NAAînuperFeneftelIæ cuiuP dam colledenea, libcllumfa ne utilem.fed mire corruptu hune nos,quo ftudiofîs commendabili* orem redderemus, exautoribus ilh'SjC quibus ilie fua mucuauit,muleis in locis reftituimus. Porro' quis hic Feneilclla fuerit,nonfan'shabemus compertu,ap parée certe ilium non elfe hiiforicum, cuius lùbinde Plinius,acçp alq pleri^ te ilimonio ucunrur,quando ipfe cum PU nium Si. alios etiam polleriorcs cieae,ru epilcoporum aeç archiepifeoporû me tionem facie alicubi. Vndehaud obfcu ru eft.receneiorc hûc elfe Feneftcllam» Adpreflïmushuic Pomponq quolt;pli* bellu,ae^ Valerii Probi, propeerea qtî conuenirc non male uidebâeur,ae^ ftu!lt; diofi hoclpedare foleane,ue libros ciuf dem argumenci libenter coniundose* manc^Benc Vale,

N IVM DEO-rum,^«ojuftMRom4 norutn religio excolu-itsprinta Parti Lycto, Lyesref. feu Pdu/tumilluttt,feu potiui Syluaiium uoed ri placet,per Lupercos Luperd rn« diuinam, luperca-les^ ludosfecijjeapud

Uetu/tatis ajjertores conJiat.Ea quidem fàcrorum genera ab Euattdro rege, qui ex Arcadia profugus,in Euanikr^ eum locum uenerat.qui tandem Romand prafuit ar-ci,ad noßros primum delata^ac celebrata fuijje ferutt tur.Hunc Pana nudospaflores, quorum tune prdcipu um numen fuit,ac deinde quos fummos etiam uiros ue-nerari mos fuit, loraque pro mantbus ferre ,quibus quefque cddcrent, laruisqs tedas fades portare.

Cur autem nudi hune deum cclcrent, pleraq; c car- te nudi , ) riculo uetudatif ad nos ufqw dclapfa refiruntur. Siue coluerint

ettiiH ^uod ipji deo^gui nudnsfingi(ur,fu^cetcriMi-to paélo longe itptior,ttudoseti4tn hubere minijiros pli-cedt,ßue ijuod Arades omnium popular um, qui Gr£ cium colaerunt,lange uetuflißimi,ferii itdlmc fmilent uitam fyluis ac montibuî agentes,legis expertes irtis^t primohunc deum ueneriaiputriumcuitum,dütos'q; nudos habitusßgnantesr^errcuoluerunt, baud ßtis conßat.Nonnulli uero lolem uxorem Herculis ab bot Fauna ui/àm, ac per ardorem libidinis concupitam af-ßrunt-Forte enim perfyluas cr amoena nemoru,lt;efluf leuandicaufa unicum dileilißima coniuge Hercules uagabatur Videt ergo elcgAntißima forma mulieretn ab altg rupis ffecula fenex deus,ergo illorum ueJVgi-t ♦aliisili- eminus,’^licetobferuareinßituit. lllt oute per fyluas du «et. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cwd« notii aptißimum locum petunt. interca muäcr

dum quiefeendi tempus aduenit,pellem leonis Hereulis ritu märe aptat humeris.elaua etiam in illius manu a^umpta^TaUhabitupreditam fomnus aggreditur, erant autem duo parati coiugibus leili, eo quad poßri die libero patri rem diuinam faâuri erant,ßorfum cu~ bituris.tioiluergoSyluanusfidlendi cuflodis occafto nem naiius clam thalamum ingreditur,primoqi con-gre/ßifortunatusfuturus pueUa thoru tenet, manuq; tentans,ut noäu fit,horridum leonis tegmë inuenit.na tus ergo ibi cubare Herculem,ad aliud cubile ire per-git,quod cumfenfiffetmollibus firatum ,piierilibufq: delitijs aptius,ftragula uefle/enßm amota,dum libidi'

«f ATdès mânu palpât Hcrcula», ac uix dutn hi'rti cor porishorrorcm hauferat,experreâia Hercules manu feieâum toto antreß/fum iaeulat,quo pro flrepitu fo-iftftopuella difcufjà lumina aecendit.Lumine ergo iyt-Mno preditojujùs aefemiruptus uix attollês humo bu tnerosjnfyluas detrußs.eaergo ratione perpetuo exe-eratis ueflibus ^uibus tam turpiter lufuseßit/afdemlu is àfacris procul abforeconflituft.pleri^ tarnen huiu-fee rei caujam aßignant Romulo, quod eadem fdcra te kbrante,medicq;fcgt;lisardorecorpusexerccnte,cum nunciatum fuiffet latrones prlt;edas agere,ita ut erdt nu dus accurreritjCompTithenfisq; prlt;edatoribus pecora abaHa redemerit Eiusfacinoris, quod nudus geßerat ppetuumargumentum,corporum pcM celebrantium nuditatc eße placuit.Vtcunq;fefe res balucrit^in iffd *in tepo tantum u/ej; C-lulij huiufeemodi ebferuationempcrue- ra uflt;ï nißeconflat.Eacnimfaeracumfcdens Cicfar djfldtor ßgt;eäaret,atqucintereosquifolenniacelebrarent,cur-reret,M- Antonium, is qui poflea triumuir fuit, aiunt laureamcoronam,cuidiadema annexum ejfetjCapiti Caftris imptmcreconatufuißcjquodcuCitfar^amoto fmoto. eapite rcieeijfct,flatuec ipftus eunâis frementibus impo iis’’undV. fußc.De nomine uero Lupercalium,nonetiamfatisco-uenit.plerifq; enim iitditu hoc nomen,quod huius inuo-' cationelupidftabulisarcerentur,uifumcß. Alt/ tew-plumipfumin quohicdeuscolitur,Lupcaluocdnt,quo LupertaL ■ «rcrf V irg.Et gelida^nquitfmonßratfuh rupe Luper-

c^,ei^ loco 4 lupttRomuli niAricetlt;luod eo in loio mulum et Remunt pnruubs educ4n reperta fit, faftunt nomen Lupercjlif putdnt.Nec Jefiint tjui 4 Lycieo Ar C4dumonte,ubipritcipue e4religio peruiguit,euiit enim^femnoslupum,illi^'igt;^'gt;fuoe4nt, ipfum cogno-tninntum efJe4rbitrentur.Priecipu4m uero htae deo,di C4tif^faeerdotibu{uener4tioneme4ex pnrte tributH ferunt,quodgult;emulierefex fuis uirisuel concipere, mI conceptos foetus cdere nequirent, «d Lupercos con fugiebant.ciuitubi loris ex tergorehirci feâisct^ic fuilfent,èuefiigio grauida auteffatic efficiebdntur. H^cfolenni4 guinto decimo Cal.Februariascelebritri, fit Ouidius in ftflorum Ubris refertjnoris fuit.

FAdew tempefiäte, Eu4ndro /cilicet p4J4tium te-nente,l1erculem,Geryoe interempto ,pere4dein ioc4 mira jj^cie bourn armenta abegiffe commémorant. Ac cum propè Tyberim fluuium,lt;jiiia pra /èjêar mentum ferons tranßeciffet.ubiloco herbido reßceret boues,ip/è^; in itinere defejfus procubuijfet ,creun-dem uinociboq; grauatum fopor opprefiffèt, Cacus paßorloei accola uiribus ferox ,captus pulchritudi-neboum.pricdam auerterc infiituit.acne fipradom agendo in/ßeluncam eompulifjit,ueßigia ipfa eo qtue-rentem dominum diiccrcnttadncrfos exiim'um ^uen^

pukhitudinein /})duc4m träxit.Uercuksuero dJpn tuant aurorlt;imfotnnoexcitus,eum gregem perluftraf fctoeulif^partemg} numéro abeffc jêntiret, perrexit tidproxi'namf}gt;eluncam,li forte eo uefligia ferrent, tjiue ubi omnia forai uerfa uidet, nec in partem aliam ferre,confu(us,atq; incertusanimiex infenfoloco âge re porro armentum caepit.inde cum aHit boues forte, utfit,ad defiderium reliStarum mugiffent, reddita in-etufarumexi/feluncahoum uox Hereulemconuertit. Qjiem cum uadentem ad/fetuncam cacus ui prohibe des. re conatuseßetjiüus claua,fjdem paflorum neguicquS inuocansmorteoccubuit.Euander qui tunc'temporis .

gt; r F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Euanden

ex ea Peloponnefo profugus ,autoritate magtsquam imperia regebat loca^encrabilis uirmiractilo litera-rum rei noug inter rudes artium homines, uenerabili-or diuinitate malris Carmentg,quant fatiloquam an-fc SibylLe in Jtaliam aduentum miratg gentes fuerant, eoncurfupa/iorumtrepidantium circa aduenam ma-nifejîg cadis reum excitus,poflquàm facinus, facino-risq; caufam audiuit,habitum,formamq; uirialiquan-toamplioremaugußiorem^ quàm humanam intuens, rogitatquiuireffet.vbinomen patremq; aepatriam audiuitlouenate Hercules/aluejnquit,te mihi mater ueridica interpres deum auâuru caiefte numen cecinit tibi^ aram hic dicatam iri,quam opulentißimam olim in terris gens maxima uocct,tuoq; ritu edat. Dextra Kerculej data.acciprre fe omé,impleturunt fe fata,ara

eoniitil de dicMd ait. ibitdinen primum boue eximid cdptd dfgrege ftcruin Potitijs de Pindrijs, lt;ju£tum Liuiuj li. fdrnâi£mdxiti:einclytlt;eedtenebdntlocddelt;lit.eaâum pri.ab ur. forte itd euenit ut Potitij,atditLiuius, dd tempus prie ad ucrbu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gxtd dpponerentur^pinarif extis dde-

fis dd cdterdir, uenirent ddpem. inde inßitutum mdih fit, donee pindrium genus fuit, neextis eo foknnium die uefeerentur. Potitij db EUdndro edofli dntißites per multds letdtes huius fdcris prdfuerunt, donee trd-’ ’ ditofruis publicis folennifdmiliit minißerio, potitio-rumdcpindriorumomnegenusperijt.id enim Appi-cffètcenfôreffecithi/cefdmili/sin-fenfiis,olgt; id^ ira deorum (ut creditur) luminibus or-bdtuseß.

FKdtres Arudles,utfrugesferrent drud,ueferes confuluiffe Romanos memoridtraditueß. Huius uera religionis Romulutn ipßtm pdtré urbis, dutorem extitiße reperio. tjdm cum Aeca Ldurëtid nutrix Ro muli corporefuo qu^ßum in uulgusfdceret,eo^: pdâo grdndcmpccunidmconßipdßet.ex duobusq; liberis quos fufeeperdt^num morte dmifißet, Romulum in de mortui locum ddoptionis iure fiibflituißet,decedenstd men populum Romanum inßituit haredem.Cuius tdn~ iem liberdlitdtis regid^; aß'initdtis tnentor populus

Ro.mulieris nomen in Faflif retulitjiberoffratm Ar uxkf à ferendo,crab^ruisappellauit.Exquo tempore ßcerdotium man/itfrdtrum Arualium.ht^ duode-eim numero dicuntur,ei^ f^erdotio inßgnetribuit aI-ijs infuLtf,c^ jj^iceAm coronAm.

EOJfmft rf tf»:pore,cr dißiplinA,amp; religio du gurAndicx Ethrufcis,pene{ quof ed difciplind pr£eipuA,Ac longe peculidris fuit,dd Romdnos com-migrduit. virum enim qucmpidm, cuius nomen ue-tu^dteobfoleuijfetiafo poetAAit,Afyli (utreor) dllici-ente indu(iione,exulem Ethrurid Romdm ueniffe per-hibcnt.cuiusoperd RomulumRemum^ ufos ,cum de imponendo urbi nomine undcontenderent opinione de ducor,quAnquÀm M.Cieeroin his libris quos inferi- i-Lprimo pfit de diuinAtione,etiAm ifßtm Romulum ißdm ipfdm dugurdlem dijciplindm'f-prdcoluiffe dfferit. A Numd *P«raHu »«TO qui Romulofuceeßit,perpetuum fdcerdoti/ inß-conftitutum e/l. Df rit« uero tndugurdndiß unum

incAfumplerAq;dixcro,eddcmadomneseteteros fdci lädintut kßeripoterunt.Edquidemqudntumex ueterum mo-numentiscQllegi,huiufcemodifuit obferudtio. Augur inareeßueineditum quenddnt locum äd indugurdtt-dum dfeendensdebebdt federe fuper Idpidem meridiem uerfus,Atq;ddl/eudmfedësbdcul!tm in mdnu recur K»lt;M,^wdlitnnM KOfiWit, ubi prof^ilu in

Ki-km a^utnq; cttpto,decs frccdtuf,regieties ai ori-entead oeeafum déterminât,dcxtras ad meridiem,lx-uasad feptentrionem partei effè dicit. Signü ^uod co~ tra octdi conßjeüum longißimcferuiit, animo définit, tum lituo in Uuam tranflato dextra in capot dus, ^ui inauguraturpofita, ita precatur. lupitcr pater ß fas hunc Kumam Pompilium,cuius ego caput teneo,regè Rom£iffe,uti nobis figna certa ac dar a ßnt in eos ß-nesijuosfeci,tum peregituerbis au/ficiaquamitti uel lft,quibiis mißis Kuma de templo(ita enim deßgnatas a/^erbfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dépen

dit. Quamquidem dedarandi feu inaugurandi régis formulam,ad catera quoq;,ut dixi, trahi facile licet. Aßiui difdplinie,peritia Adit Kauij auguris permitl-Kudus. ßdei^utoritatisq; aee^it.Nam cum prifeus Tar-quinius aliqua prater maiorum inßituta inaugurato mut arc,pieraq^ etiam denouocondcrepergerct, nega re Adius Nauius indytus ea tempeflate augur, inau • fficatoeaßerioportere. Quare ira régi mota,îudcns artem,utferont,agedum,inquit, diiànain augurio,ße ri ne poßit,quod ego nunc menteconcipio.cum ille in Mgurio rem expertos fieri poffe dixijfit,atqui hoc ani mo agitaui,inqttit,te nouacula cotem difeuf^rum-Ca-peergo hoc,cr perage,quod aues tua fieri poffe por-tendunt.'Tumillum ineundanter difcidifjc confcripfi-runt,ftatujmq; Adij Kauij capiteuelato ,quo in loco resadii efl incomitio, inipßsgradibus ad lauampo-

fftamfuiffe^coteq; eädem cum ilLt ipfa nouacula i» mtt mbuipo/ïta^uteius rcictùmapud ucteres monumen-tumcxifleret.Augurijs ergo tfaccrJotioq; augurum, ut uit Liuius, etium^ in Itbris de diutnatione Cicero, tantum autoritatii er uencrationis aceeßit, ut nihil do mi foris^ poßea, nifiau/^cato gereretur. Et ud fapientix nobilitatitq; primarioKjuofqueid fucerdo-tiam deferretur.Etcum Tiberius Gracchus pater Ti-herij ,crCai Gracchorum comitia confularia ha-buißet, dicerentó; Ethrufei augures rem in augurio experti,uitio confides creates fuifje, Gracchus^, Ut ineptoSjinfanosq; Ethrufeos inceffeicet,abiens in pro-Mnciamfenatuirelcrip/it,ueridicos,non autem infa-nos Ethrufeos effe, qui confules prafentes uitio à fè-creatos dicerent Ham cum fe collegifjït, meminifjèß locum tabernaculo extra pomcerium prêter maiorunt confuetudinem delegiffe, Quamobrem abdiearefe con fulatucompulftfunt. vt autem ueneratiohuieordini autoritasq;,ita cr numerus ipfe adeo creuit,ut collegi urn augurum coleretur.Hom cum ab initio tres tantum erearicaepifjènt,ex tribusfcilicet tribubus Ramnen- Augurti pum,TatienJlum,cr Lucerum, er obtinuiffent, cum coRtß'® mutaretur numerus,impari tantum numero creari,ut-tun^ tarnen id fieret,quatuor numero prêter maioru eonfuetudinem creari coepti funt. Tandem cum plebsi ^uorumlibethonorum partem fuam in fenatu nbsp;nbsp;info-

Uelutäicgterä^curlusaperirtntur.ld^ipcIlmulUetr tdmina,ut(rîas^ fcditionesoltiimit^ut ad quatuor fci-licet fgt;atritiof,qutnc^ ax plebe adijeerentur, Valium^ hoefutï I^.ValeriotCJ- Q-Apuleio cotifubbut.. i

TyLamtnemDîalemprimufNttma Pomfùlius Rô-JP mx’ rex creauit^cum anted reges,pontificum^ re gum^ promifcuemunera obirent,ut de Pr/amo cy Ae

id^etiamàminoribusdeincepi,utàc . Cdfare, diuo A ugußo,tnuitisq; deinceps prineipibus, quos pontifi-catus maximi tituUs infignitos uidetnus,obßruatttm

Potitificis efl.C‘eterumfJumapIuresinurbeRomHlo,quam fbi reges fore ratus,qui reb'éla religionis cura,bel lorum potius negotijs detinerentur,faeerdotes quatuor quos appellauit f lamines,qui rei diuind iugiter adie-fli effent,multis deorum alligauit.Plamincm unum lo -ui,quem Dialem uocant, Karti duos, Qj^irinoununi. Dtflusautem flamen Dialis eß,ut Varro ait, quod in flamêun Latiocapiteuelato erat,CT caput ßlolan£ pracindu de difius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tlamen appellabatur Dialisautem apt

Dialis. oue,quod eßiuuansdeusCdteri flamineseius,euipr£ fldent numini decorantur titulis-Hunc Dialem, prtefr tim infgni ueße,curul!^ fella adornauit.Uic foliis, ut r y ar ro (dt,album habet galerum,uel ex eo quod maxi'

tliwefi,»el loui i^moLttiûnem lt;tlbd uejle fieri oporte^ tU^leraijf etiitm btùc pontificio iure tributa funt, ut Au.Gelliu{in cotnmentarifs noUium Attiarum f:ri~ ptumrcli(piit.E(lM ciiim uehi Fltuninem efî religio. \ltein iufiire Dulem fat mnqudnt efl. i^em c Flammé ttifiHbifcicrumcß,ejferriiuiHoneli. vindumß lt;edes eiusitttroierit^foluitteeelJdriiimeßiCruincida per im-ptuuium in tegulttsfubduci,i(tq) inde foras mitti debét. ■Noduminapiceat^ incindu,ne^inalilt;tparte ulluin hibet.Si ^uis ad uerberädim ducatur^fiad pcdes eius fupplex dccubuerit, eo die uerberari piaculum eß, Capillutn Dialis niß qui Uber eß, non detonfet. ca~ pram carnem incodam, er hederam er fabant, tuque tangere Diali ntos eß, neque nominare. pro-t pannes è uitibus altius pratentis non fuccidet. Pedes xledi,in cpio cubat.luto tenui circumlitos efje oportet, et iineoledocubarealiquem fas non eß.VnguesDialis

€?■ capillorum priefigmina fubter arborent *ßlicem ahâî ini'» terra operiuntur,ne^ adeius kdi fulcrui}t,capfant ef-fe cum ßrueatq} ferro fas efl.Dialis quotidie fefUilis quot;eß^ßne apicefub dio effejicitum noeßfub tedo utiliter

etiafnetà pontißeibus conßitutum.Farinä fermenta i/u butam atttingerefasnonefi.Neq} tunicam intimamftl fiinlpcistedisexuijfe,nefubcielo taaquim fub oculis louis nudus ßt.incanMuioeius haudquisqnifi rexfu-crificulusaccubabit.Matrimonium Flaminis niß mór

tur.Hot fbtminet cum ab initio eonfècrantur, eapttH duci ipittribut,uclutab hoflibuf mot fuit- TotidemUC ro FUminibuf,quot deos colmnt ufos uctercs,M-ro in his librifguofin/cripfit de origine tingtue Loti-theteflis efl.Vt Dialem^Martulem, Qjiirinalem, vut Ci(ni(lem,Furui(tIem,cr Fahtcrum.Et pr^eterettcotn-plureSj^uifUt noßrum inter facerdotium gradus non-nihil interefl,ut epifcoputn,archiepifeopum, cardina-tentjpdtriarcham, O' metropolitanum, ita apud iUot tlaminium.prothoßaniinium,cr archißaminium dif~ ferentiam fuijje idonei tcßes funt.

V'Eßalis originem cultus,quemadmodum pkra-ciueomnij,NumaEonipilius intulit^cr fieius initia uf^ adeo uetera funtjUt ex Troianis ad Albanof Aenea ducelongè commigraucrint,cuiusrci tneminit V irgilius hifee ucrfibus:

Dflt;f huicVefllt;ie,^uam terram ejfe,eandeni^ deorii matrem uolebant,perpetuouigil ignis conjecrari fole-bat.Eius obßruationi ae cultui plerlt;e^ uirgines epri-moribuspatrum eleillt;e pr^ßci,(juarum negligentiaji forte fanlUus ignis reßinäus effet flagris à Pont.maxi moc^diiubebâtur,utàp -Licinio CraßoPotü.maxi mo in earn uegligentius igni cuflodierat,Valcrinf

flt;lfodiinßitutumefl.VirgiftemVefljilem^utL4lgt;coAn “ hßius fcripßt,minormi quatn ßex Mitis, tndiorem guét «Jiux (fcce« mum negMerunt,capifitse/Jê.[tem^; na p.itrini ißttynntriin^-! tê^ et qutt lingua dehilt/en^ (luriuin diminuta effet,alitt nec corporis labeinß-gnita fit.Item cuius parentes alter ambóue fcriàtute Jèr «Kfn)it,4«tirt négatifs fordidis uerfantur,eàuecu-iusfororadidfacerdotiumlciHa ßt,excufationem 'me-Teri aiunt. item cuius pater Flamen uel augur, aut qui iecemiurfacris facittndis,aut qui ßptemuir epulonum, aut aliusefl.Sponfe quoq; pantißcis,cr regis ßacroru filia,uocatio àfacerdotio ißo tribui folet. Neq; eius *SiIius legendam filiam,qui domicilium in Italia non baberet, eonßitutum eß,ut Capita Atteiusferiptum reliquit,cr exeußandam eius qui liberos tres baberet. item ediita prtctoris Virginem Veßalc,Dialöuenoncogi, fepere fcriptumeß.Vcrba prjetoris hateßuntuirginem Veßa-lem,cr Flaminem Dialern,ait prxco,in omni mca iurif ditioneiurare non cogam.De eligendaautem uirgine Veßalibnec obferuata funt.Lege Papia cautum eß, Kt arbitratu pontißeis maximi uiginti é populo uirgincs legerentur,forlitioq; ex hoc numeroßeret in condone. Caterum,'nquit,ealexuetuflate,ut pleraq; alije,exo. kuit.fatis^ ei leHionißeri cœptum eß,ß quis honeßo loco »4tHf pontißcem maximum adeat,offcratqi ei ad facerdotiumfiliä,cuiifs duntaxatfaluis obßruatioibus

rcügionis ratio halgt;eri poßit, gratidm enim Papii ke gis perfenatum fieri aiuta.H4ncuirginem â pantifie-niaximo,uelut ab ho/iibuscapi moris fuit, verba au^ temcjuibus tunc pontifex utitur,h£c fiint Sacerdotem V eflalem facra faeere cjux iufii,pro populo Ko.Qk/« tibusc];,uti optima lege fuit,ita te Amata capio, Ama-t£ enim nomine appellari omnes confueucrunt, (^uoi ea qu£ prima capta ejl à tourna rege,fuijjè hoc nomine perhibeatur.Simulati^ igiturcapta,atq; ineaarceVc fi£ deduéla eft,illico fine cmaiKipationc,ac capitis di ■ minutione,exit patrîampote/latem, er iustefiamenti faciundi adipifcitur-ln commentarijs autem tabecnis quosfuperduodccim tabulas compofuit, itaferiptum repertum.Virgo Vefialis,neci; hrresefleuiquam int( ftatOjncq; inte/lat£quifquam,Jcdhonaeiustum redigi in publicum aiunt.

I Nterc£terafacrorum genera infiituta À Numa re ge,i pofieris etiam in honore habita, id qitidem in minoribusfuit,quod Karti fcilicetGradiuououit.Diio decim enim ad hac uiros legit, quos à folenni faltu, quo infacrisutcbantur,Saliosappellauit. Hisalios duode-cim Tullus Hoftilius mox adiecit,cumRomanis in acie contra pidenates edudis, Albani à Romanis per jfeci emproditi'onisduce Atetio dcfecerc.Datum autem hti

fuf)r4 tunicam inßgne, aneutn peâori tegmett, ctele-fiiaq; drma,qute uocantur ancyUa portnire, ac per ur-iemcanentescarmÎM cumtripu^s, folenniqj (àltu Ancylii. incedere,inflitutum^ ut inßnetn omniu carminu Quorum, Mamurium appellitrent.HuncMitmuriumin-clytum ed tempefidtefdbruinfuiffèjCr eut» ancyle c£ lo Idplum efJèt,Numct Pompilio,Quiritibus^ rem di uinam dgëtibus,huic Mdmurio negotium datum eße, coplurahuiuffimilidancyliaeffingèditrddut.Qÿod quidé opusicuilleexquißtißima abßoluißitdrte, opti mem utrum à fe uellct poflulari artißci liuinam oüu lilfe^quodexeopeteret.'Namexhibiturumfeidpotli-batur: artificem ucro non pecuniam ,ßd gloriam pro mercede petißejquod eiut nomen d Sal^s inßnem quo I rÜlibet carminu recitdretur,idq; per mültdtpd in Ça-cris etcomit'qs{ut dit Liuius)obferudtüefl. Eoduthu ius ordinisfdcerdotiü numero creuiße,ut dd collegium üquot; colle^j/dcerdotumdgißratum reddüum fuerit.

OntißceSjUt pleraq; alidfdcerdotid,ab ipfo Numa ortos,apud Liuiu fatis conßatieofdediu prlt;e terqa patribus creari non licuit.Euerunt dutem ab ini tiohinumero quatuor, poßquamuero maximorum quorumq; honoriim partem plebs tribunitqs rogatioi bus obtinuit,ad /acerdotia quoq;,fdcrofdnäasq; pote-

Jïdf« patere fibi dditüuoluit.Qitdtuor ergo al ios ere ariex pkbe pontijïccsplacuit,M-Vdlerio QJ^pu kioconlülibus Omnibusunus prafeâus fuerat à N«-md Popiliojsq; pontifex maximus appellabatur. Hic habet exjèfaera omnia excripta exignata^;, quibus ho/lif!,guibtit dicbutjad gu£ templa facraperi debe-rent^eiufmodig; diuinis in rebus,unde eroganda pectt ni£ jumptus fieri debeat, cura pontifici efl caterag; omnia facra publica,priuatag; facris Pontificisfubie-£la funt.cum uero de rcligione,deg; facris dij/entio efl,populus ilium confulerepergit.Perutile illud fore ratus efl Pompilius eius facerdotij autor, ne ius diui-num negligendo,patrios ritus peregrinis^ afcifcëdo, turbaretur,ncc calcfles mo ceremonias ducere,fed iu fla quoq; funcbria,placandosq; maneseiufdem potifids. Apud cum quoq; tabula effe dicitur,in qua folis et luna dcfei!îus,queties lumini caligofit, cr anni menfl umfaftorumq; ratio per/fiicrtur.Pontifices, ut Varro ait,QJ^utius Scauola à poffe cr facereappdlatos ef fè dicerefolebatjfed ea denominatio à M. Varroe baud fatis probariuidetur-Nam Cr d ponfe,Cr d facio Po tifices appellatos putdt,eo quod ab his prtmum pos Su blitiusfadus,acf£pe reftitutus effe perhibeatur.

FOecialis facerdotif nusqapud Romanos uelufli orem ufHmfuiffe,q TitlloHoflilioR^itilt;e régnait

te re(Kri,qucfn tarnen ut ai Hoßilio creatum non affir nouer im,ita neouidem negauerim d NunaPom[gt;ilio omnium religiofifjîmo rege creari potui/Jè, V tcun^ id tandem fuerit.de nomine priu{,quàm deM. Valerio faeciali,régnante TuUoHofltlio, apud Liuium mêtio ffl.Faecialit uero partes in eouerfabantur,ut fideipu ilicie inter populos praejjet^negt iuflum aliguod bellum fore cenfebatur^iß id per fxciolem fuiß'et indi-flum.Cumueropugnaredefitumefl,fbederefides pa- ,nunuj. eis eonflituebatur^quafcedera aliundeßdera appella Fœdera ta ab Ennio,^uodftdeifociundlt;ecou[a*traduâafunt, “quot;‘j' ’P* M.Vdrrote/iiseft/aeiatemj; ipfum àßde,cr foei£ ?'ntrwjquot;u do diâumejjeidéexiflimat. Forma uero feriëdi per ftaaliâi. faeciolë foederis huiufmodi efl,gua nulla (ut liuio pla-eetjUctufliorejfememoratur.Foeeialis,induit,regem Teriendi Tidlum ita rogauit. tubes ne me rex cum pâtre patra - f««!' topopuli Albanifaedttsferireflubenterege,fagmina inquit te rex pofeo.Rex ait^puram tollito,facialis ex arce gramims herbam puram attulit.poßea regem in-terrogauit. Rex facis ne tu me regiu nuncium Po.Ro. QÿiritiiittefRexre/}gt;odit,qd' fnefraudemeaPo. Ro Qÿirituue fiat,facio. Fit ergo tue faedus, multis^ id Verbis perogit.Legibus inderecitatiSiaudi inquitju-piter,audi pater patrate po, Albani, audi popule Albane audi, ut ilia palam prima poflremAue ex illit tabhlis earaue recitatafunt ßnc dolo malo^utiq; ea ho d’ë reäißimeifttelleäa funt,hic Ulis leg'hus popu.Ro.

prior non deßciet,/t prior defecerit publico conßlio, dolo malo^u Ulo die luppiter iu po.Ro/erito^ut ego hunc poreum hodieferiam/Mtoq; mlt;igisferito,lt;]uii-to magif potes polies^;.vbiid dixit,poreum fitxo ßli-ce percußit.Eodem modo pars alteruper/ûum facer-_ , dotem,fuumq;diâatoremperagit.Cumautembellunt

tnoreutuntur.Fœcialisha-ftlt;tmferratam,p1‘ieußtim , aut fagmineam ad fines eo rum,(juibus bellu indicit,dcfert,nec minus puberibui tribus prlt;efentibus adijeit,ciuod populi prifiorum Llt;t tinorum,hominesue prifei Latini aduerfus populunt Ro.Quiritiumfecerunt,delilt;juerunt,quodpo.Ro.bet ium cum Latinis prijcis ficret.ob earn rem ego popu lusq; Ro.populo prifeorum Latinorum, hominibits^ Latinis bellum indice,facio^^.vbi dixit, hafiam in fi nés eorum emittit,ex quo bellu iufium eße intelligitur.

PAtris patrati facerdotium,et fiapud Liuiu à fice ciali baud dijferreuidetur,aliquante etià longe abfiuijjèapparet, tarnen quod er nomen iftius, illius^ at^ officium Honnihil intereffe uideatur,utiq; cr de utroi^ fèorfum dicereuifumefl-Vteuq;effet,hisdefcri ptis na certe* officit immoueri,fed partes plures dun-»Officio taxlt;dadfcripferim.patrispatrati ufuseodem tcpore, rZah'wƒ” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ro-prodit^na et indeferiédif à fee-

cùl{fcederilgt;us,Ptttris patrati opéra Mtoritas^ exb ^ebatur. Ad patrâdum enim^id efl/attdendu iuramé tu,ubi de foederibut conuenerant^admitti eonfueuere. Creauit autê M-Valeriu! primus foeciales.Sp.Fufiü, primum patré patratü eo belloguod Tullus Hoflilius P’*''.” euprilcis Liitiiiisgeff'it,uerbeitdcaputcapillos^ ein-gens.Alidspratered partes/eilicet repetëdi,p(ttri pa trato dédit Ancus Martius,eum morem ab antiquißi-ma Et]uieuloru geute rcpetens.Eius rei formula anti^ quißima,efl huiu/cemodi.Legatus idem^ pater patra tus, ubi ad fines eorum uenit.unde res repetunt captte uelatofilo.lana; uelamen efbAudi luppiterjnguit, au dite fines euiufcung; fint gentis,numina audiant fas. Ego fum publtcus nuncius Po. Ro. pie iufte^ legatus uenio,uerbis nieisfidesfit.Peragit deinde poftulata, inde louem teftem faeit.Si ego iniufle,impieq; illos ho mines illas^j res dedter Po. Ro. mihi^ expofco, turn patrie compote me nunquâfinas effe. Htec^cum fines (ùprafcandit,hac quieunq; ei primus uir obuius fue-rit.hac portam Ingrediens,htec forum ingrefius,pau cis uerbis carminis, cocipiêdttj; iurisiuradi mutatis. Si non dedutur qua:expofcit,diebus tribus crio. tot enim folennes funt)peraélis,bcllu ita indicit.Audi lup-piter,cr tu luno,ac Quirine,di/q; emnes calefies,uos terrefires,uosq; inferni audite.Ego uos tefior,populu illum(quicun({; efinominat)iniufium effe,He^ iuspÇol uere.Scd de ifiis rebus inpatria maiores natu confute

w«f,(jKo pdiSo ius rtofirum adipifctiMur.CUM hit Hun c^tRottiam ad confidendum redit.Confeflim rex, di-{lator,con[ul,fiue ejuts alius fenatum habuerit, ex his ferme patres confulit uerbis.Quarum rerum litium, caufarum conduxitpater patratus populi Ro. Qwri tium patri patrato prifeorum Latinorum, bominibus gue prifeis Latinis,(]uas res nec dederunt ,necfece~ runt,nee foluerunt qiias res fieri, dari, folui oportuiL Dic(inquitei,lauern primum fententiam rogaty^uid cenfesiTum ilk,puro piosj; duello quierendas cenfeo. tta^confentiocon/ifloq;, inde alij ordine rogaban^ tur,tjuandoquepars maior eorum cjui aderant,i/f eandem fententiam ibant, bellum erat con/enfu fieri folitum.ut faciales iniailuhafl^,utdiilumefl,bel-lum indicerent.

« captus efi lunio Bruto, ty M. Valeria pri mis confiilibus.Eius creandi occafionem dedit, ^uod, cum nuper exaÜis regibus pleratf; fiicra à fob's régi-buscbireconfueta,regum exailione'uacare uideren-turddq; molefle admodnm populus ferret, utpote ^ütelTet cultuidiuinoregumexadioneuideretnr derogatum, facerdotem creari plaçait,lt;]uem quo minus eidem au~ torittttis'^ inefjèt, regio .toofiite decorttruttt, facrornnt

lieget» itppelbntef.Subiecerunttitnten Pontifia maxi nto,tnefimilius diüionifuifietfuppofitusjam exaâi reges,reduâi reges elfieuiderentur.uelcrederentur. liujditio Qttteuerohuic partesiniunâie effènt nunc te/nporit ninime reperiuntur.

J matrë dicere t»auis,dedicauit antiquitiis^ei^; religionem ut pleras^ ali as ,é Phrygia Romam re~ duxit^Cf eo guident tempore,guo huiufcemodi carmé ex libris Sibyllinis relatum eft.Katerabefi:, matrem iubeo Romane regras. Cum ueniet cafta eft accipien-damanu.tjoc re/fionfum cum diu torgucretpatres (gu^ enim mater eftèt /tut unde pctenda,non fatis re~ perire poterant Phyfici) Apollimis oraculum ccnjùl~ turn mijère,mifiihuiufcemodi nffionfaattulerunt.Di-uum, ApoUo inguit,arceftitematrem, guam ideo gui~ dem iugo reperieritis Mifti ergo in Afiam legati, datum negocium ut perguifitum ac tandem compertum de£ fimulacrum Romam reducer ent. Sed eu Attalus rex Afitc-comperti à legatis fimulacri traieâionem negaret. Romanis fruftra iam abire par antibus uo-eem eifdem Cr creditameffedea; ferunt.lpfa inguit pe ti uolui,Romamg;,guoddeorum omnium dignum do miciliu eft,deduci,Q^omiraculo exterritus Attalus,

Roinamt illico fimulacri trMsldtionetn conceßit. Mlt;lt; ri ergo tranßeflo Romam ut trdditumeß, cum Ty-ieri nuuis fimulacroonujld ueâdretur, omni genere hominum ex urbe prodeunte cum cdrminibusjfdcris-in ßcco littore ddhteßße ferunt. Et cum omnis mul titudofunibus inieâit/ummo condtuddnitereturinul Id tdmen ui duellere hdrëtem ualuit.Erdt dutem in tur id Romdnorum cldudid Quintd Veßalis uirgoprlt;e-ßdntißimlt;eformie,cuiu{ exquißto hdbitu,multis^ pleno illecebris,uioldtlt;e eim uirginitdtis publicd fu/^i ciocircunferebdtur.Procubuitergo puelld dd pe^s ßmuldcri or dns, obtefldnsq; dedm, ftc inquit. Laßt uirginitdtis me redtr. criniindntur,tuum dea teflimo-tiium,uti rem indices,qudfo,utß tuo ddmndtd teftinto nio ded fuerim,ddmifßt morte iudm,ßn hdc labe puri drguerisjtum tu ca/itßimd caflds manus profequere obfecro-Vbi hdc dixit,refle gud dlligatd erdt nauis, manus arrepta,manu puelld parum admodum condn tis,facile trdilum proßcutdefl,hocpdilo in urbe. Sei Cïllora nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naßcd folus di gnus,cuius mdnibus tangeretur, re

facerdc. ciperetur^ßmuldcrum.iudicdtuscft.Ddtumergo Sei tu origo, piof,{ negotium,ut templum ded mdgnißceßrueret,et eiuscultuifdcerdotes dedicdret,^uos more ded uetu-ßo Spddones oportebat no dlio paäo dd id pteerdotiu legdndos.Cuius ifudem inßituti^hoc in cdufa fuiffe c3 memorantjdilexiße Cybelen puerum guendam Phry~ gium,dilcäo^i hone coditionem ddiectjjifne caßitdte

pollute admitteretur, puerum tarnen nympham San-garidem deperiffe,cy cam apud eam fub arboreei nymphit dicata^unà guiefccrent noâedormientet, de am arboré cum ipfa nynipha truddauiffe,adokfcen-tem metuferèexanimatum^n uicinum montem,cui no tnen Didymaeflcofngil]è,dolore^ amenté,pudore^ admißifaeinori!,membrum lt;juo deliguerat,ab{cidi]}è Hacrationefaéîi dea memor, per ciufmodi homines perpetuo fibi minijirari uoluit-Gallorum uero nomen 4 fiumine Phrygia uctußo^quod templo huius dea ui-cinum e/î,h ailum feruntjcuius,ut ferunt, fluuialis un da ea uis eß,ut portantes infanire compellantur.

DVumuirifacrorum, quanto monumenta uete-terum legendo confequi ualui,faeris libris legé dis,carminibusqi SybilLe,fatisq; Po.Ro.interpretan-dis praerant, ut Apollinis (acrarumq; caremoniaru Antifliteserant^erquotiesprodigia magnos aliquos rerum euentus aufpicâtia emer/iffènt, leéîiflemijs ad puluinaria deorum faâis^ut illorum minas auerterét, fupplicifsfaerisq; plaeabant.Eorumetiam ritu proßx; regeflis rebus decernebantur.Huius [acerdotif nullS ante mentionem reperi,quà tempore quo ades Caßori per ßliu PoHhumifecundi diélatoris,qui tuneduuuirt dedieata eß.Latino enim bello pxifr ipß diüator «o-

Uerat.Cieterum cum multo tempore, duodd hoc tpfutti facerdotium uiri credti effent,dc plebs de fuo guooue corpor cereare confutes pergeret,neq; ad hoc ipßtm fdtis uirium effet,obtinuittdndem,utquiduuuiriin

duGui pdtribusjtotidem ex plebe eleitis. Qudre eX duuuiris,deccmuiri dppelldri caepti funt.

SEptemuirdtum epulonum,qudnqudm tit contend ri poteff,genus ejfefdcerdotif priefiimitur, pro-ptered quod cum de uocatione Veftdlis facerdotij dgi~ tur,filiie Auguris,decemuiri fdcrorum,Fldminis, Se-ptemuiri epulonum [dcrorutn,db hocfdcerdotio excu fdtionem mererentur,intcrfàcerdotid hoc ipßtm fub-iungitur.Vtcunq; idfuerit, quonidm nihil quicqudtit de hdc re mediocris etidm ßdei dutoritdtis^ reperi, quod huic ordini officium commiffum effet,außts dffe rere non fui.Pliniustdmen cum effet ordtionem hdbb-turns,cum qudff propter futures dffdntestimeret, di^ xit.stdbdt medio confularisjnodo feptemuir epulo-num.SuntddhucRomeein pyrdmide quddrdtd incifd hlt;ec uerbd.Opus dbfolutum diebus Cxxx^èteffdm.C» Comely tr-phSeptemuiri epulonum»

ED C\yONlAM tJunc de reliquis magißratibus, 4d religionë no ptinent,traâ4 re intendimus, alij qdë oim ntd gißrätuu maioret alij uero mi-noreffunt.Qttimaiorcf efjènt, ç,^jj jj ,j, fuucisanintäduertendumeß.Wm Aulus Gellius pie-blt;lt;c in re ex M .Meßahe augur is libris diâa reli-^uit,cuius uerba Iwc funt.Vatriciorum Außieia in du as poteßates diuifà funt,maxima funt pratorum,con-fulum ,cenforum,nelt;j; tarnen eorum omnium inter(è eadem,aut eiufdem poteflatis funt.ideoq; collège non funtcenforesconfulumaut pratorum.Pratores collega conjulum funt, ideo^ neq; pratores aut conßtles tenforibus, neq;confulibuscenfores aut pratoribut turbant^ut retinent außieia-At cenfores interfe, rur-fus pratores confules^ inter fe cr uitiant,CT obtinët. Prrtor amp;nbsp;fi coUega confulis efl, neque pratorem^-^«c confidctn iure interrogdre potefl^ ut quidem noi 4

fufterioribuf accepimuf^ut ante blt;fc tentporä of/ßr-Mtum eß,Et in comentario i^-c-Tuditani patet, qwM imperium minus prietor,mains habet conlul,cr à minore imperia minor,à maiore aut maior collega iure rogare non po/Junt.Noshistemporibus prietores pr^

*Comiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;créante,ueterum autoritatefumusfecuti,neq; his

i* in aufpi *au/j:iei/s in comitiofuimus. Cenfores ictjue non eodi rogantur auxilio,au/})icioq;,atq; confutes cy prato-res.Reliquorum uero magiftratuü minora funt außgt;i-ciajdeo illi maiores,hi minores magiflratus appellan tur.Maiorescenturiatisjnquit.comitifsfiunt, minores creandis magiflratibus tributis comitijs magißra-tuSfßd iuftius curiata datur lege.Ex omnibus his Hief falte urrbis,inquit,manifeflum fit qui fint minores mlt;i gifiratus-Cr quamobrem minores appellentur.Sed d“ collegam effeprtetorêcenfuli docet,quod eodëaufiii-cio creâtur.Hiaiora autem au/fiicia dicuntur habere, quia eorum auffiicia magisrata funt,q aliorum. Consul ab omnibus magiflratibus et comitiatu er condone auocare potefl,prietor dquot; comitiatum d condone uf quequa^ auocare potefl^ifi à confute minores magiflratus nu/quam ne^ comitiatum ,nequecondonetn auocare po/funt-Ea re,qui eorum primus uocat ad co tnitiatum,is rede agit. Quoniam bifariamcum populo agi non potefl,nee auocare alius alij poffit/icondo ttem hahere uolunt uti ne cum populo agant,quamuis wuki magiflradusfimul condone bakerc poflint. EX

hisuerbis Me/falte manifeßum cß^äliudelJe cum populo agere,aliud concionem habere Wm cum populo çg popu-ugereeßrogaretjuidpopulum,adt]uodßi(fragijfßi- lo agcrç.

I isiubeat,autuetet.Coftcionemautemhabere,eß uer-baßacercadpopdum ßneulUrogatione.

SEnatorum originem 4 Romulo inüitutam eße, nemo ambigit.Qjfippe qui urbit parens er con-ditor.cum tarn nouam ciuitatem,uiribus eS' robore tu Uenum afßatim 4 fe munitam cerneret, hand minoris momenti^ore ratus,ß eandem conftlij ope fulcißet, ex primoribus patrum.qui tune aderant, ciuibus centum numero elegit,guos ob honorem patres,ob letatemße-natoresappellauit,utapudLacediemonios ßnesap-pellarieos,qui (itmmum quendam magiüratum ge - y,,, funt^Cait-Quiueroexhisprimoribuscétumpatri- «alii ha-bus genitifuntjpatricif nuncupati funt. Hunc ordinë niox Tullus Hoßiliusexpleuit, Alba4 ße diruta, Al-lanisq; in urbem induäis. Tum Tullios ,Seruiliot, Qttintios,Geganios,Clodiosq; ßenatores accepit. Exa flir autemregibus Erutus cotßul,exhaußum bonis nirisßnatumintuensiprimoresequeßrisordinis ad- -feribi inßnatores operam deditjllosq; conßriptos pa fcrjpo; tres appellauit,ex quo tpe patrum conßeriptoru appel htio locum huberc inflituit.penes boF

faadeofemper totiuf reip-fumma innixäefl, ut nerf get (iuidem,confulef,dut di{latoret,Mt alius qui/jiiS magißratut, inconfulto fenatu guippiam moliretur, adeo utcum Tdrquinius Superbus plerd^ praeter ß-tutus autoritatem decerneretjum demum ami/Jore-gio nomine3tyrdnnusdppellaretur.Senatores uerotri , plieis ordtnisfuiße reperi,lt;ilij enimpdtricij^alij pedf-Pcdarib rij,nonnulliucroconfcripti appellabâtur.Patritijfunt hi maxime^qui centum Ulis pdtribus 4 Romulo leâif geniti funt. Conjcripti uero fcnatores, hi qui regum, confutum^cenforuue decreto infenatum leäifunt. Pe-d4no; Mtem ßndtoresuarijs rationibusdppellatosin uenio,dli/ enim quod hi non haberent fentenM diiHio-nem infendtu,ßd in aliorum fententids pedibus irent, didos peddrios putdt.tU^',quod ejjent pleriq; ,qui md-giflrdtus curules ddepti,/êlld curuli in fendtum uche-rentur,qui uero pedibus iter fdcerent,peddrij nomind bdntur.M dutem V4rro équités quofddm eße dit,qui-husamplioribus mdgißrdtibusfundis,nondumtdmen â cißoribus in fendtores ledis, non eßet ius dieend,e in fendtußntentia.cumtdmeninßndtum uenire liceret. Sed quds fententids principes dixerdnt,in eds defcende Orda CM ^‘^'^^■^tjrdineuerodcrdtionecofulendijendtus ,qu£ fuicndi le reperi,ed potißimum ddducd.Aliqudndoenim mtuf. I nbsp;primo rogdri mosfuit,qui princeps inßnatu 4 Cen[o

ribus pofitus fuerdt,nonnunqudm uero ut eßint hi pri M r0g4rentur,qtii Confttlct (leßgiuiti tßci}t,inßitn^

tWfM eft.CKero autcm in eo libro,ciuein infcrip/ît C4to *io» maiorem de feneâute^tantum aliijuando fenciiu-tihonoristributumlcrilgt;it,lt;]uod ut qwpj; n4tugran~ dior ^et,it4 prior in fentttufentëtiamrogiiretur.vjù tandem introduâum eße dicitur.ut quem conful ip^ ro gaßet:is prior exJèntentia uerbjf4ceret,alium tarnen guàm confularemuirum rogarifas fuißenegant. Ex qua l'âne confuetudine-C-Iulius C^far in eo eonfulatu, quem ge/fitM-Bibulo,treis duntaxat uiros extra or-dinem rogaj^edicitur M-CralJ'um,Cn.Pompeium ,cr fiareum Catonem.Pofl M.CrajJum cn’Pompeiu,ubi filiamßbi in matrimonio collocauit, rogareprimum coepit.Cum uero M. Catonem rogaret,atq; idem cum aonfulebatur dcrepub.nimis forte dieeret, longiore^ proinde oratioe uteretur, qua omneferè tempus ^quod efl habendum fenatuijereret, C^faruiatorem uoca~ uit, Marcumq; Catoiiem,quoniam finem non faceret, prahendi loquentemt Z7' in carcerem trahi iußit,ca-tonem cum imperio pareret/enatusconfurrexit,cr dd carcerem proiequebantur-Cuius rei quaß inuidia motus c^far deßitit,atq; emitti iußit.Demore autem ha bendi/ènatus M-VarrorogatuPompeijlibrüedidit, lib d.mo C« ille primum confulcu M Crajfo fuiffet deßgnatus. Creditur quiaforis,milititeq; ad earn etatë occupatus, ftellet ciuilis cofuetudinis,cuiusexps erat^ ßeriperiti-er.Sed eu librum in ipfa Varronis atate pi/!fe,idë ipfi ■ inepiflola aiopianicumfcripßt,Quainepi/tola miil

tajcribere Vdrronem id genus A-Gell.in comeutii^s Gril li 14 NofltMAWJc^rMmrffcrt. Prirnum ibijcriptum fuilJe, 7.tap. ' perqut(sperfon(tshuberi/cn4tumliceret,nomtnatdi-iliitorem,co/klem:,pr£tor£m,tr.pl.iitterregetn, prtcfe £lum urbi,neq; uUis alijs iusfuijjè (ènatum frequente fieri lubere afjerit.Addit deinde extra ordimirio iure tribunus militdres,qui pro confulibus e/Jcnt. itê decent uiros^quibus imperium confulare turn effet, itë triutn-uiros reip. confiituëd£caufitcredtos,cofulendifendtu ius httbuiffè.De prafeélo urbe Latinorum,utrum fcM turn habere liceret, non fatis conuenireait, qui Heere ne gauit, qd‘ ne ille quidé fenator ßt,proinde ius dicëd£ in fenatufententUnon habeatjn rationem adducut,ea^; £tate,qu£ nondu fenatoria ßt,creari. fii.autem Varro er Atteins Capitojus effe profeâourbi^/ènatus habendi aiunt.Ciuandoquidem er tri.pl.quanquä non ef alia?; A- prttRfMtorWjdzJfc* Accinium plebifcitum ius /ènatus tjnium. habendi efièt.Seripferatetiamdeinterc^ionibus.iüis uidelicetius intercedëdifuiffe,qui uelea poteftate, uel maiori fuilfent,ijs qui fenatusconfultum aut p!ebifcitu Locus fe- uel aliud decretum rogarent. De loco habendi fenatus nacus ha- aut fenatusconfulti rogandi,nifi im locis per augures bendi. conllitutis,qu£ templa appellabant, haberi rogartue poffènegabant.Vndeer incuria HojliliaßnPopeia, er pojl in luHa, cum profana eßent loea, templa per auguresfunt conjlituta.utin ifs fcnatusconfulta more maiorum iußa fenpo^nt.De tépoeuero habendi fe-

tutu{,ita dijferit.Ante exortujnquit/olem, autpoß rimoccd/ùm/enlt;itUfConfultumirritumeffè,opHf etii fe-tenforum fuijjè,per quof, crquo tempore faâum ef- nitus [et fenatufconfuLDeietateautemfentitoriaetiam ado Stmtoria lefccntibufßnatorumfenatum ingredi ItcuiJJè ,tteteru monumenta legentibus apparet.Quo minus uero tandem infènatum illi a:tati uenire liccret,Papyrij prate xtati faâum in caufa fuit,ut Valerius Maximus fcri-ptum religuit.Tunc igitur conßitutu ne cià pauciori-bus.isannis nota ßnatum ingredi liceret, ut eß apud Plutarchum in uita Magni Pompdpitem apud ius ci-uile llomanorum,quo nos etiam hoc tempore utimur, facile con/ficari licet.Qui uerofenatus habiturus effet,auß^cari primo at^ immolarehofliam debere,idé Varro cenfebat.Docuit cr de diuinis rebus,prius^ de humanis ad fenatum eff ; referendum, item fenatuscon ful.duobus modis fieri,aut per difceßionem,ft cenßnti retur.aut fi res dubia efiêt,per finguloriim fentètiam» Depignoreguo^; capiendo, demulta irrogandafe-natori,qui pro tempore infènatum uenire debuit, non interfuerit.Quantumueroadfenatorumfamiliamper Senatorîj tinet,fenatoriarum perßnarum appellatiene,cr uxo-rescontineri decretumefi.AdoptiuosautemfilioSjüquot; Ub.i.tic.' fi anteq ptüres infenatu effent duâijefein adoptionem de ftnato dediffentfenatoresefJèplacuit.Siguisautem ex patri darum ordine, plcbcio hoi f : in adopticné dediderit, patritii tarnen manerecautum efi,lt;fuâ legè ea temp:^

ßttte HulLm fuifje arbitrer, ch P-Clodiutuirpatritiquot; us,quo t^c tribunitia potejlatefungeretilt;r,quj aduer~ fum cifaäione uteretur,plebeio hotnini fe adoptandH pr^buit.ContraJenatorußli£,ni/lqua; fenatorijs ho-minibus nuptui tradita efjent,clarißimaru fæminaru nomine non cotincrétur.Senatoris ueroßlium à pâtre emancipatum,Gr fißlij nomen iure ciuili dmittit,fena toriam tarne retinere dignitatë creditur.pofthumi aut quis pofl patris mortem nafeuntur^fenatorij tarnen ho mines appellabantur,eum uero qui poßq pater fenatu motus eß concipitur er nafcitur,non ejfe fcnatorisßü um Proculus,er Pegafus opinabanturSi quis ucro an te conceptus fuerit, q e ius pater fenatu amoueretur,no nocebit ßlio cafus patris,quo minus fenatoris ßliusce feretur,fed fi pater anteq conciperct ßiiu,ßnatoriain dignitatem amiferit,ac ^indedecefferit.ßlij autem in aui poteßate fenatoris reeiderent,erß non quafifena tore pâtre nati uideantur, fenatorij tarnen ejfe cenfe-bantur-Uiulieresautem fenatoribusprimo, deinde inferiorisfortis hominibus matrimonio collocat£, clarif fimarumordinis non fint, jtaq^ impefrare plera^à principibus folent,utnupt£ iteru inferior ibtis uirisjn fenatoria nihilominus mancät dignitafe, ut dicitur di uum Augußum lulilt;e Maniacbfobrinlt;e fuaindulfißc. Senatores uero fenatorio or dine amotos,quis capite na minuantur,er ciuitate rctincant,iudicare tarnen ac te flimonium dicere,^hibct lex lulia repetundarum^

TRitttflof cflfTHM etjuitum primus Romulus cre-affefertur.cum tresequitum ceMurias, ^uarum opa in omni rcip difcrimine uteretur, adÇcrippt. EdS centurias,Ramnen/!um,Tlt;(tien/ium,Lucerumdppel~ lttuit,Ramnèfium i Romulo.Tdtienßum d Tdtio,LU terum uerodenomindtio,ut Liuio placet, incerta efl. Qttoj autem tertios his prafecit uiros,ciuos ex tribus rlegit tribubus,tribunos nominauitfuijp autem nume ro trecentos ait équités,eo quod fmgulis curijs,qua: fri ginta erantfdecemadfciuerit. Quodueroceleriterac eurrereeos uoluit,fi quando rejjiu-illorum opera indi gct,appellari celeres uoluit-Sunt etiâ qui a celere quo dam,qui primus i/sordinibusdRomulopnefeâus fit-erit,Remi interfeâore,hoc nomen inditum effe opine tur,utOuidiusinlibrofaßorüßgnifieareinteUtgitur. y“’

QVaßoribus creandis origo uetuß/ßi ma eß,cr ante omnes pcnèmagiflratus infliiutifunt.Gra tianiiTautem ineolibro,quem dctemporibus /êripft, ipfum etiam Romulum V Humam, duos hahuiffe quaßores,quos non fuauoce, fed populi fuffragtoere-atos,fcriptum reliquit-Cetcrum ut Romulumquaflo~ rts hahuiffe non ufquequaque notum eß, ita Tulluni HoßHiumregem quafljres habuiffeeanßarene^uih

ueropublieieijUiiemtJie pecunia pr^epoßti effent appelUtot aiunt-dtiaßorum uero amnj.c^ ur* bina pecunia curü Agere, prouictAS partim exigcdis ueéligAlibuffortirijpleri^ (utGrAtianus clixit)epißa CJcHdati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legendis occupAri. li^ nuncupati Cdndi-

principk dAtiprincipis.NonnunquAmautei» mAleßciA concjui-rereijuaßoribus negotio trAditum eß,ex cjuoru exef cendis lt;juaßionibus,guaßores didos fuiße,MAr.VAf ro opinAri uidetur.Qjiaßores utferè omnes relitluos mAgißrAtustAm'plebeios tguÀnt pAtritios promißut creAriobtinuitt^uapoteßASj^uoniam minoribus Ad-fcribitur,ne^; prahenßonem,neque uocAtione/nhA-bet.Et(juentAdmodunt priuAtiiniusad pratoremua eArifolent,eAdent gerendorum honorum ,dicenda^ in fenAtu fententia initium fuifje perhibetur. EtiAm df cApite ciuis RontAni iniuffu populi, non er At per-tnißum confulibusdicere,pro[iereA quaßores conßi Qi!» fta tuebÀtur A populo,qui in capitAlibus praeßent rebus» li AppeÜAbAntur quaßores pArricidii, quorum er me MÎnitlexduodecimtAbulArum»

ROm«/o ergo bumAiùs lAm rebus fubduda, flu-âuAntibus pAtrum Animis,quo pudo rempubli fAm procurArent,quem in demortui regis locum fuffe duritAut qw tAHdem pdÜo e/Jint / ne noM multituda

fine rege dc duce pdßim uagdretur,dc uiciticrum tdn~ dem irritatis diiimisjurhem reâoreudcuamuisdligua externa adorirctur,diff'icultali rerum confukre rati, centum patres decern dccur^sfaäis,fingulos ex fingu lis legunt,lt;]ui fummic rcrum prieeffent. Ex if s unum q inßgnibusimperij,crfafeihus effet decernunt.Quin- ex Liuiô. q; dierum Ißacio finiebatur imperium, ec^ paâo ui-cißim inter felcrtiebantur,dum orbeexaéio annus cir eumageretur.Sed buius imperij cum iam perte/ùm ui-deretur, ac plebs pro uno rege, centum fortitum effè quereretur, audirent^ ca moueri patres,e}ui uel impe rium pofcituri effe uidebantur, per ffvciem benefi-eij ultro offerendu ratifummapoteftatem populo per mittunt,ftatuutue,ne plus iuris ac poteffatis futuro re gi permitterent,q apud fe retinerent,ffmul decernunt, quem populus ipferegc iußiffet, ita demie ratus habe inttrtex, retur,fiprës duteresjextuhffènt.Tuminterrex condone aduocata, quod bonte,fauftUfelix^; fit, induit, Qjeirites regem create,ft dignié.cjuifecüdus 4 Romu lo fftcreaueritis.patresautoresfient,dtej; ea ceditio-ne reges creabant,dpud quemfumma rerum erat. Dm regia poteftasuacas eratjnterrex appellabatur.Apud minores uero Romanoru cu rcipub.caufa abeffent con fuies, ne^; habendiscomitifs intereffepoffènt,ffueuitio confutes crcati effent,ft dißatorem comitiorum caufa dici non placuiffèt.res ad interregem deducebatter, lt;» per interregem corfularia comitiet hetbebantur.

SI duuuir^ttuf capitalis repet ere originem uolue-ris ufq; à T ulli Hojiili] régis tern paribus erit re fsetenda.ts enim bellum cum Albanisgtflurus, eopids iam è eampis in adem eduxerat.Tum M.etius Sulfe-tius Albanorum dux,regem Romanoru adcollo^uiu uocauit,qui ubi inconßxdu u encrant,diu de condttioi bus pads inter eos agitatum efl^hanc tandë conditio-fiem inierunt.Erant in exercitu Albano trigemini frd tres,(]ui Curiatij appellabantur at hi cum trigcminis Gratijs Romanisferro dimicarent,utrius exerdtus ui {lores effent, is populus cum bona pace, alteri impera ret.Armati ergo hinc Oratij,illinc Curiatij,in camptt fgt;rodeunt,diu uario marte pugnant,adextremum tres Curiatij ,atcl; ij quidem omnes faueffduos ex Oratijs obtruncit,tertio intégra relidoAuuenis ergo integer cor ports,animiq; uiribus,ne/i flandotutariidusnon poffet,ambire campum inßituit,ex Curiat'ijs.cjui uali-diorerat mciuexaminatumfugereratus, perffauiilium, cgre licet,pergit.Oratiusubi alteru loge ab alijs eße cernit,Curiatiudggreditur.parumq; ualidufact Ie obtruncat- Accurrenti fratri ferre auxilium,primo Ulo etià infrmiorê,a- uix fußmenti arma fadUus oc eidit.Tertiu graui uulnere,metu^ grauiore, minore negotiocofodit.luueni ergo Oratio dtm confenfuglo

Wine genus hominum^tumOrdtU Çoror uenit obuUnt. Utic oratiaitlteri ex Curiat^s forte de/fofatafuerdt, ^U£ ubi con/fexit occi/i nuper dfratre uiri pendentes ab hitfla exuuiasjatnentis ctfamineoeiulatucomple bat omnin^cuius rei indignatione fororem interfecit, ratuspubUcàlietitiamturbaffe. Triumpho ergo ado Oratius ad regem trahitur,in carcerem feruâdus tra ditur, ergo omnium fententia Oratiu damnat capite, fe recens tam inßgnisfaäi memoria permultum faua-ris à rege ipfoßbi uendicat Dilatioe ergo iudicij rex ^aritans^tu primum duos uiros créât, (juaflionë iudi cif ab fe ad illos reifcit,(juid pluraf duuuiri pleilcndu capite Oratium pronunciant,fed Oratius ab illa fente tiapopulu appellat, res ad populi iudicium reijeitur. Tum uero fenis,orbi§i trium liberoru parentis lachry tnis,cr pro condone orationibus ada, inßgnis adue rei recenter memoria reum iuuenem populus abfoluit. Tum ergo duuuiriscapiialibusinitiumeffeccepit,uni ustamen^f^argumèto triuuiricoUegiefaäifunt.Qjiod to. uero capitalibus ^uafliSibus pr£efjcnt,cr carceris re ru capitaliu agerent cußodiä,capitalesappellatifunt, euius etiä magiflratus in damnatione c. Manilij Capi tolini Opa ufum pop.Ro.LiHiw meminit Eorundem in teruentutriüuirorum in eos,q cum L.catilina coniu-rau(rant,animaduerfum eß,ut meminit Salufliusgt;

DEprtefeäourbismsqanteti quicq reperitur, qdeSp. Lucrctij patrif Lucretiit prtefeHurlt;i, non tarnen alios reges prêter Tarquiniumfuperbumi pr^feäos urbi creare potuiffe negaueri. Qjto feß res uertant,cum regibus proficijci opus foret,penes pro:-feâumurbisfumma rerum relinquebatur. Vbi autem imperium propagatumefl,totius Italite iurifäitio lt;td prafeilum urbis delata eft.Omniacnim crimina, quif pertotamltaliamadmittebanturjet epifloladiui Se-ueri ad fabium Cylionem cautum efl prafeâus urbis fjbiuendicatminitioueroeiusepiflolte Ita fcriptum Eide fere efl.Cum urbem noflram fidei tu£ commiferimus,quic-* di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admittitur,ad prtefeäum urbis uide

Pâd.deof turpertinere-Sedeyfiquid intra centeflmum lapidé fi. pracfe, admiflumflt^nefeili urbis ad cognitionem pertinet. •“^*’** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;si ultra centefimum lapidé admiflum fuerit, urbis pru

feâi notio nonerit.Audietferuos qui ad flatuam con-fugerintjOutquide dominis conquerantur, quod de fuo peculio empti.non manu mittâtur.Audiet dominos egenteStCr qui fl negros efle dicant,defiderentq; fibi 4 liberisfuffragium impendi.Relegandietiam déporta di^ infulam^poteflatem prafeilus huiufmodi obtinet. Si quis autem flruit flum in uxorem fuam adulterium commi/gt;/flaJflrit,apudpriefeâumurbis erit audien-dus.Nee^ efl alienum ab eius poteflate,ut cora ipfo in-terdicatur.quod ui atit clam exercetur.Solent item ad praflélutn urbis tutores,curatores^ remitti,q malein

tittel(i,curdq; uerfdtifuerdnt,^uiq; grauiore aninmd^ ncr/]one^uiutfu/jgt;eâorumcrimcnincurrdnt,indig€t ftu quo! probari poßit, datis numis tutelâ occupafjèi ßu accepta mercedc opera dediße,^ao minus idoneus tutor aßignaretur alicui,uet confulto circa edendti pa trimoniueiuf quantitatcm minuiße,ßue euidenti fraude pupillibona alienajße.Id lt;]uolt;j; iniunilum efl huic tnagiflratui à diuo Seuero^ut mâcipia tueatur, ne pro flituantur.Curarepra:terea pricfedus debet,ut numu larij probefeagantcircafuteproßeßionis negotia obe unda,temperetq- ab ijs,qult;e leges no admittunt. Si aut patronus fe à fuo liberto,autdocuerit,aut contumelio-jum fibi libertü queratur,ßue fe conuitiu ab eo paffum, liberôsuefuos,uel uxorë,aut quid ßmite obieâumfue-rit,prtefeélus urbis adiri folet, crpromoqu; relie,cor rigere eum aut cominari,autfuflibus ca ßigare, aut ul terius jicedere tn poenam folet. Qjtod fi delatum fe à liberto/iut contra ß eu inimicis con/f)iralfedoceat,etià in re tali prafeilus in eum poena eonflituet. Cura etiâ rei maceÛariie omnis,ut iuflo pretio ucneat,ad officiu pr^feüi pertinet, (y ideo foru boarium,fuariu,pißa -rium.etolitorium ad eundé pr,£fedum ptinet.Ad tué-dam quoq; populorît quiete,diljgt;oßtos ßationarios mi Utes habere debet,curare^ utßbiqd ubiq^ agitur, p delatores denucietur.Pot etiäurbiinterdicerenegotitt tioni, jgt;feäionibus,aduocationibus, cy foro ad tipus et in perpetuu.Sedcumulto tpepraßäus urbicreatuf

fucrit,danu illius ditione delätaadprcetorcj traslatd Ldtinäru ftTiarum,dutaxat crari captus eß^. Et cS c£terorum oim magißratuufora quießerent,ßli prtß fe{lo urbi Ldtinorü fubiacent,ne qs altera magißratu um /ßteie arbitraretur,Plera^; (]u£ ad prteßäi ditio nem pertinere uidebantur,dc indußria omißa ß/nt^

COnfularempoteßateregiie poteßatis exemplo acrerßtam fuifßjuetußatis monumenta deebt-rant.Exailis enim regibus^duo uiricrcati funt ,qbus prlt;eter quä quad annuu imperiu datum eß,nihil aliud immutatüeß.ltaq; liiloresctr trabeS,cieteraq; regum infignia tenuere.duod confulere rempdeberent, con fuies appellaucre.Iniunilumq; ut omniu,qu£erepu.fo re arbitrabantur diligenter curam agerent. Primi colt fuies poß exaHos reges fuere L.Iunius Brutus, Cf L« Tdr^-Co/dtinas. Brutus cum collega egit,ut penes al terum duntaxatfafces forent,ne fi penes utrunq; po-pulus coß}exißet,duplicatum terrorem ex uno ad du OS reges quereretur.XIl-erant numero li{iorcs,qui cu fafcibus uirgarumßcurimcuiq; cofulum prteferebät. Quem numerum liüorum collegi/fe Romulumferunt, eo quad il.uultures in Auentino monte, cum augurijs cumfratreconeenderet,inß}exit. Uonnullis autemat-q; idoncis autoribus.hoc ut pleraq; alia,fcilicet app4 ritores,fcllamcurulem,togam er prattextâ ab EthrU’

J«7 pnitimis po[gt;ulis adfciuiße uerißmillusuidetur. Ethrufcof emm cum duodecim populis coßdrent.rege comuniter creato,unu liâorm régi fîngulos exhibuif fe .Liâores aut iUganda diâos exifilmant,quad que colffitles pruthendi ligariq^ iufiifient, prttfio efiènt ad Liftores prifbcnricndMiM.O' uenientes cô/ùlibus obuiâ,deequo defiendere iuberent \unio autem Bruto altera ex pri-tnis cofutibus in belle extin£lo,cum folus P.Val.in co fulatu remanfifièt(Hicenim in Tarquinij Calatini locum fufieptus erat,quodilleobinuifii Tarquiniorum genus,[ecoj'ulatu abdicare compulfus efièt)ut funt mu tubiles uulgi animi,in ipfitm non inuidia modo,fed fu-fiiicioetiam cum atroci crimine oborta efi. cr cum co fui aduocata condonefe expurgal]èt,autor effe infiitu itferendielegis,ut aduerfus omnes magifiratus cjjtt prouocilt;tio.T«m ueroconfularis autorites, regite po tefiatis longe inferior efiè caepit,ac libertatis ialla f : mina mirum in modum conualuifiè uifa funt. Confutes nift à patribus creari,quod apud alias aufiiicia non ef fentreligionem fore aliquando crédita efi.profiigato tandem Gallico bello(eofcilicet quo T. Manilius Tor cognomê quatus tor que hofii Gallo, quem fingulari eertamine occiderat,detrafio,Torquati cognomen fibi,pofie-risq^fuis clarißimum dedit)ißiduis tribunitijsfeditio ttibus uiâijalterum ex plebeconfulem creandum con-oefiêre.Primus autem de plebe conful Luci. Sequaci^ Ktercatuf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtm antea tributfof militMn,qui pre

Fonfulibuiejjent^cx /ùo q«oq; ordine creanpkbt ob* tinuiffct/ipenumero creittioni trtbunorutn,confub(rif potfj}«t(î intermißio occurrit,lt;tdeo ut duobus aliquâ'^ do nonnunq pluribuf,flt;epe etiatn paudoribuf annis oo fulitro imperium uacauerit.Dc conflitutione uero coti* fubtris poteßittis,iduulgocompertumefl,habitif fcili fct per con(ulef,/iuc alterum duorum,fiue per interro-gem aut diiitttorem comitiii,i]Ute tribuum,centuriiift* conuentu acfuffrttgijs conflant^Cr in campu Mlt;tr tium accitis,gui eonfulatum petituri erant in cumpunt defeendunt,atij; eo^uod tune eandiditueßibuf induti Cädidati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uocanturdn guem igiturpopulifujfrti

gia^confularibuf habités comitüsfiffrag^sq; riteptt {iis,concurrebant,is erat conluldcjîgnatus.Sed quoni am de comities habuimus mentionem^non incongruunt eß hic nonnihil ex ^s,quie ad nos uf peruenerunt, ai fcribere.Comitiorum enim alia calata^alia tributd nu-cupantur.Calata uero diéla^quodper liâorem curid-Comitîo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cdldrijd eß uocari. Eduero in centuriata cr curid

rû àiuer- tddiuiduntur.Curidtaexcurijs,queetrigintanuinero lïfaî, c rant^zy omne genus ciuium eontinebdnt per curidtu liâoremuocabantur.Centuridtauero per comiciein excenfu,cr tctatedccerfebdntur-Tributd uero ex ot busregionibus urbis,dc tribubus (utreor)nuncupatd conßabant.Centuridta autem fieri intrapomarium ne fias erat, quia exccrcitui(ut fierunt)nifiextra urbem int l^erdriiuf tionfit.proptereacentxridtaincüpoiidr’

'Hohttberi^quoiiexercitui imperttri pritßdij caufifo-iitum ßt.lllud prteterea neceßiiriumconfulatumpetefi t'bus^ per ßipfof comitijs intereßentjper alios pcteit difacultasnullo pailo decernebatur. Q^ÿinetiam per-fi^ibendis c£teris magißratibus obßruatum uideo. pwerea poteß4tem,de quaagimus,cr ßt^famili-lt;ts,cr fui iuris conßicuti coußquuutur,fc^ ipßs apud fefua autoritate cmaucipandi facultas eß.Tande etü l»ßitutum,ut qui confules fierent,iplö iure ßne emanci patione üpatrie poteßatis uinculoliberarenturt

DT^atorem Albanospriusq Rontanos habuiffe^ 'quippequi MetiumSuffetium habuerut^teßis tfi T.Liuius.Apud Romanos uero primus diÜatorfa Ùus eß T.Largius primum conful,quo anno quibüsue (onfulibus nonfatisconßat.lllud uero liquet, Latino, Sabino^ bello impendente,quadraginta'ue populis in i{omanosconiuratis,cocitante’''MamilioOiilauio tu ManiUa fculano,Tarquin^ Superbi genero,qui eum penes exu ^Uis. iabatjdiÜatoremRomiecreari inßituiße. Eafumma quidem poteßas apud Romanos fuit à qua,nee prouo-eädi ius fuiße,et animaduerfum in capite cuius^ ciuis Romani,totius^ reip.fummam ditionem penes ipfum habuiffe,ueterumfcriptateßantur.Liilores et uniueT p regum inßgnia diélatori attribuere, quia aut fum-num ei inpopulu iu(,fumma^ potefiasfuittmagifler

populi cognominatns cft,ex quofaduWiUt tjuî p0hfl4 tem aliquant de publico haberet,utpote quod 4 fupre-ma di£iaturlt;e poteflate ortum duceret,magiflratus,ue lut à Candida candidatus uocaretur.Diâator autnul loaliopadocreari confuciät^quä cumuls aliqua ma-ior de improui/ô abortaßngentem urbi cladem minita ri uideretur. Prius non nifi é patribus uelut plera^ alia.Diiüatorem legifasfuit, tandem utcateraquoip idipfum imminutum eft.Bello enim quod po. Ro.cum Ralifcis geßitfTarquinenßbusq;, primus deplebe di-âator creatus eß C- narius Rutilius^qui cr ifße ma-gißrum equitum etiam deplebe hominem L .‘^Plauti-tiü’aU*quot;quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quäamplißi-

Diàator mut eßet,non niftßex menßes retinere licuit, quod uen unde ap- futuroi diHitare magißratusßolitusßt,appellatum eß pellatiu. ßg ji^iatorem M-Varroait.Huiusetiampratextuma gißratus L-Sylla, ac deinde Iulius Caßar rempub.op-preßerettyrannidis inuißum^q- infame nomen euita recupientes.DediiHatorecrgo^quantum per ucterum difquißtionem licuit diximus-

diâatori ms fummum in populumfuit.itainomnfS milites aecen/ôs ntngijiro e^u'tnmfui/]è traditum e/l.Primnj mngißer ccinitum Sp-C‘ißMff»ih^ T-Lrfr '

^o,primo diâtttorc creätus. ld donum offic^ fuit m4 giflrise^uitum apuddiâ^torcs,quod tandem pr^efe- præfra«« prictorio apud C^farcm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^txiotio,

TRibunis plebis creandis initiumfuit feceßiople bis a patribus in montem Sacrum faâa.Tranf.

aüo cnim bcllo,hinc Volfeorum illinc Equoru atq; S4 binorum^cum ex promißis patruferede lcgis,delibe-fanda à nexibusfocneratorum plebe, /pes quibufdam certis indict/s uerfaretur,qu£ tum quadam, ac nimiâ lußoe protrahi uideretur à patribus,M. Valeria diéltt tore creato,qui ad populäres ßditiones coprimendas, ingensqi gorendum bellum mitteretur, cumq; pro pie bc,ad ferendam îegem intercedere expißet fü'fecr plebemfruflrari uideret,magiftratu fe abdicauilfet,ae eederetq; adindignationem plebis,quod patres plebis animos à feditioibus aucrtere rati,fub pratextu fiera menti confulibus prefÜtijnouo bello cogéré ad militan dum,adnitebantur.plebs permolcfle id fercns,in montem Sacrtt,quießtrans Anienem,tertioaburbemilia riojficeßitCluod cum ingentë trepidationem ineußif-fet patribus (quo nâ enim modo urbem oîm militii roba re exhauftâ,/! qua uis belli aliqua ex parte irrepfi/fet, tutari remp faeultas dabaturi ) Menenium Agrippa [imma ea tempeßate autoritatis uirum, plcbi cbarum

pdriter ac p^ttribus, Icgitum ad componendM populäre (èditionemdecernunt,^ graui ufui oralioejn quit ' apologum de con/}gt;iratione membrorum contra uen-trem induxit, quemadmodum uentri ea conßiiratia cladein attulerit,ufq; eo deliniuit plebis animos ^ut illi us opera pacem cum patribus iniuerit.In cuius padio ne foederis,conuenit,uti plebeiosinurbe magifiratus obtinerent. DUOS ergo tribunes turn habere ^ebs ex-pit A.Vir.T.Vetußoconfulibus.Alia rurfus feeeßio-neutres additi AppioClaudio.crC.Cluintio confuli' bus.Mox quinq; item al^,confulibus M-Oratio Puluil lo,i^ Q^l^inutio.Hocpadodecem tribunisin ple~ bem Komanum fuit iurifditio. Tribunorum uero tanta creuitautoritas,ut quicquidfenatus decreuiffet, ita demum ratum haberetur,ßtribuni approbajjènt. Sta-bant ergo in ueflibulo curi£,ubi habeîfatur fenatus (té plum enim ingredi non licebat)^^ quicunt^ (ènatores decreui/fent,tribugt;!is animaduertenda perprebanfur, ß tP republicaforeuiderentur,approbarent,c£tera ad arbitrium reijeerent^tanquam fenatus confulta ap T.Iitera. probaßent.T.literamintergo adijcieb ant,baud alio pado rataiudicatumiri.Sedintributia potefiate,fi

*Facfre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uoluerimus,Labeonis Antijiif iu-

uerba. ' risperitißimiconfldtfententia,cuiusuerba,quemad-A.Geli.li, modumapudAul.Gelliumfcriptareperi,itaipfefcri-•s ctp.it pß.inquadam ,inquit,epijiûla Attei Capitonisfri-

pop. Ro.iuris ciuilis dodum opprime fuijjè,fed agi titl)at,inquit,hominë liberttu ^Uitdd nimia, er uecors diuo Augußo iäm principe,er rempub.ob tiiKnte,raturn tarnen pefum^i nihilbaberetj niß quoi iuftum/andnmq; ejjê in Romanis antiquitatibusinue nißet.Ac deinde narrat,quod idê ipß Labeo per uia~ tore à tribunoplebisHocatus, re/^onderit.Iiißit enini ei qui mißus,erat,ad tribunos plebis redire,eifqi dice rejuseosnonhabere,ne^Çe,neç^alium uocandijcu tnoribus maiorum, tribuni plebis prtehenfionem habe rent,uocdtionem nonhaberent. PoJJè igitur eos uenirct Cr priebcrtdiß iubere,ßd uocandi abfentêius non ha bere.ïd^etiamapud varroneinlibrorerü humanarum ßriptu a/ßrit Au.Gell.Qjii fané Varro,cum tritt uireßet,alßritß .4 trtbuno plebis uocatum non fuijfcf cum tribunus plebis efft^neminé uocari iußifß. Maxi nueuero partes tribunorum intereeßiontbus extitere ßd quidem efluim à caterismagiflratibusprohibere fieri)aut minores in legibus ad populüm ßrendis,qua plebißitaappellantur.in qbusfane rogandis,patruin terefß nulli admodu iusfuit.Q^inetia in ^puincijs pro conßdaribusaßignandiSjUtidem apud Plutarchuiti ’ uita M.Catonistmaxime in tribunatu p.clodij. Licet iflud etiam obßruatum eß inter tribunos,fi cateri oes unam rem probajßnt,unus uero id prohihuifßt, plus i cateris quidem omnibus in ea probatione polieret,amp;• ■ reliques oinnes facile impedire pojfet.

(if repen',^bello àpo.Ro.cu Equit iitfelicitrf geßn,maxims^ terrore urbi il'ato.Tum enim eonful, in urbe rentanlcrat^tjuo celerius deleélSfaeere pof fit,proconfHlem creàuit.ciui obfeffb coUegie Mxiliu af ferret. Creatus eß igitur procSful T. CJj^intiuf, Albo Poß!)umio,cr Sp.Euriocofulibus. Q^idueropro co fnlibusmiUerëtur.corumq; uicefunüariejjcnt,,pcon p/« appellati'ßtntjff magiflrMb.e£tera qdem coitfK li(ruinfigniaconceß4funt,pr£ter^uatn fexdun-ti(xlt;ü,liüoribus uti iniunilnm eß. Qi{ t tempeßate no ordinariaqnidemfed dekgata iurifditione proconsul (de i]uo agimuf)uteb£tur,qnimuit poflea ufu euenit, ut proprù hnic magißratni iurifditio eompetere iiißi tuerit.Propigatis enim imperij ßnibus complurium, Cr ingentium bellorum adminißrandorunt cura exor U,obßrmri cœptU!H,utq!io qniq; annoconßtleffuf-fent,fequenti proconfules remanerent, in u arias prouin das cum imperia fortirentur.De ßnibus autem proco-fularibus,que nancifei potui,ea breuiterßubi/ciam.Po teßatemfuam proconful,nißincaprouincia,quam eß fortitus,exercerenonpoteß ,quàmuis uoluntariâÇut ait(nt)iurifditionem,eamejjeautoritatem,manumitte-reßruosfuosapudßu olentes,aut ßadoptandos dari paßim prjeßdiv-C^ntentiofam ner^ iurifditionc^prtt*

in prouinM traâare non potefi,ne quicS in pro-nincù negotiorii exoriretur,quin ttd proconfulis 4dmi Kßmtione pcrtinm /oledt.Sinautemfifcalif cdufain ciderit,meliuff4ciet ad procurdtoré Cdfarif def erre. Si nxorem fecum in prouindS duxerit,quod nSfed/Jè ilecentiutput4bitttr,ei(‘f^qu^deliqueritinedm ipfam nnimdduertet.Obfonijf donomißis,utprorfufabßine g^Jg rc non debet, fie in acdpiendii modum feruare, ualde nam fie in enim inhumanum efl 4 nemine acdpere,pdßim uero ui P’ndc.?-lißimumO-peniturauarißimum.Abalqfuero rebut ^ndf’îîçc dono mißit,oino abflinere proconfulem oportet.lté ab font tran rmptionibusoimrerujprtterquidut quotidianieau

f* ' f' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i r r OpâQUÎ

Jd. LitetueroqueeJeriojdexcußtone.ataduerjJOneq; èot^cor indigent/ummatim pertrdfidre dc difftnire no debet, ruptæ^-(iugcognitionëexddiorènondefiderdtjUt cbfequiu ’fpiUexc d liberif cr pdtrimonifs exhibentur,d liberis fumma-tim dnimdduerft pronuddre poterit.Pdrudut obßque gus jure-fes pdtronis fuit libertos.cum uerbit pdulô dtrodori- cpnfu’to-busexterredtjtüettdfufliucaftjgdtioecoerceatjdbfq;’''^ “ iudidofdpientit/tcfori flrepitu. Konhdbentibut dut dduocatum ob inopid,feu aduerfdrij potentid,ultro ex hibeatjdc deniq; uniuerfd expediat,qu£ mero(ut diüt) imperiodßigndrifolent.idenimftgmfiedtglddij pote flatêinfddnorofoi,feruotq; dtdduertendi.Sed quonid jvicrum negotioruprouindaliumultitudtnfjperßipfum obire jmjiuin. proconfulem difftdleefljegatumproeonfules bdbere folentfde cuius o/fido pduat uidendafunt.

Sokntproconfukf ob rerumgerenddruin multitu dinem,in prouirtda legatos ^tuere,(fd non pro-pria/ed mandata iurifditioneutuntur,lt;]uos prins etiS ^na in prouinciam peruenerM,fibi fubftituere non pof funt.Si quid autem legato oecurrat,cuius rei grauitas exadiorem diligentiam exigat,ad proconfulem remit tere legatus debet-Neq; enim animaduertendi, coerce dijcu atrociter uerberandi kgato licentia eß. indices P*quot;*?* tarnen litigantibus,tutores etiam pupillis dare potefl, tfi'r legal nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dij^oßt£ (unt in

tus ius ha fiationibuSjproconful legatam cognüionem commert-b«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dare,nec priusq è prouincia proconful difcedat,lega^

tum dimittere conÇueuit.Etß diem (uum obierit in pro uincia,proconfulita demumßbi mandata negotiaexi get,ac ß res integra non inueniatur. Si uero abeße à uincia proconfukm fortaffe contigerit ,caufas etiam qu£ animaduerfionem exigant,delegabit.

AEdilitatempkbeiäprouetußißimomagißra-tu habeojet lürum aediles ante tri.pl.creari cae perint ambigo,memor quod exaHis regibus ad fecef-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßonem plebis in Sacro monte fadam, maxima quide

pars po. Ro.tanto tempore abf^ aliquoin repub.ma-gißratn,d qno tucretnrtextitcrit.Q^n apnd Lininm

b«d multo poß Tri.ple.crtator peßikttti ^uodam tê-porc,cum et conful alter oiijjêt, alter vero lt;egram ani nam traheret,apud lediles plebeios, CZ confularem, C7 tribunitiam poteflatem.cr tandem totiuf rcip. futn nam rectdiße confiât. Non quod illos tune primü créa ri eceptoe appareat,fed quod longe antea creatos ejje potuifièfacilefit.Crefccntibufautcm plebeb opibuft ita ut etiam diilatores ac potifices de fuo quoq; corpo re priefiarent,atg; patres multoties à plebe uiéli,du-w rdiJ« plebeios à patribus creados peruicerunt.Ni cum adilibus ludosfaciendos,folënes^^ pro ordinibus in ccncordiamredaâisdiesdnfafiisreferendos man darent,negarrnt^;(e id efiè faHuros.icdiles plebis co-elamatumefie àiuuenibuspatricijsdicitur/eid hono ris deoru immortalium caufa libenferailuros, ut adi lesfierent,qbus cum ab uniuerfis gratiie aâa effent,Se natus confultum fa£lu efi,ut duos uiros ex patribus, 3 tediles forent,diâator populu rogaret,patres ccmit'^s autores forêt. Duo ergo patritif adiles creati funtcn. Qiiintius Capitolinus,rt P.CorneliusScipio. Sed duos tandem aediles creatos altos à lulio Cafare,ç[ ^uoniam fiumento praeffent,Céréales appellatifunt.Apud ido CeretJes. ttcosinuenioautcres,adilrs à facrarum adium quam »dilfs. gerefcJt cura,appellatos efjè.curules uero ij epaiex pa tribus creati funt,lt;]uoniam fella curuli ueherentur,co~ gnominati funt.Plebei uero cr curulesiâ adeo manife fio cognominefuntfUt inter pretatiow notiegeant no-

Jlrrf. Luilofinfiituerclt;}ult;iuifCMfit,^u!tgt;uiUein /}gt;e-£ilt;iculisßerent,c(d tdilium partes pertinet. ld ft«4M ml baud leue itdilitatis munus,ut foi quifo^ tedilisfi flus it»penft,ludos pro modo patrimonif^ac dignitatis fox cclcbrandos procunref.euius inflituti M.Cief ro in ijs libris,(iuos deoffic^s infonpfit^cum df M.agni PompeiJ ledilititememinit, locuplestefliseß^ Afoonius iutcmPediinusPompeiu ^dilent creituitt, theitrum,lt;juodfoa impenfo lt;edificauerdt,mignifieeit-tißimis ludis,in ijuibus currus cu elephîtis induxerit, dedicalJe iit.ld etiim in argumentis comoediirum,^-bus nomina idilium, qui ludisprafoerant, adforipti font,facile cß ataduertere.Locorum autem difcretio, Ct cuilibet ordiui pro dignitate aßignatio, ædiliu mu nerisefl.val-Max.ßcripßt Attilium Seranum, (t L-Scriboniu lt;ediles,fcnatus^ac plebis loca focreuilJe. Qæ fi foruum qtiifoiam,iut iumentu morbofom, atU uitio-fum, pro integro fanoq; uendiderit ,ediiloiediliutn emptorifuccurreretur. Quoduero cloaca; publicic, et aquiC duilus,ca;teraq; idtßcia lautd,muda,integra^ Ct expedita dfoerudrent[o-,lt;ediliu ojficiumefl.Deni^ quicquid rerum uitioftrum pro fyncero, fraâum pro integro usq uenißet,;edilitio ediäo redhiberi folet.

DEcemuirisfumma poteflatS ineuntibus, magi-ßratus omnes qui remp.agiebant/xoluereßdt

crcandishocin cauft fuijje peMetur. tgt;l ebe enim quotidianis feditionibus,t!i cb creandos de plebe ma^iflratufjtitmdd ferendam le^em de folueti-do à ttexibus faeneratortim,f^pe etiam de ccnnubio. Ht inire liceret plein cum patribus^tionni/ngi-^dm cb fe rendant legem tigrariani,diuina fmul humanaq; 014 niifcente,cr tandem ccmmtinef ^uafdamlegesferri petente,ne ^uis effet inui'diet locus,leges exirancas ac cerpri placuit.Mißi ergo tres Athenas funt legati,ejui inelylas leges Solonis feriptas ferrent,iura etiam, CT mores aliartlt;mciuitatum nofcerent.iifuere Sp-Fcßhu miusalbus^ A. Manlius, er P. Sulpitius Camerinus, Legati igtur anno tertio poftquÜ rcccfJcrSt,leges[er ptas referunt,pro quibus fane cenfendis, prcmulgan-dis,eenturiatis ccmitijs(qucd, ut fan fliores effent, fieri cportebat)deeemuircs créant,qui fuo arbitratu leges prcmulgarent.ufucre Appius Claudius,7 .Genu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

nacc a li« Sulpitius.p. Curiatius,T.Rcn!ulius.Sp. Peßhumius. uiolib.» Placuitq; ne ab herum poteßate effet prouocatio. Pe-nes uero alterum,utfcrsfcret.quoadufq; cmnim nu-merum peruafiffentcertts diebus Iciloresfcrent. Eo-dem ergo anno decem tabulas edunt, peteflatem ir.ffi-eiendi omnibus faciunt,edieunt,agitent fecum cmneSf C?quot; fi quid emêdari,fùppleri,minuiue epuseffecenfeat, omnium fententias aquo animo effe audiiurcs. Pofl-^uafatifcmetidataeffèapparuit^dccêtabulis feriptas

leget centuridtis comityfproferunf,tteftmul fc tndgi-ßratuabdicSt.CumuerorumorpercrebuilJet,duabut alijs tiibtdis ius po. Ro.plenu m abfolutum fore, iteru habitis comitiji tûij decë uiri fubrogatifunt.Tum Ap-pius,eui comitia habere datum fuerat,ièfeeontra iuSt fas^ deciuirucreat.CollcgiefuereUi- Cornelius Md *aliisVi- fKgwê/îf.M.Sergiw.L.MWHtwx, Cijabius'^vigila bulanus nuStQJ?etilius,T. Antonius Merenda, Cefo Duilius, Sp.Opius Cornicen,M.Robuleius.Operepretium eß audire,q ij decemuiri per /})em,ac libidinem dominan di,omnem reipublicic/peciem ldibusMaifs,quo inie-re magißratum,cum duodenis/ingulifafcibus forum compleuere.Ncij; enim ad rem pertincre deni fecures, quandoabfl^ prouocatione creati effent,interpretabä tur.Decemergo,reguminßar,primocon/feâu pr£-iuijfcferunt.incredibilc eß enim quantum ea res urbi terrorem iniecerit. Neq; fuus urbëfefeUit timor.Pri-mum cu abflinere à patribus caepiffent, in humiliores erudelitatcmjlibidinemq; exercebant.Hominum, non caufarum tot erant, ut apud eos gratia potius quàm ui iudicia haberent.Domi contrahebant,pronii-ciabant inforo.Si quis coliegam appellaß'et,ab eo que £ppellauiffet,ita difeedebatjut paeniteret primo decre to non ßetiße.opinio etiam fuit,faedus cla inter eos itt

Dectuiro feiurando diâû.ne comitia haberent, perpetuo^ de-rum ty- nbsp;eemuiratus poßeffum femel Mncrent imperium.Hac

J uLe dd deccm adieâlt;e fuer((nt,t!ec ([uicq aliud fuper~' rrat,nift ut centuriatifcomitijs proferrètur,Hoc pcra-âocum labcreturannuSjitullaq^comitiorumentio ha ieretur, cr quimuÎ! ami failot exaâionepriuatot plebs obflreperet,ac libertatem penitus antißamcon-f quereretur^o illi nihilo comuitiorefaflajjac petulait-' tia abutebantur. Scd hos urbanos flrepitus nunciatunt beliu 4 Sabinis,Eguîfueimpendere paululum interci-pit.Habita enim deleâu deccmuiri,armato exercitu iit bellumprodeunt.Dumbelluuarioeuentugeritur,Ap.

Claudius decemuir,(luigerendis rebus urbanis reniâ excni f'erat,plebciieuirginis,cuiusamore deßagrabat ßupra plum-dæ confilium capit.Pater eius L. Virginius, qui tum honeßum ordinem in caßris ducebat, Icilio cuida tri~ bunitiouiro,pucllä deßgt;oderat.Hanc uirginem forma cum Appius prece,et pretiotëtajfet pellicere, parum^ fiibifuccederecunäa cerneret,animu ad cru delitatem,fuperbiamci; conuertit.M. Claudio cb'enti ne gotium dat^tcoräfcprotribunali fedente,puellam in firuitutem afferat.Cateros omnes qui libertatë aßerät reieëlurum promittit. oportunitatë ergo naäusM. Claudius libidinis minißer,tranfcunti per forum puel la feeler atas manus iniecit,feruam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferua^ nati

appellans,acfèquife puelLm iubet,cunëlantem ui ab-ftraäurus effeuidebatur.Cum ad clamorë erepta, nu tricis^ ßdan Quiritum implorantis, multitudinis co curfusfaâufejfetfiam^ uitutaeß'euideretur,tu clau

Hut nihil oput f)Jc tumultu dit,fe iure grdjfdri, Ji noH ere der ent,äd tribunal jêlt;]ueretur. Cum ad tribunal ui tum tfl, pmtor apudargumêti autoremagit.pucllarn domifutenatam/urtog; fubtraélam,indcmo virgi~ tiij profilia efjè fuppo/itam. Interim dominum ancil-lam [èlt;]ui,quod ita aquitas diüaret, interloqueretur» Compofuerat ita fefaâurum App. Claudius, ne fine caujte cognitione pronunciare in ƒ’ruitutem uideretur» Tune aduccatis puelle intcrcedentibus,pâtre m reipgt; taufa dbe/fe,iniquu de liberis ablêntibus agi, cater a^ huiufmodiallegitibus,Icilius uir,c^ fiiumitoriusauus fuperueniunt. icilium autem,ut cratuir accr,multa intrépide uociferantem, Appius per liHorem fummeue-riiußit. Sedeum ille cotiftantißimo ammo refifiere pergeret,ac multitudinisconcurfus ingens fierct,Ap-pius,ne ercortus tumultus nouandi res occafcnemfa^ ceret,uades de uirgine in pofierum diem in iudiciunt fifienda,dari iußit. Interea patrem accerfunt nuncif, aduolat tn urbem pater,ac prima lucefordidatusfliâ filitd uefie,cum aliquot matronis [ecum in forum durit.Vociférât opem ferant, lamentatione cx querelit omniaimplet.idem lcilius,idcm puelUacmatronafa riunt.Aduerfus hac omnia Appius obfiinato animo tri hunal afcendit,uindicias fecundum feruitutem decre-t(it,quod decretum cum ingentem admirationem ineuf fiffet, ac M.Claudius iret ad eSprahendenda uirginé, tune pater intentant in bppiummanuf.icilio inquit,

Hott tibi Apftifiliam mcä dcf})ottdi,tid nuptiäs, non di fiupriî educduifed qutefo patrio dolori igno[cas,fi gd fum in te inucäut uehementias-Sinat ergo cora uirgifte nie iwtricem percunäarij falfo pater (im, ut re cont perta.tequiore hinc aîo diSeedam.Seduâamergofiliü peundandi prdtextu, rapto è tabernaculo lanij cti-trofiia interemit.Qjtid multaiRei indignitate pari-ter oes commoti inforu concurrunt.Appius aututtu-tnultuari captu uidet^t uitie corfuleret^obuoluto cd-p!Ïe ejfugit.Ples ergo recuperandd libertatis occdfto nem ndäa,drreptis drmisjuce V irginio in A uentinu fecedit. Ncc mmw fcilius in caftrif^ilitii cScitat mul titudinëi plebis^ urbant extèplo decè tribunos militd res créant, ingenttq^ eu exerdtu ad urbë accedunt^ al teri [eexercituiconiungunt.Hocpailo,drmatd plebf fecedere flatuit.Eo ergo quicunq^ per£tatë,ualetudi-tiemq; potuerent,cuHXoribus,libcris^ peruenere.iis tantis motibus perculß dccemuiri/enatu frequentem ßeri iubent.Rogant qd è repu.fore cenfent edicere. De ntu cum multa ultro citroq; infènatu d^tata ejfent,dc pleriq; fenatores intrépide deeëuiros ordtione caßigaf jènt,decëTdrquiniosdppeILintes,decëuiritandë futu Deci Tar rosfè in poteßdte patrum affirmdrunt, ntofefedb iniu rw tuerentur,dcßmul legdtos mittere ad res coponen idsßdtuunt.Mißi ergplegdti M.Ordtius,cr L. Valerius probdtißimaextimdtiois uiri.decoditioe pacis rS picbe agunt.Pctcbdt plebs inter conditiones pi«

cî$, adfupplicium decemuirot, lt;juod legati primu ca Deer uiri po/ttis orttiottibus dißuaferunt plebi. Contenta i^tur exiili, nbsp;nbsp;nbsp;plebs fuit,ut fut ftbi tribuni reflituerentur, v ut con~

fueuerant.rediretur ad confutes. interim abdicantfe tnagifiratu decemuiri.Comitia confulibus ,tribunis^; creandis habentur.Hoc pailo creatis.exadisqi decë~ uiris,adpriorisformamre!iiminis reditum efi.

QVoniam de poteflatibus agitur,ratio etiam ad monet,utde prafeâo annonf extra ordinem tune creari folito nonnikil adijciam.Detjuofanêmagi Tarqiiinh flratu nihil antea reperi,q Appio claudio^cr P.Serui lio eo{ûlibus,eo quoq; anHo,^uo Tarquinius Superbus apud Ariflodemumtyrannum mortuusefl.Tum inter confutes crtacontentio dicitur, dededieatione adis

Kercurii,ciu£ fané hac cbditione fopita efl,quod uter dedicaret Mercurij lt;edem,is quidem annona: pneelfet. Populus dedicationi dédit M.^pltetorioprimipilotna tam ob hominis meritum,q ob fgnominiam confùtum, haud probe in magiftratu obuerfatorum. Caterum ut hoc apud LÎuium non mihi ptanumufquequa^ appa-ret,credo errore fcribentium,ita deL.M inutio prafe fio annonie,haud multo tempore poß,uf^qua^ ma-ttifeftumefl,Huiusmagiftratus difficili tempore,(y caritate annonte ufus potißimum,atc^ opera exigeba tur.F rumentum undi^ coemendum, er ƒ ^uis uttrd

proprios ufus poßideret,in medium ponendu curahiit, aduehi undie^^GT adueâum iußo pretio uenire nitebx tur.Ctdus ope magiflratus egregid populo Ro, penu-ria labor(tntißepe opera nauata eß. Earn poteflatem de qua agimus cum magnut Hie Pompeiufageret,atq^ è Sicilia cum magna uifrumenti (oluere pergeret, aa gubernatoret claßif non fecommittendosmaxime fe PompeH wcnfi pelago dicerent,illamialuberrimamreipu.uocê cordatiflï dedißedicitur.Nauigareeniminquit,necejjiejptuiue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘***

fafauor,autoritasq;acceßit,utqute alioquin perßintc adaccußttioncminut idone£e/]ent,hactamë in caußt admitterentur,huiufmodifunt mulieres infames,cr

qu£ [unt eius generis quo nos etia utimur.Sed deprtfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

C Rebris quidemßeceßionibusplebis 4 patribus, quibusconfules de fuoquoq; corpore creari pe teret,externisetiam bellisingruétibus,plebeq; i[ßa de leäum pati negante,coaili tandem patres funt, ut aut ciuibus,aut hoßibus de uiHoria concédèrent. Ab eo-rum fententiis,qui tribunes plebis ciedc Molandos pu-tarent, quosfeedere cum plebe iäo, facrofanilos habe rent,primärespatrumabhorrebant,perhtec conßlia w rei deduüa eß,ut rog/aione Camilli, tribunot miü

tribus promifiuc creari patres ßnerent,de confulibus nihil immutarctur.Tres er^o tribuni cofulari potefttf te,(iHi militares appellarentur,creati funt,ijq; conflitu tifunt uario numero, interdum enim uiginti f^uerunt,i/t terdum pluresiuonnunguam pauciores,fed de fuperio-Apud'iLi- rijfuf tantum tribus hifuerunt.Au.Sempronius Atra-hçcd“fuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mtilius^GT T.Ceetlius patritij omnes. Plebs

P ta funt, enimeo d untaxat contcittafuit,i]uod eius ratio habita lege r,Ce eße uideretur.Tuncigiturprimo à confulibus ad tri~ bunos militares,confulari poteftateiientumeß,M, Ge nutio,e:y p.curiatio cot^ulatu abeuntibus,penes quern fane magiflratum(ut ipfum nomen indicat}eadem qua apud confules.potcflas eratcollata,nominibus tantum immutatis,ac plebis ratione hahita.

CVmob multa er uaria bdla, ctuilesq; fditio-neSfRoma; pluribus annis populus incenfus ntanfiDet,neq; eDet btßrum aliquod de more conditu, ne^ difftniri cenfus poßet, neue confulibus cum mul~ tubellorumimmincret,idnegotij operapretiH eßet, tnentio inita eß àfenatu.rë ui delicet operofam,cr minime conßilarijjpriomagißratu indigere,cutfcriba-ru minißeriu,cußodi£^,cr tabularü cura,arbitriu, formuUqs cenfendafubijcercntur.Tum duo cenfores crcatifu/ttfpapyriuSfQr semproniuSfCenfuitq; habcif

Uicerino,cr T.Q^intio CJpitolinocoitfulibuf.lnfii ut quirtlt;]uenn!o is gt;n^giflratHsperdur4ret,lt;]ii^ tandei» tempus ob cenforît infolentiSimmututum eß^ 4d ttnnum^ reduHu A.Mtmertio Aemilio didMore, lulio Virgilio,!ViAppiocufulibus.Miritlt;Juippe didu efl quunto cen[urlt;e initiu puna re ortu incremento ui tiu^um extiteritEo quippe peruenit^ut moru,diflipli n£^ R,o/ert4tus,eguititm^regimen,decoris,dedeco-risq; .difcrimen fub eius ditione migiflrtitus, priuuto-rum ius,publicorumg; locoru ueiligalu Po. Ro.rc po -fUtt effent in fenntu ullegure. Senutus principe defcri-bere.cëfumngerejuflru codere,ei}uos adimere.Qsfot Mtem putaffent puradignosfinutu amouere^t fecif. fefertur C Sabritius,ciui cenfor. P. Corneliu KuffinS putritium uirum fenutu amouit,cjuod decern pondo ar gentifaélhproconuiuiaappofluifjet. Ni-antemC4to cenibr Elaminij fratrem fenatu eiecit, quod exara-tus d fcortOjUt aliquem ex ijs,qui in uinculis erant^ob tinebat enim proconfulari imperio Galliam)flcuri pen teret,obtemperau!t. Cit^id dicâ,q leuißimis de caufls cenforiam innrere notam con[ueueruntf Nimis corpu~ lentis m'.litibus ,unguento^ nitidis, equis ademptis ignominia^ notatis exercicu dimiflre.Equiti Romd-Ko nimium compta, fftlendido^ equu ßrigtffum, er uix barètem pellem oßibus babenti, cum obequitantes ur be/ncenforef wniflênt Qbnidnt,percunflifntibus,ut ^4

ipfe titm ruber,cr comptuf,equw tam macilentuf,cr fqu^Uore obfuus ejfet.Htc eques Ro.guonidjnqt, tpjè mc curo,equum uero Statius meus [eruus.Vtfum efl ii par urn reuerens re/}gt;onfum,atq; ob id ignominu 4 ceit joribus notatus efl.einem Rom. gui altius ofeitauijjet in auditoria cenforumflgnominilt;e nota ajfecerÛt, Sed eu idreciflènt,non ineotinentiafid ualetudinefaâum eflèflllico reüituere.Cum celebratiani guorunda flgt;on faliorumintereflfl:nt,uirumginumuxorêex animi fui (êntentia haberet,de moreinterroga/Jentfllkg; ex pa-rentibus non autem ex animi fui fententia fe habere re l}gt;onderet,eueßigio labe ignominM conuulfus eß. M4 gnopcrc enim ab eorum maießatealienu effe rati ßint, guod in conßfeiHu cenforitc ßueritatis, leuieulus homo adeoridiculofcfuiffetcachinatus.Multa inhoc généré dicipoffent, fed omittenda ßint.lUudautem noneß pratermittendum,guod altero ex ciforibus morte fub-du{lo,alterumindemortuilocumßiffici religio fuit. Itag^ religuumabdicarifemagißratu,utduodeinte-; gro cenßrres crearenturjnßitutum eß.ld enim huic ob feruationi cau/am dedit,quod eo anno, guo Galli Römern coeperunt,altero ex cenforibus mortuo,alter gut dem in demortui loco fueritßibflitutus.Omener^o uißim ea,cr pro lege ppetuo,ne id ampliusßeret ob-/eruatum eß.eenfores uero eit praterg ex patribus cre ari aliguädo nefas fueritfld guog;ut cietera immutatît . (ß^g^ indijferenter fieri captit, itlud etiä eéforibuf

Mfgofiww data rß, ne infoenore modus exeederetur» De triâairis colonix deducédæ,

ARicini,at^ ardeatescum deamiiguoagrofe pebcUocertafJènt, multisinuicê cladibus fef-fi po.tandem Ro.cd de re iudicem confîituere.cum er goutriufi^ciuitatislegatioratum caufam uenifjcnt, Liuîsttfc concilio populi à magifiratibus dato^magnii contentio g «e aâum efl.lamq; editis teß/bus-cum tribus uocari, ” Cr popuhan inire fiuffragtum oporteret,confurgit .P.

ScdptjKî de plebe, magno natu.Et fi licet tnguit,coiifu les de rep. dicere, errare ego popiilum in hac cauß no patiar. Sed eu ^uafi uanü, cr deîiru reijeerent co» fules.audiendum^ prorfus negarent,pergentem uoci~ fer are publicam caufam prodi,per liâorem fubmoue-re iufierut.aic ille tribunos appellat,ad cos admifius tertium, cr nonagefimum fe annum agere inquit,eum agrum,de guo duo populi ambigant, tenere memoria fixum,neutrius populi. fed Coriclanorumfuiffe, atq; eo fe tempore militaße,captis Corioldnis,is ager iure belli po.Ro.faâus e)]èt,proinde fe magnepere fuade-re po.ne inutili pudore caufam fuam damnarâ.Mouit non tam hominis autoritas,^uàmcommoditas, ufus^ agri.tantumg; tribtmitia poteflas uatuitei,utcum hac de re latum effet ad populum,lcx de agro po.Ro.adiu-dicandopromulgaretur.Jdfanèfaiium maximedebo neflauit maießatem populi Romani multum^ apud

ßnitliHtis ciuitates infamiie,Jedccoris^;cotriixil.QuS obrê,cum id ^egreferrcpatr£S,lt;(c non multo poü iudi tiuM de Ardeatibus egregù pro Mxilio illis adncrfus V olfeos allato tneriti effent,cü tantd infame itidieij no tam.prorfas exanimis delerecuperent ,fènatuscorful turn fecerunt,quoniam ciuitas ardeatum intcßino tu-tnultu ad paucof redaéiauidcrctnr/cloni eo pnefidij caufaaduerfttVolfcotfcriberëtur.ld cnm latuad po pnlum e/fetjplacuißet^; multo plurcs Rutulot q Ronia nos colonos afribedof, priusqis ager,qui infami iu^ dicio intcrceptuserat,q aherius agri gleba aßignare-tur,utalicui quant omnibus Rutiliseo tandé paëîo Ar deates reuerjuscfl-Triumuirosigitur dcducend£ colons créant. Agrippam Menenium^T.'^Ciuilium Sue culum,cr M.Ebutium Heluam,nec abnucrint buc ma gidratum alias à maioribus Romanorum creari potu iffc.C£terumabinßgnioriratione,etingenti po. Ro. poteflateexordiri non piguit.Rertinebat uero ad hu~ ius magißratus ojficiumiUt er agros nouis colonis di uiderentjtrbes dcßgnarent^dißcare uolëtibus areas partirentur,commodisregienibus ciuitatem dißinguc rent,legibus magiflratibus ßßerent,eradßvcieM eptimitabernaculi rempublicam ejfingercnt.

CVm crebris ac diuturnis certaminibiis, uiäi tS dem À plcbcp4tres,cx confuUbufalterumcK

fltie creandum conceßi/Jent, ijl fibi uolimtate pltiis pro aperto ad confulatum aditu lt;trrogituere,ut unicut tnagiflratufcrearetur ex patribusjs^ ipraejjendo prator appellaretur,lt;jHi tandem eo ^uod inter urbattos tus dicerct ttrbanus appellatus efl.Penes hune ue-ro magißratum adeo omnis publiei priuatiq; iuris po teßas fuit.ut nouum ius condere,cr uetera abrogare^ facultas eßet.Tantum uero poflmodu auila eß prato ris autoritas,ut quod prator i(fe dixißet, ob ip/ius ho Horê ius honorariu uocarctur.Pratori regia inßgnia, confulares^ ferme apparatusJiHores uero non ampli us/exfilla curulis,cr trabea.cateraq; hiiiufmediira ditafunt. Ac ^isfex numero lidoribus uti coneeßum pratoribuseyet^paulo quidc Aemilio pratori in iberi am contendeiiti(utait Plutarchus)duodecim adhibitos lidores eoperi.Eqs albis,trdbea candida utebatur prie tor.Niueiadfrena Quintes ßtbminiflrabant,ut ait lu uenalis.Demum cumundi^ peregrinorumultitudo in Urbë conßueret,neq; unus prætor turbe caufarum fuf feere poffet, alter prator creatus eß,^ui ^uoniam inter peregrinos cogno/cebat,percgrinus appellatus eß. Creßenteueroimperio,fantump(ßmodumamplifica nus pus-tus efl numerus,ut.io.cr oâo pratores aliquSdo in ur bc ius dicerent.Et ^uia magißratus uefpertinis tpibus in publico elfe incôueniës erat^qn^ uiri coßituti funt citra Tibmm.V ultra Tibcrim, qui peßintproma-S'ßratib fungi.Capta dâdeSardinis,mox sialia itë

Hi/fidnij,deinde Narbonenß prouincia/otiJem pr£-tores (]uod prouincù in ditionem ucnaät,creiüi funt, p4rtimlt;iuiurbMis rebus, partim ^ui prouincialibus prteefJent-Deinde Cornelius Sylla ^uaflioties publicas conß,tuit,uelutidefalfo,de parricidio.de ßcarijs,ac pratores guatuor adiecit. Caius luliusC^ßr duos pr£ tores,er duos nediles,quißrumetopraeffent,et 4 Coquot;« n Cereales,cottflituit. R4 duodecim prat ores,ßx adi-les funt creati-Deinde diuus Augußus /èdecim protores conßituit.Poß diuus Claudius duos adiecit pratto-Diuus T ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;commißis ius dicerent,ex quibus uiiutlt

berius, * diuus Tiberius däraxit,ty adiecit unutn diuusiHer-ua,q inter fißu,er priuatos ius diceret-ltaio-Cr odo pratoresinciuitateiusdicunt.Ethoc omnia quoties Romo funt magiflratus, obferuantur, quoties autetn proficißuntur,unus relinquitur,qui ius dicat, isq; uo-catur profedus urbis,qui profedus olim conflitueba Pnfeüus tur.Poßcaucro alius Latinarum feriarü intredudus lirbis. __ eß,qquotannisuacantibuscoterismagidratihuscrea ^riarum tt inßituerit.duibus omnibus cum plurimi ingriien-prjfedlui tium bellorum ufus exegif}'ent,eorundem adminißra tiones mandari confueucre,excepta profedo urbi, in ciuitate remanente.

CVm improbitatefoeneratorum, plebs Ro. ma-gnitudine or is alieni pene obruta eße uiderctur

ti^; di^icultati principes plcbif fuccumndum fepe numéro tcntaffent, inclinatis tandem ad concordiam omnium a»imis,qui turn confulcs erant,funebrem quo ({; rtm,quod deftinari in animis bominum uidebutur ùuari aggreßijfölutioncm £ris alieni in publicam eu-ram uertcrunt.Quinq; ergo uiricreatifunt^quos à di Mcnfarif, f^fatione pecunia,mcnfarios appellarunt^quod inft gni aiquitate.diligentiaqsmeritifunt, ut per omnium annalium monumenta célébrés nominibus cfjent, hi ergofuerunt C-Duellius,P-Decimus, M. Papyrius. CiJ’ompilius,T.Aemilius,quirem porrôdifficîllimâ tr ayantes,plerunq; parti utriq; femper grauem,cum alia moderationejum impendio magis publico quam iaiîuramfuflinuerunt.Tardeenim omnia,cr impedi-tiora quodfacultatibus ad fcrarium mißis fuppetcrèt, cere inforo pofito difjoluerunt,utnon modo fine iniu-ria-fideüamfiwe querimonia partis utriuf^, exbau-fia uis ingens lt;eris alieni fit.

SItriumuiratusreip.conftituendteoriginem quce-ris,ante ipfiim qucm Cifftr Auguftus cum Anto-

«locr M.Lepido geßit^ltcr nullus apud Romanos dijße memoratur.Ego autem de co ipßo nusq praterea offendifie memini,utrum potefiatibus annumeradum oenfiierim.haud ßatis fiio.Qji ippe quod eas potefiates, qnat iniufiujprteter^ fenatus autoritatem quifq; non

dîciiiMfàrtituîfuerit/eJper libidinem domiiunüdr-ripuerit/yrMnides potitUiquim poteßtttes,feu/na^i ftratuf, appelldndos duxerim. v tcunj; fe res hdbcat, illud facile animaduerti potefl,iulio Cieftre in fenatu ab ijs, qui cum Bruto, cr Cafio er((nt,occifó,mox An tonium, cumßudietomnia adcomponendamrempu-blicam contulijjèuiderctur, principem ciuitatis eua-fße.Confeflim uero dominandi libidine,eieHum Cice ronem, Brutum, cutterosq; qui faélioni eius aduerfa~ iantur,urbcexcedere coegijfe. OÜauianoautemqui teßamento Ca:faris h^res fcriptus fuerat, ex Afia re-uerfo,cicero,ac cieteri,qui eiusfaïïioni obtredoban-tur,ad Oflauiani potentiam confugerunt, ex quofa-âum eß,ut Antonius urbemigrareadaHus, hojiis àfc »atu iudicaretur,ad quem opprimendum Bircius, cr pan[a confutes mißi, Augußusq; cumfafeibus Anto-nium apud läutinatn adepti fuerunt,fugaueruntq;gt; Defperatisergo rebus, Antonius fupplex ad M-Lfp«-ium confugit,cuius potentia fretus, O{lauianum,qui (cqueanimum ad dominationem intenderet,adfaedus, focietatemq; pellexit, illam uidelicet focietatem, qua homicidifs in permutationem ueniße dicuntur. Inter quos ad cademdeßinotu, Cafar ciceronem proL, Ctefare auunculo Alarci Mtomj,eidem conceßit.lgi-tur tyrannidem pratextu pio magiflratuspalliare per gentes, feß Triumuiros reipub. conßitueniLe appella-uere,quorum mutui,v 4u/ficijs oiwfif re/^ub^ nßere

tw, Ctterumeormn dnimof [[uorÇumincUnarct,mox ipjè euentus rerum oflèdit,omnef diuinäs, humdtids^ res commtjcës.Ommbus enim intra Je opibus confum-ptis, ad extremum mus Cdfar potitus eß, qui er ipß omnibus e^teris fuperßeSt ipßm de quo loquor/rium uiratum annoscirciterdeccm,{ut Suetonius Träquil lusrefert)obtinuit.

2 Vales apud reges tribuni Celerum equitumiß- TnrCtrh tieapud diäatoresmagiflrieqtdtum, tales de- pt»expä ere pricfedipr^torioapudCeefares. Na cum ßcundaspoß Ci^ßirem partes geflarentjprieeffent^ prit. dißiplin£ publie£ emëdand£, adxo à paruis orta prin cipi/s creuit autcritas, ut cum aliquo tempore a praße üispr£torijs prouocareliceret,extarentq; exemplt maiorum,quo paäo ab ijs prouocafjentßeäa poflmo-dum pr0Kipisßntentia,d prafcäo pratorioprouoca tioßiblata eß. Crediditenim princepseos qui obßngu larem indußriam,ßde illoru,atq; integritate explora tj,ad huius poteßatis amplitudini adhiberëtur no aliter pro fapientidjac ßilendore dignitatis fii£,qudm eu-dem fore iudicaturos. Abo etiam priuilegio huiufmodi poteßds ßibnixd eß,neab cor it fententijs minores £t4 fc(«t ab dliorum magißratNum)reßitui poßent.

ALteram mägißr^ttuiß^ccie in urh Roma, iut aliquttndodixijJereperi.Nam cum bdtorum munera cæteris mxgißnttibus non fufficientibus ad prxtorem defcrretnr,quorum munus adminiflratio in tis prtecipuum fuit.creati.io.uirifunt qui iui in urbe diccrentjprictorumq; partes eo tempore gererent, liti urniudicandarum appcllati.Eotempore quatuoruiri Quatuor cjifitót dicuntur, qui uiarum cur am agerent. Ac tres Jits uiri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auri,argentiqi flatores.quorum effet, dili-

Dtuus Augußus falutem pubb'cam nullius 'alteri us ,quàm fiicdiligentiiecongruereexiflimans, coercendorum incendiorumcaufa^feptem cohortes op portunis urbis lacis di^ofuitßta ut binas urbis regiones unaquteq; cohors prtefidiotutaretur ,tribuniscr fuper omnes clarißimo uiro prtefeâo uigüum prapo-fttis.Etlicetapud ueteres Ro.triumuirisnodurnis, tdilibus, tribunisq; id negocij quâdoq; effet aßigna tum,pluribus eodem die exortis incendijs, quibus ac-currere,fatisq;facere non poffe eos appareret, creare prxfciîum (ùgilum Aug.Cicfar in animum induxit.Cie inccnforibus ergo,eß^radoribus,furibus, raptoribus apudpr^fedumuigilumcognitio efl, nijjßquietaM atrox, tam famofa pfona fit^ut ad priefeàum urbi re-mittenda uideatur.Etqucniam incendia plerun^ cul-

pa exoriuntur inhalgt;itätiutn,Mtfußibus caßi^at coi, qtà ncgligentius ignem habuerunt,i(ut fcuera obiurgi tione comminittur,fuflium caßigotioncm remittit. cu cffrââurlt;ein horrcis(ut Plcrmq; fit)infulisq;,ubi [gt;re ciofarum rerum(ùlt;iirumpjrtes,patres familurum fer uant/tpparuerint.Si quâdo cella,uel armarium ejfrin gatur,ejfra(iorum /£pc,nonnunquam etiam cußodu qu^ßiones apud hune magißratum exercent ur. Et ita diuus'^AugußusErithioclaroprtefeäorefcripßt.Ait *aliî$ An fnim,cjfrdâ(x horreis de ea re ad ilium ipfum pertine ‘°”'“*’ re.Sciendum autem pricfeilum uigilumad plurimam ttodem uigilare oporterc, coerrareq; calciatum cü ar miSjCr dolabris,curam^ omnes inquilinos ageread-monendi.ne percolonorumnegligentiam, incendiorn cafus exoriâtur.Qtiinetiam inquilinusutquify aqui in coenaculo habeat^qua igneo terrore ingruente,prie flo occurrere poßecenfeatur.Aduerfus capfârios auté qui mercedeferuanda in balneis ucßimenta fußipiunt, iudex quoq; coßitutus eß, ut fi qd infèruâdis ueßime tif admißum fuerit,tpfc idem de quo loquor, magißra tus quceßionem exercebit.

DV ûmuiros elaßi reßituend^, ufpote baud mà ÿti momenti magißratum.omiffurus uidebar,

ttiß quod Liuio placet minime pr^tereundu uifa tH-AH noenimquo AppiufClMdius.iseui pofleaCiecoco-gnomentumfuit,cen(uramgeßit.£i-Valerio,C^ P-DC eio confulibu!,duo imperia^t ait LiuiusÂari per po--pulum capta funt,utraq; ad reirp-pertinentia.unüut tribuni militum fenideni in quatuor legiones crearétur qu£ ante perq paucit populi/itffragio relitHit,confu-ium erdidatorumfuerant bcneficia.Ttilerceamro-gdtionë tribuniplebici L.Rttiliut,(^ CMartiut-Al' terum imperiumßuit,utduumuiros cldßisornäd£,reß ciendttq; caufa idem populus iuberet. Tulit hoc plebi feitum M Decius tribunus pie Haud multo tpepofl hu iufmodi rogationes.triumuiri noHurni crcatifunt,qui hiis(utexißimatione deducor)ut dijficili bellorum,et ciuilium feditionum tpe^muris/uflcdiicq; per mil tes ßationarios mitterentur.td etiameorum curxiniun^ {lum eß,ut(^no{lurnasßeditionesa ciuibus arceret, cr quits urbi eonferuarctur.Huius fane partes magh flratusßn officium prafedi uigilum de/num traduile funt.Enimuero horum magißrdtuum nomind rem fer me ipfam^cui adpidi ejjent,facile oßendnnt.Ncq; Li-uius ipfc rei autor^hac in re amplius uerborum facit, apud alios uero nulla prorfus ment io fit.

VLtimum eß^ut de procuratoreCafarisCis eniiu eß inter Cafarem,^^ Ro.populum conßitutus

ittdcx)pMca uideamus.Cltttinq prindp^Iem cdßtudi-ttem,d qua legu/nfinatufcofu!torum,r»agiftratuum^ cîmorigo manat,moribusintrodudum fit,legit impe rio.cui prteefl,non elJèfuppo^tâ.Cteteru quoniâ ma-ioré (ê,à quo lus inter priuatum ac remp. décernât ur, impoßibile inuëtu fit,ipfumq; principe in propria eau fa iudicare,baud fané tequum ejfeuideatur,magiflra-tum creari placuit,cui interfe,priuatdsq; perfonas,co petens quideme/fet iurifditio.qui faneeftappellatus^p curator Ctefarii.Huicmagillratui principalif totiut rei licentia cominiffa efl,ita ut quicqd ab eo negotioru imperialiit geßum eß,perinde habeatur ratu,ac ft ab ipfo Ciiefarefueritpertraëiatum.Sedftrëeiuf quaft^p priam procurator tradat,no putant dominiî transfer re.Tunc liera trâsfert,tu negociugerens C‘efarif,ipß us confen/ù tradit.Deiüq; fl donatiois,uenditionis,tr^ aëiiois caufa gd agat,nihil agitur. Non enim alienare rem Ctefaris,Jed diligenter negotia Cafaris obire, curatori Ciefarisiniundumefl.ld uero in primis pro-curatori buic de quo agimus.adfriptum eß,qt{od fèr-uum C^faris htredem inßittt,adire hareditatë iubet, Cr ea hxreditas imperateri acqritur. Quin fi Ctefar ipfe hares inflituatur,fi je procurator opulenta hare ditati mifceat,haredë Ctefarë facit. Quod flea bona, ex qbus princeps inflitutus efi foluëdo non funt, cofulê du eritimpatori,neqd pertde detrimëti patiacur.Hie redif eni inftituti in ddcudiS)repudiâdifUe hareditati

bus jcongruo têpore explorari uoîuntds Jebuit.Cepor tdndi huicmagiflratui facultas pcrmi/fa nou eß.Sed de procurators CdfariSjCteteris^j omnibus Romanis potcflatibus,quie à principiourbiscoditie,u/q; «td /« gußi Cdfaris tempora faàd,tra{lata‘g; funt ,fatisad plenum diximus Prdßdis nomen generate eß,eo ^uod er proconfules,cr legati C^faris, CT omnes prouinci as regentesßicet fenatores fint, prisfides appellantur-

DNm hiec excribcremus, cum alia ad manuin erant exemplaria,tum illud etiam, cjuod 4 legt; Camerleuirodoäißimoconcordanties (ut uocant)hi floriarum omaturn efl. Eas, ^uod laborem fludiojb-rum apprime letiare uidercntur,adfcribendas hie cu-rauimus,certifore^ut cr candidus quify; leâor opera noflram boni confulcret, er Camertem débita per nos flaudatum eflè gratia nemo cauillareturt Bene uale, In caput i.dc facerd.Ro.

Sumpta omnia ex fecundofaflorumOuidifibi-Tertia pofl. luflinus lib. ^yLiuius lib.i.plutarcbus problema.67.VaI.Max.ti.primo.i.ca.iS, Plura Tor tel.in diâione lycaum.

Ciony.Halicar.lib.i.Vir.S.Aene.uerfu.iolOuidi lis.i.faflo.ibi.Ecceboues.Itifli.li.4i.Diodo.Siculuslib^ S-Liuius lib.i.val.Max.in i.ea.i.Plinius iunior capi’

Ex A«loGe/.c4.7.6.M4croI»i«;.i.S4t//r. PÏutar, proble.)i.Laâantius.ca.zoprmi.Varroli.z.de lin-gualatina.plin.cap.z.i3.hifloriignaturalis.Eiaffeßit qua: floralia dicuntur. 6. Uonas Uiay celebrMtur,ut, Sfaftorum fcribit Ouidiu^.

Ex Cice.i.dediui.Diony.li.z.Ltui.li.1. Oui, circ4 fi.4.Faß.Hucfaciuntqu:efcribitStat.i.Thebaid.ibi: Difficiletpopuli.plutar.probl£nM.7i,7Z.77.9i.99, Valc.Niax.in principio fecundi.

Sumpta ex Geilio omnia ca. s-lib. lo.Plut. prob. 4.z.tr.48.Diouy.Iib.z.Liui. lib.i. plura de hit. Var. lib. primo de lingua latina.

Ve{lafaue.Lucre.z.dercrumnatura,uerßi,6oi.Q^a rc magna crc.Au.ca.f9.4.ciui.Serui.ii.Aen.ibi:pi~ mtimos cyc.docet ubi uiu£ /èpelicbâtur. Plu-prob.96 ponithuiut confuetudiniscaufam.

Sumptaexz.Dion.crprimoLiui/.Seruio.S. Aett. Ouidio.5.fafi.ibi:Quifni/gt;.lege Acronem.^6. ZT Yl-Primi carmi. Plura plutar. in uita tourna. Vale.titU’ lo primo primi,cap-Z.

Vlird (4 i^U£fcriliit Liuius itt primo ,iyD{Ony.iit fecundo lege apud Plutarch.inuita tJumte.

Ex P/«t.proamp;fc.6i- Gcll.e4p'4.i6.Dio».lib.lSer 9.Aen.ibi:prifteip!u.Li.ferc4dHerbif{èribitblt;iecot4.

Aen.fcribit patrein patratum fuijfc principem facet alium-lcge Gelliunt ca-4.li.16.plut.proble.6z.

Sumpta ex Liui.li.^.^.Decadis.SyUiusinprinci. V7.plura Ouid.4..Paß.multa ad hoe faciétiafcrip/i in annotationibus Solini.c4.7.De caufa faeerdotij Spa-do.Lege Nafonê 4.Fafi.ibi:Phryxpuer.Aug.c.zs:.7-Ciu.dei.pluranotauiincommen. claudiani fccundo in Eutrop ibi:Labentem patriam.

DuuuirifacrorS à Tarquinio Superbocreatifunt, ut Iib.4. Dion.GeU.auté e.i9.primi,ait ad librot.j. Si byllinof,quafiad oraculum quindecimuiriadeunt,cS dij immortales publice eonfulcndi funt.de dedicatione adis Ci^-a poßhu. lege qufferibunt Anto. Milt;r futinfinei.Faßo.

Cic.J.deoratore dicit tres uiros Epulones rf uete-ribuspotißeibus iußitutos propter facrißdorü multitn

dinë. Je horuepulis fcribit Vatin prin.i,et de Ci,mde fint ne uera qute Sypotinus dchis ajjèruit-

Ex Diony./iamp;. z. Ltuidi. f.De fenatoribuf cxtat ti.9 primi digeflorum. plura plutar.in uita Romuli.

Dion.bb. z.Liuius lib.i.Plut.in uita Romuli. Qÿi-damexiilimantLuceresà Lucumone deo denomina.. tlt;ü. FeflutautPompe.à LuccoArde^rege, guodau~ xiliofuit Romulo aducrfus Tatium bellanti.

Qÿareautemcreatifuerint.docetPomp.fi.z.I. dige-ßo.ponit autem cjuaflorum genera.z. primum eorutn ^uipecuftU.z.eorumiJui capitalibus rebus præeljent, torumofficium narrat Vlpianustit. 15.1, digeßoru le èeVar.i.delingualatina.

Liuiusli.i.Dion.autemli.).dicitcognitionëlôrori-eida pmijjam populo.Pom. tit.z.primi digcß. Cojlitu ti funt^ inqt, et triuuiri capitales,lt;jui carceris cußodiS baberent, ut cumanimaduerti oportcretfntcruetu eo^ fMn fieret. V ar.etiâ meminit primo dc lingua latina.

Ojiafcribuntur hoc titnlo.kabenturferè óia ab Vl piano tit,iz .primi digeft Geltcap-ult lib. 14.

, Sumpta ex fine primi Liuij.ex 4. Diony. Pom, ti, i.primi digefi.de ojft.confulrj hdbetnr tit.io.prim! df gefi.Aug.ca.i6.tcrtiJ ciuitatif.primiconfiilef Calen. ldnu.creatifunt.indefaâumefi,ut idiuiarius primiu menfis anni 4 Ro.habmtur.plut4r.prob!e.j8.

Sumpta ex.z.Liui/fere omnia.plura notatu dignd fcribitDio.circa finem.^.ld autem anno.9. pofi reget exadoSffiaHum efiè fcribunt Eutro.c.i. primi ,crpu-fe.li. temporum.legcm de prouocationc habet d Liui-itb.}.pom.ti,z.i.digefio.

Supta ex i.LW.er ç.Dio.«rcd/î.E«fro. er Eufi-ubi fupra.De hoc magifiratu ti.z.Gr ii.primi digeàogt; in caput 10.

Liuiuf omnia li-z-Dion-uerfusfinê li 6. Aug.ca. 18 z.Ouid.i.Fafi.ibi:Plebf uetnt.sacer autem mont idea diäus efi(autore F^o^i^uonià loui [acer crat.

Liuiuf in prin.y.iyion.in fine.11 aliter fientireuide tnr.Haccrplura habentur.i.digefioru.tit.i6.p totu.

Uiec CT plura delegatis proconfulum habetur tit» 16. primi digefiorum per totum.

Fxprincipio.y.Liuij.Dion.li.S.Gell.ca.zi.lib.iy. plura congeßit Flauius lib-f.de Ro.tr iumpk.Pom.tit, z-primidigefiorum.varroUb.i.delinguil latina.

Sumpta omniaex yLiuij Diony.uerlus îi. li.pcr totttw banc hiflorià fvofequitur.VaUib. 6.c.i. Plura notaui circa ßncm primi Fiori. id autemfailu eJi anno.^okab urbecondita^utca.n.primi docetEu tropiut.Eufeb.lib.temporum dicit anno,yoi.

Pom.tit.z.primidigeflorum-Aug.ca.r7.i.ciui.dei confulatu App.Clau. eij- p.Ser. ac de morte Tarqiumj apudAriflodemumCumifuidelicet fcribit Liuiusin ter principiumcr medium.i.ltem Dion.li.’y.decon-tentionecofulum ob dedicationem aedis Kercurij /cri~ bit val.Max.ca.i.lib.9,

Sumpta ex lib.4.Liidj.Pom,iurilconf.tit.i. primi digeßorum.leg.Aul.Gell.c.ultimo. ‘/'.Cenforum leget plurimas ponit Cic.in principio.^.de legibus • Multa Flauius-i-de, Rom.triumph. congerit.

Sumpta ex Pom .iurifconfdigeßis de origine iuris-L.Ncceßarium.Liuius infinefextiplura,Elauius lib, l.dc Rom.triiimph.

Suetoniut tit.ty.fecundi.piut.inuita Cic. Liuius no.lib.Elorus^c.j.quarti de triumuiraturapub.ca flruend^e menit Var dn lib.quem i[agogicon infcrip/tt. Vide Gel.ca.'7.i4.Fuit ergo ante Cafarem Auguftü hicmagiflratufapudRo.habitus.

Hieccrplura.f-digeß.deojficio prafeéli prtcto-rio.lege Vnica.Verbafunt Aureliani iurifcon(ulti.

LegeAu.Gell.lib.ii.ca.i4.criç.jf.deorig.iur.L^ ^.parag.Deinde crc.habenturh£c omnia,

GISTRATIBVS, BACERDOTUS, iurif}gt;eritis,cr legibuf,iid M.Prf-thagittum libellus.

Kbis Rom£, cr itnperij Roma ni conditor Romuhis^Mdrte ge nitusfuit.ypoftquam omnium Romului confenfu prlt;efuit,legem tulit,ut nemo regnum aut magiflratum iniret, nifi autor fieret deus,

àu/picia eonßrmari uoluit.Vocabulum à re gendodeduilumefl-Multitudinem omnem Romulus

busintregintapartesdiuifitfCurias dixit,quoniam Cursx. earum cura refpublica fententiam expediebat,et inde lat£ ab regibus,quitdam leges curiatlt;e denomina-tlt;e ßunt.curiarum pr^feilos curioncs dixii:,cr curio-numdecuriones.L-PapiriuSjOuifuittemporeTarqui curîatçll, nijSuperbijbitaslegesinuoluminaredegit.vndeiuris Cuncôs. ciuilis Papyriani nomen deducitur.Rex facrificijs,tê D'«“’quot;’«’-pliscromniculruideorum,Gf legibus moribus quot;ujiimie. pra-erdt,magnarumcaufarum iudex,minorum utro P3pyni-fitiifarum fcfiatutn uoluit eße ipfe Romulus iudicem,

Purpura Omiilus ut haberetur honor ac ueitcrdtio rë-gii£ maieflatt,purpured ußts ejl uefte j duodecÏ kgit qui /ùccMis ue/libus ex pediti multitudinem uir Liäorcs. gif coercerent.Eos à ligdndis homnibuf^ut.CVdlgi Sccur«. tneminit, liäores appelhtuit, uteß liâor colligd Cfleres,' mMUxi/.Cf'hi fa fees ante regem ferebMt,aetotidé je. cures, qult;eftgnapunicndi erant.Legit er régi] corpo ris cuflodes milites ccc.quos à promptitudine,id cß ce leritate celeres appellauit,cr eorum ducem tribununt 'celerum! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cratßcundus poß regem locus. Valeri

us Antias ait,à primo eorum duce,cui Celer nomen fu Troffuli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nominatos.li er ont équités Romani, qui po-

Seila tu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Troßuto oppido Tufcorum, ut lunius

SEnatores d Romulo eledi centum,aut d nobilita-tegeneris,autab£tate,aut d fapientia,utapucl Wultitu- Athenas nomen ccepere.lidem patres, er corum fami dints p3- li^ patritia,iidem multitudinis patroni,id eß, defen-PHd' ciu. fores eront.Hosappellabantperegrini principes in ci Pres CÓC. uit.ate.(iÿipoß hos centum fenatuiadfcriptifuere.pa confur^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘Qtfod ueroipficonßitu

Plebifiita erentratumerat,fenatußonfultumdixere,ertutic ef-fe coepit cum plebes diffictdter conueuiret. ijam cum

ri pdtribuf per difcordiam fecederet, iura Çibi confli-tuit,quie plebifcita uocantur.

RExäd jenatunjreferebat.Senatuf de otnni reco gnofcebat,crÇuffragiumferebcit,crquod ui~ fum pluribufßcbat.PopuIuf magiflrdtunt cretibatj le g« ftnciebat,cr de bello decernebat»

tioncm fequentis,interregnNm diccbatur, cr qui prierai cum regia poteflate, ar infignibus, interrex erat.

TVllusHoßiliusrexaduümuiris poteßatem fe~ cit,iudicandi de capite M. Oratif, qui folus ex trigeminis bello Albao remaferat,cr reus accerßtus, ■ quod extra portam capenamobuiamfororem inter-fecerat,qutemaritumfuumunumex curiatijs ctcfunt lugendo, ttiâoriam cr libertatem poputi Romani tegre ferre uidebatur,ftd abfolutus à populo fuit propter patris lachrymas.Nam dixerat Tullus, Si pro-uocarit prouocatioe certaret.Pt htecfuit prima apud ' populumprouocatio.crhochocprimum derebusea-pitalibusiudicium.

RQmultis uitum ekgitt^uem urbctnis negotijt pri^fecit^ Dionyfius ait,hune pra;feilutn ur~ bisfuiffè fitis confiât, Longo pofi tempore tantum fi~ bi urbis prtffeâura uendieauit,Ciefarum temporibus, ut crimina omnium in urbe cognofeeret ,cr demunt cumCitfares ah urbe abejjent,prtefeâusuelutalter Clt;efar imperabat. Df rc6«î omnibus, lt;^ult;e ad urbent fertinebant,cenfibant.

PRlt;efeâus priftorio fub Clt;efaribus difciplinlt;e mi-b'tari prteerat, dus pofiea autoritas auâa ergii «ôliorhfi f^^^t’pf^^tufaSjUbi imperium declinare coepit, nomen mutauit, ma gifler ftabuli diâus, cum anteafub regibus tribunusce!erumfuit,cr fub diaatore,m4-giflerequitum.

Dleunt quidam, Annonlt;e prtefeiluram habu-ifleinitium quintedccimo anno po fl exadoi reges Appio Claudio Sabino,cr P.SeruilioPrifleeo-fulibus fed uerius eonflant anno.i8.T.Geganio,p. Mt-nutioeonfulibus quo tempore annong maxima eari-h« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;siciliam fuere P. Valerius, er Lu.

Geganiusproaduehendo frumento.Voluntalif,Lu. Minutiumfuiffeprimum annong prgfedum,fatisq; conflat,nonni/tex indigentia frumenti,hunemlt;tgf-firatumereari.

CVm urbis ^dificia ftepenumero incendia ß4-griirent,diuus Auguflus quinij; cohortes, ut in uigilarent urbi,di/}gt;ofuit,cr fmgulæ duds regiones eu fiodiebant^unc enim erant regiones ijudtuordecim. nis ^uinq; cohortibus pr^erdt priefcâus uigilum^ dpud quem cognitio erat omnium feeler um, qu^e no-âurno tempore fieriJôlent,priefertim de incendia amp;nbsp;Idtrocinio.

S. nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, r Kagidet

Ingulorum ordinum in militid dhqudndo pr^fe- ftabuli. äicrcdtifunt,hoceß,quodftepenumero priefe- Magifter {lis dldrum cr cohortium legimusfhocfcilicet erdt uo luntate ducisjd eß exercitus imper at oris,dut regis^

If^Rafcilus legionis abfcntis kgdti uicem tenebat^ parebdntei tribuni haßdti, pilani, centuriones, cr déniai totus exercitus. Armd,equi,ueßes, difcipli-tid,ius,dnnond cr ipßus curd erant, puniebat ,folue, battEligebatur dut cm iuflus,diligens,fobrius,cuine~ cefjèeratcfdlium titulum hdberc,ipßctiam erat co~ mes primi ordinis.quem primipilum dicunt,qui ccn'gt; turn cr fèxaginta militibus praefi.

CAßrorum prafeüo curit erat, eaßrorum poß-lio,ualli,foffit,tcntori4,tabemacula,tormentt(

belltca, cr cetera taliajtemtegri^cr mecHci. istlige b^tur periti/ftmw,ut alios cdoceret.

ARtifices gui fe^uebantur caßra,ut fabri ligna rij,carpentarij,ferrarij.cr c. quiai fabrilia officia deputatierant præfeâo fabrorum parebant. Ij eUgebatur idoncus,V gui fciret benecaßrisprotä^ dere,c?-pricfèrtim in expugnationeurbiumfubterra neoscuniculosfacere,cr aliafimlia.

PVlfïs regibus,autore L. Imnio Bruto tribuno cele rum,confulare imperium faâum eft cum omni re gia poteftate cr inftgnibus.Confules didi duo à confa Confulu eft,proujdendo.Creatifunt comitijs centuria tis à prafedo urbi5,excomcntarijs Seruij Tulicr hi fuere L. lunius Brutus ji]ui tribunus celeru erat,cr L • Tar^uinius Collatinus,annoab urbe condita 144.1» de nouiconfulesurbê luftrarunt,cr primi iurarunt ne miné Roma fe pafturos regnare,et idemfecit populus-Aceiß et Apud eosfumma totius imper ij er at,hi fenatum popu praeconcj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accenfos CT pracones cogebant, hi exerci-

tus dudabant. Ab eoru magiftratu numerus annoruft-gnabatur,j^uincia confulibus deftribebantur, penes quos,ut inquit Pomponins,fummu uti effet lege rogatii eft,CT ne per omnia regiam poteftate ftbi uendicaritf

Ifgf cMtu fuit,ut ab eif prouocatio ejfet, ne ue poffetit in caput ciuis Romani animaduertere iniujfu populi. Solum reliâum efl illis,ut coercere pojfent,cr in uin-cula publica duci iuberent.

A I^noduodecimo,utalij uolut.^.poß exados reges T.Largio Flauio.T-Cloelio Sicelo cSff ut ait] fcribunt, T-Lar.Flauio,(y L.Po/ibumio Comi nio, cum. 40. Latinorum urbes,autore Odauio MÜ lio coniuraifent in Romanos,T.Largioà collega clae lio,cràSenatuPo.q;Ro.creatusdidatorfuit.Dida tura fummusmagiflratusfuit, habebaturg; infummo periculo ultimum remedium jduteßcuresdidatorem pTtecedebant. Ab eoad populum prouocatio non erat, Cr et capitis animaduerßo data efl.Sex méfbus dura btü,defignabatßbididatormagißrumelt;iuitum,^ui Magiftpr primus fuit Sp.caßius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;equitum.

ROmulus,ut I unius lib.y.fcribit, fußragio populi quaßoresbinosereauit,alif uollit FlumS Popiliu-Sed uerius conßat de Tullo Hoßilio.CiSießo-res ab inqrëda,Cr feruàda publica pecunia didi funt capitalibus rebus pr^eerant.ciues Romanos cafûte pu-nire his lieebat,prouinciasforticbdtur, prirnii patritij

fre4ti,poftea indiff~crcntcrpafritij cz p/tW. Cr Vlt;lt;r ro ßc dit,:CiU£llores À qu^rendo^qui conquirent (»u» tlicas pecumaSjCT malefici^ qu^ triumuiri capitales nuncconquirunt.cy Pie^ianusitit,Senatoris primlt;s äJminiflratio eraterat quaflore/nfierhprouincîæ eu. ram gerere,pecunite public^ in diuerfos ufùs erogan da-.Cornelius ait,Repetitalegecuriata à lunio Bruto QuseRo- P°ß^^-‘dos reges,quiefiores duo crcati,qui rem mili-r« duo, WzoM eomitarétur,Valerius potius,cr A emiliiis' Md mere us.Duos deinde addidit, qui res urbanas cura-rent.Moxcumßipcndiariieprouinciießerent,dupli-fOtus numerus,Poß uero SyÙ^ legem creati uiginti.

ANno decimofeptimo poß fugam Tarquinio-rum,Aulo Virginio Montano,Gr T. Vetußo Geminioconffiplebes nexu gratiata ßepenumero decepta ßditionemfccit,ey tadem Sicinio duce in Sd c»-«tM montemßeccßit,qui gißat ab urbe tribus mil. paf fuum trans Anienem.Pifo autor cß in Auentino ßceßi onemplebisfaâamelfe,crcumillic plebes arma non Kosüetr ßjffipiilßt,Monsfacerptatuseß,unde nomen monti impoßtumfuit.Hinc Poßhumio cominio,cr Sp-Caf-ßo nouis coß'.decementibus,decem kgati eliguntur ad plcbem,quorum primus fuit Menenius Agrippa, qui crationefua plcbem patribus conciliauit, menfc fepte bripetiuit plebes ex fuo corpore magißratum creari^

Tribunitia pot-eßas h^cfuit^creatitribubusfuere tri- Tlt;■'t’uniquot; bunilt;}uinq;.L.Rrutus,C‘SicinMS.C-Ucinius,P.Licj. nbsp;nbsp;nbsp;P®“

L-Albinugt;n.H£cfMtreip.peflif, hincciuile nefmf ortum hdbuitjCr quetnadmodum propter feditionei» ïjjc aapitfeditiofus magiflrtituhßmper fuit confubi -re lus imminutuin.Confulibus tribuni non purent, eu c£terimugiflratusp4re4nt.Sucro/ùn!ios enim uoluit Tribuni^ fuostribunosuulgus,bi fedebunt primi ad Urnen, cr ia^ofan-lt;lt;dd fènutus modoprobabunt^modofeindebunt. Dl« uero quo tribuni eledifucrefoit quarto idus decem-brisker in loco ubi caßra pofiierunt, ere^a ara loui fotuentimetnm.Tribunidi(iifunt,ut Pomponiusait, Tribuni quad tunc in tres partes populus diuijus er at,aut à tri unde, ittiim fuffragio, qu£(ut Dionyfius ait) tunc quatu-orfuere.Legimus inhißorijsDiodori,tribuno5 quatuor creatos,Caium Sicinium,L.IAetorum, M.Dui-liumßpurium Attilium.Appio Claudio cr T.Curtio confulibuscrpoßannouicefimo quinto tres tribuni cofulari poteßatecreati,M-Genutio Agrippa,et cur tio chiloneconfftribuuifuere M.Sempronius,L. At-tilius Longus,T.Cluintius,lt;::^ poß annos fex totident tribuni creatifubeade poteßate,Manius Aemilianus, MamercusClulius,L.Cijiintius,poß quatuor annot quatuor creati,M.Minius,CiSontius,Seruilius pric-textaus,Cor.cÔf.Sequêtianno tres,M Pabius,M-Pla uiusgt;LuciusSerMliuf,etfequentianno.L.Euriusgt;Sp»

Pinarius C poß annas [eptem,quatuor.CTurtus.T’gt; , Cf Corndius. Hos omnes tribunos confulari poteßatefui/Je canßat.

A tJnofereßptuageßmopoßexadosrfg«,fe» quenti anno,poßquam tribunitia potcflascon j^ari iure ceßit,oratione camilli,tres è patriti/s cre-ti tribuni müitaresiconßnticnte pïebe,omnetn confula rem autoritatem habucre.Et ijßuere L.Purius,L.Clce liusCorinthius,Au. Sempronius Atratinus. sequenti anno,lt;fiatuor,P.LueretiuSjCSeruilins,MeneniusA-gripsp. Vetnrius. tertio anno quatuor, A. Sempronius,M .Pap:sdus,Q.Fabius Sp.Nautius.Quarto anno duo,P. corneille- Fabius qnto anno quatuor, L» Tttte.CCornf/iw, C-VaIe.Cenß.M.. Fabius.Hi crei Tribur i bantur ex patribus,cr ex plebe.Sexto anno ius impe milin in nbsp;nbsp;nbsp;nomani ad confutes redijt,quifucre M-Corndius,

L-Furius.ojficium autem tribunoru militum, ut Mar eetlus de re militari fcribit,erat in caßris milites conti nere,Cf ad exercitationem producere,uigilias circu-ire,reifrumentarilt;£ praeße, querelas commilitonu au dire,ualetudinarios in/}ticere,quoniam is qui tali offi~ ciopra:eß,cr dare Cf obferuarecaßrenßa omnia debet.Padianus ait,Tribunorum militariumduo gene-Rufulti, ra,primum eorum,qui Rufulci dicutur,cr inexercitu Comitj- crearifilet. Alij fint comitiati, q comities defignatur.

P Lebet ubi è facro monte ad urbem redit, à patri-bus impetrauit,utlieeret fibi dlios magiftratus creare, qui tribunorum miniflri ejjènt, qui cr ledes facraSjC^ priuatas procurarent.cr qui annontc prie -efjcnt. Creauit igitur £diîes quatuor^duos qui ah folio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

eburno curules didi(unt,regijs utebantur infignibus. Aediles Cromatipurpura^curamfacrificiorum crludorum babebantjScio cràquibi/dam fcriptumcfjè,tedile£ duos ex patritijs creatos curules eo tempore,quo primus ex plebe conful fadus eJl.Sed credibilius efi,ut ijdemintelligantur adiles.lAeminit Dionyfius librofe xta.cr alios duos creauit plebes priepofitos annonie, quos aliqui putant à diuo lulio conßitutos.cr nomina Ccreale* tos Cereales.Aediliumcurulium poteßasadeo creuit, M ad eos ßumma rerum er maießas confularis impe-rijuenerit.

Cvm cenßusadusefjet,er confutes non fußlce-rent,duo creatifuere,ad quorum cenfionem,id eß arbitrium cenferetur populus,(y ob id cenfores ap pellati.er primifuerunt C- Papyrius ,er Sépronius, M.Geganio Maccrino,erT.Qjiintio capitolinocoff. Creabantur autem quinto quoq^ anno,quod tempus lu Luftrum. ßrum appcllabatur gt;nbsp;Afconius Pedianus ait, cenfores qmnto quoq; anno crearifolebant. Uic prorfuscinet ■ fic notabiturjut qui ßnator eff“tjdjccretur fenatu, qui

ei^ues Ro.etjuum publicum fvrdmt, qui plebdut, in cetüum tabula referreretur,cr itrariui ßcret,ac per boe nonejjèt inalbocenturilt;ef'ult;e.Sed ad hocnoneffêt ciuif tatummodo^t pro capite {üo tributi nomine ara

pr aber et. lidem compléta quinquennia lußrabant,Cf tauriliafacrißeia de ße.oucjtauro/aciebant.ciuiunt Romanorum primut cenfusfatius eßßub Seruio Tulio Ixxxiiii.militum.et Dcc.secundus cenßestertio an tio poßfugam Tarquiniorum,C- Valerio Publicola,

xxx.millia.Tertiusceßts annoxij.T-Largio Tlauio, Q^Cloelio Siceloconßßldem T. Largius diäator cen Attende nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;renouauit. inuëta puberum Romanorum'c. L.irdl »mplitu- Der.A««. eß. ij. poßtribunitiam, habi-«lin: P. R, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quartusßnuenta ciuiü Ro.c.lxi.

Verginioconßflihushabitus cenßusßnueta ciuium pu herum pluraquàm centum CT decem millia, er cate-roru trecenta er xxx.millia.Anno xxxyiij.Au.lAan lio^er L.Funo conß'habitus cenßisfextus,cr ciuium Ro.ineertus numerus.Supra annum lx,ciuium nume-ro^Ut diximus,creati cenforesfuere.

ANnoab urbeconditacce.ix.rgt;eeêuiri procon [ulibuscreati fuut, CT tertio annodepcßtili-Udine Appij claudij, quivirginiam fluprauit- De-

(‘entuirihiftterunt,A[gt;(gt;iu^ clMdius Rcgi'/WHWX.T, Gc»Hf»Kï,P.ScxtiXSp-Vrt«n'«f,C-I«liw,A.Mlt;t«i7i U!,C.Sulpitius,P.Curiatius,T.Romulit(s,Sp-Poflhu-tniuiClt;tluinus,hi^x Athenif leg,estuleruntinx.t(ibu-lis,lt;LttumqiejieisiNsfuntmum,À quibus prouoc4tio tton erat^ü- datum etiam uti leges comgerent,cr in-

I terpretarentur.Selt;juentiattiio duos tabulas addide-runt,V inde appellatte leges x^-tabularum-Qÿidam xif ta uoluntnoneburnis-fed aneis tabulis imprtlJas leges proroflrispofitas.Quarumferendarunt autorem fu ijjè decemuiris Hermodorum Ephe/ium exulantem in ltaliaj,Çcribunt,utPomponius refert. Cionyßus pro Curiatio Oratium dicit.Selt;juenfianno decemuiri rur fuscreati,AppiusClMdius,Q^Fa.Vibolanus.M.Cor nelius Maluginëfis,M..S,eruilius,L.Minutius,T.An tonius Merenda,Kaniliiis B,obulcius,QLPeteUus,Cc~ foDuilius, Sp.Oppius Cor.apud Diorunifunt,C-Scr. Cr P.Manius.Tertio anno ijdë pncfiiere^neg^ fenatu, tie^ plebe fuffragia dante, crideo ui magiflratui» obtinuerunt.

POßhumio Albo,crßx.rufbo conffbello infeli-citer contra Elt;]uos geflo proconful creattts eß T.Ciuintius,cr is primus in eo magißr atu fuit. E«m px liâores prtecedebant,cetera ota habebat uticonßi CöfuI«, les,er inde ßatutum eß,ut c]ui confulcs uno annofuif-fent,fe^uenti proconfulet effent^deindcproconpdcsad

prouincids mittebantur^etfmguli finguloslegdtos hd Lfgati MMtjtjuiadminißrationipriefldrcntauxilium.Prff tonfults, f^oful potefldtem exmet in ed prouincid tdntum, eitrdditdefl.uddccretd^ni/i uocdreturin iurifditio-nem uoluntdridm. Apud proconfulem,utMdrtidnut dit,fernorum mdnumißio ßeri potcrdtt cr ddoptio» Apudproconfulislegdtimncmo mdnumittere poteß-Sub C^ßtribus dißinüit jpuincinc.nd cofuldrcs fub ßim tu Poß; Ho.erdntjproconfuldresfub imperdtoribuf.

De prætonSus amp;nbsp;decemuin's, er curdtoribus uidrum, er triuuiris, er ijuinqucuiris, centuuiris.

EO tempore ijuo ptindcid tribunorum plebis,(lui Romdntf ßuecoßulibuiquin^dnnis pritfuere, L. Seßius ex plebe confulcredtuteßk ,pdtrespr{etu-Praetor rdm,nouumdgißrdtum,Sp.Furio Cdmülo,M..filio de urbanuî. Jerunt,hic primus prator urbdnusfuit, d pr^eßendo pretor nomindtus eß.prietoris inßgnia ,Çelld curulis, trdbedßäores fex, er cieterd confulum inßgnid, Pom ponius in h^c uerbd dit:Cumßi confutes duocdrentur bellis ßnitimis,ne^ eßet q in ciuitdtc ius reddere pof-fetfddum eß,ut prtetor quolt;p credretur,qui urbdtius appelldtus eßjeo quod in urbe ius redderet. Poß dU-quot deinde dnnos,non fuß^iciete eo pr£torejquod mul Prartor td turbd pegrinoru in ciuitdtiueniret, credtus eß er icgriruj aimspr£tor,qperegrinuseß dppelldtHS,dbcoquod

pleruH^ inter peregrinot im diceitü.Deindectm effet neceffarius ma^iflratHt,qui haß£ prteejfet,decern-uiri litiiuf iudicandis corrßitutifunt. Eodem tempore Quatuor conto«n'ßlt;»tlt;j«4fKortttrGöKtc«r((m uiarum hlt;tlgt;e- .. retrt.crtresummonetctlestlt;eris,ârgenti,duri ßdto- „oneta-res,cr tres uiricdpitalet,qui carcerùeuflodiiim brf- les. fccrcnljtttßanimdduertioporteret, interuentueorum quot;^eeruiri fieret.Et quia magißratibus uerß’ertmistemporibus in publicumeffeincotruenienserat,quin(^ uiriconßi Quinque («tijûtttcûTjfcenmcr ultra Tyberim ,quipojjènt “*“• pro magiüratibusfungi.Deinde prlt;etores creati fitnt numero captarumprouinciarum, qui partim urbanis rebusjpartim prouincialibus praeßent. Deinde Corne lius Sylla quaßiones publieas conßituit^ueluti defaï-fo^de parrieidiojde ficarijs, amp;nbsp;pratores quatuor ad-iecit.Abhonorequipraturtehabebaturjushonorari. ,. umappellatumtquaprtetorumedtctacrant) honora- ranum-tusdiäus.

PRocuratori Ciefaris omnisresfarniliaris cSmif-fa erat, etiam quicquid is egißet ratum erat apud CafaretMity penes hune magna erat autoritof,

PApyrius primus apud Ro. regias leges in unum contuüt, Ad hoc Appius Claudius RegHianus

lis confcribendis fuit,poflhunc ciufdem familie Ap-Appim pw Chiudius Centuniinus,qui uii Appiam jlrauit, tt Claudius aqiMniChudiaminduxitit^rdc Pyrrho in urbeni na nusRJi f^lt;^ipiendolèntentilt;im tulit^dioncsfcripßt, etprintii teræ inuê de uptrpittionibus,qui liber non extat.ldcfn R fiterrfiM Vitlef:/ValenßcrInßjPurijdidifunt-rifîmile. po/lhos mdxinie(cienti^ Symphronius,co^nomé to Cättt.Deinde C-Scipio Naßea optimus d fenatu in-' dicdtus,cui publice domus in fdcrd uia data efl,quofa cilins conjuli po/fet.DeiitdeQjitutius^quiad Cartha ginenfes niiffus eft lcgdtus,cum ejß-nt dult;e tejßarte peft ttt una pacisjOltera bclli,arbitrio ßbi dato,utrum uel-let,referret,RomS utran^ ßiflulit,et ait Carthaginen. petere debere,utrunt mallent aecipere.Pefl hos fuit Tiberius Coruncanus,qui primus ,pßtcri ccepit,cuius tarnen fcriptum nullum extat.Deinde Sex. Aelius, (T fratereius,P. Aelius ambo conßiles,Ennius Sex. Aeliii Catumappellat,DeindecatoPorti£familiieprineeps Tufculo genitus,cuius libri extät.Poßea P.Aiutius,et L.Rrutus.ty P.Maniliusius ciuilefundauerunt.EX lusciuile. M‘*^^^^^otgt;f‘d‘trisfuit,Gr decem hbros reliquit.

‘ Brutus pr£torius7.Manilius confularis er pontifex maximus treis.Ab bis profedifunt P.Rutilius Rufus conful Romie.cr Aßaproconf.etp.Verginius, etQ: Tt^ero Ule floicus Panße auditor er conful, er Sex, Pom.Cn.pompei/patruus-Eodemipecoeliusantipit^

dit,cr L-Crajjus Mutianus P.Mutiffrjter/]uemCi~ nro iuris cofultorum dilirtißintum dicit. Poft hos M«M«j p.pJwî.ponfi/ex mlt;tx IW ciuileredegit inli-bros. i8. Mut If Mditores fueruntcompluresfpriecipute ^tutoritatis Aquilius Glt;(llus,Lucilius Balbus,cr Sex. Papyrius.Debinc Seruius Sulpitius,qu i incaufts orâ-dis poft Marcum Tulliutn primum obtinuit locunif reprahenfus à QJMutio,quod ius non intelligeret,iu~ ' ri opérant dédit fub Lucilio Balbo cr Aqulio Gallo. Seruius cuminlegationc perijftèt.populus Rom.ftatu amei proroftriserexit,quxhodieextatinforo Au^ gufti.Reliquit clxxx.libros de iure ciuili.Scruij difti^ plina manaueruntAlphenus Varus,Caius Plauius,A. Ofilius,TitiusCelfus,Aufidius Gura, Auftdius Ma-mufa,rlauius Pri(cus,Caius Atteins,Antiftius Labeo primus-P.Celfus.Libri digeftifueruntab AufidioMtt tnufa.Exhis Alphonusconfulfuitcr oftlius Equeft. ordinis,quiediâumpratoris diligenter primus copo Ediflnn» fdt.Fuit eodem tempore Trebatius Cor.Maximi au- pwoiâ. ditor, Au. cajèllius,QJiutius Volluf}auditor,CiU£ ftorius. eonfulatum enim renuit offerente Augnfto Ex his Trebatius peritior,Cafellius eloquentior, Ofilius utroqi doÜior.Deinde Aelius.Tubero, qpoftq aecu-

' fauit.QJLigariu,necobtinuitapudC.Ctefarè,àeaufts ■ agendis ad iiisciuile tranfi/t.Cicero Ligariu défendit i orationefatis pulchcm'ma’Poft hue Atteins Capita,^

eonfulfuit ofili/ imittttor,Mnumfic diuißt,ut Ro-mießxmenßbutcumfludioßsej]ct,(ytotidcin in fe-cefjuinconfcribendis librif,ideo relitjuit uolumintlgt; quadraginta.Labeoingeni/qualitate, cr fiduciado-£lrinte,qui etiam aeteris operam philofophite de-dcrat,plurima innoult;(re inflituit.Atteio Capitoni Mäf fùrius Sabinus fucceßit,Labconi Nerua,qut fuit C^eft rifamiliarißimuf.Maffürius Sabinus eques Romanus publice primus fcripßt.Uoc beneficium à Tiberio Ciic faredaricœpit.Nam ante tempora Augufli publice re/fiondendi ius à principe non dabaturSed qui fiduci am fuorum fludiorum habebant,confulentibus rejfion-luj r«fpô debant,neq;reffionfa utiqß ßgnata dabant. Sed ple~ Wkc,* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Pßßribebant,aut teflabantur g illos

confulebant. Primus diuus Augußus,ut maior iuris dutoritas haberctur,cot^ituit,ut ex autoritatecins re (fondèrent, er ex illo tempore peti hoc pro beneficia caepit,cr ideo optimus princeps Hadrianus, cum ab eouiri pratarij peterent, utßbi licerctre/f andere,re (fondit eis hoc non peti,fed pra/lari folere. Et ideo fi quisfidttciamfui haberet,delellari fe populo,ad re/fS den^m ß prueftaret. Igitur Sabino coetffum eftaTi berioClt;efare,ut populo re/fonderet. Cui cum ampU facultates none(Jènt,à fuis auditoribus fuflentatus eß. Sabino fuceeßit Caßius Longinus,natus ex filia Ttibe ronis,qult;efuitneptisSeruiJSulpitij,iscr eonfulfuit eum Gratina fubTiberio, à quo propter autoritatem

ciuiMe pulfuifuit.cr ab impcrat.Vc/jjjßanoreuocd tus,diem obift.NeruicfucceßitProculut.Fuiteo tempore er i^erua alius,er alius Longinus eques Ro.cr pretorius jèii Procult autorisas maior fuit. Ndm O' quifucc^ere,partimProculMi,partimCaßiani ap-pellati funt,q origo i capitone cr Labeone capentt, Caffjani.* Caßio Ctelius Sabinus fuceeßit, qui plurimum fub v^aßanopotuit.proculo fuceeßit

Pegaßts, quifub VeffafianopTte feâus urbisfuit.Ciclio Sd binbPrifcus ufro-lenus,Pegit

foCd fus, Celfo patri Celfusfiliuf, er Prifeus tieratius, qui utri^ confutes fuerunt, laboletto PrifeoEbumius Valens, et Tufcûm,itrm CZ S4{*(nHf

CERDOTIIS. ET PRIMO dr printit religione d[gt;ud latinos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Aunus dnti^uißintut omnium regum inLatiofuit. Aboriginibus imperd-uit,homines moreferdrum uiuenteSt inmitiorem uitamredegü, lucos fa-

crauit,lo(is (S' urbibus nomind dedit^^dißciaerexitj templdiedificauit,^Uieideo 4 Fauno fanddicuntur, quoipontißeesfdcrdndoillicßantur. Faunus in Ld~ tio cultum deorum inßituißefertur. Qj^idam fcribîtt ante Fdunum imperaffe lanum^cr cultum deorum de monflralJe.FdunifororFdtududticindtrix^abedud-tes Fdtuarij dicuntur.hnec trdditur mulierum caßißi-

Bona dca md,ideo earn Romani Qonam deam dppellduere^uius templum eß in Çaxo Auentini montis, unde ingrefjus uirorum prohibetur,Gr eifamind tantum fdcrißcät.

Lycæa/*' T Vp^gt;‘^‘*li‘([^‘^t‘ifri‘t‘(^fxpi4dosmdnesfiebdtj pLi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diâa d Pane Lycito numine Area

P Pduno.Lycteoßacrißcdturinlßeluncdtquiefub paLt tino motfte eß./Jienßs ^uo btto [acra fiutft^Februdrins

^fcbruandojtt efipurgando,dicitur,cr diet Luper-cóliorumfebruata Euanderex Arcttdiahocfolenne in Latium tulit,(y inflituilJifertur^utntidiiuuenet Ly- ■ caum Pana uenerantes,per lufum atq; la/ciuiam cur- Pan Lyc« rerentj)oeprimiimludtcriim,idefl LupcrcalRomu-lus aceepit,di{lumuidcturà Lyeteo,quiaAvM^ lupus ‘ efl,indeLupercal.SeribuntaÜMi àlupanutrice Ro-muliacRemi.NaniabeoloeofolenneineipityUbilupa Luerr. •' lae ua^iêti prabuit^aut à capris,ut fn lucre, id efl pur garepercapras(capr/e enim in eofacrtflcio maààtury dut quod P4„ lupos arceat. Traditur cr aliacaufà, quare nudi Luperci, autquod Faunus per uefles ab Hercule delufls fuertt,et meminit Ouidius. Aut quod cafo Amulio Rom.üquot; Remus fxdati uultus in fangui ne,nudatisgladijs,C^ueflibusfuccinâiab Alba uf^f ad ficum Ruminalem cucurrerunt. Vndeferuatur in LupercalibutjiJobiles adolefcentesfacicm [ànguine ß-bifaedant,cr al^ accurrunt,cum lana laite madida tabu abflergètes.Aut qnod cü Romulus in paltcflra ef flt,nuduslatrones inflcutusfuerit,cr uotumPaniLy Canîs îm caofecerit.Sed ego uerius puto,uel à tycao uel à lu- molatur.

idro Romiint in Lupercaltbus cane immolant,quo ttiâ naturaliter canis lupis aduerfàtur,ob qd’ Romulus lupa nutrici gratias hahere uidetur. Lupci tcrgo- AntiguS racdpriseripiunt,et(uccinilidiflurrutcircuantiquu eppidu.id eflpalatiu,occurrëtcs corijs uerberant.Fæ tnitueultrofbuidm oeeurrmt.fadlê partit flgt;trantet.

Vlüor HerculetjC^foGeryone chryftori filt'a in Erythr4,quie eft infuU OceMÏ liï/jgt;i(ni, ab nitidarumboumarmentojn Ldtium uenït,cr

prope Tyberim loco herbido procubuit,ut Ixto pabu loreficeretbouet. C4CU! Idtronumprinceps eximi-Cïcut. boucs duas caudisin/jxluncain traxit.Herculcsfo-mno excitusjujlrato grcge^cum partem abe^e nume ro fênfit,omnia circuit,aduerja uefligia comperit,con fufus nouitate rei,ex loco infeßo agere armentum cx pit. Cumaâic boues dcßderioretiäarum mugiljent, rcdditafuiteß)eluncauox,qu£ Herculem conuertit, inuentafraude,cacumncci dedit.Concurfus trepi-dantium paflorum aduenam reum ca:dis faciuntapud Euandrum,lt;iui miraculo literarum, inter rudes artiu homines,ea loca turn regebat.ls intuens habitum, formant^ uiri,rogat,lt;lui uireffet:ubi nomen, patrem^ Ars exeé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accepit,quiaßc carmenta mater eius ua-

poralif. ticinata fuerat, extemporalem aram Herculi erexit, iuuencum indomitum maHauit.inde (êruatum eß, ut quotannis Ro.bouem indomitum Herculi immolent, cr Hercules epulum populo dedit,facrum fieri uolu-it a Potitijs cr Pinarifs.qUiC turn familiic maxime in-inccieiant.porte euenit ut Potitü pro:-flo ejjent,hisq; exta apponerentur,crptnari),^uia tardi fuere,extis adeßf,ai cteteratn uenirent dapem-

Politij ah Euandro edoâi,antifliteffacri eius diu [ue~ runt,pofleacuminterijl]èftt,em[itidepuhlico/èrui,of-fi(iumexercuerunt.AraahEuandroméia,cui Hcr-cukf dccimas foluit,maxima uocatur,cr proxima eß forohoario,uhiexuoto decim£ fiunt.Tradunt,lt;jui Hercules uelitdiuesfieri,Hcrculi décimas foluatjjincopef M. thefaura-LucuUifaàie memorMtur,c^ ip/è Hercules thefturo-rum deus putatur.

fufcepiße liberos Accam Laurentiam (cri-bit,ex quibus cumunum extulißet.grauiter indoluit. Romulus in demortui locum fe dedit, cr ita nutricem pientißime confolatus eß. Ab hoc numero duodenario aruorum facerdotes duodecim eßi- uoluit, zr at Plinius aitje inter liberos Acae Laurettti£ fratrem duode A cca Lan cimum appellauit. Fratres arualcs hi nominatifuntt quifacrapublicafaciuntjpropterea ut ßruges ferant arua,àfèrendo igitur cr aruis,ut Varro ßribit ,fra- Fratres tres aruaks diâi funt.Laurentiam in co facerdotio de dißeRomuloIßiceamcoronamproreligioßfjimo in- fpicej.

coi,ä[gt;ud guos- AmphittrMSjMopjûfet'Ciikhiti ßm-Auguran fniffifguf^ihabitifuntjdGritcis ad Hetrufco}uenit, di ars. ab Hetru/cifad Latinos, cr ipfe Rontanorutn pijtcr Komuliu nomidusaugur fuit,Cf ideoin/lituit tnagiflratusau Locus iu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poflcri non niß augurio iuben-

xtra tenens manu,id efi,curuum baculum,cjuo in cato regiones diuidit,cr ^uicauguriaueniuntjtriedicit.jt teuafueri/it,(juia aliéna partefeptentrio eßfilida pro nunciat,pars illa urbis propteraltitudinem proßtera putatur,cr 4 dextra parte meridies, guia depreffus efl, nfelix ,Dionyßus meminit antiejuam augurandi obferuationemfuißcetiam Aboriginum-Kam Afcani US priufquä adern contra Mezentiumeduceret, augu riumca^auit,crubi micare ißnißrisfulgur con/ße xit,pugnauitcr uiäorfuit,tantaq; ueneratio er «ti-litas indefuit,utcollegium augurum ccnßitutum ßt, CT primum tres augures fuere à tribus tribubus ,ßc tnßituiße Romulü tradit Dionyßusände quatuor créa ti. Tandem plebe per tribunes id petente, quinq; ple-bei augures,quatuor patritij adiunâi fuere,(T ßc nu merusnouem augurum manßt.

VEßalem ignem cum penatibus Aeneas è Troia in Latium tulit,c(md(to Lauinio, Vaßa cedent

facrauit.Poflca Afta-condita Alba,templumVeftse ^edesVe tdificauit in mantis Albani parte, cui fuberat lucus, in quo ilia Romuli mater 4 Marte comprefta fuit. Ve~ Sieminiftr^uir^nitatemferuabant.Mos Latinis fait,genera fas cr caftas itirgines legi,poft multos annos Romulus caftij^imas facrorum cxremonias conftituit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

crutVarrotradit,facerdotesfexaginta,qui publi- Sfcerdo’ ca ftcra facerent,per tribus er curias creauit,à uirtu ta fcxa

te CZ generis nobilitate inopcs Gr aliquot parte corpo ris debiles ficerdotes fieri uetuit,cr in curijs fingulis Vefta (juedam communis erat. Templunt veflje Ro Sed frequcns opinio Numam Pompilium afierit .Credibileefi Romulutn gui in omnibus curijs Vcfiam ej]euoluit,fiparatim «3, pi/uijJe.Rotundacjfigietemplumefi inter Capitoli-umcrpalatium ,ineo fieruabatur perpetuus ignis, ^uia Vefta nihil aliud eft, quàm punts ignis. Sunt qui dicant alia quedam arcana in co tcmploferuari etiam ridclolapfuminTroia.Primoiuirgines à Numa ele-Ha quatuorfuere,Gegania,Berema, Camilla, T4r-alia à Seruio Tulio addita;. Caftitas uirgi-nibusterminataeftin xxx.annos,decern primis diftit tdrgo,totidiminiftraeft,inreliqsdocet,poft xxx.ait xmati. not nubfndi poteftas (ifit.pritna qua capta f«tt Amtt

r , ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trniplo

pontificibus cr uirginibusignota,quidam duo dolta veRæ. non magna,alterum claufum,alterum apertum,in quo

ht träditurjdeo cum capitur uirgo,hoc nomen ei inh ponitur^capitur 4 poatifice non minor annii fex et no maior decent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non fit patrima et matrima, ne

ue Ungut finfuMriumdiminutut^dliMecorpori! labe, nei^filitferuijnegieiufqui domiciliumin Ualit non tis panL Udberet.Veflalif fi petultnter deliguifict, uerbenbii-tur dpontifice,fiincefldfuiffet,hocmodo pants lue-btt,tiindtelferebtturinStndtpiItper medium forum uf^ ddporttmCollintm,ibitumultusimpudicit rum Vefltlium inter murosimminet-in gut eft ptrut ctuemtfubterrtnea,ad guamperfortmcn fctlis défendeur, in gut eftftrttus ledulus,et lucernt trdés, crptnisjtc,oleum, ne fame intereat, Deponitur hie Vefttlis,foluituruinclis,ctpite uelato in fupplicium ducitur,pontifex cum trctnt gu«edam pronuncitue, cum facerdotibus tergt uertit,cr ftatim impudict Ve fttlis in ctuernitm dcmittitur,indefoftà tellure reple-turuf^td operculum jet die filentium cr maftUit in totturbeeft.

Maaialis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mtrtialem fltminem Romulus infti‘

Quirina- JL ytuit,fJumaCiuirintlemaddidit.Varrodfft-lii. rit Numtm Pompilium fttmines finguUsdi/sfeciffe, îlaminrs crab eis nomint dedil}è,hinereftgt;u.hominibus in caelum relatis,fttmines decreuit.Diditutem fltmines funtex geftttionepileorum,guafi piletmines, guidant tiuntab infuUs gittffltmmtsuoctnt.Eorumminiftri

Tldminij diilî^et minißr^t fl^minuU.Sed rcrum omni umftcrarumttdminißri Cätnüli dicebantur,fliimitws tionpotcyMt,ni/i fingulifingtdis dijs attribt(i,(Tne jç. phasßnepileoerategredidomunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Camilü

S Altosduodecim MartiGrddiuolegit iJutH4,di-iîidfaltando,^Hodfi(cere in comités quotannis cyfolentâ debetjuerßcoloribus tunicisornatiperur bem tripudiantjùcdnâi tenets b ait beis. Togas fibu~ lis neâunt,quas trabeas uocant,geßant in capite pile-os,quosuocant apices,gladio accinguntur ,dextra Trab«, kncram autuirgamferuntjeua Traciam peltam,cae leßia ßunt arma,ancileuocant,id eß circum excißim, id fertur,Cielo lapfam in regiam Numie,dnno odauo rc gni eius.Lege cautum erat ut Salijliberieffent,et indé gente, et quorum uterq^ parens uiueret, nbsp;nbsp;cuiufcunq;

fortunie,pauperes aut diuites.Quidam Salios appel-lotos putant à uiro Samotbrace feu MiOntineo, nomi-»eSalio,quifdltationéinarmisinuenit,Tr(iditur Tub Hoffibduplicafffe numerum saliorum.

FOecialetdiâi,quodfidei pubb'cie inter populos prieerant,naperhosßebat,utiußum concipere raâalis.

tur bellUjCr ut foedere fides pacis conßitueretur. Eos inflituiffèdicitur Huma,cum indicendu effet bellu Fi-denatibus,hi mittebontur priusq conciperetur bellum

Md rd refften dus,O' ß non impetrablt;(nt,Mluiti in di cebânt.FoKÎaliumunutqui patrem patratum facie-bat,ex ipßsfaecialibus eleHu,facris ueßibuf oruatuf, ad autoref iniuriarum procedcbat,priufquam urbem intrarct,ianitorem uel alium qui obuiantfuijfet,allo-qttebaturquibufdam imprecationibus.lndeinforu per ^it,illic diffêrit qua caufa uenerit,tempnf ad confultan dutn dat XXX.du rum,ß per hos dies res infeâa mane ret,dijs eaeleßibus manibusq; inuocatis abit,et ad fe-natumrefert,etubi in/enatu,quod iußum piumq^ef fet,aflumerat,faecialis bellum indicebat. Faecialium fiera nefas uiolare erat,nam Fabius cum ea uiolafjèt, urbs Romana a Gallis Senonibuseuerfa fuit, Dicun-turfxcialesafoederefaciendo feu feriendo-Pater pa-Pit n pl trdfttx à patrando,id eflfinciendo faedere, quidam à tritiu un fxcialibnscreabatur,quitantumitifoederefanciendo praerat,ut quidam feribunt.

POntißces è patribus legit I^uma,crex hispon-tificemmaximumfecitMartiu Martij F-etipß us tiumegenerum,cuius feitis omnia publica priua-tacf; facra fubiecit,ut effet quo confukum plebes ueni-ret,cr idem nec calcßts modo c.eremonias, fed O iu fiafunebria et prodtgia quomodo fußiperentur, O' Pit Max nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pontifice maxima, alius clige-

‘ batur non à populo fed ab ipßs Pont. Appellatifunt (ut Varro fcribit et D[Obiyßus)apontc Sublitiot

^uem reficiebMt,quare uidentur a tourna non pontiß cefjßdßicerdotum principes nominati etinde regnd te Anco Mar.quando Sublitius ponsfailnsfuit^a pote pontifices dppellatijet ideo facra 46 eis trans Tybe rim non mcdiocritcrad pontetn ßunt. Sctcuola pont, max.dicebatpontifices dici apoßeetfacere. Qÿida fcribuntabeo,quodpotentiafacraperficiant.

PoßtptamRomaniiamliberi^extinüoregio no- j, - . mine, confules crearunt, necubi deßderium re- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒƒ*

gù eßet, propter quidam facra publica, ({»£ rrg« fact ebant,regem facrificulum conüituerunt,cr èpa-tribuselegcruntC.M.anium Papyrium,etid fiacerdotiit pontificel'ubiecere,nenou£libertati additus nomini honos ojftceret.is Papyrius guietis ftudiofißimusfuit, idem futße ,memoratur qui leges Num£,ab Anco Martio in tabulis quernis infcriptas, rurfifsin publi-enmtraduxit.

Jmimaref,id cfi,i:aflrati,ab eoquoddea pucrum Phrygium amauit Atym,cui pr^ecepiße dicitur,neco cumberet ille cum Sagaritide nympha coiuitfub arbo-fe: Cybele excifa arbore uiâa ë.puer ad Dindyma au Saeerdtt fugit,et uirihtatêfibi amputauit.ïdeoetcybeleeaßra ‘f* tos facerdotef habere mauult. Secundo bello Punico

deunt incola dicebant,per legatos tres,M.. Valtriunt L,Eminiu,cr CCecilium Galbamet tjuaflores duos, Cn.Tremeüium tlaccum^cr Ni.Val.Eaconem,rece-pta^ fuit dea Roma àfapientißimo homine p.Scipi-Otte Naftca,qui 4 fenatu in tota duitate uir optimus iu Naficauir dicatusfrit,et^uodmagis admirabile eß,adolefcent flumine Phrygia ,teftes Rhea. ftWiM teßa ftbi amputant, Rheanominatur Cybelei mote Cybelo,quaefl pars montis Dindymi.

DVumuiriaTar^uinio Superbo inflitutifue-runt,qui foli inßiicerent libros Sibyllines, de-Libri 5i- indecumplebescreariex fuis in floret, ex plebeis (T byllini. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deccm,et inde quindecim qui libros in

fpicerent.Sicet duuuirisad decemuiros etquindecint Deccuirj «fyof r« deucnit,etaliquando data cura corrigendo-rumfaflorumfuit.Hi Februar iutn, qui ult imus erat, poft lanuarium pofuerunt.

VEterespontiftces(ut ait Cicero)propter multi-tudinemfacrificiorum trcscpuloneselfe uola-erunt,utludorumepularefacriftciumfacerent,idfa-facrifidö. ^f^dotium antiquumfuiffe conftat.fed de atate nondi legimus,numerusauàusfuit,duoadditi, quinque fuereepuloncs,etpoflea theatralium ludortimatqae

SOJaletTitif ftcerdotet extra urbent habitabantt Gf in tugurijs certa auguria feruabant, cjuoniam ad id deputati à Pon. erant.Nontè inditu efl ab auibus.

V S plaribuitnodis didfur. Naturale, lujnatu-quod eft comuneomnibufanmalib, ins «■aif-, 5 gentium,quogentes humane utuntur. • ^lufciuile,quodexlegibus,plebifcitit/e- lus ciuile natusconfultis, decrctis principum, er. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,.

autontateprudentiumuenit. lUipublKuminJacerdoti jemT bufcrmagiftratibutconßftit. lufpriuatumadßngu- luspriua lorumutilitatem luf etiam dicitur locus in quoiusred ditur, utmeminit Paulus de lege erde legis origine.

Lfx (utchryßppusdijfinif)eftdiuinarumcrhuma- Lex. narum rerum notitiaJex dicitur rogatiocr obnuntia tio. Lex donum eftdei,dogma hominumfapientum,co ercio uoluntatis.Legis uirtus eft imperare,uetarc,puni- Legis uic w, permittere. Lexejheternumqueddam, quoduni- *“*' uerjum mundum regit, imperandi, prohibendi^ fapi~ entia, ex hac lege lex noftra eft, ratio mens^ fapientis

«Jwxlir doe/l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adftlutem ciuiunt,cïultd-

tum^: incolumitiitent,uiti;v^; onnium lt;]uietdtti üquot; beti titm.igiturubi lex no eß,quics nbsp;nbsp;beatitudo non tß,ZT

dpudillos antilt;juißimofmoifapientulexerat, iderdt quonidm antiquiUt proxime accedebat dd deum. Lex mdgißrdtibus prlt;eeß, cr md^ißratuf populo. Optime putdt Cieero.mdgißratum eße lege locjuentë. I wperüdt CZ obtemperdndi modut debet eße. Näcr lt;]ui bene int perauerit.aliquädo obtemperct necefjc eß.CX ipß mof-tales non fois obtëperare nbsp;nbsp;obedire mdgißratibus de-

bent,ßdeoscolcreatq; diligere. Pote^dseßfdcultdsd [tus. populofeuprincipepublico data. Magißratusdicicae ptuscßsudpopulocreatusfuit magißerpopulijdeß ^um Uto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortdlibus,

r«?* poßedipßfdpientet,Phoroneus Argiuis dedit.Moyfes cdlo la[fèts HebrteittAegypti/s fiercurius, Drdco cr Solon AtbenienßbttStMinos Cretëfbus, Lycurgus L4 cedtemonijStTurijs chtrundds,Romanis Romulus,

ALlid er Pußä legi reß^ebdtur perniciofis legi bust ciuitdte,ejutsidcoerStpropugnaculdey muri otij er tranquillitutis. Sed clodius trtbupl.L.pi fone,et A. Gabino COSS.4. leges tulit,exbis fecund4 fuit, ne quis per eos dies,quibus cum populo agi lice.-ret de cteloferult;tret,cr qudrtdcduebdtur,ne quern cett fores infenatu legèdo pneterirêtt wue que ignominùt

^icerent, nijlquiapud cotaccufutus.etutriuf^ celt-fori} fententia damnatut efjèt,hac lege diminuta cfl cen furlt;i,qtiie efl itutgiflra uitie et itiodefti^.

Aurelia lege eommunieatafunt iudicia ßnatM\e^ui tihwq} Romanit, et tribunif teratijt. Earn tulit Aure-tliuf Cotta pretor

Maniut AciliusGlabrio legem tubt depecunift re petudifjn qua ne comperëdinari quidem reum finit-Lt Pifo primuf tulit legem de pecunijs repctundit.

Clo. fr. pl.de Annona legem tulit, ut frumentum quod I antea finit terit ac trientibut inßngulot modios daba-tur,gratifdaretur.

Hxc lex eum mot prifcut fu'ffet interrogandte mut tx per magiflratut, ouit aut bcuit nomine,ouit lt;ere de-I tio,bouif tere Centeno difliniuit.

Aquilia lex ab Aqutlio lata, de dolo malo,defraih (le,de deceptione,deflmultatc.

Calphumitt kge pecuniarid pcenlt;t inter alias pan4f adieilafnit.L.C41phurmuf pi/o e4m tulit.

Cornelitilegecauetur^ quis legatif exteräru natio numpecuniÜ expenjàm ferret. A. Cornelius conftuUt, er idcaliiim tulit.Ne quis in fenatu legibus folueretur, ni/i ducéti 4dfuißent,nequis cum folulus effet intercede ret,CU cd de read populumferret.Tulit idem Cornelius ut prtetores ediélisfuis ius dicerët. Lex eA 4 Cornelio quodam lot 4, ut homines, qui parricidij cdufu telo 4C-einâi ftnt,gl4dio perfqudntur.

A Cdßio Logino lex hü4 efi C4ßi4,qu4 populus per t4bell4mfi^r4gi4ferret.C‘M4rio,C‘I’l4ccoconf.41i4 ub codem lat4,ut iUe que populus d4mnajjet,cuiue imperium 4brogaffèt,in finutu non eßet.

fdbiulex P4bio lutd,, ^quuddieHupoenaeH illis quideducunt crßäantur candidutos in comitia.

rrumentariu lex 4 Sempronio Graccholatu efl qua Jrumentum epublico diflribueretur Pop,Rom.

LegeFalcidid, à Falcidio lata, cauetur, ne plus do-drunte legare liceret, propterea quod multi hareditdr tem recufubanb

Flâuius legem tulit de pLtgûri/f, eum ^uis dololèr-uum aut pecus à domitto,cr filium a pâtre fùbtrahit.

Cabinius legem tulit,qua bellum Cn-Pmupeîo magno contra piratas datum efl, contra C. Trebellitrib.pl. ùdcrceflionem.

iunius SyluiurconflcumQ^CecilioMeteUegem tulit bcllo Cimbrico, quod diu praue cr infeliciter geflunt tfl,propter diminuta militia flipendia.

îulia lege puniutur adulteri. ide tulius Ctefar legë tulit de peculato in eosq rcp.uel/àcrafurati funt,nelfu-râtibus auxiliatiflint,uelfurta fcientcsfufieperunt.

Cumadoleflentesin eontraâibus cireumuenirifole-rent,Q^Leâorius pœnam deceptoribusadiecit.

P.Licinius Craflus orator, cr q^. Mutius Seouola Pont.Max.legem tuiert de regundis ciuibus, ut infua quifç^ iuseiuitatis redigeretur, cum multiUaUcu^di-täte eiuitatis Rom.tenerenfur.

L .Manilius legem tulit,ut quando res a nobilibusad uerfle gefla fluerant, HH ad magiflratas gerendas ad-mitterétur, quorum maiores in Romana repub. magi-

ßrjtü no eXercuilfc.1t, huiufmodi dut noui appel/dtUT, Utbo tr.pllegê tulit, ne cii ordte equejiri in /fe^ âdcubf federet, ntß feßertid quddrdgintd poßideret, quad ft contingerct, quifquif ejjet Jtueingenuus fiue li-bertusjnterequitet /fetlure liccret ingrddu 14.

Oppius lege tulit,ne fupßuo orndtu mulferet Romande uterentur,neue pilctii, ideß, rhedis peftlibus Ute Tentur,neue pluf uncid in duribus dppenderent

Hortenfus legem tulit, uteo iure, quopopulus ßd-tuilfet,et omnes Qwrites tenerentur.

C . PomPeiut Strabo Idta lege, ueteribut incolit ) Tranßiadanif ius Latij dedit, quod ctetert Coloniie Latincehdbebant,ut petendi mdgißratus cr ciuitatü Rom^ ius ddipifeerentur. Cn. Pompeius mdgnus legem tulit, ut d^ßor fujfragio populi,exhis quiconfules fuerdnt,crearetur. Ident Pompeius legem tulit, qud dßterrimd peena patricidas afficit. Si quis parentis, fi lij fdtd pricparauerit cla (y palam, injutus culeo cum cane er gallo gallinaceo, et uipcraetfmid,in mare dut in flumen proijccretur.

Lege Pdpia prohibentnr peregrini utiurbe Ro. M. plotiussil.tr.pl. Cn.pompeioStrdbone,(^ L.Portio Cato, Conf, legem tulit, utfingule tribus, quinos dtaot

ex eo numéro /ùffragiocrearent, quieodnnoiudfcd-tmt.L.RofiUf Othû con[ul legem tulit,in theatre e^uî-tibus Ro. oriines Zj^./fvâandi gratid darentur.

Sdtyrd leX e/i, qud uno rogatu multd et udrid corn-pr£hendit. rielegeSeanttnid ,

P. Scdntinus legem tulit, qud puerorum concubi-toref grauifupplicio afficiuntur.

Vdridf tr. pLIegem tulit,ut ^uererettir de hir^ ^uorü ope cottßlioue focij pop. Ro. drmafumpßjjent.

Voconiuslegem ne guis ecn/ûs hoc efl pecunia fus hdredem unicdm relingucret fi/iam.erdt autem cen fus HJcjgui C. milid in profeßione detulijjet.

Vdlerius Publicoldlegem tulit,ut nulli mdgi^rdtui Jiceret, corpus Romani ciuis indiâd cdufà condënare, ticeretg; damnatis dd populum prouocare.

H« habui M. Pdntdgathe, gute de nidgißrdtibut ^fdcerdotijs,et legibus copendiofe ßribere,utexeo copendio aligud dd noflros utilitds pueniat,cr ita dept xijje opiner, ut dnte oeulos uelul intabellapofuerim. Scribdnt dlij diß'ußuf,Pomponio[dtifeflpldccrefuist

En h'6i Icdoiquot; humanißime Valerij Probi inßngtt htrci antiquorum Uteras interpretaniêta, quibus nof plcraq; paßim inuenta adiecimus.ïnterquxp quid forte occurrerit^quojfriuolum tibi aut nimts temera-rium uideaturjnemineris ip/um quoq; Probum non pa rum milita eiußnodipofuijfe.NOi eaquieuides tranfeu ter, ne^j tarnen omnino ßne deledu, pro tiporif angu -ftiacongeßimus,Tiiproindecuipluteflotij,quicqdlo~ tif,aut auenaru ßiicilegio huicnodro inerit, diligenter excute,idcß,ubilibelluemerisobelocenßgt;remage.Po-terif etiam qcquid repereris infuper,arbitratu tuo ad-dere, cuiui rei gratia tibi poßßngulas liter as ,ßngula interualla reliquimus. Valerio Pomponium Llt;etum de Roma, magißratibus , Saeerdotijs, er Legibus fubie-cimus.Vidcntur tnim omnia h'ac antiquitatibus cogno fcendis,quasad Theodericum Zobeluirumprofedo ttobilium eruditißimum, er eruditorum nobilißimum dedimuSirton parum accommoda/qur tu ledor boni et æqui confule, accepturus paulo poß colledaneanoßra antiquitatum,tam in urbe,quam in agro Moguntino re pertarum. Bene Vale.

ST ETIAM CIR-cafgt;crfcribendas,uel pduciorib-literisno-tdnddf uoces fludiu neceJfdriüji^Md pde timprouoluntatecu iuf^fit,pdrtim ufu publico er obferud-tionccommuni-tiam apud ueteret,cum ufus nofarum nullus efjet^fcribendi fa cultatem maxime infenatu,gui ader ant in firibendOjUt cekriter comprehenderent, quadam uerba atlt;ii nomina ex communi confenfu primis Uteris notabant, er ßn gula liters quid ßgnißcabant, inpromptuerat, quod nominibtu,pronominibus,legibus publicis,pontißcuq; monumentis, iurisq; ciuilis libris ctiam nunc manet. Adeptasnotationes publicas acceditetiam fludiorum uoluntaSyUt unufqui/^ familiäres fibi notas pro uolun-tate fignaret,quas comprehendereinßnitum efl. Publica fanetenendiefunf,quie inmonumentisplurimis, cr hifloriarum libris/acris^ publicifreperiuntur,utfunt ifld.

B R. BF.

B.F.

B.F.C.

B.M.

B.uelB«

B.Mgt; B.P. BM-F.

B.M.P. BP.

BP.

B.r.

B. AV.

E.F. br.pn.

B. F.P.

Balbius uel Balbus, Bonamadionem. Benemerenti. Bonapoffiefiio. BenemerèMifccit. Benemerenti pofuit. Bonum publicum, Bona paterna.

DOMIC. COS. Xin. Domitius consul tertiumJeci LVD.S AEC.F.C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mum,Ludos f/cculuresf^

I.L.D*

I.E.

tL.P.

I.S.

l.s.c.

I.p.

Ï.F.

LF 0.0

I.FO.P.

I.F O.TR.

l.F O.I.«c/-I V.

I.FO.P O MP.

I.FO.Ll«f/.L.

I.R.

I.FO.FLAM.

HHH.KcflIIin.

l.f O.P.R.

I.F.P.R.

I.N.Q.

Ï.D.P-I.D.C.

LCE-V.

iiir.v. ni,v,

l«/oco(ii«wo ludexeflo Inloco publico luditiumfolui infcnatu Infenatuf conlûlto iKjlKJpojJfjJor inforo inforoc^faris inforo p4ci{ ual PxUadit înforoTîitwm in foro lulij InioroPampeif Inforo Liuij^uel Lucij lurc rogjuit.ueliure Roma, inforo Phtmimj ucl flaminis Vfl SfJftWfwwtr «fl Sexiutttt Inforoprorojlris Inforo pro roflrif Iniußis nuptiji qujefitus. luri dicundopracrit. luris dicendi cduft luftd cdufa cjjè iicl eins uide-bitur

I.F O.P op. nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I» foro PopiltjidliÄs Popilif'

I.O.M'S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I oui Optimo maximoftcrum

I.D. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inferij dijs

I- L.L » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lucij liberti locus, pUerithtfi

L.V.

L.Ft L, LVD. LVD.SEC.

1.VD.SEC.FÄC.C

EEG.X. LEG.Iir. LAT.P.Vni.S, L.Q^T.HB.

L.C. r L.C. i L-D.

L.P. LS. L.D.DD. L.PVB.

V.H.

Lex uetat uel ^uin^uagintit-^ quin^;, Luciffiliuf QuitKjuttgintd Ludusuelludi Ludifecularet ludosfeculam fadunduntf uel fdciuttdot curauit.

Legionis decimit. l,egiomstertilt;e Latum pedes odotyfemit Libertis^ cr libertabut Latini cdoni Lucius Cornelius Legem dot uel locus diiùnus» Locus populi Locus uel lucus facer. Locum dono dedit Lucius Publius Locus hicredumtUcl iocutn blt;rrd{i*Mf.

p.R.

PI.R.

p.s.

PS.

PR.

PRR.

PP’C.Uel.p,C,

P.C.

P’C.

PP.

P.P.P.

PR.S.

P.R.E.MfI.EX.

PROC. pont.max.

P RV R.

P.H.C. par.

P.M.

PV.

pr.per.

FIENT.

P.P.

P.IV.ttclJ.

PROCOS.

PROCOSS,^!

Prætoref, Pdtr« confcripti Piidum conuentum Pecunia confiituta Pater patriie. Primus pater patriif. Pratorisjententia Pofl reges exaüot Proconful, Pontifex maximut Pratorurbanus.

Principimilitum Pupillus Pupilla Pratorpcregrinus Pientißimus Pdtfr patratus Principiiuuentutif Proconful Proconfultt

TRPL.Uflp. TP.B.weÎT.B. TM.DW/DD.

T.C.

TAR.

TER.

T.L.

tr.Leg.ii.

T.P.

T VT.

T.S.F.I.

TI.

TRI.P L.

TR.PL.

TRI.MIL.

TR.M1L.

TT.

tit.v. -ÎR anS.p.a.

RVM CIVIVM NOMINA PRO-nominti,dc cognomina. eorum^ magißratuumt J quaiit antiquif defcriptà codicibus reperiun-tur per abbreuiationem literarum funt, ut infra patebit.

Etßc debentponiomnia in eocafujCr proferri, in quo ppßta funt diäionei.ad quas referuntur. Karcus imperator Cafar Augußut J M.CICEROIM. CAES. AVG.

HIRCIVS ET nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iwpcwfor«

Et hitßmilu.Secuttdum hlt;tc curidru nomind, tribu-um,comitiorum,fdcerdotiorum,()otefl4tuum^mdgiflr4 tuutn,prtefei^urdrum,fdcrorut» ludor urn,rerum urbd-ytdrumrcrummiUtdriw»,collegiorum,dccuridrum,fd ftoruminumerorumjinenfurdruntjiuris ciuilis, c^fimi-liumcetcrorum,notdtionei proprids habent.

Ldtini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prifci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;due! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Romani.

Munidpibus dus Municipij Dire D4/Mî Eflo e. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e.

Q«O(J Eiuj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faüum Efjè Dicetur

D N. CL Q_ (quießtosquiefitus Iniußis Nuptijs qutefita quteßtus. Abjjußus nuncius

V .P.R. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Veteri poßeßori redditii

V.A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Veteranoaßignatum

V'F. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vfusfruüus

S-P'R R’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Scnatus pop«/«ï$ Rctndtua

1 D.C.S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DeconfuIumfeHtentù

S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. nbsp;nbsp;D. nbsp;nbsp;nbsp;E. nbsp;nbsp;R. A. nbsp;P.

Vcl Qjiod si f^on TulerintEos Pnetores, Tribuns Pkbis,Qui Deinceps Erunt,Quod Eis yidebitur. Ad Populum Plebem V e Berant.

N- T. S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. P'

V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D.

Vtt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DES.

S- P.

Sine Perendium AE.

Aeflimandte

PoHulo

I. D. T.

in Diem Tei'tium

A. L.

ArbitriHM Liti

C. C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Conßlium cepit,uel caußa cognita

F.Cgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fraude créditons,uelßducia can

P.Cgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prffl« conuentü, uel pecunia cofii-

H. S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hocßc,uel hicftt,uel hora.i.

C. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CcMt«m uirum, uel clarißimi uiri

S.T.A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sine tutoris autoritate

P.P.LJ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pro pradiéiic litis iudicijs

l-S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ludicatum folui

Semis alicuius rei notittur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S-uet SSgt;

A s nummus eR Itberalis notatitr per nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L nel L.

Dißgt;ondius nnmus eft bilibris,notaturper LL nelLL. SfxtertH« numus é du4ru ßmis libraru LLS. «f/ HS DeMrinsdeeemlibraritm mmmus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X

QVo»i(lt;rM mentio cœpit de numeris, idea breui-teroßendi(mHs,quii figura quis numerus repne [entetur. !lt;lainfi omnis numerusftmplicißime perfigu -ram unitatis reprafientarctur, nec^eeffèt ut denarius per deeem unitates repricfintaretur, nouenarius per no uem, cgt;- ftc de alijs. Sed quia hoe pareretfa flidium,in fiitutum cR^ut omnis numerus ufi^ ad ^uinarium perfi gurain unitatis repr^efi nte:ur per unum I.Binarius per duo. n .Qainarius per V. Denarius per x. Et ft li-terapraponaturX. liter£,utfîclX. habebisnouem^ fipoflponatur^hibebis undecim XI.L. quimjuaginta. C. Centum D. fignificatcluingenta. M. Nlille. Et nota quad qujelibctßgura,ßimponatur ei linea ex tranfiter fo diredajot ßgnabitmillenarios, quod per fießgnß-eat unitates iUt mille unitates.

DE LITERIS ANTIQyiS. mile fignißcat Qttinc]; milita Deeem millia Vnum notât Ciuinq; DfCfW Qwittçiarfginf** Centum

.uelCC-

uel

I.D3‘

C.C.IO.0«

DM1333.

CCCI333.

CM3

D.CU-	Diuus qu^floTiUel dij^
D.G.	Deditgrlt;itiS‘
D.H.	Dotfituit, uel dedit htcredib.
D.I.	Dijs immortulibta ,uel duri iußit.
D.L.	DoiMuit locum, uel DeciJ li-bertus.
D.O.M.	Deo Optimo maximo, Dijs omnibus munibus
DAT HI.	Duthicus
DO.	Dijs omnibus uel deo optima
D-M.F.V.C.	Doli malifraudts ue Ciiuja
D.P.S.D.L.D.P.	Depofuit fibidijs locum dedit publice
DOMIC. COS. IN.	Domicius cbfidin btdosfecu
L.V.SAEC.F.C.	tares faciundum curauit.
D.	Quingenta
d.d.d.	Dono dedit,dicauit
DED.Mfl DEDIC.	Dedicata
D.S.P.	De fua pecunia
D.S.P.L.D.	Df prf pecunia laribus dant.
*	uel^dit,ueldederunt. I S

AEDIL.C7R. EX.S.C. EX.S.D.	Acdikfcuruks Exfenatusconfulto Ex fcHidwcknYto F
F.uetFIL.
E.uel.i.	Eilia
F.FA.	Tilius family t
FS.	Fratres
FR.F.	Fratrisfilius
FOR.	Eoris.udßoras-
FOR.	Forum,ucl forte,uelfortuM
FR.L.	Forum Liuium
FR.I.	Forum luUum
F.F.F.'	Fortiorfortunafato uel fortius fortuna fatum’
F.M.	Fatimunus.
F.M.I.	Fati munusimpleuit,
F.C.	Fideicomm^um.

V.	Ifltfr
FA,	Interea
PC.	Iulius Cttfar uel intra circulS
I’.T	intra tempus.
is.s.	Inferius fcripta funt
I.F.B.	In foro Boario
IF.FL.	Inforoflau^
IVD.	luditium
I.H.	luflus houto,uel in hoflem.
IL.	lure legis^l iufta lege.
I an.	lanuarius
m.v.	Triumuiri
x.v. •	Decemuiri
ID.	I dus.
IVR.D-	lurisdiilio.
l.P.	luflaperjona.

L.V.GP.	LUciusuetus Gallic proctff4 tor
L.AP,	tegduit uellegdtuin. Ludi ApolliiiisiUcl Apolli-Mres
LP.D. LG.D. L.S. LL.SS.ud.L.SS. L-M. ' L.P. L.Q:§. L.F.	locui publice ddtus» Legio decimd Libcrtofuo Libertic fuis Locus monumenti Legepunitus Locus qutefnusfendtld Lucius flduius,uel Fluminl*
L.AN.	us,uel Lucij jilius Lucius Annius, uel ^uintjud^ gintddnnis
L.L.L.MM.	LdccmtlKcertu Ldr^moV drfx Memmius
L.3.1JI.D.	Locus alteridatus Locum benemerenti dedit, ueldouduit
L.E.D. L.R.	Lexeiusdumuiitus. Lege rogdtuf uT lex romdM

DE IITBRI'S ANTIqVIS'
QJW.	Qttintut lAutius
	Qudrebenef4(iutn R
R.L.P.	Reâelegi poßtf.
R.F.E.D.	Reflc fxHum fjjc diceturgt;
R.F.E.V.	Reflf faâumejjè uidebituf,
R.P.	R« pulgt;/tr4
RET.P.XX.	Hetro pedum ui^inti.
RVR.	Rum
R.P.C.	Retro ped« centum
R.P.	Romani principes
R.G	Roma ciuitas
R.R‘	Rurum Romanorum
R.REG.	Rurumregienftum
r.ferrarin.	Rurum ferrarinorum
R.D.	Regis domus
R.R.	Ruderibus recolligendlt
R.R.R.F.F.F,	Regnum Rom^eruet, ferro fame ßamma
R.P.C.	Reipubl. c£ conflitutor
R.NLON.P.X.	Retro noH longe pedes decftft
ADDITIO R.
R.ttciRO.	Roma
RO.MfjROM.	Romani
EËG«	Rfgio