Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

VM antehac omnia Mori mei mihi fupra modu fcmpcrplacuerint, tarnen ipfe meo iudido nonnihd diffidebam.ob arótiflïma inter nos amidtiam. Cætemmubi uideo dodtos uno ore omneis meo fubfcribere fuffragio.ac uehementius etiam diuinum hominis ingeniu fufpicere.non quod plus amcnt, fed quod plus cernant, ferio plaudo meæ fentétiæ.nec uerebor poib hacquod fenrio palain eloqui.Quid tandem non præftitif fet admirabilis ifta naturae félicitas, fi hoc ingenium infti^ tuiflet ItaliaC fi totû Mufarû facris uacaret, li ad iuftâ fru^ gern ac uelut autumnû fuû maturuifTctç’ Epigrâmata lufit adolefcens admodû.ac pleracp puer.Britâniam fuam nû^ cgreflus cft,nifi femel atcß iterû,prindpis fui nomine legax done fungens apud Flandros.Præter rem uxoriâ,prætercu ras domefticas.præter publici muneris funôlionê.ôCcaufaR? undas,tottantiscp regni negoerjs diftrahió ut mireris effe odû uel cogttâdi de libris.Proindc mifimus ad te^»gymna fmata illius.K Vtopiâ.ut fi uidef tuis exeufa typis orbi pOz-fteritatic^ cômendentur.Quâdo ca cfttuæ ofîidnæ autorix tas.ut liber uel hoc nomine placeat cruditis,fi cognitufitc Frobenianis ædibus f)diflc. Bene uale eu optimo focero.co iuge fuauiflima.ac mellitiflimis liberis.Erafmû filiolum mix hi tecum cómunem,inter literas natujac optimis literis in^ ftituédu cures»Louanij.VÏÜ CaLSeptetnb* An.NÏD^vïL

RATIAM SANfe INGENTEM A nobis inrjRi Lupièce adolefcécum do dtiflîme,qui me porrcdla mihi VTCgt;gt; PIA THOMAE MORI, adiucudiamp; j fimæ fimul ÔC ufui futuræ leôtionis in/

tcntioncm auertifti » Nam cum à me dudum precibuîs id contendiflesiid quod meapte ipfe fponte magnopc te exoptaruruseram.ut THOMAE lin A CRI medL ri utracß lingua præftâriiTimi libres fex de fanitate tue da legerem,quos ille ex Galeni monumentis latinità/ te nuper ita donauit, uel quibus ipfe potius latinitatê. Ut fi omnia eius autoris opera (quæ ego inRar omniä «ïedirinæ effe puto)latina tandem fiant,non magnogt; perc turn medicorum fchola Græcæ linguæ cognition nêm defyderatura uideatur.eum librû exichedis Liz AC RI tumultuaria ledione ita percurri(quarum mi hi ufum tantifpcr à te indultum fummi loco benefiz ti] duco)utea Icdione multû me profecîRc exiRimem', fed exlibri æditionc, quæ nunc à ce fedulo procurator in oRîcinis huius urbis, ego maiorem etiam profedu Jroihi fpondeam. Hoc nomine cum me tibi obRrigt; ai dumeRe

ólum effe fatts crcderem.êcce tu mihi uelut prions be/ neficrj uel appendicem uel audariüm v To P i a M illâ MO RI donafti, hominis iri primis acris,ingeni0cß az mœno.ôi in rcrum humanarum æftimationeueterato ris.Eum librum cum ruri in manibus curfitando, fata/ gcndojOpcrisimperitandohabèremCpartim enim no* fti,partim audifti uillaticis me négoces akerû iam hue annum mukumoperæ impendiffe) uG^ adeo eiusie/ ótioneafFeótusfum cognitisôi perpenfis Vtopinoru moribus Qi, inftitutis.ut pene rei familiaris procuratio nem intermifcrim,atcç etiam abiecerim.cu nugas eiïè uideremartem omnem induftriarhqj ceconomicam, omninocuramcenfusampliatricem.qua tarnen ipfa omne genus mortalium uelut œftro quodam intefti* no ÔC congenito exagitari nemoeft qui non uideat QC intelligat.utlegitimarum prope dixerim K duiliû at/ tium acdifciplinarumeumeffe feopum fateri nccelTc (ÎLut tam liuida quàm accurata folerria aker abakero, qui cuduilitatisius ei Si interdu gentilitatis interced«, quippiâ femp abducat,abftrahaGabradat,abiurer,ex/ primat,extundat, exculpat.extorqucat, excutiat, excai dat,fubducat,fufïuret'',fuppilet,inuolet,legibus'cç par/ tim conniuentibus, partim autoribus auferat Si iatet uertat.Idadeomagisinrjsgentibus apud quasiurà, quæ duilia Si pontificia uocantur.amplius in utroçp fe ro ualent.Quoruui moribus Si inftitutis earn inualuif gt;■ t . .5 A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feopinionc

Tc opimonê nemo no uidet.ut hommes cautionu priï/ dentes uelcaprionu potins,amp; mconfultoru duin aucu ' pes,amp; formularu, id eft excipularu opifices.ac padilis iuris callentiflimi, óC Iitin concinnatores iuriscp contra/ uerfi,peruerfï,inuerfi,confulti,antiin:itcs efle iuftitiæ xi quiratis^ exiftimentfToIiq^ digni g deæquo bonocç •refponfitent.atc^ etiamCquod mains eftmulto)quicS imperioac poteftate ftatuant,quidunumqué(çhabe re,quid non habere,quatenus ^diui^ liceat.halucinâz tis id utiq; fenfus communis iudicio*quippe cû pleri cç hominum craflîs ignorantiæ lemis cæcutientes.tam xi nbsp;nbsp;*■

quiffimam ferècaufam unumlt;quêcp putemus habere ; quàm maxime ins poftulat.aut iurc fubnixus eft. Gû fi ad ueritatis normam, amp;nbsp;ad fimplicitatis Euangelicft præfcriptum exigere iura uclimus,nemo fit tam ftupt* dus quin intelligat, nemo ta uæcors quin fateatur fi ur geas,tâ ins fas hodie ac iamdiu in fanélionibus pon cificqs,ôf ins atq; æquum in legibus ciuilibus nbsp;nbsp;prrhd

pumplacitisdiffidere,quàm christi rerumhuma narumconditorisinftituta,eiufi^ difcipulorum ritus, ab corn decretis SC pladtis qui Crœfi 8i Midæ aceruos bonorum finem efle putant.ôC felidtatis cumuln.adeo fi iufiitiam finite nûcuelis quomodo prifcis autoribus placuitquæ ius fuum unicuic^ tnbuat,uel nullibi eam in publico inuenias,uel(fi dicere id mihi permittam)ca linatiam quandam difpenfatricem efife ut fatcamur ne ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a 5 cdTefit,

\ccflè fitfiue nunc imperitanrium mores fpelt;ïlcs, fïue’ci oium inter fe Si popularium affedlus» Nifi uero 1 ger-« mana mundié^ æquali iuftitia(quod ius naturale uogt;* canQtnanaffe lus id c5têderint,ut quo quifeç plus pol» (eat,eo etiâ plus habeat. quo auté plus habeat,co plus cminere inter dues debeat.quo fit ut iâ iure gentiu recc ptu cireuideamus,utqnec arte nec indu ftria memora Dili iuuare dues fuos ÔC populäres poflunt.fi modo pa ôliles illos nexus Si cótraóliles nodos teneât.queis hogt; minu patrimonia obftringuntur, quofe^ uulgus igna fum, homines^ literis humanioribusdediti ac procul foro,animi caufa aut ueritatis indagandæ ergo agenz tes,partim Gordij uincula efleducunt.partim drculaz toria.nec magnopere miranda, q millenorum duium ccnfura,Ôifæpefîngularum ciuitatum. autetiam am? pliorê habeant.qdernq^ turn locupletes.tum frugi hoz mines,turn magnifici conquifitores honorifice uociteti fæculis.qs inftitutisjijsmoribus.in qs 1 ius efle ftatücrunt, ut tam fumma fi» de atqj autoritäre quifcß fit,quàm maximis opibus pe nates fuos architediatus eft, ipfe hæredes^ eius. ideg eo magis atcç magis,quo eorum adnepotes horumq^ rurfusabnepotes patrimonia à maioribus parta lucu/ lentis certatim acceflionibus cumulaucrint, id eft quo longius htius^ confines, affines, cognatos, confangui ticoscj fummouerint.Atuero christvs poftèflioz

AD L V P S ET V. M E P I S T, lt;7 num conditor 8C moderator.Pythagort’cam comum'o' ncm ôicharitatcm inter aflixias fuosreh'AamJuculen; tofanxitexemplo,damnatocapitts Anania obtcmcz -ratamcomuniom'slegcm.Quo celte mfti'tuto CHRI/; STV S omne iuris,iftius duïh's pontifidj^ adeo recen-tî'on's argumentofa uolumina.i'nter fuos quidem abro? gafïè mihi uidetur. quod ipfum ins hodie arcem tene, ce prudentix uidemus,ac fata noftra regere, v T o P i a «eroinfula,quamcü'am vdepotiam appellari au dio.mirificautit^ forteCfi credimus)Chn'ftianos uero; ritus acgcrmanâipfam fapientiâ publice priuatiintç haufîflcperhibetur.intemcratamcjî ad hûcufc^dicm (èruaiïe.utpote quæ tria diuina inftituta,hoc eft bon® rum malorumc^ inter ciues æqualitatem, feu raalisci uilitatem numeris omnibus fuis abfolutam, SC pacis ac tranquillitatis amorem conftantem ac pertinaeem, SL Siuri argentic^ contemptû confertis(ut aiunt)manibus tetinct.triaCut ita loquar^cuerticula omnium fraudû» • • impofturarum.circûfcriptionum.ucrfutiarum, SiL plant C car um improbitatum.Superifuonumine facerent uc hæctriaVTOPlANAE legis capita trabalibus clauis firmæacflatæperfuafionis in fenßbus omniû moita Hum figerentunprotinus fuperbiam,cupiditatcm,con tentioné uæfanam.atq; alia pene omnia uulnifica Sty grj aduerfarij tcla conciderelanguerecg uideres,iuriscß iUam uoluminum uim immenmmgt;totcxiniiafolidäcß . .. .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ingenia

ingénia ad libicinam ùfq; derincntia.uccaiTa SCuacanA tia teredinibus permicti,aut: inuolucris offîdnamm di cari»Prohdiui immortales quænam Vtopianorum fandticas earn diuinitus beatitudincm emereri potuir» UC auaricia df cupidicas in earn unam infulam irrumpe re,auc irrepere toc (àeculis non potuerint.nec inde iufti tiamoim pudore proteruitate fua impudentiac^ cio plodere SC exigere,Deas nunc optimus maximus cam benigne cum fjs prouincrjs cgiflcc.quæ ab eius facratif fimo nomine cognomentum retinene SC ampledtutur; certc auariria tot mentes alioquin egregias arduas'cç deprauans SC peflundans,femel hinc facefTeret.SC aurez um fæculum Satumiumeç rediret. Hicenimuero péri* culum eiTe quifpiam autumarit ne forte Aratus SC poë tac prifei opinione falti fueritic,qui luRitiam c terris de cedentê infignifcro.circulo£olîocauerût.reftitiiïè eth cam in Vtopiainfula necefle eft,fi Hythlodæo credo mus.nec dum in cælum perueniiTe.uerum ego Vtopiâ extra raundi cogniti fines fitam efle percundtando co peri,infulam nimirû fortunatam,EIyfr)S fortaffecamz pisproximam,(nam Hythlodæus nodum fitum eius finibus certis tradidit ut Morus ipfe teftatur) multas quidem ipfam in urbes diftradlam,fed unam in ciuita tem cocuntes aut cofpiranteis, nomine Hagnopolin, fuis uticç ritibus bonisep acquicfccnté.innocentia bea^ tam,cæleRem quodam modo uitam agentem,uc infra cælum

cdum.fïc fupramundi huiuscogm'ti’colluuionê. Quæ in tot mortalium ftudijs ut acribus öi fnci'taris.Cc rnani bus amp;nbsp;i’rritis turbide ôiæftuofe in præcipirium rapitur» Ei’usigiturinfulæcognirionê thomae moro dc^ bemus.qui beatæ uitæ exemplar, ac uiuédi præfcn'ptiî ætate noftrapromulgauit,ab Hythlodæo,ut l'pfe tra^ di't,inuentum,cui' omnia fertaccepta.qui ut Vtopianis dui'tatem architeiÆatus fit.ritusc^ illis amp;nbsp;indituta códi^ derit,td eft beatæ uitæargumétû nobis inde mutuatus fit,ÖCimportant,MORVs certeinfulam ôifandta inftt tuta ftilo orationécç illuftrauit.ac ciuitatem ipfam Ha* gnopolitanoru ad normâregulâc^ expoliuit.omniacg ca addidiuundc operi magnifico decor uenuftascp acgt; cedit,de autoritas.etiâ fi in ea opera nauanda fibi tantu partes ftrudtoris uendicauit.uidelicet religio fuit maio res fibi partes in eo opéré fumere,ne Hythlodæus iure queripofletgloria fibi à moro præcerptam,præfloz ratamc^ relinqui,fi quâdo fuos ipfe laboresliteris man dareconftituiiret, tuÀoEîouMtïou /ydijj StuTov,/xh ùBXo'J'okos liUTog 0 TU ouJ'tTTOTZays vHtrta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttot«

^A^voiTo râvTUii iiyva/MocfvvHii Sturoû Toûy» tyxaTaÀ/wo^TOç «utw Tt^oa.Trnv^io'p.îvop n K\ioii nTS)

TOÇ TOiÎtOU . OUTO) 7fl£/p 7ri-Srelt;rôoU r ‘TTÇÔÇ (fjûî/J ctyaBuKTi ngi) 0-04»w/j»MORO autem hominiper fe graui.ôe autogt; ritate magna fubnixo.fidem plane ut haoeâ.efficit Pe tri Aegidq Hantuerpienfis teftimonium.quem uirum b nun^

10 G y I L, B V, D A^. y S L V P S E T, Olt; nun^ coram à me cognitum ( mi'tto nuc doôlrinæ mo rumcp comendationem) eo nomine amo quod ER Ax SMI clariffimi uiri ac de literis facris, profanis, omnéc^ genus meridflimtamicus eft iurariftimus, quicum etiat I'pfo iamdiu focietatcm amicoru contraxi literis ultro citrôcç obfignatis. Vale Lupfete mi dileótiftïme» ô£ LI NACRVM Britanici nominis coIumeCquod quidead; literas bonas attinet)no magis iam ueftru(ut fpero)^ noftru uerbis meis faluta,uel coram uel cpiftola inter* nuncia.idcp primo quoqj tempore.is ein unus eft pan ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corum,quibus me perlubens approbarim fi poftim,cu

ôi ipfe coram hie agens mihi fe fumme, loanniq? Ruql Iio amico meo.ftudiorurhc^ confeio probauerit,0i eius I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxccUentem doctrinam,exadtamq; diligentiam in pri/

mis fufpiciam.æmulariq^ contendam, Velim etiam ut MORO falutemuna ÔCalteram mandatomeouelmit tas ut dixi,ucl dicas.quem uirum in Mineruæ facratius ■ album iamdiu opinione mea, fermoneq; meo relatu, de Vtopia noui orbis infula fumme 8i amo, K uenex i ror.Eius enim hiftoriam ætas noftra.poftcræq; ætates

I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habebunt uelut elegantium,utiliumq? inftitutorum fe .

,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minarium, unde tranflatitios mores in fuam quifeç eix

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitatem importent ÔC accommodent, Vale.Parifrjs ,

L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pridie Cal.Àuguft»

V copia pcifcis dijüa.ob infrequentiam. Nunc ciuitatis æmula Platonicæ, Fortafle uiólnx,(nam quod ilia literis Deliniauit.hoc ego una præftici. Vins ôi opibus,optimisé^ legibus) Eutopia mcrito fum uocanda nomine.

VTOPIENSIVM ALPHABETVM» IJ ab c d ef gh ik Itnnopqrscuxy óeOOOOÖGOOSAJLnDBmQQH ,

Bargol he maglomi baccati eûBSLS GO AODSLAO ©ÔOOÔJ foma gymnofophaon BLAÔ SBAJLHLreÔLJ.

Vna ego terrarum omnium abfq; philofophia. Ciuitatem philofophicam exprcflï mortalibus» Libc Oter impartiomea^wn grauadm acci^omeliora» b gt;

HIERONYMO BVSLIDIO PRAEPOSITO ARIENSI, CATHOLICI REGIS CA RObI A CONSILIIS, PETRVS AEGIDIVS ANTVËRPl*

VPERiORiBvs hifcedicbus ornati'flï^ me BuOidb mifit ad me thom as illc M o R V s , te quoq; tcfte, cui norini'mus eft.cximium hui'us ætarisnoftræ decus, Vtopîâ mfulâ,pauds adhuc mortalibüs

cognita.fed di’gna in primis,quàm ut pluf^ Platonicam omneis uelintcognofcere.præferdm ab homine facudifz fimo fie exprciTam.fic depid:â,fic oculis fubiedlâ.ut quox fies Iego,aliquanto plus mihi uidcrc uidear, cp cû ipfum Raphaële Hythlodæu (nam ei Cermoni æque interfui ac MO R V s ipfe)fua uerba fonanté audité» Etiam fi uir ille ' haud uulgari præditus eloquentia fie rem exponeret, ut facile appareret eumnô ea referre,quæ narrantibus alijs didicilTet.fcd quæ cominus haufiffet oculis,ôi in qbus no exiguu tempus effet uerfatus,homo mea quidê fentetia, regionu,hominu,SC reru experientia uel ipfo Vlyffe fu/ perionôi qualê odlingentis hifceannis nuîcp arbitrer na turn,ad que coiïatus Vefpucius nihil uidiffe putef’» lam præter^quod uifa audita narramus efficacius.aderat bominipeculiaris quxdâ ad explicandas rcs dexteritas» ■ ? - . ’ lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Attamê

Attameti eadê hæcquodes mori penicillo dcpi'da con tcmplonfic afRdor.utmihi' ui'dear nonun^ in ipfa ucrfa ri Vtopia.Et hercule crcdidcrim Raphaële ipfum minus in ea infula uidifle p omne quinquenniû quod illic egir, in MO RI defcripcione uideri liceanTantû hic occurrit uridicp miracuIoR2,utambigâ quid primû,aut potiffîmû admirer,felicinïmæ memoriæ fidem,quæ rot res auditas duntaxac penèad uerbu reddere potuerit.an prudentiâ. qui uulgo ignotiflimos fontes, unde omia reipublicæ uel oriûtur mala,uel oriri poflent bona,fic animaduertit. an = orationis uim ac facultatê.qua tanta fcrmonis la tini puri tate,tantis dicendi neruis,tot res coplexus eft, præfertim un9 in tot publica fimul Ôi domeftica negotia diftradlus» Verû hæc omia tu minus admiraris do^iflîme Buflidi, qui familiari ctiâ cofuetudine pëhitus habes cognitû,h» -mine maiusac propèdiuinû hominis ingcniû.In cæteris igitur nihil eft,quod illius fcrïptis quéâ adrjcere.Tantû te tiiaftichuuernacula Vtopienfiu lingua fcriptum,quoda MORI difceflu.fortemihioftêditHythlodæusapponcn dum curauûpræfixo eiufdêgentisalphabeto, tu adicëtis ad margines aliquot annotatiunculis. Nâ quod de infn UfitulaboratMORVs,neidquidéomnino tacuitRa^ phactquan^ paucis admodû.ac uelut obiter attigiuue/ lut hoc ait) lèruâs loco. Atqj id fané nefcio quo modo ca fus quidâ malus utriq? noftrû inuidit. fiquidé cum ca lo z, queretur Raphael,adierat mqrvm è faraulisqiïifpiâ,

~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui

16 P E T R V S AEGID. BVSL I. D I O. qui illi nefcio quid diccrct in aurê,ac mihi quidé tanto at tencius aufcultanti.comitu qui{piâ.darius,ob frigus opG nonnauigatione coneôlu,tu(Tiens,diceatis uoces aliquot intercepit* Veru non conquiefcâ,donee hâc quoep parte ad plenû cognoucro,adeo ut no folum fitum infulæ, fed ipfam etiâ poli fublationê fim tibi ad ungue redditurus, fi modo incolumis eft nofter Hythlodæus. Nam uarius de homine rumor adfer^alfj affirmant periffe in innere» rurfum alq reuerfum in patriâ ,fed partim fuorû mores no fcrentê,partim Vtopiæ defyderio follicitatu, eo remi' graffe» Nâ quod huius infulæ nome nufœ apud Cofmo graphos rcperiat'’,pulchre e^ffoluitHythiodæus ipfe Si quidem 6eri potuininquin ut nomê quo ueceres fint ufi, poffea iit eomutatu.aut etiâ illos hax fugerit infula,quâ/ do ÔC hodie coplures oriuntur terræ, prii^ illis Geograz phis intadlæ. Quan^ quorfum attinethic argumentis aftruerefidé,cu MORVS ille fitautorC Cæteru quod is ambigit de æditione.equidem laudo K agnofeo uiri mo defiiâ. At mihi uifum eff opus modis omnibus indignu quod diu premeretunôJ eu primis dignu, quod exeat in manus hominu,idcp tuo poriflîmu nomine comendatu orbi.uel qd* M O R i dotes tibi præcipue fint gfpeóte,uel qcf nemo magis idoneus.q red:is cofilrjs iuuet republics, in qua iâ annis c6pluribus,fumma cû laude uerfaris,tum prudêtiæ.tû integritatis. Bene Vale ftudioru Meccenas, Ä hui^fæculi dec^, Antwerpiæ An»M.D.xvi.CaLNouéb*

j de Vtopiana re ' publica,poftan num ferme ad te mittere.quem te no dubito intra fèfquimêfemex/ pedlaffe.quippe quum fcires mb hl dcttïptum in hoe opere inueni c endi

cndi laboren), nequc de difpofidonc quicquàm fuifTc copitandum ,cui tantum erant earedtanx da,quæ tecum una paricer audiui narrantcm Ra-phaelcm, quare nec erat quod in eloquendo labo raretur,quando nec illius fermo potui't exquifitus clTe.quum effet primum fubitarius.atque extern/ poralis,deindc hominis, ut fcis,non perinde Lati^ ne doóli quam Græcc.ôi mea oratio quanto acce/ derer propius ad illius negleótam fimplicitatcm, tanto futura fit propior ucritati, cui hac in re foli curam äc debeo ÔC habeo. Fateor mi Petre.miht adeo multum laboris hijs rebus paratis detra x (ffum, ut pene nihil fuerit relidtum » alioquin hu-iusrei uclexcogitatio,uel ceconomia.potuiffet, ab ingenio neque infimo,neque prorfus indodlo poftularc.tum temporis nonnihil.tum ftudrj. quod fi cxigeretur, ut difertc etiam res, non tanz tum ucre feriberetur, id uero à me præfiari, nul-to tempore, nullo ftudio potuiffet. Nunc uero quum ablatis curis hijs, in quibus tantum fuitfu-doris exhauriendum, reftiterit tantum hoc, uti fic fimpliciter fcriberentur audita, nihil crat negodj» fed huic tarnen tam nihilo negocij peragendo,cæ/ tera négocia mea minus ferèquàm nihil temporis rcliquerut

AD PETRVM AEGIDIVM PRAEFATIO, ris reliquerunt. Dum caufas forenfeis affidue ali^^ as ago,alias audio, alias arbiter finio, alias iudex dirimo, dum hicofficrj caufa uifitur, illenegoci], dum foris cotum ferme diem alrjs impartior, rez^ liquum meis, relinquo mihi, hoe eft literis, nihiL Nempe reuerfo domum, cum uxore fabulanquot; dum eft, garriendum cum liberis.colloquendum cum miniftris quæ ego omnia inter négocia nu/ mero, quando fieri necefle eft ( necefte eft autem, nifi uelis efle domi tuæ peregrinus ) ÔC danda omnino opera eft, ut quos uitx tuæ comités, aut natura prouidit, aut fecit cafus, aut ipfe delegifti,. hijs ut te quam iucundiiTimum compares, mo' do ut ne comitate comimpas, aut indulgentia ex miniftris dominos reddasJnter hæc quæ dixi dar bitur dies,menfis,annus.Quando ergofcribi/, musnee interim de fomno quicquàm fum loz quutus,utnecdecibo quidem,qui multis non minus abfumit temporis, quam fomnus ipfc,qui uitæ abfumit ferme dimidium. At mihi hoe fo^ lum temporis adquiro quod fomno cibóque fufi furor, quod quoniam pareum eft,lente, quia ta/ men aliquid, aliquando perfeci, atque ad te mi Petre tranfmifi Vtopiam ut legeres, fi quid et-

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex nioiflec

fogiflet nos.uti tuadmoncres. Quanquaenim non hac patte pcnitus diffido mihi ( qui utinam ßcingenio atque doólrina aliquid eflem, utme-* morianon ufquequaque deftituor) nonufquegt;-adeo tarnen confido, ut eredam nihil mihi potu/ ilTe exddere.Nam Si loannes Clemens puer mez US, qui adfuit ut feis una, ut quem à nullo patior fermone abefle in quo aliquid efTe frudtus po/ teft, quoniam ab hac herba qua öi latinis literis amp;nbsp;Græcis cœpit euirefeere egregiam aliquando frugem fpero.in magnammeconiecitdubitatio-nem.fi quidem quum,quantum ego recordor,Hy thiodæus narrauerit Amauroticum ilium pon-^ tem, quo fluuius Anydrusinfternitur, quingen/ tos habere paffus in longum, loannes meus ait detrahendos efTc ducentosjatitudinem flumin'is haud fupra trecentos ibi continere. Ego te rogo rem ut reuoces in memoriam. Nam fi tu cum ib Io fentis, ego quoqueadfentiar K me lapfum act Nota The/ lt;lam,fin iple non recolis,fcribam ut feci quod ipfe ologicädif recordari uideormihi,namut maxime curabo, ferentiäinz j ßj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;falfij'ta fi quid fit in ambiguo,

tcrtnentiri t » . t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° ।

K menda/ potius mendacium dicam, quam mentiar, quod ciüdicere, malimbonus effe quam prudcns.Quanquäm facile

AD PETRVM AEGIDIVM PRAEFATIO; it facile fiicrit huic medcri morbo, fi ex Raphaele ipfo. aut præfens fcifcitens, aut per literas gt;nbsp;quod ncceflè eft fadas, ucl ob ahum fcrupulum, qui no bis incidit nefdo mea ne culpa magis, an tua, an Raphaelis ipfius » Nam neque nobis in mentem uenit quærere,neque illi dicere, qua in parte noui illius o»rbis Vtopia fita fit, Quod non faifte præ/ termiffum fic, uellcm profeólo mediocri pecunia ' mea redemptum, uel quod fubpudet me nefcirc, quo in mari (it infula de qua tarn multa recenfaz am,uel quod funt apud nos unus ôi alter, fed unus maxime, uir piusSi profefti'one Theoloz gus, qui miro flagrat defyderio adeûdæ Vtopiæ. noninani S^'curiofa libidinecolluftrandi noua, fed uti religionem noftram, féliciter ibi cccptam, foueat atque adaugcat.Quod quo fadat rite, dez creuit ante curare ut mitcatura Pontifice, atque adeo ut creetur Vtopienfibus Epifeopus, nihil eo fcrupuloretardatus,quod hocantiftitium fit illi precibus impctrandum * Quippe fanólum dudt g ambitum, quern non honoris aut quæftus ratio, aiSjitus. fed pietatis refpedus pepererit * Quamobrem te oro mi Petre uti autpræfens, fi potes commo/ de,aut abfensper epiftolam, compelles Hythloz ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c } dæum

THOMAE MORI ' ’ * dæum.atcp effici'as, ne qui'cquam huic open' mco, aut infit falfi. aut ueri defydcretur. Atque hand ' fdo an præftet ipfum ei iibrum oftendi.Nam ne que alius æque fufficinfi quid eft erratum corrige re,nelt;^ is, ipfe aliter hoc præftare poteft, quam fi quæ funt à me fcripta' perlegerit » Ad hæc : fiec ut hoc padlo intelligas, accipiat nc libenter, an gra^ natim ferat.hoc operis à meconfcribi. Nempe fifuos laboresdecreuit ipfe mandate literis.no/ lit fortafte me : neque ego certe uelim, Vtopiengt; fiurn per me uulgata republica, florem illi grath athque nouitatis hiftoriæ fuæpræriperc» QuatP quam utucredicam.nec ipfe mccum fan's adhuc Ingrataho conftitui, an fim omninoæditurus»Etenim tam dieZuquot;* uaria funt palata mortalium, tarn morofa quo-rundam ingenia, tarn ingrati animi, tarn abfur/ da iudicia, ut cum hqs baud paulo felicius agi ui deatur, qui iucundi atque hilares genio indui/ gent fuo, quamqui femet macérant curis.ut æ dant aliquid quod alqs,aut faftidientibus, aut in-gratis. uel utilitati poffit efte, ucl uoluptati.Pluri^ mi literas nefeiunt: multi contemnunt, Barbarus ut durum reqeit, quicquid non eft plané barbagt;-rum, Sdoli afpernatur ut triuiale, quicquid obfo/ letisuerbis

AD PETRVM 'AEGIDIVM PR AEFATIO.’ 'xj lens uerbis non fcatct. quibufdam folum placent uetera,plerifque tantum fua. Hic tam tetricus eft, ut non admittat locos.hic tam i'nfulfus, ut non fe- simos, uo rat fales.tam fimi quidam runt,ut nafutfi omnem cathomiz uclutaquam ab rabidomorfuscanc/reformidêt. adeo mobiles alrf funt.ut aliud fedentes probent, aliud ftantes.Hi fédentin tabefnis, amp;nbsp;inter pocu' Ia de fcriptorum iudicant ingenrjs, magnaq; cum autoritäre condemnant utcunque lubitum eft, fu/ IS quenque fcriptis,ueluti capillicio uellicantes,ipfi interim tuti, ÔC quod did folet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j?.£Âouç. quip/ Prouerbi/

petamleuçsamp;abrafi undique ,utnepilum qui/ dem habeâfit boni ui« , quo poftînt apprehendi* Sunt præterea quidam tam ingrati, ut quum im-

penfe deledlcntur operc : nihilo tarnen magis i ment autorem. non abfimiles inhumanis hofp tibus,qui quumopiparo conuiuio prolixe fin

• Mira CO latio,, it excepti, iàturi demum difeedunt domum, nullis habitis gratqs ei,à quo funt inuitati. I nunc Si, hox minibus tam delicati palatiî tam uarrj guftus: animi præterea tam memoris amp;nbsp;grati,tuis impen^ (îsepulum inftrue.Sed tarnen mi Petre tu illud age quod dixi cum Hythlodæo.poftea tarnen integrum erit hac de re cohfultarc denuo. Quan/ quam fi

14 MORI AD PETlt; AEGID. PRAEFATIO, quam (i id ipfius uoluncatc fiat : quandoquidetn fcribendi labore defunólus : nunc fero fapio: quod reliquum eR de ædendo : fez quar amicorum confilium : at? queinprimis tuumi. Vale dulciflime Petrc^ Aegidiîcum optima con/ iuge:ac meutfolega-ma : quando ego te amo edam plus quam foleo»

SERMONIS QVEM RAPHAEL HYTHLODAEVS VIR EXIMIVS. , DE OPTIMO REIPVBLICAE STATV HAx BVIT, LIBER PRIMVS, PER ILLVSTREM VIRVMTHOMAM MORVM INCLYTAB

WM NON EXIGVI MOMENT ti négocia quaedam inuidiflimus An gliæ Rex henricvs eins nomini^ oólauus,omnibus egregrj principis artibus ornatiflimus cum ferenifli

tö V T o P I AB T H O M AE MORT mo Caftellæ principe carolo controuerfa nuper habuiïfec,ad ca traólanda.componendacp.oratoré me

* legauit in Flandriam,com item ôC collegam uiri incom parabilisCuthberti Tunftalli.quemfacris fcrintjsnu/ per ingenti omniu gratulationc præfccit, de cuius fane laudibus nihil à me dicetunno quod ucrear ne parura fynceræ fidci teftis habêda fit amicitia.fed quod uirtus cius,ac dodtrina maior eft,^ ut à me prædicari poifit, turn notior ubicç.atqj illuftrior,^ ut debeat, nifi uidegt; Parœmla, uelim folem lucern3,quod aiunhoftendere. Occurre runt nobis Brugis(fi'c enim c6uenerat)hi,quibus à pria cipenegociû demandabatur.egregij uiri omncs.in his præfedtus Brugenfis uir magnificus, princcps ôi caput crat, cæterum os ÔC pciflus Georgius Temfidus Caflù letanus Præpofitus,non arte folum, uerûetiam natura facundus,ad hæciureconfultiffimus.tradaridi uetonc-gocfj cum ingcnio,tum afliduo rerum ufu eximius arti fex.ubi femel at(Ç itcrum congreflî,quibufdâ de rebus non fatis c6fentiremus,illi in aliquot dies uale nobis di óto.Bruxcllasprofcdti funt,principis oraculum fcifcita turi.Ego me interim (fic enim res ferebat) Antuerpiam cófero.Ibi dum uerfor,fæpc me inter alios, fed quo no alius gratior.inuifitPetrus Aegidius Antucrpiæ natus m^nafide,amp;:loco apud fuos honefto, dignus honegt; ftiifimojquippe iuuenis hand fcio doólior ne,an mora rior.eft em à optimus ÔC litcratiffim^.ad hïçc animo in

: Omncs candido,tn amicos uerotam propefo pedhore amore.fide.adfeólu tam fynccro.ut uix unum aut altcz rum uf^ inuenias.qucm illi fenttas omnibus amicitiæ numeris efle confer endum. Rara illi modcftia, ncmini longiusabeft fucus, nulli fimplicitas inert prudentior, potto fermonc tarn lepidus, Ôi tam innoxie facetus, ut patriæ defydcrium.ac laris domcrtici,uxoris,amp; libero^ rum,quorum rtudio reuifendoru nimis anxie tenez bar(iam turn enim plus quatuor menfibus abfuera do mo)magna ex parte mihi dulciflima cófuctudinc fua, amp;nbsp;melliciffima confabulatione Icuaucrit, Hunc quuni diequada in tcmplo diuæ Mariæ.quodôi opéré puL cherrimum.dC populo ccleberrimû ert, rei diuinæ inter ftiiffem.atcç peraóto facro,pararem inde in hofpitium redire.forte colloquétem uideo cum hofpite quodam, uergentis ad fenium ætatis.uuitu adufto.promifTa bar Jba.penula negleótim ab humcro dcpendête, qui mihi , ex uultu atcç habitu nauclerus cfTe uidebatur. At Petrus ubi mecofpexit,adit ac falutat.refpondrre conan/ tem feducitpaululum,0iuidesinquithunc7’(fimul deß gnabat eum cum quo loquétcm uideram) cum inquic iamhincadtc reerta parabam ducere. VeniiTet inqua pergratus mihi tua caufa, Imo inquit illc,fi noHes ho/» tninem,fua. Nam nemo uiuit hodic mortaliu omniu»' qui tantam tibi hominu.tcrrarumqj incognicarum nar . rare poHic hiftoriam.quarum rcrum audiendaru fcio — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d 1 auidilUé

î8 V T O P I AE THOM AE MORI auidîflîmum cflc tc.Ergo inquâ non pefiîme conieda ui\ Nam primo afpeôlu protinus fenfi hominem effe nauclerum. Atqui inquit aberrafti longiffîmemauiga/ ùit quidem non ut Palinurus,fed ut Vlyflesu'mo uefutî Plato.Ncmpe Raphael ifte.fic enim uocatur gcntiliciô nomine Hythlodæus, ô: latinæ linguæ no indodusX græcx doôtiiTimus (cuius ideo ftudiofior cß Romanæ fuit.quoniam totum fe addixerat philofophiæ:qua in re nihil quod alicuius momenti fit, præter Senecx quæ dam.ac Ciceronis extare latine cognouit)relido fratri-bus patrimonio,qd’ei domi fuerat (eft em Lufitanus) orbis terraru contemplandi ftudio Americo Vefpucio fe adiunxit,at(^ in tribus pofterioribus illaru quatuor nauigationu quæ paflfim iâ legûtur,perpetuus cius co/ mes fuit,nifi qcF in ultima cû eo no redrjt» Curauit em atque adeo extorfit ab Americo,ut ipfe in his XXllii effet q ad fines poftremæ nauigatiois in Caftello relia qucban^Itaq; rclictus eft.uti obtéperarei: animo eius, peregrinationis magis fcpulchri curiofo» quippecui hæc affidue funt in ore,Cælo tegitur qui non habet uf’ nam,ôê Vndiq; ad fuperos tantundem effeuiæ*Quæ Apophthe mens eius,nifi deus ci propitius adfuiffet,nimio fuerac gma. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coftatura.Cæterû poft^ digreffo Vefpucio multas

regiones eu quincp Caftellanoru comitibus emenfus’ eft,mirabili tandé fortunaTaprobanen delatus, inde' peruenit in Caliquit, ubi repertis comode LufitanorS

nauibusjn patriâ denic^ præter fpem reuehitur. Hæc ubi narrauit Petms, aótis ci gratqs quod ta offidofus in ijie fuiflet.ut cui'its uiri colloquiû mihi gratum fperà ret.eius uti fermone fruerentantâ rationcm habuiffet, ad Raphaclem me conuerto,tum ubi nos mutuo falù/ taffemus.atq^ illacomunia dixiflemus,quæ did in pn^ ïno hofpitum cogreflii folentinde domu meam digre dimunibic^ in horto confidentes in fcamno cefpitibus fierbcis conftrato,cofabulamur. N arrauit ergo nobis, quo paóto poftea^ Vefpudus abierat, ipfe, focijcg eius, qui in Caftello rcmanferant, conueniendo atque blandiendo cœperint fe paulatim eius terræ. gentibus i'nfinuare,ianicß non innoxiemodo apud eas, fedetiä familiariter uerfari.tum prindpi cuida ( cuius Si patrïa mihi,ó{ nomen excidit)grati,charicp effe^eius liberalita te narrabat comeatum, atcç uiaticû ipfî Si quimç eius comitibus affatim fuiffefuppeditatû,cu itineris (quod per aquam ratibus,per terram curru pcragebant) fidez iiflîmo duce,qui eos ad alios principes.quos diligêter comendati petebant.adduceret» Nam poft multorum itinera dierum,oppida atque urbes aiebatrcperiflefe!, acnon peflîmeinftitutas magna populorum frequeti tiarefpublicas.Nerape fubæquatorislinea tumhinc atcç inde ab utfoc^ latere quantum fere fpatq foils otz, bitacoplcditunuaftas obiacërefolitudines perpetuó feruore torndas. Squalor undiq^ ÔÇ triftis rerum fades^

jfo V T o P I AE THOMAE MORI horrida atq? inculta oini'a fcris habitata, {crpétibusq^, aut dcniq; hominib9, ncc^ minus cfFeris quam fint be luæ.neq; minus noxrjs. Cæterum ubi longiuscuedlus fis.paulatim omnia mafuefeere, cælum minus afperu, folum uirote blandu, mitiora animantiu ingenia, tarn dem aperiri populos,urbes,oppida,in his aUidua non inter ie modo.ac finitimosTed procul etia diflitas gen* tes,terra mari^ comercia. Inde fibi natam facultatcm multas ultro citróq; terras inuifendi.quodnullanauis ad iter quodlibet indruebatur, in quam non illegt;comiz tesep eius libentiOime admittebantur.Naues quas pri mis regionibus confpexcrut.carina plana fuifle narra^ bat.aela confucis papyris aut uiminibus intendebant, alibi coriacea • poil ucro acuminatas carinas canabea ucla reppererunt» omnia deniq? noilris fimilia. nauta: maris ac cxii no imperiti. Sed miram fe narrabat inifle gratia,tradito magnetis ufu.cuius antea penitus erant ignari.idcoq; timide pelago confueuifle iefe,neqj alias temcre.cp æftatc credere. Nunc uero eius fiducia lapi/ dis contemnuthyemem, fecuri magis.i^ tuti.ut pcricu lum fit.ne quæ res magno eis bono futura putabatur, cadem per imprudetiam magnorum caufa malorum fiat* Quid quoqj in loco fc uidiflenarrauit.ôC longum fuerit explicate,net^ huius eft operis inftitutum ,amp;C alio fortafle loco dicctur à nobis,præfcrtim quicquidex ufii

pulos uf^ duih'ter couiuentcs animaducrtit, rede pru denter^ prouifa.His enim de rebus K nos auidiffime rooabamuSiôf ilie libennïTime differebat, omiHa incc'

rim inquifitione monftroru.quibus nihil eft minus no uum. Nam Scyllas Si Cclenos rapaces,ôi Leftrigonas populiuoros,acc^ eiufccmodi immania portera, nuf^ fere non inuenias, at fane ac fapienter inftituto dues baud reperias ubilibct» Cæterû ut multa apud nouos illos populos adnotauit pperâ cofulta, fie haud pauo recenfuit.unde poflînt exempla fumi corrigendis harŒ urbiu,nationû,gentium,ac regnoru erroribus idonea, alio,ut dixi,loco à me comcmoranda.Nunc ea tantum referre animus eft,quæ de moribus atc^ inftitutis nar/^ rabat Vtopienfium,præmifto tarnen eo fermone,quo uelut tradu quodam ad eius mêtionem remublicæ de uentum eft. Nam quu Raphael prudentiflime reeen/ fuiflct,alia hic,alia illic errata,utrobieç certe plurima,t5-quæ apud nos,quæue itê funt apud illos cauta fapien^ tius,quum uniufcuiufiç populi mores atœ inftituta fie teneret,tan^ in quécuncp locum diuertiftet, totâ ibi ui tam uixifte uideretur.admiratushominem Petrus, Mi ror profedo mi Raphacl,inquit,curteregi cuipiâ non adiungas.quoru neminé efte laris fdo,cui tu non fis Hi turusuehemétergratus, utpotequê hac dodrina.atcç haclocorumhominumcp peritia no obledare fohim, fed exemplisquolt;jue,inftruei:c.atm adiuuare confilio

fis idoneus,fimul hoc pachto S!, tufs rebus êgregie cofu lueris.SC tuorùm omniu commodis magno efle adiu-* mento poflïs.Quod ad meos attinetinquît ille.no ual decomoueor.nempeinquos medi'ocriter opinor me ofïîcq mei partes impleuifle. nam quibus rebus alrj no nifi fenes ôi ægri cedunt.imo turn quocç ægre cedunt, quum amplius retinere non poflunueas res ego no fa/ nus modo ac uegetus,fed iuuenis quoqj cognatis.ami^ cisc^ difparciui, quos debere puto hac mea eOe beniz gnitatec5tentos,necçidexigere atlt;ç expeôtare præte reagt;uc memet eorum caufa regibus in feruitiû dedam^ Bonauerba inquit Petrus, mihi uifum eft non ut ferlt; uias regibus,fed ut inferuias.Hoc eft inquit ine,una fyl laba plus^ feruiasgt;Ât ego (ic cefeo inquit Petrus,quo quo tu nomine rê appelles, earn tarnen ipfam efle uia, qua non alqs modo SC priuatim,öC publice pofli's codii cere,fed tuam quoq? ipfius coditionem reddere felicio* rem, Feliciorem ne inquit Raphael,ea uia facere, à qua abhorrer animusf Atqui nunc (icuiuo ut uolo, quod ego cette fufpicor pauciflïmis purpuratoru cotingere. Quin fatis eft eorum,quipotetum amicitiasambiunt, ne magna putçs iaóturam fieri,fi me atlt;ç uno aut alte' ro mei fimilibusfint cârituri.Tum ego,perfpicuum eft inquâ te mi Raphael, neep opu elTe.neq; potêtiæ cupp dum’,âtqj cgo^feôlo huius tuæ mentis hominéno mi ûüsùeneror ac fufpicio,^ eorû quê«is,q ma^e rcrŒ

funt potentes. Cæterum uidebetis plane rem te atque ifthocani'mo tuo tarn generofo.tam uere philofopho dignam faólurus.fi te ita compares,ut ucl cum aliquo pn'uatim incomodoingeniumtuu atcç i'nduftriä^pugt;' blids rebus accomodes.quod nun^ tanto cum fructu queas.quato fi à confilrjs (ueris magno alicui principu eic^ Cquod te fadturu certe fcio) redta atq; honefta per/ fuaferis.nempe à principe bonorü,malorumqj omniu torrens in totum populü,uelut à perenni quodä fonte proma'nat. In te uero tarn abfoluta dodtrina eft,ut ucl citra magnu rerum ufum.porrb tanta return peritia,uc fine ulla dodtrina.egregium cofiliariu cuiuis regum fis præftaturus. Bis erras,inquitine,mi More.primum in me,dcindein re ipfa.nam necß mihi ea eft facultas,qua tu tribuis,0{ fi maxime effet,tarne quû odo meo nego cium faccffcrem.publicam rem nihil promoueam.Prt/ mumem principes ipfi plericp omnes militaribus ftuz di)s(quorum ego necp peritiam habeo,neqî defydero) libentius occupantur,^ bonis pacis artibus, maius'cp multo ftudiu eft, quibus modisperfas acnefas noua fibi régna pariant,^ uti parta bene adminiftrent. Præ terea quicunc^ regibusà confilio funt,eorû nemo eft, qui non aut uere tantu fapit,ut non egeat, aut tantum fibi fapere uidetunut non libeat alterius probare confî lium.nifi quod abfurdiftîmis quibusep didlis aflentiû/ tur ÔC fupparafitâtur eorû,quosut maxime apud prin e cipem

J4 VTOPlAE THOMAE MORI dpcm gradæ.ftudentaflentati'one demereri fibi.Etccr te fic eil natura comparatum,ut fua cntc^ inuéca blanz di'antur. Sic 0(, coruo fuus arridet pullus. Si fuus (imix caculus placet. Quod ßqui's in illo ccetu uel alienis inup dentium, uel præfcrentium fua,aliquid afferat.quod aut alqs temporibus faótum legit,aut alqs fieri lods ui dit,ibi qui audiunt,perinde agunt, acfi tota fapientiæ fuæ periclitaretur opinio, Si pod illa pro dultis plané fint habendi, nifi aliquid fufficiant inuenire, quod in aliorü inuentis uertant uitio. Si cxteea deftituandtum hue confugiunt,hæcnoftris,inquiunt,placuere maiorp bus,quorum prudentia utinam nos æquaremus.itacp hoc diólo ueluti egregie perorata re confidunt. Tan^ magnu fit periculu,fiquis ulla in re deprehendatur ma ioribus fuis fapientior.à quibus tarnen,ut quieeg opti/ me confultu efl, ita æquiflîmo animo ualere finimus* at fiqua derepotuitconfuli prudentius,eam protinus anfam cupide arreptam mordicus retinemus. Itac^ in hæcfuperba,abfurda,acmorofa iudicia,cu fæpe alibi, turn femel in Anglia quoc]^ incidi. Obfecro inqua,fii-' ifli apud nosf Fui inquit,atcç aliquot menfes ibi fum uerfatus,non multo pofl earn cladem,qua Angloru oc ddentaliu ciuile aduerfus regem bellum miferâda ipfo rum flrage copreiTum efl. Interea multum debui reue rendiflîmo patri loanni Mortono Cantuariêfi Archf cpifeopo Si Cardinaltac turn quoeç Angliæ Cançella

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ripiWiro

LIBER P R I M V S. ■ JÇ rio.uiro mi Petre (nâ Morocognirafum narratùrus) n5autoritatemagis,^prudétia ac uirtute uencrabüV.' Etenim ftatura ei mediocris erat.necætati, feræcc dcns.uultus que reuereare.no horreas.in congreflu no difficilis. ferius tarnen Si grauis.libido erat afpetius ingt; terdum copcllando fupplicâtcs experiri.fed fine noxa, quid ingenij.quâ animi præfentiâquifq; præ fc ferret, qua uelut cognata fibi uirtute,modo abeiîet impuden tia deleôlabatur,ôi ut idoneâ ad res gerêdas ampleóle^ batur, Sermo politus ôicffîcax,Iuris magna peritia,in gcnium incoparabile.memoriaad prodigiû ufc^ excel Icns»Hæc em natura egregia.difcendo atcç excrcendo ^ucxit. Huius cofilqs rex plurimu fidere.multû Rcfp, nitifcu ego aderâ)uidebatur.quippe qui ab prima ferc Hiuenta protinus à fchola cóiedtus in aulâ, maximis in negocrjs per omnê uerfatus ætaté.ac uarijs fortunæ æfti bus aiïidue iadatus prudentiâ rerum Cquæ fie recepta no facile elabitur) multis.magnisc^ eu periculis didice-* rat.Forte fortuna quu die quodâ in eius menfa eflem, laicus quidam legum ueftratiû peritus aderat, is nefeio Dckgib’ unde naólus occafionê, cœpit accurate laudare, rigidâ illâ iuftitiâ.quæ tu illic exercebat'’ in fûtes, quos paffim narrabat nónun^ fufpédi uiginti in una cruce,acc^ eo uchementius dicebat fe mirari,cu tam pauci clabcrcni: fupplicio.quo malo fato fierct,uti ta multi tamé ubi(^ ‘gfaflàrenôTum ego,aufus em fum libéré apud Cardi e 1 nalem

nalem loquunihil mirens inquâ. Nam hæcpunitio (u rum Ô2 fupra i'uftum eft.Si nó ex ufu publi'co» Eft enim ad uindicanda fiirta nimfs atrox,nec tamê ad refrenaa da fuffïdens. Quippe necç furtum fimplex tam ingés facinus eft,ut capite debeat pleólunequeulla pœnaeft tanta,ut ab latrodntjs cohibeat eos,qui nullam aliâ ar tem quærendi uiótus habent. Itacp hac in re non uos modo,fedbonapars huius orbisimitari uideturma^ los præceptores, qui difdpulos uerberant libcntius^ ^V®'’?‘*°z-docent.Decernûturenim furanti grauia atq? horréda fit, ne^'tam fupplida.cum potius multo fiierit prouidendu.uti ali' multi fint qufs effet prouentus uitæ,ne cui^ tam dira fit furandi primû,dehinc pereundi neceflïtas» Eft inquit ille, fan's hoc prouifum:func artes mechanicæ, eft agricolatio.cx histueri uitâ liceat.ni fpontemali efle mallent.Ac non ficeuadesinquâ. Namprimû omittamuseos,qui fae/ pe uel ab externis bellis, uel ciuilibus mutili redeut do mum,ut nuper apud uos e Cornubienfi prælio,ôi non ita pridem è Gallico,qui uel Reip* impendût mébra, uel régi,quos necp priftinas artes exercere débilitas pa titur,nec^ ætas nouam difcere. hos inquâ omittamus, quando bellaper intermiffasuices comeant. Ea cotem plemur.quæ nullo die no acddunt. Tantus eft ergo no bilium numerus,qui nó ipfi modo dcgant odofitan^ fuci laboribus aliorû, quos puta fuorû prædioru colo/ nos augêdis reditibus ad uiuu uft]ß radunt. Nam cam folam

folam frugalitatcm noucre,homines ali’oquin ad men dicitatem ufcç prodigi:uerû immenfam quoq; odofo rum ftipatorum turbam drcuferunt, qui nullam un^ quærédi uiólus arte didicere» Hi fimul atqj herus obiez rit,aut ipfi ægrotauerint.eqduntur ilico.nam SC ociofos tibendus ægrotosalunt.ôC fæpe morientis heres no ^dnus alendæ fuffîdt paternæ familiæanterim illi efu' ’ riunt ftrennue,nifi ftrennue latrodnêtur.Nam quid fa danc7 Siquidê ubi errando paululû ueftes ac ualetudi ncm attriucre,morbo iam fqualidos, atcß obG'tos pan nis.necç generofi dignâtur acdpere, necç audent rufti d:non ignari eum qui molliter educates in ocio ac deli/ djs,folicus G'c acdnc^us adnaceaccecra.tocam uidniam uultu nebulonico defpicere SC contemnere omnes præ fc,haudquacp idoneum fore,qui cum ligone ac marra, maligna mercede ac uiclu parco,fidelicer inferuiac pan peri. Ad hæc ille,atqui nobis inquit,hoc hominum nus in primis fouendu eftJn his enim,utpote homini* bus animi magis excelfi acgenerofioris, funt opifi CCS autagricolæ, conGftunt uires ac robur exercitus, fi quando fitcofligcndubcllo.Profcdto inqua ego,cade opera dicaslicet,belli gratia fouedos ciTe fures, quibus baud dubie nun^ carebitis,dum habebitis hos, Quin nec^ latrones funt inftrennui milites,ncq; milites ignä uiflßmi latronû,adeo inter has artes belle conuenit. At hdcuitium camé frequenseftuobis,rió propriu.eft eni c ) otnniu

omniu fere gcntiu comune» Nam Gallias infeftat alia præterea peftis peftilenn'or, Tota patria ftipendiarqs, in pacequocçCfi ilia pax cft^opplcta atc^ obfefla milix ctbusgt;eadem perfuaiione indui^is.qua nos odofos hie miniftros alendos eflè céfuiftis.nempequod Morofo/ Ctuâ per/ phi's uifum eft, in eo fitam efle publicam falutem, fi in rantVerpe Temper adfit ualidum,firmumq; præfidium, tua militü maxime ueteranorûmecp enim cofidunt inexercitads præfidia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uel idco quærcndu eis bellum fit,ne imperil

tos habeât milites,^ homines iugulandi gratis,ne Cut habet facete Saluftius)manus aut animus incipiat per odum torpefcere.At quàm fitpernidofum huiufmodi beluas alere,ôi Gallia fuo malo dididt, RomanorCr, Carthaginenfium,acSyrorum,tum multaru gentium exempla declarant,quorû omniu non imperiû modo, fed agros quolt;ç,atqj adeo urbes ipfas parati ipforum exercitus alrjs atlt;ç alqs occafionibus euerterût» Quam uero no magnoperc neceflariû,uel hinc elucefiitquod ne Galli quidem milites armis ab unguiculis exerdta» tiflîmi cum euocatis comparât! ueftris, admodû fæpc gloriantur fuperiores fefe difceftîffe.ut ne quid dicam amplius,ne præfentibus uidear adblandiri uobis. Sed nec ueftri illi uel opifices urbid, uel rudes atlt;]^ agreftes agricolæ ociofos generoforû ftipatores creduntur uaL de pertimefeerè, nifi aut hi quibus ad uires atc^ audä« dam corpus contigit ineptius, aut quorum animi uis inopia

liber P R I M V S. 19 inopia rei famiUarisinfringitur,adeo periculu nullum \ cft,ne quorû uali'da ÔC robufta corpora(neq; enim nifî feleôhos di’gnantur generofi corrumpere)nunc uel elan guefcût odo, uel negocrjs prop'e munebribus emolii'un tur.ijdem bonis artibus inftrudi ad uitam.SC uirilibus excrdcadlaboribus effœminentur ♦ Certe uccuncp fefe hæc habet res, illud mihi nequa^ uidetur publicæ rei conducere,in euentum belli, quod nun^ habetis, nifi quum uukis,infinitam eius generis turbam alere.quod infeftat pacem, cuius tantomaior haberi ratio, quàm belli debeat.Neque hao: tarnen fola eft furandi neceilî rasgt; Ed alia magis quantum credo, peculiaris uobis. Quænam eft ea inquit Cardinalis. Oues inquam ue^ ftræ,quæ tam mites eftè, tamcp exiguo folent ali, nunc (uti fertur)tam edaces atcç indomicæ efle cœperunt, ut homines deuoret ipfos,agros,domos,oppida uaftent acdepopulentur.Nempe quibufcuncç regni partibus nafcitur lana tenuionatque ideo predoßor,ibi nobiles amp;nbsp;generofi.atcp adeo Abbates aliquot fanóli uiri, non his contend reditibus,fru(ftibusc^ annuls, qui maiorp bus fuis folebantex prædrjs crefcere, nec habetes fatis, quod ociofe ac laute uiucntes,nihil in publicu profint, nifi etia obfint,aruo nihil relinquunt, omnia claudunt pafcuis,demoliuntur domos, diruunt oppida, templo duntaxat ftabulandis ouibus relidto, ÖCtan^ parum foli perderent apud uos ferarum faltus, ac uiuaria, illi

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' boni

uertunt in folitudinem»Ergo ut unus helluo inexplebi lis ac dira peftis patriæ.côtinuads agris, aliquot millia iugerum uno circudet fepto, eqciuntur coloni quidam, fuis etiam aut circufcripti fraude,aut ui opprefli exuun tur.aut fatigaci iniuriis, adigutur ad uenditione. Itaqi quoquo padlo emigrant miferi, uiri, mulieres, mariti, uxores,orbi,uiduæ,parères cum paruis Iiberis,ÔC numc rofa magis diuite familia.ut multis opus habet ma-* nibusres ruftica, emigrant inqua è notis atq? alTuetis laribus,nec inueniut quo ferecipiat,fupelledilé omné haud magno uendibilem.etiâ fi manere pofTit emptoz rcm,quû extrudi necefleeft.minimo uenûdant.id quu brcui errando infumpferint, quid reftat aliud denij^^

uti furentur.Ôf pendeant iufte fcilicct, aut uagentur atcß mendicent.quan^ turn qùoc^ uelut erronés con^ qciuntur in carcerem, quod ociofi obambulent.quoriî opera nemo eft qui conducat, quu illi cupidiflime ofïè rant.Nam rufticærei cui aflueuerut nihil eft quod aga tur.ubi nihil feritur.Siquidem unus opilioatc^ bubul eus fuffîcit ei terræ depafeendæ pecoribus, in cuius euk tum,ut fementi faciendæ fufficeret,multæ pofeebantur manus.Ât(^ hac ratione fit, ut multis in locis annona multo fit carion Quin lanarumquoque adeo increuit precium.ut à tenuioribus,qui pânos inde folent apud uoseonfrcere,prorfus emi non poftinc, at^ ea ratione plures

plurcs ab opéré ablcgantur în odum.Natn poft auóta pafcua infïm'tam oui'um uim abfumpfit tabes,ucluteo rum cup’idi'taté ulcifccnte deo l'mmifla in oues Iue,quâ in ipforum capitacontortam cfle fuerat luftius.Quod fi maxime increfeat ouium numerus,precio nihil decrc feit tamen^quod earum.fi monopolium appellari non poteft quod no unus ucndit,certe oligopolium eft. Re ' ciderunt cnim ferèin manus paucorum, eorundeihq; diuitu,quos nulla ncceflîtas urget ante uendédi quàm Iibet,nec ante libet quàm liccat quanti libet Jam cætera quoque pecorum genera,ut æque cara fint, eadem ra/ tio eft,atlt;ç hocetiam amplius,quod dirutis uillis, atqj imminuta re ruftica non fint qui fœturam curent» Ne/ (Ç enim diuitesilli,utouium,fic etiam armentorum fee tus éducanttfed aliunde macra empta uili.poftea^ fu/ ispafeuis pinguerint.magno reuendunt. Ideocp.ficuti reor,nondum fentitur totum huius rei incommodum» Nempe adhuc bis modo locis reddunt cara, ubi ucnx dunt, cætcrum ubi aliquandiu celerius extulerint illinc, quàm nafci poftînt, tu demu ibi quoq? paulatim decrc feente copia,ubi cocmuntur,necene eft hic infigni labo retur inopia.Ita qua re uel maxime felix hæc ueftra ui/ dcbaturinfula,iam ipfam paucorum improbacupidi-tas uertit in pernicicm. Nam hæc annonæ caritas in cauia eft, cur quifiç quàm poflît plurimos è familia di* mittat,quo quæfo nifi mendicatum, aut quod generoz f fis

4-1 V T Ö P I Aß T H O M AB M O R I fis animis pcrfuadeas fadlîus latrodnatuCQui'd quod ad miferam hanc egeftatem.atq? inopiam adiungitur, importuna luxuries,Nam ôi miniftris nobiIiiim,ôC opi ficiDus,ÔC l'pfis propemodu rufl:icis,ôC omnibus deniqj ordinibus, muîtu eft infolecis apparatus in ueftibus,ni miusinuiôluluxus.Iâganeajuftrajupanar.amp;aliudlu panar tabernæ, uinariæ, ccruifiariæ, poftremo tot im^ probiludi,alea,charta,fritillus,pila, fphæra, difeus, an non hæc celeriter exhaufta pecunia,rcôla fuos myftas mittunt aliquo latrodnatumç’ Has perniciofas peftes erjdtc,ftatuite,ut uillas atcç oppida ruftica,authi refti tuant qui diruere,aut ea cedant repofituris, atm ædifi/ care uolentibus.Refrenate coemptiones iftas diuitum, ac uelut monopoly cxercendi licentiâ.Pauciores alan^ ocio,reddatur agricolatio,lanificium inftauretur, ut fit honeftum negodu, quo fe utiliter exerceat odofa ifta turba,uel quos haôtenus inopia fures fecit, uel qui nûc erronés autodofifunt miniftri, fures nimirum utrieg futuri» Cettenifibis malismedeminijfruftraiadtetis exercitam in uindicanda furta iuftitiam.nempe fpedo (am magiSj^ aut iuftâ aut utilem. Siquidê quu peffî-* me finitis educari,6i mores paulatim ab teneris annis corrupi.puniendos uidelicet.tum demu quu ea flagigt; tiauiri defignentquorum fpcm de fe perpétua à pueri tia ufcç præbuerât, quid aliud quæfo nbsp;nbsp;fadtis fures,â:

tus interim fe ad dicendum compofuerat,ac ftatuerat fecum modo illo folcnni difputantium uti, qui diligen tius repctunt refpondent,adeo bonam partem lau-dis ponunt in memon'a.Belle,inquit,dixifti profedto, quum fis uidelicet hofpes, qui magis audire his de tC' bus aliquid potueris, exad:e quic^ cognofcere, id quod ego paucis efficiam perfpicuum. Nam primum , ordine recenfebo quæ tu dixifti.deinde oftendam qui bus in rebus impofuit tibinoftrarum return ignora/ tio, poftremo rationes tuasomnesdiluam atq; diftbl/ uam Jgitur utà primo quod fum pollicitus exordiar, quatuor mihiuifus esiTace inquit Cardinalis: nara baud refponfurus paucis uideris qui ficincipias.Quâ' ExprefTit obrem leuabimus in præfenti te hac refpondendi mo/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç*

I n. r . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Cardinali

ieitia,ieruaturi tarnen integrum id munustibi in profamiliaré ximum congreftum ueftrum,quern(nifi quidimpcz diat,aut te.aut Raphaele hunc)craftinus dies uelim re^ lo'qùaaus fcrat. Sed interim abste mi Raphael perquam libeter ageret. audierim, quare tu furtu putes ultimo fupplicio no pu ntendum quamue aliam pcenam ipfe ftatuas,quæ ma gis conducat in publicura.Nam tolerandum ne tu qui dem fentis.Ät fi nunc per mortem quo q;,tarnen in fur tum ruitur, propofita femel uitæ fecuritate, quæ uis, quis metus poftet abfterrere maleficos:qui mitigatio/' nefupplici-),uelutpræmio quodam ad maleficiu fe in^ uitatos interpretareturC' Qmninomihiuideturinqua

. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f 1 pater

44 V T o P I AE THOMAE MORI pater benigniffîme homi'ni ui'tâ en'pi propter ereptam pccunîam prorfus iniquum cflc.Siquidem cum huma na uita ne omnibus quidê fortunæ poflèflionibus pa*-ria fieri pofTe arbitror.Quod fi læfam iuftitiamji legcs uiolatas,hac rependi pœna dicant,haudpecuniâ:quid ni merito fummum illud ius, fumma uocetur iniuriaC Manliana quot;[slam neq? Icgû probanda funt ram Manliana impe^ SX Liuio. ficubi in leuiffimis parum obtempcretur, illico ftringant gladiummec^ ram Stoica fcita, ut omnia pce cata adeo exiftiment paria, uti nihil iudicent interefle, oeddat ne aliquis hominem,an nu mmum ei furripiat, inter quæ ( fi quic^ æquitas ualet ) nihil omnino Îîmi/ le aut affine. Deus uctuit oeddi quen^,ÔC nos tam fa die occidimus ob ademptâ pecuniolamCQuod fi quis interpretetur, illo dei iuflu interdiôfam necis potefta^ tcrn.nifi quatenus humana lex declaret occidédû,quid obftat quo minus homines eodem modo conftituant inter fe,quatenus ftuprum admittendum fit,adultéra/ dum.peierandumC Siquidem quum deus non alienæ modo,uerum etiam fuæ cuique mords ius ademerit,fi hominum inter fe confenfus de mutua cede, certis plaz ririsconfcntientium,adco debet ualerc,ut illiuspræcc' ptiuinculis eximat fuos fatellites, qui fine ulloexem/ plo dei, eos interemerint, quos humana fandtio iuffit oeddi : an non hoepado præceptum illud dei tantum iuris eft habiturum,quanta humana iura permiferintC' aefiet

ac fict nimirum ut ad eundcm modum omnibus in re^ bus ftatuant homines,quatcnus diuina mandata con/ ucniat obferuari. Dcnique lex Mofaica,quan^ inde-mens amp;nbsp;afpcra:nempe in feruos,öd quidem obftinatos lata,tarne pecunia furtum baud motte muictauit. Ne putemus deum in noua lege clcmetiæ: qua pater impe rat filrjs maiorem indulfiiie nobis inuicem fæuiendi li/ centiam.Hæc funt cur non licere putem.Quam uero fit abfurdum,atq’ etiam perniciofum reipub.furem, atqj homicidam ex æquo puniri,nemo eft,opinor,qui nefei at.Nempc quum latro confpiciat non minus immine-re diferiminis duntaxat fiirti damnato c^ fi præterea conuincatur homicidrj.hac una cogitatione impellitur in cædem cius,quem alioqui fuerat tatum fpoliaturus, quippe prætercp quod deprehenfo nihil fit plus perieu li.eft etiâ in cæde fecuritas maior, amp;nbsp;maior cælâdi fpes fublato facinoris indice, Itaq; du fures nimis atrociter ftudemus perterrefacere, in bonorum incitamus perni ciem» lam quod quæri folet: quæ punitio pofiit efiTe co modionhoc meo iudicio baud paulo facilius eft reper tu:^ quæ pofiTit efiTe deterior. Cur enim dubitemus eâ uiam utilem effe caftigadis fceleribus:qua feimus olim tam diu placuifiTe Romanis adminiRrandæ reipub.pe ritilTimis» Nempchi magnorum facinorum cóuiólos in Iapididnas,atc^ fodienda metalla damnabant, per/ petuis adferuados uinculis. Quan^ ego quod ad hac

rem atti'nct,nullius inftitutu gentis magis^bo, quam Rcspubli I td quod intcrea du pcregn'nabar.in Perüde obferua^ caPolylcri tumapyj uulaodiólos Polyleritasadnotaui, populu ' tarn apud * , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Perfas. necp exiguu,nccç imprudenter iniututu, amp;nbsp;nili quod cributum quotannis Perfaru pendit rcgi:cætcra liberu ac fuis pmiflum legibus. CæteBz quoniâ longe ab max ri.montibus ferè circûdati.ôC fuæ terræ nulla in re mali' gnecotenti fruótibus, ncc^ adeût alios fæpe,neqj adeû tur.tamê ex uetufto more gentis,neq? fines prorogate ftudent,ôd quos habent ab omni facile iniuria, amp;nbsp;mon tes tuent'’,Kpenfioquâ rcrum potienti perfoluunt.im munesproriusab militia,baud perinde fplêdide,atcç cômode,felicesq^ magisquàm nobiles,aut dari degut» quippe ne nomine quidéopinor præter^ contermix Annotan / nisadmodum,fatisnoti.Ergoapudhosfurti qui per» quîfecus^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuftulcrcdomino reddut,non,quod ali

facimus. bi fieri folet,principi:utpote cui tantu iuris eife cenfent in rem furtiuam quantu ipfi furi: Sin res perierit, pre* cio ex bonis furum confedlo, ac perfoluto turn reliquo uxoribus corû,atcp liberis integro, ipfi damnantur in opera, ac nifiatrociter comiifum ftirtû eft, nelt;^ claudû turergaftulo,neqî geftant compedes.fed liberi,acfolu ti in publicis occupantur operibus.detreôlantes ac lan guidius gereutes fefeznon tâ ui nculis cohercent quàm excitant uerberibus,ftrênuam nauantes opéra, abfunt à contumelijs,nod:iï tantu nominatim cenfiti cubiculis indudunf’

LIBER P R I M V S 47 /ncluduntur.præteraflîduum laborem nihil incomodi eft in uita.Aluntur enim hand duriter qui publkæ rei fefuiut,è publico.alibi aliter.Siquidê alicubi quod im penditur in cos ex elecmofyna colligitur,atq^ ea uia cp inccrta:tamen ut cft ille populus mifcricors nulla re perit'’ ubcrior.alibi reditus quidâ public! ad id deftinâ/ tur.Eft ubi ccrtum in eos ufus tributum uiritim confe/ runuQuin aliquot in locis nullum publicum opus fa^ ciûtjfed ut priuatus quifq^ eget merccnarqs.ita illorum cuiufpiam in eum diem operam,ftata mercede condu citapud forum,paulo minoris quàm quanti libérafue rat conduôlurus’.præterea fas eft feruilem ignauiâ fla/ gris corripere*Sic fit uti nun^ opere careant:amp; prater uieftum aliquid quoi^dieab fingulis publico inférai; ærario.Vno quodam colore ueftiuntur Si omnes Si fo li.capillo non abrafo ucrum paulo fupra auriculas atz die famuli tonfo.e quarum altera paululum prafeinditur.Cibum pui’chnun cuicç ab amicis dari.poturhqj ac fui coloris ueftem, li/ ûbiducût cet pecuniam datam effe danti paritenatqj accipiéti ca pitale.necç minus periculofum etiâ homini libero qua cuncy decaufanummum à damnato recepiflè, ôifer^ uositem(fic enim damnatos uocant) arma contingcz rc.Suos quaejî regio propria diftinguit nota.quâm ab iecifte capitale eft.ut uel extra fuos confpici fines,uel ca altenus regionis feruo quic^ cftecollocutum,At neq; tutior fuga meditatio œ ipfa eft fuga. Quin confeium talisfuiflc

8 V TO PI AB THOM AE ' M P R I tail's fuiffe cofilq in feruo nex eftn’n libero feruitus» Co tra indici præmia décréta funtdibero pecunia, feruo lu bertas-utriqj uero uenia at(ç impunitas confeietiæ, ne quando perfequi malum confilium poenitere fit tugt; tius.Huius rei hæclcx atqj hieordo eft,quern dixuqui quatum habeat humanitatis Sgt;L commodi,facile patet. quando ficirafeitur, ut uitia perimat fcruatis hominid' bus,at(^ ita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bonos efte neceftcfit.ôC quan/

tum ante damni dederunt, tantum reliqua uita refarti-antporro ne ad priftinos rclabantur mores,adeo nuL lus eft metus, ut uiatores quoqj quibus iter aliquo in,« ftitutum eft,non alrjs uiæ ducibus fefe tutioreis arbitré tur, nbsp;feruis illis ad quamcç regionem fubindecomu/

tatis. Nempe ad perpetrandum latrocinium nihil ha? bent ufquàm non importunum:manus inermes:pecu-nia tantum fceleris indexîdeprehenfo parata uindidta neq; fpesulla prorfus fagiendi quoquam » Quo enim padto falleret ac tegeret rugam:homo nulla ueftiu par te populo fimilis:nifi abeat nudusC’quin fic quoq? ftigi entern prodcret auricula. At ne inito faltem confilio co lurent in rempub.id demum fcilicet periculu eft. quafi in fantam uenire fpem ulla poftituicinia non tentatis ac follicitatis ante multarum regionu feruitqs.quæ tan turn abfunt à facultate confpiranditut necóuenire qui/ dcm:8i colloqui aut falutare fe mutuo liccanut credatv tur interim id confilium intrépide credituri fuis : quod reticentibus

lcriccntibus perfculorum.prodentibus maximo efle bo no fdant.Quum contra nemo fit prorfus exfpes, obc' diendo ac perfcrendo,bonam^ de fe prcbcndo fpem» emendation's in pofterum uitæ, pofiTe bis modis fieri, nt tibcrcacé aliquando recuperet, quippe nullo non an no reftitutis aliquot cómendatione pacictiæ » Hæc quu dixiffem atcp adieciHèm nihil mihi uideri caufæ.quare non hic modus haben' uel in Anglia pofTiumulto ma/ lore eu firuôhj,quàm ilia iufiitia, quàm iuris ille peritus tantopere Iaudauerat,Sub hæc ille, nempe iureconfub ms.Nun^ inquic idud fie (labiliri queat in Anglia,ut no in fummum diferimen adducat remp. âC fimul hæc dicens,cômouic eaput,ac diflorfit labrum,atlt;^ ita cotv ticuitEtomnes qui aderanc, pedibusin eius ibanc fen tentiâ.Tum Cardinalisno cR,inquit, procliue diuina* rc.commode ne an fecus res ceflura fit,nullo prorfus fa fto periculo.Verû fi pronuntiata mortis fententia.difi ferri executionem iubeat princeps,atc^ hûc experiatur morem, cohibitis afylorû pn'uilegqs ♦ T um ucro fi r^ eomprobetur cuentu efle utilis, redtum fueriteam fta* bilirûalioqui tune quoqj affïcere fupplicio cos,qui funt ante damnati, neep minus è republica fuerit.netç ma/ gis iniuflum,quàm fi nuncidê fieret, ncc ullum interea nafci ex ea re poteft periculum. Quin mihi certe uiden tur erronés quoeç ad eundê pofle modum no peflîmc cradlari,in quos hadlenustâ multis æditis Iegibus,nihil

V T o P. I AE T H O M AE M O R I promouimus tame.Hxc ubi di'xit Cardi'nah's,quæ me narrante contempferant omncs,eadem nemo non ce,f tadmlaudibuseftprofequutus.maxime tarnen illud de erronibus,quoniam hoc ab ipfo adiedtum eft. Ne-r fcio an quæ funt fecuta filere preftiterit.erant em'm ri/ dicula,fed narrabo tamen.nam non erant mala, amp;nbsp;ah'/ Feftiuus quid ad hanc rem pertincbant.Adftabat forte paiafi^ quida.qui uideri uolebat imitari morione.fed ita fb morionis. mulabatut propior uero effet,ta frigidis diólis captas rifum,utipfe fæpius,^ diót^ fua riderctur.Excidebant homini tamé interdû quædam.adeo non abfurda, ut fidem adagio facerêt,crebro iadtuiaci aliquâdo Vene rcm.Is ergo,dicente quodam èconuiuisdam meo ferlt; mone bene puifum effè furibus,ate^ à Cardinale ctia cautumdeerronibus,reftarenuncurihis prætereacon fulerctur publicitus.quos ad egeftaté morbus aut fene iftus impuliffet.atqj ad laborcs unde uiui poffît, rcddb differ impotcs.Sine,inquit,mc.nam ego ÔC hoc reële ut fiat uidero.Etenim hoe genus hominum mifere cupio aliquó è cófpcëtu amoliri meo,ita me male uexarut fae pe,cum querulis illis opplorationibus flagitarent pccu niam,quas nunep tarnen tam commode potucrunt oc cinere,ucnummum à me extorquèrent. Quippe femg ^ltcrum eucnit,ut aut non lïbcat darc.aut nc liccat qui dem.quando nihil eft quod dctur.Itaq; nunc cœpcrût fapere.namne perdantoperam,ubimeprætcrire ub

dent,prætcrmittunt tadti.i'ta nih il à me {perant ampliz us,non hercule magis qüàm fi eflèm facerdos.Scdillos ProuerbiS ego mcndicos omnes lata legediftribui ac difpartiri iu beo in Benediôtinorum cœnobia, ôC fieri laicos ut uo- mcndicos. cant monachos:Mulicres moniales elTe impero. Sub^ tific Cardinalis Si approbat ioco, cæteri etiam ferio* Cxterum Theologus quidam frater hoc diôto in facet dotes ac monachos adeo eft exhilaratus, ut iam ipfc quoc^ cœperit ludere homo alioqui prope ad toruita* tem grauis.At ne fie quidem.inquit.extricaberis â mé-dicis.nifi nobis quoeç profpexeris fratribus. Atqufin/ quit Parafitus.hoc iam curatum eft.Nam Cardinalis egregie profpexit uobis quum ftatueret de cohercen^ dis.atqj opère exercendis erronibus. nam uos eftis et/ tones maximi. Hocquoque didlum,quumconicôlis in Cardinalem oculis eum uiderent non abnucre, cœ^ peruntomnesnonillibenter arripere.excepto fratre» Nam isCneque equidê miror)tali perfufus aceto,fie in-dignatuseft.atque incanduit.utnec à conuierjs qui^ îlludHora dem potuerit temperate:hominemuocauit nebulo^ bßftjfus* tiem, detraólorem, fufurroncm, Si filium perditionis, aceto, rfiinas interim terribiles citans è fcriptura facra. lam feutra ferio fcurrari cœpit. Si erat plané infua palæz ftra. Noli, inquit, irafei bone frater, fcriptum eft, in patientia ueftra poftldebitis animas ueftras. Rur x (urn frater (refcram enim ipfius uerba )non irafcor,

fi. V T o P I AE T H o M AE M O R I Vtfcruat inquit furdfcr,uelfaltem non pccco.Nam Pralmb* narratiScf ftadidt, IrafdmmiôC nolitepeccare, Admonitusde/-inde frater à Cardinale fuauiter, ut fuos affeôlus corn-pefcerct, Non domine,inquit, ego loquor ni fi ex bo-no zelo ficut debeo. Nam uiri fanóli habuerunt bonû geluttî, unde dicitur, Zelus domus tuæ comedit me» fratrem ob c^nitur in ecclefrjs.Irriforcs Hclizei, dum confeendit itnpcritiâ, domum dei, zelus calui fentiunt, ficut fortalTe fentiet fum neu/derifor,fcurra,ribaldus.Facis inquit, Cardinalis bo tro genere, no fortaffis affeôlu, fed mihi uideris fadlurus, nefeio fceïus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fanólius, certe fapientius, fi te ita compares, ne cum

homine ftulto ôi. ridiculo ridiculum tibi certamen infti tuas,Non domine inquit,nonfaceremfapicntius.N5 Solomon ipfe fapientiffimus didttRefponde ftulto fe cundum ftultittam eius,ficut ego nunc facio,0Cdemon ftro ei foaeam in quam cadet, nifi bene præcaueat. Nam fi multi irriforcs Helizefiqui erat tatum unus cal uus.fenferunt zelus calui, quato magis fentiet unus de-rifor multorum fratrum,in quibus funt multi calui C SC eciam habemus bullam Papalem, per qua omnesqiU derident nos, funt excommunicati. Cardinalis, ubi ui-dit nullum fieri finem,nutu ablegato parafito,ac aliana in rem commodum uerfo fermone,paulo poft furgit è menfa.atqucaudiendis clientum negotiis dedit fe,no^ dimifit.En mi More,quam longo te fermone onera/ ui gt;nbsp;quo d tarn diu faccre plane puduiOet me, oifi tu 6i

LIBER PRIM V S* , fl cupide flagitaffes, QC fie uidereris audire.tanquàm nok les quicquàm eius confabulationis omitti, quæ quan/ quàm aliquanto perftriôlius, narranda tamé mihi fuit omnino propter eorum iudidum.qui quæ me dicente fpreucrant.eadêrurfuseueftigio no improbante Car dinale.ctiam ipfi comprobarunt.ufc^adeo afientantes ei,ut parafiti quoqj eius inuentis.quæ dominus per io mm non aipernabatur,adblandirentur ferio prope modû admitterêt» Vt bine poiTis æftimare quanti me ac mca cofilia aulid forêt æftimaturi.Profcdlo mi Ra^ phaei inquâ magna me aifeddi uoluptatc,ita funt abs te didta prudenter (îmul lepide omniagt; præterea ui/ fus mihi interim fum,non folû in patriauerfari,uerum etiam repueraicere quodâmodo iucunda recordationc Cardinalis iilius,in cuius aula puer fum educatus.cuius uiri memoriæ quod tu tam impenfe faues, non credas mi Raphaël quanto mihi Hs effedlus hoc nomine cha rior.cû eiTes alioqui chariilimus* Cæterumno poflum adhuc ullo paôto meâ demutare (èntentiâ,quin te pla/ tiè putem,(î animû inducas tuum.uti ne ab aulis prind pum abhorreas.in publicum poiTe te tuis confilqs plux rimû boni coferre.quare nihil magis incumbit tuo.hoc cft boni uiri.offido. Si quidem eu tuus cenfeat Plato, refp.ita demum futuras effe felices,fi aut regnet philo/ fophi,aut reges philofophcntur,^ procul aberit fclici/ tas,fi phiiofophi regibus aeedtgoentur faite fuura tmgt; g gt;nbsp;^suxiti

^4 V T O p’i AÈ 't 'h’O Ni. ÂÉ' M’O R I parti'ri confiliuCNon funtu'nquitille tam l'ngrati.quîii id kbcnter faceretj'mo muld libn’s ædtti's ïam fccerût, fihrj quircrumpodunturefTent parad.benç confulds parêre.Sed bcne baud dubi'e præuidit Plato,nifi reges philofophenrun'pfi,nun^ futuru.utperucrfis opinio nibus à pueris imbuti,atq^ infeôti penitus philofophâ dura cÔprobentconfilia:quodipfe quoq; experiebai: apud Dionyfiû. An non me putas,fi apud aliqué regû décréta fana ^pponerem.SC perniciofa malorû feminai conarer illi euellere,j3dnus aut eqciedum aut habendu ludibrioÇ’Age finge me apud rcgê effe Galloru.atcp in ciuscofidere côfilio,du in fecredifimo feceflupræfiden te rege ipfo.in corona prudentilfimoRz hominum,ma Tcfte Gai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agitur ftudqs,qbus ardbus ac machinamêtis Mc

los dehor/ diolanu retineat.acfugiduâillam Neapolim ad le re^ tat ab Ica/ trahatcpoftca uero euertat Venetos,actotâ Italiâfubi] fibkdeinde Flandros Brabatos.totâ poftrcmo But gundiâ fux faciàt didonisgt;Atq; alias præterea gentés; quaru regnû iam olim animo inualÎLHic du alius fua/ dctferiendu eu Venctis fœdus tandfper duraturu,du ipfis fueric commodum,cum illis communicandum co filium.quindcponendam quoq; apud cofdem aliquâ prædæ partem.quam rebus ex fentenda peradhis repe tàt.dum alius confulit conducendos Germanos, alius Eluerif c5/ pecunia demulcendos Eluedos. Alius aduerfus nu^ tnen imperatorixmaiçftads,auro,uelut anathçmate,

propitiattdum.Dum alq ui'detur cum Arragonum rc' ge componendas efle res,óC alieno Nauariæ regno, ue lut pacis authoramento cedendumtAIfus interim cetv fet Caftelliæ principem aliqua fpe affinitatis irretienjz dum, atcß aulicos nobiles aliquot in fuam fadtionem certa pcnfione effe pcrtrahendos.Du maximus omni/ um nodus occurrit, quid ftatuendum interim de An^ glia fit, Cæterum de pace tradlandum tarnen, ÖL coa-ftringenda firmifli'mis uinculis,femper infirma foci^ tas,amid uocentur, fufpiciantur utinimici, Habendos :igiturparatos,uelutinftationeScotos,ad omnem in/ tentos ocafionemXi quid fe commoueant Angli prod/ nus immittendos, Ad hæc fouendum exulem nobile aliquem occulte, nâq; id aperte ne fiat prohibent fcßz dera,qui id regnum fibi deberi contendat ut ea uelut anfa contineat,fufpedlum fibi principem, Hic.inqu^ in tanto rerum moliminc, tot egregrjs uiris ad bellum fuacertatim confilia conferentibus, fi ego homuncio furgam,ac uerti iubeam uela,omittendam Italiam cenr fcam amp;domi dicam eife manendû.unû Galliæ regniî ferè maius efTe,^ ut comode poffît ab uno adminiftra ri,ne fibi putet rex de airjs adijdedis eife cogitâdû,Tu Hillis^ponerem décréta Achoriorupopuli, Vtopien ExempIS fiu infulæ ad Euronoton oppofiti,qquu,olim bellum geflüTent, utregi fuo aliud obtincrent regnum, quod affinitatis antiquæ caufa fibicontcndebathærcditatc

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deberi»

V r O p’I AE ‘T H'O M AE M O R I debcrixonfcquuri candê id,ubi uideruntnihilo ßbi mi nus efle moleftiæ in rerinendo.quàm in quærédo perlt; tuleruc,uerum afTidua pulullare feniina,uei incenixregt; beUionis,uel extemæ ina]rfîonis,in dedicos ita femper aut pro illisgt;autcontra pugnandum,nun^ dari facuP . tatcm dimictendi exerdtus,compilari interim fc.efferri foras pecuniam,alienæ gloriolæ fuum impendi fangui nem,pacem nihilo cuciorê, domi corruptos belto mo/ res,imbibiram latrocinandi libidinégt;confi'rmacamcæ^ dibus audaciam,leges eHe contemptui,quod rex in da orum curam regnorum diHTadlus» minus in utrumuis animum poHec intendere. Cum uideret alioqui cantis malis nullum fïnem fore,inito tadem con(ïlio,regi fuo humaniflimefeceruncoptionem retinêdi unriusregni ucnct.nam utriufcp no fore poteßatem, fe plures ate, quam qui à dimidiato poHint rege gubemari, quu ne mo ßc libenrer admifTurus mulioné ßbi cum alio com/ tnunêJta coaólus eft ille bonus princeps, nouo regno cuipiam examicis reli(fto(qui breui eciam poft eiedtua eft) antiquo efle contétus» Præterea fi oftenderê omes hos conacus bellorum, quibus tot nationes eius caufa tumultuarentunquum thefauros eius exhaußflent, ac ’ nbsp;nbsp;deftruxiOTent populum.aliqua tandem fortuna fiiiftra

cefluros tamê,proinde auitum regnum coleret, onaret quanta poflèt,ÔC faceretquàm florétiflîmu.Ametfiios Si ametur à fuis,cum his unà uiuat, imperetc^ fuauiter, atcj

LIBER P R I M V S. 57 atlt;^ alfa régna ualcre finat.quando l'd quod nue ei con ngiflet,fan's amplum fupercp eflet.hanc orarionê qup busauribusmi More, putas cxcipicndam Z Profedto no ualde prom's l’nquam.Pergamus ergo inquit.fi con/ filiarfjscuni regequopiam traôlantibus, ôicominifeen tibus quibus tcchnis ei queant coaccruare thefauros, dum unusintendendamcofulitæftimationem mone/ tæ,quum ipfi fit erogâda pecunia. detjciendam rurfus infra iuftum, quû fueritcorroganda.uti ÔC rhultûæris paruo diflbiuat, amp;nbsp;pro paruo multum recipiat; Dum alius fuadet ut beilû fimulet, atcç eo prætextu coaóla pecunia cum uifum erit.facia't pace, fanótis cerimonijs, quo plebcculæ oculis fiat præff igium,miferatus uideli--cet humanum fanguinem princeps pius: Dum alius ei fuggerit in métem,antiquas quafdâ.ôi tineis adefas le ges, loga defuetudineantiquatas,quas quod nemo la/ tas meminiifet,omes fint trâfgrefïfearu ergo mul(^s iubeat exigi,nullum uberiorem prouetum efle,nullum tnagis honorificum,utpote qui iuftitiæ præ fe perfonâ feratîDum abalio admonetunuti fub magnis muldlis multaprohibeat,maxime talia,quæ ne fiant,in rem fît populi.poft pecunia cum illis difpenfenquorum corn/ modisobftatinterdiôtum,ficôê à populo gratiâ iniri, amp;nbsp;duplexadferricompendiu.uel dum hfj muldfantur, lt;juos quæftus cupiditas pellexit in caffes,uel dum aliis uéndit priuilegia,tanto pluris,quanto fcilicet fuerit me/ ■i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h lior

58 V T O P I AE T H O M AB M O R j Iior princeps.utpote qui grauatim quic^ cotra popuU comodum priuato cuîcp indulgeat.K ob id no nifi ma gno prcdo» Dum ali'us ei perCaadcc obftnngédos fibi iudi'ceâ.qui quauis in re regio iure difceptéc, accerfen dos prætcrea in palatiu, atq; inuitados uti coram fe de fuis rebus différant,ira nulla caufam eius ta aperte iniz quam fore,in qua no aliquis eoru uel cotradicendi ftu dio,uelpudore dicedi cade,uel quo gratia ineat,apud eumaliqua rcperiant rima,qua poflitintendi calunia. Sic dum iudicibus diuerfa fcntietibus.rcs per fe clarifTi ma difputatur,0i ueritas in quæftione uenit.anfam coz modu regi dari,pro fuo comodo ius interpretadi. cætc ros aut pudorc acccifuros, aut metu, fie intrépide ferf, poftea tribunali fentêtia. Neq; cm deefle prætextus poteft pronûcianti principe.Nempe cui fatis eft aut æquitatê à fua parte effeaut uerba legis, aut côtortum feripti fenfum.autquælcgib^deniq; omnibus præpon derat,apud rcligiofos indices principis indifputabilem Craiïi diui præroôatiuâ.Dum omnes in Crafïiano illo cofenriunt usdldum f P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KT II- . . r . rr . nbsp;... r.

atep cofpirant. Nulla aun uim (ans elle pnncipi,cui fit alédus exercitus.pra:terea nihil iniufte regem faccrc,ut maxime etiam uelitpofiTe. Quippc omnia omniû eius effe,ut homines etiâ ipfos,tantû uero cuiq; effe 4gt;priu quantû régis benignitas ei no ademerit, qd* ipfum ut ^minimû fit,principis multû referre,ut cuius tutamen tu in CO fitu fit,ne populus diuitqs ac libertate lafciuiat» quod

LIBER P R I M V S, -$9 qcF hærcs minus patiétcr ferât dura at($ iniufta impe/ ria.quû cotra egeftas atcp inopia retundat animos, ac patiétes rcddat,adimatq^ preflîs generofos rcbcllandi fpiritus. Hic fi ego rurfus adfurgés cotendâ haeccofilia omia régi Si inhoneftaeiTcjamp;pniciofa.Cui^no honor modo,fed fecuritas nbsp;nbsp;nbsp;in populi.magis opibus fita fit

fuis.qs fi oftendâ, rege fibi deligere fua caufa,n6 rc' gis,uidclicet uct ei^labore ac iludio ipfi comodc uiuât, tutiép ab iniurrjs. eocç magis ad principe earn ptinere cura,ut populo bene fit fuo,^ ut fibi,n5 aliter ac pafto ris officium cft.oues potius nbsp;nbsp;femet pafcere.quatenus

opilio eft.Nam qd’populi egeftate cenfeant pacis præ fidiû eiîejongiflimc aberrare eos ipfa res docet.Nepe ubi plus rixaru coperias,^ inter mêdicosC Quis inten dus mutatioi reru (ludet,cui minime placet præfens uitæ RatusCAut cui denic^ audacior impetus ad cotur banda omnia,fpe alicûde lucrâdi,^ cui iâ nihil eft qlt;f poffi't pdereCQuod fi rex aliquis adeo aut cotemptus efret,aucinuifusfuis,uc aliter eoscotinere inoRicio no poffit,nifi côtumeli)s,c5pilatione,amp;: feôlioncgrafletur, cosq^ redigat ad médicitaté,præftiterit illi profcôto re^ gno abdicate,^ his retinereartibus.qbus imperq Borné, retineat,certe amittit maicflatê.Neq? em regiæ dignitatis eft.imperiû in medicos exercere.fed in opule tos potius,atcç felices.Quod ipm fenfit certe uir ereôti ac filblimis animi Fabricius,eu refponderet malle fe im ... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ht perare

perarc diuitibus.qj diui'tem cfle. Et profeóto unum ali. ' quem uoluptateac delicqs fluere,gemédbus undiq? ac lamentantibusalrjs.hoc non eft regni', fed careen's efle ' cuftodem, Deniep ut impcridflïmus medicus eft, qui morbum nefeit nifi morbo curare, ita qui uitamciuiu no nouit alia uia corrigere, quàm ademptis uitæ como dis,is fe nefeire fateatur imperare libeds.quin aut incrlt; dam podüs mutet fuam, aut fuperbiam. nam his ferc uitqs accidit,ut populus eum uel cotemnat, uel habeat odio.uiuatinnocuus de fuo, fumptus ad reditus accô' modet,refrenet maleficia.ôC reôta inftitutioe fuorû præ ueniat podus,^ finat increfeere, quæ deinde puniat.le ges abrogatas confuetudine baud temere reuocet, præ fertim quæ diu defitæ nun^ defyderatæ funt. neque un^ commiftî nomine eiufmodi quicep capiat, quale priuatum quêpiam iudex,uelut iniquu ac uafrum non patereturaccipere. Hic fi proponeré illis Macarenfium Mira kx leoem.qui amp;nbsp;ipfi non lonoe admodum abfuntab Vto ‘ Macarêfiü ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 5’., f .

pia.quoru rex quo primu die aulpicatur imperiu.ma/ gnis adhibitis facrificqs iurfjurando aftringitur,nun^ fe uno tempore fupra mille auri pondo in thefauris ha biturum,aut argenti,quâtum eius auri precium æquet» Hanc legcm feruntab optimo quodam rege inftitutâ, cui maiodeuræ fuit patriæ comodum, diuitiæ fuæ, uelut obicem aceruâdæ pecuniæ tantæ,quanta faceret inopiam eius in populo.Nempe eum thefaurum uidc;

bat fuffedturujfiue régi aduerfus rebelleis -, fiue regno aduerfus hoftium l'ncurfiones eflet confli’geridum» Cæ terum minore efle utanimos fadat inuadendi alie' “ ' na.quæ potiflîma condendæ Icgts caufa fuit. Proxima quod fie profpeótum putauit,ne défit pecunia,quæ in quotidiana ciuium commutatione uerfetur)«ôiquum reginccefTeeft^erogare.quicquid thefauro fupralegiti mum accreuit modum,nô quæfiturum cenfuit occafio/ nés iniuriæ.Talis rex ôi malis erit formidinûôi à bonis amabitur. H cc ergo atq; huiufmodi fi ingereré apud homines in côtrariam parte uehementet inclinatos.cp furdis effem narraturus fabulam 7 Surdiffimis inquâ, haud dubie. neq? hercule miror.nec^ mihi uidétur (ut uere dicâ)huiufmodi fermones ingerêdi, aut talia dan da confilia, quæcertus fis nun^ admiffum iri » Quid enim prodeiîe poflît, aut quomodo in illorum pedtus influere fermo tam infolens,quorû præoccupauitanix mos.atqj infedit penitus diuerfa perfuafioCApud ami culos in familiari colloquio no infuauis eft hæcphilofo phia fcholaftica. Cæteru in cofilqs prindpu.ubi res ma ’ gnæ magna autoritäre aguntur, no eft his rebus locus. Hoceft,inquitille,quod dicebam no efle apud princi pes locum philofophiæ. Imo inquâ eft uerum,nô huic fehot fcholafticæ.quæquiduis putet ubiuis conuenfre.fed eft laftica. alia philofophia ciuilior.quæ fuam nouit feenam, eicp fcfe acc5modans,in ea fabula quæ in manibus eft,fuas’

Ci V T o P I AE THOMAE MORI partes concinne amp;nbsp;cum decoro tutatur» Hacutendû eft ttbi',Âlioquin dum agitur quæpiam Plauti comœdia* ô^oi'œo'/ç nugantibus inter fe uernulis,fi tu in profceniû prodeas habitu phiIofophico,ÔC recêfeas ex Odauia locum in quo Seneca difputat cum Nerone. nonne præftiterit egiilè mutam perfonam,^ aliéna recitando talem fex ciiTe tragicomœdiamC' Corruperis enim.peruerterisé^ Tr^oa-uTroii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fabulam, dum diuerfa permifces, etiam fi ea

quæ tu affers meliora fuerintQuæcunœ fabula in ma nu eft,earn age potes optime.neqj icieo totâ pertur bes,quod tibi in mêtem uenit alterius, quæ fit lepidior» Sic eft in Rep.fic in confultationibus principû. Si radi citus euclli non poftînt opiniones prauæ, nec receptis ufu uitrjs mederi queas.exanimi tui fententia, no ideo tamê defcrendaRefp.eft, ôc in tempeftate nauis deftp tuenda eft,quoniâ uentos inhibere non poffîs.at nccp infuetus 8i infoicns fermo inculcandus,quê fcias apud diuerfa perfuafos pondus no habiturum, fed obliquo dudu conandû eft,atc^ adnitendû tibi,uti pro tua ui^* rili omnia traótes comode.ôi quod in bonû nequis uer tere.effïcias faite,ut fit ^minime malû. Nam utomia bene fint,fieri no poteft.nifi omnes boni fintquod ad aliquot abhincannos adhucnon expelt;fto.Hac,inquit, arte nihil fieret aliud,cp ne dum aliorum furori medert ftudeo,ipfe cum illis infaniâ, Namfi ueraloquiuolo, calia loquar necefte eft.Cæceru falfa loquiXit ne philo?

(bphi' nefcio.certe non cfl: meum.Quan^ ille meus fer mo ut foerit fortafle l'ngratus illis.atcp moleftusjta no uidco eut uideri debeat ufq; ad ineptias i'nfolês.Quod fi aut eadi'cerê,quæ fingit Plato in fua Rep.aut ea quæ faciût Vtopiêfes in fua. hæc quâ^ effent,ut cette funt, meliora,tamé aliéna uideri poffint.quod hic finguloriî priuaræ funtpoffeffiones.illic omnia funt communia. Mea uero oratio nifi quod ad eos qui ftatuiffent fecu, Vtopicfiû ruere diuerfa uia præcipites, iucundus effe non poteft, qui reuocct ac præmonftret pericula, alioquin quid ha buit,quod non ubiuis dici, uel coueniat, uel oporteatî’ Equidem fi omittenda funt omnia tanquàm infolenz tia atlt;ç abfurda, quæcuncp peruerfi mores hominum fecerût.ut uideri poffint aliéna, diffimulemus oportet, apud Chriftianos, plerac^ omnia quæ christvs docuit, ac diffimulari ufqueadeo uetuit, ut ea quoque Î|uæ ipfe in aures infufurraffet fuis,palam in teôtis iut

èrit prædicari. Quorum maxima pars ab iftis morix bus loge cft alicnior,quàm mea fuit oratio. N ifi quod concionatorcs homines callidi, tuum illud confilium fecuti puto, quando mores fuos homines ad chrix STI normam grauatim paterentur aptari, doôlrinam cius uelut regulam plumbeam accommodauerunt ad mores,ut aliquofaltem palt;ffo coniungerentur fcilicet. quare nihil uideo quid profecerint, nifi utfecuriusliz ceat effe malos, atque ipfe profedo tantundem pro.-ficiam

lt;74 V T o P. I AE, T H o MAE MORI fidam in confiiqs principum. Nam aut di'uerfa fcnti’a, quod perinde fuen't,ac fi nihil fcntiam» aut eadem. Si ipforum adiutor firn.ut inquit Mitio Teretianus.infa/ niæ. Nam obliquus illc dudlus tuus non uideo quid fibi uelit,quo cenfes adnitendum, fi no pofTint omnia reddi bona, tarnen ut traótcntur commode, fiantque, quoad licet,^minime mala, Quippe non eft ibi diftiz mulandi locus,nec licet coniuere.approbada funt aper te peffima côfilia,ôi decretis peftiletiftimis fubfcribedu eft Speculatorisuice fuerit,ac pene proditoris,etiâ qui improbe confulta maligne laudauerit. Porro nihil ocx curnt,in quoprodeffequic^poflîs.in eos delatuscol/ legas,qui uel optimum uirum facilius corruperint, ipfi corrigantur.quorum perucrfa confuetudine uel de prauaberis,ucl ipfe integer atq? innocens, alienæ mali/ tiæ,ftultitiæq5 pratexehs,tantum abeft utaliquid pof fit in melius obliquoillo duôtu conuertere. Quam ob rem pulcherrima fimilitudine déclarât Plato, cur meri/ to fapientes abftineât à capeftenda Rep.Quippe quu populum uideât in plateas effufum afiiduis imbribus perfundÉnecperfuadere queant illis,ut fe fubducâtplu uiæ,tc(ftaq^ fubeât.gnari nihil profuturos fefe fi exeât, q; utunàcompluâtur,femet intra teóla continent haz bentes fatis,quando alienæ ftultitiæ no poflunt medez ri,fi ipfi faltem fint in tuto.Quan^ profecfto mi More (ut ea ucre dicam,qua: meus animus fert)mihi uidctur ubicuncç

ubi'cunq? priuatæfuntpoflefli'ones.ubiomnes omnia pccunps inetiuntur, ibi uix un^ pofTe fieri,ut cu Rep* autiufte agatur.aut profpere,nifi uel ïbi fentias agi' iuz fte,ubi optima quæq; perucniut ad pcnîmos,uel ibi fe Iidtchubi omnia di'uiduntur in paucifrimos,nccillos habitosundecunq; commode,cæteris ucro plane mife ris» Q uam ob rem quu apud animum meum reputo, prudentiflîma atqj fanôtiflima inftituta Vtopiéfium, apud quos tam paucis legibus.tam comode resadmi/ niftrantuLutôi uirtuti precium fit,K tarnen æquatis re bus omnia abundent omnibus,tum ubi bis eorû mo/ ribus ex aduerfo côparo,tot nationes alias,femper or^ dinantcs,nec ullam fatis ordinatam un^, earû omniu in quibus quod quifq; nadlus fuerit.fuum uocat priua turn,quorum tam multæ indies conditæ leges no fufïî-ciunt,uel utconfequatur quif^.uel ut tucatur,ucl ut fa cisinternoicatabalieno,illud quodfuû inuicêquifcp priuatum nominat,id quod facile indicant infinita ilia tam affidue nafcentia,cß nun^ finienda Iitigia»hæc in/ quam.dumapud meconfydero,æquior Platonifio, minusep demiror, dedignatum illis leges ferre ullas, qui reeufabant eas quibus ex æquo omnes omnia paf tirentur commoda. Siquidem facile præuidit homo prudenti(Timus,unam atep unicam illam elfe uiam ad îalutem publicâ, fi rerum indicatur æqualitas.quæ ncz fcio an un^ pofTic obferuari, ubi fua funt fingulorum

pro pria. Nam quû certi's dtults, quiTcß quantu poteft, ad fecóuerrit.quantacucp focrit reru copia, earn omnê pauci inter fc partiri.reliquis relinquut inopiam.fcrecç accidit,ut akcri fintalterorum forte dignifïimi, quu illi fint rapaces,improbi atc^ inutilcs,contra hi modefti ui ri,ac rimplices,ói cotidiana induftria,in publicum iti fèmet benigniores.Adeo mihi certe p(uadeo,res æqua bill aciufta aliqua ratione dißribui, aut féliciter agicû rebus mortalium.nifi fubiata prorfus proprietate.non pofle. Sed manenteilla.manfurâ femper apud multo maxima, multóc^ optimam hominu partem,egeftatis ô^erumnaru anxiam atqj ineuitabilem farcinâ.Quam ut fatcor Icuari aliquantuiÛ poffe,fic tolli plane coten--do no poflè. Nempe fi ftatuatur ne quis fupra certum agri modum poflîdcat.ôC uti fit legitimus cuicç cenfus pecunix,fi fuerit legibus quibufclam cautum,utne(^ fit prittcepsnimium potens, necç populus nimis info/ lens, Tum magiftratus ne ambiantur.neu dentur ue/ num,aut fumptus in illis fieri fit nece(Te,alioquin ÔC oc/ cafio datur per fraudem ac rapinas farciendæ pecuniæ^ amp;nbsp;fit neceflîtas eis muneribus præficiendi diuites, quae potius fiierantadminiftranda prudentibus. talibus in/ quam legibus,quemadmodum ægra aHiduis folent fo mentis rulciri corpora deploratæ ualctudinis, ita hæc quoep mala leniri queant,acmitigari.ut fanentur uero atqj in bonu redeât habita, nulla oinino fpes cft,dum

fua cuicç funt ^pria.Qui’n dum unius partis curæ fluides,aliarû uulnusexafperauen’Sji'ta mutuo nafcitur ex altcn'us medcla altcrius morbus, quâdo nihil ficadqci cui^ poteftait non idem adimatur alfj. At mihi inquâ cotta uidetur.ibî nun^ comode uiui pofle.ubi omnia fintcomunia Nam quo pado fuppetat copia rerum, unoquocp ab labore fubducente utpote que nec^ (iii quæftus urget ratio, Si aïicnx induftriæ fiducia feddit fcgnem. At quum ÔC ftimulentur inopia nequc quod quif^ fuerit nad:us,id pro fuo tuen' ulla poßi t le ge,an no necefle eft perpétua cæde ac feditione labore tprCSublata præfertim autoritäre acreuerentia magi/ ftratuû, cui quis efle locus poffiuapud homines taleis, quos inter nullû diferimê eft,ne cominifei quide queo. Nó mirorinquit.fic uideri tibi,quippe cui eius imago rei.aut nulla fuccurrit.aut falfa. Verû fi in Vtopia. fuift fesmecum.mores^eorum atqjinftituta uidiftespræ fens,ut ego feci,q plus annis quinc^ ibi uixi, nec^ un^ üoluiffem inde difcedere.nifi ut nouû ilium orbe progt; dercm,turn plané fatercre, populum rede inftitutura nuf^ alibi te uidifle illic*Atqui profedo inquit Pez trus Aegidius,ægre perfuadeas mihi, melius inftitutu populum in nouo illo,^ in hoc noto nobis orbe repe riri,ut in quo neep détériora ingénia,Si uetuftiores opi nor efle,^ in illo Refp.Si in quibus plurima ad uitam commoda longus inuenit ufus^ut ne adrjciam apud

6 6 VTOPIAE THOMAE MfO'RI nos cafu reperça quædam, quibus excogitâdis nullum potuinec l'ngcm'um fuffîcere.Quod ad uetuftatem.in-quicille,rerum attinet publicaru.tum pronunciare pof fes rcdtius.fi hifton'as illius orbis perlcgifles, quibus fi fidcs haben' debet,pn'us apud eos erât urbes.quàm ho mines apud nos.iam uero quicquid haôtenus uel ingc nium inuenit,uel cafusrepperit,hoc utrobicp potuitex titiffe.Cæterum ego certe puto.ut illis præftemus ingc nio.ftudio tarnen atq? induftria longe à tergo relinqui mur. Nam(ut ipforum habet annales) ante appulfum illuc noftru de rebus noftris(quos illi uocât Vltracquigt; noélialeis) nihil un^ quic^ audierât, niG quod olim annis ab hinc ducêtis fupra mille,nauis quxdam apud infulam Vtopiam naufragio perrjt, quâ tempeftas eb detulerat. Eieôli funt in littus Romani quidam, atquc Aegyptij.qui poftea nun^ inde difceflere. Hanc unâ oecafionem,uide quàm commodam illis fua feçic indu ftria. Nihil artiserat intra Romanu imperium, unde poflït aliquis efle ufus,quod no illi aut ab expofitis ho fpitibus didicerint,aut acceptis quærédi feminibus ad* inuenerint.tanto bono fuit illis aliquos hinc femel illuc efTe delatos. At fiqua fimilis fortuna quempiara antegt; hac illinc hue perpulerit.tam penitus hoc obliteratum eft.cp iftud quoqj forfan excidet pofteris.me aliquangt; do illic fuilTe.Et ut illi uno ftatim congreiTu quicquid a nobis commode inuentum eRfecemnt fuum : 5ic diu futurum

fiiturûputo, pn'ufcp nos acdpiamus quicquàm quo^ apud illosmelîus nobis eft inftitutum. Quod unu maxime efte reor in caufa, cur quu neq; ingenio, neqj opibus inferiores fimus cis, ipforum tarnen res quam noftra prudentiusadminiftretur.ôi feliciusefflorefcat» Ergo mi Raphael inqua, quæfo teatc^ obfecro, defcri be nobis infulam.ncc uelis efle breuis, fed explices orx dine,agros,fluuios,urbes,homines,mores,inftituta.Icquot; ges,ac deniq; omnia,quæ nos putes uelle cognofeere» putabis ante ucIIe quicquid adhucnefeimus. Nihil in^ quit faciam libetius.Nam hæc in promptu habeo.Sed res ocium pofcit.Eamus ergo inquam intro pranfum, mox tempus noftro arbitratu fumemus. Fiat inquit» Ita ingrelTi prandemus.pranfi,in eunde reuerfi locum, in codem fedili confedimus, ac iuffis miniftris ne quis interpellaret, ego ac Petrus Aegidius hortamur Ra^ phaelem, ut præftet quod erat pollicitus » Is ergo ubi nos uidit intentos, atcß auidos audiendi, quum pau^ iifper tacitus Si cogitabundus aftediffet, hunc in modu exorfuseft.

MO REIP» STATV HABVIT, LI BER SECVNDVS, PER THO MAM MORVM CIVEM ET VICECOMITEM LONDINENSEM.

TOPIENSIVM INSVLA in media fui parte ( nâ bac latiilîma eft ) millia pafluû ducenta porrigif.magnuqj per infulæ fpatium no mul/ to anguffior, fines uerfus paulatim utrinq^ tenuatur.' hi ueiut circundudti circino

quingcntorum atnbicu mil

lium, infulam totam in lunæ fpeciem renafcentis effî»^ giant. Cuius cornua fretum interfluens, millibus paf-fuû plus minus undecim dirimitac per ingens inane diffufum.drcöieótu undic^ tcrræ prohibitis uentis.ua^ fti in morem lacus ftagnans magis,^ fæuiens omnem prop'e eius terræ aluum pro poftu facit» magnócp ho^ minum ufu naues quaquà uerfus tranfmiccic » fauces hinc

hinc uadisj'nde faxis formi'doIofæJn medio ferme im na rt, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.r^ turatutus

terlncio una rupcs eminet, eocp innoxia, cui inædinca „nico præ tam turrim præfidio tenent,cæteræ latentes ÔC infidio^ üdio defen fe.Canales (blis ipfîsnoti.atqueideo non fernereacci dit,uti externs quifquàm hune in finum, nifi Vtopia/' no duce,penetret, ut in quem uix ipfis tutus ingreflus cft.nifi fignis quibufdam clitorc uiam regentibus. His in diuerfa tranflatis Ioca,hoftium quamlibet numéro^ famdaiTem facile iri perniciem traherêt, Ab altéra par Stratage, te non infrequentes portus. Atubic^ defeenfus in ter^ ram ita natura munitus.autarte.utingentes copiæpau cis indequeant propugnatoribusarceri» Cæterum uti fertunuticp ipfa loci facies præ fe fertæa tellus olim no ambiebaturmari» Sed Vtopus cuius utpote uictoris Vtopia in/ nomérefertinfula,Namanteid temporis Abraxa diz cebatur.quicç rudern atep agreftem turbam ad id quo cc. nunc cæteros prop'e mortales antecellit cultus,humani tatisep perduxit,primo protinusappulfu uióloriapoti tuSjpalTuu milia quindccim, qua parte tellus cotinenti Hoc plus adhæfit,exfcindendû curauit.ac marc circum terra du^ mum per/ xit.Quumcp ad id operis non incolas modo coegifTet fodere. (ne cotumeliæ loco labore ducerent )fed fuos præterea q^omni/*^ milites omnes adiungeret.in tanram hominu multitu buscomu dineopcre diftributo incredibili celerftate res perfeóla, finicimos(q initio uanitatc incœpti riferant)admiratio nc fuccefliis actcrrorcperculerit.Infula ciuirates habet

Oppida quatuor amp;nbsp;quinquaginta fpatfofas omnes ac magnt/ Îbîæî'æ lingua, moribus, inftitutis, legibus, prorfus qfdé, SiFitudo idem fîtus omniu,eadem ubiq; quatenus per locum 1p facies. Harum quæ proximæ inter funt millia

Vrbiû in/ quatuor ac uiginti feparant.NulIa rurfus cft tam defer ter fe me/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g J aliam urbé pedibus queat unius itincre

teruaiium. diei perueniri. Ciues quaqp ex urbe terni fenes ac reru periti tradlatum de rebus infulæ comunibus.quotânis coueniunt Amaurotum, NamCea urbsquod tan^ in umbilico terræ fita maxime iacet omniû partium lega/ Diftribu£ fisopportuna) prima,princepsq^ habetur. Agri itacóz tioagroru. j^Quitatib^aflignati funt,utab nulla parte minus foliquàmxxpaffuu millia una quæuis habeat.ab ali die peftis qna multo etiam amplius, uidelicet qua parte longius rerump. urbes inter fe difiunguntur. Nulli urbi cupido promo/ omnium. nbsp;nbsp;nbsp;dorum finiu.Quippe quos habet agricolas magis

eorum fe,^ dominos putant.Habent ruri per omnes agros commode difpofitas domos,rufticis inftrumêtis n'agricola nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hæ habitantur ciuibus per uices eo commi

tionis, grantibus. Nulla familia ruftica in uiris mulieribusep pauciores habet, quadraginta præter duos afîcripti/ tios feruos,qbus pater materep familias graues ac ma* turi præfidutur, Si fingulis tricenis familijs philarchus unus.E quacp familia uiginti quotanisin urbem rcmiz grât.hiquibienniû ruri compleuere. Inhorum locum totide recentes ex urbe fubrogatur, ut ab his qui annu ibi fuere,

2 xa ß- Blit ''S È ö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s^''

ibi Riere.atq; ideo mfticarum peritiorcs rerum,inftïtu/ aiitur»alios anno fequente dod:nri,ne fi panter omn^ tbf noutagn'colationfsc^ rudes eHènc, aliquid in anno na per imperitiarn peccaretur. Is innouandorum agrigt; colaru mos,amp; fi folennis fitne quifquam inuitus afpc--riorcm uitam cogatur continuare diutius, multi tarnen quos rufticae rei ftudium natura delcdtac,plûtes fibi an nos impétrant. Agricolæ terram colunt, nutriunt aniz maha,ligna comparant, atq? in urbem qua commodu cft.tcrra.mariue conuehunt.Pullorum infinitam edu^ cant multitudinem.mirabili artificio.Necß enim incu^ Mira ratio bant oua gallinæ,fed magnum eorum numerum calo* ouj,^^“ ' requodam îÊquabilifouentes animant, educantcp.hi ' fimul atc^ c teftaprodiere,homines,uice matrum comi ' tantunôJ agnofcunt.Equos alunt per^ paucos, nec ni yfus fi ferocientes, neqj alium in ufum quàm exercendæ re* rum. bus equeftribus iuùentuti. Nam omnem, feu colendi,^vfusboû. féü uehendi laborcm,boucs obeunt,quos(ut fatentur) equis impctu ccdcre.fic paticntia uinccrc.nec tot obnoz xios morbis putant,ad hæc minore impendio.ôCopcx nbsp;, ,

ræ,6i fumptus ali.ac deniqj laboribus emeritos.in cibû tandem ufui efTe. Scmente in folum pancm utuntur.

Nam aut uuarum uinum bibuntaut pomorum,piro/ Cibus.ac J» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potus*

rumue, aut denicç aquam nonunc^ meram, læpc etia, qua mel.autglycyrizamincoxcrint, cuius haudcxiguâ , habent copiam. Çuum exploratum habeant ( habcnt ' k cnmi

7 V. T O P I AB T H O M AB M O R I Modus fc^ em'm ccrtiflïmum ) quantum annonæ confumat urbs, ' amp;nbsp;ci'rcuni'eótus urbi conuentus, tarnen multo amplius amp;nbsp;femcntis fadunt.ói pecudum educant,^ quod in fu/. os ufus fufFidat,rcliquu impartituri finitimis. Quibuf/ cuncp rebus opus eft, quæ res run' non habentur, cam rupelledlilem omnem ab urbe pctunt, Si fine uHa reru commutatione,a magiftratibus urbanis nullo negodo i K ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confequutur.Nam illo fingulo quoqj mcnfc,plenqj ad

■ feftum diem conueniunt. Quum frumentandi dies in^ ftat.magiftratibus urbanis agricolarum phylarchi de^ / - nunciant, quantum duium numerum ad fe mitti couc ^raquan/*’*^*^» multitudo frumentatorum, quum ad ipfum3 tj ualeaü diem opportune adfit, uno prop'ê fereno die tota frugt;'.

VRbium qui unam norit, omnesnouerit. ita funt inter fc(quatenus loci natura no obftat)omnino

Amanroti fimiles.Depingam igitur unam quampiam(nec» enim . reftrt quam) Sed quam potius, Arnau-urbis de/ totumCqua nec ulla dignior cft,quippe cui fenatus gra, feriptio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reliquæ deferunt,nec ulla mihi notior, ut in quaan^

, nos quinçp perpetuo uixerim» Situm eft igitur Amau/ rotum,in leni dcieótu montis,figura ferc quadrata.N 5 , latitudo eins paulb infra collis incœpta ucrticem, milh7 ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' buspaC-

: ;■ t 1' B Ë R '-‘S^E quot;c^V N b V S. ^7r bus paffuu duobus ad flumen Änydru pertinetfecuri dum ripam akquanto longior. Oritur Ânydrus mik/ Anydrîflu bus oóioginta fupra Amaurotum, modico fonte, fed akorum occurfu fluminum, atcj in his duorum etiam mediocrium audus, ante urbem ipfam, quingentos in latum palfus extenditur.mox adhuc ampkonfexagin^ ta milia prolapfus, excipitur oceano. Hoc toto fpacio, quod urbem ac mare interiacet, ac fupra urbem quolt;ç aliquot milia.fex horas perpétuas inHuensæftus, ac re fluus alternat celen' flumine.Quum fefe pelagus infert, Idem fit a/ triginta in longu milia,totum Anydri alueum fuis oc^ cupat undis,profligato retrorfum fluuio.Tum aliquan mine That to ultra kquorcm eiusfalfuginecorrumpit.dehmcpau latim dulcefccns amnis, fyncerus urbem perlabitur, ac refugientem uiciflim purus SC incorruptus,ad ipfas pro p'e fauces infequitur. Vrbsaduerfæ fluminis ripæ, non pilis ac fubkeibus kgneis,fed ex opcre lapideo, egregie cq Amau/ arcuato ponte,commiflaeft,ab ca parte,quælongiflî-'fotoconvc me diftat à mari ,quo naues totum id latus urbis poC* fint inoffenfæ præteruchi. Habcnt alium præterea flu* uium.haud magnum quidem ilium, fed perquam pla/ cidum, ac iucundum. Nam ex eodem fcaturiens mon* tc, in quo ciuitas collocatur, mediam illam per deuexa ' ‘ quot;nbsp;perfluesAnydromifcetur.Eius fluurj caput,fontemcp, Vfus a/ ' quod paulo extra urbem nafeitur, munimentis am pie 'Xi, Amaurotani iunxerunt oppido. ne fi qua uis ho/

V T 9 P I f ab ,T.H AB^ MORI ftiutn mgraac. inccrdpi, atq; auerti aqua, hé uc corrutn pi queaL Inde canalibus codtilibus.diuerfim ad i'nfeno res urbis partes aqua diriuatur, id ficubi locus fieri ue/ Mcenium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capacibus, colledta pluuia, tantunde ufus

munimen adfcrt. Murus altus,ac latus oppidu cingit, turribus.ac *»• propugnaculis frcquens,arida foffa, fed alta,latacç, ac ueprium fepibus impcdita tribus ab lateribus circudat Plateæ cui mcenia, quarto flumen ipfum pro fofla eft. Plateæ cu iufmodi. nbsp;nbsp;j uedluram,tum aduerfus uentos defcriptæ, coraode

a;difida neuti^ fordida, quorum longa, amp;nbsp;totum per uicum, perpétua feries, aduerfa domoru m fronte con/ Aedificia. fpicitur.has uicorum frontcs uia diftinguit pedes uigin ti lata. Pofterioribus ædium partibus, quanta eft uid Horti ædi/ Iongitudo,hortus adiacet,latus,0C uicoru tergis undiq? bus adhaf/ drcumfeptus.Nulla domus eft,quæ non ut hoftium in platcam.ita pofticum in hortum habeat.Quin bifores quoq; facili traólu manus apertiles, ac dein fua fponte coéuntcs,quemuis intromittut, ita nihil ufquam priua Haecfapiût ff eft.Nam domos ipfas uno quocj; decennio forte cox côraunita/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,, , r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ . , , nbsp;nbsp;nbsp;. t-

tcPiatonis mutant. Hos hortos magniraaunt. in his uineas, rru* lt;ftus,herbas,flores habent. tanto nitore, cultucp, ut ni* hil firucftuofius ufquam uiderim, nihil elegantius. qua Vtilitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftudium corum,non ipfa uoluptas modo, fed uix

hortorum cotum quoq^ inuicem de fuo cuiufq? horti cultu certax bi pt^di°^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accendit. ÔC certe non aliud «quic^ temere urbe to

modiws» eôcp nulh’us rci, quàm huiufmodi hortorum; maiorcm habuiffecuramuideturis quicodidihNatn totam hancurbis figuramu'am inde ab inirio defcriptâ ab ipfo Vtopo ferunt. Sed ornatû,cæterumcç cultum, quibus unius ætatenî hominis hand fuffeóluram uL dit,poflens adqcicndum reliquit. Itacp fcriptum in an nalibus habent.quos ab capta ufcç infula,mille feptingt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

gentorum,ac fexaginta annorum compledentes hifto riam,diligenteramp;rcligiofeperfcriptosadferuant,ædes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

initio humiles.ac ueluti cafas, amp;nbsp;tuguria fuifle, è quoli' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

bet ligno temere faélas.parietes Into obduólos.culmiquot; na in aciem faftigiata ftramentis operucrant» At nunc omnis domus uifcnda forma tabulatorum crium,pari ctum facies,aut filice,aut cementis,aut latere coótdi con ftruôlæ, in aluum introrfus congefto rudere» Teóla in planum fubdudæquæintritisquibufdam infternunt. nullius impendrj.fed ea temperatura, quæ nec igni ob' noxia fit, amp;nbsp;tolerandis tempeftatum iniurqs pTumbu fuperet.Ventos efeneftris uitro (nam eiusibi creberri/ Vîtrcæaut mus ufus eft)expellunt.lnterim ctiam lino tenui, quod neftræ. perlucido oleo, aut fuccino perlinunt, gemino nimiru commodo.Siquidem ad eum modum fit,ut amp;nbsp;plus lu cis tranfmiccat,SC uentorum minus admittat»

TRiginta quæcp familiæ magiftratum fibi quotan nis eligunt,quefuaprifca lingua Syphograntum

’ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k Î uocant

78 rV T P P PAS T H O M AE M O R I uocant, recentiore phylarchum.Syphogranris decem Tranibor’çum fuis familijs Traniborus oli'm, nunc procophylarz lYnguafô^ di'iftus præfiq'tur.Demum Syphogranti omnes, natpræfe/qui funt duccnti, iurati ledturos fefe, quem maxime as prima, çenfent unlem,fuffra2hs occultis renundant prindpetn num. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Mira ratio unum uidclicct cx his quatuor.quos eis popuius nomi crcâdi ma/ namt. Nam à quac^ urbis quarta parte, felcdtus unus Tyrannfs commendatur fcnacui. Pnndpis magiftratus perpe.« inuifa bc mus cft in omncm illius uitam, nifi tyrannidis afîètÆa.' tærdp.* fufpido impediat.Traniboros quotannis cligunt. Cito diri/ Cæterum baud temere cômmutanLRcliqui magiftra^ trouerfiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annui. Tranibori tertio quoeç die, interdu

quas nunc fi tes poftulat fæpius.inconfiliû cum prindpe ucniunt. în immetv rep.confultant. controuerfias priuatorum ( fi lt;pæ fum proro funt) quæ perquàm paucæ funt,mature dirimunt. Sy^ gant. nbsp;nbsp;nbsp;phograntos femper in fenatum duos adfdfcunt,arque

Nihil fiibi/ omni die diuerfos. cautuméç ut ne quid ratu fit quod remp.pcrtineat.de quo non tribus in fenatu diebus • nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;ante agitatumgt;quàm decretum fit. Extra fenatum, aut

comitia publica de rebus comunibus inire confilia capi taie habetur. Hax eó ferunt inftituta, ne procliuc effet, poiurationeprincipis, acTranibororum, opprefîo per tyrannidem populo.ftatum reipub.mutare.Atq? idco quicquid magni moménti iudicatur,ad Syphogranto rum comitia defertur,qui cum fuis familijs communica ta rc,poft inter fe confultant,ac fuum confiliura renun/ dant

I - U I B E R ' S E C V N D V S, ' riant fenatui. Interdum ad totiusinfulæ confilium res dcfertur. Qui'n id quoq; mon's habetfenatus.utnihil, Vtinâidc^ quo die primum proponituneodem difputetur.fed in fcquentem fenatû differatur, ne quis ubi quod in bue/ filtjs. cam primum ucncrit, tcmereeffutierit, ca potiusexco/ gitet poftca,quibus décréta tueatur fua, quàm quæ ex reip.ufu fint, malicê^ falutis publicæ, quàm opinionisHocftbi de feiaôturam faccrc,pcrucrfo quodam ac præpoftcro uo'ebatue

J ... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J • c .tusproucr

puaorc,ne initio paru prolpexiile uideat.Cui prolpi biom/tv va riendû initio fuit.ut confulto potius.cp cito loqueretur. «t' ß’OuA«.

ARs una eft omnibus uiris, mulieribusep ^smu^/ fcua agricultura,cuius nemo eft expers.Hacà pUnisomniû. eritia erudiuntur omnes, partim in fchola traditis præ^quâ nunc ceptis.partim in agros uiciniores urbi,quati per ludum estemptos edu(fti,non intuentes modo, fed per exercitandi corpordjcimus. ris occafionem traitantes etiam. Præter agriculturam ^ecc^ît^ê (quæ eft omnibus, ut dixi, comunis) quilibet unâ quâ^ non ad lu/ piam, tan^ fuam docetur, ea eft ferè aut lanificiû, aut operandi lini ftudium,autcemétariorum,autfabri, feu ferrarrj, feu materiarij artificium. Netç enim aliud eft , opificium ullum, quod numerû aJiquem, diitu dignu occuper ilhcNam ueftes. quarum, nifi quod habitu Cultus û/' fexus difcemitur.ôCcælibatusàconiugio.una per tam infulam forma eft, cademep per omne xuum per petua, nec ad oculum indecora, ôc ad corporis motum . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habilis

80 , V T O P I AE-T H O M-A8 1^0 R I habih's, tum ad fn'goris æftus'que rationem appofira* Nemo dui Eas l'nquam, qaæque fibi fatnilia conficit. Sed ex alqs ilHs artibusunufquifque aliquam di(ci't,nec uiri modo, fed mulieres etiain. cærerum hæ uelut l'mbedlliores, lez uiora tradlant.Ianam fcrc, linum^ opcrantur.ui'ris ar^ tes reli'quæ magis laboriofæ mandantur, maxima ex parte quifcç in patrijs artibus educatur.nam c6 plericp Ad quam natura feruntur. Quod ü quem animus alio trahat, in «iraïitap'f opificfj.cuius capitur ftudio, familiam quampiam pofitus.câ adoptione traducitur.cura non à pâtre modo eius, fed difcatartê. fnagiftratibus etiam præftita.ut graui.atcç honefto pa trifamiltas mancipetur. Quin fi quis unam perdoôtus ', , artem.aliam præterea cupiuerit, eodem modo permit* titur. V tram qj nadlus, utram uelit exercer, nifi alteru* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tra ciuitas magis egeat, Syphograntorum,præcipuu

ac prope unicum negocium eft, curare, ac profpicete, Ociofipel/ ne quifquàm defideat ociofus»Sed uti fuæquifquear/ pubiica^^^ “ fedulo incumbac,nec ab fummo manc tarnen,ad multam ufque noôtem perpetuo laborc,uelut iumen/ ta,fatigatus»nam ea plufquàm feruilis erumna eft.qûæ Modcran / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ubicß ferè opificum uita eft, exceptis Vtopienz

dus opifi / fibus, qui cum in horas uigintiquatuor æquales, diem cumlabon connumerata node dïuicfant, fex duntaxatopcri degt; - * putant,tres ante mçridiem.à quibus prandium ineunt, atlt;ç à prandio duaspomeridianas horas, quum inters quieuerint, très deinde rurfus labori datas, cœnadault; , i, , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dunt.

HuntQuum primam horam ab meridie numerêt: fub «dauatn cubi'tum eunt.horas odlo fomnus uendicat» Qui'cquid inter open's horas ac fomni cibic^ medium effet,id fuo cuiüfcç arbitrio permittitur, non quo per luxum,aut fegnitiem abutatur, fed quod ab opificio fuo liberum,ex animi fententia in aliud quippiam ffu* drj bene collocet.has intercapedines plericp impendut literis. Solenne eft enim publicas cotidie ledtiones ha/ beri.antelucanis horis,quibus ut interfint.fj dumtaxat adiguntur,qui ad literas nominatim feleôli funt.Cæte

• rum ex Omni ordine mares fimuLacfœminæ multitugt; do maxima ad audiendas ledtiones.alrj alias,prout eu iüfc^ fert natura confluinHoc ipfum tempus tarnen, fi Studia liz quis arti fuæ malit infumere quod multis ufu uenit (quorum animus in nullius contemplatione difcipli^ næconfurgit)haud prohibetur, quin laudatur quoeç, ut utilis reipublicæ » Super cœnâ turn unam horam lu' tufus in dendo producunt.æftate in hortis,hyeme in aulis illis cœnis. communibus,in quibus comedunt Jbi aut mufieen ex/ créent, aut fe fermone recreant. Aleam at(^ id genus Atnunch*?^ ineptos ac perniciofos ludos ne cognofeunt quidem, cæterum duos habent in ufu ludos, latrunculorum lu^ fus eft. do non diffimiles. Alterum numerorû pugnam.in qua numerus numerum prædatur. Alterum in quo collata Lufus uti aciecum uirtutibusuitia confligût. Quo in ludo per^ quolt;^. fdtc oftenditur SC uitioru inter fe diHidiû, dC aduerfus

Sz V T O P I AE T H O M AE M O R I uirtutes concordia.item quæ uitia.quibus fe uirtutibus opponant,quibus uiribus aperte oppugnent, quibus machinamétis ab obliquo adoriâtur, quo præfidio,uir tûtes uitiorum uires infringant,quibus artibus eorum . conatus éludant, quibus cleniq; modis alterutra pars uiôtoriæ compos fiat. Sed hoc loco, ne quid erretis quiddeâ preflius intuendu eft, Etenim quod fex dumx ,

taxat horas in opéré funt,fieri fortaflèpoteft,utinopiâ aliquâ putes, ncceflariarû rerum fequi.Quod tam Ion/ ge abeft ut accidat.ut id temporis ad omniû rerum co piam quæ quidem ad uitæ uel necefîitatem requiranz Ocioforû tuf Qel coniQJitatem non modo, fed fupeffit hominu . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;». nbsp;nbsp;nbsp;. r i -r

etiam,id quod uos quoep intelligctis li uobifcum repu/ tetis apud alias gêtès,quàm magna populi pars iners dcgit.primum mulieres fere omnes,totius fummæ diz midium,aut ficubi mulieres negociofæ funt, ibi ut pluri mum,earum uice,uiri ftertunt. ad hæc, facerdotum ac

rcligioforum,quos uocant quanta quâqj odofa turba, adijce diuftcs omnes maxime prædiorum dominos.

quos uulgo generofos appellant ac nobiles,his adnuz mera ipforum famulitiû.totam uidelicet illam cctrato* nóbilium j-una nebulonum colluuiem.robuftos denic^ ac ualen/

tes mendicos adiunge.morbum quempiam prætexen/ tes inertiæ.multo certe paudores effe quam putaras im Prudentif/ uenics eos,quorû labore confiant hæc omnia quibus fime diâû. ipoftalçs ucuntut.Expêde nunc tecu ex his ipfis quàm

paud in ncccffarqs opificrjs ucrfanf’.fiquide ubi omnia' pccunijs metitnur,multas artes ncceffe eft excrccri ina^ nes prorfus ac fupfluas,luxus tantu ac libïdi'nis mïnP ftras.na hæc fpfa muldtudo quæ nuc opatquot;’, fi pardrelf in tam paucas artes, ^paucascômodus naturæ ufus poftulata'n tâta reru abûdâtia: quanta nuc efle necefte fit, preci'a ni'mirû uili’ora forent,^ ut artifices inde uitâ tuen' fuam poftent. At fi ifti omnes quos nuc inertes ar tes diftringuntîac tota infup ocio ac defidia languefces turba.quorû unus quiuis earu rerum quæ alioru labo fibus fuppeditâtur: quantu duo carundé operatorcs côfumita'n opera uniuerfi atcç eadé utilia collocarenif, facile animaduertis: quantulû têporis ad fuppcditâda omnia:quæ uelneceflitatis ratio: uel comoditatis cffla gitet (adde uoluptatis eriâ quæ quidé uera fit ac natura Iis)abûde fatis fupcp foret.atcp id ipfum in Vtopia res ipfa gfpicuû facit. Nam illic in tota urbe eu adiacete ùi onia uix homines qngéti ex omi uirorû ac mulierû nu nicro,quoru ætas acrobur ogi fufficir.uacatio gmittié’. Nemagi/ Inhqs fyphogrâtiC^^ leges eos labore foluerut) ipfi déTb ope/ tamêfeienô eximûnquo facilius exeplo fuo reliquos receflant. ad labores inuitent.Eadé immunitate gaudêt hi: quos cómédatióe facerdotu,pfuafus populus occultis fypho grâtoru fuffragqs ad pdifcédas difeiplinas ppetuâ uaz cationê indulget.Quoru fi qs coceptâ de fe fpem fefeb lerit:ad opifices tetruditquot;’, cótraq^ no raréter ufu uenit:

Ut mechanicus quifpiâ,fubdfiuas illas boras tam gnaz uitcr impêdat Iiteris,tantu diligentia proficiat,ut opifigt; do fuo excmptus, in literatorum claflem prouehatur» Soli literal Ex hoc literatorum ordineIegati,facerdotcs,Tranibori ftra'tiîs W3i alt;^îp^elt;^et^l^^cligiturprinceps,qucm illiprifea ipfoz cantur. rum lingua Barzanem, recentiore Ademum appellat» Reliqua fere multitudo omnis: quum nccy ociofa fit: nec inutilib9 opificrjs occupata.procliuis æftimatio eft»: quàmpaucæhorae quanta boni open's pariant, ad ca quæ commemoraui, hoc præterea facilitatis accedit Ctuomoj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neceflarrjs plerifqj artibus,minore oga quam

do uitetur aliægénces,opushabent. Nam primum ædifidorum, aut ftrucftura:aut refeeftio ideo tarn multorum aftîduâ ubiq? requirit opera,quod quæ pater ædificauinhæres paru frugi.paulatim dilabi finit.ita quod minimo tuc^ ri potuitnucceftbr eius de integro impendio magno co gitur inftaurare.quin frcqueterctiam quæ domus alrj ingentifumptuftetit,haacaliusdelicato animo con-* temnit,eaqj neglecfta:atq? ideo breui collapfa: aliaali^ bi impenfis non minoribus extruit. At apud Vtopietv fes compofitis rebus omnibustôi conftituta rep. rarifti me aeddinuti noua collocandis ædibus area deligatur amp;nbsp;non modo remedium ccleritcr præfentibus uitrjs ad hibctur.fed etiam imminentibus occurritur. Ita fit, ut minimo labore,diutiftime perdurent ædificia, Si. id ge/ nusopifices uix habcant interdum quod agannnifi quod

LIBER S B C V N D V S. 85 quod materiam dolare domi ôi lapides interim qua/ drare atq? aptare iubentur.quo (fi quod opus incidat) maturius poflît exurgereJam in ueftibus uidc, quàm paucis operis egeant: primu dum in opéré funncorio negleiflim aut pellibus amiciuntur quæ in feptenniu amidlu. durent.quum procédant in publicû.fuperinduût chia/ mydcm ueftem.quæ rudiores illas ucftes cotegat: eius per totam infulam unus color efl.atq; is natiuus. itaep lanei panni.no modo multo minus quæ ufquàm alibi fufficit,ucrû is ipfe quoqj multo minoris impendtj eft, at lini minor eft labor,eóc^ ufus crebrior, fed inlineo folus candor, in laneo fola mundicies confpiciôquot;, nullu tenuioris fili precium eftJtaq; fit.ut quum alibi nuf^, uni homini quatuor aut quinqj togæ laneæ diuerfis co loribus,ac totidem fericiæ tunicæ fufticiant, delicatioriz bus paulo ne decem quidem,ibi una quif(^ contentus eft,pleruncp inbiennium,^Quippe nec caufa eftulla cur plures aftcdlet.quas confecutus ncc^ aduerfus fri/ gus effet munitior, neqj ueftitu uideretur uel pilo cuL tior. Quamobrem quu ôi omnes utilibus fefe artibus cxerceant.Sd ipfarum etiam opera pauciora fufticiant, fit nimirum.ut abundante rerum omnium copia, inter dum in reficicndas(fi quædetritæ funt) nias publicas immenfam multitudinê cducant, perfæpeetiam quu nec talis cuiufpiam operis ufus occurrat,pauciores hoz tas operâdi publice denuntiét. nec^ enim fupuacaneo

v T o P I AE Thomae mort bbore dues inuitos exercent magi'ftratus: quandoqup dem efus rei'pub.infti'tudo hune unum feopum in pn7 mis_rcfpidt:ut quoad perpnblicas ncceflîtates Iicct:^ plurimû tempon's ab ferui'do corporis ad animi liber? tatem cultumcp duibus uniuerfis afferatur Jn eo enim (îtam uitæ felicitatem putant»

SEd iam quo paólo fefe mutuo eines utâtunquæ po puli inter fecommercia: quæq; fit diftribuedarum return forma uidetur expIicandum.Quum igitur ex fa milijs conftet duitas:familias ut plurimu, cognationcs cfficiut.Nam fœminæCubi maturuerint)collocatæ ma ritisn'n ipforum domicilia concedunt.at mafculi filrj.ac deinceps nepotestin famik'a permanent,SC parentu an tiquiflimo parennnifi præfeneôla mente parum ualue Numerus enim ætate proximus ei fufFicitur. Verum ne ci duium. uitas aut fieri infrequentior: aut ultra modum pofli't . increfeere, cauetur, ne ulla familia, quarum millia fex, quæq; ciuitas,excepto conuentu,compleóhitur:paudo' res quam decem:pluresue quam fexdecim puberes ha beatjmpuberum enim nullus præfiniri numerus po? teft.Hic modus facile fcruatur,tranfcriptis hijs in rario' res familias,qui in plenioribus excrefcunt.At fi quado in totum plus iufto abundauerittaliarum urbium fua* rum infrequentiam farciunt.Quod fi forte per totam infulam

LIBER SECVNDVS. 87 «ttfulam plus æquo moles intu muent, tum ex quah'bet urbedefcriptis duibus in continente proximo ubicu^ indigenis agri mukum fupereft,amp; cultu uacat: coJonia ' fuis ipforum legibus propagant, afeitis unà terræ in* digenis fi conuiuere fecum uelint.Cum uolentibus con iunôli in idem uitæ inftitutumæofdemcp mores,facile coalefcunt, idcç utriufcç populi bono. efFiciunt enim fuis inftitutis ut ea terra, utrisc^ abunda fit:quæ alte* ris aut parca ac maligna uidebatun Renuentes ipfo/ rum legibus uiuere, propellunt his finibus quos fibi ’ ipfi deicribut.Aduerfus répugnantes,bello confligût» nam cam iuftiflîmam belli caufam ducunt, quum po/ pulus quifpiam eins foli quo ipfe non utitur, fed uelut inane acuacuum polTidet, alrjs tarnen qui ex naturæ præfcripto inde nutriri debeant,ufum ac pofleiïîonem interdicat. Si quando ullas ex fuis urbibus aliquis ca fus,eoust|? imminuerir.ut exalqs infulæ partibus fer* uato fuo cuiusqj urbis modo,refarciri no poflîntfquod bis dumtaxat ab omni æuo peftis graflante fæuitia fer turcontigiiTcy remigrantibus è colonia ciuibus replen tur»Perire enim colonias potius patiûtur.quàm ullam exinfulanis urbibus imminui. Sed ad conuictumei uium reuertor.Antiquiffimus (ut dixi) præeft familiæ. Sjccxdudi Miniftri funt uxores maritis,ôi liberi parentibus, atqj poteft odo in fumma minores natu maioribus. Ciuitas omnisin quatuor æquales partes diuiditur» In medio cuius'qj

88 V T' O P I AB T H O M AB MORI partis forû eft omniu rcrum.Eo in ccrtas domos opa cuiufq; familiæ conuehuntur.atq; in horrea fingulæ fez orfum fpcdes diftributæ funt.Ab hqs quilibet paterfa milias quibus ipfe fuicp opus habent,petit, ac fine pex cunia Xine omni prorfus hoftimento quicquid petierif, aufert.Quareenimnegeturquic^C’quum Si omnium rerum abunde fan's fit nec timor ullus fubfit, ne quif^ plufquam fit.opusflagitareuelit^T Nam cur fupuacua pctiturus putctur is,qui certu habeat, nihil fibi unqua auidum acrapacem, aut timor ca rendi facit,in omni animantu genere,aut in homine fo la reddit fupcrbia.quæ gloriæ fibi ducit, fupcrflua reru oftentatione cætcros antecellere, quod uitf) genus in Vtopienfium inftitutis nullum omnino locu habet. Adiunóta funtforisCquæ cómemoraui)foradbaria, in quæ no olera modo.arborum ép fruólus Si panes com^ portâtur,fed pifees præterea quadrupedûc^ Si, auium Tabes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efculentû eft,extra urbem lods appofitis ubi

fordes pez fluento tabum aefordes eluantM-finc déportant peeuz ftem inuez occifas dcpuratasq; manibus famulorû(nam nectt hit cluitaz , Ç Ây' r i . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Expecudû ufu, clementiam humaniflimu naturænoftræafïedlu dicimus amp;nbsp;paulatim deperire putannneqj lordidu quiccp atc^ im homines mundû,cuius putredinecorruptus aer morbû pofTet in iugularc, gfen:/ fn urbem finunt. Habet præterea qui* (ibet uicus,aulas quafdâ capaces,æquali ab fefe inuicem tnteruallo

interuallo disantes,nomine quancß fuo cognitas.Has colunt Syphogrâri,quarû unicuiq^ twginta familiæ ut delket ab utroep latere qutndedm func adfcriptæ.dbû ibi fumpturæ.Obfonatores cuiuftç aulæ.certa hora co üeniunt in forum,ac relato fuorum numero, cibum pe tuntSed prima ratio ægrotorum habetur,qui in publi 9“quot;

. 1 r ■ ■■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘l- acgrotoru.

fts hofpitqs curarur, Nam quatuor habent in ambitu ciuitatis hofpitia,paulo extra muros tarn caparia.ut to tidem oppidulisæquari poflînt.tum ut neq^ ægrotorû nurrierus quâlibct magnus angufte collocaretur.ôC per hoc incómode,tum quo hrj qui tali morbo tenerentur, cuius contagio folct ab alio ad aliu ferpere, longius ab aliorum cœtu femoueri poflint. Hæc hofpitia ita funt inftruAa, atq? omnibus rebus quæ ad falutem conférant referra,tum tam tenera ac fedula cura adhibetur, tam aflîduamcdicorû peritiffimorû præfcntia.utquu illuc nemo mittatur inuitus, nemo tarne fer'e in tota ur be fit,qui aduerfa ualetudine laborans,non ibi dccum beféœ domi fuæpræferat. Quu æorotorum obfona/ Çonuiuia tor cibosex medicoru prælcripto receperit,deinccps .pmifcuafp optima quæq; inter aulas æquabiliter pro fuo cuiufq; numero diftribuutur, nifi quod principis, pontificis,amp; Tranibororu refpeólus habetur, ac Icgatoru etiam,' amp;nbsp;exteroru omniuffi qui funt,qui pauci acraro funt) fed hijs quoep ciï adfunt,domicilia certa atcj^ inftrudta pa-rantur, Ad has aulas prandij.cœna^cç ftatis horis tota ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m fypho-

90 V T o P I AE THOMAE MORI fyphogratîti'aconuem't, æneæ tubæ clangorc common nefaëta.nifi qui aut in hofpitrjs, aut domi decumbûr» Vtuhic^i quanquàm nemo prohibetunpoftquàm aulis eft fatis bet ratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e foro domum cibum pctcre. fciunt enim nemi

ne qd fiat nem id temcrc facere.nam 8i fi domi prandere nulli ue a coadis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fît,nemo tarnen hoc libenter facit, cum nec^ ho-*

neftum habcatur,amp; ftultum fit deterioris paradi pran dij fumerelaborem, cum lautum atlt;ç opiparum prx-* fio apud aulam,tam propinquam fitJn hacaula mini ficna omia in quibus paulo plus fordis,aut laboris efl; obeunt ferui, Cæterum coquendi, parandicç cibi offt* cSuiaijs, cium,0i totius deniqj inftruendi couiurj folæ mulieres exercent,cuiufq; uidclicet familiæ per uices. T ribus,plu ribus'ue menfis pro numero conuiuarum difcumbitur. Viri adparietem, fœminæ exterius collocantur, utfi quid his fubiti oboriatur mali, quod uterum gercnti* businterdum foletaccidere, imperturbatis ordinibus exurgant, atque inde ad nutrices abeant.Sedcnt iliac quidem feorfum cum laólentibus in cœnaculo quo-* dam ad iddcflinato.nunquam fine foco atque aqua munda,nec abfque cunis interim ut ÔCredinareliceat infantulos, Ôd ad ignem cum uelint exemptos fafcqs liberate,acludo reficcre.fuæquæc^ foboli nutrixeft, nifi aut mors, aut morbus impediat» id cum acddit, uxores Syphograntorum propere nutricem quærunt, ncc id difficile eft. Nam quæ id pr^ftare pollunt. nul

,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ü officio

I» offido fefe offcrunt libentius, quonîam Si, omnes LaudcÂ cam mifcricordi'am laude profequuntur, amp;nbsp;qui cducagt; uwop«/^ hir ,nutriccmparctirisagnofcitîoco. In antro nutrL mcîuitanf cum.confiduntpueri omnes, qui primumluftrum no ageîïdum. cxpicuere. cæteri impubères, quo in numero ducunc Educatio quicûcp fexus akerius utrius intra nubiles annos funt, aut miniftranc difeumbentibus, aut qui per ætatem nondum ualent,adftant tarnen, atque id fummo cum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

filentio. utrique quod à fedentibus porrigitur, eo ue/ fcuntur.nec aliud diferetum prandendi tempus ha^ bent. In medio primæ menfæ (qui fummus locus eft, Si cui.Nam ea menfa fuprema in parte cccnaculi tranf uerfa eft)totusconuentus confpicitur, Syphogran tus cum uxore confidet. His adiunguntur duo ex na tumaximis.Sedentenimperomnes menfas quater-ni. At fi tcmplum in eaSyphograntiafitumeft, facer fupraprin dos, eiusque uxor cum Syphooranto fedent ut præfi/ deant. Ab utraque parte collocantur iuniores,poft \c^ Epifeopi nés rurfus, atcç hoc paefto per totam domum. Si æqua iJs quot;’and t les inter fe iunguntur, Si diftîmilibus tarnen immifeen fefunu tur,quod ideo ferunt inftitutum.ut fenum grauitas ac reuerenria (quum nihil ita in menfa fieri.didLie poteft, litcos ab Omni parte uidnos eftugiat ) iuniores ab im maioribus pr^aueiborum,geftuumqjlicentia cohibeat.Cibo' rumferculanon à primo loco deinceps apponuntur, lcd fenioribus ptimum omnibus (quorum infignes ta ratio.

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m X loci

Iod funt)opdmusquifcß dbus i'nfercur deinde reliquiä æqualiter tniniftracunAt fenes lauddas fuaslquarum non tanta erat copia,ut poffec totam per dotnum affa tim diftribui) pro fuo arbitratu circunfedentibus imz partiutur. Sic ÔC maioribus natu fuus feruatur honos, amp;nbsp;commodi tantundem tarnen, ad omneis peruenit. Id hodie Omne prandium.cœnamcp ab aliqua Icólione aufpi/ chr^fw* cantur.quæ ad mores fadaufed breui tarne ne faftidio uanr. nbsp;nbsp;nbsp;fit. Ab hac feniorcs.honeftos fermones, fed neque tri-^

Sermoncs ftes.ac infacetos ingerunt.At nec longis logis totum oc ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cupant prandium.quin audiunt libeter iuuenes quocç

atque adeo de induilria prouocant, quo QL indolis cu^ iuflt;^ amp;nbsp;ingenrj per conuiurj Iibertatem prodentis fefei medici da/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prandia breuiufcula funUcoE'

mnant. næ largiores,quod labor ilia, has fomnus amp;nbsp;noóturna quiesexcipic,quam illi ad falubrem concodtionem ma Mufica in gisefïîcacemputant.Nullacœnafinemufica tranpgi--' conuiuio. jyj. yjjjg fecunda menfa bellarrjs. odores in/ ccndunt.öi ungueta fparguntnihilcp no fadunt.quod exhilarate conuiuaspoflit. funt enim hancin partem Voiuptas aliquante procliuiores,ut nullum uoluptatis gcnus(ex afpcrnäda ’1’^° fequatur incommodi) cenfeantinterdidluni.

Hoc padho igitur in urbe couiuunt.at ruri,qui longius ab fefe difliti funt, omnes domi quifc]^ fuæ comedunt» nulli enim familiæ quicquàm ad uidtum deeft, quippe à quibus id totum uenit,quo uefcancur urbieü

DE PEREGRINATIONE VTOPIENSIVM» A T fiquosaut amicoru alia in urbe comorandu, aut ipfius edam uidendi loci defyderiura cœperit àSyphogrands acTraniborisfuis ueniâ facile impe-» trant.nifi fiquis ufus impediat. Mitdtur ergo fimul,nu merusaliquiscumepiftola principis,quæ ôi datam pc regrinandi copiam teftatur, 8i reditus diem præfcribit. Vehiculum datur cum feruo publico,qui agat boues Si curet.cæterum nifi muliercs in cœtu habeât.uehiculum uelut onus amp;nbsp;impedimentum.remitdtur. Toto idnere cum nihil fecum efferant,nihil défit tamengt;ubiqj enim domi funt Si quo in loco diudus uno diecomorentur, fuam ibi quifç^ artem exercet,atqj ab ards eiufdé opi^ ficibus,humaniiTi me traôlantur.Si femet autore quiC quàm extra fuos fines uagetur, deprehenfus fine priti çipis diplomate,contumeîiofe habitus, pro fugitiuo rc ducitur.caftigatus acriter. idem aufus denuo, feruituee pledlitur* Q uod fi quem libido inceffat per fuæ ciuita^ ds agros palandi.uenia patris 8i confendente coniuge, non prohibetunSed in quodcuncp rus peruenerit,nul lus antecibus datur, quàm ante meridianû operis peti fum,(autquâcum antecœnam ibi laborari foîet) abfol uerit.Hac lege quouis intra fuæ urbis fines ire licet.Erit enim non minus udlis urbi.quàm fi in urbe effet. lam uideds^ nulla fit uf^ociandi licencia, nullus incrdæ prætext^muUa tabema uinaria, nulla ceruifiaria, nuf^ m ) lupanar,

îiipanar,nullacorruptelæoccafio,nulla: latebræ.codlîa/ amp;nbsp;uei ChVi bulum nullum, fed omnium præfcntcs oculi neccffitu* ftianis imi tcm aut confueti laboris.aut ocq non inhonefti fadûr» tandam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populi morcm nccefle cft omnium rerum co/

Aequabili piam fcqui.atcç ea quum æquabiliter ad omnes pcruc tas facit,ut piaf nbsp;nbsp;nimirû.ur inops efte nemo aut mendicus pof'

Refpubli ca nihil ali

nis omni ex urbe frequetant ) ubi primum conftiterit, quæ res quoç^ loco abundet.rurfum cuius alicubi max lignior prouentus fuerit,alterius inopiam, akerius pro tinus ubertas expier,arque id gratuiro fadunt, nihil ui/ dflîm ab his recipientes quibus douane. Sed quæ de fuis rebus unicuipiâ urbi dederinr.nihil ab ea reperen» tcs.ab alia cui nihil impcndcrûr,quibus egenr accipiût. Ira rora infula uelur una familiaeft. Ar poftquàm faris ud ma/ prouifum ipfis cft, (quod non antca fadum cenfenr. gna quæ* quàm in bienniû proprer anni fequentis euentum pro hadi^*”'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex hisquæfuperfunt magna uimfrugt;

menri,mellis,lanæ,lini,ligni,cocci,amp; conchyliorû, uellc/ rum,ccræ,feui,corq,ad hæcanimaliû quoque in alias rc Negotiatio gioncs expoitanr.quarum rerum omniu, fcptimâ par Vtopiêfiû, inopibus eius regionis dono dant.reliquâ predo mediocri uendirant, quo ex comerdo, non eas modo mcrccs,quibus domi eger, (nam id ferè nihil eft præter

ferrum) fed argêti atcç aun' prætcrea, magnam uim l'n patriam reportanc,Cuiusreidiudna confuccudinefu/

liber s E C V N D V S. 9$ pra cp credi poflît, ubîcç iam earam rcrum copia abun dant. Itac^ nunc parum pcnfi habcnnpræfcnce ne pe^ cunia,anin diem uendätmulcocß maximâ parccm ha bcanc in nominibus,in quibus tarnen facicndis no pri/ uacorum un«,fed confeótis ex more inftrumentis, pu Yî ƒ ”12« blicam urbis fidem lequuntur. Ciuitas ubi folutionis ncrût fuæ dies aducnerit, à priuatis dcbitoribus exioit crcditum, conimunü

1. . nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° nbsp;nbsp;nbsp;1 I TT tans.

atcç in ærarium rcdigit.eiusc^ pecuniæ quoad ab Vto Qua ratio pienfibus rcpetatur, ufura fruitur. Illi maxima partem nunqj repetunt. Nam quæ res apud fe nullum habçp pecunia, ufum.eam ab his auferre,quibus ufui eft,baud æquum cenfent» Cæterû fi res ira pofcat.ut eius aliquâ partem alrj populo mutuâ daturi ßnt, tum demü pofeunt, aut quû bellum gerendum eft» quam in rem unam totum ilium thefaurumquem habentdomi feruant,uti aut extremis in periculis,aut in fubitis præfidio fit. potifti/ Darius cft mum quo milites externos (quos libentius quàm fuos nfaautar/ dues obrjciunt diferimini) immodico ftipendio condu te déclina/ cant,gnari multitudine pecuniæhoftes ipfos plerunqj mercabiles.ôd uel proditione.uel infeftis etiam fignis humanüa inter fe committi.Hanc ob caufam inæftimabilem the/ faurum feruant,at non ut thefaurum tamen,fed ira ha bent, quomodo me narrare profedto deterret pudor, metuentem ne fidem oratio non fit habitura.quod eo iuftius uereor.quomagismihi fum confcius.nifi up O artifice, diftem prsfens,^ ægre potuiftem ipfe perdud.ut alte

h’ idem rccenfenti credere* Neccfle eft eni'm fere quatn qui'cq; eft ab eorum qui audiunc moribus alicnû, tam idem procul illfs abefle à fide, quan^ prudens return æfti'mator minus fortafle mirabituf.quum reliqua rum inftituta.tam longe ab noftris differant:fi argend quoep atcç auri ufus ad ipforu potius,^ ad noftri mo ris rationemaccomodetur. Nempequu pecunia non utantur ipfi.fed in eum feruent euentum.qui ut poteft ufu uenire.ita fieri poteft ut nun^ incidat.Interim aiigt; rum,argcntumc]^(unde ea fit) fic apud fe habent,ut ab nullo pluris æftimetur,^ return ipfarum natura mere* *^u’'’4^alt;iu‘snon uidet plonge infra ferrum funtC ut tn ad ufum fine quo non hercule magis eft abfiç igni atq; aqua up attinec nbsp;nbsp;uej-g mortales queant,quu interim auro,argentólt;^ nul

Ium ufum,quo no facile careamus,natura tribueritnifi hominu ftultitia precium raritati feciflet, quin contra, uelut parens indulgentiftima optima quæcp in propagt; tulo pofucrit.ut acrem.aqua.ac tcllurem ipfam/longiC-fime uero uana ac nihil profutura fcmouerit.Ergo hæc metalla fi apud eos in turrim aliquam abftruderetur. princeps ac fenatus in fufpicionem uenire poftet(ut eft uulgi ftulta folertia) ne delufo per techna populo, ipfi aliquo inde comodo fruerentur.porrb fi phyalas inde alia'qj id genus opera fabre excula conficerent, fi quan do incidiftet occafio,ut conflanda fint rurfus,atcç in mi litum eroganda ftipendium, uidentnimirum fore, fit ægre

L I B,B R S B C V N D V S. 9,7 rgrc pariantur auclli quæ femel l'n deh'ttjs habere cœ^ pifrent.His rebus uti occurrant, excogitauere quandâ rationem,utreliquisipforum inftitutis cofentancam, üaabnoftris(apud quosauru tâd fit,ac tara dth'gêter conditur) longiflïme abhorrétera eoeç tiifi' perîti's no cfedibilem.Nam quura in fidtilibus e terra uitróqj ele* gantifiirais quidê illis,fed uilibus tarnen edât bibatqj, côtumeliâlt; ex auro,atcç argento no in comunibus aulis modo,fed in priuati's ctiara doraibus,raatellas paffîra,ac fordidif firaa quxq; uafa confici'unt» Ad hæc catenas ÔC craflas compedes.quibus cohercent feruos:r)fdera ex raetallis operantunPoftrerao quofcunqj aliquod cn'raen infa/ toesfacit,abhoruraauribusanuli dependent aurei di^“’'“”’8® gitos aurura cingit,aurea torques arabit collum,ÔC csli fatnium. putdeni(^aurouincitur,Itaomnibus curant modis, utiapud fe aurum argentume^ in ignominia fint, atqj hoc paôto fit,ut hæc metalla, quæ ccteræ genres no mi nus ferè dolenter ac uifeera fua diflrahi patiutur,apud Vtopieh.fi femel omnia res poftularet eflFerri, nemo fi/ biiaóturam unius feciffe aitis uideretur. Margaritas Gemmas prætcrealeguntinlittoribus,quinin rupibus qnibufi dam adamantes ac pyropos quoc^raeep tarnen quæx Mnt,fed oblatos cafu,perpoliunt.His ornant infantux los,qui ut primis pucritiæ annis,talibus ornamétis gio riantur.ae fupcrbiunnficubi plufculum accreuit ætatis, cum animaduercunt eiufmodi nugis non nifi pueros lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n uti.nullo

98 V TO PI AB THOM AB MORI uûnuiïo paren tum monitu.fed fuomet ipforu pudo* re deponunt.non aliter ac noftri pueri,quum grandcz fcuntnuces,bulIas,ÓCpupasabr)dunt»Itac^ hxetam di uerfaab reliqui'sgentibus i'nftituta.quam diuerfas i’d' dem animorum afFeóliones pan'at,nun^ æque mihi timÿàbu/ AnemoIiorum legatis inclaruit» Venerunthi û. AmaurotumCdumcgoaderam)amp; quoniam magnis de rebus cradlatum ueniebant.aducntû eoru rerni illi nues,ex qualibet urbepræucnerant, fed omnes fïniri^ marum gentium Icgati,qui eo ante appulerât, quibus Vtopienfium pcrfpcôli mores eranuapud quos fumx ptuofo ueftitui nihil honoris haberi intelligcbant.feriz cum contemptui eflc,aurum etiam infame feiebant,cul tu quàm poterant modeftiflîmo uenire confucuerant. At Ancmolq.quodlongiusaberâtac minus cum illis comerefj habuerant,quum accepiflent.codem omneS, eôcç rudi corporis cuitu ciTc^pcrfuafi non habere eos, quo no utcbâtunipfi etiâ fuperbi magis,quàm fapicn^ tes.decrcucrunt apparatus clcgantia,dcos quofdam rc , quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* prafentarc,ôimifcroruoculos Vtopicnfium,ornatus

* fuifpicndore pra:ftringere»Itacp ingrelTi funt Icgati tres, eu comitibus centum,omnes ueßitu ucrficolori, pleriqj fcricojcgati ip(i(nam domi nobiles crant) ami/ Ztu aurco,magnis torquibus, 8C inauribus aureis, ad hæc anulis aureis in manibus.monilibus infuper appc fis in pilco,qua: margaritis ac gemmis affiilgebâr, omi 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;buspoftre*

bus poftremo rebus ornatÉquæapud Vtopienfcs,aut feruorum fupplicia.aut infamium Hedccora, aut puex rorum nugamcnta fuere. itaeç operæpredum erat ui/ dcre,quo paôto criftas crcxcrint,ubi fuum ornatû cutn Vtopicnfiu ueftitu(nam in plateis fefe populus effude rat)contulere.contrâqî non minus erat uoluptatis cofy derate quàm lógefuaeosfpesexpecflatióqj fefcllerat, quâ^ longe ab ea exiftimatione aberanuquâ fe conic cuturosputaucrât.Nempe Vtopienlîû oculisomniû, cxceptis percp paucis, qui alias genres aliqua idonea de caufa inuiferant,totus ille fplédor,apparatus pudé^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

dus uidebatur,ÔC infimum quenq^ pro dominis reue/ J renter falutantes,legatos ipfos ex aurearum ufu cate/ narum,P ferais habitos,fine ullo prorfus honore præ/ termiferunt.Quin pueros quoeç uidifTes.qui gemmas ac margaritas abiecerant,ubi in legatorum pileis affi-xasconfpexeruntcompellare matrem ac latus fodere. En mater.quàm magnus nebulomargaritisadhuc ÔC gemmulisutitur, ac fi effet puerulusT^ At parens ferio ctiam ilia,race inquit fili,eft opinor quifpia e morioni bus legatorum. Air) catenas illas aureas rcprehendcre, *xtpote nullius ufus.quippe ta graciles,ut cas facile fer* nus infringere.tam laxas rurfus,uti quum fuerit libitîx polît cxcutcre.ôi folutus ac liber quouis aufugere. Ve/ lt;um legati poft^ ibi unum.atcp alterum diem uerfati Untam auri uim in tanta uilitate confpexerunt,ncc in

lOQ V T O P I AE THOM AB; M O R ï minore contumch'a,quam apud fe honore habi'tam ui diffent,adhæci'nuniusfuginui ferui catenas compel des'qj plus auri,atcß argent! congeftum, cotus i'pfogt; rum tn'um apparatus coftiterat, fubfidenubus penni's omnem ülum cultum,quo fefe tarn arroganter extule^ rant.pudefaóli, fepofuerunt.Maxime uero poft^^fay mili'ariuscLim Vtopi'enfibus collocutf, mores eorum’ atcß opiniones di'di'cere.mirant'’ illi fi'quide qué^ efle Dub us di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dubl'us

xit^obgem obleótct fulgor.cui qui'deftellamaliquam, atc^ipfura masfaditi denim folem liceat intucruaut qué^ tam infanu efle, dubis^dp^ nbsp;nbsp;nobilior ipfe fibi ob tenuioris lanæ filum uideatur.fi

xitexiguu quidehancipfam(quätumuistenuifilo fit)ouis olini acmalignü geftauft^nec aliud tarnen interim, ^ouis fuit» Mirâtur item aurum fuapte natura tarn inutile,nunc ubieg gen tium æftimari tanti,ut homo ipfe per quem.atcp adeO in cuius ufum id preerj obtinuit» minoris muko au^ mm ipfum æQiinciur.ufq^adco utplumbeus quifpid, Ctuauere öicutnoplusingenqfit ^ftipiti.necminusetiaimpro 8^ apte» bus quàm ftultus,multos tarnen amp;nbsp;fapientes K bonos uiros in feruitute habeat,ob id duntaxat, quod ei mä/ gnus contigit aureorum numifmatu cumulus, quem fi qua fortuna,aut aliqua legum ftrophaCquæ nihil mi nus ac fortuna ipfa fummis ima permifcet)ab hero ill® ad abiediflimum totius familiæ fuæ nebulonê tranfgt; tulerit, fit nimirum pauIopoR.utin famuli fui famuli* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;beium

r ' r I B E R s E C V N D V s, - loi kaum concédât, uelut appendix addi'tamentumcç nugt;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

mifmatum. Cæterum multo magis eorum mi’rantur, CLuanto ac deteftantur infaniam qui diui’tibus illis,quibus neep y debet qui'c^,necp funt obnoxq.nullo alio refpedu, cß Chhftiano quod diuites funt,honores tantu non di'ui'nos impeügt; dunt, i'd^ cum eos tam fordidos atq; auaros cogno^ i leunt,ut habeant certo cettius ex tanto numoru cumu/ lo, uiuentibus illis ne unum quidem numulum un^ adfeuenturu.Hasatc^huiufmodi opini'ones partim cx educatione concepeiunt.in ea eduóli Rep.cuius in^ ftituta longiflïme ab his ftultitiæ generibus abfunt, partim cxdoótrinaamp;literis.NamÓCfi baud multi CU/ ’ : iufep urbis funt,qui cæteris exonerati laboribus foli di fciphnædeputantur.hrjuidelicetin quibusà pueritia cgregiam indolem,eximium ingenium,atcç animü ad bonas artes propenfum deprehendere, tarnen omnea pueri literis imbuuntur,8Cpopuli bona pars,uiri,fœmi næqî,per totâuitam,boras illas quas ab operibus libe ras diximus,in literis collocant. Difciplinasipforu lingt; StudiaK gùa perdifeunueft em neep uerborû inops,nec infua/ v»pamp; uis auditu,nec ulla fidelior animi interpres eft» eadem ferè(nifi quod ubicß corruptior,alibi alitcr)magnâ eius orbis plagam peruagatur»Ex omibus bis philofopbis, quoru nomina funt in hoc noto nobis orbe celebria, ante noftru aduentû ne fama quidécuiuf^ eo guenc/ tac,â£ tarnen in mnfica,dialedticâ(Ç,ac numerâdi ô£ me

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n } tiendilcieada.

Wufica fcientiaæadcm ferè quæ noftri illi uetcres inne/ Dialeaica, ncre.Cæterum ut antiques omnibus propè rebus exæ Arithmcti/ quant,{ta nupcroru inuentis dialcdiicoru longe funt Apparct impares » Nam ne ullam quidem regulam inucncrunt fubeffe° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de refl;ridtionibus,amplificationibus,ac fup

(hm. poficionibus acutiflimc cxcogitatis in paruis logicali' bus paffîm hic edifeut pueruPorro fecudas intetioneS tarn longe abed ut inuedigare fuffecerint.ut nec homi ne ipfum in comuni quéuocâc ^^(ut feitis) plané coz, lodeu amp;nbsp;quouis gigate maioré.tû à nobis præterea digt; giro demondratu,ncmo tame eoBî uidere potuerit. At Aftrologia funtin adroru curfu,amp; cælediû orbium motu,peritiffi mi,Quin indrumeta quoep diuerfis figuris folerter ex cogitarunt,quibusfolisacIunæ,Sicæterorû ité adroru quæ in ipforu horizonte uifunf’.motiones ac fitus exa-Athfjrcz ‘^‘^ïi^^coprehêfoshabent.Cæteï^ amicitias.atep erra gnàt,inter tiu didîdiafyderû,actotâdeniq; illâexadris diuinâdt hTdfc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fomniât quide.Imbres,uetos,ac cæteras

* têpedacuuiciditudines.fîgnisquibufdâ longo perfpe/ Phyfjca oi lt;dis ufu præfentiût.Sed de caufis earû rcrû omniû, K m^iQ incer de fluxu maris eiufq^ falfitate, ôi in fuma de cæli munz * * nbsp;nbsp;^iep origine,ac natura partim cade quæ uetcres philoz

fpphi nodri diderût,partim ut illi inter fe diffident, ita hiquoep dû nouasrerû ratiôesafferût,ab oinibus illis didentiût,nec inter fetaméufc^ quaeç coueniûtJn ea parte qua de morib^agiôeadç illis. d.ifpu

LIBER S E C V M D V S, , loj tantur quæ nobi'sJc bonis animi'quærut Si corporis, Ordo Éo - L gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-L I • r norum

62 externis,tu utrum boni nomen omnibus his,an to/ lis animi doribus conucniat.De uirtute diflerut, ac no/ luptate,fed omniu prima eft ac princeps cotrouerfia, xjua nam in re.una pluribusue fitâ hominis felicitatem putênAthacinre^penfioresæquouidenf’ in faóhio^ Vtopiani ne uoluptaris aftertrice,ut qua uel totâ, uel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;honefta^^

felicitatis huanæ parte definiât. Et quo magis mireris luptate me abreligionequoqjCquægrauisamp;feuera eft fereqj triz ^‘untur. ftisôiriaida^pctuttamêfentêtiætâdelicatæ patrocini „ . . . um.Necp em de tclicitate dilceptant uncp, quin pnnci phiiofo/ pia quædâ ex religioe deprompta,tu philofophia quæ P^iæ rationibusutiturcoiungantjfineqbusad ueræ félicita' paenda. tis inueftigatione manca, atcç imbecillâper fe rations Theolo^ja putauEa principia fût huiufmodi.Animâ efle immor^ Vtopiê iQ. talê.ac dei beneficetia ad felicitate natafuirtutibus ac be nefaóHs noftrispræmia poft hâcuitâ.flagitrjs deftina immortaU ta fuppIicia.Hæc tametfî religionis fint.ratioe tame cé/ fentad ea credéda,Ô2 cocedenda perduci.qbus e medio paucî et.â fublaris,fine ulla cuólatióe pnûciât neminê efte ta ftu Chriftiam pidu,qui no fentiat petendâ fibi per fasac nefas uolu^ vt n'ôl^uæ ptatê.hoctâtucaueretneminoruoluptasobftetmaio uis cxpetê rbauteâperfequatf’quâinuicemrctalietdolor. Nâuir tute afpcrà,ac difficile fequi, ac no abigere modo fuaui dolor affo tatcm uitæXed dolorem etiâ fponte perpeti, cuius nul/ q* ;lû expecftes frudluCquis em poteft efte frudus fi poft caufa. . . .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ mortem

vtopiae thomae mori mortem nihil aiTequcris quum hanc uitam tota i'nfuaz uiter hoe eft mifere traduxeris) id nero dementiftîmu ferunt.Nunc uero non in omni uoluptate felicitatem, fed in bona.accp honefta fitam putant»ad earn enim uelut ad fummum bonum.naturam noftram ab ipfa uirtutcpertrahtcuifolaaduerfa fadio felidtatem tri^ Hociuxta buitNempe uirtutem definiunt, fecundum naturam Stoicos» uiuere ad id fiquidem à deo inftitutos efle nos. Eu ue/ ro naturæ dudum fcqui quifquis in appetendis ftigie-disq; rebus obtempérât rationi,Rationem porró,mor tales primum omnium in amorem,ac ueneratione dv uinæ maieftatis incendere, cui debemus, Si quod fuz mus,d£ quod compotes efte felicitatis poftumus, fecun dum id commonet,acq; excitât nos ut uitam licet mi nime anxiam,ac maxime lætâ ducamus ipft cæterisc^ omnibus ad idem obtinendum adiutores nos pro na/ turæ fodetatepræbeamus, Nelt;j ein quif^ un^ fuit tam triftis ac rigidus aflecla uirtutis,Ô£ ofor uoluptatis, qui ita labores,uigilias Si fqualores indicat tibi,ut non idem aliorum inopiam, atq; incómod'a leuarc, te pro tuauiriliiubeat,ó^id laudadum humanitatis nomine cenfeat.hominêhomini faluti acfolatio effe, fi huma^ num eft maxime(quauirtute nulla eft homini magis propria)aliorum mitigate moleftiam,amp; fublata triftix da uitæ iucunditati,hoc eft uoluptati reddere.Quid ni natura quen^ inftiget ut fibimet idem pra:ftctCNam autmala

aut mala eft uita iucu(la,id eft,uoluptana, quod fi eft, At nunc non folum neminem ad earn debes adiutarc,fcd omi cer^^i^do bus utpote noxiam ac mortiferam,quantum potes adi lores uelut mere, aut fi conciliare airjs eam,ut bonam no licet mo' ^eUgio^ do,fed etiam debes,cur non tibi in primis ipfiVcui non cum ferêdi minus propitium cfie te quam airjs decet.ncqj em quu Q^ncîdant te natura moncat uti in alios bonus fis, eadé te rurfus ad pietatis iubct, in temet fæuum atqj incicmétem eflè.Vitam cr- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te

. I ... 1 n I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deti.aut na

golucundaminqulunuideltuoluptatemtancp opera turæ necef tionum omnium finem, ipfa nobis natura præfcribit, excuiuspræfcripto uiuere,uirtutemdefiniunt»Atquû • natura mortales inuitet ad hilarioris uitæ mutuu fubgt; fidiumCquod certe merito facit.neq; em tam fupra gez ncris humani forte quifœ eft,ut folus naturæ curæ fit, quæ uniuerfos ex æquo rouet,quos eiufdem formæ co munionecópleótitur)cadem te nimirû iubct etiâ atq; etiâ obferuare,ne fie tuis comodis obfecûdesîut alioru procures incômoda.Seruanda igitur cenfent non inita Paâa K le folu inter priuatos paôta,fedpublicasetiâ leges, quas aut bonus princeps iufte^gt;mulgauit,aut populus, nec opprelTus tyrannidc,necdolo drcûfcriptus,de partien* dis uitæ commodis, hoceft materia uoluptatis,cómugt;’ niconfenfufanxit.Hqs inoffenfis legibus tuum curare commodum,prudentia eft:publicum præterea,pie/ tatis:Sed alienam uoluptatem præreptum ire,dum c5 fequate tuam:ea uero iniuria eR^otra tibi aliquid ipfi

iolt;r V T O P I AE THOM AE MORI dcmerc,quodaddas alqsud demû eft humanitatis ac Officia ui/ benignitatis offidu.quod 1'pfum nun^ tantu aufcrtco tae mutua. modi,quantu refert. Nam amp;nbsp;beneficioru uiciflïtudine penfatunói ipfa benefaóli cófcientia,ac recordatio cha/ ntan's eoru amp;nbsp;beneuolenti'æ quibus bcnefeceris, plus uoluptati'saffert animo,quam fuiflet illa corporis qua‘ abftinuifti.Poftrcmo(quod facile peffuadctanimo li bentcr afTenticnti religio)breuis Si exiguæ uoluptatis' uicé,ingcnti ac nun^ interituro gaudio rcpcndit deus.-Iraq; hoc paólo cenfent,ôi exeufla fedulo ôi perpenfa reomesaótiocsnofl:ras,atcp in hisuirtutes ctiâ ipfas, Uoluptatem tandeuelutfinem.felicifatcmqj refpicerc*. ,, , Voluptateappellantomnecorporisanimiuemotl quid. Itatuqj.in quo uerlari natura duce delectet. Appctitio nem naturæ.non temereaddunt.Nam ut quicquid na Falfæuolu tura iucudum eft,ad quod neq^ per iniuriam tenditur, ptates. iucudius aliud amittitur,ncc labor fucceditmo fen/ fus modo,fed redla quoqj ratio perfequif’,itaquæ præ ter naturam dulcia fibi mortales uaniftima cofpiratio-neconfingunt (tan^ in ipfis eftet perinde res acuoca^ bula commutare)ea omnia ftatuunt adco nihil ad fell dtatem facere.ut plurimu officiant etiam,ucl eo quod quibusfemel infederunt,ne ueris ac genuinis obleólaz mentis uf^ uacet locus, totum prorfus animum falfa uoluptatis opinione præoccupât.Sunt enim perquam multa,q uæ quum fuapte natura nihil concincant fuaz-uitatis

liber s E g V N D V s. 107 uîtarisj'mo bona parsaman'tudinis etiam plunmum, pcruerfa.tum improbarum cupi'ditatum illecebra,non pro fummis tantum uoluptatibus habeantur: uerum ,etiam inter præcipuas uitæ caufas numercntur.In hoc adulten'næ uoluptatis gcnere,eos collocant.quos ante memoraui.quiquomeliorem togam habcnt.eo Gbi mcliores ipfi uidêtur.qua una in rc,bis errant» Neque em minus falfi funt, quod meliorê putant togam fuâ, cXûquot; quàm quod fe.Cur enim fi ucdis ufum fpcdtes.tcnuio cent, ris fili lana præftct craflioriCat illi tarnen tan^ natura no errore præcellerét, attollût criftas.ôi fibimet quoq; precrj credût inde non nihil acccdere.cóqj honorem, quem uilius ueftiti fperare non effent aufi elegantiori togæ.uelut fuo iure exigunt.Söprxtermiffi negligetius indignantur. At hoc ipfum quoq^.uanis Si nihil profu turis honoribus afißci,an non ciufde infeitiæ eftCNam quid naturalis 8i ueræ uoluptatis affert nudatus alte^ riusuertex,autcuruati poplités,boccine tuorum popli tum dolori medebiturCaut tui capitis phrenefim leua? bit ein hac fucatæ uoluptatis imagine, mirum quàm fuauiter infaniunt rj qui nobilitatisopinione fibi blan diunturacplaudunt.quod eiufmodi maioribus na^ fei contigerit, quorum longa feries diues (neque enim nunc aliud eftnobilitas) habita fit, præfertim in præ/ vananobl , dqs,nec pilo quidem minus fibi nobiles uidentur, Utas, etiam fi maiores nihil inde reliquerint, aut reliólum

StultifTi/ r 4i- z° J. « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1quot; J 5 ru' '

mauolu/ Iapillis(utdixi)capiuntur,acdr)quodammodo Iibi uigt; ptasexgê/ dcnturfaólhfiquando eximiutn aliquê confequantur, eius præfertim generis, quod fua tempcftate.maximo , apudfuosæfl:imetur.neœemapudomncs,neq;omni

Opinio ho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r . ‘ nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;c J -r-

miiiû pciû tempore,eadem genera lunt in preciooed nec niii ex^ addit, aut emptum auro ac nudum comparât. Imo nc fic quide, mig, ' nifi adiurato uenditore.Si præftanti cautionem, uerâ gemmam aclapidem uerum effe.tam folliciti func : ne oculis coru^ucri loco adukerinus imponat.At fpeóta/ turo tibi,cur minus præbeat oblcótamêti faólitius.qué tuns oculus non difeernit à uero.Vterep ex æquo uale re dcbct,tibi,nó minus hercle cæco. Quid hij qui fu* perfluas opes adfcruant,ut nullo acerui ufu,fcd fola co templatione delcdlentur.num ueram percipiut: an fal/ fa potius uoluptate ludunturT'aut hi qui diuerfo uitio, aurum quonun^ fint ufuri, fortafle nec uifuriamplp US, abfeondunt, SL folliciti ne perdant, perdunt. quid em aliud eft,ufibus demptum tuis ôi omniû fortafle mortaliû.telluri reddereCôi tu tarnen abftrufo thefaui

Mirafiäio ro,uclutanimiiamfecurusla:titiagcfl:is.Qucm fiquis amp;nbsp;aptifTi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuftulerit,cuius tu ignarus furti.decem poft annis

' obieris,toto illo decennio.quo fubtraôtæ pecunix fug/ fuifti,quid tua retulitfurreptü an faluu fuiflef utróc^ certe modo tantunde ufus ad te pcruenit,Äd has tarn Alea ineptasla:titias,aleatores(quoru infanianiauditu,iion ufu

ufu cognoucre)uenatores prxtcfea,atqj aucupcs,adiu Venatio. gunt.Nam quid habet,inquiunt,uoluptatis,talos in al ueiim proijcere.quod toties fecifti.ut fi quid uolupta- , tis ineffet.oriri tarnen potuilTet ex frequenti ufu fade^ tastautqux fuauitaseflepoteft,acnó faftidiu potius* in audiedo latratu.atq? ululatu canumC'aut qui maior uoluptatis fenfus eft,cum leporem canis infequitur, cß quu canis canemCncmpe idem utrobicß agitunaccurri tut enim,fi te curfus obledtet. At fi te cædis fpesjaniaz tus expedtatio fub oculis peragendi retinet.mifericor/ diam potius mouere debet, fpeólare,lepufculum à ca^ ne,imbecinum à ualidiore,fugacem actimidu à feroce, innoxiudenicçà crudeli difeerptu. Itacp Vtopiefesto tumhocuenandi exercitium,ut rem liberis indignam, deorü au in laniosCqua arte per feruos obireeos fupra diximus) li^orum. reieceruntinfimam enim eins partem eite uenationc ftatuüt,reliquas eius partes amp;nbsp;utiliores amp;nbsp;honeftiores ut quæ ôi multo magis conferant,ÖC animalia neceflita tis dutaxat gratia périmât, quû uenator ab miferi ani* ' malculicæde ac laniatu, nihil nifiuoluptatepetat, qua fpeôtandæ necis libidine in ipfis etiam beftqs,aut ab animi crudelis affedu cenfent exoriri,aut in crudelitate denic^,afliduo tâefferæ uoluptatis ufu defluere.Hæc igiturôi quicquid eft eiufmodi(funteminnumera)^

pro uoluptatibusmortalium uulgushabeat, illi tax men quum natura nihiljinfit fuaue,plane ftatuut, cum

no V T O P I AE T H O M AE MORI uera uoluptate nihil habere cómercfj.Nam quod uuL go fenfum iucunditate perfundunt (quod uoluptatis opus uidetur^nihil de fententia deccdunt. no ein ipfi^ usrei natura,fed ipforum peruerfa confuetudo in caux fa eftxuius uitio ht,ut amara pro dulcibus ampleótan ^auidPs tur.No aliter ac mulieres grauidæ picem K fcuum,cor rupto guflu.mellc mcliitius arbitrantur. Nee cuiuf^ tarnen autmorbo.autconfuetudinedcprauatum iudi dum,mutare naturam,ut non aliarum rerum, ita nec Veræ uolu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poteft. Voluptatum quas ueras fatetur,

putis fpes. fpedes diuerfas faciunt.Siquidem alias animo, corpogt;' ri alias tribuunt.Änimo dant intelleólum.eamcp dulce dinem quam ueri contemplatio pepererit.Adhæcfua/ uis additur bene aôlæ uitæ memoria, amp;nbsp;fpes no dubia futuri boni. Corporis uoluptatem in duas partiuntur formas,quaru prima fit ea.quæ fenfum perfpicua fua^ uitate perfundit, quod alias earum inftauratione pat' Volupta/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit,quas infitus nobis calor exhauferit. Nam hæ

es corpis. potüq^ redduntur,alias dum egeruntur illa,quo^ rum copia corpus exuberat.hæc fuggeritundum excre metis inteftina purgamus,aut opera liberis datur. aut ullius prurigo partis friótu fcalptuue lenitur.Interdum ucrouoluptasoritur,necrcddituraquicqua quod me/ .branoftradefyderent, nec ademptura quo laborent: cæterum quæ fenfus noftros tarnen ui quadam occuL ta.fedilluftri motu titillée afficiat(^gt; in fe conuertat, qualis ex

LIBER S B C V N D V S. Hi qualis ex mufica nafdtur.Alteram corporcæ uolupta' ds forma,cam uoluntefle.quæin quieto,atcp æquabilî corporis ftatu confiftat.i'd eft ni'mirum fua cuiufqj nul lo interpcllata malo fam'tas.Hæc fiquidê.fi m'hil câ do Ion's oppugnct.per fe tpfa delcôtat.eriâ fi nulla extrtnz fecus adhibita uoluptate moucac. Quâ^ em fefe mi/ nus effcrnminus'q; offert fenfui,^ tumida illa edêdi bi bendi^ libido,nihilo tarnen fecius multi earn ftatuût uoluptatû maxima,omnes ferè Vtopienfes magna Ô2 uelut fundamentu omnium acbafim fatentur, ut quæ ucl fola plaridam ôi optabilcm uitæ conditioncm red/ dat,ôiquafublata,nullusuf^ rcliquusfit cuicp uoluz ptati locus.Nâ dolore prorfus uacare,nifi adfit fanitas, ftuporê certeno uoluptate uocant.Iamdudum explo- pofTcflor fum eft apud eos dccretû illorû,qui ftabilcm ôi trâquil lam fanitatéCnam hæcquoq^ qua:ftio gnauiter apud cos agitata eft)ideo no habendâ pro uoluptate ccnfcz-bant,quod præfcntcm no pofte dicerét.nifi motu quo piam extrario fentiri.Verû cotra nue in hoc propc uni uerfi cofpirannfanicatem uel in primisuoluptati efie» Etcin quû in morbo,inquiunt,dolorfic, qui uoluptati implacabilis hoftis eft,no aliter,ac fanitati morbus,qd ni uiciftïm infit fanitatistranquillitati uoluptasC nihil cm ad hâc rem referre putât.fcu morbus dolor cftc.fcti morbo dolor ineffe dicat'’. Tâtudê em utrôq; modo ef fici.Quippe fi fanitas,aut uoluptas ipfa fiuaut neceffa rio uo/

ni V T O P I AE THOM AB - MORI rio uoluptatcm pariat.uelut calor i'gni’ gi’gnitur, nimp rum utrobicp effïa'tur,ut quibus immota fanïtas adeft hi's uoluptas abefle non poflît.Præterea dû uefdmur, inquiunt,quid aliud quam fanïtas quælabcfaôtan coc perat, aduerfus efurientem (dbo commih'tonc)depu/ gnanin qua dû pauladm i'nualefdr, ille i'pfe profec^us ad foktû ui'gorem fuggent illam,qua fic refidmur, UO' luptatem.Sanitas ergo quæin confli'ótu lætatur, eadê nó gaudebi't adcpta uiótoriamC'Sed priftinum robur, quod folum toto conffi'ótu peduerat tandem, fcli'dter aflecuta-prodnus obftupefcetCnec bona fua cognofcet atcç amplexabiturCNam quod non fentiri fanitas di7 óla eft,id uero per quam procul à ucro putant»Quis enim uigilans,inquiunt,fanû eftc fe non fentit,nifi qui non eft'Tque ne tatus,aut ftupor,aut lethargus adftrin eit,ut fanitatem non iucunda fib i fateatur ac dekdlabi lemC'at deledlatio quid aliud quàm alio nomine uolu^-ptas cftCAmpIedtuntur ergo in primis animi uolupta tes,(easenim primas omnium prindpes'q; ducût)qua/ rum potifTimam partem cenfent ab exerdtio uirtutum bonæqj uitæ confdentia profidfd» Earum uoluptatû quas corpusfuggerit,palmam fanitati deferunuNam cdendi,bibcndi^ fuauitatem.Si quicquid eandem ob leólamcntirationem habet,appetenda quidem,fcd non nifi fanitatis gratia ftatuunt.N eq^ em per fe iucû/ da efte taliajed quacenus aduerfæ ualicudini clanculu fwrrepend

L I BE R SECVNDVS lij: furrepenti refiftunt.i'deô(Ç fapienti,ficud magis deprc^ catidos morbos, quàm optandam medidnam,8f dolo resprofli'gandospotius,quamadfdfcenda folatia, ita hocquocß uoluptads genere non cgere quam deliniri præn:icerit,quouoluptatisgenere fi quis^ fc beatum purer,is ncceOe cß: fateatuufetum demum forefeiidffi mum.fieauita contigerit, quæin perpétua fame, fid, prudtu,efu,potadone, fcalptu.fuólucp, traducat'’: quæ quamnonmeda folum, fed mifera edam fit, quis non uidetflnfimæprofedto omnium hæ uoluptates funt, ut minime fynceræ.uecç enim unq? fubeunt, nifi con^« trarrjs coniundtæ doloribus, Nempe cum edendi uo» luptate copulaturcfurieSjidc^ no fads æquaîege.Nam ut uehementiordta longior quoeç dolor eft.quippe ÔC ante uoluptatemnafcitur, amp;nbsp;nifi uoluptate una como/ dente, non cxtinguituhHuuifmodi ergo uoluptates, nifi quatenus expetit necelTitas,haud magni habedas putar.Gaudet tame ctia his,gratie^ agnofeunt naturae parentis indulgentiam,quæ foetus fuos ad id quod ne ceifitads caufa tarn aflidue fadudum erauetiam blanz diffimafuauitatepeUiceat.Quantoenimin tedio uix uendu erat.fi ut cæteræ ægritudines quæ nos infeftant rarius,ita hq quocß coddiani famis ac fids morbi,uene/ nis ac pharmads amaris eflent abigendicAt formam, uires,agilicacem,hæc ut propria,iucunda^ naturæ do jia libécer fouent,Quin cas quoc^ uoluptates,quæ per

II4 VT o P I AE T H O M AE MORI dures,oculos.acnares admittunt'’,quas natura proprias acpeculi'arescfïc honn'ni uoluic (neq? enimaliud anû mantium genus,aut mundi formani pulchn'tudinê^ fufpicit,aut odorum: nifi ad cibi difcntncn,ulla como^ uetur gratiameq^ confonas inter fe difcordcsq; fonoru diilantias internofdt)ô^ has inquam ut iucunda quæ^ dam uitæ condimenta perfequuntur Jn omnibus autc hune habet modum nemaiorem minor impcdiat.ncu dolorem aliquando uoluptas pariat, quod ncceffario fequi cenfent,fi inhonefta fit. At cette formæ dccus coa temnercîuires deteiere,agilitatem in pigritiam uerterc, corpus exhaurire ieiunrjs,fanitati iniuriam faccre:ôf cæ tera naturæ blandimentarefpueretnifi quis hæc fua co moda negligat,dum aliorû publicamueardentius pro* curancuius laboris uicc maiorcm a deo uoluptatem ex peótenalioquin ob inanem uirtutis umbra nullius bo-no,femet affligere:ucl quo aduerfa ferre minus molcquot; fte poffitmun^ fortafle uentura.hoc uero putant efle dementiiîimû,animicp amp;in fecrudelis:amp;erga natura ingratiffimneui tanqua'm debere quic^ dedignetur: Ä hoc °^”*tgt;us eins benefierjs renunciat. Hæe eft eorum dc düigeter. uirtute ac uoluptate fentetiatqua nifi famftius aliquid infpiret homini:caditus immifta religio:nullam inuefK gari credunt humana ratione ueriorem:qua in re reifte ne an fecus (entiantexcutere nos,neq^ tempus paritur, ncq; necefle eft.quippe qui narranda eorum inftituta, non etiam

t Ï B B R S E C V N b V S. ii$ non eti'am tuenda fufcepimus.Cæterum hoc mihi cer^ te pcrfuadeo,ut ut fefe habt ât hæc décréta: nuf^ neq; Felicitas præftantiorcm populum, necp feliciorem cHctcmpu/ ycScri! Dlicam.Corpore funt agili uegetôcp:uin’um ampli'us ptio. quam ftatura protni'ttat. nec ea tarnen improcerarôC quum neqj folo fint ufc^quacp fertiinnec admodû fa/ lubn' cælo:aduerfus aerem tta fefe temperantia uiótus mumutiterræ fie medentur induftha: utnufquàm geti' tium fit frugis,pecoriscç prouentus uberior: aut homi nû ui'uaci'ora corpora:pauci'oribuscp morbis obnoxia. Itac^ non ea modo quæ uulgo faciût aghcolæ: diligeri ter ibi adminiftrata confpicias: ut terram natura ma^ ligniorem, arteatc^ opera iuuennfed populi manibus alibi radicitus euulfam fyluam, alibi confitam uideas: qua in re habita eft no ubertatis: fed ucôturæ ratio: ut effent ligna.aut mari.aut fluuqs,aut urbibus ipfis uici/ niora,minoreenim cum labore terreftri icinere,ffuges quàm ligna longius afferûtur.Gens facilis ac faceta.fol lçrs,ocio gaudés,corporis laborufquum eft ufus) fan's patiés.Cætcrû alias haud nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fan'e appctêsranimi ftu vtilitas lin

dfis infatigata.Qui quû à nobis accepiffent de literis QC difeiplina Græcoru(Nam in latinis præter hiftorias ac poetas nihil eratquoduidebanf’ magnope probatù-ri)mirû quâto ftudio cotenderût.uteas liceret ipfis:no po^ibtas (ira interpretatioe gdifcerc»Cœpimus ergo legere,ma/ Vtopiêftü gis adeo p'rimû,aerccufare labore uidercmur,^quod

frudtu eiusah'quêfperaremus.At ubi paulum proccflî mus,ipforû diligêtia fedc.ut noftra baud fruftra impé dendâ animo ftatim praxiperemus. Si quidê literarŒ formas,tam facile imitari.uerba ram expedite pronum ciare.tam celeriter mandate mcmoriæ.ôi tanta cum fi/ de reddere cceperunt,ut nobis miraculi eflet loco, nifi quod pleracç pars eorum.qui non fua folum fponte Atnuncfti accenfi.uerû fenatus quoqj decreto iuffi.ifta fibi difcen dîces^icâf lt;^afiïtnpferut:E numéro fcholafticorum, feleôliflîmis litcris: feliz ingeniis,ÔC matura ætate fuerunt. Icaqj minus quàm cifTima in/ tfiennio nihil erat inlingua, quod requirerent bonos ptatib’cor autorcs,nifi obftct libri menda,inoffenfe perlcgerenn rumpunt, literas Ut equidem conrjcio ob id quoqj facilius ar ripucrunt,quod nonnihil illis effent cognatæ.Sufpicor fnim earn gentem a græcis origine duxiffe: propterea quod fermo illorum cætera ferè Perficus,no nulla græ/ ri fcrmonisueftigiaferuet inurbium acmagiftratuum uocabulis.Habcntex me, (Nam librorum larcinâ mcz diocrem loco mercium quarto nauigaturus in nauem conieci quod mecum plané dccreucram nun^ potius redire quàm cito) Platonis opera pleracjp, Ariftotelis plura,Theophraftû item de plantis,fed pluribus.quod doleoan locis mutilum. In librum enim dum nauiga^ bamus ncgligentius habitum.cercopithctus inriderac: qui lafciuiésacludibundus, paginas aliquot hincatc^ indeeuulfaslaccrauit. Exhqs qui fcripfere gramman*'

liber. SECVNDVS 117 çam.Lafcarcm habent tantum,Theodorum enim no aduexi mecum.nec didionarium alîqucm præter He-' fychium,ac Diofcoridem:Plutarchi libellos habet chalt; riflîmos,ôC Luciani quoc^ facetfjsac lepore capiuntur» Ex poetis habent Ariftophanem.Homerum.atq^.Eu-npidemttum Sophodem minufcuIisAIdi formulis.Ex hiftorids Thucydidcm atcç Herodotum: necnoti Hc-rodianum.Quin in re mcdica quocp fodalis meus Tri cius Apinatus aduexerat’ fecum parua quædam Hip/ pocratis opuGula, ac Microteehnen Galeni, quos li-' Medicina brosmagnoinpreciohabennfiquidem Kfi omnium ferc gentium,re medica minime egent,nuscp tarnen in maiore honore cft.uelco ipfo quod eius cognitionem numerât inter pulchcrrimasatq; utilifltmas partes phi lofophiæxuius ope philofophiæ dum naturæ fecreta fcrutantunuidentur fibi non folum admirabilem inde uoluptatem percfpere: fed apud autorem quocç eiuSi Qo^téplaz atq; opificcm fummam inire gratiam:Quæcæterorum tio naturæ. more artificum arbitrâtur:mundi huius uifendam ma chinam hominilt;quem folum tantæ rci capaccm fecit) cxpofuiffe fpeólandam:eóq;chariorem habere: curiox fum a*cfollidtum infpeôtorem, operil^ fui admiratolt; rem: quàm eum qui uelut animal expers mentis:tantu ac tam mirabile fpeôtaculum,ftupidus immotus'cp ne glexerit. Vtopienfium itacç cxercitata literis ingénia mire ualent ad inuentionesartiumiquæ faciantaliquid

ad commodæ ultæcompêdia.Sed duas tarnen debent nobis Chakographoru Si faciendæ chartæ, nee foil's ta men nobis fed fibi quoqj bonameius partem. Nam quum oftenderemus eis libris chartaceis impreflas ab Aldo literas,ÔC dechartæ faciendæ materia, ac literas imprimendi facultateloqueremunaliquid magis ex plicaremusCneq; enim quisqj eratnoQrum qui akeru' tram caneret)ipfi ftatim acutiflime conieceruntremiôi quum antepellibuscorticibus aepapyro tantu fcribez rent,iam chartam ilico facere.ôi literas imprimere tenz taruntiquæ quum primo non fatis procederet, eadem fæpius experiedo,breui funt utrucp confecuti. tantu^ effecerunt,ut fi eflent Græcoru exemplaria librorum: codices deeiTe no poflent. At nuc nihil habet amplius, à mecomcmoratu eft,iducro quod habetimpreffis iam libris in multa exemplarioru millia propagauegt;* re.Quifquis eo fpedladi gratia uenerit, quem infignis aliqua dos ingenrj aut longa pegrinatione ufum: mub tarum cognitio terrarum comendetfquo nomine gra* tus fuit nofter appulfus)pronis animis exripitur.Quip pe libenter audiunt,quid ubic^ terrarum geratur. Cægt; terum mercandi gratia non admodum frequenter ap/ pellitur.Quid enim ferrent: nifi aut ferrum, aut quod quiftp referre mallet,aurum argetumucC Turn quæ ex ipfis exportanda fint,ea confultius putant ab fe efferri quam ab alijs illinc peci,quo ÔC exteras undicß genres

■gt;. LIBER SECVNDVS, 119 explorarioreshabeant.necçmaridmariî rerum ufum ac perinam oblicum eanu

PRo fcrui's necç bello captos habent nifi ab l'pfis ge Mira hu/ fto.necp feruorum filios: nec^ denic^ quen^ que

apud alias genres feruientem poiTent comparare, fed aut fi cuius apud fe flagitium in feruitium uertitunaut quos apud exteras urbes (quod genus multo Frequenz tiuseft)admiflumfacinus deftinauit fupplicio.Eorum enim multos,interdum æftimatos uili.fæpius etiâ gra tis impetratos,auferunt.Hæc feruorum genera non in opéré folum perpetuoîuerum etiam in uinculis habet: fed fuos durius quos eo deploratiores,ac détériora me ritos exempla cenfent, quod tam prædara educatione ad uirtutem egregie inftruôli: contineri tarnen ab fee/ lerenon potuerint. Aliud feruorum genus eft:quum alteriuspopuli mediaftinus quifpiâ laboriofus ac pau per elegerit apud eos fua fponte feruire» Hos honefte tradlant acnifi quod laboris:ut pote confuetis, impo-nitur plufculum non multo minus dementer ac dues habent: uolentem difeedere (quod non fepe fitjneq? retinentinuitum,neque inanem dimittunt. Egrotan-tes: ut dixi, magno cum adreótu curant, nihikp pror-fus omittunt quo fanitati eos, uel inedicinæ uel uL dus obferuatione, reftituant. Quin infanabili mor/

Iio V T o P I AE T H Ö M AB M O R 1 bo laborances afïidendo,colloqucndo.adhibéndo dcmum quæpofTunt leuamenta folantur. Cætemm fi non ammedicabilis modo morbus fit uerûetiam per pctuouexetatq; difcrutietîtum facerdotcs acmagfftra .. r nbsp;nbsp;tus hortantur hominem,quandoquidem omnibus ui7

fuæ fuperuiuat.ne fecû ftatuat peftem diutius acluem alere.neuc quum cormentum ei uitafit mori dubitet, quinbonafpe frctusacetba illa uita uelut carccre atq; aculeo uel jpferemet eximat:uclab alqscripi fe fua uo luntatepatiatur: hocillum quum non eommoda, fed fupplicium abrupturus morte fitpruden'terfaôturum, quoniam ucro facerdotum in ea reconfili)S,id eft inter/ pretum dei fit obfecu tutus,etiam pie fandléq; faôturu» Hæc quibus perfuaferinttaut inedia fponte uitâ finiût, aut fopiti fine mortis fcnfu foluutur»lnuitumnero nez minem tollunt necoffid) erga eum qu ic^ imminuunt pcrfuafos hoc padto defungi honorificû.AIioqui qui mortem fibiconfciucritcaufa non probata facerdoti^-bus Si fenatuithunc nelt;ç terra neep igné dignantunfed in paludem aliquam turpiter infepultus abijcitur» annum duodeuicefimu nubit.Mas non nifi expletis quatuor etiâ amplius. Ante coniugiû, mas aut feemina fi conuincatur furtiuæ libidinis,graui terineüeamuc animaduertiA coniugióq; illis intotu interdicitunnifi uenia principis noxatn rcmiferit, fed SC pater

pater K mater^ famili'as cuius in domo admiflum flà gitîum eftîtan^ fuas partes'parum dih'gêter tutati ma gnæ obi'acent infamiæ:id facinus idco tam feuere uiux dicant.quod futurum profpidunt,ut rari in coniugalç amorem coalefcerenta'n quo ætatem omnem cum uno ufdeantexigendâ:amp;perferendas infuperquas cares affertmolefti'asmifi â uago concubitu dih'gêter arceau tur.Porro in deligendis coniugibus ineptinimû ritum (uti nobis uifum eft) adprimeq^ ridiculum, illi ferio ac feuere obferuanuMulierem enim feu uirgo feu uidua Et fi paru fiugrauis Si honefta matrona proco nudam exhibet, j ac probus aliquisuir uiciflimnudum puellæ procum men in/ fiftit.Huncmorem quum uelut ineptum ridentes im-^ probaremus,illi contra cæterarum omnium gentium infigncm dcmirari ftultitiam,qui quû in equuleo corn parando,ubi de paucis agitur nummis,tam cauti fint, ut ^uis fer'e nudu nifi detraêla fella tarnen,omnibus'cç reuulfis ephippiis recufent emere.ne fub illis operculis hulcusaliquod delitefceret, indeligcnda coniuge, qua ex re aut uoluptas,aut naufea fit totâ per uitam comp tatura.tam negligenter agant.ut reliquo corpore uefti* bus obuoluto,totam mulieré uix ab unius palmæ fpa/ tiofnihilenim præter uultum uifitur)æftiment adiunz gantep fibi nonabfcç magno(fi quid offendatpoftea) male cohærêdi pcriculo» Nam necß omnes tam fapiê/ tes funt ut folos mores refpiciant, à in ipfqrum quoq^ r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q fapientum

V T O P I AE T H O M AE MORI fapientum com'ugqs.ad antmi uirtutes non nihi’1 addiz tamenti corporis etiam dotes adtjciunt.certe tarn fœda deformitasJatere fub illis poteft i'nuolucris ut aliéna^ re prorfus anfmu ab uxore queat, quum corpore tarn feiungi non liceattQnalis deformitas fi quo cafu cott--ringat poft contraólasnuprias.fuam quiscp fortem ne cefte ferat.ante uero ne quis capiatur infidrjs, legibus caueri debet,idqj tanto maiore ftudio fuit curandum quod Si foil illaru orbis plagaru fingulis funt content! coiugibustSi matrimoniu ibi baud fæpe aliter, mor te foluiturtnifi adulteriumun caufa fueriuaut morn no ferenda moleftia.Nempe alterutri fie offenfo facta ab fenatu coniugis mutadiuenia: alter infamem fimul ac cælibem perpetuo uitam ducit. Alioquin inuitam con/ iuge,cuius nulla fit noxa repudiate,quod corporis obt» gerit calamitas, id uero nullo padlo ferunt:nam amp;nbsp;crugt; dele indicant,turn quen^ deferi.cum maxime eget fo«; Iatio,ôdfenecftuti,quumôC morbos afferaeôC morbus ip fa fit.’incertam atep infirma fidem fore. Cæterum ac/ riditinterdum ut quum non fan's inter fe coniugum conueniant mores repertis utric^ alqsquibus cum fpez rent fe fuauius efte uióturos amborum fponte fepara* ti:noua matrimonia cotrahant, baud abfep fenatus auz toritate tarnen,qui nifi caufa per fe atq; uxores fuas di ligentercognitaidiuortia non admittitJmo ne fic qui/ dem,facile.quod rem minime utilem Iciunt firmandæ t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coniugum

Cöniugum charitàri,fadlem nouarû nuptiarum fpem efte propofi'tam. Temeratores com'ugij grauiffîtna féruitute pleétuntur, amp;nbsp;fi neuter erat cælebs,iniun'am pafli ( uelint modo ) repudiads adufteris cói'ugio in/ ter fe ipfi iunguntur ak'oquin quitus uidebitur. Ac fi læforum alteruter crga tam male merentem con/ iugemî in amore perfiftat î tarnen uti coniugf) lege non prohibetur fi uelit in opera damnatum fequi: • acddit^ interdum ut alterius pœnitentia alterius of fidofa fcdulitas miferationem commouens prindpi. libertatem rurfus impetret » Cæterum ad fcelus iam relapfo nex infligitur- Cæteris fadnoribus nullam eer Aeftima/ tam pœnam lexulla præftituit: fed utquodc^ atrox, quot;^pcnes^ aut contra uifumeft:ita fupplicium fenatus decer magiftra/ nit. Vxores mariti caftigant, ÔCparentes liberos:ni/ G quid tam ingens admiferint : ut id publice puniri, morum interfit, fed fere grauiifima quæ^ fcelera fer/ uitutis incommodo puniuntur, id fiquidem Si fcele/ rads non minus trifte: Si reipublicæ magis commo/ dum arbitrantur, quàm fi madtare noxios Si protiz nus amoliri feftinent. Nam Si labore quàm nece ma gis profunt,0C exempio diutius alios ab fimili flagitio deterrentquod fi fic habid rebellent atq^ recaldtrent, Cum demum uelut indomitæ beluæ.quos cohercere career Si catena non poteft,trucidantur. At patientibus no adimif’ omnis omnino fpes: quippe longis domiri

Ï24- VTOPIAB THOM AB MQRI mails fl earn pœnitentiam præ fe ferant.quæ pcccaruin teftctur magis eis difplicere quàm pœnam^pnndpis i n térdum prærogatiuaunterdû fufïragqs populi,auc migt; StuprifoV tigacur feruitus autremittitunSoIlicitalfe adftuprum ^ci an pœz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quàm ftupraHè pericuK eft.In omni fiqui

dem flagitio certum defti'natumq? conatum æquant faólo.nec^ enim îd quod defuit ei putant prodeilc de-Voluptas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quem no ftctinquo minus nihil defuerit.Mo/

c mono/hones in delitrjshabentur,quos ut affecifle contume^ nibus., magno in probro efta'ta uoluptatem ab ftukitia ca perc non uetant.Si quidem id morionibus ipfis maxi/ mo efle bono cenfent,cuius qui tam feuerus actriftis eft ut nullum nccß fadlum nciç didum hdeat ei tutan dum non credunt.uehti ne non fatis indulgenter cure-tur ab cojcuinon modo nulliufui,fed ne obleôlamcn/ to quidemCqua fola dote ualent)futurus elTct. Irride re deformem aut mutilum,turpe ac deforme no ei, qui ridetur,habetur.fed irrifori qui cui^ quod in cius poi/ teftate no erat ut fugeret, id uitrj loco ftulte cxprobrcc» enim forma naturalem no tueri fegnis atep inertis forma. ducunt,ficadiuumentu ab fucis quærere infamis apud illos infolentia eft. Vfu enim ipfo fenriunt, quam non ullum formæ decus uxores æque ac morum probitas Et praemfjï ôi reuerentia comendet maritis.Nam ut forma nonul-oeT^doffl capiuntunita nemonifi uirtuteatq; obfequione dura.. nbsp;nbsp;nbsp;tinetur. N on pcenis tantum deterrent à flagihjS’ fed

LIBER S E C V N D V S, il$ propofitisquoq; honoribusad uirtutesinui'tat,ideóc^ ftatuas uiris i'nfignibus ÔÎ. de republica præclare meritis in foro collocant, in rerum bene oeftarum memoriam, fimul ut ipforum pofteris maiorum fuorum gloria calcar Si incitamentum ad uirtutem fit. Qui magiftratum Damnat’ ullumainbiericexfpes omnium redditur. Conuiuunt Honor nia amabiliter, quippe nec magiftratus ullus infolens, aut giftratuü. terribiliscftrpatresappellantunöCexhibent, rjfdem de ferturtut debet:ab uolentibus hononno ab inuitisexiz-gitur.Ncprincipemquideipfum.ueftis aut diadema, fed geftatus frumenti manipulas difcernit, utpontifi-cis infi'gne eft prælatus cercus.Leges habent per quam paucas.fufficiunt enim ficinftitutis pauciffimæ. Quin paucL hoc in primis apud alios improbant populos,quod le gum interpretumq; uolumina,non infinita fufficiunt. Ipfi uero cenfent iniquiflimum:ullos homines his obli gari lcgibus:quæ aut numerofiores fint,quam ut perle gi queant : aut obfcuriorcs quam ut à quouis poffint intelligi : porrocaufidicos: qui caufas tradlentcallide: /^juocato/ acleges uafre,difputent;prorfus omnesexcludunt.cen rum inuti/ fèntenimexufueflètutfuam quifcp caufam agat: ca/ derhcß référât iudici: quæ narrarurus patrono fuerat. Sic SC minus ambagum fore SC facilius elici ueritatem. dum co dicentc:quem nullus patronus fucum docuit: iudex folcrter expendit fingula:amp; contra uerfutorum calumnias fimplicioribus ingenrjs opitulaf’. hæc apud q ; alias

116 V T O P I AB T H Ó M AB MORI alias gcntesan canto perplexiffimarum aceruo legum difficile eftobferuari.Cæterumapud eos unufquis'cp cft legis pericus»Nam amp;nbsp;funtCutdixi)pauciffimæ;ÔC intcrpretationum præterea ut quæcp eft maxime eraf fa:ita maxime æquam cenfenL Nempe quum omnes leges (inquiunt) ea tantum caufa promulgentunut ab hrjs quis'qj fui commonefiat offi'cq: fubtilior interpre^ tatio pauciftimos admonct (pauci enim funt qui aflèx quantur) quum interim fimplicior ac magis obuius Ie gum fenfustomnibus in apto finalioquin quod ad uul gus attinet: cuius amp;maximuseft numerus SCmaxix me eget admonitutquid referat utrum legem omnino non condas: anconditam in talem interpreteris fenz tentiam:quam nifi magno ingenio Si longa difputa^ tione nemo poffit eruere: ad quam inueftiganda nec^ craflum uulgi indicium queat attingere : neq; uitain comparando uiólu occupata fufficere.Hqs eorum uir tutibus incitati finirimi:qui quidem liberi funtôifuæ fpontis (Multos enim ipfi iam olim tyrannide libera/ uerunt)magiftratus fibi:ab illis alq quotannistalq in lu ftrum impctrannquosdefunótosimperio, cum hono» reaclaude reducuntmouosep fecum rurfus in patria reuehunt.Atq^ hi quidem populi optime profeóto ac faluberrime reipublicæ fuæ confulunt: cuius amp;nbsp;falus Si pernicies.quum ab moribus magiftratuum pendeap quos nam potuiftent elegifte prudentius, quam qui

' U IB E R SECVNDVS» 1x7 nccp ullo precfo queant ab honefto deduct ( utpote quod brcui fitremigratun's inutile ) ignoti ciuibus.aut prauo cuius^ ftudio aut fimultate fleôli» Quæ duo mala,affeôtus atep auaritiæ,.fîcubi incubucre iudicfjs,il lico iadidam omnem,forti{ïîmum reipublicæ neruum diflbluunt.Hos Vtopiani populos, quibus qui impe-rent ab ipfis petuntfquot;,appellant focios, cæteros quos be neficqs auxerût amicos uoeât. Fœdera quæ reliquæ Dc fxdef inter fe genres to tics ineunt:franguntac renouant,ipfi nbus^ nulla cum genre fcriunt.Quorfum enim fœdus inqui/ unt:quafi non hominem homini fatis natura concilier quàm qui contempfcrit,hunc uerba fcilicet putes curagt; turum.Inhancfententiameo uel maxime trahuntur, quod in illis terrarum plagis,fœdera padtaq? principû folent parum bona fide fcruari.Etcnim in Europa idcp hispotifïîmu partibus quascHRiSTi fides X religio poflidet.fancfta eft inuiolabilis ubicç maieftas fœde rû, partim ipfa iuftitia amp;bonitate principum, partim fummorû reucrentia metuq; pontificû,qui ut nihil in fe recipiunt ipfi:quod non religiofiftime præftant. ira cæteros omnes principes iubent, utpollicitis omnibus modis immorentur,tetgiuerfantes uero paftorali cen fura amp;nbsp;feueritate compellunt.Merito fane cenfent turz piflîmam rem uideri fi illorum fœderibus abfit fides: qui peculiari nomine fideles appellantur. At in illo no' no orbe terrarum,quê circulusæquator uix tam longe lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q 4. ab hoc

ab hoc noftro orbe femouet:^ uitamorcsq^ diHidêt; fcederum nulla fiduciaeftrquorum utquoq; plurimis ac fanôtiflimi’s cercmonqs înnodatum fueritu'ta dtiffî-* me foluitur inueta facile in uerbis calumnia.quæ (ic ingt; tcrimdeinduftria didlantcallidetutnuncptam firmis adftringi uinculis queant: quin dabantur aliqua, foEgt; dus'q; SC. fidem pariter éludant. Quam uafridem, imo quàm fraudem dolumcçifi priuatorum deprehenderét interuenifle contraôtui: magno fupercilio rem facrile* gam:ÔC furca dignam clamitarent, hi nimirum ipfi: qui cius confilrj principibusdati:femetgloriâtur Aurores. Quo fit ut iuftitia tota uideatur,aut no nifi plebea uir/ tus ôi humilis.quæc^ longo interuallo fubfidat infra re gale faftigium:aut uti faltem duæ fint quarum altera uulgusdeceat,pedeftrisSChumirepa:néue uf^ fepta tranfilirequcat,multisundiq? reftriôta uinculis, altera principum uirtus,quæ ficuti fit quâm ilia popularis au guftionfic eft etiâ longo interuallo liberior, ut cui nihil non liceat nifi quod non libeat. Hos mores ut dixi principum:illicfœdera tam male feruantium puto in caufa efleme ulla feriant Vtopienfesî mutaturi fortaC* fe fententiam fi hic uiuerent, Quan^ illis uidetur ut optime feruenturjmale tarnen inoleuifie feederis omni no fanciendi confuetudinem quafit,ut(perindeac fi populum populo: quos exiguo fpacio, colli's tantum autriuus difcriminatz nullanaturæ focietas copularet)

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoftes

; P I B E R S E ,C,V N D, V S» It? hoftes arque l'm’micos inuicem fefe natos putent.men* torç in mutuam grafTari perniciem,nifi fœdcra proht béant,quin bis ipfis quocp initis, non amidtiam coale tere,fed manereprædandi Iiccntiam,quatenus per im prudétiam didtandi fœderis,nihil quod prohibeat fa/ tis caute comprehenfum in padtis eft.At illi contra cen fent,neminem pro inimico habendum, à quo nihil inlt; iuriæ profedtum eft.Naturæ confortium, fœderis uicc efle,ôi fatius.ualentiuscp homines inuicem beneuoleny. tia,quàm padtis,animo quàm uerbis connedli»

T) Ellum utpote rem plané beluinam, ncc ulli tarnen -LJbeluarum formæin tam aflîduo, atq; homini eft ufu,fummopere abominantur, contrât^ morem gen/ tium ferme omniu nihil æque ducunt inglorium, atq; petitamè bello gloriam. côcç licet affidue militari fefe difciplinaexerceant,neque iduirimodo,fed fœminæ quoque.ftatis diebus, ne ad bellum fint, quum exigat ufus, inhabiles: non temere capeffunt tarnen, nifi quo aut fuos fines tueâtur,aut amicorum terris.infufos hoftes propulfent, aut populum quempiam tyrannide preflum,miferati, Cquodhumanitatis gratia faciunt) fuis uiribus Tyrâni iugo, amp;nbsp;feruitutc libèrent. Quan^ quàm auxilium gratificantur amicis nonfemperquM dem,quo fe defendant,fed interdum quoqi illatas reta • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r lient.

150 VT O P I AB T H O M AE MORI lient,atcp ulcifcantur iniunas.ueruni id ita demum fagt; rinnt,fiteadhuc integra confulantur ipfi,amp; probata caufa,repetitis ac non redditis rebus belli autores infe/ rendi fint, quod non tunc folum dccernut,quoties ho ftili incurfu abadla eft præda.ucrum tum quoquemul to infeftius, quum eorum ncgotiatorcs ufquàm gen^ tium,uel iniquarum prætcxtu legum, uel finiftra derp oationebonarum, iniuftam fubeunt, iuftitiæ colore, ca lumniam. Nee alia fuit eius origo bellLquod proNc* phelogetis aduerfus Alaopolitas, paulo ante noftram memoriam,Vtopienfes gcftèrc,quàm apud Alaopoli tas Nephelogetarum mercatoribus illata prætextu iu/ ris(ut uifum eft ipfis)iniuria certe, fine illud ius, fiue ea iniuria fuit,bello tarn atroci eft uindicata, quu ad pro-prias utriufep partis uires, odiâcp circûieélarum etiam gentium ftudia atque opes adiungcrentur, ut floren^ tiftimis populorum alrjs concuffis,alqs uehementer afz flicftis,orientia ex malis mala, Alaopolitarum feruitus demum, acdeditio finierit.qua in Nephelogetarum (nec^ enim fibi certabant Vtopienfes)poteftatem con ceftere,gentis,ftorentibus Alaopolitarum rebus,haud quaquam cumillisconfcrendæ. Tam acriter Vtopien* fcs amicorum, etiam in pecunfjs, iniuriam perfequunz tur,fuas ipforu.non item,qui ficubi circunferipti bonis cxcidant,modo corporibus abfituis haeftenus irafeun tur,uti quoad fatiftadlio fiat, eiuscomerrio getis abfti* néant.

LIBER S B C V N D V S. I5Ï ncant.Non quod minons fibi curæ dues, nbsp;focrj fine,

fed horum tarnen pccuniam interdpi, ægrius fiiam ferunnproptcrea quod amicorum negotiatores.quo^ niam de fuo perdant pn’uato,graue uulnus ex ia Aura fentiunt. At ipforum duibus nihil nifi de publica périt, præterea quod abundabat domi, ac ueluti fupererar, alioqui non einittcndum foras» Quo fit uti intertriz mentum citra cuiufquàm fenfum accidat.Quo circa ni mis crudele cenfent id damnum multorum ulcifei mor tibus,cuius damni incommodum nemo ipforum,aut uita.autuiôlu pcrfentifcat.Cæterum fi quis fuorû uf^ per iniuriam debilitetunaut occidat,fiue id publico fa/ dtum confilio.fiue priuato fit,per legatos recomperta, nifi deditis noxfjs placari no poflunt,quin ilico bellum denuncient. Noxæ deditos.aut morte,aut feruitio puz niunt. Cruentæuiôtoriæ non piget modo eos.fed pu Wagno detquocp.reputantes infcitiameflequâlibetpreciofas merces nimio emifire,arte dolôcp uidlos, opprefiTos ho ftes impendio gloriantur,triûphurhqj ob earn rê publi dtus agunt,amp; uelut re ftrennue gcfta.trophcu erigunt, tune enim demum uiriliter fefe iadlant, Sicum uirtu/« tegcfiriflc,quoties ita uicerint, quomodo nullum ani^ mal prætcr hominê potuit,id eft ingentj uiribus. Nam corporis inquiût urfi, leones, apri,lupi,canes, extet^q^ beluæ dimicant,quarum ut pleræcp nos roboreac fero da uiacunt,ita cunôU ingenio, ÔC ratione fuperantur.

Hocutium nil in bcllo fpeólanuuti id obtincant.quod fi fuiflent ante confequuti.belluni non fuerant illaturi, aut fl id res uetet,tam feucram ab his uindidam expe/ tuntquibus faólum imputant,ut idem aufuros in pogt; fterum terror abftcrreat. Hos propofiti fui fcopos de* ftinant,quos m ature petunt.at ita tame,uti prior uitan di periculi cura.quam laudis aut famæ côfequendæ fit. Itaq^ protinus indiólo bello,fchedulas ipforum publi* co figno roboratas, locis maxime cófpicuis hofticæ ter ræ.daîh uno tempore multas appcndi procurant, qui* bus ingentia pollicentur præmia,fi quis principem ad/ uerfarium fuftulerit,deinde minora quan^ ilia quoq? fingulis eorum capitibus, quo* rum nomina in-rjfdem literis profcribut,hrj funt quos fecundum principem ipfum, autores initi aduerfus fe confilij ducunt.Quicquid percuflori præfiniunt,hoc ge minât ei,qui uiuu è profcriptis aliquê ad fe pduxerint, quura ipfosquocp profcriptos,præmfjs ijfdem, addita etiam impunitatc,contra focios inuitant, Itaqj fitceleri ter,ut Si cs^teros mortales fufpeólos habeant, Si fibi in uicem ipfi,neqj fidentes fatis,neqj fidi fint, maximoq; in metu Si non minore periculo uerfentur. Nam fæpe* numero confiât eueniffe, uti bona pars eorum Si prin ceps in primis ipfe ab his proderentur,in quibus maxi ^mam fpem repofuerunt.Tam facilequoduis infacR nus impellut munera,quibus illi nullum exhibent mn ; j lt;■ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum»

LIBER SECVNDVS, IJJ dum.Sed mcmores in quantum difcnmen hortantur, operamdant,uri penculi magnitudo bcneficiorü mo/ lecompenfetur.eóqjnon i'mmenfam modo auri ui'm, fed prædia quoq^ magni redit^ in Iods apud amicos tu tiflimis.propna ac perpétua pollidtantur.ôi fumma cu fidepræftant.Hunclidtandi mercandicß hoflis more^ apud alios improbatum.uelut animi dcgeneris crude* le fadnus illi magnx fibi laudi ducunt, tan^ prüden* tes,qui maximis hoc paóto bellis,fine ullo prorfus præ Iio defungantur, humanicç ac mifericordes etiam, qui paucorum ncce noxiorum,numerofas innocentium ui tas redimat.qui pugnando fuerint occubituri. Partim è fuis, partim ex hoftibus, quorum turbam. uulgusc^ non minus ferme quam fuos miferantur.gnari no fua fponte eos bellum capeiTere,fed prindpum ad id furrjs agi. Si res hocpaóto non procedat, diffîdiorum femi^ na iaciunt,alunt'qj fratre principis,aut aliquo è nobilp bus in fpem potiundi regni perduólo. Si faóliones in* ternæ Ianguerint,finitimas hoftibus getes excitât,com mittuntq^eruto uetufto quopiam titulo,quales nun^ regibus défunt, fuas ad bellum opes pollidti, pecunia afnuenter fuggerunt*Ciuespardflime,quostam unice habent charos,tantic^ fefe mutuo fadunt,ut nemineni fint è fuis cum aduerfo prindpe libenter commutatu* ri.Ät aurum,argentumc^ quoniam unü hunc in ufum omne feruant,haud.grauatim erogant.utpote non mi , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* r Î nus

I nus comode UJÓlun,ctiam fi uniucrfiim impcndcrcnr» Quin præcer domefticas diuitiascft illis foris quoque infinitus thefaurus.quo plurimæ gentcs, uci ante dixi, in ipforum ære funt, ita milites undiq? conduCtos ad ' bcllum mitcunt.præfcrtim ex Zapolecis. Hie popuIuS quingentis pafliium millibus ab Vtopia diftar.oricnz tern folcmuerfus,horridus,agreft:is,ferox, fyluas mon tesc^ afperos, quibus funt innutriti, præferunt, Dura gens,æftus,frigoris,amp; laboris paticns, delitiaru expers omniu,neque agricultural ftudens,amp; cum ædificiorum tum ueftitus indiligens.pccorum duntaxat curam ha^* bent.Magna ex parte ucnatu amp;nbsp;raptu uiuunt. Ad fo^ lum bellum nati, cuius gerendi facultate ftudiofe quæ runt.repertâ cupide ampleótuntur, Si magno numero cgrciîhcuiuisrequircnti milites uili femet offerût.Hanc unam,uitæ artem nouerut,qua mors quæritur, fub qui bus merent.aeriter pro hijs ôi incorrupta fide dimicât. Verum in nullum certum dicm fefe obftringunt.fed ea. lege in partes ueniunt, ut pofteriore die, uel ab hoflix bus.oblato maiore ftipendio fint ftaturi.tidcm peren/ die rurfus inuitati plufculo remigrant » Rarum oritur bellum,in quo non bona pars illorû in utroep fintexer citu.itacp accidit quotidic.ut fanguinisncceflîtudine, coniunÄi, qui ôirjfdemin partibus conduôli familiagt; riflîme femet inuicem utebantur, paulo poft in contra rijs diftradi copias^hoftiliter concurranc.^ infeftis ani

i J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mis»

LIBER SECVNDVS. 155 mis.obliti generis, immemores amidtiæ, mutuo fe(e co fodianr,nulla alia caufa in mutuam i'ncitari pernici'eni, quam quod à diuerfis principibus exigua pccuni'ola conduifli, cuius tam exaótam habent rationem, ut ad diurnû ftipcndium unius accefli'one afïîs facile ad com mutandas partes impcllantur.Ita celcriter imbiberunt auaritiam,quæ tarnen nulli eft eis ufui, Nam quæ fan-guinequærunt, protinus per luxum,6C cum tarnen mi/ (crum confumunt. Hicpopulus Vtopicnfibus aduer/ fus quofuis mortales militât,quod tanti ab hijs eorum conducatur opera quanti nufquam alibi. Vtopicnfes fi quide ut bonos quærût quibus utantur ita hos quocç hominespeflimosquibus abutantur.quosquu ufus poftulat,magnis impulfos pollicitationibus.maximis obijciunt periculis, unde plcrunc^ magna pars nun^ ad exigeda promiifa reuertitur,fupcrftitibus,quæ funt polliciti bona fide.perfoluunt, quoad fimiles aufusinz ccndantur.Necß enim penfi quicquam habent,quam multos ex eis perdant. rati de genere humano maxi^ mam merituros gratiam fe, fi tota illa colluuie populi tam tetri,ac nephari] orbemterraru purgare poflent* Secundum hos eorum copqs utuntur, pro quibus arma capiunt,deinde auxiliaribus carterorum amicorum turmis. Poftremo fuos ciues adiungunt, è quibus ali/ quem uirtutis probatæ uirum.totius exercitus fummæ præficiunt.Huic duos ita fubftituunc, uci eo incolumi, ambo

U 6 V T O P I AE T H Q M AB M O R I ambo priuati fint,capto aut intcrcmpto, alter èduob^ uelut hæreditate fiiccedat, eicç excucntu tertius.ne (ut funt bellorum fortes uan'æ)pen’ditante duce totus per/ turbcturexercitus» Equaq; ci'uitatc delcótus exercetur ex his,qui fponte nomen profitcntur.neque eni'm inui tusquifquàm foras in milinam trudi'tur, quod perfua^ fum habeant,fi qui's fit natura timidîor, no ipfum mo do nihil fadturum ftrennue, fed metum etiam comitiz bus incuflurum » Cæterum fi quod bellum ingruat in patriam, ignauos huiufmodi, modo ualeant corporc, in naues mixtos melioribus collocat: Aut in mcenibus fparfim difponunt. unde non fit refugiendi locus. ira fuorum pudonhoftis in manibus, atc^ adempta fugæ fpes, timorem obruunt, ÔC fæpe extrema neceflitas in uirtutem uertitur. At ficuti ad externu bellum ex ipfis nemo protrahitur nolens, ita fœminas uolentes in mi/ litiam comitari maritos,adeo non prohibent,ut exhor tentur etiam, ôilaudibus incitent, profedtas cum fuo quaîhcç uiro,pariter in acie conftituut.tum fui quemcp liberi affines cognati circunfiftunt, ut hi de proximo fint mutuo fibi fubfidio, quos maxime ad ferendas inuicem fuppetias natura ftimulat. In maximo pro.* bro eft coniunx abfi^ coniugeredux,aut amiffo paren tereuerfus filius.quo fit, uti fi ad ipforu manus uentu fit modo perftét hoftes , longo ô£ lugubri prælio ad in, ternitionem ufque deccrnatur.Nempe ut omnibus cuz rant

LIBER SECVND VS, IJ7 rant modisneipfis dimicare neceffefit, modo bello poflintuicaria conduótitiorum manu defungiata qu« ujtari non poteft quin ipfi ineant pugnam.tam intre-* pide capcfrunt,quam quoad licuit prudcnter detreóla/ bant.nec tarn primo ferociunt impetu quam mora fen fim dC duratione inualefcuntaam offirmads animis uc interimi citius quam auerti queannQuippe uiótus ilia fecuritas quæ cuilt;ç domi eft, ademptaqj de pofteris anxia cogitâdi cura(Nam hæc folitudo generofos ubi/ que(piritus(rangit)fublimem6^uinci dedignante fax at.Ad hæcmilitaris difdplinæ pericia fiduciam præz bct.poftremo reôlæ opiniones (quibus Öi dodrina Ä bonis reipublicæ inftitutis imbuci à pucris funQuirtute addunt.qua nec]ß tarn uiiem habenc uitam, ut tcmcrc prodigant.necß tarn improbe charam.ut quum hone-^ flas ponendam fuadeat.auare turpiterq^ retineat. Du übiq^ pugna maxima feruetleóliftïmi iuuencs coniu/ petendus, rati,deuotiç^,ducemfibi depofcut aduerfum,hucaper te inuadunt,hunccxinfidqsadoriuntur,idem eminus bellum, idem cominus pctiturjongóq; acppetuo cunco, fum-miflis aflidue in fatigatorum locum recenribus,oppugt; gnatunrarocß accidit(ni fibi fuga profpiaat)ut non in/ tereat autuiuus inhoftium poteftatem ueniat* Si ab ipfis uidtoria fit,baud quaquàmcædegraftantur.fuga/ tosenim comprehendunt,quàm occidunt libentiusî nec^ unquàm ira perfequuncur Eigientes, ut non unâ

(Jt’î V t Ö P I AB T H O M AB ' M ORI intérim fubfigm’si’nftruólam adem retineantjâdcà uifi cæteris fuperati partibus,poftrema acie fua uióto^ riamadeptifint,elabipotiushoftes uniuerfos financ» xjuam infcqui fugiêtes perturbons fuorum ordinifaus infuefeant. memores fibimet, baud femel ufu ueniffe. Ut mok totius exercitus uidla profligatâcç,quû hoftéS uióloria geftientes.hac atcß iliac abcuntes perfequeré tur.paud ipforura in fubfidrjscollocati ad occafiones intend,difperfos acpalantes illos præfumpta fecuri täte négligentes derepentc adorti,totius euentum pras lij mutauerunt.cxtortaq; 'ó manibus tam certa ÔC indu-'bitata uiótoria.uióli uit^ores inuicem uiceruntHaud facile didhi cft,aftunores inftruendis inddiiSian cautio res ad uitandas fïcnt.fugam parare credas, quum ntz hil minus in animo habent,contra quum id confilij xa piunt,nihil minus cogitate putes.Nam fi nimium fefe fcntiunt,aut numero,aut loco premi, tune aut nodu» agmine diente,caftra mouent,aut aliquo (Iratagemaz te eludunt,aut interdiu ita fenfim fefe refcrunt,tali fer* uatoordine.ut non minus periculi fit cedentes quant inftantes adoriri. Caftra diligentiflïme communiunc foffa prealta latâque, terra quæegeritur introrfum rcic «ïla.nec in cam rem opera mediaftinoru utuntunipfo/ rum manibus militum resa2itur,totusc^cxcrdcus ia .opere eft.exceptis qui pro uallo in armis ad fubitos ca* fus excubant « lcat^ tam multis adniccncibus, ma^a . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multuinc^

LIBER S E C V N D V S. • • ij9 multumq^ amplexa loci munimenta, omni fide citius perficiunt. Armisutunturadcxcipicndos iólus.fiïz- Formaraf/ tnis,nec ad morum geftumue quemiibct ineptis, adeo utne natando quidcm molcfta fennant. Nam armati * natare inter militaris difciplinærudiméca confuefcûe» tela funt eminus fagittæ,quas acerrime fimul Si certiflî tneiaculantur nonpedicesmodogt;fedexequis etiam, cominus ucro no gladq. fed fecures uel acte letales, ucl pondéré feu cæfim.feu pudlim feriant.Machinas exco gîtant folertîlTime,fadas accurratiflime cælantne ante ^ditx quam res poftulct, Ludibrio magts quam ufui Iint,in quibus fabricandis hoc in primis refpiciunt, uti nedu faciles Si habiles circumadu finu nbsp;nbsp;Initas cum De indalt;

hoRibus inducias tarn fände obferuant,ut ne laceffiti quidem uiolent.Hoftilem terram non depopulanz tur,neque fegetes exurunt,imo nehominum cquo* ' turhue pedibus.conterantur,quantum fieri pdteft pro ludent, rati in ipforum ufus crefeere ♦ Inermcm nemiz ncm Udunt.nifi idem fpcculator fit»Deditas urbes tuentunat necexpugnatas,diripiunt,fed per quos.dc^ ditto eft impeditaeosenecant,cæteris defenforibus in feruitutem addidis» Imbellem turbam omnem relin^ quunt intadam.Si quos deditionem fuafifte compere rint.hisèdamnatorum bonis aliquam partem impaf' tiunt/eliquafedioneauxiliarcsdonant, Nam ipforu nctnoquicquam de pr£edacapic»Ca:tcrum confedo

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 ft bcllo.

14.OVTOPIAE THOMAE MORI ViàorS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amicis impenfas in quos infumpfere, fed ui/

partem de/ quam in fimilcs bellorum ufus referuant,partim præ^ pen unu JfaqQæQntipfjgapuJ

fus. Huiufmodi reditus nunc apud multas genres ha^ bent, qui uarijs ex caufîs paulatim nati, fupra feptin/ gcnta ducatorum millia in fingulos annos excreuere, in quos c fuis ciuibus aliquos emittunt quæftorum no mine,qui magnifiée uiuantperfonamcç magnatum il lie præfeferant,atmultuni ramen fupereft quod infe/ ratur ærario,nifi malint eidem genti credere, quod fa^ petantifperfaciunt,quoadutineceflefit uixcp accidit unquàm,ut totam repofcant.Ex his prædrjs partem af (îgnantillis,quiipforum hortatu tale diferimen adeut quale ante monfl:raui,fi quis princeps armis aduerfus eos fumptis,eorum ditionem paret inuadere, magnis illico uiribus extra fuos fines occurrut:nam nec^ temegt; re in fuis terris bcllum gerunt,nelt;ç ulla neceflîtas tanta eftjUt eos cogat aliéna auxilia in infulam fuam admit/ tere*

Religiones funt non per infulam modo; uerum fingulas etiam urbesuariæ ,alqs Solem. Lunam alijs^aSjs aliudctrandumfyderum dei uiœ ocne

LIBER S E C V N D V S, 141 uencrantibus, fiint qui'bus homo quifpi'am, cui'us olimaut uirtusautgloha cnîtui't.non pro deo tanz tum.fedprofummoetiam deo fufpidcur. At multo maxima pars, cademqj longe prudêtior,nihilhorum, fed unum quoddam numen putant, incognitum, æter num, immenfum,inexplicabile,quod fupra mentis ha manæ captum fit,per mundum hune uniuerfum, uirtu te non mole diffufum.hunc parentem uoeant. Origin nes,aaôias,ptogte{ras,aîcesgt;(inescj^ rerum omnium, hu ic acceptos uni rcferût,nec diuinos honores ali) præ terea ulli,applicant. Quin cæteris quoc]^ omnibus,quâ/ quàm diuerfa credentibus,hoc tarnen cum iftis conuez nit,quodeffequidem unum cenfent fummum, cui uniuerfitatis opifîcium,K prouidétia debeatur,eumc^ communiter omnes patria lingua Mythram appel/ lant,fed eo diflentiunt.quod idem alius apud alios ha betur.Autumate quoqj quicquid id fit,quod ipfe fum mum duciteandem illam prorfus efle naturam, cuius unius numini ac maieftati, rerum omnium fumma, omnium confenfu gentium tribuitur.Cæterum paula*» timomnesabeafuperRitionum uarietate defeifeunt* atc^ in unam illam coalefcutreligionem, qux reliquas rationeuidetur antecellere.Nec^ dubium eft quin cxz teræ iam pridem euanuiftentjUifi quicquid improfpez ram cuiquam inter mutandæ rcligionis cofilia fors ob icdfte.non id accidiftc cafu,ftd cæutus immÜKim inter/

»4,1 V T O P ï AB T H Ö M AB - M O R I prctai'ctnr timor,tan^ numine,cuius relinquebatur cultus,impium contra i*e propofitum uindicante. At poftca^ acceperunt à nobis christi nomen,dodiri nam,morcs,miracula,nec minus mirandam tot marty rum conflantiam,quorum fponte fufus fanguis, tam numerofas gentes in fuam fedtam longe latéquc tra-daxit.non crcdas quâm pronis in earn afFedhibus etiâ ipG conccflèrinufiuehoc fecretius infpirante deo, fiuc quod eadem ei uifa eft hæreG proxima, quæ ed apud ipfos potiflima.quanquâm hoc quocp fuifle non pau,* lum momenti crediderim,quod c hris TO comunem fuorum uidlum audierant pIacuiflè,Ôd apud gcrmanif/ pwiebla fimos Chriftianorû conuentus adhuc in ufu efle» Cerz.

te quoquo id momento accidit,haud pauci nodram in religionem coiërunt Lymphacç facra funt abluti» Vez rum quoniam in nobis quatuor(totidcm enim dunta^ xat fupcreramus,nam duo fatis conceflerant)nemo id quod doleo,facerdos crat.Cætcris initiati.ea tamé ad/ hue facramenta defyderant,quæ apud nos non nid fa^ ccrdotcsconferunt,intclligunt tarnen, optaneqj ita ut nihil uehementius.quin hoc quoep feduîo iam inter fc 4irputantan fine Chridiani pontifieis midu quif^è fup numero deledtus facerdoti) confequatur charaede ^m.'ÔCeledturi.fanèuidebâtunucrumquum ego di» jp^derem^nondum eIegerant.Quin hi quoque religio

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ni Chfidianacj

ni Chndianx',qui non affcntiunt.ncmincm tarnen al, fterrent,nullum oppugnant imbutum» Nifi quod unus c noftro ccetu me præfentc cohcrcitus eft» Is quum recens ablutus, nobis contra fuadencibus. de quot;CHRISTI cuitu publicemaioreftudio,quàm pruz dentia diflèreret, ufqueadco cœpit incalefcerc, ut iam noRra modo facra cætcris anteferret, (èd rcliqua pro* tenus uniuerfa damnaret« Prophana iplagt;cultores impios ac facrilegos,æterno pleôlendos igai aocifert' retur.Talia diu cenrfonantem comprchendunuac re* t-juje um non fprctærcligionis.fed excitati in populo tu- hendifunt multusagunt,peraguntque,damnatum,cxilio muU Sîgtoncm^* étant, fiquidem hoc interim antiquiOima tnRitutana merant,nc fuacuiquàm religio fraudi fit* Vtopus cnim iam inde ab initio, quum acccpiiTct incolas ante fuumaduentum de religionibus inter feaffidue d(-micaflè.atque animaduertiflèt earn rem, quod in com mune diflîdentes,fingulæ pro patria feétæ pugna-bant, occafionem præ^idile fibi uincendarum omni/ um, adeptus uiétoriam in primis fanxit.uti quàm cùi qucreligionem libcat fcqui Iiceat,utuero alios quo-que in fuam traducat, haétenus niti pofiît, uti pîaz ride, ac moderte fuam rationibus artruat,non ut acerbe cæteras dertruat ,fi fuadendo non perfuadeat, ne/ que uim ullam adhibeat,dC conuidjs temperet,pez tulantius

14.4- V T O P I AE THOMAE MORI tulanrius hac de recontendencetn exih'o.aut feruitute muIdlant-HæcVtopusinfti’tuitno refpedlu pads mo doquaa(liduocercamine,at;lt;:]^ine xpiabili odi'o fundi tus uidtt euertbfed q? arbi'tratus e ft, uti fic decernereó ipftusedam reli'gioms mcerefte,de qua nihil eft aufus temere definire, uelut incertu habens,an uariu ac mub tiplicem cxpetens cultum deus,aliud infpiret alij, certe ui ac minis exigere.SC quod tu ucrum credis idem omni bus uideatur,hocuero0i infolens K ineptum cenfuit, cum G maxime una uera fic,cætcræ omnes uanæ, facile tarnen præuiditCmodo cum ratione ac modeftia res agatur)futufum denitçtut ipfa per ft ueri uis emergat aliquando acc^ emineac,(in armis SC tumulcu certecur, ucfincpeftimi quit^maximeperuicaces.optimam ac fanótiftïmam religionem ob uaniftimas inter ft fuper/ ftitiones,ut ftgetes inter fpinas ac frutices obrutum iri» Italt;5 hanc totam rem in medio pofuit,0C quid creden-* dum putaret liberum cuilt;ç reliquit. Nifi quod fandlc ac feuere uetuit,ne quisufegadeo abhumanæ naturae dignitate degeneret,utanimas quocginterirecum cor poregt;aut mundu temere ferri,fublaca prouidentia pU' teuatc^ ideo poft hanc uita fupplicia uitijs décréta, uir/ tuti praemia c5ftitutacredut.c6tra fentientem,ne in ho minum quidem ducunt numero,ut qui fublimem ani mæ fuænaturam, adpecuini corpufculiuilitatemdc' iecerlc gt;nbsp;tantum abeft ut inter dues ponant,quorum inftituca

LIBER SECVNDVS» Ï45 indituta.mores'q? (fi per metum h'ceat) omnes,flocdfa d:urus fit.Cui enim dubium efle poteft, quin is publi/ cas patriæ leges,aut arte dam eludere,auc ui nicatur in fringere, dum fuæ priuacim cupidicati feruiac, cui nuL* lus ultra leges metus, nihil ultra corpus fpei fupereft amplius.C^amobrem fic animato nullus communies Cur honos,nullusmagin;ratuscommitcitur, nullipublt comuneri præficitur.Ita paflîm uelut inertis, ac iacen* Cis naturæ defpicitur.Cæterum nulloafficiûtfupplicio, quod pfuafum habeantnulli hoc in manu eße, ut quic quid libec,fenciatfed nec minis adigunc ullis, animum nt diflimulet fuum,nec fucos admittunt.S^ mendaciagt; quæ ueluc proxima fraudi,mirum quam habet inuifa. Verum ne pro fua difputet fententia prohibent,atque id duntaxat apud uulgus gt;nbsp;Nam alioquin apud facer/ dotes,grauest^ uiros ieorfum, non finuntmodo, fed hortantur quoque, confifi fore, ut ea tandem uefania ration! cedat. Sunt ÔC alii.ncc hq fané pàuci.nempe im prohibitijuelutinequeratione penitus pro fecarentes, neque mail,qui uitio longe diuerfo.brutorum quoque Miraopf/ æternas efle animas opinantunAtnoltris tarnen necç „5^59 bra dignitatecomparandas,necç ad æquam natas félicita/ torura» tem» hominum enim cunôliferé tamimmenfam fore beatitudinem pro certo atcç explorato habent.ut mor bum lamcntentur omnium,mortem uero nullius, nifi que uident anxie è uitadnuiturhq? diuelli» N empe hoc c pro

pro pcffimo habet augun'o,tan^ anima cxfprs ac ma leconfcia.occulto quopiam imminentis pœnæ præfa-* 2io,reformidet exitu. Ad hoe haudquaquam gratum deo,eius putâc aduentum fore.qui quum Gt accerfitu^ non accurrit libens,fed inuicus ac decrcólans percrahp tur.Hoc igitur mortis genus.qui intuené’ horrent,itacg defundtos,mœfti ac filentes efferut, precatiq^ propitiu manibus deum,uti eorum dementer infirmitatibus ignofcat.terra cadauer obruunt. Contra,quicuncç alaz criter acpleni bonafpc deceflerintjhos nemo luget, fed cantu profequuti fonus, animas dco, magno com* mendantesaffedlu,corpora tandem rcuerenter magiS quam dolenter concremant, columnarnt^ loco infculgt; ptis defunóli titulis erigunt, domum reuerfi, morés, ad;ac]ß eius recenfentmec ulla aitæ pars,aut fæpius,aut libentius.quàm lætus tradatur interitus. Haneprobu taris mcmoriam,5C uiuis eHîcaciiïima rentur incitamen tauirtutum,6C gratiHîmumdeHindis cultumputant, quos intereflè quoep de fe fermonibus opinant'*,quan/ quàm (ut eft hebes mortalium acies) inuifibiles. Nam neque felicium forti conucniat,libertate carere migran di quo uelint,amp; ingratorum fuerit prorfus abiecifle de fyderium amicos inuifendi fuos, quibus eos dum uiue rent,mutuusamor, charitasep deuinxerat, quanquàm bonis uiris, ut cætera bona, audam poft fata potius, quàm imminutam coniedant, Mortuos ergo uerfari inter

LIBER SECVNDVS. I47 inter uiuentes credunc.didtorum faólorumcp fpeólato res,eóq? res agendas fidentius aggrcdiutuntalibus uc lut freu præfidib9,ôi ab inhonefto fecreto detcrret eos, crédita maiorum pra:fenua.Auguria,cæterascp fuper* ftitionis uanæ diuinationes, quarum apud alias gen* tes magna eft obferuatio,negliguntprorfus, atque irri dent.Miracula uero.quæ nullo naturæ proueniunt ad miniculo.uelutpræfentisopera.teftes^ numinis uene rantur.qualia Si ibi frequeter extare ferunt, amp;nbsp;magnis intcrdum ac dubrjs in rebuspublica fupplicatione, cer* caoim fiducia procuranuimpetrancque. Gratum deo cultum putant naturæ contemplationem, laudernque ab ea.funt tarnen,hfjcp baud iànè pauci,qui religione dudijlitcras negligunt,nulli rerum cognitioni ftudenr, ncquc ocio prorfus ulli uacant, negocrjs tantum, bo^ Vita adî/ tiisép in cæteris officrjs ftatuût,futuram poft fatafelicp tatem promereri» Itacp alq ægrotis inferuiunualq uias reficiunt,purgant foflas, pontes réparant,cefpites, are/ nam,lapides effodiunt,arbores demoliuntur ac difle/« cant,bigisque ligna, fruges, item alia in urbes impôt/-tant, ncc in publicum modo, fed priuatim quoque mi niftros, ac plus quàm feruos agunt. Nam quicquid ufquàm operis cft afperum, difficile, fordidum.à quo plerofque labor, faftidium, defperatio deterreat, hoc tlli fibi totum libentes, hilares'que defumunt, cæteris , ociumpr9curant,ipfiperpetuo inopereaclaboreuet/

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c a, fantur.

148 VTOPIÄE THOMAE MORI fantur.ncc imputant tarnen,nec aliofum fugillant uita, nec fuam efferunt.Htj quo magis fefe feruos exhibent» co maiore apud omnesin honore funt. Eorum tarnen hxrefes duæ funt, Altera cælibum, qui no Venere mo do in totum abftincntfedcarnium efu quotç.quidam animalium etiam omnium,reieótiscp penitustâquàm tioxijs uitæ præfentfs uoluptatibus, futuræ duntaxat^ per uigilias ac fudores inhiat, eius propediem obtinen dæ fpe«alacres interim.ucgeticp »Altera laboris haud minus appetens.coniugium præfert.ut cuius nec afper/ nantur folatium,S2 opus,nacurædcbere fe,K patriæ lix* beros putant. Nullam uoluptatem refagiut.quæ nihil eos ab labore demorctur. Carnes quadrupedu uel eo nomine diligunt, quod tali cibo fe ualidiores ad opus quodc^ cenfeant, Hos Vtopiani prudentiores,at illos fanóliores reputant ♦ Quos quod cælibatû anteferunt matrimonio,afpcramc^ uitam placidæ anteponunt, fi rationibus niterentur irriderent.nunc uero quum fe fa* teantur religione duci fufpiciuntac reuerentur» Nihil enim follicitius obferuant.quàm ne temere quicquàm ullade religionepronuncient.Huiufmodi ergofunt, quos illi peculiari nomine fua lingua Buthreicas uo*« cant, quod uerbum latine religiofos licet intcrpretarf. Sacerdotcs habent eximia fanólitate, eóqj admodun^ paucos.netj enim plus quam tredecim in fingulis ha* bent urbibus pari cemplorum numero, nifi quum ituc

L IBER S E C V W D V S. ’ r49 'f ad bellum.tunc em fcptcm ex ilh's eu exerdtu profedîs totidem fuffici'untur intérim, fed illi reuerfi.fuû quifep locum récupérât, qui fuperfunt, hrj quoad decedentix bus illis ordine fuccedant, comités interca funt Pontifi cis.Nam unus reliquis præficitur.Eliguntur à populo, idcp cærerorum ritu magiftratuum, oceukis, ad ftudia uitanda,fuffragrjs.elcôli à fuo collegio confccrâtur.Htj rebus diuinis præfunt,religiones curant, ac morum ue* luti cenfores funt,magnôqj pudori ducit'' ab hrjsqucn/ quàm tanquàm uitæ parum probatæ acccrfi,compella riue.Cæterum ut hortari atque admonere illorum eft, ita coêrcere atque in facinorofos animaduertere prinz apis,acque aliorum eft magiftratuum,nifi quod facris intcrdicunt.quos improbe malos comperiunt. necuU lumfere fuppliciumeft quod horreantmagis.Nam amp;nbsp;fumma perccllûtur infamia,ÔC oceuko religionis mez tu lacerantur, ne corporibus quidem diu futuris in tuz to.quippe ni properam pœnitentiam facerdotibus ap probent.comprehenfi impietatis pœnam Senatui per (bluunt,pueritia iuuentuscp ab illis eruditunnec prior literarû cura.quàm morum acuirtutis habetur, namcp fummam adhibét induftriam.utbonas protenus opP nioncs,ô£ conferuandæ ipforum reipublicæ utiles, tenc iisadhuc,amp; fequacibus puerorum animis inftillent,. quæ ubi pueris penitus infederint, uiros per totam ui/ tam comitantur, magnarhep ad tuendum publiçæ ret c ) ftatum

150 V T O P I AE T H O M AE M O R I ftatum ( qui non nifi uitqs dilabitur, quæ ex pcruerfis nafcuntur opinionibus)affcrunt utili'tatem.Sacercîotk ^Tenlotæs fœminæ finunam neque ille fexus cxcludîtur, fed ran'uSjSi non nifiui'dua.natuque grandis cligi'tur) uxoresfunt popularium felcdtiflîmæ. Neqj enim ulli apud Vtopienfes magiftratui maior habetur honos ufç^adeo.ut fi quid etiamflagitq admi'ferint,nulh' pult; blico ludicio fubfint,dco tantum, ac fibi relinquuntur» Ncque enitn fas putant ilium, quantumuis fccleftum, mortali manu cotingere.qui Deo tam fingulari modo uelut anathema dedicatus eft.Qui mos illis facilior eft ExeStnuni obferuatu,quod facerdotes ÔC tam pauci, ôi tanta cum cura deliguntur, Nam neque réméré accidit, ut qui ex bonis Optimus ad tantam dignitatem, folius refpeôlu nirtutis euehituran corruptelam ÔJ uitium degeneret» amp;nbsp;fi iam maxime contin2eret,ut eft mortalium natura mutabilis,tamen qua funt paucitate,nec ulla præter ho At apud norem poteftate præditi.ad publicam certc pcrniciem turba eft? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magni ab his momenti pertimefœdum fit.Quos

ideo tam raros atcß infrequentes habent, nedignitas prdinis, quem nunc tanta ueneratione profequuntur, communicato cum multis honore uilefceret, præfer-’ tim quum difficile purent frequentes inuenire tam bo nos,ut ei fintdignitati pares,ad quam gerendam non fuffïcit mediocribus effe uirtutibus.Nec eorum æftima tio apud fuos magis, quàm apud exteras etiam gen»

tes habetur,quod l'nde facile patet, undc ctiam natum puto.Nempc decernentibus præh'o copijsjfcorfum illi non admodum procul confidunt in gcnibus.facras in^ dutiueftcs,tenfisad cxlumpalmis, primum omnium ^^«rdo

, r - nbsp;nbsp;nbsp;• r, • r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïcs noftris

paccm,proxime,luisuiôtonam,led ncutncructam par longe fan/ ti comprccantur, uincentibus fuis decununt in acicm, fæuientcscp in profligatosinhibcnt,uidifle tantû atqj appellafle præfentes ad uitam fatis, diffluentium con/ tacÆus ueftium »rcliquas quoq; fortunas ab omni beV lorum iniuria défendit, Quaexreapud ornes undiqj genres,tanta illis uencratio,tantum ueræ maieftatis aç ceflît, ut fæpc ab hoftibus non minus falutis ad ciues reportarint.quàmab ipfisad hoftesattuliflent.fiquiz dem aliquando conftat,inciinata fuorum acic, defpera tis rebus,quum ipfi in fugam uerterentur, hoftes in cæ dem ac prædam rucrent, interuentu facerdotum inter/ pellatam ftragem, ac diremptis inuicem copf)s,pacem Æquis conditionibusefTe compofitam atquc conftitu/ tam^Neqj enim unquàm fuit ulla gens tam fera,cru de Iis acbarbara»apud quos ipforum corpus non facro/ fandlum.atqj inuiolabile fit habitum. feftos celebrant Feftoçi die initialem atque ultimum cuiufc^ menfis diem.ÔCanni item,quem in menfes partiuntuncircuitu lunæ finitos, obferuatio ut folis ambitus annum circinat. Primos quofque dies Cynemernos, poftremos ipforum lingua Trapemer nos appellant,quæ uocabula perinde fonant, ac fi pri»

15i V T O P I AE T H O M AE M OVR t uocentur.Delubrauifuntur cgregia* “ fquot; quot;nbsp;utpote no operofa modo,fed quod erat in tanta ipfogt; rum paucitate ncceflan'um, immenfi etiam populi caf pacia. Sunt tarnen orania fubobicura, nec id ædifî-candi infeitia faólum, fed confilio facerdotum ferunt » quod immodicam lucem cogitationcs difperacre, par/ tiore ac uelut dubia coliigi animos, Si. intencîi religio/ nem putant.quæ quoniam non eft ibi apud omnes ea dem.öi uniucrfæ tarnen eius forma: quanquàm uariæ acmultiplices,in diuinænaturæ culturn uelut in unum finem diuerfa uia commigrant.iddrco nihil in templis uifitur, auditurüe, quod non quadrare ad cundfas in commune uideatur. Si quod proprium fit cuiufquam fedlæfacruma'd intra domcfticos quifque parietes cu/ rat,publica tali peraguntordine,qui nulliprorfus ex priuatis deroget. Itaque nulla deorum effigies in temz plo cofpidtur.quo liberum cuié^ fit,qua forma deum uelir è fumma religione condpere » nullu peculiare dd nomen inuocant,fed Mythræ duntaxat,quo uocabu/ Io cundti in una diuinæ maieftatis naturam.quæcuncç fit illa,confpirant, nullæ concipiuntur preces,quas non pronundare quiuis inoffenfa fua fedla poffit» Ad tem plum ergo in finifeftis diebus uefpere conueniunt, ad hucieiuni,adturideo de anno,mêféue cuius idfeftum poftremus dies eft,profpereadlo gratias,poftero die, namisprimifeftuseft, mane ad templaconftuitur, ut « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infequetitis

LIBER S E C V N DVS, I55 infequenris anm',mcnfisue,qucm ab illo aufpicaturi fto fint.fauftum felicemc^ fucceffum comprecetun At in finifeftis antea quam templum petut uxores, domi confelTio ad uirorum pcdcs.Iiberi ad paretitum prouoluti, peo Vtopiéfiu» cafTe fatentur fefeaut admiiTo aliquo.aut officio indili/ center obito.ueniamt^ errati precâtur* ita fi qua fe nu becula domefticæ fimultatis offuderat,tali fatiffaól 10/ iiedifcutitur,uti animo puro ac fereno facrifiefjs intern fintnam intereffe turbido, religio eft. eócp odi], iræue in quen^ fibi confeij, nifi reconciliati ac defecatis affe/- nos g funt ólibusad facrificia non incerunt fefe, uindiôtæ celeris, ipqu»natif , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nmi.ans

magnæqj metu»ho quum ueniunt,uiri in dextram degt; ^ximi effc lubri partem,fœminæ feorfum in finiftram commeat. côtendût. tum itafecollocant.utcuiusc^ domus mafculi ante pa tremfamilias confideant,fœminarum materfamilias agmen daudat.Ita profpicitur.uti omnes omnium gc/ ßusforis ab hisobferuetur, quorum autoritate domi acdifciplinareguntur, quin hoc quocgfedulo cauent, uti iunior ibi paffim cu ieniorecopuletur,ne pueri pué ris credit!,id temporis puerilibus tranfigant ineptrjs,in quo deberent maxime religiofum ergafuperos metû» maximum,aeprope unicum uirtutibus incitamentutn cóciperc»Nullum animal in facrificqs maótant, nec fan guine rentur, ac cædibus diuinam gaudcre demeciam,i qui uitam animantibus ideo eff elargitus,ut uiuerenc» Tte inccnduntÔÇ^iaitein odorameota.adhæcçe*

rcos numerofos præferunt, non quod hæc nefdant ni hil ad diuinam conferre naturam, quippe ut nec ipfaS homi'num preces, fed Si innoxium coîendî genus pla/ cet.ôJ hfjs odoribus luminibuscp, accæteris cnam ceri monqsnefdo quomodo fefe fennunc homines erigi, atque in dei cultum animo alacriore confurgere» Can-didis in cempio ueflibus amidcur populus, (acerdos uerficolores induitur. Si opere Si forma mirabiles ma/ tcria non perinde predofa. neque enim auro intextæ, auc raris coagmentacæ lapidibus, fed diuerfis auiutn plumis,tarn fdce.tantóc^ artifi'do laboratx funtuc opc rispredum nullius æftimacio maceriæ fuerit æquatu-* ra» Ad hoc in illis uolucrum pennis,plumisé^,8Ccern's earû ordinibus,quibus in facerdotis ueRe difcriminan tur,arcana quædam dicuntcótineri myftcria, quorum interpretatione cognita ( quae per facrificos diligenter craditur)diuinorum in fe beneficiorum,fuæc^ uiciHïm piecatis in deum,ac miitui quo^ inter fe officrj admo^ neantur. Quum primum facerdos ita ornatus ex ady-to fefe offert, cundli protinus in terram uenerabundt procumbunt.tamaltoab omni partefilentio,ut ipfa rei facies, terrorem quêdam uelut præfentis cuiufpiam numinis incutiat» Tellure paulum morati, dato ab fa/ cerdote Ggno,erigunt fefe.turn laudes deo canut, quas Muflca mufidsinfl:rumentisinterftingunt,ali}s magna ex par ycopiêfiû. tç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qusenoftro uifuncur orbe. Ex iUi? pie/

taq; fïcutî quæ nobis in ufu funt,mukuni fuauicate uin cunt.ira quædamnoftrisneconferenda quidemfinc. Verum una in re baud dubie longo nos inreruallo prx celluLquodomniseorum muiica. fîue quæ perfonatxir organis.fiue quam uoce modulannir humana, ira na/ rurales affedusimiratttrK exprimir, ira Tonus accom modatur ad rem, feu deprecancis oratio (ic.feu læta, placabilis,turbida,lugubris,irata, iurei fenfum quen^ dam melodiæ forma repræfentat.ut animos auditoru Énirum in modum aflßciat.penetret, incendat. folenes ad ultimum conceptis uerbis preces, facerdos paritet populuscß percenfent,ira compoßtas.ut quæfimul cunóli redcantpriuatim quifque ad ferner referat » In bis deum amp;nbsp;creationis,amp; gubernationis, amp;nbsp;cæterorum prærerea bonorum omnium gt;nbsp;quilibet recognofcir auz Coré,rot ob recepta beneficia gracias agir» nominatim uero quod deo propitio in earn rempublicâ incideric quæ fit feliaffima,eam religionem fortitus fit,quä fpe^-retelTe ueriflïmam. Qua inrc,fi quid erret, autfiquid alterutra melius, amp;nbsp;quod deus magis approbct, orarc fe eius bonitas efficiat,hoc ut ipfe cognofcat.paratum enim fequi fe quaqua uerfus ab eo ducatur, fin amp;nbsp;hæc Reip.forma fit optima, amp;nbsp;fua religio rcdliflima, tu uti S ipfi coftantia tribuat.öC cæteros mortales omneis ad cadeinftituta uiuedi,in eandé de deo opinioné perdu cat,nifi iofcrutabiléeiusuoluntatê etiâfit, quod in bac religio/

I5Ö V TO P I AE THOM AB MORI feh'gionum uarictate deledlctDenicp precatur.ut faci/ Ic defunólum exi'tu ad fe recipiat,quam cito.feróue præ fini're qui'dem no andere fe^Quanquàm quod inoffcn fa eins maieftate fiat, multo magis ipfi futurum cordi ïlt.diffidUima morte obita.ad deum peruadere. quàm ab eo di'utius,^fperrimo uitæcurfu diftmen'.Hac prez ce diZta rurfus in terra proni',paulócp poft ereftt, difcc dunt pranfum,Ô£ quod fupereft diei, ludis Siexerdtió milltan's difdplinæpercurrut» Defcripfi uobis quàm potui uerifTime eins formam Reip» qua ego certe non optimam tan turn,fed folam etiam cenfeo.qux fibi fuo iurepoftitReip^uendicare uocabuIumgt;Siqutdem alt-bigt;de publico loquentes ubic^ commodo^priuatum cii rant» Hie ubi nihil priuati eft;ferio publicum negotiu aguntcerteutrobicß merito» Namalibi,quocusquifcß eft qui nefdac,nifi quid feorfum profpidat fibi, quan-lt; tumuisflorenteRep.femet tame fameperiturû, eôqf neceftitas urgenut fui potius,^ populi id eft alioru ha bendâ fibi ratione cenfeat»Cótra hic,ubi omia omniu funtnemo dubitat (curef modo,ut plena (int horrea publica).nihil quic^ priuati cuiquam defuturu» Neq; enim maligna rerum diftributio eft, necf inops,neque mendicus ibi quifquàm»K quum nemo quicquam hagt; beanomnes tarnen diuites funt» Nam quid ditius effe poteft,quamadcmptaprorfus omni folicitudine.Iæto ac tranquillo animo uiuere C non de fuo nitftu trepi/ dum.

liber s E C V N D V s. 157 , Äim, non uxoris querula flagitatione uexatum, non paupcrtatein filîo metuêtem,nô de filiæ dote anxium, fed de fuo,fuorumq; omnium,uxoris, fili'orum, nepo-» tum,pronepotum,abnepotum,amp;: quàm longam pofte forum feriem fuorum,generofi præfumunt.uidlu efte, ac feliritate fecurum. Quid quod nihilo minus hi’s pro fpi'cicunqui nûcimpotcs olim laborauerunt,quàm his qui nunc laborant. Hic aliquis uelim cum hac æquitate audcat aliarum iuftitiam gentium comparare, apud quas difpeream gt;nbsp;fî ullum prorfus comperio, iuftitix, æquitatis^ ueftigium.Nam quæhæc iuftitia eft,ut no bill's quifpiam, aut aurifex, aut fœnerator, aut denicç alius quifquàm eorum, qui aut omnino nihil agunt, aut id quod agunt,eius generis cft.ut no fitReip.max gnopcrc neccflariumgt;lautam acfplendidam uitam,ucl exocio.ucl fupcruacuo negotio confequatur,quumirilt; terim mcdiaftinus,auriga,faber,agricola, tanto.tamqj afliduo laborc,quàm uix iumenta fuftineant, tam ncx ceftario.ut fine co ne unum quidem annum poffit ulla ,durare Refp. uieftum tarnen adeo malignum parant, uitam adeomiferam ducut.ut longe potior uidcri pof fit conditio iumentorum,quibus nectam perpetuus la bor.nccuidtusmultodeterior eft,0{ipfis etiâfuauior, nec ullus interim de futuro timor. Ät hos labor ftcri lis,atlt;^ infruóluofus.in præfenti ftimulat,ôC inopis relt; cordatio fenedutis oeddit, quippe quibus parcior eft • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u diurna

1*5« V T O P I AE T H O M AB M Q R i di'urna mcrces.quàm ut cidem poflïtdiei fuffîccre.tan^ tum abcft ut cxcrefcat, amp;nbsp;fuperfit ali'qui'd quod quott die queatin feneôlutisufum reponi. An non hæc l'nt/ qua cft Si l'ngrata refpubliea, quæ gcncrofis ut uocant K aurificibus, id genus rcliquis, autociofis.auttan^ tum adulatoribus, Si inaniam uoluptatum artifidbus, tanta muncra prodigit.agricoh's côtra,carbonarqs,mc* diaftinis, aurigis ôi febris, fine quibus nulla omm'no Rclp.eflct,nihil benigne profpidt. Sed eorum florenz . tis ætatis abufa laboribus,annis câdem ac morbo gra ues,omnium rcrum indigos,tot uigiliarum immemor, tot ac tantorum oblita beneficiorum miferrima morte repenfat ingratiflîma.Quid quod ex diurno pauperu demenfo diuites cotidie aliquid.no modo priuata frau de,fed publicisetiamlegibusabradunt, ita quod ante uidebatur iniuftum,optime de Rep.meritis peifimam referte gratiam,hoc ifti deprauatum etiâ fecerunt.tnm prouulgatalegeiuftitiam.Itaqj omnes has quæ hodie ufquàm florentRefp.animo intuenti ac uerfanti mix hi,nihil fie me amet deus, occurrit aliud quàm quædâ' Hæc anno confpiratio diuitum.de fuiscommodis Reip.nomine, taktâor. titulocp traólantium.commînifcunturqj Siexcogitant omnes modes atque attes quibus, quæ tnalis artibus ipfi congciTerunr.ea primum ut abfque perdendi me,* tu retineant.poft hoc ut pauperum omnium opera,oc. bboribus quàm minimo fibi redimant, eifque abutaœ tut.

LIBER S E C V N D V S. Î59 tunHæc machinamenta, ubi fetnel diuites pubh'co no mine hoc eft etiam pauperum, decrcuerunt obferuarf, lam Icges fiunt. At homines deterrimi cum inexplebili cupidicate.quæ fucrant omnibus fufFeôlura, ea omnia inter fe partiuerint.quàm longe tarnen ab Vtopienfiû Reip.feiicitate abfuntf c qua cum ipfo ufu fublata pe^ nitus omni auiditate pecuniæ,quanta moles moleftia rum recifa, quanta fcelerum fegcs radicitus euulfa cftC Qu is enim nefcit fraudes, furta, rapinas, rixas, tumult tus,iurgia,fcditiones,cædes,proditiones,ueneficia,coti dianis uindicata potius quàm refrenata fupplicqs, inz terempta pecunia commori, ad hæc metum follicitu/ dinem,curas,labores,uigilias, eodem momêto quo pc cunia perituras.quin paupertas ipfa,quæfola pecunrjs nifa eft indigere,pecunia prorfus undicp fublata, prod nus etiam ipfa decrefcereta'd quo fiat illuftrius,reuolue in animo tecum annû aliquem fterilé atq? infœcundu, in quo multa hominu millia,fames abftulerit, contem do plane in fine illius penuriæ excuffisdiuitû horreià lt;nbsp;tantum frugum potuifte reperiri,quantû fi fuiftet inter eos diftnbutum,quos macies ac tabes abfumpfit illam , cæli,folic^ parcitatcm,nemo omnino fenfiftèt. tam faz eile uiólus parari poftet,nifi beatailla pecunia,quæpræ rlarefcilicet inuêta eft,ut aditus ad uitftum per earn pa/-tefceret,fola nobis ad uiólum uiam interduderet, Sen dunt ifta,non dubito.ctiam diuites,necignorät quan*

16 0 VTOPIAE THOM AE MORT to potior cfïet ilia conditio nulla re ncccHaria carere, quàm muleis abundare fuperfluis, tarn numcrofis erp pi mall's,quàm magnis obfidcri diuitqs, Ncque mihi quidem dubitare fubit, quin uelfuicuiufc^ commodi ratio,uel CHRISTI feruatoris autoritas (qui ncq^prq tanta fapientia potuit ignorare quid optimum efTet, neq; qua erat bonitate id confulere.quod non optimu fcirct)totum orbem facile in huius Reip. leges iamda* Mircdiâû traxiiret.nifi una tatum beluagt;omnium princepS' parenscp peftium fuperbia, reluólaretur.hac non fuis comodis profperitatem, fed ex alienis metitur income modis.ha:c nc Dea quide fieri uellet,nullis reliólis mi/ feris quibus imperare atque infultare poflit. Quorum' miferijs præfulgeat ipfius comparata félicitas, quorum^ fuis explicatis opibus, angat atque incendat inopiam» Hæc auerni ferpens mortalium pererrans pedora, ne meliorem uitæ capeflant uiam, uelut remora rctrahit ac remoratur. quæ quoniam preflius hominibus infix xa eft,^ ut facile poflit euelli.hanc Reip Jorma, quam omnibus libenter optarim,VtopIenfibus faltem conti gifle gaudeo.qui ea uitæ funt inftituta fequuti,quibus Reip.fundamenta iecerunt non modo feliciflîme, ue/ rumetiam quatum humana præfagirl conieótura com tigit.æternumduratura.Extirpatisenim demi cumeæ ten's uitqs ambitionis,ôi faótionum radicibus,nihil im pendet periculi, ne domeftico diflidio laborctur, quæ

? • L I BB R SBCVNDVS. I6i una multarum urbi'um egregie miinitas opes pefliin-' dcdi'c.Ac falua domi cócordia. Si falubribus infticutis. non omnium finitimorum inuidia prindpum (quæ fx pius i'd iam olim fcmper reuerberata tentauit) concutc re ïllud imperium.auc commouere qucat.Hæc ubi Ra-phaclrecenfui't.quanquam baud paucamihi fuccurrc bant,quæ in eius popuK moribus, legibuscß perquàm abfurde uidebâtur inllicuca,non folum de belli geren* di ratione.ôi rebus diuinis, ac religione, alqsc^ infuper eorum inftitucis.fed in eo quoque ipfo maxime, quod maximum totius infticutionis fundamentum eft uita fcilicet,uióluque communi,fine ullo pecunia; commet* GO,qua una re funditus euertitur omnis nobilitas, ma^ tia,fplendor, maieftas, uera ut publica eft opi nio decora atq^ ornamenta Reipub. tamgn quoniam defeftum narrando fciebam,neque mihi fatis explora tum erat,poftet ne ferre,ut contra fuam fententiam fen tiretur, præfertim quod recordabar, eo nomine quoC* dam ab illo reprehenfos,qua(î uererentûr, ne non fatis putarentur fapere,nifï aliquid inuenirent.in quo uelli* carealioruminuenrapoftcnt,idcirco amp;nbsp;illorum inftitu tione,Si ipfius oratione laudata,manu apprehendens intro cœnatum duco,præfatus tarnen aliud nobis tem pus, fjfdem de rebus alcius cogitandi, atque uberius cum eo conferendi fore. Q uod utinam aliquando con tingeret incerea quemadmodum baud poftum omni* u ) bus

busaflendri quæ di’da funt, alioqui ab homme citfa controucrfiam erudi'dflimo fimul K rerum humanaru pen’dflimo.ita facile confiteor permulta efle in Vtopigt; enfiumrcpublica.quæin noftris ciuitatibus optarim uerius,quàm fperarim»

SERMONIS POMERIDIANI RAPHAELlS HY THLODAEI, DE LEGIBVS ET INSTITV^ TIS VTOPIENSIS INSVLAB PAVCIS ADIJVC COGNITAE, PER CLAx RISSIMVM ET ERVDITISSI VIRVM D. THOMAM MORVM CIVEM ET VI ' CECOMITEM LON DINENSEM, FINIS»

ftudiïxm, intulifle in rem Si comodu fingulorû,nifi uel ea ( quæ tua pietas 1libcralitas cfl) confcrrcs in uniuerx fum,ratus hoc(tuu qualecuncç foret) beneficium-, eo maiorem hinc mereri fauorem, uenari

gratiam,aucupari gloriam,quâto illud ÔC latius propaz gatum,amp; in plûtes diftributum,pluribus effet profutu rum»Quod ôi fi alias femper præftare contenderis.taz men id maxime es nuper mira felicitate adfecutus, feili cet pomeridiano illo fermone abs te in literas relato. Quem de reôle Sibene coftituta (ab omnibus expeteii da) Vtopicfium Rep.ædidifti. In cuius pukherrimi in-ftituti felici deferiptioe nihil eft, in quo uel fumma eru ditio,uel abfoluta return humanaru peritia deCyderari poffit,Quando ea quide ambo in illo tanta paritate S æquabilicongreffu cócurrunt,ut neutro alteri herbam porrigente, utruncç æquo Marte de gloria contendat» Tam fiquide multifaria polles doeftrina, Rurfum tarn multa,eaq;certareru peritia,ut ptorfus expertus affirz

'H I E R o N Y M I BVSLIDII mes quicquid fcripferis, dodtiffimc fciibas, quicqui'd afFi'rmandum deftinaueris^Mi'raprofetfto.raraq? fclici tas.ac plane eo rarior,quo magis ipfa fefe inuidens plu rimis.no præbet nifi raris, Maxime qs.qui Gcuc candoz re ueli nt.ita eruditionc fdant.fide qucat.autoricate pof fint,tarn pie,reóte,prouide,in cómune cófulerc,ficuc tu iam facts probe,qui quod no folum tibi,ueruetiam zqi ti te gentium orbi exiflimas,operæprectû duxeris.hoc tuo pulcherrimo merito, uel totu ipfum orbcm demez rcri,qd' præftare alia ratione neqj redlius, necp melius potuifTes,^ ipfis mortalibus ratione pollentibuSxeam Reip.idcam, earn moru formulam, abfolutiflimumcç fimulacrum præfcribere,quo nullo un^ in orbe uifum fit,uel falubrius infl;tcutu,uel magis abfolutu, uel quod magis expetendum uideatur, utpote multo quide præ ftante.atq; longo poft fe interuallo relinquete,tot celez bratiflimas,tantopere decantatas Lacedæmoniorum, Äthcniefium,Romanoru,refpublicas. Quæ fi qfdem effent aufpicrjs aufpicatæ, ijfdé fquibus hæc tua Refp.X inftitutis, legibus, decretis,moribus,moderatæ. Profe/ (fto hæ nodum labefaôlatæ amp;nbsp;folo æquatæ» ïam prob dolor citra fpem omnem inftaurationisextincftæ lacez renuSed cotra.incolumes adhuc,beatæ, Felices, Fortuna tiffîme agerent. Interim rerum dominæ.fuû late impe rium terramaricp Fortitæ, Quaruquidem reru pubfi/ catum,tu miferandamiferatus Forcé,ne aliæ icidé(quæ

hodi'c rerum potitæ fummû tcnent)pafem fuftinerent m'ccm,profpiccre uoIuiOi, fdh'cet hac tua abfolutiflïma republica.quæ no tam in condendis legibus,^ ucl pro batifli'mis maoiftratibus formandis, maxime claboraz uit» Ncc id quidê ab rc,quâdo alioqui fine illis omnes (uel optimæ) loges,fi Platoni credimus,mortuæ cenfe-rentur.præfertim ad quorum magiftratuû fimulacru, probitatis fpccimcn.excrnplar moru,iuftitiae imagine, totus ftacus, 81. réélus tenor cuiufuis àbfolutæ Reip.fit efKngendus.în quo in primis concurrant.prudentia in optimatibus,fortitudo in militibus,tempcrantia in fin gulis,iuftitia in omnibus.quibus quu tuaCquâ tantope recelcbras)rcfpublica fittam pulcherrime,utliquet,côx pofita.Non mirufi bineucniat non folumultistimen da.fedôicunélisgentibus ueneranda,fimul omnibus fitculis prædicanda. Idcp eo magis.quod in ca omnis proprietatis cotentione fublata.nulli fit quippiam pro prrj.Cæterum in rem ipfam comunem,communia funt omnibusomnia, Adeo utomnisres,quæuis aélio feu publica,feu priuata,non ad multorû cupiditatem,non adpaucorulibidinem fpcélet.fed ad unamiuftitiam, æquabilitatcm,comunionem fuftinendam (quantula-* cunc^ fit)tota référât'’. Quo ilia intégré relata,omis ma teries, fax amp;nbsp;fomes, ambitus,luxus.inuidentiæ, iniuriæ faceflat neceiTe cfl. In quæ nonnuncjî.aut priuata reru pofleflîo,aut ardens habendi fitis,omriiumq; miferri/

H I E R o N Y M I B V S L I D I ï ma rerum ambirio,mortalcs(uel reludtâccs)protrudîr, maximo fuo.idcp incomparabili malo, Quando hinc fæpenumero diflenfiones animoru,motus armorum» bella pluf^ ciuih'a derepente oriantur, Quibus non folum florentiflimus ftatus bcariflimaru Rerup.funz ditus pefTundatur, uerumillarum olim parta gloria, adti triumphi.dara trophca.totiesc^ opima fpolia.dc utótis hoftîbus rclata.pcni'tus obliterantur. Quod fi in his hæc noftra pagina minoré forte,ac uelim.fidem fe* ccritjcerte in promptu adcrunt teftes ad quos te relcge, locuplctiffimi.uidelicet tot amp;nbsp;tâtæ olim uaftatæ urbes, dirutæ ciuitates.^ftratæ Refp.incenfi ôi cofumpti uici, quorû uti hodie uixullæ tâtæ calamitatis reliquiæ,auc ueftigia uifuntur, ita nec nomina illorû ulla quantuuis uetus.ôi longe deduéta hiftoria.fat probe tenet.Quas quidem infigneis dades,uaftationes,cuerfiones,cæte^ rascp belli calamitates,noft:ra: (fi qux fint) Refp. facile cuaferint.modo ad unam Vtopiéfium reipublicæ nor mam fefe adamuffim componentes, ab ea ne tranfuer fum quidem,ut aiunt.unguê recedant. Quod fie demu præftantes,tandem re ipfacumulatiflime agnofeent. quantû hoc tuum in fe collatum beneficium profiierit, maxime quo accedente.didicerint, fuam Remp, faluâ incolumê.triumphanté feruare.Proinde tâtum tibi fuo præfentiflîmoferuatori debituræ.quantu is haudiniu 'riapromeretur,qui notantû aliquem èrepublica ciue.

A D“ T H o. M O R V M EPIS T) fed uel l'pfam totâRép.feraarit. Interea Vale,ac felidgt; ter perge nonihii ufqj meditari, agere, elaborare,quod in Remp.collatum.illi perpetuitatem.tibi immortalita tem addat. Vale doc^iflîme.ôC idê humaniflîme Mo re,tuæ Britâniæ,ac noftri huius orbis decus.Ex ædibus noftrisMechliniæ, f»t 15^ XVL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Vis noua monftra, nouo dudum none orbe repertoC Viuendi uaria uis ratione modosC*

’» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l lt;

KjOt-IHJOtÇ H TTöScU TVXPjt (UraTO viHTa^iovii, /lôç vrói^cf. 'm) fji.tyis'is fts^oiKiT^I iffafi H ät« ltgy) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Itq/kol fJizhe f ^0v/iJJ , 'luf) e’vp.TTOTUfi ^vao^'afi, îu^^jL©*' ocÄ Tàb TO lt;j51 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Htçocç ,

Jjacr/jLiKö)/? iivQiai] t •JU/J ’n'vult;f'ilt;igt;/i,2.ix^t, »u/xlt;jgt;w/j flutz/aç ov^ea/ap, SiKituci 'risgt;

Hgi)) TcZ^ Xat^Kfip iTTKfMTroi^, Aiil 3a?5i\H 'm) t^a.a'fxiK^ Tcî X£(f»ct, St^lH 0fO~Ç . Ta T /ló^ t^'^vaKioi^ ayy^i'T] TreSftj. ^o! /£ aVfJi7rola.i

CCEPIMVS 1'am pridem.ErarmiRo [tcrodami compatns noftri Epigram i mata à ftudiofis fummopere flagitaz ! rtProitidc dcdimus operam.ut quic* ! quid ilLus ucrficuloru aut apud Bcox tum noftrum Rhenanu cdet.aut Bru noncm Amorbacchiu, id omne uno complex! Iibello typis noftris excuderemus » Quan^ intelligebamus, plurimum nos hacre (ludiofis, Erafmo uero minimü gratificaturos.Nammagnam horum Epigramatuni partem non in hoc fcrip(itucæderentur,fed ut amicu^ lis fuisfut eft minime morofus) obfequerct'*. Quin ipfi Uidimus cum abhinc fefquiannum apud nos ageret Euâgelica Apoftolica monuméca, partim latine uec lcns,partim recognofeens, SC doótiiïmas illasin nouu inftrumétum Annotationes.ncc non in diuum Hiero* n/mû icholia feriberet, deum immorraîcm, q? laborio Éslucubrationibus.^pcrtinaci ftudio,quantum fu^-donsilli cotidieexhauriebaturfipfi inquam uidimus nôdcfuine'emagnatibus,qui uirumoccupatiilimû (fî quifquàm in literis unquàm fuit occupatus)intcrpclla^ ■ L. X rede

10. FROB* AD LECTOREM EPIST. re de nugis auderent,aliquot epi'grammati’on aut epp ftolïum eblandientes.Scd cm quid ageret uit fuauifïî ma morum facilitate præditus.negaret,inçiuile hoc exi gentibus uidere^.fcriberet, at animus alijs cogitation!/ bus impcdicbatur.nec ab inceptis labotibus quic^ te (piratelicebanNihilo fedus fcribebat,fed extempore ÖC obiter ad Mufarum facra diuertens.Quan^ huius extemporalia plané talia funt, ut aliorum diu médita' ris anteponi mcrcantur.Etueniet nunc triobolaris alp quis pædagogulus, qui inftar Momi, tâtum carpendi ftudio fingulis curiofiflîme exploratis, uerbulum ali-^ quod rcpcrict,quod fibi no probet'’,ut non Baptiftinia nicum aut Fauftinutn,aut denic^ (î dijs placet Marulli cum. hic ftatim fuedamabit, o uirum carminis indo/ ótum. Rcgererem in ilium ego,fi quem fuperbe fie inx eptientemaudirem,o nebulonem,o furciferum,Ta ne tantum tibi tribuis.ut tanti uiri cenforem agas. Dc^ cem ton's menfibus non poiTes uel unum uerficulum fcribere,caput fcabens amp;nbsp;arrofis ante digitis, quod ge* nus hie multos, (ut Horatius in quit) ftas pede in uno, minima parte horas,amanuenfi fuo didanSedhsccin malignos iftos.Candidi uel infeliciora boni cofulunt, tantum abeft ut quæ doóla funt,uclliccnt. Benç Va/ le.Bafileæ CaLMartns. Anno M? xvîTl

Alue parens fanóliflïma. Sacro beacaconiuge, Sacratiore ßliagt; Nepote facrariflïmo.

Hi'c hi'c maritum annis grauem EFFœta anus facie pattern^ Eft uirgo fœta filia Nepos del uerbum.ac deus*

Gener pudicus fe negat ■ Partus parcntem uxorq» At integram iurauneCj Riualc pallet fufpicax.

Ergo Anna mater opdmSt Cumulatius multo mas Lachrymas deus folatus eft, uàm ucl Rebecca;,ucl Sar«» _

Profcrretæftusped:oris, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Offendi't.hi'c lætus ftupor. Dulces utrieg lachrymas Excuffir.hinc modicoslares lundh's reuifunt greflibus,

Haud uana uox oraculi I-ufitpiam fenum fidem; Bis Luna nata qutnquies . Anum uidetpuerperam»

Tanto quidem felicius, Feecunda quanto ferius. Fit Anna filiæ parens, Nec filiæ cuiuflibet.

Sed filiæ,quæ fcrtilis Eadem($ uirgo gignerer. At quem beata gigneretï’ Summi parentis nli'utn»

Qui fceptra terræ 82 ætheris Cum pâtre habet communia. Qui deus 82 idem homo.neds Autore.uiólo per necem, Vitam reduxit mortuis.

Aperuit in cxios iten O terc^ quater^ Qi amphus Parens beata,Nam potes luua preces mortalium Tuo uacantum cultui, Nam te patrona quidlibet Speramus afTequi.modo

N cc huic petenti pufio Negate quicquam noaerit, Amat parentem filius -Necp filio negat pater Amans Qi ipfe filium.

GVILIELMVM COPVM BASiLEIENSEMi DE SENECTVTIS INCOMMODIS, HEROICO CARMINE, ET lAMz BICO DIMETRO CÄTA

Siue fi'de fpeólct,feu cura,in quolibet ho-* Veliniquusipfenoftro (rum Prxcipuos tribuit Gulielmo liuor honores.

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Id nec uenena Ci'rces,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nec magicum Maia nari geftamina,(cepfrum

? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Carmina^

Tempora,duntaxat fpatium effluxiffe uirentis lam clamitant iuuentæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

quot; 'Peóloreiarrifölttotopemtiisc^di'cato, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Omniafolus cn't^ncq; quk^ ca cura ( quod ai'unt) : Mouebit Hi'ppodidem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Quoep raagis fpatium feiungct corpora noftra, Mutuus hoc propius pedora iungat amof. -lUuftriftîmo

Eminiffe debes Henrice Dux illuftrif fime.eos qui te gcmmis, auróue ho^ norant,dare primum aliéna, quippc fortunæ munera,præterea caduca.de/

domi' abûdent,quæqî donare alqs acdpere, magno prindpi longe fit pulchrius. At qui carmé fuo ingenio, fuis uigilqs elucubratum,nomini tuo dicat : is mihi no paulo præftantiora uidetur offcrre:utpote qui non ali cna,fed propria largiatur,nec paucis annis intermoritu ' ra : fed quæ gloriam etiam tuam immortalem queant efficere, turn ea quæ per^ pauci poffint donare ( neq; cnim pecunioforum óibonorum poëtarum par copia) deniq? quæ non minus fit regibus pulchrum accipere.

remunerari.Et opibus quidê nemo non regum abû ' dauit, norriinis immortalitatcm no ita multi funt aflè* quuti,quam quidem illi pulcherrimis facinoribus eme* tcri poiTunt, at foli uates eruditis carminibus præftax re.Siquidem amp;nbsp;ccras SC imagines.SC ftemmata, Si aure as ftatuas,ÔC incifos in æs titulos, Si opcrofas pyramû dasjonga annoru fériés demojitur, Sola poçtaru mo?

DES# ERASMI ROTERODAMI numêta.ipfa ætate.quæ rcsomnisdebiktat inualefcut* Quod prudêter ïntelli'gens,Alexander i lie cognometo Magnus.a Cheiylo pocta.nó admodu fanè bono.fin/ gulos uerficulos tolerabilcis, fingulis Phili'ppicis ex pa rto redi'mcbat.profpiaebat nimiru Si ApelHs tabulas. Si, Lyfippi ftatuas, paucis anni's interituras, nee quic^ ottinino fortiû uirorû meraon'â æternâ poffe redderc: præterimmortalitate di'gnas,eruditorû hominumiite ras.nec ullû efle glon'æ genus fyncerius.ac præftantius, quod à poften's uirtuti datur hominû,non fortunæ« non ab amore,non à metu,non ab affentatione,fed li^ bero ludi'do profedtû. Age ia qui malos uerfus tâ cha-re prodigus emit, none optet Homericos non fingulis aureisjfed fingulis urbibus emcrcariC Quéquidépoë/ tâ,ÔC in delitijs habuiflê,ôi Achilli inuidilTe legitur.bea turn illû pronuncians.no folu uirtute, fed potiffimû ta li uirtutû fuarû præcone. Q uan^ no me dam eft, bac noftra memoria,principes plcrofcç literis tâ non dele-dtari,^ eas no intelligunt.qui utrûcç iuxta ineptu exi-ftimant,imo pudendu,optimatê uiru, uel feire literas, uel à literatislaudari.quafi uero fint ipfi.uel cû Alexan dro,uel eu Cæfare,uel omnino cû ullo ueterû.aut graui tate,aut fapientia, aut benefaélorû gloria conferendi, Ineptû putant à pocta laudari,quia defierût facere lauz danda,nec tamèn à gnatonibus fiiis laudari refugiunr, â quibus rideri fe,aut fciunt,auc id fi nefciût, Ruitiifimt fine

AD HENRICVM DVCEM EPISTOLA. ^9j fint oportet.QiioS quidêego uel ipfo Mida ftolidiores iudico,qui afïninisaun'culis decurpatus ed.nó q? carmt na conténcret.fed quod agreftia præferrct erudius.Mi dæ i'talt;^ nó ta animus defuit,^ iudidu » at his noftris utruncp A quoru ftultitia quû intelligerê generofam tua indolé ueheracnter abhorrere,dux clariirime, eócp iS nunc à puero tuos conatus fpcótare,ut non ta tuoru temporu,^ ueteru fimilis euaderecupias.non ucritus fum hunc qualêcunt^ panegyricu nomini tuo nûcupa rc.Qui fî tuæ celfitudini.Iongeimpar(utefl:)uidebitur, memineris facito ôi Artaxerfem regem præftâtiflîmü aquâà rufticano quodâ opcrario.quâ ille manu utra/ cç hauftâ,obequitâdobtulerat,hilarê,fubridentêcç cepiflèjôi eiufdé nominis aliu ( ut opinor ) pro malo, à ' pauperculo quopiâ allato,perinde,ut pro magnificent tifTimo munere gratias egilîe, ratu uidelicet, nó minus eflè regale parua prompte accipere,^ magna munifîf ce elargiri.Quidf nonne etiâ fuperi ipfi,qui nullis mot taliu opibus egentita muncribushuiufmodi deledan rur,ut cotempta interim diuitu Hecatombe, rufticana mica.ôi thufculo paupere placcntur,animo nimirû ofx ferentis no reru precio.noftra donaria metiêtes.Et hæc quidê interea tâ^ ludicra munufcula tuæ pueritiæ dica uimus,uberiora largituri.ubi tua uirtus unàcum ætate accrefcens ubcriore carminu materiâ fuppeditabit. ad quod cquidé te adhortarer, nifi ÔC ipfe iâ dudû fponte

tua uelis,retnislt;^ ( ut ai'unt ) có tcndéres,amp; domi habe resSkeltonum,unum Britannicarum litcrarum lumen acdecus,qui tua ftudia pofTiuno folum accendere, fed etiam confummarc. Bene uale,5i bonas liceras fplen dore tuo illuftra,autoritate tuere.liberalitate foue.

’ ODE ERASMI ROTERODAMI DE DAV ' dibus Britanniæ.Rcgisq? Henrici feprimi,ac regiorum liberorum, carmine hexa/ metro, Si lambico trimetro acatalcólico,

India,cx/ trema.

Arabia. Panchaia.

I iadtare licet magnoru munera diuum, Sibic^ ueris fas placere dotibus, Quur mihi no uidear fortunatiffima teilte' M Digna eft malis.bona quæ paru nouit Vltima lanigeris animofa eft India lucis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(fua.

Suis fuperbus eft Arabs odoribus, Hifpaniæ Thuriferis gaudet Panchaia diucs harenis Tagus. Iberaftumen terra iadlataureum.

faciunt animos feptem oftia Nili, Vina Rhe/, nbsp;nbsp;nbsp;Laudata Rheni uina tollunt accolas.

Larta nec uberibus fibi difplicet Africa gicbis, Sitas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hæcportubqsfuperbit.illamercibus»

. B P I G R A M M A T A, ' At mihi nee fontes,nee ditia flumina defunu Suldüe pingues.prata nec ridentia, Fœta uiris Jcecunda feris,fœcunda metallis Negloricr.quod ambiens largas opes. Porrigit Oceanus.neu quod necamicius ulU Cælum,nec aura dulcius fpirat plaga. Serus in occiduas mihi Phœbus conditurundas, Sororép nodteis blanda ducit lucidas» Poflèm ego laudati contemnere uellera Beti, Vbi uillus albis mollior bidentibus C El tua non nequeam miracula temnere Memphi. Verum ilia maioriufliorcp gloria. Quod Latrjs.quod fum cclebrata Britannia Graqs, Orbem uetuftas,quod uocauit alterum. Non tarnen hæc iadlo.nam funt antiqua.fed inde Attollo criftas.ac triumpho ferio,

»95

Angli« dotes.

Temperir CS AnglicÈ.

L5gi dies. NoAes lu/ cidæ,

' Lana Anlt; gljæ«

Miracula Angliæ.

Alter mui dus An

Rex unicum huius fæculi miraculum» Inftrujilus pariter Marris^, amp;nbsp;Palladis armis.

Hoc regnum illeputat,patriæ chariffîmus efife, Blandus bonis,folis timendus imprjs.

Artes belli amp;nbsp;pacis.

Régis mar deratto.

Régis de/ tnentia.

» Regis in ' patriam

pietas.

Nurainis

Rcgisreli/ Numînîsac cæli tanta eftreuercntia, quanta NeccratMetello.necmarito Aegeriæ»

Nec Cæfari mens maior.aut fublimior, Reg^ libe/ nbsp;nbsp;nbsp;Mccœnati.ucl dextra benignior unœ

raulTimi lt;7ir .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° r- . nbsp;nbsp;•

guinis par Cteditus Acneas Veneris de femine cretus » imonia. D/^ftus parente Scipio fatus loue»

Nonne louem humanis ipfum fuccurrere rebus, Noftro latentem credidiffentcorporeC’

Atqgt; hic femper erit magni mihi numinis inftar* Meus hic Apollo fæculi pater aurei.

Hoc oriente meis gens ferrea ceffic ab oris, perlum Fraudes reue rfa Aftrea diftulit malas, Alludit ad Non fecus.ac toto uanefeunt fyderaçælo uidueum lt;-gt;,1 nbsp;nbsp;nbsp;-T-’. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;/ ,

gis filiü ez Claudere iam lanum fas eft.iam ducere longas mêtiebat.- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c •

gliæ. , Me miferam,quur huic æternos luppitcr annos immonah ' addidifti.cunda quum donaueris, tatem. Nolunt noftra fuis æquari numina regnis.

Hune répétant fuperi.fed tum, quum Neftoris æuu, Vbi fenedtam uicerit Tithoniam

Ecuiuet tarnen ufq? mihtdum regia proies Rcferet parentis nomen,os,amp; indolem.

Quæ mihi purpureis iam quina adolefcit in aulis Regum futuri tres patres,matres duæ.

Non aliter pidlis Pefti uernantis in hortis, AImo nitentisrorepubefeunt rofæ, Formofæ Veneri flos acceptiflïmus,ôi quo Nee fpirat alter,aut renidet blandius, Nee cui nexilibus (ît gracia tanta coronis, Ambire folus regiam dignis comam.

Plurimâc^ in (pina rutilât rofa,SC albicat, unà Vt ladteum fi murici iungas ebur.

Laus regis libe/ rorutn.

‘ Côparatio derofispe? ftanis»»' Rofslauf des.

Fouentur auris tjfdem, eodem fydere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ’ •

Sunt duo,quæ uariant, cognataqj germina pulchros, Âetas,colorcp diuidunt diferimine.

Hæc modo nata, latet propè cortice tota uirenti, Tcnuicß rima tencra lucet purpura..

198 , • DES. ERASMI ROTERODAMI quot;nbsp;Rofa Ma/ Hæc niuei tantum faftigia protulit oris,

Rofa Hen/ Exerit hæc totum difdfla uefte mucronem, Claufasminata iam comas euoluere.

Rofa Mar/ lllaq; laóleolos nondum exinuauit amiiilus, gantar.. y j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rudeis adhuc opes,

Candida fed tenui fufFunditur ora rubore, \ Seu fratris hic eft,fiue fyderis color.

Non fic lana rubet bis Concha imbuta marina, Non fic Eois pheebus emergens aquis.

Hic meus Arôlurus qui nominis omine felix, Virtute reddeuqucm refert uocabulo» Arduri in Afpke quod fpcdmen generofæ frontis in iüo cft, doles. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt lucet oculis uiuidus mentis uigor.

Arâuri Pfæcoqua nec tardam expeôtat fapientia pubem, ‘ ' præmatu gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Præuettit annos indoles ardens fuos.

rapru en/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimillima proies,

Salomon Hxcquandoancipitcmpotuitdiflbluerelitem, puer. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Malanicpfraudem.fraudedoótaprodere.

laus.^^*^'^quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confequitur Nymphe quæ nomina dudt

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omine

Hic teres eft, nee inæquali leuore rotundus. In Margaritæ moribus feabrum nihil.

Cælumc^ mauult,quàm uagum pelagus fequi* Hanc qui cum foctjs uidiiTet ludere Nymphts.

. ' Habilié^fratremtelatorquentemmanu, Aureus hic Phœbus,foror hæc argentca Phœbi eft. Per ipfa furet aima Phœbi lum ina.

lam puer Henricus genitoris nomine lætus, Monftrante fonteis uate Skeltono facros, Palladias teneris meditatur ab unguibus arteis» Quàm multusillilucetinuultu pater, Talfs in Afeanio renitebat imago parentis. Sic pulchram Achilles ore reddebat Thetin* Nefefo quid Maria præclari fpondet ab ipfo Nun^ occidentis fyderis cognomine.

Maris laus.

Edmondi laus.

Muneribusblandis cunabula fpargite Nymphac, Aggerite,quicquideft odori graminis.

Ambrofiä,Cäfiä,CaIthamcj,Thymuni(:^,Crocunicß, Et Syra Amôma.nec infuauem Amaracum*

Tutn florum mille fpecies,ac mille colores, Sed plurima omncis inter ardeat rofa»

Hanc turbam, hanc niueam pulchris mifcete corollis ’ Gaudet paternis parua proles floribus»

HVid dum mittimini uerenda ad ora Gaguini,laceræ ac leues Camœnæ, Reftatis trepidîéq; pallidæcç, uoH Patmcno uti Terentianus

CUufasneólitis.ecquisC’ecquidC'ecquo. 'Vos Colas adcojugit Robert! Nomen,fcripta diferta cuius ingens Nouit,fufpicit,ac adorat orbisÇ' Ergo noshumilesc^ barbaræcç Ad tanti patris irruemus.altas Dodti,nobilis,ac potentis ædesC Magna eft rufticitas,nihil pudere, Summa eft rufticitas nimis pudere.

Ecqucm fingitts obfecro RobertumC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Perfonam Tragicam Ccauete cultum Tam rans ftudqs, amp;nbsp;expolitum, Vulgi moribus æftîmare pedus. Sunt fafti'clia tetra barbarorum. Sunt commerda gratqs folutis Cum blando Aonidum choro fororum, Vanum poni'te pedloris rimorem. Et dodlum celeres adite uatem» Vos quamui's humilesc^ barbarascp Blando comiter ille.candidócp Exceptabit(ut eft benignus)ore. Si didtacp falute.redditacp Percontabitur,illico,unde.cuiæC' N e craftiim pudeat folum fateri, Obfcuriue uocabulum magiftri Si quid ueneritis rogabit.hocora' turn carminis huius utPoctam Conimendatum habeat,fuum^ fcribat.

IN ANNALES GAGVINI, ET EGLOGAS favstinas, eivsdem carmen RVRI SCRIPTVM, ET AVTVMNO.

Quum fubico aftiilgens. Vénerie^ fimillima pulcbnu Obuia fit tua raufte Thalia.

Vt coram ftetit,ecquid,agit meus.occupo.Fauftusî' Quidue decus commune Gaguinusf

Stemmata Francorum,amp; decus, amp;nbsp;ferapræliarcgum. lam nihil eft,quod Gallia dodo

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;An filet

An filet,alterna cupiens recreate quiete Longis haufta laboribus aruaC* lUe quidem Felix agit ocia,qualia quondam Scipiades agitate foiebat,

JO 4 îDBS. erasmi roterod ami Quod necç grammaticus tencræ diólare iuuentæ, Plagofa ucreatur in antro, Nee tetrico Hippolytum pudeat recitare parend Felicem ter 0£ amplius iilum, Quifquis Fauftina dicetur arundine Gallus.

Vel Varus,uel Pollio quifquis, Viuet.óC æternum pulchro cum carmine notus* Quadrifido cantabitur orbe.

! Nam ku iure aliquo noftra negotia Ignes ætherei regunt. Me primum teneras lumen ad infolens Aedentcm querimonias, Nec mitis rutilo fydere luppiter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -

Afpexit.nccp profpera Arrifit radrjs mi Venus aureiSi Tantum Mercurius celer Adftilgens nitidis eminus ignibus.

Adflarat fua muncra. Sedftellauetuitfalciferinuida, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ƒ

Vulcanicpminaxruben^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- •

Riuaks,calidas cum gdido fenex» Scu tres tern'genùm deæ Fortunas tn'pli'ci numine tempérant. Sum duriffima ftamina Sortitus, Volucrem.feu potius deam Verfare omnia credimus, Hane in perniciem certe ego deierem Coniurafle meam mifer, Felicis mihi nec fata Polycratis, Ncc Scyllæ precor improbus» Arpinas toties confuhiniquus Fortunam infimulat fuam, Quæ tot profpera.tot dulcia,paululo Fermento uitiaueriti Ingrate ille quidem rufticus,ac foro Rcrum nefeiusutier, Alterius dominæ qui queritur uices» Sat felicem ego iudico. Qui præfentialenire poteft mala, Aeftis profperius memor, Ac fperare iterum iam fore,quod fuit. At me matris ab ubere Fati perfequitur triftis K afperi Idem ac perpetuus tenor, In me crediderim promit improbi Pixis tota Promethei,

joff deSlt;erasmi rot.' Et quicquid ftabulat trifte uel afperum, Nigrf in limine tartari.

Hen quid (impiicibus uatibusinuidum Numen.quis Genius malusC* Quæue infefta nouem ïuno fonoribus Sic noftrum caput impetit C O fan's geniteprofperioribus Bis Gaguinemeum decus.

Hunc (i tu minime temnis amiculum, Non totus fuero mifer, Nee cedent grauibus pcótora cafibus.

E ga firn nó magna,caue cotépferis hoftiS» Arx Tarpeia Remi no mage tuta fuit, bene defenfat primû hic g fuftinet ag^ Tu g me cingit no inamœna pal9.(ger^ Ifta quidem omnigenos mihi comoda feruit ia ufus. At fubito infufis,quum uolo ftagnanaquis. lam uero,ut ceftet.uigilum euftodia pernox, Stertat ut acra Lynceus in fpecula, Attamen excubias Grus offîciofa diurnas

Intus,node foris peruigil Anfer agit» Grus necß doda, necadmonita,rpeculantis ad æra

Et procul infidias ( nam præfendre uidecur ) Fida,fono uigili prodit amp;nbsp;arcet auis»

Partiturcp aliquis mira arte locosq;,uicesq; Quiüe ætate prior fortéue letmus ent.

Adde quod hic miles tam fidus Si impiger.annos Complûtes,nullo iam meret ære mihi.

Pbcidæ bonæe^ dira dare uoeabula» Maia uita mors ed, SC fepulchrum.óC inferi.

Vna haa tibi timenda.fi mortem times. Nam quod uocant mori,ed prjs renafcier» N odri peribit nihil,dC haud pilus,nifi 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pi Périt

Si rem putaris.quid mori eft,nifi feri Condi fepulchro.quid nifi occari fata C lamc]^ in propinquo eft file fatalis dies, Quum uere noftro flantibus Fauonqs Rediuiua putri pullulabunt è cauo* Moxc^ emicabit læta corporum feges. (^orum uiror perennis,hand un^ amplius Marcefcet.hanc in fpem fidelis interim Sopita grcmio terra fcruat fragmina.

Inuifa quanquàm,uiuit,ac te cominus Sentit,uidetq;,triplicidifcrimine Vitæ anteacftæ mérita carpens præmia, Meftemcß pro femente quam fecit metens» Bona pars relidlis artubus circumuolans Captat,pias hac commeantium preces.

Vt à luendis expiata noxfjs, Quas tenreo contraxit è contagio lam pura purum adiré poflit æthera. Has flagitato fubleua precamine, Memor.uices te mox manere mutuas. Pendentis ako uidtimæ deftipite Mors obfecranda eft,obfecranda uulnera. Hoc fonte, fi quod efficax piaculum, . .. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Viuislt;ç

Viuisqj manat,manat hincamp;mortuis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;'

Ilt;5tu eratad fatras mihi nomé Odilialym Idq^ mei folû.îâ fupereffeui'des. Cphas. Cætcra mors rapuit.cineres atc^ arida tan Terra parés gremio cofouet oHa fuo^Ctu tedignum.nifi te mors fæua precemur

Sdndere cui cordi eft.quæ beneiunxit amorC' lam mhil eftcharam à membris difcerpere uitam Quiddam etîam dulci duldus eft anima» Tu potes â gnato diledam auellere matrem, Impia,uel centum rumpereuindapotes.

Quos natura potens.te prætcr in omnia uidrix Mutua quos pietas.quos ita rara fides» Quos mores pladtÉK dulds concordia uitæ Tarn bene,tam multis nexibus unierant.

Hos tu ut diftraheres tollis.fine pignore matrem Atfp ita pars melior orba relida mei eft.

Sedbeneiqd* mors noftra fddit,tua christe refarz PIus'cç boni reddit,^ dédie ifta mali» ( cit P î Refpondet

JIO DES. E R A S M I R O Tgt; RESPONDET FILIVS SVB PP CTVRA CHRISTI CRV/ CIFIXI MOYSI ET SERPENTIS*

Ica Eigax haud iôga dcdic diuortia noftrî. En mors æqua cibtqd* culi'cipfa referc* Vna duos piccas uiuos bn iuxerac,uc nue Amborû cineres una rccondit humus« Amborum,uultus tabula uifuntur eadem,

At tu fpeôlator,forcis memor omnibus æquæ, Hæcfalcem ex animo fundice uotaßeis» CHRIS TE necis domitoracuicæperpetisautor, lugem animis uitam morte repone tua.

Tu facra illa filex.teretis quæ uerbere uirgae Vitaleis featebras gentibus ida dédit.

Tucp falutiferum ferpentis in arbore fignum, Quod ueteris colubri cundla uenenadomac» Quin hodiécp pqs uitæ fons ille perennisV Pcôlore defoflb fanguis Si unda featet.

His age muneribus dulci cum pignore matrem In dextrum referens aflere christe gregem«

Vm Gulicima, pre'Arnoldo cognominc luris fósgcmini,nó mo riu^erat.(Beka,tS Cui gener Antoni placuifti ex omib9 un^, Ifibrandum referensore animocß patte. Nee minus eft mea uita tibi,quam forma probata,

Templa,domus,proles,hæc mea cura fuit. Quatuor enixam pueros totidemtç pucllas, Mors rapit,intra æui feptima luftra mei. ' Ledloragc huic requiem, cineric^ ,animæc^ prccatus. Viue diua'mo diu eft hie nihitergo bene.

EPITAPHIVM MARGARETAE HONORAE. Hie fita Margareta eft,merito cognomine Honora, Fifcini tedis digna Guihelmetuis

Quàm bene congruerantôJ forma,amp; pedus,8Cann(, Et ne mortequidem diftoluendus amor.

Rapta fed eft uiridisprimæuo in flore iuuentx, Vt rofa laóteolis femadaperta comis ♦ Pimidius fupcreft dulci fine coniuge coniunx Mœrens,ut uiduus compare turtur aue. EPISCOPO TRAIECTENSI DAVID NOTHO PHILIPPI DVCIS

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ifte

Ifte gregcm pluf^ patn'a pietate foucbat. Pads amans, uirturi ingcnqs'c^ fauens ♦

Hie Darn’d file duci proles laólanda Philippo, Commiffum patrio fouit amore gregem» lACOBO BATTO, gtxcodimetrolambico* laKwJèê ^d(TT£ ^ajrto xaAwQ ^avûî/j 7rttX)(«.cpua.

pVO SALINA ARGENTEA ABBATI CVIx dam dono mifla,a monialibus, monafterrj, uulgo didi, uallis uirginum.

Virgî^^^ de ualle,duo fine labe falilla Adfumus,hanc menfam non nifi pura decent.

Virginitas nitor argenti,fapientia fal eft. Virgo datargentum.tu pater adde falem.

Condnimus fex æra.at ego cui maxima uoxeft Alpha ÔC M Triadi rite dicata uocor ♦

Nos.aedemc^ facram,Scafti pia cura Girardi, Præfulis.abfumptam fulmine reftituit.

IN TINTINABVLVM MARIAE SACRVM, Aenea mi uox eft.ac fie nulla ænea uox eft, Vtpar Chriftiparæ laudibus effe queat.

TERTIVM BAPTISTAE SACRVM, Vox damantis eratcuius gero nomina plebem Ad CHRISTI cultum nodlediécçuoco.

Q.VARTVM PETRO SACRVM, Petro facra fugo cacodæmonas,arceo fulmen, Funeracß, Si feftos cantibus orno dies^ Q.VINTVM MAGDALENAE SACRVM SCAZON, Sum Magdalenæ.iuuitimpium fulmen, Meliora quando cundla dar pius præfui, SEXTVM OMNIBVS SANCTIS SACRVM, Exilis mihi uox,(èd quæ ferit eminus aures, Dac mihi cælicolûm nomina cota cohors^

Non mihi Dodones.non axa prophana Corinthi Certent.nam cundlis tinnio cælitibus.

Et font in clcmm,capit hi'nc exordia famæ, E^ Mida fobito uertitur in Phalarim.

Sic quondam cxufto pepen't fibi nomina tempîo Credo autor generis græculus ille mali.

Tarn ftolidam mentem nullis aboleueris undis» ' At rabiem folus tollere mucro queat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

Tarn ftolidum credo,nec te Mida pedus habebat Maice nec in derum tam uiolentus eras,

Huic utinam aut aliquis afîninas addat Apollo Aut ambas Petrus demetat auriculas.

Autcerte crepet ipfc magis,faciatq; paterni Quod cognomenti fyllaba prima monet.

Bacchanti in clerum tibi dixerat Vrfale quidam Et ius Cæfareum Ixdier atc^ facrum.;

Et merito,quid cnim hoc ftultius ac leuiusC Qui præter tibi iura coqui notiflîma iuris

IN PICTVRAM FABVLAE GIGANTEAE* En ftolida fine pâtre fati tellure Gigantes Montibusaccumulant montes,ipfomqj minantur Ca:licolûm regem fupera detrudere ab arcc.

IN EOSDBM FVLMINE DEPVLSOS*'* luppi'ter extrudlas difturbat fulmine moles ^nibus inuoluens rapidis,monceis^ uiros^» Sic fie uis fine confilio.fic impia fadta Præcipitata ruunt fuperis ultoribus ufiç.

Matris enim.Orgiadùmq^ manu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

IN PICTVRAM EVROPAE STVPRATAB.' Hie qui à monte boucs ad proxima littora uettit, Aurea te.quis fit.uirga monerc poteft.

Si roçitSLS quid agat,patrio fubferuit amori, Infeius,obfequio,(urta dolofa tegenSi»

P.aptor enim niuei latitat fub imagine tauri Improbus,acprædam per fréta longa uehetJ

Vt Cretam attigcrit.mox taurus definet efle luppitct.ÔC uirgo non crit ifta diu.

Quid non cæcus amor mortah'a pecîtora cogac. Si taurum æthcrcum non pfget efle louemf

Aut quæ formofis fan's eft cautela puelli's, Hi'c quoqj ftuprator fi metuendus eratC'

Chriftianum orbem tuend qui faueds Cæfari, Huie fauebids libello,qui tuetur Cæfarem.

Non ego Buflidiæ decus adfero bibliothecsB. Sed decus apponit bibliotheca mituL IN FRONTE ALTERIVS.

SVB PICTVRA WLTVS CHRISTI. Hie intuctur 8i intimos mentis finus. Fac tota niteant pedon's penetralia.

Antiftes facer elegantiorum,ac Princeps Carmiliane literarum. En uerfus tenuis tibi Pocta Hos pro munerc fplendido rependit. Hoc eft fcilicet.ære mutât aurum. At quid tandem aliud deis uel ipfis, Gratus fed tenuis referre uates Poffit.quam numéros modos^Cuerum Largiri numéros tibi Petre, hoc eft Sylux ligna, uago mari addereundas.

Nil motor aut laudes,leuis aut conuicia uuloi, Pulchrum eft uel dodis,uel placuifTc pqs.

Cui cHRisTV s fapinhuic fi placeo,bcne habet. Vnicus illc mihi ucnæ largitor Apollo,

Mîttcre quur uerear magno leue munus amico Quum capiant fummos thufcula pauca deos» lOANNI OKEGO MVSICO SVM^

MO, EPITAPHIVM» Ergoneconticuit Vox ilia quondam nobilis, Aurea uox OkcgiC Sic muficæ extindum decusC Dicage.dicfidibus Trifles Apollo nænias* Tuquoc^ Calliope Pullatacum fororibus Funde pias lachrymas» Lugcte,quotquot muficæ Dulce rapit ftudium, Virumlt;^ ferre laudibus, Artis Apollineæ Sacer ille Phœnix occidit. Quid facis inuida morsC O bmutuit uox aurea Aurca uox O kegi, Vel faxa fledtere effieax, Quæ tories liquidis Et arte flexilibus modis Per facratedU fonan^

Terrigenûmcp fimul Pcnitus^ mouit peólora. Q uid fads muida morsC* Vel hoc miqua maxime» Acqua quod omnibus es» Sac erac ti bi promifcue T ollcre res hominum, Diuina res eft Mufica Numina quur uiolas^

Henricus hie eft.Bcrgicx ftirpis decus. Qui laudemorum auitauicit ftemmata» Gregis falute nil habuit antiquius. In quern plus paterna geftit uifeera. Hie incitatusamoremiro cælitum, lacobe federn uifit impiger tuam, Arcemcç Petri uilît.ôC Solymas facras.

Cui fimul 01. patrix non fibi.natus erat, Bis^ lacobæam uifit plus aducna federn, DehincRomâ,ôi Solymas uedus aduftj facc^, Sic

Orrexi'tcrrorcm meum Lepide Marullus, nam mihi Laudacusæquo largi'us Nîmiumpufillo prodigum

Ô pcótus.ó memorabilem, Huius modcftiam uiri. Non uuk cani.quæ non facit. Vult amp;nbsp;fileri quæ facit.

Non fuadet hocfrugalitas Tcnaxcp Parfimonia, Quum fannionibus quoc^ Fœdiscg Morionibus Prolixa donet munera.

E P I G R A M M. A T A; jn CDE DICOLOS, DISTROPHOS, ALTERO uerfu Heroi'co Hexametro.altero lambi'co

Cquid adhucuetcrû fcqui’mur fpedacula Hue hue frequentes currite. nbsp;nbsp;(reruî* ,

Noüum dabi't fpcélaculum. (rida eulmis,. Quale nihil fæclisproaui uidereuetuftis. Nihil uidebunt poftert»

. ' ' y ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Circumfufa

Blanda fouet gremio.paruiscp dat ofcula labris» Nunc peótori adprimit fuo, Nuncblefo tencros inuitat murmure fomnos» ' ■

Laxam proie deo uidcas geftire parentem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Vm mihi fint uni bona.quæ uel frodca td Vel olympus ingens continet, ' (lus, R X Dicitc

Ipfe ego film folus uera.ôi fine felle uoluptas. Quid efl; quod ita faftidiorC^

Prætcritum nihil eft,in me ne refjee culpam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ’

Inuftum fcruare,nec eft mentis,putoTanx, Et patrfa prohiber æquftas» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Nec régna polluant mea. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Oepen't fauftis auibus precamur, ^'i|j Semper augefccns meliore fato, Hic nouæ fudor nouus offidnæ.

Aufpice lESV» Hicrudi'sCtanquam noua tefta)pubcs Li'teras Graias,fimul Si Latinas, Etfidemfacram.tencriscp christvm Combibetannis.

Quid fuit læta fobolem dedifle Corporis formaCnifi mens ÔC ipfa Rite fingatur.ftudqscç caftis Culta nitcfcatC

Stirpe ab hac fenfim noua pullulabit Ciuium proies, pietate iuxta.ac Literis pollens, breuiterq^ regno DignaBritanno.

Ludus hic fyluæ pariet futuræ Semina,hinc diues nemus undequat^ Penfius furgens decorabit Anglum Latius orbem.

IMAGO PVERI lESV IN LVDO •LITE,' rario,quem nuper inftituit Coletus, Difdte me primum pueri.atc^ effïngite puris

Quin hunc ad pucrum pucd concurrids omnes» Vnus hie eft uitæ régula,fonsqj piæ.

Confiteor primum ore pio, ueneror^ fideli Mente deum pattern,uel nutu cunda potentem. Hunc, qui ftelligeri fpaciofa uolumina cæli, Et folidum omniparæ telluds condidit orbem.

EiusitemgnatumiEsvM.cognomine christvm» Qucm dominum nobis agnofcimusacueneramur.

Et graue fupplicium immeritus damnante Pilato Pertulit,infami fuflfixus in arbore mortem Oppetijttumulatus homo cft.claufusq; fcpulchro. Interea pénétrât populator ad infcra régna.

Mox ubi tertia lux mœfto fe prompferat orbi, Emerfit tumulo, fuperas rediuiuus in auras.

Inde palam æthcream (candit fublimis in arccm Illic,iam dexter patri aflidct omnipotenti.

Idem olim rediturus,ut omnem iudicet orbem. Et uiuos paritetjuitäqj ac lumine caiTos.

Tc quoc^ credo fide fimili fpirabile numen Halitus,afflatuscp dei facer,omnia luftrans.

Et te confiteor fanótiiTima concio, qua gens Chriftigenaarcano nexu coit,omni3 in unum

Credo,uel rjs facro fucrint qui fonte renati. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Vtraq? pars noftri corpusq;,animusqj deinceps lunóla fimul,uitam ducent fine fine perennem»

Hoc quoq; perfuafum eft, ecclefia myftica fcptem Munera difpenfat, quæ facramenta uocantur» Hinc uariæ dotes, ÔC gratia plurima menti Cxiitus inferitur, fi quis modo fumpferit apte»

Munere coniugrj nati hune prodimus in orbem, Vfc^ adeo pulchri,pulcherrima portio,mundi»

Deinde l'n amore dei.nos confirmatio facra Conftabilit, mentemc^ inuidto robore durât.

Myfticus ille cibus(Græci dixere fynaxin) Qui panis uinic^ palam fub imagine, christvm Ipfum præfentcm ucre exhiber,intima noftri Vifccra,cælefti faginat,ôi educat efca, Iné^ deo reddit uegetos,ôi reddit adultes.

Si quem forte deo capitalis reddidit hoftem Noxia,continuo metanœa medebitur illi. Reftituet lapfum.refciflaq; fœdera rurfum Sarciet.offenfi placabit numinis iram, CommifTi modo pœniteat, pigeatqj nocentem, Is'q^ uolens peragat præfcripta piamina culpæ.

Vnguinis extremi munus nos munit,K armat, Migrantemcp animam per fumma pericula,tuto Tranfmitit patriæ, ôi fuperis commendat euntem.

Nixus, amabo pattern fuper omnia cundipotentem,^ Qui me condideritqj.ôi in huneproduxerit orbem. Rurfusamorepari dominum compledariESVM, Qui nos afleruit,preciôcg redemit amico»

Spincum item fanólum.qui me fine fine benigno Afflatu fouet,atlt;5 animi penetralia ditans* Dotibus arcanis,uitali retreat aura* Atq? hie ternio fantflus, amp;nbsp;omni laudc ferendus, Toto ex corde mihi.tota de mente,fupremis Viribus,obfequio,meritôcç coletur honore, Hunc unum rcucrebor, K hoc iemel omnis in uno Spes mca figetur, hoc omnia metiar uno. Hie propter fefe mihi Temper amabitur unus. Poft hunc baud alia ratione,ac nomine charus Ipfe mihi fuero,nifi quatenus omnis in ilium Ilie mei referatur amor, fontemcç reuifat.

Culpam præterea fugiam pro uiribus omnem, Præcipue capitale tarnen uitauero crimen» Q uod necatatqî animam letali uulneret idtu

SVPERBIA, INVIDIA» IRA» Ne faftu tumeam, ne uel liuore maligno T orquear,aut bili rapiar feruente, cauebo.

Nc uel fpurca libido, uel infatiabilis aluus Impcret,enitar,ne turpis inertia uincat,

Ne nunquam faturanda fames me uexet habendi. Plus fatis ut cupiam Fallacis munera mundi»

Improba peftîferi fugiam commcrria cœtus Omnia.fummo animi conatu.prôq; uirilt.

Vt magis atep magis fuperet mihî gratia, ui'ttus, Augefcatqj pi'æ diuina feientia menti,

Orabo, fuperos'cp precum lîbamine puro Placate adnitar,cum tempore fedulus omni. Turn uero eximie,quoties lux fefta recurret.

Frugales epulæ femper,menfæq; placebit Sobria mundicies,ôi auari nefeia luxus.

Sanôta uti fine mihi fecretæ penetralia mentis, Ne quid eó fubeat fœdum ue,nocens ue,ftudebo*

A furto cohibebo manus, nec ad ulla minuta Vifeatos mittam digitos, ÔC fi quid ademptum

RESTITVTIO REI FORTE REPERTAE» Id quoq; reftituam.fi quid mihi forte repertum eft. Me penes baud patiar prudens aliéna morari.

Nec fecus atq; mihi fum charus.amabitur omnis Proximus.eft autemCni fallor)proximus ille Quifquis homo cft,ac fic ut amor referatur amici In cHRiSTVM,uitamq^ piam,ueramqj falutem, Huie igftur fucric quoties opus,atcp necefle, Scdulus officio corpusq;,animumq; iuuabo, Vf mihi fuccurri cupiam,fi forfan egercm.

Id tarnen in priinis præftabo utriqj parenti. Per quos corporco hoc nafei mihi contigit orbe. Tum præccptori.qui me érudit,inftituiteg Moriaerus fucro, ac merito rcuerebor honore.

At rurfusq} dulcis'q^ fcholxjftudijc^ fodales, Semper (uti par cft) iyncero ampleôlar amorc»

Si quando crimen fuero prolapfus in ullum. Protinus cnitar, pura utconfeffio lapfum Erigat, ac iufta tergatur noxia pœna.

Aft ubi facrati me ad corporis atc^ cruoris Cæleftcs cpulas pictas'cp.diesqj uocabit, Illotis manibus metuens accedere, pedus

Ante meum,quanta cura^ftudióq; h'cebit, Purgabo maculîs,uirtutuni ornabo nitelis.

Porto ubi fatali's iam terminus ingruetæuL Extrcmumq; di'cm cum morbus adeflèmonebit. Mature facramentis me armare ftudebo, Atcß bis muneribus.quæ ecclefia fanôla miniftrat Chriftigenis reteget confcfîîo cn'mina ui'tæ Sacrificojfumam christi uenerabile corpus»

Quod fi ui'dnæ propius difcn’mina mortis Vrgebunt, fupplex accerfam qui mihi rite Oblinat.ac fignet facro ceromate corpus. At(ç his præfidqs armatus.fic uti dig num eft Chrifticola,forti ac fidenti peótore.uita Decedam,bonitate dei fuper omnia fretus.

IN LAVDEM MICHAELIS ET ANGE-* lorum omnium, Ode dicolos hendecafyL laba Sapphica.fuffîgenda in tem plo Michaeli facro.

Aclitum princeps Michaële.ôi omncS Spiritus facrijibeat precamur Supplicum uotis tribuifle pronas CxEtus aures»

Sordidæ fed ne menïo canentum Sordeanc odæ,dtus hue ab arce Oeuolecfulgente, Seraph decorîs

Qui foco facro ufe^ calenris aræ Calculum uiuum rapiensCut oiim| Applicec noflris pladdus labellis

Oraep cergati Lufidxquicquid maculæ,perurac. Ôefîdem pellens animo ceporem» tgneas cancenc acies (uc æquum eft )

f^orrb tu primas tibiuendicaco Carminis partes Michaël beate» r*nmipilari duce quo triumphant

Âgmina cæli» tn quibus luces, itidem ut Pyropus Nobiles inter radiat lapillos» yt ue formofus focia inter ardet

fus tibi fummum necis atc^ uitæ» Tradidit magni moderator orbis. Tu potes feruare probos» amp;nbsp;idem Perdere fontes.

Quàm dédit lætos pia turba plaufus, Cum graui cælum quaterct ruina» Hoftis Si, ferpens ueterator, acri

llli fublimcs fubito fub auras Emicans,feptem (ftupuere cundti) Q ra tollebar,colubris tumebant Colla trecentis.

Quæ tuas fuluas fugitat fub alas t^ta, præfenti fed adhuc pericio Palpitans.elapfa uelut rapad Aies ab ungub

Ergo ne quid iam trépident,cadauer Trifte deturbas.Iabat ac labantis Pondus exhôrfens,aperit profunda Tartara tellus»

Non feais,quàm fi Siculo Peloro Pendulum in fludlus abeat cacumen, Territum cedtt, refluum^ late Diftîlitæquor»

Ferreis illic domitus cateriis, Horridum quaflat caput,ac minatus Multa nequicquàm, fiiribundus iras, , S ' Voluit inanes.

Lætus idcirco mcritos uter cç Orbis.en hymnos canit,altus æther Incly to gaudet duce,eaudet æque Præfide talus»

En uidesgt;quann's miferi premamur Cladibus (noftro merito fatemur) Tota proh cæd tchmus nefandis Sæcula bellis.

Si ribi pax non réméré uocablum M U ruac.belli procul ocruentos PcÙe furores.

E quibus digne rednemus odis GabrieLquem rite chorus fupernus Proximum pnmo eolith O tonantis Armigeralci.

Tu tenes oracula facra, te oli'm Nundogt;cafus didtdt fucuros, Ille quem infond leo gaudetatrox Lamberenótu.

Tu ^chariæ ueculo marito, Thura dum feftis adolet facellts. Pignons feri fubitusllupenti Nundusadftas»

Audqtorbis» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Tum nouas autor meditatus artes, Ipie ut inuifat homo fadtus orbemgt; Te rei tantæ Gabriel,miniftrum Deligitunum* Aduola terris, ait. Si faluta Virginem, matrem mihi mox futuram» Fac facramentum tege, ne ille fcifcat Callidus hoftis» Sic Opus fadlo.necß plura fatus IUe,tu lapfu placido uolucres , T t Diffecas

Q uall's aduerfos fcriente nimbos Sole, refplendct(monumenta paóW Ins aiitiqui)uariotp cælum

Pallui'tore, Tecîhatuperni'xNasaræatangis, lt;nbsp;Moxôii'liapfusthalamispudica: nbsp;nbsp;nbsp;. . ‘

Virginis,mandata refers fereao nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Noftra cui primum hic lyra gratulecur, Hæfitat,mundô ne malis leuato, An deo fœtæ potins puellæ, Antibidiue

Confcio mentis,mer{to^ fummis Rebus accerfi, tibi tam facrato, Tamcp felici licuit ucl uni

Roxime primis Raphael cancre, Ordinis pars non humilis fuperni. Tute nam darum comitem duobus Tertiusaddis, Ö falus.ac certa homirtum medcla

Lumi'ne gnatum» Nec modo faluy m,fed ôi. xre largo Diuitem,muha ferieclientum Diui'tcm, aciongis gregibus, nouaeç Coniugelætum»

Ethnid Phœbumqj gcnusq; Phœbi, Saxeos ohm colucre diuos, Hos rati morbis dubqs rogatam Ferre falutem.

Nos magi's nos te colimus,potentem Vcl nigro mânes reuocare ab Orco, Rurfus ô£ pigris animam liquentem Sparg^fcuenis.

Ec tacendt cftis proceres,duces^ Cæceri nobis.breui'cer^ cunóbi Milices regis dicione lace Cunda tenencis.

lam pares uoluens animo cathedras Flammco tclo.grcgccum fequact Idtus eic(n;us^,rudem ruina Terruit orbem.

Exdpit partim caua Styx ruenteis, Abditur lucis bona pars opacis, Curfitat magnum per inane, multo Plurima turba'.

Denfior,^ Cecropfjs in hoitis, T innulos æris crepitus fecuca, Euolancexamina,quamq^ cælo Decidit imber.

Pugnat hoc unum hæc uigitimprobócg O mnis incumbit Audio, pios ut Diftrahat,tundat,geminó^ raptos Funere perdat.

Ah nefas,quantum daret ilia ftragcmC Cui falus tandemCnifi frangeretur Obuijs uobis furor,amp; nocendi DiralibidoC'

Nuncfj crebri uolitatis,inter Ârduoscælos,humiles^ terras, Hincpreccs fertis querulas,at iftinc Dona refertis»

Porro nos tantis meritis(quod unum Poffumus)gratosmemori camœna Reddimus cantus.fcrimuséç templis Donadicatis»

Quæ patris fummî penetrent ad aurcs Sempenaeper nos rata Gnt prccamur, O patfoni præGdiumcp felix Chriftigenarum»

BRASMI ROTERODAMI CARMEN lAMBiz cu, ex uoto dicatum uirgini Vualfingamicæ apud Bntannos »

KÓVH yfWaiKVIll 0£OTo\©-* Trotjflévoç » k'^oi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c'a} J'jJ'oacrt (Pwf/ag,

Û (iSjfyi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni} a^yv^op,

AoatuQ kfjioit^ £UT£Ä«5aTKg, yÉjaç Kityisop cutÇ , ^iolt;fiêgt;s 'liu} xaçæja/j naff'S// Sf«ï55-«| ^a^Ti^i) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

epitaphivm scvrrvlae temuIentkScason. Pax fituiatontadtus hoslegasuerfus, Vt facra uerba muffitanc facerdotes, Ne mihî fuauem ftrepitus auferat fomnum, Repetaccç ui’giles ili'co fitisfauces» Nam fcurrula hocce fterto conditus faxo. Quondam ille magni darus Eurj myftes, Vc (jui bis odo luftra perbibi toca*

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y Z Cculis

548 DES» ERASMI ROTERODAMI Oculis profundus,deinde fomnus obrepfit, Vtfitbeniano membra cum madent Baccho»

Atq; ira peraólis fuauiter bonis annis. Idem bibendi finis atc^ uiuendi Fuit.fèdetiammealiqüisebrium credat, Auc fomniare,qui ifta dormiens dicam. Valeuiator.iam filenterabfcede. ’lt; nbsp;nbsp;•

Obile Sleftadiu, tuaqs pomeria primus Signans, tarn dextris codidit aufpicnsC Vilde tibi Genius tâ félix.tâqj benignusC Sydera nafeenti quxmicuere tibi7 Cum uidearis enim, necg muro infigne capaci.

Plebe nec innumcra diuitiÿsue (catens, Vrbibus in cundlis,tamen baud felicior ulla eft Quotquot Cæfarea fub ditione uigent.

Non ego iam memoro,quod fertilis undiq; campus Adiacctôiî fegetem profperac alma Ceres.

Quodqj hincuitirei'os monteis,hincditia Rheni Flumina profpedlas,grata quod aura fouet. Comoda bella,fed hxc tecum comunia mulris.

Illa tibi propria eft,quod Si una,ôfparua,totædis Virtutc infigneis ingeniói^ uiros. » ; •

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Totpa

E P I G- R A M M A T. A. j 4, Tot pariter gemmas,tot lumi’na fondis in orbem, Quot multis alrjs uix genuiffe datum eft.

D otftrinæ procercs tot babes,quot proditor ille Vix belli procéres occuluiflet equus.

Quam no Vuimphlingus, qua no Spiegellius urbem, Quam non Kirherus nobilitare queatC

Vnde tibiSapidus,do(ftis quoc^ dignus Athenis. Vnde facer Phrygio, Storkius unde tibiC' Vnde tibi Arnoldus,Mufis excukus.ôC unde Matthias niueo pedtore SchureriusC

Vr fileam reliquos,non te fatis ille Beatus Rhcnanus,lingua dodlus utra(^,beaK' Q^uæ tibi cum liquido tacita eft cognatiq cæloC Num quod Palladia numen ab urbe fauetC Corpora gignit humus,mens æthere manat ab alto.

Quis non inuideat tarn fplendida commoda.'ni quod Non tibi,fed mundo fertilis,ifta paris»

Gloria te penes eft unam,fed frudlus ad omncis • Peruenit, humanum qua patet orbe genus» Hæc memor hofpitrj, tibi carmina panxit Erafmus Haud lcpida,at grata qualiacuncç cheli.

.AD SEBASTIANVM BRANT ARCHIGRAM/ mateum urbis Argcntineh. Phaledum Erafmi» Ornarunt alios fuæ Camœnæ, Ornas ipfe tuas magis Camœnas»

Multo conftîtui's Sebaftiane, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

Sic cum fœnore plun'mo rependis, Acceptum dccus,è tuo uiciflîm Illuftrans,patriarncp,litcrascß.

Quas mihi tranfcribis doóliHime Didyine laudes. Vt funt maiores,quàm quas agnofcere poflïm, Niprorfus frons nulla foret, fie rurfus eædcm Sunt adeo doôtæ.tali^ è peôtore natæ, Vt minime libeat,quas das referibere. Veras EiTe perinde optans.quàm funtlepidx.atq; uenuftæ. His ego non fane placeo mihi.Tu mihi Vates Lauro digne places, nam dum me redderc magnum Carmine magnifico dodle conniteris.ipfum Te oftendis üere magnum, uercq^ ftupendum, Vt qui uiribus ingenrj poflîs Elephantum Reddere demufca.nihilicp attollere tricas.

Sed quo iudidum minus approbo.maxime Vates Hoc mage lætor amore tuo,candorécj mentis.

DES» ERASMI ROTERODAMI CARMEN lAMBICVM AD ANDREAM AM^ MONIVM LVCENSEM, INVIx CTISSIMI REGIS ANGEO*

Vicunc^ dotes reputet Ammoni tuas, Oculiscp totum luftret admotfs propc O ris decus,proceritatem hcroicam, Vultuc^ toto ÔC uniuerfo corpore

Bene temperatam di'gnitate gratiam, Ni'tentium blandumuigorem lumi'num, Lfnguæcp pledrum tam fuaue rinniens, Mores dehi'nc horas ad omneis commodos, nbsp;nbsp;’

Facileis.ami'cos.melle melleos magi's. Veneres, lepóres,grarias,rifus,iocos, Mîtem indolcm.menrisc^ candorem nouum, Mîrecp mi'xtam fimplicem prudenriam» His peôtus ad de fordido auerfum lucro, Dextramcç quàm pro forte largiufculam. lam quàm benigni uena di'ues ingeni;’ Quot animus unus expolitus li'ten'sC’ Ac rurfus hi's par addita eft facundia» Demum uniuerfa hæc rara condi'c comitas, Et improbi Iiuoris arcet fafcinum Modeftiæ iucundîtas,cum dotibus In tam fuperbis.nil fuperbura in moribus»

Hæc quifquts inquam penfitet.tot affatim Congcfta in unum,nonneinerito dixchtC Soli parciitem fuifle naturam tibf. Contra noucrcamcætcrismortalibusÀ Horum licet tibi ipfe debes pleralt;ß Rcftanc tuæ Fortuna iam partes.uti Dotes ita amplas.opibus exæquestuis, Nifi uis uidcri aut cæca plané aut inuida.

Exhauftum immodico nouale cultu Mentitur queruli fpei coloni. Effcetum ingcnium labore longo, Nil dignum parit hoc amore noftro Quo te profequor unice,inter omneis MellitifTime Paliure amicos, Nec dignum meritis tuis, nec ipfi Quod refpondeateruditioni. Quod folum licet,hoc in omne tempus Præftabo,cx animo medullitus'qj NoftrumCfiic meritwna eft)aniabo Lucam.

IN FVGAM GALLORVM INSECIVENTIBVS Angli's apud Morinum.AN.M.D-Xiii.Scazon Des. Erafmi Roterodamt. Alludit ad carmen Marti'alis de Catone, Audiuit ohm cenfor ille Romanus, Ludos iocofxquando noueras Floræ Cur in cheatrum Cato feuere uenifti^ An ideo tantum ueneras ut extresî' At I'ure nunc imbcllis audiàt Gallus, Ludum cruenti quando noueras Martis, Antmos feroci's quando noueras Angli, Quid quæfo in aciem timide Galle prodifti, Ferro minaci fplendidas agens turmasC An ideo tantum ueneras,uti fœde Fugiens fequenti tergauerteres hofh7 Ac fi pedum certamen clfct.haud dextræ. Cato fœminas uidcre non poteft, Gallus Viros.Cato mutate poteft non uultum, Gallus nequit mutare peótus ignauum.

CVM MVLTOS MENSES PERPETVO PLV* iftet, 81. per und modo dieculâ fe mundo fol often diftet.rurfuscp no minus odiofe cp antea plue gt;nbsp;ret, ERASMVS Bafilearepérés,initinere ficlufitin Iouem,AN.M D.XV.

Menfes cum prop? luppiter per oCto Vota furdus ad omnium pluilfet, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A gros

Agros iam male perdidiflet omneis, VexafTet fcgctescj.uineas'cp. Tandem defierat,pudore credo, Et tandem lieu it uidere folem, Q^uem migrafle polo.timebat orbis, Acternam ratusimmincre nodem.

Vixdum fefquidicm nitcrc paflus Obducitnebuliscç nubibustç Totum qua patetundequaq^ mundum» Ac rurfum fimilis fui effe pergit. Iftoc fi moderere pado olympum, Ncc quic^ es nifi nubium coador, Quis non officium probet gigantum Et cognomina confueta uertens, Peffimum uocet, infimumqj diuumC

Vos albis uidco nitcrc totas» Pietas. Cuius tam niuei fuerc mores, Cui tam candida fit perada uita,

epigrammat A. jyj Hui'us funcra non puto decerc Aut pulla.aut lachrymis nigrandum»

ERASMVS ROTERODAMVS GVILIEL^ KO NESENO CADAMVM DONO DEDIT CVM HOC EPIz GRAMMATE.

Aedidcrat Nilus.dedcrat Reuchlinus Erafmo, Nunc rude donatum. me Gulielmus habet.

Iscß facrum Mufis feruat,Phœbôc^ dicatum, Aeternæ charum pignus amiciti'æ. Ne peream obfcurusgt;per quern cot nomina nofcet Pofteritas,longo nunquàm abolenda die.

F R O' B E N I V M M. E N SE M A . R T I Or A N* m: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X Vi 11»