quamuu Pannonico ceßifet barbarus orbe Hunuf, Pannonica nomina liquit aqua.

Hunus abexcelfo de/cendit vertice Scardi-, Dicitur Hunßuui) nomen amp;nbsp;arua tenent.

Quinetiam confert Hiinüpraclarafluent um Culmina^quos lugro mißt ab orbe polus.

Talluit aduentuquorum Germanus, (Matrox Gallus,dr indomito Roma fub hoflefremens.

Excipit Hun Ltcam:Sauo mifcetursin ißrum Sauus,in Euxinum defluit ifteraquit.

sub dominis Scala Latij praclarafuerunt Opptda:fed l'enetia fuüulit ißa furor.

Scahgeros l''encti,fiu!ulac Gulielmuf obißet, Hifloricücenfent interijßellrophit.

Sußiccr hac Tenet is effiÛa cupidtne regni, Fama qurbiu mendax credit ineßefidenp

RHENI LIBER I.

Et qui Jiurdegalun Aguititnepraterit orbe Scaligeris aux'tt grande Garumma decus.

Scaligertgaudent Hunû prabere Dynafiam, Hungaricaregi nobilttatepares, Marchioniim confers tit ulus ['erona Catulli Patüa-.cen/eturreddere Lica Duceis.

Scaltger exifiit proprij Coiiitnilito Regis. Quodfoleat crebro Regüobirevicem.

Veltgeros Scala tribuit Zcradina Baronas, Tempore tjiii Martis carbafaferrefolent.

Sarmat a Creuti.burgt Dominos dat Prußia Scabs Sarmat a Ryphatftigore denfa poli.

Ceruleü ambit quicquid Frifcinga fluent is : ArcisCir Etlauia mcenia quicquid babeiit:

Bt quodTorauium^ zintena quodobtmet omnis, llludscaltgeris Prußiaflontededit.

Prußia virtutem Paulo fub principe di feat ; Ingenium Pauli concelcbrare tuuat.

Scaligerosauget vaftofucceßor honore

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Paulos,driUuîiri promouet arte genus.

Jngenio Mufas fuperat.virtuteMtneruatn, iftmiacum forti Bellerophonta manu.

Corpore Maflinos imitât ur:pect ore vincit.

Scaligeros animo prall at suante Caneis.

Pr all at tdemCafar nomen fortituslult-j^emplacida Gallus laude Garumnacolit.

24 BERNARDI MOLLERI

Ç)»antnw dode tibt debet Mir an du la Vtce, Tantum Paule tibi patria debet humus.

M'ifia hgnati Bofr.enjem nomine Solis Te vocaf.Aethereum Mjfia niunus aniat. Jtdlaprodioium Naturanuncupat ora.

Exerts humano celfius orbe caput.

Quatidoquidem maints rarô Fortuna pepercit, Pareer e Scaligens nefeta Cemper obéit.

Orjhatitu txilio traducere eager is auum: cogerts tmmtti trißtacladepati.

Sempertii tgnotis beu quantum viuere terris? Heu pat rits quantum femper abeße plagis?

Non ttbi feeura proeedunt tempora lucis-.

Non ttbi feeura tempora nodis eunt.

Fida tibi nufquam regtotvaüaris vbique Hoße:minatur humus fata,minantur aqua.

Nemo ttbi largitur cpeiif. proferiptus abtfti: Dumfibi qutfque timetßerrequis audet ope?

Barbatieos inter,lpem non explode,furoreisi Ancora maß oruni fapiiuilla venit.

Saptusabflru/o demnétum careere laxat: Mortts,in agroto mittgat ipfa metum. liarcidalethales exugant vifcera cura, Infcret hac ctiris gaudiatcladeioeum.

Bac baculum ftdeiteneas‘,teneaîur amortim Bacflolainon aberit,crédita,Scala ff et.

Pet-

RHENI LIP. ER. T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25

rerfer amp;nbsp;obdurii:tnultigrauior4 tulêrunt: Quinetiani reges a/pe: loraferunt.

Ivonne loco fceptrt ferulam Dionjfius apt.tt, Aedipus trepidofl.tgi{,it orefltpem ?

Ef Macedon prtnceps Roniit mendtcus oberrat: Cypri rex Veneta pauper in vrbegennt.

Qui Cruets Außriacodelubra locautt in orbe, Triße loco feeptrt vi/us obire pedutn.

fata quis Henrici memorabit atrocia quartV: Cogitur ü nattvtnculaferre fui.

Cogitur tUudt nato‘,quem contulit orbi Rxitiogenitorcontulit ipfe fuo.

Carceredamnatur Guftaaus:trtßia perfert: Cuius in imperia Suet ia nupererat.

Quot domitrix poena fociosfortuna miniflrat ? Qua tibi poena nocet,pluribus illa nocet.

Rerfer amp;nbsp;obdura: tandem cadtt ira looms: Ingenui tandem Cafaru ira cadet.

Quàreducis laudemScala Fortunareportet, id Deus,id Caßtrfaxif.id opto ttbi.

Hac de Scaligeris caufatur dtcere Scala Sueuica'.tam Rhentfluminarurfiu agam.

Vuerden berga proculRbenifortitafiniftram: Dextera Bal-^efium longius oravidet.

Dumgraditur .^crebrofluuijsaugmenta meretur Rhenus .-elràCoricardine flexus ab it.

B J l'adit

BERNARDI MOLLERI Vaäitaä Eß tones, reel à pro lap fus ad Aräon, Conriguum Rheni flat Beneduron atjuis. Candida Meinfeldo Beneduri culmina RJsenut Mille decent paßiis eße remota facit, ifliones dextra Rheni Itnquuntur: amp;nbsp;Illut Hac vitreas Rhenipariefubintratopeü, Rhaticon attrttis educit rupibus Ilium, Rhaticon excelfo fydera monte ferens, Tluätbiu trrorat Muntaphi pafcua vallis lUus-.ó' tllttflri gramma fonte rigat, Latus adtt Drufl vallem.fcrutatur arenas: Irrigua Drufl valle iuuaturaquü.

Sxcipit à dextris,quoddat Eludenfia flumeHf Flumen inextinäo ruraliquoreficans' Inde Petri campos ( Falcircum dtcitur eße) Alluitàn etreo mania vallis agunt.

Miüeter adpaßus Falcircumgurgite Rheni Dtßtdet. Ad Rbenum promouet Illus iter.

Mons fubit Eliionum,quo cum digreßus abiuit Vltimus ad Rheni deficit lllusaquam.

Scire cupisquantum dtflet Beneduronab lllol MtUequaterpaßtisintä vtritnq; nota.

Eelligeros laua (fieclat tellure Rogufcos Rhenus-,amp; Autumni tempora vite replet, latius hinc itur : RJnnacum pergitur: vndas Jude Erigantinipergit inirt maris, se^

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2T

Se d prtus ac Upfu vaflum prerumpat in etquor Pr^ualido Rhenus ponte fluent a tegit.

Üelateat men/ura loci,ceufuß)t(or,llliu Hocfladijs centumfertur abeße falo.

In pelago Rhenus ne feit mut are colorem: Turgidus tnnocuo feparat amne lacum. Quem (ubigtt Lo[anna lugujubigitqj Geneua, Diutditur Rhodans nonne Lemassnus aqua^ Larius excelfo mentitur Kereafluiiu, Abdua quem pulcro conficit amne parent.

A equora Vefenq Lsmagus refonantiafundsf. Vrfa tibi confert grande Lucerna falum.

Inuia DoUarda pertranßt Tethyos arua Amaßs ; exignofundttur amne ßnus.

Parua qutdem magnü quadrat exemplaßsbindi: Vueflphala Dumero pafeitw or a lacu.

Hunc plactdts Hundtnafecat pißofafluentitj Ho/fita necvaßo perditurvnda snari. Aequora fecuro difcinditflumine Rbenu. AequoraTeutonici nomine digna ßtli, Arduut extendst ffatiofo brachiafluäit, Ardtius extendst Isttorafauce lacus. $«in fladijs regnum tendit fluuialeducentst! Adqcevigintimillianempe pedum.

Vtraq-,dt{cedunt ßadqs aU littora centum, Qui lacus exceßu latspr ire nequst-,

i

28 BERNARDI MOLLERI.

Luueracuf nttido^lomeratur in ^quirn flailu: Pofiea Fufubio Fu fach us vrbe pent.

All (a pur exctlfit furgst tellure lirigantum, pelugi Ipuuitu amne Ërigantus mit.

Solu nd exortum modtco dumflecittur arcu Jiequor,tn lt;equoreum Ltblaciu nquorabit.

Adlatus htticdextrum Lindautacingitur vndit. Fonte/ed ißinsacoconttnet tlia /oluin.

A'giis ab Algoutarecidtt/ubiturus in aquor, Langohe poflquam tecla ngauit aqitu.

Btncfere Corutna Scufusdefertutab arce: Scufui in alttfont labtturarua tnarit.

X'UC^Orrt ' deducunt nomma cornu: Ad tnareßant,ß}attoparua,fedau£la virit.

In ntare qua tendit refonantt Vtßacw amne^ Teüa leinanfiadq Doru adeße vtdet.

Doris Hagenoiatumuluin finuofa tuetur: l'oßeä M.erßurgum litt orts ora vehtt.

Hoc maris educit iAerßiirgum nomma caUro: Alciiss htcfundum dicttureße maris.

Qua prius extendit ßatio/o Itttoragreßu Lit tor is hmc ßncltcogitur iiudapede.

Foßea Menouium circundaiur infula Fonto: Slenoutuin lateftagna viderepotell.

Parte/ui media tumuluadoperta leuatar InßiLi'.nec potent celßus eßettigum.

Indt

RHENI LIBER. I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29

inde remota Sacrt (peiiant ur nubila tnontif;

Et mare trans tongum cernitur ora mart/.

Ute rbi Septunum dextro fert Itttore tellus, Munis tburgingt teUatueturaguis.

Tellit iburginga/edes hmc inféra teäum Alteriiis .• iiixta fault acredo falt.

Se procul ingelidum Peninfulaproruit aejuori Irriguis tßmon prater opertavadis.

Bancvictna fibt duiioConflantiaponte lltgaf.haud naui carula,ponte [ecat. Tlatlbiu abfeedtt Corixonfeendit in Euros: üobilisaprico cernitur orbe lacus.

Nobili/ lEtmiaco Pedamania iimitefertur: Vlteriiisviridifylua lepore nitet.

Partefedextrema Stadium proctirrit in vndas, Verfus Alenffacnm curua rotatur humus.

Candida Rodolpht ffeblatur lit tore cella, Cella monafleri lege probata facrit.

AugiaCeüenßterrasinclufaprofundo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Augia m»«

Clariiu eft nomen diuite n,t£la folo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R-ichen«

Infula viginti fladijs non longior extat:

Strtflior ad paßiu infula mille pat et.

Hane dirimit pnnceps certo Conflantia traflu:

Mille quarerpaßtu inter vtranq-, cadunt.

Injulafoecundat Cerealt iugeraßuge'.

Dixero ß Tempe ingerafverus ero.

Tionde

f

}O BÏRNAHDI MOLLERI

Tronäefub vmbïofirdTefiuntgramina. nufqui: Frondefub arborea dulctter vnibra vtget.

Hine locus extenfo ment ttur brachia cornu: Effigies cornu nomen habere dédit.

Qltà latus He/uetteo fepitur margine lceuum^ tAoenia FoUarq perçut tt imafretum.

Solü ad occafum verfat quod flamina telà CulmtnaSangallum valltbus apt a leuat.

Mille ter ad paßtu Sangallo dßtdet aquor, Fertilibus Galli tecta morantur agrû.

Arbor adelt fœlix,quoq-,dicitur Arbona,ponti Accola:quam lauo[ufltnet vndaptu.

Foliea E.omanum gelidofiat lit tore cornu:

Vrbs quoniam cornu flagna pratinte fecat.

Vrbs fubit,aptato Gutingia nominefertur: Rebus enimfertur nomen habere bonis.

Aequorts extremo Conflantia margine furgit: Claßtbus hac operit Itttora-merceforum.

Inde Brigantino diuerfus ab aqiiorefertur Rhenus : in occa/um turbine raptus abit.

Linquitur à loeuo stechbornum limite dtues:

Afi alla Stanis parte remota fugit.

Nomen habet faxt Sttnis:poflrema tuetur Arua maris:Rhenum ponte Itgata tegit.

Inde quadraginta fiadqs curuatoraquarunt

Rhenus abit:paßtm claßefluent afubit: Deififf'

RHENÏ LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JI

Deifi nhoua lat usfluutj fortita fintßrum Aduenit:hM valtdo flunttm ponte ligat, rofitranfacla pedum vtginti miUia quint]',, Vrbs petit ur dextra nomen adepta fcapbee. Vrbs eSl:Tcutonico Scaphufia marginertpam Occupât : baud fiele, nomina prabet ouit. Vomen habere domus meruit flat tone fcapharu: Vrbsoperit Hhenum ponte-,fluenta fcaphis. £fl locus à Rhent dextra protenflus ad ißruin: Scilicet Hegoianomma gentis habet. Hieftadifs longafertur tellureducentist Ettottdemlatotenditur ipfefinu.

ipfe quadraginta fex amp;nbsp;munitur in arceis, Vrbucir innumera mania flare vides, impofitum munit tumuUs Natura DueUum, Quod rcliquos claro vincit honore lareis.

Vlterttts Rhenum flmulac Scaphuflamifltf mile ter vt paflus ceflerit ip fa pedes'.

Rhenusahit celfalapidum compage retortus: mleviam quarens nefeit tntreviam.

Rar feopultsfurgit-.ripa turbatur vtraq-,: Turbidus Oceana murmurât inflar aqua.

Vnda viamfrangittfcopulos rimat ur eundo: Sub taceros agitur monte remiflafcrobeis, Rracipittrupets inter demifla meatu, Obuia for paflimfrangitur vnda iugie.

Indignan-'

P BERNARDI MOLLERI

Indignanterabit:mtntuobicefuiitnet angi:

Per iuga vïndiélam tr/tmite hs-fus agtt.

CoUtgit tn IpuniiU rabiew.pulfare vtdetur Jiflra: graut teüus cedtt abaéla tnetu.

Scjfllai rabtem latratu dénotât ainnù:

Itlt;j‘ reditq;fretjuens‘^more Charybdit abit.

Infubitosfluilu paßtiti labente Meandros Cerula perpetuo voluit ur orbe fuga.

Sißapha,fipijciscum Rheno décidât infid;

Vt fcapba,fic pifcüfiag mina mille dabit.

Practpiti qttoniam ßcopulo Cataracta videtur

Paßtbus elabiquattuoratq;decem.

Amne viam carpit placido fedatus aquofam RheiiM:in oppofiti labitur arua Not hi.

Non procul d dextris,qua Sol exurgit ab ortu, ilic Alemannorum callra iacerevides.

Nonproculad lœuam, qua Sol deuergit tn vndMi Callra Latinorum Marte notata iacent.

Augii mi» AugiafuccurritBenediäinumineClara: noi« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eü minor:amp;gelido cingitur amne locus.

Hine fere Lun at o Rinonia vapulat a/iu:

Dulhlts tnßeciem flectitur vnda tuba.

Et latus addextrum peninfula clauditur vndis Qu^odfupèredl, ißmus calle rehclus^ubtt.

Vrbs jiettt hîc quondam : veßigta dénotât vrbis Cœnobium facilitecla decore gerens.

Deflituttl

RHENI LIBER. I.

Deßituefts Auflruin,Coro tantißeradhiret In Zephyrutn donee Rhenus adornet ïter.

Circuitufluctus linon illudar adunco, Trtgintafiadijs hinc Cdtaraäa ruit.

Mutât Iter Rhenus,nee enitn perfiflit eôdem Traniite:nul)ifericedit inaruit î^othi. fubit (,hune Latio dixerunt nomine Taurum) Vartibus ex Scalaflumina niontis habet.

Vr fimtilacflumen Sitteri fluniina porat, Nomina Thurgoia mancipat apta fua.

Ceüa/ed Abbat is Monachoruin candida votist Proxima Sitterifontibus arua tenet.

Vr bibit inferius (lœuo fed margine) Murgum) Murgusab Auflralifluminaparte vehtt.

Reddtdtt ex vndis ßmulacfetahbus auilam Vrpérit: Vr Icetio Rhenus amp;nbsp;amne tegit.

Eine fi naße velis quant um

Mille ter ad paßiu diffugit tlla retro.

Eine quatuor finit perßflens miUia paßtlm Rhenustamp;audaeiverberatamnefolum:

Vluminet fumit labris augmenta Troêfa: TalibusaugerifluminageEit aquis.

Landbergas iuxtafertur bullire Troèfaz Mœ„i4 Chiburg i praterit apta iugit.

■ Vrbe Titudorum minimofußeitat abeße.

Eunc damit is Rheni leeua capeßit aquis.

C Auäiet

54 BERNARDI MOLLER!

Aucltor incedit grautäo tarn fluinine Rhenui:

Aptior amp;nbsp;nautis carbafa naue vehit.

Praferit Eglißum dextrû'.fert gurgitepontem.

Tot us in occafum vertitur arcus aqutt.

Infertuslœua ÇGlatb dicitur') accipit amnem:

Uhus exgeniino nafcitur rnda lacu.

Nam lacui valleis expandtt Sueuia paßtiii: G lath non immerito valltbus vnda cadit.

Vnda lacu(urgitparttm deduila Phefino:

Ex Grjphio partim nata palude venir.

Adfohum laua defertur Cafaris vrbetn

Phenus ; cr excelfo flumtna ponte ligat.

Hine fladtjs conßat retro ceßißeTroe/am

Quattuor-.his paßäm millia :unge duo,

Vttottdemfluäußtatijtranfegtt eunte, Zumacium laua Phenuseunte fubit.

ZurtMium virgo bußis Verena célébrât: Nobihs empor io cernitur eße locus.

Hine ArolafluUus Limagifortituramp;Vrßt

PhenuSfVbi loeuum Belgarehnquititer.

Vtpotetriginta ßadijs dr quattuor illic

ZurzAcium ßeilat Rhenus abiße retro.

E'ndafubit Limagi Claronum valltbus ort az (Glaria Claronum dicitur eße domus)

Serniphias aha Claronum praripit vndat

Valle.-pqsfefeflumen adauget aquie.

Flumitf

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3$

Flumine rtmatur valleis,rimât ur dr anta:

Et Liniagus paßim caute retoriusabit. j^i ßmulac Vrnas infra defluxit eundo, Qua ft etit Heluetta terminus ante,fttbir. Terminus Heluetta,vero qui nomine Marca Dicitur: Heluetijs Tibataq-,caflrafacit.

Vt lateris fupra pontem conatur abire, Vefentuindextris aquor abire videt. largos Vefenio deduct! ab oquore lymplias, Quod Vallenfladij dicitur eßeLactss. Aequoramp;aptato Rtuanum nomine fertur.

Aft alio Limagusgrande retorquet iter, Bojpitmin dextra linquit vtUare Rapoldit Aequoreas angt ponte tuetur aquas. AdTigurum ftubtu medtusferpente moueturt Mcentafinitimo percutit alta mari.

Nfc Tigur inafat is vallart moenta ftagnot Culmina fed Limagus pnterit ißa vadü.

Hon procul hoc dillat Menardi limite cella'. tinfedelen ' Cella peregrinis reüigione/acra.

Bttc patria Menardus humolemotus abiuit:

Viuere M.ors homtni: viuerevita Deo.

Hefidei Mundus noceat fentina malcrum^ Corpore defertum,lj/dera mente coltt.

HefcelerumfarragoVenus,l])eluncavirorum Officiat,caftofrenapudoretenet.

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c 2 V'tdtrat

^6 BERNARDI MOLLERI

Vfde rat aßrorum conßare palatia magno: Emento vidir cuncta labore dari.

Legiferum Chrtßi finßi verjare tribunal ludicis amp;nbsp;/ummi claßtca mente tulit.

^10 placeat Dtuù, ntl non praftitnpßt obiret t^o fieret faluus, cunäa fitbtre ftetir.

quot;lartarw amp;nbsp;ctxlum tenuerunt/crinea cordu: Tartarus amp;nbsp;cœlumprojUtt,ecce,viro.

Dum non tnfernus cedit,necpeclore cxlum^ Tunerisamp;'Vtta mentio fempererat.

Tana Stjgu peccarevetat-.cenlura rebellem Admonet:ad caligaudta trudtt amor^

Id paucü curare datumMenardus olj/mpi Mancipium,coluitßmplicitatefidem.

Miraturq-,fidem,non hanc fcrutatur:vhiq\ Et bonus amp;nbsp;Kwx Numinaßeilat homo.

Tilitu extiterat Comitum venerandus honore: Sulgoiafafieis It quit amore polt.

Non tultt hunc Mundi rabies^non pertultt hoßetn Impietas-.nocuit caufafutßeprobum.

Dum nemus incurrtt, Chrtßo dum militât exult Funera latronum pertulit aäa dolts.

Geßa viri templis magno vulgantur honore: Templa Deicredunt eßeßatuta manu:

Oßa vtrt credunt alto tranßata perempti: Augta Menardt corpore maior ouat.

fit

RHENI LIBER. I. 37

Vir nimium dileile Dea:dileita piorum Anihorit:te nullum Sueuta mains habet.

Ad tua diner Io peregrinus car dine templa Currif.inops voto templa coronat homo.

Vt LimagtuflucluXigurum labente diremit^ Jielaericis fenlim mole propinquat aquis.

Hine Arolafeßiu celeri mifceturamp;Vrfa.

fluminis htc Ltmagi nomen amp;nbsp;vnda périt.

Vr/a cadit (ènfim montis radtce Gotardt: Et propè Ticinina/citur Vr/ä caput.

Vr/afitbit RoreamferturTicinta in Auflrume

HutIC Padus,ali iDum turbine Rhenus agit.

Vrfa per Vriellam.vallü qua Rh(xtica,cedit.

VriaTaurifcisnominetunita venit.

. Vriarelliquias GallorumpoHhumafiruat: Elumine relliquias irrrgat Vrfa /iso. Hine lacui mtftw paruum defeendit in aquor, Oppida quodfyluaquattuorambit aquis. Suitia Taurtfco,gens it Syluana Lucerna Proxima:gens belli temporefxdiu habet. Xam fibi condiilo /aneiuitfœdere pacem, Vt nihil Heluetico firmius orbe rear.

Eft maris ad Iceuam crebro quiftragmineruptus Fragmont, M.ons hiattefftatli nomina montis amat. Hic intermedia Lttcerinosvertice ftteélatf Syluanosq-pari fteilat vtrosq-,fitu.

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C i Hic

38 BERNARDI MOLLERI

lîîc heet inferior Sy[uania,celßor tUtc: Ellffatijgenteis inter vtreuq-, paruin.

Inter ó'excelfum mans aéra tramite furgit: Ehracta vix Rhodope celfius ire poteU.

Eragminanuianti tntnitantur vert tee cafum: Sapius abruptofragmina monte cadunt.

Deteda valient rupet iniplerevidenttir.

Dira viatorem terret imago loci.

Ponti j Ma nbsp;nbsp;nbsp;»lagis ePl ahum nihil,ePl horrendiiUytma

ti lacus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fub exefi vertice mont ts agit.

Qualù inePi nollifertur praferre colorent: Qualii inePl l‘bocaflagna venenat odor.

.Obuta Vallantes includunt aquorafjlua, Aequora mort alt vtx adeunda pede.

Detertor ffluas mifeet Satura faltäo:

Sed faltceis mi/erofecit odoregraueis.

Eura fub arboreo miniu exigegraminafoetu: Siltribulos prater terra vigere facit.

Son aft as Cererem,non ver optatareducit Commodatnon Broniiuspalmitefudataqua.

Vartibus baud eßet quicquam de quattuoranni. Tempore nigelido nubtla ft ar et hyems.

Eerpetuo venti lacérant dumeta tumultu:

Son Zepbqro tellus aß Aqutlone nigra.

Deuexa vapido valles panditntur biatu: Furua nec inducit vaUibus vnibra diem.

Sex'*

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59

Noxia producunt nimborumflumin/t nubet. Âreamorborum peßibm apta nocet, l^enhederis iüicfertuni contexit lacchue* Kon rofeac /auro veßit Apollogenae.

tilia non Cereris vellit 1‘ro/erpinaflorem: Non tenero perfert vngue rofeta Ventu.

Jn ßerili buxu^generatur pallida cano, Vnde ßbi valeat Parca nouare colutn.

Praitia non Cygni modulantur carminafatù: Nff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verlat Alauda comis.

Pauo nec expandit pennae: nec fecula Phoenix Copia at ; baud Prognes lachrj/ma def let Itjm.

Tunereo mortels pradtctt carmine P.ubo: txitium lachryma Nj/clicoracis amant.

HtC agerent Parca.Sed nil truncare hcebtt: Nullus vbi vwt,nemo perire valet.

ageretfurua reßdens conualle Celoeno: Nilvbi,nilrerum tollere monßra queunt. i^uid noceat Portuna ? nthil Fortuna rcliquit.

Materiam bilùliuorabeßedolet.

Non Ilia veloces deponunt cornua Cerui: Non Elephasreclo ßatuefug'ttuegenu.

Nongelido pulcer latitare Cuniculus antro. Non lepw efferrifenta peraruafolet.

Pgt;egit ibifólitarigidusferitateLycaèn: Dtgit ibi quouis ßuiior hoßeSathan.

C 4 I»

4

40 BERNARDI MO LLERl.

J» tribulii repeat ferpentum copia nexis\

In graue ijuivirus ßbilaferre foleiit. li on lociisefihominum vita, fed careers dignus:

Perpetua fonteis tefgtiafurore domeiit.

Qutfnerit captus Stropbadum difcedat abjßo'.

Bac Stropbadum cladeis terra re ferre valet, Jlîc Acheron,Let he,Styxó' Cocjtus agantur :

Aethna vel Hecla locis debutt hifeedari.

Monftra,(jutbus ludit morem Natura creandt, Debuerat tali prapofuiße loco.

Vt nihil in Jjluafaußi,nil deniep, rißes: Sic nthil in totum carula dulce fcrunt. Naiades extremonon prandunt margins Faunas: Jmpete nec Satjri rura per vda ruunt.

Non ibivittata ludunt cum Doride Panes:

Non tbi Tritonum carmine conchaßsnat.

Non Thetis amp;nbsp;coniunx abeunt ad bafta Peleus: Non Fenus amp;nbsp;Liber baßa ritepremunt.

A pelago vindex pi/ceis Natura rcmoutt. Ne geltdis et tarn rana coaxet aquis.

Stagna licet Boreas euertere cogitet atra, Atta tainen Boreasßagna mouere nequit.

PondéréJq ualloris redduntur inertia craft

Aequota, Natura mo tibus v/a nihil.

Squalltda fatales obtexunt tergorafumi. An queat aj^eclu ditior efe laciul

Ntn

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4I

Ken fuèit buncaltquts,nec eodem rtuulus exit: Jffefuis tantumflagna tuetur aqttts.

Kec magis augetur pluuia^nec carpitiir igne. Necfera niutatur Soktnec iinbre palui.

Omnia firingat hyemsglactali marmoraponte: Hoc nequtt inuerti craßus in amne liquor.

Àdde,quod tnfano Furiarum fituiat aufut Nec lacus irato feruet tn atnne niodum.

Isftmulac iaéîufenßt commota lapilli Aequora,Vandalico fauius hoßefurit.

l«dignatur:aquas ßerilideducit Olj/mpo: Kaufragtum ponto^damna minatur agris.

^incferus tngenti populaturgrandine frugeis: impete ventorum deijcit tnde ncmus.

Acre terrarum quatiuntur vifccra moto: Vallibtcs euertit nia:nia:fede lareis.

Idpelago trißis voluit Katura Heere, Quodpelago licuit non Sodainitatuo. nigraformam prabent Infema paludü: lleluetij tradunt monßrapraeße loco.

Is cruce qui Chrifluin damnauit,reddit us Orc» It nitido etreum ßagna Pilatus equo.

Mißus in exilium pelago perijße putatur.

Poßea let halts deßjt vfus aqua.

Damnauit Natura lacum. Natura Pi lat i ludtcium potuit/ußinuiße minus.

C ƒ In hi-

41 BERNARDI MOLLERI

In lachrytnas.Cijriflo mortemjubeunte,fitbiutt' ludicij vindex eßefeuer a tuUt.

Quaßmulac viditpelago ceßiße Pilatum, Non fatis hac ira credidit eße datum.

Materiamßagni diro niutauit abußt: Vßbufthuniana demit ur vnda t ei.

Pofcituradpaenamgelida pofifunera mortit, Cogitur his index Tartara ferre lacis.

Etc patitur,yuicquid meruit perfetre fcelelluP Quod ruit biflagnumjempervt hofpesabit-

Veltniferos inter geminat lamenta boatus: Tel miberum index ante tribunal agit,

Sapiiuincumbit folio per carula ductus: Sapiusalbenticarulaturbat etjuo.

Mira Dei fonteis acuit vindibla:perire Eßp)oprium,lt;]Uandovir^aTonantisadeß.

Eine petat exemplum,prauo qui iudicat aßu: Qualibet vrgeturiudicecaußa Deo.

Einefapiat iudex Chrißum quicunquetriicidati Qui Barabafautor mandet obire bonos.

Eoc age quod reel urn,ßatuit quod régula iuris' Ncnfauor,attt odium iudicis ora tegat.

Vrfa piam vi/us ßmulac liqutßeLucernam, oßia Tuginoconcituf amnerapit.

Ett lacus-.ac lacui dat nominaTugion arblo:

Et marecontiguaTugion vrbefubtt.

Eli'

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4J

FlnfninaTugtnofimulacdeduxitabaflu ArdudprofequitiiT Utttu Vrfafiigam.

Fratmt à dextrü Bremgar di culmina: lauo Limite M.ellingi iugera purgat aquu.

Cedit apud Brugat Ar»la,Djelea Gotardi, Quem caua progenerant leniter Alpe fatum Solüadoccafum gelida défendit abArclo: Dißecat Haflenta m«nta:valle natat.

Praterit addextramfah'broft culmina Brentit: Brentü drinnocuo dißecat amnefretum.

Indefretoraptiußcilat montana Beati Atria:Tunaumdiuidit aquoratjuit.

Vertiturbitte Bernant.peninfulavapulat vndü. Bernaßedelatt vertut coUitagit.

Vallifhiat,per quam defertarfiumine Sana; Dit'ta lüuthonumflttéltbtu arua rigat.

Vaüibiu ortaprocul Senfena cornHit ducit: Fiumine Senfent mania nomen habent, Njw Senfena finiul Senfeni praterit arceit, ' ArduaLupennideßuiuaruarigat.

Per fcopulos fertur tenui Senfenafragore: Pipcegeramultiimfertilitatevalet.

Mox Sana mtfietur aquit:dum pafcua radit tilox proprias Arola Sana relinquit aquas.

Afl Arolasreciafertur conuerfusinOrtum: Circuit Arbergi mœnia:cingtt agros.

Tur-

44 BERNARDI MOLLBRI. jr

Turgidiu excelfo Salodurum prut nit amnei

Qut tenet vrbs prißcitfragnitn^ turris aM/gt;b i Jilt Arolas Arohtßgnatcognomine terrai:

Jrrtgat ArburgHm:mania code fedent.

Oltentum montis/ubigit radice leuatum:

HtncArautneateäacohortisobit.

Zr prope Lenlpurgoi pelago dedacit ab acri

Fluniina.Lenfiurgisprouenit vndafreti.

luriflu». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loeaam Juraßus obittir:

Kon proculà Rhenigurgite colla leuat.

Inctpit Arctiiri metir.a/ccndit in Außratn:

Culmina lirugarumdeferit aqua ingit.

ouer erg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habjpurgoi Vocatia nomine rupes

Dicitur.Hinc alio duilile fleliit iter.

Preterit a tifra cto Farjpurgtim tramite verfits:

Hinc Arauinearudera/èdtsadit.

Scaffmatx, tnutando luraßus plurinia^notum Scafmatica nomen rupis inire parat.

Bum fubit Oltenij/copulos, comitatur amp;nbsp;arcei»'

Bum procul Homlurgi culmina rupe leuat:, 1 iiuenftein nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deductt nomirui caute:

VixLattospatitur nomen haberefonot.

Oberhou* Bucitur hinc'circa Baljialloffleéltturtillic Iiuenftein. Altius excila nomina rupis habet,

Ardua procent tolluntur ad at her a cautes. An locus aurigadirior eße queat I

RHENI LIBER I. 4$

Qui Jtmulttc curru tnontts fpelea lubiuifj Co^itur in medie fiflere crura gradu. if* Defpiciat quacumjue metu deuexas oberrat:

Refte Ugans currum valla lubire docer. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

Etcquoquemonsnomenmuiat:nai,ogt;ilonartous ’

tabilisexca/unonunaniHrataqiia.

Eeftua pracello labuntnr fltimina mont e:

Hwe etiam monti nomen ineßepoteil.

Peruia non rupeis interfecat area plane.

Monspatulanufquam vaüedtreintiis hiat.

■Ardita continuo fubhmis adat beragreßu

Tolhtur.Excurrtt/apius oratugo.

Tr(^«nt4 fladijs Baliletacernitur vrbi:

Adiacet ó- fi/tdijs quattuor at que decern.

Dicitur adBirfiin Rlauinia nominerupes: ÿuanihtladnubemcelfius ire valet.

Quaßmulac propter Delfpergas verticeferpitf Nonnibtl hinc/ohto définit ire gradu.

Se quia fubducitgracilimons limite tanquant

Perditustin vallemfaxa per tma cadit.

Niéburger

Jbefuper afpebtat,quod Auenticon accoht^equor: fee.

Eeluetiascircum ilagnatuetur opeis.

Hocamp;flagnanouicognominepradita Cafiri: VndeNtenburginomen inheret aquis.

Sipla-

4^» BERNARDI MOLLERI, 'j-SipldceanttotuniJJieäantiNereadotef,

Hóe a^itanumpelago cnltivr eße tjueat ?

Confit a florentt /epitiir palmite ripa: }n fréta defcendit montibus humor aqua.

Subdit a call renfes defi^eiiant aquora pagt: Mocniapracelfofufpicit vnda fitu. x

Dir a fed atatts damnauit Auentteon ira:

Vrbsfteterat quondam clara:receßtt honor, q Dißtdet vltegt; tue Stephifia,profpicit Atifirum.

l^obtlts hinc Ztlaflumen adaquor abit.

Tlumen ad aquor abit nitido venerabile flutlu:

Propter Ebroduni clauHra relinqutt aquof. : p Solis ad occafum Granfena fubiacet aquor:

Hïc etiam nimto lura rtgere riget.

ïlobile Parrhafio petitur Neocomion axe,

Vnde mart nomen caußa dediße pot efl.

CandtdaLanderam cocuntis litt or a ponti.

Qua latiu ad refonum carpttur vndajeuant- ç rgt;elis amp;nbsp;Erlacum^qua Solexurgtt ab vndis^

Aequoret feruant littus vtrunque (ali.

VlteriM pont o refidet Mortenafrementi:

Vrbs non immérité nomina mortis habet, j Hitf Btirgtindionum dirimens tot milita morte i

Integra caforum corpore tella replet.

Oflenec humano m«ret,dum fepiat hortos: | Triße nee exemplumfuneris ipfa ttmet. nbsp;nbsp;nbsp;i

RHENI LIBER I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

Terreaf exempium peregnnos^MCola fpernit. Incola klärt ant iMidtbusaiiraferit.

Aü vrbs prMpuo kloretum nominefertur. Hitc (atü : ad Iura fragntina rurfut earn.

111« mare pracelfo fpeculatiu vertice Iura Saptiu exurgit,comiter inHatat^uif, ßadijs hincfefubducit htanda

Vaüibusiaß tandem celfior arce redit.

’• Celßor (jf Rlgt;odope,veloperto quercubus O^a Alttor-iüußrifyderacauteferit.

Solü adoccafum reéta procedit ab Euro, llorridus a/peltu vtfitiireße locus • ’ Verpetuo/ubeunt fpeleiacacumine montent'. Iura nec in monteitalttor ire valet.

‘ Scilicet baudqutßquam faliigiafcandere montü

■ Sußmet.-ajicendi tramite Iura nequit. \Pagtu vbi celjo Dachueldia culmine fitrgit, * Cautibusamp;rigutfiumtna Eirßs eunt:

'• {Elumina Eirßseunt Ea^tleiamoeniaverfus^ Et liquidü Rheni loncilianturaquu)

_ luliut txcafalacerauit verticemontem, Sequantcts poßquam bellamoueretagris. Eeeit iter,petram feindens,ßeleia patere ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Récitunaceeßum calle diremit iter.

Vixßatio caîlem poterisfinite diet, I Limitetam longo feniita montis hiat.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tetra

4^ BERNARDI MOLLER!

'Petraloco nomen tribuit percußii cauato^ Hic vbidefctfofragmina monte pat ent.

Quid labor^aitt virtus,aut,^ domat omnia ferr* Soluere,quid ratio temporis tpfa nequit ?

Jnuideat tantorerum Natura labori:

Vixhomini credat tanta ItcereDeus.

Nonne viam monti domitrix Natura negauit? Nonne fub exefofemita monte pat et?

Caucafus abrupto portarum limina monte Pandit liter populo Taurus vbique facit^

Cafpiusexpanfo referatur limite vertex: In Cafiofeilum monte foramen hiat.

Antea conPliterat qui Uttore,cingiturvndis^ Clauditur Aegeo,carbalageßat Athos.

Suetica quin Alpts totifiat peruia mundo: Helueticis cafum Scala minifirat iter.

CraciaThermopolisafcenditur-, Alpibus ora ItalaßurafioSequanisora patet.

Non ea Naturapandunt ur robore claufira: Claufira fed humanuspandidtt ifia labor, Adparteis Arola.quo/um digrefius eatur.

Tert Arotas vndam,necfatiatur aqiiis.

Praterit hie Prugas:/ub Prugis digerit Vrfa Plumina, Vindonis nomine nota prius.

Sf at quia Pmdonis tenui iam nomine tiara: Tranfit in pagt culmen amp;nbsp;vrbis honor.

AnK^

RHENI LIBER II. 49 Amnilgt;M exLtmago tandem fiidante recept ù Impetus baud Arolagrandioreße tulit. CltngotiU infra Khenum labentefubsntrat Fluminetfic iuris definit eße fui.

quot;bhomen ab euentn reftat,quod conßuat vnda. HiC pater ad lœuamflumina Rhenus habet. Scire cupit quanto Rhenus defluxit aquarum Limite? fic iterofluminü ergo viam.

1 ncipioRhenifontem luftrare prtoru: üac,vbifert Arolam Rheniu adaruaferar.

Milleviamfecit ftadi}s:triginta ftiperjunt. Et totidemtconftat meta Matheftsepe.

Vtftiectem Luna valeantpraferrebicornis, Ludere tarn curuoflumina cade vides.

Idfaciunt montes,quor um t ranfirecaettmen Vnda nequit,quorum caute rcpulfafugit.

Orbifluos ergo eonattir inire bleandros Rhenus,amp;hamato circinat orbe vias, Sipotiusmeta placeat menfurapedeßrüf Semit a tum votis aptior eßepoteft.

Anterior metis Arolte fticcedit aquofi Rhenus,amp; exempto ftringiturorbe locus. Eit vid dimidio minor:amp;fex millia paßunt Et fexagtnta continet :adde fidem.

Omne paraüela Jfatium decrefeit amußi. It duce quifluuio luditur ergo comes. finis libri Primi.

|i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D LIBER

LIBER RH R NI SËCVNDVS ACON FLFENTIÀ AROLAE ET RHENI, vfqjad Conflucntiam Ilt;hcniamp; Nicri.fiueManhe-miam

ARGVMENTrM IN LIBRTM RHÉ' nï Secundum à CaboltIL fiueConfliuntia fupertori,adconfiaentein Rhent amp;nbsp;Neccharù,vbi oppidum Klan-bemta exißit.

Henusacccptis Vutaamp;Slu-H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcxtram fluminibus,of

M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;priniuifl

Vuüldcshutam alluit.

' A Confluente fuperiori vfqj Vuol' deshutam funtlex amp;nbsp;decem fladia. Rhc nusàdextris Albulam fluuium accipit: amp;inde alluit dextra lœuaq; Lauffenbef gamRauracû (ecundumoppidumrduO autem funtoppida : fed maius cum arct àfiniftris cfl:eftibi CataraûesRhcnimi

noi)

ARGVM. in lib. II. RHENI. $I

noi'jqui, quaniuis altitudinc non ccdat maiori, tarnen non tam pcriculofus eft.

A V uoldcshuta vfq- Lautïenbergam lunt decem mille palïus.

Apud Lauffenbergam fic lateraRhe ni vtrin que cocunt, vt tota latitudo vix iaftum lapidis excedat.

A Lautïcnberga ad infulam D.Frido linifuntfexaginta amp;, quatuor ftadia.

Rhenus Siccingiam, à Sequanis Gc di damàfiniftris alluit^eftque hoc oppidum tcitiumRauracum quamuisaba-liena gentenomêobcincaf.poftca à dex trisSuerftadium,àGniftrisRhinfcldiam

alluit.Rhinfeldia eftRauracû oppidum quartum ; quaG campusRhcni dicituf; inRheno.n.nihiltumultus iam erit:fed placidus,velutiin æquoreo campolabi tur.Ab infula D-Fridolini vlquc Rhin-fcldiam oébo milha paffuum lunt. Eft ta men aliquod Cataraû« genus apud

- Rhinfeldiamjquodtarnen,quiainnocu um ferè eft nantis ,minimû periculi præ fcferrepoteft : vocatur ah accolisHclle haken,quaft Inferni vncus. Rhenus Er-

D X getum

$1 ARGVMENTVM IN getum fl.àfiniftiis habet.

Placido igitur Rhenus curfu AugU» flam Rautatuin quondam metropolin à locua parte a]luit : miftrabilis apparct jam pagus:varijs in locis,longe latcqjrU dera murorum,ct ruinaru ruinas videre eft: indicia ccrtcadhuc Auguftæ vrbis augufbisimx cernuntur vulgo præfcri' tifsima. Ba fileia ex huius vrbis r elliq ui jî ædificata dicitur.

Inter Rhinfeldiamamp;Auguftam fünf quadraginta ftadia.

Rhenus ad lœuam quingentis fupn Bafilciam palsibus BirGm fl.accipit.

ßahleiam maiorem à finiftriSjmino rem à dextris alluit: habetq; Rhenus in' ter vtranq; ciuitatem in latitudine 6 o4 pedes.

Inter Auguftam Rauracumamp;Bali' leiam Sequanorum quinquaginta fünf ftadia.

Rhenus accepte ad lœua Brifaco flü-mine,adextrisVuefim flu.accipit. lai” fefevcrtitpIanèinBorcâ;à dextris Can delam fl. cxcipit : Iftænas præterit : pag“

Cas’'

LIBRVM II. RHENI. $5

Camncfu.n à finiflris proximè; è longin j, quo autcm Othomarfum oppidulu dc-0 Ierit:a dexiris Neuucburgum oppidum jt proximusanuit.

0 ABafiU-iaNenucnhurgum vfqjfunt centum ftadia amp;duo mil ha pafiuum.

jj nbsp;nbsp;nbsp;Bntgoiæ Rhcno à dcxtris altius im-

minent.

jj nbsp;nbsp;nbsp;IntcrNcuuenburgum Sc Brifgocas

duodecim mille pafl'us numerantur.

Rhenus Brilacum oppid.adextris al-luiti nccnonBurcanum habet vicum.

Inter Brifacumamp;BurcanUjfunt tri.. gintaamp; duo ftadia.

y Inter Burcanum amp;Limpurgum ea-demdiftantia.

Inter Limpurgu amp;nbsp;cóflucntcm Rheni amp;nbsp;Eltifij funtlexagintî ftadia.

Rhenus à (îniftris Ellatiam amp;nbsp;Rhino üiam prouinciaspræîcrit.

Inter confluentem Rhcni amp;FJtifj J, vlq; Rhinouiam funt duo mille paflus.

Rhenus à dextris fl. Scuttera cxcipit.

U ARhinouiavlqucScutteramfl.cen-tum funt ftadia.

D J Rhenus

54 ARGVMENTVM IN

. Rhenus inde Cinticum flu. à dextriJ cxcipiensjPrufim flumcn,amp; cum eo Eilum,flue Alfäm (vnde Alfatiæ nomen) à finiftris habet,qux flumina inæqualcs in partes Arc;ctoratum diuidunt,amp; fub vrheconiundis labrisRhenfi influunt.

IntcrScutteramfl.amp;Argentoratum ’ nonnihil à Rheno remotum, quinqua-ginta numerantur ftadia.

Inter Argentoratum amp;Sornam flu-uium lunt äecem millia pafluum.

Rhenus fub ciuitateRcnnichia Renni-chim fluuium à dextris accipit.

InterSornam amp;Rcnnichim flumina funttrigintaamp;duo ftadia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Rhenus à finifttis Maltafiu. excipit« Stolhoueum vero .à dextris præterit.

InterRcnnichim amp;Stolhoueü oóK'' mille paftus.

Inter Stolhoueum amp;nbsp;Hochelshernu odo milhapaffuurn.

Inter Hoehclshemum amp;nbsp;BenhcnH',' am quinque mille pafl'us.

Inter Bchemiamamp;Saletium oppid^t à finiftris quatuor millepaftus. ' RhcnU’

tinnVM II. RHENI. 5$

Rhenus à dextns fubRaftadio opp.

Murgum fl u.digcrit: à Gniftris verb flu-

Inter Saletium amp;nbsp;Lutterum funt fex milliapalTuum.

Rhenus Mulpurgul dextrisoppidu nonihil reinotu prçtcrif.àGniftrisquo-queproxtmc Rhenlnas amp;lógcmonta-nasTabernas habet :prætereaàdextri$ ScrccanumetLinchemiannàfiniftrisau tem Gennarsbcina'm pr.Tterfluit.

Inter Lutterum flu.amp; Germarshc-mam,centum (untftadia.

Inter Germarsbcmam amp;nbsp;Vdenhcmi am,à dextris opp.quatuor mille palTus.

Inter Vdenhcmiam amp;Rhinhufiam, ftadiavigintiamp; quatuor.

Inter Rbinhufiam amp;nbsp;Spciram (quae ad lœuam nonnihil à Rhcno dilsidct) funt duo mille paflus.

Rhenus apud Spcirimaccipitàfini-flris riuum Leporinum, qui dicitur no-ftroidiomate,Der Halen poel.

In Septentrioncm Rhenus vertit fa-cicm; amp;nbsp;vtraqueparte pafsim exctptis

D 4 flumi-

$6 ARGVM. IN LIB. II. RHENI, flutninib.fpanofo motes fluólu diflecat.

Rhenus fluuiiim à dextris Crçtiain accipit.

Inter Spciram amp;nbsp;Crætiam fluuium, funtduo mille pafliis.

Rhenus a finiftris Alnpam,quafi Ah tamripamRomanorum quondam ad' uerfus hoftes munimétum,alluit : ibiqj Luttherim flu.accipit.

Inter Crætiam amp;nbsp;Luttherim flurnh na,(unt viginti quatuor fladia.

Rhenus poftea à dextris Nicrum fiuc Ncccharim flu.iuxta oppidum Manhc' miam habet.

Inter confluentcRhcni amp;Luttheri$, amp;Manhcmiæ funtquadraginta ftadia-

Rhcni igiturlongitudo à confluen' te Kheni amp;nbsp;Arolæ amp;nbsp;Manhemia, habet nulle,quadraginta amp;nbsp;viginti oélo fta-dia:quæfaciunt miliaria Gcrma-norum communia,quadraginta quatuor,fie fu-pcrlùnt viginti

Aadia.

iJiOit

BER. MOL. RHE. LIB. IT. 57

Vnc Opernfummaprimifcripturaperegtt:

.LN Alteriwftimmiimpergttwrelibrt, Dnm meditor Rheni doteù,admtroriibundè.

lUiiuadlaudent pandere vela labor.

Aduolet Europe Phanicutnfilia regts:

Hum fat Ü adfluuijcommodaferretiueati

si populos dùo,non fat narrare popeUos:

D ixero tell a licet,dicere teil a parant.

[5 Carmine menfurus facili non omniapandant

Commoda:protnultispandcre pauca Itbet.

Et/atüeffeilutn,noflroßpauculaMarte

Attigero.Reltqut plura ref erre queant.

C Cur ego no.,tAundtu qua laudat flumina,laudem?

? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Elumine nam patrio clarior ext at aqual

Rbenus erit carmen:coniunx dicatur aquarum: iSleratvxotisnominejfretuteat.

(, Carula defirto tranfcurrunt aquore Rhenum

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lSlnmina,flgt;umantiNereos orta falo,

I CandidaNaiadesvenerantur fluminis arua;

Adpia luxuriant fluminis arua Dea.

Seconittein Deris prabct grandaeuaThalnat Et Thetis it Theti régna fub vda comes.

teucathoefaciem decorat^GalatheacaptUos: Laclis amp;nbsp;hac ffeciecandicar, ilia niuis.

Ampbiroenomen Rheni forttta fluent is: Amphiroe Rhenum doiia fecare manu.

D f Eurj~

5^ BERNARDI M nLLERI, Eurj/medufa mouet(copulas, Panopaa Tridetll^ Flumina PlexMremottbus uct.t quatit.

Fafcttur Ampbinoine ,dHm ver berat oßta,ripiilt; Bamniothean refict jpectat arena vadis.

Qua Venerempulcro fuperat candore Vherufa, Molliter alueolo flununis ire/olet, Cyinodoce Rhen't placat font ana tumult us;

Cj/mothoe factlicurrit abadapede.

Incola (pelunca Spuo luäaturin antris. Dinamene nimiumferuet operta vadis.

Carulanon Proto cla(?eis in naufragafundi Saxa flint: Dot ofertur arnica Icaphis.

Calliancfra viros animi grauitate venuflat: Impentans fceptrum Callianaßa gerit. Hauet ajuù Xantho-.ijuatiturßridore Lygaa: PhjUodocefolijs omet amiéta cutini.

Vitrea/eiungit confultrixflumina Metis'.

Et vit! eo Rhenum crure Nefaafugit.

Calltthoefluilus ntueo depingit amilta: Nais vndifona carbafa veßis mit.

Dexamene Ljmphoifubtgit .vilura profundtii^' Amphythoe Rodtangeßit aquofafeqni. .

Non Acaniarfhis abeßpluuiogenerata liqiioH’ Imprimit hacripis ofcula:libat aquam.

nine lanarafubitjiiuenum fubitura lacertos, Dmn iiiuencis nandoßagna fecare docet,

RHENI LIBER. II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$9

Hlt;« mihi Nj/mpharum tribuit c^nofcere doteu^ Qut ßttdijs Erato cun£ba Heere facit.

Ad choream vttrea velutiftliere forores,

, PeleosvtßionficerneretoraThetü.

Cum T bet Harder et tuuenilt viuida faltitz Cerneretacfaciltgaudiamentedaret.

Cügenitrix thalamt quateret Citherea lacertos'.

Cum furreptitius corda moueret

Tunevelutadmenfas,tarnfic adfluminaRheni Carula Naiadum ducitur arte chortu.

Innitidas agilicoeunt pietate choreas

Jirachia.-nec Diua pnppibus ergo nocent.

Qualis ab orphao proeedttgutture cantw, Talit ab harmonuo prouenit aiiiue (onui.

Trouenit amne melos Supers quodnofeere tantü^ Quod,quibus eftvatum gratia,fesre queunt.

iiaiades extremo fttpantur snargine Fauns:

Sapitu dr Satyrs rurapery/danatant:

Influuium fegni veintur Silenus afello: Caua vadii aftnum rsdet abire Thetü.

Capripedes abna ludunt cum Doride Tanesz Carmina Tsitonum percipit aure Drjat.

Sapitu incurrunt vscinaflumina vites: yitigerum lambst fapeproceüanentsu.

tlec fubit hinc Baccho damnum,nec fluäsiiu ira: Punsceo Bacchs/fgaudet sneße vadt.

Xwni-

Äo BERNARDI MOLLERI

AmnicolM inter hmJo certare put Hu

Terrigenisfecitfcena beere Deis.

Anipbithoen lantbunt Panes tconprenfa DearH'^ Piuätbiu imtuißi brachia Panes agunt.

Subpianonnunquanifluitantes aquora

Panos agunt :rtßtm nemo tenere valer.

Sjiluanis mtxta dueunt impune choreas:

Sub vada Sj/liianumfapius vda trahunt.

Aequore fubmtrfum retrahunt ex aquoremudi

Plumine Syluant crinisamp;orafluunt.

Qui ßniutacß/e mantbus fubduxit earum, Ej^ugit hunefequitur carula voce pha 'anxgt;

Difeurnt ripa Syluanus,(è'omnia Rheni :Sumina:ßeäatorrtfibus ora leuat.

Carniina nonnunquaThetis inter agreßia pagd Huminaßum medio Phoebus in axe volat.

Trans fréta nonnunqua Dij fuie ant vitrea lemi* Caudiceo.-iuncisaquor ararefolent.

Hac Superitantum/pellant ludtcratCamanis

Hane quoque fubfeenam erebrius ire datuft

Elon ea deformes acceduntflumina Phoca: Scylla nee informiterritat ore rat eis.

Kon Aquilonautisattdet turbare quietemz Leniter inuertit flamine vela Kothus.

Stipite cacus ear Siculum Polyphemus in aquori Ktiifluuios audet frado fubire pios.

HtP

RHENI LIBER. II. til

Htrret aquts iahet i tddern tent are Procrußeti tiUiiitiia Ceplnfilubtuget,apt a malts.

Vtraqui^hetuno tuueneiatpalniitertpa.

liiuttequtd Rhenodtttw eßerear^

Optima fuppttmerem vtridantis mimera Rheni, Manera î^iatadam dittite partaßnu^.

Danubius cédât flerilivelatusarißa:

Albisamp;irriguaspauperecédât aqua, ludicevel Met hi Rhenus cum quot;tlepr 'ide certetz

CuniTaiiaicertet Rhenusivtroqueminor.

Ferii/itrTanai Rhenus dicetur opimoz Aptiorad frugem Nepride Rhenus erit.

Tlumina fint Rkeno quamuis maiora,quideb{lati Maxima ft fruUugurgitis vnda caretl Nff fpatium iaxtafltttiij metimur honoreit-.

Aeßbno nec quantus corporefttrgat homo.

Sapius Oceano fœcundior ttquore rtuus:

* Oceanum viiicitfertilitate latex.

Non hernoß vincat Poljthemum corpore fpeilet: Quemratiodecoret fanéia, probetur homo^ Non age,fimulto delabitur agmine Rhenus: Hoc age,fi rerum copia dit et aquas.

Nafcitur ad Rhennm,quod vel Natura,vel allot Rxigitthtc quicquid nafcitur,vfus amat.

^ura nec ad Zonam,quafrigus temper at aßu. Aura nec ad Rhenumfanior ire poteß.

Nit

61 BERNARDI MOLLERT Nilfitteor Rheno tribuitîsutura fecundum.

At tarnen hoc altquod flummt niaius a^afH' Accola fit Rheni patrio cumfluniinenii^ntu:

Accola rirtutnm nomine-,Rhenua aqua. Accola fie Rheni moreûex indole traxif, Rhenut vt Alpinoflumina monte capit. In populo virtus, nunquam toüenda manebit:

Rhenus in Oceanigurgite perdit opeis. omntavirtutt ceduntjionomnia Rheno:

Hicabit ad Superos:ille fed orbe manet. Tollere f'irtutum doteù,eft tollere cunäa.

Si pereat Rhentu cunäa petite put ent?

Von puto.Totiut concurrantfluminalAundr.

Maior er it virtuefinefoluta manet.

Tluinineqnodvirtiu,hoc accolaflumine prajid' Accola fie Rheni f lumme mator erit.

Maiot amp;nbsp;Oceano, qui circuit omnia,pat re. Hacpopulo virtue in rationefita.

Accola Rhenani memoretur gurgitif.vnda Quafubit tn Rhentflumina,Carmen ertt.

Rhenus habet dextra Tutam ; mox cornua Sliit^ Mœnia Dungeniflttmine Tuta fec.it.

ClechgoiasfluHu tandem di/cindit arefi.u, Latobrigi nomen fertur habere locus.

Etfiadqsgyro totum claudentetrecentis

Mill

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RHENI. LIBER. II. 6j

Mille neuem paßus lato fortita receßu Terr.i-^nec ad Ißaium longior eße poteß, Slut a nee exiU remcratur eornua fruge: Maïus ab extguo prouentt amnt bonum. labitur vbertoi in a^rorum vifcera ItiM

Urtguotpaßiin terra rigatur aqu».

Sedpttus acvaflo focient/eftiimina Rhent, Mutuaconfluxu iungere labra parant, üelutiicamdextra Rhenus proßeäat krenium'f

Quod nunc Uarcintum dicitur eße nemus. All tarus ad lœiium flatucrunt mania Galli-, Quos ßatto Rbeni laua patente colit. Gallia virtutumgrnitrix,ey nejcia pratà ^atioimaiorum tempore clarafuit. Jiac animivirtutenihilconce/sitlijberù Gentibusjuc ßdet nomine maior erat.

Gallia l'yrenen,vbt Pkabus in atjuora fertur;

Qua redit,Alpinaproßieit aruantuü.

Quad fitpereli,Rheni lauafinitur‘,ad vfque CarulaTeutonict pert met alt a marie.

Qua 'Siothus,ac Aquiloglomeraturinaquora lati, Rluclibus agemtno vapulat orafale.

Gallia diuerfodißinguit nomine Gallos-. Quattuor in parten limitefella cadit.

Belgica Narbonen, Atpuitanos Celtica ßellat: Galliaßt quadruplex gentibus-,vna ßtu.

Ne re-

64. BERNARDI M OLLERT.

He regio coeat Gallis Hißgt;ana^fupino , Ardua Pyrenes verticejjiluafacit.

Galltafpeäat vbi Latium ,remouetar in Euroi-Occiduas regiofpeltat Hjbera plagas.

Hac Afrisfemotaf^'eto confcendit in Auflrost Nota fed Arclurifauctbus illa tacet.

BancqueParallelus,guidlcituroTdtne^uartui 1 Dfßecatdn tjuinti labitur illa locum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{

Hac loca ZodiacsJübiensjacet obuia Phcebo: Losjgius 4 Phaebi dißidct illa v^s.

Hac nimtoSolss velutiferuore hqaefcitX Prigorefic nimio contrahit illa lolum.

TiacgrautüM varia dsfiendst aromate claßeisi illafuis rarumgeßat aromaßcaphis.

Hac populi vult US objcurat,durioraliu: MoUior hument i candicat illagelu.

Httc tetieras gt;gt;igrofpurcatferuore pueüas: Fronte ßd albata virginis lUanitet.

Hac rnera non multo producit palmite multtd Palminis eflfruäu dit ior illa fui. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Hac modicum carnis,modicu Cererisq-, reportf lila Cibo nulltgaudet vtroque minor, ' Hac vt rara{olo,ßc cducat optimamiultum llladaf,haud aquêdixeiis eße bonum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Vix capit hac imbrent'.foßas exflumine ducitt Amnibus illifiatetiredditur imbreferax.

Str

RHENI LIBER. II. fij

SapiHi hM ft erilt mulieremde/erit aluoi Satius inßertlifallitur iU/t there.

Hitc papules duro monbrorum robore munit: Uobore membrorum fortins ilia italet.

Ulte cetereis agiU circunfert corpore gjros: Mole/edegeftiiin corporis illagrauat.

Hitc letiitate pedum ftimulat volttare cehorteis'. Pendere membrorum/egniusillafugit.

Hitc non tam minib. (juim prouida dinùcat aßu: CerporK,haud antmi dtmicat tlU bonts.

Artibus hac Hartem per agitation artubus:iBit Artflbus e^ nimium fréta', fed arte parum.

Hane pontpes tritocommendatpulaercmißuti Aß equitum turmis ill.tprairefolet.

Hac fua dißimulat-, tacit o meditatur amp;nbsp;oret Illafed effundit ftngula more cribri.

Jlac,ad resproperat tarde,maturagerendatt Temporefedraptopraterit tUa moros.

Hac quiafedato vindi^am pectore differt: Vindicemens illam concita bile promit.

Ha c odium retinens apt o ft tempore vindex: Temporis aß iram fußinet ilia breuù.

Cone it at internis hac numjuam motibtuarmot Ida fed in populo crebrius arma mottet.

Hac dominisferuaßefidem laudatur vbiuis: Regibusimpoluitcrebro/edillafttis.

BERNARDI MOLLERT

Apta viro gruwt as banc »lorum dot tb w ornâti Abi leuttas tüdtn inuiaf, inept a viro.

Jiacfuafubtrißi mcnttturgaudtavultw, Proniorad chorean tnilitat tll.tiocis.

Uac remcuei menla nt‘.g,u ; amp;nbsp;Icria trail at: Séria nilfaciens,rtttur lUaflrophis.

Hactnterponit dultt lamenta 1 haha: Dulciiu ex animo conotnit ilia melos.

Hacq., merum pot at ; tenui quod diltitt vnda: Quod bibtt,baud vnda diluit tlla merum.

Hatte moderat a iuuatfrugalù copia menja: Aptior ad menjarn viititat ilia bene.

Viititat hac modtcis,(ir‘duletbu( vtitur;iUa

Vtélitat tmmodich prodiga dulce fapit.

Hac tuueneisfalfo (ponfaperj'uadet aman:

I lia Jed ardorem fmgere doel a tacet.

Hac Jfiecie pulcram,geßu perquirit inertem: ïliifronterudu,peilore lat a placet.

Hac probtbet vino refici fftumantepueUac Nee tarnen bh vjum fußtilit ilia meri.

Hac decorat fluit o mulierum corpora fallu: Aut nihtfautfaßui excolit ilia par um.

Hac cerußata mirât ur virginü ora: Ptngere cerußü negligit ilia cutim.

Hac non extetnos lautejed durtter ambit', Qwt tarnen hojfttte molltter ilia fouet, Htd

RHENI LIBER II. lt;)/

H« non obfetjtt^s hominem dignatnr adiré: Omnibusob/iqumm deßtnat ilia modù.

Hac procereis atjuo cru vix illuftrat honore: Sicmeritoproiereis iHafauorecolit.

Eac fubdifficilt tardât fermone laquentetsz Perfacüi linguas iüa tenore niouet.

Eancq-, fuperftitto{uper omnia dennet omnù: Tot caremonqs iUa vacate nequit.

Hec Indum propt iis inuenit claßtbui orbem: lüa fed abjiitiiiit claßibus-, aptafole.

Ampltor hec lungü regionum faucibtu exit’, Arätor all laterumfaucibiu iUacoit,

Heclocadeßttttit cuftoru inaniafruge: Omnib’u adfrtigem lonipetit illa locü.

Hec latebras eff'ert^auri riniatafodinas: Aurumvellatebrts,merce vel illa legit.

Hec Valet ingenia mu!tum,ntidtfcere curansz Cultior ingenijntßbtu tlla viget.

Hec didiciße parum, put at omnia no feere ptorfuo Eße:fed illaputat no feere cunlla,parum.

Hec nunc emergit maiarum culnor euo: Senftm dégénérât dotibw tlla patrum, Hec tripltcis fefe partit ur nomine regnii

Quattuortn parteis d’ßecat illa jolum»

Hec trtplict,tanquam pentnfula,elaudttur eflu: Limite fedgemino dtßtnet illa mare, £ nbsp;nbsp;2 Vrbt

«ERNAÄDI MOLLERT.

Vrbs nemorum T ut eia fubit,vicina fluentü ^hene tuis-.dtKtrumgaudet adepra latM.

tn Rheni dextr/tm Ktfit quo(cunq^ fmtftrlt;t Rauracet, hlt;tc n itida continet vrbefit os.

Afl reltquü,qu»rugt;nfuperat farrago nepoteis, Parspatrtam li.heni loeua rehqutt humunt^ mUe duo paßui nemorum Tutela recedtt llinc,vbinunc Arolaflumtna Rhenecapil, Harciniam longo (onfinia limite fjluam Exhibetthiireßna nomina lue ut habet.

Ante Boemorum monteis admifif.advjq^ Sarmaticos egit fjlua Polonos tier.

Quat alttjHarc inia Picearia debutt alnos: Harciniafjlaam debet Odonit ager.

Hueqiioq; quercetoThuringiadiuiteceßit: ; Jiuc quoq-,Cattorumfagina ceßit humut.

Intima Francarum tellue hac clauditur ora. ; Tam potuit vaßißluafuißefit ut.

Ad Boream ferme montes adduntur Abnobi nbsp;i

Harc in ia,-mont es tranfilijfie vetor.

Ipfe nee Arduennam concéda faltubut addi Hxrcinifs.ßluam Rhenus vtranq,[ecat.

Accola tÿluarum parteis abfciditiin arua figttttm camposfeett abire nemut.

Eruta Romano pat uit vel militefilua: ittllfite vel proprio perdidtt lUa comat-Albi^

RHENI LIBER IT. 69

MuU dextrorfum Kheno (onutngitur alia;

Pttlcrior Harcinijs AlhuU penevadit.

Mille decern paßtu modo VuoldeshutArecedat, Arxfubtcarx Iceuam fluminù alt a colit.

Accoht vrbs arcem,Cataraila motibut apta: ixflttü^ curfu nomen adeptafuit.

Rifuraces vrbeferunt iUtcrefidere fectinda.

Ponte tumefcentes dißociantur aqua.

Vrbs Jpatiomaior khenifortitafiniftram: At minor ad dextramflnminit apta fedet^

I H« remoratur aquasfcopulo Cataralla minori: Defluapractpitilabiturvndagradtt.

Montibiu aflrtilo riparum limtte Rbenitt ToUitUf, ac tenui coruaw ore ruit.

Fix /patq tantum Rheno Natura reliquit^ £ manibus quantum poßtt inire lapis.

Non ita dtcliui Cataraäes verticefertur, Quam prior:efl illo cafibus ergo minor.

Non prior admittit claßes:hic carbafa refit Subtugadimittifapiusimavidet.

■ Curaquibus vita periit,perfape carina Pracipites audent deßluiße vi(«.

* üocpaucis/uccedit iter. ReddendaTonauti

I £t ratio vitafemper habenda venit.

I (^od nobit praclufit iter Naturaimalorum Pracipiti nemo debet obire ^radu.

It nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io Paßibus

BERNAKDI MOLLERT nbsp;nbsp;I

Paßtbui hinc oito defiendunt flumina mille', Flnmuia déchut lat tus achtft robe: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

Quam fubit vndtfotio ctrcundatagurgite ttUiifi ‘ Injula Frtdlint uomtne clara/tnts.

Quodfua Germantu conceßtt nomina Rheno, lamlitjuet'.excurfu nomina Rhenus habet-Impetedecurrit vehement i Tjtgridts itiflar: Inblar Pantagtaflumina rape [onant.

Fertia tarn fubeo^qua Kauraces oppida /eruatit! Virgtneacoltturnobtlitate locus.

Rauraca Sequanico Sequingia nomine fert un Requanis baudfacet nomme terra valet.

Suerfladtum pagi quamuit damnet ur honore, Vrbsfueraf.dextra cedit aballa manu.

Accolit tlluflrts loeuam Rhtnfeldta Rheni: Rauraces hic quart a poßidct vrbe locus.

Htc medqs Rhent.fcopulo conßrubba,procellie Arx ßettf.haud tfla firmier arcedomits.

Arx didicit quicqaid vario Fortuna mtrufiret ■ Turbine:dum/uperat,vincitur:amne ruit.

Injula Fridlint Campis eSl dtßtta Rheni-. Milleqttidempaßiu oäo remotaiacet.

Hic minimu agitur rat tum Catarabla periclif-Vnciu amp;nbsp;inferni dtcitur eße locus.

Vtraq-, dijeedat vaßoquodItmiteripa, luc ipit hmcfluuio latter eße vta.

Sternii^

RHENI LIBER II. 7Ï

Sternitur expanfo riparuni niargtne Rbfnut; Kil ideo ßiimen quod r€more{ur,ade{f.

Ergo pereurntum Rhinfeldianominefertur: Aeqaore nmi camptflumina Rhentu agit.

Ixcipit ad lauam refonantis brachta Farr« Rhentu ■,amp; Ergetioplentor ainne turnet.

nie Anguß a tacet.Rhentlortita fintßram Rauracii:ex domina vifitur vrbeparum.

Quattuor Auguflam Rbinfeldia paßibiuabdit Miüe:ledaddantur milita qutnq-,pedum.

ÎHilfub Solemanetnam Sol mutât uramp; ipfe: Euiiuamp;inpagam tr.inpjr vrbis honor.

Tj/ramidum lalcant vetercsfegnientarutnt: Effoditur Latiumfape nuniifma iugu.

In iuga vicorum defeißunt culmina:t urres Manibiu,^ flerih mania valie cubant, tebtanigrù procerülatttant jalebroßt cauernü:

Fana lacent nullo reßttuenda die

Vndtq-, murorum ßieclanturrudera -.foßis Suppoßtit terra mira vtdere datur, Etproculapagovifunturfragminamurii

Fragniinari/unturtnrric.at aquafolo.

Area fulcatur mitltorum vomere trita:

!'• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Area multorum vitibiu arua tegit.

Vel loca macertes domuum lapidofa coerctt: Velßerilitfegni terra laber at ope.

E 4. Sif if

•J-i, BERNARDI MOLLERI

sic Babylon nionßratglebü tmmifla ruinam:

sic magna Treuerim parte ruina tegit.

Ardea iant ctnereü exujcitat,ardua quondam. Sunt Tjniu c^squot; Sidon nomina:reflat ager.

Qtùd refera Tbelien,pr£ftantù mœnia Cadiml

Mania vix Cadmi puluere ßgnat bunnu^ Quid nieniiniTreiam ^iTroianagloriafortü

lnterqt:Troia ßgna videre nequù.

Vrbs Burgundionum defecit Alexia Belgû.

Bt îiiniuequondam magna,peregit opus. Turpibus ittfalix veßigia quaritat aruis,

Qua Pelopis quodam gemma Corinthuserat-Sicut Athenarummuriquaruiitur At bénis-,

Quaritur Augußapri/cM in vrbe mtor.

Diruta Samnàtes Samnitum mania quarunt:

Rauracus Augußa culmina quartt ager. iruta confines ignorant culmina turba:

Culmina calcator rupibw aqua terit, Rauraces amißo cepérunt nomine finem:

Nomen apuddoctos Tama perire vet at.

Iddoilos Fortuna finit praßare.negatum

Quod rudibus. Tafii Jcripta maner eJolent, Eac Augufiatibi venit iailura perHunos-.

Tam tiht, quam reliquis officit ira Dei.

Teferies multo firuxitfudore par ent urn: Tegrauis at at urnfolhcititdo dedit.

Eiuitiat

Diu trias in re regui» Fortuna locarat: Omnia iiarbarico/aflulit holte dies-, Oniniafatorum properanti diruta clade-. Qua lux non dederat funditus vna rapir.

Sed praliare dient,quü,taüaiCrederet,vnumi

Intereunt magno parta labore cito

Suflulit Huttorum virtus,t]uod reddere ne(iit:

Si tarnen eft virtmßernere cunllaßto: Infontem truncate,genwferuare nefandum, Perpetuü tdundum depopulate malù.

lt;2uod niagis-,excelfo/ubiiliivertice coslum, Tangere quid cœlum profuit ?ima tenet.

Vt tueres,etgo fummuni lucrat a cacument

Altiorvt caffu tollerer aqua Deot Fata receßerunt abs te iucunda Deoruw.

Quidtibtmaiorumprofuit ergo labort Ah mbH. Ah queries lachrymabilepeclora telum tmpetit,tp/a queri deßne:cura nihil Cui a nihil reddit melius:tantifper amara

Permanet hac.cotpus donee amp;nbsp;oßaferat. lachrymafatalis non redder ßaminafuß. Stamina falici leniter atia colo.

T empota net vita Lache fis, net tempora regni: Ambiguatrerum netque fecatquevteeu.

Crediderant fafeeu Superi,pradantur eofdem, Non dederant:meritoDij retulere fua.

E ƒ Manci~

74 BERNARDI MOLLER!

MMeipium nulhcedit Fortuna:creatot

Fi t,non toltmnt Nuinina forte frui.

Ver reprobos tliud Superifecere tj/rannot, ÇjioâferiesfattriJafitHereynocet.

En qninquagintafladys Bafileia videtar.

RelliyuÿstUam conßat abßettiis.

, Jßa tuts Augufla manent fundata rutnit Manta,fint igitur ptgnorù tlla loco.

Sic yuo!]ue Tun et um lapfu Cart haginii exit.

Aßtria Madui déficiente regit.

Reg ia tut Mundt detraxit Perßa Madü-, Rem Macedo Perßs vi£ior meße vetat.

Totafubltaba defecit Grteciafafceü.

Imperium tjuanto Roma laboregerist Elon ttbi fecuraprocedunt tempora noilif, NuUa caret belli/ufptcione dtes.

Irretjuteta metum fuperare potentia neßcit:

Quem metuunt omnes,Cafarvbique timet.

Sic it Fortuna lufus,fic aleafati,

Vt nihil in terris fußicer eße ratum.

Sic habitus rerum mutât quadratafecundis-,

Vt facies nuUicerta manere queat. sic resjunt hominum,fato ß concidat vllue, Hine alifs magna caußafalutis abtt. sic quia cammunts procedit régula vita:

Mitior Attgußa panaßr ergo ttbi.

MHI“

RHENI LIEER II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^

Mjcerion pagt tranfii (jHtcunque,timeto Tale bonüfatuni feinper adeße tuü.

Mcenibuf haudqaicquam confide:potentiacafu

Stat dubio.verüfigna dederefidem.

Signa videtcaftis moueant exempla peralti: Aliatefaticraßinafortepetet.

Officit IM Dei CHnbtis,non officit vniz l^ecfimul,aSl fenfim detonat ira Dei.

Àrridere ftbifatü quicunque tuetur, Hane,(juid,ignorât vefpera ferre queat.

Dum videt in cceno miferos barere-,nee vlli Subftdtuurpronipta debet adeße manu.

Tumemor eüorotlt;t,qitam circulât impetusaxe, Qua fcapulü regum traita, Se/olïrinagit.

Vt rotafevoluensapicem deturbat ad ima: Sic vbi /e tollttfaflus,adima ruit.

Stare diu magnüfati liuore negatumz Fif »j i/fr ex domino feruus-,ab vrbe later.

Ttjatis hac.lyirftm.page qui paupere manat

Inferius.fterili fundit arena folo, Paßtbiu hic fupra Bafileia moenia centum ^Quinquefluens^Rhenipergit intrelabra. Sedprius advicum,retinet quinomina curfus, Adpia Tornaci voluit ur arua pritu.

Eic vbi defeßum Rhenofe mijcutt,vndit, Rauracapoß dextram ßirfidos erafugit.

Hine

(ifi BERNARDI WOLtERI t Alïleia, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mmor amp;nbsp;mator regnorum nomina praheM»

Adgeminum Uhenißat Baßleialatut.

Maior in extrenio Belgoriitii margine regnant^ SequanicümetamdatSaßleiaiugii.

Sed rnmor adprendit maioris culminapontc, Mœnia Teutonicopoßtdetorbe fit a.

Çgt;ua (patio maier^Bheni fortita ßnißram:

Qua minor,addtxtramfluminis arua tenet.

Non minor, aß longoperinanfit tempore maior: I.ititiido nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Condita maiori (erius vrbe minor.

Rheni i* Lüt.tpedis BJjeninumerat menfuratrecentos. pud ßafile« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;totidem-,quatuor vixjupereße vides.

pcciu ferme ^xciptt adIteuam Birjacidos agm tna lympha S.henw,amp; ad dextramflumina Viießsagit.

VueßsadHuningum vitreofertgurgite (pumas* Aclusamp; Eoo vertit ab orbefugam.

Solis adocca(um vaßo qui bmite fluxit.

Fronior à Zephyro Rhenus ad Arcton abit, Flumina Candela dextris epotaf.eodem

Kems pa» nbsp;nbsp;nbsp;Poßidet lllan.ts margineitella videt.

Curgite Cammefum fubiens ignobile loeuo, Eminm Othmarfi meenia flare facit.

Fella Neuenburgi dextris fundata rehnquit. Fella quidem caliri nomen adept a nout.

Hine Hadijs centum Bafileia videtur abifle'.

Sedfladijs paßum miBia iunge duo.

Inde

RHENI LIBER II. 79

JnBe Neuenburgern bißex ad miHia paßum BrifgneM dextrum mittit obtre latue.

Uac (ka Br ifacum fufloUit mania parte: Manta Bnjaci flumine Rhenus obit.

Ardua Lunato claudunturflumina ponte:

Velrate,velficco vindtur undapede.

Vt ftadijs odo quatuor deßuxit eundo

Culmina Burcanigurgite Rhenus obit.

Mille quaterpaßustradu dum labitur aquoi Dtruta Limpurgivifere teda parat.

Trigintaßadijs,totidemque profunditur illine RhenuSyVt Bltißj flumine dedat aquü.

Trafits amp;nbsp;v«ito fodat dum flumine labra Elttßus-ßextra cedit vterq-, manu.

Jlicfubit Eltfacum:proculaUuit ille rriburgas. Pradpiti voûtant fertur vterque fuga.

It qua Sequamds Elfatiapartibtu ext at Obuiaf^anc lauo Rhenus ab orbe vider.

Et latus ad lauum Rhinouia linquiturvndis, Eltißopaßits mille remota duo.

lmbibitàdextris,quod dat Schuttreniajlumtn

Rhenus-.amp; audadlandnat amnefilum.

Quàgelidus duldfertur Schuttera liquore, Nemo Grauendadium dieet abeße procul.

Hine fladqs eentum Rhinouia dißtdet: inde Curgite Cinticus flumina laßus agit.

Jiubi-

8o BERNARDI MOLLERI Imbtbit àdextrocinticutn limite Rhernu.

rlitmina Cinticirupibusort/t cadunt.

Harcintaf inter miniino nongur^ite pollent tiaiades. H/trcinio najciiur vnda (jgt;ecu.

Tliiobile curualo Sciltacum prétérit amne: Culmina Volpacia prieterit,alta folo.

Arripit Hornburgi Vutam gui ver ber at arceis: Ambit nafulacum'yte^ia falutat aguis.

Vadtt Ophenburaunr/iguitur praclara Ceilli Culmina-, moxRbeno tot us in amne périt.

Définit eße fui;guofluxerat antea,iuris: itplacida Rheni molefubintrat opeis.

EUus adeRiAlfam reltguidixißeferuntur: Et lattis ad lœuitm turbine niitt tt agutt.

Singoiafontem latebris educit amœna: Exrigua Vogefi vallefluentacapit.

Excipit optatis Llfatia Minibus amiiem Vtrague-,guin, Ella nomen ab amne tulit.

Ellus Clarafecat generofa tugera vit is: Jrriguo ncmortim tejgua liguorefecat. Olrunca fl. Non procul IltfacisOlruncamdigerit:ißo iam voca- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ma/onidett confiât fata bibiße vado.

nomine”de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;um Mafonenatus,

Tolder. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Percupijttandem membra lauarefréta.

Debuerat tellurefrui', debebat eadem VtitereiNeptune maluit illefrui. peut'

RHENI LIBER II. 81

Deueniens ripam poßto UJnuit awtilu: Quipperudunandi ßagna ftcare pariit, StagnAjtcat nando:ripA dilctdti arenisz Alueoli mcdtani libérions ïnit.

Obruitur cumula flnuij'.lupei atur agu.irutn Ëile pucr.-npamjcßM adiré ncquit.

Succubutt fundo:ter lam Jubmer/us obiutt.

Matena nequijt flebihore man.

Nonhac Natura debet,non funera morbü: Duriterinfeltx occidit amnepuer.

Vranpitinfelixinopinaflaiiiina mortis: Mortis amp;imment£flaminaß)onte fecat, Dulce,guod tncepit monendo viuerefinit.

Quodpuer tncepit noficere,perdu idem.

Tiliotum Mafi) terrisquarebat ademtumz ftlioliimfruftra quarit vbique parens.

Terfimulac lottu redijßet abaquore Titan: Et media medium luce tcneret iter:

Tluminis exceßit pelago tum Mafine natus: Euehitur ligni moreicadauer erat.

Vn da nimisfallax'fVitam Uuore tuUSli: Jam renuis molli ferre cadauer aqua.

Nee fceleris poena faut terreris:eundem Quem peremis,nullofiaóla timoré leuat» Eeppertt ah natumgenitor,non inuenit,vltrà I^ongenitonmagni caußaparentis obit.

Tol-

BERNARDI MOLLERI

ToUit agutt pro lew : lachrymu condtta rigiibat M.embra-,fejgt;HlcraUfunus adornat bumo.

Claußra iiicHaßergflatuit pracldrajepulcre M.afo:ßium cldu^runomen wcßededtt.

Largafub Elfurdü Elio mißetur-.amp;ipfi

Vnda fub Uorbitigo JAurbucis arte (oit.

Ihurus ad Enfbemütkuiore nec Ombacus vndi

AdRubeoi Ellocondlianturaguas.

Phactdos htncvndam Colmaria iiiancipat Elio-Mania Slerßadijfluilifer Edus adit.

^NonproculhincdiliatNouientum: luluüiUiC i Cafarinaugußa/anxeratadeDeos. ’

Mania BenueldidediuioraUuit Edus:

Audior ad Rhenum dudilefledit iter. Excipit ad lauani finuoß ftumina Prußs. Prußs ab occiduo defluit orbe fat us. A duit,argento qua nomina mutuat,vrbem. Hicpofito Rhenus ponte ligatus abit. Jndèparum lama Rhenusdiuertit ab Ardo:

Vult Aquilonaris régnafiibire loci.

Rhenus it argentifoßa dedudus in vrbem:

Compita vicatiin prapete lambit aqua.

Argentina lattis RheniJortitaßnißrum. Vrbs folidageßat turre leuata polos.

Hane folidi longa patres at ate locarunt: Artificum plures conßituerefabri.

RHENI LIBER. II. 8l

Debutt hsc inter ret um mtr,uulu duct.

Clurtor baudnoflra (urgtt tn orbe labor.

Omnia ßieedundo mirarifingtda mente Sat neqiiis. Hoc liuor cerneregeHtt opttt.

Cedant Pyramides ; Mau/oU regia cedant Sttfta-.Coloßao cedat honore Rhodos.

Non,quimarmnrei« inßflunt cruribtts horti, Non Epbefus tanti,non Labyrinthe ent:

Vt dectu excelfa rimentur nobile turris: Nec Babylon tanto parta laboreßetit.

Clara Semiramio dtfcedant mceniafaflu-. Qua modo funt colles-, faxa velaqua/olo.

Inuidtofafitit Tarpaagloria rupis: Prabuit Aegypto numinü illa fidem.

Candida ßeHetur tanta fi gloria turrii, Quid Capitoltnifana Tonantis agentl

Ornament a velit .Mundo quis eendere tanta, Huitu in exemplum turns vt ire queant ?

Prußs dr Elluseunt-.ad meenia pergitunvrbis Perlocadiuidua Prußs amp;nbsp;Elle eunt.

Hine quinquagirttaßadtjs Scuttera ßuentum Quod remouet, Rheni tabra fubtre dedtt, Necetta defeendunt ad amußtmflumina femper: Elubitbeobßßtt longiorergo via.

Perpetuos curua qutfertambage ttleandros, Itducequtfluuioludtturergo comes.'

F Tertilit

8i BERNARDI MOLLERI

Tortilù barnat 0 renioratur cortiua greßit ‘ Circulât in jptras ductile Rheniu tter.

Semit a fit terra lgt;reuior-,nam reclior exit:

Et via flexibitii longior exit atjua. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

Vrbsiacet Argenti Bafileialongiiu ergo, Siduce^uü Rhene ceperit ireviam. Inde decent pafim defiendnntfluinina Rheni Mtlle-.videtSornam Rhenut adeßefibi.

Excipit ad hxuam refienantü cernua Sorntc, Pulcer ab occiduo prouenit orbe latex.

Qut Latiai adÿtfluuio fimul atlt;p-,TabernM, Ante I’haretratifragmina mentit abit.

Hochefeldt igcus^eii ruri nomenfortitus ab alto:

Hune riguü pagum Sorna venußat aquù.

Brompel Igt;irutaBrtcomagtdefi:enditadattiapri/ci: t p’S“‘‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fropter Ophendorpi teil a fubtre parat.

DiuitemifceturRhene-.nec latiuiire Expetitthtefeßusferpere Sorna périt.

Eine quatuor Rhenus procedit milita paßuntf

Ver berat addextrum flumine faxa latus: Bennie hü occurrit-,qui nomine nommât vrbell^

Rennichianr.Rhent flumen adauget aquis-Vrbs proculà Rheno-^Zephyri decltnat ad oras', Komen Eagenoia rebus adepta fuit. Faßibus à Rheno cenfetur dißita mille

Quattuor vrbs‘,paßüm mtllta tunge dut.

RHENI LIBER II. 85 gKæ nimium Rheno i^u^muü fetunctaferatur, Dulce fuu Rbentf lumen honorât arjuis.

Arduaprouoluit rejonantisflumtna hlaltit, Rlumitiit puniceo longimaélapede.

irninuc aduerß Lichtenum margine pagut , Subtrahit à dextro fluminis ore htrem.

Stolhoueiim traclu Rhenusprlt;tcurrit amico:

Stolhoueum dextrlt;t Rhenus adeße vtdet.

lllud Renntchto paßum vixmidibus o£to

Amne iacettßatium nauta docerepoteLt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Pagus Hochcbhetiiißatto dtfcedit eodem:

Pagtu Hochelihenii teättruentü aniut.

Quini]-,fedablîtluens currende ntilliu paßtim Jnde,fluentifonum Rhenus adornat »ter: cum lubigtt lauo Benhemia margine ripam:

Thermiacas longe dextrarehnquit aquas. nbsp;nbsp;Mirggr»«

¥emt)equadragintaßadijs Badcnarecedit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uss luden*

Rheno', Marchsonum nomine nomen habet.

Jdltcet atati'.corruptrix dicituratas-^

Labitur, inßabtlt nomina voce premit. îlarctneis dicenda venit Badena labrußis ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lpß-,quod Barcineo podeat ipfa ßecu.

Ff ßxaginta palmis Benhemia mille Ceßerit,adtungas miUia quinq^ pedumi ‘ Rhenus Saletium delibat.mceniagentif.

Saletijs Rheni loeuajubitur aquis. j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. F j Inßa ‘

0

84 BERNAKDI MOLLERr.

Infri Rafiadtuni deferturflumine lAurgw: Raffadium dextra Rhrnus abeße vtdet.

itß non (patÿ deludat tmagine-,Rhenus Salei io poftijuatn grande peregit it er:

Sex fimulacgreßuJùperauit niiUia paßäm, Fluniina Ltitteri cominm ire videt.

Dum fua confini Lutterue nomina caßro Mancipat,hune Rhenigurgtte lœuategit. iruta l'eßorum feclù iam nomina nefcit Rhentuiid atatum crimine fata finunt.

CUruit hoßitio Vefporum dexteraRhent'. ReUiquiae horum ^ania doter e nequit.

iama noui cultrix patitar tran/ire vetufia: Omnia dicendo dtflitat ipfa nthtl.

Comiteraguatoprocedit flumine Rhenus: Mania Numburgi comiteraltaferit.

Sußieit excur/u Mulburgi culmina dextro; Culmina Mulburgt longiiu amneßta.

Rhenanoi alia fpefiat regione Tabernas Rhenus:adhuc reßat ßgna videre loci.

Vlterius Rortunadedtt reflareiabernas, Solis adocca/um,nomma mentis habent, Obuiat aduerfo Screcanum limite Rheni: Dextera Screcanum fluminis ora quatit.

Hac et iam Rheni ßirgit Line hernia parte: Cuius in exils mania coUeßedent.

ötf'

9

RHENI LIBER II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8$

\ Germarsbetna latus Rheni fort it a finiflrum Parua:t anten geßit dotefuperba loci.

üinc,vbi Lutterusprafcripßt nomina caßro. Hat fiadijs centum pene remota iacet.

Jiinclatusaddextrumfubit i'denhetnia, Rhenut Quattuor vt paßüm miUia carpßt it er.

Dum fubtt hinc paßuster mille potent ia Rheni, Pagus adeßßactlipauper honore locus.

Ipfe domo Rheni nomen cenfetur habere-.

Et latusaddextram culmina prabetaquis.

Mille duo paßus ßmulac de/cendit euiido Rhenus,et audaci carbaja fionte vehit^ Altius ad hxuam Nemett ßantfluminis ora: Imperium iurü Speirarigore tenet.

Aerts amp;nbsp;exablrix-^Ôquot; au.tra curia htü-, Cijarea nomen Speira cohort ü habet.

Speira pyti nomen multù traxiße videtur: Proxima Guidonißabat ab ade pyrus.

Quam ßmulac fluiiu Rhentu cedenterelinquit, SeLeporis rtuumgeßit inirevadis. Mutât iter Rhenus-.Boreadefleblit iniquo-.

Parrhafiasfluilu tentât obireplagas.

Mille duo paßusfi mulac progreßtu obiutt-, Etfolttocuruum moreperegit iter.

Gratia Rbenani dextram moxfluminis intrati Gratia Cragoeis nomine ßgnat humum.

Hinc

BERNARDI MOLLERI

Bine quinäetia pedum äecurrtt mtllia,purf Lutterisaälecuam brachia Jihenns habeti lut terts ebulltt iMtternaCalarisvrbe-,

Culmina t^eufladufluäibus alt a fer it. nbsp;nbsp;*

Labttur adpag um,gut nomine dicitur alta Rtpa-.futs Rhenoconciliaturaquü.

Tenèqiiadraginta ftadijs pradator aquarurn Rhenut ab Alripaduä:itefecit iter.

llobtlu adducit Manhemia Neccharim iHri üeccharisadgehdum nafiitur vnda caput.

Barciniofiumen jaltuprocedit utrunque: ifler üecchareo grandtus amne turnet.

Tonte îHicrufurdum propter gignentefluenta Dttia Rotatlla Neccharisaruafecat.

l^eccharis adueniu Cjmbrorum maniagaudenti ‘ Mania Cjmbrorum verttcementis agunt.

Boc equidem Cymbri trail u reflate videntur, Sextia quos Mario cedere vidttaqua.

Antea Danorum tribuit gens nomina régnai Cymbrica nam regio nomme diilafuit.

Sed pat ria Cym bri quoniam ceflêre reltila^ Cymbrica Danotum nomine terra périt.

Omnia mutantur-,tellus mutatuttamp;ipfe Incolannutantur nomine régna fuo.

Cum non indigenas valuiflet Cymbricagenteb L’aflere, transfugium gentibus acre dédit.

Ixpulil

1 '

RHENI LIBER II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87

Expulit ingrat o fat or uni fydere multof. Culmina quos alio tjuarere iußit a^o.

Hine patres multi ceßerepenatibusacti: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''

Exttra nam patriocultior orbe pla^a.

i^anc aliud dtuerja dedit Natura priori:

Dania Parrhaßo ditioraxelocuf-lam non iliaßbi tellus eil pair ia tantùmi Omnibui eße pot ell patriaptnè virü, Nunc Italos cce'.opajcitflorentefalaceis: Nunc eadem Gallis fat^-,fuperq-,fauer.

Stifficit ligt;lfani«-.Anglorumlufficit orbi: Obuia Germanis reddttur‘ aqua Get his.

sic quanon proprijs fuffecit Cluibus oltntf Diuiteiam didicit pafeere cunéta/olo.

Rem mutantvmbtaCymbri-.liquerepaterna

Ma;nia;nec patria contigit vmbra plaga.

Helltquiiu propt er Nicrumfundare coalli'.

Dum cupiunt votisplura\ tulere nihiL ^eßat adhuc nomenigentu defeat origo: Cymberi^ Europa tartu in orbe manet. Neccharis an. ißa Cymbrorum voluitur arci Latius:illußri dißecat arua pede.

Elumine Verflanum Nicio pulfttur,amp; Horbist Arua Rotumburgi Nicrus amœna rigat. Non procul hinc acido diflat Niderauiafonte Nobtlis: ePi medico nobt lisamne locus.

T 4. Cunt

88 BERNARDI MOLLERI

Cumfonïtu terris prodit,ftriture proeellai»

Rtuus agtf.morbi tura refii iiigit aquis.

Vndts friphur ineft : Chtilcantitm diffluit vndii’. üec modicaferri parte fliienta rtgent.

Dum factleü Amer te properat lacerare procelhu Mœnta Ttibingi Neccharis ait a {ttbit.

Ltnqmrtir ArtanumjenijquodtemporaprabeC Arx ibi venatrtx extitit apt a fer is.

Jlinc Siu^ardis adedi : Ißiagia vißrut lUinc: Vnda Nicti /edeis inter vt rafq\ meat.

Inde LkG. AlslT. STATio petitur veneradaßuetid Rrbs modo Cant Pt adip nomine diâ a venir.

îiectbarti aecttrfd ISlageltt digerit vndas: Enfea Na^rettiflidtibus vndacoit.

Qtià duo mill entiir refonanttfluminaSicro^ Eabicanum fluclusinter vtroÇq-Jedet.

Inde/aliifontem (fi nonfallamur,Alißö Fertitr,et Halprunum) Neccharis amne Jubît.

Falluntiir dtcuntfontem quicunq-, fitlutii: Magna Itcctfonticati/a falutisadcPl.

rofleafainujoCorcerusgurgttefertur: Neccharei teraumgefiit mire vadi.

Idieccharis ad ripant Cornelia poßidet adeis: Ftemtna qitamgrauiter nomine torfa vocat.

Fertur laxta procttl pelagocumtilatiu aqiiarU»!'' Et varios ripa lambit vtraque lareis. '

Frafi.

RHENI LIBER. II.

frtcipitem dextroJubtens dbjumtt laxtam aeciharK:abfungt;ptogritndior anine turnet-

QuinettAin niagni lylua douâtur Otbonis Amnibus:addextrum Jj/luaflut atra latus.

Heidelberga venit Diuo nnranda l'latoni.

Fallot an^vrbs facti nomtna mont is habet, idontisadbuc (dcrt tumulum reflate vetu^at

Htßoriafajlis inuidtofd dedit.

iftflecusaduerfa quontam feiunilus ab vtbe: Altius bortendo deprimitantrafltu.

Velflgt;eleiaCacißmulat,vel phocidos antra: Egelida vindex rupe M.epbytts abit.

HoirtflcotupesflinadenfanturamiäUy Quonequeat vallemSotis inireiubar.

tdetcurij (actis dederant fleleia Druida^

Quem flat iiunt forma non referent e.deum.

Teaotelaudabant,oculonon indice nurnen'.

( Eelligioflecuinumenineßefuit.

hiercutij flgnum Didius flruxiße vtdetur: Et partes templt flgnaviderefacit.

Ad Zephyrum fleclat partes',adparet tn adet iüuminafanäorum vindicatadts honor.

Denique montano confurgit verttce templumt Denique nionsfacri nomtna mentis habet, îdercurio fignum bafis fanxiuit honore, Jloc Didiuspoßquantcaßralocaret agto.

ÿO BERNARDI M OLLERI.

Antoninus enim ftniulac delete Morauos

Rontulea fecum conßnutßet ope-, £ß 4cies mult o Phoebt defeat a c»lore:

Marcida ficcato leger at oreßttm, J£sl aliquidperferre filinr,perfetre labored nilgrauius Çufpicor eße fiti. Könne tuuentutum nobis prareptafuerunt

Temporalaonnebreuisfuflubt haulius uqil*^

Tabula vulgari decepitfecula voce

Kobtlis.'haud celebri fabula luce caret, luppiter aflrorum dominits,tot munera vulgi

Cepit, odor at 0 thura Itquore pet ent.

Sanguine tauroruni placatus.fanguinegaudtt-Vilius ingrate duxerat eßenthil.

Pre mentis cult or vellet quacunque Tenante!» Pe/ceref.impenßs vinceret ilia precutn. incipiunt cunllt votisvrgere iuuentam, Vltima quam nulle laderet vrna die.

luppiter annumerat.quifallerenefcius-, illud Munerisatberea viäorabarce dedtt.

Jduneris in promptu nec eratgeßator:at ill»

M.0X Afinum prompte iußit adeßegradu. lllegradu venir tardo.pertare iuuentam

Veilor ad humanum debuit ipte genus, Debuit indodo Stlenum ducere tergo-.

Dignier indoile veluere lignagenu.

RHENT. LIBfK. II. ÿî

îUeiaaentutem dorfogeflabat antli:

Munui impofttum duxit^b axe poli.

We Planetamm fiharas defcendit olj/mp»; Barbarafalcigeù deuenit aflrafenis.

Àlira lûuii [ttbijf,fub eo cathaphraila Gradini Régna fiibit:tandem Sole peruflut abit.

tccefitim Phxbt radijs coüegit anhelam : Barbaras in media concipit arce fitim.

BattHum quant aqua'quarat-,n» inuenit häufig Ad Veneris tandem régna peregit iter.

In Veneris feruore fitim fedare nequiuiti Quoltbet interdum lortior igne Ventu. iAercurij catum.Luna montojafubtnit

1 Cornnamonpotuitficctor irefiti.

I lUeiuuentutem Oiris deuoutt:habtnda t Semper inops illi tare [enebtaforet.

I Lafius èir infalix elementum contigit ignic

1 Sauioracceptoferbuitignedolor.

* Aeraperluflrat triplicemmonfitftulitaer

Quod nocet :aerio na/citur orbe fitis.

Intrat aquastfalfugo fitim Jedare nequiuits

Blempe fit is fialfocrejcit aduSla mart.

Ad Libya terras Phxbi feruore folutat Progreditur.Libye terquet adufia fitim.

Tandem Paüadij venitTritonisadamnem:

Tleiiit ad optati bafiafontu iitr*

yi BERNARDI MOLLERI Orlt;* vadü admouit,at]uam Itbare paratus, Quivetuittangtßumen, Enhydru erat.

Exantmü vifoflumen/erpente refugtf.

Anguts ait:noliflumen turbiie,tubenmi'. tiec pede,«ec potu beßtaflumen adi.

Relltgto magntfluutum Iritonü adtre: M.efib 't cußodeiH deputstt vnda Dei.

Ora ßtis torijuet ntmium-^reßondet Afellm:

Per [dera,per Superos oro,ßt haufltu aqua.

Qua potero tecum grat US virtute pacißar:

Immemor oßicijicrede-,nec huttu era. Donaiuuentutis vafro fj’sclatttur Ltihydri, Verbadabatferpensß dare verba poteß. Buiu» iiuUa ttbt dabitur iam coptafontis:

Aut mibt,i]uageßas fuunera,/Jgt;onte dabit, Hon alia mecum poterü rat tone pactfci:

Vel btbe,ve!fugta6t,dtnafed tßa volo.

Grandeßtu lelum dorfo/emouit A/elli Depo(itum:Serpens dulce lucratiir onus.

Calltdus extemploßttenti porrigit vndat :

Appoftto vtäor ntunere latus abit. Sic A/tniu itoßri iallara corporü emit

Pocula. Quam caro lullulit amne fitini ? illud Mercurio de bebos credere donum iuppitcr-fbaud ttolitiittifaderet illegentit-

RHENT. LIBtK. II. y5

Cur Ajino credühtclum curare grMatur.

Exige tumunus lupptter ergo tuut».

Sedcantmusfurdo:fa(ltim(onfifltt:Alelli

Crimine ir.ortales coginiur eße fenes.

Vraripuit fatolerpen ; wirante tuuentam, Quant meritodiuusiure teneret homo.

Tergure {erpentes mut at o tempora reddunt

Prima /ibi'.turpü pellefeneäa cadit.

Munerenecfalix Afininoge/liat Anguü: Ex Aßni ficco fufiultt oreßtim.

Acre fit ii telum nemocontemnatteodem Tune aciesmorboviilapetebat aquae.

Venderet atatetn potu, (ivenderepoßet ÎAtles:egeftatemftrregrauaturhomo.

Jlucgrauifaccedlt,qui deßruit omnia,morbw.

Morbue amp;nbsp;humano fauior hofle fuit.

1 Morfcirfd diuerla populabant ag mtnapeßest

I ^miigMijpHgnunf morsq',fiti5q‘,mattu.

Peius an eiientu bellt quid jufficer eßel Eltlittbus votum fat a fubtßc pla cet.

Prigida non tanto Quadorum cardtnevirtiu: Eiefcia E.omanis parcere turbafurit.

Komtna Quadorum Germants peßtma ßgnant: Quadus Qm» malus ell,idem nomme Quadus erit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OuAcbt.

Turba îdorauorum fallu prognat a Boêmot I ngeniofaxum vifa referregrauP,

Safiipif

94 BERNARDI MOLLERI

Sufcipit indtélo Quados dr fadere iungit: Hem peragit morhw.rem peragitfue fitii.

Barbaries nuUomorbi languore coacia, Jn Latios properat bella mouere duceü.

îit» actes hoftem vabiit Romana fugare, Immodico pediis debilttata malo'.

Quidfacient Imeltw patriam repettßefiiißet'-Degenerem renuit morbus inirefugam.

Kucßtu accedit morbo non mitior, agrost Mlles adinteritutnpronior eße necjuit.

Brgo mort certum:virtus languorefugat a.

Brgo mort certumtQuadus obeße parat, î^epopulis bellum noceat diff^erre paratis, Accelerant Quadt pracipitaremoras.

Tum legio Chrtßtfueratfignata lattacro-, No» Latios inter quippe maligna duceit.

Senfit egeftatem-,QiMdos vrgere natabaf, Bam prece^quàm belli pradtta laude cohol^'

Tiac precis impenfapluuiam lucratur ab axei Vnde refrigerium miles habere queat, Aeredefecit meliori languida mortis Effigies:calovitafauente redit.

Integra mox actes ammo flatuebat in hofiei» Claßicafert Aquilam miles'.adarmaruul^'

Chriflicola foltta Superos pietatefatigant: Dum gladiosflringunt,arma fuere precis-jii’

RHENI LIBER II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9?

îmaTenans lœ/o Mundt deuexa tuetur, Jiinc,vbicandorem/imita laütialit.

Militât i cocli Utebrutpro Cafaic pugnat: 'iion/lerileu tußi nuttit abtre prectü.

J^«e4 dt/cendunt vltortfulgura (ix'e: Per latus effraäafulinina nubü tunt.

Horrida luttantes Vfnittnf adclaßica vetili: Arduus horrifico dimicat imbreptlus.

CecUca Kenianisfaciunt apartibus arma: VindiceCbrißtcolas prvtegit axe Deus.

Omnia calorumfamulantur brachiaiußitt Omntaconturant vindtcefata manu.

Sylua ßoimorum tonitru default anhelo: Borrida Sudetes (tßit ad arma polt.

Indecilufleäi ceptt Qabretapauere Syluamtmus Lunaßerntt atredo metus.

Adcaput euer jo remouetUT territus amne

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Albit,ab vndeno nomina fonte trabens.

Vintfer acceptaßernit mons fulminefyluam'.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Süefciaterrerifulgurefjluatremit,

Quattuor ennttit nions flumina Pinifer : ident Quattuor abfcondiflumtna monte videt. ^onoriens Egramfoltte,nonexcipit Albit Gurgttefub ßopulis Egra/ed agra latef. Terra condit aquas, Albi ceßurus amp;nbsp;Aräo, llbitamp;Arilwi hmtteSalafugit.

Ittfoli

9^ BÄRNARDI M OLLEKI.

Infobto Mogum cafrmiratut abeße

Rhenutyö' occiduo terra fu b or be latem.

Aultrum iHabù adit ‘.Jf^abts defctfcit ab Außt^i Nec focys lUri régna fubintrat aguit.

Fluiiiina rtniferi latuere ßupentia mont is: Terri ta vix quarto redditar vnda die.

Hoc potuit fatorertini ITatura ttmere: Rflßagor,ell tni/ero tant us in orbe furor.

In rigidos cœlo piignain fundente Moranos, Stibpedepugnantum niugqt irafoU.

Tela licet Quadt neruis excußafugarenr, Nilpoterant homini tela nocere pio.

Vertit in authoredgladtos,ac reppttltt arma, Reppulit in Quados(jncula nube Deus.

Q^uidfacerent niiferilSuperosfuperare negatu^h Aet herds vidi fuccubuerc nitnis.

çQuadtts amp;nbsp;accepte mite/cit yulnere: Quadus Anteaquifuerat,cogitureße bonus.

Nullt Moratioruin virtustceßereMoraui: Romuleis adli terga dedere vtrts.

Vix fuga protexit rares,caduntur ad vnum. Difce,quidefficiat vindtcis ira Det.

Difce preceis longe pugtlum prallare lac er tilt Irritanon redeunt indice vota polo.

Sic opera miles fuperat Romanus Oljimpi-Robore quifraclo maluit ante mort.

Chr'ß*'

RHENI LIBER II. 97 Chriflicolis palmam multi trtbuêre cateruisi Pugnaquod ipforumceßerit altaprece.

Inde KiçxvvôÇoAof pugilum bonitatevacatur, Ducere quad legio fulmina nubequeat.

Sed cum gente Dei multis non conuenit aquet Cognita nec Cbrißi pluribut arafuit.

Chrißigenas illi mordent liuore cohortea' Mercurium palmafigna dediße volunt.

Extitit Aegypto prognatus diuite quidam Miles',amp; Arnulphi nomine clarwerat.

Nef pdfrw dignut tali,nec nomine:morum Degenerißrtemfallit vtranque nota.

Sign«» fecutus erat Magico venerandui honore: Cunlta feiens,chrifli feire recufat opem. tiouerat ü,fulgur pauidi quid denotet «txci: Pundit US euertifulgure dignus erat.

Pata Comœtarum notât prafaga future Ip/e Cemeetarum dignus obtre malo.

Inßabileis ceelo didicit mirante planetas: Ex pecudum didicit feire futurafibris.

Ex auium crebto ßatuens portentavolatu, Ingenio vatemdecipiente refer r.

Ef Magicofatiferiem turpabat abufu. Pebus adulator mifeet iniqua facrü.' lUe refutando Christ damnabat honoreisi Arcadico dixit numen ineße Deo.

G Dixerati

98 BERNARDI MÔ LtÈRI* I

Dtxerat: atteßor bello nil vincere chrißunt: nbsp;nbsp;nbsp;‘

Omnia Mercuriumvincereteßlitro.

Mercurium nouv/upplexaltarefieijuento nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

lllius-,ad laudem viélima fafe cadit.

Uuncprecibui motif, fimulac vrgerg MorauoSf Etpluuia vidi déficiente fitim.

nie igiturguttof volttcri deduxit Olj/mpo:

Hic medtca peflemfecit abire manu.

Non ope ßim Chrißi nixus: nec fentio Chrißu»!^ Militii baud pluuioßiSlulit imbre ßitm.

Mercurio grateis tgitur reddunto'.litate

Caftra. Quid ingrato tarpiue eße rear^.

Sic loqttitur.-Chrißt caiißas explodit le/u: Nec Magtu effiäo credit ur ore lo^ui.

Verba fides fequit ur,populo fupereßefideli

NilfideiiChrißonilfupereße boni.

Peßifer errori Mundus Jubfiripßtcin atrum nbsp;nbsp;।.

Mundutamp; errorem pronior ire folet.

Vt Didius palmam belli ceßiße putaret

M.crcurio,t andern gratificatus ait:

Ne fer ar ingratus belli pro munere viUof,

Proßier vt euentus poHea Martis eat:

Hane ttbt Fortunam Cyllenia debeo proles, Quod beneßicceßit pugna-,quodhoßisobit'‘

Nobtlis aterno fatorum nomine Roma, lam ffiatio terras claudafthonore polunt-

IS»

RHENI LIBER II. 99 iam refiratgratets,ceu par, aternarependat Mufiera Diuoruin nuncio Roma tibi.

Ipfe quad exemplum meritispra/cribo,quod ipfi Sum prior,haud Dtdij reßiice vota tui.

Adfluutum ßmulac delatus abiuero Nicri, Propter aquat Nicri fana datums ero.

SicDidtus:Nicrumfubijtpromißiirefoluens

Débita,quo voti deßnat eße reus.

Vtilius vouiße nihil,quamfallere vota:

Sivoueas quicquam votarefolut Deo.

Non Superos ridere decet:riderenec ipfi^ Fallere nec poßunt ferta:fallat homo.

Paüat homo:dudum rigidi/iiJfenfaTonantif Vindice fallenteü obruet tra manu.

Hac igitur Didius nimium ratione mouetur: Vouit:quinetiam reddere vota parat.

Votatamen noßra fuerant inuifafaluti: NecDidiusnoßravotafalutis agit,

Tergaßibit montüfiertlivicina cauerna:

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mercurijfacrü fana locateflctit.

Hane tibiconfiituo,qui fydera concutis,adern, Qui louis amp;nbsp;Superûm nuncia die is,ait, I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GerffMWtwva/fWBonexpriwir vüo,

1 Frgo tibi vulttufigna rependo tut.

Nomtnd non templi,templum non eximet atasi Jnde locojacri nomina mont is erunt.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G a N»

loo BERNARDI MOLLERI

Ke quA T)rutdAruni pietM mutetur^ cAndet» üore DruidÄram continuAre iuuAt.

gt; Mente colunt Diuos-.fidi niAndAtA Druide jfiAferani.'Hermes mente colendm eritgt; Quad ftatutfaniim,cupiofAncïre Drutdati Metcurij debetßgnA referre locus.

sic Aft: binc facri deduxit nomina mont is UeidelbergAilocicommoditatcfauens.

Hacfladqs Speira centum diflare vtdetur. Sedme nunc aliud fcrtbere cardo iubet.

Sufficiat Rheni /patiumfilius inire: Non alijs certam trado mathefin aqtiis, Arduus vt grauidoprouoluitur agmine NicrUh AnteVladumburgiteSla ruentisabit.

Neccharis ad met am laßato voluit ur amne : Has igitur Rheni dextra capeßit aquas.

Neccharis extreme Manhemia Itmite dextrant Poßidet.'oppidulum poßtdet illa vetus.

Epjlogus li Nunc iterareiuuatjpatium, quod obiuimusatlth bh Secundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extßamdongior ante fui.

Afluuijs Arola reuocemur ad oHiaNicri, Quid (patqfluilus inter vtroßq-feram.

lunge quater centum ftadqs millena viator: Addito viginti quinq^.fed addetria.

Hac igitur J^eni menfura Matheßos arte Ambiguam nefcit conciliare fidem. finis libri Secundi.

ÏOI

LIBER RHE

NI TERTIVS A CON.

FLFENTE RHENI ET NECCHA-ris, vbi amp;nbsp;Manhcmia eft Oppidum, vfqjad Mofellæôc Rheni confluenti-amdedudus.

^RGFMENTFM TN LIT5RFM RHE-ni Tertium à lAanhemtit (tue Neccharif] vfq‘, ad i.onfluentiam inferiorem: vbiM.ofella in Rhenum fefe exonerat.

Henus à finiftris cminus o-B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gershcmumhabet amp;nbsp;Roxhc

11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mum,prçterea Lenum fluuL

um:amp; nonnihilremotam ri-paVormatiam.

Inter Manhemiam et Vormatia centum ftadia funt.Inde monafteriumLau riflenum, è diuerfo Vormatiæ habet : à dextris habet ErTpacam fl. Vuinshemo proximu : Inde oppidum aliquid remo-

G 5 tum

toi ARGVMENTVM IN tum Stænas; Gerushemum amp;nbsp;Stochft^' dtum.Rhenus moxarcum facit,ex ptentrione in ortum,ex ortu inBoreaP’ et Arôtum,indc in Zephyrum fleétitLiP

A finiftris Vppenhemiam habet : vb' Ruth amp;nbsp;Vindicis adieûa in carmineh'' jRoria.

Inter Vormatiam amp;nbsp;VppenhemiaP' centum et vigintifuntftadia.RhenuSiquot; Arfturum vertitur.

Inter Vppenhemiam amp;nbsp;Mogutiai”)' quç Rheno ad lœuam coniungiturjCequot; tum luntftadia.

Rhenus è regionc vrbis Moguntinquot; præclarum excipit flumen Franconi^ Mœnû:c|ui ex monte nalciturPinifetquot;’!

Rhenus in latitudinc iuxtaMoguP' tiam protenditur ad duo Radia. A deX' tris Beuericum habet, inque occideP' tcmlabitur; aliquot infulas facit. PrS'' ritSchirftænas,Vualfenum,Helfeltun'i Erbacum,Oeftrichium.pIureshincoC' currunt infulæ. Rhenus veró MitilePquot; amp;nbsp;Vincolium pagos adit contiguos.Iæ deRhingouiæ tradum àdextrisjàfiii''

LIBRVM. ni. RHENI. 10} flnsNabin capit fliiuium,à dextris Gei-fenhemiam amp;nbsp;Rodeshemiarrija finiftris oppidum Bingiam alluit ; ibique Nai-da capit fluuium.

Inter Moguntiam amp;Bingiam funt centum ftadia amp;nbsp;duodecim.

Rhenus in Corum labitur: afiniftris montemRoberti habet, indecircum-fluit Turrim murium morte famofifsi-. mam Hattonis: à dextris alluitErueldu arcem . Bingiacum fpecum à finiftris, Halmanshubam à dextris. Vasbergam à fimftris-.et eadem parte Legionem T ra ianam.

InterBingia amp;nbsp;legionemTraianam lunt quinque millia pafluum.

Rhenus continuo curluHembacum lœua, Corichiumdextra,Dembacum lœua, Corichufiam dextra, Bacchracu oppidum cum arce ad lœuam alluit.

Inter legionem Traianaamp;Bacchra-cum funt quatuor mille pafl'us. Infulas ibi facit Rhenus, quarum pofterior arce habet Paltz dida. à dextris Rhenus Co-ucanum,in monte arcem, in radice pa-

G 4 gum

104 ARGVMENTVM IM gum habet. Alia ftatim occurrit arx ad iiniftram, fub qua altior apparet Vcfa-lia. Rhenus fe plurimû ibi flcdit : ex Co roin Zephyru; cxZephyro in Aufti'U gyratur: montera habetaddextrara,ab tifsimum Luerley, quirefonanseftad- । modura. Rhenus in Corura itcrura ver titur. à dextris arcem Cattzenelenbogc habetjamp; eadcra parte Geuershufiam.

Inter Bacchracum amp;Geuershufiani oppidum funt odo mille paflus.

Rhenus oppidum D.Goari à finiftris habet :ibiquecrediturRhenus percre-bras Charybdes aquæ multum amitte-re. A finiftris poftta arcem Rhinfcltz, quafiRhenirupemhabet. Longiusad dextram Dorenburgum,Velmichiuifl oppidum proximiushabet : ad lœuani Hirtznoueam amp;Paltzichiu:ad dextram fupra Bornhoueam,dua$ arcesjCampeî pagumadlœuam: eadem parte Bodo-b rigam.

Inter Goari oppiduamp;Bodobrigam nouemfuntmilliapaiîuum.

Rhenus adit pagum à dextris Oefter-fpey:

LIBRVM. in. RHENT. lO^ fpey:à finiftris V ueftcrlpey. Brubacchi-am arcem amp;nbsp;pagum à dextris: Rhenis pa gum à finiftris amp;Regale quoque folum. Ober Laenftein à dextris oppidum,arce Lanecum,pagum Neder Laenftein.La-num flumenibi à dextris excipit.

ABodobriga vfque Laenftænas fex milliapafluum.

Rhenus pagum amp;nbsp;arcem Capellam à finiftris alluitjræcin monte,ille,in plano exiftit.Rhenus Nouarum facit infu-lam-.Cleripaguma dextris alluit. Inde ConfluétiaRheni amp;Mofellæ ad loeua.

Inter Laenftænas amp;nbsp;confluentiam in feriorem funt quinque mille paffus.Inter Manhemiam amp;: confluentiam inferiorem funt feptingenta ftadia, amp;nbsp;vigin tiofto:quxfaciuntviginti duo milia ria Germanorum communia: redundant ftadia viginti quatuor.

G 5 LI-

io6 BERNARD! MOLLERI

Sfhdtra Itbro met am ßatutt detrtta fecundot

Tertiui infcenam ptodeat ergo Itber. ।

Qttidnimium ceßare iuuat ? narrare penateû

Et citius Rheni terga cupido fuit.

Inllimulat multos ad rem Natura venire-

Sed fludijfinem quant adtre fui.

Froderit vndifonum qatdfiernereclaßibus,aquin:_ ;

In pelago quor/um multa viderefacit:

Arduaquidprofuntdecumani verberafluäus: । J rdua quid prodeft vincere monßra mar it:

Vtilis occurratß non poll omnia portus:

Si reduceisnunquamterra videre queatl

Nonne mihi con tingit idem Icantarefluenta

Deflino-.fed vehement oßicit vfque mora.

Vfque labor terret:demens augmente laborem-An ratio tanti/ana laborts erit^

Spero:nec inuißs contemptum partibus iri | M.e reor: inuifum condo nec aut hör opus.

Oppida eur Rheni tantum,curflumtna Rheno Qua pereunt tantum tAufa referre vetaf^.

Rem ßolidusfemper iuxta verfabor eandem ?

Semper in Rheni limitefixus agam ?

I« mea ß tantum venißet carmina Rhenus, Omnia iandudum carmine dtéla forent.

Neßra tot vrgeturßiris tnfania rerum: £t dum multa libet dtcere,paucatuuant-

RHENI LIBER III. 107 Ello:fed inuadet leiloris naufea menteni'.

Scrupului in Rheni nomine mUltus erit^ Slt;tpe viatorumreHa deflectit amußi orbita'.fic alibi cernereplura datar.

Quidfaciet Rhenus,fi non deleter amantem ? Non eadem femperfcripta placerefolent.

Quavario fcnfüm variât fcriptura lepore, Dulcins attenta prabet in auremelos.

HiSorias ergo Rheni coniungofluentis: HiHoriam lymphis inferuiße iuuat.

Res ß ferre poteß,mutatur femita crebro; sicut in ambageis nauita Jponteferor-Digredior jgt;erfapefcopo,perßtpe reuertor: Qua digreßtts eo parte,reuerfiu eo.

Hin efl,qttod nimium ceßo,gui dicere multa Deflino,guinecdum dicere pauca queo. , Deleéiare volo,nec non prodeße:voluntat Cunbiaputat votis eße minora fuis.

O vtinam votis dexterfuccedat Apollo. Arduus indodum tr adere doda labor.

Jn medionunquid curfufujpendo laborend In media nunqtndparte fatigat onusl Ipfe quad incepi ßatagamßniretnec obflat Carmine quod tenui plurimaferre paro. Terror eaf,iungam praceps exemplafluento Hofftta,dum volucet turbine Rhenus abit.

Vrget

IO8 BERNARDI MOLLERI

Fr^ 0ß faxumß non fub pondéré vincor, Dumßudys Eratogaudet adeße meü', Materiam tardi cur non explodo timorü ?

Materiam ßulti confiât abiße metus.

Jiacreputans mecum video ceßiße pauoreü: Btnc ß)Uto folttum more paremue it er.

Ehenui Ogerßjemum lœuafufieilat abeßez 'S!}amfiadijs ripafexque tribtuq-,fugit.

Faupera Eoxhemum propiusfert culmina EhettSt Fluminü ad loeuam culminafiare liquet.

Lentis vt obtutu Lampfeni maenia liquitj Sceptiferis Ehenigaudet adeße labris

FofieaLorßenßs fieciantur culmina claufiri: Culmina Laureßi nomine dextragerit, Limite Vangioneis Vormatia continetamplot

Vangioneis Eheni loeua venufiat aquis.

Vrbs licet extremofluuq non margineßurgat, Baud tarnen à Eheno longius ergoßedet.

Bane Eorbecocuagum funt qui dixiße ferunturi Arguit hoc ratio nominis,atque loci.

Bree fiadijs Nicro centum difiare videtur.

Ifie Palatino claret honore locus.

Bic Later anorum comités fixere trophota, Mania fixerunt principe digna viro.

Erfiaca Vuinhemo ßmulac effluxit ab vrbe^ Sußeipit hunc dextra Ehtnus,amp;ire docet.

pr9ti'

RHENI LIBER III. IO9 , frotintu occur runt Stanurum maniA Rheno, MxniaStitnarum nomine Clara fuo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Carula Herufhenum fr altbat dextera Rheni:

Vilia Stoch(iadijfluctibus arua qtiat it, Verjitt ab Arciuro defleilit faufere curfum Rhenucin Aeoi climat a Solü abit.

Vtffiu ab Aeoo Borea curuatur in oras: Hine fugit in Zefhyrum duililü vnda tubtt, Rhenus ab occafu quod (iconcurrat inAußrof» Orbifluücircum terra iacebit aquit.

Sedquia non redeunt infe/efluminagj/ro, ïflhmiaco Rhenus calle diremptus abit.

Ad f ia Virgini) ßiatiatur mania Ruffi Rhentss:amp; ad lauum Culiinet tUa latut.

Hac licet vrbs,velutireor,Vffenhemiafertur, Eß tarnen ex Ruffi nomine clara dueü.

Vindtce qut domito fatriam refetiuit ab hoßei Non fibi,fed f atria fralia laude tulit.

Iulius at Vindex inhiat dum faßibus,arma Dum mouet,à Ruffo vinciturchoßis obit.

iüe quidemfaliXiregni quicunquerecufat Bonder a-,qui iuris maluit eße fui.

rewif adfafceis^curarum mergtturailu: Nonfecus,ac grauidofamina ventre, timet.

Imferium quanto régis fudore geratur, üorrida Damoclis f rodere fama valet.

Bra-

IIO . BERNARDI MOLLERI

Prufitjrat Sicitllt;t quondam Dionyfius vrb't: * Ctarus amp;nbsp;ingento, darus amp;nbsp;arte fuir. Pieriduia dnteu fludio cognouit Athemsz

Dtfcipttlus magin quippe Platonu erat. officium docii prauefœdauit abufui

Doblut erat:verùm mente lyrannus erat.

Ad tempus Fortuna virt blandtta triumphis: Damoclis Attribuitfallum proffieriîatù honor. afl'eiitatio. Igt;ii»‘ocles caneretperfape beatunh Oamoclen dominus vidtt inept a loqui.

' nbsp;nbsp;Rexfcurram docuitfortunas nofiere regum,

Quot regimen curasnodedieque ferat.

Fecit inauratis honnnem refidere cathedrisz Adpofuit menjam:cunbla placere dedir.

Impoßtum c.'’.piti tribuit diadema fuperboz Haudfamulumparuo iußit honore frui.

Frapofuit fcurrtt quicquid t eflat ur honoreit lmperij:t andern fceptra tenere dabat.

Agminafcruorum famulanturplurima menfiR luflafaceflebant regts honefla fui.

f^uodfacit ad regum luxus, ad ditia fceptri ISomina Damocles nofcere vifus erat.

sit vallat a qnibus perftpe potent ia curls , Hoc etiam fignisfcurra videretulit.

Libérât ancipitem corio Dionyfius en fem'. Subnellit capuli pondera parte trabis.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tets

RHENI LIBER. III. Ill

Pertenuifeat gUdtum pendere captUo: Damoclenq^fupraferreus haßt apex.

Extimet elapfo Phlegyat vf »jdrmou lethuntf

Sicgladto lethuni/curra cadentetimet.

Kon ocu/osvtfu pafcit^non vijcerafercbs: Ell altusvitadamnatimerecibus.

Kon antmaduertii famulantis munia turbat Horrida JoUicitts fu/picit armagents.

Pra curu antmifaßidit gaudia menßt:

Omnejub auerfa naufeat oredecw.

Glorta blanditur.votis obßflit imago

M.ortü\in horrorem cedere cunila videt.

Eßtries vrget. Quem non vrgeret egeflas: Eßtries tanto cedit abailametu.

Damocles gladij cafum^nonfercula regit

Ajßicit:ereci 0pallor in oreßdet.

Doltior exemplo cognouit gaudia regum:

Gaudia cognouit principe digna viro.

Deßituit menßm (olito contentus honore:

4 pedtbus regi maluit eße fuo.

fttlicem minime Damocles poßea regem

Cenluit'.idßrißododus ab enfejapit.

Etx,fateor,Siculofuerat Dionyßus or bi: Kon idea regni iure beatus erat.

Edtdit exemplum mutantis ßngulafatti

Edidit exemplum turbinis tpß/ui.

SguaSi

Hi BERNARDI MOLLERI

S^ualiidus exuitur Siculo Dionjfius orbe:

Imper^ compos defijt eße mißr.

^em dederat virtus regno,priuauit inept a Luxurtes:non rex imperat ipfefibi.

Adßudi] matrem pauper conceßit Athemts: Pauper Atheneapoflulat vrbü opem.

Vrbe redit vacutu,quàm Itquerat antea diues: Ambigua vaßam mente Corinthon adtt.

Jllic Argoltcafumßt retinacula pubü: Gjmnaßjfecitfrenafiibeße fibt.

Qm tuueneit quondam nequijtfrenare SicatlU- I Se puerü Graia preßat in vrbe ducem.

(^i proprto legem nequijtfundare popedo, Incipit externis dicere iura virü.

Qw regale fuit folttw penfare tributum. Pro fludq curis vi le Minerual habet.

Quique Sjracußs alto regnabat honore, Conueniensillinempe Ljfceio erat.

Portictfsincolitur regi pro lupibus,aula.

Imperq quantum degenerauit honos'i

Qutd deceat regem monuit perfape Corinthn i Eius,quod monmt,nefciM ipfefuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

lam feit^quiddeceat regem quodnefeijtantt' I, Sape valet regem fola docere fames. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Sußtnet infoeltx virgam profafetbus vlma:

Heu ferula ceduntfceptraitribunal har^ ■

RHENI LIBER. III. llj val io cult lts flflu geftabat amiilumt Immodtc^vefiem fimplicitatù imr.

Sicnimi] pœnam repettt Vortunafauorit: More nouercaruni rebut obefle folet.

Ceu ttmetvrbsyquando ininitanticingitur hofle: Sic lt;]uot]-, rex hominum pondéré fata timet.

Hec guia non vindex cognouit Julitu,ergo

' nbsp;nbsp;nbsp;Dignus vt exemple dtfcat id ipfefuo.

E/urit affecians regntim:vi Gallica tarbat Oppidaùiu regni petdtdit ergo mi fer.

Vendtcat imperium l'index,nonvindtcattergo rindex tmperij deftjt eße fut.

gt;At tot tes Cefar vaflo deleélus honore, Nonobito Ruffi» fceptraNerone tulit. Plus viâor nefcire cupit,t]uam perdere vtilui: imperiumJfernit,nomen habere cupit.

Iße caput mtindtrenuit/entinadolorum: Hac etiam Ruffiu forte beatus erat.

Caußaflatiharentem Damoclu viderat enfeniï Viderat imperij toxicai vidit omis.

Eellica Romano fundauit milite caflr a: Qua Ruffenhemi nomen habere reor.

Vox Ruffenbemi velut Vppenhemiafertun Sic eadem Rttffi nomen adeptafuit.

Si Ruffenhemumvociteturmanfia Ruffi, Hemo loquiPamam veranegarepotelt-

H DißiU

V4 BERNARniMOLLERI

Dißita viginti äßitn leiitum i'angioKUifi Kiifficaßravidevturagrifi Rbeniu tn Aräutumftnuatol^lniur arcu: Cu Irninn Ngt;)(omi ffieclat abamne fit tu Vtßadijs eint uni df/ceßtt matißo Huffi, Arduui tn Rhentfluinintt Mogiu abir.

Quale Menui nonitn reffiratßiculur.anieinM Verdat principiunf,cat(ra Mxitut erunt.

Jllelatus RhenidextTumferuorefubinirat: lUefuis Kheniflunten adauget aquts.

Diciiur oblungo Nloganw nointne:fertur Mogiuiadbac Mxnitiomen häberepotelt» ’ Kofe Alf»oj netafertur (irutat e Matheßn: 50. nbsp;nbsp;nbsp;Ihf ht er it anni fett nttmerare dies.

70- Hoc etiam Nftli foterit praßarefigura^ -°'*' nbsp;nbsp;nbsp;Vtxalia taiituni voce fluent a valent.

Scindttttr irrigua Franconiagurgite Mogi: T erra nec exemple du tor eße poteSl.

10. Shapriw Harcinio nimiumßet it obruta falVti

io. Sternitur tncantpos’.denfanec arborobeßgt;

Extremaij/luas Francotellure remetiit: inliar enimniurißluacoronatagres.

Circuit excel/o Ftcearta robore terrât Sjilua:nec Harcinqpartibut ida deell.

Quercubut tnde /ubtt Thuringia limite furgeid-Sy lua grauem Jyluu reddit Othoniihumu»i-

RHENI LIBER. III. IlJ 3Aons vbi ceelorumjufpeéi/zt Pintfer orbeiij Sylu^ Roetnorum rupe Ituata vetnt. tinifer e^unditgeinino monsgnrgite Alogum: lltnc ruber,tnde nitens noniuie Mogus abti. Gephreliutn cedit nitido,Rerneca rubenti: InZephpros Euro M.ogiu vterq^ cadtt. Quinitet,effertur dextra decliuts ab Arólo: Qui ruhet,ad lauam defertt arua lgt;iothi. Stanaco nitidus ßniuUc exceßtt ab vrbe. Qua fuit ante duplex fontibus vnda coit. llogus vbi coijt,Rotmgia vapulat vndu'.

Cronachis hinc t ripUci prouenit amne liquor, Cronachit adielta nomen datfluniints,vrbi: Cronachis Ebnitia prêtent vrbts agruin. Cronachis incurrtt M.ogum. Eertlttntte Mogus Htnc iuga Ltchuelfi^Panßdos tnde ttiga.

'lndeStafelfl£n.t5adqf,curuatur in Auflrunii Lim»« necreclodtßecat arua î^uihi.

Circuitu terras varia ftxcundat aquarum: Nee minus excepta ditior amne turnet. Mcenia Gusbaci lanibit,dutH voluitur orbf. nfiianec M.agodtßulit trecomes.

Itfcia Crampinij labris adiuta Rotannint Acctpif,ac Carolafluminafauce btbit, AccolaCampini) Coburgumflumtnis extat'.

SedRotacumrubetlabraRotannisalunt,

«

Il6 BBRNARDI MOLLERr

FaiWitcii in Mo^itm defcenju labiturvndtK

Paunacu huud vllo tardior amne fugiti

Culmina Morffiurgi Pegnefidos alluit vnda Fonr.quoq; pegnffa nomen ab vrbe capit.

Vißt ur Hir/j)urgum, Lauffennia vißtur amnez Amnuadaccurfum Norica — bergafedet, Nee mor a Redneßts Pegneßde voluùur vnda: Pafi ua Rednefuißumtne pulcra rigam.

Saxea Stanarum ßmutac ad moeniafluxtr, oflia Piberq diuite pot at aqua.

Limpidus tndefubit Pegneftda Senniat vndam: Auracus hinc tenui pu Icrior amne fubit.

Suabacui vndarum fimulac tot voluituraii/ts. Cornua Pegnefifertur in vda comes.

Qua modo Vifenti Forchernia prafidet vndü, Flumina Vifenti terminât haufta M.eno.

Aetfcia longinquo deuoluitur agmine praceps-, Per nemuf amp;nbsp;vallem',plana per arua volat.

Accolit Aetfcini Vintfemiafluminü oram: Aetfcia Neußadijfluilibtu arua colit, Gurgite Mundaci bibttofeflinat adarceit Hochfladi)',finem mox habiturui aqua,

Obuiat adueäo Pegnefus flumine:plura Pofiulat', Aetfcini poUulat amnit opem.

PoHulat Aetfcini quamgttrgitü,obtinet vndatlt' Niletenim magnü paruanegareçiueunt.

Flumi»^

RHENI LIBER III. 117

Tlutnitiit v'icinü excurrunt vndiq-, fyluisi VnJiq-, Pegnefo flumina prabet ager.

Siccine perpetuo Pegntfia honore placebiti Composamp;offictjdefinet eße femel.

ArUii Pabenbergisfimulac vicina reltquit, Definit'.huncdomisodtgerit amne Menos.

Curuus in occafumglomemtur turbine Mogiuz Frt» ad Heltniana culmina ver fus abtt.

Vrbs àtraieilu Catterum nomma forte Mutuaf. Halphurdum dtcitur ergo locus.

MogusitHaJIgt;hurdum:M.enoburgtdeferitarceits Nomina dat caflTo,fctlicet,ifla Menos.

Sueuorumtraieausadea •,Sueinphurda roMfHrj Quosproculà Sueut Rhatiacepit aquis.

Sueuiuadhuc reliât tnomen mutauitteodem AnteaqtiofluxitSueuus,tn orbe fluit, tlurimamutârunt excurfu flumina callem: All fallt 0 Sueuus caüefluenta vehst.

Nafcitur extremo Sudetis margine:fertur Inuia Parrhafijpronus ad arua polt.

tertilü aruorum Lufatiafänditur tUi; Scinditureiufdem Marchia ptnevadit.

I» Zephyrum cedens Borea mifcetur Hauelt Sueuus,vbi Sponda tella rigarat aquis, lüius adripam degerunt antea Sueui, •

Hä Qui

tl8 BERNARDI MOLLERI f^ui patria «ondum ßmulac tellure ruißent;

Vandalicts poßqiiämteila fletere pllt;tgts-

Sueiitacenienos hnplerat tntlttepagos: Tatn locuples Sueiu lurbd cnhortü erat.

Gens patriam verfa miitauit imagine eeeli:

■■ Ilorrida Phttoram niontibuf ariia colit. teamen adbiu prifcnm,niutari nefeia,feruar‘ rtpatria ntinquani fama perircqueat.

Qtiinetianiprifca retmet rirtntis honorem: Corpore natiuum trau tfugarohur alit.

LH altquid,patres fi ßnt exempla nepotnm, liauil fobolemneruts degenerate patrum.

Suemca reßondet vtrttts ex indole nat a, Patrtbufdjaud patria definet eße menior.

Stieuica mutaiüt calum,rton peilora virtw: Ltquerat Arblurumfertur ad arua Not hi.

Netiipefuit niontt quondam JubieHa Loèmo', At nuncita/teislubditurtllaiugif.

Aecola tune Sueuifuerat, nunc accola Rheni: Transfuga ßt pa triaßegener eße nequir.

Pracelebrts retro ßmulac Sueinphurda receßit, Infolita Mogas bile recuruat iter.

Impete etiruat us rapto defcijcit in A ußrum: In Zephj/rum verßs mde recurritaquit.

flerbtpoltm ripafugtens dtfcindit vtranq-,: in rereit traäus indecoailas abif.

fiinf

RHENI LIBER III. II9

Vine CitTolofladij fœcundat iuger4:Sali Cornua Gamundi /edibus apt a bibit.

Sala tiec txiguo prouoluitur agintHe:Salatit lugera J^euftadij Straunt ad vda/ubtt.

Jijpacuni iuxta Rhoents jorbettiT:AueTra Ad iuga Lutten flumine Salaratr.

Stfn procul htne Thule neinoroto tondit a falt a, Qua Zepljyrui SolernJjteäat inireß'ela.

Sala bibit Sjnam,Mogo tant proxtmtvanini: Meenia Rtnec^gutgiie Sjna tjuatit, l^on fecut ac multi penerunt anteaflublut, r/ttmtu in Mogi flumine Sala périt.

Solis in occajunt curuo tarn limite Mogiu Labifur-,ac variocornna torque facit. Aft Zephfro dextra iuxta confine rehclo, Dejerit adlcxuamferttlu arua ^iothi.

ÎHomen abexcelfi tjua duxit verttce mont it Mogiu Hogumbergateitanit entis adit.

Exciptt ad lauamThuberaflumtna largi. SurgereThuberam Sueuia fontevidet.

AmneRotumiurgis, ChrethUngia vifituraninn Hoc etiam pollens amne Rot itiga venit.

At prope Mergetutn Gaüaeidos influit vnda CopiaTbubera flumen', at itureo.

ÎJamThuberafubtt Laudanamoeniagentü’, Culmina Pudtngiflullibui inde ngat.

H 4- Vttff

120 BERNAKOr MOLLER!

inde fatigat ufert nr Thubera procellù:

Cogitur ex Aiogo cedercMogus ade ft.

Tlumina T hubera Vartenum cedere M.ogo Jfttdt.'hîcftluuio nomen amp;nbsp;vnda cadit.

Ardua Miltburgi veneratur culmina Islogtu: liHcltlis infaciemverttturvndatuba.

Inter amp;nbsp;Innc 7,epbjros,et climat a voluit ur Arclt. Sub lareStcclftadijftumina Mogiuagit.

Ixciptt alueoloFranci!hurdiadiuiteM.ogum.

Vrbsfua venali diftrahit are bona.

Acctpit à Rheno clafteis,aflumine Mogi: l’onte fub oblonge clauditur vnda Aient. .

IrKeniaFraneonum fu^entatdextera Mogi’.

Culmina Saxonum margine Ixttagerit, tlobilu illuftri Francphurdia vertice paftüm

Milita viginti dtftat ab vrbe Aient, Vrbs à traieblu Franconum nomina cepit^

Quosmodopra vetert Galliagentecolit, Ferdidit aduentu Franconum Gadia nomen:

Francia Galtorum dicittir eße locus.

ld tibi nee mirum.gutdnon mutatur in or bei

Er fitus nbsp;nbsp;regni nomen,amp; ordo périt i

Sanbhi nihil mundo validum Fiatura reliquit: l’lurima mutanturtemperetpauca manent. Optima Franconum libeatft dicere tebla.

Dicer e quti poterit ftngulai neme poteH, titillé

RHENI. LIBtR. III. I2I

Hwii« tireße loci vix ta ha firibere ditco.

Et (juidniultii bbet /cribereîrara iuuant.

Eranconunißmulacabijt M.oganus ab vrbe. In Zephyros curuopergtt abiregradu.

Àrdua deglatttfubeuntüflumitia Bin/'lt;t.

Bhentu adeßyhlogiflumen adeßevidet.

modo tantus aqua,tot aquarum molibus egit Mogus iter,B.hentgeflit inire labra.

Ad medium Rheni labens procéda ad vrbem: Eiomen adhac vrbi donat ineßeßtuin.

^obilisaduerfo M.oguntiaflumtne lAogi

Gaudet,aquü Rbenigaudef,a}nicafitu.

Yrbs abit adlxuam Rheni:fidflumine Mogut Cymbifero dextrumgafltt inire latw.

Lucius infaußo derifor nominechrißi infoltto Rheniponte ligauit aquas.

Polleanarandofuperauitflumina ponte Carolus:hunc celeri (uflulit igne fur or.

Hîc nimium lato dißunditur aquore Rhenus: l^amfladqs tendit pene duobus iter.

Sed nihil efl vrbi,RhenHS quod bafla confef. Quod M.enos oppeflto mania rore videt: Huit a vetuliatumprofert exempla decora

Vrbs habituiprifci flgna decoris habet.

Hagnifcitm celfageflat tellure columnam: Hane Celebris miro forma labore refert.

w~

Ill BERNARDI M OLLERr.

Tar mam naße parafé I mitatur teßeraformant!

Teßera quadrato continet orbe cubum.

Percapis ant horem,mirât or,naßere molüî Hat opera Dru fi colle leuatafuit.

Signareducunturtumulis diucrfa Deorum: Et tabulae paßtmfoßa reportât huniu.

Tanta recognofcit lapidant compagereuerfos Sarcophagos,quorum feripta videre licet, Quifquû amp;nbsp;Albani rimatur vifcera montü. Sub lapidumfoßu mira latere videt:

Utefleterant quondam M.artù délabra Graditd^ Hicetiam vani templa fletêre louü.

Tot fimulacrorum faciès tellure reuellt Credimus,y!t tot idem credere nemo queat, Stulta quid enarrans nugarum ruder a ntiror^.

Vrbs alia rerum laude not anda venit,

Tra rehquii vrbnn l'hcebigermana venufiat: Prie reliquii vrbem M.ufa tuetur agris.

Vrbs operant Mafia fi non perdait a tulißef, Et nificepißet Dadala Pallas opem: barbaries frailo Mufidm dantnaßet honore: Barbarica Pallas clade repulfa foret.

Vrbs veneranda fai tribuit monument a laboriSf Acre, quod inuentafuferitarte trpos.

Antetjpos nimij veterutn perierelibeUi-, lam Uteras cernit nullaperiredies, FW

RHENT. LITÎEK. III. li?

Vox pérît auditittgemina quant concip'tt aure;

Vox etiam calanio fcripta pertre valet. Quedtj/pus exceptt cbarta,non extmetatat;

Si ruar exenip art empöre,teil at epw.

ison rapitur totum.ß pars vanefcat ademptrU Vars etiam toti dempt a nocere nequit.

Turba Camanarumfœhxgratare labori Et ßudqf.femper viue,redu[la typis.

fiuit M.ercuriui luuemlt reddttiu aeuo;

ExpojJliminio mortis Appolloredit.

[ Ardua Parnaßitumtilos Moguntia prabet! Tert Academia tefia-.Lyeeion habet, iloquareximiumzGermania praftitit orbi, Quod Sothus.ac AquHo,velf,eramp;ortut arnttc Ah nthilexxqiio fœlix:lt;if Miajjtina

Et tribull vit qsfape rofeta tegunt. Hobilu illuliri Germania claruit arte. Qua iuuat,hac ettamniobtlù arte nocet, Hac rationeyypos reperit,ratione Poardof Tlamiuoinas,quarußrage barathra ttemut, O «t»/â infxhx amp;nbsp;amoena turpior arte Ars fuit bac-,omni lauior hoßefuit.

Ahtuhilobliquefanäumßteäatur in erbet Ars TIt io nMnijMdiM digna coire nocet, ingeniofat«i genitrix habear'e pertcli Teutonis baud regio pareert doäa rifci

Mlt;relt;

114 BERNARDI MOLLER I.

Materiam Mundo tribuis Katura nocendi;

Qua facts bumMum finguLt noßc genus.

Stulra tibi’,nobis etiani vafanafuißt: Debuerasgenitrix eße,nouerca noces.

Cur homini prodis vano fetreta labored Quafi nosfugereni,tutior eßet homo.

Quodruditas orbi nequeatjecura nocere, Perfiicili inon flrat ftmplicitatefides.

Cur ^dperniciem debemus fingula nofief Singula debcmusnofcere-.pauca luuant.

A urea juccefiu Saturni floruit atitf, Floruit ilia doini,floruit illaforit.

Ferrea inutaruntsaturmfecula moreis:

Impia perdoäuni repperit arma genus.

Ambus auxerunt pedel ent im inunera belli;

Stull a c/uidem virtus fare profana fuit.

Kon modofuff^ecttgladius,nonpugio Marti RuHica Bellona defijt eßefliarus.

Lanceapaulatiin vulgidefituit ab vju;

Arcus ô-offic^ nomina vitis obit,

Vinea non muros,plutei non machinaßernit: Oppida non Aries efiicit aqua folo.

Scilicet incertus Bombardam repperit author: Impiusexcafti repperit author opus.

Jlac referunt formam viridu torment a colublC Sfd coluber rani urn nulliu obeßs valet.

KHENI LIEEK III. x 12$

Dirafino uétant nomen tormenta EoariU: Dam refonat truculens acre Soaräatonat.

Dorreat ad nomen, fi cfuis non viderit arnia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;■

Horrent adfornntm,t]utfi]uü ad arma venir.

Horrent auditureboantü fulmina monfiri, Qui frocul à ialiufulminù aree later.

Mars Tragico tandem lud U lamenta profunde. Milita ijui peditutn fulmine multarapit.

Teijuontam maiora Dco tormenta relucent: Molù adtnfù Itum fternerit ip(e metu.

Axibus inlifitt faalt non pondéré binie Machtna,quocitiusprouolet aüarotü. ifl teres,anguflo paulatimflriâior orei parte fed extrema craßhis antra patent.

Pedora nitratofubigtt dum puluere flamma,

! Pedore detentos expait oregtobos.

Moxtonitrumfngens,tonitrudeterret Oljmpui Effie if rtf lapidem fulminis ire modo.

I rinfii non obflat,ctffies non vimine claufa:

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mom coguntur ctdere,lt;}uaßaglobist

Anguipedes/eißent hac ft tormenta Gj/ganttj, Syderadeutflo toUeret oßa loue.

In Phrjigiam talt viHor deeurrat Atrides Mole,decem cinereis Troia dtebut aget.

JHaSemiramiam caperet Babj/lona,prtufi}ttam Striitior exaflo Delia men/eforet.

■ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Attrea

BERNARDIMOLLERt AurcA regain fuperabK man a Komet, yelprtns ac meä^ tempora menfis eantgt; Idtruculens tfiifecit^ Natura hcere, Quod Superum nullt fat a Itcere finunt, Etc tibtdebemusNatura,eiuodoffictsartr. Dtbutt hoccertenon licuifiettbt. JEr malepndatrix andu Germania toto Orbe^quod muent a degener arte noces. If ia tibt vtrgam ^multos lafura parafii. Eofltsnempe tua dobliorarie furit. Sat valtdos afiuetatibi baUtfia niolareit Mittere-.fat fiandi manta fonte foret, Defittuitnudnframeam Ger mantis honore: Saxeus amp;nbsp;iaculum mitt ere Saxo negat. CtDiomedaa Thraces virtuiefuperbi

Verbera Romphea laudibus or ba put ant, Natio ßotorumdtmitrix nunc ahf met Ifiis, £x Macedon obijt laude Sarjfia procul. jUj/rtagentes renuunt pugnare Sibinis:

Qwd magis, amp;nbsp;Romam (Irmgere pila puädlt; Inclita vtrtutum cefieruitt longius arma',

Pufio Bombardu trudtr adimavirum. Arma proculviilrtx remouet Bom barda : crüttd^ Orbù adtnteritum praualet vna fatu.

quot;Eon er it armatus,peraget non pralia vtiltt Hacntfi mumtusfralia mole gerat.

RHENI LIBER III. «7 Àhperedt^nohu bac ^ui tornientaïtliquitï Alte pater fuer at dtgnut obireiua.

Tendetet AeoUda pixnam Salmoneos infiar: Tulmtna eiuireperit fulmine ßratut obit.

Cerptrefanxiutt propria Bufirtdu aram^ Çuidocuit pluuiamThraßw axe peti. Sanguine Vj/gmaleonmaculauerat hoffitis ademt Sanguine l'jgmaleon intent ipfe fu».

Qua prit» huinana/aturàrant vtfcera (ade^ Jam Diomedeeobrutacruore rubent. iatndtopulo multos qui det ut bar at in aquor, M.tttiturin pelagumThefeos artefatro.

Icarut vt fUbem docuißet munera Bacthi, Munerefuccubuitprodttus ipjejuo.

Quempriiis Aemylioconceßit Aruntim.illunt fuagenitor motte probautt equuni.

QuibenentlegitPhalatü laudalurin vno, Quodnecu autharem tortitit artenecis.

termanet inuentor Bimbarda-,permanetautberi Nomen at authorü prodere tama negat.

Cenfuit indignum vulgatrix nomine Fama^ Cuius ab ingenioctimen amp;nbsp;ira venit, Ingenq teter quid non defignat abufm ?

Si mallu ingenio nittturjpfe noter. Stuit it imperium,furiojo prall ttitatma^ Ingenium prauo quijquit ineße dédit»

Cur»

JlS BERNARDI MOLLERI

Cum nequeant Muß rug/U fedare inalorumt

1 ngenium magni caußafuroris erit. lleanocuit Mundo,quifquis tormentapttrauif Äenea-,quißmuUt fulmen,Narnia Dei. Qutplu^ ingento nocutt,quumprofuitorbi:

Et qui jubßdium contuht omne malts.

Bombardant conferre typis vrgemur-.vtrique |

Ingenium mentis, candor vtrique fuit. j Teutona virtuti Bombardts officit or a:

Teutona virtuti pro fuit ora tj/pis.

Blumtne cumMogo Mogi defcendtt ab vrbe Ehenustamp;illußrt proruit amnerateis.

Eluminis orientât Beuericum dexter a Rheni: Pronus ab Aräuri limite Rhenus abit.

In Zephyrum greßu labens curuatur adunee: Et jcopulos inter grande coaräat tter.

Infula fepiturnonfluäibusvnica tant unit Diuiduis paßim terra ligattir aquis.

Praterit ad dextram SchirHanas, culmina CulminaVualfenigurgite Rhenus adit.

Praterit Helpheltum,celebri quodpraualet Totus ad Erbaci culmina volutt aquas.

Pagus ab Aeoo qui nomina diuite fumit,

Contiguis Rhen igefltt adeße labris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Grandtbus hiic iterum non vnica clauditurvrt'^

Infulatß T empe dixero^vera loquar. | Vifl‘ !

RHENI tlBER III.

VapttUt bine vnäis M.ittlenuni,vapulAt inde i^tncoliain./p^ttto dtßat vtrunq', breui.

Vim dtues adeii dextram Rhingoum Rheni Poßtdef.iUuSltüpoßtdet arual'oli.

f^oferor?itd Rhent loeuammeconfero'.Rbeni Quo cadjt in htaamgurgite Nabis adeH.

Villa Morfenefeicundat (ulininapagi

Nabis ; (y AhfJjeniiculminarebtiss adit.

Inde duplex viridt fubit Ingelshemia trablu: Dißant permtnimo pagus amp;aulafitu.

Aula fed inferior iacet Ingebhemica pago: Vtxflad^s Rhsno cedit aballa decent.

Carolus eterno Raflorum nomine clartu, Nec i]Uem peidomuit Carolus orbe minor'.

Hîc/olttui licttafuerat flatione niorati-.

Aptior baud animo Cafaris aula fuit.

Aula loco nomen feruat turritajgerendie Confilijs fidem resq‘, locusq', dabant. Arxfuerat quondam vaitdo mumta laborti Vunditus hoßtlt decidit haujia rogo.

lAacertem quouis fuperat calcante viator: Ipfa tutnarum pene ruina iacet.

Fl tuncresfuerat.fimulac amp;nbsp;Caroliu aular» Incoleret^nudo tura vetantetulit.

Paruit edtblo Cafar,quod fanxerat ip fez Cabans exempla paruit orba honor.

Taßili»

ÏJO BERNARDI MOLLERI

TaßtUopoßtjuam duel or pec cat a patraref, Coniiigü hortatu noluit aqua fequi.

Cafarto tandent furians inutdit honorf. Auliu! amp;nbsp;Hunorunifoedere bella mouet.

Itiduperatori praceps extrema minatur Fatatnec euentum ertminu ipfe notât.

Carohu exurgit,fcelerato reßttit hosii Cafar,apud Lee hum caPira locate parat, Deßinat aduerfo Legat urn Carohu hoflt : Continet ù paccm,continet arma manu.

T aßt Ito mentem properat mutare^paratut Obßdtbtu regem conciliare data.

Bella cadunf.verum pax nonfirmatur vtrinf)‘ Taßtho panam iuredaturiu erat.

Ingelshemiadot vot itatur ad atrta cello;

Paruit ediilo Cofarü’, egit iter.

Bet in iudicium fimulacprodiret vtrinf,, Taßilio caußa iura probare nequit.

Viäiu tudicio procerum damnat ur:amp; enß Carnificum flrido iußiu obirenecem.

Illegenufleilens.panno claudebat ocellot: Qui gladio [bluat guttura,liaor adeß.

Duxßaiium vita nequijt ^eraretparatit A d mifiri lethum cunétafuere viri.

ludicü vrgeturfententia ; Cafarü obßat Sratio.Quemnequeat flfiterepanoducüf ludui

RHENI LIBER. JII. JJI

Judicü tffeitum vox nonfortitur: at ilia Cifaris arbitriotoUitur-, illa caäit.

Mit'tor excedtt/entetitta Canaris ore: Mortem Taßilio Cafaris orefugit.

Pixnam ferfidia cUußro,nonfunere foluhz Principis exuiturnomine:claußra /ubit.

Perfidui infandofuerat i]ui crimine princepf Anteaßam Monach't nomine fanilus agit.

Cafaris ediäo lt;jui noluit infimut eße, Aßecla nolebat Cttfarii eße fui. Dum maießatudeßgnat crimina laße, Perdere carntficK debuit enfegulam. ifla magißrattu ßgnant exempla vigorem. î^onne magitiratiufertur imago Dft?

f^irenuir regr,renuit purere Tonanti: Prtfidet htc («lo,pritßdet ille folo. l^iabü adit Rhenuttr,Rheno forbetur eodem.

Hine obiter Rhent teäa referre tuuat.

Caruleidextram Geishemia ßuminüornuti Inde Rodeßiemi teäafubire vides.

Ali latus ad leeuumßiebiatur Ringia-,centum Etflad^s bißex vrbe remota Meni. î^aisibifertur,ripa donatut vtrat]', Arctbus:innocuo perforât amne folum.

Exiguum paruo deUbat honore Kouellumi Hobßadtum paruo ff eäat abeße loct, I a ViliA

BERNARDI MOLLERI

Vtlia pracurrit Brambacum culmina pagi:

Vtlta Yromburgi fluätbus arua vider.

Ambit Oberßanoi ntodico fignata nitore Jugera: Gumburgi cernerecaUra datur.

Qua dat H£manduni,quadat Mentcingia, tergu Quadedtt HunorumfluminaNaü habet.

tiaü vt illu/tri Soburnumflumme vidit, Labitur,amp; Giant cornua iungit aquit.

Gbuia Lntteri pradatur cornua Glanus: Naiada LutteriUftJaiada Glantuinit.

ÎJaii ifumbergam minimojujpedat abeße Limite: Ualbergam longius eße videt..

Dißidet oblongum Sponhemia Jgt;latado! amnt: Non Eberumburgtteäarigantur aquü.

Naidos oblongo dtfeedunt limite Nj/mphü: Arce tarnen cernt Natdos vnda potefi.

nine Stauronneßumfoecundat amabtle Nait: Teutona Crutfnaum nomine linguavocat.

Boïi tuga Cruifnat ßmulac eil ardua ventuitt» Spumeut in Rheni vifeera Naü abit.

Bingiapraclari veneratur Naidos amnem: Dulcißonü Rheni gaudet adeße vadü.

Bingia practaro celebratur nomine Druß.

Font e quid amp;nbsp;Druß notiut eße rear ?

Drufiu ibi let ho quoniamfuneßa fubiuit: fiat triam let hi nemo docere v/tlet»

RHENI LIBER III. IJJ ^ecflit Tamafibi:beUovel concidtt hofiit, Vel lacera cecidit crure,perempttueijuo.

Huncréférant tradia monftrnm vidiße Sicambrot infolita cdttii male ßatura ftetit.

Torma Gigant ai factem mentira Cyclopü: Toemineifexumvifareferregregü.

Hec mifer ex monllro venientü tempora lethi Edidicit. Magnat fata videre timor.

Eingiacat vi^or ftmulac acceßtt arettatf Eingiacovilluifatafubiuit agro. , î^on trepidant illi Germaniafenfcrat hoflent ißeparem:tantobeüarigore tulit.

Vfpetes domutt bellB,domuitq; Cherufcosz lUe Morauoram pilagerebat agris.

Elauicomosdurafudit vtrtate Sicambros: infoltto Sueuis arma furore tulit.

.âmafis hunc vidit naualtfundere bello Brubleriam'.vidit bella mauere Vidrut.

Vueßualicos acie pugilum fuperauit Abnobos Vt{lef.amp;indomitum fuflulit igne nemus.

Vontibushic Albim Ehenocumflumineßrauiti Sublicio fepftt ponteVifurgisaquam.

Teruia qui tantumprabebatflamina claßi, Infolito Mogi ponte ligaitit iter.

Harciniam lacera Dux pandidit arboreJjluam.

I reruia Romano palluit hoße vm.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I j sapifH

IJ4 BERNARDI MOLLERI

Sxpitu hlt;tc Lat 10 tcrrerein mouerat hoßi, Se modo nudatam mutiere (ylua dolet.

Uttucabit m campos,amp;hianit panditur aruoi Uara jub inf h to ßernitur vmbra die.

JLec trepidii tjuondam valuit pr there latebriti Sylua-.bonii federn feciti,afyla malie.

Jam late bras nefcit-, plane deiectt ajyla Area.-plantcte/altui amp;nbsp;agger abedl.

Hoc potutt Drußis,qut nil prtflare time batt Tam vehement tilt cura labor it erat.

Hannibaltrumnas Romanavouerat vrbi:

Teutonico Dru/usfata voucbatagro.

llltus excepta Germania nomine pallet: Cladis amp;nbsp;antiqutfunera btledocet.

Mt te Dru lt;*dhuc, quando ftutt Germanus in hoßem, fus pcrdat. Increpat hiinc Drufi nomine-.bellacrepat.

Hingia laHdatur,tant0 quodcontulit hojii Fata;quod trumnu contultt ip fa modum.

Liquerat hue plactdo Bafileiam trainite RheitiH'' Turbidanecfcopultspertultt vndamoratn-

Ripa nec ar cl at 0 coniunxit limite prel^a oflta;fed Rhenum laxius egit iter.

JÇlon aqua pracipitt pendebat deflua faxo: Calle fed tqiiato liberafudit aquas.

TH rapid!fimulac ad Natdos oßia ventum, ArHior hinc ripafauctbits vnda coit.

RHENI LIBER III.

1 Nam valt Ji ripa montes iunguntur vtraq^i Sermta vixflnuij fuffiat vna minis.

Necprins agaat oprocedet tramtte Rhentu, Vbera quant Bonna mi/ertt arua retro.

Khcnus vr exhaußo dtte/cit Naides amne, 1 DeferitoccafumtramitetCoriuadeil. ) Mens fubit ad laeuam-, Roberti nomine gaudet: I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Coenobij nttidodaret h more locus.

1 nbsp;nbsp;Intercepta procul medio jlar flumine turris.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;InfuladiutduoctngiturarélalacH.

Iüorrtdafed mitres tribnerunt nomina turri: fdure/ubvltonfataquod Hatto tuliT.

1 nur.c,eirflt;tuibtlemcontemneTonantis.

, Mure foteSi minime pana nncere Dei.

i nbsp;nbsp;Meßts erat rar o leget um dotatafauore.

Paupere nil potuit vihus eße viro.

Paiipere paupertas languejcit ßigida Uno: Verminst efuriens,paupere mceßapenu.

^i^get egeflatem morbus,contempta mouetur

j Pauperier.omni caßafauore périt. j 1« rigidis paßtm miferi iacuere plateis^ Quos mifere let ho vouit acredofamu.

ViM quibus reßat,vitam mutarc valentes Sanguineafatum praripuere manu.

Eß dolor in vita truculens‘,infunere terror: Condttiofertis nulla placere valet.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l ¥ ßub

10 BERNARDI MOLLERI.

Quif fladium vutt let ho mut are peroptet ?

Cum mtler baud poterit viuerejfatatupit.

Mundt cunäa /erit Labyrint bus peßima. Vie tu î^afciinurquot;,eLl artù viuerf,pœna mort.

Sed tnelwr vtta mors eH,extrema malorum Lineatmatertam vtuere cladù altr.

Mors vt pœna Dei, pœna ftc dicitttr biiitu Finistab effeâu définit eße nucens.

Banc igitur fùmsno pltires marorefepulti

Flebilibtu viß/ollicitare modis, ISlempefioror Turnt mortem luturnapetiint: Caucafeus mortem vellet adeße gygas. Gaudet adbuc Cheiren votü ceßiße petita

Funeratdum potutt vtuere,lattu obtt.

Veile mori,necpoßetnori,nec viuere,durum.

Jn tnifero jors e^ optima,poße mort.

Banc meruit fortem,e]Uißefaflidtt,egenHs:

Hac etiam pauper/orte beat us ent.

Solus erat fxlix,animi mxrorejolutus, Pauperis baudJ/eciem nouent Bat to viri.

Qui non pauperiem fiipuit,fjui diuitelargus Sorte turner,mi/eri damna vtdere nequit.

Finit imos inter tantumfrumenta tenebat Battotqttas habuitfxnore legit opeii.

Depoßtoi partu repetit maton quotannû Dtuitias,quarum ßimma perire nequit. jfet

RHENI LIBER III. I37

Nee largittu opein^veluti debebat,egenü:

Dona nee agrotù mittere^doétiu erat:

In loculiiocultfuerant-,fupereße bonorum rgt;efliatülorboäuxtt tnorbtfatis.

Alter erat Craßw.Craßoßed auartor tpßo:

Digntu vt imbibilo deleat areßttm.

Deltcia,numr,r'i/ut,iafluripuptllr,

J^eßu,allant ta cœna dolent ù agit, Nec fubijrrefltm.'digniii niaiora fubire

Fata:nianu fortü debet obire Det,

Prodigia bac nielior rat tone put at ur auaro: officium ejuamuu neuter honorü aniet.

Progat in vitafortunam prodtguf.acri

Quaßierant ntßiparta^qutete vor at.

Omntaconfuniptor return transfundit m omnen Sympofyfratreii ardet habereßti.

Hortet egeflatem tnintnießafltdit attar a

Veblora^cumfocijs ptodtgtt ipjeßa.

Partis ipßfruigeHit:non abfltnet vri;

Dedecus haredi linquere multa putat.

Débita condonat nonnun/juant débita gr atü:

Si [üperet cenfum fumptus,abeßü dolor.

Sic Epicurao vitam/olatus honore. Cogitât extremum queniltbet eße diem.

Ille tarnen peccatßd dum conuiuit amten, Inter eos pauper/ape iuuatur homo.

I ƒ Ille

1^8 BERNARDI MOtLERI

Ille ßbi prodeSl,alijs prodeße labor at.

üon male,fedcunätf vtélitat ergo beni, Quo/ocßs profit,nori hoc expendit aaarus:

Pauperis ad lachrjmam mun^t amp;ra(er 'ts. Toß obit um quamuuvaleant prodeße nepoti

Aera,vel admiferi cedcre vota queant:

Attamen htc cura legit non illius ergo,

Vt mi/erisfautor rebut adeße velit.

Aere voluptatem potitu concepit adeptot

Dum fuit in viuis,pratulit ar a Deo.

Non ßbi,non alto,damnat US adomnia,viuit:

Suft inet as do'ninunv.fuftinet Ule nihil.

Dum moritur,prodef}, quod nonßerarat, amicùt

Dum nil vita iuuatfianeris hora iuuat.

Nilageret rede, ft non ceßaret auartu

Viuereipod obitum cogitur eße bonut.

Cogitur efte bonus,quod noluit optimus eße:

QuodneqHit.,idmiferum conficit,eße nocent-Officit in vita miferû,àfunere prodeft.

Scommafit haredi Tantalus ipße (uo, Omnia crebro datur quigutture dtgeratfiaret

Prodigus exnimio fcribituraße nepos.

Hatto nocet vita ftmulac produda manerent

Stamina,non mifeio praftittt Ule fabam.

Pluribus in vita nocuit,quàmfunere dement

frofuitteb yitain mor tuut ergo male.

Si

RHENI LIBER III. I59 Sirttn prodtgeref/ocijsft träderet ira’, M.un'tfictim miferis forte dedtßet opetn. Sed ^uontam pliu ac parce viuebat auarw^ Pauperit auer/a negl'tgtt aiire preceis.

Turba Saguntino plufijuam defeäa calore Suppltcat Hattontfletibui'.Hattofrémit.

Perfacra per diuot orant,per mut ua rerum Tadera,per tot um qutctjuid tn orbe placet.

^onfacra.nonDtui,rerum non mntuaplacant Toederatnon populi fle^itur Hatto prece. ^on prece merc,eri pattem gens,expettt tret Non prece,non precio vendtdtt Hattoflipem. Terrea placarifimulabat peHora tandemt

Moüior apparet luHibius eße rigor.

Âh iam bis mi/ert,ptacido quidfidttis hoßi^ Traude folet pracox raro carere fides.

Spemfacttyoranteisarnandat in horreaprafutz Praful erat-fednon prafuledigna facit.

Turba lupo credent procedit in horrea raptimz OHiapracludireßibus Hatto iubet.

Defuptr effraétis cumulabat fedibus ignem: Et cafa 'Pulcanum ßramine plena fouet.

Culmineflaminaruit-,glomeraturad intima na~ Aeßuat igné cohorf,i,ßuat tgne cafa. fphthtp, Heu fcelui^amp; nutio delendum tempore crimen.

Sic bemint Damonfataminiflrat homoi

Hat^

140 BERNARDI MOLLERI

Hatto pofe Horum debebat Epi/cof^useßc, Fit lupur.ö“ propria vifcera rodit ouis.

Paupens exiuit niercatum muncrA vita

Plebs,quanon potcrat crederefAtafubit, Quid mtferii reft At Amtiert fAlluntur: acerbus

Eftfa!nü,efl ruttlo[Atnor igne,dolus.

TAlthus tmpontt Colophouein cludibiu Hatto,

Ke jceleri quicquam reßet^vbique noceits, Litioat.-hoftilipereuntets Aßicit tra:

Antcjoreis ftninachofautt aoeute minas.

Vt fai is inuifo fauitum peäore ftnfit'.

Scomnate prob miferos exctpitantecafam. Dummi(mclamantflctu lamenta crêpantes-, Sub trabe-,dum vabdo fatafubigne vident-. Quaha confundunt,imitantur ßbtla mures-, Clamitat,in rifum/oluitur Hatto iocis.

Ignibus abrumpt mirantur ßamina Parca;

Stamina falici viueredigna colo.

sic pereunt lUi.Sed non vindtäa Tonantis

Defirit Hattoiiem-.muribus Hatto datur.

Arriptunt ilium muresfunefla minantur

PrAmtA-,quo merit US fsnguinefata petet, X.vaniinum mufca velutt tranßrecadauer,

Vulnera cttdendo faucil/us alta,folent:

Aiit velutifaua ligno juftsenfa voitures

Kadere vefan« corpora dente parant-.

er»'

RHENI LIEER HT. 14I

Crurtbus Hattonemluhigunt ficvndïquemures'. Cmgitur,amp;iuris definit eßefini.

Iïatto1«gam prendens mutarurin omnù mere Proteostamplit Deiprauenit trafugjin.

InuolatafcenfiofaUigia culmine tecti-, Scilicet hune mures teétaperAlta petunt.

Jngreditur vepres:/ed non vepreta tegebAiit: Ingreditur (yluAimfjlua iuuAre nequit.

iKcurrit viteümon hune vinetA tenebant, ^ifiuperumfato dignus oiirefuit.

Scrinea cur intret inures infcrtneA reptAnt.

Curfiubit AntvA mifier?muribus antrupatent.

Nonvalidù ilium munit conclaue latebris', clatifit nec ArtificumvinbusAulAtegit.

Horreatad mentum geltdo ceu Tantalus amne: Deneget handnando muribus vnda viam.

TemplaDeifiupplex adeAt:ducAtur ad aras: l!^onabigunt mures templa-,nec arafugat.

Tuïlibus arceturmon curat beftia fufleis: Beßiacantemnit verbere trita/udeü.

Antea derifor mifierorum,defijteße Rifor-.ô’ infaltx ineipit eße dolor.

AnteafurdaHermiferisnon prabuit aurem: Clamitet'. hune furda negligit aure Deus, Tentât aquas,Plementagregi contrariaficco, Auxilif poflquam vidtt adeße nihil.

tiJane

141 BEKNAÎIDI MOLLERI tlauefecat Rheituin:turrt vicinusaguofa Hed{ittur:i» turrimgreßibus ipf'e jubit.

Si ^ua patent,nunguid leutße foramina prodefH Per minimum ChriPtt pœnaforamen abit.

Ärdua dtuini pertranantflumtna mures: lAaximui incubuit ptfcibusinde tremor.

î)orfa rjtùdem mures vicêre li^uentia Rheni: ocyui in valida culmina turrris itum:

Omntaperrepunt vltricts atria ttirba-. quot;ilion locus vndifona liber in arcefuit.

Hatto Dei panam fentit prafentis adeße'.

Aeßimat heu magno crtmtnaßero/apit.

Tempe^iua placet fuperts metanaa-.malorunt ' Et fl tarda venit,ferô querela venit.

Pauperis heu vit am magno nücpoßulat emptigt;’^ Hattofuit populidignus obire necem.

yiuribus incumbit mérita fententia iuH i ludicis:eir iudex /fell at ab arcepoli.

Chrtflus erat pauper-^nunquacontemnet inad«^’ Pauperis efi ratio paupere digna Deo.

lußa CreatoriS fubito decretafaceßunt Et ntmio mures antra furore replent:

Morßbus inuadunt Hattonem:carnibus oßd Expoliant:fauo membra cruore lauan t.

Sibila veloci fundunt vltricia faltu:

Vnguibus amp;nbsp;rapide ruinera dente fric Hit-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N*

\

KHENI LIBER III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(4)

i^eclihitum ceßarefutt,deuulfa priufguam Siirpttui exe/o vifccra ventre fluant. lanttljierfiiuire datum,ftiprema mifellt Sacnlegidonec guttacruorit ine^. Vorribileu inter ptragtt lamenta dolore» Hatto'.replent mures or a-,/onare vêtant. Hortii inaduentu mutauitflaminavitt', Octidttnndtgnus viuere latrofuit.

J» lacerum ceßant muresfautre cadauer: In lacet onullum copore corpus agit.

Quinetïam dempfit tntßro Fortunafipulcrunt, Cuiusinimprobulovifccra mure latent.

Oßaferat turrif,veruni Régnât or Oljmpi, Parsvbißt meliorß»ntiu,tpfe/ciat.

Oßa licet credantur eo tranßatafuiße-, Attameneßßeilus nomina turrù habet.

Aedefit Albani teäus.^non deßnet Hatto Exit^famam ßgnißcare ßti.

i^i non paupenem jpeculatur EpifcopuSyipfa Horrea non patriam fentiet eße Dei.

Hancigitur turrim Khenoquicunquetuerü, IllonmalefaHapHtesvIla latere Deum.

Non Aquilamfallif,quamuis difeurrat vbiqite Et pede nonjegnt tranßeat arua Lepus : Quis poterit magni fadem vit are Tonantis^ Quem comanonfallit verticü vna tuH

1

K ERN ARD T MOLLERT Infima defiectAt cœ^o qui vifcera terra: Qiiiprins 4C fiant omnia,naße pot efi. Sifugtoi illiiw.temox quacunque fequetnT Parte.Denni («lineino laterevaltt, Vt mtfero,bilemfimulac effundtt.-adeße Cogeris'.haud dointtrix fallttur tra dei. Quitumidum fiylua valeas areere Leonem, Indiga quem tremulo macerat ore fames? Tlammam qutsßtpa/a denier, cum ceperit alilb Et Z'phjrt flatuciinäafugantis aid, Qua ruit angufiu riparum faacihus vnda, Magni quh potent claiiderefontu iter?

Excußam neruis an quù vit are figittam, Qua velfaxa tonat machina,ferre queat?

Dira quit auertet fugiendo Sumtnis ora; Cum volucrtispoßtt nemo latere Deos?

Eerreat exemplumtjrufira fe fitbirahtt Ilattt A facie domtni,ltbtr abtre neqtnt.

Suem miferè vttat^vttans occurnt eidem: Vndique deuitans Numina,turrepertt.

Viffor ab excelfo pugnet ft vert ice turns, Vmcerettinnamero liber ab ho fie foret:

Et iam non acte belli,non raptilat ar mis. Mure fub exiguofunera pra/ul obit.

Ergo deus miré punit de hel a malorunr.

Quo intnimè credit panafurore venit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

M«ri-

RHENI LIBER III. 145

Muribtu Hattonem,Sj/ltatii robore verma Compuht Herodem üuminis ira premL tara nec Herodês pranouit talia Latro.

Hatto nec expandit talia mente latro.

Ardua debentur fceleratafunera menti.

Vox oppreßorum fydera iureferit.

Pana quod exempla fcelerum dtutna reluceti Difie,quid officiât vindicit ira Dei.

Er^o pq mifereregregüimtferere clientum: Diuitü baudfur dat conuenit eßeforeit.

Deflua per nid deducit flamina greßu Rhenus-,amp; audaci carbafa claße vehit.

Aldus Erueldum medio flat vertice montic Adfluuq dextram caflra iacere vides.

Poßidet exili lœuam qui culmine vicus,

Ringiaci nomen praflat inane flecus: Hafinanshuflados pagam tutatur arena Rhenue:aqua dextram teilafubirefacit.

Arx tenuifedern gyro Vas ber ga cor onaf.

Contiguis arcem Ixua venuflat aquis, Ardua veloci demittit cornua fluilu Rhenus-,amp; albend f lamina ducit equo.

Plurintapracelfi veneratur culmine caflra: Hofce nequit quorum nomen iniremodos.

Dum Legiq Rhent décorât Traianafinißram, .

Paßut mille retro Bingia quinq-, fugit.

ZÇi Pagm

t

I4lt;^ BERNARDI MOLLER!

Pag Hi it HeimbMum^lteuo ßatfbiminü arcu: Dextro Corichiumfluminisoreßdet.

Cardine Dembacum lauofert culmina läextn^^ Coricbif geflit parua fubiredomui.

Mille quater paßus fimtilac Traiana recedunt Culmina, Bachracumgurgite lœuaferit.

Dicitur hac Bacchifedes:fert montibusarcttn-Infidetoppiduli moenibus ipfafui.

Proxima cont iguo diffunditur infula trailu^ Quam media Rhenus parte fat igat aquis.

Altera cornuto mator confurgit abaflu lnfula:/])umarum molibus aHa frémit.

IllaPalatinagenerofum fuSiinctarcit Nomen.-ö“ excelfo moenia colle leuat.

Pagui amp;nbsp;arx dext ro Coueantim marginefurgifl yerrkis hacapicem poßidet'.ille pedem, Obuiat arx^celßfreäatur acumine montü:

Arx lat Ui ad l«uum condita propter aquttl, Altior extemplo yefaliafubiacet arci.

Solti ad occafum flumine Rhentu abit.

Sohs ab exortunitidi curuaturad Arilont

Leniter in frirai cornua Rhenus agit.

Monsfubit ad Rheni dextram‘,defreHat in vn^ Sub latebrii Scho quem refonare facit.

Pratertens tllum fr tu clamorefatiges, Monfirtfera ca/um voce minatur apex.

Ttrtitd

RHENI LIBER III. Ï47

Terri f 4t idcirco nautattin flumtna Rheni Sitpitu euuljo credit UT ire {j/ecu.

lllefttpra Rhenum fiapulit dependettAhnob» Altior.-iUuflris fuflinetaßra polt.

Jttvarijs Echo reßdet montatia cauernii’, Qua ftmulac haußt verba,referreßlet.

Si tonttrustäumßmulet Bombarda nitrati, Hac tonitrus iSum Diua redire facit.

Stipiteß montetn quatioi^autverbereßtxi, rertice ceu /acero diruttts horret apex.

Cäußa tarnen monflriipaßim dtßeila cauernü Saxa patent ipaßim monte foramen hiat.

Nulla tarnen mantisgremium ßeleiapererrant: Concauitof totumnuUafecare poteH.

Fox quoties transfertur eo,conclufa latebrü ireparatifurfuni dorfa cauare necjuit.

Obßruitur.-nuftpiiam folidts emißa vagatur Sedtbusihinc etiam cogttur tre retro.

Cogitur emttti-,fuerat (juo prodtta primum, Quofuerat primum calle recepta,redit.

Tertur ad auth ,reis iterum dtmißainecilli Obßat iterimutilo cunäaßagore replet, Diuabreui voceisrerum deßntt hiatu.

InteruaUafonos carpere longa folent. sic amp;tciuofuerant,nec eodem robore m ißa. Qua remouet paries raxa,redtTe queunt, K. i Deferit

14? BERNARDI MOLLERT«

Deferit ArSmum dextro qui limite Rhenui, Nunc it erum Cori regnafiementu adit.

Iminui à dextro M.edenfia cardine Rhenumf Hortarij je nbsp;nbsp;nbsp;Eminus Hortarei feßio regts habet.

^erklT ° apparet Cattorum nomine clant Meliboco-.nitidum monte leuata caput.

A lare Bachraci defiendit turbine Rhenus, Mille ßmul paßus oit o peregit iter.

Pagus ibi: nomenfertur fortita Goari Et domtu-.amp; dextrum poßtdet tUa lotus.

Gppidulum loeua petitur regions Goarum.

Htc celer em mergit crebt a Charjbdis aquaitigt; Gcjus orbifluo circundatur impete fluilus:

Transfugafubfundum turbine fluilus abit.

Antea quifluuio potuitfpatiofior eße,

Creditur amtßo Rhenus ab amne minor, Non tibtfit mir urn. Natura quod vtibû egit: Hac alqs etiamfata reliquit aquis.

Tiiurominitanafitperell vertigo Charjbdùz Grandis ibi Stculo demiturvnda mari.

Obflat Noruegia Mufcoßrum caxula forbentt IntegraJub fcopulos cedere roflrafacit.

Non melior tantum RhenoNaturareliquit Cladis-.aquafaudemnauta cauere potell.

Arx ventt: à Rhenifortttur nomina rupe: Tluminis ad Iceuam vattcemontisafit.

RHENT. LIBER. III. 149

Caßra Dorumburgi Rheno femotaparumptr, Sußicit ad dextrum furgere nauta latui.

Velmtchium dextra Rhenus lambentefalutat: Culmine quodnitido mænia penèreplet.

Hirfnoeam Rheniproperatßeiiareßni/lrai Paltßchium Rhenilœua videre parat.

Supra Rornhoueam modico ßant limite bin/t Caßra-.tenent dextrum monte leuata latus. Campus amat dextram pagi contentus honore.

CanobiumVeßalxuanitenttsamat. •

Dum foltto pergit curfis laßarefluenta Bodobrigam laua Rhenus obireparatt Bodobrigam fedes remouet praclara Goari: aille nouem paßus inter vtramq- cadunt.

Obuiatexili Speianum cuimineduplex-. Etfluuio pagum Rhenus vtrunq^ferit.

Praßdet à dextris Phoebi conuerfiis ad ortum Primus-,amp; Aeoinominapagus habet.

Alter adhuc laua Rheni tellure leuatur: Porßtan is Zephyri nomina pagus init, Arxamp;pagtu habet Rrubachianeminedextram: Obtinet hicplanum-,montibus iüafedet.

Rheni nomen fignarevidetur. Gurgitis ad lauam culminaßare vides. Vißtur hacfedesetiamdum Regia parte.

Bina LMi rupes rupe recept a fitbit.

K i Altn

«

150 BERNARDI MOLLERI

A/f (j Latii rapes dextram fortita flaenth

Jnfuper oppidulinoniinafortts amat. ima Lant rapes pagutn pretßare videtur,

ArxLanicht rupe'tsintervtrafq-^fedet.

Mille ter,amp;totidem paßus adflamina Rhent Bodebrigam retro tnittit abire Lanas.

Prinfipis Anglorum Vtdechindt nafcitur aruh^ It Lanas Haer bergt pafcuafonterigat.

Allait Haßtaco Lap/ena mcenia traétue

Mania Martpuigiciuibiu apt a fecat.

Ditia longinquo Solamyß deßerit arua:

Mania ioldnq nominedtélaprias.

Eminas oblongo Gafanum limitefpeäat:

Candida Limpurgi ceminus arua vider.

It Lapis hinc Aqatla-.Naßauia Unquitur tllind

Longtus Embfena culminaflare notât. , Vraterit Enibseßeis,dextrofedmargined hertn^'

Ell qatbas à vico nomen\ab ainne calor.

Vndis ßilphur inell,nec alamen praterit vnditi Pluritna Chalcanthi port io,rara nit ri.

Harum ßub camera pars amp;nbsp;teftitdine teila:

Aere pars nittdo liberaprabet aquas.

Aedita Lanllanifacnndat iugera caflri tnde vtceis Rhenigaudet inire Lanus.

Inde Capella fubitpagus’,fubit arxq-, CapeBsi

Monte flat arx.-plane pag us in erbe cubât.

sei

RHENI LIBER. III. I^I

SeJ ne forma fit tu pere^t,ne naufeet harens Leäor: obit lauum monte Capella latus. Infula üonnarini cireundarur agmine Rheni.

Clericos addextram culmtnapa^us habet.

Cajtra Lani Rhenusßmulat(}’yrecolligit,ilLt

Quinq; retro paßm mille remota videt: Dum fluuio praieps agitur torrent e {Aofella', Irrigua feindens fionte Mofella folum.

Puniceo quantutn valeat diflare M.o(ella nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cpilogu« Fv

Nfcc/jrfrn,;„ medium dicere caufa tubet. briTenij.

Collige viginti Parafangas ordine'.paßüm ilillià colli ills adde bis oilo locis.

Siefpatium Rheni certanarraturamußi, p}ejpasioquicquamdelit,amußuope,

FinislibriTertij.

IIBBR

LIBER RHamp; NI QVARTVS A CON-FIFENTIil INFERIORJ.^Jn MO-fcllafluuiusRhcno mifcctur,vC. queColoniam Agrippinam Sc Tuitium protenfus.

ÂRGVMENTTM IN LIBRl'M RHE-fii Quart utn, à Confluent ta inferior i,v/-que Coloniam Agripptnam amp;nbsp;Tuttium.

Ofclla fluuius defcribitur. E resion e ad latus Rheni deK trumjarxErenbreitftein mote recepta altißimoripisim-minet. Adloeuam eftpagiis paruus D-

Sebaftiani,Engers appellatur: eodem la tere Engers pagus priori maior exiftit:) dextris vei oEngers eft oppidum :ibi(j; Rhenum Veda flu.influit.

A Cofluentia vfq; Engers oppidum funt quadraginta Radia.

Rhenus infulam faciens pagum habet,

argv. in lib. iiir. rheni. 155 betVrmelumlœua,amp;turrim Platzen-born.Erliceum dextra^Ilaliam regionc amp;nbsp;fluuium,nec non Antoniacum oppi dum Iceua pvætcrit.

Ab Engers oppido vlque Antoniacum fcx millia paiïuum.

Rhenus à dextris habet pagumLu-defdorpiam,margine porreftam ripali, eademparte arccmHamerllein; Ober-hamerfteiiijNederbamerftein pagos. à finiftris arx eftRheni Broei,à dextris pa gus Broei.àfiniftris arx Rhinçcia in mo tepofita. àdextrispagus Huningum,à finiftris opp.Brifichium, à dextris Ar-gueldum caftrum.

Rhenusvero dum continuo in Corum gr eftii la bit ur : adlœuamhabet fl. Aarum,quiab Aruilla fulus:excipit fon tesfaluberrimos, vnum ex monte, Cui arxLandeskroen incumbit,alterum iux taSenfichium. Rhenus indcLinfeadex tra alluit.

Ab Antoniaco vfquc Linfeam opp. centum funt ftadia.

Rhenus ad dextram pagum prxtcrit K 5 Erpel-

ï$4 argvmentvm in Erpelliam.ad lœuam Rhinomagin oppgt; ad eandcm partem habet Montern, qut B ernalis eft. Ad dextrâ Vincoliû pag^» ad lœuam Vinthrcmia:infulam inde fs' cit,cœnobiumvirginû:neclongèaddeX tram habet pagum Huuanum,fed logt' usfeptem montes,quorum quatuor hä bitabilesfunt.Rhenusad lœuam alluit opp.Bonnam:è regione cuiusGenofia fuij[re,author eft Flor’.memoriæ quoq; proditû eft,ponteibi aliquandofuilTe: îed neciaGcnofiç,necpotis reliquiæfit perfunt.Bonna vero adhuc fatis côftftit-

Inter Linfeam amp;nbsp;Bonnam centu® funtftadia.

Rhenus monafteriû habet lœua vit' ginum,quodFilichium dicitur: dextra Luftorpiam arcécum pagoalluit,Lœua Yeftingiam pagû,eadem parte,fedàripa remotius,Guturpum habet. Sigena 11* Rhenu à dextris influit;qui iuxta Vide* chindi Anglorum principis areem nafd tur,non procul ab Haerbergen. Sigena ail uit caftrum Sicambrorum, Frenlbcr* gum,Vindecâ,Plancoburgûamp;SiburgU'

Prxtef'

LTBRVM nil. RHENI. IJÇ

Prætcrea Sigena fl.ad Auftrum finis eft AnzeTeutonics,cuius defcriptionc in carmine latius exequimur.Rhenus autc àfiniftrisquàm proximè alluitD. Ma-terni pagum:inde,amp;eadem parte Colo niam Agrippinam,amp;Tuitium.

Inter Bonnam amp;nbsp;Colonia funt duo-decim millii pafluum,

A Confluentia inferiori vfque Colo niam funt trecenta fladia, amp;nbsp;oftogin ta quatuor:quæfaciuntduodc cim miliaria Ger.cS-

munia.

J$6 BERNARDI MOLLERT.

QVi iam polierior numerOiqua tertiuif iiltnt

Dum prior eß quint o,cedat in er a libtf' Cedat in or a Uber,qui dicitur ordine quart us. Continuewus iter.centinuata iuuent. i^od nimqs ripa paßim dotetur vtraque nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Gentibus^dr paßim mania Rhentu amet. ifficit vbertas terra,velgratia Rhentu

AuraveliüuHricUmatiivfagradM,

Qwdiub inaquali ripat cult ore tuemur,

Cafarii ex Latq milite caußavenit.

Tar numero ripa non eßpoßeßor vtrique-

Par ne que vicorumforma, nec vrbis honor» Innumero Rheni legttur cultorefiniflra:

Qui colat ad dextram flumina,rarus adeß, Oppida eeßerunt/ub Belgis plurima lœua: NonfubTeutonico dextra tot orbe capit. Eue Aquilas Cafar quoniam Romanus agebat, Gallus vbi late Belga mihtflrat opeis. l Caßra fuis illtc ßatuit praclara maniplist

Hîeßatio Marti ceßit arnica locum.

Teutonic ai illtc prompt um /edare cohort eis-. Qua Latqsmagni cau/apauoris erant.

Cafar vt iliius truncaret cornua gentis, Fluminis ad leeuam traxerat ergo moros.

Julius baud tantum Cafar-,peß Csefaris arma ivauleitCaßrisarmatultTt duces. i

RHENI LIBER 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157

Opffdide caftris proceßutemporü erta: Fundatorü adhuc plurtma nomen habent.

Qut fenio (Urentjateri vicina. fwflro

Mania,Citfarij tempore natagregü.

Qui latus ad dexiTÜ nittdaflät {ulmtne ßru^tt Oppida,fucceßu temporü ortareor.

Ko» igitur Claras mir are quod obtinet vrbeio Rhenus,vbi lauum ßedlat adeße latut.

Vrbs fubittvndarum confluxu nomina duxit: Cobolent»

Quinetiam lauo fluminis orbe ßta, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dopiduro,

Cattfa,quod vndarum concurfus nomina praßet:

QttafubijtRhenusparte,MofeUafubit.^

Kafiitur i» Belgis ad anheli fragmina Iura Puniceolambens amneMofellaßlum.

CowinMj ad laaam dimittitflumina Moßt.

Bminusad dextramfluminaRhenus agit.

Non caret vnda bonis; locuplete $ obßta Baccho Arttafecat,rupesvrbe Mefellategir.

Aßfluuij doteis nequeo traäare:Poeta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aufoniu»»

Burdegala/criptisfatque ßuperque dedit.

Maior enim virtusfluuqpraclara Mofella, Gloria quam poterit carminis eße mei.

Quod capiat flttmen,quapartim maniaferuet, Quo vtniat prtmum fonte Mofella cane.

Rumarici claußrum fubiens illußre,Volai

Fluminis ad dextram toüeregaudet aquae.

158 BERNARDI MoLLÈRI

Tnt erit ab lœuo Spynali cardine muras:

Inde Mofelpurgi tecta liejuorerigat.

trateritàdextrü r,oiant mœnia’.Tullum

Nobilt,Condaipo{îea Jjieâat agras.

£xciptt obliqua Mortanaflumina trattu^ tlumina fqtiamigero digerit aptagregi.

Mente cadst celfofertur Mortana Ërinerutn:

Et teneris ripam lambit vtranque labris-Hambertt Villamquefùbit,f^tUdmque Gebertt'

Hincabiens Morta prado iuuaturaquis.

Mentû abexcafiglomeratur vertice Marta : Marta Eheadati vaUecoatlus abit.

Cantiguumdextra Hnquit tellure Rauanum-

Danubrium lœuamsttit abiremanu.

Exâpit à dextru Monti quodceßerat albe

Elumentamp;ad Lunatulmma voluit aqu/U-Hü ßmulac aux» fefe Mort anafluent is,

Vndsfona darumfionte Rofeton adtt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Inferitu potat,quod dat Ruxinga,fluentum:

Nicoles pergens tecta rigare parat.

Linquitur illuflris Lotharingo Nanfea traStt,

Nan/eaprifcorutistetnporeclaravirii. -

Vndifena maior crefcit virtute Mofella:

Linquitur arxinomen motto pant is agit.

Jnde Metis petitur populo veneranda Metenf»

Nebilis slluflrs Seda fub vtbe petit.

Visdai»

RHENI LIBER 1111.

Vdam Sella rotat:Ltndert na[citur Aequoruad Dufa culmtna velutt atju as.

Trat ent herbofo Mar/ellam turbidns amntt

Caßra ftroculfugtens ijle Saltna videt:

Jnfcriu/ fluuto fubigtt refonatite Notiienam Seüat^raui Sellant bile Mofella rapit.

Totfimulac vndisfele pr adat or adauxit, Clauflra Dinodun moleMo/ellarigat.

Digerit ad lieuam breutorü cornua Surax Grandior ad dextram turbine Sarnu adefl, Sjlua piutn Sura confert Arduennafluentum: „ Flumen Alifintü Sura ferirefacit.

lutialburgorum fedeii explorât Alifo: Flumine nil ipfo dulciusejie reor.

Telia Viandena fimulac anguftareliquu Vrui,adtr suraflumentomittit aquas, idordicus abforpto Pronaamflutnine Sura Digerit: ac tiemefaflumtna mole capit.

Egrediturpulcra Sarrus tellure ^irini'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,

Nominis adproprq caftra nec tre ttmet.

Culmina Finßtnga-,Saruerdam poftealinquit: Inde Buchenbemi teäavenullat aquis.

Tgt;iue$vbi lato vigilat Sargmund avigore, Sarrui moffenfo rura Itquorecoqutt.

Accipit occurfufamulantü cornua Bltfia, Cornua multiugù (omit er aulla radis.

Sed

l6o BERNARDI MOLLERI

« I

SedgtiA Ißlißa priusgemïnofunt cognirapottf^ Tlußhna, Luenùrugi part thus aita rapit. numfilitopergit curjutranareMofella^ Candidaterrarum Candidas arua lau at.

Vttrea fœcundi peteret dumflnmina l^idda, Max proprijs Nidda labra maritat aquis.

Ferturaboccaftt Treuertm,deferi ur ab Euro: Nouomagutti curuo lingit inane gradu. Conflanttna leui metitur nomme caftra. Eminus adueäo cernitur amne Pales.

Mordicus abforbet violenti cornua Gelbis.

Getbis ab Arcloo nafcitur orbe caput.

Euius amp;nbsp;vrgetur Tarbellia margine riuii Cuius amp;nbsp;Ephaita nomina trailus habet.

Abluitur curùigjro Cufana Mofella.

Flumina Maandriflexibus instar eunt.

Pifiiferum viridi rapiunt regione Lefuram.

Exiguafluuium mole Lefura vehit.

Conditur hincamnis,dextra qui tiquer at antt ‘ Mcenia Vualdechidiuiteßrulta loco.

Hine alias(.quarum vix nomina dicerepoßum) '' Sorbet aquas, quarum laude Mofella viget Totfluuij quamuis poßent diffierre meatum, Adripasproperant ire Mofella tuas.

Settbiquinetiam maluntfuper omnia iungf, Limpida quàm validi fcandere régna marii' otnii^

RHENI LIBER. IIII. l6l

Omnia guts dieet ? Serpendo prat ent arceis Pratertens vrbemfionte M.o/ella leu

Limite mox dextro flat ionem praterit Hunt: Epbaliam Ixuo mittttabiregradu.

Praterit adlaeuam Ueinfeldi tugera longè:

Pmminet à dextris Alcona-.Jjieilat atpuam.

Defluus excel/o Cobarenuni gurgite Untpuit: Fluniine iamfeßo longiiu ire neautt.

17 r,oreanloeua,dextrü/ul}gt;e[lat EÔuni, Stept rtferù Rheni conciliâtur atptiis.

Oeftmt in Rheni lauanvvi« permanet vnda: Furioramp;Rhenifluitibm vndanitet.

Arxfltiuij dextratn traieciode/picit amne-, iJubifero montü/ußiicienda iugo.

Telia Semtramia/uperant Babylonis honorem: Condita tarn forti cernitur arce domus.

Pinea munit as oß ent ant tnixnia turrets: Ahaledincumbunt turrtbus aflra polt.

Liomen ineft caftro,quod vix efßerre Itcebif, Carmine tjuod Latto dtcere Mufa neguit.

Caßilium trallu poterts ßn Hare finißro: Prodita Caflelli nomine caßra reor.

LngariatraHum dupUcis Ittßrare ßnißnt Rhenusauef.pagum propter vtrunq-Jugit, Proßicttur retrofimulac ceßiße Mojella

Tlumine,vtgtnti millia ^uinq', pedum-

Vrbf

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BERNARDI MOLLERI.

Vrbsfubit Engarix celebminiadotibut auk

Vrbis in amplixum dextera vadit aqtu, ttac igitur Rhenus cedtr tellaretSeenam

Linquitteani Rhenidextra viderenequit:

Rhenus adangußtlafitutt bafta Veda: Auxilio magnü eße ininora queunt.

Qua leuü orbtßiio circundatur in/ula flublu, Vrmelium dextra Rhenus inane ferit. PlarecbOrn i^gnproculhinc turrisßat eedem condita Lingua Latinorumntnien intrenequit.

Eminet ad Rheni lixuatn-.fert veriice ccelfS'. Turris apex longe mult a vider efacit.

Erîiceum Rhentu pagi commendat honore: Erliceum Rheni dextra venu fi at aquis.

Montibu^ arblari patitur dumflumina faute, Ephalicis Rheni lœua videtur agris,

Ephalqfefeßuuio torrentis adauget:

A minimo tellusflumine nomen habet, Ârduus exegit paßünt fex millia curßt

Engario poßquam Rhentu abiuit agro:

AntenacumlaeuaproperansdeferturopimUtH-Antenacum cuius tebia placere valent, !

Vrbs Antoniacum mérita dicenda videtur: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Aptior amp;nbsp;ratio nominis eße valet.

Finibus Ephalia,qui condidit omnia,failor Mirißcosfatofecitineßelacut,

RHENT. LIBER. Ilir. 163

Sunt genttnf: celfa niontü conualle leuantur:

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnda nec exundans lit lore femper agit.

Von coeuniicentum fladus dißare vtdentur Ettotidenr.verax monflrat magofitum.

Ve valeant fundum paßw nionflrare treeenti, Hac voluit fundo ßagna carcre Deus.

'Fluinina non flagnä (ubeunt ,fidflumtna ftagno, Elumina((]uaniigero,lctlicer,apta gregt.

Ima ntß tellw litjuido perctißaTridente nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

ferret aquas,fliidu ficca caterer humus.

Ail aliud maierrerum Vaturapopofctt: Perpetiios monti iußit meße lacus.

Alter ad Abbatis tlatißrum dat ferpereßagna: Tium laick j/ffr ad Vlmentim ferpere flagna facit.

Hit M.ander/cedt£ dttionem reßuctt ora; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Li.ck by Vl

Prox»«lt;t Meinfeldo reßuctt lUeluga. me«-

Jlle fouet ptfcem,cubit u quitenditur olio: Quern fouet hic,duplo longiorinßat aqttu.

^ffigiem cett ptjces pr ast are vident ur,

(Corpora ß videos pondéré vaßa fuo.

Si videos forniain,ceto dtfferre videbu: Tuncfaciempi/cisprabet vterque tupi, fißisab Abbat um claußro fi cernitiir, Abbat Aut aliusfratrum fata repente feret.

fifcis ad Vltneni caflrum fi potrigat orrf. In dominum (aßn Parcaferire folet.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L 2 MirA

164 BERNARDIMOLLERI

Mtra Dei virtw,hominem nelcire,quodipli Erntafciunt,homints brut a viderenecern.

Squalltdttf humana pradtctt tempora mortu Bubo: diem lethtjpurca tuetur au à.

AR homo Diuorumfacies,amp;gloria coeli, M.ortem (cire pote{},tempora/cire nequit-

Hac ego ^uid miror? mirari definotcunéta Arbitrio magniflantq-,caduntq-, Dei.

Condit or abflrufofatorum numine mtruc, Mirifico /emper mira labore facit.

Marline porreäumfert Ludesdorpia Rheni

Culme: amp;nbsp;addextrum murmurât vnda latvt-^. Malleiu amp;faxum tribue'runt nomina ca/iro: -Tf j Monte ftattad dextram fluminis ifiud agit-

Et duomox eitu pagifunt nominis infià:

Altius hie, infrafufltnet ille lareis.

Arxfubit,ad laeuam BroieUiafluminii extat; , Bagut amp;nbsp;hoc dextram nomine pauper habet- ! Obuiat exceljo Rhtnacia Venice furgens: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Eluminis adloeuum prafidet ilia latus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Arduus Hun ingum dextrofert margtne Rhenuf- I

Brißchium lœua mittit abtre manu. j Aduenit arx dextris-, Argfeldum nomine fertur- |

Rhenus adhuc Cori regnafrementis adit.

Aarus Aruilla rapitur:defcendit ad arua Senfichi): Solemffeétat abire mari.

Eonte^

RHENI LIBER IIII. l6$

tontem monte captt,tnonteprofundttur imot ArxetiamregnimonteCorona/ii/et.

Et quM Senfichium iuxta fe parturit, vndat

Exciptt:ac medica defluit vber aqua.

Hiferrugineofontes torrente medentur:

Sulpbureo partim labra fapore rigant.

Dextra Senfichium dijcedit nobile ripa;

Laua nions celebri nobilii arce patet.

Aarus exih deuoluitur agmine; Hhent Nobilis in loeuum voluitur vnda latut.

Antenaco centum ßadijs vergente rettorfum^ Eluminis in rigui Linjea parte tatet.

Eluminis ad dextram Jpatiatur Lin/ea Ehent: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Grandior eEl pagovicw,amp; vrbe minor.

Oppiduliformam tenuis praferre videtur: iüobilis eil fenio,nobilis amne locus.

Hîc tibi Rhinomagis tatet, htt Erpeüia; dextrum Accolit hatjoeuum poßidet tda latus.

Pauperis hat leruat tongeftum tejpite culment Oppiduliformam diuttis lUagerit.

Obtinet arx lœuam Bemalt tondita monte: Eincoltum dextra Rhentu inermeferit.

obtinet agreßi Vtntremia culmine lotuam.

InMacœnobium Virginis inde facit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inghen-

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vucrdtinlu

Pratertt Huuanum tarda non tramite Rhenut: nbsp;j j cœnobiü

Et latiuaddexirumculmina ßarevidet. nbsp;nbsp;nbsp;virginum.

I ; Stant

166 BRNARDI MOLL ERI.

Septem mó Slant procal à dextro feptent hnate montes-, Alt nu in quorum vertice caßra fedent.

Pars bomim coluur,netdum deßciuit ab vfa-. l’ars hominem nefctf,monßrafouerefolet.

BÎc Lemurum forma vulgus terrorefatigantt

Htc AcherontaoffeUrafiagore tonant-

Sapnuafcenfofiondatorverticeviteü

Dum locat^infolitoterritus hoßefugit.

Itironotho fepiem ßteäare Cotonia mont eu Quinet iam longe caßra vider e pot eil.

Quai tuorexurgunf,nondum quaJiiftulit atas, ’ ‘ Caßra ; Dadunbergam monte venußat apex-Salua Draconina reßant faßtgia rupis:

IXubu adhuc reßant caßra-,manere vides.

Vertice l‘lancburguni laptdojo mcenta Vrabet. llac homtnum cura tecla periße vêtant.

Cura facit canos,eadem défendit lineptus Qualacerat torpor,cunllalabure manent.

Caiiratrahunt ceuo,qua {tint negleita,ruinafn'.

Scd labor,vehemens tdmpora vindt amol-

Quod reliquat aui/upereßepotentta fedeis îionfinit-,in medio caußafit apta tibi.

-, CafirarelinquunturnuUodeferta colente: Quod (uperesl,œui labe ruina tegit.

Reiiituignauopoterant damnata laborez

Torpor tntntegrum reddere tecla nequir.

ii4»

RHENI LIBER iTII. 1^7 Nrfw quoddefentur ßudio,defitfctt ab vßf.

Indigena fedes deßcicnte cadant.

lresfteterant,ver(dtotidemtellurejgt;remuntur Ärces-,quod l'upereH i emports ira rapit.

Pauca ruinofa re^tant veUigia molu-, Ipfa ruinarnm pene ruina pene.

Quafuerant ohm turres,ceßere fepulcro'.

Qutfuerane hontinù teä'a,relsquit bomt, (^ui prills ar et at o ßrtnxerunt limite Rbenum, Nunc pattila mont eis vailerepellit ager.

Aeqtioreamontesabeunt tellurefiigati:

Alueolo Rheniu liber lore fagit.

Dißitaretrorfitm ßadijs it Lin/eacentum iiinc,vbi pracelebris nomine Bonna iacet. ^onna latus Rheni decorat praclara finiflrum:

Vrbs iacet in plano paru.’.:fed apt a (capbü, Oppoßtamferturßxctare Genoßa Bonnatn:

Oppoßtiim neßtt Bonna vtdere locum. Bonte licet fertur Drufits claußße fluent a, Bonna tarnen pomt neflit haberefldemi

Vrbs Ptoleniaa non eil exempta lilai heß:

Hac etiani fafiis nota,perire nequtt.

Binctibii‘bilicbium,Luflorpia cerniturillinc: ' Amne locum iungi Rhentu vtrunq-,vetat.

Par vico menßiraßttu reßondet vtriqi,.

Dtßimilüformafallitvtrunq-,nitor.

Fundi tut

1A8 B ERNARDI MO LLERI tunditus amtßo rarefcunt culnuntteila:

Nam fenij (on/lat teita rutße malis.

Verum Vhtltch^ Lußorpia vindturxuo’. ld ratio formæ nota docere foteïi.

Phtluhtum cornu Rhenißiectare ßmfirum

Et modtco pagigefitt honore fiui.

obtint: aduerfo folium Lußorpia tratlu:

Infuperhac pagi nomen 0“ arcis habet.

Hoc amp;nbsp;Philichium,lt;]uod non Luüorpiaprabet: Philichium Veflas mginitatedomat.

Obuiat ad lœuam Vueßingia.-gurgite Rheni Dißita Gutorpum longiui arua coht.

Elumutapatilatmi méditai ur lungere Rheno Qui nitido terrât amne Sigena rigat.

Princtpts Anglorum Videchnidi nafcituraruis: NatUi ab Har bergt ßumina voluit agrit.

leétaSicambroium popults exiulta Stgenam tlggteditur: puU ro rura hquorejecat.

- Culmina ErenJpergt,Vindecam prat ent inde: Aedtta Plancburgimontibiu ariiafugit.

Turrtgcrum fluélu jubigtt lambente Stburguin.

Exciptt hunc Rheni dextera:gaudet aijuts.

1 üudomit tendum mintmèccniemtuthonori Quad mérita cedit parte Sigena tibi.

Flumen Teutonica /patium quod lerminet Ant.t Limes ab Außralt dicitur eße plaga.

RHENI LIBER Ulf. 169 fjuodfenio ätjperdat nonnnu anfam Creditür:dt Gothiconomen ab Antavenit.

Anz.esnam Gotbia dicunturnomtneregesz Et VOX femideum barbara nempe fonat.

Regumprtmns erat tali/ub nomtne Gapt tu:

Ute Italos Utri viblor abegtt aquit.

Barbarica quoddam virtute venuftiut egitz Hinc patrio tandem maior honore fuit.

I Ue facrainento pacu vtcitia coegit

B.ura-,fimul bellum pacu amore tulit.

Sedula curabat vicinafœderagentü: Teutonica plu/quam gentu amator erat.

Bella parabantur quotiesexternaiCoegit Fadere coUeblum duit or ad arma genus.

Bellum /fontetulitibellum non obtuht vltroz Vitro boniu-,verùmJfontefeueriuerat.

Faderemunitusfeciorum refittit hofiit Et/ocio nunquam lu fus amore fuit.

Elempe fides tin merito feruanda tubetur, Fallere qut dubio ne(tit lt;n orbefidem.

Rex (oeijs cladem fimulac inflate videret^ Credtdit vrgeri cor paru oflafui.

Stiiierat affltâo membrorum robore,ladi officio totum débilitante caput.

Sciuerat exemplo,paries dum proximus ardet. Propria vicinis cedereteblarogis.

L f Cum

lyO BERNARDI MOLLERT

Cum regio trißi caderet victnapertelo,

Anz.es rem populi credtdit eße futim.

quot;lunc rexamp;populiu tumido rem vindicat hoßei Conftmtli pugnam conßituere manu.

Qnamfaeili vtrttu heminum coniunila laboret Quamfactif cladesMarterepreßa fuit?

Anz.ü ab exemplo noßra (unt feeder a gentis: Nomenamp;authorùfœderagentù habtnt.

Anz,epropterea nondum defeiuit ab vßt: Reflatadhucepatrum more remanßt amor.

Anz.e Teutonico fociauitfeedere pagos: 'Eoedereconiunxit mœnia:iunxit agros.

quot;idon et tarn villas faliucontempfit inani.

Sape refloreftunt magna minorts ope, Teutona Gallorum dominus fubfeedera ceßiti

Angliafubferipfit partibuss-,apta mari.

Hocetiam Daces,etiamfecere Brabanti-.

Quin amp;nbsp;Teutonicum Elandriafadus init.

Ke/cia virtut um fapiensßt M.ojchta Moßhi AccolacGermanüfadere iunclafauet.

Bincfit nauigifs amp;nbsp;pax,amp;Itberaponto Semita-.terrarum nobile conßat iter.

Cundlis intererit,minima quad contigit vni, Altervt altertus nomine tutus eat.

Si noceat latro terra,pirata fluent is-, Sumerepractpitur quihbet arma manu.

KHENl LIBER IIII. tyi It comiies Anz.e tjuando tunxerefeorßm Conciliumyïegeù cepù adiré timor.

Concilium Ca/ar ttmuit Romantis:abeße Beüigera quod non fufjnciorteratiis.

i^inepuLa inter Germania conjecrat AmcA Pocula'.craterem conjecrat tpfameri.

Quando noiitif cedtt men/a conuiua,Lucuüum Euacuam libat amore loci.

Taha perfolui focialts pracipit Amjt Debit a:firenuae (oluere,dirafacii.

Protinut exerto furget,qnt vindicet en/i, HoJI)es',amp; bojjiitÿ débita iure petet.

Eniporijs An7..e quatuor conftjltt:aquofa( Jn Morino Brtigas littore Flandeus habet.

Anglia Londinum,Tameft quod condita propter Flumen.,adeiu/dem munia tiirù amat.

iüicTeutoiiica Gtldallarelinquitur Air.~e: Teutonis idcirco dicittireße domus.

Sarmat is hue etiant Seugardta pertinet-.illam Sarmat us tUuSlri Rußia merce colit.

Inclita BergarumJoctantur mcenid-,celfit Inßta FloruegiarupibM-,apta falo.

Hoc vtinamfoedus fuperi feruare velitisi Hoc vttnani noflri io flit et orbis amor, Ptßet in integrum res tunc Germana reuerti. Teut onicü nemo poßet obeße plagie.

172- BEKNARDI MOLLERI

Maxim4regnorutn teriturfiducia bello:

Ad Superos vadunt pace minora Deos.

Marte cadit.quicqufdreram Natura creauit:

Marte cadit,quicqttid terra maner e put at.

Exctpio laxunt,Mars nefuprema nocendt

Caußa fit:à luxu de butt eßefeijuens.

Scire voles caufam ?paucis Naturafouetur:

Obfeejutogaudens plura reguirit honor.

Plarima Gradtuo tribuuntur-,plurima liti;

Inger it hac populo,regibus Ule met um. Quod/upereß,luxus fiomacho pradatur edaci, Luxus anhelanti cunäafurorepetens.

Luxtu dtjpereat nam parcerenefcius vUi:

Dtjjiereat, Liiior Martütvterque nocet.

Teutona paulatim decrefcit motibus Ani.e:

Tota fimultatum (abe cateruafreniit.

Teutonix virtus quonuncantiqua receßit, Frigidior faxo,languidiorque rofä ?

Cau(dpatet:prifci ratio defeat amoris.

Quidßtpereß Anr-e? nomen inane gerit.

Plorat adhuc nuUo maßusfriante Sigena, Teutonic OS Anr.e terga dediße matins.

Eminus afred at Ehadorutn cedere t urreit

It.henusiö' ad dextram culminaßare vides. Hine vbi Maternus reqiiiefrit condittu ade,

Conaguit Rheni laeua moraturaquis.

rt

RHENI LIBER 1111.

'Vtfex,amp; tot idem difceßtt milita paßüm Bonnaytuafolium laudit Agrippa venit.

J^obilü occurritßrpenteColonia Bheno.

Conueniens vrbi nomen Agrippa dedit. Vrbü ab oppoßta protendttur infula parte, Altior-.ad dextrum vapulat amne latus. Altera praclara refidet vicinior vrbt, lnfera:/ed lœuamfluministUa tenet.

Vrbsnimium ratione loitvenerandafüperbit: Amplitudo

Vrbs nimium pulcro pulcra nitorenitens. Ttiginta Ipatium fiadijs metituramp;oäo, Circuitiutformam tt^iK-mvidere facit. Quinquagintagraduf amp;nbsp;fe deducit in vnum, Qttàprocul hincaquatineanoCtis abit.

Ponte bis extrailo fuperauitfluminagreßui Ponte bis effraäo c laßt bus egit it er.

Occidit ex faxo pontem guisflriixerit,author: SubltcioCafar ponte ligauit aquas.

Sunt quatuor porta, nee non trigintaforatù Moenibusthue omnifertur ab orbe cohort Sed non excipiunt peregrinum fingula vulgut Ofliatnon quauis car dine porta pat et.

Perpetua porta clauduntur tempore plures: Sape patent plures,quandopatere licet, it tranßata lacis cernuntur mania paßtm‘.

Inde,quod vrbsfuerit fapius auä a, liquet.

Sar-

BERNARDI MOLLERI Sortis ad tuent ut» pa^i mntanturt» vrbeu: Sapins in pagum de/init vrbis honor. Crtttir in immenfum ridente Coloniafato', In nthilntnfatt rebus abtrepoteß.

AmoueantfatumSupcrt:Fortunaferena obuta fitgenti:ne/ciat eßenocens.

Inßtaflorenti ßeclantur niœnta vallo: Fraxinus ex vallo nafcitur,alta cotnis, Traxtnea tellus sjuoniani radice ligatur: dirutus ire ncqutt.

Khenoficcacatet vallu.-nec cingéréRhenuitt idcenia,nec Rbenum eiligere valla vides.

Saptus edullo tent at uni flumine foßis Cingerevalla:graui corruit arte labor, f^pitur vallis,fed ruptbus agger: Infaciem tnuri/axa eoiße reor.

Alcinoi credos illtcflorere vireta:

Illic Ely ft J dtxeriseßefolum, Delicijs illic Tempe niigantur obortis, Craminei quando veris imago fauet.

Gaadia lafciuo faisantes veßere curant: Et Teßiidineum percutit aflra melos.

Ad Cithara vocets crebro refpondet Aedon: Tereosóquot; Get hid ertmtna deflet auis.

Carmtna dum refonant,refonatibus aßonat Echo: CrimitieNarcißt cogitur eße loquax.

Sips

RHENI LIBER IIII. 17^

S^tpe chbrtnrum peragunturtarmine duâiu: Adiuudium duätu fape puella fallt.

Dulciafaltantesimitantur Carmine vocum: Carmen ad auditum voluere membra hbet.

Gaudia traétantur.Quis gaudia dicere faßet Î nie iuuenum vetu cunéla placere queunt.

His operam prabentfacie Streuet arnica: Obfequijs quarum nemo carere petit.

In Siculo confiâtflu^u Sirenat obiße, DuUchiiu poft quam claßefecaret aquat.

Auribtu tlleuit fociorumfragmina cera\ ^efttbus afftringiprabuit ipfemanus-

Dumftcij t^ymphoiftxitant, impune vagantur: Dulce nec »bftruCta ludit in aure tnelot.

lAonfira pius vidtt,nec non audiuit Vlyßesz Adpefttus malo veiler adeße malo.

Sed non iurit erat proprqzquod vocibtu aurem Prebueritfati caufafuißepoteft.

Spante fuit captus.,malo tentauit abire, Non potuitztutum cymba pererrat iter.

Diffugit inuittu nocituracarmina vocu Duétor:amp; lonq tranftjt arua marir.

Sicfapiens vocem monflri deuicit Vlyßet :

Vtäor amp;nbsp;exactt conftitit ipfe malt.

Tatafibtftreta condunt Sirenet Vlyßit Imp licit 0 curts interierefala.

IBM

X-jfi BERNARDI MOLLERI

ÜAi poßlimio let hi qtiuunque reduxit, Omnibus exttiutn retubt omne viris.

tîatn reduces lethofaäa conjueta relinquunt Aequeraßt tellus square grat a magts.

Dulcia tranfcnrrunt viridantügramina terri-' Adluuenum nugas femper abire vacat.

^eni peragunt Litui fludijs^Cithciraque Cheljfè Organicutnpßßuntaßimtlaremelos.

fits Thimele cedat rtfutn metura theatro: Hariitonuam viilus ponat Apollo Ljram,

Vincitur Amphion cantado-,vincttttr Orpheus: Phemius arguto deßnat orefrui.

Quod poterant oinnes,artem quicunquefatentid Dedalea Sirenarterepleta valet.

Quod nemopreeßare poteß-,non luppiter axis Incola non rutilopulcrior axe Venus:

lltud adulando Strenum gratia praflat: Illud Auernab monßraleporequeunt,

Necfaciesn monßri,quamuis monßro/aferantid Nomina, fed fadem virginü oreferunt.

Oreferuntfrontem,duxqMm mtretur Vljßes', Cuius in aßedu luminapafiat amans.

Candida laudatur Veneris prallantia forma: Priamidapomo nobilitatatafuit.

Labra pharetrigera quis non veneranda Diant Prefer at? an quifquam Pallade maiorerit?

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Siß'H

RHEKI LIBER. IUI. 177

Sefliit'i^.iturtniirâiIumpr^ßitit Hero:

(^ilt;e thiii vtrgo die/œinina noHefutt:

Dos etiinnforuiitThisben coninienä^e. ItHJgo Nunjtifdatnafori perniciofa viro?

Sigtfinundd fiti tuueneni deutnxit atnore: l'itlcra(juodhtc nnnitini, piilcer amp;nbsp;tp/eforet.

îlorentinaiui vtrtute Liieret ht vutmi, tnvetitosfjioii/umfeeit .ibire thoros.

Gr,tnd;a quid paruit tequo^: quid pritf ro paruai

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Peeiora sirenum uincere neino potefl.

I VirgitieMdiilcifiipiraKt fermoue puelhts:

I Percelen vineiint mobilttate pedum.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pegtajflende/cunt niueo cumgutturecoUa:

Torquu amp;mtratocircuit orbegulain.

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ObuiafldgrantesoflentaiitpeHoratnainmti:

' Tergupuetlariveilic honore com4.

ßraebta dependent huHierts-,funt candidutpulcrA Effigtenipoßiint exiiperare ntiiii.

■ nbsp;nbsp;nbsp;. lirachtaconflricloiuueniimluntretianexu:

Teflisnecfideidexierafemperent.

Harmomco Dtu ts fimulant coniunlta lepore M.einbra:ntbil niembro labte meße potelî.

Herridadependetgractlt noneprpore Prtflu: Crura loiocaudtprdbet eburnufemur.

Agrippina colunt tales conuiuia Hj/mpbt,’. Deltcqs vrbem cenctliare loleitt.

U Ha

BERNARDI MOLLERI

Bit po pu a turba vallet» fttpante freiiuentant: Incola nec valli chattoreßepoteîl. llitCl}aritesfecuntducunt,cjHacHntj-, vagantUV Ha l‘'eneru duHu c unit a fubire gueunt.

Jia iuuenuni turma ducunt prafente choreru: Ha fi defuerint,gaudta nenioft^et.

Qua funt toniuin tottes audita per aflum. Scilicet Jjiceadein carmina noßedarur. lEt qua Dultchium tenitit praßantia forma, Htceadem multos iHatenerepoteß.

Taltbiuaßatem finir t Colonia îijtmphü Adfolttthac iuuenum numina vallis habet.

Terra Decembrali ßmulacardoreligatur, Clauditur,amp;nullt peruia vallis htat.

JJoßitium Nympha mutanttaugufla virorum Hoßitium Nymphis teélapatereßnunt.

Tunefilitofallunt hyemem Sirenes amorr.

Tune folitotnittunt tempus abire ioca. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Tune abtgttfornax,qHam Phabtu abegerat Mfft Nec caltdis hyemem mittit ineßefocis. Tue medicos homintgenerat hypocaußa vapftli^' Tune luueneis inter fape puella lauat. domum penetralia Nympho, Pro virtdi cameram valle latenter hobent. Quit tune tudtcium Chrißi,quiscogitat OreUl»^ eauct,quof rutila cernât in arce Deut.

RHENI LIBER 1111. nbsp;nbsp;nbsp;179

XI roi KO« canierani Studtefi crédité Nyinphis-, Crédité nee vallij toxica vallis alte Lani/icis aurein nocuitpral/ere puellis: Fi]elix,lt;j!ti/ilt;rda praterit aure dolos.

£t Cnlicem teltsapprendtt Aranea-,pt/cent Vimine pifcator-Jœmina fronte virum.

'Ne vetitani cernant,oculos alterte,choream: Quifugit ex nciilis,peilora linijutt ainor.

Obttta Sirenuni labijS cjui bafia confort, M.ateriani dtr'tfeiiipcrautoris alit.

Qttanta viro tnoles hinc (it ventura perte li, Omntsamatorum fcenadocere potent.

Nam t'eneriparere,tl)orosflt;xdare,nialoruin Uiaseü-,theatri lufiis‘,(ir-ira Dti.

t'irgineo quoniam tegittir Tiafilifctu amore: Et non inens,velutifornta nitegefilet.

Scrinea rtxarum Nyinphas,(i'' retia vita, £f ««Hf firdeis fit^', fuper^', dedi.

Quàfubit vrbs lihenu)n,frnuatofleäitur areu, Crefitt vbi,i]ualem Luna referre poteSl.

Tot c]U0(j‘, tepla, dies ejunt in anno cofiicis, extat. Pra reltqtiii templum claret honore Petri, fr Innunieris teftudo iacet^lcita colttninis:

Effigies templi fimiparata inanet.

Sart a chori frons elLbic nonfragntenta videntur: Vndiq; faxofiu culmina nubit apex.

Inferur

iSo BERN ARDI MO L LERI

Inferior iuxta turrtni teßudo leuAtur

Lignea:led t.ipiduni fltptee ligna iacent,

Fundanietita lacM hommum niaiera labore, A Labj/rinthao non aliéna firu.

Vtx tJtedta vextexturrilujfitdat Olj/inpam: i’tx media tntrie pane leuata'edet.

Verticedebebat pracel^o fcandereiœlos-.

Vert ice vtx aliqua /u/ficit aßra poli.

Ardua necturrtm perhibeiur tendereculfù: Aeditior turn cufiu adeße nequit.

Machina collofotran/uerfimgutture flexa: Machina Snymonia continet oragruit.

Ilacapicein fcandittenui velata nietaUo: Cu/ftdeprogracili rndtra turru obit.

Vaflacathenati dtinittit pondera relit!:

Pondera diff iterant tollere (axa [oio:

Enfifer htc ales coleret fafligia/emper:

Eiififer hac ales [candere tella negat.

Angelus expect at perfeHa (ecttla turris: Angelus baudturri nomitiaferrepoteSt,

Gaudeat hoc moles Adriani nomine tant und Lußler III CUIUS vctticepilagerit.

St colophon teinplohmamfecißet adeße'.

Clariufhoc nullumdiceret authoroptu.

Conliantinopolin Sophia delubra lat erent:

Kec Venetuf Marci tentpla notaret apex.

Qttilf

RHENI LI B E R I III. 18l

Qn'inetiam tempU Petrus damnaret honorem, Aureit tjuein montis ver tue Rom.t coltt.

Cur itdeo templuni Stephani mirare I'tenna? ' jln Stephani templuni cunda referre puteml Petriu Agrippinafpernt delubravideret

Omnta,fi culto Itirgeret ipfe fitu.

Pana fed hat toto fieri non niargme farta, ^onfieriniultoculta labore rjueunt.

Aft optuepi ftuli uni,noUro quod grandius aufa Officioncruos débilitante pr emit.

Poftertor ceftit quamuu non addita templo Lima^tanien Diuo claret honore locut.

Ante chorifronteni qua Sol exurga Eoo, Qua reducem puUroreddit amore dtew, Preu ibifub tnno tuinulantiir tegmine Reges, Quos docutt Chriftiftella (ubire ca'am.

^i tuinuliim carnis crebro inutarecoaäi, Ute ftabili temper pace jepuhta lenent.

I Htc v/adamifarepcrantur tegmina carnis, Cttnifixo ftetertt cardine !viundw,crit.

; Nulla carent lUic tumulu delubra, Deorum:

Nulla patrocinto Nuniinu ara vacat ifta nec Superitanttini latidantur tn tde: Ellalijs ftuiH templavidcrelocis.

Hitc quo debuerant diet,non ordtne dtcamz Cuncia nec ad numaum tradere tepla libet.

U. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Corpora

18i BRNARDI llOLLERr, Corpor/t Gerionisfocio cuin milite ßrat4.

quot;Jn teftudtneacontinet itdetholiu.

Aede^iwiaiu nitida canfcendit in Atißrum: In Borea tralluin fed Conibcittis abit.

Jli promontory s exceptant obuia Kbeni ofltame ripant fluminù ira ter at.

Ixurgit triplici Martimu cußide maior-.

Sedminor ex vna fußicit aßra poli, Claret Apo ft olid templum pietate Senatus. ' Solicit îoannicultorvtriq;precem.

Aßidt Andrea deltihrum culmina Pauli.

Hoc igitur pquot;oßtim mira referre loco.

Dodtu Agrippinafuerat Iudatu;auitam Depoftta liqtitt fufticione ßdem.

Pat ria pratextu piet atu dogmata ßreuit: Propterea Chnfti dulce fubiuit onus.

Crimina Natura Baptifmi diluit vnda‘. Fiélitia Lympham relligione tultt.

Plurimiu aßabat tota fujceptorab vrbe: Pliirimus amp;fidei teSis in vrbefuit.

Mente ijuidem ludatu eraf.defertor auita Legii-,amp; aterni transfuga Mofis erat.

In Domini legem falsa iurarat le/u Nomine.vox fidei dißita corde fuit.

Transfugiumfauoprecÿ mercatus amere: -Crediderat ßulti (unäa latere Detim.

J RHENI. LIBER. IIII. l8},

Idfcelerù cernit nemodaudatur Apelid lntegrttas:nemofal/lt/ubejieputar.

. Pallttur occulta Ecclefia-,fallnur orbit: Numinacceloruni ludere nemo potelf.

Transfugafecret it imponit ritibut vrbi

VerpHt:(jr externe pradicat ore Deunt.

Temporiiintereadum viueret.accolatemplii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Paulina,fujfgt;icor,itdu erat.

Icce Catum pauit cauea-, pauit^-, fAoloßum: Diuiduit animale laufit vtrunq^ loeit.

JBruta velut rebut domini pergratafuére-, Siedomini rebus dignafuere fut.

Yerput auaritia poter at fuperare M.olofium, Compofita vicit caUtditate Catum.

fenfit nouercantis tandem fiiprema feneSia Attigeraf.tandemfata dedêre mort.

Aeger erat,moibo carnem depaßutedaciz lam martens Chrifte num en ineße negat.

Expoßliminio reuocat îudautauita

Dogmata : ludaidogmata Mofts init.

Quod lat uit dura vit tum ceruicefatetur:

■ Noßram (dcrilego confiett ore Crucem.

j nbsp;nbsp;nbsp;Idfaeeret quare iußus narrare,ferebat:

t Afamulo brutum iußit vtrunq-, dari.

Carcere defumpfit Feiern, quo elaufierat anti Seruulus: cauea libérât inde canem.

M ’ Alter

!

1^4 BERNARDI MOLLERI

Alter tt allatum.tenuit rjuos carcere Murein, Et Leporemidominofiflir vt runq-, /uo.

Addontnt leäumfaniiilut procéda vterqquot;. Et.tfutiußin erat ducere brutajenet.

1’rodtda exemplo ludaut criniina vita: Singula nittiendo currere brut a tubet.

JIanc flier,mt plures rein i/uifjiebiare parurent. Elint fatnnlui Felein prigt;ttilif,tndeCaneni.

Alter amp;nbsp;appren/umfainuliu dat currere Murern'. El Leporrni clau/afecit abiredomo.

f^attuor itiuerfodt/ciirrtint ordine brut a: Hegener exeiiipluiii cernere f'erpui aniat.

Arnputt prenfa Leporein ceruice Moloßui: Concttiii in Murein turbine Felts aba.

Dente Caiiu Leporem dißindit auariu iniqiio: Corpore Mus taceroferiurin ora Cali.

Scenaforet finetii ßntulac fonttacruentum, Ad populos tab futur Apella rnodo:

Ouaiido Lepus ver/a rapiat virtute Moloßuiif, Mu^ fîmulac Feleiii vincat-,vtroij', minor:

Cult or ero vefrt.qtiein nunc tnledor,leju: Mofis amp;nbsp;edict0 viuerefeßiu ero.

Ouan-iie dm vigeat ï^aiurapotentiorarte^

I otiis in Elebraa feederagentu eo.

Sic biijuitur:quaßat lubito correpta dolore Feet oratjacrilegoßaitmorefuga.

RH ENI LIB ER II II. l8s Iwpiui horrendo permutât funere vitaw. Horribtlt dirtis mortedomatur homo.

( Morte tjuid horrenda gnuius cenfet ur tn or bel Morsanitnam Ditt mAnctpaf,oß.iluto.

idobile fuccedens exemplum protultt etra; CuiusapudPaulumftgnavtdereluet.

Jeretu excel(o port arum verttce jeruus Su(fiuttur-,brutumgeftat vtrunquemanu.

Htfloriam dtxf.quamuu horrenda videtur^

I l’erfidiamßgnatgentu ludatua. ' ^d reliquat cogorSuperumtranftrepenateis. IMaurjtjifedernprAteriiße vetor, * HÎc albanus-^tbi monflrat delubra lacobus: Ipfe Colambano paflor honore nitet.

Caßide cbnßncuui teretique G^orgiw haßa Ante trucidati colla Draconit ouat-Impofitutcrati rtdet Lau^ttut tgnem:

I Montit in accltutvtßturtUeiugo.

186 BEUNAROr MOLLERI

Sitngutnei clades nomen for tit a platea^ f'irgineafamam cadts obtre vet at.

it Lupus,amp;pulcra célébrâtur Margaris ade: Punicus amp;nbsp;nitida Praful inade docet.

. Nobilis hîc placiduin Carthußa vitiere prabet.

Incola Carmeli laudtbus aflra ferit.

Ad Capitolinas cur non diuerto ptiellas?

Debuerani reli^uu prapofuiße locum.

Kam locus Aufontafimulat CapitoUagentis: T empla niona/iera itire probat a facit.

Ornat virgineo ijmphonta carminetempluitt! 'hrgineagefltt voce Mana cob.

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i«' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AriloafedetBrigidaßtcellis:

Magdalu in templofiupra flet ante Deuttt.

I •** . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’ Clarafacitculturemplumclarerepudico:

Clarun tpfa domv,claruit tpfa forts. KobilisintemploflatCoflifiltaregis: , l-t I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AdMariacoliturvirgo Mariagradus.

Omnia Diuorum meditorfi dicer e t empla, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omnia Diuorumdiceretemplavetor.

J p f'tr n I.) Komina plebeis dedudt Curia curist

Curia cur ar urn mater in vr be viget. JllaSenaiorumvtgilidt/critalabore-, £ximium praba turre leuatacaput.

RHENI LIBER IIII. liJ?

Hrff celebrern celebü retinet granit at e Senatum, Principe terraram qualu in vrbefuit.

Qnaliserat,Pirrho Rhontam terrenteßnatus', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Quem Ducis Orator credidit eße Deum.

Iura Polit (ta ßruat Romana finator.

Aufonio Con fnl faße verendm abit.

Incola prudenti meditatur ßngula fenfu:

j Incolavelocicallidusartefapit.

1 Magnißci turba rutilant mirantepenates:

Regianon vnovifituraula loio.

Acqua platearumferies aqiiattir amußi.

Ordine quid pulcro pulcrius eße rear?

AuguSlaeprocerum teHantur fingula vireüi rix numéros rerum Neßor inire queat.

Vrbs valet emporio-. mercem quiadiflrahit aret Mac f^e'netasetiam merce parautt opeü.

Caütdavenalesnumorumretiamerceu

Vendttor in tripltci dißrahit ipfiforo.

i Kubifer hic alto Parnaßus vertice furgit',

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pega/eis paßim labra riganturaquie.

I F« Academaa floret Diuina:Ljiceiunt

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Di[ßutat:abßrufa Porttcus arte turnet.

1 nbsp;nbsp;nbsp;Scripta patrum clarentipatresvirtute decori

Jiißorica cbriflum relligione probant.

' nbsp;nbsp;nbsp;Hacfunt parua quidemt non vrbs defiiuit ab ipßo

' Verfafideßempercuiiu arnica fuit.

Hoe

l88 BERNARDI MOLLERI

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Hoc oput, hie labor eft,^utdptofuit omnia noße Haretica tandem coo nit tone moriç

i

Gj/mnafium Medica célébrât rattone Galenat: Gjmnafium Inri cedit vtrique locum.

Quiegaid Mcrcurttu Pamandrodiilitat Hcrmei, i Qutctjuid ab Orphaoprouenit ore,vides.

A^laophemas adelt antmirationeprofundat: Pjthagoras numeri lege profundiu adeß:

Omnibus inferuit rhilolai pagina Mußt: Magnifies numenMu/a Platonisamat.

Hie ijuod Carneades diuerfo iaélitat ore, Htc quod Arßoteles monßrat, habere potts-Varians vrbi pat star Natura deeße: i^rbsnequit hacideo clanor vrbedari.

Ciuibus imperium I'oringiacontulit vrbü.

Vrbs placida legem pace quiet acolit.

Adde,quod vrbs nulla merit dtjeordta motu: Adde,quodamotof«dera Marte v^ltt.

Conetta difcordi qtiasnuis Keßublica lite

Crebro,tarnen bellt fine folutafuit.

Seditio eiueisquanqiiam plebeiagrauarit:

Pernicies qttanquam htigiofa foret:

lUa tarnen aßtt vigiU correitafenatur Hic poßto eeßtt Marte,nociua paium.

Ncnfic imperium fohdaturglutine pads, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Vtßttdtum rixjtfemper abeße relit pißp

RHENI LIBER 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;189

Difidtiitn crebro vulgare Ctlonia mottU:^

Dißidium crebro fecirabireforas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

lltßortam narrare iuuatinarremat eandem, H at» /f

Qua procereit templt confiât adgt;ße crucem.

PortacrucifformatJivelutt/orttta probroftf

Stc eadem Clert nomen adeptafuit.

Clerus Agrtpptnam fiatuttnudare trtbutù

In/olitis’.magno tura rigore tulit.

Proutdus obftabat primo mox tempore ciuis: Peäorenonaquo morigereße tuht.

Quifquefugit Clerifafceisclabente rccufat Impofiium coIio fuliinuiße iugtim.

Resvenitadbellum:dirimires nelciabello:

Imperium parteis int ervtrafque gémit.

Qutdnonfedttio depgnat pronuba Martül Pio nu ba mtlittadeStruit irapdem.

Deftruit (xplofo fociorumfaedere menter.

Perpetuaparteisanxietateligat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’•

Pars abijt tanto viitrixdifcrimiue neutra:

Vinci neutra tulit,vincere neutrapotefi.

luftitiuni toUtt iuris decreta:tribunal '' 1 militat'vrbeforum.

Ventilat ambiguo vidioria cardine belli: Hine vehetnens pacem caußa fubinde facit.

Dum fiolidi fiunt fumpttufeeiße perte lum

Dum nocet-,artia domi cautio bella premit.

Quod

IÇO BERNARDI MOLLERI ( ß'tpulfeßaminis, hoc bello miineraprofunv Milttiawgratü nemo fubire cup'tt.

DißiiiinmmendaxluditciutlefimultM:

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;Et facies filito Utiorvrbis agit.

Vulgus am at pacew,Cleri firmat ur amore: Fax proceres inter firma manere neguit.

Hon manfura diu magnat es fœdera curantt Tollere pax odium ßirpitus agra negat.

Ecce duo templifuerant maiorts in ade-, Grande guibus nomen fecit ineße canon. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

Hi vomitu produnt odium-,diferregrauantur: j Fropoßtum mentis caußa Heere facit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Froditio caußam cunilis inttifa, peregit; । Froditio dominis exitiofafuis.

Jndigenas templific non egiße decebat-, Offiicio guorumßatgue caditgue fides.

Et tune Harminius fuerat prdclarus in vrbt' Nomine Grinaus,miinereConfulerat.

Regia Grinaum proceres ad prandiaducunt'. Hoß IS ad occulti prandia Conful abit, Jn camerafuluum foliti nutrire leonem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Tum proceresivoluuiit damna leanisope. Mite fuit brutum-.fed nunefauire docetur: Efuries fauum guatt riduana facit.

Hollis vbi Conjulfubijt,non hoßitis aulam, Comiter hoßis adelfcomiter holfies adelt•

RHENI liber ini. IJI

Mil lit ridendo foàMt tn feeder it dextrat.

QutdpoteritficlopeiM amoredari^

Dum conutua nihil credit reßare malorum:

Dum proceresfalfifttßic'ione cartnt:

Aptior exitif nequijt conditio fingi', Prodttor euoluit tempore dtgna (ita. i^uos hubutt fecumpatitur Griiuitt al/irt

Apedibnsifati credit obeßenihil.

Omnu faccednntfM^io iam curdine vota Hoflibur.apta viam deflinat hora malts.

Dum prajiolatur ieiuno prandta ventre Con/ul,adornatiprada leonis erit.

Uebusadeffeilum venißent omniageßis, ni Deus exfupera cerner et arce fuos.

Iccevirumnuüo proceres mifere tumult u Jn loca,quaraptdopoßidet ore Leo.

Mox validu iHifrenant occlufa repaglis Oßia^nereduci detur ab hoßefuga.

ixcamera poßquamCenful tentaret abire, Obice praclufum ianua fecit iter.

Sefimulac capttu delufumfentijt iri^ Ptrßdutantumrebiu ineßedolet, £t qua non poterat pranoße periculajentit: Et quanontimuitfunera.praßo videt.

lÜe Deocatißas,amp;(e committit eidtni: Illefua credit robur ineße manu.

■a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S«

Ipl BERNARDI MOLLERI

Qui pot Kit Vita tumtdusflnrtntt videri, Conipulit audaceiiifunerù eße tinier.

Iß altqutd ßt^are nee ent, ßeitare leonü Robur:^ indtgnis voluere damna mad!/.

Prandia velocidamnabat peänre consul. Reßia Vandaltco [auius hoflefurit.

Conßlij tempus nee tarn Fortuna reliqiiit: Ftncere vel vinei temporis an/a monet.

Omnisin auxilto lameonßitit anchora CbtiH'’ Quodßipereß,animicredidtteße Jut.

Eriputt tere!o,quod tum mantilegerebaf. In ce 1er eu lUudfeett abiregtobos.

Dum in Öltet infultus.patulodumproruitort Beßi.i,Grinaus torßt inora togam.

Foluit in ore io^^itirr,nec non vtolentius inßiif' Hallt US oeclu(o ceneuttt orepeeus.

Diiiidiium fiea frutturierebrante reßluit Conlub.amp;audac! perfodit artegulam.

Reßta praßnttt bipatentivulnera collo: Beil laßiCiidiio procidit aila pede.

Palpitattigroto rugit um murmurefingit: Etcruorc^ laceroßirttus oreflutt

E medio vit am ßmulae fub/ala dedißet BeHta,quid poterat lanus ejie virol

Nee cito ltratur,etiiut necpeélorefatuii/ Expullt:albent t pallor in ere manet.

RHENI LIBER IIII. I9J CordA pMet dißraäa metu, iam proxima tttortu Vix ßeciem certtcordt falutü habent. SicfugttfUA metum nefcit vitare colutnb/t, Accipitritpoßquam dente reuulfa lat et. Cerua canum riäu quamuu educla feratur, A laqueo quamuü tuta^pauore tremit. Ceu, Boreoi rapidam ßmulac default in aquor^ Noncito, fed tandem detuniet ira'marii. ^eu quoq‘,depoßti( clypeo Gradtuiu e!r haßa, M.omentofurias exuperare nequit:

Sic nequijt Con fill [ubitoßenare timtrem: Hortet adhuc:ho{lcm viäor adtße putat. it tandemfefe,tandern miratur amp;nbsp;hoHtmi Etgelidt fenfim pallor ab erefugit.

Tam citomiratur lachrymat ingaudia verti: Tam cito mutari trißia poße notat.

Terror abißet vbifubito perrcxit ad hoßemi Calceferit:faui terga leonüobit.

Inde leonina ferrum ceruicereuulßty In fuit euulfum pelltbus:arma tegit. Calliduiexpendit fitcum,qui cedere teflitf Qut procerum durapoßetabire manu.

Conßlium Tortunadabat.firmata capißrit ofiia pracluditfirmius'.aptat iter.

Aeditafcandebatcamerataculminafedü: lampede^iangemina nititur ire manu.

N Vincitut

194' BERNARDI MO LtERI.

Vtncitwafcenfu p!irits:(]ult;t luminat inttÀ

Frailit graut trtl’uit tHBlefe»eßra vtam, J)eßluit viilor.tacite prolapfus abiuit.

Mox frocereis (aquea iuß’tt vtrofq', caßt.

j^em perqßerati (uerant,capiun!urab illo.

Confcius heußelcrum pcUuit orarubor.

Horriäa produbios damnat Jentent ia let hoi Promerita Iudex tradit vtrunq- cruci.

Protiniu ehjo »lulclatt gutture vttam Deßituunt-.poJta re/iu vtrunq-, leuar.

In quamßc fubetint mors eil prapoßerafurül Necßcfurü erat poena,latronü erat.

Cum Cane non ferpens,cum gallo ßmius eße^ Eße ßtt ad poenam culeas ipß neqwt.

Culpa nec exolui Gj/aris,nec carcere quiuit: Nec fceleris labern ßamma piare valet.

Impia commißo leuior fit crimine pana;

Criminis effeblu culpa tfec aublafuit.

Sunt animoßgt;ntes,quanquam Fortuna repugntF Crimina confenfit/ufficit eße data.

Mitior errat! ceßitctnfura:nec obßat Leftbutihaud aque talio femper obeß.

Juramagißratutfummofitncitacruore

Sape leuatiquamuü iura rigoreßemunt.

Hos agit in furcam non lex,aß gratia legit: lt;nbsp;» ;

Annuithiu tumulumfurilnu ; illa negat gt;

RHENI LIBER IIII. 19$

Et ratio ftirpû (ulpam tntitautt vtritj-, Jn nieliiu: tumuli cepit vterq-, dectu.

Portanecamißtvtterufignaculafadi: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r .

Portafacerdotummortenotatavenit.

Nec prtcul à Petri templo fiant ruder a muri: Saxeiuèmurofufiiicitafira Leo.

nie cameram dicunr,in qua Grinaus obiret: Htc procerum monftrat teilafutße iocui.

Sed iain nee camera re fiant,nee rudera teéti: .Area murorum fepibiu ipfa lat et.

Erutafafiorum repetantur jecuUfiript it, i^ema Colonorumfceptra ruiße le^et.

pror/us Agrippinte perijt Refiiubltca nondum, £x poftliminio fape teuer

Quamnü abfiulerit Sufatum Cltuia-,quamuit Sit Par^undionum Nußia clade potensi

Vrbs tarnen bunc inter mot um non diruta ceßit:

Perfiatadljiic-.necdumfiaäamanerepoteH.

Cult or Agrippina quantum difiare MofeUet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'■*

Dicirur,in medium dicere caußi iubet:

Quattuor accédant viginti millia paßum. Et totidem:fi)atiofiet vtrinq-, falls.

Nec diuertigiis/educitur ambitiu vnda: Eegula dimenja clarior ergo via.

Finis libriQuarti.

N » tlBEK

i^6

LIBER RHE^

NI QVINTVS A TVI-

no, OyoD E REGIONE VREJS eft Agrippinæjvfq; Veßliam inferiorem, vbi Rheni amp;Lip-piæfliiminum eftconflu-ensjdedudus.

ÄROrMENTTM IN IIBRI'M nt iluintum, à Cohnta vf^ue Vefa-luin inftnorei».

. Henus à dextris pagum hi' Pm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hniftris ob-

KS longam fadt infulam propc ripam : infcrius cadem parte Neliam pagum,proximè Marconiu ha* bct:à dextris Duncum fl. cxdpit, habet præterca à finiftris pagum Langea, Hit' torpum à dextris : fluuiiim eaoem parte Vtpcramaccipitjquiiuxta Vipcrfurdó * amp;nbsp;arcem Bienhurgum lapfuSjperq; valles Elueraueldanasfufus, fefeRhenota dem committit. Rhenus vero à dextris

prztet'

ARGVM. IN LIB. V. RHENI. 197 prsterfluit Rhintorpiam, à finiftris Vo-nngiamRcipub.Coloniefispraeliono-bileni.

Inter Coloniam amp;nbsp;Voringiamnouc funt mille paflus.

Rhenus Monhemium à dextns,Sun-tinam à fin iftri s proximè allait.à dextris pagum CœliSpiritum, à finiftris Olfe-num amp;nbsp;Grimelinchufum pagoshabet: eadem parte Eruetuin flu. accipit,qui Tarbeliia fiue Italia exortus,Lcchnicfi, Carpcna,BergomuiTi,Caftcram amp;MÓ tem Aquihnum alluens, à finiftris emi-nus relinquit laltum,qui dicitur Comi-tis: indeaccepto fluuio, qui Fletus dici-turfupraNuefiumRheno cómifcetur. Rhenus vcró longe latcque diff ul us pagum habet à dextris, qui vocatu r ad Sa-xumnnde nonnihil remotum à finiftris opp.habetNucfium,fed tarnen foflade dufta ciuitatc alluit, habet ibi Rhenus in latitudinemilleamp;trccentos circiter pedes.Oppidum alluit Dufleldorpiutn à dextris,fluuiumq;ibi Dulekâaccipit. Diftat Nuefio Dufteldorpium deeem

• N } ftadijs

198 ARGVMENTVM IN ftadijsamp;ftx.

Inter Voringiam amp;nbsp;Dufieldorpiuitt funt centum ftadia.

Rhen us opp.à finiftris habet KeiferC-uucrdt,Traiani,ceuputant, Colonia.

Inter Dufleldorpium amp;Traiani Co loniam quatuor mille paRus;

Non procul à Rhcnifiniftris Gcldu-ba, præclarû quondam opp. jam Gelb, pagus eft,è rcgioncarcisLien. Rhenus dum cotinuo labitur curfu,à dextris Ion gifsime Cruisburgum prxtcrithnfulaffl ïaeit cxigua;à dextris pagum alluit Vitlc • riamp ftniftris opp. habet Ordincum.

A Colonia Traianavfq; Ordineum, funtquadragintaftadia.

Rhen us à ftniftris habet alta Butber-gam,Frimarfenium, Morlani principb areem in infula : À dextris Angerordum arcem, amp;nbsp;Angeram flu habet : à finiftriî pagum Eimcricumjibiq; facitinfulaifl. Rhenus mutandohîcfçpiusalueumfu^ um, Afciburgiû cxdcxtra,in finiftram fudit; vbi adhuc iuxta Afteheburg Ciue Aflcera veteris aluci veftigia cernuntur locis

LIBRVM V. RHENI. I99 locîs pafsim paludofis. Rhenus fofla dc-duóta accedit opp. Duiîburgu à dextris, antea quodRheno proximu cxtiterat, iam remotifsiiTiè diftat.

Inter Ordineûamp;Duisburgum funt fex mille palTus.

Rhenus Rurordum cadem parte per-exiguû, fed pulcherrimum, ail urt oppidum,flumenque Ruram ibi exciplt vali-dilsimum. Rura autem nalcitur ex mon tibus Abnobicisj non proculàVuintcr bcrgaântcr valles ftrepero Icm.per curlu rclonat : præclara palsim flu.digcrit. A-pud Odiiicû capit fl.Valmâ, apud Mef-fchcdâhjbetfltHennâ,apudVricnno. lam habet Vénam, apud Vredenburgu accipitHonnam,Lena fl.mira caftiûSi-gemburg,fiue Siburg; vbi amp;nbsp;Sicambro-rummanet appcllatio. Lena veroapud Vuitikinftein nafcituT,Smallëburgum opp.alluit,apudBobcnnolam amheBi cha accepte, vfq; Suuertcnbroick caftrû defleâ;it,Limburgum alluens, infra Siburg milcetur Ruræ. Rura veio apud Huftjcnam habet Roram fl. infra areçm

N '4 • Volmcn-

200 ARGVMENTVM IN

Volmcnftcin è regionc inontis Cefarei, iam diiutatn Jpedrisque famofatn Vol ma fl.Ruræcommifcetur. Volma veio non procul à monafterio Giuelsbcrgo Hennæpam flu.habet, quo cum influit Rura. Circa Nchæmum oppidum Mo-nainfluitRuram. Monaautem fl.colic quodamabiorptusarcnofo plane to-tus Tub terras cadit, tadem aétis redit co niculisjfolitum continuans alueum,do nea Rurç dedatur.Mona quoque ante-quamdcdatur Ruræ,capit flu. Vcifte-ram, qui dicitur nunquam glacic indu-rarijfemper vcro tepefcerc. Rura piæter ea multa alluit oppida, caftra amp;nbsp;pagoJ« Al 1 u it enim V uinterbergam,Meflrchx-dam,Aquilæ montem, Suucrtina Mar-'chiçoppidum,Sicamburgum,Hardicu, Cçlarismontcm,VoImenfl:cin,Vuctte-reniammonaftenu,perTenéltros,Hat tingum,Catuicum, Mollemum,E)uif-burgum,amp;Rurordum :inde Rhenutn influit.Rhenusaûtdumpergitàdextris Emfcerum habet fl. eadem parte arcem inderKnipen,alcEuapagum Alenha-bcti

tIBRVM V. RHENI. iOl bet,à dextris pa gum Vualtzenpræterit.

ADuifburgovfq; Vualtzen quauor tnillia paHuuin.

Rhenus proindc fubit Orfenium ) loeua,Berichium necnonBurichiu op-pida eadem parte.Inde Vefaliam à dex-tiis inferiorem fofla alluitübiq; flumen Lippiam digerit.Lippia autem præclarû flumen in Brufteris nafcitur, fub caftro Lipfpringx.Qiiamuis non defint, qui credant Lippiam prius oriri,ex fonte re-fono,quem accolæ appellat Bullerborn qui ftatis horis fefc fic terris immitit, lub fruticanti quodam tumulo,vt plané nudamrelinquataream,vbihiatu totus immerfuSjrcfonatjtandem redit, amp;pri-ftinam récupérât ftationem. Accolae dieu nt,n cc dû probarunt, hoe ex fonte re fono Lippiam prægigni. Certû eft Lippi’ am fub Lipfpringa nafci:qui ab ortu fta-tim facitinlulam. Diftata fonte Lippix fons Amahs quadraginta ftadijs verfus Septétrionem; inter vtrofq; fontes Dal-brugçfuntjin quibuslocis multaVaria-nç cladisvcftigia àdhucfpedatur.Saltu«

N ; «dkae

101 ARGVMENTVM TM

adhuc rtftat Teutobrugenfis (cuiasa-pud Facitufit tnentio)apud villâTeuto niSjVulgariteiTeutcn mcicr.Montesq; ftatim qui attolluntur,crebris fie Riant vallibus, vt reuera locus iftc laltuofus | fit. Pertinent aât hi fa It us ad motes Ab-nobicoSjin primisadcos, quiin Vucft-ualia funt,amp;abarce TeutburgcnfiTe-clenburgiacidicutuijamp;ablburgolbur giaci,qui verfus ortum funt : hi montes Dalbrugas à Borca amp;nbsp;Oriente claudut, poftea fefe Hafsiacis commifcent, in vni uerfum omnes,vt antea didum, Abno-bicivocantur.Reftatadhuc in Dalbru-gis locus, qui dicitur Campus viftoriæ, dathVuindt veldt: eô quod ibiviâoria Varo Quintilio amp;nbsp;trib. Romanorû legs onibus Harminius Chcrufcorum duX obtinuciit. Rcftatadhuc riuusrofeus, de Roede Becke,quod nomen riuo indi tu ab aquis Romano infeftis languine: etfodiûtur locis pafsim glebofiscranea hominum diflelt;5ta,amp;pila Romanoruin rubigineobduûa.Eum locuab ortu,vt didumcftjfaltuofi montes, ab Auftro

Lippia

LIBRVM V. RHENI. ÎQJ Lippia,ab Arâuro Amafis includût,ad Zephyrum Glenna qui dextram Lippiç influit.harum rerumin carminé prolixa traditur enarratio,amp; diucrfa Brudero-rum veftigia,amp;diucrlæ notanturappel lationes.

A Vualtzemvfquc Vefaliam inferio rem centum funt ftadia. Inter Colonia amp;nbsp;Vefaliam funt quadringenta ftadia amp;vigintiquatuor:quçfaciuntdccem

amp; tria miliaria Germanorum communia, amp;nbsp;o6to

ftadia.

104 BERNAROI MOLLERI IN^f n io grttuior dtfitdt Colonia noßro.

Incalamuin Quinttu pergat abtreliber» Vbu tranßnillo dicanturfluniine caßrax Teutonü oppofito cernitur orbe plaga. Ätnnü habet dextram tellure Tuißton alto. Hacgenir or fedeü vrbe Tuifio refert. Condttafatoium mtnuunturßngula lege-, Vrbs fletit htc,pagi rudtra Vilts habet. Obrura dißeäo murorum fragmine vallit: yixaltijuo référant valla tumore fit um. Si qua fit in feniolaus,quatn miremur,honore Non patiturfenÿ Fama perire locum. Siruxit Hereberto fenior delubravetußaez Ad Superos tempUmaßaleuaturhumo. Summa rotundato flringuntur acumine teÜ^: Tefiudo factlifiat laqueata pede.

Pantheon hu rfiet,teäum fiprefituiefiet» Si media teäipate pateret apex.

Machina conuexi teßudine nititur aqua: Angulusamp;totonefiitin orbedari.

quot;Non teretes ergogeßant delubra columna: Sed partes teitumgeilat inane^nitens.

Omnia curuantur'fed non curuantur in arcuwi In ßeciem coeli cunHa leuantur humo.

Tirmafui nondum iuris decret ar ehquit Oppidulum^quamiiismulta perißefiiaf» Rbt-

RHENI LIBER V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IO$

Hhenuh’iidtiextram Meüemi t fluminütxtM.

VIC um i'i^nta honore locus.

Infulaffoduitojpatiatur limine p4Ti(4: Eminet ad loe/tam longa-,fed arHa (itu. dlueus hanc firtäo feinngii gurgii e rtpù^ Alueus Euripi brachta more facit, tlummit ad lauam protendit î^eltafanceù: Hac amp;nbsp;Marccmum culmina parte leuat.

Duneus educit Dunanofluminafallu: Flumittühunc R.hentdextefa iungit aquü: Langea conßgt;uitur,ßansmargine Langea loeuo, Elummu Uittotpumdextera vile gerit.

Vipera Vipfurdo-,nec non dtuerfus ab arce, Arce rdunburgi nomen habente,venit. llueraueldanafacundatgramina vallü-, üunc domitis Rhenidextra recondit aquit.

Inferiiu paulofertur Rhindorpia Rbent Pagfu,amat Rheni dextra vocare locum. Cccupat adaerfo Voringia margine Rhenum: Cafareas humiliridet honore domos, i^epereat menfura fitus-,difcefcit Agrippa Manfio mille neuem paßibus ait a retro. Honhemiumpagiquamuu v tief cat honore, Dextra tarnen Rhenigeßit adiré labra.

Durtmagum cedit velutt suntinaßnißrii: Vlpia nec legio conßitit inde procuL

VAgm

lo6 BERNARDI MOLLERI

Pagw hubet dextram,«xli quem Spiritut ortutf Nomine: quem i «It S^rttut omet ope.

Tluminif olfenum latto/ubßflit in ore: Et Grime bnchuftum laua munt at aquü.

Eruetusoblongorimatur flumine terrae.

Ephaliagaudet matre fluent a dari.

Praterit hamato Lechniiumgurgite-.vaflü Ditia Carpemefluäibui arua fubit.

Iulia Bergonum veniendo paflua lambit: MoeniaCafleraciuibwapta rigat.

Candida protabens jtquiloni culmina montit Jrrigat.-adComitum/erpcteluflra nequit.

Blumen ab illußri defertur iugere Bletus:

Eruetuihuncrapidogratior amne vorat.

Qtii dum progreditur labente valentior vnda, Huncfubit0 Bheni Iceuafurore bibit.

Ore fupra Saxum dextro flumtfus oberrat.

Rbenui-.adhuc Saxi nomina trallus habet.

Bheno traäus adefl: remouetur Nußia RhetlU Htc facies Rheni lata repellit humum.

Dextraproculgeflit lœuam dtHare: trecentü Etpedtbus Rhenum millefluenta traJsunt-

Nußias(quam reltquidixere Nuefton^agrit Prafidettad lœuum praßdet tßa latus.

Blumen ab auerfo deduxtt gurgite Rheni: Quam renuit Tethjs,arte reduxit aquat».

Dir»‘

RHENI LIBER V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOJ

Diruta eernunttir veteris vrßigia Rhenif Claßts vbtßabat,terra refundit agros. Ânnulusexceîj'o murorum verikependet-, Quo foltttis cjmbam nauta Ugarefuit.

Vrbs(.fateor )rattoneloci ßecioja videtun Deitchs Rhentdigna carere minus.

Dußeld dtfertur propr^fub notnmisvrbem'.

Ixcipit hunc Rhent dexteraßlumen aniat.

Dißtdet boc fladijs Voringiaflumine (entntnz Dtßidet hinc pedibus NujSia mille decem.

Vrbs ell-,Cafaree dedufit ab hoßite nenien^ SinonCaßtreonomenabenßcapit.

Tra anifuerat quandotjue Colonia Diui;

Tunc vrbstiam lacera rudera fedu habet. Omnia mutantur:vicus tarn ce-rnitur eße.

Paßibtu htnc refttgit Dußela miüe quater.

In miferis pauper latitat Gelduba ruinü: Rminw ad lauamfluminis lUa ßetit.

Dicituraräato Gelbis tarn nomineßrma Contiguapagumparte Liana vidett Longius abfcedit Crutfburgo dexter a Rheni. H(( ex dtaiduts infula furgit aquis.

1 toßidetangußoVuttleria culmine dextramt

1 Hargofed Ordinei mania lauus habet.

Ordtneum(edes remouet Traiana recuruu Umittiiamfluuij circulut äuget ittr, hUKt

ao8 BERNARDI MOLLERI

Mille qtiadraginta tottdemqueColonia palmit

DißidttzadiMigiU milliit quintjue pedum, trtterit obliqua Butergum flumine Rhenut: Et latut ad Ixuum cernere teUa, potefl. Inde Erimarfénttm,Morfani fuftinet inde Praftdwiutlttuafliellat vtrunque manu. Arce (üb Angordeproualuitur Angera: dextrarif Alueolo Rheni hberiare fubit.

Emericum laua Rheni tellure leaatur,

Infula difieäeprotinus amne venit, Afiiburgiaca ßmulatrum eontinct vrbii

Aßthera'.fed laeuum continet tlla latut. Tranffuga/eduäo mutauttflumine greßum

Rhenus:adhuc priftafoßa notatur aqua, loeuam transfern fapius arua, Qua prius ad dextrumfuderat nuda latut. PafstbusOrdineum Duifburgo mille recedtt: Addito vigtnti millia quinque pedum. Mania Duifburgi dempto iam fluminefflernit Rhenus.affenfo degener amne fugit. Quos igitur vindex turbte Natura negauit^ Turba ßbi dempt as arte reduxit aquaf. Eaßalabris Rheni langededudameatUf Exiguas vrbi mittit adeße/caphat. Anteafublimes adierunt manta cjmba'. f'ixgrauidat potuit ripa tuliße ratelt.

Tunt

RHENI LIBER. V. 209 Tumfaerat,pauper vix vt mercator ad eßet, Emportjfœltxcommodttate forum.

Omnia mut ato fat arum cardine ver fa: Omnia fubduclo perdidtt amne loom.

Ilaßtacü fonteinfimulac eduxit Abnobie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Defer!

AltifonüRhenum Rurafatigataguit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rurx,

Carawrfiir flexu,veluti M.aandros,adunco:

Orbtfluii inter faxa rotatureguu.

^àm fubito Moedtu fluxudefertur Hydapfet^ Tam fubito labi Rurafurorefolet.

Pracipitifemperfcopulo decurrit abailut: Pracipttifemper valle coailiu abit, Inßar i‘antagta,vaßo dum curreret amne, Paßibusaudtri flumina mille gueunt.

Deflutt iterno Cataraäen turbine Kili Rurafacit-.nunguam ßareguietiu amat.

Adde,fcatet monßrit ; paßtm monfirofa relinguit Mœnia monßrofue nomine Rura fuo.

NobiUum prima ßeterantatate penates'.

Adgeminum ripateäaßetere latue.

Ditia caflrenfes ßeitabantßumina muri: Manfio tumfuerat principe digna viro.

Ex domibui poßguam domini ßeleia latronum Efficerent:poflguam latro praeßet aguü:

Depoßto ßontem vert it Fortuna fauore: Tut tu amp;nbsp;in tuto de fijt eße loctu.

210 BRNARDI MOLLERI.

i^inetiam Cifar muit ai viärice (ubegit clade domos’.vtilo diruit haße loca.

Culmina reflitui vet uitfeeler at a:ne( vdo Diruta reßitui tempere caHra queunt.

Omnia labuntur. Valida quùfiderct arcil

Arx/ieleri caußam firma fubinde dedit, lila poteftati fidens peccata Heere

Cunélaputaf.votü eunblafubeße putat.

Omnia eontemnensfaßtdit Cafaris tram'. Imperil) eredit iurü iiteße nthil.

Sed qui eonfiitutt vano non omine régna, Kegna fubedomitovindieat bofte neut.

Optima défendit contempti munia regùf

Cutui in tmperio munia regis agunt^ Ipfe Det fat o rex dam cen/etur ortri, Emerttofatt iureferendus erit.

St bonus extltat,Superoprecedit ab axe:

St malus-,idfauaeriminaplebts agunt.

Imperium ßernat pranobilis incola eaUri:

AeUimet egregiafirmius aree nihil: Vtblorvt excel fa Dominus pugnârit ab aree, Aßeret imperium ture,quod boSiis init. Tunefcelusacvno punit ur iudice ca^trum.

Çuafceleris caußam teil a dedëreruunt. Barbarse quamuis valeat fulcita Cjclopum

ImpietaSinuUifaluamanerepetebl,

Sußficit

RHENI LIBER V. all Suffidtexemflum Ruratnant cogituramtiù Impia facrtlegaducere inon^lra lacu. Rurani pectaßeputat} deltquit codent, Accola quo meruit crtmine flagra Dei. Jpfa créât urù inflat vindidaßatutum Quando Créâtorü defiituêrefui.

Rura fuit hoflein flolidè permtfit abuti Amnibtufldcirco ilicitur eßenocent.

Rura latrocinqs fiertfeeler at a ßnebat Rlunitna/en/uram de buit ergo pati, mxjglaciesjinberdebent laudare Tonantem: Debuit hunc et tarn noßcere Rura Deutn. tluniinibus Rura quoiiiam cenfetur abufut Accola,cumfluuio/entiet arma poli.

Arma poli nullis Supei timßernenda maniplùi Luciferuni ccelt depo fitere plagis.

Nonfic Rurafacit Domino,non accola Rurct' Quodfiitis eli:etianicedere caftra vides.

Stirpttus eruiturvefana manfiogentis: Crimine matorum cogitur eße nocens. ledla colt nobis propter deltda negatunii Eli hominis quondam teliafuiße feelus. nie Lemuresdiro Stygij clamore vagantHK Manibus vnda frémit ; manib. arua freniunt.

Agricolas Damon crebro praui/us abegtt: Agricolas crebro fectt abtre metu.

O 2 Tcrriti

212. BERNARDI MOLLERI

• nbsp;nbsp;nbsp;Territ d monlirorum coguntur ceder e ffieclrii

Iiruta,gutbusfœdi con flat meße nthtl.

Quinetiam nota vi/untur imaginù vmbra:

PeUobitum maneis Parca redire facit.

In cameris etiam chorea peraguntur manes;

SapiM organic um carminafingit optu.

Sapifu horrendi ßmulant incendtafumi:

Sapttu audirifulniina luce folent.

Pulmina mentito deterrent fnlgure ter ram', Nulla licet nubesaxeminetur aquam.

, Sulphur abVmbrarum cathedrü affatur:amp; aurd Naribui hoflilifumida pefle cadit.

Sic Adamantao fedes ardore ligantur, Nemo queatfedeis vt remouere loco.

Ha praßolantur locupletù munia turba, Vita quibut nondum defljt eße nocens.

Hac procetum turbie crebro pradtlla fuerunt Fata-,quibut nemo credit ineßefidem.

Sußtcor ali certum,vindex quod plurimapcenii

Ru enda 1 reliquiç de. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bk voluere talia:prafio

folati caftri, HÎf Purana Tartara vallü erunt.

gt;n quibus Dum nonritépilüvideanturducerenomen. hi? rahabenr. fpe^a, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(peclantur ruder a cailri:

Telia latent', teUi monßrat arena federn.

Ceüa

Cellit patetyprxbem aditum^diiierfa lAtebru: Dira pauimentun turbat imago Stygù.

Defolata iacent alijs vefligia (aßri Tracltbu!:hitc etiam Damone plena iacent.

Vißtur horribili Volmenia Damone rttpet Horrida-.terribili vißtur arce locut.

Monte canes degunt furui-,terrore colonos Afficiunf.alto teélafiagore tonant.

Quifquii Qafareo fußeilat vertice cafirum,

J^ura tarnen f«ltx,quamuü perturbet eundem Et Stjgifs Damonfapefatiget equis.

Elumina prouentu deductt diuite rerum, Elumina fquamigero deijcit auftagrege.

Integraterrarum ßatioßofluminacornu Digerittoblat/ts vndique potat aquas.

Vroximus oeßuico Valmam pradatur Henna Brachia Meßchada proximasore rapit.

Venna Vricnnola Buram delapßu adauget: Henna Vredumburga: raptus omitttt aquani.

Caßra Sigamburgi ßmulac aceeßit eundo Inferius Lenam Rur a furore btbit.

Lena capit Bichaflufiustpracelßt Siburgi Caßra,Sicambrorum laude notat a rigat.

Braterit Altanam’,Limburgi pratcrit arceis Lena;fed amißo protinus amne périt.

Bicha

214 BERNARDI MOLLERI

Bicha Bob^nolx ßmulac rini/ttur agellof, Saxifiagfs Leti£ conciliitturaquis.

Qua rcleu.it paruo/edeis Hußena nitore, Kora/ubittRuritflunien amicm init.

Ciaußra Gtuelbergi ßmulac Hennapa relitjuif, Digtrit Heitnapam robore Bolma fuo.

Quißmulac nomen Volmena praßitit arci, l’erditur‘,in Rurt vtßera merßts abtt.

Berditus efßaclo terrarum vifcere M.on,t Condttur',integroprottnHsamne redit.

Montis arenoß) quoniam ßorbetur hiatu;

Ex poßliniinio redditus indefinit. ' Oppidulttm propter renient illußre Nehami '

Ruraßatim Mona fturnen adeße videt.

Inßa Belichium mißetur Veißera Mona: Vctßera dur an fiigore nefctt aquam.

EU caltdus,pleno dum carula fiigore conflant; Dumgelido tellus marmoreßriUa riget.

Etecpriusac Ruradeturfiigeßitiin iflo Flumine perfentit tergora flare gelu.

Candida perpluresdeflgt;eÜant oflia vici: Culmina pro multis dicere pauca Ubet.

Vinterberga caput Rura cUuofa miniflrat: Poßea Meßchadamgurgite Rura venit, Allait Arnsbergum:Suertina praterit orat

Marchiadtstftrepero cunUa fiagore fubit.

RHENI LIBER V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎIÇ

Cdßra sig am bürgt lambitfamofa sicambrû: Régna Sicambrorum fené fepulta dolet.

îionnnù exifiunt (orrupti rudera-^entù Rellicjttias conllat dej'eruiße locum.

trat er II Hardicum {dextoflat limite pagut) Ponte luboblotgoMfafedaräat aquas.

Défont adlæuam lalebrofifragmtna montû: Ciliarededuli, infragmina lomenhabertt.

Çuà facies Rur£,moiii.m tranfireviator volet,afcen/u cogunr tre graut.

I nbsp;nbsp;nbsp;Cö^rf//y excijo fern per rudera,callc:

Sic in {iibreäumfcmita montisabit.

Adiacet excelfo Volmenia verticerapes: Stirpituscuerlam culmine Ruravtdet.

Turris adliuc quadrat a f,tu,muntta repaglü Surgit :adhuc teelt figna vtdere Itcet.

Subiacet borrendi/capulo Kuettrenianiontis: Sapius elabi culmtna monte ttmet.

PlumtneTeiilleros ßnuato dißecatamnü: Amnts ad Uattingt nianiapene ruit.

Culmina Vuerttnafluuij fie nomine di£la,

■ Culmina Ludgerinomineelarafabtt, Penftlis accedtt Catuicurn tegmine pontis'.

itvaltdo vatadas ponte coarltat aquas, Candida MoUcmifœcundat gurgite teil a:

Candida Duifburgigurgtte teflavidet.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O ♦ Mœnia

Il6 BERNARDI MOHERI

Mania pule he lia Rurardutn defluit vrbit An^nlut hac Rura nomina ferre pot efl.

Ruragraut tandem motu defefltu aquarum. Cum famulii Rhenifieptra Jubtntrat aquit.

Turgidus accepto decurrit flumine Rheniu-, Maior amp;nbsp;auxilio flumind eße nequit.

Attrahit à dextris Rmfcberi cornua',dextro Limite Cnipeni mania Rhenus habet.

Alenium lauo profliedat amabtle,dextro Valflenium cornu Rhenus inane ferit.

Hue à Duisburgoflmul atqifluenta fubegit, Ad quatuor paßtts mille peregit iter.

Orfonij (edeis laua merit urteadem

Berichium luflrat, Burtchiumq',fHgit: lUudin extremeflredatur margine Rheni;

Longius hoc Rheno deuiar,arua colens.

Hue à Valfeniofladijs vtpaupere centum

Aeditior tludu Rhenus ouant eruit;

Eminus augufto Vefalia culmine furgit;

Flumtntsad dextram Lippiaflumen habet.

Lippia Velleda caflris nomine quondam Clarus'.dr'hac yer a prafeia fortd erat.

Germanis dtxiße quidem venturafoiebat, Horrida cum pererent fumere bella manu.

Relligio Diuamfuerat permagna videre: Kelligto Dina maior adeßefuit.

MuneriiHf

iI7

Munertbtu placata dedit re/ponfa petenti: nbsp;nbsp;'

Nil et tarn gratis vi/ä referre fuis, Ptomeruit niundt laudem totiiu habere-.

Diäa Druydarum maior honore Dea. Bruélerwornabat Mededam numinis inftar-,

BruHerut aterno pralsa Marte gerens.

Ttirribns egefto Vefaliaverticefurgit: Lippia dunt celeri lubricus amne fubit. ‘

lippia canipeßri deriuatflumina traitu, Hte vbi Lipjpringa nomina trailus habet. Eminusadparent Refont miracula fontisz

Dicitur hoe ettam Lippia fonte dart.

Quem reuocans longo rectpit Lipffringa tneatu, sub terrafimulac longius egit iter.

Quant Re/oni mundo fontis natura putetur Mira, fat is mundifanta referre nequit.

Egreditur fenßm terriszlonginquafliiento Aruafubif,ßecientfertur inire lacus.

Ceperit vndarum fimulac iam maximus eße Aeßus,inacceßo cunila Itquorefluunt, Stabat vb^ tellus ßcco calcata virorum ’ïramite,iam vehemens cernitur vndafieti. Alueus amißofubfiditgurgitefenftm-.

Alueus amiflo deferit amne folum.

Stabat vbi Tethjfsglauco velata liquore, Alueolo tellus deficiënte redit.

2i8 BERNARDI MOLLERI

Ceferit vndArum fimulac tarn rarioreße Alueolwydcmptc terrA Itquore riget.

Hutnidajubduóti remanent vefltgiafontü:

Tlora redit :T et hys rufe fubacla lat et, Jnfimiu,ebibita dum murmurât, alueus,amne, Inm edgt;a refonum parte/otamen hiat.

Certo délituitfugiens dum tempore lympha, Senfim,yuo fuerat per dit a, more redit.

Tum/olitaproperansferitaterecumt in alttllfit Dorii amp;nbsp;epotam reddit a reddit aguam.

Sh btegitur telliu:florum Regina labejeit, CogituT amp;nbsp;Thetydi cedere Tlora locum.

Lippia pragigni finuoßus diciturino

Fontemec infictae conuenit ire mihi.

Accola teßatur. fida teßantur amp;nbsp;auret.

Ceßitefubviridifapius vndafluit.

Sicut ab Alphto difcedens flumme virgo.

Deferit Eparumßeferit arua patrie, Aäui vbt tandem tellure cuniculus eßetf

Haudfadem Solu virgo pudore tulif.

Ante Syracufas tactto delata meatu

Egen turdongum merfa peregit it er.

iJon Arethufa pertt,tellure diutius a£la:

Nomen reilat aquü,antea quale fuit, sic Refont cenllat font is tellure vagari

Relliquiik iimocoußat abire ßec».

Hune

RHENI LIBER V. 21^ il uncrepttens pleno tandë Lip/prin^^ (Malt Egerit:hoc igiturLippia fonte renit. lubricus excel/a fitnulac defciuit ab arce Lippta,dtuiäuoreddttur amne duplex, hlox redit in leferepetito lettoramne: Injulanec longé tendttur.aräa ptu.

Quem mediagenitrtxpepertt Padebornafitb ade^ Ltppiapunicea digerit amne Padam.

Cult a manu Cereris nimtum Pade borna fecunda, Vuellttaluo (urgtt confptcienda folo.

TiuplexVueflualiaparseSl‘.hacfubiact:infrài Celfus aclupràperirabit lila locum.

üicZephyros luxta Borea vicinaprocellis^ Definit adfluHuslfola penétuos.

lllajub exortu Phtxbi,curuatuT in Auiirost nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Ante paludofi ßagna Vifurgis abit.

Hac nitidicirca fertur protenjafinifiratn Amafis: ad dextrum pertinet ida latus.

Arua lAonafiertlongojubduitareceßu Hectentfjhac Alpha flumina lents habet. lAontisinafcenfu Padebornam fuftinet iOa: DitiapuniceifuiitnetaruaPada.

l Hac ijuatuor centum ftadijs diflare videntut 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mœnia,Vuefiualici nomine dtgna foli.

Vueftualicosfeniofuperat Padebornapenateis. Si dubitasfenium teila docere queunt.

Plu.

220 BERNARDI MOLLERI

Pluribtuadparent murorum rudera teäü;

Foßaplatearum trifle mintflrat iter. Sapius ornauit conuentu Carolus vrbem-, Irriguimotus commoditate loci.

Crebrofalutatum reges venêre remot i: Pacificam reges crebro deden manum.

Cafar inaffini Videchindum contudit agroz dexteritate Ducem.

Cum Duce triginta valido pugnaret adannosquot;, Caflra Duels tandem fregittOperta (olo.

Et locus dr vertex Ftdechindi nominaferuanti Nam Videchindininominamentis habent.

Neefuerat tantum Padeborna Carolus-, illic Maximus Aufonia,prlt;tful ab vrbefuit.

Aufonia praful fuerat mitrat us in vrbe,

Praful in Aufonia rnaximus vrbe Leo, Eelligio cuius nulli prafümpßt obeße, DumprobitasiUt vifaflauere, nocet.

liuor obefl.caco piet as Ituore petita-, Relligioconflert inuidiofo malum.

Praflslflortè Leo Lat er ana ceßerat ade: lardigradi dorfo vellus abibat egui.

Jgnifluiteinplumflubilt Laurentis.-amica Exallurus ibifiera T onantis erat.

Excutitur deielhss eijuo-,priuatur oceüie:

Pars etiam lingua vifla periße,flilet.

San-

RHENI LIBER V.

Sitnguinea prit fui iacuit defertus arenai l’uluerea luget fangutuolentus bumo.

Aufugiunt hoßes.Si quü (leuincat inermetn, Qua capit,exfa(tli pramta Marte capit.